RNDSIA, KUPTIMI DHE

DOMOSDOSHMRIA

Menaxhmenti paraqet procesin e orientimit t

vetdijshm t aktiviteteve njerzore kah
realizimi i qllimeve t caktuara, prkatsisht
trsin e ndrlidhur t pes funksioneve:
planifikimit, organizimit, kuadrit (personelit),
udhheqjes dhe kontrollit. (Dr. Berim Ramosaj)
Menaxhmenti paraqet procesin t cilit grupi i
zgjedhur i njerzve i drejton dhe i orienton t
gjith t punsuarit n kompani, sipas detyrs
s prbashkt pr qllim t prbashkt
Qeverisja sht proces i planifikimit,
organizimit, motivimit dhe kontrollit drejt
arritjes s qllimeve t caktuara t organizats.

Udhheqja (Leadership) sht orientimi i

sjelljes s individve dhe grupit kah qllimet e
definuara t kompanis.
Drejtimi (Directing) sht aktivitet i drgimit,
apo udhzimit t puntorve n detyrn
konkrete.
Si dihet, udhheqja sht proces m i ngusht
sesa qeverisja, prkatsisht ajo mund t jet si
pjes e procesit t qeverisjes, ndrsa drejtimi
sht aktivitet edhe m i ngusht, sepse
kuptimi i tij paraqet pjes t udhheqjes,
vetm at aktivitet q ka t bj me udhzimin
e puntorit n detyrn konkrete..

Te menaxhosh dmth. ARTI I KRYERJES SE

PUNEVE NEPERMJET TE TJEREVE.. Mary
Parker Follet
Kush jan menaxhert?
Dikush i cili koordinon,udhheq dhe mbikqyr
punn e t tjerve ashtu q synimet apo
qllimet e organizats t realizohen

 Menaxher

Sipas P.Druckerit menaxhimi ka tri detyra

Tkryesore:
realizoj qllimin dhe misionin specifik t

organizates
T bj punn efikase dhe efektive
T menaxhoj impaktet dhe prgjegjsin sociale
Menaxhimi shte procesi i prcaktimit t
objektivave dhe i koordinimit t prpjekjeve t
punonjsve pr ti arritur ato (F.Luthanas & R.
Hodgetts) :,,t vendossh se far t bsh
R.Steward
dhe pastaj t vesh njerzit e tjer pr ti br
Menaxhimi dhe administrimi
Menaxhimi t trajtohet si shkenc & art

Mr.sci.Sokol
11/03/16
Krasniqi

Menaxhert e nivelit t par (Operacional)

Individt t cilt menaxhojn punn e

puntorve jo-menaxherial (apo atyre

profesionist).

Menaxhert e nivelit t mesm (Taktik)

Individt t cilt menaxhojn punn e

menaxherve t nivelit t par.

Menaxhert e nivelit t lart (Strategjik)

Individt t cilt jan prgjegjs pr marrjen e

vendimeve t prgjithshme t organizats dhe

prcaktojn planet dhe synimet t cilat kan
ndikim n tr organizatn.

Menaxhert
Strategjik
Menaxhert Taktitk
Menaxhert Operacional
Puntort profesional (jo-menaxherial)

 T quajtur si menaxhert e lart apo

strategjik gjenden n majn e hierarkis
menaxheriale
Menaxhert e lart i mbrojn interesat e
pronarve
Ata prcaktojn:

Vizionin,
Misionin,
Synimet,
Strategjin e organizats,

LLOJET E
SYNIMEVE

SYNIMET
KOORPORATIVE

SYNIMET
FUNKSIONALE

SYNIMET E
ORIENTUARA KAH
REALIZIMI I DETYRAVE

NIVELI I MENAXHMENTIT

ASPEKTI KOHORE

MENAXHMENTI
I NIVELIT TE
LARTE
(STRATEGJIK)
MENAXHMENTI I
NIVELIT TE MESEM
(TAKTIK)

AFATGJATE

MENAXHMENTI I NIVELIT
TE ULET (OPERACIONAL)

AFATMESME

AFATSHKURTA

Menaxhmenti i
lart
Menaxhmenti i
mesm
Menaxhmenti i ult
Aktivitetet

Aktivitetet

 Menaxhmenti

i lart

Ka pr detyr t definimin dhe marrjen e

vendimeve strategjike
E nuk ka pr detyr zgjidhjen e
problemeve operacionale t organizats
Menaxhmenti

i ult

Ka pr detyr t zbatoj vendimet e

menaxhmentit strategjik dhe taktik, dhe

Zgjidh problemet operacionale

Sipas FAYOL menaxhimi

Sipas BRECH menaxhimi
d.m.th. t:
d.m.th. t:
parashikosh dhe
planifikimi,
planifikosh,
koordinimi,
organizosh,
kontrollimi, dhe
komandosh,
Motivimi
Koordinosh, dhe
kontrollosh
Shumica e autorve pranojn se menaxhimi
funksiononORGANIZIMI
prmes:
UDHEHEQJE
T
S
PLANIFIKIMI
KONTROLLI
T
T

MENAXHIMI

 POSDCORB
Planning-planifikimi
Organizing

organizmi
Staffing-personeli
Directing drejtimi
Controlling kontrollimi
Reporting-raoortimi
Budgeting-buxhetimi....sipas Luter
Gulikut

T gjitha na
dergojn kah
Realizimi
i
qllimeve
t
organizat
s

Menaxhert e
nivelit t lart

Shkathtsia
strategjike
Shkathtsia
e puns
me njerz

Menaxhert e
nivelit t mesm

Shkathtsia
teknike

Menaxhert e
nivelit t ult
Rndsia

 Efiienca
Brja e punve n
mnyr t duhur
Realizimi i s m shum
autputeve me sa m pak
inpute

Efektiviteti
Brja e punve t
duhura
Arritja e synimeve t
organizats

o Drucker. ,,megjithat
efiienca
sht
e
rndsishme, efektiviteti
sht vital

 Rolet interpersonale (ndrpersonale)

Figur qndrore
Lider
Ndrlidhs

Rolet informative
Monitorues
Shprndars
Zdhnds

Rolet vendimarrse
Zgjidhs i problemeve (konflikteve)
Alokues i resurseve
Negociator

Vendimet
rutinore
Vendimet jorutinore
Menaxhmenti i
ult

Menaxhmenti i
mesm

Menaxhmenti i
lart

Tradicionale

Stabile
Jo-fleksibile
E fokusuar n pun
Puna prcaktohet nga
vendi i puns
I orientuar kah individi
Puna e prhershme
Menaxhert gjithmon i
marrin vendimet
I orientuar kah rregullat
Orari i puns 8 - 3
Puna n hapsirat e
organizats gjat orarit
t puns

Moderne

Dinamike
Flexibile
E fokusuar n shkathtsi
Puna prcaktohet nga ajo
se ka duhet t punohet
I orientuar kah ekipi
Pun t prkohshme
Puntort marrin pjes
n vendimmarrje
I orientuar kah klienti
Orari i paprcaktuar i
puns
Puno ku t mundesh dhe
n do koh

Lidert dhe menaxhert e sektorit t siguris jan prgjegjs pr analizen e nevojave t

puns,analizen e nevojave t trajnimit,rekrutimin dhe przgjedhjen apo seleksionimin e
personelit si dhe vlersimin e performancs s tyre.
Akoma m sakt:
LIDERT PRCAKTOJN VIZIONIN,MISIONIN .VLERAT DHE QLLIMET KRYESORE
T ORGANIZATES PRKATSE T SIGURIS,KURSE MENAXHERET VAZHDOJN
M NXJERRJEN E OBJEKTIVAVE NGA QLLIMET E PERGJITHSHME DHE TI
SHNDRROJN ATO N PLANE KONKRETE ME DETYRA DHE AFATE T MATSHME
Shembull:struktura qeverisse n vend (parlamenti,presidenti,qeveria) prcaktojn politikat
e prgjithshme t siguris dhe skndejmi edhe qllimet gjenerale.Pra, prcaktojn
strategjin e siguris nacionale dhe te politikes s jashtme apo strategjin e madhe.
Ministrit prkatse (e mbrojtjes,e punve te brendshme,agjencit e intelegjencs) pastaj
prcaktojn strategjit prkatse te veanta nprmjet t cilave synohet realizimi i
qllimeve t strategjis s madhe

Strategjit e veanta prgatitn nga profesionistt

e shtabeve,apo drejtorive prkatse nn drejtimin
e menaxherve t lart,ne kuadr t te
cilve,ekspertet e personelit dhe menaxhert e
burimeve njerzore duhet t ken rol t
rndsishm,meq ata do t mbajn barrn e
prgjegjsis pr sigurimin e stafit prkats me
aftsit dhe shkathtsit e nevojshme pr arritjen
e objektivave t siguris
Ne seciln organizat t siguris,deprtamenti i
burimeve njerzore sht njeri nga me te
rndsishmit n kuadr te t cilit hyjn edhe
departamenti i trainimit

Ministri i Mbrojtjessht autoriteti q miraton dokumentin e Politiks s

Arsimimit dhe Trajnimit t Personelit t FA.
Shefi i Shtabit i FAsht autoriteti prgjegjs pr mbikqyrjen dhe zbatimin
e Politiks s Arsimimit dhe Trajnimit t Personelit t FA. Ai nxjerr urdhra dhe
udhzime pr zbatimin e ksaj politike.
Komanda e Doktrins dhe e Strvitjesme strukturat e saj realizon
arsimimin ushtarak profesional dhe siguron mbshtetjen e nevojshme
institucionale pr prgatitjen e personelit t FA dhe zhvillimin e nj procesi
arsimor e strvitor t standardizuar. Ajo sht prgjegjse pr prgatitjen
institucionale t oficerve, nnoficerve, ushtarve profesionist dhe civilve,
prgatitjen e drejtuesve t t gjitha niveleve. Miratimin e programeve
arsimore e strvitore q zhvillohen pr kurset n njsi e reparte dhe
certifikimin e personelit t kurseve t specialiteteve q zhvillohen n njsi e
reparte t FA, zhvillimin e koncepteve doktrinare, standardizimit dhe
msimeve t nxjerra.
Komandat e njsive e t reparteve, marrin prgjegjsi t plot dhe
prgjigjen pr zhvillimin e kurseve t specialiteteve pr t gjith kategorit e
personelit. Programet msimore dhe strvitore hartohen nga komandat e
njsive dhe reparteve n bashkpunim me KDS (AFA, SHT Bunavi, ANO).

Arsimimi i Prgjithshm i Oficerit. Ky program do t zhvillohet n nj vit

akademik t ndar n dy faza: Faza e par prfshin Strvitjen Baz n Bunavi pr
9 jav, ndrsa faza e dyt prfshin formimin e prgjithshm si ushtarak n AFA
dhe zgjat 24 jav. Bazuar n marrveshjen me SHBA, 12 javt e fundit t fazs
s dyt do t zhvillohen n New Jersey t SHBA. Prfundimi i Arsimimit t
Prgjithshm t Oficerit sht kusht pr gradn Nntoger.
Kursi Baz i Oficerit (KBO) ofrohet pr t gjith oficert q kan prfunduar
arsimimin e prgjithshm. Kursi zhvillohet n njsi dhe reparte t FA, me
kohzgjatje 12 jav dhe synon prgatitjen e kandidatve pr oficer me njohuri
teorike, teknike, menaxhuese n nj nga specialitetet ushtarake, me aftsi baz
taktike dhe drejtuese pr komandimin e togs n operacione, si dhe dhnien e
njohurive pr drejtimin e kompanis. Prfundimi me sukses i ktij kursi sht
kusht pr gradn Toger
Kursi i Avancuar i Oficerit (KAO) ofrohet pr t gjith oficert q kan gradn
Toger, pas 2 vitesh kohqndrimi n kt grad. Ky kurs zhvillohet pran
njsive dhe reparteve t FA, me kohzgjatje 12 jav dhe thellon aftsit,
njohurit teorike, teknike e menaxhuese n specialitetin ushtarak prkats t
togerve/lejtnantve, prgatitjen e tyre me aftsi baz taktike dhe drejtuese
pr komandimin e kompanis n operacione t ndryshme luftarake dhe
joluftarake, si dhe dhnien e njohurive pr batalionin. Prfundimi i ktij kursi
sht kusht pr gradn Kapiten.

Kursi Themelor i Oficerit t Shtabit (KTHOSH) kryhet n Akademin e Forcave t Armatosura

dhe zgjat tre muaj. Ofrohet pr t gjith oficert e forcs toksore, detare dhe ajrore q kan gradn
Kapiten, pas 3 vitesh kohqndrimi n kt grad. Ky kurs prgatit oficerin e shtabit t batalionit
dhe jep njohuri n nivelin e brigads. Kursi ka si qllim parsor przgjedhjen e oficerve m t mir
pr t vijuar karriern si oficer profesionist. Prfundimi i ktij kursi sht kusht pr gradn Major
Kursi i Komands dhe Shtabit t Prgjithshm (KKSHP) kryhet n Akademin e Forcave t
Armatosura dhe zgjat nj vit akademik. Ofrohet pr t gjith oficert e forcs toksore, detare dhe
ajrore q kan gradn Major, pas 3 vitesh kohqndrimi n kt grad. Ky kurs prgatit oficerin e
karriers pr t plotsuar detyra n nivel komandant batalioni dhe shtab brigade/force, jep njohuri
pr nivelin operativo-strategjik. Ky kurs ofron si program opsional ciklin e dyt t studimeve master
profesional n fushn e siguris e t mbrojtjes. Prfundimi i ktij kursi sht kusht pr gradn
Nnkolonel.
Kursi i Lart i Oficerit (KLO) kryhet n Akademin e Forcave t Armatosura dhe zgjat nj vit
akademik. Ofrohet pr t gjith oficert e forcs toksore, detare dhe ajrore q kan gradn
Nnkolonel, pas 3 vitesh kohqndrimi n kt grad. Ky kurs prgatit oficerin e karriers pr t
plotsuar detyra n nivel operativo-strategjik.
Kursi i Lart i Oficerit sht niveli m i lart i sistemit arsimor ushtarak. Ky kurs ofron si program
opsional ciklin e dyt t studimeve master shkencor n fushn e siguris e t mbrojtjes.
Prfundimi i ktij kursi sht kusht pr gradn Kolonel
Kursi i Lart i Siguris dhe i Mbrojtjes (KLSM) kryhet n AFA n nj periudh prej 3 muajsh. Ka
pr mision aftsimin e ushtarakve dhe civilve t niveleve strategjike n Ministrin e Mbrojtjes, n
Forcat e Armatosura dhe institucionet e tjera t siguris s vendit dhe atyre analoge t vendeve t
tjera. Programi i ktij kursi jep njohuri dhe trajnim analitik pr probleme t mbrojtjes dhe t siguris,
n nivelin kombtar, rajonal dhe m gjer. Kursi kryhet 100% n gjuhn angleze. Pr ushtarakt e
karriers sht kusht pr marrjen e grads Gjeneral Brigade. Prfundimi i ktij kursi sht kusht
pr gradn Gjeneral Brigade

Programi paraprak i studimeve t mbrojtjes

Programi paraprak i studimeve t mbrojtjes ka pr qllim prgatitjen e ushtarakve
pr t kryer funksionet fillestare n kuadr t shtabeve ushtarake te niveleve t
ndryshme (3 MUAJ-KAPITENET)
Programi i studimeve te thelluara n fushn e mbrojtjes
Programi i studimeve t thelluara n fushn e mbrojtjes ka pr qllim t prgatis
drejtues t ushtarak, t cilt duhet t jen n gjendje pr t marr dhe ushtruar
detyra me prgjegjsi drejtime n shtabe dhe prgjegjsi komandimi n funksione
t rndsishme n FA ( 1 VIT-NNKOLONELT)
Programi i studimeve t thelluara n fushn e siguris
Programi i studimeve t thelluara n fushn e siguris ka pr qllim t prgatis
drejtues ushtarak, t cilt duhet t jen n gjendje pr t marr dhe ushtruar
detyra t larta me prgjegjsi drejtimi n shtabe dhe detyra komandimi n
funksione t rndsishme n FA (1 VIT-KOLONELT)
Programi i studimeve strategjike
Programi i studimeve strategjike ka pr qllim kualifikimin e drejtuesve t lart
ushtarak e civil pr t marr prsipr prgjegjsi drejtimi n nivelin strategjik
ushtarak dhe civil. Ky program fokusohet n fushat e politiks s sigurimit, politiks
s mbrojtjes, marrdhnieve ndrkombtare, studimin e thelluar t institucioneve
ndrkombtare t siguris, planizimin dhe drejtimin strategjik, n nivel kombtar
dhe ndrkombtar. (3 MUAJ-KOLONEL OSE CIVIL EKUIVALENT ME GRADAT