ÑAÂY MUØA THU TÔÙI

I. GIÔÙI THIEÄU:
1. Xuaát xöù:
- Ñöôïc trích töø taäp thô “ Thô thô”
cuûa Xuaân Dieäu (1958)
2. YÙ nghóa nhan ñeà:
- Gôïi böôùc chuyeån cuûa thôøi
gian, thi nhaân ñeán vôùi muøa Thu khi
muøa Thu baét ñaàu hieän dieän, theo
doõi böôùc chaân cuûa muøa Thu cho
ñeán luùc Thu thaät söï xaâm chieám
ñaát trôøi, loøng ngöôøi.
3. Noäi dung:
-Khaéc hoaï moät böùc tranh Thu
ñeïp nhöng ñieàu hiu, aûm ñaïm, moät
noãi buoàn meânh mang thaém vaøo
caûnh vaät cuûa thieân nhieân vaø aâm
II. PHAÂN TÍCH:
• KHOÅ 1: Caûm nhaân cuûa nhaø thô khi
muøa Thu tôùi.
• “Raëng lieãu ñieàu hiu ñöùng chòu tang
• Toùc buoàn buoâng xuoáng leä ngaøn
haøng”
- Laáy veû ñeïp cuûa ngöôøi con gaùi laøm
chuaån möïc muøa thu trong thô , tuy buoàn
nhöng vaãn ñeïp moät caùch gôïi caûm vaø
treû trung.
• - Söû duïng ngheä thuaät nhaân hoaù ñoäc ñaùo:
“ lieãu ñöùng chiu tang”, “toùc buoàn leä ngaøn
haøng”.
 Mieâu taû aán töôïng hình aûnh cuûa caây
“lieãu” nhö ngöôøi thieáu phuï coù daùng ñöùng
chiu tang. Caønh laù lieãu ruû xuoáng nhö maùi
toùc buoàn buoâng xoaõ. caûm nhaân phaûn
phaát caùi boùng giai nhaân ñaøi caùt kieâu sa
maø aâu saàu, buoàn baõ.
• - Phoái hôïp haøi hoaø chuoãi aâm thanh “
 • “ Ñaây muøa thu tôùi- muøa
thu tôùi
• Vôùi aùo mô phai deät laù
vaøng”
• - Töø “ñaây” vang leân ñaàu caâu
vaø ñi lieàn sau ñoù laø “muøa thu
tôùi” ñöôïc ñieäp 2 laàn ,loät taû
ñöôïc caùi taâm traïng naùo nöùc
cuûa nhaø thô.
• - “Aùo mô phai deät laù vaøng”,
hình aûnh ñeïp cho ta thaáy taùc
giaû hình dung muøa thu nhö moät
giai nhaân yeâu kieàu. Laø maøu
vaøng mô töôi taén, maùt meû
chöù khoâng phaûi maøu vaøng
uùa.
 Quan taâm ñeán cuoâc soáng ,
phaùt hieän ñöôïc veû ñeïp cuûa
thieân nhieân. Duøng ngheä thuaät
KHOÅ 2: Muøa thu ñeán vôùi khu
vöôøn:
• - Caùch dieãn ñaït môùi,
aûnh höôûng cuûa vaên hoïc
phöông Taây.
• “Hôn moät loaøi hoa ñaõ
ruïng caønh,
• Trong vöôøn saéc ñoû ruûa
maøu xanh;”
• - Loái duøng töø “ hôn
moät” khoâng phaûi laø
nhieàu muøa thu maø chæ
môùi baét ñaàu ñeán.
• - “Ruïng” mieâu taû söï chia
ly, ñoât ngoät, gôïi caûm
giaùc xoùt xa cho söï saùng
luïi taøn.
• - Cuïm töø “saéc ñoù ruûa
maøu xanh”, töø “ruûa”
 • “ Nhöõng luoàn run raåy rung
rinh laù…
• Ñoâi nhaùnh khoâ gaåy xöông
moûng manh.”
• - 4 phuï aâm “r” lieân tieáp “run
raåy rung rinh” gôïi leân caùi yeáu
ôùt, sôï haõi cuûa chieác laù
tröôùc laøn gioù laïnh.
• - Gôïi caûm giaùc reùt laïnh, gaây
aán töôïng hôn bôûi hình aûnh “
khoâ gaåy xöông moûng manh”
phaùt hoaï nhöõng caønh caây
gaày guoäc ñang maát daàn söï
soáng.
 Quan saùt tinh vi, caûm nhaän
 KHOÅ 3 : Muøa thu ñeán vôùi ngoïn nuùi,
doøng soâng
• “ Thænh thoaûng naøng traêng töï
ngaån ngô…
• Non xa khôæ söï nhaït söông
môø…”
• - Ngheä thuaät nhaân hoaù
“naøng traêng töï ngaån ngô”,
mieâu taû söï ngôû ngaøng
thoaùng chuùt buoàn, söï taøn
phai cuûa caûnh vaät ñoù
cuõng laø taâm söï cuûa thi
nhaân.
• - “Non xa” thì môø nhaït trong
laøn “söông”, taïo söï môø aûo
cuûa caûnh vaät, gôïi leân caùi
laïnh leõo cuûa caûnh thu.
 Böùc tranh thu theâm môø
 • “Ñaõ nghe reùt möôùt luoàn
trong gioù…
• Ñaõ vaéng ngöôøi sang nhöõng
chuyeán ñoø…”
• - Söï caûm nhaän baèng thính
giaùc vaø “reùt möôùt” ñöôïc
nhaân hoaù “luoàn” trôø neân cuï
theå .
• - Taïo söï chuyeân ñoåi caûm
giaùc töø “ñaõ nghe” caûm
nhaän baèng thính giaùc sang
“reùt möôùt luoàn trong gioù”
caûm nhaân baèng xuùc giaùc.
• - Ngheä thuaät ñaûo “ñaõ vaéng
ngöôøi sang nhöõng chuyeán
ñoø”. Chuyeán ñoø vaéng khaùch
treân doøng soâng thaêm thaúm
meânh moâng.
• - Hai laàn nhaø thô laëp laïi töø
“Ñaõ” bieåu thò söï vaän ñoäng
KHOÅ 4 :Söï giao hoaø giöõa thieân nhieân ñaát

• “Maây
trôøi vaãn
vaø taâm töøng
traïng conkhoâng
ngöôøi , chim bay ñi,
• Khí trôøi u uaát haän chia li.”
• - Thieân nhieân coù “maây , chim, ñaát trôøi”
nhöng sao “ u uaát” gôïi leân hình aûnh cuûa söï
chia ly, nhö chia seõ noåi buoàn, söï coâ ñôn cuûa
con ngöôøi
• - Ngheä thuaät nhaân hoaù cuïm töø “ uaát haän”
laøm cho caûnh thu theâm aûm ñaïm theâ löông
• - Boùng daùng 1 coâ thieáu nöõ ñang ñöùng töïa
cöûa nhìn ra xa ñang nghó ngôïi ñieàu gì.
• “Ít nhieàu thieáu nöõ buoàn khoâng noùi,
• Töïa cöûa nhìn ra nghó ngôïi gì.”
• - Coù giaù trò bieåu caûm lôùn : noåi buoàn cuûa
coâ thieáu nöõ nhö thaáu taän taâm con ngöôøi,
ray röùc, ngheïn ngaøo khoâng noùi leân ñöôïc.
• - Baøi thô keát thuùc bôû ngôõ laøm cho ngöôøi
ñoïc coù theå taêng yù thô tuyø theo caûm nhaän
 III. TOÅNG
KEÁT:
• - Söùc saùng taïo trong caùch duøng töø
taïo nhaïc ñieâu, caùch vieát caâu môùi
meû chöùng toû Xuaân Dieäu ngay töø
böôùc ñaàu xuaát hieän treân thi ñaøn laø
moät nhaø thô heát söùc ñoäc ñaùo.
• - AÁn töôïng buoàn vì caùi laïnh len loûi
ñaâu ñoù gôïi noãi coâ ñôn, buoàn, söï
chia lìa, tan taùc, buoàn vì nhö coù caùi gì
ñoù ngaån ngô, phaát phô trong khoâng
gian vaù trong loøng ngöôøi.
• - OÂng nhìn taïo vaät vôùi caùi nhìn thieát
tha, caûm nhaän ñöôïc böôùc ñi cuûa thôøi
gian, chuù yù ñeán bieán thaùi tinh ví
cuûa thieân nhieân quakhaéc hoaï caûnh
vaät muøa thu coù aùo mô phai, saéc ñoû
ruûa maøu xanh, run raåy rung rinh,