HUKUKA G R

HUKUKUN TEMEL KAVRAMLARI

HUKUK KAVRAMI

Hukuk kelimesi Arapa "hak" kknden gelir ve hak kelimesinin o ulu olarak bilinmektedir. Hukuk, belirli bir zamanda belirli bir toplumdaki ili kileri dzenleyen ve uyulmas devlet zoruna ba lanm kurallar btndr.

HUKUKUN E TL ANLAMLARI

POZ T F (MSPET) HUKUK Belli bir memlekette, belli bir dnemde yrrlkte bulunan hukuk kurallar n n btn pozitif veya mspet hukuku olu turur. Di er bir anlat mla olan hukuk

HUKUKUN E TL ANLAMLARI
DO AL ( DEAL) HUKUK Belli bir memlekette, belli bir dnemde uygulanmakta olan de il fakat uygulanmas gereken (sosyal gereksinimler a s ndan) hukuka ideal veya do al hukuk denir. Di er bir anlat mla olmas gereken hukuk

HUKUKUN E TL ANLAMLARI

OBJEKT F VE SBJEKT F HUKUK Hukuk kurallar , objektif hukuku ifade ederken, bu hukuk kurallar n n ki ilere do urdu u haklar ise sbjektif hukuk kurallar d r.

HUKUKUN E TL ANLAMLARI

HUKUK B L M Pozitif hukuk kurallar n bilimsel metotlarla saptay p inceleyerek sistemli bir biimde a klayan bilim, hukuk bilimidir.

HUKUKUN B LG KAYNAKLARI

MEVZUAT : Anayasa, kanun (yasa), kanun hkmnde kararname, uluslararas andla ma, tzk, ynetmelik ve di er dzenleyici i lemlerden olu ur.

ANAYASA
Anayasa, normlar hiyerar isinde en st s ray i gal eden, kanunlardan farkl bir usulle konulup ve daha zor de i tirilebilen hukuk kurallar d r. o unlukla devletin temel organlar n n (yasama, yrtme, yarg ) kurulu unu ve i leyi ini, vatanda lar n temel hak ve hrriyetlerini dzenler.

ANAYASANIN DE T R LMES
Teklif: ye tam say s n n en az 1/3 (184) Gr me: TBMMde iki defa gr lr Kabul: Gizli oylama yap l r.

ANAYASANIN DE T R LMES

KANUN

KANUN
Kanunlar Cumhurba kan na gnderilir. Cumhurba kan , kanunu 15 gn iinde onaylar veya geri gnderir. E er kanun, mecliste de i ikli e u ramadan geri gnderilirse Cumhurba kan kabul etmek zorundad r. E er kanun, de i ikli e u rarsa Cumhurba kan kanunu 15 gn iinde meclise geri gnderebilir (veto hakk ).

KANUN
Cumhurba kan taraf ndan imzalan p meclise gnderilen kanun, yrrl e girebilmesi ve uygulanabilmesi iin Resmi Gazetede yay mlan r. NOT: Bte tasar lar ile ilgili kanunu, Cumhurba kan geri gnderemez, kabul etmek zorundad r.

KHK
KHKler TBMMnden veya do rudan Anayasadan ald bir yetkiye dayanarak bakanlar kurulunun belli konular dzenlemek iin kard ve kanun dzeyinde yer alan yaz l hukuk kurallar d r.

KHK
Ola an Dnem KHK : TBMMnin verdi i yetki kanunu ile Bakanlar Kurulu yapar. Temel hak ve hrriyetleri s n rland ramaz. Cumhurba kan taraf ndan Resm Gazetede yay mlan r. Ayn gn meclis onay iin TBMMne gnderilir. Onaylan rsa kanuna dn r, onaylanmazsa yrrlkten kalkar. Yarg denetimini Anayasa Mahkemesi yapar.

KHK
S k ynetim ve Ola anst Hl KHK : Cumhurba kan n n ba kanl nda toplanan Bakanlar Kurulu yapar. Temel hak ve hrriyetleri s n rland rabilir. Resm Gazetede yay mlan r ve onay iin TBMMne gnderilir. Onaylan rsa kanuna dn r, onaylanmazsa yrrlkten kalkar. Yarg denetimine tbi de ildir.

ULUSLARARASI ANDLA MALAR

Trkiye ad na uluslararas andla may imzalama yetkisi, Cumhurba kan , Ba bakan, D i leri Bakan ve bakanlar Kurulunca yetkilendirilen Ki ilerdir. TBMM taraf ndan bir yasa ile uygun bulunmas gerekir. Cumhurba kan da onaylar ve yay mlar.

ULUSLARARASI ANDLA MALAR

Usulne gre yrrl e konulmu temel hak ve zgrlklere ili kin uluslararas andla malarla kanunlar n ayn konuda farkl hkmler iermesi nedeniyle kabilecek uyu mazl klarda milletleraras andla ma hkmleri esas al n r.

ULUSLARARASI ANDLA MALAR

Ekonomik, ticari veya teknik ili kileri dzenleyen, sresi bir y l a mayan, devlet maliyesine yk getirmedike, ki i hallerine ve Trklerin yabanc devletlerdeki mlkiyet haklar na dokunmamak art yla TBMMnce onaylanmadan da yrrl e konulabilir.

TZKLER
Tzkler bir kanunun uygulanmas n gstermek ve emretti i i leri belirtmek zere, kanunlara ayk r olmamak ve Dan tay n incelemesinden geirilmek art yla Bakanlar Kurulu taraf ndan kar lan yaz l hukuk kurallar d r. Tzklerin yarg sal denetimini Dan tay yapar.

YNETMEL KLER
Ba bakanl k, bakanl klar ve kamu tzel ki ilerinin kendi grev alanlar n ilgilendiren kanunlar n ve tzklerin uygulanmas n sa lamak zere ve bunlara ayk r olmamak art yla kard klar yaz l hukuk kurallar d r. Yarg sal denetimi Dan tay ve idare mahkemelerinde yap l r.

HUKUKUN B LG KAYNAKLARI
YARGI KARARLARI (Mahkeme tihatlar ) 1- Anayasa Mahkemesi Kararlar 2- Yarg tay Kararlar 3- Dan tay Kararlar 4- Askeri Yarg tay Kararlar 5- Askeri Yksek dare Mahkemesi Kararlar 6- Uyu mazl k Mahkemesi Kararlar

HUKUKUN B LG KAYNAKLARI

B L MSEL ESERLER (Doktrin) Hukuk alan nda yaz lm bilimsel eserlerdir. Genel eserler, monografiler ve makaleler olarak grup alt nda toplanabilir.

HUKUKUN YAZILI OLMAYAN KAYNAKLARI

rf ve Adet Hukuku : Eskilik, devaml l k, genel inan ve devlet deste i rf adet kural n n hukuk kural olabilmesinin artlar d r.

TOPLUMSAL DZEN KURALLARI

HUKUK KURALLARI D N KURALLARI AHLAK KURALLARI RF VE ADET KURALLARI

HUKUK KURALLARI

Normatiflik. Hukuk kurallar bir emir veya yasak iermelidir. Olumlu veya olumsuz emir ierirler.

HUKUK KURALLARI

Olumlu veya olumsuz emirin konusu insan olmal d r. Hukuk kurallar n n muhatab daima insand r.

HUKUK KURALLARI

Hukuk kurallar n n koydu u olumlu veya olumsuz emirler, devletin yetkili organlar taraf ndan konulmal d r.

HUKUK KURALLARI

Meyyide. Olumlu veya olumsuz emir ieren hukuk kurallar , devlet gc ile meyyidelendirilmelidir. Hukuk kural na uymayan ki i, idam, hapis, para cezas , tazminat demek veya hak mahrumiyeti gibi yapt r mlarla kar la r.

D N KURALLARI

Meyyide. Olumlu veya olumsuz emir ieren hukuk kurallar , devlet gc ile meyyidelendirilmelidir. Hukuk kural na uymayan ki i, idam, hapis, para cezas veya tazminat demek gibi yapt r mlarla kar la r.

D N KURALLARI

Normatiflik. Din kurallar da Hukuk kurallar gibi bir emir veya yasak iermektedir. Olumlu veya olumsuz emir ierirler.

D N KURALLARI

Din kurallar nda da olumlu veya olumsuz emirin konusu insand r. Hukuk kurallar n n muhatab ile din kurallar n n muhatab ayn d r.

D N KURALLARI

Din kurallar n n koydu u olumlu veya olumsuz emirlerin, ilahi iradenin eseri oldu una inan l r.

D N KURALLARI

Din kurallar n n da meyyideleri vard r. Genellikle din kural na uymayan ki inin ldkten sonra cezaland r laca na inan l r.

AHLAK KURALLARI

Normatiflik. Ahlak kurallar da z itibar yla hukuk ve din kurallar gibi bir emir veya yasak iermektedir. Olumlu veya olumsuz emir ierirler.

AHLAK KURALLARI

Ahlak kurallar nda da olumlu veya olumsuz emirin konusu insand r. Ahlak kurallar n n da muhatab hukuk kurallar ve din kurallar nda oldu u gibi inasand r.

AHLAK KURALLARI

Ahlak kurallar n n koyucusu, insan n kendi vicdan d r.

AHLAK KURALLARI

Ahlak kurallar n n meyyidesi, vicdan azab d r.

RF VE ADET KURALLARI

Normatiflik. rf ve adet kurallar da z itibar yla hukuk ve din kurallar gibi bir emir veya yasak iermektedir. Olumlu veya olumsuz emir ierirler.

RF VE ADET KURALLARI

rf ve adet kurallar nda da olumlu veya olumsuz emirin konusu insand r. rf ve adet kurallar n n da muhatab hukuk kurallar ve din kurallar nda oldu u gibi inasand r.

RF VE ADET KURALLARI

rf ve adet kurallar n n koyucusu, belirli bir toplumsal evredir.

RF VE ADET KURALLARI

rf ve adet kurallar n n meyyidesi, ay plama, k nama, d lama, dvme ve hatta ldrme gibi de i ik ekillerde ortaya kabilir.

HUKUKUN DALLARI

Kamu Hukuku - zel Hukuk Ayr m