KABANATA 8:

Nailathala
ang Noli Me Tangere
(1887)
 Dalawang dahilan kung bakit di
malilimutan ni Rizal ang taglamig ng
1886
Ito ay isang masakit na bahagi ng kanyang buhay
dahil syay gutom, may sakit at naghihirap sa
malayong lungsod

Nagdulot din ito ng malaking kasiyahan dahil

lumabas na sa limbagan ang kanyang Noli Me
Tangere
 Maximo Viola
Kaibigan niyang taga Bulacan na dumating
sa Berlin nang syay nasa rurok ng
paghihirap

Nag pautang ng kinakailangang pondo para

mailathala ang kanyang nobela
 Ideya ng Pagsulat ng isang nobela
tungkol sa Pilipinas
Dahil sa pagbabasa nya ng Uncle Toms
Cabin ni Harriet Beecher Stowe

Enero 2, 1884

Hindi naisakatuparan ang proyekto ni Rizal

 Ang Pagsulat ng Noli
Sinimulan ni rizal ang pagsulat ng nobela
sa Madrid noong pagtatapos ng 1884, at
natapos niya ang kalhati nito.

Ipinagpatuloy niya ang pagsusulat ng

kanyang nobela sa Paris noong 1884

Natapos niya ang huling sangkapat ng

nobela sa Alemanya
 Ang Pagsulat ng Noli
Isinulat niya ang huling kabanata ng Noli
sa Wilhemsfeld noong Abril-Hunyo 1886

Sa Berlin noong Pebrero 1886 ginawa ang

huling rebisyon ng manuskrito ng Noli
 Si Viola, Tagapagligtas ng Noli
Nakatanggap si Rizal ng telegrama mula kay Dr.
Maximo Viola na nooy papunta sa Berlin
Ikinagulat niya ang paghihirap at pag kakasakit ni
Rizal
Nagmula sa mayamang pamilya ng San Miguel,
Bulacan
Pagkaraan ng kapaskuhan, inayos ni Rizal ang
kanyang Nobela
 Si Viola, Tagapagligtas ng Noli
Inalis ni Rizal ang ilang bahagi manuskrito-
kasama na ang buong kabanata ng Elias at
Salome.

Pebrero 21, 1887 natapos ang Noli

Berliner Buchdruckrei-Action-Gesselschaft-
imprenta na may pinakamababang singil
 Pinagbintangang Espiyang Pranses si
Rizal
Isang umaga, binisita ng hepe ng pulis ngb Berlin
si Rizal sa kanyang bahay na inuupahan at
hininging makita ang kanyang pasaporte
Kaagad na sinamahan ni Viola si Rizal sa
embahada ng Espanya para huminge ng tulong sa
embahador na Espanyol
Hinde tinupad ng embahador ang kanyang
pangako dahil wala naman siyang kapangyarihan
 Pinagbintangang Espiyang Pranses si
Rizal
Nagpunta si Rizal sa Alemang hepe ng pulis

Inalam kung bakit may utos na deportasyon para

sa kanya

Ulat na si Rizal ay bumisita sa kabayanan at

kanayunan kaya naghinala ang pamahalaang
Aleman na siyay espiyang pranses

Naniwala ang hepe kay Rizal at humanga

 Natapos ang pagpapalimbag sa Noli
Marso 21, 1887, lumabas sa imprenta ang Noli Me
Tangere at kaagad na pinadala ni Rizal ang unang
sipi nito sa kaibigang sina Blumentritt, Dr. Antonio
Ma. Rigodor, Graciano Lopez Jaena, Mariano
Ponce at Felix R. Hidalgo

Marso 29, 1887- binigay ni Rizal ang Gallery Proof

ng Noli kay Viola bilang tanda ng pasasalamat
 Ang Pamagat ng Nobela
Ang pamagat ng Noli Me Tangere ay isang
pariralang latin na ang ibig sabihin ay Wag mo
akong salingin

Marso 5, 1887 sumulat si Rizal kay Felix Hidalgo

at sinabing,
Noli me tangere, mga salitang nagmula sa
magandang balita ni San Lucas na nagsasabing
wag mo akong salingin
 Ang Pamagat ng Nobela

Nagkamali dito si Rizal

Ang parirala ay nag mula kay San Juan

 Dedikasyon ng Awtor

Inihandog ni Rizal ang Noli me Tangere sa bayang

Pilipinas Sa aking Amang Bayan
 Buod ng Noli
May 63 at Epilogo ang Noli Me Tangere

Nagsimula ito sa salu-salong handog ni Kapitan

Tiyago kay Crisostomo Ibarra sa kanyang bahay sa
Kalye Anloague noong huling araw ng Oktubre

Kararating lamang ni Ibarra mula sa pitong taong

pag aaral sa Europa
 Buod ng Noli
Padre Damaso

Padre Sybila

Seor Guevarra

Don Tiburcio de Espadaa

Ilang kadalagahan
 Buod ng Noli
Marami ang humanga kay Ibarra sapul
nang dumating siya, liban kay Padre
Damaso na magaspang ang asal sa kanya

Habang naghahapunan, naisentro ang

usapan sa pag-aaral at paglalakbay ni
Ibarra sa ibang bansa
 Buod ng Noli
Pagkaraan ng hapunan, nagpaalam si Ibarra kay
Kapitan Tiyago at nagbalik sa kanyang otel
Habang naglalakad kinausap siya ni Tenyente
Guevarra at ikinuwento sa kanya ang malungkot
na kamatayan ng kanyang ama na si Don Rafael sa
San Diego

Inilibing siya nang maayos ngunit ayon sa mga

kaaway niya, hinde ito nararapat para sa isang
erehe
 Buod ng Noli
Sa kanyang Bayan, maraming interesanteng tao
ang nakilala ni Ibarra
Pilosopong Tasio Tasiong Baliw

Matalino at progresibong Guro

Ang walang gulugod na Gobernadorsilyo

Don Filipo Lino

Tenyente mayor at Pinuno ng pangkat liberal ng
kanilang bayan
 Buod ng Noli
Don Melchor

Kapitan ng mga Cuadrilleros

Don Basilio at Don Valentin

Dating Gobernadorsilyo na iginagalang sa kanilang

bayan
 Buod ng Noli
Ang nobela ay may Epilogo na nag sasalaysay ng
mga nangyari sa buhay ng ibang tauhan
Si Maria Clara, dahil sa pagiging tapat sa alaala ni
Ibarra ay pumasok sa kumbento na Santa Clara
Nilisan ni Padre Salvi ang San Diego at naging
kapelyahan ang kumbento
Nilipat sa malayong lalawigan si Padre Damaso
Si Kapitan Tiyago ay nalulong sa apyan at
napabayaan na ng husto ang kanyang kalusugan
 Buod ng Noli
Si Doa Victorina na patuloy parin sa pag trato
nang di mahusay kay Don Tiburcio ay
nagsasalamin na dahil nanlalabo na ang mga mata
Si Linares ay namatay sa sakit na disenterya
Ang alperes ay itinaas ang ranggo sa pagiging
komandante
Ang Nobela ay nagwakas kayMaria Clara, na
malungkot na madre ng kumbento ng Santa Clara,
tuluyan ng nawala sa mundo
 Batay sa Katotohanan ang Noli

Ang Noli Me Tangere ay isang totoong

kwento ng mga kalagayan sa Pilipinas
noong mga huling Dekada ng
kolonyalismong Espanyol
 Ang mga tauhan
Maria Clara Leonor Rivera
Ibarra at Elias Rizal
Pilospong Tasio
Padre Salvi Padre Piernavieja
Kapitan Tiyago Kapitan Hilario Sunico ng
San Nicolas
Doa Victorina Doa Agustina Medel
Basilio at Crispin mga kapatid ni
Crisostomo na Hagonoy
Padre Damaso tipikal na Dominanten prayle
 Ang Nawawalang Kabanata ng Noli

Sa orihinal na Manuskripto ng Noli Me Tangere,

may kabanatang pinamagatang Elias at Salome
na kasunod ng kabanata XXIV Sa Kakahuyan

Ang dahilan kung bakit ito inalis ay pagtitipid

Pinuri ng mga kaibigan ni Rizal ang Noli
Sa mga liham ng pagbating natanggap ni Rizal
mula sa mga kaibigan, yaong kay Blumentritt ang
pinaka mahalaga
Sa London, nabasa ni Dr. Antonio Ma. Regidor ang
Noli at totoong humanga siya sa awtor nito
Si Regidor ay makabayang Pilipino at abogadong
ipinatatapon dahil sa pagkakasangkot sa pag alsa
ng Cavite noong 1872
Mayo 3, 1887 Binati at pinuri niya si Rizal
Wakas!