Leon Werth'e

Bu kitab bir bye sunuyor olmamdan dolay ocuk okurlarmn beni ho grmelerini dilerim. Bunu yapmamn ok ciddi bir nedeni var: O, benim dnyadaki en iyi arkadam. kinci nedenim de u: Bu adam her eyi anlyor, ocuk kitaplarn bile. nc bir nedenim daha var: Fransa'da yayor u anda, a ve yor. Biraz yreinin stlmas ona iyi gelir. Eer btn bu nedenler size yeterli gelmiyorsa, o zaman ben de bu kitab onun ocukluuna armaan ederim. Btn byklerin bir zamanlar ocuk olduunu biliyoruz; pek az bunu hatrlasa da... Neyse, sunuumu ylece deitiriyorum:

Leon Werth'in ocukluuna...

Alt yamdayken, ilk an ormanlarn anlatan Gerek ykler adl bir kitapta ok gzel bir resim grmtm. Bir boa ylan avn yutmak zereyken resmedilmiti. te bu izimin bir kopyas:

Kitapta unlar yazlyd: Boa ylan avn inemeden, btn olarak yutar ve hareket edemez hale gelir. Sonra da onu sindirebilmek iin alt ay boyunca uyur. Bu orman maceralar zerinde uzun uzun dndm, sonra renkli bir kalemle ilk resmimi yapmay baardm. 1 Nolu resmim ite yle bir eydi:

aheserimi byklere gsterdim ve korkup korkmadklarn sordum. Ama onlar:Korkmak m? Bir apkadan niye korkalm ki?dediler.

Oysa izdiim resim bir apkaya ait deildi. Koca bir fili sindirmekte olan bir boa ylann izmitim ben. Neyse, bykler anlayabilsin diye baka bir resim daha izdim. Bu kez boa ylannn midesindeki fili ak seik gstermitim. u byklere hep aklama yapmak gerekiyor. kinci resmim ise yle bir ey oldu:

Bu kez byklerin cevabi boa ylann iten ya da dtan izmeyi bir yana brakp, corafya, tarih, aritmetik ve gramerle ilgilenmemi tavsiye etmek oldu. Bylece alt yamdayken resim kariyerimi terk etmek zorunda kaldm. lk iki resmimin baarsz olmas beni hayal krklna uratmt. Bykler kendi balarna hibir eyi anlayamyor, ocuklar ise ayn eyin tekrar tekrar anlatlmasndan sklyorlard.

Bu yzden baka bir meslek semek zorunda kaldm ve pilot oldum. Dnyann hemen hemen her yerine utum. Dorusunu isterseniz, corafya bilgilerim ok iime yarad. imdi bir bakta in ile Arizonay birbirinden ayrabiliyorum. Ayrca gece vakti kaybolduunuzda corafya ok iinize yarar. Neyse, mesleim gerei, yaamm boyunca birok nemli insanlarla bir arada bulundum. Byklerle ok vakit geirdim. Ama korkarm bu yakn ilikiler bile benim onlar hakkndaki dncelerimi deitirmedi. Ne zaman yeterince zeki olduunu dndm biriyle karlasam, ona hemen 1 Nolu resmimi gsterdim. (Bu resmi hep yanmda tayordum, nk ilk deneyimimdi.) Bakalm onu gerekten anlayabilecek miydi? Ama hepsi bunun bir apka olduunu sylediler. Bu yzden ben de boa ylanlarndan, ilk adaki ormanlardan, ya da yldzlardan bahsetmeyi brakp onlarn seviyesine indim. Onlarla bri, golf, politika ve boyun balar hakknda konutum. Bylece bu yetikinler benim gibi duyarl biriyle karlatklar iin mutlu oldular.

te byle. evremde gerek sohbetler yapabileceim hi kimse olmadan, tek bama yaadm. Ta ki alt yl nce Sahra lnde uam kaza yapncaya dek. Motorum arzalanmt. Yanmda ne bir teknisyen, ne de bir yolcu olmad iin, onu kendim tamir etmek zorundaydm. Bu iin g olacan biliyor, ama sonunda baaracam umuyordum. Bu bir lm kalm meselesiydi. Yanmda bana ancak bir hafta yetecek kadar su vard. ldeki ilk gecem kumlarn zerinde uyuyarak geti. Buraya en yakin yerleim yeri 1600 kilometre uzaktayd. Deniz kazas geirerek okyanusun ortasnda kalakalm bir denizciyi dnn. Benim durumum byle bir denizciden ok daha vahimdi. imdi gne doarken clz, tuhaf bir sesin beni uyandrmasna ne kadar ardm tahmin edebilirsiniz. Bu ses: Ltfen bana bir koyun resmi izin diyordu. Ne? Bana bir koyun resmi izin Yerimden sradm. imek arpma dnmtm. Gzlerimi ovuturdum ve dikkatle etrafma baktm. Ne grdm dersiniz? alacak derecede kk bir erkek ocuu gzlerini dikmi, ciddi ciddi bana bakyordu. Grdnz bu resmi sonradan yaptm. Onun izebildiim en iyi resmiydi. Ama kesinlikle gereinin yars kadar bile gzel olmadn sylemeliyim.

Tabii ki bu benim suum deil. Alt yamdayken bykler yznden resim kariyerime son vermek zorunda kalm, boa ylann dtan ve iten gsteren resimler dnda hibir ey izmeyi renememitim. Orada byk bir aknlk iinde kalakalmtm. En yakn yerleim yerine 1600 kilometre uzakta olduumu unutmayn. Gel gelelim, bu kk delikanl hi de kaybolmu, yorgunluktan bitip tkenmi, alktan, susuzluktan ve korkudan lm gibi grnmyordu. Yerleim yerlerinden binlerce kilometre uzakta, ln ortasnda kaybolmu bir ocua hi benzemiyordu.

Nihayet azm aabildim ve ona: Peki ama burada ne yapyorsun sen? diye sordum. Sorumu yumuak, ciddi bir sesle yantlad: Ltfen bana bir koyun izin. Ben de izdim.

Resme dikkatle bakt ve Yok! Bu ok hasta bir koyun. Bana baka bir tane izin dedi. Bir tane daha izdim.

Kk dostum kibarca ve hogrl bir tavrla:Bu bir koyun deil, bir ko, bak boynuzlar var... dedi. Bir izim daha yaptm, ama bu da dierleri gibi kabul edilmedi.

Bu ok yal. Ben uzun sre yaayacak bir koyun istiyorum.

Sabrm tkenmek zereydi. Bir an nce motoru tamir etmeye balamam gerekiyordu. Ben de u resmi karaladm:

Sonra da bunu ona akladm: Bu sadece bir kutu. stediin koyun kutunun iinde. Ama kk adamn gzlerinin parladn grnce ok ardm. Evet, ben de tam byle bir ey istiyordum. Sence bu koyuna ok, fazla imen gerekir mi? Neden sordun? nk benim yaadm yerde her ey ok kktr. Bence ona yetecek kadar imen vardr. Sana olduka kk bir koyun izdim. Kadn zerine eilerek: O kadar da kk deil. Bak, uykuya yatm dedi. te kk prensle byle tantm.

Nereden geldiini renmem olduka uzun srd. Bana bu kadar ok soru soran kk prens, benimkileri hi duymuyordu. Neyse ki sorduu sorularn cevaplarn biliyordum. u sama dnyada oradan oraya dolamak ie yaramt. rnein, uam ilk grdnde u nesne de nedir? diye sormutu. (Ne yazk ki size uam izemeyeceim, nk bana gre olduka karmak bir ey bu.) O bir nesne deil, benim uam. Gkyznde uar. Ona uabildiimi sylemekten de gurur duymutum dorusu. Bunun zerine Ne? Yani gkten mi dtn? diye haykrd. Evet dedim alakgnll bir tavrla. Ah ne elenceli! Sonra da kahkahalarla glmeye balad kk prens. Bu ok canm skmt. Talihsizliimle alay edilmesinden pek holanmam. O halde sen de gkyznden geliyorsun dedi. Peki hangi gezegenden? Bir ey yakaladm anlamtm ve hemen onu sorguya ektim. Yani sen baka bir gezegenden mi geldin? Ama soruma cevap vermedi. Kibarca ban sallad. Bir yandan da baklaryla uam inceliyordu. Bununla pek fazla uzaktan geliyor olamazsn...

Gzleri dald. Uzun bir sre sonra cebinden izdiim koyun resmini kararak bu yeni hazinesini incelemeye koyuldu. Bu baka bir gezegen konusunda bana kesin bir cevap vermemesinin merakm nasl artrdn tahmin edebilirsiniz. Tabii ki ben de daha fazlasn renmeye altm. Nereden geliyorsun sen kk dostum? Szn ettiin bu benim yaadm yer neresi? izdiim koyunu nereye gtreceksin? Bir sre dndkten sonra yle dedi: izdiin koyunun en iyi yani ne biliyor musun? Geceleyin onu ev olarak kullanabilecek. Elbette. Hem iyi bir ocuk olursan sana onu balaman iin bir ip ve bir direk de izerim. Ama kk prens bu sylediklerime ok armt. Balamak m? Ne komik bir fikir! Ama eer onu balamazsan babo kalr ve kaybolur. Kk dostum yine kahkahalara bouldu. Ama nereye gidebilir ki? Her yere, burnunun dorusuna... Bunun zerine kk prens ciddi bir tavrla: Bir ey olmaz. Benim yaadm yerde her ey yle kk ki... dedi. Ve ardndan, belki de biraz zntyle, ekledi: Orada burnunun dorusuna giden birisi, pek fazla uzaklaamaz.

Bylece nemli bir ey daha renmi oldum. Geldii gezegen bir evden daha byk deildi. Ama aslnda bu beni pek de artmad. Dnya, Jpiter, Mars ve Vens gibi byk gezegenlerin haricinde isimsiz yzlerce gezegen olduunu biliyordum. Bu gezegenlerin bazlar yle kktr ki, onlar teleskopla bile fark etmek gtr. Gkbilimciler bunlardan birini kefettiklerinde, ona isim yerine bir numara verirler. rnein, Asteroid 325 derler ona.

Kk prensin geldii gezegenin Asteroid B-612 olduunu zannediyorum. Byle dnmek iin iyi nedenlerim var. Bu asteroid yalnzca bir kez, bir Trk gkbilimci tarafndan 1909 ylnda grld. Gkbilimci bu kefini bir Uluslararas Astronomi Kongresinde aklad. Ama tuhaf giysileri yznden kimse ona inanmad. Bykler byledir ite.

Neyse ki, bir Trk diktatr lm deindeyken halknn Avrupa tarz kyafetler giymesini emretti ve gkbilimci bu kefini 1920 ylnda, k bir kyafet iinde yeniden sergiledi. Bu kez kefini herkes kabul etti.

Asteroid B-612 hakkndaki bu aklamalar sadece bykler iin yapyorum. Onlar ekillerden holanrlar. Onlara yeni tantnz bir arkadatan bahsetseniz, asla en nemli sorular sormazlar. Size arkadanzn sesinin nasl olduunu, hangi oyunlar tercih ettiini, ya da kelebek koleksiyonu yapp yapmadn hibir zaman sormazlar. Ka yanda? Ka kardei var? Babas ka lira kazanyor? gibi eyler sorarlar. Ancak bunlar bildiklerinde onu tanmaya baladklarn dnrler. Onlara Pembe tulalardan yaplm bir ev grdm, pencerelerinin kenarnda sardunyalar, atsnda gvercinler vard diyecek olsanz, byle bir evi hayal edemezler bile. Onlara Yz bin dolar deerinde bir ev grdm demeniz gerekir. O zaman Ah, ne kadar gzel bir ev! diyeceklerdir. te byle. Bu yzden de onlara Kk prens ok gzeldi, kahkaha atyordu ve bir koyun istemiti. te bunlar onun var olduunun kantdr. deseniz, omuzlarn silkecek ve size ocuk muamelesi yapacaklardr. Ama Onun geldii gezegen Asteroid B-612. derseniz, size inanacaklar ve sorular sormaya balayacaklardr. Onlar byle ite. Bu zayflklarndan yararlanmak doru olmaz. ocuklarn yetikinlere kar daima anlayl olmalar gerekir. Ama yaam gerekten anlayan bizlerin, ekillere ihtiyac yoktur. Hikyeme masal anlatr gibi balayabilirdim. Bir zamanlar bir kk prens vard, kendisinden pek de byk olmayan bir gezegende yaard ve bir arkadaa ihtiyac vard diyebilirdim. Hayati gerekten anlayan bizler, bunu daha gereki bulurduk.

Kitabmn batan savma okunmasn istemediimden, kk prensle ilgili anlarm yazarken ok zorluk ektim. Bu kk arkadam koyunuyla birlikte gittiinden bu yana tam alt yl geti. Onu tarif etmeye alyorum, nk onu unutmak istemiyorum. nsann bir dostunu unutmas zcdr. Herkes bir dost sahibi olmayabilir. Ve eer onu unutursam, ekillerden baka hibir eyle ilgilenmeyen yetikinlere benzerim. te bu yzden bir kutu boya kalemi ve birka kurun kalem aldm. Benim yamdaki biri iin, zellikle de alt yandayken yapt, iten ve dtan iki boa ylan resmi dnda hibir ey izmemi bir adam iin yeniden resim yapmaya balamak olduka g bir i. Resimlerimin mmkn olduu kadar gereki olmasna alacam. Ama bunu baarabileceimden emin deilim. Bir izim gayet iyi giderken, dier bir izim gereine hi benzemiyor. Kk prensin boyu konusunda da hatalar yapyorum. Bazen kk dostum olduundan daha uzun boylu, bazen de daha ksa grnyor. Giysisinin renginden de emin deilim. Bu yzden de elimden gelenin en iyisini yapp, el yordamyla iyi kt bir eyler karmaya alacam. Baz nemli detaylar da yanl izebilirim, ama beni balamalsnz. Kk dostum bana hibir eyi aklamad. Herhalde benim de kendisi gibi olduumu sanyordu. Ama ne yazk ki ben kutuya baktmda koyunlar gremiyorum. Belki de yetikinlere bir para benziyorum, yalanyorum

Biz yine hikyemize dnelim. Orada geirdiim her gn, kk prensin gezegeni, oradan ayrl, yolculuu hakknda yeni eyler rendim. ok yava oluyordu bu. Baobap felaketinden (Baobap aac Hindistan ve Seylanda yetitirilir. Geni gvdesi ve kabuklu, byk, yenebilen meyveleri vardr.) ancak nc gn haberim olmutu. Bunu yine izdiim koyuna borluydum. nk bu konuda ciddi bir pheye kaplan kk prens bana aniden: Koyunlar kk allar yerler, yle deil mi? diye sormutu. Evet, bu doru dedim. Bunu duyduuma sevindim. Bu konunun neden bu kadar nemli olduunu anlamamtm. Kk prens: O halde baobaplar da yerler mi? diye srdrd sorusunu. Ona baobaplarn kk allar olmadn, birka katl bina byklndeki aalar olduunu anlattm. Yannda bir fil srs gtrsen bile, tek bir baobap aacn yiyip bitiremezler dedim. Kk prens bu fil srs lafna kahkahalarla gld.

Gtrdm filleri st ste dizmem gerekirdi dedi. Sonra bilgi bir tavrla: Baobaplar da balangta kktrler. diye ekledi. Elbette yle. Peki, ama koyunun bu kk baobaplar yemesini neden istiyorsun? Sanki burada anlalmayacak bir ey yokmu gibi Hadiii, yapma! dedi. Benimse, bunun ne anlama geldiini zebilmek iin bir hayli dnmem gerekmiti.

Her gezegende olduu gibi, kk prensin gezegeninde de yararl ve zararl bitkiler vard anlalan. Yararl tohumlar yararl bitkiler, zararl tohumlar ise zararl bitkiler meydana getiriyordu. Ama tohumlar grnmezdirler. Topran derinliklerinde uyurlar. Sonra bir gn bir tanesi uyanmaya karar verir. nce rkek gerinir. Sonra yzn gnee evirmi sevimli bir filiz olarak kar ortaya. Bu haliyle tamamen zararszdr. Eer bu bir turp filizi ya da glfidanysa, diledii gibi bymesine izin verilir. Yok, eer yabani bir bitkiyse, derhal sklmelidir. te kk prensin gezegeninde de byle zararl tohumlar vard. Bunlar baobap tohumlaryd. Kk gezegenin her yerini istila etmilerdi. Eer bir baobap filizini zamannda skmezseniz, ondan bir daha asla kurtulamazsnz. Gezegenin her yerini kaplar. Kkleri topran derinliklerine doru ilerler. Eer gezegeniniz ok kkse ve baobaplar da fazlaysa, o zaman gezegen patlayabilir.

Bu bir terbiye meselesi demiti kk prens daha sonralar. Sabahleyin kendi bakmnz yaptktan sonra, sra gezegenin bakmna gelir. Bunu byk bir dikkatle yapmalsnz. Kk baobap filizleri glfidanlarndan ayrt edilebilecek kadar bydklerinde, onlar skmelisiniz. Bu skc bir itir, ama olduka kolaydr.

Sonra bir gn bana, tm bu konutuklarmz anlatan bir resim izmemi tledi. Bylece benim yaadm yerdeki ocuklar bunlar anlayabilecekti. Eer bir gn seyahate karlarsa, bunlar bilmek ilerine yarayabilir. Bazen insan bu gnk iini yarna brakabilir. Ama baobaplar konusunda bunu yaparsanz, sonu felaket olur. Tembel bir adamn gezegeninin baobaplar tarafndan istila edildiini biliyorum ben.

Bu grdnz resmi kk prensin tariflerine gre yaptm. t vermekten pek holanmam. Ama herkes bir gn yolunu kaybedip bir asteroide debilir ve baobap tehlikesiyle kar karya gelebilir. Bu yzden, bir seferlik bunu yapacam ve: ocuklar! Baobaplara dikkat edin! diyeceim. Bunu yapmamn sebebi, benim gibi baobap tehlikesinden haberdar olmayan dostlarm uyarmaktr. Bu yzden de bu resim zerinde ok altm. Bu resmin neden dierlerinden daha etkileyici olduunu merak edebilirsiniz. Denedim, ama dierleri bu kadar baarl olmad ite. Baobaplar izerken nemli bir i yaptm dnmtm nk. Dostlarm iin endielenmitim.

Ah, kk prens! O kk gezegendeki mutsuz yaamn yava anlamaya balamtm. Uzun bir sre iin, tek elencen gnein batn izlemek olmutu. Bunu tanmamzn drdnc sabahnda renmitim. Bana, Gnein batn izlemeyi ok severim. Haydi, gidip izleyelim demitin. Ama beklememiz gerekiyor... Neyi? Gnein batmasn. Bu szlerime balangta ok armtn. Ama sonra kendi kendine glerek, Kendimi hala evimde sanyorum galiba! demitin. Gerekten de yleydi. Herkesin bildii gibi, Amerikada gne tam tepedeyken Fransada batmaktadr. le vakti gnein batn izlemek isteyen bir Amerikalnn, bir dakika iinde Fransada olmas gerekir. Ne yazk ki bu da pek mmkn deildir. Ama senin minik gezegeninde, yapman gereken tek ey sandalyeni bir iki adm ilerletmek. Orada istediin zaman gnein batn izleyebilirsin sen.

Bir keresinde gnein batn tam krk drt kez izlediini anlatmtn bana. Sonra da yle demitin: Bilirsin, insan ok mutsuz olduu zamanlarda gnein batn izlemeyi sever. Peki, sen mutsuz muydun? diye sormu, ama yant alamamtm senden.

Beinci gn, kk prensin yaamyla ilgili yeni bir srr daha kefettim. Bu yine izdiim koyun sayesinde olmutu. Sanki bu konuyu uzun sre dnp tanm gibi, aniden bana Koyunlar allar yiyorlar, peki iekleri de yerler mi? diye sordu. nlerine gelen her eyi yerler. Dikenli iekleri de mi? Evet, dikenli iekleri de. O halde dikenler... Dikenler ne ie yarar? Bunun cevabn bilmiyordum. Uan motorunda skp kalm bir cvatay skmekle meguldm. Uan bozulmas canm giderek daha fazla skmaya balamt. me suyum hzla azalyordu ve ben durumun daha da ktlemesinden korkmaya balamtm. Dikenler diyordum... Ne ie yararlar? diye sordu yine. Kk prens, sorduu sorunun cevabn almadka sormaktan vazgemiyordu. Bense cvatay skmekle meguldm ve aklma gelen ilk eyi syleyiverdim:Dikenler hibir ie yaramaz. iekler onlar srf kzgnlktan tarlar. Ah, demek yle! Sonra ksa bir sessizlik oldu ve ardndan, biraz da krgn bir sesle Sana inanmyorum. iekler narin yaratklardr. Saftrlar. Dikenlerinin korkun olduunu dnrler dedi.

Cevap vermedim. O srada kendi kendime yle diyordum: Eer bu cvata yerinden kmamakta inat ederse, onu ekile karacam. Ama kk prens yine araya girdi : Yani sen gerekten ieklerin o dikenleri kzgnlktan tadklarna m inanyorsun? Hayr, hibir eye inanmyorum ben. ylesine syledim. u anda nemli bir iim var. Hayretler iinde kalmt kk prens. nemli bir i mi? Beni elimde eki, parmaklarm motorun yandan simsiyah olmu bir halde o irkin eyin ( yani uamn ) zerine eilmi gren kk dostum: te imdi tam da bykler gibi konutun. dedi. Kendimden biraz utanmtm. Her eyi kartryorsunuz, karmakark ediyorsunuz. dedi sonra. Gerekten kzmt. Altn sars buklelerini saa sola sallayarak : Krmz suratl bir adamn yaad bir gezegen biliyorum. Adam hi iek koklamam. Hi yldzlara bakmam. Hi kimseyi sevmemi. Btn vaktini emalar yaparak geirmi. Ve btn gn nemli ilerim var. nemli ilerim var. deyip dururdu. Bundan byk bir gurur duyard. Ama o bir insan deil, bir mantar o! Bir ne? Bir mantar!

Kk prens imdi fkeden sapsar kesilmiti. Milyonlarca yldr ieklerin dikenleri var. Ve milyonlarca yldr koyunlar iekleri yiyorlar. ieklerin hibir ilerine yaramayan dikenleri neden byttklerini anlamaya almak gereksiz bir ey mi? iekler ve koyunlar arasndaki sava nemsiz mi? O krmz suratl beyefendinin emalarndan daha ciddi ve daha nemli deil mi bunlar? Ve evrende baka hibir gezegende yetimediini bildiim bir ieim varsa ve kk bir koyun onu bir sabah, ben fark etmeden, tek bir srkta yok ederse, bu nemsiz bir ey midir? Yz kpkrmz olmutu. Konumasn srdrd: Eer bir insan milyonlarca yldzn arasndaki tek bir gezegende yetien bir iei severse, bu onu mutlu etmeye yetecektir. nk yldzlara baktnda Benim ieim oralarda bir yerlerde diyebilir. Ama bu koyun ieini yerse, o zaman btn yldzlar aniden kararm gibi gelir ona. Ve sen bunun nemli olmadn dnyorsun!

Daha fazla konuamamt, nk gzyalarna boulmutu. Akam olmutu. Takmlar bir kenara brakmtm. Herhalde ekicim, cvatam, susuzluum ve lmm bana u an olduundan daha nemsiz gelemezdi. Milyonlarca yldzn arasnda, bir gezegende, benim gezegenimde, rahatlatmam gereken bir kk prens vard! Onu kollarma aldm ve yavaa salladm. iein iin hibir tehlike yok. Koyununa bir azlk izeceim... iein iin bir it izeceim... Ben... Ben... Ona nasl ulaacam, onu nasl rahatlatacam bilemiyordum. Bu gzya seli yle tuhaft ki

ok gemeden kk prensin ieini daha yakndan tandm. Gezegeninde daima baka iekler olmutu. Ama basit ieklerdi bunlar ve sabahleyin ortaya kar, akam olunca gzden kaybolurlard. Pek az yer kaplarlard, kimseye zararlar yoktu. Derken bir gn, nereden geldii bilinmeyen bir tohum, dierlerinden ok farkl bir filiz verdi. Kk prens nce onu yeni bir tr baobap sand. Bu yzden de bymesini yakndan takip etti. Ama bir sre sonra bitki uzamay brakt ve tomurcuklanmaya balad. Kocaman bir tomurcuktu bu. Tomurcuun yeil zarnn altnda olaanst gzellikte bir iein gelimekte olduunu hissediyordu kk prens. iek tm renklerini zenle seiyor, ta yapraklarn tek dzenliyor, kusursuz bir giysi meydana getirmek iin hazrlklarn yava yava tamamlyordu. Gelincikler gibi buruuk olmak istemiyordu. Onun istedii, gzelliinin zaferiyle ortaya kmakt. Gerekten de ok kibirliydi. Bu gizemli hazrlklar gnlerce srd. Derken bir sabah, gnein douuyla birlikte kt ortaya. Bunca sk ve zenli almann ardndan nce bir esnedi. Ah, affedersin. Henz tam uyanamadm. Sam bam darmadank. dedi.

Ama kk prens onun gzellii karsnda duyduu hayranl gizleyemedi. Ah, ne kadar da gzelsin! yleyim deil mi? dedi iek kibarca, Gnele ayn gnde dodum. Evet, pek de mtevaz saylmazd dorusu, ama yle byleyiciydi ki! Kahvalt vaktim geldi sanrm, acaba ihtiyalarm karlayabilir misin?

Kk prens dncesizliinden tr ok utanm, hemen koup bir teneke su getirmiti. Bylece, bu kibirli iein eziyetleri balam oluyordu. rnein bir gn, drt kk dikenine gvenerek Brak da gelsin u kaplanlar, onlarn penelerinden korkmuyorum. demiti. Ama benim gezegenimde hi kaplan yok ki! stelik kaplanlar ot yemezler. Ama ben bir ot deilim demiti iek tatl bir sesle.

 Ah, ltfen bala. Kaplanlardan korkmam ama rzgrdan nefret ederim. Benim iin bir korunak bulabilir misin acaba?"

Hava akm iekler iin korkun bir ey olmal. diye dnd kk prens. Bu iek gerekten de ok karmak bir yaratk. Akama beni cam bir korunakla kapatman istiyorum. Buras ok souk bir yer. Ve olduka da rahatsz. Benim geldiim yerde... Aniden susmutu iek. Ama artk ok geti. Geldiinde sadece bir tohumdu. Baka dnyalar hakknda bir ey bilmesine olanak yoktu. Byle kolay kefedilecek bir yalana balarken yakaland iin cani sklmt. Kk prensin kafasn kartrmak iin ksrmeye balad. Korunam nerede? dedi sonra. Getirecektim, ama benimle konuuyordun. Kk prensi utandrmak iin biraz daha ksrd iek. Ona olan sevgisine ve iyi niyetine ramen, artk kk prens iekten phelenmeye balamt. Onun anlamsz szlerini ciddiye almt. Sonra da ok mutsuz olmutu.

Bir gn bana:Onu hi dinlememeliydim. dedi. nsan ieklere asla inanmamal. Sadece onlar seyretmeli, koklamal. Benimkinin kokusu gezegenimin her yerine yaylmt, ama ben onu nasl mutlu edeceimi bilemedim. u kaplan hikyesi de beni ok fkelendirmiti. ini dkmeye devam etti kk prens. O zamanlar hibir eye aklm ermiyordu. Konuulanlara deil, yaplanlara nem vermeliydim. O gzel kokusu ve lts bana iyi gelmiti. Onu hi terk etmemeliydim. Bana oynad oyunlara ramen yumuak bir kalbi olduunu anlamalydm. iekler ok tutarsz oluyorlar. Ama bak, ben de onu nasl seveceimi bilememitim. O zamanlar ok deneyimsizdim.

Oradan kaabilmek iin sanrm vahi kularn g etmelerinden faydaland kk prens. O sabah gezegenini bir gzel dzenledi. Aktif yanardalarn zenle sprd. ki tane aktif yanarda vard. Sabah kahvaltsn bunlarn zerinde iitirdi. Ayrca bir de snm yanarda vard. Ama ne olur ne olmaz diye onu da temizledi. Sylediine gre, dzenli olarak sprldklerinde yanardalar hafif yanarlarm. Hi patlama olmazm. Yanarda patlamalar da baca yangnlarna benzer. Temizlenmezlerse felakete neden olabilirler. Tabii biz, dnyamzdaki yanardalar temizlemek iin ok fazla kk kalyoruz. Bu yzden de, patladklarnda byk zararlar meydana geliyor. Kk prens hibir znt hissetmeksizin, son baobap filizlerini de skt. Bir daha hi geri dnmeyeceine inanyordu. Ama o sabah son kez yapt bu gnlk iler ona yle gzel gelmiti ki... Ve nihayet ieini sulayp korunan zerine yerletirmeye hazrlanrken, alayacak gibi oldu. "Elveda dedi iee. Ama iek cevap vermedi. Elveda dedi tekrar. iek ksrd. Ama d iin ksrmemiti bu kez. Aptalca davrandm diye fsldad sonunda. Ltfen beni affet. Mutlu olmaya al.

Oysa kk prens iein sitem edeceini sanyordu. armt. Elinde iein koruna, ylece kalakalmt orada. Bu davranna bir anlam veremiyordu. iek:Seni elbette seviyorum. dedi. Eer bunu anlayamadysan, su bende. Ama sen de en az benim kadar aptalca davrandn. Neyse, mutlu ol. O koruna da brak elinden, artk onu istemiyorum. Ama rzgr... O kadar da hasta deilim. Gecenin derinlii bana iyi gelecektir. Bir iek olduumu unutma. Ama hayvanlar... Eer kelebekleri grmek istersem, birka trtlla iyi geinmem gerekecek. Eer bunu yapmazsam, hi arkadam olmaz. Sen uzaklarda olacaksn. Hayvanlara gelince, onlardan korkmuyorum. Benim de penelerim var. diyerek drt kk dikenini gsterdi. Sonra da Byle oyalanma, sinirlerim bozuluyor. Gitmeye karar verdin, o halde git. dedi. Aladnn grlmesini istememiti. ok gururlu bir iekti.

Kk prens kendisini komu asteroidlerin arasnda buldu. Bu asteroidlerin numaralar 325, 326, 327, 328, 329 ve 330du. Kendisine bir megale bulabilmek ve bilgisini artrmak iin srayla onlar ziyaret ermeye karar verdi.

lk asteroidte bir kral yayordu. Mor kumatan yaplm giysisiyle tahtnda otururken, olduka hametli grnyordu. Kk prensi grnce: Ah, ite halkmn bir yesi dedi. Beni daha nce hi grmedii halde kim olduumu nereden bilebiliyor? diye dnd kk prens. Krallarn dnyay ok basit bir gzle algladklarn bilmiyordu. Krallara gre btn insanlar, onlarn emirleri altnda bulunan kimselerdi. Biraz daha yakna gel de seni iyice greyim. dedi kral. Nihayet emir verecek birini bulduu iin, olduka kibirlenmiti. Kk prens oturabilecei bir sandalye bulmak iin evresine baknd, ama kraln krk btn gezegeni kaplamt. Bu yzden ayakta kald ve yorgun olduu iin de esnedi. Kraln karsnda esnemek grg kurallarna aykrdr, esnemeni yasaklyorum. dedi kral. Ama buna engel olamyorum. dedi kk prens aknlkla. Uzun bir yoldan geldim ve hi uyumadm. O halde esnemeni emrediyorum. dedi kral, Yllardr esneyen birini grmedim. nsanlarn nasl esnediini merak ediyorum. Haydi, imdi yeniden esne. Bu bir emirdir. Kk prens kpkrmz olmutu. Beni korkutuyorsunuz. Artk esneyebileceimi sanmyorum. dedi.

Demek yle. O halde arada bir esnemeni- arada bir de... Szn tamamlayamad, nk kzgnlktan ksrmeye balad. Otoritesine ok nem veriyordu anlalan. Emirlerine kar gelinmesine hi tahamml yoktu. Ama aslnda iyi bir krald. Bu yzden de emir verirken insafl davranyordu. Bir generale martya dnmesini emredersem ve general bu emre uymazsa su onun deildir. mkansz bir eyi yapmasn istediim iin, su benimdir. dedi. Biraz utanarak Oturabilir miyim? dedi kk prens. Krknn eteklerini hametle toparlayan kral: Oturman emrediyorum. diye yantlad. Ama gezegen bombotu. Bu kral kimi ynetiyordu? Kk prens aknd. Efendim, dedi, ltfen size bir soru sormama izin verin. Sorunu sorman emrediyorum. dedi kral abucak. Efendim, burada kimi ynetiyorsunuz acaba? Her eyi. Her eyi mi? Kral eliyle kendi gezegenini, dier gezegenleri ve yldzlar iaret etti. Hepsini mi? diye sordu kk prens. Hepsini. Anlalan kendisi evrensel bir krald. Peki, yldzlar emirlerinize boyun eiyor mu? Elbette. Emirlerimi derhal uygularlar. Kar gelinmesine tahamml edemem. Bu g karsnda armadan edemedi kk prens. Eer bu gce kendisi sahip olsayd, sandalyesin bile kprdatmadan ayn gn iinde yetmi iki, hatta yz gnbatmn birden izlerdi.

Terk ettii kk gezegenini hatrlaynca, birden kendini mutsuz hissetti kk prens. Cesaretini toplayarak kraldan bir ricada bulundu. Gn batmn izlemek isterdim. Ltfen bana bu iyilii yapn. Gnee batmasn emredin. Eer bir generale kelebek gibi iekten iee umasn, ya da bir trajedi yazmasn veya kendisini bir martya dntrmesini emretseydim ve general emrime uymasayd, su kimin olurdu? Sizin. Kesinlikle. Emirler, yerine getirilebilir eyler olmaldr. Otoritenin temeli mantktr. nsanlara kendilerini denize atmalarn emretmek, bir devrime yol amak demektir. Ben emirlerime uyulmasn isterim. Buna hakkm var, nk mantkl emirler veririm. Gn batm ne olacak? diye sordu kk prens. Biliyorsunuz, sorduu sorunun yantn almadka sormaktan asla vazgemezdi. Gn batmn izleyeceksin, bu emri vereceim. Ama bilimsel ynetmeliklere gre, koullarn uygun olaca zaman beklemek zorundaym. Peki, bu ne zaman olacak? Hmmmm. Yaklak sekize yirmi kala civarnda. Sen de emirlerime nasl uyulduunu grm olacaksn.

Esnedi kk prens. Gn batmn beklemek zorunda kald iin biraz can sklmt. Burada yapacak hibir eyim yok. Bu yzden yoluma devam edeceim. Emredebilecei birini bulmuken karmak istemeyen kral: Gitme, seni bakan yapacam. dedi. Ne bakan? A... Adalet bakan! Ama burada yarglayacak hi kimse yok ki! Bunu henz bilmiyoruz. Krallm tam olarak gezmi deilim. Yal olduum iin yrmek beni yoruyor. Arabaya binmek istesem, burada araba iin yer yok. Ama ben gezegende hi kimse olmadn biliyorum. dedi kk prens. Bir yandan da emin olmak iin ban edi ve gezegenin dier tarafna gz att. O halde sen de kendini yarglarsn. diye yantlad kral. Kendini yarglamak dier insanlar yarglamaktan ok daha zordur. Kendini gerektii gibi yarglayabilirsen, ok adilsin demektir. Eer kendimi yarglayacaksam, bunu her yerde yapabilirim. dedi kk prens, Burada kalmama gerek yok.

Hmmmm, dedi kral, eer yanlmyorsam gezegenin bir yerlerinde yal bir fare olacak. Geceleri tkrtlarn duyuyorum. Onu yarglarsn. Arada bir onu lm cezasna arptrrsn, bylece hayat senin ellerinde olur. Ama her seferinde onu affetmelisin. nk yarglayabilecein tek kii o. Ben hi kimseyi lm cezasna arptrmak istemiyorum ve sanrm kendi yoluma devam edeceim. Olmaz! dedi kral. Kk prens kararn vermiti, ama yal kral incitmeyi de hi istemiyordu. Sayn kralm, eer emirlerinize derhal uyulmasn istiyorsanz, o halde uygulanabilir emirler vermelisiniz. rnein, bir an nce gitmemi emredebilirsiniz. Bence koullar buna ok uygun. Kral hibir ey sylemeyince, kk prens bir an tereddt etti, sonra oradan ayrld. Kral arkasndan: Seni bykeli yapacam! diye seslendi. Ses tonundaki otorite duyulmaya deerdi dorusu... Kk prens: u bykler ok tuhaf! dedi kendi kendine ve yoluna devam etti.

Gittii ikinci gezegende kendini beenmi bir adam yayordu. Kk prensi grr grmez: Ah, ite bir hayranm! diye bard. nk bu adama gre dier insanlarn hepsi onun hayranyd. Gnaydn, dedi kk prens, apkanz ne kadar ilgin. Bu apka insanlar selamlamak iin diye yantlad kendini beenmi adam. nsanlar beni alkladklarnda apkam havaya kaldrrm. Ama ne yazk ki buraya hi kimse uramyor.

Adamn sylediklerinden pek bir ey anlamayan kk prens Gerekten mi? dedi.

Kendini beenmi adam ona Ellerini rp dedi. Kk prens ellerini rpnca apkasn byk bir nezaketle havaya kaldrd. Kk prens iinden Buras kraln gezegeninden daha elenceli! dedi ve ellerini tekrar rpt. Kendini beenmi adam apkasn havaya kaldrd yine. Be dakika boyunca ayn eyi tekrarladlar. Ama kk prens oyunun monotonluundan sklmt. Peki, apkanz emeniz iin ne yapmam gerekiyor? diye sordu. Ama kendini beenmi adam onun bu sorusunu duymad. nk vgden baka hibir eyi iitmezdi. Bana gerekten ok mu hayransn? diye sordu adam. Hayran olmak ne demek? Hayran olmak, bir kimsenin o gezegendeki en yakkl, en k giyimli, en zengin ve en aklli kii olduunu dnmek demektir. Ama bu gezegende sizden baka kimse yok ki! Ltfen bana bu iyilii yap, yine de bana hayran olduunu syle. Size hayranm, dedi kk prens hafife omuzlarn silkerek, ama bu sizin iin neden bu kadar nemli? Bunu syledikten sonra da yoluna devam etti. inden u bykler gerekten de ok tuhaflar! diyordu.

nc gezegende bir ayya yayordu. Bu ziyareti ok ksa srm, ama kk prensi derinden etkilemiti.

Ayya adam masada sessizce oturuyordu. Masann zerinde bir kimisi dolu, bir kimisi bo bir sr ie vard. Kk prens: Burada ne yapyorsunuz? diye sordu. ki iiyorum. diye yantlad adam kederli bir biimde. Neden iki iiyorsunuz? Unutmak iin. Kk prens adamn durumuna zlmt. Neyi unutmak iin? Utandm diye yantlad adam. Yardm etmek isteyen kk prens, Neden utandnz? dedi. ki imekten diye yantlad ve tam bir sessizlie gmld ayya adam. Kk Prens yoluna devam etti. ok aknd. Bykler gerekten de, gerekten de ok tuhaflar. dedi kendi kendine.

Drdnc gezegen bir i adamna aitti. Adam yle meguld ki, kk prens geldiinde ban kaldrp bakmad bile. Gnaydn dedi kk prens, sigaranz bitmi. art iki be eder. Be art Be art yedi on iki, on iki daha on be eder. Gnaydn. On be art yedi yirmi iki eder. Yirmi iki alt daha yirmi sekiz eder. Onu yakacak vaktim yok. Yirmi sekiz daha otuz bir. P! Hepsi birden be yz bir milyon, alt yz yirmi iki bin, yedi yz otuz bir eder. Be yz bir milyon tane olan nedir? H! Sen hala orada msn? Be yz bir milyon... Hatrlamyorum. ok fazla iim var. Ben nemli bir adamm. Gevezelik edecek vaktim yok benim! ki be daha yedi eder... Be yz bir milyon tane olan nedir? diye yineledi kk prens. Hayatnda bir kez bile sorduu sorunun cevabini almadan brakmamt. adam ban kaldrd.

Bu gezegendeki elli drt yllk yaamm boyunca, sadece kez rahatsz edildim. lki, yirmi drt yl nceydi. Nereden geldiini bilmediim bir maysbcei, o irkin sesiyle tam drt kez hata yapmama neden olmutu. kincisi, on bir yl nce gelen bir romatizma nbetiydi. Jimnastik yapmaya pek vakit bulamyorum. Ben nemli bir adamm. ncs ise, ite imdi! Tam ben be yz bir milyon derken...

Be yz bir milyon tane olan nedir? adam bu sorudan kurtulamayacan anlamt. Gkyznde grdn u kk nesneler. Sinekler mi? Hayr. Parldayan kk nesneler. Arlar m? Yoo , hayr. Tembel insanlar bo hayallere srkleyen u altn renkli kk eyler. Ama benim bo hayallere harcayacak vaktim yok. Ben nemli bir adamm. Ah, anladm. Yldzlardan sz ediyorsunuz. Evet yldzlar. Peki, be yz milyon yldz ne yapyorsunuz? Be yz milyon deil! Be yz bir milyon, alt yz yirmi iki bin otuz bir tane. Pekl. Ne yapyorsunuz onlar? Ne mi yapyorum? Hibir ey. Onlara sahibim. Yldzlara m? Evet. Ama karlatm kral da onlara... Krallarn hibir eyi yoktur. Onlar sadece ynetirler. Bu ok farkl bir ey. Peki, yldzlara sahip olmak sizin ne iinize yaryor? Beni zengin yapyor. Peki, zengin olunca ne oluyor?

Kendi kendine Bu adamn verdii cevaplar da ayya adamnkilere benziyor. dedi kk prens. Ama yine de birka soru daha sordu. nsan yldzlara nasl sahip olabilir ki? Bana aitler, nk bu fikir ilk benden kt. Bunu dnm olmak onlara sahip olmak iin yeterli bir neden mi? Elbette. Kimseye ait olmayan bir elmas bulduunda, o senindir. Bir fikir ilk senden karsa, gider patentini alrsn ve sana ait olur. Yldzlar da benim, nk benden nce onlara sahip olmay hi kimse dnmedi. Evet, bu mantkl. dedi kk prens. Peki, onlarla ne yapyorsunuz? Onlar ynetiyorum. Onlar sayyorum ve tekrar sayyorum. Beni sonu ilgilendiriyor. Bu cevap kk prensi tatmin etmemiti. Eer ipek bir atkm varsa, onu boynuma dolar ve yanmda gtrrm. Bir ieim varsa, onu koparr ve yanma alrm. Ama siz yldzlar koparamazsnz!

Evet, ama onlar bankaya koyabilirim. O ne demek? Yani yldzlarmn saysn bir kda yazar, kd bir ekmeceye kilitlerim. Hepsi bu mu? Evet, bu yeterli. Ne elenceli! diye dnd kk prens. Olduka da iirsel. Ama ok gereksiz bir davran. Kk prensin nem verdii eyler byklerinkinden ok farklyd. Sahip olduum bir iek var ve ben onu her gn sularm. dedi kk prens. tane yanardam var, onlar da her hafta temizlerim. Snm yanarda hi ihmal etmem. Kim bilir, belki bir gn o da yanabilir. Bu yaptklarm, sahip olduum eyler iin yararldr. Ama sizin yldzlara hibir yararnz yok. adam konumak zere azn at, ama syleyecek hibir ey bulamad. Kk prens de kendi yoluna devam etti. Bykler, dedi kesinlikle ok tuhaflar.

Beinci gezegen ok deiikti. imdiye dek gezdii en kk gezegendi. Burada ancak bir lamba direiyle bir lamba yakcsna yetecek kadar yer vard. Kk prens gkyznn bir kesinde, evlerin ve insanlarn olmad bir gezegende lamba direiyle lamba yakcsnn ne ie yaradn merak etmiti dorusu. Yine de kendi kendine yle dedi: Evet, belki lamba yakcsnn burada bulunmas sama. Ama kral kadar, kendini beenmi adam, i adam ve ayya adam kadar da sama deil. En azndan yapt iin bir anlam var. Bu sokak lambasn yaktnda sanki evrene yeni bir yldz douyor, ya da yeni bir iek dnyaya geliyor. Lambay sndrdnde ise, iek ya da yldz uykuya dalyorlar. Bu gzel bir i. Ve gzel olduu iin de faydal bir i. Gezegene ayak bastnda lamba yakcsn saygyla selamlad. Gnaydn efendim. Niin lambanz sndrdnz? Emirler byle diye yantlad lamba yakcs, gnaydn. Hangi emirler? diye sordu kk prens. Lambay sndrmemi emreden emirler. yi akamlar. Ve lambay tekrar yakt. Peki, ama onu niin yeniden yaktnz? Emirler byle. Anlayamyorum dedi kk prens. Anlayacak bir ey yok dedi lamba yakcs. Emir emirdir. Gnaydn.

Ve lambay sndrd. Sonra alnn krmz kareli bir mendille sildi ok yorucu bir mesleim var benim. nceleri her ey daha iyiydi. Lambay sabahlar sndrr, akamlar yakardm. Bylece gnn geri kalan blmnde dinlenir, geceleri uyuyabilirdim. Yani emirler artk deiti mi? Emirler deimedi dedi lamba yakcs. Sorun da burada zaten. O zamandan beri gezegenin hz gnden gne artt ve emirler hala deimedi. Yani? Yani artk gezegenin gne etrafnda dnme sresi bir dakikaya dt. Ben de lambay dakikada bir yakp sndrmek zorundaym. Yaadn yerde bir gn sadece bir dakika sryor, bu ok elenceli olmal. Hi de elenceli deil dedi lamba yakcs. Seninle konumaya balayal imdiden bir ay oldu. Bir ay m? Evet. Otuz dakika, otuz gn eder. yi akamlar. Lambay yeniden yakt. Onu izlerken, bu lamba yakcsn sevmeye baladn fark etti kk prens. Grevine ne kadar da balyd. Kendi gezegeninde, sandalyesini birka adm ilerleterek izledii gnbatmlarn hatrlad birden. Dostuna yardmc olmak istedi.

Biliyor musun, dedi istediin zaman dinlenmeni salayacak bir yol biliyorum ben. Bunu hep isterim dedi lamba yakcs. nsan hem grevine bal, hem de tembel olabilir. Tpk bu lamba yakcs gibi.

Kk prens konumasn srdrd: Gezegenin ok kk. Neredeyse uzun admda btn evresini dolaabilirsin. Uygun bir hzla yrdnde, istediin kadar gnete kalabilirsin. Yani dinlenmek istediinde yrrsn. Bylece gn istediin kadar uzun srer. Ama bunun bana pek yarar olacan sanmyorum dedi lamba yakcs. Hayatta tek istediim ey uyumak. te bu ansszlk.dedi kk prens. Evet ansszlk. Gnaydn. Ve lambay tekrar sndrd. Kk prens yolculuuna devam ederken kendi kendine yle diyordu: Belki kral, kendini beenmi adam, ayya adam ve i adam bu lamba yakcsn kmserlerdi. Ama ilerinde bana sama sapan gelmeyen tek kii o. Belki de sadece kendisini dnmedii iindir. Onunla arkada olabilirdim Ama bu gezegen gerekten de ok kk. ki kiiye yetecek kadar yer yok burada. Artk kk prens kendi gezegenini terk ettii iin ne kadar zgn olduunun farkndayd. Her gn bin drt yz krk kez gnbatmn izlemek istese bile, yine de en iyi gezegen kendi gezegeniydi.

Altnc gezegen beincinin tam on kat byklndeydi. Burada sayfalar dolusu kitap yazan yal bir beyefendi yayordu.

Hey bakn! te bir kif! diye bard kk prensi grnce. Masann bana oturduunda soluunun kesildiini fark etti kk prens. Uzun bir yoldan geldii anlalyordu. Nereden geliyorsun? diye sordu yal adam. Kk prens onun sorusunu duymakszn: Bu kaln kitap nedir? Burada ne yapyorsunuz? dedi. Ben corafyacym. Corafyac ne demek? Corafyac denizlerin, nehirlerin, ehirlerin, dalarn ve llerin yerlerini bilen kiidir. Bu gerekten ok ilgin dedi kk prens. Gerek bir mesleiniz var. Sonra da corafyacnn gezegenini abucak gzden geirdi. Daha nce hi bu kadar gzel bir gezegen grmemiti. Gezegeniniz ok gzel. Burada hi okyanus var m? Bunu renmeye frsatm olmad dedi corafyac. Kk prens hayal krklna uramt. Peki, hi da var m?dedi. zgnm ama bunu da yantlayamayacam. Peki, ehirler, nehirler ve ller? Bunu da bilmiyorum dedi corafyac. Ama siz bir cografyacsnz!

Elbette. Ama ben bir kif deilim. Gezegenimde hi kif yok. ehirlerin, dalarn, okyanuslarn ve llerin saysn renmek corafyacnn ii deildir. Bir corafyac vaktini etrafta dolaarak harcamaz. Onun daha nemli ileri vardr. Brosundan asla ayrlmaz, ama kiflerle grr. Onlara sorular sorar ve yaptklar yolculuklarda neler grdklerini renir. Bunlar not eder. lgisini eken bir eyle karlatnda ise, kifin karakteriyle ilgili bir test yaplmasn ister. Ama neden? nk yalan syleyen bir kif corafyacnn kitabnn adn lekeler. ok fazla iki ien bir kif de yle. Ama neden? diye sordu kk prens. nk sarholar her eyi ift grrler. Sonu olarak, gerekte bir tane da varken, corafyac defterine iki tane not eder. Ben byle birini tanyorum. dedi kk prens. Ondan hi de iyi bir kif olmazd. Evet, bu mmkndr. Kifin karakteri yeterince iyi de olsa, yapt keifle ilgili bir aratrma daha istenir. Yani birisi bu kefi kontrol m eder? Hayr. Bunu yapmak ok zor olurdu. Ama kiften yapt kefi kantlamas istenir. rnein byk bir da kefettiinde, oradan birka tane ta getirmesi gerekir.

Corafyacnn gzleri aniden parlad. Sen! Sen ok uzun bir yoldan geliyorsun! O halde bir kifsin! Bana gezegenini anlatmalsn! Ve corafyac kayt defterini aarak, kaleminin ucunu sivriltti. Kifin anlatacaklarn nce kurun kalemle yazmalyd. Kif bunlar kantladktan sonra, bilgiler mrekkeple yeniden yazlrd. Bekliyorum dedi corafyac sabrszlkla. ey, benim yaadm yer pek ilgin bir yer deil. ok kk bir gezegen. tane yanardam var. kisi aktif yanarda, biri ise snm durumda. Ama kim bilir, belki bir gn o da yanar. Kim bilir... dedi corafyac. Bir de ieim var. iekleri kaydetmeyiz. Neden? O, gezegenimdeki en gzel varlktr. Ama efemeraldir. Efemeral ne demek? Corafya kitaplar en deerli kitaplardr. Asla eskimezler. nk dalar yerlerini kolay deitirmezler. Bir okyanusun sularn boatt nadir grlr. Anlayacan, biz corafyaclar kalc eyleri kaydederiz. Ama snm yanardalar yeniden harekete geebilir dedi kk prens. Efemeral ne demek?

Yanardan aktif ya da snm olmas bizim iin fark etmez. nemli olan onun bir da olmasdr dedi corafyac. Peki, ama efemeral ne demek? dedi sorduu sorunun yantn almadka asla vazgemeyen kk prens. Efemeral, ksa mrl demektir. Benim ieim ksa mrl m? Elbette. Benim ieim efemeral dedi kk prens kendi kendine. Ve kendini dnyadaki tehlikelere kar koruyabilmek iin sadece drt tane dikeni var. Ve ben onu orada tek bana braktm. lk kez pimanlk duymutu kk prens. Ama cesaretini yeniden toplayarak: imdi bana nereye gitmemi nerirsiniz? diye sordu. Dnyaya, dedi corafyac, ok nl bir gezegendir. Ve bir yandan ieini dnerek, yoluna devam etti kk prens.

Sedm planeta byla tedy Zem? Yedinci gezegen Dnyayd. Dnya yle sradan bir gezegen deildir. Orada yz bin tane kral, yedi bin tane corafyac, dokuz yz bin i adam, yedi buuk milyon ayya, yz on bir milyon kendini beenmi vardr. Bir baka deyile, yaklak iki bin milyon tane yetikin. Dnyann bykl hakknda size bir fikir vermek iin unu syleyebilirim: elektriin icadndan nce dnyadaki kara paralarn aydnlatabilmek iin, tam drt yz altm iki bin be yz on bir lamba yakcsna gerek vard. Bu ordunun grnts mthiti. Tpk bir bale grubu gibi hareket ediyorlard. Sahneye nce Yeni Zelandann ve Avustralya ktasnn lamba yakclar kard. Lambalarn yakar, sonra da uyumaya giderlerdi. Ardndan inli ve Sibiryal lamba yakclar gelirdi. Onlar da lambalarn yakp sahneden ekilince, sra Rusyann ve Hindistann lamba yakclarndayd. Afrikal ve Avrupallarn ardndan Gney Amerikallar, son olarak da Kuzey Amerikallar gelirdi sahneye. Bu sra asla deimezdi. Hi hata olmazd. Muhteem bir gsteriydi bu. Sadece Kuzey ve Gney kutbunda bulunan iki lamba yakcs tembelliin tadn karabiliyordu, nk ylda yalnzca iki kez alyorlard.

nsan komik olmak istediinde bazen yalan sylemek zorunda kalyor. Lamba yakclar konusunda anlattklarm pek de doru deildi. Gezegenimiz hakknda yanl bilgi vermek istemem. Aslnda insanlar Dnyada pek az yer igal ederler. Dnyadaki tm insanlar bir araya gelse, otuz kilometre uzunluunda ve otuz kilometre geniliindeki bir alana kolayca sabilirler. Yani Pasifik Okyanusundaki kck bir ada, btn insanlar kolaylkla iine alabilir. Ama elbette ki bykler buna inanmazlar. Kendilerinin ok yer kapladn dnrler. Kendilerini baobap aalar kadar nemli sanrlar. Onlara: sterseniz kendiniz hesaplayn deseniz, buna memnun olurlar. Hemen bir ema izmeye koyulurlar. emalara baylrlar. Ama siz vaktinizi bu skc ilerle boa harcamayn. Ben sizin bana inandnz biliyorum. Evet, biz yine kk prensimizin hikayesine dnelim. Kk prens Dnyaya ayak bastnda, hi kimseyi gremedi. Kumlarn zerinde hareket eden uuk sar renkli yarat grnce yanl yere geldiini zannetti. yi akamlar dedi kibarca. yi akamlar diye yantlad ylan.

Hangi gezegendeyim acaba? Dnyadasn. Buras Afrika ktas. O halde Dnyada hi insan yok. Buras l, dedi ylan llerde insan olmaz. Dnya ok byk bir gezegendir. Kk prens bir tan stne oturdu ve gzlerini gkyzne evirdi. Merak ediyorum dedi, acaba yldzlar tek tek yansayd, o zaman herkes kendi gezegenini tekrar bulur muydu? Bak! Benim gezegenim tam stmzde. Ama yle uzakta ki! Ne kadar gzel bir gezegen dedi ylan. Neden buraya geldin? Bir iekle baz sorunlarm oldu diye yantlad kk prens. Peki insanlar nerede? nsan kendisini lde ok yalnz hissediyor. nsanlarn iinde de yle hissedersin dedi ylan, arada pek fark yoktur. Kk prens onu uzun uzun seyretti. ok tuhaf bir hayvansn sen dedi sonunda. Bir parmak kadar incesin. Ama ben bir kraln parmandan daha glymdr. dedi ylan. Kk prens gld. Pek de gl grnmyorsun. Penelerin bile yok. Seyahat de edemezsin. Seni bir geminin gtrebileceginden ok daha uzaklara gtrebilirim dedi ylan. Sonra da kk prensin ayak bileine doland. Altn bir bilezik gibi grnyordu orada.

Dokunduum kiiyi geldii yere geri gnderirim. Ama sen safsn, masumsun ve bir yldzdan geliyorsun. Kk prens bir ey sylemedi. Senin iin zldm. Bu koca dnyada yapayalnz ve zayfsn. Belki bir gn sana yardm edebilirim. Eer kendi gezegenine gitmeyi ok istersen, sana yardm edebileceimi sanyorum. Seni ok iyi anladm dedi kk prens. Ama neden hep bilmece gibi konuuyorsun? Bu bilmeceleri zyorum dedi ylan. Sonra her ikisi de sustu.

Kk prens lde yrd sre iinde sadece tek bir iekle karlat. Bu iein ta yapraklar k azd. nemsiz bir iekti bu. Gnaydn dedi kk prens. Gnaydn diye yantlad iek. nsanlar nerede? diye sordu kk prens kibarca. Bu iek insanlar mrnde sadece bir kez grmt. O da, lden bir kervann iindeki insanlard. nsanlar m? nsanlarla yllar nce karlamtm. Yedi-sekiz taneydiler. Ama onlarn nerede olduklarn kimse bilemez. Rzgarla birlikte dolar dururlar. Kkleri yoktur insanlarn. Bu yzden de bir yere balanamazlar. Hoa kal dedi kk prens. Hoa kal dedi iek.

Kk prens byk bir daa trmand. Daha nce kendi gezegenindeki yanardan dnda hi da grmemiti. Bu yanardalarn boyu ise sadece dizlerine geliyordu. Snm yanarda tabure olarak kullanrd. Ona ayaklarn uzatrd. Kendi kendine : Bu kadar yksek bir dain tepesine trmanrsam, btn gezegeni ve gezegendeki btn insanlar grebilirim dedi. Ama grebildii tek ey, dier dalarn sivri doruklar oldu. Gnaydn dedi kibarca. Gnaydn... Gnaydn... Gnaydn... diye yantlad yank. Sen kimsin? diye sordu kk prens. Sen kimsin... Sen kimsin... Sen kimsin... dedi yank. Arkada olalm. Ben ok yalnzm dedi bu kez. Ben ok yalnzm... ok yalnzm... ok yalnzm... Ne tuhaf bir gezegen! diye dnd. Her taraf kuru, her yeri dikenli, tamamen sert ve acmasz. nsanlarda ise hayal gc yok. Sadece sizin sylediklerinizi tekrarlyorlar. Benim gezegenimde bir ieim vard ki, her zaman ilk konuan o olurdu.

ln, kayalarn ve karlarn arasnda uzun bir sre yryen kk prensin karsna sonunda bir yol kt. Ve btn yollar sizi insanlara gtrr. Yol boyunca yrmeye devam etti kk dostumuz. Karsna bir gl bahesi kt.

Gnaydn dedi gllere. Onlar da: Gnaydn diye karlk verdiler. Kk prens onlar izledi biraz. Hepsi de kendi ieine benziyordu. aknlkla: Siz kimsiniz? diye sordu. Biz glleriz diye yantlad iekler. Ah! diye haykrd kk prens. Ve birdenbire iine byk bir znt kt. Kendi ieinin evrendeki esiz bir tr olduunu sanyordu. yle demiti iek. Ve ite burada, kk bir bahenin iinde, ayn iekten tam be bin tane vard! Eer burada olsayd, bana yine sitem ederdi diye dnd. Sanki lecekmi gibi durmadan ksrrd. Yalann bu ekilde rt bas etmeye alrd muhakkak. Ve ben de hastabakclk numaras yapardm. Aksi takdirde gerekten de lrd. Altta kalmaktansa lmeyi tercih ederdi. Sonra kendi kendine : Esiz bir ieim olduu iin kendimi zengin sanmtm. Oysa o sradan bir glm sadece. Peki, yanardalarma ne demeli? Boylar sadece dizlerime geliyor ve birisi snm durumda. Tm bunlar beni hi de nemli bir prens yapmaz. Kendini imenlerin stne brakt ve alamaya balad kk prens.

te o srada bir tilki kverdi ortaya. Gnaydn dedi tilki. Gnaydn dedi kk prens kibarca. Ama etrafna baktnda kimseyi gremedi. Buradaym! Elma aacnn altnda. Sen kimsin? ok gzel grnyorsun. Ben bir tilkiyim. Gel, birlikte oynayalm. yle mutsuzum ki dedi kk prens. Seninle oynayamam dedi tilki, Ben evcil bir hayvan deilim.

Buna ok zldm dedi kk prens. Ama biraz dndkten sonra: Evcil ne demek? diye sordu. Anladm kadaryla burada yaamyorsun dedi tilki, Kimi aryorsun? nsanlar aryorum, dedi kk prens, Peki ama evcil ne demek? nsanlar, dedi tilki, Tfeklerle dolarlar ve avlanrlar. Tam bir ba belasdrlar. Bir de tavuk yetitirirler. Tm ileri bundan ibarettir. Sen de mi tavuk aryorsun? Hayr, ben arkada aryorum. Ama evcil ne demek? Bu pek sk unutulan bir eydir. Ba kurmak anlamna gelir. Ba kurmak m?

Evet. rnein, sen benim iin sadece kk bir ocuksun. Dier kk ocuklardan hibir farkn yok benim iin. Sana ihtiyacm da yok. Ayn ekilde, ben de senin iin dnyadaki yz binlerce tilkiden biriyim sadece. Bana ihtiya duymuyorsun. Ama beni evcilletirirsen eer, birbirimize ihtiyacmz olacak. Sen benim iin tek ve isiz olacaksn, ben de senin iin. Anlamaya balyorum. dedi kk prens. Bir iek var. Sanrm o beni evcilletirdi. Olabilir. Dnyada her ey mmkndr. dedi tilki. Ama bu iek dnyada deil.

Tilki armt. Baka bir gezegende mi? Evet. Peki, orada avclar da var m? Hayr, yok. Bu ok ilgin. Peki ya tavuklar? Hayr. Tavuklar da yok. Eh, hibir yer mkemmel deildir. dedi tilki iini ekerek. Sonra kendini anlatmaya balad: Yaamm ok monotondur. Ben tavuklar avlarm, avclar da beni. Btn tavuklar birbirine benzer. Btn insanlar da yle. Bu yzden biraz sklyorum. Ama beni evcilletirirsen eer, yaamma bir gne domu olacak. Senin ayak seslerin benim iin dierlerinden farkl olacak. Ayak sesi duyduum zaman hemen saklanrm. Ama seninkiler, bir mzik sesi gibi beni gizlendiim yerden karacaklar. u ekin tarlalarn gryor musun? Ben ekmek yemem. Buday benim hibir iime yaramaz. Bu yzden de bu tarlalar bana hibir ey hatrlatmazlar. Buna zlyorum. Ama sen beni evcilletirseydin, bu harika olurdu. Altn renkli salarn var senin. Ben de altn renkli baaklar grnce seni hatrlardm. Ve rzgrda kardklar sesi severdim.

Sustu tilki ve uzun bir sre kk prensi izledi. Senden rica ediyorum. Ltfen beni evcilletir! dedi. Elbette dedi kk prens. Ama pek fazla vaktim yok. Yeni arkadalar edinmem ve birok eyi anlayabilmem gerekiyor. Sadece evcilletirdiin kiiyi anlayabilirsin dedi tilki. nsanlarnsa hibir eyi anlayacak vakitleri yoktur. Her eyi dkkndan hazr alrlar. Ve arkadalar dkknlarda satlmad iin de, hi arkadalar olmaz. Eer bir arkadan olsun istiyorsan, evcilletir beni! Ne yapmam gerekiyor peki? diye sordu kk prens. ok sabrl olman gerekiyor. nce imenlerin stne, biraz uzama oturmalsn. Ben gzmn ucuyla seni izleyeceim, sen hibir ey sylemeyeceksin. Szckler yanl anlamalara neden olurlar. Ama her gn, biraz daha yakna gelebilirsin. Ertesi gn kk prens yine geldi. Her gn ayn saatte gelmelisin dedi tilki. rnein leden sonra saat drtte gelirsen, ben saat te kendimi mutlu hissetmeye balarm. Zaman ilerledike de daha mutlu olurum. Saat drtte endielenmeye ve zlmeye balarm. Mutluluun bedelini renirim. Ama gnn herhangi bir vaktinde gelirsen, seni karlamaya hazrlanacam zaman asla bilemem. nsann gelenekleri olmaldr.

Gelenek nedir? Bu da ok sk unutulan bir eydir dedi tilki. Bir gn dier gnlerden, bir saati dier saatlerden ayran eydir. rnein, u benim avclarn da gelenekleri vardr. Perembeleri kzlarla dansa giderler. Bu yzden de Perembe benim iin harika bir gndr. zm balarna kadar yryebilirim. Ama avclar dansa herhangi bir gn gitseydi, benim iin hibir gnn zellii olmayacakt ve asla tatil yapamayacaktm.

Bylelikle kk prens tilkiyi evcilletirdi. Ve ayrlma vakti geldiinde Ah! Sanrm alayacam dedi tilki. Bu senin hatan dedi kk prens. Ben sana zarar vermek istemedim. Seni evcilletirmemi sen istedin. Doru, haklsn dedi tilki. Ama alayacan syledin! Evet, yle. O halde bunun sana hibir yarar olmad. Hayr, oldu. Buday tarlalarnn rengini grdke seni hatrlayacam. imdi git ve gllere bir kez daha bak. O zaman kendi glnn evrende esiz ve tek olduunu anlayacaksn. Sonra bana veda etmek iin buraya geri dndnde, sana hediye olarak bir sr vereceim. Kk prens gllere bir kez daha bakmaya gitti. Hibiriniz benim glm gibi deilsiniz. nk henz hibiriniz evcillemediniz. Ve siz de hi kimseyi evcilletirmediniz. dedi onlara. Siz tpk tilkinin benimle karlamadan nceki hali gibisiniz. Dnyadaki binlerce tilkiden yalnzca biriydi o. Ama ben onunla dost oldum ve imdi artk o zel bir tilki.

Gller bu duyduklarna ok bozuldular. Evet, gzelsiniz. Ama bosunuz. Sizin iin kimse yaamn feda etmez. Yoldan geen herhangi biri, benim glmn de size benzediini syleyebilir. Ama benim glm sizin her birinizden ok daha nemlidir. nk ben onu suladm. Ve onu camdan bir korunakla korudum. nne bir perde gererek rzgrn onu tmesini engelledim. Trtllar onun iin ldrdm (ama birka tanesini kelebek olmalar iin braktm). Onun ikyetlerini ve vnmelerini dinledim. Ve bazen de suskunluklarna katlandm. nk o benim glm. Bunlar syledikten sonra tilkinin yanna dnd. Elveda dedi. Elveda dedi tilki de. Ve ite srrm: Bu ok basit. nsan gerekleri sadece kalbiyle grebilir. En temel eyi gzler gremez. Temel olan eyi gzler gremez diye tekrarlad kk prens. rendiinden emin olmak istiyordu. Senin glnn dierlerinden daha nemli olmasn salayan ey, ona ayrdn vakittir. dedi kk prens. nsanlar bu en nemli gerei unuttular. Ama sen unutmamalsn. Evcilletirdiin eye kar her zaman sorumlusun. Glne kar sorumlusun. Glme kar sorumluyum diye tekrarlad kk prens, rendiinden emin olmak iin. Sonra yoluna devam etti.

Gnaydn. Gnaydn diye karlk verdi demiryolu iaretisi. Burada ne yapyorsunuz? Trenlere yol gsteriyorum. Onlara saa veya sola gemelerini sylyorum. Onlar konuurken, parlak klarla donatlm bir ekspres tren yanlarndan uuldayarak geti. O geerken iaret direi sallanmt. Sanrm ok aceleleri var dedi kk prens, Peki ne aryorlar? Bunu makinist bile bilmiyor. O anda parlak kl baka bir ekspres tren ters yne doru hzla geti. Peki, niin geri dnyorlar? diye sordu kk prens. Bunlar ayn yolcular deil dedi iareti. Bulunduklar yeri beenmiyorlar m? Hi kimse bulunduu yeri beenmez. imdi de parlak kl ekspres trenlerin bir ncs geti yanlarndan. Bunlar dier yolcular m takip ediyorlar? Hibir eyi takip etmiyorlar. dedi iareti. Ya uyuyorlardr, ya da esniyorlardr. Sadece ocuklar burunlarn pencerelere dayar ve etrafa bakarlar. O halde sadece ocuklar ne aradklarn biliyor. dedi kk prens. Bezden bir bebee balanyorlar ve bu onlar iin ok nemli hale geliyor. Eer ellerinden alrsanz, alamaya balyorlar. Bence ansllar. dedi iareti.

Gnaydn dedi kk prens. Gnaydn dedi satc. nsanlarn susuzluunu gidermek zere hazrlanm tabletler satard. Haftada bir kez bu tabletlerden aldnz m, o hafta hi susamazdnz. Peki, bunlar niin satyorsunuz? nk bu, insanlara ok vakit kazandryor. Uzmanlar bunun aratrmasn yaptlar. Haftada tam elli dakika kazanyorsun. Peki, bu elli dakikada ne yapyorlar? Canlar ne isterse. Eer elli dakikam olsayd, dedi kk prens, bir su pnarna doru ar ar yrrdm.

Satcnn hikyesini dinlediim srada sekiz gndr lde bulunuyordum ve elimdeki suyun son damlalarn yudumluyordum. Anlarn dinlemek gerekten de gzel dedim kk prense, ama henz uam tamir etmeyi baaramadm. Keke ben de bir su pnarna doru ar yryebilseydim. Dostum tilki bana demiti ki... Sevgili dostum. Bunun tilkiyle hibir ilgisi yok ki! Ama neden? nk susuzluktan leceiz. nsann dostu olmas iyidir. lecek olsa bile. Ben tilkiyle dost olduum iin ok mutluyum. Kendi kendime Tehlikenin farknda deil dedim. Ne ackyor, ne de susuyor. stedii tek ey biraz gn . Kk prens sanki ne dndm anlam gibi: Ben de susadm. Hadi gidip bir kuyu arayalm dedi. Bunun yararsz olduunu anlatan bir iaret yaptm. ln ortasnda bir kuyu aramak samayd. Yine de birlikte yrmeye baladk.

Hi konumadan saatlerce yrdk. Karanlk bastrd, yldzlar da tek tek belirmeye balad. Susuzluumun etkisiyle, yldzlara bakarken kendimi ryada gibi hissettim. Kk prensin szleri zihnimde yanklanmaya balamt. Demek sen de susadn? diye sordum. Ama sorumu yantlamad. Sadece: Su kalbimize faydaldr. dedi. Ne demek istediini anlamamtm, ama bir ey sormamtm. Artk ona soru sormann hibir yarar olmadn gayet iyi biliyordum. Yoruldu ve kumlarn zerine oturdu. Ben de yanna oturdum. Ksa bir sessizlikten sonra: Yldzlar ok gzel... nk ilerinden birinde, u an gremediim bir iek yayor dedi. Elbette dedim. Sessizce ay nn altndaki kum tepeciklerini izledim. l de ok gzel dedi sonra. Gerekten gzeldi. lleri hep sevmiimdir. Bir kum tepeciinin stne oturursun. Hibir ey grmezsin. Hibir ey iitmezsin. Sadece ln o sessiz, gizemli ltsn hissedersin. l ok gzel dedi kk prens, nk bir yerlerinde bir kuyu gizliyor. Bense ln o gizemli ltsnn farkna varm, armtm. Kk bir ocukken ok eski bir evde otururduk. Burada bir hazinenin gizli olduunu anlatmlard belki de. Ama bu hikye evimizi byl bir ev yapmt.

Benim evim, ruhunun derinliklerinde bir sr saklyordu... Evet, dedim, ne bir evin, ne yldzlarn, ne de ln gzelliinin nereden geldii bilinmez. Benimle ayni fikirde olmana ok sevindim dedi kk prens. Uykuya dalnca, onu kollarma aldm ve tekrar yrmeye koyuldum. ok duygulanmtm. Sanki elimde ok narin bir hazine tayordum. Hatta dnyadaki en narin eydi bu sanki. Ay nda onun solgun alnn, kapal gzlerini ve rzgrda titreyen buklelerini seyrettim. Kendi kendime yle dedim: Bu grdklerim sadece bir klftan ibaret. En nemli eyi gzler gremez. Ona bakarken dudaklar araland ve uykusunda hafife glmsedi. Burada uyuyan u kk prensin beni bylesine duygulandrmasnn nedeni, onun bir iee olan ball. Uyurken bile, bu iee olan sevgisi tm benliini bir kandil gibi aydnlatyor. imdi daha da narindi sanki. Kandilleri ok dikkatli korumalyz. iddetli bir rzgr onlar sndrebilir. Bylece yrmeye devam ettim ve gn aarrken kuyuyu buldum.

nsanlar, dedi kk prens, ne aradklarn bilmeden hzl trenlere doluuyorlar. Endie ve telala, ayni yerde dnp duruyorlar. Bir an durakladktan sonra ekledi: ektikleri skntya demez bu. Bulduumuz kuyu Sahra lnn bilinen kuyularndan deildi. Sahra lndeki kuyular kumda alm ukurlardan ibarettir. Ama bizim bulduumuz kuyu kasabalardaki kuyulardand. Oysa etrafta kasaba filan yoktu. D grdm sandm. Ne kadar garip dedim kk prense, Her ey hazr durumda. Makara, kova, ip, hepsi hazr. Gld. Makaray evirmeye koyuldu. Uzun sredir almamaktan paslanm olan makara, inlemeye balad. Duyuyor musun? dedi kk prens. Kuyuyu uyandrdk. O da ark sylemeye balad... Onun yorulmasn istemiyordum. Bana brak dedim. Senin iin fazla ar. Kovay ar ar ektim ve kuyunun kenarna braktm. Kovann iindeki su hala titriyordu ve makarann sesini hem kulaklarmda, hem de titreyen suda duyabiliyordum. Gnein titrek ltlarn grebiliyordum.

Bu sudan imek istiyorum dedi kk prens, Bana biraz su verir misin? te imdi onun ne aradn anlamtm! Kovay dudaklarna dayadm. erken gzleri kapalyd. Bir bayram ekeri kadar tatlyd bu su. Dier besinlerin hepsinden farklyd. Yldzlarn altnda yaplan bir yryten, makarann arksndan ve kollarmn emeinden dnyaya gelmiti. Kalbe faydalyd. Bir armaand sanki. Kk bir ocukken Noelde aldm hediyenin gzellii Noel aacnn ltsndan, kutlamann mziinden, glmseyen yzlerin scaklndan gelirdi. Senin yaadn yerdeki insanlar, dedi kk prens, bir bahenin iinde binlerce gl yetitiriyorlar ve yine de aradklarn bulamyorlar. Doru, bulamyorlar. dedim. Ve aslnda aradklar eyi tek bir glde, ya da bir avu suda bulabilirlerdi. Evet, haklsn dedim. Ama gzler gremez. nsann kalbiyle bakmas gerekir. Suyu imitim. Nefesim yerine geldi. Gne doarken kumun rengi bal rengine dnmt. Bu renk ok houma gidiyordu. Peki, ama bu hissettiim ac da neydi? Yumuak bir sesle: Sznde durmalsn dedi yanma otururken. Hangi sz?

Biliyorsun. Koyunuma bir azlk yapacan sylemitin. ieime kar sorumluluum var. Onu korumalym. Ona bir azlk izmek iin cebimdeki ktlar kardm. Resimleri grnce glmeye balad kk prens ve: Baobaplarn biraz lahanaya benzemi dedi. Ya? Oysa ben baobaplarmla gurur duymutum! izdiin tilki... Kulaklar... Sanki biraz boynuza benziyorlar ve ok da uzunlar. Yine glmeye balad. Hakszlk ediyorsun kk prens. dedim. Unutma ki, daha nce sadece iki boa ylan izmitim. Olsun. Bunlar yeterli. ocuklar anlayacaktr. dedi. Ben de kurunkalemle bir azlk izerek ona verdim. Verirken yreim szlad. Benim bilmediim planlarn var senin... Ama cevap vermedi kk prens. Onun yerine bana: Biliyorsun, Dnyaya iniim... Yarn Dnyaya iniimin yldnm dedi. Sonra ekledi: Buraya ok yakn bir yere inmitim.

Yz kzard. Ve bir kez daha, nedenini bilmediim bir ac kaplad yreimi. Fakat zihnimde bir soru belirmiti. Yani sekiz gn nce seninle burada karlatm sabah, insanlardan binlerce kilometre uzakta tek bana dolap durmann bir nedeni mi vard? Ait olduun yere mi dnyordun? Kk prens yine kzard. Belki de yldnm nedeniyle geldin buraya, ha? Yine kzard kk prens. Sorularma cevap vermemiti. Ama yznn kzarmas Evet anlamna gelmez miydi? Ah, sevgili dostum, sanrm biraz korkuyorum. dedim. Rahatlatc bir sesle: imdi almalsn. Motorunun yanna gitmelisin. Ben seni burada bekleyeceim. Yarn akam yine gel... dedi. Ama iim rahatlamamt. Tilkiyi hatrladm. nsan birinin kendisini evcilletirmesine izin verirken, bir para da alamay gze alyor demektir.

Kuyunun yannda eski, ta bir duvar yknts vard. Ertesi akam oraya geri dndmde, uzaktan, kk prensimin bu duvarn zerinde oturduunu grdm. Ayaklarn aa sarktmt. yle diyordu: Unuttun mu? Buras deildi. Biriyle konutuu belliydi. Evet, evet. Tam bu gn. Ama buras doru yer deil. Ona doru yrmeyi srdrdm, ama halen konutuu kiiyi ne grebiliyor, ne de duyabiliyordum. Kk prens bir kez daha cevap verdi: Evet, tabii. Ayak izlerimin nerede baladn grrsn. Beni orada bekle. Bu gece orada olacam. imdi duvardan sadece yirmi metre uzaktaydm, ama hala hibir ey gremiyordum. Kk prens yine konutu: Zehirin iyi bir zehir midir? Bana ok uzun sre ac ektirmeyeceinden emin misin?

Durdum. Yreim szlyordu. Ama hala ne olduunu anlamamtm. imdi git dedi, aa ineceim. Bunun zerine baklarm aa, duvarn dibine evirdim ve orada grdm ey havaya sramama neden oldu. nsan birka saniye iinde ldrebilecek sar bir ylan, ban kk prense doru kaldrm, ylece duruyordu orada. Silahm almak iin elimi cebime gtrdm ve komaya baladm. Ama kardm sesi duymu olacak ki, ban indirip kumlarn zerinde kaymaya balad ylan. Ve pek de acele etmeden, talarn arasnda gzden kayboldu. Kk prensimi tutmak iin tam zamannda yetitim. Onu kollarma aldmda yznn bembeyaz olduunu grdm.

Bu ne demek oluyor? diye sordum. Neden ylanlarla konuuyorsun? Boynundaki altn renkli fular zdm. Alnn hafife slattm ve imesi iin ona biraz su verdim. Artk soru sormaya cesaret edemiyordum. Bana ciddi bir ifadeyle bakt ve kollarn boynuma dolad. Kalp atlarn duyabiliyordum. Sanki tfekle vurulmu bir kuun gittike yavalayan kalp atlar gibiydi. Bana: Motorundaki arzay bulmana sevindim. Artk evine gidebilirsin. dedi. Bunu nereden biliyorsun? Aslnda bu haberi vermeye geliyordum. ok umutsuz olmama ramen, motoru tamir etmeyi baarmtm. Sorumu yantlamad. Sadece Bugn evime dnyorum. diye fsldad. Sonra zntyle ekledi: Evim ok uzakta... Oraya gitmek ok zor olacak... Beklenmedik bir ey olacan hissedebiliyordum. Onu bir ocuk gibi kollarmda smsk tutuyordum. Ama o sanki ellerimden bir uuruma doru kayyordu ve ben bunu engelleyemiyordum...

Baklar ciddiydi ve uzaklarda kaybolup gidiyordu. Bana verdiin koyun yanmda. Kutusu da yanmda. Ve azl da... dedi. Buruk bir glmseme yayld yzne. Uzun bir sre ylece bekledim. Vcut ssnn giderek arttn hissediyordum. Kk dostum benim, sen korkmusun... Elbette korkmutu! Ama yavaa gld. Bu gece ok daha fazla korkacam dedi. Bir kez daha, iimde onarlmaz bir ac duydum. Bu gl bir kez daha duyamayacam dnmek bile istemiyordum. Buna dayanamazdm. Gl, ln ortasnda bir su kayna gibiydi benim iin. Kk prens, gln tekrar duymak istiyorum dedim. Ama o bana : Bu gece, Dnyaya ineli tam bir yl oluyor. Gezegenim, geen yl Dnyaya indiim yerin tam stnde olacak bu gece. dedi. Kk prens, ltfen bunun sadece kt bir rya olduunu syle bana dedim, u ylan hikyesinin ve gezegenine geri dneceinin...

Ama sorumu yantlamad kk prens. Onun yerine bana: En nemli eyi gzler gremez dedi. Evet, biliyorum... Su iin de ayn ey geerli. Makarann kard sesi hatrlyor musun? te tam da bu makara ve ip yznden, bana verdiin bir yudum su mzik sesi gibi gzeldi. ok tatlyd... Evet, biliyorum... Geceleri yldzlar izlersin. Benim yaadm yerde her ey o kadar kk ki, sana gezegenimi gsterebilmem imknsz. Ama bylesi daha iyi. nk ilerinden birinde benim yaadm bileceksin. Hepsini seveceksin. Hepsi senin dostun olacak. Ve sana bir hediyem var... Bir kez daha gld. Ah, kk prens! Benim sevgili kk prensim. Gln duymak ok gzel! Aslnda benim hediyemdi bu... Tpk su iin olduu gibi. Anlamyorum...

Yldzlar, baka insanlara farkl eyler ifade ederler. Bazlar iin sadece gkyznde titreyen klardr. Yolcular iinse, bir rehberdirler. Bilim adamlar iin fikir kaynadrlar. u benim i adam iinse zenginlik. Ama herkes iin sessizdirler. Sen hari... Ne demek bu? Geceleri gkyzne baktnda, yldzlardan birinde benim yaadm ve orada glyor olduumu bileceksin. Bu yzden sana sanki btn yldzlar glyormu gibi gelecek. Btn dnyada yalnzca senin glen yldzlarn olacak. Ve bunu syledikten sonra yine gld. Ve zntn getiinde nk zaman btn aclar iyiletirir- beni tandna memnun olacaksn. Daima benim dostum olarak kalacaksn. Benimle birlikte glmek isteyeceksin. Ve zaman zaman, sadece bunun iin gidip pencereyi aacaksn... Gkyzne bakarken gldn gren arkadalarn buna ok aracaklar. Sen de onlara: Ah, evet, yldzlar beni hep gldrrler. diyeceksin. Onlar da senin deli olduunu dnecekler. Gryorsun, sana ne kadar kt bir oyun oynadm... Ve bir kez daha gld.

Aslnda ben sana bir sr yldz deil de, kahkaha atabilen bir sr zil vermi gibi oldum.

Yine gld. Sonra ciddileti. Bu gece... biliyorsun... gelme... Seni brakmayacam. Dardan ac ekiyormuum gibi grnecek. lyormu gibi grneceim. Bunu grmeye gelme. Hibir ie yaramaz bu... Seni brakmayacam. dedim. Endielenmiti. Sana byle sylememin nedeni, biraz da ylan yznden. Sana zarar vermemeli... Ylanlar hain yaratklardr. Zevk iin insan sokabilirler. Seni brakmayacam. dedim. Sonra birden rahatlad. Ylanlar sadece bir kez zehirleyebilirler, yle deil mi? dedi. O gece yola ktn grmedim. Sessizce ayrlmt. Arkasndan koup ona yetitiimde, hzl ve kararl admlarla yrdn grdm. Bana: Ah! Buradasn... dedi. Ama sesi hala telalyd. Gelmemeliydin. zleceksin. ldm sanacaksn, ama gerekte lm olmayacam. Sustum. Anlaman gerekiyor. Oras ok uzak. Bedenimi oraya gtremem. Bunun iin fazla ar.

Hibir ey demedim... Boalm bir deniz kabuu gibi kalacam...Bunda zlecek bir ey yok... Cevap vermedim...

Bir para cesareti krlmt. Son bir gayretle: Biliyorsun, ok gzel olacak. Yldzlara ben de bakacam. Btn yldzlar paslanm makaralar olan birer kuyu olacak benim iin. Hepsi bana iecek su verecekler. dedi. Hibir ey demedim. ok elenceli olacak. Senin be yz milyon tane kck zilin olacak; benimse be yz milyon su kaynam... Ve artk o da hibir ey syleyemedi, nk gzleri yalarla doldu. te buras. Brak yalnz devam edeyim. Oturdu, nk korkuyordu. Sonra: Biliyorsun... Bir ieim var... Ona kar sorumluyum. O yle narin, yle masum ki... Kendini koruyabilmesi iin sadece drt kk dikeni var... Ben de oturdum. Daha fazla ayakta duramamtm. te... dedi, Hepsi bu... Biraz tereddtten sonra ayaa kalkt. Ben hareket edemedim. Ayak bileinin evresinde sar bir k vard, baka hibir ey yoktu. Bir an hareketsiz durdu. Hi barmad. Bir aa gibi, yavaa dt yere. Yer kum olduu iin, derken en ufak bir ses bile kmamt.

O gnden bu yana tam alt yl geti. Bu hikayeyi daha nce kimseye anlatmamtm. Uam onarp geri dndmde, evremdekiler hayatta olduum iin ok sevinmilerdi. Bense zgndm ve onlara yorgun olduumu sylemitim. imdi acmn bir ksm dinmi durumda. Yani tamamen deil. Gezegenine geri dndnden eminim, nk gn aarrken bedenini hibir yerde bulamamtm. O kadar da ar bir vcut deildi onunki. imdiyse, geceleri yldzlar dinliyorum. Sanki be yz milyon tane kk zil, oradan bana glyor. Ama beni kayglandran bir ey var. Koyununun azna balamas iin izdiim azln kaylarn izmeyi unutmuum. Yani, onu hi kullanamayacak. Bu yzden de gezegenine vardktan sonra neler olduunu ok merak ediyorum. Belki de izdiim koyun iei yemitir

Bazen kendi kendime: Kesinlikle yememitir! Kk prens iei her gece camdan korunayla kapatm, koyunu da dikkatle izlemitir diyorum. Byle dnnce mutlu oluyorum. Ve btn yldzlar bana glyorlar. Ama sonra: Herkes zaman zaman dalgn olabilir. Ya kk prens bir gece camdan koruna iein stne geirmeyi unutursa ve koyun da sessizce yerinden karsa... diye dnyorum. O zaman benim kk zillerim kahkaha yerine gzyalarna bouluyorlar. Bu gerekten byk bir sr. Sizler gibi, benim gibi kk prensi sevenler iin, evrenin kim bilir neresindeki bir koyunun bir iei yemi ya da yememi olmas ok nemli bir eydir. Gkyzne bakn. Kendinize Acaba koyun iei yedi mi, yemedi mi? diye sorun. Bakn her ey nasl da deiiyor. Ve bunun neden bu kadar nemli olduunu bykler asla anlayamazlar...

Benim iin bu, dnyann en gzel ve en hznl manzara resmi. Bir nceki resme ok benziyor ama unutmamanz iin bir kez daha iziyorum. Kk prensin Dnyaya indii ve ayrld yer ite buras.

Ltfen resme ok dikkatli bakn ve onu hafzanza iyice yerletirin. Eer bir gn yolunuz Afrikaya derse ve Sahra ln geerseniz, ite tam bu noktaya geldiinizde ltfen biraz durun. Eer kk bir ocuk size doru gelirse, size glerse, altn sars bukleleri varsa ve hibir sorunuzu yantlamyorsa, onun kim olduunu tahmin edersiniz. Ltfen bana bu iyilii yapn. Beni merakta brakmayn. Onun geri dndn haber vermek iin bana hemen yazn...