Hadislerle Nasihatlar - Cilt 2

EDEP YA HU!
Mehmed Zahid Kotku
Hadislerle Nasihatlar
Cilt 2
Vuslat: 7 Tasavvuf-Hikemiyat Serisi: 7 Isbn 978-605-61107-3-3 (cilt 2) 978-605-61107-1-9 (takm) Basm Tarihi ubat 2010
Metkan Matbaas
Bask / Cilt
Tm yayn haklar VUSLAT VAKFIna aittir. Kaynak gsterilerek iktibas yaplabilir.
Merkezefendi Mh. Ylanl Ayazma Sk. rme Merkezi No:8/1 Davutpaa - Zeytinburnu / stanbul Tel: (0212) 483 22 22
Tasarm rfan Gngrr Kapak Tasarm Sena zgi
VUSLAT Eitim, Yardmlama, Kltr ve evre Vakf www.vuslatvakfi.com

ems-i Tebrizi Mah. stanbul Cd. No: 149/2 Karatay / Konya Tel: +90 332 350 64 99
Mehmed Zahid Kotku
HADSLERLE NASHATLAR
CLT 2
stanbul - 2010
NDEKLER
Seyyid Mehmed Zahid Kotku (ks) Hazretleri Hakknda Ksa Bilgiler, 7
Mukaddeme, 37 HADSLERLE NASHATLAR Cilt: 2 lm Sonras Ahval, 43

1- Amel Defterini Ak Brakmak, 43 2- Kii ldnde Melekler, Ne takdim etti; nsanlar, Ne Brakt der, 46 3- lye hiretteki Yeri Sabah ve Akam Arzedilir, 47 4- lye Yaplan Telkin, 52 5- Mmin ldnde, Namaz Baucunda, Sadakas Sa Tarafnda, Orucu Gs, zerindedir, 54 6- Yer, Kendisine Mminin Gmlmesini, Kafirin Gmlmemesini ster, 57 7- Ehl-i Cennetin Cenazesinde Bulunanlara Allah Azab Etmekten Haya Eder, 59 8- lm ok hatrlamak, 60 9- Kii ld Vakit Kyameti Kopmutur, 66 10-lm Gelmeden nce Tevbe ve Allah Grrcesine badet, 68 11-Toprak, Hamil-i Kurann Cesedine Zarar Veremez, 70 12-Cenazenin, Teyyemmle Defnedildii Haller, 73 13-ld Vakit Salih Kii Bir An nce Yerine Kavumay, Kt Kii de Kavumamay Diler, 74
Maddi ve Manevi Temizlik, 76
6
Namaz Nur, Sadaka Brhan, Sabr Ziya ve Kuran Hccettir, 78 Temizlik, 91 Zikrullah, 93 Dnya ve hiret Saadetine Eritiren eyler, 103 Zikrin Nevileri, 109 Toplantlardan Kalkarken Okunacak Dualar, 125 La lahe llalah Demenin Faziletleri, 127 Din Kardeinin Avret Mahaline Bakmak, 145 Zulme ve Zalime Yardm Edenin Hali, 147 Emanete Riayet ve Ahde Vefa, 154 Tesbihatn Faydalar, 156 Allah Resln ve Din Kardelerini Sevmek, 161 Allah Sevgisini Kazanmann Yollar, 175
1- Yemek Yedirmek ve Selam Yaymak, 176 2- Hediyelemek, 176 3- Allah in Sevimek, 177
Muhabbetin eitleri, 181 blisin errinden Korunanlar, 199 Yer, Gk ve Melaikenin Mafiret Diledigi 3 Snf nsan, 201 Allah in Ziyaretlemek ve Birbirlerini Sevmek, 203 Kii Sevdii le Beraberdir, 225 Namaz, 229 Oru, 249 Zekt, 262
Oru Hakknda Nabinin Syledikleri, 260 Zekt Vermeyenler Hakknda, 275 Kadnlarn Zinetleri Hakknda, 288 Sadaka Hakknda Nabiden, 299
Allahn Sevdiklerini Sevmek, 304 Zenginler ve Zenginlik, 315 Sabreden Fakirlerin Faziletleri, 327
Seyyid Mehmed Zahid Kotku (ks) Hazretleri Hakknda Ksa Bilgiler

Dnyaya bir gz atnz. Huzur ve mutluluk adna neler gryorsunuz? nsan huzur ve mutluluu nasl yakalayacak? Bu konu oumuzun bildii bir gerek ki, huzur ve mutluluun merkezi, itikat, amel-i salih ve iyi ahlak ile Allah sevgisi dolu bir kalbdir. Allah (CC)n yce elisi (sav) yle buyuruyor: Dikkat ediniz! nsan vcudunda yle bir et paras vardr ki, o iyi olursa btn vcut iyi olur. Eer kt olursa, btn vcut bozulur. te, o et paras kalbdir. (Buhari) Kalb, yle harikulde zelliklere sahip ki... Ancak Rabbimize ynelmekle huzur buluyor. nk kalbin yaratcs Allah- Tel... Rabbimiz yle buyuruyor: Dikkat ediniz! Kalbler ancak Allah (CC) anmakla huzur ve skna kavuur. (Rd:28) Allah (CC)a ynelen bir kalbin sahibinde sevgi, merhamet, iyilik, hogr gibi ulv duygular geliir. lemi zenginleir. Gnl leminde nur meydana gelir ve sonunda huzur ve mutluluk iklimine yelken aar. Kalbin bu ulv ykseklie ulamas iin ehil klavuzlara ihtiya vardr. Kendisi bu noktaya ulatktan sonra, bakalarn da ykseltebilecek kemlt ehline... Bu gnl mimarlarndan biri de Gmhaneli Derghnn postniinlerinden
8
Silsile-i Zehebdeki Mrid-i Kmil Mehmed Zahid Kotku rahmetullahi aleyhtir. Hocamz Mehmed Efendi (ks) Hazretlerinin naklettiklerine gre babalar Ona: Olum Mehemmed! diye hitap edermi. Soyadlarnn mtevazi manasna geldii nfus czdannn bana not edilmi idi. Tevelltleri; hicr 1315, mild 1897 ylnda Bursa ehrinde, kale iinde Trkmenzde kmazndaki baba evinde vaki olmutur. Babalar ve anneleri Kafkasyadan 1297de g eden mslmanlardandr. Dedeleri Kafkasyada irvana bal eski bir hanlk merkezi olan Nuhadandr ki buras da eteinde, ipekilikle mehur, ahalisi mslman, hlen Azer Trkesi konuulan bir yerdir. Babalar brahim Efendi, Bursaya 16 yalarnda iken gelmi, Hamza Bey Medresesinde tahsil grm, muhtelif yerlerde imamlk yapm, Hazret-i Peygamber (sav) sllesinden bir Seyyid ve mutasavvftr. 1929da 76 yalarnda iken Bursa Ovasndaki zvat Kynde vefat etmi ve oraya defnolunmutur. Anneleri Sabre Hanm da Seyyidedir. Hocamz Mehmed Efendi (ks) Hazretleri 3 yalarnda iken muhterem anneleri yeni bir karde dnyaya getirmi ve lohusalk hali devam ederken ehit olmulardr. Bursada bulunan Pnarba Kabristanna defnedilmilerdir. Mehmed Efendi (ks) Hazretlerinin muhterem anneleri ile ilgili hafzalarnda kalan tek ey; muhterem babalarnn bir bayram ncesi eve gelirken yannda bir ift pabu getirmesi ve Olum Mehemmed, annen sana bunlar cennetten gnderdi demesidir.
Ailesi
Mehmed Zahid Kotku
Bu anne ve babadan doma aabeyleri Ahmed kir (1308 1335) subaylk yapm, Kudste ve anakkalede bulunmu, siperlerde hastalanm ve 28 yalarnda iken vefat edip, Stleme mezarlna defnolunmutur. Ayn anneden bir kk kardeleri daha olmusa da ok yaamam ve birka aylk iken vefat etmitir. Babalarnn ikinci evlilii yine Dastan muhacirlerinden, Fatma Hanmladr. Ondan doma kz kardeleri olmutur. Bunlardan Pakize Hanmn efendisi de, Bursa Ulu Cami imamlarndan ve smail Hakk Tekkesi eyhlerinden merhum Ahmet Efendi (ks)dir. Bugnk anlamda ipek bcekilii zanaatn Kafkasyadan Bursaya dedeleri getirmilerdir. Kendileri ok kkl ve zengin bir aileye mensup olmakla birlikte tamamen zhd ierisinde yaamay iar edinmilerdi. Mehmed Zahid Efendi (ks) Hazretleri ilk mektebi Oru Bey btidsinde okumular, ardndan Maksemdeki iddye devam etmiler, sonra da Bursa Sanat Mektebine girmilerdir. Bu esnada Birinci Cihan Harbi dolaysyla 19 yalarnda iken 27 Nisan 1916da askere alnmlar, senelerce askerlik yapp, birok hastalklar atlatmlardr. Ordunun Suriyeden ekilmesinden sonra, binbir glkle stanbula dnmlerdir. 23 Temmuz 1919 Cuma gnnden itibaren 25. Kolordu 30. ubede yazc olarak vazifeye devam ettikleri, 1922 Martnda hala bu vazifede olduklar hatra defterinden anlalmaktadr. Hoca Efendi Hazretleri (ks) stanbulda bulunduu esnada eitli dini toplantlara, derslere, camilerdeki vaazlara devam
Tahsili
Tasavvuf ve Din Hizmetleri
10
etmilerdir. Bilhassa Seydiehirli Abdullah Feyzi Efendi (ra)yi ok sevdikleri anlalyor. 29 Temmuz 1920 Cuma gn, Cuma namazn Ayasofya Camiinde eddan sonra Vilayet nnde bulunan Fatma Sultan Camii yanndaki Gmhneli Tekkesine giderek Dastanl mer Ziyddin Efendi (ks)ye intisb eyleyip gnden gne ahvalini terakki ettirmilerdir. mer Ziyddin (ks) Hazretlerinin, 18 Kasm 1921 (Hicri 1339) Cuma gn vefatndan sonra postniin-i ird olan Tekirdal Mustafa Feyzi (ks) Efendinin yannda tahsil-i kemlta devam etmiler, birok defalar halvete girmiler, 27 yalarnda hilfetnmeyle birlikte Rmuzl-Ehadis, Hizb-i Azam ve Delill-Hayrt iczetnmelerini de alarak Beyazt, Fatih ve Ayasofya Camii ve Medreselerinde derslere devam etmiler, bu esnada hafzlklarn da tamamlamlardr. Ayn zamanda hocasnn iareti zere muhtelif kasaba ve kylerde dini hizmetler fa etmilerdir. Mustafa Feyzi (ks) Hazretlerinin vefatndan sonra Bursaya dnerek yerlemiler ve evlenmiler, 1929da vefat eden babalarnn yerine Bursa Ovasndaki zvat Kynde 1516 sene kadar imamlk yaptktan sonra, Bursada nce bir mddet Veled Veziri Camisinde fahri hatiplik yapmlar, daha sonra, ftade Camii erifinin imam-hatipliine tayin edilerek, ehirde hisar iindeki baba evine yerleip, burada, 1945den 1952ye kadar hizmet etmilerdir. 1952 Aralk aynda, Gmhaneli Dergh Postniini eski tekke arkada Kazanl Abdlaziz (ks) Hazretlerinin vefat zerine onun hizmet ettii Zeyrek ivicizade Camisinde hizmete balamlar ve burada 1/10/1958 tarihine kadar vazife yapmlard. Daha sonra skenderpaa Camii erifine
Mehmed Zahid Kotku
nakil olunmular ve vefatlarna kadar da bu camide vazifeli olarak kalmlardr.
11
Ahirete rtihalleri
Hocamz Mehmed Zahid (ks) Hazretleri, vefatndan takriben bir sene kadar nce rahatszlanmlard. iddetli arlarndan srekli olarak muzdariplerdi ve zor ayakta durabiliyorlard. 1979 yaznda uzun zaman kalmak zere gittikleri Hicazdan, ar hasta olarak 1980 ubatnda dnmek zorunda kalmlard. 7 Mart 1980de ameliyata girdiler ve midelerinin te ikisi alnd. Ameliyattan sonra tedricen dzeldiler. Hatta 1980 Ramazannda hi aksatmadan oru tuttular, hatimle teravih kldlar, vaaz ettiler, Hac mevsimi gelince de son haclarna gittiler. Orada rahatszlklar iyice nksetmiti. Hacc glkle ifadan sonra, 6 Kasm 1980de stanbula dndler. 13 Kasm 1980de (5 Muharrem 1401), Perembe gn gzyalar ile uyur gibi bir halde iken ahirete irtihal eylediler. Cenaze namazlar 14 Kasm 1980 Cuma gn Sleymaniye Camiinde muhteem, mahzun, vakur ve edepli bir cemm-i gafir tarafndan klnarak, mbarek vcutlar, Sleymaniye Camii haziresinde, kendisinden feyz ald hocalar ve stadlarnn yanndaki istirahatghlarna defnolundular. Vefatlar slm leminde byk zntye yol am, Suudi Arabistanda, Kbede, Kuveytte ve daha pek ok ehirde gyablarnda cenaze namaz klnmtr. Vefat tarihi olan 13 Kasm 1980 tarihli takvim yapraklarnda ok manidar ibareler yer alyordu. Mesel bunlarn birindeki u nazm yn- taaccbdr:
12
Arkamdan Alama
ldm gn tabutum yrynce Bende bu dnya derdi var sanma! Bana alama,Yazk, yazk! Vah, vah! deme! eytann tuzana dersen vah vahn sras o zamandr. Yazk yazk asl o zaman denir. Cenazemi grdn zaman Elfirak, elfirak! deme! Benim bulumam asl o zamandr. Beni mezara koyunca elveda demeye kalkma! Mezar cennet topluluunun perdesidir. Mezar hapis grnr amma, Aslnda cnn hapisten kurtuluudur. Batmay grdn ya, domay da seyret! Gnele aya batmadan ne ziyan gelir ki? Sana batma grnr amma Aslnda o domadr, parlamadr. Yere hangi tohum ekildi de yetimedi? Neden insan tohumu iin Bitmeyecek, yetimeyecek zannna dyorsun? Hangi kova suya salnda da dolu olarak ekilmedi? Can Yusufun kuyuya dnce niye alarsn? Bu tarafta azn yumdun mu, o tarafta a! nk artk hay-huyun, meknszlk leminin boluundadr.
emil-i erifi
Hocamz Mehmed Efendi (ks) Hazretleri uzunca boylu, iri kemikli, yaplca, heybetli, pehlivan gibi bir zatt. Beyaz tenli, dolgun pembe yanakl, uzunca ak sakall, geni alnl, aralkl kal, irice bal, gl yzl, sevimli, alml bir kimse idiler. Genken zayf olduklarn, kszlkte yemek yerine yu-
Mehmed Zahid Kotku
murta iivererek byle iri vcutlu olduklarn glerek anlatrlard. lk grte insanda sevgi ve sayg uyandran bir halleri vard. Tandna tanmadna selm verir, gler yz gsterir, gnl alrlard. lk nazarda koyu kestane renkli grnen, fakat dikkatle baklmas imknsz, esrarl ve derin manal gzleri vard. Gzleri iinde krmzlk, srtlarnda ve karnlarnda ise avu ii kadar iri bir ben mevcuttu. Hafzalar ok kuvvetli idi, konumalar tatl ve sfiyne idi.
13
ahsiyetleri
Hocamz Mehmed Efendi (ks) Hazretleri, ok kere halk telaffuzu kullanr, karsndakine sz frsat tanr, ok iyi bildii bir eyi bile sanki ilk defa duyuyormu gibi yumuak bir tavrla dinler, manal ve nkteli cevaplar verirlerdi. Sohbetleri ho, hutbeleri fevkalde cellli olurdu. Hutbe esnasnda seslerini ykseltir, ordu nndeki bir komutan gibi celdetle ve irticalen konuurlard. Kerametlerini gizler, kendilerini hi belli etmez, kimsenin kusurunu yzne vurmaz, mtevazi, gler yzl, baklaryla insann iini okur, herkesin haline gre konuur, kiinin bilmedii eyi sorup mahcup etmezlerdi. Talebelerine ve insanlara kar alak gnll davranr, onlara bir karde gibi muamele ederlerdi. yle ki, bu duruma aldanan insanlar, kendilerini nerede ise bir arkada gibi grrd. ok temiz ve titizlerdi. nne bir ey damlasa eyvah kabahat ettik derlerdi. ou zaman sofralarnda misafir bulunurdu. Hibir zaman hibir kimseye emir vermezlerdi. Zengin fakir demez, herkesin davetine gider, gnl yaparlard. Bazen de davetsiz gider, fakir yahut hastann gnln alr, dua ederlerdi. Skldklarn hi belli etmezlerdi. Aman sakn bir kalp krmayn, krarsanz o size yeter de artar derlerdi. Dost-
14
larna vefalar emsalsiz idi; onlar ziyaret eder, arar, sorarlard. Akrabalarna kar vazifelerinde kusur etmez ve onlara kar hibir yardm esirgemezlerdi. nsanlarla konuurken, glmseyerek sz sylerler, kimseye dorudan yle yap, yle yapma demezler, m ile, misalle, dolayl yoldan arzularn anlatrlard. Dini mevzularda olmayan suallere net cevap vermezlerdi. zel hayatlarnda ev halkna kar mfik ve latifeli davranr, onlara dorudan doruya bir ey emretmez, bir ay olsa ieriz gibi tabirler kullanrlard. Hocamz (ks) Hazretleri, daima telmih ve m ile sylerler, anlalmazsa sabrederlerdi. Midelerinin te ikisi alnacak hale geldiinde bile, hastalklarndan hibir ikyette bulunmamlard. Rahatsz olduklar, hac annemiz tarafndan ksa istirahatlar srasnda kardklar hafif sesle anlalabilmiti. Hocamz Mehmed Efendi (ks) Hazretleri kimseye sert muamele etmezler ve kimsenin gnln krmazlard. Kendileri slama aykr olmayan hemen her teklife peki derlerdi. Gereklemesi mmkn olmayan tekliflere bile peki demiler, vefatlarndan ksa bir zaman nce de Siz peki demesini renesiniz diye, olur olmaz tekliflerinize peki diyorum buyurmulardr. Pekey demesini renmek lazm ve Arkadalk pekey demekle kaimdir szleri mehurdur.
Tevzu ve Teslimiyetleri
Hocamz Mehmed Efendi (ks) Hazretleri o kadar byk bir tevazu sahibi ve kendisini gizlemekte o kadar mahir idiler ki; en iyi bildikleri bir mevzuyu dahi, muhataplar, Hocamz Mehmed Efendi (ks)nin bilmedikleri zann ile uzun uzun izah ederken, Hoca Efendi (ks) Hazretleri hi seslerini karmadan, onu sonuna kadar dinlerlerdi. Ziyaretlerinde bu-
Mehmed Zahid Kotku
lunmu bir yabanc, Hocamz (ks)n tevazusunu riyaya kamayan bir tevazu olarak nitelendirmitir. Kendileri; kerametleri zahir byk bir mrid-i kmil ve zamann kutbu olmalarna ramen, makamn ve kemltn gizlerler, normal insanlardan biri gibi grnrlerdi. Talebeleri kendilerinin bu halinden ou zaman aldanr ve edebe muhalif laubalilie debilirlerdi. Gene bu tevazu sebebiyle insanlar Hocamz Mehmed Efendi (ks) Hazretlerini cana yakn bulur, kendisinden ekinmez ve Ona yaklar, istedii suali iinden veya dndan sorard. Suallerin cevaplar, soran mesul mevkide brakmamak iin net olmaz, dolayl olurdu. Tasavvufu ok iyi biliyor, ne muazzam mutasavvf, ne kadar stn bilgili adam, denmesini hi mi hi istemezlerdi. Bilen bilmeyen herkese kaplarn ak tutmak iin tevazuyu hi terk etmemilerdi. Her grenin Onu bir ky imam zannetmesine baylrlard. Hocamz Mehmed Efendi (ks) Hazretlerinin zamann kutbu olduklar, pek ok kiinin harikulade hallerine ahit olmalar ile son zamanlarnda anlalabilmitir. Seyyid olduklar ise ancak vefatlarndan sonra renilebilmiti. Daima herkese kaplar akt. Gnn be vakti Hocamz Mehmed Efendi (ks) Hazretlerini grebilmek Onun sohbetinde bulunabilmek mmknd. Hi bir kimseyi kaplarnda bekletmemiler ve kaplarndan geri evirmemilerdi. Kendisine ulaamayan fakat bir ey sormak isteyen veya bir mkl olana da, onu hi krmadan, ona en ufak bir klfet vermeden ulamasn bilirler, bunu da byk bir gizlilik iinde yaparlard ki bunlarn ou vefatlarndan sonra ortaya kmtr. Birini dinlemekte, maddi ve manevi derdine are aramakta ok cmert olmakla beraber, fevkalade maddi skntlar iinde olduklarnda dahi, ihtiyalarn hi kimseye syle-
15
16
memilerdi. Kimseden, kimse iin de para ve dier yardmlar hususunda arac rolne girmemilerdi. Kimsenin iine, eine, ana, mesleine, merebine, gelirine, giderine, evine barkna, vastasna, makamna, mansbna, giyimine, kuamna, varlna, yokluuna ne karr ve ne de zenirlerdi. Bir keresinde Mekke-i Mkerremede kendisine sadaka vermek isteyen bir yabancnn verdii paray kabul etmiler ve yaknlar hayretle nedenini sorduunda biz o paray almasaydk, o kii her sadaka veriinde acaba reddedilir miyim diye tereddt edecekti buyurmular, o srada oradan geen bir ihtiya sahibine, parann zerine birka mislini de koyarak tasadduk etmilerdir. Kskanlk ve ekememezlik sanki lgatlerinden tamamen silinmiti. Ben falancadan ders almak istiyorum diyene de iltifatkr davranarak o kimseye nasl ulaacan ince ince ve zevkle anlatrlard. Daima gnllere Allah (CC) sevgisi naketmeyi gaye edindikleri, her tavrlarndan anlalyordu. Hanmlara ders tarifi yapmaktan son derece ekinmilerdi. Zaruret hallerinde ancak kar-kocaya, baba-kza veya yannda muhterem validemizi bulundurarak odann dnda oturan bir hanma ders tarif ettiklerine rastlanmt. Sen bu tarif ettiklerimizi hanmna da anlat, o da derslere devam etsin dedikleri de olmutu. Hanmlara cihad olarak; kocalarna hizmet etmeyi ve evlerine sahip kmay, ocuklarn iyi bir mslman olarak yetitirip terbiye etmeyi, dedikodulardan son derece uzak durarak, civarna slam yaymaya almay tavsiye ederlerdi. Hocamz Mehmed Efendi (ks) Hazretleri hizmetleri ve sohbetleriyle olduu kadar yaantsyla da insanlara slam bir
Snnete Olan Ballklar
Mehmed Zahid Kotku
hayatn nasl olmas gerektiini gstermilerdi. Muhterem Ali Ulvi Kurucu Rahmetullahi Aleyh, Hocamz Mehmed Efendi (ks) Hazretlerinin kendisini en ok etkileyen ynn Snnetleri ihya etmek, Peygamber gibi yaamak... Yani hal ve hareketlerini Efendimiz (sav)e uydurmak... eklinde anlatyordu. Sanki Rasulullah (s.a.v) gryor da, O nasl hareket ediyorsa yle hareket ediyorlard diyordu. Hocamz Mehmed Efendi (ks) Hazretleri, kendi stadlarna fevkalde saygl ve bal idiler. Kadm dostlar, stadlarnn meclisine gittiklerinde Hoca Efendi (ks) Hazretlerinin diz st oturup, ba eip hi ayak deitirmeden edeple oturduklarn anlatrlar. Bu ballkla ilgili olarak, Aziz Efendi Hazretleri (ks) 1950 senesinde aadaki menkbeyi aktarmlardr: ki arkada vard, bunlar Cuma namazlarn Hocalar Mustafa Feyzi (ks) Hazretlerinin kld camide klmak isterlerdi. O Hazret de Cumay ya Beyazt, ya da Ayasofya Camiinde klard. Bu arkadalar Cuma vakti, nce Beyazt Camiine gelirler, kapdaki deri perdeyi kaldrp ieriyi koklarlar, Hocalarnn kokusunu alrlarsa ieri girerler yoksa Ayasofyaya giderlerdi. Bu iki arkadatan birinin Hocamz Mehmed Efendi (ks) Hazretleri olduu bilinmektedir. Nitekim Rasulullahla (sav) rabtal olanlara has olan bu koku, Hocamz Mehmed Efendi (ks) Hazretlerinden de yaknndakiler tarafndan defaten duyulmutur. Gece ve sabah ibadetlerine ok riayet ederler, talebelerini de bunlara tevik ederlerdi. Ziyaretlerine gelene sormadan cevabn verir, istemeden ihtiya sahibinin muhta olduu eyi balarlard. Gnllere ve ryalara Allahn izni ile tasarruflar vard. Bereket gittikleri yere yaar; bolluk Onunla beraber gezer, en cra, en ktlk yerlere O gelince nimet dolard. Beraberinde seyahat edenler, tevafuklara, tecellilere, madd
17
18
ve manevi hallere ve ikramlara gark olur, hayretlere derler, parmaklarn srrlard. Btn ihvan iinde belki de kendilerini en iyi anlayan ve ona gre davranan da muhterem eleri Hac Annemiz Hazretleri olmutur. Gnlk oturduklar mindere bir kez bile -velev ki ocuk dahi olsa- bakasn oturtmaz, Hoca Efendi (ra) hakknda fevkalade titizlenir, bakalar tarafndan -ok yakn aile bireyleri de olsa- zel eyalarnn kullanmna izin vermezlerdi. Hoca Efendi Hazretlerine (ra) ve ihvana kar cansiperane hizmeti ibadet bilirler, yaz-k souk-scak demeden her gelene yemek hazrlarlar, kahvalt ikram ederlerdi. ayn o kutlu hanede ka kez demlendii bilinmezdi. Bunlar yaparken zellikle 1960 yllarnda her gn darda maltz yaklr, yemekler orada pier, ay orada demlenirdi. mrleri boyunca evlatlar ve torunlar tarafndan muhterem Hac Annemiz Hazretlerinin bir kez yattklar, uyuduklar grlmemitir. Bir kez bile olsa yoruldum, bittim gibi bir ikyetlerine ahit olunmamtr. Bunlar burada bir vefa rnei olsun diye arz etmeyi bor biliriz. unu da kanaati acizanemiz olarak uygun bulduk ki byle bir mridin arkalarnda onlara hizmet ve vefada sanki bir Hatice-i Kbra validemizin 20. asrdaki ruhdan grdk demek abartl olmasa gerektir.
Talebelerini Yetitirme Tarzlar

Hocamz Mehmed Efendi (ks) Hazretleri gerekten milletimize Mrid-i Kamillik rnei gstermek zere yetitirilmi gibi, faaliyetlerini lfetin tesisi iin srdrmlerdi. Var gc ile enaniyeti terke, her eyde Allah (CC)n rzasn arayarak Onun sevgili bir kulu olmaya, dedikodu ve gybet et-
Mehmed Zahid Kotku
memeye, milletin birlii ve beraberlii iin almaya kararl bir ekilde hibir nefesini boa geirmeden gece gndz gayrete soyunmulard. Hocamz Mehmed Efendi (ks) Hazretleri dersini dinleyenlere yeni bir ey anlatyorsa, sanki kendileri de yeni renmi gibi anlatrlar ve bugn bir eserde yeni bir eye rastladm derlerdi. Bylece dinleyenler iin tatbik hususunda ge kalnmadn, bu yalarnda olmalarna ramen kendilerinin de yeni rendiklerini st kapal olarak sylemi olur ve bu hl zere talebelerini eitirlerdi. Hocamz Mehmed Efendi (ks) Hazretleri, ele ald bir kimseyi terbiye edip yola getirinceye kadar byk bir sabrla alrlard. lk zamanlarda kusurlarna msamaha ederler, yllarca alr, yar yolda bkp brakmazlard. nsanlar slahn bir ka lfla ve mnakaa ile deil, hl ile ayrca sabr ve almakla olacan buyurmulard. Hocamz Mehmed Efendi (ks) Hazretlerinin sohbetlerindeki bululara tebihlere hayran kalmamak mmkn olmazd. ok uzun ve derin dnrler, bir ayetin, bir hadisin zerinde haftalarca, aylarca durup konutuklar olurdu. 1980 senesinde tedavi grmekte olduklar kum havuzunun ierisindeyken sylemi olduklar u szler, slikin Allah (CC) yolundaki grevini harikulade bir tasvirle anlatmaktadr: Sluktan murad, eritii mertebede sinein kanadna demeyen dnya ve iindeki mlevveslikten uzak olmak kayd ile msterih bir zevkle yaarken, vasl olamad mertebeler iin ite u kum taneleri adedince gam ekmekten ibarettir. Bu yolun ilme dayandnn uuru iinde kesb ve vehb ilimlerde zirveye erimilerdi. Nitekim bir talebesine Evladm, ite bu Kuran- Kerim bize tam 30 ylda sure sure deil,
19
20
sayfa sayfa deil, yet yet deil, kelime kelime yutturuldu. buyurduklar nakledilmektedir Hocamz Mehmed Efendi (ks) Hazretleri, en kat kalpli bir kimseye dahi nazar etseler veya o kimse vaaz ettikleri camiye ya da sofrasna olsun, bir kerecik getirilse, kalbi yumuard.
Sosyal ve Ekonomik Yaamdaki Etkileri

Mehmed Zahid Efendi (ks) Hazretleri yalnz gnller sultan deildi. O ayn zamanda gzel lkemizin manevi ve maddi kalknmasn ve glenerek slam lemine rnek olmasn isteyen ve bunu can gnlden tevik eden bir dava adam idi. Bireysel kazanmlarn bir araya getirilerek toplum yararna yatrmlara dntrlmesini iaret ve tevik ederlerdi. Bu kapnn nnde cemaatin dizdii otomobillerden rahatsz oluyorum, rahatsz oluyorum! ... Yabanc diyarlara ekmek paras iin giden iilerin o diyarlara gitmemesi var iken buna mecbur kalnmas beni zyor. O getirilen otomobillerin yerine atlyeler, fabrikalar kurulsa ve a susuz vatandalara i bulunsa, hem onlar slam diyarnda yaama imkn bulur, hem de biz, yabanclarn klesi olmazdk buyurmulard. Birok konumalarnda, Hocamz Mehmed Efendi (ks) Hazretleri, ekonomik ynden, zelikle de kk sanayi ve ar sanayide, darya baml olmamak iin sanayilemek gerektiini dile getiriyorlard. Trkiyenin ekonomik bamllnn, kltrel bamll getireceini misallerle izah ediyor ve bunun da Batya tutsaklk anlamna geldiinin uuru ile mslmanlarn kalknmas iin birlemeyi, bir ibadet gibi alglamalarn istiyor ve teebbsler, irketleerek yaplrsa daha kalc, daha gl, daha heybetli ve daha gzel olur diyorlard.
Mehmed Zahid Kotku
Hocamz Mehmed Efendi (ks) Hazretlerinin Trkiyenin sorunlarna getirdikleri zm nerileri, sadece dnce dzleminde kalan fikirler deildi. Mesel mill sanayimizin kurulmasn gndeme getirmiler, bilhare incelemelerde bulunmak zere yurt dna kmlar ve bylece bir tabu gibi grnen yerli sanayinin kurulmasyla ilgili korkularn almasna yardmc olmulard. Bizzat tevikleriyle kurulan ve zamannda Avrupann en byk fabrikalar olan tesisler bu balamda gzel, canl birer rnektir. Hocamz Mehmed Efendi (ks) Hazretleri, mevki, makam ve para tutkunu olmaktan kurtarmaya alt insanlar bir yandan da Trkiyenin ynetimine talip olmaya ynlendiriyorlard. nk gzel yurdumuzun ancak mevki ve makam dkn olmayan insanlar eliyle kalkndrlabileceine inanyorlard. Ahlkyla, yaantsyla, tebessmyle, yaratlan Yaratandan dolay seven ve kucaklayan felsefesiyle gnlleri fetheden Hocamz Mehmed Efendi (ks) Hazretleri, hayatn her anna inancn hkim olmas iin almlar, geriye imzal imzasz birok eser brakmlardr. Vakflar, dernekler, ticari kurulular, eitli yaynlar, her kademeden talebeler... Hocamz (ks) Hazretlerinin, vefatlarndan bir hafta nce, hacdan dnerken Medine-i Mnevverede yaptklar bir konumadaki u szleri Onun yaam felsefesinin hem bir zeti, hem de sevenlerine brakt mirasdr: Ne dervilikte, ne eyhlikte, ne imamlkta i yok. , Allah (CC)n rzasn kazanabilmekte. , Allah (CC) n rzasn kazanabilmekte... , Allah (CC)a sevgili kul olabilmekte.
21
22
Hocamz Mehmed Efendi (ks) Hazretlerinden Nasihatler

Sen amellerin ilendii ve fakat hesap sorulmad u zamanda frsat eline gemiken deerlendirmeye bak. Amel ilemenin mmkn olmad, orada ilense de be para etmeyecei, pimanlklarla yerin gn inleyecei ve fakat hesap sorulaca, hesap grlecei, dn olmayan ahiret meknna doru gidiyorsun. uurlu ol, akll ol. Akln gzel iler yapmakta kullanmaya bak. Byklerimizden ibret al. Boa zaman geirme ey aziz karde nsan dakikada ortalama 18 defa nefes alyor. Her nefesinde Allah (CC)a kar zimmetlenmi olur. Kalp atlar ise normal olarak dakikada 72 adettir. u halde sen ey karde, her dakika 72 kere sana bu at temin eden Rabbini anmaya mecbur deil misin? Bu uurda yaamalsn. Bir gnde 24 saat ve 1440 dakika var. u hale gre gnde 26,000 defa Allah diyesin ki nefeslerinin kart kadar Rabbini zikretmi olasn. Kalbinin atlarn dnecek olursan gnde 104,000 defa Rabbini anabilmelisin. Biz yle veliler tanyoruz ki Rabbimizin yeryznde Rahmet olarak vazifelendirdii peygamberler adedinden fazla Allah demeyi kendi nefislerine bor bilmiler, yani gnde 125,000 defa Rablerini anmlar. te bunlarn dualar sayesinde bu lkenin pek ok yerine kfirler girememi, karlarnda hibir fiziki ve maddi g olmamasna ramen, korkularndan lkeye girmelerine frsat bulamadan def olup gitmilerdi. anakkale niin geilemedi bir dn. Karlarnda daima ehl-i zikrin dualar vard. Her dua kfirin tepesinde mermi gibi ilem grmedi mi? te bu zikirler seni yle bir sevgili kul haline getirir ki 4 dakikada
Mehmed Zahid Kotku
bir derece yani takriben saatte 1700 km hzla dnen u dnek dnya senin ayaklarnn altnda dner de sen dnmezsin aziz dostum, sen dndrlmezsin aziz karde. Herkes dnek olsa da gene sen dnek olamazsn. Yalan dnya iindekilerle dne dne mrn yitirir de sen dnmezsin! Sen dnmezsin! Rabbinin sevgili kulu olarak u fni dnyada kimseye zarar vermeden mrn tamamlar, arkandan dualar edilen biri olur gidersin. Allah (CC) seni ya Allah demen veya birine Allah dedirtmen iin yarattn hi hatrndan karmamalsn. Sen byle olmaya devam edebilsen, Rabbin senin ayan dnyaya bastrmaya kyamaz. unu hatrndan karma ki Cenab- Hakkn gizledii sm-i Azam senin iindedir. Bul onu kar. Greyim seni. Bu Rabbimin taahhddr. smi Azam senin iinde olur da hi Rabbim seni incitir mi? Senin burnunu bile kanatmayaca gibi... Ya Sriye! le-l Cebel! dediinde 1500 km mesafeden sesini duyurur. te meydan! nsanlarla iyi geinmek istiyorsan kimseyi tenkit etme! Fakir zengini, zengin fakiri tenkit etmeye kalkmasn. Halkn sevdiini halka ikyet etmeyin. (Halk kandranlarn halka anlatlmas ise ibadettir). Kimsenin iine, gcne karma! Dedikodu yerlerinde bulunma! Kardelerinizi sk sk ziyaret ederek acaba hangi hizmetinde bulunabilirim, hangi iine yarayabilirim dncesini sakn terk etmeyin. Bu dnce, sizin muhabbetinizi artracaktr Hocamz Mehmed Efendi (ks) Hazretlerinin, 1980deki son haclarnda Mekke-i Mkerremede bir veda hitabeti nitelii tayan u konumas ok manidardr: Buralarda bin sevap ileniyor. Bir taraftan da bin gnah ileniyor. Hlbuki bir anlk cihad krk hacdan efdaldir.
23
24
Bir anlk nefis ile mcahede (byk cihad) ise seksen nafile hacdan efdldr. Byk cihad ise ancak halvetlerle olur. Allah demekten daha byk ibadet mi olur? Halvette her nefeste Allah deme alkanl edinirsin. Halvet cami, mescid gibi yerlerde olduu gibi evde de olur. Buralara gelmek yerine ylda defa, yani Ramazann son on gnnde, Zilhiccenin arife gn dhil on gnnde, Muharremin ilk on gnnde halvet usullerine uygun olarak bir yerde geirmenizi, orada ne yapacanz da Gmhaneli Ahmed Ziyddin Efendi Hazretlerinin (ra) eserlerini okuyarak renmenizi tavsiye ediyorum. Bir daha toplu olarak buralara gelemeyiz. Toplu olarak da bulunacamz zannetmiyorum. Ne dervilikte ne imamlkta, ne eyhlikte i yok, i Allah (CC)n rzasn kazanabilmekte, i Allah (CC)n sevgili kulu olabilmekte. Allah (CC)n rzas ise devaml gnahlardan kaarak ve ibadetlerle renilir. ok bilmek hner deil. Her ilmin stnde ilim vardr. ok parann da hesab oktur. Kuvvete sahip olmak da hner deil, hner o kuvveti, o ilmi, o paray Allah (CC)n emrinde kullanabilmektedir. lim, edeb ve takvay beraber yrtn. Gnlnze eytan sokmamaya aln, karmas ok zordur. Gmhanevi (ks) Hazretleri, gnahlar ihtiva eden kitaplarn -Necatl Gfilni- her salike 1000 defa okuturlard. Siz de okuyun. Buralara farz hac iin veya baka maksatla gelinecekse, ceplerinizi iyice doldurarak gelin. Sakn kimseye snmayn. Onun bunun yardm ile hac etmeye kalkmayn. Yerlerde srnr gibi hac yapmayn. badetiniz bitince de hemen memleketinize dnn.
Mehmed Zahid Kotku
Evrad- erifin nas

Aziz Kardelerim! Bu gne kadar pek ok dua kitaplar yaynlanmtr. Abdlkadr Geylni, Ahmed Rufi, Hasan- azeli, Muhammed Bahaddin Nakibend Hazretleri gibi daha nice byklerin tertip ettikleri gnlk, haftalk evrd kitaplar inceden inceye tetkik edilerek u an evlerde, mescitlerde takip edilmekte olan evrad- erf meydana gelmitir. Bu tarzdaki yedi gnlk evrd bir daha meydana getirmek imknszdr. Bu Kuran evradna ilaveten; Buhari, Tirmizi, Camius-sagir, Ramuz ve dier hadis kitaplarndaki Peygamber Efendimiz (sav)in mbarek dudaklarndan dile gelmi zikir ve dualarla stad- muhteremimiz Ahmed Ziyaeddin Gmhanevi (ks)nin tertip ve bizlere emanet ettikleri iki binden fazla sayfalk kitaptan seme dua ve zikirler alnmtr. Dikkat etmelisin ki senin oradan buradan duyarak biimlendirdiin dualar bunlarn yerini tutmaz. Sen bu evraddaki dualar usulne uyarak oku. Cenab- Hak muhta olduun ve olacan her eyi bilir. Onlar diledii zaman sana ihsan eder. Her kim ki bu evrad salih bir niyetle, ihlsla okusa, Allah (CC)n izni ile muradna kavuur. Bu evrad- erifi gn gnne ve Allah (CC)dan midini kesmeden srekli olarak okumaya devam etmelisin. Niyetinin halis ve saf olmasna dikkat et. Allah (CC), can gnlden okuyacanz evrad- erifin feyiz ve bereketini sizden ve bizden eksik etmesin. Bu evrad- erif ile beraber; Allah (CC) bizlere mslman olarak yaamay, mslman olarak lmeyi sonsuza kadar cennette sdt efendilerimiz ile beraber kalmay nasib etsin. Mehmed Zahid Kotku (ks)
25
26
stadmz Mehmed Zahid Efendi (ks) Hazretleri, tertib ettii bu muazzam eser olan Evrad- erif ile bir kimsenin ilaveten hangi namazlar klacan, namazlardan sonra hangi sureleri okuyacan, hangi zikirleri yapacan, rabta eitlerini anlatmtr. Kendisi, kimsenin bir kelime dahi ekleyemeyecei zarafette, sanki Halidiyye ye merbut yepyeni bir Zahidiyye nin karkasn tekil edercesine, efradn cami, ayarn mani olan bu Evrad- erif i ina etmilerdi.
Mehmed Zahid Kotku
Mehmed Zahid Kotku (ks) Hazretlerinin Altn Silsile-i erifleri

Silsile-i Zeheb 1. Bamzn tac, gnllerimizin tabibi, dnya ve ahiret efaatimiz, hidayetimizin, gzlerimizin ve letifimizin nuru, yaratlmlarn en stn: Seyyid-i Kainat Hz. Muhammed Mustafa (sas) Sddkiyye 2. Peygamber Efendimiz (sav)in en sadk ve maara arkada, ashabn en stn, Sddkyyenin kurucusu: Hz. Ebubekir Sddk (ra) 3. Peygamber Efendimiz (sav)in kendi ailesine severek dhil ettii: Hz. Selman el-Farisi (ra) 4. mamlarn imam: Hz. Kasm bn-i Muhammed (ra) 5. mamlarn rehberi: Hz. Cafer-i Sadk (ra) Tayfuriyye 6. Kutuplarn kutbu: Hz. Beyazid el-Bestami (ks) 7. Evliyalar kutbu: Hz. Ebul-Hasenil-Harakani (ks) Haceganiyye 8. Kutuplarn kutbu: Hz. Eb Ali el-Faremedi (ks)
27
28
9. Kutuplarn kutbu: Hz. Yusuf el-Hemedani (ks) 10. Kutuplarn kutbu: Hz. Abdlhalk el-Gcdvani (ks) 11. Evliyann kutbu: Hz. Arif er-Rivgeri (ks) 12. Evliyann kutbu: Hz. Mahmud ncir el-Fanevi (ks) 13. Evliyann kutbu: Hz. Ali Ramiteni (ks) 14. Evliyann kutbu: Hz. Muhammed Baba es-Semmasi (ks) 15. Evliyann kutbu: Hz. Emir Kll (ks) Nakibendiyye 16. mamlarn imam, kutuplarn kutbu, Silsile-i Zehebin srekli dzenleyicisi, Abdlhalk el-Gcdvaninin kabri eriflerinden tarikatn btn boyutlarn ve zellikle hf zikrinin inceliklerini tahsil eden, srekli feyiz ve nur kayna Hz. ah- Nakbend Muhammed Bahaddin veysi el-Buhari (ks) 17. Nakibend Hazretlerinin damad erifi ve evliyann kutbu Hz. Aleddin Attr (ks) 18. Evliyann kutbu: Hz. Yakub el-erhi (ks) 19. Evliyann kutbu:
Mehmed Zahid Kotku
Hz. Ubeydullah Ahrr (ks) 20. Evliyann kutbu: Hz. Muhammed Zahid (ks) 21. Evliyann kutbu: Hz. Muhammed Dervi (ks) 22. Evliyann kutbu: Hz. Hacegi el-Emkenegi (ks) 23. Evliyann kutbu: Hz. Muhammed Baki (ks) Mceddidiyye 24. kinci bin yl yenileyicisi, evliyann kutbu, tarikat eriattan her boyutu ile ayrmadan; yeniden rk, dil, corafi tm farkllklar slama endeksleyerek projelendiren: Hz. mam Rabbani Mceddid-i Elf-i Sani Ahmed Faruk es-Serhendi (ks) 25. mam- Rabbani nin olu, evliyann kutbu, urvetlvska: Hz. Muhammed Masum (ks) 26. Evliyann kutbu: Hz. eyh Seyfddin (ks) 27. Evliyann kutbu: Hz. Seyyid Nur Muhammed el-Bedvni (ks) 28. Evliyann kutbu: Hz. emsddin Cn- Cnn Mazhar (ks) 29. Evliyann kutbu: Hz. eyh Abdullah ed-Dehlevi (ks)
29
30
Halidiyye 30. Evliyann kutbu, ak ve gizli ilimlerde iki kanat sahibi, efendimiz, rabta eyhimiz, hf zikirlerin tmn yeniden tanzim eden: Hz. Mevln Ziyddin Halid el-Badadi (ks) 31. Mevln Ziyddin Halid el-Badadinin zel olarak yetitirdii, tarikatlarn efendisi, kutuplarn kutbu: Hz. Ahmed bn-i Sleyman Halid Hasen e-ami (ks) Ziyaiyye 32. Evliyann ve ariflerin kutbu, yardmcs ve ellerinden tutan, kendisine ulaanlarn, kendisinden ne zaman olursa olsun yardm bekleyenlerin rehberi, yol gstericisi, Rahmnn ahlk ile tehiz edilmi, Kurann terbiye ettii, Rasulullahn snnetini ve yolunu yaayan ve gsteren, ilim ve irfan kayna her trl olgunlua, kemalin zirvesine yerletirilmi ve genellikle Byk eyh Efendi diye anlan: Hz. Ahmed Ziyeddin el-Gmhanevi (ks) 33. Byk eyh Efendiden (ks) zel olarak rehberlik eitimi ile tehiz edilmi, Silsile-i Zehebde Allah (CC)a dayanmann, ynelmenin istikametinden zerre miktar sapmayan, tm evliyann, ariflerin, limlerin kutbu olmasn bilen: Hz. Hasan Hilmi el-Kastamoni (ks) 34. Byk eyh Efendiden (ks) zel olarak rehberlik eitimi ile tehiz edilmi, evliya ve ariflerin kutbu, gizli ve ak ilimlerin iki kanad: Hz. smail Necati ez-Zaferanboli (ks)
Mehmed Zahid Kotku
35. Byk eyh Efendiden (ks) zel olarak rehberlik eitimi ile tehiz edilmi, evliyann, ariflerin, limlerden tarikata muhabbet besleyenlerin kutbu, arif yetitirmekte Byk eyh Efendiye en yakn hizmetkr, Kuran, Hadis hafz: Hz. mer Ziyddin ed-Dastani (ks) 36. Byk eyh Efendiden zel olarak rehberlik eitimi ile tehiz edilmi bulunan, evliyann, ariflerin, kemali olanlarn ve silsileye muhabbet besleyenlerin kutbu: Hz. Mustafa Feyzi bn-i Emrullah et-Tekfurdai (ks) 37. Mustafa Feyzi Hazretlerinden ok zel eitimle feyiz yollarn renen, kutublarn, ariflerin kutbu: Hz. Hasib es-Serezi (ks) (Vefat: 15/05/1949) 38. Mustafa Feyzi Hazretlerinden ok zel eitim gren kutuplarn, ariflerin, kemal sahiplerinin kutbu ve yol gstericisi Hz. Abdlaziz el-Kazani (ks) (Vefat: 02/11/1952) Zahidiyye 39. Mustafa Feyzi Hazretleri tarafndan ok zel bir eitimle yetitirilmi olan, Kuran ve Hadis hafz olmakla beraber, Seyyidliini gizleyebilen, kutublarn, ariflerin, hocalarn, keml sahiplerinin kutbu, silsileye muhabbet besleyenlerin yol gstericisi, zikri ve rabtalar ve hatta Hatmi Haceyi ok basitletirerek tasavvufta ilerlemek isteyenlerin ayrt etmeden elinden tutan, yardma ihtiyac olana Allah (CC)a bor verir gibi koan Hz. Mehmed Zahid bn-i brahim el-Bursevi (ks) (Vefat: 13/11/1980)
31
32
Silsile-i Zehebde bulunanlarn bariz vasflar nasld? Onlar Allah ve Rasulne ve silsiledeki byklerine saygl, anlay yksek, kavray esiz kimselerdi. Kalplerinden dnya sevgisi ktktan sonra, Letiflerindeki tm kirlilikler tevfik nurlarnn sprgesi ile temizlenmiti. Onlar; mridlikten, ariflie, ebrarla, zhidlie, sahib-i ahvle ok sratle gelmi kimselerdi. Onlar erbain frnlarnda, istifar ateinde tevfik alevi ile hidayet scaklnda srat- mstakim mayasyla piirilmi kimselerdi. Onlar yal derviini, kal derviini kollarnn arasnda muhabbet ateinde piirip hl derviine dndrmek iin alr Allah dostlar ile. Ebbekir (ra) buyurdular ki: lm her an hatrlayalm. Allah ve Rasulnn saknlmasn emrettiklerine yaklamayalm. Dnyada, nefislerimizi Rabbimizin rehin ald uuru iinde olalm. Ecellerimiz gelmeden, dnyada ahiret iin yaralm. Selman (ra) buyurdular ki: Selman (ra)n son nefesine yakn bir halde ellerini yzne kapayp hkrklar iinde alarken Sd bin Ebi Vakkas (ra) ziyaretine gelmi ve niin bu kadar alyorsun? demiti. Selman (ra) da: Rasulullahn huzuruna giderken nasl alamayaym. Vasiyetini tutamam bir mmet olarak utanyorum. O Rasul bana buyurmutu ki: Sizin dnyadaki aznz, binek bir hayvann stnde yolculuk etmekte olann yanndaki az kadar olmaldr Ben alamayaym da kim alasn be kardeim diye cevap verdiler.
Mehmed Zahid Kotku
Cafer-i Sadk (ra) buyurdular ki: Yaratlmayann peine dp de harap olmayalm. Onun peine dersen yorulursun fakat gene de ona kavuamazsn. Ya eyh, Rabbimizin yaratmad nedir? Dnyada mslman iin rahatlktr. Gel u yaratlmayan rahatln peine taklmayalm. Abdulhalk el-Gcdvani (ra) buyurdular ki: nsanlarn hor grmesini, rabet ve tevecchne tercih edelim. Dnyaya aldanmayp, lme hazrlkl olalm. Ahiret ilmini dnya bilimine, ahireti tm ile dnyaya tercih edelim. Allahn rzka kefil olduunu hi hatrdan karmayalm. ok glerek kalbi ldrmeyelim. Allahtan gayri hibir eyden ve kimseden korkmayalm. ah Nakibend (ra) buyurdular ki: Dnyann hretinden, izzetinden iliiimizi keselim. Halkn itibarndan ve verecei mertebelerden vazgeelim. Bakalarnn mptel olduu dnyaln bizden uzaklamasndan dolay Rabbimize kr artralm. Bize verilmeyeceini bildiimiz bir eye kar hr olduumuzu, verilmesini ok istediimiz eyin ise klesi olduumuzu hi hatrmzdan karmayalm. Bu yolda vcud perdesinden daha byk ve daha gl perde olmadn dnelim.
33
34
Kendi can ve cismimize kar muhabbeti silelim. Dnyay ebed hayatn saadetine vesile klmak, ahiretin tarlas haline getirmek suretiyle yaanmaya deer mr geirmek mmkndr. Amellerimizde srekli azmeti seelim. Farz ve snnetlere, nafilelere btn gcmzle sarlalm.
mam Rabbn (ra) buyurdular ki: Allaha kar yalvarc, kalbi krk ve Ona her an snc olalm. Nefsimize byklk ve stnlk pyesi vermeyelim. Dnya sevgisi btn hatalarn badr. Dnya adamlarndan, onlarla sohbetten uzak duralm. Gybetten, kt zandan, kendi nefsine bakasnn kt zan beslemesinden olabildiince uzak duralm. Gnah ve mekruhlardan gze gelen simsiyah ualar seninle Rabbinin arasn aar. O halde gz haram ve mekruhlarn her trlsnden koruyunuz. Dnyay ebed hayatn saadetine vesile klmak, ahiretin tarlas haline getirmek suretiyle yaanmaya deer yapya kavuturmak mmkndr. Mevlna Halid (ra) buyurdular ki: Dnyada mr srerken lm, ahiret hallerini ve bunlarn gerek sahibini hep hatrda tutalm. Allahn honut olduu evliyann kalplerinde yer edenler byk devlete konmutur. Bedeni beslemeye alandan, makam ve mevki sahibi olmak isteyenden, bidat sahiplerinden, gsterie kaplanlardan mmkn mertebe uzakta bulunalm.
Mehmed Zahid Kotku
Fkh ve ilm-i sahih ile srekli ilgilenelim. Bakasna hibir ekilde yk olmayalm.
35
Gmhaneli Ahmed Ziyaeddin (ra) buyurdular ki: hls ile islh etmek dnya sevgisinin terkine baldr. sraftan ve israf edenlerden uzak duralm. Yksek ve grkemli binalara, insanlarn zendii bineklere, ar her trl ziynete itibar etmeyiniz. Diyar kffara ait kefere szlere, kaplara, giyim kuama, yiyeceklere, ev eyalarna zenmeyelim. lim ve ebeveynden gayrisinin elini pmeyelim. Kimseye boyun emeyelim. htiyacmz kimseden talep etmeyelim. Mehmed Zahid (ks) buyurdular ki: darecilikte u hususa dikkat edelim: Daima adaletle muamele ediniz. Mavirleri Allaha itaat edenlerin arasndan seiniz. Emaneti, Allah ve Rasulne itaat edenler arasndan ehillerine veriniz. Allaha kulluktan alkoyan her ey dnyadr. Dnyay sevmek demek, zevk ve sefa lemlerine dalarak mptel olmak demektir. Byklerimiz dnyada ss, saltanat, her trl ziynet eyalarnn hibirine iltifat etmemilerdir. Dnyann aldatc cazibelerine kaplp da gzel amellerden, ibadet ve taatten mahrum bir ekilde yaamaktan u aciz canmz korumalyz. Dnyada evliya gibi yaamak istiyorsan:
36
Merhamet sahibi olmalsn. Selmet-i sadr sahibi olmalsn. Sehaveti- nefis sahibi olmalsn. Def-i mefsid, celb-i menfiden evldr. Bir kimsenin mlknde Onun izni olmakszn tasarruf etmek caiz olmadna gre ve mlk Allahndr diyorsak, Onun mlknde Ona isyan ederek, Ona itaat etmeyerek yaamak hi mi hi caiz deildir. Silsile-i Zehebdekiler; Rabta eitleri Gizli zikir eitleri lm sohbetler ve iradlar lm risaleler, ilmi kitaplar ve evrd ile almalarn srdrdler.
Allah-u Tel ve Tekaddes Hazretleri, Hocamz Mehmed Efendi (ks) Hazretlerinin derectn uly eyleyip, biz aciz- ncizleri de fyzat ve efaatndan feyizyab-u nasibdr buyursun... min, bihrmeti Seyyidil-Mrseln ve alih ve sahbih ve men tebiahm biihsnin il yevmid-dn, vel-hamd lillhi rabbil-lemn.
MUKADDEME
Dnyann btn nimetleri fani! Bgn sa iken, yarn bir de bakarsnz lm veya gm derler. Bugn varolann yarn yok olmakta olduu apak hepimizin gzleri nndedir. Binaenaleyh, bu fani dnyann fani olan nimetlerine aldanp Hakkn zikrini, fikrini, ibadet ve taatn brakmak kadar ac bir ey yoktur. te bunlar bizlere duyurmak iin Cenab- Peygamber Efendimiz, Allah Telnn zikrini ok ok yapmamz tavsiye etmektedir. Cennetin anahtar, ehadet en la ilahe illallah dr. Saadet ve selmet, ancak, bu kelime-i tayyibeyi sylemek ve ona layk olduu tazimat ve tekrimat ve saygy da elden brakmadan ve adabna uygun bir ekilde her zaman ve her yerde zevkle, akla, can- gnlden zikredip emirlerine itaat etmekle beraber yasaklarndan da son derece korkup, adeta bir ejderhann ve bir aslann nnden kaar gibi kamakla olur. Malumdur ki, anahtarlarn eitli dileri vardr ve eitleri vardr. Bunlarn dileri ise, be rekat namaz, oru, zekt,
38
ha ve kelime-i ehadettir. Bu diler olmadka cennet kapsn amak ve anahtar uydurmak mmkn deildir. Zira yollarda bir takm ekiyalar vardr ki insann hem maln alr ve hem de canna kyarlar. Artk anahtar neye yarar. te bu hiret ekiyalar da gnahlar, kt huylar ve ahlkszlklardr. Bu ahlkszlklarn yegane sebebi imanszlk veya zayf bir iman ile nefse esir, hevasna esir, eytann da esiri ve oyunca oluudur. Binaenaleyh, cennete kolayca girebilmek isteyen her mslmann ilk vazifesi nefsin ve eytann elinden yakay kurtarp Hakkn emrine mnkad olmaktr. Baka are yoktur. Bunun iin en gzel are, tevhidi mmkn olduu kadar oaltmak ve ehl-i snnet akidesine mensup dindar, salih, zahid, abid, alim ve fazl kimselerin sohbetlerine devamla beraber namazlarn mmkn olduka cemaatla klmaa almak ve yine islm cemaatnn her trl faydalar ve karlar iin elinden geldii kadar hem de ylmamak art ile almak gerektir. Sonra mslmann daima uyank olmas, dost ve dmann iyice belleyip, mslman aleyhdar propagandalar hem dinlememek ve hem de onlarn azlarnn cevabn pek iyi bir ekilde vermek ve Ben mslmanm mslmanlar da benim kardeimdir demek lzmdr. Ve Yalnz, sahte, uydurma, seim mslmanlarna aldanmamalarn da hatrlatmay vazife sayarz. Menfaatleri iin mslmanlara amur atan mfterilerin erlerinden Allah cmlemizi muhafaza buyursun. Ahde vefa, emanete riayet ve sayg, dilin doruluu, kalbin doruluu hep birbirlerine bal hatlardr, birinin kopmas ceryann kesilmesine kafi gildii gibi dinin de, mslmanln da islmln da, insanln da, bylece felce urar. Sonra bizi grenler mslmanlmz, dolaysyla da msl-
Mehmed Zahid Kotku
manl tenkide kalkarlar.Halbuki mslmanlk baka, mslmanm diyen kiinin hali baka. Bunu fark edemeyen zavall bu sefer var kuvveti ile mslmanla atmaa balar. Bilmez ki kabahat mslmanlkta deil, mslmanm diyen bizim gibi zavalllardadr. Mslmanlk her bakmdan ok gzel, ok salam, ok esasl ok da muhkem kitab- ilahi olan Kuran azimann gsterdii yoldur. Srat- mstakim ite bu islm yoludur. ok taaccb olunur ki bugnk insan, Allah kelamn okumaktansa bir beer kelamn tercih etmektedir.Bunlarn hiretteki yeri kim bilir neresi? Malumu, mehule deimekte. Memleket halk arasnda mslmanlar arasnda bir danklk bir perianlk. Fakat yine herkes kendini beenmektedir vesselm. imdi her akl eren de ermeyen de tarikatlar aleyhinde bir eyler syler dururlar. Kimi canm Peygamber aleyisselmn zamannda byle eyler var m idi, bunu nereden kardlar bunlar bidatlardr, byle ey olmaz derler. Kimi de baka eyler syler. Lkin insaf ile yle bir bakacak olsak; tam 30 adet ok zikir etmek; 15 adet toplu zikir yapabilmek hakknda et-Tergib vet-Terhib adl hadis kitabnn ikinci cildinin 393, 408 ci sayfalar arasnda 45 hadis kime ve ne iin zikredilmitir? Dier hadis kitaplarnda ve hele Gazalinin ihyasnda ve sair kitaplarda zikrullah hakknda yazlan eserler ayr bir bahistir. imdi bunlarn hepsini brakp da, ala kalem meydan bo bulan tilkilerin arslan kesildii gibi azna gelen her eyi sylemekten, ekinmeyen kardelere deriz ki; biraz insafl olunuz ve iyi dnnz. Haydi sen de eline tesbihini al da u Peygamberin dedii tesbihleri ek bakalm. ekmezsi-
39
40
niz, nk hem iinize gelmez ve hem de bu dnya saltanatn kim brakacak. imdi rica ederim syle:Kabahat mslmanlkta m yoksa mslmanlarda m? Ehl-i tarikatn da hatalar oktur, kabahat tarikatta m, yoksa ehli tarikata m? Kabahat Allah Telnn zikrini yapmakta m, yoksa o zikri yapamayanlarda m? O gnahkarlar grnce byle mslmanlk m olur, dersin de, haydi bakalm u dnya sevgisini gnlnden kar ve nefsi emmarenin elinden yakan kurtar da greyim seni. te ne kadar okursak ve ne kadar bilirsek bilelim bugnk bilginler hep gzmzn nnde, hepsi de nefislerinin ehvetlerinin ve hretlerinin esiri durumunda. Bunu kim inkar edebilir? Cenab- Hak cmlemizi hakiki irfan sahiplerinden yani Hak celle ve ly iyi tanyp bilenlerden ve emirlerine uyup yasak ettii btn gnahlardan kap daima hakkn zikri ile megul hirette de ehidlerle beraber harolunan sevgili kullarndan eylesin. Amin.
HADiSlERlE NASiHAtlAR Cilt: 2
LM SONRASI AHVAL
1- Amel Defterini Ak Brakmak

nsan ld vakit amel defteri kesilir, yalnz eyden kesilmez: Arkas kesilmeyen bir sadaka veya faydalanlan bir ilim veya lene dua edecek salih bir evlad. Hepimizin bildii bir eydir ki, bulunduumuz dnya herkese olduu gibi bize de muvakkattr. Vakit geldiinde, daveti ilahiyye vaki olunca herkes bilaitiraz teslim olmak mecburiyyetindedir ki buna lm denmektedir. Bu lmle artk her ey bitmitir. Amel defteri kapan-
44
mtr. Ne kazand ise onunla har olacaktr. nsan elbette istemez mi ki ldkten sonra da defteri-i amali kapanmasn.Hergn bir ok sevaplar alp hayr dualarla anlsn. O ne devlettir ki, kendi dnyay terk edip gitmi amma hasenat kesilmiyor, bitmiyor. Binaenaleyh, insana gerektir ki u yukarda arz olunan eyden birisini yapm olsun. Birincisi sadaka-i cariyesidir: Sadaka-i cariye ok geni mana tayan bir kelimedir. Cami, medrese, zaviye, yollar, kprlen, hanlar, hamamlar, mektepler, ktphaneler, sular, emeler, balar, baheler, hastahaneler ve saire gibi bir ok hayrlara sebeb olan her ey bu sadak-i cariyeden maduttur. Ordu hizmetine vakfedilen fabrikalar, tayyareler, sair malzeme-i harbiyyelre yani cihada mteallik her ey de yine bu sadaka-i cariyeden maduttur. kinci faydalanlan ilimdir. Lkin bunlarn en mhimmi insanlara dnyevi ve uhrevi, maddi ve manevi sahalarda faydas dokunan ilim ve eserlerdir. Bugnk dnyann tekemmlne, terakkisine en byk amil, braklan ilimlerden erbabnn istifadesi olmutur. Bu hususta islm ulemasnn braktklar eserler dorusu son derece ayan- takdirdir. Maalesef, bugn bile bu ilimlerden ve bizim ktphanelerimizden en ziyade istifade eden Avrupal mtefekkirler olmutur. ncs, salih bir evlad brakmak. Evladn yapt ibadet taatn ve iledii hayrat ve hasenatn sevab hi eksiksiz ana va babann defterine de yazlr. Bu suret ile o, hirete gp gitmi fakat defteri kapanmadan btn gn sevaplar almaktadr. Binaenaleyh, her mmin mu-
Mehmed Zahid Kotku
vahhide ve her mslman kiiye yakan en faydal bir vakf yapmak ve defteri amalini kapamamaktr. Beeriyyete ve bahusus mensup bulunduu islm dinini terakki ve tealisine hem hayatta iken hem de hayatndan sonra faydal olabilmee almak kadar doru ve gzel bir i olamaz. Onun iin Allah Telnn verdii servetten hi olmazsa hakkn olan te bir servetini hayrl bir vakfa vermekten kanma, geri kalan iki hisse de miraslarna yeter. Miras eer akll kimseler ise mirasa bile ihtiyac olmaz; eer aklsz ise ona miras ne fayda eder. Bak bugn gzmzn nnde grdmz bir sr vakflar var ki bunlar hep ecdadmzn braktklar vakflardr, onlar da bu vakflardan mtemadiyen faydalar grmekte ve sevaplar almaktadrlar. Vakf brakmak da kafi gelmiyor, eer o vakf ayakta tutacak dier akar vakflar olmazsa bir vakit sonra yklyor, kaybolup gidiyor. Onun iin o vakflar besleyecek arazi ve emlaki de o vakfn idamesine hizmet iin brakmak gerektir. Mirasy, ele bakacak derecede muhta brakmamak art ile bu gibi vakflar yapmay ve yaatmay Cenab- Hak cmlemize nasip ve myesser eylesin. Amin! Baknz bu kadar cami ve medreselerle birlikte bir de Vakf Guraba-i Mslimin Hastahanesi vardr. Bir soan bir altn dahi olsa, alnp hastaya yedirilmesi iin gereken paray temin iin ok byk mallar tahsis edilmidir. Hastann iyi olduktan sonrada evine veya kyne kadar yol masrafnn da verilmesi vakfnda yazl imi.Allah celle ve ala cmlesine rahmet eylesin. Amin!
45
46
2- Kii ldnde Melekler, Ne takdim etti; nsanlar, Ne Brakt der

nsan ld zaman melekler der ki; nesini takdim etti? nsanlar da der ki ne brakt? Bugn gzlerimiz ile gryoruz ki cenaze, bazan daha evden kmadan miraslar hemen gzlerini drt ap bir eyler koparmaa almaktadrlar. Halbuki melekler de, bu adam, ameli salih ve hayr hasenattan neler takdim etti diyerek, onun hireti iin hazrlad hayr hasenata bakmaktadrlar. nsanlarn gzleri mirasta, meleklerin gzleri de o mevtann hireti iin hazrlad bir eyinin olup olmadna bakmaktadrlar. Ve eer ibadat taattan, hayr ve hasenattan bir ey yoksa hele bir sadaka-i cariye, vakf brakmadan ve bir de vasyyet etmeden gitmise, o melekler kim bilir ne kadar zlecekdirler. Braklan mala miraslar her ne kadar sevinseler de o da muvakkattr. Miras pek abuk biter. nk kymeti bilinmez. Aln teri ile kazanlmamtr ki kymeti bilinsin. Onun iin har vurup harman savururlar yine eski tas eski haman kalrlar. Onun iin mal da Cenab- Hakkn kullarna verdii bir nimettir. Onuda hem kendi hem de dier mminlerin istifadesine sunmak lzmdr. Bunlar, anlayanlara ok gzel nasihatlardr. Cenab- Hak cmlemize uyanklk nasip eylesin. Amin!
Mehmed Zahid Kotku
3- lye hiretteki Yeri Sabah ve Akam Arzedilir
47
.
Sizden biriniz ld vakit ona hiretteki yeri sabah ve akam arzolunur. Eer o len kimse ehl-i cennet ise cennetteki yeri kendisine gsterilir ve eer ehli cehennemden ise cehennemdeki yeri gsterilir ve kendisine ite senin yerin burasdr denir ve bu hal kyamet gn bas oluncaya kadar devam eder. Bu hadisi erif Buhari ile Mslimde de bulunduuna gre hepimize ayan- dikkat ve hayrettir. Eer lmle her ey bitmi olsa ne mutlu bizlere.Fakat bu hayatn bir mesuliyet gn tadn bilmek ve inanmak iman ve islmn artlarndandr. O hiret ki herkesin burada yapt iyiliklerin mkafatn ve yine yaptklar fenalklarn cezasn grecei ve ekecei bir gn olduunu da unutmamak gerektir. Evet ldkten bir mddet sonra bu canm vcuda baklamaz. ren ve korkun olur. Pis kokular ve haerat zerinde toplanr. Kulun ksmeti kadar yedii-itii o gzel, kyamad nazenin, gl vcud mahv perian olur giderler. Bazan kemiklerden baka bir ey kalmaz. Fakat topraa inklab eden yine o insann eczalardr, paracklardr, yine onlarda bizim bilemediimiz yeni bir hayat vardr.
48
Bizim koza bceklerini herhalde hatrlarsnz. Onlar da pek ufak tohumcuklardan dut yapraklarn yemek sureti ile drt hafta ierisinde ve drt uyku geirdikten sonra kozasn yapar ve iinde kalrlar. te bu tam onun mezardr. Fakat Hakkn hikmetine bak ki o bcek yle uzunca bir bcek iken o yapt kozann iinde on be gnde akllara hayret verecek bir durum alr. On be gn sonra kozay delerek dar kar amma hi diyemezsiniz ki bu kozay yapan bcek bu bcektir. Hayr o imdi tam bir kelebektir. Yemeden imeden kesilir, e arar, evlenir, dln (tohumunu) brakr lr gider. O uzun bcek ne gzel bir ekil almtr. Gayet gzel gzler, stnde ok latif kalar, pek gzel bir ba, iki aded kanat ve gayet gzel ayaklar vardr. Artk srnerek deil yryerek ve bazan da uarak oyunlar yapar, artk yemesi imesi de yoktur. te bizim mezardaki hayatmza bir numune olsa gerek. O topraa inklab eden vcud bilahare melekler gibi yemeden, imeden kesilip hiretteki kyamet gnn bekler. O eczalarn ve kemiklerin hepsinde bizim aklmzn ermedii bir hayat vardr. te bu hayattan dolay mezarlarn zerinde gezmek, oturmak ve onlarn rm kemiklerini krmak caiz deildir. nk onlar krmak, diri bir adamn kemiklerini krmak gibidir. O kabirlerin zerinde oturmaktansa ate zerende oturmak daha iyidir, denmi. Oras ibret mahallidir, gezme, yemek ve imek yeri deildir. Oraya giden, bir kenarda oturup Kuran- Kerimden bildiklerini okur. Sevabn orada yatan mevtalarn ve akrabasnn ruhlarna hediye eder ve alayarak hzn ve kederle ayrlr.Yarn bizim de halimiz byle mi olacak diye inti-
Mehmed Zahid Kotku
baha gelir. Onun iin mmkn olduka her cuma gn insan, akraba-i teallukatndan hiret genleri gidip ziyaret etmeli ve onlara Kuran- Kerimden hediyeler vermelidir. Evlerinde dahi her cuma ve pazartesi geceleri Kuranlar okuyup, mmknse ziyafetler de yapp hem onlar sevindirmeli hem de kendisini de o hiret gnne hazrlamaldr. Ne kadar mhimdir ki bu len kiinin ve hepimizin de hem cennette ve hem de cehennemde yerleri vakti ile yaplm, hazrlanmtr. Bu imtihan evinde bu ikiden hangisini kazand isen ite lr lmez, evvela Azrail aleyisselm o can alnca hemen o hiretteki yerini gsterir; te senin yerin burasdr der. Eer cennetteki yerini grd ise sevin ile gzlerini dnyaya yumar ve maazallah, eer cehennemdeki yeri gsterilmi; te senin yerin de burasdr. denmi ise, artk o mevtann haline ne kadar acrsan, o kadar ac. Heyhat i bitmitir. te her sabah ve akam bu yer kendisine arz olunup gsterilir. Eer cennetteki yerini grrse srur, sevin ierisinde kabri de bir cennet bahesi olarak kyamet gnne kadar bu hal devam eder ve maazallah eer cehennemi hak etmi, imansz, amelsiz gitmi, hesapsz yaam, mesuliyet gnn idrak etmemi ise kabrinde ona da cehennem yeri gsterilip her sabah ve akam; te senin yerin de burasdr dendii zaman kabri de adeta bir cehennem ukuru olarak ta kyamete kadar bu hal devam eder, artk kurtulu yoktur. Bunu iyi oku ve harekatn buna gre tanzim et, hergn imann tazele. Allah Telnn emirlerini tut, yasaklarndan ka, Peygamberimizin yolundan, izinden, zerre kadar olsa dahi ayrlma. Her akam ve sabah tevbe-istifar unutma,
49
50
ALLAHMME BARK L Fl-MEVT VE FMA BADEL MEVT de . 25 kere hergn oku. Sonra u duay da ezberle ve her namazn arkasndan oku:
lahi, cehennem azabndan, kabir azabndan, hayatn ve lmn fitnesinden, Mesih-i deccaln fitnesinin errinden sana snrm. Bunlar Cenab- Peygamberimizin tavsiyeleridir, ihmal etme. te dnyann bir dar-i imtihan olduunu anlayabilir de bu kainatn sahibi Allah Tel Hazretlerinin emirlerini tutup yasaklarndan kaarak imanla beraber namazmz klar, orucumuzu tutar, haccmz da yapp zektlarmz da verebilirsek umarz ki inaallah yerimiz cennet olur. Bu cennete girmek isteyenlere Bursal eyh smail Hakk merhumun dedii gibi. Evvela irfan sahibi olmaya gayret etmeli ve ehl-i irfan meclislerine, sohbetlerine devam etmelidir. Zira merhum der ki: Cennet ve cehennem ikidir: Birisi dnyada, birisi de hirette. Dnyada cennete giremeyenler, hiretteki cennete nasl girebilirler. Dnyadaki cennet ise ehli irfann gnllleridir. Allah bilmek pek de kolay bir ey deildir. Biz gzlerimizin nnde grdmz bir ok eyleri bile hakk ile lyk ile bilemediimiz malumdur. Allah Tel bu varlklarn sahibi ve mucididir. Btn grdklerimiz Allah Telnn yartamas ile olmutur. Bu ucu buca bulunmaz gkleri, binlerce
Mehmed Zahid Kotku
senede ancak dnyaya gelen nice yldzlar, nice gneleri, nice saysz lemleri yaratan hep o bir Allahtr bir Allah. Sakn aldanp da Allah inkara kalkma. Bak kainatta hibir zerre yoktur ki kendiliinden olsun. Her zerreyi ve her eyi bir yapan vardr, her hadis bir muhdise muhtatr. Btn sebepler de yine o muhdisin icad ile olur. te biz, o muhdise, o icad edene Allah (C.C.) deriz. Onu bilmek ancak Kuran- Kerimi ve Reslulah (S.A.V) bilmekle olur. Onun iin Allah Tel ulemamzdan raz olsun ki bize Allah Tely, esma ve sfatlar ile gzelce tantmlardr. Bizim kendi kendimize Allah bilmeye ve bulmaya gcmz yetmez. Onun iindir ki baz sapklar, peygamber yolundan ayrlanlar, Kuran yolundan ayrlanlar, yanl yollara sapmlar ve dalalete dmlerdir. Allah Tel bizleri hfzu himayesinde muhafaza edip kendisini lyk vech ile bilmek nasib etsin ve dnyadaki ariflerin ve irfan meclislerinin daimi hizmetkarlarndan eylesin ve onlardan ayrmasn. Amin! Bi hrmetil mrselin. Salavatullahi ve selmhu aleyhim ecmain vel-hamdlillahi Rabbilamemin. NOT: Bu fani hayatn ok abuk geen lezzetlerine aldanp da hiretin ebedi lezzetlerin kayb etmek elbette akll kimselerin ii olmasa gerek. Baknz en basit bir elbiseyi, bir haly tabiatn icaddr derseniz buna inanr msnz? Efendi bu, koyunlardan veya pamuk kozalarndan alnm, bir ok emeklerden sonra terziye gelmi de ancak byle bir elbise olmutur, deriz. Sonra bu ucu buca bulunmaz kainata sahibi yok, tabiatn eseridir demek doru olur mu?
51
52
4- lye Yaplan Telkin

hvannzdan birisi ld ve topra da zerine rttnz vakit sizden bir kii onun baucunda kaim olsun ve sonra yle desin: Ey falan olu falan O iitir velakin cevap veremez. Sonra tekrar desin:Ey falan olu falan. Muhakkak o kimse dz olarak oturur. Sonra yine desin: Ey falan ibn-i falane . O mevta hemen Allah sana rahmet eylesin bizi irad eyle der, lkin siz duyamazsnz. Sonra desin: Dnyada iken dediin ehadet kelimesini ki: Ehed en la ilahe illallah ve ehed enne Muhammeden abdhu ve Resluh hatrla. Muhakkak sen Rab olarak Allahtan (c.c:) nebi
Mehmed Zahid Kotku
olarak Muhammed (S.A.V) den, din olarak slamdan ve mam olarak da Kurandan razsn. Bu telkin yaplnca mnker ve nekir denilen melekler birbirlerinin ellerini tutarak derler ki: Biz bu adamn yanndan kalm, yapacak ve soracak bir ey kalmad. nk hcceti kendisine telkin olundu ve lkin ind-i ilahiyyedeki hcceti ayrdr. Bir kii Peygamberimize sordu k i: Eer anasn bilmezsek ne yapalm deyince. Efendimiz (S.A.V) Hazretleri de cebaben: Validenize nispet ederek: Ey Havva olu falan, desin. imdiye kadar memleketimizde cari olan adet zre yaplmakta olan telkine kimse bir ey dememitir, diyenler olsa da kimse onlarn szlerini dinlememitir. Eer ve ayet dersen ki: O kaln topran alatnda, o adam yukarda hafife sylenen bu telkini nasl duyacak, barsa bile yine duyulmaz? Fakat hepimiz yine iyi biliriz ki insan lmekle tamam ile muattal bir hale gelmiyor, gece uyuduumuz zaman adeta l gibi oluruz. Hele baz ar uykulu kimseler vardr ki srkleseniz bile duymaz ve uyanmaz. te o mevta hem duyar ve hem de sizden rica eder: Aman beni irad edin, bu skntl, korkunz halden kurtarn diye yalvarr, yalvarr amma, onu da biz anlamayz. te o srada verilen telkini o mevtaya sorguya gelen mnker ve nekir adl iki melek dinler ve bu adamn telkini yani soracamz suallerin cevab verildi, haydi gidelim derler, artk burada baka bir iimiz de yoktur der ve selmetle ekilip giderler. Cenaeb- Hak cmlemizin muini olsun. Bu hadise hepimizin bana gelecek en byk bir hadisedir, kolayca, rahata can vermek ve bu kabir sorgularndan selmet ile kurtulup, kabrinde cennet bahelerinden bir bahe gibi nee ve
53
54
sevin ierisinde geiren bahtiyar kullarnn zmresine cmlemizi ilhak buyursun. Amin! Fakat, hazimllezzat denilen bu lm unutmamak ve ona hazrlanmak ve ona hazrlanmak hepimizin balca vazifelerindendir. nk kurtulmas mmkn olmayan bir vakadr ve bu vakay oka tefekkr edip dnmek elbette her mmine bortur. ok dnenlerin hem dnyalar hem de hiretleri ve hem de maietleri ok rahat olur. Bir de gnde yirmi kere hatrlayann, ehidlerle beraber har olunaca mevsuk rivayetler arasnda gemektedir. Hemen Cenab- Hak yardmcmz olsun da hsn- hatimelerle hirete gen ve sevdii, raz olduu zakir, akir, sabir, muhsin ve sadk kullarnn arasna kabul buyursun. Amin.
5- Mmin ldnde, Namaz Baucunda, Sadakas Sa Tarafnda, Orucu Gs, zerindedir
Mmin ld vakit namaz onun ba ucunda, sadaka sa tarafnda, oru da gs zerindedirler. lm, herkese gelecektir, fakat mminin lm ile imanszlarn lm hibir zaman msavi olamaz. Azrail aliyhisselem mminin cann almaa geldii vakit gayet rfk ile gelir, bearet ile, sevindirici mjdelerle gelir, hem de elinde kelime-i ehadet yazl olduu halde gelir
Mehmed Zahid Kotku
ve ona cennetteki yerini de gsterir. O zaman mmin, lmne can atar, dnyadan taemam ile nefret edip yz evirir. Bir an evvel Mevlasna kavumay cana minnet bilir ve bilir ki Peygamberimize, Sahabe-i Gzin Efendilerimize ve sevdikleri hiret dostalarna ve hiret nimetlerine kavuacaktr. Artk onun iin en kymetli saatlar gelmitir, yz gler, gz gler, ii gler, d gler. En bahtiyar saatlardr ve hiretteki yani cenneteki yerini, sarayn, kkn, ba, bahesini ve hizmetkarlarn gre gre ve Cemalullah mahede ile bu fani aleme gzlerini yumar, artk o, bahtiyar kii olmutur. lmtr amma, en gzel, ok ahane bir aleme intikal etmi, fani olan bu lemden baki olan hiret alemine g etmitir, artk saadet onun, selmet de onundur. Dar- dnyada Halik- Zlcelalin emirlerine imtisalen kld be vakit namaz ite bugn imdadna yetiip baucunda yerini alr. Gerek sorgu meleklerine ve gerekse azab meleklerine kar bu kii dar-i dnyada bu kadar namaz klm, Allah Telya kulluk etmitir. Binaenaleyh, buna hibir suretle dokunmanza izin veremem diyerek o kiinin bekiliini yapar ve korur. O nasl dnyada namaz vakitlerini bekliyor ve gzlyorsa, bugn de onu namaz yani namaz melekleri beklerler. Sanda ise onun yapt hayrla, hasenatlar ve zekt ve sair sadakalar yer alp o mevtay azablardan, ikencelerden her eit ztraplardan korur muhafaza ederler. Gsnde ise kocaman bir oru kalkan olumu onu muhafazaya memur bir asker gibi beklerler. Tabii bu bizim bilmediimiz, grmediimiz hiret aleminin mezardaki balanglardr. Bunlar bizlere bildiren, Cenab- Hakkan
55
56
habibi sevgili Peygamberimiz (S.A.V) dir. manmzin iktizasdr ki, onlarn haber verdikleri eylerin hepsi haktr ve gerektir. Onun iin Allah ve Rusulne inananlara mmin denmitir. Bu La ilahe illallah Muhammedr Reslullah demekle taman olur. te bu iman sahibi mmin ld vakit onun namaz, sadakalar, orular onu kabir azabndan ve hiretin de azabndan koruyacaklarnn alametidir. Baknz, hiret gnnde kiini en evvel namazndan sorulacaktr. Eer namaznn drtst ve tam olarak klm ise onun dier hesaplar da kolayca geecektir. Binaenaleyh, ne mutlu o kimselere ki be vakit namazn vaktinde gzelce ve cemaatla klabilmilerdir ve yine ne yazk o kimselere ki, bu fani lemin pek abuk geen lezzetlerine aldanp da namazlarn karanlara ve klmayanalar. Allah Tel cmlemize intibahlar nasib etsin. Amin!
Sadaka belay defeder, mr artrr Az sadaka ok bela defeder tabirini hi unutma. Sen yapacan hayr, Allah iin yapacaksn ki, o da senin defteri amalinde yazlsn. Kabirde ve hiret gnnde sana hem efaat, hem de glgelik olsun. Oruca gelince, onun mevkii indi-i lahide. Cenab- Hak onun sevabn kimseye vermiyor. Binaenaleyh dnyada kalkan, hirette kalkan, kabirde kalkandr vesselm.
Mehmed Zahid Kotku
6- Yer, Kendisine Mminin Gmlmesini, Kafirin Gmlmemesini ster
57

Mmin kii ld vakit, yerler sevinirler, kendilerinde bearet hasl olur ve hibir yer paras yoktur ki o mminin kendisine gmlmesini teminni etmesin (yani btn yer paralar: Onu bana, buraya gmnz diye temennide bulurlar.) Lkin kfir, dinsiz ld vakit yer kapkara karar ve hibir yer paras yoktur ki, o yer mutlaka kendisine gmlmesini istemez de Allaha snr, buraya gmmeyin diye. Bizim aklmz ok ksa ve dardr, hal lisanndan hele hi anlamayz. Halbuki bu da ok mhimdir, bunlar hakiki veliler ok iyi anlarlar. Peygamberimiz (S.A.V) e gelince O, Allah (C.C) n sevgilisi, dostu kainat onun yzsuyu hrmetine yaratm. Hi bilmedii olur mu? te o gzel Peygamber diyor ki: Buradaki (el-meyyitten murad) mmin kii olsa gerektir. Allah alem. Byle bir mmin ld zaman btn yerler len mmin bana defn olunsun, diye sevinir. Zira mminin gzel bir kokusu ok parlak bir de nuru vardr. Bu kokuya hemen herkes aktr. Fakat bizim gibi abdallarn bundan haberi bile yoktur. stelik o mminin bir de
58
gybetini yaparlar. Hem diri iken hem de ldkten sonra. Bu irkin huylardan bir trl vaz geemezler, sonra da kendilerini en iyi mslman diye bilir ve aleme de ders vermeye kalkarlar. Allah Tel cmlemizi bu gaflet uyukusundan uyandrsn. Amin! Mslmana yakan ayp amak mdr, yoksa Settar ismine snp ayplar, kusurlar rteme almak mdr?Acaba bakalarnn ayplarn grrken, kendi kusurunu, hatasn hi mi grmez? Kendi kusurlar belki yzleri de amtr da hala tevbe edip Hakka ynelememitir. Hele helemslmanm der de acaba ka sabah, sabah namazna camie gitmi, cemaatla namaz klm ve acaba ka yats namazn camide klabilmitir. Halbuki bu iki namaza gelmeyenlerin ancak mnafklar olduunu pek ala bilir de amma yine gelmez, gelse de herkeste hata, kusur grmekten geri kalmaz. Ve yine sabah ve yats namazlarnn kymetini eer bilmi olsalar gleri yetmese bile yine srne srne, emekleye emekleye gitmee alrlar, nasl ki dnya pazarlarndaki kazanlar karmadklar gibi bu sabah ve yats namazlarnn cemaatla klnmasn da karmazlar. Heyhat bugnn gafil mslmanlarna. Onun iindir ki azn aarken,. Kalemini alarken, istediin gibi yazarken hi ve hi de dnemez misin ey muhterem karde? Cenab- Hak cmlemizi doru yoldan, drstlkten, Hakkn sevdii hayrl amellerden ayrmasn.
Mehmed Zahid Kotku
7- Ehl-i Cennetin Cenazesinde Bulunanlara Allah Azab Etmekten Haya Eder
59

Ehl-i cennetten bir ki ld vakit Allah celle ve ala, onu tayanlara, cenazesine gidenler ve onun namazn klanlara azab etmekten haya eder. Baknz, ne kadar ayan- dikkattir ki Cenab- Hakkn nazarnda ehl-i cennet olan bir kimsenin cenazesinde bulunmak, ona herhangi bir yardmda bulunmak, cenazesini tamak, cenazesinin arkasndan yrmek ve cenaze namazn klmak ne kadar makbul bir ey ki, Cenab- Hak bizleri de bu gzel hizmette bulumaa tevik ve gayretimiz olsun diye bu ileri, yapanlara afva vesile klmaktadr. Byle olunca bu hizmetlerden kamak kadar ayp bir ey olamaz. Dnya ileri hibir zaman bitmemitir, bitmesi de mmkn deildir. leri bahane edip mslmanln hakk olan bu hizmettten kamak dorusu hibir mslmana yakmaz. Bugn ona yarn sana. leceini hi hatrlamaz msn? Hem cenazeyi gtrenlerin her admnda bir gnah, hem de byk gnahnn afv olunacan muhakkak duymu olman gerektir. Komu hakk, mslmanlk hakk, insanlk hakk nasl olur? Buna ruhsuzluk derler, gl karanlndan ileri gelir, umursamamak ok irkin bir haldir. Allah celle ve ala cmlemizi afvetsin de zengin, fakir, alim, cahil demeyip dostlarnn ve bahusus fakir kardelerinin ve akraba-i teallukatn cenazelerinde
60
bulunmay behemehal kendine bor bilmelidir. Cenazede ve kabristanda bulunduu mddete kendini yle bir tefekkre, bir dnceye vermeli ki, gklerde bile uan bu gzel insan bak bugn ne alemde. Hani kyamadmz o nazik ten ne hale gelmitir, o akrdayan dil bak artk bir ses karabiliyor mu? O gren gzler, o bakmaa kyamadmz yz bak ne hale geldi? Hele Birka gn getikten sonra o kabre bir urasan da iine bir baksan herhalde yrein azna gelir. Nerede mezarna bakmak teneir tahtasnda ykanrken bile grmekten yreimiz rperiyor. Ah bu gafil insan ama ne de abuk unutuyor, dorusu hayret.
8- lm ok hatrlamak
Et-Tergib vet-Terhib in 4. cildinin 236. sayfasnda Cenab- Peygamber Efendimiz (s.a.s).
Siz haziml-lezzat olan lm ok hatrlaynz buyurmaktadr. Hazimllezzat; insann aznn tadn kesen, insan hzn ve kederlere gark eden, dnyasn hatta kendisini bile unutturan lmdr. Zira haddi zatnda evlerin ocaklarn sndren, ocuklar yetim brakan, hanmlar dul, beyleri de bekar brakan lm, iyice dnecek olsak herhalde hi olmazsa birazck bir intibah, bir uyanma, bir silkinme olacaktr. nk bunu tatmayan hibir canl yoktur, her canl er ge lme mahkumdur. Eer lm olmasa dnya imdiye kadar oktan kmt, zaten istiab da edemez. imdiki bu nfus kim bilir ka misli artacak, tarlalara ekin ek-
Mehmed Zahid Kotku
mek, meyve aac dikmek yle dursun dnyada insandan ayak basacak yer de kalmazd. Allahn hikmeti ne kadar gzeldir. Herkes gelecek ve gidecei hirete burada hazrlanp cennetteki yerini almaa alacaktr. Bunun iin en gzel are lm ok dnmek ve hatta hatrdan karmamaktr. Zira lm dnldke insann herhalde tyleri rperir, iyi salih ameller yapmaa alr ve bir de gnah olan her eyden hatta ss ve saltana mteallik her eyden sour, btn gcn hiretine, Hakkn rzasna sarfetmee alr. Hayrlar yapar, herese iyilikler yapar, kimseyi krmaz, incitmez, darltmaz, kstrmez, bilakis, herkesi mmkn olduu kadar sevindirmee alr. Bu lm ok dnnz, zira ne kadar dar geimde olsanz dahi Cenab- Hak onlara bolluk ve genilik verir, rahat ederler hem dnyada hem de hirette. Eer zengin ise o da lm ok dnsn zira lm onun paralarn, mallarn bo yerlere israflara, yaramaz yerlere, gnah yerlere harcamasna mani olur ve bu suretle o zengin de yine saadete ermi olur. Bak kabirden her mevta iin yle bir ses gelir, mmin iin der ki: Sen menim zerimde gezerdin de ben seni ok seviyordum, imdi ise bana misafir geldin, bak ben sana ne hnerlerimi gstereceim. Kabir manen alr, gz grebildii kadar uzaklar grr ve cennette bir kap alr. Oradaki insanlar mest eden nimetleri ve yapt ibadetlerin ve hayratnn mkafatn grnce artk kabri tam bir cennet bahesi olur srur, sevin ve neeler ierisinde kyamet gnn bekler. Cesed rm, rsn varsn. O zaten topraktan halk olmutu, elbet yine topraa inkilab edecektir. Asl ise ruhun sruru, Allahn ltuf ve ihsan. Aman ya Rab, bizleri de kabri, cennet bahe-
61
62
lerinden olan kullarndan eyle. Amin-Bir de aksi olan bir kfir ve bir facir ld zaman kabir ona da syler ve der ki: Sen benim zerimde gezerken ber sana zaten ok kzyordum, imdi ise benim elime dtn, bak benim hnerimi sana gstereyim de gr bakalm der onu yle skar ki kemikleri birbirine geer ve onun iin yetmi de ylan halk olunup ona azab eder. Halbuki yine iine konanlara hergn der ki: Ben gurbet eviyim, gelenleri parampara eder darmadank ederim, ben yalnzlk eviyim, ben topraktan bir evim, ben kurtlar eviyim, dehet eviyim darlk eviyim yalnz Allah Telnn mstesna kld kullar baka. Ey muhterem karde! Bak sevgili Peygamberimiz (SAV) bizlere lm ok dnnz diye tavsiyede bulunmaktadr. Birk ok hikmetleri vardr. Bir kere nefsin hi istemedii lm dnmek evvela o nefse ok ar gelir. nk her istediini yapmaa cesareti kalmaz sonra bir de kendisine bir korku gelir. Bu sefer de Halkn emrine ve Reslne ve Kitabna itaat edip hem gnahlardan kamak ve hem de ibadet, taata sarlmak ister, hiret evki artar, dnyadan da sour, hak ve hukuka olduka riayetkar olur, herkesle iyi geinmek ve herkese de iyilik yapmak arzusu iinden doar. Onun iin sen de lm ve lmden sonraki hiret hayatn hele hesap ve mizan iyi dn cennet ve cehennemi hatrndan karma ki, kabirin cennet bahesi gibi olsun. Cenab- Peygamber (S.A.V) e sormular ki: Mminlerin hangisi efdaldir? Buyurmular ki: Ahlken en gzel olandr. Ve yine: Hangi mmin aklldr? Demiler. Ona da: Ekyes lm ok anandr ve lmden sonras iin gzel istidad sahibi olandr ki ekyes de bunlardr. Ekyes: akal demektir yani akll olan lm ve lmden sonraki hiret
Mehmed Zahid Kotku
aleminin hazrln yapan ve hiretini mamur edip dnyada zhd ve kanaat sahibi olandr, onun iin lmden ve lm dncesinden uzak olan kimselere gafil kimselerdir denmi. Cenab- Peygamber Efendimiz (S.A.V): Allah Teldan hakkyla haya ediniz dedii zaman demiler ki: Allahtan hepimiz haya ederiz. O zaman buyurmular ki: Sizden haya eden bir kimse amellerini sonra yaparm diye tehir etmez, hibir gecesi yoktur ki eceli gzleri nnde olmasn. Binaenaleyh karnna ve karnna giren hereyin hellndan olmasna dikkat eder, zinadan saknr, dilini tutar, kimsenini gybetini yapmaz, gzlerini muhafaza eder, haramlara bakmaz, kulaklarn haram eyleri dinlemekten meneder ve haram lokma yemez. lm ve lmden sonraki rme ve mahvolmay iyi dnr, hireti isteyen de dnyann zinetlerini terk eder. te bunlar kim yapabilirse o Allahtan hakkyla haya etmi olur. lm insan gayri ihtiyari alatr, hzn ve kedere gark eder. Drt ey vardr ki kalbin kasvetine, katlna alamettir ve ekvettendir. Bunlar, gzlerin alayamamas, kasvet-i kalb (kalbin kasveti), tl-i emel, ve dnyaya haris olmaktr. Yine hayaszlk alameti olan: yiyemediklerini toplayp biriktirmek, oturamayaca yerleri imar etmek, eriemeyecei eyleri mid etmekten utanp saknmann lzmu belirtilmitir. Hatta same radyallahu anh bir ay sonra vermek zere yz dinara bir deve almak istemiler ve Peygamberimiz bunu duyunca sameyi ayplam ve knamlar. ayan- teaccbdr ki bir ay mddetle nasl pazarlk yapabilmi, muhakkak same tul-i emel sahibidir, buyurulmu.
63
64
Vah bizim halimize; o bonolarla, faizlerle i yapp para kazanmaa alanlara..... Buhari ile Tirmizinin Abdullah bn-i mer radyallah anhmadan nakil buyurduklar u hadis-i erif ne kadar ayan-i dikkattir. Reslullah (S.A.V) Hazretleri, Hz. Abdullah omuzundan tutarak yle buyurdular. Dnyada garip gibi ol veya yoldan geen gibi Hz. Abdullah (R.A) der ki: Akam olunca sabah bekleme, sabaha dahil olduunda akam bekleme, hasta olmadan salnn kymetini bil, lmezden evvel de hayatnn kymetini bil (40 Hadis. mam Nevevi). Dier bir rivayette yle denilmitir: Reslullah (S.A.V) cesedimden baz yeri tuttu ve dedi ki: Guya sen dnyada bir garip misali veya bir yolcu misali ol ve nefsini, kendini mevtalar, ller arasnda zannet. Ey merin olu! Sabaha eritiin vakit senin akama erieceine dair bir ey syleme . (Akamki iini sabaha brakma, sabaha kacana gvenme ve mitlenme). Hastalndan evvel shhatinin, lmezden evvel hayatnn kadr kymetini bil. nk yarn iinin ne olacan bilemezsin. Yani hayatta m kalacaksn yoksa mevtalarn arasnda m yer alacaksn. Bunlar bize ne kadar gzel derstir. Cenab- Hak hemen cmlemize uyanklklar versin. Dnyann fani, hiretin ise baki olduunu bilirek ona gre hareket etmek nasib ve myesser eylesin. Amin! Bir de sana Muaz b. Cebel radyallah anhden nakl edilen hadisi de rivayet edeyim. Res-i Ekrem efendimizden bir vasiyyet istemiler, o da buyrmular ki: Allaha gya grrcesine ibadet et, nefsini mevtalardan say ve Allah Tely her
Mehmed Zahid Kotku
aa ve her ta yannda zikr eyle (yani hibir vakit zikrullahtan gafil olma) ve bir gnah iledi isen derhal bir hasene, iyilik, hayr yap, gizli gnaha gizli hayr, aikare gnaha aikar hayr ile lm dnmenin daha ne kadar ok faydalar vardr. Malumdur ki buradaki hayatmz pek muvakkattr, elli sene, yz sene pek abuk gemektedir. Bu arada dnyadaki ilere dalnca Allah Telya layk ile bir ibadet, birer gnl uyankl, kalb gzlerinin almas, haktan haberi olmas ve Resllah mahedesi ve bitmez-tkenmez esarardan bir ey anlamadan bir bakarsn ki eel gelmi, artk btn mitler bir anda kesilir. te byle bir ac gne gelip atmadan Veysel Karani gibi adn cihanda baki kalsn. Allaha gel Allaha . Yaptklarmz, btn emekler boa gitmeden Allaha dn Allaha . Bak vazifemiz bu dnyay imar etmek deil; onun iin bu dnyaya gelmedin, bize bu alemde Allah Tely tanyp Ona kulluk vazifelerini yapmak ve kullarna da efkatle muamele etmek. Kulluu brakarsak Hakkn kullarna efkat kendiliinden kalkar. Halbuki merhamet eden ancak merhamet olunur. Merhametsizlere, efkatsizler elbette efkat ve merhamet yakmaz. lm dnmek, lmn neticesini dnmek demektir. hiret mesuliyeti; dnyada iken kulluk vazifelerini yapamadndan ve Hakkn kullarna acyamadndan, hiretteki sorgular ve neticedeki cennet veya cehennem yollarndan acaba hangisine sevk olunaca kaygusunu tamaktr, yoksa herkes lr, gmlr, biter gider. Sakn byle zannetme. Allah ve Reslnn szlerine iyi kulak ver ve iyiler arasnda yerini almaa al vesselm.
65
66
9- Kii ld Vakit Kyameti Kopmutur

Sizden biriniz ld vakit onun kyameti kopmutur. Allaha grr gibi ibadet ediniz ve her saat o Allaha istifar ediniz. Kyamet u halde ikidir: Birisi byk kyamet ki dnyann mr bitip hiret kapsnn ald maher gn, mizan gn, cennet,. Cehenneme girilecek gndr. Buna kyamet-i kbra denir. kinci kyamet ise: ldmz vakit her eyin bittii gndr, bize hiretteki yerlerimiz gsterilir. Cennetteki yerlerini gren ne mutlu. Kabri, ravzatn min riyazlcennet olarak rahatlkla kyamet-i kbray beklerler. Bir de imanszlardan biri ld vakit ise ona da kabrinde cehennemdeki yeri gsterilir, tabii kabiri de bir cehennem ukuru olarak kyametteki yerini bekler durur; artk ztrabn ne tarif mmkndr ne de anlamak... imdi bunu bize duyuran Allah Telya, ibadetin lzumunu hissederek ve Ona Lyk vech ile ibadet edebilmek iin Onu gryormu gibi ibadet etmek gerekir. Hakikatte de biz Onu gryormu gibi ibadet etmemiz gerekir. Hakikaten biz Onu her ne kadar gremezsek de onun bizi grmesi muhakkaktr. Allah Tely grmee bizim gcmz, takatmz kfi gelmez. Bizim gnee bile devaml bakmaa tahammlmz yoktur. Allah Telnn mekandan da mnezzeh olduunu herkes de
Mehmed Zahid Kotku
bilir. Lkin insan Allah Tely tefekkr ederken Onu cisimlendirmek, ekillendirmek, haramdr, gnahtr. nk Allah Tel akla gelen her eyden uzaktr, beridir, mnezzehtir. O grr, bilir, iitir, syler, gc her eye yeter, istedii gibi yapar, yaratan da Odur. Ebedi bir hayat sahibidir. Fakat bunlarn hibirisi bizim ne hayatmza ve ne de grp iitmemize benzer. Onun huzuruna durulduu zaman Allah Telnn kendisini grdn hatrndan karmamaldr. Velakin tecessm ettiremez ve hibir ekli hatrna bile getiremezsin. nk Allah Tel bu gibi noksanlktan mnezzehtir. Bununla beraber oka da istifar eylemenin lzumu da ayrca tavsiye edilmektedir. Bu istifarn her zaman yaplmas lzm olduu gibi bahusus namazlarn arkasndan hi olmazsa kere okunmas da ayrca tavsiye edilmektedir. Zira bizler Allah Telya lyk bir ibadet etmekten ok uzaz, bizim yaptmz ibadetleri Allah kabul buyursun. Onun iin her farz namazn arkasndan kere istifar edip: Aman ya Rab! Ben sana layk ibadet edemedim. Kusurlarm afvedip ibadetlerimi kusuru ile kabul eyle diye tazarru ve niyazda bulunmak gerektir. Fakat bu niyaz yalnz namazlardan sonra deil belki (klle saat) yani her saatta istifara devam etmenin lzmu bildirilmektedir. Buradaki saattan murad altm dakikaya biz bir saat deriz. Bu yle deil her an, hakikatta her zaman. Zaman ise su gibi akp giden bir andr, yani her an her zaman istifardan hali kalmaynz. nk her an gaflet iindeyiz, gaflet ise en byk gnahtr. Binaenaleyh, her an iin istifar etmek mecburiyetindeyiz. Onun iin byklerimizin btn dertlere ve dertlilere istifar tavsiye etmekte olduklarn pekala grp okumaktayz.
67
68
10- lm Gelmeden nce Tevbe ve Allah Grrcesine badet

Ey iman edenler. Tam bir sdk-u hulusa malik bir tevbe ile Allaha dnn (et-Tahrim: 8) buyurulmaktadr. Dier bir ayette:
Rabbinizden mafiret dileyin. nk O, ok yarglaycdr. (Nuh:10) Tevbe etmesi kolaydr. Tevbe etmekten maksat asl gnahlardan dnmek ve kamaktr. Bu ise yle kolay bir ey deildir, ok azim ve sebat ister. Oru tutmak da kolaydr. Fakat gnahlara kar sabr ve metanet hepsinden daha zordur. Gnahlarn ba ise gaflettir. Gafletten kurtulmak en byk hnerdir. Cenab- Hak ltuf ve keremi ile cmlemizi her trl gnahlar ve gafletlerden korusun. Amin! Adem aleyhisselmn Cennetten ktktan sonraki dualar pek mehurdur. O dualarla Hakka iltica edenler, Adem aleyhisselm afvolunduu gibi afva mazhar olurlar. Bu dualar sabahlar okuduumuz dua kitabnda mevcuttur. Hele batan ikinci sayfada olan seyyidl istifar ne kadar mhimdir. kinci ve nc sayfada Adem aleyhisselmn duas iinde mevcut dualar mmkn olursa ezberlemek ve hergn sabah ve akam okumak ok byk bir nimettir, hem mafirete vesile olur hem de cennete girmee sebeb olur. Hatta u kadar ki ocuklar olmayan kadn
Mehmed Zahid Kotku
ve erkeklerin de candan istifara devamlar sayesinde ocuklar olmu. Ba eve bahelerde meyvelerin okluu ve bolluu da bu istifarlara baldr derler. Ey muhterem ve aziz kardeim! Senin de balca vazifelerinden birisi istifar olsun. O istifar da mutlaka peygamberlerin ve velilerin yaptklar istifarlardan olsun. nk bu istifarlarn bereketi de oktur. ALLAHMME ENTE RABB LA LAHE LLA ENTE (sonuna kadar) ALLAHMME ENTEL-MELKL LA LAHE LLA ENTE (sonuna kadar) ALLAHMMASL ANN HATAYAYE (sonuna kadar) Bunlar, drt mezheb ehlinin Sbhaneke gibi namaza balarken okuduklar istifarlardr. Yalnz u hadis-i erifte ayan- dikkat bir nokta var ki pek mhimdir:
69
Sizler, Allah gryormusunuz gibi ibadet ediniz. Allah celle ve alaya yle grr gibi ibadet etmek pek de kolay deildir. Bunun iin en evvel Allah layk veche ile bilmek herkese nasip olmamtr. Ehl-i tasavvuftan ehli snnet mezhebinden olanlarla ve yine ehli snnet ulemasna nasip olmutur. Ve bir de bunlarn izlerinden giden bahtiyarlara nasib olmaktadr. Burada cmlemizde gayet gzel, ince ve kibarca ilme tevik vardr. Zira Allah Tely layk ile bilebilmek iin, ok geni bir ilme ve bir de tasavvufa ihtiya verdr. Tasavvufsuz ilim mak-
70
bul olmad gibi ilimsiz tasavvuf da makbul saylmamtir (mam Malik). Binaenaleyeh, hepimize bu hadis-i erifte ok gzel nasihatlar vardr: 1- lmezden evvel lme hazrlanmak 2- Yapt her eyi Allah Telnn rzasn kazanabilmek iin yapmak 3- badeti lyk vecn ile yapabilmek iin ilmi tahsil etmek. 4- lmini salamlatrmak iin tasavvufa girmek ve tasavvufu tadmak. 5- Taasavvufu bugnn mukallid tasavvufcularndan deil Cneydin, Bazyezid-i Bestaminin ve Gazalinin, mam Rabbaninin, Nakibend Bahaddinin, Abdlkadir Geylaninin, mam Ahmed Rfai Hazretlerinin ve sair, yollar ehl-i snnet olan mutasavvflarn yollar olmaldr. Bugn ise onlarn yollarn takib, ateten gmlek giymek demirden leblebi yemek gibidir, yani ok mkildir ve zordur. Onun iin bugn yle hakiki mutasavvf bulmak da mmkn deildir.
11- Toprak, Hamil-i Kurann Cesedine Zarar Veremez
Mehmed Zahid Kotku
Hamil-i Kuran olan, ld vakit, Allah Tel yere vahy eder ki; onun etini yeme. Yer der ki: lahi senin kelamn onun iinde iken ben onun etini nasl yerim? Hamil-i Kurandan murad, hakiki limlerdir. Kurann manasna hem aina hem de Kuran ile amildirler. te bu bahtiyarlar da mevud ecelleri gelip yere gmldkleri zaman Cenab- Hak yere, vahy eder ki: Sakn bu alimin etini yeme. Bu ne byk bir iltifattr. Kuran ile amil olan her alim bu lutfa mazhar olacaktr. Kuran- Kerim Allah Telnn kullarnca, Peygamberimiz sallallah aleyhi ve sellem vastas ile gnderdii bir kitaptr ki, kendisinin Allah tarafndan gnderilmi olduunda katiyyen ek ve bhe yoktur. Bu kitab- azim mttakilere hidayettir, o mttakiler ki, gayba iman eder ve inanrlar, ayn zamanda namazlarn klarlar ve kendilerine verdiimiz nimetlerden muhtalara ve cihad yollarna infak ederler. Gerek Peygamberlere ve kitaplarn da iman ederler ve hirete de inanrlar, bunlar Rablerinden bir hidayete nail olmular ve felah bulmu kimselerdir. te sana bu alim-i hiret olan kimselerden grdm bir canl hadiseyi anlatrken umarm ki yerlerin yiyemedii bu alim kimseleri de renmi oluruz. stanbul yollarnn geniletildii ve trbelerin etraflar ald bir devirde bizim rahmetlik hocamz Tekfurdal, Bayezid Camii erifi mderrisi ve Gmhaneli dergah post-niini Hac Mustafa Feyzi Efendi hazretleri de Kanuni Sultan Sleyman Camii erifinin kblesinde ve Kanuni Sultan Sleymann trbesinin yannda d tarafnda sekiz-on kadar kabir vard ki rahmetli Menderes bunlarn da kaldrlp yanndaki bolua gmlmelerini istemi ve bu suretle nakl-i kubur yaplmak zere bizim de o merasimde murakp olarak bulun-
71
72
mamz istemiler. Biz de orada bulunduk. Mezarlar ald. inden karlan kemikler hazrlanm torbalara konarak hazrlanan mezarlarna naklediliyordu. Sra bizim stadmz eyh Hac Mustafa Efendinin mezarna geldi. Mezar, zeminden hemen bir metre yksek olduundan baz talar kopmu ve mezarn ierisi gzkmekte idi.Nihayet mezar ald zaman defin den zannedersem otuz sene kadar bir zaman gemi olduu halde rahmetlik eyh Hac Mustafa Feyzi efendinin henz sakalnn bile bir kl deimemi. Btn bir cesedin sanki henz yeni gmlm olduunu hem biz hem btn hazirun, byk bir cemaat kalabal tarafndan grlm. Topran demek hakiki limleri yiyemedii hakikaten mahedemiz olmutur. Rahmetullah rahmeten vasia. Halbuki Kuran- azimanda ehidler hakknda ve fi sebilillah katl olunanlar hakknda (emvat) l demeyiniz diye bizleri ikaz etmekte (bel ahyan) belki onlar hayat-i maneviyye ile haydirler, diridirler. Lkin bizim onlarn hayatiyyetini anlayabilecek bir kabiliyetimiz olmadndan (ve lkin la teurun) lkin siz idrak edemezsiniz buyurulmutur. Bundan anlyoruz ki cesedler topraktan halk olunmu maddi bir varlktr. Asl olan, topraktan halk olunan o maddi cesede can vermek sureti ile canlandran ve onu bir mddet dnya yznde yaatan, sonra da verdii o can alp onu topraa inklap ettiren, Allah Telya bu yaama mddeti ierisinde, yaratl sebeblerini anlar da kendisini yaratana kulluk vazifesini gzelce yapar, ilim ve irfanla kendisini tezyin ederse inaaallah o, eti yenmez bahtiyarlar arasna girer. Etinin yenmemesinin balca sebeblerinden birisi de ilmi ile amil olmasdr vesselm.
Mehmed Zahid Kotku
12- Cenazenin, Teyyemmle Defnedildii Haller
73
Erkekler arasnda bulunan bir kadn vefat eder ve baka ykayacak kadn bulunmazsa ve erkek de kadnlar arasnda vefat eder ve baka erkek bulunmazsa o kadn erkekler, erkei de kadnlar teyemmmm ettirir ve gmerler suyun bulunmad zaman gibi. Bu hadisi erifi kayd etmekten muradmz, kadnla erkek ve erkekle kadn arasndaki meyruiyyeti gstermek iindir. Diri olan kadnlarla nsiyyetimiz malumdur, her trl sevime, zevk-u safay mbah sayarz da gnahna hi dikkatimiz yoktur. Halbuki iyice dikkat edilecek olursa lm, hayattan ayrlm, sylemek yle dursun ona artk sokulmak bile istemeyiz. Bu len kimseyi- ister kadn ister erkek- birbirlerini ykamaa msaade edilmemi de teyemmmle iktifa olunmutur. Su bulunmaynca nasl teyemmm caiz ise, bunlar teyemmmle defn olunurlar. lye el srmek ne kadna ne de erkee caiz olmaynca dirilerle oturup konumak, sevimek, pmek, kucaklamak nasl caiz olur. Allah Tel bugnn insanlarna insaf versin de o dans ve balolarn ve buna benzer kadnl erkekli her nevi oyunlarn insanlk zerinde brakaca ok ac tesiri idrak edip, bu gibi irkin, Avrupa adet, ananelerinden tamam ile syrlp
74
kurtulmak nasib etsin.Bu ne pehriz ve ne biim mslmanlk.Maalesef bu irkin adete mslmanlar nasl kapld bilemem. Bu husus genlerin elbette houna gidecektir, arayp da bulamadklar frsat. Fakat, birazck mslmanlktan nasibi olan kimse tonlarla altn verilse bile katiyyen tenezzl edemez. Mslman dediimiz kimsenin Allah Telnn emirlerine muti, yasaklarndan kaan kimse olmas lzm deil mi? Baz gnahlar vardr ki onu sahibi gizlice yapar bunlarn ise afv memuldr. Fakat byle al meleinnas insanlarn ve hatta ana ve babasnn gzleri nnde erkekle-kadnn dans etmesi mslmanlkla hibir surette kbili telif deildir. Bir de bunu renmek iin uraanlara amamak da mmkn deildir.
13- ld Vakit Salih Kii Bir An nce Yerine Kavumay, Kt Kii de Kavumamay Diler
Salih bir kii tabutuna konduu vakit derki: abuk abuk, acele acele beni yerime gtrnz. Kt bir kii tabuta konduu vakit: Aman nereye gtryorsunuz der. Yani ehl-i ilim, ehl-i Kuran ve ehl-i takva, salih kimseler ykanp tabuta konduu zaman zaten ruhu kabz olunduu zaman cennetteki yerini grm olduundan bir an evvel oraya kavumak iin abuk beni yerime gtrnz der. nk kabri cennet bahesidir, oraya bir an evvel gitmeyi
Mehmed Zahid Kotku
arzu ettiinden: Kaddimuni, diye ruhen seslenir. Eer len kimse gnahkr, fcir, fsk, mnfk ise o da cehennemdeki yerini grd iin ve kabrinin de cehennem ukuru olduunu bildii iin: Aman beni nereye gtryorsunuz, brakn gtrmeyin diye feryada balar. Bunu erbab- kef olanlar hem duyarlar hem de grrler. Bu feryad ya ruhendir, veya hal ile tekellmdr. Hangisi olursa olsun ehl-i cennet bir an evvel gitmeyi istediinden Beni gtrn! diye seslenir. teki zavall da yerinin cehennnem olduunu bildii ve hatta grd iin oraya bir trl gitmek istemeyeceinden: aman gtrmeyin! Nereye gtryorsunuz yahu! grmyor musunuz, aman gtrmeyin! diye feryad- figana balar. Bunlar sen sakn aka sanma, yarn gzn yumduun vakit grrsn feryada balarsn, amma kimse kulak asmaz. Onun iin imdiden tevbeni tazele ve Allaha dn, baka fayda da yok are de yok, son pimanlk kar etmez vesselm.
75
beni gtrn!
MADD VE MANEV TEMZLK
et-Tergib vet-Terhib C. 2/427deki 23. hadis mehurdur. Abdest (tuhur) imann yarsdr der. Tuhur, taharet kelimesindendir. Malum taharet de iki ksmdr. ve d taharetleri. Bundan murad ahlken temizliktir. Malumdur ki, her eyin temizlii matlubdur. Bahusus yemek kablarmzn iinin temizlii ok mhimdir, d her ne kadar ssl ve yaldzl olsa dahi ii pis ise hi bie yaramaz olduu malumdur. Binaeneleyh, insann d her ne kadar temiz olsa da ii temiz olmaynca ie yaramaz. O i temizlii de iki ksmdr. Birisi ahlken temiz olmas biri de kalbinin itikaden ehl-i snnet mezhebi zere olmasdr. Ahlken temizlik ise gnahlardan tamamen uzak kalmakla olur. Mesel haram yiyen bir kimse hibir zaman ahlken temiz bir insan ve mslman olamaz. Onun iin Gnah Kitabn ok oku. Vesselm. tikaddaki temizlik de akaid-i slamiyeyi iyi okumak ve renmekle ve bir de ehl-i snnet mezhebi zere yaamakla olur. Bugn bir ok yanl mezhebler var ki, onlardan son derece saknmak ve kamak lzmdr. iilik, Rafzilik, Vehhabilik, Kzlbalk ve saire gibi.
Mehmed Zahid Kotku
mandan evvel yaplan hatalar iman edince nasl affolunuyorsa abdest de, abdestten evvelki gnahlar ylece mahveder, nk abdest zaten imansz olmaz. Velhamdlillah mizan yani teraziyi doldurur, Sbhanallahi velhamdlillahi ise yer ile gk arasn doldurur, yani bunlar tecsim edecek olursak, sevabnn byklne ve okluuna iarettir.
77
NAMAZ NUR, SADAKA BRHAN, SABIR ZYA, VE KURAN HCCETTR
Essalt nurun Namaz ise nurdur. Hem kendisi nurdur ve hem de sahibi iin nur olur. Kyamet gnnde bu nur onun nnde, ardnda, sanda ve solunda sahibi ile beraber hareket eder. Gnlnde de marifet-i lhiyye nurlar zahir olur kalbinde keifler hasl olur. Namaz sayesinde Allah Telya dnlr. Her trl gnah ve mnker eylerden muhafaza olunur. Bahusus melek gibi sessiz sadasz, cmid bir ey gibi kmldamadan boynu bkk, sanki son namaz imi gibi huzur iinde klnan namaz elbette nurdur, sahibi de nurlanr. Essadkat brhann, Sadaka ise sahibi iin brhandr. nsana kyamet gnnde maln nereye harcadn diye sorulduu zaman, sadaka verene bu sorgu olmaz. nk sadaka verdii iin sadaka o kimsenin imanna alamettir, burhandr, ahittir, delildir, hccettir. Mnfk ise parasnn ne zektn ve ne de sadakasn vermez, nk iman tam deildir, Allah tealann bir verene on vereceine inanmamtr. Binaenaleyh, sadaka verenin imanna sadakalar almet olur.
Mehmed Zahid Kotku
Essabr ziyan: Sabr ise bir ziyadr. Sabr evvela Allah Telnn emirlerine itaat etmee ve sonra da Allah Telnn yasaklarndan mene nefsini haps edip zabt etmektir. Hakkn emirlerini ifaya almayan ve yine Hakkn yasaklarndan kaamayan nefis, sabrdan mahrumdur. Bu nefis zahmet meakkat, derd, bela ve mihnetlere de tahamml edemez. Bunlara tahamml, ancak, Allah Telnn emirlerine muti kullar iin mmkndr. Binanenaleyh sabrl insan her yerde memduh ve makbuldr. Dman karsnda sabr ve metanet ise en byk meziyettir. brahim el- Havass denilen byk zat der ki: Sabr, kitap ve snnete uygun amel etmektir. bn-i Ata ise: Hsn- edeple, bellara sabrdr demi. Ebu Ali ed-Dekkak ise (rahmetllah aleyhim): Sabrn hakikat takdir-i ilahiyyeye itiraz etmemektir demitir. Bel ve musibetleri ikayet kasd olmadan, anlatmann sabra aykr olmad da beyan buyurulmutur. Eyyb aleyhisselmn ibtilas ok byk idi de hibir gn ikayet etmediinden Allah Tel Onu Kuran- Kerminde .
79
Biz Onu hakikaten sabrl bulduk (Saad: 44) diye medh sena etmi. Ne kadar gzel bir kul diye tavsif buyurmutur. Eyyp aleyhisselmn ok mal ve ok da oluk ocuu vard. Kendisi de son derece salam bir vcuda sahipti. Elbette kulluunu yapacaktr diye eytan aleyhillane hasede balad ve dedi ki: Bana msaade et de Onun ma-
80
ln, ocuklarn elinden alaym da bakalm sana kulluk edebilecek mi? diye hile ve eytanla ba vurdu ve nihayet btn mallar yok oldu, ocuklar da ld. Kendi vcuduna ok ac arzalar geldi. Fakat Eyyb Aleyhisselm bunlarn hibirisine iltifat etmeyip Allah Telya ibadet ve taattan zerre kadar ihmal ve noksanlk yapmad. Varlk zamannda, ibadeti ne ise hepsi elinden gittikten sonra yine ayn ekilde ibadetine mdavim idi. Hatta memleketlileri onu memleketinden kardlar. Hastalndan korktuklar iin bu ii yapmlard. Amma Eyyb aleyhisselm bunlardan hi mteessir bile olmamlard. Kula layk olan sabr, sebat ve metanettir. Bu sabrn arkasnda Hakkn takdirine rza vardr. Rza ise en yksek ve li makamdr. Cenab- Hakkn ltfu genitir. Bizleri de bu basrl ve takdir-i ihaliyyeye raz ve mstakim kullarndan eylesin. unu da unutmamal ki, bir musibet karsnda Hakkn takdirine raz olmayp da evinin kapsn ve elbisesini siyaha boyayp matem tutanlar hakknda Allah Telnn hem gadab ve hem de laneti vardr. Bunu beyan sadedinde Ebu Bekir, mer, Osman ve Ali radyallahu anhm Hazeratnn siyah giyerek matem tutan kimseye Ebu Bekr hazretleri: mrndeki nefesleri adedince, mer radyallahu anh; Nil nehrinin suyunun damlalar adedince, Osman radyallahu anh, Dnya gn ve gecelerinin adedince, Ali radyallahu anhde meleklerin nefesleri adedince ona vebal vardr buyurmular. Verenin Allah olduunu bilen ve alann da Allah olduunu bilen kii, takdire rzadan gayr ne yapabilir. stediin kadar feryad figan eyle, eline elbette gnahtan baka bir ey gemez. Hastay ziyaret snnet-i mekkededir, dost ve dman demeyip ziyaret yapmak da ms-
Mehmed Zahid Kotku
tehabdr. Hatta ister tandn olsun ister olmasn ve hatta kfir dahi olsa onu ziyaret, mslman iin caizdir, demiler. Hatt Peygamberimize hizmet eden bir yahudi ocuu hasta olduunda, Res-i ekrem onu ziyaret etmi ve neticede ocuk mslman olmu ve lm.
81
esnasnda L
ilhe ill ente sbhaneke inn knl minezzlimin tesbihini krk
Hasta Allah Telnn misafiridir derler ve her kim hastal
kere okur ve lrse Allah Tel onu ehid sevab verir, iyi olursa btn gnahlar mafiret olunur. Muhasibi rahmetullah aleyh der ki: Her eyin bir cevheri bir z vardr. nsann cevheri de akl ile sabrdr.
(Nzhetl-Mecalis. C. 1- sayfa: 49, 58).
Velkuran huccetn leke ev aleyke (Ebu Malik el- Earinin naklettii hadisin mabadi) Kuran senin ya lehine veya aleyhine hccettir. Kuran- Kerim Allah Telnn Paygamberimize 23 senede Cibril-i emin vastas ile gnderdii kitabullahtr. 6666 yettir. Kullarna hak yolunu gsteren, mttakilere hidayet kayna olan, Allah Tely bize bildiren, hireti tantan, cehennem ve cenneti gsteren ve bizlere dnya ve hireti reten ve ibadetlerin kime yaplacan ve nasl yaplacan ve Hakkn yasaklarn bize bilderen, Hak ile batl ayran bir kitab- mukaddestir. Bu kitapla amel edenler ok bahtiyar kiilerdir. mam Ahmed rahmetullah ryada Allah Tely grr ve: Ya Rab, kullarn sana nasl yakn olabilirler? der. Buyurmular ki:
82
Benim kelamm (yani Kuran) okumakla Ya Rab, anlasalar da, anlamasalar da m? Evet anlasalar da, anlamasalar da benim kitabm olan Kuran- aziman okumak suretiyle Bana yaknlk hasl ederler. badetlerde her azann nasibi vardr. Gzn ibadetteki nasibi ise Kuran- azimana bakmaktr. Kurana hrmetle bakmak bile gz arlarna ifadr. Gnde 200 ayeti kerimeyi bakarak bir kimse okursa kendi kabrinin etrafnda bulunan yedi kabre efaat eder. eytan aleyhillanenin en ziyade korktuu ey Kurana bakarak okumaktr buyurmular. Hz. Osman radyallahu anh: ki ifaya devam ediniz. Birisi Kuran- aziman okumak, birisi de bal yemektir buyurmutur. mam Beyhaki der ki: Bir kii boaz arsndan Peygambere ikayet eyledi. O da Kuran- kerimi okumaa devam eyle dediler. Kuran- Kerimi okumann sevabn tarife diller kafi deildir. Sen hemen okumaa bak. Kuran- Kerimi yznden okumak ezberden okumaktan efdaldir buyurmular. Bahusus bizim gibi manaya aina olmayanlar iin ayan- tavsiyedir. Sonra sakn tecvide riayet edemeyenlere veya tecvid bilmeyenlere: Sakn okuma, gnaha girersin deme. Demir altka parlar, durursa paslanr derler. Okuduka alrsn, okumazsan unutursun. Kuran- hatim esnasnda dua mstehabdr. Zira bir ok melaike-i kiram bizlerle beraber duaya itirak edip amin derler. Kuran kelamullahtr, onu okuyan ve onunla amel edeni ise Allah sever, zira:
Mehmed Zahid Kotku
Sizin en hayrlnz Kuran renen ve retendir. buyurmutur. lim - herkesin bildii gibi - says bilinmeyecek kadar oktur, hepsi de mhimdir ve hepsine de ihtiya vardr. Bugn bildiimiz doktorluk mhendislik, kimyagerlik ve askerlik, idarecilik, iktisatclk ve buna benzer cemiyetin muhta olduu limler vardr ki hepsinin de bir ok ubeleri vardr. Mesela: Bir doktorun her eyi bildiini zannederiz. Halbuki vcuttaki btn azalar ayr ayr mtahassslara muhtatr. Gz, kulak, burun, beyin, cier, bbrek, mesane, cild, dahiliyye, hariciyye, cerrahiye, filimci, fizikci hep bunlar bir tb kelimesinin altndaki ilim dallardr. Mhendislik de yle deil mi? naatc, elektrikci, makinac, kim bilir bunlar da ka nevidir. Hele askerlik denince hergn deien teknik usulleri, kara ordusu, deniz ordusu, donanmas, tayyaresi, ikmal kuvvetleri, svarisi, piyadesi, telsizcisi, telefoncusu, topcusu, makinal tfekisi, bombaclar daha bilemediimiz ne kadar ubeleri vardr. Bunlarn hepsi de lzmdr, hibirisine buna lzum yoktur demee kimsenin hakk yoktur. Bunlar en iyi bir ekilde renmek mecburiyyetindeyiz. Lakin unu da unutmamalyz ki bunlar bugn en iyi bilen ve yapan islm dmanlardr. Vakti ile mslmanlar bu ilimlere pek gzel bir surette sahip iken muharebelerden, kendimizi dmanlara kar mdafaa mecburiyyetinden nai ilme layk vech ile hizmet edememiiz. Bilakis dmanlar da istila ettikleri memleketlerin servetlerinden
83
84
fazlasyla istifade etmiler. Altn, gme sair kymetli madenleri elde etmiler ve bugnk terakkilerine erimilerdir. Biz ise istilac deil slam yaymak, slam, medeniyyetini, ahlkn retmek daha akas insanlar kfrden ve irkten kurtarp slama sndrmak, cehennemden kurtarp cennete ulatrmak iin be yz sene zarfnda 580den fazla muharebe yapmz. Durmadan yaplan bu muharebeler tabii insanlarda ne can brakm ne de mal. Bir vakitler dnyaya hakim durumda iken bugn durumumuz malum. Avrupal, Amerikal, Asyal gzn drt am bizim kkmz kazmaya alyor ve mtemadiyen iimizden, bizi kemiren mikroplar bizi yok etmek iin gayretlerini sarf etmektedirler. te grdn mason localar komnist partileri, solculuk mikroplar hep bizim Trklmz ve hem de mslmanlmz sinsi bir surette elimizden almak iin sarf ettikleri hilelerdendir. Topla ykamadklar slamiyyeti ve Trklmz ykan bu mason ebekesidir. Maazallah buna mbtela genlerimiz pek de az deildir. Malum ya koca Rusyay idare eden yine mason ebekesinin oyunudur. Bu masonluk en korkun mikroplardan daha korkulu bir ibtiladr, mikroptan korkulur ve kalr ve bilakis masonlua ve komnistlie koulmaktadr, bu ise ok taaccb olunacak ac hadiselerdendir ki bu da ancak mslmanl bilmemek ve Allah tanmamak ve kitabna herhalde inanmamaktan neet etse gerektir. nk Allahn iyi bilen hibir mslman byle bir cinayeti katiyyen irtikab edemez. Masonluu kim medh ederse etsin bu mnafkln ta kendisidir, mslmanl sahtedir, camie Allah iin deil adam kandrmak iin giderler. Onun iin masonluk mslman-
Mehmed Zahid Kotku
ln ba dmandr, nk yahudi ve hristiyan oyunudur. Onlarn dedikleri, yardmlamann en gzeli mslmanlkta zaten mevcuttur. Mason haddi zatnda mslmanl bilmedii iin mason olmutur. Masonlarn dnyalar her ne kadar debdebeli, saltanatl olursa olsun kbetleri cehennem ukuru olacandan zerre kadar bhe yoktur. Ey aziz ve muhterem karde! Sana den vazifelerden en mhimi bu masonu tan ve bu nurlu ehid kanlar ile yuurulan temiz lkemizde onlara yer verme ve onlara frsat da verme. Ah ne kadar acdr bu gn masonlar medh eden ne kadar meddah vardr ki bir lokma iin onlara adeta kle olurlar ve her frsatta da onlar desteklemee alrlar sonra da mslmanl kimseye vermezler. imdi her ilmin bir ok dallar, ubeleri olduunu yazmtk. Bunlar en iyi bilen ve yapan da Avrupal kfirler, dinsizler, komnistler, masonlardr. Biz de bu ilimleri onlardan renmek iin almaktayz. O, aya ve yldzlara giderken biz de seyirlerine bakarken onlarla boy lmemiz mmkn m? Bugn ne kadar fabrika yaparsak yapalm bizi hibir zaman bulunduumuz esaretten ve ac hayattan, zilletten kurtaramaz. nk bizim onlara galebemiz ancak Allah Telnn yardmyla mmkndr. Biz dinimizi brakp da onlara uyarsak o zaman da Allah Tel bize yardm eder mi dersiniz? Baknz hadisi erifte: Sizin hayrlnz Kuran renip sonra da retendir. Buyurulmas da son derece calib-i dikkattir. Her ilim lzm fakat Kuran ilmi hepsinden ve her eyden daha fazla lzmdr. Bir insan her ilimden mahrum olsa dahi yine yaayanlar gibi yaar fakat Kuran il-
85
86
minden mahrum zavall iin hayat ok acdr. Kuran ilmi imana baldr. mansz insanlara kfir de denir, mrik de denir, yerleri hep cehennemdir. Ne kadar zengin, ne kadar bilgin olsalar da ve ne kadar elektrii, mikroplar kefetseler de yerleri, karargahlar yine cehennemdir. Hner, Allah Tely bilmek ve bulmaktr ve Ona kul kle olmaktr. Emrini dinleyip cennete girmektir, Onun yolu da Kuran- aziman bilmek ve bildirmektir. nsann yalnz cennete kendisinin girmesi insanlk bakmndan kafi deildir. Hem cinsi olanlarn da dalaletten, kfrden, irkten, masiyyetten kurtulmalarna vesile olmak hayrl insanlarn vazifesidir. Dier ilimler dnya iin ve ehli dnya iindir, lnceye kadar o ilimleri ile faydalanrlar. ldkten sonra ise hayatlarn boa geirdikleri ve asl gayeden uzaklatklar iin, hem mesuliyet altnda kalrlar hem de nihayet cehennemi boylarlar. Bunun da tabii makbul bir ey olmad her akl-i selim sahibi iin muhakkaktr. Binaealeyh sizin hayrlnz fani ilimleri deil, baki olan ebediyyet ilmini tahsil edendir. Kuran ilmini renmek dier ilimleri renmee mani de deildir. Bu suretle hem dnyan hem de hiretini kazanm olursun vesselm. Baknz, Kuran- azimi okuduka her harfe on sevab aldn gibi hatmettiin takdirde alacan sevabn hesab bile sana yeter. Halbuki Mslim ile Ebu Davudun Hz. Ebu Hreyreden rivayetleri yledir: Bir kavim, bir cemaat Allah Telnn kitabn okurlar ve aralarnda mzakere ve mtalaa ederlerse onlarn zerine vakar ve saadet nazil olur ve rahmet-i ilahi onlar gayeder ve melekler de onlarn meclislerini ziyaret edip zinetlendirirler ve Allah Tel Haz-
Mehmed Zahid Kotku
retleri de onlar Mele-i ala (byk ve ileri gelen meleklerin topland yer) daki meleklerine medh sena buyurur. Cenab- Peygamberimiz sallallahu aleyhi ve sellem hazretleri, bizlere dualarmzn kabul buyurulmas ve her trl felaket ve afetlerden emin olmamz iin en gzel areyi gsteriyorlar: Kuran- aziman devaml olarak okumak. Bu sayede hem nurlanr ve hem de gznz ve gnlnz alr, sahib-i kef olursunuz hem de shhatiniz yerinde olur ve hem de baknz Cenab- Hak ne kadar holanyor ki bizi meleklere bile vyor. Yalnz unu da unutma: Kuran okunan eve eytan giremez ve dertlerden kurtulmak isteyenler de muhakkak Kuran- Kerimi ok okumal, gerek kendinin ve gerekse gemilerinin sevinmeleri iin Kuran- Kerimi okuyup onlarn da ruhlarna hediyye etmelidir. Bir de mhim bir ricam var, o da: ocuklarnza muhakkak Kuran- Kerimi okutunuz ve slam en iyi ekilde retiniz; dnya bir araya gelse o yine dinine sahip ve hakim kalsn. Sonra Kuran okumann sevab nihayetsizdir. Kurandan bildii kadar Cennetteki derecelere nail olacak. En ok bilen en yksek dereceye nail olacaktr. Kuran okuyanlarn isteklerini, ihtiyalarn Cenab- Mevla, istemeden fazlasyla verecektir. Kuran- Kerimi okuyanlarla okumayanlar arasnda dalar kadar fark vardr. Kuran- Kerim nurdur, okuyanlar da nura gark olurlar. Sen baz sapklara bakp da aldanma. Zira Kuran, ehli takva iin hem nurdur hem de hidayet kaynadr. Onun iin Ebu Zer Hazretleri Peygamber Efendimizden bir nasihat istemilerdi de, O da:
87
88
Allahn takvasna sarl, nk o her iin ba (esas) dr. buyurdular. Daha ziyade etmesini istedii zaman
Kuran- Kerimi okumay tavsiye ettiler; Zira Kuran senin iin yeryznde nurdur, semada yani hirette de tkenmez sevaplara nail olmana ve yznn de nuruna ve Allah Telnn mahabbetine, seni sevmesine vesile olur, bu devlet sana yetmez mi dersin. Sonra Kuran Kerim, okuyan kimseye ayrca efaatc da olacak ve hatta okuyan ocuun ana ve babasna da cennet elbiseleri ve talar giydirilecek herkes ona hayran kalacak. Bunun iin iki kii vardr ki onlara herkes haset eder, yani gbta eder, biri hafz Kuran olan limlerdir ki gece gndz okur, birisi de servet sahibidir o da gece-gndz ikram ve ihsanda bulunur. u hadis bn-i mer radyallahu anhmadan nakledilmitir: kii vardr ki kyamet gnnn iddeti onlara korku vermez ve onlar hesaba da ekilmezler ve ayn zamanda onlar byk bir miskten, gayet gzel kokulu bir tepe zerindedirler ta btn halk hesaptan kurtuluncaya kadar. Bunlardan birisi de Allah rzas iin Kuran- azimi, okuyanlar ve kendisinden raz olan bir cemaata da mamlk edenler. Birisi de be vakit fisebilillah cemaat namaza davet eden mezzinlerdir. Birisi
Mehmed Zahid Kotku
de bir kuldur ki, halik ile hem kendi arasn hem de kendi ile efendisinin arasndaki ileri gzelce yapandr, yani klesi. Kuran okuyanlar ve onunla amel edenler Allah Telnn has velileridir. Ona gre hareket et. Sonra ehli Kuran, etrafndaki yanan ve ehl-i beytinden cehennemi hak eden 10 kiiye de efaatc olacaktr. Bu ne byk devlet ve ne byk saadettir, baka ilimlere nisbet olunabilir mi? bn-i Macenin Ebu Hreyreden rivayetine ne dersiniz? Kitabullahtan bir ayet okumak ve retmek iin sabah vaktinde gitmek 100 rekat nafile namaz klmaktan hayrldr ve yine sabahleyin ilimden bir bab (ilme taalluk eden meseleleri) renmek iin evden kmak ister amel etsin ister etmesin - bin rekat nafile namazdan hayrldr. nk insanlarn hayrls insanlara faydal olandr, bu da rendii o ilimle kendisi faydalanmasa bile herhalde bakalarna faydas dokunacandan bylece ilme tevik olunmaktadr. Allah Tel bizleri bu ilimlere layk olan kullarndan eylesin. Amin. Kuran senin ya lehine veya aleyhine hccettir, delildir. Kuran ile amel ettiin mddete lehine, Kurana muhalif hareket edersen aleyhine hccet olur. Binaenaleyh, btn insanlar kendi nefisleri iin alrlar. Kimisi almasn Allah iin yapar. Nefsini Allaha satm olur ve kendini azabtan, helkten kurtarr. Kimisi de almasn eytan iin yapar yani eytann szlerini dinler, ibadet taat yapmaz ve gnah ileri iler ve bu suretle kendini eytana satm olur ve nihayet de helake kendini kendi eliyle atm olur.
89
90
TEMZLK

Temizlik imandandr. Bu hadis-i erif lafz itibar ile pek ksa fakat mana itibar ile btn hayrlar iine almaktadr. 1- Nezafete, temizlie davet eder ve nezafet imann yarsdr der . 2- D temizlii ile beraber ahlk temizliini de emreder. Hased, kibir, kin, gadab ve btn eziyyet verici eylerden meneder. 3- yi, gzel ve salih amelleri ilemeyi ve Allahn emirlerine uymay ve be vakit namaz ile zekt emreder. 4- Maln hayrl yerlere harcamay, bahusus cihad hususunda titizlikle almay, fukara ve zuafay himaye etmeyi emreder. 5- Her iin ba olan sabrla temayz etmeyi, hatta cihaddaki meakkatlara tahamml etmeyi, musi-
bet ve ibtilalara da ancak sabrla mukabele etmeyi emreder.
6- Hepsininde ba Kuran- azimana tamam ile uymak ve emirlerine ittiba edip yasaklarndan tam manas ile kamak ve uzak kalmaktr.Zira o Kitap ok mbarek, bir kitaptr, okuyup anlayanlara ve korunanlara nur ve hidayettir.
Mevla-y Mteal Hazretleri cmlemizi Hak yolundan Kuran yolundan, Peygamber sallallahu aleyhi ve sellemin yolundan ve izinden ayrmasn. Amin. Sallallahu ala seyyidina Muhammedin ve alihi ve sahbihi ecmain.
92
ZKRULLAH

Siz cennet bahesine uradnzda cennet nimetlerinden yeyiniz (duanz istediiniz gibi yapnz). Cennet bahesi nedir? Ya Reslullah dediklerinde; zikir halkasdr buyurmular.
Bu hadiste ise: Siz cennet bahelerine uradnz da cennet nimetlerinden yeyiniz. Cennet bahesi nedir? diye sormular, lim meclisleridir buyurulmu.

Siz cennet bahesine uradnzda nimetlerinden yeyiniz, iiniz. Cennet bahesi nedir, ya Reslullah? demiler. Buyurmu ki: Mescidlerdir. Yemesi, imesi nedir? demiler. Sbhanallah, velhamdlillah ve la illallahu vallahu ekber buyurmular.

Allah Tely her ta ve aa yannda zikrediniz.
Allah Tely zikr-i hamil ile zikr ediniz. Zikr-i hamil nedir? diye sormular. Zikr-i hafidir buyurmular . u be hadis-i erifte Cenab- Peygamberimiz bizlerin Allah Tel ve Tekaddes Hazretlerinin zikrinden gafil olmayp, daima zikrullah ile megul olmamz iin zikri, cennet bahesine tebih buyurmular. (Ret) kelimesinin cennet bahesinde iki enva-i eit nimetlerden yeyip imek deil, Allah Tely enva- eit elfaz, dualar ve tilavet-i Kuran ile zikretmek olduunu pek gzel bir surette bizlere izah buyurmular. Bazan halka- zikir, bazan da ilim meclisleri ve bazan mescidler ve mescidlerdeki tesbihat, tehlilat, tah-
94
mid ve tekbirler olduunu, onlarn hepsinin de u tesbihin iinde olduunu beyan buyurmutur. Tesbih udur: SBHANALLAH VELHAMD LLLAH VE LA LAHE LLALLAH VALLAH EKBER. Burada drt nevi zikir vardr: Sbhanellah diyerek Allah Tel Hazretlerini her trl noksan sfatlardan tenzih ve kemal sfatlar ile tavsif vardr. Malumdur ki ehli kfr ve ehli irk ve batl mezhepler Allah bilemedikleri iin Hz. sa Allahn oludur demiler, Hz. Meryeme layksz isnadda bulunmular, melekler hakknda kezalik mnasebetsiz szler sylemilerdir. Ehl-i slam, bunlarn hepsini reddedip sbhanallah demiler. Allah Tel evlad edinmekten, hanm kullanmaktan, oluk ocuk sahibi olmaktan, ana baba olmaktan mnezzeh ve mberradr, bunlarn hibirisine muhta deildir ve bu gibi hallerden mstanidir, mekna da muhta deildir. Ar mahluktur Allah ise hlktr. Hlk ise mahluka muhta olmaktan ok uzaktr. Ar yok iken de Allah var idi, imdi de yine yledir, mekndan, tecessmden mnezzeh ve mberradr. Sbhanallah ok byk bir tesbihtir, onu her namazn arkasndan 33 kere sylediimizin sevabn hemen Allah bilir demek en dorusudur. Buhar ile Mslimin Ebu Hreyreden yaptklar u rivayet de pek mehurdur:
Mehmed Zahid Kotku
ki kelime vardr ki dile gayet hafif, kolay, mizanda, terazide ok ardr ve ayn zamanda Rahmana da ok sevgilidir. Rahmann sevgisi ona hayrlar isal eder. Hafiflii harflerinin shuleti, teleffuzunun kolayl ve abukluu iledir. Fakat mizanda ise ok ardr. Bazan sevaplar cisimlendirilir de denmektedir, buda ar cisimlerdendir. Sbhanallah: Allah her trl noksan sfatlardan mnezzeh ve kemal sfatlar ile muttasftr demek. Ve lisana hanflii, mizanda arl, Hz. Allaha sevgili olmasn beyan ayn zamanda bizleri bu tesbihe teviktir. nk ok kolay olmakla sevab da o nisbette ok ardr, yani sahibinin kurtulmasna sebeb olur. Ebu Zer radyallah anhden: Res-i Ekrem sallallah aleyhi ve sellem Hazretleri buyurmular ki: Sizlere, Allah Telya kelamn en sevgilisini haber vereyim mi? Biz de: - Ya Reslullah Allah Telya kelamn en sevgilisini haber ver, dedik. Buyurdular ki: - Muhakkak Allah Telya kelamn en sevgilisi Sbhanallahi ve bihamdihidir. (Mslim. Nesei, Tirmizi) . Allah Telnn melekleri ve kullar iin sevdii ve setii kelime kelmn en efdali olan sbhanallahi ve bihamdihidir. Bu tesbihe 124.000 sevabn yazlaca da ayrca bildirilmitir. Fakat unu unutmamaldr ki, bu sevablar Cenab- Hakkn verdii hesapsz nimetlerle karlatrld vakit btn sevablar nimetler alp gtrrler. Yalnz Allah Telnn lutfuna mazhar olanlar mstesnadr. Bu vad-i ilh zikrullah ok yapmaa teviktir. yle bir hikaye naklolunur: Vaktiyle deniz gezisi yapanlardan birisi kayklarnn batmas neticesinde yaknlarnda bulunan bir adaya yzerek
95
96
gider. Orada ikamet eden bahtiyar adada baka kimse olmadndan, adadaki kendiliinden biten meyvelerden yiyip, sulardan iip vaktini ibadetle geirmi ve nihayet lm, hesap gn sorguya ekilmi. Fakat Cenab- Hak bu kuluna hitaben: Kulum seni cennetime lutfum ile mi koyaym yoksa amelinle mi diye sormu. Abid gnah ilemediini hesaba katarak: Ya Rab amelim ile koy demi. Cenab- Hak meleklerine emretmi ki: Buna verdiim gz nimeti ile bunun amellerini tartn Melekler de tartmlar gz nimeti btn amellerin sevabndan ar gelmi baka ameli de olmad iin cehenneme atlmas icab etmi fakat adamn akl bana gelmi de: Aman ya Rab amelimle deil rahmetin ile, lutfun ile beni cennete koy diye yalvarmaa balam. Bu hadise bizlere ne gzel bir dersi ibrettir. Grme, duyma, idrak, akl, zek, kuvvet, kudret, shhat, afiyet hepsi Allah Telnn bizlere ihsandr. Bunlardan birisinin bile noksanl bizim btn ilerimizi alt-st eder, delilerden farkmz olmaz hatta hayvanlardan da. Binaenaleyh, iki trl, iki nevi ibadete muhtacz: Evvela Allah Telnn verdii bu shhat, afiyet, akl zeknn krlerini ifa etmek sonra da zikirlerimizi, ibadetlerimizi en iyi bir surette yapmaa almak. Yoksa daima zararda oluruz. Sonra bu tesbihler adedince cennetteki yerlerimize aalar ve hurmalklar dikilecei de malumdur. Ebu mame radyallahu anhden nakil edilmitir: Reslullah sallallah aleyhi ve sellem nakil buyurmular ki: Gece ibadetleri sizlere meakkatl ve zor gelirse veya malnz Hak yolunda infak edip datmakta bahillik ederseniz veya dmanla dmekten korkar ve kanrsanz (Sbhanellahi
Mehmed Zahid Kotku
ve bihamdihi)yi ok zikr ediniz. Zira bu tesbih Allah Telya daha sevgilidir, bir da altn fi selbilillah infak etmekten. Ve yine Ebu Hreyrenin rivayetinde. Her kim gnde yz kere (Sbbanallahi ve bihamdihi) derse btn gnahlar mafiret olunur, gnahlar deniz kpkleri kadar ok olsa dahi. (Mslim, Tirmizi ve Nesei). Bazlar bu tesbihlerin tevhid ve tehlilden efdal olduuna da iaret etmiler. Nuh aleyhisselmn oluna bir nasihat vardr: Evladm, sana, iki ey ile emrederim. Birisi La ilahe illallah kelime-i tayyibesine devam, birisi de sbhanallahi ve bihamdihidir. Bu tesbih btn mahlukatn tesbihidir, btn mahlukatn rzklar bu tesbih ve tehlil iledir. Yani bunlara son derece ehemmiyet verip tevhid ve tesbihten hali kalmamaa almaldr. Zira yeryznde hibir ey yoktur ki Cenab- Hakkn zikri ve tesbihi ile megul olmasn, yalnz bunlar biz idraktan acizizdir her eyde aciz olduumuz gibi. Ve yine evladm seni iki eyden menederim: Birisi irk, birisi de kibirdir. Emrolunan iki ey zikir ve tesbihtir, menolunan iki ey de irk ve kibirdir. Bu drt ey saadet ve selmetin kkleridir, dnya ve hiretteki saadet ve selmet bunlara baldr. Eer sen de bu saadet ve selmeti istiyorsan tevhid ile tesbihe devam eyle, irk ile kibirden de ka. Hergn 100 kere tesbih ekmekle defterine bin sevab yazlr veya bin gnahn silinir (Mslim, Tirmizi) . Ve bu tesbih ki: Sbhanallahi velhamdlillahi la ilahe illalahu vallah ekber gnein zerine doduu her eyden Allah Telya daha sevgilidir. Sonra bu tesbihlerin her birisine mukabil cennetteki yerine bir aa dikilir.
97
98
Daha baknz, yz kere tehlil yz kere tesbih yz kere de tekbir getirmek, on kle azad etmekten ve alt tane de deve kesmekten ve etini datmaktan, ona daha hayrldr. Bir adam gelip Rasulullah sallallah aleyhi ve selleme yle dedi: Ya Reslallah, muhakkak benim yam artt, oald; byd ben de zayfladm veya buna benzer bir ey dedi. Bana bir amel ret ki, ben onu oturduum yerde yapaym. Buyurdular ki yz kere tesbih eyle. Bu sana smail evladndan yz kle azad etmicesine sevaba muadildir ve yz kere de Allah tahmid eyle (Elhamdlillah) de. Bu da senin yz at, eeri, gemi ve yk ile fi sebilillah vermicesine sevaba muadildir. Ve yz kere de Allah tekbir eyle bu da sana kldeli makbul yz deveyi fi sebilillah vermiesine sevaba muadildir. Yz kere de tehlil edersen yani (La ilahe illallah) dersen bu da sana yer ve gk arasn sevabla doldurur ve hi kimse yoktur ki bu kimsenin amelinden daha efdal ameli Allaha ref oluna. Ancak bunun gibi yapanlar veya daha ziyade yapanlar mstesna. Sbhanallah diyen kimseye 20 sevap yazlr ve 20 gnah silinir. Allah ekber de byle, La ilahe illallah da byle. Velhamdlillahi Rabbil-alemini iinden derse ona da 30 sevap yazlr ve 30 gnah silinir. Sizler Cennet bahelerine uradnzda onun nimetlerinden yiyip mstefid olunuz tavsiyesine kar; halka-i zikir, mescidler, ilim meclisleri ve

(diye) drt nevi nimetten bahis buyurmulard.
Mehmed Zahid Kotku
Tirmizinin Ebu Said el-Hudri radyallahu anhden bildirdiine gre: Kullarnn ind-i lahide derece itibar ile han-
99
gisinin efdal olduu sorulmu, cevaben
Allah oka zikredenler buyurulmu. Hz. merin rivayetinde ise: Her eyin bir temizleyicisi ve parlatcs vardr kalblerin parlatcs da zikrullahtr ve Allah Telnn azabndan kullar zikrullahtan baka hibir eyin kurtaramayaca da ilave edilmi. Demiler ki: Allah yolunda cihad da m? Eer, klc krlncaya kadar dvse dahi zikrullah- kesir (Allah okca zikir) yine efdaldir. Tabii bizim bu ilere aklmz ermediinden herkes aklna geleni sylemekten ekinmez. Dmanla dvmek, ecaat, bahadrlk, lmden korkmamak sureti ile saldrganlk her kavimde her millette grlegelen meziyyetlerdendir. Hatta bu son devrin harblerinde korkak diye vasflandrdmz yahudilerin harblerde gsterdikleri meharet hepimizi hayretlere drd dersek herhalde ayplanmayz. ki veya milyon nfusla, 30 milyon Msr, 8 milyon Suriye, 2 milyon kadar rdn, 10 milyon kadar Irak ordularna kar galebe alarak Kuds de igal eden Yahudiye ne diyeceksiniz. Harblerdeki ecaat slamda elbette makbul ve memduhdur lkin Allah Telnn zikrini ok etmek hepsinden daha l ve daha da efdaldir. Zira byle bir zkir harbe girdii vakit gzn bile yummadan dmanla arpr, eli klcnda, dili de zikrullahda, gnl de tam manas ile Allahladr. Allah Tel da: de kulumlaym, ilmimle her eyi muhitim der. Bu ne devlet ve ne saadettir.
Ben
100
bn-i Macenin Ebu Hreyreden rivayeti ise yle: Hadis-i Kudsidir-. Allah Tel buyurur ki:
Kulum beni zikrettike ve dudaklarn kmldattka Ben onunlaym. Hele Tirmizinin Abdullah b. Bsrden rivayeti ise: -Bir adam geldi ve: Ya Reslullah islm eriat muhakkak oald (mesela 32 farz, 54 farz gibi) bana bir ey haber ver de ben de ona yapp (kurtulanlardan olaym). Buyurdular ki: Dilin, Allah Telnn zikrinden hali kalmasn, gnln de Allahn zikrinden gafil olmasn yani daima dilinle Allah Telnn zikrinden ayrlma, gnln le de yine Allahtan ayrlma, gnln diline, dilin de gnlne mutabk olsun. Bu zikrullahn okluunun, imann kuvvetinden ileri geldiini unutmamal. bn-i Ebid-Dnyann Ebl-Mehark radyallahu anhm hazretlerinden yapt rivayet pek hotur: Mirac gecesinde Res-i Ekrem sallahu aleyhi ve sellem hazretleri Arn nuruna gark olmu bir kii grdm. Bu kimdir, bir melek midir? dedim. Hayr dediler. Dedim ki: Peygamber midir? Hayr dediler. yle ise kimdir? dedim. Dediler ki: Bu bir kiidir ki dnyada dili Allah Telnn zikri ile rutubetli (ya) idi, kalbi de mescidlere bal, her trl imariyyete gayret eder ve cemaattan da ayrlmaz, valideynine de asi olmazd, sebbetmezdi, sebbettirmezdi. Yani sen bakasnn anasna svd isen tabii o da senin annene sveceinden ne bakasnn anne-
Mehmed Zahid Kotku
sine sver ne de annesinin svlmesine sebeb olur, bu
101
suretle de asi olmazd.
Bunlar bizlere ne gzel bir ders ne kadar ho, tatl nasi-
hatlardr. Cenab- Hak cmlemizi hakiki zkirler zmresin-
den eylesin. Amin.
102
DNYA VE HRET SAADETNE ERTREN EYLER
Sevban radyallahu anh diyor ki:
Altn ve gm yp biriktirenler (Tevbe: 34) ayet-i kerimesi nzil olduu zaman ben Reslullah sallallahu aleyhi ve sellem ile bir seferde beraber idim. Baz Ashab- kiram dediler ki: Bu ayet altn ve gmn saklanmas hakknda nazil oldu. Biz bilsek ki hangi mal hayrldr da onu saklayalm veya onlar toplayalm. O zaman buyurdular ki:
Saklanacak, toplanacak, elde edilecek eylerin efdali Allah durmadan zikreden bir lisan ve Allah Telnn verdii nimetleri israf etmeden, zayi etmeden, gnahlara girmeden
kreden bir kalb, kocasnn imanna, iyi ameller ilemesine yardmc bir kadn. Cenab- Hak cmlemizi dili zakir, kalbi akir olanlardan eylesin. mana yardmc olan bir hanmefendi ihsan buyursun. Dilin, zikri, kalbin kr ne kadar mhimse hanmn da erkeine hem muti ve hem de mmine olup imanda, ibadet taatta kocasna yardmc olmas ne byk nimettir. Mesela erkek gndzleri ar ilerde yorulur, gece ibadetine uyanamaz, hanm efendi ise evinde, oldukca da hafif ilerde ve istirahat oktur, geceleri kalkmas mmkndr. te o zaman beyini de kaldr, beraberce bir gece namaz klabilmeleri ona bir yardmdr. Daha bunun gibi bir ok hadiseler vardr ki hanmlar beylerine yardmc olurlar. Bundan dolay nc nimet de kocasna imanda yardmda bulunmak demi. Dnya ilerinde erkeklerine yardmda bulunan kadnlarmz oktur, buradaki murad Peygamberi imanda yardmc yani hiret ilerinde, abdestinde, guslnde, ev hizmetlerindeki taharetlerde, gznn darda olmamas iin onun dindar olmasna gayret eden hanm efendi ne gzel medhe ayandr. Taberani bi isnadin seyyidin kayd ile Hz. bn-i Abbastan rivayetinde ise Res-i Ekrem sallallahu aleyhi ve sellem hazretleri:

- Drt ey vardr ki her kime verilirse muhakkak ona dnya ve hiret hayrlar verilmi olur:
104
1 - Kalb-i akir: Nimetlere kr pek mhimdir. Nimetler kr olduka artar. kr ifa edilmeyen nimetler de elden gider. Komnist memleketlerde olduu gibi hrriyetten mahrum kle gibi yaarlar. Firavunlar devrinde yaayan insanlar gibidirler. Gkte usalar ne kymeti var. 2 - Lisan- zakir: nsanlar gnahlardan korur. Allahn yasak ettii ileri irtikab edemez. Kimsenin ne malnda ne de cannda gz olamaz. 3 - Belalara sabreden bir beden: Ala, susuzlua ve btn ibtilalara sabredip kimseyi rencide bile etmez. Hakkn takdirine raz bir kul. 4 - Nefsinde ve erkeinin malnda hyanetlik etmeyen bir hanmefendi: Byle bir hanmefendiye malik olmak en byk bir bahtiyarlktr. Onun iin sen evlenirken veya ocuunu everirken dikkat edecein mhim ey kadnn dindar olmas ve ailesinin de dindar olmasna ok dikkat etmek gerektir ki mr boyunca senin ya saadetine veya felaketine sebeb olacak bir ocak kuracaksn. imdi istersen kendi aklnla amel et istersen Peygamberinin gsterdii yoldan git. Said el-Hudri hazretleri rivayet ediyorlar: Res-i ekrem sallallahu aleyhi ve sellem hazretleri buyurdular ki: Dnyada bir takm kimseler vardr ki yumuak yataklarnda Allah zikrederler de Allah da onlar cennetin yksek derecelerine eritirir, bu da Onlarn her zaman Allah Tely zikretmelerinin mkafatdr. Buhari ve Mslim Ebu Musa radyallahu anhdan yle nakletmektedir: Cenab- Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem buyurmular ki: Allah Tely zikredenin ve bir de Allah zikr etmeyenin misali diri insanla l insann mi-
Mehmed Zahid Kotku
sali gibidir. Yani Allah Tely zikredenler diri, canl insan ve yine Allahn zikrinden gafil, zikrinden mahrum olan kimseler de ller misalidir. Yani manen ldrler. Zikir dirilik, canllk, zikirden mahrumiyyet ise canszlk alametidir. nk diride hareket olur faydal da olur zararl da. lde hareket olmaz faydas yok, zarar oktur, mstahktr. yle ise diri kii Hakk zikredenlerdir. Hakk zikr etmeyenler de ldrler vesselm. Ebu Said el-Hudri radyallahu anh nakleder ki: Res-i Ekrem sallallahu aleyhi ve sellem buyurdular ki: Size deli deninceye kadar Allahn zikrini ok ediniz. nk herkesin gz dnyada, byle dnyasn brakp da Allah Telnn zikri ile megul olanlara insanlar tabiat ile: u deliye bak, herkes para kazanmaa koarken, mal, mlk sahibi olmaa alrken bu da oturmu Allahn zikri ile megul, ne deli adam, zavall derler, acrlar. Halbuki asl acnacak kimse kendileridir, hiretlerini ykp dnyay yapmaa alyorlar, halbulki bu yaptklarnn hepsini brakp gidecekler. hirette ise ellerine bir ey gemeyeceinden o zaman ok piman olacaklar amma ne fayda.. bn-i Abbas radyallahu anhdan rivayet olunan hadis-i erifte, cenab- Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem buyurdular ki: Her kim gece teheccd namaz klmaktan aciz olsa ve maln fisebilillah hayrlara vermekten bahillik yapsa ve dmanla cenk etmekten korksa Allah Telnn zikrini ok etsin. (Taberani ve el-Bezzar). Cabir radyallahu anhn hadisi ise ok ayan-i ehemmiyettir: Adem olu zikrullahtan baka bir amelle kendilerini azabtan kurtaramazlar, o zaman dediler ki: fi sebilillah
105
106
yaplan cihad da m? Evet fi sebillah cihad da kurtaramaz, ancak klc krlncaya kadar dvrse. (Taberani Fi-sSair vel-Evsat ve ricalhma ricalssahih). Be ey vardr ki btn insanlarn nazar- dikkatna arz olunur: 1 - Allah Telya hibir suretle irk komamaktr. irk una benzer: Bir insan bir hizmetkar tutar parasn verir, karnn doyurur bir de mesken verir kendisine yapaca iler de gsterilir. Fakat bu adam ii bakasna yapar. Yani bakasna alr. Buna hanginiz raz olursunuz? Muhakkak sizleri yaratan ve rzknz veren Allahtr. Binaenaleyh, Ona irk komaynz (olu vardr, kzlar vardr, hanm vardr demeyiniz). 2 - Namaza durduunuz zaman saa sola baka eylere iltifat etmeyiniz, bakmaynz, megul olmaynz. Zira siz Allaha dndnz mddete Allah da size yzn evirmitir. 3 - Size orula emreder. Bunun misali: Bir adam ki kesesinde koku vardr, hepiniz o kokuyu koklamak ister, halbuki orucun manevi kokusu ind-i lahide misk kokusundan daha atyabdr kokuludur. 4 - Sizlere sadaka vermenizi emreder. Bunun da misali yledir: Bir adam dman yakalam, ellerini boynuna balam, boyununu kesmek iin yaklar, adam da kendini kurtarmak iin alr ve elinde avucunda nesi versa hepsini verip cann kurtarr. 5 - Sizlere Allah ok zikir ile emreder. Bunun da misali: Bir adam ki onu dman sratle kovalamaktadr. O da gayet kuvvetli bir kaleya snarak kendini kurtarmtr. te tpk bunun gibi kulu eytandan ancak zikrullah ile kurtarmak mmkndr. Bu be temsil hepimize gzel bir ders ve
Mehmed Zahid Kotku
bir ibret levhasdr, gerek irkin ve gerekse namazn ve orucun ve sadakann ve zikrullahn insanlar iin ne kadar lzumlu olduu ok ak misallerle pek gzelce belirtilmi olduundan Cenab- Hak bizleri de bu nasihatlardan mstefid olan kullarndan etsin. Amin! Said el-Hudri hazretleri yle nakl etmektedir: Res-i Ekremden soruldu ki: Kullarn hangisi ind-i lahide ve yevm-i kyamette efdaldir? Buyurdular ki: Allah ok zikr edenler. Dedim ki: -Ya Reslullah fi sebilillah gazilerden de mi? Buyurdular ki: Eer klc ile krlncaya kadar vursa ve kana bulansa, yani lmden korkmayp dmana ecaat gsterip saldrsa ve bu arada yara alp kanlara bulansa, yine Allah zikretmek, derece itibar ile bu cihaddan efdaldir, buyurulmu.
107
108
ZKRN NEVLER
unu da sana hatrlataym da sen de kusura bakma: Dmanla dvmek bir hnerdir, bir ecaattr, kahramanlktr, bir fazileti vardr, bu ecaat herkeste elbette bulunmaz. Fakat bugn de gryoruz ki nice kimseler vardr ki btn emekleri boadr ve yerleri yine de cehennemdir. Halbuki Allah Tely ok zikretmee alan her zaman ve her eyde Allah Telnn zikrini dilinden brakmayan ve gnlnden karmayan bahtiyarlar, her zaman, heryerde mmtaz ve Allah Telnn sevgili, bahtiyar kullarndan olmas yetmez mi? Bu zikirlerden murad- Peygamberi: (Allahu alem bissavap)
ve buna benzer.

istifarlarn hepsi. Hele seyyid-l-istifar... Dualarn her nevi. La ilahe illallah, Allah, Hu, doksan dokuz esma-i hsnann hepsi. Kuran- kerimi tilavet, hadis-i erifleri mtalla, ilm-i dini mzakere, nafile namazlar. rak namaz (Sabah namazndan ve gne doduktan 30 veya 45 dakika getikten sonra klnan iki veya drt rekat namaza denir). Duha namaz: Gne doduktan iki saat sonra ve le namazndan bir saat evveline kadar drt veya sekiz; veya On iki rekat klnan namaza denir. Evvabin namaz: Akam namaz klndktan sonra klnan 2 veya 4 veya 6 rekat namaza denir. Bir de yatarken taze abdest alp drt rekat namaz klp yle yatmaldr. Ve gece namazlar ki buna teheccd namaz denir, bunlar nafile bir namaz olmakla beraber sevab o kadar oktur ki tarifine imkn yoktur. Bununla beraber zikir bazan sesli olarak lisan ile yaplr ve burada manasn kalbde muhafaza art da deildir. Yalnz lisan ile ok zikretmenin sevabnn haddi hesab yoktur vesselm. Lkin zikrullahn manasndan gayri bir ey kasd olunmamas arttr. Eer bu lisanla zikre kalb de iti-
110
rak ederse daha l olur ve manasn mlahaza ederse tazim ve tekrimini hrmet ve saygsn da gzel ederse daha ok ala ve ekmel olur. Herhangi bir salih, hayrl ilerde de ister namaz, ister cihad ve tedrisat ve sair btn hayrlar da bu zikr olunan huzur-i kalb ve tazimat ve Hakka tam tevecch ile bir de ihlas bulunursa o zaman nurun ala nur olur. Malum ya hereye de aranan kemldir.Yiyeceimiz btn meyvelerde hep olmuunu ararz da ibadetlerin olgunu aranmaz m? Mesela olmam ham bir karpuzu yorula yorula eve kadar getirirsiniz, yiyeceiniz zaman birde bakarsnz ki bembeyaz, ham, olmam. Hem cannz sklr hem de bir sr emek ve masraf havaya gitmi olmakla nefsini de o gnk nimetten mahrum kalm olaca tabiidir. Onun iin her eyin kemali matlubdur. nsann da kamili matlubdur, olgunlamayan insanlar da ham meyveler gibi zayiattandr. Cenab Hakkn birliine delalet eden delilleri tefekkr, yaratt mahlukat tefekkr ve bu mahlukatn en gzeli olan insan ve ordaki ilm irfann hudutsuzluu, gkte uar ve uurur, yldzlara gider, fzeler yollar, bugnk btn teknik usuller, beyin makineleri ve saire hep bu insann kafasnn mahsul deil mi? Lkin insana bu kadar nimetleri, akl ve zekay veren hep bu kainatn ve mevcudatn sahibi bir Allahtr bir Allah deil mi? Baz arifler zikir yedi nevidir demiler: 1- Gzlerin zikri, alamakla ve ibretle bakmakldr:
Bir gz ki olmaya ibret nazarnda Ol dmandr sahibinin ba zerinde.
Kitab- ilahiyyeye bakmak ve bir de sanayii bediay mahede ve mtalaa gzn zikridir.
Mehmed Zahid Kotku
2 - Kulaklarn zikri: Hakk ve hakszleri dinlemekledir.

Bir kulak ki almaya her dinlediinden nasihat Akt kurunu hemen deliinden.
111
3 - Dilin zikri: Allah Tely hem zikir hem de sena iledir.

Bir dil ki almaya Hakkn zikriyle mutad Ol et paresine dil diye urma hi ad.
4- Ellerin zikri, ihsan ve ikramladr:

Bir el ki olmaya ann ihsan Verilmez ana cennet ehlinin derecat
5 - Vcudun zikri, szlerinde durmakla olur. 6 - Kalbin zikri ise Allahtan hem korkmak hem de midini kesmemektir. 7 - Ruhun zikri ise Hakka teslim ve rzadr. Bu, cihaddan efdal olan zikir ise, zikr-i kamildir. Zikr-i kamil sahipleri; lisanen zikri, kalben tefekkr, azamet-i umumiyyeyi, havf ve hayeti cami olan ve u yedi zikri yapabilen zakirlerdir. ok zikr edenler vardr ki, kendilerinde, ne tefekkr ne de szlerinde vefa, ne havf u hayet ve ne de kaza-i lahiyyeye teslim ve rza vardr. Byle zikre zikr-i naks derler inaallah devamla zikr-i hakikiye nail olurlar. Devamn faydas oktur, ok zikrin faydas da oktur, midimiz inaallah hepimizi hakiki zikre doru gtrr ve eritirir. Bizde byle bir kemal yok deyip zikri brakmak en byk bir hatadr, saknmak gerektir. Bir ocuun bile kemale erimesi kolay oluyor mu? Bir kere 15 yana kadar ocukluk devri; sonra olgunlamas bulunduu muhit ve tahsile
112
baldr. Reslullaha ancak 40 yanda peygamberlik gelmi olduuna bakarsak insanln yle kolay bir ey olmadn anlarz. Onun iin hem zikre devam, hem de tekemmle doru almak boynumuzun borcudur. Cenab- Hak cmlemizi kemal-i insaniyyete erien bahtiyarlardan eylesin. Amin! Bir de zikrullaha o kadar alnz ki mnfklar sizlere mrai desinler. Sen halkn sana diyeceine bakma da Hakkn rzasn kazanmaa al, nk halktan sana ne fayda var? Btn nimetleri veren Allah deil mi? Seni de btn eyay da yaratan O deil mi? Artk sen mahluktan ne beklersin. Onun iin Hak kapsndan, bir an dahi olsa sakn ayrlma. Zira eytan aleyhillanenin bir hortumu vardr onu adem olunun kalbinin stne koyup bekler. Onu zikreder bulursa ekilir, bzlr ve eer gaflette bulursa onun kalbini yutar, yani tahakkm altna, tasarrufuna alr, artk onu istedii gibi kullanr. Allah muhafaza buyursun. Ve yine Hak sbhanehu bizi korumak iin her gn ve gece kullarndan dilediklerine sadakas vardr, en ala sadakas da ona Allahn zikrini ilham buyurmasdr. Zaten zikrullahtan daha efdal sadaka olmaz. Muaz radyallahu anhden rivayet edilmektedir: - Bir kii gelip Reslullaha sordu: Mcahidlerin ecir cihetinden hangisinin ecri byktr? Buyurdular ki. Allah Tebareke ve Tely ok zikr edenlerin. - Salihlerin hangisinin ecri byktr? Yine Allah Tebareke ve Tely ok zikr edenlerin buyurdu. Sonra, namaz zekt, hac ve sadaka hakkndaki sorgularna da ayn ekilde: Allah Tebareke ve Tely ok zikr
Mehmed Zahid Kotku
edenler buyurmutur. O zaman Ebu Bekr radyallahu anh, Hz. mere: Ya Eba Hafz zakirler btn hayrlar alp gittiler deyince Reslullahn da: Evet diye tasdik etmeleri bizlere ne kadar gzel bir derstir. Cenab- Hak cmlemizi gaflet uykusundan uyandrsn da u fani dnyann aldatc zevk u safasndan yakay kurtarp daima Hakkn zikri ile megul ve rzasn kazanmaa alan ve her hal ve tavr ile de mslmanl benimsemi olan bahtiyar kullarndan eylesin. Amin! Hz. Enes radyallahu anhn annesi, Reslullahtan bir vasiyyet istediler de ona cevaben Measiyi terk et buyurdular. nk measiyi yani btn gnahlar terk hicretin en efdalidir. Farzlar muhafaza et ki bu da cihadn efdalidir ve Allah Telnn zikrini de ok et. nk zikirden daha sevgili bir eyle Allaha gelemezsin. Dier bir rivayette ise: - Allah ok zikret nk ve muhakkak Allah Telya amellerin en sevgilisi zikirdir Fakat bu Enesin annesi Enes b. Malikin annesi deildir, bu da baka bir Enestir. Binaenaleyh, Allah Telnn zikrini ok yapmayanlarn imanlarnn muhafazasndan korkulur. nsan olu Allah Telnn zikri ile megul olduu mddete Cenab- Hakkn vermi olduu nimetlere kretmi olur ve Onun zikrinden gafil olup zikri unuttuu vakitte kfran- nimet etmi olur. Nimetleri inkar eden bedbaht kiiler gibi verirsin verirsin, yine senden ne grdm der. Hz. Allah Celle ve ala bizleri de, cmle mmeti Muhammedi de Hakk can- gnlden, zikreden kullarndan eylesin. Amin! Saat kurulduu vakit nasl ilerse Hakka gnl-
113
114
den bal olan zakirler de Hakk yle zikrederler. Abdulhalk Gucduvani ve emsali gibi. Zikrullahtan daha baka faydal hibir ey yoktur. nk fani alemin her eyi de fanidir. hirette ancak senin amal-i salihan ile zikrullahn seninle beraberdir vesselm. imdi biraz da toplu olarak yaplan zikrullahn fezailinden bahs edelim. Allah Telnn saysz melekleri vardr. Bunlardan bir ksm bizim muhafazamza memurdurlar. Gzlerimizin, kulaklarmzn ve sair azalarmzn muhafazasna memur bir ok melek olduu gibi sevap ve gnahlarmz yazan melekler de ayrdr. Bu melekler ise ayr bir takm meleklerdir ki bunlarn vazifesi de, zikrullah ile megul olan ehl-i zikri aramak ve bulmaktr. Zikir meclisini bulduklar zaman hemen birbirlerini haberdar edip aradmz bulduk diye arrlar ve onlarn etrafnda toplanp otururlar, bylelikle yerden ge kadar doldururlar, onlarn zikrinden hasl olan manevi kokulardan haz ve nasiplerini alarak evlerini zinetlendirir ve ereflerini artrrlar. Zikrin ve zikir meclislerinin ne kadar kymetli ve faziletli olduunu bize gstermektedir. Zira bunlarla oturan melekler gnahtan ari - ancak emrolunduklarn yaparlar. Bu Allah Telnn zkir kullarna dnyadaki ikramdr. hirette nasl olacan artk kim bilebilir. Hem de bu meleklerin bahusus, ehli imana kar muhabbetleri olduu da aikardr. Bu hadis-i erifte iaret vardr ki insanolunun Allah Tel ve Tebareke Hazretlerini zikretmeleri, meleklerin Allah Tely zikrinden efdaldir. Zira insanlarn bir ok ileri vardr ki bunlar yapmak mecburiyetindedirler. Bir kere yemek iin para kazanmaa ve almaa mecburdurlar, mesken sknts, maiet derdi, geim sknts, bir ok haklara riayet, h-
Mehmed Zahid Kotku
kmetlere yardm, askerlik, ihtiyarlk, fakirlik, hastalk ve eitli ihtiyalarla birlikte bir de eytann, nefsin, ehvetin, din dmanlarnn, servet dmanlarnn, ekyalarn, hrszlarn, sarholarn errinden de korunmak mecburiyyetinde olduklar halde Hakkn zikri ile megul olabilmeleri elbette ayan-i takdir ve takdistir. Meleklerde ise bunlarn hibirisi yoktur. Binaenaleyh, ehl-i imann bu kadar meakkat bir tarafa brakp, Hakkn zikri ile megul olabilmesi, onun erefine yeter ve artar. Bu zikir meclisinde bulunanlar daldklarnda semadan bir mnadi nida edip, seyyiatnz mafur ve hasenata tebdil olduu halde kalknz diye tebiratta bulunurlar. Bu ne devlet ve ne saadet. Bak, aziz ve muhterem karde! imdi her akl eren de ermeyen de bu tarikatlar aleyhinde bir eyler syler dururlar. Kimi canm Peygamber aleyhisselmn zamannda byle eyler var m idi, bunu nereden kardlar bunlar bidatlardr, byle ey olmaz derler. Kimi de baka eyler syler. Lkin insaf ile yle bir bakacak olsak; tam 30 adet ok zikir etmek; 15 adet toplu zikir yapabilmek hakknda etTergib vet-Terhib adl hadis kitabnn ikinci cildinin 393, 408 ci sayfalar arasnda 45 hadis kime ve ne iin zikredilmitir? Dier hadis kitaplarnda ve hele Gazalinin hyasnda ve sair kitaplarda zikrullah hakknda yazlan eserler ayr bir bahistir. imdi bunlarn hepsini brakp da ala-kalem meydan bo bulan tilkilerin arslan kesildii gibi azna gelen her eyi sylemekten ekinmeyen kardelere deriz ki, biraz insafl olunuz ve iyi dnnz. Haydi sen de eline tesbihini al da u Peygamberin dedii tesbihleri ek bakalm. nk hem iimize gelmez ve hem de bu dnya saltanatn kim brakacak.
115
116
Bak muhterem karde u 408. ci sayfada arih, ayet-i kerimeleri ve hadisi erifleri sralam, ve en nihayet de:
Artk namaz bitirdiiniz vakit ayakta iken, otururken ve yanlarnz zerinde iken Allah ann (Nisa: 103) ayet-i kerimesini zikredip, ibn-i Abbasn bu ayeti erhedip aklamasn da zitkretmi. Bak, ne diyor: - Gece olsun, gndz olsun gerek karada gerek denizlerde gerek sefer halinde gerek hazar halinde, gerek zengin, gerek fakirlik halinde gerek hastalk ve gerek shhat halinde, gizli veya aikare daima Hakk zikredenlerden olunuz. Zira az zikir yapanlarn halini beyan sadedinde vaki olan ayet-i celilede yle denilmektedir -ki bunlar da mnafklardr.
Allah ancak birazck hatra getirirler (Nisa: 142) imdi syle bakalm bunlarn hangisinden olalm?
Gafillerden olma (Araf: 265). ayetini herhalde okumu olacaksnz. Kendi kendini aldatmak ayr bir gnahtr. Bir de bakalarn Hakkn zikrinden mahrum edercesine tarikat aleyhinde konumann gnah ok fazladr. una dikkatinizi ekerim. Bugn mslmanlk malum, herkes istedii isyanlara boulmu, adeta
Mehmed Zahid Kotku
gnah tanmaz ve bilmez durumda. Faiz alm yrm, iki, kumar, hrszlk, gasb, adam ldrme vakalar, deniz alemleri, danslar, balolar. Bugn bunlar hep serbeste gzlerimiz nnde. Senin de baka iin yokmu gibi: hemen u zakirlere atalm. imdi bak din elden gidiyor, zikr edip oturmak, dervilik yapmak, tarikata girmek sras deil, gelin unun bunun yazd eserleri okuyalm da imanmz kurtaralm demen doru mu? Pekala muhterem beyefendi senin okuduun eser kimindir? Affet kusurumu, Allahn kitabn ve Onun sevgili habibi Muhammed Mustafa sallallahu aleyhi ve sellemin kitabn brak da ahad-i nastan hatas, gnah kim bilir ne kadar, yazd eserlerdeki hatalar ise hadsiz hesapszdr. ok taaccb olunur ki bugnk insan, Allah kelamn okumaktansa bir beer kelamn tercih etmektedir: Bunlarn hiretteki yeri kim bilir neresi? Malumu mehule deimekte. Memleket halk arasnda mslmanlar arasnda bir danklk bir perianlk. Fakat yine herkes kendini beenmektedir vesselm. imdi rica ederim syle: Kabahat mslmanlkta m yoksa mslmanlarda m? Ehl-i tarikatn da hatalar pek oktur, kabahat tarikatta m, yoksa ehl-i tarikatta m? Kabahat Allah Telnn zikrini yapmakta m, yoksa o zikri yapamayanlarda m? O gnahkarlar grnce, byle mslmanlk m olur, dersin de, haydi bakalm u dnya sevgisini gnlnden kar ve nefs-i emmarenin elinden yakan kurtar da greyim seni. te ne kadar okursak ve ne kadar bilirsek bilelim bugnk bilginler hep gzmzn nnde, hepsi de nefislerine ehvetlerine ve hretlerine esir durumda. Bunu kim inkar edebilir?
117
118
imdi nasl olur da insana: Zikrullah ok etmei, tarikattr, bidattr diye kim syleyebilir? Bak tam 45 hadis-i erif zikrullahn fezaili hakknda zikr edilmitir. Ayn kitabn 409. cu sayfasnda mam Gazali yle demektedir: Allah Azze ve Celle Hazretlerini zikretmenin erefi; onu rbbe-i ehadete eritirmesidir ki, bu zkir ve rifler evlerinde yumuak yataklarnda iken lseler dahi kendilerine yzlerce ehid sevab verilir. Halbuki ehadet yle bir nimettir ki dnyadan ayrlan hibir kimse tekrar dnyaya dnmek istemeyecektir, yalnz hakiki ehidler dnyaya dnmei ve tekrar muharebelere itirak ile ehid olmay isteyeceklerdir. Bu da ehadet mertebesinde grdkleri yksek mertebelere nailiyyetlerinden ve lm acsn duymadklarndandr. Cenab- Hak cmlemizi hakiki irfan sahiplerinden yani Hak celle ve alay iyi tanyp bilenlerden ve emirlerine uyup yasak ettii btn gnahlardan kap daima hakkn zikri ile megul olup hirette de ehidlerle beraber har olunan sevgili kullarndan eylesin. Amin. Hz. mer radyallahu anh askerlerine ve kumandanna yle bir hitabede bulunmutur: - Size ve sizinle olan askerlerinize her hal zre takva sahibi olmanz, Haktan korkmanz tavsiye ederim. nk takva Haktan korkmaktr, bu da ancak emirlerine itaat ve yasaklarndan kamak sureti ile olur. Bu ise dmana galebenin ve harbteki hilelerin en takvas ve en gzelidir. Senin ve senin askerinin gnahlardan kamakta en ok haris olan olmanz isterim. Zira askerin gnahkarlar sizlere dmandan daha ziyade korkuludur. Eer biz mttaki, Allahtan korkar olmaz da gnahlar ilersek biz onlara
Mehmed Zahid Kotku
malub oluruz, zira adet itibar ile dman bizden oktur, malzemesi de harb alat ve edevat, topu tfei, cephanesi, svarisi, her eyi bizden ok fazladr. Gnahlarda onlarla bir olursak elbetteki biz onlarn hakkndan gelemeyiz nk kuvvetleri oktur. Ancak, bizim onlara galebemiz ibadet ve taatmzla mmkn olur, yoksa kuvvetimizin stnl ile galebe alamayz. yi biliniz ki, her zaman ve her yerde Allah Telnn hafaza melekleri bizimledir. Yaptklarmz ve her eyi bilirler ve yazarlar. Binaenaleyh, onlardan utanp gnahlar terk ediniz ve Allah Teldan nefisleriniz zerine yardm isteyiniz dmana kar yardm istediiniz gibi. nsan olan bundan ok ders alr ve almaldr. Bizim Trk askerleri de, kumandanlar da ve hatta halk bile hak-hukuka son derece riayet ettikleri Sultan Fatih Muhammedin teftileri esnasnda pek gzel mahede edilmekte idi. Ne zaman ki bu emirleri unuttuk, kuvvetlerimize gvendik ve gnahlar da irtikab ettik ondan sonra da malubiyetler ba gsterdi. Numunesi meydanda. yi, dikkatle bak ve oku: Taberani Evsat ve Sairinde Ebu Hreyre radyllahu anhtan rivayetinde:
119
Allah ok anmayan imandan uzaklar Aziz karde bak, tarikatn asl nereden geliyor: (Allah Tely ok zikretmyenler hakiki imandan uzaktr. Allah Telnn ok zikri ise ancak tarikatlarda vardr. Bugn bile en aa bir derviin zikri be binden balar, sonra terakki ede ede yirmi bebine kadar kar ve sonra da zikr-i dai-
120
miye eriir ve buna sultani zikir derler. Buna her bir mmin - muvahhidin erimesini Cenab- Haktan temenni ve niyaz ederiz. Hz. merin olu Abdullah - Allah onlardan raz olsunder ki: Ben Reslullaha dedim ki: - Zikir meclislerinin ganimeti yani ecr- mkafat nedir? Buyurdular ki: - Zikir meclislerinin ganimeti, ecr- mkafat cennettir.
(mam Ahmed Ceyyid snadla rivayet etmitir).
imdi bunlarn hangisine itiraz edeceksin bilmem? Cemaatla namazlar, vaz nasihatlar, dini ilim mzakeresi ve sohbeti, Kuran- azimann mukabele sureti ile tilaveti, hep zikir meclislerinden saylr ve bunlarn mkafat da cennet-i ala ve oradaki hesapsz nimetlerdir. Zikir meclislerini arayan melekler byle bir meclis bulduklar anda birbirlerini haberdar edip hemen oraya toplanp doldururlar ve hatta semaya kadar da ykselirler. Yer bulamadklarndan. Ellerini semaya ve Rabb-l-izzete evirirler ve: Ya Rab Senin kullarndan bir cemaata rast geldik ki, bunlar Senin onlara verdiin nimetlere tazim ediyorlar, kitabn okuyarlar ve Senin nebin Muhammed sallallah aleyhi ve selleme salat getiriyorlar, dnya ve hiretleri iin muhta olduklar eyleri senden istiyorlar. O zaman Cenab- Hak onlara buyuruyor ki: Onlar benim rahmetim ile gayediniz ve onlar yle bir kavimdir ki, onlarn arasnda oturanlar bile aki olmazlar. Yani her ne kadar niyyetleri zikrullah deilse bile onlarn arasna girince onlarn gnahlar afvolur ve ekvetten de kurtulurlar.
Mehmed Zahid Kotku
u nimete bakn, bu ne ltuf ve ne ikramdr, bununla beraber melaike-i kiram hazretleri de bu mmin zkirlerin zikirlerine, tesbihlerine, hamdlerine, tekbirlerine itirak edip onlarla beraber Cenab- Hakk zikir, tesbih ve tahmid ederler. Bu da yine Cenab- Hakkn o meleklere emridir. Sonra da meleklerine der ki: - Ey meleklerim siz ahid olunuz. Ben onlar mafiret eyledim. Melekler de derler ki: - Ya Rab onlarn iinde falan falan zkir olmayan, hata ve kusur sahipleri de vardr, yani onlar da m mafiret olunacak? O zaman Cenab- Hak da: -Onlar, yani zkirler, bir kavimdir ki, onlarn arasnda oturanlar ak olmazlar. Bu bir adet-i ilahiyyedir. Ktlerin arasna giren her ne kadar iyi, salih kimse de olsa, yine, onlarn gnahlar kadar onlara da yazlr, zira ahlklar saridir. yilerle dp-kalkanlar iyi, ktlerle dp-kalkanlar da ktlerden olacana phe yoktur. Binaenaleyh, sen de yolunu ona gre se. nd-i lahideki kadr kymetinin ne kadar olduunu anlamak istiyorsan, senin Allah Telnn emirlerine verdiin kymet kadardr, bunu da unutma. Hele unu iyi dinle: Taberani biisnadin hasen (kayd) ile Ebud-Derda radyallahu anhten rivayet etmektedir: - Cenab- Hak yevm-i kyamette bir takm kavim bas eder ki yzleri nur iinde. nciden minberler zerinde. Btn insanlar onlara gbta ederler, halbuki ne ehiddirler ve ne de enbiyadan. Bunu dinleyen bir arabi dizleri zerine gelip:
121
122
- Ya Reslullah onlar bizlere bildir de biz de onlar bilelim. Buyurdular ki: - Onlar mteaddid kabilelerden ve muhtelif beldelerden Allahn zikri iin toplanan ve Allahn rzasn taleb iin zikredip bir de birbirlerini Allah iin seven bahtiyarlardr. Allah Tel hemen kusurlarmz afvetsin de mmin ve mslmanlar bu gibi hayrlara aran ve tevik eden sevgili kullarndan eylesin. Amin! Hele u, Mslim ile Tirmizi ve bn-i Macenin yine Ebu Hreyre ile birlikte Ebu Said el-Hudri Hazretlerinden rivayet olunan hadis ne kadar gzel, baknz: - Bir kavim Allahn zikri iin oturduklarnda hemen onlar melekler ihta edip etraflarna toplanrlar ve o anda evlerini rahmet-i lhiyye gayeder ve zerlerine seknet, vekar nzil olur Ve Hak sbhanehu ve Tel onlar yannda olan melike-i mkarrebine zikreder. Yani bakn Benim, beenmediiniz kullarmn haline, Benim zikrim ile nasl megul oluyorlar ve bundan nai olsa gerek ki yeryznde Allah diyen bir kimse bulunduka kyamet kopmayacaktr. Bundan anlalyor ki bir defa Allah demek dnyaya beldeldir vesselm. Onun iin bizim Mevlid sahibi Sleyman elebi, Mevlidin banda ne gzel sylemitir:
Mehmed Zahid Kotku
Allah adn zikredelim evvela, Vacib oldur cmle ite her kula. Allah adn her kim ol evvel ana. Her ii asan, eder Allah ana. Bir kez Allah dise ak ile lisan, Dklr cmle, gnah misl-i hazan. Allah ad olsa her iin n, Hergiz ebter olmaya ann sonu. sm-i pakin pak olur zikreyleyen, Her murada eriir Allah deyen. Her nefeste Allah adn di mdam, Allah ad ile olur her i tamam.
123
vesselm.
124
TOPLANTILARDAN KALKARKEN OKUNACAK DUALAR
Toplantlar, zikir meclisleri olsa dahi, zikirden evvel veya sonra baz sohbetler olmaktadr ve bu sohbetler esnasnda baz uygunsuz szler, hatlar, gybetler yaplabilir. Onun iin, iki eit duaya ihtiyacmz vardr: Birisi yaplan gybetten ve birisi de sair hatlardandr. Gybet duas yledir:
-Ya Rab, beni ve benim gybet ettiim kimseyi mafiret eyle. Biri de, Davud, Tirmizi, Nesei, bn-i Mace ve Hakimin Ebu Hreyreden rivayet ettikleri duadr ki, yledir:
Bu dua okunduu takdirde, o meclisteki hatalar muhakkak mafiret olunur, buyurulmutur. Tirmizi Hazretleri de buna, Hadisn - Hasenn - Sahhn demitir. O mecliste konuulan hayrlar zapt olunup, kyamette eline verilir. Gnaha ait szler de, bu dua ile keffaret olur ve baz rivayetlerde fazlalar varsa da en ksas bu olduundan herkes okuyabilir ve ezberler ve defa tekrarlamak da tavsiye edilmitir. Bir de u dua vardr:

-Cibril aleyhisselm demi ki: Ya Muhammed! Bunlar meclislerin keffaretidir.

rivayeti de vardr.
126
LA LAHE LLALAH DEMENN FAZLETLER

mam Buhari, Ebu Hreyre radyallahu anhten rivayet etmektedir: -Ben Reslullaha, Nasn yevm-i kyamette senin efaatna mazhar olarak said olan kimdir? dedim. Sallallahu aleyhi ve sellem buyurdular ki: -Ya Eba Hreyre! Ben zannederimki, senden evvel bu hadis hakknda kimse birey sormamtr. Ben de senin hadise hrsn gryorum. Yevm-i kyamette nasn efaatime nail olacak es ad, La ilahe illallah kelimesini, halisan min kalbihi ev nefsihi syleyendir. arih der ki: ttikad sahih olduu ve Allah Telnn emirlerine de uyduu ve bir de yine Allah Telnn yasaklarndan, menettii btn menahi ve mekruhattan da ictinab ettii ve eriatla amil ve istikamet zere olduu halde sylerse efaat- Muhammediyyeye layk ve mstahak olur. Yoksa istikametten tamam ile km, ibadet ve taattan uzak kalm, gnahlar da irtikab ettii halde sylemenin elbette faydas olmayacaktr.
- Yine Buhari ile Mslimde Ubade b. Samit radyallahu anh yle rivayet etmektedir: - Her kim Allah Telnn varlna, birliine, eriki olmadna ve Muhammed sallallahu aleyhi ve sellemin Onun kulu ve Reslu olduuna ve sa aleyhisselmn Allahn kulu ve Reslu ve Meryeme ilk olunan bir kelimesi ve ondan ruh olarak (nefha) olduuna; cennetin hak, cehennemin hak olduuna itikad ederek, sylese; her ne amel zere lrse lsn; Allah onu cennete idhal eder. bni Abbastan da, Sekiz cennetin kapsnn hangisinden stersen ... ziyadesi vardr. Mslim ile Tirmizide yledir: Ben Reslullah sallallahu aleyhi ve sellemden iittim: - Her kim Ehed en la ilahe illallah ve enne Muhammederrasulullah diye ehadet eylese, Allah onu, cehenneme haram eder. (Yani cehennemden uzak eder, cehenneme girmez, demektir.) Buhari ile Mslimin Enes radyallahu anhdan rivayetlerinde: Cenab- Peygamberin bineinin arkasna Muaz binmiti. Peygamber Efendimiz: -Ya Muaz! diye kere seslendiler ve buyurdular ki: Ya Muaz, hi bir kimse yoktur ki, la ilahe illallah Muhammedrrasulullah diye ehadet ederse ve Muhammedrrasulullah kalbinden sdk ile sylerse, muhakkak onu Cenab- Hak atee cehenneme haram klar. O zaman hemen Muaz radyallahu anh: -Ya Reslullah bu mjdeyi nasa haber verip tebir edeyim mi? Buyurdular ki:
128
- Hayr tebir etme. Zira o takdirde bu habere dayanp amelleri terk ederler. Muaz radyallahu anh ise ancak lm halinde, bir ilmi ketm edip saklamaktan korktuu iin sylemitir. lmin ketmi haramdr, herkes bildiini bilmeyenlere retmek mecburiyyetindedir. Ulemadan bir takm kimseler, Bu ve bu gibi hadisler islmiyyetin ilk devrinde idi. O zamanlar yalnz bu kelime-i tevhidi sylemekle mslman saylyorlard. nk henz namaz, oru, zekt ve hac gibi feraiz gelmemiti. Malum, namaz ancak mirac gecesinde farz klnmtr. Dier feraiz de bunlarn arkasndan birer birer gelmiti demilerdir. Dahhak, Zhri, Sfyan- Sevri ve ulemadan daha bakalar, gerek kelime-i tevhid ve gerekse namaz, oru, zekt, hac, bunlarn hepsi islmn artlarndan ve farzlarndandr. Kelime-i ehadeti sylemeden, dier farzlar ilemek sahih olmaz. Bir kimse kelime-i tevhidi syleyip de farzlardan birisini inkar eylese biz de onun kfrne hkmederiz, demilerdir.Ve tabii cennete de giremez. Zeyd b. Erkam radyallahu anh der ki: Reslullah sallallahu aleyhi ve sellem buyurdular ki: Her kim La ilahe illallah ihlas ile sylerse, cennete dahil olur. Dediler ki: Bu kelimenin ihlas nedir? Buyurdu ki: - Onu, Allah Telnn haram ettii eylerden menetmesidir. Bu da bize bildiriyor ki, tevhidin faydas, Allah Telnn emirlerine imtisal ile beraber, yasak ettii bilumum ufak byk gnahlardan ictinab ile mmkndr. Yoksa yasaklardan ve gnahlardan; hem manevi gnahlardan kanmadan ve korkmadan dnya ve hirette faydalanmak mmkn deildir.
Mehmed Zahid Kotku
Mnafklar her ne kadar canlarn ve mallarn bu kelime-i tevhidi sylemekle kurtarm olsalar da Allah Telnn eitli azablarndan ne dnyada ve ne de hirette kendilerini kurtarmalar mmkn deildir. Onun iin, ey aziz kardeim, sen bu kelime-i tevhidi sylediin mddete de kendini kontroldan hali ve bo brakma. Daima kendini ciddi bir ekilde kontrol eyle. Allah Telnn seni daima ve her yerde grdn ve her yaptn grr ve bilir olduunu ve daima seni gzlemekte olduunu sakn unutma. Esma-i hsnay iyi oku ve onlarn manasna dikkat eyle. te o zaman sylediin La ilahe illallahn seni meleklere ve meleklerin de stne karacana inan. Ebu Said el-Hudri radyallahu anhn u rivayeti ne kadar dikkate ayandr: Sallallahu aleyhi ve sellem hazretleri, Musa aleyhisselmn Cenab- Allah ile mkalemesini haber vermektedir: - Ya Rab, bana bir ey talim eyle ki, ben Seni onunla zikr edeyim ve onunla Sana dua edeyim der. Cenab- Hak da ona la ilahe illallah de, buyurmu; Musa aleyhisselm: - Ya Rab, btn kullarn bunu sylemektedir, demesi zerine Cenab- Hak, yine La ilahe illallah demesini emir buyurmularsa da Musa aleyhisselm: - Ya Rab, bana mahsus olan bir ey murad ediyorum, deyince, Hz. Allah celle ve l; Ya Musa, eer yedi kat semavat ve yedi kat yerler terazinin bir gzne ve la ilahe illallah da dier gzne konmu olsa da lahe illallah onlardan ar gelir. Gerek sevap bakmndan ve gerekse kudret, kuvvet ve arlk bakmndan ei olmayan bir kelime-i tayyibedir. Onun iin onu dilinden brakma ve gnln-
129
130
den karma ve her iini ona gre ayarla. Bunu mam Nesei ve bn-i Hibban sahihlerinde zikretmilerdi. Hakim de Sahihl-isnad der. Baksanza Cabir radyallahu anhn-bn-i Mace ve Neseideki-rivayetlerinde Cenab- Peygamiber Efendimiz zikrin efdali la ilahe illallah, duann efdali de elhamdlillahdr buyurmulardr. Cenab- Hak cmlemize tevfikn refik buyursun da bu kelime-i tayyibeyi daima ve oka olarak zikreylemek nasib ve myesser eylesin. Amin. u hadis-i erif ok dikkate deer (Yala b. eddaddan). eddad b. Evs radiyallahu anh sylyor: Ubade b. Samit radyallahu anh de orada hazr olduu halde sylenen sz kasdediyor eddad diyor ki: Biz Reslullah Efendimizin yannda idik, buyurdular ki inizde garib (yabanc) ehl-i kitaptan kimse var m? dediler. Biz de Yok ya Reslullah! dedik. Bunun zerine kapnn kapanmasn emir buyurdular ve ellerinizi kaldrnz ve hep birden: La ilahe illallah deyiniz, dediler. Biz de bir mddet, bir saat ellerimizi kaldrarak la ilahe illallah dedik. Bu kelime-i tevhid her ne kadar metinde yoksa da cmlenin geliinden anlalmaktadr ve ehl-i ilim indinde malumdur. Sonra Peygamberimiz Elhamdlillah dediler ve: - Ya Rab, sen beni bu kelime-i tevhid zerine bas buyurdun ve bunu sylemekle emir buyurdun ve bu kelime zerinde olanlar cennet ile vad ettin. Sen ki vadinde hulf etmezsin. Ve bundan sonra bize dediler ki: Sevininiz, muhakkak Allah Tel sizleri mafiret eyledi. (mam Ahmed vesair raviler hasen isnadla rivayet ettiler.)
Mehmed Zahid Kotku
O gn bu kelime-i tevhidi, yani La ilahe illallahkelimesini syleyenler nasl mafiret-i lahiyyeye mazhar oldu iseler, bugn de, yarn da kyamete kadar bu kelime-i tayyibeyi zikredenler her hal anda muhakkak ve muhakkak mafiret-i lahiyyeye mazhar olacaklar gibi, enva- eit lahi nimetlere de nail olurlar. Saadet ve selmet, ancak, bu kelime-i tayyibeyi sylemek ve ona lyk olduu tazimat ve tekrimat ve saygy da elden brakmadan ve adabna uygun bir ekilde her zaman ve her yerde zevkle, akla, can- gnlden zikredip emirlerine itaat etmekle beraber yasaklarndan da son derece korkup, adeta bir ejderhann ve bir aslann nnden kaar gibi kamakla olur. Merkebi grmez misiniz? Kurdun kokusunu duyar duymaz kendini en tehlikeli yerlerden atp kap kurtulmaa alr. Halbuki vcud bir fani ceseddir. Bugn olmazsa yarn ona lm gelecektir, ondan kurtulmak da yoktur. Fakat gnahlar ve yaramaz kt huylar ise birer manevi zehirli mikroplara benzer. Cesed lmese de ruh denilen, gnl denilen Hak sarayndan eser kalmaz. smi insan, kendi adeta bir canavar. Birgn, Ilgn kaplcalarnda iken gelen ziyareti misafirlerden kasabann mfts ile askeri ube amiri, bir yarbay beyefendi ikram edilen aymz imediler. Israr zerine orulu olduklar anlald. ocuklarn st emme meselesi konuuluyordu. O srada yarbay bey yle bir vaka nakletti: Bir hanm efendi ocuunu el arabasna koyup arya km, al veri iin ocuu kap nnde arabada brakp bir dkkana girmi. O srada bir hain kaak kadn, ocuu arabadan alp kam. Hanm efendi dkkandan knca ne baksn; ocuk yok. Her ne kadar aratrsa da bulamadan evine dnm ve
131
132
kocasna ocuun alndn sylemi. Koca da hiddetinden, senin artk burada iin yok, haydi git babann evine, diye hanm kovmu., Hanm efendi alaya alaya babasnn yanna gitmek zere trene binmi. Trende bir kadn mtemadiyen kucandaki uyuyan bir ocuu sallamakla megul. Her naslsa bir aralk ocuu oturduu yere stn rtp brakp def-i hacete gitmi. ocuu kaybolan kadn da merakla frsattan istifade ocuun yzn ap bakm. Bakm ama ne grse beenirsiniz! ocuk, kadnn alnan ocuu. Hemen polise haber verip alan kadn yakalamlar. Fakat ne kadar ac bir hadise, ocuk ldrlm ve karn yarlp iine esrar doldurulmu. Bak dinsizlik canavarlna. Bu cinayeti, emin olunuz insan uurunu tayan hibir kimse yapamaz. Yapamaz amma ite o gnahlar irtikab ve kt huylar itiyad, bak insan ne hale getiriyor. nsanlarn ceplerinden paralarn alan yan kesicilerle, ev soyan, dkkan soyan hrszlarla cana kyan katillere ne diyeceksin. Hele u seim esnasnda insanlarn birbirlerinin aleyhinde kullandklar propagandalara amamak mmkn deil. nsann, Bu insanlarn mslmanlktan hatt insanlktan bile hi nasibi yok! diyecei geliyor. nk mslmanlk yalan katiyyen istemez, ve mslman, lr yine yalan sylemez. Hyanetlik de mslmanlkta yoktur. Ayn zamanda mslman, ayp amak iin insanlarn ereflerini krmaz ve onlarla istihzay da hi sevmez. Yalan, iftira, bhtan, hile, huda mslmanlkta bulunmad gibi, mslman, mslman kardeinin cann, maln, rzn, erefini, can gibi muhafaza eder. Mslman kardeine baka birisi iftirada bulunsa onu derhal himaye edip; hayr yle deil, diye onu tevil edip, korumaa alr.
Mehmed Zahid Kotku

Mmin; insanlarn, elinden ve dilinden emniyette olduu kimsedir. deil mi? Syle bakalm bu kadar yalan ne cesaretle syleyebildin? Bir mmine kfir demenin ne kadar gnah olduunu bilmez misin? Sonra, o kfir deilse kfir, o sz syleyen olur. Bunu da bilmez misin? Pek abuk geecek olan bu dnyann nesine aldandn da bu denaeti ve bu kt irkinlii yapabildin. Mslim, mslman kimdir? denince Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem bak nasl tarif ediyor:
133

Sen bunlar hi mi okumadn veya dinlemedin? Yoksa senden baka mslman m yok? Sonra mslman ayp amak ve onu tehir edip aleme rsvay etmek iin midir. Yoksa, Settar-i uyub olan Hz. Allahn ayplarmz her an rtt gibi bizim de ayplar rtmemiz lzm gelmez mi? Mslmanlk bunu icab ettirmez mi? Bunlar bir hristiyan yapsa hi ayplanmaz. Naslsa kfr iktizas, yeri cehennemdir. Ne yazk, bu kadar fenalklar hep mslmanlk davasnda bulunup mslmanl da baka bir kimseye lyk, grmeyen insanlar yapyor. Hem kr hem sar, ad mslman, kendisi yaman (kt) bir canavardan daha yaman. Adeta insan yiyen yamyamlar gibi yapyor. Aman ya Rab! Sen bizleri byle insanlmz, islmlmz, dinimizi, imanmz elimizden alacak olan kt huylardan irkin ahlklardan,irkin ve yaramaz hareketlerden fazl u keremin ve lutf u inayetin ile hfz u himaye eyle.
134
ok kr Cenab- Hak tevbe kaplarn ak brakm, nedamet ve pimanlklarla kendisine iltica edenleri afvedip kabul edeceini beyan buyurmu. Fakat hukuk- nasn yle kolayca afv mmkn deildir. Zulmedip iftira ettiin, rz ve erefini ayaklar altna aldn kiinin de seni afvetmesinin lzm olduunu herhalde bilmen gerek. Bu suretle imanmz eskimektedir. Eskiyen elbiseler gibi, bunu da tazelemek lzmdr. Bu hususta Ebu Hreyre radyallahu anh et-TergibvetTerhibdeki 12 nolu hadiste yle demektedir: Efendimiz sallallahu aleyhi ve sellem buyurmular ki:
Sizler imanlarnz tazeleyiniz; Demilerki: - manmz nasl tazeleriz? Buyurmu ki: - La ilahe illallah ok syleyiniz. Bu kelime-i tayyibeyi ok sylemek hem imann tazelenmesine ve hem de imann kesb-i kuvvet etmesine sebeb olur. Bu kuvvet sayesinde hem gnahlardan kamasna ve hem de kt huylarn tedrici bir ekilde iyi huylara evrilmesine sebeb olur, bu sayede gayet gzel ve rnek bir mslman olur. Cenab- Hak cmlemizi, Hak sbhanehu ve Tel Hazretlerini ok ok zikreden ehl-i tevhidden eylesin. Amin! Dnyann btn nimetleri fani! Bugn sa iken bir de bakarsnz lm veya gm, derler. Bugnn varnn, yarn yok olmakta olduu apak hepimizin gzleri nndedir. Binaenaleyh, bu fani dnyann fani olan nimetlerine aldanp Hakkn zikrini, fikrini, ibadet ve taatn brakmak kadar ac bir ey
Mehmed Zahid Kotku
yoktur. te bunlar bizlere duyurmak iin Cenab- Peygamber Efendimiz, Allah Telnn zikrini ok ok yapma tavsiye etmektedir. Ebu Hreyre radyallahu anhten; Reslullah sallallahu aleyhi ve sellem buyurmular ki: Sizler ehadet kelimesi olan EHED ENLA LAHE LLALLAH lmeden veya hasta olmadan nce ok syleyiniz. Malumdur ki, bir gn gelip o gzel canm yzler solacak ve o konuan gzel diller susacak. Ve bunlara ilaveten, baz fitneler de vardr ki, insana dnyas dar gelir, akn bir halde ne yapacan da arr. te sizler byle hadiselere dmeden Cenab- Hakkn zikrini ok yapnz ki, size fayda ancak, bu zikrullahta vardr. Zira Allah Tel Hazretleri, kendisini zikreden ve emirlerine muti olan kullarn her zaman ve her yerde hfz u himaye eder. Cenab- Peygamberi ve Ashab- kiram koruduu gibi.
135

Allah seni insanlardan koruyacaktr. (Maide: 67) ayet-i celilesi mucibince ... Cennetin anahtar, ehadet en la ilahe illallahdr. Malumdur ki, anahtarlarn eitli dileri vardr ve eitleri vardr. Bunlarn dileri ise, be vakit namaz, oru, zekt, hac ve kelime-i ehadettir. Bu diler olmadka cennet kapsn amak ve anahtar uydurmak mmkn deildir, yine malumdur ki anahtarn elde olmas da kfi deildir. Zira yollarda bir takm ekiyalar vardr ki insann hem maln alr ve hem de canna kyarlar. Artk anahtar neye yarar. te bu hiret ekiyalar da gnahlar, kt huy-
136
lar ve ahlkszlklardr. Bu ahlkszlklarn yegne sebebi imanszlk veya zayf bir iman ile nefse esir, hevasna esir, eytann da esiri ve oyunca oluudur. Binaenaleyh, cennete kolayca girebilmek isteyen her mslmann ilk vazifesi nefsin ve eytann elinden yakay kurtarp Hakkn emrine mnkad olmaktr. Baka are yoktur. Bunun iin en gzel are tevhidi mmkn olduu kadar oaltmak ve ehl-i snnet akidesine mensup dindar, slih, zhid, bid, lim ve fzl kimselerin sohbetlerine devamla beraber, namazlarn mmkn olduka cemaatla klmaa almak ve yine islm cemaatnn her trl faydalar ve karlar iin elinden geldii kadar hem de ylmamak art ile almak gerektir. Sonra mslmann daima uyank olmas, dost ve dmann iyice belleyip, mslman aleyhdar propagandalar hem dinlememek ve hem de onlarn azlarnn cevabn pek iyi bir ekilde vermek ve Ben mslmanm mslmanlar da benim kardeimdir demek lzmdr. Ve yalnz, sahte, uydurma, seim mslmanlarna aldanmamalarn da hatrlatmay vazife sayarz. Menfaatlar iin mslmanlara amur atan mfterilerin erlerinden Allah cmlemizi korusun. Mslman bir delikten iki defa sokulmaz derler. Yani mazisi belli zararl insanlardan korunmak ve saknmak lzmdr. Ylan her zaman ylan, arslan her zaman arslan, kurt da her zaman kurttur. nsanlarn iinde ylan gibi sokucu, arslan gibi paralayc, kurt gibi sadrc, insan klkl fakat kurt tabiatl mahluklar vardr ki, her nevi hayvandan daha ok zararldrlar. Kelime-i tevhid o kadar mbarek bir kelimedir. Her ne zaman-gecede ve gndzde-candan sdk ile La ilahe illallah zikrini sylese, o gn ve gece yapm olduu seyyiat-
Mehmed Zahid Kotku
lar silinir, yerlerine sevaplar yazlr. Bu ise srf Allah Telnn mmin-muvahhid kullarna bir lutfu ihsandr. Bizlere den vazifelerin banda, Allah Tel Hazretlerini her an ve zamanda can u gnlden eitli zikirlerine devam ederek bu nihayetsiz lutuf ve ihsanlarna nail olabilmee almaktr. Bunun iin de gece ve gndz Hz. Allaha dua ve iltica edip: Aman ya Rabbi, bizi bize, gz ap kapayacak az bir zaman dahi olsa kendi halimize brakma! diye dua ve iltica da bulunmak da arttr. nk Hakkn ltfu, tevfiki ve ihsan olmadan hibir ey olamaz. Yine Ebu Hreyre radyallahu anhden rivayet olunan u hadisi erife baknz: Cenab- Hakkn nurdan yaratt bir amud, yani bir direk vardr ki, Ar nndedir. Kul, la ilahe illallah dedii zaman bu direk titrer. Cenab- Hak, buna, Dur sakin ol! der. Bu amud, cevaben der ki: Nasl duraym, bu Kelime-i tevhidi syleyen mafiret olunmadka, Cenab- Hak da buyurur ki: Ben onu mafiret eyledim. O zaman o amud sakin olur. Bunlar birer cilve-i Rabbanidir, ihlas ile can- gnlden sylemek arttr. Zira bunlarn sonunda yazacam yine tevhide id bir hadis-i erif vardr ki ona dikkat eyle. Hz. merin olundan rivayet olunan hadisi erifte ise ehl-i tevhid hakkndaki mjde pek gzeldir. yle ki, ehl-i tevhide, yani, la ilahe illalah zikrine devam edenlere kabirlerinde hibir korku olmad gibi, kabirlerden klarnda yani, maher gnnde ikinci bir hayat gn, herkesin yaptn grecei, ya cennet veya cehenneme srklenecei elbas badel-mevt gn dahi bir korku, hzn ve keder yoktur. Adeta ben onlarn, yani la ilahe illallah diyenlerin, balarndan topraklar silkerek ve:
137
138

Bizden tasay gideren Allaha hamd olsun diyerek kalktklarn grmekteyim. Bu korku hem son nefeste imann muhafazas veya rzk ve bu husustaki fitnelerin korkusu, haramlarn karmasndan nai korku olsa gerek veya nefsin ve eytann fitnelerinden korkmas ki korkularn en bydr. Zira bu nefis ve eytan insanda ne insanlk ne de mslmanlk brakr. En byk dmanmz ise bu ebedi ve ezeli olan nefs ile eytandr. Bunlan iyi bilmek vazifelerimizdir. Btn sermayemizi elimizden alp gtren ve bizi rlplak brakan gaddar dmanlar tanyp erlerinden kurtulmak art deil midir? Zira ihlassz tevhidin faydas olamayaca da aikardr. Nuh aleyhisselmn oluna yapt nasihat da yledir: - Ey olum! Sana iki eyi ilemeni ve dier iki eyi de terkedip ilememeni vasiyyet ederim. Vasiyyetimin birisi, La ilahe illallah kelimesidir. Zira bu kelime-i tayyibe terazinin bir gzne, yer ve gk de, o kadar byklne ramen, terazinin dier gzne konmu olsa, La ilahe illallah sz onlardan ok ar gelir. Sakn sen deme ki bu nasl olur? Buna senin ve bizim aklmz ermez. Zaten aklmzn erdii ne var ki? Bir vcud ki, farzedelim 100 kilodur. Bir de aklmzn varln teraziye koysak elbette 100 kiloluk vcud ar gelecek deriz. Fakat akl olmayan 100 kiloluk vcudun ne kymeti vardr. Belki aklsz o vcud batan baa zarardr. te tmarhaneler, ibretle bakacak olsak bizlere ne byk dersler ve ibretler vardr.
Mehmed Zahid Kotku
Bizim vcudumuzun ayn, bazan da kuvvette stndrler fakat akl nimetinden mahrum olular o gzelim canm vcudu hie indirmi ve nihayet tmarhanelere haps edilerek, halk onlarn errinden korumak meciburiyyetinde kalm. Bu yer ve gk de -Allahu alem- buna benzer. Bu kainatn halk edilmesinin balca sebebi, bu varln sahibi olan Allah Tely tanmak ve bilmek ve emirlerine uymaktr. te bu kelime-i tayyibe olan la ilahe illallah bu tanma ve bilmenin ta kendisidir. Her kim ki bu tevhidi diline vird eder, gnlne de nak eder, amelini de buna gre uydurursa, yer ve gk onun emrine msahhardr. Yani yer ve gk tevhidin mahkumudur. Hakim la ilahe illallah, mahkum da yer ve gktr. Elbette hakimin sz cari olacak. O zaman yer ve gkte hibir kuvvet ve kudret kalmamtr. Binaenaleyh, tevhid hepsinin fevkndedir. Ehl-i tevhidin de Allah Telnn en sevgili ve bahtiyar kullarndan olduu kendiliinden meydana km olur. Nuh aleyhisselmn oluna ikinci nasihat sbhanallahi ve bihamdihi tesbihine devam etmektir. Zira bu tesbih btn mahlukat ve mevcudatn salat ve duasdr. Bu tesbih sayesinde btn mahlukat rzklanr. Sbhanallah demek mizann yani terazinin yarsn doldurur. El-hamdlillah da o ly tamam ile doldurur. La ilahe illallah n nne hibir ey geemez. Onun sevabna yine hi bir ey mani olamadan Cenab- Hakka ular. Onun iin sen de durmadan gecede-gndzde daima hakk tavsiye ve tesbih eden kullarndan olmaa bak. Baka hibir eyde de fayda olmadn unutma.
139
140
imdi sana bir de Konyada medfun bulunan Celalddin Rumi Hazretlerinin oluna vasiyyetini yazaym. Cmlemizi bu nasihatlardan ibret alan kullarndan eylesin. Amin! 24 Haziran 1977 Snmez Takviminden alnmtr: - Ey Bahaddin! Daima cennet yerinde olmak istersen herkesle dost ol, hibir kimseye gnlnde kin tutma. Eer diler, Hakka gitmek istersen, zahirde hi kimseden ileri olma, kimsenin nne geme. Eer merhem olmak istersen diken olma. Hi kimseden sana ktlk gelmemesini istersen kt szl, ktlk reten, gnlykan olma, (Gnl bir sra saraydr, tamiri ok mkldr). (Bak yaralar iyi olur ve unutulur, lkin gnl yaras iyi olmaz, derler). Ey Bahaddin cmle evliya bunu istediler ve bu sireti srete getirdiler. Btn insanlar onlarn gzel ahlklarnn malubu, insani hazlarnn mahkumu oldular. Eer dostlarn yad edersen bohane derunun (yani i, gnl bahesi) safaya alr. Gnl glistannda gller grr; ve onlarn kokularn duyarsn. Eer dmanlarn zikr edersen, derunun ylan ve dikenle dolar, hatran gnln perian olur. Bu da ceza olarak hepimize yetmez mi dersin? imdi sana buraya kadar bir ok hadislerin meallerini gcm yettii kadar aklamaa altm. Zikrullah elbette en efdal bir ameldir. Namaz, Kuran, hadis, tefsir, ahlk kitaplarn mtalaa ve dini sohbetler hep zikirden maduttur. Fakat herkesin bir evrad vardr ki onu ihmale gelmez. Namazlarn kl, Kuran oku, tefsir ve hadis kitaplarn da oku. Oku amma dersini katiyyen brakma. nallah bu zikirler sayesinde hem olgunlar hem de Cenab- Hakkn rzasn ka-
Mehmed Zahid Kotku
zanmaa alrz. Asl gaye de rza-i ilahiyyeyi kazanmaktr. Bu da ancak emr-i ilahiyyeye itaatla, masiyyetlerden, gnahlardan, kt huy ve ahlklardan kurtulmaa baldr. Zira kt huylu bir insann yapt enva- eit zikirler, tesbihler, namazlar, kuranlar, Allah korusun hep onun aleyhine olur. Bak u Ramuz-i erif hadisinin metnine sayfa: 463 La kelimesi ile balayan hadisler.
141
La ilahe illallah, kullar Allahn gadabndan meneder dnyay dinleri zerine tercih etmedikleri mddete. Her ne zamanki dnyalarn, dinleri zerine tercih ederler de sonra yine la ilahe illallah derlerse bu sefer bu tevhid onlarn zerine reddolunur ve Hz. Allah celle ve ala buyuruyor ki: Siz yalan sylyorsunuz. Buna ne diyeceksiniz ve ne diyebiliriz. nk bu kelime-i tevhid olan la ilahe illallahn iinde, Allah Telnn grr, bilir, iitir olduunu herkesin bilmesi gerektir. Bu sfat pek mhimdir. Bir mslmann hem Allah demesi hem de bir ok gnahlar ilemesi acaba hi mmkn mdr. Maalesef hepimizin banda olan byk hem de ok byk bir ibtila. Artk bu, bizim uursuzluumuzdan m, yoksa nefsimizin galebesinden mi? Her nedense bir taraftan Allah Tely zikreder, dier taraftan da bir ok gnahlar irtikab ettiimizi inkara imkanmz da yoktur. Bana kalrsa bu hal bizim ihlasmzn zafiyyetinden olsa gerek. Lkin ne
142
de olsa bu hadiseler tabiat ile hepimizi son derecede zmektedir. Cenab- Hak cmlemizin muini olsun bir taraftan ihlasmz, bir taraftan da imanmz kuvvetlendirsin de zikri ile megul olup gnllerimizi uyandrsn. Hakka tam manasyle sarlp emirlerini dinleyip btn yasaklarndan da arslandan kaar gibi kamak ve herhalde btn emirlerine muti ve mnkad olmak devlet ve erefine nail eylesin. Amin. Baknz bugn, 86 yanda Hac brahim efendi isminde bir ziyareti geldi ve bana yle dedi: Biz Peygamberimize Ve ehed enne Muhammeden abduhu ve resuluh demekteyiz.Abd bir kuldur ki, onun hibir eyi yoktur, btn kazanc, efendisine aittir. Binaenaleyh bu yokluk denilen fena fillah mertebesidir ki, kulun Allah yolunda tam manas ile Hakka teslimiyyetini icab ettirir. te bu halin tahakkukundan sonra beka billh hasl olur ve o zaman hem kendisi ve hem de hem cinsi olan beeriyyete faydal bir kimse olur. Artk sz sohbeti dinlenir ve kendisinden maddi ve manevi istifadeler hasl olur. Onun iin senden ricamz udur ki: Allahn zikrini dilinden brakma ve gnlnden sakn karma ve iyi bil ki, btn saadet ve selmet bu zikrullahtadr. Onun iin Cenab- Peygamber Efendimiz, btn eyann gn getike eskimekte olduunu, bir taraftan da kirlenmekte olduunu beyan buyururlarken eskimilerin yenilenmesi iin tecdidi iman dedikleri la ilahe illallah oka tekrar etmek ve kirlenen gnlleri de zikrullaha devam ile parlatmak gerektir.
Mehmed Zahid Kotku
Zira btn eyann hep kirlenmek ve paslanmakta ol-
143
duunu her zaman grmekteyiz. Ayn zamanda bunlarn te-
mizlenmesi iin eitli usuller ve ilalar vardr. Mesela: a-
marlarmz kirlenince sabunla, ykanr, lekelenince, lekeciye
veririz tertemiz olur, evlerimiz kirlenince badana yaplr. V-
cutlarmz kirlenince de hamama gider ykanr tertemiz olu-
ruz, dier eyler de hep byle. te bunlar gibi i alemi olan
gnller de kirlenince onun temizlenmesinn, ancak zikrul-
lah ile mmkn olaca beyan buyrulmaktadr.
144
DN KARDENN AVRET MAHALNE BAKMAK
Ramuzun 445. sayfasnn son hadisi, baknz ne kadar ayan- dikkattir:

Bir insann mslman bir din kardeinin avret mahalline kasten bakmas onun krk gnlk namaznn kabul olmamasna sebeb olur. Acaba bu ne demektir? Bu bak gnln kararmasna balca sebebtir. Onun iin ok dikkatli olmak gerektir. Gerek sokaklarda ve gerekse hamamlarda ve gerekse deniz ve yzme yerlerindeki gnah ve irkinlikleri tasvire bile imkan yoktur. Binaenaleyh lzumsuz yere bu gibi mahallere git-
memekten daha iyi are olmaz. Fakat hepimizin mehul
olan ve gnllerimizin berbad, perian olmasna sebeb olan
ve hatta islmdan bile kmasna sebeb olan Haccac Zalim
gibi zlimlerle dp kalkmak ve onlara yardmc olmak ka-
dar korkun ve tehlikeli bir ey olmasa gerek.
146
ZULME VE ZALME YARDIM EDENN HAL
Ramuzun yine 445. ci sayfasnn ikinci hadisi; Taberaninin, Ziya-i Makdisinin, Buharinin tarihinde, Bagavi, Ebu Nuaym. bn-i Kaniin Evs b. reyhbilden veya reyhbil b. Evsedden nakl edilen hadisi erif hepimize bir ders-i ibrettir:

Her kim zlime yardm iin ve onun zlim olduunu bilerek onunla yrrse, o kii muhakkak islmdan kar. Yani artk onun islmda yeri yurdu yoktur. Bu ise, bizim iin ne kadar ac ve ibrete deer. Zira o gnl karanl ne kadar fena ki artk insan insanlktan da karp zlimlerin yardmcs klmaktan kanmaz bir hale getiriyor. Halbuki insana yakan zlime deil mazluma yardm etmektir ki, Hakkn da kendisine yardmna nail olsun. nk mazluma yardm eden kiinin kyamet gnnde byk lu-
tuflara uramas ile beraber bir de o srat kprsnden geerken Allah Tel onun ayaklarn kaydrmaz. Bununla beraber bir mslman kardeinin hacetlerini bitirivermek iin yrye kann hatvesine (admna) 70 sevap yazlr ve yetmi gnah silinir olduu gibi ve yine kardeinin hacetini bitirmek iin yrr ve buna muvaffak olursa, yani ilerini grp bitirir ise, ona on senelik itikf sevab verilir olduu da hadislerde sabittir. imdi gerek mazlum ve gerekse bir mslman kardeine yaplan hizmetlerin mkafat nerede; bilakis zlimlere yaplan yardm nerede? phesiz her akl sahibinin zlime deil, mazluma yardm etmesi icab ederken bunu yapmay, ite onun kalbinin tam manas ile kararm olmasnn alametidir. Kalbin ve gnln kararmasnn ne kadar fena bir ey olduunu grp anlamak ve sonra da onu temizleyip parlatmak, her mslmann ve hatta her insann en mhim vazifelerinden biridir. nk Allah Telya gidi cesedle deil bu gnlle olacaktr. Onun iin gnln kymetine bah olmaz, derler. Binaenaleyh gnl bu cesedle kaimdir, cesedin yapaca btn gnah ve kabahatlar gerek i ve gerekse d gnahlarn tesiri hep gnlledir. yle ise ey aziz karde, gnahlardan son derece kork ve ka, her ne kadar ufak da olsa bilirsin ki ufack kvlcmlar byk yangnlara sebeb olmaktadr. Senden yine ricam udur ki: Gnah Kitabn iyi oku ve muhakkak tekrar tekrar oku ta ki iine ilesin ve sen de o gnahlar incele bak altnda ne kadar zararlar vardr. Zlimlere yardm ise bu felaketlerin en mhimlerindendir. Zulm kelimesi hakszlklara, haddi tecavz etmee, yaplan ii yerli yerinde yapmamak ve bunlara benzer ey-
148
lere derler. En byk zarar gnl karartmasdr. Malumdur ki, gnl bir havuz gibidir, gzn grd ve bakt hayr ve er gnle gider, hayr ise nurlatr ve parlatr. er ise gnl karartr. Kulan iittii szler de gerek hayr ve gerek er yine gnle gider. Hayrl szler, vaz nasihatlar, zikir, fikir, tesbihler gnl nurlandrr, parlatr. Bilakis kt szler, irkin szler, gnaha tealluk eden her sz, her kelime kalbe tesir eder, gnl berbad, perian olur. Onun iin masiyyet olan, gnah olan yerlere ne ura ve ne de onlara bak. Evdeki radyo ve televizyonun da iyisi iyi, kts de ktdr, artk sen iini ona gre ayarla. Evinizdeki havuza akan sular eer pis, amurlu ve lam sular ise, sizin o havuzunuzun hali ne ise ite gnlleriniz de tpk byledir. Onun iin gzlerine hakim ol, gayr-i meru olan hibir eye bakma ki, gnlne pislikler akmasn. yle ise bu gibi yerlere de girme ve urama ki, gzlerin onlar grmesin gnln de selmette kalsn. Dier azalarn hepsi de byledir. Onun iin Cenab- Hak Zlcelal Hazretlerinin emirlerine uymaktan baka aremiz de yoktur. Hele bizim, pencere nnde oturup da gelen geeni seyretmemiz de kfi. Onun iindir ki, eski zamandaki evler hep bahe ierisinde yaplrd. Sokaa ancak evin kaps bakard, evdekiler darsn hi gremezler. Bu sebebten evde rahatlk, evde huzur, evde itaat ve bereketler dolu imi. alan ise yalnz babadr; ne kadn ve ne de kz, ne sokak ne maaza ve ne de fabrikalarda almak bilir. imdi ise kz fabrikada, hanm memuriyyette, bey de ayr bir memuriyyet veya ticarette. Yine de feryad figan, geinemiyoruz efendim, pahallk ok fazla, ev kiralar iinden klmaz bir dert. Hele o mobilya derdini sorma .
Mehmed Zahid Kotku
Sana ufak bir misal:
149
te gnln, gzn, kulan, az ve burnun el ve ayaklarn btn kazanlar hep gnle indirirler. O zaman gnl; ya cennet bahesi, belki cennetin kendisi, huzur ve nee iindedir. ya da cehennem ukurlar veya cehennem gibi azab evidir. Sahibi hibir surette rahat yz grmeden skntlar ierisinde gzlerini yumup ekilip gider. Onun iin sen sabah ve akamda istifara devam eyle ve hem de zikrullah dilinden brakma ve iinden de karma. Umulur ki cenab- Hak bizlere ltf ve ihsan edip gnlmz hakka aar ve ibadet ve taatnda devaml klar.
150
Bu kelime-i tayyibe ki la ilahe illallah dr. Bunu her kim can gnlden ve Allahn sfat- zatiyye ve sbutiyyesine de inanarak sylese, bu tevhidi syleyenden belalardan tam doksan dokuz belay defeder. Bunlarn en ufa ve ehemmiyetsiz gibi grneni gamdr. O da refolunur ve bu tevhidin sahibi safa ve srur iinde adeta cennette imi gibi imrar- hayat eder, mr azizini rahatlk ve nee iinde geirir. Ltfun da ho, kahrn da ho. Mevlam grelim neyler neylerse gzel eyler msrn terennm eder, Mevldan gelen her ey onun houna gider. Bu kelime-i tayyibe Allah Telnn indinde o kadar makbul ve kymetlidir ki, bunu syleyenlerin hibirinin cehennemde kalmasna raz olamayacandan la ilahe illallah diyen herkesi cehennemden azad edeceini Hz. Enesin rivayetinden anlamaktayz. Fakat unu da unutmamal ki, bu tevhidin artlar vardr. Birisi: Muhammedrrasulullah sylemedike mslman saylmaz. Sonra bu tevhidin icabdr ki emanete riayet, ahde vefa da arttr. Zira emanete riayet etmeyenin iman tam bir iman deildir. Ahde vefa da byledir yani tam bir dindar saylmaz. Bak, kulun dini doru olmaz ta dili doru olmaynca, dili de doru olmaz ta kalbi doru olmadka. Komusu errinden emin olmayan kimse de cennete giremez. Baknz mslmanlk ne kadar incedir, her ey de byle ince deil mi? Elektriin ufack bir teli kopuyor lambalar yanmaz, makinalar ilemez, dolaplar da soutmaz oluyor.
Mehmed Zahid Kotku
Din de byledir, iman da byledir, slam da byledir. Ahde vefa, emanete riayet ve sayg, dilin doruluu, kalbin doruluu hep birbirlerine bal hatlardr, birinin kopmas ceryann kesilmesine kafi geldii gibi dinin de, mslmanln da islmln da, insanln da, bylece felce urar. Sonra bizi grenler mslmanlmz, dolaysyla da mslmanl tenkide kalkarlar. Halbuki mslmanlk baka mslmanm diyen kiinin hali baka. Bunu fark edemeyen zavall bu sefer var kuvveti ile mslmanla atmaa balar. Bilmez ki kabahat mslmanlkta deil, mslmanm diyen bizim gibi zavalllardadr. Mslmanlk her bakmdan ok gzel, ok salam, ok esasl ok da muhkem kitab- ilahi olan Kuran azimann gsterdii yoldur. Srat- mstakim ite bu islm yoludur. Cenab- Hak cmlemizi bu slam yolundan ayrmasn, vaki olan kusur, kabahatlarmz da fazl u keremi ile af buyursun, sevdii ve raz olduu kullarndan eylesin. Amin! Baknz u hadis-i erif bize ne gzel bir ders ve ibrettir:
151
La ilahe illallah, Allah katnda ok kymetli ve yce bir cmledir. Her kim onu ihlasla sylerse cenneti hak eder. nanmayarak syleyen de dnyada maln ve cann kurtarr. Fakat varaca yer cehennemdir. Maln ve cann korumak iin, ben de mslmanm, demek kolay. Fakat mslmanln inanc olan hiret aleminde yerinin cehennem olaca ne gzel belirtilmitir.
152
imdi sen ve ben kendimizi bir teraziye koyup tartar-
sak, ne kadar mslman olduumuz o zaman meydana -
kar, fakat bu teraziyi kullanacak adam lzm. Yoksa herkesin
kendi tarafna yontmakta mahir olduu, her zaman grle-
gelen eylerdendir. Sana bir terazi daha. yi ve dikkatle oku.
Ramuzun 463. ci sayfasnn beinci hadisi, Taberaninin Ev-
satnda Hz. bn-i merden rivayet olunan u hadis hepimize
bir ders ve ibret levhasdr:
Mehmed Zahid Kotku

153
EMANETE RAYET VE AHDE VEFA
_ Emanete riayet etmeyen kimsenin iman, iman saylmaz. Yani tam, kamil, olgun bir iman deildir. Bunun gibi abdesti olmayann, temiz olmayann namaz da namaz deildir. Abdest namazn artlarndandr, art olmaynca merut olmaz. Yukarda, iman kamil deildir, dedik. Yani iman var amma ok zayf. Halbuki burada yle bir ey tasavvur olunamaz, zira, abdestsiz namaz hibir zaman sahih olamaz. Bak dini yoktur o kimsenin ki namaz yoktur. Yani namaz olmayann dini de yoktur demek; u halde dinin yeri vcuttaki ban misalidir, yani ba olmaynca hayat nasl olmazsa, namaz olmaynca din de ylece olmaz denmi. efaat etmekte devam ederim ve efaatim de kabul olunur. yle ki: Ya Rabbi L ilhe illallah diyen hakknda efaatimi
kabul et deyinceye kadar. Bunun zerine yle buyurulur:
Bu i ne Sana ne de Senden evvelkilere aittir, bu Bana ait-
tir. ve L ilhe illallah diyen hi kimse cehennemde kal-
maz.. Bu hadisi, imam Deylemi Hz. Enesten nakil buyur-
mulardr ki, ehl-i imann, ehl-i tevhidin her ne kadar ok
kabahatlar olsa dahi bu lutf- lahi sebebi ile nihayet afvo-
lup cehennemden kp cennat- aliyyelere dahil olacaklar-
dr. Binaenaleyh sen dilini her nevi zikir ve tesbihlerden ve
kuran okumadan hali klma, lzumsuz bo szlere iltifat
edip mr-i azizini zayi eyleme.
Mehmed Zahid Kotku

155
TESBHATIN FAYDALARI
yi dikkat eyle: mam Malik ve-eybe, Ahmed b. Hanbel, Buhari, Tirmizi, bn-i Mace ve bni Hbban Hz. Ebu Hreyreden mttefikan naklettikleri u hadisi erifi iyi oku ve istersen ezberle:

- Her kim bu tesbihi gnde yz kere sylese on kle azad etmicesine ona yz sevap yazlr ve yz seyyiesi silinir ve o gn eytann errinden ve her mekruhtan korunur ta akama kadar ve onun, yaptndan daha efdal kimse gelmez. lla ancak o kii ki ondan daha ok sylemi, tesbih etmi ola. Yine ayn raviler u hadisi de zikretmektedirler:

- Her kim bu tesbihi gnde yz kere derse gnahlar dklr. Her ne kadar deniz, kpkleri kadar ok olsa dahi. Bir tane daha yazaym da kfi gelsin. nk bu tesbihler hakknda pek ok tevikler vardr. Allah Tel insaf versin, o tarikatlar aleyhinde atp tutanlara. Bak bunlar ne u tarikatn, ne de bu tarikatn pirleri tarafndan, eyhleri tarafndan sylenmi deildir. Raviler de meydanda, kitaplar da meydanda. Bunlarn zikrini tavsiye eden iki cihan serveri Res-i Ekrem sallallahu, aleyhi ve sellemdir:

Bunu syleyen, fakirlikten emin olur, fakir olmaz ve kabrin vahetinden ns hasl olur ve zenginlii celbeder ve bununla cennetin kapsn aar.
(Znnuni Hazretleri Selem-i Havastan, Drekutni, Hatb, Deylemi, Rafii ve bn-l-Buhar, Hz. Aliden, Ebu Nuaym Hlyede mam Malikten rivayet etmilerdir).
Mehmed Zahid Kotku
Ayn zamanda bunlar syleyerek hem Hakk zikretmi oluyoruz ve hem de buna mukabil Cenab- Hak da bak bizlere neler ihsan ediyor. Fakirlik ok iyi bir ey olmakla beraber ayn zamanda mahzun, gnl krk, ciz, zayf biaredir. Hakkn yannda her ne kadar kymeti ok ise de bizim Trkemizdeki darb-i meselleri de unutulmamaldr. Fakirlik ateten gmlek, demirden leblebi, derler. Ateten gmlek tabii giyilmez bir nesne, demektir. Leblebinin de demirden oluu hi yenilecek bir ey deildir. yle ise sen fakirlie zenme ve fakirlikten kurtulmak iin Hakkn emrini tut ve tavsiye olunan zikirlere devam eyle. Eer sen dersen ki, baz derviler gryoruz ki son derece perian? Ben sana bir vaka anlataym da iyi dinle: - Biz hocamzn evinde ders okuyorduk, bir fakir geldi halinden ikayet etti. Hoca efendimiz ona biraz bir eyler verdi o da onlar alp gitti. Sonra hoca efendi bizlere dnerek yle dedi: Eer bu adam ihlas ile zikrullaha devam etse idi byle kaplara gelip dilenmezdi. Bir hikaye anlatt: Bir tilki bir kuyuya saklanm, onu gren bir arslan da, bulduu ksmetlerden getirip tilkiyi kuyudan beslermi. Sakn siz byle olmayn, tilki olup kendini besletmektense arslan olup bakasn beslemek daha gzel ve evladr demiti. Bu sz de bizim kulamzda yer etmi. Tam 50 ksur sene evvelki bir nasihattr. Deylemi ile bn-i Asakirin Ebi Hind ed-Darimiden nakledilen u hadisi kudsiyi de yazmadan geemeyeceim. Ne gzel bir derstir:
157
158

Allah Telnn zikri gnahlardan ve haramlardan kanld mddete Allah Telnn ltuflarna ve ayn zamanda mafiret-i ilahiyeye sebeb olur aksi takdirde isyan, gnah ve haramlar irtikab edildii mddete de yaplan zikirler kiinin aleyhinde tecelli edip lutuf ve merhamete mukabil gadab- ilahiyyeye mstahk olaca pek ak bir ekilde belirtilmektedir. Evet:
zikri ve dier zikirlerin de kiiyi her ne kadar fakr zaruretten kurtaraca beyan buyurulmusa da, art olarak isyan ve gnah ve haram eylerden korkup kamak gerektir. Eer bir kii ki hem gnahkar hem asi, bununla beraber ok mreffeh bir hayata malik ise sen sakn buna aldanma. nk bu, gadab- ilhiyyenin almetidir, hirette hali haraptr. Bir nimet ki, sonu zarardr elbette akl-i selim sahibi ona iltifat etmez. Bize, hem dnyada hem de hirette faydas olacak servet lzmdr.
Maln hayrls fi sebillah infak olunan maldr. Bu fisebilillah infak olunan maln bugn en gzel ekli Allah sev-
Mehmed Zahid Kotku
gisinden ni, Hakkn da seni sevmesine vesile olacak yerlere
159
verilmesi en mkul bir eydir.
160
ALLAHI RESULN VE DN KARDELERN SEVMEK

Bu hadisi eriften anlayabildiimiz udur ki: Allah Telnn kulunu sevmesi, saadetlerin en by ve devletlerin badr. Yapacamz enva- eit ibadetler Hakkn sevgisini celb iindir. Bizim Hakk sevdiimiz nisbette de Hak bizi sever. Hakk sevmek de onu bilmek nibetindedir, onu bilmek de kolay bir ey, deildir. Onu da ancak Hakkn
kendisine bildirdii bahtiyarlar bilebilirler. Bizler de o bahtiyarlardan istifade edebilirsek ne mutlu bizlere. Bak u derse: -Cenab- Hak Tebareke ve Tel Hazretleri buyuruyor ki Allah iin birbirlerini sevenlere benim muhabbetim hak olur ve yine birbirlerine benim iin sla yapanlara da muhabbetim vacip olur ve yine benim rzam iin birbirlerine nasihat eden nshlara da muhabbetim hak olur. Ve yine birbirlerini benim rzam iin ziyaret edenlere de muhabbetim hak olur ve yine benim rzam iin birbirlerine (mallarn) bezledenlere de muhabbetim vacip olur. Allah iin sevienler, birbirlerini sevenler nurdan minberler zerinde olup bunlarn nail olduu bu saltanata, bu devlete, bu izzete ve bu erefe nebiler, sddklar ve ehidler bile gbta ederler. imdi buna ne diyeceiz? Btn seadet, selmet, rahatlk hep bu sevgilerin altnda toplanm olmakla bunu elde etmek, kiinin en byk sermaye ve saadetidir. Dnya kavgalar ne biter, ne de tkenir. Ve en nihayet eli bo olarak kara bir yzle Hakkn huzuruna kmann ne kadar irkin olacan tasavvur acaba mmkn m? Bu muhabbet, hak yolundaki ayet-i kerimelerin inceliklerini ve derinliklerini tefekkrle doar. Bu tefekkrler kulu, Hakkn zikrine sevk eder. Artk kul, ald zevk ve nee nisbetinde Hakkn zikrine, fikrine, emirlerine uymaa yasaklarndan da korunmaa balar ve bu suretle kendisinde bir de TAKVA denilen devlet zuhur eder. Binaenaleyh, her kim Allah Teldan ittika eder, korkar ve ilerini ona gre tanzim ederse Allah Tel da onu her darlktan, her zorluktan ve her skntdan kurtarp karr ve umma-
162
d yerlerden rzklar ihsan eder, bolluk ve rahatlk iinde mr-i azizini geirir.

Kim Allahtan korkarsa Allah ona bir k yeri ihsan eder, onu hatr ve hayaline gelmeyecek bir cihetten de rzklandrr. (Talak: 2-3) Bu ittika, yani Allah korkusu Allah bilmekten doar. Binaenaleyh, Allah bildii kadar Onu sever, Ondan korkar ve Ona kendini kaptrr. Artk dnya ve dnya saltanatlar onun gznde, hi mesabesinde kalr, btn say gayreti Allah Telnn sevgisini artrmak ve onun emrinden katiyyen zerre miktar ayrlmamaktr. Muhabbetine, sevgisine mani olur korkusu ile btn gnahlardan da yle kaar ve yle saknr ki tarifi mmkn olamaz. O hak sevgisi ile ii d dolu olan bahtiyarlardan bir misal olarak Veysel Karani Hazretlerini gstermek yeter zannederim. Baknz, 1400 seneye yakndr ki ismi dillerde destan olmu gezer, kendisi mektep, medrese grmemi, mr de obanlkla gemi, fakat anasna itaat sebebi ile Peygamberimizi bile bekleyip grmeye tahamml olmam, yalnz onun Hendek Muharebesinde krlan diini grnce onunla iktifa edip anasnn yanna dnm, mr boyunca da dilinden Allahn zikrini, gnlnden de hakk tefekkr, bedeni ile de ibadet taattan geri kalmayan Veysel Karani (K.S.) en nihayet Peygamberimizin hrkasn da giyerek, mmtaz bir zat olmu. Bugn bu Hrka-i saadet stanbulda Hrka-i erif camiinde her sene Ramazan- erifin 15. ci gnnden itibaren le namazlarndan sonra
Mehmed Zahid Kotku
halkn ziyaretine ak bulunmakta ve yzbinlerce mslmlar tarafndan ziyaret edilmektedir.Bu ltfa mazhariyyet kiinin Hakkn emirlerine imtisal ile beraber, nafile ibadetlere kar son derece haris olup kalbine dnyay sokmamas ve gayesinin Hak rzas olarak baka bir emeli olmadna delalet eder. Bir hadis-i kudsinin beyanna gre:
163
Hakkn, kulunu sevmesine en gzel bir delil ve bir yoldur ki, hem Hakka tekarrb, hem de Hakkn kendisini sevmesine yegane vesile nafile ibadetlerdir. Zira farz ibadetler borcumuz, onlar ifa ile zaten mkellefiz, yapamadmz zaman elbette mesul oluruz. Nafile ibadetler: fazla namaz klmak, mesela irak, duha, evvabin, yatarken abdest alp 4 rekat namaz klmak, gece teheccd namazlarn klmak, le ve yats namazlarnn son snnetlerini drder rekat klmak gibi. Fakat Cneyd ve emsali gibi 400, 600 ve 1000 rekat kadar namaz klan bir ok bahtiyarlar da vardr. Bununla beraber her gn ve gecenin de ayr ayr namazlar da vardr ki; mam Gazalinin hyasnda namaz bahsinde ve Hazinet-l-Esrarda namaz klma tarz beyan edilmitir. Sonra Kuran- aziman ok okumak, hi olmazsa yedi gnde bir kere hatim yapmaa, ihlas suresini gnde 1000 kere okumaya gayrat etmeliyiz. Yine; Allah ve La ilahe illallah zikirlerini ihmal etmeyip devam etmeli, daha sonra da Reslullahn beyan buyurduu sair tesbihlere devam edilmelidir:
164

Ve kalbinin hayat iin de hergn krk kere:

(Nzhet-l-Mecalis cilt: 1/45/satr 20).
Cneydin talebesinden Kenan (Vefat, 328): Ben gn devam ettim. Allah da benim kalbimi ihya buyurdu. Gnein bir douu ve bir de bat vardr. Eer byle olmasa alem fesada yani felce urar. Kalbin de douu reca (mit), bat da havfullahtr, Allahtan korku zere olmaktr. Bir kimsede havf ile reca bulunmazsa o kalbin sahibi de fesada urar, kendisinde hayr kalmaz. eytan, malum top tfekten korkmaz, onun korktuu ey, ancak mminin kalbindeki nurdur. Binaenaleyh, sen de kalbindeki nuru kuvvetlendir ki, eytan sana zarar vermesin. Ve bunun gibi Dua Kitabnda yazl olan dualar da vird edinip sabah akam okumak ve yine hergn Reslullah sallallahu aleyhi ve selleme oka salat selm ge-
Mehmed Zahid Kotku
tirmeyi de unutmamal. Bu devamlar inaallahu Tel Cenab- Hakkn o kulunu sevmesine vesile olur. Bir kere o sevgiye nail oldu mu btn dnya ve hiret nimetlerine nail olmu demektir. Bundan daha byk bahtiyarlk tasavvur olunamaz. unu da iyi dinle, hadis-i kudsidir
165

Musa aleyhisselmn cenab- Hakla tekellm srasnda Musa aleyhisselmn sorgusuna cevapla kendisinin mekandan mnezzeh olmas ile beraber. Ya Musa ben kulumun yannda celisim, o beni zikrettii ve bana dua ettii zaman ben onunla beraberim. Burada anlamak istediimiz ey, Hlk Zlcellin, kulunun Onu and, zikrettii gerek namaz gerek Kuran gerek dua ve gerek tesbih, hamdler, tekbir ve tevhidler ile megul olduu an ben Hlik Zlcell, ilmimle nusretim, kudretim ile gya onun yannda oturan ve onun her istediini, her sylediini, hatta iinden geirdii gizli emellerini de duyar, bilir iitirim. stediklerini ve muhta olduu her eyi o istemeden bile fazl keremimden lutf ve ihsan ederim. Yine una dikkat eyle ki: her neyi seversen sev, muhakkak o sevdiinden ayrlacaksn. Binaenaleyh, yle bir zat sev ki, ondan ayrlmak olmasn. bhesiz o da kainatn ve btn varlklarn sahibi Allah
166
Tel Hazretleridir. Gryoruz ki btn eyann yaratlnda baz sebebler vardr ve hepsinin de bir yapcs vardr. yle tabiatn eseri deyip geme, yine kainatn bolukta durmasna ve yzmesine de hemen cazibe kuvvetlerinin iidir, deyip geme. Bak sen, kainatn en erefli en aziz bir mahlukusun, Cenab- Hak sana ne byk nimetler vermi: grme, iitme, sezme, idrak, fehm, akl, zek, konumak, anlamak, anlatmak... Bunlarn hepsi bize meccanen verilmi saysz ve baha biilmez nimetlerdir. Sen bunlarn hepsine tabiatn eseridir, deyip nasl geersin, biraz tefekkr et ve iyi dn. Bak bakalm bu lemin hlkatnda, yaratlnda ne kadar gzel bir ahenk var. Gnein, ayn douu ve batlarndaki intizam grnce hayretlere dmemek mmkn m? muntazaman gnler birer ikier dakika gibi faslalarla uzar veya ksalr, eer birden bire uzasa veya ksalsa elbette ok sknt ekeriz, mahsuller ya yanar veya hi olmaz. Grmyor musunuz, bazan yaz erken gelir gibi olur, aalar aar, tam iekte iken bir souk balar, zavall aalarn meyveleri hep yok olur gider. Bu intizam, muhakkak bunun bir sahibi olduuna delalet etmez mi? Bir izi grdmz vakit o izden oradan geeni anlyoruz. Bu at izi, bu da deve izi, bu da kedi izi gibi. Bugnk parmak izlerine ne diyeceksin, bak bu kadar insan var da parmak izleri hep ayr, kendileri de ayr: Bunlara sen, hep tabiatn eseri deyip duracak msn? Bana giydiin takke veya apkann, ayana giydiin bir ayakkabnn - ki gayet basittir - bunlara tabiat eseridir, diyebilir misin? Bu ufack bir misal sana yetmez mi? Bunlar birer yapcya muhta, olurlarsa koskoca kainat nasl sahipsiz olur. Bu dnya ister gneten kopsun ister baka yerden gelsin, koparan, gnderip tam kvamnda durduran veya yanp kmr haline gelen hayattan mahrum bu dnyada bak neler oluyor,
Mehmed Zahid Kotku
ne kadar canllar bu cansz dnyada bizim hayatmza yarayan btn nebatat yine hep bu lm, yerinden kopmu ate parasnn iinde ne gzel ceryan etmektedir. Bunlar bildii grd halde hala bu varln sahibi bir Allahtr diyemeyen insanlara kfir denir ki, cehennemde ebediyyen kalmaa mahkumdurlar. Buna amamak da mmkn deildir. Her eyin bir sahibi vardr der de, bu koskoca mlkn sahibini inkar eder. te bu kafaszlklarndan nai de ebediyyen cehennemde kalacaklardr. Her eye akl erer, mikrobu bulur, elektrii bulur, eitli atomlar bulur kefeder de varlklarn sahibi Allah bulamazsa ve ona bir Allahtr, hem grr, hem iitir, hem bilir, hem her eye kudreti yeter, artar, hem yaratr, hem de ldrr, murad ettii eyi yapar kimse de mani olamaz, hem syler hem de icad eder, madde-i asliyyesini de icad eder, evveli olmad gibi sonu da yoktur, hayat daimidir, bizim gibi muvakkat bir hayata deil daimi bir hayata maliktir, birdir, tektir, ei yoktur, ehaddir, sameddir, herkes ona muhtatr, btn nimetleri veren de odur, akla gelen her eyden mnezzehtir, hibir ey benzemez ve benzetilemez, yere ve ge, ara ve krse muhta deildir, bunlar mahluktur yani sonradan yaratlmlardr. Halbuki bunlar yok iken: Allah var idi, Allah Celle ve ala bunlarn hepsini muhittir kimseden domam kimseyi de dourmamtr, ona denk, kfv bulunmaz, birdir, onun dengi hibir ey yoktur tasavvur da olunmaz, hem her eyi her yerde grr. Sakl, gizli ne varsa hepsini grr Ve hep iitir. En gizli fsltlar hatta iten geen vesveseleri dahi hem iitir, hem grr, hem de bilir, bilmedii ve grmedii hi bir ey yoktur. Dnya onun mlkdr, hiret de onun mlkdr, cenneti cehennemi vardr, hesab vardr, terazisi vardr, srat kprs de vardr. Kul her yaptndan sorulur, iyi-
167
168
liklerine mkafat, gnahlarna ve ktlklerine de ceza verilir, afv mafireti boldur, dilediklerini afvedip cennete kor, dilediini de affetmez, cezasn verir, iine kimse karamaz, dilediini diledii gibi icra eder. Rahmeti pek bol bir padiahtr ki, bu kadar gnahlarmzla isyanlarmzla beraber yine nimetlerini bamzdan aa yadrmaktadr. imdi sen doru syle: Sana ufack bir iyilik edeni seviyorsun da bu kadar ltfu bol Allah sevmeyecek misin? Halbuki senin, hayatn saln, varln, bilgilerin, kuvvet ve kudretin daha nelerin varsa hepsi Onun sana ihsandr. Bunu iyi bil de sevgiye lyk olan bu zat ecelli alay sev, Onun urunda her eyini feda eyle ki sevgindeki sadkatn belli olsun. Hayatta her ey muvakkat, neyi seversen, ne ile megul olursan ol, hepsinden ayrlacaksn. Hani dnyaya hkmeden Sleyman, hani skenderler, hani o gzelim peygamberler, hani o firavunlar, eddadlar, nemrutlar. Hani Haccac Zlimler? Bunlar bize ibret olarak yetmez mi, dersin. Bak, baban da annen de, btn dostlarn da hep gznn nnde, omuzlarmzla tayp mezara gmerken yarn da bizi byle gmeceklerini hi dnmez misin? yle ise ey aziz karde! Gnahlar brak, bir Allaha kul olup Onu sevmeye ve szlerini dinlemeye bak, baka hibir eyden fayda yok, iyi dn, sonra pimanln fayda veremeyeceini de iyi bil vesselm. Bu kadar yeter, dersimize dnelim.
Mehmed Zahid Kotku
Kul da, Allah Telnn sevgisi, Onun Resl olan bizim de Peygamberimiz bulunan Muhammed Mustafa sallallahu aleyhi ve sellem Hazretlerini sevmekle balar, Reslullah lyk vechile: sevmeyende Hak sevgisi tecelli edemez. Onun iin hadisi erif pek aktr: - Sizden biriniz iman etmi saylmaz, t ki ben ona evldndan, ana ve babasndan ve btn insanlardan daha sevgili olmadka. Olgun olmak, kmil olmak yle kolay olsa ne mutlu bizlere. mandaki kemal ancak Allah Tel ve Tekaddes Hazretlerini bize bildiren ve bizim islm olmamz iin her trl fedakarlklara, zahmet ve meakkatlara gs geren Peygamberimizi can gnlden sevmek ve Onun snnetinden zerre kadar ayrlmamak, bir dediini bir daha syletmemek art ile Ona tam manas ile uymak ve teslim olup hayatnda ve hirete gnden sonra da ayn hayatta imi gibi Ona lzm olan sayg ve hrmeti ifa ile beraber hi olmazsa hergn Ona yzlerce salat selm okuyup ruhunu ad etmee almak mmetlik vazifelerinden maduttur. Ashab- kiram Hazerat Resl-i ekremin her harekatn taklid edip, Onun yedii, giydii, gezdii, oturup kalkmasn hatta konumalarn bile Ona uydurmaa alrlard. O sayede, fakr zaruretleri ile beraber kuvvet ve kudretleri de dmanlarna kar pek zayf olduu halde, zaferleri gzleri kamatracak derecede sratle ve pek az zamanda dnyann her tarafna yayld hepimizin gzleri nndedir. Reslullah nasl sevmek lzmsa Onn ashabn da ayn ekilde sevmek lzmdr. Bu da imann icabdr. nk onlar Reslullahn dostlardrlar, can ve bala Reslullaha hizmet etmilerdir, ehid olmular, gazi olmular fakat hibir zaman dmanlardan ylmamlar ve onlarla cenk etmekten
169
170
geri kalmamlar, islm lkesinin bymesine ve mslmanlarn oalmasna sebeb olmulardr. Onun iin onlar sevmek de bizlere bortur. Daha sonra islm byklerini de sras ile severiz ve bu sevgiler hep Allah rzas iindir. nk bunlar bizlere islm dinini retmiler ve Allah Tel Hazretlerini bir olarak sfatlar ile birlikte tantmlardr. Bu byk devlete mazhariyyetimizden dolay onlar da sevmek zerlerimize bor olmutur. Bizlere ufak tefek hediyyelerde bulunanlar sevmei vazife biliriz de hele hele eer hediyye biraz da hatr saylacak derecede byk ve ok olursa artk politikann bini bin para. Bu verilen hediyyeler ne kadar byk ve ok olursa olsun, Cenab- Hakkn kuluna verdii nimetlerin yannda hi kalmaz m ne dersiniz? Bir gzn, bir kulan, bir gnln, bir akl ve zeknn ve bir iradenin kymetini, bahasn lmek mmkn mdr? Onun iin ey aziz karde! Sevilmee lyk ancak Allah Tel ve Onun Resldr, sen bunlar sevmek iin al. nk bu fni lem pek abuk geip gitmektedir, baka sevgilere kendini kaptrrsan sonra iin iinden kamaz ve hirete de eli bo gidersin. Halbuki ibadetlerin en efdali Allah sevgisidir sonra da Allahn sevdiini sevmek, sevmediini de sevmemektir ve buna: Hubbn fillh, buzun fillh derler ki sair ibadetlerin kymeti buna gre llr. Cenab- Hak sa aleyhisselma buyurmu ki: Ya sa, eer amelin yer-gk dolusu olsa da yani yer ve gk ehlinin amelini yapsan hubbn fillh ve buzun fillah olmasa bu kadar amelin sana hi faydas olmaz. Onun iin bidat sahipleri ile mnafk kimselerin yzlerine glmek, onlarla sohbet
Mehmed Zahid Kotku
etmek ok tehlikelidir. Bunlardan yz evirenler de kyamet gnnde azabtan emin olurlar ve bilakis bu gibi bidat sahiplerini gleryzle karlamak Allah Telnn Reslne gnderdiini hafife almak demektir (yani Kuran aziman). Allah iin sevimeler, ziyaretler, ikramlar, ihsanlar, hep muhabbeti ilhiyyenin cezbine vesiledir. Bununla beraber mminler arasndaki rabtay kuvvetlendirmekle fevkalade bir i ilemi olurlar. Halbuki mminler, bazan bir binaya benzetilmi bazan bir cesede benzetilmi. Btn vcuddaki ufak byk azalar hepsi birbirleri ile ilgili ve balantldr. Bir ba ars veya bir ayak ars btn vcudu rahatsz eder ve uykusuz brakr. Binaenaleyh mminler de byledir. Birinin rahatszlnn btn mminleri rahatsz etmesi icab ederken maalesef bugn bunu ok ac birekilde gryoruz ki birbirlerimiz ile alkaszlk ve daha acs birbirlerimizin aleyhinde bulunmak ok irkin bir halde gzlerimizin nnde ceryan etmektedir; bu da bizim imanmzdaki zafiyyetimizi ne gzel gstermektedir. Bu, yle izah etmekle belki daha iyi anlalacaktr: Mesela ameliyat yaplacak bir hastann bak acsn duymamas iin ona bir morfin yaplmaktadr. Hatta, bizim snnet ocuklarna da baz snnetiler morfin yaparak ocua hi ac hissettirmeden gzelce kesip yerine yatrrlar. ocuk, tabi ac duymad iin hite alamaz. Bizim de dilerimizi diiler karrken bir morfin yaparlar, biz hi ac duymadan dilerimizi rahatlkla karrlar. Halbuki o morfin olmasa idi vay halimize. imdi iyi dikkat et ve iyi dn. Biz karde olalm da biribirimizin aleyhinde bulunalm ve bunun acsn, ztrabn da hi ekmeyelim acaba mmkn m?
171
172
Hayr hi de mmkn deildir. Fakat bizdeki islm ruhu snm ve kararm, dnya galebe alm ve yediimiz manevi ahlkszlk ve dinsizlik morfinlerinin tesiri ile artk acmak, utanmak, islm terbiyesi, hilim, sekinet, vakar, hasletlerini yitirmiiz. Daha dorusu ruh bunalma dmz. Havf, hayet kalkm. Bunlarn yerini kibir, gurur, azamet, benlik, hased, hret, ehvet, gadab ve sair yaramaz kt huylar almtr. Btn bunlarn ba hep dnya sevgisi ve hubb-i riyasettir, yani ba olma sevgisi ve sevdasdr. Bunlar hastalara vurulan morfinlerden ok kuvvetli ve tesirlidir. Gryoruz ki hasta bir mddet sonra alyor ve rahatlyor. Halbuki ahlkszlk morfinleri gittike kuvvetlerini artrp, zavall insan insanlktan bile karp en korkun canavarlar gibi birbirlerine saldrtmaktadr. slam kanunlarna ve ahlkna gre, bir mslmann can ne kadar kymetli ise, ona dokunulmaz ise, onun izzet, eref, haysiyyet ve namusuna leke drmek de katiyyen yakmaz ve caiz olmazken ona dinsiz demek, ona hakaret etmek, onu dvmee kalkmak, onun haysiyyet ve erefini haleldar etmek hi caiz olur mu? Sen, kendi kendine fetvalar verip hem kendini hem de bakalarn aldatma. nsann bu gibi hareketleri mmin, mslman kardeini katletmek ldrmek gibidir. Belki katilden, ldrmekten daha fenadr. nk lmle her ey bitmektedir. Halbuki kardein lmemitir, yaad mddete bu acy ve bu ztrab ekecek: Sen de ben de bunun vebalini ekecek ve hirette halimiz kim bilir ne olacaktr. Cenab- Hak cmlemizin gnllerini uyandrsnda hak ve hakikat gren kullarndan eylesin. Amin! badet etmek, alan insanlar iin zor deildir, kolaydr. Hatta ibadet vakitlerini ayet karacak olsa ok alar, szla-
Mehmed Zahid Kotku
nr tevbeler eder. Fakat gnahlardan, haramlardan korkmadka ve kamadka ibadetler ayan- makbul olamaz. badetlerin makbuliyyeti ancak ve ancak gnah ve haram olan eylerden kamaa baldr. Onun iin ibadetleri rendiin gibi, ibadetlerine engel olan gnah ve haramlar da renip onlardan kaman gerekir. Bu korkup kamaya takva derler ki, Cenab- Hakkn indinde pek makbuldr. Onun iindir ki bu takva, kiileri her trl darlk ve skntlardan kurtarp ummadklar yerlerden kendilerini rzklandrr. Hatta rzk bunlarn peinden koar. Onlarn rzk aramalar iin zorlanp dolamalarna ve yorulmalarna ihtiya yoktur, kolaylkla rzklar ayaklarna hem bolca gelir ve hem de gnahsz ve haramsz hell yollardan gelir.
173
174
ALLAH SEVGSN KAZANMANIN YOLLARI

- Kim Allahtan korkarsa, (Allah) ona bir (kurtulu) k yeri ihsan eder, onu hatr ve hayaline gelmeyecek bir cihetten de rzklandrr. (Et-talak: 2, 3).

Allah Tel Hazretleri: Celal sfatm hrmetine sevienler benim (rahmet) glgemden baka glgenin bulunmad kyamet gnnde Armn glgesindedirler buyurur. Bu ltf-u ilahi ne byk bir ltuftur. O kyamet gnnn iddet ve dehetini tarife kimin gc yeter. Hak iin Hak yolunda sevienlerin nil olduu u devlete bak, hay-
ran olmamak acaba mmkn m? Dnyada bile scak mevsimlerde hele Arabistan gibi bir memlekette oturanlar glgenin ne demek olduunu pek iyi anlarlar. Bir aa glgesi dahi olsa o da pek makbule geer. Halbuki hiret aleminde Hakkn Arnn glgesinden baka glge bulmak mmkn deildir. O da Hakk sevenlere ve Hakk sevenleri sevenlere mahsus bir glgeliktir. Bu sevgiyi celbeden eylerden birisi yemek yedirmek, infak ve ihsanda bulunmak. Birisi de bol bol sevgi ile birlikte tatl selmlardr. Sen sakn bunlara itiraz edip yemek yedirmekle, infak ve ihsanlarla ve bir de selmlarla nasl sevgi hasl olabilir deme. manda hayrl ameller nelerdir? diye sorulduu vakit:
1- Yemek Yedirmek ve Selam Yaymak

buyrulmutur. Yani: Yemek yedirmek ve selm yaymaktr. Zira cibilliyet-i insaniyye kendisine ikram ve ihsanda bulunanlar sevecek bir ftratta yaratlmtr. Sleyman aleyhisselm bile o kadar varlna ramen yine hediyeyi sever olduunu sylemitir. Sallallah Tel aleyhi ve sellem hazretleri de:
2- Hediyelemek

Birbirinize hediyye veriniz ki sevimenize vesile olun buyurmulardr.
176
Sevimeler ayn zamanda tevazudan neet eder. nsanlarn birbirleri ile kaynamas birbirleri ile alkasnn, rabtasnn kuvvetlenmesi, hep bu yemek yedirme ve infaklara baldr. nsan lr gider de ad unutulmaz, gnllerde yaar. Onun iin sevginin kymeti pek yksektir, bu da ancak, islm yolunda bulunur. Zira gayelere matuf sevgiler pek abuk sner ve hibir mkafat da yoktur. Hele u lutfa baknz: mam Ahmed, bn-i Mesud tarik ile sallallahu aleyhi ve sellem hazretlerinden rivayet ediyor:
3 - Allah in Sevimek

Allah iin sevienler krmz yakuttan nur tepeleri zerinde bulunurlar. Bu amudlarn her birisinde yetmi bin oda vardr. Bu odalardakilerin nurlar cennet ehlinin zerine akseder ve onlar nura garkeder. Gnein yer ehlini ziyalandrd gibi bunlar da ehl-i cenneti bylece ziyalandrrlar ve ehl-i cennet der ki: u Allah iin sevienlere gidelim. Onlara yaklatklar vakit onlarn gzellikleri ehl-i cenneti de gzelletirir. Bunlarn esvaplar (elbiseleri) snds denilen bir kumatan mamul olup alnlarna da
Mehmed Zahid Kotku
(EL-MTEHABBUNE FLLAH) Bunlar Allah iin sevienlerdir diye yazldr. 4 - Emanete Riayet Bununla beraber u hadis-i erif de ok ayan- dikkattir: Sizler Allah Telnn ve Reslunun, sizleri sevmesini severseniz emanet olunan eyi yerine veriniz (yani Allahn emirlerini ifa ediniz). Konuduunuz vakit doru syleyiniz, komularnzla iyi komuluk ediniz. Malumdur ki, emanet kelimesi umumi bir kelimedir, btn emanetleri iine alr. ayet-i kerimesin deki emanet: man, slam, Kuran, namaz, oru, hac, abdest, gusl, doruluk, doru sz hatta komulara kar en gzel ekilde mamele etmek, komuluk haklarna riayet etmektir. Daha akas islm dininin istedii her ey bu emanet kelimesinin ierisine girebilir, 54 farz ve 32 farz da bu emanetlerin ierisindedir. Sen de ben de bu dnyada birer emanetiz. Vatan da emanet, millet de emanettir; evin de emanettir, eyalarn da emanettir, servetin de emanettir. Bunlar iyi drst ve yerli yerinde kullanamadmz takdirde mesul olacamzdan phe yoktur. nsan kyamet gnnde drt sorunun cevabn vermeden yerinden kmldayamayacaktr: mrn nerelerde yok ettin, genliini nerelerde rttn, servetini nereden kazandn ve nerelere harcadn? diye sorulduumuz zaman acaba, ne diyeceiz? Haramlardan, gnahlardan, ihtikarlardan, fahi fiyatlardan, aldatmalardan, faizlerden, gasb, alma, zorla alnan ve kazanlan paralarn cevabn, nasl verebiliriz. Bir emanet keli-
177
178
mesi amma, ne kadar mhimdir. Onun iin ksack bir ibare ile: Emanete riayeti olmayann iman yoktur denilmi. Doru sylemeyenin, verdii szde durmayann da iman ylece yoktur, denilmi. Sen bunlar nasl tevil edersen et, hakikat meydanda. man olgun deildir demektir. Pekala olgun olmayan hangi ey makbuldr. Ltfen syler misiniz olgun olmayan kavun karpuz ve herhangi bir meyve bile ie yaryor mu? nsandan beklenen ey de kemaldir. Bu kemale ulalmadan hirete g eden kiilere ister gl ister ala. Bu sebebtendir ki tarikatlara girmek farzdr denilmi. Zira orada insan olgunlatrmaa sebeb olan vastalar, riyazatlar, ileler, halvetler vardr ve bunlarn terbiyecileri de vardr. Bu terbiyeler sayesinde peyderpey insandaki hakikatlar tezahr etmee balar, keiflere nail olur, irfan sahibi olur. Artk Hak rzasndan gayri bir ey dnmez btn hatt- hareketi mmet-i Muhammedin hayrlarna matuftur. Bundan daha iyisini bulmak mmkn m? Cenab- Hak cmlemizi bu hakikata ulaan ve emanetlere riayetkar kullarndan eylesin. Amin! 5- Ziyaretlemek

(Nzhetl-Mecalis: c:1 /sh: 40).
Mehmed Zahid Kotku

(Nzhetl-Mecalis: c:1 /sh: 40-41).
179
Bir mslman kardeini ziyaret eden mslman, yetmi bin melek teyi eder ve ona dua ederler ve derler ki: Ya Rab bu senin iin nasl sla yapt ise sen de ona ihsann, ikramn artr. Elbetteki meleklerin dualar bizim dualarmz gibi olmaz, onlar her nevi isyan, kusur ve kabahattan ari; emrolunduklar ileri yapan mahluklardr. Hem byle yetmi bin melein duas ne demek? Bu meleklerin dualar sebebi ile birbirlerini Allah (cc) sevgisi iin ziyaret eden mminler lutf-i ilahiyyeye mazhar olup olgun, kmil mslmanlardan olma erefine nil olurlar. Cenab- Hak Zl-Celal Hazretleri mslman kullarnn byle birbirlerini sevmelerinden ve ziyaretlerde bulunmalarndan ok memnun olmaktadr. Bunu bize bildirmek iin de tam yetmi bin melei dua iin vazifelendirdiini mjdelemektedir. yle ise ey mslman karde, sen de bundan dersini al, mslman kardeini daima ziyaret edip onlarn hatrlarn honut eyle, tatl konu, fakat bo konuma. aka katiyyen yapma, hatr krmaktan ok sakn, muhta iseler yardmlarna ko, hizmetlerinde kusur etme.
180
MUHABBETN ETLER
Avarifl-Mearif adl kitapta der ki: Muhabbet drt ksmdr: Birisi mbahtr btn insanlar sevmek. nk hepsi Allah Telnn yaratt mahluklardr. kincisi mekruhtur: O da dnya muhabbetidir nk btn gnahlarn badr. ncs nafiledir: O da efrad- ailesini ve ocuklarn sevmektir. Drdncs ise farzdr: O da Allah ve Rasuln sevmektir. Reslullah sevmek Allah Tely sevmeye vasta olduundan farz klnm zira Allah Tely bize sevdiren odur. Malum Reslullah gelmeden nce ilhlar pek ok idi. Hatta Kabe-i Muazzamada 360 put vard. Menat, uzz gibi bykleri de var idi, bunlarn hepsi insanlar tarafndan yaplmtr. Her birisine bir ad vermiler ve bunlar Allah olarak tanmlard. Elhamdlillah islm geldi, hak geldi, nur geldi. slam geldi putlar gitti, mlkn hakiki sahibi olan Allah bilindi ve Onun emri cari oldu. Onun iin biz mslmanlara layk olan, benlikleri brakp Allhn kitabna smsk yapmak ve Reslullahn snnetinden de zerre kadar ayrlmamaktr.
Bu hadis-i erif ve bunun emsali tam 40 hadis-i erif, Allah ve Resunun sevgisinin ne demek olduunu bizlere pek ak bir ekilde gstermektedir. mandaki halavet, tad shhatn alametidir. Yemeklerin tadn ancak shhatli, salkl olan insanlar anlayabilir. mann tadn da, ancak, imanda shhat ve salabet-i diniyye sahibi olan olgun, kamil, drst, mttak mminler anlayabilirler. Bunun da yolu vardr. Birisi, Allah ve Rasuln her eyden fazla sevmek. Sevginin insann iinden domas gerekir. Bu ise geni tefekkrler ve bilgilere vbestedir. O zaman kimin sevileceini idrak eder ve o sevgiyi her sevginin fevkinde tutar ve o sevgi iin her fedakarl yapmaktan zerre kadar kanmaz. nk dnya ve hiretin btn nimetleri, shhat, afiyet, varlk, akl, zek, idrak gibi namtenahi nimetlerin sahibi, hep Allah Teldr. Bunlar olmasa insann sair hayvanlardan ne fark olur. yle ise sen seveceksen Allah sev. Sevemiyorsan ki bu sevgi itaatla tahakkuk eder. taatn ve ibadetin yoksa, insanlktan da islmlktan da nasibin yoktur demektir. kincisi: Sevdiini srf Allah iin sevmektir. Baka gaye ve maksatlara dayanan sevgiler hem makbul deildir hem de o sevgi katiyyen yaamaz. Onun iin sevginin srf Allah rzas iin olmas lzmdr. Bu Allah rzas iin olan sevgilerin
182
mukafatnn da Hz. Allah tarafndan hudutsuz olarak verilmekte olduu malumdur. ncs: Bu sevgi iman mahsuldr ve hem de imandaki olgunluk, onun atee atlp yanmasndan daha ok acdr. Onun iin iman sahipleri kfrden, irkten, insanlar (mminleri) kfre srkleyen gnahlardan da son derece korkar ve kaarlar. Bu halleri, onlarn Allah Tely sevdiklerinin yegane alametidir. Zira sevenin samimiyyeti sevgilisine olan ball ile anlalr. Bunun da alameti sevdiinin sznden ve isteklerinden dar kmamaktr. Vesselm. Bak aziz kardeim, bu mahabbetullahn Reslnn sevgisine nail olmak istersen, eritiin ve, nail olduun btn nimetleri sana Allahn verdiini bil. Sendeki grme, iitme, duyma, anlama, dnme, idrak etme, zeka ve akl gibi insanda bulunan btn meziyyetleri veren Allahtr. Bu meziyetler sonucu, bugn gkte uan fzelerin enva-i eit makinalarn ve eserlerin sahibi olan insana bunlarn hepsi Allah Telnn ihsan ve ikramdr. Binaenaleyh evvela, bunlar kendisine baheden Halik- Zlcelal Allah Tel Hazretlerine teekkr etmesi ve Onun szlerini dinlemesi gerekmez mi? Zira bu azalarmzdan bazlar olmasa bize kimse i vermez. Mesela gzmz olmasa ne yaparz, kulamz olmasa yine yle deil mi? Hele aklmz olmasa halimiz nice olur. Gzlerimiz nnde grdmz bir ok kimselere rast gelmekteyiz ki bunlar bizler iin hep birer canl ibret levhalardr. Bunlar grp Hakka sonsuz krler etmek gerekir. Mazallah bizler de maazallah yle olsaydk o zaman elimizden ne gelirdi? Gerek btn bedenizmizde ve gerekse rzk esbabn da asl olan Allah Tel hazretleridir. O, Rezzaktr. Dierleri esbab-i adiyyedendir. Binaenaleyh bize bu hlkat, bu bedeni nok-
Mehmed Zahid Kotku
sansz veren ve rzklandran, akl, zeka ile tezyi edip ssleyen ve bizi: Biz beni demi muhakkak mkerrem kldk diye medh sena buyuran Allah Celle ve alay sevmek ve Onun her szn dinlemek ve hi itirazsz Ona tam manas ile itaat edip emrinden dar kmamak yarar. nk btn emirleri ve yasaklar haktr hem de beerin menfaat icabdr. Hakikatta btn nimetleri veren Allah Tel olduu gibi Onu sevmek mmin-muvahhidin andr. Rasullullah salllahu aleyhi ve sellemi sevmek de zerimize bortur. nk bir kere Allah Telnn varln, birliini, btn sfat zatiye ve sbutiyesini bildiren ve Allah yolunda cihad edip bize iman, islm reten O deil mi? imdi Allahn bu sevgili kulunu sevmek mslmanlara bor olmaz m? Farz olan sevgiyi tatmak isteyenlerin Hakkn emirlerine uymakla beraber bilumum yasaklarndan da uzak kalmalar arttr. Bununla beraber nafile ibadetlere de son derece nem vermeleri ilim ve zikir meclislerine devam etmeleri hem muhabbet-i lahiyeyi artrr ve hem de kuvvetlendirir. Peygamber sallllahu aleyhi ve sellemin sevgisi de kezalik, Onun sneni saniyyesine uymak, her nevi yasak ve bheli eylerden uzak kalmakla elde edilir. Bununla beraber Onun gzel ahlk ile ahlklanan, cmertlikte, tevazuda, hilim ve sair ahlkn kendisne rnek edip nefsinin hevasn, arzularn terk edip Hakkn ve Reslnn arzularna tebaiyyet iin nefsi ile mcahede eden kimseler, imann, tadn, lezzetini pek iyi bir ekilde bulurlar. te mslmanlar arasndaki farklar, bu sevginin az veya okluu ile husule gelmektedir. Muhyiddin Arabi Hazretleri der ki: Bu hadisi erifin usul-i dinde pek byk yeri vardr. mann tad ibadat taatn lezzetidir ve bir de bu husustaki meakkatlara taham-
183
184
mldr. Dinini dnya ilerine ve lezzetlerine tercih etmelidir. nk dnya lezzetleri muhakkak fnidir, arkas yoktur. Binaenaleyh muhabbeti lahiyyeyi celb iin Allah Telnn emirlerine itaat ve yasaklarndan kamakla olur. Reslullahn muhabbeti de byledir. Bir de hadis-i erifte mimma diye (ma) harfi ile iaret buyurup Men dememitir. Bundan anlalyor ki canl cansz, para-pul ev-eya, saltanat-servet, oluk-ocuk hepsi dahildir, yani sevilecek yalnz Allah Teldr vesselm. Mslim ve Buharinin dier bir rivayetlerinde, hadisin ikinci ksm olan: Sevdiini Allah iin sevmek, sevmediine buzettiine de Allah iin buz etmek tir denilmi. Bu da bize: Allahn sevdiini sev, sevmediini de sevme demek olduunu anlatr (Hubbn fillah, buzun fillah) . Dinde bu da pek mhimdir. Mslmanlarn buna son derece riayetkar olmalar da arttr.
Yedi kiinin, glgelerin bulunmad hiret gnnde, arn glgesinde glgelenecei beyan buyurulmaktadr. mam- adil, genliini ibadetle geiren gen, kalbi mescide bal kimse,
Mehmed Zahid Kotku
Allah iin sevien iki kii ki Allah iin toplanr ve dalrlar, zengin ve gzel bir hanmn ktle davetine icabet etmeyip ben Allahtan korkarm diyen kimse, gizlice sadakaa verip sa elinin verdiini sol eli duymayan bir bahtiyar ve Allah Tely gizlice zikr edip gzlerinden sular akan, yani alayan kimse. Bunlarn birincisi imam- adildir. Bundan maksad mslmanlarn ilerini gren herkesdir. Mahalle muhtarndan tutun da, ta Reis-i cumhura kadar her memura amildir. Sonra o reis, anne ve babalar da evlerinin imam olduklarndan onlara da amildir. Adil insan bulunur amma reis olan zatn adil olmas matlubdur. Zira gerek milletlerin gerek cemiyetlerin payidar olmas hep idarecilerin adil olmasna baldr. Cenab- Hak ayn zamanda adil hkmdarlarn yardmcsdr. kincisi: ocukluundan beri Allah Telnn ibadetine devam eden gentir. Yani bulu devrinden itibaren ibadete devam edip masyyet ve gnahlar irtikab etmeyen genlerdir. Zira genlerde ehvet galip olduundan onu muhafaza edip gnahlara girmeyenler elbette arn glgeliine layk kimselerdir . Gen yanda ibadetine devam eden salih, abid kimselerin nuru, , ziyas ay veya gne gibidir, faydalar etrafndakileri de irad eder, herkes ondan utanr ve onun gibi olmaya alr. nk huylar birbirine geer, fena kimselerin huylar da geer. Onun iin fena, gnahkar, ahlksz, terbiyesiz, dinsiz kimselerin yannda oturma ki, onun atei seni de yakmasn. ncs: Kalbi mescidlere bal gnlleri daima namaz vakitlerini gzleyip duran bahtiyarlardr ki namaz vakitlerini
185
186
geirmeseler ve mmkn olduka o namazlar mescidlerde cemaat ile klsnlar. nk cemaatla klnan namazn 25 veya 27 kat daha fazla sevab olmakla beraber cemaatla klnan namazlar indi ilahide makbul olur, feyiz ve bereketi de ok olur. Mescidler, ufak byk, Allaha ibadet edilen evlerdir. Allah evi, beytullah tabirinin manas: Allah celle ve alaya ibadet edilen evler demektir. Mslmanlar gnde be vakit mescidlerde buluur ve tanrlar, birbirlerinin ihtiyalarn renir, onlara merhem olmaa alrlar, mescidlerde ibadetin nasl yaplacan renirler. Daha nceleri ilim de mescidlerde renilirdi. Hatta mescidler kadlarn, hakimlerin, mftlerin hkm ve fetva verdikleri yerler idi. Bursadaki camilerde halen yerleri mevcuttur. Kapdan girince sa ve soldaki odalar, onlara mahsus idi. Mescidlerde cuma gnleri umumi toplant olup veciz hutbelerle halk irad olunur, mescidlerde cihadn fezaili anlatlr ve cihada tevik edilir. Askere ehidlik ve gaziliin ehemmiyeti ve indi ilahideki mevkii anlatlr. Mescidlerde byk kk herkese islm adab terbiyesi ve komu haklar ve herkesle gzel geinme yollar retilir. Mescidlerde devlete itaat, millete sadkat, vade vefa, ahde vefa, doruluun ehemmiyeti tebarz ettirilirdi. Mescidlerde hiret hayat denilen lmden sonraki hayat, cennet, cehennem terazi, mizan, hesap, mesuliyet, yaptklarndan sorguya ekilecei, mrn, genliini nerelerde harcad, zayi ettii, kazand parann helldan olup olmad sorulur ve bu kazand paralar nerelere harcad, hell veya haram, gnah yerlere sarf edilip edilmediinin cevaplar istenir. Mslmanlarn uyank ve mteyakkz olmalar tavsiye
Mehmed Zahid Kotku
edilir. Hak sevgisi alanr, zikrullah yaplr, kuranlar okunur, mevlidler okunur, bunlarn fezailinden bahsedilir. Peygamberimizin sevgisi ve Onun varisleri olan ulema-i zevil-ihtiramn sevgisi ve muhabheti retilir. Daha nice nice saymakla bitmez fezaili vardr. Hele insanlarn gaflete dtkleri anda mezzin efendilerin Allah ekber Allah ekber nidalar ile o ezan- Muhammedinin tadna, zevkine acaba doyum mu olur? Bunlar hep mescidlerde yaplr, ne kadar ok olursa o kadar bereket hasl olur. Malum ihtiyarlar, zuafa-y mmet, uzak yerlere gitmeye kadir olamazlar, onun iin camilerin skl da bir vecibedir. Ezan- Muhammedilerden korkma, rkme! Yoksa an sesi mi houna gider. Ezan-i Muhammedi okunmayan yerlerde oturmak bile caiz deildir. Fkh kitaplarnda bir memleket halk ezan- Muhammedinin okunmasn istemezlerse devletin onlara askerlerini gnderip tedip etmesi de bortur denmi vesselm. Ezan, eair-i slamiyyedendir. O okunurken ne pahasna olursa olsun durup dinlemek adab- islmiyyedendir. Hem dualarn makbul olduu zamanlardan birisi de, ezan- Muhammedinin okunduu zamandr. Bahusus yangn gibi afetlerde ezan- Muhammedi okunan mahalle, eve yangn gelmez. Ezan- Muhammedinin okunduu yerde eytan da duramaz, kaar. Zira ezan- Muhammedinin nuru onu yakar. Onun iin kamaktan baka are bulamaz. Sonra hastalar bahusus sabah ezanlar ve yats namaznn ezanlar okunduu vakit Hakka iltica eder, dua edip yalvarrlarsa biiznillah ifa bulurlar. Ezan- Muhammediyi gzelce dinleyip mezzinin dediklerini tekrar edenler de mezzinin
187
188
ald sevab alrlar. Yalnz hayye alessalah ve hayye alel-felah da (La havle ve la kuvvete illa billah) denilmelidir. Ehed enne Muhammederrasulllah deyince (veene ehed enne Muhammederresulllah) der Ve iki ba parmann trnaklarn gzne srersen gz ars grmezsin. yle dersin:
Ya Reslullah sen benim gzmn bebeisin. Ezandan sonra u duay okumaldr:

Bu dua Ebubekr es-Sddk Hazretlerinin szdr. Ezan- Muhammediyi gzelce okuyan ve dinleyip tekrarlayanlara da ayrca efaat-i Peygamberi vardr. Drdncs: Allah rzas iin sevien iki kiidir ki her ne zaman toplansalar Allah sevgisi zerine toplanrlar ve dalrken de yine bu sevgi zerine dalrlar. Mutlaka gayeleri Allah sevgisidir, konumalar grmeleri, toplantlar hep bu gayeye matuftur. Onun iin birbirlerinden ayrlrken de toplant dalrken de muhabbetin kendilerine verdii zevk ve safann neticesinde srur ile ve alaya alaya kendilerinden gemi olduklar halde ayrlrlar. Ve bu muhabbet onlarda daimidir, hemen toplantlarna mnhasr deildir. Huzurlarnda ve gyaplarnda birbirlerine sevgi, sayg, hrmet ikram, ihsan son derecededir. Bundan dolay ite glgelerin
Mehmed Zahid Kotku
olmad hiret gnnde cenab- Hak da bunlar, hususi bir ltuf ile Arn glgesinde yani hfz-u himayesinde bulunduracaktr. Bahtiyarln en gzeli ve en bydr ki, herkese nasib olmayan bir devlet-i uzmadr. Binaenaleyh, her mslmann en byk hedefi, gayesi Hak sbhanehu ve Telnn bu ltfuna mazhar olmak iin gece ve gndz sdk ile alp byle hakiki Allah dostlarn bulup onunla sevimee almaldr ki, bu byk ltfa nail olabilsin. Sevimelerin dnyevi bir maksada ve bir gayeye matuf olmayp dorudan doruya Allah rzas iin olmas arttr ki devam etsin. Allah rzas iin olmayan sevimeler bugn varsa yarn da yoktur, devam olamaz, tad da olmaz. Bunlar bilmek pek de kolay olmaz, kurnazdrlar, yaltaklk yaparlar, seviyormu gibi grnr, halbuki ii bambakadr. Allah bu gibilerin errinden saklasn. amin. Binaenaleyh, sevienlerin gayeleri Allah Telnn rzasn kazanmak iin elbirlii yapmak sureti ile seviirler ve bu sevgi ile toplanp muhabbetler ederler, zikirler yapar dualar eder, birbirlerine nasihatta ve yardmda bulunurlar. Dalrlarken de yine tatl tatl ayrlr. Sevgi ve muhabbet ilerine siner, tadlar damaklarnda kalr, acaba bir daha nerede bulunabilir, toplanabiliriz diye ilerinde ak, evk hasl olur. Zikir meclislerinde, Kuran meclislerinde, mevlid meclislerinde bykler (limler) meclisinde bulunmak gibi. Beincisi ise: Gen, gzel, zengin bir hanmn gayri meru davetine; ben Allahtan korkarm diye gitmeyen ve Hakkn hfz u himayesine layk, olan bahtiyar gen. ster kadn, ister erkek gayri meru olan her gnah iten arslandan korkup kaar gibi kamas lzm gelir. Zira bu gnahlar insan insanlktan karr, gnl ldrr, artk hayr-erri seemez gz gre
189
190
gre batakla saplanp kalr. Binaenaleyh gnah, yalnz kadnla mnasebet deil ki herhangi gnah olursa olsun onlar birer ldrc zehirdir. nsan farkna bile varamadan gnl elden gider. Gnlsz cesed ise cansz vcud gibidir. Onun iin her mslman gnahlar iyice okuyup bellemeli ve sonra da onlardan kap kurtulmak iin Allah Telya snp, aman ya Rab deyip feryad figan basmal, en mhim kurtulu ise yalnz Allah ile kalabilmektedir. Bu gnah ii, ilemekten korkup kamak tabi her baba yiidin ii deildir. Gerek genlik leminde ve gerekse yallk halinde, gerek bu zina gibi ve gerekse Hakkn yasak ettii btn gnahlar bir ksm ahlki zemimelerdir ki bunlara necaset-i maneviyye derler. Maddi necasetlerden daha fenadr. Zira maddi necasetler ne kadar ok olursa olsun gerek evde ve gerek hamamlarda ykanr, amarlarn deitirir tertemiz olur. Fakat manevi pislikler kibir, haset, buz, kin, ehvet, gadab, hret, riya ve emsali 70 kadar necasetler vardr ki bunlardan kurtulmak ok mkldr. En iyisi bu gibi hastalklara tutulmamaktr. Tutulduu takdirde derhal tedavisine bavurmak ve byklerimizin yapt gibi arelere tevessl etmektir, Bazan para cezas, bazan da riyazetlerle gece uykusundan kstlamalarla, bazan da Hz. Ahmed er-Rfainin ve emsalinin yapt gibi ahr hizmetlerinde bulunmak, kendisini tedip ve terbiye edebilecek byklere bavurmak ve herhalde tevazu, hilim, sekinet, cmertlik ve emsali iyi huylara kendisini altrmak ve daha ksas Peygamberimizin snen-i seniyyesine tam manasyla uymaa almak ve gayret gstermektir. Bunun iin de dini, ahlki ve siyer kitaplarn ok okumak ve kendi nefsinde tatbik etmee almaktr.
Mehmed Zahid Kotku
Burada zikr olunan gnahtan kamak kiinin Allah Teldan korkmasna baldr bu korku da Allah Tely bildii nisbette tecelli eyler. Allahn iyi bilen Ondan ok korkar. nk o Allah her eyi hem grr, hem bilir hem iitir. lmiyle kulunu muhittir, her eyini ok iyi bilir, iini de bilir, dn da, bilmedii, grmedii hibir ey yoktur. Onun iin imann efdali kiinin nerede olursa olsun Allahn kendisi ile beraber olduunu bilmesidir. te bu bilgi tahakkuk ettii takdirde kul, her fenalk ve ktlklerden son derece uzak olur. Bu bilginin tahakkuku pek de kolay deildir. Okumak ve bilmek kati deildir. Hakkn zikrini ok yapmak, Kuran- aziman ok okumak, manalarna aina olmaa almak, sonra Hak Telnn ltfuna, ihsanna mazhar olmak gerektir. Bu hususta Tasavvufi Ahlkn gzelce ve tekrar tekrar okunmas ve zerinde durulmas pek yerinde olur. Bu korku, kulda tecelli etmedike kulun emeklerine yazk olur. Zira gnahlarn her birisi semmi kattil olan (adam ldren) birer zehirdir, ibadetlerin sevabn mahveder. Hased, kibir, gadab gibi. Hased; hasenat, iyilikleri yer, bitirir. Atein odunu yeyip bitirdii gibi. Dier gnahlar ve mezmum ahlklar da byledir. Gnah Kitabn yani gnahlar bildiren Kitab iyice oku Gnahlardan ve mezmum huylardan kendini kurtarmaa al. Az konumaa dikkat eyle, daima Hakkn huzurunda olduunu da unutma, Bir de unu iyi bilmek, ok hem de ok gerektir ki, iman sahibi olan mminler ve mslmanlar her ne kadar gnah sahibi olsalar dahi kfre gitmedike, onlar, hrmete, saygya ayan kimselerdir. Ayn zamanda mslman, ayp aan deil, ayplar rten kim-
191
192
sedir, onlarn aleyhinde yaplan hereit iftira ve bhtann cezas pek byktr. Onlarn canlar gibi mallar da, eref ve haysiyetleri de kymetlidir. Kii iki eyin arasndadr: Birine saadet dierine de ekvet denir. Bunlar indi ilahide malumdurlar hi deimez. Kimin saadet ehli olduunu kimin de ekvet ehli olduunu Allahtan gayri kimse bilemez. Bugn ok beenilen bir sofu kimse, yarn ehl-i ekvetten olarak cehennemi boylarsa ve aksi olarak bugn hi beenilmeyen bir bedbaht kii, yarn tevbekar olur ve ehl-i saadet olarak gzlerini dnyaya yumar ve cennetteki yerini alrsa buna kim ne diyebilir? Bu u demektir: Btn mslmanlar, ehl-i iman, imanlar sebebi ile muhterem kimselerdir. Sen sevmeyeceksen dinsizleri sevme, asl sevilmeyecek olan ite bu dinsizler ve kitapszlardr. Sen de bu dinsizleri sevdiin mddete, onlara yardm ettiin mddete onlardan saylacan unutma. nk:
Kii sevdii ile beraberdir. Bak Cenab Peygamber sallalahu aleyhi ve sellem Hazretleri ne gzel bir dstur buyurmu. Kii ununla veya bununladr dememi Kii sevdii kii ile har olunacaktr. Firavunlar, nemrutlar, eddatlar daha ak tabiri ile dinsizleri sevenler ve onlar destekleyenler onlarla beraber har olunacaktrr. Zira:
Allah Tel dinsizi sevmez, dinsizlerin yerleri ta cehennemin dibidir.
Mehmed Zahid Kotku

Zlimleri de sevmez zira zlimler de kfirlerin yardmcsdr.
193
Hikmetin ba Allah korkusudur. Bu korku olmadka, ne bilgi, ne nasihat ve ne de baka eyler fayda etmez. Altncs: Gizlice sadaka veren sadk, salih kimselerdir ki sadakalar ile hem nmezler hem de kimseye duyurmak istemezler. Zira sadakadan murad fakiri sevindirmek, giyindirmek ve yedirmektir. Bunlar Cenab- Hak hem grr ve hem de bilir olduundan bakalarnn bilmesine ve grmesine lzum grmeyen bir bahtiyardr. Farz olan zektlar herkesin gz nnde yapmak bir cihetten efdaldir. nk hem kendisi thmetten kurtulur, kimse zektn vermiyor diyemez ve hem de zekt vermeyenler de zenir, onlarn da zekt vermesine sebeb olurlar. Yoksa haddi zatnda sadakalarn sa elin verdiini sol el duymayacak kadar gizli olan efdaldir. Bu ne demek, yani mslman insan, zekt verirken, sadaka verirken kendini bile ortadan karmal ve ben kimim ki, mlk Allahndr, ben de Onun malnn bekisiyim. Ver, diyen O, ben de O, ver dedi diyerek veriyorum, yoksa benim canm bile benim elimde deil. Buras bizim iin durak, bizim de deil ki, her gelen gitse gerek Onun iin sadakann son derece mahviyyetle verilmesi matlubdur. Sonra o fakir fukaray da zmemek gerekir, herkesin yannda ve herkesin gz nnde ona bir hediye vermemek lzmdr. Baz kimseler iin bu hareket onu ldrmee kas-
194
deden katilin ba sanki boazna saplanm gibi zor gelir. Hi olacak ey deil, sakn kardeim sen yle yapma, halkn gzleri nnde verme. Allah Telnn bilmesi kafidir vesselm. Zira hirette o glgelerin olmad gnde Arn hususi glgelerinde oturmak kolay mdr? Allah Tel cmlemize nasib eylesin. Amin. Bu saklama ancak nafile sadakalarda cari olup, farz olan sadakalarda ki ona zekt ad verilir. Aikare vermek efdaldir. Gizli sadakalar riyadan, gsteriten uzak olur. Halbuki farzlarn aikare olmas ile hem zekt sahibi su-i zandan kurtulur, hem de bakalarnn; zektn veriyor veya vermiyor gibi bir dedikodudan kurtulmu olur. Bizim farz namazlarmz da byle aikar deil mi? Fakat nafile namazlar evlerimizde klarz. Kimse de bilmez. Bizim nafile sadakalara da ok ehemmiyet vermemiz lzmdr. Farz sadakalar ne kadar mhimse nafile sadakalar da o kadar mhimdir. Nafile sadakalar nafile ibadetler gibidir ki, Cenab- Hakkn sevgisini ve rzasn celbeder. Btn vcudumuzdaki azalarn hergn iin bir sadakas vardr. Bunlar ya para olarak veya yemek yedirmek sureti ile veya klacamz namazlar ile deyebilmek mmkndr. Fakat vakti olanlarn herhalde para olarak demeleri daha evladr. Vakti olmayanlar da namaz fazla klmak sureti ile bu borcu yerine getirmi olurlar. Bu sadakalar grl itibar ile u veya bu fakirlere verilen paralar diye grlmekte ise de hakikatta bu al veri, kul ile Halik- Zl-Celal arasndadr. Zira fakirlere verilen sadakalarn mkafatn Allah celle ve ala bizzat ok fazlas ile birlikte vermekte olduu hepimizin bildii bir srr- ilahidir. Sen de bundan istifade etmek istersen fakirlere verecein sadakay
Mehmed Zahid Kotku
gizlice ver. nk malnn muhafazas, shhatinin muhafazas, servetinin oalmasna yegane sebeb bu gizli sadakalardr. yle ise sadaka bahislerini, cmertliin anlatld dersleri iyi oku, tekrar tekrar oku ve nefsinde tatbik etmee de al. Bahusus mslman kardeini candan sev, onda kusur grmee alma. Zira senin kusurun ne kadar ok ve daha byk olduunu bilmemek en byk kusur ve kabahattr. Kusursuz insan da bulmak hi mmkn mdr? Hepimiz aciz, zayf kullarz, kusurlarmz da aczimiz nisbetinde pek oktur. Biz bakalarnn kusurlar ile muahaze olunmayacaz ki onunla uraalm. Herkesin kendi kusur ve kabahat ile mahaze olunacan bilmeyen de yoktur zannederim. Hal byle iken nasl olur da mslmanl mdafaaya kan mslmanlara envai eit kfrler, iftiralar, bhtanlar, tasavvur olunamayan akl ve fikrin dnda taarruzlar yaplr. Bunu yapanlar da bunu islmiyyet namna yaptklarn sylemekten ekinmemektedirler. Allah Celle ve ala cmlemizin muini olsun da hakiki, birbirlerini candan seven ve birbirlerinin yardmna kouan, olgun, kamil mslmanlar zmresine ilhak buyursun. Menfaatperest mminlerin erlerinden de muhafaza buyursun. Amin! Yedincisi ise, gizlice alayarak zikrullah yapan ve gzlerinden yalar aktan zakirlerdir. Bahasus gece vakitlerinde yaplan zikrullahn tadna doyum olmaz. Kuran- kerim okumak limler iin pek efdaldir. Bizim gibilere ise zikrullah efdaldir. Namaz klmak, eitli tesbihleri ekmek, ilme almak ilim mzakeresinde bulunmak, okumak ve okutmak, renip sonra da retmek hep zikirden ibarettir. Kuran- kerim ayetleri, hadisi erifler, zikrullah hakknda faideler pek oktur. Hele harp esnasnda Allah Allah diye dmana sal-
195
196
drmak yok mu, bunun sevabna kimse eriemez. Zakirlerin indi lahide yle bir makamlar vardr ki, onlara zenmemek, imrenmemek kimsenin elinden gelmez ve bunu hepimiz pek iyi bilip dilimizden, gnlmzden hi karmamaa almalyz, ki o hakiki zakirler arasna Allah Tel bizleri de kabul buyursun. Allah Tel birdir ve daima bizimledir ve bize bizden yakndr. Her eyi grr, bilir, iitir. Ondan sakl bir ey olmaz yaptklarmz da bilir yapacaklarmz da bilir. Her eyin daima Onun mrakebesi altnda olduunu hibir vakit unutmamak lzm. Allah Tely zikr etmek byk bir nimet, sonra gizli zikir, o da ayr bir nimettir. Zikrin tesiri ile alayabilmek ayr bir nimettir. Alamak kolay bir ey deildir. O ieriden gelen havf ve hayetin bir eseridir. nsan ne kadar olsa da aciz bir mahluk olduundan ok byk kusur ve kabahatlarn sahibidir. Halbuki kendisine verilen nihayetsiz ve saysz nimetleri gzlerinin nnde canlandrd vakit tabii olarak bir utanma hasl olarak bir de kendini havf hayet istila eder ki, o zaman bil-mecburiyye gzlerden kendiliinden gelen bir alama hasl olur. Bu hal ind-i lahide pek makbul olacak ki sahibini kyamet gnnde arnn glgesinde kemal-i saltanatla ehl-i maheri seyr eder. Kendilerinde hibir korku ve hzn de bulunmayaca da baka hadislerde beyan edilmitir. Tefekkr her zaman lzmdr, bahusus zikir zamanlarnda tefekkr daha layktr. nk bunca nizam- lahiyyeye kar kusurlarn grr ve bu nimetlere mukabil amellerini ok az grr. Bir de ne baksn hiret yolculuu; kim bilir bu yolculuk ne zaman ve nasl bitecek. hirette sualler ok iddetli, hesap ok zor, ameli de az. imdi alamasn da ne yapsn hem de hakiki mminler Allah Telnn ismi e-
Mehmed Zahid Kotku
rifi anld zaman kalblerini havf, hayet istila eder olduu Sure-i Hacc da beyan buyurulmutur:
197
(Habibim) sen muti ve mtevazi olanlar mjdele (ki) Allah anlnca onlarn kalbleri korku ile oynar
(El hacc: 34, 35).
Zikrin fezaili hakknda zikre aid eserlerde ve bahusus Zikrullahn Faydalarnda oldukca geni malumatlar vardr. Bir kitab bir kere okuyup brakmaynz her okuduka ayr ayr feyizler bereketler hasl olur. Bak mevlid kitabmz 500 ksr sene nce yazlm ama hala mevlidhanlarmz tarafndan her zaman okunmakta ve dinlenmektedir. Cenab- Mevla cmlemizi afv ve mafiretine mazhar olan sevgili ve bahtiyar kullarnn arasna fazl u keremi ile kabul buyursun. Zektlarn vakti ile ve hakk ile eda edip fakir, fukara, miskin ve komu haklarna ve sair haklara da riayet edip akraba-i taallukatn daima ziyaret edip onlar sevindirmek ve onlarla alakasn olduka kuvvetlendirmee almak her insann ve her mslmann balca vazifelerinden maduttur. Hele u arn glgesi altnda kemal-i saltanatla srurlar ierisinde maher halkn temaa eden yedi zmrenin halini hi unutma: 1mam- adil. 2 - Genliini ibadetle geiren gen. 3 - Gnl mescidlere bal kimse. 4 - Allah sevgisi ile toplanp dalanlar. 5 - ehvetine hakim olup gnahlardan kaan kimse. 6 - Sa elinin verdiini sol eli grmeyen sadaka sahipleri. 7 Bir de gizlice alayarak zikreden zakirler. Allah Tel bizleri de bunlardan eylesin. Amin.
198
BLSN ERRNDEN KORUNANLAR
kimse vardr ki bunlar da iblisin ve askerlerinin errinden masumdurlar (yani Hakkn himayesindedirler): Birincisi gece ve gndz Allah Telnn zikrini ok edenler. kincisi seher vakitlerinde (yani sabahn erken saatlerinde) istifar edenler (gnahlar olmasa dahi). ncs de Allah korkusundan alayanlardr. Bu hadis-i erif bn-i Abbastan rivayet edilmitir.Bundan anlalyor ki Cenab- Hakkn ltf u inayeti, hfz u himayesi u sfat cmi olan bahtiyarlara mahsustur. Zikrin lzumu hakknda zikir bahsinde olduka malumat verilmi olduundan tekrarna lzum yoktur. Alamak pek gzel olduu halde bizim gzlerimizden bir ya bile kmamaktadr. Halbuki Allah korkusu ile alayan gzlerin sahi-
bini Hz. Allah cehennemde yakmayacan Hz. Ebu Hreyre ile beraber Hz.Enes bir hadis-i erifin iinde zikr etmektedirler. Bu alamak, ekseriya krk kalbli, mahzun ve eitli ibtila sahiplerinde pek grlmektedir. Bazan baz riyakarlarn alar gibi olmalar bizleri aldatmamaldr. Hayetullah ile ileri dolu olan mminlerin zikrullah da bunlara ilave edilince gayri ihtiyari alamaa balamalar tabiidir. Cehennemin ateini denizlerin, btn dere ve nehirlerin sularn dkseniz sndrmek mmkn deildir. Fakat aklarn, sadklarn gzlerinden akan inci damlas gibi gz yalarnn, bu atei sndmee kari olduu sabittir. Cenab- Hak bizleri de, havf u hayet ile Hakk zikredip hem de iten alayan ve yaptklarna nedamet edip seherlerde istifara devam eden sevgili kullarnn arasna kabul buyursun.
200
YER, GK VE MELAKENN MAFRET DLEDG SINIF NSAN

snf insan vardr ki yer, gk, gece, gndz ve melekler bunlar iin Allahtan! (cc) mafiret dilerler. Bunlar: Alimler, ilim tahsil edenler ve bunlara yardm edenler. Ne byk bir bahtiyarlktr ki, yer-gk, gece-gndz, btn melekler onlar iin Allahtan mafiret dilerler. Halbuki o snf insan evinde yemekle veya uykusu ile megul. Lkin Hakkn ilmini tahsil edenlere, tahsil iin uraanlara bir de bunlar yetitirmee alan cmertlere. Alim olmak, ilme almak bir de sahi dediimiz zenginler ki, paralarn hem hellden kazanrlar hem de hell yerlere en gzeli ilim evlerine bol bol yardmda bulunurlar. Bak u dnyann haline bu kadar kymetli bir ilmi insanlar
ne hale getirdi. Herkes kouyor doktor olaym, canlar kurtaraym, mhendis olaym memleketi gzelletireyim, elektriki ve sair meslekler de byle. Fakat buradaki ilim, ilm-i Kuran hiret ve ilm-i tevhiddir. Buradaki gaye beeriyyeti kfrden, dinsizlikten, kitapsz yaamaktan kurtarp Hakka ve Hak yolunda tevhide ve dolays ile cennete sokmak ve cemal-i ilahiyeyi mahede devletine ulatrmaktr. Yoksa fani olan dnyadaki saadetler insanlara ne verebiliyor. te hepimizin gz nnde. O lm yok mu? Ondan paay kurtaran kimse de yok. O canm, gzel, kylmaz gl gibi koklamaya bile kyamadn cesedin halini bir grsen yetip artar, o gzelim cesed, nasl darmadank olmu. Etler rm, dklyor, kemikler darma dank, artk tanmak bile mmkn deil. Bir mddet sonra ise hepsi toza topraa inklab etmi, bir ka para kemikten baka bir ey grmek mmkn deil. Senin hayat diye feryad-figann bak nasl bouna. Sen akln bana al. Bu mlkn sahibi Allah Telnn szn dinle, cennetteki yerini al vesselm.
202
ALLAH N ZYARETLEMEK VE BRBRLERN SEVMEK

Muhakkak bir adam baka kydeki kardeini ziyaret etti. Allah Tel da: o ziyaretinin yolu zerine gzleyici bir melek koydu. Vaktaki ziyareti melee yakn oldu, melek ona dedi ki: -Nereye gidiyorsun? Adam: - Bu kyde bir kardeim var, onu murad ediyorum (yani onu ziyaret etmek istiyorum) dedi. Melek ona: - Senin ondan alacan bir nimetin slah iip mi gidiyorsun? deyince.
- Hayr yalnz ben onu Allah iin seviyorum da (onun iin gidiyorum). O zaman melek dedi ki: - Ben Allahn sana gnderilmi bir resulyum, sen onu Allah iin sevdiinden nai muhakkak Allah da seni sevdi. (Et-Tergib vet-Terhib c. 4. sh. 17). Sevgilerin Allah rzas iin olmas arttr. Herhangi bir gayeye matuf sevgiler, indi ilahide makbul olmad gibi insanlarn yannda da makbul deildir. Zira maksad ve gaye iin olan sevgiler, ister gayelerine erisinler ister erimesinler devam etmez. Sevginin ise devamls matlubdur. Bugn sevip yarn sevmemek hem insanla hem de islmla muayirdir. nsann sevdiini srf Allah iin sevmesi, imandan saylr. Kendisine yaplan ikram ve maldan dolay sevmeler doru deildir. Allah iin sevgi imandandr. Bahusus bu sevgiler arkadan olursa, daha makbuldr ve bu Allah iin olan sevgi kiilerin beraberce cennete girmelerine vesile olur, sevgisi fazla olan ise cennete evvel girer. Kyamet gnnde Arn sanda minberler zerinde oturmu, yzleri nurlu kimseler vardr. Halbuki ne nebidirler ne de ehiddirler, sddklardan da deildirler. O zaman: - Ya Reslullah kimdir onlar? diye sordular., Buyurdular ki: - Onlar, Allah rzas iin sevienler, Allah rzas iin sevienler. Ebu Hreyre Hazretlerinin rivayetlerinde ise: Allah Tel Hazretlerinin kullarndan yle kullar vardr ki peygamber deildirler lkin peygamberler ile ehitler bunlara gbta ederler.
204
- Onlar kimlerdir? Umulur ki bizler de onlar severiz. Buyurdular ki: - Allahn verdii nur ile birbirlerini - akraba ve hsm olmadklar halde - sevenlerdir. Yzleri nur, nurdan minberler zerindedirler. Herkes korku ierisinde iken onlara korku yoktur, insanlar hzn iinde iken onlara hzn de yoktur. Sonra u ayeti okudular:
Haberiniz olsun ki Allahn veli (kul) lar iin hibir korku yoktur. Onlar mahzun da olacak deillerdir
(Yunus: 62).
Ebd-Derdann rivayeti de yle: Cenab- Hak, kyamet gnnde bir kavmi bas eder ki yzleri nur, gayet kymetli incilerden kurulmu minberler zerinde olduklar halde btn insanlar bunlara gbta ederler, halbuki bunlar ne peygamber ve ne de ehidlerdendirler. Bunu dinleyen bir arabi dizleri zerine kp: -Ya Reslullah, bunlar bize bildir de, biz de bunlar bilelim. Buyurdular ki: - Onlar mteaddid kabilelerden, baka baka beldelerden (olduklar halde) Allah Telnn zikri iin toplanp zikrederler. (Taberani Hasenn isnadyla). Bunlar okuduka insann hem ii alyor, hem de gnl. Bu ne lutf- ilahi. nsanlarn muvahhidleri, mminleri birbirlerini seviyorlar, toplanyorlar, yeyip iip dalyorlar veya Kuran okuyorlar, mtalaalarda bulunuyorlar, gerek camilerde ve gerek evlerde toplanp Allah veya La ilahe illallah diyorlar, zikrediyorlar. Nur stne nura gark olup ayrlyorlar
Mehmed Zahid Kotku
fakat tekrar toplanmak zere. Bu toplantlara mani olmak isteyenlerin vay haline! ... Aziz ve muhterem karde sen de bu zilkrullah meclislerine, topluluklarna kar, itirak et, korkma zarar grmezsin, muhakkak fayda greceksin. Sarholar, kumarbazlar, oyuncular sinema ve emsali gnah yerlerine gidip toplananlar gryorsun ve elbetteki zlyorsundur. yle ise sen de bu zikrullah yaplan meclislere ko ve bu nurlardan nur al, hiretteki yerin de herkesin gbta edecei nur meclislen olsun. Hem o hiretin en korkun, kt, herkes korku, hzn gam ve keder iinde bunald bir anda yle hususi glgelikler ki grenlerin gzleri kamar ve azlarnn sular akar. Her trl korkulardan emin, ne hzn, ne gam, ne keder, hepsinden selmette. Ne mutlu bu bahtiyarlara. Acaba bunlar ne gibi fedakarlklar yapmlar ki bu dereceye nail olmular diye akla bir ey gelse nasl cevap vereceiz ki onlara harplerde ehid olan ehidler bile gbta ediyorlar, imreniyorlar. Halbuki bunlar ne fisebilillah harblere girmi, ne de paralarn Allah yolunda harcam ve ne de cami yapm veya baka hayrlarda bulunmular. Btn ileri, hnerleri Allahn sevdiklerini sevmek, Allah Telnn sevmediklerini sevmemek. Bu sevgi zerine toplanrlar, muhabbet ederler, zikirler yaparlar, nur alp nur satarlar, ileri de nur, dlar da nur, hereyleri de nurdur. Hasedlik bilmezler, birbirlerine kar katiyyen kin de tutmazlar, buz da bilmezler. Zira imann aslndandr: La ilahe illallah diyene dillerimiz de ellerimiz de baldr, onlara hibir suretle dil uzatmamaya bak. unu da unutma ve dikkat ile zerinde dur. La ilahe illallah diyen kimsenin gnahlar ile onu tekfir edemeyiz ve onu islmdan karamayz.
205
206
Binaenaleyh, sakn mslman kardeinin kusurunu ac, gzleyici veya bulucu olma. Sen kendi kusurlarn ara, kendi kabahatlarn ara. Bak hem de iyi bak, yaptn iler ne kadar irkindir ve ne kadar yanltr. Sen kimin kulusun iyi dn, ey aziz karde bak kime hizmet ediyorsun, senin bilgin senin olsun, sen insan isen insanca hareket et. Eer mslmanm diyorsan o zaman bu irkin hareketler ne? Mslmanlar krc, birbirlerine drc, birbirlerine dman edici, arka evirici hareketlerden son derece sakn, kendini beenip durma, bu hareketler Allahn hibir zaman houna gitmez, o zaman sen, kimin kulu olduunu hatrndan karma. Bak beraat gecesi (abann 15. gecesi)nde said olanlarla aki olanlar bildirilmitir. Said kimsede de hata, kusur, gnah olur. Fakat netice, hkm Allahndr, said olan yine kendini toplar Hakka dner. Onun iin bak Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem ne dedi: La ilahe illallah diyene hemen u gnah iledi kfir oldu, bu fenal yapt gavur oldu, demeyin. Onu islmdan karmayn, senin de kim bilir ne kadar gnahn ve ne kadar kalbahatn var, onlar grmyorsun da hemen mslman kardeine envai eit iftiralar yapp mslmanlar birbirinden soutmaa alyorsun, senin bu gnahn sana yetmez mi? Yine iyi bak, mslmanlar biribiri ile bartrmak iin o kimsenin beenmediimiz yalan bile sylemee izin verilmitir, yoksa sen bunu da bilmiyor musun? Sevgi hakkndaki hadisler yalnz et-Tergib vet-Terhibde krk tane. Bunlar hep bize birer ders ve ibret. Ebu Hreyre radyallahu anhden rivayet olunmutur: Nebi sallallahu aleyhi ve sellem buyurdu ki:
Mehmed Zahid Kotku
207
Muhakkak cennette bir amud vardr ki yakuttan ve zebercedden yaplm, daima ak bir kk vardr, ziyas drri denilen yldzn ziyas gibi parlaktr. Dediler ki: - Ya Reslullah burada kim sakin olacaktr? Buyurdular ki: - Allah iin birbirlerini sevenler Allah iin birbirlerine bezledip ihsanda bulunanlar, Allah iin birbirlerine mlaki olanlar, toplananlar (Allaha taat, ibadet ve zikrullah iin gelenler. nsan bunlar okuyunca akl bandan gidiyor. Biz nasl mslmanz diye amamak mmkn deil. Bu lutf- ilahi, bir fedakarln karl deil, yalnz mslmanlarn birbirleri ile ho geinmeleri, birbirlerini darltmadan, incitmeden, ayn zamanda severek yardmda bulunmalarna karlktr. Burada zikir de mevzu-i bahs olunmamtr. Cennette fevkalade pek yksek bir mevkide bulunan yakut ve zeberced denilen gayet pahal ve nadide eyadan mamul, ziyas gzleri kamatran ve kaplar da daima ak, aydnl, bizim gkte grdmz en parlak yldzlar gibi, hem gk, hem yer, hem de cennet ehlini mest edercesine parlayan evlerde, kklerde, saraylarda oturacak olan bahtiyarlar
208
ise ite u dnyada birbirlerini sevip, birbirlerinin kusurlarna bakmadan ziyaretlerde, ikramlarda, ihsanlarda bulunan, tatl dilli, gleryzl kimseler olacan unutmamak lzmdr. Peygamberlerin ve ehidlerin bile gpta edip imrendikleri ve hakka olan kurbiyyeleri dinleyenleri hayretlere gark etmi olacak ki, diz zerine gelip kollarn da aarak sanki uacakm gibi: - Aman ya Reslullah bu bahtiyar, mmtaz kimseleri bize vasfet, anlat nasl kimseler olduklarn anlayp onlar bulalm ve bizler de onlar gibi olalm da bu byk lutf- ilahiyyeye bizler de nail olalm demek istediklerinde, - Onlar bir takm insanlardr ki, uradan, buradan muhtelif kabilelerinden toplanm ve aralarnda hsm ve akrabalk gibi bir balant da olmad halde Allah iin birbirlerini severler hem de riyasz saf bir sevgi. te Cenab- Hak kyamet gnnde nurdan minberler zerine oturtur, bunlar nur klar. Giydikleri esvaplar da nurdur. O, kyamet gnnde herkes korku ierisinde iken bunlara hibir korku da yoktur. nk bunlar Allah Telnn dostlardrlar. Tabii bunlara ne korku ve ne de hzn vardr, yani her korkudan her keder ve hznden emindirler. nk:
Dikkat edin Allahn veli kullar var ya bunlara ne bir korku vardr ne de zleceklerdir. srrna mazhardrlar. byle olunca ey muhterem karde sevilecek kardeini iyi se ve ondan ayrlma. Karde, bir vcudun mteaddid azalar demektir. Vcud onlarla teekkl eder. ayet onlar olmazsa vcud noksan kalr. Mesela. gz, kulak, az, burun, el ayak, kalb, cier, mesane, mide, bbrekler, barsaklar hepsi ayr ayrdr. Bunlardan birisi bile eksik olsa v-
Mehmed Zahid Kotku
cud hasta olur hi yaayamaz. Mesela kalbin Yokluu veya alamamas gibi. Bazan da yaar amma kymeti yoktur. Gzsz ve kulakszlar gibi. te dostlar da byledir. yi dost gzel ileyen bir kalb gibi shhat yerinde bir vcud gibidir. Maazallah insan gnahlara sokan dost, bozuk kalb, cier, mesane, mide gibi insan son derece rahatsz eder. Sonra da insan ok piman olur amma i iden gemitir. ok uyank ol, iyi dost bul da seni cennete gtrsn, selmete eritirsin vesselm. Breyde radyallahu anhten:
209
Muhakkak cennette bir kk vardr ki onun iinden d ve dndan da ii grlr. Bu cenneti Allah, Allah iin birbirlerini sevenlere, Allah iin birbirlerini ziyaret edenlere ve Allah iin birbirlerine bezledenlere, verenlere ikram ve ihsanda bulunanlara hazrlamtr. Bu gzel, nadide, emsalsiz, gayet effaf, duvarlar darsnn grlmesine dardan da ierisinin grlmesine mani deil. Ne kadar gzel dersen o kadar gzel. Bu gzel cenneti ite srf Allah rzas iin birbirlerini sevenlere, birbirlerini ziyaret edenlere ve muhta olduklar anda birbirlerine yardm edip onlar darlktan ve skntdan kurtaranlara lutfedeceini Peygamberinin lisanndan haber vermektedir. Yani demek istiyor ki, siz birbiriniz ile adab- muaerete riayet ile gzel geinin, birbirlerinizi sevin, birbirlerinizi kardece ziyaret edin, hediyeler ikram edin, ben de size bu gzel cennetimi vereyim, diye bizleri bu gzel ahlka tevik etmektedir.
210
Malum insan yalnz yaayamaz, cemiyet hayatna muhtatr, toplu yaamalarda da pek ok aksaklklar olagelmekte olduu grlen hadiselerdendir. Binaenaleyh, birbirlerinin yardmna muhtatrlar ve bu yardmlar ve kaynamalar sayesinde rahatlkla yaanr ve cennetteki bu gzel evlere sahip olunur vesselm. Enesin olu Muaz radyallahu anhden rivayet olunan u hadis-i erif de ok mhimdir:
Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem Hazretlerinden imann efdali nedir? diye soruldu. O da cevaben: - Allah iin sevmen ve Allah iin, sevmemendir ve dilinin de Allahn zikri ile megul olmasdr. - Bundan sonra nedir, hangisidir? denildi. - Nefsin iin istediin sevdiin eyi, insanlar iin de sevip istemendir, nefsin iin kerih grp istemediin eyi, dier insanlar iin de kerih grp istememendir buyurmulardr. (mam Ahmed rivayet etmitir). Bu hadis-i erif yle zannediyorum ki, iman ve islmn tam can noktasdr. Bugn mslmanlarda grlen hrs, hased, kin, gazab, iftira, yalan ve her trl hile, dolap herhalde hem imandaki zafiyyet ve hem de din bilgisindeki eksikliklerden ileri gelmekte. Bunlarn ilmi hadisten nasipleri olmayan kimseler olduu anlalmaktadr. nk bu hadisleri grp
Mehmed Zahid Kotku
bilen insann artk melek gibi olmas lzm gelirken bakalarn rahatsz edercesine irkin szlerin ve hareketlerin yaplmas artk nasl tasavvur olunabilir. Halbuki yukarda arz olunan bir ok hadislerin mealleri bize ok eyler renmekte olduu halde bunlar bizim iimize hi de tesir etmemi, yine kendi bildiimizden amamaktayz, eski tas eski hamam dedikleri gibi hep yerimizde saymaktayz. Amr b. el-Cmuh radyallahu anhden rivayet edilen hadis-i erifte: - Kul imann halisine eriemez, sevdiini Allah iin sevmedike ve buz ettiine de Allah iin buz etmedike. Severse Allah iin sever, buz ederse Allah iin buz eder. te o zaman muhakkak olarak Allahn velisi olmaa mstehak olur. Muaz radyallalhu anhn rivayetinde ise: Evlenirse Allah iin evlenir ziyadesi vardr. O zaman muhakkak iman tekemml eder. Verdii vakit Allah iin vermek, vermez menederse yine Allah iin -layk olmad iin, Allah raz olmaz diye - vermez. Sevince Allah iin sever. Sevmedii, buz ettii vakit de yine Allah iin buz eder, sevmez. Evlendiinde keyfi iin deil Allahn emri ve rzas iin evlenir. te o zaman iman kemale ular. Baknz bunlar altn erevelerle yazlp odalarmza hem de gzlerimizin nne aslmas lzm gelen levhalardandr. Halbuki evlerimizde hi de lzumu olmayan birok resim ve manzaralar vardr ki bunlar bizim ilerimizi karartmaktan baka ie yaramazlar.nk resimler ufak byk hi de lzumu olmayan fazla kalabalk ve evin meleklerden mahrum kalmasna ve yerlerini eytanlarn doldurup evlerde bir sr huzursuzluklarn hasl olmasna sebebtirler. Onun iin evini gnahlara sebeb olan eyler ile deil, gnlne huzur getiren gzel, dini, ahlki
211
212
nasihatlar havi levhalarla sslesen daha iyi edersin. Bak u canl hadiseyi iyi oku ve kendini ona gre hazrla. Bizim Sleymaniye camimizi gezmek iin Nato kumandan maiyyeti ile gelmiler. Kendilerini gezdirmek ve cami hakknda geni malumat vermek zere Mimar mer Kirazolu Bey grevlendirilmi. mer Beyin bil-mnasebe verdii malumattan aklmzda kalanlar yazmay mnasib grdm. Camiin irtifa 45 metre, boyu u kadar, eni u kadar dedikten sonra bu hadisin iinde yazlan:
... Ve kendin iin sevdiini insanlar iin de sevmen, kendin iin holanmadn onlar iin de holanmaman ... hadisi erifi gzlerine arpm, Onu izah eden mer Kirazolu diyor ki adamn hemen her taraf kulak kesildi. yle bir can kula ile dinleyii vard ki onu o srada grmek lzmd. Sonra Nato kumandan sormu: - Bu Allah kelam m? Tercman: - Hayr efendim. Peygamberimizin kelamdr. deyince, o zaman: - Ltfen bunu bana aynen yazverir misiniz diye ricada bulunmular. Levha da aynen yazlp kendilerine takdim edilmi. Nato kumandan demi ki: - Btn dnya nizamlar alt st olup yok olsa beeriyetin kurtulmasna bu hadisi erif kafidir. Marn ileyh, memleketinden on be gn sonra gnderdii bir mektupta:
Mehmed Zahid Kotku
- Hala o hadisin tesiri altndaym diye teekkrlerini bildirmi. Dinimizin lehl-hamd insanla yapt hizmeti kimse yapmam ve yapamamtr. Biz byle pek ulvi bir dine salik olduumuz halde bugnk genliimiz maalesef dinini bilmemekte ve dinine layk olan hizmet ve hrmeti ve saygy da yapmamaktadr. Yine zr dileyerek unu da arzedeyim ki dinimiz temizlie ok nem vermi ve: Te mizlik imandandr demi. Bir de Ramuzun 258.ci sayfasnn son hadisini yazma mnasib grdm. yledir:
213
Gcnz yettii kadar temizlenmee alnz. nk Allah Tel slamiyyeti temizlik zerine bina etmitir ve cennete ancak temiz olan girecektir. Eer bu temizlikten murad, st ba temizlii ise vay halimize, o zaman biz ok geride kalrz. Allahu alem bu temizlikten murad, hem st ba, vcud temizlii hem itikad temizlii ve hem ahlk kazan temizlii gibi drt temizliktir. Evet bizler ok kr be vakit abdest alr, sk sk gusl eder btn vcudumuzu ykarz. Lkin itikad cihetinden zayf olduumuz belli ki, sevdiimizi Allah iin sevemiyoruz, stediimizi seviyor ve bununla da iftihar ediyoruz. Halbuki bizim sevdiimizi eer Allah sevmiyorsa bu sevgi neye yarar, Binaenaleyh seveceksen Allah Telnn sevdiini sev ki Allah da seni sevsin o zaman sen de mesud ve bahtiyar olasn. Halbuki sen msl-
214
man kardeini hi de sevmiyorsun, onun aleyhinde atn kampanya meydanda. Mslmanlarn vazifesi -sa aleyhisselmn dedii gibi- ayplar rtmektir. Ayp amak ok irkindir, mslmana deil, kimseye yakmaz. Biz de bu hususta ne kadar geri imiiz. Allah celle ve ala kusurlarmz afvetsin ve sevgili kullar arasna kabul buyursun. Amin! imdi bu sevgi dersimizi u vaka ile bitirmi olacaz: Nafile olarak oru tutan bir kimse kardeinin bir ziyafetine davet olunur veya o davette hazr bulunur, o ziyafet yemeinden yemek zere ev sahibi tarafndan srar olunur da o da o kardeinin hatrn ho etmek, memnun etmek zere orucunun bozarak yemek yerse bu hareketinden nai Cenab- Hak orucu bozana tam bin oru sevab ve o orucunu da kaza ederken o orucun yerine tam iki bin oru sevab vermektedir. u lutf- ilahiyi bilmem siz nasl izah edersiniz: Ebu mame radyallahu anhden, rivayet edilmitir: Nebi sallallahu aleyhi ve sellem buyurdu ki:
Her kim sevdiini Allah iin sever buz ettiine de Allah iin buz eder, verirken Allah iin verir, menettii vakit de Allah iin meneder, vermez ise muhakkak o imann kemaline ulatrmtr. Bu hadis-i erif hepimize pek gzel bir dsturdur. Sevdiini Allah iin sevmek, baka garazlara mebni deil, yani zenginin zenginliinden, kuvvetlinin kuvvetinden, bilginlerin bilgilerinden nai olan veya gzellerin gzelliklerinden nai sevgiler
Mehmed Zahid Kotku
hep botur. nk bunlarn hepsi muvakkat eylerdir. Zenginlik olsun, kuvvet olsun, bilgi olsun, gzellik hep bir vakt-i muayyen iindir. Zenginin bir vakit sonra fakir olduu, kuvvetlilerin de bir vakit sonra kuvvetlerinin kayb olduu, gzellerin ise gzelliklerinin pek abuk gemekte olduu hepimizin gzleri nnde ceryan ettii grlegelmektedir. Ey aziz karde imdi sen seveceksen gc, kuvveti, varl, gzellii, btn saltanat hibir zaman gaib olmayan, bu varlklarn sahibi, hepimizin halk, ei olmayan ve bizi daima nimetlerine gark eden bir Allah sev ki, sana dnyada da hirette de faydas olsun. Sonra seveceksen onun sevdii mminleri, ehl-i iman ve bize bu dini ve islm ve Kitabmz Kuran- aziman bildiren, getiren, Allahn sevgilisi, insanlarn ba tc Peygamberimizi ve onun dinine yardmda bulunan Ashab- kiram ve bu gne kadar da dinimizin yaamasna sebeb olan ulema-i zevil-ihtiram, maddi ve manevi yardmlarda bulunan muhterem, mbarek kimseleri sev ki Allah da seni sevsin. Hi phesiz ki bu sevgi farz ayndr. Hepimize namaz, oru, zekt, kelime-i ehadet nasl farz ise, Allah sevmek de ylece farzdr. Allah sevmek kuru laf ile olmaz, Onu sevmek iin Onu bilmek lzm. Bilmek iin de hem dini malmat sahibi olmak ve hem de bu hususta ok dnmek, tefekkr lzmdr. Bir saat, bir mddet tefekkr bir sene nafile ibadetten hayrldr buyurulmu. nsan gznn grd eylerden ve izlerden nasl anlyorsa gzmzn nnde duran dnya ve semavat grnce bunun sahibini nasl aramazsn, tabiatn eseridir deyip nasl geiyorsun? Bu sze deliler bile inanmaz, sen nasl inanyorsun? Tabiat dediin ey aslnda hi deimeyen bir eydir scak ise daima scak, souk ise daima souktur. Yaz ise yazdr, k ise ktr.
215
216

nsanlardan bir ksm vardr ki biz Allaha ve kyamet gnne inandk derler. Halbuki onlar iman edenler deildirler.
Bak bugn hava 33 derece evin ierisinde. Halbuki dn 27 derece idi. Bu deiiklik nereden geldi diye hi dnmez misin? Hemen, Avrupal byle demitir de yledir mi diyeceksin, yoksa: Bunlar istedii gibi eviren, dndren, yapan, yaptran bir kuvvet sahibi vardr m diyeceksin? Bir de gkte grlen saysz ecram, mevcudat hep birden Allahn varln bizlere hal dilleri ile sylerlerken sen hem gzn kapamsn hem de kulan. Firavun ve Ebu cehillerin inad gibi hem hireti inkar edersin hem Allah. nk Allah vardr diyen insan ldkten sonra dirileceine ve hiret gnnn hesabna, mizanna, cennet ve cehennemine de inanan kimse demektir. Bilakis hirete inanmayan, mesuliyet gnn, sorgu ve mizan mnkir olan Allah inkar eden mnkirdir. Sen onun szlerine katiyyen inanma, o ne kadar ben de mslmanm derse desin. Kurann ba sayfasndan 10 ayeti oku. Bak Allah onlara ne diyor:

Onlara yeryznde (kfr ve gnah ileyerek, mminleri de aldatarak) fesad karmayn denildii zaman; bizim iimiz slah etmektir, derler.
Mehmed Zahid Kotku
yi bilin ki onlar ortal ifsad edenlerdir, lkin uurlar yoktur farknda deildirler.
217
Onlara, inananlarn iman ettii gibi siz de iman edin denildii zaman (kendi aralarnda): Biz aklsz cahillerin iman ettii gibi iman eder miyiz derler. Dorusu aklszlar, sefihler onlardr ve lkin bilmezler.
Bir de mminler ile karlatklar vakit, biz de sizin gibi iman ettik derler. Halbuki eytanlar ile (kendilerini aldatan dostlar ile) yalnz balarna kaldklar zaman biz (dinde) sizin ile beraberiz, biz ancak mminler ile istihza edicileriz derler. Bu ayetleri iyi oku ve iyi dn bakalm biz ne tarafn kuluyuz. Byle sahtekar, mslman klkl, fakat henz iman iine ilememi zavalllarn halini ne gzel aklamaktadr. Bizde: Her grdn sakallya baba deme demiler. Bu da bugn bize gzel bir ders. Yalnz u ayetlerde iki nokta var ki pek mhim; biri uursuzluk bir dieri de bilmemezliktir. uursuzluk, bilgisizliin, dertlerin en bydr. Bir insan Hak ile batl ayramazsa artk ona ne demek lzm. Ak
218
ile karay ayramayan insana; olsa olsa kr bir insandr, demekten baka bir ey diyemeyiz. Bu krlk ise insann kendisi iin bir noksanlktr, fakat ahsna mnhasrdr. Lkin bir kavim ve bir millet iin dndmz takdirde de o millet iin en byk felakettir. nk hak ile batl ayramamak, beyaz ile karay ayramamak, iyi ile kty seememek gaflet ve uykunun ta kendisidir. Onun iin Cenab- Hak, Kuran- azimann hem de ilk sayfasnda on ayet-i kerime ile bu sahtekar ve mnaf bize retmektedir ki, bunlarn tatl szlerine aldanp da bu gibi mnafklara bel balamayasnz. nk dier ayeti kerimelerde bu mnafklarn kfirlerden daha tehlikeli olduunu ve hiret de de cehennemin en aa tabakasna atlacaklar beyan buyurulmutur. Halbuki mevzumuz olan Allah sevgisi -ki her mmine ve daha dorusu her insana -farzdr. Namaz, oru ve iman nasl farz ise Allah Tely sevmek de ylece farzdr. Allah Tely sevmek iin evvela Onu bilmek lzmdr ki, Onu bilince Onun hayran olmamak mmkn deildir. Zira her nimeti ve btn varl, hayat, shhat, akl, zekay, kuvvet ve kudreti, ilim ve irfan ve nihayet saysz nimetleri baheden hep o bir Allahtr. Bu gnn insannn gsterdii terakikiler, tayyareler, fzeler, telgraf ve telefonlar ve daha bilmediimiz nice hnerler hep Allah Telnn kullarna talim ve ihsannn neticesidir. Sen bal arsnn yapt bal arnn hneri olarak grrsen ok aldanrsn. Zira o arya o kabiliyyeti ve o sanat talim eden yine Allah Teldr. Niin dier arlar ayn cinsten olduklar halde byle bir sanata ve hnere sahip deildirler. Hayvanatn her birisinin ayr ayr hnerleri, meziyetleri ve faydalar vardr. Fakat bizler henz bunlar idrak
Mehmed Zahid Kotku
etmi deiliz. lm-i hayvanat okursan hayretlere dersin. Ve biz insanlar en stn meziyyetlere nail klarak ekrem-i mahlukat olarak yaratm olmasna ramen hak ile batl seemeyecek kadar gaflete den insan iin elbetteki pek byk azab- elim olacanda ek ve bhe kalmaz. yle ise ey aziz ve muhterem karde rica ederim ok iyi dn, bu mlk kimseye kalmam sana da kalmaz bana da. En iyisi akln bana al da bu mlkn sahibi ve bizleri hi yoktan yaratan hem de ekrem-i mahlukat diye ven Allah Telnn verdii nimetleri dn ve ona layk bir kul olmaa bak.Yoksa yarn teneir tahtasnda ve sonra da mezardaki halimiz hepimize en iyi bir derstir. Bu kadar gurur ve benliin sonunu unutma. Cenalb- Hak bizlere mnafklar iyice tantmak jin Tevbe suresinde onlarn vasflarndan bazlarn yle beyan etmektedir:
219
Mnafk erkekler ile mnafk kadnlar birbirlerine benzerler onlar ktl emreder, iyilikten de alkoymaa alrlar. Ellerini sk tutar (hayr yapmazlar) Allah unuturlar, Allah da onlar unutur. Dorusu mnafklar hep fasktrlar. Altndaki ayette ebedi cehennemde kalacaklar bildirilmektedir ki insaf olan insan byle ac, vahim bir kbete dmeyi elbette istemez.
220
Mnafklarn halini bylece bildirirken ayn surede dier bir ayeti kerimede de mminlerin halini ve nail olacaklar nimetleri beyan etmektedir:
Erkek ve kadn btp mminler birbirlerine yardmcdrlar, iyilii emrederler, fenalklardan da alkoyarlar. Namaz doru ve drst klarlar ve zekt da verirler, Allaha ve Reslne de itaat ederler. te bunlar muhakkak surette Allah rahmeti ile balayacaktr, gerekten Allah aziz ve hakimdir. Alttaki ayette de bunlarn nail olaca cennet ve nimetleri ve rza-i ilahiyyenin hepsinden byk olduu da en byk saadet olarak tavsiye edilmektedir. imdi senden ricam udur ki: u iki ayeti iyi oku, iyi dn. Bakalm hangisini tercih edeceksin. Mnafklarn kbeti en kt yer olan cehennemdir. Artk o hususta bir ey sylemee lzum yok zannederim. Mminlerin halini de arz etti ve onlarn yerleri nin cennet olduunu, en byk saadet ve selmete nail olacaklarn da pek ak bir ekilde beyan etmektedir. Artk yol aikardr, sen de hangisini istersen onu tercih etmekte serbestsin. Kfrn ve mnafklarn arkasndan gidersen yerinin cehennem olacan sakn unutma. Yine sure-i Enfalin bandaki:
Mehmed Zahid Kotku
221
ayet-i celilesinde mmini bize ne gzel tarif etmekte. Hem de edat tahsis olan (innema) ile. Meal-i erifi: Ancak mminler (gerek, hakiki mminler) o kimselerdir ki, Allah anld zaman kalbleri korkarak rperir, titrer. Onlara ayetleri okunduu zaman imanlarn artrr ve onlar yalnz Rablerine tevekkl ederler. Tevekkl bahsi genitir. Tasavvufi Ahlkta bu malumat bulabilirsiniz. Ayetler nzul ettike onlara iman, imann artmas diye tavsif edilmektedir. Kuran tamam olduktan sonra bu ziyadelik olamayacandan artk imann ziyadesi imann kesb-i kuvvet etmesinden naidir denilmi. Altndaki ayette mminlerin namazlarn drst ve doru olarak kldklar ve kendilerine verilen nimetlerden de Hak yolunda harcadklar belirtiliyor. te hakiki gerek mminler. Bunlara Rableri tarafndan dereceler vardr, mafiret ve cennette saysz tkenmez nimetler vardr. Binaenaleyh, Allah tanyan, bilen ve la ilahe illallah deyip islm kabul eden her mmin muvahhid Allahn kitab olan Kuran- aziman ve onun iindeki hkmleri, emirleri ve yasaklar da kabul etmee mecburdurlar. Yoksa, hem La ilahe illallah demek, hem de Kurann emirlerini ve hkmlerini kabul etmemek elbetteki iman ve islma muhalif ve mugayirdir. nk iman blnmez bir paradr. Onun bazsna inanp bazsna inanmamak mmkn olamaz. Birisine iman etmemek insann kfrne kafidir. ok dikkat etmek lzmdr. Baknz hem de ok dikkat ile okuyunuz:
222
Allaha ve hiret gnne iman eden hi bir kavmi Allaha ve Peygamberine muhalefete kalkan kimseler ile seviir bulamazsn velevki o muhalifler babalar veya oullar veya kardeleri veya hsmlar ve hemehrileri olsun. te Allah byle kimseleri sevmeyen bir kavmin kalblerine iman tesbit buyurmu ve kendilerini yce katndan bir ruh, bir rahmet ile kuvvetlendirmitir. Onlar, altndan rmaklar akan cennetlere koyacak, ilerinde ebedi kalacaklardr. Allah onlardan raz, onlar da Allahtan raz. te bunlar Allah taraftarlardr. Dikkat edin ki, Allah taraftar olanlar, gerekten onlar zafer bulanlardr. Artk saadet, selmet ne varsa hepsi onlarndr, her ey de onlarn emirlerine amadedir. Dnyada da rahat ve huzur iinde hirette de saadet ve selmet iindedirler. Ne mutlu byle mslmanlara. Allah Tely ve Resln her eyden ziyade sevmedike, hatta canndan ve malndan ziyade sevmedike bu mmkn olamaz. Ve bu sevgi tahakkuk etmedike imann tadn lezzetini bulmak mmkn olamaz. Tad ve lezzeti ancak shhatl kimseler anlarlar. Malumdur ki, hasta en tatl bireyi bile beenmez ta
Mehmed Zahid Kotku
ki iyileinceye kadar. u halde biz de manen hastayz demektir ki, imann lezzetini idrak edemiyoruz. nk Allaha ve ahkamna ve emirlerine teslim olmamz.nk Allah tam manas ile bilip iman eden kimse artk onun hibir emrinden dar kamaz. Bir vakit namazn terki ve hatta tehiri onun iin adeta lmdr. Orucu ve sair ibadetleri de byle. O bilir ki bu vcudu, sal, havass-i hamse denilen be hissi, grme, duyma, konuma, koklama, idrak anlama-fehm eyleme, akl, zeka, uur hep Allah Telnn kuluna ltf-u ihsandr. yle ise evvela hizmet Ona yakr, Onun verdii gnl de Onun sevgisi, muhabbeti ve ak ile doldurmay balca vazife bilir. nk btn sermaye Onundur. Ondandr. Nasl olur bu kadar saylmakla bitmeyen nimetleri tepip Onun emirlerine itaatszlk etmek, hangi mslmana yakr. Belki bu itaatszlk deliliktir. Onun iin en byk azab da bu uursuz ve hayaszlara olacaktr. Nasl ki kendisini sevenlere, itaat edenlere cennetin o gzel nimetleri vadolunmutur, rza-i ilahiyyesi vardr. Bilakis, Hak sevgisinden, Allah muhabbetinden mahrum, dnyaya dalm, nimetleri unutmu hatta kendini, benliini unutmu gece gndz dnyas ile megul ne ibadet ne itaat ne sevgi ne ak. Hepsinden mahrum, para sevgisi, dnya saltanat derken lm gelip atar btn arzular grtlanda kalr, hsran iinde gzlerini dnyasna yumar. Artk onu mezarnda bir grn. hiret de onun yeri cehennem olmasn da ya neresi olsun. yle ise ey aziz ve muhterem kardeim! Sen Allah Tel Hazretlerini sevmee ve Onun sevdiklerini sevmee gayret sarf eyle ki Allah celle ve ala da seni sevsin. Emin ol ki Allah Telnn seni sevmesi senin mslman kardeini sevmene baldr, bunu da unutma.
223
224
K SEVD LE BERABERDR

bn-i Mesud radyallahu anhin rivayet ettii bu hadisi erifte: Bir adam Reslullah sallallahu aleyhi ve selleme geldi ve: - Ya Reslullah bir kavmi sevip de o kavme lahik olamayan kii hakknda ne buyurursunuz, Reslullah sallallahu aleyhi ve sellem cevaben: Kii sevdii ile beraberdir buyurdular. Bu, muhtelif rivayetlerde mteaddit kimseler tarafndan sorulan sorgulara verilen cevaplardan bir tanesidir ve bunlardan aldnz malumata gre -hulasaten kiinin sevdii ile be-
raber har olunacadr. Her ne kadar sevdii kimsenin derecesine erimi. olmasa dahi. Malumdur ki, herkes bir kuvvet ve kudret sahibi deildir. Baz kimseler ok kuvvetli olduklar halde bazs da ok zayftr ve kuvvetsizdir. Dier durumlar da aynen byledir. Baz mminler vardr ki, Allaha kar ok saygl Allah ok sever, ibadeti de o nisbette oktur, geceleri pek az uyur, vakitlerini ibadet ile geirir, gndzleri oru tutar, elinden gelen maddi ve manevi yardmlar esirgemez, olgun ve kamildir. Bazlar da tam tersinedir. Fakat bununla beraber kendisi bir eyler yapamad halde o olgun, bahtiyar, alim, abid zahid kimseleri sevmekten de geri kalmaz. Halbuki belki kendisi ihtiyardr, hastadr veya i sahibidir vakitleri msaid deildir. Belki de ok yorgundur. Byle bol bol ibadet edemiyor ve oru da tutamyor amma bunlar, yani olgun mslmanlar, kamilleri seviyor. te bu sevgi sayesinde yarn kyamet gnnde de Cenab- Hak bu kimseleri o sevdii iyi kimseler ile beraberce har edecektir. Onun iin yine buyurulmu ki, iyi, sadk, salih, mttaki kimselerden ayrlma ve yaptn hayrlar yediin ve yedirdiin yemekleri de ancak mttaki kiilere yedir ki, emeklerin ve masraflarn boa gitmesin. Zira Ebu Zer radyallahu anh efendimiz Hazretleri bu hususta sallallahu aleyhi ve sellem Hazretlerine: - Bir recl ki, bir kavmi sever fakat onlarn yaptklarn yapmaa gc yetmezse? dediinde. Reslullah: - Ya Eba Zer sen sevdiinlesin, buyurdu. O zaman Eba Zer dahi:
226
- Ben Allah ve Resln seviyorum. Cevaben Hz. Peygamber de: - Muhakkak sen sevdiin ile berabersin. Eba Zer de herhalde akn tesiri ile bu kelam bir ka defa tekrar etmiler ve Reslullah Efendimiz de cevabn aynen tekrar buyurduklarn Ebu Davud Hazretleri rivayet etmektedir. Demek ki iyileri sevenler Allah celle ve alay ve Onun resuln, sahabe-i kiramn ve bu dille maddi ve manevi yardmda bulunan mcahid ve heday ve ulemasn sevenler onlarla beraber har olunaca gibi bilakis din dmanlarn sevenler, dinsizleri sevenler hele zlimleri sevenler her ne kadar kendileri iyi kimseler olsalar dahi onlar da ayn kaideye gre o zlim, fask, facir, gnahkar veya dinsizler ile har olunacaktr. Birisinin yeri ki Allah ve Resln ve onlarn yolunda olanlar sevdii iin cennet olacaktr. Dieri de firavunlar, zlimleri, dinsizleri, kfirleri sevdii iin kendisi ne olursa olsun bunun da yeri azab evi olan, cehennem olacaktr vesselm. imdi sen hangisini istersen onu sev ve sevdiin ile har olunacan hatrndan karma. Cenab- Hak bizlere yardm buyursun da sevilmee layk kimseleri bizlere bildirsin ve ayn zamanda sevilmee layk olmayanlar da bildirsin ve onlardan bizleri uzak eylesin. Allah esirgesin her zaman grlegelen bir hakikat var ki, inkr da kabil deildir. Her devirde bulunabilen zlimlerin de yine malesef bir ok dalkavuk, menfaatperest yardmclar da olmaktadr. Hatta mehur Haccac zlimin bile etrafnda ne kadar dindarlarn bulunduuna amamak mmkn deil. Ben onlarn kimler olduunu yazmaa utandm.
Mehmed Zahid Kotku
Kuran- kerimde buyuruluyor ki: Allah Telya iftira eden, yalan syleyenden daha zlim kim vardr. Hz. sa (a.s.) ya Allahn olu meleklere Allahn kzlar Hz. Meryeme Allahn hanm demek ne byk yalan ve iftiradr ve hala da bu yalanlar srdrmekte devam ederler. Bunlar aklsz deil de ya kimdir? kinci zlim olarak da unlardr ki: Allaha ibadet iin yaplan evlere mminlerin girip ibadet etmesine mani olan ve o ibadethanelerin bo kalp harap olmasna sebeb olanlardan, daha zlim kim olabilir? Bizim de ibadete yasak edilip, kapatlp bilahere satlan cami, mescid medreselerin adedini bilenlerden sorulursa ok ac rakamlar grlr. Bir de camiler her ne kadar ak olursa olsun onlarn iine girip ibadet edecek kimselerin inanlarn bozmak veya dinlerini layk vech ile retmemek camilerin kapanmasna manen en byk bir darbedir vesselm.
227
228
NAMAZ
mam Ahmedin Hz.Aie validemizden rivayet buyurduklar hadisi erifte: ey zerine yemin ederim ki, Allah islmda bu ten nasibi olan islmda nasibi olmayan gibi klmasn: 1- slamdaki nasibi tr, eydedir: Namaz, oru, zekt. 2 - Allah Tel dnyada tevelli ettii kulunu kyamette bakasna brakmaz. 3 - Herhangi kavmi severse mutlaka Allah onlarla beraber klar, onlar ile hareder. Namaz dinin direi. Oru da ruhun direi. Zektn da cemiyyetin direi olduu cmlece malumdur. Namaz klmamak veya yalnz cumalar veya bayramlar klmak sureti ile direin durmas mmkn deildir. Namaz ayn zamanda kul ile Halik Zl-Celal arasnda en mhim bir rabtadr. Rabtalarn dnya ilerinde bile kesilmesi ne byk vehametlere sebeb olur. Mesela harbte askerlerin ordusu ile rabtas kesilmesi, ya onlarn esir olmalarna veya mahvolmalarna sebebtir. kin-
cisi devletler arasndaki rabtann kesilmesi bilahere felaketlere ve harblere sebeb olduu da grlegelen hadiselerdendir. Allah Tel ile rabtann kesilmesi, kulun yardmsz ve tek bana kalmas demektir ki bu da onun manen lmdr. Malumdur ki, insan iki eyden mteekkildir: Birisi maddi, toprak, ate, su ve hava gibi. Bunlardan cismimiz hasl olmutur. Dieri de manevi ksmdr; ruh, akl, zeka, idrak ve emsali eylerdir ki, bunlar olmasa insann hibir kymeti olmaz. Kuran- kerimde am diye vasflandrlan bedbaht kimseler onlardr, gzleri olduu halde hakikatleri grmezler. te bunlar Hak Sbhanehu ve Tel ile rabtas kesilen zavalllardr ki, bazan bunlarn, hayvanlardan daha aa olduklar bildirilmektedir, ne kadar dorudur. Zira hayvanlarn stlerinden, etlerinden, ynlerinden, derilerinden hatta kemiklerinden, barsaklarndan da istifade edildii halde; Hak ile alakasn kesen zavallnn bir de stelik beeriyyete zararl oluu gerek hrszlk, kumarbazlk, yankesicilik, yol kesicilik, katillik hep bu neve girseler gerek. nsanlar bunlarn yznden ok zarar grmektedirler. Hatta senin gibi insan olacana keke olmasa idi diyenler de vardr. Bu da insanlk namna byk bir lekedir. Evet, namaz, oru, bir de zekt, bunlar kaladr, i iedir. Birinci kala namazdr. Bu gidince kalann yeri sukut etmi, dman eline gemitir. kinci kala ki orutur. imdi dman hedefini bu kalaya evirmitir. Lkin bu kalada da namaz gidince gedikler alm, ramazan biter bitmez bu kala da ilk kala gibi namazda olduu gibi dmana teslim olmaktan baka aresi kalmaz. zekta kalr. Fakat kalann iki mhim ksm harap olup d-
230
mana teslim olduunu grnce bunun da maneviyyat krlp dmana teslim olmaktan baka aresi kalmaz ve bu suret ile islm kalas da yklm olur. te bu vahim hadise namazn terki ile balar. Bazan namaz klanlarda da hata ve kusur olabilir. Fakat gnde be defa ykanan bir adamn zerinde nasl kir kalmazsa be vakit namazn - kusurlu dahi olsa - eda eden kimsede gnah diye bir ey kalmaz. Yalnz zina ve hrszlk gibi byk gnahlardan saknmak art iledir ki lehl hamd mslmanlarda da bunlarn bulunmas mmkn deildir. nk gnde be defa Hak divanna duran bahtiyarn bunlar ilemesine imkan verilemez. Eer yapyor denir ise biz de ona uursuz mslmandr deriz, bunlar da nadirattandr. hakiki mslmanlar muahaze olunamazlar. Her kavmin, milletin iinde baz mstesnalar olabilir. Bununla beraber kusur mslmanlkta deil belki kusur mslmanm deyip de mslmanl hakk ile tatbik edemeyendedir. Yoksa mslmanlk her bakmdan tam ve mkemmel hibir noksan olmayan bir dindir. Hata ve kusur, hep bizim gibi zuafa-i mmettedir. Onun iin dinin direi olan namaz doru ve drst klabildiimiz takdirde bizler de gnn birinde pek gzel, herkesin imrenecei bir mslman olacamza phe yoktur. Zira tekemml denilen olgunluun birdenbire olmas mmkn deildir, btn eyada tekemml hep tedricidir. Mesela bir altnn altn olabilmesi iin 36 bin senenin zerinden gemesi lzmdr derler. En basit olan ta kmrmz bile hemen ta kmr m olmutur. yle ise hemen bir insan mslman olur olmaz ondan kemal beklemek de doru olmasa gerek-
Nadirat ise yok demektir. Onlar ile
Mehmed Zahid Kotku
tir. O da namaz kla kla, oru tuta tuta, zekt da vere vere bakarsnz ki, bir gn o da:
231
Mminler muhakkak felh bulmutur. Ki onlar namazlarnda huua riayetkardrlar. Onlar bo ve faydasz eylerden yz eviricidirler. Onlar zektlarn verirler. srrna mazhar olmu ve melekler snfna dahil olmutur. Bize lzm olan Allah Telnn emirlerine imtisalen ibadetlere devamdr. Namaz bahusus insanlarn olgunlamasna en byk amildir. Onun iin Kuran- azimann tam otuz iki yerinde -dier bir rivayete gre yzden fazla yerinde- namazn gzelce klnmasndan, tekrar tekrar bahs edilmitir. Bu da namazn ehemmiyetine mhim bir iarettir. Ayn zamanda namaz vcuddaki baa da tebih edilmi, namazn dindeki yeri ban vcuddaki yeri gibidir denilmi.Mesela elsiz, ayaksz, grrz, kulaksz bir ok kimseleri grrz de fakat basz bir kimseyi grmek mmkn deildir. nk basz vcud elbette yaayamaz. Bunun gibi namazsz insan da manen yaayamamtr. Bu da, o kimseye felaket olarak yetip artar. Fakat zavall insan, bunu bir trl idrak edememektedir. Ramazan- erif te balad namaz bayramdan sonra klan ve namazna devam eden ka mslman bulursunuz. Bu da bizim tevfikati sbhaniyyeden mahrum oluumuzun yegane alametidir. Mesela deirmene su geldike deirmen dner, su kesildii zaman ise deirmen durur, dnemez, sebebi su gelmiyor. Niin gelmiyor dersen su arklar bozulmu, su yollarda baka yerlere kayor ve deirmene kadar gelemiyor. Sebebi arklardaki delikler. Bizim de ramazan- eriften sonraki namazlarmzn kesilmesi, ilediimiz gnahlardandr. Eer
232
ramazan- erifteki orucumuzu layk vech ile tutmu olsaydk ve makbul-i ilahi olayd, bhesiz ramazandan sonra ne namazmz ve ne de sair gnlerdeki nafile orularmz artk brakmak mmkn olamazd. Hemen evvelce klamadmz namazlar ve tutamadmz orular kazaya yani demee balar ve bir de ihtiyaten 61 gnlk-aralarn amadan - keffaret orucu tutar aylar, pazartesi, perembeyi karmaz oru tutardk. Bir de irak, duha, evvabin ve gece namazlarn dorusu hi brakamazdk. kil isen kl namaz, n saadet tacdr, Sen namaz yle bil ki, Mminin miracdr, *** Var ibadatn beim n geri envai veli, Anlarn pes cmlesinin ems-i talbn-i namaz. Anda cennetti nice amali Cebbar- Celil, Bil muhakkak ki kamunun oldu sultan namaz. Hak buyurdu isten sabr ile salat ile, aresiz dertlilerin bir zge derman namaz. Dedi ah- enbiya dinin direidir ana, bhesiz eyler ikamet din-i iman namaz, eri Ahmed hsn-i azamdr giren bulur necat, Bil ki ol hsnn esas dahi htan- namaz, Pes huu ile an tadili erkn ederek, Klar isen meneder fahadan bilsen namaz. Eyle Kuddusi, namaza gece gndz sen mdam, Artrr iklm-i dilde nr- irfan namaz. Ol Hdann kullarna, Ulu ihsan namaz, Menzil-i alya n, Refeder insan namaz.
Mehmed Zahid Kotku
Son beyitte (klim-i dil) gnl aleminde. rfan: Bilmek, anlamak bir nur ile olacandan namaz haddi zatnda bu nurun artmasna sebeb olur da kul Hlkna son derece iddet ve kuvvet ile balanr ve bir daha Onun emrinden dar kmann imkan olmaz. Onun iin namaz dinin direidir denilmi. Halbuki asl olan, namazn yeri vcuttaki ba gibidir ba olmaynca vcudun kymeti kalmaz, gmmekten baka are kalmaz. yle ise ey aziz karde bunlar iyi dinle ve namazna ok dikkat eyle ve onu hibir vakit karma, tehir etme vakti vaktinde kl. Namazlarn vaktinde klmayanlar hakknda ok ar ve iddetli hkmler vardr. hirette ise azablarnn daha iddetli olaca bhesizdir. Bak sana imdi biraz da (Nzhetl-Mecalis denilen kitabn birinci cildinin 84. sayfasndan balayarak bir ka mesele yazma mnasip grdm, Namaz hakknda 750 ksur satr yaz yazm. Muhakkak namaz kiiyi fuhu ve mnkerattan meneder. Vakt-i saadette bir adam varm, namaz kld halde baz kt iler de yaparm. Efendimize ikayet etmiler. Peygamberimiz de: - Namaz onu bir gn meneder buyurmu. Hakikaten az bir mddet sonra adam kendiliinden btn kt huylarn terk etmi. O zaman Cenab- Peygamber Efendimiz: - Ben size sylemitim: Bir gn, namaz onu her ktlkten menedecektir. Baknz yukardaki ba sz muhakkak ile balar. Bu Kuran- azimann szdr. Demek ki biz namaz drst klamyoruz ki ramazandan sonra camilerimiz boal-
233
234
yor ve sonra yine herkes kendi aleminde. Senelerden beri bu byledir. Bu da bize anlatyor ki, biz namaz uurla klamyoruz. Halbuki namaz orutan efdaldir, denmi. Zira bir gn tutulan oruc ancak iki rekat namazdan efdal olup drt rekat veya daha fazla namaz, bir gnlk orutan efdaldir, derler. Bir yaramaz kii bir kadna musallat olmu, kadn da kocasna sylemi. Kocas demi ki, ona syle; krk gn imam efendinin arkasnda be vakit namaz klarsan ben de sana teslim olurum demi. O da peki demi. Lkin krk gn sonra adamcaz tevbekar olup bu fikrinden vaz gemi olduunu kadna bildirince onlar da Allaha teekkr etmiler. Namaz mminlerin bayram ve dnleridir. O gn nasl eitli yemekler ve ziyafetler yaplrsa Cenalb- Hak, iki rekat namaz klan bir mmine: Sen namaznda ayakta durdun, okudun, rk yaptn sonra bir de secde ettin, tesbihler getirdin, salat selmlar yaptn. Sen ki, bu acizliin ile bunlar yaptn ben de seni enva nimetler ile dolu cennetime koyarm der. Namaz Rabbin rzasdr, meleklerin sevdii bir ibadettir, peygamberlerin yoludur, marifet nurudur. Namaz imann asldr, dualarn kabulne sebebtir, amellerin de kabulne delalettir, rzklara berekettir, namaz dmana kar silahtr, lm annda meleklere kar efaatdr, kalbe nurdur. Namaz sual meleklerine, de cevabtr. Kabrinde kyamete kadar kendisinin yoldadr. Kyamet gnnde namaz sahibinin ba zerinde glgedir. Namaz kyamette bana tatr, stne de elbisedir. Namaz n sabra giden bir nurdur, cehennem ile sahibi arasnda perdedir ve Cenab- Hakka imann almetidir, mizanda sevabn ar olmasna sebebtir. Srat kprsnden srat ile ve rahatlk ile geirir. Cennetin de anahtardr, zira
Mehmed Zahid Kotku
namaz efdal-i amaldr. Bu faziletler hep vaktinde klnan be vakit namazn iindedir. Namaz klmak iin evvela Allah Telya salam bir iman lzmdr. Onun iin fkh kitaplarn ok oku,Allah iyi ren ki, yanl i yapmayasn. En ksas:
235
Yani, Allahn varlna, birliine, benzeri olmadna, evveli ahiri olmadna her eyi grr ve bilir olduuna ve iitir olduuna ve her eye gc yeter olduuna, btn varlklar yaratann Allah olduuna, meleklerine kitaplarna, peygamberlerine, hiret gnne, kadere, hayr ve errin Allahtan olduuna, ldkten sonra dirileceimize, hesaba, mizana, cennet ve cehenneme eksiz bhesiz inandm iman getirdim der ve ehadet kelimesini sk sk getirirsin. Namaz klmak iin abdest almak da lzmdr ve arttr, abdestsiz namaz olmaz. Albdest ve gusul vcudun temizliidir. Namaz klaca yerin de temiz olmas arttr, giydii elbisesinin de temiz olmas lzmdr. Onun temizlii de ayn zamanda giydii ve yedii eylerin helldan olmas demektir. Haramlardan kazanlp giyilen ve yenilen eyler ile Allaha ibadet ve tekarrb mmkn deildir. Abdest alrken niyyeti unutma: Niyyet ettim farz olan abdesti almaa dersin bu da kfidir. Sonra abdest dualarn mutlaka ren. Abdest alrken de konuma, Hakkn divanna kmaa hazrlandn unutma. Bahusus yzn, kollarn ve ayaklarn ykarken
236
ok dikkatli ol ve abdeste herhalde besmele ile bala ve bu suretle gzelce aldn abdest ile emin ol btn ufak gnahlarn dklm ve afvolmutur. Byk gnahlar da ilemezsen o zaman melek gibi tertemiz bir mslman olursun. Byle bir abdest ile kldn namaz da ind-i ilahide makbul olur. 88. ci sayfada der ki: Cenab- Hakkn gnderdii baz kitaplarda namaz klmayanlar hakknda (Mevza ksmnda): Her kim namaz terk eder ise Tevrat, ncil, Zebur ve Kuranda melun olarak yad edilmektedir. Namaz klanlara namaz nur, burhan ve hccettir ve kyamette de necata eritirir. Bilakis namaz vakitlerinde klmayanlar iin ne nur, ne burhan ve ne de yevmi kyamette necat, kurtulu vardr. Ayn zamanda bu imanszlar firavun, haman, karun ve bey b. halef gibi dinsizlerin reisleri ile har olunacaklardr. Mlk edineceim diye urap namazlarn terk edenlerin firavun ile, mal iin terk edenlerin karun ile, riyasetten dolay terk edenlerin haman ile harolunacaklar yazlmtr. Melekler de, sabah namazn terk edenlere, ya facir; le namazn terk edenlere, ya hasir; ikindi namazn terk edenlere, ya asi, akam namazn terk edenlere, ya kfir yats namazn terk edenlere, ya mudi zayyaakellah derlermi. MESELE: Bir kfirin kfirlii srasnda ehadeti makbul saylmaz, fakat bu ehadeti mslman olduktan sonra yaparsa makbuldr de bir tariks-salat yani namaz klmayan adamn ehadeti hibir zaman kabul olunmaz demiler. (Nzhetl-Mecalis:
sayfa 89-satr 13).
Mehmed Zahid Kotku
Adem aleyhisselma ilk secdeyi yapan srafil aleyhisselmdr. smi arapa da Abdurrahman demektir. Allah Tel, bu secdesine mkafat olarak, Kuran- aziman onun alnna yazmtr. Bir secde ile bu mkafata nail olununca btn mrn ibadet ile geiren mslman muvahhidin halini tasavvur bile mmkn olamaz. Kalbi nur, gnl nur, her azas iman ve marifetullah ile dolu olacandan, yerinin de cennet ve cemalullah mahede olacanda hi de bhe yoktur. Bundan dolay eytan aleyhillane der ki: Vay benim halime! Adem oullar secde ile emrolundular secde ettiler, cennete girdiler. Ben ise secdeden mahrum oldum yerim de cehennem oldu. Onun byle hayflanmasnn kendisine hibir fayda vermeyecei malumdur. Binaenaleyh ey aziz kardeim sen bunlar iyi dinle de yolunu ona gre dzelt. Bak buraya gelen hi kimse kalmyor, buras hiretin bir geididir ona gre ayan denk al. Adem aleyhisselma meleklerin secde edip eytann secde etmemesi ile kovulan o eytana bak. Cennetin de hzini olduu halde tam krk bin sene meleklere hocalk yapm, krk bin sene yeryznde de cihad etmi, krk bin sene de (ayr) bu kadar hizmetine mkabil Allah Telnn Ademe secde et emrini dinlemediinden Allah da onun o kadar yapt ibadeti reddetmi, geri evirmi, yaptn ibadet senin olsun demi ve lanet ile birlikte kovulmutur. Vay bizim halimize. eytann bylece, 120 bin senelik emekleri boa gitmi. Bunlar yazmaktan maksad, hadiselerden ibret almak iindir. Allah Tel insan bunca saysz nimetlere gark etmitir. u grdmz varlklar mahlukatn en gzeli ve en mm-
237
238
taz olan insan iin ve insann da en mkemmeli olan mmin muvahhidler iin yaratmtr. Bunlar pek iyi dn ve Halik- Zlcelal Hazretlerinin emirlerine ve yasaklarna son derece ehemmiyet ile, riayet etmee al. nk bulunduumuz bu dnya, bizim karargahmz deil buras bir geittir. Hem de sen burada kavga ve grltlere hi de kulak asma. Sen bu dnyaya Allah bilmek ve Ona kulluk etmek iin geldiini de unutma. Bu kulluk sende olmadan dnyaya hakim olsan ne fayda. Yine skender gibi elin bo gidersin. yle ise sakn ha ne pahasna olursa olsun emrolunduun namaz ne terk et ve ne de tehir eyle. Hem de ilk vaktinde hem de muhakkak cemaat ile klmaa ok gayret eyle. yi bil ki yalnz kldn namazlar makbul-i ilahi deildir her ne kadar borcunu demi olsan dahi. nk ilk mslmanlar cemaat ile namaza ok ehemmiyet verdiklerinden ayet bir vakit namaz cemaat ile klamasalar o gn oru tutmaa ve geceleri de uyumayp ibadet ile geirmei nezr ederlermi. Ve bazlar da 25 defa o namaz tekrar klarlarm. Biz ise bunlar yapamayacamzdan namazlar vaktinde cemaat ile klmaa almamz gerektir. nk cemaat rahmettir. ok sular, byk sular pislik kabul etmez daima temizdirler, cemaat da byledir. Hele sabah ve yats namazlarn mutlaka camide cemaat ile klmaa dikkat eyle ve bahusus sabah namazndan sonra irak vaktine kadar camiinde oturur zikir ve tesbihler ile megul olup irak namazn klp kar isen ona hem nafile bir hac ve umre sevab verdii gibi rzklarn da ayana hem de pek bol olarak getirir inannz. Sonra duha namazn da brakma. O da iraktan bir iki saat sonra le namazna bir saat kalncaya kadar klnr. le ve yats namazlarnn son snnetlerini de drder rekat ola-
Mehmed Zahid Kotku
rak klarsn. Akam namazndan sonra evvabin namazn da unutma, alt rekat klmak efdaldir, iki veya drt de olur. Yatarken muhakkak abdestini tazele ve drt rekat namaz kl da yle yat. Hele gece namazlar ok makbuldr. Onu da klmaa gayret et ki, yerin cennetin en l yerleri olsun. Sakn evvelce klamadn namazlarn ihmal etme. Mutlaka hergn hi olmazsa bir gnlk namazn kaza eyle ki Hakkn sevgili kullarndan olursun. Daha ok klp borlarn erken bitirmek daha ala olur. Cennetin anahtar namaz olduu gibi kyamet gnnde ilk sorgu da namazdan olacaktr. Drst, doru, havf ve hayet ile ve huzur- tam ile klnan namaz, makbul-i ilahi olacandan sair amelleri de buna gre makbul ve drst olur. Eer namaz makbul olmad ise dier amelleri de ylece reddolunur. Namaz ayn zamanda saadet kprsdr. Bir insann namaz onu kt ve fuhu eylerden korumuyorsa onun namaznn makbul olmad anlalr. Ramazan- erifte camilerimizi enlendiren ve dolduran cemaatn ramazandan sonra namaz terk etmelerinden oru ve namazlarnn makbul-i ilahi olmad anlalmaktadr. Namaz ve orucu ne iin tutup kldklarn, daha dorusu Allah bilmediklerine almettir. Eer Allah bilerek namaz klsalar bir daha onu brakmaa imkanlar olmaz. nk iyi bilmitir ki, btn varl, shhat be hassay ki gz, kulak, burun, el ayak, akl, idrak, fehm, anlama sezme daha neler var ise onlar veren hep Allahtr. Artk byle bir zat ecelli alay sevmeyecek ve szlerini dinlemeyecek de ya kimin szlerini dinleyeceksin. Sonra bu szleri dinleyenlere de hirette ok geni, akl hayale gelmeyen cennet ve cemalllah ile ikramlar izetler var. Bak kul kyamet gnnde ilk nce namazndan
239
240
sorulur ve namazna baklr: Eer gzel ise felah bulur, eer doru ve drst deilse hsranda ve azabtadr. Efdali amal namaz, namaz, namaz sonra da cihaddr buyurulmu. Hele gece klnan iki rekat nafile namaz ve sabah namaznn snneti dnya ve dnyann iindeki her eyden, altn, gm ve sair maddeleri de dahil olduu halde hepsinden efdaldir. Zira dnya ve dnyann iinde neler varsa hepsi fanidir amma ibadetlerin hepsi de bakidir. Baki olan; elbette fanilerden efdal ve ldr. Onun iin sen mutlaka namazn cemaatla klmaa gayret et. Hele sabah ve yats namazlarnda bulunmayanlar mnafklardan addedilmitir. (etTergib-vet-Terhib: C: 1/s. 264 kesreti cemaat).
yi bak, Hz. mer gibi adil bir hkmdar bir namaz cemaatla klmay karm da yz bin dirhem kymetindeki arazisini tasadduk etmi. Olu Abdullah da eer bir vakit cemaat karrsa bir gn oru tutar ve bir gece de sabaha kadar ibadet eder ve bir kle azad edermi. Baz bahtiyarlar da eer bir cemaat karrlarsa onu tam yirmi be kere tekrar klarlarm ki ayn cemaat sevabn alabilsinler. lk safta yer almaa al yani camie erken gir ve n safta yerini al. nk meleklerin duasna mazhar olursun. Hem sa-
bah namazn cemaatla klmak yani
dnyann ve iinde neler varsa hepsinden efdaldir. Bir de evlerde cemaat ile klnan namazlarda cemaat her nekadar ok olsa dahi camide klmak daha evla ve layktr. Bir hikaye nakl ederler ki: Ebu Bekr Hazretlerinin drt yz devesi ile krk klesini hrszlar, ekyalar almlar. Huzur- peygamberiye gelince:
Mehmed Zahid Kotku
-Ya Eba Bekr seni mahzun gryorum, deyince o da vakay haber verir. Reslullah cevaben: - Ben zannettim ki ya Eba Bekr namazn ilk tekbirine eriemedin kardn: Hz. Ebu Bekr: - Ya Reslullah o ilk tekbiri karmak o kadar iddetli mi? deyince. Buyurmular ki: Yeryz deve ile dolu olsa - dier bir rivayette: Namazn ilk tekbirini karmak 999 gen cennet develerini zayi etmek gibidir denmi. (Nzhetl-Mecalis/C: 1/95). brahim Edhem Hazretleri cennetteki refikn grmek istemi. Ryasnda Selame isminde siyah bir kadn olduunu ve yerini de sylemiler. Gitmi bulmu, koyun gdyormu. Selam vermi. O da aleykesselm ya brahim Edhem demi. brahim Edhem: - Benim brahim Edhem olduumu sana kim bildirdi? deyince kadn: - Benim hirette senin zevcen olacam sana bildiren Allah, seni de bana bildirdi demi. O zaman brahim Edhem ondan bir nasihat istemi. O hatun da: - Gece namazna devam eyle demi. nk gece namazlar kulu Halikna sl eyler, muhabbet iddia eden kiiye geceleri uyumak haramdr demi. Cemaat karmak ve gece namazlarna devam edememek iledii gnahlar sebebi iledir demiler. Gece ve seher vakitlerinde uyank olup ibadet ile megul olanlarn gnllerini nur ile doldururum buyurmu. bn-i irin diyor ki: Eer ben cennet ile iki rekat namaz arasnda muhayyer klnsam iki rekat namaz ihtiyar ederim.
241
242
Zira namazda Hakkn rzas ve muhabbetullah var. Cennette ise benim nefsimin rzas ve muhabbeti var. Onun iin gerek gece namazlar ve gerekse irak, duha ve evvabin namazlarnn fezaili pek oktur. Bir tanesini Ebu Bekr radyallahu anh rivayet eder: - Akam namazndan sonra iki rekat nafile namaz (ki, evvabin denir) konumadan klanlar Allah hazire-i kudste iskan edecektir. Drt rekat klarsa hacdan sonra tekrar haccedenler gibi. Eer alt rekat klarsa elli senelik gnahlar mafiret olunur buyurulmu. Sen sakn bunlara itiraz edeyim deme. Ebu Sleyman ed-Darani der ki. Eer geceler olmasa ben dnyada kalmak istemezdim. Yani gece namazlar iin dnyada kalmay istediklerini anlatmak istemiler. Sleyman aleyhisselmn annesi, Sleyman aleyhisselma diyor ki: Ey olum geceleri uykuya ok etme. nk geceleri ok uyumak kyamette insan fakir brakr. Onun, iin hi olmazsa geceleri iki rekat namaz klmay ihmal etme. Cenab- Hak Musa aleyhisselma vahy buyurmular: u koca dalarn sana dua etmesini sever misin? - Evet. - yle ise duha namazn terk etme. Hz. Enesin Efendimizden rivayetinde ise: Her kim duha namaznn ilk rekatnda Fatiha ve Ayetel Krsiyi on kere okur ikinci rekatta ise Fatiha ve sure-i hlas on kere okursa Allahn rzasn kazanm olur. Sonra duha namaz rzk da celb eder. akiki Belhi der ki: Biz be eyi, be eyin iinde bulduk:
Mehmed Zahid Kotku
1 - Kabirdeki nuru gece namazlarnda bulduk. 2 - Mnker ve Nekire cevab, Kuran okumakta bulduk. 3 - Srattan gemeyi, sadakada bulduk. 4 - Kyametteki susuzluktan kurtulmay da, oruta bulduk. 5 - Rzklarmzdaki bereketi de, duha namaznda bulduk. Duha namaznn efdali sekiz rekat olup ekserisi 12 rekat kadar klar. Vakti, irak vaktinden le namazna bir saat veya krk be dakikaya kadar devam eder. Baknz nafile namazlar iin kaza olmaz, lkin, bu duha namaznn kazas mstehab olur demiler. ster gecede, ister gndzde, hatta ikindiden sonra da klnabilir diyenler de olmu. Her halde ehemmiyetine binaen denmitir. Yoksa ikindiden sonra nafile namaz olmaz. (Nzhetl-Mecalis: C-1/101). mam Ahmed Hz. bu namaz 38 rekat olarak klarlarm. Vay bizim halimize Cenab- Hak fazl- keremi ile bizleri de sevdikleri abid, zahid, mttaki kullarndan eylesin. Amin! Bunlar okumaktan ve yazmaktan maksat, okunan eyleri tatbik edebilmektir. Yazmaktan gaye de, tabii kardelerimizin de bu faziletleri iktisab edip Hakkn sevgili kullar arasnda yer almalarn temine vesile olmaktr. Zaten bu bahis Hak sevgisinin lzumuna ait idi. Fakat hadisi erifin bahs ettii namaz, oru, zekt da yine bu sevgiyi celb iindir. Ormanl yerlere ve ekseriyyetle yksek dalara her zaman yamur ve kar ok yaar hatta yaz zamanlarnda bile bol bol kar bulmak mmkndr. te ibadetler de insanlarn ykselmesine bylece sebeb olurlar da daima rahmeti ilahiyyenin gnllerine inmesi dolays ile nur olurlar ve bu suretle hem kendilerine ve hem de bakalarna faydal olurlar. Bu nur sayesinde, hakk grmek, bilmek ve sevmek devlet ve erefine de nail olurlar. O zaman
243
244
Hakkn en bahtiyar kullarndan olurlar.Tabii bunu hepimiz isteriz lkin bu istenilen ibadetleri layk vech ile yapmak pek de kolay bir ey deildir. Bizlerin ekseriyyetle ibadetleri hep taklide dayanmaktadr. Mesela, anamz, babamz ve etrafmzdaki insanlar klyorlar biz de klalm der ve klarz. Pek gzel lkin, asl insan kendini her ite olduu gibi din ilerinde de taklitten kurtarp, Hakka ibadetin lzumuna tam bir bilgi ve kanaata sahip olarak inanmaldr. Byle bir ibadet daimi olur. Sahibinin gerek ibadetlere ve gerekse Hakkn yasaklarna kar ok saygl olduu grlr.Halbuki taklidciler ramazanlarda olduu gibi orucu tutarlar, namazlar da klarlar bayramdan sonra da hepsi biter. te bu tam bir taklitciliktir. Zavall henz Allahn tanmam ve bilememitir onun iin sevgisi de dilindedir, iine ilememitir. Biraz zihnini yorsa, kafasn iletse okumu olmasa bile Veysel Karani, Behlller, Kars vilayetindeki Ebul-Hasenil-Harkani ve emsali veliler, kutuplar gibi ki bunlar ekseriyyet ile okuma yazma bilmezler, mmidirler- hep Hakka ibadet gnllere doan k ve feyiz ile yaparlar. Bunlar da balca tefekkrler ile Hakk idrak ve bilerek severek, ak ve muhabbet ile yaplan ibadetlerdir. Hak Tel o zaman onlar, abidler, zahidler, mttakiler zmresine dahil eder ve sever. O da sevdi mi i bitmitir. Cenab- Hak cmlemizi sevilen ve Hakk seven ve ona can bala muti olan kullarndan eylesin. Amin! Namaz gnde be defadr, Namaz btn dinlerde vardr, Namaz, Hak ile mahlukun arasnda bir badr, Namaz bata olarak Allaha ref olunan bir ibadettir, Namaz ayn zamanda sladr,
Mehmed Zahid Kotku
Namaz farzlarn en ehemmiyetlisidir, Namaz Allahn kullarna ilk farz kld bir ibadettir, Namaz dinin de direidir, Namazdan ilk sorgu olacaktr, o iyi ise dier ameller de kabul olunur, Namaz hatalar yok eden, dereceleri ykselten, en hayrl ameldir. Namaz dertlere ifadr. Namaz klana Allahn vadi vardr. Cennete koymak. Namaz ile Allah Tel meleklerine mbahat eder ve Allah Telya kurbiyyet vardr. Namaz Allah Telya mnacattr. Namazda Allah Tely zikir, tesbih, salat, selm, tazim ve tekrim vardr. Namazdaki amine melekler de itirak eder. Namaz musalliyi fenalklardan ve gnahlardan korur. Namaz musalliyi kt huy ve ahlklardan ve mezmum sfatlardan da temizler, Namaz klann bana btn hayrlar, iyilikler, rahmetler yaar, Namaz, musalliyi kurbiyyet makamlarna hazrlar, Namaz, dnya ve hirette sahibine nurdur, Namaz, kabirde dahi sahibinden ayrlmaz sahibine aktr, Namaz, sahibini cehennem ateinden de korur. Namaz, kyamette halik (mahlukat) secde iin emrolunduklarnda hemen secde eder,
245
246
Namaz klan Resui-i Ekrem Efendimize refik olur ve Rabbl-zzeti grmeye mstehak olur. Namazda huzur ve huua ok dikkat lzmdr, Namaz takliden deil, Allahn emridir diyerek klmaldr, Namaz terk edenlere veya tehir edenlere ac azablar vardr, Namazn nafileleri de vardr: rak, duha, evvabin gece yatarken, gece vakti teheccd. Sakn bunlar da brakma. Namaz, Halik- Zl Celalin kulunu sevmesine sebebtir, Teravih namaz, 20 rekattr. Medineliler krk iki rekat klarlarm. stihare namaz iki rekattr. Kl ve duasn okuyarak yat. Lkin istiharem iyi kt veya iyi kmad diye iini brakma. stihare yapmak snnettir. Bugn efdal olan maveredir. Hacet namazn kl ve Allaha yalvar. Tesbih namaz drt rekattr. 300 tesbih ile klnr. Muhakkak ren ve kl. Tevbe namazn da brakma. Abdest aldktan sonra da iki rekat namaz kl. Camie girince Tahiyyetl-Mescid denen iki rekat namaz terk etme. Sefere giderken ve seferden gelince ikier rekat namaz unutma.
Mehmed Zahid Kotku
Cuma namazna ok ehemmiyet ver. Mutlaka gusl abdesti al temiz amar ve elbise giy, kokular srn. Namazdan sonra dualarn iyi ve dikkatli yap.
247
Sabah ve ikindiden sonraki zikirleri unutma ve ihmal de etme. Dier vakitlerdeki zikirlerin de ayrca olsun. (Bu ksm Halebli Siracddinin kitabndan ksmen ihtisar edilerek nakledilmitir). Rabiatl-Adeviyye Hatunun bir gn namaznn secdesinde yourduu hamurun mayas olup - olmad hatrna gelmi de gece ryasnda cennetteki kknn kubbesini yklm grm. mam Gazali, hyau ulumiddinde der ki: Bir kii bahesinde namaz klarken meyvelerin gzelliini hayran hayran seyrederken namazn rekatlarn arm ve bunun iin o bahesini vakfetmi. Osman b. Affan da 50 bin dirheme bey etmitir. Her kim namazn huzursuz klarsa, gafil musallidir, derler.

tesbihini de dilinden eksik etme. (Nzhetl-Mecalis; cild: 1-/103).
248
ORU
slamn ikinci sehmi, nasibi ise oru idi. imdi biraz da ondan bahsedelim. slamn art malum olduu zere betir: Namaz, oru, hac, zekt, kelime-i ehadettir. Bunlarn farzyyeti Kuran ile sabittir. nkar eden slamdan kar, mrted olur. Artk kestii bile yenmez, nikah da batl olur, btn ibadetleri de yanar, kendisi tevbeye davet olunur. ayet tevbe etmezse katli de vacip olur diyenler olmu. Yukardaki hadisi erifin ikinci ksm oru ile ilgili idi:

(Terib-Terhib: C: 2/85).
slamn binas be esas zerinedir: Hadisi erifte ise bunlarn zikr edilmitir. Hac, herkese nasib olmaz, bir ok artlar vardr: Zengin olmak, salam olmak, yollarn emin olmas. Bunlar da her zaman mmkn olmayan eylerdir. Kelime-i ehadet ise mslmanln artdr. Mslman olduktan sonra en mhim ey namaz sonra oru sonra da zekttr. Namaz dinin direi, oru ruhun direi ve gdas, zekt ce-
miyetin direidir. Yani namazsz din duramaz, orusuz da ruh duramaz, zektsz da cemiyet duramaz, yklr. Direksiz binalarn ykld gibi. Burada direk tabirleri tebihidir. Oru, ruhu besler, yemeklerin cesedi besledii gibi. Yemek yenmeyince yaamak nasl mmkn olmazsa, orusuz ruhlar da bylece yaayamaz manen yklr ve lr artk ie yaramaz olur belki de zararl olmaa balar. Zira manen lp ie yaramaynca hayvan misali bir mahluk olur ve belki daha dk olur. Zira ayet-i celilede maktadr. Halbuki orucun maddeten de vcutlara faydalar, la yuad ve la yuhsa kabilinden saylmakla bitmeyecek kadar oktur. Evvala; insan ve mslman, sabra alr. Sabr ise dinin yarsdr. Sonra nimetlerin kadrini renip iftar edince de kr eder, bu da, dinin yarsdr. Sonra kanaata alr, bu da tkenmez bir hazinedir. Sonra yiyemeyen zuafay dnr, merhamete gelir, onlara yardm bor bilir. Bu da insanlarn dolays ile birbirlerini sevmee vesile olur.
Muhabbetten Muhammed oldu hasl Muhammedsiz muhabbetten (dinden) ne hasl?
tabiri kullanl
Sonra orulunun shhat daha muntazam ve daha dayankl olur, vcudunda pis mikroplar yaayamaz. Vakti ile Cezayirde kan bir sri hastalkta hep dinsizler ve kfirlerin ld grlm, buna mukabil orada yaayan mslmanlarn bundan muaf olduklar ve sebebinin de oru olduu bilahere hayvanlar zerinde yaptklar tecrbelerden anlalmtr. Bugn bile sigaraya mbtela olanlarn hastalklarn tedavisi ok mkl olmakta, sigara imeyen mslmanlarn da bun-
250
dan mstesna olduklar tahakkuk etmitir. Ne yazk bu sigara ve ikiyi kullanan mslmanlara. Cemiyete ve devlete yaptklar zarardan baka shhatlarna da en byk zarar kendi elleri ile ilemi olmaktadrlar. Ne kadar taaccub olunacak bir eydir ki bugn Amerikada bulunan ve drt milyon kadar Hormon dedikleri millet, kavim, sevi olduklar yani hristiyan olduklar halde merubattan hibirisini hatta ne ay ve ne de kahveyi kullanmamakta olduklar ayan- dikkattir. kilerin her nevi onlarca da yasaklanm ve haram klnmtr. Bu Hormonlar buna ok dikkat ederler ve hatta kazanlarndan yzde onunu kendi arzular ile -kanunen deil- dini vazife bilerek kiliselerine teberr etmekte olduklar da iitilmektedir. Buna mkabil biz mslmanlarn dinimize olan riayetsizliimiz dorusu ok acnlacak bir haldir. Cenab- Hak hepimize uyanklk versin. Dinimize sayg, hrmet ve bilgilerimizi de artrsn. Bu saygszln balca sebebi ise Halkmz olan Allahmz bilmemekten neet ettii pek aikardr. Zira Allahn bilen bir mslman bunlarn hi birisini yapamaz ve yapmasna da imkan yoktur. Cesed, bu alemin mahsul ruh da mn leminin mahsuldr. Ruhsuz cesedin hibir eye yaramadn bilmeyen yoktur. Binaenaleyh asl itibarn ruha olmas lzmdr ki, cesedin varl ancak ve ancak onun ile kaimdir. Oru da bu ruhu besler ve gelimesine sebeb olur. Onun iin senin en mhim vazifen cesedi deil, bu ruhu beslemek olsun. Sana bir ufak numune vereyim: Ashab-i kiramdan Talha radyallahu anh - ki hemen her camide ismi vardr. Bu zat, btn sene oru tutar, yalnz bayramlar mstesna olmak zere. Harplerde de en byk eca-
Mehmed Zahid Kotku
at gsteren bu zattr. Hatta Uhud muharebesinde tam seksen yerinden yara ald halde: FEDAKE EB VE MM YA RESULULLAH deyip Cenab- Peygamberin nnde Onu mdafaa etmitir. Bunu bugn kim yapabilir. te bu fedakarlk ancak, imann kuvvetinden ileri gelmekte olduunda hi bhe yoktur. Eer oru insan zaif drr diye dnrsek pek byk hata etmi oluruz. Evet belki oru insan biraz zayflatm olsa bile iman ve maneviyyat ok kuvvetlendirir ve bu sayede ok kuvvetli bahadrlarn, pehlivanlarn yapamayaca ileri yapmaa muvaffak olurlar. Onun iin sen sakn orutan korkma ve hem orucu yalnz cesedine tutturma, ruhun da orulu olsun. Yani orulu olduun vakit kimse ile kavga, grlt etme ve kimseyi de incitme ve darltma. Orulu olduun zaman ibadeti artr. rak, duha, evvabin ve gece namazlarna da ok ehemmiyet ver. Malumdur ki, vakitler yel gibi, su gibi akp gider. Binaenaleyh, en mhim mrn boa gitmesi kadar gnah ve gaflet tasavvur olunamaz. Bak mevlid sahibi Sleyman elebi ne diyor:
Her nefesde Allah adn di mdam Allah ad ile olur her i temam
251
Bu szler ne kadar deerli szlerdir. Fakat biz mevlidi dinleriz de ne demek istediine ehemmiyet vermeyiz. te yalnz ramazanda deil sair gnlerde de oru tutmak ok faydaldr. Mesela: Haftann pazartesi, perembe; aylarn 13, 14, 15, ci gnlerini ve mbarek kandil gnlerini frsat bilip oru tutmaldr. Gnn uzun ve ksal hi fark etmez. nk gn 24 saatten ibarettir. Gnde bir kere veya azami
252
iki kere yemek insana hem kafidir, hem de faydaldr. Binaenaleyh her zaman oru tut ve Hak huzurundan ayrlma. ayet birisi senin cann skacak birey yaparsa, onu, skunet ve sabr ile karla, cevap verip bana belay satn alma ben oruluyum de ge. Byle bir orucun sevabn takdir etmek kimsenin elinden gelmez. Zira oru ayn zamanda kalkandr. nsan dnya ve hiret azablarndan korur. Bir de orulunun aznn kokusu bile kyamet gn ind-i ilahide misk kokusundan daha gzeldir. Bunun ne demek olduunu ancak ehlullah anlar. Yemesini, imesini, uykusunu, zevkini, ailesi ile cinsi mnasebetlerini terk ve herkese hsn-i muhabbet ve meveddet ve muavenette bulunmas hep Allah Telnn rzasn kazanabilmek iindir ve bundan daha byk ne olabilir? Bir de iftar vakti orucunu bozarken ve ruhunu Hakka teslim ederken veya kyamet gnnde Hakka mlaki olduu zaman grecei ltuf ve ihsanlarn hayran olarak kim bilir artk ne kadar sevinecek ve keke her gn oru tutsa idim diyecek. Sonra cennetin bir kaps vardr ki adna: REYYAN denir. Orulular cennete bu kapdan girerler, bakalarn buradan sokmazlar ve kaplar kapanr ve bu kapdan giren kimseler bir daha susuzluk grmezler. Zira itii su artk onun susuzluunu gidermitir, bir daha suya ihtiyac olmaz. Gazalara gidenler ganimet sahibi, mal sahibi olurlar. Oru tutanlar da shhat sahibi olurlar. Ticaret iin sefere kanlar da zengin olurlar. Bir de oru, sahibi ile cehennem atei arasnda bir kaladr. O, sahibini cehenneme girmekten de korur. Oru, orulular iin kyamet gnnde efaat edip: Ya Rabbi bunlar senin rzan iin yemelerini, imelerini, ehvetlerini terkederek oru tuttular bunlar bize bala der.
Mehmed Zahid Kotku
Kuran da Kuran okuyanlara: Ya Rab bunlar gece uykularn ve gndz ilerini brakp senin kitabn okumak ile megul oldular bunlar da bize bala diye efaat edecekdir. Bunlarn efaat da, Pegamberimizin efaati gibi reddolunmaz, kabul olunup mafireti ilahiyyeye mazhar ve cennete dahil olurlar. Hele u ltfa baknz: Bir kimse nafile olarak bir oru tutsa sonra yer dolusu altn tasadduk etse, bu orucun sevabna eriemez, denmi. Bu sz orucun kymetini bize anlatabilmek iin olsa gerek. Hz. mameden rivayet olunduuna gre: - Ya Reslullah bana bir amel buyurunuz, demiler. O da: - Oruca devam ediniz, muhakkak onun misli yoktur buyurmu. Tekrar ben dedim ki: - Ya Reslullah bana bir amel buyurunuz.Buyurdular ki: - Oruca devam ediniz nk onun misli, dengi yoktur: Yine ben tekrar: - Ya Reslullah bana bir amel buyurunuz dedim. Buyurdular ki: - Oruca devam ediniz, zira orucun misli yoktur. Bunun iin Ebu mamenin evinde ocak yanmaz ancak misafir bulunduu zaman ocak yanard. Yalnz dikkat edilecek mhim bir ey varsa o da orucu layk vech ile tutmaktr. Byle tutulan - gerek farz ve gerekse nafile - orular sahibini hem cehennemden korur ve hem de cennete idhal eder. ayet byle oru tutamazsa bu orucu ona ancak a kalma ynnden fayda salar. Zira:
253
254
Nice oru tutanlar vardr ki ona sadece al kalmtr, nice gece ibadet edenler vardr ki yanna sadece uykusuzluu kalmtr. buyurulmutur. Gzelce tutulan her bir orucun iftar annda yaplan dualar da katiyyen reddolunmaz. Hele ramazan aynda bir gece vardr ki ona Kadir Gecesi denir. Her kim bu gece orucunu tutar teravih namazn da dier namazlar ile birlikte klar ve bunu da iman ve sevabn da Allahtan bekleyerek yaparsa gemi gnahlar mafiret olunur diye Buhari, Mslim,Ebu Davud, Nesai ve bni Mace de muhtasaran nakil buyurmulardr. Ramazanda orulu kimseye be haslet verilmitir ki, bunlar baka mmetlerin hi birisine verilmemitir: 1 - Orulunun aznn kokusu ind-i lahide misk kokusundan daha gzeldir. 2 - ftar edinceye kadar melekler bile ona istifar ederler, mafiret taleb ederler: 3 - Cenab- Hak cennetin hergn ziynetini artrr. 4 - eytanlarn inadkrlar balanr. 5 - Son gecesinde btn orulular mafiret olunurlar. Rahmet-i lahiyye o kadar genitir ki, onu tasavvura beerin gc yetmez. te Allah Tel Hazretlerinin yine rahmetindendir ki: Be vakit namaz aralarndaki hatalar, cumadan cumaya olan hatalar da cuma gn, ramazandan ramazana kadar o sene iinde ilenen gnahlar afv eder.
Mehmed Zahid Kotku
Yalnz u kadar var ki bu mmin ve mslim kii byk gnahlardan saknm olsun. Kaib b. Ucre radyallahu anh der ki: Reslullah sallallahu aleyhi ve sellem hutbe irad etmek zere minberin hazrlanmasn emrettiler. Biz de hazrladk. Birinci basamaa ktklar vakit Amin dediler. Sonra ikinci basamaa knca yine Amin dediler. Sonra nc basamaa knca yine: Amin buyurdular. Vaktaki hutbeden indiler. Ashab: - Ya Reslullah biz senden bugne kadar iitmediimiz bir ey iittik? Buyurdular ki: - Cibril aleyhisselm bana arzeyledi ve dedi ki: Uzak olsun o kimse ki ramazana eriir de mafiret olunmaz. Ben de amin dedim. kinci basamakta ise: Uzak olsun o kimse ki senin ismin anlr da sana salat selm getirmez. Ben de amin dedim. nc basamaa ktm zaman: Uzak olsun o kimse ki yal ana ve babasna veya birisine eriir de cennete, dahil olmaz. Ben de amin dedim. Yani ana ve babasnn rzasn ve hayrl dualarn alamaz ve belki onlar incitir de bu suretle cennete giremez. Bunlar dua mesabesindedir. Yani ramazana dahil olan mutlaka mafiretine vesile olacak hayrl ileri ilesin ve hayrsz ilerden de uzak olsun. Ben de tabii bu duaya amin dedim. kincisi de Peygamberimizin ism-i eriflerinin anld her zamanda ona salat selm getirmek mmetin vazifesi iken bunu yapmayan Allah uzak etsin dedi ben de amin dedim. ncs ise, ana ve babaya son derece saygy izah eklinde olup, gaflete dp onlar incitmekten Cenab- Hak cmlemizi muhafaza buyursun.Amin!
255
256
snf insan vardr ki bunlarn dualar katiyyen reddolunmaz: 1- Orulunun iftar vaktine kadar yapt dua. 2 - Mazlumun duas, ta ki kendisine yardm olununcaya kadar. 3-Misafirinki, evine dnnceye kadar. Bunlarn dualar ind-i ilahide makbuldr. Frsat karmamak byk bir kazantr. Ramazan- erifte zikrullaha devam edenler hem mafiret-i lahiyyeye mazhar olurlar, hem de ihtiya sahipleri Cenab- Haktan ne gibi ihtiyalarn isterler ise onlara da istedikleri kamilen verilir buyurulmutur. Sonra ramazan orucunu tutup gece teravih namazlarn da ifa eden iman ve ihlas sahipleri gnahlarndan analarndan doduklar gn gibi gnahsz karlar. Bir hadiste yle bir vaka var pek ho. Bir adam sallallahu aleyhi ve selleme gelip: - Ya Reslullah sen grrsn ki ben Allah Telnn birliine ve senin risaletine ehadet ederim. Ehed enla ilahe illallah ve enneke Rasulullah dersem, be vakit namaz da klarsam, zektm da verirsem, ramazan orucumu da tutarsam ve gece teravihlerini de kaim olursam ben kimler ile olurum? deyince. Res-i Ekrem Efendimiz cevaplarnda: - Sddklardan ve ehidlerden olursun buyurdular. Leyle-i Kadr bizim kadir gecesi dediimiz gecedir. Kim o geceyi iman, ihtisab ve ibadet ile geirir ise gemi gnahlar mafiret olunaca gelecek gnahlarnn afvna da iaret
Mehmed Zahid Kotku
buyurulmutur. Ayrca ayet-i kerimde kadir gecesi bin aydan hayrldr buyurulmutur. Bir mr boyu demektir. Her kes bu kadar yaayamaz. Bu byk devleti gaflet edip karan ve ramazan- erifte orucunu yiyen bedbaht kii sonra akl bana gelip de, btn mr boyunca oru tutsa zrsz ve hasta olmadan yedii bu bir orucun denmesi mmkn deildir. Halbuki oru tutup da gne batmadan orularn bozanlarn azablar da ok iddetli olacandan bahusus ehir dnda ky veya yaylalarda yaayanlarn ok dikkatli olmalar lzm gelir. Her ne kadar saatlar ve takvimler olsa da, itibar gnein gaybubetinedir, ihtiyat elden brakmamak lzmdr. Bununla beraber herhangi bir kii ramazan- erifte, gerek misafir ve gerekse hasta olsun orucunu alenen yemesine katiyyen cevaz yoktur. Malesef bugn mslmanm deyip de orucunu alenen yiyen kimsede acaba iman bulunur mu? Heyhat! Bir vakitler hristiyanlar bile mslmanlarn oru aylar gelince kendileri de sokakta ve mslmanlarn yanlarnda birey yemezler, sigaralarn dahi imezler ve ocuklarna da sk skya tenbih ederlermi ki: Sakn mslmanlar orulu olduu zaman, terbiyesizlik yapp da onlarn yanlarnda bir ey yemeyiniz. Bir gn bir hristiyan ocuu naslsa ramazanda mslmanlarn bulunduu bir mahalde bir eyler yemi. Bunu gren babas ocuunu terbiye iin dvm ve bir hafta sonra da zavall adam lm. Bir cemaat grmler ki adam cennette. Demiler ki: - Nasl oldu da cennete girdin? Cevaben demi ki: - Olumu ramazanda mslmanlarn yannda bir ey yerken grmtm de kendisini ikaz iin dvmtm. Bunun zerine Allah bana iman nasib etti ve imdi de cennete koydu.
257
258
Mide ayn zamanda hastalk, dert evidir. Alk ise ilacn badr. Btn dertlerin ba mideyi doldurmaktan ve bir de souktan ileri gelir olduu herkese malumdur. Alk ile zaman zaman mideyi dinlendirmenin en iyi yolu oru tutmaktr. Tecrbeler ile Sabittir ki ilalar ile ifa bulamayan zavalllar eer oru tutsalar veya pehriz edip ok az ve hafif sebzeler ile idare etseler pekabuk iyi olacaklarn kitaplarda yazmlar. Hatta Almanyaya kadar giden bir hastaya Alman doktorunun orucu tavsiye ettii ve hastann da az bir zamanda iyi olduu Terib-Terhib in ikinci cildinin l09. cu sayfasndaki erhte kaytldr. Tabii, baz hastalklar beslenmek ister, onlar da mstesna olanlardandr. kinci bir oruda: Ramazandan sonraki evval aynda tutulan alt gn orucudur. nc bir oru da: Kurban Bayramnn ilk dokuz gnnn orucudur ve bu orucu kurban eti ile bozmaldr. Drdnc oru da: Muharrem aynn ilk on gndr. Kurban bayramnn arefesinde tutulan oru, bir evvelki bir de sonraki iki senenin gnahlarna keffaret olur. Muharrem orucu da gemi bir senenin gnahlarna keffarettir. Sonra arefe gn tutulan orucun bir oruca bedel olduunu da unutma. Sonra aylarn orucu gelir ki, bunlar da tutmaktan kanma. Hem de keffaret orucuna niyyet edersen daha iyi etmi olursun. Beinci oru ise: Her haftann pazartesi ve perembe gnlerinin orularn tutabilmektir ki, pek efdaldir. Hele ayn 13, 14 ve 15.ci gnlerini mmknse hi brakma.
Mehmed Zahid Kotku
Sonra kandiller gelir. Arkasndan aylar gelir. Ramazan gider amma orular gitmez. Hemen Cenab- Hak cmlemize hidayet ve tevfik ihsan buyursun da daima huzurda edep ile oturup kalkmak, grp konumak nasip eylesin. nsan hayvann gemini brakt zaman nasl ban alr giderse insan da tpk byledir. badetlerden ayrlr ayrlmaz kudurmu bir canavar gibi iki tarafna saldrr. Binaenaleyh sen oruca iyi sarl. naallah gnn birinde sen de tekemml eder hem beeriyyete faydal bir kii olur hem de Cenab- Hakkn makbul bir kulu olursun.
259
Oru Hakknda Nabinin Syledikleri:

Savmdr afv- Hdann sebebi Savmdr her amelin mntahab Savm ise saim olur ehl-i visal Samediyyette bulur hsn-i hsal Tard olur savm ile blis-i lain Ram olur serke olan nefs-i hain Savmdr ehvet-i katn klc Saimin nefsine malik klc Savm saimden eder sarf-i heva Her iin daine savm oldu deva Savm eder tenkih cmle cesedi Savm eder tezkiye her nefs-i bedi Savm ile etse teeffi merda; Verir Allah ona elbette ifa Melee benzer savm ile saim Olur ol taat Hakka daim Fahr eder savm-i ibad ile hda Eder ecrini niheyetsiz eda. Savmdr bendenin ala alemi
260
Hak ann iin der: Savmke li Savm ile saim olur nefse gaza Olur ann ile keramete seza Ere her taata dest-i husema Savmdan almaya bir ey gurema Hfz eder savm kyamette hda Eder ashabna ecrini at Feth olur saim iin bab- rza Reddolur nazil olan hkm-i kaza Saime savn olur nre hicab Savm alr saim iin cennette bab Savm ile terk-i siva iki cenah Bu yola bunlar ile oldu revah
Oru hakkndaki malmatlar her halde ilmihal kitaplarndan okumak renmek lzmdr. Oru Allah Telnn emridir namaz gibi. Biz ancak orucun baz faziletlerini ve tutulmasnn lzumundan bahsettik. Tutmayanlarn gnahlar ok byktr. nanmaz da tutmazsa ona o zaman mslman demek doru olmaz. nand halde zr de hastal da ve misafirlii de yok iken tutmayanlarn cezalar ok ardr. slam dini batan sona kadar hep edeptir. Edepli bir mslmann ramazan erifte velev ki zr dahi olsa hasta da olsa, yolcu da olsa her halde orucunu aka yemesine imkan yoktur. nsan yemek vaktini karmak ile veya terk etmek ile hibir ey zayi etmez ve insana hi de zarar olmaz. Onun iin sabrl ol, korkma, mlkn sahibi Allah sana grlmedik lutuflar ve ihsanlar da bulunur da sen de hayran olursun. Oru ruha safa, akla gda, cesede ifadr. vesselm.
Mehmed Zahid Kotku

261
ZEKAT
Hadisin nc ksm olan zekttan biraz bahs edelim:
Zekt slamn kprsdr. Namaz, oru gibi zekt da farzdr, inkar kfr muciptir namaz ve oru gibi. Zekt ayn zamanda cemiyetlerin de direidir namaz dinin direi, orucun da ruhun direi olduklar gibi. Namazsz din olmad gibi namazsz mslmanlk ta olmaz. Orusuz da, mslmanlk olmaz. Binaenaleyh, zektsz da hem mslmanlk olmaz hem de zektsz cemiyetler de yaamaz, payidar olmaz. Mslmanlk fertlerin dini olduu gibi ayn zamanda cemiyyet ile yaanan bir dindir. Onun iin namazlarn evde tek bana klnmas yerine cemaat ile klnmas emrolunmutur. Cemaat iin cami lzm, cami iin imam ve mezzin lzm. Bunlarn yetitirilmesi iin okullar lzm, bunlar ya-
pacak mhendisler lzm. Cemiyetin shhatn koruyucu doktorlar, hekimler, cerrahlar lzm, hastahaneler lzm. Bunlar yetitirecek okullar lzm. Memleketin mdafaa ve muhafazas iin ordular lzm bu ordularn ihtiyalar olan lt ve esliha, top tfek, uak ve saire lzm. Bunlarn tedariki iin para lzm, bu paralarn tedariki iin cemiyetler lzm ve bu cemiyete yardm edecek kimseler lzm ve saire. te mslmanllk, bunlarn hepsini zektta toplam. Hem fakir fukarasna el atrmaz, onlarn her zaman yardmnda bulunmay vazife sayar. Hem de daha bunun gibi binlerce ihtiyac karlyacak messesenin zekt messesesi olduu malumdur. Halbuki bugn bunlarn yerlerini eitli vergiler almak sureti ile karlamak ise bunun da matluba kafi gelmediini ve bu sebeb ile Avrupa veya Amerikaya milyonlarca deil milyarlarca borcumuz olduu anlalmaktadr. Bu da bizler iin dorusu hem ayp hem de ok irkin ve hem de pek byk silinmez bir lekedir. Peygamberimizin kimseden bir ey istememesini emrettiini duymayan yoktur. Bu dilenecilik, isteme, hem r hem de tembellik alameti deil de nedir. Baknz hepimizin bildii bir ey: Bizim balarmz vardr, orada hereit meyve ile bir de zm yetiir. Her ktk bir ok salkm zm yapar ve bazan da evlerde asmalar olur, yzlerce salkm zm olur ve etrafa dallar da uzanr. Kyl karde zmleri topladktan sonra bir de onlarn budama zaman vardr. Bahelerine dalr, o canm zm ktklerinin uzayan dallarndan bilgileri nisbetinde keser budarlar. Onlara birisi: Amca niye kesiyorsun, brak ta gelecek sene daha ok zm alrsn dese: Cevaben:
Mehmed Zahid Kotku
- Olum eer imdi bunlar budamaz ve kesmez isen gelecek seneye hava alrz. Zira bu kk bu kadar dallar besleyemez ve dolays ile hem zm az olur ve hem de ie yaramaz, ufak taneli ve kk olur. Binaenaleyh iyi olmas iin bunu budamak mecburiyyetindeyiz. Ey muhterem karde sen de, bundan ders alabilirsen ne mutlu sana. Allahn emri olan zekt her sene muntazaman ehli olan fukaraya ver ki Allah da sana daha ok ve daha iyisini versin. imdi sana biraz hadis kitaplarnda zekt hakknda yazlan bilgilerden bazlarn bildirmee alacam, Terib - Terhib in birinci cildinin 5l2. ci sayfasnda. Kitabs -Sadaka bahsinde Buhari - Mslim ve sair muhaddislerin beyanna gre Hz. bn-i mer radyallahu anhma yle buyurmaktadr: Cenab- Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem hazretleri buyuruyorlar ki: slam be esas zerinde kurulmutur: Birisi ehadet kelimesi ki: Ehed en la ilahe illallah ve ehed enne Muhammeden abdhu ve resulhdr. kincisi, namaz ikamedir. ncs, zekt ikamedir. Drdncs, hacc ifadr. Beincisi, ramazan orucunu tamam ile tutmaktr. Bu be esas islm kaidesinin temelleridir. Namaz hakknda namaz bahsinde lzm gelen malumat verilmi ve namazn adab ve erkann namaz kitaplarna brakmtk. Zekt meselesine gelince: Bu hadisi erifte zikredilen nc ksmda, zekt da mmkn mertebe anlatlmaa allacaktr. Malum olduu zere zekt dinen mali bir ibadet-
263
264
tir. Onun iin Kuran- azimann bir ok yerlerinde zekt bahsi hep namaz ile birlikte zikredilmektedir. Paradan 40 lirada bir lira, l00de iki buuk. Ekinden, meyvelerden ve saireden ur nam ile alnan eyler, onda bir. Hayvanattan koyunda 40ta bir, srda 30da bir, hep zekta aittir yani zekttr. Zektn luat manas: Maln temiz etmek iin malndan karp infak ettii miktar muayyen sadakaya denilir. Paklk, temizlik, bymek ve ziyadelenmek, ziyade olmak, artmak, oalmak manalarnda olup hayvann yenmesi iin temiz olmas, onun kesilip kannn aktlmas ile olur. Binaenaleyh hayvann kesilip kannn aktlmas onun zektdr. Kan aktlmadan ldrlen hayvanlar yemek caiz olmad gibi zekt verilmeyen paralar da kesilmeyen hayvan gibi murdar olur buna ok dikkat lzm. Zekt verilmeyen paralar hem oalmaz hem de bereketi olmaz. Lkin toplanan paralar ayet haram ise o zaman i ok mkldr, gnah kat kat artar ve o servet o kimsenin netice itibar ile felaketine sebeb olur. Ey aziz muhterem karde! Hem haramlardan kork ve ka ve hem de zektn ihmal edip kendi felaketini kendi elin ile hazrlama. Sonra aile efradnn btn felaketlerinin sebebi senin zekt vermeyip, onlara yedirdiin yemeklerinde sana ve onlara hi faydas olmad gibi ne dinen ne de ahlken bir gzellik ve hsn- hal grmek mmkn olmaz. Kan bozukluu nedeni ile her nevi maddi ve manevi hastalklardan kurtulmak mmkn olmaz, sonra lm de o kadar irkin ve ac olur. Hrszlk, yan kesicilik, fuhu, zina, her eit ahlkszlk kendilerini istila eder ki; bu ne byk bir fecaat ve ne byk bir felakettir. badetlerden uzaklama, hakk inkar, kfr yo-
Mehmed Zahid Kotku
lunu tercih hep bu haramlardan doar. Bugnk anarinin en byk failinin haramlardan doan, kimseler olduundan hi de phen olmasn. Baknz bir gn Res-i Ekrem Efendimiz bir hutbe irad buyurmular. Hutbe esnasnda kere: Nefsim yedi kutretinde olan Allaha kasem ederim diyerek yere kapand, biz de kapandk ve alyordu. Biz ne diyeceini bilmiyorduk. Sonra ban kaldrd ve glmser bir yz ile ki o bize ok maldan ve develerden daha sevgili idi. Buyurdular ki: - Be vakit namaz klan ve ramazan orucunu tutan ve zektn karan ve yedi byk gnahtan saknan, kanan kula, cennet kaplan alr ve onlara selmet ile, her trl korku ve felaketlerden, azablardan salim olduunuz halde selmette girin denir. Bu hadisi Nesai, bn-i Mace, bn-i Huzeyme ve bn-i Hbban sahihlerinde zikretmiler. Hakim de bunlara, sahihlisnad demi. Ravileri de: Ebu Hreyre ve Ebu Said radyallahu anhma hazretleri beraberce zikr etmilerdir. mam afii: - Cmertlik ile bir ok ayplar rtlrse de baz ayplar da vardr ki, cmertlii rten demitir: Zekt hicretin ikinci senesinde emrolunmu evval veya aban aylarnda olduu da zikredilmi ve bu yalnz bu mmete deil eski devirlerde Musa ve sa aleyhimesselmn kavimlerine de zekt farz klnmtr. Zira zekt, insann nefsini kirlerden, pisliklerden temizler ve o kulu Allah Telnn emrine inkyad ve taatna sadk klar. Bir byk der ki: Nefsinin sana olan nasihatn aklnn kemalinden olduunu bil de onu ganimet bil. Ayplarn sak-
265
266
layp dmann sevindirme. Zira o halde dmannn nefsini terbiye etmesi sebebi ile senden iyi olduunu da unutma. Bazlar buyurmular ki: - Nefsini slah edenler dmanlarnn burunlarn yere srtm olurlar. Eer nefsinde kendisini nasihat edecek bir kuvvet olmazsa, dier vaizlerin ona fayda vermiyeceini bilmelidir. Yedi byk gnah ise unlardr: 1 - Allaha irk komak, 2 - Sihir yapmak ve yaptrmak, 3 - Allahn haram kld bir cana haksz yere kymak. Ancak hak ile olursa-ki ksas veya hakimin hkm gereibu mstesnadr. 4 - Faiz yemek, 5 - Yetim mallarn yemek, 6 - Harpte dmandan kamak, 7 - Namuslu mmine kadnlara iftirada bulunmak. Dier bir rivayette de byk gnahlar dokuz olarak gsterilmi. ki fazla da unlardr: Anaya babaya asi olmak ve beytullahta haramlar ilemek. Ana baba hakk ok mhimdir, onlara son derece hrmet ve sayg her evladn en mhim vazifelerinden biridir. Sayg ve sevgi Trk milletinin hassalarndandr. Bu sevgiye en layk olanlar ise aile reisleri olan ana ve babadr. Kardeler, amcalar, daylar, hala ve teyzeler ve bunlarn, ocuklar ilk sevginin kaynaklardrlar. Onun iin sla-i rahim denilen ey evvela ite bu akraba-i teallukat ile alakasn hibir zaman kesmeyip sevgi ve sayg icab daima ziyaretlerinde bulunmak, muhta
Mehmed Zahid Kotku
olduklar vakitte yardmlarna komak. ayet ok uzak yerlerde iseler bile bahusus bayram gnleri ve sair kandil ve mbarek gnlerde ziyaretlerini brakmamak. Kusuru hep kendinde grp bakalarnda ve bahusus akrabai teallukatnda kusur grmemek hep bu sevgi ve saygnn icabdr. Hem kusur grme kapsn kapamak ne olursa olsun iyimser olmak iyiliklerini grmek hem insani, hem de islmi, hem de akrabalk balarnn kopmamas iin de arttr. nsan kendinde ne kadar kusur olduunu bilmez deil. Fakat bunlarla ilgilenmez de hep bakalarnn kusurlar ile megul olursa bu, kusur zerine kusur kabahat zerine kabahattr. Enes radyallahu anh rivayet eder ki: Temim kabilesinden bir adam gelip Reslullah efendimize dediler ki: - Ya Reslullah benim ok malm ve ok ta oluk ocuum var ayn zamanda yerim de bir su uradr bir su badr, bir kuyu yandr, bu nedenle ok misafir ve yolcu gelir. Ben ne yapaym ve nasl hareket edeyim ve nasl infak edeyim? diye sordu. Peygamber Efendimiz de: - Malndan zektn kar, nk, bu temizliktir seni temizler. Akraban sla eyle. Miskinin, komunun ve isteyenlerin haklarn da tan buyurdular. Demek evvela maln zektn karmak arttr. Zekt ayrlmayan ne servetten, ne maldan ve ne de mahsulden kimsenin yemee hakk yoktur. Bunu dikkat ile oku. Yemee hakk olmad gibi bakalarna da hediyye edemez. yi dikkat et nk zekt islm kprsdr. Dnyada bile kprden gemek iin nasl para almadan geirmiyorlar. hirette
267
268
de zekt vermeyenler kprden geemez demektir ki cehenneme der ve cennete de giremez. Peygamberin hirete intikalinden sonra baz bedevi kyller zekt vermek istemediler de Ebu Bekr Sddkn onlarla harb ettiini herhalde duymusunuzdur. Buna binaen zektlarn vermeyenlere kar devletin harekete gemesi gerektir demiler. Eer bu ii devlet yapmazsa bu sefer bunu Allah yapar. Yani servet sahiplerinden zektn vermeyenlere akllara gelmedik belalar verir, paralar gider boa, onlar da bilmezler neye uradklarn. Bu sefer de kabahat soygunculara atar, tokadn nereden geldiini bilemez. yle bir levha grmtm:
HAK TOKATlNIN SES OLMAZ BR VURDU MU DEVASI BULUNMAZ
slam sekize blmler: slam, namaz, zekt, oru, hac, emr-i maruf, neyhi anil mnker ve fi sebilillah cihad. Mslman demek: Allah Telnn btn emir ve yasaklarna tam manas ile inkyad edip teslim olan, Allah ve Reslne inanm, iman etmi ve kendi kusurlarn arayp dzeltmeye alan kimsedir ki dier yedi blm de noksansz yapmaa alan bahtiyarlardr. Bunlar yapamayan kiilerin ancak isimleri mslman fiilleri mslmanla uymaynca artk onlara da mslman demek caiz olur mu bilemem. Cabir radyallahu anhn rivayeti ise ayan-i dikkattir: - Bir adam Reslullah Efendimize gelip: - Ya Reslullah bir kii malnn zektn verir ise onun hakknda ne buyurulur? Cevaben:
Mehmed Zahid Kotku
- Kim malnn zektn verir ise muhakkak onun errinden kurtulur yani mal muhafaza olunur, alnmaz, kaybolmaz: Fena, kt, gnah yerlere harcanmaz. Zekt veren kimse, kabirde azaba duar olmaz, bununla beraber bu servetle hiret nimetleri, cennetler alnr. Hayrlara harcanr; tatl ve gzel ibadetler yaplr. Bilakis zekt verilmeyen paralar kabrinde vcuduna ate olarak vurulur. Bu paralar kyamet gnnde kel bal bir koca ylan olup boynuna dolanarak ona eza eder ve ben senin amelinimder. Sen dnyada bu paralar sakladn, fakir fukaray inlettin; imdi de ben sana musallat klndm der. Bu szler ayet-i kerime ve hadis-i erif ile sabittir. Onun iin sen sakn paralarn, mallarn, mahsullerin saklanmasn, zektlarnn verilmemesini iyi ve hayrl bir ey sanma. Belli ki onlarn sahipleri iin bir felaket ve bir hsran olacandan hi te phen olmasn. Bak dikkat et: - Siz malnz, zektlarn vermek sureti ile muhafaza ediniz. Gerek sirkattan ve gerek kaybolmasndan korkmaynz. Yani zekt verilen mallar ne alnr ve ne de kaybolur ve ne de ondan bir zarar gelir. Hastalarnz da sadakalar ile tedavi ediniz. Yani hakiki fakirlere vereceiniz sadakalar dolays ile Allah Tel sizin duanza icabet eder ve hastalarnza ifa baheder, elem ve kederlerinizi giderir. Camius-Sagirde denmi ki: Bu sadakalar maddi ilalardan daha faydaldr. Gelen belalar da dua ve tazarru ile karlaynz. Yani dualarnz ok yapnz ve Hakka tazarru ve tezell edip yalvarp belalar defediniz.
269
270
Bir baka hadisde ise: - Sizin islmiyyetinizin, mslmanlnzn tamam, mallarnzn zektn vermek ile olur. yle ise her eit mal, para, mahsul, ekin hepsinin hesab zerine zektlarnz, uurlerinizi, hem eksiksiz veriniz hem de geri kalan para ve mallarnzdan da nafile sadakalar veriniz, hayrlar ileyiniz, a evleri anz, fukaralara meskenler yapnz ve bu suret ile de Hakkn sevgisini ve rzasn kazannz hem isminiz unutulmaz hem sevabnz kesilmez. Sizin kemikleriniz rr fakat ecriniz bitmez tkenmez. Herhangi bir maln, ki zekt verilir, o mal hibir zaman (kenz) olmaz. Yani yedi kat yerin altnda dahi olsa saklanm saylmaz ve yine her hangi bir mal, ki zekt verilmemitir, o meydanda olsa yine kenzdir, yani saklanm, gizlenmi saylr. arihler diyor ki: Allah Tel kuluna mal verir ve ona bakar ki nasl harcayacak. Zektn verir, hayrat ve hasenatta harcarsa onu Allah Tel, her trl afetlerden muhafaza eder. yle, bir ey aklma geldi: Bir adam Abdulkadir Geylani Hazretlerini, ziyarete gitmi. Bakm ki her tarafta gz alc bir saltanat var. eyh Efendinin nnde gayet gzel bir mangal. eyh Efendi adamn fikrini anlam ve nndeki mangal gnderip denize attrm. Bir mddet sonra bir adam elinde gzel bir mangal ile gelmi ve: - Efendim, biz denizde byk, bir frtnaya tutulduk bir yere demir atp bekledik. Sonra deniz durdu demir alrken bu mangal da demirle beraber kt. Biz de size mnasip, grdk, kabuln, rica ederiz deyip brakp gitmi. Sen imdi buna ne diyeceksin? Hak verince byle verir, koruyunca da byle korur vesselm.
Mehmed Zahid Kotku
Sonra bu mal zenginlerin eline emanet olarak verilmitir.Fukara ve zuafann, hallerini grsnler gzetsinler, hastalarna, ilalarna ve bahusus cahillerin kendilerini ve ocuklarn okutmak, dini bilgilerini vermek, mektepler, medreseler yapmak ve onlarn da, refahna almak ve bu suretle de, onlarn hayrszlk yapmalarna, adam ldrmelerine ve sair fenalklar ilemelerine mani olmak ile beraber, hayrl ve olgun birer mslman olmalarna, abdest, namaz, orularn layk vechile ifa edebilmelerine ve cenab- Hakka ve Peygamberimizi, kitabmz,hiret, hesap ve mizan, cennet ve cehennemi gzelce retebilmee almak hep Allah Telnn verdii nimeti, gzelce yerli yerinde harcamak ile olacandan bunlar ihmal edip zevk-u safalarna ve bir ok israflar ile bu nimetleri zayi edenlerin de ok, ac ve elim bir azab grecei ve bu nimetlerin de ellerinden gidip hsran iinde kalacaklar ok ak bir dil ile beyan buyurulmaktadr. Bu cezalardan kurtulup cennet nimetlerine kavumann, en gzel ve kolay yolu; dini bilgileri gzelce renmek, fkh kitaplarn, ilmihal kitaplarn, ahlk kitaplarn, gnah kitaplarn daima ok ok ve tekrar tekrar okumak ve bilmeyenlere de gzellik ve tatllk ile retmee almak, her mslmann, bahusus zenginlerin balca vazifelerindendir. hmalinin hem kendimiz hem de milletimiz iin bir faleket kayna olacanda pheye bile lzum yoktur. Altndan 20 miskal altn, gmten 200 miskal gme sahip olan herkese zekt vermek farzdr. Bu kadar bir servete malik olana zekt almak da caiz olmaz. Paralarda ise krkta bir. Ticaret mallar ise maldan da olur. Maln paraya evirip para da verebilir. Ekin sahipleri ise tarla-
271
272
larndan kan btn mahsulattan zektn ya aynen mahsulden verir veya paraya tahvil edip para da verebilir. Fakat zekt ayrmadan mahsul satmann da caiz olmadn unutma. Tohumu tarlaya atarken iyi dn. O kuvvet ve kudreti sana verenin Allah Tel olduunu unutma. Sonra o tohumu tarladan, topran iinden kartp yeillendiren, bytp, bire on, yirmi, otuz, krk, elli veren hep Allahn kuvvet ve kudretidir. Allah dilemezse bir afet, kuraklk, bir dolu, bir yangn ve bir sel baskn verir hepsini alt st eder. Binaenaleyh bu nimetleri sana veren Allaha hamd ve kr iin emrettii zekt ver hi korkma.hlasn nisbetinde sana daha ok ve daha gzelini ve iyisini vereceinde bhen olmasn. Yalnz una da dikkat ediniz: Mahsul kemale gelmeden henz iek veya tomurcuk halinde iken, baz ak gzler gelip tarlada satn alrlar. Kyl kardein de ya paraya ihtiyac vardr veya hrs ve tama- dolays ile satverirler ki bu katiyyen caiz deildir. Zira mahsul ya gayet gzel ve bol olur satan mal sahibi piman olur gz de kalr veya bir afet gelip mahsul olmaz veya ok az olur bu sefer de satn alan adam zarar grr. Onun iin vaktinden evvel mal toplanp anbara veya piyasaya gidecek hale gelmeden satmak caiz deildir. Bunlar hep fkh kitaplarndan okuyup reniniz veya sorup reniniz. bn-i mer radyallahu anhmadan rivayet olunduuna gre marnileyh yle demitir: Ben Reslullah sallallahu aleyhi ve sellemden iittim, buyurdular ki: - Her kim Allah Tel ve Reslne inanr iman eder ise malnn zektn versin ve yine her kim Allah ve Reslune
Mehmed Zahid Kotku
iman eder ise doruyu sylesin (hakka irad etsin, adaba uygun ve eriata muvafk sylesin) ve yine her kim Allaha ve Reslne iman eder ise misafirine ikram etsin. Ebu Eyyub radyallahu anhden vaki olan rivayette: Bir adam Reslullah sallallahu aleyhi ve selleme: - Beni cennete koyacak bir ameli haber verir misin? dedi. Reslullah da: - Allaha hi birey ile irk etme, ibadet eyle, namazn ikame eyle, zektn ver ve sla-i rahim eyle buyurdular. (Buhari ve Mslim). eyi ileyen imann tadn tadar: 1- badeti yalnz Allaha yapmak. 2 - Allahtan gayri olmadn bilmek. 3 - Malnn zektn severek vermek. Zekt her sene isteyerek memnuniyet ile vermek.Verir iken ktsn, yalsn, hastasn, zayfn vermemek ve lkin malnn orta ksmndan vermek. nk Allah Tel iyisini emretmez; zayf, ie yaramayan da istemez. Zekt verilen maln hakk denmi olur. Her kim haramdan mal cemeder sonra ondan tasadduk eder ise ondan ona hibir ecir yoktur. Gnah ise o haram mal toplayanadr. slamiyetteki derecelerin hangisi efdaldir? diye sorulmu. Cevaben de: - Evvela namaz, ondan sonra da zekt buyurulmutur. Onun iin mslmanlk iki eyden ibarettir derler: Birisi Hakka kulluk, ibadet. Dieri de mahluka efkat ve merhamettir. Bu hadisi erif bize bunlar anlatmaktadr.
273
274
Hz.mer radyallahu anhin rivayeti ise yledir: - Hibir mal ne karada ve ne de denizde telef olmaz ancak zektn hapsi ile olur (yani zekt vermemek ile olur)
Zekt Vermeyenler Hakknda

Ebu Hreyre yle rivayet ediyor: Altn ve gm sahiplerinden zektlarn vermeyenler kyamet gnnde kzdrlm demir levhalar ile dalanacaklar ve levha souduka tekrarlanacak ve bu kzgn levhalar ile yanlar, alnlar ve arkalar vurulur. Bir gnn, bin sene olduu bir zamanda. Hatta kullarn hesab bitinceye kadar. Sonra yollar ya cennet veya cehennem olur. Bu hususta develer, srlar, koyunlar, atlar hakknda da sualler sorulmu zekt verilmeyen hayvanlarn sahiplerini kyamet gnnde nasl srp yiyecekleri uzunca ve ak bir ekilde belirtilmi olmakla Cenab- Hak cmlemizi ve cmle mal mlk ve servet sahiplerini bu pek ac ve iddetli azablarndan korusun da dnyada iken vermi olduu nimetlerinin kadr, kymetini bilip, Fakir fukaraya hem tasadduk etmek, hem de onlar fakirlikten kurtaracak alma yerleri hazrlamak sureti ile dertlerine deva olacak her eit muaveneti toplu olarak yapmaa gayret etmek, hem islmlk ve hem de insanlk vazifesi olduu unutulmamal. Bugn Amerika gibi kfr diyarnda oturan kimselerin isiz ve fukaralarna devlet yardm etmektedir. Hi kimsenin el ap dilendiini veya a kaldn gren olmazm. Bununla beraber dinsizliklerinden nai geceleri de yalnzca sokaa kma imkan da olmazm. Szde medeniyyet lkesi!.
Mehmed Zahid Kotku
Baka bir hadisin meali de yle:
275

Hibir kii yoktur ki malnn zektn vermez ona muhakkak yevm-i kyamette ateten koca bir ylan onun alnna, yanlarna ve arkasna dalanr. yle bir gnde ki, o gnn sresi elli bin senedir. (Bu ikence) nas beyninde hkm bitinceye kadar devam eder. Allah Telnn zekt farz klmasnn sebebi, verilecek zektn fukaraya kafi geleceini bildiinden zenginlere bu zekt vermei bor klmtr. ayet fukara alk, plaklk ve zaruret ekiyorlar ise bu, zenginlerin zektlarn vermediklerindendir ki muhakkak Allah Tel bu zekt sahiplerini iddetli bir hesaba ekecek, elim, ac bir azab ile de azab edecektir. Allah Tel yle buyuruyorlar:
Mallarnda sail ve mahrum iin belli bir hak tanyanlar. (El-Mearic: 24, 25) Hz. Ali Efendimizden bir rivayette, Reslullah sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz unlara lanet etmitir: Faiz yiyenler, faiz alp verenler, ahidleri katipleri ve vcudlarna dme denilen eyleri yapan ve yaptran,
276
sadakalar vermeyenler ile bir de kadnlarn talak ile boadktan sonra, boamak art ile bakasna nikah edip tekrar alanlara ve varanlara. Hatta bunlar recm ederim diyenler de olmu. O zenginlere yazklar olsun ki, kyamet gnnde fukaralar: -Ya Rabbena bu zenginlere bizlere verilmek zere farz kldn zekt vermeyip haklarmza zulm, gasb ettiler derlerde Cenab- Hak da o fukaraya: -zzet ve Celalim hakk sizlere nimetlerimi yakn klar, bugn ok rahat iinde olursunuz. Onlar da nimetlerimden uzak eder, fukarann haklarn yediklerinin cezasn veririm. Abdullah Mesud radyallahu anh diyor ki: - Namaz ile emrolunduk ve zekt vermekle de emrolunduk. Her kim zekt, vermezse onun namaz da yoktur, noksandr. Hell maln zekt verilmeyince pis olur.Pis, haram kazan ise zekt ile temiz olmaz. Namaz klp da zekt vermeyen mslim deildir. Yani ameli fayda veren mslim deildir, amelleri makbul deildir. Drt eyi Allah mslmana farz klmtr. n yapar birisini yapmazsa bina yklr. Muhakkak drdn de iletmek arttr: Namaz, zekt, oru, hac. bn-i mer radyallahu anhmadan rivayet edilmitir: Reslullah sallallahu aleyhi ve sellem buyurmu ki:
Mehmed Zahid Kotku
Muhakkak ol kimseler ki malnn zektn vermezse o mal ona yevm-i kyamette plak bal ylan olarak hayalinde canlandrlr. O ylann gzleri stnde iki nokta vardr. Bu adamn peine taklr yahut (raviye ait bir ektir) boynuna dolanr ve ona der ki: Ben senin braktn hazinenim, ben senin braktn hazinenim. (Tergib Terhib. Nesai sahih isnad ile rivayet etmitir).
277
Neticede bu adam yakalar, evvela ellerini, yanaklarn ve btn cesedini yemek sureti ile azab srer, devam eder. Binaenaleyh sen saklanan ve zekt verilmeyen paralar, mallar hayr zannetme. nsan kendi felaketini kendi eli ile hazrlyor demektir. Terib-Terhibin cild: 1/520 de erhte der ki: Sen yle bil: Sadakann efdali fakirlikten korkarak ve zenginlii umarak sahih, shhatl olduun, haris ve sk olduun halde verdiin sadakadr. Zira hibir mal zekt vermek ile eksilmez, belki artar da artar, vcuda faydas olur, bereketi ok olur. Adamn karn da doyar gz de. unu iyi bil: Zekt verilmeyen mal haram gibi, zor ile alnan, ekiyalarn mallar veya alnan mallar gibidir. Acaba bu ne demek, acaba zekt vermeyen ve ben de, mslmanm diye gezen insan buna ne cevap verecek. Ey aziz karde, zektn hikmetleri pek oktur. Bugn dinlediim bir hadise vardr ki cmleye, ayan- ibrettir: Bir kardeimiz komusuna zekt vermi.Zavall fakir sevinmi. Sonra o komu komnist imi. Zekt alnca Allah Tel ona bir uyanklk vermi dnm dnm eski fikrinden dnerek mslmanla hizmete balam. Onu gren komnist arkada:
278
- Sen ne yapyorsun, camilerde ne iin, var? diye o mslmanla hizmete balayan kardeine atm. atm amma mslman kardei, onu da ikna etmi o da namaza balam. Kz arkadalar varm uzun mcadelelerden sonra onlarn da ve ailelerinin de mslman olmasna sebeb olmular. te, bugnn canl bir misali. Buna iyi inan, hell olarak kazanlan paralardan verilen zektlarda byle cemiyetlere faydal olur. Memlekette herkes de rahat eder vesselm. Hile desise, dolandrclk, faiz ve sair gnah yollardan kazanlan paralar kazananlara da, bakalarna da fayda getirmez. Enes radyallahu anhden: Res-i Ekrem sallallahu aleyhi ve sellem hazretleri:
Zekt vermeyenlerin kyamette yeri cehennemdir buyurmular. Bu hususta Kuran- azimann bir ok ayetlerinde: -Sure-i Kehfte sure-i Kalemde - ok canl misaller vardr. Bir kere zekt veren srf Allah rzas iin vermelidir. Hesabn iyi yapmal, fukarann hakkn yememelidir. Verirken tevazu ile vermeli sonra da katiyyen baa kakmamaldr. Ben sana bu kadar iyilik ettim de sen benim u iimi yapvermedin gibi. Bu gibi hareketler, szler insaniyyete de yakmaz islmiyyete de hi yakmaz. nsan daima ar bal, temkinli ve terbiyeli olmaldr ve bilmelidir ki bu mlk her eyi ile beraber hepsi Allahndr.Bize kuvvet, kudret, zeka, irade gibi nimetleri veren ve bizim tam shhatl ve dindar oluumuz hep yine o bir Allahn ltuf ve ihsandr. Bizim fukaralara verdiimiz ufak
Mehmed Zahid Kotku
byk her ey yine Onun ltfu sayesindedir. Binaenaleyh hem riyadan, gsteriten kamak, hem de verdiini baa kakmamak gerekir; sonra btn sevaplar elden gider de haberin bile olmaz. Nasl ki kayalarn zerinde zaman itibar ile biraz toprak birikmitir fakat yaan yamurlar o toz-topra gtrnce kaya plak kalr, ite sevaplar da elden gidince insan da plak kalr. Sure-i Kehf ile Kalem suresini tekrar tekrar oku. Cmerdin hali ile bahilin, cimrinin halini pek gzel aklamaktadrlar. O gn ne ise bu gn de odur yarn da yledir. Cmerdi hem Allah sever hem de kullar, fakirler, miskinler sever. Cmertlik sayesinde memleket mamur olur, camilerin cemaat ok olur ve dolup taar. Bugn Kuveytten bir misafir geldi ismi Abdullah, mehur zenginlerden. Ka sene evvel kendisinin yirmi milyon zekt dattn iitmitim. imdi bizim memleketimizde fabrikatrleri ve fabrikalar gezerken yapt tavsiye u imi: - Ben ok byk iler yapmaktaym fakat katiyyen faiz kullanmam sizlerin de faiz kullanmamanz tavsiye ederim. Bir de ben namazlarm mutlaka camilerde cemaat ile klarm sizlerin de bahusus sabah ve yats namazlarnda camilerinizde bulunmanz tavsiye ederim. Kafirlerin btn gayeleri islmiyyeti ortadan kaldrmaktr. Bunun iin gece gndz alp abalarlar, bizleri dinimizden ayrmaa gayret ederler. cabnda harbler ile, top, tfekler ile tayyare ve bombalar ile bizleri perian edip kendilerine uak etmek isterler. ktisaden de bomaa alrlar. Malesef her memlekette de onlarn emellerine hizmet edecek bedbaht kiiler kmaktadr. Topu,
279
280
tfei, tayyareyi hep onlardan aldrrlar. Sonra da onlar vastas ile bizleri zevk u safaya daldrp paralarmz bouna harcatr ve bizi dinimizin emirlerine uymaktan alkor ve dmanlarmza kar lakayt ve hazrlksz olarak avlamaa alrlar. Onun iin aziz karde dinini hem ren, hem de herkese de retmee al ve islmn kalknmasna gayret eyle, Zira btn saadet, selmet her ey islmdadr.Huzur aryorsan islma gel, rahatlk aryorsan yine islma gel. Fakire yardm eyle, yalnz zektn vermekle kalma, onlar ve ocuklarn sevindir kendi ocuklarn sevindirdiin gibi. Sakn ha Hakkn verdikleri ile alm satma, marur olma daima Hakka kreyle, tevazu eyle, bunlar veren sensin ya Rabbide. Ve o servetinden, mahsulatndan muhtalara bol bol ver ki, Hak da sana bol bol versin. En az bire on vereceine bhen olmasn. Senin ocuklarn Avrupalarda alsn onlara hizmeti olsun sen de burada zevk u safaya bak, dmanna kar hi bir tedbir dnme sonra, bizim onlardan ne farkmz kalr. Hani mslmanlk, bir ceset gibidir diyoruz. Biz her nimetten istifade ederken o fakir fukaralar a susuz meskensiz, mektepsiz oca yanmaz bacas ttmez iken mslman olann gzne nasl uyku girer bilemem. Sonra memlekette asayisizlik, hrszlk diye feryad eder dururuz sebebini hi de aratrmayz. Zira, iimize gelmez. Sebebi ne olacak bizim dncemiz, vicdanmz, ruhumuz gayet koyu bir gaflet uyukusunda ki, tarifi bile mmkn deil, ne kadar syleseniz kimsenin kulana girdii yok.
Mehmed Zahid Kotku
Ey aziz muhterem karde! te en byk tehlike, bu tehlike. Bunun da sebebi, dinde samimiyyet, ihlas say gayret yok.Namazlar ihmal edilmi, orulara kymet veren pek az cihad hissi adeta snm. Artk zekt vermek, uur vermek kimin aklna gelir. ocuklarn dini mekteplere vermekten korkar kaar. ocuum sen l ykaycs m olacaksn, ne iin var orada, doktor ol, mhendis ol, u ol bu ol. Fakat din olmaynca ne oluyor? Malesef dinsizlerin hem kendilerine hem de cemiyete byk zararlar vardr. Sen bugn Rus ve in gibi dinsizlere bakp aldanma. Zira en byk nimet olan hrriyetten mahrum bir sr insann ne kymeti vardr. Vakti ile firavunlar da insanlar byle esir gibi kullanmlard fakat bugn ancak isimleri tarihlere gemi ve bir de vahetlerinin nmunesi olan yaptrdklar ehramlar ile anlmaktadrlar. Sure-i Kalemdeki hadiseyi tekrar tekrar oku. Bak o fakir miskinlerden korkup erkenden o canm gzel hurma bahelerine meyvelerini toplamaa gitmilerdi. Onlar yanm, simsiyah zerlerinde meyve denilen bir ey kalmam olduunu grmlerdi. Yaptklarna piman olarak ve kabahat da birbirlerine ykleyerek elleri bo dnmlerdi. Bunlarn emsali bu gn de pek oktur. Yangnlarda yananlar hareketlerde mahv olanlar ilerini beceremeyip iflas edenler ... Hem Hakkn ve hem de fukara halkn haklarn yediklerini bilmeyenler .. Faizi Allah haram klm ikiyi de yle deil mi? Domuz eti de yle deil mi? O nasl akl ki bu haramlar zengin olacam diye irtikab eder. Zengin olacaksn da ne olacak. te u kadar kimse bizim iimiz sebebi ile geiniyor fena m ediyoruz der. Ey muhterem karde! Pek gzel amma sen Halk msn yoksa Rezzak msn? Onlarn rzklarn Allah Tel nerede olsa verecektir. Sen haramlar irtikab edip gnaha girmeden,
281
282
Allahn emirlerine, verdii rzka raz olup bu fani dnyaya firavunlar eddadlar, nemrudlar gibi deil de peygamberlerin salihlerin, velilerin ehidlerin yolunda olarak gzlerini yumsan daha iyi olmaz m? Bak sana canl bir misal daha: Reslullah sallallahu aleyhi ve sellem zamannda Salebe isminde bir fakir var idi. Camiden kmaz, be vakit namazn cemaat ile klar idi. Adn da, cami gvercini koymulard. Bir gn sabah namazn klnca hemen camiden kar iken Reslullah grrd de: - Ne o mnafklar gibi hemen kyorsun diye hitapta bulundu. O da: - Ya Reslullah evde hanm efendinin de gmlei yok ikimizin bir gmlei var. Acele ediimin sebebi gmlei hanm efendiye vereceim de o da klsn. Dua buyurun da Allah Tel bizlere bolluk versin de ben de yle ikram ve insanlarda bulunurum, dedi. Cenab- Peygamber de ona: Haline kr etmesini tavsiye buyurdular ve: - Ya Salebe aznn krn eda, ouna g yetirememekten hayrldr, dediler. Fakat bundan ders alamayan Salebe: - Vallahi Ya Reslullah seni hak olarak bas eden Allaha kasem ederim ki Allah bana mal verir ise her hak sahibinin hakkn ifa edeceim. Cenab- Peygamber Efendimiz de dua buyurdular koyun ald. redi, redi Medine civar almad, dier uzak yerlere gitti. Evvela cemaattan sonra da cumadan dahi kald. Efendimiz sallallahu aleyhi ve sellem sordu. Dediler ki: - Mal oald buralar kfi gelmedi uzaklara gitti. O zaman Reslullah Efendimiz:
Mehmed Zahid Kotku
- Yazklar olsun ya Salebe! buyurdular. Sonra da zektlarn almak, zere adamlar yollad ise de Salebe verdii sz unutup: - Bu cizyedir veya cizyenin kardeidir, deyip vermedi. Baknz sonra gtrp Peygamberimize vermek istedi ise de Res-i Ekrem Efendimiz: - Allah senin sadakan (zektn) almaktan beni men eyledi deyip sadakasn kabul etmediler. Salebenin bu halini nifak addettiler. Evvela verdii sz tutmad sonra da Allahn emri olan zekta cizye dedi. Bu nedenle sadakasn ne Ebu Bekr radyallahu anh, ne mer radyallahu anh ve ne de Osman radyallahu anh hazerat kabul ettiler. O da gzlerini dnyaya hsran ile yumarak gitmitir. Yine u sz dikkat ile okuyunuz ve iyi dnnz. Cenab- Peygamber Efendimiz sallallahu aleyhi ve sellem hazretleri yemin ederek buyuruyorlar ki: - steseydim dalar benim emrimde altn ve gm olarak seyr ederler idi. Yani ta topra emrine made, altn ve gm olarak hizmetinde bulunurlard. Fakat bunlara tenezzl bile etmemiler idi. Kaside-i Brde de bu vaka ok canl olarak zikredilmektedir. nsann haline kretmesi kadar gzel bir ey var mdr? Hele u Karuna ne dersiniz: Hesapsz mala sahip. Musa aleyhisselmn da akrabas olduu halde zekta itiraz edip vermek istememi ve bunun ile kalmayp bir de iftiraya kalkmas hrsn ne kadar zararl bir ey olduunu gstermektedir. Sklk, bahillik haddi zatnda herkes tarafndan mezmum, yaramaz bir huydur. Allah bil-
283
284
memekten ve Ona itimad etmemekten ve daha dorusu a gzllkten neet eder. Karunun hali, malum. Btn serveti ile birlikte hl yerin altna doru gitmektedir. Cenab- Hak cmlemizi byle kbeti irkin ve korkun kimselerin durumuna drmesin. Amin! Mmin Allahtan korkar, kfr mucip olan eylerden kaar, her nevi measden uzak olur. Sen nimetlere nail olduunda haklara riayet eyle. nk gnahlar senin nail olduun nimetlerini yok eder. Ne kadar kavim vardr ki, ldkleri halde gzel ahlklar olmaz. Bir kavim de nas iinde yaar amma l gibi. Cehenneme girenlere sorulur: - Ne iin bu atee dtnz? Cevaben derler ki: - Biz namaz klmazdk, miskinlere de yardm etmezdik. Dini tekzib edenleri grdn m? Onlar yetimleri gzetlemez miskinleri yedirmee halk tevik etmezlerdi. (elMaun: 1, 2, 3).
te insanlarn cehenneme girmelerine bunlar kfidir. Kld namaz doru ve drst klamad iin zektn da vermedii iin mnafk sfatn alr. Halbuki mnafk ahbesl-kfirdir. En fena kfir, d mslman ii inanmayan yalanc mslman. Acaba mason da mslman mdr veya komnist, mslman m? Masonu veya komnisti destekleyenlerde mslman m? Bunlarn cevabn sen verirsin. Bununla beraber muhta olmad halde zekt alanlarn ve bunlar kendi paralarna kartranlarn hali de tpk, zekt vermeyenler gibidir. Bu da ayr bir dert. nsann karn doyar ve lkin gz doymaz. Dnyay versen yine doymaz. Allah korusun.
Mehmed Zahid Kotku
Cenab- Hak cmle mmet-i Muhammedi ve bahusus biz aciz kullarn bahillikten sklktan, cimrilikten ve sir fenalklardan muhafaza buyursun da Allahtan korkan, emirlerine itaat eden kullarndan eylesin. Mslman namazn klmal, orucunu tutmal, mmknse hacca gitmeli, hele hem malnn zektn bol bol vermeli hem de ayrca hemen hergn sadakalar vermekten geri kalmamal. Ana baba ve hsm akrabalarna ve sair komularna seve seve hem de ihlas ve hsn niyyet ile daima her trl mali, bedeni, ilmi yardmlardan geri kalmamaldr. Ve bu suretle hem Hakkn rzasn kazanr, hem de halkn kendisini sevmesine sebeb olur. Ebu Hreyrenin rivayet ettii ve Buhari ile Mslimin naklettikleri hadis-i erifte, bir arabi Reslullah sallallahu aleyhi ve selleme gelip: -Ya Reslullah bana bir amele delalet et ki ben onu ilediim vakit cennete gireyim. Efendimiz buyurdular ki: -Allaha hibir ey ile irk komadan ibadet eyle, be vakit farz namazn kl, farz olan zektn ver, ramazan orucunu tut. Arabi dedi ki: - Nefsim yed-i kudretinde olan Allaha yemin ederim ki ben bunlara bir ziyade yapmam ve noksan da yapmam. Adam ayrlp giderken Reslullah sallallahu aleyhi ve sellem buyurdular ki: - Her kimi ehl-cenneti grmek sevindirir ise bu adama baksn. Yani bu adam sznde durur bunlar eksiksiz yapmaa devam eder ise ehl-i cennettir.
285
286
Cennet ile tebir olunan on sahabiden maada daha bunun gibi bir ok ehl-i cennet, cennet ile tebir olunmutur. Cenab- Hak bizleri de fazlu keremi ile o ehl-i cennet olanlardan eylesin. Amin! Zekt hususunda fkh kitablarmzda, ilmihal kitaplarmzda lzm gelen mlmat fazlas ile mevcuttur. Zekt kimlerin alaca ve kimlerin alamayaca ve kimlerin zekt vermesi lzm gelecei ve ne gibi eylerden zekt verilecei ve ne gibi eyaya ve zinete zekt lzm olmad hakkndaki malumatlar mutlaka okuyunuz. Hem tekrar tekrar okuyunuz ki ruhunuza yerlesin. Zira zekt ibadeti maliyyedir yani mali bir ibadettir. nk mslmanlk u iki eydendir: Birisi Hakka ibadet, dieri de mahlukuna efkattir. te zekt da mahlukuna efkatten ibarettir. Cesed, mal, mlk hep emanettir. Mlkn sahibi yalnz Allahtr. Ve sallalluhu al seyyidina Muhammedin ve alihi ve sahbihi ecmain velhamdlillahi Rabbil-alemin.
Kadnlarn Zinetleri Hakknda

Amr b. uayb radyallahu anhtan, o da babasndan, o da dedesinden yapt rivayete gre:
Mehmed Zahid Kotku
- Bir kadn sallallahu aleyhi ve sellem hazretlerine gelmiler. Yannda kadnn kz varm. Kzn kollarnda altndan iki kaln bilezik de varm. Cenab- Peygamber Efendimiz kadna hitaben: - Bu bileziklerin zektn verdiniz mi? diye sormular. Kadn da: - Hayr demi. Peygamber Efendimiz: - Sen sevinir ve memnun olur musun ki Cenab- Hak kyamet gnnde bunlara mukabil ateten iki bilezik taksn, deyince kadn onlar, karp Rasulullah Efendimizin nne koymular ve demiler ki: - Bunlar Allah ve Reslne aittir (Ebu Davud, Tirmizi
ve Darekutni).
287
Bu hadisi eriften anlalyor ki kadnlarn da kullandklar altn ve gm gibi eyalarndan da zekt verilmesi icab etmektedir. Bunlarn her ne kadar nisab miktar 20 miskal altn veya 200 dirhem gm arlnda yoksa da insann daima cmertlik yapp madem ki byle iki kaln bilezie sahip olmutur. Buna da kredip zekt namyla sadakasn vermesi hem efdal olur hem de cimrilik sfatndan kurtulmu olur. Veya byle bileziklere sahip olan kimselerin bakaca altnlar olup da nisab miktar olursa, o zaman, taibiat ile zektn vermek mecburiyyetindedir. Sonra bu hadisler bir tane deil be tanedir. Mevkufat denilen Mltakal-Ebhur erhinde bu vakay Cenab- Peygamber tavaf esnasnda grdn nakletmektedir. Sonra kadnn, peki ya Reslullah zektn vereyim demeyip bilezikleri kznn bileinden karp Reslullah sallallahu aleyhi ve selleme takdim etmeleri bize ok ders ve ib-
288
ret vermektedir . Bugn byle fedakar kadnlara rast gelmek acaba mmkn mdr, skrsa belki verir. Amma yle kendiliinden verecek baba yiitlerin bulunmasn gnl elbette ok arzu eder. Bugn Trkiyemiz bahusus ok dar durumdadr. Din dmanlar, millet dmanlar, vatan dmanlarnn hep gzlerini bizim canm topraklarmza dikmi olduklarn artk bilmeyen yoktur zannederim. Lkin buna karlk bizim mdafaamz ne ile olacak? Evvela Allahtan yardm olmadan muvaffak olmak mmkn deildir. Onun iin ilk vazifemiz bir taraftan dinimizi iyi renmek sonra da bilmeyenlere de iyice retmek. Daha sonra dmanlara kar mdafamz hazrlayabilecek fabrikalarn kurulmas, hem kendimizi kuvvetlendirmek hem de islm memleketlerini kuvvetlendirmek zere yapabildiimiz alat-i harbiyyelerimizi onlara da satarak, mali btemizi de kuvvetlendirmenin bizim balca vazifelerimizden olduunu artk kimsenin inkra hakk yoktur. Yarn bir harp vukuunda dmanlarmz bize silah m satarlar. Daha ellerinden gelse ellerimizdekini de almaa alacaklarn bilmeyen yoktur. Sonra halimiz ne olur. Artk bugn dnyann nasl tarakki edip ilerledikleri hepimizin gzleri nnde iken bu kadar uyku ve gaflet bizlere yakr m? Dnyann eski uyuyan milletleri bile gzlerini am hepsi kendilerini esaretten kurtarmaa alrlar iken bizim de hala bu gavurcuklardan medet beklememiz dorusu afv olunmayacak kabahatlardan olsa gerektir. Bugn onlar eit eit alat- harbiyye icad edip dururlar iken ve yine insanlar yok edecek ve makinalar durduracak eitli aletler yaparken biz onlara seyirci mi kalacaz? Bak u ufack yahudinin, Msr gibi 30 milyondan fazla Suriye gibi 10 milyon nfuslu bir devlete, rdn gibi 4 milyonluk ve Irak gibi 8 veya 10 milyon-
Mehmed Zahid Kotku
luk devletlere duman attrp hepsini malup edii, arazilerini ve Kuds gibi Hz. merin devrinden beri mslmanlarn elinde bulunan bu mukaddes ehri zabtedip iinde yaayan araplara da adeta yaamak hakkn kaldran, evlerine bir ivi bile aktrmayan o yahudinin yarn oynayaca rol acaba kefetmeyen var mdr? Yazk o petrollerin sahibi olup da paralarn Avrupa, svire bankalarna ve bir de sefahatlarna harcayan zavalllara. ster gl, ister ala. Yarn emin olunuz ki yahudinin nnde hibiri dayanamayacak o canm gaz, petrol menbalar korkarm ki hep yahudinin eline gemesin. Amerika veya Rusyann bugnk dostluklar hi kimseyi aldatmamal. Dedelerimizden kalan nasihat unutma. Gavurdan dost aydan post olmaz demiler. Onun iin altnlar kadnlarn kollarnda, boyunlarnda, ayaklarnda, sandklarnda, bankalarda saklamak delilikten baka bir ey deildir. Bugn yapmak istediimiz fabrikalar iin lzm gelen dviz ve paray bulmakta ne kadar mkilat ektiimiz hemen herkesce malumdur. Bir de stelik Avrupallara ok da borcumuz olduundan adeta onlarn klesi haline dm ne derler ise onlar yapmak mecburiyyetindeyiz. stersen yapma da grelim bakalm neler olacak. Onun iin ey muhterem kardelerim, hemerilerim bu ziynetleri topla, faydal ilere yatr. Hem kazancndan istifade et hem de bir altnn iki olsun, sonra memleketin de yz glsn. Onun, senin elinde kal gnahtan, gururdan vnmekten baka neye yarar. Bak Karunun ve onun emsalinin halini Salebenin halini ve daha bunlara benzerlerin halini bir dn. Yarn mezara giderken bunlar gtremiyeciini sen de biliyorsun. Fa-
289
290
kat o mezarda bunlar atete kzdrlp vcuduna vurulacak. Sen misin bunlar saklayp da memleketi, fakir fukaray bunaltan ve saa sola alm satan, erkekleri imrendiren, dnleri alt st eden; sen misin, bakalm. imdi ek azab. Allah muhafaza buyursun. Onun iin Cenab- Peygamber ne gzel irad buyuruyor bunlar. Kollarnda salna salna dolaan kimsenin hiretteki durumuna dmek ister misin, honut olur musun, sevinir misin? Bu altn bileziklerin yerine, cehennemin ateinde kzdnlm bileziklerin kollarnza taklmasn arzu eder misiniz? O, kadnlar ne muhterem kadnlar imi ki, derhal karp Reslullahn hemen nne brakp, bunlar Allah ve Reslnn emrine verilmitir, emirlerinize braklmtr, nasl isterseniz yle yaparsnz. Haniocuklarmz okutacak kuran kurslar hani her kyde bir din mektebi, camisinin yannda mektebi, medresesi, hoca efendilerin oturacaklar evleri? Kyn suyu kyn lamlar, kuyular, elektrii ve sair ihtiyalarnn yaplmas ile beraber kyn kadn ve erkei ne diye kfir memleketlerine gidip onlara kle hizmetkar olurlar. Kadnlar altnlar iinde erkekler de kazan peinde. Vay halimize vay! .. Hz. Aie radyallahu anha validemizden yle rivayet edilmitir: - Reslullah sallallahu aleyhi ve sellem hazretler bana geldi ve elimdeki iki gmten mamul fethalar (bazan ayaklara ve bazan da ellere taktklar yzk ve bilezik gibi eyin addr) grdler de: - Bu nedir? Ya Aie dediler. Ben de: - Size znetlenmek iin yaptm dedim.
Mehmed Zahid Kotku
- Zektn verdin mi? dediler. Ben de: - Hayr dedim veya inallah dedim. O zaman: - Bu da sana ate olarak yeter buyurdular. (Terib-Terhib:
1/556. Hadis no: 27. Ebu Davud Ve Darekutn rivayet etmilerdir).
291
Yezidin kz Esma radyallahu anha nakl ediyor: - Teyzem ile beraber Reslullah sallallahu aleyhi ve sellemin yanna girdik kollarmzda altndan bilezikler vard. Bize dedi ki: - Bunlarn zektn verdiniz mi? - Hayr dedik. O zaman buyurdular ki: - Korkmaz msnz ki Allah kolunuza ateten bilezikler taksn. yle ise bunlarn zektn veriniz. (mam Ahmed ceyyid
isnad ile rivayet etmitir).
Hele u hadis ne kadar ayan-i dikkat. Siz de dikkat ile okuyun, Sevban radyallahu anh naklediyor: -- Hbeyrenin kz Hind radyallahu anhann elinde bileinde altndan kalnca hir fetha yani bilezik veya yzk vard. Onu gren Reslullah sallallahu aleyhi ve sellem hazretleri elini vuruyordu (yani teessrn bylece karsndaki kimseye duyuruyordu). Kadn oradan kalkp hazret-i Fatma radyallahu anhaya urad ve Reslullah sallallahu aleyhi ve sellemin yaptn ona anlatt. Bunun zerine de Fatma radyallahu anha boynunda olan altndan zinciri kard ve bunu bana Hasann babas hediyye etti dedi. Reslullah sallallahu aleyhi ve sellem kzna: - Ya,Fatma elinde ateten bir zincirin bulunmas ve nasn sana: Reslullahn kzna bakn! demesi seni aldatyor mu? (seni aldatmasn). Bunun zerine Fatma radyallahu anha o
292
zinciri arya gnderip sattrd ve paras ile bir gulam veya kle alp onu da azad eyledi. Bu durum Reslullah Efendimize duyuruldu. O zaman Cenab- Peygamber Efendimiz:

diye cenab- Hakka hamd eyledi. Yani Cenab- Hakka hamd olsun ki Fatmay ateten kurtard. (Nesei sahih isnad ile rivayet etmitir).
Halbuki bunlarn hibiri yirmi misikal gibi nisaba dahil olacak eylerden deildir. Onun iin bunun zektn verdiniz mi diye bir ey sylemediler. imdi bunun altndaki hadise iyi kulak ver: Zeydin kz Esma radyallahu anha nakl ediyor: Reslullah sallallahu aleyhi ve sellem buyurmular ki: - Herhangi bir kadn boynuna altndan bir gerdanlk takarsa onun bir misli de kyamet gn onun boynuna ateten bir gerdanlk aslacaktr. Herhangi bir kadn kulana altndan bir kpe takarsa kyamet gn de o kpe gibi ateten bir kpe taklacaktr. (Ebu Davud ve
Nesei ceyyid isnad ile rivayet etmilerdir).
Altnlar, insanlarn dnya hayatnda al veri hususunda en ok muhta olduklar bir nesnedir. Bunlar zinetlere sarf edip gerek el ve boyunlarnda ve gerekse sandklarnda saklamak sureti ile bu altnlarn ortadan eksilmesi dolays ile ticaretimizi aksatmaktadr. Bu suretle memlekette doacak bir ok buhranlarn meydana gelmesine de sebeb olmaktadr. Bunlarn kullanlmamas tavsiye edilmektedir.
Mehmed Zahid Kotku
Hele baz zengin ailelerin medar-i iftihar olarak takndklar altn zinet takmlar ile yine baz kylerimizin adet ve ananeleri olarak balarna takp sralanan altnlar ile boyunlarna taktklar beibirliklerin saysn Allah bilir demekten baka aremiz yoktur. Kadnlara her ne kadar zinet hell klnm ise de bunlar tevazuan kullanmamak hem diyanet hem gze gelme, nazar deme hem fakir fukarann gz kalmas hem de hrszlara ekiyalara hedef olmak, daha sonra da memleketin ahengini bozmak bakmndan iyi deildir. Bugn bu hal malesef bu altnlara gz diken ky ve kasabalarda evlenmek isteyen genlerin ok ac ve zor bir duruma dtkleri de grlegelmektedir. nk, nianda bu kadar altn isteriz, dnde bu kadar altn isteriz diye kz evlerinin tutturduklar yolun ok da yanl olduunu anlatmak ok da kolay olmasa gerektir. nk adet ve ananelerin bozulmas kadar mkil bir ey yoktur derler. Halen devrimizde bile baz ailelerin matem diye tutturduklar 40 gnlk alamalar devam etmektedir. Hem de bir sr yalan ve uydurmalar da katlarak: Merhum ah yle idi vah byle idi diye sylediklerini bilmeyen de yoktur. Onlar da bu halden memnun olmasalar dahi yine adet yerini bulsun diye yaparlar. Bugn de Arabistanda Araplarn eski ananevi klklarn brakmadklar ve memleketimize de ayn klk ile geldikleri grlegelmektedir. Onun iin Reslullah Efendimiz de bu adetlerden birisi olan balara ve alnlara kadar geirilen altn halkalarn yerine, yarn kyamet gnnde atete kzdrlm altn halkalarn geirilecei korkusunu duyurarak bu irkin ve masrafl adetlerin nne gemee almtr. Maalesef bugnk israflarn ise o gnknden daha ok fazla olduunda
293
294
da bhe yoktur. Buna binaen Cenab- Peygamberin Teribin 558.ci sayfasnda Hz. Huzeyfe radyallahu anhin kzkardeinden vaki rivayetleri hadiseleri gzelce aklamaktadr. Reslullah sallallahu aleyhi ve sellem hazretleri bu rivayette kadnlara yle hitap ediyor:
Ey kadnlar cemaat size ne oluyor ki gm ile zinetleniyorsunuz. Amma muhakkak sizden hibir kadn yoktur ki altn ile sslenir, zinetlenir ise ve bunu izhar edip bakalarna gsterir ise muhakkak bu halinden nai azab olunur. Ebu Hreyre radyallahu anhin rivayetinde ise: - Ben Reslullah sallallahu aleyhi ve sellemin yannda oturuyordum. Bir kadn geldi ve dedi ki: - Ya Reslullah altndan iki bilezik hakknda ne buyuruyorsunuz? Reslullah Efendimiz de: - Ateten iki bilezik! dedi. Kadn: - Altndan gerdanlk? dedi. Peygamberimiz: - Ateten gerdanlk diye cevap verdi. Kadn: - Altndan iki kpe? diye sordu? Cevaben: - Ateten iki kpe buyurdu. Bunun zerine kadn altndan olan bileziini karp Peygamberimizin nne koydular. Yani bunu Allah ve Resl iin hediyye ediyorum, istediiniz hayr yerine harcayabilirsiniz demek istedi.
Mehmed Zahid Kotku
Bu iki hadisten de pek ak bir ekilde anlalmaktadr ki bu altnlar ss iin kullanmak ok yalntr. Gm ile sslenmek daha evladr nk gm altn kadar kymetli deildir. Onun iin onu kullanmaa msaade edilmi. Altndan zinet kullanmakta ihtiyata riayet edip yukarlarda zikredilen sebeblerden nai kullanmamak daha evladr denmi. Her ne kadar msaade edilmi ise de yine insann tevazu sahibi olup fakir fukarann hallerine acyp bu ss ve saltanattan vazgemesi o zat ind-i lahide yksek makamlara ve devletlere nimetlere mazhar eder
295
Tevazu gstereni Allah yceltir. srrna nail olur. Bu zikrolunan hadis-i eriflerin hepsi u ayet-i kerimelerden iktibas olunmutur ki, onlarn hepsini yazmaa gcmz yetmez. Yalnz zekt kitaplarnda ve bahusus Tergib Terhibin birinci cildinin 545.ci sayfasndan 554.c sayfasna dein ve 520den 532.ye kadar sahifelerdeki ayet-i kerimeler okumak da ok faydaldr. Bu ayet-i kerimeler zektlarn vermeyenler hakkndadr:
296
Bir de altn ve gm biriktirerek onlar Allah yolunda harcamayan kimseleri. te bunlar ac bir azab ile mjdele. Kyamette, O biriktirilen altn ve gmlerin zerine cehennem ateinden kzdrlacak da bu mal toplayanlarn alnlar; yanlar ve srtlar bunlarla dalanacak onlara yle denecek: te bu nefsiniz iin kasalara yp sakladnz. Artk topladklarnzn acsn tadn bakalm. (Et-tevbe: 34, 35).
Allahn fazlndan kendilerine verdikleri eye bahillik edenler hibir zaman onu kendilerine hayrl sanmasn belki bu cimrilikleri onlar iin erdir. Onlarn cimrilik ettikleri ey kyamet gn boyunlarna dolanacaktr. Gklerin ve yerin miras Allahndr. Allah btn yaptklarnzdan hakkyla haberdardr. (Al-i mran: 180). Zektlarn verenler hakkndaki ayet-i kerimelerden bir ka tanesini yazaym:
Mehmed Zahid Kotku
Mallarn Allah yolunda harcayanlarn hali yedi baak bitiren, her baakta yz tane bulunan bir tek tohumun hali gibidir. Allah kim dilerse ona kat kat verir. Allah, ihsan bol olan, hakk ile bilendir. (el-Bakara: 261).
297

Mminler muhakkak felah bulmutur. Ki onlar namazlarnda huua riayetkardrlar. (yle mminler) ki, onlar bo (lakrdlardan) ve faydasz eylerden yz eviricidirler. (yle mminler) ki onlar zekt (vazife)lerini yapanlardr. (el-Mminun: 1-4).

Ey iman edenler, iinde ne bir al veri ne bir dostluk, ne de bir efaat (imkan) bulunmayan bir gn gelmezden evvel size verdiimiz rzktan (Hak yolunda) harcayn. Kafirler zulmedenlerin ta kendileridir. (el-Bakara: 254).
Sadaka Hakknda Nabiden:

Zimmetinde koma bir habbe zekt, Ver ki ola maye-i hayr- berekat. Hakkdr Hazret-i Hakkn ol mal,
298
Sen dahi etme edada ihmal. nk seni etmi Hak ehl-i nisab, Sen de et tezkiye-i male itab. Fukara hakkdr etme imsak, Pak iken, maln etme napak. Emr-i Hak zere sen ettikce eda, Birine on verir ann Mevla. Vermez isen berekat kalmaz. Nimetin sende sebat kalmaz, Bi-zekt olmaktadr mal telef. Nibana olur elbette hedef, Eyleyen fakr- gnay tekvin. Etmi an fukaraya tayin Seni ina eden Allah Kadir Eylemi an da hikmeti ile fakir Eyleme ketm-i hukuk- fukara Senesi geldii dem eyle eda stemekten niceler erm eyler Mstahakkn ara bul sen gnder Sadkat ile et itmam zekt Feridir asl-i zektn sadkat Fazlna yok sadkatin gayet ok manay meyyed ayet Aniya yinesidir fukara Zdd ile mnkeif olur eya Def e kadir mi olurdun, takdir Seni ann yerine etse idi fakir Fakirsiz hsn-i gnadr zayi Byle an vazeylemi Sni Fakirdir bais-i kr-i nimet Fakirdir zebur-i hsn-i servet Fukaraya nazar-i merhamet et
Mehmed Zahid Kotku
nf etme sakn mekremet et Ana kret ki ann yerine sen, Olmu, olsan ne gelirdi elden. Kimseye baki deildir mlk-i dnya, sim- zer, Bir harab olmu gnl tamir etmektir hner, arh- dnya bir deirmen durmayp daim dner, Cism-i insan bir fenerdir kbet bir gn sner, Bak saata ki dakika fevt eylemeyp, Oynatmaktadr rakkas- dernun her kah. Dil saatn bisavt Allah, Allah, Bitince saatn zinciri dimez asla tk tk! Nazik mrn hitamnda denir ruha hemen: k k! Bu vcudun yok iken mlk-i fenada eseri Var idi Hz. Allah ki yaratt beeri, Rzkn verse gerektir ne ekersin kederi, Hakka tafvz-i umur et dn hkm-i kaderi nk bir faide vermez bu yerin sim zeri Akbet, semt-i bekaya klacaksn seferi Anda akdem sorula ettiin isyan haberi Var mdr kii ki dehrde baki kalacak Kang merdaneyi grdn feleke yar olacak Katre katre cem olup kase-i mrn dolacak Bunda hayr ileyen adem yine anda bulacak Hayra dair amelin yoksa halin ne olacak?
299
Reslullah sallallahu aleyhi ve sellem buyurdu:
Allah Tel hazretleri dnyada bir kulunu tevelli ederse kyamet gnnde o kulunu bakasna brakmaz).
(Terib: 4/28).
300
Yani dnyada iken himayesinde bulundurduu o kulunu yani Hakka tam bal ibadet ve taatna son derece dkn, gnahlardan, haramlardan, mekruhlardan hatta mbahlardan bile kanan, korkan ve daima Hakka snan, peygamberler, veliler, ehidler, sddklar gibi sevgili kullarn dnyada iken nasl mmtaz klm ve onlar her trl fenalklardan, taarruzlardan, fitnelerden masun klm Hakka ve halka kendilerini sevdirmi olan bu bahtiyar kullarn ayn zamanda hiret aleminde de hfz u himayesinde klp onlar bakalarnn himaye ve efaatlarna muhta etmeden la havfn aleyhim ve l hm yahzenun srrna mazhar klp her trl korku ve hznden emin olduklar halde ve bir de dostlarna ve efrad ailesine de efaat klmas hep bu tevelli kelimesinin deruhte ettii manalar meyanndadr. Tevelli: Karbet, dostluk, yaknlk ve o kulun iini deruhte etmek, stne almak, onun ilerini yapvermek Cenab- Peygamber sallallahu aleyhi Ve sellemi ilk zamanlarnda muhafzlar beklerler idi Vakta ki:
Allah seni insanlardan koruyacaktr. (el-Maide: 67) mealindeki ayet-i celile nazil oldu. o zaman muhafzlarna izin verip: Haydi iinize baknz artk Cenab- Hak beni koruyacana dair vahy buyurdu dedi. Bu korumak Peygamber sallallahu aleyhi ve selleme has olmakla beraber ulema-i kiram hazerat, Peygamberin yolunda bulunan ve Onun snneti seniyesine tam manas ile mtabaat edip uyan her mslman bu ayeti kerimenin ifade ettii himayeye, dostlua layk olup dnya ve hiret saadetine
Mehmed Zahid Kotku
nail olur. Bu sebebtendir ki Hz. Abdulkadir Geylani, Hz. Ahmed er-Rfa, Hasen azeli, Muhammed Bahaddin Nakibendi, Ankaradaki Hac Bayram Veli, Bursadaki Emir Sultan hazretleri ftade Muhammed Muhyiddin hazretleri, Veysel Karani ve Ashab-i Gzin rdvanullahi Tel aleyhim ecmain hazerat, mfessirin, muhaddisin, mctehidin-i kiram hazerat ile kurra-i kamilin olan zevat muhteremler hep bu srra nail olmu bahtiyarlardandr. Onun iindir ki, binlerce sene getii halde hala isimleri dillerde destan, sevgileri gnllerde yaar ve her gn milyonlarca mslman, onlarn ruhlarna fatiha-i erifler, hatmi erifler, tehlil ve tesbihler hediyye edip gnderirler. Bu ne bahtiyarlktr ki, biz bu gn onlar grm deiliz, lkin onlarn sevgisi ve muhabbeti kalblerimizi doldurmu olduundan babalarmza yaptmz sayg ve sevgiden daha ok mhimini onlara yaptmz pek aikardr. Mesela: Ankaradaki Hac Bayram Veliyi kim grd? Fakat, bugn onun trbesi nnde eilip hrmet ve sayglarn gsterip ruhuna okuyanlarn says bile malum deildir. Dier velilerin trbeleri hep byle. Aklarn ziyaretleri ile dolup boalmaktadr. Hele Konyadaki Mevlana hazretlerinin eserleri ve trbesinin ziyareti. Yalnz trkler deil btn dnya milletleri tarafndan da ziyaretleri herkesin gz nnde. Hi bhesiz ki, yarn kyamet gnnde herkesin yardmna koacaklar gibi Hak subhanehu ve tealann onlara, geni bir ekilde salahiyyet ve efaat imkan verecei de muhakkaktr. Cenab- Hak bizleri de bu sevgili ve himaye-i ila-
301
302
hiyyeye mazhar olan kullarnn arasna kabul buyursun, amin
bi hrmeti seyyidil-mrselin.
Mehmed Zahid Kotku

303
ALLAHIN SEVDKLERN SEVMEK
Reslullah sallallahu aleyhi ve sellem hazretleri buyurdu:
Bir kimse hangi kavmi severse Cenab- Hak o kiiyi muhakkak o sevdii kimseler ile klar. (mam Ahmed ceyyid isnad ile rivayet etmitir).
Yani o sevdii kimse iyi, abid, zahid mttaki, hayal, edepli, terbiyeli, namuslu, dindar bir kimse ise bunlar seven kiide her ne kadar bu meziyyetler bulunmasa dahi, yine de onlarla harolunacaktr. Onun iin bu sevgi pek mhimdir, insann kbeti, saadeti, selmeti bu sevgiye baldr. Maazallah insan bir de aldanp dnya ehvet ve saltanatlarna imrenip zevk-u safaya dalan ibadet ve taattan mahrum, iki, kumar, zina, rvet, faiz ve sair bunlara benzer kt adetleri itiyad etmi bedbahtlar severse ite o zaman da o kimse saadet yerine felaket, saadet yerine nedamet daha akcas cennet yerine cehennemi, Hakkn rzas yerine de gazabn kazanm olur ki felaketlerin felaketi de ite bu yaln yoldakilerini sevmesidir.
Halbuki insann ilk vazifesi kendisini yaratan Allah Tel hazretlerini bilmek ve Onu sevmektir. Sevgi ise tabiat ile Hakk bilmekten sonra doar. Sevmek iin biraz dnmek lzmdr. Bu mlkn sahibi kimdir, bu kadar gzellikleri; mahluklar ve bizleri yaratan kimdir? Hele u bizdeki gzelliklere hayran olmamak mmkn m? O gz, kulak, az, burun hele o yzdeki letafet, gzlerin szm, szlerdeki ahenk, tad, cazibeler. Hele hele o akl, idrak, uur... Bunlar nerden gelip nereye gider. Bir de tenasb-i endan denilen gzellik zerine gzellik. Sonra bir de bu insan denilen mahlukun yapt harikalara amamak mmkn m. Bu yerden kalkan koskocaman, bir makina, bir de iinde iki insanla beraber aya kadar gitmek, oraya bayrak dikmek. Gkyznde paralar birbirinden ayrlp bir mddet sonra yine birlemek. Televizyonlar, radyolar, radarlar. O koca koca gemiler, tanklar, tayyareler, toplar, byk kk otomobiller hep bu ufack insan emeinden ve insan kafasndan km hnerler deil mi? Acaba bu kadar kuvvet ve kudreti insana veren kimdir? O insan ki, bu stnde yaadmz topraktan hasl olmutur o topraktan yaratlmtr. Bugn de yine bu topraktan hasl olduumuza hi phemiz yoktur. Btn yediklerimiz hep bu topraktan deil mi? te yediimiz yemekler, iimizde bir taraftan kan olup cesedimizi, hayatiyyetimizi idame ettirir, dier taraftan da meni dediimiz evlad tohumlarn hazrlar. Halbuki bunlarn hibirisinden bizim haberimiz bile yoktur. Allah Telnn yapt nizam dahilinde her ey yerli yerinde ceryan etmektedir. Bunlar daha biraz genice dnnce Allah Tely bilmek, bulmak, anlamak ve sonra Ona tam manas ile
Mehmed Zahid Kotku
teslim olup Onu can ve bala sevmek lzm gelir. Zira byle bir kuvvet ve kudret-i kamile sahibini sevmemek elden gelmez, meer ki insan deli ola. Zerre kadar akl olan muhakkak Allahn sevecek Allahn sevdiklerini ve sevdii her eyi de sevecektir. Onun iin Peygamberini de, Ashab- Kiram da ulemasn da sever. Bunlar sevmek de Allah Tely sevmek gibidir. Namaz klmak farzdr, namaz klmak iin abdest almak da farz deil mi? yle ise ben Allahm severim bakalar ne oluyor deme, onlar da sevmek boynunun borcudur. Zira Hakk seven mutlaka Hakkn emirlerine muti ve mnkad olur, aksi takdirde sevgisine inanlmaz. nk btn bilginler der ki, seven sevdiine mutidir. Sevgilisine itaat etmeyenin sevgisine kimse inanmaz. O sevgi olsa olsa eytani oyundur. Sevgi ihlas ile bir de candan olursa o sevgiye can kurban. Sevginin tabiat ile byle olmas lzm. Zira sevdiimiz Allah Tel baka sevgililere benzemez. Bizim sevdiimiz sevgililer hep bizden bir eyler beklerler ve isterler. Vermediimiz vakit bizden yz evirirler. Halbuki Allah Tel bizlere her eyleri vermektedir isyanlarmz her ne kadar ok olsa dahi yine vermektedir. Byle ltfu bol, ihsan bol, keremi bol, afv, mafireti bol, kusurlarmz daima rtmekte olan Allah sevmeyeceksin de ya kimi seveceksin? te bu byk Allah sevenler ancak Onun sevdiini severler ve sevmediini sevmezler. Yani Allah Tel, kendisini sevenleri sever, Onu sevenler de Onun her emrine muti ve mnkad. Namazlarn da muntazaman, erkanna da riayetle klarlar, orularnda hi de kusur etmezler, hem de nafile namaz ve nafile orular da brakmazlar, zektlarn sadakalarnbol bol verirler, haclarn da ihmal etmezler. Hem
305
306
de Allahn mahlukuna kar ok efkatli ve merhametlidirler. Kimseyi incitmezler onun iin Allah Tel, da onlar sever yle ise sen de onlar sev ve onlar sevenleri de sev. O zaman dnyan gzel ve rahat olur hiretin ise daha fazlas ile gzelolur. Bylece sevdiklerin ile beraber olursun cennet iinde cennet, nimet stne nimet. Cenab- Hak cmlemizi Hakk seven ve emirlerine uyan ve buyurduundan dar kmayan ve Hakk sevenleri de seven, sevgili kullarndan eylesin. Amin! Hakkn sevmedii kimseler ise, bata Allah tanmayan dinsizler, peygamber tanmayan, kitap tanmayan, ldkten sonraki hayata, hirete inanmayan, terazi sorgu, mesuliyet, cennet ve cehennemi tanmayan dinsizler. Sonra Allah vardr deyip de zat ve sfatnda ifrat ve tefrite denleri, Allaha olu, kz, kadn var diyen mrikleri, kfirleri mnafklar, mminim deyip de badet taattan mahrum, isyan ve gnah vadilerinde dolaanlar, emirlerini tutmadklar gibi yasaklarndan da korkup kamayan haram yiyenleri, kumar oynayanlar, hrszlk yapanlar, zina ve livatada bulunanlar, anne ve babalarna zulm edenleri, sla-i rahm yapmayanlar, iki ienleri, adam ldrenleri, bunlarn hibirisini Allah sevmez. yle ise Allahn sevmediini sevmek elbette hibir mslmana yakmaz. Onun iin islm dini iki eyden ibarettir demiler: Birisi: Hubbn fillah = Sevdiini Allah iin sever. kincisi: Buzun fillah = Buz ettiine Allah iin buz eder. Daha ak tabir ile: Allahn sevdiklerini sever Allahn sevmediklerini de sevmez. slamn yaamasna, ayakta kal-
Mehmed Zahid Kotku
masna yegane sebep, bu muhabbet ve buzdur. Yerine gre kullanmak pek byk bir hnerdir vesselm. Bu sebepten Cenab- Peygamber Efendimiz Allah sevmei, Allah iin sevmei imann artndan klmtr. art olmaynca merut olmaz derler ya, bu sevgi olmaynca iman da hakiki iman olmaz. Dualarnda da yle buyurmutur:
307
Ya Rab beni senin muhabbetinle ve seni sevenleri sevmekle ve senin muhabbetini beni yakn eden eyi sevmekle de beni merzuk eyle ve muhabbetini bana souk suyu sevmekten daha sevgili kl. Malum ya, Arabistanda bahusus yaz aylarndaki scak gnlerde souk suyun kymetini ancak o yananlar anlar. Onun iindir ki souk suyun kymeti pek mstesnadr. Binaenaleyh Hak sevgisi ise insanlarn scaktan baylaca zaman imdadna yetien bu souk sudan daha evladr. Bu muhabbet, insanda kendiliinden hasl olamaz mutlaka ilim, irfan ve sohbetlere muhtatr. Yalnz tefekkr kafi gelmez, maazallah insan yanl yollara sapabilir. Bak mslmanlarn yetmi iki frkaya blnmesinin sebeblerinden biri de kendi akllar ile hareket etmeleridir. nsann akl, bir dereceye kadardr, onun tesine gidemez. Onun iin mutlaka ve muhakkak Peygamberimizin yoluna ve o yolu bizlere gsteren kamil, olgun limlerin, ariflerin sohbetlerine pek muhtacz. Muhabbet, insanlarn zihinlerini ap ak ve neelerini artrp Hakka daru gtrr. Bize Allah tantr, bildirir.
308
Ona sevgi ve akmz artrr, bizleri Ona ibadete sevk eder ve Onun azamet, kuvvet ve kudretinden korkup yasaklarndan uzak eder. Ak ve muhabbetinden gzlerine uyku girmez. O kadar alar yazar alar, konuur alar ... Namazda alar, yatakta alar. Kusurlarn, gnahlarn, eksikliklerini dnr aczi, zaf galebe edip alar da alar. mam Sevri rahmetullahil-Bari Rabiatl-Adeviyye hatuna sormu: - Sen bu yksek makama ne sayede eritin? Demi ki: - Ben Allaha ibadeti ne cennet sevgisi ve ne de cehennem korkusu iin yapdm. Kt bir ii gibi yalnz ibadetimi, ancak Onu sevdiimi ve Ona ak ve evkimden nai yaparm, demi. Bak bir kadn amma, ne sultan kadn. Tezkiretl-evliyay oku da aklarn hallerine vakf ol. Ebu Bekr es-Sddk radyallahu anhn sevgisi eydedir: 1- Cenab- Peygamberin mbarek cemalini, yzn seyretmek, Onun yzne bakmaya doyamamak. 2 Varn younu Reslullahn yolunda infak etmek, feda etmek. 3 - Kznn Peygamberimizin nikahnda bulunmas. Ebu Bekr hazretleri demi ki: Benim en byk isteim ve en byk emelim bunlardr!. Bak byklk nasl oluyor. yle kuru laflar fayda eder mi? Her sevginin bir alameti vardr. Hakk sevmenin alameti de Onun szlerini dinlemek ve Onun gnderdii peygamberi ve kitabmz olan Kuran- aziman sevmek ve o sevgiyi bilfiil gstermektir.
Mehmed Zahid Kotku
Mnebbihatta Sleyman ed-Daran der ki: - Dnya ve hirette btn hayrlarn ba Allahtan kokmaktr. Yine Mnebbihatn 12.ci sayfasnda da yle dedii yazldr: - Tevbe imanlara farzdr. Lkin gnahlar terk etmek de vaciptir. Hatem-i Esam da der ki: -Her kim Allah severim der de, haramlardan kamazsa, davas batldr ve yine, her kim Rasullah seviyorum der de, fukara ve miskinleri ho grmezse davas batldr ve yine, her kim ben cenneti seviyorum der de tasaddukta bulunmazsa onun da davas batldr ve yine her kim, ben cehennemden korkuyorum der de gnahlar terk etmezse onun da davas batldr. Yine Munebbihatta Eba Zere Rasullullah sallallahu aleyhi ve sellemin bir nasihati var, pek hotur: Ya Eba Zer gemini yenile zira deniz ok derindir. Yol azn tam al nk yol ok uzaktr. Ykn de azalt ki yol ok yokutur. Amelini, iini de ihlals ile yap ki hazreti Allah grmektedir. Gemini yenile, yani iman gemisini yenile, her an tecdidi iman et, la ilahe illallah dilinden brakma, kalbine gnlne Allahn zikrini iyi yerletir. nk zikrullah mminin en muhkem kalesidir onunla imann korur ve kuvvetlendirir. Denizin derinlii burada nefis, eytan ve ehvet, insann da yaramazlar var. Bunlar da insan nefis ve ehvet deryasnda bomak, yok etmek isterler. mann kuvvetli olmazsa
309
310
dnyann eitli fitneleri, ehvetleri insan mahveder hele reislik sevgisi ve hele vaz ve nutuk sevgisi yok mu ya. Gya insan bir ey yapyorum zanneder de ok byk dertlere girer Allah korusun. Yol azn kamilen al; buradaki azk kelimesi yenilen ve iilen maddi gdalar deildir. Bu misal olarak sylenmitir. Buradaki azktan gaye hiret azdr. O da Cenab- Hakkn Kelam Kadiminde buyurduu: azn en hayrls takvadr. (El- bakara: 197) Takva olmaymca, hi-
bir ey olmaz. nk: Hikmetin
ba Allah korkusudur buyurulmu. Takva ise Allah korkusundan nai btn byk kk gnahlardan hatta mbahlardan bile kamaktr. Onun iin gemini yenile yani imann yenile, salam et, kuvvetli olsun. yle her dalgaya mukavemetli olsun da gidecei hiret gnne kadar seni selmetle gtrsn, dnyan da mamur hiretin de mamur olsun. mann kuvveti, Allah Tely bilme nisbetinde kuvvetli olur. nk Onu bilen muhakkak ve mutlaka Onu sevmektedir. Bu sevgi de yine bilme nisbetindedir. Yani, bilebildii kadar sever, sevdii kadar da muti olur. Hakka teslim olur. Hakkn szn dinler, yap dediklerini tamam ile yapmaa alr ve yapma dediklerini katiyyen yapmaz. Zira yapma dedikleri eyler hep gnahlardr. Bu gnahlar ise gnl karartr ve Hak sevgisine mani olur, Sevgi kalknca ibadet de kalkar. badet kalknca da mslmanlk zayflar ve bir gn bakarsn ki ne din kalm ne de iman. Allah muhafaza buyursun.
Mehmed Zahid Kotku
Ebu Talib Mekkinin Kutl-Kulub adl kitabnn kenarnn ikinci ksm Hayatl-kulb fi keyfiyyetil-vu sul ilelmahbub blmnde yle der: Her ihsan edeni, her vereni herkes sever, hatta kpekler bile. Ne kadar severler kaplarndan ayrlmaz, hele oban kpekleri, obanlar ile birlikte koyunlarn arkasndan nasl giderler ve kurtlara kar koyunlar nasl korurlar. Sebebi, yedikleri bir lokma ekmek. Cenab- Hak bizlere bilvesile neler vermiyor ki, vcudumuz, vcudumuzdaki tenasb, kuvvet, kudret, konuma, grme, sevime, topluluk, sanatlar, hnerler, ssler, saltanatlar hepsinden daha gzeli o canm elagzler ile o kulaklar, hele o akl, zeka, acaba bunlara baha bimek mmkn olur mu dersiniz. Bir lokma ekmek iin efendisinin kapsndan ayrlmayan, koyunlar gece gndz bekleyen kpek kadar da m olamayacaz? nsaf, insaf!. Onun iin hem dnmek hem de hiret ilimlerine aid kitaplar ok okumak, sonra da gnl aan, insanlara hakk tantan ilim adamlarn ve meclislerini ve bahusus zikrullah meclislerini arayp bulmak ve bunlara devam etmek. Yalnz unu da unutmamal ki bugn bu davay yayanlar pek ok. Fakat ok uyank olmak lzmdr ki hak ile batl seebilesin. Bidatlarn olduu yerlerde, sigaralarn iildii meclislerde, kasideler ile, ilahiler ile dnya muhabbetleri ile semaverleri yakp aylarn kahvelerin iildii yerlerdeki sohbetlerden fayda gelmez dersem acaba ayplar msnz? nk bugnk toplantlar gryoruz ki biraz ilahi ve kaside okurlar . Sonra arkasndan sohbet derken ondan sonra da birbirlerini ekitirme ve gybetler balar. O zaman hem sevaplar gi-
311
312
der, hem de bir sr gnahlara girilir. Hele baz yerlerde bir akalama olur ise vay halimize. O zaman bizim gibi sofulara herkes gler. te bunlarn hepsinin bir sebebi var, hatta bir ok sebebleri var: Evvela, dervilik ne demektir? Bunu bile bilmeden hemen rastgele, aramadan, taramadan bir ders alrz. Onu da layk ile yapabilsek ne mutlu! Halbuki derviliin birinci ve en balca gayesi; nefsi yenmek, emmarelikten, levvamelikten, mlhimeden kurtulup nefsi mutmainneye eriebilmee almaktr. Bunun ilk aresi, yemei ve yemek nn azaltmak, Reslullahn ve ashabnn yolunu tutmaktr. O Peygamber-i ahir zaman her ey emrine amade iken yemez ve aln birazck giderebilmek iin mbarek karnlarna ta baladklarn bilmeyen yoktur zannederim. Kz Fatmann bir gn yapt ekmekten babasna da ikram iin getirmi olduunu bunun zerine Reslullahn: - Kzm gnden beri azma bir ey koymadm dediini de herhalde duymusunuzdur. Ashab- kiramn hali bile hepimize bir ders-i ibrettir. Hele o Ebu Hreyrenin hali ok acib! Buharide zikrolunan bir gazaya gnderilen bir kta-i askeriyyenin yanlarna alm olduklar erzak yolda bitince ellerinde kalan tek bir hurmay emmek sureti ile su ie ie gidecekleri yere kadar gitmeleri ve orada denizin att bir bal yemekle iktifa ettikleri... Kitaplarmzda byle yzlerce canl hadiseleri okuyup grdmz halde hala nefislerimize o kadar dkn oluumuz bir deil, iki deil n yemek hem de nasl; tatls, tuzlusu, yals, balls stne de enva eit meyve sular ve hazm
Mehmed Zahid Kotku
ilalar, tozlar. Sonra gece yarlarna kadar sohbetler, cemaat terk, gece namazlar, teheccdler klmamak ... Sabah namazlar ise ya uyku ile veya dar darna klnan namazdan ne hasl olur. Bunlar hep yemeklerin verdii gaflet eseridir. Yemekler kuvvetli olunca insanda ehvet de kuvvetlenir, hakkndan gelinmez hale gelir, o zaman pek ok gnahlara girilmi olacanda bhe yoktur. Sonra insann gzleri dnyaya dikilir, ya memuriyyet arar veya kazan yollarna gider. Bunlar tabii fena bir ey deildir. Amma ehvet insan burada brakmaz gz daima ykseklerde gezer ve bunun iin areler arar. Bunun iin arkas kesilmeyen dedikodu, gybetler, iftiralar hepsi ho grnr. Ondan sonra da dervilik kim bilir nerede kalmtr? Cenab- Hak yardmcmz olsun. Amin!
313
314
ZENGNLER VE ZENGNLK
Fkih, lim, bid, zhid bir zat olan Semerkandl Nasr b. Muhammed b. brahimin yazm olduu Tenbihlgafilin ve Bustanl-arifin adl iki eserinde mslmanlara ok faydal, ahlk ve kemalt- islmiyeyi mucib meseleleri pek gzel bir ekilde ve arapa olarak yazmlar. Kendileri Semarkand trklerinden olduu halde arapa ibaresine araplar bile hayran olacak derecede. Arabistanda bol bol satlmaktadr. Bu zat Bustanl-arifin adl eserinin 108.ci sayfasnda yetmi ikinci bba Fakirin zengin zerine fazileti ve stnl unvann vermitir. Lkin zenginliin fezailini de yine gzelce izah etmitir ve ylece sze balamaktadr: nsanlar bu hususta ihtilaf edip baz kimseler fakir efdaldir demi ve bazlar da zengin efdaldir demiler. Fakat buradaki fakir ve zenginden murad salih ve akir olmalar artyladr, yoksa her fakir veya her zengin demek deildir. Biz de fakir salihin efdaliyyeti taraftaryz demilerdir. Zenginin efdaliyyetine kil olanlar Allah Telnn u emrine dayanrlar:

Seni, bir fakir olduunu bilip de zengin yapmad m. (Ed-duha: 8) mealindeki ayet-i kerimedir, ki Cenab- Peygamber Efendimiz ana rahminde iken pederleri vefat etmilerdi. Babalarndan bir miras almadklar gibi ancak bir deve ve bir de cariye kalmt. Sonra Cenab- Hak ona ticaretten kazanlar ihsan etti ve hanm Hz. Haticenin vefat ile ok servete nail oldu ve hatta Hatice radyallahu anha ona ok servet hediyye etmiti.Ve bu suretle cenab- Hak habibini zengin eyledi. Bundan dolay Cenab- Peygamber Efendimiz pek ok infak ve ihsanlarda bulunurlard ve hatta bazan kendileri a kalarak varlklarn fakirlere infak edip a yatarlard ki, bunlar peygamberlerden bakasnn yapmasna imkan olmaz. O muhterem alim efendiler de derler ki: Eer zenginlik efdal olmasayd Cenab- Allah peygamberini bu zenginlik ayeti kerimesi ile vmezlerdi. Yine Efendimiz sallallahu aleyhi ve sellem buyuruyorlar ki:

ttika ile birlikte zenginlik ne gzeldir. Dikkat ederseniz ittika art klnmtr. Zaten Allah korkusu olmayan bir eyde hayr olmayaca cmleye malumdur. u hadisi erif ne kadar canl ve caziptir. Bu hadis-i erifi Bursada Hudavendigar camii erifi denilen sultan birinci Muradn yaptrd alt cami st de medrese olan
316
ok ho ve latif bir camide, zannedersem altn veya altna benzer bir yaldzla yazlm bycek bir levhada grmtm ve o zaman da ezberlemitim. imdi burada aynen zikredilmektedir:

Mal ve mlk, gerek altn ve gerekse kat paralar kabahatsz, gnahsz birer eyadr, bunlarn iyilii veya ktl, kullanan insann kullanma ekline baldr. Evvela maln salih olmas art klnmtr, maln salihlii ise, onun hell olmasna helldan kazanlmasna baldr. Bu da yalansz, hilesiz, ihtikarsz ve ayn zamanda namaz vakitlerine riayetle mmkn olduka namazlar camilerde cemaatla klmaa almas ve faiz gibi haram ve yasak olan kazanlardan da son derece korkup kamas arttr. Byle olmadka o mal medhe layk deildir, ne kendisine ve ne de cemiyete faydas olur. Belki gnah yerlerinde, zevk-u safa urunda, ehvet ve hretin de esiri olarak mahv-u perian olup gider. Byle olunca da o mal mlk sahibi iin hayr deil, hemen er olmu demektir. kinci art da, o mal kullanan adamn da salih olmas. Zira mal ne kadar iyi ve salih olursa olsun onu kullanan kimse eer o helldan kazanlan temiz mal irkin ve gnah yerlere ve israflara harcyorsa o zaman bu gzel ve temiz mal zayi edilmi olur. Hele Cenab- Hakkn raz olmad ve olmayaca cemiyetleri desteklemek iin verilen paralara, mallara acmamak ve alamamak da elden gelmez. Onun iin bir taraftan maln salih olmas dier taraftan da
Mehmed Zahid Kotku
o mal kullanann salih olmas art klnmtr ki ne kadar doru ve isabetlidir. Maln salih olduu harcand yerlerden de anlalyor, hayr yerlere, hayr cemiyetlere, cami, medrese, eme, kpr ve bahusus dmanla mcadele urunda Allah rzas iin kara, deniz, hava kuvvetlerine yaplan yardmlar ne gzel mal ve bu yardmlar yapanlar ne gzel kimselerdir. Onun iin maln hayrls fi sebilillah harcanan mallardr, paralardr, servetlerdir. ki, zina, kumar, sigara, deniz alemlerine ve sair bunlara benzer btn gnah ilere ve yerlere harcanan paralar, mallar, servetler de bilakis hem sahibi iin, hem de cemiyet iin birer felaket kaynadr. Binaenaleyh iman kuvvetli olmayan zayf mslmanlarn kazandklar paralar helldan olsa dahi tayyib deildir. Cenab- Hak ise Kuran- keriminde:
317
Size rzk olarak verdiimiz eylerin temiz olanlarndan yeyin. (El-bakara: 172) buyurmaktadr. Tayyib olarak yenen yemeklerden tayyib ameller sadr olur. Paralarn gnah yerlerden ve gnah eylerden kazanlp yenmesi, hem kendi iin hem de efrad- ailesi iin ok byk bir bedbahtlktr. O ocuklarn asi olmalar, ana-babaya itaat etmemeleri, devlet ve millete ba belas olularnn en ba sebeblerinden birisinin kazancn ve lokmann helldan olmamasndan ileri geldii unutulmamaldr. Hell para ve hell lokmalar, sahibini mutlaka iyilie ve cennete doru gtrr. Haramdan kazanlan paralar ve haram lokmalar da sahibini mutlaka ktle ve cehenneme gtrr. Onun iin zenginin
318
kredici olmas ve kazancn gnah yerlere harcamamas iin de Cenab- Hakkn yardmn can- gnlden istemesi lzmdr. Zira her insan kyamet gnnde, kazand paray nereden kazandnn ve nerelere harcadnn cevabn vermedike, olduu yerden kmldayamaz. Bu da bize bir ders-i ibret olarak yetmez mi dersiniz? Bunun yannda mrn ve genliini nasl harcad ve zayi eyledii de bu paralara eklenirse insanolunun ve bahusus mslman kiilerin nekadar uyank olmas lzm geldii ortaya kar. Bu sebebten olsa gerek Hz. mer, ticaret sahiplerine islmda ticaret usullerini renmelerini tavsiye eder, fkh kitaplarmzda yazl olduu vech ile. Bu ticaret ilmini bilmeyenleri fkh bilgilerini reninceye kadar ticaretten menederlermi, ki gnahlara, haramlara dmesinler. Al-veri dindendir. Kitaplarmzdaki muamele ksm bunlar anlatr. Din kaideleri be esas zerinedir. 1- Akaid. 2- badet. 3- Nikah. 4- Muamelt. 5- Mcazat. Bunlara ilm-i hal denir. Her mslmann bu be esas ok iyi bilmesi lzmdr. Bugn malesef bunlar bilenler bile pek az bulunmaktadr. Akaid ilmi kktr, btn ibadetlerin badr esasdr. Evvela onu ok iyi bellemeli yoksa yaln yollara saplr.
Mehmed Zahid Kotku
kincisi ibadet ksmdr. Bu da drt mezheb zeredir, herkes kendi mezhebine ait mesail-i diniyyesini renmelidir yoksa maazallah. btn emekleri boa gider. ncs olan nikah meselesi de pek mhimdir. Hemen iki iftin birbirlerini beenip evlenmeleri ile bu i olmaz. Evvela iki taraf birbirlerinin dini inanlarna vakf olmal. Ehl-i snnet mezhebinin dndaki kimselerle evlenmek caiz deildir. Evvela iyi dn aratr sonra pimanln fayda etmedii malumdur. Gelelim dersimize: Hz. mer radyallahu anhten yle rivayet edilmitir: Sizin kereminiz takvanzdr. erefiniz zenginliinizdir. Hasebiniz (nesebiniz) de ahlknzdr. Ne kadar gzel bir nasihat. Takvanz yani Allahtan layk vech ile korkunuz yoksa, o zaman bir kerem sahibi olmanz mmkn deildir. Zira takva olmaynca insan ok irkinlikleri hatta kerem sahiplerinin deil baya, adi kimselerin yapamayaca fenalklar, terbiyesizlikleri yapar ki bu hali kereme tamam ile muhaliftir. eref, bugnn insanlar nazarnda servetlere gredir. Servetten mahrum olan insan her ne kadar saylamayacak kadar ok meziyyetleri olsa dahi hi kimsenin gzne bile grnmez. Sonra insann hasebi, nesebi ancak ahlk ile llr. Ben falann oluyum demek para etmez. O zat her ne kadar byk kimse ise de evladnn ahlk islm ahlkna uymuyorsa onunla vnmesi ona hibir ey kazandrmaz. nsann insanl baka eylerle deil ancak ilim, irfan ve ahlk- kamilesiyle olur. Baz gemi bykler de yle demiler: Mal, gurbette dahi olsan orasn sana vatann gibi yapar, nk maln ve servetin
319
320
sayesinde hemen herkes senin emrine amadedirler, bir dediin iki olmaz. Lkin fakirlik, vatannda bile olsan oras sana gurbet gibidir, yani orada da garibsin, zira hi kimse gelip hatrn bile sormaz, istediin bir hacetin olsa ona da nail olamazsn. Fakirlii isteyenler her yerde hatta evinde bile gariptir. Muhammed b. Kab el-Araz der ki: Muhakkak zenginlik ittika ile birlikte olursa, onun sevab kat kat olur. ve u ayeti okudu:
Sizi bizim huzurumuza yaklatracak olan ne mallarnz ne de evlatlarnzdr. Ancak iman edip de iyi amellerde bulunanlar mstesna. nk, onlar iin yaptklarna mukabil kat kat mkafat vardr ve onlar emin ve en yksek makamlardadrlar. (Sebe: 37). Said b. el-Mseyyeb hazretleri de yle der: - Helldan mal cemetmeyende hayr yoktur nk o mal ile sla-i rahim yaplr, hayrlar ilenir, zektlar verilir, haclara gidilir ve eref haysiyyetini muhafaza eder. Hz. Aie validemizden nakl ediliyor: Zbeyr b. el-Avvamn miras krk milyon dirhem idi. Abdurrahman b. Avfn hanmndan yalnz birisine sekizde bir olmak zere hissesine seksen bin dm. Sfyan b. Uyeyne der ki:
Mehmed Zahid Kotku
- Talha b. Abdullahn gndelik geliri bin ukye idi. mam Azam, mam afii ve Abdulkadir Geylani, Ahmed er-Rfai, Nakibend Muhammed Bahaddin, Abdullah el-Ahrar hazeratnn servetleri ve cmertlikleri adeta dillere destan olacak derece akl, fikir ve hayalimizin dnda dersek pek de mbalaa etmi olmayz. Bu hususta Tasavvuf Ahlkn cmertlik bahsini istersen tekrar tekrar oku ve onlara benzemee al. Bahusus dn, bugn ve yarn dmanna her zaman her yerde ve her eyde galib olabilmek, hep paralara, servetlere baldr. Bugnk bir tayyare kim bilir ka milyon lira. Halbuki yzlerce deil binlerce tayyareye muhtacz. Deniz kuvvetleri, kara kuvvetleri hep tkenmez bir servete muhtatr. Bunlar yaplmaz veya alnmazsa dmanlarla sonra nasl baa karz? Halbuki Hz. Allah celle ve ala da Kuran-i Mecidinde onlara kar ve hatta onlar korkutacak derecede hazrlkl olmamz emretmiyor mu? Mal sahipleri, cmert zenginler olmasa bunlar nasl yapabiliriz. Bir seferde Hz. Osman radyallahu anh orduya yapt byk yardmdan dolay Cenab- Peygamberin nasl iltifatna nail olmutu. Ebu Bekr es-Sddk ve mer el-Faruk radyallahu anhmann ihsanlar yazmakla bitmez. Kabe-i muazzamay ziyaret iin kapdan girilirken yaplan dua reddolunmaz, mutlaka kabul olunur denir. Orada edilen dualardan birisi de udur: YA RAB KFRDEN VE FAKRLKTEN SANA SIINIYORUM!
321
322
Sonra Cenab- Peygamber Efendimiz mteaddid dualarnda bunlar izhar ederek dualarda bulunmular. Bahusus sabahlar okuduumuz evradn iinde ve perembe gnk kevn duasnda ve cumartesi gnn dualar iinde: Ya Rab beni mafiret eyle ve rzkm geni eyle diye dua buyurduklar da mervidir. u duaya dikkat, ediniz:
Cehennem ateinden cenab- Hakka snrken kfrle, fakirlii de beraber zikretmitir. nk fakirlik iin, ateten gmlek, demirden leblebi demi, ecdadmz. O ne kadar gzel olursa olsun herkesin tahamml edip yapabilecei bir ey deildir. Mamafih baa gelince ekilir amma bir de ekenden sormal. Ondan dolay ocuklarnn ve efrad- ailesinin ele bakmamas ve rzklarnn helldan temini iin alan kimseler, yarn kyamet gnnde yzleri ayn on drdnc gecesi gibi parl parl parlayacaktr. Ayn zamanda ticaretinde doru hareket eden emniyetli taciler Allah Telnn habibidir, buyurulmutur. Baknz Ebu eybenin Ebu Zerden ve ibn-i Abbastan rivayet ettii ve Ramuz-u erifin 16l.ci sayfasnn ikinci hadisi olarak zikredilen hadiste:
Doru tacir, emin bir tacir cennete girenlerin ilki olacak buyurulmutur.
Mehmed Zahid Kotku
Ne mutlu bu gibi tccarlara bugn belki byle sadk, sadkat sahibi, doru, emin bir tccar bulmak mmkndr amma ok nadir olduu herkese malumdur. Hazret-i Enesin rivayetinde ise:
323
Sadk bir tacir, yarn kyamet gnnde arn glgesi altndadr. buyurulmutur. Onu, hiretin, ateinden korumaktan kinayedir veya hakikaten arn glgesi altnda mahfuz ve seyircidir. Zira gerek kendini ve gerekse efrad- ailesini dnyann aclarndan ve alklarndan korumak iin yapt say gayretin semeresine nail olmutur. Buraya kadar yazlan zenginliin faydalarn hepimiz takdir ederiz. Belki daha ok ve pek ok fayda ve faziletler de zikretmek mmkn, lkin dikkat edilmesi lzm gelen bir ey varsa, o da yukarda zikrolunduu vech ile maln hell olmasna, gnahlardan ve her nevi hile ve dolaplardan r, islmn istedii ekilde olmas art olduu gibi, bu paralarn sahibinin de ehli imandan tam mmin ve tam mslman olmas helldan kazanlan bu paralarn tek kuruunu bile haksz ve bo yerde israfa ve gnah yerlere, ilere ve emellere harcanmamasna son derece dikkat etmesi ve bunun yannda namazna, niyazna, orucuna, zektna, haccna, sadakalarna, mrvvetlerine, cmertlik ve sehavetine itina gstermesi gerekir. Helldan olmayan, gnah yerlerinden gelen kazanlardan, gnah yerlere ve ilere verilen paralardan ne fayda vardr, ne de sevap. Belki bu paralar ile olsa olsa cehennem azab kazanlr ve nihayet mezar da bir cehennem ukuru olur. Onun
324
iin ey muhterem kardeim, sakn haram ilerden ve gnahlardan para kazanmaga heves etme. Sonra bunlarn acs burnundan fitil fitil gelir de ok piman ve nadim olursun. Fakat son pimanlk kimseye fayda vermemektedir bu da herkesce bilinen bir hakikattr. Malesef hepimiz o nefsi emmare ve levvamenin esiri olduumuzdan gzmzn nndeki hakikatlar da grememekteyiz. Onun iindir ki yukarda yazlan o sevgi ve muhabbetin ne tadn ne de lezzetini bulmaa imkanmz yoktur. u yemek meselesi bizim ne adam olduumuzu pek ak bir ekilde meydana koymaktadr. Peygamberimizin sabah yemei yedikten sonra bir daha akam yemei yemeyileri ve sahabe-i kiramn da kezalik gnde bir kere yemeleri, Cenab- Peygamberin Hz. Aie validemize, gnde iki defa yemek israftandr buyurmas ve daha sonra da insann cannn istedii her eye imrenip yemesi ve giyinmesinin de israftan saylmas ne kadar hakl ve doru olduu pek aikardr. Yine maalesef ki bizler bugn ok kt bir adet ve itiyada kaplmz ki adeta bunlar bize olmaz eyler gibi gelmektedir. Eer bugnk bu eski selef-i salihin denilen zatlarn eserleri olmasa belki hemen hemen inkara kadar gideceiz. Yine malesef, bu kitaplar elimizde olduu ve daima da okumakta olduumuz halde, onlarn hallerinden, bizlere hibir hal ve adet gememektedir. Bununla beraber korkarm ki bunlar ayplamaa da kalkarz. nk ruhlarmz da cesedlerimiz de hep birbirlerine uygun. Yeyip iip yaamak sevdas, bizi bu hale geltirmitir. Allah Tel muinimiz olsun da bizleri insanln yksek ka-
Mehmed Zahid Kotku
demelerine ulatrsn ve bu husustaki mcahedelerde bizlere yardm eylesin. Amin! Zenginlik iyi ama insann ruhu snmee yz tutunca o servetler ve o varlklarn ne kymeti olur. Zenginlikte fayda ok, bunu kimse inkar edemez. Fakat kibir, gurur ve almdan kendisini kurtarabilirse sonra da varlk dolaysyla boazna dknlkten kendini koruyabilirse, seha ve cmertlikte etrafna rnek olabilirse bir de tevazu sahibi olup fakirlerin hizmetinde bulunabilirse, onlara efkat ve merhamet edip hacetlerini grverirse ve bu esnada Allah Telya kullukta katiyyen kusur etmeyip gece ve gndz ibadetlerini layk vech ile yapabilirse ve cemaat da karmazsa, zikrini, tesbihini ve Kuran okumasn da devaml olarak yapabilirse, o zaman bu gibi zenginlere aniya-i akirinden denir. nd-i lahide makamlar o nisbette yksek olur. Cenab- Hak cmlemizi byle aniya-i akirinden eylesin. Amin!
325
326
SABREDEN FAKRLERN FAZLETLER
Biraz da fakirliin kymetinden, iyiliinden yazmaa alacam. Sen fakirlikten korkma. Btn insanlar zaten fakirdirler. Hepimiz her an Hakka muhta durumdayz. Yamuru vermese, bizim ektiklerimiz kmasa, derelerimizde su bulunmasa halimiz ne olur? imdi motorlarla yeralt sulanndan istifade ediliyorsa da yarn onu da bulamazsak halimiz nice olur? Onun iin, gzel kardeim sen sz dinle evvela hellinden yemenin arelerini ara. Devlet malna gz dikme. Fask, facir ve zlimlerle ne otur, ne konu ve ne de onlar sev. Ancak onlarn iyiliine dua et. Zenginlie sakn katiyen zenme. Hedefin Allahn rzas olsun. Yolun da Peygamberinin gittii yol olsun. Allah Tel buyurdu:
(Bilhassa o fey) hicret eden fakirlere aittir ki onlar Allahtan fazl (u inayet) ve honutluk ararlar: Ve Allaha ve Peygamberine (mallaryla, canlar ile) yardm ederlerken yurtlarndan ve mallarndan (mahrum edilerek karlmlardr. te bunlar sadklarn ta kendileridir. (El-Har: 8). Allah Tel buyurdu:
Sadakalar Allah yolunda, kendilerini vakfetmi fakirler iindir ki onlar yeryznde dolamaya muktedir olmazlar. (Hallerini) bilmeyen, iffet ve istinalarndan dolay onlar zengin (kimse)ler sanr. Sen (Habibim) o gibileri simalarndan tanrsn. Onlar insanlardan yzszlk edip de (bir ey) istemezler. Siz (Hak yolunda)ne mal harcarsanz phesiz Allah onu hakkyla bilicidir. (El-Bakara: 273). Mevzu ile alakal bir ka hadis-i erif:

Reslullah sallallahu aleyhi ve sellem, Ashabna:
328
- nsanlarn hangisi hayrldr? diye sordu. Ashab: - Malca zengin olup Allahn, onun nefsinde (cannda) ve malndaki hakkn veren kimse, dediler. Reslullah: - Bu (vasfettiiniz) ne gzel adamdr! (Fakat) o deildir Ashab: -Peki ey Allahn resul nasn hayrls kimdir? Reslullah: - Skntda olmasna ramen infakta bulunan fakir cevabn verdi. Mevzu ile ilgili hadislerden biri de Bilal radyallahu anhin rivayet ettii u hadis-i erif tir:
Reslullah sallallahu aleyhi ve sellem hazretleri Bilale yle diyor: -Ey Bilal! Allah azze ve cellenin huzuruna fakir olarak k zengin kma. Bir dier hadis de yle: Halinden honut olan fakirden daha stn kimse yoktur. Dier bir hadis de yle:
Allah Tebareke ve Tel, ailesi kalabalk, iffetli fakiri sever. Haber-i mehurda yle varid olmutur:
Mehmed Zahid Kotku
mmetimin fakirleri, zenginlerinden be-yz sene nce cennete girecekler. Bir dier hadisde yle buyurulmutur:
329

lahi, beni miskin yaat, miskin ldr, miskinler zmresiyle haret. Bir dier hadis:
Bu mmetin hayrls fakirleridir. Haberde varid olduuna gre Hz. Musa aleyhisselm, Cenab- Hakka yle iltica etmi:

- Ya Rab! Seni nerede arayaym? Cenab- Hakk: - Benim iin gnlleri krk olanlarn yannda. Musa aleyhisselm: - Kimdir onlar? Allah Tel: - Sadaka gsteren fakirlerdir, diye buyurdu.
330
Sabreden fakirlerin efdaliyyeti hakkndaki deliller yledir: Allah Tel buyurdu:
nk insan muhakkak azar, kendisini -(mal sebebiyle) ihtiyatan vreste grd diye. (El-Alak 6,7). Yani zenginlik insanlan tuyana, gnahlara, isyanlara, haddi tecavzlere doru srkler. Bunu bugn bilfiil mahede etmekteyiz. Btn fenalk ve gnah yerlerini dolduran bedbahtlarn hemen hemen yzde doksan zenginlerdir. Hatta zengin sofular bile kibir, gurur, azamet, benlik gibi insanlarn insanln mahveden manevi hastalklara mbteladrlar zaten bu da yetip artar. slam tarihine bir bakacak olsak peygamberlerin etrafna toplananlar hep fakirlerdir. Zenginlerin syledikleri ise: O fukara ve mesakin sizin etrafnzdan uzaklasnlar da o zaman biz de senin yanna gelir szlerini dinleriz demeleri olmutur. Bunun zerine Cenab- Hak sure-i Kehfin 28.ci ayetini inzal ile Habibine yle buyurdu:
Sabah-akam Allahn rzasn dileyerek Rablarna dua eden kimselerle beraber nefsini sabrl tut. Yani o zengin marurlarn szlerine bakma, o abid, zahid olan fukara-i msliminden sakn ayrlma. Zira o fukara-i mslimin her zaman ve her yerde senin emrine amadedirler. O marur zenginlerse zikirden gafil, nefs-i hevalarna
Mehmed Zahid Kotku
tabi kimselerdir onlara uymak kimseye yakmaz ve hem de hibir zaman onlara sz de dinletemezsin, harbe arsan paralar brakp gidemezler ve hem de canlarna da kyamazlar. Harbe girseler bile onlarla zafer kazanmak mmkn de olmaz byle olunca canla bala Allah Telya tazarru ve niyazda bulunan fukara-i sabirn olan mslmanlardan sakn ayrlma. Bu ders bugn bile hepimize bal bana bir ders-i ibrettir. Eski harbleri tarihlerde gryoruz. Fakat bugn gzmzn nnde ceryan eden bir ka harb grdk. Evvelce askerlik yapmamak iin yetim ocuklarla evlenirlermi. Bunlar ordular da askere. almazlarm onun iin bir ok asker kaa vard. kincisi, askere gitmemek iin bedel verilirdi. Askerden kaanlar hemen bedel- parasn verip askerlikten kurtulurlard. Daha sonra o zengin tabaka hep geri hizmetleri ihtiyar eder, bilfiil harbe gitmemee alrlard. Kyllerimiz ile fakir ve orta tabaka da canla bala harbederlerdi. Bak bugn bile Suudi Arabistanda ve sair zengin lkelerde askerlik parayla yaplmaktadr. Halk ve zengin tabaka askerlikten uzaktrlar byle olunca da cihad denilen nimet elden gitmi oluyor. Mallar ve canlar kymetli olunca din tehlikeye dm vatan elden gidiyormu bunlar artk kimsenin kulana girmez oldu. nk vatanm ruy-i zemin demiler. Yeryz, her yer benim vatanmdr. Din, millet olmaynca da btn beer Hz. Ademin evlad ve benim de kardeimdir diye hi umurlanmaz bile. Bu sebebten Peygamber-i ahr zaman buyuruyor ki:
331
332
Herkesin bir sanat vardr, benim de sanatm ikidir:Biri fakirlik, biri de cihad. Beni seven bu iki eyi de sever bu iki eyi sevmeyip buzeden bana da buzetmi olur. Hayatn idamesi iin, herkes yeyip imek mecburiyyetindedir. Bunu temin iin ziraat, sanat ve ticaret gibi mesleklerden birisine ihtiya vardr. Cenab- Peygamber fakir deildi, muhta deildi, fakat varln hie sayarak daima fakirlii ve fakirler tarafn tercih etmitir. Elindekileri ve avucundakileri yedirir kendisinin a yatt zamanlar olmutur. Onun iin dualarnda da: Ya Rab, beni sevenlere iffet ve kifayet miktar rzk ve bana buz edenlerin mallarn ve ocuklarn ok eyle demeleri de ayan- dikkattir. Mcahidin bni merden rivayetinde: Kula dnyalk bir ey isabet ederse muhakkak Allah Tel indindeki dereceleri noksanlar o zat Allah Telya her ne kadar kerim dahi olsa. Herhalde kullar arasnda da bir fark olsa gerektir ki Allah Telya kerim olarak gsterilen zatlar bile paralara ve servetlere kavuunca dereceleri eksiliyor. Ben fakir yle zannediyorum ki, bu kullar kamil ve olgun ve nefsi razya, marziyye ve safiyyeye henz erimemi olsalar gerek. nk bu kamiller indinde servetin, maln varl ve yokluu msavidir; altn ile akl ta da msavidir. Servetler onlarn bilakis derecelerini artrr, makamlarn ykseltir.. Fakat bunlar pek mahdut kimselerdir, herkes deil. ok alan nice bahtiyarlar vardr ki bu devlet onlara da nasib olmamtr. Bu ancak Hakkn baz kullarna olan ltuflar ve ihsanlandr.
Mehmed Zahid Kotku
Cenab- Hak bizleri de bu makamlara ulaan bahtiyar kullarndan eylesin. Amin! Binaenaleyh, nasn ekserisi cahil ve gafil olduklarndan paralar, servetler muhakkak onlar batar karr, hem de rlplak brakr. sa aleyhisselm diyor ki: Fakirlik dnyada meakkattir, lkin hiret aleminde meserrettir, sevin ve srrdur. Zenginlerin ise ileri i, zevk-u safalar yerinde istedikleri gibi yaarlar amma hiretleri de berbad ve perian, maakket stne de meakkat. Hz. Enes radyallahu anhin rivayetinde Cenab- Peygamber Efendimiz, miskin olarak yaamay, miskin olarak lmei ve miskinlerle beraber harolmay Cenab- Haktan istemiler. Bundaki esrara akl erdirmek pek de kolay bir ey olmasa gerek. Niin byle diyorsunuz ya Reslullah demiler. Reslullah da cevaben: - nk onlar, cennete zenginlerden krk yl -dier bir rivayette ise be yzyl nce gireceklerdir, buyurur. Zenginler lrken mutlaka: Ah keki biz de fakir olarak lseydik diyecekler. Fakirin hibir stnl ve meziyyeti olmasa bile hiretteki hesabnn ok az ve hafif olmas yetmez mi dersiniz? Bana kalrsa hem yeter hem artar. Fakirlik zenginlikten hayrldr nk maln azl okluundan hayrldr. Ey fakirlii ayplayan zavall insan, grmyor musun zenginin ayb eer dnsen daha byktr. Sen Allaha asi olarak gnahlarla birlikte zenginlik istersin halbuki fakir olsan bu gnah ve isyan yapamazsn. Mellif, fakih Semerkandl der ki: Fakirlik zenginlikten efdaldir ve bunu Gazali ve sair bykler de sylemilerdir lkin zenginlii kimse ayplamamtr ve zenginlik ayp da deildir. Grmez misin Reslul-
333
334
lah sallallahu aleyhi ve sellemin Ashabnn iinde ok da zenginler vard onlarn hibirisi ayplanmamtr. Eer zenginlik ayp olsayd Rasulullah onlar men ederdi bunu yapmad iin zenginlik mezmum da deildir ayp da deildir. Ayp olan sahibinin o mal ve serveti haram ve gnah yerlede kazanp yine gnah ve haram yerlere harcamasdr. Lkin buradaki ihtilaf bugn iin deil belki evveli mslman zenginlerle ve yine o devirdeki mslman kfirler hakkndadr, bugn ise zenginlerin de hali malum fakirlerin de!.. O gnk fakir hem sabrl hem irfanl arif, bilgili. yle -be gn alkla kimseye hallerini anlatmazlar ve kimseden de bir ey istemezlerdi. Hatta o devirlerdeki bir eyh efendi mridleriyle seyahat ederlerken gn olduu halde kendilerine bir nafaka ve bir ksmet gelmemi. Fakat onlar yine yollarna devam ederlerken dervilerden birisi bulduu bir karpuz kabuunu alm. eyh bunu grnce onu meclislerinden kovmular: Haydi sen al, karnn doyur. Bu i senin harcn deildir demiler. Yani be gnlk ala tahamml edemeyeni dervi bile almazlarm. Sonra pek ackp takatsz kalrlarsa ancak sabah veya akam ekmeini isterlermi. Orta tabaka fakirler iin ise krk gnlk bir ihtiyatlar olmas caizdir, demilerse de Hz. mer radyallahu anhin dilenen bir fakirin koltuu altndaki topladklar ekmekleri grnce elinden alp develerin nne dktrm ve Sen fakir deil belki ekmek tccarsn demi. Fakat ne de olsa saile, dilenciye irkin muamele etmeyiniz, onu kovmaynz, azarlamaynz. Gzellikle onlar uzaklatrmak, az bir ey olsa da vererek gnln almak herhalde onu azarlayp kovmaktan iyidir.
Mehmed Zahid Kotku
Saile gelince: (Onu) da azarlyp kovma mealindeki ayeti unutma. Eer biz de yle fakru zarurete dsek acaba halimiz nice olurdu. Evet dilencilik hem ayptr hem de gnah. Baksanza yarn kyamet gnnde onlar yzlerinde et olmad halde adeta bir iskelet gibi harolunacaklar. Onun iin Cenab- Peygamber Efendimiz byle dilenenlere satlacak bir eysini sattrp, onunla bir balta aldrm, sapn da mbarek kendisi tedarik edip bir iple birlikte eline vermi ve yle buyurmu: - Senin u dadan odun kesip getirip satarak iaeni temin etmen, dilenmenden daha ala ve efdaldir. Bylece ie alan adam az zaman sonra zengin olmutur.
335
336

Hadislerle Nasihatlar - Cilt 2

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Hadislerle Nasihatlar - Cilt 2

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

EDEP YA HU!

Mehmed Zahid Kotku

Tm yayn haklar VUSLAT VAKFIna aittir. Kaynak gsterilerek iktibas yaplabilir.

Tasarm rfan Gngrr Kapak Tasarm Sena zgi

VUSLAT Eitim, Yardmlama, Kltr ve evre Vakf www.vuslatvakfi.com

Mehmed Zahid Kotku

Mukaddeme, 37 HADSLERLE NASHATLAR Cilt: 2 lm Sonras Ahval, 43

Maddi ve Manevi Temizlik, 76

Seyyid Mehmed Zahid Kotku (ks) Hazretleri Hakknda Ksa Bilgiler

Mehmed Zahid Kotku

Tasavvuf ve Din Hizmetleri

Mehmed Zahid Kotku

nakil olunmular ve vefatlarna kadar da bu camide vazifeli olarak kalmlardr.

Mehmed Zahid Kotku

Mehmed Zahid Kotku

Snnete Olan Ballklar

Mehmed Zahid Kotku

Talebelerini Yetitirme Tarzlar

Mehmed Zahid Kotku

Sosyal ve Ekonomik Yaamdaki Etkileri

Mehmed Zahid Kotku

Hocamz Mehmed Efendi (ks) Hazretlerinden Nasihatler

Mehmed Zahid Kotku

Mehmed Zahid Kotku

Evrad- erifin nas

Mehmed Zahid Kotku

Mehmed Zahid Kotku (ks) Hazretlerinin Altn Silsile-i erifleri

Mehmed Zahid Kotku

Mehmed Zahid Kotku

Mehmed Zahid Kotku

Mehmed Zahid Kotku

Mehmed Zahid Kotku