You are on page 1of 37

BOYA TEKNOLOJSNE GENEL BAKI

05.10.2006uzel.akr

1. Boyann Tanm ve levi

1.1. BOYA TANIMI : Kat bir yzey zerine yaylabilen, kuruyarak veya sertleerek o yzey zerine yapp dekoratif ve koruyucu bir film oluturan sv veya toz malzemelerdir.

1. Boyann Tanm ve levi


1.2. BOYANIN LEV Dekoratif zellikler: Renk Parlaklk Efekt , vb Koruyucu zellikler: Korozyon Su, ya, asit Gne Is ve s deiimleri Boyalar bunlarn dnda iaretleme, elektrik yaltkanl, antibakteriyel koruma amalar ile de kullanlabilirler.

2. Boya Hammaddeleri Hakknda Genel Bilgiler


BOYA YAPISI : 2.1. Reine 2.2. Pigment & Dolgu dolgu gc 2.3. Katklar malzemeler 2.4. zgenler

: Film oluturucu : Renk, rtclk, : Yardmc : Akkanlk verici

2. Boya Hammaddeleri Hakknda Genel Bilgiler


BOYA HAMMADDELER : 2.1. Balayclar (Reine) : Boya uygulandktan sonra, zc umas veya kimyasal bir reaksiyon sonucu sv halden kat hale dnen malzemelerdir. Boyaya; dayanm, yapma, elastikiyet, sertlik, parlaklk gibi temel zellikleri verir.

2. Boya Hammaddeleri Hakknda Genel Bilgiler


Temel Balayclar : - Alkid : Ekonomik, retim eitlilii, zayf d dayanm - Akrilik :TPA, TSA, sertlik, d dayanm, renk dayanm - Polyester : Elastikiyet, d dayanm, sanayi ve otomotiv - MF / F : Frn krlendirme, optimum sertlik / esneklik - Epoksi : yi yapma, iyi kimyasal ve korozyon diren - Nitroselloz : Hzl hava kuruma, vernik ve

2. Boya Hammaddeleri Hakknda Genel Bilgiler


2.2. Pigment & Dolgular : 2.2.1. Pigmentler : Boyada rtclk ve renk gibi optik ve grsel etkileri oluturan, boyutlar 0.01-1.0 mikron arasnda deien toz malzemelerdir. Genellikle estetik amal kullanlrlar. Koruyuculuk fonksiyonlar da vardr.

2. Boya Hammaddeleri Hakknda Genel Bilgiler


2.2.1.1 norganik Pigmentler : - Titantum Di Oksit - Demiroksit - Krom Oksit - Kurun Kromat Slfat Molibdat Renk olarak donuk, rtcdrler. D dayanmlar iyi, solvent direnleri yksektir. Ucuz

2. Boya Hammaddeleri Hakknda Genel Bilgiler


2.2.1.2. Organik Pigmentler (Sentetik): - Azo - Fitalosiyanin - Vat - Quinacridone Yksek parlaklk ve renk iddeti, a dayanm Deiken rtclk ve d dayanm Pahal

2. Boya Hammaddeleri Hakknda Genel Bilgiler


2.2.1.3. Metalik Pigmentler: - Alminyum pigmentler Yksek rtclk Deiken irilik ve temizlik Leafing / nonleafing Reflektr grevi yaparlar

2. Boya Hammaddeleri Hakknda Genel Bilgiler


2.2.1.4. Sedefsi (nci) Pigmentler: - Mika (yzeyi kaplama) Metalik pigmentlere benzer, rtclk daha dk Deiken irilik, lt ve renklerde effaf Rtuta renk tutturma problemi

2. Boya Hammaddeleri Hakknda Genel Bilgiler


2.2.2. Dolgular : Boyaya; matlk, zmparalanabilme, dolgu gc ve maliyet avantaj salayan iri taneli toz malzemelerdir. - Talk - Barit - Kalsit - Silika - Mika - Kil

2. Boya Hammaddeleri Hakknda Genel Bilgiler


2.3. Katklar : Boyann retilmesi, depolanmas, uygulanmas ve uygulama sonras performansn dzenlemek iin az miktarlarda kullanlan yardmc malzemelerdir. Katk kullanm ou kez istenmeyen etkileri beraberinde getirir.

2. Boya Hammaddeleri Hakknda Genel Bilgiler


Tipik Katklar - kme nleyiciler - Akma nleyiciler - Kabuk nleyiciler - Kpk nleyiciler - Krater nleyiciler - Yayma Ajanlar - Diren Drcler - UV Ajanlar

2. Boya Hammaddeleri Hakknda Genel Bilgiler


2.4. zgenler : Boya polimerini zmek, seilen uygulama yntemine gre doru uygulamay salamak, uygulama yzeyi zerindeki ak kontrol etmek, dzgn bir yzey oluturmak , mmkn olan optimum film kalnl ve kuruma sresini ayarlamak amacyla kullanlan sv malzemelerdir. Solvent seimini etkileyen temel faktrler : zclk, viskozite, kaynama noktas, buharlama hz, kimyasal yap, koku,

3. Boya retim prosesi

lk kartrma ve tme
Aglomerat ve agregat halindeki pigment ve dolgularn balayc ve solvent ortam ierisinde birincil tanecik boyutuna indirgenerek homojen bir karm elde etme ve slatlmas ilemidir.

3. Boya retim prosesi

Islatma ve dispersiyon
Pigment tanecikleri zerinde adsoblanm olan hava ve suyun balayc-zgen karm veya baz yzey aktif maddeler ile yer deitirmesidir.

3. Boya retim prosesi

3. Boya retim prosesi

3. Boya retim prosesi

Kartrma ekipmanlarnn 4 eidi

3. Boya retim prosesi


tme Mekanizmalar
Kesme kuvveti (Shear force) arpma kuvveti (Impact force) Srtnme kuvveti (Rubbing force

3. Boya retim prosesi


tme ileminin 3 farkl mekanizmas

4. Boya Filminin Oluum Mekanizmalar


4. Boya Filminin Oluum Mekanizmalar

4.1. Solvent Buharlamas

4.2. Polimerizasyon 4.2.1. Kondensasyon 4.2.2. Katlma 4.2.3. Oksidatif

4. Boya Filminin Oluum Mekanizmalar


4.1. Solvent Buharlamas Solvent veya suyun buharlamas ile film oluur Yksek molekl arlkl termoplastik reineler kullanlr Solvent moleklleri reineyi zer Frnlama film oluumunu hzlandrr Dk kat madde

4. Boya Filminin Oluum Mekanizmalar


Solvent Buharlamasyla Film Oluturan Tipik Reineler: Sellozik Klor Kauuk Vinil Emlsiyon Bitml

4. Boya Filminin Oluum Mekanizmalar


4.2. Polimerizasyon
Film oluumu kimyasal reaksiyon ile gerekleir Oda scaklnda yeterince sert ve kalc film olumaz Sertlik, fiziksel ve kimyasal diren iin apraz balanma gerekir.

4. Boya Filminin Oluum Mekanizmalar


4.2.1. Kondensasyon Polimerizasyonu R-COOH + R-OH R-COOR + H2O Asit Alkol

Ester

Su s

Reaksiyonun gereklemesi iin yksek gerekir MF / F yaygn kullanlan amino reineleridir.

4. Boya Filminin Oluum Mekanizmalar


Kondensasyon ile Film Oluturan Tipik Reineler: Alkid - Amino Polyester - Amino Akrilik - Amino

4. Boya Filminin Oluum Mekanizmalar


4.2.2. Katlma polimerizasyonu A + B C Reaksiyon sonucu yar rn olumaz Bu tip polimerizasyona rnek olarak 2K (2 Komponentli) sistemler verilebilir. Oda scaklnda dahi reaksiyon gerekleir Snrl kullanm sresi

4. Boya Filminin Oluum Mekanizmalar


Katlma ile Film Oluturan Tipik Reineler: Epoksi - Poliamid Polyester - zosiyanat Akrilik - zosiyanat

4. Boya Filminin Oluum Mekanizmalar


4.2.3. Oksidatif Boyalar ift balara sahip ya asitlerinin oksijen ile reaksiyonu Film oluumu uzun zaman alr Frnlama sadece zgen uuunu hzlandrr Uygulama kolayl Dk maliyet Zayf kimyasal ve su direnci Antikorozif pigment kullanm ile iyi korozyon direnci

4. Boya Filminin Oluum Mekanizmalar


Oksidatif Kuruma Gerekletiren Tipik Reineler: Alkid Ya

5. Boyalarn Snflandrlmas
5.1. Kuruma Mekanizmalarna Gre Fiziksel Kurumal
-Kurumal Klor Kauuk - Vinil - Nitroselloz -Kurumal Emlsiyon -Alkid / Amino

Kimyasal
-Nem Krlenmeli Hava - Poliretan - Zn Silikat -2 K Sistemler - Polyester / P - Akrilik / P - Epoksi / PA -Oksidatif Kurumal - Alkid - Ya

Frn Kurumal

-Polyester / Amino -Akrilik / Amino -Epoksi / Amino

5. Boyalarn Snflandrlmas
5.2. Fonksiyonlarna Gre Astar Arakat Bazkat Sonkat Vernik Macun

5. Boyalarn Snflandrlmas
Frn Kurumal Boyalar zellik
Parlaklk Elastikiyet Kimyasal Diren Su Direnci Korozyon Direnci UV Con D (solma) Dayanm Uygulama Kolayl Alkid Amino Parlak stenilen parlaklk ++ + + + 7 8 ++ 125 Polyester Amino Parlak stenilen parlaklk ++ ++ ++ + 8 10 + 157 Akrilik Amino Parlak stenilen parlaklk + ++ ++ + 10 10 + 150

Hava Kurumal
Antikorozif Alkid stenilen parlaklk ++ + ++ +++ 6 7 +++ 100 2 K Epoksi

stenilen parlaklk ++ ++ +++ +++ 5 5 + 136

Sistem Mukayesesi

Fiyat / Kg

6. ANK Kodlama Sistematii


6.1. Boya, Vernik, Astar, Sertleirici gibi rnler xxx xx xx - xxx
ki () harf, iki basamakl say, iki harf ve basamakl say Rengin tonunu tanmlayan basamakl say Renk snfn tanmlayan harf : B: Beyaz, S: Siyah, Y: Yeil, M: Mavi, K: Krmz, H: Kahverengi, Z: Renksiz M: Metalik, : Sedefli, H: Hammerton Kullanlan balayc sistemine gre deien 2 basamakl say Boyann hangi amala kullanldn tanmlayan harf S: Sonkat, A: Astar, B: Sertletirici, V: Vernik Boyann sert bir filmi nasl oluturduunu tanmlayan harf N: Nitrosellozik boyalar gibi, solvent buharlamasyla K: Havadaki oksijenle reaksiyona girerek F: (Frn krlenmeli) Yksek scaklkta reaksiyona girerek B: Bileenli sistemler E : Elektrostatik uygulanan boyalar

6. ANK Kodlama Sistematii


6.2. Tinerler
ki () harf, drt basamakl say

xxx xxxx
Tinerin forml ayrntsna gre belirlenen drt basamakl say Tinerin hangi boya tr ile kullanlmaya uygun olduunu tanmlayan harf N: Solvent buharlamasyla krlenen boyalar iin K: Havadaki oksijenle reaksiyona giren boyalar iin F: Frn krlenmeli boyalar iin B: Bileenli sistemler iin Malzemenin tiner olduunu simgeleyen T harfi

E : Elektrostatik uygulanan boyalar iin

You might also like