DNYA SOLU

VE

D NCE-FELSEFE DiZiSi

Kalkedon Yaynclk
Hocapaa Mah, Kargl Sok, Celal Orman han, No 1/Kat 3, Daire 32, Sirkeci-stanbul

Mays 2011de kitaplarda...

DZDEK KTAPLAR:
1. Marksist Pratik MateryalizmPost-znelci Felsefenin Ufku 2. Maonun deolojisiMao ve Dnceleri zerine Batl ve inli Dnrlerin Aratrmalar 3. Kreselleme Srecinde Kapitalizm ve SosyalizmDnya Solu ve inin Konumu 4. Marksizm ve ada Araylar

MARKSST PRATK MATERYALZM

POST-ZNELC FELSEFENN UFKU
YAZARLAR: WANG NANSH & XE YONGKANG

nsz
Elinizdeki kitap, Marksist felsefenin tarihsel geliiminde yeni bir aamaya iaret etmektedir. Dar anlamyla ele aldmzda, Marksist felsefe, ii snf ve smrlen alanlarn, kapitalizmi ap kendileri ile birlikte, tm insanl, zgrlkler dnyasnakomnizmebireylerin, tam kapsaml ve ok ynl zgr geliiminin, tm toplumun zgrce geliiminin n koulu olduu, bir topluma dnk zlem ve mcadelelerine k tutan bir dnsel duru noktasdr. Bu nedenle, Marksist felsefe, sadece ii snfnn iktidarda olduu lkelerdeki styap alannda deil, alan snflara dayanan Marksist partilerin dnsel yapsnda da kilit bir nem tamaktadr. Bir duru noktas olarak, Marksist felsefe, srekli deien toplum ve varoluun, zengin ve btnsel -pratik arka plannda- partilerin, kurumlarn, gruplarn ve snflarn davranlarn etkilemekte, btnsel insan pratik faaliyetlerinin tm alanlarn -ekonomi, sanat, bilim- nemli lde belirlemektedir. Bu nedenle de srekli bir biimde gelitirmeye ve zenginlemeye gereksinim duymaktadr. Marxn Londradaki mezar tanda, onun felsefesinin geliiminde sramay ifade eden, kilit bir belgeden alnm olan bir nerme bulunmaktadr: filozoflar sadece dnyay

yorumlamaktadr, fakat sorun onu deitirmektir. Bu, zl ifade, ve onun arkasndaki felsefi sistem uzun bir tarihi dnem boyunca anlalamamtr. Marksist felsefenin nem ve anlam zerine onun asl z ile elien anlaylar ve onun inceleyerek ve tartarak at felsefi sistemlere dn anlam ieren yorumlar, eitli tartma ve blnmeler ortaya kmtr. Bilindii gibi, en nemli blnme ve tartma, II. Enternasyonal olarak bilinen, Alman Sosyal Demokrat Partisinin lideri konumunda bulunduu, Marksist-sosyalist partiler birliinin oluturduu politik yapnn etrafnda oluan dnsel evrelerin benimsedii yorumlama tarz ile birlikte balamtr. Grnte, Lukacs ve Korsch, II. Enternasyonal evrelerindeki felsefi yorumu hedef alp eletirmi ve farkl bir yorum getirme abasna girmitir. Fakat,daha sonra yaplan incelemeler, bu eletirinin bununla snrl olmadn, eletirilen yorumun bir benzerinin, Rusyadaki sosyalist akmn en prestijli politik teorisyenleri ve nderleri olan Plehanov, Lenin ve Buharin tarafndan savunulduunu ortaya koymutur. Eksenini, zengin yaam pratii ve gerek hayattaki problem alanlarnn devrimci bir tarzda deitirilmesi zerine kuran bir felsefenin- kaderinin, Marksist dnya sol ve komnist partileri, akmlar ve ii snfnn pratii ile yakndan ilgili olmas, en azndan bugn iin kanlmaz grnmektedir. Bu akmlarn salkl bir ynelim iinde ilerlemeleri, Marksist felsefi almalar iin son zmlemede verimli bir toprak oluturmaktadr. te yandan, salksz ve hastalkl eilimler alamad takdirde bu felsefi almalar bir partinin, bir devletin veya hatta bir liderin hizmetinde basit bir araca dnmekte, Marksist felsefenin gelimesi, zenginlemesi ve insanln ve varoluun zengin pratii iinde verimli olabilmesi olanakszlamaktadr. zetle, 80 yl boyunca byk lde olan bu olmutur. Lukacs ve Korschun getirdii yorum, kartnn problemlerini ve kmazn -ok ak grmekle birlikte- ayn eyi-kart iin de syleyebilirizMarxn felsefesini, teorik bir felsefe olarak gren bak asnn snrlarn aamam, znenesne, doann tarihi- insanlarn tarihi, kartlklarn ve Marksist diyalektiin anlam zerine olan sorunlar, Marxn at teorik felsefenin eski paradigmas iinde zmeye almt. Onun at yol ve kart bloa getirdii eletirilerin ekseninde, zorluklar iinde, genel olarak Bat Marksizmi olarak adlandracamz akm olumutur. Eski ortodoks yorum, Stalin ve Sovyetler Birliinin bu yoruma verdii mutlak destek ile sosyalist ve komnist partilerde ve onlara yakn dnsel evrelerde, muhalefette veya iktidarda, ayn zamanda resmi akademik almalarda, mutlak bir egemenlik salam, yaratc felsefi alma bir kenara atlmt. Kitapta bu yorum sosyalist lkelerde niversitelerdeki belli branlarda ve felsefe ders kitaplarnda, okutulan yorum olarak nitelenmektedir. Bunun ok vahim sonularndan biri, Marxn felsefede yaratt byk devrim olan- teorik felsefe geleneini diyalektik olarak ap, pratik felsefe duru noktasn, dnyaya pratik yaam dnyasnn iinden bakan duru noktasnn, tamamen belirsizlemesi ve Marxn felsefede yapt devrimin tamamen nemsiz bir konuma drlmesidir. Hatta, Marx, bir devrim ve politika bilimcisine, Marksist felsefe almalar ise bir partinin veya liderin teorilerinin kantlama ve dorulama aracna veya snf mcadelesinin ve sosyalizmin hakikatinin dorulanmas abalarna indirgenmitir. Hegelin kendi teorik sistemini tamamladnda savunduu, tarihin sonu gelmitir baknda olduu gibi, Marksist felsefenin de, bitmi, tamamlanm, tekil baka sahip bir teorik felsefe gibi ele alnmas sonucu domutur. Marksist felsefe zgrln yitirmi, Marksizm, bir bilgi, bilim ve yntem dzeyine indirgenmitir. rnein, onun, pratik felsefe duru noktas anlalmad iin, insann maddi ekonomik faaliyetlerine -ekonomik temeleneden ve hangi anlamda, birincil ncelii verdii anlalamam, aslnda, ona demeyen oklarla ekonomik indirgemecilik eletirisi yaplabilmitir. Yazarlara gre, Marx, kendi felsefesinin pratik materyalizm olduunu belirtmesine karn, ortodoks klasik yorum, btn bir Marksist felsefeyi diyalektik materyalizm ve tarihsel materyalizm olarak nitelemitir. Buna karn,materyalizm kavramnn anlam ve tarihi yeterince incelenmemitir. Genel bir yaklam olarak, dnce ile varlk arasndaki ilikiyi, felsefenin en temel sorunu olarak ele alan bak egemen olmu ve ardndan da, bu soruna ilikin verilmi farkl yantlara dayanlarak, tarihteki felsefeler iki kart blok olarak tasnif edilmitir: materyalizm ve idealizm. Bylece, tm felsefe tarihi, materyalizm ve idealizm arasndaki mcadelenin tarihi olarak anlalmtr. Oysa, aslnda materyalizm, gerekten de tm felsefe tarihi boyunca var olmu olmasna karn materyalizm kavram Marksistlerin anlad anlamda, ancak erken-modern dnemle birlikte (18. yy.) ortaya kmtr. Fakat, felsefe tarihini bu ekilde ele almak, aslnda, sorunu basitletirmektedir. Oysa, farkl tarihsel dnemlerde, farkl felsefi temalarn ne kmas yznden, materyalizmin ierii de farkl farkl anlamlara

brnmtr. Materyalist gelenein bu tarihsel evrimini bilmeden, Marxn materyalizmi hakknda yorum yapmak, kesinlikle uygunsuz olacaktr. Marxn felsefesi, eski materyalizmi aan, modern pratik materyalizmdir. indeki zengin Marksist felsefe almalarn yanstan akademik bir eser, Trke dilinde ilk kez yaynlanmaktadr; kitap son 30 yl boyunca, bu lkede Marksist felsefe zerine almalarn vard nemli sonular aktarmas bakmndan ve okuyuculara yeni bir bak as getirebilecek nitelikte gl bir almaya dayanmaktadr. 1978de, inde Nanjing nivesitesindeki bir felsefe profesrnn yazd ve ayn zamanda bir gnlk gazetede yaynlanan bir felsefi makale, bu lkede, hem felsefe almalarnda, hem de lkenin politik yaamnda byk bir deiikliin balatclarndan biri olmutu. Hakikati Snamann Biricik lt Pratiktir baln tayan bu makale, tekil ve yerel bir arka planda km olabilir ve hatta bu ynyle nem ve anlamnn snrl olduu sylenebilir. Fakat, hayat byle gelimemitir, ilk olay Marksist Felsefenin nemli rnlerinden biri olan Marxn 1844 El Yazmalarnn 1981de inceye evrilmesi ve yaynlanmas olmutur, ardndan dalga dalga ilerleyen zengin almalarla, Marksist felsefe almalar zgrlemi, inceleme alanlar, yorumlarda ve dnyann dier blgelerindeki Marksist felsefe almalar ile diyaloglar bakmndan evrensel sonular tayacak gelimeler ortaya kmtr. Bunun en nemli evrensel sonucu, tm dnyadaki Marksist felsefe almalar arasndaki atmac gelenee nemli bir darbe vurulmas, ortaklaa gelitirme, zenginletirme ve diyalog eilimine yol amas, Marksist felsefenin bir kolunun dier bir kolu ile el ele vermesidir. te yandan da, Marksist felsefenin, Marksist olmayan ada modern felsefelerle al veri ve diyalogunun gelimesi ve kendi zenginlemesi iin, yeni kaynaklara kavumasdr. Bu kitaptaki, Marksist felsefe yorumu, bugnk inde en etkili olan yorumlardan bir tanesidir. Marx, nemli bir eserinde kendi felsefesini pratik materyalizm olarak tanmlamt; bu, onun sadece eski idealizmi amas deil, eski materyalizmi de amas anlamna gelmektedir; bu yeni ve modern bir materyalizmdir. Oysa, Marx, eski idealizm ile eski materyalizmin sadece biimler itibariyle farkllk gsterdiini, buna karn bu ikisinin ayn paradigmay paylaan felsefi eilimler olduunu yazyor; ve asl sorunun bu iki metafizik eilimi aan bir paradigma deiiklii, olduuna vurgu yapyordu. Bu deiim anlalmadan, Marxn felsefesinin konumu ve anlam anlalamayacakt. Eski materyalizm ile Marksist modern materyalizm arasndaki en temel fark anlalmayacakt. Bu diyalektik amay olanakl klan ey, pratik felsefe bak asdr; nk, eski felsefenin, -teorik felsefenin- iinden kamad soyut kartlklar, sadece ve sadece, gerek yaam-dnyasnda alabilirdi, zne-nesne ve doa-insan kartlklarnn birletirilebilmesi, ancak pratik felsefenin bak asndan olanakl olabilirdi. Marx, soyut znenin,soyut tarihin yerine, gerek bireyi ve insann ve doann btnsel tarihini koyarak bu felsefi devrimi baarmt. Felsefe tarihi, alar iinde ilerlemekte ve belirli bir ada, bir tema ok daha fazla ne kmaktadr, gnmzn eitli ada felsefe teorilerinin farkl yollardan pratik felsefenin duru noktasndan yaklaan araylar iinde olduklar aktr. Kitap bu adan, Heidegger, Wittengstein, Gadamer, Habermas, Hannah Arendt, Lyotard ve dier ada felsefi teorileri irdelemektedir. Eser, Marksist felsefenin ada ve devrimci anlamn, kar karya kald dramatik sorunlar ve bugne kadar zerinde ciddi sorunlar yaanan kavramlar zerinde yeniden dnmek isteyen okurlar iin, zengin bir materyal sunmaktadr. Bu kitabn hazrlanmasna emek veren ve katkda bulunan, dostlarm, Aydn Gn ve A. Ekim Savrana teekkr ederim. Cem Kzle, eviri: Deniz Zarakolu-Cem Kzle

MAONUN DEOLOJS
MAO VE DNCELER ZERNE BATILI VE NL DNRLERN ARATIRMALARI (1940-2007)
YAZAR: YANG FENGCHENG

nsz
Elinizdeki Kitap Kta inin nde gelen politik tarihilerinden, Mao Zedung ve in Komnist Partisi Tarihi zerine aratrma srdren Yang Fengchengin uzun yllara dayal abalarnn rndr ve eserini 2007 ylnda tamamlayabilmitir. Yang Fengcheng, Pekin Renmin niversitesi Marksizm Aratrmalar Blmnde retim grevlisidir. Yang, inde ve tm dnyada 1940lardan bu yana Maonun politik ideolojisi zerine yaplan aratrmalar ve tartmalar sistematik bir biimde inceleyerek dalnda ilk olan bir eseri ortaya karm bulunuyor. Eserin, Batda yaynlanmasndan hemen sonra dilimize kazandrlmas vgye deer bir olaydr. indeki Marksist akm, Maonun nl Uzun Yrynden sonra dnyann dikkatlerini zerine ekmiti. Bat dnyasnda Mao zerine aratrmalar genellikle 1940dan itibaren hzla geliti. 1968-74 aras Batda ykselen ilerici, anti-otoriter aydn hareketleri ve anti-emperyalist dalga, in Kltr Devrimine byk bir ilgi duymu, bu da Batda yaplan aratrmalarn geni lde artmasna yol amt. Maonun dnceleri inde uzun bir sre boyunca onun kendi kiisel dnceleri olarak ele alnm ve aratrmalar bu perspektifle yrtlmt. te yandan onun dnceleri zerine yaplan aratrmalar da dz bir izgi izlememiti. Parlak, snk, sisli dnemler birbirini izledi; Maonun kendisinin de etkisiyle aratrmalar bir dnem kii putlatrlmasnn kurban oldu ve olduka yzeyselleti. Mao, 1976da 83 yanda hayata gzlerini yumduunda, Kltr devrimi son buldu ve ardndan ksa bir sre sonra in artc bir deiim dnemine girdi. in liderleri bu dnemde ortak bir saduyu gstermiler, oydama iinde in iin en uygun yolu aramaya koyulmulard. Harvard niversitesi ve North Carolina niversitesi Asya ve in Uzman olan, Ezra F. Vogel, ve Steven I. Levine, bu olguyu Deng Xiaoping Dnyay Sarsyor adl ortak eserde detayl bir ekilde incelediler. 240 st dzey in lideri 10 Kasm 1978de KPnin aralksz 34 gn sren alma konferansnda demokratik bir biimde inin gelecei iin bir plan belirlemeye almlar ve toplant baarya ulamt. Ezra F. Vogel eserini bu uzun toplantda bulunan 2 dnem in Sosyal Bilimler Akademisi Bakanln yapm Yu Guangyuann birinci el notlarna dayanarak kitaplatrmt. Yukardaki toplantda oluturulan dnceler Aralk 1978de yaplan Parti Merkez Komitesi toplantsnda kararlara dntrld Bu toplant in tarihinde bir dnm noktas oluturmutu. in Komnist Partisi bu gnlerde, kendi zgn karakterini sergilemi ve devrimden sonraki 32 yllk pratiinin bir muhasebesini yapma grevini nne koymutu. Bu aba 2.5 yl akn bir sreyi ald, in usul geni ve sabrl toplantlar ve tartmalar srdrlerek yl sren bir aratrma ve tartma sreci yaand. Parti btn hatalarndan arnmal ve yeniden saflna kavumalyd. Kadrolarna ve yelerine, Parti-d insanlara yapt bir hakszlk varsa dzeltmeli,

eski dosyalar tm yeniden almal titizlikle incelenmeliydi. Bu amala 100 yeli bir aratrma komisyonu oluturuldu. .K.P benzer bir almay Japonyaya Kar Direni Sava srerken 1942-45 yllar arasnda bir dzeltme hareketi eklinde yapm ve sonunda Partinin kuruluundan itibaren 24 yllk pratiin deerlendirmesini yapmt. Karara balad belge in komnistlerinin 1946da yaadklar krizi amada nemli bir rol oynamt. 1981 Hazirannda .K.P Merkez Komitesi hazrlanan tasla incelenerek Halk Cumhuriyetinin Kuruluundan Bu Yana Partimizin Tarihinde Belirli Sorunlar zerine Karar- kitapta ek olarak sunulmuturoybirlii ile benimsemiti. lgintir, kararn ad 1945 karar ile neredeyse ayn ad tayordu. Bu karar sadece Partinin genel pratiini deerlendirmiyor, ayn zamanda zel olarak Maonun -btn ortaya kard tatszlklar ve hayal krklklarna karn- byk umutlar besledii ve son nefesine kadar bu umutlarn koruduu, Kltr Devrimini deerlendiriyordu. Karar, Kltr devrimini Partinin, devletin ve halkn urad en ciddi yenilgi ve en ar kayplardan sorumlu tutuyor. Bunun Mao Zedung yolda tarafndan balatldn ve ynetildiini dillendiriyordu. Belge, ayn zamanda Mao Zedung Yoldan Tarihsel Rol ve Mao Zedung Dncesi adl 4 maddelik detayl bir blm ieriyor ve Partinin ynlendirici ideolojisi olan Mao Zedung Dncesini ve Mao Zedungun kiisel deerlendirmesini ayr olarak ele alyordu. Mao Zedungun yaamnn son yllarnda ortaya kan kiisel hatalarn ayrntl bir ekilde deerlendiriyordu. Dier liderler de bu hatalarda kendilerinin de belirli derecede sorumlu olduklarn kabul ediyordu. Bu belge daha sonraki dnemde indeki gelimenin ynn belirlemekle kalmam, ayn zamanda Mao Zedung Dncesi olarak adlandrlan bir dizi teorilerden oluan dncelerin aratrlmasnda yeni bir yn ve perspektif ortaya koymutu. Mao Zedung Dncesi daha sonra sadece kiisel ynyle deil dncelerin oluumuna tm katkda bulunan etken ve aktrleri iine alan daha zengin bir ierik iinde aratrlmaya ve deerlendirilmeye baland ve indeki Marksizmin ve inin komnist idealinin kristalletii kolektif zekay temsil ettii dnld. Tabii ki, bu onun kiisel ynnn nemini azaltmamt. Elinizdeki kitapta izleyeceiniz gibi, bundan sonra yaplan aratrmalarn say, nitelik ve aratrma metotlar bakmndan zenginletii, farkl bak alarnn ortaya koyulabildii yeni bir dnemin ald grlmektedir. 1990lar ve 2000lerde aratrmalar daha da artmtr. Yukardaki belgenin yanklar Batl aratrmalara da yansm, aratrmaclar belirli bir dnem sessizlie ve dncelerini gzden geirmeye koyulmulardr. Bu dnemde verilen rnlerin says dramatik bir biimde dm, daha sonra tekrar ykselmeye balamtr. Trkiyedeki okuyucu bu eserde ok sayda belge ve veri yardmyla. Maonun eserlerini ve felsefesini, onun mimar olduu, in Devrimine ve sosyalist ina abalarna ilikin tm dnceleri, indeki Marksizm ve sosyalizme ilikin kavramlar; in toplumunda Maonun brakt derin izleri ve .K.Pnin dn ve bugn oynad rol izlemek ve deerlendirmek olana bulabilecek, Batnn nl aratrmaclarnn dnceleri ile karlatrmalar yapabilecek, te yandan bu lkenin 21. yzyldaki geleceine ilikin nemli ipular elde edebilecektir. Cem Kzle, eviri: Mesut Akn-Deniz Kzle

KRESELLEME SRECNDE KAPTALZM VE SOSYALZM

DNYA SOLU VE NIN KONUMU
YAZAR: PU GUOLANG & XONG GUANGQNG

nsz

Trkiyede kresellemeyi analiz ederek eletiren olduka zengin bir yazn bulunuyor. Marksistler, sol-kanattakiler ve sosyal-demokrat ilkelere sadk kalmaya devam eden dnrler, keskin gzlerle ve uzak grl bir yaklamla zmlere iaret eden rnler sundular. Kreselleme eletirisi, kapitalizmin, hegemonyacln, emperyalist mdahaleciliin, sava, alk ve evre felaketinin eletirilmesi ile birletirildi. Birok eser kresellemeyi eletirirken sosyalist bir gelecee olan inan krizini de tartmaktadr. Kresel sosyalizm, kresel sosyal adalet, bar, uluslar aras demokrasi, soyut bir politik ve ahlaki eletirinin tesine geerek ileriye doru gerek bir toplumsal ve politik deiimin ortak bileeni olabilecek mi? Benzer sorular farkl dillerde dnyann drt ynnde tartlmakta ve aratrlmaktadr. Bu kitap, ktasal inde retilip Trke yaynlanan bir akademik-dn eseri olarak, bir ilktir ve bu alanda gerekleen ilk yaynclk abasdr. Eser, inin ilk saygn niversitelerinden Renmin niversitesi, Dnya Sosyalizmi Aratrmalar Enstits ve Uluslararas Aratrmalar Okulu retim grevlileri olan Pu Guoliang ve Xiong Guangqingn aratrma rnleri olarak niversite yaynevi tarafndan yaynlanmtr. Yazarlar, aada baz izgilerini verdiimiz dnceler ve zengin verilerle gnmz kapitalizmini deerlendirmekte ve eletirmektedir. Kitapta, kapitalizmin eletirisinin bilimi olan Marksizme derin bir ballk ve gnmz ininde olduka etkili olan yeniliki yaklam dikkat ekmektedir. Yazarlar, Marksn diyalektik yntemiyle, sermayenin daha 19.Yzylda balayan kreselleme srecinin, kapitalist ekonominin i elimeleri sonucu alarak -ok aktrl ve ok zneli farkl ve yeni bir kreselleme srecini ortaya kardn tartmaktadrlar. 1960larda oluan yeni kreselleme kapitalizmin stnlklerini giderek daha gl bir biimde sergilemesine katkda bulunmutur. Buna karn sosyalizm, kendi ekonomik sistemlerini ve toplumsal ina modelini yenilemede tkankla girmi ve dier etkenlerle birlikte byk bir tarihsel yenilgi ortaya kmt. Fakat bu gelime Marksn kapitalizm teorisinin z olan buluunu geersiz klmamt. Ayn ekilde, Marksn, kapitalizmin retici glerin sreen

geliimine ve retimin sreen toplumsallamasna ayak uydurmak iin yapt ayarlamalarla; diyalektik olarak kendi iinde sosyalizmin elerini ve nkoullarn rettii ve te yandan da bu ayarlamalar yapacak manevra alan tkendiinde yerini sosyalizme brakaca dncesi de almamtr. Kapitalizm, feodalizmin barnda doduu gibi, sosyalizm de kapitalizmin barnda gelimektedir. zellikle gelimi kapitalist lkelerin sosyo-ekonomik yaamnda bir dizi geisel karakterli sosyalist e imdiden ortaya km bulunuyor. Dnyada, hala diri ve oul karakter gsteren geni bir sosyalist akm ve sosyalizmi ina umudunu yitirmemi lkeler varln srdrmektedir. Yeni kreselleme dalgas bugn iin A.B.D. nderliinde az sayda gl devletin hkimiyetinde olmasna karn kapitalizmin temel i elimelerini tamamen ortadan kaldramamaktadr. Marks,aratrmalarnda kapitalizmin kendisinin aamayaca tipte elimelere de k tutmutu, bu elimeleri tamamen zebilecek g sosyalizmdi; ayn eyi gnmzn kresellemesi iin de syleyebiliriz, kresellemenin zgn elimelerini de tam olarak kresel sosyalizm zebilir. Engelsin syledii gibi tarihin cilvesi zor anlarda iyinin yardmna komaktadr. Ekim Devrimi, sosyalizmin krizinin iinden domutu. Sovyetler Birlii ve Dou Avrupadaki dramatik gelimelerden dersler karan sosyalist gler de, sosyalizmin kendi iinde reform abalarn glendirerek, yeni ve daha ileri bir srecin yolunu am grnmektedir.Dnyann sosyalist gleri g koullarda yeniden toparlanma srecine girmitir.Bu olgular da sosyalizm ile kapitalizmin, diyalektik olarak birbirlerine balandklarn, birbirlerini snrladklarn, mcadele ve karlkl etkileim iinde olduklarn gstermektedir. Yazarlar, dnyann Marksist ve sosyalist akmlarnn bugnk somut durumuna ilikin zengin veriler sunarken ayn zamanda inde kapitalizme ve kresellemeye kar oluan yaklamn 1956-1978 tarihleri arasndaki oluum sreci hakknda kapsaml bilgiler sunmaktadr. Cem Kzle, eviri: Pnar Uygun-Cem Kzle

MARKSZM VE ADA ARAYILAR

YAZAR: ZENG ZHISHENG

Baudrillardn Ekonomi Politii Roemerin Smr Teorisi Post-modern Feminizm S osy al i st F emin i z m Post-modern Marksizm Gelecein Sosyalizmi Radikal Demokrasi Yeni-Emperyalizm Pazar Sosyalizmi Post-Modernizm Renk Devrimleri Post-Marksizm Eko-Marksizm

Arka Kapak Yazs

zgrlk abalar sorunlar ve engellere kar savam iinde srmekte Bu kitap bu sorunlar ve getirilen zmleri Marksizm ve sosyalizmin eitlilii kapsamaya alan pratiki ve diyalog zlemli tutumuyla ele almaktadr. Eser Renmin niversitesi Marksist Felsefe Aratrmalar Enstits direktr Zeng Zhisheng ve sz konusu akmlar zerine odaklanm felsefeciler tarafndan hazrland. Post-Modern eletirel dnce zellikle 20.yzyl gl bir ekilde sarsm ve Marksizmin ve Sosyalizm gibi eletirel kampta yer ald iin bu akmlarla gl bir etkileim iine girmi ve neredeyse tm akmlar etkilemitir. Kitapta bu balamda Post-modern Marksizm, Post-Marksizm, Post-modern feminizm, Post-Marksist sosyalizm ve Baudrillardn ekonomi-politik zmlemesi nemli bir yer tutmaktadr. 20.yzyln nemli akmlarndan feminizmin geirdii evrim ve gelecei byk nem tamaktadr. Sovyetler Birlii ve Dou Avrupadaki dramatik deiimden sonra demokrasi sorunu yeni baklarla tartlmaya baland, radikal demokrasi yeni bir duru noktas olarak zgrlk mcadelesine taze bir kan katt. phesiz bu dramatik k bir yandan sosyalizmin ieriinin yeniden gzden geirilmesini ve bununla birlikte sosyalizm ile demokrasi arasndaki ilikinin de yeniden ele alnmasn gerektirmekteydi Sosyalizm nedir ve nasl ina edilebilir? Kapitalizmin elimeleri ve krizler sorunu Marksizmin nemli sorunlarndan bir olmaya devam etmektedir, evre, teknoloji, yaam kaynaklar sorunu ve insan ile doa arasndaki ilikilerin yeniden ele alnmas ve pratik sosyalizmin bu konudaki baarszlklar gl bir Yeil eletirici akmn domasna yol at. Yeil akmn Marksist ve sosyalist akmlarla etkileimi sonucunda, kapitalizmin eletirisinde ve kriz analizlerinde yeni boyutlar kefedilerek Eko-Marksizmin temelleri ortaya konuldu. Kitap Eko-Marksizmin kriz ve kapitalizm eletirilerini titizlikle incelemektedir. Pazar sosyalizmi sosyalist istencin sarsld yllarda sosyalizmin olabilirliini nemli bir k noktas olarak ele alan bir akm olarak Bat dnyasnda sadece umutlar canl tutmakla kalmam ayn zamanda kapitalizmden sosyalizme gei konusundaki Marksist tezlerin ve deneylerin gzden geirilmesi asndan k tutucu yeni grler retmitir. Kitapta bu konuda taraf ve kart grler olarak Ticktin, Ollmann, Schweickert ve Lawlerin grleri incelenmektedir. Geirdii deiimlerle birlikte emperyalizm kurumlarn yaatmak iin direnmektedir; yeni emperyalizm teorileri ve renk devrimlerinin tarihsel analizi yeni sorulara k tutmaktadr. Ksaca kitap okuyucu iin zengin bir aratrma materyali sunmaktadr. eviri: Adnan Kymen-Deniz Kzle