You are on page 1of 75

KADINA YÖNELİK AİLE İÇİ

ŞİDDETLE MÜCADELE

İstanbul Sağlık Müdürlüğü

Ruh Sağlığı ve Sosyal Hastalıklar Şubesi


Kadına yönelik şiddet

- Cinsiyete dayanan, kadını inciten,


ona ızdırap veren fiziksel, cinsel, zihinsel
hasarla sonuçlanan veya sonuçlanma
olasılığı bulunan, kamusal alanda ya da
özel yaşamda ona baskı uygulanması ve
özgürlüklerinin keyfi olarak
kısıtlanmasına neden olan her türlü
davranış.

2008 Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Eğitici Eğitimi 2


Dünya’da da Türkiye’de de var.

 Farklı
ülkelerde farklı biçimlerde
görünüyor.

 Gelişmişve gelişmemiş tüm


ülkelerde rastlanıyor.

3
2008 Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Eğitici Eğitimi 3
Altınay ve Arat, 2007

 Her üç kadından biri yaşamında eşinden


en az bir kez fiziksel şiddet görüyor
 Kocasından boşanmış ya da ayrılmışlarda
bu değer %78
 Eğitim ile ters orantılı, gelir ile ilişkili
 Ailesinde şiddet olanlarda risk 2 kat fazla

2008 Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Eğitici Eğitimi 4


Kadınların %35’i fiziksel
şiddet görüyor.

Şiddet gören kadınların;


Türkiye %49’u
Doğu %63’ü
şiddet gördüğünü başkasına
açıklamıyor.
Altınay ve Arat,
2007

2008 Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Eğitici Eğitimi 5


Sağlık personeli ve şiddet!!!
 Diyarbakır il merkezindeki hastanelerde çalışan evli
ebe ve hemşirelerin aile içi şiddete maruz kalma
durumlarını tanımlamak amacıyla yapılan bir
çalışmada..
 Fiziksel şiddet:
 %20’si eşi tarafından itelenmekte,

 %14,3’ü yüzüne tokat yemekte,

 %12,1’i dayak yemekte.

 Psikolojik şiddet:
 %40’ı bakışlarla sindirilmeye çalışılıyor

 %27,9’unun tartışmada eşi üzerine yürüyor,

 %20,7’sine eşleri tarafından küfür ediliyor

Camuz, Elmacı, 2006

2008 Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Eğitici Eğitimi 6


Sağlık personeli ve şiddet!!!
 Cinsel şiddet:
 %23,6’sı cinsel ilişkiyi reddettiklerinde eşleri kızmakta
veya dövmekte
 %18,1’i istemedikleri tarzdaki cinsel ilişkilere
zorlanmakta.

 Kadınların çoğunluğu kendilerine atılan tokadı ve


iteklenmeyi şiddet olarak algılamamakta ve konuyu
mahrem olarak görmekte ve konuşmaktan
çekinmektedirler.

Camuz, Elmacı, 2006

2008 Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Eğitici Eğitimi 7


Şiddet Türleri
Sözel Şiddet: Aşağılayıcı sözler
 Sözel söylemek, suçlamak, küfür etmek,
 Fiziksel küçük düşürmek, hakaret etmek,
 Ekonomik yüksek sesle bağırmak, vs.
 Psikolojik
 Sosyal
 Cinsel

8
2008 Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Eğitici Eğitimi 8
Şiddet Türleri

Fiziksel Şiddet: Tokat atmak, vurmak,


itmek, kemiklerini kırmak, duvara
vurmak, saç çekmek, tekmelemek, bıçak
çekmek, yaralamak, hatta öldürmek, vs

9
2008 Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Eğitici Eğitimi 9
Şiddet Türleri

Ekonomik Şiddet: Evin


masraflarını karşılamamak,
kadının çalışmasına izin
vermemek, çalışan kadının
parasını elinden almak, kadının
mal/mülkünü kontrol etmek, vs.

10
2008 Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Eğitici Eğitimi 10
Şiddet Türleri

• Psikolojik Şiddet: Eşle (kadınla)


doğrudan iletişimi kesmek, onunla
konuşmamak, surat asmak, eşin
(kadının) kendisini ifade etmesini,
görüş ve düşüncelerini açıklamasını
engellemek, ailesiyle ve
arkadaşlarıyla görüşmesini
engellemek ..

11
2008 Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Eğitici Eğitimi 11
Şiddet Türleri

• Sosyal Şiddet: Kadını başkaları


önünde sürekli küçük düşürmek,
başkaları önünde kadının zaaflarıyla
alay etmek, başkalarının önünde
kıskançlık gösterilerinde bulunmak
suretiyle kadının davranışlarını
kontrol etmek, vs

12
2008 Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Eğitici Eğitimi 12
Şiddet Türleri

Cinsel Şiddet: Tecavüz etmek,


eşi (kadını) kabul edemeyeceği
şekilde cinsel ilişkiye zorlamak,
aile içi cinsel ilişkiye girmek,
cinsel içerikli imalarda
bulunmak, cinsel içerikli
sözcükler söylemek, el atmak,
vs.

13
2008 Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Eğitici Eğitimi 13
Şiddet yaşamın her döneminde vardır

Bebeklik
Doğum Öncesi ve Çocukluk

Menopoz ve Adölesan-
Yaşlılık Gençlik
ŞİDDET

Erişkinlik

2008 Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Eğitici Eğitimi 14


!

Şiddet yaşamın her döneminde var!

Doğum öncesi:
• Gebelik süresince cinsiyet seçimi, erkek çocuk tercihi
• Gebeliğin bebeğin kız olması nedeni ile istenmemesi
• Gebeliğin bebeğin cinsiyetin kız olduğu için
sonlandırılması
• Doğum öncesi annenin şiddete uğraması nedeni ile
intrauterin etkiler
Bebeklik, Çocukluk çağı
•Fiziksel, cinsel ve psikolojik yönden istismar
Ergenlik dönemi
•Bekâret denetimi
•Cinsiyet temelli şiddet
•Cinsel taciz / istismar
2008 Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Eğitici Eğitimi 15
Şiddet yaşamın her döneminde var!

Erişkin dönem
•Paralı sekse , pornografiye zorlanma
•Iş yerinde cinsel yönden taciz - istismar
•Eş/arkadaş tarafından her türlü şiddete uğrama, öldürülme
•Evlilik içi ırza geçme
•Zorla hamilelik, anne ölümü
•Hizmetlerden mahrum bırakılma
Menopoz ve sonrasi
•Ekonomik nedenlerle öldürme
•Fiziksel cinsel ve psikolojik yönden istismar

2008 Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Eğitici Eğitimi 16


Hangi koşullardaki kadınlar şiddeti daha
fazla yaşıyor?

 Düşük sosyo-ekonomik ve eğitim


 Daha az sosyal destek
 Yaşı görece genç
 Ekonomik olarak kocalarına bağımlı
 Kocasından daha fazla kazanan
 Kendi annesi babası tarafından dövülmüş vb..

DOLAYISIYLA BU SAYILAN KOŞULLAR


ALTINDA YAŞAYAN KADINLAR DAHA
FAZLA RİSK ALTINDADIR!!

17
2008 Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Eğitici Eğitimi 17
Şiddete karşı mücadele

Şiddete karşı bir dizi


mücadele var..

Dünya’da da Türkiye’de de..

Sivil Toplum Kuruluş’ları,


üniversiteler, devlet kurum ve
kuruluşları vb..

2008 Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Eğitici Eğitimi 18


 Birleşmiş Milletler Beratı–1945 kadın-erkek
eşitliğinin ilkelerini belirleyen ilk uluslararası
Birleşmiş Milletler belgesi
 Uluslararası İnsan Hakları Beyannamesi–
1948
 Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın
Önlenmesi Deklarasyonu–1967
 I. Dünya Kadın Konferansı–1975 Mexico City,
Birleşmiş Milletler İlk Kadın On Yılı.
 Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesi
Sözleşmesi (CEDAW)
2008 Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Eğitici Eğitimi 19
CEDAW
(Kadına Karşı Her Türlü Ayrımcılığın
Önlenmesi Sözleşmesi)

 Kadınların İnsan Hakları Bildirisi


 3 Eylül 1981
 2006 yılı itibarıyla 185 ülke tarafından
onaylanmıştır.
 Türkiye CEDAW’ı onaylamış ve 19 Ocak
1986 tarihinde yürürlüğe koymuştur

2008 Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Eğitici Eğitimi 20


TÜRKİYE’DE YASAL
DÜZENLEMELER
 Anayasa
 Ailenin Korunmasına Dair Kanun 1998
 Çocuk ve Kadınlara Yönelik Şiddet
Hareketleriyle Töre ve Namus
Cinayetlerinin Önlenmesi İçin Alınacak
Tedbirlere İlişkin Genelge 2006
 Ailenin Korunmasına Dair Kanunda
Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun
2007
 Medeni Kanun, 2002
 Türk Ceza Kanunu 2004

2008 Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Eğitici Eğitimi 21


Anayasa
 10. madde 1. fıkra:
“Herkes, dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasi düşünce,
felsefi inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplerle
ayırım gözetilmeksizin kanun önünde eşittir.”
Eşitlik bir haktır, “ayırımcılık yasak”tır.
 2004
Kadınlar ve erkekler eşit haklara sahiptir.
Devlet, bu eşitliğin yaşama geçmesini
sağlamakla yükümlüdür.

2008 Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Eğitici Eğitimi 22


Ailenin Korunmasına Dair
Kanun (4320 Sayılı)
 Ocak 1998; 4320: “Türk Medeni Kanunu’nda
öngörülen tedbirlerden ayrı olarak, eşlerden
birinin veya çocukların veya aynı çatı altında
yaşayan diğer aile bireylerinden birinin aile içi
şiddete maruz kaldığını kendilerinin veya
Cumhuriyet Başsavcılığının bildirmesi halinde
Sulh Hukuk Hakimi re’sen meselenin mahiyetini
göz önünde bulundurarak, Kanunda sayılan
tedbirlerden bir ya da bir kaçına veya uygun
göreceği benzeri başkaca tedbirlere
hükmedebilir.”

23 / 57
2008 Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Eğitici Eğitimi 23
Ailenin Korunmasına Dair Kanun

 14.1.1998; 4320 sayı


 Temel amaç, aile içinde şiddet uygulayan bireyi
ortak yaşam alanından uzaklaştırarak ve diğer bir
takım tedbirleri uygulamaya koyarak aile içi
şiddeti önlemektir.
 Bu kanun devletin;
 Aile içi şiddete karşı olduğunu,
 Mağdurlara ve onların korunmasına öncelik veren bir
yaklaşıma sahip bulunduğunu ortaya koymaktadır

Aile İçi Şiddete Karşı Kadınların


Korunmasına Dair Kanun
2008 Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Eğitici Eğitimi 24
Aile Mahkemesi Hâkimi

Aile içi şiddete maruz


kaldığını kişinin veya
Cumhuriyet
Başsavcılığının
bildirmesi üzerine
kusurlu eş veya diğer
aile bireyleri ile ilgili
bazı tedbirlere
hükmedebilir

2008 Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Eğitici Eğitimi 25


Aile Mahkemesi Hâkimi
 Aile bireylerine karşı şiddete veya korkuya yönelik söz ve
davranışlarda bulunmaması,
 Müşterek evden uzaklaştırılarak bu evin diğer aile bireylerine
tahsisi ile bu bireylerin birlikte ya da ayrı oturmakta olduğu
eve veya işyerlerine yaklaşmaması,
 Aile bireylerinin eşyalarına zarar vermemesi,
 Aile bireylerini iletişim araçları ile rahatsız etmemesi,
 Varsa silah veya benzeri araçlarını genel kolluk kuvvetlerine
teslim etmesi,
 Alkollü veya uyuşturucu herhangi bir madde kullanılmış
olarak şiddet mağdurunun yaşamakta olduğu konuta veya
işyerine gelmemesi veya bu yerlerde bu maddeleri
kullanmaması,
 Bir sağlık kuruluşuna muayene veya tedavi için başvurması.
2008 Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Eğitici Eğitimi 26
Başbakanlık Genelgesi,
Resmi Gazete, Genelge 2006/17 sayı 26218).
Kadınlara yönelik her türlü şiddet eyleminin
önlenmesi devlet politikasıdır

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı


 Kadın ve erkek arasındaki ekonomik eşitsizliğin
ortadan kaldırılması için gerekli tedbirlerin
alınması (1. madde),

Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü


 Kadına yönelik şiddetle ilgili spot filmlerin
üretilmesi, ulusal, bölgesel ve yerel medyada
ulusal bir kampanya çerçevesinde gösterilmesinin
sağlanması (10. madde),
2008 Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Eğitici Eğitimi 27
Başbakanlık Genelgesi,
Resmi Gazete, Genelge 2006/17 sayı 26218).

Diyanet İşleri Başkanlığı


 Diyanet'in kadına yönelik şiddetin önlenmesi
konusunda, toplumu bilinçlendirmek üzere hutbe
ve vaazlar vermesi (12.madde)

Bayındırlık ve İskân Bakanlığı ile Yerel Yönetimler,


 Kent planlamasında, sokak ve parkların iyi
aydınlatılması ve kadınların acil telefon hatlarına
kolay ulaşabilmesini sağlamak amacıyla telefon
kulübelerinin sayılarının artırılması gibi kadına
yönelik şiddetin önlenmesi konusunda gerekli
hizmetlerin sunulması (14. madde)

2008 Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Eğitici Eğitimi 28


Eksiklik

 şiddete maruz kaldığı (ikincil


koruma)

 şiddete uğrama tehlikesinin varlığı


(primer koruma)

2008 Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Eğitici Eğitimi 29


Medeni Kanun,
2002

2008 Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Eğitici Eğitimi 30


Medeni Kanun, 2002

Eski Medeni Kanun


 Evlilik birliğinin reisi kocadır,

 Evlilik birliğini koca temsil eder,

 Karının ikametgâhı kocanın ikametgâhıdır

2008 Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Eğitici Eğitimi 31


Medeni Kanun, 2002
 Aile reisliği kaldırılarak eşlerin evlilik birliğini beraberce
yönetim ve temsil yetkisi düzenlenmiştir.
 Eşlerin oturdukları evi birlikte seçecekleri hükmü
getirilmiştir.
 Eşlerin velayeti birlikte kullanacakları düzenlenmiştir.
 Eşlerden her birinin meslek ve iş seçiminde diğerinin
iznini almak zorunda olmadığı hükmü getirilmiştir.
 Kanuni mal rejimi olarak “mal ayrılığı” yerine “edinilmiş
mallara katılma” rejimi getirilmiştir.
 aile içi ekonomik şiddet
 Evlenme yaşı kadın ve erkek için eşitlenerek 17 yaşını
doldurmak hükmü getirilmiştir

2008 Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Eğitici Eğitimi 32


5237 sayılı Yeni Türk Ceza Kanunu

Cinsel saldırı
 MADDE 102. - (1) Cinsel davranışlarla bir kimsenin vücut
dokunulmazlığını ihlâl eden kişi, mağdurun şikâyeti üzerine,
iki yıldan yedi yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
(2) Fiilin vücuda organ veya sair bir cisim sokulması
suretiyle işlenmesi durumunda, yedi yıldan oniki yıla kadar
hapis cezasına hükmolunur. Bu fiilin eşe karşı işlenmesi
hâlinde, soruşturma ve kovuşturmanın yapılması mağdurun
şikâyetine bağlıdır.
 Ceza artırıldı...
 Tecavüz tanımı değişti...
 Evlilik içi tecavüz olabileceği kabul edildi (şikâyete bağlı).

2008 Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Eğitici Eğitimi 33


5237 sayılı Yeni Türk Ceza Kanunu
Tehdit
 MADDE 106. - (1) Bir başkasını, kendisinin veya
yakınının hayatına, vücut veya cinsel dokunulmazlığına
yönelik bir saldırı gerçekleştireceğinden bahisle tehdit
eden kişi, altı aydan iki yıla kadar hapis cezası ile
cezalandırılır.
Kişiyi hürriyetinden yoksun kılma
 MADDE 109. - (1) Bir kimseyi hukuka aykırı olarak bir yere
gitmek veya bir yerde kalmak hürriyetinden yoksun bırakan
kişiye, bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası verilir.
(3) Bu suçun;
 Üstsoy, altsoy veya eşe çocuğa ya da beden veya ruh bakımından
kendini savunamayacak durumda bulunan kişiye karşı İşlenmesi
hâlinde, ceza bir kat artırılır.
(4) Bu suçun mağdurun ekonomik bakımdan önemli bir
kaybına neden olması hâlinde, ayrıca bin güne kadar adlî
para cezasına hükmolunur.
(5) Suçun cinsel amaçla işlenmesi hâlinde, yukarıdaki
fıkralara göre verilecek
2008
cezalar yarı oranında artırılır.
Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Eğitici Eğitimi 34
5237 sayılı Yeni Türk Ceza Kanunu
İş ve çalışma hürriyetinin ihlâli
 MADDE 117. - (1) Cebir veya tehdit kullanarak ya da hukuka
aykırı başka bir davranışla, iş ve çalışma hürriyetini ihlâl eden
kişiye, mağdurun şikâyeti hâlinde, altı aydan iki yıla kadar hapis
veya adlî para cezası verilir.

Ayırımcılık
 MADDE 122. - (1) Kişiler arasında dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasî
düşünce, felsefî inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplerle ayırım
yaparak;

Hakaret
 MADDE 125. - (1) Bir kimseye onur, şeref ve saygınlığını rencide
edebilecek nitelikte somut bir fiil veya olgu isnat eden ya da
yakıştırmalarda bulunmak veya sövmek suretiyle bir kimsenin
onur, şeref ve saygınlığına saldıran kişi, üç aydan iki yıla kadar
hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır.
 Hakaret 3 ay- 2 yıl hapis.

2008 Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Eğitici Eğitimi 35


5237 sayılı Yeni Türk Ceza Kanunu
Suçu bildirmeme
 MADDE 278. - (1) İşlenmekte olan bir suçu yetkili makamlara
bildirmeyen kişi, bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

Kamu görevlisinin suçu bildirmemesi


 MADDE 279. - (1) Kamu adına soruşturma ve kovuşturmayı gerektiren
bir suçun işlendiğini göreviyle bağlantılı olarak öğrenip de yetkili
makamlara bildirimde bulunmayı ihmal eden veya bu hususta gecikme
gösteren kamu görevlisi, altı aydan iki yıla kadar hapis cezası ile
cezalandırılır. (2) Suçun, adlî kolluk görevini yapan kişi tarafından
işlenmesi hâlinde, yukarıdaki fıkraya göre verilecek ceza yarı oranında
artırılır.

Sağlık mesleği mensuplarının suçu bildirmemesi


 MADDE 280. - (1) Görevini yaptığı sırada bir suçun işlendiği yönünde bir
belirti ile karşılaşmasına rağmen, durumu yetkili makamlara bildirmeyen
veya bu hususta gecikme gösteren sağlık mesleği mensubu, bir yıla kadar
hapis cezası ile cezalandırılır.
(2) Sağlık mesleği mensubu deyiminden tabip, diş tabibi, eczacı, ebe,
hemşire ve sağlık hizmeti veren diğer kişiler anlaşılır.

2008 Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Eğitici Eğitimi 36


Ne olabilir?
 Öncelikle bireyle sağlık personeli arasındaki güven
ilişkisi zedelenecek, sır saklama yükümlülüğü ile
birlikte bireyin mahremiyeti ihlal edilerek etik dışı
davranılmış olacaktır.
 Bildirim sonucunda annenin ve çocuğun daha çok
şiddete maruz kalmasına neden olunabilecektir.
 Sağlık personeline olan güvenin kaybı ile birlikte
aile kısıtlı da olsa yararlandığı sağlık
personelinden yardım almaktan tamamen
kaçınacak ve sorunları ile baş başa kalabilecek,
 Sağlık personeli etkin bir sağlık hizmeti
sunamazken bu yasayla ihbarcı konumuna da
düşebilecek

2008 Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Eğitici Eğitimi 37


Düzenleme bu hali ile;
 Anayasanın 17. maddesine,
 Medeni Kanunun 23 ve devamı maddelerinde
 İnsan Hakları Evrensel Bildirgesinin 25. maddesinde yer alan
herkesin tıbbi bakım hakkına sahip olduğu hükmüne,
 Ekonomik, Toplumsal ve Kültürel Haklar Uluslararası
Sözleşmesinin 12. maddesinde yer alan herkesin en yüksek
bedensel ve ruhsal sağlık standartlarından yararlanması için
devletlerin hastalık halinde herkese tıbbi hizmet ve bakım
sağlayacak koşulları yaratma yükümlülüğüne,
 Avrupa Toplumsal Anlaşmasının 13. maddesinde yer alan
tıbbi yardım hakkının etkin biçimde kullanmasının
sağlanmasına ilişkin düzenlemeye,
 Birleşmiş Milletler Sağlık Personelinin Rolüne İlişkin Tıp
Ahlakı İlkelerinde yer alan “Yararlanan kişi kim olursa olsun
tıp ahlakı ile bağdaşan tıp hizmetlerini yerine getirmekten
ötürü bir kimsenin hiçbir koşulda cezalandırılamayacağına”
ilişkin düzenlemeye uygun düşmemektedir.

2008 Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Eğitici Eğitimi 38


Kadına yönelik aile içi şiddet

Toplum

Kadın

Sağlık personeli

2008 Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Eğitici Eğitimi 39


Kadına yönelik şiddet

Bir sağlık sorunudur.


*Ölüme neden olabilir
*Sakatlığa neden olabilen
komplikasyonları vardır
Sağlığı olumsuz etkileyen bir risk
faktörüdür.

2008 Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Eğitici Eğitimi 40


Toplumdan kaynaklanan engeller
Toplumsal değerler ne söyler?
Şiddet;
 Belirli koşullarda ve gerekçelendirilebilir
durumlarda “kabul edilebilir”
 Hak edilebilir
 Mahrem
 Suç değil
 Paylaşılmamalı
 Dışardan müdahale edilmemeli
 Kadın kendi kendine baş etmeli
 Aile bütünlüğü korunmalı

2008 Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Eğitici Eğitimi 41


Kadından kaynaklanan engeller
Kadın neden konuşmaz?
 Toplumun değer yargıları
 Kendisinin şiddeti algılaması
 Eşinin değişeceği umudu
 Ekonomik yönden eşe
bağımlılık
 Ciddiye alınmama ve değer
verilmeme kaygısı
 Koruma ve destek hizmetleri ve
onlara ulaşma bilgisine sahip
olmama

2008 Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Eğitici Eğitimi 42


Sağlık personelinden kaynaklanan
engeller
Sağlık personeli
neden şiddet
hakkında sormaz?
 Şiddete karşı tutumu

 Nasıl yardımcı olacağını


bilememe

2008 Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Eğitici Eğitimi 43


Sağlık personelinden kaynaklanan
engeller - Gerekçelendirme
 AİŞ, mahrem bir konudur.

 Benim işim değil.

 Zamanım yok.

 Kadın konuşmak istemez.

 Kadın, mutlaka kışkırtacak


bir şey yapmıştır.

 Zaten yapabileceğim bir


şey yok.

2008 Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Eğitici Eğitimi 44


Sağlık personelinden kaynaklanan
engeller - Gerekçelendirme
 AİŞ, mahrem bir konudur.  AİŞ, bir insan hakları
sorunudur.
 Benim işim değil.  AİŞ, bir halk sağlığı sorunu
olduğu için sorumluluk
alanınızdadır.
 Zamanım yok.  AİŞ’e ayrılan zaman
gelecekte zaman kazandırır.
 Mağdur konuşmak istemez.  Araştırma bulguları aksi
yöndedir.
 Kadın, mutlaka kışkırtacak bir  Hiç kimse dayak yemeyi ya
şey yapmıştır. da cinsel istismara uğramayı
hak etmez.
 Zaten yapabileceğim bir şey  Yapabileceğiniz çok şey var,
yok. AİŞ hakkında soru sormakla
başlayabilirsiniz.

2008 Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Eğitici Eğitimi 45


Sağlık personelinden kaynaklanan
engeller - Yadsıma
 Benim hastalarımın
başına gelmez.

 Bu tür vakalara
bakmak istemem.

 Benim de başıma geldi


ve bakmak
istemiyorum.

2008 Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Eğitici Eğitimi 46


Sağlık personelinden kaynaklanan
engeller - Yadsıma
 Benim hastalarımın başına  Her yerde her insanın
gelmez. başına gelmektedir.

 Bu vakaları kabul etmek  AİŞ’e yaklaşım eğitimle


istemem. kazanılan bir beceridir.

 Şiddete uğramayı
 Benim başıma geldi ve kabullenmek zordur ve
kabul etmek istemiyorum. profesyonel desteğe
ihtiyaç duyabilirsiniz.
Böylelikle, başkalarına da
yardım edebilirsiniz.

2008 Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Eğitici Eğitimi 47


Sağlık personelinden kaynaklanan
engeller - Küçümseme
 Bu olay geçmişte
meydana gelmiş,
artık kadını etkiliyor
olamaz.

 Vücudunda çok
fazla iz yok,
dolayısıyla o kadar
da kötü olamaz.

2008 Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Eğitici Eğitimi 48


Sağlık personelinden kaynaklanan
engeller - Küçümseme
 Bu olay geçmişte  Geçmiş yaşantılar,
meydana gelmiş, artık özellikle AİŞ, kadının şu
kadını etkiliyor olamaz. andaki ruh sağlığını
etkileyebilir.
 Vücudunda çok fazla iz  AİŞ, kadının ruh
yok, dolayısıyla o kadar sağlığını ve
da kötü olamaz. davranışlarını olumsuz
yönde etkileyebilir.
AİŞ’in izleri görünür
olmayabilir, ancak çok
ciddi boyutta olabilir.

2008 Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Eğitici Eğitimi 49


Sağlık personelinden kaynaklanan
engeller - Özdeşleştirme
 Bu asla benim
başıma gelmez,
dolayısıyla benim
gibi bir kadının da
başına gelemez.

 Eşinin onu neden


dövdüğü açıkça
ortada….

2008 Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Eğitici Eğitimi 50


Sağlık personelinden kaynaklanan
engeller - Özdeşleştirme
 Bu asla benim başıma  AİŞ herkesin başına
gelmez, dolayısıyla gelebilir.
benim gibi bir kadının
da başına gelemez.

 Eşinin onu neden  Unutmayın, erkekler ve


dövdüğü açıkça kadınlar kendilerini
ortada…. faille özdeşleştirebilir.

2008 Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Eğitici Eğitimi 51


Sağlık personelinden kaynaklanan
engeller – Akıl yürütme
 Dayak yiyen kadın
eşini terk etmelidir.

 İnsanlar böyle
olayları çabuk
atlatırlar.

 Ben sadece tıbbi


sorunlarla
ilgilenirim.

2008 Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Eğitici Eğitimi 52


Sağlık personelinden kaynaklanan
engeller – Akıl yürütme
 Dayak yiyen kadın eşini  Bu kararı kadının
terk etmelidir. kendisi almalıdır, onun
yerine biz alamayız.
 İnsanlar böyle olayları  Fiziksel yaralar
çabuk atlatırlar. kapansa da, etkileri
devam eder.
 Ben sadece tıbbi
 AİŞ mağdurlarında
sorunlarla ilgilenirim. genellikle baş ağrısı,
pelvik ağrı,
gastrointestinal
problemler gibi
semptomlar görülür. Bu
semptomların altında
yatan neden AİŞ’tir.

2008 Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Eğitici Eğitimi 53


Sonuç
Sağlık personeli;
 AİŞ konusunda yeterli duyarlılığa sahip değilse,
 AİŞ’e uğrayan kadınlara yönelik hizmetleri
bilmiyorsa,
 Şiddete uğrayan kadına yaklaşım ve destek
konusunda kendisini yeterli görmüyorsa,
 Kendini yeterli görse bile, müdahale etmesinin bir
yararı olmayacağını ve şiddeti engellemeyeceğini
düşünüyorsa

şiddeti sorgulamayabilir ve ortaya çıkmasında


engelleyici rol oynayabilir.

2008 Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Eğitici Eğitimi 54


ŞİDDET BİR SAĞLIK
SORUNUDUR
Hangi sağlık sorunları aklınıza kadının
şiddete maruz kalmış olabileceğini
getirmelidir?
Kadına yönelik şiddetin sağlık sonuçları

 Öldürücü sonuçlar

 Cinayet
 İntihar
 HIV/AIDS
Kadına yönelik şiddetin sağlık sonuçları

 Öldürücü olmayan fiziksel


sonuçlar
 Yaralanmalar
 Kronik ağrı sendromu
 İstenmeyen gebelikler
 Cinsel yolla bulaşan
hastalıklar
 Erken doğum
 Psikosomatik hastalıklar
Kadına yönelik şiddetin sağlık sonuçları

 Ruhsal sorunlar
 Post-travmatik sendrom
 Depresyon
 Anksiyete
 Fobi-panik atak
 Yeme düzensizlikleri
 Uyku bozuklukları
 Cinsel işlev bozuklukları
 Benlik saygısının yitimi
 Alkol madde kullanımı
Türkiye’de Kadına Yönelik Şiddet Araştırması,
2007

Kadınların %60 - %74’ü devletin eğiterek,


sığınma evleri açarak, bu konuda çalışan
kuruluşları destekleyerek, ağır cezalar
vererek ve polisi eğiterek şiddeti
engelleyebileceğini düşünüyor.
Altınay ve Arat,
2007

2008 Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Eğitici Eğitimi 60


Aile içi şiddet taraması
Hedef grup
Birinci basamak sağlık kuruluşlarına başvuran veya
yaşadığı yerde sağlık hizmeti sunulan 15 yaş ve üzeri
tüm kadınlar

2008 Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Eğitici Eğitimi 61


 Rutin sağlık hizmetlerinin bir
parçası olmalı.

 Bu konuda eğitim almış uzman


hekim, aile hekimi, pratisyen
hekim, ebe, hemşire tarafından
yapılmalı.

 Tarama yapılırken kadın yalnız


olmalı.

 Bilgilerin gizli kalacağı açıklanmalı.

 İlk karşılaşmada “Hayır” yanıtını


veren kadınlara ısrarcı
olunmamalı.

2008 Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Eğitici Eğitimi 62


Ne kullanır?
“Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Tarama Formu”

2008 Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Eğitici Eğitimi 63


Nasıl karar alır?
 1. sorunun bir veya iki şıkkının yanıtı “Evet” ise,
 Sözel şiddet (+)

 2. sorunun bir veya iki şıkkının yanıtı “Evet” ise,
 Fiziksel şiddet (+)

 3. sorunun bir veya iki şıkkının yanıtı “Evet” ise,


 Ekonomik şiddet (+)

 4. sorunun bir veya iki şıkkının yanıtı “Evet” ise,


 Cinsel şiddet (+)

 5. sorunun yanıtı “Evet” ise,


 Şiddet riski (+)


2008
Bütün soruların yanıtı “Hayır” ise, AİŞ ( - )
Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Eğitici Eğitimi 64
Sonra ne yapar?

AİŞ taraması

AİŞ veya şiddet AİŞ veya şiddet


riski yok riski var

Yeni şiddet (+) Yeni şiddet (-)


Şiddet riski (+) Şiddet riski (-)

Teşekkür et ve AİŞ görüşmesi yap Bilgilendir, gerekiyorsa


broşür ver yönlendir

2008 Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Eğitici Eğitimi 65


Ne zaman yapar?

Kadın, doğrudan Şiddet kuşkusu AİŞ taramasında


AİŞ ya da neden uyandıran öykü, şiddete maruziyet
olduğu bir sağlık semptom ve veya şiddet riski
yakınması ile bulgular varsa tespit ederse
başvurursa

Aile içi şiddet görüşmesi

2008 Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Eğitici Eğitimi 66


Neden yapar?
Şiddet öyküsünü almak ve şiddete maruziyet durumunu tanımlamak.

Risk değerlendirmesi yapmak.

Gerekiyorsa, güvenlik planı geliştirmesinde mağdura yardımcı olmak.

Mağdura şiddet, yasal hakları ve alabileceği destekler konusunda


bilgi vermek.

Gerekiyorsa, koruma ve destek hizmetlerine yönlendirmek.

İzlem planı oluşturmak.

2008 Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Eğitici Eğitimi 67


Sonra ne yapar?

2008 Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Eğitici Eğitimi 68


Rolü nedir?

Soru sorarak ve
olası seçenekleri
sunarak, en uygun
olanlara karar
vermesinde
mağdura yardımcı
olmak.

2008 Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Eğitici Eğitimi 69


Hangi konularda bilgi
verir?

 Şiddet
 Yasal Hakları
 Destek alabileceği hizmetler ve onlara
ulaşım

2008 Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Eğitici Eğitimi 70


Güvenlik planı geliştirmenin yararı
nedir?

Gelecekte karşılaşılan şiddet


olguları önlenebilir veya etkileri
azaltılabilir.

Mağdur, şiddetle daha iyi baş


edebilir ve kendini daha iyi
hissedebilir.

2008 Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Eğitici Eğitimi 71


Neler belirlenir?
 Şiddet hakkında konuşabileceği ve yardım isteyebileceği bir veya
birden fazla komşu
 Kolaylıkla uzaklaşabileceği bir oda veya alan
 Silahın olabileceği herhangi bir yerden /odadan uzak durma
 Evini güvenli bir şekilde nasıl terk edebileceğinin pratiği

Tehlike anında kullanabileceği en uygun kapı, pencere, asansör
veya merdiven

2008 Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Eğitici Eğitimi 72


Yedek anahtar, nüfus
Neler belirlenir? cüzdanı ve önemli
belge/döküman, biraz
para ve kıyafetlerin
olduğu bir çanta

Acil yardım için uyarıcı


bir şifre, işaret ya da
kod

Evden ayrılmak
zorunda kaldığında,
nereye gideceğini
belirleme ve gitme planı

2008 Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Eğitici Eğitimi 73


KADIN VE ÇOCUK
POLİS İMDAT SOSYAL HİZMET
DANIŞMA HATTI

155 183
Aile içi şiddet yardım hattı

0212 656 96 96

2008 Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Eğitici Eğitimi 74


Önce kendimizden
başlayarak
ENGELLERİ
KALDIRALIM…

2008 Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Eğitici Eğitimi 75

You might also like