You are on page 1of 490
IFLIK ( 381) [Muse] Eski galgilardan Diriain adicir. Kemenge gibi dg tlli kigik aad. Evliya Gelebi seyahstoamiesinde. (C. S, 610) Murda Mansar Regidinin ieadettigi de je bulunmadipiny, Dirdned Muradin slays icin getirttipini, perdesi gok tiz oldugun- ddan defme hanendelerin ona peyrey olmadigi- 100 neler olduge da orada yazihdir, eTarama Dergisis nde (#136) to yasar. Bane gal ‘klik soretinde yazihdvr. (Bak; 1kligs), cerkek kerdegler minasion gelir bir tabiedir, Micnuesine der AKLIGK (3:1) [Mus] Baki -gelgslardan adidir. Kemengeye benzer, iki telli ia galtnirds. Tast nor, badem, ceri gibi sert agagtan yapihr, genn sert agagtan yapilan yaya at kat tala sis, Kiko sayiat em az otaz tane idi. Kerka k dar konuldoga da ofurdu, Kirktan fazla olamardt Abmet ogla Siierullah ta anew anit baglarinda (Mi yazilip Yuidirum Bays ‘Gelebiye ithaf slums eserde (Milli tetebbiler 139) ba galgr_haklands vardie. «Bu fasil, skhgy dismek rlir ve alti ice itmek gerekt Indi syle malim olson ki Tklogunun tas, il ideo) dan gerektir ki o tan kalioligr iken dabi kaha gerckmerdir ve ykalgi om dahi yoka gerekinerdir ve ululukta tken ula gerek- aegi__gerekmeadir. mezdir ve gesilikte dabi Orta gerekti ve depirmi deliik gerektir ve ol iki deligin dar ve birisi kik delge akligun destesi yisiine bir pare rik yar (iralar ve of nikki buksetle yep: lave yx diz Séyle ki of mibin wzuau ola, ve ol mbie yarusy ince ola yarusa yufus ve gol yerdeki yar ince ola ve yarusa yyogun ola, ol ortalikta iki ceagel ola kirip erkitmek igin. Ve skligun destesi gayet katt aglan gerektir, Badem agser gibi ve Koz Ve eger abanor agaet olaren cemiaiine den cyidir. Ve iki kilhdur, OF ik Jalia birbi- inden yoguo gerektir ve bu skigun hareketi tasim ortasinda komak gerektir ve beraberlikte syle gerektir ki (bam) Gzerine serge parmagi Keoyscak ayer parma koyulmaz kirig avanyla beraber ola ve of skligs calacak nesse bir yay gercktir. Gayet berk agactan ve ol yaya at kic | lian yay kirisi ibé takmak gerekt | sayin otus gerektir ve eer otuzdan artuk olur- ss revadir amma kicklan artuke gerekiner, Herkin bu tertihe sklipida rinyet eyliye gayet imil ofa.» Eseri kaymetlt Rauf Yekta Bey (3 bile bir yerde tesndif etme: ‘olmak Gzere astihap (Accorder) edildigi anlag- liyor diyor. Lehge-i Oxm: ismi oldugu yaxsh oldupa gi den aletler, berbat, santur, aklar alit, Sabihi tklsk (54a)),"aklamak> inahats da vardir, veya menfan Iktar +Enir-dl- Mit kimeanhgy altinda bute rakabs veya i kesime v olunur> suretinde tarif edealer etar «Beyt-ilemale ait erazini rakabesi TARIH DEYIMLER! VE TERIMLER! Iemalde hakki bale ita esti ‘sultaniden veriyo Sultan, Beyt-il-malde olmak Gere miktarr cecpi gibi Beytuil-male [Nitekim arazi-i huraciyyenin rakeabesi ve milkiyyeti beyt-il-male kalmak Gze~ malden hakkt bu'unan kimseye ita olanabilir. Bunlara skta’ stlake olusur.> eDefter-i muktesits te (e. 2, 5.57) 4 yor ki: Peygamberin (Medine) (Naki) adit yerin meyat olna arazisinden bir miktarim ashaptas Zibeyr Ibai Avvam'n eta! etmeai ve (He Birine (Iketasi tem- > desilir. Ana ‘eta iki nam agri Iie), digerine « kte at’ inti rmukatta > sonrakiler jeabatt vardir. Gin serasine seri gayuna dgar egler Nice bir kol kt durup dergehei sultane gelir Zakir ILGAREI ( 5,154! ) [Ask] Capoten, dig- man memleketini gapvla giden hafif suvari, kane: yerinde kallamil bir tabirdir.lgar; ban bog atia Kogmaat, dértleme; sapul, aki, hicum, rma demektir, ILGAR ETMEK, (#4) Wu)) [Ask] At salip kogturmek; atla hiicum etmek, akin ve sapul etmek yerinde kullamlr bir tébirdir, Bonu yapana cilgarci> deail HLGIDIR ¢ sii!) (OL) Bir metre kadar auologunda uglarma bir karig kadar bicer Wi sokulmug agactan yapilma bir digi letinin fide, Gile iplikleri gecirilip bir taraftan masa- ada buluaan ipligi buna alarak cileler busu Ai dist, igider maddesi) mideyle qu teeerl ligt gat slgidir, egek kuyruke kalgitr, guradaki dursa komgudur, kanatlani gumogidir, 4 ‘TARIH DEYIMLERI. VE _TERIMLERL alls gelin, pollu gelia, merdivende | dilerini geletiemek Gere fiikalarina ver yénvind bana dn gelis, boynundal ‘len adder. birini bana ver gel wont Konga'de, slgide gSrdim sigur Bilginin da belkt ealt bilguder La IRDA’ (gls3) (Hak.] Emzirerek sit ver~ mek yeriade Kullansir bir tabirdir, Arapga Irda’ emairmek, emzirilmek demektir. IRCAT (+6) [Boh.] Geri demirles ada ve agir geyleri kaldirip gekmede kulla- yepilnn Gativane ailan agag veya demird lilari vantasiyle merkexdeki mil bubar veya el kuvvetiyle jeri vardie, Buslardan minbasiran fl argatr denilir, § [Mim] Her tnd ingaatta ye yapil gir geyleri kaldiran ve kereste, tay, de toprak gibi malzemeyi tagry: demektir. Bunlarin boglarina cirgat bags tibir ole Ne bu tertib-t hikm ciimle bent adem iken Birisi hane yopar birist olmug wrgat ‘Nabi IRCAT BASI ( [Mim] Her tela ingaatta ve yaptlarda agir geyleri kaldiran ve ereste, tas, demir ve toprak gibi malzemeyt tagiyan smelenin baglarioa verilen addir. INGAT FIRDONDUSO (y-14,9 23 2%») (Boh Irgata dolagan zencirin gidigini tansim etmek iirere segat etrafinda ve yategs dzerinde bulonan tmubarrik bs verilen addir, Son sistem irgatlar da yoktur. IRGAT KASTANYOLASI (44,28 +8) (Boh) Irgat gal dame) olmama Jonas yavalar Gzeriede dnl irgatin alt keaarisa baglanmig bir nevi emniyet damaklarina verilen add IRGAT MANIVELASI (weYerc [Bah] El ile gevritmesi icabettigi vakitlerde irgatlaria st keaarlarinda balunan yuvalara gesirilen ve iistlerine abansraktan irgatr dai diirmiye vasita olan agag veye demirden yaptl- mig maniveldlario adidtr. INGAT MINVERL (4.96 98.) (Boh) Irgaiin etrafinda gevrldigi alin sakult gubv- fan adidir. IRMIK HALATE (ese. allt arpaya misavi igi yerinde bir thiedir. Usbu’ suretinde de Arapea esabi'dir, Hiseyin Kim Bey’ nde Arapga hemze ve « dig harekesiyle teliffur olendugu yezih buluean ba kelime igin gu tafslat ta vardirs, buyurtlmogter TTARIH DEYIMLERt VE _TERIMLERT 5 Olfinn Kalan mal (igte birt), Leosurlarinm telifisine -medar olmak Szere Kendine ait oldagundae ondan_skat » salatt vanyyet ederse verileeeke fidye yézinden fakir- Terin kalpleriade husule gelecek seving sobebiyle ‘Allab‘in farl w keremiyle’ omen affs umulur. O! siyyet etmedigi halde vell veya bir yabanet tekati teberrat ederse Allah’ia deg Jayas etmek dabi makisiin aley hikim makul ngs dir. Hatt maraz haline de orug igin fidye verildigi halde namar verilmex. Lakin ibadatta bo, bir ihtiyattir. Bu- fu igin samaz fidyesinin kifayeti elngallah ‘Taala> denilerek megiyyete talik oluamugtur. meseleleri megiyyete burakslmer. ok Namaz oructa ‘oldugu igin bo istihsanda fokahania bi: bunds miittefik olup a1 larvodal weak bie giinin namaxt di bir gindin orucu gibi ye yabut her samaz ‘rag gibi tskat oluamanndadir, Mutemet olan ‘kineidir. Namazya iskaty yoktur diyenler ceha- let etmektedirler. vasigyeti ie: toda ally naman tkgamli sababli yiyecepim verir. Oru ys aysen ki fakirin, thtiyaglarmn ‘efdaldir, Bunda mansus adet olma Jenin miteanddit fakire verilment ene oldvgu gibi ber bir fakire vermek dal ‘ani vasiyyetiolmarsa varise ikat yap- um olmax. Onlarolhapta mitebert ol make sskat yap OtwaGn vasiyyet ettigi mal, dzerinde olan Jckallaha kifi gelmedigi yahat malioia sili- jkatnan Kifi olmadipr veyahut kendist vasiy~ Yet stmemig olmakla bir kimae onun tarafinds tz bir malla teberri etmek isteyib mal yeti imecigi takdirde dlintin zimmeti Gzerindes clan alkullaiin hepsinden ibra igin gare, devir asilidir ki samazindas, orucuadan ve sair bs 1 malen kargilagabilecegi mk olundoktat sosrao mal, o miktarin ss kastiyle fakire verilir. Fakir onu fa verene hibe eder, Hi- in fakirdes alimp tekrar fa- in serinden fp Kabol ettiktes be tamam olmak ‘mamazdan orustan ve sair-vacip haklerdan zan ve tabmia olunan miktara kargiik teykil edin- ceye kadar arada alinip verilir ve her devirde ral miktari hak iskat edilmig olur. Oliinia Sri boyance tskat yepilmiak is- tenirse Smriin’ hesap edip erkekte or iki senesi, kadinda Jokuz sensi gocokluk miiddeti olmak izere diisirilir, bakiyesi icin sskat olunur. Pa: asi yeterse tamam verilir, yetmezse devir sapilie, ISKAT YAPMAK ( 3 iio biraktags malin ii (Gigte. bi ayorarak dint tekliflerinden fevt olan (ya yan) geylere kargihke fidge verilmek yerinde feullanshe bir tabirdir, Vs ya eiakat akganno, alana caskatgi> deni ISLAHHANE (ste-21) [ifit] Sanat mekteplerine dact Sut [Fuk] Olt alinarak csanayi mektebi> deniien bu mektep- lerin ilki Mithat Paga tarafindan Tuna. viliye~ tinde agilmigtir. (Nis) de asilan’ ille mektep sonra (Rusguk) da ve (Halep) de yeatleri kurol- (Selaaik) te ve (Istanbul) dak bu aevi- den mektepleri agan da Mithat Pagadir Sanat mekteplesine yerilen iyi we epekislah> pek gitel,pek iyi minasina oldu- gundan memlekeite ile dofa bu gizel ve iyi indessescnia ahalinin istinas ettigi bir initile ine g dilmig olduga tanncdilnek afih Ahmet Mithat Efeni merhumdan jiyati gehir Mehmet Izzet Beyefendinin im beyanion bekilirsn Nido olunacagy zaman ae isim ile tesniye edilmesi linmgelecegi diiginidigé rade hefve-s Kelim olan vezir-1 milgarinileyh ramazarei gerifte Kur'anm Jf stl\ge 2, coe Cel bye | ce biome tefe'll ederek bigeds tas | me'vay-t eytama sslabbane> nami verilmistir. de coouklara karact ve den nesinde bunlara jorluke ye deni Es tmicettiplik ile om le dabi programs id- hal oluamuy ve daha soara diger viliyetlerde agian slab mahallinia ibtiyacina gre tertip edilmigtir. TARIHDEYIMLERY VE TERIMLERt feline gegen cami, imaret ile fig ev iatimlak olunarak mektebe Mektebin tamiri den ig yar elli bin ve harik yx yirmi beg bin kuroy al mazken o tarihten itibaren dcret alinmiys bay- lanarak bidayet-i tabsili clan sekeen Sg sonesi mayin ibtisindan seksen dirt senesi temmuzy gayesine kadar terakiim eden haniattan tabsil- bel kalinmans ve yalnz giindizleri devam ile dar ve asker maagt olarak seksan alti bin ve TARIH DEYIMLER! VE TERIMLERE 7 mir masrals olmak Grere yi bi usorundan eli bin ilerek manda olan sckiz yz dok- tan bin yetmig alts kurug tersanesi imire tahsi~ fantion mabsup olvoma Gzere hatine- maliyeden Bahriye Nezaretize havale edilmigti. ‘maliyeden sevevi bin kese akcadan baska eski kipri hs slat da tahsis oloamuy ise de bu varidat evvel ce agitang olan esham karwhgs oldegunden ve mektep ise memleketce ve halkga istifade olusa- cak eserlerden olman basabiyle tahsisatinin ve tahsi kal eden Karakoy ami rehinden kurtariip_kirasia (eski borsa ham) gt. Bu para Sdenerck rebin fek- tdilmig ve Gntine de bir kat ilive lunarak sa- yi mektebine akar ittihar olunmestur.> Die eabirair. in yerine du, Intabl-a Amire biiyik ve kigik olmak dixere iki kastmd. Has abicda her smfve mitendalt Jarindan bagka derece it biyike mir ve 2ibitleri var- en biyike mesul ami. inci mirahur'du, Bundan soara ‘mirabor, mirahurlardas sonra, birinei kethiida gelirdi. Kiigik Istabla Ami redeki ikinci kethida ikinci mirahorun muavini hur iglerine ba: ie Birinei ve ikinei mirahur dsirelerisin ayrt ayrt kitipleri vard:, Buslar ahirlara mabe _Istablr Amirenin varid ve mali- trol edilirdi, ‘Mirabur sonradan Istabl-: Amire Midird ve bu ad Osman: saltanation s0- nuns kadar devam etmigtir. Babkhase Nixirs Ali Riva Bey «Sa Himayua'da eskiden beri rikib-s gabane ve aanray balks igin birgpk hayvan beslenirdi> de- | dikten sonra (on Sgiivetasr-1 bicride Istanbul Hayats, Saray Adetleri, Peysm-s Sabah, 3 ka- nungsani 1338) binleri agen Istabl-: Amire hayranlariyle hususi gayirlar hakkinda gu tt sility veriyor : «Ba hayvanlarin idaresi igin Iataabul varinda birgok gvyirlar Istabl-1 Amireye te: lmigti. Evveli Kigithane ve Ali- Veliefendi, Curpict cayitlart, Gatalea saneagi dihilinde Bayike Cokmece g- Tania imalindes bod* ile Kestacelik iyi sahanina kadar mimtet olan Dolap gayiry (Ga- talea Intasyonu bu Delap gayirimn orte.yerine teandif eder) Dalap gaytrinia Biyikgekmece intehi mahallinden bed! ile Hadim- tet (yani Hadimkoyi ve Gatalea ceyliyen) Muba sayin ve Kigikgekmece gili- bamodan bed! ite gimal-i garkiye Samlar kiyi altindan gegerek rilere miitevasl olan Sazhdere sayin, Bayi dere ve Pasabahgesi ve civarnndaki cayitlar; saniyen Beykox, Sultasiye, Cubuhlo, Haydarpaga Yopurtsa gayirlan, Karbagalidere’sin Yopertgu kkargisins tesndif eden ve Papazia bagi denilen maballe kadar mintet olan diter sayir ve ‘eayin: hiss Saray-1 Himayun bays larina metrik idi, , eistabla himayens, exstabl-: has da wa, Yalntz ma‘ser-t tneana depildir giptam Bast heyeane dahi etmedeyim resk temam Meseld cennel't utabler gohingohide Brndan a0 gesinir Mair exe exter-t Sam ee Me Ear ad kkalevari sal ve top, dirt dit'den miivelkkep marabba* geklinde | ve top ve ssireye deailirdi jas2t-!) [Mim,] Iki direle veya. giviyi eatedecek surette: bag geklinde raptedilmesine verilen addir, |" Istavrox; hag, put demektir. ISTAVROZ KEMER (4 33295!) [Mim] Dirt adet miiselles keridonun veyahut iki t porte biribirini amuden katetmesinden hin addi ISTAVROZ elas kemere veriles ISTAVROZ SATAY (4e~ 3pas-!) [Sar] Beylerbeyi'ade bugin adiyle anilan yerde babe iken Birinci Ah oldugandan yaptirsidigs ‘ivarindaki genig saha cepcevre Ikismina hiyik oda ve seferli_ den mahaue, garp tarafina da his odalilara ve iki dil’ olan cenup kumimn bir te diger tarafina birt kugsslara, Steki keps oflan- Murad’m da eran devam ettigi bu saray sonraki tarihlerde tamamen terkedilmigtir. ISTILAH (41) [Mak,) Bir ilimde, bir feade, soni bir mina ile kullanilan kelime vey tir, Com setiahattse,. letifale Meseli: ldgatts takdim minasina olup ivazlar. dan birisi mieccel, digeri miaceel olan akidde Iogat mBualariyle astelah manalari arasinda minasebetin vileudu gart depildir Bazan minasebet Sulunur, bara da bolunmas, “Bir kel hii arasiods mUnasebet oldogu takdirde be lifza «meskuls, olmadspt takdirde «miirtecel> deair> Tammy iim! Omer keuk-1 Islamiyye ve Ista pun. bagi ¢ bulusursa bu stab? tibire «menkul> desir, baloamazsa «mirtecel> ads verlirdi ‘Maahaza birkag minade mistanel olup file macalarinda stimali meteile bala lifialara da denir, Bu halde ya gee serif olur, ya delim clur veya nine monleuli ger'ts de > lifas ligatte dua manassoa serif tarafindan duays cima 1 maldime ve ef ali mahsusa> mf. sn nakledilmigti Ikineisine: lfm, exesem yer~ diyen her 2ihayate stlak oluaurken ime tarafindan dért ayakle zThayat tu itlak olusmustur. Ocineisioe de menkul-i istlabt> denir. Ipte fokabanta, ide bbasin ye ssir uldm ve fsun veya sanayl erba- iklart birtakam tabirler bu meakul-i istlabf edlesindendirs Iatlah yerine gimdi terim kllamir, Ta. gecmevince medrese kil & kalden Anlanmaz itlahe kitab-t mukabbetin ‘Nabe Sartrot heme vanma wstlahta bogalmakla Ider bigare déim sive-i kittaptan feryat Koca Ragip Pasa Her kimin vor ise zatinda geraret kif’ Intiehat-1 lim ile misdinen olmas Fazuli ISTILAH PARALAMAK ( Se) che!) [Hol] Tomtorakl, tekelafid s62 “s6yiomek | yetinde Kallantr bir tabird seyliyde yee klar: bi: tibtrer Be 1 alatlah Pervers de deailird, Istlah azere tekellim egler Bokup ctrafa tebersim epler Vehbi IKTILAH PERVER (47, bs!) [Hak] Herkesia anliysmiyneagi yolda s5z_sSsliyes yerinde kallanslan bir tabirdie. Bunun yerine Slutlah Perdax> da denied Intilah Gere tekellam egler Bakip strofa'tiberriim epler aa ISTUFA (sb!) [San ] Dabs siyade dige- ede kollanslen ipek vestrmn, ile makagls u- rag adidir. Bunun ala ci csindisy ve sdibag> deailiral. ISTULCE (+4,5~)) [Cog] Herack anew ginda latulee, maa! gable ve P rmerkesi olan kasal § {San ] Os ad verilir. sinden bormadir, Bors'éald Ipklar mevki da veli sayilan bazs kimseletin oturmas, gimilniis olmanndandir. Sir Yahya Beyin: Ben erenler sancopigim 0 isiklar teberi Ben saves gina cerigim 0 hemen cerde ceri oldoge ISKIRLAK (31244) [Kiy.] Keragix'tn anion giydirilen iki tarafi yikesckee sarik dilablt baghiaadidie. Son. zamanlar- de Malatya’da yapilan arkecloji arasuirmalan siasinda elde edilen Eti Kabartmalarindaki Jaral baghklariaa benzemesi dikkati ATK (32) [Fik} Mevidata mem Sze: renege fhiyyat baitiaes’ véek:t” mahote ile sukut etmesi yerinde kullansir bir tibirdir. memiak ba sagede azad olarak hirriyetine kavugur, Itk; aratetmek, edilmek demek olan Itak minacion da mistamel ITK-T ALELCUUL (abies) [Fok] | Cinsi ve miktan malim, mitekavvim bir mal yopilan Wake yerinde kullamlr bir ir. Memlik bunu duyup bildigi mecliste | © mal filhal Sdememig olsa bile azad olur. UEK-1 BAAZ (0013) [Frk,] Memlkean kee men azadedilimeat yerinde Kullamihr bir tibir- . Meviinin kélesine csenin misfint azadettimn> 0 “garth DEYIMLER! VE TERIMLER! demesi bu kabildendir. Bu sureile szadedilen sre yaris azadedildigi icin diger yarinnt Sdiyerek esaretten kurtulur. ger kavle gre ine derhal axadclur. ATK-1 KOL (3+) [Fuk] Memlilké tomamen je kullanilir bir tibirdir. Mev- Idugu kélesine «sexi aradettios demesi bu kabildendir. ITK.. MUALLAK (se 5) [Fuk] Bir garte baglama Whe akere da kollanilan hiirsiin> demeti bu kabildendir. Memlik 0 it yepinea stadolur ITK-L MOPHEM (er Si) [Fk] Mite- addit me tiyin edilimeksisin bie veya jesi yerinde kullanshir bir tibirdir, Bir Mevléosn iki kélesine hitaben den birinis hirsiniz>, demesi bu kabildendir. Bu halde Mevla azadettigi kéleyi sarahates veya aimoen tiyin ve beyana me ITK-1 MONCEZ (sn 5+) [Fok] Bir garta musllék bir zamana mozaf olmysn the bir ble veys cariye derhal azadolmug elur. ITK-1 MOSTEREK (22+ $+) (Fik ] Iki veya debe sigade kimsenin mabe olan, bir ete azadetmeleri seria- ATK-1 MUZAP (tie 5) [Fok } Bir 2 .izafe edilmip lan stk yerinde kl Sen gu ayin sonunda hiirsiin» denmesi bu kabildendir, © ay athayet bulunce stk wukua gelir. ITKNAME (61>) [Fik] Azadedilen kéle ve cariyelere sabipleri tarafindan azat edildik- levine dair verilen kigndse ismidir Bu at meleri ekseriya sihipleriadisha yap»p boyu Jariea takarlards Eski wtkoamelerden biriain sureti: i hurvf oldur sup Ts ret alias ve ittisal-i rizay-i isi thar ve iyan etmig olmak hase Gtrelyttas! orta boyln gtber emred. All sam kélemiz azat ve tak ile ihrag oleate tlle keyle mayest” veyahtar,ervalve Iautesarif ve fail} moter oldogune mibe: igbw itkname tabir'yefta olueds. ‘Subud Imza Kale ve earielerden anit edilne eh rin kefesi altne ve go" eerine bu shkeameyi koyyp Byle_gmerlerd. cOinidy Kole ara elti> derinneseli de hundan nape. ITK-UN-NESEME (js) [Fi] Arad- dar. Bir nevi ym ragion benzedigi TVAL (+) [Fik] Bir i Kencileriai_besleyip sn kimaeler ablaada kllanlir bir ti Dirdir, Halle arannda ayil suretinde kel IZBANDUT (52423) [Bah] Eakiden Rum orsanlarina veriien adds. § [Hal] tri yar adam bakkinda kollam- lar bi IANE-L ASKERIYYE (.5+ 0) [Mal] at'tan sonra cizye yerine Hiistiyaalar- Vergioia ‘adidir. Miktans 15000 Bu vergi sonradan ebedeli asert> adimi aloag ve 1908 Temmuz iskilibioa kadar devam tmisiir. IANEAL CHHADIYYE (44¢- 861) [Mfal.) Moharebe zamaninda harbin ieabettirdigi fasla masraflars karplamak ye yardim olmak igin halktam alsean p hakionds leallamilsr tabirdir. Miktar. her mahallin iktidar: derece- sive gore kaza va liva izerine merkezden ter- tip ve ¢tevzi defterleria ne maktu miktar olarake kosulurdu, Seferler igin alan vergiler yard: Ki baslara da ¢lmdadiye-i seferiyye> itlake olunuyordu. Lane. imdad-1 sefe~ riyyenin fark dofruys merkere gindei ibaretti, Imdadiye-i seferiyye ise bazan merkeze derilir ve alelekser mahellerindeki alakadarlara verilerek onlar tarafindan harb ihtiyaglarin sarfedi Bir mahalde hem imdadiy. iyy ve hhazariyy jeri cihadiyye tevzi edil- digine Gok defa resmi kaystlarda tesadif olun- mugtur. Hatt bu da muvakkat iken ve hariet muharebele gk yerler sorra tarihe JANE-L HOKKAMIYYE (9% Mahkemelerde bikimleris verdikele yanlan kezayadan vemabkemeye dee bakimler igin alinan bissenia adidir. Mu ayyen ipler Gzerine olmyarak kadilarla miba- sit, mubzir, hademe gibi mistahdemt ve masraflarina makabil halktan. ian para da alimyorda, Memurlara ait ol hallerinin tevai defterlerine etiyle abaliden tarh ve tabi Tanzimat'ta IBADETGAH (t+) [Hel.] Kanualarla taninmig bir dine, bir meshebe ait ayinin ie ranina tabsis oluoan yerler hakkada kullasihe bie tabirdir. lbadet yerk demek olan be tibiria ibadethane> de kullanilr, IBADETHANE (12s) [Hel] Kanuslarl ‘tang bir dine, bir mezhebe ait ayinin iera- is shuen yerior Labonte ballon bir tibirdir. Ibadet yeri demek olan bu til yerine cibadetgih> da kallanthr. [badet; kullak etmek, tapmak, tanimak demektir, IBADIYYE (4:2!) [Kel.] Havarig taifesi firkalarindan birinn adisr. Ibadipyon muretinde de llasshr. ‘Trabloe Gurp'ls Abdallah Bi Ibed-it-Temimi tarafindan hier? 140 (757) se- nesinds ortaya atildipjxin onum adit alt -milel> de (miellifi Giritli Surrs Pasa) (BliimG 1895) gu izehat vardir: ¢Bualar kible derlerse de aamiyle smarter, Ibadiyye'yi ebl-i bid'atten snyan rahmetli Jamail Hakic [amir (Yeni lim-i Kelém, Birinci Kitep, #218) wauide iemat ve ke ederler, asbnb-i Cemel hakkinds bulumurler, Ibadi fikhs Safi kbioa yakindse> diyor. IBAHA (<1!) [Fik.] Bir geyden, ister Je isterse iatiblaki suretiyle fave rubest vermele ye fr. Caiz géemek, beis gor- memek, helal ksltnk, izin ve rubsat vermek, aiibah Kslinmak minalarina gelen ibahs Keli- esi «Kamus> da giyle izah olenmogtur: «Bir esneyi bir kimseye helal kilmel: yeni tenavil ve istimalinde morabhas ve mubayyer eylemek rniunsinadir, Pes buaun mereii bir adam kendt milli ol syi bre iin ve destur vermek colur ki hazer ve ment mukabilidir. Zira ihlal ye tahrim, giri’ tarafina miitaalliktir ve bu thar minasindan mehurdur. Nitekim heli ill-i ukdeden mebuzdur.> IBAHL (sh) [Fee] Maharrematin mibah elduguna itiket eden yorinde Kollanshe TBAHIYYUN (d9-¥) [ Kel.] Her geyt imiibah itikut edea mezhep taraftarlar: hakkinda Kellenslir bir tabirdir, Ba batt fleri itizam edesterie bay Nugirevan tarafindan idem oti tiles Merde! |. Hier! 430 (1038) esinde dofmmay olan Hasan Sabbah {siéni yetten sonra bu mezhebi kurmug, Irak, tras Sariye teraflarinda yaysimigtir, Ubakiyyen r achiylerin, begerin hudeti Gatinde oi quae au'm ederler, inennin yeryinde bir seye Toalk elmasin caiz girmemak suretiyle igi Liyune yakin bir mealegi tervig eyleler. ABKA (4)) [Udo] Tayinleri ber senes bir sene middetle yapslaa memurlardan bu middet lar andi hike) bitmeden evvel hizmetleri begenilenlerin yen den bir sene igin yerlerinde kalmalarina mi je kullamslar bie tabird’ 2 bu muamele ya memurus ‘Arapga baki kilmake, halini bozmaysp srakmak demektir, Yerlerinde birakr a sibka fernany, Emukerrer fermany, sibke bdkwd | bikie denied. IBKA FERMANI (sted &!) [da] Téyio~ Teri bir sene middetle yapilan_memurla cevvel hizmetleri begenilerek yeniden birer sexe gin yerlerinde birakslanlar hakkinda cibka* ve tmukarrer) tibirleri kullanslirds, IBKA MILATE (55%) [Ky] Yeni teveihatte bulunduga varifede biral giydirilen bil'st hakkinda kallanalie Take; yerinde birakmak demektir. | AKA HORM (66 2) [de] Tayin- | teri bir veya iki sene gibi middetle mukayyet lon memurlardan girdikleri bixmetten dolayt cnaddetlerinie weabldypina dair yarlan bikiim~ Ter bakkinda kallanilr bir tabirdie Bu mi sebetle tibka ferro, cmukarrer fermant> da deni IBKA-L MAKAN ALA MAKAN o®t «S4)) (oe Je [Hak] Bir geyi cldugu gibt birekmak ‘yerinde kul tabirdie. Buna fikib’da shap> deair. Tbka; Arapga baki, daim kilmak yerindey ceski alinde birakinak demektir. ABKA KORKO (52 &)) [Ky] TE: jetle mukayyet olan memurlardan 3 yyt_miiddetleri_vzetsle len kirkler hakekinda Kiri siyetine gare degtirdi ABLIS (.-2') [Hal.] Meet yoliyle dekgi, mugfil yerinde kullanshe bir ti dir. Iblis; Arapgs geytan demekti Etein diye halke Bogle ifsad [blis't de bis mi ettik toad ? Tokadi zade Sekip ABN.IL-VAKT (£43! 3!) (Hal.) Zamonin 1a giden, vaktio ieaplarina gore hareket | ye

You might also like