MAMUL DİZAYNI

Hazırlayan:Firudin SULTANOV

1
Mamul Dizaynının Üretim Sistemindeki
Yeri

“Mamul dizaynı, işletmenin üreteceği mamülün

fiziksel özelliklerini ve fonksiyonlarını açık-seçik
belirleme amacına yönelmiş bir faaliyettir.”

2
 Şekil: Yeni mamul tasarılarının AR-GE aşamasında ticari üretim aşamasına kadar
Çeşitli nedenlerle eliminasyonu.

İlk elemeler

Ekonomik Analizler
Yeni Mamul Tasarıları

Mamul Dizaynı

Proses Dizaynı

Test ve Pilot Üretimi

Ticari Üretim

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Yıllar
3
Yeni Mamul Stratejileri

1. Pazar hedef stratejisi

2. Teknoloji hedef stratejisi
3. Fonksiyonlar arası strateji

4
5
6
 Teorik Aşama

Uygulamalı
Pazar Araştırması YM alternatifleri Araştırma

Değerleme/Seçme

YM Ön dizayn Teorik Aşama

Geri Besleme

Prototip İmalat

YM Testi Proses Dizayn

YM Son Dizayn

YM Üretimi
Şekil: Yeni mamul geliştirme prosesinin aşamaları 7
Şekil: Bir mamülün ömrü boyunca geçirdiği devreler ve bu devrede önem
taşıyan faktörler

Satışlar

Dizayn Kapasite
Kalite Hacmi Maliyet
Performans Fiyat

Çocukluk Büyüme Olgunluk Yaşlılık Zaman

8
Mamul Dizaynını Etkileyen Faktörler

1. İşletme politikaları
2. Pazarlama olanakları
3. Mamul karakteristikleri
4. Ekonomik faktörler
5. Üretim olanakları

9
 İşletme politikalarını ilgilendiren
dizayn faktörleri

“Uygun fiyat-kalite dengesi”

10
 Pazarlama olanaklarını ilgilendiren
dizayn faktörleri

• Reklamda işlenen konular.....

• Mamulü tanıtan veya benimseten genel bilgiler verilir...

• Ayrıntılı teknik bilgi verilir.
• Mamulün yararları tanıtılır.
• Tüketicinin istediği özelliklerin mamulde bulunduğu belirtilir.
• Mamulün zevke hitap eden yanları ortaya ortaya konulur.
• Pasif veya kararsız tüketicilere talep arzusu yaratılır.
• Tüketici, mamulden ne beklemesi gerektiği konusunda eğitlir.

11
 Mamul karakteristiklerini ilgilendiren
dizayn faktörleri

a) Fonksiyonel karakteristikler
b) Kullanılış faktörleri
c) Dayanıklılık ve güvenilirlik faktörleri
d) Estetik faktörler

12
 Ekonomik analizler

a) Mamülün üretimi için gerekli yatırım nedir?

b) Birim maliyet ne olacaktır veya olmalıdır?
c) Uygun veya mümkün kar oranı nedir?
d) Seçilecek satış fiyatı ile rekabete
dayanmak mümkün müdür?
e) Mamulün satış miktarı ne olacaktır?
f) En az üretilmesi gereken miktar nedir?

13
 Üretim olanaklarını ilgilendiren
dizayn faktörleri

a) Malzeme seçimi
b) Proses seçimi
c) İşçilik olanakları

14
BASİTLEŞTİRME

“Baitleştirme, üretilen mamül çeşidinin

işletme için uygun sayıya indirilmesidir.”

15
Basitleştirmeden sağlanacak
avantajlar...
a) Hammadde, parça ve yarı mamul stok düzeyleri düşüktür.
b) Makine ve teçhizat yatırımı daha azdır.
c) Makine ve işçilik verimliliği ve üretkenlik oranı yüksektür.
d) Dizaynın güvenilirliği yüksektir. Hata olasılığı azdır.
e) Depolama alanı ihtiyacı azdır.
f) İş programlarının hazırlanması kolaydır.
g) Muayene ve kontrol etkinliği yüksektir.
h) Kalifiye eleman ihtiyacı azdır.
i) Sipariş alımı ile mamülün teslimi arasında süre kısadır.
j) Düşürülen maliyet nedeni ile mamülün rekabet gücü
yüksektir.

16
Toplam satış gelir yüzdesi
100
Basitleşmeden Önce
90

80

70
Basitleştirmeden
60 sonra

50

40 İdeal durum

30

20

10

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100
Mamul çeşit yüzdesi
17
STANDARTLAŞTIRMA

“Bir mamülün veya onu oluşturan parçaların; boyut,

biçim, performans ve kalite spesifikasyonlarının
endüstri kolu, tüm ülke veya dünya çapında olmak
üzere önceden saptanmış değerlerine standart, bu
amaca yönelmiş çalışmalara da standarlaştırma
denir.”

18
Mamul dizaynı açısından standartlaştırma, tüketici istekleri
ile beliren mamul özelliklerini standart değerlere
dönüştürme faaliyetleridir. Örneğin...

a) Fiziksel ve kimyasal özellikleri standartlara uygun

olan malzemeler seçme ve kullanma,
b) Performans standartlarına uygunluğu sağlama,
c) Parçalar için standart boyut ve toleranslar
sağlama,
d) İşletme yöntemlerini ve makine hızlarını seçme,
e) Kalite kontrol testleri ve güvenilirlik koşullarını
saptama gibi problemler MD aşamasında ele
alınarak çözümlenir.

19
DEĞER ANALİZİ

“Değer analizi (value analysis); bir malın,

fikrin veya hizmetin kendisinden bekleneni
sağlama derecesini araştırmaktır.”

20
Değer analizinde aşağıdaki sorulara
cavap aranır...

1. Mamul nedir?
2. Mamul ne ola bilir?
3. Kaç parçadan oluşur?
4. Fonksiyonları nelerdir?
5. Üretilebilecek miktar nedir?
6. Aynı fonksiyonlar başka yoldan yerine getirilebilir
mi?
7. Alternatiflerin maliyetleri arasında ne farklar vardır?
8. Yeni görüşler getirilebilir mi?
9. Uygulamada karşılaşılacak güclükler nelerdir?

21
Değer analizinde mamülün 3 tip değeri
olduğu varsayılır

1. Maliyet değeri,
2. Kullanılış değeri,
3. İtibar değeri.

22
DİZAYN DEĞİŞİKLİKLERİ

1. Mamul dizaynında herhangi bir değişiklik yapma yetkisi bir

departmana verilmeli.(dizayn departmanı)
2. Dizayn değişikliği mamul ile ilgili herhangi bir kişli veya
departmandan gele bilir. Ancak bu istek belirli formlara
geçirilerek dizayn departmanlarına iletilmelidir.
3. Tüketicinin mamulden istediği özelliklerin, dizayn
değişikliğinden nasıl etkilendiğini tespit edilmelidir.
4. Değişiklik yapıldığı takdirde, stokta kalıp işe yaramaz
duruma düşecek malzeme ve parça olup olmadığı
araştırılır.
5. Dizayn değişikliğinde sözlü haberleşmeye dayanarak iş
görme kesinlikle yasaklanmalıdır.

23
YENİ MAMULÜN BAŞARISINI
ETKİLEYEN FAKTÖRLER

Yapılan araştırmaların bir kısmı ilk defa sunulan bir

mamülün başarı şansının %20-63 arasında
değiştiğini göstermektedir.

24
Mamul geliştirme konusunda yapılan araştırmalar
başlıca beş nokta üzerinde odaklanmıştır..

1. Yeni mamülün başarısını etkileyen nedenler.

2. Yeni mamül geliştirme prosesi.
3. Yeni mamül geliştirmede uygulanan stratejiler.
4. Başarıyı ölçmede matematik modellerin kullanılması.
5. Tek faktör üzerinde yoğunlaşan performans analizleri.

25
Yeni mamülün başarısızlığına sebep
olan faktörler.

• Yeni mamülün benzerlerine göre bariz

üstünlük göstermemesi
• Kötü planlama
• Yanlış zamanlama
• Aşırı iyimserlik

26
Yeni mamülün başarı payı olduğu 41
faktörden en önemli beşi...

• Tüketici isteklerinin doğru anlaşılması verimli

mamul geliştirme prosesi
• Verimli mamul geliştirme prosesi
• Yönetim felsefesi ve yöneticilerin kişisel özellikleri
• İşletme içi ve dışı etkin haberleşme.
• Pazarlama çalışmaları

27
TEŞEKKÜRLER

28