Abidin UAR

Seluk niversitesi
Mhendislik Mimarlk Fakltesi
Makina Mhendislii

7.5 TONLUK KPRL VN

GR
Kaldrma ve iletme makinelerinin sanayimizde
kullanlmas kanlmazdr. Hem salad verim hem
de kolaylklar tartlmazdr. Atlyelerin iersinde
kullanlan kprl krenlerin hesabnda transport
teknii formllerinden faydalanlr. Transport teknii,
kaldrma ve iletmede kullanlan makineleri konu
edinen ve makine elemanlarnn zengin bir uygulama
alan olarak grlen bilim daldr.
Kprl kren imalat disiplin olarak malzeme,
mukavemet, imal usulleri, lme teknii, elektrik ve
teknik resimle yakn ibirlii ierisindedir.

VN TANIMI
Vinler; ykleri sadece kaldran veya tek bir yne eken kaldrma
makineleri olarak tanmlanrken, krenler; zerlerinde vin donanm da
bulunan ve ayrca teleme ve dnme hareketlerini de yapacak dzeneklere
de sahip olarak ykleri istenilen her yne tayabilen kaldrma makineleri
olarak tanmlanr.

KULLANIM ALANLARINA GRE

KRENLER

Kprl kren (tek kiri-ift kiri)

Portal kren
Konsol kren
Yap krenleri (kuleli inaat kreni)
Mobil krenler (lastik tekerlekli, paletli,
dubal)
Kablolu krenler
Kombine krenler
zel krenler

PORTAL VN

YAPI VNC

TASARIM GRDLER

Kaldrma Kapasitesi 7.5 Ton

Kaldrma Ykseklii
9m
Kpr Akl
20 m
Araba Yrtme Hz
10 m/dk
Kaldrma Hz
4 m/dk
Kpr Yrtme Hz
20 m/dk
letme artlar
ORTA

TEL HALAT

Kaldrma makinalarnda ykleri balamak, tutmak ve kaldrarak

tanmasn salamak amacyla halatlar kullanlr. Kaldrma
makinalarnda elyaf halat ve tel halat olmak zere iki tip halat
kullanlr.
elik tel halatlar, krenlerde ekme ve kaldrma eleman olarak
geni kullanm alanna sahip halatlardr. Tel halatlar yksek
mukavemetli elik tellerden imal edilir. Tel halat meydana getiren
teller, TS 2162 normunda verilen artlara sahip elik tellerdir.
Genellikle souk ekilerek veya haddelenerek elde edilirler.

KANCA VE KANCA BLOU

Yk kancalar, basit yk tutma elemanlarndan
olup, kancann ekline gre isimlendirilir. Kancalar,
kanca bloklarnda aftlarnn tipine uygun olarak,
uzun aftl ve ksa aftl kancalar olarak yer alr.
Kaldrma makinalarndan kullanlan kancalar;
-basit kancalar,
ift azl kancalar,
-lamelli kancalar

Basit kancalar, ykn kolayca aslmasna imkan veren

kancalardr. Halat ucuna balanmalarnda kendi ekseni
etrafnda dnme serbestisi tannmaldr. Kancalar kalpta veya
serbest olarak dvlerek, DIN 15400 normunda yazlan
malzemelerinden imal edilir. Scak dvme ileminden sonra
gerilme giderme tavlamas yaplmaldr.

7.5 tonluk kren hesabnda proje

girdilerine gre basit kanca tercih
edilmitir.

TRAVERS

Traversi hesaplamadan kullanmak iin malzeme

en az DIN 17200, C35 kalitesinde olmaldr. Kanca
blou traversi DIN in nerisi yass kaln lama
malzeme dnda yuvarlak malzemedende yaplr.
Hesaplar orta kesitteki gerilimlere gre yaplr.

TAMBUR

Kaza ve istenilmeyen fonksiyon engellerini ortadan kaldrmak iin elik

halat tambura helis yivler ile sarlmaldr. naat bucurgatlarnda ve
hafif yk ama kaldrma ykseklii ok byk olan konstrksiyonlarda
istisna olarak yivsiz tambur kullanlr. Tamburun iki tarafnda halatn
kmamas iin ke vazifesi gren diskler veya benzeri konstrksiyon
olmaldr. Diskin yan ykseklii tambur apndan en az "2 x elik halat
ap" kadar olmaldr. Kaldrma sisteminde tambur iin iki ilem yaplr.
1. Tamburun llendirilmesi
2. Tamburun konstrksiyonu

KALDIRMA MOTORU, REDKTR VE FREN

Gerekli motor gc hesaplandktan sonra

elektrik motorlar kataloundan elektrik motoru
seilir.Kaldrma mekanizmasndaki evrim oran
hesaplanarak redktr tablolarndan redktr
seilir ve gerekli gteki fren seilir.

ARABA RAYI VE TEKERLEKLER

Ray seiminde tekerlek yk hesaplanr ve tekerlek ykne

gre araba ray malzemesi seilir.
Arabann iki tekerlei serbest dner; dier ikisi ise tahrik
edilir.Yani dililerle dndrlr.Serbest dnen tekerlekler ve
tahrik edilen tekerlekler DIN standartlarndan seilir.
Yrtme iinde ayn ekilde motor,redktr ve fren seimi
yaplr.

KPR YRTME MEKANZMASI

Ray ve tekerlek iin arabadaki ayn hesaplar kullanlr

Araba iin dar tekerlekler seilmesine karlk, kpr
iin geni tekerlekler seilmelidir. Bu nedenle, tekerlek
flanlar ile ray arasndaki boluk artrlr. Zira; kpr
yolu araba yolundan daha uzun ve kpr ray akl
arabannkinden ok fazla olduundan , tekerlek
flanlaryla ray kenarlar arasndaki boluklar sayesinde
, yrme esnasnda kpr tekerlek flanlaryla ray
kenarlar arasndaki skmalar nlenir.
Yine ayn hesaplar ve tablolar yardmyla kpr
yrtme motoru, redktr ve freni seilir.

KPR STATK HESABI

Kprl kren kiri dzenleri; levhal kiri

veya kafes yap eklinde olur. Normal
profilli kiriler ve kolonlu kiriler, levhal
kiri dzenlerine rnektir. Kafes
yaplar, genellikle statike belirli olarak
ina edilirler ve dzlem kafes sistemleri
olarak kabul edilirler.

KAFES SSTEML KRLER

Byk aklklar iin levhal kiri yerine

kafes sistemli kiriler kullanlr. Kafes
sistemli kiriler, daha hafif olmalarna
karlk, nispeten pahaldrlar ve
bakmlar da daha zahmetli ve
masrafldr. Kafes sistemli kiriler
paralel, trapez ve kemer kiri tipleri
vardr

LEVHALI KRLER

Kpr kirilerinin levhal olmas halinde

profil kiriler, eik kiriler veya kutu
kiriler kullanlr.

Kutu kirilerin, bir kirili veya iki kirili eitleri

mevcuttur. Kutu kiriler, dier kiri eitlerine
gre daha mukavemetlidir. malat daha kolay ve
ucuzdur. Bu nedenle, kpr kirii olarak kutu
kiri tercih edilmitir.
Ana kiri ve Ba kiir hesaplarnn yaplmasndan
sonra Proje hesaplar tamamlanr.