You are on page 1of 110

BO105 MOLEKLER BYOLOJ

Molekler Biyolojiye Giri Evrenin Oluumu Atom, elementler ve yaplar Kimyasal balar Kimyasal evrim

Molekler Biyolojiye Giri


Molekler biyoloji molekler dzeydeki biyolojik almalar kapsamaktadr.

Molekler biyoloji; biyoloji, kimya ve zellikle de genetik ve biyokimya ile iie gemi durumdadr.
Molekler biyoloji temelde DNA, RNA ve protein sentezi ve reglasyonu gibi

hcrede meydana gelen eitli olaylar arasndaki ilikiyi incelemektedir.

CANLI MADDEDE YER ALAN KMYASAL ELEMENTLER:


Evren balangta sadece H ve Hedan olumutur. Bunlarn termonkleer reaksiyonlara girmesiyle daha ar elementler-ncelikle karbon, azot, oksijen, sonra da periyodik cetveldeki dier elementler olutu.

Bugn evrende, yer kabuunda ve insan vcudunda bulunan elementlerin karlatrlmas

CANLILIK; hcrelerde oluan pek ok kimyasal reaksiyon ve etkileimin sonucunda devam eden bir olaydr.

Canl

organizmalar organizasyona sahiptir.

her

dzeyde

yksek

bir

Organizmalar kendi benzeri olan bir canl oluturmak zere

oalrlar. Bu aksiyom biyogenezis olarak adlandrlr.

Kaltsal bilgi DNAda programlanm haldedir.

Bu bilgi organizmann ait olduu tre zg zellikleri belirler ve

onun byme ve gelimesini ynetir.

Canl organizmalar ak sistemler olduklar iin enerjiyi

dardan alrlar. Canlln devam iin yaplacak iler enerji dnmlerini gerektirir. Enerji kayna olarak ya gne (fotosentetik organizmalar) ya da besin maddeleri (heterotrofik organizmalar) kullanlr.

Organizmann i ortamn belirli snrlar iinde deimez tutan

dzenleyici mekanizmalar vardr. Bu dzenleme homeostazis olarak adlandrlr.

Organizmalar evreleri ile etkileim sonucunda evrimleirler.


Evrimin sonularndan biri organizmalarn evrelerine uyum salamalardr.

Canl Sistemlerin zellikleri


Organizmalar olduka kompleks fakat dzenlidirler
Biyolojik yaplarn belirli fonksiyonlar vardr Canl sistemler metabolik reaksiyonlar olutururlar

Kendi-kendini kopyalamak iin arpc bir yetenek

gsterirler

Biyomolekller: Canllk Moleklleri


H, O, C ve N insan vcudundaki atomlarn %99unu olutururlar ELEMENT YZDE ORAN Oksijen 63 Hidrojen 25.2 Karbon 9.5 Azot 1.4

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.

8.
9.

10.
11.

Atom Molekl Organel Hcre Doku Organ Organizma Populasyon Komnite Ekosistem Biyosfer

(Karbon) (DNA) (Mitokondri) (Eritrosit) (Ba dokusu) (Beyin) (nsan)

Organizasyon dzeyleri

Organizasyon dzeyleri

Organizasyon dzeyleri

HCRE NDEK MAKROMOLEKLLER

Organizasyon dzeyleri

Biyosfer
Canl organizmalar ve bunlarn evresinin oluturduu btn biyosfer olarak adlandrlr. Canllar atmosferin st tabakalarndan topran bir ka metre altna ve okyanuslarn tabanna kadar uzanan deiik ortamlarda varln srdrr.Yeryzn atmosfer (hava), litosfer (kara), hidrosfer (su) ve biyosfer (canllar) olarak farkl ksmlara ayrabiliriz.

Ekosistem
Organizmalarn oluturduu kk gruplarn birbirleri ve evreleri ile ilikileri ekosistem terimi ile ifade edilir. Darwin teorisine gre, organizmalar evrelerine adapte olduklar gibi, evrelerinde bulunan dier organizmalara da adapte olmak zorundadrlar. Bir ekosistemde enerji ak fotosentetik ototroflardan herbivorlara ve karnivorlara dorudur.

Komnite
Farkl trler arasndaki ilikiler bu kavram altnda incelenir. rnein l komnitesi tavanlar, srtlanlar, kular, fareler ve kakts gibi baz bitkileri ierir.

Tr
Birbirleri ile iftleerek reme yetenei olan canl yavrular oluturabilen benzer bireylerden oluan gruplar.

Poplasyonlar
Belirli bir corafi blgede birbirleri ile iftleme eilimi olan benzer bireylerin oluturduu kk gruplar. rnein, eer iki iek tarlas bir tepe ile birbirinden ayrlm ve bu tepe sz konusu iei iermiyorsa bu iki iek tarlas iki ayr poplasyonu temsil eder.

Organizma (Birey)
DNAdaki bilginin zel bir dzenlenme ile karakterize olduu bir ya da daha fazla hcre Organizmalar tek ya da ok hcreli olabilirler. ok hcreli organizmalar zellemi hcre tiplerine ve dokular, organlar ve organ sistemleri arasnda i blmne sahiptir.

Organ Sistemi (ok hcreli organizmalarda)


zgl bir ilev yapan hcreler, dokular ve organlar grubu. rnein kalp-damar sistemi kan dolamn gerekletirir.

Organ (ok hcreli organizmalarda)


Belirli bir ilevin tamamn gerekletiren hcreler ve dokular topluluu.
rnein kalp, kalp-damar sistemine kan pompalar

Doku (ok hcreli organizmalarda)


zgl bir ilevi yerine getiren hcre grubu rnein, kalpteki kas dokusunun kendine zg zellikleri, kalbin bir pompa gibi almasn salar.

Hcre
Canllarn temel birimidir. Her hcre altsal materyale, enerji eldesinde grev yapan kimyasallara ve hcre ii yaplara sahiptir.
Canl organizmalar tanmlar gerei, metabolik kimyasalar ve kaltsal bilgi tayan bir nkleik asidi iermek zorundadr.

Organel
Hcre iinde zgl bir ilevi olan yap rnein mitokondri karyotlardaki ATP retiminden sorumludur.

Evrenin

byk

bir

ksm

madde

ve

enerjiden

oluur.

Enerji, i yapabilme kapasitesidir. Madde uzayda yer kaplar ve bir ktlesi vardr. Maddelerin tm temel elementlerden oluur. Elementler farkl kimyasal ya da fiziksel zelliklere sahip bileiklere paralanamaz. Elementler tek tip atom ieren bileiklerdir. rnein, elmas ve grafit, karbon atomlarndan olumutur. Saf altn (24 karat), sadece altn atomlarn ierir. Atomlar bir elementin paralanabilecei en kk paralardr.

atomun merkezinde (ekirdek) bulunur; her atomun en az bir protonu vardr. Protonlarn yk +1 olup ktlesi yaklak 1 atomik birimdir (1 amu= atomic mass unit) da atomu ekirdeinde bulunur, yk tamaz, ktlesi 1 amudan biraz byktr. ekirdein dnda bulunan ok kk paracklar olup, -1 yk tarlar, ktleleri ihmal edilebilecek kklktedir.

Atomun sahip olduu proton says atom says olarak adlandrlr.


Atomun sahip olduu proton ve ntronlarn says atomik ktle (atom arl) olarak adlandrlr. Atom saylar ayn ancak ntron saylar farkl olan atomlara izotoplar denir.

Evrende bulunan btn maddeler elementlerin bir araya gelmesi ile meydana

gelmitir. Elementler basit kimyasal reaksiyonlarla daha kk paralara blnemezler. Bugnk anlamda elementin ilk tanmn 1627-1691 yllar arasnda yaam olan Robert BOYLE yapmtr. Buna gre eer bir madde daha basit maddelere paralanamyorsa ve daha basit maddelerden meydana gelmezse o maddeye element denmektedir. Maddenin en kk temel kimyasal yap tana atom ad verilmektedir. Atomda balca iki ksm bulunmaktadr. Atom, pozitif ykl bir ekirdek ve bunun etrafnda younluu yer yer azalp oalan negatif ykl bir elektron bulutundan meydana gelmitir. Atomun byklnn ancak onbinde birini ekirdek oluturur. Geriye kalan muazzam hacim ise elektron bulutlar tarafndan doldurulmaktadr.

ATOMUN YAPISI

Bir

Atomun Yaps-2
ekirdek balca proton ve

ntronlardan gelmitir.

meydana

element atomu iindeki protonlarn saysna o elementin atom numaras denmektedir. rnein hidrojen atomunda bir proton bulunduundan atom numaras 1, oksijen atomunda 8 proton bulunduundan atom numaras 8 dir.
elementte proton says kadar da elektron bulunmaktadr.

Her bir element iin proton

says deiebilir. Bylece atom arlklar farkl 2 eit atom meydana gelebilir. Bu iki atoma izotoplar ad verilir.

Bir

Hidrojen izotoplar

Karbon izotoplar

Elektronlar hem madde paracklar (ktleye sahip olma zellii) hem de

enerji birimleri olarak dnlr. Enerji ile karlaan elektronlar bu enerjinin bir ksmn kazanrlar.

D yrngeleri dolu olmayan elementler kimyasal olarak reaktiftir.

Atomun Yaps-3
Elektronlarn ekirdek etrafnda hzla dnmeleri ile

meydana getirdikleri bulutlar farkl enerji seviyelerine sahiptirler. Atomda enerjisi en byk olan elektronlar atomun en d ksmnda bulunurlar. Bunlarn uzaklamas veya bir baka elektronun daha eklenmesi ile iyonlar meydana gelmektedir.

Atomun Yaps-4
Atom ekirdei etrafnda bulunan elektronlar farkl enerji

dzeylerinde bulunmaktadr.

Atom

ekirdei etrafnda elektron enerji seviyeleri K,L,M,N,O,P ve Q harfleri ile ifade edilmektedir. Atom ekirdeine en yakn olan K seviyesidir. K seviyesinde bulunan elektronlarn enerjileri en dk olanlardr.

Atomun Yaps-5
Elektronun

s Orbitalinde uzaydaki yk dalm kresel simetriktir. Elektronun her noktada bulunma ihtimali ayndr. s Orbitalinde en fazla 2 elektron bulunmaktadr.
p Orbitallerinde elektronlarn ekirdek etrafnda baz yerlerde bulunma ihtimali daha fazladr. p Orbitallerinin her birinde 2 elektron olmak zere toplam 6 elektron bulunmaktadr.

atom ekirdei etrafnda %90 orannda veya en fazla bulunduu ve takip ettii yrngeye orbital ad verilmektedir. edilen eitli orbitaller vardr. Orbitaller s, p, d ve f olmak zere isimlendirilmektedir.

Her biri kuantum srasyla ifade

d Orbitali 5 alt dzenlemeye sahiptir. d orbitalleri daha karmak bir ekil gstermektedir. Her alt orbitalde 2 elektron bulunduundan t orbitallerinde toplam 10 elektron bulunmaktadr. f Orbitalleri uzayda farkl ynlere dalm 7 alt orbital ihtiva etmektedir. Bu orbitallerin yk dalm d orbitallerinden daha karmaktr. f Alt orbitallerinin her birinde 2 elektron, hepsinde ise toplam 14 elektron bulunmaktadr.

KMYASAL BALAR
Pek ok elementin atomlar dier atomlara balanarak daha

kompleks ve yeni molekller meydana getirme zelliine sahiptir. te iki veya daha fazla atomu bir arada tutan ekim kuvvetine kimyasal ba ad verilmektedir.

Kimyasal ba, molekllerde atomlar bir arada tutan kuvvettir. Atomlar daha dk enerjili duruma erimek iin biraraya gelirler. Bir ban oluabilmesi iin atomlar tek bana bulunduklar zamankinden daha kararl olmaldrlar. ki atomun birbirlerine gre en kararl olduklar uzaklkta kimyasal ba kurulur ve bu srada aa kan enerjiye ; BA ENERJS denir.

Kimyasal balar genel olarak drde ayrabiliriz

yonik Balar Kovalent Balar Hidrojen Balar Molekl veya Van der Waals Balar

Kimyasal Balar:
I. Molekl ii Balar * Kovalent Ba

* yonik Ba * H- balar
II. Molekller aras Balar * H Balar * Polar Etkileimler (iyonik)

* van der Waals Balar


* Hidrofobik Etkileimler

Makromolekller, gl kovalent balarla birarada tutulan paralardan meydana gelmitir.

yonlar, molekller ve molekllerin belli ksmlar arasnda meydana gelen de canllk asndan en az KOVALENT OLMAYAN (non-kovalent) ETKLEMLER kovalent balar kadar nemlidir.

yonik balar
Atomlar ancak d elektron tabakasnda bulunan elektronlar

tamamladklar zaman kararl bir yapya ularlar. yonik balar bir veya birka elektronun bir atom bnyesine gemesi sonucu pozitif ve negatif ykl iyonlar arasnda meydana gelir. Burada etkin olan kuvvet hakikaten bir ba deil, farkl elektrikle ykl taneciklerin birbirini ekmesidir.

yonik balar-2
yonik balar, metaller ile ametaller arasnda metallerin elektron vermesi ametallerin

elektron almasyla oluan balanmadr. Metaller elektron vererek (+) deerlik, ametaller elektron alarak (-) deerlik alrlar. Bu ekilde oluan (+) ve (-) ykler birbirini byk bir kuvvetle ekerler. Bu ekim iyonik ban oluumuna sebep olur. Onun iin iyonik bal bileikleri ayrtrmak zordur.
yonik katlar belirli bir kristal yap olutururlar. yonik bal bileikler oda scaklnda kat halde bulunurlar. yonik bileikler kat halde elektrii iletmez. Sv halde ve zeltileri elektrii iletirler.

Elektron aktarm ile kurulan bu ba; YONK BA... Ayn ykl iyonlar arasndaki itmenin en az, zt ykl iyonlar arasndaki ekim kuvvetlerinin en fazla olduu dengede iyonik katlar oluur.

Sodyum klrr kristalindeki klor ve sodyum

atomlarnn dzenlenii

Kovalent Balar
Pek ok durumda elektron bir atomdan dierine transfer edilmeyip iki

atom arasnda ortaklaa kullanlmas ile oluan kimyasal balara kovalent ba ad verilmektedir. yonlama enerjileri veya elektron ilgileri birbirine eit veya ok yakn atomlarn veya ayn tr atomlarn meydana getirdikleri molekller arasnda kovalent balar olumaktadr.

ki atomun elektronlarnn ortaklamasyla kurulan bu ba : KOVALENT BA dr.

ki hidrojen atomu arasnda kovalent ba kurulmas

Kovalent Balar-2
Hidrojen moleklndeki bir atom iki elektronu ortaklaa kullanmaktadr. Her iki atom da K

elektron tabakasn iki elektron ile doldurduu iin daha kararl bir yapya ulamtr.

Eer hidrojen rneinde olduu gibi ayn elementin iki atomu birbirine balanacak olursa,

elektronlar iin iki atomdan biri daha fazla ekim kuvvetine sahip deildir. Yani iki elektron da iki hidrojen atomu tarafndan ayn oranda ekilmektedir. Bir bada negatif ykl elektron bir atomdan dierine daha yakn bulunacak olursa bu baa polar kovalent ba ad verilmektedir. rnein H2O moleklnde elektronlar oksijene, hidrojenden daha yakn bulunmaktadr. polar olmayan kovalent ba ad verilmektedir.

Eer bir bada negatif ykl elektron, iki atom tarafndan da eit kuvvetle ekiliyorsa bu baa

KNCL BALAR ZAYIF KMYASAL BALAR

(NONKOVALENT BALAR)
* VAN DER WAALS BALARI * YONK ETKLEMLER * HDROJEN BALARI

* HROFOBK ETKLEMLER

Organik molekller birbirlerine, NONKOVALENT etkileimlerle balanabilirler

Zayf ba

Zayf Kimyasal Balarn kuvveti, kovalent ban 1/20 sinden daha kktr.

Kovalent olmayan (nonkovalent) bu tr etkileimlerin enerjileri, kovalent balardan ok daha kktr ve Nonkovalent etkileimler, biyolojik zellikler ynnden ok nemlidir.

Bu etkileimler, ayni molekle ait farkl atom veya gruplar arasnda (intramolekler) olutuunda, biyomolekllerin daha yksek bir yap oluturmasna neden oldurlar.
Biyomolekller, bu etkileimler sayesinde birbirlerine balanabilirler. rnein, bir substratn enzime, bir antikorun antijene ve bir hormonun reseptre balanmas bu ekilde gerekleir.

Hidrojen Balar
Eer tek bir hidrojen atomu, oksijen ve azot gibi iki

elektronegatif atom arasnda ortaklaa kullanlrsa hidrojen ba oluur.

Hidrojen ba-2
Polar su moleklleri arasnda meydana gelen hidrojen balar bu tip balara en gzel

rnektir.

Su moleklnde herbir hidrojen kendi oksijen moleklne kovalent balanmtr.

Fakat hidrojene ait elektronun oksijene daha yakn bulunmasndan oksijen hafife negatif deer kazanmtr. Keza bu elektron hidrojenden uzaklat iin de hidrojen atomu hafife pozitif deer kazanmtr.

te bu durumda her bir su moleklnn oksijeni, dier su moleklnn hidrojenini

hafife ekmektedir. Yine her bir su molekl hidrojeni de dier su moleklnn oksijenini hafife ekecektir. Bylece su moleklnn hidrojeni ile dier su moleklnn oksijeni arasnda bir hidrojen ba oluacaktr.

HDROJEN BALARI

Polarize olmu su moleklleri H- Balar ile balanrlar. H-Ba, kovalent ban 1/20 kuvvetindedir.

HYDROGEN BONDS Power in Numbers

Generalized H-bonding

H-bonding between water molecules

Amino grublarnda H ba

R R N
Keto gruplar

R H N R
R

H O

Hydrogen bonding between amino acids in a protein

Secondary Structure in Protein

DNA Double Helix

Hydrogen bonding between bases in DNA

guanine

cytosine

Three H-bonds between G and C

Molekl veya Van der Waals Balar


Bir molekln nonpolar gruplar arasnda meydana gelen balara

hidrofobik balar veya Van der Waaals balar ad verilmektedir. rnein globuler proteinlerde en azndan amino asitlerinin yars hidrofobik yan zincire sahip olup bu ksmlar molekln i ksmnda yer alrken, hidrofilik ksmlar da dnk vaziyette yer almtr. Polar olmayan bu i ksma su molekl pek giremez. nk buradaki nonpolar gruplar arasnda Van Der Waals balar vardr. Bu balarn enerjileri yaklak 1-3kcal/mol arasndadr.

HDROFOBK ETKLEMLER

Biyomolekllerin nonpolar gruplar ile su moleklleri arasnda oluur.

rnein lipid molekllerinin hidrofobik ksmlarnn suya kar davranlar MSEL oluturmalarna neden olur.

YONK (POLAR) ETKLEMLER

yonik etkileimler, tam ykl(iyon) veya ksmen ykl gruplar arasnda gerekleir.Sulu ortamda bu etkileimler ok daha gldr.

zeltide bulunan farkl iyonlar da iyonik etkileimlere girerek biyomolekllerin ykl gruplarn kuatabilirler.

Zayf balar organizmada bulunan byk molekllerin ekillerini stabilize etmede

ok kritik bir rol oynamaktadr. Zayf balar sayesinde bu tip byk molekller daha dzenli bir ekilde bulunmaktadr. eitli zayf balar, iyonik balar, hidrojen balar, kovalent balar biyolojik moleklleri fonksiyon yapabilecei boyutlu yapda tutmak iin gereklidir. Fakat organizmann yaamn srdrmesi iin yeni dzenlemeler gerekiyorsa fizyolojik koullar altnda btn bu balar krlmakta ve moleklde gerekli yeni dzenlemeler yaplmaktadr. Ancak her ban krlmas farkl miktarlarda enerjiyi gerektirmektedir.

Summary of Chemical Interactions


Bond:
Energy needed to break: Comments Covalent Hydrogen

Ionic

Van der Waals ~1

~100 kcal/mole

~3

~5

Hydrophobic forces ~3

Electrons shared

Strength classification:

strong

Water-water; Organicwater; Organicorganic

Full charge transfer; Can attract H-bond; Strong in crystal


weak

Fluctuating induced dipole; Close range only

Not a bond per se; Entropy driven; Only works in water weak

weak

weak

Biyomolekllerin Pek ou Karbon Bileiidir


Organizmalarn

kimyasal yaplarnda karbon elementi ok nemli bir yer igal etmi olup kuru arlklarnn yaklak yarsndan fazlasn tekil etmektedir. Karbon atomu hidrojen, oksijen ve azot gibi kovalent ba yapma kapasitesine sahiptir. doldurmak iin 1, oksijen 2 azot 3, karbon ise 4 elektrona gereksinme duymaktadr.

Hidrojen atomu d elektron tabakasn

Ortaklaa kullanlan her elektron iin bir

kovalent ba oluturduundan karbon hidrojen ile 4 kovalent ba yapabilir. Karbon ayn zamanda oksijen ve azot ile de tek ve ift ba yapabilmektedir. Biyolojideki en nemli olaylardan birisi de karbon atomlarnn elektronlarn kendi aralarnda ortaklaa kullanmalar ve gayet dayankl olan karbon-karbon tek ban yapmasdr. Her bir karbon atomunun en nemli zelliklerinden birisi de dier1,2,3 ve hatta 4 karbonla ayr ayr tek ba yapmasdr. Bundan baka iki karbon atomu aralarnda iki elektronu ortaklaa kullanarak karbonkarbon arasnda ift ba yapmaktadr.

Yeryznde hayatn temeli: karbon atomu!


Karbon atomu uzun,kompleks ve kararl molekller oluturur.

Karbon -2 Kovalent balarla balanm karbon zinciri ihtiva eden molekllere organik molekller ad verilmektedir. Biyomolekllerin pek ou karbonun organik bileikleridir. Karbon atomunun dier atomlara eitli ekilde balan snrsz sayda organik molekln meydana gelmesine olanak salam, bu ise organizmaya evrimsel gelime esnasnda pek ok organik molekl iinde kendisine en uygun olann seme imkan vermitir.

Hcrede yaamsal ilemler

Anahtar zellik: bilgi depolanmas dublikasyonu


Replikasyon ajanlar: nkleik asitler RNA ve DNA

Dublikasyon ve blnme

Biyolojik Molekller Kimyasal Evrim ile Ortaya kmtr


Dnya yznde meydana gelen hcre byk bir olaslkla balangta ok basit olup

birka dzine farkl organik moleklden meydana gelmitir. Bu organik molekller, fiziksel ve kimyasal koullar altnda yle dzenli ve uygun bir ekilde biraraya gelmilerdir ki temel enerji deiimlerini yapabiliyor ve kendi kendinin bir benzerini (replikasyon) meydana getiriliyordu. lkel biyomolekller milyarlarca yl sren uzun evrimsel sre boyunca yaam srdrmeye uygunluklarndan dolay devaml korunmulardr.

Kimyasal evrim - balang....... BIG BANG evren yaklak 14 milyon yl nce ortaya kt Dnya uzaydaki toz paracklarndan 4.5 milyon yl nce

olutu Okyanuslardaki su kaynaklar toz ve yldzlarn youn bombardmanna urad Ar toz bombardman durdu --> 3.9 milyon yl ce HAYAT balad En eski fosiller 3.8 milyon yl ncesine ait Yaam (anaerob) 3.5 milyon yl ce O2 nin ortaya k ve aerobik evrim 2.0 milyon yl nce (karyotlar) 1.0 milyon yl nce (ok hcreliler) 0.7 milyon yl nce

Dnya uzaydaki toz paracklarndan 4.5 milyon yl nce olutu. Okyanuslardaki su kaynaklar toz ve yldzlarn youn bombardmanna urad Ar toz bombardman durdu --> 3.9 milyon yl ce HAYAT balad AMA BU BALANGI NASIL OLDU?????

Kimyasal evrim iki anlam ve kullanma sahiptir.


lkinde Big Bang'i takip eden ve yldzlar ve spernovalardaki nkleosentez sresince

evrende kimyasal elementlerin evriminin teorilerine atfta bulunulur.


Kimyasal evrimin ikinci kullanm veya kemosentez yaamn canl olmayandan nasl

geliebildii veya evrimleebildiini aklayan bir hipotez olarak kullanlr.


Farkl deneyler bu srecin ciddi sonularn gstermek iin gerekletirildi; ilk deneyler

Stanley Lloyd Miller tarafndan 1950lerde yapld.Bu nedenle bunlara Miller deneyleri olarak bilinir.

Organizmada

bulunan organik bileikler ve temel biyomolekller bugnk yer kabuunda eser miktarda meydana gelmektedir. O halde ilk organizmalar kendilerinin sahip olduklar karakteristik yap talarn nasl elde etmilerdir????? A.I. OPARIN adl aratrc 1920 yllarnda ileri srd bir hipotez ile yeryznn erken tarihi dnemlerinde yeryzn kaplayan su iinde organik molekllerin olduka yksek konsantrasyonda bulunduunu iddia etmitir.

Organik molekllerin meydana gelmi bu scak karmndan

(orbadan) her naslsa ilk primitif hcre bundan 3 milyar yl nce meydana gelmitir. Oparin, ayn zamanda ilkel dnyada bulunan doal kimyasal ve fiziksel olaylar ile amino asit ve eker gibi ilk organik molekllerin kendiliinden meydana geldiini iddia etmitir. Aratrc bu gibi organik molekllerin o gnk ilkel yeryz atmosferinden ve doal olarak meydana geldii grn ileri srmtr. nk o gnk atmosferin bugnknden ok farkl olduu da kabul edilmektedir.

Bu teoriye gre o zamanki yeryznde

meydana gelen srekli volkanik faaliyetler ile s meydana getirilmekte ve bu nedenle metan, amonyak ve su buharnn meydana gelii hzlandrlmaktadr. ile bu molekllerin birbiri ile reaksiyona girmesi sonucu basit organik molekller kendiliinden meydana gelmektedir. Ancak Oparinin bu teorisi Urey-Miller tarafndan deneysel olarak gsterilebilmitir.

Ayn zamanda devaml imeklerin akmas

The Miller Experiment


Miller Experiment in 1952: Simulating conditions on Earth when life began ~ 4 billion years ago:

Experiment produced some of the fundamental building blocks of life: amino acids, fatty acids, and urea.

Water (oceans), primitive atmosphere gases (hydrogen, ammonia, methane), and energy from electric discharges (lightning).

Miller-Urey deneyi ilkel Dnyaya dair

varsaymsal artlar salayan ve kimyasal evrimin oluumunu test eden bir deneydir.

1950'lerde

Deney zel olarak Aleksandr Ivanovich

Oparin ve J.B.S. Haldanein ilkel Dnyadaki ortam artlarnn inorganik nclerden organik bileik bireimleri oluturan kimyasal tepkimenin olumasn salad ynndeki varsaymn test etti. Yaamn kkeni hakknda klasik bir deney olarak tasarlanan deney 1953 ylnda Chicago niversitesinde Stanley Lloyd Miller ve Harold Clayton Urey tarafndan gerekletirildi.

Urey dnyann ilk zamanlarndaki atmosferinin gnmzdeki Jpiter'in atmosferine benzediini tahmin etti - yani amonyak, metan ve hidrojen asndan zengin.
Urey'in Chicago niversitesi'ndeki laboratuvarnda alan Miller ultraviyole nm gibi bir enerji kaynana tabi tutulduunda bu bileiklerin ve suyun yaamn olumas iin gerekli amino asitleri oluturabileceini gsterdi

lkel denizde bu bileiklerin pek ok defalar kondense olup tekrar zlmeleri uzun asrlar boyu

srdnden basit organik bileikler gnden gne zenginlemitir.

Bu scak denizde bulunan baz organik molekller, byk topluluklar meydana getirmeye ve

kompleks yaplar oluturmaya dierlerine nazaran daha byk bir eilim gstermilerdir. Bu olaylar gayet yava olarak basamak basamak milyonlarca yl devam etmi ve sonunda kendi kendine ASSEMBLE olan bir membranla, proteinler, nukleik asitler ve enzimler bir araya gelerek ilk yaayan primitif hcre meydana gelmitir.

The Origins of Life on Earth


Miller deneyi temel yaam yaptalarnn doal ortamda oluabileceini gstermitir. Oluan bu basit yapl aminoasitler ve dier organik molekller biraraya gelerek daha kompleks molekleri oluturmulardr.

Primordial Soup- Okyanuslarda canlln balangcnda oluan zengin organik karmlar


Kimyasal evrim srecinde daha kompleks ve kararl molekller olumutur.

The Origin of Life on Earth


Hayat okyanuslarda bir hcreli canl formunda olutu. Daha sonra evrimsel srete kompleks canllar ortaya kt.
En eski fosiller 3.8 milyon yl ncesine ait

Yaam (anaerob) 3.5 milyon

yl ce O2 nin ortaya k ve aerobik evrim 2.0 milyon yl nce (karyotlar) 1.0 milyon yl nce (ok hcreliler) 0.7 milyon yl nce

The Origin of Life on Earth


~ 1/2 milyon yl nce, Cambrian dneminde, yeryzndeki canllarda diversity ve complexity ok fazla ekilde artmtr Cambrian Explosion
Cambrian periodunun en iyi bilinen fosili: Trilobites.

Bu dnemden bulunan tm fosiller denizlerden elde edilmitir.


~ 400 milyon yl ncesine kadar karada herhangi bir yaam izine rastlanmamtr..

Gnmzdeki modeller

Yaamn kkeni iin standart bir model yoktur. Ancak gnmzdeki modellerin ou,

aada kabaca ortaya kma srasnda gre sralanm, yaam iin gerekli molekler ve hcresel unsurlarn keiflerine dayandrlmtr: Fenilalanin temel amino asitlerden biridir Makul canllk ncesi artlar, amino asitler gibi yaamn temel basit molekllerinin (monomerlerinin) olumasn salar. Bu Miller-Urey deneyi ile 1953'te Stanley Lloyd Miller ve Harold Clayton Urey tarafndan gsterilmitir. Uygun bir uzunlukta fosfolipidler hcre duvarnn temel bir bileeni olan ift katl lipit katmann kendiliinden oluturabilir. Nkleotidlerin polimerizasyonu ile oluan rastgele RNA moleklleri kendi kendini reten ribozimlerin olumasna neden olmu olabilir.(RNA world hipotezi) Katalitik etkililik ve eitlilik iin doal seim basks, peptidil transfer katalizleyebilen (ve dolayyla kk proteinlerin oluturabilen) ribozimler meydana getirebilir, nk oligonkleotitler RNA ile birleip daha iyi katalizrler olutururlar. Bylece ilk ribozom meydana gelir ve protein sentezi daha yaygnlar.

Proteinler katalitik yetenek asndan ribozimlerle rekabet ederek gemilerdir

ve dolaysyla dominant biopolimer olmulardr. Nkleik asitler balca genom kullanmna snrlanmlardr. Yaamn kaynakland dnlen temel kimyasal maddeler unlardr: Metan(CH4), Amonyak (NH3), Su (H2O), Hidrojen slfr (H2S), Karbon dioksit(CO2) veya karbonmonoksit (CO), ve Fosfat (PO43-). Molekler oksijen (O2) ve ozon (O3) ya ok azd veya yoktu.

2009 yl itibaryla yaamn gerekli zelliklerini tayacak temel bileikleri kullanarak

henz hi kimse bir "proto hcre" oluturabilmi deildir. Ancak, baz aratrmaclar, mesela Steen Rasmussen Los Alamos Ulusal Laboratuvarnda ve Jack Szostak Harvard niversitesinde bu konuda almalarn srdrmekteler.

Dier aratrmaclar ise "tepeden inme yaklam"n daha verimli olduunu ne srmlerdir. Craig Venter ve Genom Aratrma Enstits'ndeki bir grubun bu yaklam ile mevcut prokaryotlarn gen saysn gittike azaltmaktalar, bylece yaam iin en az sayda gereksinimleri belirlemeye almaktalar. Biyolog John Desmond Bernal, bu ilem iin Biyopoez terimini gelitirmi ve yaamn kkenini aklamada belirlenebilecek belli sayda tanml "aama" olduunu iddia etmektedir: Aama 1: Biyolojik monomerlerin oluumu Aama 2: Biyolojik polimerlerin oluumu Aama 3: Molekllerin hcreye evrimi

Extraterrestrial Origin of Life on Earth


Alternatif teori: Pekok primitif canl formunun meteorlar yada yldzlar ile dnyaya tand gr Baz meteorlar aminoasitlerin izi bulunmutur ancak bu teori henz test edilecek durumda deildir.

You might also like