Professional Documents
Culture Documents
HAZIRLAYANLAR
Cemalettin Tekinalp
Buket Bilgin
Nanoteknoloji Nedir?
Latince nanus kelimesinden gelen nanokelimesi cce anlamna geliyor ve bilim alannda nano kelimesinin gnmzdeki anlam ise metrenin milyarda biri anlamna gelen teknik bir l birimidir.
Tpta Nanoteknoloji
European Technology Platform Nanomedicine tanmna gre, nano cihazlar ve nano yaplar kullanlarak, insan biyolojik sistemlerini molekler boyutta izleme,tedavi etme ve yeniden yaplandrma olaydr.
Nanotpta yaayan sistemlere molekler seviyede mdehale etme imkanmz vardr. Uygulamada nanotp sistemleri 4 ana temelde kullanlmaktadr.
Tehis
la Hedefleme Rejeneratif Tp Etik,Yasal ve Sosyal Konular
Nanotp tp sektrnde birok alanda kullanlmaktadr.Bunlar; Kanser Tedavisinde Psikiyatride Dermatoloji Ortopedi Di Tedavisinde Kalp Tedavisi Hormon Tedavisi Gz Hastalklarnda Cilt Tedavisinde la Sektrnde Kk Hcre Tedavisinde Organ Yenilenmesinde
Fareler bir ka hafta boyunca havas, volfram ve kobalt nano paracklar ile kirletilmi bir blmede tutuldu. Bilim adamlar bu farelerin organizmasna karan nano paracklarn organizmay hi bir ekilde terketmediini ve organlarda kelti olarak biriktiini tespit etti.Nano paracklar canl hcrenin yapsna nfuz edebilme ve bunun sonucunda dagenleri mutasyona sokma yeteneine sahiptir. Nanoparacklar insan beynine uyguland zaman istenilen blge zerinde almalar yaplabilmektedir.
Psikiyatride Nanotp
Baz hayvan deneyleri aamasnda farelerin beyninin n blgesinde hasar oluturulduunda farelerin dikkat ve renme testlerinin bozulduu tespit ediliyor. Daha sonra bu farelerin beyninin n blgesine karbon nanotpler yerletiriliyor. Karbon nanotp yerletirilen farelerin, yerletirilmeyen dier farelere oranla sratle iyiletii, tekrar eski salna kavutuu gzleniyor. Karbon nanotpler beynin hasar gren renme blgesinde yeniden dzelmeyi salyor. Prof. Tarhan bunun zellikle otizmin tedavisinde ve beyin travmalarnda ufuk aan bir durum olduuna dikkat ekiyor.
Nano kalp pili projesi ile kalp pili taklacak olan hastaya ameliyat uygulanmayacak. Neter vurulmayacak. Bir rnga ile kalbe giden en yakn damara enjekte edilecek. Uzaktan kumanda yardm ile kalpte yerlemesi geren noktaya ulatrlacak ve kska ayaklar sayesinde damarlar tutacak ve greve balayacak. Uzun yllar boyu pil mr devam edecek. Hasta yllk veya aylk periyotlarla doktor kontrolne devam edecek. Pil gcnde zayflama olduunda veya doktorlar gerekli grdnde ayn uygulama tekrarlanacak ve hasta hastanede yatmadan, hibir yeri kesilmeden kalbine pil taklm olacak.
eker hastalar iin Nano Teknoloji kullanlarak zel olarak hazrlanm kolye ve yzkler aksesuar olarak kullanlmaya balayp vcuda temas ettiinde inslin seviyesini lyor ve bylece hasta kendini srekli takip altnda tutabiliyor Bunun yan sra zel olarak aksesuarlara entegre edilmi ineler sayesinde vcuda otomatik inslin alanabiliyor ve bylece hasta hi zahmet etmeden otomatik olarak ilacn alm oluyor. Ayrca kolye ve yznden yaplm inslin enjekte eden aksesuarlar, ar ve yanma yapmyor. Bylece eker hastalarnn korkacak bir eyi de kalmyor.
Gz iinde basnc ler nitelikte bir kontakt lensin yaplmas iin akll organik lensler ad altnda almalar balad. Akll kontakt lenslerin iinde bulunan organik bir polimer sayesinde kontakt lens bir sensr vazifesi grebilecek. Glokom hastalarnn ilalarn kullanmadaki gsterdii unutkanlk artk tarih olacak gibi. Kontakt lensin iinde bulunan mikro ajanlar sayesinde gz ii basnc artt anda kornea yzeyinde bulunan lens krmz rengine dnerek glokom hastasn uyaracak. Ayrca akll kontakt lens kornea zerinde alarak gz ii basncn raporlama yeteneine sahip olacak. Glokom hastalar iin gerekten ok nemli bir alma. Ayrca nano teknoloji kontakt lensleri korneada dzenli alarak artan gz ii basncn drebilecek ve basklar minimuma indirecek zelliklerde. Kontakt lens iinde bulunan,mikro ajanlar sayesinde glokomu izleyerek, antibiyotik paracklar ile gz ii basncn dzenleyebilecek. Bu sayede yakn gelecekte glokom hastal krle sebep olmayacak!
Glokom; gz ii basnc ykselmesi ve ya buna bal fonksiyonel bozukluklarn grme alan kayb gibi doku tahribatlarnn papilada atrofi ve ukurluk ortaya kmasna denir.
Uzmanlar bilimde bir devrim olarak ifade edilen nanoteknolojinin bu sorun karsnda ie yarayp yaramayacan snamak zere, nce kobay olarak belirlenen hamsterlerin gr salayan optik sinirlerini kesti. Bylece kemirgenler kr oldu. Bunun ardndan kopuk olan noktaya nanotanecikler yani mikroskopik byklkte tanecikler ieren bir sv enjekte edildi. Svnn yardmyla sinirler kendilerini onard ve gr imkan geri kazanld.
Yara ve yank nedeniyle hasar gren dokularn tedavisi iin gelitirdiimiz jel kvamndaki malzemeyi hasarl blgeye srp o blgede hasarn abuk iyileebildiini laboratuvar ortamnda ispatladk. Malzememiz, sentetik molekllerden oluuyor. Bu molekller biraraya gelerek nanometre leinde ipliksi yaplar olan nanofiberleri oluturuyorlar. Nanofiberlerin suyu hapsetmesiyle jel oluumu salanyor. Bylece yapnn %99 su, %1i de sentezlenen nano malzemelerden oluuyor.
Ameliyata Son!
Avrupa'da 18 farkl ekibin bir araya gelerek oluturduu VECTOR isimli aratrma konsorsiyumu, doktorlar tarafndan manyetik olarak ya da uzaktan kumandayla kontrol edilebilen haplar zerinde alyor. Bu haplar istenen organn zerine geldiinde bacaklar alyor ve minnack bir robota dnyor. Doktorlar robotu organn zerinde rahata dolatrarak sorunlu blgeyi diledikleri gibi inceliyorlar. Vector projesi bir yandan batarya sorununu zmeye alrken bir yandan da haplarn yeteneklerini artryor. Haplardan biri organdan bir para doku alarak iinde saklyor. Hap boaltm sistemi yoluyla dar atldnda iindeki para biyopsi ediliyor. Bylece hastann ameliyat olmasna gerek kalmadan durum akla kavuuyor.
Nanoneter
Texas niversitesi Makine Mhendisliinde Doent olan Adela Ben-Yakarhas yanndaki hcrelere zarar vermeden tek bir hcreyi ldrebilen "mikroneter" gelitirdi. Alet sayesinde daha hassas kanser, epilepsi vb. Ameliyatlarn yaplmas bekleniyor. "3 Boyutlu bir hassasiyetle istediiniz Hcreyi ortadan kaldrabilirsiniz. Ameliyat esnasnda ne yaptnz da ayn hassasiyette grebilirsiniz." diyor Adela Ben-Yakarhas. Femtosaniye lazerler yksek enerjiye sahip nlar ok ksa zaman aralklar ile yayd iin hedef hcreye giden lazer ss, komu hcreleri yakmaya zaman bulamyor.
Nanopankreas
Boston niversitesinden Dr. Desainin gelitirdii yeni bir nanosistem sayesinde, inslin reten hcreleri vcudun iine gvenli bir ekilde yollamak mmkn olabiliyor. Normal koullarda kobaylardan alnan beta hcrelerinin insan vcudundaki yaam sresi sadece 1 dakikadr. Kobaylardan alnan bu beta hcreleri, gzenekleri 7 nm olan bir nanokapsl iine yerletirilerek vcuda verilir. Hcreler, nanokapsl iinde inslin retmeye devam eder.Gzenekler inslin ve ekerin gemesine izin verir, ama 7 nmden daha byk olan vcut baklk sistemi hcrelerinin ve bunlarn salglad antikorlarn gemesine izin vermez. Bu sayede kapsln iindeki hcreler zarar grmeksizin inslin retimine devam eder.
Nanoilalar
Nanoilalar sayesinde ilalar vcudun istenilen blgesine gnderilebilmektedir. Bu teknoloji sayesinde ila tam olarak Doru adrese ulamaktadr. Adrese ulama srecinde ilaca zarar gelmemesi, zelliini ve gcn kaybetmemesi de salanmaktadr. lac tek bir hedefe gndermek, bylece kullanlacak dozu azaltmak ve yan etkilerden kurtulmak mmkndr. Doru adrese gnderilen ilalar sadece belli bir yerde younlar ve tedavi edici etkileri nemli lde artar. Nanoilalar sayesinde, dier organlara ve hcrelere hibir zarar vermeden hastalklarn etkin tedavisi yaplabilecektir.
Kk Hcrelerin zlenmesi
Hayvanlarn beyninden elde edilen hcre kltrleri iine yerletirilen baz molekller sayesinde, bu hcrelerin beyindeki davran takip edilebilir. Bu amala ilk olarak hcrelerin iine iaretlenmi molekller yerletirilir. Manyetik bir verici grevi stlenen demir oksitle iaretlenmi olan dendrimer moleklleri, beyin hcre kltrlerinin iine konulduunda kk hcreler bunlar yutar. Daha sonra bu hcreler tekrar hayvann beynine yerletirilir.Manyetik grntleme sistemleri sayesinde bu hcrelerin gittii yerler ve davranlar izlenebilmektedir.
Yapay DNA
Japon bilim insanlar nanoteknoloji yardmyla 2007 ylnda ilk defa yapay DNA oluturdu.Aratrmaclar ilk olarak eker yapsndaki (deoksiriboz) iskeleti oluturdular. Bu iskeletin zerine, yine yapay olarak elde edilen 4 farkl baz yerletirdiler. Yapay bazlar asetilen balaryla deoksiriboz iskelete birletirildi. Bu ekilde elde edilen DNA zinciri benzer ekilde oluturulan dier bir zincirle birletirildiinde, DNAnn tipik ikili sarmal yaps oluturuldu.
Nanosensrler sayesinde protein ve DNA iaretleyicileri ile kanser dahil birok hastaln erken tans mmkn olabilecek ve adli tp uygulamalarnda hata pay decektir.
Retina konisi ve roduna ,i kulaktaki stereosilialara ynelik almalar, deri yetitirme (2002 de FDA onay ald),organ yetitirme almalar devam etmektedir.Telomerlerin yalanma ile ksalmasnn telomeraz enzimi ile nne geilebilecek ve yalanma durdurulabilecektir.
Dier almalar
Kolesterol molekllerini saptayan ve paralayan cihazlar yaplacaktr. Biyolojik robotlar;sentetik mikroplar vitamin,hormon,enzim,sitokin retiminde kullanlp,toksin,hcresel artklar sindirebileceklerdir.Egea bioscience firmas ilk patenti almtr ve gen yazlm ile uramaktadr. Biological Energy Alternatives Institute mikoplazmalar zerinden alternatif biolojik enerji retimine 3 milyon dolar ayrmtr. Astmda akciere abuk etkili nano ilalar zerinde allmaktadr. Novavax firmas menapozda cillten emilebilen nanoparackl bir strojen krem zerinde almaktadr.
Nanotpn Dier Yz
Nanoteknoloji kullanarak retilen kozmetik rnler 1995ten beri hayatmzda ve 14 yldr irketler bu kremleri satmakta zorluk ekiyor.
Bunun sebeplerinde biri; ngilterede nano teknoloji ile retilen bir kremin cierde baka bir maddeyle etkileime girdii ve 100 kiiyi hasta ettiidir ve teknoloji proje sorumlusu Andrew Maynard, bu minik paralarn cierlerde baka maddelerle etkileime girebileceini syledi ve ekledi: Bu rnleri satn alan kullanclar adeta `kobay` olarak kullanlyor. Testler yaplsa da riskler tam olarak ortadan kaldrlamaz.
Getiimiz mart aynda ise Almanyada retilen magic-nano isimli du jelini kullanan 100 kiinin cierlerinin su toplad iin hastaneye kaldrld. retici firmalar ise kremlerin raflarda yerini almadan nce son derece sk kontrollerden geirildiini syleyerek kendini savundu.
Nano materyallerin besin zincirine gemesi halinde, insan bedenine alnan bu yiyeceklerin zararlarnn da incelenme gerei ortaya kmtr. Rice niversitesinin bilim adamlar, nanomateryallerin, proteinler zerindeki etkilerini incelemilerdir. Protein, nanomateryal yzeye balandnda, proteinin yapsnn ve fonksiyonun deitii grlmtr.
Mucize Su
Mucize su" virsleri ve mantarlar yok ediyor. Solsyon ve sprey eklinde hazrlanan su, sata kmt fakatb asnda geni yank bulan suyun, tehlikeli organizmalar hcre duvarnda delikler aarak ldrd belirtiliyor .
BZ DNLEDNZ N TEEKKRLER
Kaynaka:
Dicle Tp Derg / Dicle Med J Cilt / Vol 37, No 4, 422-428 N@NOBLTEN HAZRAN 09 http://nanoturkiye.blogspot.com/2008/06/seker-hastalari-icinnanopompa.html#ixzz1L8a8rmjI http://nanoturkiye.net http://nanoturkiye.blogspot.com/2008/06/nanonester.html#ixzz1L8afzyMq http://nanoturkiye.blogspot.com/2008/06/nano-paketiklerle-korneailtihabna-zm.html#ixzz1L8b41oyl
http://www.koksav.org.tr/ebulten/subat2008/080229_kok-eb_hkgbudak.pdf
http://www.haber7.com/haber/20070528/Mucize-su-daha-onceTurkiyede-bulunmus.php