BLG EKONOMS

SOSYAL MEDYA ANALZ

Derleyen: Muhammet Negiz

SOSYAL BLMLER ENSTTS

Her kim ki benden bir fikir alr ve beni incitmeden o fikri kullanr, o kii benim lambamdan k alrken beni karanlkla tehdit etmeyen bir kii gibidir. TOMAS JEFFERSON 1813
Bilgi ekonomisinin ruhu, yenilie olan aralksz bir aba iken, gc de eitimdir. Gnmz dnyasnn devletlerinin kuvvet rekabeti son hesapta bilgi zerinden olacaktr.

Profesr Li TEN
in Toplumsal Bilimler Akademisi Bakan [1]

NDEKLER
SOSYAL MEDYA NEDR?..........................................................................................................................4 Sosyal Medya Aralar......5 SOSYAL MEDYA OPTMZASYONU..........7 GOOGLE ARAMA TRENDLER LE SOSYAL MEDYA ANALZ..8 SOSYAL MEDYA BLM OLACAK.9 SOSYAL MEDYA HAKKINDA BLNMES GEREKENLER....10 RKETLER VE MARKALAR SOSYAL MEDYADA NASIL VAR OLACAK?.............................................11 ARAMA MOTORU OPTMZASYONU...11 KALICI LKLER N SOSYAL MEDYAYI KULLANMA.13 SOSYAL MEDYANIN 10 ALTIN KURALI..13 SOSYAL MEDYA NASIL GELT?..........................................................................................................14 SOSYAL MEDYA ETKNLKLERNDE YATIRIMIN GER DN...15 NEML SOSYAL MEDYA METRKLER.16 SOSYAL MEDYA PAZARLAMANIN FAYDALARI..17 SOSYAL ALAR TKETC SORUNLARINA DA ARE...18 WEB 2.0 FUARINDAN GNDEM NOTLARI..19 KNA EDC DJTAL TASARIM19 TRKYE VE DNYADA SOSYAL MEDYA KULLANIMI..20 KOBLERE SOSYAL MEDYA DESTE21 2010 YILINDA DJTAL DNYADAK NEML GELMELER VE 2011DEN BEKLENTLER..21 NTERNET BAINDA GERLEN SREDE TRKYE NC SIRADA.22 EN YKSEK ERM ARAMA VE SOSYAL ALARDA..22 SOSYAL A ERMNDE TRKYE AVRUPA BRNCS...22 SOSYAL A LDER FACEBOOK...24 DISPLAY REKLAMDA BR NUMARA SOSYAL ALAR...24 MOBL MEDYA KULLANIMI BYYOR.....27 2011DEN BEKLENTLER.28 SOSYAL MEDYA VE ONUN GC...30 SOSYAL MEDYADA DEERNZ 135 DOLAR!..........................................................................................30 MARKALAMADA SOSYAL MEDYADAN YARARLANILABLR M?.........................................................30 MARKALAR SOSYAL MEDYADAN YARARLANIRKEN NELERE DKKAT ETMELDR?............................31 PAZARLAMACILARIN CEVAP ARADIKLARI 10 TEMEL SOSYAL MEDYA SORUSU..31

MARKALARIN SOSYAL MEDYA STRAJLERNDEN RNEKLER32 DNYADA SOSYAL MEDYA DAILIM HARTASI.......36 FAYDALANILAN KAYNAKLAR.38

SOSYAL MEDYA NEDR?

nternet kullanclar artk sadece genler deil. lkemizde 26 milyona yaklaan kullanc saysyla kadn, erkek, gen, yal, ocuk Ksacas herkes artk internet kullanyor. Artk hayatmzda Sosyal Medya var. Sosyal medyay anlamak iin kavramlar iyi bilmek, bilmekten de te sosyal medya platformlarn kullanmaya balamak gerekiyor. *2]

Web 2.0'n kullanc hizmetine sunulmasyla birlikte, tek ynl bilgi paylamndan, ift tarafl ve e zamanl bilgi paylamna ulalmasn salayan medya sistemidir. Zaman ve mekn snrlamas olmadan (mobil tabanl), paylamn, tartmann esas olduu bir insan iletiim eklidir. Sosyal medya platformlarnda insanlarla buluur ve iletiimde bulunursunuz. nsanlara yardm eder, yardm alr, sorularna cevap verir ve kendi sorularnz sorarsnz. Bu bakmdan sosyal medya informal eitim yollarndan da bir tanesidir. Sosyal medya olduka hzl bir trend yaylm ierisindedir. *3+ rn, retici ve mteriler arasndaki ba salamak asndan ok nemli bir role sahip olan sosyal medyann geliime ak olduunu rahata anlayabiliriz. Bkz Coca Cola rnei.*4+ Teknoloji, telekomnikasyon, sosyal iletiimin kelimeler, grseller, ses dosyalar yolu ile saland bir yapya sahiptir. nsanlar hikyelerini ve tecrbelerini bu balamda paylat bir ereveye de sahiptir. Sosyal medya ayn zamanda "Kullanclarn rettii erik" ve "Mterilerin rettii Medya" kavramlarn da ortaya karm, bu yapsyla da ticari plandaki anlamn kazanmtr. Ama Andreas Kaplan ve Michael Haenleinin 2010daki tespitine gre Sosyal Medya; Web 2.0 zerinde ideolojik ve teknolojik ieriklerin, yaplanmalarn kullanc merkezli bir ekilde retilmesine [5] 6] ve gelitirilmesine izin veren internet tabanl uygulamalarn btnne denilmekte. [ Sosyal medya, olduka geni bir kavram olduundan, tek bir ekilde tanmn yapmak mmkn [7] deildir. Birka ekilde tanmlamak gerekirse: 1- letiim yntemi olarak: Mobil/web tabanl ve birbirleriyle etkileimli platformlar kullanlarak srdrlen srekli bir iletiim yntemidir. 2- Yaam alan olarak: nsanlarn birbirleriyle etkileimli iletiimlerini srdrdkleri online platform ve aralarn yaratt evren. 3- Ara olarak: Gnmzdeki en etkili pazarlama kanallarndan biri. Tek bana her platform bir pazarlama arac. Ayn zamanda sakinleri ok tasvip etmese de olduka yaygn bir reklam kanal. 4- Yayn platformu olarak: Radyoyu oktan geride brakm, televizyonu da (genel/kullanm oran) geride brakmak zere olan ok eitli yayn platformu. 5- Sektr olarak: inde ok eitli i kollar ve i barndran (sosyal medya uzman, sosyal medya ajanslar, bloggerlar, teknoloji irketleri, startuplar, stratejistler vs.) bal bana bir sektr.

SOSYAL MEDYA ARALARI Sosyal medya aralarn ksaca zetleyelim. Yayn aralar: Bunlar arasnda; Bloglar: yaz bazl gncelleme ile devaml gncel haber ve ierik barndran mini web siteleri. Vlog'lar: Bloglardan tek fark, yaz bazl gncellemeler yerine video bazl gncellemeler olan vlog'lar. Podcast'ler : Dzenli bir frekansla yaymlanan ve yelik sistemine dayanan ses temelli programlar. zellikle video zelliini destekleyen iPod gibi cihazlarn oalmas, grntl podcasting'in de gelimesini salyor.
[8]

[9] Sosyal a aralar: MySpace, Facebook ve LinkedIn gibi snrsz sayda web sitesini bu gruba dahil edebiliriz. Bu tarz siteler kullanclarnn bir profil sayfas oluturmasna ve buradan kendilerinin belirleyecei dar ya da geni bir arkada evresiyle, istedikleri gibi iletiime gemelerine izin verir. Bunlar daha ok kiisel iletiim kurmak, dzenlenen etkinlikler hakknda bilgi vermek ve arkadalarla bulumak iin kullanlr. Imece uslu ierik retme aralar: En belirgin rnekleri arasnda Wiki'lerin yer ald aralardr. Hawaii dilinde ''abuk'' anlamna gelen Wiki kelimesi, ayn zamanda ngilizce '' What I know isBildiim kadaryla'' olarak evrilebilir. Herkesin zerinde istedii gibi dzenlemeler yapmasna ve hzl grup oluumlarna izin veren bilgi sayfalar topluluudur.

Popler uygulamalar: Microblogging olarak da tanmlanan ve insanlar arasnda giderek yaygnlaan uygulamalar. ''Yayn'' aralar kategorisinde de yer alabilecek bu uygulamalarn en belirgin zellikleri arasnda, arkadalarnzla ve kontaklarnzla istediiniz zaman nerede olduunuzu ve o an ne yaptnz ksa cmlelerle paylaabilme zgrl yatmaktadr. En poplerleri arasnda Twitter, Friendfeed ve Tumblr' sayabileceimiz bu uygulamalarn bu kadar ok kii tarafndan kullanlmasnn en nemli nedenleri arasnda, ierik paylamnn kolay olmas ve ilginizi eken alanlardaki uzman kiilerle iletiime geebilme olana gelmektedir. 40 ya st kullanclarn pek tercih etmedii ve genelde genler arasnda yaygn bir kullanm oranna sahip olan bu uygulamalara ye olduunuz takdirde, Twitter ya da Friendfeed'deki arkadalarnz tarafndan tavsiye edilen birbirinden ilgin makaleye, fotorafa ve videoya ulaabilirsiniz. Son gnlerde ska kullanlmaya balanan Foursquare de lokasyon bazl bir uygulama olarak youn ilgi gryor. Gittiiniz yer ve mekanlar hakkndaki gr ve yorumlarnz paylaabilmenizi salayan Foursquare, ok yakn bir zamanda reklam dnyasnn gelecei zerinde de etkili bir rol oynayarak, kiiye zel kampanyalarn oluturulmasna katkda bulunabilir. Fotoraf paylam aralar: nternette fotoraf paylam uzun zamandan beri popler olsa da zellikle Flickr ve Picassa gibi sadece fotoraf paylam iin deil, fotoraflar etrafnda bir birliktelik oluturmak iin de tasarlanm siteler, kullanm orann daha da fazla artrd. Bu sitelerde fotoraflar; arkadalar, balk ve yer bilgisi gibi kriterler dorultusunda etiketleyerek, onlarn daha kolay bulunmasn salayabilirsiniz. Video paylam aralar: Bu kategorinin en bilinen rnei, kukusuz 2005 ylnda kurulan ve iki yl gibi ksa bir sre iinde 1.65 milyar dolara Google'a satlan YouTube. Site ilk ortaya ktnda birok kiinin kafasnda online video depolamann ne ie yarayacayla ilgili soru iaretleri olutu. Fakat burada olayn zn 'depolamak' deil, 'paylamak' kavram oluturuyordu. 'Paylam' zellii sayesinde site byk bir patlama yaratarak, zamanla benzerlerinin de ortaya kmasna sebep oldu. u an YouTube dnda en ok tannan video paylam siteleri arasnda Vimeo ve Dailymotion' sayabiliriz. Kiisel yayn aralar: nsanlarn kendi videolarn ya da radyo programlarn canl olarak yaymlamalarna ve gerek zamanl yorum alabilmelerine imkan tanyan ok sayda ara var. rnekler arasnda Ubroadcast, NowLive, Justin.TV, Blog Talk Radio saylabilir. Sosyal imleme (social bookmarking) ve haber toplama siteleri: Bu iki kategori genelde birbirinden ayrlsa da aslnda aralarnda ok da belirgin farklar yok. Burada del.ici.ous'dan ve ieriin dier insanlara nasl servis edileceine kullanc oylar sonucunda karar verilen Digg, Reddit ve StumbleUpon gibi sitelerden bahsediyoruz. Bu siteler sayesinde internette gezinirken beendiiniz sayfalar arkadalarnzla paylaabiliyor, hounuza giden sayfalar saklama ve organize etme ayrcalna kavuuyorsunuz. Sanal dnyalar: Offline dnyann online taklidi olan Second Life, aslnda sanal bir 3-D ortam. lk kt zaman byk etki yaratan oyun, milyonlarca insann bu sanal dnyada kendilerine yeni bir avatar yaratarak, gerek hayatta yaptklar (ya da yapamakdklar) eyleri orada da yapmas fikrine dayanarak gelitirildi. Kullanclar burada gerek para harcayarak alveri yapp, evler tasarlayabiliyor; sosyalleerek, arkada edinebiliyor ve hatta online rn sat yapabiliyor. Oyunun ok sayda benzeri olsa da bir tek bu alanda pazar lideri olan Second Life sk bir gidiat yakalayarak, ok sayda sektr lideri marka ve pazarlamac iin ilgin bir yer haline geldi. Sosyal alveri siteleri ve aralar: Online alveri siteleri ve aralar, zellikle i dnyas iin ok nemli. Dnyaca nl Amazon.com, r aan yorum alanyla bu kategoriye girerken, bu tarz sitelerin rnekleri yava yava lkemizde de grlmeye baland.

Medya paylam siteleri: Napster ve BitTorent gibi eski rnekler dnldnde dosya paylam ok da yeni bir kavram deil. Pownce ve ShareNow gibi oluumlar sayesinde insanlar artk arkadalaryla bilgi, dosya, davetiye ve ok daha fazla ierii paylaabiliyorlar. Widget'lar: Widget'lar bir internet taraycsna ya da masastne eklenerek kullanlabilen ve yalnzca tek bir amaca hizmet eden kk uygulamalardr. Gnmzde en ok kullanlan widget'lar arasnda hava durumunu gsterenleri ve sosyal paylam alaryla entegre olanlar sayabiliriz. Widget'lar sayesinde video ya da Twitter mesaj gibi ieriklerinizi ok daha rahat bir ekilde paylaabilir ya da grntleyebilirsiniz. erik takip etme aralar: Bu aralar listemizin son srasnda yer alsa da, zellikle insanlarn kendi haklarnda ne dndn renmek isteyen kurumsal irketler iin ilk srada olmas gereken uygulamalardr. e Bloglines, Google Reader ya da Feedly gibi daha basit apl RSS okuyucularn takip ederek balayabilirsiniz.

SOSYAL MEDYA OPTMZASYONU Sosyal medya optimizasyonu iin, ksaca sosyal seo da diyebiliriz. Yani ok kaba tabirle, arama motorundan kazanlan trafiin yannda; sosyal mecralardan da trafik yaratmak ve bunlar en iyi ekilde deerlendirmek anlamnda kullanabiliriz. Ana hatlaryla iki ksma ayrabiliriz. Biraz Wikipediadan yararlanarak, biraz da kendi grlerimi ekleyerek aklamak gerekirse: [10] a) Sitemize Sosyal Medya Unsurlarn Dahil Etmek: RSS feed, paylam butonlar, oylama ve anket aralar, dier nc parti uygulamalar gibi social aralar sitemize doru bir ekilde entegre etmek. b) Sitemizi Tantc Aktivitelerde Bulunmak: Bloglamak, dier ilgili bloglara yorum brakmak, sosyal alarda aktif olmak ve buralarda sitemizi tantmak, tartmalara katlmak (Trkiye iin Friendfeed gibi forumdan evrilmi bir platform mesela), Twitter gibi platformlarda statuslerimizi dzenli olarak gncellemek vs.

Kaynak: www.sumolabs.com

GOOGLE ARAMA TRENDLER LE SOSYAL MEDYA ANALZ Medyann tarihsel geliimini Google Arama Trendleri arac ile anlatacak olursak; [11] Wikipediada akland gibi : insight ismini verdii sistemle aratlan kelimelerin aranma oranlarnn renilmesini ve bunu lkelere, yllara ve eitli kategorilere gre gsteriyor. En ok hangi lkelerde bu kelimeler aranm ve hangi yllarda en ok rabet grm olduunu bizimle paylayor. nsanlarn gnmzde en ok aradklar kelimeler neler? vs. gibi birok soruya cevap veriyor. Pazarlamasyon.comunSocial Media ( Sosyal Medya ) kelimesinin Googleda 2006dan beri hem Trkiye hemde tm Dnyada ne sklkla arandn Google Arama Trendleri ile test edilmi. lk grafikte Sosyal Medya kelimesinin Dnyada ne sklkla aratldn gstermektedir:

Grafikte de grld gibi sosyal medya kelimesinin arama trendi yllk bazda srekli art gstermektedir. Buda sosyal medyann giderek daha ok kii tarafndan aratldnn ve her geen gn daha ok kiinin ilgisini ektiinin gstergesidir. kinci grafik ise Sosyal Medya kelimesinin Trkiyede ne sklkla aratldn gstermektedir:

Grafikte de aka grld gibi dnyada sosyal medyaya olan ilginin aksine Trkiyede 2009 ylnn son eyreine kadar sosyal medya kelimesi neredeyse hi aratlmam.2010 ylnn 3. eyreinden itibaren ise sosyal medyaya olan ilgi byk bir ykseli trendine girmi.

Aslna baklrsa bu grafik bize teknolojik gelimeleri dnyann gerisinden takip ettiimiz gereini yanstyor. Nitekim sadece sosyal medya konusunda deil yaama dair yeni gelimelerin tamamna yaknnda da bu grafie yakn sonular buluyoruz. Sosyal medyann 2010 ylnn 3. eyrei itibari ile yakalad dikey k, nmzdeki dnemlerde bu onu zerinde oka aratrma yaplacann ve zaten bir i potansiyeline sahip olan alann daha da genileyeceinin bir kant olarak grlmektedir.

'SOSYAL MEDYA' BLM OLACAK Sosyal medya bilimsel aratrmalara konu olmaktan kp bal bana bir bilim dal haline geliyor. Sosyal medya bilimi gelitirme projesinin arkasnda ise tpk internette olduu gibi Amerikan ordusu var. [12] Bloglar, sosyal alar, bilgi paylam teknolojileri ve mobil teknolojinin etkisiyle savunma operasyonlar hzla kabuk deitiriyor. Bilgi a sitesinin haberine gre, ABD Gelimi Savunma Aratrmalar Proje Ajans (DARPA), sosyal medya bilimi, aralar ya da sistemlerinde devrim saylabilecek inovatif yaklamlar sunabilmek amacyla Sosyal Medyada Stratejik letiim alannda aratrma yapmak zere neri sundu. DARPAya gre sosyal medyann etkin bir ekilde kullanlmas orduya operasyon yapt evreyi tanma ve bilgi paylamnn daha hzl hale gelmesine olanak salamas ile destek olabilir. Yeni proje ile sosyal medya alarnn yar otomatik ve tam otomatik kullanmn destekleyecek cihazlarn yan sra sosyal medya veri lei ve zaman akn sistematik ve metodolojik olarak takip edecek teknoloji gelitirmek hedefleniyor. Savunma amal proje baarl olursa u alanlarda gelime salanm olacak:

1-Alglama, snflandrma, lme ve izleme: (a) Fikir ve kavramlarn oluumu, geliimi ve yaylmas, (b) Maksatl ya da aldatma amal bilgileri. 2- Sosyal medya siteleri ve iletiim kanallarnda kampanya oluturma ya da mevcut kampanyalar etkileme. 3-kna kampanyalarnn etkisini lme, katlmclar ve niyetlerini tanmlama. 4-Mesajlardaki dman etkisinin llmesi. Yeni bir sosyal medya biliminin oluturulmasn hedefleyen proje kapsamnda bilgi teorisi, kitlesel grafik analizi ve doal dil ileme dnda da pek ok teknolojiden destek alnmas gerekecek. Proje aratrmasnn 3 yl srmesi bekleniyor.

SOSYAL MEDYA HAKKINDA BLNMES GEREKENLER, NEML RAKAMLAR

Sosyal Medya gurularndan Socialnomics kitabnn yazar Erik Qualman'n blogunda paylat sosyal medya hakkndaki baz rakamlar ve nemli noktalara bakacak olursak [13] 1.2010 ylnda Y generation; Baby Boomers jenerasyonunu, sayca katlam olacak... Bu jenerasyonun yzde 96's hali hazrda sosyal alara katlm durumda. 2.Sosyal Medya internette bir numaraya oturmay baarmtr. 3.Amerika'da, getiimiz yl evlenen 8 iftten biri sosyal alarda tanm. 50 milyon kullancya ulamak iin harcanan yllar: Radyo: 38 yl, TV: 13 yl, Internet: 4 yl, iPod: 3 yl. Facebook ise 9 aydan ksa bir srede 100 milyon kullancya ulamtr. iPhone application ykleme rakamlar ise dokuz ayda bir milyara ulamtr. 4.in'in facebook benzeri sosyal a eriim sitesi QZone, Facebook'un da in'de yasaklanmasyla 300 milyon kullancya ulamtr. 5.comScore Rusya'da sosyal alarda ayda 6.6 saat geirildiini ve kii bana 1,307 sayfa grntlendiini sylemektedir. Rusya'daki bir numara sosyal a, vkontakte.ru'dur. 6.Amerikan Eitim Kurumu; 2009 ylnda yaplan bir aratrmada, online rencilerin birebir eitimdekine gre daha baarl olduklarn grmtr. 7.Yksek renimde 6 renciden 1'i online eitimi tercih etmektedir. 8.irketlerin % 80'i alanlarn LinkedIn zerinden aramaktadr. 9.Facebook'ta 55-65 ya aras bayan kullanclarn saysnda en yksek art izlenmitir. 10.Ashton Kutcher ve Ellen Degeneres'un twitter followerlarnn says rlanda, Norve, Panama benzeri lkelerin nfusundan daha fazladr. 11.Twitter kullanmnn % 80'i twitter dnda gereklemektedir. 12.Y ve Z jenerasyonlar, e-posta adreslerinin modasnn oktan getiini dnmektedir. 2009 ylnda Boston Koleji, yeni rencilerine e-posta adresi vermekten vazgemitir. 13.Vegas'ta olan Vegas'ta kalmamaktadr. Onlar artk YouTube, Flickr, Twitter ya da Facebook'tadr. YouTube, ikinci en byk arama motorudur. 14.Wikipedia'da 13 milyondan fazla makale bulunmaktadr. Baz aratrmalar, buradaki bilgilerin Britannica'dan daha doru olduunu gstermektedir. eriin % 78'i ise ngilizce deildir. 15.200 binden fazla blog bulunmaktadr. 16.Bloggerlarn % 54' her gn ierik paylamakta ya da tweet gndermektedir. 17.Word of Mouth kavram, sosyal medya sayesinde World of Mouth olarak deiiklie uramtr.

10

18.Eer wikipedia'da paylalan her bir makale iin size 1 dolar denmi olsayd, her saat banda 156, 23 dolar kazanm olurdunuz. 19.Facebook kullanclar; Facebook'u, sadece 4 haftada ngilizce'den spanyolca'ya evirmitir. Ve bu Facebook'a sfr maliyet getirmitir. 20.Dnya'nn en byk markalarna gelen arama sonularnn % 25'i kullanc kaynakl ieriklerden salanmtr. 21.Blogcularn % 34' rnler ve hizmetler hakknda yazlar paylamaktadr. 22.nsanlar; google'n onlar nasl sraladn nemsemektense, sosyal grafiklerinin sralamasnn nereye gittiini grmeye daha fazla nem vermektedir. 23.Tketicilerin % 78'i akranlarnn yorumlarna gvenmektedir. 24.Sadece % 14' reklamlara gvenmektedir. 25.TV kampanyalarnn sadece % 18'i olumlu bir ROI getirmektedir. 26.Hulu, Nisan 2008'de 63 milyon tklanma saysna sahip iken bu say Nisan 2009'da 373 milyona ulamtr. Bundan byle biz herhangi bir rn ya da hizmeti aramayacaz, o gelip bizi buluyor olacak. Sosyal medyada baarl markalar, daha ok siyasi parti planlamaclar, ierik salayclar ya da anketrler gibi davranmaktadrlar.

RKETLER VE MARKALAR SOSYAL MEDYADA NASIL VAR OLACAK Kurulularn soysal medya srecine ge dahil olmalarnn, hatta bir ounun henz sadece izlemekle yetinmesinin farkl sebepleri var. Web 2.0 ile sosyal medyann farknn henz anlalmam olmas ve irketlerin neler yapmalar gerektiini bilmemeleri bu sebeplerin banda geliyor. Video ve resim ekleme, yaz yazma, paylama, mesajlama, mobil kullanm frsatlar gibi yzlerce nemli teknik zellik sosyal medyay oluturan web sitelerinin vazgeilmez gerekleri olmakla birlikte, Sosyal Medya gerek gcn ierikten alyor. Herkesin kendi ilgi alanna gre ierik bulmas, Sosyal Medya zincirinin en gl halkas. *14] Dolaysyla Sosyal Medyada insanlarn nasl hareket ettii, nelere ilgi duyduu irketler tarafndan doru analiz edildiinde, pazarlama srelerinde rettikleri ierikler sosyal medya platformlarnda daha fazla ilgi ekecektir.

ARAMA MOTORU OPTMZASYONU nternet kullanclarnn en fazla kulland internet servislerinin banda arama motorlar geliyor. Arama motorlar sayesinde her geen gn artan web sitesi arasndan ihtiyacnza ynelik web sayfalarna ulamamz mmkn. *15]

11

Web 2.0 sreciyle birlikte internette artan ierik miktarna paralel olarak irketlerin web sitelerinin Google gibi arama motorlarnda yaplan aramalar sonucunda n sralarda kabilmesi olduka zor bir hale geldi. Herkes tarafndan bilinen ve ziyaret edilen, gncel ierii sahip byk siteler bile arama motorlarndan gelen ziyareti trafiine olduka fazla nem veriyor. irketinizin web sitesine arama motorlarnda yaplan aramalar sonucunda gelecek ziyareti saysn arttrmanz iin sitenizi arama motorlarna gre optimize etmeniz gerekiyor. Optimizasyon ile ilgili teknik almalar sitenizi hazrlayacak olan irket yapacak olsa bile, sizin bu konu hakknda fikir sahibi olmanz istediiniz sonucu almanzda faydal olacaktr. Arama motoru optimizasyonu ile ilgili bilmeniz gereken temel kurallar; 1-Google gibi arama motorlarnn asl amac, kullanclarna aradklar en doru ierii sunabilmektir. Bu sebeple irketinizin bykl, marka bilinirlii, pazar pay gibi zellikleri arama sonularnda st sralarda kabilmeniz konusunda size hibir fayda salamayacaktr. 2- Arama motorlarnda yaplan arama sonularnda n sralarda kabilmeniz iin site ieriinizin kalitesi ve ierik miktar nem tamaktadr. Bu sebeple sitenizde rn ve hizmetleriniz hakknda mmkn olduunca fazla ierie yer vermeniz, potansiyel mterilerinizin yapt arama sonularnda web sitenizde sunduunuz ieriklere ulama ansn arttracaktr. 3- Web sitenizde yaynladnz ierii rnleriniz ve hizmetlerinizin teknik zellikleri ile snrlamayn. rnein bisiklet reten bir irketseniz; ehir iin bisiklete binilebilecek adresler, doa sporlar yaparken bisiklete binilebilecek yerlerin tantmlar, bisiklet bakm, bisiklet kullanrken gvenlik kurallar gibi rn ve hizmetlerinizi kullanan mterilerinizin ihtiya duyabilecei ieriklere web sitenizde yer verin. 4- Arama motorlarnn ncelikli olarak bakt yer alan adnzdr. Ana rn ve hizmet grubunuzu tanmlayan kelimeleri internet alan adnzda kullanmak anahtar kelimeler asndan faydal olacaktr. rnein firmaismi.com yerine firmaismibisiklet.com, firmaismiseyahat.com eklinde alan ad kullanmanz size bir avantaj salayacaktr. 5- Arama motorlarnda alan adndan sonra nem tayan zelliklerin banda URLde yer alan dosya yaps gelir. Web sitenizdeki dokmanlar iin aklayc kategoriler ve dosya adlar vermeniz, sitenizi arama motorlar tarafndan daha iyi taranmasna da yardmc olur. www.firmasimi.com/sayfa1.html gibi sayfa adresleri yerine www.firmaismi.com/bisikletler.html eklinde sayfa ieriini anlatan adres yaplar kullanmanz gerekir. 6- Gerekmedike metin yerine flash animasyonlar ve resimler kullanmamanz neririz. zellikle sitenizin mensnn ve linklerinin sayfa kodlarnda grnr olmasna zen gsterin. 7- Sitenizde yer alan sayfalarn balk etiketi, hem kullanclara hem de arama motorlarna belirli bir sayfa balnn ne olduunu belirtir. Bir HTML dokmanda etiketi kullann ) 8- Tanm ("description") meta etiketinden faydalann. Bu etiketlerde sayfa ieriini zetleyen iki veya cmleye yer verin. 9- Sayfa ierisinde yer alan ierikle ilgili balklar balk biimlendirmesi etiketi diye bilinen h1, h2 gibi etiketler ierisinde kullann.

12

10- Sayfa ierisinde bulunan grsellerle ilgili alt etiketini kullann ve grselle ilgili aklamay bu etikete ekleyin.

KALICI LKLER N SOSYAL MEDYAYI KULLANMA Sosyal medya kalc ilikiler kurmak ve gelitirmek iin deerli bir mecra. Yeni kullanclar asndan her sosyal medya sitesi biraz souk gelse de her site belirli kullanc kitlesine ulam ya da ulamakta olan birer yayn organdr. likilerinizi gelitirmek iin sosyal medyada eitli siteler yer alr. Aktif olmak nemli bir durum olduu kadar mecrada sarf ettiiniz kelimeler de bir o kadar nemlidir. *16] Kiisel veritaban olarak kendi alt yapmz konuacak olursak, iletilerinizi nasl paylacanza dikkat edin. Kendinize zgrlnz ksaltmayacak bir yol semelisiniz. Kiisel bir blog oluturup takipi yakalayabilir, portfy ile tecrbe ve zgemiinizi insanlara sunabilirsiniz. Kalc ilikiler iin bir blog zerinden sosyal alar araclyla aktif olmak ideal seeneklerden biridir. Sosyal medya ile irketler ve rnler iin devir deiti. Tek ynl pazarlama dnemi sona ermek zere. Kullanclarn kendi isteklerini e zamanl ele alarak hizmet verilen bir alan meydana kt. Pazarlama konusunda sosyal medyay kullanmak zere uzman kiilere duyulan ihtiya olduka fazla. ster pazarlamac ister reklam ajans yahut herhangi bir meslek sahibi olun sosyal medyada salam bir network herkes iin bir hazinedir. Milyonlarca insann olduu bir mecrada paylalan bilgilerin yaadmz bilgi a itibar ile nemini anlamak daha iyi olur. Siyasiler, i adamlar, profesrler, yazarlar, webmasterlar, sanatlar ve bu tip insanlarn dnda kendi belli alanda ispatlam insanlarn bu alanda aktif olmas, bilgilerini paylamas kendi networku asndan ilikilerini kuvvetlendirirken takipilerinin bilgi almasn, tecrbelerinden faydalanmasn salar. evrimii olarak geni bir kileye ulamann en kolay yolu olan sosyal medya ayn zamanda zamandan tasarruf etmenizi salar. Ksa bir zaman diliminde birok iinizi ksa yollardan halledebilirsiniz. Kendi network hkimiyetinizi ynetirken farkl bilgiler edinip arabilir, elenebilir, bilgilenebilir ve hepsinin dnda gndemi en etkili ekilde, farkl bak alarndan deerlendirebilirsiniz. Tabii olarak tm bu birikimi sadece okumanz yetmez, paylamak kavramn da benimsemeniz gerekir. Zemin oluturduunuzda gsterdiiniz aktiflik zerine dikeceiniz binann salaml ortaya koyar.

SOSYAL MEDYANIN 10 ALTIN KURALI Sosyal medya artk herkes iin nemli. Sosyal medyada baarl olmann altn kurallar *17]: Sosyal medyann gcn artk kimse tartmyorsa da nasl ynetilecei konusu markalardan nllere, devletlerden siyasilere kadar herkes iin nemli. Durum bu kadar nemli olduu iin Millward Brown aratrma irketi sosyal medyann markalar asndan nasl ynetileceine dair bir alma yapm. Konu yle nemli ki Value of a Fan/Bir Hayrann Deeri aratrmann sonularn irketin global CEOsu Eileen Campbell aklam. Campbell, sosyal medyay ynetmenin 10 altn kuraln sralamadan nce irketlerin nemli bir yanlgya dtn, hayran saysna takldn, oysaki saynn deil, onlarla ne kadar iletiim kurulduunun nemli olduunu sylyor. Kurallara gelecek olursak:

13

Yeni eyler sylemeyecekseniz sosyal medyay hi kullanmayn: Web sitenizin ana sayfasn birebir sosyal medyaya kopyalayarak skc olmayn. Monolog ie yaramaz, tketicilerinizi nce dinleyin. Ak ve drst olun: Aksi durumda geri dnm ksa zamanda hissedebilirsiniz. Gerek bir marka yznz olsun: Tketiciler markalaryla iletiim kurmak istiyor. Gerekten deerli ve somut bir ey nerin: ndirim, hediye kuponu sosyal medyada markalarn ok rabet ettii uygulamalar olmakla birlikte gvensizlie yol ayor. Oysaki yeni rn hakknda ieriden gelen bilgi, ayrcalkl alveri tketicileri daha ok cezp ediyor. Kendi istek ve ihtiyalarna yant veren ierik grmek istiyor: Alakal olmayan ierikle karlanca kzyor ve kiisel alannn ihlal edildiini hissediyor. Arkada gibi konuun: Kullanclar, markalarnn basit ve gnlk bir dille konumalarn istiyor. Teknik bir dil ya da satc konumasna tahamml edemiyor. Biraz da olsa onlara kontrol hakk tanyn: Markalar, yllardr elinde tuttuu kontroln bir ksmndan artk feragat etmeli ve iletmek istediini dikte edemeyecei gereine almal. Kullanclardan gelen katky kabul etmeli. Size ulamalarna izin verin: Tketiciler, markalarn sosyal medyadaki mesajlarn bombardmanna maruz kalmak istemiyor. Brakn sizin adnza konusunlar: Tketiciler markalarn savunduklarnda sosyal medya o zaman markasn vezir ediyor.

SOSYAL MEDYA NASIL GELT? Sosyal medya farkl, yaratc, retken, deiken, gncel, kalabalk bir ortamdr. [18] Sosyal medya web dnyasnda birok eyi deitirdi. Ortamda bulunan tm paylamlar kullanclar aracl ile oluturulduundan yaps srekli olarak gncellenme zelliini kazand. Geleneksel medyada yer alan ayrm ortadan kalkt. Medyay insanlara sunan da medyay kullanan da ayn olmaya balad. Baar ve istikrar iin ieriin yan sra baka etkenler araya girdi. statistikler, yenilikler, analizler, sosyal alar, ieriin etki alan, yorum kalitesi, elinizdeki rnn kolay ulalr olmasdr. Sosyal medya tm bunlar bnyesine katt ve daha da zenginleti. Zenginliinin en byk malzemelerinden biri de fikirler, yorumlar. Bloglar aracl ile eitli platformlarda yer alan rn inceleme yazlar kullanclarn vazgeilmezleri arasnda yer ald. Sosyal medya kullanmnda paylam dzeyinde tm kullanclar eit durumdadr. Bu sebepten zgrlk kavramna dkn insanlar iin bu ortam daha cazip hale gelmektedir. Sosyal medya network oluturmak ve kariyer yaparken evre edinmek, tecrbelere danmak, fikir alverii yapmak iin de esiz bir ortam. Ei yok nk dier br ucundaki insanlarla fikir paylam

14

yapmak normal artlarda imknsz bir durum. Tabii sosyal medya bu engeli de ortadan kaldrmak da ve profesyonelleri, i ortaklarn, meslektalarn bir araya getirmektedir. Sosyal medyada videolar, fotoraflar ve kiisel yazlar eskisi gibi belli bir kitle tarafndan deil kullanclarn kendi tarzlarna gre paylalyor. nsanlar istedikleri ortam kendileri yaratyor. Sosyal medyann ayakta durmas ve istikrarn korumasndaki en nemli etkenlerden biri phesiz sistemlerin ilevsellikleridir. Facebook, Youtube, Twitter, Amazon, Hepsiburada, Foursquare, Delicious, Blogger, WordPress, Szlkler, Groupon ve dahas bu ortamn iinde her biri ayr ayr byk, etkili bir ortam oluturmaktadr. letiimin, paylamn ve beraberinde ticaretin en hzl iledii ortam olma zelliini tamas nitelii ile srekli olarak bymektedir Sosyal Medya.

SOSYAL MEDYA ETKNLKLERNDE YATIRIMIN GER DN (ROI) ncelikle aceleci davranmayn, iinize zarar verebilirsiniz. lk nce yeni medya ve sosyal medya alar hakknda yeterli seviyede bilgi edinin, sonra harekete gein. Amacnz iyi belirleyin ve sylentileri, konuulanlar dikkate almayn. Hedeflediiniz kitlenin planladnz etkinlikle rttnden emin olun. [19] Hedefiniz nedir? Eer gereki ve net hedefler belirlemezseniz sosyal medya etkinliinizi nasl ve kime kar lebilirsiniz? Hedefiniz; Farkndalk yaratmak m veya arttrmak m? PR Etkisi

yaratmak m? Mmkn olduu kadar fazla katlm oluturmak m? Tatmin olacanz rakamlar nedir? Hedef kitlenizden nasl bir tepki bekliyorsunuz?
Tepkileri ne zaman lmeyi planlyorsunuz? Sosyal Medya lm Plannz 3 kategoride ele almanz doru olacaktr. a.Etkinlik ncesi: Genellikle etkinlik tantm ile paralel ilerler ve katlmc geri dnn yanstt iin kolay llr. b.Etkinlik srasnda: Bu aamada etkinliinizle ilgili olumlu tepkilere odaklanmalsnz. Sosyal Medyada tepkilerin annda llebildiini unutmayn ve bunun avantajn kullann. c.Etkinlik sonras: Gzlemlemeniz gereken; elde edilen PR yansmas ve katlmclarn etkinliinize verdii tepkidir. Etkileyeci etiketler (tags) kullanmak. Etiketler online etkinlikleri kategorize etmenin en etkili yolu olmaya balad. Katlmclar artk bir etiketin ne olduunu gayet iyi anlayp, onlar kullanp kendi online iletiimlerini yrtyorlar. Etkileyici Etiketler; okuyan yakalayacak bir mesaj iermeli ve ok uzun olmamaldr. Etkinlik adnz ve linkinizi belirlerken zenmeli ve onu gl bir mesajla birletirmelisiniz. Etiketleri birletirmek. Eer etkileyici ve paylam kolay bir etiket belirlediyseniz, ikinci bir etiketi dnmemeniz iin bir neden yok. Sadece fark mecralarda ayn etiketi kullandnza emin olun nk fragmentasyon yani bir kampanyada farkl medyann kullanlmas lm zorlatrabilir. nsanlarla etiketinizi paylan.Artk okuyan yakalayan, etkileyici, efektif bir etiketiniz olduuna gre bunu potansiyel katlmclarnzla paylamalsnz. Hatta bunun iin ok uramalsnz. Yaplacak her

15

tweet, bloglara post edeceiniz her bilgi, video veya fotoraf iinize tahmin ettiinizden daha fazla yarayacak. Katlmclarnzn evrimii profillerine ulan. Basit ve kolay kayt formlar tasarlayarak katlmclarnzn kontak adreslerine ulaabilirsiniz. Bylece onlarla iletiimde kalp, ilerideki etkinlikleriniz iin de ulamanz kolay olur. Katlmclarnz dier platformlarda oluturduunuz gruplara da davet edin. Sosyal alar tantm iin gerekten nemlidir. u anda ou etkinlik tantm iin Facebook, Twitter, Xing, Linkedin gibi sosyal alar kullanlyor. Katlmclarnz etkinlik grubunuza ye olduunda, onlarn ayn etkinlik iin baka alarda oluturduunuz dier gruplarnzdan haberdar olduklarndan emin olun. Bylece hem katlmclarnzn evresini haberdar etmi olursunuz, hem de katlmclarn etki glerini grrsnz. nsiyatifi ele aln. Sosyal Medyann en nemli devrimi katlmclarnzla direk etkileim ansnzdr. Bunu kullann. Onlarla sohbet edip, fikirlerini almaktan ekinmeyin. Bu sayede uyguladnz sosyal medya etkinlikleri, yatrmn geri dn asndan ok daha verimli olacaktr. NEML SOSYAL MEDYA METRKLER eriinizin ka kez retweet edildiinin kaydn m tutuyorsunuz? Facebooktaki takipilerinizin saysna kitlenip kaldnz m? Eer Sosyal Medya lmlemeye bu gzle bakyorsanz, Sosyal Medya Pazarlamann baz nemli noktalarn gzden karyorsunuz. *20] Sosyal Medya Pazarlama profesyonelleri Sosyal Medya Metrikleri ile ilgili deerlendimelerini yalnzca bu tr saysal verilere dayanarak yapyorlar. Dier yandan, like lara, sharelere ve retweetlerin saysna bakmaya balamadan nce, ncelikle izlemeniz gereken birka nemli metrik daha mevcut. Bunlarn arasndaki 3 nemli sosyal medya metrii aada yer almakta: 1. Aktif Kullanclar: Twitter, Facebook ve Linkedin likelar zerinden topladnz kiilere gerekten/gerek anlamda sahip olamayabilirsiniz. Bu platformlar, hizmetlerinden tr, komniteniz ile etkileeceiniz aktiviteleri daraltr ve pazarlama opsiyonlarnz snrlar. Dier yandan, kendi listeniz size aittir. Yani, hayranlarn ve takipileri sadk bir kitleye dntrmek iin, onlar web sitenize / blogunuza ekmeye ve aktif kullanclar olmalar iin onalr ikna etmeye ihtiyacnz var. Bu metrikte asl nemli olan konu, e-posta adresi kayt ve/ya web sitenizde daha detayl bir kayt ilemidir. Bu ekilde hedef kitlenizden bir veritaban oluturabilir ve uygun grdnzde onlara pazarlama yapabilirsiniz. Sonu olarak, kendi tercihlerinize gre pazarlama yapmak istersiniz. Gelecekteki pazarlama faaliyetlerinizi kolaylatrmak iin size bilgi veren kii, irketinize dorudan bir deer salayacaktr. Bu, like butonunun tklanmasndan ok daha nemlidir! 2. Websiteniz ya da Blogunuzdaki Sayfa Grntlenme Adetleri (Rlatif Trafik): Eer, marka geliimi ve insanlar sata ekmek iin grntlenme nemli ise, bu grntlenmenin nereye odakland nemli bir konu. nsanlar sata en yakn noktaya getirmek istiyorsanz, hedef kitlenizi tam da verdiiniz mesaja hkim olduunuz yere ekmelisiniz. Facebook ya da Twitter gibi sosyal platformlarda bunu belli bir derecede yapabilirsiniz.

16

Sosyal medyadaki duruunuzu gsteren rlatif trafiin lm, irketinizin web sitesi ya da blounu glendirir ve kliklemeler ile rnnz hakknda daha ok ey bilmek isteyen ve muhtemelen satn alma eylemi ile ilgilenecek olan ka kiinin belirdiini grebilirsiniz. Sonu olarak, web siteniz ya da blounuzdaki sayfa grntlenme adetleri, sosyal medya alanndaki mesajnz insanlarn grdn ve onlarn irketinizle yakn ilikiler kurmak iin zel bir eylemde bulunduklarn gsterir. Bu, sosyal medya pazarlama abalarnzn gerekten sonu verip vermedii hakknda bal bana bir metriktir. 3.Dnm: Bir retweet en son ne zaman twitter dnda birine para kazandrd? Tm bu viral aksiyonu ve grntlenme/gsterim oyununu, yalnzca gelir oluturma amacna ynelik hizmetler yaratmak iin kullanyoruz. Ancak, bu zihniyetle devam ederseniz, para kazanamazsnz. Marka grnrl/bilinirlii elbette nemli ve ierik paylam buna yardm ediyor. Eer markanz gl ise bunlar kolayca sata dntrmeniz mmkn. Dier taraftan, harekete sebep olmayan bir marka ise ok uzun sre gl kalamayacaktr. Sonu olarak, markanz desteklemek iin yapacanz her eyin nihayetinde evrimii ya da evrimd bir dnm oluturacandan emin olun. phesiz, sosyal medya platformlar zerindeki ieriiniz ile balayacanz kullanclar elde etmenin pek ok faydas vardr. Bu ierikler, mesajnz yaymanz salar ve ne sylediinizi dier kiilere aktaracak insan saysn arttrr. Eer her ey yolunda giderse, markanzla etkileim iine girecek ve nihayetinde alm yapacak ya da sat dngnzn ierisine dhil olacak daha geni bir insan havuzuna sahip olabilirsiniz. Ancak, sosyal medya ile uratnzda, sizin iin asl nemli olan noktay gzden karmayn! unu unutmayn ki, siz bir i yapyorsunuz. Kullandnz sosyal medya platformlar iin yalnzca ierik ve grntlenme (impression) oluturmak adna almyorsunuz. SOSYAL MEDYA PAZARLAMANIN FAYDALARI u aralar takip ettiim bloglarda bir webinar lgnl alm ban gidiyor. Bugn, henz birka saat nce Hubspot.com tarafndan yaynlanan bir webinara daha katldm. Bu sefer konu; Sosyal Medya Pazarlama Endstrisi. Socialmediaexaminer.com Kurucusu Michael Stelzner ve Hubspot Inbound Marketing Direktr Kipp Bodnar tarafndan hazrlanan sunumda, ABDde Sosyal Medya Pazarlama Ajanslar ve bu alanda alan profesyonellere yneltilen sorular ile Sosyal Medya Pazarlamann u anda iinde bulunduu konum, ykselen trendler ve benzeri birok konu aydnlatlm. *21] Hubspot tarafndan yaynlanan Sosyal Medya Pazarlama Endstrisi hakknda webinar ayr bir yazmda detayl olarak anlatacam. Fakat webinarda sunulan prezentasyonda bir slide ilgimi ekti ve zellikle bu slide hzlca paylamak istedim. Socialmediaexaminer.com Kurucusu Michael Stelzner, ABDde birok Sosyal Medya Pazarlama Ajans ve bu alanda alan uzmana yle bir soru sormu:

17

SOSYAL MEDYA PAZARLAMANIN SZE VE MTERLERNZE SALADII FAYDALAR NELERDR?

Yantlar hayli tatmin edici, uzmanlar sosyal medya pazarlamann faydalarn net olarak belirtmi. Peki ya markalar, reklam verenler sosyal medyann salad avantajlarn farknda m? Sosyal Medya Pazarlama Endstrisi hakknda yaynlanan webinarda, konunun uzmanlarndan gelen sorular da tartld. Bunlarn en nemlisi ise, Sosyal Medya lmleme, zellikle Sosyal Medya Yatrm Dnnn net olarak analiz edilmesidir.

SOSYAL ALAR TKETC SORUNUNA DA ARE Tketici artk satn ald bir rnden yaad sknty da sosyal alarda paylarken, irketler de daha hzl zm iin yeni sistemler gelitiriyor. ikyetlerini sosyal alara tayan tketicilerin takipi says ne kadar ok olursa sorunu o kadar hzl zlyor. Sosyal Medya arpan ad verilen yeni sistem ile paylalan ikyetler, irket yetkililerine ulap, birka dakika ierisinde cevaplanyor. Sistemi u an bankalar, TV programlar ve baz nakliye irketleri kullanyor. [22] ar merkezinden hzl Sosyal medya zerindeki ikyetlerin basn bltenlerinden daha etkili olduunu dile getiren Trkcell Global Bilgi Teknolojik zmler ve Servisleri Mdr Tunca Meri, Sosyal medyaya yansyan ikyet veya neri ok ksa zamanda paylalp, herkes tarafndan okunuyor. Bu nedenle mterilerin

18

sorunlarn en hzl ekilde zmek iin sosyal medya arpan adndaki sistemi kurduk dedi. Akll telefon ve tablet bilgisayar gibi mobil cihazlarn gelecein ar merkezleri olacan belirten Meri, Mobil internetin daha da yaygnlamas ile sosyal medya aplikasyonlarn kullananlara annda ulalabiliyor dedi. Sosyal medyadaki yaz dilinin daha hassas olduunu syleyen Meri, zellikle Twitterda 140 karakter ile cevap veriliyor. Mterinin sorununu birka cmle ile anlatmak ciddi bir konu. Yanl anlalma olasl yksek. Cevaplar irket yetkilileri vermiyor. Sosyal medya ksmnda alanlar zel olarak eitiyoruz dedi. Sistem nasl iliyor? Tketicilerin Facebook ve Twitter zerinden yaplan ikyet veya nerilere 15 dakika ierisinde yant verilmeye allyor. Ancak ikyet ya da neride bulunan tketicinin arkada says fazlaysa ve kendi arkada evresi ierisinde paylalyorsa yetkili alann bilgisayarna bir uyar geliyor. Sosyal medya ile ilgilenen yetkili bu uyary grp, ayn platform zerinden birka dakika ierisinde geri dnyor.

WEB 2.0 FUARINDAN GNDEM NOTLARI O'Reilly Media tarafndan dzenlenen web 2.0 fuar, New York'ta gerekletirildi. Her gn yaklak 30 civarndan konferans, seminer, workshop ve etkinliin olduu fuarda i modeli stratejileri, tasarm, sosyal medya ve baar hikayeleri, mobil, real-time, giriimcilik aralar, online yaynclk, sosyal alar tartld. [23] Mediacat ekibi tarafndan takip edilen etkinlikle ilgili olarak derginin Kasm saysnda geni bir haber hazrlanm. Biz de bu haberde, fuar yerinde ekibin izlenimlerini sizlere aktarmaya ve ele alnan konular hakknda genel bir ereve izmeye alacaz. Birok nemli konumacnn yer ald toplantlarda dikkat eken konumaclardan birisi Foursquare'in kurucusu ve gen CEO'su Dennis Crowlev idi. Amerika'da olduka youn kullanlan Foursquare'in temelindeki oyun mantndan bahseden Crowley, program hzla gelitirdiklerini belirtti. New York Times teknoloji yazar Jennifer Lee baz sosyal sitelerin dierlerine gre ok daha hzl bir ekilde popler hale geldiini belirtti. zellikle twitter'n ok ksa srede byk bir baar yakaladn syleyen Lee, bunun nedeni olarak medyann ilgisini gsterdi ve twitter'n ksa srede nl olmasndaki en byk etkenin gazetecilerin twitter' youn olarak kullanmas olduunu syledi. KNA EDC DJTAL TASARIM En baarl sunumlardan birisi 'ikna Edici Tasarm' bal ile ngiltere'den katlan bir konumac tarafndan yapld. Tasarmn tamamen karar vermekle, insanlarn kararlarn etkilemekle ilgili bir durum olduunu syleyen Andy Budd, politikaclarn insanlarn oy tercihlerini etkilemek iin, reklamclarn ise insanlarn marka tercihlerini etkilemek iin tasarm yaptklarn belirtti. Tasarm kurallarnn, zellikle de ikna edici tasarm kurallarnn mimaride, reklamda, politikada, pazarlamada olduu gibi dijitalde de ayn olduunu ve hi deimediini belirten Budd, pazarlamann secim paradoksunu amaya yardm ettiini vurgulad.

19

DJTAL TASARIMIN KURALLARI te Andy Budd'n sralad dijital tasarmn kurallarndan bazlar: - Tasarm gven vermeli, bunun iin de gerek dnyanzdan izler tamal. - Otoriter olmal, otorite byk bir etki oluturur. - Data mutlaka kullanlmal, bilgi birikiminiz, konu ile ilgili haberleriniz, o konu ile ilgili multimedya ieriiniz tasarmnza g katar. - Sosyal kant ok nemlidir. - Dier kullanclarn alkanlklar bizi ok etkiler; buna en iyi rnek amazon, com'dur. - Eer ilgi gren bir tasarmn varsa, bunun sosyal kantlarn mutlaka gster - Reyting ve paylalan grler bunun iin en iyi gstergelerdir. - Sosyal olmak iin her eyi olaylatr DJTAL HER YERDE Dijital yaynclk birok konumacnn konu baln oluturuyordu. Verilen ortak mesaj ise popler medya ile sosyal medya ilikisinden byk bir sinerji doaca idi. Birok oturum son derecek teknik de olsa u sonular elde edildi: - Dijital mecra hzla gelimekle kalmyor, ayn zamanda ve ayn hzla dier mecralar da etkiliyor. - Her zaman olduu gibi bu mecrada da baarnn en nemli koulu iyi fikir gelitirebilmek Tim O'ReilIy'nin de belirttii gibi dijital giriimlerin byk ounluu dahi fikirlerden doarak byk irketlere, byk giriimlere dntler. Baardklar en nemli ortak nokta ise, birlikte alma ve hayatmz kolaylatrmak. DNYADA VE TRKYE'DE SOSYAL MEDYA KULLANIMI Trkiye'de nfusun te biri, yani 25 milyonu, internet kullancs lkemizde genler arasndaki internet kullanm ise yzde 57dir. Millvvard Brown verilerine gre internet kullanclarnn sosyal alara girme oranlar ise u ekilde: - Facebook: % 77,3 - Youtube: % 33,9 - MySpace: % 7,8 - Twitter: % 5,1

20

Facebook kullanmnda ilk srada ABD yer alrken, ikinci srada ngiltere ve Birleik Krallk, nc srada Endonezya, drdnc srada ise TRKYE yer alyor. Her gn dnyadaki internet kullanclarnn te ikisi sosyal alar ziyaret ediyor. 150 milyondan fazla "kii ise sosyal adlara mobil cihazlar zerinden balanyor. Mart 2010'da yaplan bir aratrmaya gre Trkiye, 195 dakikalk ortalama aylk mobil kullanm sresi ile Fransa ve rlanda'dan sonra Avrupa'da nc geliyor. Bu arada Trkiye'deki smartphone'larn toplam telefonlara oran ise ne yazk ki %5'ler seviyesinde.

KOB'LERE SOSYAL MEDYA DESTE Bugnlerde herkes sosyal medyay konuuyor. Twitter, Youtube, Facebook, Linkedin gibi siteler yeni yeni kefediliyor. Dernekler yelerine bu konuda eitim veriyor. Kurumlar alanlarnn sosyal medyada faal olmasn istiyor. zel niversiteler Sosyal Medya Ynetimi ad altnda yksek lisans programlar dzenliyor. *24] Geen hafta stanbul Ticaret Odas (TO) da KOB'ler iin gndemine sosyal medyay almt. lerini bytmek, yeni medyada olmak isteyenleri bilgilendiren TO'nun panelinde "Sosyal medyann KOB'lere katks nasl olur?" sorusuna cevap aradk. Bu alanda irketlere hizmet veren ajanslarn temsilcileri tecrbelerini anlatrken, ben de geleneksel medyadan yeni medyaya gei srecini ve dnm dile getirdim. Grnen o ki medya eski medya olmad gibi KOB'ler de eski KOB'ler deil. Gn boyu sren seminer ve paneli ilgiyle izleyen, hevesli, iini gelitirmek isteyen nemli bir kitle vard. KOB'lerin kayglarnn banda ise sosyal medya denilince karlarnda gvenilir bir kap bulamaylaryd. Bu alanda bilinen ajanslarn fiyatnn ykseklii KOB'leri rktrken, kendini "uzman" olarak sunanlarn ise ne kadar baarl i yaptklarnn bilinememesiydi. Endielerine katlyorum. nk sosyal medya, henz ok yenidir. Ama ayaklar yere basar bir hle gelmesini beklemek de ge olabilir. Btesi kk olan ama bymek isteyenler, ncelikle iyi bir fikirle yola kp ve Facebook, Twitter gibi alanlarda kendi abalar ile var olmaya almalar ilk adm olabilir. Markalarn takip edip olumlu olumsuz eletirilere cevap vermeleri ikinci adm olabilir. Belli bir takipi saysna ulatktan sonra da onlara yeni rn ve fikirlerini sunmalar gerekiyor. Bunun ardndan iin byd, maddi manevi bir getirisinin olaca grlnce profesyonel bir ekiple allabilir. Yoksa, byk bir beklenti ile kaps alnan ajanstan geri dn almak zor. Sosyal medya macerasnn hsranla bitmemesi iin temkinli adm atmak en gzeli. Bu konuda att kk admlar byk baar getirenleri de yakndan incelemeyi unutmayalm.

2010 YILINDA DJTAL DNYADAK NEML GELMELER VE 2011DEN BEKLENTLER Comscore, ubat aynda, 2010 ylnda Avrupadaki dijital ortam zetleyen bir rapor yaynlad. Raporda belirtildii zere, 2010, Avrupa dijital ortamnda deiimlerin yer ald heyecan verici bir yl oldu. Sosyal alarn ykselii, video ieriin yaygnlamas ve mobil medya tketiminin artmas, pazarlamaclarn Avrupal tketiciyle balant kurmas iin yeni frsatlar yaratt.[25]

21

Trkiyedeki deiimleri ve Trkiyenin dier Avrupa lkeleri arasndaki yerini de grebileceimiz bu rapordan nemli balklar yle:

NTERNET BAINDA GERLEN SREDE, TRKYE NC SIRADA Trkiye, kii says olarak internet eriiminde 18 Avrupa lkesi arasnda 6. srada. nternet banda geirilen ortalama zaman baznda ise Hollanda ve ngiltereden sonra 3. srada. 25 milyona yakn kullancmz var ve ayda yaklak bir gne yakn sreyi internet banda geiriyoruz.

EN YKSEK ERM ARAMA VE SOSYAL ALARDA Avrupada internet kullanclarnn %91i arama yapyor, %84 ise sosyal alara ye. 2009dan 2010a en ok artan online aktiviteler, foto ykleme ve sosyal alar. Annda mesajlama ve ak artrma d yaanan alanlar.

22

SOSYAL ALARDA GEEN ZAMAN ARTIYOR, ANINDA MESAJLAMA VE PORTALLARA AYRILAN ZAMAN AZALIYOR Sosyal alarda geirilen zaman artarken, annda mesajlama ve portal hizmetleri poplaritesini yitiriyor. E-mail servislerinin kullanm ise 2009 sonundan beri olduka sabit seyrediyor.

Sosyal alarda geirilen zaman, sadece genlerde deil, 35 ya stnde de artm durumda. E-mail servisleri ise genlerde derken 35 ya stnde ykseliyor.

SOSYAL A ERMNDE TRKYE AVRUPA BRNCS Sosyal a sitelerinin eriim orannda Trkiye ilk srada. Trkiyedeki internet kullanclarnn %92sinin sosyal alarda vakit geiriyor. Avrupada, internetteki toplam zamann, kadnlar iin %25i, erkekler iin ise %20i sosyal alara harcanyor.

23

SOSYAL A LDER FACEBOOK Sosyal a denince ilk akla gelen site, elbette Facebook. Nitekim %92lik sosyal a eriim olan Trkiyede, sadece Facebook eriimi %90dr. Avrupa ortalamasna bakldnda bu oran %64 civarnda.

24

DISPLAY REKLAMDA BR NUMARA SOSYAL ALAR Sosyal alarn yaygnlamasnn ve buralarda geirilen srenin doal sonucu olarak, sosyal alara yaplan reklam yatrm da artm durumda. Aralk 2010da display reklam harcamasnn, ngilterede %40lk, Fransa ve Almanyada yaklak %30luk blm sosyal alar hedeflemi.

25

NDRM STELERNDE HIZLI GELM Avrupadaki dijital dnyada 2010un en gze arpan deiikliklerinden biri de indirim/kupon siteleri. Trkiyede de hayatmza ok hzl giri yapm bu sitelerin Avrupadaki ortalama eriimi %10 iken, Trkiyede %14 civarnda ve talyadan sonraki en hzl byme bizde gereklemi durumda.

DAHA UZUN VDEO ER Comsocore raporuna gre, internet zerinden izleme davrannda 2010 gl bir yl oldu; zellikle TV sitelerinin izlenmesinde art gerekleti. TV sitelerindeki izleme, pazardaki toplam video izleme oranndan daha yksek oranda bym durumda. En nemli gelime de, izlenen videolarn ortalama sresindeki art. Bu gelime, tketicilerin daha az ama daha uzun videolar tercih etmeye baladnn gstergesi.

26

MOBL MEDYA KULLANIMI BYYOR 2010da, Avrupa mobil pazarnda Smartphonelar daha da nemli bir unsur haline geldi. 3G sahiplii, snrsz data abonelikleri ve smartphone sahipliinin artmas ile birlikte mobil medya kullanm da bym durumda.

27

2011DEN BEKLENTLER IAB Avrupa, 2010da, internet reklam harcamas paynn, 2 yl ncesine gre 2 katna karak %20lere yaklatn duyurdu. Bu byme, gelimi planlama aralarndan sofistike hedef kitle belirleme tekniklerine kadar birok inovasyonu beraberinde getirecek. Yaratclk yava yava odak noktas haline geliyor; nk pazarlama uzmanlar dijitalin markaya katt deerin farkna varm durumda. Dahas, medya tketimi farkl cihazlar ve platformlara dalp geniledike, lmleme yaklamlarnn ve pazarlama stratejilerinin yeniden gzden geirilmesi art oldu. 2011de etkilerini greceimiz nemli digital medya trendleri yle sralanyor: Sosyal Alar: Sosyal medya 2010da lgnca byyerek Avrupada birok lkede, ulat kii says bakmndan, neredeyse doyma noktasna ulat. Sosyal alarn online hayatn ayrlmaz bir paras haline gelmesiyle birlikte, 2011de sitelere ayrlan sredeki artn devam edeceini ngrmek zor deil. Bu platformlardaki pazarlama aktivitelerine ayrlan bteler de byyecek; zira 2010la birlikte, sosyal medyann yaync ve reklamveren siteleriyle youn bir entegrasyon halinde olduu gzlemleniyor. Sosyal medya reklamclnda, dk tklanma oranlarndan yaknlyor olsa da, 2010da bu platformlardaki reklam harcamasnn art, pazarlama uzmanlarnn sosyal medyann spesifik hedef kitlelere ulamadaki ve onlar markaya balamadaki becerisine gvendiini ortaya koyuyor. Sosyal medyadaki pazarlamann evrimine katk salayacak bir gelime de yaygnlamaya balayan Foursquare, Facebook Places gibi lokasyon bazl sosyal alar. Reklam: Display reklamclk, 2010da byd ve toplam grntlenmede sosyal alarn pay art gsterdi. Online reklam pazar, 2011de daha gelimi reklam alanlar, daha noktasal hedefleme becerileri ve daha yksek kalitede kreatifler eliinde bymeye devam edecek.

28

Video: 2010da Avrupadaki dijital ortamn en dikkat ekici gelimelerinden biri, video bana izleme sresinin art idi. Bunun yan sra, toplam video izlemede belirgin bir farkllk olmazken TV sitelerindeki izlemenin yaygnlamas, online video reklamcl iin anlaml bir frsat doduuna iaret ediyor; nk izleyiciler, onlineda da televizyondaki gibi yksek kalite ierie yneliyorlar. Bu deiim sreci, online video reklamclnda nemli oranda bymenin gerekleeceini gsteriyor. Mobil: Smartphonelarn yaygnlamas ve mobil medya kullanmnn artmasyla beraber 2011in mobil iin dntrc bir yl olaca ngrlyor. PC zerinden internet, mobil medya (uygulama ve tarayclar), tabletler gibi farkl tketici temas noktalar arasndaki sinerjiyi tespit etmek ve tketicinin bu aralar hangi ihtiyalar dorultusunda tercih ettiini anlamak pazarlamaclar iin kritik hale gelecek. Kaynak: comScore 2010 Europe Digital Year in Review

SOSYAL MEDYA VE ONUN GC Bugn herkesin genel olarak isimlendirdii Sosyal medya Facebook,Twitter,Google plus,Friendfeed,Linkedin gibi bir ok Sosyal adan olumaktadr.nsanlar bu alardan biri veya bir ou zerinden annda iletiime geip; bir ok ierii birbirleri ile paylaa bilmekteler.Ayrca gnlk scak olaylar annda tartp gndem olutura bilmekteler.Dnya genelinde bir ok grup oluturup bu gruplar bytebilmekteler. [26] Gnmz bilgi a ve bu bilgiler eski iletiim kanallarndan daha hzl ve daha fazla etki alanna sahip. Mesela Vanda deprem olduu anda Vanda ki bir nternet kullancs bu haberi sosyal medya zerinden Vanda deprem oldu yazarak annda takipilerine duyurabilir. Ya da gnmzde Arap bahar olarak bilinen Arap lkelerinde ki birok devrim mcadelesi sosyal medya zerinden haberlemeyle yaplabildi ve sonu olarak birok devrik lideri tarihe gmd. Avrupada ve Amerikada kt giden ekonomi hakknda ki ekonomik grlerin hzla yaylarak birok siyasetiyi keye sktrmasdr. Gnmzde birok TV program; konuklarna sorulan sorular, sosyal medya zerinden alabilmektedir. Bu zellii ile TV kanallarnn vazgeilmezi haline geldi ve telefonlarn bu zelliine balta vurdu. Cep telefonlarnn da gc tartlamaz ama iki sosyal medya kullancs rahatlkla sosyal medya zerinden haberleip bir yerlerde buluabiliyorlar; bu da cep telefonlar ebekelerinin en az 1 mesaj kaybna neden olabiliyor. nternet kullancs iinse bir avantaj demektir. yerleri veya i adamlar-kadnlar sosyal medya zerinden birok konuyu konuabilmekte ve aralarnda dosya -resim-video paylam yaparak ii balaya bilmekteler. Mesela iki yazlmc birbirlerine web zerinden gerekli dosyalar alp vererek annda eksikleri syleyip i alp verebilmekteler.

29

SOSYAL MEDYADA DEERNZ 135 DOLAR! Global Sosyal Medya irketi Syncapse'n 2010 yl aratrmalarna gre bir facebook hayrannn $ 137 deerinde olduu saptand. *27] lmlemede ele alnan kriterler ise yleydi: sadakat, satn alma, neriler, ilikilendirme, edinim maliyeti ve medya deeri. Markalarn sosyal medya takipilerinin ayrca takipi olmayanlardan $ 75 daha fazla harcad da tespitler arasnda. Tabii size bu kadar deer katan (para getiren) bir takipiyi ayn zamanda doru iletilerle de beslemeniz gerektiini de unutmamalsnz.

MARKALAMADA SOSYAL MEDYADAN YARARLANILABLR M? Gnmzde pazarlama ynetiminin merkezine oturan marka ynetimi, internet kullanmnn yaygnlamas ve yeni iletiim teknolojilerinin gelimesiyle yeni bir yne doru gitmektedir. Zira, markalama almalarn sosyal medya alaryla yrtmek ve tketicilerle bu kanallardan iletiim kurmak, klasik iletiim yntemlerine nazaran ok daha kolay ve etkili olmaktadr. Sosyal medya, gittike artan bir hzla bizlerin yani tketicilerin hayatna girmektedir. Bylelikle her birimiz, irketlerin rnlerini sosyal medyadan takip eden, markalarn beendiimiz ve beenmediimiz ynlerini sosyal alardan arkadalarmza duyuran birer medya organ haline geldik. Buna bal olarak, geleneksel pazarlama aralar tketiciler zerindeki etkisini kaybetmektedir. Yaplan aratrmalar da bunu destekler niteliktedir. Bu adan, Socialnomics adl kitabn yazar, sosyal medya uzman Erik Qualmann blogunda paylat sosyal medya kullanmyla ilgili baz istatistikler[28+ dikkat ekicidir: Dnyada 200 binden fazla blog bulunmaktadr. Dnyann en byk markalarna gelen arama sonularnn % 25i kullanc kaynakl ieriklerden salanmaktadr. Televizyon kampanyalarnn sadece % 18i yatrmn geri dnn salamaktadr. Tketicilerin % 78i akranlarnn yorumlarna gvenmektedir. Tketicilerin sadece % 14 geleneksel medyadaki reklamlara gvenmektedir. Blog kullanclarnn % 34 rnler ve hizmetler hakknda yazlar paylamaktadr. Bu yadsnamaz gelimeler nda, iletiimde yeni bir r aan sosyal medyann pazarlama ve markalama alannda kullanlmaya balanmas artc deildir. Dnya genelinde eilim, bu yeni medyay etkili bir biimde kullanmak ynndedir. Bu balamda dnya apnda marka olmu irketler sosyal medyada etkinliklerini artrmaktadr. Bu adan, yerli markalarn da iletiim ve markalama almalarnda sosyal medyaya odaklanmas gerektii aktr. En son verilere gre yaklak 20 milyon Trk kullancya ulaan Facebook, markalar asndan, mevcut ve potansiyel mterileriyle iletiim ve pazarlama faaliyetleri asndan, esiz frsatlar sunan bir platform olarak dikkat ekmektedir. [29+ Bu ve bunun gibi sosyal paylam siteleri, sosyal medyada yaplan pazarlama ve markalama almalarna ciddi ekilde katk salayabilmektedir. Bu nedenle, irketler, sosyal medya sitelerini markalama stratejilerini gerekletirmek iin aktif olarak kullanmaldr. Ancak bunu yaparken planl ve btncl bir yaklamla hareket etmek nem tamaktadr. Sosyal medya kullanmnda atlacak ilk adm iyi bir aratrma yapmak olmaldr. Hedef kitlenin hangi sosyal medya alarn kulland ve buradaki davranlar aratrlmaldr. Buna ek olarak faaliyet gsterilen sektr ve sektrdeki rakiplerin davranlar gzlemlenmelidir.

30

Rakip irketlerin en ok hangi konu zerinde durduu, takip eden kiilerin hangi konular en ok tartt ve kendi irketlerinde bu konularn nasl uygulanabilecei belirlenmelidir. Bu konularn belirlenmesi ve baarl ekilde uygulanmasn salamak, sosyal medya kullanm konusunun en nemli ksmdr. [30+ Aratrma aamasndan sonra sosyal medyada izlenecek marka stratejisi, hedef kitleye sunulacak kampanya ve etkinlikler planlanmaldr. Buna paralel olarak, irket iinde sosyal medya alannda uzmanlaacak, irketleri sosyal alarda temsil edecek uzmanlarn seilmesi ve yetitirilmesi gerekmektedir. Bylelikle, irket adna yaplacak sosyal medyadaki markalama faaliyetleri planl ve istikrarl bir biimde yrtlebilecektir. Sosyal medyada markalamak iin azami nem tayan aratrma ve planlama gibi konular dnda nem verilmesi gereken dier konular aada sunulmaktadr:

MARKALAR SOSYAL MEDYADAN YARARLANIRKEN NELERE DKKAT ETMELDR? alanlarnza irket politikalarnz ve marka stratejiniz hakknda geni bilgi verin. alanlarnza sosyal medya kullanm konusunda eitim verin. irketiniz ve sektrnzle ilgili dikkat ekici ve elenceli olabilecek konular paylan. Sosyal medyada ileti paylarken yani markanz adna konuurken mmkn olduunca ksa cmleler kurun. Mesajnzn zn iletmeye aln. Sosyal alarda gerek zamanl iletiim kurun. Sosyal medya uzmanlarnzdan bir ekip oluturarak, sosyal alarda evrimii olan mterilerinizle anlk olarak iletiim kurulmasn salayn. Takipilerinizin kendilerini zel hissetmesini salayn. Yaratc ve yeniliki uygulama ve etkinlikler oluturun. Kampanyalarnz ak ve anlalr bir ekilde kurgulayn. Soru sorulduunda ya da sizinle iletiime geildiinde, onlara mutlaka yant verin. Negatif eletiri ya da ikyetle karlarsanz irket politikalarnza ve marka stratejinize uygun bir ekilde yant verin ve sorunu zmeye aln. Hedef kitlenizin yorum ve eletirilerini nemseyin. Olumsuz eyler yazlmasna ak olduunuzu gsterin. Onlarn beklenti ve taleplerine gre marka kampanyalarnz ekillendirin. Markanzn ktye kullanlmasn nleyin. Bunun iin, markanzn kulland sosyal medya sitelerini yakndan takip edin ve korunakl hale getirin. [31]

PAZARLAMACILARIN CEVAP ARADIKLARI 10 TEMEL SOSYAL MEDYA SORUSU 685 kiiye yneltilen sosyal medya ile ilgili cevaplamak istedikleri sorular sorulduunda on temel soru ortaya kmaktadr. Bunlar: *32] a-Kullanlacak en iyi taktikler hangileridir olduu sorusu: Hangi yntemler kullanldnda en baarl sonular elde edilmitir ve bunlarn nasl kullanlabilecei, stratejik ortakl kurulaca zaman bunlarla birlikte nasl bir alanda durulmal, sosyal medyann markamz glendirmeye ve mteriler arasndaki kredibiliteyi ykseltmenin nasl gerekletirilebilecei, bloklar, durum gncellemeler, ksa videolarla mterilerimizi nasl mesajmza dahil edebileceimiz, sosyal medyann markalamada dorudan sorumluluktan daha etkili olup olmad vb.. b-Sosyal medyann etkililiini nasl lebilecei sorusu: Kiilerin aklna gelen ikinci soru sosyal medyada yaplan kampanyalarn etkili olup olmad ve geri dnnn ne olacadr. Bu sorunun ierisinde baarnn nasl llebilecei, yatrmn zerine dnn nasl olaca, hangi llerin delil ve kilometre ta olarak kullanlabilecei, marka deeri ve yatrmlar zerindeki etkisinin nasl llebilecei gibi sorular ierir.

31

c- Sosyal dengenin nasl yneltilebilecei sorusu: sosyal medyada ahlaki erevenin nasl izlenebilecei, nasl bir sosyal medya kullanm durumunda i ile sosyal dengesinin salanaca vb. sorular cevaplanmaktadr. d-En iyi site ve aralarn hangileri olduu sorusu: abalarmz toplayabileceimiz sitelerin hangisi, bizim pazarmz iin hangi sitelerin en iyisi olduu, hangi siteleri mteriler imdiden 3 ay, 3 yl izleyecekler vb.. e-En ok kullanlacak uygun zamann nasl ina edilebilecei: Tketim olmadan nasl ayak uydurabilinir, sosyal medya pazarlamasn az zaman kullanarak nasl btnletirebiliriz ve otomatik hale getirebiliriz, insanlar binlerce (hatta milyonlarca) takipileri ile nasl baa kabilmekte sorularn iermektedir. f- Hedef kitleyi nasl bulaca ve nasl odaklanlmas gerektii sorusu: hedef mterilere/i ortaklarna nasl ulalaca, onlar nasl kendi web sitemize/bloklarmza ynlendirebileceimiz, sosyal medya pazarlama aralar hedefi nasl kendi pazarmz hedef alabilir, bizim ilgilendiklerimizle ilgilenen kiileri en iyi nasl bulabileceimiz vb.. sorular iermektedir. g-Sosyal medya pazarlama abalarn nasl somut sonulara dntrebilecei sorusu: potansiyel kiileri nasl faaliyete geirebiliriz, para akn nasl meydana getirebiliriz, Twitter, LinkedIn ve Facebooktan sata nasl getirebiliriz, neyin sat rettii ve neyin i rettii, sosyal medya pazarlamay nasl para olarak evirebileceiz vb sorular bu soruna dahildir. h-Farkl sosyal medya almalarn nasl akc bir biimde balanabilecei sorusu: Btn bu paralarn nasl bir strateji ierisinde bir araya getirebilinecei, btn sosyal medya aralarn kendi pazarlama almamz iin bir araya toplayabilecek aralarn olup olmad, sosyal medyann geleneksel medyaya nasl entegre edilebilecei gibi sorular iermektedir. i- Sosyal medya pazarlama alyor mu, eer yle ise nasl etkili oluyor sorusu: Srpriz bir ekilde bu soru onuncu soru. Pazarlamaclar eer sosyal medyann gerekten alp almadn renmek istiyorlar. Bu konu ile alakal sorular gerek baar hikyelerinin nerede belgelendirildii, gerekten alyor mu yoksa sadece deri dn henz olmam mkemmel bir fikir mi, soysam medya pazarlamann nasl altn bilen var m, para nerede eklindedir. lave sorular ise dierlerinin deerleri grmelerini be srece dhil olmalarnn nasl salanabilecei, gelecein nasl grnd, karmaann nasl ynetilebilecei, (sosyal medya) trafiin ilgisini kendi almalarmza nasl ynlendirebileceimiz, maliyetin etkin olup olmad gibi eklindedir.

MARKALARIN SOSYAL MEDYA STRAJLERNDEN RNEKLER Twitterdaki pazarlama aktiviteleri tweet sohbeti, tweet maratonu gibi tweetlemi kelimelerde tarif edilse de, bu tr pazarlama kampanyalar, pazarlamaclara ve farkl boyuttaki markalara baarl olmann kaplarn aralyor. Amerikan Havayollar, Network Solutions, Unicef Hindistan, IBM, USA for UNHCR, Mc Donalds, Canada ve appbackr, Twitter zerinden kampanya yrtmek konusunda baarl olan irketlerden. [33]

32

te zirvedeki markalarn ve kurulularn sosyal medyadaki baarlar ve kullandklar stratejiler: 1.Amerikan Havayollar: Amerikan Havayollar AAdvantage Sadakat Programnn 30 yldnm kutlamalar erevesinde, Amerikan Havayollarndan 30 bin mil kazanmak iin Tweetle (Tweet to win 30K miles) adl kampanya yrtt. Kampanya dhilinde takipilerin 30 mikro siteye ynlendirilmesi saland. Bir hafta iinde kampanyaya dhil olan mikro siteler yaklak olarak 18.000 defa Twitter araclyla tkland. @AAdvantagein Twitter hesabnn takipileri yzde 70 orannda artt. Twitter zerinden tekrar gnderilen tweetler de ayn oranda artarken, mikro sitelere 27 binden fazla veri girii yapld. 2.Network Solutions: Godaddyin rakibi Network Solutions daha fazla mteri kazanmak ve rnlerini tantmak amacyla bir kampanya yrtt. Be gn iinde kampanya 3.500 tweet kazand ve 20 milyon Twitter izlenimi ald. Sosyal medya kampanyasnda etkili olan Twittere dier sosyal medya aralarn eklemek Network Solutions baarya gtren bir taktik oldu. 3.UNICEF Hindistan: UNICEF Hindistann ajans aglvyOne Worldwide Unicefin kampanyasna destek vermek iin sosyal medya kampanyasn yrtt. 3 aylk kampanya boyunca UNICEFIndia Twitter hesab 2 bin 198 takipi kazand. Kampanya tek bana 60 bin 540 Twitter izlenimi kazand. Kampanyann sonuna doru Hindistanda ocuklarn okula dnmesini destekleyen 203 bin 248 kii Awaaza Donun web sitesine ye oldu. Kar amac gtmeyen kurulular, Twitter katlmlarnn ne kadar etkili olduunu gsteren bir kampanyayla nl destekilerin etkinliklerini ve bu sayede takipilerini de artrd. Kampanyaya dhil olan nllerle bir takm analizleri paylaarak kampanyann bymesini saladlar. 4.IBM: IBM Lotusphere 2011 adl rn iin dzenledii sosyal medya kampanyasnda bir sosyal medya merkezi oluturdu. IBM kampanya iin, iinde bloglarn, Twitter yorumlarnn, Flickr fotoraflarnn, videolarnn ve rportajlarn akt bir sayfa oluturdu. Kampanyann sonunda etiketlenmi 35 bin tweet vard ve bu twitlerin 9 bin 500 Twitterden tekrar gnderildi. IBM kampanyalarnn 41 bin izlenim aldn hesaplad. Bir merkez site kullanlarak, marka etrafnda konuulanlar Twitter ile organize etmek, IBMi baarya gtrd. Bunun yannda Pay Pal ile Facebookun para transferine imkn tanyan yenilikleri karmza yeni frsatlar karabilmektedir. *34] Bunun yannda bu tr yenilikleri daha nceden yapm olan Rus sosyal medya temsilcisi vKontakte bu alandaki yenilikleri nceden balatm olduu iin blgesindeki stnl eline alm durumdadr. [35] Rus sosyal medyasndan vKontaktede Mutlu ifti oyunu ile 7,5 milyon ziyareti, 2,5 milyon kullanc saysna ulam, Lays 400 milyon paket art yaamtr. *36]

33

Azdan aza (WOM) pazarlamadaki gelimelere yukardaki tabloda grld zere sosyal medyada birok frsatlar bnyesinde barndrmaktadr. *37] Sosyal medyann bu roln gren irketler reklam paylarn bu alana ynlendirmektedirler. Son dnemlerde en ok reklam veren irketler AT&T, Experian Interactive ve Ask Network oldular. Banner tarz reklam verenler ise, Sprint Nextel Corporation, Pangea Media, Microsoft, Apollo Group, Zynga.om, GameVance.com Verizon Communications oldular. Reklamn sosyal medyadaki ykselii %80lere varmaktadr. *38] Yine Twitterde gnlk reklam maliyetinin 120.000 dolara kadar ykseldii grlmektedir. *39]Aada reklamn yaylma alan ve etkisi arasndaki doru oranty grecek olursak, neden bu kadar byk miktarlarn piyasaya hakim olduunu da anlayabiliriz. *40] S

X ekseni reklamn yaylma derecesi iken, Y ekseni reklamn olas etki alann % olarak gstermektedir. rnlerin sosyal medya reklamlarnda izlenme oranlar ile TVde izlenme oranlarn grafikte gsterelim: *41]

34

Sosyal medyay en iyi kullanan irketlerden biri olan Coca Cola, Mutluluk Makinesi bal ile youtube da yaynlad video ile 900.000 izlenme saysna ulam, Interbrandin aklad verilere gre marka deeri asndan en deerli marka seilmitir. Ticari marka deeri 68,7 milyar dolara erimitir. *42] Kk giriimcilerden facebook kullananlarn %70i reklam amal kullanmaktadr. *43] Sosyal medyada firmalarn baarya giderken kullandklar ynteme bakacak olursak; sz sylemek, ideali gstermek, etkili sunum eklindedir. *44] Sosyal medya aratrmaclarnn, sosyal medya kullanan kiilerin reklamlara fazla ilgi gstermediini sylemelerine ramen *45+ gncel almalar bunun aksini gstermektedir. The New York Timesn bloglar ve blog yazarlar zerinde yapt bir aratrma ise bloglarn iyi bir takibinin de birok baar hikayesine kap araladn gstermektedir. Bir blog yazarnn ifadeleri ile bu olay zetleyecek olursak sadece para iin deil, bu ie belli bir scaklk ve sevgi eklemek gerekmektedir. Google Adsense tklama bana 1 sent kazan salarken, BuySellAdds .com, BlogAds gibi bloglar cretlendirme inisiyatifini blog yazarna brakmtr. *46] Bunun yannda bloglarn inandrc olmas iin anonim olmaktan uzak olmak zorundadr. Yoksa takipi kitleler byk bir gvensizlik hissi ile kar karya gelebilmektedir. *47]

Rusyadaki Pizza mparatorluu (mperiya Pitsts) isimli firmann yapm olduu sosyal medya almas gerekten baarl bir btnleme rneidir. Yandex, Facebook, Twitter adresleri amalar ve bunun i-Phone uygulamasn oluturmalar sonucunda on-line satlar %5-7den %10-12ye ykselmitir, satlar gn getike ykselmektedir. *48] Dbankn irket iinde oluturduu en son yenilik almas armaan kataloglarn ortadan kaldrmaya ynelik oluturduu proje oldu. Banka bunun iin Trkiyenin en byk sanal pazar olan hepsiburada.com ile anlat. Bu anlama kapsamnda sitede yer alan her rnn altnda ka ideal puan olduu yer alyor.

35

Bu sayede kataloglar ortadan kalkyor. Dbank bu almay sadece internette deil, Dbank POSlarnn bulunduu hemen her noktada da hayata geirdi. Bu sayede, para ile alnabilen her rn veya hizmet, puanla da alnabilir duruma geldi.*49] Sosyal medyann bu baarlar sonularn elde edebilmek iin, takipileri ve mterilerini bilgi bombardmanna uratmamak gerekmektedir. *50] Sosyal medyada baar salamada kullanlan en nemli kaynan halen Facebook olduu aratrmalar neticesinde ortaya kmtr. Kk ve orta byklkteki iletmeler zerinde yaplan aratrma, %83nn olumlu sonu aldn gstermektedir. Bu oran %46 baar ile Twitter takip etmektedir. [51] Dnyadaki sosyal medya dalmn harita zerinde gsterecek olursak: *52]

36

SONU OLARAK; Kendisine has bir terminolojisi ve teknolojisi olumu olan sosyal medya zel sektr ve kamu sektr iin ok cazip frsatlar sunmaktadr. rnlerinin retim aamasndan itibaren tketicilerinin istek ve beklentilerine gre bir, CRM felsefesinin daha da gelimi bir hali ile piyasada ki yerlerini muhafaza etmenin yannda pazarda byme, yeni pazarlara alma, yeni mteri kitleleri elde etme gibi saylacak birok faydalar ile i ie olan bir alandr. Artk birok sektrde firmalar alanlarn seerken bile sosyal medyay referans alabilmekte alanlarn aracsz seebilmektedir. Sosyal medya bilginin cmerte paylald bir alan olduu zere, firmalarn olumsuz ynlerinin de ok abuk yaylabilecei bir alandr. Sosyal medya alannda yerli markalarmzn, olmas, sosyal medya teknolojisinde ileri lkelerle olan mesafenin kapatlmas adna devlet ve zel sektrn admlar atmas gerekmektedir. Lobicilik, insan kaynaklar, halkla ilikiler, tantm, mteri hizmetleri, danma hizmetleri vb. farkl birok ilevi yerine getirebilecek, dnya milletleri ile aracsz iletiim kurulabilmesini salayan sosyal medya, kendisine yaplan yatrmlar fazlasyla hak etmektedir. Mevcut sosyal medya aralarnn en uygun ekilde kullanlmas, KOBlerimize bu konuda rehberlik eden kurum ya da kurulularn saylarnn artrlmas, sosyal medya entegrasyon teknolojilerinin gelitirilmesi, Trk giriimcilerinin sesinin ieride ve darda en iyi ekilde duyurulmas gerekmektedir.

37

FAYDALANILAN KAYNAKLAR
[1+ Rossiya i Sovremenny Mir, No:1, Sayfa 5, 2004 [2] http://www.kurumsalhaberler.com/pr/sosyal-medya-nedir.aspx [3] Trends in Social Media : Persistence and Decay, www.hpl.ho.com [4] http://www.adme.ru/internet/pochemu-polzovateli-frendyat-coca-cola-112955/ [5] Kaplan, Andreas M.; Michael Haenlein (2010) "Users of the world, unite! The challenges and opportunities of Social Media". Business Horizons 53(1): 5968.

[6] http://tr.wikipedia.org/wiki/Sosyal_medya#cite_note-0 [7] [8]

http://www.sosyalmarka.com/sosyal-medya

http://www.euromsg.com/web/62-543-1-1/euromessage__tr/yeni_baslayanlar/yeni_baslayanlar/sosyal_medya_araclarini_taniyor_musunuz_ [9] http://www.semiyun.com/2011/10/sosyal-medya-pazarlama/ [10] http://www.sosyalmarka.com/

[11]

http://www.pazarlamasyon.com/2011/05/google-arama-trendleri-ile-sosyal-medya-analizi/

[12] http://www.ntvmsnbc.com/id/25243962/ [13] http://zeynepkomurcu.blogspot.com/2011/01/sosyal-medya-hakknda-bilinmesi.html [14] http://www.kurumsalhaberler.com/pr/sosyal-medya-online-icerikler.aspx [15] http://www.kurumsalhaberler.com/pr/arama-motoru-optimizasyonu.aspx [16]http://www.semiyun.com/2011/11/kalici-iliskiler-icin-sosyal-medyayi-kullanin/#ixzz1fE0lR1Js [17] http://www.semiyun.com/2011/11/sosyal-medyanin-10-altin-kurali/#ixzz1fE1I67wO [18] http://www.semiyun.com/2011/10/sosyal-medya-nasil-gelisti-infografik/#ixzz1fE1zYNLP [19] http://www.sosyalmarkalar.com/sosyal-medya-etkinlikleri-yatirimin-geri-donusu-roi/ [20] http://www.sosyalmarkalar.com/sosyal-medya-metrikleri/ [21] http://www.sosyalmarkalar.com/sosyal-medya-pazarlama-faydalar/

38

[22]http://www.radikal.com.tr/Radikal.aspx?aType=RadikalHaberDetayV3&ArticleID=1064752&Date =30.11.2011&CategoryID=80&Rdkref=6 [23]http://zaman.com.tr/haber.do?haberno=1050026&keyfield=736F7379616C206D65647961 *24+ Aksiyon Dergisinden Aktaran: kobilere-sosyal-medya-destegi.html http://www.samanyoluhaber.com/y_718080_mehmet-sakin-

[25] http://smgconnected.com/2010-yilinda-dijital-dunyadaki-onemli-gelismeler-ve2011%E2%80%99den-beklentiler [26] http://www.aydinmahmut.com/sosyal-medya-ve-onun-gucu/ [27] http://zeynepkomurcu.blogspot.com/2011/01/sosyal-medyada-degeriniz-135-dolar.html [28]Aktaran: http://www.caglakarabacakoglu.com/?p=10 [29]http://www.trendweek.com/facebook-marka-yonetimi-25-ipucu/ [30]http://www.cio.com.tr/category/kose-yazisi/ [31]http://zeynepkomurcu.blogspot.com/2011/01/sosyal-medya-hakknda-bilinmesi.html. [32] Sosyal Media Marketing Industry Report, Whitepapersource.com, Michael A. Spelzner, [33] BT Haber, Sayfa 34, 3-9 Ekim 2011 [34] http://www.egitimhaberim.com/bilim-teknoloji/facebook-uzerinden-para-transferi-donemi.htm [35] www.ruvr.ru [36] http://www.adme.ru/internet/v-igre-schastlivyj-fermer-vyrastili-400-mln-upakovok-lays-omdmd-118805/ [37] http://www.adme.ru/internet/reklamodateli-potratili-na-sluhi-poltora-milliarda-dollarov-60441/ [38] http://www.adme.ru/eksperty/socialnye-seti-zavoevyvayut-rynok-onlajnovoj-reklamy-sprintnextel-43581/ [39] http://infotech.org.ua/taxonomy/term/21 [40] http://www.marketing.spb.ru/lib-comm/advert/mass_media_ad.htm [41] http://www.marketing.spb.ru/mr/media/online_adv.htm [42] http://www.adme.ru/research/avtomat-schastya-coca-cola-sobral-okolo-milliona-prosmotrov103191/ [43] http://infotech.org.ua/node/199 [44] http://www.adme.ru/articles/3-yarkih-primera-social-media-marketing-49082/

39

[45] http://www.adme.ru/internet/polzovateli-socialnyh-setej-ne-obraschayut-vnimaniya-nareklamu-24564/ [46] http://infotech.org.ua/node/193 [47] http://www.marketing.spb.ru/lib-comm/advert/blogging.htm [48] http://www.forbes.ru/svoi-biznes-column/marketing/68027-kak-my-osvaivali-sotsialnye-mediai-sozdali-restoran-v-internete [49] http://www.capital.com.tr/hizli-buyumenin-sirri-%E2%80%9Cyenilik-yonetimi%E2%80%9Dndehaberler/18362.aspx [50] http://www.stepandstep.ru/ru/catalog/learn-as/107630/kak-ispolzovat-socialnye-media-spolzoy.html [51] http://www.towave.ru/pub/facebook-vse-eshche-glavnoe-mesto-dlya-sotsialnogo-marketingapredpriyatii-malogo-i-srednego-biz [52] http://ria.ru/infografika/20110225/338976030.html

Sosyal medya zerine yazlan baz makalelerin derlemesinden ve konu hakkndaki yabanc yaynlardan baz eviri denemelerinden olumaktadr. Gittike derinleen sosyal medya hakknda balang derecesinde bilgiyi bir araya getirme amal hazrlanmtr.

40