SANAYİDE ENERJİ YÖNETİMİ

Prof.Dr. Muammer KAYA

Eskişehir-Osmangazi Üniversitesi,
TEKAM Müdürü
 Enerji Yönetimi tahminlerimizden
kolaydır

Kendinize fabrikanızda şu soruları sorun?

Şirketinizde enerji için ne kadar harcama yapıyorsunuz?
Enerji giderleri toplam işletme giderleri içinde % kaç paya
sahip?
Fabrikanızda ne kadar enerji tasarrufu potansiyeli var?
Ölçüm cihazlarıyla, fabrikanızda enerji kullanımını
sistematik olarak denetleyebiliyormusunuz?

ENERJİ MALİYET KONTROLU İLE KARLILIĞINIZI;

REKABET İMKANLARINIZI ARTIRIRKEN HEM SİZ HEM
DE ÜLKE KAZANACAKTIR.
ENERJİ YÖNETİM KAVRAMLARI

Etkili bir enerji yönetimi için İNSAN, TECHİZAT, MEVCUT

KAYNAKLAR ve ÇALIŞMA ORTAMI dikkate alınmalıdır.
Tesisin enerji performansı bu dört unsurun karşılıklı
etkileşimine bağlıdır. Bu performans en zayıf unsurun
performansı ile kısıtlıdır. Performansı artırmanın yolu en
zayıf unsuru teşhis ederek bunun iyileştirilmesidir.

Çoğu zaman zayıf olan unsur insan olmaktadır. Ya yönetim

enerji tasarrufuna gereken önemi vermemekte ya da
çalışanlar bilinçsiz ve konuya ilgi duymamaktadır.

Ancak enerjiyi nerede ve nasıl kullanacağımızı ve verimin

nasıl artırılacağını bilmezsek, enerji tasarrufu yapmak
mümkün olmaz.
Enerji Yönetimi Niçin Gereklidir?

Dünyada enerji fiatları hep istikrarsız ve hep

pahalılaşmaktadır.
Sıkılaşan çevre yönetmelikleri daha pahalı enerji kullanımını
gerektirmektedir.
Bir çok işletmede enerji masrafları toplam masrafın %30-
40’ına kadar varabilmektedir.
Enerjiyi düşünmeden duyarsızca tüketiriz, oysa enerji
giderleri iyi yönetildiğinde önemli tasarruflar sağlanabilir.

AZALTILMIŞ ENERJİ KAYBI = ARTAN KAR

= ARTAN VERİMLİLİK
= ARTAN REKABET GÜCÜDÜR
Ayrıca ÇEVRE YÖNETMELİKLERİNE daha iyi/kolay uyum
sağlar.
Enerji Yönetiminde Yönetimin Rolü

Yönetim bir tesisin kısa ve uzun vadeli verimliliğinden

sorumludur. Enerji israfı varsa bunun nedeni gevşek
yönetimdir. Enerji tasarrufu için önce enerji politikası
oluşturulmalı ve tasarruf tedbirlerini uygulayacak ve
denetleyecek organizasyon kurulmalıdır. Enerji Yönetim
Programı:
1. Küçük firmalarda Enerji Yöneticisi tayin et ve büyük
firmalarda Enerji Komitesi kur.
2. Enerji tüketimini ölç ve enerji maliyetlerini izle.
3. Tasarruf için en etkili önlemleri belirle.
4. Bu önlemleri uygula.
5. Programa tüm çalışanların katılımını sağla.
6. Hedefler oluştur ve bunları gözden geçir.
ENERJİ YÖNETİCİSİ

Enerji Yöneticisi bir şirket içinde önemli rol oynayarak, enerji

kullanım veriminin iyileştirilmesine yardımcı olur. Ünite
yönetimlerine özel danışman olarak görev yapar.
Sorumlulukları:
1. Enerji alım, stok ve tüketimleriyle ilgili kayıtları tutar.
2. Enerji kayıp noktalarını ve mali değerlerini belirler, kayıp
azaltma için önlemler tavsiye eder.
3. Ayrıntılı inceleme gerektiren alanları tespit eder ve kaynakları
bu alanlara yönlendirir.
4. Bütün enerji kullanıcılarının çabalarını koordine eder ve
gerçekçi hedefler tespit eder.
5. Enerji verimliliği çalışmalarını denetler, enerji tasarruf yatırımları
yapıldıkça hedefleri yeniden düzenler ve varsa aksaklıkların
sebeplerini bulur.
6. Enerji tasarruf techizatı ve teknikleri hakkında tavsiyelerde
bulunur.
7. İşletme personelini enerji verimliliği ve tasarrufu hakkında
eğitim verir ve kitaplar temin eder.
ENERJİ YÖNETİCİSİ ÇALIŞANLARI
MOTİVE EDEBİLMELİDİR

 ÜST YÖNETİMİN KONUYA

EĞİLMESİ ve ÇALIŞANLARIN
BİLİNÇLİLİĞİ; İSTEKLİLİĞİ ve
HEVESLİLİĞİ ENERJİ YÖNETİM
PROGRAMININ BAŞARISI için
ŞARTTIR.
ENERJİ YÖNETİCİSİ ATANMA KURALI

Yılda 1000 ton petrol eşdeğeri (TEP) yakıt

tüketen firmalar bir ENERJİ YÖNETİCİSİ ve
yılda tüketilen her 1000 TEP için ayrı bir
Mühendis ile enerji verimliliği ekibi
kurulmalıdır.
ENERJİ YÖNETİCİSİNİN ÖZELLİKLERİ
NE OLMALIDIR?

Yakıt ve yakma teknolojileri ile enerji ölçme

teknikleri hakkında belli bir bilgiye sahip olmalı.
Enerji verimliliği teknolojilerindeki son gelişmeleri
takip edebilmelidir.
Üretimden finansmana kadar teşkilatın bütün
faaliyetlerine aşına olmalıdır.
Yetkili kurslar veya Üniversitelerden Sertifikası
olmalıdır.
2000 TEP’den fazla enerji tüketen tesislerin Enerji
Yöneticisi çalıştırma zorunluluğu kanunu yakında
çıkacaktır.
ENERJİ TARAMASI

Enerji taraması enerjinin ne bedelle alındığını,

israfın ve verimsiz harcamanın olduğu
alanları tespit eder. Böylece mevcut durum
belirlenir. Tasarruf alanlarının belirlenmesi
için sistematik bir yoldur. Tarama enerji
yönetimin ilk adımıdır. Çeşitli seviyelerde ya
kendimiz veya uzman firmalara yaptırabiliriz.
DENETLEME ve HEDEF TAYİN ETME

Enerji kullanımının denetlenmesi, verimliliğin artırılması için

belirli hedefler tayini enerji yönetim programları için temel
unsurdur. Bu aynı zamanda şirketlerin mevcut işletme
usulerini iyileştirmek için gerekli bilgileri sağlamak
suretiyle israfı önler ve cari enerji kullanımını düşürür.
Sadece bir denetleme ve hedef tayin etme ile şirketler
enerji harcamalarından %10’a kadar tasarruf sağlayabilir.
Denetlemede sistematik ve düzenli ölçüm ile şirketin enerji
tüketim profili belirlenir. Gerekli bilgi yakıt faturaları veya
sayaçların sürekli ölçümüyle yapılabilir. Sadece enerji
verileri toplamak yeterli değildir, performans
değerlendirilmelir.
Enerji nasıl kullanıldığı anlaşıldıktan sonra, enerji kullanımı
iyileştirmek için hedefler tayin edilebilir.