Acil Durum Plan

Ama: yerlerinde acil durumlarda uygulamaya geirilecek planlar ve bu planlamann yaplmas hakknda bilgi edinmek.

renim Hedefleri:
Acil durum planlarnn hazrlanmas, alanlarn bu konuda bilgilendirilmesi, Uygulamann tatbik edilmesi, Acil durumlarda mdahale ve iletiim, lgili mevzuat hakknda bilgi sahibi olmak.

 Alt Balklar:
Acil durum planlarnn hazrlanmas ve alanlara

aktarlmas Tedbir ve tatbikatlar Acil durum ekiplerinin ve alanlarn eitimi Acil durum donanm Byk endstriyel kazalarn nlenmesi lkyardm ve acil mdahale Tehlike iletiimi lgili mevzuat

 ACLDURUM Bir acil durum, irket alanlarnn, irket sahasnda alan mteahhit firma personelinin, ziyaretilerin veya yakn tesis yada yerleim merkezlerinde bulunanlarn yaralanmasna veya

can kaybna neden olabilen, tesisin retimini ksmen veya tamamen durdurabilen, tesise veya doal evreye zarar veren, tesisin finansal yapsn veya toplumdaki imajn tehdit eden planlanmam olaylardr.

Pek ok olay acil durum olarak yorumlanabilir. Bunlar; Yangn Deprem Sel ya da su baskn Youn kar ya Toplu gda zehirlenmesi Frtna Heyelan

Kimyasal madde kazalar Parlayc ve patlayc madde kazalar Radyasyon kazalar Anarik olaylar letiim sistemini kmesi Bilgisayar sisteminin kmesi Ana mteri veya tedarikilerin kaybedilmesi

Byk retim arzalar Enerji kesilmesi Sabotaj kazas Salgn hastalk Trafik kazas Ar scak veya souk Seferberlik hali

 Doal afetler bata olmak zere geni bir sahay

etkileyen olaylar tanmladndan, Felaket terimi burada anlmamaktadr. Aslnda her olay iletmenin ve toplumun zerindeki nihai etkisi ile deerlendirilmelidir. Byk bir sanayi kuruluu iin sknt veren bir olay, kk bir iletme iin felaket olabilir.

 Acil Durum Ynetimi Nedir? Acil durum ynetimi, olayn etkilerini azaltmak,

mdahale etmek ve etkilerini giderme srecinin koordinasyonudur. Acil durum ynetimi dinamik bir sretir. Planlama en kritik aamalardan biridir. Eitimler, tatbikatlar, ekipmanlarn denenmesi ve faaliyetlerin koordine edilmesi dier nemli fonksiyonlardr.

 Acil Durum Ynetimi iin Durum Tespiti

Acil durum ynetiminin baarl olmas iin st

(tepe) ynetimin desteine ihtiya vardr. st (tepe) ynetici bu desteini, planlamann yaplmas iin yetkilendirme yaparak ve dier yneticilerin katlmn salamak iin talimatlandrma eklinde verir.

 Acil durum ynetimi iin durumu tanmlarken, lmler, cezai sorumluluk gibi olumsuz etkileri tanmlamak yerine, bylesi bir hazrln olumlu ynleri n plana karlmaldr. Bunlar; Acil durum ynetimi alanlar, toplumu ve evreyi korumay amalar. letmenin yasal ykmllklerini yerine getirmesi ve yerel kurumlar ile uyumunu temin eder.

 letmeye finansal skntlar, retime ara

verilmesi, nitelerin zarar grmesi ve pazarn kayb gibi skntlardan kurtulma yetenei verir. Bir acil durumun cezai ve toplumsal sorumluluunu azaltr. alanlar, tedarikiler, mteriler ve toplum nnde iletmenin itibarn artrr. Sigorta giderlerinde tasarruf salar.

 YNETM REHBER
Her byklkteki iletmeler iin adm-adm acil

durum planlamas, mdahale ve acil durumun etkilerini giderme hazrlklar rehberidir.

 Acil durumlar, her yl iletmelerde gerek can kayb ve

gerekse maddi kayplara yol amaktadr. Ancak bunun nne geilebilir. letmeler bylesi durumlara hazrlkl ise, hasar ve yaralanma ya da can kayplar engellenebilir, etkileri azaltlabilir ve iletmeler normal hayatlarna daha hzl geri dnebilirler.

 Bu rehber (Acil Durum Ynetim Rehberi) etkin bir acil

durum ynetim program hazrlanmas ve yrtlmesi iin adm-adm izlenecek aamalar iermektedir. Bu rehber bir grup insann alt veya bir arada bulunduu, atlyeler, perakendeciler (bayiler), tedarikiler veya her trden kurulu tarafndan kullanlabilir.

 ster ok katl bir binada, ister sanayi kompleksinde

faaliyet gsterin; ister bulunduunuz mlkn sahibi ya da kiracs olun; iletmenin bykl ve kkl ne olursa olsun bu rehber uygulanabilir.

 Balang iin engin acil durum ynetimi bilgisine

ihtiyacnz yoktur. htiyacnz olan, iletmeniz st ynetiminin, acil durum ynetimi iin bir plan hazrlanmas ve yrtlmesi ile bunun iletme kltr olarak benimsenmesi iin yetki ve destek vermesidir.

 ACL DURUM PLANLAMASININ 4 AAMASI

Aama: Planlama iin bir ekibin oluturulmas

Aama: Mevcut ve olas risklerin analizi Aama: Plann hazrlanmas

Aama: Plann yrrle konulmas

 1. AAMA: PLANLAMA EKBNN OLUTURULMASI: Acil durum ynetim plann hazrlamak iin grevli bir kii veya ekip olmaldr. Bu ilemlerin yrtlmesi iin aadaki aamalardan faydalanlabilir. 1- Ekibin yaps: Ekibin bykl yrtlecek operasyonun yaps, ihtiyalar ve kaynaklara baldr. Genelde bir grubun bu ile grevlendirilmeleri en iyi seimdir.

 nk;
Katlm tevik eder ve daha fazla alann desteini

alr. Katlmclarn katksn artrr. Planlama srecini grnr hale getirir. Konu zerinde gr asn geniletir.

 Kimin aktif ye, kimin danman niteliklerine haiz

olduunu tespit ediniz. Pek ok durumda, iin en nemli ksm bir veya iki kii tarafndan yaplr. Bunun yan sra almalar yrtrken bilgi ve destek alabileceiniz yerler unlardr: st ynetim Ksm yneticileri alanlar Teknik Hizmetler Teknik emniyet ve evre politikasn yrten ksmlar,

 Halkla ilikiler grevlileri

Koruma ve gvenlik birimi Pazarlama ve Sat Hukuk Mavirlii Finansman ve Satn alma SGB ya da OSGB Sal ve Gvenlii Kurulu

 2-Ynetim destei ve yetkilendirme: Ynetimin

desteini gstermek ve yardmlama ortam hazrlamak iin planlama ekibine plann hazrlanmas iin alnmas gerekli kararlar alma yetkisi verilmelidir. Ekipte yeler ve ekip lideri arasnda yetki snrlarn net olarak tanmlayn. Ancak bunu yaparken fikir alveriine engel olabilecek kadar kat olmaynz.

 3-Acil Durum Ynetim Politikasnn belirlenmesi: st ynetici iletmenin acil durum ynetim

politikasn ortaya koymaldr. Bu politika: Plann amacn tanmlamal ve tm iletmenin bu plann kapsam iinde olduunu vurgulamaldr. Planlama grubunun yaps ve yetkilerini tanmlamaldr.

 4-Termin plan ve bteleme yaplmas: Bu almayla ilgili termin plan hazrlanmal, iin kritik

safhalar belirlenmeli ve iin btesi yaplmaldr. Termin plan, ncelikler netletike gzden geirilmelidir. Bteleme, balang iin aratrma, dokman hazrl, seminerler, danma hizmetleri gibi planlama aamasnda gerekli olabilecek harcamalar kapsamaldr.

 2. AAMA: MEVCUT ve OLASI RSKLERN ANALZ

Bu aama, mevcut riskler, olas zararlar ve acil

durumlar ile ilgili bilgi toplanmas ve ardndan iletmenin bu acil durumlara mevcut mdahale yeteneinin tespitine ynelik bir almadr.

ki ana balk altnda incelenir: A- Mevcut tehlikeler Nedir? B. Muhtemel (Olas) tehlikeler Nedir?

 A- Mevcut Riskler Nedir?

1. Mevcut plan ve prosedrlerinizi gzden geiriniz Bu amala bakmanz gereken dokmanlar; Tahliye plan Yangndan korunma plan

SG prosedr
evre ile ilgili prosedrler

 Koruma ve gvenlik prosedrleri Sigortalama ile ilgili prosedrler Finansman ve satnalma prosedrleri Planl ve acil durdurma prosedrleri tanmlar ve i emirleri Zararl maddeler plan Risk ynetim plan Ana gelitirme plan Karlkl yardm ve ibirlii anlamalar

 2. D destek verebilecek kurum/iletme veya

kurululara dann. Resmi kurum ve kurulular, sosyal kurumlar ve destek alnabilecek yerlerin yetkilileri ile bir araya geliniz. Onlardan iletmenizdeki muhtemel tehlikeler ve mdahale imknlar konusunda bilgi alnz.

 Bu amala grlebilecek yerler aadaki gibidir: Valilik/Kaymakamlk Kriz Komitesi l/le Sivil Savunma Mdrlkleri l/le Emniyet Mdrlkleri l/le Jandarma Komutanlklar Belediye Bakanl tfaiye Mdrl Salk Mdrl Hastane Mdrlkleri

 Kzlay
Meteoroloji Mdrl Telefon daresi Elektrik daresi Su daresi Doalgaz daresi Komu iletmeler

 3. Yasal dayanak ve gerekelerinizi belirleyiniz.

Bir Acil Durum Plan hazrlna dayanak tekil eden

ve uygulamalar tanmlayan mevzuat inceleyerek gerekelerinizi belirleyiniz.

 Bu amala bavurulacak kaynaklar unlardr: 6331 Sayl Kanunu 4857 Sayl Kanunu ve dayal ynetmelikler, i Sal ve Gvenlii Tz Parlayc, Patlayc, Tehlikeli ve Zararl Madelerle allan yerlerinde ve lerde Alnacak Tedbirler Hakknda Tzk 7126 Sayl Sivil Savunma Kanunu ve bal mevzuat 2872 Sayl evre Kanunu ve bal mevzuat 7269 Sayl Umumi Hayata Mesir Afetler Dolaysyla Alnacak Tedbirlerle Yaplacak Yardmlara Dair Kanun ve bal mevzuat

 2941 Sayl Seferberlik ve Sava Hali Kanunu ve bal mevzuat

2 Eyll 1997 Tarih ve 23098 sayl Resmi Gazetede yaynlanarak yrrle giren Afet Blgelerinde Yaplacak Yaplar Haknda Ynetmelik 711 Sayl Nbeti Memurluu Kurulmas ve Olaanst Hal Tatbikatlarnda Mesainin 24 Sat Devamn Salayan Kanun 2495 sayl Baz Kurum ve Kurulularn Korunmas ve Gvenliklerinin Salanmasna Dair Kanun
88/13543 sayl Sabotajlara Kar Koruma Ynetmelii

 4. Kritik kaynaklar (hammade/malzemeler),

hizmetler ve mdahale yntemlerini tanmlaynz. Potansiyel bir acil durumun etkilerinin anlalmas ve bu etkilerin giderilmesi iin ihtiya duyulacak desteklerin tanmlanabilmesi iin bu bilgiye ihtiya vardr.

 Bu amala aadaki hususlar gzden geiriniz. letmenin retimi ve bu retim iin ihtiya duyulan hizmetler, malzeme, igc ve ekipman destei. Bata sadece bir tek tedarikiden salananlar olmak zere, tedarikilerden salanan hammadde, malzeme ve hizmetler. Tesis iin hayati nemi olan enerji, su, gaz, kanalizasyon, haberleme, nakliye ve ulam

hizmetleri. Tesisin ilemesi iin gerekli personel, donanm ve yaplmas gereken mdahaleler.

 5. kaynak ve imknlar tanmlaynz. Bir acil durum operasyonunda ihtiya duyulabilecek kaynak ve imknlar unlar olabilir: a) Ekipler ve Personel: Acil durumlarn sonucunda ortaya kan durumu gz nne alarak mdahale ekipleri oluturunuz. Bu ekiplerin yer ald Acil Durum Organizasyon emasn hazrlaynz. Bir irketler topluluuna mensup iletmelerde topluluk genel merkezinde de ayn amala bir organizasyon yaplmaldr.

 Acil durumlara mdahale kapsamnda oluturulabilecek ekipler aadadr: Acil Durum Yneticisi, Operasyon Ekibi, Basn ve Halkla likiler Ekibi, Haberleme Ekibi, Koruma ve Gvenlik Ekibi, lkyardm Ekibi, Sosyal Yardm Ekibi, Ulatrma Ekibi, Yangn Sndrme Ekibi, Arama-Kurtarma Ekibi,

 Saha Operasyon Ekibi (letme Ekibi), Teknik Destek Ekibi, Tahliye Ekibi, Lojistik Destek Ekibi, Hasar Tasfiye Ekibi ve Yedek Ekip.

Sahada faaliyet gsteren ekipler dndaki destek ekipleri iinde yer alan bir ekip birden fazla fonksiyon stlenebilir. Szgelimi, sosyal yardm ekibi ulatrma ekibinin fonksiyonunu da stlenebilir.

 ) Malzeme:
Acil durumlara mdahale edecek ekipleri uygun

malzeme ve ekipmanlarla donatnz. Bunun yan sra temini uzun sren kritik malzemelerin de yedeklerini her zaman hazr bulundurunuz.

 Acil durum mdahale ekiplerinin ihtiya duyaca malzeme ve ekipmanlar aadaki gibidir. Yangndan korunma (itfaiyeci elbiseleri, yangn

bataniyesi vb.) ve sndrme malzemeleri (gaz, su ve kpk esasl sndrme malzeme ve ekipmanlar), haberleme (Telsiz ve telefon), lkyardm ve arama-kurtarma malzemeleri, sesli ve kl alarm ve anons sistemleri, acil enerji kaynaklar (mobil jeneratr) ve endstriyel temizlik malzemeleri.

 c) Ekiplerin faaliyet gsterecei yerler: Kriz Ynetim Merkezi, ilkyardm merkezi, snaklar

ve geici iskan sahalar. (Birden fazla alternatif yer tanmlaynz), Basn brifing merkezi (tercihen iletme dnda bir yer tanmlaynz. ofr dinlenme binalar ve ayet iletme sahas dnda ise misafirhaneleri kulannz).

 d) letme Ynetim Organizasyonu: Eitim, tahliye plan, personel destekleme e) Yedekleme ve Destekleme: Dier kurum ve iletmeler ile gereinde aadaki konularda destek alnmas iin dzenleme yapnz: Finansal destek Haberleme retim Mteri hizmetleri Nakliye Bilgi Destei Acil enerji destei Onarm destei

 6. D Kaynaklarnz Tanmlaynz.
Acil Durumlarda ok eitli d kaynaa ihtiya duyulabilir.

Baz durumlarda bu destein alnmas iin resmi protokol yaplmasna gerek vardr. Protokolde, iletmenizdeki olas acil durumlar ve bunun sonularn gz nne alarak, karlkl yardm ve ibirlii yaplacak durumlar tanmlaynz.

 Ayn ekilde tedarikilerle yaplan her trl szlemede

genel ifade olarak yer alan acil durumlar, Acil Durum Plannz esas alarak ve yeniden gzden geirerek ihtiyalarnz dorultusunda gnceletiriniz.

 D kaynaklar kapsamnda protokol yaplabilecek

kurumlar unlardr: Mahalli Kriz Komitesi Sivil Savunma Mdrl tfaiye Mdrl Hastaneler Yerel Gvenlik Birimleri (Polis/Jandarma) Tedarikiler Yakn Sanayi Kurulular Sigorta irketi

 7. Sigortanz gzden geiriniz.

Sigortacnzla bir araya gelerek tm polienizi gzden

geiriniz.

 B. Risklerinizi analiz ediniz. Bu aamada iletmenizin zayf olduu noktalar, bunlardan kaynaklanabilecek durumlar ve olas

etkilerini belirleyiniz. Bu ilemleri yaparken, olaslklarn belirlenmesi, etkisinin tahmin edilmesi ve kaynaklarn kullanmn da kapsayan bir puanlama sistemini ieren Risk Analizi yapnz. Risk analizinin nite baznda yapnz. Risk analizini aadaki sray takip ederek yapnz.

 a) Risk analiz ekibini oluturunuz.

ncelikle risk analizini yapacak ekibi oluturunuz. deal bir ekip yaps aadaki gibidir. Ekip Bakan: Risk analiz almas yaplan nite amiri ye : Mekanik bakm-onarm yapan nite amiri ye : Elektrik/elektronik bakm-onarm yapan nite amiri ye : Risk analizi yaplan nitenin i tedarikisi olan nite amiri

 ye : Risk analizi yaplan nitenin i mterisi olan nite

amiri ye : evre Mhendisi/Sorumlusu ye : i sal ve i gvenlii uygulamalar ile grevli personel ye : Sivil savunma plannn hazrlanmasndan sorumlu personel

 b) Olas acil durumlar sralaynz.

Tablonun ilk stununa olas acil durumlar yaznz.

Tanmlarnz hem iletmenizden ve evreden kaynaklanabilecek tm acil durumlar kapsamaldr. Pek ok olay acil durum olarak yorumlanabilir.

 Bunlar; Yangn Deprem Sel/su baskn Youn kar ya Toplu gda zehirlenmesi Frtna Heyelan Kimyasal madde kazalar

Parlayc ve patlayc madde kazalar Radyasyon kazalar Anarik olaylar letiim sistemini kmesi Bilgisayar sisteminin kmesi Ana mteri veya tedarikilerin kaybedilmesi Byk retim arzalar Enerji kesilmesi

 Sabotaj
kazas Trafik kazas Salgn hastalk Seferberlik hali

 Bunlarn yan sra aadaki hususlar da gz nnde bulundurmanzda fayda vardr. Gemi Kaytlar:

Bulunduunuz blgede, iletmeniz veya yakn iletmelerde daha nce aadaki acil durumlardan hangileri, hangi sklkla meydana gelmitir? Yangnlar Sert ilkim koular Zararl madde kaa Trafik/nakliye kazalar

 Depremler
Frtnalar Sel/amur basknlar Heyelan Terr olaylar Hammadde eksiklii/stok fazlal

 Corafi Konum:

letmenin bulunduu blgede neler olabilir? Aadaki hususlar gz nnde bulundurunuz: Barajlara ve su baskn sahalarna yaknl Fay hatlarna yaknl Tehlikeli madde reten, kullanan, stoklayan veya nakleden iletmelere yaknl Nkleer santrallere yaknl

 Teknolojik Durum:

Bir arzadan kaynaklanabilecek acil durumlar var mdr? Bu kapsamdaki olaslklar: Yangn, infilak, zararl made kaa Gvenlik sisteminin devre d kalmas Haberlemenin yaplamamas Bilgisayar sistem arzalar Istma/soutma sistem arzalar Acil Durum uyar sisteminin arzalanmas

 nsan kaynakl hatalar: Personel hatasndan kaynaklanabilecek ne tr acil

durumlar olabilir? Personele iin gerei olan mesleki ve teknik emniyet eitimi verilmi midir? Personel acil durumlarda ne yapacan biliyor mu? nsan kaynakl hatalar, tek balarna endstriyel kurulularda en fazla acil duruma sebep olan faktrdr.

 Bunun sebepleri arasnda:

Yetersiz eitim Yetersiz yaplan bakm/onarm Gvensiz alma Yanl iletim Ar yorgunluk Kiisel alkanlklar (sigara, alkol vs)

 Fiziki Koular:
Tesisin fiziki koularndan (nitelerin konumu,

bulunmas gerekli emniyet tedbirleri, zemin yaps, havalandrma ve aydnlatma koular vs) kaynaklanabilecek acil durumlar nelerdir? Fiziki koulardaki emniyet tedbirleri yeterli midir?

 Aadaki hususlar gz nnde bulundurunuz: Binann inat yaps retimin tehlikeli aamalar Yanc/parlayc/patlayc maddelerin depolama ve ileme koular Zaral kimyasallarn depolama ve ileme koular

(Malzeme Gvenlik Bilgi Formlarn esas alnz) nitelerin yerleim plan Aydnlatma Tahliye gzergahlar ve k kaplar Snak ve toplanma yerlerinin konumu

 Dzenin salanmas:
Hangi tr acil durum veya zararl durumlarda dzeni

salamak veya zararlar gidermekle grevlisiniz? Her acil durumu, balangcndan sonuna kadar her aamasn analiz ediniz.

 Aadaki durumlarn sonucunda ne olabileceini

gz nne alnz: Tesise giriin yasaklanmas Elektriin kesilmesi Haberleme hatlarnn kmesi Boru devrelerinin hasar grmesi Su kaynaklarnn kurumas/kesilmesi

 Duman/sis baskn
Binalarn hasar grmesi Hava veya su kirlilii Patlama Binalarda gk olumas Personelin mahsur kalmas Kimyasal madde kaaklar/dkntleri

 c) Acil Durumun Gerekleme Skl Nedir? d) Acil Durumun insanlar zerinde etkisi nedir? e) Acil Durumun doal yaam zerinde etkisi

nedir? f) Acil Durumun binalara etkisi nedir g) Acil Durumun retime etkisi nedir? h) Acil Durumun malzeme zerine etkisi nedir?

 i) Acil Durumun rn stoklarna etkisi nedir? j) Acil durumun mteriler ve tedarikiler

zerindeki etkisi nedir? k) Acil Durumun iletmenin kamuoyu ile ilikilerine etkisi nedir? l) Acil duruma mdahale iin mevcut i ve d kaynaklar nelerdir? m) Toplam risk puan: =((Gerekleme Skl x Arlkl Etki Puan Toplam)/15) x (( Kaynakl nlem+D kaynakl nlem)/2)

 3. AAMA: ACL DURUM PLANININ HAZIRLANMASI Bu blm aadaki ilemleri nasl yapacanz

aklamaktadr. PLANIN BLMLER: Plannz aadaki temel blmleri iermelidir. dari Tanmlar ve zet: dari tanmlar ve zet ksm plann amac, grevliler, olas acil durumlar ve bu acil durumlarn nereden idare edileceini tanmlar.

 Acil Durum Ynetim Unsurlar: Plann bu blm iletmenin acil durum

operasyonunda bulunmas gereken temel uygulamalar tanmlar. Bunlar: Sevk ve dare Haberleme Can gvenlii Tesis gvenlii Toplumsal Yardmlama. Bakm ve onarm Lojistik destek

 Acil Durum Mdahale Prosedrleri:

Bu prosedrler iletmenin acil durumlara nasl

mdahale edeceini tanmlar. Mmkn olan her yerde bu prosedrleri acil durum yneticilerinin, acil durum mdahale ekipleri ve alanlarn kolayca eriebilecei nitelikte bir dizi kontrol listesi olarak hazrlaynz.

 Bu prosedrlerde aadaki durumlar iin alnmas gerekli

tedbirleri belirleyiniz: Durum tespiti alanlarn, ziyaretilerin, iletme sahasnda alan mteahhit firma alanlar, ekipmanlarn ve hayati neme haiz kaytlarn korunmas. zelikle acil durumun meydana geliinden sonraki ilk 3 gne ait kaytlar ok kritiktir. Her koulda bu kaytlarn tutulmas ve saklanmasna dikkat ediniz. letmenin retim faaliyetlerine tekrar balamas ve faaliyetine devam etmesi.

 Bomba ihbar ve iddetli frtna gibi durumlarn yan sra

aadaki durumlar iin ayrca prosedrlere gerek duyulabilir. Bunlar: alanlarn ve mterilerin acil durumdan haberdar edilmesi ve uyarlmalar Acil duruma mdahale eden personel ve resmi ekiplerle haberleme Tesisteki her personelin tahliyesinin hesaplanmas Acil durum operasyonlarnn idaresi

 Acil durum ynetim merkezinin kurulmas ve

iletilmesi Yangnlar ile mcadele Tesisin durdurulmas operasyonlar (Planl ve acil durdurma) Hayati neme haiz kaytlarn korunmas Onarm operasyonlar

 letmelerin yapsna gre aadaki prosedrlere de gerek

duyulabilir: Acil durumlarda kullanlacak ka yolar ve klar Tahliye ncesi tesisi durduracak personel ve planl/acil durdurma talimatlar Acil durumlara mdahale eden ekiplerin grev talimatlar

 Tahliye tamamlandktan sonra tm alanlarn,

ziyaretilerin ve mteahhit firma alanlarnn yoklamasnn yaplmas Acil durumlarn bildirimi Plann uygulamasna dair bavurulacak kii ve kurulularn isimleri

 Acil Durumlarda ihtiya duyulabilecek

dokmanlar:
Acil durum ar listesi: Bu listeler imkan var ise czdana sacak ebata ve acil

duruma mdahale edecek ekiplerde grevli tm personelin isim, adres ve telefonlarn iermelidir.

 Malzeme Tahliye Formu: Tahliyesi zorunlu malzemeler ve bunlarn tahliye

nceliini gsterir. Malzeme Gvenlik Bilgi Formu (MSDS): Mevcut kimyasallarn nakliye, depolama, ileme ve bertaraf yntemlerini ve bu esnada olas tehlikeler ile bunlara mdahale yntemini ieren ve malzemenin reticisi tarafndan malzeme beraberinde verilen formdur.

 hbar Formu:
Resmi ve zel kurumlara yaplacak acil durum

bildirimini kaytlandrmak amacyla tanzim edilen formdur.

Bina ve tesis genel vaziyet plan: Bu plan zerinde aadaki bilgiler ilenmi olmaldr. Ana ve yardmc kesme vanalar Hidrantlar/yangn vanalar/yangn dolaplar Ana su vanalar Su boru devresi Gaz hatt ana kesici vana Gaz boru devresi Elektrik alterleri

 Trafolar Su tahliye kanalar Bamsz kanalar (tesisin yaknndan veya altndan

geen) Her binann ad (letmenizdeki tesislerin yan sra, var ise lojman sahasn ieren blmne de binalarn ad, numaras ve sokak numarasn yaznz) Bina kat planlar Alarm ve anons sistemleri

 Yangn sndrcler Yangn sndrme sistemleri

klar
Merdivenler Belirlenmi ka yolar

Yasaklanm (tehlikeli) blgeler

Zararl maddeler (temizlik malzemeleri ve kimyasallar

dahil) Yksek deerli malzemeler

 Kaynaklar Listesi

Acil durumlarda ihtiya duyulabilecek kaynaklarn (

ekipman, malzeme ve hizmetler) listesini yapnz. Karlkl yardmlama protokol yaplan kurulular ve bunlarla yaplan protokolleri de ekleyiniz.

 PLANIN YAZIM AAMASI 1. Temel ama ve ncelikle yaplacak faaliyetleri

tanmlaynz: Temel ama ve nemli hususlar belirleyiniz. Yaplacak iler, bunlar kimin ve ne zaman yapacan listeleyiniz. Risk analizlerinde ortaya kan eksiklikler ve problemli blmleri nasl gstereceinize karar veriniz.

 2. Plann yazlmas:

Planlama ekibinin her yesini plann bir blmn

yazmakla grevlendiriniz. Her ksm iin en uygun format belirleyiniz. Belirli hedefleri olan bir termin plan yapnz. in tamamlanmas iin yeterli zaman tanynz. Ancak tannan zamann rehavete yol aacak kadar uzun olmamasna dikkat ediniz.

 Termin plannzda aadaki hedefler iin takvim

belirleyiniz. lk taslak Gzden geirme kinci taslak Genel deerlendirme Nihai taslak Basm Datm

 3. Eitim plannn hazrlanmas:

letmenizde planda ngrlen faaliyetlerle ilgili

eitimlerin planlanmas iin bir personel veya ksm grevlendiriniz.

 4. letmeniz dndaki kurulularla ibirlii

yaplmas: Dzenli olarak resmi ve zel kurumlar ve gnll kurulular ile bir araya geliniz. Resmi kurumlar bir acil durum plan hazrlnda olduunuzdan haberdar ediniz Acil duruma mdahalenin harici birimlere devredilmesi iin gerekli koular belirleyiniz.

 Operasyonun bu aamasnda aadaki hususlar

zerinde deerlendirme yaplmas faydal olabilir. Mdahale edecek ekip hangi kap veya girii kullanacaktr? Bu ekipler nereye ve kime bildirimde bulunacaktr? Tesis alanlar bu ekiplerle nasl haberleecektir? Bu operasyonun yrtlmesinde kim grevli olacaktr?

 5. letmenizin baka yerlerdeki dier birimleri ile

srekli irtibat halinde olunuz. Onlarn acil durum bildirim ihtiyalar Karlkl yardmlamann gerekli olaca haller Bir acil durumda birimlerin birbirini nasl destekleyecei Kilit personelin isim, adres ve telefon numaralar Bu bilgileri plan ve prosedrlerinizin iine koyunuz.

 6. Plan gzden geiriniz, deerlendirme ve

dzeltmeler yapnz. Plann ilk taslan incelenmesi iin planlama ekibine datnz. Gerekiyor ise inceleme sonrasnda dzeltmeleri yapnz. 7. Nihai onayn alnmas: st yneticilere bir brifing dzenleyerek, plann nihai eklini sunarak yazl onaylarn alnz.

 8. Plann datm:

Nihai eklini alan plan tm nshalarn ve her sayfasn numaralandrarak, ihtiya adedinde ve 5 ciltlik takmlar halinde bastrnz.
1. cilt plann genel eklini, 2. cilt personel bilgi formlar, 3. cilt bina ve tesis yerleim ve kat planlarn,

4. cilt ise Malzeme Tahliye Formlarn,

5. cilt ise zararl madde kaaklarna mdahale operasyonlarnda kullanlmak zere Malzeme Gvenlik

Bilgi Formlarn (MSDS) en gncel hali dosyalaynz.

 Plann sadece ilgili cildini datnz. Datm imza karl

yapnz ve plan verdiiniz personele, kendisi, personeli veya sorumluluunda olan nitelerde sonradan meydana gelecek deiiklikleri bildirmekle ykml olduunu tebli ediniz.

 Plann datmnda aadaki birimleri gz nnde tutunuz:

st yneticiler letmenin acil duruma mdahale operasyonunda aktif rol

oynayan kilit personel letmenin genel merkezi letmenin acil durum mdahale birimleri (uygun grlenler)

 4. AAMA: PLANIN YRRLE KONULMASI: Plann yrrle konulmas, risk analizleri esnasnda yaplan tespitlere uygun

davranmak ve gerekli tedbirleri almak, Plann iletme faaliyetleri ile btnlnn salanmas, Eitimi ve plann deerlendirilmesini kapsar.

 Plann iletme faaliyetleri ile btnlnn

salanmas: Acil durumlara hazrlk iletme kltrnn bir paras olmaldr. alanlarn haberdar olmas, eitim, tatbikatlar, planlama aamasnda tm ynetim kademelerinin, tm ksmlarn ve alanlarn grev almasn ve gnlk olarak hangi personelin acil durum ynetimi kapsamnda ne yapacan gstermek iin frsatlar yaratnz.

 Eitim, Tatbikat ve Uygulamalar:

Tesislerde alan irket personel ile mteahhit firma

alanlarnn eitimi ve ziyaret iin gelenlerin riskler konusunda bilgilendirilmeleri gereklidir.

 irket personeli ve mteahhit firma alanlarna verilecek

eitimler; Prosedrlerin gzden geirilmesine ynelik alanlarn katld periyodik deerlendirme toplantlar, Acil duruma mdahale ederken kullanlacak teknik ekipmanlarn kullanm, Tahliye tatbikatlar ve genel tatbikatlar kapsayabilir.

 Eitim Planlamasnda gz nnde bulundurulmas

gereken hususlar: Bir eitim plan yaplrken sorumluluklar tanmlaynz. alanlar, mteahhit firma alanlar, ziyaretiler, yneticiler ve acil durum plannda grev alan personelin ihtiya duyduu bilgiler gz nnde bulundurulmaldr.

 12 aylk bir dnem iinde neler yaplacan

belirlemek iin aadaki sorulardan faydalanabilirsiniz. Kimler eitilecek? Eitimi kim verecek? Hangi tr eitimler dzenlenecek? Eitimin hangi aamas nerede yaplacak? Eitim nasl llecek ve kaytlandrlacak?

 Eitim faaliyetleri:

Eitim pek ok ekilde gerekletirilebilir. Bunlar:

a) Oryantasyon ve eitim: Bilgi vermek, sorular cevaplamak, ihtiyalar tespit etmek

ve kayglar gidermek amacyla dzenli olarak dzenlenen deerlendirme ve tartma toplantlardr.

 b) Masaya yatrma:

Acil durum operasyonunda ynetim grevi alan ve kilit

personel bir konferans dzeninde bir araya gelir, sorumluluklarn ve acil durumlara nasl mdahale edeceklerini tartrlar.

 c) ba eitimi:

Acil durum ynetim ekibi ve mdahale ekipleri aslnda

acil duruma mdahale grevlerini ifa ederler. Bu faaliyete genelde daha fazla katlr ve masaya yatrma diye tanmlanan ilemden daha titizdir.

 d) Genel tatbikat:

Mmkn olduu kadar gerek hayatta olabilecek bir acil

durum yaratnz. Bu tatbikat, iletmenin acil durumlara mdahale ekiplerini, yneticileri, alanlar ve resmi veya zel kurulu ekiplerini kapsar.

 alanlarn eitimi: Tm personeli kapsayan eitimler aadaki hususlar

iermelidir: Bireysel grev ve sorumluluklar Tehlikeler, zararlar ve koruma nlemleri Uyar, alarm ve haberleme prosedrleri Bir acil durumda aile bireylerinin bulunaca yerler Acil duruma mdahale prosedrleri

 Yaygn olarak kullanlan acil durum malzemeleri,

bulunduklar yerler ve kullanm Acil ve planl durdurma talimatlar Risk analizi esnasnda gelitirilen senaryolar eitimlere temel alnabilir.

 Deerlendirme ve planda dzenlemeler yaplmas:

Ylda en az bir defa tm plan gzden geiriniz.

Plan gzden geirirken aadaki hususlar gz nnde bulundurunuz. Plann deerlendirilmesi ve gncellenmesinde tm ynetim kademelerinin grev almasn nasl salayabilirsiniz? Risk analizlerinde tespit edilen kaynak yetersizlikleri ve sorunlu blgeler uygun bir ekilde gsterilmi midir?

 Plan gerek olaylar ve tatbikatlardan kan sonular

ieriyor mu? Acil durum ynetim ekibi ve mdahale ekiplerinde grevli personel grev ve sorumluluklarn biliyor mu? Yeni yeler eitilmi midir? Plan tesislerin fiziki yerleimlerindeki deiimleri kapsyor mu? Tesisin yeni ileyiini kapsyor mu?

 letmenin proje resim ve dier kaytlar gncel midir? letme eitim hedeflerini gerekletirmi midir? letmenin risklerinde deiim olmu mudur? Plandaki isim, unvan ve telefon numaralar gncel

midir? Dier iletmelerle acil durumlara mdahalede ibirlii iin admlar atlmakta mdr? Resmi veya zel kurum ve kurululara plan hakknda brifing verilmi midir? Bu kurum ve kurulular plann deerlendirilmesine katlm mdr?

 Ylk gzden geirme ve gncellemenin haricinde, aadaki durumlarda plan yeniden gzden geirerek gnceletiriniz. Her deiiklikten sonra personelin bilgilendirilmesini salaynz. Her eitim ve tatbikattan sonra Meydana gelen bir acil durumdan sonra Personel ve grevlerinde deiiklik olmas durumunda Tesis ve binalarn yerleiminde deiiklik olmas halinde letme politika ve uygulamalarnda deiiklik olmas halinde plan yeniden gncelleyiniz.

 BLM 2
ACL DURUM YNETMNDE GZ NNDE

BULUNDURULMASI GEREKL HUSUSLAR:

 Bu blm, acil durum ynetiminin zn oluturan

faaliyetleri iermektedir. Bunlar: a) Ynlendirme ve Kontrol: Herhangi bir acil durumda bir kimse ynetimi almaldr. Kaynaklarn ynetimi, gelen bilgilerin analiz edilmesi ve karar verilmesine ynlendirme ve kontrol denir.

 1- Kriz Yneticisi:
Kriz Yneticisi, taktik planlama ve tahliye, d yardma

ihtiya var ise ilgili yerlerden yardm talep edilmesi, i kaynaklar ile d kaynaklar arasndaki koordinasyonu da kapsayan tm acil durum operasyonunun ynetiminden sorumludur.

 Kriz Yneticisi o iletmede grevli en st kademe

yneticidir. Kriz Yneticisinin grevleri unlardr: Acil durumun ksa ve uzun vadede etkilerini tespit etmek Tesisin tahliye edilmesi ve kapatlmas talimatn vermek Harici kurum ve kurulular ile koordinasyonu salamak Basn blteni yaynlatmak.

 2- Operasyon Ekibi(Kriz Ynetim Ekibi): Bu ekipte

grevli kimseler ynetim kademesinde olan ve karar alma yetkisinde kimseler olmaldr. Bu ekip Kriz Yneticisini desteklemekle grevlidir.

 Dier grevleri ise: Operasyonun ynetimini ele almak Durum tespiti yapmak Acil durum plann yrtmek Mdahale yntemleri belirlemek Kaynaklar harekete geirmek Gereinde tahliye talimat vermek Tm acil durum operasyonlarn izlemek Acil durumun sona erdii duyurusunu yapmak

 3- Acil Durum (Kriz) Ynetim Merkezi: Kriz ynetim merkezi tm acil durum operasyonlarnn

ynetim merkezidir ve Kriz yneticisinin ynetiminde alr. Burada sahadan gelen her trl bilgi toplanr ve bunlara dayanarak kararlar alnr. Tesisinizin bykl ne olursa olsun, ncelikle bir acil durumda nerede toplanlaca belirlenmelidir.

 Kriz ynetim merkezi haberleme imkan olan bir

yerde olmaldr. Bu merkezde acil duruma en ksa srede ve uygun yntemlerle mdahale iin nitelerin vardiya kaytlar Bavuru kaynaklar ve gerekli malzemeler bulunmaldr.

 Bu malzemeler: a) Haberleme ekipmanlar (telefon ve telsiz) b) Acil Durum Plannn bir sureti c) Acil Durum Prosedrleri d) Tesis yerleim planlar ve kat planlar e) Acil durum mdahale ekiplerindeki personelin isim listesi f) Teknik dokmanlar g) Bina gvenlik sistem emas h) Telefon rehberi i) Aydnlatma ve haberleme iin yedek g

kayna

 4- Planlamada gz nnde bulundurulmas gereken

hususlar: Personelin grev ve sorumluluklarn tanmlaynz. Ekiplerin dzenli ynetimi iin kilit ekiplere ynetici ataynz. Her ekibin ihtiyac olan malzemeleri tespit ediniz. Termin ve btelemesini yapnz.

 Temelde tm personeli aadaki hususlar iin

eitiniz: Acil durum olarak nitelenebilecek olay ve durumlar Acil durum kapsamnda olan bir duruma tank olmalar halinde kimi, nasl haberdar edecekleri Alnmas gerekli koruma ve gvenlik tedbirleri Gvenli tahliye

 5- Koruma ve Gvenlik:
Bir acil durum meydana geldiinde ilk yaplmas

gereken, olayn meydana geldii yerin kontrol altna alnmasdr. lk etapta acil durumu gren personel bu sahaya giri klar denetim altna almal ve tehlike sahasndaki alanlar tehlikeden haberdar etmelidir.

 alanlarn uygulayabilecekleri temel koruma ve gvenlik tedbirleri unlar ierir: a) Kap ve pencerelerin kapatlmas b) Ksmda bulunan personel tahliye edildikten sonra kaplara var ise, tehlike ikaz band, mobilya vs ile geici bariyer tesis edilmesi c) Dknt maddelere karlk, sv emici zelikte bariyerler,

d) Dosya dolaplar ve ekmecelerin kapatlmas

 6- D kaynaklar (Resmi ve zel kurumlar) ile

kordinasyon: Baz durumlarda, gerek yasal zorunluluklar, gerekse ikili anlamalardan tr acil durum operasyonunun ynetimi tamamen veya ksmen baka bir ekibe braklabilir. Bu durumda kurulular arasnda yaplan szlemeler yrrle girer. Kriz yneticisi operasyonun ynetimini ksmen veya tamamen alacak ekibin yneticisine mevcut durum hakknda kapsaml bir rapor verir.

 Bir acil durum operasyonunun her aamasn

kaytlandrnz. Meydana gelen olaylar, alnan tedbir ve yaplan mdahaleler ile sonularn, bunlarn yaplma tarih ve saatini her olay ve her aama iin detayl olarak yaznz.

 b) Haberleme: Acil durumun bildirimi, personelin tehlikeden haberdar edilmesi, mdahale

ekiplerinin greve arlmas, ekipler arasnda koordinasyonunun salanmas, personel ve ailelerinin iletmede meydana gelen olay hakknda bilgilendirilmesi ile mteriler ve tedarikilere bilgi verilmesi iin haberleme gereklidir.

 BLM 3: BELRL TEHLKELER:

Bu blm en yaygn tehlikelere dair bilgiler

iermektedir. 1. Yangn: Yangn en yaygn tehlikeli durumdur. Her yl meydana gelen yangnlar binlerce lm ve yaralanmalara sebep olmakta ve milyarlarca lira hasara yol amaktadr.

 Yangn ile ilgili planlamada u hususlar gz nne

alnz: Plannz gelitirirken aada hususlar gz nnde bulundurunuz. a) Bulunduunuz blgedeki tfaiye kurulularnn yangn sndrme imkanlarn grmek zere tfaiye Mdrl yetkilileri ile bir araya geliniz. Yangna yol aabilecek veya yangn besleyebilecek ya da yayabilecek ilemler ile maddeleri tespit ediniz.

 b) letmenizi yangn riski asndan incelemeye alnz.

Yangn ile ilgili yasal uygulamalar ve iletmenizdeki durumu tespit ediniz. c) Yangn durumunda tahliye edilmesi gereken malzemelerinizi tespit ederek tahliye nceliklerini belirtir etiketler yaptrnz.

 d) Sigortacnzn yangn nleme, korunma ve

sndrme konusunda nerilerini alnz. Sigortacnz donatm ve dzenlemelerin yan sra eitim verilmesini de nerebilir.
e) yerinin yangndan korunmas, sndrlmesi,

tesisin tahliyesi ve yangn bildiriminin nereye ve nasl yaplaca konusunda bilgileri ieren dokmanlar tm alanlarnza datnz.

 f) Yangn esnasnda personelinize asansrleri deil,

merdivenleri kullanmalarn konusunda bilgi veriniz. Scak veya duman altndaki bir blmden geerken eleri ve dizleri zerinde srnerek gemeleri gerektiini retiniz.

 g) Tahliye tatbikatlar yapnz.

Tahliye annda ka yolar ve k kaplarn gsteren

krokileri gz nndeki yerlere asnz. Merdiven ve kaplarda dahil tm ka gzergahlarn ak tutunuz, enkaz var ise temizleyiniz.

 h) nite durdurma ve tahliye ilemlerini gzlemek zere her

sahaya bir yangn muhafz grevlendiriniz. i) Yanc, parlayc ve patlayc malzemelerin gvenli depolanmas ve tanmas iin prosedrler hazrlaynz.

 j) Kolayca tutuabilir maddelerin bir araya

getirilmesini nleyici prosedrler hazrlaynz. k) Yanc, parlayc ve patlayc maddelerin depoland, tand ve kullanld blgelerde alan personelinizden sigara alkanl olanlar iin gvenli bir yerde sigara ime blm tesis ediniz.

 l) Yangn sndrme ekipmanlarnn srekli fal

tutulmas iin bir periyodik bakm program hazrlaynz. m) Yangn sndrcleri uygun yerlere yerletiriniz. n) Yangn sndrclerin kullanm konusunda personelinizi eitiniz.

 o) Duman dedektrleri tesis ediniz. Duman

dedektrlerini ayda bir kontrol ediniz. Pilerini ylda bir yenileyiniz. p) Yangn durumunda personeli uyarmak iin bir alarm sistemi tesis ediniz. mkan var ise, kurduunuz yangn sistemi mahalli itfaiyeye otomatik haber verme sistemli olmasna dikkat ediniz.

 q) Bir yamurlama sistemi, yangn dolab, hidrant ve

yangna dayankl duvar ve kaplar tesis etmeyi gz nnde bulundurunuz. r) Kilit personelin tm gvenlik nlemlerini bilmelerini salaynz. s) Yangna mdahale eden personel ve yangn gzetmeni tarafndan kolayca kapatlmalarn temin iin, elektrik, gaz, su kesme alter ve vanalarn iaretleyiniz.

 2. Tehlikeli Madde Olaylar: Yanc, parlayc veya patlayc, zehirleyici, rtc,

oksitlenebilen, tahri edici yada radyoaktif nitelik tayan maddelere tehlikeli maddeler denir. Bir tehlikeli madde dknt veya kaa alanlarn can gvenlii, salklar ve tesis iin bir risk yaratabilir. Bu dknt veya kaan durumuna gre, olayn olduu ksm, tesisin tamam veya tesise yakn blgenin tahliyesi gerekebilir.

 Bu konudaki almalarnzda aadaki bilgi kaynaklarn

gzden geiriniz: a) letmenizde bulunan maddelerin Malzeme Gvenlik Bilgi Formunu b) evre Mevzuat, c) i Sal ve Gvenlii Tz d) Parlayc ve Patlayc Maddelerle allan yerlerinde Alnmas Gerekli nlemlere Dair Tzk

 e) letmenizde depolanan, retimde kulanlan,

retilen ve nakledilen her tr zararl madeleri tespit ediniz ve etiketleyiniz. f) Uygun mdahale yntemi belirlenmesi ve gelitirilmesi iin mahali itfaiye mdrl ile ortak alma yapnz.

 g) Tehlikeli madde kaak ve dkntsn tanmalar

ve bildirmeleri iin personelinizi eitiniz. Tehlikeli maddelerin doru depolama, kullanma ve nakletme konusunda personelinizi eitiniz.

 h) Tehlikeli madde olaylarna mdahale iin plan yapnz.

Bu plan iinde: Bir tehlikeli madde olaynda iletme alanlarn, evre iletmeler ile yerleim merkezleri ve yetkililerin nasl haberdar edileceini gsteren prosedrler hazrlaynz. Tahliye prosedrleri hazrlaynz.

 i) letmenizin alma tarz ve tehlikeli maddelerin

bulunduu yerleri de gz nne alarak bir ekip kurup, uygulanabilir yntemler ile tehlikeli madde kaak ve dkntlerine mdahale konusunda eitiniz.

 3. Su baskn ve sel:

Su baskn ve sel en yaygn tabi afetlerdendir.

Sel, ani gelien bir olay iken su basknlar birka sat veya

gn iinde gerekleebilir. Ancak ani gelien su basknlar da vardr. Sel genelde iddetli yamur sonrasnda veya baraj, glck, kanal veya nehir kenarndaki setlerin hasar grmesi neticesi gerekleir.

 Plannzda bu kapsamda dzenleme yaparken u hususlar gz nnde bulundurunuz:

a) Valilik/Kaymakamlk Sivil Savunma Mdrl ve Belediye Bakanl ile grerek iletmenizin onlarn sel/su baskn plannda yer alp almadn reniniz.

Bu yetkililer yannda Meteoroloji Mdrl ile grerek iletmenizin bulunduu yerde eskiden meydana gelen sel/su baskn olaylarn, sebeplerini ve dzeyini reniniz.

 b) Var ise Sivil Savunma Mdrl tarafndan hazrlanan

Blgesel sel/su baskn planlarn gzden geirerek tahliye gzergahlarn reniniz. Sel baskn halinde iletmenize yakn yksek rakml yerleri belirleyerek, bu yerleri ve buraya ulamak iin geilecek gzergah kroki halinde plan ekine koyunuz ve sel/su baskn halinde tahliye ve toplanma noktas olarak plannza ilave ediniz.

 c) letmenizin tahliyesi iin uyar ve tahliye

prosedrleri hazrlaynz. zrl personelinizin tahliyesi iin uygun yardm salaynz. Tahliye esnasnda ara ihtiyac olabileceini gz nne alarak gerekli dzenlemeler yapnz.

 d) letmeniz iinde su basknna uramas muhtemel yerleri belirleyiniz. Alnabilecek tedbirleri gzden geiriniz. Bu kapsamda, suyun nnn set veya duvar ile kesilmesi, mevcut su tahliye kanalarnn temizlenmesi, yeni zgara ve kanalarn almas, biriken suyun pompalanmas iin gerekli dzenlemenin yaplmas, bu blmde bulunan makinelerin daha yksek ksmlara alnmas gibi uygulamalar gz nnde tutunuz.

 e) ncelikle resmi radyo kanalar ve yerel radyo/tv olmak

zere, haber bltenlerini takip ediniz. f) Sel/su baskn ihtimali var ise, olayn her aamasn gzleyiniz. Tahliyeye hazr olunuz. g) Sel/su baskn balayabilir veya balam ise bunu iletmenize duyurunuz. Daha yksek yerlere tahliye iin hazr olunuz. Sylendii anda derhal tahliye ediniz.

 h) Sigortacnzla grerek sel/su basknlarna kar

aldnz nlemleriniz ve sigortanzn sel/su basknlarn da kapsamas hususunu gzden geiriniz. Genel sigortalar su/sel basknlarn kapsamayabilir.

 I-Kalc sel/su baskn nlemleri bir olaydan nce alnr ve

su basknna uramas muhtemel alanlarda hibir kimsenin bulunmamas uygulamasn gerektirir. Bu nlem ve uygulamalar unlar ierir: Kap, pencere ve dier aklklarn beton veya tula gibi su geirmez malzemeler ile kapatnz. Bu uygulama yaplmas halinde binann sel/su basknlarna kar dayankl olduundan emin olunuz.

 Kanal ve kanalizasyon girilerinden iletmenize su girmesini nlemek iin kesici vanalar koyunuz.
Duvarlar su direncine kar koymas iin glendiriniz. Szntlarn nlenmesi veya azaltlmas iin duvarlarn yaltmn yapnz. Sel/su basknna maruz kalabilecek ksmlarn etrafna su geirmez duvarlar ina ediniz.

 letme iine veya evresine baskn nlemek zere su

geirmez duvarlar ve su tahliye kanalar ina ediniz. niteleri zemin ile ayn ykseltiye kurmaynz. Araya destek duvar, kolon koyarak zeminden ykseltiniz.

 Kap, pencere, havalandrma aklklar ve dier

aklklardan su giriinin nlenmesi iin siperlik taklmas Su geirmez kaplarn taklmas Su/sel baskn olan yerlerde kullanlmak zere portatif bariyerlerin tesisi. Sel/su basknna uramas muhtemel yerlere sabit su pompalarnn tesisi

 4. Frtna:
Frtna ak sahada buluna alanlara ve tesise ciddi

hasar verebilen iddetli esintilerdir. Frtnalar binalarda ciddi hasarlara yol aabilir ve bunun sonucunda lmlere ve ciddi yaralanmalara yol aabilir.

 Plannzda bu kapsamda dzenleme yaparken u hususlar gz nnde bulundurunuz:

a) Mahalli yetkililer ile grerek bulunduunuz blgenin tahliye plan konusunda Sivil Savunma Mdrl ile grnz. b) letmenizin acil ve planl durdurma talimatlarn hazrlaynz. Uyar ve tahliye prosedr hazrlaynz. Yardma ihtiyac olan personelinizin tahliyesine yardmc olunuz.

 c) Bir frtna ncesinde ve sonrasnda personelinizin

aileleri ile haberlemek iin plan yapnz. d) Haber bltenlerini izlemek zere Gvenlik Amirliinde bir radyo bulundurunuz. e) ncelikle resmi ve mahalli radyolar olmak zere radyolarn haber bltenlerini izleyiniz.

 f) 24-36 sat iinde bir frtna olasl var ise resmi

makamlarn duyurularn izleyiniz ve nerilen tedbirleri alnz. ncelikle resmi ve mahalli radyolar olmak zere radyolarn haber bltenlerini izleyiniz. g) 24 sat iinde bir frtna bekleniyor ise frtna uyars yapnz. Biran nce gerekli tedbirleri alnz. Tahliye duyurusu aldnzda derhal tesisi tahliye ediniz.

 h) Binalar ve dardaki niteleri korumak iin bir

plan yapnz ve iletmenizi inceleyiniz. i) Pencereleri korumak iin nlem alnz. Panjur pencereleri korumak iin alnabilecek en iyi nlemdir.

 Portatif pompalar, pompalarn almas iin jeneratr

veya yakt, acil aydnlatma aralar gibi ihtiya duyulabilecek destek imkan ve malzemelerini de gz nnde bulundurunuz. Kaytlar, bilgisayarlar ve dier malzemelerin iletme iinde baka bir yere veya iletme dna bir yere tanmas iin hazrlkl olunuz.

 5. Deprem:
Depremler binalarn, gaz, elektrik ve telefon ebekeleri

ciddi biimde hasar grmelerine, heyelan, dmesi, zeminin kaymas, yangnlar ve tsunami denen dev dalgalara yol aabilir..

 Depremlerden sonra haftalarca sren art sarsntlar

olabilir. Deprem annda pek ok binada insanlar iin en byk tehlike asma tavan, blme duvarlar, pencere ve aydnlatma donanmlarnn balantlarnn sarsntdan tr gevemesi ve dme ya da devrilme tehlikesidir

 Plannzda bu kapsamda dzenleme yaparken u hususlar gz nnde bulundurunuz: a) letmenizin depreme dayanklln tespit ediniz. Yetkili devlet kurumlar ile grerek bulunduunuz blgenin depremselliini reniniz.

b) letmenizin bir inat mhendisince incelenmesini salaynz. Hasar grmesi muhtemel nitelerinizin dayankllnn artrlmas iin nlemler alnz ve bu nlemlerin alnma nceliini belirleyiniz.

 Bu kapsamda yaplabilecekler arasnda u tedbirler de

bulunabilir: Bina iskeletinin elik ile desteklenmesi Bina kolonlar ve temellerinin salamlatrlmas

 d) letmenizde deprem annda dmesi, devrilmesi, etrafa salmas, krlmas muhtemel eyalar tespit ediniz.
e) Byk ve ar eyalar daha alt raflara veya zemine koyunuz. Tavana aslan ar aydnlatma armatrleri veya dekorasyon malzemeleri deprem annda tavandan aa dme riski tar. Bu tr

cisimleri insanlarn alma mekanlarndan uzak yerlere asnz.

 f) Raflar, dosya dolaplarn, byk mobilyalar, masa st

ekipmanlar, bilgisayarlar, yazclar ve hafif eyalar sabitleyiniz. g) Asma tavanlara destek kolonu ilave ediniz. h) Gerekli yerlere gvenlik cam tesis ediniz. i) Boru devrelerini salamlatrnz.

 k) Tehlikeli maddelerin tama ve depolama koularn gzden geiriniz. Tehlikeli kimyasallar ayr yerlerde depolaynz. l) Sigortacnzdan deprem sigortas ve prim indirimi yntemlerini reniniz. m) Deprem sonrasnda hangi hallerde tesisin boaltlacan belirleyerek bunun iin prosedr hazrlaynz. n) Bir tahliye zorunlu deil ise, iletmeniz iinde alanlarn toplanabilecei, yksek duvarlar ve nitelerden uzak gvenli toplanma yerleri tespit ediniz.

 o) Deprem tatbikatlar yapnz.

Bu tatbikatlarda personelinize aadaki hususlarda bilgi veriniz.

Deprem olduu anda bina iinde iseniz yerinizde kaln. Salam bir masa veya tezgah altna snnz. Devrilebilecek duvarlardan kendinizi koruyunuz. Banz ve boynunuzu koruyunuz.
Sarsntlar sryor ise binadan kmaya almayn. Can kayplarnn ou insanlarn gvenli bir yere snmamasndan tr gerekleir.

 Sarsnt durduu anda derhal merdivenleri kullanarak binay tahliye ediniz. Kesinlikle

asansrleri kullanmaynz. Deprem annda bina dnda iseniz, binalardan, elektrik hatlarndan ve sokak aydnlatma direklerinin devrilme glgesinden uzakta ak bir alana gidiniz. Depremden sonra debilecek nitelikte olan pencerelerden ve debilecek dier nesnelerden uzak durunuz. Kriz Ynetim Merkezinden onay gelmedike hasarl binalara girmeyiniz.

 6. Teknolojik acil durumlar:

Teknolojik acil durumlar iletmenin faaliyetine devam

etmesi iin zaruri olan bir destek nitesinin, enerjinin, haberleme sisteminin kesintiye uramas veya tamamen kaybedilmesi gibi durumlar ierir.

 Teknolojik acil durumlar planlarken aadaki hususlar gz nne alnz. Tm kritik faaliyetleri tespit ediniz. Bunlar arasnda:
a) Elektrik enerjisi, gaz, akaryakt (fuel-oil, mazot vb), su, basnl hava, mahalli ve iletme ii kanalizasyon sistemi, atk artma tesisi, b) Gvenlik ve alarm sistemleri, asansrler, aydnlatma, yaam destek niteleri, stma, havalandrma ve soutma sistemleri, elektrik datm sistemi

 c) retim ekipmanlar, kirlilik kontrol ekipmanlar d) Hem bilgisayar sistemi zerinden, hem de sesli

haberleme sistemleri e) Havayolu, demiryolu, karayolu ve denizyolu da dahil nakliye sistemleri. nitelerin hizmet veremeyebileceini gz nnde bulundurunuz.

 Bakm-onarm personelinin tm bina sistemlerini iyi

bildiklerinden emin olunuz. Sistemlerin onarm konusunda prosedrler hazrlaynz. Yedekleme sistemleri iin nelerin gerektiini belirleyiniz. Tm sistemler ve donanmlar iin koruyucu bakm plan hazrlaynz

 Terr Olaylar: Gvenlik zaaf bal bana bir acil durum sebebidir. letmenizin koruma ve gvenlik tedbirlerini gzden

geiriniz. Prosedrlerinizde iletmenize insan (irketiniz personeli de dahil), tat ya da malzeme trafiini denetleyecek nitelikte dzenlemeler yapnz.

 Ziyaretilerin kabul ve kayt esaslarn belirleyiniz.

Ziyaretilerin iletme iinde izlenebilirliini salayacak nlemler alnz. Mteahhit firma alanlarn gzetim ve denetim altnda bulundurunuz.

 Mesai balang saatleri iletmelerin en ciddi gvenlik zaaf iinde bulunduklar zamanlardr. Bu anlarda istenmeyen girilere engel olmak amacyla irket tantma kartnn gsterilmesi etkili bir yntemdir. letmenize giren ve kan tm aralarn uygun yntemlerle kontrol edilmesi, ziyaretilerin ve mteahhit firma alanlarnn kontrol ve kaytlandrlmas ile alma saatlerinin

belirlenmesi iletmenizin gvenliini artracak nlemlerden birkadr.

 letmeler iin mevcut riskler arasnda aadakiler

saylabilir. Bomba Silahl Soygun Sabotaj

 Bomba: Tm personel bir bomba ihbar yaplmas halinde uygulayaca prosedr bilmelidir. Bu prosedrler grevleri gerei gelen telefon arlarn cevaplayan, iletmenize gelen posta ve kargoyu

teslim alan ve aan personelin her zaman eli altnda olmaldr. Bir bomba ihbar yaplmas halinde personelinizin aadaki ilemleri yapmas iin eitiniz.

 pheli koli veya zarflar kontrol etmek ya da bombaya mdahale etmek uzmanlk gerektirir. Bir bomba ihbarndan sonra saha kontrol

esnasnda grdnz veya posta ile gelen pheli eyalara kesinlikle mdahale etmeyiniz. Derhal evresindeki alanlar tahliye ediniz. Alan tehlike ikaz band ile evirerek alana girileri yasaklaynz. Yetkililerin (mahalli polis veya jandarma) talimatlarna gre hareket ediniz.

 hbarn bildirimi: Aldnz ihbar ya da yaptnz tespiti derhal gvenlik

birimine bildiriniz. lgili yneticilerin onay ile mahalli polis veya jandarmaya bildiriniz. Tahliyeye karar verilmesi: letmenin ksmen veya tamamen tahliyesi kararn gelen polis veya jandarma verecektir. Tahliyeyi gerektirecek bir bulgu var ise tahliye plannz yrrle koyunuz.

 Silahl soygun:

Youn para aknn olduu yerler potansiyel olarak,

soygun amal saldrlara maruz kalabilir.

 Olaan zamanlarda aadaki hususlarda personelinizi

bilinlendiriniz. letmenizin gvenlik tedbirleri, kasanzda bulunan parann miktar, para transfer zamanlar ve yntemi konusunu, yetkili ve grevliler dnda kimseyle sohbet konusu yapmaynz.

 Sizinle irtibat kurmaya alan pheli kiilere veya

iletmeniz civarnda bulunan pheli insan veya tat hareketlerine kar tetikte olunuz.

pheli durumlar gvenlik biriminize

haber veriniz.

Silahl soygun annda personelinizi davran ekli aadaki gibi olabilir. Personelinizi bu konuda eiterek bilinlendiriniz.

Sakin olunuz ve soyguncuyu iddete sevk edecek

tahrik edici davranlardan kannz. Soyguncu sinirli ve tedirgin olabilir. Personelin davranlar soyguncuyu panikletebilir ve bu da alanlara ve etrafta bulunanlara zarar vermesine yol aabilir.

 Soygun mekanndan baka yerlerdeki mdahale

glerini harekete geirecek bir alarm tesisatnz var ise, soyguncunun dikkatini ekmeden bu alarm tesisatn harekete geiriniz. Zarar vermeyecek gibiyse dahi soyguncunun talimatlarna uyunuz. Para veya mal insan hayatyla kyaslanamaz.

 Alarm dmesine basamadysanz

soyguncunun ayrlmasndan sonra basnz. Silahl soygun sonrasnda aadakileri yapnz:

Soygun yerine giri klar yasaklaynz ve yerel

jandarma veya polisin gelmesini bekleyiniz. Bata parmak izi olmak zere fiziki delilerin korunmas iin bu gereklidir.

 Soyguncularn brakt not vs varsa muhafaza ediniz.

Derhal gvenlik biriminizi ve idari yetkilileri haberdar

ediniz. Soygunun ekli ve soyguncularn egali konusunda bildiklerinizi bir yere not ediniz.

 Ciddi yaralanmalar ve can kayb: Acil durumun herhangi bir aamasnda yaralanma ve

can kayb olasl vardr. lkyardmn usulne uygun ve zamannda yaplmas can kaybn nleyecektir. Personelinizden ilkyardm amacyla istifade etmeyi planladysanz, grev alacak personelinizi mutlaka yeterli ve sertifikal eitim almasn salaynz.

 Bir hasta veya yaralya mdahale ederken aadaki hususlar gz nnde bulundurunuz. ncelikle sahay inceleyerek giriin gvenli

olduundan emin olunuz. Durum tespiti yapnz. Hemen mdahaleden kannz. Bilinci kapal, yksekten den birini yerinden oynatmaynz. Eitim aldnz ekilde ilkyardm uygulaynz.

 lmlerin Bildirimi:
Bir lm meydana gelir ise; Derhal olay yerini tehlike ikaz band ile evirerek

girileri yasaklaynz. Yerel polis veya jandarmaya haber veriniz. Polis ve jandarmadan aldnz talimatlara gre hareket ediniz. Avukatnza ve sigortanza haber veriniz.

 Polis veya jandarmaya soruturma ve incelemelerinde

yardmc olunuz. lk etapta aadaki konularda bilgi ve belge talep edeceklerdir. Olayn meydana geldii yer, nitenin ad ve krokisi lenin kimlii ayet biliniyor ise lme yol aan nedenler.

 Polis ve jandarmann hazrlad dokmanlar Savclk

hazrlk soruturmasna esas tekil eder. Ksa, z ve doru bilgi veriniz. Tahminlerden kannz. Teknik ve idari detaylar yalnzca yetkili personeliniz kanal ile aklaynz.