:r-^

'

^^^^

IN

THECU5T0DY Or THE
B05TON PUBLIC LIBRARY.

SHELF N
''

S3.I0

Digitized by the Internet Archive

in

2010

http://www.archive.org/details/philosophiaenatuOOnewt

PHILOSOPHIiE
NArUR A P R I N C
I

L P

I
I

MATHEMATICA.
A U C T O R E
I

AACO N

W TON

O,

EQJUirE qAVRATO.
EDITIO ULTIMA
Cuiaccedii

13 AI.YSIS per ^antitatum Seribs, Fluxiones ac DifferenT I A s cum emmeratione Linearum tertii ordinis.

^MST^LODAMIy SUMPTIBUS SOCIETATIS.

M. D. ccxxiir;

^'1

1.

-X:

^C^ .d^^.-.

ILLUSTRISSIMiE

SOCIETATI REGALI,
A

SERENISSIMO REGE

CAROLO
AD

II

PHILOSOPHIAM

PROMOVENDAM F U N D A T A.
E

T
I

A U

AUGUSTISSIMA REGINiE

A N N
F L

^
I,
D.D.DiIS,

ORENT

Tractatum hunc

NEWTONUS.

\n

./

wJ. VJ^

^,
K

I\.VilDRR
it^x

ii

^ ^ 1

OV^^o^Yk .7A

VIRIPR^STANTISSIMI

ISAACI NEWTONI
OPUSHOCCE
MATHEMATICO-PHYSICUM
Seculi Genufqtte

mfira Decus egregmm.

EN
Nec

norma Poli , & divK libramina Molis Computus en Jovisj & quas, dum primordia rerum
tibi

Conderet , omnipotens hbi Leges Dixerit , atque operum qu^ fundamenta

ipfe

Creator

locarit.

Intima panduntur vid;i penetralia Cceli latet, extremos quse Vis circumrotet Orbes. Sol foiio refidens ad fe jubet omnia prono Tendere defcenfu, nec reao tramite currus Sidereos patitur vaftum per inane moveri Sed rapit immotis , fe centro , fmgula gyris, Hinc patet , horrificis qua fit via flexa Cometis Difcimus hinc tandem , qua caufa argentea Phoebe
,-

haud asquis eat , & cur fubdita nulli Hadenus Aftronomo numerorum fr^na recufet Cur remeent Nodi , curque Auges progrediantur. Difcimus , & quantis refluum vaga Cynthia Pontum Viribus impeliat j feffis dum fludibus ulvam
Paflibus

Deferit

ac nautis fufpedas nudat arenas , Alternifve ruens fpumantia littora pulfat,

Quae

Qux

totles animos veter um; toirfere SopKorum , Qu^eque Scholas liodie rauco certamine.vexantj, Obviaconfpicimus;" riubem pellente Mathefi: Qu^e iiiperas penetrare domos , atque ardua Coeli

,.

Newtoni
Atque hinc A pecudum

auipiciis,
,

jam

dat contingere

Templa^
-

Surgite Mortales

terrenasmittite curasj

'''^

C(xligen2e vires cognofcite

Mentis,

vita longe longec|ue remota:.

Qui

fcriptis priinus
&:

TabuUs compefcere Casdes^

Furta

Adulteria ,

& perjuras

a.-imina Fraudis:.j

Quive vagis populis circumdari moenibus Urbes Audor erat j Cererifve beavit munere gentes^^^j Vel qui curarum lenimen preflit ab Uva; Vel cjui Niliaca monftravit arundine pi(Stos Confociare fbnos , oculijfque exponere Voces ; ^-i. jL Humanam fortem minus extulit utpote pauca ^^ b^J
,

..

commune ferens mifer^e folatia vit^e. Jam vero Superis convivse admittimur ,
In

alti
^^^.j

Jura poli tradiare licet, jamque abdita di^e Claultra patent Natur^, rerum immobilis Et quse pr^etcritis latuere incognita faeclis.

^^^r

&

ordo^jfj,-]^ j^,;r
i

Talia monftrantem

juftis celebrate

Camjenis,
,

,'f nf i?
r

Vos

qui coelefti gaudetis ned:are vefci

claufi

..

^,^

Newtonum

referantem fcrinia Veri ^ ig;jf rj DfjtH Mufis carum,. qui pedore puro " ^jjrjii^-^iKj Phoebus adeft, totoque inceflit Numine inentem.;T j^^^^jj-jj^q Nec fas eft propius Mortali attingere Divds^.^^'j //^.,,,1,^^^^
i

EwToNuM

o ;iimnoq:i.ifbrrp

,i^^.nv -r^i^^^

JBD.

HJZlEIi^r
znu&n o
,

zBn3i 3hun

2ii'jfjhJi

miioQ

j:'\[u(i io3lil i3nfxujql snaui 3vlhrit)j*lA

AU

C-

P
L E
centiores
,

R
C

AUC T O RI iE F A
A D

T
R
efi

O
E
M.
if?

CUm Naturalmm rum

fiftnt'.

Feteres Mech.Sini<:Q.m{ uti auBor

'wvejiigatime
mijfis formis fubfiantialihus

Pappus)
j

re^

maximi fecerint

^ quaiitatibus

^ Re-'
aggref-'

occultis,

Phtenomena Natura ad leges Mathematicas revocare

ms

l/i/ume(linho<:Tra6iatuM2Lth.c[mexcolere, quateea ad Phi[ofo^h.i2Lm fpeBat. MQchmica.m vero duplicem

Veteres conftituerunt : Rationalem accurate procedit , 8f Pradicam.

Artes omnes Manuales , mutuata efi. Cum autem

foleant .^fit

qua fer Demonfrationes j^d PraBicam /peSianf a quibus utique Mechanica nomen
/Irtifices

parum

accurate operari

/Mechanica omnis ^Geometria ita dtfmguatur y ut quicquid accuratumfit ad Geometriam referatur , quic" quid minus accuratum ad Mechanicam. Attamen errorei mnfunt Arljs fed Artificum. ^ui minus accurate operatur ,
tmperfeBior
e/l

Mechanicus

fit

quis accuratijfime opera^

Mechanicm omnium perfeBiJfimus Nam &* Linearum reBarum &^ Crrculorum defcriptiones in quiad Mechanicam pertinent. Has hus Geometria. fundatur
ri poffet , hic foret
,

lineas defcribere

Geometria

mn docet fed pojitdat.

Poftulat

enim ut Tyro eafdem accurate defcrihere prius didicerit quam limen attingat Geometriae; dein , quomodo per has O'
perationesProhlematafolvantur, docet. ReBas Circuios defcribere frobiemata funt , fed non Qeometrica. Ex Mechanica poftulatur horum folutio , ih Geometria docetur foiutorum fifus. Ac gioriatur Geometria quod tam paucis prin"
ci/fiis

aiiunde ^etitis

tam muita

preeflet

Fundatur

igitur

Geo'

A U C T O R

Geometria m praxi Mechamca , &" nihU alwd e(l quam Mechanicse univerfalis pars ilia qua artem menfurandi acCum autem artes Manuaeurate proponit ac demonjlrat.
les

in corporihus movendis pracipue verfentur , fit ut Geo metria ad magnitudinem , Mechanica ad mattim vulgo refe-

ratur.

^w fenfu Mechanica

rationaHs

erit Scientia
,

Mo~

iuum qui ex
monflraia,

virihus quihufcunque reftiltant

8f l^irium qua

ad motus quofcunque
quincjue

requiruntur

accurate propofita ac de-

ad

artes

Pars hac Mechanicie a Veterihu% in Potentiis manuales fpeBantihus exculta fuit , qut
aliter

Gravitatem {^cum poteniia manualis nonfit) vix

quam
Nos

m ponderihus per potentias illas movendis confiderarunt.

uutem non Artihus fed Philofophi<e confulentes , deque pO" tentih non manualihus fed naturalihus fcrihentes , ea maxirne traBamus qu^e ad Gravitatem ^ Levitatemy vim Elafticam , reftftentiam Fluidorum ejufmodi vires feu attrac tivasfeu impulftvas fpeBant : ea propter yhac mjlra tan^^ quam Philofophi^ principia Mathematica proponimus Omnis enim Philofophiee difficultas in eo verfari videtur , ut a Phanomenis motuum inveftigemus vires Natura , deinde ah

^ ^

Ej huc fpecdemonjiremus phanomena reliqua. quas Lrhro primo fecundo Lihro autem tertio Exemplumhujus rei In pertraBavimus. Iht propofuimus per explicationem Syftematis mundani.
hts virihus

tant Propofttiones generales

&

enimy ex Phanomenis
vitaiis quihus

coeleflihus y

per Propofitiones

in Lihris

priorihus Mathematice demonflratas

corpora

ad Solem

derivantur vires Gra-

Planetas ftngulos ten-

per Propofitiones etiam MaiJoemaiicas y deducuntur motus Planetarum , Cometarum, huna Maris. Utinam c^etera Natura phanomena ex, principits Mechanicis eodem argumentandi genere derivare iicerst. Nam rruilta me movent ut mnnihil fufpicer ea omdunt.

Deinde ex

his virihus

nia

iE F

A T

O.

ex vtrihus qmhufdampendtre pojfe , qmhm corporumpar" ticula per caufas mndum cogmtas vel fe mutuo tmpelluntur fecundum figuras regulares cohisrent , vel ah tnvtcem fu' gantur &* recedunt : quthus vtrihus ignotis , Philofophi hac" tenus Naturam fruflra tentarunt. Spero autem quod vel, huic Philofophandi modo , vel veriori alicui^ Principia hic pofita lucem aliquam preehehunt,

ma

Fir acutiffimus in omne literarumgenere operam navavit ^ necfolum Typothetarum Sphalmata correxit 6f Schemata incidi curavit ,
In his edendis
,

f/W///^f;75 Edmundus Halleius

fed etiam AtiBor fuit ut horum editionem aggrederer. ^itppe cumdemonflratam a me Figuram Orhium coeleflitdm impetraverat, rogare non deflitit ut eandem c2SocietateRegalicofmunicarem.
effecit ut

^ta deinde

hortatihus

^ henignis

fuis aufpiciis

de eadem in

hcem emittenda cogitare inciperem. At

pofiquam Motuum Lunarium in^qualttates aggrejfus effem ^ deinde etiam alia tentare coepiffem qua ad leges menfuras Gravitatis %f aliarum virium , Ftguras a corporihusfe' cundum datas quafcunque leges attraBis defcrihendas , admotus corporum plurtum inter fe , admotus corporum in Medtis rejiflentihuSy advtres^ denfitates^ motus Mediorum , adOrhes Cometarum , fimilia fpeBant , edttionem in altud tempus una inpuhltcum diff^erendam effe putavi , ut catera rimarer darem. ^iC admotus LunaresfpeBant, {imperfeBa cumfint,) in Corollariis Propofitionis LXVI. fimul complexus fum , ne ftngula methodo proUxiore quam pro rei dignitate proponere , ftgtllatim demonfirare tenerer , 6f feriem reltquarum Pro' Nonnulla fero inventa locis minus pofttionum interrumpere,

idoneis inferere malui

tiones mutare.

quam numerum Propoftttonum

Ut omnia candtde legantur, defeBus, in materia tam dtffictlinon tam reprehendantur,quam novis LeBorum
conatihus invefiigentur
^

cita-

^ henigne Juppleantur
7C l>^,
b

Dabam

CantalrigU

e Collegio

S.JrimtatU.mn^.im.

J.y

enixe rogo. , A7 Cj fT I ^ 1^* J7 IT/^TD I\T

/

AUCTORIS PRiEFATlO.
Secunda Vrmctphrum Editione , multa fparfim nennulla adjtciuntur. In Libri primi Sec' emendantur tione II. Inventio virium quibus corpora in Orbibus datis re' InLibri fecundi volvipojfntj facilior redditur^ amplior, SeBione VII ^ Theoria refifientite FLuidorum accuratius in^ novis Experimentis confirmatur. In Libro tervefligatur Lun<e 8f Pracejfio MquinoBiorum ex Principiis tjo Theoria

N hac

fuis plenius deducuntur

accuratius computatis

Theoria Cometarum pluribus Orbium exemplis confirmatur.

,

StTs^ryf;!'

is.NEwroN..

EDI-

D
iE

T O R F
,

S
I

R
:

A T

&

Philofophiag novam tibi , Le6lor benevole , diuque defideratam Editionem , plurimum nunc emendatam atque audiorem exhibemus. QuaB potiffimum contineantur in hoc Opere celeberrimo intelligere potes ex Indicibus quae vel addantur vel immutentur , ipfa te fere docebit adjeftis Aufloris Prefatio, Reliquum ell, ut adjiciantur nonnulia de Methodo hujus Philofophias. Qui Phyficam tradandam fufceperunt , ad tres fere clafTes revocari pofliint. Extiterunc enim, qui fingulis rerum fpeciebus Qualitates fpecificas occultas tribuerint ex quibus deinde corporum fingulorum operationes , ignota quadam ratione , pendere. voluerunt. In hoc pofita eft fumma dodrincB Scliolaflicae , ab Ariftotele Peripateticis derivatse Affirmant utique fingulos Efiedus ex

EwTONiAN^

&

corporum fingularibus Naturis oriri at unde fint ills Natur^ non docent nihil itaque docent. Cumque toti fint in rerum nonon in ipfis rebus minibus Sermonem quendam. Philofophicum cenfendi funt adinvenifle , Philofophiam tradidifiTe non funt cen;
; ,

fendi.

Vocabulorum

Alii ergo melioiis diligentiae inutili farragine.

efl^e,

laudem confequi fperarunt, rejecl^a Statuerunt itaque Materiam univarietatem, quae

verfam homogeneam

omnem veroFormarum

in corporibus cernitur, ex particularum componentium fimplicifliintelledlu facillimis afFedionibus oriri. Et refte mis quibufdam

&

quidem progreflio
fi

inltituitur a fimplicioribus ad magis compofita, particularum primariis illis affeftionibus non alios tribuunt modos , quam quos ipfa tribuit Natura. Verum ubi licentiam fibi aflumunt , ponendi quafcunque libet ignotas partium figuras &l motus; quin fingendi Fluida magnitudines, incertosque fitus qusedam occulta, quae corporum poros liberrime permeent, omnipotente praedita fubtilitaie , motibufque occukis agitata ; jam ad quae fane fomnia delabuntur , negledta rerum conftitutione vera fruflra petenda eft ex fallacibus conjedluris , cum vix etiam per certifllmas Obfervationes invefligari poffit. Qui fpeculationum fuarum b %

&

&

E D

T O R

fuarum fundamentum defumunt ab Hypothefibus , etiamfi deinde fecundum leges Mechanicas accuratiffime procedant Fabulam quidem elegantem forte & venuflam, Fabulam tamen concinnare di;

cendi funt. Relinquitur adeo tertium genus , qui Philofophiam fcilicet ExHi quidem ex fimpliciflimis quibus perimenralem profitentur. pofTunt .principiis rerum omnium caufas derivandas eHe volunt nihil autem Principii loco alTumunt , quod nondum ex PhaenomeHypothefes non comminifcuntur, neque nis comprobatum fuerit.
in

putetur.

nifi ut Quaeliiones de quarum veritate difAnalytica & SynDuphci itaque Methodo incedunt Naturs vires legefque virium fimpliciores ex feledis quithetica. bufdam Phapnomenis per Analyfm deducunt, ex quibus deinde per Synthefin reliquorum conltitutionem tradunt. Haec illa efl Philo-

Phyficam recipiunt,

,_

fophandi ratio longe optima, quam pfee ceteris merito ampledlendam cenfuit Celeberrimus Auftor nofter. Hanc folam utique dignam judicavit , in qua excolenda atque adornanda operam fuam

Hujus igitur illuttrifrimum dedit Exemplum MundaSyftematis explicationem e Theoria Gravitatis feliciflime deduftam. Gravitatis virtutem univerfis corporibus inefle , fufpifolus ex Apparentiis deprimus llle caii funt vel finxerunt ahi fpeculationibus egregiis firmiflimum ponere monftrare potuit ,
collocaret.
,

ni

nempe

&

&

fundamentum. Scio equidem nonnullos magni etiam nominis Viros, quibufdam plus aequo occupatos, huic novo Principio
tiri

praejudiciis aegre afTen-

potuifTe,

&
eft

cerds incerta identidem

:

praetuliffe.

Horum famam

animus Tibi potius, Benevole Leftor, illa paucis exponere lubet, ex quibus Tute ipfe judicium non iniquum feras. Igitur ut Argumenti furaatur exordium a fimpliciflimis & proximis defpiciamus paulifper qualis fit in Terrefiribus natura Gravitatis, ut deinde tutius progrediamur ubi ad corpora Coelefiia, lonConvenit jam giflime a fedibus noftris remota, perventum fuerit. inter omnes Philofophos, corpora univerfa circumterrefiria graviNuila dari corpora vere levia, jamdudum confirtare in Terram. mavit Experientia multiplex. Quse dicitur Levitas relativa non
vellicare

non

(k oritur a praepoltente vera llevitas, fed apparens folummodo Gravitate corporum contiguorum. Porro, ut corpora univerfa gravitant in Terram, ita Terra vicifGravitatis enim adionem effe fim in corpora aequaliter gravitat mrinque aequalem, fic ofienditur. Diftinguatur Tensd Kiutuam
eft
: ;

&

totius

P
:

^,

F A

O.

ttJtius moles in binas quafcunque partes, vel asquales velutcunqueinjam fi pondera partium non effent in fe mutuo ffiqualia? aequales partes conjundae pergerent refta cederet pondus minus majori, moveri ad infinitum verfus plagam in quam tendit pondusmajus: omnino contra Experientiam. Itaque dicendum erit, pondera partium in EBquilibrio efle conftituta hoc eft, Gravitatis adionem efle

&
:

mutuam

&

utrinque aequalem.

Pondera corporum , {Equaliter a centro Terrae diftantium , funt ut Hoc utique colligitur ex asqua-' quantitates materias in corporibus. acceleratione corporum omnium, e quiete per ponderum vires li cadentium : nam vires quibus inaequalia corpora sequaliter accelerantur , debent efle proportionales quantitatibus materiae movendae.

Jam vero corpora

univerfa cadentia aequaliter accelerari, ex-

eo patet , quod in Vacuo BqyHano temporibus ffiquaiibus aequalia. accufpatia cadendo defcribunt, fublata fcilicet Aeris refiftentia ratius autem comprobatur per Experimenta Pendulorum. Vires attradivae corporum, in sequalibus diftantiis, funt ut quan:

titates

materiae in

corporibus,

Nam cum

corpora in

Terram
;

&

Terraa Terra viciflim in corpora momentis aequalibus gravitent pondus in unumquodque corpus, feu vis qua corpus Terram attraHoc autem hit, aequabitur ponderi corporis ejufdem in Terram. pondus erat ut quantitas materiae in corpore itaque vis qua corpus unumquodque Terram attrahit, five corporis vis abfoluta, erit ut
:

eadem

quantitas materiae,

componitur vis attraftiva corporum integrorum; fiquidem aufta vel diminuta molo ex viribus attraftivis partium materiae , oftenfum eft , proportionaliter augeri vel diminui ejus A<ftio itaque Telluris ex conjunftis partium Aftionibus virtutem, conflari cenfenda erit; atque adeo corpora omnia Terreftria fe muOritur ergo
:

&

tuo trahere oportet viribus abfolutis, quae Haec eft natura Gravitatis apud trahentis.
qualis
fit

fint in

ratione materiae.
:

Terram

videamus jam

in Coelis.

Corpus omne perfeverare in ftatu fuo vel quiefcendi vel movendi uniformiter in direftum, nifi quatenus a viribus impreflis cogitur ftatum illum mutare; Naturas lex eft ab omnibus recepta PhilofoInde vero fequitur, corpora quae in Curvis moventur, atque phis. adeo de lineis redis Orbitas fuas tangentibus jugiter abeunt , Vi Planetis igi-' aliqua perpetuo agente retineri in itinere curvilineo, tur in Orbibus curvis revolventibus neceflario aderit Vis aliqua per cujus aftiones repetitas indefinenter a Tangentibus defleftantur.
b
3.

Jami

E D
Jam
illud
ligitur

T O R
eit,

S
rationibus col-

concedi aequum

quod Mathematicis

certiffime deraonllratur ; Corpora nempe omnia , quae moventur in linea aliqua curva in plano delcripta , qua?que radio dufto ad punftum vel quiefcens vel utcunque motum defcribunt areas circa pundum iilud ttmporibus proportionales , urgeri a Viigitur in confelib fit ribus quffi ad idem punCram tendunt.

&

Cum

apud Allronomos , Planetas primarios circum Solem, fecundarios vero circum fuos primarios , areas defcribere temporibus proportionales; confequens eil ut Vis illa, qua perpetuo detorquentur a Tangentibus reclilineis, & in Orbitis curvilineis revolvi coguntur, Hsec verfus corpora dirigatur quse fita funt in Orbitarum centris.
itaque Vis non inepte vocari poteil, refpeftu quidem corporis rerefpeftu autem corporis centralis, Attracvolventis , Centripeta tiva ; a quacunque demum caufa oriri iingatur. Mathematice demonfhxc quoque concedenda funt, Quin Si corpora plura motu aecuabili revolvantur in Circuhs trantur quadrata temporum periodicorum fint ut cubi diconcentricis, ftantiarum a centro communi Vires centripetas revolventium foVel, fi corpora revolvanre reciproce ut quadrata diihntia.rum. quiefcant Orbitarum tur in Orbitis quae funt Circulis finitimae Apfides; Vires centripetas revolventium fore reciproce ut quadraObtinere cafum alterutrum in Planetis univerils ta difiantiarum. Itaque Vires centripetce Planetarum omconfentiunt Ailronomi. nium funt reciproce ut quadrata diiiantiarum ab Orbium centris. Lunae prsefertim , Apfides non peniSi quis objiciat Planetarum tus quiefcere; fed motu quodam lento ferri in confequentia : ref;

&

&

&

&

&

ponderi potelt, etiamfi concedamus hunc motum tardiiTimum exinde profedum efic quod Vis centripetae proportio aberret aliquantum a duplicata , aberrationem illam per computum Mathe-

maticum

plane infenfibiicm eile.. Ipfa enim rainveniri poife tio Vis centripets Lunaris, quae omnium maxime turbari debet, paululum quidem dupUcatam fuperabit; ad hanc vero fexaginta fe-

&

Sed verior erit re vicibus propius accedet quam ad triplicatam. refponiio, fi dicamus hanc Apfidum progreilionem, non ex aberratione a dupUcara proportione , fed ex alia prorfus diverfa caufa oriri , quemadmodura egregie coramonflratur in hac Philofophia. Reilat ergo ut Vires cenvripetae , quibus Planetae primarii tendunt
verfus

Solem

&

fecundarii verfus primarios fuos, fmt accurate uc

quadrata diitantiarum reciproce.

Ex

P
Ex
iis

R^

F A

O.

fetineri per

que haftenus difta funt, conftat Planetas in Orbitis fuis Vim aliquam in ipfos perpetuo agentem conflat Vim
: :

femper verfus Orbitarum centra conltat liujus efficaeiam augeri in aGcefiTu ad centrum, diminui in receffu ab eodem: augen quidem in eadem proportione qua diminuitur quadratum diftantiae quadratum diftantise, diminui in eadem proportione qua Videamus jam, comparatione inftituta inter Planetarum augetur. Vires centripetas & Vim Gravitatis annon ejufdem forte fmt ge' Ejufdem vero generis erunt, fi deprehendantur hinc & inde neris. -legesesedem esedemque affediones. Primo itaque Lunae, quae no= bis proximaeft, vim centripetam expendamus. dato temSpatia reftilinea, quae a corporibus e quiete demiftis
iilam dirigi

&

computari poteft ex datis tum Lun tempore periodico tum diSpatium pofterius mvenitur per Excentro Terrse. quemadmodum docuit /7?/^^/j-. Inito perimenta Pendulorum , pofterius , feu vis cenitaque calculo , fpatium prius ad fpatium Lun^ in Orbita fua revolventis ad vim Gravitatis in fu< tripeta Terrse ad Orbitse perficie Terrse, erit ut quadratum femidiametri femidiametri quadratum. Eandem habet rationem , per ea quae in Orbita fua revolfuperius oftenduntur , vis centripeta Lun^ Terrae fuperficiem. Vis ventis ad vim Lunae centripetam prope aequalis eft vi Graviitaque centripeta prope Terras fuperficiem Non ergo diverfae funt vires, fed una atque eadem fi enim tatis. duplo celerius in Terdiverfse effent , corpora viribus conjunftis
ftantia ejus a
:

pore fub ipfo motus initio defcribuntur, ubi a viribus quibufcunque urgentur, proportionalia funt ipfis viribus Hoc utique conErit igitur Vis centripeta fequitur ex ratiociniis Mathematicis. fuperficie Lunse in Orbita fua revolventis , ad Vim Gravitatis quod tempore quam minimo defcriberet LuTerraj , ut fpatium na defcendendo per Vim centripetam verfus Terram, fi circulari omni motu privari fingeretur , ad fpatium quod eodem tempore quam minimo defcribit grave corpus in vicinia Terrae, perVim graHorum fpatiorum prius asquale eft arcus a Luvitatis fuB cadendo. na per idem tempus defcripti linui verfo, quippe qui Lunae tranllationem de Tangeme, fadam a Vi centripeta, metitur; atque adeo
:

ram caderent quam ex

,

vi

fola

Gravitatis.

Conitat igitur

Vim

qua Luna perpetuo de Tangente vel trahitur illam centripetam ipfam efte vim Graviratis vel impellitur & in Orbita retinetur Et rationi quidem conterreflvis ad Lunam ufque peningentem. fentaneum eft ut ad ingentes ditlantias illa fefe Virtus extendat ^,
,

cum,.

E D
cum
:

T O R
imminutionem

1
,

S
vel in altiffimrs

nullam ejus fenfibilem

mon-

tium cacuminibus, obfervare licet. Gravitat itaque Luna in Terram quin & aftione mutua , Terra viciffim in Lunam aBqualiter gravifat id quod abunde quidem confirmatur in hac Philofophia ubi agitur de Maris seftu & yEquinoftiorum praeceffione , ab aftioillud tandem ne tum Lunas tum Solis in Terram oriundis. Hinc edocemur, qua nimirum ]ege vis Gravitatis decrefcat in majoribus
:

&

tripeta Lunari, haec vero

Gravitas non diverfa fit a Vi cenreciproce proportionalis quadratodiftantiae ; diminuetur Gravitas in eadem ratione. Quoniam TevolutioProgrediamur jam ad Planetas reliquos. nes primariorum circa Solem fecundariorum circa Jovem Saturnum funt Phaenomena generis ejufdem ac revolutio Lunas circa Terram, quoniam porro demonftratum efl vires centripetas primariorum dirigi verfus centrum Solis , fecundariorum verfus centra Jovis Saturni, quemadmodum Luna? vis centripeta verfus TerrE centrum dirigitur; adhsec, quoniam omnes illae vires funt reciproce ut quadrata diitantiarum a centris , quemadmodum vis Lunae ell ut quadratum diftantiae a Terra concludendum erit eandem elle naturam univerfis. Itaque ut Luna gravitat in Terram, Terra vicilFim in Lunam ; fic etiam gravitabunt omnes fecundarii in primarios fuos, primarii viciffim in fecundarios ; fic omnes primarii in Solem , Sol viciffim in primarios. univerfi in Solem. Igitur Sol in Planetas univerfos gravitat Nam fecundarii dum primarios fuos comitantur , revolvuntur inEodem itaque argumento, terea circum Solem una cum primariis. utriufque generis Pianetae gravitant in Solem, & Sol in ipfos. Secundarios vero. Planetas in Solem gravitare abunde infuper conquarum accuratiffimam TheoItat ex inaequalitatibus Lunaribus ; riam, admiranda fagacitate patefaftam, in teriio hujus Operis libro expofitam habemus. Solis virtutem attraftivam quoquoverfum propagari ad ingenfefe diffundere ad fmgulas circumjeti fpates ufque diftantias , apertiffime colligi potefl ex motu Cometarum; qui ab tii partes, nonimmenfis intervallis profefti feruntur in viciniam Solis , nunquam adeo ad ipfum proxime accedunt ut Globum ejus , in HoPeriheliis fuis verfantes , tahtum non contingere videantur. rum Theoriam ab Attronomis antehac fruftra quaefitam , noftro per Obfervationes certiffitandem ffficulo feliciter inventam me demonftratam , Praeftantiffimo noftro Audori debemus. Patet
a Tellure diltantiis.
fit

Nam cum

&

&

&

&

&

&

&

&

&

&

&

&

isitur

P R
igieur

iE F

AT

O.

Conicis umbilicos in centro Solis Cometas habentibus moveri , radiis ad Solem dudis areas temporibus proportionales defcribere. Ex hifce vero Phsenomenis manifeftum eft Mathematice comprobatur , vires illas , quibus Comete retinentur in orbitis fuis, refpicere Solem effe reciproce ut quadrata diftantiarum ab ipfius centro. Gravitant itaque Cometas atque adeo Solis vis attraftiva non tantum ad corpora in Solem Planetarum in datis diftantiis in eodem fere plano collocata, fed etiam ad Cometas in diverfiffimis Coelorum regionibus in diveriiflimis diftantiis pofitos pertingit. Haec igitur eft natura corporum ^ravitantium ut vires fuas edant ad omnes diftantias in omnia corCometas unipora gravitantia. Inde vero fequitur , Planetas quod etiam verfos fe mutuo trahere, in fe mutuo graves efte confirmatur ex perturbatione Jovis Saturni, Aftronomis non incognita , ab aftionibus horum Planetarum in fe invicera oriunda; quin ex motu illo lentiffimo Apfidum , qui fupra memorain Seftionibus

&

&
:

&

&

&

&

&

&

& &

quique a caufa confimili proficiicitur. pervenimus ut dicendum fit, & Terram Solem corpora omnia coeleftia , quae Solem comitantur , fe mutuo attrahere. Singulorum ergo particulas qu^que minimas vires fuas attractivas habebunt, pro quantitate materiae pollentes; quemadmodum fupra de Terreftribus oftenfum eft, In diverfis autem diftantiis erunt harum vires in duplicata ratione diftantiarum reciproce nam ex particulis hac lege trahentibus componi debere Globos eatus eft,

Eo demum

&

&

&

lege trahentes , Mathematice demonftratur. Conclufiones praecedentes huio innituntur Axiomati , quod a nullis non recipitur Phiiofophis ; Eflfeduum fcilicet ejufdem generis, quorum nempe qu^e cognofcuntur proprietates eaedem funt, eafdem eflTe proprietates quse nondum cogeafdem efiTe caufas Quis enim dubitat , fi Gravitas fit caufa defcenfus nofcuntur. Lapidis in Europa , quin eadem fit caufa defcenfus in America'^ Sl Gravitas mutua fuerit inter Lapidem Terram in Europa ; quis negabit mutuam efife in America ? Si vis attradiva Lapidis Terrae componatur, in Eiiropay ex viribus attraflivis partium; quis negabit fimilem efte compofitionem in America ? Si attraftio Terrae ad omnia corporum genera ad omnes diftantias propagetur in Europa ; quidni parlter propagari dicamus in America ? In hac Regula fundatur omnis Philofophia quippe qua fublata nihil affirmare poflimus de Univerfis. Conftitutio rerum fingularum innotefcit per Obfervationes Experimenta : inde vero non

dem

&

&

&

&

&

nifi

E D
nifi

T O R

S
natui-a

per

hanc

Regulam de rerum univerfarum

fint

judica-

mus.
Ccelis reperiuntur

omnia corpora, quae apud Terram vel in de quibus Experimenta vel Obfervationes inilituere licet; omnino dicendum erit , Gravitatem corporibus uniEt quemadmodum nuUa concipi debent corpoverfis competere. Mobilia , & Impenetrabilia ita nulla ra , quae non fint Exteni^^ Corporum Extenfio, Moconcipi debere , qus non fint Gravia. bilitas, & Impenetrabiliias non nifi per Experimenta innotefcunt: eodem plane modo Gravitas innotefcit. Corpora omnia de quibus ImpenetrabiExtenfa funt & Mobilia Obfervationes habemus lia: & inde concludimus corpora univerfa, etiam illa de quibus ObExtenfa efle & Mobilia & Impenetrabifervationes non habemus Ita corpora omnia funt Gravia , de quibus Obfervationes halia. hemus & inde concludimus corpora univerfa, etiam illa de quibus Obfervationes non habemus , Gravia efle. Si quis dicat cor-

Jam cum Gravia

,

&

pora Stellarum inerrantium non

Gravitas

efie
;

Gravia, quandoquidem eorum

dicere licebit
,

nondum

efl

obfervata

eodem argumento

cum hae neque Extenfa effe , nec Mobilia , nec Impenetrabilia Fixarum affediones nondum fint obfervataB. Quid opus eft verbis ? Inter primarias qualitates corporum univerforum vel Gravitas habebitlocum; vel Extenfio, Mobilitas, & Impenetrabilitas non habeEt natura rerum vel refte exphcabitur per corporum Grabunt. vel non refte explicabitur per corporum Extenfionem , vitatem
,

Mobilitatem, &. Impenetrabilitatem. de occultis Audio nonnullos hanc improbare conclufionem , quahtatibus nefcio quid munitare. Gravitatem fcilicet Occultum occultas vero caufas procul efie quid , perpetuo argutari folent ; His autem facile refpondetur ; pceffe ablegandas a Philofophia. cultas efle caufas , non illas quidem quarum exiftentia per Obfervationes clariftime demonftratur, fed has folum quarum occulta eft Gravitas ergo nori fifta exiftentia nondum vero comprobata. fiquidem ex Phaenomenis erit occulta caufa motuum coeleftium oftenfum eft, hanc virtutem revera exiftere. Hi potius ad occultas confugiunt caufas ; qui nefcio quos Vortices, materiae cujufdam fenfibus omnino ignotse, motibus iifdem regenprorfus fiftitiae

&

&

&

dis prfEficiunt.

Ideone autem Gravitas occulta caufa dicetur

rejicietur e Philofophia
,

eoque nomine

quod
fic

&:

nondum

inventa?

Qui

caufa ipfius Gravitatis occulta eft ftatuunt, videant nequid flatuant abfurdi s

P
fardi
tur.
tis
,

iE

A T

G,

-unde totius tandem Philofophise fundamenta convellanEtenim caufai continuo nexu procedere folent a compofi:

ubi 'ad caufam limpliciffimam perveneris , jam progredi. Caufae igitur fimpliciflimne nuHa potefl mechanica explicatio fi daretur enim , caufa non-dari dum elTet fimpliciffima. Has tu proinde caufas fimpiiciffimas apexulare jubebis ? limul vero exulabunt pellabis occultas quae ab illis porro pendent , ab his proxime pendentes ufque dum a caufis omnibus vacua fuerit probe purgata Philo-

ad fimpliciora
licebit

non

ulterius

&

&

&

&

fophia.

perpetuum vocant.

effie dicunt, Miraculum Itaque rejiciendam efle voluntfcum in Phj^iica praeternaturales caufcS locum non habeant. Huic ineptcE ipfa Philofophiam fubruit prorfus objeflioni diluendae , quae univerfam , vix operas pretium elt immorari. Vel enim Gravitatem eorporibus omnibus inditam elTe ncgabunt , quod tamen dici

vSunt qui

Gravitatem praeter naturam

&

&

non potefl vel eo nominc prffiter naturam eife afhrmabunt, quod ex aliis corporum afiedionibus atque adeo ex caufis Mechanicis originem non habeat. Dantur certe primariae corporum aflfeftiones quse quoniam funt primariae , non pendent ab aliis, Viderint igitur annon & has omnes fmt pariter praeter naturam , eoque pariter rejiciendae viderint vero qualis fit ddnde futura Philofo:
-,

phia.

Nonnulli funt quibus haec tota Phyfica coeleflis vel ideo minus
vix conciliari quod cum Cartefii dogmatibus pugnare , His fua licebit opinione frui ex sequo autem poiTe videatur. non ergo denegabunt aliis eandem libertatem agant oportet itaquePhilofophiam, quam fibi concedi poflulant. ampledi licebit , quae nobis verior habetur , retinere caufas fequi per Phaenomena comprobatas, potius quam fiflas nondum Ad veram Philofophiam pertinet , rerum naturas comprobatas. ex caufis vere exifientibus derivare eas vero leges quaerere , quiplacet
;
:

&

Newtgnianam

&

&

&

bus voluit

Summus Opifex hunc Mundi pulcherrimum ordinem

,

Rationi enim Itabilire; non eas quibus potuit, fi ita vifum fuiffet. confonum eft, ut a pluribus caufis, ab invicem nonnihil divcrfis idem poffit Etieftus proficifci hasc autem vera erit caufa, exqua vere atque aftu proficifcitur; reliquffi locum non habent in Philo^ fophia vera. In Horologiis automatis idem Indicis horarii mo:

tns vel ab appenfo

teft.

Pondere

vel ab intus conclufo Elatere oriri pofit

Quod

fi

obiatum Horologium revera

c z

inftruftum Pondere
ridebiiur

E D

T O R
&
:

fic prspropere conridebitur qui finget Ekterem , oportuit enim internam fifta motum Indicis explicare fufcipiet Machins fabricara penitius perfcrutari ,^ ut ita motus propofiti prin-

ex Hypothefi

feretur judicium
agi

cipium verum exploratum habere polTet. Idem vel noa abfimile de Philofophis illis , qui materia quadam fubtiliffima Coelos efle repletos , hanc autem in Vortices indefinenter
voluerunt.
,

Nam

fi

pofiTent
diflTe

ex Hypothefibus

Plisenomenis vel accuratifTime fatisfacere veram tamen Philofophiam tradifuis ;

coelefiium invenifie

&

veras
;

caufas

motuum

nondum

di-

nifi vel has revera exiitere , vel faltem alias non excendi funt Igitur fi oflenfum fuerit', univerforum iftere demonftraverint. corporum Attpadionem habere verum locum in rerum natura ; quinetiam oftenfum fuerit , qua ratione motus omnes coeleites merito deridenda objecabinde folutionem recipiant ; vana fuerit debere , tio fi quis dixerit eofdem motus per Vortices explicari Non autem conetiamfi id fieri pofiTe vel maxime conceflerimus. cedimus Nequeunt enim ullo pafto Phsenomena per Vortices exclariflimis raquod ab Auftore nofiro abunde quidem plicari tionibus evincitur; Ut fomniis plus aequo indulgeant oporteat , qui ineptiiTimo figmento refarciendo , novifque porro commentis ornando infelicem operam addicunt. Si corpora Planetarum &. Cometarum circa Solem deferantur a Vorticum partes proxime Vorticibus ; oportet corpora delata ambientes eadem velocirate eademque curfus determinatione moeandem habere denfitatem vel eandem Vim inertiae pro veri , Cometas , dum verfanmole materiffi. Conftat vero Planetas tur in iifdem regionibus Coelorum , velocitatibus variis variaque Neceflkrio iiaque fequitur , ut curfus determinatione moveri. Fluidi coeleflis partes illae , quse funt ad eafdem diitantias a Sole

&

&

&

&

&

revolvantur
locitatibus
:

eodem tempore
etenim
alia

in
erit

plagas

diverfas

cum

opus

diredione

&

diverfis ve-

velocitate, ut trans-

ire pofifint Planetae, alia, ut tranfire poflTmt CometEe. explicari nequeat ; vel fatendum erit , univerfa corpora coeleitia non deferri a materia Vorticis ; vel dicendum erit , eorundem

Quod cum

motus repetendos

efiTe

ribus qui ab invicem diverfi fint,

non ab uno eodemque Vortice, fed a pluidemque fpatium Soli circumjec-

tum peiTadant.
Si plures

netrare
jtus
.*

Vortices in eodem fpatio contineri, &fefe mutuo pe^ motibufque diverfis revolvi ponantur ; quoniam hi mdebent efiie conformes delatorum corporum motibus , qyi
,

funt

R
&

A T

O.

peraguntur in Seftionibus Conicis, nunc funf fumme regulares, eccentricis, nunc ad Circulorum proxime formam accedenvalde tibus; jure queerendum erit, qui fieri p&flit, ut iidem integri conferventur, nec ab aftionibus materiffi occurfantis per tot faecula quicquam perturbentur. Sane ii motus hi fiftitii funt magis com-

explkantur, quam veri illi motus Planetarum omnis mihi videntur in Philofophiam. recipi enim caufa debet effe Effeftu fuo fimplicior. Concefla Fabularum Cometas circumcinlicentia, affirmaverit aliquis Planetas omnes gi Atmofphseris, adinftar Telluris noftree; quae quidem Hypothefis rationi magis confentanea videbitur quam Hypothefis Vorticunr, Affirmaverit deinde has Atmofphsras , ex naiura fua, circa SoSeftiones Conicas defcribere ; qui fane motus mullem moveri
pofiti
difficilius
;

&

&

Cometarum

frufira

&

&

quam confimilis motus Vorticum fe invicem permeantium. Denique Planetas ipfos & Cometas circa Solem deferri ab Atmofphaeris fuis credendum eife fiatuat, & ob reQuifquis autem pertas motuum coeleftium caufas triumphum agat. hanc Fabulam rejiciendam eife putet, idem & alteram Fabulam renam ovum non efi: ovo fimilius quam Hypothefis Atmojiciet fphaerar um Hypothefi Vorticum. Docuit Galilatis , lapidis projefti & in parabola moti deflexio-i
to facilius concipi poteil,
:

nem

a curfu reftilineo oriri a Gravitate lapidis inTerram, ab ocFieri tamen poteil ut alius aliquis naii culta fcilicet qualitate. Finget igi^ acutioris , Philofophus caufam aliquam comminifcatur. tur ille materiam quandam fubtilem , quae nec vifu , nec taftu j neque ul!o fenfu percipitur , verfari in regionibus quae proxime
,

contingunt Telluris fuperficiem.

verfas plagas,
variis

Hanc autem materiam

contrariis

in di-

motibus ferri , l^ neas Parabolicas defcribere contendet. Deinde vero lapidis deflevulgi plaufum merebitur. Lapis, xionem pulchre fic expediet , curfui ejus obfequendc, inquiet, in Fluido illo fubtili natat non potefl non eandem una femitam defcribere. Fluidum vero movetur in lineis Parabolicis ;- ergo lapidem in Parabola moveQuis nunc non mirabitur acutiffimum hujufce Phiri necefiTe efl. motu?, lofophi ingenium, ex caufis Mechanicis, materia fcilicet Phaenomena Naturae ad vulgi etiam captum praeclare deducentis? Quis vero non fubfannabit bonum illum GaliUim ^ qui magno

&

plerumque

&

&

&

&

moliraine Mathematico qualitates occultas ter exclufas, denuo revocare. fullinuerit ? uus immorari.-

fed

e Philofophia lelicipudet nugis diu-

E D

T O R
:

Summa rei huc tandem redit Cometarum ingens eft numerus;; motus eorum funt fumme regulares , & eafdem leges cum Planetarum motibus obfervant. Moventur in Orbibus Conicis , hi orFeruntur undique in omiies bes funt valde admodum eccentrici. Coelorum partes , & Planetarum regiones liberrime pertranfeunc Haec Phaenomena faspe contra Signorum ordinem incedunt.

&

certiffime confirmantur ex Obfervationibus Aftronomicis per Vortices nequeunt explicari Imo , ne quidem cum Vorticibus
:
:

&

Planetarum confiftere pofliint. cus non erit ; nifi materia

Cometarum motibus omnino

illa

lo-

fiftitia

penitus e

Ccelis

amo-

veatur. Si enim Planetas circum Solem a Vorticibus devehuntur; Vorticum paites, quas proxime ambiunt unumquemque Planetam , e-

jufdem

denfitatis erunt ac Planeta ; uti fupra didum eit. Itaque materia illa omnis quse contigua ell Orbis magni perimetro , parem habebit ac Tellus denfitatem quaj vero jacet intra Orbem magnum atque Orbem Saturni , vel parem vel majorem habebir. Nam ut conllitutio Vorticis permanere pofllt , debent partes minus denffB ccntrum occupare, magis denfs longius a centro abire. Cum enim Planetarum tempora periodica fint in ratione fefquiplicara difi;antiarum a Sole , oportet partium Vorticis periodos eandcm rationem fervare. Inde vero fequitur , vires centrifugas harum partium fore reciproce ut quadrata difi:antiarum. Quae igitur majore intervallo diitant a centro , nituntur ab eodem recedere minore vi unde fi minus denfae. fuerint, neceile ell ut cedant vi majori , qua partes centro propiores afcendere conantun Afcendent ergo denfiores , defcendent minus denfas , locorum fiet invicem permutatio ; donec ita fuerit difpofita arque ordinata materia fluida totius Vorticis, ut conquiefcere jam poffit in asquilibrio conltituta. Si bina Fluida , quorum diverfa efl: denfitas, in eodem vafe continentur utique futurum elt ut Fluidum , cu:
:

&

jus major eft denfitas, majore vi Gravitatis

infimum petat locum raiione non abfimili omnino dicendum eft, denfiores Vorticis partes majore vi centrifuga petere fupremum locum. Tota igitur illa multo maxima pars Vorticis, quae jacet extra Teliuris

&

&

orbem, denfitatem habebit atque adeo vim inertiae pro mole materiE, quse non minor erit quam denfitas & vis inertiae Telluris
:

inde vero Cometis trajedis orietur ingens refiftentia, &: valde admodum fenfibilis; ne dicam quse motum eorundem penitus fiftere atque abforbere pofle merito videatur. Confiat autem ex motu Co,

metarum

P R
metarum prorfus >minimum fentiri
regulari

A T

0.

lam incurfare , aliqua fit denfitas feu vis Inertiae. tur vel ab inertia materiae fluidss, vel a

nuUam ipfos refiilentiam pati quas vei' , poteft ; atque adeo neutiquam in materiam ulcujus aliqua fit vis refiftendi , vel proinde cujus

Nam

refiitentia

Mediorum

ori-

defedu

lubricitatis.

Quae

fane vix oritur a defedu lubricitatis , admodum exigua eil ; obfervari poteil in Fluidis vulgo notis , nifi valde tenacia fuerint Refiitentia qus fentitur in Aere, Aqua, Mellis. adintlar Olei hujufmodi Fluidis non tenacibus fere tota eil Hydrargyro , minui non poteit per ulterioreip quemcunque prioris generis ; gradum fubtilitatis , manente Fluidi denfitate vel vi inertiae , cui

&

& &

&

femper proportionalis

eil

hsec

refiitentia

quemadmodum

clarif-

fime demonltratum eit ab Auftore noitro in peregregia Refiitentiarum Theoria , quae paulo nunc accuratius exponitur , hac feper Experimenta corporum cadentium plenius cunda vice , confirmatur. Corpora progrediendo motum fuum Fluido ambienti paulatim communicando amittunt , amittendo autem recommunicant, Eil itaque- retardatio motui communicato proportiotardantur. nalis; motus vero communicatus, ubi datur corporis progredientis ergo retardatio feu refiilentia vclocitas, eit ut Fluidi denfitas ; erit ut eadem Fluidi denfitas; neque ullo pafto tolli poteit , nifi a Fluido ad partes corporis poiticas recurrente reitituatur motus

&

&

amifTus.

Hoc autem

dici

non

poterit

nifi

imprefTio Fluidi in cor--

pus ad partes poiticas equalis fuerit impreilioni corporis in Fluidum ad partes anticas,- hoc eit , nifi velocitas relativa qua Fluidum irruit in corpus a tergo , aequalis fuerit velocitati qua corirruit in Fluidum , id eit , nifi velocitas abfoluta Fluidi recurrentis duplo major fuerit quam velocitas abfoluta Fluidi proNuUo igitur modo tolli poteit Fluipulfi ; quod fieri nequit. vi indorum refiitentia , quas oritur ab eorundem denfitate Itaque concludendum erit ; Fluidi coeleitis nullam effe ertise.

pus

&

nuUam effe vim qua vim inertiae , cum nulla fit vis refiftendi nullam efle vim motus communicetur , cum nulla fit vis inertiae qua mutatio quaelibet vel corporibus fingulis vel pluribus indu-nullam effe catur , cum nulla fit vis qua motus communicetur omnino efticaciam , cum nulla fit facultas mutationem quamlibetinducendi. Qiiidni ergo hanc Hypothefm, quae fund^mento pla-ne deflituitur , quseque naturas rerum explicandas^ ne minimum quidem infervit , ineptiiTimam vocare liceat & Philofopho pror:

'

fus

'

E D
fus
indigiiam.

T O R

Qui

coelos

materia fluida repletos efle volunt,,

hanc vero non inertem efle ftatuunt ; Hi verbis tollunt Vacuum, Nam cum hujufmodi materia fluida ratione nulia re ponunt. fecerni poflit ab inani Spatio ; difputatio tota fit de rerum noQuod fi aliqui fint adeo ufque deminibus , non de naturis. diti Materiaj , ut Spatium a corporibus vacuum nullo padlo admittendum credere velint ; videamus quo tandem oporteat illos
pervenire.
pleni

Vel enim dicent hanc quam confingunt , Mundi per omnia conftitutionem ex voluntate Dei profedam efle , propter
,

finem , ut operationibus Naturfe fubfidium praefens haberi ab ^Ethere fubtilifiimo cunfta permeante implente quod tamen dici non poteft , fiquidem jam oflenfum eft ex Cometarum phsnomenis , nullam efle hujus ^Etheris efiicaciam vel dicent ex voluntate Dei profedam effe , propter finem aliquem ignotum ; quod neque dici debet , fiquidem diverfa Mundi conItitutio eodem vel deniqueargumento pariter llabiliri pofTet non dicent ex voluntate Dei profeftam efle , fed ex neceilitate quadam Naturae. Tandem igitur delabi qportet in feces fordidas Gregis impuriflimi. Hi funt qui fomniant Fato univerfa repoflet

eum

&

gi,

non Providentia; Materiam ex necefTuate

extitiffe
,

fua feraper

que
fitate

infinitam efie
:

&

&

ubi-

etiam undiquaque uniformis

seternam. nain varietas

Quibus pofitis , erit formarum cum necef:

omnino
;

pugnat.

Erit

etiam immota

nam

fi

necefi!ario

moveatur in plagam aliquam determinatam , cum determinata alipari neceffitate movebitur in plagam diverfam qua velocitate cum diverfa velocitate; in plagas autem diverfas, cum diverfis velocitatibus, moveri non potelt; oportet igitur immotam efl^e. Neutiquam profedo potuit oriri Mundus , pulcherrima formarum motuum varietate diilinftus , nifi ex liberrima voluntate cunfta

&

gubernantis Dei. fonte promanarunt illae omnes quae dicuntur in quibus multa fane fapientiffimi confilii , nulla Naturaj leges Has proinde non ab incertis conneceflitatis apparent veftigia. jefturis petere , fed Obfervando atque Experiendo addifcere deprovidentis

&

Ex

hoc

igitur
:

verae Phyficse principia Legefque rerum , fola meninterno Rationis lumJne fretum, invenire fe pofl^e confidit; hunc oportet, vel itatuere Mundum ex necefiitate fuiire , Legefque propofitas ex eadem neceflicate fequi ; vel fi per voluncoaititutus fit ordo Naturae , ie tamen-, homuncionem tacem

bemus.
vi

Qui

tis

&

Dd

mifellum

<P
ftiifellum,

yE

A T

O.

quid optimum faftu fit peffpeftum haberc, Sana omnrs que fi nos & vera Philofophia fundatur in Phaenomenis rerum reluftantes ad hujufmodi principia deducunt , in vel invitos quibus clariflime cernuntur Conliiium optimum & Dominium fumpotentiflimi Entis ; non erunt hsec ideo non mum fapientiffimi admittenda principia , quod quibufdam forfan hominibus minus His vel Miracula vel Qualitates occultaj dicangrata fint futura. verum nomina malitiofe indita non.funt iptur, quae difplicent nifi illud fateri tandem velint , utique fis rebus vitio vertenda Horum hominum gradebere Philofophiam in Atheifmo fundari. tia non erit labefaftanda Pliilofophia , fiquidem rerum ordo non vult immutari. squos Judices praeftantifTima Gbtinebit igitur apud probos Philofophandi ratio , quge fundatur in Experimentis & ObfervaHuicvero, dici vix poterit , quanta lux accedat , quantionibus. ta dignitas , ab hoc Opere prseclaro IUuftriffimi noftri Auftoris; cuJQS eximiam ingenii felicitatem , difficillima quaeque Problemata ad ea porro pertingentis ad qus nec fpes erat hu-enodantis , fufpimanam mentem sffiirgere potuifle , merito admirantur ciunt quicunque paulo profundius in hifce rebus verfati funt. Clauffi-is ergo referatis , aditum Nobis aperuit ad pulcherrima rerum myfteria. Syflematis Mundani compagem elegantiffimam ita penitius perfpe(?landam dedit ; ut nec ipfe tandem patefecit Rex Alphonjus vel fimplicitatem vel harmofi nunc revivifceret , niae gratiam in ea defideraret. Itaque Naturse majeltatem propius dulciffima contemplatione frui, Conditorem vejam licet intueri, venernri,qui frucro ac Dominum Univerforum impenfius colere Caecum effe oportet , qui ex tus elt PhilofophiaB multo uberrimus. fapientiffimis rerum ftrufturis non ftatim videat Fabricaoptimis bonitatem ; infanum , qui toris Omnipotentis infinitam fapientiam
:

&

&
;

&

&

&

&

&

&

&

&

profiteri nolit.

Extabit igitur

Eximium

Newtoni
:

Opus adverfus Atheorum

neque enim aUcunde felicius impetus munitiffimum praefidium quam ex hac pharetra, contra impiam Catervam tela deprompferis. Hoc fenfit pridem , in pereruditis Concionibus Anglice Latineque ditis, primus egregie demonitravit Vir in omni Literarum genere praeclarus idemque bonarum Artium fautor eximius Richardus Bkntleius, Saeculi fui Academiae noftrae rnagnum Ornamentum , Collegii noftri S. Trmitatis Magifter digniffimus integerrimus. Huic ego me pluribus nominibus obitridum fateri

&

&

&

det30J

EDITORIS PRyEFAT^lO:
H-uic Tuas quaB debentur gratias Leftor benevole , nos. denegabis. Is enim , cum a longo lempore Celeberrimi Auftoris amicitia intima frueretur , (qua etiam apud Pofteros cenferi noa minoris sellimat , quam propriis Scriptis qus literato orbi indeli-. fcientiarum incremenciis funt inclarefcere) Amici fimul famae, Itaque cum Exemplaria prioris Editionis rariflima to confuluit. admodum immani pretio coemenda fuperelTent fuafit Illecrebris

debeo

&

&

&

tantum non objurgando perpulit denique Virum Prgeftantiffimum , nec modeilia minus quam eruditione fummalnfignem, ut novam hanc Operis Editionem, per omnia eli^
efflagitationibus

&

matam denuo
bus

&

&

aufpiciis prodire patereiur

5
,

egregiis infuper acceflionibus diiatam , fuis fumptiMihi vero , pro jure fuo , pen^
:

fum non ingptum demandavit

curarem.

ut

quam poi&t

eniendate.id

fieri

Maji

II. 171 3.,

Rlb.GER-US GoTES Gollegii S.Tri^ifatis Sodus^ Aflronomiae Philofophiae Experimentalis

&

Profeflbr

T/umiams,

I^^N'D-E

INDEX CAFITUM.
T0TIUS
pEFlNiriONES,-

OPERISFag.
r

AXIOMATA,

SIVE LeGES

MoTUS^

12

DE

MOTU CORPORUM LIBER PRIMUS.

L-

Methodo rationum prmarum^^ ultma-' . 2i|. rum. Sect. n. De-mvenuonel/trium-centrtpetarum.34SiECT. III. De motu corporurn in Comch feStomhm eccentrms: 4.S S"e'c T. IV. De wventlone Orbmm ElltpticorunT^ Paraholi^ corum^ HyperboHcorum exUmbillco dato. j:p Sect. V. De wventtone Orbium uhtUmhiUcmneuter datur,
S'e'ct.

TPX
1

'

S6 Sect. VI. De mventtone Motuum tn Orbtbus dath. p7 S e c T. VII. Decorporum Afcenfu DefbenfureBWmea: i g 5;

'

EC

T. VIII.

De

tnventtone

Orbtum tn qutbus corpora Vtrtbus

.^

',

qmbufcunque- centrtpetts agttata revolvuntur. 114SjECT. IX. De Motu^cwporumm Orbtbm mohilibt4s' .dequs Motu Apfidum. 121 Se.ct;-XI De Motu- corpoytim-^in'Superficiii>tisi datk^,] dequt

'

Se c T.

Funependulorum Motu reciproco, 132XI. De Motu corporum Virihu<s> centripetufei rmitwo

petentium.
'

'47
.

Sect,

XII.

De

corpQrum Sph^ricQrum Virihm uUraBivis:\

^-

173 .> Sect,.

S E c T, ^III. I^e corporum non

-

Sphar'icmm Vmbus attraBi192

^

'

'-'

f^.

Sect. XIV. De Moiu corporum Mmtmonim

centnpeth adjingulas
iendenttbus agttantur.

qudeVtrtbus

Magm.

altcujus corporh partes

203

DE

MOTU CORPORUM LIBER

I.

SECUNDUS.

S E c T,

T^ ^ Motu corporum qmbus

\_}
VelocUath.

refijlitur

m rattone
211
2 20

S E c T.

II.

De Motu corporum qulbus rejijiitur m duplicata raDe Motucorporumquibusreftfltturparttmmratto-

ttone Velocttatts.

Sect.

III.

ne Velocitath , parttm tn ejufdem rattone dupltcata.

S E c T. IV.
bus.

De

corporum Ctrculari motu in Mediis refijientt-

^ comprejfione Flutdorum deque 260 H^ydrojiattca. De Motu ^ Refjlentia corporum FunependuloSect. VI.
Sect. V. De
denfttate
,

253

rum.

272

Sect. VII.

De Motu Fluidorum

&"

refjlentia ProjeBilium..

2C?4

S E c t. VIII. De Motuper Flutdapropagato. Sect, IX. De Motu Ctrculari Fluidorum.

329 345

DEMUNDI SYSTEMATE LIBER TERTIUS.

REgul^ Philosophandi. Ph^nomena.

Propositiones.

t^^^j

359
3<^2

SCHOLIUM.
P
I

4^^

H L

O'

PHILOSOPHIiE NATURALIS PRINCIPIA

MATHEMATICA
DEFINITIONES.
DEFINITIO
^
-

I.

^antttas Materta e(l menfura ejufdem orta ex te &^ Magnitudme conjunBtm.

iUius Denfita*

denfitate duplicata , in fpatio etiam duplicato^fit qua, druplus ; in triplicato fextuplus, Idem intellige de Nive Pulveribus per compreffionem vel liquefaftionem condenfatis. Et paT eil ratio corporum omnium, quae per caufas quafcunque diverfimode condenfantur. Medii interea, fi quod fuerit, interilitw partium libere pervadentis , hic nullam rationem habeo. Hanc autem Quantitatem fub nomine Corporis vel Maflae in feInnotefcit ea per corporis cujufque quentibus pafiim intelligo. Pondus. Nam Ponderi proportionalem elfe reperi per experimenta Pendulorum accuratiffime inflituta uti poithac docebitur.

AER

&

DE
uant\tas Motus

N T O
I I

II.

efl menfura ejufdem orta ex ^antttate Materta conjun&tm,

efl:

Velocttate

^
in

Motus

totius

fumma motuum

in partibus fingulis

adeoque

corpore duplo majore aequalicum velocitate duplus eil, &dupla velocitate quadruplus.

cum

DEFI-

x:

FHILOSOPHr.E NATURALIS

J/o^^e/:

definitio
Maten^
,

iii.

vis mfita efl potenUa reftflendt , qua corpus unamquodque quantum mfe efi , perfeverat mftatufuo vel qui>efcendt vel movendi untformiter direBum.

eil fuo corpori , neque difFert quicab inertia maiTae , nifi in modo concipiendi. Per inertiam materiae, fit ut corpus omne de flatu fuo vel quiefcendi vel movendi diliiculter deturbetur. Unde etiam vis infita nomine fignificantifTimo Vis Inertii dici poflit. Exercet vero corpus hanc vim folummodo in mutatione ftatus fui per vim aliam in fe imprefTam fafta eflque exercitium ejus fub diverfo refpeftu Refiflentia Impel tus: refiflentia, quatenus corpus ad confervandum ftatum fuum re-^ luftatur vi impreUaB; impetus, quatenus corpus idem , vi refiftentis obflaculi ditliculter cedendo, conatur flatum ejus mutare. Vulgus refifl:entiam quiefcentibus impetum moventibus tribuit: fed motus quies , uti vulgo concipiuntur refpedu folo diftinguuntur ab invicem ; neque femper vere quiefcunt quae vulgo tanquam-. quiefcentia fpeftantur.

Haec femper proportionalis

quam

&

&

&

&

DEFINITIO

IV.

S^h tmpreffa efi aBto in corpus exercita , ad mutandum ejus ftatum vel quiefcendi.velmovendi uniformiter in direBum.
Confiftithaec vis in aftione fola, neque pofl aftionem permanet in corpore. Perfeverat enim corpus in ftatu omni novo per folam vim inertiae. Efl autem vis imprefTa diverfarum originum ut , ex. Iclu, ex Preflione, ex vi Centripeta.

DEF NITI O
l

V.

Vis Centripeta

eft

qua corporaverfus punBum altquod tantrahuntur ^ impelluntur

veli

quam ad Centrum undtque

utcunque tendtmt.
Hujus generis

ree;

eft Graviras, qua corpora tendunt ad centrum terVis Magnetica, qua ferrum petit magnetem Vis illa, quse. cunque fit , qua Planetae perpetuo retrahuntur a motibus redilindsj. in lineis curvis revolvi coguntur. Lapis, in funda circum;

&

&

adus ,

PRINCIPIA MATHEMATICA.

manum perpetuo retrahit & in orbe retinet, quoniam in manum ceu orbis centrum dirigitur, Centripetam appello. Et par ell ratio corporum omnium, quae in gyrum aguntur. Conantur ea omnia a centris orbium recedere & nifi adfit vis aliqua conatui illi contraria , qua cohibeantur & in orbibus retineantur, quamque ideo Centripetam appello, abibunt in reftis lineis uniformi cum moru. Projeftile, fi vi Gravitaris defliitueretur , non deflefteretur in terram, fed in linea reda abiret in coelos ; idque uniformi cum motu , fi modo aeris refiftentia tolleretur. Per gravitacem fuam retrahliur a in terram perpetuo fletitur, idque magis vel micurfu reftilineo nus pro gravitate fua & velocitate motus. Quo minor erit ejus gravitas pro quantitate materiae vel major velocitas quacum projicitur, eo minus deviabit a curfu reftilineo longius perget. Si Globus plumbeus , data cum velocitate fecundum lineam horizontalem a montis alicujus vertice vi pulveris tormentarii projedus pergeret in linea curva ad diflantiam duorum milliarium , priufquam in terram decideret hic dupla cum velocitate quafi duplo longius pergeret, decupla cum velocitate quafi decuplo longius fi modo aeris refiftentia tolleretur. Et augendo velocitatem augeri pofTet pro lubitu diflantia in quam projiceretur, minui curvatura lineae quam defcriberet, ita ut tandem caderet ad diftantiam graduum decem vel triginta vel nonaginta; vel etiam ut terram totam circuiret priufquam caderet; vel denique ut in terram nunquam caderet, fed in motu abeundi pergeret in infinitum. Et eadem raccelos abiret tione qua Projeftile vi gravitatis in orbem flefti pofTet terram toin
;

aftus, a circumagente manu abire conatur; conatu fuo fundamDEFiNidiftendic, eoque fortius quo c^lerius revolvitur ; quamprimumTJONss. Vim conatui illi contrariam, qua furida lapidem dimittitur, avolat.

&

&

&

&

&

&

&

tam

circuire, potefl

&
,

&
:

Luna
qua

vel vi gravitatis,

fi
,

modo
retrahi

gravis fit,

vel alia

quacunque

vi

in terram urgeatur

curfu reftilineo terram verfus , in orbem fuum flefti abfque tali vi Luna in orbe fuo retineri non poteft. Hasc vis, fi jufto minor efTet , non fatis fledteret Lunam de curfu redtilineo: fi jufto major, plus fatis flefteret, ac de orbe terram verfus deduceret. Requiritur quippe, ut fit juftas magnitudinis Mathematicorum efl invenire Vim , qua corpus in dato quovis orbe data cum velocitate accurate retineri poffit ; vicifiTim invenire Vim curvilineam , in quam corpus e dato quovis loco data cum velocitate egrefiTum a data vi flectatur. Eft autem vis hujus centripetas Quantitas trium generum, Abfoluta, Acceleratrix , Motrix.
:

&

femper a

&

&

&

&

DEFI-

4
t!JiTs.

PHILOSOPHr^ NATURALIS

D E F I N I T I O VI. ^anthas Ahfoluta ejl menfura ejufdem major f^h centrtpette vel mmor pro EfFicacm caufa eam propaganth a centroper
regtones

clrcuitu.

Ut
in

Vis Magnetica pro mole magnetis vel intenfione virtutis major

in alio.
I

uno magnete, minor

D
f^is

E F
,

N TIO
I

VIL
ejl tpfius

centripeta ^iantitas Acceleratrtx

menfura

Velof'

citatt proportionalis

quam

dato tempore generat.

Uti Virtus magnetis ejufdem major in minori diftantia , minor minor in cacuminibus praealtorum montium , atque adhuc minor (ut pofthac patebit) in majoribus diltantiis a globo terrae ; in aequalibus autem diltantiis eadem undique , propterea quod corpora omnia cadentia (gravia an levia , magna an parva) fublata Aeris refiltejitia , aequaliter
in majori: vel vis Gravitans major in vallibus,
accelerat.

D
Vh
centripetae
tionalis

E F

N TIO
I

Vin.

^tantttas Motftot e(i tpfius menfura propoY'^ Motui ^ quem dato tempore generat,

Uti Pondus majus in majore corpore , minus in minorej inquecorpore eodem majus prope terram , minus in coelis. Haec Quantitas eft corporis totius centripetentia feu propenfio incentrum, innotefcit femper per vim ipfi contrariam; (ut ita dicam) Pondus; aequalem qua defcenfus corporis impediri poteft. Haice virium quantitates brevitatis gratia nominare licet vireS' abfolutas ; & diltindionis gratia referre admotrices acceleratrices , Corpora ,centrum petentia , ad corporum Loca, ad Centrum virium:. propenfionimirum vim motricem ad Corpus , tanquam conatum nem totius in centrum ex propenfionibus omnium partium compofitam; vim acceleratricem ad Loeumcorporis, tanquamefficaciam' quandam, decentroper locaiingula incircuitudiffufam, admovenda. corpora quffi in ipils iunt; vim autem ablolutam ad Centrum tanquam caufa aliqua praeditum , fme qua vires motrices non propagantur per regiones in circuitu ; five caufa illa fit corpus ajiquod; &en[rale (quale eft Magnes in centro vis magneticae , vel Terra in. centro*

&

&

&

&

&

&

&

PRrNCIPIA MATHEMATICA.
_

centro vis gravitantis ) five alia aliqua quae non apparer. Mathe- Definimaticus duntaxat eft hic conceptus. Nam virium caufas fedes^'*^^** Phyficas jam non expendo. Eft igitur vis acceleratrix ad vim motricem ut celeritas ad motum. Oritur enim quantitas motus ex celeritate duda in quantitavis motrix ex vi acceleratrice duda in quantitatem tem materiae, Nam fumma adionum vis acceleratricis in fincjufdem materiae. gulas corporis particulas eit vis motrix totius. Unde juxta fuperficiem Terrae, ubi gravitas acceleratrix feu vis gravitans in corporibus univerfis eadem ell, gravitas motrix feu pondus eil ut corpus at fi in regiones afcendatur ubi gravitas acceleratrix fit minor , pondus pariter minuetur, eritque femper ut corpus in gravitatem acceleratricem dudum. Sic in regionibus ubi gravitas acceleratrix duplo minor eit, pondus corporis duplo vel triplo minoris erit quadruplo vel fextuplo minus* impulfus eodem fenfu acceleratrices Porro attraftiones moVoces autem Attraftionis Impulfus, vel Propentrices nomino. fionis cujufcunque in centrum , indifferenter pro fe mutuo pro-^ mifcue ufurpo ; has vires non phyfice fed mathematice tantum conUnde caveat iedor , ne per hujufmodi voces cogitet me fiderando. ^eciem vel modum adionis caufamve aut rationem phyficam alicubi definire, vel centris (quae funt punfta Mathematica) vires vephyfice tribuere; fi forte aut centra trahere , aut vires cen* re

&

&

&

&

&

&

tcorum

eflTe

dixero.

ScBolium,

Haftenus voces minus notas, quo fenfu in fequentibus accipienexplicare vifum eil. Nam Tempus , Spatium , Locum Motum, ut omnibus notifi!ima, non definio. Notandum tamen^ quod vulgus quantitates hafce non aliter quam ex relatione ad fenfibilia concipiat. Et inde oriuntur praejudicia quaedam, quibus tollendis convenit eafdem in abfolutas & relativas, veras & apparendae fint,

&

tes, matliematicas
I.

&

vulgares diilingui.

verum , mathematicura, in fe &: na, tura fua abique relatione ad externum quodvis , aequabiliter fluit, alioque nomine dicitur Duratio: Relativum , apparens, vulgare eil ienfibiiis& externa quaevis Durationis per motum menfura (feu accurata feu inaequabilis) qua vulgus vice veri tem-poris utitur > ut

Tempus Abfolutum

&

&

Hora

Dies, Menfis, Annus.

^y

II.

Sm---

PHILOSOPHI.E NATURALIS

DefiniII. Spatium Abfolutum, natura fua abfque relatione ad extemum iioNEs. quodvis , femper manet fimilare &immobile: Relativum eft fpatii hujus menfura feu dimenfio quaelibet mobilis, quae a fenfibus noftris per fitum fuum ad corpora definitur, &: a vulgo pro fpatio immouti dimenfio fpatii fubrerranei , aerei vel coeleftis bili ufurpatur Idem funt fpatium abfolutum definita per fitum fuum ad Terram. & relativum, fpecie & magnitudine; ied non permanent idem femper numero. NamfiTerra, verbi gratia, movetur; fpatium Aeris refpedu Terrffi femper manet idem nunc noftri, quod relative erit una pars fpatii abfoluti in quam Aer tranfit, nunc alia pars ejus;
:

&

eftque pro ratioAbfolutus vel Relativus. Pars, inquam, fpatii; non SiNam folidorum aequalium tus corporis, vel Superticies ambiens. aequales femper funt loci ; Superficies autem ob diffimilitudinem figurarum ut plurimum insequales funt ; Situs vero proprie loquendo quantitatem non habent, neque tam funt loca quam affeftiones locorum. Motus totius idem eft cum fumma moruum partium, hoc eft, tranflatio totius de fuo loco eadem eft cum fumma tranflationum partium de locis fuis; adeoque locus totius idem cum fumin corpore toto. propterea internus ma locorum partium , IV. Motus Abfolutus eft tranflatio corporis de loco abfoluto iri locum abfolutum Relativus de relativo in relativum. Sic in navi quas velis paflis fercur , relativus corporis Locus eft navigiiregioilla in qua corpus verfatur , feu cavitatis totius pars illa quam corpus Quies relativa eft implet, quaeque adeo movetur una cum navi: permanfio corporis in eadem illa navis regione vel parte cavitatis, At quies vera eft permanfio corporis in eadem parte fpatii illius
,

ik fic abfolute mutabitur perpctuo. III. Locus eft pars fpatii quam corpus occupat
fpatii vel

ne

&

&

&

immoti

una cum cavitate fua & contentis univerfis Terra vere quiefcit , corpus quod relative quiefcit in navi, movebitm* vere & abfolute ea cum velocitate qua Sin Terra etiam movetur orietur verus navis movetur in Terra. abfolutus corporis motus , partim ex Terrae motu vero in fpatio & fi corpus iramoto partim ex navis motu relativo in Terra orietur verus ejus motus, partim etiam movetur relative in navi ex vero motu Terrae in fpatio immoto , partim ex relativis motibus tum navis in Terra, tum corporis in navi; & ex his motibus relativis orietur corporis motus relativus in Terra. Ut fi Terraepars illa, ubi navis verfatur, moveatur vere in orientem cum velocitate partium looio; & velis ventoque feratur navis in occidentem cum velocitate partium decem ; Nauta autem ambulet in navi orienin

qua navis

ipfa

movetur.

Unde

fi

&

tem

PRINGIPIA MATHEMATICA.
'tem verfus

movebitur Nauta vere ab- Defi nifolute m fpatio immoto cum velocitatis partibus loooi in orientem, tiones. relative in ten-a occidentem verfus cum velocitatis partibus novem. Tempus Abfolutum a relativo diilinguitur in Aflronomia per ]Equationem temporis vulgi. Inaequales enim funt dies Naturales, qui vulgo tanquam EEquales pro menfuratemporishabentur. Hancinaequalitatemcorrigunt Allronomi, ut ex veriore tempore menfurent motus coeleftes. Pollibile eft , ut nullu'. fit motus asquabilis quo
velocitatis parte una:

cum

&

&

Tempus

accurate menfuretur.

Accelerari

&
;

retardari polfunt

motus
du-

omnes, fed fluxus temporis

iive tardi, five nulli:

abfoluti mutari nequit.

Eadcm

eft

ratio feu perfeverantia exiftentisB

rito dillinguitur,

rerum

five

motus

fint celeres,

proinde hEc a menfuris fuis fenfibllibus meex iifdem colligitur per iEquationem Ailronomicam. Hujus autem asquationis in determinandis Phaenomenis neceflitas, tum per experimentum Horologii Ofcillatorii,, tumetiam

&

per eclipfes Satellitum Jovis evincitur. Ut partium Temporis ordo eft immutabilis, fic etiam ordo partium Spatii. Moveantur hae de locis fuis , movebuntur (ut ita dicam) de feipfis. Nam tempora fpatia funt fui ipforum rerum omnium quafi Loca. In Tempore quoad ordinem fucceflio-

&

&

&

quoad ordinem fitus locantur univerfa. De illorum Loca & loca primaria moveri abfurdum efl, Haec funt igitur abfoluta Loca; & folai tranflationes de his locis funt abfoluti Motus. Verum quoniam hae Spatii partes videri nequeunt , & ab invicem per fenfus noftros diflingui earum vice adhibemus menfuras fenfibiles. Ex pofitionibus enim & diftantiis rerum a corpore aliquo , quod fpeftamus ut immobile, definimus ioca univerfa deinde etiam & omnes motus aeftimamus cum refpedu ad prqedi(!^a loca,
nis; in Spatio
effentia eil ut fmt
:

quatenus corpora ab iifdem transferri concipimus. Sic vice loco& motuum abfolutorum relativis utimur , nec incommode in rebus humanis: in Philofophicis autem abtlrahendum eii- a fenfibus. Fieri erenim poteft , ut nullum revera quiefcat corpus , ad quod

rum

loca

motufque

referantur.

Motus abfoluti Diftinguuntur autem Quies relativi ab invicem per Proprietates luas & Caufas Eflfeftus. Quietis proprietas eft , quod corpora vere quiefcentia quiefcunt inter fe. Ideoque cum poflibile fit, ut corpus aliquod in regionibusFixarum, autlonge

&

&

&

ultra, quiefcat abfolute

fciri

ad invicem

in regionibus noftris

autem non poflit ex fitu corporum horumne^ aliquod ad longin^

quum;

PHlLOSOPHTyE NATURALIS
illud

;DEFiNi-quum
Ti o N
I

datam pofitionem
,

fervet necne

quies vera ex

horum

s.

fitu inter ie definiri nequit.

Motus
ad tota
partes
,

proprietas efl quod partes, quae datas fervant pofitiones participant motus eorundem totorum. Gyrantium

Nam

omnes conantur recedere ab axe motus, & Progredientium impetus oritur ex conjundo impetu partium fmgularum. Motis igitur corporibus ambienribus, moventur quae in ambientibus relaEt propterea motus verus & abfolutus definiri netive quiefcunt. quit per tranllationem e vicinia corporum, quas tanquam quiefcentia fpeftantur. Debent enim corpora externa non folum tanquam

Alioquin inclufa quieicentia fpeftari , fed etiam vere quiefcere. omnia, praeter tranllationem e vicinia ambientium , participabunt fublata illa tranflatione non veetiam ambientium motus veros ; re quiefcent , fed tanquam quiefcentia folummodo fpeftabuntur. Sunt enim ambientia ad inclufa , ut totius pars exterior ad partem

&

interiorem, vel ut cortex ad nucleum. Moto autem cortice , nucleus etiam , abfque tranflatione de vicinia corticis , ceu pars totius

movetur.
Praecedenti proprietati affinis efl: quod moto Loco movetur una Locatum: adeoque corpus, quod de locomotomovetur, participat qui de locis motis etiam loci fui motum. Motus igitur omnes fiunt, funt partes folummodo motuum integrorum 8^ abfolutorum: & motus omnis integer componitur ex motu corporis de loco fuo primo, & motu loci hujus de loco fuo, & fic deinceps; ufque dum perveniatur ad locum immotum, ut in exemplo Nautas fupra memorato. Unde motus integri & abfoluti non nifi per loca immota definiri pofTunt: & propterea hos ad loca immota, relativos ad moLoca autem immota non funt , nifi que omnia bilia fupra retuli
,
.

ab infinito in infinitum datas fervant pofitiones ad invicem; atque ^deo femper manent immota, fpatiumque conftituunt quod Immo-bile

appello.

relativi diflinguuntur ab invicem, Caufae, quibus motus veri funt Vires in corpora impreffae ad motum generandum. Motus verus nec generatur nec mutatur; nifi per vires in ipfum corpusmomutari poteft abfque tum impreiras: at motus relativus generari Sufhcit enim ut imprimantur in viribus impreflis in hoc corpus. alia folum corpora ad quae fit relatio , ut iis cedentibus mutetur relatio illa in qua hujus quies vel motus relativus confiftit. Rurfum motus verus a viribus in corpus motum impreflis femper mutatur ; at motus relativus ab his viribus non mutatur neceiTario. Nam ii eaedem vires in alia etiam corpora, ad quae fit relatio, fic impriraantur

&

&

PRINGIPIA MATHEMATICA.
&

^
i
;

mantur ut fitus relativus confervetur, confervabitur relatio inquaDEFfMimotus relativus confiftit. Mutari igitur poteli; motus omnis relati- x o n e ?.
confervari ubi verus mutarur provus ubi verus ^onfervatur, pterea motus verus in ejiifmodi relationibus mjnime confiilir. relativi diiiinguuntur ab inviEffeftos quibus motus abfoluti cem, funt vires recedendi ab axe motus circularis. Nam in motu circulari nude relativo hae vires nullae funt, in vero autem &. abfoSi pendeat fitula luto majores vel minores pro quantitate motus. a filo praelongo, agaturque perpetuo in orbera, donec iilum a conuna cum aqua torfione admodum rigefcat, dein impleatur aqua, quiefcat; tum vi aliqua fubitanea agatur motu contrario in orbem, filo fe relaxante, diutius perfeveret in hoc raotu; fuperficies aat auaB fub initio plana erit , quemadroodum ante motum vaiis poilquam, vi in aquam paulatim imprelTa, efFecit vas, ut haec quoque fenfibiiiter revolvi incipiat ; recedet ipfa paulatim a medio, afcendetque ad latera vafis, figuram concavam induens, (ut ipfe exincitatiore femper motu afcendet magis magis, dopertusfuns) nec revolutiones in ssqualibus cum vafe temporibus peragendo,

&

&

&

&

&

&

Indicat hic afcenfus conatum receper talem conatum innotefcit menfuraabfolutus, motuique relativo tur motus aquae circularis verus Initio , ubi maximus erat aquae motus relaiiic omnino contrarius. tivusun vafe, motus ille nullum excitabat conatum recedendi ab aqua non petebat circumferentiam afcendendo ad latera vaaxe propterea motus illius circularis verus fis, fed^plana manebat , nondum inceperar. Poflea vero , ubi aquaj motus relativus decrevit , afcenfus ejus ad latera vafis indicabat conatum recedendi ab ^xe ; atque hic conatus monftrabat motum illius circularem verura perpetuo crefcentem , ac tandem maximum faftum ubi aqua quieIgitur conatus ille non pendet a tranllafcebat in vafe relative. propterea motus cirtione aqusE refpeftu corporum ambientium Unicus eit corcularis verus per laies tranllationes definiri nequit. poris cujufque revolventis motus vere circularis, conatui unico tanadaequato effeftui refpondens motus autem relaquam proprio relationum tivi pro variis relationibus ad externa innumeri funt ; nifi quatenus verum inftar , efleftibus veris omnino deftituuntur in Syftemate eorum unicum motum participant. Unde illum qui Coelos noitros infra Cclos Fixarum in orbem revolvi volunt, Planetae Planetas fecum deferre ; fingulae Coelorum partes, qui relative quidem in Coelis fuis proximis quiefcunt , moven-

quiefcat

in

eodem

relative.
,

dendi ab axe motus

&

&

&

&

&

&

&

&

&

&

&

tur

io

PHILOSOPHIiE NATURALIS:
ygj.g quiefcentibus)

Bepini- tur vere.

xioNEs.
^j^

motus,

&

Mutant enim pofitiones fuas ad invicem (fecus quam fit unaque cum coelis delati participant eorum ut partes revolventium totorum, ab eorum axibus rece-

dere conantur.

nomina

non funt ese ipfae quantitates, quarum ferunt, fed earum menfurae illae fenfibiles (verae an errantes) quibus vulgus loco quantitatum menfuratarum utitur.. At fi ex ufu definiendae funt verborum fignificationes ; pei^ nomina Motus proprie intelligendae erunt illa Temporis , Spatii , Loci fermo erit infolens pure Mathematicus, fi quanhJB menfurae; Proinde vim inferunt Sacris titates menfurats hic intelligantur. Literis , qui voces hafce de quantitatibus menfuratis ibi interpreIgitur quantitates relativaB
prae
fe

&

&

&

tantur.

Neque minus contaminant Mathefin

&

quantitates veras

cum

ipfarum. relationibus

&

Philofophiam , qui vulgaribus menfuris

confundunt.
ab Motus quidem veros corporum fingulorum cognofcere , propterea quod apparentibus aftu difcriminare , difficillimum ell partes fpatii illius immobilis , in quo corpora vere moventur , non Caufa tamen non elt prorfus defperata. Nam^ incurrunt in fenfus. fuppetunt argumenta , partim ex motibus apparentibus qui funt motuum. verorum differentice , partim ex viribus quae funt moefleftus. Ut fi globi duo, ad datam ab intuum verorum caufs vicem diflantiam filo intercedente connexi , revolverentur circa commune gravitatis centrum ; innotefceret ex tenfione fili conainde quantitas motus tus globorum recedendi ab axe motus ,
:

&

&

&

circularis

computari

poflet.

Deinde

fi

vires quaelibet

sequales

in

ad motum circularem augendum vel minuendum fimul imprimerentur, innotefceret ex aufta vel diminuta inde tandem; fili tenfione augmentum vel decrementum motus, inveniri poffent facies globorum in quas vires imprimi deberentj ut motus maxime augeretur; id ell, facies poflicae, five qufe in motu circulari fequuntur. Cognitis autem faciebus quse fequuntur,, faciebus oppofitis quae prtEcedunt, cognofceretur determinatio quantitas motus. In hunc modum inveniri poffet determinatio motus hujus circularis in vacuo quovis immenfo , ubi nihil'
alternas

globorum

facies

&

&

&

&

extaret externum & fenfibile quocum globi conferri pofi^ent. Si jam conftituerentur in fpatio illo corpora aliqua longinqua dataminter fe pofitionem fervantia
,

qualia funt Stellae Vixse in regioni-

bus

nofi:ris

ne inter

quidem non poffet ex relativa globorum tranflatiocorpora, utrum his an illis tribuendus elTet motus. At fi
:

fciri

atten-i

PRINCIPIA MATHEMATICA. tttenderetur ad filum, & deprenderetur tenfionem ejus

effe

illam

ipfamDEFiN^

quam motus globorum

efle

tum

determinationem hujus moMotus autem veros ex eorum caufis , effedibus, tus colligere. apparentibus differentiis colligere contra ex motibus feu
tranflatione
,

globorum , globorum

&

requireret j concluderc liceret mo-TioNEs. corpora quiefcere ; tum demum ex

&

inter corpora

&

apparentibus eorum caufas effedus , docebitur fufius in fequentibus. Hunc enim in finem Tradatum fequentem Gompofui.
veris

feu

& &

AXIO-

tt
"

SlV*

A X

O M A TA
S
I

V E

LEGE

MOTU
X
I.

S-

L E
orpm omne perfeverare

m flatufuo

qmefcendt vel movendh

uniformher tn dtreBum , mft quatenus a cogttur fiatum illum mutare,

vmbus

tmprefji^^

PRojeftilia
Trochus
motibus
datur.
,

perfeverant in motibus fuis

nifi

quatenus a

refi-

itentia aeris retardantur,

reftilineis

&

vi gravitatis impelluntur deorfuro.

cujus partes cohaerendo perpetuo retrahunt fefe a non ceffat rotari , nifi quatenus ab aere retar,

Majora autem Planetarum

&

Cometarum corpora motus

minus
refiilentibus

fuos

& progreffivos & circulares in

fpatiis

fados

Gonfervant diutius.

L E

IL

Mutattonem motus proporttonalem effe vt motrtct tmpreffce^, fiert fecundum lineam reBam qua vis tlla tmprtmttur

Si vis aliqua motum quemvis generet; dupladuplum, tripla triplum generabit, five fimul & femel, five gradatim & fucceffive im= Et hic motus (quoniam in eandem femper plagam prella fuerit. cum vi generatrice determinatur) fi corpus antea movebatur , motui ejus vel confpiranti additur , vel contrario fubducitur, vel obliquo oblique adjicitur, cum eo fecundum utriufque determinat

&

sionem componitur.

LEX

pRiNciPiA

mathematica;

%f
^^^^^^

L E
JlStlom conirartam femper

III;
effe

&' aqualem

rea^tonem:

five corporum duorum aBtones fe mutuo femper efps partes contrartas dmgt. aquales^

Quicquid premit

vel trahit

akerum

tantundem ab eo premitur

retrahetur equus (>ut ita dicam) aequaliter in lapidem etiam nam funis utrinque diltentus eodem relaxandi fe conatu urgebit equum verfus lapidem.ac lapidem verfus equum ; tantumque impediet progreflum unius quantum promovet progreffum alterius. Si corpus aliquod in corpus aliud impingens , motum ejus vi fua quomodoGunque mutaverit, idem quoque viciffim in motu proprio eandem mutationem in partem contrariam vi alterius (ob aequaiitatem prefHis aftionibus s^quales fiunt mutationes,. fionis mutuai) fubibit. non velocitatum, fed motuum ; fcihcet in corporibus non aliunde Mutationes enim velocitatum , in contrarias itidem impeditis. partesfadae, quia motus aequaUter mutantur , funt corporibus reObtihet etiam haec. Lex in Attraftionibus ciproce proportionales. lit in Scholio proximo probabitur.
,

Si quis lapidem digito premit, premitur vel trahitur. Si equus lapidem funi alligatum trahit gitus a lapide.

&
:

hujus- di-

&

COROLLARIUM
Si corpus dato

I.

Gorpus virthus conjunBts dtagonalem parallelogrammi eodem^ tempore defcribere , quo latera feparatts.
tempore,
vi fola

loco

Mm
^

.
'

imprelTa

ferretur uniformi

cum

vi fola iVin eodem ad .5; motu ab ad C: comloco impreifa , ferretur ab

&

pleatur

parallelogrammum

ABT>C &
io

vi utraque feretur id

eodem tempore

hae-c vis per Leaccedendi ad hneam illam ET> Accedet igitur corpus eodem tempore ad lia vi. altera genitam. imprimatur , five non ; atque adeo in fine neam BT^., {\Nt vis illius temporis reperietur alicubi in linea illa BT>. Eodem argumento in fine temporis ejufdem reperietur alicubi in linea C2), idcirco in utriufque lineae concurfu T> reperiri neceffe efl. Pergei autem raotu reftilineo ab .^ ad T> per Legem i.

diagonalt ab
agit

y^ad T). Nam quoniam vis fecundum lineam AC ipfi ^'Z) parallelam,

gem

iT nihil mucabit velocitatem

&

3-

COROL^-

f4
AxioMATA,

PHIL0S0PH1^:.NATURALXS

COROLLARIUM
Et htm patet
oWiquis
reBiC
compofttto vts dtreBds

II.

AD
AB

AB

ex vlrthus quihufvk

BD

victffim

refhtto

AD

in ohliquas

quafmnque

dem
Ut
fi

compofitio

vis ctijufvis dt-

D.

^^ qu\.
ex

refolutio

abunde

.confir.matur

Me^

chanica.
exeuntes radii inasquales O ?*, quaerantur viPer centrum O agatur refta res ponderum ad movendam rotam L filis perpendicularirer occurrens in i<^ Z,, centroque O majore intervallorum OK, -^ defcribatur circulus occurrens filo aftse refts 0T> paT)\ perpendicularis rallela fit y/C

de

rotse a^icujus centro

filis

AHJ,

NT

iuftineant pondera yf
:

&

&

KO

&

OL

&

OL

MJm
T>C.

&

&

Quoniam

nihil refert,

utrum
:

iilorum puncta, iv, Z/, afiixa fint an non affixa ad planum rotae pondera idem valebunt, ac fi fufpenderentur a punftis dc vq\ 1) &i. L. Ponderis autem ^exponatur vis tohcEc refolvetur ta per lineam AT),

K L
&

in vires yf C,

CT>, quarum -^Ctrahendo radium 07) direde a ceniro nihil va1et ad movendam rotam; vis autem altera DC, trahendo radium 7JO perpendiculariter , idem valet ac fi perpendicularihoc efl, idem atque ter traheret radium O L ipfi 02) ^qualem pondus T, fi modo pondus illud fit ad pondus Aux. vis Cad vim
;

zd 0T> Z)y^, id ell (ob fimiha triangula AT>C, T>OK,) ut quae funt reciproce ut radii in Sz Pondera igitur feu O L. , idem poUebunt, &c , fic confiftent ia direftum pofiti quae efl proprietas notiffima Librge Veflis, Axis in a?q'jilibrio

OK

OL

&

&

Peritrochio.

Sin pondus alterutrum

fit

majus

quam

in hac ratio-

ad movendam rotam tanto major. aequale partim fufpendatur filo Np; pondus/ ponderi H, prior hopartim incumbat plano obliquo/G: agantur /> //, rizonti , pofterior plano /> G perpendicularis ; & fi vis ponderis/ deorfum tendens, exponatur per linearn/' Hy refolvi poteft heec in perpendiculare effet planum aliquod vires/ N, N. Si filo / P ^i fecans planum alterurn / G in linea ad horizontem paralleia ; & pondus / his planis P ^> J^ G folummodo incumberec ; urre,
erit vis ejus
fi

Quod

geret

PRINCIPIA MATHEMATICA,
geret illud haBc plana viribus/

if>-

N,

//iVperpendiculariter

planum /'^vi//V, & phnnm pG vi HN. Ideoque fi ut pondus tendat filum; quoniam filum fuftinendo pondus jam vicem prseltat plani fublati , tendetur iliud eadem vi / N, Unde tenfio fili hujus obliqui erit qua planum antea urgebatur.

nimirum Leges' tollatur p]a-MoTus,

,

num/^,

ad tenfionem fili alterius perpendicularis TN, ut / iVad/ //. Ideoque fi pondus p fit ad pondus in ratione quaj componitur ex ratione reciproca minimarum diftantiarum filorum fuorum /> N, centro rots , & ratione direda f ^dip N\ pondera idem valebunt ad rotam movendam , atque adeo fe mutuo fuflinebuntj

AM

2.

ut quilibet experiri potefl.

& ^^

Pondus autem /, planis illis duobus obliquisincumbens, rationem habet cunei inter ccrporis fifli facies internas inde vires cunei mallei innotefcunt utpote cum vis qua pondus / urget planum fit ad vim, qua idem vel gravitate fua vel iftu rnallei impellitur fecundum lineam p plana , \it p && P atque ad vimj qua urget planum alterum/G, ut/> A^ad NH. Sed vis Cochleae per fimilem virium divifionem colligitur; quippe qus cuneus efl a
:

&

Hm

&

vefte impulfus. Ufus igitur Corollarii hujus laiiffime patet, late patendo veritatem fuam evincit ; cum pendeat ex jam diflis Mechanica tota ab Auftoribus diverfimode demonflrata. Ex hifce enim facile derivantur vires Machinarum , quae ex Rotis , Tympanis,Trochleis, Veftibus , nervis tenfis ponderibus direfte vel obIi= que afcendentibus , caeterifque potentiis Mechanicis componi fo-lent , ut vires Tendinum ad animalium olla movendao

&

&

&

COROLLARIUM

III:

^antitas motus qua colltgttur captendo fummam moiimmi faBorum ad eandem partem , dtfferenitam faBorum^'

ad

contrartasy non mutatur ab aWtone corporum tnter fe^

Etenim adio eique contraria reaftio SBquales funt per Legem iirj, adeoque per Legem ii asquales in motibus etiiciunt mutationes ver-fus contrarias partes. Ergo fi motus fiunt ad eandem partem; quic(jdid additur motui corporis fugientis , fubducetur motui corporis infequentis fic, ut fumma maneat eadem quse prius. Sin corpora obviatiix,eant; ffiqualis erit fubdudfio de motu utriufque , adeoque' differentlk^DQtuum faftorum in contrarias partes manebit eadem.
-

Ut fi corpus fphaericum fit triplo majus corpore fphaerico B y ]iz=teatque duas velocitatis partes; feqiiaturineademrediacum ve-

&5

i^
^

PHILOSOPHI.E NATURALIS
,

ftxioMATA,locitatis partibus
j

VE

decem adeoque motus ipfius fit ad motum ipdecem ponantur motus illis efiTe partium fex & In corporum partium decem , & fumma erit partium fexdecira.
fius

ut fex ad

'4

lucretur motus partes tres vel quatuor fi corpus , amittet partes totidem corpus adeoque perget corpus -^poll: reflexionem cum partibus novem vel decem vel unB cum partibus feptem vel fex vel quinque , exiftente decim , femper fumma partium fexdecim ut prius, Si corpus lucretur partes novem vel decem vel undecim vel duodecim, adeoque progrediatur pofl; concurfam cum partibus quindecim vel fexdecim vel amitrendo tot partes quot feptendecim vel oftodecim , corpus lucratur, vel cum una parte progredietur amiflis partibus novem, vel quiefcet amifib motu fuo progreffivo parrium decem , vel curauna parte regredietur amilTo motu fuo & (ut ita dicam) una parre amplius, vel regredietur cum partibus duabus ob detraclum motura progrefiivum partium duodecim. Atque ita fumraas motuum conditferentias contrariorum 17 fpiranrium 15- h- i vel 16-1-0, i 1 femper erunt partium fexdecim , ut ante concurfurn i8 reflexionem. Cognitis autem motibus quibufcum corpora pofl reflexionem pergent , invenietur cujufque velocitas , ponendo eam ut morus pofl eli ad motum eflTe ad velocitatem ante reflexionem , morus erat partium fex ante, Ut in cafu ultimo , ubi corporis velocitas partium partium oftodecim poilea, ante reflexionem duarum ante reflexionem; invenietur ejus velocitas parrium fex polt dicendo , ut motus parres itx ante reflexionem ad reflexionem partes duse ante remotus partes oftodecim poftea, ita veloci.i. flexionem ad velociratis partes fex poftea. Quod fi corpora vel non Sphaerica vel diverfis in reftis mnventia requirantur eorum motus polt reihcidant in fe muruo oblique, flexionem ; cognofcendus eft fitus plani a quo corpora conc.irrendein corporis utriufque motus tia tanguntur in punfto concurfus (per Corol, n.) difiinguendus eft in duos, unum huic plano permotus autem paralleli, pendicularem , alterum eidem parallelum propterea quod corpora agant in fe invicem fecundum lineam huic r,tinendi funt iidem polt reflexionem atpiano perpendicularem motibus perpendicularibus murationesffiquales in parqueantea; tes conrrarias tribuendae funt fic, ut fumma confpirantium difEx hujufmodi refbrenria contrariorum maneat eadem quae prius, flexionibus oriri, etiam folent morus circulares corporum circa cened hos cafus in fequentibus non confidero, tra propria, nimis iongum efiTet omnia Iiuc fpeftaniia demonftrare.
igitur concurfu

vel quinque

&

&

&

&

&

&

';.=

&

&

&

&

COROL-

PRINCIPIA

MATHEMATICA. COROLLARIUM IV.

17

Leges

Commune gravhatis Centrum^ corporum duorum vel plurtum ,

ab aBiombus corporum inter fe non mutat fiatumfuum vel propterea corporum omnium in fe motus vel quietis mutuo agentium ( exclufts aBiontbus &* impedimentts ex,

ternis )

commune Centrum
in.

gravitatis vel quiefcit vel

mo^

vetur uniformiter

direBum,

"

punfta duo progrediantur uniformi cummotuinlineis recdata, punftum dividens vel quiefcit vel progreditur uniformiter in linea reda. Hoc poilea in Lemmate xxui demonftratur, fi pundorum motus fiant ineodem eadem ratione demonftrari poteft , fi motus illi non fiant planoi in eodem plano. Ergo fi corpora quotcunque movenrur uniformifi

Nam
,

tis

& diftantia eorum dividaturiin ratione

&

ter in lineis reftis

commune centrum

gravitatis

duorum quorum;

'

propterea quod linea , horum corporum centra in redis uniformiter progredientia jungens , dividitur ab hoc centro communi in ratione data.
Similiter commune centrum horum duorum tertii cujusvis vel quiefcit vel progreditur uniformiter in linea refta; propterea quod ao eo dividitur diltantia centri communis corporumduorum& ceniiodem modo tri corporis tenii in data raiione. commune cen^ quarti cujusvis vel quiefcit vel progreditur trum horum trium uniformiter in linea refta ; propterea quod ab eo dividitur diftan-

vis vel quiefcit vel progreditur uniformiter in linea refta

&

&

&

&

tia inter

centrum commune trium

in infinitum.

& centrum

quarti in data ratioaftioni-

ne,

& fic

Igitur in fyftemate

corporum quae

bus in fe invicem aliifque omnibus in fe extrinfecus impreffis omnino vacant , adeoque moventur fingula uniformiter in reftis fingulis
,

commune oranium centrum

gravitatis vel quiefcit vel

movetur

uniformiter in diredum, Porro in fyftemate duorum corporUm in fe invicem agentium , cum diftantiae centrorum utriufque a communi gravitatis centro iint reciproce ut corpora; erunt motus relativicorporum;eorundem, vel accedendi ad centrum illud vel ab eodem recedendi, sequ.les Proinde centrum illud a motuum aequalibus mutationibus inter fe. in partes contrarias fadis , atque adeo ab aftionibus horum corponim inter fe , nec promovetur nec retardatur nec mutationem patitur in ftatu fuo quoad motum vel quietem. In fyftemate autem corporum plurium, quoniam duorum quorumvis in fe muiuo agentium commune gravitatis centrum ob adionem illam nullatenus

mutat

i8

PHILOSOPHI^ NATURALIS
&

reliquorum , quibufcum aftio illa non inAxioMATA,rnatat flam'T\ fuum ; sivE tercedlt , commune gravitatis centrum nihil inde patitur ; diftantia autern tiorum duorum centrorum dividitur a communi corporum

omnium

partes fummis totalibus corporum quorum funt centro centra reciproce proporrionales , adeoque centris illis duobus ftatum luum moven.li vel quiefcendi fervantibus , commune omnium manifellum eft quod commucentrum iervat etiam Itatum fuum ne illud omnium centrum ob aftiones binorum corporum inter fe quietem. In tali aununquam mutat ftatum fuum quoad motum tem fyltemate adiones omnes corporum inter fe vel inter bina funt propterea comcorpora, vel ab aftionibus inter bina compofit.aB; muni omnium centro mutationem in ftaiu motus ejus vel quietis nunquam inducunt. Quare cum centrum illud ubi corpora non agunt in fe invicem , vel quiefcit, vel in refta aliqua progreditur uniformiter j perget idem non obftantibus corporum adtionibus inter fe , vel femper quiefcere , vel femper progredi uniformiter in direftum ; nift a viribus in fyftema extrinfecus impreflis decurbetur
:

&

&

Eit igitur fyllematis corporum plurium Lex eadem ftatu. quae corporis folitarii , quoad perfeverantiam in ftatu motusvelquieMotus enim progreilivus feu corporis folitarii feu fyftematis cortis. porum ex motu centri gravitatis seftimari femper debet.

de hoc

COROLLARIUM

V.

Corporum dato fpatto mcluforum hdam funt motus mter fe^ five fpattum illud qmefcat , five moveatur tdem umformi-' ter tn dtreBum abjqjue motu drculari. Nam ditierentiae motuum tendentium ad eandem partem, &fummae tendentium ad contrarias, eaedem lunt fub initio in utroquecafu (ex hypotlieU ) & ex hisfummiv vel difterentiisoriuniurcongreflus impetus quibus corpora femutuoferiunt. ErgoperLegemii. aequales erunt congrelTuum eftedus in utroque cafu ; & propterea manebunt

&

motus inrerleinunocafusequalesmotibusinterfeinaltero. Idemcom Motus omnes eodem modo fe haprobaiur experimento luculento.
bent in Navi, live eaquieicat, flvemoveaturuniformiterindiredum.

COROLLARIUM
S'i

VI.

corpora moveantur quomodocunque mter fe

acceleratrkibus aqualibus

geantur

pergent

omma

a virii/us, fecundum Itneas parallelas nr-^ eodem modo moveri mter fe ^ aa

Ji viribus ilhs non effent mcttata Nam^ vires illse ffiqualiter ( pro quantitatibus movendorum corpO''
rum)*

PRINCIPIA MATHEMATICA.
rum
)

19

agendo , corpora omnia aequa- Leges & fecundum (quoad velocitatem ) movebunt per Legem 11. adeoque nun- Motus. quam mutabunt pofitiones & motus eorum inter fe.
lineas parallelas
liter

Scholium.

Hadenus
tia multiplici

principia tradidi a Mathematicis recepta experienconfirmata. Per Leges duas primas& Corollaria duo

&

prima Galilaus invenit defcenfum Gravium efTe in duplicata raiione temporis , & motum Projedilium fieri in Parabola confpirante experientia , nifi quatenus motus illi per aeris refillentiam aliquantulum retardantur. Ab iifdem Legibus Corollariis pendent demonftrata de temporibus ofcillantium Pendulorum, fufi^ragante Horologiorum experientia quotidiana. Ex his iifdem & Lege tertia Chriftophorus fVrennus Eques Auratus, Johannes Wallifius S. T. T>. Chrijiianus Hugenius , hujus et-tatis Geometrarum facile principes , regulas congrelTuum reflexionum duorum corporum feorfim invenerunt , & eodem fere tempore cum Societate Regia communicarunt , inter fe ( quoad has leges ) omnino confpirantes: primus quidem JVaLlipus , deinde Wrenmts Hugenius inventum prodiderunt. Sed veritas comprobata efl: a JVrenno coram Regia Societate per experimentum Pendulorum quod etiam ClaVeriffimus Mariottus libro integro exponere mox dignatus efl:. rum , ut hoc experimentum cum Theoriis ad amuflim congruat habenda eft ratio cum refiflentiae aeris, tum etiam vis Elafiicae conPendeant corpora B filis parallelis currentium corporum. asqualibus AC, BT>, a centris C, T). His centris & intervallis defcribantur femicircuU EAF, GBHv^^n^ CA, T>B. biiefti. Traad arcus ^i^punftum quodvis R, & ( fubdufto hatur corpus corpore B ) demittatur inde , redeatque poll unam olcillationem read punftum r; Eft ^ r tardatio ex refiftentia aeris.
;

&

&

&

&

&

&

.,

&

^^

Hujus

RVfiztST
medio
,

pars quarita fcilicet

fit-

ta fita in &: ut

itV \
'Sf^

RS

TJ^

aequentur,

ad J r ut 3 ad i, que Et ifta S T exhibsbit retardationem in defcenfu ab J" ad y^

RS

V \\ \\v^
^^^

quam
corpus

proxime.

Reftituatur

in

locum fuum.

citas ejus in loco reflexionis

A,

de punflo S^ &veloCadat corpus abfque errore fenfibili, tanta ent ac

ii

^o
AxioMATA,
fi

PHILOSOPHm NATURALIS
vacuo
cecidiffet

in

de loco T.

Exponatur

igitur haec velocitas

"^^

velocitatem Penduli in pundlo infimo efie ot chordam arcus quem cadendo defcripfit , Propofitio Poft retlexionem perveniat corpus ad elt Geomotris notiflima. ad locum L Tollatur corpus corpus invenialocum s , demittatur poll unam ofcillatiotur locus V ; a quo fi corpus nem redeat ad iocum r , fit j- ^ pars quarta ipfius r v fita in medio , per chordam arcus t t u aequentur ; exita videlicet ut r s proxime poll reflexionem habuit ponatur velocitas quam corpus Nam t erit locus ille verus correc^lus , ad quem corin loco A. pus^, fublata aeris refillentia , afcendere debuifTet Simili meafcendit, inthodo corrigendus erit locus k , ad quem corpus veniendus locus /, ad quem corpus illud afcendere debuiflTet in vaHoc pafto experiri licet omnia perinde ac fi in vacuo concuo. in chordam arTandem ducendum erit corpus ftituti eOTemus, ut habeatur motus ejus in cus 1 { quae velocitatem ejus exhibet ) loco /^proxime ante reflexionem ; deinde in chordam arcus t proxime pofl: reflexionem. Et fic ut habeatur motus ejus in loco ducendum erit in chordam arcus / , ut habeatur motus corpus ejus proxime poil reflexionem. Et fimilimethodo, ubi corpora duo fimul demittuntur de locis diverfis , inveniendi funt motus utriuftum demum conferendi que tam ante, quam poft reflexionem ; Hoc modo colligendi eftedus reflexionis. funt motus inter fe in Pendulis pedum decem rem tentando , idque in corporibus tam faciendo ut corpora de intervallis inaequalibus quam aequalibus , ampliffimis , puta pedum ofto vel duodecim vel lexdecim, concurrerent ; reperi femper fine errore trium digitorum in menfuris , ubi corpora fibi mutuo direfte occurrebant quod sequales erant mutationes motuum corporibus in partes contrarias illatae , atque adeo

pcr chordam arcus

T A.
B

Nam

&

B&

&

&

&

&

&

-y

&

&

&

quod

a^tio

&

reaftio femper

erant aequales. Ut ii corpus cum incidcbat in corpus anovem partibus motus, miffis feptem partibus perge-

F H

&

bat poft reflexionem cumduarefiliebat cum corpus bus Si corpartibus i'tis feptem. cum pora obviam ibant cum fex cum duabus ; rediredibat duodecim partibus bat cum odio , fafta detraftione partium quatuordecim utrin;

A &B

&

que.

De motu

ipfius

fubducantur partes duodecim

&

reftabit

nihil;

PRINCIPIA
nihil:
:

MATHEMATICA.
&
B
,

21

fubducantur aliae partes duae, fiet motus duarum partium Leges fic de motu corporis in plagam contrariam partium fex fub- Mot.us.

&

plagam contraQuod fi corpora ibant ad eandem plagam, yf velocius cum riam. tardius cum partibus quinque, partibus quatuordecim , polt reflexionem pergebat L>f cum quinque partibus ; pergebat cum guatuordecim , fafta tranflatione partium novem de /i in B. Et congrefTii collilione corporum nunquam mutafic in reliquis. batur quantitas motus, que ex fumma motuum confpirantium Nam errorem digiti unius differentia contrariorum colligebatur. alterius in menluris tribuerim diificultati peragendi fmgula fatis
partes
fient partes ofto in

ducendo

quatuordecim

&B

& B

&

&

&

accurate.

Dilficile erat,

pora in notare ,

fe

tum pendula fimul demittere fic ut cormutuo impingerent in loco innmo t^B tum loca, s,k
,

ipfis pilis

ad quse corpora afcendebant polt concurfum. Sed & in inaequalis partium denfitas, & textura aliis de caufis ir,

regularis, errores inducebant.

Porro nequis objiciat Regulam ad quam probandam inventum eflhoc experimentum , praefupponere corpora vel abfolute dura efTe,
vel faltem perfefte elaftica , cujufmodi nulla reperiuntur in compoficiombus naruralibus ; addo quod Experimenta Jam defcripta fuccedunt in corporibus mollibus asgue ac in duris , nimirum a conditione duritiei neutiquam pendentia. Nam fi Regula illa in corporibus non perfefte duris tentanda efl , debebit folummodo reflexio minui in certa proportione pro quantitate visElafticee. In Theoria Wrenni Hngenii corpora abfolute dura redeunt ab invicem cum velocitate congrefTus. Certius id afBrmabitur de perfefte Elafticis. In imper-

&

fefte Elaflicis velocitas reditus

minuenda

efl

fimul

cum

vi Elaftica

propterea quod vis illa, ( nifi ubi partes corporum ex congrefTu I^duntur, vel extenfionem aliqualem quafi fub malleopatiuntur,) certa ac determinata fit ( quantum fentio ) faciatque corpora redire ab invicem cum velocitate relativa,quas fit ad relativam velocitatem concurfus in data ratione.
ter conftrifta
fic
,

Id in

pilis

ex lana arfte conglomerata

& forti-

tentavi.

Primum demittendo Pendula &menfuran-

do reflexionem vim determinavi

inveni quantitatem vis Elafticae ; deinde per hanc reflexiones in aliis cafibus concurfuum , refpon-

&

Redibant femper pilae ab invicem cum velocitate relativa , quae efiTet ad velocitatem relativam concm-fus ut f ad 9. circiter. Eadem fere cumvelocitate redibantpilaBexchalybe: aliiECx in vitreis autem proportio erat 15- ad i<5 fubere cum paulo minore circiter. Atque hoc pafto Lex tertia quoad idus & reflexiones per Theoriam comprobata eft , quae cum experientia plane congruito.
debant Experimenta.
:

G- 3

Ini

z%
AxioMATA,
sivE

PHILOSOPHI^ NATURALIS
B

Corporibus duobus In Attraftionibus rem fic breviter oftendo. fe mutuo trahentibus , concipe obftaculum quodvis quibufvis J, Si corpus alterutrum interponi quo congrefTus eorum impediatur. magis trahitur verfus corpus akerum in , quam illud alterum , obftaculum magis urgebitur preflione corporis y/ quam prius preffione corporis j8;proindeque non manebit in aequilibrio. Praevaoblebit preffio fortior , facietque ut fyftema corporum duorum motuque in fpatiis , ftaculi moveatur in direftum in partes verfus

&

liberis

Quod eft abfurdum femper accelerato abeat in infiniium. Nam per Legem primam debebit fyftema Legi prims contrarium.

&

perfeverare in ftatu fuo quiefcendi vel movendi uniformiter in diidreftum, proindeque corpora squaliter urgebunt obftaculum, Tentavi hoc in Magnete circo ffiqualiter trahentur in invicem. Ferro. Si hasc in vafculis propriis fefe contingentibus feorfmi pofita, inaqua ftagnante juxta fluitent; neutrum propellet alterum,fed sequalitate attradionis utrinque fuftinebunt conatus in fe mutuos, ac tandem in aequihbrio conftitura quielcent. Sic etiam graviras inter Terram ejus partes , mutua eft, Secetur Terra FI phno quovis in partes duas &l EGl; sequalia erunt harum pondera in fe mutuo. Nam fi plano alio quod priori parallelum iit , pars major l feI, cetur in partes duas G

&

&

&

EG

&

EG F

EG

quarum
fcilTae

EFG

HKI
\

HK EG E KH & H K
fit

sequalis

pani prius ab- p|

eft

manifeftum

quod

pars

media ^^GT^/^pondere proprio inneutram partium extremarum propendebit , fed incer utramque in as quilibrio, ut itadicam , fuftoto fuo pondependetur & quiefcet, Pars autem extrema re incumbet in partem mediam , & urgebit illam in partem alteram extremam EGF; ideoque vis qua partium & fumma EGI tendit verfus parrem tertiam cequaUs eft pon, deri partis HKI, id eft ponderi partis tertias EGF. Et propterea pondera partium duarum EGI \n fe mutuo funt aequalia , uti volui oftendere. Et nifi pondera illa aequalia eftent, Terra rota in libero fethere fluitans ponderi majori cederet , & ab eo fugiendo
,

HKl

HKI EGF

EGKH

EGF

abiret in infinitum,
locitates

reflexione idem pollent , quorum veut vires infitce : fic in movendis Inftrumentis mechanicis agentia idem pollent conatibus contrariis fe mutuo fuftinent , quorum velocitates fecundum determinationem.

Ut

corpora in concurfu
funt reciproce

&

&

virium

PRINCIPIA MATHEMATICA.

23

virium seftimatae , funt Teciproce ut vires. Sic pondera sequipolleges lent ad movenda brachia Librs , quse ofcillance Libra funt reci- Motus. proce ut eorum velocitates furfum Sz deorfum: hoc ei\ pondera, defcendunt , aequipollent, quae funt reciprofi refta afcendunt ce ut pundlorum a quibus fufpenduntur diitantiae ab axe Libr^ ; /in planis obliquis aliifve admotis obltaculis impedita afcendunt vel defcendunt oblique , fequipollent qus func reciproce ut afcenfus defcenfus , quatenus fafti fecundum perpendiculum: id adeo ob determinationem gtavitatis deorfum. Similiter in Trochlea feu

&

&

Polyfpalto vis manus funem direcle trahentis , quae fit ad pondus vel direfte vel oblique afcendens ut velocitas afcenfus perpendicularis ad velocitatem manu', funem trahentis , fuilinebit ponduSo In Horologiis fimilibus inih-umentis , quae ex rotulis commiffis conflrufta funt vires contrarise ad motum rotularum promo-

&

fmt reciproce ut velocitates partium , fi rotularum in quas imprimuntur , futtinebunt fe mutuo. Vis Cochleae ad premendunri corpus eil ad vim manus manubrium circumagentis , ut circularis veiocitas manubrii ea in parte ubi a manu urgetur , ad velocitatem progreflivam cochleae verfus corpus preffum. Vires quibus Cuneus urget partes duas ligni fiffi funt ad yim mallei in cuneum , ut progrefliis cunei fecundum determinationem vis a malleo in ipfum impreiTaB , ad velocitatem qua partes ligni cedunr cuneo, fecundum lineas faciebus cunei perpendiculares.

vendum

&

impediendum

Et par

eft ratio

Machinarum omnium.

'

ufus in eo folo confiftit, ut diminuendo veiocontra unde folvitur in omni aptorum citatem augeamus vim , inftrumentorum genere Problema , 'Datum pondus data vt movmdi, aliamve datam refiftentiam vi data fuperandi, Nam fi Machiut velocitates Agentis nse ita formentur , Refiflentis fint reciproce ut vires; Agens refiflentiam fuftinebit majori cum veloCerte fi tanta fit velocitatum citatum difparitate eandem vincet. difparitas , ut vincatur etiam reiiftentia omnis , quse tam ex contiinter fe labentium corporum attritione , quam ex conguorum ab invicem feparandorum cohaefione tinuorum elevandorum ponderibus oriri folet ; fuperata omni ea refiilentia , vis redundans accelerationem motus fibi proportionalem , partim in parribus machinae , partim in corpore refiltente producet. Ceterum Mechanicam traftare non eit hujus inftituti. Hifce volui tantum oltendere , quam late pateat quamque certa fit Lex tertia Nam fi aeitimetur Agentis adio ex ejus vi Motus. veloci
efiicacia

Harum

&

&

'

&
:

&

&

&

&

&

tate

X4
AicioMATA, tate 5^^- tim

PHILOSOPHI.E NATURALIS
conjunftim ; fimiliter Refiftentis reaftio aeftimetur conjuncex ejus partium fingularum velocitatibus viribus refiftendi

&

ab earum attritione , cohaefione , pondere , acceleratione oriundis ; erunt aftio reaftio , in omni inftrumentorum ufu , fibi invicem femper aequales. Et quatenus aftio propagatur per inftrumentum ukimo imprimitur in corpus omne refiftens ejus ultinja determinatio determinationi reaftionis femper erir

&

& &

&

contraria.

MOTU CORPORUM
LIBER PRIMUS.
SECTIO
De
Methodo Kattonum primarum

^ ultimarum
L
rationes
,

cujm ope

fequentia demonflrantur.

L E
QUantitates
quam pro
Si negas
;

MMA

ut

^ quantttatum
,

qu^ adaqua^
,

Ittatem tempore quovis fintto conflanter tendunt

ante finem temporis

illius propius

adtnvtcem accedunt

data quavts differentia

fiunt ultimo aequales.

fiant ultimo inaequales , & fit earum ultima difFerentia Ergo nequeunt propius ad aequalitatem accedere quam pro da-

ta differentia

2?

contra hypothefin.

LEMMA

PRINGIPIA MATHEMATICA, L E M M A 11.

S^t

2-5"

LlBER
P R I M U S.

curva acE Ftgura quavh AacE^ reBis Aa^ AE comprehenfa ^ mfcrthantur parallelogramma quotcunque Ab, Bc, Cd, &ic, fub bafibm AB, BC, CD, &c. aquallhus^ ^lateribus Bb, Cc, Dd, &c. FtgurdS lateri Aa/'^-

rallelis contenta

^ compleanturpa^ numerus ^ curvi^

rallelogramma aKbl, bLcm, cMdn, &c. Z)fi;? horum parallelogrammo-

'^ ^^

rum

latitudo

mtnuatur ,

mfinttum : dtco quod ulttmte rattones , qtias habent ad fe mvtcem Ftgura mfcripta AKbLcMdD ^
augeatur
circumfcrtpta AalbmcndoE ,
linea AabcdE ^ fnnt
tatis,

rationes aquali-

\^

Nam

Figurae infcriptaB

& circumfcriptae difFerentia ell fumma pa-

rallelogrammorumA^/, Lm, Mn,T>o, hoc eft (obffiqualesomnium bafes) reftangulum fub unius baii Ki;&: altitudinum fumma ^a, id eft, reftangulum ABla. Sed hoc reftangulum , eo quod latituinfinitum minuitur, fit minus quovis dato. do ejus Ergo circumfcripta (per Lemma i. ) Figura infcripta multo magis Figura curvilinea intermedia fiunt ultimo asquales. E. T).

AB m

&

&

L E
Eadem

MMA

III.

rationes ultim^ funt etiam rationes aqualifatis

uhi

parallelogrammorum latitudines &c. AB, BC, inaquales f &* omnes mtnutmtur in infinttum.
,

CD,

funt

& compleatur Sit enim /JF aequalis latitudini maximas logrammum FAaf. Hoc erit majus quamdifferentiaFigurae
tae

paralle-

&

Figurse circumfcriptae

at latitudine fua

AF in infinitum di-

infcrip-

minuta, minus fiet quam datum quodvis reflangulum. ^E.T). CoroL I. Hinc fumma ultima parallelogrammorum evanefcentium coincidit omni ex parte cum Figura curvilinea. Corol^. Et multo magis Figura redilinea, quae chordis evanefcentium

16

PHILOSOPHIiE NATURALIS &

Di MoTu centium arqiium ^^, ^f, c^, ^f. comprehenditur, coincidit ukimo CoRPORUM cum Figura curviiinea, Figura reftilinea circumfcripta qu^ tangentibus Corol. 3. Ut eorundem arcuum compreiienditur. Corol. 4. Et propterea hEFigurEultimaB(quoadperimetrosdc,) non funt reftilineee , fed reftilinearum limites curvilinei.

L E
S't

M M

IV.

tn duahus

Figurh

AacE^ PprT^

mfcrthantur
j

(^ut

fu^

pra) du paraUelogrammorum feries fitque idem amho" rum numerus , 6f uhi latitudmes tn mfnitum dtmmuuntur , rationes idtim parallelogrammorum tn una Figura adparallelogramma in altera , fingtdorum adfingtda , fmt 6^6" dem dico qitod Ftgura du<e AacE^ Ppi"T, funt ad in^ vicem in eadem illa ratione.
j

Etenim ut funt parallelogramma fingula ad fingula, ita (componendo) fit fumma omnium ad fummam omnium, & ira Figura ad exillente nimirum Figura priore (per Lemma ni) ad Figuram
;

fummam
Corol.

priorem,

ratione sequalitatis.

Hinc

fi

^ E. D. duEB cujufcunque
:

&

Figura polteriore ad

fummam

pofteriorem in

generis quantitates in

eundem

partium numerum utcunque dividantur; &partes ilJaB, ubi numerus magnitudo diminuitur in infinitum , datam obtiearum augetur neant rationem adinvicem, prima ad primam , fecundaadfecundam, erunt tota ad invicem in eadem caeteraeque fuo ordine ad caeteras Nam i\ in Lemmatis hujus Figuris fumantur pailla data ratione.

&

rallelo.

PRINCIPIA

MATHEMATICA.
& &

rallelogramma inter fe ut partes , fummae partium femper eruntLiBER ut fummas parallelogrammorum ; atque adeo, ubi partium paral- ?'"" S" lelogrammorum numerus augetur magnitudo diminuitur in infinitum in ultima ratione parallelogrammi ad parallelogrammum , id efl (per hypothefin) in ultima ratione partis ad partem.

L E
Stmtlmm Ftgurarum
nea-^

MM

A
,

V.

latera

omnta

qua fiht mutuo

curvtltnea

refponretTtlt'

dent ^ fiint proporttonalta ^

tam

quam

^' are<efunt

in dupltcata rattone laterum.

L E

MM

VI.

Si arcui qmltbet pojittone datus h.V>fuh~ tendatur chorda aB, tn punBo

altquo
,

in medto curvatura conti-

nu tangatur a reBa utrtnque produBa A D deinpunBa A , B adinvi- R

^

cem accedant
gulus

^ coeant

dico

tangente BAD, [uh chorda contentusy minuetur in infinitum &*

ulttmo evanefcet.

quodan-

Nam angulus ille non evanefcit, continebit arcus ^B cum tangente AT> angulum redilineo aequalem, & propterea curvatura ad
fi

punftum

A non erit continua,

.

contra hypothefin.

L E

MMA

VII.
ratio arcus,

Ttfdem

pofitis

dico

quod tdtima

chordae ^

&^

tangentis

ad invicem
pundlum

efi ratio aqualttatts.

ad punftum yfaccedit, intelligantur femad punfta longinqua b ^z d produci, fecanti BT) Sitque arcus Ab femper fimilis arcui AB. parallela agatur bd. Et punftis A^ B coeuntibus, angulus dAb., per Lemma fuperius, arcus intermeevanefcet ; adeoque reftae femper finitae Ab , propterea aequales erunt. Unde hifce dius Ab coincident, femper proportionales reds A'D, S>l arcus intermedius X evaper

Nam dum

A&

Al^

&

Ad &

&

&

AB, D

^5

a8
D MoTu evanefcent,
CoRPORUM
Q,^^^_
j_

PHIL0S0PH1.E NATURALIS & rationem ultimam habebunt aequalitatis. ^E.TX

Unde
fi

per

ducatur tangenii parallela

BF, redam

'

per ^ tranfeunquamvis tem perpetuo fecans in F, haec B F ultimo ad arcum evanefcentem yf^rationemhabebit aequalitatis, eo quod completo parallelogrammo ^/^5 D rationem femper habet aequalitatis ad t^T). AF^ Corol.z. Et fi per ^ & ^ducanturplures reftss 5, BT) ipfius parallelam BF; ratio ultiAG., fecantes tangentem yf'D

^F

&

ma
cus

abfciflarum

omnium AT>, k^E,

BF, BG,

chordffique

&

ar-

invicem erit ratio sequalitatis. CoroL 3. Et propterea hae omnes Uneae, in omni de rationibus timis arguraentatione, pro fe invicem ufurpari poiTunt.

AB ad

ul-

S't

L E M M A VIII. chorda AB ^ reBa dat^ AR, BR cum arcu AB trtangula tria ARB, ARB, ARD contangente AD
,
,

fittuunt

detn pun&a A, B accedunt ad mvtcem: dico quod ultima forma triangulorum evanefcentium e[i fims^ litudims., 8f ulitma ratio aqualitath,
,

Nam dum

punftum

B ad

punftum cxf

AT>^ accedit, intelligantur femper AR'!.^ pun6i:a longinqua b^ d&:r produ- -^ ipfique RT) parallela agi r^^, ci fimilis femper fit arcus Ab. arcui Et coeuntibus punftis ^, 5,angulus

^^,

AB

&

bAd

propterea triangula tria coincifemper finita rAb, r Ab., r aedent , funtque eo nomine fimilia
evanefcet
,

&

Ad

qualia,

Unde

&

&

hifce
^

proportionalia
fient
lia.

RAB RAB, RAT>

invicem
fimilia

femper

fimilia

&

ultimo

fibi

& aequa-

^E.T>.

Corol. Et hinc triangula illa, in omni de rationibus ultimis argumentatione, pro fe invicem ufurpari poiTunt

LEMMA

PRINCIPIA L E
,

MATHEMATICA.

29

MM

IX.

B~B R

P R IMT3S,

S'i

retla

AE

m
lo

angulo dato A,

^ curva A B C pofithne data fe muttio fecent ^ ad reBam tUam dato angutn alio

ordinatlm applkentur

B, C; dem punBa B, quod area trtangulorum ABD, ACE erunt admvkem duphcata rattone laterum.
dko^

B D C E curv^ occurrentes m C fimul accedant ad punBum A:

,

ulttmo-

Etenim dum punfta

,

B C
,

acce-

intelligatur dunt ad punftum ^ femper AT) produci adpunftalonginqua d & ^,'ut fint x^d, Ae ipfis jiT>y proportionales & eri-

AE

gantur ordinatcE d b, e c ordinatis 'DByEC parallelae quEoccurrant ipfis produftis b 81 c. , Duci intelligatur, tum curva Abc

^B AC

ipfi

ABC

fimilis

tum

refla Ag.,

& fecet ordinatim applicatas B

EC,
angulo r y^^ evanefcente
,

quB tangat curvam utramque

in^,
,

dby ec inFt G, f,g. Tum manente longitudine Ae coeant punfta B,

C cum

pundto

-,

8t

coincident areas curvilineae Ace ^ cum reftilineis ^/'<s', Age: adeoque (per Lemmav.) erunt in duplicata ratione laterum ^^, Ae: Sed his areis proportionales fem.his lateribus latera A'!), AE. Erper funt areae AB*D, funt ultimo in duplicata ratione laterura go are^ ABT)^

Abd

&

AT>, AE.

^.

AC E
T>.

ACE\ & L E

MM

X.

Spafia qua corpus urgente quacunque Vt finita describh five , Fis illa determinata immutahtlis fit , five eadem continuo augeatur vel continuo diminuatur , funt ipfo motus

tnitio

in

duphcata ratione Temporum,

lineas

Exponantur tempora per

per ordinaias

AT),

^,

EC-,

utareae^^D,
tus initio (per

ACE

&

AE & velocitates genitcB

,
i

fpatia his velocitatibus descripta

,

erunt

his ordinatis defcriptae

hoc

Lemma

xx.) in duplicata ratione

AE.

^.E.T>,

motemporum AT>, r
efi, ipfo
.

30

PHILOSOPHI^ NATURALIS
Corol.

DeMotu
ORPORUM

jji^^

Et hinc facile colligitur, quod corporum fimiles fimiFigurarum partes temporibus proportionalibus defcribentium
I.

& vires inverfe.

Si

qui viribus quibufvis sequalibus ad corpora fimiliter ap, generantur, menfurantur per diitantias corporum a Figurarum fimilium locis illis ad quae corpora eadem temporibus iifdem proportionalibus abfque viribus iiiis pervenirent , funt ut quadrata temporum in quibus generamur quam proxime. Corol. X. Errores autem qui viribus proportionalibus ad fimiles Figurarum fimilium partes fimilifer applicatis generantur , funt ut vires qiiadrata temporum conjunftim. Corol. 3. Idem inteiligendum eit de fpatiis quibufvis quae corpora urgentibus diverfis viribus defcribunt. Haecfunt, ipfo motus quadrata temporum conjunftim. initio, ut vires Corol. 4. Ideoque vires funt ut fpatia , ipfo motus initio , defcripta direfte 6c quadrata temporum inverfe. Corol. f. Et quadrata temporum funt ut defcripta fpatia direde

Errores
plicatis

&

&

&

Scholium.
indeterminatas diverforum generum conferantur aliqua dicatur efl^e ut ell: alia quaevis direfte vel inverfe fenfus eft , quod prior augetur vel diminuitur in eadem ratione cum poileriore , vel cum ejus reciproca. Et fi earum aliqua dicatur efle ut funt aliae duse vel plures direde vel inverfe ; fenfus eil quod prima augetur vel minuitur in ratione quae componitur ex rationibus in quibus aliae vel aliarum reciprocED dicatur efTe ut B direfte Ut fi augentur vel diminuuntur. augetur vel diminuitur fenfus efl quod direfte inverfe
quantitates
fe
,

inter

&
:

earum

&D

&

BC
hoc
eft,

ratione cum invicem in ratione data.

in

eadem

BxCXU,
L E

quod

A& D

funt ad

MMA

XI.

Suhtenfa evanefcem angult contaBus , tn cwvh omnihus curvaturam finitam ad punBum contaBus habentthus , ejl ulitmo rattone dupltcata fubtenfte arcus contermtnt

tangens ejus Caf. I. Si arcus ille taftus ad tangentem perpendicularis

fubtenfae

AB,

AB &

ADy fubtenfa anguli conBDy fubtenfaarcus^^. Huic

AG, BG,
concur-

tangenti

Al)

perpendiculares erigantur

PRINCIPJA MATHEMATICA.
cdncurrentes
in

31

G; dein accedant punfta T>, B, G, adpunda^,^,^, Liber fitque J interfedio linearum BGy ^G ukimo fafta ubi punclaVJ, b^^^^^' accedunt ufque ad yl Manifeilum ell: quod dilbntia G J minor
efTe poteft

per punfta
aequale

AGY.B^D

qu;im affignata quaevis. Ell autem (ex natura circulorum BG, ^^K tranieuntium) B quad.

8z

Ab

qtiad. sequale

AgY^bdy

A.p5

Ag

quad. componi- c\ad BT) zdi bd. Sed tur ex rationibus quoniam afTumi potelt minor longitudine quavis affignata , fieri potefl ut ratio ad minus differat a ratione asqualitatis quam

adeoque ratio

AB

quad. ad

AG

Ab

Ag &

GJ

AG

pro differentia quavis affignata, adeoque ut ratio quad. ad Ab quad. minus differat a ratione BT) z.di bd quam pro differentia quavis affignata. Eft ergo , per Lemma i, ratio ultima j4B qtiad. ad Ab quad. squalis rationi ultimse

AB

Jrj,

BT>^dbd ^E.T).
Caf.x. Inclinetur jam BT> zdi AT> in angulo ^ quovis dato, &eademfemper erit ratioultima BT> ad^^quae priuSj adeoque eadem ac quad. zA Ab quad. ^E.T). Caf. l. Et quamvis angulus 'Z) non detur , fed refta BT> z^ datum pundum convergente, vel alia quacunque lege conffituatur ;, tamen anguli T) </com.rauni lege conilituti ad aequalitatem femper vergent propius accedent ad invicem quam pro differentia quavis affignata , adeoque ultimo aequales erunt, per Lem. i, proprerea lineae BT)^ bd funt in eadem ratione ad invicem ac prius,

AB

&

&

I. Unde cum tangentes AT), Ad, arcus AB Ab, &eo-. rum fmus BC, ^f fiant ultimo chordis AB., Ab, aequales; eruns;. etiam illorum quadrata ultimo ut fubtenfse BT>, bd. CoroLr.. Eorundem quadrata funt etiam ultimo ut funt arcuum

^E.

T>.
,

Corol.

ad datum punftum convergunt. bd. , Corol. 3. Ideoque fagitta elt in duplicata ratione temporis quo^ corpus data velocitate defcribit arcum. Corol. 4. Triangula redilinea AT) B, Adb funt ukimo in triplicaAd, inque fefquipUcata laterum T) B , dh% ta ratione laterum AT> utpote in compofita ratione laterum AT), 8i'DB, Ad&. dbQxifagittae

qusE

chordas bifecant

&

Nam

fagittas illa; funt ut fubtenfae

BT)

funt ukimo in tripkcata ratiotriangula bc. Rationem vero fefquiplicatam voco triplicatae fubduplicata componitur fubduplicatam, quae nempe ex fimplici . CoroL quamque alias fefquiakeram dicunt.
llentia.

Sic

&

ABC, Abc

ne iaterum BC,

&

3x
CoRPORUM.

PHILOSOPHIiE NATURALIS
Corol. s-

AT^B

Et quoniam "DB, ^^ funt ultimo parallelae in dupliratione ipfarum /^2), y^d: erunt areae ultimae curvilineae Adb (ex natura Parabolas ) duae tertiae partes triangulofegmenta^^, partes terFum redilineorum ^'D5, Adh\ haec fegmcnta eEt inde hae areae tiffi eorundem triangulorum.
cata
,

&

&

Ab

&

runt in triplicata ratione

tum tangentium A'V, Ad\ tum chordarum

& arcuum AB^

Ab-

SchoTtnm.

iinite

Caeterum in his omnibus fupponimus angulum contaftus nec inmajorem efle angulis contaftuum, quos Circuli continent cum tangentibus fuis, nec iisdem infinite minorem hoc eft curvaturam ad pundum A nec infinite parvam efle nec infinite magnam feu intervallum finitse effe magnitudinis. Capi enim potefl: T)B ut AT>^: quo in cafuCirculus nullus per punftum ^ inter tangentem AT)&. curvam duci poteft, proindeque angulus contaftus erit infiiiite minor Circularibus. Et flmili argumento fi fiat T>B fuccefflveut JTf\ AT>\ AT\AT)\ &c. habebitur feries angulorum
;
,

AJ

AB

contaftus pergens in infinitum

nite

AD*

ut^Z)', AT)^, AT'^, &c. habebitur alia feries infinita angulorum contactus, quorum primus eft ejusdem generis cum Circularibus, fecundus infinite major, & quilibet pofterior infinite maminor
,

priore.

Et

fl

fiat

AB

quorum

quilibct pofterior eft infi-

fucceflSve

A'T>i,

AT)

j,

jor priore.

inter duos quosvis ex his angulis poteft feries Sed utrinque in infinitum pergens angulorum intermediorum inferi, quo-

&

rum

quilibet pofterior erit infinite

major

minorve
feries

priore.
'i ,

Ut

fi
,

inter terminos

ATt, AT-,
Neque
ftrata

AT>^., BT> k\ AT)'t,/lT)'l , &c. Et rurfus inter binos quosvis angulos hujus feriei inferi poteft feries nova anguiorum intermediorum ab invicem infinitis intervallis differentium,
novit natura limitem.
lineis

ATU

AT> & AT)

'

inferatur

AT)

AIJ V

deque fuperficiebus comprehenfis demonapplicantur ad folidorum fuperficies curvas & Pr-gemifi vero hasc Lemmata , ut effugerem taedium decontenta. ducendi perplexas demonftrationes , more veterum Geometrarum , ad abfurdum. Contraftiores enim redduntur demonftrationes per methodum Indivifibilium. Sed quoniam durior eft Indivifibiliumhypropterea methodus illa minus Geometrica cenfetur ; pothefis jjialui demonftrationes rerum fequentium ad ultimas quantitatum

QuEB de curvis
funt
,

facile

&

eva-

fevanefcentiiim

His enim idem praeihtur quod per methodum Indivifibilium; & principiisdeProinde in fequentibus monftratis jam tutius utemur. fi quando quantitates tanquam ex particulis conftantes confidcravero vei fi
,
,

ad limites j illorum demonltrationes qua potui brevitate prsemittere.

PRINCIPIA MATHEMATICA. 53 fummas & rationes, primafque nafcentium, id eft libe. fummarum & rationum deducere & propterea limitum p rimos.
,

fed evanefcentia divilibilia , non fummas rationes partium determinatarationmn limites femper intelligi ; vimrum , fed fummarumque talium demonftrationum ad metliodum prscedeniium Lemma;

pro

reftis

ufurpavero lineolas curvas

nolirn indivifibilia

&

&

tum femper
Objedio

revocari.
eft

quod quantitatum evanefcentium nuUa fit ultima , proportio; qutppequse, antequam evanuerunt, non eftultima, ubi evanuerunt , nulla eft. Sed eodem argumento ffique contendi poflet nuilam efle corporis ad certum locum pervenientis velocitatem uhimam hanc enim antequam corpus attingit locum , non effh ultimam, ubi attingit , nul.Iam eile. Et refponfio facilis eft; Per velocitatem ultimam intelligi eam , qua corpus movetur neque ant-equam atting,it locum ultimum motus ceflat , neque pofiea , fed tunc cum attingit ; id eft , illam ipfam velocitatem quacum corpus attingit locum uhimum quacum motus ceiTat. Et iimiliter perultimam rationem quantitatum evanefcentium , intelligendam eiFe rationem quantitatum non antequam evanefcunt , non poftea fed quacum evanefcunt. Pariter ratio prima nafcentium eft ratio quacum nafcuntur. Et fumma prima ultima eit quacum elTe minui ) incipiunt ceiTant. Extat limes quem ve(vel augeri

&

&

&

&

&

&

&

locitas in fine
eft Velocitas

uhima.

motus attingere poteit Et par il ratio

non autem
limltis

tranfgredi.

Haec

quantitatum

&

propor-

tionum omnium incipientium

fit

&
eft

ceilantium.

Cumque

hic limes

certus

&

definitus

Probleroa

vere

Geometricum eundem deGeometricis determi-

Geometrica vero omnia in aliis terminare. nandis ac demonftrandis legitirBe ufurpantur.

Contendi etiam poteft , quod ft dentur ultimae quantitatum evanefcentium rationes, dabuntur & ultimae magnitudines & ficquantitas otnnis conftabit ex Indivifibilibus , contra quam Eudides de Incommenfurabilibus, in libro decimo Elementorum, demonftravit.
:

Verum
illaE

hsec Objeftio

falfae

innititur

hypotheii.

Ultimffi rationes

quibufcum quantitates evanefcunt , revera non funt raiiones quaniitatum ultimarum , fed limites ad quos quantitatum ftne limite decrefcentium raiiones femper appropinquant & quas propius affequi polTunt quam pro daia quavis diiierentia , nunquam vero
;

tranf-

34
De MoTu tranfgredi Co&poRWM.infimtum.
tes duae
,

PHILOSOPHI^ NA-TURALrS
neque prius attingere quam quantitates diminuuntur in

Res clarius intelligetur in infinite magnis. Si quantitaquarum data efl: differentia augeantur in infinitum, dabitur harum ultima ratio, nimirum ratio aequalitatis , nec tamen ideo dabuntur quantitates ultimae feu maximae quarum ifta efl; ratio. Igitur in fequentibus , fiquando facili rerum conceptui confulens dir
xero quantitates quam minimas vel evanefcentes , cave intelligas quantitates magnitudine determinatas femper diminuendas fine limite.
,

vel ultimas
,

fed cogita^

S E

C T
I.

O IL
I.

Z)^ Inventlone Virium Centripetartm.

PROPOSITIO
Arem
,

THEOREMA
,

quas corpora

m ^ros aSia radiis ad immoblle ceft*

trum virium duBis defcrihunt

conftflere
,

^
&

in planis

immohilihm

effe

temporibus proportionales.

Dividatur tempus in partes aequales , prima temporis parte defcribat corpus vi infita redam AB. Idem fecunda lemporis parte, fi nil impediret , reda pergeret ad r, (per

Leg.
ipfi

I.) defcribens

lineam

^r aequalem

AB\ adeo ut radiis AS^BS.cS zA

centrumaftis, confedae forent aequa-

Iesareae^^5,^^f.

Verum ubi corpus venit ad^, agatvis

centripeta impulfa unico fed magno,
efficiatque ut cor-

pus de reda jSf declinet pergat in

&

refta

BC.

Ipfi

BS

parallela

agatur cC, occurrens temporis parte, corpus (per Legum

^Cin

C; & completa fecunda CoroL i. ) reperietur in C, in.

eodem

eodem
ob

35* PRINCIPIA MATHEMATlCA. pkno cum triangulo y^J/?. Junge yC; & triangulum ^5C,

Liber

arque adeo etiam^^"*"*'' Simili argumento fi vis centripeta fucceffive agac tnzvigulo S y4 B. in C, 'D, E, &c. faciens ut corpus fmgulis temporis parnculis fmgulas defcribat redas C'Z), DE, EF, &c. jacebunt hae omnes in triangPilum .yC triangulo SBC, eodem plano S'DE ipfi SCD, & ipfi S^DE sequale erit. iEqualibus igitur temporibus asquales areag in plano immoto defcribuntur componendo,
parnllelas

SB,

Cc, squale

erit triangulo

SBc,

SEF

&

&

funt arearum

fummae

quaevis

S ^iDS S AFS
,

&

interfe, ut funt

tem-

pora defcriprionum, Augeatur jam numerus minuatur latituda triangulorum in infinitum; eorum ultima perimeter ^'DF, (per Corollarium quartum Lemmatis tertii) erit linea curva adeoque vis centripeta, qua corpus a tangente hujus curvae perpetuo retrahitur , aget indefmenter ; areae vero quaevis defcriptae SAT) S, ty/^FJ temporibus dcfcriptionum femper proportionales , erunt iifdem temporibus in hoc cafu proportionales. E. 'D. Corok I. Velocitas corporis in centruih immobile attradi eft in fpatiis non refiflentibus reciproce ut perpendiculum , acentroilloin Orbis tangentem reftiiineam demiflum. Eft enim velocitas in locis illis A, -6, CDj-EjUt funt bafes asqnalium triangulorum vf^, 6C, CT>,T>E,EF', has bafes funt reciproce ut perpendicula in ipfas

&

&

&

demifta.
Corol. X.
Si

refiftentibus ab

BC
]is

arcuum duorum asqualibus temporibus in fpatiis non eodem corpore fucceffive defcriptorum chordas /JB,
in

compleantur

BIJ

in ea pofitione
,

tum diminuuntur
trum virium.

hujus diagonaultimo habet ubi arcus illi in infiniproducatur utrinque ; tranfibit eadem per cen-

parallelogrammum

ABCV, &

quam

Corol. 3. Si arcuum asqualibus temporibus in fpatiis non refiftenac 7)E, con pleantur in tibus defcriptorum chordae vires in parallelogramma funt ad invi-

AB, BC

EF

ABCV, 'DEFZ,
i.)

cem

in

uhima

nitum diminuuntur.
tur(per

ratione diagonalium Nam corporis

BU EZ
,

B& E

ubi arcus

ifti

in infi-

BU 61

Legum

Corol.

motus ex motibus ^f,

i^/aequales, in Demonftratione Propofitiogenerabantur ab impulfibus vis centripets in ^ , ideoque funt his impulfibus proportionales. Corol. 4. Vires quibus corpora qu&libet in fpatiis non refiftentibus a motibus redilineis retrahuntur ac detorquentur in orbes curvos funt inter fe ut arcuum aequaiibus temporibus defcriptorum fagittae illae quse conv^rgunt ad centrum virium, chordas bifecant E X ubi
nis hujus

EZipfis Cc

&

BC &l E F componunBU&Ef, EZ: atqui

&

&

^6

PHILOSOPHI^ NATURALIS

De Motu ubi arcus illi in infinitum diminuuntur. Nam hae fagittge funt fe_Coa.poauM. jjjij[]es diagonalium de quibus egimus in Coroliario tertio. Ideoque vires esedem funt ad vim gravitatis, uthasfaCoro/. sgittse ad fagit.tas horizonti perpendiculares arcuum Parabolicorum

quos

projeftilia

Coro/. 6.

in quibus
lita

eodem tempore defcribunt. Eadem omnia obiinent per Legum Corol. iv. ubi plana una cum centris virium qua in ipfis corpora moventur
,

funt

non quiefcunt, fed moventur uniformiter

in dire(fium.

PROPOSrTIO
Gorpus omne
defcripta
,

IL

THEOREMA

IL

quod movetur tn Itnea aliqua curva in planoradto duBo ad punBum vel tmmohtle , vel:

motu reBtlmeo amformiter progredtens , defcrthtt areas ctrca ptm&tim ilhid temporthus proportionales ^ urgetur a^ vi centrtpeta tendente ad idem prmBum,
detortas. I. Nam corpus omne quod movetur in Hnea curva quetur de curfu redilineo per vim aliquam in ipfum agentem (per Leg. I.) Et vis iila qua corpus de eurlu rediilineo detorquetur ,
,

&

circapunc-^ tum immobile S temporibus asqualibus SEqualia defcribere , agit in fecundum lineam parallelam ipfi c C (per Prop. xl. Lib. i. loco in loco C feLeg. ii.) hoc eit,fecundum lineam BS; Elem. eundum lineam ipfi ^'D parallelam , hoG efl, fecundum lineam SC, &c. Agit ergo femper fecundum Uneas tendentes ad punftum iilud^

cogitur triangula

quam minima S AB, SBC^SBT), &c.

&

&

E. T>. per Legum CoroUarium quintum , perinde efl five quiefcat fuperficies in qua Corpus defcribit figuram reftilineam , fipunfto ve moveatur eadem una cum corpore, figura defcripta , fuo S uniformiter in diredum. Corol. I. In Spatiis vel Mediis non refiltentibus, fi areas non funf temporibus proportionales-, vires non tendunt ad concurfum radior-um ; fed inde declinant in confequentia feu verfus plagam in quam-

immobile

S.

Cas.r. Et

&

fit

fin retardatur , motus, fi modo arearuRi dsfcriptio acceleratur declinant in antecedentia. Corol. 1. In Mediis etiam refifl:entibus, fi arearum defcriptio aceeleratur , virium direftiones declinant a concurfu radiorum verfus'
:

glagam

in

quam

fit

motus^
Scholium.

PRINCIPIA MATHEMATICA.
Scholium.

57
v\]^^':

Urgeri poteft corpus a vi centripeta compofita ex pluribus viriquod vis illa quae e}3 In hoc cafu fenfus Propofitionis efi: , Porro fi vis aliqua aomniii)US componitur, tendit ad punftum S. gat perpetuo fecundum lineara fuperficiei defcriptce perpendicularem haBc faciet ut corpus defleftatur a plano fui motus ; fed quan* titatem fuperficiei defcriptfe nec augebrt nec minuet 3 propterea. in compofitione virium negligenda eiL
bus.
;

&

PROPOSITiaill.
(^orpm omne , quod radio

THEOREMA

IIL

ad centrum
v't
,

corporh aherms utctm-'-

que motl duBo

tendente
trtce
Sit

defcrihtt areas circa

^

centrum tllud tempo*

v't

ribus proporttonales

urgetur

compofita ex

centrtpeta'

ad corpus

tllud alterum

ex

v't

omm

accdera*

qua corpus

'tllud

alterum urgetur

corpus primum L corpus alteram^T: (per Legtim Gofi vi nova , quae aequalis contraria fit illi qua corpus alterum 7" urgetur , urgeatur corpus utrumque fecundum lineas parallelas; perget corpus primum L defcribere circa corpus alterumya-vis autem, qua corpus alrerum Turgebatur , reas eafdem ac prius contrariam v propterea jam dellruetur per vim fibi sequalem Cper Leg. i.) corpus iliud alterum T^fibimet ipfi jam reliftum vel corpus primum quiefcet vel movebitur uniformiter in direftum i,, urgente difierentia virium , id eft, urgente vi reliqua perget areas temporibus proportionales circa corpus akerum T defcribere, Tendit igitur (per Theor. 11.) diiTerentia virium ad corpus illud' alterum T^ut centrum. ^. E. T>. Hinc fi corpus unum Z,' radio ad alterum ydufto de-Corol. I. fcribit areas temporibus proportionales ; atque de vi tota (five fimplici, five ex viribus pluribos, jaxta Legum Corollarium fecundumj compofita,) qua corpus prius Z/ urgetur, fubducatur ( per idem Le-gum Corollarium) vistota acceleratrixqua corpus alterum urgetur r: vis omnis reliqua qua corpus prius urgetur tendet ad corpus altensmi 1- ut centrum. Et, fi areae iilfe funt temporibus quamproxirae propQr^Cerol- Xquamproxirae. tionales , vis reliqua tendet ad corpus alterum Et vice verfa , fi vis reliqua tendit quamproxirae- af$i CanoL- 3 sorfpsi 3
rol.

&

&

VI.)

&

&

&

&

<

3B

PHILOSOPHIiE NATURALIS
T
,

de Motu corpus alterum

erunt areae

illae

temporibus quamproxime pro-

Corol. 4. Si corpus
bit areas quse,

cum

temporibus

du6lo defcriradio ad alterum corpus collacae, funt valde inaequales ;

&

alterum 7" vel quiefcit vel movetur uniforraiter in diaftio vis centripetse ad corpus illud alterum tendelttis componitur cum aftionibus admodum vel nulla eft, vel mifcetur Vifque tota ex omnibus, fi plures funt potentibus aliarum virium ad aliud (live immobile five mobile ) centrum vires, compofita dirigitur. Idem obiinet, ubi corpus alterum motu quocunque movecur; fi modo vis centripeta fumatur , quae reftat poft fubduftionem vis totius in corpus illud alterum agentis.

corpus reftum

illud
:

&

Scholium.

arearum defcriptio Index eft Centri , quod qua corpus maxime afficitur, quaque retrahitur a motu redilineo & in orbita fua retinetur quidni ufurpemus in feut Indicem Centri quentibus sequabilem arearum defcriptionem , xircum quod motus omnis circularis in fpatiis liberis peragitur ?
aequabilis
vis

Quoniam

illareipicit

PROPOSITIO
Corporum
^

IV.

THEOREMA

IV.

qtda dlverfos circulos aquahtlt

motu defcrthunt ^

vtres centrtpetas

^
II.

ad

centra eorundem ctrculorum tendere

effe tnter fe , ut funt arcuum fimul defcnptorum quadrata applicata ad ctrculorum radws,

hse vires ad centra circulorum per Prop. 11. CoroL lunt inter fe ut arcuum sequalibus temporibus quam Prop. I y minimis defcriptorum fmus verfi per Corol. iv. Prop. i ; hoc eft, ut quadrata arcuum eorundem ad diametros cireulorum applicata per propterea , cum hi arcus fint ut arcus temporibus Lem. VII quibufvis aequalibus defcripti, diametri fint ut eorum radii ; vires erunt ut arcuum quorumvis fimul defcriptorum quadrata applicata ad radios circulorum. E. T>. Corol. I. Igitur, cum arcus illi fint ut velocitates.corporum, vires centripetae funt ut velociratum quadrata applicata ad radios circulorum hoc eit, ut cum Geometris loquar, vires funt in ratione compoflta ex diipUcata ratione velociiatum direcie & ratione fimplici ra.diorum inverfe

Tendunt

&

&

&

&

Corol'

39 Et, cum rempora periodica fint in ratione comporita ex Libsr ratione radiorum direfte ratione velocitatum inverfe , vires^^'**"s. centripetae funt reciproce ut quadrata temporum periodicorum applicata ad circulorum radios; hoc ett , in ratione compofita ex ratione radiorum direfte ratione duplicata temporum periodicoitim inverfe. CoroL 3. Unde , fi tempora periodica ^quentur & propterea velocitates fint ut radii ; erunt etiam vires centripetae ut radii
Corol. X-

PRINCIPIA MATHEMATICA.

&

&

&

contra.

Corol

4.

Si

fubduplicata contra.

&

tempora periodica radiorum ; aequales erunt

&

&

vires

velocitates fint in ratione centripetce inter fe :

Coro/. $. Si tempora periodica fint ut radii propterea veloci-tates aequales; vires centripetge erunt rei:iproceut radii contra. Corol. 6. Si tempora periodica fint in ratione fefquiplicata radio.
:

&

&

rum

& propterea
;

plicata

velocitates reciproce in radiorum ratione fubdu-vires centripetEe erunt reciproce ut quadrata radiorum ;

&

contra^

&

Corol 7. Et univerfaliter , fi tempus periodicum fit ut Radii /2 poteftas quaelibet R" , propterea velocitates reciproce ut Radii' potefias R"'; erit vis centripeta reciproce ut Radii poteftasiS"';-

&

contra.
Coro/. 8.

Eadem omnia de temporibus, veloeitatibus, viribus,. quibus corpora fimiles figurarum quarumcunque fimilium , centraque in figuris illis fimiliter pofita habenrium , partes defcribunt j confequuntur ex Demonltratione precedentium ad hofce cafus ap-plicata. Applicatur autem fubftituendo aequabilem arearum defcripdifiantias corporum a centris pra^ tionem pro aequabili motu , radiis ufurpando. Coro/. 9.. Ex eadem demonfl;ratione confequitur etiam ; quod arcus, quem corpus in circulo data vi centripeta uniformiter revol-vendo tempore quovis defcribit , medius eft proportionalis inter diametrum circuli , defcenfum corporis eadem data vi eodemque-tempore cadendo confeftum.

&

&

&

ScJjo/lum.

Cafus CoroUarii fexti obtinet in corporibus ccelefiibus (ut fe-noftrates TVrenmts , Hookius Ha//atis) propterea qu fpeftant ad vim centripetam decrefcentem in du-plicata ratione diltantiarum a centris , decre vi fufius in fequentibus exPorr&^ ponere

orfum coUegerunt etiam

&

&

40
De motu
GoRPOKUM.
^Qjjjgjj.^j.

Porro

PHILOSOPHItE naturalis prfficedentis propofitionis & corollariorum ejus

etiam proportio
vis centripetae

beneficio,

Nam fi qualis ell ea Gi-avitatis, trico vi gravitatis fuae revolvatur ,

peta.

ad vim quamlibet notam-, corpus in circulo Terrae concen-

hc

gravitas eit ipfius vis centri,

'

Datur autem, ex defcenfu gravium & tempus revolutionis arcus dato quovis tempore defcriptus, per hujus COrol. unius , Et hujusmodi propofitionibus //^if///W, in eximio fuo TraftaIX. tu de Horologio 0/c'illatorio , vim gravitatis cum revolventium viri-

&

bus centrifugis contulit. Demonltrari etiam pofiunt prfecedentia in huTic modum. In cirtulo -quovis defcribi intelligatur Polygonum laterum quotcunque, Et fi corpus in polygoni lateribus data cum velocitate movendo , ad ejus angulos lingulos a circulo refleftaturj vis qua fingulis readeoque tlexionibus impingit in circulum erit ut ejus velocitas numerus fumma virium in dato tempore erit ut velocitas illa reliexionum conjundim hoc eil (fi polygonum detur fpecie) ut longitudo eadem applicata longitudo dato illo tempore defcripta
,
:

&

&

ad Radium circuli catum ad Radium

;
:

id efl

ut quadratum longicudinis
fi

illius

appli-

polygonum lateribus infinite diminutis coincidat cum circulo, ut quadratum arcus dato tempore de-fcripti applicatum ad radium. Haec efl: vis centrifuga , qua corpus
adeoque,
urget circulum huic aequalis eft vis contraria rCOHtinuo repellit corpus centrum verfus.
:

&

qua circulus

PROPOSITIO

IV.

PROBLEMA
,

I.

qua corpns figuram Data qmhufcunque m locts vdocitate datam vinbus ad commune ahquod centrum tendentibm
defiriba
,

centrum tllud tnvemre

, Figuram defcriptam tangant redae tres , ^. Ad tangentes punrtis totidem T, ^, R, concurrentes in Z" C, velocitatibus corporis in erigantur perpendicula "P punflis illis T, ^, R, ^ quibus eriguntur reciproce proportionalia; id elt, ita ut fit '/*// ad ut velocitas in ^^ad velocitatem in ^ , ad i? C ut velocitas in R ad velocitatem in Per perpendiculorum terminos ,C ad angalos reftos ducanturyfZ)

TT T^V, V R m
&

A ^B, R
,

concurrentes rent in centro qusefito S.

f & ^B "DBE, EC

^B

A^B mT>

ik

E: Ei

aflae

12),

VE

concur-

Nam

PRINCIPIA
Nam

MATHEMATICA.

41

perpendicula a centro i^ demifla , in tangentes (per Corol. i Prop. i. ) funt reci-

TT ^T

fproce ut punftis

velocitates

corporis in

^ & ^;
ut

adeoque per
perpendicula
id ell ut per2) in tangencolligi-

conftru(Sionem

AT,
,tur

5^dire<fte,

pendicula a
tes demifla.

pundo Unde facile quod punfta S -iT)^ '7,

refta.

funt in

una

argumento punfta S, E^ riunt etiam in una refla; E verfatur. concurfu reftarum TT),
Et
fimili

V PROPOSITIO

VI.

^ E. THEOREMA
T).

&

propterea centrum

V.

St corpm m fpatio non refiflente Orhe quocunque revolvafur^

ctrca centrum irnmohtle

arcum quemvh jamjam

nafcentem tempore quam mmtmo defcrtbat , faojtta arcus duct mteUtgatur qude chordam htfecet, produc^ ta tranfeat per centrum virmm : erh vk centripeta
.medio arcus , ut fagitta direBe

^ ^

^ tempus
&

his inverfe,

ISam fagitta dato tempore efl ut yis ( per Corol 4. Prop, i .) & augendo tempus in ratione quavis, ob auctum arcum in ^adem racione fagitta augetur in ratione
illa

duplicata(perCorol.i.&3. Lem.xi.) ad-

utvis femel&tempusbis. Subducaturduplicataratiotempofiet vis ut fagitta direfte tempus bis inverfe. ^. EflX.. ris utrinque " ^ Jdem facile demonftratur etiam per Corol. 4. Lem. X.

eoque

ett

&

"

corpusP revolvendo circa centrum S defcribat lineam ^, tangat vero refta curvam
Corol. i.Si

ZTR
h^R

AT
&

^.V

curvam

illam

in

punfto

ad tangentem ab alio quovis !P, agatur quovis Gurvae .punfto

diftantiae

perpendicularis ad demittatur vis centridiftantiam illam S peta erit reciproce ut folidum

T
T

parallela

ac

fit

-Ti

modo

folidi illius

ea femper fumatur quan&:

titas, (jiite

ultimo

ubi coeunt punt^h

^.

Nam

^R qualis
eil

4* DEMoToefl
CoRPORUM

PHILOSOPHr^ NATURALIS
fagittse dupli arcus

^P,

in cujus

medio

eft !P,

^^11

S ^T

& duplum trian-

five

.yyx^T', tempori quo

arcusifteduplusdefcribitur

proportionale efl, ideoque pro temporis exponente fcribi poteft. Corol. z. Eodemargumento vis centripeta efl reciproce ut folidum
.

bis

tangentem^PiedemifTum. Namredangula
Coro/. 3
.

.^^

fi

modo

.yTperpendiculumfit

centroviriuminOr-

STX^T&STX^

aequantur.
Si Orbis vel circuliis eft , vel

angulum contaftus cum cir-

culo
fit

quam minimum

continet,

que radium

curvaturffi

eandem habens curvaturam eundemad punftum contaftus?*, & fi ?* /^chorda

:

circuli hujus a

corpore per centrum virium afta

erit vis centri-

peta reciproce ut folidum

STqXTF.

Nam

TF

eH

^^V^

&

Corol. 4. lifdem pofitis, eft vis centripeta ut velocitas bis direfte,, velocitas eft reciproee ut perpendicuchorda illa inverfe.

Nam

lum STper Corol. i Prop. i. Hinc fi detur figura quaevis curvilinea yf?*^, & in ea Corol. detur etiam punftum 1^ ad quod vis centripeta perpetuo dirigitur,5-.

a curfu; inveniri poteft lex vis centripetae , qua corpus quodvis" reftilineo perpetuo retraftum in figuras illius perimetro detinebitur eamque revolvendo defcribet. Nimirum computandum efl vel fo-

lidum

S^ a yC ^ T "^ 6)^^

(7

^^^ folidum

S TqX.TI^hviic

vi

reciprocepro^

portionale.

Ejus rei dabimus exempla in Problematis fequentibus.

PROPOSITIO
Gyretur corpm

VII.

PROBLEMA

II.

cWcumferentia Qrcull , requirhur Lexvh^ tendenth ad punBum quodcunque datum,centripeta

Efto Circuli circumferentia. punftum datum ad quod vis ceu ad centrum fuum tendit S^ corpus in circumferenlocus proximus in tia latum T

V^T J,

quem movebi tur^& circuli tan-

R Z. gensad locumpriorem Per punflum S ducatur chorda

T F,& acfa circuli diametro FJ

jungatur ^-P,

& ad i^ydemittalurperpeiidiculum^r, quodprodudlumoccurrat tangentiFiJ.in Z,

ac

PRINCIPIA MATHEMATICA.
rac
fit

43
parallelaLiBER R. EtP^'^"^us,

denique per

pundum
tum

&

occurrat

ob

^R L ad ^RLy.TV quad
eft
^^^

fimilia triangula

Z^R, ZIT, VTA; erit RT quad. hoc ^T* quad. A F qiiad. ad T F quad. Ideoque

^ agatur LR circulo
in

tum

quse ipfi tangenti

TZm
,

S 'P

Wr
^
1

^^j/^^cm^d quad.

mx.

aequatur

^Ji quad. Ducantur

^^

,.

hsec aequalia in

^.

^' pundis T & ^coeuntibus, fcribatur T F ^vo RL. ST quad.^TV cub. ^y-P <^W.Xf r^^.^. Ergorper
,

/-

Corol.

~^v~~ir~d id eft (ob datum qund.) reciproce ut quadratum diftantiaj feu altitudinis ST & cubus chordae conjundim. ^L. L

5 Prop. vi. &5n

vis

iT centnpeta eit reciproce ut

STq^TVcuh.

AV

TV

Idem

aliter^

Ad

tangentera
.

TR

ob

fimilia triangula

ST,

o-v^

STY.TV
/1

STT^ VTA\
,

produftam demittatur perpendiculum ST.^ erit AV^di vX ST ad

TV

ideoque

^y gequale
^'aV

^^ ^ STquad.>^TVcuh. Eequale i^r, &

^^
1

^^^^^

ST qmd.yi.TV.

Etpropterea (per Corol.

&
n.

5 Prop. vi.) vis cen'

STq-X.TVcub..

tripeta elt reciproce ut

j datam

AV,

re-

ciproce VitSTqy^T Vcub. CoroL I. Hinc fi punftum datum S ad quod vis centripeta fempertendit, locetur in circumferentia hujus circuli , puta ad /^j erit vis centripeta reciproce ut quadrato-cubus altitudinis ST. in circuCorol. t. Vis qua corpus ^""^^ lo ^'PZ"^ circum virium centrum S

^E.L

y"^

revolvitur, eft ad vim qua corpusidem R^ ?* in eodem circulo eodem tempo- T/v"""""""*

&

/
\

\p

re periodico circum aliud quodvis virevolvi poteft ut rium centrum

RTquadXSTiidcnbumvea^SG \\
bis

quae a primo virium centro S ad ortangentem ducitur, &: diftantise corporis a fecundo virium centro

TG

\\

...-^-

/ "W
/
-'^

y^

~/\\
]\
\,^
I

V
*
,

'

"V^^^s-.....^,

parallela eft.

Nam

per conflruftionem hujus Propofitionis

prior eft ad

vim pofteriorem ,

m RTqXTT
F
X

vis

ctib.

^dSTqYs T V cnb.
id

M
De Motu
coeporum id eft, ut
Corol.
3.

PHILOSOPHI^ NATURALIS
J-PXie!? ^ ad

^j
cub.

'

Tive

(ob

fimilia

^^^^

tn.

angulayJG,

TTV) ad^G

in Orbe quoeunque ciTcum virium in eodem orcentrum J^revolvitur, eft ad vim qua corpus idem eodemque tempore periodico circum aliud quodvis virium be contentum utique fub centrum R revolvi poteft , ut difi:antia corporis a primo virium centro S & quadrato diftantiae ejus a fecundo virium centro R ad cubum redlae SG qus a primo virium centro S ad orbis tangentem G ducitur , & corpoparallela eft. Nam viris a fecundo virium centro diftantise R , eaedem funt ac. in' res in hoc orbe, ad ejus punftum (juodyis

Vis, qua corpus

ST^RTq

T T

Circulo ejufdem curvaturaeo

PROPOSITIO Vm. PROBLEMA

Moveatur corpus

IIL

ctrculo

PQA: ad

hunc effeBum requi^

ritur Lex vis centripeta tendentis gtnquum S, ntlinea omnes PS, RS

rallelis

ad punSum adeo lonad id duB^ , propa*

haberi pojjint.

Circuli centro agatur femidiameter pendiculariter fecans in jungatur CT. Ob fimilia triangula eft

&

M&N,

CA

paralleks

iftas

per-

CTM, TZT & RZG^ CTq^^T Mq Ut TRqM ^Tq

&
e-ft

ex natura Circuli^i?^ aequale

R -} reaangulo fivecoeuntibuspundis!P, ^redtanErgo eilCTq gulo ad quad. ut

ad

^RX N ^N

^RXzTM. ^R X^T TM ^i quad. adeoque -^-^

&

iTMcub.

Tquadyi STquad.
i
5.

'iTMcub.y.STqu.

'^^"^'^

CT^.

Eft ergo (per Corol.

quad. reciproce ut

Prop. vi.)
,

vis centripeta

reciproce u

7.T Mcuh.^XSTquad.,

CT

hoceftnegleaarationedetermmata-^^^j.
E. I. etiam ex Propofitione preecedente.
Scho^

^STquad.\

T M cuh.

Idem

facile colligitur

PRINCIPIA

MATHEMATrCA:
SMmm.

^f
^'^^'^
1

P R I M U S.
in Ellipfi vel etiam in
fit

Et

fimili

argumento corpus movebitur

vel Parabola
,

Hyperbola
tendentis.

vi

centripeta

quae

reciproce ut cu-

bus ordiffatim applicatse ad centrum virium maxime longinqiiuni

PROPOSITIO
Gyretur corpus
,

IX.

PROBLEMA
fecante

IV.

SpiraTt

PQ

radm

omnes SP*'

S Q ^c> qmrttur Lex vh centripet^ tendenth ad centrum Sptralh,

Detur

angulo dato : re-

^ S ^t &

angulus indefinite parvus ob datos omnes angu-

e,

los dabitur fpecie figura

ST^^RT.

Ergo datur ratio^^-^-eftqu

i^"!

& reda ^R angulum 'contat^us

Lemma
eft ut

&R

"^ -^-^' ^^

^^ ^^ ^ '^- ^"fsf"''

utcunque angulus

TS^

^jP R
n

xi ) in duplicata ratione ipfius

TR vel ^T.
SP.
5-.

fubtendens mutabitur (per

Ergo manebit

^Tquad. j -rTr^R eadem

quae pnus T r

u
, '

hoc

ell ut

r,..

^Ta.XSTa ^ Quare ^- ^ -^^^ >c

ta

adeoque (per Corol. i ellreciproce utcubus diilantiae i^P.

cub.

SP

&

^^

Prop, vi.) visGentripe--

^E.L'

Idem

alttef.

Perpendiculum i^T^in tangentem demifi!um

tangentis chorda 'P/^ funt ad altitudinem

&

circuli Spiralenf'

.5'?*

in dacis rationibus jf
3

ideoque

ST cub.

efl:

ut

STqy^TV^hoz

el

(per Corol

&5Prop,-

VI.) reciproce ut vis centripeta,'

LE M

A^

XIL^-

'Barallelogramma omma, clrca datds FJlipfeos vel Hyper"bolie diametros quafvis conjugatas defcrtpta , effe mterfe^' aqualta.
Gonftat ex CQnicIs.

4$.

De Motu
Cokpokum.

PHILOSOPHliE NATURALIS PROPOSITIO X. PROBLEMA V.

Ellipfi: requmtur Lex vh centripeta ten* Gyretur corpm centrum Elltpfeos. denth ad

Sunto
gatffi;

C^, CB femiaxes EUipfeos; GP, D K diametri conjuPF, ^t perpendicula ad diametros ^v ordinatim appli;

cata

ad
;

GP
tur
ricis

&

diametrum. compleafi
erit

X>

parallelogrammum

^vP R-,
)

(exCo-

PvG ad P v qiiad. ut PC qtiad. ad CT>qnad. & (ob fimilia

triangula^x'^,

PCF)

^ V qiiad. eit ad ^t qtiad. ut P C quad. ad P F qtiad. & conjuncTvG rationibus ad ^ qtiad. ut T C

tis
,
/^

qtiad.

ad

CT)
,

qiiad.

& TC
qtiad.

qiiad

2.&P

F
ad

id eit

vG

" Scribe giR pro Tv^ (per Lemma xii.) BCY.CA pun6Hs ?* & ^coeuntibus xTC pro pro CT)>iPF nec non ^ vG, & dudHs extremis & mediis in fe mutuo, ^^^'^^'^qp
ad

CTia'^'T' Fa

fc

aequale

J,

^- Efl ergo (perCorol.s-.Prop.vi.)

vis centri-

zBCqXCu4q; .,,,,,,
peta reciproce uc
reciproce ut

^^

id eit (ob

datum x

^ ^ BCqXCAq)
gr E. I.

TC

hoc

eft , direfte ut diitantia

T C.

Idem
In
;

aliter.

t u ffiqualis ipii o^-^ fit ad t^G ut efl T)C qtiad. ad deinde cape C quad. Et quoniam ex Conicis efl Glv quad. ad TvG., ut !D C quad. ad TCqv.ad. txix. iy quad. ^^iX^TvXuV. Unde quadratum chor-

yG ab altera parte.punfti
uV

t pofita intelligatur

tv

dae

PRINCIPIA MATHEMATICA.
dae arcus

'P^eritasquale reftangulo VTv; adeoque Circulus qiii ^^ tangit Seftionem Conicam in !P & tranfit per punftum g^, tranfibitPR/jTus. etiam per punftum V^ Coeant punfta !P ^, & hic circulus ejuf-

&

dem

erit curvaturas

cum fe&one
qua corpus

conica in

T,

& P/^aequalis erit

hoc
eft

tp^

Proinde

vis

in Ellipfi
3.

revolvitur
)

erit reci-

proce ut ^

^ m.

T Fq

(per Corol.

Prop. vi.

(ob datum

aC^in2^F^)direaeut PC.

E.

I.

Corol.i. Eft igitur vis ut diftantia corporis a centro Ellipfeos : viciflim , fi vis fit ut diftantia , movebitur corpus in Ellipfi centrum habente in centro virium , aut forte in circulo , in quem

&

utique EUipfis migrare poteft. Corql. %. Et aequalia erunt revolutionum in ElHpfibus univerfis circum centrum idem faftarum periodica tempora, Nam tempora illa in Ellipfibus fimilibus sequalia funt per Corol. 3. 8, Prop. ivi in Ellipfibus autem communem habentibus axem majorem , funt ad invicem ut Ellipfeon areae totae direde arearum particulffi fimul defcriptae inverfe ; id eft , ut axes minores direc-

&

&

te

&

corporum
illi

velocitates in verticibus principalibus inver fe

hoc

eft, ut axes

ros inverfe;
.1.

&

minores direde ordinatim applicatas ad axes altepropterea (ob ^qualitatem rationum diredarum in-

&

&

verfarurqi) in rationeaequalitatis.

SchoHnm.

Si Ellipfis centro in infinitum abeunte vertatur in Parabolani;.

vis ad centrum infinite di-corpus movebitur in hac Parabola , jam tendens evadet squabilis. Hoc eft Theorema Galilai,^ Et fi coni fedio Parabolica , inclinatione plani ad conum feftummutata , vertatur in Hyperbolam , movebitur corpus in hujus pe-Et quemadmodum^ rimetro , vi centripeta in centrifugam verfa, fi vires tendunt ad centrum figurs in Ab-in Circulo vel Ellipfi hfB vires augendo vel diminuendo Ordinatas in fcifia pofitum , ratione quacunque data , vel etiam mutando angulum inclinationis Ordinatarum ad Abfcifilam , femper augentur vel diminuuntur in' ratione diftantiarum a centro , fi modo tempora periodica maneant ffiqualia fic etiam in figuris univerfis , fi Ordinatae augeantur vel diminuantur in ratione quacunque data , vel angulus ordimtionis utcunque mutetur , manente tempore periodico ; vires ad centrum quodcunque in AbfciiTa pofitum tendentes a binis quibufvis figurarum locis , ad qus terminantur Ordinatae correfpondentibus Abfciflarum pundiis infiftentes , augentur vei diminuuntur in

&

ftans

ratione diftantiarum a centro-

SEGTIO^

4S
Da MoTU
<3oRpoa.uM

PHILOSOPHI^ NATURALIS

S E
De

C T
XI.
RlTipfi:

III.

moiu 'Corporum tn Contch SeBtombm excentrkh,

PROPOSITIO

PROBLEMAVI.
requmtur Lex
vJs centrtpetde

Jievdlvattir corpus

tendentts

ad umhiTtcum
umbilicus

EITtpfeos,
S.

tum diametrum T> K m E , tum ordinatim applicatam Xy & compleatur parallelogrammum ^.v T R. Patet
lem
jori
effe

Efto

Ellipfeos

Agatur

ST

fecans

Ellipfeos

ET

^v

in

aequa-

femiaxi
,

AC
HI
,

eo

maquod
li-

afta

feos

ab altero umbilico
ipfi

nea

EC

Ellip-

pa-

rallcla

(ob

aequales

CS, CH) aequentur ES,EI, AdeoutET

femifumma
fit

ipfarum

TS, TI,
parallelas

id eft

(ob

HI,

TR &
IT

angulos sequales R, H-PZ) ipfarum TS, quae conjunftim ) axem totum 2 -^C adAd S'T deasquant. mittatur perpendicula-

TH

B Cquad. diflo x\s^3 & Ellipfeos latere re6lo principali (feu id-eft ut TE feu Z,, erit L X ^i? ad LX? v ut ^i? ad ^i; AC ad 2^C; & Ly.Tv ad G 1; f ut L ad G^.; & G ? ad ^ V quad. ut TC cjuad. ad CZ) f/W & (per Corol. x Lem. vii.)
,

z;

quad. ut quad. feu ^vquad. elt ad quad. iive (pcr Lem. xii.) ut quad. ad tjuad. id elt ut fW. ad C quad. Et conjunftis his omnibus rarionibus, y.CT>q. feu x Ci?V^/W. ut fit ad CBq.Ciwe ut G-r;. y.TCq.yiCTfq. ad
tis
;

Qvquad. ad 6^x & ^xquad.

cjuad. punftis

^&y coeuntibus,

CA

TF

ET

ett ratio aequalita-

^dT F

^T

t^CxLxTCq. TCyGvyCVq. X

Lx^R

CD

zPCad

Sed,

PRINCIPIA MATHEMATICA.
Sedjpundis
in

49

^& ? coeuntibus, sequantur zPCSzGv.

LX^R&^Tquad. aequantur.

proportionalia
lia

^
& &

Libbr Ducantur hsec apqua- ^^'""^

Ergo

&

his

Scfiet

LxSTq.

aequale

^-^^^X

Ergo (per Co-

.y Tq. S' Prop. VI. ) vis centripeta reciproce efl: ut ^E.l. eft, reciproce in ratione duplicata diftantiae S T.

rol. I.

LX

id

Idem

aliter.

Cum
illa

vis

ad centrum Ellipfeos tendens qua corpus

in Ellipfi

revolvi poteft, fit (per Corol. i. Prop. x.) ut C?* diftantia corporis ab Ellipfeos centro C; ducatur parallela Ellipfeos tangen-

CE

tiT R:

vis

qua corpus idem P, circum aliud quodvis Ellipfeos

,

punftum S

o tp^(per Corol.
Eadem

revolvi poteft
3.

ixC E

&cT S concurrant
wt

in

E,

erit

Prop. vii.) hoc eft,fi

pundum S fit

umbili-

cus Ellipfeos, adeoque

T E detur,
,

ST ^ reciproce.
:

^E.I.

brevitate qua

traduximus Problema quintum ad Para,

Hyperbolam liceret idem hic facere tatem Problematis & ufum ejus in fequentibus
bolam ,
fus ceteros demonftratione confirmare.

&

verum ob digninon pigebit ca-

PROPOSITIO
Moveaiur corpm
petce tendenth

XII.

PROBLEMA

VII.

Hyperbola: reqmrhur Lex vh centri-

ad umbtltcum figura,

jugatae

CB femi-axes HyperbolEE; T G^ KT> diametri conT F, ^t perpendicula ad diametros; & ^v ordinatim apAgatur S T fecans cum diametrum plicata ad diametrum G T. T>K'mE, tum ordinatim applicatam ^t; in & compleatur parallelogrammum ^RT x. Pat^t E T cequalem effe femiaxi tranfSunto C//,
;

a:

verfo

ACi

eo quod, ada ab altero Hyperbolae umbiHco Hiinea

,

//"/ipfi adeo ut

E Cparallela, ob sequales CJ", Ci/, aequentur E S E I; ^ ? femidifterentia ipfarum T^ TI, id eft (ob parallelas IH, T R &: angulos aequales ITR, HT Z) ipfarum TS, ?* f/, quarum differentia axem totum xy^Cadaequat. AA S T defit
iS",

mittatur perpendicularis ^2".

pali ( feu

Et Hyperbote

latere reclo
i;

princi-

^j^^ difto L

erit Z.

X ^i?
Et

ad

Z X?
'P
^;

ut

^i? ad

-r/,

id eft

ut

TE feu ^Cad ? C;

LX

ad

1;

ut /L ad

Gv\

PHILOSOPHI^ NATURALIS & (per Corol. z. BtMorvGv;-&: GvTad ^v quad. ut T C ad CTi CoRPo&uM. Lem. VII.) ^v qtiad. ad ^x quad. punftis ^& T coeuntibus & ^x quad. feu ^y quad. eil ad ^q. ETq. ratio aequalitatis
^o
q.
t]; fit
;

yit

zdTFq, id eil ut CJ^q, 2.6.T F q, five (per Lem. xii.) ut CD ^, zd C B q: & conjunftis his omnibus rationibus Z, X ^ i? fit ad Tq. ntJ CXLXT CqXCUq feu z C BqXTCqXCTfq ad f C XGvy.CDqXC B quad. five ut x !P Cad Gi;. Sed punctis

tionalia

L X ^R & ^J^ ^- aequantur. Ducantur haec Equalia in ^|. & fiet L X J ? f ^quale '^^^^f^. Ergo (per Corol. i.
.

T&

^coeuntibus aequantur

%T C dzG v.

Ergo

& his propor-

&

5* 5" Prop. VI.) vis centripeta reciproce eft ut L proce in ratione duplicata diftantiae ST. ^E. I.

P^,

id eft reci-

Idem

PRINGIPIA MATHEMATICA.
Idem
aliter.

Si
I

BEB.

diftantiae
vis

Inveniatur vis quae tendit ab Hyperbolae centro C, C^^proportionalis. Inde vero (per Corol.

3.

Prodibit haec Prop, vii.)

j hoc efl, ob datam 1 STcj. ^E. I. TE, reciproce Eodem modo demonftratur quod corpus , hac vi centripeta in centrifugam verfa, movebitur in HyperJDola conjugata.

ad umbilicum

tendens

erit

ut

ST ctb
XIII.

wx.

L E

MMA

Latus reBum Varahola ad vertkem quemvis pertinens , efl quadruplum diflantne verticis ilUus ah umhdko figura,
Patet ex Conicis,

L E
,

MMA

XIV.

Perpendkulum quod ah umhtlko Varahola ad tangentem ejus medtum eji proportionale inter diftantias um^ demittttur hilici a punBo contaBus &* a vertice princtpalt figura,
Sit
lis,

enim A T ^Parabola T punftum ^

umbilicus ejus ,

A
t>

vertex principa''-

contaftus,

TO

y'

^-

ordinatim applicata ad dia-

metrum

cipalem, tangens diame-tro

TM

prin-

^^

X/Sl
^

principali

occurrens inA/,

&

perpendicularis ^

linea

ab umbilico in tangentem.

ob fequales M S & ST, MN8i NT, M A^ AO, parallelse erunt reae AN & OT, ik inde triangulum^y^iVreaangulum erit ^^ A ik fimile triangulis aequalibus S NM, SNT. Ergo P J' eft ad J iV, ut ^ iNT
.

y^y
^
Jungatur

^iV,

&

adJ"^.

^.E.Ti.
efl

CoroL x:'TSq.
Corol. X.

ad

SNq
SAy

ut 'Pi'ad
eil

S A.
\x\.TS.
Coral.

Et ob datam

SNq.

'S%

PHILOSOPHI^ NATURALIS
T

cum refta Ny Corol. 3. Et concurfus tangentis cujufvis DeMotu CoRPORUM. quae ab umbilico in ipfam perpendicularis eft,incidit in reftamL^/\r,

que Parabolam tangit in vertice principali.

PROPOSITIO
Moveatur corpus

XIII.

PROBLEMA
:

VIIL

perimeiro Farahola

requmtur Lefs
hujus figura

vis centripet< tendentts

ad umhiltcum
,

fitque corpus in perimetro Pacorpus proxime movetur, age ipfi S^P parallelam ^i? & perpendicularem ^2", nec non lv tangenti patum diftantise occurrentem tum diametro , rallelam 81 aqualia unius ST'va.x. Jam ob fimilia triangula Txv^

Maneat

conftruftio
a loco

Lemmatis

rabolae,

&

^in quem

&

TT Gmv
ST M

latera
,

M, ST,

aequalia funt alterius latera^P^' iew

^R8cTv.

Sed ex Conicis , quadratum ordinatEC ^v aequale eft redangulo fub latere refto & fegmento diametri ?':;, id eft (per Lem.XIII.) reftan& punftis T & ^coeuntibus , ragulo 4 !P J" X 2^ i' , feu 4? .y X
tio

^x quad.Qom.
cafu , aequale eft reftangulo

lv ad

^x

^R

(per Corol. x.

Lem.

vii.)

fit

ratio sequalitatis.

Ergo

X ^R.

Eft autem (ob

fimilia

gula

^x T,
(per

trian-

STN)^xq.
ad ^T^. ut TStj.iidiSNq.

hoc ^ S

eft
I.

Corol.

^ X ^R, &
A
Y.

Lem.

S 2.^ S ^, id eft ut 4 xiv.) ut inde (per Prop. ix. Lib. v. Elem.)

aequantur.

TSX^R

ad

^Tf. &

4 S

^R
^
'

Ducantur haec

aequalia in

-^-^,.&fiet
r

QP
VI.)

aequale

ST^.X^SA: &

propterea (per Corol.

&

j.

Prop.

reciproce ut ST<^X^ Sj4, id eft, datam 4 y,^, reciproce in duplicata ratione diftantiae ST.
vis centripeta eft

ob

^E. L
CoroL

PRINGIPIA MATHEMATICA.
CoroL
I.

^3

noviffimis Propofitionibus confequens eft, Lieer quod fi corpus quodvis !P, fecundum lineam quamvis reftam ^Pi?,^^"^"*' vi centripeta quae fit quacunque cum velocitate exeat de loco 5, reciproce proportionalis quadrato diftantiae locorum a centro , fitribus

Ex

&

mul

agitetur

movebitur hoc corpus in aliqua feftionum Conica-

in centro virium ; contra. Nam datis pofitione tangentis, defcribi poteft punflo contaftus umbilico fedio Conica quae curvaturam datam ad pundum illud habebit. Orbes diio fe muDatur autem curvatura ex data vi centripeta tuo tangentes, eadem vi centripeta defcribi non poiTunt. Si velocitas, quacum corpus exit de loco fuo ^P, ea Qorol. t. minima aliqua temporis particula defcribi fit , qua lineola poffit, vis centripeta potis fit eodem tempore corpus idem momovebitur hoc corpus in Conica aliqua fecvere per fpatium

rum umbilicum habente

&

&

&

&

TR m

&

^R

tione

cujus latus
fit

reftum principale

eft quantitas illa

-^ % qus

ubi lineolse ?^i?, ^i? in infinitum diminuuntur. Circulum in his CoroUariis refero ad Ellipfin, cafum excipio ubi corpus refta defcendit ad centrum.

ultimo

&

PROPOSITIO

XIV.

THEOREMA
m duplkata

VI.

Si corpora plura revolvantur circa centrum commune

vts centripeta fit reciproce

ratione dtflantne

locorum a centro

quod Orbtum Latera reBa prmcipalta funt dupltcata rattone arearum quas corpora, radtis ad centrum duclis y eodem tempore defcribunt^
,

dtco

Nam,
titati

per Corol.

z.

Prop. xiii. Latus reftum Z, sequale

fit

eft

quanlinea
,

"^Q^

quae ultimo
,

ubi coeunt punfta 'P

,

&^

Sed

minima
eft

^R

dato tempore

eft ut vis centripeta

generans

hoc

(per Hypothefin) reciproce ut

eft, latus

q.

Ergo ^^fri

eft ut

^Tq.y^STq. hoc

redum

L
j.

in duplicata ratione areae

Corol.

f4
De MoTu
Corol.
ORPoiiuM.^^j^

PHILOSOPHItE naturalis
&

Hinc ellipfeos area tota, eique proportionale reftangulum axibus, efl in ratione compofita ex fubduplicaia ratione lateratione temporis periodici. Namque area tota elt ut area ris redi ^TX. S , quae dato tempore delcribitur, dufta in tempus periodicum.

PROPOSITIO
Ttfdem pofith , dko

THEOREMA VIL quodTempova pertodka m Elltpfihus funt

XV.
majorum axmm.

tn rattone fefqmpltcata

rem
-

minor efl: medius proportionalis inter axem majoreftum, atque adeo redangulum fub axibus eft in rafefquiplicata tione compofita ex fubduplicata ratione lateris refti Sed hoc reftangulum , per CoroUarium Prop. ratione axis majoris, XIV. efl in ratione compofita ex fubduplicata ratione lateris refti Demarur utrobique fubduplicata ratio ratione periodici temporis. lateris refti , manebit fefquiplicata ratio majoris axis a;qualis rationi periodici temporis. E. T). Corol. Sunt igitur tempora periodica in Ellipfibus eadem ac in Circulis, quoruni diametri aquantur majoribus axibus Ellipfeon.
axis

Namque

&

latus

&

&

&

PROPOSITIO

XVI.

THEOREMA

VIII.

aSits ad corpora Itnets reBts , qu^e thtdem Ttfdem poftth , iangant Orhitas demtffifque ah umbtltco communt ad has tangentes perpendtculartbus : dtco quod Felocttates corpO'
,

rum funt
inverfe

tn rattone compofita ex rattone

perpendiculorum

^ fubdupltcata rattone laterum

S ad tangentem
velocitas
illa

reBorum prtnct'

paltum dtreBe,

Ab

umbilico

'P

demitte perpendiculum

ST

&

velocitas corporis !P erit reciproce in fubduplicata ratione quan-

titatis

j-^

Nam

eft ut

arcus
eft

quam minimus
(per

in data temporis particula defcriptus, tangens ^^ i?, id efl (ob proportionales

hoc

ut

^^^^

five ut

Jrreciproce

^ i? & S T X ^TdivQac;

Lem. vii.) ut ad ^T ^ S-T adi S T)

eflque

SP

PRINCIPIA MATHEMATICA.

5S

area dato tempore defcripta , id eft, per Prop. xiv. l IBER PE ^^' I fd U S, E. T>, in fubduplicata ratione lateris redi.

STY.^ ut

Corol.

I.

duplicata ratione

Latera refta principalia funt in ratione compofita ex duplicata ratione velocitaperpendiculorum

&

tum. minimis ab umbicompofita ex ratione diffubduplicata ratione laterum reftorum priritantiarum inverfe Nam perpendicula jam funt ipfae diftantiae. cipalium direfte. Corol. 3. Ideoque velocitas in Conica feftione , in maxima vel minima ab umbilico diftantia , eft ad velocitatem in Circulo in eadem ^ centro diftantia , in fubduplicata ratione lateris refti principalis ad duplam illam diftantiam. Corporum in Ellipfibus gyrantium velocitates in meCorol. 4. diocribus diftantiis ab umbilico communi funt eaedem quse corporum gyrantium in Circulis ad eafdem diftantias ; hoc eft (per Corol. 6. Prop. iv.) reciproce in fubduplicata ratione diftantiarum. Nam perpendicula jam fiint femi-axes minores; hi funt ut meCorol,- r. Velocitates

corporum

in

maximis

&

lico

communi

diftantiis, funt in ratione

&

&

Componatur haec fubduplicata ratione laterum reftorum direde, fiet ratio fubduplicata diftantiarum inverfe. Corol. 5". In eadem figura , vel etiam in figuris diverfis, quarum^
diae proportionales inter diftantias

&

latera refta.

ratio inverfe

cum

&

latera;

j5

PHILOSOPHI^ NATURALIS

De Motu latera refta principalia funt aequalia, velocitas corporis eft reciproce CoKPORUM. ^j perpendiculum demiflum ab umbilico ad tangentem. In Parabola , velocitas eft reciproce in fubduplicata Corol. 6.
ratione diltantiaj corporis ab umbilico figurae
riatur, in
;

in Ellipfi

magis va-

Hyperbola minus, quam in hac ratione. Nam (per Corol. X. Lem. xiv.) perpendiculum demifTum ab umbilico ad tangentem Parabolse eil in iubduplicata ratione diftantise. In Hyperbola perpendiculum minus variatur , in Ellipfi magis. In Parabola velocitas corporis ad quamvis ab umbiliCorol. 7. co diftantiam , ell: ad velocitatem corporis revolventis in Circulo ad eandem a centro diftantiam , in fubduplicata ratione numeri binarii ad unitatem ; in EUipfi minor eft , in Hyperbola major quam in hiac ratione. Nam per hujus CoroUarium fecundum, velocitas in vertice Parabolae ell in

fexta hujus

per CoroUaria hac ratione , Propofitionis quartae , fervatur eadem proportio in omnibus diftantiis. Hinc etiam in Parabola velocitas ubique sequalis eft velocitati corporis revolventis in Circulo ad dimidiam diftantiam, in Ellipfi minor eft , in Hyperbola major. Velocitas gyrantis in Seftione quavis Conica eft ad veCorol. 8. locitatem gyrantis in Circulo in diftantia dimidii lateris refti princi-

&

&

Patet per Unde cum (per Corol. 6. Corol. 9. tis in hoc Circulo fit ad velocitatem reciproce in fubduplicata ratione alio

ad perpendiculum ab umbilico in tanCoroUarium quintum. Prop. iv.) velocitas gyrangyrantis in Circulo quovis diftantiarum; fiet ex aequo velocitas gyrantis in Conica feftione ad velocitatem gyrantis in Circulo in eadem diftantia , ut media proportionalis inter diftanfemiftem principalis lateris refti feftiotiam illam communem nis, ad perpendiculum ab umbilico communi in tangentem fedionis demiffum.
palis Seftionis
,

ut diftantia

illa

gentem

Seftionis demilTum.

&

PROPOSITIO
Pofito

XVII.

PROBLEMA

IX.

qua^ * qtiod vis tllius quandrato diftantta locorum a centro , ^itas abfoluta ftt cognita j requiritur Linea quam corpus defcrihit , de loco dato , ctim data velocitate , fecundum
fit reciproce proportionalts

quod vh centrtpeta

datam reBam
bita quavis

egrediens.

Vis centripeta tendens ad

pundum S

ea

fit

data/^ gyretur,

& cognofcatur hujus velocitas in loco p.

De

qua corpus p

in or-

PRINCIPIA MATHEMATICA.
fecundum lineam T R,

f7

exeat corpus T, cum dat^velo- LiBEit De loco P, Com-P^^"" ; mox inde, cogente vi centripeta, defledat illud citate T. Tangat itidera tanget igitur refta fedionem k- Hanc fi ab ^ ad eas tangentes demitti reda aliqua/r Orbitam pq\x\p, perpendicula, erit (per Corol. i. Prop. xvi.) latus recintelli<^antur pnncipaie Orbitse principale Conifeftionis ad latus reaum

&

TR

&

tum

perpendiculorum ratione compofita ex duplicata ratione

cata ratione velocitatum tur praeterea Conifectionis

&

dupli-

atque

umbilicus

S.

Anguli

RTS
fiat

com-

plementum ad duos
reaos

RTH, &
in

angulus dabitur

pofitione linea

'PH^

qua umbilicus alDelocatur. ter miflb ad 'PHperpen-

diculo

SK.> erigi intelligatur femiaxis ronjugatus BC, & erit SJPj^^ KTH-^T Hq. :iiSHq. A CHq~ ^BHq^^BCq ST-^TH: qnad. LxSP + T H ZZ STq.^ -lSTH THq. ,. ^L-y^^P TH. Addantur utrobiq ue 2 i^Ty// STq THq TH. Sz^etLxST -^TH-z^STH-^xKTH, Z/ X ST kuST -^T H, ndTH, m zST ^ KT ad L. Und datur TH

-1-

tam longitudine quam

velocitas, ut latus
jacebit

pofitione.

imirum fi ea . .
fuerit

redum

L
:

minns

TH&i. eandem

que
pali

figura erit
iS"?*

partem tangentis Ellipfis, & ex datis umbilicis S,

-quam x ST TR cum linea

... fit

corporis in ^ -r- ^ j.x ^^

T
^

KT.
jl

^^5', adeo-

H, &axeprinci-i

Sin tanta fit corporis vdocitas ut latus +- z longitudo infinitaerit, reftum propterea figura erit Parabola axem habens S parallelum lineae inde dabitur. Quod fi corpus majori adhuc cum velociexeat , capienda erit longitudo zd altetate de loco fuo ram partem tangentis , adeoque tangente inter umbilicos pergentCs figura erit Hyperbola axem habens principalem aequalem differen-

-^TH,

dabitur aequale fuerit x

ST

KT,

&

TK, &

TH

TH

tiae

linearum
I.

ST & TH, & inde

dabitur.

^E.L

Hinc in omni Conifedione ex dato vercice principali 7), latere Ye&.o L, & umbilico ^y.datur umbilicusalter/i/capiendo2)i7, ad 'DS ut eli latus redum ai differentiam intcr latus reaum & 4 *D J". Nam proportio ST -^THzd THxxtxST -^xKT^d L,
Corol.

in

58

PHILOSOPHI^ NATURALIS

^. ...... Di MoTo in cafoi hujus CoroUarii, ^t "DS wi j^T>S CoirpoRUM divifim T^S ^.d T>

L ^d L.

-^"DHtidT^Hui ^T^S

nd

L &

Corol. X. Unde fi datur corporis velocitas in vertice principali T> , invenietur Orbita expedite , capiendo fcilicet latus reftum ejus, ad duplam diflantiam T)S, in duplicata ratione velocitatis hujus datae gyrantis ad velocitatem corporis in Circulo , ad diftantiam T) S ad T) S ut latus reftum ad dif(per Corol. 3. Prop. xvi.) dein T)

4 'Z)*5'. ferentiam inier latus reftum Corol. 3. Hinc etiam fi corpus moveatur in Seftione quacunque Conica, ex Orbe fuo impulfu quocunque cxturbetur cognofci poteil: Orbis in quo poflea curfum fuum peraget. Nam componendo proprium corporis motum cum motu illo quem impulfus folus generaret , habebitur motus quocum corpus de dato impulfus ioco, fecundum reftam pofitione datam, exibit. Corol. 4. Et fi corpus illud vi aliqua extrinfecus impreflia conti Jiuo perturbetur, innotefcet curfus quam proxime, colligendo mutationes quas vis illa in punftis quibufdam inducit ex feriei analogia mutationes continuas in locis intermediis aeftimandoo

&

&

&

Scholium,

Si

corpus ^P vi centripeta ad

punftum quodcunque datum

tendenie moveaturinperimetro datae cujufcunque Seftionis conicae cujus centrumfit C, &requiratur

Lex

vis

centripetae

ducatur CG radio la, & Orbis tangenti currens in G; & vis

Corol.
I

RT

paralle-

TG
illa

oc-

&

(per Schol. Prop. x

Prop. VII.)

CG cub.

erit ut

RT quad.

SECTIO

PRINCIPIA

MATHEMATICA,
I

^9

S
De
Imentione

C T
L E

O
XV.

IV.

'^'-'

Orhmm

Elltpucorum , Paraholicorum

/7}'''

perholicorum ex umhiltco dato^

MMA

St ah EUtpfeos vel H^yperhola cujufvis umhtltcts duohus S, H, ad punBum quodvts tertmm V infleBantur reBdS duds SV,

HV, quarum una

altera

HV

dsqualtsfit axt

SV

^ perpendiculo

TR

prmctpah figurts ^

fe demtffo htfecetur tn T; perpendtciihim tllud feBtoContcam ahcuht tanget:

TK

^ contra
sequales
,

tangtt , ertt , ft nequahs axt princtpah figur^,

HV
&
jungatur

Secet enimperpendiculum T^i^rectam Hl^ produftam , fi opus fuerit, in i?,

,

TS Tf^ aequales erunt & reftte SR, V R Ik anguli TRS, T RV. Unde pundum R erit ad Sedionem Conicam, & pcrpendiculum T R tanget eandem & contra. ^ E. T>.
:

SR.

Ob

PROPOSITIO

XVIII.

PROBLEMAX.

axihtis princip ahhtis defcrihere TrajeElo" Datts umhihco Hyperhohcas , ques tranfihunt per punc^ rias Elhpticas ta data , &^ re&as pojitione datas contingent.

^ ^

longitudo axis princiSii S communis umbilicus figurarum ; punftum per quod Trajeftoria depaUs Trajeftoriae cujufvis ; refta quam debet tangere. Centro interbet tranfire ;
orbita fit ellipfis , vel hHyperbola, defcribatur circulus HG. Ad tangentem
vallo
,

& TR AB ST
ceniroque

AB

fi

AB
V,

tur perpendiculum

iT,

ST\

V^

& producatur idem ad

ut

fit

intervallo

AB defcribatur circulus

T ST ea TR demittaTV sequalis
,

fi

fit

FH.

Hac

methodo

6o

PHILOSOPHIiE
,

NATURALIS
?,/,
five

Da^ioTu methodo five dentur duo punfta goRifo&vii: f r five punftum T' tangens Xi?,deicribendi funt circuli duo.

dus

tangentes

TR

&

Sit

Heovum interfeftio commu-

-a^B

nis,

umbilicis S, H, axe illo defcribatur Trajeftoria. Diqo fa(51um. Nam Trajeftoria + defcripta (eo quod

&

dato

in Elhpfi

T H ST & T H STin Hy-

perbola asquatur axi) tranfibit (per Leraper punftum ?*,

&

ma fuperius) tanget redam TR- Et eodem argumento vel

tranfibit

eadem per punrtaduo

vel tanget reftas duas
Of

jP,

^,

TR,

tr.

^E.F.

PROPOSITIO
re
,

XIX.

PROBLEMA

XF.

""

Ctrca datum umhtTtcum TrajeBortam Paraholtcam defcrthe"

qua

tranfihit

per punBa data ,

^ reBas

pofttiQne

da-

las continget,
Sit J^umbilicus, ^' punftum tangens Trajedtoriae defciibendae, Centro y.intervallo y<y defcribe circu-

& TR

Ab umbilico ad tangentem demitte perpendicularem ST,8c produc eam ad ut fit yFaequairs Eodem modo defcribendus elt alter circuius /^ , fi datur alterum punftum/; vel inveniendum alterum punftum v , fi datur altera tangens tr; dein ducenda refta IF quae tangatduoscirculos FG, fg,{\ dantur duopuncta i", /, vel tranfeat per duo punfta V, v, fi dantur duae tangentes TR, tr, vel tangat circulum tranleat per punctum Vy fi datur punctum P & tangens TR. Ad FI demitte perpendicularem SI, eamque bifeca in K\ axe SK, vertice principali defcribatur Palum FG.

ST

FG &
rabola.

&

^E.F.

Dico factum. Nam Parabola, ob aaquales SK & IK, ST & F'P, tranlibit per punctum T & (per Lemmatis xiv Corol. 3.) ob ctquales JT & TV8c angulum rectum STR, tanget rectam TR.
;

PRO-

PRINCIPIA MATHEMATIGA.

6i

PROPOSITIO

XX.

PROBLEMA

XII.

L18BK

irca datum umhtltcum TrajeBortam quamvts fpecte datam dejcrtbere , qua per data puncta tranfihtt rectas tanget

pofittone datas,
fit Trajectoria per Trajectoria datur fpecie, dabitur rario axis principalis ad dillantiam umbilicorum. In ea ratione cape

Caf.

I.

Dato umbilico S^ deferibenda

ABQ

puncta duo

B^

C.

Quoniam

KB^dBS, &LCadCS Cen4 tris B,Cy intervallis B K, C L, defcribe circulos duos

&

ad rectam

eofdem in AT & L, demitte perpendiculum SG, idemque feca in & a, ita ut fit

KL,

quffi

tangat

KB

ad
fit

BS,

&
Hid

G A-kd: AS & G^
erit

ad^^y

ut eft

axe

Aa,

Dico fadum.

Sit

enim

cum

Aa

ad

ASwiGa ad ^iS", aS AS leu SH in eadem

GA
axis

verticibus yf , ^, defcribatur Trajeftoria. umbilicus alter FigursB defcriptaB ,

feu divilim ratione , adeoque in ratione

Ga

GA

&

Figurae defcribendse ad diftantiana propterea Figura defcripta eft ejufdem fpeciei cum dtfcribenda. Cumque fint i^^ ad in eadem ratione , tranfibit hffic Figura per puncta B, C, ut esConicis manifeftum efl. Caf. %. Dato umbilico S, defcribenda fit Trajectoria qufe rectas: duas Z^i?, tr^ alicubi coniingat. Ab umbilico in tangentes demitt:produc eaperpendicula ST, St ^ fc dem ad /^, v, ut fint Tt^, t v ^quales TS, tS. Bifeca
principalis
;

quam

habet

umbilicorum

ejus

&

BS^LC^dCS^

&

VvmO, &
O H^ productam

erige perpendiculum infinitum

rectamque
feca

mK&ck ita ut FK ad KS & V k ad k S ut ell Trajectoriae

,

VS

infinite
fit

defcribendae axis principalis ad umbilicorum diltantiam. Super diametro /iT/^ defcribatur circulus feumbilicis S, cans axe principali ipf^m sequante, defcribatur Trajectoria. Dico faetum,. N;im bifeca X/^

OHinH; &

H,

FR

in

X,

& junge HX^ HS, HV,

6l compofite ut

Vk^d. kS;

FK ^ V k ^dKS -^
H..3,

Hv. Qaoniam

eft

VK ad

KS-nt
'

kS':^

divifimque-

&

6z

De MoTuUt Vk
CoiiPoRUM
2,

J-X, adeoque ut
ut

F/^ad kSVXKS, i/X

VXH, HXS, &

PHILOSOFHI^ NATURALIS
id eft ut %
&c ad propterea

angula

adeoque

VK ad K S.
&

VH

HX ad

VX2A
erit

KX & z KX ad ad SHm VX zdXH,

%
iS\Y, iimilia erunt tri-

Habet

igitur Trajedoria^ defcriptae axis

principalis

rationem ad ipfius umbilicorum diibntiam SH, habet Trajeftoriae delcribenda^ axis principalis ad ipiius umpropterea ejufdem eil ipeciei. Infuper cum bilicorum diitantiam , VH,vHy ajquentur axi principali , VS, v S a reflis TR,fr perpendiculariter bifecentur , liquet , ex Lemmate xv , reftas illas

VHeam

quam

&

Trajedoriam defcriptam tangere. ^E.F. Caf 3. Dato umbilico S deicribenda fit Trajedlpria qu?e reftam tanget in punfto dato R. In redam TR demitte perpendiculaffiqualis ST Junge rem ST, & produc eandem ad V, ut fit

TR

VR, & reftam VS infinite produdam feca in K &: k ita ut iit VK^d SK & Vk ad Sk ut Ellipfeos defcribends axis principalis ad circuloque fuper diametro Kk delcripto, diiiantiam umbilicorum
,

TV

fecetur produfta redta

VR in H, & umbilicis S, H, axe prmcipali reftam /^//sequante, defcribatur Trajeftoria. Dico faftum. NamVK ad que VH eilb zd S H IT
\it

SK,

atqueadeout

axis principa-

lis Trajeftoriae defcribendae ad diitantiam umbilicorum ejus, pa_ tet ex demonilratis in Cafu ie-

j^

propterea Trajedo- -:. ^*, 4 ; S delcriptam ejufdem eileV" fpeciei cum defcribenda ; reftam S bifecatur , tangere Trajecfloriam int qua angulus vero E. F. punftoi?, patet ex Conicis. Caf. 4. Circa umbilicum S deicribenda jam fit Trajefloria B, extra qua? tangat reflam TR, tranfeatque per punftum quodvis tangentem datum, quseque fimilis fit Figurae apb, axe principali demitte pera b <k umbilicic j-, h delcriptae, In tangentem produc idem ad V, ut fit r/^sequalis ST. Anpendiculum ST, fac angulos hsq, shq aequales; centrogulis autem /^*y?*, S defcribe circulum intervallo quod fit ad ^ ^ ut ^5" ?* ad que q age S quse fit zd s h fecantem Figuram afb in />. Junge sp angulo psh 6c angulumad sp, quaeque angulum ut eit S S 2iX\g\^\o p s q eequales conilituat. Denique umbilicis S, H, aequante , defcribatur fcdio diitantiam ik axe principali Conica Dico fadum. Nam fi agntur sv qua^ ilt ad sj^ ut qH s h

cundo
riam

&

1;

'

TR

VR

AT

TR

&

SVT

&

V H

T SH

&

^B

VH

ad

PRINCIPIA MATHEMATICA.
ad
j-

63

f quasque conftituat angulum v s.p angulo h s q 3z angulum Liber V s h angulo/' s q sequales triangula s v h,spq erunt fimilia &pro- P RUius; pterea v h erit ad /> ^ ut eft j /6 ad s q ^ id eil (ob fimilia triangula
,
,

v?<>

^X>-,.

ut efl feu .2 ^ ad p q. ^ ad J" /Equantur ergo Pbrro ob fimilia triangula SH. vsh., ell VHzdi ViX.v h ^di s hy id efl, axis Conicae feftionis jam defcriptss ad illius umbilicorum intervallum , ut axis ab ad umbilicorum intervallum sh;8i propterea Figura jam defcripta fimilis eflFigurs aj>b. Tranfit eo quod triangulum "P S autem haec Figura per punftum ,

VSTr hsq)
8z\ab.

vh

SH

fimile

fit

fecatur

T & quia V H perpendiculariter a reda TR

triangulo/ j
/6;

aequatur ipfius axi

,

&

VS

bi-

tangit

eadem rectam 2"^*-

L E

MMA

XVI.

A datts tnbus punBts ad quartum

quod

non datum mfleBere reBas quarum dtfferentta vel dantur vel nulla funt.

tret:

punctum quartum Z, Qaf. I. Sunto puncta illa data A^ 5, C invenire oportet ; Ob datam differeniiam linearum AZ^ BZ^ locabitur punctum in Hyperbola cujus umbilici funt , 6c

&

B ^

principalis axis differeatia

illa

data.

Sit axis ille

MN,

Cape

M,-

64
.^ vj

PHILOSOPHI.E NATURALIS

^lZolL

MN^di ^5 & .erecta ^ i? perpendiculaii ad AB, ZR perpendiculari ad ? i?; erit, ex natura hujus HySimili difcurfu punftum perbolffi, ZR ad ^Zut eft MN^^ AB. Hyperbola, cujus umbilici funt u/f, C & prin^locabitur in ^S AC cipalis axis differentia inter AZ & CZ, ducique poteft
AmK. eft ad demiiTaque
,

alia

ipfi

perpendicularis, ad quam fi ab Hyperbols hujus punfto quovis ut efl difFerentia inter demittatur normalis ZS, haec fuerit ad ad AC. Dantur ergo rationes ipiarum j4Z

AZ

& CZnd

ZR & ZS

y4.Z

ZR

&
6i

idcirco datur

earundem

ideoque

ratio ad invicem ; J^^conredse , currant in 2~',& agatur TZjtigura

fi

ZS

RT

T R Z S dLzhiiMX fpecie, & reda TZ\n qua punctum Z alicubi lo,

catur, dabitur pofitione. Eadem methodo per Hyperbolam terC tiam, cujus umbilici funt B axis principalis difterentia rec, inveniri poteil tarum BZ,

&

&

CZ

alia recta in

tur.

iitum

Z in eorum interfectione. ^ E. puta AZ 6z B Z sequantur, Si duae ex tribus lineis punctum Z locabitur in perpendiculo bifecante diflantiam A B, & locus alius rectilineus invenietur ut fupra. ^ E. Si omnes tres aequantur, locabitur punctum Z in cenCnf.
I.

locaqua punctum Habitis autem duobus Locis rectilineis, habetur punctum quse-

-^

Caf. z.

I.

3.

/. tro Circuli per puncta A, B, C tranfeuntis. problematicum per Solvitur etiam hoc fionum Apllonii a Vkta rellitutum.

^E.

Lemma

Librum Tac-

PROPOSITIO

XXI.

PROBLEMA

Xin.

Trajectortam circa daium umhdtcum defcrlhere , qu^ tranfirectas pofitione datas contmget, hh per puncta data

dus

invenienDetur umbilicus S, punctum T & tangens TR Ad tangentem demitte pei-pendiculum iit umbilicus aker H. ST, & produc idem ad T, ut {\tT2^, sequaiis ST, & erit THa^& erit ST diiferentia inter , qualis axi principali. Junge ST,
,
,

&

HT

HT

&c

axem

principalem.

Hoc modo

fi

dentur plures tangentes

PRINCIPIA
tes

MATHEMATICA.
,

6f
pa
i

Ti?

vel plura punfta

devenietur femper ad lineas totidem/'"^*

TH,

vel

T H,

a diais punclis

duftas, quse vel vel datis longicuaequantur axibus dinibus 1?'? diflferunt ab iifdem , atque adeo qUcE vel squantur fibi invicem, vel datas habentdifferentias; inde,per Lemma fuperius, datur umbilicus ille alteri/. Habitis aurem umbilicis una cum axis longitudine (qua^ vel fm Hyperbola, jeaoria Ellipiis eft , E. I. betur Trajedoria.
,

T ad umbilicum

r vel

^ ^

&

U
;

TH^ST;

TH

vel

fi

TH-^ST)

Traha-

Scholhm.
Cafus ubi dantur tria punfla fic folvitur exoeditius. Dentur punfta B,CyT>. Junaas BC, CT> produc ad E, F, ut fit E B zd ad zd SC, SC zd ST>. inque S infinite produftam demitte normales S G , B , erit yf^ & G^ ad J" ut elt produfta cape ad BS; yf vertex, Aa axis_principalis Trajeftoriae quae , perinde ut

ECntSB &

& FC

FU m

G^ad

Ad^Fdudam G HB &
:

&

G/^major,

aequalis

vel

minor

fuerit

quam

AS

.,

eric Ellipfis,

Parabola vel Hyperbola;pun<3:o a in primo cafu cadente ad eandem partemlinefe

Gi^cum punao A-., in

fecundo cafu abeunte
ininfinitum; intertio

cadente ad contrari-

am partem

lineae

GF.

Nam
ad

fi

C/, T>K,

erit /Cad HB ut EC^dEB, hoc efl, ut SC ad S8; & viciffim IC ad SC ut H B zd S R five ut G ^ ad i*^. Et fimili ar-

GF

demittantur perpendicula

gumento probabitur
punfta
tae

efle KT) ad ST) in eadem ratione. Jacenc ergo ^jC^DinConi fedione circa umbilicumiyitadefcriptajUtrecomnes ab umbilico S ad fingulaSeaionispunaadudce,finrad per-

pendicula a punftis iifdem ad reftam G/^demifia in data illa ratione. Methodo haud multum difiimili hujus problematis folutionem tradit Clariffimus Geometra de la Hlre , Conicorum fuorum Lib. VIII. Prop. XXV.
I

SECTIO

66
De Motu
S^okpokvm,

PHILOSOPHIjE naturalis

S
Inventto

E C
L E

O
XVII.
quovts

V.

Orhtum uhi umhtltcm neuter datur,

MMA
punBo
'tlla

S't

datte Con'tc<e SeB'tonts

P , ad Trapeztt
,

a-

Itcujus

ABDC,

'tn

Contca

feB'tone tnfcrtpti

latera

quatuor mfintte produBa

AB,CD, AC,DB,

tottdemrec^

^^PQ, PR, PSjPTi;^

ad fingula P QXP R
:
,

datts anguVts ducantur

Cingula

reBangulum duBarum ad oppoftta duo latera eftt ad reBangulum ductarum ad alta duo

latera oppofita

PSXPT ^^

data ratione,

Caf. I. Ponamus primo lineas ad opporita latera duftas parallelas effe

puta nc ^pr

reliquorum laterum lateri y^C, Sintque infuper lateri JB. latera duo ex oppofitis , puta invicem parallela. fibi &: B T> ,
alterutri

T^&TR

&TS ^C
illa

Et
cffi

refla quae bifecat parallcla

latera erit
Sit

punftum in quo R ordinatim tur,& erit

una ex diametris Conifeaionis & bifecabit etiam

ad

kut

fit

applicata ad diametrum TO OK aequalis TO & erit O K ordinatim

,

R^
j^,

bifeca-

illam.'

ProducyO
applicata ad

contrarias partes diametri.

Cum
iiT

igitur punfta A.,

B,

Conicam feftionem,

& ?
T

&K

fmt ad

fecet y^

in dato angulo, erit (per

18. Lib. III. Conicorum /IpoUonn) reftangulum Prop. 17. in data ratione. Sed aquales ad reftangulum O ^, O difterentise , funt, utpote sequalium O /v, O P, T' sequalia funt; atque inde eriam reftangula /^ eft ad redangulum ^^^jhoceilad adeo reftimgulum E. ^. data ratione. reftangulum

&

J ^B

T ^X R T SXTTin

&K &

^X T R

&

^K &
R

TR

T^K

&

Caf,

PRINCIPIA MATHEMATICA.
Cal.
1..

^7

efle parallela.

ST in ?, & ipfi IP ^parallelam age fecantem C^ in i^ & AB

Jam ob
fimilia
eft

Ponamus jam Trapezii iatera oppofita ^ B1> non Libek Age B d parallelam ^ occurrentem tum reftae^^^''*"' tum Conicse leftioni in d. Junge Cd lecantem ?* in r,

AC

AC
-

'D
ia

N.

"i^-

>

triangula

BTt,

TfBN;
Z)iVad
Ergo
,

Bt

feu
Sic

A^ k\i

NB.

T S m "DM

^^ad Tf ut & ier ell ad

ad

A N.
in

ducendo antecedentes

antecedentes confequentes ^in r

&
,

confequentes in
ut

redanguluiii

ita redangulum in Tt NT) M eft ad redangulum ANB

,
,

T TS
&
in

eft

ad reftangulara
"^

(per

Caf

Tt,

rectangulum ac divifim ita rectangulum

i.) ita

TSXTT.
Caf. 3. quatuor

T ^m Tr eil ad rectangulum T 'P^ X ^*^ eft ad rectangulum

^.E.T>.
Ponaraus denique lineas

T^,TR,TS,TT non
AC, A B,
parallelas ipfi
tri-

elfe paralklas lateribus

Eafed ad ea utcunque inclinatas. rura vice age 'P ^ , ?* r parallelas

ipfi

AB &
;

ACi & Ts, Tt

, ,

propter dafos angulos

angulorum

TTt

ad dabuntur rationes ?* zd Ts, & ad Tr, Tq, adTt; atque adeo rationes corapohise T TR2dTqY.Tr, TsY.Tt. Sed per fuperius demonlfrata, ratio qVsT r ad TsX.T t data eft Ergo ratio zd. -^

T ^^ T Rr T
,

s,

TS TR TT & TS^TTad T
TSX,TT. ^E.D.

^X
.

&

T ^XT R

L E

MM

XVIII.

Ttfdem pofith , /i reBangulum duBarum adoppofita duo late^ ra Trapezu PQxPRy/^ ad reBangHlumduSarum ad rC' liqua duo latera PSxPT in data ratione j punctum P , a

quo Unea ducuntur , pezium defcriptam.

tanget Conicam fectionem circa Tra"

I

Per

53 De Motu

PHILOSOPHIyE NATURALIS
Pex puncra A, B^C.T)

ta/, concjpe Conicam iectionem femper tangere. Si negas,

aliquod infinitorum punctorum 7*, puhanc ddcnbi: dico punctum

junge

-//

"P

Conicam

fecantem hanc feccionem a!ibi

qsjam in ?*, fi fieri potefl, puta in ^. Ergo fi ab his punctis p (k b ducantur in datis angulis ad latera Trapezii xtc\.3^

p/j,pr,ps,p t, &ibk, bx, bf, bd; erit ut bky.bx ad bfy. bdm (per Lem. XVII ) pqY.fr ad
&ita (perHypoth.)

fsYpt,
Elt

T^YTR ad
&

T SXTT.
fimilitudi-

propter

nem Trapeziorum

bk^f T^AS,
prioris
erit

ut

bk

Tidi

bf\i2i

T^^&d TS.

Quare, applicando terminos

refpondentes hujus,
zia aEquiangul.i

propordonis ad terminos corad TT. Ergo Trapebr ad ^^ut

TR

'Dr^^, 'Di^^Py

fimilia iunt,

&

eorum diagonales

2)/^, "Z)?' propterea coincidunt. Incidit itaque ^ in interfectionem rectarum adeoque coincidit cum puncto 'P. Quarepunc-

^T,

tum

DT

tionem.

ubicunque fumatur . E. 7J).

incidit in aflignatam

Conicam

fec-

CoroL Hinc fi rectcB tres S x punctocommuni?* ^, R, ad alias toiidem pofitione datas rectas CT) , ilngulae , , ad iingulas , in datis angulis ducantur , fitque rectangulum iub duabas ductis qnad. in data (^J<T R ad quadratum terticE ratione punctum a quibus rectae ducuntur, locabitur in fectione Conica quae tanglt lineas AB, CT> m & C; & contra. Nam coeat linea cum linea ^Cmanente pofitione trium B, CT).^ AC; dein coeat etiam linea cnm linea T S & recianguium

AB
A

AC

TS

T SXTT QMzdQt T S qnad. rectaequey^-S A 8i B, C &:T> fecabant, jamCurvam

iis,

TT

CDquae curvaminpuncillis

non amplius

-n punctis fecare poilunt fed tantum tangent.

coeuntibus

Scholmm.
fectionis in hoc Lemmate late fumitur.ita ut fectam Rectilinea per verticem Coni traniiens , quam Circularis bafi parallela includatur. Nam fi punctum p incidit in rectam, qua qusevis ex punctis quatuor Ay B, C,T> jungumur, Conica fectio
tio

Nomen Conics

verte-

PRINCIPIA MATHEMATICA.
vertetur in geminas Reftas,

6^

tum

/>

incidit,
Si

junguntur.

quarum una efl: refta illa in quam punc- Liber & altera eit reda qua alia duo ex punftis quatuor ^'^^'*"*' Trapezii anguli duo oppofiti fimul fumpti asquentur
quatuor 'P^,

duobus
fitque
lo fub

re6i:is,.& lineffi

TR, T S\ '?r

latera ejus vel perpendiculariter vel

redangulum fub duabus

dudlis

TSXTT
lorum
in cafibus

SXTTj Seftio conica evadet Circulus. Idem duabus aliis fiet fi linea3 quatuor ducantur in angulis quibuivis redangulum fit ad reftangulum fub aliis duabus fub duabus duftis 'P^X ut redangulum fub fmubus angulorum S, T, in quibus duae ultimaePJ', PT^ducuntur, ad redangulum lub fmubus angu-

T ^XT

ducantur ad anguHs quibuivis sequalibus, R aequale redangu-

TR

&

^, R

in quibus duae primae

Locus punfti

erit aliqua

nominantur bediones Conicae. ftitui potell Quadrilaterum cujus latera duo oppofita fe mutuo inftar diagonalium decuffant. Sed & e punftis quatuor ^, P, C, T), poffunt unum vel duo abire ad infinitum , eoque pafto latera figurae quae ad punda illa convergunt , evadere parallela quo iii cafu Sedio Conica tranfibit per caetera punfta , & in plagas pa:

ducuntur. Cseteris trium figurarum quse vulgo Vice autem Trapezii l^-SC2) fub-

P^, T R

rallelarum abibit in infinitum.

L E
fi reBce quatuor

MMA

XIX.

Invemre punBum P , a quo

PR
,

PS, PT, ad
pojitione

C D, AC
ftngulas

toudem datas reBas A B ^f B D finguU ad

altas
,

m
,

ducantur

datts anguhs reBangtilum [uh

duahus ductts ^ PQ_^XPR, ftt ad rectangtdum fuh altts duahus P S X P T tn data

ratione.

Lineas

^5, C,

ad quas

reftas
,

duse

T ^, TR, unum
cum
aliis

reclanv

gulorum continenres ducunrur

tipne datis lineis in punftis

coiweniant
y

duabus

oii-

C, -T). Ab eorum ajiquo age Secet ea reftam quamlibet AH^ in qua velis punftum reperiri. lineas oppoiitas BT), CT>, nimirum in //, & in /, &. c?b ^ datos omnes angulos figurae, dabuntur rationes- !P ^ ad

A,

CD TA

TA
ad;

1-

70
De MoTuad
CoRPORUM.

PHILOSOPHIiE NATURALIS
TS,
adeoque ratio ^'^ad Auferendo hanc a datara-

.y.

tione TT, dabitur raiio addendo datas rationes !P / ad dabitur '?r ad

T^X-PRzdTSX-rr,

TRad

&

TR, &

ratio

!P/ ad

pundum^. ^E.I.

TH TH atque

adeo

Corol. I. Hinc etiam ad Loci punftorum intinitorum y punc-

tum quodvis 2) tangens duci

poteit.

chorda PT) ubi conveniunt, ac hoc eil, ubi yy// ducitur per punftum 7), tangens evadit. Quo in invenietur. ut lupra. cafu ultima ratio evanefcentium / ?* &inea duc parallelam CF, occurrentem Ipfi igitur T>E tangens erit, propcerea quod ultima ratione fedam in E,
pundla

Nam

AD

& TH
in
-fi

BB mFy

&

CF & evanefcens

///

parallels funt,

&

&

"/

limiliter feftffi.

CoroL^. Hinc etiam Locus punftorum omnium 'P definiri poteft. Per quodvis punftorura A,B,C,T>, puta //, duc Loci tangentem per aliud quodvis punftum B duc tangenti parallelam occurrentem Loco in F. Invenie-

AE &
tur

BF

autempundum /^perLem xix. B F in G, & ada indefinita AG erit pofiiio diametri ad quam
Bifeca

BG & FG
erit

ordinatim applicantur.
in

HsEC JIG occurrat Loco

AH diameter
ad

H,

&

five latus tranf-

verfum, ad quod
ut occurrit
infinita,

latus
Si

re6lum

erit

^G^

AGH.
linea
erit

Loco, Locus

AH exiliente
Parabola

^G

nullibi

&

la-

tus

reftum

ejus ad

diametrum

AG

E'

pertinens erit
ubi punfta ^^

-^^ Sin

ea alicubi occurrit,

Locus Hyperbola

erit

ubi

& //fita funt ad eafdem partes ipfius G: & Ellipfis, G intermedium efl, nifi forte angulus AG B reftus & infuper
fit

BGquad.
Atque
cepti
trica,

aequale redtangulo
ita

AGH,

quo

in cafuCirculus habebitur.

& ab

Problematis Veterum de quatuor lineis ab Euclide inApoUonio continuati noncalculus, fedcompofitioGeomequalem Veteres quterebant, in hoc Corollario exhibetur.

LEM-

PRINGIPIA MATHEMATICA. L E M M A XX.

i$/

71
IBBR
I

angulh duohus oppo^ A Sf P tangtt fecltonem quamvis Comcam punBh fitts A S)* P ; 6f , laterihus umus angulorum Ulorum mfimte frodu&is AQ, AS, occurrit eidem feBioni Conica in C ^ a punBis autem occurfuum B C ad quintum quodvis fectioms Comcte punctum D agantur rect^e du^e BD,

P arallelogrammum

M U S,

quodvis

ASPQ

B^

CD

occurrentes alteris duohus infimte productis parallelo'

laterihus

grammi
tione.

PS PQ
,

fcijfa laterum partes

PR

T ^ R erunt femper ah^ PT ad invicem data rai;^

:

in

Et

contra
,

m data ratione
Caf.
r.

fi partes

il/ce

ahfcifice

funt

ad invicem

punctum

D tanget Sectionem Conicam per

a

puncta quatuor A, B, C, P tranfeuntem.

Jungantur

BTy CP &
C-

pundo 2)

agantur redae du^e

2)G, 'DE^ quarum prior 2)Gipfi^5 parallela fit&

occurrat

TB, T^^CAm
altera

Hyl^G;
lela

fit ipfi

AC &

T> & paraloccurrat

TC,TS,AB\nF,K,E:

& erit(perLemma xvii.)rectangulum ^D^" X /^ad recGX//inratangulum tione data. Sed elt 'P,*^/',ad ad HB, 2)(feu /^) ur adeoque mTTsiAT) H; & viciffim'?^, ^dTTutT>E^dT>H. Ell & i? ad 2) ut /? C ad" ad T>G, & viciilim 2)C, adeoque ut (IG vel) ad T S uv 2)i?ad2)G; & conjunftis rationibus tit rertangulum ad reftangulum TSxTTnt rectangulum T> EYSDF ad rectangulum T>GXT)H, atque adeo in data ratione. Sed dantur T S&c propterea ratio datur. E. 2). Ca/. -L. Quod fi T R & "I T ponatur in data ratione ad invicem, tum fimili ratiocinio regrediendo, fequetur efle rectangulum ^^^X^^Fad rectangulum 2)GX2)//", in ratione data, adeoque punctum 2) (per Lemma xviii.) contingere Conicam fectionem; E. T>. tranieuntem per puncta J^ B^ C, T.

TB

TS

TR

TRzdTT

T^XTR ^

Qorol.

72-

PHILOSOPHIiE NATURALIS
Corol.
I.

De Motu
C^cmpoRUM,

Hinc

fi

agatur

^Cfecans ^^^in r,&

in

'PTcapiaturP;?

in ratione ad 'Pr,
fectionis ad

quam

iiabet

punctum

ita ut, chorda to ac ^T^coincideni cum

BD

B Nam

tangens Conicfe concipe punctum T> coire cum puncevanefcenie, ^rtangens evadat, CT>
'Pi?: erit

fZ^ad

Bt

&

CB ^
fi

Bt.

Cerol. X.

Et vice verfa
,

tangens & ad quodvis Conicae fectionis punctum T> conveniant 2) CT>; erit -P i? ad ^' ut Tr ad !P?. Et contra fi fit Tr ad <?/?: convenient BT) , CT> ad Conicas Sectionis punctum aliquod T>.

Bt

fit

TR^ATTm
Corol.

fecat

3 Conica fectio non Conicam fectionem in

.

punctis pluribus quam quatuor. Nam , fi fieri poteft , tranfeant duae Conicae fectiones per quinque puncta A, B, C, T, O; eafque fecet recta BT) \n punctis T), d, ic ipfam ^fecet recta C^in r.

Ergo

TR eft ad TTmTrzd.
L E

TT-, unde

TR

6c

Tv

fibi

invicem

sequantur, contra H^^pothefm.

MM
.,

XXI.

Si reBd! duie mobiles

^ mfimta BM, CM per datapunC'

concurfu fuo

ta B, C, ceu polos duB<s

defcribant

ter--

tiam pofitione datam reBam

recids

MN

6f

all<e

dua

infinita

BD,

CD

cttm prioiibus diiahus

ad punBa
efficientes

B C
,

datos

angulos

MBD MCD
,
,

illa data ducantur j

dico quod h dua BD, CD concurfu fuo D defcrihent feSionem Comcam per punBa B C tranfeuntem. Et vi~

ce verfa

fi recta

BD,CD

concurfufuo
.,

defcribant Sec-

Comcam per data puncta B,C, A tranfeuntem ^ 6f fiit angtdus D B M femper aqualts angulo dato A B C anguhfque D C M femper aqualis angulo dato A B C
tionem

punctum

M cominget rectam pofiitione datam.

Nam

Nam
Junge

fi

PRINQIPIA MATHEMATICA. 7i in refta MN detur punaum iV, & ubi punflum mobile '^iLib ek
immotum iV",incidatpundum mobile2)inimmotum?*
ocp^^.imvs;

il/ inciditlan

CN, BN, CT,

&: a punfto ? a-

BT,

gerecias
currentes

?r, ^i?
ipfis

B T) CT> in r & ;?, & facientes angulum B T T

B N AI
aequalem
iingulo
j

dato

a^qualem angulo Cum erdato go (ex Hypothefi ) sefmt quales anguli

CTR

&

angulum

CNM.

MBT),

anguli MC7), aufer communes iVCD, reflabunt

N B T, m &: NCF;
NBT)

&

&

3sqm\esNBM&TBT,
-^Cikf& yc^:ade^quetriangu!a
&triangu1aiVC.^i,
mobilia.

Sunt autem punal C i^^^^i^! datam habent rationem ad Dro mdeque datara rationem incer fe atque adeo , per Leroma xx punftum (perpetuus reaarum mobilium 8z CR concurfus-! contingit fedionem Comcam , per punaa B,C, P tranfeuntem. -'-' al\ ^Et contra, fi punaum mobile 7J contingat feftionem Conicam tranfeuntem per data punfta B, C, A, & fit angulus Ti B femDer SEquahs angub dato C, & angulus T^CM femper s^qualis anJ

& TR .dNMmTC.dNC
Lrgo

T C R.

Q\i-^ve

T T ed ^d

NBM, BTTCmWh

N M ut T B id NR
^

funt', tit

TT 8z TR

NM

'

BT

AB

cam per eadem quinque punaai?,

fieri pundum m linea aliqua Curva. Tanget ero-o punctum fedionem Comcam per punfta quinque B C J p T tranfeuntem, ubi punaum il/ perpetuo tangit lineam Curvam Sed & ex jam demonilratis tanget etiam pun^um 2) feaionem Coni-

gplo dato_^C5, & ubi Punftutn T) mcidit fuccelTive in duo qul vis feaionis punda immobiha ^ T, punftum mobile incidat fucJ ceffive in punda duo immobilia n, N: per eadem n, iVagatur refta ^/ A^&hsecentLocus perpetuus pundi ilHus mobihsiV/. Nam

poteft, v^fetur

fi

C,

Ap,T tranfeuntem,ubi

punctuna

74

PHILOSOPHI^ NATURALIS
punctum

DEMoTotum Af perpetuo
XX. Igitur

tangit lineam Rectam. Ergo duae fectiones Co^ CoRPQ&uM uicge tranfibunt per eadem quinque puncta, contra Corol. 3. Lem.

verfari in linea

Curva abfurdum

eft.

^ E.

2)^

PROPOSltio

XXII.

PROBLEMAXIV.
defcrtbere,

TrajeBortam per data qumque punBa

alia

ad Dentur puncta quinque A, B, C, T^ T>. Ab eorum aliquo duo quaevis B, C, quae poft poli nominentur age rectas ABt ACf.
,

R,

s
Deinde

Msque

age per punctum quintum 2) infinitas duas BT>T, CRT>, noviffimeductisZ'?'^, yi2^(priorem priori R. Denique de rectis pofteriorem pofteriori) occurrentes parallela , abfcinde quasvis Tt^. TT, R, acia recta tr ipfi fi per earum terminos t, r proportionales ; ipfis TT, polos B, Cactse Bt, Cr concurrant in ^,locabitur punctum illud d Nam punctum illud d (per Lemma xx.) in Trajectoria quaefita. transverfatur in Conica Sectione per puncta quatuor A, B,C, eunte; &, lineis Rr,Tt evanefcentibus^coit punctum d cum puncto T>. Tranfit ergo fectio Conica per puncta quinque A,S,C,T,U.

paraHe'as a polis duobus B,

TT S TR^per
^

punctum quartum T.

TR

mT&

&
&

Tr

TR

&

E.

PRINCIPIA MATHEMATICA,
Idem
aliter.

7S

LlBER
PRIHUS

E punais datis junge tria quaevis A,B,C;8c, circura duo eorum B, Cceupolos, rotando angulos magnitudine datos^i5C, ACB,
applicentur crura

B Ay

primo ad punftum 2), deinde adpundum & notentur punc, iV in quibus alta A/

CA

tera crura

^L, CLca-

MM
guli

fu utroque fe decuffiint. Agatur refta infinita rotentur an,

&

mobiles circum polos fuos B, C, ea lege vel ut crurum L, interfeaio C incidat quas jam fit ,
illi

B My

CL

femper
infinitam

in

rum

BA, CA
,

MN

reftam illam
&: cru,

vel
,

B T>

CT>

interfedio

quje jam

fit

!Py^i5

delineabit.

Nam pundum

d, per

Trajeftoriam quaefitam Lem. xxi, contmget

ubi \>Vin&.\xmm feftionem Conicam per pun(fia ^,Ctranseuntem ; accedit ad punfta L, M, N, pundum d (per conflruftionem ) accedet ad punda A, T), T. Defcribetur itaque feclio Conica trans^E.F. iens per pundta quinque ^,^, C,y,2). CoroL I. Hinc reda expedite duci potell, quffi Trajeftoriam qu^ad. fitam, in pun6lo quovis dato j5, continget. Accedat punftum redia ^i^evadet tangens quaefita. punftum B, Latera CoroL X. Unde etiam Trajeftoriarum Ontra, Diametri refta inveniri pofTunt, ut in CoroUario fecundo Lemraatis xix.
<:^

&

&

&

ScholmmConftruflio prior evadet paulo firaplicior jungendo BT, in eaj nt eil T ad TT-, opus eft, produfta capiendo Bj^ ad per / agendo redam infinitam /'d ipfi ^S'?'?" parallelam, inque ea capiendo femper/d aequalem 5^r; & agendo reftas ^d, Cr con^d T B currentes in d. Nam cum fmt T r ad T i ,T R ad TT, J^ ? in eadem ratione ; erunt / d r femper squaf cl ^d "^ K % les.
fi

BP

&

&

& T

76
CEMoTu^les.
ConpoRUM' nifi

PHILOSOPHI.E NATURALIS
Hac methodo mavis Curvam
,

punfta Trajeftoriae inveniuntur expeditiffime,. ut in conitrudione fecunda , defcribere Me-

chanice

PROPOSITIO

XXIIL

PROBLEMAXV.

TrajeBortam defcrthere qna per data quatuor punBa tranji" reBam contmget pofitione datam. bit ,

Dentur tangens HBy pundum contaftus B, & T. Junge BC, & agendo ^^ parallelam 2^^parallelam BCy comple parallelogrammum
Caf.
I.

punfta

CD,

alia tria

BST

BH,

8c

d\--f ""-...

La^

Age^7)fecantem
fcinde

J"!? in 7",
ipfi

&

CT> fecantem
parallelam
,

!P"^;in R.

Denii

que, agendo quamvis tr

yr, Tt ipfis T R, !P7' proportionales rum Cr, Bt concurfus d ( per Lem. xx- ) incidet femper

TR

T ^, T S zh^ refpedive; & adade

in

Tra=

jedoriam defcribendam.

Idm

PRINGIPIA

MATHEMATICA:
Idemaliter.

77
L/

ibeS

Primus;

Revolvaiur tum angulus magnitudine datus

^ /Z"

circa

polum

B, tum
ca'po]um

radius quilibet reflilineus

Notentur pundk A/,

&

cat radium illum ubi crus alterum Deinde ad aftam infinitam ik 1). dio in pundis

BH

utrinque produflus T)C ax-\ in quibus anguli crus BC^econcurrit cum eodem ra-

MN concur--

ris alterius

anguli cros BCy ranrperpetuo radius ille C!P vel C7) cruconcurfus cum radio delineabit Trajedoriamquae^

BH

&

&

fitam.

tum y^ad.punctum 5,

Problematis fuperioris accedat punccoincident, & linea in uliimo luo fitu fiet tangens BH., atque adeo conllructiones ibi pofitae evadent eaedem cum conltructionibus hic defcriptis. Delisieabit igitur cruris j5/7 concurlus cum radio lectionem Conicam per puncta C, , ?* tranfeuntem , rectam jSi/tangentem in punc
fi

Nam

in conftruftionibus
lineae

Cj4

& CB

^R

&

XoB.

^E.F.
Dentur puncta qmtuor B, C, , T extra tangentem Jungebina lineis B Z) CT concurrentibus in G, tangeK,

Ca/. X.

BJ iita.

'

'

%:

tigilg:.

DiMoTu tique occnrrentibus

,coRr.oi.uM/;/^aj^/^ uc
ell

PHILOSOPHI.E NATURALIS in H & Secetur tangens in -^,

I.

it-a

ut

gulum

rectanfubmedia proportio-

naliinterCG&C-P&media proportionali mterBII

ScHT), ad rectangulum
media
proportionali

fub

tionali inter
erit

^G&GB &: media propor?/ & /C & ^ punctum contactus,

;

inter

HX Trajectoriam
Al
BHT>

Nam

fi

rectse

T1

parallela

punctis quibufvis T: 6<: erit (exConicis) punctum ^ita locandum, ut fuerit Hui quad. ad quad. in ratione compofita ex ratione rectanguli XiSf/ad recad rectangulum T)G tangulum 8i ex feu rectanguli I C. Invento autem ratione rectanguli ad rectangulum contactus puncto , A, defcribetur Trajectoria ut in cafu primo, vel inter puncta E. F. Capi autem potelt punctum I, vel extra ; perinde Trajectoria dupliciter defcribi.

fecet

in

QGT

BHT>

H&

&

PROPOSITIO
Traje&onam

XXIV.

PROBLEMA

XVI.
trta

^ reBas

defcrthere

qua tranfihh per data

pmSla

dt^as pofitione datas contmget,

Dentur tangentes

HI,

KL &

puncta 5, C, T) Per punctorum duo qusevis B , 1) age rectam infinitam B 1) tangentibus occurrentem in punctis H, K. Deinde etiam per alia duo quasvis C, T) age infinitam C2)tangentibusoccurrentem in punctis /,/<. Actas ita feca in i? J", ut fit /f i? ad R vx eft media proportionalis inter 8c HT> ad mediam proportionalem inter^/<r& KT>; & / J" ad // J" ut eil media pro-

&

BH

portionalisinter

C/&/2)admeinter

/ -^1
'

diam proportionalem

CL

&

Z2). Seca autem pro lubitu vel inter punda H, I &: L, LiBit^, dein age fecantem tangentes in vel extra eadem & y>jPRiMcs punfta conraftuum, Nam f &: erunt & !P fupponantur elTe punfta contaftuum alicubi in tangentibus fita ik per L quodvis 7, in tangente alterutra punftorum H, /, tangenti alteri L parallela , quse ocfitum , agatur reda I di J", in ea fumatur I currat curvae in media proportiolY: erit ex Conicis, reftangulum X77" feu nalis inter qiiad. ut rectangulum CIT> ad rectangulum CL1>, qmd. &d id elt (per conftructionem) ut SI quad, ad S L quad. atque adeo nt Sl^d S L. Jacent ergo puncta S, P, /Z" ad in una recta,. Porro tangentibus concurrentibus in G, erit (ex Conicis) recquad. ad lA quad.ut tangulum X/T^feu quad. 7id G quadi adeoque /^ad lA ut G?* ad G A, Jacent ergo puncta , 6c Ain una recta, adeoque puncta S,T funt in una recta. Et eodem argumento probabitur quod puncta R,T &l funt in una recta, Jacent igitur puncta contactuum IP in recta S^ Hifce autem inventis , Trajectoria defcribetur ut in cafu priE. F. Sno Problematis fuperioris,
:

&

&

PRINCIPIA MATHEMATICA. K& RS T ^

i

79

LT LT

7X &

&

HI

IZ

IZ

GT

&A

T Z

^&

^
M

L E
Ftgurm

M^

XXII.

m
-<^

aUas ejufdem generh figuras mutare,

fit

Tranfmutanda

rectse due paralieJae

AO
B,

figura
,

qusevis

HGI.

AB fecantes in
&
vis

BL

Ducantur pro

lubitiii

&

tertiam quamvis poiitione datarai

a tigurae

G
O

puncto quoad rectam

AB
De-

ducatur
ipfi

quaevis
parallela.

G 2),

inde a puncto aliquo O, dato , ad in linea O punctum 2) ducatur recL octa 0T>, ipfi currens in d,8i apuncto occurfus erigatur recta

recta B L continens, atque earm habens rationem ad O <i quam habet 2) G ad 02); & erit^ punctum in figura nova b g i puncto G refpondens. Eadem rationepuncta fingula figurae primae dabunt puncta totidem figura novs.

^^ datum quemvis angulum cum

Goncipe.;

So
j.

PHILOSOPH1.E NATURALIS
igitur

Concipe

punctum

motu continuo percurrere puncta omnia

punctum^ motu i-tidem continuo percurret puncCoKi'o7uM figurae primsB, eandem delcribet. Diiiinctionis gratia no-ra omnia figurse novfe
ordinatam primam, dg ordinatam novam; ^T) abminemus fcilHim primam, ad abrciilam novam; O polum, O T> radium abfcindentem, Oyf radium ordinatum primum, & Oa (quo parallelogrammum O ABa completur) radium crdinatum novum. Dico jam quod, fi punctum G tangit rectam Lineam pofitione datam., punctum g tanget etiarrj Lineam rectam pofitione datam. Si punctum G tangit Conicam fectionem , punctum g tanget etiam Conicam fectionem, Conicis fectionibus tiic Circulum annumero. Porro fi punctum Gtangit Lineam tertii ordinis punctum g Analytici tanget Lineam tertii iti,

&

&

fic de dem ordinis ; curvis lineis fuperiorum Grdinum. Lineae duas erunt ejufdem fem.per ordinis Analytici quas puncta G, g tangunt. Ktenim /1 ita ut eit a d ^d

&

funt

O^ad 02), dg
-^
,

ad 2)G,
oc

& AB
,

ad

JT);

ideoque

AT>
ii

^<

'qualiselt

T)G

SEqualis eft

-j-^

Jam

punc-

tam
qua

tangit rectam
iilse

Lineam

relatio inter abicifTam

determinatae

AT) &

AT> ^ T) G

atque adeo in aequatione quavis^ ordinatam T> G habetur , inad unicam tantum dimenfionem

afcendunt
--

fcribendo in hac sequatione

O ^X AB -j
,

pro

AT>

&
no-

^-^^pi'0

T>G, producetur

aequatio nova

in

qua

abfciiTa

ordinata nova dg ad unicam tantum dimenlionem afcenva ad dent, atque adeo quae defignat Lineam rectam. Sin AT> &.T)G (vel earum alterutra) afcendebant ad duas dimenliones in asquatione prima , afcendent itidem ^^ -^^ ad duas in fequatione fecunda. Et ilc de tribus vel pluribus dimenfionibus. Indeterminatae abt dg in a?quatione fecunda & AT) T)G in prima afcendent femper ad eundem dimenfionum numerum & propterea LinecC, quas puncta G, g tangunt, fuct ejufdcm ordinis AnalyticL

&

&

Dico

PRINCIPIA MATHEMATICA.
,

8i

Dico prseterea quod fi recta aliqua tangat lineam curvam inLiBER hsc recra eodem modo cum curva in figuram no-^*^^"*"-**' figura prima vam tranflata tanget lineam illam curvam in figura nova: & contra. Nam /i Curvae puncta qusvis duo accedunt ad invicem puncta eadem tranflata accedent ad incoeunt in figura prima vicem & coibunt in ngura nova atque adeo rectae quibus haec ilmul evadent curvarum tangentes in figura puncta junguntur utraque. Componi poirent harum allertionum Demonftrationes more magis Geometrico. Scd brevitati coniulo.

&

Igitur

fi

figura reetilinea in aliam tranimutanda eft

,

fufficit rec-

tarum
in

a quibus conflatur interfectiones transferre

&

per eafdem

rectas ducere. Sin curvilineam tranfmutare oportet, transferenda funt puncta, tangentes 'alice rectas quarum
figura
lineas

nova

&

ope curva
pliciores.
,

linea

definitur.

Infervit

autem hoc

Lemma

folutioni

ditiiciliorum
rallelas

Problematum, tranfmutando

figuras propofitas in fim-

Nam recte qusevis convergentes tranfmutantur in paadhibendo pro radio ordinato primo , lineam quamvis rectam quae per concurfum convergentium tranfit id adeo quia concurfus ille hoc pacto abit in infinitum lineae autem paralleiffi funt quae ad punctum infinite dilfans tendunt. Poflquam autem Problema folvitur in-figura nova, fi per inverfas operationes transmutetur hsec figura in figuram primam habebitur folutio quaefita. Utile efi: etiam hoc Lemma in folutione Solidorum Problematum. Nam quoties duae fectiones Conicae obvenerint , quarum transmutare licet earum alinterfectione Problema folvi potelt , in Ellipfin terutram, fi Hyperbola fit vel Parabola deinde ElRecta item & fectio Conica , lipfis facile mutatur in Circulum.
; , , ,
:

in conltructione

Planorum Problematum, vertuntur

in

Rectam

&

Circulum.

PROPOSITIO XXV. PROBLEMA

XVII.

TrajeSiormm defcrihere qude per data duo punBa reBas tres comtngei pofitione datas.
-

tranfthtt

Per concurfum tangentium quarumvis duarum cum fe invicem,& concurfum tangentis tertia^ cum recta ilia, quae per puncta duo data
tranfit,

mo,

age rectam infinitam; eaque adhibita pro radio ordinato pritransmuteturfigura,per Lemma luperius,in figuram novam. In

hac

n
CoBPORoKi
5 jj.^jj

PHILOSOPHI^ NATURALIS
illse

De Moto hac figura tangentes

fiet

duae evadent

fibi
j\

invicem parallelse

&

tan-

parallela recta per

puncta duo data tranfeunti. Sunto

/7i,y&/rangenres
illaj

i/tangens

tertia,

&

duse parallelse, /jj/reda huic

per piinfta illa a, b, per quse Conica fedio in hac tigura nova tranfire debet; & parailelogrammum h i k l complens.
parallela tranliens

Secentur
ita

redlae ^/ji-^si/in <:,^/,(?,

ut

fit

hc ad
,

latus

quadratum
_

reftanguli

abb ic z^ id, &: ke ad k d ut eft fumma reftarum h i & /('/ad fummam trium linearum
quarum prima
eit refta

tant^ulorum ahb enim, ex Conicis

?.ltere dus funt latera quadrata recEterunt r, d, e punfta contaduum. funt ^ c quadratum ad reftangulum ah b , , ic quadratum ad i d quadratum, dz k e quadratum z^ k d quadraeadem ratione; ^-/quadratum ad reftangulum a l b tum, propterea /jf ad latus quadratum ipfius ahb, if ad id, ke ad kd^ f^/ad latus quadratum ipfms a l b funt in fubduplicata il!a ratioin data ratione omnium antecedentium Zj i compolite ne, omnes confequentes , quse funt latus quadratum reftanguli i^ / ad -^Habentur igilatus quadratum reftanguli alb. refta i k ahb tur ex data illa ratione puncta contactuum c, d, e, in figura noPer inverfas operationes Lemmatis noviflimi transferantur va. ibi , per Probl. XIV^ , defcri-. hsec puncta in figuram primam betur Trajectoria. ^^. E. F. Ceterum perinde ut puncta a , ^ jacent vel inter puncta h, l, vel extra, debent puncta c, d, e vel Si punctorum a, b alterutrum inter puncta h, i, k, /capi, vel extra. cadit inter puncta /;,/,& alterum extra , Problema impofTibile

ik^

&

l b:

&

&

&

&

&

&

&

&

&

&

eH.

PROPOSITIO

XXVI.

PROBLEMA

XVIII.

TrajeBortam defcrihere qute ira'nfih'tt per punBum datum reBas quatuor pofittone datas conttnget.

Ab

interfectione

interfectionem

communi duarum quarumlibet tangentium ad coinmunem reliquarum duarum agatur recta infinita,

PRINGIPIA MATHEMATICA.
ta,

gj

& eadem

ra (per Lem, radium ordinatum primum concurrebant,jam evadentrarallelfE, bunto illse hi &c kl, ik&L /:?/ continentes paialklogrammum htkl. fcitque / punc^tum in hac nova figura , puncto in figura prhna dato
refpondens.
quali

pro radio ordinato primo adhibita, trahfmntetur figu- i-iber XXII.) in figuram novam, tangentes binae, quae ad^'''"*"*'

&

Per

figurae

centrum

agatur /-^,

&

exiiiente

O^

se-

q punftum alterum per quod ledio Conica in hac Per Lemmatis xxii operationem infigura nova tianfire debet. verfam transferatur hoc punftum in figuram primam, ibi habebuntur punda duo per quae Trajedoria defcribenda eil. Per eadem vero defcribi potcit Trajeftoria illa per Probl. xvii. ^E.F.
erit

O/,

&

L E

MMA

XXIII.

i$V

re5i^

termmentur

dua pofithne data AC, BD, ad data punBa A, B, datamque haheant rationem ad invkem
,
,
,

qua punBa mdeterminata C, T> junguntur fe^ cetur m ratione data /;? K; dico quod punBum K locabi" tur m reBa poftttone data*

re&a C D

Concurrant enim

redse^C,
ad //C,
fit-

BTfmE,
ad

&:'mBE caplatur B

^^
;

ut elt

B T>

FT) EG &
que

femper sequalis datse erit ex conilruftione ad GD, hoc eit, ad EFut y^Cad B D, adeoque in ratione

EC

daia,
in

&
ut

propterf-a dabitur fpecie

triangulum

EFC.
; ,

Secetur

CK ad
latn

lit

CL ad CF in rationeE" C 2) & ob datam

i!,

C F^

dabitur etiam fpecie triangulum projndelocabitur in refta pofitione dati. funge LK., que punftum &,obdarain ^daiam fimilia erunt triangula rationem L/Cad FTJ, dabitur L/il". Huic aequalis capiarur t H, parallelogrammum. Locatur igu. r puncerit femper in parallelogrammi illius latere pofitione dato HK. E. 2>. tum

rationem

&

EL CLK, CFD;

E FL

:,

FD

&

E L KH

LEM-

64
De Motu
corporum.

PHILOSOPHI^ NATURALIS
L E

MMA

XXIV.

Si reSla tres tangant

quamcunque ComfeBlonem
;

quarum

quod Sec^ tioms femidiameter hifce duahus parallela fit medta proporitonalts mter harum fegmenta^ punBts contaBuum

dua

parallelce fint ac dentur pofitione

dico
,

^ tangentt
AF,
duae

tertta mterjeBa,
pa-

Sunto
rallelffi

GB

tionem
gentes in
refta

A D B tanA &: B; EF
Conifecin

Conifec-

tertia

tionem tangens

/,

&

occurrens prioribus tangentibus in G; fitque CZ) femidiame-

F&
:

ter

Figurae

tangenti-

bus parallela

Dico

quod AF, CT>,

tionales.

BG

funt continue propor-

E &

mum KC

diametri conjugatsB AB, Mtangenti occurrant in feque rnutuo fecent in C, compleatur parallelogramI L; erit, ex natura Sedtionum Conicarum , ut C ad" CAii^ CAzdiCL, ita divifim zd, feu ^.Ey^ad AL, compofite^y^ ae feu ut C-4-C^feu adeoque (ob ftmilitudinem triangulorum ELI, ad'L/ ut ad BG. Eft itidem, ex natara Scdionum Conicarum, {{t\i C K) ad CT> ut C\D ad CH; atque, adeo ex aequo perturbate, ad C2) ut
fi

Nam

/-/,

&

FG

EAF,

EC-~CA CACL, & EA AL EL ^Cad EB\ ECH, EBG) AF CH

&
Ll

C ad BG. ^E.T>. Corol. Hinc tangentes duae /"G, !P^ tangentibus paralFeAF BG occurrant in F & G, 'P & ^, feque mutuo fecenc inO; erit (ex aequo perturbate) ^F ad B j^ ut AT ad 5G, & divifim ut FT ad G^, atque adeo ut FO ad OG.
I.
fi

AF

lis

Corol. 2

Unde

jF& ^duftse,

etiam reftae duas G, concurrent ad redtam

/"^per

pun6ta contaduum

A,

B tranfeuntem..

ACB

G^, punfta 5P per centrum Figurae

&

&

LEM^-

PRINCIPIA MATHEMATICA. 'L E xM M A XXV.

Sl paraJlelogrammt latera quatuor mfimte

?;

L1E
PR
I

fi

R
S.'

MU

SeBknem quamcunque Conkam

,

produBa tangant * ahfcmdantur ad

tangentem quamvis quintam fumantur autem laterum quorumvis duorum contermmorurn ahfctjfa termmatde ad angulos oppofitos parallelogrammi : dtco quod abfciffa aU ut pars late' terutrafit ad latus illud a quo e(l ahjctfia
,

rh

altertus contermtm. inter

,

ptmBum
alteram.

contaBus

lattis

tertttm

efi

ad ahjcijfarum

Xvll feftionem

/i^latera quatuor ML, IKy K L, Tangant parallelogrammi Conicam in A, B^ C, !Z) & lecet tangens quinta i^^

ML

haeclaterainF,

^,i/

&

j,

a.

I/

^;fumanturautem

laterum
fcilTffi

hterum KL,ML
fciffaB

Ml, Kl^hME, K^, vel

abdi-

KH, MF:
fit

co quod

MI utBK^dK^
ScKH^dKLutJiM
rollarium

AJ E ad

iidMF. NamperCofecundum

Lemmatisfuperioris,

iidHLui {BKim) AM zdAF,&: AMzdMF.^ ^E.T.

m.

eft ME^d Elut {AM feu} BK ad B, & componendo ME ad MI ut BK ad K^. . E. T). Item Kti

dividenao

KH ad KL
circa

ut

Corol. I. Hinc ii datur parallelogrammum Seftionem Conicam defcriptum, dabitur rediangulum

IKLM,

&

huic gequaie redangulum

KHxMF.
e

K^X ME,
KI,

datam

Corol. z. Et fi fexta ducatur tangens occarrensin ^'& e; reftangulum

lo

KqXMe;

eritque i<:^ad

Me ut K^ ad ME, & &

K^XME

q tangentibus

CMI

sequabitur reftangU'divifim ut^q

dd Ee.
Corol. 3. Unde etiam fi Zsf ,^^jungantur bifeeentur,&reta per punfta bifeftionum agatur , tranfibit hasc per centrum SedioBis>Conicae. Nam cum fit ^^ ad i^^ ut iC^ad ikf<f, tranfibit ea^

deins

8^
coRPORUM.

PHILOSO^PHIiE NATURALIS
,

OEMoTudem refta per medium omnium ^f ^^, il/A"; ^ medium redae i^/A'' eft centrum S^aionis.

(per Lein xxm')

PROPOSITIO
Traje&onam
contmget.

XXVII.

PROBLEMA

XIX.

defcrihere qu<s

reBas qmnque pofiuone datas

Dentur pofidone tangentes y^BG^ BCF, GCT>, FT>E, EA. Figurae quadrilatfrae fub quatuor quibufvis contentffi diagoB bifeca in nales 8c N, (per Corol. 3. Lem.xxv) red^a Al Nper punfta bifeciionum acta tranlibit per centrum TrajectoriEe. Rurfus Figur^e quadrilateroe T> fub aliis quibufvis quatuor y

AF

ABFE

&

BG

K-

bifetangentibus contentse , diagonales (ut ita dicam) Bl), & ^; 6c refla 'P^ per punfta bifeftionum afta traniibit ca in Dabitur ergo centrum in concurfu per centrum Trajeftori^. Sit illud O Tangenti cuivis 5Cparal'elam age L^ bifecantium. ad eam diftamiam ut centrum O in medio inter para]'elas iocetur, tanget Trajedoriam defcribendam. Secet haec tanafta gentes

GF

&

KL

PRINCIPIA
gentes
alias

MATHEMATIGA.
in

S/
Per harumLiBER C F^ KL^'^^^'"'

quafvis duas
Sz.

GCT), FT> E

tangentium non parallelarum

concurfus dufta ta

produ61a fecabir Patet hoc per Corol. -l. Lem. xxiv. Eadem methodo invenire licet alia contaduum punfta , tum demiim per Probl. XIV. Trajedoriam defcribere. ^E.F.

OR

C& K, F
&

L age

CL F K
,

8i

K.

C/<",

FL concurrentes in R, & rectangenres parallelas CF, KL in

&

cum

parallelis

pundis contaftuuni.

Scholium-

Problemata, ubi dantur Trajedloriarum vel centra vel Afymptoincluduntur in prjscedentibus. Nam datis punftis Sc tangentibus cum centro , dantur alia totidem punfta aliseque tangentes a centro ex altera ejus parte sequaliter dillantes. Afymptotos autem' ejus terrainus iniinite diftans ( fi ita pro tangente habenda ell , Concipe tangentis cujusvis loqui fas fit ) pro pundo contadus. punftum contaftus abire in infinitum ,^ tangens vertelur in Afymptoton , atque conftrudtrones Problematis xiv. Cafus primi Problematis xv. vertentur in conftrudiones Problematum ubi Afymptoti dantur.
ti,

una

&

&

&

Poftquam Trajedoria defcripta eft, invenire licet axes & umbihac methodo. In coniiruftione & figura Lemmatis xxi, . fac ut angulorum mobilicos ejas
-

^ium^P^X ^CiVcruquorum ra^P, CP

,

concurfu Trajefloria defcribebatur , fmt fibi invi-

cem

parallela

eumque

fervantia fitum revolvantur circa polos fuos B,

in figura
illa.

Interea ve-

ro defcribant altera angulorum illorum crura CN, concurfu ve\ k, Circulum fuo

IBKGC.

BN,

Sit Circuli hujus centrum O. Ab hoc centro ad Regulam

MN,

ad

quam

altera

illa

crura

CN^ ^ i\[

interea concurrebant

dum

88

PHILOSOPHIi NATURALIS

'

DEMoTudum

Trajeftoria CpRPORUM Q^^yj.j.gj^j-g^ \n

demitte normalem 0/:f Circulo defcribebatur , conEt ubi crura illa altera CK, ik L. quod Regulae propius eil, crura pricurrunt ad punctum illud perpendicularia miT parallela erunc axi majori , ma

BK

CT, B

&

cnntrarium evenitt fi crura eadem concurrunt ad puncrum remotius L Unde fi detur TrajedorisB centrum , dabuntur Hifce autem datis, umbilici funt in promptu. axes.
nori;

&

vero quadrata funt ad invicem ut ell Trajeftoriam facile fpecie datam per data quatuor punfta defcri-

Axium

KH ad LH, & inde

bere.

Nam
datis

fi

duo ex
conll:itu.

pundis

antur poli C, B, tertium angulos mobiles dabit

TCK, T B K
tem
Circulus

his au-

datis defcriii)! potell

Tum
eoque

G C I B ob datam fpecie
,

r-K

Trajectoriam ratio O// ad

ipfa

OK,
H.

dabitur ad-

Cen-

intervallo O tro O ^ defcribe alium circulum tranfit per concurfum crurecta qu?e tangit hunc circulum, ubi crura prima CT, concurrunt ad quar, rum CK,

&

&

BK

&

tum datum punctum

defcribetur.
cafus

erit

Regula
vicifTim

illa

MN
)

BT

Unde

etiam

Trapezium

quidam impoffibiles excipiantur Conica infcribi potefl.

Sunt

cujus ope Trajectoria fpecie datum ( fi in data quavis Sectione

Trajectoriae fpecie datse Ejus gencris eft tangentibus defcribi poflunt. quod fi recta linea per punctuin quodvis pofitione datum ducatur , quffi datam ("onifectionem in punctis duobus interfecet , interfectionum intervallum bifecetur , punctum bifectionis tanget aliam Conifectionem ejufdem fpeciei cum priore , atque axes habentera prioris axibus parallelos. Sed propero ad magis utilia.
alia

&

Lemmata quorum ope

datis punctis

&

&

LEMMA

PRINCIPIA MATHEMATICA.
L E
Trmngult fpech
fingulos

89 LlBES
PrimuS.

MMA
,

XXVI.
dati ires angulos

^ magmtudtne

ad reBas

totidem pofittone datas

qude non funt omnes parallela

ad

ftngulas ponere.
tres reftae infinitae
,

Dantur pofitione

triangulum 'DEF it^ locare lineam AC, gulus - lineam - C angulus Super T> tangat.

7)F &
tria

EF defcribe

& B E

ut angulus ejus 2) lineam

AS, AC, BC, & oportet ABt ane

V

circulorum
,

feg-

E M F quae capiant BAd ABC.ACB ^q^\x^\q%

angulos angulis
refpeftive.

ment^

'DRE^T^GF,

Defcriban-

tur
ta

autem hsc fegment

ad eas partes linea-

mm2)2)F, FuliteraB2)i2eodem
ordine

cum

literis

.B^C5,literae!DGF2)

EMFE
literis

ABCA

eodem

cum
,

literis

&

literae

eodem cum

ACBA in orbem
integros.

redeant; deinde compleantur haec fegmenta

in
circulos

Secent circuli duo priores fe

mutuo in G, fmtque centra eorum!P

GT

^ JunftisG?, 2^^, cape Ga ad AB

ut elt

&

ad

T^y &

cen-

tro a , intervallo defcribe circulum,qui fecet circulum tum aT) fecans circulum fecundum

primum

'DG^ in^?.
tum a

Jungatur
cir-

T)FG

in ^,

E fecans

culum

90
CoK.?oiiuM

PHILOSOPHIiE
^
fpqualis

NATURALIS
JBCdef {imi-

DsMo.. culamtertium^iW^Fiy.
Kn

EtcompleaturFigura F igur S ahc UJi I". Dico tactum.

Agatur enim

Fc

ipfi ^'t*

occurrens

TT>. Ex G, milo'c^i5,&angulus

conftruftione eft angulus

m ?/, & jungantur aG, bG^ E a^D sequalis an-

acF
Tulum

a^qualis

angulo
trian-

y^C5, adeoque

anc

triangulo

J BC a^quiangulum. iirgo angulus an c feu FuD angulo J B Cy

adeoque angulo
ffiqualis eil
;

Fb^D

& propterqui di-

ea punftum n incidit in punftum b. Porro an-

gulus

GP^,
eft

midius
lis

anguli

ad
cir-

centrumG?aequaeft

angulo ad

cumferentiam
dimidius

GalXi &angulus G^^P^qui

eft anguli

ad
ae-

centrum
qualis ell

G ^T>

complemen-

to ad duos reftos ariguli ad circumferentiqualis

amG/J,adeoqueaeangulo G b ai

funtque ideo triangula

GT ^,
ad

Gab

fimilia;

& G^ ert ad ^^ucG-P ad T ; id e(l (ex

conilructione ) ut G^ propterea triangula abcr AB. T^^quantur itaque ab quae modo fimilia efle probavimus, funt etiam aequaliao , iv\^x\anguli 1), E, Unde, cum tangant infuper trianguli T> guli^zi-^^latera <2^, ac, ^c refpeftive compleri potefl Figura

ABC

& AB; &

EF
,

J^/Figurae

abcDEF

ABC

fimilis

&

aequali s

atque

eam complcnd

rolvetur Problema.

^E.F.
Coroi,

PRINCIPIA MATHEMATICA.
Corol.

>.
jLmE.

refta duci potefl; cujus partes longitudine darae reftis Concipe triangulum tribus pofitione datis interjacebunt. accedente, iateribus 1) ^ \n dipunfto ad latus

Hinc

EF

&

DF

^i^, Primu

mutari in lineam reftam, cujus pars data 1)E rectis pofirione datis -^^, y^C, & pars dara Z)i^ redis politione daiis AB, ^Cinterponi debet; applicando conllrudionem pr^cedenfeem ad hunc cafum folvetur Probiema.

reftum

pofitis,

&

PROPOSITIO

XXVIII.

PROBLEMA

XX.

lCrajeBortam fpecie &^ ma^ttudtne datam defcnhere , c/j partes datds reBh trtbus pojitione datis interjacebunt,
Defcribenda fit Trajedloria quae fit fimilis & squalis Line^ curquasque a redis tribus j^By AC^ pofuionc datisj

yx^DEFt

^C

inpartes datis hujus partibus

bitur.

T>E

&.

EF fimiles

Sc gequales feca-

gulos

Age reftas *D, EFy T>Fy & trianguli hujus T>EF pone an, ii, i^ad reftas illas pofitione datas (per Lem. xxvi.) Dein

circa triangulum defcribe Trajeftoriam Curvae T>

E F fimilem &

aequalem.

^E.F.

LEMMA

92;

PHILOSOPHIiE NATURALIS
L E

De Motu
Coy.pORUM

MMA
,

XXVII.

Trapezhim fpecte datum

quatuor pofitione datas

defcrthere cujus anguli

ad re&as
ad fin'

qu^e neque omnes parallela funt^

neque ad commune
gulas confijlent^

punBum

convergunt , fmguli

fum prima

&

Dentur pofitione reftae quatuor AT), BT>y CE^ quafecet fecundam in ^, tertiam in ^, & quartam in C: defcribendum fit Trapezium fg h i quod fit Trapezio
,

ABC

FGHI

iimile,
les

ABC',

FH

cujus angulus /. angulo dato Faequalis, tangat reftam caeterique anguli^, h, i. casteris angulis darjs G, /^, /aequarefpedive. BTy^ Jungarur tanganr caeteras lineas deicribantur totidetn circulorum ^eg-6z fuper

&

AD^

CE

menta

FGy FH, FI FSGt FTHy FFI, quorum primum

FSG

capiat angu-

ium

rKlNCIPIA

MATHEMATICA>

^j
^" '^
'

i^T'/7 capiat angulum se- Lieer lum aequalem angulo qualem angulo CBT>, ac tertium FF/ capiat angulum aequalem ^ ^ E. Dercribi autem debent fegmenta ad eas partes liangulo nearumFG, FH, FI, ut literarum F^Gi^idem fit ordo circularis qui lirerarum B A^DB, utqueliteraeFr//Feodemordinecum

BAT^y fecundum

AC

literis

C BT> Cy8c
redeanr.

literse

Co^npleantur fegmenta in circulo? integros , fitcentrum circuli primi FSG, que centruni fecundi utrinque producatur 'P^, & in ea capiatur J.ungatur in ea B. Capiatur autem ^i? ad ratione ad ?*^,quam habet 5 Cad G^ R idem fit ordo atque liteeas partes puncti ^ut literarum , defcribatur circulus rarum A, B, C: centroque R 8i intervallo fecans circulum tertium FVI in c. Jungatur Fc fequartus fecundum in ^. Agantur a G, b H^ cans circulum primum in a el, Figurae abcFGHI fimilis conflituatur Figura ABCfghii Eritque Trapezium/^/ji illud ipfum quod conftituere oponebat.

orbem

&

FVl F eodem cum &^

T

literis

ACEA in

^R

FTH.

FMc

RF

&

&

Secent enim circuli duo primi , fe mutuo in K^ Jungancur TK, ^K, RK,aK,bK, cK, & producatur ad L, Anguli ad circumterentias FaK, FbK, funt femiiles angulorum FTK, ad centra, adeoque angulorum illorum dimidiis K, L ^K, L R aequales. Elt ergo Figura Figurs ^^riTaBquiangula & fimilis, & propterea ab eft* ad ^f ut ^P^^ad ^R.; id e(l, ut /fB ad BC: Angulis infuper FaG, Fcl aequantur f ^ g, f B h, fCi per conflruftionem. ErFigura {imilis ABCfghi compleri porell, go Figurae abc Quo fafto Trapezium /^ ^ i conflituetur fimlle Trapezio i^G/7jr angulis fuis /, g,h, i tanget reftas , AT> , BT) . CE, E. F.

F SG

FTH

^^RK
FbH
&
,

F^K FRK LT
,

FcK

FG HI

ABC

Corol. Hinc refta duci poteft cujus partes , reftis quamor pofitione datis dato ordine interjeftse, datam habebunt proportionemad invicem. Augeantur anguli ufque eo ,. ut reda? l in diredum jaceant ; in hoc cafu conllruendo Problema, ducetur re6la/^/?i cujus parte;./^, gh, hi, reftis quatuor politione datis AT> , A'D 52), &: intCTjeftae, erunr ad invicem ut lineae FG, Hl, eundemque fer-

FG, GH, H

FGH, GHI
&
& GH,

AB &
fe.

BB

CE

vabunt ordinem inter

Idem vero

fic fic

expeditius.

PHlLOSOPHIiE NATURALIS B K ^d ^ B ut D MoTw Producantur J B ^d K, & B T> ad Ly ut co-apo^vjjJq^GH; ik^DL zd B^utGI&dFG; & jungatur KL ocLM iL currens rectae CE in L Producatur iL ad M, ut
94
{it
lit

?id

ut

//ad i//,

&

agatur

tum ikf^^ipli
fecans
in

I.

ATJ

occurrens in^,

tum^i

AB, B D

parallela reftseque

in f, h.

Dico

fac-

tum. Secet enim

agatur /1 erunt g

Mg reftam AB
fit
(

M zd L h
8)C

^, & ATi

quas

ipfi

zdB K)

AT

2) parallela i nd ad i ,
j6
/:>

2id

BL

in

eadem

reftam i^Z, in ^y, occurrat / Z< in 'P , i y G I ad 11 1, Secetur 'D ratione,

&

Lm R

AK

& &

/.-

Y''

gS^dg
ut ut

ratione & ob proportionales eadem Z ad ex aquo. uc M A S zd AT & .^ad I, RL; & mixtim BL RL g S zd L hwz AS ^d B L &lT:> S B R ad Bh Id &d L h B L nt A S 7) S ad g S A
tit fit

/? Z, in

illa

7J)

erit,

Tid

S.

eft

"D ^dg^ Et viciilim B R zd B*D ad Agj adeoque ut zd g ^t feu fh ad fg, Sea ex conflruftione iinea & i? atque jinea FI in G Sc H: eadem ratione fecta fuit in Ergo /^ efl ad fg ideoque ell ^ i? ad BT> ut ^d FG. zd FG. Cum igitur fit etiam g i ad hi ut Afi ad Z/, ut id efl:. ut 7 ad ///, pntet lineas 1 1 fiing&h, G fimiliter fectas efle. ^F. F,

A7) Bh

BL

FH

FH

&

PRINCIPIA

MATHEMATICA,

9S

CE
iX
lela.

In conftruftione CoroUarii huius poftquam ducitur in i>producere licet ad /^, ut fit 'a^ Ei ut

iE

EV

FH ad Hly
/, in-

LK

fecans

L'I B E

PK

& M V S,

&.agere ^/parallelam
tervallo

ipfi

BT>.

Eodem

recidit

fi

centro

IH^

ad

T,

defcribatur circulus fecans BTi in Jf, producatur ut fit /2" aequalis /F, agatur -T/ipfi BT> paral-

&

&

Problematis hujus folutiones

cogitarunt.

alias

Wrennus

&

IVallifms olim ex^-

PROPOSITIOXXIX. PROBLEMAXXL
TrajeBonam fpecie datam
pofitione datts

defcrihere
j

qute a

re&h quatuor

m partes fecahbuf

ordme , fpecie
>

^ pro^

portione datas.

Defcribenda

fit

Trajeaoria

fghi, quae
curva?

fimilis fit

FGHI, &

Lines

ciijus

FGyGHy HI {\mi\es & proAB & ^2X u^2>&^Z),^2)&Cpo.

portionales , reftis
fitione datis
tiis

f^s/l"' i^^y f^^

illius

parpartibus

prima primis, , fecunda fecundis , tertia terinterjaceant.

FG, GH, HI, FI,

t.c tas

Aftis reftis defcri-

batur (per Leni. XXVII

)Trape2ium/^^i quod
'^'
^'

fit

Trapezio

FG"

tS AB, Ap^

'^<??J'''nI^^^' -^-^'

BD

circa

hoc Trapezmm

^'"Sant reftas illas pofitione da^ CE, finguli fingulas difto ordine. Deia. defcribatur Trajeaoria curvffi Line^

FGH

96
De
Mo,tu

PHILOSOPHIiE NATURALIS
Scholhm.
Conftrui etiam poteil hoc Problema ut fequitur.

Cori'Or.um.

GH, HI, FI
]is

FGH, VFH

produc Gi^ ad V, jungeque

FH
,

Junftis

FG^
angu-

IG

&

rant

KM
tuat

AK, AL
,

angulo

FHI fitque ad o^ Z/ HI ad FH. Ducantur autem AK, KM, AL LN eas parAK, t^L, ut. literae CAKMC, t^LKA, tes linearum AT) 1> ALNT) eodem ordine cum literis FGHIF in orbem redeantj & afta MN occurrat reciae CE in Fac angulum E T aequaangulum
angulo
,

conitituat angulum A K M aequalem L N, quarum K GHI, litque ad AK ut ei\ HI ad G H & LN conlH-

hc angulos CAK, T>AL aequales. Concurcum refta B T> m K d>c L & inde agantur

ALN sequalem
,

u't

Sid

i.

aequalem angulo FIG, reftaeque 8z 'P //. Agantur autem

'P

ad ^iut FGad G/; & per T lemangulo IGF, fitque gatur !P ^Z", quae cum refta AT> E contineat angulum T

TE

ordo circu'aris fi fuper linea quoque liqui literarum terarum ordine conilituatur Trapezium /^ /^ i Trapezio ilmile , circumfcribatur Trajeftoria fpecie data folvetur Pro,

ut literarum

T EiT & FGHI F, &

TE

TE^ idem eodem /i

iit

^ ^d

AB

occurrat in /, jungatur eas partes linearum

&

^E

a-

CE

&

FGHI

blema.

rum

Haftenus de Orbibus inveniendis. Supereit ut Motus corpoin Orbibus inventis determinemus.

SECTIO

PRINCIPIA MATHEMATICA.

$7 LIB

S E
De

C T

VI.

Primvj.

Imenttone

Motuum

PROPOSITIO XXX.

m Orhihus dath. PROBLEMA XXII

mvemre locum

Corporh in data Tr^jeBorta ParahoTtca moil ad tempus ajfignatum.

Sit

umbilicus
,

cipalis Paraboiae

fitque

& A vertex prin4 ^ X M

J"

aequale arese Parabolicas abfcindenquse radio vel poft excelTum corporisde vertice defcrip-

d^ATSi

ST,

ta fuit , vel ante appulfum ejus ad verticem defcribenda eft. Innotefcit quantitas ares illius abfcinden-

dae ex

tempore

ipfi

proportionali.

Bifeca

AS in
GH

G, erigeque perpendi3
,

culum

aequale

M & Circuaxem perT H, t^

lus centro H, intervallo i/iydefcriptus fecabit Parabolam in loco qusefito

T.

Nam

ZzAOq^TOq xGAO zGHxTO AG q-v-G Hq. Unde xGH^iTOQziAOq-^ TOq^xGAO^ziAOq-^iTOq. TOq Pro AO qicrihe AOX j^; & applicatis terminis omnibus ad

AGq^GHq{;zzHTq AO

pendiculari

^O &

demiiTa ad dufla

AG-.quad.

^TO

GH:quad.)

STO duaKqueinzAS^istlG HxAS(:^lAOxTO~i-lASXTO XTO= ^^^-'^-^XTO-,vexATO-.STO) =

^^-^J'^^ 6
erat 3 ^zareadATS. Sed ^7 Ergo area abfcilTa yf!P^aequaIis
Corol.
I.

Szinde^GHxASeik^ASxM.
abfcindends^/f ^JxM.

eil

ad , ut tempus quo corpus delcripfit zd tempus quo ccrpus defcripiit arcum inter verticem arcum perpendiculum ad axem ab umbilico S eredum. S F per corpus mo:um perpetuo tranfCorol. X. Et C^irculo eil ad velocitatem quam corpus habuit eunte velocitas punfti

A&

AT

Hinc

^E.D.

eil

AS

in

9^
CoRPORUM

PHILOSOPHI^ NATURALIS

DEMoTuin vertice^,

ut 3 ad 8; adeoque in ea etiara ratione efl: linea G ad ?*, ea ^^ lineam reftam quam corpus tempore motus lui ab

defcribere polTet. , velocitate quam habuit in vertice Hinc etiam vice verfa inveniri poteit tempus quo Corol. 3. Junge j^T corpus defcripfit arcum quemvis affignatum

cum

H
&

^T.

ad medium ejus punftum erige perpendiculum redse

rens in H.

G/7

occur-

L E

MMA

XXVIIL

Niilla extat Ftgura Ovalis

fcijfa
pojjit

cujm areay reBh pro luhttu ahper iequathnes numero termmorum ac di, menjionum Jimtas generalher mvemrh

Intra Ovalem detur punftum quodvis , circa quod ceu polum interea in revolvatur perpetuo linea refta, uniformi cum motu , redla illa exeat punrtum mobile de polo, pergarque femper ea cum velocitate , quas fit ut redse illius intra Ovalem quadratum, Hoc motu punftum illud defcribet Spiralem gyris infinitis. Jam fi areae Ovalis a reda illa abfciHaB incrementum per finitam aequationem inveniri poteft , invenietur etiam per eandem aequationem diftantia pundi a polo, quse huic areae proportionalis elt , adeoque omnia propSpiralis punfta per sequarionem finitam inveniri pofTunt terea reftae cujusvis pofitione datae interfedio cum Spirali inveAtqui reda omnis niri etiam poteft per aequationem finitam. infinite produfta Spiralem fecat in punctis numero infinitis sequatio, qua interfedtio aliqua duarum linearum invenitur, exhibet earum interfeftiones omnes radicibus totidem , adeoque afcendit ad Quoniam, Circuli duo fe tot dimenfiones quot funt interfeftiones. mutuo fecant in punftis duobus , interfedio una non invenietur

&

&

&

nifi

per aequationem duarum dimenfionum , qua interfedlio altera etiam inveniatur. Quoniam duarum feftionum Conicarum quatuor
effe pofTunt interfeftiones
,

non poted

aliqua

earum

generaliter in-

veniri nifi per aequationem quatuor dimenfionum , qua omnes fifi interfeftiones illse feorfim quEerantur, quomul inveniantur. conditio , idem erit calculus in cafa niam eadem eit: omnium lex

Nam

&

propterea eadem femper conclufio , qua igrtur deindifierenter exhibere. bet oiTdies interfediones fimul compkdi

unoquoque

&

&

'

Unde

PRINCIPIA MATHEMATICA.
Unde
tertias

99

etiam interfectiones
poteitatis
,

Sectionum
efle

Conicarum

&

Curvarum l

n.

polTunt , fimul prodeunt per^""*'"' interfectiones duarum Curvaaequationes fex dimenfionum , rum tertias poteftatis , quia novem elle polfunt , fimul prodeunt per aequationes dimenfionum novem. Id nifi necelfario fieret reducere liceret Problemata omnia Solida ad Plana , plufquam Loquor hic de Curvis poteilate irreducibiliSolida ad Solida. Nam fi aequatio per quam Curva definitur , ad inferiorem bus. poteilatem reduci poffit , Curva non erit unica , fed ex duabus vel pluribus compofiia , quarum interfectiones per calculos diverAd eundem modum interfectiones fos feorfim inveniri pofiunt.

eo quod fex

&

&

fectionum Conicarum prodeunt femper per sebinae rectarum ternae rectarum quationes duarum dimenfionum Curvarum irreducibilium tertiae poteilatis per asquationes trium , quaternse Curvarum irreducibilium quartse poteftatis per ssqua-| rectarum fic in infinicum. Ergo rectas tiones dimenfionum quatuor ,
;

&

&

&

&

&

Spiralis

interfectiones
in

numero

infinir^

cum Curva

hasc

fit

fim-

plex

&

mero dimenfionum

Curvas plures irreducibilis, requirimt aequationes nuradicum infinitas,quibus interfeftiones omnes

&

"

poiTunt fimul exhiberi. E(t enim eadem omnium lex idem calcuNam fi a polo in rectam illam fecantem demittatur perpendiculus. perpendicuium illud una cum fecante revolvatur circa polum , lum, interlectiones Spiralis tranfibunt in fe mutuo , quseque prima erat feu proxima , polt unam revolutionem fecunda erit , poft duas fic deinceps: nec interea mutabitur aequatio nifi pro mutertia, tata magnitudine quantiratum per quas pofitio fecantis determinaUnde cum quantitates illae poft fingulas revolutiones redeunt tur. ad magnitudines primas , asquatio redibit ad formam primam , adeoque una eademque exhibebit interfectiones omnes, propter ea radices habebit numero infinitas quibus omnes exhiberi poiTunt.

&

&

&

&

Nequit ergo interfectio recrae 6c Spiralis per asquationem finitam generaliter inveniri, & idcirco nuUa excat Ovalis cujus area, recpoflit per talem aequationem generaliter tis imperatis abfciifa ,
exhiberi.

Eodem argumento

fi

intervallum poli

&

puncti,

quo

Spiralis

defcribitur , capiatur Ovalis perimetro abfciifae proportionale , probari poteft quod longitudo perimetri nequit per finitam asquationem generaliter exhiberi. De Ovalibus aurem hic loquor quae non tanguntur a figuris conjugatis in infinitum pergentibus.

CoroL

koo
t)E

PHILOSOPHI^ NATURALIS
Corollaritm,

MOTU

CORPORUM^

Hinc area EUipfeos , quas radio ab umbiliGO ad corpus mobile duto defcribitur , non prodit ex dato tempore , per aequationem finitam; & propterea per defcriptionem Curvarum GeomeCurvas Geometrice ratiotrice raiionalium determinari nequit, nales appelio quarum puncla omnia per longitudines aequationibus definitas , id eft per longitudinum rationes complicatas , determinari polTunt ; casterafque (ut Spirales , Quadratrices , Tro,

choides)
vel

mo

Geometrice irrationales. Nam longitudines quae funt non funt ut numerus ad numerum (quemadmodum in deciElementorum ) funt Arittimetice rationales vel irrationales.
proportionalem abfcindo per Curfequitur.

Aream igitur EUipfeos tempori vam Geometrice irrationalem ut

PROPOSITIO

XXXI.

PROBLEMA

XXIII.

data TrajeBor}a Ellipttca mott mventre locum Corporh ad tempus ajjignatum,

:

EUipfeos
,

AT B
T

\t

y^vertex principalis
S.

trum
ut
fit

fitque

G ad O

^ ut O ^ ad O

corporis locus

inveniendus.

Erige

S umbilicus, & O cenProducOyfad G,, perpendiculum G H, cen,

O & intervallo OG defcribe circulum EFG^ fuperreguGHi eeu fundo, progrediatur Rota Gfii^revolvendo circa axem fuum & interea puncto fuo A deibribendo Trochoidem A L 1.
froque
5

Sz.

la

Quo

PRiNcipiA mathematica: Qua fafto, cape G K'm ratione ad Rotae perimetrum G E F G

lOI
,

tempus quo corpus progrediendo ab ad tempus revolutionis unius in Ellipfi. L occurrens Trochoidi in Z,, & afta Gurret Ellipfi in corporis loco quaefito T.
eil

^ defcripfit
Erigatur

ut Liber arcum //yjPRiw"^

perpendiculum

Z. ?* ipii /v

G parailela

oc-

Nam centro O, intervallo O A defcribatur femicirculus A ^B, & arcui A ^occurrat L T produda in ^, junganturque S ^., 6 ^ Arcui E F G occurrat O ^in F, & in eandem O^demittatur pereft ut area A ^S, id eil pendiculum S R. Area ^ ^ ut difierentia. inter fedorem O ^A & triangulum O ^S, iive ut difrerenJ"
,

tia
1

reftangulorum

O ^X

A^&i O ^XS R,

lioc ell,
,

O^,

ut difFerentia inter

arcum

O A^diOG,A ^ad G F, & divifim A ^ ^ i? ad G F fin. arc. AA ut G K differentia inter arcum G F ^ finum arcus A .
Scholium;-

aequalitatem datarum

rauonum

A ^6i refiam S R adeoqie (ob SR ad finum arcus A}^, OS^&OA

ob datam

Caeterum, cum
liitionem vero

difficilis fit

hujus Curvae defcriptio,

praefi;at

fo-

B,

qui fit fubtendit

proximam adhibere. Inveniatur tum angulus quidam adangulum graduum^/ ,^9f78 quem arcus radio aequalis
,

trum B', tum etiam longitudo quaedam L, quae fit ad radium in eadem ratione inverfe. Quibus lemel inventis, Problema deinceps confit per fequentem Analyfm. Per conltrudionem quamvis (yel utcunque conjecturam
faciendo corcognofcatur
poris locus

ut eft

umbilicorum

diftantia

^ iJ ad

Ellipfeos diame.^

^pro

ximus vero ejus loco />. Demiflkque ad

axem

Ellipfeos or-

dinatim

applicata

ex proportione diametrorum
,

Ellipieos , dabitur Circuli circumfcrip-

ti^ ^i5

ordi.natim-

tente ^''O ra.uo.

applicata /?^,quae finus eft angullv^O^exifSuHicit angulum illum rudi calculo in. numeris

proximis invenire.

Cognofcatur etiam angulus rempori

f)roi:ior-

tionalis

^r.

lo^
De Motu tionalis, id

PHILOSOPHI^ NATURALIS
Ap
Tum

eft, qui fit ad quatuor reftos, ut efi tempus quo corCoKPOKUM.pys defcripfit arcum in Ellipfi. , ad tempus revolutionis unius angulus ad angulum B, ut capiatur bit angulus iite N. angulus E ad angulum eft finus ifte anguli -<4 O ad radium , ^H- D, ut eft longitudo ad longitudinem eandem diminutam , ubi angulus ifte refto minor eft, cofinu anguli K^iO auftam ubi major, Poftea capiatur tum angulus F ad angulum B , ^h- ad radium, tum angulus ad anguut eft finus anguli ad longitudinem eanE-f- F ut eft longitudo lum diminutam ubi angulus ifte refto dem cofinu anguli A0^-+ad minor eft , au^Sam ubi major. Tertia vice capiatur angulus anguad radium ; angulum B , ut eft finus anguli A0^-+_f-

N AO
N

&

&

A AO^ O

lus

ad angulum

N AO^^ E G-+- H,
anguli
_/f

&

eandem longitudinem cofinu

nbi angulus ifte recto minor eft , auc-

O ^-^-E -h G
~~

uteftlongitudoLad diminutam ,

q
^^^^^^fTl.''?

tam ubi major. Et

fic

psrgere

licet in

infinitum. capiatur

Denique

AO
gulo

AO
-4- 1

angulus q aequalis an-

/ //^ //
l/
17

^ y^
1

^^^^^^.^n^
^/"'^^''^Fy^

"-^ ^^\^
^^"^X.
Ns\

"""""^^^v

//
/ /\
\

lY'-^'^
\i 1
'\

\\

^-^Y.
&c.

_^

\\\ ex cofinu ejus O r u &ordinata/'r.quae ^^-p^ J^ eft ad finum ejus Ellipfeos axis minor ad axem majorem ^ r ut
\

-^

&

/ // //

^-^

^'^

W M

^
,

\
in-j-.

iocus correftus p.
"eft,

Si
-f-

quando angulus

debet fignum

ipfiusE ubique mutari in

eft

Idem intelligendum

de fignis ipforum I , ubi anguli E -4- F, N negativi prodeunr. Convergit autem feries infinita ^ -f- -+quam celerrime , adeo ut vix unquam opus fuerit ultra progredi quam ad terminum fecundum E. Et fundatur calculus in hoc Theoremate , quod area T S {it difterentia inter arcum

t^O^

D A0^-+,& G & & N AO^ E G-f-H AO E G-hI&c.

N
iignum
in

habebitur corporis negativus

&

reftam ab umbilico

Radium

^ perpendiculariter

A^
de-

miiTara.

Non
fjus

diflimili

calculo conficitur

Centrum O, Vertex t^, Umbilicus

Problema in Hyperbola, Sit iJ & Afymptotos O A'. Cog.

nofcatur

PRINCIPIA MATHEMATICA.
dat verae proximam.

103

nofcatur quantitas areae abfcindendae tempori proportionalis. Sit ea Li BBR A, &fiat conjeftura de pofitione reftaei'?', quae nrcnmJTSzbidn-^^^ MU*.

Jungatur

0T,8<:s.b J8c T&d Afymptoton agantur y^/j^Pi^ Aiymptoto alteri

parallelffi
,

&

perTabu-

lam Logarithmorum dabitur

rea
i

A-

AIKT^ eique asqualis area OT A quae fubdufta de triangulo O T S relinquet aream ab{dS^vaATS. Applicando
areae
abfciffae abfcindendse Si, difFerentiam duplam % 1 zd lineam SN, quas ab umbilico tangenvel X Z^perpendicularis eft, orietur longitudo chordae !P^. Inlcritem batur autem chorda i!Ia ?*^inter^& ?*, fi area abfcifla major fit area abfcindenda A, fecus ad punfti 7* contrarias partes: punftum ^erit locus corporis accuratior. Et computatione repetita invenietur idem accurattor in perpetuum.

A&

A ATS

AT

ATS

Sm

ATS

&

Atque his calculis Problema generaliter confit Analytice. Verum ulibus Aftronomicis accommodatior eft calculus particularis qui feOT> femiaxibus EUipfeos, ,& quitur. Exiltentibus , , differentia inter femiaxem minorem 02> ipfius latere redo, ac lateris refti femiflTem i quaere tum angulum , cujus finus ;

AO O B
D
L

&

fitadRadium ut eftreftangulum

fumma axium

D & femiA O -^ OT) ad quadratum axis majoris A B tum

fub differentia
illa
,
;

* ^

angulum ^,cujus fmusfitadRadium ut eflduplumreftangulum

difterentia

fub umbilicorum diftantia*y//& illa ad triplum

quadratum

femiaxis majoris AO. His angulis femel inventis locus corporis fic deinceps determinabitur. Sume angulum proportionalem tempori quo arcus defcriptus efl , feu mo-

BT

(ut loquuntur) aequalem ; angulum V (primedii motus aequationem) ad angulum (aequationem maximam primam ) ut efi: finus dupli anguli ad Radiumatque
tui

medio

&

mam

Y T

PHILOSOPHIiE NATURALIS DeMotu atque angulum X (aequationem fecundam) ad angulum Z (aequaC011POB.UM. tionem maximam fecundam ut eft cubus finus anguli T ad cubum Radii. Angulorum T, V, X vel fummae T X V, anV, fiis refto gu!us T refto minor eft, ve! difFerentia T -h X
t04
)

-4-

-4-

fi

major

eft rettifque

duobus minor, sequalem cape angulum

(motum medium squatum) &f

tnST
xime.

tempori proportionalem quamproabfcindet aream Haec Praxis fatis expedita videtur propterea quod angu,

BST
X (in

ii

HT

occurrat Ellipfi in

BHT
,

ac-

lorum perexiguorum V &

minutis fecundis, ftplacet,pofitorum ) figuras duas trefve pritis

mas invenire fuificit. Sed & faaccurata eftadTheoriamPlanetarum. Nam in Orbe vel Mar,

tis ipfius

cujus iEquatio centri

,

maxima eft graduum decem error vix fuperabit minutum unum fecundum.
gulo motus

medii

&

diftantia

Invento autem anangulus veri motus \n promptu funt per JVardi methodum notiffiaequati

B HT

ST

mam.
autem poquae ad
if-

Hadenus de motu corporum

teft ut

in lineis Curvis.

Fieri
,

mobile refta defcendat vel refta afcendat tiufmodi Motus fpeftant , pergo jam exponere.

&

SECTIO

PRINCIPIA MATHEMATICA;

loy

S E
De

C T
XXXII.

LlEER

VIL
ReBtl'ine(y

P HIMU

},

Corporum ylfcenfu &" Defcenfu

PROPOSITIO
^oftto

PROBLEMA

XXIV.

quod vh centripeta

ftt rectproce

proporthnalh qua^
cor^'

, Spatta defintre qua pus reBa cadendo datts temportbus defcrtbtt.

drato dtfianttce locorum a centro

Caf.

I.

Si corpus
,

non cadit perpendiculaper Corol.

i.

riter defcribet id

Prop.

xiii,

Sedionem aliquam Conicam

cus congruit
tio illa

cum

Conica & umbilicus ejus J" Et primo fi Figura Ellipfis eft , fuper huB defcribatur Semicircujus axe majore

AR TB

cujus umbilicentro virium. Sit Sec-

ImATiB^ &
refta

per corpus decidens tranfeat

perpendicularis ad axem ; actifqueZ^J", yj^erit area ^i^Z) areae ^J^P atque adeo etiam tempori proportionalis.

'DTC

Manente axe

titudo Ellipfeos

latitudo illa in infinitum, &, Orbe B B &c umbilijam coincidente cum axe co S cum axis termino,^, defcendet cor-

minuatur perpetuo lafemper manebit area S 1) tempori proportionalis. Minuatur

;

AB

&

pus in refta evadet C , &i Dabitur itaque tempori proportionalis. Spatium quod corpus de loco perpendiculariter caden, do tempore dato defcribit fi modo tempori proportionalis capiatur area ABT), & a punfto T> ad redam demittatur perpendicularisSC. E. l

A AC

A area A BT>
,

AT

AB

iq6

De Moth
CoiVtOKUM

PHILOSOPHlyE NATURALIS RT B Hyperbola eft, defcribatur ad eanCaf.%. Si Figura dem diametrum principalem A B Hvperbola redrlangula B ET) & quoniam areae CST CBfP, STfB funt ad areas CST>^
illa
\

CBET>, ST>EB
;

fmgulse ad fmgulas
area

in data ratione altitudi-

num CT, CT>

corpus

&

STfB

tempori quo movebitur per arcum TfB; erit etiam area ST> E eidem tempori proportionalis. Minuatur latus redum Hyperproportionalis eft

bolae

RT B

in infinitum

manen-

te latere tranfverfo,

cus

TB

licus

cum S cum
refta

& coibit arrefta C B & umbivertice B & refta

BT).
Proinde
a-

xS^^cum
rea

BT> E B

tempori quo defcenfu defcribit E. I.

proportionalis erit refto corpus

lineam

B.
fi

Caf
Figura

3.

RT B

Et

fimili

argumento
e{\
,

Parabola

&

eodem
batur

vertice principali

T) , quae At Parabola femper maneat data interea dum movetur, diminuto Parabola prior in cujus perimetro corpus fiet in nihilum redafto ejus ]atere redo, conveniat cum linea proportionale tempori quo corfegmentum Parabolicum vel C defcendet ad centrum S vel B. ^E.I. pus illud
alia

BE

defcri-

BT>EB T PROPOSITIO XXXIII.

j

CB

&

THEOREMA
m

IX.

Pofitls

loco

jam wventh dico quod corporh cadenth Velochas m quovh C ejl ad velocttatem corporh centro B mter-'

fuhdupltcata rafione Clrculum defcribenth , Circuli vel Hyperbola quam AC , dtflantta corporh a re&angid^ vertke ulterhre A , habet ad Figurce femi*
vallo

BC

diametrum prmclpalem

AB.

,T> diameBifecetur ^'^5,communis utriufque Figurse (\\x3d. tangat F\g\xx2imRTB in J^^atque $er,in Oi& agatur reda etiam

TT

RT B

EB

PRINCIPIA MATHEMATICA.
tiam
in Z",

107
produfiiam)
Li bbr.

fecet communem illam diametrum AB fitque JTad hanc redam, & 5^ad

(fi

opus ti

efl

P&i

hanc diametrum perpendicularis,atqueFiguB latus reclum ponatur L, Conltat per Cpr. 9. Prop. xvi, quod corporis in linea R'PB circa centrum S moventis velociiit ad velocitatem cortas in loco quovis poris intervallo ST circa idem centrum Circulum dcfcribentis in fubduplicata ratione rectanguli ; L.yc.ST ad JTquadratum. Eft auad ad L, tem ex Conicis ^ ut 2

r^

RT

JCB CT

AO

adeoque
locitates
il!as

/icTi

^'l"^'^

E,,

Ergo

ve-

funt ad invicem in fubduplicata

ratione

CTqy.AOy.ST ^^ ^ 2,6. !iT quad.

^^d

Por-

ut ad TO, ro ex Conicis eit CO ad compolite vel divifim ut C.5 ad BT. Unde vel dividendo vel componendo fit ,B O vel -i- CO ad .5 O ut ad r, id eil

&

50

50
5

Cr

AC
"~^

ad

AO ut CP ad ^^;

indeque
^"^

-5!^i>^^^^il^squa]e
infinitum Figurae

efl

^!^Ox5C
CP,
punfto
fic

ut

''

^^""^^^'^ J^"^
linea

RT B

latiiS"

tudo

punftum
^S"?*

T coeat
cum

cum

cum

B,

&

punfto C, punftumque
lineaque

linea

BC,

B^\ &

^yrcum

corporis jam refta defcendentis in linea

ad velocitatem corporis centro

CB

linea velocitas fiet

intervallo

bentis, in fubduplicata ratione ipfius

<^
,

BC

Circulum defcri-

hoc eft (negleftis sequalitatis rationibus STq.) in fubduplicata ratione ^Cad

Corol.
I.

AO five
fit

-^-^ad STq^ ST ad BC 8z B ^q ad
{

AB. ^E.^D.
ad

Punftis

Ik

coeuntibus

TC

TS

ut

AC

ad

AO.
Corpus ad datam a ccntro diilantiam in Circulo quorevolvens, motu fuo furfum verfo afcendet ad duplam fuans a centro diftantiam.
Corol. X.
vis

PROPO.

PHILOSOPHI.E NATURALIS
De Motu
CoRPOauM

PROPOSITIO
Si Figura
dico

XXXIV,.

THEOREMA

X.

B ED Paraboh ^efl\_ quod corports cadenth

Velocitas
qualis
eji

m loco qmvk
velocitati

C a-^
cor-

qua

pm

centro

dimtdto mter-

vallt ftii

BC

Ctrculum uni-

^ fermiter defcrthere^potefl. Nam corporis Parabolam circa centrum S defcribentis velocitas in loco quovis T (per Corol. 7. Prop. XVI ) sequalis elt velo-T

RT

citati

corporis

dimidio intervallia"
circa

ST
S

CircuJum

idem

centrum.-

uniformiter defcribentis. Minuatur Parabolse latitudo, C !P in infinitum eo , ut arcus Parabolirefta CB, centrumAt cus intervallum S cum vertice B , conflabit Propofitio. cum intervallo C coincidat,

TfBcwm

ST

& B

&

^.E.^Dir

PROPOSITIO XXXV.
lifdem
nito
pofttisj

THEOREMA
DES,
quam

XI.

dico

quod area Figune

,

radia indefi^
corpus^ radio^

SD
S

defcripta
lateris

aqualis ftt areae

dimidium
tmtn.
potefl.

reBi Ftgurte DES aquante , circa cen-.. uniformtter gyrando , eodem tempore defcnbere

Nam concipe corpus Cquam minima temporis particula. lineouniformiiam C'c cadendo defcribere , & interea corpus aliud terinCirculo OKk circa centrum S gyrando, arcum Kk defcriErigantur perpendicula C2), c ^ occurrentia Figuras "DES bere. axi occur in D, d. Jungantur ST>, Sd, S K, Sk & ducatur lens in T, & ad eam demittatui: perpendiculum ^T.

Dd

AS

Gaf

PRINCIPIA MATHEM^TrCA: Q/Tr. Jam Figura T)ES Circulus efl vel Hyperbola tnr ejus transverfa diameter ^S in O & erit SO dimidium lateris redi. Et quoniam e{t rC ad TT> ut Cc ad T>d, & TT) ad TS ut CT) zd ST, erit ex aequo rC ad T S ut
fi
,

109

bifece- l-ieer
Pk.1 mus.

CDXCc ad
XXXIII,
eft

SrxTf^. SedperCoroI.i

Prop.
Ci

rCad TSut ^Czd JO,pma.

in coitu punftorum T) , d, capiantur linearum Ergo^Ceitad (yfO feu) rationes ultimfe.

SKuiCT^y.Cc
ris

ad STy.^Bd. Porro corpo-

defcendentis velocitas in C efl: ad velocitatem corporis CirculumintervalloiyCcircacentrum S defcribentis in fubduplicata ratione ad Nt\) S'K (per Prop. xxxiii.) Et haBc veiocitas ad velocitatem corporis defcribentis -Circulum in fubduplicata ratione yATad ^yCper Cor. 6. Prop. iv, ex squo

AC

{AO

OKk

&

velocitas prima ad

ultimam

hoc

eft lineola

Cc
ad
eft

ad arcum

Kk

in fubduplicata ratione

SC,
ad

id eft in ratione

deque sequale T>d & SKxKksequ2ile-{ STy^T)d, id eft area KSk asqualis areae ST)d. bingulis igitur temporis particulis generantur arearum duarum particula; KSk & SDd, quae, fi magnitudo earum minuatur & numerus augeatur in infinitum , rationem obtinent aequalitatis & propterea (per Corollarium Lemmaris iv) are^ totae fimul genitae funt femper aequales ^E-T).
,
-^ ,

AC

CT)XCc

SKXKk

SK

ad CT). Quare aequale ACY.Kk, & propterea ut AC-XKk ad STX^Dd, in-

AC

AC

STX

Caf. %. Quod pra CT>XCc ad

fi

Figura T>ES Farabola iit, invenietur eiTe Sl^XDdut TC ad TS, hoc eit ut x ad i

ut fu-

que

CT>XCc

adeo-

tequale effe \

STXT>d.

Sed corporis cadentis ve-

C sequalis eft velocitati qua Circulus intervallo ~ SC uniformiter defcribi poifit (per Prop. xxxiv. ) Et ha^c velocitas ad velocitatem qua Circulus x?id\o S defcribipoflit, hoc eit , lineola Cc ad arcum Kk (per Corol. 6. Prop. iv) eit in fubduplicaia ratione S ad \ SC, id eil, in ratione ad \ CT). Qiiare cit -; SKy.Kk
locitas in

SK

aequale ;

CT>XCc,

KSk

sequalis areae

adeoque aequale i STKT>dy hoc ST>d, ut fupra, ^. E. T>.

eil, area

O3

pPvOpa-'

iio
T>i

MoTw

CORPORUM

PHILOSOPHI.E NJATURALIS PROPOSITIO XXXVI. PROBLEMAXXV. Cofpvrls de loco dato A cadenth determinare
Tempora
defcenfus,
( diftantia corporis a cen, ut tro iub initio) defcribe Semicirculum

Super diametro

JS

ADS

huic sequalem Semicirculum 0^i7circa centrum S- De corporis loco quovis C erige ordinaareaB AST) tim applicatam CT). Junge ST), Patet per sequalem conftitue fedorem O S K. Prop. XXXV, quod corpus cadendo defcribet fpatium C eodem Tempore quo corpus aliud uniformiter circa centrum S gyrando , defcribere G)JE.F. poteft arcum O^.

&

&

PROPOSITIO

XXXVII.

PROBLEMA

XXVI.

Corporjs de loco dato furfum

vel deorfum projeuli defimre

Tempora
lineam

afcenfus vel defcenfus.

Exeat corpus de loco dato

quacunque. In duplicata ratione hujus velocitatis ad uniformem in Circulo velocitatem, qua corpus ad intervallum datum SG circa centrum ad ~ S. S revolvi poftet , cape G Si ratio iila eft numeri binarii ad unitavelocitate

ASG

fecundum
2/C

cum

tem

pundum

A infinite

diftat

quo

ca-

fu parabola vertice S^ axe vis refto defcribenda eft.

SC^

latere

quo-

Patet hoc per Sin ratio illa minor vel major eft quam x ad i, priore cafu Circulus, pofteriore Hyperbola redlangula fuper diPatet per ametro S defcribi debet. Prop XXXIII. centro S ^ intervallo aequante dimidium lateris refti, defcribatur Circulus ad corporis afcenden, tis vel defcendentis loca duo qusevis G, C, erigantur perpendicula C/, CT) occurren-tia Conicffi Sedioni vel Circulo in / ac D.

Prop. xxxiv,

Tum
&

&

HKk

Dein

PRINCIPIA
Dein
tium

MATHEMATICA.

irr

HSK, H S k asquiL^es &

y

junftis -y/,

GC

fegmentis SEIS, SET>S, feaores Lib* per Prop. xxxv. corpus defcribet fpa-^R'""*' eodemTempore quo corpus defcribere poteil arcum

STf,

fiant

Kk.

^E.F.

PROPOSITIO
Fojito

XXXVIII.

THEOREMA

XII.

quod
,

Vh

centrtpeta proportionaln fit althudtm

,

difianttce

locorum a centro

ra Velocttates que fimhus reBis

nalta.

feu quod cadenttum TempO" Sf Spatta defcrtpta funt arcubus , arcuum"

dtco

ftntbus

verfts

refpeStvs proportlo-'

fecuncentro virium S ^\wtervallo AS^ delcribaturCirculiquadrans AE, fitque CT^ fmus reflus arcus cujuS' v\%ATi\ corpus (_x^, Tempore /fZ), cadendo defcribet Spatium inque , loco C acquiret Velocitatem C'D.

Cadat corpus de loco quovis

reftam

dum

AS\

&

&

AC

Demonflratur eodem modo ex Propofitione x,quo Propofitio xxxii,exPropoiitione XI demonitrata fuit.

Corol.
I.

'

Go

A cadendo

Hinc

sequalia funt Tempora quibus corpus unum de lo pervenit ad centrum S, corpus aliud revplvendo

defcribit

arcum quadrantalem

ADE.

&

Proinde aequalia funt Tempora omnia quibus corpora de ad ufque centrum cadunt. Nam revolventium teia^ pora omnia periodica (per Coroi. 3. Prop. iv.) squantur.
Corol. %.
locis quibufvis

PROPO^

IfX
De Motu
C0H.P0RVM

PHTLOSOPHIiE NATURALilS

PROPOSITIO XXXIX. PROBLEMA

Pofita cujtifcunque

XXVII.

^nerh Vt

centripeta

^^

concejjis figura^

rum cufvilmearum quadraturis ^ reqmritur corporis reBa

ajcendentts vel dejcendenth

tum

Velocitas in locis fingulis,

tum Tempus quo corpus ad locum quemvis perveniet: Et

contra.

De
jus
,-

loco quovis

Am refta A^DEC cadat

EG,

femper perpendicularis ilio ad centrum Ctendenti proportionaSitque^ F G Imea. curva quam lis pundum G perpetuo tangit. Coincidat

^ erigatur

corpus

E, deque loco

v\ cenrripetae in loco

autem ^^Giplb motus

pendiculari citas in loco quovis
.ncse

initio

cum

per-

AB, &

ABGE laius quadratum.

E'G

erit corporis

VeloI.

ut areas curvili-

.^ E.

In
arese

capiatur E M lateri quadrato J BG E reciproce proportionalis,

M perpetuo
AE
Etenim
fitque T>

&

lit

ALM

linea curva tangit ,

&

quam punftum erit Tempus

quo corpus cadendo

defcribit

ut area curvilinea
in refta

AL

lineam

M E.
ubi

AE
datse

quam minima T>E

capiatur linea longitudinis ,

LF

locus lineae

EMG

corpus verfabatur in T>\ &.fi ea fit vis centripeta^ ut areae quadratum fit ut defcendentis velocitas, erit area ipfa in duplicata ratione velocitatis , id eil , fi pro velocitatibus in
latus
-4-I erit area ut fcribantur V, -4-x VIh-II, &divifimarea2)FGut 2

VV

V &V

ABF^D
-

& area ABGEvx

VI+Il, adeoque

ABGE &^

T)FGE
T>E

xVI-^II
ut

-^

T>

V, E

,, a id elt

. r r i\ prmiae quantitatum nafcentmin

Tationes fumantur,longitudo

i^ut

,VI
quantitas-^^Y77j

adeoque etiam

ut

quantitatis

hujus

dimidium

IX V
-^yg^-

Eft auiem tempus

quo

corpus

PRINCIPIA MATHEMATICA.
corpus cadendo defcribit lineolam
velocitas

113

&

Liei* 2), ut lineola illa direfte eftque vis ut velocitatis incrementum I direde^^'""*' tempus inverfe, adeoque fi primae nafcentium rationes fuman-

&

V inverfe,
t

tur, ut cj^p

IXV

hoc

eft, ut

longitudo 'DF.

Ergo

vis ipfi

F vel

EG proportionalis facit ut corpus eacum Velocitate ut arese AB G E latus quadratum. ^ E. T).

fit

defcendat , quae

Porro cumtempus, quo quaelibet longitudinis datss lineola ^DE fit ut velocitas inverfe adeoque ut arese FT>\ziws quadratum inverfe; fitque 'DLy atque adeo area nafcens T) L ME^ ut idem latus quadratum inverfe: erit tempus ut area E^ fumma omnium temporum ut fumma omnium arearum , hoc eft (per Corol. Lem. iv.) Tempus totum quo linea defcribitur ut
defcribitur,

AB

1)LM

&

AE

area tota

^A/.

^E.T>.

Corol. I. Si ? fit locus de quo corpus cadere debet, ut, urgente aliqua uniformi vi centripeta nota (qualis vulgo fupponitur Grayitas) velocitatem acquirat in loco T) aequalem velocitati quam

corpus aliud vi quacunque cadens acquifivit eodem loco 2), in perpendiculari capiatur T)Ry quae fit ad T)F Mt vis illa uniformis ad vim alteram in loco T) compleatur redangulum TT) eique aequalis abfcindatur area erit ; iocus de quo corpus alterum cecidit. Namque completo redlangulo

&

&

R^,
,

ABFT)

A
&

\T>RSE

ad aream ut ad ut femiffis velocitatis totius ad incrementum velocitatis corporis vi inasquabili cadentis ; fimiad aream 'DRSEy ut femiffis velocitatis totius liter area ad incrementum velocitatis corporis uniformi vi cadentis ; iintque incrementa illa (ob aequalitatem temporum nafcerciiim) ut vires generatrices , id ell, ut ordinatim applicatae T>F, adeoque ut areae nafcentes T)RSE; erunt (ex sequo) areae tote giRT) ad invicem ut femiifes totarum velocitatum, propterea (ob aequalitatem velocitatum) aequantur. Corol. x. Unde li corpus quodlibet de loco quocunque data cum velocitate vel furfum vel deorfum projiciatur, detur lex vis centripetas, invenietur velocitas ejus in alio quovis loco e, erigendo ordinatam eg, capiendo velocitatem illam ad velocitatem in loco ut eft latus quadratum redlanguli area curvilinea T)Fge vel aufti , fi locus e eft loco inferior, vel diminuti, fi iis fupe rior e ft , ad latus id q uadratum reftanguli folius
fit

cum

area

ABFT>

T>FGE

X VI, adeoque ut

VV

ad

I, id efl,

y^i?

DR,

^JFG^,

t^BFD, T &

&

&

D
V

T ^RD
/2

T ^RD

eft , ut 1/ tP

fiS 2)

-(-

vel --:i^x^
"

ad

tP

.
Corol,

114 De Moto
Corol. ORPOKUM.^jpj.Q^g

PHILOSOPHI^ NATURALIS

Tempus quoque innotefcet erigendo ordinatam etn re3. proportionalem lateri quadrato ex^P^i^^-H vel DFge, capiendo tempus quo corpus defcripfit lineam 1) e ad tempus quo corpus alterum vi uniformi cecidit a ?* cadendo pervenit ad i), ut area curvilinea ad reftangulum 7. TT>y.T>L. Namque tempus quo corpus vi uniformi defcendens defcripfit lineam 5P2) efl ad tempus quo corpus idem defcripfit lineam in fubduplicata ratione TT> ad E^ id eft (lineola Ti jamjam nafcente) in ratione TT> ad TT> -+ad x TT> -^ T>E T>E feu x divifim, ad tempus quo corpus idem defcripfit lineolam ut t PZ)ad /i, adeoque ut reftangulum x TT>y.T>L ad aream efi;que tempus quo corpus utrumque defcripfit lineolam 2)- ad tempus quo corpus alterum infequabili motu defcripfit lineam T) e yxx. area cx sequo tempus ad aream T>Lme, primum ad tempus ultimum ut rcdangulum %TT>Y.T>L ad aream

&

DLme
T

&

TE

'-

&

T>LME\

T>LME

&

T>Lme.

S E
De
^

C T
m
XL.

VIIL

tnvenftone

Orhmm

quthm corpora Firthus qmhuj^

cunque centripeth agitata revolvuntur

PROPOSITIO

THEOREMA

XIII.

St corpus, cogente Vt quacunque centripeta, moveatur utcunque , * corpus almd reBa afcendat vel defcendat ^

fmtque eorum
cafu aquales
,

Velocitates tn aliquo
Velocitates

aqualtum altttudtnum

eorum

ommhus aqualihus aU

tttudtmhus erunt cequales^

Defcendat corpus aliquod ab c/^ per T),E , ad centrum C, linea curva VIKk, Centro C intermoveatur corpus aliud K redrae vallis quibufvis defcribantur circuU concentrici T) 1 1

aVm

&

Jungademittatur perpendiculum iVT; fitque circumferentiarum circulorum intervallum T)E habeant corpora in 2) quam minimum , / velocitavel
tur

t^CmT) &
/C

E, curvasque
ipfi

occurrens

KE m
&

VI K
N',

in

6i

&

in

IK

K occurrentes.
&

IN

tes

PRINCIPIA
tes aequales.

MATHEMATICA,
C2),

iij,

erunt vi- Li / sequales. Exponantur 'hae vires per ae-^"^' MU res centripetaB in 2> i\ vis una (per Legum Corol. 2.) quales lineolas 'DE, IN; IT, vis NT, agendo fecundum lineam refolvatur in du^s perpendicularem, nil mutabit velocitaiVT^corporis curfui lem corporis in curfu illo, fed retrahet folummodo corpus a curfu redilineo, fiicietque ipfum de Orbis tangente perpetuo deflefteIn hoc efteftu producenre, inque via curvilinea ITKk progredi.

Quoniam

diflantiae

&

CI

aequantur

sl

NT

&

IN

ITK

&

do

vis illa tota

poris

confumetur vis autem altera curfum agendo , tota accelerabit iliud

:

iT",
,

fecundum corac dato tempore

proportionalem.

quam minimo

accelerationem

generabit

fibi

ipfi

Proinde corporum in ^D & i accelerationes aequalibus temporibus faftae (fi fumantur linearum nafcentium 'DE^ IN, IK, IT^ rationes primae) funt ut linese E , IT: temporibus autem inaequalibus ut linese illae & tempora conjunftim. Tempora ajitem quibus T>E ^ ifi<r defcribuntur , ob aequalitatem velocita-

NT

tum

in curfu

& IK
Sed

funt ut viae defcriptae 2) I K, adeoque accelerationes, corporum per lineas IK, funt ut 2) IT, T>E conjunftim, id e(l ut 2) quad. y,I re6iangultm. reEtangulum ITV^IK aequale eft INcfuadrato, hoc eft, aequale

^& T>E^

& IT

&

'DE

2)&

quadrato; / ad

E &

&

i<r

propterea accelerationes in tranfitu corporum a aequales generantur. ^Equales igitur funt cor-

2-

porum

II^
de Motu
CoRpoRUM

PHILOSOPHI^ NATURALIS
&: eodem argumento velocitates gequales in fubfequentibus sequalibus diftantiis. eodem argumento corpora aequivelocia

porum
j-yy

mE&K

femper repenen-

^E.T).
gequaliter a cen-

Sed
tur.

&

&

tro diftantia

in afcenfu ad aequales diltantias aequaliter retardabun.

E.T>.

vel impeCorot. I. Hinc fi corpus vel funipendulum ofcilletur dimento quovis politiffimo & perfede lubrico cogatur in linea .curfintqUe va moveri , & corpus aliud refta afcendat vel defcendat , erunt velocitates eorum in eadem quacunque altitudine aequales
:

quibufcunque aequalibus altitudinibus aeimpedimento vafis abfolute lubric idemprsftaNamque quales. Corpus eo non retardatur, non actur qupd vi tranfverfa NT. fed tantum cogitur de curfu reailineo difcedere. celeratur,
velocitates

eorum

in aliis

Corol. %.

Hinc etiam

fi

quantitas

fit

maxima

a centro diftantia

ad quam corpus vel ofcilians vel in Tf ajeftoria quacunque revolvens, deque quovis Trajeftorias punfto , ea quam ibi habet velofitque quantitas A diftancitate furfum projeftum afcendere poffit vis centripetia corporis a centro in alio quovis Orbitse punfto, ta femper fit ut ipfius A dignitas quaelibet ji"~-^i , cujus Index 7ii velocitas corporis in eft numerus quilibet n unit ate dimin utus ;
;

&

omni akitudine A que velocitas refta

eft in

erit

ut

vP"

afcendentjj;. ap^

A" , atque adeo datur. Nam^efcendentis ( per Prop. xxxix.

hac ipfa ratione.

...f-'?

PROPO-

PRINCIPIA MATHEMATICA.

117

PROPOSITIO

XLI.

PROBLEMA

XXVIII.

^"'J,;

Poftta cujufcunque generh Vt centnpeta &" concejjis Figura' rum curvilmearum quadraturts , reqmruntur tum Tra-

^eBoria

qmhus corpora movebuntur , tum Tempora mo'

tuum
Tendat

TrajeBoriis inventis.

Age tum redam CNIX fecantem circulos KE^ VT in N. & X, tum redam Ci^ 2" occurrentem circulo V X T \n T Sint autem punda I & K fibi invicem viciniffima, & pergat corpus ab V per I, T& K ad k', fitque pundum ^ lccus ille de quo corpus aliud
cadere debet ut in loco T) velocitatem acquirat aequalem velocitati ftantibus quae in Propofitione xxxix , licorporis prioris in /; neola I K, dato tempore quam minimo defcripta, erit ut velocitas atque adeo ut latus quadratum arese jiBFT), triangulum tempori proportionale dabitur, adeoque erit recialtiproce ut altitudo IC, id eil, fi detur quantitas aliqua Q,

KE

ad centrum C & invenienda fit Trajedom Detur Circulus ^X7"centro C intervalio quovis Cy defcriptus , centroque eodem defcribantur alii quivis circuli 7 '2), Trajeftoriam fecantes in / & reftamque CV in 1) & E.
vis qujelibet

VITKk.

&

ICK

KN

&

&

tudo /Cnominetur A, ut ^. Hanc quantitatem Y^ nominemus Z,

KN,& erit in omnicafuv-^^i^Z) zd ZmlK^dKN, &ABFT>^d ZZ m 1 K q. ad K N q, & divifim ABFT> ZZ^d ZZ m IN quad. ad KNquad-M^o-^ i^QVABF'DZZ2.d (Zfeu) ^ut I N ^d KN, & propterea
fu

&

ponamus eam
ad

effe

V ABFT>

ut elt

magnitudinem /iTad

ipfius

Q,

ut

fit

in aliquo ca-

AXKN mCXq
.-i
-

A'x/^A^asquale.==^S^==^ Undecum rZxA^Cfit V ABF'D ZZad

.

ad

AAy
Igitur

erit
fi

reftangulum

TXXXC

sequale
t-

AAvABFd ZZ
Z-_-^_^

^
-- ^
7.V

perpendiculo T) ^
^

F capiantur

femper

^,

T^c

ipfis

sequales refpeftive
;,

'.

&

-^^& ABFDZZ
-

-^ ^^M^^- ZZ i\AVylBtD
ab
,

defcribantur curvis line^

cd, quas
pundta.

ii8
Dfi

PHILOSOPHIiE NATURALIS

CoRPORUM.

MoTu punfla bi c perpetuo tangunt; deque punfto ad lineam AC^ erigj^,.y^. perpendiculum F^? .^ abfcindens areas curvilineas V^ba, yT>c d, & erigantur etiam ordinataB Ez^ Ex quoniam reftanfe\i 1) b z E aequale eft dimidio redTianguli galum 1) b X 1 &: redangulum T> c X 1 Ay.KN, feu triangcilo I C k\i feu triangulo "D c X E asquale eft dimidio reftanguli XCT; hoc eit, quoniam arearum VT>ba^ ^/Caequales femper arearum VT)cd, ICK, funt nafcentes particulas T> b z , sequales femper funt nafcentes particulae T) c x E, C T, erit area genita VT)ba sequalis areae genitje VIC , adeoque tem-

TXXXC,

VC X
V,

&

pori proportionalis

&
ipfi

area genita

VT)cd

aequalis Seftori genito

difceiFit

VCX.
co

Dato

igitur

tempore quovis ex quo corpus

de

inde dabitur proportionalis VT) ba, area VT)cd, eique aequalis Seccorporis altitudo CT) \d Cly Datis autem angulo tor /^CXuna cum ejus angulo VCI.
dabitur area

&

lo-

&

VCI &

altitudine

C/

reperietur.

CoroL I. Hmc maximae minimaeque corporum altitudines , id eft Apfides Trajeftoriarum expedite inveniri pofTunt. Sunt enim Apfides punfla illa in quibus refta /C per centrum dufta incidit perpendiculariter in Trajeftoriam /^/i^: id quod fit ubi re^iae ik iVi^sequantur, adeoque ubi area ABFT> aequalis elt ZZ. Corol. 1. Sed & angulus KIN, in quo Trajedloria alibi fecat lineam illam /C, ex data corporis altitudine /C expedite invenitur; ad IK, id ell, ut nimirum capiendo finum ejus ad radium ut FT). ad latus quadratum areae vertice principali f^ defcribatur Seftio Corol. 3. Si centro C R S , ^ a quovis ejus pundo agatur Tanquaelibet Conica in punfto occurrens axi infinite produdlo gens ; dein junfta C R ducatur reda CT, quae aequalis fit abfciflse , anSeftori proportionalem conflituat ; rengulumque dat autem ad centrum C Vis ceniripeta Cubo diftantise locorum exeat corpus de ioco a centro reciproce proportionalis , jufla cum Velocitate fecundum lineam rectae perpendiculaprogredietur corpus illud in Trajeftoria quam pundtum 'P rem S Hyperboperpetuo tangit ; adeoque ii Conica fedtio Sin ea Ellipfis fit , afcendefcendet idem ad centrum ]a fit , abibit in infinitum. Et contra , fi cordet illud perpetuo pus quacunque cum Velocitate exeat de ioco , perinde ut incoeperit vel oblique defcendere ad centruro , vel ab eo ob-

datur locus /j in quo corpus completo E. I.

illo

tempore

IK

RT

&

AB

KN

C^

VCP

VCR

CT

&

CV CV R

&

&

lique

PRINCiPIA MATHEMATICA.
lique afcendere , Figura veniri poteft Trajeftoria
in data aliqua ratione.

"9
libik

CVRS
&
,

vel

Hyperbola

fit

vel Ellipfis, in-

augendo

vel

minuendo angulum yc^P^^^^^^'.

Sed

Vi

centripeta in centrifugam verfa

afcendet corpus oblique in Trajedoria f^T ^, quae invenitur capif^CT Seftori EIHptico C proportionalem longitudini aequalem ut fupra. Confequunlongitudinem tur haec omnia ex Propofitione praecedente, per CurvE cujufdam quadraturam , cujus inventionem, ut fatis facilem, brevitatis gra-

endo angulum

CT

CT

CVR

&

tia

miffam

facio.

PROPOSITIO
Daia
lege

XLII.

PROBLEMA

XXIX.
loco

Vh

centnpetof ,

dato

cum

Velocttate

requmtur motm corporis de fecundum datam reBam egrejji,

Propofitionibus prsecedentibus
:

Stantibus quse in tribus

exeat

corpus de loco I fecundum lineolam /7", ea cum Velocitate quam corpus aliud, vi aliqua uniformi centripeta, de loco cadendo acquirere poflet in T> fitque liaec vis uniformis ad vim qua corpus

primum

iza

PHILOSOPHI^ NATURALIS
&

De motu primum urgetur in I,utT)R ad 1}F. Pergat atttem corpus verfus /6; CoRPORUM intervallo Cj^ defcribatur cireulus ke occurrens reccentroque C taeP> in ^,&erigantur curvarum ALiMm,BFGgj^b?iVxdcxWf

ordinatim appUcataB eM,eg.,ev,ew. Ex dato redangulo TT>R ^, dataque lege vis centripetag qua corpus primumagitaiur ,dantur curper conftruftionem Problematis xxvii, ve linese Deinde ex dato angulo C/rdatur proportio nafejus Corol. i. inde, per conflruftionem Prob, xxviii, dacentium IK, tur quantitas Q, una cum curvis lineis abzv, dcxw: adeoque completo tempore quovis T)i>ve,d^tnY tum corporis altitudoC^vel Ck, tum area fic^", eique squalis Seftor JSkCjy, angulufque /C/^ ^E.I. locus k in quo corpus tunc verfabatur. Supponimus autem in his PropofrtionTbus Vim centripetam in receflu quidem a centro variari fecundum legem quamcunque quam quis imaginari poteft, in fequalibus autem a centro diftantiis efle undeque eandem. Atque haftenus Motum corporum in Orbibus immobilibus confidcravimus. Superefi: ut de Motu eorum in Orbibus qui circa centrum virium revolYuntur adjiciamus pauca.

BFGg^ALMm,
KNy &

&

&

SECTIO

PRINCIPIA

MATHEMATICA.
I

121

L
F
R.

I I

XER M U S>

S E

C T

O
,

IX.
deque motu Apfidum^

De Motu corporum m Orbtbus mobiUbus

PROPOSITIO

XLIII.

PROBLEMA

XXX.

TrajeBorta quacunque ctrca Efficiendum efi ut corpus Vtrtum revolvente perinde movert poffit , atque centrum
corpus

almd m eadem TrajeBoria

qutefcente,

poIn Orbe fitione dato revolvatur

VT K
A

pergendo a corpus centro /^verfus K. C agatur femper C p ,

quag
fit

angulumque
gulo
rea

ipfiC^Psequalis, an-

KCP proportio;

VCp

nalem conftituat

&

a-

quam

linea

Cp

de-

fcribii:

erit

ad aream
linea

VCT

quam

C'P

fimul defcribit, ut velocitas linese defcribentis

C?* ad

velocitatem

li\

neae defcribeniis hoc eft , ut angulus

CT

ad angulum adeoque in data propterea tempori proportionalis. Cum area tempori ratione , proportionalis fit quam linea p in plano immobili defcribit; manifeltum eft quod corpus , cogente juftae quantitatis Vi centripeta, revolvi poifit una cum pundo/' in Curva illalineaquam punftum idem P ratione jam expofita defcribit in plano immobili. Fiat angu-

VCp

VCTy

&

lus

VCu

angulo

TCpy &

linea

Cu

lineae

CV,

atque Figura tiCp

Figurse

FC? aequalis, & corpus in / femper Q

exiftens movebitur in p^ri-

IIZ

PHILOSOPHIiE NATURALIS
in Figura quiefcente

Dt^oTu perimetro Figurae revolventis C/, eodemque tempore defcribet CoRPORUM.arcum ejus np quo corpus aliud ? arcum ipli fimilem & sequalem
defcribere potefl. Quaeratur igiper Corollarium quintum propofitionis vi, Vis centripeta qua corpus revolvi poffit in Curva illa linea quam pundum/ defcribit ^E.F. folveturProblema. in planoimmobili,

VT
tur
,

VT K

&

PROFOSITIO
Differentia
^

XLIV.

THEOREMA

XIV.
^

corpus altud

pojfunt
verfe^

Vmum qiiihus corpus m Orhe quiefcente ^ m eodem Qrhe revohente aqualiter moveri m triplkata rattone commums altnudtnis iu'
efi

Partibus Orbis quiefcentis^2^, yiTfunto

fimiles
bis

&

Eequales

Or^

revolventis

partes

lifipk;

IP, diftantia intelligatur efle quam minipunfto k in recma. tam / C demitte perpendiculum k r , idem-

&

pundorum

que produc ad

jw, ut

fit

m r tid k r ut angulus FC/ ad angulum VCT.

Quoniam coroorum altitudines 'PC&/>C,A'C'

& kC
tur
,

femper aequaiimanifeftum eft _q.uod linearum ^P C 6z p C incrementa vel decrementa femper fmt sequalia , ideoque fi corporum in locis

y &
&

exiftentium / Corol. 1.) in binos ,

lineas

fecundum lineas ipfis TCypC, perpendiculares diredionem habeant ; motus verius centrum erunt aequales , & motus tranfverfus corporis p erit ad motum tranfverfum corporis 'P, ut motas. angularis lineae / C, ad motum angularem line^e yc, id eft,
ut

T C^

diftinguantur motus finguli ( per Legum hi verfus centrum , five fecundum determinentur , alteri prioribus tranfverfi fint

quorum

&

PRINCIPIA MATHEMATICA.
ut angulus

123

VC^ ad angulam VCT. Igitur eodem tempore quo libir corpus ?* motu fuo utroque pervenit ad punftum K^ corpus /> sd- Primhs.' quali in centrum motu aequaliter movebitur a p verfus C, adeoque completo illo tempore reperietur alicubi in linea mkr., quse per

& motu tranrverfo pundum^/^ inlineam p C perpendicularis eft acquiret diflantiam alinea/C, quae fit ad dillantiam quam corpus alterum T acquirit a linea TC^ ut elt motus tranfverfus corpoQuare cum ris / ad motum tranfverfum corporis alterius T. kr fequalis fit didantiae quam corpus T acquirit a linea T C, fitque mr 2i6. kr Mt angulus VCp ad angulum FCP, hoc ell, ut motus
;

tranfverfus corporis

ad

motum

tranfverfum corporis

manifes-

quod corpus p completo illo tempore reperietur'in loco m. Hsec ita fe habebunt ubi corpora p &c T aequaliter fecundum Iineas/'C& yCmoventur, adeoque aequahbus Viribus fecundum Capiatur autem angulus p C n ad angulum lineas illas urgentur. pCk ut eft angulus VCp ad angulum ^CP, fitque nC sequaUs /C'C,

tum

eft

corpus p completo illo tempore revera reperietur in // adeoque Vi majore urgetur quam corpus T , fi modo angulus m C angulo k C-p major eft , id efl fi Orbis u p k vel movetur in confequentia , vel movetur in antecedentia majore celeritate quam \x\ confequentia fertur; fit dupla ejus qua linea & Vi minore fi Orbis tardius movetur in antecedentia, Eftque Virium differentia ut locorum intervaltum mn, per quod corpus illud /> ipfiiis aftione , dato illo temporis fpatio , transferri debet. Centro C in
;

&

CT

tervallo
?;^

Cn

vel

Ck

defcribi intelligatur Circulus fecans lineas

produftas in j

&

/^,

&

mr^
rec-

erit

redangulum mnY.mt squale

Xz.ngn\o

m ky.m s, adeoque^;^ sequale ^ >^^^ Cm^ autem trianguIa/C/^, pCn dentur magnitudine, funt kr & mr, earumque fumma ms reciproce ut akitudo / C, adeoque difterentia m k
'cz

reftangulum mky^ms eft reciproce ut qAiadratnm Eft <kfnt direfte ut \ mt, id eft, ut altitudo/C.

altit-udinis p> C.

Hse funt

pri-

mse
la

rationes linearum nafcentium

2
,

& hinc

fit

1!L^2^I,

mt

id eft lineo-

nafcens cubus altitudinis/^C.

CGrol.
I.

eique proportionalis Virium differentia reciproce ut

^.E.T>.

Hinc

diftereniia virium in locis

T Sc

vel

eodem ad vim qua corpus motu Circulari revolvi poffit ab jR zd in Orbe immpbili defcribit arcum tempore quo corpus Ky ut lineola nafcens m n ad finum verfum arcus nafcentis R K^ id eft

K & k, K
T

eft

ut

DeMotu
C0K,POB.VIM

PHILOSOPHIiE NATURALIS mky.ms ^^rk<^ ^^j ^^ mk^ms ad r quadratum; hoc eft, yt X kLi ^f ficapiantur datae quantttates F, G in ea ratione ad invicem quam
1X4
y^

FF ad FF. Et habet angulus FC?* ad angulum FC/ , ut vel C/ defcribatur propterea , fi centro C intervallo quovis C tempore Seftor circularis sequalis arese toti VTC^ quam corpus quovis in Orbe immobili revolvens radio ad centrum dufto dein Orbe immobili fcripfit: differentia virium , quibus corpus corpus / in Orbe mobili revolvuntur, erit ad vim centripetam qua corpus aliquod radio ad centrum dufto Seftorem illum , eodem uniformiter defcribere potuiftempore quo defcripta fit area F F ad F F. Namque Sedor ille. area / Ck funt ad fet , ut invicem ut tempora quibus defcribuntur. Ellipfis fit umbilicum habens C ApCorol. X. Si Orbis V'T SBqualis ponatur EUipfis upk, eique fimilis fidem fummam angulus VC/> fit ad angulum jta ut fit femper / C aequalis TCy \q\ ad F; pro altitudine autem VC-P in data ratione fcribatur A, pro Ellipfeos latere refto ponatur x R: erit vis qua

GG
T

&

GG

VTC
& &

&

&

TC

&

fC

corpus in
contra.

Ellipfi mobili revolvi poteil

vis
-,

ppijr^r-< ut
_i-^

jD

pp

&

Exponatur enim

qua corpus revolvatur in immota Elvis in

.

F V&ni~ F ~ Vis autem qua corpus in Circulo ad diftantiam CV ea cum velocitate revoleft ad vi poifet quam corpus in Eliipfi revolvens habet mV^ ut vira qua corpus in EUipfi revolvens urgetur in Apfide- V
hpfi per quantitatem

FF &

dimidium
adeoque

lateris
11

redi EUipfeos ad Circuli femidiametrum

,
:

valet

^ CV
pp
CV

CV^
ad

&

vis

quge

fit

ad hanc ut

GG FF

cub.
-:

FF,

valet

^^^^7"?^^^
ctib.

eftque haec vis (per hujus Corol.i.)

difterentia virium in

/^quibus corpus in Ellipfi immota Ky corpus / in Ellipfi mobili up k revolvuntur. Unde cum (per fit ad fehanc Prop. ) difterentia illa in alia quavis akitudine

&

VT

ipfam in altitudine
in

CV

ut

_ A

_
cub.

ad

-..-^r-

omni ahitudine

valebit

RCC RFF
A cub.
;

LV

-,

eadem

differentia

cub.

Igitur ^

ad
.

P FT vim-_.

AA

qua corpus revolvi poteft

in Eliipfi immobili

F?* isT

addatur ex-

ceff.GG-RF>-

cub.

,, ,;, ,,,

FF^RG_G-RFF A cuk AA
qua

PRINCIPIA MATHEMATIGA.
qua corpus
flf.

iz^

in Ellipfi mobili

u^

k iifdetn temporibus revolvi pos- libeh Primw.

Ad eundem modum colligetur quod, fi Orbis immobiFTKEWipf^s fit centrum habens in virium centro C; eique fimilis, aequalis & conceritrica ponatur Ellipfis mobilis ufk fitque
Corol. 3r
lis

Ellipfeos hujus latus

five axis

redlum principale,

&

latus tranfver-

fum

f^CT

ut

ad

major, atque angulus /^C/ femper fit ad angulum F ; vires quibus corpora in Ellipfi immobili mobili
revolvi

temporibus aequalibus

pofTunt

erunt ut il^

RGG^RFF refpeftive.
A
cub.
,

& &

cui?,

T ctib.

Corol. 4.

minetur
efl:

corporis altitudo maxima CV noEt univerfaliter T & radius curvaturae quam Orbis VT K habet in V., id radius Circuli aequaliter curvi, nominetur'R, & vis centripeta
fi
,

qua corpus in Trajeftoria quacunque immobili

teft,

VT K revolvi

po-

VFF in loco Fdicatur

tur , altitudine ratione anguli

riter

TT

atque

^C/

CT

nominata

ad angulum

T indefinite dicaA & capiatur G ad F in data VCT: erit vis centripeta qua
aliis

in locis

X ^ VRGG
Corol. s.
li,

corpus idem eofdem motus in eadem Trajeftoria up k circulamota temporibus iifdem peragere poteit , ut fumma virium

A cub.

VRFF.
&
fi

Dato igitur motu corporis in Orbe quocunque immobiaugeri vel minui potefl ejus motus angularis circa centrum viinde inveniri novi Orbes immobiles in quirium in ratione data, bus corpora novis viribus centripetis gyrentur.
Corol. 6. Igitur
fitione

ad reftam C/^po"^

VT
C/
fit

gaturque
,

CT & asqualis agatur VCp qui ad angulum F C 'P in data ratione

j

erigatur perpendiculum longitudinis indeterminatae, junipfi

datam

conftituens -angulum

qua corpus gyrari poteft in Curva Vp k quam punftura p perpetuo tangit, erit reciproce ut cubus altitu/f^ dinis C/f. Nam corpus T, per vim inertise, nuUa alia vi urgente, uniformiter progredi poteft in reaa VT. Addatur vis in centrum vel Cp reciproce proportionalis, C, cubo altitudinis (per Jim demonflii-ata ) detorquebitur motus ille redilineus in lineamvis
illa

CT

&

curvam

xr6
r,

PHILOSOPHI.E

NATURALIS
V^

Co^rporVm

k eadem cum Curva illa Eft autem haec Curva P^T ^in Corol. 3. Prop. xli inventa, in qua ibi diximus corpora hujufmodi viribus attrafta oblique afcendere.

curvam Vpk.

PROPOSITIO XLV. PROBLEMA

Orbmm
qut funt Qrculis

XXXI.

maxime finitimt requiruntur motm

Apfidum.

Problema folvitur Arithmetice faciendo ut Orbis , quem corpus in Ellipfi mobili (ut in Propofiiionis fuperioris Corol. i. vel 3.) revolvens defcribit in plano immobili, accedat ad formam Orbis cujus Apfides requiruntur,
illud in

&

quaerendo Apfides Orbis

quem corpus

plano immobili
,

defcribit.

Orbes autem eandem acqui-

rent

formam

collatae

punftum

CV A
,

centripetse quibus defcribuntur , inter fe fi vires > in aequalibus altitudinibus reddantur proportionales. Sit pro akitudine maxima fcribantur /^ Aplis fumma ,

&

pro altitudine quavis

dinum
ca

ditterentia

CV

CT

alia
-,

&

CT
vis

vel

C/,

& X

pro

altitu-

qua corpus in

Ellipfi cir-

umbilicum fuum

(ut in

Corollario x.)

revolvente move-

tur, quasque

Corollario

x. erat ut -r-r--^

rr

^^FFA-^RGG RFF fubflituendo T X pro A, A ctib, R GG-RF F-^TFF- FFX. Reducenda fimiliter elt

>

i" eft

erit ut

vis alia

ctib.

quEBvis centripeta

numeratores

ad fraftionem cujus denominator fit A cub.^ homologorum terminorum collatione, ftatuenRes Exemplis patebit. di funt analogi. Exempl. I. Ponamus vim ceniripetam uniformem efTe, adeoque

&

fafta

ut^-^",

five

(fcribendo

pro
.

in

Numeratore

ut

Tfr-3TTX-H 3TXX XA
,

A cub. nimirum datis cum datis & non datis minis correfpondentibus cum non datis, fiet RGG RFF-hTFF ad T cub. ut FFX ad

&eoiktisNamerorum ter-

XX. quam 3TTX^3TXX-Xf//^.fiveut FFad 3TT-+-3TX Jam R, T & X cum

coeat Orbis

cum- Orbis ponatur Circulo ob faftas Circulo;

maxime finitimus, aequales, atqiie in

infinitiim

PRINCIPIA
iftfiiiiturp

MATHEMATICA.
ctib.

ad

;'adeoque ad F, hoc C p ad angulum FC?*, ut i ad V 3. Ergo cum eft angulus corpus in Ellipli immobili , ab Apfide fumma ad Apfidem imam defceijdendo conficiat angulum (ut ita dicam) graduum corpus aliud in Ellipfi mobili , atque adeo in Orbe immo180 bili de quo agimus , ab Apfide fumma ad Apfidem imam defcenT R O id adeo ob fimilidendo conficiet angulum FC/ graduum
ut

FF

3TT, TT
;

diminutam rationesuldmaseruntRGGadT
,

feu
3

ad

TT

libsr GG ad T T ut FF ad TT & viciffim GG ad Pmmu.

3

ut

FF

127

id eft

ut

ad. 3

VCT

tudinem Orbis hujus , quem corpus agente uniformi vi centriOrbis illius quem corpus in Ellipfi revolvente peta defcribit , gyros peragens defcribit in plano quiefcente. Per fuperiorem terminorum coUationem fimiles redduntur hi Orbes , non univerfaliter , fed tunc cum ad formam circularem quam maxime appropinquant. Corpus igitur uniformi cum vi centripeta in Orbe propemodum circulari revolvens , inter Apfidem fummam Ap-

&

&

fidem
ff m.

imam
r-i.fec.

conficiet

femper angulum

2 graduum
3

feu 103 gr.

ad centrum; perveniens ab Apfide fumma ad Apfidem ubi femel confecit hunc angulum , inde ad Apfidem fummam rediens ubi iterum confecit eundem angulum ; fic deinceps in infinitum. Exempl. X. Ponamus vim centripetam efiTe ut altitudinis dig-

imam

&

&

nitas quaelibet

feu

ubi

&

fignificant dignitavel irratio'1'

tum indices quofcunque integros vel frados , rationales

nales
,

affirmativos vel negativos.

Numerator

ille

A" feu

in feriem indeterminatam per

Methodum

x"

noftram Serierum con-

vergentium redufla, evadit

T^-wXT^^^-K-^^inf-XXT''"'^:^
cum
terminis
fit

Et

coUatis

hujus

terminis

Numeratoris

alterius

RGG RFF + TFF FFX,

ut

RGG-RFF-f-TFFadT''
Et
fumendo
fit

FFad%T"~'-i-^i^::^XT"~'&c.
ut

ratio-

nes ultimas ubi Orbes ad

adT"

FF T"~',
ad
,

formam circularem accedunt,

feu

RGG
ad
7i t %

GG

ad

T"ut FF ad T""'
id
ell

adeoque

& viciffim GGad FF ut T"~^ad K T''"^ G ad F id elt angulus FC^

ut

ad angulum

VCT

UL

ii8
ut
I

PHILOSOPHI^ NATURALIS

in defcenfu corporis ^ ad / n. Quare cutn angulus in EUipfi confeaus , fit Coii^7uM ab Apfide fumma ad Apfidem imam , C p , in defcenfu corporis graduum i8o ; confici:etur angulus ab Apfide fumma ad Apfidem imam, in Orbe propemodum Cir-

VCT
V

culari

quem corpus

quodvis

vi

centripeta dignitati

A"

pro-

graduum & hoc angulo ; repetito corpus redibit ab Apfide ima ad Aplidem fummam , & Ut fi vis centripeta fit ut diftantia corfic deinceps in infinitum.
portionali defcribit, aequalis angulo
erit n aequalis^&v/^aequalisz; , A* adeoque angulus inter Apfidem fummam & Apfidem imam seCompleta igitur quarta parte revolutioqualis 4^^r. feu 90. ^r. nis unius , corpus perveniet ad Apfidem imam , & completa alia quarta parte ad Apfidem fummam , & fic deinceps per vices in Id quod etiam ex Propofitione x. manifeltum eft. infinitum. Nam

poris a centro, id eCl, ut

A feu

corpus urgente
cujiis

liac

vi centripeta

centrum

efl;

in centro virium.

revolvetur in Ellipfi immobili, Quod fi vis centripeta fit re-I

ciproce ut

difliantia, id

eft direfte ut

--feu

A* A^

erit

aequalis z, ad-

eoque
^

inter

Apfidem fummam

&

imam angulus

erit

graduum p^

propterea corpUstali virevolvens,perpefeu 1x7 gr. \6. m. 45-. fec. tua anguli hujus repetitione , vicibus alternis ab Apfide fumma ad ab ima ad fummam perveniet in aeternum. Porro fi vis imam centripeta fit reciproce ut latus quadrato-quadratum undecimae dignitatis altitudinis , id elt reciproce ut A^" , adeoque direde ut

&

&

feu ut

^,erit

n squalis-

& ~2.^r. aequalis36o^r.&prop&

fubinde perpetuo deterea corpus de Apfide fumma difcedens fcendens, perveniet ad Apfidem imam ubi complevit revolutionem integram, dein perpetuo afcenfu complendo aliam revolutionem infic per vices in seternum. tegram , redibit ad Apfidem fummam n pro quibufvis indicibus dignitatum Exempl. 3. AflTumentes m Altitudinis, b^ c pro numeris quibufvis datis, ponarnus vim cen.*

&

tripetam
feu
(

efi^e

ut

M'*-+-fA -.-^^A,

A cub.

id eft, ut

n.

^inT

X
A

-4-finT
cub.

per

eandem Methodum noftram Serierum convergentium ) ut

mm-m
^T"-4-^T"_?;;^XT""' -^rXT^'^H--r"^XXT""^
aTTw^!

nn-n

^XXT""' ^c.

PRINCIPIA
'&
collatis

MATHEMATICA.
,

numeratorum terminis
.

fiet

ab b t'"-^

T",
'h-

ut

i^XT"

- F F ^^ .^:^^xt"^'
,

-mb T""'
&c.

RGG RFF TFF

-4-

119

nc t"-^^--'rationes ul.
fit
,

L,iBEiif

Et fumendo

timas quae prodeunt ubi Orbes ad formatn circularem aecedunt,

T"-' ut ^FF ad f ^ T"~' H-rT"~' & viciffimGGad FFut^T"""'^- f ^''"'ad m bT"^' ^ nc'Y~'' Quae proportio, exponendo akitudinem maximam C/^feu T arith'metice per Unitatem fit GG ad FF ut b -^ f ad mb-^nc^ adeoque ut 1 ad^ Unde eft G ad F, id eft angulus VCf ad angulum
f
,
--.

GG ad /^T" h-

yCT,

ut

ad

V -^Jr".

Et propterea cum Angulus

KC? inter

Apfidem fummam
erit angulus

VCp

&

Apfidem imam in Ellipfi immobili fit 180. ^n inter eafdem Apfides, in Orbe quem corpus vi

centripeta quantitati
lis

A
"^^
..

proportionali

defcribit

aequavis

cub,

angulo graduum io
fit

V^j-^^,

Et eodem argumento
inter Apfides

fi

cen*
gra^

tripeta

ut

bP^~cfL

A
~'
cub.

iangulus

iriveniet-ur

duum

180

mb^nc

Nec iecus

refolvetur Problertia

in cafibus

Quantitas cui vis centripeta proportionalis efi; , redifficilioribus. folvi femper debet in Series convergentes denominatorem habenDein pars data numeratoris q^ui ex illa operatione provecub. tes pars data numeratoris nit, ad ipfius partem alteram non datam, ad ipfius partem altehujus

RGG RFF-4-TFF FFX

eadem
,

&

ram rion datam in fuperfluas delendo

proportio

ratione ponendae funt fcribendoque Unitatem pro

Et quantitates

obtinebituir

G ad F.
r.

Corol

Hinc

fi

vis centripeta
illa

fit

ut aliqua altitudinis dignitas',

ex motu Apfidum ; & contra. Nimirum fi motus totus angularis , quo corpus redit ad Apfidem eandem, fit ad motum angularem revolutionis unius, feu gradunm altitudo no360, ut numerus aliquis m ad numerum alium ,
inveniri poteil dignitas

tninctur

erit vis ut altitudinis dignitas illa

A w^

&

cujus In-

^^^

130

PHILOSOPHl^ NATURALTS
eft

DeMotu dex
Co RPOKUM

3-

Id

quod per exempla fecunda manifeftum

eft.

Unde

liquet

vim

illam in majore

quam

triplicata altitudinis rationej

in receliu a centro, decreicere non poffe: Corpus tali vi revolvens deque Apfide difcedens, fi coeperit defcendere nunquam perveniet

ad Apfidem imam feu altitudinem minimam, fed defcendet ufque. ad centrum , defcribens Curvam illam lineam de qua egimus in Cor, 3. Prop, XLi. Sin coeperit illud, de Apfide difcedens, vel minimum afcenderc, afcendet in infinitum, neque unquam perveniet ad Apfidem fummam. Defcribet enim Curvam illam lineam de qua acubi vis, tum eft in eodem Corol. & in Corol. 6. Prop. xliv. Sic in receffu a centro, decrefcit in majore quam triplicata ratione altitudinis, corpus de Apfide difcedens, perinde ut coeperit defcendere vel afcendere, vel defcendet ad centrum ufque vel afcendet

&

At fi vis, in receffu a centro, vel decrefcat in minore quara triplicata ratione altitudinis, vel crefcat in altitudinis ratione quacunque 5 corpus nunquam defcendet ad centrum ufque^ contra, fi corpus de ied ad Apfidem imam aliquando perveniet: afcendens nunApfide ad Apfidem alternis vicibus defcendens quam appeilat ad centrum; vis in.recelTu_a centro aut augebiturj, aut in minore quam triplicata altitudinis ratione decrefcet: quo
in infinitum.

&

&

&

corpus de Apfide ad Aplidem redierit, eo longius ratio virium Ut fi corpus revolutionibus 8 vel recedet a.ratione illa triplicaia, 4 vel X vel li d Apfide fumma ad Apfidem fummam aiterno defcenfu afcenfu redierit ; hoceil, fr fuerit ? ad ut 8 vel 4 vel
citius

&

X vel
vel
eft
,
-i

12

ad i, adeoque -^^ 3 valeat /^ 3 veL^^. 3 vel A-i 3 vel vis ut Aj^-3.velAi 3: erit

"reciproce ut

A' \ vel A^
i

^,

corpus fmgulis revolutionibus redierit

tamierit '
/

h^ vel A' i. Si ad Apfidem eandem immo-.

vel

^i

vel

4^3
id:

A^ 3,

ad ut

ad

i,adeoqueA-^

mm

3 ffiqualis

A x feu JL.
AA,:

&

propterea decrementum virium in ratione dupHcata akitudinis, Si corpus partibus revoluut in praecedentibus demonftratum eft. vel duabus tertiis , vel una tertionis unius vel tribus quartis , tia, vel una quarta, ad Apfidem eandem redierit; erit ; ad ut
i
4

vel i
3

vel z vel j

ad

^,9

vel

A'

4
^

adeoque ^

A mm

squalis

A-'

vel^
ui:-.

veIA'*-~^'i

&

propterea vis aut reciproce

Ai!

PRINCIPIA MATHENIATICA:
"Ay vel Ai
,

131

ab

Apfide tegram,

l ibex confecerit revolutionem in- Pj^iw*^ praeterea gradus tres, adeoque Apfis illa fmgulis corporis revolutionibus confecerit in confequentia gradus tres; erit mnd n ut
fi

aut direfte ut A'^ vel A'^

Denique

corpus pergendo

fumma ad Apfidem fummam

&

nn
363 ^r.ad^^o^r. five ut
29

ixiadi2o,adeoque
^

Kmm

7,

erit aequale

5^3

propterea vis centripeta reciproce ut Ai44i feu re; Decrefcit igitur vis centripeta in ratiociprQce ut A'^-^ proxime.
'46-^1

&

95 Zl

ne paulo majore quam duplicata , fed quae vicibus 59^ propius ad duplicatam quam ad triplicatam accedit.
Corol. X. Hinc etiam fi corpus vi centripeta, quge fit reciproce ut quadratum altitudinis , revolvatur in EUipfi umbilicum habenhuic vi centripetae addatur vel auferatur te in centro virium , Vs alia quaevis extranea ; cognofci poteft (per Exempla tertia) Ut ii contra. motus Apfidum qui ex vi illa extranea orietur ,

&

&

vis

qua corpus revolvitur in

Ellipfi fit ut

L.j& AA
;

vis

extranea ab-

lata ut f A,
-tiis)

adeoque

vis reliqua ut

^ A cub.

erit (in

Exf;mplis ter-

b aequalis i,

m aequalis

i, n aequalis 4

adeoque angulus revo-

lutionis inter Apfides aequalis angulo

graduum 180

izzif

Po-

natur vim illam extraneam effe afZj "' partibus minorem quam vis altera qua corpus revolvitur in EUipfi, id eil r eife -i^, exiltente

vel

T aequali ^

&

180

V
1

^~^

4^

evadet 180

T/ii-i+ 3 s 3 45

feu 180,

i^^^

id eft, iBo^r. 45-. m. 44./' Igitur corpus de Apfide fumma difcedens , motu angulari 180 gr. 4^. m. 44. / perveniet ad Apfidem imam, & hoc motu duplicato ad Apfidem fummam redibit: adeoque Apfis lumma fmgulis revolutionibus progrediendo conficiet
1 gr.

31 m. z^/ec.

Haftenus de Motu Corporum in Orbibus quorum plana per cdntrum Virium tranfeunt. Supereft ut Motus etiam determinemus in planis excentricis. Nam Scriptores qui Motum gravium
traftant
iares
,

confiderare
in
planis

folent

afcenfus

&

defcenfus
,

tam obliquos
:

quibufcunque datis

ponderum quam perpendicu,

&

pari jure

Motus corporum Viribus quibufcunque cen-

tra

131

PHILOSOPHI^ NATURALIS
&

planis excentrieis innitentium hic confideran-^ De MoTu tra petentiuiT) , Coiu-OKUM. dus venir. Plana autem fupponimus efle politiffima abfoluteQuinimo , in his demonftrationilubrica ne corpora retardent. bus , vice planorum quibus corpora incumbunt quaeque tangunfr, incumbendo , ufurpamus plana his parallela , in quibus centra Orbitas movendo defcribunt. Et eadem .corporum moventur lege Motus corporum in fuperfidebus Curvis. perados fubindjg: d,eterminamu5.

&

&

S
I)e

C T
m

X.
^

Motu Carporum

Superfictebus datts

deque Ftmipem-

dukrtim Motu

recipraco,..

PROPOSITIO XLVL PROBLEMA XXXIL

Flofita

cujufcunque generh l^i centripeta^ datoque tum^Vi^ quo corpus- revolvh rium centro tum Plano quocunque Ftgurarum curvtltnearum quadraturis i tur , concejfis

reqttirttur

tate ^

Motus corports de loco dato, data cum Veloci-T fecundum reBam in Plano, illo datam egrejfi.
'

Sit J^centruin Vitiumy .? C diftantia minima-centri- hujus a Pkn fecundum redam egrediens, , dato, ?* corpus de loco ^^ Gji^R. Trajeftoria il-' corpus idem in Trajedtoria fua revolvens , .oportet. Jungantur k , in Plano, dato detcripta , quamJnvenire proportionalis.vi centripetaE; qua capiatur fi in C_^, ^i", quae fit parallela corpus trahitur verfus centrum S^ & agatur occurrat SC\x\. r.* Vis y/^refolvetur (per Legum Gorol.a.) in vires ST., T"/^; quarum.iyT trahendo corpus, fecundum lineam plano perpendicularem , nil mutat motuni ejus in hoc plano. Vis autem akcra T"^, agendo fecundum pofitionem plani , trahit^corpus adeoque facit illud direfte verfus punftum C in plano datum , tolleretur, corpus, vs in hoc plano perinde moveri ac fi vis S

& T

TZ

&

SV

VT

C^&

&

f<^a

T/^ revolveretur

circa

cenirum

in fpatio libero.

Data autem

da-LiBER tum C revolviiur, datur per Prop, xlii, tum Trajedoria 'P _^ i^PRiMu^ juam corpus defcribit, tum locus ^in quo corpus ad datum quodr
vTcentripeta
vis

PRINCIPIA MATHEMATICA. TF' qm corpus ^in fpatio libero circa centrum

135

tempus verfabitur, tum denique velocitas corporis

in loco illo

^;

& contra.

^E,I.
XLVII.

PROPQSITI0
Bofito

THEOREMA

XV.

qmd

ns a

centro

yis centrtpeta proporUoTtalh fit diflanua corpo* corpora omma in plams qutbufcunque re;

volventia defcribent Ellipfes y &* revolutiones

Temporibm
reBis , ul-

aqualibus peragent ^ quaque moventur in

tro citroque difcurrendo , fingulas eundi

lineis

^ redeundi perii^

dos iifdem.

Temporibus abfohentn

Nam
ne,
vis

ftantibus quse

in fuperiori Propofitio-

^in plano quovis T^R

revolvens
fus
tratiitur ver-

SV qua

corpus

Sy & S^, TV &: C,

vis

centrum Jeft ut diftantia S ^; atque adeo ob proportionales

7

^qua

corpus tra-

biturverius punftum in Orbis plano datum ,.

C
-

eitutdiltantiaC^ Vires igitur,,quibus cor^

pora in plano

'B.^R.

verfantia trahuntur verfus puntum C, funt

pro ratione diitantiarum squales viribiK quibuscorpora und^auague traliuntur verruscentrum S; & propterea corpora movebuntur ufdem temporibus,_ m nfdem Figuris, in plano

punaumC,

quovis

T^ i?

circa

atqueinfpatiisliberiscirca

Gorol.^. Prop.x,

& Gorol z.

(per Prop. xxxviir) Temporibus femper;

cntrum S; ade^ue

^3

aequa^

134

PHILOSOPHI.E NATURALIS
C
complebunt.

rEMoTu sequalibus , vel defcribent EUipfes in plano illo circa centrum Cs CoRpoKDM ^gj pei-iodos movendi ultro citroque in lineis reftis per centrujn
in plano illo dudtis,

^E.^D,

Scholmm,

His
curvis.

affines funt afcenfus

ac defcenfus

corp6rum
,

in fuperficiebus

dein circa axes ea revoquofvis datos per centrum Virium tranfeurites revolvi, lutione fuperficies curvas defcribere ; tum corpora ita moveri ut eorum centra in his fuperficiebus perpetuo reperiantiir. Si corpodefcendendo currant ultro citroque ra illa oblique afcendendo peragentur eorum motus in planis per axem tranfeuntibus atque adeo in lineis curvis quarum revolutione curvae iilag fuperficies ge-

Concipe

lineas curvas in plano defcribi

&

&

nitse funt.

Iflis

igitur in cafibus fufficit

motum

in his lineis cur^

vis confiderare.

PROPOSITIO

XLVIIL

THEOREMA
m

XVI.
y

Si Rota Gloho extrmfecm

longttudo
tai

ad

angulos re5los m/iftat

ctrculo

m&'^

re rotarum revolvendo progredtatur

maximo-^

limerh curvUmei , quod punBum qmdvis in Ro"

perimetro datum , ex quo Globum tetigit , confecit , \quodque C^ycloidem vel Epicjcloidem nominare licet) erit ad duplicatum finum verfum arcus dtmidti qut Globum ex eo tempore inter eundum tetigit , ut fumma diametrorum
Globi

^ Rot ad (emidiametrum Globi.

XLIX.

PROPOSITIO
Sl Rota Globo conchvo

THEOREMA
m

XVII.

ad reBos angulos intrinfecus infifldt progrediatur in circulo maxir/io ; longitudo revolvendo Rot perimeItineris curvdmei quod punBum quodvis
,

erit ad du' tro datum , ex quo Globum tettgtt , confectt plicatum finum verfum arcus dimidtt qui Globum toto hoC tempore inter eundum tetigit , ut differentia diametrorum

Globi

^ Rot ad femidiametrum Globi

Sit

PRINGIPIA MATHEMATICA.

135*
ei infillens,

AB L
cus

Rota Libes Sit Globus, C centrum ejus, **''"*! centrum Rota, ^ punftum contaftus,& T punttum datum in perimetro Rotae. Concipe hanc Rotam pergere in circulo maximo
3.b

AEL

BTV

per

verfus

L &
,

inter

eundum

ita

revolvi ut ar-

invicem femper asquentur, atque pundtum iliud 1P in perimetro RotaE datum interea defcribere Viam curvilineam AT. Sit autem Via tota curvilinea defcripta cx quo Rota nd duplum erit Viae hujus longitudo Slobum tetigit in^,

AB, TBfibi

AT

&

AT

Ei-

fitium

opus

ET, & TH, VH

TH

(fi ad CB. Nam redla I T'B, ut -l T^ produfta) occurrat Rotae in V, junganturque C T, TanVT, F. in C?* produdam demittatur normalis gant Circulum dz concurrentes in //, fecetque ipfam in G, z.d^VT demittantur normales G/, HK.. Centros

verfum arcus

CE

CS
B

efl

VF

m T

&

13
De Motu Centro item
CoR.POB.uM

PHILOSOPHI^ NATURALIS
C&
intervallo quovis defcribatur circulus

onm^

Viam curvlli!P in o , in , Rotse perimetrum &i. intervallo Vo defcribatur circulus in z; centroque fecans ^!P produftam in q. Quoniam Rota eundo femper revolvitur circa punflum contacredam neam

AT

C !?

&

fecaflS

tus j6,

manifeltum ellquod redta 5?*,perpendicularis

efl

ad lineara

m.-

Z:^
Pt

PRINCIPIA MATHEMATICA.
dd
eft ratio

S37

mutationum momentanearum curvae reftae Cf, ^ibi^i ^ '''^^'*"*' ac redae , -arcus circularis cadem erit qua linearum ^ TV, TF, TG, TI\ refpedive. Cum autem /^Fad CF &c~

BT
)

VT
,

AT

^//
gula

ad

C^ perpendiculares
angulo

funt

angulique
,

-terea a;qualesi ? reftos ^ad

tum lineae F^ id eil incrementum line BV VT ad increin data ratione CB ad 1 CE mentum linese curvae & propVT ^ AT interea ( per Corol. Lem.iv.) longitudines crementis illis genitfe, funt in eadem ratione. Sed, exiltente
, ,

VHG, CET', & inde fiet ut ET zA. CE ita HG ad HF & compofite vel divifim ut CB ad f(^u HT & ita Kl ad AT?* CE ita TI nd TK,8i. duplicatis confequentibus ut CB ad z CE Eli: igitur decremenita !P/ ad TV, atque ideo ut !P^ ad Tm.
,

^&

& angulus ^i/G

C^T*

HFG, FC F
fimilia

(obangulos quadrilateri
eequalis e(l

HVET

prop-

erunt trian-

AT

i co-fmus anguli adeoque fmus verfus ejufdem anguli propterea in hac Rota, duplus fmus verfus arcus \ BT. cujus radius ell BV, erit eit ad duplum iinum verfum arcus \ Ergo ut 2 ad

radio

tSk.

BVVT AT
CB.

VT
\_

BV BVT feu BET,

;

BV

BVVT

&

^ E.T>.
,

BT

CE

Lineam autem

AT m

Propofitione priore

Cycloidem

extra

Globum
Corol.

alterara in poiteTiore

Cycloidem

intra

Globum

diilinc-

tionis gratia
r.

nominabimus.
fi

Hinc

defcribatur Cyclois integra

eainty,

erit

longitudo partis

plus eft finus anguli atque adeo in ratione data.

'Carol.^i-.

VBT

TS

AS L &

ad longitudinem

exiftente

EB

VT

bifecetur (quae du-

radio) ut x

CE

ad CBy

.neae reftae

Et longitudo femiperirhetri Cycloidis quae eil ad Rotae diametrum BV, ut z

AS

asquabitur

li-

C E ad C B.

PROPOSITIO

L.

PROBLEMA
m

XXXIIL
'

Facere nt Corpus pendulum ofctlktur

Cycloide data,

Intra

Globum

pundiis fuis extremis inde occurrens. Agatur bifecans ut fit ad ur ea ad , ut

bifefta in

^ &

VS, centro C defcriptum , detur Cyclois ^/? S

Cd

CR

^^ S
QQ

fuperficiei
in

Globi hind

CO
S

arcum ^^S

O, & producaad CR. Cenrro C intervalio

138

DeMotu
COIIP0B.UM

tervallo

defcribatur Globus exterior 8c intra hunc defcribantur duae SemiGlobum a Rota, cujus diametcr fit AS, quJE Globum interiorem tangant in S cycloides punfto illo Filo , Globo exteriori occurrant in A. ita intra Semiaequante, pendeat corpus T, longitudinem ofcilletur , ut quoties pendulum digredituiL sb cycloides

CA

PHILOSOPHIiE NATURALrs ABTD, AO^

A &

A^,

A^ AS

AR

^& & AT T

perpendiculo

applicetur ad Filum parte fui fuperiore S verfus quam peragitur motus & cirSemicycloidem illam cui Secum eam ceu obitaculum fleftatur , parteque reliqua

AR^

AT

AT

TT

micyclois

nondum

objicitur

pondus yofcillabitur in Cyclaide data ^R Occurrat enim Filum T' Ttum Cycloidi

protendatur in lineam redlam S. E. F.

^OSmV.,
extremis
tae

agaturque CV-,

&

^RSm T,
,

&

tum

adFili partem redlam

TT,

circulo e pundis

T ac 2", erigantur perpendicula ? ^ 7"/iF, occurrentiarecCV m B &i fF. Patet, ex conftrudione & genefi fimilium Figurarum AS.SR, perpendiculailla T B ,T^V nbfcindere de C/^Iongitudines VB VfV Rotarum diametris OA,OR aequales. Eft igitur TT ad VT (duplum fmum anguli F^2^ exiflente ^^ ra,

dio)

PRINCIPIA MATHEMATICA. 139 dio) ut BfF ad BF, feu AO^OR ^dJO, id eft (cumfint C^Li. BER CO ad Ci? & divifim ^O ad Oi? proportionales,) utPiii^niJ ad CO bifecetur Bl^m E, m zCE ad CB. Cy/-i-C O ad CJ, vel
..

fi

Proinde, (perCorol. i. Prop.xLix.) longitudo partis re^tse Fili aequatur femperCycloidisarcui 'PS, & Filum totum ^2^raequatur S^ hoc efl; (per Corol. x, Prop. femper Cycloidis arcui dimidio XLix.) longitudini /iR. Etproptereavicillim, li Filum manet fem-

TT

AT

"per sequale longitudini

ta

AR,

movebimr punftum

^S.

in C^fcloide da-

^E.T>.

a.^quatur Semicycloidi AS, adeoque ad femiCoroL Filum eandem habet rationem quam fimilis illi Semicydiametrum clois iS^i? habet ad femidiametrum CO.

AC

AR

PROPOSITIO

LI.

THEOREMA

XVIIL

Si vis centripeta tendens undtque ad Glohi centrum fit tn hac /o~ locts fmguhs nt dijiantta loci cujusque a centro , ofcilletur {modo jam'defcripto) in la l/'t agente corpus

perimetro Cjcloidis

Q_R S dico quod ofcillationum utcunque inaqualium aqualia ermit Tempora.

.*

infinite produftam cadat perNam in Cycloidis tangentem 7 pendiculum CX & jungatur CT. Qaoniam vis centripeta qua. corpus rimpeliitur verfus C eft ut diftantia CT, atquehsec (perLegum

impellendo Corol.2.) refolvitur in partes CX, TX; quarum diflendit filum & per ejus refiflentiam tota corpus direfte a ceflat, nullum alium edens efteftum ; pars autem akera TX, urdirede accelerat motum gendo corpus transverfim feu verfus , ejus in Cycloide ; manifeltiim eft quod corporis acceleratio , huic vi acceleratrici proportionalis , fit fmgulis momentis ut longitudo iifqueproportionales VX, TJV,) rX, id eft, (ob datas C^, ut longitudo y^/^, hoc eft (perCorol.i. Prop.XLix.) ut longitudo

TT X

CX

WV

, arcus Cycloidis 7i?. Pendulis igitur duobus A/>fdeperinsqualiter dedudis pendiculo fimul dimiflis , accelerationes eorum femper erunt ut arcus defcribendi TR, t R. Sunt autem partes fub initio defcriptae ut accelerationes , hoc eft, ut totae propterea partes quae manent defcribenfub initio defcribendae ,

AR

&

ATT

&

S z

dae

140

PHILOSOPHIyE
& &

NATURALIS
&

accelerationes fubfequentes , his partibus proportionales ,, De Mora dae ficdeinceps. Sunt igitur acceleraciones atqueCoRpo"\uM funt etiam ut totae ; partes liis velocitatibub defcriptfe partefadeo velocitates genitae propterea paites defcr\ben-v que defcribendffi , femper ut totae ; id ell,, dae datam fervantes rationem ad invicem fimul evanefcent corpora duo ofcilianiia iimul pervenient ad perpendiculum AR. Cumque viciffim afcenfus perpendiculorum de loco intimo R^ per: eofdem ^arcus Cycloidales motu retrogrado fafti , retardentur inlocis fingulis a viribus iifdem a quibus defcenfus accelerabantur ,. patet velocitates afcenfuum ac defcenfuum per eofdem arcus fadoproprum asquales efle , atque adeo temporibus aequalibus fieri; i^^ad utrumque perpenditerea., cum Cycloidis partes duae i^iJ culi latus jacentes fmt fimiles &. ffl.quales, pendula duo ofcillationes fuas tam totas quam dimidias iifdem temporibus femper peragenr=

&

&

&

4 ^-
vel

acceleratur vel retajrin loco quovis Corol. Vis qua corpus datur in Cycloide , elt ad totum corporis ejusdem Pondus in loco ad ejufdem arcum. S altiffimo S vel K ut Cycloidis arcus

TR

^R,

RROPOSITIO

LII.

PROBLEMA

XXXIV.
fingulis^

Defimre &f f^elocitates Pendulorum in Tempora quihus tum. ofcillationes tota ,

lationum partes peraguntup.

locis

ium ftngula. ofcil-

Centro quovis G, intervallo G// Cycloidijareum aequante, feniidiametro defcribe femicirculum bifedum. Et diflaniiis locorum a centro proportionalis , tenfi vis centripeta , fitque ea in perimetro aequalis vi centridat ad centrum , {Vide Fig. 'Prop.x.,) ad ipfius cenpetEE in perimetro Globi eodem terapore quo pendulum 2" dimittitur e trum tendenti,; i^d loco fupremo S^ cadat corpus aliquod Z. ab quoniamvires quibus corpora urgentur funt aequalcs fub initio fpatiis' femper proportionales defcribendis TR, atque adeo , fi tP.aequales in locis quantur TR^ patet corpora illa' ; sequalia fub initio, adeoque fubinde perdefcribere Ipatia ST, aequaliafpatia defcribere. Quare, per Prop. gereaequalirer urgeri, xxxyiii j tempxis quo cgrpus defcribit .arcum efl ad tempus

HKMG:

^OS

GK HIK

RS

&

ZG

&

& LG,

HL

T&L

&

ST

ofcil-

PRINCIPIA MATHEMATIGA.
bfcinationis unius
,

f-4F

ut arcus

ad

Z/)

ad femiperipheriam

HKM

/// (tempus quo corpus //perveniet (tempus quo corpus // perve-

Liber
^^

"^

*'

eff ad velociM.) Et velocitas corporis penduli in loco tatem ipllus in loco infimo i?, (hoceft, velocitas corporis //in loco L ad velociratcm ejus in loco G, feu incrementura momenta=ad incrementum momentaneum lineae neum lineae arcubus ///, //A' aequabili fluxu creicentibus) ut ordinatini applicata ad radium G/iT, five ut v S Rq~TRq. ^d S R. Unde cum,.

niet ad

HL

HG

incEqualibus , defcribantur aequalibus temporibus' arcus totis ofcillaiionum arcubus proportionales; habentur , ex davelocitates tis temporibus , arcus defgripti in olcillationibu9 Quse erant primo invenienda. univerfis.

LI m ofcillationibus

&

&

Ofcillentur jam Funipendula corpora in Cycloidibus diverfis intra

Globos diverfos
fijnt

quorum

diverfae

etiam Vires abiolutae-, defcriptis: &, fi Vis abfoluta Globi cujufvis ^J) S dicaturV, Vis acceleratrix qua Pendulum urgetur in circumferentia hujus Globi , ubi incipit

YJl

verfus centrum ejus moveri, erit ut dillantia/Corporis penduli a centro illo Vis abfoluta Globi conjunftim , hoc eili Itaque lineola quas fit ut hasc Vis acceleratrixi ut COy.W. defcribetur dato tempore ; &, fi erigatur normalis- /"Z^ circumferenticB occurrens in :Z, arcus nafcens //^Tdenotabit datum E{t autem arcus hic nafcens //^Tin fubduplicata raillud tempus. adeoque ut_ '^''GTIy.COyJW tione reftanguli Unde Tem-""
direfte

&

HT,

COXY,

GHT,

pus
ria

ofcillationis

oicillationem illam integram denotat, direfte, que arcus //^', qui datu;T3 tempus funiliter denotat, inverfe) ut G//dire6te inverfe, hoceft, obffiquales
(.]u^

HKM,

integrs in Cycloide

^RS

(cum

fit ut-

femiperipheur--

&*yi?,ut

& v^GHxCOyV SR ^ COxVj five (perCorol.Prop.L)

GH
Ita-

fieC

_AR
ut

i^^C^XV
,

que Ofcillationes in Globis & Cycloidibus omnibus quibufcunque cum Viribus abfolutis faftae , funt in ratione quse componitur ex fubduplicata ratione longitudinis Fili directe & fubda,

plicata ratione

diflantias

inter

pundum
^
3

fufpenfionis

&

centruoi

Globi

141.

PHILOSOPHI^ NATURALIS
&
I.

De MoTu Globi inverfe, CoRPoiiuM. inverfe. <9. E. >->

fubduplicata ratione Vis abfolutae Globi efiam

Cadentium & Revolventium Corol.i. Hinc etiann Ofcillantium corporum tempora poffunt inter fe conferri. Nam fi Rorae , qua Cyclois intra globum defcribitur , diameter conftituatur aequalis femidiametro globi , Cyclois evadet Linea reda per centrum globi tranfiens , & Ofcillatio jam erit defcenfus & fubfequcns-afUnde datur tum tempus defcenfus de 1cenfus in hac refta. co quovis ad centrum , tum tempus huic eequale quo corpus uniformiter circa centrum globi ad diftantiam quamvis revolvendo arcum quadrantalem defcribit. Eft enim hoc tempus ( per Cafum fecundum) ad tempus femiofcillationis in Cycloide quavis
,

f^TJi' ut I ad

K^|.

Hinc etiam confedantur que PFrenms & Uugenhis Corol. %. Nam fi Globi diameter aude Cycloide vulgari adinvenerunt.
mutabitur ejus fuperficies fphasrica in plagcatur in infinitum Vifque centripeta aget uniformiter fecundum lineas huic , Cyclois noftra abibit in Cycloidem vulrplano perpendiculares , inter planum Ifto autem in cafu longitudo arcus Cycloidis , gi. punftum defcribens , aequalis evadet quadruplicato finui illud punftum defcriverfo dimidii arcus Rotae inter idem planum bens ; ut invenit IVrennus: Et Pendulum inter duas ejufmodi Cy:

num

&

&

&

aequali Cycloide temporibus sequalibus ofcilcloides in fimili Sed Defcenfus graviura labitur , ut demonftravit Hugenms. lempore Ofcillationis unius, is erit quem Hiigenius indicavit.

&

&

Aptantur autem Propofitiones a nobis demonftratae ad veram quatenus Rotae eundo in ejus circulis conftitutionem Terrae , maximis defcribunt motu Clavorum , perimetris fuis infixorum Pendula inferius in fodinis Cycloides extra globum cavernis Terrae fufpenfa , in Cycloidibus intra globos ofcillari debent, ut Nam Gravitas (ut in LiOfcillationes omnes evadant liochronae. bro tertio docebitur) decrefcit in progreflru a fuperficie Terrae, furfum quidem in duplicata ratione diftantiarum a centro ejus .4eorfum vero in ratione fimplici.
;

&

PROPO-

PRINCIPIA

MATHEMATICA.

H3
LlBE
PK
I

PROPOSITIO
onceJlis

Lin.

PROBLEMA XXXV
,

M U J

Ftgurarum curvtlmearum quadraturh

corpora

inventre

Vtres qmhus

datts curvls Imeis

Ofctllationes

femper Ifochronas peragent.

Ofcilletur
fit

O R- tranfiens

vam

7" in curva quavis linea cujus axis per virium centrum C. Agatur quae curcontingat , inque hac tan illam in corporis loco quovis

Corpus

STR^,

TX

TR. Nam Jongitudo arcus (per Methodos vulgares) mnotangenti perpendiculaeducatur reda De punfto tefcit. erit Vis , perpendiculari illi occurrens in Agatur ris.
gente

TX capiatur TT
T
CT

asqualis arcui

&ius ex Figurarum quadraturis

TZ

Z &

centripeta proportionalis

reds rZ.

^.1.

144

DEMotu

Nam
TT^
Fili

fi

vis

,Cot.i'orbm i-eftam

proportionalem TZ captam TZ quarum TZ trahendo corpus

ipfi
,
;

FHILOSGPHlvE NATURALJS qua corpus trahitur de T verfus C, exponatur

,

per

refolvetur hasc
altera

in vires

fecundum longitudinem

TT, motum

ejus nil

mutat

vis
,

autem

TT motum
&

ejus

incurva

JTiJ^direde

accelerat

vel dire<3:e retardar.

Proinde

cum

hffic fit ut via defcribenda R, accelerationes corporis vel reminoris) partibus tardationes in Ofcillationum duarum (majoris propproporcionalibus defcribendis , erunt femper ut partes ills, Corpora autem quse terea facient ut partes illas fimul defcribantur. partes totis femper proporttonales fimul defcribunt , ^fimul defcriE. T). bent totas,

&

Corol. I.

Hinc

fi

corpus

7" Filo reftilineo

AT ^

centro yf pen-

dens

defcribat
lineas

cundum formem

arcum circularem STR^, &. interea urgeatur feparallelas deorfum a vi aliqua , quae fit ad vim uni-

ad ejus finum TN: sequalia erunt Ofcillationum fmgularum tempora. Etenim obparallelas Z'^, ^i?, propterea entad fimilia erunt triangula ^T^iV", ZTT; ut TTzd TN; hoc eil, (fi Gravitatis vis uniformis exponatur per
Gravitatis, ut arcus

TR

&

TZ

^T

qua Ofcillationes evadentlfolongitudinem datam ^T) vis , ipfi aequalis chronae , erit ad vim Gravitatis JT, ut arcus ad arcus illius finum TN. Corol. 2. Igitur in Horologiis , fi vires ft Machina in Pendulum ad raotum confervandum imprefiae ita cum vi Gravitatis componi poflint , ut vis tota deerfum femper fit ut linea quae oritur appliradio ad finum cando redangulum fub arcu N, Ofjcillationes omnes erunt Ifochronae.

TZ

TR

TT

TR &

AR

PROPOSITIO

LIV.

PROBLEMA

XXXVT.

ConceJJis Figtirarum curviTmettnim

quadraturh , invemre Tempora qmhm corpora vi quahbet centripeta tn lineis qmhufcunque curvts in plano per centrum k"trium tranfeunte defcriptts , defcendent 6f afcendent,
,

Defcendat corpus de loco quovis S per lineam quamvis curvam STtR, in plano per virium centrum C tranfeunte datam. jungatur CS & dividatur adem in partes innumeras aequales , fitque 'Dd partium
,

PRINCIPIA
aliqiia.

MATHEMATICA.

H9
p^^^J'", ^"*''*:

partium illarum

tur circuli 1)Tf Et ex data tum lege vis centripetje tum altitudine CS de qua corpus cecidit , dabitur velocitas corporis in
alia

Centro C, intervallis CD, Cd defcribandt, linefe cmvdd STtR occurrentes \n T 8i t.

quavis altitudine

XXXIX.
defcribit
lae

CT, per Prop. Tempus autem, quo corpus lineolam Tt^ eft ut lineo-

hujus longitudo ( id eft ut fecans velocitas dircde , anguli Tempori huic proportionainverfe. iV" ad reclis fit ordinatim applicata

tTC)

&

tam
laris

CS
,

per punftum T> perpendicu-

& ob

^ Nndj
nale.
lis

gulum

Dd

datam

d
fit

erit reftan-

hoc eft area eidem tempori proportiofi

XT) Ny
S

Ergo

Nn

nea quam punflum

git, erit area

curva illa liperpetuo tanproportionailla

S NT) S

tempori quo corpus defcendendo defcripfit lineam ST; proindeque ex inventa E. I. Tempus.

area

dabitur

PROPOSITIO LV.

THEOREMA

XIX.

Si corpm movetur tn fuperfide quacunque curva , cujus axh a corpore per centrum Virmm tranftt , axem demtttatur perpendicularts , etque parallela aqualis ah axts

punBo

quovts dato ducatur : dico quod parallela iU^ are'

am
Sit

tempori pr oporttonalem defcribet.

BSKL fuperficies curva,

O M^A
in

corpus in ea revolvens,
defcribit
,

ST t R

Trajedoria quam corpus

riae,

eadem

Ye&.a. a corpore in axem , huic parallela aequalis a punfto quod in veftigium Trajedtoriae a punfto in lineae -^O ?* defcriptum , y^ veftigii initium punfto .? refta a corpore ad centrum dufta ; T^G pars ejus refpondens, vi centripetae qua corpus urgetur in centrum proportlonalis; refta ad fuperficiem curvam perpendicularis , TI pars ejus vi preflionis,qua corpus urget fuperficiem vicillimque urgetur verfusil/ a

axis fuperficiei curvae

perpendicularis , O axe datur eduiSa, plano volubilis

OT

AT

TN

initium Trajedo-

&

TC

TM

146
CoRPORBM
lis
;

PHILOSOPHI^ NATURALIS
THTF refta axi
IH
G &

DeMotu ^ fuperfide, pi-oportiona-

paper corpus tranfiredas a ens , 8c GF, / in parallepunftis

rallela

lam illam ^'//r/^perpendiculariter demiilaB. Dico jam quod area ^

AOT
vis

radio O P ab initiomotus defcripta fit tempori pro,

portionalis.

Nam

TG
re-

(perLegumCorol.2.)
folvicur in vires

IF^FG-,

HI

&

vis
:

T1

in vires

TH,
TF^
ii-

Vires autem

jr//agendo fecundum

neam

TF plano AOT
corhuic plano perpendicularem.
,

perpendicularem mutant

folummodo motum
poris quatenus
ti

quatenus fecundum pofitionem piani fadus

T quo Trajeftorias veftigium AT

fi

Ideoque motus ejiis motus punchoc eft

,

efl ac

vires

TF,

vi cenagitaretur; hoc eft, idem ac fi corpus in plano , setripeta ad centrum tendente fummam virium quante , defcriberet curvam 'P. Sed vi tali defcribitur area (per Prop. I.) tempori proportionalis, ^E.T). Corol. Eodem argumento fi cnrpus a viribus agitatum ad centra

HI

TH toUerentur &
,

in

hoc plano defcribitur, idem

corpus
folis

AOT

viribus

FG^

LaOT
duo

&

FG & HI

data tendenvibus , defcrivel plura in eadem quavis redfa beret in fpatio libero lineam quamcunque curvam ST:, foret area

CO

.^0!P tempori femper

proportionalis.

PROPOSITIO
ConceJJis

LVI.

PROBLEMA

XXXVII.
,

Ftgurarum cuvvtlmearum quadraturh dattfque yis centrtpeta ad centrum datum tendenth tum fuperficie curva cujus axis per centrum tllud tranfit ; i-

tum

lege

venienda

eft

TrajeBorta
,

quam
,

corpus tn

eadem

fuperfi-

cie defcrtbet

de

loco

dato

data cum l/elociiate , verfus

Stan-

plagam

infuperficie illa

datam egreffum,

PRINCIPIA MATHEMATICA.
ta ejus velocitate in altitudine

147

Stantibus qufe in fuperiore Propofitione conftrufta funt , exeatLiBEi corpus de loco S in Trajeftoriam inveniendam STtR; &, ex da-P.iMi

quavis altitudine

nimo,

dabitur ejus velocitas in alia velocitate , dato tempore quam midefcribat corpus Trajeftorias fuae particulam Tf, fitque

SC,

TC.

Ea cum

Jungatur O/ , & CirTt in fuperficie curva defcripti fit 'Pf^ eodem plano O p defcriptum. Et ob pofitione Circellum , dr.bitur EUipfis il!a datum magnitudine fit tempori proponionalis , Cumque area atque adeo ex dato tempore detur , dabitur Op pofitione , inde dabitur communis ejus Ellipfeos interfedio /> , una cura angulo Oy/, fecat lineam OT. in quo Trajeftoriae veltigium Inde autem invenietur Trajedoriae vefl;igiura illud eadem methodo , qua curva linea k in Propofitione xli , ex fimilibus datis I inventa fuit. Tum ex fingulis vefiigii punftis erigendo ad planum perpendicula fuperficiei curvse occurrentia in 7*, dabuntur fingula TrajedoriB pundla T. E. 1.
veftigium ejus in plano intervallo celli centro vefiigium Ellipticum in
defcriptum.

^OT

Tp

Tp^

& TOp

AT

&

&

AFp

V K

ATp

t^OT

TT

S
De Motu

C T
Vmhus

XI.

Corporum

centrtpeth fe mutuo petentlum^

Haflenus expofui Motus corporum attraftorum ad eentrum immobile, quale tamen vix extat in rerum natura. Attraffliones enim corporum trahentium attraftorum acfieri folent ad corpora ; tiones femper mutuffi funt sequales , per Legem tertiam adeo ut neque attrahens poffit quiefcere neque attradtum , fi duo fint corpora , fed ambo (per Legum Corollarium quartum ) quafi attradione mutua , circum gravitatis centrum commune revolvantur; corpora (quae. vel ab unico attrahantur vel omnia fi plura fint fe mutuo attrahant ) haec ita inter fe moveri debeant , ut gravitatis centrum commune vel quiefcat vel uniformiter moveatur in directum. Qua de caufa jam pergo Motum. exponere corporum fe n^uconfiderando Vires centripetas tanquam Attrafliotuo trahentium nes , quamvis fortaffe , fi phyfice loqaamur , verius dicantur ImIn Mathematicis enim. jam verfamur , pulfus. propterea mifils difputationibus Phyficis , familiari utimur fermone , quo pofiimus a Leftoribus Mathematicis faeilius inteiiiai. z PRO-

&

&

&

&

14
loi^^oruM.

PHILOSOPHIiE NATURALIS

PROPOSITIO
Corpora

LVII.

THEOREMA

XX.

ctrcum dm fe mvtcem irahentta defcrihunt , commune centrum gravitath , 8f circum fe mutuo , /v^a-

rasfimiles,

Sunt enitn diflantiae a communilgravitatis centro reciproce proportionales corporibus , atque adeo in data ratione ad invicem , componendo in data ratione ad diftantiam totam inter corpora. Feruntur autem hae diltantias circum terminos iuos cpmmuni motu angulari, propterea quod in direftum lemper jacentes non muLineae autem reflae , quae funt tant inclinationem ad fe mutuo. aequali motu angulari circum terin data ratione ad invicem , minos fuos feruntur , Figuras circum eofdem terminos (in planis quae una cum his terminis vel quiefcunt vel motu quovis non anProinde fimiles funt gulari moventur) defcribunt omnino fimiles. E, 'Z). Figurae quag his diflantiis circumaftis defcribuntur.

&

&

PROPOSITIO
St corpora duo

LVIII.

^ THEOREMA XXI.

1/'tr'thus quihufvis fe mutuo trahunt , interea volvuntur circa gravttat'ts centrum commune : dico quoil Figuris , quas corpora fic mota defcrihunt circum fe mutuo , poteji Figura fimilis aqualis , circum corpus alterutrum 'immotum , Virihus iifdem defcrihi.

C,

Revolvantur corpora .pergendo de J^ ad

S T circa commune gravitatis centrum y deque !P ad ^ A dato punfto s ipfi&

^

"o^

ST T^
^

sequales

&

parallelae
,

PQV ^^ quam punftum

^
^

P ^

Curva ducantur femper sp, sq\ revolvendo circum punftum immotum j,

defcribitj

&

PRINCIPIA MATHEMATICA.
defcribit, erit fimilis
fe

i^p

Curvis quas corpora S^ defcri- Libe* proindeque (per Theor. xx.) fimilis Cur- Pi^im"*' vis ST & 'P^y^i quas eadem corpora defcribunt circum commune gravitatis centrum C: id adeo quia proportiones linearum C2* vel sp ad invicem dantur. &. Caf I. Commune illud Gravitatis centrum C, per Legum Corollarium quartum , vel quiefcit vel movetur uniformiter in directum. Ponamus primo quodid quiefcit, inque s & p locentur corpora duo, immobile in j, mobile in /, corporibus \y & "P fimilia Dein tangant reftae sequalia. pr Curvas iJ & pq 'm & /^ ad i? & r. Et, ob^fimilitudi^Py & producantur sprq > erit /?^ ad rq ut nem rigurarum ad j/ adeoque in data ratione. Proinde fi vis qua' corpus "P verfus corpus S^ atque adeo verfus centrum intermedium Cattrahitur, effet. ad vim qua corpus p verlus centrum s attrahirur in eadem illa ratione data has vires aequalibus temporibus attraherent femper corpora de tangentibus R, pr Rd arcus P^^pq, per intervalla ipfis proportionalia i?^, rq; adeoque vis pofterior efficeret ut corpus ^V, in qua / gyraretur in Curva pqv , quae fimilis efTet Curvae gyrecur , & revolutiones iifdem temvis prior efiicit ut corpus At quoniam vires illae non funt ad invicem poribus complerentur. in ratione C!P ad j/', fed (ob fimilitudinem & aequalitatem coraequalitatem difkntiarum STy sp) 11porum J" & j, ?* & /, corpora aequalibus temporibus asqualiter trabi mutuo sequales propterea , ut corpus poilerius p trahahentur de tangentibus tur per intervallum majus r^, requiritur tempus majus , idque in
aequalis

&
:

bunt circum

mutuo

SP

Sd

& T

CTR^,

C^

TR &

CP

&

&

fubduplicata ratione intervallorum

decimum)

fpatia, ipfo

tione temporum. in fubduplicata ratione diikntiae j-/' ad diftancitatem corporis que iint in eadem fubduplicata ratio, eo ut temporibus , tiam qui funt in ratione integra ne , defcribantur arcus/^, Et lj, corpora ?*, p viribus sequalibus iemper attrafta defcribent circum j- Figuras fimiles ^V-, pqv, quarum pofcentra quiefcentia C aequalis Figurae quam corpus terior p q iJ fimilis efl circum

propterea quod (per Lemma motus initio defcripta , funt in duplicata raPonatur igitur velocicas corporis p efle ad velo;

CT

&

&

Gorpus mobile
Caf.
X.

defcribit.

^E.T>.

eum

fpatio in

miter in

Ponamus jam quod commune gravitatis centrum , una quo corpora moventur inter fe progreditur unifordiredam & per Legum Corol'arium fextum mocus
, ; ,

omnes

in

hoc

fpatio peragentur ut prius

adeoque corpora

deicri-

3_

bentt

5-0

De Motu bent circiim fe

CoRi.oawM
xdd

PHILOSOPHIiE- NATURALIS mutuo Figuras eafdem ac prius & propterek Figu,

^qv
fe

fimiles

&

sequales.

^. E.

T>.

I. Hinc corpora duo Viribus diftantiae fuse proportionalimutuo trahentia , defcribunt (per Prop. x,) & circum conamune gravitatis centrum , & circum fe mutuo Ellipfes concentri-

Corol.

bus

cas
liae

& vice verfa

fi

tales Figurae

defcribuntur

funt Vires diilan-

proportionales.

Corol. -L. Et corpora duo Viribus quadrato diitantias fuas reciproce proportionalibus defcribunt (per Prop.xi, xii,xiii.) circutn

&

commune

gravitatis

centrum

nicas umbilicum iiabentes in buntur. Et vice verfa, ii tales Figurae defcribuntur, Vires centripete funt quadrato diitantiae reciproce proportionales,
Corol. 3.

circum fe mutuo, Sediones cocentro circum quod Figurae defcri-

&

ne gyrantia

Corpora duo quaevis circum radiis & ad centrum illud

gravitatis

centrum commiide-

& ad fe mutuo duftis,

XXII.

fcribunt areas temporibus proportionales.

PROPOSITIO

LIX.

THEOREMA

Corporum duorum S 8f P ctrca comrmne gravitatis centrum C revolventtum Tempus pertodicum efjfe ad Ternpus periodtcum corporis alteru(rtus P , circa alterum immotum S ftgurh qnae corpora circum Je mutuo defcri" gyrantis aqualem de/cribentis , in fub" bunt Figuram ftmilem

&

duplicata ratione corporis alterius S

ad fummam

corpo^

rum

-+-

P.

Namque , ex demonftratione fuperioris Propofitionis , tempora quibus arcus quivis iimiles !P^&/^ defcribuntur , funt in fubduvel j/, iioc eil, in fubduplicata ratione diitantiarum plicata ratione corporis S ad fummam corporum S -\-T. Et componendo, fummae temporum quibus areus omnes fimiles 'P ^8c pf defcnbuntur, hoc eft, tempora tota q,uibus f igurae totae iimiles d&-

CT & ST

fcribuntur,

funtineadem fubduplicata

ratione.

^E.2),

PRO-

PRINCIPIA

MATHEMATICA.
LX.

151

PROPOSITIO
S't

THEOREMA
:

XXTH.

Li,i
re-

corpora duo S ef

Vtrtbus quadraio dt^antia

fua

mutuo irahentia ^ revolvuntur dico quod Rlltpfeos drca gravitath centrum commune , quam corpus alterutrum P hoc motu circa alterum S de^ fcribit , Axh prmctpalis erh ad /Ixem pi tncipalem t.U Itpfeos, quam corpus tdem P circa alterum qiitefcens S eodem tempore periodko defcribere poffet , m Jnmma corpo^ rum duorum S -^V ad primar/i duarum medie proportiocorpus illud alterum S. tialium inter hanc fummam

ciproce proporttonaUbus fe

Nam

fi

defcriptae Ellipfes elTent fibi invicem asquales

tempora

periodica (per Theorema fuperius) forent in fui-)duplicata ratione corporis S ad fummam corporum S -+- T. Minuatur in hac ratione tempus peTiodicum in Ellipfi pofteriore , tempora periodica evadent aequalia ; Ellipfeos autem axis principalis (per Prop. xv. ) minuetur in ratione cujus haec etl fefquiplicata , id elt in ratione , cujus ratio 1? ad S -\-T tSS. triplicata ; adeoque erit ad> axem principalem Ellipfeos alterius, ut prima duarum medie proportionalium in*yad S-^T. Etinverfe, axisprincipalisElIipfeos cirter S -\-T ca corpus mobile defcriptfe erit ad axem principalem defcriptas circa immobile, ut S-^T ad primam duarum medie proportionalium-

&

inter

S -^T

&

S.

^E.T>.
LXI.

PROPOSITIO
que
tur
alias agitata vel

THEOREMA
,

XXIV.
,

Si corpora duo Vtribus quibufvis fe

mutuo trahentia

nc'-

impedtta

qmmodoctmque movean-

;' motus eorum perinde fe habebtmt ac fi non traherent fe mtdttw ^ Jed utrwmque a corpore tertio communi gravttatts centro conftitt-tto Virtbus ttjdern trahereittr :

Rt Virium

trahentium eadem ertt Lex rejpe&u dtfiami/e corporum a centro illo communi atqtde rejpeciu dijlaniiiS:
corpora.
quibus corpora fe mutuo trahunt , tendendo, tenduat ad comraune gravitatii, centrum interme-

totius inter

Nam

vires
,

illae

ad corpora

dium

iS^

PHILOSOPHI^ NATURALIS
,

DeMoto dium

adeoque eaedem funt ac

fi

a corpore intermedio manarent.

CORVORWM 6) E. 1).

Et quoniam data eft ratio diflantiae corporis utriufvis a centro Hlo communi ad diftantiam corporis ejufdem a corpore altero dabitur ratio cujufvis poteftatis diftantiae unius ad eandem poteftaratio quantitatis cujufvis , quae ex tem diftantise alterius ; ut quantitatibus datis utcunque derivatur , ad quanuna diftantia quantitatibus totidem titatem aliam , quae ex altera diftantia datis datamque illam diftantiarum rationem ad priores habentibus

&

&

&

Proinde fi vis , qua corpus unum ab altero direde vel inverfe ut diftantia corporum adinvicem; vel ut quaelibet hujus diftantiae poteftas ; vel denique ut quantitas quantitatibus datis quomodocunque quaevis ex hac diftantia erit eadem vis , qua corpus idem ad commune gravitaderivata direfte itidem vel inverfe ut corporis attis centrum trahitur , trafti diftantia a centro iilo communi, vel ut eadem diftantife hu. analogis jus poteftas , vel denique ur quantitas ex hac diftantia Hoc eft Vis trahentis eaquantitatibus datis fimiliter derivata. dem erit Lex refpedu diftantiae utriufque. C^E.I).
fimiliter

derivatur.
fit

traliitur,

&

&

PROPOSITIO
Corpomm duorum qua

LXII.

PROBLEMA
,

XXXVIII.

Viribus quadraio dtfiantta

fua
locis

reci^
datis

proce proporUonalihm fe mutuo trahunt demittuntur , determinare Motus,

a corpore tenio, in
;

ac de

Corpora (per Theorema noviffimum) perinde movebuntur ac

fi

communi
illud ipfo

gravitatis centro conftituto

trahe-

per Hypothefm; (& propterea (per Legum Corol.4,) femper quiefcet. Determinandi funt igitur motus corporum (per Prob.xxv,) perinde ac tendentibus urgerentur , habebunfi a viribus ad centrum illud E. I. tur motus corporum fe mutuo trahentium.
rentur
initio quiefcet

&

centrum

motus

&

PROPOSITIO LXm. PROBLEMA XXXIX.

Corporum duorum qua Virihus quadrato froce pro^ortionalihus fe mutuotrahunt
diftantiae
j

fu^

reci-

deque locis

datis,

fecundum datas reBas

determinare Motus,

datis

cum

l^elocitatibus exeunt,

Ex

-PRINCIPIA
.

MATHEMATICA.
,

'

lyj
Litjek
^"^' '"''

corporum motlbus fub initio , datur uniformis moius centri communis gra-vitatis , ut & motus fpatii qtiod lina cum hoc cetitro movetur uniformiter in diredfum nec non corporum tnotus initiales refpeftu hujus fpatli. Motus autem fubfequentes (per Legum CorolIariunTi quintum & Theorema noviliimum) ac fi ipatium ipfum una cum comperinde fiunt in hoc fpatio muni il!o gravitatis centro quiefceret , &: corpora non traherent fe mutuo , fed a corpore tertio fito in centro il!o traherentur. Corporis igitur altcrutrius in hoc fpatio mobili de loco dato fecundum datam reftam , data cum velocitate eKcuntis, & vi centripeta ad centrum illud tendente correpti , determinraidus eil motus per Problema nonum & vicefimum fexcum & habebitur fimul motus eorporis alterius e regione. Cum hoc motu componendus cfl uniformis ille Syflematis fpatii & corporum in eo gyrantium molus progreilivus fupra inventus , & habebitur motus abfolutus corporum in fpatio immobili. ^E.I.
datis
, ,
, :

Ex

.,.

P-ROPOSITiG LXIV.

PROBLEMA
centrts
:

XL.

Vmhus

quthus Corpora fe mtituo trahunt crefcenhhus

fVict ratione diftantiarum

a
.

m fim' reqtmuntur Mottis

plurtum Corporum tnter fe^

Ponantur primo corpora duo T Sc L commune habentia gravicentrum T>. Defcribent haec (per Corollarium primum Theorematis xxi) Ellipfes centra habentes in 2), quarum magnitudos ex Problemate v, innotefcit. ~.~*... .. 1:-= Trahat jam corpus tertium S prlora duo T &: L viribus ^ C 1 ^ T '^ acceleratricibus ST, S L, &
tatis

A
f
!
|

'

ab

ipfis viciflim trahatur.

Vis

\
\^

\
i

ST
vis

(per Legum Cor. x. ) refolviturinvires J'-Z>,'Z)r;&

SL

Viresautem
funt ut

ST> , T>L. Z/, quas ipfarum fumma TL,

in vires

r,

L^

\
"T

\
\
'

^y

j;^

atque adeo ut vires accelerafe mutuo trahunt , additae his viritrices quibus corpora L, prior priori poilerior pofleriori, combus corporum ac 'DL proportionales , ut prius , fed ponunt vires diftantiis T)

T&

T& Z
T

&

viribu5

If^

PHILOSOPHIiE NATURALIS
&
&

Corof. De Motu viiibus prioribus majores; adeoque (per Corol. i. Prop. x. cob.pob.om 8. Prop, IV) efliciunr ut corpora illa defcribant Kliipfesutprius, I ST), a6lic=.fed motu celeriore. Vircs reliquse acceleratrices Sl) quae funt ut corpora , trariibus motricibus ST>X.7~

&

& SDXLy hendo corpora illa aequaliter & fecundum lineas

,

7/,

LK,

ipfi

'DS

parallelas, nil

mutant litus eorum ad invicem, fed faciunt ut ipfa aequaliter accedant ad lineam IK; quam duftam concipe per medium corporis J" & lineae T>S perpendicularem. Impedietur autem iile ad lineam IK acceluis faciendo ut Syftema corporum T L ex una parte , & corpus S ex alera juilis cura velocitatibus, gyrentur circa commune gravitatis centrum C. Tali motu corpus S (eo quod fumma virium motricium ST)><T & ST)XL, diftanlise CS proportionalium , tendit verfus centrum C) defcribit Elob proportionales CS, CT>, , lipfm circa idem C; & punftum delcribet Ellipfm confimilem. e regione. Corpora autem T <k L vi--

&

j!

ribus motricibus (prius priore, S T) ,

ST>XTSc

X L

'"'

poilerius
liter

poiteriore)

sequa-

&

rallelas

fecundum lineas paT 1 6c L K (ut dicattrada

tum
(

eft)

per

Legum
defcribere

pergent Corollarium
,

quintum & fextum) circa centrum mobile T) Eliipfes

fuas
,

ut

prius.

^E.L
Addatur jam corpus quartum V,
tur hoc
gravitatis

&

fimiii

argumento conclude-

&

pundum C
defcribere

Ellipfes
;

circa

omnium commune cenrrum

acceleratis.
I.

manentibus motibus priorum corporum

T, L & S circa centra T) & C, fed paulo methodoxorporaplura adjungere licebit.

Et

eaderti^^

Hc

ita fe

habent ubi^corpora

T& L

^ E.

acceleratricibus majoribus vel minoribus pora reliqua pro ratione diilantiarum.

trahunt fe mutuo viribus quam quibus trahunt corSunto mutuae omnium at-

tradiones acceleratrices ad inviceip ut diilantiae duftae in corpoex praecedentibqs facile deducetur quod corpora trahentia , ra omnia ffiquaUbus temporibus periodicis Ellipfes varias , circa omn'u;B coumurie gravitatis centrum B, in plano immobiii de-

&

fcribunc,

^..

E.

PROPO-

PRINCIPIA

MATHEMATICA.

ij^
vl^^lls.

PROPOSITIO LXV.

THEOREMA
m

XXV.

Corpora plura , quorum P"tre$ decrefcunt dupTtcata ratione dtjlanfiarum ab eorundem centns , moveri poffe tnter fe 8f radth ad umbtltcos dtMis areas defcrtbere Rllipfibus
j

iempor^bus proporttonales

quam proxtme.

In Propofitione fuperiore demonftratus efl: cafus ubi motus Quo magis recedit Lex plures peraguntur in Ellipfiblis accurate.

virium a Lege
;

ibi

pofita,

eo magis corpora perturbabunt mutuos

neque fieri potell ut corpora , fecundum Legem hic poinotus fitam fe mutuo trahentia , moveantur in Elliplibus accurate , nifi fervando cerlam proportionem diftantiarum ab invicem. In fequentibus autem calibus non multum ab ElHpfibus errabitur. Caf. I. Pone corpora plura minora circa maximum a]iquod ad varias ab eo diftantias revolvi, tendantque ad fmgula vires abfoluts Et quoniam omnium cpmmune proportionales iifdem corporibus". gravitatis centrum (per Legum Corol. quartum) vel quiefcit vel movetur uniformiter in direftum fingamus corpora minora tam parva eife , ut corpus inaximum nunquam diltet fenfibiliter ab hoc maximum illud vel quiefcet vel movebitur uniformirer centro in diredum , abfque errore fenfibili *; minora autem revolventur
, :

&

circa hoc maximum in Ellipfibus, atque radiis ad idem duftis. de^ fcribent areas temporibus proportionaies ; nifi quatenus errores inducuntur , vel per errorem maximi a com.muni iUo gravitatis centro ; vel per aftiones minorum corporum in fe mutuo. Diminui

mutuge fmt

autem poffunt corpora minora ufque donec error ifte & aftiones datis quibufvis minores, atque adeo donec Orbes cum

areae refpondeant temporibus abfque errore Ellipfibusquadrent, ^E.O. qui non fit minor quovis dato.

&

Caf.i. Fingamus jam Sy{tem>a corporum minorum modo jam defcripto circa maximum revolventium , aliudve quodvis duorum
fe mutuo revolventium corporum Syilema progredi uniinterea vi corporis alterius longe maximi formiter in direftum ad magnam diitantiam fiti urgeri ad latus. Et quoniam sequales vires acceleratrices , quibus corpora fecundum hneas parallelas urgentur , non mutant fitus corporum ad invicem , fed ut Syflema totum, fervatis partium motibus inier fe , fimul transferatur efficiunt manifeftum eft quod , ex attraftionibus in corpus maximum 1 nulla

circum

&

&

1^6

PHlLOSOPHr.E NATURALIS

deMotu
CoafOii.jM

prorfus orietur mutatio motus attraftorum inter fe, nifi vel^ ex attradionum acceleratricum inaequalitate , vel ex inclinatione linearum ad invicem, fecundum quas attradiones fiunt. Pone ergo attraftiones omnes aceeleratrices in corpus maximum elle inter &, augendo corpnris maxile reciproce ut quadrata diflantiarum ,mi diitantiam, donec redarum ab hoc ad reliqua duftarum difierentise , refpeftu earum longitudinis, & inclinationes ad invicemminores (int quam datas qusevis,. perfeverabunt motus partium Syftematis inter fe abfque erroribus qui non fmt quibufvis datis minoEt.quoniam s ob exiguam partium illarum ab invicem diftanres, movetiam , Syitema totum ad modum corporis unius attrahitur bitur idem hac attradtione ad. modum corp.oris unius; hoc eft, cen-r
*^ulla
;
,

tro fuo gravitatis defcribet circa corpus

maximum Sedtionem

ali-

quam Conicam

Hyperbolam vel Parabolam attraftione ]anguida, Ellipfm fortiore ) & Radio ad maximum dudo defcribet
(viz.
,

areas temporibus proportionales , abfque aliis erroribus , nifi quas pro lubitu minuendae) vapartium diitantise (perexiguae fane

&

leant efiicere.

^E.O.
licet

Simili

argumcnto pergere
I.

ad

cafus magis, compofitos in

infinitum.

In cafu fecundo ; quo propius accedit corpus omnium ad Syltema duorum vel plurium , eo magis turbabuntur motus partium Syitematis inter fe ; propterea quod linearum a' corpore maxim.o ad has duftarum jam major eit inciinaiio ad invicem, majorque proportionis inaequalitas. Corol, 2.. Maxime autem turbabuntur , ponendo quod. atlra<!^io^ ms> acceleratrices partium Syitematis verfus corpus omnium maximum non. Cnt ad invicem reciproce ut quadrata diitantiarum a corpore illo maximo;. praefertimii proportionls hujus insqualitas major fit quam incequalitas proportionis diftantiarum a corpore maxiCorol.

maximum

,,

squaliter &. fecundum iineas pa, perturbat motus inter fe , neceile eil ut ex aftionis inaqualitate perturbatio oriatur, majorque fit vel. minor pro majore vel mioore insequalitate. Exceflus impulfuum majorum^ riDn agendo in alia., neceiJario mutaagendo in aliqua corpora. bunt iltum eorum inter fe. Et hsec perturbatio , addita pertur-

m.o

Nam

fi,

vis
,

acceleratrix

ralielas

agendo

nil

&

bationl quaa ex. linearum. inclinatione

&

insequalitate oritur

ma-

Jorem reddetperturbationem totam.

CoroL,i..

Unde

fi

Syilcmatis hujus partes in Ellipfibus vel Cir-

culis {ine perturbatione infigni nioveantur;

mnnifeitum

eit

quod

e.3edem;

PRrNCIPIA MATHEMATICA.
eaedem
a viribus acceleratricibus
nifi

157

non urgentur

levilfime

ad alia corpora tendentibus, aut libhr aut urgentur ajqualiter fecundum ]i. Primbi/

neas parailelas quamproxime.

PROPOSITIO

LXVI.

THEOREMA

XXVI.

Si corpora trta , quorum Fires decrefcunt ne dtfianttarum , fe mutuo trahant ,

leratrtces

m dupltcata ratiO"
attraBto?ies accc'

btnorum quorumctmque tn terttum fint tnter fe' rec'tproce ut quadrata dtfiantiarum ; mtnora autem circa maximum revolvantur : Dtco quod interius circa intimum 6f maximum , radiis ad ipfum duBis , defcribet areas Ftguram ad formam temportbus magts proportionales , Ellipfeosr umbtlicum in concurfu radiorum habentts magis accedentem , fi corpus maximum his attraBiontbus agite" iur , qtiam fi maxtmum ilhd vel a mmoriburs non attrac^ tum quiefcat , vel mtdto rninus vel multo magts attraciurn ,aut multo minus aut multo magis agiteiur,

Liquet fere ex deinonflratione Corollariv fecundi Propofitionis praecedentis ; fed argumento magis diHindo ik latius cogente fic evincitur.
Caf. I. Revolvantur eorpora minora 1* 81 S
i-n

=E

eodem

plano circa

maximum

quorum
in-

?* defcribat

Orbem

8^ S teriorem ^\t exteriorem S E. \^ mediocris diilantia S \ &. corporum 'P corporis 2? verfus S 2Xtraftio acceleratrix in mediocri ad S In duplicata ratione S

TJB,

\~
illa

SK

J^

^MT

&

attraftio acceleratrix

Junge

TT
L

T capiatur corporis T verfus

diftantia
^y

exponaturpereandem,:
ad

SK &
,

erit

SR

&
^

attraiflio
y

eique parallelam age L. occurrentem i5T in M^. ^yX, refolvetur (per Legum CoroL x.) in attraftiones M, Et fic urgebitur corpus vi acceleratrice triplici
,

in diiliantia

quavis<y5^-

SWiS:

PHILOSOPHIiE NATURALIS De Motu una tendente ad T & oriunda a mutua attraftione corporum T&T. CoKPoinTM. Hac vi fola corpus T circum corpus 7", five immotum five hac atdefcribere deberet & areas, radio TT, temtraftione agitatum poribusproportionales, & EUipfm cui umbiiicus eft in centro corPatet hoc per Prop. xi. & Corollaria x & 3 Theor. xxi. poris T. Vis altera eil attnidionis L M, quae quoniam tendit a ?*ad yjfuperaddita vi priori coincidet cum ipfa, & fic faciet ut areaj etiamnura
I5B
,

temporibus proportionales defcribantur per Corol.3. Theor, xxr. At quoniam non eft quadrato diftantiae P T reciproce proportionahs, componet ea cum vi priore vini ab hac proportione aberrantem, idqueeo magis quo major eft proportio hujus vis ad vim priorem,
per Corol. z. Proinde cum (per Prop. xi. Theor. xxi.) vis qua Ellipfis circa umbilicum T defcribitur tendere debeat ad umbilicum illum, & eile quadrato diftantiae SPrreciprocseteris paribus.

&

ce proportionalis vis illa compofita aberrando ab hac proportione, faciet ut Orbis ab; ,

T^B

-erret a

forma Ellipfeos umbilicum habentis in 5"; idque eo magis quo major eft aberratio ab
proportione
;

Jiac

atque
eft

adeo etiam quo major

proportio vis fecund^e

vis tertia

mam,

caeteris paribus.

fecundum lineam ipfi parallelam, componet cum viribus prioriin T", quaeque ab hac deterbus vim quse non amplius dirigitur a minatione tanto magis aberrat , quanto major eft proportio hujus tertiae vis ad vires priores, caeteris paribusj atque adeo qua? faciec ur corpus T, radio TT*, areas non amplius temporibus proportionales defcribat , atque aberratio ab hac proportionalitate ut tanto major fit quanto major eft proportio vis hujus tertiae ad vires casteras. abeiTationem a forma Elliptica praefata hcEc vis ter" Orbis vero tia duplici de caufa adaugebit, tum quod non dirigatur a ?* ad T', tum etiam quod non fit reciproce proportionalis quadrato diftantias T. Quibus intelleftis , manifeitum eft quod areae temporibus tum maxime tiunt proportionales , ubi vis tertia , manentibus viribus caeteris , fit minima ; quod Orbis tum maxime accedit ad prffifiUam formam Ellipticam, ubi vis tam fecunda quam tertia, fed praecipue vis tertia, fit minima,.i.prima manente.

ST

Jam vero

SM,

ad vim pritrahendo corpus 'P

LM

TAB

&

TAB

'o:>

lijjidayv,.

Expo^

PRINCIPrA
Exponatur corporis

MATHEMATICA.
S

ij9 per lineam p^^'^'^

'^''*"^'

Z" attraflio acceleratrix verfus

SN; &

fi

attradtiones acce'eratrices

SM, SN

aequales eiFent; hce,

8c 'P aequaliter & fecundum lineas parallelas, trahendo corpora nil mutarent iitum eorum ad invicem. lidem jam forent corporum illorum motus inter fe (per Legum Corol. 6.) ac fi h^ attrafliones tollerentur. Et pari ratione fi attraftio ^y JVminor ellet attractione S M, tolleret ipfa actraftionis S partem S N, &: maneret pars fola qua temporum arearum proportionalitas Orbi-

MN,

&

&

forma illa Elliptica perturbaretur. Et fimiliter fi attraftio S major ellet attraftione S M, oriretur ex difterentia fola pertag

turbatio proportionalitatis

&

Orbitas.

ducitur femper attraflio tertia attra^ione prima fecunda manentibus prorfus immutatis: prop. terea areae ac tempora ad proportionalitatem , Orbita 'P^Bad formam prssfatam Ellipticam tum maxime accedunt , ubi attradio hoc eft, ubi cornulla elt, vel quam fieri poflit minima porum IkT attraftiones acceleratrices , fadfee verfus corpus S^. accedunt quantum fieri poteft ad aequalitatem id eft, ubi attractio S non efl nulla, neque minor minima attraftionum cmnium. S fed inter at tradionum omnium S maximam minimam quafi mediocris, hoc efl, non multo major neque multo miE. T>. nor attradione S K.

&

MN Sic per attraftionem S N fuperior S M z^ attradionem M N,

&
;

re-

&

MNvel

&

Revolvantur jam corpora minora 7* , S circa maximum agendo fecundum lineam & vis in planis diverfi^ plano Orbitae y^vf^ fitam, eundera habebir efieftum ac prius, neque corpus ?* de plano Orbitae fus deturbabir. At vis altera M^ paraliela ett agendo fecundum lineam quse ipfi (atque adeo, quando corpus iS" verfatur extra lineam Nodorum , inclinatur ad planum Orbitae ^'yf.S;) prster perturbationem motus in Longitudinem iamante expofitam, inducet perturbaiionem motus in Latitudinem, trahendo corpus de plano fuae Orbitae. Et hc perturbatio, in datoquovis corporum & T" ad invicem fitu, erit uc vis illa generans Nt^ miniadeoque minima evadei ubi ma , hoc eft (uti jam expofui) ubi attradio S non eft multo ma-jor, neque multo minor attradione S K. E. T>. Corol. I. Ex his facile colligitnr quod , li corpora plura minora y, J, R, (StC. revolvantur circa maximum T, motus corporis inminime perturbabitur attradionibus exteriorum , ubi cor-timi pus maximum T parirer a caeteris , pro ratione virium acceleratri cum, attrahitur & agitatur atque csetera a fe mutuo.

Caf

X.

LM

TTm

ST

MN,

1^0

PHILOSOPHl^ NATURALIS
T

DeMoto
CoRfOKVM

vero trium corporum 7", ?, S, fi attradioacceleratrices binorum quorumcunque in tertium fmt ad invicem reciproce ut quadrata diftantiarum ; corpus ?, radio IP 2", avelocius defcribet prope conjunftionem .rearn circa corpus
Corol. X. In Syftemate
|;jes

A&

Oppofnionem

quam prope Quadraturas C,

2).

omnis qua corpus

accelerat vel retardat defcriptionem a^git fecundum lineam jese, perinde ut ipfa in confequentia vel in antecedentia dirigitur. Talis efl vis M. btxc in tranfitu corporis ?* a Cad /f tendit in

T urgetur & corpus T non TT

accelerat
;

Namque ms

urgetur, quaeque rmn

confequentia,
dentia,

dein ufque ad T) in anteceufque ad , ad C. ultimo in antecedentia tranfeundo a csteri-s Coro/. 3. Et eodem argumento patet quod corpus , Oppofitione quam paribus , velocius movetur in Conjunclione in Quadraturis. caeteris paribus, curvior eft in QuaCoro/. 4. Orbita corporis , Nam corpora veOppofitione. draturis quam in Conjunftione
;

motumque

&

motum

retardat

tum

in .confequentia

&

&

&

lociora minus deflectunt a refto tramite. Et praBterea vis

vel

N M,
& T
;

KL

in

Conjunc-

tione Oppofitione , contraria eft vi qua

corpus

trahit

corpus
illam

y,

adeoque vim

minuit

corpus auteni
defleftet
,

minus
Corcl- f.

r<efto

tramite

longius recedet a , Oppofitione. Quadraturis , quam in Conjundione Hsec ita fe habent exclufo motu Excentricitatis. Nam fi Orbita Excentricitas ejus (ut mox in hujus Coexcentrica fit corporis ro!. 9. oftendetur ) evadet maxima ubi Apfides funt in Syzygiis; indeque fieri potefl ut corpus T^ ad Apfidem fummam appellens, abfit longius a corpore Tiw Syzygiis quam in Quadraturis.

corpore

T in
T

a ubi minus urgetur in corpus T. caeteris paribus Unde corpus ,

&

Cof^-ol.

pus

nem
tem
fjta

6. Quoniam vis centripeta corporis centralis T, quacorretinetur in Orbe fuo, augetur in Quadraturis per additiovis ac diminuitur in Syzygiis per ablationem vis

LM,

KL, &

ob magnitudinem
vis
illa

vis

KL,
(

centripeta

magis diminuitur quam augetur; eft aiiper Corol. x. Prop. iv.) in ratione compo-

ex ratione

fimplici radii

TT

direfte

& ratione

duplicata temporis

PRINCIPIA MATHEMATICA.
Yis periodici inverfe: patet

i6i

hanc rationem compofitam diminui per periodicum , fi maneat Orbis radius TT, augeri, idque in fubduplicata ratione qua yis illa cenauftoque adeo vel diminuto hocRadio, temtripeta diminuitur pus periodicum augeri magis, vel diminui minus quam in Radii huSi vis illa corporis jus ratione fefquiplicata, per Corol, 6. Prop. iv. centralis paulatim languefceret , corpus 'P minus femper minus attraflum perpetuo recederet longius a centro T; & contra, fi vis Ergo fi aftio corporis longinqui ilia augeretur , accederet propius. S, qua vis illa diminuitur, augeatur ac diminuatur per vices ; autempus pegebitur fimul ac diminuetur Radius Z^per vices, riodicum augebitur ac diminuetur in ratione compofita ex ratione fefquiplicata Radii & ratione fubduplicata quavis illa centripeta cor-

Lier
^ ^ "* "
*"

aftionem

\lsKL, adeoque tempus

:

&

&

poris centrafis Z*, per incrementum vel decrementum adlionis corporis longinqui S, diminuitur vel augetur. Coro/. 7. Ex praBmiffis confequitur etiam quod Ellipfeos a corpodefcriptcE Axis , feu Apfidum linea , quoad motum anguiare rem progreditur regreditur per vices, fed magis tamen progreditur, in fmgulis corporis revolutionibus per exceffum progreffionis fertur in confequentia. Nam vis qua corpus !P urgetur in corpus yin Quadraturis, ubi vis iV/iVevanuit , componitur ex vi Z, A/ vi centripeta qua corpus T^trahit corpus T. Vis prior augetur in eadem fere ratione cum hac fi augeatur diflantia , diilantia, vis pollerior decrefcit in duplicata illa ratione, adeoque fumma harum virium decrefcit in minore quam dupiicata rapropterea (per Corol. i. Prop. xlv.) efficit tione diftantiae TT, In Conjundione vero ut Aux , feu Apfis fumma , regrediatur.

&

&

&

&

TT
&

LM,

& Oppofitione,
inter
tia
,

vis

qua corpus
trahit
vis

vim qua corpus T propterea quod illa

T urgetur in corpus T^difierentia eft corpus T & vim KL & differen;

iiTZ/augetur quamproxime in ratione

dillantiae
tiae

TT, decrefcit in majore quam duplicata ratione diftanadeoque (per Corol. i. Prop. xlv.) efEcit ut Aux progrediatur. In locis inter Syzygias & Quadraturas pendet motus Auadeo ut pro hujus vel alterius gis ex caufa utraque conjundim
TT,
,

exceflu progi-ediatur ipfa vel regrediatur. Unde cum vis in Syzygiis fit quafi duplo major quam vis in Quadraturis, ex. cefliis "in tota revolutione ent penes vim transferetque Au, gem fingulis revolutionibus in confequentia. Veritas auiem hujus praecedentis CoroIIarii facilius intelligetur concipiendo Syflema corporum duorum T, corporibus pluribus S, S, S, &c. in Orbe coniiftentibus , undique cingi. Namque horura adtioni

KL

LAI

KL

&

ESE

bu

i6z

PHILOSOPHI^E NATURALIS
aftio ipfius
8,

DeMotd bus
CoRi'OHM

minuetur undique, decrefcetque in ratione

pluf-

^^^^

duplicata diftantiae.

Coro/.
'

Cum

autem pendeat Apfidum progreflus

vel regrefliis

"

a decremento vis centripetae fafto in majori vel minori qam duplicata ratione diftantias T'!?, in iranfitu corporis ab Apfide ima a fimiri incremento in reditu ad Ap^ ad Apfidem fummam; ut fidem imam ; atque adeo maximus fit ubi proportio vis in Apfide fumma ad vim in Apfide ima maxime reccdit a duplicata ratione diltantiarum inverfa manifeftum eft quod Apfides in Syzygiis fuis velocius feu per vim ablatitiam , progredientur M. inque Quadraturis fuis tardius recedent per vim addititiam Ob diuturnitatem vero temporis quo velocitas progreflus vel tarditas

&

KL

NM L M

regreflTus continuatur,

fit

haec inaequalitas longe

maxima.

Corol. 9.
diftantiae
lipfi,

Si corpus aliquod vi reciproce proportionali quadrato' fuae a centro , revolveretur circa hoc centrum in El-

& mox, in defcenfu ab Apfide fumma feu Auge ad Apfidem imam vis illa per acceflum perpetuum vis novae augeretur m
,

ratione plufquam duplicata diftantiae diminutS6:manifeflumefl:quod corpus , perpetuo acceflti vis illius novae im-

*.

pulfum femper in centrum magis vergeret in hoc centrum , quam fi

,

11

urgeretur vi fola crefccnte in duplicata ratione diflantiae diminutas , adeoque Orbem defcriberet Orbe Elliptico in Apfide ima propius accederet ad centrum interiorem , quam prius. Orbis igitur , acceflTu hujus vis novae , fiet magis Si jam. vis , in receflTu corporis ab Apfide ima ad excentricus. Apfidem fummam , ' decrefceret iifdem gradibus quibus ante creverat, rediret corpus ad diftantiam priorem, adeoque fi vis decrefcat in majori ratione , corpus jam minus attraftum afcendet fic Orbis Excentricitas adhuc magis ad diftantiam majorem decrementi vis centripeIgitur fi ratio incrementi augebitur. tae fingulis revolutionibus augeatur , augebitur femper Excentricitas; e contra, diminuetur eadem fi ratio illa decrefcat. Jam vero in Syftemate corporum T^T^ S, ubi Apfides Orbis funt in Quadraturis, ratio illa incrementi ac decrementi minima eft,

&

&

&

&

T AB

&

PRINCIPIA

MATHEMATICA.
& &

t6^

n^,

maxima fit ubi Apfides funt in Syzygiis. Si Apfides conftituan- l-ibeh prope Syzy- Pi^i""*tur in Quadraturis, ratio prope Apfides minor ell: gias major quam duplicata diftantiarum , ^x ratione illa majori At fi confioritur Augis 'motus velociffimus , uti jam didum eft, deretur ratio incrementi vel decrementi totius in progrelfu inter Apfides, haecminor eft quam duplicata diftantiarum. Vis in Ap. fide ima eft ad vim in Apfide fumma in minore quam duplicata ratione diftantiae Apfidis fummae ab umbilico EUipfeos ad diftantiam e contra , ubi Apfides conftiApfidis imae ab eodem umbilico tuuntur in Syzygiis, vis in Apfide ima eft ad vim in Apfide fumma vires in in raajore quam duplicata ratione diftantiarum. componunt vires in ratione Quadraturis additae viribus corporis reminore , vires in Syzygiis fubduftae viribus corporis linquunt vires in ratione majore. Eft igitur ratio decrementi
:

&

&

Nam

&

KL

LM T

&

incrementi totius, in tranfitu inter Apfides, minima in Quadratupropterea in tranfitu Apfidum a Quaris, maxima in Syzygiis: draturis ad Syzygias perpetuo augetur , augetque Excentricitatem Ellipfeos ; inque tranfitu a Syzygiis ad Quadraiuras perpetuo diminuitur, Excentricitatemdiminuit. Corol. lo. Ut rationem ineamus errorum in Laititudinem, fingamus planum Orbis 'i'Z' immobile manere; ex errorum expofita caufa manifeftum eft, quod, ex viribus NAI, quee funt L agendo femper fecundum planum Orbis caufa illa tota , wis nunquam perturbat motus in Latitudinem ; quodque vis ubi Nodi funt in Syzygiis, agendo etiam fecundum idem Orbis planum , non perturbat hos motus ; ubi vero funt in Quadraturis eos maxime perturbat, corpufque ?* de plano Orbis fui perpetuo trahendo, minuit inclinationem plani in tranfitu corporis a Quadraturis ad Syzygias, augetque viciifim eandem in tranfttu a Syzygiis ad Quadraturas. Unde nt ut corpore in Syzygiis exiftente inclinatio evadat omnium minima , redeatque ad priorem magnitudinem circiter , ubi corpus ad Nodum proximum accedit. At fi Nodi conftituantur in Oftantibus poft Quadraturas, id eft, inter -^, T> & B, intelligetur ex modo expofitis quod , in tranfitu corporis a Nodo alterutro ad gradum inde nonagefimum, incUnatio pladeinde in tranfitu per proximos 45- gradus , ni perpetuo minuitur ufque ad Quadraturam proximam, inclinatio augetur, poftea denuo in tranfitu per alios 45: gradus , ufque ad Nodum proximum , Magis itaque diminuitur inclinatio quam augetur, diminuitur. propterea minor eft femper in Nodo fubfequente quam in prajce1 dente.

&

&

&

TAB, NM,

MLy

C&

&

&

1^4

PHlLOSOPHIiE NATURALIS

DeMoto dente.

CoRPOKUM tur ubi

Et fymili ratiocinio, inclinatio magis augetur quam diminui:Nodi funr in Odantibus alteris inter A&lT), BSzC. Inclinatio igitur ubi ^odi iunt in Syzygiis eft omniunj maxima. In tranfitu eprum a Syzygiis ad Quadraturas, in fingulis corporis ad Nodos appulfibus , diminuitur fitque omnium minima ubi Nodi
,

funt in Quadraturis "corpus in Syzygiis dein crefcit iifdem gradibus quibus antea decreverat Nodifque ad Syzygias praximas ap:
,

&

ad magnitudinem primam revertitur. ubi Nodi funt in Quadraturis perQuoniam corpus petuo traliitur de plano Orhis fui , idque in partem verfus S, in tranfitu fuo a Nodo C per Conjunftionem ad Nodum in ; contrariam partem in tranlitu a Nodo T) per Oppofitionem ad Nodum C manifeftum eft quod in motu fuo a Nodo C, corpus perpetuo recedit ab Orbis fui plano primo , ufque dum perventum efl ad Nodum proximum adeoque in hoc Nodo, longiflime difkns a plano illo primo C'D, tranfit per planum Orbis non in plani illius Nodo altero T), fed in punfto quod inde vergit ad partes corporis S, quodque proinde novus elt Nodi locus in anteriora vergens. Et fimili argumento pergent Nodi recedere in Nodi igitur tranfitu corporis"de iioc Nodo in Nodum proximum. in Quadraturis conflituti perpetuo recedunt: irt Syzygiis (ubi motus in Latitudinem nil perturbatur) quiefcunt ; in locis intermediis, conditionis utriufque participes, recedunt tardius ; adeoque,' femper vel retrogradi vel ftationarii , fmgulis revolutionibus ferunpulfis

Corol. II.

&

CD

EST

tur in antecedentia.
Coro/. IX.

Omnes

illi

in his Corollariis defcripti

Errores funt pauin

]o majores in
fitione,

Conjundione corporum 'P, i^quam & idque ob majores vires generantes

NM

eorum Oppo-

ML.

Cumque rationes horum Corollariorum non pendeant Corol. 13. a magnitudine corporis ty, obtinentpraecedentiaomnia, ubi corporis S tanta ftatuitur magnitudo ut circa ipfum revolvatur corporum duorum
Et ex audo corpore tyauftaque adeo ipfius qua errores corporis ?* oriuntur, evadent errores illi omnes (paribus diftantiis) majores in hoc cafu quam in alterOj &. Z^revolvitur. ubi corpus S circum Syftcma corporum ML, ubi corpus J" longinCum autem vires Corol. 14. ?^A. ST con& ratio quom eft, fmt quamproxime ut vis
Syftema.
,

T S^T

vi centripeta

NM,

SK

TT

junftim
caufae

lioc eft

abfoluta, ut

ST

errorum

&

detur tum diftantia TT, tum corporis .5* vis cub. reciproce; fmt autem vires -illae eifeduum omnium de quibus aftum eft in prcecedentibus
,

ii

NM ML
,

PRINCIPIA
dentibus Corollariis
:

MATHEMATICA.
&
S

i6s

manifeftum efl quod effeftus illi omnes, ftaa- Lieek Syilemate, mutatis tantum diltantia ^y&PB-iMus te corporum T 8z vi abfoluta corporis S, fmt quamproxime in ratione compofita ex

ratione direfta vis abfolutae corporis

diilantiaB

&

T.

Unde

fi

Syftema corporum

AI , Sc earum effedlus ca corpus longinquum S , vires illa^ 6. Prop- iv.) reciproce in duplicata ratioerunt, (per Corol. x. ne temporis periodici. Et inde etiam , fimagnicudo corporis S proportionalis fit ipfius vi abfolurae , erunt vires illas ML&ea.rum efFedus direfte ut cubus diametri apparentis longinqui corpovice verfa. Namque hae rationes eaeris S e corpore Tfpedati, dem funt atque ratio fuperior compofita.

&

NM

ratione triplicata inverfa &: revolvatur cir-

NM,

&

Et quoniam fi, manentibus Orbium & Coro/. 15. forma, proportionibus & inclinatione adinvicem, rnutetur eorum magnitudo, & li^corporum i^&IT vel maneant vel mutentur vires
in

ESE

T AB

data
, ,

quavis ratiovires

ne
eil

hae
vis

(hcw:

corporis 7" de recqua corpus to tramite in Orbi-

j
/
"
'

^
_.,...
'

^...-t'*

^P-'^'

tam ,T
re
,

AB

defledte-

&

vis

corporis

qua corpus idem de Orbita illa deviare cogitur) agunt fem-

_
:

eadem proportione neceffe efl ut fimiles per eodem modo proportionales fint effedus omnes proportionalia effeftuum tem-. pora; hoc efl, ut errores omnes lineares fint ut Orbium diametrii errorum linearium fimilium vel angulares vero iidem qui prius , angularium aequalium tempora ut Orbium tempora periodica.

&

&

&

&

cem,

Unde , fi dentur Orbium formffi & inclinatio ad invimutentur utcunque corporiun magnitudines, vires & diflantise,- ex datis erroribus & errorum temporibus in uno Cafu , colligi pofTunt errores & errorum tempora in alio quovis , quam proxime Sed brevius hac Methodo. Vires J\[M, CcEteris Itantibus, funt ut Radius & harum efieftus periodici (perCor. z. Lem.x.) ut vires & quadratum temporis periodicicorporis PconCoro/. 16.

&

TT

ML,
&

Hi funt errores lineares corporis jundfim. hinc errores an; gulares e centro Tfpeftati (id efl, tam motus Augis Nodorum,

V &
ut

quam omnes
funt
,

in

Longitudinem

&

Latitudinem errores apparentes)

in qualibet revolutione

corporis

T,

quadratum temporis
revo-

t66
De motu revolutionis
te
,

PHILOSOPHI.E NATURALIS
quam proxime.
Conjungantur
hae

rationes

cum

ra-

CoEPoiiuM. fjQj^jl3Us Corollarii

14, ubi 'P circum T

,
,

revolvitur parentes , erunt

quum

corporum 7", T, iJ Syftema& T circum S ionginfibi propinquum , errores angulares corporis ?*, de centro 7" apin quolibet

&

quadratum temporis periodici corporis

in fmgulis revolutionibus corporis illius ?, uc diredle quadratum

&

Et inde motus medius inverfe. temporis periodici corporis moAugis erit in data ratione ad motum medium Nodorum ; quatus uterque erit ut tempus periodicum corporis 7* direfte Augendo vel miinverfe. dratum temporis periodici corporis non muinclinationem Orbis nuendo Excentricitatem nifi ubi eaedem funt tantur motus Augis & Nodorum fenfibiliter nimis magnae. nunc major fit nunc minor Cum autem linea Corol. 17. per radium il, exponatur vis mediocris quam radius lum ^T': &erithsecad ^j^

& &

&

T AB

TT

LM

LM

vim mediocrem

J'/^ vel

'

(quamexponerelicet per ST) ut longitudo ^Tad longitudinem JT*. Eftautemvis mediocris SN\e\ ST, qua corpus yretinetur in Orbe fuo circum S ad vim qua corpus

SN

jretinetur in
radii

in ratione compofita ex ratione ratione duplicata temporis periodici ad radium , circum Z" ad tempus periodicum corporis T^circum J*. 'corporis Et ex aequo, vis mediocris Z/ A/ , ad vim qua corpus retinetur in Orbe fuo circum T (quave corpus idem ?*, eodem tempore periodico , circum punftum quodvis immobile T ad diftantiam revolvi poffet) eft in ratione illa duplicata periodicorum temporum. Datis igitur temporibus periodicis una cum diftantia TT, datur vis mediocris L M\ & ea data , daturetiam vis iV/iV"quamproximeper analogiam linearum TT, MN. Corol. 18. lifdem legibus quibus corpus circum corpus 7* revolvitur, fingamus corpora plura fluida circum idem T^ad aequales ab ipfo diftantias moveri ; deinde ex his contiguis fadis conflari Annulum fluidum , rotundum ac corpori concentricum ; iingulEe Annuli partes, motus fuos omnes ad legem corporis peragendo,

Orbe fuo circum 7",

ST

TT &

TT

&

PRINCIPIA
affendo

MATHEMATICA.
& &

r^/.

propius accedent ad corpus T, celerius movebuntur r,^'^*^* , Oppoiitione iplarum corporis j , quam Conjunciione Et Nodi Annuli hujus feu interfediones ejus cum Quadraturis. plano Orbitae corporis Jvel Ty quiefcent in Syzygiis , extra Syzyvelociilime quidem in gias vero movebuntur in antecedentia Annuli quoque inclinatio vaQuadraturis, tardius aliis in locis. riabitur , 6c axis ejus lingulis revolutionibus oicillabitur , completaque revolutione ad prillinum fitum redibit, nifi quateniis per praeceilionem Nodorum circumfertur. Corol. 19. Fingas jam Globum corporis T, ex materia non fluiextendi ulque ad hunc Annulum, da conllantem, ampliari alveo per circuitum excavato continere Aquam, motuque eodem periodico circa axem fuum uniformiter revolvi. Hic liquor per vices acceleratus retardatus (ut in fuperiore Corollario) in Syzygiis velocior erit, in Quadraturis tardior quam fuperficies Globi fic fluet in alveo refluetque ad modum Maris. Aqua revolvendo circa Globi centrum quiefcens, ii toUatur attradio corporefluxus. ris S nullum acquiret motum fluxus Par efl ratio Globi uniformiter progredientis in diredtum interea revolventis circa centrum fuum (per Legum Corol. 5.) ut Globi de curfu 're(9:ilineo uniformiter tracti , per Legum Corol. 6. Accedat autem corpus S^ aK ipfius inaequabili attra(^ione mox turbabiEtenim major erit attradfio aquae propioris , minor ea tur Aqua,

&

&

&

&

&

&

&

&

&

&

trahet aquam deorfum in Quadraremotioris. Vis autem turis, facietque ipfam defcendere ufque ad' Syzygias; vis trahet eandem furfum in Syzygiis , filtetque defcenfum ejus fa-

&

&

KL

ciet

Corol. 20. tus

ipfam afcendere ufque ad Quadraturas. minuatur Globus Si Annulus jam rigeat

&

cefTabit

motus fluendi

&

&

prseceflio

moNodorum manebunt. HabeatGlobus eundem axem

refluendi
:

fed Ofcillatorius

ille

inclinationis

cum Annulo,
tum
ejus
,

gyrofque compleat iifdem temporibus,

fua contingat ipfum interius, eique inhaereat;

compages utriufque

Nam

Globus, ut

mox

ofcillabitur Nodi regredientur. dicetur, ad fufcipiendas imprefliones om-

&

& fuperficie & participando mo-

Annuli Globo orbati maximus inciinationis funt in Syzygiis. Inde in progreflli Nodorum ad Quadraturas conatur is inclinationem fuam minuere , iflo
nes indifterens angulus efl ubi
efl.

Nodi

&

conatu motum imprimit Globo toti. Retinet Globus motum impreiTum ufque dum Annulus conatu contrario motum hunc rollat, imprimaique motum novum in contrariam partem Atque hac
:

ratione

.1=68

PHILOSOPPil^ NATURALIS
&
,

De Motu ratione masimus decrefcentis inclinationis motus fit in Quadraturis coRPORUM. Jsiodorum , minimus inclinationis angulus in Oftantibus poil Quadraturas ; dein maximus reclinationis motus in Syzygiis maximus angulus in Oftantibus proximis. Et eadem ell ratio Globi Annulo nudati, qui in regionibus squatoris vel altior elt paulo ouam juxta polos, vel conftat ex. materia paulo denfiore. Supplet enim vicem Annuli ilte materisE in gequatoris regionibus excelFus. Et quanquam , aufta utcunque Globi hujus vi centripeta , tendere fupponantur omnes ejus partes deorfum , ad modum gravitantium prsecedentis Corolpartiura telluris , tamen Phaenomena hujus larii vix inde mutabuntur. Corol. XI. Eadem ratione qua materia Globi juxta aequatorem redundans efficit ut Nodi regrediantur , atque adeo per hnjus incrementum augetur ilfe regrelFus , per diminutionem vero diminuiper ablationem tollitur ; fi materia plufquam redundans toltur latur, hoc efi, fi Globus juxta eequatorem vel depreflior reddatur. orietur motus Nodorum in confevel rarior quam juxta polos ,

&

&

&

quentia.
Corol. XX.
flitutio Globi.
, ex motu Nodorum innotefcit conGlobus polos eofdem conitanter fervat in antecedentia , materia juxta aquatorem redundat ;

Et inde

viciilim
ii

Nimirum

&
fi

motus
in

fit

perfefte confequentia , deficit. Pone Globum uniforrnem circinatum in fpatiis liberis primo quiefcere ; dein impetu quocunmotum inde que oblique in fuperiiciem fuam fado propelli concipere partim circularem , partim in diredum. Quoniam GIobus ifle ad axes omnes per centrum fuum tranfeuntes indiiierenter fehabet, neque propeniior efl in unum axem* unumve axis fitum, quam in alium quemvis ; perfpicuum eft quod is axem fuum axisque inclinationem vi propria nunquam mutabit. Impellatur jam Globus oblique , in eadem illa fuperiiciei parte quaprius, impulfu cum citior vel ferior impulfus eifedum nil quocunque novo mutet , manifeftum efl quod hi duo impulfus fucceilive imprefli
,

&

&

&

eundem producent motum ac ii fimul ImpreiTi fuiifent hoc eit , eundem ac fi Globus vi fimplici ex utroque (per Legum Corol. x.) atque adeo fimplicem, circa axem fncompofita impulfus fuiifet
, ,

datum. Et par eft ratio impulfus fecundi fadi in locum alium quemvis in squatore motus prirai; ut & impulfus primi fafti in locum quemvis in aequatore motus quem impulfus fecundus abfque primo generaret; atque adeo impulfuum amborum faftorum in loca qusecunque ; Generabunt hi eundem motum circularem
clinatione
,

PRIN-CIPIA
cularem ac
fi

MATHEMATICA.
non
retinet

169

fimul
,

tuum
igitur

iliorum

femel in locumi interfeftionis aequatorum mo- i.y.E quos feorfim generarent , fuifTenr impreifi. Globus ^" '^"^-

&

Iiomogeneus

&

perfettus

motus plures

diitinftos,

ad unum reducit , fed imprjsfibs omnes componit quatenus in feeli", gyratur femper motu fimplici ik uniformi circa axem unicum, inclinatione femper invariabili datum. Sed nec vis centripeta inclinationem axis , aut rotationis velocitatem mutare poteil. Si Globus plano quocunque , per centrum fuum centrum in quod vis dirigitur tranfeunte, dividi intelligatur in duo hemifphceria urgebit femper vis illa utrumque hemifphaerium aequaliter, propterea Globum 5 quoad motum rotationis , nullam in parteminclinaAddatur vero alicubi inter polum aequatorem materia nova bir. haec, perpetuo conatu recedendi in formam montis cumulata, a centro fui.motus, turbabit motum Globi , facietque polos ejus circulos circum fe pun61u,mque iibi errare per ipfius fuperficiem, oppofitum perpetuo defcribere. Neque corrigetur iila vagationis enormitas, rvSi locando montem illum vel in polo alierutro , quo Nodi aequatoris progredientur ; vel in in Cafu (per Corol. xi.) aequatore, qua ratione (per Corol. 20.) Nodi regredicntur ; vel denique ex altera axis parte addendo materiam novam, qua mons inter raovendum libretur, &hoc padto Nodi vel progredientur, vel hscce nova materia funt vel polo recedent , perinde ut mons

&

&

&

&

&

&

&

&

vel sequatori propiores.

PROPOSITIO
rtm S,

LXVII.

THEOREMA
,

XXVIl

Vofith 'nfdem attraSihnum legthm

ctrca 'tntertorttm

d'tco quod corpus exte' commune gravUatis centrum P,T

"C , radtts ad centrum tllud duBts , defcrihtt areas tem^ Orhem ad formam Ellip~ porthus magts proporttonales feos umhtltcum in centro eodem hahentts mag\s acceden"

tem

quam ctrca corpus 'tnttmum ad ipfum duBis defcrtbere potefi.

,

^ maximum T

radiis

Nam

corporis

attraftiones verfus
,

T dz T

traftionem abfolutam

quae miagis

dirigitur in

componunt ipfius corporum T" &

at-

?*

centrum C, quam in corpus maximum T*, quaeque quadrato diilantiEe ^yCmagis efi proportionalis reCiproce, quam <3uadrato diitantias ST: ut rem perpendemi facile conftabir.

commune

gravitatis

PRO-

170

PHILOSOPHItE naturalis

DeMotd
CoKl'OKl)M,

PROPOSITIO
Pofttis Yifdem

LXVIII.

THEOREMA
,

XXVIII:
exte*

attraBtonum legthm

dko quod corpm

,

P ^ T commune gravitatts cenareas duBis ad centrum Orhem ad formam ^ temporthus magts proportionales EMtpfeos umhtliciim m centro eodem hahentts magis acce^ dentem ft corpus intimum ^ maximum
rms S j trum C
circa mtertorum
r.adits
,

tllud
^

defcrthtt

his attra5iioni-=-

hus perinde atque catera agitetur

quam ft

id vel non at'

attrac-^r

traBum qutefcat ^ vel multo magts aut mtdto minus tum aut multo magis aut mtdto minus agitetur,
Demonfiratur eodem
fere

modo cum
,

Prop.

argumento prolixiore, quod ideo

Lxvi
ied
prcEtereo.Suffecerit
fic

rem

monftratione

dePropofitionis noviflimae liquet ccntrura in quod corspftimare.

Ex

pus S conjundis viribus urgetur , proximuni efTe

communi centro

gravitatis

duorum
;

illo-

hoc centrum cum centro illo communi , delcnquiefceret commune centrum gravitatis corporum trium berent corpus S ex mia parte, & commune centrum aliorum duorum ex altera parte, circa commune omnium centrum quiefcens,. Liquet hoc per Corollarium fecundum PropofiEllipfes accuratas. tionis Lviii collatum cum demondratis in Propofit. lxiv & lxv,
rum.
Si coincideret

&

Perturbatur
tri

ea

ifte motus Ellipticus aliquantulum per diikntiam cenduorum a ccntro in quod tertium S attrahitur. Detur prsetermotus communi trium centro, & augebitur perturbatio. Proin-

de minima ell perturbatio ubi commune trium centrum quiefcit, maximum 7" lege csterorum attrahoceil:, ubi corpus intimum major femper ubi trium commune illud centrum, inihitur: fitque magis deinceps manuendo motum corporis 7", moveri incipit

&

&

gifque agitatur.

CoroL

PRINCIPIA
Corol.

MATHEMATICA.

171
rna- p.^'^^^-*

Et hinc
,

fi

corpora plura minora revolvantur circa

ximum

colligere

licet

quod Orbitse

deicriptse propius acceder.t

ad Ellipiicas , & arearum defcriptiones fient magis aequabiies , fi corpora omnia viribus acceleratricibus , quae funt ut eorum vires abfolutoe direde & quadrata diilantiarum inverfe, fe mutuo trahant
Orbitae cujufque umbilicus collocetur in communi agitentque, centro gravitatis corporum omnium interiorum (nimirum umbiintimffi in centro gravitatis corporis maxilicus OrbitsB primae il!e Orbitae fecundse , communi centro gravitaintimi mi tis corporum duorum intimorum ; ille tertise , in communi cenfic deinceps) quam fi corpus tro gravitatis trium interiorum ; intimum quiefcat flatuatur communis umbilicus Orbitarum

&
;

&

&

&

&

omnium.

PROPOSITIO

LXIX.

THEOREMA
D

XXIX.

Jn S^yfiemate corporum plmium A, B, C, ^c. fi corpm , altqnod A trahtt c<etera omma B,C, D, ^c. vtrihus acceleratrtcibus qua funt rectproce ut quadrata d'i[lan(tarum corpus altud B trahit etiam ctera a trahente viribus qua funt reciproce ut quadrata , ^c. , j difiantiarum a trahente : erunt Abfolutce corporum tra

'

A C D
,

hentium

A, B

vires

adinvicem^

ut funt ipfa corpora

h,

quorum funt

vires^

Nam
fimiliter

attraftiones acceleratrices COrporutti

,

fus y^, paribus dillantiis

fibi

omnium ^C^^D yerinvicem sequantur ex Hypothefi

;

&

corporum omnium verfus B, Efl; autem abfoluta vis paribus diftantiis, fibi invicem te.quantur. attraftiva corporis // ad vim abfolutam attraftivam corporis B, uC attradio acceleratrix corporum omnium verfus ad attraftionem acceleratricem corporum omnium verfus B, paribus diftantiis; &
attraftiones
acceleratrices

ita

eil attraclio acceleratrix

corporis

acceleratricem corporis
poris verfus

^ verfus

verfus

^, ^A attradionem

B.

Sed

attractio acceleratrix cor-

verfus /f

efi:

ad attraftionem
,

B,
vires

ut maffa corporis yi ad

quod

motrices

acceleratricem corporis y/ maffam corporis B; propterea quge (per Definitionem fecundam , fepti-

oftavam) ex viribus acceleratricibus in corpora attrada <ludis oriuntur, funt (per moius Legem tcrtiam) fibi invicem aequa-

mam &

ks.

I/l

PHILOSOPHItE NATURALIS
B

D MoTu
^*^'^''^"*''

les, Ergo abfoluta vis attrac^iva corporis ut mafTa corporis attraftivam corporis ^

eft

ad abfolutam vim ad maliara corporis

B.

^E.T>.

I. Hinc fi fingula Syilematis corpora A, B, C, 2), &c. feorlim fpeftata trahant caetera omnia viribus acceleratricibus cjuae fuat reciproce ut quadrata diitantiarum a trahente ; erunt cor-' porum illorum omniuhi vires abfolutffi ad invicem ut funt ipfa corpora. fi fingula Syllematis corpora Corol. %. Eodem argumento , A,B,C,T), &c. feorfim fpeftata trahant ceetera omnia viribus accekratricibus quae funt vel reciproce vel dire(^e in ratione dignir tatis cujufcunque diitantiarum a trahente , qusjve fec.undum Legem quamcunque communem ex diitantiis ab unoquoque tra-hente deiiniuntur ; conitat quod corporum illorum vires abfolu-

Corol.

tcE

funt ut corpora.
Corol.
3.

In

Syilemate corporum
,

quorum
illius

vires decrefcunt in

patione duplicata diilantiarum

libus

fi

minora circa

maximum

in Ellip-

centro habentibus r^idiis ad maximum quam fieri potefi accuratiflimis revolvantur , illud duftis defcribant areas temporibus quam maxime proportionales: erunt corporum illorum vires abfolutae ad invicem, aut accurain

umbilicum

communem

maximi

&

te aut quamproxime in ratione corporum ; Corol. Prop. lxviii. collaturacum hujus Corol.

&

contra.
,1.

Patet.per-.

ScholiHm.'

His Propofitionibus manuducimur ad analogiam inter vires cen& corpora centralia ad quae vires illse dirigi folent. Rationi enim confentaneum eil ,, ut vires quae ad corpora diriguntur ut fit in Magneticis. pendeant ab eorundem natura & quantitate Et quoties hujufmodi cafus incidunt , aeilimandae erunt corporum
tripetas
, ,

attraiftiones

ailignando

fingulis

eorum

particulis vires proprias,

coUigendo fummas virium. Vocem Attrac^iionis hic generaliter ulurpo pro corporum conatu quocunque accedendi ad invicem 5 five conatus iile fiat ab aftione corporum, vel fe motuo petentium five. is ab aftione ve! per Spiritus emifix)S fe invicem agitantium jEtheris, aut Aeris, Mediive cujufcunque feu corporei feu incor* porei oriatur corpora innatantia in fe invicem utcunque impellentis. Eodem lenfu generali ufurpo vocem Impulfus ,. non fpecies. virium
,

&

PKINCIPIA

MATHEMATICA.
quantitates

175

qmlitates Phyficas

fed

&

proportiones Mathema-LiTER-

ticas in hoc Tradatu expendens , ut in Detinitionibus explicui.i^RiMus, In Mathefi inveffigandai funt virium quantitates rationes illffi, quae ex conditionibus quibufcunque pofitis confequentur deinde, ubi in Phyficam defcenditur , conferendae funt hae rationes cum; Phaenomenis , ut innotefcat qua^nam virium conditiones iingulis corporum attraftivorum generibus competant. Et tum demum de virium fpeciebus , caufis &. rationibus Phyficis tutius difputare liceVideamus igitur quibus viribus corpora Sphaerica , ex particubit. debeam in fe mutuo lis modo jam expofito attratflivis conftantia ^ quaks motus inde confequatitun agere

&

&

E C T

O XIL
Fmhus
attraBlvts,

De

Corporum SpBarkorum

PROPOSITIO LXX.
Si

THEOREMA
m

XXX.
t^

ad Spharica

fuperficiet

punBa

fingula tendant vires

quales centrtpeta decrefcentes

duplkata ratkne difianintra fuperficiem

attrahitur,

tiarum a punEtis

dico

qmd corpufculum
partem

conjiitutum his viribus nullam in

Sit

ca,

&y

HIKL
y

fuperficies illa Sphaeri-

tum.

corpufculum intus conibtuagantur ad hanc fuperPer

ficiem lineae duae

I, K L intercipiquam minimos entes; &, ob triangula HTI, LT (per Corol. 3. Lem. vii. ) fimrha arcus

HK,

L,

arcus

proerunt diftantiis , fuperficiei Sphserica? portionales

iili
-,

&

HT LT
HI &

ad KL, rectranfeuntibus unds per pundum dique terminatae, erunt in duplicata Ergo vires harum particularum in corpus illa ratione. exercit funt inter fe aequales. Sunt enim ut particulae direde &qu3drata. diilantiarum inverfe. Et hae duae rationes componunt rationem.
particulffi quaevis

seqaaiip'

174
De MoTu
Eequalitatis.

PHILOSOPHIiE NATURALIS
Attradiones igitur, in contrarias partes Eequaliter
.(ac=

CoRPoauM.fje^

Et fimili argumento, attraftiones omnes deflruunt, per totam Sphsericam fuperficiem a contrariis attradionibus deilrunullam in partem iiis attraftionibus imProinde corpus untur.

femutuo

pellitur.

^ E.

T>.

PROPOSITIO
Ttfdem
pofttts
,

LXXI.

THEOREMA

XXXI.
fti^

cltco

quod

corpiifcidtim extra

Spharicam

perfictem confitttitum , attrahttur ad centrum Sphcerce vs rectproce proporttonalt quadrato dtftantiie fu ah eodem
centro.

Smt
fecus

^HKB,
in

ahkb
illis

aequales duas fuperficies Sphsericae, centris

S^Si diametris

AB,

di^ defcriptse,

&

'P,

corpulcula

fira

extrinlinee

diametris

produdis.

Agantur a corpufculis

THKy TIL, phk^ptl,

ahb,
sequales arcus i7/<r,
,

auferentes a circulis maximis

AHB,

hkScIL,

il: Et ad eas demittantur

ultima, angulis illis T>T E^ dpe fimul evanefcentibus , ell aequa^diT^F ,^\. His itaque conffitutis, erit TI, ex asquo ly^pfzdiT FXpi pfzdipi, ut df, vel /^ad ri, RI,zdirt, hoc eft (per Coroi. 4. Lem. vii,) ut arcus IHzd arad SE, zd p i ut se vel cum ih. Rurlus 1 , ^d S ui i \x\. I i q. Et SETidi iq; & ex squo TI>C p s ad
litatis.

se; I R^ ir; quorum sd fe, Demittantur etiam ad diametros perpendpe: (ob asqua, Evanefcant anguU 'DT dicula 7^, iq. & es, ) lineffi E, les "DS, &ds, p e , p ik \ineols^DF, df pro aequalibus habeantur ; quippe quarum ratio,
perpendicula ^y cent TL, p / in

sd\

SE,

F dzf:

S^

ES

TF ^

&

^AT F

&

RI

&

L^

TS^p

&ps

^zd

conjunftis rationibus
iit

IHX l ^^d

T I quad.y.pfy.ps ad/

qnad.

'XT FyCTS,
quam
arcus

ihXiq; hoc

elt, ut fuperficies circularis,

PRINCIPIA MATHEMATICA.
arcus

175-

IH convolutione

femicirculi

AKE

circa

diametrum

AB de- Li bir

ad fuperficiem circularem , quam arcus i^ convolutione^''^''^'"*' femicirculi <2 y^ ^ circa diametrum a b defcril^et, Etvires, quibus hae fuperficies fecundum lineas ad fe tendentes attrahunt corpufcula ?'&/', funt (per Hypothefin) -ut ipfte fuperficies applicatffi
fcribet,

ad quadrata diftantiarum fuarum a corporibus, hoc ell ut /'/X/ s ad TFX.TS. Suntque hs vircs ad ipfarum partes obliquas quae (fafta per Legum Corol. 2. refolutione virium) fccundum Jineas 'pJ^, /> j" ad centra tendunt, ut Tl ad ^, &/'iad/'f; id efl (ob fimilia triangula I ^l&^ S F, p iq 6l p s f) ut S ad
,

TFdps2i^Pf.
verfus

Unde, exsquo,

fit

attraftio corpufculi hujus 'F

Snd

FFXpfKps
aitradionem corpurculi/' verfus
j^oc eil, ut /j- quaJ.
s, ut

^j^
Lt
im^iih

ad

<;___

quibus fuperficies convolutione arcuum KL, k l de^xmvXvX p s qtiad. ad TSqttad.; inque eadem ratione erunt vires fuperficierum omnium circularium in quas utraque fuperficies Sphssrica , capiendo femper j- d squalem ST) &. se asqualem SE, diiUngui potelt. Et, per compofitionem, vires totarum fuperncierum Sphaericarum in corpufcula exercitae e-

^-_^
vires
,

ad

T S quad,

argu-

mento

fcriptas trahunt corpufcula,

mnt

in

eadem

ratione.

^ E.

T>.

PROPOSITIO
Sl

LXXII.

THEOREMA

XXXIL
aquahs

ad Sphane
punBis
trt
,

cujufuis

punBa fmguJa

iendant 'Dnes

centrtpetie decrefcentes

duplicata ratione dtflantiaruma

,

tum raito diame" ac detur tum Sphara denfitas Sphara ad diflantiam corpufctdi a centro ejus y dico quod vh qua corpuflculum attrahuur proportionalis erh
concipe corpufcula duo feorfim a Sphseris duabus attrahi,

fermdtametro Sphcerae

Nam

unum ab una & alterum ab altera, & diilantias eorum a Sphaerarum centris proponionales eile diametris Sphaerarum refpedive,
Sphaeras autem refolvi in particulas fimiles 6l fimiliter pofitas ad corpufcala. Et attraftiones corpuiculi unius, fafise verfus fingulas particulas Sphccrae unius, erunt ad attraftiones alterius verfus analogas totidem particulas Sphsr^ alterius , in ratione compofita ex ratione particularum dircdte ratione duplicata diftantiarum inverfe

&

1^6
De MoTu verfe.
.CoRP-oRUM, ta

PHILOSOPHLE NATURALIS

Sed particulae funtut Sphaerae, hoc eft, in ratione' triplicadiametrorum, & diftantice funt ut diametri, & ratio prior direcre una cutri ratione poileriore bis inverfe eft ratio diametri ad diametrum. ^E.I). Corol. I. Hinc fi corpufcula in Circulis, circa Sphaeras ex mate:

ria

^qualicer attraffiva conilantes , revolvantur ; (intque dillantis& Teinpora a centris Sphsrarum proportionaies earundem diaiTietris periodica erunt sequalia. Corol. z. Et vice verfa , fi Tempora periodica funt ^qualia; diilantias
rol, 5.

Conibnt haic duo -per Coerunt.proporticnales diaraetrisProp. IV. aequaCorol. 3. Si ad Solidorum duorum quorumvis fimilium liter denforum punfta fingula tendant vires squales centripetffi devires quibus crefcentes in duplicata ratione diiiantiarum a punftis corpufcula, ad Solida illa duo iimihter fita, attrahentur ab iifdem^ erunt ad invicem ut diametri SoUdorum.

&

PROPOSITIO
Si

LXXIII.

THEOREMA

XXXIII.

ad Spharae
fiarum a

aTiCUJm dat
dico

punBa

fingula tendant aquale^

tntra

vires centripetis decrefcentes in

duplkata rattone diftan-

punBh

quod corpttfculum

confittutum attrahtlur vi proporUonalt dtflanttie

ipjius

Spharam fua ah

centro.

In Sphaera ABCD-> centro S defcripta, centro eodem S, locetur corpufculum concipe Sphasram interiorem intervallo

T &
-,

ST

.,

^'^'^Fdefcribi. Manifeitumeit, perProp. Lxx. quod Sphffiricffi fuperficies concentricas E ex quibus Sphaerarum difterentia componitur , attraftionibus per attraftiones contrarias deilruftis , nil agunt in corpus

A BF

T.
'P

EF.

Reilat fola attraftio Sphserae interioris Et per Prop. lxxii.Iisc eil ut.di-

Ikntia^'^.

^E.T>.
Schoiium.

Superficies ex quibus folida

componuntur
ut

hic

Mathematicae

fed Orbes adeo tenues

eorum

non funt pure crailitudo iniiar

nihili

PRINCIPIA MATHEMATICA.
nihili
fit
;

in

conllat , nuitur in
perficies

nimirum Orbes evanefcentes ex quibus Sphaera uliimo Liber "*"' ubi Orbium illorum numerus augetur & craflirudo mi- ^*^
infinitum.

&

folida

fuSimiliter per punda ex quibus lineae componi dicuntur intelligendae funt particulse
,
,

aequales magnitudinis contemnendffi.

PROPOSITIO LXXIV.
Ttfdem
pofttts
,

THEOREMA

XXXIV.
confit-

dico

quod corptifctdum extra Spharam

v't

tuttim attrahttur
tanttde

rectproce proporttonalt quadrato dif-

fua ab tpftm

centro.

Nam

centricas

diltinguatur Sphaera in fuperficies Sphaericas innumeras conattraftiones corpufculi a fingulis fuperficiebus oriun,

&

dae erunt reciproce proportionales quadrato diflantiae corpufcuh a centro, per Prop. lxxi. Et componendo, fiet fummaattraftionum, hoc eft attradio corpufculi in Spha^ram totam , in eadem ratione.
Corol.
r.

Hinc

in

aequalibus diilantiis a centris

homogenearum

Sphaerarum, attraftiones funt ut Sphserae. Nam per Prop. lxxii , li dirtantige funt proportionales diametris Sphaerarum, vires erunt ut Minuatur diilantia major in illa ratione; &, diftantiis diametri. jam faftis asqualibus , augebitur attraftio in duplicata illa ratione , adeoque erit ad attraftionem alteram iri tripiicata illa ratione, hoc eil, in ratione Sphaerarum. In dillantiis quibufvis attraftiones funt ut Sph^rse apCorol. 2. plicaffe ad quadrata difiantiarum. Si corpufculum, extra Sphaeramhomogeneampofitum, Corol. 3. trahitur vi reciproce proportionali quadrato' diilann^ fuae ab fpiius centro , conltet autem Sphaera ex particulis attradivis; decrefcet
vis particulae

cujufque in duplicata ratione diftanti^e a pariicula.

PROPOSITIO LXXV.
ii
trtpeta
,

THEOREMA

XXXV.
a

ad Sphara dat punBa fingula tendant

punBis
-^

vtres aquales cen-

decrefcentes in dupltcata rattone dtflantiarum

dtco

quod Sphara quavts

alta ftmtlarts ab

eadem

attrahitur

vi reciproce proportionalt quadrato diflantia

centrorum.

Nam

particulae cujufvis attradio eil reciproce ut

quadratum
c<
\

di-

ftantise fua^ a

centro Sphserae tralientis

(per Prop. lxxiv.)

roptcrea

178

PHILOSOPHI^ NATURALIS

De Motu terea eadem ed ac fi vis tota attrahens manaret de corpufculo CoRPORUM, Haec autem atiraftio tanta u,^j(,Q fjfo in centro hujus Sphaerae. eft quanp foret viciffim attradio corpufculi ejufdem , fi modo illud a fmgulis Sphaers attraftae particulis eadem vi traheretur qua Foret autem illa corpurcuii attraftio (per Prop. ipfas attrahit. Lxxiv. ) reciproce proportionalis quadraio diltantiae fucE a centro Sphaerae; adeoque huic sequalis attraftio Sphserae eil in eadem ratione.

Attraftiones Sphaerarum, verfus alias Sphseras homogeneas, funt ut Sphser^e trahentes applicatse ad quadrata dillantiarum
Corol.
I.

E.

't>.

centrorum fuorum a centris earum quas aitrahunt.

Corol. 1.

Idem

valet ubi Sphtera attrafta etiam attrahit.

Nam-

que hujus punfta fingula trahent fmgula akerius , &adem vi qua adeoque cum in omni attradione urab ipfis vicilTim trahuntur geatur (per Legem iii. ) tam pundum attrahens, quam punftum attraftum, geminabitur vis attraftionis. mutuae , confervatis propor,

tionibus.
Corol. 3. Eadem omnia , quae fuperius de motu corporum circa umbilicum Conicarum Sedionum demonflrata funt , obtinent ubi Sphs^ra attrahens locatur in unibiiico & corpora moventur extra

Sphaeram.
Corol. 4. Ea vero quae de motu corporum circa centrum Conicarum Sedionum demonftrantur, obtinent ubi motus peraguntur intra Sphsram.

PROPOSITIO LXXVI.
Si

THEOREMA
ad

XXXVJ-

Sphane m pyogrejfu a ad ri^yatert^e denjitaiem

dij/imtlares
,

centro

vim attraBtvam\ utcunque progrejfu vero per ctrcmtum ad datam

decrejctt

^
:

circumferenttarn iquo-

jomnem a centro difiantiam Junt iindique ftmtlares , ^vts

atiracliva
dijlant't

punBt cujujque
corporh attraBt

duplicata rattone

dtco

quod
ftt

vts tota

qua

hujuj-

tnodi Sfhiera
nalis

una aitrahit altam

rectproce proportto-

quadrato diflantt centrorum,

Sun-o Sphasrae quotcunque concentrics \vcA\zxt% B .,CT) ,E &c. quarum interiores additse exterioribus componant materiam dcnfiorem

PRINCIPIA MATHEMATICA.
denfiorem verfus centrum , hffi (per Prop. lxxv. ) trahent Sph^raG
vel fubdudias relinquant
alias

179
;

tenuiorem

&Lieer

quotcunque concentri-P'^"**'*'

cas fimilares GH, IKy LA^, &c. fmgulae fmgulas , viribus rcciproce proportionalibus quadrato diitantias S'T. Et componendo vel dividendo, fumma virium illarum omnium, vel exceflus aliquarum fupra alias , hoc eft , vis qua Sphsera tota ex concentricis quibuftrahit to, cunque vel concentricarum differentiis compofita tam ex concentricis quibufcunque vel concentricarum difterentiis

^B

compofitam G f/ erit in eadem ratione. rarum concentricarum in infinitum fic ,

,

Augeatur numerus Sphaaut materis denfttas una cum vi attradiva, in progreflTu a circumferentia ad centrum, fecunaddita materia , dum Legem quamcunque crefcat vel decrefcat
:

&

non
rB

attraftiva , compleatur ubivis denfitas deficiens , eo ut Sphaevis qua harum una atacquirant formam quamvis optatam ; trahet alteram erit etiarnnum (per argumentum fuperius) in eadein E. T>. illa diftantiaB quadratae ratione inverfa.

&

Corol.

I.

Hinc
,

fi

ejufmodi Sphaerae complures

trahant
,
;

fibi

invicem per

omnia larum

fimiles

fe

mutuo
erunt

in

fingulas

in

attraftiones accelerairices finguaequalibus quibufvis centrorum di-

fiantiis, uc Sphaerae attrahentes.

Corol. z. Inque diftantiis quibufvis inaequalibus, utSphserae attrahentes appUcatae ad quadrata diltantiarum intra centra. Corol. 3. Attraftiones vero motrices, feu pondera Sphasrarum in Sphaeras erunt , in aequahbus centrorum diliantii.s ut Sphaerae attrahentes attradae conjunftim, id eft, ut contenta fub Sphaeris per multiplicationem producta. Corol. 4. Inque diibntiis inaequalibus , ut contenta illa applicata ad quadrata diitantiarum inter cenira. Z z Corol.

&

ISO

PHIL0S0PH1.E NATURALIS

A^ Corol. <. Eadem valent ubi attraftio oritur a Sphasrae utriufque r. bphasram alteram. viCoBPOKUM, virtute attractiva, mutuo exercita ribus ambabus geminatur attradio , proportione fervata.

Nam

Corol.

6.

Si

hujufmodi Sphaerae aliquse circa

alias

quiefcentes re-

volvantur , fmgulae circa fmgulas, , fmtque diltantJEe inter centra quiefcentium proportionales quiefcentium diarevolventium metris aequalia erunt Tempora periodica. CoroL 7. Et viciliim , fi Tempora periodica funt aequalia ; diftantiae erunt proportionales diametris.

&

Corol. 8. Eadem omnia , quae fuperius de motu corporum circa umbilicos Conicarum Seftionum demonflrata funt , obtinent conditionis cujufvis jam defcriptae , ubi Sphaera attrahens, formse locatur in umbilico. ubi gyrantia funt etiam Sphaerae attrahentes Corol. 9. Ut

&

&

conditionis cujufvis jam delcriptas.

PROPOSITIO
St

LXXVil.

THEOREMA

XXXVII.

proporttonales dtjlantits
dtco

ad fmgula Sphdsrarum punBa tendant vtres centripet^ , punBorum a corportbus attraSts

quod
,

vts compofita

hent
Caf.

efl tU difiantta inter centra

qua Spharte dua fe mutuo tra' Sphararum.

I.

SiiJEBF

SphEra,

centrum tradum,

&xis SphaerEe per c.entrum corpufculi tranfiens, EF, ^/plana duo quibus Sphaera fecatur, huic axi perpendieularia

TJSB

ejus,

P corpusculum at&

hinc inde fequaliter diflantia a centro Sphasrs; G, g interfeftioi/puncaxis, nes planorum tum quodvis in plano E F. Punc-

&

&

ti

Hvis

centripeta in corpufculum 5P,

cita, eit ut diitantia feu verfus neam

TG,

torum omnium culum T trahitur verfus centrum S , efl ut numerus punftorum duflus in dittantiam TG: id eft, ut contentum fub plano ipfo & diilantia illa TG. Et iimiliter vis plani ef, qua corpufculum T
trahitur

fecundum lineam THexer(per Legum Corol. x.) fecundum licentrum S, ut longitudo TG. Igitur puncin plano EF, hoc eft plani totius vis, qua corpuf-

TH;

di.

EF

PRINCIPIA
trahitur verfus tiam fuam v g

MATHEMATICA.
eft ut

ir

planum illud duftum in diftan-LiBER five ut huic aequale planum ^i^duftum in dilkn-PRiMus. tiam illam Tg; & fumma virium plani utriufque ut planum dudum in fummam diitantiarum TG-^Tg, id eft, ut planum illud duftum in duplam centri & corpufculi diifantiam TS, hoc eft, ut duplum planum Zsi^ duftum in diftantiam TS, vel ut fumma sequalium planorum ^i^-i- ^/duda in diftantiam eandem. Et vires omnium planorum in Spha?ra tota fimili argnmento , hinc
,

centrum S,

EF

inde aequaliter a centro Sphffiree diitantium , funt ut fumma planorum dufta in diitantiam S , hoc eft , ut Spheera tota dufta . E.T). in diitantiam centri fui S a corpufculo 'P.

Sphssram Et eoprobabitur quod vis , qua Sphaera illa trahitur , ^E.T>. eritutdiitantia^^J'. Caf. 3. Componatur jam Sphaera altera ex corpufculis innumequoniam vis,-qua corpufculum unumquodque trahitur ris ?* ; -eft ut diilantia corpufculi a centro Sphaerffi primae dudta in Sphasram eandem , atque adeo eadem eft ac fi prodiret tota de corpufculo unico in centro Sphsera^ ; vis tota qua corpufcula omnia in Sphaera fecunda trahuntur , hoc eil , qua Sphaera illa tota trahitur, eadem erit ac ft Sphsera illa traheretur vi prodeunte de corpufculo unico in centro Sphaerae primae , propterea proportio^E.'T). nalis eft diilantiae inter centra Sphaerarum.
Caf. a.

Trahat jam corpufculum

AEBF.

dem argumento

&

&

Caf 4. Trahant Sphserae fe mutuo nem priorem fervabit. ^E.T).

Locetur jam corpufculum/ quoniam vis plani (?/in. corpufculum

&

vis

geminata proportio-

Sphaeram eft ut cbntentum fub plano illo & diftantia/^; & vis contraria plani EFmx contentum fub plano illo & diftaniia ^G-, erit vis ex utraq.ue compofita ut diflferentia contentorum, hoc eft, ut fumma aequalium planorum duda in

Caf

s-

intra

AEBF; &

femiffem difFerentise diftantiarum, id eit, ut fumma illa dufta 'm. pS ditkntiam corpufculi a centro Sphaerae. Et iimili argumento, attractio planorum omnium EF, ef in Sphaera tota, hoc eit, attradio Sphsrse totius, eft ut fumma-planorum omnium , feu Sphaera tota, E. T>. dufta in/i' diftantiam corpufculi a centro Sphserc^e. Caf. 6. Et fi ex corpufculis innumeris/' componaiur Sph&ra noBFi\i2L; probabitur ut prius quod va, intra Sphaeram priorem attradio^ iive fimplex SphaerEe unius inalteram, five mutua utriufque in fe invicem, erit ut diftaniia centrorum pS. ^E.I).

AE

PRO

i8i

PHILOSOPHIyE NATURALIS
LXXVIII.

DEMoTu
CORPOKUM,
S'^

PROPOSITIO

THEOREMA
,

XXXVIII.

Sph<r<^ in progrejfti a centro adctrctimferenUam fmt

cimqus dijfimilmes
:

& Inaquabiles

uU

in progrejfu vero

per

ctrcuttum

ad datam omnem a
;

centro dtftanttam fmt undt^

que fimtlares
d't

jiantta corports

attraBwa punBt cuJMfque ftt utdt" attraBt: dico quod vis tota qua hwjufrm^
vis
ftt

Sphar^

duds fe

i't<g

inter centra

mutuo trahunt Sphararum,

proporttonalis diftan-'

Demonftratur ex Propofitione prsEcedente , eodem Propofitio Lxxvi ex Propofitione lxxv demonftrata fuit;
Corol.

modo quo

porum
dem.

lxiv de motu corQuse fuperius in Propofitionibus x circa centra Conicarum Seftionum demonftrata funt, valent

&

ubi attradiones

omnes

fiunt vi

Corporum Sphser^

conditionis ejuf-

Schormm.
infigniores jam dedi expofitos ; nimiubi Vires centripetae decrefcunt in duplicata dillantiarum ratione, vel crefcunt in diilantiarum ratione limplici ; etiicientes in utroque Cafu ut corpora gyrcntur in Conicis Seftionibus, coraponentes corporum Sphasricorum Vires centripefas eadem Lege , in recefiTu a centro ,"decrefcentes vel crefcentes cum feipfis: Quod Cafus caeteros , qui cdnclufiones minus eleganefl notatu dignum.

Attradionum Cafus duos

rum

&

tes

exhibent

figillatim

methodo generaU

fimul

percurrere longum elfet. Malim cundos comprehendere ac determinare, ut fequitur.

L E
Si defcrthantur centro
ctrcult

MM

A XXIX.
qmltbet

c'trculi4s

AEB,^ centro P
,

duo

EF
,

e f , fecantes

que

P S /^ F

f;

^ adV% demittantur perpendtcula E D

D

pftorem in E, e

/ineam-

ed." dtco quod y ft diftantia arcuum E F, ti in infimtmn minui 'tntelligatur , ratio ulttma Itnea evanefcentis d ^d Itneam evanefcentem F f ea fit , qu^e Itnece ^Ead Itneam

PS.

Nam

quae cum .,Nam fi arcu evanefcente ^*^ coincidit, produfta occurrat redtae *? in 7" ab S demittatur in normalis SG: ob fimilia triangu1a2)7"^, dTe, T>ES; eritJad^?, ut T>T&dTE, feu T>E ad S;
-,

MATHEMATICA. &: refta Ee, linea T e fecet arcum EF m q

PRINCIPIA

183

LlBER
Plll

MU*.

&

TE

&

ob triangula

f^

EtyC TperLem.
feu

fimilia, erit

ad FZ-uc

ad J*G;

^^'ad^^

Ff,
eft

ut

ES

viii, &Corol,^. Lem vii.) ex Eequo 2)^ ad SG;

&

hoc

(ob

fimilia triangula

TT>E, TGS)
XXXIX.
,

uiTEzdiTS.

^E.T>.

PROPOSITIO
St fuperfictes ob
,

LXXIX.

THEOREMA
,

lautudmem mfimte dimmutam jamjam evanefcem E F fe convoluttone fm ctrca axem P S defcrihat ad cujus pariicu^ folidum Sphartcum concavo-convexum
las ftngulas
co

^
.

m^

aquales tendant dequales vtres centrtpetce : diqtiod Vts , qua foltdum tllud trahtt corpufculum fitum j efi in rattone compoftta ex ratione foltdt E XFf

rattone vts

qua parttcula data

tn loco

Vitraheret tdem

corpufculum.

fi primo confideremus vim fuperficiei Sphasricffi FE, quag a linea de ubivis iecatur in r; convolutione-arcus E generatur, genita , ut erit fuperficiei pars annularis , convolutione arcus iineola T>U-, manente Sphaerffi radio ^*^, (uti demonltravit ArCyttndro.) Et hujus vis fecundum chimedes in Lib. de Spbara E \t\Tr undique in fuperficie conica litas exercita , ut lineas hoc eit, ut llneola *Z>^'vel, hsec ipfa fuperficiei pars annularis Sz quod perinde eft , ut reclangulum fub dato Sphsrte radio

Nam

&

rE

&

TE

lineola

i84

De Motu lineola illa CoRPORUM minor, in ratione

PHILOSOPHIiE NATURALIS ad centrum S T)d: at fecundum lineam ?

J"

tendentem
,

TTi

jam

intelligatur linea

fingulaB

nominentur
\xi-z

Td; &

TE, adeoque ut TT>y.T)d. Dividi T F m particulas innumeras aequales quae

ad
fuperficies

FE

dividetur in totidem

aequales annulos,

quorum

vires erunt

hoc

eft,

TFq iTTq,

utfumraaomnium'P 'PX7J^,

adeoque ut

TEquad.

Ducatur

jam

fuperficies i^^^in ercita in corpufculum

fi

ahitudinem
ut

particuja aliqua data

T Ffm

At

vis illa

&
Si

vis illa

non detur, non data conjunftim.

Ff^ fiet folidi EFfe\\s'e-Kr puta detur vis quam difiantia T F exercet in corpufculum T. fiet vis folidi EFfe ut folidum TEqy^Ff
TEqY^Ff:
G^E.T.
-fi

PROPOSITIO LXXX.
ad Sphara
alicujus

THEOREMA

XL.

ABE

las fingulas teojuales

ad Sphara axem
-

centro S defcrtpta , parttcu, tendant aquales vtres centrtpeta B , ^i^ quo corpufculum ahqnod P lo-_
,

catur ,

erlgantur de punBis ftngulis \) perpendictda Sphicra occurrentia inE, tn tpfis capiantur longitudi-

DE

nes\j^, qua Jwt

corpufculum

m quantttas
dico

L
^
,

^
,

^j^

quam

Sphard!^ particjila fita in axe

ad difantiamVE

exercet in

quod l/is tota qua cor~ pujculum P trahitur verfm Sphceram eft ut area comprehenfa fuh axe Sphara A B Ttnea curva A B
(^uam

P conjunBtm:

punBum

N perpetuo tangit,

Etenim

PRINCIPIA
Etenim
ftantibus
,

MATHEMATICA.
&

i%

Lemmate Theoremate noviffimo liber concipe axem SphsersB dividi in particulas P^Riitt-us. Sphaeram totam dividi in totidem lainnumeras aequales 2)<^, minas Sphaericas concavo-convexas erigatur perpenFf e , diculum dn. Per Theorema fuperius, vis qua lamina EFfe traefl ut 'DE^y^.Ffik vis particulas unius ad di'h\i corpufculum vel exercita conjundim. flantiam Eft autem per Lemd ad i^^ ut ma noviflimum, zd.TS, ik inde F/ aqualis
quaB in conllrufta funt

&

AB

&

TE

TF

^E

terea^is laminae

EFfe

eftut

^ in

^"^^^"^^ &
hoc
d.

vis partiGuIse

^d

diftantiam T F exercita
vires, in corpus

conjunftim ,

S) iVx 1S> i/, feu area evanefcens

omnium

eft, Sphasrae vis tota ut area tota

T exercitae, ut areae omnes ABNA. ^E.T>.

Nn

eft (ex Hypothefi) ut Sunt igitur laminarum

'DNndj hoc

Hinc fi vis centripeta, ad particulas fingulas tendens, Corol. I. eadem femper maneat in omnibus diflantiis , & fiat 2) iV ut
^~r.
ut area

ent

vis tota

qua corpufculum

a Sphaera attrahitur,

ABNA.
fit

CoYol. X. Si particularum vis centripeta

reciproce ut diftantia
:

corpQfculi a fe attraai,

&

fiat

2>iV

ut

?^^^^^
'P
fit

.corpufculum

Ta

Sphaera tota attrahitur ut

Eq area ABNA.

erit vis

qua

Corol. 3. Si particularum vis centripeta

ftantiae

reciproce ut cubus di-

corpufculi a fe attradi,

& fiat T> N ut

qua corpufculum a tota Sphaera attrahitur ut

TEqq arca ABNA.

V

'^-^X^'^1:

erit vis

Corol. 4. Et univerfaliter fi vis centripeta ad fingulas Sphasrae particulas tendens ponatur efie reciproce ut quanticas au, fiat

D ay-JP tem T)Nut -y 4. y

E

S
;

erit vis

qua corpufculum a Sphaera t-

ta attrahitur ut area

^iSiV^.

Aa

PROPO-

m,
Db Motu

PHILOSOPHIiE NATURALIS

PROPOSITIO LXXXI. PROBLEM A XLL

Stantihusjam
pofitts ,

menfuranda

eji

Area

A B N A.
H,
;

axem

ducatur redla demilTa normali (per Prop. ix. Lib- x. Elem.) 1. P ST). Efl autem S feu

Apunfto

!P^^

TH

SphsEram tangens in
bifecetur ?*
aequale

&

acfe

HI,

Eq
'P

TEq
-i-

SHq

-^- S q -^(ob fimilitudinem triangu-

/ in TSq

L &

erit

lorum^P//, SHI)
le ell

a?qua]e reaangulo ?>^/.

5"

contento fub

&

^ J"/

yj'& E 'efly^^/_^'*D^, feu SEq LSq-^ zSLTi LT)q, X SLT>LT>qALB. Nam Z/^^ J^ feu L^f

zL.S^xST),

id eft, fub

Ergo aequai STi, hoc eft, fub S &c z Z'!). Porro T> quad. sequale

TEq

~ SJf

id eih,

(per Prop.

^.

Lib-. t.

tur itaque t

SLT>
qu3B

redangula AL'B. ElemO LT> A L B T>Eq;

aequatur

Scriba-^

r^ro

&l quantitas

BJbqy^F^^
,

fecundum Corollarium quartum PrOpofitionis

prsecedentis eft ut longitudo ordinatim applicatse T>

\.

fefe

m
fi

tres

tS partes
,

LTY.T S

LTq^TS
t/^ixV
tres
illae
,

refolvet.

ALBxTSTEkST:

^-g^,^^.^

ubi

pro

dium

V fcribatur ratio inverfa proportionale inter TS & x

vu!gatas..innotefcunt.

vis centripetae,

LT>;

E mepro partes evadent orquarum areaeper-

&

dinatim applicatse linearum totidem curvarum

Meihpdos

^E^F.*:

PRINCIPIA MATHEMATICA.
'Exmpl.
dens
-L

187

fit

fingulas Sphaerae particulastenreciproce ut diftantia; pro fcribe diftantiam dein

1.

Si vis centripeta

ad

TE\

Liejr
P"^

"*-

TSy^LT)

pro

TEq, &

fiet

T>N.

ut

SL~

'

LT> -^-Alt^2

Pone iV" aequalem duplo

natae pars data
1.

e]us z yZ/

Z,
AB

L 'D

S L duda

L^D

&

ordi-

in longitudriiem

redtangulam t SLY.AB', pars indefinita LT> dufta normaliter in candem longitudinem per motum continuum , ea lege ut inter movendum crefcendo vel decrefcendo asquetur femper longitudini

&

defcribet areafn

LT>,
;

defcribet

aream

^ ^^ ^^^ ,id SL X A^
duda

eft,aream

SLy^AB;

qusB

fubdufta de area priore x

Parsautem
liter in

tertia

AL B

relinquit

aream

SL X AM.

-^
;

itidem per motura localem norma-^

eandem longitudinem, defcribet q aream Hyperbolicam quae fubduda de

area
lis

SLY.

ABNA.

//^relinquet aream quasfitam Unde talis emergit Problema-

conflruffio.
ipfi

^a

ge perpendicula

Ad punda L A, B eriZ/, Aa, Bb^ quorum

,

Z 5, & B b

ipfi

LA

aequetur.

Afymptotis Z//, LB., per punda <z, b deEt afta chorda fcribatur Hyperbola a b. b a claudet aream a b a areae quaefitaB

AB NA aequalem.
Exempl.
^dens
iit

L,A

Si vis centripeta ad fingulas Sphaerae particulas ten= z. reciproce ut cubus diftantiae, vel (quod perinde elt) ut cu-

bus

ille

applicatus ad

planum quodvis datum; fcnbe

TEci-b

-^^-'pro Vj
T S AS^ SI)
^,

dein X

TSy.LT)
'

pro
'^^

TEq-,
eft

&

fiet

DiV

ut

\T SyLT^
Z2)
longitudinem

^^^^ ^/|
aram
Hyperboli-

(ob continue proportionales

Si

ALB-XSI
h

L'Dq

ducantur hujus partes tres ih

generabit
a X

AB

prima

LSl ~

cam:

i8
De.

MoTn

FHILOSOPHI^ NATURALIS ALB^Sl

fecunda
i

C0S.POJLUM '-^'"

5"/

aream

A B y< S I

tertia

ALBY.SI
ducatur

ALBX^SI
fecundse

ABXSI.
l
&

De

prioia fuh*

fumma

manebit area quaefira Unde talis mergit Problematis conflructio.

& tertiqe, & ABNA.

^y,

Ad punda
j

^,
,

erige

perpendicula

L/, ^^, Ss, Bb, quo-

rum tum

perque puncAfymptotis I/V, defcribatur Hyperbola asb oecurrens perpena 8i b ; diculis Aa, retaangulum X ASl fubdudum de area Hyperbolica A.a sbB relinquet aream qusefi-

^yj ipfi i'/ sequetur

LB
&

Bbm

L A

tam

ABNA.
,

Exempl
tendens

3. Si Vis centripeta , ad fmgulas Spbaerse particiilas decrefcit in quadruplicata ratione diftantise a particulis j

r.,ibe^^proV, deiny^y^yxl^pro^^^,
nAScu.b
I SlqXSL ^V-lS l^vTWc

&fiet2)iSrut

S Iq
'

^^

l^

-lV
I
,,

xSL^VLT>'

l__ SIqY.AL B xVrSl. VLOqc

Gdjus
,

tres par.tes duiSae in

.

longitudinem
I

zSIqXSL. ~ idem vtz. y ^^ f in

^

/ ^ vi.y4f

^rW VL^
^SIq.
,

AB^
'

producunt areas
,
v

tot-

Slq -.. Vz d I

,r >, in ^1/.^vZ.^;

SlqYALB,
fiunt

Et
'vLBctib.
^

hB poft debitam reduc-

tionem

zSIqXJL LL

Sj^^

S Icttb.

3LI
_
.

H^.

vero fub

dudiis pofterioribus de priore

evadunt 4JL^
3

^/
,

Igitur vis tota^,

qqa corpufcdumefl, reciproce

!P in Sphaeras centrum.trahitur

eft

wtTS cub. X ? /.

^ ^.

/.

determinari poteft Attradlio corpufculi fiti.intra Sphaeram, fed expeditius.pe Theorema fequens.
.

Eadem Methodo

FRO^

PRINCIPIA MATHEMATICA.

189.

PROPOSITIO

LXXXII.

THEOREMA
A

XLI.

LI

B1

In Sphara centro S tntervallo S defcripta , fi capiantur Sl, SA, SP contmue proportionaks'. dico quod corpufculi intra Spharam in loco quovis I attraBio eji ad attrdc^ fionem ipfius extra Spharam in loco P , in ratione com^ poftta ex fuhduplicata ratione difiantiarum a centro IS VS fuhduplicata ratione virium centripeiarum ^ in locisitlisV&'\, ad centrmn tendentium.
,

Ut

fi

ftantias corpufculi a

vires centripetas particularum Sphserae fint reciproce ut dife attradi ; vis, qua corpufculum fituro in /

trahitur a-Sphaera tota, erit

ad vim qua trahitur in

in ratione

J*/ ai difiantiam S^p /, a particula aliqua in centro oriundas , ad vim centripetam in loco ab eadem in centro particula oriundam , id efl , ratione fubduplicata diilantiaTum J*/, ly?* ad invicem reciproce. Hae duffi rationes fubduplicatJE componunt rationem-ffiqualitatis, &propterea attradiones in SimiU computo , fi vires particua Sphsera tota faftae aequantur. larum Sphagrae funt reciproce in duplicata ratione diftantiarum , coiligetur quod attradio in / fit ad attraftionem in ^, ut diftantia S^R ad Sph^rcE femidiametrum S A: Si vires illae funt reciproce in tripHcata ratione diltantiarum^. , attradiones in / erunt ad invi-

compofita ex fubduplicata rStione

diflantiffi

& ration^ fubduplicata

vis centripetse in loco

/& ^

& ^

Aa

ceni:.

I90

PHILOSOPHIiE NATURALrs
, , ,

DeMotu cem ut
CoRPORUM,

ST ^uad. ^d-SApiad. Si in quadruplicata vM ST cub. ad SA cub. Unde cum attra6tio in *P in hoc ultimo cafu inventa fuit reciproce ut T S cub. Y.TI, attraftio in / erit reciproce ut S A cub. y.TI, id eft (ob datum SA cub) reciproce ut y/. Et
fimiiis eil progrefTus in infinitum.

Tiieorema vero
,

fic

demonllrain

tur.

Stantibus

jam ante

conflruftis

&

exiltente corpore
fuit ut

loco

-quovis!Pj ordinatim applicata Z)iVinventa

^ ^^

-^ ilJ! Jr Hi /s V

Ergofiagatur
tatis

lE

ordinata

illa

-TA 77'

ad alium quemvis

mutandis, evadet ut

zl

SphsEraB punfto quovis

IEyM
,

^-LI

locum/, mu,

Pone
elTe

vires centripetas

manantes

ad invicem in
/%.

diftantiis

lE, TE^ wtT E^^^dil E''

-

(ubi

numerus
ill^e

defignet indicem

poteftatum

^EqXlS l ExI E''

TE
'

&:

lE)

&

ordinatse
'

fient ut

^^^^ ^ TEXTE
-i^.

^"ai'""^ '^^^io

^^ invicem
;

eil

tiis

ISxTExTE". lEad TE mlSzd SE vel SA pro rationem /J" ad J"^; & ordinatarum ratio evadet TSXIE'^ ad SAXTE''. Sed P.yad ^^ fubduplicata eit rado diilantiarura TS, SI; & lE" ad ?" fubduplicata eil ratio virium in diitany^iy, IS. Ergo ordinatae, & propterea ares qiias ordinata? de.
Quoniam ob
fimilia triangula
,

TSXIEXIE'' ad STE, SEI, fit ratione lE ad TE fcribe

ut

fcribunt
polita

hifque proportionales attradiones

illis

ex fubduplicatis

rationibus.

funt in ratione

com-

E.T).

PROPOSITIO

LXXXIIL

PROBLEMA
attrahitur.

XLII.

Invemre vim qtia corpufculum ejus Segmentum quodcunque

centro Sphaera locatum

ai

Sit

corpus in centro Sphsrs

6z

^hnorRiyS
Sphaerica

&

fuperficie Sphserica

RBS

RBST)
T)B
, ,

Segmentum
in

eJ4is

contentum.

SuperHcie
ac diilinSit

^'i^G centro

T
in

defcripta fecerur
partes

F,

guatur

Segniemum
fuperficies
illa

B R EFG S

FE7)G.
Pliyiica
ifla
,

autem

funditatem

Iiabens

non pure Mathematica fed Nominetur quain niinimam.

proprofunditas

O,

PRINCIPIA
O, &

MATHEMATICA.
Pk.
I

erit haec fuperficies (per de*tas monftrata Archimedis) ut tP FY. T> i^X O. Ponimus prseterea vires attradivas par^

ticularum SphaBras efTe reciproce ut diflantiarum dignitas illa cujus Index ell traliit corvis qua fuperficies ;

&

pus 'P ^

erit

FE utp^XQ'^-^^XO.Huic t pFn 'Pj,ni

fit

E-

proportionale

perpendiculum -F/Yduccurvilinea

tum

in

O;

& area
B

ordinatim applicata in longiper motum continuum tudinem T) dufta defcribit , erit ut vis tota qua Segmentura totum STD trahit corI. pus T.

quam

FK

BT> LJ By

^E.

RB

PROPOSITIO LXXXIV. PROBLEMA

Itivemre

XLIII.

vlm qua corpufculum , extra centrum Sph^rte axe Segmentt cujufvis locatum y attrahhur ah eodem iVg-;
menta,

A Segmento jE^^trahatur corpus ?* (Vide Fig. Prop. lxxix, Lxxx , Lxxxi.) in ejus axe AT) B locatum. Centro T* intervallo

?"

Segmentum
Lxxxiii
;

defcribatur luperficies Sphaerica in parces duas

EBKF &
,

EFK

EFKT>.

qua diftinguatur Quseratur vis

per Prop..

partis prioris per

&

Prop; lxxxi fumma. virium

&

vis partis poiterioris vis

erit

Segmenti

totius

EBK^D,
-'

Scholmm.

attraf^ionibus corporum Sphaericorum , jam pergere ad Leges attradionum aUorum quorundam ex particulis fed ifla particulatim attraftivis fimiliter conftantium corporum ; Suffecerit Propofitiones traftare minus ad intlitutum fpeftat. quafdam generaliores de viribus hujufmodi corporum , deque motibus inde oriundis , ob earum in rebus Philofophicis aliqualem

Explicatis

"

liceret

'

ufum, fubjungere.

SECTia;

i9t
Di MoTw
COrpokum,

PHILOSOPHIiE NATURALIS
S

C T

XIIL

De

Corportmnon Spharuorumvmhm attraBivh,

hPROPOSITIO LXXXV.
45"/

THEOREMA
eft

XLIL

corporis attraBt

, ,

uht attrdhenti conttguum

attraciio

longe fortior

fit

quam cum vel minimo

:

intervallo fepa-

vires particulartim trahentis , in rerantur ah invicem ceffu corporis attraBt , decrefcunt in ratione plufqttam
dtiplicata diftantiarum

a particults.

Nam
ticulis
}

fi

vires decrefcunt in ratione duplicata diflantiarum

a^ar-

attraftio verfus corpus

Sphaericum

propterea quod (per

PFop. Lxxiv. ) fit reciproce ut quadratum diltantiae attrafti corporis a centro Sphaerae, haud fenfibiliter augebitur ex contaftu ; atque adhuc minus augebitur ex conta^Su , fi attraftio in recelTti Patet igitur Procorporis attradi decrefcat in ratione minore. Et par eft ratio Orbium SphjEripofitio de Sphsris attradivis. eorum concavorum corpora externa trahentium. Et multo magis res confkt in Orbibus corpora interius conftituta trahentibus , cum attraftiones palfim per Orbium cavitates ab attraftionlbus contrariis (per Prop. lxx.) tollantur , ideoque vel in ipfo contacQuod fi Sphaeris hifce Orbibufque Sphsricis partu nullae funt. partes novce tes quselibet a loco contaftus remotae aufer^ntur , ubivis addantur : mutari pofTunt figur^ horum corporum attradtivorum pro lubitu , nec tamen partes additas vel fubduftae , cum fmt a loco contaffus remotffi , augebunt notabiliter attradtionis ex. ceffum qui ex contaftu oritur. Conflat igitur propofilio de _corp.o-

&

ribus

Figurarum omnium.

E.T).

PRO-

PRINCIPIA MATHEMATICA.

193

PROPOSITIO LXXXVI.
Si parUcularmn
tur
,

THEOREMA

XLllI.

l.der.

ex

quihiis

corpus attraBlvum

compom-

vtres

recejfu corporis attraEit decrefcunt

iriplt^

cata vel plufqttam trtphcata ratione difantiartim a partkulis: attraEiio longe foritor ertt contaSlu , quam cum.

attrahens

&

attraBum mtervaUo vel mtnimo Jeparantur

ah tnvicem,
-

Nam attraftionem in acceiru attrafti corpufcuU ad hujusmodi conllat per folutionem Sphseram irahentem augeri in infinitum Prablematis xli in Exemplo fecundo ac tertio exhibitam. Idem per Exempla illa & Theorema xli. inter fe collata , facile colligitur de attraftionibus corporum verfus Orbes concavo-corivexos , five intra in eorum five corpora attra61a collocentur extra Orbes Scd & addendo vel auferendo his Sphaeris & Orbibus cavitatibus. ubivis extra locum contadus materiam quamlibet attraftivam , eo ut corpora attraftiva induant figuram quamvis afTignatam , conilaE. T). bit Propofitio de corporibus univerfis.
, ,
,

PROPOSITIO

LXXXVII.

THEOREMA

XLIV.

ex materta aqualt^ St corpora duo fiht 'mvtcem fimtTta , ter atiraBtva confiantia , feorfim attrahant corpufcula fi^ ad fe fimWiter pofitta : attrach't ipfis proporttonalta , corpora tota erunt ttmes acceleratrtces corpn/culorum^ ut attraB'tones acceleratrkes corpufculorum tn eorum par^

ttculas totis proporitonales

in ioiis fitmtltter pofiitas,

portionales

cor.pora diftinguantur in particulas , quae fint totis proin totis fimiliter fita; erit, ut attraftio in particulam quamlibet unius corporis ad attraflionem in particulam correfpondentem in corpore altero , ita attradioncs in particulas fmgulas primi corporis ad attraftiones in alterius particulasl fmgulas correfcomponendo , ita attradio in totum primum corpus pondentes ; E. T). ad attraftionem in totum fecundum.
fi

Nam

&

&

"Coroi.i'
tias

Ergo

fi

vires attradivas particularum

,

augendo

difiancujufviis

corpufculorum attraftorum

decrefcant in ratione digniratis

Bb

194
CoB.i'ORUM,j.m-,{^ij-

PHILOSOPHIiE NATURALIS

De MoTucu;usvis dlilantiarum

attraftiones acceleratrices in corpora tota e; corpora direfle diilantiarum dignitates illse inverfe. Ui: vires particularum decrefcant in ratione duplicata diitantiarum. fi cub. ada corpufculis attraftis , corpora autem iint wtAcub. & eoque tum corporum latera cubica tum corpufculorum attradorum. ^B: attraftiones acceleratrices in cordiftantias a corporibus, ut

&

pora erunt ut -^ - 'rV id eft , ut corporum latera illa, * ^ quad. quaa. dz B. cubica Si vires pariicularum decrefcant in ratione triplicata diitantiarum a corpufculis attradtis ; attrafliones acceleratrices-

&B

in corpora tota erunt ut

res decrefcant in

^ "^^' & -5-^ A cub. B cnb.

quadruplicata
id eit,
;

id eft,

aequales.
in.

Si vi-

ratione

attraftioncs

corpora

erunt ut

4ll^ & ^II^

qq^

B q q.

reciproceut latera cubica /f

&

.g;'

Et

fic

in cfBteris.

Unde viciffim , ex viribus quibus corpora fimilia trahunt corpufcula ad fe fimiliter pofita, colligi poteit ratio decrememi viii., rium particularum attradtivarum in receiTu corpufculi attrafti rnodo decrementum illud iit direfte vel inverfe in ratione aliqua:
Corol. 1.
:

diitantiarum.

PROPOSITIO LXXXVin. THEOREMAXLV.

St particularum (equalium

Corporh cujuscunque vires

,

attrac'^

ttva ftnt ut dtJlanU locorum a particuhs: tottus tendet ad tpfius centrum gravhatis

^ eadem

vts corporhertt

cum

VI Globt ex materia con/irmli

8f aqualt

conjiantis

centrum hahentis in

ejus centro gravttatis

Z
tise

Corporis iJiTZFparticulae A^ trahant corpufculum aliquod

viribus

qus

fj

particulae aeparticulae fta-

o^.-.v;:

quantur inter

fe, fint ut diitan-

^"""n;

AZ.>

BZs

fm

tuanturinaequales,iintut haspar*
ticulae in diftantias fuas

AZ^

BZ
& BG

refpedive dudae. Et exponanturhaevires rercontenta iila AyAZ. BY.BZ. Jungatur AB, fecetur ea in G ut iit ad

&

^
ut particula

AQ

ad particulam

A\
&.

PRINCIPIA

MATHEMATICA.
5 &

19;

A^AZ

&erit

Ay^AG, &

communc centrum gravitatis particularum A8z B. (per Legum Corol. z.) refolvitur in vires ^X G
vis

Sc tem ob proportionales yfG, sequantur adeoque cum dirigantur in

,
;

AX^G

BXBZ in vires BxG Z & BxBG.

BxBG
l^
ad
Reftant vires

^ & Primus
G
,

VisLiBE^

Vires au.5

ad
fe

mutuodeltruunt.

AXGZ & BxGZ.

partes contrarias

ab^verfus centrum G, & vim A-^BXGZ B confiilerent vim eandem ac fi particulas attraftivas

A^
ibi

Tendunt haa componunt; hoc eft,

in

eorum-

communi

gravitatis centro
,

G, Globum

componentes.

Eodem argumento

fi

adjungatur particula tertia

&

compo-

tendente ad centrum G ; vis commune centrum gravitatis trium particueadem erit ac fi Globus Jarum A, B, C; particula Cconiiilerent in centro illo communi , Globum majorem ibi coroponentes. Et fic pergitur in infinitum. Eadem efl igirur vis tota particularum omnium corporis cujuscunque ac fi corpus illud , fervato gravitatis centro , figuram Globi indueret. ^. E. T). Corol. Hinc motus corporis attracfi idetn erit ac fi corpus ateflet Sphsericum ; trahens propterea fi corpus illud attrahens vel quiefcat , vel progrediatur uniformiter in direftum ; corpus attradum movebitur in ElUpfi centrum habente in att:rahentis centro gravitatis.

natur hujus vis cum vi inde oriunda tendet ad

A-^BxGZ

&

&

RSTV
&

RSJV

PROPOSITIO LXXXIX.

THEOREMA

XLVI.

Sl Corpora fintplura ex parncults aqualtbm conflanUa , qua' rum zires funt ut diflantta locorum a fmgulh : vis ex

omnium
irdhitur
tatts
,
,

vjrthus compofita

tendet

qua corpufculum quodcunque , ad trahenthim commune centrum graviac fi trahentia

coirent
tlla
,

Sf eadem

ertt
,

fervato gravl-

tatts centro

commum

Sf

m Glohum formarentur,
tra-

Demonftratur eodem modo, atque Propofitio fuperior. Corol. Ergo motus corporis attradi idem erit ac fi corpora

in Giobum hentia , fervato communi gravitatis centro , coirent formarentur. Ideoque fi corporum- trahentium commune gravitatis centrum vel quiefcit , vel progreditur uniformiter in linea refta corpus attraftum movebitur in Ellipfi , centrum habente in com-

&

muni

illo

trahentium centro gravitatis.

Bb

7,

PRO-

i95

De MoTtr
GoKPOKUM,
J"^

PHrLOSOPHr.E NATURALIS PROPpSITIO XC. PROBLEM A XLIV.

adJingula Ctrcult
les

cujuscunque

punBa

tendant vlres

aqua^

centripeta
:

decrefcentes in

quacunque diflanfiartim

rattone
p-ofitum

tnventre

m reBa qu^e
int.ervallo

vim qua corpufculum attrahitur ublvis plano Ctrcult ad centrum ejus per
quovis.y^,
in

pendiculanter
Centro

infifltt.

pendicularis efl, defcribi intelligatur Circulus

plano cui refia j4T per[invenienda fit vis;

&

qua corpufculum quodvis ?* ineundem attrahitur. A Circuli punfto 1-nrecquovis E ad corpufculum attraftum^ agatur refta T E
ta

^^capiatur

qualiJ:,

&

'Pi^ipfi erigatur normalis

^^

ee-

FK,

quas
trahic

iit

ut vis qua pundum corpufculum T. Sitque

IKL curva linea quam punftum

i^perpetuo tangit. Occurrateadem CircuUplano in L In ^P^
cjpiatur ^'i/sequalis T1) , 6z curerigatur perpendiculum v praedidce occurrens in /; attraftio in erit corpufculi duda Circulum ut area ^E.I. in altitudinem y^-P. capiatur linea Etenim in

HI

&

^HIL

li-llv

quam minima Ee. Jungatur Te', 5^y^capiantur C, /'/ipfi y^ aequales. Et quoniam intervallo y^E in plano praediiflo defcripvis, qua annuli centro trahit ad, fe corpus 2-* , ponitur eile ut ti punftum quodvis inde vis qua pundum illud trahit corpus !P verfus yf eii ut FKf

^^

ScinTE,

^ E

&

& vis qua annulus totus trahit corpus ^' verfus .^, y4TxFKconjunftim annulus autem ifte eft ut reflanut annulus & T E' aulum fub radio AE & latitudine Ee, & hoc reftangulum (ob proportionales TE^ AE, E e & CE) sequatur reaangulo TEycCE. fea "F EXFf; erit vis qua annulus iite trahit corpus ^ verlus
"PE.
'
;

^'py.FK

A,

ui

TExFf 8z

AFXFK

conjunQim

ideft, ut contentum

FfxFKXAT,
iiujjima

five ut area i^/iT

i/ dufla

in

AT,

virium, quibus annuli

omnes

in Circulo, qui centro

Et propterea. A&:'mter'

PRINCIPIA MATHEMATICA.
tfervallo

t^r
efl ut area

y^Z) defcribitur,
I.

tota y^////<:ii

CoroL

duda ^ErD. Hinc 11 vires pundorum decrefcunt

hoc
eil,-fi
lit

trahunt corpus in ^5^.

verfus

Ai

LrBERPeims.

in duplicata diftan'

tiaru-m-ratione,

FK ut
erit

P Fquad.

atque adeo are^

AHIKL
mm
..-..

xxx.

^p-^ipjj^
., ^'^
..

attraftio corp.ufculi

in Circu-

ut I-.

TA pH^
Et

^"' "^ 'p;^'.

,

AH

Corol.^.

univerfaliter

fi

vircs

punftorum ad

diftantias
eil

D fine

reciproce ut diltaniiarum dignitas quaehbet

D%

hoc

fi fit

utT^

adeoquearea

AHIKL

ut

^^^

4^
TH"-^'

FK

;eritattrac-

tip corpufculi !P in

Circulum ut ^-i^.

Corol.i. Et fi diameter Circuli augeatur in infinitum , rus ;rfit unitate major ; attraftfo corpufculi 'F in planum

&

numetotum
altec

infinitum erit reciproce ut

'FA'-^y propterea quod lerminus

y^-,

evanefcet.

PROPOSITIO

Invenke attraBionem^ ad cujus pmiBa- fmguld tendunt vires aquales in quacunque diflantiarnm ratjone decre/centes.
In Solidum
hiitur

PROBLEMA XLV. corpufculi fiti m ake Solidi rotnndi'^

XCI.
centripet<etTa-

fitum, corpufculum in ejus axe ^.S. Circuloquolibec ad hunc axemperpendiculari fecetur hoc Soli,..

AT>EFG F

RFS
&

'

dum,
in

in ejus>diametro

plano aliquo per axem tranfeunte , capiatur (perProp. xc.) longitudo \i qua corpufculum Fincirculumillum attrahiturpro-

TALKB

FS,

FK

Tangat autem punftum curvam iineamL Z^/, pUiriiS & jB/occurren tem mL 8z I; 3i eritatr extimorum circulorum tiadio corpufculi T in Solidum ut area LABI. E. I CorolBb-s
pprtionalis.

AL

198
T>t

PHlLOSOPHIiE NATURALIS
Unde
,

MoTu

Corol.i.

fi

Solidum Cy-

^ContoixvM

]yndrus

fit

parallelogrammo

AT) E B

circa

axem

AB

revo-

vires centriluto defcriptus , pets in fingula ejus punfta ten-

&

dentes fint reciproce ut quadrata diftantiarum a punftis erit

:

attraflio

corpufculi

Cylindrum ut

Nam

ABTE -h ?? 2). ordinatim applicata F K

i.

in

hunc

(per Corol.

Prop. xc.)

erit ut i

't

Hujus pars

dufla in

longitudinem

AB^

defcribit

aream

iXAB; & pars

&
aream
i

altera

^^

dufta inlongitudinem ^P^jdefcribitaream i in ^EA'1) (id quod excurvae Z/ /jfiT quadratura facile oftendi potefl:} iimiliter pars

eadem dufta

T B^T A difierentiam AB, defcribit arearum differentiam i inlP E T De content o primo i XAB auferatur contentum pof tremum ^in P E T^D, & reftabit area LABI
'Z),

longitudinem dudtaque in ipfarum

in

'PA

defcribit

in 'P'T>

A'l),

aequalis i in
nalis,

eflut

ABTE ABTE
Hinc etiam qua Sphaattrahit

TT>.
.TT>.

Ergo

vis

huic areae proporiio-

Coroi. z.

vis innotefcit

rois

AGBC7)

corpus quodvis?', extefirius in axe fuo

AB
,

tum. Sit iV/^i?AfSectio Conica cujus ordinatim applicata

E R ipfi T E perpendicularis ag,

quetur femper longirudini

TT)^

quGe ducitur

ad punftum illud T) , in quo applicata ifta Sphaeroidem fecat. A Sphffiroidis verticibus A.B erigantur perpendicula AK., B ipfis ad ejus axem B'P

AB

propterea Sefiioni Conicffi occurrentia in auferens ab eadem fegmentum Ms jungatur K. femidiameter maxima SC: Sit autem Sphaeroidis centrum S vis
ffiqualia

refpeftive

&

&

KM

&

&

AT K K MR
.,

&

qua

PRINCIPIA MATHEMATICA..
qua Sphasrois
^
'

1^9
Lieer. AB '''-

trahit

corpus

erit
, '

ad vimquaSphaera, diametro
ut

defcripta, trahit

ito

corpus ^

^S^CS^

TSyJCM^

'FSq-^CSq

ASq

Et eodem computandi fundamento invenire licet quad vires fegmentorum Sphceroidis. Corol.s. Quod fi corpufculum intra Sphseroidem , in data qua.

ad ___-^-*''
3

"P j

^T & BE, FT& CG, TiH&L lE,

FK 8c LG
terea
,

ejufdem diametro, collocetur; attradio erit ut ipfius diflantia a Id quod facilius colligetur hoc argumento. Sit corpus attraftum. Per Sphsrois attraliens , S centrum ejus tum rediffi du , Gorpus iilud P agantur tum femidiameter quaevis TJiE, Sphaeroidi hinc inde occurrentes in T) &c , fuperficies Sphaeroidum duarum inik G: Sintque concentricarum , quarum prior teriorum , exteriori fimilium in tranfeat per corpus &: C, polte& fecet reftas T>E rior fecet easdem reftas in H, / & Ky L. Habeant autem Sphaeroides omnes axem communem, erunt ^P reftarum partes hinc inde interceptae
vis

centro.

& T ST A & FG

AGOF
E F

FG TM,

HLN

&

&

TC ETG

fibi mutuo eequales r-propquod redae 'DE, TB&.HI bifecantur in eodem pun6to ut & redtffi FG, & KL. Concipe jam T>TF, defignare Conos oppofitos, an-

gulis verticalibus nite parvis defcriptos

T>TF,
,

ETG

m^-

dz lineas

etiam

particulae Spheroidum ob gequalitatem iinearum erunt ad invicem ut quadrata diibntiarum fuarum a T> , , corpufculo T, & propterea corpufculum illud ffiquaUter trahent. Et pari ratione , fi fuperficiebus Sphaeroidum innumerarumfimilium concentricarum & axem communem habentium dividantur in particulas , liae omnes utrinque aequaliter fpatia /^F,

B//, y^/

infinite parvas eife;

fuperficiebas abfciirae

H EI

T)HKF, GLIE,

&

Conorum

EGCB
T

in partes contrarias. iEquales igitur funt vires fegmenti Conici per contrarietatem fe mutuo deftruunt. Et par eitratio virium materiae omnis extraSphaeroidem intimam M. Trahitur igitur corpus a fola ^Sphaeroide intima' 'PC571/, propterea (perCorol.3. Prop.Lxxii.) attraftio ejus efl ad vim qua corpus trahitur a Sphseroide tota JGOT), ut diltantia ad diitantiam JS. KT).

trahent corpus

Goni

T)TF&:

EGCB, &

TCB

&
,.

TS

PRO-

loo
COrporum,

PHILOSOPHl^ NATURALIS
PROPOSITIO
XCII.
,

PROBLEMA

XLVI.
vi-

Dafo Coypore attraBwo

-

'tnvemre

rathnem decrementi
tendenthim.

rmm
E

centrtpetarum

m ejus punBa ftngula

eft Spliaera vel
,

Corpore dato formanda

cujiis

Cylindrus aliave figu-

ra regularis,

lex attraffionis

cuivis decremenii raiioni con-

gruens (per Prop.Lxxx,Lxxxi, & xci.) inveniri potell;. Dein factis experimenvis invenienda efl vis attraftionis in diverfis dilkntiis,lex attraftionis in totum inde patefafta dabic rationem decrementi virium partium fmgularum , quam invenire oportuit.

&

PROPOSITIO
SV

XCIIL

THEOREMA

XLVII.

hus tnfimtum

Solidum ex una parte planum , ex rehquh autem partr conjiet ex particults aqualihus aqualuer , attraBlms , <iuarum vtres hi recejfu a Soltdo decrefctmt
in raitvne potejlatts cujusvts dtflanttarum

plufquam qua-

drattca
nt

v't

Solidt tottus corpujculum

:

ad utramvts pla~

attraB'iva
'tn

dtco quod Sol}d't v'ts illa partem conflttutum trahatur , in receffu ab ejus fuperficie plana , decrefcet

ratione poteftat'ts
,

cujus latus

efi

diftantia eorpufculi

plano

Index ternarto m'tnor

quam Index

poteflatts

difiantiarum.
Caf.i. Sit

LGl
hujus

plani^m

quo Solidum terminatur. Jaceat Solidum autem ex

parce
/.,

plani

verfus

inque plana innumera

mHM^nlM.dic. ipfiGL
parallela refolvatur.

mo
nis

Et pricoUocetur corpus attraftum C extra Solidum.

Agatur autem
illis

CGHl pla,

innumeris perpendicularis

&

punftorum

Solidi in ratione poteltatis dilbntiarum

jiumerus ternario non minor.

Ergo

decrefcant vires attra^livae cujus index fit , (pjer Corol, 3.. Prop. xc.)
vis

PRINCIPrA MATHEMATICA, aoi quodvis m HM trahit punftum C eft reciproce ut J" ^^^^ vis qua planum CHn^r In plano m ^V^/capiaturlongitudo i?Af ipfi CHr^ re- ^'''""^' ciproce proportionalis, & erit vis illa ut HM. Similiterin planis
^
fiin-

IGL, itlN.^ oKO, &c. capianturlongitudines GZ,, IN,KO, &c. ipfis CG"^, CI>'^, C/C ^, &c. reciproceproportionales;
gCiiis

vires planorum eorundem erunt ut longitudines que fumma virium ut fumma longitudinum hoc eil ,
tius ut area
iila

&

captae
vis

adeo-

GLOK in

Solidi to-

infinitum verfus 0/;^ produfta.

Sed area

&

(per notas quadraturarum methodos) eft reciproce ut CG 3, 3. propterea vis Solidi totius eft reciproce ut CGn ^. E- T>. Caf. z. Collocetur jam corpufculum Cex parte plani lC^L intra

Solidum,
pars

& capiatur

diftantia

CK

aequalis diftantise

CG. Et
,

Solidi

LG/oKO,

planis parallelis

IGL, oKO
in

rerminata

corpufcu-

culum Cin medio fitum nullam

fitorum

partem trahet, contrariis oppoaequalitatem tollentibus,

pundorum

aftionibus fe

mutuo per

Proinde corpufculum C fola vi Solidi ukra planumOATfiti trahitur. Heec autem vis (per Cafum.primum) eU reciproce ut CKn 3, |^oc 3. E. -2). eft (ob ffiquales CC, CK) reciproce ut CG planis duobus infinitis paralCorol. I. Hinc fi Solidum L G I

/iV utrinque terminetur fubducendo de vi attraftiva Solidi

lelis

ZC,

innotefcit ejus vis attradiva

totius
infiniti

attradivam partis ulterioris dudae.

Corol.
X.

NIKO

LGKO

in infinitum verfus

KO

vim
pro-

Si Solidi hujus infiniti pars ulterior,

quando

attraiftio

attraftione partis citerioris nuUius pene eft momenti, rejiciatur: attraftio partis illius citerioris augendo diftantiam decrefcet quam proxime in ratione poteftatis 3.

Jus collata

cum

CG"
,

Et hinc li corpus quodvis finitum & ex una parte planum trahat corpufculum e regione medii illius plani & diftantia inter corpufcuium & planum collata cum dimenfionibus corporis atirahentis perexigua fit , conftet autem corpus attrahens ex particulis homogeneis , quarum vires attradivas decrefcunt in ratione poteftatis cujufvis plufquam quadruplicatae diftantiarum ;
Coro/.
3.

vis

attraftiva
,

poteftatis

corporis totius decrefcet quamproxime in ratione cujus latus fit diftantia iila perexigua, Index tcrna-

&

corpore ex particulis conilante -, quarum vires atrraftivae decrefcunt in ratione poteftatis triplicatjs diftantiarum , airertio non valet ; propterea
rio
poteftatis prioris.

minor quam Index

De

quod,
niti

in

in

hoc cafu , attradio partis iilius ulterioris corporis infiGorollario fecundo , femper eft infinite major quam at-

tradio partis citerioris.

Cc

Scholium.

2o%r.

PHILOSOPHItE naturalis
ocbo/mm.
-

De Motw
co&poKUM,,

Si corpus aliquod perpendicukriter verfus planum- datum trahaSolveex data lege attradionis quseratur motus corporis tur, tur Problema quserendo (per Prop- xxxix.) motum corporis refta (per Legum Corol. z.) compodefcendentis ad hoc planum ,

&

&

nendo motum iilum cum uniformi motu fecundum lincas eidem plano parallelas fafto. Et contra, fi quaeratur Lexattradionis in planum fecundum lineas perpendiculares faflae ea conditione ut corpus attradum in data quacunque curva linea moveatur , folvetur Problema operando ad exemplum Problematis tertii. Operationes autem contrahi folent refolvendo ordinatim appliUt fi ad bafem A in angulo quovis catas in Series convergentes,
, ,

dato ordinatim applicetur longitudo B , quae fit ut bafis dignitas quseratur vis qua corpus , fecundum pofitionem quselibet A- ;

&

vel in bafem attraftum vel a bafi fugatum , ordinatim applicatEe moveri polFit in curva linea quam ordinatim applicata termiSuppono bafem augeri parte no fuo fuperiore femper attingit
, :

quam minima

&

ordinatim applicatam

Seriem infinitam At.^-n que hujus termino in quo

OA

'

h
eft

"

-f-

"^ refolvo

in
at^.

OOA
,

&c.
,

mino

^^n^
rnn
-

O OOA '^"
nn
fi

duarum

dimenfionum
cffe

id eft

ter-

vim proportionalem

fuppono.

Eft

3gitur vis quasfita ut o

vel

quod permde

eit

ut
p

mtn-^

mn

'" p m ij
,

Ut

ordinatim applicata Parabolam attingat

i

nn
exiftente ;% =: i
tur. vis ut data x B" , adeoque dabiraovebitur in Parabola , quemadmodum GallLtus demonflravit. Quod fi ordinatim applicata Hyi ; fiet vis ut i perbolam attingat , exillente 7/1 i, .&;/ adeoque vi, qiiae fit utcubus ordinatim applicatae , corfeu X B^ Sed miffis hujufmodi Propofitionipus movebitur in P^Iyperbola.
:

&=
vi

fiet

Data

igitur

corpus

bus, pergo ad

alias

quafdam de Motu, quas nondum

attigi.

SECTIO

PRINCIPIA
S

MATHEMATICA.
I

5,03

C T

O
,

LlBER

XIV.

PR rM U

S,

'De Motu corporum mwtmorum quiS Vmhus centrtpetis ad ftngidas magni alktijm corports partes tendentibus agttantur.

PROPOSITIO
Si

XCIV.
,

THEOREMA

XLVIIL

planis parallelts utrinqut tnvtcem , c2f corpus termtnato , dtfttnguantur ab tranfitu per hoc fpattum attrahatur vel impellatur perpendt-

Media dno ftmtlaria Jpatto

culariter verfus

Medtum
:

alterutrum
Sit

neque ulla alia vi

autem attraBto , aqualt^ hus ah utroque plano dtjiantiis ad eandem ipfius partem captts ^ uhique eadem: dico quod finus incidenti<e in planum alterutrum erit ad finum emergentice ex plano altera
agttetur vel tmpedtatur

in ratione data.
Caf. I. Sunto Aa, Bh ^lana duo parallela. Incidat corpus in planum prius Aa fecundum lineam GH^ actotofuo per fpati-

um

intermedium tranfitu
vel

attrahatur

impellatur

verfus

Medium incidentiae

eaque aftione defcribat lineam c urvam /// , & e mergat fecundum lineam IK. Ad planum emergentise

Bb

erigatur perpendi-

culum/-M, occurrens tum lineasincidencias G//produflae m A/, tum plano

incidentiae
rat

HM

Aa

*'<M

in

&

in

L.

Centro

linea emergentiae

KI

produfta occur-

intervallo

LI

Cc

defcribatur Circulus fecans

ic4
fo^.t^c f<,m

PHILOSOPHM NATURALK
f/Min

T &:

0,

quatn i\f/
,

produdam

in iV

&

primo^

Hi Parabola cuius hsc eft proprietas, ut reaan^ qu^f-: fuCibrofatere reao & luiea / .qualeMl demittatur- per,
r-!;;/,;^

rurva

fit

fed
les

& linea HM
ilf

bifecabitur in L. Unde
,

fi

ad

pendiculum
erunt

aequaLO 0,0 i2;&ad-

ditis sequalibus

ONy

q \
^j^
-^

fient totae

sequales

/i?.

Proinde

cum IR de

M N,A

01,

tur, datur etiam

MN; eil-

M'I que reftangulum ad reftangultim-fub latere redo & i A/ , hoc efl , ad-

HMq

>

in

data ratione,
ae-

Sed reftangulum iVilf /

quale eft reftangulo id efl , differeniiae quadratorum iV/Z-f ,

TM^,

LIq\

S^TLqku ^ HMq datam ra.

tionem habet ^d fui ipfms^ quartampartemil^Z.^. ergo datur rano

,
,

^Lq^Llq^di MLq, J ^ ^^ ^^^ & divifim raiio Llq ^^J^^^^? 'f,^Xum f^n^ proportionttles anguiorum Sed m omni trianguloi.iI// ^^nus tm^ I.MK Ergo datur ratio fmus anguk mcidentiae oppofitis.
i
^'
J^.

lateribus

ad fmum anguli emergentias

LIR.

/i.

^-

V
-

.f taj.
!is

per Ipatia plura paralleTranfeat J^"/- ^r>, fucceffive iramcai iam corpus (-, j^ agucmr cc agtetur vi quae fit,m ^ BbcL, <^c. ^^^^^^.^ planis ter-mmata, AabB,

t 1.

PRINCIPIA MATHEMATrCA.
Hngulis feparatim uniformis

aoy

ac in
in

diverfis diverfa

demonftrata

fmus

incidentiae

planum primum

& Aa
,

Per jam
erit

Libir

ad^ '"'

emergentiae ex plano fecundo ^^, in data ratione ; hic qui elt fmus incidentiaE in planum fecundum Bb erit ad hic finum emergentiiE ex plano tertio Cc , in data ratione ; fihus ad finum emergentitE ex' plano quarto T^dy in data ratioex aequo, finus incidentiae in planum fic in infinitum: ne, primum ad finum emergentiag ex plano ultimo in data ratione. augeatur numerus in infiMinuantur jam planorum intervalla nitum , eo- ut. attradionis vel impulfus adio , fecundum legem ratio finus inciquamcunque aflSgnatam , continua reddatur ; dentiae in planum primum ad finum emergentiae ex plano ukimo ,
finus
,

fmum

&

&

&

&

&

&

femper

diata exiftens,

etiamnum

dabitur.

^ E.

T).

-^

PROPOSITIO XCV.

THEOREMA
cinte
,

XLIX.
;

Ilfdem poftth\ dico quod velocitas corporh

ad ejus velocttatem pofi emergenttam gentta ad finum inctdentt^^

eji

ut

mctdenfiam fmus emer-

& erigantur pcrpendicula AG, dK & emergentiag GH, IK, in G & AT. InG//capiatur 2"/7aequalis /^, & ad planum -^^ demittarur nori
Capiantur
-^/!/,

Id aequales,

occurrentia

lineis incidentiae

Et (rer Legum Corol. -l.) difiiinguatur motus con unum planis Ja, Bb^ Ccy &c. perpendicularem aU terum iifdem parallelum. Vis attradionis vel impulfus , agendo fe^ cundum lineas perpendiculares, nil mutar motum fecundum parallelas, & propterea corpus hoc motu conficiet aequalibus temporibus aequalia illa fecundum parallelas intervalla , quae funt inter lineam /IG 8i punftum H, interque punftum / & lineam dK hoc eft , aequalibus temporibus defcribet lineas G , I K. Proinde
maliter Tv. poris in duos,
,

velocitas ante incidentiam eft ad velocitatem poft emergentiam , ut ad IKve\ id eft , ut Id ad hoc eft (refpeftu radiilT/Jvel IK) ut finus emergentiae ad finum incidentia. ^t E. 2>.

G//

TH,

AHvtX

vH,

^c

3;

FRO-

zo(>

'-PHILOSOPHLE NATURALrS
PROPOSITI-O XCVI.

EoJllll

THEOREMA

L.

;l'ifdem pojlth

quam po^ea
dentids
^

&^ quQd motus ante mcidsnttam velodor ]l^ dico quod corpus mcltnando Imeam mc}angitlus refleictoms fiet ae" refleBetur tandem,
:

quaUs angulo mctdentiie.

'Nam concipe corpus inter p;:\rallela plana j^a., Bb^ Cc, &c. de= 'P , fcribere arcus Parabolicos, ut fupra; fintque arcus illi &c. Et fit ea lineae incidenti-ii G//obliquitas ad planum priAay ut finus incidenti^ fit ad radium circuii , cujus ell finus,

HT

^,

^Ri mum
tiffi

in ea ratione

quam habet idem fmus incidenticE ad fmum emergenex plano TDd, in fpatium ID/^i^E': & ob fmum emergentise jam faftum cequalem radio , angulus emergentice erit reftus , adeoque Perveniat corpus ad ]inea emergentite. coincidet cum plano T)d. & quoniam linea emergenti coincidit hoc planum in pundo ;

cum eodem plano, perfpicuum eil quod corpus non

poteit ultra pergere verfus planum-E*?. Sednecpoteft
gentia;

x^

idem pergere in linea emerR d, propterea quod

perpetuo attrahiturvel impellitur

verfusMedium In-

cidentiffi.

cum

Revertetur itaque inter plana Cc, 2)i, defcribendo sf, cujus vertex principalis (juxta demonitrata fecabit planum Cc in eodem angulo in ^ , ac Galilai) eit in priusin^; dein pergendo in arcubus parabolicis qp,ph, &c. arsequalibus fecabit reliqua fimilibus cubus prioribus , plana in iifdemangulisin/, h, &c. acprius in ^, //, &c. emergetque tandem eadem obliquitate in h , qua incidit in H. Concipe
Parabolas

^R^ R
;

^T T H
augeri
,

&

jam planorum /^^, Bb,Cc, T>d, Ee, &c.

minui

intervalla in infinitum

eo ut aftio attraftionis vel impulfus fecundum legem quamcunqae affignatam continua reddatur ; 'angulus emergentiae femper angulo incideniiae sequalis exiileiiS5 eidem etiamnum manebit aequalis. '^ E. T).

&

numerum

&

Scholhtm.

FRINCIPIA MATHEMATICA.
SchoHtm.

207 LIJ
E

P&I MWS.

tlarum attradionum haud multum diffimiles funt Lucis reflexio& refraftiones, faftae fecundum datam Secantium rationem, uc invenit Snellius & per confequens fecundum datam binuum rationem , ut expofuit Cartefais. Namque Lucem fucceilive propagari & fpatio quafi feptem vel ofto minutorum primorum a Sole ad Terram venire , jam conftat per Phxnomena Satellitum '^ovis ,
nes
,

Obfervationibus diverforum Aftronomorum confirmata, Radii auin aere exiftentes (uti dudum Grimaldus , luce per foramen in tenebrofum cubiculum admifla , invenit ipfe quoque expertus fum) in tranfitu fuo prope corporum vel opacorum vel perfpicuorum angulos (quales funt numniorum ex auro , argento are cuforum termini reftanguli circulares, cultrorum, iapidum aut fractorum vitrorum acies) incurvantur circum corpora , quafi attrafti in eadem ex his radiis , qui in tranfitu illo propius acceduns: ad corpora incurvantur magis , qua fi magis attradi , ut ipfe etiam dili genter obfervavi. In figura defignat s aciem cultri vel cunei cujufvis

tem

&

&

&

&

AsB\ ^gowog., fnunf emtmeT,

,

d.l s l

d
;

nun
tem

funt radii, arcubus owo, mtnt /j/ verfus cultrum ini

.,

curvati

idque magis vel minus pro

-:::<S--:11--^

difiantia
talis

eorum

cultro,

Cum

au-

incurvatio radiorum fiat inaere extra cultrum, debebunt etiarn radii , qui incidunt in cultrums prius incurvari in aere quam cultrum attingunt. Et par eil ratio incidentium in vitrum. Fit igitur refraftio, non in pundo incidentiaB, fed paulatim per continuam incurvationem radiorum, faftam partim partim (ni fallor) in vitro , in aere antequam aitingunt vitrum poltquam illud ingreili funt uti in rzdi\\^ c k z kc , biyih^ ahxha incidentibus ad r, q^p.,^ inter k&: z, i&y, x incurvatis, de,
:

h&

ob analogiam quce. eil inter propagationem radiorum lucis & progreffum corporum , vifum cit Propofitiones fequentes in ufus Opticos fubjungere 5 interea de natura radiorum (utrum fint corpora necne) nihil omnino difputans fed Trajeflorias corporum Trajetoriis radiorum perfimiles folummodo deterlineatum
ell:.

Igitur

minans.

PRPO..>

L08

PHILOSOPHI^ NATURALIS
PROPOSITIO
XGVII.

Coi^KM,

P^OBLEMA
,

XLVH.

.Pofito

qmd fmm

mcidenua

m fuperfictem
rattone

num emergenua

m data

altquam fit adfl^ quodque mcurvatto vta

corporum juxta fuperfictem illamfiat m fpatto brevtffimo ^ quod ut punBum confiderart pojjit ; determinare fuperfi^ ctem qua corpufcula omnta de loco dato jucceffive manant'ta convergere factat ad aiitdm locum.datum,
locus in quem conlocusa quo Gorpufrala divergunt; Sit CT>E curva linea qu circa axem reyoluta vergere debent curvae illius punfta duo quaedefcribat fuperficiem qua?fitam !D., perpendicula in corporis vias y/2), S^demifTa, vis- &. EFi linese 'DFqua. A^D auge; Accedat punftum T) ad punftum G qua '2) -S diminuitur , ratio ultima erit eadem tiu-, ad lineam Datur ergo ratio inque fmus incidentiae ad finum emergenjiae.
;

AB

E &

crementi Tneae ^l) ad decremcntum Iine?e 'DB; 8c propterea fi in axe /IB fumatur ubivis punftum C, per quod curva tranfire debet, capiatur ipfius yfC.incrementum CiV/, ad ipfius

&

CD E
in-

.^CdecrementumCiVin
tervallis

AM,

BN defcribantur

data

illa

ratione
circuli

centrifque
fe

^^B, &

duo

2): pun6tum illud iDranget curvam quaefitam ubivis tangendo determinabit. E. I.

CD
&

mutuo fecantes in E^ eandemque

Corol. I. Faciendo autem ut pund:um vel nunc abeat in infinitum , nunc migret ad alteras partes pundiC, habebuntur Figura2 illaB omnes quas Cartejius in Optica Geometria ad Refraftiones expofuit. Qnarum inventionem cum Cartefim ma-

ximi fecerit exponere.

&
^

ftudiofe

celaverit

vifum

fuit

hac propofitione
Corol,

PRINCIPIA
Corol.
i.

a-m reflam

AD

Si corpus in fuperficiem

20p ^uamvis C2), fecundum line- LnEii lege quavis dudlam incidens, emergat fecundum ^ '"'*'"

MATHEMATICA.

aliam

quamvis

redam

T>K,
ci

&

pundo

du-

intelligantur

Lineae

curvaBC-?,CipfisyfZ)
T)

femper

perpendi-

culares: erunt incrementa linearum ^2), ^2), atque adeo lineae ipfcB ^.2), incrementis
geniiaB, ut fmus in-

P,
illis

cidentise

&

emergentiae

il4

adinvicem:

&

contra.

PROPOSITIO XCVIII. PROBLEMA

Itfdem pofttts * 8f ctrca cunque attraBiva

XLVIII,

axem
,

CD

B defcrtpia fuperficte quaregularl vel irregulart per ,

quam
pora

corpora de loco dato

exeuntia tranfire debent

invenire fuperfictem fecundam attraBivam

illa

E F , qua

cor"

ad locum datum B

convergere faciat.

Jundla j4B fecet pundo 2) utcunque

tias

ficiem primam e fuperficie fecunda ad finum incidentiae in eandem , ut quanad aliam datamN ; produc tum titas aliqua data ad ut fit tum ^2) ad i/ut fityf/f squalis

fuperficiem primam in fecundam in , affumpto. Et pofito finu incidentiae in fuperad finum emergentiaB ex eadem, finu emergen-

C&

&

5Gad C^ut

M M NadN,

AB

etiam 2)Fad /v ut fir Z)Arad ad M. Junge [ centro 2) intervallo 2)//defcribe circulum occurrentem , produft in L , ipfique T>L parallelam age pundlum tanget lineam EF, quas circa axera revoluta defcribet fuperE. F. ficiem quaefitam. Nam concipe Lineas CT, C^ipfis ^2), T> re^pe^iive , Liipiis ubique perpendiculares eile, adeoque neas iemper aequalem; u erit (per Corol. x. Prop. xcvii. ipfi ) y2) ad ^2) ut Mad N, adeoque ut 2)2. ad \DK vel ad %

tum

&

DHut N

AB

BF &
:

KB
&

KB

^G,

ER, ES

^S

CE

FB FD
,

Dd

FB

FK

&

PHILOSOPHIiE NATURALIS no D MoTw & divifim ut L FB feu TH TV FB ad FT> feu F 7J CoRpoRDM compofite ut TH FB ad i^^, id elt (ob ^equales T H ^ CG, ^S & CE) CE ^ BGFRad CE
gjr

ik.

FS. Verurn fob propor-

CE-^BG&dCEm M ad N adeoque divifim FR ad FS ut M ad N,

:

M_N

tionales

BG

ad
eft

CE &
etiam

adN)

(per Corol. Prop. xcvii) fuperficogit corpus, cies in ipfam fecundum lineam 2)
1,

& propterea

EF

'i/

iocum B.

F incidens
Scholium.

pergere in linea

FR

ad

E.%>.

Eadem methodo

pergere liceret ad fuperficies tres vel plures.

Ad

ufus autem Opticos maxime accommodatss funt figurae Sphaericae. Si Perfpicillorum vitra Objeftiva ex vitris duobus fphaerice figuraAquam inter fe claudentibus conflentur ; fieri potefl; ut a tis refraftionibus Aquie errores refraftionum , quae fiunt in vitrorum Talia autem fuperficiebus extremis , fatis accurate corrigantur. vitra Objeftiva vitris Ellipticis Hyperbolicis praeferenda funt non folum quod facilius 6c accuratius formari polfint , fed etiam quod Penicillos radiOrum extra axem vitri fitos accuratius refrinVerum tamen diverfa diverforum radiorum Refrangibilitas gant. impedimentoefl:, quo minus Optica per Figuras vel Sphsericas vel Nifi corrigi poflTmt errores illinc alias quafcunque perfici pollit. oriundi, labor omnis in cseteris corrigendis imperite collocabitur.

&

&

DE

PRINCIPIA MATHEMATICA.

iii

Lhsr"

MOTU CORPORUM SECUNDUS.

LIBER
S

C T
qutbus

L
in

De Motu

Covporum

refjlhur

rauone

Velocitath.

PROPOSITIO
Corports
,

I.

THEOREMA

I.

ciii

rejijlitur
eji ttt

Jientia amijfus

in ratlone velocitatzs , Jpatiufn movendo conje^um.

motns ex

reji^'

NAm cum motus

fit

fmgulis temporis particulis iaequalibus amifTus hoc eft , u itineris confefti particula erit, componendo, motus toto tempore amiffus ut iter totum. ^E.T). Corol. Igitur fi corpus , gravitate omni deftitutum , in fpatiis iiberis fola vi infita moveatur ; ac detur tum motus totus fub initio, tum etiam motus reliquus poll fpatium aliquod confeftum dabitur fpatium totum quod corpus infinito tempore defcribere poteft. Erit enim fpatium illud ad fpatium jam defcriptum , ut motus totus fub initio ad motus illius. partem amifTam.
ut velocitas,
: :

L E
3fiantitat}s differentits

M MA

I.

fms

proportionales

funt conttnue

proporttonales.
Sit
fiet

A ad A B
ad

ut

ad

ut

ad

C&C

B C & C ad C D, &c.
ad

&dividendo

D, &c.

. E. T),

Dd

PRO-

tiT
gowoKVM,

PHILOSOPHI^ NATURALIS
PROPOSITIO
II.

THEOREMA
,
,

II.

Si Corpori refijittur

m
:

rattone veUcttatts

mftta

per Medtum fimtlare moveatur

tdem fola vt fumantur atttem

fingtdorum

tempora aqualia

velocttates tn prtncipits
,

temporum funt

in progrejjione Geometrica

^ fpatia

ftngulis temporibus defcripta funt ut velocitates.

fi ipfis partiDividatur tempus fn particulas aequales ; agat vis refiftentiae impulfo unico, quae fit ut velocitas: erit decrementum velocitatis fingulis temporis particulis ut eadem velocitas. Sunt ergo velocitates difFerentiis fuis proportionales, & propterea (per Lem. i. Lib. ii.) continue proportionales. Proinde li ex fequali particularum numero componantur tempora quaeiibet aequalia, erunt velocitates ipfis temporum initiis , ut termini in progreflione cominua , qui per laltum capiuntur , omifi^o palfim aequali terminorum intermediorum numero. Componuntur

Caf.

I.

&

cularum

initiis

autem horum terminorum rationes ex aequalibus rationibus terminorum intermediorum aequaliter repetitis , & propterea funt aequaIgitur velocitates , his terminis proportionales , funt in progreffione Geometrica. Minuantur jam aequales illae temporum paraugeatur earum numerus in infinitum , eo ut refillenticulae ,
les.

&

& velocitates in princip^iLs ^quafemper continue proportionales , erunt in hoc E. 1). etiam cafu continue proportionales. Caf. X. Et divifim velocitatum difterenii^, hoc eft, earum partes Spatia autem fingulis fingulis temporibus amiirae , funt ut totae temporibus defcripta funt ut velocitatum partes amiilaB, (per Prop. E. T). r. Lib. II.) & propterea etiam ut totae. deferibatur Corol. Hinc fi Afymptotis reflangulis AT)C perpendiHyperbola .5 G fintque -^^.5, Gad Alymptoton culares , & exponatur tum corporis velocitas tum refiilentia Medii , ipfo motus initio , p.er lineam quamH / vis datam ACy elapfo autem tempore aliquo per lineam indefinitam 1)C\ exponi fpapotefl teropus per aream u</5G2), tium eo tempore defcriptum per lineam
ti^ impulfus reddatur continuus
;

hum

teinporum

CH

AC

&

AT).

^ augeatur uniformiter

Nam

fi

area

illa

per motum punft ad modum temporis,

PRINCIPIA MATHEMATICA.
ris,
tatis

Hj
veloci-

decrefcet refta

2)C

in ratione

&partes

reftaj

^C

Geometrica ad fliodiim

Libsr

aequalibus temporibus defcriptae decref-SscunDu;

cenc in

eadem

ratione

PROPOSITIO
Corporis
j

IIL

PROBLEMA
,

I.

cui

dumtn Medto ftmilart reBa afcendttvel defc0t'

dh

reftftttur

m rattone velocitatis
,

quodque ab uniformi

gravtfate urgetur

defnire motum,

Corpore afcendente , exponatur gravitas per datum quodvis reftangulum BCy refiftentia Medii initio afcenfus per

&

redtangulum
contrarias
reftangulis

B'D fumptum ad

tum

Afymptotis per puncdefcribatur Hyperbola

partes.

^C, CH,

fecans perpendicula

'DEi de'm
,

G,g;

8z

corpus afcendendo

tempore 'DGgd , defcribet fpatium EGge, tempore T> G B fpatium ^cenfus totius EGB;. tempore y4B x G % 'D fpatium defcenfus BFz G , atque tempore x 2 Gx|^i^fpatium-defcenfus zGFzezg: & velocitates corporis Crefirtenriae Medii proportiona-

2.1>

^^

Jes) in

horum temporum

periodis erunt
;

^^2), ABed,

atque maxima velocitas corpus defcendendo poteftacquirere, erit 5C. Refolvarur enim reftan-

ABF-lT),
gulum

ABzezd re(pe&.ive
redanguk
,

nulla
,

quani

AH m
,

innumera Ak Kl, Lm, Mn &c. quas llnt ut incrementa

velocitatum aequalibus toti-

dem temporibus
erunt
nihil, /^k,

fadta

&

Al, Am, An^

&c. utvelocitatestotae, atque adeo (per Hypothefin) ut refiilentise Medii principio fingulorum

temporum

^quaiium. Fiat ad vd ^diABkK, ut vis gravitatis ad refiltentiam in prmcipio temporis fecundi, deque vi gravf-

AC

AK

ABHC
3

aI^lmn
tatis

Dd

ai4
D MoTB
tatis

PBILOSOPHI^ NATURALIS

CmroKvu,J\ln

&c. ut vires abfolutae quibus corpus in principio fingulotemporum urgetur , atque adeo (per motus Legem ii) ut inrum crementa velocitatum, id elt, utreftangula ^/^, iT/, Z<;, i\/,&c;
,

HC

fubducantur

refiftentiae,

&

manebunt

JBHC, KkHC, LHHCy

re

& propterea (per Lem. Lib, ii.) inprogreilioneGeometrica. Quareftae Kk,Ll, Mm, Nn, &c. produftae occurrantHyperbolae
i.
fi

m^,r,s,t,&c. erunt&resdJB^K, KqrL,LrsM,MstN,&c. aequales, adeoque tum temporibus tum viribus gravitatis femper sequalibus analogae. Eit autem area JBcfK {^tr Corol. 5. Lem. vit & Lem. viii.Lib. i.)adaream^^^ut iT^ ad4^^feu /fCad i^/^T,
hoc Et
eft
,

ut vis gravitatis

ad refiftentiam

in

medio temporis

primi.

fimili

r, r lunt ad areas

qKL

L M s,s MNt,&c.
qklr, rlms,
ut vires gravi-

argumento

areis

smnt, &c.
i:atis

ad refiftentias in medio temporis fecundi , ter,tii,quarti, &c, Proinde

cum
&c.

areae aequales

BAKq,
^l-

qKLr, rLMs, sMNt,

analogffi, erunt areae

fmt viribus gravitatis ^;^^,

,

qklr, rlms, smnt &c. refiftentiis in mediis fingulorum temporum, hoc eft (per Hypothefin) velocitatibus, atque adeo defcriptis fpatiis analogae. Sumantur analogarum fumma^, & erunt arese Bkq, Blr, Bms, Bnt, &c. fpatiis totis defcriptis analogs; necnonareae ABrL, ABsM., ABtN, &c. temporibus. Corpus defcribit fpaigitur inter defcendendum, tempore quovis ABrL tium5/r, & tempore Lrtn fpatium rlnt. ^.E.T). Et fimi-

~A~iti7Hl^

u.

ABqK,
lis

eft

demonftratio motus expofiti in afcenfu.

i.

^. 2)poteft

Corol.

Igitur velocitas

maxima

quam corpus cadendo

'

acquirere, eft ad velocitatem dato quovis tempore acquifitam , ut vis data gravitatis qua perpetuo urgetur , ad vim refiftentis qua in iine temporis illius impeditur. Corol X. Tempore autem auftoin progreffione Arithmetica, fumma velocitatis illius maximae ac velocitatis in afcenfu (afque etiam earundem difterentia in defcenfu) decrefcit in progrefl^ione Geometrica. difFerenti?2 fpatiorum, quas in aequalibus tempoCorol. 3. Sed rum differentiis defcribuntur , decrefcunt in eadem progreflione

&

-Gjeometrica.
Corol.

arj Spatium vero a corpore defcriptum difFerentia efl duo-Ljg rum fpatiorum , quorum alterum eft ut tempus fumptum ab initio Sicundus. defcenfus, & alterum ut velocitas, quas etiam ipfo defcenfus initio
Corol. 4.
-

PRINGIPIA

MATHEMATICA.

aequantur inter

fe.

PROPOSITIO
Poftto

IV.

PROBLEMA

II.

quod vh gravitath in Medto altquo fimtlan umfor' misfit, ac tendat perpendkularher ad planum Horizon^ tis j definire motum ProjeBilis in eodem , reftflentiam ve^
proportionalem patientis,

locitati

E loco quovis 2) egrediatur fecundum lineam Projeftile quamvisredam?', &perlottgitudinem

"DT

exponatur

ejuf-

A pun6to T ad lineam Horizontalem T> C demittatur perpendiculum y C, & fecetur T)CmA "DAzA AC ut refiflentia ut
fit

dem

velocitas fub initio motus.

Medii, ex motu in altitudinem fub initio orta, ad vim gravitatis i vel (quod perinde efl) ut fit reftangulum fub T>A & T>T & CT ad rectangulum fub

AC

ut refiltentia tota fub initio motusad vimgravitatis. Afymptotis2)C, CTy defcribatur Hyfecans perbola quaevis

GTBS

perpendiculaG,

ABinG&c

B ;_& compleatur parallelogrammum^GA:C,

fecet

AB in ^ RT
R

cujuslatus Capiaturlinea

GK

qua^DC fit Ninratione ad ad C?*; & ad reateSCpuncerefto perpentum quodvis quodHyperbolae diculo ,
in

^B

r,
/,,

in

& reftis EHy GK, T>T tGT ^ & ;f^occuri:at.j in co cape Vr aequalem-jT-

vel

quod

per-

inde

%i6

De Motu
CORl-ORtlM,

inde

eft,

PHILOSOPHliE NATURALIS GTIE cape i?r aequalem & Projeaile tempore 7)RTG
^;^^
;

perveniec ad pufiaum r, defcribens curvam lineam TiraF^ quam pundum r femper tangit , pcrveniens autem ad maximam altitudinem a in perpendiculo poftea femper appropinquans ad , Afymptoton !PZ/C. Ellque velocitas ejus in punfto quovis r ut Cur-

AB &

vae

Tangens

rZ/.

Eil enim ^qualis

aequalis

N ad ^^iS ut

^E.I. T>C&diCT feu T>Rzd RV, adeoque

(id eft

RV

^^^,& Rr
N
^

T>BY.JB~RT>GT
(per Legum Cerol. X.) diltinguatur motus cor-. iporis in duos , unum afcenfus ,

RV - Vr i,^^%^^^l^) N
Expoliatur jam tempus per aream

R.T>GT

&

alterum ad
flentia
lit

latus.

ut

Et cum refimotus , diilingue-

turetiam haec in partesduaspartibus

contrarias

motus proportionales ideoque longitudo

:

&
,

motu ad

latus defcripta, eric

(per Prop. ii. hujus) ut linea 'DR, altitudo vero ( per Prop.
III. hujus
)

ut area
,

~-RT>GTy hoc eft

Ipfo

ut

'I)RY.AE hnea Rr.

area

autem motus
ideoque
^^i

initio
linea

RT>GT
, (

aequalis eft reftangulo

illa

T>RXA^,
fcu
eft

Rr

T>RYAB~T>RY.A)

ad 1Di2 ut Ai feu ^.jBadN, ideft, ut ad 2) C ; atque adeo ut motus in akitudinem ad motum in Cum^ longitudinem fub initio.

tunc

^^

QP

Rr femper fit ut altitudo , ac T>R femper utlongitudo , at,que /?r ad T>R fub initio ut necefte eft ut Rr femper fit ad i? ut altitudo ad longitudinem propterea ut corpus moveatur altitudo ad longitudinem ,
igitur
:

&

iinea

T>raF, quam punftum

r perpetuo tangit.

^ E.T>.

Corol.

PRINCIPIA
orol.
I.

MATHEMATICA.
^
"

217
,

Eiligitur

Rr

sequalis

-f^
,

ideo-SEcuNDM;

qne
fi

fi

producatur

RT ^^ Xut

fit

i^Xaequalis

(id ett,

j^

in

compleatur parallelogn^mmum ^C5P7', jungatur 'DT^fecans Z, & producatur ^T^donec occurrat 2)2^ in X; ) erit Xr

CP
se-

quaiis

^^

o^
fi

propterea tempori proportionahs.

capiantur innumerae

Corol. X.

Unde

CR

vel,
;

quod perinde

eft,

progredione Geometrica eruat totidem Xr iri per tabulam LoprogrefTione Arithmetica. Et hinc Curva 'Dr a
innumerse
in

^X,

deUneatur. Corol. 5. Si vertice 2^, diametrofD deorfum produfta, & Latere refto quod fit ad -L-TiT ut refiltentia tota, ipfo motusinitio, velocitas quacum corpus ad vim gravicatis , Parabola conflruatur exire debet de loco T> fecundum reclam ut in Medio uniformi refiilente defcribat Curvam 'DraF, ea ipfa erit quacum exire debet de eodem loco T) , fecundum eandem redam T)T, ut in fpatio non refiitente defcribat Parabolam. Nam Latus recTiV quad. tum Parabolffi hujus , ipfo motus initio , eil r efl
facile
:

garithmorum

DT

.,

y~~ ^ V
,

&Nerat ^"^r^ Tt DRqY.CKy.CT C y WB

_

DRyrt ^ ^ tGT I^ecta autem quffi ^ .eu ^^N bolam G T B tangeret in G parallela
,

n duceretur
efl;

Hyperideoque

ipfi

DK

eft

c^T^

Lt

propterea

Vr'

efl

i^^qJ

DV qnad. prodit ^ o ^^^ '^^'^XCiTXCP & 2)P) ^T>Tqy~W~ ^ ^^^^^ reaum yy~ -LDTqy^B CKyCT ^^^^ (obproportionales ^B & CK, DA^AC)
,,
' '

'

'

^"'-'

Pi'oportionAles

DR^DC.,DV

^CyCT
hoceli, ut
Corol. 4.

''

adeoqueadi'?,
fi

ut

DTyDAadi CTyAC;

refiflentia

Unde

ad gravita^iem. ^.E.D. corpus de loco quovis D, data

fecundum re(51am quamvis refiftentia Medii ipfo motus DraFy quam corpus idem
te,

projiciatur; polltione datam initio detur inveniri potefl: Curva deTcribet. Nam ex data veiocitate
:

DT

cum

velocita-

&

Ee

datur

ai8
Ot MoTw datur
ad
latus
eft.

PHILOSOPHIiE NATURALIS
reftum
Parabolffi, uE

Gqwokm,jjojjjj^

Et fumendo

zT>T

latus illud

redum

gravifatis

ad vim

tur 2) P.
y^,ut
fit

Cy X /^Cad P X ^
inde datur Curva
fi

Dein

ut eil vis refillentiae, dafecando C in

,

in eadem illa ratione gravitatis ad- refiftentiam , dabitur punc-

tum A. Et 'DraF.

Corol. S' Et contra , Curva 'DraF, dabitur

citas corporis

datur
velo-

&

&

refiftenria

Me-

dii in locis fingulis r.

data
dii

Nam ex radone C!P X ^Cad 2) 'P X

:

datur tum refiftentia Mefub initio motus, tum latus inde datur reftum Parabolae etiam velocitas fub initio motus. Deinde ex longitudine tangentis r Z, datur&huic propor-

y^,

&

velocitati tionalis velocitas , proportionalis reliftentia in loco

&

quovis

r.

Corol.

6.

Cum

autem longitu-

do

ad latus reftum Paex aufta velocitate rabolae ut gravitas ad refiftentiam in 2) ; augeatur rtfiftentia in eadem radone , at latus redtum Parabolae patet longitudinem 2Pauaugeatur in ratione illa duplicata geri in ratione illa fimplici, adeoque velocitad femper proportionalem efte, neque ex angulo CT)T mutato augeri vel minui, nifi mutetur quoque velocitas. Corol. 7. Unde liquet methodus determinandi Curvam T)r a inde colligendi refiftentiam ex Phaenomenis quamproxime , velocitatem quacum corpus projicitur. Projiciantur corpora duo asqualia eadem cum velocitate , de loco T) , fecundum ftmilia cT>T (minufcularum literarum locis fubangulos diverfos CZ) , cognofcantur loca P, f, ubi incidunt in horizontale intelleftisJ planum Tum , aflumpta quacunque longitudine pro vel 2)^, fingatur quod refiftentia in T) fit ad gravitatem in ra2 2)
fit

&

&

F &

&

&

tione

tione qualibet

PRINCIPIA MATHEMATICA. & exponatuf ratio il!a per longitudinem

, ,

119

quamvis Libb*
alRimpta
^^"="**''*'

SM.

Deinde per computationem

ex longitudine

illa

T> T, inveniantur longitudines 2) F, 2)/, ac de ratione ^r^per

calculum inventa , auferatur ratio eadem exponatur per experimentum inventa, differentia per perpendiculum Idem fac iterum ac tertio , alTumendo femper novam rciiftentiae ad gravitatem rationem S , colligendo novam differentiam

Ff

&

-~--2<t

MN.

H M \J
N

Jr^x

2k

M N.
reftae

&

\
&

SM, &

Ducantur autem differentiae affirmativge ad unam partem negativae ad alteram; & per punfla iV, N, agatur

curva regularis fecans redam in X, erit S vera ratio reriitentiae ad gravitatem, quam invenire oportuit. Ex hac ratione coUigenda ett iongitudo 2) i^ per calculum; longitudo quE fit ad affumptam longitudinem T) T, ut longitudo T> per experimentum cognita ad longitudinem 2) modo inventam, erit vera longitudo T>T. Qua inventa, habetur tum Curva linea 'DraF quam corpus defcribit , tum corporis velocitas refiftentia

AWiV

SMMM

X
F

&

&

in locis fmgulis.

Scholium.

Casterum refiftentiam corporum effe in ratione velocitatis , HyObtinet hiEc rapothefis eft magis Mathematica quam Naturalis. lio quamproxime ubi corpora in Mediis rigore aliquo praeditis In Mediis autem quae rigore omni vacant tardillime moventur. refiftentise corporum funt in duplicata ratione velocitatum. Etenim aftione corporis velocioris communicatur eidem Medii quantitati

tempore minore , motus major in ratione majoris veJociadeoque tempore aequali (ob majorem Medii quantitatem perturbatam) communicatur motus in duplicata ratione major; eftque refiftentia (per motus Legem 11 & 11 r.) ut miotus communicatus. Videamus igitur quales oriantur m.otus ex hac lcge
,

tatis

Refiftentiae.

Ee

SECTIO

IZO
Db Motu
gOKFOKUU

PHILOSOPHliE NATURALIS

E C T

O
m

II.
dupTtcata ratiofje

De

motu Corporum qmhus refiflttur Veloatatum.

PROPOSITIO
StCorpori
refijittur

V.

THEOREMA

m.

fola vt mfita per

idem , tempora ve^ro fumantur in progrejfione Geometrica a mmorihus terrattone duplkata

m velodtath
Medtum

fimtlare movetur ^

mints

ad majores pergente:

dtco quodvelocitates initio Jtn-

gulorum temporum funt in eadem progreffione Geometrica quodfpatia funt aqualia qua fingulis tempO" inverfe^

ribus defcrthuntur.

Nam
tis

quoniam quadrato

velocita-

proportionalis ell refiftentia Merefiilentiae proportionale eft dii ,

&

decrementum
in particulas

vidaiur
gulis

velocitatis fi tempus innumeras aquales diquadrata velocitatum fm;

temporum initiis erunt velocitatum earundem diirTerentiis proportionalia.

Sunto temporis particu,

lae illae

AK^ KL,

CT>

fumptse

&

&c. in refta crigantur perpen-

LM

Hydicula Afymptotis rtciangulis C'Z),C//dercripcentro perbolae ad ut ad CA, tse occurrtntia in BJilrn,&.c '(&erit
^W\^\^

JB,Kk,Ll, Mm,&c. C BklmG,

AKm K k^d

CA, adeoque ut ABXKk ad yyBxCA. Unde, cumyf/^&^^XC^dentur erity^^ /<:/^ut^5X/<:/^;&ultimo,

cocunt^^

AB Kk

AB

Kk

CK

ad

Kk

ut

^ATad CA,

&

viciflim

AB Kkzd.

&

iibi

& Kk ut

AJ^i^. EtlimiliargUinentoerunt/iry^
igitur

Z/,
qua-

LlMmidcc.VitKkq,L/q,&c, Linearum

A,Kk,L/,Mm

quadrata velocitatum fuerint etiam ut ipfarum differentiae

PRINCIPIA MATHEMATICA. funt ut earundem difterentiae; & idcirco cum

,

xxi
quadrata
erit

Libir
Secundu.

fimiiis
eft

am-

barum

pfogrellio.

Quo

demonltrato

confequens

etiam ut

areae his lineis defcriptcE fmt in progreffione confimili cum fpatiis Ergo fi velocitas initio pr^mi quae velocitatibus deicribuntur.

exponatur per lineam velocitas initio fetemporis j4 B, per lineam longitudo primo tempore defcripta cundi k, k B \ velocitates omnes fubfequentes exponentur per aream longitudines defcripta? per pcr lineas fubiequentes Ll,Mmy &c. Et compofite, fi tempus totum exponatur per areas i^/, Lm,^c. longitudo tota defcripta exponefummam partium fuarum Concipe jam tempus tur per fummam partium fuarum L , &c. ut fmt C A, CK, AM\\^ dividi in partes CL, CM, &c. in progreffione Geometrica; & erunt partes illje l, velocitates in eadem progreffione, k, &c. k, in progreffione eadem inverfa , atque fpatia defcripta l^

KL

K JK

&

&

&

AM,

AMmB.

AK, KL,

&

AB, K

Mm,

Lm,

&c.

aequalia.

^E.T).

Corol. I. Patet ergo quod , fi tempus exponatur per Afymptoti partem quamvis A'!) , & velocitas in principio temporis per ordi-; natim applicatam AB, velocitas in fine temporis exponetur per ordinatamSG, & fpatium totum defcriptum per aream Hyperbolicam adjacentem ABGT> necnon fpatium quod corpus aliquod. eodem iempore AT> , velocitate prima in Medio non refi, llente defcribere poffiet, per redangulum ABy, AT).
\

AB

Corol. 1.

capiendo

non

d<\tur fpatium in iVledio relillenfe defcriptum, in medio ad fpatium quod velocitate unifoi-mi refiitente fimul defcribi poflet , ut eit area Hyperbolica
illud

Unde

AB

ABGT^zdrt^zngvXnmABy^AT).
Medii , flatuendo eam ipfo mouniformi centripetse , quae in cadente corpore , tempore /?C, in Medio non refiilenre, generare poiret velociratem /iB. Nam fi ducaturiSZ' quae tangat Hyperbolam
Corol.
3.

Daturetiam

reiiitentia

tus initio aequalem

efle vi

& occurrat Afymptoto in T; reda sequaliserit ipii AC, tempus exponet quo refiitentia prima uniformiter continuata tollere poliet velocitatem totam /IB. Corol. 4. Et inde datur etiam proportio hujus refiHentiae ad yim gravitatis aliamve quamvis datam vim centripetam. Corol. 5". Et viceveria , fi datur proportio refiitentise ad datam quamvis vim centripetam, datur tempus-^C, quo vis centripeta reiiitentisg. aequalis generare poffit velocitatem quamvis AB; & inde. Ee 3
in

B,

AT

&

iix

De Moru de datur punftum

^'^'''^""'defcribi
;

PHILOSOPHIyE NATURALIS B per quod Hyperbola Afymptotis C//, C2), quod corpus incipiendo ut & fpatium jiBGD debet
,

motum fuum cum

Medio

velocitate

illa

AB

tempore quovis

./f'Z)

in

fimilari refidente defcribere poteft.

PROPOSITIO

VI.

THEOREMA
^

IV.

CorporaSphierica homogenea &" iequalta plicata rattone velocitatum tmpedtta ,

fitis

refiflentits

du-

folis virihus ift'

incitata
initio

,
,

temporibus
defcrihunt

tes

fuh

qua funt reciproce ut velocitaaJemper cequalia fpatia ,

mittunt partes velocitatum proportionales

Afymptotis reftangulis C2}, Hyperbola quavis BbEe fecante perpendicu-

totis.

<^

H defcripta

la

AB,ab^T>E,dey'm B,b,Ey
exponantur velocitates
per perpendicula
initia,

Hl

e,
Jes

AB

&
ita

tempora per

lineas

Eft ergo ut ^<2 ad

^
zd

1) E, Aa^T)d.

Hypothefm)

T>E

AB &
,

ita (

per

5:

(ex natura Hyperbolae) componendo , C /4 ad CT) ; C ' A.a. lb~d Ergo ares ita Ca ad Cd. fpatia defcripta aequantur inter fe , veba, 'DEed, hoc eft propterea (divilocitates primse AB, T) E funt ultimis ^^, d^^-, ab, T>E~de proportiodendo) partibus etiam fuis amillis naies. k:,E.T>.

&

AB

AB

&

&

PROPOSITIO

VII.

THEOREMA

V.

Corpora Sph^rica quihus refflitur in duplicata ratione ve* locitattim , temporibtis qua funt ut motus primi direBe &* reftflentit^ primne inverfe , amittent partes motuum proportionales
velocitates
totis
,

85*

fpatia defcrihent temporihus

iflis

in

primas duBis proportionalia.

partes amiiTaj

Namque motuum

funt

ut

refiftentiae

&

tempora
con-

PRINCIPIA
conjunftim.
refiltentia

MATHEMATICA.
illae fint

zz^
debebit

Igitur ut partes

totis proportionales,

Lher
Sw:nbp'

tempus conjunftim eife ut motus. Proinde tempus refiitentia inverfe. Quare temporum erit ut motus direde particulis in ea ratione fumptis, corpora amittent femper particuadeoque retinebunt velocitates las motuum proportionales totis , Et ob datam velocitatum rationem, defcribent in ratione prima. femper fpatia quas funt ut velocitates primas & tempora conjundim.

&

&

'

CoroL
ratione

I.

Igitur

fi

aequivelocibus corporibus refiflitur in dupiicata

:

diametrorum Globi homogenei quibufcunque cum velocitatibus moti , defcribendo fpatia diametris fuis proportionalia, amittent partes motuum proportionales totis. Motus enim Globi cujufque erit ut ejus velocitas & Maffa conjunftim , id eil , uc velocitas & cubus diametri ; refiftentia (per Hypothefm) erit ut quadratum diametri & quadratum velocitatis conjundim & tempus (per hanc Propofitionem ) eft in ratione priore direfte & ratione
;

pofteriore inverfe, id ell, ut diameter direfte velocitas inverfe adeoque fpatium (tempori '& velocitati proportionale ) efl ut diameter.
.

&

CoroL X. Si aequivelocibus corporibus reftftitur in ratione fefquiGlobi homogenei quibufcunque cum velociakera diametrorum tatibus moti , defcribendo fpatia in fefquialtera ratione diametrorum, amittent partes motuum proportionales totis.
:

CoroL 3. Et univerfaliter, fi sequivelocibus corporibus refiftitur fpatia quibus Globi in ratione dignitatis cujufcunque diametrorum homogenei, quibufcunque cum velocitatibus raoti, amittent partes
:

motuum

proportionales totis, erunt ut cubi diametrorum ad dignitatemillam applicati. Sunto diametri ii refiltentisB, ubi E: velocitates aequales ponuntur, fint ut D E: fpatia quibus Globi, quibufcunque cum velocitatibus moti ,, amittent partes rnotuum proporiionales totis erunt ut D^~" E^-. Igitur deiciibendo

D& &
,

&

&

fpatia ipfis

eadem

proportionalia ratione ad invicem ac fub initio.

D^-"

&

E^-'

retinebunt velocitates in

CoroL 4. Quod fi Globi non fint homogenei , fpatium a Globo denfiore defcriptum augeri debet in ratione denfiratis. Motus enim , fub pari velocitate , major efl in ratione denfitatis , tempus ( per hanc propofitionem ) augetur in ratione motus diredte , ac fpatium defcriptum in ratione temporis.

&

Coral.

ZX4
De Mora
Corol. f.
^

PHILOSOPHI^ NATURALIS.
Et
fi

CoRPOKUM, ]\^4ejJQ

diminuendum erit in , Tempus enim (per hanc Propoiitioratione majoris refiftentisB. fpatium in rationem) diminueiur in ratione refiftentiag auftae, Be temporis.

quod

casteris paribus

Globi movcantur magis

in

Mediis diverfis ; fpatium in

refillit

&

L E

MM

n.

'Momentum Gemt<e dequatur Momenth laterum ftngulorum

generanttum in eorundem laterum jndices dtgnitatum coejffictentia contmue duSts.
Genitam voco quantitatem omnem qufE ex
;

lateribus vef termiquibufcunque, in Arithmetica per multiplicationem, divifionem, extraftionem radicum in Geomerria per inventionem vel conlaterum , vel extremarum & mediarum proportionatentorum fubduftione generatur. Ejulmodi quanlium, abfque additione titates funt Fafti , Quoti, Radices, Reftangula, Quadrata, Cubi, fimiles. Has quantitates ut inLatera quadrata, Latera cubica, determinatas & inflabiles, & quafi motu fluxuve perpetuo crefcenearum incremenra vel decretes vel decrelcentes , hic confidero;
nis

&

&

&

&

&

menta momentanea fub nomine Momentorum intelligo: ita ut inac decremenra crementa pro momenris addititiis ieu affirmativis pro fubduirlitiis feu negativis habeantur. Cave tamen iniellexeris Paniculs finitse non funt momenta, fed quantiparticu'as finitas. Intelligenda funt principia jamjam tate;; ipfae ex momentis genitae. ISeque enim fpediatur in hoc nafcenria finitarum mngnitudinum. Lemmate magnitudo momentorum, fed prima na(centium proporEodem recidit fi loco momentorum. ufurpentur vel velocitatio. tes incrementorum ac decremenrorum, (quas eriam raotus, murationes & fluxiones qumtitatum nominare hcet) vel finitfe qujevis Lateris autem 'cujufquantitates velocitatibu'? hifce proportionales. que generaniis CoeHiciens eft quantitas, quse oritur applicando Ge,

niram ad hoc

larus.

Lemmatis eft , ut , fi quantitatum qiwrumcunqiie perperuo motu crelcentium vel decrefcentium A,B,C,&c. momenta, vel mutarionum velocitates dicantur a,b.,c, &c. momentum fuerit sB-t-^A, vel muratio geniri reftanguli geniti conmomentum fuerit ^BC-f-^AC-t-rAB & genitarum tenti
Jgitur feniiis

AB

&

ABC

digni-

PRINCIPIA
aignitatum

MATHEMATICA.
,

415'

ASA',A%A%A% ASa%A ',A"

',
I

& A~'
saA
^,

momenta g^^J^ =/^^

zaA, 5^A%4^A', laA % ^aA tlaA

aA

id!A~',& T <?A
cujufcunque

Z
'

refpeftive.

Et

generaliter, ut dignitatis

A^momentumfuerit
fuerit

rf

a"-^.

Item

ut

Genirae

A'B momentum

i^AB-t-^A';

& GenitcS A^B''^ momen-

tum3A'B*C*-f-4^A'B'C'-4-xf A'B^C; & GenitjB five x^A'B~' & fic in caeteris. DeA' B~' momentum 3^A'B"~'

^
^
,

monitratur vero

Caf

X.

Lemma in hunc modum. Reftangulum quodvis motu perpetuo auftum

mum latera A & B in B dit A

mentum<2B-t-^A.

de

lateribus
i/S!

A& B

AB
^

, ^

ubi
fuic

in

deerant
feu

momentorum

^ i^,

AB

aB

dimidia

a &:

i;

A-i-i a

&';

&

quam

pri-

alteris

momentorum

dimidiis aufta funt

eva-

-^- i ^ feu A B -4-^ aB-^-^ifA-hia^. -1- i /z De hoc rectangulo fubducatur redangulum prius , manebit exceflus aB-^&A. Igitur laterum incrementis totis a ^l b generatur redanguli incre-

&

^E.T).

femper sequale Ponatur contenti momentum (per Caf. i.) erit ^ C -h ^ G, id eft (fi pro fcribantur & ^B-i-^A)^BC -i-^AC-HfAB. Et par ^.E.Ti. tio contenti fub lateribus quotcunque.

GC

CaJ. 2.

AB

G &
;,

AB

ABC feu G &c v

eft

Ponantur latera A,B, C fibi mutuo femper aequalia; ideftredanguli AB, momentum <zB-t-<^ Aeritx^A, ipmomentum ^ B C -+- ^AC fius autem A' , id elt contenti , Et eodem argumento momentum dignitatis erit 3 a A\ -f-f cujufcunque A^eft^^A" ^ ^E.D.
Caf. 3.
ipfius

A%

&

ABC

AB

Caf. 4.
in

Unde cum -^ inAfit

in a erit

i,

momentum

ipfius-v-

dudum
,

A, una cum vdufto

Proinde

momentum

ipfius i

id eft

ni-

hil.

mo^entum
'V

ipfius

-r feu ipfius A~' eft ^iipfius j-

Et gein

neraliter

cum

in

A"

fit

momentum

dudum

A
una

Ff

ii(S

PHILOSOPHliE NATURALIS
-^m na A-'
erit
nihil.

SoiM.una cum

Et propterea mornentum

ip^

fius j^. feu

A-

erit

^
in
3
:

v
fit

^E.T>.

Caf.
-i.

5".

Et cum A'
^?,

A'

A, momentum

ipfius

A' duftum

A'

erit

per Caf.

ideoque

momentum

ipfius

A'
,

erit

in

five \

a ^~'\ Et generaliter fi ponatur a A'" aequale ^ quale B" , ideoque

Av sequale B
B
"""'
,

''

^ma A~'
(5,

erit hi"

ae-

sequale

2?^B~'

feu

^A

""7",

adeoque

ijr

AT^aequale

id eft, aequale

momento
Caf.
6.

ipfius

A"^'

^E.T).

mentum

Igitur Genitae cujufcunque A" ipfius A" duftum in B", una cum

A"' ; idque five dignita' B, -+- ^ B""' id ett A"' to in A"' &: n fmt integri mimeri vel frafti , five afRrmativi tum indices Et par efl ratio contenti fub pluribus dignitatibus. vel negativi.
,

B" momentum eft momomento ipfius B duc-

datur

I. Hinc in continue proportionalibus , fi terminus unus momenta terminorum reliquorum erunt ut iidem termini multiplicati per numerum intervallorum inter ipfos & terminum datum. Sunto A, B,C,D,E,F, continue proportionales & fi detur terminus C, momenta reliquorum terminorum erunt inter

CoroL
,

feut

i A, B,D,xE,3F.
Et
fi

Corol. X.
"

in quatuor propcrtionalibus duae mediae dentur

momenta extremarum erunt

dum
tur
,

eil

ut eaedem extremae. de lateribus redanguli cujufcunque dati.

Idem

intelligen-

Corol.

Et fi fumma vel difierentia duorum quadratorum de3. momenta laterum erunt reciproce ut latera.
Scholium.

In Literis quse mihi cum

nis abhinc
effe

Geometra peritiffimo G. G. Leibnltio andecem intercedebant , cum fignificarem me compotem methodi determinandi Maximas & Minimas, ducendi Tangen-

tes,

&

fimilia

nalibus procederet

peragendi, quae in terminis furdis aeque ac in ratio, iiteris tranfpoiltis hanc fententiam involven-

&

tibus

PRINCIPIA MATHEMATICA.
tibus tCy Fluxiones invenire.,

za;
refcripfit S<;vndj.

\JData z^quatione

quotciinqtte

&

Fkentes quantttdtes involven- Libbr

vicc verfa']

eandem celarem

Vir Clariffimus fe quoque in ejufmodi methodum incidifie , & methodum fuam communicavit a mea vix abludentem prasterquam in verborum & notarum formulis , & Idea generationis quantitalum, Utriufque fundamentum continetur in hoc Lemmate.

PROPOSITIO
r/

VIII.

THEOREMA

VI.

corptis

m Medto umformt

reBa tum diflinguatur

afcendat vel defcendat ,

Gravhate uniformher agente, fpatium totum defcrip-

in partes aequales ^

inque principiis

fin-

gularum partium ( addendo refifientiam Medii ad vim gravitatis , quando corpus afcendit , vei fubducendo ipfam
quando corpus defcendit ) colligantur vires abfoluta j dico quod vires illce abfoluta^ funt in pfo^reffione (Seome^

AK abfoluta in defcenfu corporis per diflerentiam /<rC velocitas corporis per lineam AT (quse media proportionalis inter A K ^ AC ideoque in fubduplicata incrementum refiftentise data temporis partiratione refiflentis; & contemporaneum velocitatis incula faftum per lineolam KL
tia

Exponatur enim

vis gravitatis

per datam lineam

vis

AC\

refiiteri-

per lineam indefinitam

;

fit

crementum per lineolam 5P^;

hujus momentum KL ut momenAT in KC. Nam velocitatis incrementum vi generanti KC. tP^, (per motus Leg. ii.) proportionaie Componatur ratio ipfius KL cum ratione ipfms AiV, &^et rectangulum KLXKN ut ATxKCxKN, hoc eft, ob datum recrangulum ^CXi^iV, ut AT. Atqui areas Hyperbolicae KNOL ad reftangulam KLxKN ratio ultima ubi coeunt punda K&Ly Ergo area Hyperbolica evanefcens eft ut AT. Compbnitur igitur area tota Hyperbolica ABOL ex particulis KNOL velocitati AT femper proportionalibus & propterea

& centro C Afymptoiis redangulis CA, C// defcribatur Hyperboia quaevis BNS^tx^dixs perpendiculis AB, KN, LO, TR, ^S occurrens in B,N, O, R,S. Quoniam

AK
tirai

efl ut

AT ^,

ATq,

erit

illius

id eft, ut

eit

sequalitatis.

illa

elt

Ipatio velocitate ifta

defcripto

proportionalis

eft,

area

illa

in partes aequales

ABMIy IMNK, KNOL,

fz

Dividatur jam

&c.

&

vi-

res

za8

PHILOSOPHIiE NATURALIS
AC, IC, KC, LC, &c. erunt ^E.T). Et fimili argumento, in
fi

DxMoTu

res abfolutae Co&poRUM,nietrica.

,

in progrefficme

Geo,

afcenfu corporis

fu-

mendo ad contrariam partem punfti A, aequales areas ABmi, imnky knol, &c. conftabit quod vires abfolutae AC, iC, kC,lC,
&c. funt continue proportionales. Ideoque
fu
fpatia

omnia

in afcen-

&

AC)

defcenfu capiantur aequalia; omnes vires abfolutae /C, ICy KC, LC, &c. erunt coniinue proportionales.

kC, iC,

^E.D.

Corol.

perbolicam

poris & & vice verfa.

Corol. z.

fpatium defcriptum exponatur per aream Hyexponi poflunt vis gravitatis, velocitas correfillentia Medii per lineas AC, 8c ^^refpeftive
I.
fi

Hinc

ABNK;

AT

cendendo

Et velocifatismaxims, quam corpus in infinitum defpoteft unquam acquirere, exponens eft linea AC. Corol. 3. Igitur ft in data aliqua velocitate cognofcatur refiftentia Medii, invenietur velocitas maxima, fumendo ipfam ad velocilatem

PRINCIPIA MATHEMATICA.
.tatem iilam
tatis

zic>
vis

datam iti fubduplicata ratiohe, quam habet ad Medii refiftentiam illam cognitam. j;:^;/;/
.';.

Gravi-

LlB

Secunduj

pROPOsiTio
Poftthjam demonftrath
feB:oris Ctrcularh
,

IX.

theoremA''vil
qmdfi
Tangentes angulorum
velo^

dico

feBorh H^yperbolki fumantur

,

cttattbus proportionales

exiftente radio jufta

magnitudi'

nis

^
qualis

tempus omne afcenfus futuri ut feBor Circuli , tempus omne defcenftds prneteriti ut feBor Hyperbola.
:

erit

Reftae AC, qua vis gravitatis exponitur , perpendicularis geducatur j4T>. Centro T) femidiamerrs'-^ defcribatur

&

tum Circuli quadrans AtE^ tum Hyperbola redangula^/^^ & Afymptoton 'Z)C. axem habens AX, vcrticem principalem
Jungantur 2)/, T)T ^ afcenfus omnis futuri
fmt ut
G?/?
tas
velocitaires.
;

& erit fedor Circularis AtT> ut & fedlor Hyperbolicus ATT) ut

Si

tempus
terapus

defcenfus 'omnis praeteriti.

modo fedorum Tangenies^^,

abfcindens
,

AV

I.

Agatur enim

T>vq

fcftoris

ATit

&

trian

^\AT>p
nem
ut

momenta, feu particulas quam minimas fimul defcripob, dngulum commu^x' SifT>q. Cum particulaB illae
2), funt in duplicata ratione laterum
,,

'erit
-+-

particula

tT)v
id eft,

9^f
quad.-^

Sed p T> quad.

efl

AT>

quad.

Ap quad.
^'ikk

AT>

AT>y.Ak
particula

feu

AT>Y.Ck; ^qT>p
^Sk.

ATy^pq^

Ergo fedoris
citatem

tT>v

ut^,
Ck

id eft

ut velocitatis de-

vis illa Ck quae velodiminuit inverfe , atque adeo ut particula temporis decremento refpondens. Et componendoi fit: fumma particularum omnium tT>v\x\ feftore AT) t , ut fumma particularum tem

crementum quam minimum^/f direde

&

poris

fingulis

velocitatis

decrefcentis

refpondentium , ufque dum velocitas huerit; hoc efi: , feftor rotus AT)t tempus. ^E.T).

Ap

particulis

amiflis

illa

t^

in nihilum diminuta evaut afcenfus totius fuiuri

Ffa

'

Caf

2,30

PHILOSOPHIiE NATURALIS
Agatur

Ds MoTu

Caf. 2.
hae

CoRPORM,guii

^y^^ particulas
particulffi

^y

quam minimas jT^DF & !P^; & erunt ad invicem ut T>Tq. ad T>Tq. id eft (fi rx &

^F abfcindens tumfeftoris T> AV^

ut'Z)Z^.
2iA

tum

trian-

parallelse

divifim ut 1)

Hyperbolse
eft

'DXq-^TXq eft ADq, & per Hypothefin ^P^ AD^^^AK, Ergo particulae funt ad invicem ut yf^ ad

X q ^T X q

fint)

ad^^.
T>

A q A T g.

vel

TXq.

ad A^Pq. Sed ex natura

&

ADq-^A^D^sfiAK',
ideoque

ideft, ut ^iZ) ad

^2) -^Zfeuy^Cad Cif.atque adeo ob

feftoris particula

TDVe&^^^^A?,
id eft
'

datas .<^C

& A^D,

ut

?:^,
(rf

ut incrementum velocitatis d^-

/v

refte utque vis generans incrementum inverfe , atque adeo ut particula temporis incremento refpondens. Et componendo fit fum-

ma

particularum temporis, quibus

omnes

velocitatis

AT particulae

PRINCIPIA

MATHEMATICA.
feftoris

in
id eit
,

?*^generantiir , ut fumma particularum tempus totum ut fedtor totus. ^E.T).

Corol. I.

yiTI),

Linv.%
SicuNDvs,.

Hinc

fi

JB

aequetur quartae parti ipfius

defcribit
,

^C,

fpatium

^quod corpus tempore quovis cadendo

'

erit

ad fpatium

quod corpus

velocitate

maxima

y^

C, eodem tempore uniformiter

AB NK
^E.T).
fcribitur.

progrediendo defcribere potefl, ut area qua fpatium cadendo defcriptum exponitur , ad aream ATT) qua tempus exad ^'P ut A^P ad Nam cum fit ponitur. K, erit (per ad t^Tf hoc eit CoroL I. Lem. ii. hujus ) LK^id !P^ut x inde ad i 'F^ ut ad (i o^C vcl) ut z A'T ad AC, ad (^C vel) AT> ut vf5 ad itaque ex AB; eft & zd T) ^Mt ad Ci^T. Sed erat P6? ad sequo zdAC. trgo rurfus ex aequo eil ad r/^ ^TVnt ad y^C; hoc eil, ut velocitas corporis cadentis ad velociut tatem maximam quam corpus cadendo potell acquirere. Cum & ATT> momenta LKNSz 7)TV hmt igitur arearum ut velocitates, erunt arearum illarum partes omnes fimul genitae ut fpatia iimul defcripta , ideoque areae totae ab initio genitae 8i ut fpatia tota ab initio defcenfus defcripta.^

ABNK^

^C LK & KN T AT LKN
CK

AK AT

CK

AT

LKN

ABNK

ATT)

Idem confequitur etiam de fpatio quod in afcenfu dcNimirum quod fpatium illud omne fit ad fpatium, uniformi cum velocitate AC eodem tempore defcriptum , ut eil area
Corol. 1.

ABn kadit&.o\:emAT>f.

Corol. 3. Velocitas corporis tempore ATT> cadentis efl ad velocitatem , quam eodem tempore in fpatio non refiitente acquire^d feftorem Hyperbolicum ATT). ret , ut triangulum Nam velocitas in Medio non refiilente foret ut tempus ATT>^ id eil , ut triangulum APT). in Medio refiilente eit ut Et velocitates illae initio defcenfus sequantur inter fe, perinde ut are^e

ATT>

ATy

&

illse

ATT>, ATT>. Corol. 4. Eodem argumento

tem, qua corpus eodem tempore fuum afcendendi mot-am amitt^re

feftorem Circularem
Corol.
5-

velocitas in afcenfu eil ad velocitain fpatio non refiilente omnem

pofi^et,

ut triangulum

At T>

five ut refta

Af

ad arcum

ApT>
t.

ad

do velocitatem

AC

quo corpus in Medio refiftente cadenad tempus quo velocitatem maximam in fpatio non refiftente cadendo acquirere poflet , ut feftor AT>T 2.d triangulumy^7)C: & tempus , quo velocitatem Ap in
Eft igitur ternpus

AT

acquirit,

Medio

r^z

PHILOSOPHIiE NATURALIS
refiftente

De moiu Medio
''"'citatem

afGendendo
in
Ipatio
ejus

poffit afiiittere

ad tempus quo velopoflet

eandem
6.

non refiflenteafcendendo

amit-

tere, ut arcus

CoroL
velocitas

tangentem y^p. Hinc ex dato tempore datur fpatium afcenfu vel de;

^t ad

iNam corporis in infinituni defcendentis datur, maxima , -^per Corol. x,& 3, Theor. vi, Lib 11 indeque datur tempus quo corpus velocitatem i!!am in fpatio non refifl:ente cadendo polfet arquirere. Et fumendo Seftorem AT)Tve\ AIDt
fcenfu defcriptum.
ratione temporis dati ad tempus modo intum area vel , vel AT^t ut fpatium qu^vel quae efl ad feftorem fitum ad fpatium quod tempore dato , cum velocitate illa maxima - jam ante inventa, uniformiter defcribi poteft. Corol, 7. Et regrediendo , ex dato afcenfus vel defcenfus fpatio

ad triangulum

AT)C

in

ventum; dabitur tum

velocitas

AT

Ap

ABnky

AT>T

ABNK

ABnkvelABNK,

dabitur

teropusy^^
X.

vel

^^r.
III.

PROPOSITIO

PROBLEMA

Tendat umformh vh gravitath dtreBe ad planum Horizonquadratum th y fitque refifientia ut Medu denfttas requirhur tum Medu denfttas in velocitath conjunBim locis fnguUs y quds faciat. ut corpus in data quavis linea curva moveatur, ium corporis velocitas^ Medii reffien-

&

tia in locis fngulis.

Sit y^^planum illud pkno Schematis perpendicula-

re

^P

FH^
F ad

plano

huic

linea curva occurrens in

punais^&^; G,H,I,K
loca quatuor corporis in hac

curva ab

^pergentis;
parallelae

&
his

Gi5, HC, yo, KEoxab

dinatae quatuor

pundis

ad

horizontem

P
!P^ad
punfta
diilantiae

-A-

demifl^ae

&
fint

lineae horixontali

tes;
les.

& A

BC, CT>,

pundiis

6z

gentes in G &: //, iY , rentes Z<

&

B^ C,

Tf,

E infiften-

Ordinatarum inter fe aequaducantur re&x GL, /7iV curvam tan-

Ordinatis

&

&

CH, T>1 furfum produdiis occurcompleatur parallelogrammum HCT>M.

Et

PRINCIPIA MATHEMATICA. 133 erunt in quibus corpus defcribit arcus GH, Hl Et tempora NI quas corpus temporifubduplicata ratione altitudinum LH a tangentibus cadendo & velocifates defcribere poffet bus
^

Liber
""'''""*

illis

erunt ut longitudines defcriptss G/7, Exponantur tempora per verfe.

-^ &

HI direfte & tempora inT & ^ & velocitates per

,

&
-f=;,

decrementum

velocitatis

tempore

fadum

ex-

ponetur per

Hoc decrementum

oritur a refiftentia

Gravitas in gravitate corpus accelerante. corpus retardante fpatium cadendo defcribente , generat vecorpore cadente locitatem qua duplum illud fpatium eodem tempore defcribi po-

&

&

NI

tuiflet

(ut Gdilaus demonflravit

id efl

velocitatem

xNI
-

at

m cbrpore arcum /f/defcribente

dine

auget arcum illum

fola longitu-

HI~HN feu
2,MI">cNI fTr'
,
'

^^^^
Hl

ideoque generat tantum velocivelocitas ad

tatem

Addatur haec

decrementum prs-

diftum

&
,

habebitur decrementum velocitatis ex reflftentia fola

oriundum
gravitas

nempe

%^ -^

-^

t.MI^NI

proindeque cum

eodem tempore
j.

in corpore cadente generet velocitatem

1NI
;

Refiflentia erit ad Gravitatem ut

rn.

j r-

GH _

Hl

-+-

xMIXNI p.,

ad

^,
t

fwe ut

'^- m + \MI2^ HI T
C CE
&
&

ad

.NI.

OiO,%o. Pro fcribantur Jam pro abfciflis CS , , Ordinata pro A// fcribatur feries quselibec fcribatur P, Q<? -(- Roo -1- So' -t- &c. Et feriei termini omnes pofl primum , nempeRoo-+-S<3^-+-&c. erunt iV/, Ordinatas 2)/, EK, 6z 8S0; &c, eruntP Q<? Rflo So^ 4Rotf &P-hQ(? R<?o-+-So^ &c. reipedive. Et quadrando differentias Ordinatarum CHT>I, ad quadrata prodeuntia addendo quadrata ipfarum B C , C2) , habebuntur arcuum 00-^QQoo quadrata oo-+-Q(^oo-xQKo^->^&C',

CH

&c,P xQo BG~CH & &

Quorum
radices

BG

GH, HI

&

^-iQRo^-H&c,

oVi^nQ ^^

Q^^^o
__

&

v^i-^-QQ
eV^I-H

Gg

*34

PHILOSOPHI.E NATURALIS
-^-

eoK^rM

^vrxQQ ^^
EK,
Et
cata

;2^^ Ki^_QO

^""t rcus

Gi/

&

HI.

Pra^terea

f,

ab

fubducatur femifumma Ordinatarum -SG ac 2)i, Ordinata ab Ordinata T) I fubducatur femifumma Ordinatarum

&

CH

manebunt arcuum
ratione

hae funt lineolis

LH &

G/ &

HK
6c

fagittae

Koo &
,

CH &

R(?<?_hjSo*.
in dupli^

eit 1/

__

temporum
feu

infinite
.

iV/ proportionales parvorum

adeoque
^
,

T&

j^

_-^
,

& inde ratio HI^-^-^^ ^

valores

fubftituendo

ipforum

i GH, HI MI &
i/i-^-QO.

jW/

jam

in-

ventos, evadit
fiftentia

^^
ad

Et cum
^

zNIik xKoo,

Re-

jam
3

erit

Gravitatem ut

p^-^^-^QQ ^^ iR^fl

id eft, ut

SV

-HQQad 4RR.

Velocitas auiem ea efl

cundum tangentem

HN egrediens
ut

quacum corpus de loco guovis

,

H,

fe-

in

Parabola diametrum
,

HC

& latus reflum ^^ feu ^-"^^ habente R NI

poteft.

deinceps in vacuo moveri

Et

refiftentia
,

eft

Medii

denfitas

conjunctim

&

&
,

quadratum
SV
^-*-

velQcitatis

propterea Medii denfitas

,

eft ut

refifteritia

direde
dire^Se

&

quadratum ^

velocitatis inverfe

id eft

ut

4RR

Q.Q

& ^^^^^
Corol.
I.

inverfe,
Si

hoc

eft, ut

tangens

HN pi-gducatur
in

^^^^
-j

'

^E.L
Vi^QQ,
Qua
adeo-

utrinque donec occurrat

Eequalis

Qrdin^ts

cuilibet

AF

ijf
:

erit

que in fuperioribus pro

fiftentia erit

Vn-QQ

fcribi potefl;.

J-atipne

Re-

ad Gravitatem ut
,

5SX/?2"ad

^RRX^C;
^^^J^S*

Veloci-

tas erit ut

-^^,

&

Medii

denfttas erit ut
linea

Corol. 1.

tioneiB

inter

Et hinc, fi curva bafem feu abfcifl^am

?*

F//^ definiatur

AC &

per relaordinatim applicatam

C/T,

PRINCIPIA MATHEMATICA.
CH^ (utmoriseit) xiem convergentem
Exetn^Li.
defcriptus,
Sit

ajy
Liber
^^'="'*"*-

&
:

valor ordinatim applicat refoivatur in fe-

Problema per primosferiei termiaos expedite

folvetur, ut in exemplis fequentibus.

Linea

yi^//^ Semicirculus

& requiratur Medii T &

fuper diametro

denfitas quae faciat ut Projeflile in

hac linea moveatur.

&

^in ^, dic y^^n ,ACa, Bifecetur diameter e,^ CT> o: A1)q nn erit 2)/^ feu y^^f ooy feu radice per methodum noflram extrac^a , fiet oo, ^ao ee

aa^xao
tt-

CH
r

T>Ie

=_ .

ao

00

aaoo
r-

ao
^

X
^5

a^o^ o^^
,

^c.

Hic
anno^^
xe^

-,

fcribatur n n pro
o

^ cT\r s ee-^aa, & evadet \Dl = e

:\

^o
6"

nnoo

&c,

Hujufmodi feries diflinguo in tertninos fucceflivos in hunc modum. Terminum primum appello in quo quantitas infinite parfecundum ia quo quantitas illa eft unius diraenta non extat fionis , tertium in quo extat quartum m quo duarum
j

terminus qui hic efl e , denotabit fempet longitudinem OrdinatEe ad initium infiflentis

trium eft Et tum.

&

fic

in infini-

primus

CH
j)

indefinitae quantitatis o

fe-

Gundus terminus qui hic

l
t
iftter

eil

denotabit difFerentiam
C/?"

&

^iST, id

efl

lineolam A/iST quae abfcinditur com-

plendo parallelogrammum HCT> , atque adeo pofitionem tangentis ^iV" femper determinat ; ut in hoc cafu capiendo

M
e.

MNad

HM ut
Te'~ adeoque

efl

ad
e

feu

a ad

Temiinus

tertius qui hic efl

nnoo defignabit
quam curva

lineolam

IN quae jacet inter tangentem & curvam,

angulum coflta<aus feu curvaturam habet in Si lineola ilk I finitge efl magnitudinis , defignabitur per terminum tertium una cum fequentibus in infinitum. At fi lineok illa miDuatur in infinitum , z termilinea

deteminat

IHN

Gg

236

PHILOSOPHIiE NATURALIS

De Motu termini fubfequentes evadent infinite minores tertio , ideoque neCoRPORBM, |Terminus quartus determinat variationem curvaturae pofTunt. variationem variationis , & fic deinceps. _Unde obiter patet quintus ufus non contemnendus harum Serierum in Solutione Problematum
quae pendent a tangentibus

& curvatura curvarum.

Conferatur jam

feries e

~,

&c

cum

ferie

P Q_ff_Rtf<?_S(?3 &c. &perindepro P, Q, R&S fcribatur \ t,^ 8l^, & pro ^TTQQ fcribatur ^- If feu e & ee a/ ^e^
v^ i
'i

prodibit Medii denfitas ut

hoc

eft

(ob datam?/,) ut-, feu

fl^,

AF

CH

id efl, ut tansentis longitudo & &

.

illa

HT

Q\x3d

ad femidiametrum
:

ad gravitatem ut

infiftentem terminatur refiftentia erit eft, ut 3 ad Circuli diametrum jP^: velocitas autem erit ut VCH. Quare fi corpus jufta cum parallelam exeat de loco F^ velocitate fecundum lineam ipfi fit ut longitudo tangentis HT, Medii denfitas in fingulis locis fit ad vim gravitatis ut ad refiftentia eiiam in loco aliquo Circuli quadrantem corpus illud defcribet ,
ipfi
3
^?

T ^ normaliter

ad x;/, id

AC

&

H ^ H
^,
in

^AC

& &

^ F. L
At fi corpus idem de loco pendicularem egrederetur ,
inciperet
,

FH

fecundum lineam

ipfi

&

?*^per-

fumenda

efiet

&

propterea fignum ejus

y^C mutandum

arcu femicirculi ^i^^moveri feu a ad contrarias partes centri ^,

efiTet

&

fcribendum -a pro

-^a.

Quo pafto prodiret Medii

,
:

denfitas ut

r~-

Negativam

quse motus corporum accelerat , Naautem denfitatem, hoc eft & propterea naturaliter fieri non poteft , ut cortura non admittit pus afcendendo a T* defcribat Circuli quadrantem TF. Ad hunc effeftum deberet corpus a Medio impellente accelerari , non a refiftente impediri.

Parabola , axem habens horiExempl. X. Sit linea requiratur Medii denfitas quae fazonti P^perpendicularem , ciat ut Projedile in ipfa moveatur.

T FH^ &
,

AF

Ex natura Parabolae gulo fub ordinata

reaangulum

?P^
j

asquale eft redaneft,

fi

/ &

refta aliqua data

hoc

dicantur

reda

refta
c

illa

^, feu

PRINCIPIA MATHEMATICA. TCa, T ^c CHe & CT) reftangulum

ac

^37

/,
dus

adeoque

aa lao-^co 00 sequale D I aequale li^ri^^ ^ z;15 o~4

fecundus terminus
R(?o.
^

a-\-o in Libeh eft reftangulo b inSEcuNDus.

,

Jam

fcriben-

effet hujus feriei

~^
&

-.

pro

Q^

tertius

item terminus
bebit
'

^ pro b

Cum

vero plures non fmt termini, de,

Ri^i-+-QQ
igitur

quarti

coefficiens

S evanefcere

propterea

quantitas

cui

Medii

denfitas proportionalis eft, nihil erit.

Nulla

Medii denfitate movebitur Projedile in Parabola, uti olim deE. I. Exempl. 3. Sit linea Hyperbola, Afymptoton habens plano horizontali perpendicularem quseratur Medii denfitas quse faciat ut Projedile moveatur in hac linea. Sit Afymptotos altera , ordinatim applicatcE G produfls occurrens in V, & ex natura Hyperbolae , reftangulum in dabitur, Datur autem ratio 2)i\r ad VX^ & propterea datur etiam reftangulum 'DNva. VG. Sit illud bb\ completo parallelogrammo TiNXZ, dicatur BNa, BTio, NXcy & ratio data ad
monftravit GalHaus.

AK

AGK

&

NX
VG

MX

XV

&

VZ
,

ZX

vel

T>N
,

ponatur

efle

Et

erit

T>N

asqualis

ao

VG

sequalis

bb -^ VZ a
n
n

ffiqualis

-^
.

0,

& G

feu

NXVZVG
a

asqualis

c^a-^^o
a

Refolvatur terminus
0'

tr

inferiem
sequa. ^
.

convergentem t^
a
V lis
c

^it
aa
? 1--

0-^ ^l 00-^ ^
a'

8cc.

&
i

fiet

GT)

a*
^

^
n

bb
a

b b

bb
a

^
<7'-H

bb
-

aa

o^

g &c.

a*
eft

r Huius fena '

terminus fecundus n
figno mutato -^ o^pro

aa _
Ro%

ufurpandus

pro Q(?

tertius

cum

&quartus cum figno etiam mutato

^

0?

pro S 0% eorumque coefficientes

in

^ _ ^ ^ & ^^ fcribends funt n aa a' a*

Quo faao
3

Regula fuperiore pro Q,

R & S.

Gg

prodit medii denfitas ur

138
De Motu
CoaPO&UM.

PHILOSOPHI^ NATURALIS
a''

Ut

hb

mm
nu
in

xmbh
naa

feu

^ V aa-^ mm aa nn
,

Lmhb
n

id

b''

aA

efl,

fi

VZ fumatur VT asqualis

EGy

ut

"l^aa
nn
tia

1^
n

-^. ^1

Namque aa &Refiflen3

-+.

aa

^ funt ipfarum XZ & ZT quadrata.

autem invenitur in ratione ad gravitatem quam habet

XT ad

x2*G,

&

velocitas ea

eftquacum corpusin Parabok pergeret

habente.

verti-

cemG,diametrum2;G,&latusreaum^^,^^
itaque
diltantiae

Ponatur

quod Medii denfitates in locis fmgulis G fint reciproce ut quodque refiflentia in loco aliquo G fit ad gravitajufta cum velocitate ad z TG & corpus de loco tem ut 3 E. I. emiflum defcribet Hyperbolam illam AG K. Exempl. 4. Pona;tur indefinite, quod fmea ^GiT Hyperbola fit,

XT XT

ea lege delcripta , ut conftrufto centro Afymptoiis fecet Hyperbolam in teftangulo cujus latus

MXy

XZT>N

NX

G &

Afymp.

PRINCIPIA MATHEMATICA.
Afymptoton
ejus in

439
vel

F,

fuerit

FG

reciproce ut ipfius
:

cujus index eit numerus n dignitas aliqua quaeratur dii denfitas, qua Projeftile progrediatur in hac curva.

'DN%

&

ZX

'DNlibzk
MeSecundus.

Pro
ad
lis

BN^ BV, J^X

fcribantur
fj

A,0,C

refpeaive, fitque

VZ

XZ\q\ 7>Nut ^ ad

& FG

aequalis ^

"DN

-^~,

& erit 7)N

aequa-

A-O, VGzz -JL .VZzzlX:^, & CD feu NXVZ e

A
e

VG
=iL, A
6A

sequalis

C^

A-4--O
e

in feriem

infinitam

A k^ ^ itl Q^
A
A-+-'

Refolvatur terminus

ille

zA"-+-^

V^

bbQ--^
I^-h A"

^-iit;i:^ ^^O^ &c. ac

-^'

fiet

G2)

Eequalis ^

C^ i e

A-^

^O^-^O ^'^-^^^^O^-^i^^^tl^^itl^^^O^&c
jus feriei terminus fecundus -

HhQ^,

0-^-^._^^

O ufurpandus

eft

pro

tertius

^4^ bhO^

pro R<?S quartus

denfitas

^1l3511i1 ^^o' pro

y

So^.

Et inde Medii

S
-y,

in loco quovis

fit

adeoque

fi

in

VZ capiatur VT
Sunt enim A'
Refiften-

ee

e k"
,

A"
illa eft

gequaliswXFG

denfitas

reciproce ut

XT.

& ^ A^ ee
tia

"^ijA-^

eA"

-t-

^' ipfarum XZ & ^r quadrata. A

G
fit

autem

in

eodem
-

loco
"^

ad gravitatem ut

in

_- ad 4RR, A

id efi,

XT ad

VG.

Et

velocitas ibidem ea ipfa elt qua-

cum

corpus projectum in Parabola pergeret,verticem G, diametrum

3i latus

GTf

reftum

LilQQ

feu

^^i^ habente.
nn-^n\nVG

. "^ ^.

/.

Scholitm,

i4o
P^ COSPOIIUM,

PHILOSOPHIiE: NATURALIS
Scholium.

MoTu

Eadem
rio

ratione qua prodiit denfitas Medii ut

,

^--^^^^ ^^ CoroUa-

primo

fi

refiftentia

ponatur ut velocitatis

dignitas quaelibet

V" prodibit denfitas Medii ut

Et propterea
fi

^ X JC\
ht\
' :

^-iCurva
,

inveniri poteft ea lege ut data fuerit ratio

-^

ad

H?r

'

vel

ad

ih-QQ|

corpus movebitur in
fit

hac Curva in uniformi Medio cum refiftentia quae dignitas V". Sed redeamus ad Curvas fimpliciores.

ut velocitatis

fit in Parabola nifi in Medio non refiftente Hyperbolis vero hic defcriptis fit per refiftentiam perpetuam; in perfpicuum eft quod Linea , quam projeftile in Medio uniformiter hafce quam ad refiftente defcribit , propius accedit ad Hyperbolas Parabolam. Eft utique linea illa Hyperbolici generis , fed quae circa verticem magis diftat ab Afymptotis ; in partibus a vertice remotioribus propius ad ipfas accedit quam pro ratione Hyperbolarum quas hic defcripfi. Tanta vero non eft inter has & illam difquin illius loco poflint hse in rebus prafticis non incomferentia

Quoniam motus non

mode

adhiberi.

Et

utiliores forfan futurae funt hae

quam Hyper-

bola magis accurata fic deducentur.

&

fimul magis compofita.

Ipfae

vero in uium
tanget reciproce ut

Hyperbolam
tangens

, Compleatur parallelogrammum in G , ideoque denfitas Medii

XTGT &
in

refta

GT

eft

GT ^
^

velocitas ibidem ut

y-^-,

refiftentia

autem ad

vim

gravitatis ut
fi

GT

ad

^_^^

GK.
reftam

Proinde

corpus de loco

defcribat Hyperbolam in H, aftaque to

NX

toto

MX

in /; erit

AGK^ & y^Hprodufta occurrat AfymptoAl eidem parallela occurrat alteri AfympMedii denfitas in ^reciproce ut AH^ & cor,

A fecundum

AH projeftum

poris velocitas ut

y -^|
Al.

ac refiftentia ibidem ad gravitatem ut

AU :id^^^"^^"in
-4-2-

Unde prodeunt

fequentes Regulae.

Reg.

I,

PRINCIPIA MATHEMATICA.
Reg.
I.

141
gLi^

m
iii

Medii denfitas in A, tum velocitas mane& mutetur angulus bunt longitudines AH^ AI, HX. Ideoque fi longitudines illae aliquo cafu inveniantur , Hyperbola deinceps ex dato quovis

quacum corpus

Si fervetur tum projicitur ,

NAH;

angulo Reg.

NAH expedite determinari

1.

poteft.

A,

&

tum angulus mutetur velocitas quacum corpus

Si

fervetur

NAH

tum Medii
ratione

denfitas

projicitur;

fervabitur
velocitatis

longitudo
reciproce.

AH, & mutabitur AI

in duplicata

Reg. 3. Si tam angulus gravitafque acceleratrix fervetur,

NAH

quam

&

corporis velocitas in A, propGrtio refiftentiae in ^ad

augebituT gravitatem motricem augeatur in ratione quacunque proportio ^/7 ad Al in eadem ratione, manente Parabolae late:

re redlo

eique proportionali longitudine

nuetur
plicata.

AH \n

AI
-.

?^ ;

&

propterea mi-

eadem

ratione,

Augetur vero proportio

gravitas fpecifica fub aequali denfitas major, vel refiltentia,

minuetur in ratione illa duad pondus , ubi vel magnitudine fit minor , vel Medii ex magnitudine diminuta , diminuirefiftentiae

& AI

tur in

minore ratione quam pondirs.

Hh

^^v
Ds MoTu
Reg.
gj{.

PHILOSOPHl^ NATURALIS
4.

Quoniam

denfitas
,

Medii prope verticem Hyperbolae ma-

.Coa.PORUM,JQj,

q^^ani \^ loco /f

ut habeatur denfitas mediocris

tio
tas

minimE tangemium
in

GZ^ad tangentem

AH inveniri

, ,

debet ra-

&

denfi-

augeri in ratione paulo majore

quam femifummas harum

tangentium ad minimam tangemium GT. Reg. s- Si dantur longitudines y/iJ, AL, &defcribendafitFiguX, ut fit/J/Zsequalis fafto fub n -^ i Sc ra AGK\ produc AI; centroque Afymptotis MZ, NXper pun^flum //defcribaut XF'" ad X/, tur Hyperbola, ea lege, ut fit Al ad quamvis Reg. 6. Quo major ei\ numerus n , eo magis accuratse funt hae minus accuratae in ejus deHyperbolse in afcenfu corporis ab A^ Hyperbola Conica mediocrem rationem contra. fcenfu ad

X&

HNzd

FG

K &
',

&

tenet, eitquecKterisfimplicior. IgiturfiHyperbolafit hujus generis pundum Ky ubi corpus projedum incidet in rediam quamvis occurrat produfta quaeratur tranfeuntem per pundum

&

AN"

ipfi iV", & fumatur sequalis. Afymptotis AIX, NXin Reg. 7. Et hinc liquet methodus expedita determinandi hanc Hyperbolam ex Phagnomenis. Projiciantur corpora duo fimilia

M&

NK

AM

AN
&

h /ik., incinotetur proportio k\ dantque in planum Horizontis in eredo cujufvis longitudinis perpenad Ak. Sit ea d ad e. H\e\ Ah, diculo Al , afiume utcunque longitudinem inde Ak , per Reg. 6. bi ratio collige graphice longitudines longitudo refte aflumpfit eadem cum ratione ^ ad ad longitudinem S ta fuit. Sin minus cape in redta infinita S aeaequale ratioerige perpendiculum qualem aflumptEe
sequalia,

eadem

velocitate, in angulis diverfis

K^
,

HAK,

&

AK

Tum

&

AK,

Ak

AH

.,

num
li

diflTerentiae

tl

&

AH

AK

MN

duftae in reflam quamvis datam.

Simi-

M MM m mum AH
gitudines
,

methodo ex affumptis pluribus longitudinibus per omnia agenfunt plura punfta iV, fecans da Curva linea regularis rediim S X. Aflum.atur de- iS

AH

invenienda

&

NNXN,
;

"~~^^-Kr

H^^^x

aequalis abfcifl^ae

nuo inveniatur longitudo

lonquse fint ad afl^umptam longitu-

AK &

SX& indede-

MM\J

-j^

dinem AI & hanc ultimam AHut longitudo /^Kper experimentum cognita ad ultimo inventam longitudinem erunt wersd illongitudines quas invenire oportuit. Hifce vero datis dabitur refiftentia Medii in loco A, quippe quse fit ad vim gravitatis ut x AI. Augenda ell autem denfitas Medii per Reg.
las

AI & AH,
modo

AK

&

AHzd

^-

& refiftentia

inventa

i\

in

eadem

ratione augeatur

fiet

accuratior.

R^^^

PRINCIPIA MATHEMATICA, 243 defideretur L IB ES. jam Reg. 8, Inventis longitudinibus AH^ HX ^^^ UNQ0S. pofitio reftae AH, fecundum quam Projeftile, data illa cum veloci;

fi

tate

emilTum,

incidit in

horizonti perpendiculares, quarum /IC erigantur reftas AC, Afymptotis /^K, feu ) HX. fequetur ipfi deorfum tendat , defcribatur Hyperbola, cujus conjugata tranfeat per pun6tum intervallo ^^defcribatur Circulus fecans HyC, centroque Projeftile fecundum reftam perbolam illam in punflo H; E. I. Nam punftum i/, ob emiffum incidet in punftum K.

KF

punftum quodvis

ad punfta

&z

KF

&

Al

J&

&

datam longitudinem
gatur

AHj
ipfis

Ciy occurrens

AK & KFy
T.'-...

locatur alicubi in Circulo defcripto. illi in E, huic in F;

AH
Aob

&

parallelas

CH,

&

MX &

aequales

AC, AI,
Sed

erit efl

KN, & CE & aequantur. Incidit ergo punftum i7in Hyperbolam A{ymptotis^ir, i^ j?^ defcriptam , cujus conjligata tranfit per punaum Catque adeo reperitur in communi interfeftione Hyperbolae hujus & Circuli defcripti, E. 2). Notandum eil autem quod hsec operatio perinde fe habet , five reda horizonti parallela fit five ad horizontem in angulo quovis inclinata quodque ex duabus interfeftionibus //, /7duo prodeunt anguli NAH^ & quod in Praxi mechanica fufficit ^ Cir-

propterea etiam aequalis propterea

KN.

FH

CE

ad

AE aequalis AM, AE ut FH ad

AKN

NAH;

Hh

244
CoBPoauM,applicare ad
interjefta,

PHILOSOPHI^ NATURALIS
pundum
fit

De MoTo Circulum femel defcribere

sequalis

deinde regulam interminatam CH\i& , C, ut ejus pars FH, Circulo & xt&.?e.
.

ejus

parti

^K

C
fa-

irjter

punftum

C&

reaam

iita-.

Qus
cile
fi

de Hyperbolis difta funt

Parabolas.

XAGK

appiieantur ad

Nam
fmt-

redla

ZF tangat

Parabolam defignet quam

in vertice

que ordinatim

applicatas

X,
,

ut quaelibet' abfckfarum , agantur dignitates XI" , ;

GT, AH, quarum XT parallela fit VG, &: GT, /f /y Parabolam tanik A: gant in quovisy^, fecundum

XV
&

XI

XT

XV

VG

redam

corpus de loco pro-

AH

duftam

julla

cum
Medii,

velocitate pro,

jeftum, defcribet iianc Parabolam

fi

modo
]is

denfitas

in locis

fmgu-

G , fit reciproce ut tangens T. Velocitas autem in G ea erit quacum Projedile pergeret , in fpa= tio non refiftente, in Parabola Conica verticem G, diametrum:

FG
Et

deorfum prodiiftam,

& latusreflum

'^"tt

habentec

refiftentia in
fi

erit

ad vim gravitatis ut

Gr ad

'^nni.n

yQ

Unde

iV^^

lineam horizontalem defignct

denfitae Medii in

A, tum

velocitate

mutetur utcunque angulus

AI^ HX, & inde datur Parabolae vertex X, XI, & fumendo VG ad lA ut ZF ad XI%
rabolas punifia

NAH\

& manente tum , quacum corpus projicitur manebunt longitudines AH^

&

pofitio reftse

dantur om.nia Pa-

G, per quae

Projeftile tranfibit.

SECTIO

PRINCIPIA MATHEMATICA.
S

14?
L
1

B E

III.

Secundus

De Motu

Corporum quihus

refijlituv

parttm

ratlone

vekekatis ypartim in ejufdem rattone dupltcata,

PROPOSITIO
St Corpori
refiflitttr

XI.

THEOREMA

VIII.

velocitatis ratione duplicata

partim in ratione veiocitatis^ paftim in idem fola vi infita in j Medio ftmilari movetur , fumantur autem tempora in

progrejfione Arithmetica

quantitates velocitatihus reci-

proce proportionales

data quadam quantitate auBce^ erunt in progrefftone Geometrica.

,

Centro
gxxWs

Afymptotis red^andefcribatur

CJT>d&- CH,

Hyperbola
to

CH
e.

BEe
\

parallelae fint

& AfymproA B T> E

,

Afymptoto CT) dentur Et fi tempus expunfta A G ponatur per aream HyperbolJGam

In

uniform.iter crefcentem dico quod velocitas exponi potelt per longitudinem T>F , cujus recicomproca G 2) una cum data in progreinone Geometrica crefcentem. ponat longitudinem Sit enim areola 'D E e d daium temporis incrementum quam erit 2) ^ reciproce ut ", adeoque direfte minimum, ut
,

ABE^

CD

CG

&

CT>.

Ipfiusautem
,,

-^^decrementum,quod(perhuj.. Lem.II,!'
CT>

^.'Dd
Igitur

rCG-^<^T>..

CG
ET>de
veloci-

tempore

ABET) per additionem

j

datarum: particularum

uniformiter crefcente
taie.

decrefcit

-Qq^

in

eadem

ratione
,

cum
hoc

Nam decrementum

velocitatis eft ut refiftentia

efl

(per
ut velo-

Hypothefin ) ut fumma dtiarum quantitatum

Hh

quarum una

eft

^4<5

PHILOSQPHI^ NATURALIS
,

pE MOTU
CoRi'OKM, velocitas

altera ut

quadratum

velocitatis:
I

tum
ipfa

eft

ut

fumma quantitatum

cc
nalogum decrementum
,

^^) ^ GT)

& cc

ipfius

^.-^decremenP^^^'-'

'

^'^^'"^"^

^^
aipfi

-^'^,&pofterior^-eftut-^^^
eft ut velocitas.

Proinde

-^,
,

ob

Et

fi

quantitas

G2),

giTj reciproce proportionalis, quantitate data

CG
,

augeatur

fum-

tempore y^^^T) uniformiter crefcente E. T). greflione Geometrica.

ma CD,
Corol.

crefcet in pro-

I.

Igitur

fi ,

datis punftis

aream Hyperbolicam

ABET)

A, G, exponatur tempus per exponi poteft velocitas per ipfius

G2)

reciprocam q.ij

Corol. X.

fub

initio

ABET),

ad ut velocitatis reciproca reciprocam in fine temporis cuiufvis invenietur punflum G. Eo autem invento , velocitas

Sumendo autem
ad
velocitatis

GA

CD

ex dato quovis

alio

tempore inveniri
XII.

poteft.

PROPOSITIO
'

THEOREMA
Geometrtca.

IX.

Ttfdem pofith

pr.bgrejfione Artthmettca

dtco qiiod ft fpatta defcrtpta fumantur in velocitates data quadam quan,

Utate auB<fi ertmt

m progvejjione

In Afymptoto C2) detur punctum R & erefto perpendiculo RS, quod occurrat Hyperbols in S., ex,

ponaiur defcriptum fpatium per

a-

ream Hyperbolicam
velocitas
erit

RS E^D &
\

ut

longitudo

G2)

qus cum
tudinem

data

CG

componit longi-

C, in progreiiione Geometrica decrefcentem, interea dum ipatium RSET> augetur in Arithmetica. Etenim ob datum fpatii increm.entum

EDdcj

lineola

quas , decre-

PRINCrPIA MATHEMATICA.
decrementum
refte ut
tae

a^;

eft ipfius

G2),

erir

reciproce ut

ET>

C,

hoc

eft, ut

fumma ejufdem GT>

&

adeoque di-LiEER

longitudinis da-SEcuNcus,

Sed velocitatis decrementum, tempore fibi reciproce proquo data fpatii particula "DdeE defcribitur , efl ut rellflentia & tempus conjunftim , id efl direfle ut fumma duarura quantitatum, quarum una efl ut velocitas, akera ut velociratis quadratum, <& inverfe ut velocitas; adeoque direde ut fumma duarum quantitatum, quarum una datur altera e(t ut velocitas. Igitur deGrementum tam velocitatis quam lineae GZ), eil ut quantitas data

CG.

portionali,

&

menta

propcer analoga decrequantitas decrefcens conjundtim , analogse feraper erunt quantitates decrefcentes nimirum ,
:

&

E. T>. Corol. I. Igitur fi velocitas exponatur per longitudinemGZ), fpaS R. tium defcriptum erit ut area Hyperbolica T) invenietur puncCorol. X. Et fi utcunque alTumatur punftum , ut efl velocitas fub initio ad vefum G*, capiendo Gi? ad G" locitatem pofl fpatium quodvis RS ET) defcriptum. Invento autem punfto G datur fpatium ex data velocitate, contra. Corol. 3. Unde cum , per Prop. xi detur velocitas ex dato tempore, & per hanc Propofitionem detur fpatium ex data velocitate;. dabitur fpatium ex dato tempore, comra.
velocitas
linea

&

G 2).

E R

&

&

PROPOSITIO
Pojito

XIII.

THEOREMA

X.

ab miiformi gravitate deorfum attraBum quodeidem refiftitur partim in ratione velocitatis partim in ejufdem ratione du' plicata : dico quodft Circuli Hyperbolee diametris parallela reBa per conjugatarum diametrorum terminos velocitates fint ut fegmenta quiedam paralducantur ,

qmd Corpus

reBa

afcendtt vel defcendit

,

^ ^

lelarum a dato

SeBores
abjcijfi;

reBis a centro

^ contra.

punBo duBa Tetnpora erunt ut arearum ad fegmentorum terminos duBis

,

Caf. I. Ponamus primo quod corpus afcendit , centroque T) , femidiametro quovis 'JJ B defcribatur Circuli quaarans B femidiaper femidiametri T> B terminum B agatur infinita B , capiatur fegmenmetro 'DFparallela. In ea detur punftum

tum

AT velocitati proportionale.

A &
,

AT

ETF &
fit

&

Et cum

refiftemiae pars aliqua

ut

1^8
D MoTu ut velocitas
eoRPoiiuM.velocitatis

PHILOSOPHIiE & pars altera ut

NATURAUS

quadratum

filtentia tota in

T ut ^F quad.

fit

re-

^
T>
ac

B AW.

T
T,

Jungantur T) A, Circulum fecantes in

exponatur gravitas per quad. ita ut fit gravitas ad ut "DAq ad ref ftentiam in

OA

&

JTq

H- z

BAT &
:

tempus
erit

omnis futuri Circulifeclor^^Dr^'. Agatur enim TDV^.,

afcenfus

ut

abfcin-

dens

& velocitatis AT momentum^^, & Seaoris Z)^r

momentum SDT^dato temporis

mornento refpondens

q -h i B virium gravitatis ^D Aq refillentiffi , Proinde area id efl(per Prop. ix. Lib. %. Elem.) ut T>T qtiad. area T>T^, ipfi^^^proportionalis, eftufD^P^/W; (quK elt ad aream 'P^ut T)Tq ad TTq) eit ut datum 'DT^'. Decrefcit igitur area ET>T uniformiter ad modum temporis-futupropterea ri per fubduftionem datarum particularum T>TV
ut

&

velocitas

decrementum

illud

fumma

&

AT

T ^. erit

AT

&
.,

rF,

tempori afcenfus futuri proportionalis

in Caf. t. Si afcenfu
velocitas

eft.

&

E. T>.

exponatur

corporis per longiut

pri-

tadinem
us
,

&

^ ^P
w\.

refiflentia
effe

natur

BAT, &

AT q
fi

po-

vis
fit

gravitatis

minor

quam
tur

quae per T)

Aq

exponi poflit ; capiaB T> ejus longitudinis ut fit Bq B T> q gravitati pro-

ipfi

portionale, litque^DF T) perpendicularis ffiqualis, per verlicem defcribatur Hyperbola cujn.s femidiametri conjugataB ilnt T) T) quaeque fecet , Sc Vi ertt tempus afcenfus ,

&

&

T)A\nE, &
fu^uri ut

TT

T)^m T

B &

&

FTVE

Hyperbolae fedor

TT> E.

Nani

PRINCIPIA MATHEMATICA.
Nam
velocitatis
eft

449
particula

'^decrementum

faftum,

ut

fumma

refillentiae

T^, ih data temporis ATq-^iBAT &

GT>qT>Fq

Li BE R
NOUS.

gravitatis^^'^"

ABq-^BTiq, Eft autem area 'DTl^ ad aream T>T ^\\tT)Tq ^diT>T q adeoque , fi ad 2)F demittaad BT>q ut, ut leu tur perpendiculum divifim ut T>Fq ad BT)q. Quaque GT>q ad q erit area ; re cum area 'D^P^fit ut ^-^, id efl , ut uniformiter diZ\.nmT)Fq. Decrefcit igitur area fingulistemporis particulis aequalibus, per fubdudtionem particuideft, ut

BTqBT>q.

BT

GT &
,

GTq

BTq BTqBT)q
^T'

r^ut

larum totidem datarum E. T). lis eft.

CaJ. refiUentia,
redlo.

^ ^rSit AT
Et
fi

T>TV &
,

propterea tempori proportiona-

^BT)q ^^7
,

v^loeitas in defcenfu

corporis,&

vis gravitatis, exiltente

ATq-^xB AT angulo T>BA

centro 'Z), vertice defcribatur Hyperbola reftangula feprincipali

B ETV
,

cansprodudas

T>A, T>T
dz F', erit

&
\xt

T)^

in

, T

perbolge hujus feftor tempus defcenfus.

T)

ET

Hy-

Nam

velocitatis

incremen-

tum ?*^., eique

prcportionalis area T) ^, eft ut excefl^us gravitatis fupra refiftentiam, id

eft, VitBTq ABqiBAT ~-ATq{e\xBT>q-'BTq. Et

eft ad aream T> area ut T>Tq ad T)Tqy adeoqufe ad feu ut

T)TV

T^ BTq,

BTq

GTq

GT)qBT>q
GT>q

utque
ut

ut BT>q erit area Crelcit igitur area 2)7' uniformiter fingulis temporis particulis aequalibus , per additionem totidem datapropterea tempori defcenfus proporrum particularum ^ E. T). lionaiis eft.

T>T V

& diviiim ^BTq.

ut

BTq

ad ad

BT>q BT>q

Quarecumarea T>T^{\t

d^ium BT>q.

T>TV &

eft ad velocitatem quam corpus temCorol. Igitur velocitas pore ET>T, in fpatio non refiftente , afcendendo amittere vel defcendendo acquirere poffet, ut area trianguli T)AT ad aream fecteris centro T) , radio T) angulo AT)T defcripti ; ideoqueex , dato tempore datur. Nam velocitas , in Medio non refiftente, tem-

AT
A

pori

ip

PHILOSOPHIiE NATURALIS
,

De Moto pori atque adeo feftori huic proportionalis eft ; in Medio refiflen* CoRi-oRUM, ubi quam minima elt,, jg Q^ ut triangulumj & in Medio utroque accedit ad rationem aequalitatis , pro more feftoris &. trianguli.

PROPOSITIO XIV.
,

THEOREMA

XI.

Jtfdem pofiUs , dtco quod Jpattum afcenfu vel defcenfu defcriptum e[t ut dtfferentta area per quam tempus expO" area cujujdam altertus qu<e augetur vel dimU mtur , mttur in progrejjione Artthmettca fi vires ex refifientta

%f gravitate compofita Jumantur

trtca.

tn progreffione

Geome"

Capiatur

o^C

(in Fig. tribus ultimis,) gravitati

& t^K

re-

fiflentiae

proportionalis.

Capiantur

c^fi corpus defcendit, aliter area ylbMK augebitur qusefitad T>B ut T>Bq ad ^B^C: dum vires vel diminuetur in progreflione Arithmetica , progreffione Geometrica fumuntur. Dico igitur quod diftantia
punfti

eafdem partes ad contrarias. Erigatur^^^

autem

ad

&

CK m

corporis ab ejus altitudine maxima fit ut excefifus areae fupra aream 'Di5'7'. ut ATq-^-iBAT', fit ut refiftentia , id eft , Nam cum ponatur aequalis JifiTumatur data quaevis quantitas ,

AbN

AK

&

AK

ATq-\-^BAT^^
mentum
areae

^pg^. j^^-^j,

Len^nia
X

ii. )

erit

ipfius^/<: mo^-

KL

aequale

A T -^ ^
O.

BA ^ Z

y.

T ^ .2 BT o, =^<eu ^.&
1

AbNK
Jam

momentum i^Z m

iV aequak:

BTY.LO -feu Z
ABq-\-BTi q xm.) linea AQ\y
^>& T)

BT^BT>cub. TzxCKy^ABCaJ
j.
fi

corpus afcendit
,

exiftente

^^y Circulo
xBAT
-^

fitque gravitas ut

( in

Fig.
,

Caf

i.

Prop.

quff gravitati proportionalis eft

erit

^p
erit

Tq

feu

ATq

-4-

ABq ^ BT>q
T)TF
'

AK^Z -^ ACV^Z feu

T>T
ut

CKx,Z', ideoque area T>Bq ad C/C>CZ.

erit

ad aream
-

T>Tq

vel

Caf.

PRINCIPIA MATHEMATICA.
'Caf
X.

25-1

Sin corpus afcendir,

& gravitas
erit

fit

ut

JBq BTiq^
,

linea
eric

Liber

AC (Fig. Caf. X. Prop.

ad 'D'Pq
XXI

xui

^^^~^^^ & r ^

T>Fq kuT^Bfzd
id elt, ad

-^ABqBT)q,
Ideoque area

BTq~BT>q feu AT q -4-x B AT AKyiZ^Jcy.Z i^n C KY. Z.

CaP

3-

gravitasfit

r^erit ad aream 2)^ ^ut T^Bq zd CKy<Z. Et eodem argumento, ii corpus defcendit, & propterea ut BT>qABq,^ linea^C (Fig. Caf 3. Prop. praeced.)

sequetur-

~^
areae

^i erit area

T^ad areamSP^ut

T>Bq

ad

CK^T.:
qua
,

ut fupra.

Cum

igitur

'DTVy
ponitur

momeHtum
BT>^.
^

fcribatur
erit area

femper fmt in hac ratione , fi pro area. temporis fibimet ipfi femper aequale exdeterminatum quodvis redangulum , puta
illa;

CKXZ
. .

BT<m,

T)T^,

id efl, \

ad

zBT>XmXCKxZ,
nus mventum, nt

BTxBTfXm
-.:;;

Atque inde fit P B T) cub. sequale & areae ^^iV/<: momentum i^ZOiVlupe-

BT>XT^ad BDXm,

^X

uc

AB
,

Auferatur

areee

^ E r mo^ ^ T>
.

mentum T>TF
tur difFerentia

k\i

BT>Xmy &
id
^

reftabit
efl: ,

A^PxBT^Xm ~
,
,

Eft

igi-

rum, aequahs
ut velocitas

,.

ATxBTXm & AB
;

momentorum

momentum

differentisB area.

propterea (ob datum

fpatii

BDXm^

^-d-J AB
&

'

AT

id eft

ut

momentum

quod ^orpus afcen,

-dendo vel defcendendo defcribit. Ideoque differentia arearum fpatium illud , proportionalibus momentis crefcentia vel decrefcentia

^ E.
plum

& fimul
T>.

incipientia vel fimul evanefcentia

funt proportionalia,

longitudo aliqua fumatur in ea ratione ad duM, quae oritur applicando aream T> ad BT>y quam habet linea *D -^ ad lineam T> fpatium quod corpus afcenfu vel defcenfu toto in Medio refiftente defcribit , erit ad fpatium
Corol. Igitur
fi

longitudinis

ET

quod

in

Medio non

refiftente

eodem tempore

defcribere poflTet

Bt arearum illarum differentia ad

4^AB
1
i 2,

ideoque ex dato tem^

pore datur.

Nam

fpatium in

Medio non

refiftente eft

cata ratione tcmporis, five uc

V% &

ob datas

BT>

AB

in

dupliuc ^

BT)

^5^

PHILOSQPHliE NATURALIS
Momentum
hujus

S^Voi,-^^.
eft

area^fivehuicsequalis-^j^^^^^^^
arearum
'

ad

momentum

difFerentiaB

7)ET&:
'

b N.

ut

^EqXAB
^di

AB

T>Eq

yBT>y.AT, five ut^^ inZ)r ad Z)yf?; adeoqae ubi arese T)ET & T>AT quam minimae funt, in ratione aequalitatisi
iEqualis igitur eft area

quam mmima,'

ITAW

'iin^erentiae

quamt

Unde cum fpatia in Me-6z minimfe arearum T> dioutroque, in principio defcenrus vel fine afcenfus fimul defcriptaaccedunt ad sequalitatem adeoque tunc funt adJnvicem ut area
,

ET

AbNK.

/RT)xV

-& arearum

'DET &

AbNK
illa

differentia

;,

qb eorum ana-

loga incrementa neceffe eft ut in asqualibus

BT>XV

quibufcunque tempo-^

ribus fmt ad invicem ut area

AbNK

differentia.

^E

aAB~ ^

arearum T)

ET^

T>.

SECTIO

PRINCIPIA MATHEMATICA.
S
BeCat^ptprum

^^3
Ll
B

C T

ER

IV.

Secundus-

Qrculari

Motu

Medih
IIL-

reftfientihm^

L
Sit

M M A

PQllr

Spiralis qu<e fecet

radhs omnei^V,

qua taniat m punBo quovts P, fecetque radtum SQ^in Tad Sptralem ereBts perpendtcults V O, QO concurrentihids m O, jungatur S O. Dko quodft punBa P Q^ accedant ad mvtcem 6f coeant , anguli4s P S O evadet reBus, Sf tdtima ratio reBanguiiT QjKz^S ad F O

^c. m eandem

aqualthus angults. Agatur reBa

^T

SO, SR

quad. erit ratio

<eqtiaTttatis,

Etenim de angulisr^ftrs
quales

ST^, S^R^
,

&

O T ^, O ^^
manebunt anguii

fubducantur anguU
aequales

c^-

OTS

OG^Sl

Ergo Circulus qui tranfit per punfta O, S T tranfetiam per punftum ^. Goeam puncla Tloco in. hic Girculus tanget Spiracoitus leiTJ , adeoque perpendicuibit

&

& ^,
OT.

lariter fecabit

reftam

diameter Fiet igitur O angulus Girculi hujus , j'^ in femicirculo redus.

T &

E:

T>.

Ad O ^P demittantur perpendicuW^.'Z>, SE, linearum ratio-' ad !P-Z) ut 7"^ vel 1P S ^^ 'P nes ultimae erunt hujufmodi 2 -PO Item ^IZ) ad ?^^ut feu X iPOadx?'^. Et ei sequo perturbate r^^ad T^VLi !P^ad 2. 'PS. Unde fnT ^q sb-' "^ ^ . ID, quale r^X^-PiS.
:

T^

&

yad

ri3

PROPO-

^SA
Ds MoTTJ

PHILOSOPHI^ NATURAOS
PROPOSITIO
XV.

THEOREMA

XII.

locts ftngtdh fit rectprocs ut dtftantm St Medii cknfitm locorim a centro immobtli ^ fitqne vis centripeta tn duplicata ratione denfitatis : dico fiod corptts gyaripotejitn

Spirali

qu

rddios amnes

centro ilk dtSos interfecat

in angfdlo dato,

ut fit

^/^squalis ST. fcribat corpus arcum

Lemmate', & producatur iJ^ad Kj Tempore quovis in medio refiltente dequam minimum ^^, & tempore duplo arcum quam minimum TRi &c decrementa horum arcuum exrefiPonantur
tjuae in fuperiore
,
,

itentia oriunda, five defectus ab arcubus qui in Me-

dio

non

refiltente

iildem

temporibus defcriberentur erunt ad invicem ut quadrata lemporum in quibus generantur Eit itaque de:

crementum

arcus pars quarta decrementi arR. Unde etiam, fi cus S^^, asqualis capiaarese tur area ^Sr, erit decreaequale mentum arcus

T^

T T

^^,

vis centripera r ; adeoque vis refiftentiae dimidio lineolse quas fimui generant. r &l -fynt ad invicem ut Mneolse i Quoniam vis centripeta, qua corpus urgetur in T, elt reciproce ut (per Lem. x. Lib. i.) lineola 7"^ que vi illa generatur, STq-, ratione duplicata temefi in ratione compofita ex ratione Iiujus vis

&

T^

&

&

poris

quo arcus ?*^ defcribitur , (Nam refiftentiam in hoc cafu ut infinite minorem quam vis centripeta , negligo ) erit T^XSTqi
id eft (per

temporis
rtas,

Lemma noviflimum) ^ 'P^^y.ST adeoque tempus e(t ut T^X^ST

ini-atione duplicata corporis veloci-

&

qua arcus SP hoc

illo

tempore defcribitur

ut

^,
fimili

elt, in

fubduplicata ratione ipfius

y y/vS'2' ^^^ S T reciproce. Et

argumento, velocitas qua arcus

^R

defcribitur, eft in fubduplicata

PRINCIPIA MATHEMATICA.
di^plicata ratione ipfius

i^j

Lieer reciproce. Sunt autem arcus illi ut veioGitares defcriptrices ad invicem , id efl , in fubdupli- StcuNour^. cataratione^^ad J"!?, fiveut J^^ad V STy.S^', Ik ob aequales angulos S F ^, S aequales areas S ^, t S r , ell ararcum ut i" cus ST. Sumantur proportionalium

&

^R

J"^

T^

confequentium diflFerentise , & fiet arcus ad arcum Rr ni S ad feu iF^; nam punftis & ^coeuntl: bus , ratio ultima i F^fit squalitatis. Quoniam decrementum arcus ^, ex refifteniia oriundum, five mjjus duplum R r^ eft ut refifteniia quadratum temporis con-

^ STV STXS^, ST VSTXS^zd

T
;

T ^ad

^r & ^r ^ad

^ junftim

erit refiftentia ut

cp-Q

Rr

&
e

Erat autem
X

T^zdRr,

Rr
ut

FQ
ST &
fimilia
i

Q-py^vcp

"'

Namque pundis
angulus

?*
fit

&

^^coeuntibus ,
;

coincidunt
gula

^F^,
&

&
!P

!P^^

reftus

^"0,

fit

&
0!P

ad

F^ut

ob ad

trian-

O^.

Eft

O S igitur Qcp^ .,,p

in !P

ut refiftentia, id eft, in ratione denfitatis

Medii

ratione duplicata velocitatis conjundim.

,

Auferatur dupli-

cata ratio velocitatis

nempe
Detur
in

ratio -
Spiralis

&

manebit Medii denfi-

tas in

T ^^ ryp^'^<pdenfitas

O S

&

ob datam rationem
In

O
,

S;

ad

OT,

Medii

T erit ut

-^p-.

Medio

igitur

cu-

jus denfitas eft reciproce ut diftantia a centro poteft in hac Spirali. ^^ E. .

corpus gyrari

Corol. I. Velocitas in loco quovis P ea femper eft quacum corpus in Medio non refiftente gyrari poteft in Circulo, ad eandem a centro diftantiam ST.

Corol. z.
diftantia. illa

Medii

denfitas,

fi

datur diftantia

ST,

eft

ut -?-^

'fin;

'

non datur, ut ^^,^-==

aptari poteft.

Et inde

Spii alis

ad quam-

libet

Medii denfitatem
3.

Corol.

Yis

refiftentiae in

loco quovisT*-, eft ad

Vim

centripetana

ij^
TiE

PHILOSOPHIiE NATURALIS
in

MoTi;

tam

eodem loco
i

ut

O^
ut

ad

OP.

Nam-vires

illae

funt -ad invi-

cem
l

ut

i^ r

& r ^ five
feu
i

^^-^& 5^Data
,

hoc

eft

ut

'P^giSc

P ^^,

OS &:0P.

igitur Spirali

tio relillentiffi

ad vim

centripetam

&

viceverra ex data
,

datur proporilla pronifi

portione datur Spiralis. Corol. 4. Corpus itaque gyrari nequit in bac Spirali
refiftentiffi
tia

ubi vis

minor

efl

quam dimidium

vis centripetae.

cEqualis

dimidio vis'.centripeta2

&

Spiralis

reMenconveniet cum line-a

Fiac

refta PS^ inque hac refta corpus defcendet ad centrum, ea cum velocitate qiise fit ad vetocitatem , qua probavimus in fuperioribusin cafu Parabolos ( Tlieor. x. Lib. i , ) defcenfum in Medio non refiflente fieri, in fubduplicata ratione unitatis ad numerum binarium.

Et tempora
deo dantur.
Corol. s-

defcenfus hic erunt reciproce ut veiocitates

atque a-

Et quoniam

in

fequalibus a

ralis

ad longitudinem redae PS ei\ in data ratione , nempe in ratione QP ad OS; tempus defcenfus in Spirali erit ad tempus proindeque (defcenfus in recia S P in eadem illa data ratione ,
datur.

cadem

ell in Spirali

P ^R

centro atque in reda SP ,

diflantiis velocitas

&

longitudo Spi-

& manentibus hifce CircuUs, mutetur utcunque angulus quem Spiralisxontinet cum radio P S numerus revoiuiionum quas corpus intraCirculorumcircumferentias, pergendo
feribantur

Coro/.

6.

Si

centro S intervallis duobus quibufcunque d^tis deCirculi

;
:

duo

in Spirali a circumferentia adcircum-ferentiam, complerepotelt., eil

ut --,,five ut

Do

Tangens anguli

illius

quem

Spiralis -continet

cum
-,

rcdio

PS; tempus vero revolutionum earundemut

^,

OP

id eft

ut Secans anguli ejufdem, vel etiam reciproce ut Medii denlitas. Corol. 7. Si corpus, in Medio cujus denfitas eft reciproce ut diflantia locorum a centro, revolutionem in curva quacunque Radium primum AS in eodem ancirca centrum illud fecerit , idque cum velocitate quse fue, quo prius in gulo fecuerit in reciproce in fubduplicata rain rit ad velocitatem luam primam tione diftantiarum a centro C id ell: , ut ^^ ad mediam proBS ) corpus iilud perget innumeAS inter portionalera

AEB

&

jas confimiles reyolutiones

& BFCy

C<^T> &c.

iiicere,

&

interfec-

tionibu^

PRINCIPIA MATHEMATICA.

157
s^j.^,"*^

aionibus diflinguet Radium JSin partes y^S, BS, CS, T>S,&:c. Revolutionum vero tempora eruat ut continue proportionales.

velociCGT), &^. direcSe , perimetri Orbitarum S 1, Si^C Si. Attatesin principiisy^,^, C, inverfe; \di c&. ,\xi que tempus totum, quo corpus perveniet ad centrum, erit ad tempus revolutionis primae, ut fumma omnium continue proportionalium^J'1, BS\, Ci^i, pergentium in infinitum , ad terminum priyf <yi, id eft, ut terminus ille primus yf lyi ad differentiam quam proxiBS^, five ut f ad duorum primorum AS\ me. Unde tempus illud totum expedite invenitur. Corol. 8. Ex his etiam praeter propter colligere licet motus corporum in Mediis , quorum denfitas aut uniformis eft , aut aliam quamcunque legem allignatam obfervat. Centro S, intervallis continue proportionalibus Sji, SB, SC, &c. d^fcribeCirculos quotcunque, ftatue tempus revolutionum inter perimetros duorum

JEB, BFC,

&

mum

^S

AB

&

quorumvis ex his Circulis, in Medio de quo egimus, efle ad tempus revolutionum inter eofdem in Medio propofito, ut Medii propofiti denfitas mediocris inter hos Circulos ad Medii , de, quo egimus denfitatem mediocrem inter eofdem quam proxime Sed & in tademquoque rati-one efte Secantem anguli quo Spiralis praefinita, in Medio de quoegimus, fecat radium S, ad Secantem anguii
:

Kk

quo

^5^

PHiLOSOPHr.E NATURALrs
Spiralis

m MoTD

quo

coRFoiiuM,etiam ut funt

nova fecat radium eundem in Medio propofito: Atque eorundem angulorum Tangentes ita elTe numeros revolutionum omnium inter Circulos eofdem duos quam proxime, Si

haec fiant paflim inter Circulos binos, continuabitur motus per CirAtque hoc pado haud ditiiculter imaginari poflimus culos omnes. quibus modis ac temporibus corpora in Medio quocunque regulari gyrari debebunt. Corol. 9. Et quamvis motus excentrici in Spiralibus ad formam

Ovalium accedentibus peragantur

lamen concipiendo Spiralium

illarum fingulas revoluiiones iifdem ab invicem intervallis diflare iifdemque gradibus ad centrum accedere cum Spirali fuperius defcripta, intelligemus etiam quomodo motus corporum in hujufmodi Spiralibus peragantur.

PROPOSITIO
Si:-

XVI.

THEOREMA
rectproce

XIIL

Medii

denfttas

locts ftngults ftt

dijiantta

locorum a centro immobili , fitqtie vts centripeta reciproce nt dignttas quaelthet ejufdem dtjlantia : dtco quod corpus

g^rari poiefi in Sptrali qua radios omnes a centro tos interfecat in angulo dato,
Demonflratur

illo

duc-

eadem
cujus

methodo

Nam

fi

vis centripeta in

iit

cum Propofitione reciproce ut diflantiae

efl

fuperiore.
dignitas
fiapra
erit
,

ST
ut

quaelibet

T"-^"^

index

n -^

colligetur

quod tempus quo corpus

defcribit

arcum quemvis

^
,

uc

T^ST{%
'

&reflflentiain?>ut
i

^^j^J^^^ ut
n

^^y^sT"->i

'^nY.OS

f^

adeoque ut Q<pxST"-^' '* ce ut S T"+i. Et propterea

^

^
,

u
*

aatum

i^nXOS
q-^
fit

recipro-

denfitas in !P erit reciproce ut

Corol.
I.

cum velocitas ST.

reciproce ut

S Tu,
ad

Refiftentia efl ad

vim centripetam,

ut i__;f/X0*5'

OT.
adcoque refiftentia Eona Libri primi.
Corol.
3.

Corol.r. Si viscentripetafit reciproce ut^y^n/^. , eriti { (?; denfitas Medii nulla erit, ut in Propofitione

&

Si

vis

centripeta

fit

reciproce ut dignitas aliqua radii

3
,

ST

cujus index eft majpr

numero

refiftentia aiiiriBativa

inneStho.

aativam mutabitur.,

PRINCIPrA MATHEMATICA.
,

1^9

L
Scholium.
^

B E

Jt.

SEcuNots,

fuperiores quae ad Media in^Caeterum haec Propofitio denfa fpedant , intelligendae funt de motu corporum adeo parvorum , ut Medii ex uno corporis latei-e major denfitas quam ex altero non confideranda veniat. Refiftentiam quoque Unde in caeteris paribus denfitati proportionalem effe fuppono. Mediis quorum vis refiftendi non eft ut denfitas , debet denfitas eo ufque augeri vel diminui , ut refiftentias vel toliatur excefllis vel defedus fuppleatur.
,

&

qualiter

PROPOSITIO
jpus

XVII.

PROBLEMA
,

IV.
cor

Invemre 8f vtm centripetam

^ Medti refiflenttam qua

revolvi

data Sptralt , data velochatts Lege

illa

poteji,,

Sit Spiralis

cum quam minimum

inde ex arearum
,

T ^RTg

Ex

velocitate

qua corpus percurrit

ar-

cjuae elt ut vis centripeta

&

ex altitudine dabitur tempus , quadratum temporis, dabitur vis.

&

T ^,
De-

aequalibus

temporum

particulis

confeftarum

TS^Sc ^SR,

difFerentia

RSry
XVIII.
,

dabituV corporis retardatio,

&

ex retardatione invenietur

refiltentia ac denfitas

Medii.

PROPOSITIO
Data Lege vis
cis

PROBLEMA

V.
in
lo''

centripet^

fmgulis , qua corpus

inventre Medii denfitatem datam Sptralem defcribet.

Ex vi centripeta invenienda eil velocitas in locis fingulis , deinde ex velocitatis retardatione quserenda Medii denfitas : ut iii Propofitione fuperiore. Methodum vero traflandi haec Problemata aperui in hujus Propofitione decima , Leftorem in hujufLemmate fecundo ; modi perplexis difquifitionibus diutius detinere nolo. Addenda jam funt aliqua de viribus corporum ad progrediendum , deque denfitate refiftentia Mediorum , in quibus motus haftenus ex^ pofiti his affines peraguntur.

&

&

&

&

Kk

'

SECTiO

%6q
De Motw
cori^orum,

PHILOSOPHIiE NATURALIS^
S

C T

V.
,

De

Denfitate

^ CompreJJione Flmdorum
H<ydroJiatica.

deque

Definitio Fluidi..

Flutdum efi corpus omne cujus partes cedunt vi cmcunque lllata , 6f cedendo factle moventur inter fe.

PROPOSITIO
Fluidi homogenei

XIX.

THEOREMA
gravitatis

XIV.

moto clauditur
{^fepofita

%f immoti , quod in vafe quocunque impartes omnes undique comprimitur

condenfationis

virium omnium
illa^

centripetarum conftderatione ) aequaliter premuntur undi"

que

nent in
Caf.
I,

locis

ahfque omni motu a preffione Jms,

arto

perma^

In vafe Sphssrico
:

A B C ckudatur &
fi

primatur fluidum undique Nam preflione movebitur.

uniformicer comdico quod ejufdem pars nuUa ex illa

pars aliqua 'D^
liuj.ufmodi.

moveatur, necefle partes, ad eandem dique confiilentes,

antur
;

ell ut.

omnes

a centro diftantiam
fimili

unS-

motu

fimul
fimilis

move-

atque lioc adeo quia

&

qualis efl
la

omnium

prefTio,
nifi

&
a

motus omnis
preifione
il-

exclufus fupponitur,
oriatur.

qui

Atqui non polTunt omnes ad centrum propius accedere, nifi fluidum ad cenrrum condenfetur; cOntra Hypothefin. Non poiTunt longius ab eo recedere nili fluidum ad circumferentiam condenfetur
,

;,

etiam contra Hypothefm.

tia

polTunt fervata fua a. centro diHanmoveri in plagam quamcunque , quia pari ratione movebuntur p^^gam contrariam ; in plagas autem contrarias non potefl
pars^

Non

PRINCIPIA MATHEMATICA.
pars

^6i

eadem, eodem tempore, moveri.

Ergo

fluidi pars nulla

de Liber

loGO fuo movebitur.

z.

^E.T>.

SecunDVS

Dico iam quod tluidi hujus partes omnes fphsericae aequaCaf. pars fphaerica fluidi , & fi Hter premuntur undique: fit enim E haec undique non premitur aequaliter, augeatur preflio minor, u^ que dum ipfa undique prematur aequaliter & partes ejus , per Cafumprimum, permanebunt in locis fuis. Sed ante auftam pref-. fionem permanebunt inlocisfuis, per Cafum eundem primum, additione preffionis novae movebuntur de locis fuis, per definiticnem Fluidi. Quae duo repugnant. Ergo falfo dicebatur quod Sphaera E F non undique premebatur aequaliter. ^E.T>. ** Caf. 3. Dico prasterea quod. diverfarum partium fphsericarum ffiquaUs fit preffio. Nam partes fphaericae contiguae fe mutuo premunc aequaluer in punfto contaftus, per motus Legem iii. Sed&, per Cafum fecundum r undique premuntur eadem vi. Partes igitur duae qusevis fphasricae non contigus, quia pars fphserica intermedia tangere potett utramque, prementur eadem vi. ^E. T). Caf. 4. Dico jam quod fluidi parces omnes utique premuntur

&

Nam partes duse quaevis tangi poffunt a partibus Sphasinpunftis quibufcunque ibi partes illas Sphsericas aequaliter premunt , per Cafum 3viciffim ab illis aequaliter premuntur ,
aequaliter.
ricis
;

&

&
,

per Motus

Legem

tertiam.

^E.T>.

Caf

s-

Cum

igitur fluidi pars quaelibet

GHI

in fluido reliqua

tanquam in vafe claudatur & undique prematur tequaliter, partes autem ejus fe mutuo aequaliter premant & quiefcant inter fe; manifeftum efl quod Fluidi cujufcunque G HI, quod undique premitur aequaliter, partes omnes fe mutuo premunt aequaliter, & qui*
efcunt inter
fe.

^E.T>.
li

Caf

6.

Igitur

Fluidum.illud in vafe non rigido claudatur,

&
^,-

undique non prematur aequaUter , cedet idem preffioni fortiori per Defmitionem Fluiditatis. Caf 7. Ideoque in vafe rigido Fluidum non fufiinebit prefiionem fortiorem ex uno latere quam ex alio , fed eidem cedet idque in momento.temporis quia latus vafis rigidum non perfequitur liquorem cedentem. Cedendo autem urgebit latus.oppoiitum & fic preffio undique ad asqualitarem verget. Et quoniam Fluidum , quam, primum a parte magis preira recedere conatur , inhibetur per refiitentiam vafis ad latus oppofitum redu-cetur preffio undique ad squalitatem ,. in momento temporis,,
,

abfque motu
fe

locali

&

mutuo prement squaliter,

fubinde partes fluidi, per Cafum quintum quiefcent inter.fe. ^E.T).

&

,.

Kk

CoroU.

xi%
Db Motu

PHILOSOPHI^ NATURALIS

Corol. Unde nec motus partium fluidi inter fe , per preflionem mutari pofliint , niii eoapcmuM.fliiido ubivis in externa fuperficie illatam , quatenus aut figura fuperficiei alicubi mutatur , aut omnes fluidi

partes intenfius vel remiffius fefe labuntur inter fe.

premendo

difficilius vel facilius

PROPOSITIO XX.
^t Flmdi Sphderki ^ 6f

THEOREMA

XV.

tn aqualthus a centro diflantits ho" Spharico concentrtco 'mcumhenth partes mogenel , fundo fingula verfus centrum totius gravhent j fujlmet fundum pondus Cylmdri , cujus bafis aqualis eft fuperficm fundi ,

altttudo

eadsm

quds Fluidi

mcumhenth,

Sit

1D

H M fuperficies fundi, & AEl

fuperior fluidi.

fuperficies
fphsericis

Superficiebus

diflininnumeris guatur fluidum in Orbes concentricos sconcipe vim gravitaqualiter crafiTos ; tis agere folummodo in fuperficiem fupequales efle acriorem Orbis cujufque ,

BFK^ CGL
&

&

tiones in sequales partes fuperficierum omnium. Premitur ergo luperficies fuprema \'\ fimplici gravitatispropriae, qua&

AEI

omnes Orbis fupremi

fecunda muntur.

(per Prop. xix.) pro menfura fua sequaliter pre= Premitur prasterea fuperficies fecunda vi propriae Hac gravitatis , quas addita vi priori facit prefi[ionem duplam. infuper vi propriae gravitatis , id eft preflione , pro menfura fua , prefTione tripla , urgetur fuperficies tertia CG L. Et fimiliter preifione quadru-pla urgetur fuperficies quarta , quintupla quinta , 6c Preffio igitur qua fuperficies unaquaeque urgetur fic deinceps. non eii ut quantitas folida fluidi incumbentis , fed ut numerus aequatur gravitati Orbis Orbium ad ufque fummitatem fluidi ; infimi multiplicatae per numerum Orbium hoc efl, gravitati folidi cujus ultima ratio ad Cylindrum pra?finitum ( fi modo Orbium auminuatur craflltudo in infinitum , fic ut aftio geatur numerus gravitatis a fuperficie infima ad fupremam continua reddatur) fiet ratio sequalitatis. Sufiinet ergo fuperficies infima pondus Cylindri

BFK

partes

& fuperficies

BFK

&

&

&

prsefi-

FR N C IPT A M A T H E M A
I

C A.

^65

argumentatione patet Propofitio , Liber praefiniti. ubi gravitas decrefcit in ratione quavis allignata diitantiae a centro jSecundbs^ ubi Fluidum furAjm rarius eil, deorfum denfius. ^E.T). ut

E. 2).

Et

fimili

&

Igitur fundum non urgetur a toto fluidi incumbentis fed eam folummodo ponderis partem fuflinet quae in propofitione defcribitur ; pondere reliquo a fluidi figura fornicata

Corol.

I.

pondere

fuflentato.
Corol. X, In aequalibus

autem

a centro diftantiis
fit
,

vd obliqua ; five fluidum a fuperficie preila furfum continuatum , furgat perpendiculariter fecundum lineam canales , eaique reftam, vel ferpat oblique per tortas cavitates Hifce regulares vel maxime irregulares, amplas vel anguflifTimas. circumflantiis preflionem nil mutari coliigitur, applicando demonftrationem Theorematis hujus ad Cafus fmgulos Fluidorum. Corol. 3. Eadem Demonftratione coUigituretiam (perProp.xix.) quod fluidi gravis partes nullum, ex preilione ponderis incumbentis, acquirunt motum inter fe , fi modo excludatur motus qui ex condenfatione oritur. Corol, 4. Et propterea fi aliud ejufdem gravitatis fpecificae corpus quod fit condenfationis expers , fubmergatur in hoc fluido , id ex preffione ponderis incumbentis nullum acquiret motum non defcendet, non afcendet , non cogetur figuratn fuam "mutare. Si fphsericum eil manebit fphaericum, non obftante preflione fi "quadratum eft manebit quadratum: idque five molle fit, five iluidiilimum; five fluido libere innatet, five fundo incumbat. Habet enim fluidi pars quaelibet interna rationem corporis fubmerfi, & par efl: ratio omnium ejufdem magnitudinis, figurae gravitatis fpeci-Si corpus fubmerfum fervato pondeficae fubmerforum corporum. re liquefceret & indueret formam fluidi; hoc, fi prius afcenderet vel defcenderet vel ex preiFione figuram novam indueret , etiam nunc afcenderet vel defcenderet vel figuram novam induere cogeid adeo quia gi-avitas ejus cseteraeque motuum caufae per-retur manent. Atqui, per Caf 5-. Prop. xix. jam quiefceret figuram

quantitas vel perpendicularis

preflionis

five

fuperficies prella

eadem femper efl Horizonti parallela

&

&

-^

retineret.
C?ro/. f.
fibi

Ergo

& prius.

&

-.

Proinde corpus quod fpecifice gravius eil quam Fluicontiguum fubfidebit, quod fpecif.-:e levius efl: afcendet, motumque (& figurae mutationem confequetur , quantum ex-

dum

&
.

ceirus
ille

ille

vel defedltis gravitatis eiiicere pofFit.

Namque

exceffus
alias

vel defeftus rationem habet

,

impulfus

quo corpus "

in

aequili-

a^4
Dfi

FHILOSOPHIiE NATURALIB
cum
cum
fluidi partibus conftitutum , urgetur ; comparari excelTu vel defectu ponderis in lance akerutra librae.

Motu quillbrio
|.g^^

&

Cog.poa.uM,

Corol. 6.

Corporum

igitur

in fluidis conllitutorum

duplex

eft

abfoluta, altera apparens, vulgaris comGravitas: altera vera Gravitas abfoluta eft vis tota qua corpus deorfum tendit parativa. vulgaris eft exceHus :gravitatis quo corpus magis tendrt relativa deorfum quam' fluidum ambiens. Prioris generis Gravitate partes ideoque corporum omnium gravitant in locis fuis fluidorum

&

&

&

&

Nam totum omne conjunftis ponderibus componunt pondus totius. pondus tograve eft, ut in valis liquorum plenis experiri licet ;

&

partium , ideoque ex iifdem componitur. Alterius generis Gravitate corpora non gravitant in locis-fuis, id eft, inter fe collata non prsegravant, fed mutuos ad defcendendum conatus impedientia permanent in locis fuis , pertius sequale eft

ponderibus

omnium

inde ac fi gravia non effent. Qus in Aere funt & non praegravant , vulgus gravia non judicat. Quas prfegravant vulgus graPondevia judicat , quatenus ab Aeri^ pondere non fuftinentur.
ra

vulgi

niliil

aliud funt

quam

exceftus

verorum ponderum
funt.

fu-

pra pondus Aeris.

Unde

&

vulgo dicuntur levia, quae

mi-

nus gravia , Aerique praegravanti cedendo fuperiora perunt. ComSic parative levia funt, non vere, quia defcendunt in vacuo. quae ob majorem vel minorem gravitatem in Aqua corpora , apparenter gravia defcendunt vel afcendunt , funt comparative

&

&

apparens eorum gravitas vel levitas comparativa vel levia gravitas vel fuperat eft exceffus vel defeftus quo vera eorum Quae vero nec prsegravano-ravitatem aquse vel ab ea fuperatur. do defcendunt, nec praegravanti ,'cedendo afcendunt, etiamfi veris
,

&

&

fuis

ponderibus adaugeant pondus totius

fenfu
vulgi

comparative tamen
limilis
eft

in

non gravitant

iri

aqua.

Nam

&

horum

Cafuum Demonftratio.
Corol 7. QuB de gravitate demonftrantur, obtinent in aliis quibufcunque viribus centripetis. Cor-oL 8. Proinde fi Medium , in quo corpus aliquod movetur , urcreatur vel a gravitate propria , vel ab alia quacunque vi centripeta,
eft vis illa

corpus ab eadem vi urgeatur fortius: differentia virium motrix quam in praecedentibus Propofitionibus ut vim centripetam confiderayimus. Sin corpus a vi illa urgeatur levius, differentia virium pro vi centrifuga haberi debet. Cum autem fluida premendo corpora inclufa non Corol. 9. mutent eorum Figuras externas , patet infuper , per Corollarium
,
'

&

Prop,

PRINCIPIA
,

MATHEMATICA.

i6s
LlBBIl
sJ^cu' [DUsf
:

Prop. XIX. quod non mutabunt fitum partium internarum inter fe proindeque , fi Animalia immergantur , & fenfatio omnis a motu partium oriatur ; nec Isedent corpora immerfa , nec fenfationem ullam excitabunt , nifi quatenus haec corpora a compreffione conEt par efl: ratio cujufcunque corporum Syftemadenfari pofliint. Syflematis partes omnes iifdem tis fluido comprimente circundati. agitabuntur motibus, ac fi in vacuo conftituerentur, ac folam retinerent gravitatem fuam comparativam , nifi quatenus fluidum vel motibus earum nonnihil refiftat , vel ad eafdem comprefl[ione
conglutinandas requiratur.

PROPOSITIO
partes ejus a
tice illa
v'i

XXI.

THEOREMAXVI.
,

Sit Flutdi cujufdam denfttas comprejfiom proporttonaJts

8f

centripeta difianttts futs a centro rectpro^

:

ce proportionali deorfum trabantur

dico quod, fi dijian'

denfitates Flui-

fumantur continue proportionales ,

di in iifdem dijiantiis erunt etiam continue proportionales

Defigtiet^!r^ fundum Sphasricum

centrum,
tionales.

cui fluidum incumbit,

SAySB^SCtST>^SE^

&c.

diftantias continue

propor-

Erigantur perpendicula AH,BI, CK, T>L, quaefintut denfitates Medii in locis A, ByC,T>i E-,

gravitates

m
.

ufdem

..^j

locis erunt ut

AH -^

-j^t
^.

BI CK -^

EM, ^c. & fpecificB

vel
,

&c.

quod

perindeeft, ut

AH -^

BI CK
^^

^, &c. Pmge
AB, BC, AH, Bl,CK,

primum

has gravitates uniformiter continuari ad 5 , a 5 ad C, a C ad 2) , &c. faftis per ab gradus decrementis in punftis -g,C,2),&c. Et

has gravitates duftae in altitudines CT) , &c. conficient preffiones

quibus fundum y^TF' (juxta Theorema xv. urgetur. Suftinet ergo particula J prefliones

omnes
praeter praeter

infinitum;

AHt BI CK T>L, pergendo in & particula B preffiones omnes primam AH & particula C omnes duas primas AH, B I & fic deinceps
, ,
;
-,

cuL^ primae

denfitas

AH

adeoque

parti-

eR ad

particulae fecund^e

denfi-

tatem

PHILOSOPHIiE NATURALIS
Be MoTT tatem
corporum,

57

ut

fumma omniom AH-^BI-^CK-^I^L

htinfini-'

'

ad fummam omnium Bl-^CK-^-T^L^ &c. Ex Bl denfitas fecundae By eft ad C-Srdenfitatem tertiae C, ut fumma omnium Bl-^CK-^-^Lt &c. ad fummam omnium CK-^DLy &c. Sunt BI, CK, &c. proportiojgitur fummse illae difFerentiis fuis nales , atque adeo continue proportionales , per hujus Lem. ji proindeque differentiae AH^BI^ CK, &c. fummisproportionales, Quare cum denfitates in locis funt etiam continue proportionales. Ai B^C, &c. fint ut AHy BI, CK,&c. erunt etiam hse continue Pergatur per faltum , (ex aequo) in diftantiis proportionales. SAfSC, S continue proportionalibus, erunt denfitates AH^CK, continue proportionales. Er eodem argumento, in diltantiis quibufvis continue proportionalibus ly^jiy, ^yC, denfitates AHy *T>L,GO erunt continue proportionaies. Coeant jam punfta^,^, C, 'Di E, &c. eo ut progreflio gravitatum fpecificarum a fundo in difiantiis quibufad fummitatem Fluidi continua reddatur , vis continue proportionalibus *y-,^, 4^2), ^yC, denfitates AH, 'DLy GOy femper exiftentes continue proportionales , manebunt etiamE. 2). num continue proportionales. 'luidi in duobus locis, puta Corel. Hinc fi detur denfitast]

tum

AHt

EM
A

&

&

A&

Ey

colligi

potefl:

ejus

denfitas

Centro quovis loco Afymptotis reftangulis SXy defcribatur Hyperbola feH, M, cans perpendicula ^Tin a,e,t^, ut perpendicualio

4^,

S^

&

WHX, MT, r^,adAfymptoton SX demifiTa in h, m h Fiat area ZTmtZ ad aream datam TmhXvX area data Eeq^ ad aream datam EeaA; &
,

t.

li-

nea

Zt

produda abfcindet
denfitati

line-

am

Namquefi lineas SA, SE, y^funt continue proportionales, lem. inde arese his proportionaerunt areae Eeq^, ^^^y^aequales , line ^X,^r,.yZ,idefl^i/, les TmtZ, XhmTQX.\zm aequales, ^T" continue proportionales, ut oportet. Et fi lineae SAy SE, ^y^ obtinent alium quemvis ordinem in ferie continue proportionalium , linese M, ^T, ob proportionales areas Hyper-

^^

proportiona-

&

&

EM,

AH, E

bolicas

obtinebunt eundem ordinem in tinue proportionalium.

,

alia ferie

quantitatum con-

PROFO-

PRINGIPIA MATMEMATICA.

^<^
LlB'ER
!.

PROPOSITIO
S'$t

XXII.

THEOREMA XVII.

Fluidt cujufdam denfitas comprejjlom pyoportlonalls ,

partes ejus a gravitate quadrath diftantiarum fuarum a centro reciproce proporttonali deorfum trahantur : dico

qmd
trica.

fi dtfiantia fumantur in progrejfione Mufica

den-^

fitates Fluidi in his diflantiis erunt in progrejjione

Geome"

SA, SB, SCr ST>, diftantias in Defignet 5" centrtim, progreffione Geometrica. Erigantur perpendicula jiH, BI, CK, ipfms &c. quae fmt ut^Fluidi denfitates in locis yf,5,C,2),^, &c.

&

SE

&

gravitates Ipecificas in ii{dem locis

erunt^^, -s^ -S^, &c!

i^mge has gravitates uniformiter continuari, primam ab ^ad B^ fe-^ cundani a ^ ad C, tertiam a Cad 2>, &c. Et hae dudffi in altitu^' ^^' T^f ^B^ x3C, &c. /#' e.?'?' altitudimbus^^'' ^^^^ P^""de e in diflamias o^, iilis proportionales conficientex*

/ITJ

ponentes preffionum

C JC

j^,

fmt ut harum presfionum

&c. Quare cum denfitates. fumms, differentisedenfitatum^^5/,

jrg-,

3^,

-e7~Cir,&c. erontutfummarumdifferentise^, |^, y^&c, Ll z Centro

'
.

a^8

PHILOSOPHIiE NATURALIS
SA,
Sx,

De

Mo-Ht eow-oRUM,

Centro J, Afymptotis

qygg fecet perpendicula AH-, perpendicula ad Afymptoton ^A- demiffa i/^, 7,

Bl, CK, &c.

defcribatur Hyperbola quaevis; in a^lf, f,&c. ut in A,i, k;

^^

&

& denfitatum difFerentiae

I

tu^

aw, &c.
-

erunt ut 37-^, jrg-, &c.

Et
--,

AHy.th
^, &c.
ut

reftangula

tu^^th; uw^ui, &c.

id

feu ?/,

^^
:

^^^-',&c.

eft,ut>^^,5^,&c. Eft enim,ex naturaHyperbols,

.y^ad AHvel St, VLtthzd Aa, adeoque

AHXith j^

sequale -^/?.

2/

3C

9y

BIy.ui

Et

fimili

argumento

eft

^^^

aequale

, Bb
,

&c. Sunt autem Aa^

propterea difFerentiis
;

<-

Bhi Cc, &c. Bb\ ^xiisAa

continue proportionrles

&

&c. proportionales ideoque differentiis hifce proportionalia funt reftangula r/, uq, 8zc. ut & fummis difCc vel Aa T) diummss reftangulorum t/f-^ uq ferentiarum Aa \t\tp-r-uq-^wr, Sunto ejufmodi termini quam plurimi ; & fum-

BbCc,

differentiarum , puta Aa Ff, erit fummaf omnium reftangulorum , puta zt h n y proportionalis. Augeatur numerus minuantur diftantiae punflorum ^, , C, &c, ininfiterrainorum nitum, & reftangula illa evadenr. aequalia arese Hyperbolicae zthn,

ma omnium

&

adeoque

liuic arese proportionalis eft differentia

Aa^Ff.

Sumantur

PRINCIPiA MATHEMATICA;
tur

^69

jam

difFerentiae cjuaelibet,

puta

SA, ST),

Mufica,

&

SF

in progreflione
;

Liber
Secundus.

difterentiffi

AaT:>d,

T>d~Ff

erunt aequales

&

propterea difFerentiis hifce proportionales areae thlxy xlnz aequadenfitates St , Sx, Sz, id eft, les erunt inter fe, T>L, FN, continue proportionales. E. T>. Corol. Hinc fi dentur Fluidi denfitates duae quasvis , puta

&

AH,

dabitur area thkw inde invenietur denfitas

&CK,

AH
&

refpondens; in altitudine quacunque S F, fumendo aream t h n z ad aream illam datam t h k nt eH difierentia jia-^-Ffzd difFerentiam t^a Cc.

FN

harum

difFerentiae

tw

Scholium.
Simili argumentatione probari potefl , quod fi gravitas particuFluidi diminuatur in triplicata ratione diflantiarum a centro;

krum
P^
trica.

& quadratorum
SAcub.

diflantiarum

'

SA,SB, SC,
~'^

&c. reciproca (nemArithme-

SAcub,
'

SAcub.
fumantur

SAq
Et

SBq

tica; denfitates
fi

&c. erunt in progreflione Geomegravkas diminuatur in quadrupUcata ratione difiantia-

SCq AH, BI, CK,

m progrefiione

rum,
^
Jf

&
'

cuborum diflantiarum reciproca (puta

?^^f

~ro~^)

SCcub

^^'^ fumantur in progrefllone Arithmetica; denfitates

AH,

erunt in progreffione Geometrica. Et fic in infiRurfus fi gravitas particularum Fluidi in omnibiis dinitum. diftantiae fint in progreflione Arithmetica ftantiis eadem fit , denfitates erunt in progrefTione Geometrica, uti Vir Cl. Edmundus Halleius imemz. Si gravitas fit ut diftantia , quadrata diflantiarum fintin progreffione Arithmetica, denfitates erunt in progreflione Geometrica. Et fic in infinitum. Haec ita fe habent ubi Fluidi compreffione condenfati denfitas eft ut vis compreflionis , vel, quod perinde eft , fpatium a Fluido occupatum reciproce ut haec vis. Fingi pofTunt aliae condenfationis Leges, ut quod cubus vis comprimentis fit ut quadrato-quadratum denfitatis, fed triplicata ratio Vis aequalis quadruplicatas rationi denfitatis. Qjo in cafu , fi gravitas eft reciproce ut quadratum diftantise a centro , denfitas erit Fingatur quod cubus vis comprireciproce ut cubus diftantia. ji gravitas eft reciproce mentis fit ut quadrato-cubus denfitatis, ut quadratum diftantise, denfitas erit reciprcce in fefquiplicata ra-

BI, CK, &c.

&

&

&

Ll

"tione

470
de motv
coRPORUM,

pmh<y^6mM natur ALts

Fingatuf quod vis comprimens
ut diftantia.
fit

tione diftantiae.
^jQjjg denfitatis,

&

& gravitas reciproce in ratione duplicata

XXIII.

in dqplicata ra
diftantiae,

denfitas erit recipfoce

efl^et.

Cafus omnes percurrere

longum

PROPOSITIO

THEOREMA

XVIir.

Si Flmdi ex parttculh fe mutm fugtentihm compofiU denfttm fit ut cdmprejjio, vtres centrtfugde particularum funt rech

Et vtce proce proportionales dtflantth centrorum fuorum^ reciproce proporttonales verfa, parttcuU vtrtbus quae funt diftaniiis centrorum fuorum fe mutuo fugtentes componunt Fluidum Elaflicum , cujus denfitas ejl comprejjioni propvr"
tionalis
\
j

dein com, Includi intelligatur Fluidum in fpatio cubico j4C preflione redigi in fpatium cubicum minus ace-, &. particularum, fimilem fitum inter fe in utro-

que
tis

fpatio obtinentium

diftanlatera

A B ab% & Medii denfitates reciproce ut fpatia continentia A B cub. &. a b cub. In latere cubi majoris A B CT> capiatur
,

erunc

ut

cuborum

quadratum

iP
db

asquale

lateri

cubi minoris

&

ex

Hypo-

urget. Fluidum inclufum, erit ad thefi, preilio qua quadratum preffionem qua latus illud quadratum db urget Fluidum inclufura cub. ut Medii denfitates ad invicem , hoc eft, ut abcub. ad k^ urget Fluidum inclufum , eft ad Sed preftio qua quadratum T) ? urget idem Fluidum, ut quadratum preilionem qua quadratum 2)5, ad quadratum^, hoc eft,ut By quad. zdab quad. ErgO, ex aequo, preffio qua latus T> B urget Fluidum, eft ad preffionem qua latus db urget Fluidum, ut ah^k AB. Planis ,fgh, per media cuborum duftis, diftinguatur Fluidum in duas partes , has fe mutuo prement iifdem viribus,quibus premuntur a planis Adac^ hoG eft, in proportione <2^ ad y^5: adeoque vires centrifugae, quibus hae preffiones fuftinentur, funt in eadem ratione. Ob eundem particularum numerum fimilemque fitum in utroque cubo , vires quas particulae omnes fecundum plana fgh exercent in omnes.

DT
B

FGH

&

FGH,

PRINCIPIA MATHEMATICA.
nes, funt ut vires quas fingulae exercent in fingulas. quas fingulae exercent in fingulas fecundum planum

471

Ergo
/^

GH

vires,

lieer
^"'''"*'

cubo majore , funt ad vires quas fingulaj exercent in fecundum planum/^/j in cubo minore ut <z^ad jiBy hoc

in fingulas

E. 7). ciproce ut difi;antia2 particularum ad invicem. fi vires particularum fingularum funt reciproce Et vice verfa ut diftantiae, id eft, reciproce ut cuborum latera\^5, a&; fummas prefllones laterum 1) B, db ut virium erunt in eadem ratione, preflio quadrati 'DT ad prefiionem lateris 7) fummsB virium ; quad. Et, ex aequo, prefiio quadrati T>'T ad \x\.abquad. ad cub. id eft, vis compreffiopreflionem lateris dbnt ab cub. ad E. 2). nis ad vim compreffionis ut denfitas ad denfitatem.
,

eft, re-

AB

&

&

AB

SchoUum.
Simili argumento, fi particularum vires centrifugse fint reciproce in duplicata ratione diflantiarum inter centra, cubi virium comprimentium erunt ut quadrato-quadrata denfitatum. Si vires ccntri-

fugae fint reciproce in triplicata vel quadruplicata ratione diftantiarum , cubi virium comprimentium erunt ut quadrato-cubi vel cubo-cubi denfitatum. Et univerfaliter , fi ponatur pro diftantia pro denfitate Fluidi compreffi , vires centrifugae fint reciproce ut diftantiae dignitas quaelibet D", cujus index eft numerus

&E

&

; vires comprimentes erunt utlateracubica dignitatis E"-!-*, pujus contra. Intelligenda vero funt haec index eft numerus -t-x: pmnia de particularum Viribus centrifugis qufe terminantur in paraut non longe ultra diffunduntur, ticulis proximis , Exemplum habemus in corporibus Magneticis. Horum Virtus attraftiva terminatur fere in fui generis corporibus fibi proximis. Magnetis virin lamina fere jus per interpofitam laminam ferri contrahitur , Nam corpora ulteriora non tam a Magnete quam a jterminatur.

&

&

Ifimina trahuntur. generis particulas

Ad eundem modum
fibi

fi

particulse fugiant alias fui

proximas, jn particulas autem remotiores virtutem nullam exerceant, ex huiufmodi particulis componentur Fluiaia de quibus adum eft in hac Propofitione. Quod fi particulse cujufque virtus in infinitum propagetur,opus erit vi majori ad aequalem condenfationem majoris quantitatis Fluidi. An vero Fluida Elaftica

ex particulis fe mutuo fugantibus conllent , Nos proprietatem Fluidorum ex ejufmodi

Quaeftio Phyfica
particulis

eft-

Mathematice demonftravimus :Quaeftionem illam tractandi.

ut Pbilofophis

conftantium anfam praebeamus

SECTIO

Z71
De Motu
eoKPOB.uM,

PHILOSOPHIiE NATURALIS
.

..-

S,

C T

,_

VI.

De Motu

^'

Refifientla

Corporum Funependulorum.

PROPOSITIO XXIV. THEOREMA XIX.

^ianthaies materi<

corportbm funependutis

quorum
ratione

centra ofctllationum a centro fufpenfionis cequaliter dtfianty

funt in ratione compofita ex ratione ponderum

duplicata temporum ofclllationum in vacuo.

data vis in data materia dato tempore gemateria inverfe. tempus direfte , ut vis Quo rnajor eft vis vel majus tempus vel minor raateria , eo major generabitur velocitas. Id quod per motus Legem fecundam manifellum eft. Jam vero fi Pendula ejufdem fmt longitudinis vires motrices in locis a perpendiculo asqualiter diftantibus funt ut pondera : ideoque fi corpora duo ofcillando defcribant arcus
velocitas,
,

Nam

quam

nerare poteft

efl

&

&

arcus illi dividantur in partes aequales ; cum tempora aequales, quibus corpora defcribunt fingulas arcuum partes correfpondentes , fint ut tempora ofcillationum totarum , erunt velocitates ad invicem in correfpondentibus ofcillationum partibus , ut vires motrices

&

&

reciproce

quantitates materise tota ofcillationum tempora direfte ofciliationum adeoque quantitates materiae ut vires
:

&

&

tempora direde & velocitates reciproce. Sed velocitates reciproce funt ut tempora , atque adeo tempora direfte & velocitates recipropterea quantitates maproce funt ut quadrata temporum ,

&

teriffi

funt ut vires motrices

&

quadrata temporum

pondera
CoroL

& quadrata
I.

temporum.
fi

^ . .

id eft

ut

Ideoque

tempora funt asqualia, quantitates materias

in fingulis corporibus erunt ut pondera. Corol. z. Si pondera funt aequalia, quantitates materiaB erunt ut

quadrata temporum.
Corol.
3.

Si quantitates materiae aequantur,

pondera erunt

reciCorot.

proce ut quadrata temporum.

PRINCIPIA MATHEMATICA.
Cfjr^/. 4.

-^7^0

Unde cum

quadrata temporum, caeteris paribus

fint

ut^is

tempora longitudines pendulorum ; fi quiintitates materiEE^^*^" aqualia funt, pondera erunt ut longitudines pendulorum. Corol. 5-. Et univerfaliter, quantitas materiae pendulae eft ut pondus quadratum temporis direfte, ^i longitudo penduii inverfe.

&

&

E R NOUSV

&

Sed & in Medio non refiitente quantitas materife penpondus comparativum & quadratum temporis direfte & longitudo penduli inverfe. Nam pondus comparativum eil vis motrix corporis in Medio quovis gravi, ut fupra explicui; adeoque idem praeitat in tali Medio non refiiteme atque pondus abfoluCoroC. 6.

dul^

efl ut

in vacuo. Corol 7. Et hinc liquet ratio tum comparandi corpora inter fe, quoad quantitatem materise in fmgulis; tum comparandi pondera ejufdcm corporis in diverfis locis , ad cognofcendam variationem gravitatis. Fadis autem experimemis quam accuratiifimis inveni femper quantitatem materiae in corporibus fingulis eorum ponderi proportionalem eife.
'

tum

PROPOSITIO XXV.
Covpora Funependula quihus^
rattone
qu<ie tn

THEOREMAXX. m Medto quovts refiflhur m

,

momentorum temporis ^

corpora Funependula

eju/dem gravitatts fpecifica Medio non refiflente moventur , ofcillationes in Cycloide eodem tempore peragunty Qf arcuum partes proportionales ftmul defcrihtmt,
Sit

AB
,

Cycloidis

arcus

quem

corpus

2) tempore quovis in

Medio non
ofcillando

refiilente
defcribit.

Bifecetur idem in C, fit iniimum ita ut

ejus
vis

pundum

&

erit

acceleratrix

qua

corpus urgetur in loco quovis "T) vel d vel e C ut longitudo arcus C T> vel C d vel CE. Exponatur vis ijla per eundem arcum cum refilkntia iit ut momentum temporis, adeoque detur, expona-

&

Mm

tur

274
De Motu tur

PHILOSOPHIiE NATURALIS
,

eadem per datam arcus Cycloidis partem CO, & fumatur arcus eoKPoi\uM, o,^ in ratione ad arcum C2) quam habet arcus Oj5 ad arcum CBi & vis qua corpus in ^ urgetur in Medio refiitente cum fit exceffus vis Cd fupra refiftentiam CO, exponetur per arcum Od., adeoque erit ad vim qua corpus 2) urgetur in Medio non refiilente, in loco 2), ut arcus O^ ad arcum C2); & propterea etiam in loco B ut arcus O ^ ad arcum C B. Proinde fi corpora duo T> d
,
,

exeant de loco fint ut arcus

defcripti in
reliqui

5,

&

his viribus

urgeantur

cum

vires fub initio

CB 6zOB,
Od

&

erunt in eadem ratione. Proinde vires , ipiis CD, Od proportionales, manebunt in eadem ratione ac fub initio, propterea corpora pergent arcus in eadem ratione fimul defcri,

CD

eadem

ratione.

erunt velocitates primas Sunto arcus illi BT> Sc

&

Bd,

arcus primo arcus

&

bere.
liqui

Igitur

vires

&

velocitates

&
,

arcus re-

CT)

O d femper

erunt ut arcus toti CB, propterea arcus illi reliqui fimul

OB, &

defcribentur.

Quare

corpora duo T), d fimui pervenient ad loca C O , alterum

&

quidem

in

Medio non

refiilente

ad locum C,

e C

& alterum in Medio reiiflente ad locum O. Cum autem velocitates in C & O fmt ut arcus CB, OB; erunt arcus quos corpora ulterius

O
eil

e.

eti.

pergendo fimul defcribunt, in eadem ratione. Sunto illi CE&: Vis qua corpus 1) in Medio non refiilente retardatur in ut CE, & vis qua corpus ^ in Medio refiftente retardatur in e ut fumma vis Ce & reliitentiae CO, id efl ut Oe; ideoque vi-

les, quibus corpora retardantur, funt ut arcubns proindeque velocitates tionales arcus

CE, Oe
,

proporilla

CB, OB;

in data

ra-

Velocitates tione retardatae, manent in eadem illa data ratione. arcus iifdem defcripti femper funt ad invicem in data igitur 6z propterea fi fumantur arcus toti 8c illa ratione arcuum in eadem ratione , corpora T) , d fimul defcribent hos u^B, Ifochronae 8i a raotum omnem fimul amittent. &: in locis arcus

&

CB

OB;

aB

arcubus totis Bj^, funt igitur ofcillationes totae , ve\ tionales funt arcuum pa^r^es quaelibet BT) ^
fimul dcfcribuntur.

&

Bd

Ba proporBE, Be quae
Corol.

E,

'D.

PRINCIPIA MATHEMATICA.
Corol. Isitur

175-

motus velociflimus in Medio refiftente non incidit ^Liber BCUNDUS in punftum infimum C, fed reperitur in pundoilloO, quo arcus Et corpus fubinde pergendo ad <?, totus defcriptus aB bifecatur.
iifdem gradibus retardatur quibus antea accelerabatur in fuo a ad O.

defcenfu

PROPOSITIO XXVI.
Corporum

THEOREMA

XXI.

Funependulorum
,

qutbus reftflttur

m rattone velo-

citatumj ofcdlationes tn Cycloide funt IfochrondS^

a centris fufpenfionum fequaliterdidanarcus inaequales, velocitates in arcuura partibus correfpondentibus fint ad invicem ut arcus toti: refiften.ti velocitatibus proportionales, erunt etiam ad invicem ut iidem arcus. Proinde fi viribus motricibus a gravitate oriundis, quae fint ut iidem arcus, auferantur vel addantur hse refifientis, erunt differentiae vel fumms ad invicem in eadem arcuum rationc, cumque velocitatum incrementa vel decrementa fint ut hae differentiae vel fummae, velocitates femper erunt ut arcus toti: Igitur velocitates, fi fint in aliquo cafu ut arcus toti , manebunt femper in eadem ratione. Sed in principio motus , ubi corpora incipiunt defcenarcus illos defcribere , vires , cum fint arcubus proportiodere nales, generabunt velocitates arcubus proportionales. Ergo velocitates femper erunt ut arcus toti defcribendi, propterea arcus E. T). illi fimul defcribentur.
fi

Nam

corpora duo

tia, ofcillando defcribant

&

&

&

PROPOSITIO
locttatum
,

XXVII.

THEOREMA

XXII.

Si Corporihus FunependuUs
dto reftflente ac

refiflttur sn

duphcata ratlone ve-

iempora ofctllationum tn Metempora ofctllattonum tn ejufdem gravi-' tatts fpectfide Medto non refiftente , erunt arcuhus ofcil" lando defcrtptts proporttonales ^ quam proxime,
d^fferentta tnter

Nam

pendulis aequalibus in

Medio

refiftente

defcribantur arcus

inasquales,

erit ad refiflentiam corporis in parte correfpondente arcus B, in duplicata ratione velocitatura, id eit, ut ad BB, quam proxime, Si reliMra z iteniia

A, B;

&

refiftentia corporis in arcu

A,

AA

De Motu

PHILOSOPHI.E NATURALIS {lentia in arcu B elTet ad refiftentiam in arcu A ut AB ad AA| Con'ORUM, per Propofitionem futen^poi-a in arcubus A & B forent sequalia periorem. Ideoque refiftentia AA in arcu A, vel AB in arcu B, efficit excefTum temporis in arcu A fupra tempus in Medio non
tjS
,

refiitente

&: refiikntia

BB

efficit

pra tempus in
vjres efficientes

Medio non

refiitente.

B.
in

ofcillationum temporibus, in Medio refiitente, arcubus inaequalibus fadarum , cognolci polTunt tempora ofcillationum in ejufdem gravitatis fpecificse Medio non reiiilente. Nam differentia temporum erit ad excefliim temporis in arcu minore fupra tempus in Medio non refiilente , ut diiierentia arcuum ad arcum minorem. Corol. z. Ofcillationes breviores funt magis Ifochronas breviilimEe iifdem temporibus peraguntur ac in Medio non refiilenEarum vero quae in majoribus arcubus fiiunt, te, quam proxime. tempora funt paulo majora, propterea quod refiilentia in defcenfu corporis qua tempus producitur, major fit pro ratione longitudinis in defcenfu defcriptae , quam refiitentia in afcenfu fubfequen,

E.T>. Corol I. Hinc ex

AB & BB

quam

excelTum temporis in arcu B fuSunt autem exceirus illi ut proxime, id eil, ut arcus

A &

&

Sed & tempus ofcillationum tam brete qua tempus contrahitur. vium quam longarum nonnihil produci videtur per motum Medii.

Nam

corporibus tardefcentibus paulo minus refiftitur, pro ratione corporibus acceleratis paulo magis quam iis quas uniformiter progrediuntur: id adeo quia Medium, eo quem a corpoTibus accepit motu , in eandem plagam pergendo , in priore cafu magis agitatur; in poileriore minus ; ac proinde magis vel minus cum corporibus motis confpirat. Pendulis igitur in defcenfu magis ex utrareilftit, in afcenfu minus quam pro ratione velocitatis, que caufa tempus producitur.
velocitatis,

&

&

PROPOSITIO

XXVIII.

THEOREMA

XXIII.

raSi Corpon Funependulo tn C^ycloide ofcillantt re/illiturttone momentorum temports , ertt ejus reftflentta ad vtm
gravitatis ut excejjus arcus defcenfu toto defcripti

fupra
longt'

arcum afcenfu fubfequente defcriptum , ad penduli

tudinem dupltcatam.
Defignet fcriptum,

^Carcum

defcenfu defcriptum,

Ca arcum

^ Aa

diiierentiam arcuum:

&

afcenfu de-

ftantibus quae in

Propofitione

PRINCIPrA MATHEMATICA.
fitione

277
Liber
^^*='"*'*"**

demonftrata funt , erit vis qua corpus XXV. conftruda , ad vim refiftenticB ut arcus ofcillans urgetur in loco quovis Z> CSadarcumCO, qui femiflis eft difierentias illius Aa. Ideoque vis qua corpus ofcillans urgetur in Cycloidis principio feu puncto erit ad refiftentiam ut arcus CyaltifTimo, id eft, vis gravitatis
' ,

&

cloidis

inter

punftum

illud

fupremum

&

punftum infimum

ad

id eft (fi arcus duplicentur) ut Cycloidis totius arcus, E. 2). feu dupla penduli longitudo , ad arcum Aa.

arcum

C0\

PROPOSITIO XXIX. PROBLEMA

Pofito

VI.

quod Corpori

Cycloide ofctllanu refiflttur

dulocis

plicata ratione velocitatis: mvenire reftflentiam in

fnguUs.
Sit

fitque

Ba (Fig. Prop. xxv.) arcus ofcillatione integra defcripfus, C infimum Cycloidis puntum, & C-ZTemiflis arcus Cycloi-

distotius, longitudini Penduli aequalisi

&

quaeratur refiftentia cor-

rR

(.*

poris in loco quovis T>.

Secetur refta

infinita

C, T, ^, ealegeut (fi erigantur perpendicula OA,Cr,!P/ centroque O & Afymptotis Oir,0^defcribatur Hyperbola r/C^' fecans perpendicula CT TI, in r, I^E,ik per punftum / parallela Afymptoto O^occurrens agatur A/' Afymptoto in K, &perpendiculis m L F) fuerit area Hyperbolica TIE^zA aream Hyperbolicam arcus ^Cdefcenfu corporis delcnptus ad arcum Ca afcenfu defcriptura, & area ad

O^^in

punftls

^^ Cr& ^E &

OK

TITCm
3.

Mm

lEF

aream

PHILOSOPHItE naturalis DkMotu aream ILT ut O^ad OC. Dein perpendiculo il/iVabfcindatur ad aream Hyperbolicam TIE^ CoRPoiiuM.area Hyperbolica TINMqus
xyZ
fit

Et fi perpendiquae fit ad aream abfcindatur area Hyperbolica arcus quilibet C T> ad arcum B C defcenfu toto deI erit refiitentia in loco T> ad vim gravitatis , ut area fcriptum

ucarcusCZad arcum
culo

BC

defcenfu defcriptum.

i?G

T IGR

T E ^wt
:

^J-7F 7Gi7ad aream TIENM.

/lurgetur,

TINM, TIE^, TIGR, TITC;

mum
a

a gravitate oriundae quibus corpusinlocis ZyB,T>t ut arcus CZ, CB, CT) Ca,&L arcus illi fint ut aress exponantur tum arcus tum Sit infuper 2)<^fpatium quam minivires per has areas refpeftive.
fint
-,

Nam eum vires

corpore defcendente defcriptum

& exponatur idem per aream

rg comprehenfam
;

quam minimam

RGgr

parallelis i2

&

prc^

ducatur rg ad h, ut

fint

GHhg, &
Et

i2

IGH,

ixnmGHhg

TIGR decrementa. Rr
decrementum
',

G^ r contemporanea arearum OR

arese

^-j

/^F /GTTincremenRr
erit

q-^IEF, kwRrX.HGQ-QlEF,
{q\i
,

ad

areag

TIGR
ad

RG

adeoque ut

RG gr RrY, RG nt HG~-~ ^OR ORxHGq^IEF ad ORxGR feu

lE F

OTxTIMc eft(ob xqmVi^ RxHG,ORxHR ORxG R, ORHKOTIK, TIHR & TIGR-^IGH) ut TIGR-^ IGH^IEF^^ OTIK, Igitur area^J I E F I G H
fi

dicatur

PRINCIPIA
atque aress ut increraentum areE
dicatur

MATHEMATICA,
decrementum

279
detur, eritLiBiR
Secondos;

Y,
fi

^/Gi? Y.

TIGR

RGgr
,
:

Quod

defignet vim a gravitate oriundam

:

arcui defcriben-

do CT) proportionalem

qua corpus urgetur in 2) , pro reerit V vis tota qua corpus urgetur in . Mentiii ponatur Eft itaque incrementum velocitatis ut V particula illa temporis in qua fadum eft conjunftim Sed velocitas ipfa efl ut incrementum contemporaneum fpatii defcripti direde partiUnde, cum refiltentia (per Hypocula eadem temporis inverfe. thefm) fit ut quadratum velocitatis, incrementum refiitentiai fper incrementum velocitatis conjunftim, Lem. II.) erit ut velocitas V^ conjunftim; atque adeo, fi ideit, ut momentum fpatii R; id eft, fi pro vi V fcribatur momentum fpatii detur, ut refiftentia exponatur per aliam ali, ejus exponens

& R

R
&

&

&

TIGR & R TIG R~-Z. Igitur area T I G R per datorum momentorum fubduftionem uniformiter decrefcente, crefcunt area Y in ratione TIGR Y, & area Zm ratione TIGR Z. Et propterea areae Y & Z
quam aream
Z., nt
fi

& & R V

fi-

mul

fub initio sequales fmt, hae per additionem sequalium momentorum pergent elle sequales, a^quaUbus itidem momentis fubinde decrefcentes fimul evanefcent. Etvicidim, fi fimul fimul evanefcunt aequalia habebunt momenta incipiunt femper erunt aequales: id adeo quia fi refiftentia augeatur, velocitas una cum arcu illo Ca, qui in afcenfu corporis defcribitur diincipiant

&

&

&

&

punfto in quo motus omnis una cum refiflentia cefTat minuetur; propins accedente ad punftum C, refiflentia citius evanefcet.quam Et contrarium eveniet ubi refiflentia diminuitur. area Y. Jam vero area Z incipit defmitque ubi refiftentia nulla eft, hoc eft, in principio & fine motus, ubi arcus CT>, CT> arcubus CB incidit in reftas ^^' & CTl Ca sequantur, adeoque ubi reda

&

RG

&

Et area

Ci

feu

^^1EF~IGH
&:

incipit

defmitque ubi nulla

funt
:

eft

adeoque ubi

q-^IEF

OR

IGH aequalia

hoc

eft

(per con-

ftrudtionem) ubi redla /?G incidit in reftas areae illae fimul incipiunt fimul evanefcunt

^E 6c CT.
,

Proindeque

per funt

T IN M
tem.

per

& propterea feiH" 07? aequales. Igitur zrea q-^IEF IGH asqualis eft areae quam refiftentia exponitur & propterea eft ad aream
&
,

per

quam

gravitas exponitur

ut refiftentia ad gravita-

^E.T).
Corok

zBo
De Motu
coRPOROM,
Q^^^^_
tatis, ut
j_

PHILOSOPHl^ NATURALIS
^
jgjjyj. refillentia

in loco infimo

ad vim gravi-

area

^r^IEF^id aream

TINM.

Fit autem maxima, ubi area T I R eft ad aream lEFniORzdiO^ Eo enim in cafu momentum ejus (nimirum
Corol. 2.

J^/G/? Yj
Corol.
3.

evaditnullum.
innotefcit velocitas in locis fingulis: quippe

Hinc etiam

quae eft in fubduplicata ratione reliltentiae , ipfo motus initio^ acquatur velocitati corporis in eadem Cycloide abfque omni reliitentia ofcillantis.

&

Caeterum ob difficilem calculum quo refiftentia & velocitas per hanc Propofitionem inveniendag funt , vilum eft Propofiiionem generalior fit & ad ufus Philofofequentem fubjungere , quas phicos abunde latis aceurata.

&

PROPOSITIO XXX.
Si reBa a

THEOREMA
arcm quem
ejus

XXIV.

B aqualh fit
,

Cycloidh

corpus ofcUlan'

do defcrtbtt

8f ad fmgula
,

pun&a

erigantur per-

pendkula
gravitatis
to

DK
:

quce fint

ad longhudinem Penduli

m re^

fj[lentia corporis in arcus

punBts correfpondentihus advim

dico
,

defcriptum

tum, duBa erit area B

in

quod differentia inter arcum defcenfu to~ arcum afcenfu totofubfequente defcrip^ arcuum eorundem femifummam aqualis

KaB

perpendiculis omnibus

DK

occupatce.

Exponatur enim tum Cycloidis arcus

fcriptus, per reftam illam fibi sequalem

ofcillatione integra de-

arcus qui defcriin C, beretur in vacuo per longitudinem AB. Bifecetur erit CZ) punftum C repraefentabit infimum Cycloidis punftum, fecundum tangentem ut vis a gravitate oriunda, qua corpus in

aBy tum

AB
&

&

Cycloidisurgetur, eamquehabebitrationem ad longitudinem PenExporiatur igitur vis duli quam habet vis in T> ad vim gravitatis. illa per longitudinem CT)^ <k vis gravitatis per longitudinem penfi in 2) capiatur 2) i^ in ea ratione ad longitudinem duli , fenduli

&

PRINCIPIA MATHEMATICA.
penduli

z8r

habet refiflentia ad gravitatem, erit 2) i^T exponens Libe* SwuNDUi^' Centro intervallo vel refittentiaB. conftruatur SemiDefcribat autem corpus tempore quam minimo circulus BEeA, ereftis perpendiculis,^, de circumferentise ocfpatium!75<f, Sie, erunt haec ut velocitates quas corpus in vacurrentibus in acquireret in locis 'D &c d. cuo, defcendendo a punfto Patet , hoc per Prop. lii. Lib. i. Exponantur itaque hae velocitates per perpendicula illa 'DE, de\ fitque i^ velocitas quam acquirit in T) cadendo de B in Medio refiftente. Et fi centro C intervaU k_AB inf&: lo Ci^ defcribatur Circulus i^il/ occurrens reftis de locus ad quem deinceps abfque ulteriore refiftentia afMi erit velocitas quam acquireret in d. Unde etiam fi cenderet , Si d g defignet velocitatis momentum quod corpus 2>, defcribendo fufpatium quam minimum O^, ex refiftentia Medii amittit ; matur CiV" a>qualis Cg: erit iNTlocus ad quem corpus deinceps abferit decrementum afque ulteriore refiflientia afcenderet , cenfus ex velocitatis illius amiflione oriundum. Ad df demittatur

quam

C&

CA

CB

& E

&

&

&

&

MN

perpendiculum velocitatis 1) F decrementum Fg a refigenitum erit ad velocitatis ejufdem incrementum fm fl;entia 2) genitum , ut vis generans AT ad vim generantem C2>. avi Sed & ob fimilia trian,

CD

Fm &
,

gula
ut

Fmf,Fhg,FT>C,

eft//ad

Fm
ad

feu

2)^,

CT>

T)F;

DK

ex aequo Fi^ ad T) d ad TiF. Item ad CF; F/j ad Fg ut ex aequo perturbate, ad Fh feu feu CM; ad ideoque fumma omnium

ufDK

&

DF

&

MN
CF

Ddm

MNycCM

aEqualis erit

Tid^TiK. Ad punftum

fummae omnium

mobile cJ^/ erigi femper intelligatur ordinata redangula aequalis indeterminatae quae motu continuo ducatur in totam iongitudinem Aa; trapezium ex illo motu defcriptum five huic aequale redangulum AaY^laB aequabitur fummae omnium adeoque fummae bmnium DdXiyK, ,

CM

&

MNy.CM

idea.zrea^BKkFTa.
Corol Hinc ex lege

E. D.

refiftentiae

&

arcuum C^,

CB

difFerentia

Aa,
me.

colhgi poteft proportio refiflentiae ad gravitatem

quam

proxi-

Nn

Nam

^^%
Dfi

MOTH

Nam
seqiiale

CORPROUM

lum, erit {uh

Ba &:^K; & inde reftangulum fub | i?^ aequalis erit reftangulo fub Ba & *D/C & 1D
/<:
l

fi

PHILOSOPHl^ NATDRALIS: it, Figura a B K kT Ye&&r\g\i' refiftentia uniformis

fit

*Z)

Si

^a

erit

Aa. Quare

longitudo penduli exponens i^Tfit exponens refiftentias , ad longitudinem erit refiflentia ad gravitatem ut ^ , Penduli ; omnino ut in Prop. xxvin. demonllratum eft. 7" Ellipfis ent quam Si refiftentia fit ut velocitas, Figura ^^ /a

cum

&

gravitatis

Aa

proxime.

Nam

fi

corpus

in

Medio

rion refiftente

ofciltatione

/J , velocitas in loco quovis integra defcriberet longitudinem deferipti ordinatim applicata T> E, forec ut Circuli diametro

AB

Proinde cum

^^

in

Medio

refiftentt;,

&

BA in

Medio non
;

refi-

ftente, sequalibus circiter temporibus defcribantur citates in fingulis ipfias

adeoque velo-

B a pundis , fmt quam proxime ad velocitates

in punftis

correfponlongitudinis

dentibus
erit

BA, uteft^^ad BA;

velocitas

DK

in

Medio
culi

refiftente ut Cir-

vel

Ellipfeos fuper

a defcripti diametro Ellipfis, quam proordinatim applicata; adeoque Figura xime. Cum refiftentia velocitati proportionalis fupponatur, fit S^ & Ellipfis a exponens refiftentiae in pundo Medip O Figuram aBKVTt eicentro O, femiaxibus O^, OF' defcripta

BKVTa
; ,

B RV

OV

que

aequale

redangulum

igitur

ad id eft, II ad 7 circiter

Aa^BO^di Aa OV
:

sequabit quamproxime. Eft OVyiBOxxt area Ellipfeos hujus ad femicirculi ad quadratum radii , five ut \x\. area
,

Aa^ABO

OV^BO:

ad longitudinem penduli ut Et propterea _i corporis ofcillantis refiftentia in O ad ejufdem gravitatem. Quod fi refiftentia "D fit in duplicata ratione velocitatis , Figuaxem Parabola erit verticem habens /^ ^ ideora quam proxime. Eft que EEqualis erit reftangulo fub | Ba aequale reclangula fub f ci a igitur redangulum fub \ propterea corporis ofcillantis OV, adeoque O?^ a^qualis l Aa: ad longitudinem Penrefiftentia in O ad ipfius gravitatem ut l

Aa

BKVTa

& OV
Aa

&

OV

Ba

Aa

&

&

duli.

Atque has conclufiones

efle cenfeo.

in rebus praflicis
Ellipfis

abunde

fatis

accuratas

Nam cum

yel

Parabola

BRVSa

congruac

cum

^iPRINCIPIA

MATHEMATICA.

zS^

cum Figura BKVTa in punfto medio F, haec fi ad partem alter- L<iber ^^'^"^'""? sq\ VSa excedit Figuram illam , deficiet ab eadem utram ad partem alteram & fic eidem aequabitur proxime.

B RV

PROPOSITIO

XXXI.

THEOREMA

XXV.

Si Corporh ofcdlanth refijlentia in ftngults arcuum defcrtptorum partibm proporttonaltbus augeatur vel mtnuatur in
data rattone
6?"
j

dtfferentta tnter

arcum defcenfu
,

defcrtptt^m

arcum fubfequente afcenju defcrtptum^ attgebiturvel dtminuetur in eadem ratione.

illa

Oritur enim differentia

ftentiam'
nalis

Medii, adeoque reMentia retardans.

eft ut

ex retardatione Penduli per refiretardatio tota eique proportioPropofitione redangulum

differentia y?.t, a?qua-

In

luperiore
fi

fub refla 1/2.5

lis

erat areae

arcuum illorum BKT. Et area illa

,

&

CB^ C^

maneat longitudo

tur vel'diminuitur in ratione ordinatim applicatarum in ratione refiitentiee , adeoque eit ut fongitudo a conjunctim. Proindeque redanguiuhi fub 8c

aB, auge'DK; hoc ef!:,

&. refiftentia
i

^a
,
:

^ E. .
Coro/.
in

aB &

refiftentia

conjunctim

&

eH ut

propterea

^a

ut

refiftentia.

I. Unde fr refiftentia fit ut velocitas eoJem Medio erit ut arcus totus defcriptus

difFerentia

arcuum
,

& contra.
velocitatis difFe-

Corol

z.

Si refiflentia

fit

in duplicata ratione

contra. rentia illa erit in duplicata ratione arcus totius : fi refittentia fit in triplicata vel alia Coro/. 3. Et univerlaliter , quavis ratione velocitatis, difFerentia erit in eadem ratione arcus tocontra. tius
:

&

&

4 Et fi refiflentia fit partim in ratione fimplici velocitatis partim in ejufdem ratione duplicata , difFerentia erit partim in ra-t tione arcus totius partim in ejus ratione duplicata contra. Eadem erit lex ratio reiiftentise pro velocitate , quae eft dififerentis illius pro longttudine arcus. Coro/. 5-. Ideoque fi , pendulo inaequales arcus fuccefTive defcriberite , inveniri poteft ratio incrementi ac decremenvi differentise hujus pro longitudirie arcus defcripti; habebitur etiam ratio incre-: menti ac decrementi refiftentiae pro velocitate majore vel minore. n X Scloo/itm
Coro/.

&

&

&

a84
De Motu
CoRPORvM,

PHILOSOPHI^E NATURALIS
Scholmm Generale.

Ex

his Propofitionibus
,

per ofcillationes Pendulorum

quibufcunque

invenire licet refiftentiam

Mediorum.
,

in Mediis Aeris vero

lig-

refiftentiam inveftigavi per

Experimenta fequentia.
^7/2

Globum

neum pondere unciarum Romanarum

LQndinenfnm
di
,

diametro digitorum

(i\ fabricatum, filo tenui abunco fatis firmo fufpericentrum ofcillationis Globi diftantia ut inter uncum In filo punftum notayi pedibus decem unelTet pedum lox. e regione pundli illius cia una a centro fufpenfionis diftans

ita

&

&

&

coUocavi Regulam in digitos diftin<Stam

longitudines
cillationes

quorum ope notarem

Deinde numeravi
of-

arcuum

a Pendulo defcriptas.

quibus Globus oftavam motus fui partem amitterer. Si pendulum deducebatur a perpendiculo ad diftantiam duorum inde demittebatur ; ita ut toto fuo defcenfu defcridigitorum, beret arcum duorum digitorum , totaque ofcillatione prima , ex afcenfu fubfequente compofita , arcum digitorum fedefcenfu

&
:

&

re quatuor

idem
'

ofcillationibus

164 amifit odlavam motus

fui

partem

cum

ut ultimo fuo afcenfu defcriberet arcum digiti unius Si primo defcenfu defcripfit tribus partibus quartis digiti.
,

fic

oftavam motus partem ofcillaultimo defcriberet arcum digitorum Si primo defcenfu defcripfit arcum digitorum ofto, fexdecim, 3tamifit odtavam motus triginta duorum vel fexaginta quatuor ; partem ofcillationibus 69, 3fi, 18 ^, 91 i refpedive. Igitur difafcenfu ultimo defcriptos , ferentia inter arcus defcenfu primo erat in cafu primo , fecundo , tertio , quarto, quinto , fexto, digitorum ?, i> i 2., 4, 8 refpeftive, Dividantur eae difterentiaeper

arcum digitorum quatuor

tionibus ixi

amifit

ita

ut afcenfu

&

numerum

ofcillationum

in

cafu

unoquoque

&

in

ofcillatione

una mediocri, qua arcus digitorum 3 ?, tus fuit y difterentia arcuum defcenfu
fcriptorum
,

7 '. if >

30,60, \xo defcrip-

&

fubfequente afcenfu de-

'_ _4_ __ erit e^tt 141 69 j 71-' 37

1

_r_

*4

iT^ partes digiti refpeftive.

Hse

autem in majoribus

ofcillationibus
,

funt

in

duplicata ratione ar-

cuum defcriptorum quam proxime in minoribus vero paulo ma& propterea (per Corol. x. Prop.xxxr jores quam in ea ratione
:

Libri hujus) refiftentia Globi , ubi celerius movetur , eft in duplicata ratione velocitatis quam proxiiDe ; ubi tardius , paulo major

quam

in ea rat-ione.

Defi.gnet

PRINCIPIA MATHEMATICA.
Defignet jara
fintque

iS^
,

velocitatem

maximam
,

in

ofcillatione quavis

fingamus quod difterentia V-t-B V|-+-C V^ Cum velocitates maximae fmt in arcuum fit Cycloide ut femifTes arcuum ofcillando defcriptorum , in Circulo vero ut femiilium arcuum iilorum chordee , adeoque paribus arcubus majores fint in Cycloide quam in Circulo , in ratione femiffium arcuum ad eorundem chordas ; tempora autem in Circulo^ fint majora quam in Cyclpide in velocitatis radone reciproca; patet arcuum difterentias (quas funt ut refiftentia quadratumtemporis conjanftim) eafdemfore, quamproxime , in utraque Curva deberent enim differentis illse in Cycloide augeri una cum refillentia, in duplicata circiter ratione arcus ad chordam, ob velocitatem in ratione illa fimplici ausSam; diminui, una cum quadrato temporis, in eadem duplicata ratione. Itaque ut redudio fiat ad Cycloidem, eaedem fumendae funt arcuum differentiae quae fuerunt in Circulo obfervatae , velocitates vero maximas ponendse funt arcubus dimidiatis vel integris, hoc efl: , numeris i , i 2,, 4, Scribamus ergo in cafu fecundo , quarto 8, 16 analogae. fex10 numeros i , 4 16 pro prodibic arcuum differentia ,
quantitates datae

A, B, C

&

^jj^jjj, ^^""^^^

&

&

&

-=A-+-Bh-C in
'^^
8

cafu fecundo;

3) i
;

-=4 A+
.

&

&

8 B'-+-

16

in

cahis

fu quarto

& -77= 16 A h,

64

-4-

z^6

in cafu fexto.

Et ex

sequationibus
fit

per debitam collationem

A=:o, 0000916, B = o, 0010847, & C = o, 00x95:5-8. Elt igitur differentia arcuum uto, 0000916 V-t-cooioS^^V i-n 0,00x9^ 5-8 V^^

&

reduftionem Analyticam,

propterea cum (per Corollarium Propofitionis xxx) refiftentia Globi in medio arcus ofcillando defcripti , ubi velocitas eft V, fit ad ipfius pondus ut /? A V -4-if B V |-!-*C V ad longitudinem PenC fcribantur numeri inventi, fietrefiftentiaGIoduh; fi pro A, B bi ad ejus pondus, ut 0,00005-83 V-i-OjOoo/f^^Vi-t-o^ooizi^^V* ad longitudinem Penduli inter centrum fufpenfionis Regulam Unde cum V in cafu fecundo defi'gnet r, id eft, ad iii digitos. erit refiftentia ad pondus Globi in cafu in quarto 4 , in fexto 16 fecundo ut o, 0030198 ad lii , in quarto ut OiO^ij^ox ad izi, in fexto ut 0,61675- ad 121.
^'

&

&

&

Arcus quem punftum

erat

in filo

nojatum ia cafu fexto

defcripfit,
efl^et

no

feu

n^

i?

digitorum.

Et propterea cum radius

inter

m.

digitorum

&

loogitudo Penduli

punflum

fufpenfionjs

&

i86
riE

PHILOSOPHIyE NATURALIS
elTec

MoTu

&

centrum Globi

iz6 digitorum, arcus

quem centrum Globi

CoRPORUM, defcripfit erat 1x4 it digitorum. Quoniam corporis ofcillantis Velocitas maxima, ob refiftentiam Aeris, non incidit in pundum infitoum arcus defcripti , fed in medio fere loco arcus totius verfatur haec
:

Globus defcenlu fuo toto in Medio non refiftente defcriberet arcus illius partem dimidiam digitorum 6z h\ idque in Cycloide, ad quam motum Penduli fupra reduximus ik propterea velocitas illa aequalis erit velocitati quam Globus , perpendiculariter cadendo & eafU fuo defcribendo altitudinem arcus Eft autem finus ille illius finui verfo sequalem , acquirere poflTet. verfus in Cycloide ad arcum iitum 6x^\ ut arcus idem ad penduli longitudinem duplam xjx , & propterea aequalis digitis 15-, tj%. Quare velocitas ea ipfa eft quam corpus eadendo &cafu fuo fpatium

eadem

erit circiter ac

fi

ij, ^78 digitorum defcrit>endo acquirere poflet. Tali igitur cum quae fit ad ejds pondus Ut Globus refiftentiam patitur o, 61675 ad ixi, vel (fi refiftentise pars illa fola fpeftetur quae eft in velocitads ratione duplicata) ut o, s^75'^ ^^ lai. Experimento autem Hydroftatico inveni quod pondus Globi hujus lignei eftet ad pondus Globi aquei magnitudinis ejufdem , ut 5-5propterea cimi ixi fit ad xi3 , 4 in eadem ratione , erit ad 97 refiftentia-Globi aquei praefata cum velocitate progredientis ad ipfiuspondus, ut o, 567523^x13, ^ideft, uti 3^376^1. Unde cum pondus Globi aquei , quo tempore Globus cum velocitate uniformiter continuata defcribat longitudinem digitorum 30, ^^G veiocitatem illam omnem in Globo cadente generare polTet , manifeftum eft quod vis refiftentiaj eodem tempore uniformiter continuata eft, , hoc tollere pofiTet velocitatem minorem in racione i ad iy6
velocitate
,
:

&

'

velocitatis totius partern

'

^^
I

Et propterea quo tempore GIo-

bus , ea cum velocitate uniformiter continuata , longitudinem femidiametri fuae,. feU digitorum 3,^, defcribere poiTet , eodem amitteret

motus

fui

partem

3341
In

quibus Pendulum quartam mofequente TabtUa numeri fupremi denoin digitis tant longitudinem arcus defcenfu primo defcripti parnumeri medii fignificant longitudinem artibus digiti expreiTam loco infimo ftant numeri ofcillacus afcenfu ultimo defcripti ; tionum. Experimentum defcripfi tanquam magis accuratum quam cum motus pars tantum oftaya amitteretur, Calculum tentet qui
ofciilationes

Numerabam etiam
partem

tus fui

amifit.

&

&

yolet.

PRINCIPIA
^efcenfus frimus

MATHEMATICA.
.

aS;

t88

PHILOSOPHI^ NATURALIS
fili
,

Dg MoTu ilentiam
eoMpRCM,

quas certe permagna erat , ac de pendulorum invenlubduci debet. Hanc accurate definire non potui fed majorem tamen inveni quam partem tertiam refiftentiae toinde didici quod refiftentiae Globorum , tius minoris penduli ; dempta fili refifl:entia , funt quam proxime in duplicata ratione diaratio 7; t ad i non longe metrorum. i, feu loi ad i abefl:a diametrorum ratione duplicata iiHad r. refiltentia fili in Globis majoribus minoris fit momenti tentavi etiam experimentum in Globo cujus diameter erat 181 digitorum. Longitudo penduli inter punftum fufpcnfionis centrum ofcillationis erat digitorum ixxi inter pundum fufpenfionis
j^ refiftentia

&

Nam

Cum

&

&

nodum

in filo 109

dig.

Arcus primo penduli defcenfu

a no-

do defcriptus, 31 dig. Arcus afcenfu ultimo poflofcillationes quinque ab eodem nodo defcriptus , x8. dig. Summa arcuum feu arcus totus ofcillatione mediocri defcriptus, 60 dig. Differentia arcuum 4 dig. Ejus pars decima feu diflferentia inter defcenfum afcenfum in ofcillatione mediocri ^ dig. Ut radius 109 t ad radium iiz^, ita arcustotus: 60 dig. ofcillatione mediocri a nodo defcriptus, ad arcum totum 67 i dig. ofcillatione mediocri a centro Gloita differentia f ad difterentiam novam o , 4475. bi defcriptum Si longitudo penduli , manente longitudine arciis defcripti , augetempus ofcillationis augeretur veretur in ratione ii6 ad maneret locitas penduli diminueretur in ratione illa fubduplicata fubfequente afcenfu defcriptorum diffevero arcuum defcenfu Deinde fi arcus defcriptus augeretur in ratione rentia o, 4475". 1x4 7T ad 6y iy differentia ifta 0,4475- augeretur in duplicata illa raHaec ita fe haberent, ex hytione , adeoque evaderet i , fx^f. pothefi quod refiftentia Penduli eflet in duplicata illa ratione veErgo fi pendulum defcriberet arcum totum 1241^ digitolocitatis. longitudo ejus inter pundlum fufpenfionis centrum rum , ofcillationis eflet ir6 digitorum , differentia arcuum defcenfu fubfequente afcenfu defcriptorum foret 1,^295 digitorum. Et hsec difterentia dufta in pondus Globi penduli , quod erat unciarum 208, producit 318, 136. Rurfus ubi pendulum fuperius ex Globo ligneo conftruftum, centro ofcillationis , quod a punfto fufpenfionis digitos ix6 diftabat , defcribebat arcum totum 1x47'^ afcenfu defcriptum fuit digitorum , differentia arcuum defcenfu

&

&

m^;

&

&

&

&

&

&

126
S
in

quae dufla in pondus Globi,

quod

erat

unciarum s7iU
pondera Glooridifferentiai

producit 49, 396. Duxi autem borura ut invenirem eorum refiftentias.

differentias hafce in

Nam

untur

unttir
verfe.

ex Sunt

PRINCIPTA MATHEMATICA. refiflentiis, funtque ut refilkntife diredle &

igitur refiftentis ut

2S9

pondera in-^'EiR
396.

numeri 318, 136

& 49,

Pars

^^'^"'"^'^*'

&

autem refiflentiaj Globi minoris, quae elt in duplicata ratione velocitatis, erat ad refiltentiam totam, ut o, j^/^x ad o, ^i67y,id eft,ut pars refiftentice Globi majoris propemodum 45", 45-3 ad 49, 396; sequatur ipfius refiftentiae toti; adeoque partes ille funt ut 318, 136 i. Sunt autem Globorum 4^,4f3 quamproxime, id eft, ut 7 harum quadrata ^fi.-^ diametri 18^ <5|; 47;-^ funt ut 7, 438

&

&

&

&

&
7

I, id eft, ut

Globorum

refiftentiffi

&

&

quamproxime.

Difte-

quae ex fili refiftentia oriri Igicur refiftentiarum partes illae quae funt , paribus Glopotuit. bis , ut quadrata velocitatum ; funt etiam , paribus velocitatibus ut quadrata diametrorum Globorum. Caeterum Globorum , qnibus ufus fum in his experimentis, maximus non erat perfefte Sphaericus , propterea in calculo hic aliato minutias quafdam brevitatis gratia neglexi; de calculo accurato in experimento non fatis accurato minime follicitus. Optarim itaque (cum demonftratio Vacui ex his dependeat) uc experimenta cum Globis pluribus majoribus magis accuratis tenfarentur. Si Globi fiimantur in proportione Geometrica, puta quorum diametri
rentia.

rationum haud major

eft

quam

&

&

&

&

fmt digitorum 4, 8, 16, 32; ex progrefiiione experimentorum colligetur quid in Globis adhucmajoribus evenire debeat, Jam vero conferendo refiftentias diverforum Fluidorum inter fe Arcam ligneam paravi longitudine pedum quatentavi fequentia. tuor, latitudine & altitudine pedis unius. Hanc operculo nudafecique ut immerfa pendula in medio tam implevi aqua fontana Globus autem plumbeus pondere 166^ aquae ofcillando moverentur. unciarum, diametro 3 { digitorum , movebatur ut in Tabula fequente defcripfimus', exiftente videlicet longi^tudine penduli a punfto fufpenfionis ad punftum quoddam in filo notatum ii6 digitorumj ad ofcillationis autem centrum 134-1 digitorum.
,

Arcus

defcenju primo a punEio in\ jSlonotatodefcriptus idigitorum> 64

3z

16

Arcus

afcenfu

ulfmo defcriptus >\

-^

digitorum

^g
(t

133* 241x631-^.5,1
/c

Arcuum

differentia motui amijfo 2 proportionalis , digitorum J

o
.

^
r'

"^

*
2

^^

r,

Numerus Numerui

Ofcillationum in aqua Ofcillationum in aere

I7

ii-ii^i^r
In

%sh

^^'7

$iS

Oo

2^0

PHILGSOPHI.E NATURALrS
&

In experimento columnae quartaj , motus aequales ofcillationibusDe Motu Erant quidem ofoilUtioeoRpoRVM.jj^ in aere, ly in aqua amiffi funt. nes in aere paulo celerior6s quam in aqua. At fi ofcillauones in aqua in ea ratione accelerarentur ut motus pendulorum in Medio

utroque fierent aequiveloces , maneret numerus idem ofcillatioob re17 in aqua, quibus motus idem ae prius amitteretur fiflentiam audtam & fimul quadratum temporis diminutum in eadem

num

ratione

illa

duplicata.

Paribus igitur pendulorum velocitatibus

mo-

tus ffiquales in aere ofcillationibus 5-35

&

in

amifli funt

ideoque
5-3
5-

refiitentia

penduli in

aqua ofcillationibus i| aqua eit ad ejus refiiten-

tiam in aere ut

ad

I7.

Haec eit'proportio refiilentiarum tota

in cafu columnae quartae. Defignet jam AV-i-CV' diflTerentiam arcuum in defcenfu &fubin Aere cum velocitate fequente afcenfu defcriptorum a Globo cum velocitas maxima, in cafu columnae quarmoto; maxima tae, fit ad velocitatem maximam in cafu columnae prima3, ut t ad differentia illa areuum, in cafu columnae quartas , ad diffeti
,

rum

&

&

rentiam in cafu columnae primaeut

ad -j-r

feu ut ^si ad

4x80: fcribamus in his cafibus i & 8 pro velocitatibus, atque 8/f 8 ^-4-64 42.80 pro differentiis arcuum, & fiet A-hC^S^^ C = 4x8o feu A-4-8 C 5'35' ; indeque per reduftionem aequatioxi7 atque adeo re^ 647^ & num proveniet 7 ^ = 449"

&

&

&
^

A=

Qua48^, V \ ubi velocitas erat i, reilltentia tota eil ad partem fuam quadrato velocitatis proportionalem , ut 13,-^-1-48^ idcirco reiiilentia penduli in aqua eft ad refifeu 6i~ ad 48/,; flentiffi' partem illam in aere quae quadrato velocitatis proportionalis eil, quaeque fola in motibus velocioribus confideranda venit, 535" ad 17 coniunflim , id eit , ut 571 ad i. Si ut 61:7 ad 48/, penduli in aqua ofcillantis filum totum fuilTet immerfum , reiiitentia ejus fLnffet adhuc major ; adeo ut penduli in aere ofcillantis refiitentia illa quae.velocitatis quadrato proportionalis eit , qu.Tque fola in corporibus velocioribus confideranda venit, fit ad refiitenfiftentia
,

cum

fit

ut

.-^

AV

-t,

CV%

erit ut 1 3^:

-t-

re in cafu columnaj quartEe

&

&

tiam ejufdem penduli totius, eadem cum velocitate, in aqua ofcillantis, ut 800 vel 900 ad i circiter, hoc eft, ut denfitas aquae ad
denfirtatem aeris quamproxime. In hoc calculo fumi quoque deberet pars illa refiitentife penduli in aqua, quffi efTet ut quadratum velocitatis, fed (quod mirum for.

Se

videatur )

refiftentia

in

aqua augebatur in ratione. velocitatis

pluf=

PRINCIPIA MATHEMATICA.
rplufquam dupliGata. Ejus quod Arca nimis angufta
.

191'

rei

eflTet

caufam inveftigando., in hanc incidi, Liber pro magnitudine Globi penduli, & Secundus.
-

aquae cedentis prse anguilia fua nimis impediebat. Nam Ci digiti unius, immergeretur ; -reriftentia augebatur in duplicata ratione velocitatis quamproxime, Id tentabam conltruendo pendulum ex Globis duobus , quorum

motum

Globus pendulus, cujus diameter erat

inferior

&

minor

ofcillaretur in

aqua, fuperior

fupra

aquam

filo affixus effet,

& in

&

major proxime

Aere

ofcillando, adjuvaret

moaude-=

tum penduli eumque diuturniorem redderet. Experimenta tem hoc modo initituta fe habebant uc m Tabula fequente
-fcribituro

Arcus defcenfu frimo dejcrlptus 16 jircus afcenfu ultimo defcriptus ix -Arcuum diff. motui amijfo profort. 4

63
2,

4^
^r
^ i

i ;
i-

r r
f
5-3

r' j?

Numerus Ofcillatiomm
"Conferendo
refiftentias

3f-

6);

i^rl 117-

34

6zj

Mediorum

inter fe, effeci

etiamutpen-

dula ferrea ofcillarentur in argento vivo. Longitudo fili ferrei erat pedum quafi trium, diameter Globi penduli quafi tertia pars digiti. Ad filum autem proxime fupra Mercurium affixus erat Globus alius plumbeus fatis magnus ad motum penduli diutius continuandum. vafculum, quod capiebat quafi libras tres argenfi vivi, implebam vicibus alternis argento vivo aquacommuni, uc pendulo in Fluido utroque fucceffive ofcillante , invenirem proporprodiit refiitentia argenti vivi ad refiitentionem refiltentiarum tiam aquffi, ut 13 vel 14 ad i circiter: id eit, ut denfitas argenti Ubi Globum pendulum paulo majorera vivi ad denfitatem aquse. adhibebam , puta cujus diameter effet quafi vel ~ partes digiti , prodibat refiftentia argenti vivi in ea ratione ad refiitentiam aquae quam habet numerus 12 vel 10 ad i circiter. Sed experimento priori magis fidendum efl , propterea quod in his ultimis Vas nimis anguitum fuit pro magnitudine Globi immerfi. Ampliato Globo , deberet etiam Vas ampliari. Conilitueram quidem

&

Tum

&

&

'-

hujufmodi experimenta in vafis ""majoribus Mctallorum fuforum, tum aliis quibufdam tam dis repetere fed omnia experiri non vacat
:

&

in

liquoribus

tum
frigi-

calidis

&

quam

ex jam defcriptis
denfitati Flui-

fatis liquet refiitentiam

corporum

celeriter

motorum
effe

dorum

in

quibus"moventur proportionalem

Non

dico accurate.

Nam

qtiam proxime. Fluida tenaciora, pari denfitate, procul-

Po

dubi

Z91

PHILOSOPHI^ NATURALIS

liquidiora , ut Oleum frigidum quaiw De Motu dubio magis refiftunt quam coKPOKUM,calidum , calidum quam aqua pluvialis , aqua quain Spiritus ViVerum in liquoribus qui ad lenfum fatis fluidi funt , ut in ni. Aere, in Aqua feu dulci feu lalfa , in Spiritibus Vini , Terebincalethi & Salium, in Oleo a faecibus per deftillationem liberato

&

fafto

ac Metallis liquefaftis , fiqui fmt alii, qui tam fluidi funt ut in vafis agitati motum impreffum diutius confervent , effufique liberrime in guttas decurrendo refolvantur , nullus dubito quin regula allata fatis accurate obtimajoribus neat: prfefertim fi experimenta in corporibus pendulis
,

Oleoque

Vitrioli

&

Mercurio

&

&

& velocius motis inffituantur.

fit

Medium quoddam aethereum & longe fubtilifTimum extare quod omnes omnium corporum poros & meatus liberrime per,

Denique cum recepiifTima Pliilofophorum

setatis

hujus opinio

a tali autem Medio per corporum poros fluente refiftentia debeat: ut tentarem an refillentia, quam in motis corporibus an vero partes experimur , tota fit in 'eorum externa fuperficie etiara internae in fuperficiebus propriis refiflentiam notabilem fen-

meet;
oriri

tiant, excogitavi

experimentum tale. Filo pedum undecim longiunco chalybeo fatis firmo, mediante annulo chalybeo, fufpendebam pyxidem abiegnam rotundam, ad conflituendum penduhim longitudinis praedidlae. Uncus furfuni praeacutus erat acie
tudinis, ab

concava
veretur.

ut annulus arcu fuo fuperiore aciei innixus liberrime

mo-

annedebatur filum. Pendulum ita conflitutum deducebam a perpendiculo ad dilfantiam quafi pedum ne annufex, idque fecundum planum aeiei unci perpendiculare lus, ofcillante pendulo, fupra aciem unci ultro citroque laberetur, Nam punflum fufpenfionis , in quo annulus uncumtangit, immotum manere debet. Locum igitur accurate notabam, ad quem deduxeram pendulum dein pendulo demifiTo notabam alia tria loca ad
Arcui autem
inferiori
,

Tum
tis

que redibat in fine ofcillationis primae, fecundae ac tertis. Hoc repetebam fsepius , ut loca illa quam potui accuratifGme invenirem gravioribus, quae ad manus erant , mepyxidem plumbo Sed prius ponderabam pyxidem vacuam , una. tallis implebam. cum parte fili quae circum pyxiflem volvebatur ac dimidio par-

&

pyxidem pendukm tendebatur. quae inter uncum filum tenfum dimidio ponderis fui pendulum a perpendiculo Huic panderi addebam pondus Aeris digreiTum femper urget. ) quem pyxis capiebat. Et pondus totum erat qua pars feptuagequoniam pyxis mefima oftava pyxidis metallorum plenae.
reliquae

&

(Nam

Tum

tallormn.

PRINCIPIA

MATHEMATICA.

ig^

tallorum plena, ponderefuo tendendo filum, augebat longitudinem Lr nic penduli , contrahebam filum ut penduli jam ofcillantis eadem eilet S"''^'"'? longitudo ac prius. Dein pendulo ad locum primo notatum retrac-

toacdimifTo, numerabam ofcillationes quafi leptuaginta & feptem^ donec pyxis ad locum fecundo notatum rediret, totidemque fubinde donec pyxis ad locum tertio notatum rediret, atque rurfus totidem donec pyxis reditu fuo attingeret locum quartum. Unde concludo quod refillentia tota pyxidis plenae non majorem habebat proportionem ad refifientiam pyxidis vacuae quam 78 ad 77. Nam n squales effent ambarum refiltentias , pyxis plena ob vim fuam in-

fuum

oclies fitam feptuagies ofcillatorium tanto

&

majorem

vi infita pyxidis vacuse,

motum
adeo

completis femper Rediit autem ad eadem completis ofcillationibus 77. Defignet igitur refifientiam pyxidis in ipfius fuperficie exterB refiftentiam pyxidis vacuse in partibus internis ; na fi refiftentias corporum sequivelocium in partibus internis fint ut materia, feu numerus particularum quibus refiftitur: erit 78 B refiftentia pyxidis plenae in ipfius partibus internis adeoque pyxidis va-

diutius confervare deberet, atque ofcillationibus 78 ad loca illa notata jedire.

&

&

cuse

refiilentia

tota

A h- B

erit

tam A-+-78 B ut 77 ad 78, indeque A-+-B ad B ut 77 X Efi: igitur refiftentia pyxidis vacuae in partibus internis ad I. quinquies millies minor quam ejufdem refiftentia in externa fuperSic vero difputamus ex Hypothefi quod major ficie, & amplius.
illa

&

ad pyxidis plenaB refiftentiam todivifim A^-B ad 77 B, u 77 ad i, 77 ad i, &divifim A ad B ut ^918

refiltentia pyxidis plense,

,

tur

non ab alia aliqua caufa iatente oriafed ab adtione fola Fluidi alicujus fubtilis in metallum ineiu-

fum.

Hoc experimentum recitavi memoriter. Nam charta, in qua ilUnde fraftas quafdam nulud aliquando defcripferam , intercidir. merorum partes , quae memoria exciderunt omittere compulfus fum- Nam omnia denuo tentare non vacat. Prima vice, cum ua^ co infirmo ufusefi^em, pyxis plena- citius retardabatur. Caufam quaerendo, reperi quod uncus infirmus cedebat ponderi pyxidis,
,.

&

obfequendo in partes omnes fledebatur. Parabam igitur uncum firmum ut punftum fufpenfionis immotum maaeret, & tunc omniaita evenerunt uti fupra defcripfimus.
ejus ofciliationibus
,

o^

2:

SECTIO

^94

PHILOSOPHIiE NATURADfS
s

Pe Motu
co^ioKBM,

c T

vn.

De MoUi Flmdorum

Refiflentm ProjeBiUum]

PROPOSITIO
nur/iero conftent

XXXII.

THEOREMA

XXVI.

Si corporum Syfiemata duo ftmtlia ex aquali particularuM

particulde corre/pondentes fimiles ftnt

in uno Syftemate ftngulis in
^

proportionales
j

tero

fngula

aU

fimiliter ftta inter fe

ac datam habeant ratiointer fe temporibus

nem

denfttatis

ad invicem , &*
moveri

pro-

portionaltbus fmiliter

incipiant

{^e^e

inter fe

Sf e inter fe quds funt in alnon tangant fe mutuo qua in eodem funt Sy^ tero ) ^f Jiemate nif in momentis reflexionum neque attrahant velfugent fe mutuo , nift viribus acceleratricibus quce ftnt ut particularum correfpondentium dtametri inverfe &^
quae in uno funt Syftemate

quadrata velocitatum direBe : dico quod Syftematum par-^

ticulieilldepergentinterfetemporlbusproportionalibusfi-'
militer

movefu
fimilia

Corpora

&

fimiliter fita

temporibus proportionalibus in-

ter fe fimiliter

moveri dico, quorum litus ad invicem in fine temporum illorum femper funt fimiles: puta fi particulae unius Syftematis

de tempora erunt proportionalia les Figurarum fimilium partes a

,

correfpondentibus conferantur. CJnin quibus fimiles & p{"oportionaparticulis correfpondentibus defcribuntur. Igitur fi duo fint ejulmodi Syllemata, particulce correfpondentes, ob firailitudinem inceptorum motuum , pergent fiNam fi nuIHs militcr moveri ufque donec fibi mutuo occurrant. agitanturviribus, progredientur uniformiter in lineis redis per moalterius particulis

cum

tus

Leg.

I.

Si viribus aliquibus fe

mutuo

agitant,

quadrata veut particularum correfpondeniium diametri inverfe vires lottatum direfte; quoniam particularum fitus funt fimiles proportionales , vires totae quibus particuls correfpondentes agitantur , ex viribus fingulis agitantibus ( per Legum Corollariura lecun-

& viresillse fint & &

PRINCIPIA MATHEMATICA.

195.

fecundum ) compofitae , fimiles habebunt determinationes, perin- Liber de ac fi centra inter particulas rimiliter lita refpicerent; & erunt ^^*^*"^""*' vires illae totae ad invicem ut vires fingulfe componentes, hoc eft,
ut correfpondeniium particularum diametri inverfe , quadrata propterea etiicient ut correfpondentes parvelocitatum direfte ticulae figuras fimiles deicribere perganr, Haec ita fe habebunt per Corol, 1 , 8. Prop. iv. Lib. i. fi modo centra illa quiefcant. Sin moveantur, quoniam ob tranflationum fimilitudinem , Imilcs ma:

&

&

&

n^nt eorum fitus inter Syikmatum particulas ; fimiles inducentur mutationes in figuris quas particulse dcfcribunt, Similes igifimilium particularum motus uftur erunt correfpondentium que ad occurfus fuos primos, propterea fimiles occurfus, &fifubinde (per jam oflenfa) fimiles motus inmiles reflexiones , ter fe, donec iterum in fe mutuo inciderint, fic deinceps in infiE. T). nitum, Corol. I. Hinc fi corpora duoqu^vis, quae fimilia fint&adSyftematum particulas correfpondentes fimiliter fita , inter ipfas temporibus proportionalibus fimiliter moveri incipiant , fmtque eorum magnitudines ac denfitates ad invicem ut magnitudines ac denfitates correfpondentium particularum haec pergent temporibus proEfl enim eadem ratio partium maportionalibus fimiliter moveri. jorum Syflematis utriufque atque particularum,

&

& &

&

Corol.

-L.

Et

fi

fimiles
:

&

fimiliter pofitae

quiefcant inter fe

&earumduae,

Syltematum partes quae Cceteris majores fint,

, :

omnes

&

fibi

utroque Syfiemate correfpondeant fecundum lineas fimiliter fitas fimili cum motu utcunque moveri incipiant hce fimiles in reliquis Syftematum partibus excitabunt motus, per<yent inter ipfas temporibus proportionalibus fimiliter moveri ; atque adeo fpain

mutuo

&

tia

diametris fuis proportionalia defcribere.

PROPOSITIO
M/dem
pofitls
,

XXXIII,

THEOREMA

XXVIL
,

dico

qnod S^ftematum partes majores

re-^

fijlunt

rattone compofi^a

tum fuarum
denfitatis

^ duplicata ratione diametrcrum ^

&

ex dupVicata ratione velocita-^

rations:^-'

partium Syftematum

refiflentia oritur partim ex viribus centfipetis vei cehtrP quibus particuls Syltematum fe mutuo agitant , partim ex occurfibus reflexionibus particularum partiuni majorum. Priorisfiigis

Nam

&

19^
CoRPORUMj^^j^gg

PHILOSOPHl^ NATURALIS
&

De Motu PnorTs autem generis refiftentiae funt ad invicem ut vires totss moa quibus oriuntur , id eil , ut vires tote acceleratrices qaantitates materiae in partibus correfpondentibus ; hoc eft ( per diflantise particuHypotliefin) ut quadrata velocitatum direfte quantitates materise in parlarum correfpondentium inyerfe tibus coiTefpondentibus direfte: ideoque ( cum diftantise par>ticularum Syftematis unius fmt ad diftantias correfpondentes particularum alterius, ut diameter particulse vel partis in Syftemate priore ad diametrum particulae vel partis correfpondentis in altero , cubi diamequantitates materiae fint ut denfitates partium trorum ) refiftentiae funt ad invicem ut quadrata velocitatum E. T>. denfitates partium Syftematum. quadrata diametrorum Pofterioris generis refiftentiae funt ut reflexionum correfpondenNumeri autem reflexionum funt vires conjunftim. tium numeri ad invicem ut velocitates partium correfpondentium diredte Et vires reflexionum funt fpatia inter earum reflexiones inverfe. denfitates partium correfponmagnitudines ut velocitates diametrorum cubi id eft , ut velocitates dentium conjunftim Et conjundis his omnibus rationibus , redenfitates partium. fiftentiae partium correfpondentium funt ad invicem ut quadrata denfitates partium conquadrata diametrorum velocitatum

&

&

&

&

&

&

&

&

&

&

&

&

&

&

junftim.
Corol.

4
t.
,

^-

fi

Igitur

Syftenjata

illa

fmt Fluida duo Elaftica ad mo:

& partes eorum quiefcant inter fe corpora duo fimilia & partibus fluidorum quoad magnitudinem & fimiliter pofita & inter partes tatem proportionalia
dum
Aeris
,

autem
denfi-

illas

fecun-

dum
tum

lineas fimiliter pofitas utcunque projiciantur ; vires autem acceleratrices, quibiis particuls Fluidorum fe mutuo agitant , fint quadrata velocitaut corporum projeftorum diametri inverfe ,

&

temporibus proportionalibus fimiles ex&' fpatia fimilia ac diametris fuis procitabunt motus in Fluidis ,
direft^
:

corpora

illa

portionalia defcribent. Corol. %. Proinde in eodem Fluido projeftile velox refiftentiam patitur quae eft in duplicata ratione velocitatis quamproxime. fi vires, quibus particulffi diftantes fe mutuo agitant, augerentur in

Nam

duplicata ratione velocitatis, refiftentia foret in eadem ratione duplicata accurate: ideoque in Medio, cujus partes ab invicem diftantes fefe viribus nullis agitant, refift:entia eft in duplicata ratione veex partibus Sunto igitur Media tria A, ^ locitatis accurate. sequalibus Cecundum diftantias fequales regulariter fimilibus difpo-

B C

&

&

difpofitis

PRINCIPIA MATHEMATICA. Partes Mediorum A conftantia. B fugiant

6>c

%^y
fe

Ey F, G in his Mediis moveantur , priora duo 'X> &:' in prioribus altera duo i^& tiuobus c/f in tertio , fitque velocitas ; ^orporis T> ad velocitatem corporis velocitas corporis , ad velocitatem corporis G , in fubduplicata ratione virium ad vitesF: refiftentia corporis erit ad refiftentiam corporis ", refiftentia corporis ad refillentiam corporis in velocitatum ratione duplicata ; propterea refiftentia corporis erit ad refiut refiftentia corporis ftentiam corporis ad refiftentiam cor/^ asquivelocia ut poris G. Sunto corpora corpora Sc G; augendo velocitates corporum \D i^ in ratione quacunque , ac diminuendo vires particularum Medii in eadem ratione duplicata, ad formam accedet Medium conditionem Medii C pro lubitu, idcirco refiftentiae corporum asqualium aequivelocium 8c in his Mediis , perpetuo accedent ad aequalitatem , ita ut earum difterentia evadat tandem minor quam data qusevis. Proinde cum refiftentiae corporum T) fmt ad invicem ut refiftentiae corporum Sc G, accedent etiam hae fimiliter ad rationem Eequalitatis. Corporum igitur 7) 8c ubi veloci/fime moventur , refiftentise funt y propterea cum refiftentia corporis sequales quam proxime : fit duplicata ratione velocitatis , erit refiftentia corporis in eadem ratione quam proxime. Corol 3. Igitur corporis in Fluido quovis Ekftico velociflime moti eadem fere eft refiftentia ac fi partes Fluidi viribus fuis centrifugis deftituerentur , feque mutuo non fugerent fi modo Fluidi vis Elaftica ex particularum viribus centrifugis oriatur velocitas adeo magna fit ut vires non habeant fatis temporis ad agen-

viribus quse fmt ad invicem ut Z" illse Medii C ejufmodi viribus omnino deftituantur. Et fi corpora quatuor aequalia 2),

& V,
G

mutuo Libe

&

^^*^'"'"**

&^ &

E &

F & F

&

&

&

&

&

&
E

&

&

&F &

&

dum.

porum

Corol. 4. Proinde cum refiftentiae fimilium aequivelocium corin Medio cujus partes diftantes fe mutuo non fugiunt, fint
;

&

ut quadrata diametrorum

funt etiam aequivelocium

&

celerrime

motorum corporum refiftentise in Fluido Elaftico ut quadrata diametrorum quam proxime. Et cum corpora fimilia , asqualia & aequivelocia Corol. in f. Mediis ejufdem denfitatis, quorum particulas fe mutuo non fu,

giunt, five particulae illae fint plures minores , five pauciores majores , in aequalem materiae quantitatem temporibus ae^ualibus impingant , eique aequalem motus quantitatem imprimant , vi-

&

&

&

PP

ciflim

apS'

PHILOSOPHl^ NATURALIS
motus Legetn tertiam ) aequalem ab eadem reaflionem
lioc efl
, ,

De MoTtj
CospoRUM.

ciffim (per

patiantur

aequaliter

refifiantur
Elafticis

manifeitum
,

eft

etiam

quod

in

ejufdem denfitatis Fluidi?

ubi velociffime

mo-

ventur , aequales ftnt eorum refiftentise quam proxime ; five Fluida illa ex particulis craffioribus conftent , five ex omnium fubEx Medii fubtilitate refiftentia projedilium tiliflimis conftituantur. celerrime motorum non multum diminuitur. Corol. 6. Haec omnia ita fe habent in Fluidis , quorum vis Elaftica ex particularum viribus centrifugis originem ducit. Quod fi vis expanftone ad inftar illa aliunde oriatur , veluti ex particularum Lanae vel ramorum Arborum , aut ex alia quavis caufa , qua morefiftentia , ob tus particularum inter fe redduntur minus liberi minorem Medii fluiditatem , erit major quam in fuperioribus Corol:

lariis.

PROPOSITIO XXXIV.
Si Glohis
,

THEOREMA

XXVIII.
,

8f Ojlindrus dequalthm diametrh

Medio raro esc particulis aqualthus

vjcem

defcriptt mad aquales ah m"

,

dtflanttas Ithere dtfpofttis confiante

fecundum pla-^
:

gam
Nam
Gorol

axis

Cylindri

aquali cum velocitate moveantur

erit reftjlentia Glohi duplo

mimrquamreftftentiaCylindri,
corpus eadem
eft

quoniam

aftio

Medii

in

(per

Legum

f.) five corpus in Medio quieicente moveatur , ftve Medii particulai eadem cum velocitate impingant in corpus quiefcens::

confideremus corpus tauquam quiefcens urgebitur a Medio movente. corDefignet igitur pus Sptiaericum centro C femidiametro CA defcriptum

&

videamus quo impetu

ABKl

incidant particulae Medii data cum velocitate in corpus illud Sphsericum, fecun-

&

dum
las
:

reftas ipfi

re<5l:a.

ejufmodi Sitque In ea capiatur

AC FB
CB

paralle-

LB
In

femidiametro

cequalis

&

ducatur,

BT)

quee Sphaeram tangat in B.

E,C

8z

BT> demittantur

mittantur

PRINCIPIA MATHEMATICA. perpendiculares BE^ T>L & vis qua particula

^

295?

oblique incidendo fecundum redam ad vim qua particula eadem Cylindrum

FB

ONG^ axe

Globum

ferit in

B,

Medii, ^^^^^^^
erit

j^CI

circa

laB

FB fuae, id eit fecundum plagam reftag BC qua Globum diredte urut BE get BC. Et conjunftis rationibus efficacia particuin Globum fecundum reftam FB oblique incidentis ad mo,

defcriptum perpendiculariter feriret in ^, ut Z,2) ad Z,^ ad BC. Rurfus efficacia hujus vis ad movendum Globum fecundum incidentiae fuse plagam vel y/C, efl; ad ejufdem efficaciam ad movendum Globum fecundum plagam determinationis
vel

Globum

BE

a.d

vendum eundem fecundum plagam

ciam
particulas

incidentiae fuae

eft

ad effica-

ejufdem fecundum eandem reclam

in

Cylindrum

perpendiculariter incidentis , ad ipfum movendum in plagam eandem , nt quadratum ad quadratum. Quare fi ad Cylindri bafem circularem erigatur perpendiculum fit

BE

NAO
,

^C

bE bE

aequalis

radio

AC &

(^ZT aequalis

^fj

bHE^ &
erit

^-:

bH

ad

ut efFeftus particuia^ in

Globum ad

effeftum

particulffi in

Cylin-

axe CA&i latere refto defcriptum Cylindrus Paraboloidi circumfcriptus

:

Et propterea folidum quod a reftis omnibus bH occupatur erit ad folidum quod a redis omnibus bE occupatur , ut eftectus particularum omnium in Globum ad efteftum particularum omnium in Cylindrum. Sed folidum prius eft parabolois vertice C,
drum.

CA

&

folidum pofterius eft

lois fit femiftis

Cylindri circumfcripti.

notum eft quod ParaboErgo vis tota Medii in GIo-

&

bum
terea

eft
fi

duplo

mmor quam

ejufdem

vis tota in

Medii quiefcerent , H cum velocitate moverentur , foret E. 1). quam refiftentia Cylindri.
particulae

Cylindrum. Et propCylindrus ac Globus aequarefiftentia Globi duplo minor

&

Scholium.

Eigurae aliae inter fe quocomparari poflunt , eaeque inveniri quas ad motus fuos in Mediis refiftentibus continuandos aptiores funt. Ut fi bafe circulari quae centro O, radio defcribitur , altitudine O T> , conftruendum fit fruftum Coni quod omnium eadem bafi altitudine conftruftorum

Eadem methodo
refiftentiarn

ad

CEBH, &

OC

CBGFj

&

&

fecundum plagam
axis

Pp

2-

300

m Mox.

PHILOSOPHI^ NATURALIlS progredientium ^^0 ?i"j^f^ axis fui verfus T>

altitudinem

CoEPQKuw,

0T>

^&

produc

O^ad

aqualis fif S ut lii |'T^auaS

^d

cujus fruftum quaeritur. erit "^ fenaper fit acutus , confequens obiter , cum angulus Unde convolutione figurse Elhpticae ve\ Oeft quod fi folidum tangatur figura fafta generetur . circaaxem valis i , ea punftis F, tribus generfns a reffis ad axem fit perpendicularis V^^^^^^^^^^^lfj 'gralege contineant angulos

0r &

S vertex Coni

CSB

^^^

AT^BE

^5 FG.GH.HI m
m

&

/g,

/^/ cumeadem G // Hnum I ?^ folidum quod convolutione

,

niGH

|&

figurae

^g^5 AT> FGHlh

^^/

cvc-

ca axem priuff 7i

generatur , minus refiftitur. quam fohdum progredia, utrumqul fecundum plaganraxis fui modo Quam quidem propofitioprsecedat. ^"&utTiufqueter^inus fi non inutilem futuram efle cenfeo,neri in conftruendis Navibus

eundem

CB

AB

Figura curva ut , fi ab ejufmodi ad ejus punfto quovis demittatur peraxem

Quod

fi

"DNFG

fit

AB

pendiculum
to

NM, &^ puncducatur

re61a

dato

quae parallela fit reftas figuram tangenti in iV,

GR

axem produdtum fecet in i? ut ad fuerit cui;. &d 4 BRy.GB q:So\i-

MN

GR

& GR

facta defcribihujus revolutione circa axem verfus B movendo , minus refiab tur in Medio raro praedido ftetur quam aliud quodvis eadem longitudine.&latitudinedefcriptura

dum quod figursB

Solidum

AB

.,

circulare.

PRO POSITIO XXXV. PROBLEMA

Sf

VII.

Medium rarum
aqualibus &*
pofttis conftet:

ex partkuUs

qmrn mmtmh quiefcenuhm

diftantias libere dif-

ad aquales ab invicem

invenire reftftentiam Globi in hoc

Medio

aniformiter progredientis.
Caf. I. CyHndrus eadem diametro gredi intelligatur eadem velocitate

&

altitudine defcriptus pro-

fm

ia

eodem Medio.

fecundum longitudinem axis Et ponamus quod particulae Medii in quas

GlQ.

PRINCIPIA MATHEMATICA.
Globus
vel Cylindrus incidit
,

jor
refiliant. o.^"/*',

vi reflexionis quarh

maxima

Et cum refiflentia Globi (per Propofitionem noviffimam ) fit duplo 6c Globus fit ad Cylindrum ut minor quam refiftentia Cylindri duo ad tria , & C^jlindrus iticidendo perpendicularirer in particuks duplam fui ipfius velocitatem ipfafque quam maxime refleflendo Cylindras cjuo tempore dimidiam longitudinem ipfis communicet axis fui defcribit communicabit motum particulis qui fit ad totum
,

Cylindri motum ut denfitas Medii ad denfitarem Cylindri ; Globus quo tempore totam longitudinem diainetri fuae defcribit comquo tempore duas lertias municabit motum etindem particulis ; partes diametrt fuae defcribit communicabit motum particulis qui fit ad totum Globi motum ut denfitas Medii ad denfitatem Globi. Et propterea Globus refiitentiam patitur qu fit ad vim qua totus ejus motus vel auferri pofilt vel generari quo tempore duas tertias partes diametri fuae defcribit , ut denfitas Medii ad denfitatem Globi.
,

&

&

Ca/^ z. Ponamus quod particulss Medii in Globum vel Cylindrum incidentes non refledantur ; Cylindrus incidendo perpendiculariter in particulas fimplicem fuam velocitatem ipfis communicabit,

&

ideoque refiftentiam patitur duplo minorem quam in priore cafu, refiftentia Globi erit etiam duplo minor quam prius. Caf 3. Ponamus quod particuls^ Medii vi reflexionis neque maxima neque nulla, fed mediocri aliqua refiliant a Globo; refiftetitia Globi erit in eadem ratione mediocri inter refiftentiam in primo

&

&

cafu

& refifteniiam in fecundo.

I.
fi

-E. /.

Corol.

ni elaftica
tia

Hinc Globus & particulae fint infinite dura & vi om& propterea etiam vi omni reflexionis deftituta refifterr,
:

ad vim qua totus ejus motus vel auferri poilit vel generari quo tempore Globus quatuor tertias partes diametri fuse defcribic, ut denfitas Medii ad denfitatem Globi, Corol.z. Refiftentia Globi, caeteris paribus, eft in duplicata ratione velocitatis. Corol 5. Refiftentia Globi , CEteris paribus , eft in duplicata raGlobi
,

erit

'

tione diametri.
Coro/. 4. Refiftentia
dii.

Globi

caeteris pafibus

eft ut denfitas

Me-

Corol

s-

plicata ratione velocitatis

denfitatis

Refiftentia Globi eft in ratione quas componitur ex duduplicata ratione diameiri ratione

&

&

Medii,

Pp

Coroli

30i

PHILOSOPHIiE NATURALIS
Globi cum ejus refiftentia fic exponl poteft. Globus per refiftentiam fuam uniformiter con-

Corol 6. Et motus ra Me>Tu '^coRPORUM.Sit jlB lempus quo

tinuatam totum fuum
tere poteft.

motum

amit-

Ad
,

/IB erigantur per-

pendicula

JT>

BC.
,

motus

ille

lotus

&
,

Sitque per punftum

BC

C
tur

Afymptotis

AT)

AB

defcriba-

Producatur Hyperbola C F. ad punftum quodvis E. EriHypergatur perpendiculum bolffi oceurrens in F. Compleatur

AB
tur

EF

,paralIelogrammum

AF

CBEG, & agaH.

ipfi

BC

^
Et
fi

'

:b

E
non

occurre^is in

Globus tempore quovis

B E^

motu

fuo primo

BC

per aream parallelogrammi exrefiftente dercribat fpatium ipQr pofitum, idem in Medio refiftente defcribet fpatium motus ejus in iine temporis illius aream Hyperbolae expofitum ,

CBEG
&

uniformiter continuato, in JMedio

CBEF

exponetur per HyperbolsB ordinatam EF^ amiffa motus ejus parte FG. Et refiftentia e)us in fine temporis ejufdem exponetur per longitudinem B H, amifili refiftentias parte CH. Patent haec omnia per
Corol.
I.

Prop.

v.

Lib.
fi

II.

Coroi. 7.

Hinc

Glnbus tempore
refiftente
, ,

per refiftentiam

miter continuatam amittat

motum fuum totum

per refiftentiam
amittet motus fui

tempore

^.in

Medio

unifor-

idem Globus
*

in duplicata ve-

locitatis ratione

decrefcentem
>

manente parte 'f\~i

tu uniformi

TM & defcribet fpatium quod

tempore
t

M partem y^
fit

ad fpatium

mo-

M eodem

defcriptum
,

ut Logarithmus nu-

meri -?p multiplicatus per

numerum

i 301585-091994 eftadnumeeft

rum

Fp*

Nam

area Hyperbolica

BCFE

ad reftangulum

BCGE

in hac proportione.

Scholmm.
retardationem ProIn hac Propofitione expofui refiftentiam oftendi quod je^tilium Sphsericorum in Mediis non continuis , haec refiftentia fit ad vim qua totus Globi motus vel tolli pofTit vel

&

&

generari

PRINCIPIA MATHEMATICA.
generari quo tempore Globus

303
,

dms

tertias diametri fuae pSrtes

ve- Liber^
^^^"'^''"-

locitate uniformiter continL'at?v defcribat ^ ut dennras Medii ad denpariiculae Medii fmt fumme eiartifitatem Globi, fi modo Globus

&

quodque haec vis fit duplo Medii funt infinite dura & vi reIn Mediis autem continuis qualia funt fledlendi prorfus deflituta, Aqua , Oleum caiidum , & Argentum vivum , in quibus Globus non incidit immediate in omnes fluidi particulas refiitentiam generantes , fed premit tantum proximas particulas & has premunt alias & Globus utique in huhae alias , refiftentia elt adbuc duplo minor. jufmodi Mediis fluidiflimis refiftentiam patitur quas eit ad vim qua totus ejus motus vel tol!i poflit vel generad quo tempore, motu ilca
vi

&

maxima

refieftendi

polleant

minor ubi Globus

&

particulae

lo uniformicer continuato, partes ofto tertias diametri fuse defcribat, Id quod in fequentibus cout denfitas Medii ad denfitatem Globi. nabimur oflendere.

PROPOSITIO XXXVI. PROBLEMA

j^qua de vafe Ojlindrico per foramen fluenth defimre motum,
Sit

VIII.

m fundo faSum
,

ef
CT)

ACT)B
,

fandum
fundi
ciei

vas cylindricum , horizonti parallelum , centrum foraminis , Sc

EF

AB

ejus orificium fuperius

GH axis
gla-

foramen circulare in medio

cylindri horizonti per-

pendicularis.

Et concipe cylindrum
ejufdem
,

ATGiB

elfe

latitudinis

eundem ha- T? bere , & uniformi cum motu perpetuo dcfcendere, & partes ejus quam primum y\
cavitate vafjs

cum

& axem

attingunt fuperficiem liquefcere , in aquam converfas gravitale fua defluere cataraftam vel columnam aquas in vas ,

AB

&

'

ABNFEM
foramen
implere.
tas glaciei

&

EF tranfire, idemque adsquate

Ea vero
fit uniformis velocidefcendentis ut aquae con-

cadendo formare

&

per

tigu^ in circulo quam aqua caden, do cafu fuo defcribendo altitudinem acquirere potefl ; & jaceant pundum / ducatur refta horizonti

AB

&

IH

&

KL

IH & HG

G"^"

in

G- -^
,

direaum

&

per
ciei,-

paralkla lateribus gla-

PHILOSOPHIiE NATURALIS pE MoTu ciei occurrens in K & L. Et velocitas aquas effluentis per foramen CaRPOB.\jM, F ea eric quam aqua cadendo / & cafu iuo defcribendo alti304
?.b

acquirere potell. Ideoque per Theoremata Galtlai in duplicata ratione velocitatis aqus per foramen erit IG ad effluentis ad velocitatem-aquse in circulo AB^ hoc efl, in duplicata ad circulum F; nam hi circuli funt reciproce ratione circuli sequali ut velocitates aquarum qus per ipfos , eodem tempore De velocitate aquae horizontem ciuantitate , adaequate tranfcunt. Et motus horizonti parallelus quo partes aquae verfus hic agitur, cadentis ad invicem accedunt , cum non oriatur a gravitate nec motum horizonti perpendicularem a gravitate oriundum mutec, Supponimus quidem quod partes aquse alihic non confideratur. per cohsefionem fuam inter cadendum acquantulum cohsereant, cedant ad invicem per motus horizonti parallelos, ut unicam tantum non in plures cataraftas dividantur: fed mo eftbrment cataraftam tum horizonti parallelum, a cohaefione illa oriundum, hic non confideramus. Caf. I. Concipe jam cavitatem totam in vafe, in circuitu aquse caM, glacie plenam efTe , ut aqua per glaciem tandentis quam per infundibulum tranfeat. Et ft aqua glaciem tantum non per glaciem propter fumtangat vel, quod perinde efl , fi tangat fme omni reliftentia labatur; mam ejus politurara quam liberrime eadem velocitate ac prius , ponhaec defluet per foramen impendetur in defluxum dus totum columnai aquae

tudinem

IG

IH

AB

&

&

&

ABNFE

EF
&

&

&

^yiBNFEM
fundum

&

ejus

generandum uti prius , columnam ambientis.

vafis fuflinebit

pondus

glaciei

Liquefcat jam glacies in vafe;

& effluxus aqu

erit
,

quoad velocitatem,

quia glacies in aquam renon major , quia glacies in aquam refoluta conabitur defcendere foluta non poteft defcendere nifi impediendo defcenfum aqua? alteEadem vis eandem aquas effluentis verius defcenfui fuo asqualem. locitatem generare debet. propter obliquos motus particulaSed foramen in fundo vafis rumaquae effluentis, paulo majus effe debet quam prius. Nam particulae aquae jam non tranfeunt omnes per foramen perpendiculain foramen conriter , fed a lateribus vafis undique confluentes curfum fuum deorfum vergentes , obliquis tranfeunt motibus ; fledentes in venam aquae exilientis confpirant , quae exilior efl paulo infra foramen quam in ipfo foramine , exiflente ejus diametro addiameirum foraminis ut j ad 6, vel ji ad 6| quam proxime, fi

idem manebit ac

prius.

Non minor
:

.,

&

&

modo

30; Kiedo diametros reif^e dimenfus fum. Parabam uti.que laminam '""^*planam pertenuem in medio perforatam , exiftente circularis foraminis diamctro partium quinque oftavarum digiti. Et ne vena aqua? exilientis cadendo acceleraretur & acceleratione redderetur anguf tior hanc laminam non fundo fed lateri vafis affixi fic , ut vena illa egrederetur fecundum lineam horizonti parallelam. Dein ubi vas aquae plenum eiTet , aperui foramen ut aqua efflueret; & venae dianieter, ad diftantiam <quafi dimidii digiti a foramine quam accuratilfime menfurata, prodiit partium viginti & unius quadragefnnarum diErat igitur diameter foraminis hujus circularis ad diametrum giti. venae ut zs ad xi quamproxime. Per experimenta vero conftat quod quantitas aquas quaB per foramen circulare in fundo vafis faftum effluit, ea eil qus, pro diametro venae, cum velocitate praedifta efflue,

PRINCIPIA MATHEMATJCA.

re debet. In fequentibus igltuf , plano foraminis parallelum duci inteliigafur pianum aliud luperius ad diftantiam diametro foraminis aequavel paulo majorem foramine majore pertufum utique vena cadat quae adaequate impleat foramen inferius , atque adeo cujus diameter fit ad diametrum foraminis inferioris ut x^ ad xi circiter. Sic enim vena per foramen inferius perpendicula-

km

&

per

quod

EF

riter tranfibit

&

quantitas aquae efflu-

pro magnitudine foraminis huius, ea erit quam folutio Problematis poftuSpatium vero guod lat quamproxim.e. planis duobus & vena cadente clauditur , Sed ut pro fundo vafis haberi poteft.
entis
,

folutio
gis

Problematis fimplicior

fit

&

mapla,

Mathematica , praeftat adhibere Eum folum inferius pro fundo vafis

&

fingere quod aqua quae per glaciem ceu per infundibulum deflue= e vafe per foramen bat, egrediebatur , motum fuum perpeglacies quietem fuam , etiamfi in aquam fluidam refoltuo fervet

&

EF

&

-vatur.

Caf.^. Si foramen
:

EF non

fit

in

medio fundi

vafis,

fed fun-

dum alibi perforetur aqua effluet eadem cum velocitate ac prius, fi modo eadem fit foraminis magnitudo. Nam grave majori quidem tempore defcendit ad eandem profunditatem per lineam obliquam quam per lineam perpendicularem
,

fed defcendendo ean-

Qq

dem

3o6
CoapoROM,
-^

PHILOSOPHIiE NATURALIS
acquirit
ifl

De Motw dem velocitatem

utroque cafa

ut

GaliUus demonflra>

Caf
vafis.

3.

Eadem
fi

ell aquae velocitas effluemis

per forameti in latere

jiB

& KL

Nam

exilientis

foramen parvum fit , ut intervallum inter fuperficies quoad fenfum evanefcat , & vena aquae horizontaliter ex latere redo hujus Parafiguram Parabolicam efformet
:

bols colligetur
ab aquae

quod

velocitas aquae effluentis ea

Jit

cadendo acquirere potuiflet. Fafto utique experimento inveni quod , fi altitudo aquae ftagnantis fupra foramen elfet viginti digitorum & altitudo foraminis fupra planum horiionti parallelum eflet quoque viginti digitorum, vena aquae profilientis inciderei: in planum illud ad diflantiam digitorum 37 circiter a. perpendiculo quod in planum illud a foramine demittebatur captam. Nam fine refittentia vena incidere debaiflet in planum illud ad diflantiam digitorum 40 , exiflente venae Paraboin vafe fiagnantis altitudine

HG

quam corpus

vel

IG

refto digitorum 80. Caf. 4. Quinetiam aqua effluens , fi furfum feratur , eadem egre^ Afcendit enim aquae exilientis vena parva ditur cum velocitate. motu perpendiculari ad aquae in vafe fiagnantis altitudinem vel G/, nifi quatenus afcenfus ejus ab aeris refiilentia aliquantulum impediatur ; ac proinde ea effluit cum velocitate quam ab altitudine
licaB iatere
illa

GH

Itagnantis
II,

cadendo acquirere potuiflet. Aquas particula unaquaeque undique

,

premitur sequaliter

per Prop. xix. Lib.

aequali

& preflioni cedendo

partes fertur
,

impetu

in

omnes

five

defcendat per

foramen

in fundo vafis , five horizontaliter effluat per foramen in ejus latere, fiinde afcendat ve egrediatur in canalem per foramen parvum in fuperiore canalis

&

parte faftum.
effluit
,

Et velocitatem qua aqua

effe
,

eam

quam

in hac Propofitiocol-

ne aflignavimus
ligitur, fed

non folum ratione

etiam per experimenta notiflima jam defcripta manifeltum eft. __ Ca/. f, Eadem eft aquae effluentis velocitas five figura foraminis fit circularis five quadrata vel triangularis aut alia quaecunque circu3ari aequalis. Nam velocitas aquae effluentis non pendet a figura foraminis fed ab ejus altitudine infra planum KL. pars inferior in aquam ftagnantem imSi vafis

ABTiC

siergaturj

PRINCIPIA MATHEMATICA.

307

altiiudo aquae flagnantis fupra fundum vafis fit GjRiLinEg. Tnergatur, velociras quacum aqua quas in vafe eft, effluet per foramen EF^^^^^'^"''^ cafu fuo dein aquam ftagnantem , ea erit quam aqua cadendo acquirere poteft. Nam pondus aquse fcribendo altitudinem -omnis in vafe quae inferior eft fuperficie aqus ftagnantis , fuftinebitur in sequilibrio per pondus aquae ftagnantis, ideoque motum aquas defcendentis in vafe minime accelerabit. Patebic etiam liic Ca-

&

&

IR

&

fus per
^fluit.

Experimenta, menfurando

fcilicet

tempora quibus aqua

ef-

Hinc fi aquae altitudo producatur ad K^ ut fit duplicata ratione arese foraminis in quavis fundi parte facti, ad aream circuli j^B: velocitas aquae etfluentis squalis erit velocitati quam aqua cadendo cafu fuo defcribendo altitudinem
Corol.
I.

C^

ad

CKin

^K
KC

&

acquirere poteft. Corol %. Et vis qua totus aquae exilientis motus generari poteft, aequalis eft ponderi Cylindricae columnae aquae cujus bafis ell foraaltitudo x men EF^ vel x CK. Nam aqua exiliens quo tempore hanc columnam aequat pondere fuo ab altitudine G/ cadendo, velocitatem fuam qua exilit , acquirere poteft. Coro/. s. Pondus aquae totius in vafe eft ad ponderis partem quae in defluxum aquae impenditur , ut fumma circulorum EF-t ad duplum circulum EF. Sit enim 10 media proportionalis inter IG\ aqua per foramen egrediens, quo tempore gutta cadendo ab / defcribere poflet altitudinem /G, sequalis erit Cylindro cujus bafis eft circulus altitudo eft

&

G/

ABT>C,

AB &
IG

IH &

&

EF

7,

fubduplicata ratioaltitudinem IG , hoc eft in fimplici ratione mediae proportionalis lO ad altitudinem IG: quo tempore gutta cadendo ab / defcribere poteft altitudinem aqua egrediens ^ aBqualis erit Cylindro cujus bafis eft circulus altitudo eft; zIH: quo tempore gutta cadendo ab / per /T ad defcribit altitudinum differentiam aqua egrediens , id eft, aqua tota in

/O,

id eft , Cylindro cujus bafis eft circulus eft ad circulum nam circulus

ne

altitudinis

IH ad

EF

ABm.
,

EF & AB ^ altitudo eft

.,

& IH

&

AB &

folido

ABNFEM
feu

HG,

a^qualis erit differentiae

eft

Cylindro cujus bafis aqua tota in vafe

folido

AB & altitudo ABDC eft ad aquam ABNFEM ut HG ad z H0\ id

IH-^IO
'

Cylindrorum,

id eft,

-2.

HO.
eft,

Et propterea totam cadentem in

ut

ad z

Udo
\

ABNFEM

HO^

HO-^OG

ad z IH. Sed pondus aquae totius in io^ inaquee defluxum impenditur ac proinde pondus Qq z
:

30^

PHILOSOPHI^ NATURALIS

De Moto das aqus totius in vafe eft ad ponderis partem quas in defluxum Coapoiiua, aqusB impenditur, ut /H-+-/0 ad x IH^ atque adeo ut fumma cir-

culorum
CoroL
deris

EF ^ AB ad duplum cireulum EF.

4. Et hinc pondus aquae totius in vafe ABTiC, eftadponpartem alteram quam fundum vaiis fuflinet, ut fumma Girculo-. \ ad differentiam eorundem circulorum. & rum Corol. s. Et ponderispars quam fundum vafis fuftinet, eftadponderis partem alteram quae in defluxum aquae impenditur, ut diffe-

AB

EF

F, ad duplum circulum minorem EF^ ad duplum foramen. CoroL 6. Ponderis autem pars qua fola fundum urgetur, efl ad pondus aquae totius quae fundo perpendiculariter incumbit, ut cirrentia circulorum
five ut area fundi

AB &

'

ad fummam circulorum^^ 8iEFy five ut circulus culus fupra fundum. Nam ponderis pars ad excefliim dupli circuli qua fola fundum urgetur, efl ad pondus aquae totius in vafe , UE ad fummam eorundem circu, difitereniia circulorum pondus aquae totius in vafe efl ad pondus lorum, per Cor. 4; aquae totius qus fundo perpendiculariter incumbit , ut circulus &: F. Itaque ex aequo perad differentiam circulorum tiu-bate , ponderis pars qua fola fundum urgetur , efl ad pondus axquae totius qu fundo perpendiculariter incumbit, ut circulus

AB

AB AB & EF

AB

&

AB
ad

AB

AB EF \d excefllim dupli circuli AB fupra fundum. Si in medio foraminis EF jr Corol. _ x

fummam
7.

circulorum

AB

8i:

defcri^centro locetur Circellus horizoDti parallelus ; pondus ptus aquae quam circellus ille fuflinet , majus efl pondere tertiae partis Cylindri alaquae curus bafis efl circellus ille titudo eft GH. Sit enim catarafta vel columna aquae cadentis

^i^

&

i^

;.-B

ABNFEM
fupra circel-

&

M\

\\

/H

axemhabens G/Z^utfupra, &congeIari intelligatur

aqua omnis in vafe , tam

km,

in circuitu cataraftae cujus fluiditas

quam

CS adpromptiffimum EPGC^p celerrimum aquae defcenfum non requiritur. Et fit 'TH^co& altilumna aquae fupra circelium congelata , verticem habens tudinem GH. Et quemadmodum aqua in circuitu cataraftae con.5i\rF'Z) convexa etUn fuperficie interna y^il/iS, ^hx.3. i mN-F verfus cataradami cadentem , fic etiam haec columna

&

AMEC

TH^
coa-

FRINCIPIA
fis cll

MATHEMATICA.
.

509

convexa erit verfus cataraftam,

circellus
ille

Cylindri
ille

eadem

& propterea major Cono cujus ba!P^& altifudo GH, id efl msjnr tertia parte bafe & altitudine defcripti. Suftinet autem circellus

liehr
^^*="'^""*

id etl , pondus quod pondere Coni feu Cylindri illius majus elL Cofo/. 8, Pondus aqua; quam circellus valde parvus T^^^fuffinet ,. minor eft pondere duarura tertiarum partium Cylindri aquae cujus altitudo efl: HG. bafis eil circeltus ille Nam itantibus jam polidefcribi intelligatur dimidium Sphaeroidis cujus bafis efl cirtis , femiaxis five altiiudo eft HG. Kx haec figura a;qualis cellus ille eric duabus tertiis partibus Cylindri illius comprehendet coiamcujus pondus circellus ille fuiliner. iiam aquae congelatse Nam ut motus aquae fit maxime ch^reftus , columnse illius fuperficies externa concurrec cum bafi- "P^ in anguio nonnihif acuto,, propterea quod aqua cadendb perpetuo acceleratur propter accum angulus ille fit refto minor , haec celerationem fit tenuior; columna ad inferiores ejus partes jacebit intra dimidium SpharoiEadem vero furfum acuta eric feu- cufpidata , ne horizontadis. iis. motus aquae ad verticem Sphairoidis fit infinite velocior quam
tertiae partis

pondus hujus columnas,

&

&

*PH^

&

&

&

ejus

motus horizontem

verfus.

Et quo minor

elt circellus "P

acutior erit vercex columnas ; circello in intiTiitum diminuto, angulus !Pi/^in infinitum diminuecur , propterea colurana jaceEfl igitur columna ilia minor dibit intra dimidium Sphaeroidis. midio Sphaeroidis , feu duabus tertiis partibus Cylindri cujus bafis altitudo GH. Suflinet autem circellus vim efl circellus ille aquffi ponderi hujus columnae sequalem , cum pondus aqusambien-

&

^, eo

&

&

tis

in

Corol. 9.

defluxum ejus impendalur. Pondus aquae quam

i

aequale ei\ ponderi Cylindri aquae

altitudo eG:

EF

quamproxime. Naiii pondus hocce efl mediuniArithmeticum inter pondera Coni Hemifphseroidis praedid^B; At fi circellus ille nOn fit valde parvus,. fed augeatur donecsequer foramen EF: hic fuflinebit pondus aquae totius fibi perpendiculariter imminentis, id efl, pondus Cylindri aquse cujus bafis eft circellus ille & altitudo eit G H. CoroL 10, Et (quantum fentio) pondus quod circellus fuflinet 9. eft femper ad pondus Cylindri aqua cujus bafis efl circellus ille altitudo eft 7 GH, ut EFq ad EFq^lT^q, five ut circulus' sid excelTum circuli hujus fupra femiflem circelli y^quam--

GH

circelius valde parvus ^^^fuftiner, cujus bafis eft circellus iile

&

&

&

proxim?,

Qq

LtMMi^i

rro

CoRPoao.M.

l^HrLOSOPHliE NATURALIS L E M M A IV.

Cyllndri,

qm fecundum longitudinem fuam umformiter pro" grediiur , refiftentia ex aucia vel diminuta ejus longttudi^ ne non mutatur ^ ideoque eadem eft cum refifentia Circuli

eadem diametro
iineam

defcripti

^ eadem

dum Nam
lindrus
,

reBam plano

ipftus

velocitate fecunperpendicularem progre"

dientis.
latera

Cylindri motui longitudine ejus in

ejus

minime opponuntur
diminuta
,

&

Cy-

infinitum

in

Circulum

verticur.

PROPOSITIO XXXVII. THEOREMA XXIX. C^Vmdri qm in fluido compreffo infinito &^ non elaflico fe"
,

cundum longitudinem fuam uniformiter progeditur , reftjientia qu orttur a magnitudine feBionis tranfverfie , efl advim qua totus ejus motus interea dum quadruplum longitudinis fu defcribit , vel tolli pofflt vel generari , ut denfitas Medii ad denfltatem Cylindri quamproxime
tis

ABTiC {\m^o fuo fuperficiem aquae ftagnanaqua ex hoc vafe per cahorizonti nalem Cylindricum perpendicularem in aquam ftagnantem
Nam
fi

vas

tangat,

&

CD

EFTS
A

Kn

etBuat , locetur autem Circellus IP^ horizonti parallelus ubivis in medio caproducatur C ad K^ ut fit nalis, in duplicata ratione quam ad fubabet excelTus orificii canalis pra circellum !P^ ad circulum AB'. manifeflum efl: (per Caf. 5-, Gaf 6, Cor. I. Prop. XXXVI.) quod velocitas aquae tranfeuntis per fpatium annulare latera vafis , ea eric inter circellum quam aqua cadendo cafu fuo defcribendo altitudinem /<? acquirere poteft,

AK

&

CK

EF

&

&

&

KC vel
Et

PRINCIPIA MATHEMATICA-.
Et (per Cor.
lo.

sir

Prop, xxxvr.) fi vafis ktitudo fit infinita, ut li- Liesr^'^'^'-'''^"^* altitudines neola /7/evanefcat aequentur , vis aqus.' defluentis in circellum erit ad pondus Cylindri cujus bafis cit altitudo eft i IG circellus illf ut i ad EFq, 'P^f quam proxime. Nam vis aquae , uniformi motu defluentis pcr totum canalem , eadem erit in circellum qiiacunque can^Iis parte locatum. Ciaudantur jam canalis orificia EFy ST^ afcendat circellusin fluido undique compreflb afcenfu fuo cogat aquam fuperiorem defcendere per fpatium annulare inter circellum latera canalis velocitas circelli afcendentis erit ad velocitatem aquae defcendentis ut diflerentia circulorum ^P^ad circulum 'P^,, velocitas circelli afcendentis ad fum.mam velocitatum ^ hoc eit, ad velocitatem relativam aquae defcendentis qua prsterfluit circellum afcendentem ut differentia circulorum S^^^ad cir-

&

IG
,.

HG

&

EFq

T ^m

&

&

&

&

&

EF &

,.

culum

EF,

five ut

EFq T^qzd^EFq. &

&

EF &
efl:

Sit illa velocitas re-

lativa aequalis

velocitati

qua fupra oftenfum

aquam

tranfire

per idem fpatium annulare dum circellus interea immotus manet,_ id efl,. velocitati quam aqua cadendo cafu fuo defcribendo altitudinem IG acquirere potefl vis aquas in circellum afcendentem eadem erit ac prius, per Legum Cor. 5. id efl , Reflftentia circelli afcendentis erit ad pondus Cylindri aquas cujus bafls efl cir7G\ut altitudo efl ad cellus ille iT' gi.q quam proxime. Velocitas autem circelli erit ad velocitatem quam aqua; cadendo cafu fuo defcribendo akitudinem IG acquirit , ut
:

&

EFq

EFq
&

& EFq T^qzdEFq.

Augeatur amplitudo

infinitum : rationes illae intepr interque accedent ultimo ad rationes aequalitatis. Et propterea Velocitas cir-: cafu fuo defcribendo alti-celli ea nunc erit quam aqua cadendo tudinem IG acquirere potefl , Refiflentia vero ejus sequalis evadet altitudo dimidiuni: ponderi Cylindri cujus bafls efl circelius ille eft altitudinis /G, a qua Cylindrus cadere debet ut velocitatem cir hac velocitate Cylindrus , tempore cacelli afcendentis acquirat ;
canalis in
,

EFqT^q & EFq

EFq & EFq~\P^^

& &

&

quadruplum longitudinis fuse defcribet, Cylindri hac velocitate fecundum longitudinem

dendi
,
,

Refiflentia
fuatti
;

autem

progredienti?,

eft

ideoque asqualis eadem eft cum refiftentia circelli per Lemma ly Vi c]ua motus ejus , interea dum quadruplum longitudinis fuse

defcribit, generari poteft

quamproxime.
S5i

3t^
t>

PHILOSOPHIiE NATURALIS
:

MoTu

CoKi-o-AUM,

motus ejas ut Si longitudo Cylindri augeatur vel minuatur tempus quo quadruplum longitudinis fuse defcribit , augebitur vel adeoque vis illa qua motus audus vel jninuetur in eadem ratione generari vel to!diminutus tempore pariter auclo vel diminuto ac proinde etiamnum asqualis efl rellli poflit, non mutabitur llentiffi Cyiindri , nam & hEc quoque immutata manet per Lem; , , ;

&

ma

IV.
:

motus ejus ut&Vis Si denfitas Cylindri augeatur vel minuatur cua motus eodem tempore generari vel lolli potefl: , in eadem Rcfiitentia itaque Cylindri cujufratione augebitur vel minuetur.
erit ad Vim qua totus ejus motus , interea dum quadruplum bngitudinis fuae defcvibit, vel generari poilit vel tolli , ut denlitas E. T). Medii ad denfitarem Cylindri quamproxirae. Fluidum autem comprimi debet ut fit concinuum , continuum vero eile & non elailicum ut prellio omnis quae ab ejus compreffi in omnes moti corporis partes , one oritur propagetur in inlianti Preflio utique qucB a sequaliter agendo , refiflentiam non mutet. motu corporis oritur , impenditur in motum partium fluidi geneRefiltentiam creat. Preffio autem quae oritur a comlandum prefiione iluidi, utcunque fortis fit, fi propagetur in inftanti , nulliim generat motum in partibus fluidi continui, nuUam omnino inuucit motus mutationem; ideoque refiitentiam nec auget nec miCerte Adio fluidi, quae ab ejus compreflione oritur, fortior nuit. t^Q non poteft in partes pofticas corporis moti quam in ejus parideoque refiftentiam in hac Propolitione defcriptam tfis anticas fortior non erit in partes anticas quam in rninuere non poteft pofticas, fi modo propagatio ejus infinite velocior fit quam motus Infinite autem velocior erit propagabitur in corporis prefli. inftanti, ii modo lluidum fit continuum,& non elafticum.

cunque

&

&

&

&

Corol. I. Cyrmdrorum, qui fecundum longitudines fuas in Mediis continuis infinitis uniformiter progrediuntur , refiftentiae funt in ratione quae componitur ex duplicata ratione velocitatum duplicaratione denfitatis Mediorum. ta ratione diametrorum Corol. 2. Si amplitudo canalis non augeatm- in infinitum , fed Cylindrus in Medio quiefcente inclufo fecundum longitudinem fuam progrediatur, interea axis ejus cum axe canalis coincidat : Refiileniia ejus erit ad vim qua totus ejus motus, quo tempore quadruplum longitudinis fus defcribit , vel generari poffit vel tolli in ratione quae componitur ex ratione ad z^P

&

&

&

EFq

E Fq

^l

femel

femel

Medii ad denfitatem Cylindri.

CorcL
^,

PRINCIPIA MATHEMATICA. 313 Fgi ad EFq T )oi bis & ratione E & ratione denfitatis l e a Secunoo,,
,
i

liCdem pofitis

&
&

quod longitudo

fit

ad quadruplum

longitudinis Cylindri in ratione quae componitur ex ratione femel , ratione ad bis: hT^lci ad refillentia Cylindri erit ad vim qua totus ejus motus , interea dum defcribit , vel tolli poffit vel generari , ut denfitas longitudinem

EFq
L

EFq T^q

EFq EFq

Mcdii ad denfitatem Cylindri.

Scholium.

In
fola

hac Propofitione refiftentiam invefligavimus qu3e oritur a magnitudine tranfverfae fefl:ionis Cylindri , neglefta refiflentias

parte quae ab obliquitate motuum oriri poffit. Nam quemadmodum in cafu primo Propofitionis xxxvi. obliquitas motuum quibus partes aquae in vafe , undique convergebanc in foramen impedivit effluxum aquae illius per foramen fic in hac Propofitione , obliqfuitas motuum quibus partes aquae ab anteriore Cylindri ter-

EF^

mino preflae cedunt preffioni & undique divergunt , retardat eorum tranfitum per loca in circuitu termini illius antecedentis verfus pofleriores partes Cylindri , etiicitque ut fluidum ad majorem diltantiam commoveatur & refiftentiam auget , idque in ea fere ratione qua "effluxum aquae e vafe diminuit id eft in ratione dupliEt quemadmodum in Propofitionis illius cata i^ ad zi circiter, effecimus ut partes aquae perpendiculariter & maxima cafu pri-mo ponendo quod aqua omnis in copia tranfirent per foramen vafe quJE in circuitu cataraftae congelata fuerat , & cujus motus maneret fme motu obliquus erat & inutilis fic in hac Propoli& partes aquae motu maxime tione, ut obliquitas motuum tollatur direfto & brevilfimo cedentes facillimum prasbeant tranfitum Cy,

EF

maneat refiltentia quas oritur a magnitudine fedioquaeque diminui non potelt nifi diminuendo diametrum Cylindri , conctpiendum eft quod partes fluidi quarum motus funt obiiqui & inutiles refiftentiam creant , quiefcant inter fe ad utrumque Cylindri ter-^ ,^ minum , & cohaereant Cylindro Sit ABCT) redangujungantur. C
lindro
,

& fola

nis tranfverfae

&

&

'

lum, & fmt i^ E &i duo Parabolici axe AB latere aXitem redo quod

BE
fit

^ A
"l

"

2.xc\is

defcripti,

P^CT'""*"''"! ^***^---
.J

:""""

>E.

ad fpaH. r

^^

tium

314
De Mottt tium
.coBPORVM.

PHILOSOPHliE NATURALIS
HGi
cadente
,

defcribendum a Cylin-

jj,

,^

jj.Q

dum

velocitatem fuam

C ad 1 JB. Sint 2)i^arcusaliiduoPa- ji^jj^*"*" ^rabolici , axe CTt & latere refto -^^ quod fit prioris lateris redi quadrugenereconvolutione figurse circum axem plum defcripti ; tur folidum cujus media pars ylBT)C fit Cylindrus de quo agimus,
acquirit

ut

HG

A
1

etiam

CF&

^^

>^

&

EF

contineant partes fluidi inter fe rigida concretas, quae Cylindro utrincauda adhsereant, Et folidi que tanquam caput progredienin partes verfus fecundum longitudinem axis fui
partes extremae in corpora quiefcentes

&

ABE ^
&

CT>F

&

duo

FE

EACFT)B^

ea erit quamproxime quam in hac Propofitione dequse rationem illam habet ad vim qua totus Cyid eft motu iilo uniformiter lindri motus , interea dum longitudo 4 continuato defcribatur , vel tolli poflit vel generari , quam denfitas
tis, refiltentia
,

fcripfimus

AC

Fluidi habet ad denfitatem Cylindri quamproxime. fiftentia minor effe non potefl: quam in ratione x ad 3

Lt hac vi Reper Co^l. 7,

Prop. XXXVI.
"

MM

V.

f/

C^Vtndrus,

Sphara ' Spharoh^ qmrum latltudmes funt

aquales ^m medio canalh Ojltndrici tta locentur fuccejfive ut eorum axes cum axe canalh comctdant : heec corpora fluxum aqua per canalem aqualtter tmpedtent.

Nam
dem

fpatia inter

Canalem
,

& Cylindrum
:

per quae aqua tranfit

funt aequalia

Sphaeram & Sphaeroi& aqua per aequalia fpatia

,
,

^equaliter tranfit.

M M

A VL

Mfdem pofith , corpora pradtBa fqualtter urgentur ah aqua

per canalem fluente,
Motus Legem tertiam. Patet per Lemma v corpora in fe mutuo a-qualiter agunt.

&

Aqua

utiquc

&

LEMMA

PRINGIPIA MATHEMATICA.

si^-

B E

K.

L E
Si aqtia qmefcat

MM
,

SfCUNOUSi

VII.
tn partes contrarias
:

canalt

^ corpora
nam motus

(sqtialt velocitate

per canalem ferantur

aqtiales erunt eo^

rum refifientta
Conftat ex manent.

tnter fe.
fuperiore,
relativi

Lemmate

iidem inter

fe

Scholitm.

Eadem
quorum

efl ratio

corporum omnium coQvexorum

axe canalis coincidunr.

&

rotundorum

axes

cum

majore vel minore friftione oriri poteft ; Medii tenacitatem pora efre/{5oIitifllma fupponimus , fridionem eife nullam quod partes fluidi , quae motibus fuis obliquis fuperfluis fluxum aquaB per canalem perturbare , impedire ,
,

&

&

&

DifFerentia aliqua es fed in his Lemmatis cor-

&

quiefcant inter fe tanquam gelu confl;riftaB , corporibus ad ipforum partes anticas pofticas adhareant , perinde ut in Scholio Propofitionis prsecedentis expofui.- Agitur enim in fequentibus de reliftentia omnium minima quam corpora rotunda , datis maximis feclionibus tranfverfis defcripta , habere pofretardare pofliint
,

&

& &

funt.

Corpora

fluidis innatantia, ubi

moventur

in

diredum

efl5ciunt ut

fluidum ad partem anticam afcendar , ad pofticam fubfidat , prsferinde refiftentiam paulo majorem fentiunt tim fi figurafint obtufa; cauda fint acutis. Et corpora in fluidis elafticis quam fi capite mota , fi ante poft obtufa fint , fluidum paulo magis condenfant ad anticam partem paulo magis relaxant ad pofticam ; inde refiftentiam paulo majorem fentiunt quam fi capite cauda fint acutis. Sed nos in his Lemmatis Propofitionibus non agimus de fluidis elafticis , fed de non elafticis ; non de infidentibus fluido , fed

&

& &

&

&

&

&

Et ubi refittentia corporum in fluidis non elafticis augenda erit haec refiftentia aliquantulum tam in fluidis elafticis , qualis eft Aer , quam in fuperficiebus fluidorum ftagnantium , qualia funt maria & paludes.
alte immerfis,
,

de

innotefcit

Rr

PRO-

31$
D* MOTD
coK.oKv,

PHILOSOPHI^ NATURALIS
PRQPOSITIO XXXVm.

THEOREMA

XXX.
umformi^ mo^

Globlj
tus

m Flutdo comprejfo
,
,

tnfimto

non

elafltco

ter progredienth
,

reftftentia efl

ad vtm qua

totus ejus

quo tempore oBo terttas partes dtametrt fua defcribit, vel tolli pojfit vel generari , ut denfitas Fluidi ad denftta-^

tem Glohi quamproxime.

Nam Globus eft ad Cylindrum circumfcriptum ut duo ad tria ; propterea Vis illa , quae tollere poffit motum omnem Cylindri interea dum Cylindrus defcribat longitudinem quatuor diametrorum Globi motum omnem tollet interea dum Globus defcribit duas tertias partes hujus longitudinis , id efl , ofto tertias partes diametri Refiftentia autem Cylindri efl ad hanc Vim quamproxime propriae. ut denfitas Fluidi ad denfitatem Cylindrive]Globi,perProp.xxxvir.;

&

& Refiftentia Globi aEqualis eft Refiltentiae C}'lindri,per Lem. v, vi, vi i.

^ E.

T>.

Corol. I. Globorum , in Mediis compreffis infinitis , refiffentiae funt in ratione quee componitur ex duplicata ratione velocitatis , ratione denfitatis Mediorum. duplicata ratione diametri , Corol. X. Velocitas maxima quacum Globus, vi ponderis fui comparativi , in fluido refiilente potefl: defcendere , ea eft quam acquirere poteft Globus idem, eodem pondere , abfque refiftentia cadencafu fuo defcribendo fpatium quod fit ad quatuor tertias pardo Nam tes diametri fuae ut denfitas Globi ad denfitatem Huidi. Globus tempore cafus fui , cum velocitate cadendo acquifita , defcribet fpatium quod erit ad odo tertias diametri fuae , ut denfitas vis ponderis motum hunc generans, Globi^d denfitatem Fluidi ; erit ad vim quae motum eundem generare poffit quo tempore Globus oflo tertias diametri fuae eadem velocitate defcribit , ut denfitas ideoque per hanc Propofitionem Fluidi ad denfitatem Globi propterea Globum accevis ponderis aequalis erit vi Refiftentiae ,

&

&

&

&
:

&

krare non
Corol. tus, ut
3.

poteft.

tur

velocitate ejus fub initio modenfiiate Globi Data denfitate fluidi compreffi quiefcentis rn qua Globus movevelocitas Globi ejus refiflentia datur ad omne tempus

&

&

&

&

&

&

fpatium ab eo defcriptum, per Gorol.7. Prop. xxxv.

CoroL

PRINCIPIA MATHEMATICA.
longitudinem duarum
Corol.
7.

517

Corol. 4. Globus in fluido comprelTo quiefcente ejufdem fecum denlitatis movendo, dimidiam motus fui partem prius amittet quam
ipfius

Lieer
^^^cundut,

diametrorum

defcripferit

per idem

PROPOSITIO XXXIX.
Glohij per

TH^OREMA XXXI
_,

fum

Fhudumtn canaltC^^ltndrico claufum^ comprefuniformUer progredientis reftflentia efi ad vim qua iotus ejus motus , interea dum oBo tertias partes diametri fua defcrihit , vel generari pojflt vel tolli , in ratione qu<!S componitur ex ratione orijicii canalis ad exceffum hujm
orificii fupra dimidium circuli maximi Glohi dupUcata orificii canalis ad exceffum hujus
,

* ratione

circulum

maximum

Glohiy

orificii fupra

ratione denfttatis Fluidi

ad

denfitatem Glohi quamproxime.

Palet per Corol.
z.

Prop.

xxxvn;

procedit vero demonftratio^^

quemadmodum

in Propofitione praecedente,

PROPOSITIO

XL.

PROBLEMA

JX.
invenire'

Glohi in Medio fiuidiffimo compreffo progredientis^ ^eftftentiam per Phxnomena.Sit

pondus Globi in vacuo , B pondus ejus in Medio refifiente,, diameter Globi, F fpatium cftiod fit ad t D ut denfuas Globir ad ad denfitatem Medii, id ell, ut tempus quo Globus B, pondere B abfque refifteniia cadendo defcribit fpatium F ,, H. velocitas quam Globus liocce cafu fuo acquirit. Lt erit velocitas maxima quacum Globus, pondere fuo B, in Medio refiflente poteit, defcendere, per Corol. 2. Prop. xxxviii ; refiftentia quam Globus ea cum velocit^te defcendens patitur , sequalis erit ejus ponderi B: refiftentia vero quam patitur in alia quacunque velocitate,erit ad pondus B in duplicata ratione velocitatis hujus ad velociiatem illami rnaximam H, perCorol. i. Prop. xxxviii.

&

&

Rr.

HflE&:

3i8
de

PHILOSOPHItE naturalis
eft refiftentia quae
,

M oTu

HBC

ontur ab

inertia materiae Fluidi.

,

Ea vero
fic

CaapoROM.

qy^

oritur ab elafticitate

tenacitate

& friftione partium ejus,

inveftigabitur.

Demittatur Globus ut pondere fuo B in Fluido defcendat ; in P tempus cadendi , idque in minutis fecundis fi tempus qui minutis fecundis habeatur. Inveniatur numerus abfolutus
fit

G N

&

zP
,

congruit Logarithmo 0,434x944819 -q

fitque

Logarithmus nu-

meri

JT" ^
'

velocitas

cadendo

acquifita erit

j^jl^

H,

altitudo

autem defcripta
Si

erit

2,PF -q-

1,3815x943611
fit,

F-i-4, 605170186

LF.

Fluidum
;

fatis

profundum
i

negligi poteftterminus

4,605170186
quamproxi-

xPF LF & erit -p

,3861943611

altitudo defcripta

ejus me. Patent hac per Libri fecundi Propofitionem nonam Corollaria , ex Hypothefi quod Globus nullam aliam patiatur refillentiam nifi qus oritur ab inertia materise. Si vero aliam infuper ex retardatione innorefiftentiam patiatur, defcenfus erit tardior,

&

&

lefcet quantitas hujus refiftentiae.

Ut

corporis in Fluido cadentis velocit^as

&

defcenfus facilius inno-

compofui Tabulam fequentem , cujus columna prima denotat tempora defcenfus , fecunda exhibet velocitates cadendo ac<^uifitas exiftente velocitate maxima loooooooo , tertia exhibet fpatia temporibus illis cadendo defcripta , exiftente i F fpatio quod corquarta excum velocitate maxima deferibit , pus tempore
tefcant,

&

liibet

fpatia iifdem teraporibus

cum

velocitate
,

maxima

defcripta.

Numeri
a

in

quarta columna funt

-^

iP

&

fubducendo numerum

,386x944

multiplicandi funt hi numeri per fpatium F ut habeantur fpatia cadendo defcripra, Quinta -hls infuper adjefta eft columna , qus continet fpatia defcripta iifdem temporibus a corpore , vi ponderis, fui comparativi B5 in vacuo cadente.

&

4,6051701

L,

inveniuntur numeri in tertia columna,

Tem/>ora

PRINCIPIA MATHEMATICA,
Tempora

319

3X0
De MoTTj i^ij^^^GcRPORUM,
i^gj. jjjjjjj

PHlLOSOPHIiE NATURALIS vel grana 132,8 in vacuo & in Medio aeris

g^ m;

globus quili; , excelTus ponderis ejus in vacuo fupra pondus ejus in

.aqua.

Exper.i. Globus, cujus pondus erat 156^ granorum in aere & 77 granorum in aqua altitudinem totam digitorum iix tempore minutorum q^uatuor fecundorum defcripfit. Et experimento repetito,globus iterum cecidit eodemtempore minutorum quatuorfecundorum. Pondus globi in vacuo efl 1^6 ii gran.t & exceffus hujus ponde,

Unde prodit globi fupra pondus globi in aqua eft 7x H gran. Eit autem ut excefTus ille ad diameter 0,841x4 partium digiti. pondus globi in vacuo , ita denfitas aquae ad denfitatem globi , ita partes odo tertias diametri globi {viz. Xji^f^j dig.) ad fpatium xF, quod proinde erit 4,4x56 dig. Globus tempore minuti unius fecundi , toto fuo poudcre granorum 1567^ , cadendo pondere granorum jy, eodem in vacuo defcribet digitos 193! ; tempore , abfque refiflentia cadendo in aqua defcribet digitos c)^,i\^ tempore G, quod fit ad minutum unum fecundum in fubduplicata ratione fpatii /^feu 2,xix8 <^i^. ad 9S,ti^ dig. defcribet acquiret quacum poteit in velocitatem maximam a,xix8 dig. o",i5x44. Et hoc temaqua defcendere. Elt igitur tempus globus defcribet fpatium cum velocitate illa maxima pore , 2.F digitorum 4,415-6; ideoque tempore minutorum quatuor feGundorum defcribet fpatium digitorum 1x6,1x45-. Subducatur fpamanebit fpatium 113,0569 ditium 1,386x9441^ feu 3,0676 dig. gitorum quod globus cadendo in aqua , in vafe ampliflimo , tempoHoc fpatium , ob re minutorum quatuor fecundorum defcribet. anguitiam vafis lignei prasdidi , miiiui debet in ratione quse componitur ex fubduplicata ratione orificii vafis ad excefium oriricii ex fimplici ratione hujus fupra femicirculum maximum globi^ onticii ejufdem ad exceffum ejus fupra circulum maximum gloQuo fafto , habebitur fpatium bi, id eft, in ratione i ad 0,9914. quod Globus cadendo in aqua in hoc vafe ligiix,o8 digitorum neo tempore minutorum quatuor fecundorum per Theoriam deDefcripfit vero digitos iix per Exfcribere debuit quamproxime.
ris

&

&

&

&

H G H

&

&

perimentum.
Epcfer. X. Tres Globi sequales , quorum pondera feorfim erant 765 granorum in aere s^ granorum in aqua , iucceflive demitunufquifque cecidit in aqua tempore minutorum fecun"tebantur; dorum qnindecim cafu fuo defcribens akitudinem digitorum iix.

&

&

Gom

TRINCIPIA MATHEMATICA.

jir
LiBsg.
^*^""'""*-

Computum ineundo prodeunt pondus globi in vacuo "jG-^igran.^ cxceffus hujus ponderis fupra pondus in aqua jiii^r^//., diameter g^lobi o , 81296 dig.t odo terticE partes hujus diametri i, 16789 dlg..,
fpatium iFx,3ii7<//^., fpatiumquodglobuspondere jrrd;?. tem-j. pore i", abfque refiltentia cadendo defcribat iz, 808 dig. , tempus Go", 301056. Globus igitur , velocitate maxima quacum poteil in aqua vi ponderis f Ts^r/?//.-defcendere, tempore o", 30105-6 defcribet fpatium 1,3x17 dig. &tempore ij^fpatium 115-, 678^/^. Subducatur fpatium i, 3862944 F feu i , 609 dig. manebit fpatium 114, 069 dig. quod proinde globus eodem tempare in vafc latiflimo cadendo defcribere debet. Propter anguftiam vafis noftri detrahi debet fpatium o , 895- dig. circiter. Et fic manebit fpatium 113, 174 dig. quod globus cadendo in hoc vafe, tempore 15" defcribere debuit per Theoriam quamproxime. Defcripfit vcro digiDifferentia ell infenfibilis. tos 112. per Experimentum, Exper. 3. Globi tres gequales, quorum pondera feorfim erant 121 zQve ik \ gran. in aqua , fucceflive demittebantur; grdu. ca5-0" , defcribentes altitudidebant in aqua temporibus 46", 47", nem digitorum 112, Per Theoriam hi globi cadere debuerunt tempore 40" circiter. Quod tardius ceciderunt , vel bullulis nonnullis globo adhffirentibus , vel rarefaclioni ceras ad calorem vel tempeltatis vel manus globum demittentis , vel erroribus infenfibilibus in ponderandis globis in aqua , vel denique minori proportioni refiftentiffi quffi a vi inertiffi in tardis motibus oritur ad refiftentiam qus oritur ab
5,

&

&

&

&

aliis

caufis,
efTe

tribuendum

efTe puto.

Ideoque pondus globi

in

aqua

debet

plurium granorum ut experimentum certum

4.

&

fide dig-

num

reddatur.

Experimenta hadlenus defcripta csepi ut invefligarem fluidorum antequam Theoria , in propofitionibus proxime praecedentibus expolita mihi innotefceret. Poflea, ut Theoriam inventam examinarem, paravi vas ligneum latitudine interna digitorum 8|, profunditate pedum quindecim cum triente. Deinde plumbo inclufo globos quatuor formavi , fingulos ponex cera dere i39i granorum in aere Et hos de7^ granorum in aqua. mifi ut tenipora cadendi in aqua per pendulum , ad femi-minuta fecunda ofciilans , menfurarem. Globi, ubi ponderabantur poftea aliquamdiu frigidi manferant ; quia cacadebant , frigidi erant per rarefaftionem diminuit pondus globi lor ceram rarefacit , cera rarefada non (iatim ad denfitatem priftinam per in aqua,,
Exper.
refilientias
,

&

&

&

&

&

&

Sf

frigus

jxa
CcaponuM,

FHILOSOPHIiE NATURALIS
;

De MoTufrigus reducitur. Antequam, caderent , immergebantur penitus in ne pondere partis alicujus ex aqua extantis delcenfus eoaquam rum fub initio accelerarctur. Lt ubi penitus immerfi quiefcebanr, ne impulfum aiiquem a manu dedemittebantur quam cautiffime Ceciderunt autem fucceffive temporibus mittente acciperent.
,

48S 50 & 51 , defcribentes altitudinem pedum digitorum duorum. Sed tempeftas jam paulo frigidior erat quam cum globi ponderabantur , ideoque iteravi expeglobi ceciderunt temporibus ofcillationum rimentum alio die , temporibus ofcinationum 49^, fo, 51 49, 491, 5-0 & 53 , ac tertio Et experimento ffepius capto , Globi ceciderunt maxima 53.
ofcillationum 47i,

quindecim

&

&

&

ex parte temporibus ofcillationum 49^

dere
fis.
,

&

fufpicor

eofdem retardatos

fuiffe

5-0. Ubi impingendo

tardius ceciin latera va-

per Theoriam ineundo , prodeunt pondus glovacuo 139^ granorum. ExcefTus hujus ponderis fupra pondus globi in aqua I314T gran. Diameter globi 0,99868 dig. Odio tertiae Spatium xF z,8p66 dig. Spatium partes diametri x, 663 15- dig. quod globus pondere 7? granorum , tempore minuti unius fecundi Et tempus abfque refiilentia cadendo defcribit 9,88164 dig. Go", 376843. Globus igitur , velocitate maxima quacum poteft in aqua vi ponderis 71 granorum defcendere , tempore o", 376843 defcribit fpatium i,8o66 digitorum, & tempore x" fpatium 7,44766 ditempore 25" feu ofcillationum 5-0 fpatium 186,1915- dig, gitoruiTi , Subducatur fpatium 1,386194 F , feu 1,945-4 dig. & manebit fpatium 184,2461 dig. quod globus eodem tempore in vafe latiffimo defcriOb angutliam vafis nottri , minuatur hoc fpatium in ratione bet. quse componitur ex fubduplicata ratione orificii vafis ad exceiTum fimplici ratiohujus orificii fupra femicirculum maximum globi , ne ejufdem orificii ad exceflum ejus fupra circulum maximum glo-

Jam computum

bi in

&

&

habebitur fpatium 181 , 86 digitorum", quod globus in hoc tempore ofcillationum 5-0 defcribere debuit per Theoriam quamproxime. Defcripfit vero fpatium i %%. digitorum tempore of. cillationum 49I vel 50 per Experimentum. Exper. s- Globi quatuor pondere 15-44 gran. in aere & ri\gran. in aqua, faepe demifTr, cadebant tempore ofcillationum 281, 29, 29^bi
;

&

vafe

&

dum

quindecim & digitorum duorum. Per Theoriam cadere debuerunt tempore ofcillationum 2^ quam,

30,

& nonnunquam

31?

l"^

&

33

defcribentes altitudinem pe-

pf oxime,
.

Exfer.

PRINCIPIA MATHEMATICA.
^Exper.
6.

5^3

qua
17

fsepe demiffi

&

18

Globi quinque pondere iii^ gran. in aere 791 in a- Liber cadebant tempore oicillationum if, 151, i(5,Scu*!ui. 5 delcribentes altitudinem pedum quindecim digitorum

&

&

duorum. Per Theoriam cadere debuerunt tempore ofcillationum

i^-

quam-

proxime. Exfer.y. Globi quatuor pondere -h^i^gran. in aere &ci$\gran. in aqua faepe demiffi, cadebant tempore olcillationum 29^, 30, 301, 31, 32digici 33 > defcribentes altitudinem pedum quindecim

&

&

unius

cum

femiiTe.

Per Theoriam cadere debuerunt tempore ofcillationum z8 quamproxime.

Caufam inveftigando cur globorum

ejufdem ponderis

&:

magni

tudinis , aliqui citius alii tardius caderent , in hanc incidi ; quod globi , ubi primum demittebantur cadere incipiebant , ofcillarent

&

circum centra, latere illo quod forte gravius dente , motum ofcillatorium generante.

elTet

Nam
, ,

primum defcenper ofcillationes

fuas

globus majorem

motum communicat
;

aquas

quam

fi

fine of-

do appropinquat lateribus vafis & in latera nonnunquam impiRgitur., Et haec ofcillatio in globis gravioribus fortior eil & in majoribus aquam magis agitat. Quapropter, ut orcillatio globorum minor redderetur, globos novos ex cera & plumbo conftruxi, infigendo plumbum in latus aliquod globi prope fuperficiem ejus & globum ita deeflTet infimum ab initio mifi , ut latus gravius quoad fieri potuit
,

partem motus proprii quo defcendere deberet , & pro majore vel minore ofcillatione , magis vel minus retardatur. Quinetiam globus recedic femper a latere fuo quod per ofcillationem defcendit , & recedencillationibus defcenderet

&

communicando

amittit

defcenfus.

Sic ofcillationes faftae funt multo minores

,

& globi temporibus minus insequalibus ceciderunt

fequentibus.

quam prius ut in experimentis

Exper. 8. Globi quatuor pondere granorum 139 in aere 6\ in aqua , fsepe demifiTi , ceciderunt temporibus ofcillationum non plurium quam p, non pauciorum quam 5-0 , maxima ex parte tempore ofcillationum 5-1 circiter , defcribentes altitudinem diffitorura

&

&

i8x.

Per Theoriam cadere debuerunt tempore ofcillationum

ter.

^'i circi-

Exper.

9.
,

140? in aqua

Globi quatuor pondere granorum 1731 in aere faspius demifil , ceciderunt temporibus Gfcillationura

&

Sf X

-tl.Q

3^4
.-o&poRUM,

PHILOSOPHIiE NATURALIS

De MoTu non pauciorum quam ix

j-yjjjfjgtn

non plurium quam 13 , defcribentes aUi, digitorum 182. Per Theoriam vero hi globi cadcre-debueru.nt tempore ofeillatio-

I li quamproxime. Exper. 10. Globi quatuor pondere granorum 384 in aere 1191 in aqua, faspe demiffi , cadebant temporibus ofcillationum 17I:, 18, 18T&19, defcribentes altitudinem digitorum 1812-. Et ubi ceciderunt tempore ofcillationum 19 , nonnunquam audivi impulfum eorum in latera vafis antequam ad fundum pervenerunt. Per Tiieoriam vero cadere debuerunt tempore ofcillationum ic^ quamproxime. Exper. II. Globi tres sequales , pondere granorum 48 in aere 3fl in aqua, faepe demiffi, ceciderunt temporibus ofcillationum 43^, defcribentes alti44, 441, 45 &4(5, & maxima ex parte44.& 45tudinem digitorum 1821 quamproxime. Per Theoriam adere debuerunt tempore ofcillationum 46? circi

num

&

&

ter.

Exper. 12. Globi tres fequales , pondere granorum 141 in aere 4J in aqua, aliquoties demilli , ceciderunt temporibus ofcillationum 65-, defcribentes altitudinem digitorum 182. 64 61 , 62, 63 Et per Theoriam cadere debuerunt tempore ofcillatLonum 64*
,

&

&

efl quod , ubi globi tarde ceciderunt, ut in experimentis fecundis, quartis quintis , oftavis, undecimis ac duodecimis,tempora cadendi retSe exhibentur per Theoat abi globi velocius ceciderunt , ut in experimentis fextis, riam nonis ac decimis , refiftentia paulo major extitit quam in duplicata*
, :

quamproxime. Per hasc Experimenta manifeftura

ratione velocitatis.

Nam

globi inter

cadendum

ofcillant aliquantu-

lum; & hsec ofcillatio in gTobis levioribus & tardius cadentibus , ob. motus languorem cito ceflat in gravioribus autem & majoribus, ob motus fortitudinem diuiius durat , & non nifi poft plures ofcillationes ab aqua ambiente cohiberi poteil. Quinetiam glbbi , quo velociores funt, eo minus premuniur a fluido ad poliicas fuas partes; fpatium vacuum tandem a tergo. refi velocitas perpetuo augeatur linquent , niii compreilio fluidi fimuf augeatur. Debet autem com.preirio fluidi (per Prop. xxxii &xxxiii) augeri in duplicata ra^
;

&

niam hoc non

tione velocitatis, ut reliffcentia fit in eadem duplicata ratione. Quofit, globi velociores paulo minus premuntur a tergo* defeftu preffionis , refiilentia eorum fit paulo majDr q.uam in du-

&

pllcata ratione.velocitatis.

Con-

PRINCrPIA MATHEMATICA.
1-

Libei Conemit ieitur Theoria cum phffinomenis corporum cadentium in Secuni ^ 1 a' /1 Aqua, reliquum elt ut exammemus phajnomena cadentmm m Aere.
'
1

-1

3if

culmine Ecclefise Sti. Tauli^ in urbe Londini, globi demittebantur , unus argenti vivi plenus , alter aeris; cadendo defcribebant altitudinem pedum Londinenjiim %t6, Tabula lignea ad unum ejus terminum polis ferreis fufpendebatur, ad alterum peiTulo ligneo incumbebat & globi duo huic Tabulae impofiti fimul demittebantur , fubtrahendo peflulum , ut Tabula polis ferreis folummodo innixa fuper iifdem devolveretur, eodem temporis momento pendulum ad mihuta fecunda ofcillansjper filum ferreum a pelfulo ad imam Ecckfiae partem tendens , demitteretur ofciilare inciperet. Diametri pondera globorum ac tempora cadendi exhibentur in Tabula fequente.
13.

Exper.

duo

vitrei fimul

&

&

&

&

Globorum mercurio plenorim.

Tempora Tondera
cadendi.

3^4
,De

PHILOSOPHliE NATURALIS

Motw

corporum,

Gleborum igitur aere plenorum quintus , diametro digitorum qiiinque pondere granorum 483 conftrufius cecidit , tempore 8" ix'", defcribendo altitudinem pedum zxo. Pondus aquse huic glo16600 granorum; & pondus aeris eidem aequalis ideoque pondus globi in vacuo efl: ad pondus aeris globo aequalis , uc 501- ad i9r!, & ita funt x F ad odo tertias partes diametri globi, id eit, ad 13-' digitos. dig. Globu^ Unde zF prodeunt i.Z fed. cadendo in vacuo , toto fuo pondere )OXt granorum , tempore minuti unius fecundi d^fcribit digitos 193} ut fupra pondere 483 ^r^;/, defcribit digitos 185-, 905, eodem pondere ^%^ gran. euam in vacuo defcribit fpatium F feu ijf ped. 5! .^/^. tempore

bo

ffiqualis

elt

'~Z~ gran. feu 19,4 ^r^;/.; ^oxt, gran. hoc pondus eft
eft

&

n
,

&

&

Sj'" 58"",

&

velocitatem

maximam
,

acquirit

quacum

poffit in aere

defcendere.

Hac
x^^-

velocitate globus

tium

pedum

manebunt 2x5- ped. dig. Hoc fpatium igitur globus,, tempore 8" i%"' cadendo defcribere debuit per Theoriam. Defcripfit vero fpatium ixo pedum per experimentum. Diflferentia inOi dig.
5,

&

&

digitorum

fi.

rempore 8" 12'", defcribit fpaAufer i, 3863 F feu xo ped.

fenlibilis efl.

Similibus computis ad reliquos etiam globos aereplenosapplicatis, .confeci Tabulam fequentem.

Glohornm
ponderi.

PRINCIPIA MATHEMATICA.

1x7

quod Sedlioni fextfe fubjunftum eft , oftendimus per Lieeb. \vi. Scholio s^'^"'^^"*' experimenta pendulorum quod globorum sequaliQm iequiveloArgenio vivo motorum rcfiflentise funt uc cium in Aere, Aqua, tluidorum denfitates. Idem hic oitendimus magis accurate per experimenta corporum cadentium in Aere & Aqua. Nam pendula fingulis ofcillationibus motum cient in fluido morui penduli redeunrefiilentia ab hoc motu oriunda , ut tis lemper contrarium , refiitentia fili quo pendulum fufpendebatur , totam Penduii refiftentiam majorem reddiderunt quam refiftentia quse per experimenta corporum cadentium prodiit. Etenim per experimenta pendulorum in Scholio illo expofita , globus ejufdem deniltatis cum Aqua, defcribendo longitudinem femidiametri fuae in Aere , amitteAt per Theoriam in hac feptire deberet motus fui partem sm^. ma Seftione expofitam & experimentis cadentium confirmaram globus idem defcribendo longitudinem eandem , amittere deberet motus fui parteni tantum 77^ , pofito quod deniitas Aque iit ad deniitatem Aeris ut 860 ad i. Reriitentiffi igitur per experimenta pendulorum majores prodiere (ob caufas jam defcriptas) quara per experimenta globorum cadeniium , idque in ratione 4 ad 3 circiter.

&

&

&

&

Attamen cura pendulorum

lantium

Argento vivo ofcilaugeantur , proportio refiitentiarum in his Mediis , tam per experimenta pendulorum , quam per experimenta corporum cadentium , fatis re6te exhibebitur. Et inde concludi poteit quod corporum in fluidis quibufcunque
in
,
,

Aere

Aqua

&

refiitentiae a caufis fimilibus fimiliter

fluidiirimis

motorum

refiitentiae

cseteris paribus

funt ut denfitates

fluidorumi

His ita itabilitis , dicere jam licet quamnam motus fui partem globus quilibet, in fluido quocunque projectus , dato tempore amittet quamproxime. Sit D diameter globi , V velocitas ejus fub initio motus , tempus quo globus velocitate V in vacuo defcribet fpatiom quod fit ad fpatium | ut denfitas globi ad denfitatem fluidi globus in fluido illo projcftus tempore quovis

& T
&
,

&

r alio t

r amittet velocitatis fuae

^V
partem np

manente parte

T=i

TV, r'

&

defcribet fpatium

quod

fit

ad fpatium uniformi velocitate

eo-

dem tempore
multiplicatus

T-4-/
defcriptum
per
in,

vacuo

ut logarithmus numeri
eit

~t~
,

numerum

1,3 02,5 85-051 3

ad

numerum

r-p

per

Corol.

3i8

PHILOSOPHI^ NATURALIS
7.

DEMoTuCorol.
C0B.P.CAUM.

Prop.xxxv. -In motibus tardis refiftentia poteft effe paulo propterea quod figura Globi paulo aptior iit ad motum quam In m.otibus velocibus reficTura Cylindri eadem diameiro defcripti. comfiilentia po:eft elTe paulo major , propterea quod elafticitas preflio fluidi non augeaniur in duplicata ratione velocitatis. Sed hujufmodi minutias hic non expendo. fimilia-fluida , per Et quamvis Aer , Aqua , Argentum vivum fierent Media indivifionem partium in infinitum , fubtiliarentur
lYiinor,

&

& &

tamen globis projeftis haud minus refifterent. Nam rede qua agitur in Propofitionibus praecedentibus , oritur ab inertia materiffi ; & inertia materiag corporibus eftentialis eft & quantitati materiae femper proportionalis. Per divifionem partium fluidi,, diminui quirefiftentia quse oritur a tenacitate & friftione partium dem poteft fed quantitas materiae per divifionem partium ejus non
finite fluida;

fiftentia,

manente quantitate materiae , manet ejus vis inertiae ; cui refiftentia, de qua hic agitur , femper proportionalis eft, Ut hasc refiftentia diminuatur , diminui debet quantitas materise in fpatiis per que corpora moventur. Et propterea fpatia Coeleftia, per quae abfque Cometarum in omnes partes liberrime globi Planetarum omni motus diminutione fenfibili perpetuo moventur , fluido omni.
diminuitur

&

&

&

corporeo deftituuntur,
lucis radios excipias.

fi

forte vapores longe tenuiffimos &. trajedos

hic moProjedilia utique motum cient in fluidis pi-ogrediendo , tus oritur ab excefiTu preffionis fluidi ad projedilis partes anticas funon minor efi^e poteft pra preffionem ad ejus partes pofticas , Ar^ento viin Mediis infinite fluidis quam in Aere , Aqua , vo pro denfitate materice in fingulis. Hic autem preffionis cxcef-

&

&

&

fiis,

agit in projeftile

pro quantitate fua, non tantum motum ciet in fluido, fed etiam propterea refiftenad motum ejus retardandum tia in omni fluido , eft motus in fluido a projedili excitatus , nec minor efie poteft in ^there fubtiliffimo pro denfitate ^theris Argento vivo pro denfitatibus horum quam in Aere , Aqua ,
:

&

v,

&

fluidprum..

S E C

TIO

PRINCIPIA MATHEMATICA.
S

3^9
Lt E
E
li

C T

VIII.

DeMotuperFlmdapropagato.

PROPOSITIO
PreJp^Q non propa%atur
ntfi tiht

XLI.

THEOREMA

XXXIi.

per Fluidurrt fecundum Imeas reBai^

parttcula Flmdt tn dtreBum jacent,

reda
potefl

Si jaceant particulae a^ by Cy </, in linea preflio direde propagari ab tf ad e- 5 at particula e urgebit particulas oblique pofitas

quidem

f &:

particulaB illae fScg non g oblique , fuilinebunt preffionem illatam , nifi fulci^^^^-t^^^x^ lt i>^ antiir a particuUs ulterioribus /& k ; quaCO^^O^^tC^."^ tenus autem fulciuntur , premunt particulas kse non fuilinebunt preiliofulcientes 4 nera niii fulciantur ab ulTerioribus l &l -fic deinceps in ififinitum. eafque premant, Preffio igitur , quam primum propagatur ad particulas quae non in direftum jacent, oblique propagabitur in iniinitum ; divaricare incipiet poil:quam incipit oblique propagari , fi inciderit in particulas ulteriores, quae non in direftum jacent , iterum divaricabit ; idque toties quoties in particulas non accurate in diredum jacentes inciderit.

&

&

&

&

&

&

Corol. Si preffionis , a dato pundlo per Fluidum propagatas pars aliqua obftaculo intercipiatur ; pars reliqua , quae non intercipitur , divaricabit in fpatia pone obftaculum. Id quod iic etiam de,

monftrari

potefl.
fi

punfto

propagetur preffio
lineas

quaquaver-

fum

NBCK

idque

fieri

potefl

fecundum
j

reftas

perforato in

tem Coniformem

Planis tranfverfis de

&

interea

dum

quse per foramen circulare tranfit. hi diftinguatur conus ^va. fruila ; conus ABC, preflionem propagando , urget fruftum t
^

AT^,
fg

BC
,

&
,

obitaculo

intercipiatur ea

omnis

praeter par-

AT

BC

330
CoRPowM,y

PHILOSOPHI^NATURALIS
defgm
& ^ &

pEMoTwftum conicum

hoc fruflum fuperficie de^ ulterius fruftum illud fruilum proximum/^ ih in fuperficie f^ , j fic deinceps in iniinicum > manifeftum urset fruftum tertium , (per motus Legem tertiam) quod fruftum primum defgy eft premetur tantum UTgebitur reaaione frufti fecundi fghi premit fruftum lUud fecundum. fuperficie fg , quantum urget Sx. fruftum fhigcomconum Fruftum igitur xix.) figuprimitur utrinque , (& propterea (per Corol. 6. Prop. undique. fervare nequit > nifi vi eadem comprimatur
,

&

&

degfmQt

Ade

rajn

fuam

Eodem

(cum ngidurn non fit , fed bitur cedere ad latera af, eg, ibique mfi Fluidum ambiens excurret ac dilatabitur ommmodo Fluidum) Proinde conatu excurrendu cohibeatur. adfit, quo conatus ifte
quam fruftum fght premet tam Fluidum ambiens adlatera df, eg preflio non minus propagabitur a lateeodem impetu;.& propterea
ribus

igitur

impetu quo premitur

fuperficiebus de,

/^

'

eofta-

df

eg

in fpatia

NO, KL

hinc inde

quam propagatur

a lu-

leiftcie

fg

verius

T,

^ ^

E, .

PRINCIPIA MATHEMATICA.

33

I B

PROPOSITIO

XLII.

THEOREMA
immola.

XXXIII.

M.otm omms per Flutdum propagatus

divergtt a reBo tramite

m fpaita

per foramen af. r. Propngetar motus a punfto pergatque (fifieri potell) in fpatio Gonico ftcundum lineas Et ponamus primo quod motus redas divergentes a punfto C. Sintque de^ fg^ hi, iile fit undarum in fuperficie Itagnantis aquse. kly &c. undarum fingularum partes altiilimae , vallibus toiidem intermediis ab invicem diftinftae. Igitur quoniam aqua in undarum jugis altior eft quam in Fluidi partibus immotis LK, NO, defluet eadem de jugorum terminis e, g^ i, l, 6cc. </, f, h, k, &c. hinc
inde, verfus
fior eft

A BC^T

BC

KL
in

8l

NO: &

quoniam
in

in

quam

Fluidi partibus immotis

illis

KL NO
,

undarum
valles.

vallibus depref;

defluet ea-

dem de
verfus

jsartibus

immotis

imdarum juga,

motusmdarum ab J^verius ?*^ per continuum defluxum jugorum in valles proximos , adeoque celeriGr non eft quam pro ceieritate defcenfus; defcenfus aquas, hinc iude , verfus eadem velocitate peragi debet propagabitur dilatatio undarum^ hinc inde , verfus eadem velocitate qua undsB ipfae ab verim refta progrediuntur. Pmmdeqae fpatium totum hinc^nde^ verlus NO, shis, tklt^ ^' -z; , occupabitur. ab undis dilatiis rjT^ r E. , Haec ita fe habere quilibetln aqua fegnante experiri
fit

KL &

NO.

pofteriCre valles Et qucmianti

Defluxu priorc hinc inde dilatantur & propagantur

undarum

KL & NO

&

?^

KL & NO^ KL &

poteft.

Caf.z. Ponamusj^m quod de, fg, hi, kl, mn , defignent pulfus a punfto'//, per (Mediura iElaflicum , fucceflive propagatos. Pulfus propagari concipe per fucc^ms condenfationes rarefa^iones Medii , fic ut pulfus cujufque pars denfiflima fphaericam occupet fuperficiem circa centrum defcriptam , inrer pulfus fuccesfivos aequalia intercedant intervalla. Defignent autem lineae ^^> f^-> ^^ k.1, &c. denfiflimas pulfuum partes, per foramen propagatas. Et quoniam Medium ibi denfius eft quam in fpatiis hinc inde verfus 8c , dilatabit fefe tam verfus fpatia illa utrinque fita , quam verfus pulfuum rariora intervalla ; Tt z eoque

&

&

BC

KLi NO

KL

NO

33*

PHILOSOPHI^ NATURALIS

Dt MoTu eoque pa6lo rarius femper evadens e regione intervallorum ac denEt quopo^po&uM. fius e regione pulfuum , participabit eorundem motum. niam pulfuum progrefBvus motus oritur a perpetua relaxaiione parpulfus eatium denfiorum verfus antecedentia intervalia rariora ; hinc dem fere celeritate fefe in Medii partes quiefcentes KL^ inde relaxare debent ; pulfus illi eadem fere celeritate fefe dilatabunt qua propagantur direfte a cenundique in fpatia immota KL, E. T). adeoque fpatium totum /(TZ-OiNr occupabunt. tro Hoc experimur in Sonis , qui vel monte interpofito audiuntur vel in cubiculum per fenefbam admiffi fefe in omnes cubiculi partes dilatant, inque angulis omnibus audiuntur , non tam reflexi a parietibus oppofitis, quam a feneftra direfte propagati , quantum ex fenfa

&

NO

NO,

^;

judicare

licet.

Caf. 3. Ponamus denique quod raotus cujufcunque generis proquoniam propagatio ifta non per foramen BC: pagetur ab propiores urgent commofit , nifi quarenus partes Medii centro partes quas urgentur fluidjB funt, ideqventque partes ulteriores reque recedunt quaquaverfum in regiones ubi minus prerauntur

&

&

cedem

PRINCIPIA MATHEMATICA.

333

eedent eaedem verfus Medii partes omncs quiefcentes , tam laterales Lib eu anteriores , quam ^, eoque pafto motus omnis , SecundOs. tranliit , dilatari incipiet quam primum per foramen abinde, tanquam a principio centro , in partes omnes. direfte propagari. E. 'T>.

KL & KO

&

BC

&

PROPOSITIO
Corpus omne tremulum pulfuum undtque
Elafiko
Caf.
,

XLIII.

THEOREMA

XXXIV.

m Medto Rlafltco propagahit motum m dtreBumy m Medio vero non

exchabtt.
vicibus alternis

motum circularem

I.

Nam

partes corporis tremuli

propellent partes Medii redeundo, itu fuo urgebunt urgendo compriment eafdem & condenfabunt mas

&

&

eundo
fibi
,

&

fefe expandere. ditu fuo finent partes comprefTas recedere Igitur partes Medii corpori tremulo proximae ibunt redibunt per vices, qua ratione partes corad inftar partium corporis illius tremuli pqris hujus agitabant hafce Medii partes , hse fimilibus tremoribus agitatas agitabunt partes fibi proximas , esque fimiliter agitats agi-

&

proxidein re-

&

&

fic deinceps in infinitum. Et quemadraodum tabunt ulteriores , redeundo relaxantur: Medii partes primae eundo condenfantur quoties redeunt fic partes reliquae quoties eunt condenfabuntur , Et propterea non omnes ibunt fimul redibunt fefe expandent. (fic enim decerminatas ab invicem diitantias fervando , non rarefiecondenfarentur per vices) fed accedendo ad invicem ubi rent recedendo ubi rarefiunt , aliquce earum ibunt condenfantur ,

&

&

& &

&

&

autem euntes & eundo condenfatee , ob motum fuum progreliivum & propterea pulfus fucceifivi quo feriunt obfiacula , funt pulfus idque sequaa corpore omni tremulo in direftum propagabuntur libus circiter ab invicem diftantiis , ob aequalia temporis intervalia
; ;

dum

aliffi

redeunt

idque vicibus alternis in infinitum.

Partes

quibus corpus tremoribus fuis fingulis fingulos pulfus excitat. Et corporis tremuli partes eant redeant fecundum pladeterminatam , lamen pulfus inde per gam aliquam certam Medium propagati fefe dibtabunt ad latera , per Propofitionem a corpore illo tremulo tanquam centro communi, praecedentem ; fecundum fuperficies propemodum fphaericas concentricas Cujus rei exemplum aliquod habemus undique propagabuntur.

quanquam

&

&

&

&

Tt

in

3^
in Uadis , coBPOKUii, j^i^^ jnde

THILOSOPHm NATURALIS
,

De Mora

qua? fi digito tremulo excitentur , ncn folum pergent fecundum plagam motus digiti , led in modnm circulorumconcentricorum , digitum ftatim cingenc & undique propagabuntur. Nam gravitas Undarum lupplet locum vis ElalUcae. Caf X. Quod li Medium non fn Elalticum quoniam ejus partes
:

corporis tremuli partibus vibraiis prellce condenfari nequeunc propagabitur motus in inllanri ad partes ubi Medium faciliime ccdir, hoc eft, ad partes quas corpus tremulum alioqui vacuas a tergo lelinqueret. Idem eft cafus cum cafu corporis in JVIedio quocunque projefli. Medium cedendo projecSilibus , non recedit in intinitum ; fed in circulum eundo , pergit ad fpatia quaB corpus relinquit a tergo. Igitur quoties corpus tremulum pergit in partem quamcunque , Medium cedendo perget per circulum ad parres quas corpus relinquit ; quoties corpus regreditur ad locum ad locum fuum priorem re|>riorem , Medium inde repelletur fed modis dibit. Et quamvis corpus tremulum non fit firtr^um
a

&

&

omnibus

flexile

fi

tamen magnitudine datum maneat

quoniam

tremoribus fuis nequit Medium ubivis ur^ere , quin alibi eidem fimul cedat ; efficiet ut Medium , recedendo a partibus ubi premitur , pergat femper in orbem ad partes quae eidem cedunt. E- *D.

Corol.

Hallueinantur

igitur

qui

credunt

agitationem

partium

Flammas ad preffionem , per Medium ambiens , fecundum lineas xreftas propagandam conducere. Debebit ejufmodi preffio non ab agitadone fola partiurn Fiammas , fed a totius dilatatione derivari.

THEOREMA JV qaa m CanaFts crurthm ereBis K L, MN

PROPOSITIO
XLIV.
nts afcendat

XXXV,
vmhus
altef'

^ defcendat

ujus longttudo tnter

auiem Pendulum pun6ium fufpenfionh &* centrurn

,

conjirttatur

ofcillaUonts iequetur fsmtjjl longtti^dtnts aqute in Canali:

dico

quod aqua afcendet quihus Pendulum ofcillatur.

&

dtfcendet iifdem temponbus

Longitudinem aquae menfuro fecundum axes canalis crurum , ceandem fummae horum axium aequando ; & refiftentiam aquae quae
oritur

&

PRmcIPIA MATHEMATICA^

335-

Libs , oritur ab attritu canalis , hic non confidero, Defignent igitur ^""'"''^' CT> mediocrem altiiudinem aquae in crure utroque ; ubi aqua afcendit.ad akitudinem -E in crure defcenderit aqua in ad altitudinem GH. Sit autem crure eorpus pendulum,

AB^

VT

MN

KL

&

filum , Fpunftum fufpenfionis , ^y^P^i? Cyclois quam Pendulum defcribat , ejus pun(?lum infimum , arcus altitudini aequalis. Vis, qua motus aquae alternis vicibus acceleratur

AE

T^

TV

C G

& retardatur eft exceflfus ponderfs aquag in alterutro crurc fupra in altero, ideoque, ubi aqua in crure KL afcendit ad EFy & in crure altero defcendit ad G H vis pondus duplicatum aquae EABF, & propterea efl ad pondus aquae totius ut AE feu ^^ ad FT feu 'P R. Vis etiam qua pondus T in loco quovis ^ acceleratur & retardatur in Cycloide (per Corol. Prop, li.) elt ad ejus pondus totum, ut ejus diftantia T ^^ loco infimo ^P^ad
,

pondus

illa efl:

,.

tia

Cydoidis longitudinem 'F R. Quare aquse & penduli , cequalia fpa\^E, y ^defcribentium , vires motrices funt ut pondera movenda; ideoque, fi aqua & pendulum ih principio quiefcunt , vires
illas

motu reciproco

movebunt eademsequaUtertemporibusaequalibus,efficientqueut fimul eant & redeant. g. E. T).

tenfior

defcendentis , fivemotusinGorol.T. Igitur aqijae afcendentis fit five remiliior, vices omnes funt Ifochronae.
fit

&

Corol. 2. Si longitudo aquae totius in canali

^Qd^xmTari/ieti/ium

6;; aqua
ti

tempore minuti unius fecundi defcendet,

;

alterias fecundi afcendet

& tempore minu& fic deinceps vicibus alternis in infinf3 1

tum. Narn pendulum fecundi oicillatur.

pedum

longitudinis

tempore minuti unius

Corot

335
De Mot
CoRPOROM.

PHTLOSOPHliE NATURALIS

Corol. 3. Aufta autem vel diminuta longitudine aquae , augetur yg| diminuitur tempus reciprocationis in longitudinis ratione fubduplicata.

PROPOSITIO XLV.
JJndarum veloatas
efi

THEOREMA

XXXVI.
latttudmum

tn fuhdupltcata ratione

Confequitur ex conftruifiione Propofiiionis fequentis.

PROPOSITIO
Conftituatur
nls

XLVI.

PROBLEMA
,

X.

Invenire velocitatem Undarum.

Pendulum

cujus longitudo

intef punftura fufpenfio:

dt quo centrum ofcillationis , aequetur latitudini Undarum tempore pendulum illud ofcilladones fingulas peragit , eodem UndsB progrediendo latitudinem fuam propemodum conficient. Undarum latitudinem voco menfuram tranfverfam, quas vel vallibusimis, vel fummis culminibus interjacer. Defignet undis fuccefilvis afcendentem ac deffuperficiem aquas ftagnantis cendentem; fmtque yl^Cy E, &c. undarum culmina. Sc iT>,Fj Et quoniam motus undarum fit per aquas ,&c. valles intermedii. fuccefiivum afcenfum & defcenfum , fic ut ejus partes Jlt C, E, & vis motrix, &c. quae nunc altifiim^e funt , mox fiant infimse jqua partes altifiTimas defcendunt & infimse afcendunt , efi: pondus
, ;

&

ABCDEF

defcenfus analogus erit moalternus ille aicenfus aquae elevatae tui reciproco aquas in canali, eafdemque temporis leges obfervabit propterea (per Prop, xliv. ) fi dillantiae inter undarum loca tequentur duplae penduli loninfima B^^D, nltiflima gitudini; partes altiffimae A, C, E, tempore ofcillationis unius evatempore ofcillationis alterius denuo afcendent. jdent infimae , Igitur inter tranfitum Undarum fingularum tempus erit ofcillationum duarum ; hoc efl , Unda defcribetlatitudinem fuam , quo tempore pendulum illud bis ofcillatur , fed eodem tempore penduJum, <:ujus longiiudo quadrupla ell, adeoque squat undarum latitu-,

&

&

AyC,E6z

&

dinem

ofcillabitur

femel

E.

I.

IgiturUndae, quae pedes Tarijienfes i^i\zX?^xv!\l, tempore minuti unius fecundi progrediendo latirudinem fuam conficient ; adeoque tempore minuti unius primi percurrent pedes s8iT, & horae fpatio pedes iioooquamproxime.
Corol. T. Corol. 1.

PRINCIPIA MATHEMA-TICA.
Corol. X.

3^7
ve-

Et undarum majorum

vel

minorum

Liber
Secundus;

locitas augebitur vel

diminuetur in fubduplicata ra-

tione iatitudinis.

lA^c ita fe habent exHypothefi quod partesaquag reiSa afcendunt vel refta defcendunt ; fed afcenfus

&

defcenfus

ille

verius

fit

per circulum
nifi

ideoque

tempus hac Propofitione non

finitum efle affirmo.

quamproxime de-

PROP.
fflllllll

XLVII.

THEOR. XXX VII.

Pulfihus per Flutdum propagaUs ^fmguJce Flu}dt partlculie , motu reciproco hrevifjimo euntes

^ redeuntes

a<:celerantur femper
ofcillantts

^ re-

tardantur pro lege

Pendult.

Oefignent AB, BC, CT>, &c. pulfuum fuccefilvorum

aiquales
dillantias
;

%^ B C
ab

plagam

A
JR...

motus

pulfuum

verfus

lcF,

propagati ; punfta tria Phyfica

,

E^ Medi-

dii quiefcentis

in refta

^C
,

ad

sequales
;

ab

invicem
^

ftantias fita

Ee

Ff^

G
.

fpatia

aequalia

perbrevia per

fingulis vibratioloca quaevis interF, media eorundem punftorum ; 8c lineolas Phyficas feu Medii partes lineares punftis illis infucceffive tranflatas in loca e(Pi (py terjeftas,
illa

quas pundla nibus eunt

motu reciproco
;

&

redeunt

e,

<p,

FG
&

&

OT

fg. Reftse Ee aequalis ducatur refta T.S. Bifecetur eadem in O , centroque O intervallo Per hujus cirdefcribatur circulus SITi.

&

ef

cumferentiam totam cum partibus fuis exponatur tempus totum vibrationis unius cum ipfius partibus proportionalibus fic ut completo tempore
quovis
lis

TH
vel

vel

perpendiculum

TL

HL

THSh,
ve\ hl,

fi

demittatur ad
capiatur

&

PJ

Tl, punftum Phyficum

Vv

snquareperiatur in

Ei

33B
D MoT0
CoRPORUM,
in
i.

PHILOSOPHItE naturalis
Hac
^,

E, eundo ab inde redeundo per s ad E, iifdem accelerationis ac retardationis gradibus vibrationes Probanfingulas peraget cum ofcillante Pendulo. dum eft quod fmgula Medii punfta Phyfica tali motu agitari debeant. Fingamus igitur Medium tali motu a caufa quacunque cieri,& videamus quid inlege punftiim quodvis

pg^

ad

&

,1 m

I!

de fequatur.

tk, eam habentes rationem ad circumferentiam totam quam habent aequales ad pulfuum intervallum totum redias

cm HI IK
,

In circumferentia vel hi, ,

THSh

capiantur aequales ar-

B C.

K , Et demifiis perpendiculis / im,kn; quoniam punda E, F, G motibus

& &
{\T

EF FG

N vel
fimili-

l!i

vibrationes fuasintegras bus fucceffive agitantur, reditu compofitas interea peragunt dum ex itu pulfus transfertur a B ad C;
fit temmotus punfti E, erit TI vel THSi tempus & , ab initio motus punfti vel THSk tempus ab & motus pundi G initio

m m
^:

il

iillU

Vii!

vel

THSh

pus ab

initio

TK

SL

propterea
ipiis

Ei, Fcp^Gy erunt

TL,
Unde

TM

^iVinitu
ipfis

punftorum

vel

"P l
,

Tm, Th
ve.

in

punflorum reditu
erit

ly feu

rum
partis

aequalis

EG LN
Sed
, e

EG-^Gy Et
,

aequales refpediin itu

m
ffi

punfto-

Equalis G-t-/;z.

Medii

EG

reditu autem latitudo eft feu expanfio

in
;

xn loco

ey
ell

&

propterea expan-

fio partis illius

mediocrem, ut tem ut EG^ln feu

fit

EG Z/iV ad EG\\x\ reditu auEG-^LN ad EG. Quare LiV ad KH ut IM ad radium OT & cum K H ^d E G Mt circumferentia THShT ad
,

in itu

ad

ejus

expanfionem

BC

pro radio circuli ( fi ponatur , id efl circumferentiam habentis sequalem intervallo pulex aequo ad V; fuum BC) ut G , ut / ik/ ad V erit expanfio partis ad in loco e y , ad expun6iive Phyfici panfionem

O^

&

LN
[[|!Ii;i!lf['irf!lff|

MG

jDlijl!!lil

II:!!

PRINCIPIA 339 panfionem mediocrem quam pars illa habet in loco fuo primo Libeb. ad m itu , mque Y-^im ad V in reditu. S"^'""^'*' EG, ut in loco ey , efl ad vim ejus elaflicam meUnde vis elaftica punfti

MATHEMATICA.

VIM

V F

diocremin loco EG.,

*r

^^\TZZTM^^ V

^^

^'^

^" i'editu

vero ut

^
;

ad

\7

Et eodem argumento
in itu
,

vires

elaflicss

pundorum

Phyficorum
rr

E & G

funt ut

sjZZTTL

V^KJSl ^^
,

&

virium differentia ad Medii vim elaflicam mediocrem

ut

efiTe

aL a VV V Xi/L V xKN-+-hLx.KN^^ V ^^ ^" "^ zj r KN yy ad Y five ut HLKN ad V, modo (ob anguftos limites vibrationum) fupponamus HL & KN indefinite minores quantitate V. Quare cum quantitas V detur differentia virium ut HL KN, hoc eft (ob proportionales HL KN ad HK, & Oikfad 01 vel OT datafque HK & OT) ut O Af
i-j
'

HLKN
,

'

fi

ell:

id efl,
tia

fi

F/bifecetur

m D.,m

Q.<p.

virium elafticarum punftorum Phyficorum

Et eodem argumento dif^erenin reditu lis & y ,

ntp. Sed differentia illa (ideft, exceffus fupra vim elaflicam punftiy,) efl vis qua interjefta Medii lineola Phyfica g y acceleratur i propterea vis acceleratrix lineolse Phyficae gy , elt ut ipfius diitantia a medio vibrationis loco a. Proinde tempus (per Prop. xxxviii. Lib. i.) redte Medii pars linearis sy lege prcefcripta exponitur per arcum TI; movetur , id eft , lege ofcillantis Penduli eftque par ratio par-

neolae Phyficae

gyeftut
g

vis elafticse punfti

&

&

tium omnium linearium ex quibus E. T>.

Medium totum

componitur.

Corol.
fit

Hinc

patet

quod numcrus pulfuum propagatorum idem

,

neque multiplicagy, quamprimum quiefcet neque deinceps mo, vebitur , nifi vel ab impetu corporis tremuli , vel ab impetu pulfuum qui a corpore tremulo propagantur , motu novo cieatur.

cum numero

vibrationum corporis tremuli

;

eorum progreffu. Nam ad locum fuum primum redierit

tur in

linebla Phyfica

Quiefcet igitur
finunt.

quamprimum

pulfus a corpore tremulo propagari de-

Vv

RO

P O-

340

PHILOSOPHI^ NATURALIS
PROPOSITIO
XLVIII.

D^MoTo
oRPoiwM,
^

THEOREMA

XXXVIIL

p^ij-^^^ j^ Fluido Elaftko propagatorum vekdtates , funt ih ratione compofita ex fuhduphcata rattone vis ElaftiCie difuhdupltcata ratione denfitatis inverfe j ft modb recle Fluidi vis Elaflica ejufdem condenfationi proportionalis effe

fupponalur, Caf. I. Si Media

diis

fint
,

sequentur inter fe

homogenea, & pulfuum diftantias inhis Mefed motus in uno Medio intenfior fit con:

tr-aftiones

dilatationes partium analogarum erunt ut iidem moAccurata quidem non eW haec proportio. Verum tamen nifi tus. contradiones 6c dilatationes fint valde intenfae, non errabit fenfibiliter,
Elafticas motrices ut

&

ideoque pro Phyfice accurata haberi poteft. Sunt autem vires contradiones & dilataiiones; & velocitates partium sequalium fimul genitae funt ut vires, Ideoque sequales & correfpondentes pulfuum correfpondentium partes, itus & reditus fuos

dilatationibus proportionalia , cum veper fpatia contraftionibus propterea pulfus locitatibus que funt ut fpatia , fimul peragent
:

&

&

reditus unius latitudinem fuam progrediendo qui tempore itus in loca pulfuum proxime praecedentium femper fucceconficiunt, dunt , ob aequalitatem dillantiarum , aequaU cum velocitate in Medio utroque progredientur. Caf. X. Sin pulfuum diftai^tiae feu longitudines fint majores in uno Medio quam in altero ; ponamus quod partes correfpondentes fpatia? Jatitudinibus pulfuum proportionalia finguUs vicibuseundo&redeundilatationes. asquales erunt earum contraftiones dodefcribant: aequales erunt etiam vires illas' Idecque fi Media fint homogenea Materia autemElallicas motrices quibus reciproco motu agitantur.

&

&

&

&

,.

his virihus
efl:

movenda

eft ut

pulfuum latitudo

& in eadem

ratione

redeundo moveri de-fpatium per quod fingulis vicibus eundo reditus unius in ratione compofiia ex Efiique tempus itus bent. ratione fubduplicata fpatii ,. atque ratione fubduplicata materia)

&

&

&

adeo ut fpatium. Pulfus autem teir.poribus itus & reditus unius eundo latitudines fuas conficiunt, hoc eit, fpatia temporihus proportiopropterea funt Eequiveloces. ; vi Elafiica paribus , pulfus In Mediis igitur, denfitate omnes funt squiveloces. Quod fi Medii vel denfitas vel vis Ek'quoniam. vis motrix in ratione vis Elallicse , ik ftica intendatur ,
nalia

percurrunt
^.

&

Caf.

&

materia

movenda

in ratione denfitatis

augetur

tempus quo motus

PRINCIPIA
tus

MATHEMATICA.
&

341

iidem peragantur ac prius, augebitur in fubduplicata ratione den- Li ei fitatis, ac diminuetur in fubduplicata ratione vis Elallicae. Et prop- Secokdua terea velocitas pulfuum erit in ratione compofita ex ratione fubduplicata denfitatis

diredle.

Medii inverfe
T>.

ratione fubduplicata vis Elafticae

E.

Haec Propofitio

ulterius patebit

ex conftruftione fequentis.

PROPOSITIO
DaU$ Medii
denfitaie

XLIX. &* vi Elafltca

pulfuum.

PROBLEMA
,

XI,

invemre vehcitatem

Fingamus Medium ab incumbente pondere, pro more Aeris noftri comprimi ficque A altitudo Medii homogenei , cujus pondus adae& cujus denfitas eadem fit cum denfitate q.uet pondus incumbens Medii comprefti, in quo pulfus propagantur.- Conllitui autem intelligatur Pendulum, cujus longitudo inter punftum fufpenfionis & centrum ofciliationis fit A: & quo tempore Pendulum illudofcillationem integram ex itu & reditu compofitam peragit , eodem pulfus eunda
; ,

conficiet fpatium circumferentias circuli radio defcripti cequale. ftaniibus quae in Propofitione xlvii conftruda funt , fi

Nam

fingulis vibrationibus defcribendo fpatium nea qusvis Pl^yfica reditus cujufque locis ?* & J", a 'PS, urgeatur in extremis itus vi Elaftica quae ipfius ponderi cequetur ; peraget haec vibrationes fingulas quo tempore eadem in Cycloide , cujus perimeter tota lonid adeo quia vires asqua-" gitudini P S aequalis eft , ofcillari pofiTet
.,

EF

li-

&

corpufcula per aequalia fpatia fimul impelient. Quare cum ofcillationum tempora fint in fubdupUcata ratione longitudt-i longitudo Penduli aequetur dimidio arcui Cynis Pendulorum , cloidis totius ; foret tempus vibrationis uni-us ad tempus ofcillatioin fubduplicata ratione longitu, nis Penduli cujus longitudo eft ad longitudinem A. Sed vis Elaftica qua lidinis hT S feu in locis fuis extremis , ^S^exiftens, neola Phyfica , urgetur, erat (in demonftratione Propofitionis xlvii.) ad ejus vim totam ad Elafticam ut (cum punftum , boc eft jam invis illa tota , hoc eft pondus incumad V: cidatin !P) ut
les asqualia

&

comprimitur , eftad pondus lineolae uc bens , quo ponderis incumbentis altitudo A ad lineolae iongitudinem EG; ^in locis fuis &. S urgetur, deoque ex aequo, vis qua lineolafive ut ?*0X A eft ad lineolae illius pondus ut //A"X A ad erat ad ut ad V. Quare cum temiad. V V 5 nam Vv 3 pora.

TO ^G HL-^KN HK lineola EG

&

^G

HK

EG

TO

T VX^G,

34^

PHILOSOPHIiE NATURALIS
a?cpualia fpatia

pE Motu pora, quibus asqualia corpora per

,

impelluntur,

fint re-

CoRpouuM, ciproce in fubduplicata ratione virium, erit tempus vibrationis unius ad tempus vibrationis urgente vi ponderis, urgente vi illa Elailica
in

atque adeo ad tempus fubduplicata ratione V ad in fubduplicata ratione ofcillationis Penduli cujus longitudo efl , ad !POXA, fubduplicata ratione tPO ad conjunflim: ad A. Sed tempore vibrationis unius id ei\, in ratione integra ex itu reditu compofitae , pulfus progrediendo conficit latitudinemfuam^C. Ergo tempus quo pulfus percurrit fpatium C, efl reditu compofitae, ut ad A, ad tempus ofcillationis unius ex itu ad circumferentiam circuli cujus radius eft A. Temid eHt ut \ ell ad tempus quo quo pulfus percurret fpatium pus autem percurret longitudinem huic circumferentise sequalem, in eadem ratione; ideoque tempore talis ofcillationis pulfus percurret longiludiE. T>. nem huic circumfercntife Eequalem. Corol. I. Velocitas pulfuum ea eft quam acquirunt Gravia, sequacafu fuo defcribendo dimidiura liter accelerato motu cadendo , Nam tempore cafus hujus , cum velocitate cadendo altitudinis A. acquifita , pulfus percurret fpatium quod erit aequale toti altitudini reditu compofitae , A, adeoque tempore ofcillationis unius ex itu defcripti: percurret fpatium sequale circumferenticE circuli radio ell enim tempus cafus ad tempus ofcillationis ut radiuscirculiadejuf-

TOXA,
A

VV

&

&

BC

&

BC

&

&

dem

circumferentiam.

Corol. X.

Unde cum

& denfitas ejufdem inverfe

ne
vis Elallicae diredfe.

fit ut Fluidi vis Elafiica direde altitudo illa velocitas pulfuum erit in ratione com;

pofita ex fubduplicata ratione denfitatis invei'fe

& fubduplicata
XII.

ratio-

PROPOSITIO

L.

PROBLEMA

Invemre pulfuum dtJianUas.

Corporis , cujus tremore pulfus excitantur , inveniatur numerus Vibrationum dato tempore. Per numerum illum dividatur fpatium quod pulfus eodem tempore percurrere poflit , & pars inventa eric
pulfus unius latitudo.

E.

I.

Scholium.

Speftant propofitiones novifiiimse ad motum Lucis Sonorum. Lux enim cum propagetur fecundum lineas redas , in adione fola

&

(per

343 xlii.) confiflere nequit. (per Prop. xli. Soni vero propterea Libeb. quod a corporibus tremulis oriantur , nihil aliud funt quam aeris ^^*^"^''"! pulfus propagati , per Prop. xliii. Confirmatur id ex tremoribus quos excitant in corporibus objedis , fi modo vehementes fint graves , quales funt foni Tympanorum. Nam tremores celeriores

PRINCIPIA MATHEMATICA.

&

&

fpecifica Aquse pluvialis & Argenti vivi fint ad invicem ut ubi Mercurius in Barometro akitudinem atad isicirciter , tingit digitorum Anglicorum 30 , pondus fpecificum Aeris & aquse pluvialis fmt ad invicem ut i ad 870 circiter erunt pondera fneciargenti vivi ut i ad 11 890. Proinde cum akitudo arfica aeris genti vivi fit 30 digitorum , altitudo aeris uniformis cu';us pondus aerem noftrum fubjedum comprimere poflet , erit 35-6700 digitorum , feu pedum Jnglicorum z^yx'). Eflique hac akitudo iila ipfa quam in conllruftione fuperioris Problematis nominavimus A, Circuli radio 297x5- pedum defcripti circumferentia efl pedum 186768.

Sed breviores difficilius excitantur. fonos quofvis , in chordas corporibus fonoris unifonas impaftos , excitare tremores notiffimum efi. Confirmatur etiam ex velocitate fonorum. Nam cum
I

&

&

pondera

&

&

Et cum Pendulum

digitos 39^ longum , ofcillationem ex itu reditu compoiitam , tempore minutorum duorum fecundorum , uti notum eft , abfolvat ; Pendulum pedes 29725- , fcu digitos 356700 longum , ofcillationem confimilem tempore minutorum fecundorum ipoi abfolvere debebit. Eo igitur tempore fonus progrediendo

&

conficiet pedes 186768

adeoque tempore minuti unius fecundi peratio

crafiatudinis foli-

des 979.

Caeterum
ftanti.

in

hoc comptit^ulla habetur

aeris per

darum particularum

quam

Cum

pondus

aeris

fit

fonus utique propagatur in inad pondus aquae ut i ad^S^o, fa-

&

les fint fere

duplo denfiores quam aqua ; fi particulae aeris ponantur efife ejufdem circiter denfitatis cum particulis vel aqus vel fararitas aeris oriatur ab intervallis particularum lium, diameter particulse aeris erit ad intervalium inter centra particularum , ut I ad 9 vel 10 circiter , & ad intervallum inter particulas ut i ad Proinde ad pedes 979 quos fonus tempore minuti unius 8 vel 9. fecundi juxta calcuium fuperiorem conficiet , addere licet pedes -/ feu 109 circiter , ob crailitudinera particularum aeris fic fonus tempore minuti unius fecundi coFificiet pedes 1088 circi'

&

&

ter.

His adde quod vapores in aere latentes , cum fmt alterius ek& akerius toni vix aut ne vix quidem participant motum His autem quiefcentibus , moacris veri quo foni propagantur.
teris
,

i\}&

344

PHILOSOPHIyE NATURALIS
&

De Motu
CoapoRfJM,

tus ille celerius propagabitur per folum aerem verum ; idque in Ut fi Atmofphaera conllet f^b^iuplicata ratione minoris materise. una parte vaporum , motus fonorum ex decem partibus aeris veri celerior erit in fubduplicata ratione ii ad lo , vel in integra circiter

quam fi propagaretur per undecim partes aeris veideoque motus fonorum fupra inventus, augendus erit in hac raQuo pacto fonus , tempore minuti unius fecundi , conficiec tione. pedes 1141. ubi aer Hi3EC ita fe habere debent tempore verno & autumnali pcr calorem temperatum rarefcit & ejus vis elaftica nonnihil intenditur. At hyberno tempore , ubi aer per frigus condenfatur , ejus vis elaftica remittitur, motus fonorum tardior efle debet in fubduplicata ratione denfitatis; & viciffim aeltivo tempore debetefleveratione ii ad xo,
:

ri

&

locior.

Conflat autem per cKperimenta quod foni tempore minuti unius fecundi eundo, conficiunt pedes Londinenfes plus minus ii^x , Tartfienfes vero 1070. Cognita fonorum velocitate innotefcunt etiam intervalla pulfuum. Invenit utique T). Sauveiir (faflis a fe experimentis) quod fifl:ula aperta, cujus longitudo efl pedum Tartfienfmm plus minus quinque, fonum edit ejufdem toni cum fono chordse quae tempore minuti unius fecundi centies recurrit. Sunt igitur pulfus plus minus centum in fpatio pedum Tarifenfium 1070 quos fonus tempore minuti unius fecundi percurrit ; adeoque pulfus unus occupat fpatium pedum Tarifienfium quafi lO-i , id ell , duplam circiter longitu,

dinem fifl:ulae. Unde verifimile eit quod latitudines pulfuum, in omnium apertarum fiitularum fonis , aequentur duplis longitudinibus fiItularum.

Porro cur foni ceflante motu corporis fonori ftatim cefTant, neque diutius audiuntur ubi longifTime diflamus a corporibus fonoris, patet ex Corollario Propofitionis quarn cum proxime abfumus XLVii Libri hujus. Sed & cur foni in Tubis ftenterophonicis valde augentur , ex allatis principiis manifeflum eft. Motus enim omnis
,

Moreciprocus flngulis recurfibus a caufa generante augeri folet. tus autem in Tubis dilatationem fonorum impedientibus , tardius propterea a motu novo fingulis recurfortius recurrit, mittitur Et haec funt praecipua Phaenomena ftbus irapreflTo, magis augetur.

&

&

Sonorum.

E C

TIO

PRINCIPIA MATHEMATICA,
S

34^
LlBBK
SltCUNDUSi

E C T
De Motu

IX.

Circtdan Fluidorum,

HYPOTHESIS.
REftfientiam
,

qaa orhur ex defeBu

luhricitath partium

Fluidi ^cateris paribus ,proportionalem ejfe vetocitati, qua pmtes Fluidi feparantur ab invicem

PROPOSITIO
Si Cylindrus folidus
nito circa

LI.

THEOREMA

XXXIX.
uniformi

infinite longus in Fluido

infir-

axem pofitione datum uniformi cum motu revoU

vatur , Sf ab hujus impulfu folo agatur Fluidum in orbem,

perfeveret autem Fluidi pars
-y

unaquaque uniformiter in motufuo dico quod tempora periodica partium Fluidi fun^ tit ipfarum difiantia ah axe C^ylindrh

Sit

yfFL
,

Cylindrus unifor5*

initer circa

axem

in

orbem
^,,,,,."....

aftus

& circulis concentricis BGM, CHN, 7)10, EKT,

t
\

y",
^-'*
/*].."'"'.""'
i

&c. diftinguatur Fluidum in Orbes Cylindricos innumeros concentricos folidos ejufdem crafTitudinis. Ec quoniam homogeneum eft Fluidum , impreffiones contiguorum Orbium
in
fe

::%''/'"'
/
\

\^:-pf

(per

mutuo fadse , erunt Hypothefm) ut eorum

\ \*\

\\ \ \ \ \

'^
v.
'>v-

'^

^,

//

/ /

"''y/ /
l-''']/

^''''Cisi
'^''9!,^

tranflationes ab invicem
perficies

&

fu-

.....^=- H'^''^

Orbem

contigua In quibus imprefliones fiunt. Si impreflio in aliquem major elt vel minor cx parte concava quam ex

XX

parte

34(j

PHILOSOPHI^ NATURALIS
;

De motu parte convexa

coapoRUM,

praevalebit itnpreffio fortior

&

motum

Orbis vel

jjccelerabit vel retardabit , prout in eandem regionem cum ipfius motu vel in contrariam dirigitur. Proinde ut Orbis unufquifque

in

motu fuo uniformiter

fibi

perfeveret
,

debent imprefTiones ex parte

regiones contrarias. Unde harum tranflatioimprefliones funt ut contiguse fuperficies nes ab invicem , erunt tranflationes inverie ut fuperficies, hoc eft, Sunt autem differentiae inverfe ut fuperficierum diftantiEe ab axe. motuum angularium circa axem ut hae tranflationes applicataj ad difdiflantiae inverfe ; hoc efl tantias , five ut tranflationes direfte (conjunftis rationibus) ut quadrata diflantiarum inverfe. Quare fi adinfinitse redae vy^^CS^^partesfmgulaseriganturperpendi- cula Aa , Bb, Cc, T>d, Eey

utraque

invicem aequari

&

fieri in

cum

&

&

ST>,

SB , , &c. ipfarum S SE, &c. quadratis

SCy
reci..o-"""""
/*'*

per proce proportionalia , terminos perpendicularium auci

&

'""
,,.

intelligatur linea curva

;

Hydifl^e-

^
\
.

/i
j

'..*.'..'"

perbolica

erunt fummfe
,

/ /H^,-'* >
\

rentiarum
ti

hoc
,

eit

motus

to-

;F[
'\

angulares

ut refpondentes

fummae linearum ii ad conftiT>d, Ee: id elt tuendum Medium uniformiter fluidum , Orbium numerus au,

Aa, Bb, Cc,

\ \

\ -^^i^Pi^ /V_.^/
/ / '..''//
./
/

\ J .JJIJJLL,

2^

\\.."iMt

'^'''''-^ZS.Z'--''''

'^^

...^'^

latitudo minuatur in geatur infinitum, ut areae Hyperbolics his

&

Gc^, 1)d^, Ee^,

ikc.

fummis analogae y^a^, Bb^^.. Et tempora motibus angulaiibus reci-

proce proportionalia erunt etiam his areis reciproce proportionalia. Kfl igitur tempus periodicum particulse cujufvis 2) reciproce ut area? 'iDd, hoceft, (pernotas Curvarum quadraturas) direfle ut di^

fiantm^.

^E.T>.

Corol. I. Hinc motus angulares particularum iluidi funt reciproce velocitates abfolutae funt ;^. t ipfarum diitantiae ab axe cylindri ,

&

quales.
Qcrol. z. Si fluidum in vafe cylindrico longitudinis infinita concylindrum alium interiorem contineat , revolvatur autineatur , tem cylindrus uterq^ue circa axem communem , fmtque revolu-

&

tionnm

PRINCIPIA MATHEMATICA.

347

tionum tempora ut ipforum femidiametri , & perfeveret fluidi pars Lieer unaquasque m motu fuo ; erunt partmm fmgularum tempora penodica ut ipfarum diilantiae ab axe-cylindrorum. fluido ad hunc modum motis addatur vel Corol 3. Si cylindro auferatur communis quilibet motus angularis ; quoniam hoc novo

&

motu non mutatur

motus partium

attritus
fe.

mutuus partium

fluidi

non mutabuntur

inter

dent ab attritu. tu utrinque in contrarias partes fadfo

retardatur.
Coro/. 4.

tranflationes partium ab invicem penPars quselibet in eo perfeverabit motu , qui , attri,

Nam

non magis

acceleratur

quam

Unde

fi

toti

cylindrorum

&
,

fluidi Syflemati auferatur

motus omnis angularis

cylindro quiefcente.

cylindri exterioris

habebitur motus fluidi in

Coro/. $. Igitur fi fluido cylindro exteriore quiefcentibus , revolvatur cylindrus interior uniformiter ; communicabitur motus circularis fluido,& paulatim per totum fluidum propagabitur ; nec prius definet augeri quam fluidi partes fingulae motum Corollario quarto definitum acquirant.
Corol. 6. Et quoniam fluidum conatur motum fuum adhuc latius propagare , hujus impetu circumagetur etiam cylindrus exterior nifi violenter detentus; accelerabitur ejus motus quoad ufque tempo-

&

&

ra periodica cylindri utriufque aequentur inter fe. Quod fi cylindrus exterior violenter detineatur , conabitur is motum fluidi retardare
nifi cylindrus interior vi aliqua extrinfecus impreffa motum illura confervet, efficiet ut idem paulatim ceflet. Quffi omnia in Aqua profuada ftagnante experiri licet.

&

PROPOSITIO
Si Sphdera fohda

LIL

THEOREMA

XL.

xem

pofittone

m Flmdo umformi 8f mfinho , circa a, datum umformi cum motu revolvatur ,

ab hujus impulfu folo agatur Fluidum in orbem -jper/everet autem Fluidi pars unaquaque uniformiterinmotufuoidico quod tempora periodica partium Fluidi eruni ut quadrata difiantiartim a centro Sphara^

Caf
afta,

I.

Sit

JFL

& circulis

Sphaera uniformiter circa concentricis y X

Xx

BG M CHN, ^IO, EKT,

axem S

in

orbem
&c.
diflin-

34
De

PHILOSOPHIyE NATURALI3
Fiuidum
;

MoTu

CoapoRUM,

in Orbes innumeros concentricos ejufdens & quoniam Finge autem Orbes illos efle folidos homogeneum eft Fluidum , imprefliones contiguorum Orbium in fe mutuo fadae , erunt (per Hypothefin) ut eorum tranflationes fuperficies contiguae in quibus impreffiones fiunt, ab invicem Si impreffio in Orbem aliquem major efi: vel minor ex parte conpraevalebit impreffio fortior vecava quam ex parte convexa prout in eandem locitatem Orbis vel accelerabit vel retardabit Proinde regionem cum ipfins motu vel in contrariam dirrgitur. ut Orbis unufquifque in motu fuo perfeveret uniformiter , debebunt impreffiones ex parte utraque fibi invicem aquari , & fieri in Unde cum impreffiones fmt ut contiguae furegiones contrarias. erunt tranflationes perficies & harum tranfl.uiones ab invicem inverfe ut fuperficies , hoc eft , itiverfe ut quadrata diftantiarum fuperficierum a csntro. Sunt autem differentiae motuum angularium?' circa axem ut hae tranflationes applicatse ad diftantias , five ut diftantiae inverfe ; hoc ell (conjundtis ratranllationes direde Quare fi ad reftse in^finitae tionibus) ut cubi dill,antiarum inverfe.

diftinguatur

j,j.2^||j-u^ipis,

&

&

&

SABCDE^,

partes fingulas erigantur perpendicula

Aa

.y

Bh,

Cc, "DdrEe, &c. ipfarum SA, SB, SC, S^D, SE,

&lc. cubis.

reciproee proportionatia , erunt fummae differentiarum , hoc elt, motus toti angulares , ut refpondentes fummaj linearum Aa, Bb-^. Cc , T>d, Ee : id eft (fi ad conftituendum Medium uniformiterlatitudo minuatur in infinifluidum , numerus Orbium augeatur tum) ut areE Hyperbolicae his fummis analogae AaG^,Bb^^, Cc^^*Dd^, Ee^, Src. Et tempora periodica motibus angularibus reciproce proportionalia , erunt etiam his areis reciproce proportioElt igitur tempus periodicum Orbis cujusvis T>10 reciproce nalia. ut area T)d^, hoceft, (per notas Curvarum cjuadraturas) direcId quod volui primo demonllra-te ut quadratum. diltantiae S1>,

&

re,

centro Sph^rie ducantur infinitae reftas- quam plurim^e, Caf.x. quae cum axe datos contineant angulos , asqualibus differentiis fe his redis circa axem revoiutis concipeOrbes rautuo fuperantes, annulus unufquifque habebit in annulos innumeros feeari ; ajmulbs qu^atuorftbi contiguos, unum interiorem , alterum exterioduos hterales. Attritu- interioriS'& exterioris non poteft rem annulus unufquifque , nifi in motu juxta legem cafus primi hRo , Patet hoc ex demonffiqualiter in partes contrarias urgeri.

&

&

&

&

ilratione cafus. primi.

Et. pxopterea. annulorum feries.quaelibet

a>-

Globo

PRrNCIPIA MATHEMATICA.
,

349

Globoin infinitum reda pergens movebitur pr^ lege cafus prl-LiBER: ^^*^"'^"'"' mi , nifi quatenus impeditur ab attritu annulorum ad latera. At in motu hac lege facto , attritus annulorum ad latera nullus eft neque adeo motum, quo minus hac lege fiat , impedier. Si annuli, qui a centro asqualiter diftant, vel citius revolverentur vel tardius juxta polos quam juxta aequatorem ; tardiores accelerarentur velociores retardarentur ab attritu mutuc fic vergerenc femper tempora periodica ad sequalitatem , pro Jege cafus prrmi. Non impedit igitur hie attritus quo minus motus fiat fepropterea lex illa obtinebit cundum legem cafus primi , hoc eft , annulorum fingulorum tempora periodica erunt ut quadrata Quod volui fecundo demondiftantiarum ipforum a centro Globi.

&

&

&

ftrare.

Caf.3. Dividatur jam annulus unufquifque feftionibus tranfverfis conftituentes fubftantiam abfolute unrquoniam hae feftiones non fpeftant ad legem formiter fluidam , WDtus circularis , fed ad confticutionem Fluidi folummodo conduGunt , perfeverabit motus circularis ut prius. His feflionibus anvim attritus mutui aut non nuli omnes quam minimi afperitatem mutabunt aut mutabunt aequaliter. Et manente caufarum proportione raanebit effeduum proportio , hoc eft , proportio motuum
in particulas innumeras

&

&

&

&

periodicorum temporum. ^. E. 2). Cseterum cum motus circumajor fit ad Eclipticam quam abinde orta vis centrifuga laris ad Polos i debebit caufa aliqua adefle qua particulse fingulae in cirrecedar culis fuis retineantur ; ne materia quae ad Eclipticam eft per exteriora Vorticis migret ad Polos, indeque femper a centro per axem ad Eclipticam circuiaiione perpetua revertatur,
,^

&

&

Corol. I. Hinc motus angdares partium fiuidr circa axem globiy velocifunt reciproce uc quadrata diftantiarum a cenrro globi , t^tes abfoIutSE reciproce ut eadem quadrata app^ica-ta ad- diftantias ab

&

axe.
Coro>l. t.

Si globus in fluido qaiefcente fimilari infinito circa pofitione datum uniformi cum motu revolvatm- , communicamottvs ifte paulatim propabitur motus fluido inmorem Vorticis, gabiturin infinitum ; neque prius ceiTabit in fingulisfluidi partibusac-

&

axem

&

cekrari , quam tempora periodica finguki-um partium' fint ut quadrata diftantiarum a centro globi. Corol. ?. Quoniam Vorticis -partes- interiores ob majorem fuam urgent exteriores v motumque ipfis ea-adio-' velocitatem aiterunt

&

Xx

3.

n-

350
coRPORTJH,

PHILOSOPHI.E NATURALIS
,

Db Moto ne perpetuo communicant

& exteriores

illi

eandem motus

quanti-

tatem in alios adhuc exteriores fimul transferunt, eaque aftione fervant quantitatem motus fui piane invariatam ; patet quod motus perper infipetuo transfertur a centro ad cireumferentiam Vorticis , Materia inter fphaericas duas nitatem circumferentiaB abforbetur. Quafvis fuperficies Vortici concentricas nunquam accelerabitur , eo quod motum omnem a materia interiore acceptum transfert femper

&

in exteriorem.

movendi

Corol. 4. Proinde ad confervationem Vorticis conftanter infeodem ftatu , requiritur principium aliquod aftivum , a quo globus eandem femper quantitatem motus accipiat , quam imprimit in ma-

teriam Vorticis.
ticis

Abfque
,

partes interiores

res, neque novum ,& in orbem agi definant.

tali principio necefle efl: ut globus Vorpropagantes femper motum fuum in exterioaliquem motum recipientes, tardefcaat paulatim

&

Corol. s- Si globus alter huic Vortici ad certam ab ip^us centro diilantiam innataret , inter-ea circa axem inclinatione datum vi aliqua conftanter revolveretur ; hujus motu raperetur fluidum in primo revolveretur hic Vortex novus exiguus una Vorticem; interea latius ferperet ipfius cum globo circa centrum alterius , paulatim propagaretur in infinitum , ad modum Vorticis motus, Et eadem ratione qua hujus globus raperetut motu Vortiprimi. cis akerius , raperetur etiam globus alterius motu hujus , fic ut globi duo circa intermedium aliquod pundum revolverentur , feque mutuo ob raotum illum circularem fugerent , nifi per vira aliquam cohibiti. Pollea fi vires conftanter impreffas^, quibus omnia legibus Meglobi in motibus fuis perfeverant , celFarent , chanicis permitterentur , languefceret paulatim motus globorum Vortices tandem con(ob rationem in Corol. 3. 4. aflignatam)

&

&

&

&

&

&

&

&

quiel^:erent.

circum axes pofitione davelocitatibus conftanter revolverentur , fierent Vorglobi finguli , eadem tices totidem in infinitum pergentes. ratione qua unus aliquis motum fuum propagat in infinitum , proCorol. 9. Si globi plures datis in locis

tos certis

cum

Nam

pagabunt etiam motus fuos in infinitum , adeo ut fluidi infiniti pars unaquasque eo agitetur motu qui ex omnium globorum aftioniUnde Vortices non definientur certis limitibuft, bus refultat.
fed in fe

ticum in

fe

mutuo paulatim excurrent globique per afitiones Vormutuo perpetuo movebuntur de locis fuis , uti in
; , ;

Corollario fuperiore expofitum eft

neque certam quamvis

inter fe

pofitionem

PRINCIPIA MATHEMATICA.
pofitionem fervabunr,
nifi

3^1

per vim aliquam retenti. Ceflantibus au- Liee ^^^''^''"^^ tem viribus illis qua? in globos conftanter impreflae conrervant iiofce motus , materia ob rationem iti CoroUario tertio quarto affignatam , paulatim r^quiefcet &: in Vortices agi definct. Corol. 7. Si fluidum fimilare claudatur in vafe fpiiaerico , ac globi in centro confillentis uniformi rotatione agatur in Vorticem, globus

&

'

vas in eandem partem circa axem eundem revolvantur, eorum tempora periodica ut quadratafemidiametrorum:partes fluidi non prius perfeverabunt in motibus fuis fine acceleratione & retardatione, quam fint eorum tempora periodica ut quadrata di-

autem

&

fintque

flantiaruni a centro Vorticis.

efle

Alia nulla Vorticis conftitutio poteil

permanens.
fluidum inclufum

Corol. 8. Si vas,

& motu praeterea communi angulari circa

volvantur
;

&

globus fervent hunc motum.,

fluidi in fe , tranflationes partium inter fe pendent ab attritu.

axem quemvis datum requoniam hoc motu novo non mutatur attritus partium invicem non mutabuntur motus partium inter fe. Nam
fit

eo perfeverabit motu, quo

detur

ut attritu

ex uno

latere

Pars quaelibet in non magis tar-

acceteretur attritu ex altero. fi vas quiefcat ac detur motus globi, dabitur motus fluidi. Nam concipe planum tranfire per axem globi motu contrario revolvi ; pone fummam temporis revolutionis hujus revolutionis globi elTe ad tempus revolutionis globi , ut quadratum femidiametri vafis ad quadratum femidiametri globi tempora periodica partium fluidi refpeftu plani hujus , erunt ut quadrata diftantiaCorol. 9.

quam

Unde

&

&

&

&

rum fuarum

a centro globi. Corok 10. Proinde fi vas vel circa axem eundem cum globo, vel^ eirca diverfum aliquem , data cum velocitate quacunque moveaturs

Nam fi Syftemati toti auferatur vafis motus dabitur motus fluidi. manebunt motus omnes iidem inter fe qui prius , per angularis Corol. 8. Et motus ifti per Corol, 9. dabuntur. fluidum quiefcant Corol.ii. Si vas globus uniformi cum motu revolvatur , propagabitur motus paulatim per fluidum totum circumagetur vas nifi violenter detentum , neque prius in vas, vas accelerari , quam fint eorum tempora periodefinent*fluidum dica ajqualia temporibus periodicis globi.. Quod fi vas vi aliqua detineatur vel revolvatur motu quovis conftanti uniformr, deveniet Medium paulatim ad ftatum motus in Coroliariis 8. 9. lo,.
,

&

&

&

&

&

&

definiti

nec
fi,

in alio

unquam

ftatu

quocunque

perfeverabir.

De-

inde vero

viribus iIU

ceflantibus qiiibus vas

&

globus certis

mQtibus>

^^s.
Df.

PHILOSOPHI^ NATURALIS
,

MoTB motibus-revolvebantur

permittatur Syftema totum Legibus

Me-

GoRPORUM,

globus in fe invicem agent mediante fluido , neque chanicis ; vas motus fuos in fe mutuo per fluidum propagare priusceflabuntjquam Syilema totum ad eorum tempora periodica sequentur inter fe ,

&

&

inilar corporis

unius iblidi fimul revolvatur.

Scholtum.

&

In his mnibus fuppono fluidum ex materia quoad denfitatera Tale efl: in quo globus idem eo-" fluiditatem uniformi conftare. dem cum motu , in eodem temporis intervallo , motus fimiles

&

ad aequales femper a fe diflantias , ubivis in fluido conpropagare poflit. Conatur quidem materia per motum flitutis , propterea premit fuum circularem recedere ab axe Vorticis materiam omnem ulteriorem. Ex liac preflione fit attritus partium per confequens difeparatio ab invicem difficiiior ; fortior minuitur materiae fluiditas. Rurfus fl partes fluidi funt alicubi craffiores feu majoi-es, fluiditas ibi minor erit , ob pauciores fuperficies In hujufmodi cafibus in quibus partes feparentur ab invicem. deficientem fluiditatem vel lubricitate paiiium vel lentore aii.ave aliqua conditione reflitui fuppono. Hoc nifi fiat , materia ubi minus fegnior erit , adeoque motum tardius fluida efl magis cohaerebit recipiet, & Tongius propagabit quam pro ratioue fuperius afllgnata.
ffiquales
,
,

&

&

&

&

Si

figura vafis

non

fit

Sphacrica

movebuntur

particuJae in lineis

tempora circularibus fed conformibus eidem vafis figurse , periodica erunt ut quadrata mediocrium diftantiarum a centro circumferentiam , ubi quamproxime. In partibus inter centrum latiora funt fpatia , tardiores erunt motus , ubi angufliora velociores , neque tamen particuls velociores petent circumferentiam. conatus recedendi a centro Arcus enim defcribent minus curvos,,

non

&

&

&

quam non minus diminuetur per decrementum hujus curvaturae augebitur per incrementum velocitatis. Pergendo a fpatiis angu.,

ilioribus in latiora recedent paulo longius a centro , fed, ifto recefili accedendo poftea de latioribus ad anguftiora acceletardefcent ,

rabuntur

& & fic

per vices tardefcent

&

accelerabuntur particulae

fingulae in

perpetuum.

fluido infinito

Haec ita fe habebunt in vafe rigido. Nam in conftitutio Vorticum innotefcit per Propofitionis hujus

Corollarium fextum.
natus
Proprietates autem Vorticum hac Propofitione inveftigare cofum , ut pertentarem fiqua ratione Phaenomena coelelha per Vorti-

PRINCIPIA

MATHEMATICA.
&

353

Vortices explicari poffint. Nam Phaenomenon eft , quod Planeta- Liber rum circa Jovem revolventium tempora periodica funt in ratione ^*^"""*fefquiplicata diilantiarum a centrojovis ; eadem Regulaobtinet Obtinent autem hae Rein Planetisqui circa Solem revolvuntur. gulae in Planetis utrifque quam accuratiffime , quatenus obfervationes AflronomicaB haftenus prodidere. Ideoque fi Planetae illi a Solem revolventibus deferantur , debeVorticibus circa Jovem bunt etiam hi Vortices eadem lege revolvi. Verum tempora periodica partium Vorticis prodierunt in ratione duplicata diflantiarum a centro motus ; neque poteit raiio illa diminui ad rationem fefquiplicatam reduci , niii vel materia Vorticis eo fluidior iit quo', longius diilat a centro , vel refiilentia , quas oritur ex defedu lubricitatis partium fluidi ex aufta velocitate qua partes fluidi feparantur ab invicem , augeatur in majori ratione quam ea eit in qua

&

&

velocitas augetur.

Quorum tamen neutrum

rationi

confentaneum

Partes crailiores minus fluidse (nifi graves fmt in cenverifimiie efl quod , etiamfi Detrum) circumferentiam petent ; monilrationum gratia Hypotheiin talem initio Seclionis hujus propofuerim ut Refiitentia velocitati proportionalis eiTet , tamen Refiflentia in minori fit ratione quam ea velocitatis eit. Quo conceffo, tempora periodica partium Vorticis erunt in majori quam duplicata ratione diitantiarum ab ipfius centro. Quod fi Vortices (uti aliquorum eit opinio) celerius moveantur prope centrum , dein tardius ufque ad certum limitem , tum denuo celerius juxta circumferentiam ; certe nec ratio iefquiplicata neque aiia quaevis cerViderint itaque Phiiofophi quo ta ac determinata obtinere potelt. padto PhcEnomenon iliud rationis fefquiplicata per Vortices explicari
videtur.

&

&

poffit.

PROPOSITIO
Corpora qua

LIII.

THEOREMA
m
,

XLL

Vortice delata

funt denfttath cum Vortice

partthm

eadem lege cum ipfms quoad velocitatem &^ curfus determmattonem ( )

,

orbem redeunt , ejufdem

moventur,.

Nam
phyiica

fi

Vorticis pars aliqua exigua

,

cujus particulae feu punfta

:

datum fervant fitum inter fe congelari fupponatur ha;c, quoniam neque quoad denfitatem fuam, neque quoad vim infitam aut figuram fuam mutatur , movebiiur eadem lege ac prius &
:

contra.

35-4

folida ejufdem fit denfitatis cum contra, fi Vorticis pars congelata CoRPORUM, movebituv haec eadem refolvatur in fluidum j.g|j^yQ Vortice ,
;

De

Motw

PHILOSOPHItE NATURALIS & &

,

quatenus ipfius particulae jam fluidts factae raoveantur inter fe. Negligatur igitur raotus particularum inter fe, motus totius tanquam ad totius motum progreflivum nil fpedans , idem erit ac prius. Motus autem idem erit cuin motu aliarum Vorticis partium a centro aequaliter diftantium propterea qaod folidum in Fluidum refolutum fit pars Vorticis caeteris pariibus confimiiis. Ergo folidum fi fit ejuldem denfitatis cum materia Vorticis, eodem motu cum ipfius partibus movebitur , in materia proxime ambiente Sin denfius fit , jam rnagis conabicur recedere a relative quiefcens. centro Vorticis quam prius ; adeoque Vorticis vim illam , qua prius in Orbita fua tanquam in sequilibrio coniUtutum retinebatur, jam fuperans, recedet a centro & revolvendo delcribet Spiralem, non amlege ac prius
nifi

&

plius in

eundem Orbem
denfitatis

rediens.

Et eodem argumento
redibit in
in cafu

fi

rarius fit,
nili
fit

accedet ad centrum.

Igitur

non

eundem Orbem

ejufdem

cum

fluido,

Eo autem

revolveretur

eadem

lege

cum

partibus fluidi

oftenfum efl, quod a centro Vorticis sequa-

liter ditiantibus.

E.T).
in Vortice revolvitur

Corol.

I.

Ergo folidum quod

redit
,

& in eundem

Orbem femper

relative quiefcit in fluido cui innatat,

Corol. %. Et fi Vortex fit quoad denfitatem uniformis,corpus idem ad quamlibet a centro Vorticis diftantiam revolvi potefi

Schollum.
liquet Planetas a Vorticibus corporeis non deferri. fecundum Hypothefm Copcmkaam circa Solem delati reradiis ad volvuntur in EUipfibus umbiiicum habentibus in Sole ,

Hinc

Nam

Planetse

&

defcrihunt temporibus proportionales. At parDefignent JT>.,BE,CF^ tes Vorticis tali motu revolvi nequeunt. Orbes tres circa Solem S defcriptos, quorum extimus Ci^ circulus interiorum duorum Aphelia iint , Si fit Soli concentricus , Perihelia 2), E. Ergo corpus quod revolvjtur in Urbe CF, radio ad Solem dufto areas temporibus proportionales defcribendo , mo-

Solem

duiPcis areas

&

A B

vebitur uniformi

cum motu.

Corpus autem quod revolvitur

in
le-

Orbe
iio

BE,

tardius movebitur in Aphelio

leges Ailronqmicas
;

B &

velocius in Perihe-

Ey fecundum

cum tamen fecundum

ges Mechanicas materia Vorticis in fpatio angufliore inter

8c

velocius

3SS L IB F; id eft, Secun E debeat qunm in fpatio latiore inter 1) velocius moveri Quae duo repugnant inter in Aphelio velocius quam in Perihelio. fe. Sic in principio Signi Virginis , ubi Aphelium Martis jam orbes inter diltantia verfatur , Martis Veneris eft ad diftantiam eorundem orbium in printria ad cipio Signi Pifcium ut propterea maduo circiter ,

PRINCIPIA

MATHEMATICA.
_

&

K.

&

&

Vorticis inter Orbes illos Fl in principio Pifcium debet efle velocior quam in principio Virteria

ginis

in

ratione

trium

ad

duo.

quo anguftius eft fpatium per quod eadem Materiae quaneo majori cum vetitas eodem revolutionis unius tempore tranfit Jocitate tranfire debet. Igitur fi Terra in hac Materia ccelefti reJative quiefcens ab ea deferretur , & una circa Solem revolvere,

Nam

tur, foret hujus velocitas in principio Pifcium ad ejufdem velocitatem in principio Virginis in ratione fefquialtera. Unde Solis motus diurnus apparens in principio Virginis major efiet quam miin principio Pifcium minor nutorum primorum feptuaginta ,

&

quam minutorum
tefte )

quadraginta
,

&

ofto

cum tamen

(experientia

apparens

ifte Solis

motus major

fit

in principio Pifcium

quam

propterea Terra velocior in Principio Virginis quam in Principio Pifcium. Itaque Hypothefis Vorticum cum Phaenomenis Aftronomicis omnino pugnat , non tani ad explicandos quam ad perturbandos motus cceleftes conducit. Quomodo vero motus ifti in fpatiis liberis abfque Vorticibus peragantur intelligi poteft ex Libro primo, in Mundi Syftemate plenius doin principio Virginis

&

&

&

cebitur.

Yy

2;

DE

3f^
De Movdi
SrsTMATEj

PHILOSOPHIiE NATURALIS

_^

M
L
I

U
B E

N
R T E R T

D
I

SYSTEMATE
U
S.

non taMathematica tantum , ex quibus videlicet Heec funt motuum & viin rebus Philofophicis difputari poflit. rium leges & conditiones , quae ad Philofophiam maxime fpeftant. Eadem tamen , ne ilerilia videantur , illuftravi Scholiis quibufdam

IN Libris men Philoiophica fed

praecedentibus principia Philofophiae tradidi

in quibus PhiloPhilofophicis , ea traftans quae generalia funt , refiffophia maxime fundari videtur , uti corporum denfitatem Sonorum. tentiam, fpatia corporibus vacua , motumque Lucis Supereft ut ex iifdem principiis doceamus conftitutionem Syftema-

&

&

&

tis

Mundani.

De hoc argumento compofueram Librum

tertium

methodo

Sed quibus Principia populari , ut a pluribus legeretur. pofita fatis intelleda non fuerint , ii vim confequentiarum minime percipient, neque praejudicia deponent quibus a multisretro propterea ne res in difputationes trahatur, annis infueverunt : fummam hbri illius tranftuli in Propofitiones , more Mathematico, ut ab iis folis legantur qui Principia prius evolverint. Veruntamen quoniam Propofitiones ibi quam plurimas occurrunt , quae Lefto-

&

ribus

etiam Mathematice doftis moram nimiam injicere poflint auftor efle nolo ut quifquam eas omnes evolvat ; fuffecerit fiquis fedliones tres priores Libri primi Definitiones , Leges motuum fedulo legat, dein tranfeat ad hunc Librum de Mundi Syftemate reliquas Librorum priorum Propofitiones hic citatas pro lubita

,,

&

&

eonfulat.

REG U L M

PRINCIPIA MATHEMATICA.

3f7
Lr BER

R E G
L_
.
.

U
.

M
_

T R

TIU

S^

PHILOSOPHANDL
REGULAL
Caufai rerum naiuraTium non plures admitti dehere , quam earum Phanomenis expltcandis verajint qu

fufficiant.

DTcunt utique Philofophi

per plura quod
eft
fieri

Natura

nihil agit fruftra,

& fruftra

fit

& rerum

poteft per pauciora. caufis fuperfluis non luxuriat,

Natura enim fimplex

REGULA

11.

Ideoque EffeBuum naturaltum ejufdem generis eadem funt Caufde

in Beftia defcenfus lapidum in EuUti refpirationis in Homine in Sole ; reflexionis. in Amerlca ; Lucrs in Igne culinari ropa in Planetis. Lucis in Terra
;

&

&

&

&

REGUL A
^aUtafes corporum qua mtendl
injiituere licet
,

III.

remtttt nequeunt^

quie"

que corportbus omntbus competunt in qutbus experimenta pro qualitatibus corporum univerforum

habenda funt.

Nam qualitates corporum non nifi per experimenta innotefcunt , ideoque generales ftatuendae funt quotquot cum experimentis ge& qus minui non polfunt ^ non pofiTunt auferri, neraliter quadrant Certe contra experimentorum tenorem fomnia temere confingenda non funt , nec a Naturae analogia recedendum eft , cumi Yy 3 ea
;

35

De Mundi ea fimplex
Systemate,
j^qj^
j^jji

PHILOS0PHI.E NATURALIS Extenfio effe foleat & fibi femper confona.

fenfus innotefcit
,
:

corpofum

nec in omnibus fenritur fed quia fenfibilibus omnibus competic , de univerfis affirmatur, Corpora Oritur autem durities totius a duriiie plura dura efle experimur. partium, & inde non horam tantum corporum quae fentiuntur, fed aliorum etiam omnium particalas indivifas effe duras merito con cludimus. Corpora omnia impenetrabilia efle non raiione fed fenfu impenetrabilia inveniuntur , & inde Quae tra6tamus colligimus. concludimus impenetrabilitatem eile proprietatem corporum univerviribus quibuldam (quas forum. Corpora omnia mobilia elle , vires inertifB vocamus) perfeverare in motu vel quiete, ex hifce durities corporum viforum proprietatibus colligimus. Extenfio
pej.
,

&

impenetrabilitas fione , duritie

,
,

vis inertifle totius mobilitas impenetrabilitate , mobilitate

&

ori:nr ab extenviribus
inertiae

&

inde concludimus omnes omnium corporum partes mobiles viriimpenetrabiles duras effe minimas extendi bus inertiae praeditas. Et hoc eft fundamentum Pliilofophias totius. fibi mutuo contiguas ab invicem Porro corporum partes divifas partes indivifas in feparari polle , ex Phasnoraenis novimus , partes minores ratione diitingui pofle ex Mathematica certum eft. nondum divifae per vires NaUtrum vero partes illae diftindae ab invicem feparari poffint, incertum efl. At fi vel turcS dividi unico coniiaret experimento quod particula aliqua indivifa , franconcludegendo corpus durum folidum , divifionem pateretur remus vi hujus Regulae , quod non folum partes divifae feparabiles efTent , fed etiam quod indivifas in infinitum dividi pofl^ent. Denique fi corpora omnia in circuitu Terrae gravia efle in TerLunam gravem ram, idque pro quantitate materiae in fingulis , viciflSm marenofefle in Terram pro quantitate materiae fnae , Planetas omnes graves eflTe in fe mutrum grave efle in Lunam , obCometarum fimilem eflfe gravitatem , per experimenta tuo, dicendum erit per fervationes Afl:ronomicas univerfaliter confl:et hanc Regulam quod corpora omnia in fe mutuo gravitant. Nam

partium

&

&

&

&

&

&

&

&

&

&

&
:

&

&

&

&

&

argumentum ex Phaenomenis de gravitate univerfali quam de corporum impenetrabilitate de qua utique in corporibus Coeleftibus nullum experimentum nullam prorfus obfervationem hafortius erit
:

bemus.

i3i

O-

PRINCIPIA MATHEMATICA.

3S9

PHiEN OMENA.
PH^NOMENON
Planetas Grcumjovtales
I.

T R T

B E a
1

u 5,

radns ad centrum Jovis duBis , , temporihtis proporttonales , areas defcribere eorumque tempora periodica ejfe in ratione fefquiplicata dtjlantiarum ah ipfius centro.
ex obfervationibus Aflronomicis. Orbes horum Planetadiiferunt feniibiliter a circufis Jovi concentricis
,

COnftat
vero

rum non
motus eorum

&

in his circulis uniformes deprehenduntur. Tempora periodica effe in ferquiplicata raiione femidiametrorum Orbium
;

confeniiunt Altronomi

& idem
13'.

ex Tabula fequente manifellum eih

Satellitum Jovialium tempora periodica.

1/. 34
3".

13^

4^"

7'. 3'

41'. 56".

i6^-

iO\

3x'. y".

Sh
5" 52-

360

PHILOSOPHIiE NATURALIS
SatelMum Ciaturmorum tempora
r
77-

DE MuNDI
svsrEMATE,

'

7-

pertodtca,
2.1^ 41'.
1^^. 12,^ 4'.

\^.

ii^

19'.

z''.

xt-

41'-

4' 13^

47'-

15'^.

D'tflantt Satellttum

a centro Saturnt tn femidtametrh Annulu

ijf.
1,95".

Ex obfervattombus Ex temporibus j^eriodkis

ij.

y-,.

8.

14.

1,5".

Sjf^,.

8,09.
III.

i3-7i'

PH^NOMENON
Planetas

qumque prtmarm Merctirmm

Venerem

Mar~

tem j Jovem * Saturnum Orbtbus futs Solem

cingere,

Venerem circa Solem revolvi ex eorum phafibus Mercurium Plena facie lucentes ultra Solem fiti funt, lunaribus demonftratur. dimidiata e regione Solis , falcata cis Solem ; per difcum ejus ad modum macularum nonnunquam tranfeuntes. Ex Martis quoque gibbofa in quadraturis , plena facie prope Solis conjunftionem , Saturno idem certum efl quod is Solem ambit. De Jove etiam

&

&

&

ex eorum phafibus femper plenis demonitratur.

Pll

^-

N O

E N O N

IV.

Planetarum qutnque primartorum , 6f ( vel Solh circa Terram veV) Terr<e circa Solem tempora periodica effe in ra" ttone fefquipUcata mediocrium diftantiarum d Sole.
Hsec a Kepkro inventa ratio in confefTo eft apud omnes. Eadem utique funt tempora periodica , easdemque orbium dimenfiones, five Sol circa Terram , five Terra circa Solem revolvatur. Ac de menfura quidem temporum periodicorum convenit inter AflronoBuUialmos univerfos. Magnitudines autem Orbium Keplerus dus omnium diligentifTime ex Obfervationibus determinaverunt diflantiaB mediocres , quae temporibus periodicis refpondent , non difFerunt fenfibiliter a diflantiis quas illi invenerunt , funtque inter ipfas ut plurimum intermediae ; uti in Tabula fequente videre li-

&

&

cet.

Tlane-

PRINCIPIA MATHEMATICA.

^di

'

Planetamm
Secundum Secundum Secundum
,

ac Tellurh difiantia mediocres a Sole.

t7

LlBHR Tetiui
^
38806.
^SfSj-,

Keplerum pfiooo. BulUaldum 95-4198. tempora periodica ^j-sSod.

4
J^i^^jo.

c?

?
looooo. looooo. 100000.

2
72400. 72398.
72333.

^ixsio. ^20116.

ifi^fo. lyi^fo. 152399.

38710.

De diftantiis Mercurii & Veneris a Sole difputandi non eft locus, cum hcB per eorum Elongationes a Sole determinentur. De diftanetiam fuperiorum Planetarum a Sole tollitur omnis difputatio per Eclipfes Satellitum Jovis. Etenim per Eclipfes illas determinatur pofitio umbraB quam Jupiter projicit , eo nomine habetur Jovis longitudo Heliocentrica. Ex longitudinibus autem Heliocentrica
tiis

&

&

Geocentrica inter

fe collatis

determinatur diftantia Jovis.

PH^NOMENONV.
Planetas primarios y radiis adTerram du&is y areas de/crihere temporibus minime proportionales ^ at radtis ad Solem duBis j areas temporibus proportionales percurrere.
nunc progrediuntur , nunc ftationarii funt At Solis refpeftu femper progrediuntur idque propemodum uniformi cum motu, fed paulo celerius tamen in Periheliis ac tardius in Apheliis, fic ut arearum aequabilis fit dePropofitio eft Aftronomis notiffima , & in Jove apprime fcriptio.
Natti refpeftu Terrae

nunc etiam regrediuntur

demonftratur per EcHpfes Satellitum

tricas Planetae hujus longitudines

&

diftantias a

quibus Eclipfibus HeliocenSole determinari

diximus.

iE

NO

E N O N VL
duBo
,

Lunam

radio

ad centrum

Terrae

aream tempori pro-

portionalem defcrihere.
Patet ex Lunas motu apparente cum ipfius diametro apparente Perturbatur autem motus Lunaris aliquantulum ^ vi Solis, fed errorum infenfibiles minutias in hifce Phsenomenis negligo.
collato.

Z2

O.

36j

philosophi^ naturalis

De Mwndi
StSXEMATB,

RO

O
^

S I

ON E

S;

PROPOSIT.IOL THEOREMAI.
f^ires ,

qmhm Planet^ Ctrcumjovmles perpetuo retraJountur a motthm reBtlmeh tn Orhibus fuh retmentur , refpkere centrumjovh y &" efferedproce ut quadrata dtflanttarum locorum ah eodem centro,

PAtet

pars prior Propofitionis per Phaenomenon primum , Pro& pars poflerior pofitionem fecundam vel tertiam Libri primi Coroliarium fextum Propofitionis per Phaenomenon primum ,
:

&

&

quartse ejufdem Libri.

Idem

intellige

de Planetis

qiii

Saturnum comitantur

per Phaeno-

enon fecundum,

PROPOSITIO
Pftres

II.

THEOREMA

IL

VlanetdS prtmarVt perpetuoretrahuntur amotthm 5 qmhus reBtltneh , ^ in Orhihusfuis rettnentur , refpicere Solem , 6f dijianftarum ah ipfius centro^ effe reciproce ut quadrata

Patet pars prior Propofitionis per Phaenomenon quintum , pars poflerior per PhaBPropofitionem fecundam Libri primi Propofitionem quartam ejufdem Libri. nomenon quartum , Accuratiffime autem demonftratur haec pars Propofitionis per Nam aberratio quam minima ^ ratione quietem Apheliorum. duplicat^ (per Corol. r. Prop. xlv. Lib. I.) motum Apfidum in fingulis revolutionibus notabiiem , in pluribus enormem efficere
:

&

&

&

PR

O-

PRINCIPIA MATHEMATICA.

36%

PROPOSITIO

III.

PROBLEMA

III,

TiaVm!
,

^im qua Luna retmetur m Orbe fuo refpicere Terram

effe

reciproce ut quadratum dtfianttde locorum ah ipftus centro.

Patet aflertionis pars prior per PhaenomeRon fextum , Propoiitionem fecundam vel tertiam Libri primi pars pofterior per motum tardiflimum Lunaris Apogasi. Nam motus ille , qui fingulis revolutionibus eft graduum tantum trium minutorum trium in confequentia, contemni potefl. Patet enim (per Corol. i. Prop. XLV. Lib. I.) quod fi diflantia Lunae a centro Terrae fit ad ad i ; vis a qua motus talis oriatur fit femidiametrum Terrae ut reciproce ut Di;^, id efl , reciproce ut ea ipfius dignitas cujus index efl a^i > hoc eft . in ratione diflantias paulo majore quam duplicata inverfe , fed quae partibus 5-91 propius ad duplicatam quam ad triplicatam accedit. Oritur vero ab adione Solis (uti pofthac dicetur) proprefea hic negligendus eft. Adio Solis quatenus
:

&

&

&

&

Terra , eft ut diftantia Lunae a Terra quamproideoque (per ea quae dicuntur in Corol.x. Prop. xlv. Lib.I.) eft ad Lunae vim cen*H^tam ut z ad 3 5-7 , 45- circiter , feu i ad 178^'. Et neglefla Solis vi tantilla , vis reliqua qua Luna retinetur Id quod etiam plenius conftabit in Orbe erit reciproce ut D". conferendo hanc vim cum vi gravitatis , ut fit in Propofitione fediftrahit a

Lunam
;

y"
/f

xime

quente.
Corol. Si vis centripeta mediocris qua Luna retinetur in Orbe augeatur primo in ratione 177^^ ad 178^^ > deinde etiam in ratione duplicata femidiametri Terrse ad mediocrem diftaniiam centri habebitur vis centripeta Lunaris ad fuperLunae a centro Terrse ficiem Terras , pofito quod vis illa defcendendo ad fuperficiem Terrae , perpetuo augeatur in reciproca altitudinis ratione dupli:

cata.

PROPOSITIO

IV.
,

THEOREMA

IV.

Lunam gravitare in Terram * vigravitatis retrahifemper a

motu reBilineo ^ 8f in Orhe fuo
Lunae
diftantia mediocris a
,

rettneri.

rum

terreftrium

dum

Terra in Syzygiis eft femidiametrofecundum plerofque Aftronomorum S9 > fecunVendelinum 60, fecundum Copernkum 6oi , & fecundum Ty^honem Zz X

364

PHILOSOPHI^ NATURALIS
&
&

De MuNDi chonem
Systemate,

quotquot ejus Tabulas refraflionum Afl Tycbo , s6iLunae (omnino confgqymjfuj.^ conitituendo refradiones Solis tra naruram Lucis) majores quam Hxarum , idque fcrupulis quafi quatuor vel quinque , auxerunt parallaxin Lunas fcrupulis totidem , hoc eft , qu^fi duodecima vel decima quinta parte toiius paralladiftantia evadet quafi 6oi femiCorrigatur ifte error , xeos.

&

diametrorum terreftrium , fere ut ab aliis aftignatum eft. Afruma^ Lunamus diftantiam mediocrem fexaginta femidiametrorum rem periodum refpeftu Fixarum compleri diebusx^, horis 7, miatque ambitum Terrae ut ab Aftronomis ftatuitur nutis primis 43 eile pedum Parifienfium 1x3x49600 , uti a G//ij- menfurantibus definitum eft Et fi Luna motu omni privari fingatur ac dimitti ut urgente vi illa omni qua in Orbe fuo retinetur , defcendat in Terram; hasc fpatio minuti unius primi cadendo defcribet pedes PariColligitur hoc ex calculo vel per Propofitionem xxxvi, fienfes 15-,-^
; , ;
:

Libri primi , vel ( quod eodem recidit) per Corollarium nonum Nam arcus illius Propofitionis quartae ejufdem Libri , confec^o, quem Luna tempore minuti unius primi , medio fuo motu ad diftantiam fexaginta femidiametrorum terreftrium defcribat , finus Unde cum vis illa acverfus efl pedum Parifienfium 157^ circiter. cedendo ad Terram augeatur in duplicata diftantias raiione inverfa , adeoque ad fuperficiem Terrae major fit partibus 60 60 quam ad Lunam corpus vi illa in regionibus noftris cadendo , defcribere deberet fpaiio minuti unius primi pedes Parifienfes 60 ipatio minuti unius fecundi pedes 15 60 15^, Atqui corpora in regionibus noftris vi gravitatis cadendo , defcribunt tempore minuti unius fecundi pedes Parifienfes 15-;^ , uti Hugenitis computo inde inito , demonfadtis peiidulorum experimentis 11.) vis qua Luna in orbe fuo propterea (per Reg. i. itravit: retinetur , illa ipfa eft quam nos Gravitatem dicere folemus. Nam corpora viribus urrifque conjunftis fi Gravitas ab ea diverfa eft , ipatio minuti unius Terram petendo, duplo velocius defcendent, omnino contra fecundi cadendo defcribent pedes Parifienfes 30^ Experientiam. Calculus hic fundatur in hypothefi quod Terra quiefcit. Nam
,

&

^i-.

&

& &

&

fi

Terra

&
;

Luna circum Solem moveantur

& interea quoque cir:

cum commune gravitatis cenrrum rum Lunae ac Terrce ab invicem

reftrium
bit.

revolvantur diflantia centroerit 6ci femidiametrorum teruti computationem (per Prop. lx. Lib. I.) ineunti pate-

O^

PRINCIPIA MATHEMATICA.

36S
t^It^vs,

PROPOSITIO

V.

THEOREMA
m

V.

',..

Planeias Ctrcumjovtalesgravitare mjovem^ Circumfaturntos Solem , Ctrcumfolares vt gravhatts in Saturnum , tn Orbtbus Cua retraht CemPer a motthus recltlinets ,

^ ^

-nzGurvtlineh. retinen.
'

:shrc-i
.

" ^. Circutrsjovialium circa Jovem, CirMercurii ac Veneris reliquocunafaturniorum circa Saturnum , rumque Circumfola-rium circa Solem funt Phasnomena ejufdemgeneof'
'

'

'!

Nam fevolutiones Planetarum

&
:

propterea per Reg. 1 1. cum revolutione Lunae circa Terram ; praefertim eum demonfhatum a caufis ejufdem generis dependent fit quod vires, a quibus revolutiones illa^ dependent, refpiciant cenrecedendo i Jove , Saturno tra Jovis , Saturni ac Solis , Sole decrefcant eadem ratione ac lege , qua vis gravitatis decrefcit in reris

&

&

&

ce.llU

.a

Terra.

Gravitas igitur datur in Planetas univerfos. Nam VeneefTe corpora ejufdem generis cum JoSaturno , nemo dubitat. Et cum artraftio pmnis (per motus ve Legem tertiam) mutua fit , Jupiter in Satellites fuos omnes , SaturSol in Pknetas omnes primarios nus in fuos, Terraque in Lunam
tjo^^ot. I.

rem, Mercurium, cseterofque

&

&

gravitabit.
Corol. 1. Gravitatem, quae Planetam unumquemque refpicit, effe reciproce ut quadratum diftantiae locorum abipfius centro. Corol. ^. Graves funt Planetae omnes in fe mutuo perCoroI. i.&z. Saturnus prope conjuncrionem fe invicem attraEt hinc Jupirer hendo , fenfbiliter perturbant motus mutuos , Sol perturbat motus Luua perturbant Mare noiirum , ut in fequentibus Lunares, Sol
.

&

&

explicabiiur.

PROPOSITIO

VI.

THEOREMA

VI.

CorporaomniainPlanetasfmgulosgravttare.,^ ponderaeorum in eundem quemvis Planetam , paribus diflantiis a centro

Planetaf
,

proportionalta e[fe quantitati materia inftngulis.

'

Defcenfus gr^vium omnium ,in Terram (dempta faltem inaequali retardatione quae ex Aeris perexigua.fefiflentia oritur) ajqualibus 2.Z 3 tempo-

PHILOSOPHIiE NATURALIS' Ds-MoKM temporibus fieri, jamdudum obfervarunt & accuratiffime qui366
alii i

S""MATE,(3em notare licet Eequalitatem

,

temporum

in Pendulis.
,

Rem

tentavi

inAuro, Argento, Plumbo, Vitro, Arena Sale communi , Ligno Aqua Tritico. Comparabam pyxides duas ligneas rotundas & aequales. Unam implebam Ligno & idem Auri pondus fufpende,

bam
'dula,

quam

potui exafte )

iti

alterius centro ofcillationis.

filis

Pyxides
paria:

ab aequalibus

pedum undecim
,

pendentes
,

conlHtuebant Pen-

quoad pondus figuram , Et paribus ofcillationibus , juxta

tiffime.

&

aeris refiftentiam

omnino

pofita?

ibant una

Proinde copia materiae in Auro i. 11.) erat ad copiam materifE in Ligno , ut vis motricis aftio in totum Aurum ad ejufdem adlionem in totum Lignum ; lioc efl: , ut pondus ad pondus. Et fic in casteris. In corporibus ejufdem ponderis differentia materiae , quae vel minor efiTet quam pars millefima materiae totius , his experimentis manifefto deprehendi potuit, Jam vero naturam gravitatis in Planetas eandem eife atque inTerram, non efl: dubium. Elevari enim fingantur corpora haec Terreflria ad ufque Orbem Lunse , & una cum Luna motu omni privata demitti, ut in Terram fimul cadant ; per jam anteoilenfa certum eft quod temporibus SBqualibus defcribent aequalia fpatia cum Luna, adeoque quod funt ad quantitatem materiae in Luna, ut pondera fua ad ipfius pondus. Porro quoniam Satellites Jovis remporibus revolvuntur quse funt in ratione fefquiplicata diflantiaXXIV. Lib.

& redibant diu(per Gorol. & 6. Prop.

&

rum

vem

a centro Jovis , erunt eorum gravitates acceleratrices in Joreciproce ut quadrata diftantiarum a centro Jovis ; propterea in aequalibus a Jove diftantiis, eorum gravitates acceieratrices evaderent quales. Proinde temporibus sequalibus ab asqualibus

&

alcitudinibus
in gravibus
,

cadendo
in bac

defcriberent aequalia fpatia

noftra.

perinde ut

fit

Terra

Et eodem argumento Planetas

circumfolares ab squalibus ^ Sole diftantiis demiffi , defcenfu fuo in Solem aequalibus temporibus aequalia fpatia defcriberent. Vires autem , quibus corpora inaequalia aequaliter accelerantur , funt ut corpora ; hoc eft , pondera ut quantitates materiae in Planetis. Porro Jovis ejus Satellitum pondera in Solem proportionalia .eHe quantitatibus materiae eorum , patet ex motu Satellitum quara maxime regulari ; per Corol. 3 Prop. lxv. Lib. I. Nam fi horum aliqui magis traherentur in Solem , pro quantitate materiae fuae , quam casteri motus Satellitum ( per Corol. z. Prop. lxv. Lib. I.) ex insequalitate attraftionis perturbarentur. Si (paribus ^ Sole diftantiis) Sateiles aliquis gravior eflet in Solem pro quan-

&

titate

rRIN^lPlA
titate materise fuae
,

MATHEMATIC A.

367

ratione quacunque data

Jupijer pro quantitate materiae fuse , in l i b 1 r ^^^'^^^'^puta <^ ad e : diltantia inter centrum SoOrbis Satellitis , major femper foret quam dilhntia centrum lis centrum Jovis in ratione fubdaplicata quam inter centrum Soli^ proxime ; uti calculis quibufdara initis inveni. Et fi Satelies minus gravis eflet in Solem in ratione illa d zd e ^ diitantia centri Orbis Satellitis a Sole minor foret quam diltantia centri Jovis ^ Sole in ratione illa fubduplicata. Igitur fi in sequalibus ^ Sole
,

quam

&

&

diftantiis
eflet vel

gravitas

minor quam

tantum millefima
Satellitis

Satellitis cujufvis in Solem major gravitas acceleratrix Jovis in Solem , parte graviiatis totius ; foret diilantia centri Orbis

acceleratrix

a Sole major vel minor quam diilantia Jovis -A Sole parte jrh diftantiae totius , id eit , parte quinta diitantis Sateliitis Quse quidem Orbis eccentricitas foret valde extimi a centro Jovis Sed Orbes Satellitum funt Jovi concentrici fenfibilis. propteSatellitum in Solem aequantur rea gravitates acceleratrices Jovis Et eodem argumento pondere Saturni inter fe. Comitum ejus in Solera, in aequalibus a Sole diitantiis, funt ut quantitates matericB in ipiis: Et pondera Lunss ac Terfae in Solem vel nulla funt , vel earum mailis accurate propprtionalia. Aliqua autem funt per Corol. i.
: ,

&

&

&

& 3.

Prop.

V.

partium fmgularum Planetae" cujufque in funt inter fe ut materia in partibus fmgulis, fi partes aliquae plus gravitarent , aliae minus , quam pro quanPlaneta totus , pro genere partium quibus maxime titate materiae abundet , gravitaret magis vel minus quam pro quantitate materiae totius. Sed nec refert utrum partes illse externae fmt vel internae. fi verbi gratia corpora Terreitria , quae apud nos funt , in Orconferantur cum corpore Lunae Si bem LunsB elevari iingantur ,
alium quemcunque
:

Quinetiam pondera
,

Nam

Nam

&

horum ponJera

ad pondera partium externarum Lunae ut quantitates materiae in iifdem , ad pondera vero partium internarum majori vel minori ratione , forent eadem ad pondus Lunae totius in majori vel minori ratione contra quam fupra oitenfum eit.
eiTent

Corol.

I.

Hiijc pondera

corporum non pendent ab eorum

:

for-

mis

formis variari poiTent ; forent majora vel minora , pro varietate formarum , in sequaii materia omnino contra Experientiam.
texturis.
fi

&

Nam

cum

CoroL

568
De Muvdi

PHIL0S0PH1.E NATURALIS
z.
;

iSvsTEMATE. in

Terram funt , gfavla. funt quse asqualiter a centro Terrae Haec eft qualitas diftant , funt ut quantitates materiae in iifdem. propterea per omnium in quibus experimenta inltituere licet , Reg. III. de univerfis affirmanda eft. Si yEther aut corpus aliud quodcunque vel gravitate omnino deilitueretur , vel pro quantitate
Corol

Terram

Corpora univerfa quse & pondera omnium

i^irca

&

. '

materiaB fuaB minus gravitaret

Cartefii

&

aliorum

materiffi , poffet in corpus ejufdem conditionis cum iis quae, pro quantitate materias, viciffim corpora maxime gravia , forquam maxime gravitant , illius gradatim induendo , pofTent gravitatem fuam gradatim

quoniam id (ex mente Ariflotelis y non difFert ab aliis corporibus nifi in forma idem per mutationem formae gradatim tranfmutari
:

&
,

mam

amittere.

fentque

Ac proinde pondera penderent a formis corporum pofcum formis variari contra quam probatum eil in Corollario
,

fuperiore.
Corol. 3. Spatia omnia non funt aequaliter plena. Nam fi fpatia omnia aequaliter plena eilent , gravitas fpecifica fluidi quo regio aeris impleretur , ob fummam denfitatem materiae , nil cederet gravitati fpecificse argenti vivi , vel auri , vel corporis alterius cujufcunque

propterea nec denllfTimi ; in aere defcendere poilet.

aliud quodcunque corpus corpora in fluidis , nili fpecifice graviora fmt , minime defcendunt. Quod fi quantitas materiae in fpatio dato per rarefaftionem quamcunque diminui poffit , quidni diminui poffit in infinitum ?

&

aurum neque

Nam

dem
tur.

Corol. 4. Si denfitatis

omnes omnium corporum

,

particulae folidae fint ejuf,

neque abfque poris

rarefieri poffint

Vacuum

da-

Ejufdem

denfitatis efle dico,

quarum

vires inertiae funt ut

mag-

nitudines.

Vis gravitatis diverfi efl generis ^ vi magnetica. Nam magnetica non efl ut materia attra<fia. Corpora aliqua magis trahuntur, alia minus, plurima non trahuntur. Et vis magnetica remitti , eflque nonnuneodem corpore intendi potefl in uno in quam longe major pro quantitate materiae quam vis gravitatis , recefTu^ Magnete decrefcit in ratione diflantiae non duplicata , fed fere triplicata , cjuantum ex craffis quibufdam obfervationibus animadvertere potui.
Corol.
5".

attraftio

&

&

&

P R O-

PRINCIPIA

MATHEMATICA.
Vri.

559
LlBER
Tertxu',

PROPOSITIO
Graiittatem

THEOREMA
,

VII.

corpora umverfa fieri

ejfe quantttatt
in fe mutuo unumquemque

eamque proporttona-

lem
Planetas

materta tnftngults

graves eflTe jam ante probavimus, ut leorfim fpeftatum effe reciproce ut quadratum diftantiae locorum a centro Planetae. Et inde confequens ejus Corollaria) gravitatem in omnes eft, (per Prop. lxix. Lib. I. -proportionalem efle matei-iae in iifdem.

omnes

& gravitatem in

&

Porro cum Planetae cujusvis A partes omnes graves fmt in Planetam quemvis B^ & gravitas partis cujufque iit ad gravitatem totius, nt materia partis ad materiam totius, & adioni omni reaftio (per motus Legem tertiam ) aequalis fit ; Planeta B in partes omnes Planetae vicilfim gravitabit, & erit gravitas fua in partem unamquamque ad gravitatem fuam in totum, ut materia partis ad materiam totius. ^. E.D.

I. Oritur igitur componitur gravitas in Planetam totum gravitate in partes fingulas. Cujus rei exempla habemus in attracEleftricis. tionibus Magneticis Oritur enim attraftio omnis in totum ex attraftionibus in partes fingulas. Res intelligetur in gravitate, concipiendo Planetas plures minores in unum Globum coire'&

Corol.

&

&

Planetam majorem componere.

Nam vis totius ex viribus partium componentium oriri debebit. Siquis objiciat quod corpora omnia quae apud nos funt,thac lege gravitare deberent in fe mutuo, cum tamen ejufmodi gravitas neutiquam fentiatur: Refpondeo quod gravitas in hsec
liri poffit.

corpora,

cum

fit

ad gravitatem in Terram totam ut

eft

funt haec corpora ad

Terram totam, longe minor

quam

quae fen-

Corol. %. Gravitatio in fingulas corporis particulas aequales eft reci-

proce ut quadratum
rol. 3.

diftantiae
I.

locorum k

particulis.

Patet per

Co-

Prop. Lxxiv. Lib.

Aaa

6.

370
De Mhkdi
Sr.xEMATB,

PHILOSOPHI^ NATURALISPROPOSITIO Vm.

THEOREMA
m

VIII.

i/ Glohorum

duorum fe mutuo gravitanUum materta undt^ que , tn regtombus quae a centrts dequahter dtfiant , homoalterum rectgenea fit erh pondus Globi alterutrms proce ut quadratum diflantta mter centra.
:

Poftquam inveniiFem gravitatem

in

Planetam totum

oriri

& com-

elTe in partes fingulas reciproce poni ex gravitatibus in partes ; proportionalem quadratis diftantiarum ^partibus: dubitabam an reciproca illa proportio duplicata obtineret accurate in vi tota ex viribus pluribus compofita, an vero quam proxime. Nam fieri poflet ut proportio, quae in majoribus diftantiis fatis accurate obtinerets. prope fuperficiem Planetas ob inaequales particularum diftantias Tandem vero, perProp. lxxv,. fitus diflimiles, notabiliter erraret. ipfarum.Corollaria, intellexi veritatem ProLxxvi. Libri primi pofitionis de qua hic agitur.

&

&

&

&

Corol.

I.

Hinc

inveniri

&

inter fe comparari poflunt pondera cor-

porum

in diverfos Planetas.
circulis

Nam

pondera corporum aqualium

circum Planetas in

revolventium funt (perCorol. z. Prop.quadrata temporum iv. Lib. I.) ut diametri circulorum direfte pondera ad fuperficies Planetarum periodicorum inverfe ; aliasve quasvis a centro diftantias , majora funt vel minora (per hanc Propofitionem) in duplicata ratione diftantiarum inverfa. Sic: ex temporibus periodicis Veneris circum Solem dierum zz^ borarum i6l , Satellitis extimi circumjovialis circum Jovem dierum i5 & horarum i6-;, Satellitis Hugenifni circum Saturnum Lunae circum Terram dierum 27, dierum i^ & horarum xif, hor. 7. min. 43 , collatis cum diftantia mediocri Veneris a Soeum elongationibus maximis heliocentricis Satellitis extile mi circumjovialis a centro Jovis 8'. 21 1", Satellitis Hugeniani a Lunas a Terra lo', computum ineundo centro Saturni 3'. xo", a Sole, Jove, Saturno ac Terra inveni quod corporum sequalium sequaliter diftantium pondera in Solem , Jovem , Saturnum ac Terrefpeftive. Eft enim ram forentad invicem ut i, ,tjt tttt ^ parallaxis Soiis ex obfervationibus noviflimis quafi 10", HalSatellitum e parte obfcura kius nofter per emerfiones Jovis Lunae,

&

&

&

&

&

&

&

^^

&

&

PRINCIPIA MATHEMATICA.

371

Lunae , determinavit quod elongatio maxima heliocentrica Satelli- ^^^^^^^5. tis extimi Jovialis a cencro Jovis in mediocri Jovis a Sole diftandiameter Jovis 41". Ex duratione Eclipreon tia fit 8'. zii", Satellitum in umbram Jovis incidentium prodit haec diameter qua40" , atque adeo femidiameter 10". Menfuravit autem Htigefi nius elongationem maximam heliocentricam Satellitis a fe detec20" a centro Saturni , 3'. ti hujus elongationis pars quarta , diameter Sanempe yo",' eft diameter annuli Saturni e Sole vifi

&

&

&

turni

elt

ad diametrum
Soie
vifi

annuli ut 4 ad 9

ideoque femidiameter

lux erratica quse haud Saturni quafi 9". Solis femidiametro mediocri 16'. 6" Ex hifce autem computum ineundo prodeunt verse Solis, Jovis, Saturni ac Terras 104. Unde femidiaraetri ad invicem ut loooo , 1077, 889 cum pondera aequalium corporum a centris Solis Jovis , Saturni ac Terrae aequaiiter diftantium , lint in Solem , Jovem , Saturnum auftis vel dimiac Terram, ut i, ;, , ri\, ,-77 refpeftive, nutis diltantiis pondera diminuaniur vel augeantur in duplicata ratioSaturni
e
eil 11". x".

Subducatur

minor

effe folet

quam

vel

&

f: Et manebit femidiameter

&
,

_,

&

&

ne: pondera aequalium corporum in Solem , Jovem, Saturnum ac Terram in diftantiis loooo , 1077, ^^9> 104 ab eorum centris, atque adeo in eorum fuperficiebus , erunt ut loooo, 835, 515-, 410 refpeffive. Quanta fmt pondera corporum in fuperficie Lunae

&

&

dicemus

in fequentibus. in Planetis fingulis.

Corol. 1. Innotefcit etiam quantitas materiae

N?.m quantitates materiae

bus
diftantiis

in Planetis funt ut

eorum

vires in aequali-

ab eorum centris, id efl, in Sole, Jove, Saturno .ac Si parallaxis Solis Terra funt ut i, -]-,, ^-h i-urr^ refpedive. ilatuatur major vel minor quam 10", debebit quantitas materiae in Terra augeri vel diminui in triplicata ratione.

&

Cofol s. Innotefcunt etiam denfitates Planetarum. Nam pondera corporum aequalium homogeneorum in Sphaeras homogeneas funt in fuperficiebus Sphaerarum ut Sphaerarum diametri, per Prop. Lxxii. Lib. I. ideoque Sphaerarum heterogenearum denfitates funt ut pondera illa applicata ad Sphaerarum diametros.' Erant autem verae Solis, Jovis, Saturni ac Terrse diametri ad invicem ut loooo, 1077, 889, pondera in eofdem ut loooo, 104, 835-, ^xf , propterea denfitates funt ut 100, 78, f^, 410 , Denfitas Terrae quae prodit ex hoc computo non pendet 396. propa parallaxi Solis, fed determinatur per parallaxin Lunae, terea Aaa z

&

&

&

&

&

&

&

572^

PHILOSOPHI.E NATURALIS
&

De Mundi

Ed igitur Sol paulo denfior quam Jupiter', terea hic refte definitur. Systemate,^ Jupiter quam Saturnus, Terra quadruplo denfior quam Sol. Nam per ingentem fuum calorem Sol rarefcit. Luna vero denfior eft quam Terra, ut in fequentibus patebit.
paribus.

Denfiores igitur funt Planetae qui funt minores , caeteris Sic enim vis gravitatis in eorum fuperficiebus ad aequalitadenfiores funt Planetae, cst^ris paribus, tem magis accedit. Sed Terra Jove. In diqui funt Soli propiores; ut Jupiter Saturno, verfis utique diflantiis a Sole collocandi erant Planetas ut quilibet pro gradu denfitatis calore Solis majore vel minore frueretur. Aqua

CoroL

4.

&

&

nollra,
/

fi

Terra locaretur

in

orbe Saturni , rigefceret , fi in orbe Mer-

Gurii in vapores ftatim abiret.

nalis efi, feptuplo denfior
efl;

Nam
in

llix Solis

cui calor proportio-

quam apud nos: & Thermometro expertus fum quod feptuplb Solis aeftivi calore aqua ebuUit. Dubium vero non efl: quin materia Mercurii ad calorem acorbe Mercurii

commodetur,.& propterea denfior

denfior ad operationes Naturales
quirat.

fit

hac nottra; cum materia omnis obeundas majprem calorem re-

PROPOSITIO

IX.

THEOREMA

IX.

^ravitatem pergendo a fuperfictehmFlanetarum deorfum de" crefcere tn ratione dtfiantiarum a centro quam proxime,
Si materia Planetae. quoad denfitatem uniformis eflfet, obtineree; haec Propofitio accurate : per Prop. lxxiii. Lib. I. Error igiturtan^^ tus efl;, quantus ab inaequabiii denfitate oriri poffit.

PROPOSITIO
Mbtm Planetarum
Aquae congelatae

X.

THEOREMA
&

X.

m C(xlh dmttjjlme confervari poffe,

In Scholio Propofitionis xl. Lib. IL oftenfum efl: quod globus in Aere noftro, iibere movendo longitudinem femidiametri fuae defcribendo^ ex refiftentia Aeris amitteret motus Obtinet autem eadem proportio quam proxime fui partem ^,;^. velocibus. Jam vero Globum Terr' in globis utcunque magnis noftrae denfiorem efle quam fi totus ex Aqua conftaret, fic coUigo. Si Globus hicce totus eflet aqueus, quaecunque rariora efl^enr quam aqua ,, ob minorem fpecificam gravitateni emeigerent fupernata*

&

&

renfe

PRINCIPIA MATHEMATICA.
rent.

373
fi

Eaque de Caufa Globus

terreus aquis undiquecoopertus,

Liber
'^^^^^''*j

emergeret alicubi, & aqua omnis inde defluens congregaretur in regione oppofita. Et par elt ratio Terrse noftrae maribus raagna ex parte circumdatse. Hasc fi denfior non eiret, emergeret ex maribus , parte fui pro gradu levitatis extaret ex Aqua , niaribus omnibus in regionem oppofitam confluentirarior edet

quam aqua

&

bus. Eodem argumenta maculge Solares leviores funt quam materia Et in formatione qualicumque Plalucida Solaris cui fupernaranr. netarum, materia omnis gravior, quo tempore mafla totafluidaerat, centrum petebar. Unde cum Terra communis fuprema quafi duplo

paulo inferius in fodinis quafi triplo vel gravior fit quam aqua, quadruplo aut etiam quintuplo gravior reperiatur verifimile ell quod copia materiffi totius in Terra quafi quintuplo vel fextuplo ma-' ]or fit quam fi tota ex aqua conilaret; pr^fertim cum Terram quafi quintuplo denfiorem efifequamjovem jam ante oftenfum fit. Igitur fi Jupiter paulo denfior fit quam aqua, hic fpatio dierum triginta , quibus longitudinem 45-9 femidiametrorum fuarum defcribit, amitejufdem denfitatis cum Aere noftro motus fui partenl teret in Medio Verum cum refiilentia Mediorum minuatur in ratiofere d-ecimam. ne ponderis ac denfitatis, fic ut aqua , qus partibus i3f levioreft quam argentum vivum, minus refiftat in eadem ratione; & aer, qui partibus 850 levior ett- quam aqua> minus refiftat in eadem rationer li afcendatur in coelos ubi pondus Medii, in quo Planetae moventur diminuitur in immenfum, refiftentia prope cefTabit,
:

&

-.

HY
Hoc

OT HE S

i:

Centrum Syftemath
in centro Syftematis quiefcere

Mundam qmefcere,

ab omnibus conceflTum eft, dum aliqui Terram alii Solen* contendant. Videamus quid iads

fequatur.

PROPOSITIO

XI.

THEOREMA
Solts

XL
^

ammune centrum gravttath Terra^

8f Planetarum-

ommum
Nam
centrum
grogredietur

qmefcere,.

illud ( per Legum Corol. 4.) vel quiefcet vel uniformiter in diredum. Sed centro illo iemper

Aaa

p^Qi

374
De Mundi progrediente
.S5;sTiATii,

PHILOSOPHI^ NATURALIS
,

centrum

Mundi quoque movebitur

contra

Hy-

pothefin.

PROPOSITIO

Xn.

THEOREMA

XII.

SoJem motu perpetm agttari , fed nunquam longe recedere a communt gravttath centro Planetarum ommum^

Nam cum (per Corol. t. Prop. viii.) materia in Sole fit ad materiam in Jove ut 1033 ad i , & diftantia Jovis a Sole fit ad femidiametrum Solis in ratione paulo majore incidet commnne centrum gravitatis Jovis & Solis in pundum paulo fupra fuperEodem argumento cum materia in Sole lit ad ma-ficiem Solis. teriam in Saturno ut 1411 ad i , & diftantia Saturni a Sole fit ad femidiametrum Solis in ratione paulo minore incidet commune centrum gravitatis Saturni & Solis in punftum paulo infra fuperEt ejufdem calculi veffigiis infiftendo fi Terra ficiem Solis. Pianetae omnes ex una Solis parte confifterent, commune omnium centrum gravitatis vix integra Solis diametro a centro Solis diftaret. Aliis in cafibus difiantia centrorum femper minor eft. Et propterea cum centrum illud gravitatis perpetuo quiefcit, Sol pro vario Planetarum fitu in omnes partes movebitur , fed a centro illo nunq.uam longe recedet.
;
;

&

Corol. Hinc commune gravitatis centrum Terrs , Solis & Planetarum omnium pro centro Mundi habendum eft. Nam cum Terra , Sol & Planetae omnes gravitent in fe mutuo , & propterea , pro vi gravitatis fuae , fecundum leges motus perpetuo agitentur perfpicuum eft quod horum centra mobilia pro Mundi
:

centro

quieicente
efTet

haberi

nequeunt.

Si

corpus illud in centro

locandum

quod corpora omnia maxime gravitant (uti opinio; privilegium iftud concedendum eftet Soli. vulgi eft Cum autem Sol moveatur eligendum erit punftum quiefcens, & a quo idem ada quo centrum Solis quam minime difcedit
in
, ;

huc minus difcederet minus moveretur.

fi

modo

Sol denfior

effet

&

major

ut

PRO.

PRINCIPIA MATHEMATICA.
-

375-

tI^tiIs; PROPOSITIO XIIL THEOREMAXIII. Planetie moventur m EUipJibm umhtTtcum hahentihm m centro
Solis,

&* radih ad centrum temponbus proportionales^

illud du&is areas defcrihunP

Difputavimus fupra de his motibus ex Phsenomenis. Jam cognimotuum principiis , ex his colligimus motus coeleiles a priori. Quoniam pondera Planetarum in Solem funt reciproce ut quadrata diltantiarum a centro Solis; fi Sol quiefceret Planetae reliqui non agerent in fe mutuo, forent orbes eorum Elliptici, Solem in umbilico communi habentes, areae defcriberentur temporibus proporxi, Corol. i. Prop. xiii. Lib. I.) Adiotionales (per Prop. i. nes autem Planetarum in fe mutuo perexiguae funt (ut poffint contemni^ motus Planetarum in Ellipfibus circa Solem mobilem minus perturbant (per Prop. lxvi. Lib. i.) quam 11 motus ifti circa Solem quiefcentem peragerentur. Attio quidem Jovis in Satumum non eft omnino contemnenda. Nam gravitas in Jovem eit ad gravitatem in Solem (paribus dillantiis) ut i ad 1033; adeoque in conjundione Jovis Saturnij quoniara dillantia Saturni a Jove eft ad diftantiara Saturni a Sole fere ut 4 ad 9 , erit gravitas Saturni in Jovem ad gravitatem Saturni in Solem ut 81 ad 16 1033 feu i ad ^04 circirer. Et hinc oritur perturbatio orbis Saturni in lingulis Planetse hujus cum Jove conjundionibus adeo fenfibilis ut ad eandem Aftronomi
tis

&

&

&

&

&

&

Pro vario fitu Planetas in his conjunftionibus, Eccennunc aiigetur nunc diminuitur , Aphelium nunc promovetur nunc forte retrahitur, & raedius motus per vices acceleError tamen omnis in motu ejus circum Soratur & retardatur. lem a tanta vi oriundus (praBterquam in motu medio) evitari fere poteft conftituendo umbilicum inferiorem Orbis ejus in communi
haereant.
tricitas

ejus

centro gravitatis Jovis

terea ubi

&

Solis (per

Prop, lxvii. Lib.

I.)

&

prop-

maximus eft , vix fuperat minuta duo prima. Et error maximus in mctu medio vix fuperat minuta duo prima annuatim.
Saturni gravitates acceleratrices In conjunftione autem Jovis Solis in Saturnum, Jovis in Saturnum Jovis in Solem funt fere

&

&

16, 81 tatum Solis

ut

&
in

^^-^^-^ feu 1x4986, adeoque Saturnum & Jovis in Saturnura

difl^erentia eft

gravi-

ad gravitatem
Jovis

37^

FHTLOSOPHI^ T^IATURALIS
Solem
1x4986 feu
i

ut 6^ ad De >iuNDiJovis in SysTEMATE, ferentiap proportionalis efi

ad 19x3.

Huic

autetn difFe-

perturbandum motum Jovis, & propterea perturbatio orbis Jovialis longe minor eft quam ea Saturnii. Reliquoriim orbium perturbationes funt adhuc
efficacia ad

maxima Saturni

ionge minores, prasterquam quod Orbis Terrse fenfibiliter perturCommune centrum gravitatis Terrae Lunae , Elbatur a Luna. radio ad Solipfm circum Solem in umbilico pofitum percurrit, km.dufto areas ineadem temporibus proportionales defcribit, Terra V;ero circum hoc centrum commune motu menftruo revolvitur.

& &

PROPOSITIO
Orbmm

XIV.

THEOREMA
&

XIV.

^phelta 8f Nodi qmefcunt.

Orbium plana, Aphelia quiefcunt , per Prop. xr. Lib. I. ut quiefcentibus planis quiefcunt Nodi. per ejufdem Libri Prop. i. Cometarum adionibus in Attamen a Planetarum revolventium fe invicem orientur insequalitaies aliquas , fed quae ob parvitatem

&

&

hic contemni poirjjnt.

Corol. I, Quiefcunt etiam Stellae fixae, propterea quod datas ad Aphelia Nodofque pofitiones fervant, Corol. X. Ideoque cum nulla fit earum parallaxis fenfibilis ex Terras motu annuo oriunda, vires earum ob immenfam corporum diftantiam nullos edent fenfibiks efFeftus in regione Syltematis noftri.

Quinimo

Fixa; in

ca-^li

partes asqualiter difperfae contrariis attraftio,

nibus vires mutuas deftruunt

per Prop. lxx. Lib.

I.

Scholtum.

Cum

&

Planetae Soli propiores (nempe Mercurius., Venus, Terra, Mars) ob corporum parvitatem parum agant infeinvicem: ho-

rum Apheha
turni,

& Nodi quiefcent, nifi quatenus a viribus Jovis, Sa& corporum fuperiorum turbentur. Et inde colligi poteft per

theoriam gravitatis, quod horum Aphelia moventur aliquantuium in confequentia refpeftu fixarum , idque in proportione fefquiplicata diikntiarum horum Planetarum a Sole. Ut fi Aphelium Martis in annis centum conficiat 35' in confequentia refpedu fixarum; Apheha Terrae, Veneris, & Mercurii in annis centum conficient 18', 36", 11'. 17", & 4. 19" refpeftive. Et himotus, ob parvitatem, neglieuijtur in hac Propofitione.

PRO-

PRINCIPIA MATHEMATICA.

377
I.

PROPOSITIO

XV.

PROBLEMA

t^^ti^,.

Inventre Orhtum prmctpales diametros.

Capiendae funt has in ratione fubfefquiplicata temporum periodicopcr Prop. xv. Lib. I. deinde figillatim augendse in ratione , Planerae cujufque revolventis ad primam fummae maflarum Solis Solem , per duarum medie proportionalium inter fummam illam

rum

&

&

Prop. LX. Lib.

I.

PROPOSITIOXVI.
Problema

PROBLEMA
I.

II.

Invenire Orbtum Eccentricttates 6f Aphelta.

confit per Prop. xviii. Lib.

PROPOSITIO

XVII.

THEOREMA

XV.

Planetarum motus dmrnos untformes effe , ^' Itbrattonem Lun<e ex tpftus motu dturno orirt.
Patet per motus
dies menftruus efl
bis ipfius
;

Legem
,

Quoniam vero Lunse

femper

circa

hujus

& Corol. iz, Prop. lxvi. Lib. L axem fuum uniformiter revolventis, facies eadem ulteriorem umbilicum orI.

propterea pro fitu umbilici illius , hinc inde a Terra. Haec eft libratio in longitudinem. Nam libratio in latitudinem orta elt ex inclinatione axis Lunaris ad planum orbis. Porro hec ita fe habere , ex Phaenomenis manifeilum
refpiciet

&

deviabit

eft.

PROPOSITIO

XVIII.

THEOREMA
e[fe.

XVI.

Axes Planetarum diametrts quds ad eofdem axes mrmaltter

ducunttir mtnores
Planetae fublato

diurno figuram Sphsricam, ob cequalem undique partium gravitatem , affeftare deberent. Per motum illum circularem fit ut partes ab axe recedentes juxta aequatorem afcendere conentur. Ideoque materia fi fluida jfit Bbb afcenfa
circulari

omni motu

378

PHILOSOPHIiE NATURALIS

Ds MuNDiafcenfu fuo ad aEquatorem diametros adaugebit , axem vero de^^*""*"' fcenfu fuo ad polos diminuet. Sic Jovis diameter (confentientibus Altronomorum obfervationibus) brevior deprehenditur inter polos quam ab oriente in occidentem. Eodem argumento , nili Terra noilra paulo akior effet fub aequatore quam ad polos, Maria ad polos fubfiderent, juxta asquatorem afcendendo, ibi omnia

&

inundarent.

RO

T O
I

XIX.

PROBLEMA

III.

Inventre proporttonem axh Planeta perpendkulares.

ad diametros etdem

Ticarttis menfurando arcum gradus unius & 21'. 55" inter \Amb'iamm & Malvoifinam invenit arcum gradus unius efle hexapedarum Parifienrmm 57060. Unde ambitus Terrae eit pedum Sed cum error quadringenteParifienfium 1x3149600, ut fupra. fimae partis digiti , tam in fabrica inflrumentorum quam in apfit infenfibilis , & plicatione eorum ad obfervationes capiendas in Seftore decempedali quo Ga/li obfervarunt Latitudines loco,
,

rum

in iingulis obfervarefpondeat minutis quatuor fecundis , tionibus incidere pofTit tam ad centrum Seftoris quam ad ejus errores in minoribus arcucircumferentiam , vide Hiftoriam Ac4bus fiut majoris momenti : * ideo Ca//i'nus juffa

&

&

'""'""""

aro^^oar

Regio menfuram Terraj per majora locorum

tervalla

in-

aggreffus

eil

&

fubinde

per

diitan-

tiam inter Obfervatorium

in

Regium

Tar'ijienfe

Latitudinum difterentiam RouJJillon quod tigura Terrae fit Sphaerica , invenit

&

villam Colioure 6^^ 18', fupponendo

&

gradum unum eire hexapedarum 572.92- , prope ut Norwoodus nofter antea invenerat. Hic enim circa annum 1635, menfurando diitantiam pedum Londinenfium 905751 inter Londinum & Eboracum , & obfervando diffcrentiam Latitudinum ^^\ 28' , collegit menfuram gradus unius efle pedum Londinentium 367196, id ett , hexapedarum Parifienfium 57300. Ob magnitudinem intervalli a G?^(9 menfurati, pro id eit , inter Lamenfura gradus unius in medio intervalli illius
,

titudines

46?'. ufurpabo hexapedas 452^ Terra iit Sphserica , femidiameter ejus crit

&

57192.

Unde

ii

pedum

Parifieniium

1^)695539.

Penduh-

PRINCIPIA MATHEMATICA.

379

Penduli in Latitudine LutetiiC Tartjiorum ad minuta fecunda linearum 81. ofcillantis longitudo efl pedum trium Parifienfium Et longitudo quod grave tempore minuti unius fecundi cadendo defcribit, eftad dimidiam longitudinem penduli hujus , in duplicata ratione circumferentise circuli ad diametrum ejus ( ut indicavit Hugenhts) ideoque eit pedum Parifienfium if, dig. i , lin. i'- , feu li-

&

W\l^^^

nearum 1 17477Corpus
in circulo
,

ad diftantiam pedum 19695- 5-39 a centro

rg.
5-6'.

fin-

4" uniformiter revolvens, tempore minuti unius fecundi defcribit arcum pedum 1436, xi3, cujus finus verfus eil pedum OjOfia^ffS, feu linearum 7 ^-^o^^. Ideoque
gulis diebus fidereis
,

horarum

qua gravia defcendunt in Latitudine Lutetia eft ad vim centrifugam corporum in ^quatore, aTerras motu diurno oriundam, ut ai74;^ad 7,5-4064.
vis
,

Vis centrifuga corporum in ^quatore , efl ad vim centrifugam qua corpora direfte tendunt a Terra in Latitudine Liitetite graduum 48. 5-0', in duplicata ratione Radii ad finum complementi Latitudi* ut 7,5-4064 ad 3 ^t6j. Addatur haec vis ad vim n.is illius , id efl , qua gravia defcendunt in Latitudine Lutetia^ &corpusinLatitudine tempore minuci unius fecundi Littetia vi tota gravitatis cadendo defcriberet lineas 1177, 32-, feu pedes Parifienfes 15-, dig. i, & lin. erit ad vim centrifu5-, 3^. Et vis tota gravitatis in Latitudine illa gam corporum in iEquatore Terrse , ut xi77,3x ad 7, 54064, feu 189 ad I.
,

figuram Terrse defignet jam non amplius Unde fi j^T Sphtericam fed revolutione Ellipfeos circum axem minorem 'P^ genitam, fitque AC^qca canalis aquae pleinde ad na, a polo ^q ad centrum Cc, ^^^-^i^ debebit pondus iEquatorem Aa pergens aquaB in canalis crure ACca^ efleadpondus aquae in crure altero ^Ccq ut 289 ad i88,

B^

&

eo quod vis centrifuga ex circulari motu orta partem unam e ponderis partibus 189 fuflinebit ac detrahet, & pondus x88 in alPorro (ex tero crure fuftinebit reliquas.
Propofitionis xci Corollario fecundo, Lib.
.

I.

computationem ineundo

invenio quod

fi
,

Terra conftaret ex uni-

formi materia, motuque omni privaretur

&

efTet eius axis

T^

Bbb

ad*

38o

PHILOSOPHIiE NATURALIS

Dh MwNDiad diametrum gravitas in loco ^in Terram, ut loo ad loi in Sphseram centro C radio *"*^"*"' foret ad gravitatem in eodem loco defcriptam , ut ix6 ad \^s. Et eodem argumento vel gravitas in loco y^in Sphsroidem , convolutione Ellipfeos in circa axem JIB defcriptam, eil ad gravitatem in eodem loco defcriptam, ut ii^- ad 126. Eft auSphaeram centro C radio in Terram , media proportionalis inter tem gravitas in loco propterea quod Sphasram gravitates in diftam Sphaeroidem ratione loi ad 100, verbphaera, diminuendo diametrum hsc figura diminuendo in eadem ratione titur in figuram Terrae ; perpendiculadiametrum tertiam , quse diametris duabus AB, ? gravitas in A, iri cafu risefl, vertitur in diftam Sphaeroidem , utroque, diminuitur in eadem ratione quam proxim,e. Eil igitur in Sphaeram centro C radio gravitas in in defcriptam , ad gravitatem in ^^^^j^^ gravitas in loco Terram ut 116 ad 1x5- 1, defcripin Sphaeram centro C radio in Sphsetam , eit ad gravitatem in loco defcriptam, in raram centro C radio tione diametrorum ( per Prop. lxxii Lib. I. ) id eft, ut 100 ad loi. Conjungantur jam hae ix6 ad ii^ , 116 ad ixfi, tres rationes in fiet gravitas in loco 100 ad loi in lerram , ut 126X126X100 Terram, ad gravitatem in loco ad 115 XiifiXioi, feu ut 501 ad 5-00.
:

AB

PC

^C

AC

AT B^ A

& ^^in

&

&

AC
^

&

^C

AC

&

&

Jam cum (per Corol. 3. Prop. xcr. Lib. I.) gravitas in canalis crure utrovis ACca vel ^lCcq fit ut difiantia locorum a centro aequidiilantibus difTerrae ; fi crura i!la fuperficiebus tranfverfis tinguantur in partes totis proportionales , erunt pondera partium fmgularum in crure ACca ad pondera partium totidem in crure

&

altero, ut magnitudines
eft, ut 101 a"d

&

gravitates accelerarrices

conjundim

id

100

&

5*00

ad 501

hoc

efl

ut ^of ad joi.

proinde fi vis centrifuga partis cujufque in crure ACca diurno oriunda , fuifiet ad pondus partis ejufdem ut 4 ad fo^-, eo ut de pondere partis cujufque , in partes 505- divifo , partes quatuor detraheret ; manerent pondera in utroque crure aequalia, propterea fluidum confifleret in aequilibrio. Verum vis centrifuga partis cujufque eli; ad pondus ejufdem ut 1 ad 289 , hoc eli; , vis eentrifuga quae deberet eile ponderis pars jtj elt tantutn pars jf,.

Ac ex motu

&

Et

PRINCIPIA xMATHEMATICA.
Etpropterea dico, fecundum Regulam auream
trifuga
,77

381

quod fi vis ccn- Liber , fuperet altitu- T5b.hu crure dinem aquae in crure ^Ccq parte centefima totius altitudinis vis centrifuga .j, faciet ut exceflus altitudinis in crure ACca iit Efl: igitur diapars tantum' ^j. altitudinis in crure altero meter Terrae fecundum sequatorem ad ipllus diametrum per polos ut 230 ad 119. Ideoque cum Terrfe femidiameter mediocris, juxt; menfuram CaJJini , fit pedum Parifienfmm 19695539, feu milliarium
faciat ut altitudo aquse

in

ACca

^Cr^

erit

3939 (pofito quod milliare fit menfura pedum 5000) Terra ad ^quatorem quam ad Polos exceflu pedum 85810

altior
,

feu

milliarium 17^.

major fit vel minor quam Terra manente ejus dentempore periodico revolutionis diurnse , manebit pro& propterea manebit ttiam portio vis centrifugae ad gravitatem proportio diametri inter polos ad diametrum fecundum aequato^ rem. At fi motus diurnus in ratione quacunque acceleretur vel retardetur, augebitur vel minuetur vis centrifuga in duplicata illa ratione , & propterea diflerentia diametrorum augebitur vel minuetur in eadem duplicata ratione quamproxime. Et fi denfitas Planetae augeatur vel minuatur in i-atione quavis , gravitas etiam in ipfum tendens augebitur vel minuetur in eadem ratione gravitatis difi^erentia diametrorum vicifiim minuetur in ratione
Si Planeta
fitate

ac

&

auftae vel augebitur

in

ratione

gravitatis

diminutae.

Unde cum"

23. s^' > Jupiter autem denfitates horis 9. s6' , fintque temporum quadrata ut ^9 ad 5 , ut 5 ad i: differentia diametrorum Jovis erit ad ipfius diarhefeu i ad 8 quamproxime. i Xjf, ad i , trum minorem ut Eft

Terra refpedlu fixarum revolvatur horis

&

yX

igitur diameter Jovis ab oriente in

metrum

inter polos ut 9 ad 8

ter inter polos eit 35^".

occidentem duda, ad ejus dia.quamproxime , & propterea diameHaec ita fe habent ex hypothefi quod

uniformis

Nam fi materia denfior fit- ad fit Planetarum materia. centrum quam ad circumferentiam ; diameter quae.ab oriente in occidentem ducitur, erit adhuc major.

Jovis vero diametrum qu^ polis ejus interjacet minorem. efi^e d^iametro altera Cajfinus dudum obfervavit , Terra3 diametrum inter polos mfeorem efle diametro altera patebit per ea quae dicentur in Propolitione fequente.

&

'

Bbb

FRa

aSi

DeMcnm
SrSTEMATE,

PHILOSOPHliE NATURALIS PROPOSITIOXX. PROBLEMAIV.

kujm
regtontbus diverjis,

Invemre &^ mter fe comparare Pondera corporum tn Terra

insequalium cruruni canalis aqueas cruribus totis proportionalium partium rimiiiter in totis fitarum , funt ad invicem ut pondera totorum cruritnis fimiliter fitarum partium reciproce ut crura, id eft, reciproce ut 230 ad 129. Et par eft ratio homogeneorum sequalium quorumvis in canalis cruribus fimiliter fitorum corporum. Horum pondera funt reciproce ut crura id ell: , reciproce ut diProinde fi corpora in fupreilantiae corporum a centro TerrsE. mis canalium partibus, live in fuperficie Terrae confiftant ; erunt pondera eorum ad invicem reciproce ut diflantis eorum a centro. Et eodem argumento pondera , in aliis quibufcunque per totam Terras fuperficiem regionibus , funt reciproce ut diftantia? locorum a centro ; propterea , ex Hj^pothefi quod Terra Sphsrois fit,
SEqualia funt
;

Quoniam pondera

AC^qca

&

& pondera
&

&

&

dantur proportione.

Unde tale confit Theorema , quod incrementum ponderis pergendo ab iEquatore ad Polos , lit quam proxime ut finus verfus vel , quod perinde elt, ut quadratum finus Latitudinis duplicataB re6ti Latitudinis. Et in eadem circiter ratione augentur arcus graduum Latitudinis in Meridiano, Ideoque cum Latitudo Lu00', tetia Tarijiorum iit ^Ss'- 50', ea locorum fub ^quatore 00 & ea locorum ad Polos <)o^'- & duplorum finus verfi fint 11334, coooo & 20000, exifiente Radio loooo, & gravitas ad PoJum fit ad gravitatem fub ^quatore iit 230 ad 229 , & excefTus gravierit extatis ad Polum ad gravitatem fub iEquatore ut 1 ad 229
,
s"^:

'

Latitudine Lutetia ad gravitatem fub TEquatore, ut I ;Hi* ad 229 , feu 'y()6-j ad 2290000. Et propterea gravitates Quare totae in his locis erunt ad invicem ut 2295667 ad 2290000. cum longitudines pendulorum aequalibus temporibus ofciilantium arifiorum longitudo in Latitudine Liitetta fint ut gravitates , penduli iingulis minutis fecundis ofcillantis fit pedum trium Palongitudo penduli' lub jEquatore furifienfium linearum %\ perabitur a longitudine fynchroni penduli Tarifenfs, exceflii lineae unius 87 partium millefimarum lineae. Et fimili computo
cefiTus gravitatis in

&

&

&

confit

Tabula fequens.
Latitudo

PRINCIPIA MATHEMATICA.

ih

384
De

PHILOSOPHI^ NATURALIS
Nam

Hsec ita fe Muu'bi SvsT^MATii.teria conitat.

habent ex hypothefi quod Terra ex uniformi maquam li raateria ad centrum paulo denfior (it graduum Meridiani ad fuperficiem , difterentiae pendulorum propterea paulo majores erunt quam pro Tabula pr^cedente quod fi materia ad centrum redundans qua denfitas ibi major reddiiur, fubducatur & feorfim fpeftetur , gravitas in Terram reliquam uniformiter denfara , erit reciproce ut diltantia ponderis in materiam vero redundantem reciproce ut quadratura a centro Gravitas igitur lub a^quadillantias a materia illa quamproxime. tore minor eil: in materiam illam redundantem quam pro computo fuperiore & propterea Terra ibi , propter defedum gravitaexcelTus longitudinum Pendulorum tis, paulo altius afcendet, graduum ad polos paulo majores erunt quam in praecedentibus

&

&

&

definitum eit. Jam vero Aflronomi aliqui in longinquas regiones ad obfervationes Aitronomicas faciendas mifri , invenerunt quod horologia

moverentur prope iEquatorem quam in regioEt primo quidem 2). Richer hoc obfervavit anno 1671 in iniula Cayenna. Nam dura obfervaret tranfitum Fixarum per meridianum menfe Augujlo reperit horologium fuum tardius moveri quam pro medio motu Solis exiltente differentia x'. 28" Deinde faciendo ut Pendulura fimplex ad minuta finCTulis diebus. fingula fecunda per horologium optimum menfurata ofcillaret notavit longitudinem Penduli fimplicis , & hoc fecit faepius finguTum in Galliam redux contulit lis fepiimanis per menfes decem.
ofcillatoria tardius

nibus nollris.

longitudinem hujus Penduli cum longitudine Penduli Tarijienfis (quffi erat trium pedum Parilienfium , & odo linearum cum tribus reperit breviorem elfe , exiilente diftequintis partibus lincse) At ex tarditate horologii rentia hne unius cum quadrante. ofcillatorii in Cayenna, differentia Pendulorum colligitur e& Uneas!

&

unius cum femiile. Poitea Halleius noder circa annum 1677 ad infulam S" Helena navigans, reperit horologium fuum ofcillatorium ibi tardius fed ditterentiam non notavit. Pendulum moveri quam Londini vero brevius reddidit plufquam oftava parte digiti , feu linea una cum femiire. Et ad boc eliiciendum, cum longitudo cochleae ia
,

ima parte penduli non

fufficeret

annulum ligneum thecs cochle

ponderi pendulo interpofuit. 2). 'Df'/ i/^r^-j invenerunr lonDeinde anno i68z 'Z). Vm-in gitudinem Penduli fingulis minutis fecundis ofcillantis in Oblervatorio

&

&

jgf Kegio fPari^enJi ef[e ^ped. 3, lin. 8f. Et in infula Gorea Liber eadem methodo longitudinem Penduli fynchroni invenerunt elFeTE^LTiue!. ped. 3. lin. 6?, exiftente longitudinum difterentia lin. x. Et eodem ahno ad infulas Guddaloufam ^ Martinicam navigantes, invenertint longitudingm Penduli lynchroni in his infulis efle ped. 3. lin. 6\ Pofthac 2). Couplet filius anno 1697 menfe Jutio , horologium fuum ofcillatorium ad motum Solis medium in Obfervatorio Regio Tari/ienfi ic aptavit , ut tempore fatis longo horologium cum motu congrueret. Deinde Vlyfflpponem navigans invenit quod Solis menfe Novembri proximo horologium tardius iret quam prius Et menfe Martio fequente exiitente differentia x' 13" in horis 14. Taraibam navigans invenit ibi horologium fuum tardius ire qum Et affirmat PenTarijiis exillente differentia 4 ix" in horis x^. dulum ad minuta fecunda ofcillans brevius fuifle Vlyffipponi lineis Reftius pofuiflet difle2i & Taraiba lineis 3f quam 'Tarijiis. Nam hae diflterentise differentiis temporum rentias efTe li & li
vatorio
,

PRINCIPIA MATHEMATICA.

4'. iz" refpondent. 13", Craflloribus hujus Obfervationibus minus fidendum efl. Arinis proximis (1699 & 1700) ^. Des Hayes 2idi y^mericam denuo navigans, determinavit quod in infulis Cayenna & Granada longitudo Penduli ad minuta fecunda ofcillantis , eflet paulo minor 2/.

&

quam
lin. 7.

ped.

3. lin.

67,

elTet ped. 3. lin. 6?,

&

quodque in infula S. Chrijioj>hori\ong\\indio illa quod in infula 4y.1D(??/>?irieademeiretped.3,

in Torto-helo in

Annoque

1704.

T. Feuelleus invenit

America

'

longitudinem Penduli ad minuta fecunda ofcillantis , efTe pedum linearum tantum 5-7!, id efl tribus fere lineis trium Parifienfium breviorem quam Lutetia Tarifiorum , fed errante Obfervatione. Nam deinde ad infulam Martinicam navigans , invenit longitudinem Penduli ifochroni eflTe pedum tantum trium Parifienfium linearum

&

&

'

'Latitudo autem Taraiba efl: ^s"^- 38' ad auflrum , ea TortoLatitudines infularum Cayenna, Gorea, ad boream , Guadaloupa Marttnica , Granada , S''- Chrijiophori , S''- 'Domibeli()^'-^3,'

&

&

nici funt refpedtive ^s'- ^s' > 14^'' 40' 14^'' 00'. 19^'- 48' ad boream. Et exceflus ly^'- 19',

i4^'''

44'.

iis-^-

6',

&

duli Tarifienjis fupra longitudines Pendulorum latitudinibus obfervatas , funt paulo majores bula longitudinum Penduli fuperius computata.
his

longiiudinis Penifochronorum in

quam pro TaEt propterea

fuperiore calculo,

Terra aliquanio

altior eft

fub iEquatore

quam pro

Ccc

386

PHILOSOPHIyE NATURALIS

De Mundi culo,
,

& denfior ad centrum quam in fodinis prope

fuperficiem, nifi

SrsTEMATE forte calores in

Zona torridalongiiudinemPendulorumaliquantulum

auxerint.

Obfervavit utique T>. Tkartus quod virga ferrea , quae tempore erat pedis unius longitudine , ad ignem calefada evafit pedis unius cum (^uarta parte lineae. Deinde . de la Uire obfervavit quod virga ferrea quae lempor^

hyberno ubi gelabant frigora

confimili hyberno

fex erat pedum longitudinis , ubi Soli aeftivd fex pedum longitudinis cum duabus tertiis In priore cafu calor major fuit quam in poitepartibus lineae. riore , in lioc vero major fuit quam calor externarum partium Nam metalla ad Solem aeftivum valde incalecorporis humani, At virga penduli in horologio ofcillatorio nunquam exfcunt. poni folet calori Solis aeflivi , nunquam calorem concipit calori Et propterea virga externEB fuperficiei corporis humani Eequalem. Penduli in horologio tres pedes longa , paulo quidem longior erit tempore aeftivo quam hyberno , fed excelTu quartam partem liProinde difterentia tota longitudinis pennese unius vix fuperante. dulorum quae in diverfis regionibus ifochrona funt , diverfo calori Sed neque erroribus Aftronomorum h GaUia attribui non poteft.

exponebatur

evafit

quamvis eorum obeft haec difFerentia. fervationes non perfefte congruant inter fe , tamen errores funt adeo parvi ut contemni poflint. Et in hoc concordant omnes, quod ifochrona pendula funt breviora fub ^Equatore quam in Obfervatorio Regio Tari/ienfi, exittente differentia duarum circiter linearum feu Per obfervationes D. Richer in Cayenna faftas, fextae partis digiti.
milTorum tribuenda
Error femiflis lineae fadifferentia fuit lineae unius cum femifle. Et 2). des Hayes poftea per obfervationes fuas cile committitur. in eadem infula faftas errorem correxit , inventa difterentia iinea-

Nam

Sed & per obfervationes in infulis Gorea , Guadaloupd , S. 'Dominici fadlas & ad Granada^ S. Chrijiophori , ^quatorem reduftas , difterentia illa prodiit haud minor quam lif Et inter hos limites quantilineae, haud major quam iMinearum. Propter calores locorum in Zona tas mediocris eft i^ linearum. manebit differentia duarUm torrida negligamus ?! partes lineae ,

rum

i-,\.

Martintca

&

&

linearum,

Quare cum differentia illa per Tabulam praecedentem , ex hypothefi quod Terra ex materia uniformiter denfa conftat , fit tantum I,". lineas : exceflus altitudinis Terrae ad asquatorem fupra altitudinem ejus ad polos, qui erat milliarium 17,, jam auftus in ratione

PRINCIPIA MATHEMATICA.

387

Nara tarditas Penduli l i b b r ratione differentiarum , fiet milliarium sitI. "^^^^^^* quo levior eft materia fub ^Equatore defeftum gravitatis arguit ; effe debet altitudo ejus , ut pondere luo materiam fub Poeo major

&

"

lis

in aequilibrio fultinear.
,

Hinc figura umbrse Terrae per Eclipfes Lunae determinanda ncn omnino cireularis fed diameter ejus ab oriente in occidentem dufta major erit quam diameter ejus ab auflro in boream duda, Et parallaxis maxima Lunae in Longitudiexcefiii 55" circiter. nem paulo major erit quam ejus parallaxis maxima in Latitudinem. Ac Terras femidiameter maxima erit pedum Parifienfium '19767630, minima pedum 19609810 & mediocris pedum 19688715'
erit
,

quamproxime.

Cum gradus unus menfurante Ticarto fit hexapedarum 5-7060 fufpicantur alimenfurante vero CaJJlno fit hexapedarum 57191 qui gradum unumquemque , pergendo per Gallias aultrum verfus majorem efl^e gradu praecedente hexapedis plus minus 71 , feu parte oftingentefima gradus unius ; exiilente Terra Sphjeroide oblonga cujus partes ad polos funt altiffimEe. Quo pofito , corpora omnia ad Polos Terrse leviora forent quarn ad ^Equatorem , altitudo Terrse ad polos fuperaret altitudinem ejus ad eequatorem pendula ifochrona longiora forent ad N.milliaribus fere 95 ,
:

&

&

Regio Tari/ienfi exceflii femiflis ut conferenti proportiones hic pofitas cum proporSed tionibus in Tabula praecedente pofitis , facile conftabit. diameter umbrae Terrse quas ab auftro in boream ducitur , major foret quam diameter ejus quae ab oriente in occidentem ducitur Quibus omexcefiTu i'. 46", feu parte duodeciraa diametri Lunae. CQrtQ CaJJinus ^ definiendo gradum nibus Experientia contrariatur.
in Obfervatorio
digiti circitcr
;

quatorem quam

&

unum
nes
,

efle hexapedarum 57191, medium inter menfuras fuas omex hypothefi de aequalitate graduum aflTumpfit. Et quamvis Ticartus in Gallia limite boreali invenit gradum paulo minorem efle tamen Norwoodf,is nofter in Regionibus magis borealibus , menfurando majus instervallum , invenit gradum paulo raajorem eflTe quam CaJJinus invenerat. EtG2^;/ajipfemenfuram?'/V^r^/, ob parvitatem intervalli menfurati , non fatis certam & exadam eflc
,

judicavit ubi menfuram gradus unius per intervallum longe majus Differentiae vero inter menfuras Caffini^ '1 idefinire aggrefius eft. Norwoodi funt prope infenfibiles , ab infenfibilibus obcarti ,

&

&

fervationum erroribus
rse praeteream.

facile oriri

potuere, ut Nutationem axis Ter7.

Ccc

O-

38S
Pe MuNDt
&rsTEMATE,
<

PHILOSOPHliE NATURALIS
.
,

pROPOSITIO

XXI.
regredt

THEOREMA
,

XVII.

PunBa MqutnoBialta

^ axem Terrof fwgults reEdtpttcam

voluttontbus annuts nutando hts tncltnart tn

^ bh redire ad pojittonem prtorem.

&

Patet per Corol, xo. Prop. lxvi. Lib. I. Motus tamen ifte vix aut ne vix quidem fenfinutandi perexiguus efTe debet ,
bilis.

PROPOSITIO
Motus omnes Lunares
,

XXII.

THEOREMA

XVIII.

omnefque motuum 'tnaquaUiates ex

allatts Principiis confequi.

minores circum

interea dum circa Solem feruntur , pofle alios , minores illos in revolventesPianetas deferre , EUipfibus , umbilicos in centris majorum habentibus , revolvi debere patet per Prop. lxv. Lib. I. Adtione autem Solis perturba-

Planetas majores
fe

&

buntur eorum motus multimode , iifque adficientur insequalitatibus quas in Luna noftra notantur. Haec utique (per Corol. x, 5-. Prop. Lxvi.) velocius movetur , ac radio ad Terram 3, 4, dufto defcribit aream pro tempore majorem , Orbemque habet minus curvum, atque adeo propius accedit ad Terram , in Syzygiis quam in Quadraturis , nifi quatenus impedit motu<: Eccentricitatis. Eccentricitas enim maxima eft (per Corol. 9. Prop. lxvi.) ubi

&

Apogaeum Lunae
draturis confiftit
;

in Syzygiis verfatur

&

minima ubi idem

in

Quanobis

&

inde

Luna

in Perigaeo velocior eft

&

remotior in Syzygiis quam propior , in Apogaeo autem tardior JProgreditur infuper Apogaeum , regrediuntur in Quadraturis. Nodi , fed motu inaequabili. Et Apogaeum quidem (per Corol. 7. 8. Prop. Lxvi.) velocius progreditur in Syzygiis fuis , tardius exceflu progrelTiis fupra regrefiTum regreditur in Quadraturis , Nodi autem_(per Corol. 11. annuatim fertur in confequentia. velociflime regrediurProp. Lxvi.) quiefcunt in Syzygiis fuis , major eft Lunae latitudo maxima in Sed tur in Quadraturis. ipfius Quadraturis (per Corol. 10. Prop. lxvi.) quam in Syzymotus medius tardior in Perihelio Terrae (per Corol. 6. giis Prop.

&

&

&

&

&

&

&

PRINCIPIA

MATHEMATICA.

3^9

&

Prop. Lxvi.) quam in ipfius Aphelip. Atque hae funt inasqualitates Liekr, Tertius. infigniores ab Aftrpnomis natatae. Sunt etiam alias quadam nondum obfervata^ ina&qualitates , quibus motusXunares adeo perturbantur , ut nuUa hadenus lege ad Regulam aliquam certam reduci potuerint. Velocitates enim feu Nodorum Lunas, eorundem aequatiomotus horarii Apogasi difFerentia inter Eccentricitatem maximam in Syzygiis nes , ut minimam in Quadraturis, inaequalitas quae Variatio dicitur augentiir ac diminuuntur annuatim (per Corol. 14. Prop. lxvi.) jn tripUcaf-4 ratjone diametri apparentis Solaris. Et Variatio praeterea augetur vel diminuitur in dupUcata ratione temporis inx. Lem. X. ter quadraturas quam proxime (per Corol. i. Corol. 16. Prop. Lxvi. Lib. I.) Sed haec inaec^ualitas in calculo Aftronomico ad Profthaphaerefin LunB referri fplet , & cum ea

&

&

&

&

&

&

,,

. '

confundi._,..,-j^j]y^,-,

^\

PROPOSITIO
..;:;.;,,.?-

XXin.

PROBLEMA

V.

.^^pim inaquales Satellttum Jovh

Saturni a mottbus

Lunartbus derivare,

mbtibus Lunae noftrae motus analogi Lunarum feu Satellific derivantiir. Motus medius Nodorum Satellitis extimi Jovialis, eft ad motum medium Nodorum Lunas noftrEe , in ratione compofita ex ratione duplicata temporis periodici Terrs circa Solem ad tempus periodicum Jovis circa Solem ratione fimpUci temporis periodici Satellitis circa Jovem ad tempus periodicum Lunas circa Terram (per Corol. 16. Prop. lxvi.) adeoque annis centum conficit Nodus ifte Ss"^- 24. in antecedentia. Motus medii Nodorum SatelUtum interiorum funt ad motum hujus , ut illorum tempora periodica ad tempus periodicum hujus , per idem inde dantur. Motus autem Augis Sateliitis cuCoroUarium jufque in cpnfequentia , eft ad motum Nodorum ipfius in antecedentia ut motus Apogaei Luns noftrae ad hujus motum Nodorum , (per idem Corol.) & inde datur. Diminui tamen debet motus Augis fic inventus in ratione 5- ad 9 vel i ad z circiter, ob caufam quam hic exponere non vacat. iEquationes maximas NoAugis SatelUtis cujufque fere funt ad aequationes maxidorum mas Nodorum & Augis Lunas refpedive , ut motus Nodorum & Augis b^atellitum tempore unius revolutionis aequationum prio-

Ex

tum

Jovis

&

&

&

Ccc

3-

rum.

390
T)E

PHILOSOPHI^ NATURALIS
&

MuNDirum, td motus Nodorum

SysT^MATE.jyjJQj^jg

Apogaei LunB tempore uriius revosequationum pofteriorum. Variatio Satellitis b Jove fpectati , efl ad Variationem Lunse , ut funt ad invicem toti motus NoLuna ad Solem revolvuntur, dorum temporibus quibus Satelles per idem Corollarium ; adeoque in Satellite extimo non fuperac

&

5". ii'".

PROPOSITIO XXIV.THEOREMAXIX.
Fltmm %f
Mare
refluxum Maris ab aBiomhus Sohs ac Lundd ortru
Wi.u
^'
.

tii

intumefcere debere ac bis defluere , patet per Corol. 19. Prop. L:Xvi. Lib. I. liberis, aquse maximam altitudinem , in maribus profundis ut appulfum Luminarium ad Meridianum loci , minori quam fex ho^yEthiopici tradu rarum fpatio fequi , uti fit in Maris Atlantici Promontorium Bona Spei , ut toto orientali inter Galliam Teruviano : quibus omniin Maris Tacifici littore Chilenji
fingulis diebus

tam Lunaribus quam Solaribus

bis

&

&

&

&

&

&

bus littoribus aeltus in horam circiter tertiam incidit, nifi ubi moper loca vadofa propagatus aliquantulum retardatur.^ Horas numero ab appulfu Luminaris utriufque ad Meridianum loci, tam per horas diei Lunaris inrclligo infra Horizontem quam fupra , vigefimas quartas partes temporis quo Luna motu apparente diurno
tus

&

ad Meridianum

loci revolvitur.

Motus autem
tur diilinfte, fed

bini

quos Luminaria duo excitant

motum quendam mixtum

rium Conjunftione vel

non cernenIn LuminaOppofitione conjungentur eorum efledus,

,

eliicient.

&

attollet

&
-

maximus. In Quadraiuris Sol deprimetqae ubi Sol attoUit j ex effeftuum differentia aefius omnium minimus orietur. Et quoniam, experientia lelte , major eil effedus Lunae quam Splis,

componetur fluxus

&

refluxas

aquam

ubi

Luna deprimit

incidet aquae
tra Syzygias

maxima

altitudo

in

horam tertiam Lunarem.

,

Ex-

Quadraturas , ffiftus maximus qui fola vi Lunari fola Solari incidere femper deberet in horam tertiam Lunarem in tertiam Solarem , compofitis viribus incidet in tempus aliquod intermedium quod tertiag Lunari propinquius eft , adeoque in tranfitu Lunas a Syzygiis ad Quadraturas , ubi hora tertia Solaris praecedit tertiam Luaarem, maxima aquae altitudo prsecedet etiam

&

&

tertiam

PRINGIPIA MATHEMATICA.
tertiam

391

intervallopaulo pofl: Oftantes Lunae ; paribus intervallis aeftus maximus fequetur horamr tertiam Lunarem in tranfitu Lune a Quadraturis ad Syzygias, Hsc ita funt in Mari aperto. Nam in oftiis Fluviorum fluxus majores caeteris paribus tardius ^d d)i[/.lu) venient.
,

Lunarem

idqii

maximo

&

xAtiJ

Pendent autem

efFeftus

Luminarium ex eorum

diftantiis a

Terra.

In minoribus enim diftantiis majores funt eorum effeftus , in majoribus minores , idque in triplicata ratione diametrorum appaIgitur Sol tempore hyberno , in Perigaeo exiftens , marentium. jores edit efFedus , efficicque ut aellus in Syzygiis paulo majores fint , in Quadraturis paulo minores ( cseteris paribus ) quam Luna in Perigseo fingulis menfibus majores tempore aeftivo ; ciet aeftus quam ante vel poft dies quindecim, ubi in Apogfeo verfatur. Unde fit ut aeftus duo omnino maximi in Syzygiis continuis fe mutuo non fequantur.

&

&

Pendet etiam

efFeftus

utriufque Luminaris ex ipfius Declina-

'

tione feu diftantia ab TEquatore. Nam fi Luminare in polo conflitueretur, traheret illud fingulas aquae partes conftanter , abfque aftionis intenfione remifTione , adeoque nullam motus reciprocationem cieret. Igitur Luminaria recedendo ab yEquatore polum verfus , efFeftus fuos gradatim amittent, propterea minores cie-bunt aeftus in Syzygiis Solftitialibus cjuam in TEquinodialibus. In Quadraturis autem Solftitialibus majores ciebunt seftus quam in Quadraturis iEquinofliaiibus ; eo quod Lunae jam in y^iquatore conftitutae efFedus maxime fuperat efiet^tum Solis, Incidunt igiminimi in Quadraturas Luminatur aeftus maximi in Syzygias Et aeftum maximum rium , circa tempora ifequmoif^ii utriufque. in Syzygiis comitatur femper minimus in Quadraturis, ut experiPer minorem autem diftantiam Solis a entia compertum eft. Terra , tempore hyberno quam tempore sftivo , fit ut seftus maminimi faepius praecednnt ^quinoftium vernum quam ximi

&

&

&

&

fequantur,

& faepius feqaantur autumnale quam

prascedant.

Pendent etiam efFeftus Luminarium ex locorum latitudine. DeTellurem aquis profundis undique coopertam ; C Centrum eius ;?*,/> polos y5iquatorern ; F locum quemvis extra iEquatorem ; Ff parallelum loci T) d parallelum ei refpondentem ex altera parte Jiquatoris locum quem Luna triwis ante horis occupabat j locum Telluris ei perpendiculariter fubjedum
fignet

ApET

AE

39*
?ystmTtT f^t)]efliifn
'diftantia
,

^Hit;0SbPHIyE NATURALiS
;

h locum huic oppofitum'; 'K^ ^ loca^inde gradibu!? 90 menfuratas a cenli" axibus h, tro deinde EUipfeos hujus revoIutiorie'tirca k defcribatur Elliplis axem majorem Hh deicribatuir Spheerois-i^^? i^-^/ i^ -defigna'* Maris qua,aiifiniin:i^djL'fMtj^ t^^i^jus ^r;bfi^^ bit h^c fiRuram

Ci/, Ch Maris altitudines maximas Telluris; &. C K, C k altitudines minimas:

,

&

proxime

&

erunt

CF

CTf CT>

Cd
F,

C/ ^/

altitudines
praefata

m
vis
iSf

locis

Maris f,i:>, ^^ QuinEllipfeos

quodr.j

A i^?:^rPtf7!Tn"ms^udi-iOfiifrt nl iadtiof

etiam fi in revolutione

F />
R
S
, ;

N"
^

pun^^um

defdribat

circulum"
parallelos

fecantem

^/-^iW^

33io

2)

in

locis

quibufvis

T,

&

aequatorem Jl

erit

N altitudo
/?
,

'm in hoc circulo. Hinc affluxus erit maximus in

Maris
fitis
ifi

in locis

omnibns

S, T,

revolu,

tione
tertia

diurna loci cujufvis

F,

hora

Meridianum fupra Horizontem ; hora tertia poit occafum Lunsej poftea dcfluxus maximus in dein affluxus maximus in / hora tertia poll appulfum Lunae ad Meridianum infra Horizontem ; ultimo defluxus maximus in hora tertia poft ortum Lunae ; & affluxus pofterior in f erit mi-^ nor quam affluxus prior in F. Diftinguitur enim Mare totum in' duos omnino fiuftus Hemifphsericos , unum in Hemifphaerio k C ad Boream vergentem , alferum in Hemifphaerio oppopoft appulfom Lunae ad

& fluftum Auftralem femper fibi mutuo oppofiti , veniunt per vices ad Meridianos locorum fingulorum , interpofito interCumque regiones Boreales vallo horarum Lunarium duodecim. magis participant fluftum Borealem , & Auflrales magis Auftralem , inde oriuntur aeflus alternis vicibus majores & minores , in locis fmgulis extra iEquatorem , in quibus Luminaria oriuntur ^ftus autem major , Luna in verticem lcci declinante, occidunt. incidet in horam circiter tertiam poft appulfum Lunae ad Meridianum fupra Horizontem , & Luna declinationem mutante verteEt fluxuum difFerentia maxim"a incidet in temtur in minorem. pora Solflitiorum ; praefertim ft Lunae Nodus afcendens verfatur'
;

KH Cto K h kC
nominare

quos

igitur fluftum Borealera

fluftus

licet.

Hi

&

Sic experientia compertum in principio Arietis. maiutini tempore hyberno fuperent vefpertinos

eft

quod

aeftuS

&

vefpertihi tem"-

pore

PRINCIPIA
pore
aeftivo

MATHEMATIC A.
:

593
i

uniiis,

ad Tlymuthum quidem altitudine quafi pedis L b b s ad Briftoliam vero altitudine quindecim digitorum obfer- Tertiws;
matutinos
,

vantibus Coleprejfio

& Sturmio.
,

Motus autem hadenus defcripti mutantur aliquantulum per vim illam reciprocationis aquarum , qua Maris aeftus etiam ceffantibus Luminarium adionibus , poflet aliquamdiu perfeverare, Confervatio haecce

motus impreffi minuit

, eofque proxime pofl Quadraturas minuit. Unde fit ut aeftus alterni ad Tlymuthum Briftoliam non multo magis difterant ab invicem quam altitudine pedis unius vel digitorum quindecim ; utque aeftus omnium maximi in iifdem portubus , non fmt primi a Syzygiis , fed tertii. Retardantur etiam motus omnes in tranfitu per vada , adeo ut aeftus omFluviorum oftiis , fmt quarti nium maximi , in fretis quibufdam vel etiam quinti a Syzygiis. Porro fieri poteft ut aeftus propagetur ab Oceano per freta diverfa ad eundem portum , citius tranfeat per aliqua freta quam per alia: quo in cafu aeftus idem , in duos vel plures fucceffive advenientes divifus , componere poffit motus novos diverforum generum. Fingamus aeftus duos aequales a diverfis locis in eundeoi portum venire, quorum prior praecedat alterum fpatio horarum fex, incidatque in horam tertiam ab appulfu Lunae ad Meridianum porSi Luna in hocce fuo ad Meridianum appulfu verfabatur in tus. j^quatore, venient fmgulis horis fenis sequales affluxus , qui in mutuos refluxus incidendo eofdem affluxibus aequabunt , fic fpatio diei illius efficient ut aqua tranquille ftagnet. Si Luna tunc declinabat ab vEquatore , fient aeftus in Oceano vicibus alminores , uti didum eft } inde propagabunternis majores tur in hunc portum afftuxus bini majores & bini minores , vicibus alternis. Afftuxus autem bini majores component aquam altiffimam in medio inter utrumque , affluxus major minor faciet ut aqua afcendat ad mediocrem altitudinem in Medio ipfointer affluxus binos minores aqua afcendet ad altitudirum , nem minimam. Sic fpatio viginti quatuor horarum , aqua non bis ut fieri folet , fed femel tantum perveniet ad maximam altitufemel ad minimam ; altitudo maxima , fi Luna declidinem nat in polum fupra Horizontem loci incidet in horam vel fextam vel tricefimam ab appulfu Lunae ad Meridianum , atque Luna declinationem mutante mutabitur in defluxum. Quorum omnium exemplum , in portu regni Tunqutni ad Batsham fub latitudine

& aeftus proxime poft Syzygias majores reddit

differefitiam ffiftuum alternorum

&

&

&

&

&

&

&

&

&

&

Ddd

Boreali

3^:
De MusoiBoreali
fiEM6T..^-j.^

PHILOSOPHI^ NATURALIS
zo^'- fo'.

Halleius ex Nautarum Obfervatiombus patefe^ aqua die traniitum Lunae per iEquatorem fequente llagnat , dein Luna ad Boream declinante incipit fluere & refluere, non bis , ut in aliis portubus fed femel iingulis diebus , & feftus incidit in occafum Lunse , defluxus maximus in ortum Cum LunaB declinatione augetur hic seilus , ufque ad diem feptimum vel odavum, dein per aiios feptem dies iifdem gradibus decrefcit, Luna declinationem mutante ceiTat , ac quibus antea creverat ; mox mutatur in defluxum. Incidit enim fubinde defluxus in occaaifluxus in ortum , donec Luna iterum mutet declifum Lunas nationem. Aditus ad hunc portum fretaque vicina duplex patet, alIniuhm Luconiam, alter ab Oceano tS'i'7? inter Continentem
Ibi
,

&

&

&

Mari Indico inter Continentem & Infulam Borneo. An aeilus fpatio horarum duodecim a Mari Indico , & fpatio horarum fex a Mari^y/V/f^/^per freta illa venientes , & iic in horam tertiam & nonam Lunarem incidentes , componant hujufmodi motus ; fitne alia
ter a

Marium illorum conditio, minandum relinquo.

tate

obiervationibus vicinorum littorum deter<.\ijp

:.v

Haftenus caufas motuum Lunae

&

Marium

reddidi.

De

quanti-:

motuum jam

convenit aliqua fubjungere.

;;

PROPOSITIO xxv. problema

Invenire mres Solis

vi.

ad perturhandos motus

Lunde,

Defignet Lunae. Iw

S Solem

ST

capiatur

Terram , T Lunam , S K aequalis ST\ fitque S

TADB
L

orbem
ad

.,

::

.,

<,.r-r-i\

n\

\'^.\A<\

jn duplicata ratione

LM

6l

ii

diflantiam

ST

7*7" agatur parallela ad' y &' ipfi gravitas acceleratrix Terrae in Solem exponatur per gravitas accelerairix Luna; in Yel , erit

SK

jr)<)^

ffBlno\nol-| itqij

.!;.::

ST

SK

SL

Solem.

Salem:
ipfius

SM pars rM perturbat
&

Ea componitur ex partibus

PRINCIPIAMATHEMATICA. SM, LM, quarum

motum Lunas
,

3^^

ut in Libri primi

LM &LiBii ^^*
&

''*'*

Terra & Luna circa commune gravitatis centrum revolearum diftantia mediocris ab invicem erit 6o\ femidiametrorum mediocrium Terrae quamproxime. Et vis qua Luna in Or-

ejus Corollariis expolitum efl. Prop. Lxvi. Quatenus Terra Luna circum commune gravitatis centrum revolvuntur , perturbabi* tur etiam motus Terrae circa centrum illud a viribus confimilibus; fed fummas tam virium quam motuum referre licet ad Lunam fummas virium per lineas ipfis analogas defi(in mediocri fua quantitate) efi: ad vim centriVis gnare. petam-, qua Luna in Orbe fuo circa Terram quiefcentem ad diftantiam yT* revolvi poflTet , in duplicata ratione temporum peTerrae circa Solem , ( per Coriodicorum Lunae circa Terram rol, 17. Prop, Lxvi. Lib. I.) hoc efl , in duplicata ratione dierum a/. bor. 7. mi/i. 43. ad dies 36^. hor. 6. mm. 9, id eft , ut 1000. ad Invenimus autem in Propofitione quarta 178715- , feu I ad 178?!.

&

ML

TM & ML

&

quod

fi

vantur

be circa Terram quiefcentem, ad diftantiam femidiametrorum terreftrium 6o\ revolvi poflTet , eft ad vim, qua eodem tempore ad diftantiam femidiametrorum 60 revolvi poftet , ut 6oi ad 60 ; hasc vis ad vim gravitaiis apud nos ut i ad 60 60 quamproL eft ad vim gravitatis in fuperIdeoque vis mediocris -xime. 60-z ad 60 X 60 X 17811, feu i ad 638091,5. ficie Terrae , ut i Unde ex proportione linearum datur etiam vis hae funt vires Solis quibus Lunae motus perturbantur, T ^- E. I.

TT

&

M &
\

TM, ML,

PROPOSITIO

XXVI.

PROBLEMA
arede

VH.
,

Invemre mcrementum horarmm adTerram duBo y in Orbe

Diximus aream
tempori
,

quam Luna

radto

circulari defcribtt,

y^ effe

Terram dufto defcribit, quatenus motus Lunaris ab adione Solis turbatur. Inaequalitatem momenti (vel incrementi horarii) hic inveftigandam proponimus. Ut computatio facilior reddatur , fingamus orbem Lunae circularem efte , inaequalitates omnes negligamus, ea fola excepta , de qua hic agitur, Ob ingentem vero Solis diftantiam , ponamus etiam lineas {\hi y invicem parallelas effe. Hoc pado vis reducetur femper ad X mcradio ad
nifi

quam Luna
,

proportionalem

&

Ddd

LM

ST ST

'39^

Db Mundi mediocrem
Ststemate.
^jj^jjj

PHILOSOPHIiE NATURALIS fuam quantitatem TT ut & vis TM ad

,

mediocrem

quantitatem

^TK. Has
.

vires

ponunt vim TL ; & haec vis , fi in radium TT EL, quarum TE^ apendiculum LE^ refolvitur in vires nec accelerat nec retardat gendo femper fecundum radiura , faftam agendo 8z defcriptionem areae T^PC radio illo fecundum perpendiculum , accelerac vel retardat ipfam , quantum accelerat vel retardat Lunam. Acceleratio illa Lunae , in tranfitu ipfius a Quadratura C ad Conjunftionein ^, fingulis temporis momentis fada, efl ut ipfa vis accelerans EL, Eoc efl,

per
,

Legum

TE TT TT

Corol. i. comdemittatur per-

EL

ut
^

Y^
vel

Exponatur tempus per

recidit)

motum medium
angulum

Luna.vel

rem,

(quod eodem fere

per

CTT y

ctiam per arcum

qualis.

CT.

Ad CT

erigatur normalis

CG

ipfi

CT

aE-

Et

EEquales

Tp

divifo arcu quadrantali y^C in particulas innumeras &c. per quas aequales totidem particulae temporis ,

exponi, poflunt

TG

ipfis

, duftaque p k perpendiculari ad KT., kp produdis occurrens in F & /;

C T\

jungatur

&

erit

Kk

ad

fp A: ut
feu area

y/

ad

Tp

hoc

ell in

data ratione
, ,

adeoque

FKY. Kk.
,

area

ut EL-, & compofite id eft FKkf, ut ^ y.p omnium virium EL tempore tota tota G C KF ut fumma

CP

iropreffiirum in

Lunam

atque adeo etiam ut velocltas hac

fumma

PRINCIPIA MATHEMATICA.
fumma
genita
,

397

id eft, ut acceleratio defcriptionis areae

CTT

feu l

incrementum momenti. Vis qua Luna circa Terram quiefcentem ad diltantiam T"?* , tempore fuo periodico QAT>BC dierum z/,
hor.j. min. 43. revolvi poflTet , efficeret ut corpus , cen^pore defcriberet longitudinem \CTj velocitatem fimul ac, quireret aBqualem velocitati , qua Luna in Orbe fao movetur. Pa" tet hoc per Corol. 9. Prop. iv. Lib. I. Cum autem perpendicudemiflum fit ipfius in lum pars terti;^ ipfius in Oftantibus pars dimidia , vis feu Oftantibus , in ratione 3 ad i , adeoubi maxima eft , fuperabit vim qua Luna tempore fuo periodico circa que erit ad vim illam Terram quiefcentem revolvi poflet , ut 100 ad 1X1787x1 feu velocitatem generare deberet qusB efiet ii^iy , tempore pars velocitatis Lunaris , tempore autem velocitatem ad feu TT. majorem generaret in ratione Exponatup \n Oftantibus per aream 'Vis maxima reftangulo Et velocitas , qyam vis maxima tempore aequalem. quovis generare pofTet , erit ad velocitatem quam vis omnis minor Z< eodem tempore generat , ut reftangulum i7"!PXC2? ad aream /^CGF ; tempore autem toto velocitates genitae erunt ad invicem ut reftangulum \T'PY<CA triangulum five ut arcus quadrantalis radius TT, , Ideoque Cper Prop. IX. Lib. V. Elem.) velocitas polterior , toto tempore genita, erit pars ,-f|fj velocitatis LunsB. Huic Lun^e velocitati,, quae areae momento mediocri analoga eft , addatur auferatur

i b e r '^^''^'"**

cadendo

&

CT

ML

Kd

TT

EL

ML

EL m

&

7T

,.

~&

CT

EL

CA

CT

CTA

FKy^Kk

iTTXTp CP

CTA,

TCG

CA &

&

dimidium
tur per

velocitatis alterius

&

&

fi

momentum mediocre
^

expona-

numerum 11915", fumma 11915-4-50, feu 11965" exhibebit momentum maximum areae in Syzygia A ac differentia 11915 50 feu 11865 ejufdem momentum minimum in Quadra-

turis.

Igitur areae
,

turis defcriptae

temporibus aequalibus in Syzygiis Quadrafunt ad invicem ut 11965 ad 11865. Ad momen^

&

tum minimum 11865 addatur momentUm

quod fit ad momentorum difterentiam 100 uc Trapezium ad triangulum (vel quod perinde eft , ut quadratum Sinus T ad quadratum Radii r!P , id eft , ut T d zd. IT) & fumma exhr-

TCG
bebit

FKCG

momentum

areee

ubr

Luna

eft in

loco quovis interme

dio T.

Haec omnia
efcunt,
volvituro

ita fe

& Luna
Cum

habent ex Hypothefi quod S0I-& Terra quitempore Synodico dierum xj. hor. 7. miih 43, reautem periodus Synodica Lunaris vere iit die
,

Ddd

3,

luvsLi

398
Sysxemate,

PHILOSOPHI^ NATURALIS
2,9.

De Mundi j-m^

min. 44. augeri debent momentorum incrementa eft , in ratione 108085-3 ad loooooo. Hoc pafto incrementum totum , quod erat pars -^^ momenti medioIdeoque momentum areae in Quacris, jam fiet ejufdem pars ^l^ dratura Lunas erit ad ejus momentum in Syzygia ut 11023 50 ad
hor. ix.
.^ ratione

&

temporis, id

ad ejus momentum, ubi Luna 10973 ad 11073 , verfatur, ut 10973 ad 10973--?'^, in alio quovis loco intermedio
1

10x3

-4-

5-0, feu

&

exiftente videlicet

TT

asquali 100.

Area

igitur

quam Luna

radio ad

Terram dufto

fingulis

tempo-

aequalibus defcribit , eft quam proxime ut fumma nufinus verfi duplicatse diftantisB Lunae a Quadratura meri 219, 46 proxima, in circulo cujus radius eft unitas. Haec ita fe habent ubi
ris particulis

&

Variatio in Oftantibus eft magnitudinis mediocris. Sin Variatio ibi major fit vel minor, augeri debet vel minui Sinus illeverfusineadera
ratione.
,

PROPOSITIO
Ex
motu borarto

XXVII.

PROBLEMA

VIII.

Lma

mventre

ipjius diflafiuam

a Terra.

Area, quam Luna radio ad Terram dudo , fingulis temporis mo, defcribit , eft ut motus horarius Lunae & quadratum diftanpropterea diftantia Lunae a Tertiae Lunae a Terra conjundlim ; ra efl in ratione compofita ex fubduplicata ratione Arese direfte fubduplicata ratione motus horarii inverfe. E. I.
mentis

&

&

Corol. I. Hinc datur Lunae diameter apparens quippe quae fit reciproce ut ipfius diftantia a Terra. Tentent Aftronomi quam probe haec Regula cum Phasnomenis congruat.
:

CoroL 2. HincetiamOrbisLunarisaccuratiusexPhaenomenisquam antehac definiri poteft.

PROPOSITIO XXVIII. PROBLEMA

Invemre diametrosOrhh

IX.

m quo Luna,

ahfque eccentricitate y

moveri deheret.
Curvatura Trajedloriae , quam mobile , fi fecundum Trajefloriae perpendiculum trahatur , defcribit , eft ut attraftio direifte quadratum velociiatis inverfe. Curvaturas linearum pono efle inillius

&

ter

PRINCIPIA MATHEMATICA.

599

teY fe in ultima proportione Sinuum vcl Tangentium angulorum contaftuum ad radios aequales pertinentium ubi radii illi in infini-TER

Hb ER
T
1

S^

tum diminuuntur. Attradio autem Lunae in Terram in Syzygiis eit excelTus gravitatis ipfius in Terram fupra vim Solarem % T (Vi-

de Ftgur.pag. 394.) qua

perat gravitatem
ris

gravitas acceleratrix

Luns inSolemfuIn Quadratu-

acceleratricem Terrse in Solem.

illa

autem

attraftio
,

vis Solaris

tiones

fi

K7 Ar^CT dicatur N
1000

fumma gravitatis Lunae in Terram & qua Luna in Terram trahitur. Et h: attracefl

funt ut

14^^-

2000 & CTkiV'

&

1000 CTqy.AT. Nam fi gravitas acceleratrix .-Lunae in Terram exponatur per numerum quae in Quadraturis efliPZ' vel TK, 178725-, vis mediocris

Qfq ^ A7YM "^^^"^ Proxime; toooATqy^CT^ x-j^j^S NxATq"^

178715'

feu ut 1787x5-

NxCr^

ML^
;

Lunam
1000
fi

trahit in

Terram,
mediocris

TM
qua

erit

&

vis

in Syzygiis erit
vis

3000

mediocris fubducatur, manebit vis 2000

,

ML

de
*'
-H'^!

-^

tv

qua Luna hitur a Terra, quamque jam Veloante nominavi 2 '[P K. citas autem Lunae in Syzygiis

in Syzygiis diflra-

^.<^

y^&
tem
ut
areae

-6 eil

in Quadratuiis

Crad

AT &

ad ipfms velocitaC 8c 1)^

momentum

quam Luna radio ad Terram dufto defcribit in Syzygiis ad momentum ejufdem areae in Quadraturis conjunc-

tim; idefl, ut 11073 CT^ad 10973 AT. Sumatur h^c rainverfe femel direfte ,
tio
bis

dem

CTqXN i^o^oSyx^XzoooATqqXCTnd
yfr^XCr^XN-i-,IXx6l 13 29X1000

Lunaris in Syzygiis ad ejufcuTvaturam in Quadraturis ut 1204^6729 X 1787x5- ATaY,

& ratio prior & fiet curvatura Orbis

12x611329X178715'
i. .

ATxCTKN^^oU ATcub..zdi%t^jiyi ^rxCrxN-^ 12261

CTcuk

CTqqXAT,

Ut xi^l^da.

Quoniami

400'
s^TfiiTT?,
'

PHILOSOPHIiE NATURALIS

Quoniam Figura Orbis Lunaris ignoratur B CA, in cujus centro T Terra mus Ellipfin

jus
ceat.

axis

major

T>C

Quadraturis

minor

AB

autem planum Ellipieos hujus Traje6loria cujus curvaturam confideramus revolvatur , defcribi debeat in plano quod omni motu angulari omnino deitituitur confideranda erit Figura, quam Luna in Ellipfi illa revolven^o defcribit in hoc plano , hoc efl: Figm-a C/ a , cujus jpunfta fingula p inveniuntur capiendo punftum quodvis in Ellipfi,

Cum

Terram
:

&

hujus vice aiTumacollocetur , cuSyzygiis interjamotu angulari circa

,

&

quod locum LunsE

lege ut angulus

reprasfentet

T Tp

& ducendo Tp

aequalem

TT,

t^

aBqualis

fit

motui apparenti

Solis a

tem-

pore Quadraturae Cconfeao; vel (quod eodem fere recidit) ut angulus CTp fit ad angulum " sS revolutio\xl tempus nis Synodicae Lunaris ad tempus revolutionis Periodicse

CTT

feui9"'- \i>- 44',iid r-j^ j^- 43'.

CT lum reftum CTJy & longitudo Ta aequalis longitudini TA; & erit a Apfis
in

Capiatur igitur angulus eadem ratione ad angufit

ima
bis

& C
hujus

Apfis

fumma OrRationes

C/

a.

autem ineundo invenio quod

'\ ad diflTerentiam inter curvaturam Ellipfeos in vertice curvaturam ejufdem Circuli , in duplicata ratione anguH j4 quod curvatura Ellipfeos in fit ad angulum ad T ad curvaturam Circuli illius , in duplicata ratione curvatura Circuli illius ad curvaturam Circuli centro T indefcripti , ut T^Cad TA; hujus autem curvatura ad tervallo C zd. curvaturam EUipfeos in C , in duplicata rationc curvaturam diSerentia inter curvatm-am Ellipfeos in vertice C Circuli novifiimi , ad difFerentiam inter curvaturam Figurae 7/ a curvaturam ejufdem Circuli , in duplicata ratione hx vertice C
fit

& T

differentia inter curvaturam Orbis C/ a in vertice a, curvaturam Circuli centro

intervallo

TJ

defcripti,

CTT

&

CTp &
;

&

TA

A
;

TC

TA &

&

&

anguli

PRINCIPIA

MATHEMATICA.
AT
C^

4C1

anguli CTp ad angulum CTT. Qyse quidem rationes ex finubus Liber angulorum contaftus ac difterentiarum angulorum" facile colliguntur. Tektiu His autem inter fe collatis, prodic curvatura Figur^e Cpa in ^ ad ad ipfius curvaturam in C, ut cub -t- f,?-|^ q X cub. -^ :^l ATq X CT. ubi numerus -^'o^^ defignat difterentiam quadratorum angulorum CT'T & CTp applicatam ad quadratum anguii minoris CTT feu (quod perinde ell) differentiam quadratorum temporum x^''- 7''- 43', & 29'*- ix*" 44' applicatam ad quadra-

JT

CT

tum temporis
Igitur

i.-]^-

y^- 43'.

defignet Syzygiam Lunae , C ipfius Quadraturam , proponio jam inventa eadem efTe debet cum proportione .curvatursB Orbis Lunse in Syzygiis ad ejufdem curvaturam in QuaProinde ut inveniatur propordraturis , quam fupra invenimus.

cum a

&

CT ATq y^CTq 36zo^yN XATq X C T xi^i^ji N X A T cub. X Hic pro terminorum AT & CT femifum405-1, 4 AT qq :zio. ma N fcribo i, & pro eorundem femidifFerentia ponendo Xy
-^-

media in fe invicem. Et terduco extrema ^ CT ad applicati, fiunt zodx , y^ mini prodeuntes ad q q cub. -1-368676 ATY. q -+- 36341 LXS^SS()
tio

AT

NXCT
X
&.

^rx Cr

&

NX

CT

'

CTzz.

1 -h

ATzz

fit

aequatione prodeunte reloluta , inde femidiameter CZ^fit 1 , 00719, &femidiameter ^Z", 99181, Efl igitur diftantia qui numeri funt ut 70-; 69-; quam proxime. Lunae a Terra in Syzygiis ad ipfius diftantiam in Quadraturis (fepofita fcilicet Eccentricitatis confideratione,) ut 69^1 ad 70-; , vel numeris rotundis ut 69 ad 70,

quibus in aequatione fcriptis, obtinetur x ^qualis o, 00719,

:

& &

&

PROPOSITIO XXIX. PROBLEMA

Invemre yartaUonem Lume^

X.

Oritur haec inaequalitas partim ex forma Elliptica orbis Lunaris partim ex inaequalitate momentorum areae , quam Luna radio ad \vi Ellipfi circa Terram dufto defcribit. Si Luna radio Terram in centro Ellipfeos quiefcentem moveretur, tempori proportionaad Terram dufto defcriberet aream lem^ effet autem Ellipfeos femidiameter maxima CT" ad femiut 70 ad 69 foret tangens anguli diametrum minimam ad tangentem anguli motus medii a Quadratura C compuad eiufdem femidiametrura tati, ut Elliofeos femidiameter

T>BCA
&

CTT
:

TT

CTT

TA

TA

Eee

TC

'452,

Sts^eHtI

^^ ^^
'greflu

PHILOSOPHI.E NATURALIS ^^ ^^ 70. Debet autem defcriptio areaB CTT

in pro-

LunB a Quadratura ad Syzygiam , ea ratione accelerari, ut ejus momentum in Syzygia Lunas fit ad ejus momentum in Quadratura ut 11073 ad 10973 , utque excelTus momenti in loco quovis intermedio fupra momentum in Quadratura fit ut quadratum finus anguli CTT. Id quod fatis accurate fiet , fi tangens anguli diminuatur in fubduplicata ratione numeri 10973 ad numerum 11073, ideft, in ratione numeri 68, 6877 ad

CTT

numerum 69. Quo pafto tangens anguli jam erit ad tangentem motus medii ut 68, 6877 ad 70, angulus in Oaantibus ubi motus medius efl 456'invenietur 44.^'- xy', 28". qui fubduftus de angulo motus medii ^f.s'- relinquit Varia-

CTT

CTT

&

tionem

maximam

3x'.

32".

Haec ita fe haberent fi Luna, pergendo a Quadratura ad Syzygiam, delcriberet angulum graduum tantum nonaginta. Verum ob motum Terrae, quo Sol in eon-

CTJ

fequentia
transfertur,

motu apparente Luna, priufquam

"^

Solem afiTequitur , defcribit angulum CTa angulo redo majorem

lutionis
eft,
li

tio

omnes circa centrum T dilatantur in eadem ratione & Variamaxima quae fecus effet 32'. 32", jam aufta in eadem ratione
,

in ratione temporis revoLunaris Synodicse ad tempus revolutionis Periodicffi , in ratione r^^- ii^- 44', ad %y^Et hoc pacSo anguf- 43'

fit 35'.

10".

efl ejus magnitudo in mediocri diftantia Solis a Terra , negleftis differentns quae a curvatura Orbis magni majorique So-

Haec

falcatam novam quam in gibbofam In aliis diflantiis Solis a Terra , Variatio maxima efl in ratione quae componitur ex duplicata ratione temporis revolutionis Synodicae Lunaris (dato anni tempore) direfte triplicata ratione diftantifle Solis a Terra inverfe. Ideoque in
lis

adione m plenam , oriri

Lunam

&

&

poffint.

&

Apogaso

PRINCIPIA MATHEMATICA.
Apog^o
Solis
,

403

Variatio maxima eft 33'. 14", in ejus Perigaeo ^ " " ^ * ^*^^'"'" 37'. 11", fi modo Eccentriciras Solis fit ad Orbis magni femidiaut 16'-^^ ad 1000. metrum tranfverfam Haftenus Variationem inveftigavimus in Orbe non eccentrico in quo utique Luna in Oftantibus fuis femper eft in mediocri fua Si Luna propter eccentricitatem fuam , magis diftantia a Terra. vel minus diftat a Terra quam fi locaretur in hoc Orbe , Variatio paulo major efte poteft vel paulo minor quam pro Regula hic allata: fed exceflum vel defedtum ab Aftronomis per Phaenomena determinandum relinquo.

&

PROPOSITIO XXX. PROBLEMA

XI.
circulari^

Invemre motum horarium Nodorum Luna in Orbe

N^n

Defignet J^SoIem, yTerram, IPLunam, iVP^Orbejn veftigium Orbis in plano Eclipticae; iV, n Nodos,

Luns,

nTNm

^Y-Lf

Uneam Nodorum
mifla in lineas

infinite

produdam}

ST,

^q-,

Tp

perpendicula deperpendiculum demiflum in planum

TltTK

Eee

EcUp-,

404
De MuNDi Eclipticae
;

PHILOSOPHIiE NATURALIS
^,

StsTSMATE. pgj.pgj^(j^(,ulu]ji

q Quadraturas Lunae in plano Eclipticae, Quadraturis interjacentem. in lineam Vis Solis ad perturbandum motum Lunse (per Prop. xxv.) duplex eft,

^ pK
vi

^q

altera lineas

LM^

altera lineae

MT
&

proportionalis.

Et Luna

priore in

Terram

Solem fecundum planum orbis Lunaris, Haec igitur negligenda eft. tat. Orbis Lunaris perturbatur eadem
a Terra ad
haec
vis

pofteriore in Solem fecuTidum lineam Vis prior duftae parallelam trahitur.

reds

LM

ST
agit

propterea fitum plani nil muVis poflerior qua planum

(per Prop. xxv.)

efl

vqX 3 IT. Et ad vim qua Luna in circulo circa

eft vi 3

cum

TK

MT

Terram quiefcentem tempore fuo periodico uniformiter revolvl podet, \M 3 IT ad Radium circuli roultiplicatum per numerum 178 715-, five ut /rad Radium multiplicatum per 5-9, ^j^. Caeterum in hoc calculo & eo omni quifequitur, confidero lineas omnes a Luna ad Solem duftas tanquam parallelas linese quae a Terra propterea quod inclinatio tantum fere minuit ad Solem ducitur quantum auget in aliis & effeftus omnes in aliquibus cafibus
,

Nodorum
tiis ,

raotus mediocres quaerimus , negleftis iltiufmodi quas calculum nimis impeditum redderent.

minu-

De^

PRINCIPIA MATHEMATICA.
Defignet jarn

405-

quem Luna dato tempore quam l i e e b , lineolam quam Luna impellente vi^^^'^^'''" Jungantur prsefata 3 IT., eodem tempore defcribere poirer. producantur eae ad ? /, ubi fecent planum Eclipticae; Er quoniam recR^a demittatur perpendiculum y^. inque parallela eft plano Eclipticae, ideoque cum reda mlc^M^ in plano potefl, tamen jacent h^ reftse in pJaillo jacet concurrere non parallelae erunt hs reftse, propterea fino communi
minimo
defcribit
,

TM
&

ML

arcum

^Z,

MT^ &

&

Tm

ML

LMTml\
iper

&

Lmp. Jam cum milia erunt triangula movebatur, incidet no Orbis, in quo Luna in loco

LMT,

& M'Tm

fu in pla-

in lineam

Nn

femel in loco generatur, fi tota fimul imvis .qua lineola prefTa eflet , efficeret ut Luna moveretur in arcu , cujus chorda in pla, atque adeo transferret Lunam de plano effet

LM

Orbis

illius

Nodos N, n dudfam.

&

punftum m Et qunniam

motus angularis Nodorum a vi illagenitus, aequalis ad Ell autem ml Sidi m T ut adeo, erit angulo m Tl. ob datum tempus data fit, ell m/ ut redlangulum cum que Et angulus MLy<.mT , id eft ut redangulum m/, mTl, fi modo angulus Tml reftus fit, eil ut y^^ & propterea ut

LT

MTmT

num LTIT;

MT

ML

MT

ITXmT.

^"^tI^

'

^'^^^' ^^^ proportionales

Tm ik mT, TT & TH)

,

ut

-^^y
angulus

'

adeoque ob datam
feu

TT

ut
,

ITXTB.

Quod

fi

erit angulus mTl adhuc STN obliquus STN ad Radium. Eil igitur velocitas Nodorum ut ITXTHxAZ, five ut contentum fub fmubus trium angulorum TTl, TTN & STN Nodis in Quadraturis & Luna in Syzygia exiflenSi anguli abibit in infinitum & angulus mTl tibus, refti fmt, lineola m Hoc aurem in cafu, angulus tnT evadet angulo mT aequalis.

Tml,

fit

minor, in ratione fmus anguli

illi,

eft

mT
a
ret

Luna eodem tempore motu fuo ap, quem ad angulum Nam angulus parente circa Terram defcribit ut i ad 5^9 , 575. l aequalis eft angulo Z^-M, id eft, angulo deflexionis Lunae
redo tramite
Lunae
illa,
3,

TTM

quem

fola vis prEefata Solaris 3 / Z"

fi
;

tum

celTa-

gravitas dato illo

^TTM
Vis
ris

aequalis eft

tempore generare pollet & angulus angulo deflexionis Luns^ a refto tramite , quem

IT

qua Luna in Orbe fuo retinetur , fi tum ceftaret vis Solaeodem tempore generarer. Et h^ vires, ut fupra dixi-

Eee

mus.

40^

PHILOSOPHIiE NATURALIS

invicem ut i ad 59, STi- Ergo cum motus medius hostmaTe miJS, funt ad 'rariusLunae (refpeftu fixarum) fit 31'. 5-6". xf. li"'!, motus ho10'". 33'"- '^.^ Aliis autem in cararius Nodi in hoc cafu erit 33". 10'". 33'*. \x\ ut contentum fibus motus ifte horarius erit ad 33". (feu diftanfub fmubus angulorum trium

TTl, TTN, &

STN

Lunse a Nodo, & Nodi a Sole) ad cubum Radii. Et quoties flgnum anguli alicujus de affirmativo in negativum, deque negativo in affirmativum mutatur, debebit motiarum Limae a Quadratura
,

progreffivus in regreffivum muut Nodi progrediantur quoties Luna inter QuaNodum Quadraturs proximum verfatur. draturam alterutram per exceffijm regreflus fupra proAliis in cafibus regrediuntur, greiium, fmgulis menlibus feruntur in antecedentia.
tus regreflivus in progreffivum
tari.

&

Unde

fit

&

&

Corol.

r.

Hinc

fi

dati arcus

quam minimi

'P

& iV/ ad

terminis

demittantur perpendilineam Quadraturas jungentem cula jPjfiT, Al k ^ eademque producantur donec fecent lineam

^q

MTDd

Nodorum

Nn &

& d in quadratum

erit

linese

motus horarius Nodorum ut area ji conjunflim. Sunto enim

^Zpraedifti tres fmus. Nempe finus diftanLunae a Quadratura , *? fmus diftantiae Lunae a Nodo , fmus diftantiae Nodi a Sole erit velocitas Nodi ut contentum TKX.THyiAZ. Eft autem ad ^^i^Tut TM^AKk^ adeoque ob datas T^T Af eft Kk ipfi proportionalis. Eft ad 5P2) ut ad P//, & propterea ?i7 reaangulo
tiae

T K,T H ^

AZ

TK

&

&

TT

& ^r

AZ

& ?

TK

PRINCIPIA
fP^DXy^Z
eft ut

MATHEMATICA.
conjundis rationibus
,

407

proportionalis

contentum

KkxT^DxAZ qu.
tim.

K kXT^DX^Z, & T KxT HXy^Z

id eft, ut area

&

5P/<'X'P/7Libir
'^"''"'
ut

TDdM^AZ

qu. conjunc-

^E.^D.
z.

Nodorum poritione , motus horarius motus horarii in Syzygiis Lunae, ideoque eft ad 16". 35-'". 16''. s6\ ut quadratum finus diltantife Nodorum a Syzygiis ad quadratum Radii , five ut qii. &d qu. Nam fi Luna uniformi cum motu perambulet femicircuium ^^A q , fumma omnium arearum T^DdM ^ quo tempore Luna pergit a ^ad d E quae ad circuli tangentem i^E terminaturj Mi erit area quo tempore Luna attingit punftum , fumma illa erit area tota quam linea !P2) defcribit, dein Luna pergente ab n ad ^, linea 'P'T> cadet extra circulum, & aream nqe ad circuli tangentem qe terniinatam defcribet ; quse , quoniam Nodi prius regrediebantur , jam vero progrediuntur , fubduci debet de area prioCoroJ.

In

data quavis

mediocris

eft femiffis

AZ

AT

&

^M

E^An

re,

& cum aequalis

fit

arese

^EN,

Igitur

fumma omnium arearum

Luna

TDdM

relinquetfemicirculum
^

NG^An.
fe-

quo tempore Luna

micirculum defcribit, eft area femicirculi; tempore Luna circulum defcribit eft area

fumma omnium quo circuli totius. At area

&

redangulum fub arca huic agqualium arearum quo tempore Luna circulum defcribit, eft reiSanguIum fub circumhoc reclangulum, cum fit squaradio circuli; ferentia tota duplo majus eft quam reftangulum prius. le duobus circulis , Proinde Nodi , ea cum velocitate uniformiter continuata quam habent in Syzygiis Lunaribus , fpatium duplo majus defcriberent propterea motus mediocris quocum ,, quam revera defcribunt ; continuareiur , fpatium a fe insequabiii cum motu fi uniformiter eft femiilis motus quem revera confeftum defcribere poffent Unde cum motus horarius maximus habent in Syzygiis Lunae. 10'". 33'^ 12% motus fi Nodiin Quadraturis verfantur, fit 33". meEt cum modiocris horarius in hoc cafu erit 16", 35'". 16'^. i6\ area TDdMv.ontus horarius Nodorum femper fit ut AZqu. propterea motus horarius Nodorum in Syzygiis Lujunftim , conjunfiim , id eft (ob datam aarea nas ut AZqu. AZqu. txxl etiam moin Syzygiis defcriptam") ream ubi Nodi extratus mediocris ut AZqu atque adeo hic motus , Quadraturas verfantur, erit ad 16". 35'*". i6'^ i6\ ut AZqu. ad
*P

^T>dMi

M ^ radio MT
&

ubi

verfarur in Syzygiis, eft

&

fumma omnium

&

&

&

&

TDdM

&

TDdM

ATqu.

^E.Ti.

4o8
De MtlNDI smEM.TE.

PHILOSOPHI^ NATURALIS
PROPOSITIO

Invemre

PROBLEMA XII. motum horarlum Nodorum Luna m Orbe Elltpttco^

XXXI.

Defignet m a q Ellipfin , axe majore ^^, minore ab defcriptam, Circulum circumfcriptum, ?" Terram in utriufque centro communi, iySoIem, / Lunam in Ellipfi motam, ar(k n cum quem data temporis particula quam minima defcribit, Nodos linea de^ junttos, perpendicula in axem -mifTa hinc inde produfta , donec occurrann Circulo in !P

^p ^Aq
Nn

& pm

&

fKdzmk

^q

& M^

&
to

lineae
,

Nodorum

in 2)

&

^.

Et

fi

Luna ,

radio ad
erit

Terram duc-

aream defcribat tempofi proportionalem,

motus Nodi in

Ellipfi ut

^vedLpDdm.

Nam
In

fi

TF

tangat Circulum
in

& // tangat Ellipfin

mT &
,

produfta occurrat
occurrat eidem

& produfta

TN TN
in

PRmCIf>IA MATHEMATICA.

409

fiLiBEK ad T; ittfi conveniant autem hae tangentes in axe Tertiui. deiignet fpatium quod Luna in Circulo revolvens , interea urgente impellente vi prsedifta dum defcribit arcum , 3/7", motu tranfverfo defcribere poffet , ml deiignet fpatium quod Luna in Ellipfi revolvens eodem tempore , urgente etiam vi (k Ip donec occurrant 3 /7", defcribere polTet; &producantur jungantur plano Ecliptica& in G & fg quarum ^ T^inc, ^ i? refpeftive , produfta fecet />/, pg fg produda fecet 7"^inr: Quoniam vis 3 IT feu in Circulo efl ad vim sir feu ^pK in Ellipfi , &dpK, feu ad vi priore genitum, ad fpatium ml vi pofaT ; erit fpatium

ML

T^

&

TM

&

&

& &

&

LT

FG

&

teriore

genitum

TTK^ & FTRc,

fimilia triangula

T K p K id efl ob fimiles figuras FR ad cR. Efl autem ML ad FG (ob "PLM, TGF) ut ^L ad PG hoc efl (ob
,

ML
ut ut

utTK

3TK

&

FG

^T

iLd

parallelas

Lk^
,

TK, GR)
ut

ut
;

//

ad/^, id
inverfe ut

ef!

gula//;^, cpe)

Im zd ce

FR zd cR

ita efl

FG

&

LM
fi

(ob
efl:

fsmilia trian-

ad

Im

feu

ad ce.

Et propterea

/radfr,idefl, ut/r adf/2 (hoceft, MtfradFR&FRadcR conjunftim, id efl, ut/T ad FT &. FG ad ce conjunftim,) quoniam ratio FGs-d ce utrinque ablata relinquit rationes fg ad FG

fg

effet

ad ce ut

/r ad FT, foret fg ad ut /7" ad FT; atque adeo anguli quos FG 8c fg fubtenderent ad Terram T", aequarentur inter fe. bed anguli illi (per ea quae in praecedente Propofitione expofuimus) funt motus Nodorum , quo tempore Luna in Circulo arcum /> m percurrit & propterea motus , in Ellipfi arcum

&

FG

TM

Nodorum
haberent,
lis efTet

in Circulo
fi

&

EUipfi aequarentur inter

fe.

Hffic ita fe

modo fg effet zd ce ntfT ad cT, id eit, fi^/^aequaceYsfT jT-" Verum ob fimilia triangula /^/ cep ^^ fg

ad f^ut/^ ad

f/-;

ideoque /^

aequalis

FG

angulus, quem/^ reverafubtendit, efl fubtendit , hoc efl , motus Nodorum in Ellipfi ad

ceY.fP efl & propterea ; cp ad angulum priorem quem

,

modum

Nodorum

in Circulo

ut haec fg feu

~-

%L

^
efl,

ad priorem fg feu

idefl,
fi

ut//'Xfrad/rXf/', feu// ad/r&rradr/,

hoc

ph

ipfi

TN parallela occurrat FT
eft,

FT^d FTi

hoc

ut

Fh ad

FT

in A, ut

Fh

ad

FT
U

feu

"Dp ad

'Z)-P,

adeoque

Fff

410
De MoNDi ut area
SYSTMATii
|gj.JQj.

PHILOSOPHI^ NATURALIS
'Dfmd
ad aream
fit

T)T Md.

Et propterea, cum area po-

in Circulo , erit area E. T>. prior proportionaHs motui Nodorum in Ellipfi. Corol. Igitur cum , in data Nodorum pofitione , lumma omnium arearum pT>dm , quo tempore Luna pergit a Quadratura ad locum quemvis i^ , fit area mp^lEdy quae ad Ellipleos tangentem terminatur ; fumma omnium arearum illarum , in revolu-

proportionalis

motui Nodorum

^E

&

',

motus mediocris Nodorum tione integra , fit area ElHpfeos totius jn EUipfi eric ad motum mediocrem Nodorum in Circulo , ut EIid eil , ut T'^? ad 2"^, feu 69 ad 70. lipfis ad Circuium ; Et propterea , cum motus mediocris horarius Nodorum in Circulo ut AZqu. ad ATqu. fi capiatur angufit ad 16". 35'". 16'". 36". lus 16". xi'". 3". 30\ ad angulum 16". 35'". i6'^ 36^ ut 69 ad 70, erit motns mediocris horarius Nodorum in ElHpri ad 16". xi'". 2l6. hoc eft, ut quadratum finus diftantiae 13'^ 3oy. ut Nodi a Sole ad quadratum Radii. Cseterum Luna, radio adTerram dufto, aream velocius defcrieo nomine tempus in Sybit in Syzygiis quam in Quadraturis , una cum temzygiis contrahitur , in Quadraturis producitur ; pore motus Nodorum augetur ac diminuitur. Erat autem momenium areae in Quadraturis Lunae ad ejus momentum in Syzygiis propterea momentum mediocre in Oftanut 10973 ad 11073 , defeftumque in Quadraturis, ut tibus elt ad exceffum in Syz^^giis numerorum femifumma 110x3 ad eorundem femidiflerentiam fo. Unde cum tempus Lunse in fmgulis Orbis particuHs aequalibus fit reciproce ut ipfius velocitas , erit tempus mediocre in Odantibus ad excefTum temporis in Quadraturis , ac defedum in Syzygiis, ab hac caufa oriundum , ut 110x3 ad j-o quam proxime. Pergendo autem a Quadraturis ad Syzygias , invenio quod excefTus momentorum areffi in locis fmgulis, fupra momentum minimum in Quafinus diflantiae Lunae a Quadraturis fit ut quadratum draturis , propterea diflerentia inter momentum in loco quam proxime ; momentum mediocre in Oftantibus , efl ut diflequocumque rentia inter quadratum fmus diftanti^ Lunas a Quadraturis quadratum fmus graduum 45 , feu femifTem quadrati Radii ; incrementum temporis in locis fmgulis inter Oftantes QuadraSyzygias , eft in eaturas, decrementum ejus inter Odantes dem ratione. Motus autem Nodorum , quo tempore Luna percurrit fingulas Orbis particulas sequales , acceleratur vel retardatur dupUcata ratione temporis. Eit enim motus ille , dum Luna per:

AZq

ATq;

&

&

&

&

&

&

& &

&

&

temporis. Quare motus Nodorum in Syzygiis , eoTERxiuj tempore confeftus quo Luna datas Orbis particulas percurrit, diminuicur in duplicata ratione numeri 11073 ad numerum 11023; eitque decrementum ad motum reliquum ut 100 ad 10973 , ad motum vero totum ut 100 ad 11073 quam proxime. Decrementum autem in locis inter Oftantes Syzygias , incremenQuadraturas, eii: quam proxime ad tum in locis inter Oftantes

percurrit cata raiione

PRINCIPIA MATHEMATICA. T M (casteris paribus) ut ML^ & ML ell

^

411
in dupli-

Liber

&

&

&

hoc decrementum, ut motus totus in locis illis ad mo:um totum difterentia inter quadratum finus diilantis Lunae a Quadratura femiflem quadrati Radii ad femiiTem quadrati Rain Syzygiis

& &

dii , conjunftim. Unde fi Nodi in Quadraturis verfentur , capiantur loca duo aequaliter ab Oftante hinc inde dillantia , alia duo a Syzygia Quadratura iiidem intervallis diitantia , deque

&

& &

decrementis motuum in fubducantur incrementa

locis

duobus
in

inter
locis

motuum

funt inter Oftantem Quadraturam ; aequale erit decremento in Syzygia uti rationem ineunti facile
:

&

Syzygiam & Oftantem, reliquis duobus , quae decrementum reliquum

,

conilabit.

Proindeque decrementum mediocre

quod de Nodo-

fubduci debet, eft pars quarta decrementi in Syzygia. Motus totus horarius Nodorum in Syzygiis (ubi Luna radio ad Terram dudo aream tempori proportionalem defcribere fupponebatur ) erat 3x". ^x'". f\ Et decrementum motus Nodorum , quo tempore Luna jam velocior defcribit idem fpatium, diximus eife ad hunc motum ut roo ad 11073 ; adeoque decrementum illud eit \i". 43''. 11", cujus pars quarta a" xj'^ 48^, motui horario mediocri fuperius invento 16", ii'" 3'''- 30^, lubdudla , relinquit 16". 16'". if\ 41^ motum mediocrem horarium corredfum. Si Nodi verfantur extra Quadraturas, fpeftantur loca bina a Syzygiis hinc inde aequaliter diitantia ; fumma motuum Nodo.

rum motu mediocri

&

rum
ubi

ubi

Luna

verfatur in his locis

locis

erit

ad

ut , ad ATqu. Et decrementa m.otuum , a caufis jam expofitis oriunda, erunt ad invicem ut ipfi motus, adeoque motus reliqui erunt ad invicem ut AZqu. ad ATqu. & motus mediocres Eft itaque motus mediocris horarius eorreftus, ut motus reliqui. in dato quocunque Nodorum fitu, ad 16". 16"'. 371^. ^zv, ut AZqu. ad ATqu ; id eft , ut quadratum iinus diftamiae Nodorum a Syzygiis ad quadratum Radii.

Luna

in iifdem

&

fummam motuum,

Nodi

in Quadraturis verfantur

AZqu.

Fff^

PRO-

41Z
Db, Mundi Ststemate,

PHILOSOPHI^ NATURALIS
PROPOSITIO
XXXII.

PROBLEMA

XIIL

Invemre motum

medmm Nodorum Luna,

Motus medius annuus eft fumma raotuum omnium horariorum' tnediocrium in anno. Concipe Nodum verfari in AT, fingulis horis completis retrahi in locum fuum priorem , ut non obllante motu fuo proprio , datum femper fervet fitum ad Stellas Fixas. Interea vero Solem S , per motum Terrae , progredi a Nodo , curfum annuum apparentem uniformiter complere. Sit autem Aa arcus datus quara minimus, quem refta TS ad Solem femper dufta, interfeftione fui circuli NAn, dato tempore quam mimotus horarius mediocris (per jam oftenfa) nimo defcribit erit ut AZq-, id eft (ob proportionales AZ^^ ZT) ut reftan-

&

&

&

&

& ZTi hoc eft ut area AZTa. Et fumma omgulum fub nium horariorum motuum mediocrium ab initio , ut fumma omniiim zx^TctwmaTZA^ id eft, ut area NAZ. Eft autem maxima:.

AZ

AZTa
terea

SBqualis reflangulo fub arcu Aa & radioxirculi; &propfumma omnium reftangulorum in circulo toto ad fummam? ut area circuli totius ad reftangulum fub totidem maximorum
,

Motusautemhoradio; id eft, ut i ad x. circumferentia tota Et rarius, reflangulo maximo refpondens, erat i6". i6"'. 37'\4i^ hic motus , anno toto fidereo dierum 365-. hor. 6. mm. 9. fit 39T i8'. 7". fo"'. Ideoque huju& dimidium 15'- 49' f. Sf'"- eft mo?
tus

&

PRINCIPIA
tus

MATHEMATIGA/

413I

E medius Nodorum circulo toti refpondens. Et motus Nodorum , L E i.v S^ ^l^^ quo tempore Sol pergit ab iVad yf, eft ad i^s'- 49'. 3'. jy". ut area NyiZ ad circulum totum. Hasc ita fe habent, ex Hypotliefi quod Nodus horis fingulis in locum priorem retrahitur, lic ut Sol anno toto complcto ad No-

dum eundem motum Nodi

tanda jam efl: 3<5o gradus ,
39S'-

Nodus motu maximo eodem tempore conficeret feu ^%6i$s gradus & motus mediocris Nodi in loco quovis fit ad ipfius motum mediocrem in Quadraturis fuis, ut JlZq ad ATq\ erit motus Solis ad motum Nodi in N, ut
38'.
7".

&

redeat a quo fub initio digrefTus fuerat. Verum per fit ut Sol citius ad Nodum revertatur , compuabbreviatio temporis. Cum Sol anno toto conficiat

&

50'",

360

ATq
fi

ad

^^MSS AZq\
totius

Unde
culus

circuli

las aequales

Aa^

id eft, ut 9,0817646 q ad q, circumferentia NAft dividatur in particutempus quo Sol percurrat particulam Aa^ ^i cir-

AT

AZ

quiefceret , erit ad tempus quo percurrit eandem particulam , fi circulus una cum Nodis circa centrum Z" revolvatur, -*- ZAq. ad 9,08x7646 reciproce ut 9,08x7646 tempus ell reciproce ut velocitas qua particula percurritur , haBc velocitas eft fumma velocitarum Solis Nodi. Igitur fi tempus , quo Sol abfque motu Nodi percurreret arcum \^y/ , expo-

ATq

ATq

Nam

&

&

natur per

Sedorem
(

NT A^ &
,

particula temporis
fi

quo percurreret
in

arcum quam minimum

redangulum dZm ZT ad SedorisAT n m AZq sd ^,0^x76^6 ATq + AZq-y id eft, ut. fitVZad 1 AZ ut ATq ad 9,08x7646 ATq-i- AZq; reftangulum dZ m ZT defignabit decrementum temporis ex motu Nodi

ATa
dZ,

Aa exponatur per & perpendiculo aT m Nn. demifl^o

longitudinis ut
fit

Sedtoris
)

AZ capiatur

particulam

ejus

particulam

oriundum, tempore toto quo areus

tum d

tangit

Curvam
,

NdGn^

menium totum
illud

quo tempore

propterea exceilus Seftoris totum. Et quoniam motus Nodi tempore minore minor efl^ in ratione temporis, debebit etiam area diminui in eadem' Id quod fiet fi capiatur in -r^^T longitudo e ratione. quae fit^ AZq: ut ad 9,0827646 ad longitudinem Sic ZTerk ad aream ^^TTtf ut decremen-enim redangulum eZ percurritur , ad tempus totum quo tum itmporis quo arcus percurreretur fi Nodus quiefceret Et propterea redangulum illud' Kfpondebit decremento moxus Nodi. Et fi punftum e- tang.ir

NAT

percurritur. Et fi puncarea curvilinea decre-^ arcus totus percurritur ; &' fupra aream erit tempus'

Aa

NA

NdZerk

NdZ

AaTZ

^Z

AZq
Aa

ATq

Fff

3,.

Curvam^

414
Dh
Mtftjni

PHILOSOPHI^ NATURALIS
NeFn,
^

Cumm
'

SvstfiMATB

area tota NeZ^ quae fumma efl: omnium decre refpondebit decremento toti , quo tempore arcus area reliqua refpondebit motuireliquo, qui percurritur; per Solis verus eft Nodi motus" quo tempore arcus totus Nodi conjunftos motus , percurritur. Jam vero area femicirculi eft ad aream Figurae NeFuT^ per methodum Serierum infinitarum quajfitam , ut 793 ad 60 quamproxime. Motus autem qui propterea motus refpondet Circulo toti erat i^s^- 45,'. 3". 55'"; duplicata? refpondet , eft i^'- ^9'. 58". x"'. qui Figuras Qui de motu priore fubdu6ius relinquit i8s'- 19'. 5". 5-3". motum hic mototum Nodi inter fui ipfius Conjunftiones cum Sole; tus de Soiis motu annuo graduum 360 fubduftus, relinquit 34is''Ifte au40'. 5-4". 7". motum Solis inter eafdem Coniuncliones. tem motus eft ad motum annuum 360 e'- ut Nodi motus jam inventus i8s'- 19'. 5". 53". ad ipfius motum annuum, qui propterea Hic eft motus medius Nodorum in anno eiit i^s"^- 18. i". 23'". Sidereo- Idem per Tabulas Aftronomicas eft i^^^' ii'. ^i". 50". ab OrDiiFerentia minor eft parte trecentefima motus totius , Inclinatione ad planum EclipticEe bis Lunaris Eccentricitate Per Eccentricitatem Orbis motus Nodorum nimis oriri videtur. per ejus Inclinationem viciffim retardatur aliquanacceleratur, ad juftam velocitatem reducitur. lulum,
j^g.j^j.Qj.m^

&

NAe

AN
&

NA,

&

NeFnT

&

&

&

&

&

PROPOSITIO
Invenlre

XXXIII.

PROBLEMA

XIV.

motum verum Nodorum

Lunds,

NdZ, (in Fig,prced.) Tn tcmpore quod eft ut area motus ifte eft ut area NAeN, & inde datur. Verum ob nimiam calculi difficultatem , praeftat fequentem Problematis conftruftionem adhibere. Centro C, , intervallo quovis C2) , defcribatur
circulus

NTA

ad ^, ut fit BEFT). Producatur ad ut motus medius ad femifiTem motus veri mediocris , ubi Nodi funt in Quadraturis, (id eft , ut i^s^- 18'. i'. zf. ad i^s"^-. 49'. 3". ss" i atque adeo JSC ad .^^C ut motuum differentia o^'- 31'. z'. sz" ad motum pofteriorem 19^'^- 49'. 3". ss'") hoc eft, ut I ad 38:5^, dein per punftum 1) ducatur infinita Gg, quK tangat fi capiatur angulus circulum in vel .5 Ci^ aequalis ; duplae dillantiae Solis a loco Nodi, per motum medium invento;
,

AB

AC

&

BCE

&

agatur piatur angulus qui

gias

&

PRINCIPIA MATHEMATICA. AE vel AFkcms perpendiculum T)G m G

fit

41^
;

&

ca-LiBi

ad

(id eft, ad ^s'- ii'. circumferentiam toram; atque angulus

motum totum Nodi 3".) ut tangens 2)G

ilte

inter ipfius

Syzy- TMii

ufurpari poteil) ad

motum medium

ad circuli BET) (pro quo angulus Nodorum addatur ubi Nodi

T>AG

41^
Db Mukdi
svstemate,

FHILOSOPHiiE NATURALiS

PROPOSITIO XXXIV. PROBLEMA

XV.

Itwemre Vartathnem horarmm IncTmaUonh Orhn Lunarh ad planum EcUpuc<e

&. h No& a Syzygias; ^ & ^ Quadraturas ; locum LunaB in Orbe fuo ; / veltigium loci illius in plano EcIipticsE , & fTl motum momentaneum Nodorum ut lupra. Et fi ad lineam Tm demittatur perpendiculum TG, jungatur pG, ik producatur ea donec occurrat 7"/ in ^, & jungatur etiam ^g: erit angulus TG^ Inelinatio orbis Lunaris ad planum Eclipticae,

Defignent^
;

dos

6z angulus Tgp Inclinatio ejufdem pofl ; temporis completum; adeoque angulus Variatio momentanea Inclinationis, Eft autem hic angulus ad angulum conjunaim. Et propterea fi pro momento temporis fubftituatur hora ; cum angulus (per Propofit. sxx.) fit ad angulum 33". io"% ^f^ ut

ubi

Luna

verfatur

m T

momentum

GTg.mTG adTG&TpzdTG

GTg GTg

GTg

/rx

PRINCIPIA MATHEMATICA.
.

4x7
<

JT^TGX^ ^ ad JT cub,
Ijpraria Variatio)

ad

angulus angulum 33" \d'. ^^y"

erit

GTg
,

(feu Inclinationis

\xt

Liber IT>s/lZy,TG^^*'^^''*'

ad

AT cub.

^E.I.

Hasc ita fe habent ex Hypothefi quod Luna in Orbe Cifculari uniformiter gyratur., Quod fi Orbis ille Ellipticus fir , morus mediocris Nodorum minuetur in ratione axis minoris ad axem majorem ; uti fupra expofitum eft. Et in eadem ratione minuetur etiam Inclinationis Variatio. Corol.

motus horarius Lunae

in

^T

erit

Kf^XHpXTZ hoc elt, ^ sequale aquale areae ^^ TZ ffp M h dudise in rztionem j^ & propterea Inclinationis Variatid hbraria ad 33", 33'% ut Hp Mh dufla in AZ^ -^ X ad AT cub.
,^ ^^ ideoque ITxTG
,

perpendiculum , fitque ; & perpendicula/ K^Mk demifia & utrinque produdla occurrant T in hi. h. & TG ad /// ut /r ad yfr ut Kk nd ad
I.

Si

ad

Nn

erigalur

in plano EclipticEB

Mp

TF F

pM

TZ

AT

10'",

.,

,,\,v

Corol. X.

Ideoque

fi

Terra
novis
,

traherentur k iocis

fuis

& Nodi finguHs horis completis re& in loca priora in inftanti femper

reducerentur , ut fitus eorum, per meniem integrum periodicum, datus maneret ; tota Inclinationis Variatio tempore menfis illius foret ad 33" lo'", 33'^, ut aggregatum omnium arearum fub fignis propriis in revolutione punfti p genitarum ,

conjunaarum

eft, ut circulus

HpMh, + & duftum in y^ZxrZX cp^ad MpY.AT cub. id Tp totus ^Aqa duftus in ^Zxr.Z^X^^ad Mpy:,

&

^rfa^.hocefljUtcircuIustotus

^Aqa duftus in

AZ>iTZy<.

^^

ad

MpY.AT qtiad.

Corol.-i. Proinde in dato Nodorum fitu , Variatio mediocris horaria , ex qua per menfem uniformiter continuata Variatio illa menfi:rua generari poflTet , efl: ad 33". 10". 33'^, ut T* P fiveuty/^X id ^^

adx^r^,

.^y Ggg

A Z^TZ

AZysTZ
eft

TGy^^AT,
/

4x8

PHILOSOPHIiE NATURALIS
Tp
fit

sm

DsMoNoieft (cum

ad

^G

ut fmus Inclinationis praediftaB

ad ra-

^.^^
in

^ "^^T^r^ ^'
radii.

^^ 4 ^T' ut finus duplicati anguH

Inclinationis

ATn

ad radium quadruplicatum ) ut

fmum

duplicatae diftanti^

Nodorum

a Sole,

ejufdem finus duftus ad quadruplum

quadratum

CoroL 4. Quoniam Inclinationis horaria Variatio , ubi Nodi iii Ouadraturis verfantur , eft (per hanc Propofitionem ) ad angu-

lum
vx

33".

lo"^

33^ ut

iry.AZyCTG-y^^
%

ac

ATcub.

id eft

ITyCTG
yiT
flantise
ttrai
:

Tp
Jpf'

ad

ATt

hoc

eft

ut finus duplicatse di-

Lunee l Quadraturis duftus in TpQ ad radium duplica-

Luna

fumma omnium Variationum horariarum , quo tempore hoc fitu Nodorum tranfit ^ Quadratura ad Syzygiam (id eft, fpatio horarum 177?,) erit ad fummam totidem angulorum 33". 10'". 33'% feu jS^S"., ut fumma omnium fmuum dupliin
catffi diftantise

Lunae a Quadraturis duda in <p (j

j

^^

fummam

to-

Tp
tldem diametrorum

hoc

eft

ut diameter dufta in

jpQ ad

cir-

ad xr, cumferentiam : id eft, fi Inclinatio fit fS'- i% ut 7 X Proindeque Variatio tota , ex fumma omfeu ^78 ad loooo, siium horariarum Variationum tempore praedifto conflata, eft
.

363", feu

i'.

43"^

PROPOSITIO XXXV. PROBLEMA

Dato tempore invemre Jmlimtionem
Orbis

XVI.

Lmaris ad pla^

num
Sit

Echpticte^

nis

centroC, intervallo BC, in C, Bifeeetur capiatur in ea raticne In defcribatur Circulus BGT>. Et fi dato tempore conttihabet ad quam zdi aequalis duplicata diftantiae Nodorum k Juatur angulus
minimx.

A^D

finus IncIinatiQnis

maximae,

8c

EB

EB AEG

AC

&

AB

finus Inclinatio-

CE

x^^;

Qua-

PRINCIPIA MATHEMATICA. Quadraturis, & ad AB demittatur perpendiculum

quaBfitffi.

419

GIi\

erit

AH fmus kclinationis G H -irH E q^B HTi ^ E E q Nam GEq quale HB'D-^HEq BHq^HB'D-BEq 'LBH'^BE~
eil
ij

tJ'^*,'^

Ideoque cum
duplicatam

BEq-h%ECxBH=2EC'XAB-^%ECy.BH=zECy.AH. lEC detur, eft GEq ut AH. Defignet jam JE^^

diftantiam

Nodorum

quod momentum temporis completum

^ Quadraturis poft arcus , ,

&

Gg

datum aliob datum

angulum
ut

H md

feu

augebitur ea iifdem incrementis cum fmu Inclimtionis , per Corol. 3. Propofitionis fuperioris , Sed ubi propterea fmui illi aequalis femper manebit. vel 2) huic fmui pundum incidit in punftum alterutrum E. T>. aequalis eft , propterea eidem femper sequalis manet. qui eft duIn hac demonftratione fuppofui angulum ^ uniformiter augeri. plicata diftantia Nodorum 4 Quadraturis , Nam omnes inaequalitatum minutias expendere non vacat. Conin hoc cafu G g efle cipe jam angulum G redlum effe , augmentum hoyarium duplse diftanti^ Nodorum Solis ab invicem; Inclinationis Variatio horaria in eodem cafu (per CoroL 3. Prop, noviftims) erit ad 33". ix'". 33''- ut contentum fub Inclinationis fmu &c fmu anguli redi B qui eft duplicata diftaniia Nodorum a Sole , ad quadruplum quadratum radii; id eft , ut mediocris Inclinationis finus &d radium quadruplicatum; hoc eft (cum Inclinatio illa mediocris fit quafi s^'' 8'i) ut ejus fmus 896 ad radium quadruplicatum 40000 , five ut 214 Eft autem Variatio tota , finuum differentiae ad loooo, 'T>
fit

ut cafu aliquo

GHxGEi id eft, ut -^y^GEq feu A H 81 fmus anguli A EG conjunftim.

finus Inclinationis
,

G E ^ erit ut diftantia G E. G C, & propterea Hh eft C T^

^

Eft autem
ut

contentum

CH

H b zd Gg G HXGg
id eftj
va.
^\

g^rX^i/,
Igitur

AH
AH

&

&

BEG

BE

&

&

&

AH

EG^

AH

refpondens

ad Variationem illam horariam ut diameter

B T)

ad

Ggg

arcum

4io
^^s^^^rl^^cum
'

PHILOSOPHI.E NATURALIS
Gg;
id eft
,

ut

diameter

5
33^.

ad

femidrcumferentiaii
;

BGT) &
turis

Z079TS ad Variatio tota

n &

tempus horarum io/^TH, quo Nodus pergita Quadrahoc eit, ui 7 ad ad Syzygias, ad horam unam conjunffim

BD
,

r.

Quare
ad
33".

fi

rationes

10'".

omnes conjungantur , fiet ut 224 X 7 X xo^^^r^ ad

iioooo,
prodibit

id eft
16'.

ut ^^6^$

ad 1000,

&

inde Variatio

illa

Bl)

23"!.

Orbe fuo non

,

maxima quatenus locus Lunae in Inclinatio, fi Nodi in Syzygiis At li Nodi in Quaverfantur nil mutatur ex vario litu Lunee. Inclinatio minor efl ubi Luna verratur in Sydraruris confillunt
Haec
eft Inclinationis

Variatio

confideratur.

Nam

ubi ea verfatur in Quadraturis, exceflU 2' 4V' ; uti Et in Propoiitionis fuperioris Coroilario quario indicavimus. Variatio tota mediocris BT) in hujus cxcq^lis dimidio i', 2i"i.
zygiis
,

quam

Quadraturis Lunaribus diminura

:\uda fit Varatio tota
giis
17'.
,

fit

i^".

z"
in

in ipfius

autem Syzyconfl:ituatur
,

45-".

Si

Luna

igitur

Syzygiis

in tranfitu

Nodorum
,
,

erit 17'.

45-":
5-

adeoque
17'.

fi

Inclinatio

a Quadracuris ad Syzygias, ubi Nodi in Syzygiis verfan-

tur

fit

xo"

eadem

ubi

Nodi

Luna

Syzygiis , erit 46^ 5-9' confirmatur ex Obfervationibus.

in

35-".

Atque

funt in Quadraturis , haec ita fe habere

&
'

iam defideretur Orbis Inclinatio illa , ubi Luna in Syzygiis ad AT> ut finus graduum 4. ubivis verfantur ; fiat capiatur angulus ^^'. 35-". ad finum graduum 5-. 17'. 20", aequalis duplicatse diflantiae Nodorum a Quadraturis ; & erit Huic Orbis Inclinationi sequalis efl: finus Inclinationis qusefitse. In aliis Lunse ejufdem Inclinatio , ubi Luna difiiat 90?^- a Nodis quam inclinationis variatio admittit^ locis inaequalitas menftrua , quodammodo tolliin calculo Latitudinis Lunse compenfatur tur per insqualiratem menftruam motus Nodorum , (ut fupra dixiSi

&

Nodi

AB

&

AEG

AH

&

mus ) adeoque

in calcuio Latitudinis iilius negligi poteflL

Scbo^

PRINCIPIA MATHEMATICA.
Scholtum.
'
.

411

B B
I

*
W

TER T

Hifce moruum Lunarium computationibus oftendere volui quod motus Lunares, per Theoriam Graviiatis, a caulis fuis comPer eandem Theoriam inveni prseterea quod ^Eputari poffint. quatio Annua medii motus Lunae oriatur a varia diiaiatioueOrHaec bis Lunae per vim Solis , juxta Corol. 6. Prop. lxvi. Lib. 1. in Apovis in Perig^eo Solis major ell, & Orbem Lunae dilatat Orbem iHum contrahi permitiit. In Orbe gaeo ejus minor eil in contrafto citius & yf^.quatio dilatato Luna tardius revolvitur Annua per quam haec inssqualitas compenfatur io Apogaio & Perigso Solis nulla efl , in mediocri Solis a Terra diltantia ad
;

11'.

50".

circiter afcendit
;

in

alii? locis

proportionalis eit
git ab

&

additur

medio motui Lunae

Aphelio fuo ad Perihelium , Allumendo radium Orbis tem Terrae 16^, haec vEquatio ubi maxima
ducitur.
vitatis prodiit
11'.

&

Solis ubi Terra perin oppofita Orbis parte fubmagni 1000 Lccentricita-

iEquationi centri

&

eft, per

TheoriamGraeffe

49".

Sed Eccentricitas Terras paulo major

videtur

dem
II
.

aufta Lccentricitate haec ^Equatio augeri debet in earatione. Sit Eccentricitas 16^1, yEquatio maxima erit
,

&

&

fx
,

Inveni etiam
Solis
3io ejus,

Apogsum

quod in Perihelio Terrae , propter majorcm vim & Nodi Lunae velocius moventur quam in Aphe-

idque in triplicata ratione diftantias Terrae a Sole inverfe. oriuntur y^quationes Annuae horum motuum^ TEquationi Motus autem Solis eft in duplicata centri Solis proportionales. maxima centri TEquatio ratione diiiantiae Terrae a Sole inverfe , quam haec inaequalitas generat , elt n''- 5-6'. 26" praedidae Solis Quod fi motus Solis elTet in triEccentricitati i6tI congruens. plicata. ratione diltantiae inverfe, haec inaequalitas generaret iEqua56'. 9". Et prcpterea ^Equationes maxitionem maximam x rnsB quas insequalitates motuum Apogaei Nodorum Lunae generant , funt ad xS'- 5:6. 9" , ut motus medius diurnus Apogaei motus medius diurnus Nodorum Lunae funt ad motum medium diurnum Solis. Unde prodit ^Equatio maxima medii motus

Et inde

&

&

&

Apoga^i
9'.

p": & yEquatio maxima medii motus' Nodorum Additur vero TEquatio pnijr ^^ fubducitur poiterior, ubi Terra pergit a"Perihelio luo ad ApheHam & contrarium iit in
19'.

27".

oppoiita Orbis parte,

Ggg

Per

jp.%

PHILOSOPHI^ NATURALIS

Per Theoriam Gravitatis conftitit etiam quod aftio Solis in D MoSDi sTEMATE,Lyjiam paulo major fit ubi tranfverfa diameter Orbis Lunaris quam ubi eadem ad redos eft angulos cum tranfit per Solem , Solem jungente : & propterea Orbis Lunaris linea Terram paulo major eft in priore cafu quam in pofleriore. Et hinc oripendens a fitu Apogaei tur alia iEquatio motus medii Lunaris , Luns ad Solem , qus quidem maxima eft cum Apogaeum Lunae verfatur in Odante cum Sole nulla cum illud ad Quadraturas vel Syzygias pervenit ^ motui medio additur in tranfitu Apogaei Lunae a Solis Quadratura ad Syzygiam, fubducitur in tranHasc ^quatio quam fitu Apogsei a Syxygia ad Quadraturam. Semeftrem vocabo , in Oftantibus Apogcei quando maxima eft, afcendit ad 3'. 45" circiter , quantum ex Phasnomenis colligere potui. HcBc eit ejus quantitas in mediocri Solis diftantia a Terra. Augetur vero ac diminuitur in tripiicata ratione diftantiae Solis inverfe, adeoque in maxima Solis diftantia eft 3'. 34", & in minima 3'. 5-6" quamproxime ubi vero Apogaeum Lunae fitum eft extra Oftantes, evaditminor; eftque ad iEquationem maximam, ut fmus duple diftantiae Apogasi Lunae a proxima Syzygia vel Quadratura ad jadium. Per eandem*Gravitatis Theoriam adio Solis in Lunam paulo major eft ubi linea reda per Nodos Lunae duda tranfit per Solem , quam ubi Hnea ad reftos eft. angulos cum redla Solem ac Terram jungente. Et inde oritur alia medii motus Lunaris ^Equatio, quam Semeftrem fecundamvocabo , qua^que roaxima eft ubi Nodi in Solis Odantibus verfantur , evanefcit ubi funt in Syzygiis vel Quadraturis , in aliis Nodorum pofitionibus proportionalis cft finui duplae diftantiae Nodi alterutrius a proxima Syzygia additur vero medio motui Lunae dum Nodi aut Quadratura tranfeunt a Solis Quadraturis ad proximas Syzygias , fubducitur in eorum tranfitu a Syzygiis ad Quadraturas ; in Oftantibus ubi maxima eft , afcendit ad 47" in mediocri Solis diftantia a Terra, uti exTheoria Gravitatis colligo. In aliis Solis diftantiis hec JEquztlo , in Oftantibus Nodorum , eft reciproce ut cubus diftantiae Solis a Terra , ideoque in Perigaeo Solis ad 45" in Apogaso ejus ad 49" circiter afcendit. Per eandem Gravitatis Theoriam Apogaeum Lunse progreditur quam maxime ubi vel cum Sole conjungiiur vel eidem opponitur,

&

&

&

&

&

&

&

(fit

^&. regreditur ubi cum Sole Quadraturam facit. Et Eccentricitas maxima in priore cafu &. minima in pofteriore , per Corol.

7,8

&9

PRINCIPIA MATHEMATICA.
7, 8
Prop. Lxvr. Lib. 9. Corollaria permagnae funt ,

4x3

Et hse inaequalitates per eadem TtnVi'* iEquationem principalem Apogsi generant , quam Semeilrem vocabo, Et ^quatio maxima Semequantum ex Obfervationibus colligere ftris eil ixs^- 18' circiter ,
I.

&

&

Harroxius nofter Lunam in Ellipfi circum Terram in ejus umbilico inferiore conftitutam , revolvi primus ftatuir, flalhms centrum EUipfeos in Epic^xlo locavit cujus centrum uniformiter Et ex motu in Epicyclo oriuntur inrevolvitur circum Terram.
potui.
,

regreffii Apogaei quantiDividi intelligatur diftantia mediocris Luns referat a Terra in partes 1 00000, Terram Eccentricitatem mediocrem Lunae partium 5- 5:05". Producarur ad ^, fmus Jiquationis maximae Semeftris ii^'- 18' ad raGt fit circulus BT> centro C intervallo dium TCt defcriptus, erit Epicyclus ille in quo centrum Orbis Lunaris locatur fecundum ordinem literarum revolvitur. Capiatur angulus

aequalitates

jam

diflae in progreftii

&

&

tate Eccentricitatis.

&

CB

& TC TC

&

CB

BT>A

&

BCT>

aequalis

ioci Solis ab

duplo Argumento annuo, feu duplae diftantiae veri Apogaeo Lunae femel squato, & erit CTT) ^quatio

Semeftris Apogaei Lunae & TT) Eccentricitas Orbis ejus in ApoHabitis autem Lun^e motu gaeum fecundo aequatum tendens. medio & Apogaeo & Eccentricitate , ut & Orbis axe majore partium zooooo; ex his eruetur verus Lunae locus in Orbe & diftantia ejus a Terra, idque per Methodos notiftimas. In Perihelio Terrae , propter majorem vim Solis , centrum Orbis Lunae velocius movetur circum centrum C quam in Aphelio,

idque in triplicata ratione diftantiae Terrae a Sole inverfe. Ob iEquationem eentri Solis in Argumento annuo comprehenfam,centrum Orbis Lunae velocius movetur in Epicyclo du^

BT)Am

plicata ratione diftantiae Terrs a Sole inverfe. Ut idem adhuc velocius moveatur in ratione fmfiplici diftantiae inverfe; ab Orbis verfus Apogaeum Lunae , feu reftas centro T) agatur refta

T>E

3rC

parallela

&

capiatur

angulus

ET>G

seq;Ualis

excefliii Argu;.

men^

42-4

PHILOSOPHIiE NATURALIS

De Mdndi menti annui praedifti fupra diflantiam- Apogaei Lun a Perigaso SisTEMATE, capiatur angulus vel quod perinde ell , gQJjg ^j^ confequentia ; CT>F sequalis complemento Anomaliae verae Solis ad gradus 560. C ut dupla Eccentricitas Orbis magni ad diftanEt lit 2) /" ad motus medius diurnus Solis ab tiam mediocrem Solis aTerra, Apogaeo Lunae ad motum raedium diurnum Solis ab Apogaeo 5-2'. xy". 16' ad proprio conjunflim , id eft , ut 3 3^ ad 1000 Et concipe centrum 5-9' 8". 10'" conjundim , five u^ 3 ad loo. Orbis LunaB locari in punfto F, & in Epicyclo cujus centrum efl radius 'DF interea revolvi dum pundum 2) progreditur Hac enim ratione velocitas in circumfereniia circuli T)JBT>. qua centrum Orbis Lunas in linea quadam curva circum centrum C defcripta movebitur , erit reciproce ut cubus diftantiae Solis a

&

&

&

Terra quamproxime , ut oportet. Computatio motus hujus difficilis eil, fed facilior reddetur per approximationem fequentem. Si diftantia mediocris Lunae a Terra & Eccentricitas TC fit partium S5^S uf fufit partium looooo,
pra
:

refta

CB

vel

CT>

invenietur partium iijxx,

&

refla

T>F

partium 357. Et haec refta ad diflantiam TC fubtendit angulum ad Terram quem tranflatio centri Orbis a loco T) ad locum -Fge-

eadem refta duplicata in fitu paral-, nerat in motu centri hujus lelo ad diitantiam fuperioris umbilici Orbis Lunae a Terra , fubtendit eundem angulum , quem utique tranflatio illa generat in motu ad diftantiam Lunae a Terrafubtendit angulum quem umbilici, eadem tranflatio generat in motu Lunae, quique propterea iEqua:

&

&

tio centri

Secunda dici poteft-, Et ha?c TEquatio in mediocri Lunae Terra, eftut fmus anguli quem reda illa T)F cwm refta ad Lunam dufta cpntinet quamproxime , & ubi maa punfto & refta xima eft ^adit x'. xs"- Angulus autem quem refla T) ad Lunam dufta comprehendunt, invenitur vel fuba pundo vel addendo ducendo angulum ET>F zh Anomalia media Lunae diftanliam Lunae a Sole ad diftantiam Apogsi Lunee ab Apogaeo
diftantia a

Solis

PRINCIPIA MATHEMATICA.

^ts

SoHs. Et ut radius efl ad finutn anguli fic inventi , ita x'. x^"l i b i k lunt ad yEquationem centri Secundam , addendam fi fumma illa^^^^'^** fit minor femicirculo , fubducendam fi major. Sic habebitur ejus
Syzygiis. accuratior defideretur , corrigendus efl; locus Lunae in Orbe ut fupra inventus per Variationem duplicem. De Variatione Prima principali diximus fupra , haec maxima eft Variatio altera maxima ell: in Quadrantibus, in Odtantibus Lunae. oritur a varia Solis aftione in Orbem Lunae pro varia pofitionc
in ipfis Si

Longitudo

Luminarium

computatio

&

&

Ut

ad Solem , computatur vero in hunc modum. ad finum verfum difiantiae Apogapi Lunse a Perigaeo Solis in confequentia , ita angulus quidam P ad quartum proportionalem. Et ut radius ad finum diitantiae Lunae aSole, ita fumanguli cujufdam alterius ma hujus quarti proportionalis ad Variationem Secundam , fubducendam fi Lunae lumen augetur adApogaei

Lunas

radius

&

Q
,

dendam

fi

diminuitur.

&

per

Redudionem

Sic habebitur locus verus Luns in Orbe, loci hujus ad Eclipticam habebitur Longi-

Anguli vero P & tudo Lunse. ex Obfervationibus determinandi funt. Et interea fi pro angulo P ufurpentur z' , & pro angulo Q i', non mukum errabitur. Cum Atmofph^era Terrae ad ufque altitudinem milliarium 3^ vel 40 refringat lucem Solis , & refringendo fpargat eandem in Umbram Terrae , & fpargendo lucem in confinio Umbrie dilatat Umbram ad diametrum Umbrae quae per Parallaxim prodit , addo minutum unum primum in Eclipfibus Lunae , vel minutum

unum cum

triente.

Theoria vero Lunae primo in Syzygiis, deinde in Quadraturis, & ultimo in Odlantibus per Phaenomena examinari & llabiiiri deEt opus hocce aggrelTurus motus medios Solis & Lunaj ad bet. tempus meridianum in Obfervatorio Regio Grenovlcenjl die ultimo menfis 'Decembris anni 1700. fl. vet. non incommode fe^

quentes adhibebit nempe motum medium Solis-vtpios"^- 43'. 40", motum medium Lunae c is^''Apogaei ejus s 78'- 44', 30" , 10'. 00", Apogazi ejus ^ S'- 20'. 00", Nodi afcendentis differentiam meridianorum Obfervatorii huSi 27'- 1.4 io" ; Obfervatorii Regii Tarifienfis o'''"- 9'"- xo'""^jus
:

&

&

&

&

&

&

Hhh

PRO.

4^(J

PHILOSOPHI^ NATURALI^
PROPOSITIO XXXVI. PROBLEMA XVIL
Invemre vtm
Solis

siS',

ad Mare movendum.

feu in Quadraturis Lunaribus , ad perturSolis vis ^ bandos motus Lunares , erac ( per Prop. xxv. hujus ) ad vim i ad 638092,6. Et vis gravitatis apud nos , Z/A/ feu \T\ Syzygiis Lunaribus, elt duplo major. i.T autem vires, diminuuntur in ratione difi defcendatur ad fuperticiem Terrae llantiarum a centro Terraj , id eft , in ratione 601 ad i adeoque vis prior in fuperficie Terrag , eil: ad vim gravitatis, ut i ad 3 8 604600. Hac vi Mare deprimitur in locis qua? 90 gradibus dillant

ML

TT
m

Hs

TM

a Sole.

&
ut

Vi altera quae dupla in regione Soli oppofita.

I

major

efl,

Mare

elevatur
eft

Summa
vis

virium

fub Sole ad vim gravitatis

ciet

&

ad ii868zoo.

Et quoniam

eadem eundem

motum,

five

ea deprimat Aquam in regionibus quas 90 gradibus diftant ^ Soli oppofitis, Sole, five elevet eandem in regionibus fub Sole eundem haec fumma crit tota Solis vis ad Mare agitandum Soli oppohabebit effedum ac fi tota in regionibus fub Sole fitis Mare elevaret , in regionibus autem quae 90 gradibus diftant a Sole nil ageret. Hasc eft vis Solis ad Mare ciendum in loco quovis dato ubi Sbl

&

&

&

in vertice loci verfatur quam in mediocri fua diftantia a In aliis Solis pofitionibus vis ad Mare attoUendum , eft Terra. ut finus verfus duplae altitudinis Solis fupra horizontem loci di-

tam

refte

& cubus diftantias

Solis a

Terra inverfe.

Corol. Cum vis centrifuga partium Terrae ^ diurno Terrae motu oriunda , quse eft ad vim gravitatis ut i ad 289 , efficiat ut altiludo

--sa!

PRINCIPIA MATHEMATICA.
tudo Aquag fub yEquatore fuperet
fura
fi

417

ejus altitudinem fub Polis

men- tertiu,

pcdum Parifienfium 85-810; vis Solaris de qua egimus, cum ad vim gravitatis ut 1 ad 11868100, atque adeo ad vim illam 'centrifugam ut 189 ad iz868ioo feu i ad ^-\s^7 , efficiet ut altitudo Aquae in regionibus fub Sole Soli oppofitis, fuperet altitudinem ejus in locis quse 90 gradibus diftant a Sole , menfura tantum pedis unius Parifienfis & digitorum undecim cum Octava parte digiti. Eil enim haec menfura ad menfuram pedum 85810 ut I ad 44517.

&

PROPOSITIO XXXVII. PROBLEMA

Invenire vim L.una

XVIII.

ad Mare movendum,

Vis Lunae ad Mare movendum colligenda efl ex ejus proporhasc proportio colligenda eft ex proportione ad vim Solis , tione motuum Maris , qui ab his viribus oriuntur. Ante ollium fluvii A-vona ad lapidem tertium infra Briftoliam , tempore verno autumnali tctus Aquae afcenfus in Conjunflione Oppofitione Luminarium (obfervante Samiiele Sturmio) ell pedum plus minus 45 , in Quadraturis autem ell pedum tantum 15. Altitudo prior ex fumma virium, pofterior ex earundem difterentia oritur. Solis igitur Lunse in yiilquatore verfantium mediocriter a Terra diftantium funto vires S erit S ut + S ad , 45 ad 15, feu 9 ad 5. In portu 'Plymuthi yEfi:us maris (ex obfervatione Samuelis Cok-

&

&

&

&

&L

&

&

frejjl) ad pedes tur, ac tempore

plus

minus fexdecim altitudine mediocri

attolli-

autumnali altitudo TEflus in Syzygiis fuperare poteil altitudinem ejus in Quadraturis, pedibus plusfeptem vel ofto. Si maxima harum altitudinum differentia fit pedum novem , erit L + S ad L S ut loi ad ii? feu 41 ad 23, Quae proportio fatis congruit cum priore. Ob magnitudinem yE,ftus in portu Briftolia , obfervationibus Sturmii magis fidendum q^Xq. videtur , ideoque donec aliquid certius conftiterit, proportionem 9 ad 5 ufurpabimus. Caeterum ob aquarum reciprocos motus, ^Eftus maximi non incidunt in ipfas Luminarium Syzygias , fed funt tertii a Syzygiis ut didum fuit , feu proxime fequuntur tertium Luns poft Syzygias appulfum ad meridianum loci , vel potius (ut a Sturmio no-

verno

&

tatur) funt

tertii

poit

diem novilunii

vel plenilunii,

feu poft ho-

Hhh

ram

42,8

PHILOSOPHIyE NATURALIS
^ novilunio vel plenilunio plus minus duodecimam , adeoque horam a novilunio vel plenilunio plus minus quadrajjj

DeYwndi
_rsTEMATE.

j.jjj^

-j^^jj^j^j.

vero in hoc portu in horam feptiLunas ad meridianum loci ideoque proxime fequuntur appulfum Lunse ad meridianum, ubi Luna diltat a Sole vel ab oppofitione Solis gradibus plus minus oftodecim vel novemdecim in confequemia. lEilas & Hyems maxime vigent non in ipfis Solftitiis , fed ubi Sol diftat a Solllitiis decima circiEt ter parte totius circuitus , feu gradibus plus minus 3.6 vel ^y. limiliter maximus JEdus maris oritur ab appulfu Lunae ad meriubi Luna diftat a Sole decima circiter parte motus dianum loci

gefimam tertiam.

Incidunt

mam

circiter ab appulfu

Et vis Solis in hac diflantia Lunae a Syzygiis & Quadraturis , minor erit ad augendum & ad minuenduni motum maris a vi Luna3 oriundum, quam in ipfis Syz^giis & Quadraturis, in ratione radii ad finum complementi diftantiae hujus duplicata feu hoc efl , in ratione looooooo ad 7986355-. anguli graduum 37 Ideoque in analogia fuperiore pro S fcribi debet o, 7986355- S. Sed & vis LunaB in Quadraturis , ob declinationem Lunai ab
nus i8i
,

totius

ab

^ftu ad JEi\um.

Sit

diftantia

ilia

graduum

plus mi-

iEquatore, diminui debet. Nam Luna in puadraturis, vel potius in gradu i8i poit Quadraturas , in dedinatione graduum plus minus iz. 13' verfatur. Et Luminaris ab yEquatore declinantis duplicata ratione fmus vis ad Mare movendum diminuitur in

complementi

Lun^

Et propterea vis quamproxime. declinationis Elt igitur Quadraturis efl tantum 0,8570317 L. L-l-0,7986355 S 3^0,8570327 L 0,7986355 Sut 9 ad 5. Praterea diametri Orbis in quo Luna abfque Eccentricitate moveri deberet , funt ad invicem ut 69 ad 70 ; ideoque dillantia: Luaae a Terra in Syzygiis ell a.d diftantiam ejus in Qusdraturis, Et diitantiae ejus in gradu 1 8i a ut 6^ ad 70 , caeteris paribus. in gradu i8a a QuaSyzygiis ubi JEilus maximus generatur , draturis ubi JEilus minimus generatur , funt ad mediocrem ejus diflantiam , ut 69,098747 69,897345 ad 691. Vires autem Luin
his

&

&

nae ad

verfe,

Mare movendum funt in triplicata ratione diltantiarum in* ideoque vires in maxima & minima harum diflantiarum funt
in mediocri diftantia, ut

ad vim

0,9830417

& 1,017512^^1.
Lunae
eric
ad.

Undefit

1,01752,1 ut 9 ad 5.

L + 0,7986355 S 3(10,9830427X0,8570327^0,79863558 Et S ad L ut i ad 4,4815. Itaque cum vis Solis fit

ad 1286820.0,
vis

ad vim
tatis

gravitatis ut i
I ad.

vim graviCdroi',.

ut

2871400.

PRINCIPIA
Corol.
r.

MATHEMATICA.
Solis

419
*

Cum Aqua

vi

agitata

undecim digitorum cum pedis unius digiforum odo, vi Lunse afcendet ad akiiudinem odto pedum vi utraque ad altitudinem pedum decem cum femifTe , ubi Luna eft in Perigseo ad altitudinem pedum duodecim cum femifle ultra, praefertim ubi TEflus ventis fpirantibus adjuvatur. Tanta autem vis ad omnes Maris motus excitandos abunde fufficit , quantitati motuum probe refponder. Nam in maribus quae ab Oriente in Occidentem late patent, uti in Mari Tacijico^ Maris z^thiopici partibus extra Tropicos , aqua attolli foAtlantki let ad altitudinem pedum fex , novem , duodecim vel quindecim. latius patet, iEflus In Mari autem T^acifico., quod profundius eft t^^thiopico. dicuntur efle majores quam in Atlantico Etenim ut plenus fit tEHus latitudo Maris ab Oriente in Occidentem non minor efle debet quam graduum nonaginta. In y\.i>x\ t_ythiopico ^ afcenfus aquse intra Tropicos minor ell quam in Zonis tempera-

&

afcendat ad altitudinem ^' oftava parte digiti, eadem

^*
,

&
&

&

&

&

&

&

&

&

propter angulliam Maris inter Africam Auftraiem partetn In medio Mari aqua nequit afcendere , nifi ad littus utrumque orientale occidentale fimul defeendat cum tamen vicibus alternis ad littora illa in Maribus noflris anguflis defcenEa de caufa fluxus dere debeat. refluxus in Inlulis , quae k perexiguus eflTe folet. littoribus longifllme abfunt In Portubus quibufdam , ubi aqua cum impetu magno per loca vadofa , ad Sinus alternis vicibus implendos &evacuandos, influere effluere refluxus debent efl!e {olito majores , eogitur , fluxus uti ad pontem Chefjiowa \n Anglia ; ad montes S.Mi'Plymuthum urbem Abrincatuorum (vulgo Avranches) in Normania\ chaelis Tegu in India orientali ad Cambaiam His in locis marer
tis
,

&

America.

&

&

&

&

&

&

&

&

magna cum

velocitate accedendo recedendo , littora nunc inundat nunc arida relinquit ad multa milliaria. Neque impetus remeandi prius frangi poteft , quam aqua attollitur influendi vel deprimitur ad pedes 30, 40, vel 50 amplius. Et par eft vadoforum , uti Magellanici ratio fretorum oblongorum ejus quo Anglia circundatur. tEAus in hujufmodi portubus fretis

&

&

&

&

per impetum curfus vero quse defcenfu fpedant , ubi aqua

fubfidere

&

&

&

recurfus fupra

modum

augetur.

Ad

littora

poieft,

ad mare profundum apertum fine irapetu effluendi remeandi attolli magnitudo iEftus refpondet viribus Solis
praecipiti

&

&

& &

Luns,

Hhh-

Corol.

430
Pe Mundi
SiSTEMATE,

PHILOSOPHIyE NATURALIS
Cum
yj.

j.^jjg

vis Lunse ad Mare movendum , fit ad vim gravig^ 1871400, perfpicuum eft quod vis illa fit longe minor quam quss vel in experimentis Pendulorum, vel in Staticis aut Hydroftaticis quibufcunque fentiri poffit, In ^Eftu folo ma-

Corol. X.
j

rino haec vis fenfibilem edit effeftum.

Lunse ad Mare movendum, eft ad Solis ad i , vires illae (per Corol. 14. Prop. Lxvi. Lib. I.) funt ut denfitates corporum Lunae & Solis & cubi diametrorum apparentium conjunc^lim; denfitas Lunae erit ad denfitatem Solis ut 4,4815: ad i diredle & cubus diametri Lunaj ad cubum diametri Solis inverfe id eft (cum diametri me31'. i-l") ut diocres apparentes Lunae & Solis fint 31'. 16'" Denfitas autem Solis erat ad denfitatem Terrae , 4891 ad 1000. propterea denfitas Lunse eft ad denfitafem ut 100 ad 396 Terrae, ut 4891 ad 3960 feu xi ad 17. Eft igitur corpus Lunas denfius & magis terreftre quam Terra noftra.
Corol. 3.
vis

Quoniam

vim confimilem ut

4,4815-

&

&

&

Corol. 4.
erit

Aftronomicis)
Corol. f.

Et cum vera diameter Luns (ex Obfervationibus fit ad veratn diametrum Terrae ut 100 ad 365;
,

mafia Lunas ad maflTam Terra?, ut

ad 39,371.

triplo

Et gravitas acceleratrix in fuperficie Lunae , erit quafi minor quam gravitas acceleratrix in fuperficie Terrae. Corol. 6. Et diftantia centri Lunas a centro Terrae, erit ad diftaniiam centri Luna? a communi gravitatis centro Terrae & Lunae,

ut 40,371 ad 39,;7i.
Corol. 7. Et mediocris diftantia centri Lunae a centro Terrae, erit femidiametrorum maximarum Terrae 60? quamproxime. Nam femidiameter maxima Terrse fuit pedum Parifienfium 19767630, mediocris diftantia centrorum Terrae & LunjE ex hujufmodi femidiametris 6oi conftans , sequalis eft pedibus 1190999707. Et haec diftantia (per CoroUarium fuperius) eft ad diftantiam centri Lunae a communi gravitatis centro Terrae Lunas, ut 40,371 ad Et cum Luna re39,371, quas proinde eft pedum 1161498340. volvatur refpeftu Fixarum, diebus 17, horis 7 & minutisprimis^^i, finus verfus anguli quemLuna, tempore minuti unius primi motu fuo medio, circa commune gravitatis centrum Terrae & Lun^ defcribit, eft 1x75-235-, exiftente radio 100, 000000, ocoooo. Et ut radius eft ad hunc finum verfum ita funt pedes 1161498340 ad pedes 14^811833. Luna igirur vi illa qua retinetur in Orbe , cadendo in Terram tempore minuti unius primi defcribet pedes 14,811833. Et fi hsec vis augeatur in ratione 177II ad 178?^, ha-

&

&

bebitur

PRINCIPIA MATHEMATICA.

431

hebitur vis tota gravkatis in Orbe Lunfe , per Corol. Prop. iii. Liber Et hac vi Luna cadendo , terapore minuti unius primi defcribere Tertii;*; Et ad fexagelimam parrem hujus dideberet pedes 14,895-17. Itantiae , id elt , ad diltantiam pedum i^B^^y^f a centro Terras corpus grave eadendo , tempore minuti unius fecundi defcribere

Diminuatur hsec diilantia in fub14,895-17 ad pedes 15-, 11018, habebitur diflantia pedum 1970 1678 a qua grave cadendo, eodem tempore minuti unius fecundi defcribet pedes 15,11018, id efl, pedes 15-5 Et hac vi gravia cadunt in fuperficie Terrae, in dig. I, lin. 5-,3a.
deberet etiam pedes 14,895-17.
duplicata ratione

pedum

&

Latitudine urbis Ltaeti^ Tar//7orum, ut fupra oftenfum eft. Eit diltantia pedum 19701678 paulo minor quam femidiamepaulo major quam Terrae hujus ter globi huic Terrse aequalis , femidiameter mediocris, ut oportet. Sed difFerentise funt infenfiEt propterea vis qua Luna retinetur in Orbe fuo , ad dibiles. itantiam maximarum Terrae femidiametrorum 6oi , ea eft quaiB^ vis Gravitatis in fuperficie Terrae requirit. Coro/. 8. Diftantia mediocris centrorum Terrae Lunae, eft me=diocrium Terrae femidiametrornm 6oi quamproxime. Nam femidiameter mediocris , quae erat pedum 19688715-, eft ad femidiametrum maximam pedum 19767630, ut 6oi ad 6oi quamproxime. In his computationibus Attraftionem magneticam Terrae non^ confideravimus , cujus utique quantitas perparva eft ignoratur. Siquando vero haec Attradtio inveitigari poterir, menfurs graduum in Meridiano, ac longitpdines Pendulorum ifochronorum in diverfis parallelis , legefque motuum Maris , parallaxis Lunas Lunse ex Phsenomenis accuCum diametris apparentibus Solis ratius determinatae fuerint licebit calculum hunc omnem accura-'

autem

&

"

&

&

&

&

&

tius repetere.

PROPOSITIO XXXVIII. PROBLEMA

Invemre Ftguram corporh

XIX.

Lmd\

Srcorpus Lunare fluidum efi!et ad inftar Maris noftri, vis Terras ad fluidum illud in partibus citimis & ultimis elevandum, efiet ad vim Lunae, quae Mare nofirum in partibus fub Luna & Lunse* oppofitis attollitur ut gravitas acceleratrix Lunae in Terram ad gravirtatem acceleratricem Terrae in Lunam diameter Lunae ad diame--

&

&

&

43^
Systematf., 265-

PHILOSOPHIiE NATURALIS

100 ad DEMufiDi diametrum Terrae conjunftim ; id eft, ut 39,371 ad 1 conjunftim , feu 1079 ad 100. Unde cum Mare noftrum vi Lunae attollatur ad pedes 8f, fluidum Lunare vi Terrae attolli deberet ad pedes 93^. Eaque de caufa Figura LuTiffi Sphaerois eflet, cujus maxima diameter produfta tranfiret per centrum Terras, Talem fuperaret diametros perpendiculares exceftu pedum 187. igitur Figuram Luna aftedat , eamque fub initio induere debuit.

&

&

CoroL Inde vro

fit

ut

eadem femper Lunae

facies in

Terram

In alio enim fitu corpus Lunare quiefcere non poobvertitur. Attamen ofciltelt, fed ad hunc fitum ofcillando femper redibit. lationes, ob parvitatem virium agitantium, eftent longe tardiilimse: adeo ut facies iila, quae Terram femper relpicere deberet, po/Iit

alterum orbis Lunaris umbilicum, ob rationem in Prop. xvii. allain Terram converti. tam reipicere, neque ftatim abinde retrahi

&

L E
5"/

jVI

MA

L
^

APEp

Terram

defignet uniformtter denfam

centroque

radio

Sphara P a p tftt autem QK plaCP retla a centro Sohs adcentrum Teme duBa normaliter fwm , cm tnffiit %f Terr^ totlus exterioris PapAPepE, qua Sphara modo defcrtpta alttor eft parttcula ftngulde conentur recedere fttque conatus particuU cujufque ut ejus' hinc inde aplano , dem diftantia aplano: Dicoprimo , quodtota particularum omrnium in JEquatoriscirculo A E extraglobum uniformiter per efficacia totum circuitum in morem annuli difpofitarum , vis ad Terram circum centrum ejus rotandam,ft adtotam particttlarum totidem in JEquatoris punBo A, quoda plano QR maxi" efficaciam, adTerram conftmili me difiat confftentium vim motu circulan circum centrum ejus movendam , ut unum adduo. Et motus tfie circularis circum axem , in communi feBione ^defcribt mtelltgatur
; ,

^' Polis P, p Sf Mquatore

A E delmeatam

&'ftcentro

QR

quatoris&' plani

QKjacentem,

peragetur.
defcribatur

B AF DC.

Nam

C diametro centro Dividi intelligatur

B T>

femicirculus

femicircumferentia

B A'D

in partes

PRINCIPIA
partes

ad diame- Liber Et fumma quadratorum exT^^^"*' T. trum BT> demittantur finus fmibus omnibus aequalis erit fummae quadratorum ex fmibus innumeras
aequales
,
.^

MATHEMATICA. & a partibus fingulis F

F F

433

FT

omnibus CT, & fumma utraque aequalis erit fummae quadratorum ex totidem femidiametris C ; adeoque fumma quadratorum ex omnibus FT, erit duplo minor quam fumma quadratarum ex totidem femidiametris CF,

in parxiculas totidem aeab earum unaquaque ad planum"^i? demittatur ut a punfto perpendiculum perpendiculum AH. Et recedit a plano erit ut perpendiculum vis qua particula , per hypothefin , haec vis dufta in diftantiam illud ad Terram circum centrum ejus conerit efficacia particulae vertendam. Adeoque efficacia particulas in loco F, erit ad efficaciara particulse in loco ^, ut ad hoc propterea efficacia tota particularum eit , ut FCq zd ; omnium in locis fuis F, erit ad efficaciam particularum totidem in loco y^, ut fumma omnium FCq ad fummam totidem ACq, hoc eft, (per jam demonflrata) ut unum ad duo. ^E.TD. Et quoniam particulae agunt recedendo perpendiculariter a plano ^i?, idque aequaliter ab utraque parte hujus plani eaedem convertent circumferentiam circuli ^Equatoris , eique inhaerentem Terram , circum axem tam in plano illo quam in plano yEquatoris jacentem.

Jam

dividatur perimeter circuli

quales

&

FG,

FG

&

&

AE A ^R

CG,

ACq

&

FGXGC

AHxHC,

^R

lii

LEM-

434
STEMATE

PHILOSOPHI.E NATURALIS
L E

MMA

IL

efficacta tota parU' Ttfdem pofitfi: Dtco^fecmdo quod vis fitarum^adTerram circularum omntum extra globum undique cum axem eundem rotandamftt advtm totamparticularum totidem, in jE,quatoris circulo AE , untformiter per totum circuitum

in morem annuli dtfpofitarum ,

lari

movendam ,

ut duo

adTerram confimili motu circu" ad quinque

parallelus,. Sit enim //C circulus quilibet minor yEquatori fmtque L , / particulae duae qusevis sequales in hoc circulo extra globum T ap e fitse. Et fi in planum ^/?, quod radio in Solem dufto perpendiculare efl: , demittantur perpendicula Z, A/, Im-. proportio, vires totae quibus particulae illae fugiunt planum Sit autem refta L / nales erunt perpendiculis illis L My l m. bifecetur eadem m per punc, ape parallela plano n , quae parallela fit plano perpendiagatur tum

AE

&

^R X & ^R &

culis

LM,
,

tm

tatur
trariae

perpendiculum
ad

& Imy^mC, hoc eft, ut LNxMC+ NMxMC &: /nXmCnmXmC, feu LNXMC+NMXMC &: LNXmC
,

LM^MC

occurrat in iV ac , in planum i? demitXT. Et particularum &c l vires conTerram in contrarias partes rotandam , funt ut

&

NM

PRINCIPIA MATHEMATIGA. 435^NMXmC: & harum differentia LNxMmNMxMC+mC, tertius.

efl
vis

particularum

ambarum

fimul

fumptarum ad

rotandam.
2,

ad particularum duarum ejufdem magnitudinis in y/ confiftentium vim x HC, ut ad ACq. Et pai-s negativa feu x ad particonfiftentium vim 1. cularum earundem in C , ut C q. Ac proinde partium difterentia , id efl , parC q A^ ticularum duarum L di l fimul fumptarum vis ad Terram rotandam, eft ad vim particularum duarum lifdem squalium in loco confiftentium , ad Terram itidem rotandam , ut CXq dividatur in parSed fi circuli IK circumferentia I ad ACq. ad totidem IXq ticulas innumeras aquales L, erunt omnes ut I ad z, (per Lem. I.) atque ad totidem q, wt I q zci X ACq\ totidem CXq ad totidem ACq ut xCXq ad z /lCq. Quare vires conjundaB particularum omnium in circuitu circuli IK, funt ad vires conjimftas particularum totidem in loco A-> ut %ACq\ & propterea (perLem. I.) ad vires q conjundas particularum totidem in circuitu circuli ut ,
,

L Nx NX

Hujus
eft

differentiae

pars affirmativa

L Nx Mm

Terram
feu

N MxMC-m'C
A

z^ H

LXq ZTxCr,

A HxH

K LXq

& LXq

&

AC

IX zCX^ad iX^ xCZ^ad ACq.

Jam vero
metro
illius
fi

AE

SphaeraB diameter

Tp

ras aequales, quibus infiftant circuli totidem

circuli cujufque erit ut tCXq. Et ad Terram rotandam , erit ut IXq in IXq perimetro confifteret, effet vis inateris ejufdem, fi in circuli in ACq. Et propterea vis particularum omnium' maut terias totius, extra globum in perimetris circulorum omnium confiftentis , eft ad vim particularum totidem in perimetro circuli I confiftentis, ut omnia I maximi q q in hoc eft , ut omnia totidem , C q in ACq, id eft, ut ^C q ad totidem q q omnia Cq q + ^C q q ad totidem ACqq q, hoc eft, ut tota quantitas fluens cujus fluxio C A^ACqXCXq + ^CXqq^ ad totam quantitatem flueft ACqq entem cujus fluxio efl ACqq ACqXCXq\ ac proinde per Mecuh.-\-\CXqc thodum Fluxionum, ut fcribatur cub.y id eft, fi pro ad

IK

dividatur in partes innumeIK\ materia in periI q : ideoque vis materias

iX^

AE

IXq ACq AC AC X ACqq ^A XC X A qXC X

AE

X m X xCX^ad ACq CX^in X X

ACqqXCX\ACqXCX ACqqXCXlACqXCX CX
Cp
vel

tota

AC, nt^yACqc^diACqc,
lii

hoc

eft, ut

duo ad

quinque.

^. E,'i>.
z

LEMMA.

43^
0B MONDl
S.SIEMATB,

PHILOSOPHliE NATURALIS
L E

MMA

III.

axem jam
in rattone

Tifdem pofith : Dico tertto quod motus TervdS totim ctrcum ante defcriptum j exmotthmparttcularumomntum compofitm , ertt admotum annultpradtBt circum axem eundem

qua componttur ex rattone mater't tn Terra admate^ rtam tn annuloj^ rattonetrtum quadratorum ex arcu quadran*
talt ctrcult cujufcunqtde

in rattone materta

ad duo quadrata ex diametro td efi ^ numeri pij 17 5 adnume^ ad matertam

rum loooooo.
ventis, ad

axem fuum immotum revolfimul revolventis, ut quBSphaerae infcriptae libet quatuor aequalia quadrata ad tres ex circulis fibi infcriptis : Cymotus Cylindri ad motum annuli tenuilfimi , Spheeram lindrum ad communem eorum contraftum ambientis , ut duplum annuli materiae in Cylindro ad triplum materiae in annulo ;
Efl enim motus Cylindri circum

motum

&

&

&

&

circum axem Cylindri uniformiter continuatus , ad ejufdem motum uniformem circum diametrum propriam , eodern tempore periodico fadtum , ut circumferentia circuli ad duplum

motus

i(te

diametri.

HY
Orhe Terra
,.

O T

11.

Si annulus praditlus Terra omni reliqua fuhlata , folus in

motu annuo ctrca Solemferretur

8f interea cir-

ca axemfmm , adplamtm EcUptide tn angulo graduum i^~in~ clinatum j motu diurnorevolveretur : idem foret motus PunC"

torum ^quinoBialium fwe annulusiliefluidus materia rigida ^firma confiaret.

e[fet

fiveisex

PRO-

PRINCIPIA MATHEMATICA.

437
Ll
B

PROPOSITIO XXXIX. PROBLEMA XX.

Imentre PraceJJiQnem ^quinoBtorum.
Motus mediocris horarius Nodorum Lunas Nodi funt in Quadraturis erat 16', 35.'",
,
;

Teruo

K
jj.

in

OrBe
36^

circulari

nbi
tus

i6'^

&

hujus

dimidium 8". 17'". 38'^ i8^ (obrationes fupra medius horarius Nodorum in tali Orbe

fidereo to^'- 11'. 46". Quoniam igitur Nodi conficerent annuatim los''- 11'. 46". in antecedentia ; fi plures eflent Lunse motus Nodorum cujufque , per CoroIIar. 16. Prop, Lxvi. Lib. I. forent ut tempora periodica ; fi Luna fpatio diei fiderei juxta fuperficiem Terrae revolveretur , motus annuus Nodorum foret ad los"-- n' 46". ut di?s fidereus horarum ^3, 56'. ad tempns periodicum Luns dierum 17. 7 hor. 43' ; id eft , ut 1436 ad 39343. Et par efi: ratio Nodorum annuli Lunarum Terram ambientis; five Lunae illae fe mutuo non contingant, five liquefcant in annulum continuum formentur , five denique annulus ille rigefcat inflexibilis reddatur.

explicatas) eft mofitque anno toro Lunae in tali Orbe

&

&

&

igitur quod annulus iile, quoad quantitatem materias, Terrae omm e^E quae globo Tape fuperior ap eft ; (Vid. Fig. pag. 434.) quoniarn globus iile efl; ad Terram illam fuperiorem ut aCqu. ad ACqu. aCqu. id eit (cum Terrae diameter vel aC ^M ad diametrum majorem ^Cut 1x9 ad 230,) minor ut 5" 2.441 ad 45-9 ; fi annulus ifte Terram fecundum iEquatorem uterque fimul circa diametrum annuli revolveretur ; cingerec motus annuli eflet ad motum globi interioris (per hujus Lem. IIF.) loooooo ad ^is^^is conjundim , hoc eil ut 45-9 ad f^^^i ut 45-90 ad 485x13 ; ideoque motus annuli eiTec ad fummam motuum annuli ac globi, ut 4590 ad 48^813. Unde annulus glomotum fuum quo ipfius Nodi fcu punfta iEquibo adhiPreat , noftialia regrediuntur , eum globo communicet motus qui refla ut 4590 ad 489813 bit in annulo erit ad ipfius motum priorem , propterea motus punftorum iEquinoftialium diminuetur in Erit igitur moius annuus punftorum iEquieadem ratione. globo compofiti , ad motumi nodialiura corporis ex annulo

Fingamus
fit

aequalis

T AT &

^C

&

&

,.

'ix

&

&

&

lii 3

2,0^-

438
^^''

PHILOSOPHI^ NATURALIS
^^''

EsT^"I!E sT M&
.

'jjj^^

4590 ad 489813 conjunc'456 ad 39343 Vires auteoi quibus Nodi LujQQ ^^ X9X369. narum (ut fupra explicui) atque adeo quibus pundta ^quinoftialia annuli regrediuntur fid eft vires 3 IT, in Fig.fag. 403 404.) lunt in fingulis particulis ut diftantiaj particularum ^ plano ^i?, propterea ( per his viribus particulse illas planum fugiunt ; Lem, II) fi materia annuli per totam globi fuperficiem , in moad fuperiorem illam Terrae partem rem figurse efficacia tota particularum omconftituendam fpargeretur , vis nium ad Terram circa quamvis iEq^uatoris diametrum rotandam , atque adeo ad movenda punfia A<quinoftialia , evaderet minor quam prius in ratione 2 ad f. Ideoque annuus\/Equinodiorum ac proinde regreflus jam efrer ad 20^'- 11'. 46", ut 10 ad 73092
4^"'
"^
jj ^^^^
^jj-

&

&

&

&

TapATepE,

&

tierec 9". (>'"' S^'"-

Caeterum hic motus , ob inclinationem plani iEquatoris ad plaEciipticae, minuendus eft, idque in ratione fmus 91706 (qui Qua finus efl complementi graduum 23;) ad Radium looooo. Haec eft annua PraecelTio ratione motus ifte jam fiet 9". 7'". zd\

num

iEquinodiorum

a vi Solis oriunda.

Vis autem Lunae ad Mare

4, 4815 ad
I circiter.

Et

vis

movenJum erat ad vim Solis, Lunx ad TEquinoftia movenda

,

ut
efl

ad Tim Solis in eadem proportione. Indeque prodit annua BLquinodiorum PraecefTio a vi Luna^ oriunda 40". 52"'. j^'"; ac tota Et hic moPraecefTio annua a vi utraque oriunda 50". 00'". 121^. Nam PraecefTio TEquinofliorum tus cum Phaenomenis congruir. ex Obfervationibus Aftronomicis eft minutorum fecundorum plus minus quinquaginta.
Si altitudo TerrfE ad TEquatorem fuperet altitudinem ejus ad Polos , milliaribus piuribus quam 17 , materia ejus rarior erit ad Praeceftio yEquinodiorum circumferentiam quam ad centrum ; ob altitudinem illam augeri, ob raritatem diminui debet.

&

fupereft ut de

Defcripfimus jam SyftemaSoHs, TerriE, Lunae, &Planetarum; Cometis nonnulla adjiciantur.

LEMMA

PRINCIPIA MATHEMATICA. L E

439

TekA^*, M M A IV. Cometas effe Lunafuperiores &^ m regione Vlanetarum verfart^

&

Terram & Cometam perpetuo duda convergac ad partes ultra Cometam, Cometa e Terra fpedatus, ob motum fuum tardiorem,

Ut defeftus Parallaxeos diurnae extulit Cometas fupra regiones fublunares , fic ex Parallaxi annua convincitur eorum defcenfus in Nam Cometse qui progrediuntur fecunregiones Planetarum. dum ordinem fignorum funt omnes , fub exitu apparitionis , aut folito tardiores aut retrogradi , fi Terra eft inter ipfos Solem at juflio celeriores fi Terra vergit ad oppofitionem. Et e contra , qui pergunt contra ordinem fignorum iunt jufl:o celeriores in fine appariiionis , fi Terra verfatur inter ipfos Solem ; juflo tardiores vel retrogradi fi Terra fita eft ad contrarias partcs. Contingit hoc maxime ex motu TerrEe in vario ipfius fitu , perinde ut fit in Planctis , qui, pro motu Terrae vel confpirante vel contrario, nunc retrogradi funt, nunc tardius progredi videntur, nunc vcro celerius. Si Terra pergit ad eandem partem cum Cometa motu angulari circa Solem tanto celerius fertur , ut refla per

&

&

&

apparet efle retrogradus; fin Terra tardius fertur, motus CometSBs,

(detracSo motu Terrse) fit faltem tardior. At fi Terra pergit in contrarias partes , Cometa exinde velocior apparet. Ex acceleratione autem vel retardatione vel motu retrogrado diftantia Cometae in hunc modum coUigitur. Sunto obfervatae tres longitudines Cometae , fub initio motus , fitque

T^y/,

t^^, y C
videri
definir.

y JP

longitudo ultimo obfervata

ubi

Cometa

Agatur

440
DeMuhdi Agatur refta
Sysxematf,

ad invicem ut tempora inter oblerProducatur ad G, ut fit ad vationes tres primas. ut tempus inter obfervationem primam & ultimam , ad tempus fecundam , jungatur ^G. Et inter obfervationem primam atque Terra vel fi Cometa moveretur uniformicer in linea reda , quiefceret, vel etiam in linea refta, uniformi cum motu, progrelongitudo CGmetsE tempore Obderetur ; foret angulus T qui longitudinum difAngulus igitur fervationis ultimas. ferentia efl , oritur ab inaequalitate motuum Cometffi ac Terrfe. Cometa in contrarias partes moHic autem*angulus , fi Terra fic motum apparentem Coventur , additur angulo Y, Sui Cometa pergit in eafdem partes metse velociorem reddit cum Terra, eidem fubducitur, motumque Cometae vel tardiorem uti modo expofui. Oritur igitur reddit , vel forte retrogradum idcirco pro parallaxi Cohic angulus praecipue ex motuTerrae, metae merito habendus ell, neglefto videlicet ejus incremento vel decremento nonnullo , quod a Cometse motu inaequabili in Orbe Diilantia vero Com.etae ex hac parallaxi fic proprio oriri poffit. Defignet S Solem a cT Orbem magnum , a locum coUigitur. TerrsE in obfervatione prima , c locum locum Terrse in obfervatione tertia , liTerras in obfervatione ultima , neam reftam verfus principium Arietis Sumatur angulus asquaduftam. angulo T' hoc ell , ffiqualis lonlis
interjeftae
,

^ ^ ^c

PHILOSOPHIiE NATURALIS ABC cujus partes JB BC redis ^A & ^5,

^
,

fint

AC

AG

AB

&

&

^G

F^G;

^G &
,

&

&

T & T^

^F

YTV
A

gitudini
T.

Comeiae

ubi

Terra verfatur

in

Jungatur ac,- 8i producatur ea ad ^, G ad C, ut fit ^^ ad a c ut

&

erit

locus quem Terra tempore obfervationis ultim^ , motu in reda a c uniIdeoformiter continuato , attingeret.

que

fi

ducatur

g"t

ipfi

x^V

parallela

&

angulo capiatur angulus ^p asqualis erit hic anguius aequalis , e loco g fpedati longitudini CometEe parallaxis erit , qua? oritur a tranflatione Terrae angulus de loco g in locum T: ac proinde Igcus erit Cometae in plano

gV

^gV

V ^G

&

TVg

Eclipticae.

Hic autem

locus

/^Orbe Jovis

inferior effe folet.

Idem

PRINCIPIA MATHEMATICA.
Idem
corpora
colliffitur

441

ex curvatura

viae

Cometarum.

Pergunt haec

l^^ ^ ^

maximis quamdm moventur celerius; at in fine curfus , ubi motus apparentis pars illa quae k parallaxi oricur, majorem habet proportionem ad motum totum apparentem, defledere folent ab his circulis, & quoties Terra movetur in unam partem abire in partem contrariam. Oritur haec deflexio maxime ex Parallaxi , propterea quod refpondet motui

propemodum

circulis

Terrae;
rentes

&

infignis ejus quantitas

fatis

meocomputo,

collocavit difpa-

longe infra Jovem. Unde confequens ell Periheliis , ubi propius adfunt , deicendunc quod in Perigsis fffipius infra orbes Martis inferiorum Planeiarum.

Cometas

&

&

Confirmatur etiam propinquitas Cometarum ex luce capitum.

corporis coeleflis a Sole illuftrati in regiones longinquas abeuntis , diminuitur fplendor in quadruplicata ratione diltantiae in duplicata ratione videlicet ob audam corporis diftantiam a Sole , in alia duplicata ratione ob diminutam diametrum apparentem. Unde fi detur lucis quantitas apparens diameter Cometae , dabitur diftantia , dicendo quod diftantia fit ad diltantiam Planetae , in ratione diametri ad diametrum direfte ratione fubduplicata lucis ad lucem inverfe. Sic minima capillitii Cometae anni i68x diameter , per Tubum opticum fexdecim pedum a Flamjtedio obfervata Micrometro menfurata , asquabat x. o". Nucleus autem feu fl:ella in medio capitis vix decimam partem latitudinis hujus occupabat , adecque lata erat tantum 11" vel ii".
:

Nam

&

&

&

&

&

&

Luce vero

&

claritate capitis fuperabat

caput Cometae anni 1680,

ftellafque primae vel fecundae magnitudinis aemulabatur.

Ponamus
:

Saturnum cum annulo fuo quafi quadruplo lucidiorem fuifle quoniam lux annuli propemodum ffiquabat lucem globi intermedii , & diameter apparens globi fit quafi %i" , adeoque lux globi & annuli conjundim aequaret lucem globi , cujus diameter efl^et 30": erit diftantia Cometae ad diftantiam Saturni ut i ad -1/4 inverfe , & ii" ad 30" diredie , id eft, ut 14 ad 30 feu 4 ad 5-. Rurfus Cometa anni 1665- menfe y^prili , ut author eil Heveliusj claritate fua pene Fixas omnes fuperabat , quinetiam ipfum Saturnum , ratione coloris videlicet longe vividioris. Quippe lucidior
erat hic
erat

&

Cometa

altero illo
6'

&

cum
erat
,

ftellis

prims magnitudinis
,

capillitii

quafi

qui in fine anni praecedentis apparuconferebatur. Latitudo at nucleus cum Planetis ope Tubi optici
,

collatus

plane minor erat Jove,

& nunc Kkk

minor corpore intermedio

442.

PHILOSOPHliE NATURALIS
,

De

MoNtJi

dio Saturni

Sktemate, capillitii

judicabatur. Porro cum diameter raro fuperet 8' vel ii' , diameter vero nuclei feu ftells centralis fit quafi decima vel forte decima quinta pars diametri capiljitii , patet Stellas hafce ut plurimum ejufdem effe apparentis magnitudinis cum PJanetis. LJnde cum lux earum cum luce Saturni non raro conferri poffit, eamque aliquando fuperet ; manifeftum eft quod Cometai omnes in Periheliis vel infra Saturnum collocandi fmt , vel non longe fupra. Errant igitur toto coelo qui Cometas in regionem Fixarum prope ablegant : qua certe ratione non magis illultrari deberent a Sole noilro quam , Planetae, qui hic funt, illultrantur a Stellis fixis.
ipfi aequalis

nunc

Cometarum

non confiderando obfcurationem Cometamaxime copiofum & crafTum , quo caput circundarur, quafi per nubem obtufe femper lucens. Nam quanto obfcurius redditur corpus per hunc fumum , tanto propius ad Solem accedat neceffe eft, ut copia lucis a fe reflexa Planetas femuletur. Inde verifimile fit Cometas longe infra fphseram Saturni defcendere , uti ex Parallaxi probavimus. Idem vero quam maxime confirmatur ex Caudis. Hx vel ex reflexione fumi fparfi periF.thera, vel ex luce capitis oriuntur. Priore cafu minuenda efl difkntia Cometarum , ne fumus a capite femper ortus per Hasc
difputavimus

rum per fumum

illum

ad nucleum capitis. Igitur fi concipiamus lucem hanc congregari intra difcum nuclei coardari , nucleus ille jam certe , quoties caudam maximam fulgentiflimam cmittir Jovem ipfum fplendore fuo multum fuperabit. Minore igitur cum diametro apparente plus lucis emittens, multo magis illuftrabitur a Sole, adeoque erit Soli multo propior. Quinetiam capita fub Sole delitefcentia, caudas cum maximas tum fulgentiflimas inftar trabium ignitarum nonnunquam emittentia , eodem areumento infra orbem Veneris collocari debent. Nam lux illa omnis fi in ftellam congregari fupponatur, ipfam Venerem ne dicam Veneres plures conjundas quandoque fuperaret.
capillitii

fpatia nimis ampla incredibili cum velocitate expanfione propagetur. In pofteriore referenda efl lux omnis tam caud^ quam

&

omnem

&

&

&

Idem denique colligitur ex luce capitum crefcente in recefTu Cometarum a Terra Solem verfus, ac decreicente in eorum receflia a So!e verfus Terram. Sic enim Cometa pofterior Anni' i66c
(obfervante Hevelio,)

ex quo confpici coepitj remittebat femper

'

de

PRINCIPIA MATHEMATICA.
de motu fuo apparente, adeoque

443

praterierat Perigaeum ; Splen- Liber dor vero capitis nihilominus indies crefcebat, ufque dum Cometa'^^^^^"*? Cometa Anni 1603 radiis Solaribus obtedus defiit apparere. obfervante eodem HeveliOi in fine Menfis _7^///i ubi primum contardiffime movebatur, minuta prima 40 vel 45- circifpeftus eft ter fingulis diebus in Orbe fuo conficiens. Ex eo tempore motus ejus diurnus perpetuo augebatur ufque ad Sepf. 4. quando evafit Igitur toto Iioc tempore Cometa ad graduum quafi quinque. Id quod e;tiam ex diamerro capitis Terram appropinquabat.
,
-

Micrometro menfurata colligitur quippe quam Hevelius reperit Aug. 6. efiTe tantum 6'. 5". inclufa coma , at Sej^t. z. efTe 9'. 7". Caput igitur initio longe minus apparuit quam in fine motus , at initio tamen in vicinia Solis ionge lucidius extitit quam circa finem, ut refert idem Heveliiis. Proinde toto hoc tempore, ob
:

recefiium ipfius a Sole

ceflii

quoad lumen decrevit

non obltante

ac-

ad Terram.

cembris,

&

ifte

Cometa Anni 1618 circa medium Menfis Tie' Anni 1680 circa finem ejufdem Menfis, ceierrime

movebantur , adeoque tunc erant in Perigaeis. Verum fplendor maximus capitum contigit ante duas fere Teptimanas , ubi modo exierant de radiis Solaribus ; & fplendor maximus caudarum paulo ante , in majore vicinitate Solis. Caput Cometae prioris
'Decemh. i. majus videbatur (lellis priT>ecemb. 16. (jam in Perigseo exifiens) magnitudine parum , fplendore feu claritate luminis plurimum defecerat. Jan. 7. Keplerus de capite incertus finem fecit obfervandi. a Flamftedio obfervatum Die IX meniis 'Decemb. confpedum efl: caput Cometae pofl;erioris, in diftantia novem graduum a Sole; id quod ItellaB tertiae magnitudinis vix concefl!um fuiflet. 'Decemh. i^ 17 apparuit idem ut fl:ella tertiae magnitudinis , diminutum utique fplendore Nubium juxta Solem occidentem. 'Decemb-. 16. velociffime motus inque Perigaeo propemodura exiitens , cedebat ori Pegafi, Stellae tertia magnitudinis. Jan. 3. apparebat ut Stelia quartae, Jan. 9. ut Stella quintae, Jan. 13. ob fplendorem Lunae crefcentis dilparuit, Jan. zf. vix aequabat Stellas magnitudinis Si fumantur aequalia a Perigaeo hinc inde tempora, cafeptimse. pita quae temporibus illis in longinquis regionibus pofita , ob aequales a Terra diftantias , aequaliter lucere debuiflent , in plaga Solis maxime fplenduere , ex altera Perigaei parte evanuere. Igitur ex magna lucis in utroque fitu differentia, concluditur magna Cometas vicinitas in fitu priore. Nam lux Cometarum Solis regularis Klik z
juxta obfervationes Cyfati,

mae magnitudinis,

&

&

&

&

444
De Mukdi regularis
s^'

PHILOSOPHI^ NATURALIS
efTe
,

"**"'

moventur

folet , maxima apparere ubi capita velociffime atque adeo funt in Perigaeis ; nifi quatenus ea major

&

eft in vicinia Solis.

CoroL

1.

Splendent igitur Cometas luce Solis a

fe reflexa.

Corol. X. Ex diftis etiam intelligitur cur CometsE tantopere freSi cernerentur in regionibus longe quentant regionem Solis. ultra Saturnum , deberent faepius apparere in partibus Soli oppoForent enim Terrs viciniores qui in his partibus verfafitis. Verum percurSol interpofitus obfcuraret caeteros, rentur , rendo hiftorias Cometarum, reperi quod quadruplo vei quintuplo plures detefti funt in HemifphEerio Solem verfus , quam in Hemifphaerio oppofito , praeter alios procul dubio non paucos quos Nimirum in defcenfu ad regiones noftras lux Solaris obtexit. neque caudas emittunt , neque adeo illufirantur a So!e, ut nudis oculis fe prius detegendos exhibeant , quam fint ipfo Jove pro-

&

piores.

Spatii

autem

tantillo

intervallo

circa

pars longe major fita eft a latere Terrae inque parte illa majore CometB , Soli ut

Solem defcripti quod Solem refpicit ; plurimum viciniores,

magis illuminari folent.

Coeli refiftentia decurfui Planetarum contrarias fecuti, moventur omnifariam liberrime , motus fuos etiam contra curfum Planetarum , dimifi^ime confermotu perpetuo in orFallor ni genus Planetarum fint , vant. bem redeant. Nam quod Scriptores aliqui Meteora efle volunt, argumentum a capitum perpetuis mutationibus dueentes , fundamento carere videtur. Capita Cometarum Atmofphaeris ingenAtmofphaerae inferne denfiores effe debent. tibus cinguntur ;
Corol. 3.
eft,

Hinc etiam manifeftum

quod

ftituuntur.

Nam

Cometae

vias

obliquas

&

nonnunquam

&

&

&

Unde nubes
tiones
illae

funt,

non

ipfa

Cometarum corpora,
fi

in quibus
,

muta^

vifuntur.

Sic Terra

e Planetis fpeftaretur

bium fuarum proculdubio

corpus firmum fplenderet , bibus prope delitefceret. Sic cingula Jovis in nubibus Planetce illius formata funt , quse fitum mutant inter fe , firmum Jovis

&

luce nu'fub nu-

&

eorpus per nubes illas difficilius cernitur. Ec m,ulto magis corpora Cometarum fub Atmofphasris profundioribus craflioribus ahfcondi debent,.

&

&

PRO-

PRINCIPIA MATHEMATICA.

44/

PROPOSITIO XL.
tihus

THEOREMA
m

XX.

^^/"/

centro Solh hahenCometas tn SeBtombm Conich umhdkos moveri , &* radiis adSolem duBis areas temporibus pro^

portionales defcrtbere.
Patet per Corol. i. Propof. xiii. xiii. Libri tertii. Prop. viii, XII
Libri

primi

collatum

eum

&

fes,

I. Hinc fi Cometae in orbem redeunt Orbes erunt Elliptempora periodica erunt ad tempora periodica Planetarum in axium principalium ratione fefquiplicata. Ideoque Cometae maxima ex parte fupra Planetas verfantes ^ & eo nomine Orbcs tardius revolventur. axibus majoribus defcribentes Ut fi axis Orbis Cometae fit quadruplo major axe Orbis Saturni, tempus revolutionis Cometffi erit ad tempus revolutionis Saturni , id eft , ad annos 30, ut 41/4 (feu 8) ad i ideoque erit annorum 240. Corol. z. Orbes autem erunt Parabolis adeo finitimi, ut eorum'

Corol.

&

vice Parabolae, abfque erroribus fenfibilibus adhiberi poffint. Corol. 3. Et propterea , per Corol. 7. Prop. xvi. Lib, I. velocitas Cometae omnis, erit femper ad velocitatem Planetae cujufvis eirca Solem in circulo revolventis, in fubduplicata ratione dupl^e diflantiae Planetae a centro Solis, ad diftantiam Comet* a centro Ponamus radiura Orbis magni, feu Ellipfeos Solis quamproxime. in qua Terra revolvitur femidiametrum maximam , effe partium Terra motu fuo diurno mediocri defcribet partes loooooooo motu horario partes 7167^^,. Ideoque Cometa in i^ioiix, eadem Telluris a Sole diftantia mediocri, ea cum velocitate qu fit ad velocitatem Telluris ut v' z ad i, defcribet motu fuo diurno motu horario partes 101 364^. In majoribus partes x^^zj^j ,
, :

&

&

&

diilantiis , motus tum diurnus tum horarius liorarium in fubduplicata raiione ad hunc motum diurnum diitantiarum reciproce, ideoque datur.

autem

vel

minoribus

erit

&

quadruplo majus lit ponatur eife partiumi loooooooo area quam Cometa radio ad Solem dufto fingulis diebus defcribit, erit partium 1x16373^, fngulis horis area illa^ Sin latus redum majus fit vel minus in raerit partium ^odSxj.. tione quavis , erit area diurna horaria major vel minor in eade.m ratione fubduplicata.
Corol. 4.
fi

Unde

Latus

redum

Parabolae

radio Orbis magni,

:

&

quadratum

radii illius

&

&

Klck

LEM-MA

445
$YSTEMATE,

PHILOSOPHIiE NATURALIS
L E

MM

V.

Invemre Imeam curvam genensParahoUci ^ qu<e per data

quotcunque
Sunto punfta illa A, B, C, quamvis pofitione datam

punBa

tranfibtt.

HN

, E^

F, &c. ab iifdem ad reftam demitte perpendicula quotcunque

&

JdH,Bl,CK,T>L,EM,FK
valla

perpendiculorum H, I, CK, &c. diflterentias primas ^,x^, 3 ^,4^,5-^, &c. fecundas r,zf, sc 4f,&c. tertias ^, x^, id, &c. id efl, ita ut fit AH.Blb^ 'DL^ibyT^L^EM^^b^EM^- FN-=sb, CK^ib, B &c. dein b zb c, &c. fic pergatur ad difFerentiam ultimam quae hic elt f. Deinde ereda quaP

Caf.

I.

Si

punftorum

H^
&c.

7,

K, L,

HI,

Ky

K L,

M,

aequalia funt inrer-

collige

/_

CK ^C

&

cunque perpendiculari

RS,
ap-

H
JD

I
i-t
3I5
, 2.C

SK
4-1^

3C

4C

^t E\

M N

quae

fuerit

ordinatim

plicata

ad

curvam

quaefi-

tam

\
IS^

ut inveniatur hujus longitudo , pone intervalla

:

HI, IK, KL,

LM,
dic
,
'vc\

^e

=a IS=q
,

unitates

efTe

& HS=f
, ,

-V

AH \p in SK

&c.

r, \r\n-^ SL=s, ^^s vi\->rSM=t'., pergendo videlicet ad ufque E, & praeponendo figna negativa penuUimum perpendiculum S, I S &c. qui jacent ad partes pundi S verfus A, terminis & figna affirmadva terminis S K, S L, &c. qui jacent ad alteras

partes

punfti S.

+ cq-dr+es+ft
Caf
X.

Et fignis probe &c.

obfervatis

erit

RS=a-bp

punftorum H, L K, L &c. inaequalia fmt intercollige perpendiculorum AH, Bl, CK, &c. difFerentias primas per intervalla perpendiculorum divifas b, iby c, j^c, &c. 3^,4(^,5-^; fecundas per intervalla bina divifas c ic, tertias per intervalk terna divifas d, % dy 3 dj &c. quartas per

Quod

fi

valla

HI,IK,

&c.

1,

inter-

PRINCIPIA MATHEMATICA.

447
id eft, ita ^
,

& fic deinceps; AHBI -Lb BICK ibCKT>L ^ utiit^= -^ j^ j^

intervalla quaterna divifas e^
,

1.

(?,

&c,
,

i b

a.

TektiusJ

&c. dein

-3^
&c. Inventis

ib ^b

_
dic

^_ ,^c~ic

AH=a, HSp^ q, q'm->f SK=r, r'm + SL = s^ s'm-SM = ti pergendo fcilicet ad ufque perpendiculum penultimum ME, & erit ordinatim applicata RS=.a + bp + cq + dr-es-^ft, &c.
differentiis
,

Corol.

Hinc
fi

areae

curvarum omnium inveniri poffunt quampro:

xime. quot,

Nam

&

cujufvis quadrandse inveniantur punda aliParabola per eadem duci intelligatur erit area Parabols

curvae

hujus eadem quam proxime cum area curvae illius quadrands. Potefl autem Parabola, per Methodos notiflimas, femper quadrari;

Geometrice.

L E
Ex

MM

VI.

obfervath altqtut locis Cometa mvemre locum ejm tempus quodvts mtermedium datum,

ad

Defignent i7/, {'m Fig. praced.)

IK, KL^ LM tempora inter obfervationes HA^ IB^ KCj L^D, ME obfervatas quinque

mam &
quaefita.

rempus datum inter obfervationem prilongitudinem quaefitam. Et fi per punda A^B., C, 'Z), & per Lemma fupeduci intelligatur curva regularis erit rius inveniatur ejus ordinatim applicata , longitudo
longitudines Cometae,

HS

ABCDE;

RS

RS

obfervatis quinque laiitudinibus invenitur tempus datum. Si longitudinum obfervatarum parvae fint differentiae, puta grafuffecerint obfervationes tres vel quatuor duum tantum 4 vel s ad inveniendam longitudinem & latitudinem novam. Sin majores ilnt differentiae, puta graduum 10 vel 20, debebunt obfervationes. quinque adhiberi.
latitudo 'ad
'>

Eadem methodo ex

LE-MMA-

448
Db Mundi
ystemats>

PHILOSOPHI.E NATURALIS

L E

MM

VII.

Per datumpunBum P ducere reBam Itneam BC, cujuspartes PB, BC, reBis duahm pofttione datts AB, AC ahfctffe ^ da~ tam haheant rattonem ad tnvtcem.
ad reftarum alteruA punfto illo ducatur reda quaevis T^D, tram producatur eadem verfus reftam alad ufque ad , ut fit ? teram

&

T^D m
parallela
erit

^B ^C

data
fit

illa

ratione.
fi

Ipfi

yiT>

^E.F

C; & agatur CTBy 'P C ad T B ut T E nd T T>.

L E

MM

VIII.
S.

Sit
in
I

ABC
a*.

Parahola umhiltcum hahens

Chorda

AC

hifeBa

ahfcindatur fegmentum

ABCI

cujus diameter fit \^

vertex

In

1 1^

produBa capiatur \^ O aqualis dimidio

ipfius

JungaturOS,

^ producaturea ad
moveatur in arcu

l,

utfttS^ aqualis
,

^//^r Et ft Cometa B dechorda tBfecans AC i E: ^/c^ quod punBtim E ahfcindet AC fegmentum AE tempori proportionale quamproxime.

1 S O.

CBA

Junga.

MATHEMATICA. Jungatur enim EO fecans arcum Parabolicum AB C in T^

PRINCIPIA

449 &aga-

aftas occurtur |W,X quae tangat eundem arcum in vertice ji4 erit area curvilinea AEXfA,A ad aream curvilineam rat in X\ ad AC. Ideoque cum triangulum fit [A, ut ad triangulum ^J^C in eadem ratione., erit area tota ad AC. Cuni autem ut ad aream totam ^ ^0 ad ut 3 ad I, in eadem raiioae, eric fit ad

&

ACT A
SO

&

AE
:

AS CT A
&
&

XO

AE

ASEX^A
SX
|0

EO AS E

fc^

"/j*, "
'^

ipfi

SEB

EB

triangulo

addaiur

manebit area atque adeo ad aream

SEB,
area arcus

XE B triangulum EXB &

aequale.
,
i*,

parallela

propterea

fi

ASB X

AS BX AS CT A
(a.

jungaiur B X, erit triangulum Unde fi ad aream A S E X ^ de fumma auferatur triangulum A arccB A S E X y. A ^0^x1^X1^
ut

y.

AE

ad
ut

AC.

Sed

arcse

/1 sequalis eit area

efl

ASBT1A.A3 quamproxime,

&

haec
-

ASBTy.A

A eft ad AC
Corol.

tempus defcripti B, ad tempus defcripti arcus totius AC. Ideoque in ratione temporum quamproxime. ^.E.T).

ad aream

ASCTy.A,

AE
AE

Ubi punftum

ad

AC

in ratione

temporum

incidit in Parabolae verticem ft, accurate.

eft

Scholium.
xn l, in ea capiatur | n quae fit | fecans / ad 16 i^/* : afta Bn fecabit chordam C in ratione temporum magis accurate quam prius. Jaceat autem pundum n ultra punftum | , fi punftum magis diftat a vertice principali Parabolae quam pundum ^; citra, t\ minus diftat ab Si jungatur
;M. /it

AC

&

ad

ut 27 A/

&

eodem

vertice.

L E
ReSfo!
Ijit

MMA

IX.

85*

A^M 8f
latus

longttudo -=-

aquantur

tnter fe,

Nam
cem
lA,

4*5*^4

eft

redum

Parabdlae

pertinens

ad

verti-

Lll

LEMMA

45^0

PHILOSOPHIiE NATURALIS L E

De Mundi
SrsXEMATE

MM
,

X.
f^

&'V ^t y^^fttpars (ertta ipfim I, ft ad SN ut SN ad S i^. Cometa quo tempore defcriSp bit arcum Af^C, f progred^retur ea femper cum velocttate quam hahet in altitudine ipft S P aquali , defcriheret longitudi' nem <equalem chordce A C.
Si producatur S ^ adt^

%f

Nam fi Cometa veldcitate quam habet in ^w, eodem tempore progrederetur uniformiter in refta quae Parabolam tangir in area quam radio ad punftum S dufto defcriberet , aequalis elfet
;.

areae Parabolicas ASCy.. Ideoque contentum fub longitudine in tangente defcripta longitudine S /* , eflet ad contentum fub longitudinibus ut area S C f/, ad triangulum Cil/, id eft, ut ^i\r ad S M. Quare y^C eft ad longitudiinem in tangente defcriptam , ut ^y ^it ad J iV. Cum autem vebcitas

^J

AC & SM,

&

Prop. xvi. Lib. I.) fit (per Corol. 6. Cometae in altitudine ad velocitatem in altitudine J^, in fubduplicata ratione ^y?* ad
citate

ST

id eft, in ratione S fju tid. S N; longitudo hac velodefcripta, erit ad longitudinem in tangente longitudo hac nova vedefcriptam, ut Sia. ad S N. Igitur locitate defcripta , cum fint ad longitudinem in tangente defcriptam

fjt,

inverfe,

eodem tempore

AC &
fe.

lam

in

eadem

ratione

^quantur inter

^E.T>.

Corol.

SiA^^hlu^-.

Cometa igitur ea cum velocitate, quam habet in altitudine eodem tempore defcriberet chordam ^C quamproxime. ^l
.

LEMMA

PRINCIPIA MATHEMATICA.

^s^
'

L E
Si Cometa motu

MMA
,

XI.
i^t

tII^iIu
1 /a

omm prtvatm de altttudme S l^feu S +

demitteretur , ut caderet

m Solem

k^ eafemper vt uniformiter

contmuataurgeretur tnSolem ^ quaurgeturfubhiit'iOy idemfemi[fe temporis quo mOrbe fuo defcnbat arcum AC, defcenfufuo defcriberet fpatium longitudini
I/,t

aquale.

Nam Cometa quo tempore defcribat arcum Parabolicum AC^ eodem tempore ea cum velocitate quam habet in altitudine S^
(per Lemma noviffimum) defcribet-chordam AC^ adenque (per Corol. 7. Prop, xvi. Lib. I.) eodem tempore in Circulo cujus feraidiameter ^'Rti ST, vi gravitatis fuce revolvendo, deicriberet arcum cujus longitudo effet ad arcus Parabolici chordam^C, in fubduplicata ratione unius ad duo. Et propierea eo cum pondere quod habet in Solem in akitudine cadendo de altitudine illa in , Solem, defcriberet femiffe temporis illius (per Corol. 9. Prop. iv. Lib. I.) fpatium aequale quadrato femiffis chordse illius applicato

ST

ad qaadruplum

altitudinis

ST,

id eft, fpatium

^.
:

Al a

Unde cum

pondus Cometae in Solem in altitudine S N^ fit ad ipfius pondus ad S i^ COmeta pondere in Solem in altitudine ST, ut eodem tempore , in Solem cadenquod habet in altitudine S

do

defcribet fpatium

AI a

ST
,

Mfji, aequale.

r~, 4 l3
jM.

id eft

fpatium longitudini

I/*'

vel

E. 1).

PROPOSITIO
CometdB

XLI. PROBLEMA XXI. m Parabola moti TrajeBoriam ex datis tribus

Qbfervationibus determinare.
,

comProblema hocce longe difficillimum multimode aggreffus Problemata qusedam in Libro Primo quae ad ejus folutio nem fpedant. Poftea folutionem fequenrem paulo fimpliciorem
pofui
excogitavi.

Seligantur tres obfervationes asqualibus

invicem quamproxime
illud ubi

Cometa

intervallis ab temporis intervallum tardius movetur paulo majus altero, ita videlicet ut Lll z

temporum

diftantes.

Sit

auem

4<r
Ft"t^"*"'^ TST AT

PHrLOSOPHIyE NATURALrS

ut

temporum

'pQj.^^ ^^

punftum
verfus
yf.

j^jgg

fit ad fummam teraporum , ut fumma temincidat in p^yg minus fexcentos; vel ut punftum quamproxime , inde aberret verfus I potius quam

differentia

&

Si tales obfervationes

non

praeflo fmt,

inveniendus

eft

novus Cometae locus per Lemma fextum. Defignent S Solem T , t y r tria loca Terrae in Orbe magno , TA, tB^ rCobfervatas tres longitudines Cometae, V tempus inter obfeivationem primam & fecundam , tempus inter fecunr dam ac tertiam, X longitudinem quam Cometa toto illo tempore, ea cum velocitate quam habet in mediocri Telluris ^ Sole diftantia,, defcribere poflet , quseque per Corol. 3. Prop. xl. Lib. IIL

inyenienda

eft

^tV perpendiculiun

in

chordam

T-v.

In longi-?

PRINCIPIA MATHEMATICA.
Et per punftum
>

455

E agatur (per hujus Lem. vii.) refta AEC^ Liber; cujus partes A E ^ C ad redas T A 6i t C terminatae, fmt adTER-riu; invicem ut tempora V & W & erunt A C loca Cometae in
:

&i.

plano EclipticaB in obfervatione prima ac tertia quamproxime modo B fit loeus ejus re6te aflumptus in obfervatione fecunda.

fi

Ad

age occultam

tem lem 3 / A, & per Solem S age occultam 1 a^qualem i S c- -v i i x. Et deletis jam literis A^, E, C, /, a pundo B verfus punftum | duc occultam novam B E, quae fit ad priorem B E m duplicata Et per punftum ratione diitantiae B S ad quantitatem Sfi+UA. eadem lege ac prius, id elt, ita ut ejus E iterum duc reftam
a-

AC bifedam in / erige perpendiculum //. Per punftum 5 B ipfi A C parallelam. Junge occultam S fecanAC in A & comple parallelogrammum i/Ajtt. Cape /0- sequai

partes

AE
C

&:

EC

AEC
/

fmt ad invicem

V & W.
Ad
-ff

Et erunt

A& C loca Cometae magis accurate.

AM,
TA ^

ut terapora inter obfervationes

erigantur perpendicula CN, 10 ^ fmt tangentes latitudinum in obfervatione rC. Jungatur prima ac tertia ad radios fecans 10 Conftituatur reftangulum i I x f^ ut prius. In I in O. proagatur occulta OT>. dudla capiatur /2) aequalis J^/x + I/a, verfus capiatur quae fit ad longitudinem Deinde in , in fubduplicata ratione mediocris diftanti Telfupra inventam , luris a Sole (feu femidiametri Orbis magni) ad diftantiam O T), Si pundum ? incidat in punftum N; erunt ^, B, C tria loca Cometae, per quae Orbis ejus in plano Eclipticai defcribi deber. Sin

quarum

AM &

bifedlam in

CN

MN

MN

MT

&

'

N T sequalis reftae NC jaceant.

CG
ipfi

pundum

non

incidat in
,

pundum
ut punfla

JV;

in redta

ita

G & P

AC

capiatur

ad eafdem partes

punfta E, A, C, G, ex alTumpto pundto^ inveniantur ex aftumptis utcunque punftis aliis , *, >c, y. Deindefi per G., g, /3 pundanova e, a~, r, g, ^ y ducatur circumferentia circuli : eric gy^ fecans redam r C in Et fi in locus Cometae in plano Ecliptica;. ac, ak capi= antur AF, af-, ct(p ipfis CG, cg, x,y refpeftive asquales, per punfta F, f, <p ducatur circumferentia circuli Ff(py fecans reftam alius Comete locus in plano Eclipticse. in X; erit punftum erigantur tangentes latitudinum Cometae ad raAd pundta habebuntur loca duo Comets in Orbe proprio. rZi dios Denique (per Prop. xix. Lib. I.) umbilico .y, per loca illa duo dehaec erit Trajeftoria Cometas. ^. E.I. fcribatur Parabola,,

Eadem methodo qua

inventa funt
,

&

&

AC,

&

AT

TX &

X&Z

&

&

Lll

3.

C6n=-

4H
De Mundi
Si;sTEMATE,qy|ppe

PKILOSOPHI.E NATURALIS
cum
vii
,

Conflruftionis hujus demonftratio ex

refta

Lemma
fit

Lemmatibus confequitur remporum , per &. B E per Lem. xr. ut oportet per Lem. viii
:

^Cfecetur
in

in

in ratione
:

plano Ecliptica^ arcui C Sc (per Corol. Lem. x.i longichordae tudo fit chordse arcus , quem Cometa in Orbe proprio inter obfervationem primam ac tertiam defcribere debet , idtoque ipfi ffiqualis fuerit, fi modo B fit verus Cometae lociis in plano
pars redae

^EC

BS

vel i5 | interjea-a;

&

MT

^B

MN

Eclipticae.

Caeterum pun6^a B, i>^ f5 non quaelibet, fed vero proxima eligere convenit. Si angulus in quo veftiginm Orbis in plano Eclipticas defcripium fecat reftam tB, praterpropter inquae fit notefcat; in angulo illo ducenda erit refta occulta

A ^t

.,

AC,

fubduplicata ratione S z^ S t. S cujus pars B squetur longitudini punftum quod prima vice ufurpare licet,

ad Tt

in

EB

leta

&

determinabitur reda y^C defecundum praecedentem conftrudionem iterum dudia , inventa

Et agendo redam

Vt,

Tum

&

inventa ea lege,

PRINCIPIA MATHEMATICA. 45"^ infuper longitudine MT in t B capiatur punflum ^,LiEHS

;

TA, rC fe mutuo fecuerint in T, fit dilkntia r^'^^"'"*^ ad diitantiam TB, in ratione compofita ex ratione MT &d MN & ratione fubduplicata S B ad iS"^. Et eadem methodo inveniut
fi

endum
tere

erit

lubet.

punftum tertium /3, fi modo operatlonem tertio repeSed hac methodo operationes duae ut plurimum fuffi

fecerint.

Nam

diftantia

Bb

perexigua obvenetit
aftai reftse

poltquam
fecabunt

TA &

&: inventa funt punfta F, tC in punftis qu^fitis

X &. Z.

G, g,

Ff&c Gg

Exemplum.
Proponatur Cometa anni 1680. obfervatum Tabula fequens exhibet.

Hujus motum

Flamfed. 'so

1680 Dec.

1681

Jm.

Feb.

AS^
Ds MuNDi
SrsTEMATE,

PHILOSOPHIiE NATURALIS & pofitiones fixarum inter fe & pofitiones Cometa& ad

terminavimus.

Defignet

fixas de->

fl:ellam

in

finifliro

calcaneo

Perfei

{Bayero o) B ftellam fequentem in finifiro pede {Bayero ^) C, 'D,E,F^G,HyI,K,L,MrN,0 Itellas alias- minores in eo-

&

pede. Sintque , nibus fupra defcriptis erat partium fzi,

:

dem

AE

AC

zfr,

CE

57\,

& exiitente difl:antia ^ B partium So^i, BC 5-8^, AT> 571U B'D Si^f, CT> z3|, Z> mu ^^ VTi', Bl ^xi, Cl ^C.U

^,

i?,

S,

loca

Cometaj

in obfervatio-

PRINCIPIA
lls

MATHEMATIGA.
A
diltantia

45-7

^i

^ E,
0'=
,

ku
Fek

ji

llella

y/ ad redlam

TE demiffQ,

y^

quamproxime.

Cometas

perpendiculo autem aTiRTiwf: E. erat ?

Die

17.

, & reda produda tranfibat inter ftellas & B. Pofitionem tiujus redffi ob nubes intervenientes magis accurate definire non potui.

^O
K

ftantia a ftella

hor. 8i P. M. Cometffi in aequabat diftantiam ftellarum

^
ti

exiftentis di-

Die
&c

c?"%

Mart.

i, hor. 11. P.
,

a~"ccurate interjacebat

major erat

quam
i

adeoque

asqualis

CK+ CR feu
t?

CK, &

&

M. Cometa
redae
if

in

CR

R
}

exiftens,

ftellis

pars

paulo minor

quam

CK

CR
-i-

paulo

C R,
di-

CK.

Die
refta
erat

$ii ,

Mart.

2.

hor. 8.
^

ftantia a

{\.e\h

erat

FC
^i

P. M. Cometae exiftentis in S, quamproxime. Diftantia ftells

Fa

CS produfta erat quintuplo major

ftellee

FC;

& diftantia ftellae B ab eadem

diftantia ftells

refta,

quam

produda
Die
refta

tranfibat inter ftellas

pior exiftens

H quam

H&I,
P.
,

F. Item reda quintuplo vel fextuplo pro-

NS
T^

ftellie /.

produfta tranfibar F, quadruplo vel quintuplo propior inter quam B , auEt ferens a i5Fquintam vel fextam ejus partem verfus F. ad partes flellag^ produfta tranfibat extra fpatium B quadruquam ftellaB F. Erat plo propior exiftens ftellse fiella perexigua quae per Telefcopium videri vix potuir, ftella major quafi magnitudinis o<?t;avae. Ex hujufmodi obfervationibus per conflruftiones figurarum computationes (pofito quod ftellarum diftantia effet 6'. 2 46", ftellae longitudo ^ x6sf- 41'. 5-0" latitudo ftellaeque longitudo iSs''- 40'. 24" borealis iXg,. 8'^ latitudo borealis ii^^- 17'^^;) derivabam longitudines latitudines Cometae. Micrometro parum affabre conftrufto ufus fum , fed latitudinum errores (quatenus ab oblongitudinum tamen fervationibus noftris oriantur) dimidium minuti unius primi vix fuperant , praeterquam in obfervatione ultima Mart. 9. ubi pofitiones ftellarum minus accurate determinare potui. CaJJimis qui afcenfionem retam Cometae eodem tempore obfervavit , declire6ta

B &

MT

l)"',

Mart. 5-. hor. aqualis erat 1

ML
B

iii

M. Cometa

exiftente in

&

LT

MT
&

& L

6'^-

&

A & B

&

&

&

&

nationem
defijiivit.

ejus

lanquam invariatam
(juxta

manentem parum

diligenter
in

Nam Cometa

Mmm

obfervationes

noftras)

fine

motus

4j8
De MuNDimotus
.sisTEMATE,|gjQ
fui

PHILOSOPHI^ NATURALIS
notabiliter
jj^

j^ygj^

f^^Q

defledere coepit boream verfus Menfis Febniarn tenuerat.

;

paral-

Jarn ad Orbem Cometse determinandum felegi ex obfervationibus haftenus defcriptis tres , quas Flamjiedius liabuit !Dff. zi, Jan. s, JaK. 25-. Ex his inveni Sf partium 9842, i 8iFt partium 45-5, quales loooo funt femidiameter Orbis magni.

&

ad

operationem

SB

NT

9747, B da vice 411,

prima vice 411, S y. 95-03, /A413 2) ioi86, 8528, 4, 8450, 8475, Unde ad operationem fecundam colJegi diftantiam 25. t b 5640. Et per hanc operationem inveni tandem diftantias ^^4775" ^ 11322. Ex quibus Orbem definiendo , inveni Nodos ejus defcendentem in s afcendentem in y^ is'- 5-3'. Inclinationem plani ejus ad planum EcHpdcae 6rs'- 2o'| ; verticem ejus (feu Perihelium Cometae) diftare a Nodo 8^'- 38',

primam aiJumendo

Tum

partium 5-657
:

MT

MN

BE

inveni fecun-

tZ

&

efl"e

in

'^

rj^'-

43'

cum

latitudine

auftrali

^g-^

34';

236,8, areamque radio ad Solem duao quadrato femidiametri Orbis magni pofito 1 00000000; Cometam vero in hoc Orbe fecundum feriem fignorum procefliire , Tfecemb. %\ o^ 4' P. M. in vertice Orbis feu Perihelio fuifie. Hsec omnia per fcalam partium aqualium chordas angulorum ex Tabula finuum naturalium colleftas, determinavi Graphicc conftruendo Schema fatis amplum, in quo videlicet femidiameter Orbis magni (partium 10000) aequalis elTet digitis i^ipedis Anglicani. Tandem ut conftaret an Cometa in Orbe fic invento vere moveretur collegi per operationes partim Arithmeticas partim Graphicas , loca Cometae in hoc Orbe ad obfervationum quarundam temporaj uti in Tabula fequente videre licet.
efi^e

reftum

ejus latus fingulis diebus

&

&

defcriptam

9 3 5" 85",

&

&

iDmant. Cometae aSole.

Long.CoIka
Sr-

Lat. Colledl
_gr-

Long.Obf.

Dee.

i79i 8403

yr.

6
z8
,

o
291

Feir,

16669 ^1737

\vn
29

15-

Mar.

Poftea vero Halletiis nofter Orbitam , per calculum Arithmeticum , accuratius determinavit quam per defcriptiones linearum
fieri licuit
;

&

retinuit

quidem locum Nodorum

:

in

Inclinationem plani Orbitas ad Eclipticam 6isf-2c'^,' ut tem* ps Perihelii Cometae 'Decemb. 8"*. o\ 4' diftantiam vero Peril
helii

&

s&

yp

jgr.

,'

&

PRINCIPIA MATHEMATICA.
helii

45*9^-

afcendente, in Orbita Cometas menfuratam, invenit Latus redum ParabolaB efle 243 panium , exEt ex his iftente mediocri Solis a Terra diftantia partium loooo. datis calculo itijiem Arithmetico accurate iniUtuto loca Cometse ad obfervationum tempora computavit, ut fequitur.
a
efle ^st. 20',

Nodo

Libb*
'^'^*''*'

&

Tempusverum

Diftantia

Long. comp.

Lat. comp.

Cometje
Dec.

aQ
.

Long.
2S

Ltrorcs in Lat.

12

ztolS

1075 7000S 7JS76

84021
SSSSI

^.3
17

IC

40
49
.
.

28

II
15

2C
ij

101440

JS

H09S9
II3I2 I20C0O

18

44
41
o
33

24
23 22 17
IS
.
.

12

U
.

20 26

44
17

Ic
.

i,
s: 7

I4S370
155303 I5C9SI 155S8S

^9
13

57

IJ
Ifi

17 II sS

42

.
.

15
15

. .

4
29 48
5

IS 13
I

. .

202J70 21S20J

12
12

4<

46o
DBWnNDi
SrsTEMAXE,
(3^yjjs

PHILOSOPHI^ NATURALIS
parvas,
in
ts:

^.^ auftrali
fuit

quarum una media eft trium in refla linea in Virgimanu, & altera eft extrema alse. Unde Cometa tunc

IX. 46',

cum

latitudine auftrali

jo'.

Eodem

die Bo-

ftonia in

4x1 graduum , hora quinta matutina , (id eft Londini hora matutina 9, 44) Cometa vifus eft prope t^ 14, cum latitudine auftrali i^'- 30' uti a Cl. Halkio accepi. Nov. 19. hora mat. 4^ Cantabrigiie > Cometa (obfervante ju'vene quodam) diftabat a Spica m. quafi is"^- Boreazephyrum Eodem die hor. 5. mat. Boftonia in Nova-Anglia, Coverfus. meta ditkbat a Spica ne gradu uno , differentia latitudinum exEodem die in Infula Jamaica, Cometa diftabat a Spica iftcnie 40', Et ex his obfervationibus inter fe intervallo quafi gradus unius. collatis colHgo, quod hora 9. 44'. Londini, Cometa erat in tt i8e^-

Rova-AngUa

in Latitudine

40',

cum

latitudine

auftrali i^'-

18'

circiter.

Eodem

die D. /Ir-

thurus Storer ad fluvium Tatuxent, prope Hunting-Creek in MaryLand., in confinio Virginia in Lat. 387 p- hora quinta maturina (id eft , hora lo" Londini) Cometam vidit fupra Spicam fiE , cum Spica propemodum conjunftum, exiflente diftantia inter eofdem quafi l^'- Obfervator idem , eadem hora diei fcquentis Cometam vfdit quafi x^'- inferiorem Spica. Congruent has obfervationes cum obfervationibus in Nova-yJngUa & Jamaica fadis, ii modo diftantiae (pro motu diurno Cometa&) nonnihii augeantur , ita ut Comeia die priore fuperior eflet Spica a , altitudine i2'- circiter, ac die pofteriore inferior eademftella, altitudine per-

&

pendiculari

s'-

40'.

Nov.
fexta
vidit

xo.
^

D. Montenarus Aftronomiae Profeflbr Taduenjls^ hora

eft,

matutina Venetiis (id

in

hora

j.

10'
1
?'

Londini)
30'.

132'-,

cum

latitudine

auftrali

Cometam Eodem die

Boftonia

diftabat Cometa a Spicane, 4^'- longitudinis in orien, tem, adeoque erat in ^: x? s'- 24' circiter. Nov, ii. Tonthatts & focii hor. mat. 71 Cometam obferva-

runt in s^ xys'- fo', cum latitudine auftrali i^'- 16'; Ango hora quinta macutina in ^ 27^'- 45' Motitenarus in e^ z^s^- 5-1'. Eodem die in Infula Jamaica , Cometa vifus eft prope principium Scorpii , eandemque circiter latitudinem habuit cum Spica Virginis, id eft, xS'i',

Nov. xz. Cometa vifus eft a Montenaro in tu x. 33', Bojlonia autem in Nova- Anglia apparuit in m 3^'" circiter , eadem fere um latitudine ac prius , id eft , i&'- 30V Eodem d^iQ Londini y
hora

-PRINCIPIA

MATHEMATICA:

45i

hora mat. 61- Hookius nofter Cometam vidit in m 32'- 30' cir- Li ei: ^*'^^^"*^ eiter , idque in linea refta quae tranfit per Spicam Virginis Cor Leonis , non exabe quidem , fed a linea illa paululum deflecMontenarus itidem notavit quod linea a tentem ad boream. fequentibus tranfibat per Cometa per Spicam duda , hoc die aultrale latus Cordis Leonis , interpofito perparvo intervallo inter hanc lineam. Linea reda per Cor Leonis Cor Leonis Spicam Virginis traniiens , Ecliptieam fecuit in a i^^- ^(> , in angulo i^'- 51'. Et fi Cometa locatus fuiffet in hac linea in lu 36^-,

&

&

&

&

26'. Sed cum Cometa confentientibus nonnihil diltaret ab hac linea boream verDie 20. ex obfervatione Monfus, iatitudo ejus fuit paulo minor. tenari^ latitudo ejus propemodum sequabat latitudinem Spicae iig, confentientibus i/<?>iio , Montenaro^ eratque i^'- 30' circitcr,

ejus latitudo

fuifTet

x^',

Hookio

&

Montenaro

^ ._

&

&

ideoque jam fenfibiliter major erat quam i^'- 30'. Inter limites aUtem jam conftitutos xs'- x6' is'. 30', magnitudine mediocri latitudo erit \^^' 58' circiter. Montenaro^ dirigebatur Cauda Cometae, confentiemibus Hookio ad Spicam K, declinans aliquantulum a Stella iila , juxta Hookium in aullrum , juxta Montenarum in boream ; ideoque declinatio illa

Angone perpetuo augebatur

&

&

vix fuit fenfibilis,

&

Cauda iEquatori

fere parallela exiftens,

ali-

quantulum defleftebatur ab oppofitione Solis boream verfus. Kov. 24. Ante ortum Solis Cometa vifus eft a Montenara in m II s'- 52,'j ad boreale latus reftse quse per Cor Leonis & Spicam Virginis ducebatur, ideoque latitudinem habuit paulo minorem quam iS'- 38'. Hasc latitudo , uti diximus , ex obfervationibus^ Montenarif Angonis & Hookii, perpetuo augebatur; ideoque jam, pauio major erat quam is'- 58'; & magnitudine mediocri, abfque Latitudinem "Fonthaus notabili errore , ftatui poteft is'- 18'. Galletius jam decrevifTe volunt, & Cellius &. Obfervator in NovaAnglia eandem fere magnitudinem retinuiile, fcilicet gradus unius Crafliores funt obfervationes Tonthai vel unius cum femiffe. GeUiiy eae prsfertim quse per Azimuthos ik Altitudines capieban-

&

&

tur, ut
inetas

&

eas Galletii

meliores funt eae quse per pofitiones

Co-

ad

fixas a

Nova-Angliay

&

Montenaro , Hookio , Angone Obfervatore in nonniinquam a Tonthao & Cllio funt faftae. t

&

Jam coUatis Obfervationibus inter fe , colligere videor quod Cometa hoc menfe circulum fere maximum defcripfit , fecantem
Eclipticam in
m. ^s.

ix',

idque in angulo

js'-

ix'

quamproxime.
fal-

Nam &

Montenarus Orbicam ab EcUptica

Mmm

in

auftrum, tribus

teiBi

4^x
SifTEMATE'gjjy^jj^gj

PHILOSOPHIJE NATURALIS
Et cognita curfus pofitione , londicit. Comeiae ex obfervationibus colleflae , ad incudem jam

De Mundi tem gradibus declinaffe

melius nonnunquam determjnari , ut fit in ferevocari pofTunt Cellius Novemb. 17. obfervavit dillantiam Cometae a quentibus. Spica tjc , aequalem efle diftantias ejus a ftella lucida in dextra ala Corvi hinc locandus eit Cometa in interfeftione hujus circuli quem Cometa motu apparente defcripfit , cum circulo maximo qui a fixis illis duabus sequaliter diftat , atque adeo in t2s 7 g'- 5-4, cum latitudine aullrali 43'. Praeterea Montenariis , Novemb 20.
:

&

&

hora fexta matutina Venctils ^ Cornetam vidit non totis quatuor gradibus diltantem a Spica; dicitque hanc diftantiam, vix aequaile diftantiam ftellarum duarum lucidarum in alis Corvi , vel duarum 30' vei 32'. Sit igitur diftantia in juba Leonis , hoc eft 5 ^r.

&

Cometae

a Spica

3^'1^'-

30',
30'.

&

Cometa
,

locabitur in e: xi^^- 48',

cum

Adhaec Montenarus^ Novemb. ai, xx, Sextante seneo quintupedali ad mi24 & 1$ ante ortum Solis nuta prima vitris Telefcopicis armato , femiminuta divifo diftantias menfuravit Cometse a Spica 8 st- ^8', 13 r- 10', 23 sfJatitudine auftrali

&

&

30',

&
,

28

sf-

13'':

reftas

addendo longitudini
tas

ribus fuifTe in
Si diftantias

has diftantias, per refraftionem nondum corSpicae, collegit Cometam his tempo2S'- 33', jti. 12 s'- 5-2' 276'- fi'. tn. 176'- 45'.

&

&

ex diftantiis corper refradiones corrigantur, reftis difterentiae longitudinum inter Spicam Cometam probe deriventur , locabitur Cometa his temporibus in ^ 27 s'- 52'. 172'- 5^ circiter. 1 s'- 36', wi. ixs'- fo' in. Latitudines autem ad has longitudines in via Cometae captas, prodeunt iS'^- 45% 22'^- 31'. is^- 58', 2S'" 22' Harum quatuor obfervationum hoPriores due ante horas matutinas Montenarus non pofuit. ram fextam , pofteriores (ob viciniam Solis) poft fextam faftas videntur. Die 22 , ubi Cometa ex obfervatione Montenari locatur in 1. 2g'- 36', Hookius nofter eundem locavit in in. 32'- 30' Montenarus in defedu, Hookiits in excefTu errafTe videnut fupra. tur. Nam Cometa, ex ferie obf ervationum , jam fuit in tn. i^t. j-g^
illae

& &

&

&

vel m. 3

^''

circiter.

Ob*ervationum fuarum ultimam inter vapores diluculum captam, Montenarus fufpeftam habebat. Et Cellius eodem tempore (id eft, Novem. 25-.) Cometam per ejus Altitudinem & Azi-

&

muthum
dus

locavit

in "i i^^'- ^y'y

cum

latitudine aulh-ali quaft gra-

.unius.

Sed
in

Cel^his obfervavit etiamline^

eodem tempore

quod

Cometa

erat

reda

cum

ftella

lucida in

dextro femore Vir-

PRINCIPIA MATHEMATICA.
Tirginis

463

&
in

cum Lance

auflrali

Librae

&

haec linea fecat

viamLiBi*

Cometae
vavit
,

18

s'-

36'.

Tonthaus etiam eodem tempore obfer-'^'^'^"?

quod Cometa

nam

Scorpii

&

per

erat in refta tranfeunte per Ciielam aultriftellam que Lancem borealem fequitur :

id^'- 34', hEc refta fecat viam Cometae in Obfervavit etiam , quod Cometa erat in reda tranfeunte per Itellam fupra Lancem ftellam in principio pedis fecundi Scorpii : auflralem Librs i/^'- sj'. haec reda fecat viam Cometa in Et inter longitudines ex his tribus Obfervationibus fic derivatas , longitudo me17^'- 4^' , quas cum obfervatione Montenari diocris ell hih

&

&

&

jam locandd Cometam in m 15^y ^ Altitudinem. Et fimilibus Azimuthorum Altitudinum obfervationibus , Cellms Tonthaiis non minus erraverunt locando Cometam in m xo m ^4 diebus duobus fequentibus, ubi ftellcB fixae ob dihiculum vix aut ne vix quidem Et corrigendae funt hae obfervationes per additionem apparuere.
Cellhis
g"^-

congruit. Erravit igitur

ejus

per

Azimuthum

&

&

& &

duorum graduum,

vel

duorum cum
,

femiflTe.

Ex omnibus autem

Obfervationibus inter fe collatis

&

ad meri-

dianum Londini reduflis quamproxime defcripfiflTe.

coUigo

Cometam hujufmodi curfum

Lat. Cometse

Temp.med.ft.vet.

4^4
Ds MtiNDi Ststemate,
i)embri

PHILOSOPHIiE NATURALIS
inter Obfervationes

Congruunt

Aflronomicae

tam menfe No-

fequentibus , cum motu CometaB circum Solem in Trajeftoria hacce Parabolica , atque adeo unum eundem Cometam fuiife, qui menfe Novembri. ad Solem defcenmenfibus fequentibus ab eodem afcendit , abunde confirdir , mant, ut hunc Cometam in Trajeftoria hacce Parabolica dela-' tum fuilTe quamproxime. Menlibus IDecembri , Januario , Februario Martio^ ubi Obfervationes hujus Cornetae funt fatis ac-

quam menfibus quatuor

&

&

&

&

congruunt esedem cum motu ejus in hac Trajedoria, non' minus accurate quam obfervationes Planetarum congruere folent cum eorum Theoriis. Menfe Novembri , ubi~ obfervationes funt cralTse , errores non funt majores quam qui craffitudmi obfervationum tribuantur. Trajeftoria Comctae bis fecuit planum EclipEclipticam fecuit non in tic , & propterea non fuit reftilinea.
curats
,

oppofitis

coeli

partibus

fed

in fine Virginis
circiter
;

&

principio Capri-

ideoque curfus Cometae plurimum defleftebatur a Circulo maximo. Nam & menfe Novembri curfus ejus tribus faltem gradibus ab Ecliptica in auflrum deciinabat , poftea menfe T>ecembri gradibus 29 vergebat ab Ecliptica in feptentrionem , partibus duabus Orbitas in quibusCometa tendebat in Solem & redibat a Sple , angulo apparente graduum plus triginta ab invicem declinantibus , ut obfervavit MoHtenarus. Pcrgebat hic Cometa per figna fere novem, a Virginis fcilicet duodecimo gradu ad principium Geminorum praeter fignum Leonis per quod pergebat antequam videri ccrpit nulla alia extat Theoria , qua Cometa tantam Coeli partem motu
corni
,

intervallo

graduum 98

&

&

regulari
circa

percurrat.

Motus

ejus

fuit
,

maxime

inaequabilis.

Nam

diem vigcfimum Novembris

defcripfit

gradus circiter quin-

fingulis diebus ; dein motu retardato inter Novemb. %6. T)ecemb. ii , fpatio fcilicet dierum quindecim cum femifie , defcripfit gradus tantum 40 ; pofi:ea vero motu iterum accelerato defcripfit gradus fere quinque fingulis diebus , antequam motus Et Theoria quae motui tam inaequabili iterum retardari coepir. per maximam coeli partem probe refpondet , quaeque eafdem ob-

que

&

cum accuratis obferva"cum Theoria Planetarum , tionibus Afi:ronomicis accurate congruir, non poteft non efile vera. Cometa tamen fub finem motus deviabat aliquantulum ab hac Trajedtoria Parabolica verfus axem Parabols , ut ex erroribus minuti unius primi duorumve in latitudinem menfe Februario &: iV/^mc? confpirantibus , colligere videor; propterea in Orbe EIfervat leges

&

&

liptico

PRINCIt^IA
liptico

MATHEMATICA.
,

4^^
^^*,;

circum Solem movebatur fpatio annorum plufquam quin- n^^^ gentorum , quantum ex erroribus illis judicare licuit , revolutio-

nem

peragens.
,

Cajterum Trajeftoriam quam Cometa defcripfit & Caudam veram quam fmgulis in locis projecit, vifum ell annexo fchemate Obfervaiionibus in plano Trajeftoriae optice d^lineatas exMbere
:

Cauda definienda adhibitis. iVm 17. Cauda gradus amplius quindecim longa Tonthao apNov. 18. Cauda 308'- longa, Solique diredte oppofita in paruit. Nova-AngUa cernebatur , protendebatur ufque ad ftellam c?, quae tunc erat in TO 9^'- ^^. Nov. 19, ih Mary-Land cauda vifa fuit gradus 15 vel lo longa. ^ec, 10. Cauda (oblervante Flamjiedio) tranfibat per medium diitantias inter caudam ferpeniis Ophiuchi &
fequentibus in

&

.ftellam ^ in AquilsB auftrali ala,

& definebat prope

ftellas

Tabulis Bqyeri.
boreali 33^8^

Terminus

igiiur erat in Xp i9|S'-

A, , ^ in cum latitudine

circiter. 'Dec. 11. furgebat ad ufque caput Sagittffi {BayerOf 4, /3,) definens in Sp ^6^'- 43', cum latitudine boreali 38^'- 34. 'I)ec. II. tranfibat per medium Sagittee , nec longe ultra protendebatur, defin^ns in kj^s'-, cum latitudine boreali ^iis^-circiter. Intelligenda funt haec de longitudine caud^e clarioris. Nam luce obfcuriore, in coelo forfan magis fereno, cauda2)^r. 12, hora^^^o' Mofnif (ohfervante Tofithao) fupra Cygni Uropygium ad gradus 10 boreara fefe extulit; atque ab hac ftella ejus latus ad occafum min, 4S- deftitit, Lata autem erat cauda his diebus gradus 3 , juxta terminum fuperiorem , ideoque medium ejus diftabat a Stella illa ist- ij', auftrum verfus, terminus fuperior erat in H xi^^-.cum latitudine boreali 6..^'- 'Dec. xr. furgebat fere ad cathedram CaJJloSchedir y diftantiam ab utraque feia^ aequaliter diftans a /3 diftanticB earum ab invicem sequalem habens , adeoque definens Dec. i^. tangebat Scheat fitam ad in ^ 24 s'- cuin latitudine 47i^f-. intervallum ftellarum duarum in pede boreali Androfiniftram, longa erat 542'- adeoque definebat meda zzcvii^\.e complebat ,

&

&

&

&

&

&

in

i^s''-

cum

latitudine 358'-.
latus

Jan.

f.

tetigit ftellam

tt

in

pedore

Andromeda, ad

fuum dextrum,

ad latus finiftrum ; & (juxta Obfervationes noftras) longa erat 40 sf- ; curva autem erat & convexo latere fpedabat ad auftrum. Cum circulo per Solem & caput Cometae tranfeunre angulum at juxta terminum alconfecit graduum 4 juxta caput Cometae terum inclinabatur ad circulum illum in angulo 10 vel 11 graduum chorda caudae cum circulo illo continebat angulura graduum
;

&

ftellam

y^

in ejus cingulo,

&

Nnn

otlo.

^^6&

PHILOSOPHIiE NATURALIS

BMuNDiofto.
bpjiuk-i^, ffjgch

Jan. 13. Cauda luce fatis fenfibili terminabatur inter Alaluce tenuiffima definebat e regione ftellae % in Algol y Diftantia termini caudae a circulo Solem Gomelatere Terfei. inclinatio chordae caudae ad circutam jungente erat 3 s'- 50' , 2,6 luce tenui micabat ad longitulum illum 81 6'-. Jan. ^s ubi coelum valde ferenum erat , iuce dinem graduum 6 vel 7 ; segerrime fenfibili attingebat longitudinem graduum tenuiflima paulo ultra. Dirigebatur autem ejus axis ad Luciduodecim dam in humero orientali Aurigae accurate, adeoque declinabat ab Deoppofitione Solis bor-eam verfus in angulo graduum decem. nique Feif. 10. Caudam oculis armatis afpexi gradus duos longam. Nam !ux prsedifta tenuior per vitra non apparuit. Tonthaus autem Feb, 7. fe caudam ad longitudinem graduum iz

&

&

&

& & &

& &

vidiffe fcribit.

Orbem jam

defcriptum fpeftanti
revolventi, funt folida

&

reliqua

Cometag hujus Phaead in-

nomena in animo pora Cometarum

flar

haud
,

difficulter conltabit cjuod cor,

compada
li

fixa ac durabilia

corporum Planetarum.

Nam

nihil aliud effent

Planetarum , res vel exhalationes Terrae , Solis tranfitu fuo per viciniam Solis ftatim diffipari debuiflet. calor Solis ut radiorum denfitas, hoc elt, reciproce ut
diitantiffi

&

quam vapoGometa hicce in

Eft enim quadratum Cometce a cen-

locorum

a Sole.

Ideoque cum

diltantia

T>ecemb. 8. ubi in Perihelio verfabatur , eiTet ad diltantiam Terrae a centro Solis ut 6 ad 1000 circiter, calor Solis apud Cometam eo tempore erat ad calorem Solis aeitivi apud nos ut loooooo ad 36, feu 18000 ad r. Sed calor aquas ebullientis ell
tro Solis
-

quafi triplo major quam calor quem terra arida concipit ad aefficalor ferri candenris (fi refte vum Solem , uc expertus fum conjeftor) quafi triplo vel quadruplo major quam calor aquse ebullientis ; adeoque calor quem terra arida apud Com^etam in Perihelio verfantem ej^ radiis Solaribus concipere poiTet , quafi looo
:

&

major quam calor ferri candentis. Tanto autem calore vapores & exhalationes, omnifque materia volatilis llatim confumi ac diffipari debuiiTent. Cometa igitur in Perihelio fuo calorem immenfum ad Solem calorem illum diutiffime confervare poteit. Nam concepit , globus ferri candentis digitum unum latus, calorem fuum omnem Globus autem fpatio horse unius in aere confiitens vix amitteret. propterea major calorem diutius confervaret in ratione diametri quod fuperficies (ad cujus menfuram per comaftum aeris ambivicibus

&

entis

PRINCIPIA MATHEMATICA.
entis^ refrigeratur)
risB

457

in

illa

ratione minor efl pro quantitate

mate-LiBis

Ideoque globus ferri candentis huic^^^^^"'*' Terrae aequalis , id eft , pedes plus minus 400000C0 latus , diebus totidem , idcirco annis 50000, vix refrigefceret. Sufpicor tamen quod duratio Caloris, ob caufas latentes, augeatur in minore optarim rationem veram per experiratione quam ea diametri ;
fuae

calidae

inclufae.

&

&

menta

invefligari.

Porro notandum efl quod Cometa Menfe Decembri , ubi ad Solem modo incaluerat , caudam emittebat longe majorem fplendidiorem quam antea menfe Novembri , ubi Perihelium nondum attigerat. Et univerfaliter caudae omnes maximas & fulgenItatim poft tranfitum eorum per regitiffimae e Cometis oriuntur onem Solis. Conducit igitur calefaftio Comete ad magnitudinem caudae. Et inde colligere videor quod cauda nihil aliud fit quam vapor longe tenuiflimus , quem caput feu nucleus Cometae per calorem fuum emittif. Caeterum de Cometarum caudis triplex eft opinio eas vel jubar efle Solis per tranflucida Cometarum capita propagatum, vel oriri ex refradione lucis in progreflu ipiius a capite Cometae in Terram, vel denique nubem efle feu vaporem a capite Cometae jugiter furgentem & abeuntem in partes a Sole averfas. Opinio prima eorum eft qui nondum imbuti funt fcientia rerum Opticarum. Nam jubar Solis in cubiculo tenebrofo non cernitur, nifi quatenus lux refledlitur e pulverum & fumorum particulis per aerem femper volitantibus adeoque in aere fumis craflioribus infedo fplen-

&

didius eft

&

fenfum fortius
:

ferit

in aere clariore tenuius

efl:',

&

aegrius fentitur
efle poteft.

in ccelis

autem abfque materia

refleftente

Lux non cernitur quatenus in jubare eft, inde refledlitur ad oculos noftros. Nam vifio non fit nifi per radiosqui in oculos impingunt. Requiritur igitur materia aliqua refleftens in regione caudae, ne coelura totum luce Solis illuftratum uniformiter fplendeat. Opinio fecunda multis premitur difflcultatibus. Caudae numquam variegantur coloribus qui tamen refraftionum Lux Fixarum folent efTe comites infeparabiles. Planetarum diftinfte ad nos tranfmifTa, demonftrat medium coelefte nulla vi refradiva pollere. Nam quod dicitur Fixas ab (L/gyptiis comatas
:

nullum fed quatenus

&

nonnunquam vifas fuifTe, id quoniam rariflime contingit , adfcribendum ell nubium refraflioni fortuitse. Fixarum quoque radiatio & fcintillatio ad refradiones tum Oculorum tum Aeris tremuli
referendse
funt
:

quippe

quae

admotis
a

oculo

Telefcopiis
evane"*

Nnn

PHILOSOPHI^ NATDRALIS
afcendentium vaporum tremore fit ut radTi AerispE MaNDi evanefcunt. Sktemate, facile de angufto pupillse fpatio per vices detorqueantur , de latiInde eft quod Ore autem vitrr objeffivi apertura neutiquam. feintillatio in priori cafu generetur , in pofteriore autem ceffet ceftatio in pofteriore cafu demonftrat regularem tranfmiffionem Nequis conlucis per coelos abfque omni refraftione lenfibili. tendat quod caudae non foleant videri in Cometis cum eorum lux Bon eft fatis fortis , quia tunc radii fecundarii non habent fatis vipropterea caudas Fixarum non cerni: rium ad oculas movendos, fciendum eft quod lux Fixarum plus centum vicibus augeri poteft mediantibus Telefcopiis , nec tamen caudae cernuntur. Plianetarum quoque lux copiofior cft, caudgs vero nullae Cometae autem valde obtufa.fepe caudatiffimi funt, ubi capitum lux tenuis eft fic enim Cometa Anni 1680, Menfe 'Decembri, quo tempore caput luce fua vix aequabat ftellas fecundee magnitudinis , caudam emittebat fplendore notabili ufque ad gradus 40, 50, 60 longi28 caput apparehat ut ftella poftea Jatt. 27 ultra fudinis fcptimae tantum magnitudinis , cauda vero luce quidem pertenui kce obfcuriffima, fed fatis fenfibili longa erat 6 vel 7 gradus, quae cerni vix poflet, porrigebatur ad gradum ufque duodecimum F-eb. 9 Sed 10 ubi ut fupra diftum eft. vel paulo ultra eaput nudis oculis videri d&fierat , caudam gradus duos lougain Porro fi cauda oriretur per Telefcopium contemplatus fum. pro figura coelorum deflefteretur refraftione materiae coeleftis, de Solis oppofitione, deberet deflexio illa in iifdem coeli regioni-

&

&

&

&

&

&

&

&

&

&

&

Atqui Cometa Anni r68o bus in eandem femper partem fieri. T>cemb. 28. hora 8i P. M. Londini^ verfabatur in ^8s'^- 41' cum i8e'- 26'. Et Colatitudine boreali 288^- 6', Sole exiftente in

verfabatur in )^ 8e'- 41' cum latitu^ dine boreali 282'- 40', Sole etiam exiftente in yp iSe"^- 26' circiCoUtroque in cafu Terra verfabatur in eodem loca, ter. meta apparebat in eadem coeli parte in priori tamen cafu cauda aliorum Obfervationibus) deelinabat angulo Cometas (ex meis graduum 47 ab oppofitione Solis aquilonem verfus j in pofteriore vero (ex Obfervationibus Tychonis) declinatio erat graduum 21' in auftrum. Igitur repudiata coelorum refradtione fupereft ut Phaenomena Caudarum ex materra aliqua refleftente

meta Anni 15-77,

T>ec. 29.

&

&

deriventur.

Caudas autem a capitibus oriri & in regiones afcendere confirmatur ex legibus qjuas obfcrvant.

a^

Sole averfas

Ut quod

in

planis

PRINCIPIA mathematica:
ptanis

4^9

tranfeuntibus jacentes , de-LiBEi: viant ab oppofitione Solis in eas femper partes , quas capita in Tertiu! Orbibus illis progredientia relinquunt. Quod fpeftatori in his planis conftituto apparent in partibus a Sole direde averfis ; digrediente autem fpeftatore de his planis , deviatio paulatim fenindies apparet major. titur , Quod deviatio caeteris paribus minor eft ubi cauda obliquior eft ad Orbem Cometae , ut ubi caput Cometae ad Solem propius accedic ; praefertim fi fpedetur deviationis angulus iuxta capuc Cometas. PraEterea quod caudcS non deviantes apparent reftae , deviantes autem incurvantur. Quod eurvatura major eft ubi major eft deviatio, magis fenfibilis ubi cauda caeieris paribus longior eft : nam in brevioribus curvatura Quod deviationis angulus minor eft juxta aegre animadvertitur. caput Cometae , major juxta caudae extremitatem alteram , atque adeo quod cauda convexo fui latere partes refpicit a quibus fit deviatio, quaeque in re6\z funt linea a Sole per caput Comete in Et quod caudae quae prolixiores func infinitum dudla. latiores, luce vegetiore micant , fmt ad latera convexa paulo fplendi-

Orbium Cometarum per Solem

&

&

&

&

&

diores

&

Irmite
igitur

Pendenc

regione coeli in refraftionem coelorum

untur.
petit

minus indiftinfto terminatae quam ad concava. Phsenomena caudae a motu capitis , non autem a qua caput confpicitur; & propterea non fiunt per
,

fed

a capjte

fuppeditante materiam oricujusvis igniti

Etenim

ut

in

Aere noftra fumus corporis

:

fuperiora , idque yel perpendiculariter fi corpus quiefcat ita in Coelis ubi corpora vel oblique fi cdrpus moveatur in latus vapores afcendere debent k Sole (uti gravitant in Solem, fumi fuperiora vel refta petere , fi corpus fumans jam didum eft) quiefcit; vel oblique, fi corpus progrediendo loca femper deferit Et obliquitas ifta ._a quibus fuperiores vaporis partes afcenderant. minor erit ubi afceivfus vaporis veloeior eft : nimirum in vicinia juxta corpus fumans. Ex obliquitatis autem diverfifate Solis incurvabitur vaporis columna : quia vapor in columnae latere praecedente paulo recentior eft , ideo etiam is ibidem aliquanto

&

&

&

&

denfior erit, lucemque propterea copiofius refleftet,

nus indiftinfto terminabitur. neis & incertis , deque earum

quandoque defcribunt

hic

mutationibus Aeris noftri, parte obfcurantium oriantur

quae

&
;

limite miagicacionibus lubitafiguris irregularibus^ quas nonnuHi nihil adjicio ; propterea quod vel a

&

De Caudarum

motibus nubium caudas aliqua ex

vel

cum

forte a partibus Viffi Larteae ,. caudis praetereuntibus confundi. poilint, ac tanquam ea-

rvim partes fpedari..

Nnn

Vapo*-

470
DbMundi

PHILOSOPHIiE NATURALIS

Vapores autem , qui fpatiis tam immenfis implendis fufficiant, *"""*"' ex Cometarum AtmofpiiaBris oriri pofle , intelligetur ex raritate Aeris noftri. Nam Aer juxta fuperficiem Terrae fpatium occupat
'

quafi 85-0 partibus majus

quam Aqua ejufdem

85-0 alta
,

Aeris columna cylindrica pedes

ponderis , ideoque ejufdem eft ponderis

cum Aquae columna pedali latitudinis ejufdem. Columna autem Aeris ad fummitatem Atmofphserse afllirgens aequat pondere fuo propterea fi columcolumnam Aquse pedes 33 altam circiter ; nse totius Aereas pars inferior pedum 85-0 altitudinis dematur , pars reliqua fuperior aequabit pondere fuo columnam Aquae altam Inde vero (ex Hypotliefi multis experimentis confirpedes 3x. mata , quod comprefiio Aeris fit ut pondus Atmofphaerae incumbentis , quodque gravitas fit reciproce ut quadratum diftantiae locorum a centro Terrae ) computationem per Corol. Prop. xxii. Lib. II. ineundo , inveni quod Aer , fi afcendatur a fuperficie TerrsB ad altitudinem femidiametri unius terreflris , rarior fit quam apud nos in ratione longe majori, quam fpatii omnis infra Orbem Saturni ad globum diametro digiti unius defcriptum. Ideoque globus Aeris noflri digitum unum latus , ea cum raritate quam haberet in altitudine femidiametri unius terreflris, impleret longe omnes Planetarum regiones ad ufcjue fphaeram Saturni

&

&

Proinde cum Aer adhuc altior in immenfum rarefcat coma feu Atmofphaera Cometae, afcendendo ab illius centro, quafi decuplo altior fit quam fuperficies nuclei , deinde cauda adhuc Et quamvis akius afcendat , debebir cauda elTe quam rariflima. ob longe crafliorem Cometarum Atmofphseram , magnamque corultra.
;
,

&

porum gravitationem Solem verfus , & gravitationem particularum Aeris & vaporum in fe mutuo fieri poflit ut Aer in fpatiis perexicoeleftibus inque Cometarum caudis non adeo rarefcat guam tamen quantitatem Aeris & vaporum, ad omnia illa caudaex hac computatione perfpirum Phsenomena abunde fufRcere cuum eft. Nam & caudarum infignis raritas colligitur ex aflris
,
;

Atmofphaera terreflris luce Solis fplenper eas tranflucentibus. aftra omnia ipdens, crafllitudine fua paucorum milliarium, extinguit penitus: per immenfam vero fam Lunam obfcurat caudarum craflStudinem , luce pariter Solari illuftratam, a(tra minima abfque claritatis detrimento tranflucere nofcuntur. Neque major efl^e folet caudarum plurimarum fplendor , quam Aeris noflri in tenebrofo cubiculo latitudine digiti unius duorumve, lucem Solis in jubare refle<^entis.

&

&

&

Quo

PRINCIPIA MATHEMATICA.
'Quo temporis
fpatio

471

vapor a capite ad terminum caudae afcen-LiBER ^ dit, cognofci fere poteft ducendo redam a termino caudae ad So-Terxiits; lem ,^ ik notando locum ubi redla illa Trajeftoriam fecar. Nam vapor in termino caudas, fi refta afcendat a Sole, afcendere coepit a capite quo tempore caput erat in loco interfeftionis. At vapor

non refta afcendit k Sole, fed motum Cometae, quem ante afcenfum-fuum habebat, retinendo, & cum motu afcenfus fui eundem afcendit oblique. componendo Unde verior erit Problematis
,

ut refta illa qus Orbem fecat , parallela fit longitudini caudas, vel potius (ob motum curvilineum Cometae) ut eadem a Hoc pafto invcni quod vapor qui erat in linea caudae divergat. termino caudse Ja. %$, afcendere coeperat a capite ante ^ec ir, adeoque afcenfu fuo toto dies plus 45- confumpferat. At cauda illa omnis quas 'Dec. 10. apparuit , afcenderat fpatio dierum illorum duorum, qui a tempore Periheiii Cometae elapli fuerant. Vapor igitur fub initio in vicihia Solis celerl-ime afcendebat , &: poltea cum motu per gravitatem fuam femper retardato afcenfolutio
,

dere pergebat

&

afcehdendo augebat longitudinem caudae

cauda

autem quamdiu apparuit ex vapore fere omni coriftabat qui a tempore Perihelii afcenderat ; & vapor, qui primus afcendit , & terminum caudae compofuit , non prius evanuit quam ob nimiam fuam tam a Sole illuitrante quam ab oculis noftris diftantiam videri funt,
defiit.

Unde etiam

caudae
celeri

Cometarum aliorum

non afcendunt motu

&

quae breves perpetuo. ^ capitibus mox

evanefcunt , fed funt permanentes vaporum exhalationum columnae, a capitibus lentiflimo multorum dierum motu propagats,. quae, participando motum illum capitum quem habuere fub initio, per coelos una cum capitibus moveri pergunt. Et hinc rurfus colligitur fpatia coeleftia vi refiftendi deftitui ; utpote in quibus non^ Cometarum corpora , fed etiam rariffolum folida Planetarum Cmi caudarum vapores motus fuos velociffimos liberrime peragunt

&

&

&

ac diutifiime confervant.

Afcenfum caudarum ex Atmofphaeris capitum

teriam caudae fecum rapientium.
fpatiis liberrimis adVioni

&

progrefTum

partes a Sole averfas Keplerus adfcribit aftioni radiorum lucis

ma-

Et auram longe tenuiflimam in radiorum cedere, non eft aratione pror-

fubftantiae crafTae , impeditiffimisa radiis Solis fenfibiliter propelli nequeant, Alius particulas tam leves quam graves dari poife exifiimat , &. materiam caudarum levitare, perque levitatem fuam a Sole afcen,

fus alienum

non obftante quod

noftris
,

in regionibus

47^

PHILOSOPHIiE NATURALIS
&

De Mundi dere. Cum autem gravitas corporum t^rreftrium fit ut materia Sys,TEMAiE,|j^ corporibus , ideoque fervata quantitate materise intendi remitti nequeat , fufpicor afcenfum illum ex rarefaSione materiae caudarum potius oriri. Afcendit fumus in camino impulfu^Aeris Aer ille per calorem rarefaftus afcendit, ob diminucui innatat. fumum implicatum rapit fetam fuam gravitatem fpecificam , cum, Quidni cauda Cometae ad eundem modum afcenderit a Sole ? Nam radii Solares non agitant Media quas permeant , nifi Particulae refleftentes ea aftione cale-^. refradione. in reflexione Illa calore fibi faftag calefacient auram aetheream cui implicantur. ob diminutam ea raritate gravitatem communicato rarefiet, fecUm fuam ff ecificam qua prius tendebat in Solem , afcendet Ad rapiet particulas reflcftentes ex quibus cauda componitur afcenfum vaporum conducit eiiam quod hi gyrantur circa Solem ea adtione conantur a Sole reeedere , at Solis Atmofphaera materia coelorum vel plane quiefcit , vel motu folo quem a Solis Hse funt caufae afcenfus rotatione acceperint , tardius gyratur. Cometae caudarum in vicinia Solis , ubi Orbes curviores funt, ea ratione graviorem Solis Atmofphaeram conintra denfiorem Nam caudaa caudas quam longiliimas mox emittunt. fiftunt , interea verfus* quse tunc nafcuntur , confervando motum fuum

&

&

&

&

&

&

&

&

&

&

Solem in Ellipfibus pro more capitum , & per motum illum capita femper comitabuntur Gravitas enim vaporum in Solem iis liberrime adhajrebunt. iion magis efficiet ut caiidae poflea decidant a capiiibus Solem ver-

Solem ''gravitando

movebuntur

circa

&

fus,
dis.

quam

gravitas

capitum efficere

poffit ut haec

decidant a cau-

Communi
jam

gravitate vel fimul in

quo minus
caufis

afcenfu fuo retardabuntur ; capita pofitionem caudse

&

Solem cadunt, vel fin^ul in adtoque gravitas illa non impedit ,

defcriptis^ aui: aliis

quamcunque ad invicem a quibufcunque, facillime accipiant

Periheliis nafcuntur, in regi-

&

poftea liberrime fervent. Caudae igitur quae in

Cometarum

cum eorum longam annorum feriem cum

ones longinquas

, vel inde poft iifdem ad nos redibunt , vel potius Nam poftea in defcenfu capiibi rarefadlae paulatim evanefcent. tum ad Solem caudae novae breviufculae lento motu a capitibus fubinde, in Periheliis Cometarum illorum propagari debebunt, qui adufque Atmofphsram Solis defcendunt , in immenfum auVapor enim in fpatiis illis liberrimis perpetuo rarefcit ac geri. Qua ratione fit ut cauda omnis ad extremitatem fupedilatatur.

capitibus abibunt

&

&

riorem

PRINCIPIA MATHEMATICA.
liorem

473
be^r^^

ne

Ea autem rarefadlio-Li latior fit quam jnxta caput Cometas. vaporem perpetuo dilatatum diffundi tandem & Ipargi per coelos univerfos, deinde paulatim in Planetas per gravitatem fuam attrahi & cum eorum AcmofpliaBris mifceri, rationi confentaneum videtur. Nam quemadmodum Maria ad conftitutionem Terrae hujus omnino requiruntur , idque ut ex iis per calorem Solis vaqui vel in nubes coadi decidant , ad procreationem ve2,etabilium irrivel in frigidis montium verticibus condenfati gent & nutriant (ut aliqui cum ratione philofophantur ) decurrant in fontes flumina humorum in Planetis fic ad confervationem marium requiri videntur Cometae , ex quorum exhalationibus vaporiputrebus condenfatis , quicquid liquoris pcr vegetationem in terram aridam convertitur , continuo fadionem confumitur

pores copiofe

fatis

excitentur

in pluviis,

&

terram
;

omnem

&

&

&

&

&

fuppleri

&

refici
,

pofEr.

Nam

vegetabiiia

omnia ex liquoribus

dein magna ex parte in terram aridam per pulimus ex liquoribus putrefaftis perpetuo trefa(fiionem abeunt, decidit. Hinc moles Terrge aridse indies augetur, &liquores, nifi aliunde augmentum fumerent , perpetuo decrefcere deberent , ac tandem deficere. Porro fufpicor Spiritum illum , qui Aeris noftri optima , ik ad rerum omnium pars minima eil fed fubtiliflima vitam requiritur, ex Cometis prsecipue venire. Atmofphaeras Cometarum in defcenfu eorum in Solem , excur(ea certe in parte quse Solem rendo in caudas, diminuuntur, viciiTim in recefiTu eorum a refpicit ) anguftiores redduntur Sole , ubi jam minus excurrunt in caudas , ampliantur fi modo Phfenomena eorum Heveims rede notavit. Minimae autem apparent ubi capita jam modo ad Solem calefafta in caudas maximas

omnino crefcunt

&

'

&

& &

&
in

nuclei fumo forfan crafliore fulgentiilimas abiere, nigriore Atmofphaerarum partibus 'infimis circundantur. fumus omnis ingenti calore excitatus , craflior nigrior efFe folet, Sic caput Cometae de quo egimus , in squalibus a Sole ac Terra dipoil Perihelium fuum qiiam antea. ftantiis , obfcurius apparuit

&

&

&

Nam

Menfe enim 'Decembri cum ftellis tertiaj magnitudinis conferri folebat, at Menfe Novembri cum ftellis primEE & fecundse. Et qui utrumque viderant majorem defcribunt Cometam priorem. Nam Juveni cuidam Cantabrigienji^ Novemb. 19, Cometa hicce luce fua
,

quantumvis plumbea
rius
tras

&

obtufa,

agquabat Spicam Virginis,

&

cla-

micabat
incidere

quam
,

poftea.

Et

fcripfit

caput

T). Storer literis quae in manus nofejus Menfe 1)ecembri , ubi caudam

Ooo

maxi-

474
De mundi

PHILOSOPHIiE NATURALIS
& &
vifibili

maximam

SisiiMATE,^jj^g

fulgentillimam emittebat , parvum efle magnitulonge cedere Cometff: , qui JMenfe Novembri ante Cujus rei rationem efTe conjedabatur , Solis ortum apparuerat. paulatlm conquod materia capitis fub initio copiofior elTet , fumeretur. Eodem fpeflare videtur quod capita Cometarum aliopum , qui fulgentiffimas emiferunt , apparuerint fubobeaudas maximas Nam Anno 1668, Mart. 5. St. nov, hora feptima exigca. fcUra Brafilia agens, Cometam vefpertina R. T. Valentmus Eftancius vidit Horizonti praximum ad occafum bolis brumalem , capite vix confpicuo, cauda vero fupra modum fulgente, ut minimo llantes in littore fpeciem ejus e mari reflexam facile cernerent. Speciem utique habebat trabis fplendentis longitudine 13 graduum, ab occidente in aultrum vergens, & Horizonti fere paralTanius autem fplendor tres folum dies durabat , fubinde lela. interea decrefcente fplendore auda eft notabilitcr decrefcens ; Unde etiam in Torttigallia quartam fere magnitudine cauda. coeli partem (id efl, gradus 45-) occupaffe dicitur, ab occidente in orientem fplendore cum infigni protenfa; nec tamen totaapparuit,

&

&

&

&

&

capite

Ex

femper in his regionibus infra Horizontem delitefcente. decremento fplendoris manifeftum eft incremento caudae quod caput a Sole receilit , eique proximum fuit fub initio , pro

&

Et fimilis legitur Cometa anni Cometae anni 1680. 1106, cujus Stella erat farva & obfcura (ut ille anni 1680) fed Jpkndor qtti ex ea exivit valde clariis & qudf ingens trabs ad

more

ut habet Hevelius ex' Simeone Orientem ^ Aquilonem tendebat T)unelmenfiy\omc)\o. Apparuit initio Menfis i^?^ri&!^r/V, circa vefperam, ad occafum Solis brumalem. Inde vero & ex fitu caudas col,

ligitur
fienfis,

caput

fuiffe Soli

vicinum.
,

A Solc

inquit Matthffius Pari-

ab hora tertia [redius lextaj uf Talis etiam que ad horam nonam radiiim ex fe longum emittens. crat ardentilfimus ille Cometa ab Ariftotele defcriptus Lib. J. Meteor. 6." cujus caput primo die non coji/peium efty eo auod ante Solem vel faltem fiib radiis folaribus occidijfet , fequente vero die quantum ptnit vifum eft. Nam quam minima fari poteft diftantia mox occubuit. Ob nimium ardorem [caudse fciliSolem retiquiti cet ] nondum apj>arebat capitis ffarfus ignis , fed frocedente tem~ pre (ait Ariftoteles) cimi [cauda] jam minus flagraret ^ reddita Cometa fiia facies. Et fplendorem fuum ad tertiam eft [capiti] s'-] extendit. Affarmt autem iifque cceli fartem [id eit, ad 60 tempore
diftdbat quafi cubito uno

&

ujque ad cingulum Orioms ibi.evanuit. Liber anni 1618, qui e radiis Solaribus caudaciffimus emerfitjTERTios, ilellas primae magnitudinis sequare vel paulo fuperare videbatur, fed majores apparuere Gometae non pauci qui ^audas breviores habuere. Horum aliqui Jovem , alii Venerem vel etiam Lunani sequafie traduntur. .1 Diximus Cometas eflTe genus Planerarum iti Orbibus valde ecr centricis circa bolem revolventium. Et quemadmodum e PlancT tis non caudatis, minores efTe folent qui in Orbibus minoribus Soli propioribus gyrantur , lic etiam Cometas , qui in Periheliis fuis ad Solem propius accedunt , ut plurimum minores t^i^Q , ne Solem attraftione fua nimis agitent, rationi conrentnneum videtur.

PRINCIPIA tempore byherno, & afcendens

ille

MATHEMATICA

475^

Cometa

&

revolutionum tempora Orbibus pofl longa temporum intervalla redeuntium, determinanda relinquo. Interea huic negotio Propofitio fequens lumen accendere poteft.
vero
tranfverfas

Orbium

diametros

&

periodica, ex coHatione

Cpmetarum

in iifdem

PROPOSITIO XLIL PROBLEMA

TrajeBortam Cometa Graphtce mventam

XXII.

corrigere.

Oper. I. Aflumatur pofitio plani Trajedoriae , per Propofitiofuperiorem Graphice inventa ; feligantur tria loca Cometae obfervationibus accuratiffirnis definita , ab invicem quam mar tempus inter primam xime dillantia ; fitque fecundam , ac

nem

&

&

&

tempus

inter

fecundam ac

tertiam.

Cometam autem

in

eorum

aliquo in Perigaeo verfari convenit , vel faltem non longe a PeriEx his locis apparentibus inveniantur , per operagaeo abeffe. tiones Trigonometricas , loca tria vera CometEe in affiimpto illo plano Trajeftoriffi. Deinde per loca illa inventa , circa centrum Solis ceu umbilicum , per operationes Arithmeticas , ope Prop. XXI. Lib. I. inffitutas , defcribatur Sedio Conica ejus arete radiis a Sole ad loca inventa duftis terminatae , funto E
:

&

nempe

,area inter

obfervationem primam

area inter fecundam ac tertiam. Sitque area tota E, velocitate Cometae per Prop. xvi. Lib. I. inventa, defcribi debet. Ofer. 1. Augeatur longitudo Nodorum Plani Trajefl^oricB , additis ad longitudinem illam zo' vel 30' , quas dicantur P fervetur plani illius inclinatio ad planum Eclipticae. -Deinde ex X prB-

D+

&

fecundam & E tempus totum quo

,

D &

&

Ooo

476
pj^^^ loca
illa

PHILOSOPHI^ NATURALIS
tria
,

tribus Sys^"^''^ Pi"*'^!'^!^ ysTEMAiE, tranfiens

&

quae fmt d lcribi debear. Oper. 3. Servetur Longitudo Nodorum in operatione prima , augeatur inclinatio Plani Trajedoriffi ad planum Eciipticffi , additis ad inclinationem illam zo' vel 30', quae dicantur Q. Deinde

&

inveniantur in hoc novo , fupra ) deinde etiam Orbis per loca ejufdem areae duae inter obfervationes defcriptse e, nec non tempus totum f quo area tota ii e delocis obfervatis
:

Cometae
vera

(ut

&

ex obfervatis praediftis tribus Cometae locis apparentibus , inveniantur in hoc novo Plano loca tria vera , Orbifque per loca jlla tranfiens ut & ejufdem areae duae inter obfervationes defcriptae , quee fmt ,^ & , & tempus totum r quo area tota ^+e
,

defcribi debeat.

^ ad

ad I ut A ad B, & G ad.i ut D ad E, & ^ ad r ut y ad I ut <5*ad e; fitque S tempus verum inter obfervaprobe obfervatis & fignis H- & tionem primam ac tertiam ?G mg + quaerantur numeri ? & ;^, eaiege, ut fit 2 G mt + nT nr. Et fi , in nG ny, & xT xS aequale operatione prima , I defignet inclinationem plani Trajeftoriae ad planum Echpticae , & K longitudinem Nodi alterutrius , erit l + nQ vera incHnatio Plani Trajedloriae ad Planum Eclipticae , &

Jam

fit

^,

&

mT
Ac
'

xC

K+

mP

vera

longitudo
tertia,

Nodi.

denique

prima, fecunda ac

quantitates

R,
7
'

&

fi in operatione defignent Latera

reda Trajeftoriae
verfa refpeftive
:

&
erit

quantitates ,-

- ejufdem Latera

tranf-

R+;r

mK+n^ R

verum Latus

rec-

tum,

&

h + mI-~ml-. + n^ nL,
'

verum Latus tranfverfum TraDato autem Latere

jedoriae

quam Cometa

defcribit.

datur etiam tempus periodicum Cometae.

& OrCseterum Cometarum revolventium tempora periodica haud fatis accurate determinabuntur latera tranfverfa nifi per coUatinnem Cometarum inter fe , qui diverfis temporibus ap,

^ E.

tranfverfo

I.

bium

parent.

polt aequalia temporum intervalla , Si piures Comets concludendum erit hos eundem Orbem defcripfifie reperiantur omnes efie unum & eundem Cometam in eodem Orbe revolventem. Et tum demum ex revolutionum temporibus, dabuntur Orbium latera tranfverfa , & ex his lateribus determinabuntur Or,
, ,

bes Elliptici,
In

PRINCIPIA

MATHEMATICA.

477
B B

In hunc finem computandas funt igitur Cometarum plurium Li Trajedloriae , ex hypothefi quod fint Parabolicse. Nam hujul- '^^ modi Trajedloriae cum Phsenomenis femper congruent quamproxime, Id liquet , non tantum ex Trajeftoria Parabolica Cometce anni 1680, quam cum obfervationibus fupra contuli , fed etiam ex ea Cometas illius infignis , qui annis 1664 1665- apparuit ab Hevelio obfervatus fuit. Is ex obfervationibus fuis latitudines hujus Cornets computavit , fed minus longitudines^ aceuraie.. Ex iifdem obfervationibus , Hallems nofter loca Cometas hujus denuo computavit, tum demum ex locis fic inventis Trajedloriam Cometae determinavit. Invenit autem ejus Nodum afcendentem in n ii^'- 13'. ss" > Inclinationem Orbits ad planum EcHpticaB xi^'^- 18' 40", diftantiam Perihelii a Nodo in
,

KT

ff.

&

&

&

&

Perihelium in Sl Orbita 498'- fj'. 30", tudine auftrina heliocentrica 16 s'- i'. 45".

8s'-

40'.

30"
,

cum

Cometam
Londiiti

in

LatiPerihelio

Novemb.
Gedani, mediocri

24**.

ii^

^-z'

P.

M. tempore aquato

vel 13'^ 8'

Laius reflum Parabolae 410^86, exiftente Terrag a Sole diftantia 1 00000. Quam probe ioca Cometae in hoc Orbe computata, congruunt cum obfervationibus, patebit ex Tabula fequente ab Halleio fupputata.
flylo vetcri,

&

Temp. Appar.
Gedani

Decmh
3''.
18''.

47S
De Miindi
Systemate,

PHILOSOPHl^ NATURALIS
Appar. CcdiiM

Temp.

PRINCIPIA MATHEMATICA.
1683

479

Locus
h. /

Solis.

Temp.
d.
?/.

.quar.

%'
.

II
\

IJ.i^. SS I5.II. is
17. lo. 20 23. 13.40 25. U. S

2. 30

Sl

.53.12 4S.4S .8.21

.3$. 28
.

sAHg.

31. .42 31.14. $$ 2.14'$

4. 10.45)
fi.io.
S>

9. 22

^. 10. 26

15.1416. IJ
.

10

22
23

48o
De Mundi hibentur,
funt,
vsTMATE,pj.Qpj.gi.g^

PHILOSOFHItE naturalis

& &

folent motus Planetarum per eorum Theorias. Et Qrbes Cometarum per hanc Theoriam enumerari poftempus periodicum Cometas in quolibet Orbe revolventis
,

quam

tandem
verfa
cujus

fciri

&

tum demum Orbium

fellipticorum latera tranf-

Apheliorum

altitudines innotefcent.

Cometa retrogradus qui apparuit anno 1607 , defcripfit Orbem Nodus afcendens (computante Halleio) erat in ^ %o^'- 21'.
ad planum
Eclipticffi

Inclinano plani Orbis

erat

176'-

-l.

Peri-

helium erat
exiftente

in xa xs^' 16',

&

diftantia perihelia a Sole erat

58680,

Et Cometa erat in Periradio Orbis magni 1 00000. OBob. 16'^. 3''. fo'. Congruit hic Orbis quamproxime cum Orbe Cometas qui apparuit anno i68z. Si Cometae hi duo fuerint unus & idem, revolvetur hic Cometa fpatio annorum 75-, axis major Orbis ejus erit ad axem majorem Orbis magni , ut /f 75 X 75" ad I , feu 1778 ad 100 circiter. Et diftantia apheheiio

&

Cometffi hujus a Sole, erit ad diftantiam mediocrem Terras a Quibus cognitis , haud difficile fuerit Sole, ut 35- ad I circiter. Orbem Ellipticum Cometae hujus determinare. Atque hasc ita fe habebunt fi Cometa fpatio annorum feptuaginta quinque , in hoc Orbe pofthac redierit. Cometae reliqui majori tempore revolvi videntur altius afcendere.
lia

&

Caeterum Cometse, ob magnum eorum numerum , magnam Apheliorum a Sole dillantiam , & longam moram in Apheliis , per gravitates in fe mutuo nonnihil turbari debent , & eorum eccentricitates & revolutionum tempora nunc augeri aliquantulum nunc diminui. Proinde non ell expedandum ut Cometa idem in eodem Orbe & iifdem temporibus periodicis , accurate redeat.
Sufficit
fi

&

mutationes non majores obvenerint,

quam

quce a caufis

praedidis oriantur. Et hinc ratio redditur cur Cometse non comprehendantur Zomotibus variis in diaco (more Planetarum) fed inde migrent omnes coelorum regiones ferantur. Scilicet eo fine , ut in Apheliis fuis ubi tardiffime moventur, quam longiffime dillent ab invicem Qua de caufa Cometae qui fe mutuo quam minime trahant.

&

&

altius

defcendunt

adcoque

tardiffimie

moventur

in

ApheUis

de-

bent
helio

altius afcendere.

qui anno 1680 apparuit, minus diflabat a Sole in Peripropter fummam fuo quam parte fexta diametri Solis ; denfitatem aliquam Atmofphaerae Sovelocitarem in vicinia illa, aliquantulum retarlis , refiftentiam nonnullam fentire debuit,

Cometa

&

&

&

darij

PRINCIPiA

MATHEMATICA.
:

"

4^1
Lieer
'^*^'^"^"'*'

& fingolis revolutionibus acdari & propius ad Solem accedere cedendo ad Solem, incidet is tandem in corpus Solis. Sed & in Aphelio ubi tardillime movetur , aliquando per attraftionem aliorum Cometarum retardan potelt & fubinde in Solem incidere. Sic etiam StellsE fixae qus paulatim expirant in lucem &. vapores, Cometis in ipfas incidentibus refici poilunt, & novo alimento accenVapores autem qui ex Sole & Stellis fce pro Stellis Novis haberi.
fixis

fuam

Cometarum oriuntur, incidere poirunt per gravitatem AtmofphEeras Planetarum, ibi condenfari & converti in fubinde per lentum calorem in fales, fpiritus humidos , aquam limum, lutum, fulphura, & tinfturas, argillam, & arein

& caudis &

&

&

&

& &
,

&

nam,

lapides,

&

coralla

&

&

Decrefcente autem paulatim tardefcent , creicenre Terra motus medius Lunae circum Terram paulatim augebitur. Et collatis quidem obfervationibus Eclipfium Babylonicis cum iis /Jlbategfiii cum hodiernis , Halleius nolfer motum medium Lunse cum motu diurno Terrs collatum, paulatim accelerari, primus omnium quod fciam deprehendir.
migrare.

fubftantias alias terrellres paulatim corpore Solis motus medii Planeta-

rum circum Solem

&

&

SCHOLIVMGENERJLE.
Hypothefis Vorticum mukis premitur difficultatibus. Ut Planeunulquifque radio ad Solem dudto areas defcribat tempori proportionales, tempora periodica partium Vorticis deberent eile in duplicata ratione diftantiarum a Sole. Ut periodica Planetarum tempora fint in proportione fefquiplicata diitantiarum a So'e, tempora periodica partium Vorticis deberent eile in eadem diltantiarum proUt Vortices minores circum Saturnum , Jovem & alios portione. Planetas gyrati conferventur tranquille natent in \'ortice Solis, tempora periodica partium Vorticis Solaris deberent eile ffiqualia. Revolutiones Solis & Planetarura circum axes fuos ab omnibus hifce proportionibus difcrepant. Motus Cometarum funt fumme regulares , & eafdem leges cum Planetarum motibus obfervant, & per Vortices explicari nequeunt. Feruntur Cometae motibus valde eccentricis in omnes coelorum partes, quod fieri non poteit nifi Vorta

&

tices rollantur.

Projediilia

, ,

in

aere
fit

noftro

folam aeris refiftentiam fentiunt.

,

Subiato aere

ut

dem pluma

tenuis

&

Vacuo Boyliano , reliltentia cefTat aurum folidum sequali cum velocitate

in

fiqui-

in

hoc

Ppp

Vacuo

4U
De Mundi

PHILOSOPHIiE NATURALIS
;

Vacuo cadunt, Et par efl ratio fpatiorum coeleflium qusB funt fupris ^^''^"*"'atmorphseram Terrae. Corpora omnia in iitis fpatiis liberrime moCometae in orbibus fpecie propterea Planetae veri debent politione datis, iecundum leges fupra expofitas, perpetuo revolPerleverabunt quidem in orbibus fuis per leges gravitatis, ied vi. regularem orbium fitum primitus acquirere per leges hafce minime potuerunt. Planetae fex principales revolvuntur circum Solem in circulis Soli concentricis , eadem motus direftione, in eodem plano quamSaproxime. Lunas decem revolvuntur circum Terram, jovem lurnum in circulis concentricis, eadem motus diredione, in planis

&

&

&

&

orbium IPlanetarum quamproxime.

Et

hi

omnes motus

regulares

originem non habent ex caufis Mechanicis ; fiquidem Cometae in in omnes coelorum partes libere feGrbibus valde eccentricis, Quo niotus genere Cometae per Orbes Planetarum celerruntur. rime & facillime tranfeunt , & in Apheliis fuis ubi tardiores funt diutius morantur , quam longiilime diltant ab invicem ,

&

&
fe

&

mutuo quam minime trahunt. Elegantiliima hascce Solis, PlaCometarum compages non nifi conlilio & dominio netarum
(*fe

Et fi Stellae fixas fint potentis oriri potuit. Entis intelUgentis c^ntra fimilium fyflematum; hsec omnia fimili confilio conitrufta, prseiertim cum lux Fixarum fit ejufdem fuberunt 'Vnhts dominio fyilemata omnia lucem in omnia invicem naturae ac lux Solis, immittant. Hic omnia regit, non ut Anima mundi, fed ut univerforum Dopropter dominium fuum Dominus Deus minus ; * TrcLVTmtparu^ dici folet. Nam 'Deus eft vox relativa r2ft^ilJlfIiiL T>ekas eil dominatio Dei non ift ad fervos refertur : corpus proprium, (uti fentiunr quibus Deus efl Anima Mundi) fed in fervos. T>eus fummus efl Ens aeternum, infinitum, abfojute perfeftum; fed Ens utcunque perfeftum fme dominio, non efl 2)i>?iDicimus tnimTfeus meus^ T)eus vefler, T>eus IJraelis: 7iusT>eus. fed non dicimus a^ternus meus, zy^ternus vefter,zyternus Ifraeits\ non dicimus Inffiitus meus, Infinitus vefter, Infinitus IfraeLts; non dicimus TerfeEius meus, Terfe6ius vefter TerfeBus Ifraelis. Hae appellationes relationem non habent ad fervos. Vox 'Dtus pafftm fignificat Dominum, fed omnis Dominus non efl Deus. Dominatio Entis fpiritualis T)eum conflituit , vera verum , fumma fummum, fi)fta fiftum. Et ex dominatione vera fequitur, Deum verum eife vipotentem j ex reliquis perfeftionibus fummum vuOTs intelligentem
:

&

&

&

&

&

&

effe

PRINCIPIA MATHEMATICA.
efTe vel

483

fumme perfeftum. ayEterJius e{\, 81 Infijtitus , Omnlpotens L I B B X. Tertiu. adefl: ab infiOmnifciens , id efl, durat ab aeterno in aeternum omnia cognofcit quae fiunt aut fciri nito in infinitum, omnia regit polfunt. Non ell aeternitas vel infinitas, Ted aeternus infinitus non eft duratio vel fpatium , fed durat adelt. Durat femper adefl ubique ubique durationcm exiftendo femper fpatium, cEternitatem infinitatem conftituit. Cum unaquaeque fpatii partiunumquodque durationis indivifibile momentum cula fit fcmper, uhtque', certe rerum omnium Fabricator ac Dominus non erit aquam nufquam. Omnipraefens eft non per virtutem folam , fed etiam per fubfiantiam ; nam virtus fine fubitantia fub* hs fentiebant veteres iiftere non poteit. In ipfo * continentur moventur univeria , ied ablque mutm J^a(/w- tio. pautus inAet. zj.zs. ne. Deus nihil patitur ex corporum motibus r nli"d/hh lil^.VVitzr.' illa nullam fentiunt refiflentiam ex omniprae- '""'' '-^^s: 8. Piophcta 22. /"'""" ^^1-1. 2j. T-v r rr -n ientia Dei. Deum fummum neceliario exiitere ij. 24.

&

&

&

&

& & &

&

&

&

&

&

7.

/-

in

confeflb eft

Et eadem

nece/Iitate

femper

etiam totus elt fui fimilis, totus oculus , totus auris, totus cerebrum, torus brachium, totus vis fentiendi,.intelligendi agendi ; fed more minime humano, more minime corporeo , more nobis prorfus incognito. Ut caecus ideam non habec colorum, fic nos ideam non habemus modorum quibus Deus fapientiilimus fentit intelligit omnia. Corpore omni figura corporea prorfus deitituitur , ideoque videri non poteit, nec audiri, nec tangi , nec fub fpecie rei alicujus corporeas coli debet, Ideas habemus atiributorum ejus, fed quid fit rei alicujus Subilantia minime cognofcimus. Videmus tantum corporum figuras colores, audimus tantum fonos, tangimus tantum fuperticies externas, guftamus fapores ; Intimas fubilantias olfacimus odores folos , nullo lenfu , nulla adtione reflexa cognoicimus , 6c multo minus ideam habemus fubftantias Dei. Hunc cognofcimus folummodo per attributa , proprietates fuas per fapientiffimas optimas recaufas finales ; veneramur autem rum ftrudturas , colimus ob
eft & ubique.

Unde

&

&

&

&

&

& &

&

fine dominio , fina.quam Fatum Nafura. EthaecdeDeo; de quo utique ex Phaenomenis difTerere, ad Tbilofophiam Experimentalem pertinet. Haftenus Phaenomena coDlorum maris noftri per Vim gravitatis expofui , fed caufam Gravitatis nondum aflignavi. Uritur utique liaec Vis a caufa aiiqua quse penetrat ad ufque centra Solis

dominium.

Deus enim

libus, nihil aliud eft

&

& & providentia, & caufis

&

Ppp

&

484
Ps.

PHILOSOP. NATURALIS PRINC.

Planetarum

MATHEM.
&

MaNDi

SysTEMATE, quantitate

fine virtuds diminutione ; quseque agit non pro , fuferficierum particularum in quas agit (ut folent caucujus aftio fe Mechanicffi ) fed pro quantitate mareriae/(;'//i^; extenditur, decrefcendo femper in in immenfas diihntias undique Gravitas in Solem componitur ex duplicata ratione diilantiarum. recedendo a Sole degravitatibus in iingulas Solis particulas , crefcit accurate in duplicata ratione diitantiarum ad ufque orbera

&

&

Saturni ut ex quiete Apheliorum Planetarum manifeilum eft , ad ufque ultima Cometarum Aphelia, fi modo Aphelia illa quiesRationem vero harum Gravitatis proprietatum ex Phsenoeant. & Hypotheies non fingo. Quicmenis nondum potui deducere quid enim ex Phsnomenis non deducitur , Hypothefis vocanda eft j Hypotb^l^es feu Metaphyficae, feu Phyficae, feu Qualitatum ocGukar-um, feu Mechanicse in Thilofo^hia Exferimetitali locum non Propolitiones deducuntur ex PhiEnohabent.' In hac Philofophia menis, & redduutur generales per Indudionem. Sic impenetrabili'^ & impetus corporum & leges motuum gravitatis tas , mobilitas snnotuerunt. Et fatis eft quod Gravitas. revera exiftat, & agat fecundum leges a nobis expolltas, & ad corporum coeleflium & maris
,

&

&

&

noitri

motus omnes

fufficiat.

Adjicere jam liceret nonnulla de Spiritu quodam fubtilifTimo corin iifdem latente, cuius vi adionibus pora craiTa pervadente, particulse corporum ad minimas diflantias fe mutuo attrahunt, corpora Eledrica agunt ad diflantias contiguffi fadae cohaerent ; majores, tam repellendo quam attrahendo corpufcula vicina;.& Lus corpora calefacitj emittitur, refleftitur, refringitur, infledi:itur, Senfatio omnis excitatur, &: membra Animalium ad voluntatem moventur, vibrationibus fcilicet hujus Spiritus per folida nervorum a cerebro capillamenta ab externis fenfuum organis ad cerebrum haec paucis exponi non pofTunt ; nequer in mufculos propagatis. Sed Experimentorum , quibus leges aftionum hujus, fvdell futiciens copia monftrari debent. Spiritus.accurate determinari

&

&

&

&

&

&

&

&

IN-

INDEX RERUM
AL
N.
B._

HA
lineam

E T

C U
III,
:

S.

Citatioms faEliS funt aJ 47 1 , 28 defignant Libri

io"'":

normam
tertii
z8'='".

fcquentis Exempli.

lo:

P rofofitionem decimam

444, 20

;'

Pagma 444'''

lieam

Pagina

471'"''

Centrum commune

E
Aeris

Qiiinoffiorum prsecellTo caufe huias motus indicantur III,

gravitatis Terrse, Solis Planetarum omnium quicfcere III, con; firmatur ex Cor. 1. Prop. 14. Lib. III.

&

quantitas
denfitas

motus ex

caufis

computatur

III,

39

Centrum commune gravitatis Terrje & Lunse motu annuo percurrit Orbem magnum 376,6 quibus intervaliis diftat a Terra & Luna 430, 2% Centrum Virium quibus corpora revolventia in
Orbibus retinentur
quali

ad qiiamlibet altitudinem colligitur ex Prop. 11. Lib. II. quanta fit ad altitudinem unius femidiametri Terreftris often-

Arearum

qua ratione ex
bus invcnitur
tendentis ad

ditW47o,
gravit.is

indicio invenitur 38, 14 datis revolventium velocitatfI,

<;

daftica vis quali caufa tribui poffit II. 13. cum Aqnx gravitate collata 470, 3 refillentia quanta fit, per Experimenta Pen-

Circuli circumferentia,
fcribi poteft a

qua lege

vis centripetse

pundlum quodcunque datumdecorpore revolvente

:

i, 4, 7,

dulorum colligitur z86 28 ; per Experimenta corporum cadentium & Theoriam

,

Ccdi
II! , 10 444. 20: propterea Fluido omni corpo'471, 18; reo 318, 18' tranfitum Luci prxbent abfque ulla refradiorefiftentia

deftituuntur

accuratius invenitur 317 , 13 Anguli contadus non funt omnes ejufdem gencris, fed alii aliis infinite minores p. 31. Apfidum rootus expenditur I, Sed. 9. Areae quas corpora in gyros ada , radiis ad centrum virium dudis , defcribunt , conferuntur cum temporibus defcriptionum I, i, i, 3.

&

ne467, 33
Cometffi

Genus

58,6;
Attraftio corporum univefforum demonftratur III, 7; qualis fit hujus demonftrationiscertitudo oftendijur 358, i8.- 484, ii
Attradlionis caufam vel modum nullibi definit Auaor s, 17: 147. 31: 71, 35:483. 34-

Luna fuperiores funt, & in regione Planetarum verfantur p. 439 Diftantia eorum qua ratione per Obfervationes colligi poteft quamproxime 439,11
Plures obfervati funt in hemifphserio Solem verfus, quam inhemifphseriooppofito; St

funt Planetarum 444,24:466, 15

non Meteororunl

unde hoc
Galore virga ferrea
,

&t

444, 5

comperta

eft

augeri longi-

tudine 386 4 Calor Sohs quantus fit indiverfisa Solediftantiis 466, 10 quantus apud Mercurium 372, 12 quantus apud Cometam anni 1C80 in Petihelio verfantem 46^, 12 Gentrum commune gravitatis corporura plu-

Splendent luce Solis a fe reflexa 4.14,4; Lux illa quanta efiTe folet 441 , 11 Cinguntur Atmofphffitis ingsntibas 441, 12 444, i7 Qui ad Solem propius accedunt ut plurimum minores efife exiftimantur 47 j, 7

Quo

rium , ab aftionibus corporum inter fe, non mutat ftatum fuum vel motus vel quietis

fine non comprehenduntur Zodiaco (more Planetarum) fed in omnes ccelorura regiones varie feruntur 480, 30 Poffunt aliquando in Solem incidere & no. vum illi alimentum ignis praEbere 480, 371 Ufus eorum fuggeritur 473, i 481, 7
:

PPP

Come--

I
Cometarum

ND

X R
poft

RV M.
&
Afcenfus corporum in Mediis rc8 , 9 , 40, 13 , 14, , 3 ,

cauJae avertuntur a Sole 468, 39 fulgentiffimse ftatim maximas funt tranfitum per viciniam Solis 467, 8

&

quifits conferuntur, pofits cujufcunquc generis vi centripeta I, Seft. 7.

Defcenfus

fittentibus II

infignis

earum

raritas

origo natura earundem 447, ig; 467, 13 quo temporis fpatio acapiteafcendunt 471 , i

&

470,37
E.
Ellipfis

Comeias

qua lege
figuras

vis centripetse tendentis

Moventur

in Sedionibus Conicis umbilicos in centro Solis habentibus , & radiis ad Solem duftis defcribunt areastemporibusproportionales.

defcribitur

ad centrum corpore revolvente

ad umbilicorpore revol-

I,

10, 64
vis centripetae tendentis

qua lege

ventur

fi

Parabolis Trajeftoria Parabolica ex datis tribus Obfervationibus invenitur III, 41 ; Inventa corrigitur III,

Et quidera in Ellipfibus moOrbem redeunt he tamen erunt maxime finitimse 111, 40

in
,

cum
vente

figurae
1,

defcribitur

11 F.

42

Locus in Parabola invenitur ad tempus datum 445, 30: I, 30

Vclocitas
tur

Fluidi definitio p.i6o Fluidorum denfitas comprefljo quas legeshabent, oftenditur II, Seft. 5

&

cum

velocitate

Planetarum conferi66j

44J, 17

Cometa annorum 1664

& &

Hujus motus obfervatus expenditur, & cum Theoria accurate congruere deprehenditur
P-477-

Fluidorum per foramen in vafe fadum efflucntium determinatur motus II, 36 Fumiincaminoafcenfus obiterexplicatur472, 4

G.

Cometa annorum 1680

168 r

Graduum
betur
,

in

Meridiano Terreftri menfura exhi-

Hujus motus obfervatus cura Theoria accurate congruere invenitur p. 455 &: feqq. Videbatur in Ellipfi revolvi fpatio annorum plufquam quingentorura 464, 37

&

quam

fit

exigua inaequaiitas oftene

ditur ex

Theotia

III,

20

Gravitas

Trajeftoria illius Cauda fingulis in locis delineantur p. 465 Comcta anni 1682 Hujus motus accurate refpondet Theorias
P- 479 Comparuiffe vifus
eft

&

Magnetica 368, 29 ejus partes 22, 18 non afljgnatur 483 , 34 datur in Planetas umverfos 365 & per15 gendo a fuperficiebus Planetarum furfum
diverfi eft generis a vi
eft

mutua

inter

Terram

&

ejus caufa

decrefcit in duplicata ratione diftantiarum

anno 1607, iterumque

re-

a centro III, 8,
plici ratione

deorfum decrefcit infim,

diturus videtur periodo

^jannorum^So, 6

Cometa

anni 16S3

datur in

quamproxime III, 9 corpora omnia &proportionalis

eft

Hujus motus accurate refpondet Theoriae p. 478 Curvae diflinguuntur inGeometricerationales&

Georaetrice irrationales ico, 5 Curvatura figurarum qua ratione aEftimanda 235, 28: 398, 33
Cycloidis feu Epicycloidis
redificatio
I,
fit

Gravitatem

quantitati materiae in fingulis III, 7 efle vim illam qua Luna retinetur in Orbe III, 4, computo accuratiori com-

probatur 430, 25

Gravitatem

effe

vim
Jovis

illam

&

Satellires
lil.

&
H.

qua Planetse primarii Saturni retinentur in

Orbibus

1,48,49: 142, 18 50: 142, 22 Cylindri attraftio ex particulis trahentibus'compofiti quarum vires funt reciproce ut quadrata diftaniiarura 198, i
Evoluta

Hydroftaticse. principia traduntur II, Sedl. 5.

Hyperbola qualege

vis centrifugse tendentisa figursecentro defcribitur a corporerevolvente47 , 26

qua lege

vis centrifugK tendentis

Dei Natura p. 482 483 Defcenfus gravium in vacuoquantusfit, exlongitudinePendulicolligitur 379,

t?

&

figurae defcribitur a
figurae defcribitur a

ab umbilico corpore revolvente ji, 6

qui lege vis ceniripetse tendentis ad umbilicum

corporerevolventel, 12

Defcenfiis vel Afcenfus redilinei fpatia defcrip-

tcmpora defcriptionum

&

velocitates ac-

Hypothefes cujufcunque generis rejiciuntur ab hac Philofophia 484 , 8

I.

Iner-

J
I.

ND

X R E

RV M.
depvehenditur ab
,

latus paulatim accelerari

HalUio 481

16

Itienise vis definitur p. i

Lunse motus
fuis
i
,

&

motuum
III,

inKqualitates a caufis
:

Jovis
diftantia a Sole 361
,

derivantur

zi

p.

411 &feqq.

femidiameter apparens 371

fernidiameter vera 37
attraftiva vis quanta
r fit
,

tardius revolvitur Luna dilatato Orbe, inperihelio Terrse; citius inaphelio, contrado

14

Orbelll.ii: 411, 6
tardius revolvitur, dilatato

370, 33

Orbe,

in

Apogaei

pondus corporum

in ejus fuperticie

371, 19

denficas 371 , 37 quantitas materis 371

, rt fit 375 , 33 proportio computo exhibetur diametrorum 38r , 17 converfio circum axem quo tempore abfolvitur 381 , 15

perturbatio a Saturno quanta

Sole; citius in Quadraturiscontradio Orbe 4zz , i tardius revolvitur, dilatato Orbe, in Syzygiis Nodi cum Sole; cituis in Quadratuns Nodi, contnelo Orbe 411, zi tardius movetur in Quadraturisfuiscum Sole,

Sy2,ygiis curri

Apogsei

citius

cingulae caufa fubindicatur

444

31.

Locus

definitur
,

&
11

diftinguitur in

abfolutum

&

relativum 6
rura

in Seftionibus conicis motoinveniuntur ad tempus affignatum I, Sea. 6 Lucis propagatio non eft inftantanea 107 , ^ ; non fit per agitationem Medii alicujus ^therei

Loca corporum

Syz-ygiis ; radio. ad Terram defcnbit areara pro terapore mino, majorem in pof>eriore 111, iz: Inaequalitasharum Arearumcoraputatur 111 , 16. Orbcm infuper hahet magis curvura longius a Terra recedit in priore cafu, minus curvuin habet Orbem propius ad Terram accedit in pofteriore 111, II. Orbis hujus figura proportio
in

dudo
rem

&

in priore cafu

&

&

&

diametrorum
i8.

ejus

computo

colligitur

111

Et fubinde proponitur methodus inveniendi diftantiam Lunae a Terraexmotu

ejus horario 111,

27

Apogjeum

tardius

reflexio

342-. 3'' velocitas in diverfis Mediis diverfa I, 95 quasdam explicatur I, 96

velocius in

raoveturinAphelioTerrae, Perihelio III, ii 411, 21

:

Apogaeura ubi
:

eft in Solis Syzygiis, maxime progreditur; in Quadraturis regrediturlll,

refraAio expr.catur I, 94; non fit in ptmdlo folum incidentiae 107 , 19 incurvatio prope corporum terminos Experimentis obfcrvata 107 , 8
Luiiae corporis figura computo colligitur III, 38 inde caufa patefafta , cur eandem femper faciem in Terram obvertat 431 9 librationes explicantur 111 ^ 17 diameter mediocris apparens 430 , iz
,

zi 411 , 37 Eccentriciias maxiraa

cum
Nodi
.

eft in ApogjEi Syzygiis" Sole, minima iuQuadraturisIU , iz:

4i2, 39
tardius

moventur

in

locius in Perihelio 111, iz:

Aphelio Tertae 411, 21

ve-

Nodi quiefcunt

in Syzygiis fuis

cum

&

velociflime regrediuntur in 111, 22. Nodotum motus insequalitates

Sole , Quadraiuris

&

&

diameter vera 430, 17 pondus corporurn in ejus fuperficie 430, lo

denfitas

430, 15 quantitas materise 430, 19

diftantia

mediocris

Terra quot continet

,

maximas Terrse femidiametros 430, 15

,

18 quot mediocres 43^ parallaxis maxima in longitudinem paulo ma-

jor
vis

eft

quam
,

parallaxis

maxima

in latitu-

dinem 387

ad Mare movendum quanta fir III, 37; fentiri potett in Experimentis pendulorum vel in Staticis aut Hydroftaticis quibufcunque 430, l tempus periodicum 430, 31 tempus revolutionis fynodicse 398, i mptus medius cuiu diurno ,motu Terras col-

non

ex Theoria Gravi32, 33 Inclinatio Orbis ad Eclipticam maxima eft in Syzygiis Nodorum cum Sole, minima in Quadraturis I, 66 Cor. 10. Inclinationis variationes computantur ex Theoria Gravitalis III, 34, 35 Lunarium motuum ^quationes ad ufus Aftronomicos p. 421 feqq. Motus medii Lunse ./T.quatio annua 421 , 4 j^^quatio femeftris prima 422 , r jEquario femeftris fecunda 412 , 21 iEquatio centti prima 423, 20: p, loi
tatis III,

motuum computantur
30
,

31

&

&

feqq. -S-quatio centri fecunda 424, ij Variatio prima 111 , 29

Variatio fecunda 415, j

Movus-'

J
Motus
niedii

N D E X R E R<J
in

M.
Sedl. 3

Apogxi
4IZ
,

oftenditur 19, ii

Motus corporum
A:quatio
feracftris

37

in Conicis feflionibus-eccentricis I,

Eccentriciiatis iEquatio remefiris

Orbibus mobilibus I, Seft. 9

411, 37
,

in

Motus medii Nodorum

vtEquatio annua 411

Superficiebus datis Funependulorum motus reciprocus 1, Seft. 10.

viribus centripetis
fe

&

it
,

Motus corporum
petentium
I,

mutuo

33 Iflclinationis Orbita ad Eclipticam

yEquatio

ferr.eftris III

Sed. 11
,

iEquatio femeftris 410,

bilienda
fit

12.

Motus corporum Minimorum quE viribuscentripetis ad fingulas Magni alicujus corporis

partes tendentibus agitantur
I, SecT:.

Lunanum motuum Theotia, quaMethodoftaper Obfervationes 41;, 33.

14

Motus corporum quibus

refiftirur
i

in ratione velocitatis II, Seft.

M.
Magneti-ca vis

in duplicata ratione velocitatis II,

Sed. i

partim

zi

13:

17 if

^.j:

368, 15:

dem
Motus

in ratione velocitatis, partim in ejufratione duplicata II, Sed. 3

431 . 1-1 Maris aeflus a r aufis fuis derivatiar Martis diftantia a Sole 361, i Aplwlii motas 376, 33 Materias
quantitas defiiiitur p.
vis infita feu vi?
i
irtcvtiffi

III, 14, 3*^, 3 7

definitur p. z

vis

impreHa
,

definitur p. 1
,

extenfio

impenetrabilitas , mobi!itas_, vis inertiae, gravitas, qua ratione innotefdurities

cunt 357
divifibilitas

16: 484,

10

Materia

dam

358, 18 Cartefianorum d e-xamen quodrevocatur xqx , 12.

conftat
fubtilis

nondum

fpla vi infita progredientium in Mediis refiftentibus II , i , 2 , 5 , 6 , 7 , i r, II 301 I corporuni recla afcendentiura vel defcendentium inMediisrefiftentibus, agenteviGravitatis uniformi II , 3 , 8,9, 40, 13 , 14 corporum projedlorum in Mediis refiftentibus, agente vi Gravitatisuniformi II, 4, 10 corporum circumgyrantiuin in Mediis refiftentibus II, Sed. 4 corpotum Funependulorum in Mcdiis refiftentibus II, Sed. f> Motus refiftentia Fluidorum II, Sedl. 7
:

corporum

&
9

Motus
Seft.

M.Utria vel fubtiliflima Gravitatenon defiituitur 36S , I Mechanicse , quje dicuntur ,Potentise explicantur deraonftrantur p. 14 & 15 p. Z3 Mercurii diftantia a Sole 361 , i Aphelii motus 376, 33

IViOtus circularis feu

per Fluida propagatus II, Sed;. 8 Vorticofus Fluidorum II,

Mundus originem non habet

nicis p.

ex caufis Mecha-

&

481

II.

N.

Methodus Rationum pnmarum

Tranfnunandi
fii^uras

Navium

couflrudlioni Propofitio
,

non

inutilis

&

ultimarum
I
,

I.

Seft. i

300, 4

in alias

qua: funt ejuf-

dcm

Ordinis Analytici
II,

Lem. z1.pag.7Q

O.
Opticarum ovalium inventio quara Cartefiuscelaverat I, 97. Cartefiani Probkmatis generahor folutio I, 9S Orbitarum inventio
quas corpora defcribunt, de loco dato data cum velocitate' fecundum datam reflam
vis centripeta eft reciproce ut diftantiae 6c vis illius quantitas abfoluta cognofcitur I, 17 quas corpora defcribunt ubi vires centripetae funt reciproce ut cubi diftantiarum 45 , 18.
;

Fluxionum

Lem.

1. p.

214
5
.

Differentialis III,

Lenam.

&

6. pagg.

446

& 447 Inveniendi

, Curvarum omnium quadraturas

proxime veras 447 , 8 Serierum convergentium adhibetur ad folutionem Problematum difiiciliorum p. 117, 118; 101: 135: 414

cgrefla

ubi

Motus Motus

quantitas definitur

p. i
:

quadratum

ab inviceni fecerni pofi^unt, exemplo demonCiraabfolutus Sc relativus p. 6

7
:

8:9

-tur p. 10

Motus Leges

pag. 11.

&

feqq.

Motuum
,

conjpofitio

Motus corporum nem quali Ey.ferimentoredecolligipoirunt,

refolutio p. 14 congredientium poft reflexio-

&

118, 17 115 , zj quas corpora viribus quibufcunque centripetis

:

agitata defcribunt

'I,

Secft. 8.

P. Para-

I
P,

ND

E X R E
in

RU M.
diverfis Terrse regidnibus invenicintur St

inter fe

comparantur
folutio

III,

20

Problematis

Parabola, ^qua lege vis centripetSD tendentis ad umbilicmTi figurje , defcribitur a corpore revolvente I, 13

Kefteriani

per

Ttochoidem

&

per

Pendulorum afFediones explicantur I, 50, ji 51. 53: II, Seft. 6. Pendulorura ifochionorum longitudinesdiverfe
in
diverfis

Approximationes J, 31 Veterum dequatuor lineis, 2 Pappomtmonti-t a Cartefto per calculum Analyticumtentati, compofitio Geometrica 70, 19
Projeflilia, fepofita Mediirtfillentia
,

moveri

in

locorum Latitudinibus
Gravitatis IK,
p.

inter

fe

conferuntur, turaperObfervationes, tum per

Theoriam
Planetie

20

Philofophandi Reguls

357.

Parabolacolligitur47 , 23: 202, 23:236, 29 Projedilium motus in Mediis refiftentibus II-j 4 , 10 Pulfuum Aeris, quibusSonipropaganKir , deter-

minantLir intervalla feu latitudines

a Vorticibus corporeis 351,
"

11,

50: 3-^4,

non deferuntur

37 354. iS: 481. ii Primarii Solem cingunt 360 , 7

in Ellipfibus urabilicum habentibus in centro Solis 111 , 13 .xadiis ad Solem dudis defcribuntareastemporibus proportionales t,6\ , ij: III, 13 temporibus periodicis revolvunturquaefunt in fefquiplicata ratione diftantiarum a Sole 360, 17: III, i3,& I, 15 -letinentur in Orbibus fuis a vi Gravitatis eft reciproce ut ..qua refpicit Solem , quadratum diftantise ab iplius centro 111, \, S Secundarii

18. Ha-c intervalla ra apertarum FilUilarum Sonis asquari duplis longuudinibusFiftulawm veiofimiie eft 344, 16

moventur

Quadratura generalis Ovalium daii non poIeH per finitos tcrminos J, Lem. 28. p. 98 Qualitates corporum qua ratione innotefcuntSc
admittuntur 357 16 Quies vera & relativa p. 6
, ,

7,8,9.

&

R.
Refiftentise quantitas

moventur

in Ellipfibus umbilicum habentibus in centro Primariorum III, zi radiis ad-Primarios fuos dudlis defcribunt

areas temporibus proportionales^j^, 3, 12 361 , 17 III, 22. temporibus periodicis revolvunturquffifunt

: :

in Mediis non continuis II, 35 in Mediis continuis II 38 in Mediis cujufcunque generis 302, 32 Refiftentiarum Theona confirmatur per ExperimentaPendulorumll, 30, 31, Sch.
,

Gen.

p.

284
319
denfitas
II,
,

per Experimenta corporum cadentiumll, 40,

Sch. pP^efiftentia
eft

ratione diftantiarum a Primariis fuis 35,0, 3, 22: III, 22, &I, ij retinentur in Orisibus fuis a vi Gravitatis eft reciproce quse refpicit Primarios,
in
fefquiplicata

Mediorum
eorundem
casteris paribus

ut

&

290, 19: 291, 3;:

eft

33, 3j, 38: 327, 14

ut quadratum diftantiae ab eorumccntris

III, I,

in duplicata ratione velocitatis

corporum

3, 4,

,5

Planotarum
diftantise a Sole 361,,
i

quibus refiftitur, casteris paribus 2i9,'24: 284, 33; II, 33, 35,38: 314, 23 eft in duplicata ratione diametri corporum

Orbiuni Aphelia
III,

&

Nodi prope quielcunt

III
,

14

15, 16 loca in Orbibus inveniuntur I, 31 dcnfitas calori quem a Sole recipiunt

Orbes determinantur

ac-

7 converfionis diurnas funt sequabiles III, 17 axes funt minores diametris quae ad eofdem
,

commodatur 372

Sphaericorum quibus refiftitur, caeteris paribus288, 4: 289, 11: II, 33, 35, 38: Sch. p. 319 non minuitur ab adione Fluidi in partes poflicas corporis moci 312, 13 Refiftentia Fluidorum duplex eft; oriturque vel ab Inertia materiiE fluidse, vel abElafticitatCj Tenacitate Fridione partium ejus 318, i.

&

axes normaliter ducuntur III, 18

Refiftentia quae fcntitur

eft prioris

in Fluidis fere tota

,

Pondera corporum in Terram vel Solem

generis 326, 32

&

minuinonpo-

vel

Planetam quemvis,

teft

per fubtilitatera partium Fluidi, maneiite

paribus diftantiis ab eorum centris funtut quantitates materiae in corporibus III, 6

denfitate 328, 7
Refiftentise

non pendent ab eorum formis

367; 3J

Sc texpuris

Globi ad refiftentiam Cylindri profortio, in Mediis non continuis 11, 34

Qqq

Refifteii-

I'N
Piefiftentia

D E 1 R E
fruflum

RU M.
per

quam

patitur a Fluido

Co-

augmentatio
.3-44.

tubos

flcntorQphonicos-

nicum, qua ratione fiat minima 199, 30 Refiftentise minims, jolidum 300, i,j.

l^

Spatium
abfolutura

&

relativum

p.

6, 7
,

non
Satellitis

eft

sequaliter

plenum 368

16

Jovialis extimielorigatiomaximaheliocentrica a centro jovis 370, 3j Huieniant elongatio maxima heliocentrica a centro Saturni 371 , 5

Sph^eroidis attrafiio, cujus particularum vires diftantiarum funt reciproce ut quadrata

198, 21
Spiralis

quse fecat radios fuos

,

dato

Satellitum

Jovialium tempora periodica centro Jovis 359, 11

,

&

diftantis a

Saturniorum tempora periodica Si diftantisea i centro Saturni 360 Jovialiura & Saturniorum insequales motus a motibus Lunae dcrivari poffe oftenditur III. 13
Saturni
diftantia a Sole

361 , i femidiameter apparens 371 , 9 fcmidiameter vera 371 , 14 vis attracliva quanta fit 370, 33
-

poteft a corpore revolvente, oftenditurl, 9: II, 15, 16 Spiritum quendam corpora pervadentem in corporibus latentem, adplurimanatursephsnomena folvenda, requiri fuggeritur 484 , 17 Stellarum fixarum quies demonftratur 376, 18 radiatio 8e fcintillatio quibus caufis referends fint 467 ,38 Stellse Novae unde oriri poflint 4S1 5
defcribi

qua lege centrum Spiralis

vis

omnes in angulocentripetss tendentis ad

&

Subftantise

rerum omnium occultse funi6t83,ia-.

pondus corporum

in ejus luperficie

371

19

denfitas 371 , 37 quantitas materia 371 , 17 perturbatio a Jove quanta fit 375., 16 diarneter apparens Annuliquocingitur 371 , 8 Sediones Conicse, qua lege vis centripetKtendentis ad pundlum quodcunque datum , defcri-

Tempus

abfoiutuiTi

& relativum
7
,

p. j

Temporis /Equatio Aftronomica per Horolo; gium ofcillatorium & Echpfes Satellitum Jovis

comprobatur

15.

Tempora

buntur a corporibus revolventibus 58, 10

SecT;ionHm Conicarum defcriptio Geometrica ubi dantur Umbilici I, Seft. 4. ubi non dantur Umbilici I, Sedt. 5. ubi dantur Centra vel Afymptoti 87, 9 Sefquiplicata raiio, definitur 31 , 40 ' Sol
circura Planetarum
tatis

periodica corporum revolventium in Ellipfibus , ubi vires centripetae adumbiliciim tendunt I , ij

TcirEe dimenfio per f/car;7378, ri, Tp^rCaffimm 378, zi , per Norwoednm 378, 28 proportio diametrorum figura invenitur ,

&

omnium communegravi-

centrum movetur III, iz femidiameter ejus mediocrisapparens 371 , 12. feiTiidiameter vera 371, 14 parallaxis ejus horizontalis 370, 33, parallaxis menftrua 376, 4 vis ejus attraifliva quanta fit 370, 33 pondus corporum in ejus fuperficie 371 19 denfitas ejus 371 17 quantitas materiae 371, 17 ejus ad pertutbandos motus Lnnse 363, vis
, ,

menfura graduum in Meridiano III, 19, 20 ahitudinis ad iEquatorem fupra altitudinem ad Polosquantus fit excefl^us 381, 7: 387-, r femidiameter maxima, minima mediocris 387 10 globus denfior eft quam fi totus ex Aqua conftaret 372, 31 globus dentior eft ad centrum quamadfuperficiem 386, I

&

&

molem

indies augeri verofimile eft

473

18

481, 13
axis nutatio IIF,

21
in

motus annuus

Orbe magno
,

deraonftratur

Mare movendum Soiorum

\is

ad

III

36

III, 11, 13: 478, 26 Eccentricitas quanta fit 421

-Aphelii

ij
33;]

natura explicatur II , 43 47 , 48 , 49 , 50 propagatio divergit a refto tramite 331 , 9, fit per agitationem Aeris 343 yelocitas computo coUigitur 345 , 8, paululum raajor efi^e debet j^tftivoquamHybernotempore, per Theoiiam344, 11
,

motus quantusfit 376,

V,

Vacuum
368,

datur , vel fpatia omnia (fi dicartur effe plena) noa funt sequaUter pieaa 318, iS.
,2.

/eeflatio

fit

ftatjnubi

celjat

mi^tuscorppris '
,"
:

j..

foaori 344, 29

'

yeloci:;'

IN D
Velocitas
fiftente

X R

E
vircs

RV M.
;

mjxima quam
cadendo
,

GloSiis, in Medio repo.eft acquirere II, 38,

Cor. 2
Velocitates corporum in Seift'onibus conicis motorum , ubi vires centripetse ad urabilicura tendunt I> 16

revolvente defrribi poteft dantur ai aliud quodvis punftum tendcntes, quibus eadem Figura eodem tempore periotjico defcribi poteft 44, 3 Viribus centripeti; datis qiiibus Figura qujevis
centripetae
defcribitur acorporerevolvente; danturvires quibus Figura nova defcribi poteft , fi Ordiaugeantur vel minuantur inrationequacunque data , vel angulusOrdinationisutcunque mutetur , raanente tempore periodico 47 , 28 Viribus centripetis in diiplicalaratione diftantianatffi

corpore

Veneris
361 , i tempus pcriodicum 370, 13
Aphelii motus 376, 33 Virium cbmpofitio & relblutio yires attiaftivs corporum
fphffiricorum trahentibus I, Sea. 12
p.

diftantia a Sole

14

ex particulis quacunque kge compofitorum , expenduntur

particulis

rum

pofl"unt, oftenditur 53,

decrefcentibus, qua^nara Figuraedelctibi i: 150, 8

Vi centripeta

non fpharicorura ex

quacunque

qure
tse

fit

legetraheniibuscompofitorum, expenduntur I, Sed. 13 Vis centrifuga corporum in iEquatore Tcrrse quanta fit 379, 22 Vi^ centripeta definitur p. 2
quantitas ejus abfoluta definitur p. 4 quantitas acceleratrix definitur p. 4 quantitas motris definitur p. 4 proportio ejus ad vim quamlibet notara , qua ratione colligenda fit, oftenditur 40, i Virium centripetarum inventio, ubi corpus in
fpatio
bile, in

reciproce ut cubus ordinatim apph'catendentis ad cenirum virium maxime

,

corpus movebitur in data quavis coni fediione 4; , i quse fit ut cubus ordinatim applicatse tendentis ad centrum viriummaximelonginquum, corpus movebitur in Hyperbola 202, 26

longinquum

Umbra Terreftris in Eclipfibus Lunse augenda eft,'

propter AtmofphaerK refradionem 425, 27 Tcrrefttis diametri non funt sequales; quanta fit differentia oftenditur 387, 8 Undarum in aquas ft^gnantis fuperficie propagatarura velocitas invenitur II, 46

Umbrse

non refiftente, circa centrum imnioOrbe quocunquc revolvitur 1,6:1,

Vorticum natura
vocatur
Z't.

&

conftitutio ad
,

examcn

re-

Sea. 2
Viribus

3 centripetis

&

II, Sedl.

9: 481

21

datis
,

ad quodcunque pun-

Hujus vocul^
30, 19

fignificatio

Mathematica de-

ftum tendentibus

quibus Figura quasvis a

fitiitur

FINI

S.

ANALY
Per Quantitatum

SERIES,
T> I

FLUXIONES,
A C

FFE R E
C

NT I A S:
Linearum

U M

Enumerattone

TERTII ORDINIS.

SUMPTIBUS SOCIETATIS.
M. D. CCXXIII.

^^MSr^LODAMl,

R
E

iE
I

F A T I O T O R I S.

\Ra&atus aliquot Mathemattcos lArt llluftrtffimt D. Newtoni In lucem edtmus , quorum ultimus nunc primum prodeunt , reprtmus liqut vero vel a fe vel ab aliis ante hac publict juris faBi funt. Hac autem Editio cafidi , tamen nonftne ipfius confenfu prius impetrato^ ortum ac" fed ceptum refert. Rtenim fecundus jam agttur annus ex quo fcrinia D. Collinfii [qui , uti notum ejl, ampliffimum cum fui feculi Ma~ thematicis commercium habuit) meas in manus inciderunt in illis plurima reperi a cunBis fere totius Europas ertidi' inter ea non pauca , quce a Viro tis ipfi communicata Cl. D. 'b^twtono fripta faerunt ; qu<e cum tantie molis ef-

&

-,

fent , ut fimulTraBatum breviufculurn poffent conficere , C(~ ^uum autem animadvertijem pi de iis edendts cogttare.
fcripta ejus

qua jam in lucem prodierunt ferme idem cum argumenttim habere , haud opera prepjum me faBurum, hifce

fi typis

mandarem

exijiimavi.

Unus tamen erat brevis de Curvartdm ^uadratura Tracconcinne fcriptus , atqr^e ita accomtattis adeo luculenter modatus ad infiituendos eos , qui nondum totam ifiam Metho"

a %

dum

iE F

A T

O.

dum perfpeBam

habeant, ut abfimere non potuerim^ quo" uam minus AuBorts Itcentiam eundem edendt peterem. non folum fumma cum humamtate concejjit j fed &* llle infuper veniam dedit reliqua ipfim colUgendi , qua ad idem

argumentum fpeBabant^
Hicce TraSfatus , quem D. Collinfii manu exaratum comperi j infcriptus fuit De Analyfi per /Equationes Infinitas, 85 Ucet neque AuBoris nomen , neque tempus quo fcriptus fuerat ullibt comparuerit j multa tamen continere ad

D. Newtoni Methodos fpe&antia fiatim agnovi utpote Epifiolarum autographo illi ad amuffim refpondentia , quod antea ipfe D. Newtonus ad D. Oldenburgum miferat. Unde fufpicabar totum ex eodem fonte emanaffe j nihilominus fu/penfo eram animo ufque dum inventis , inter eafdem chartas, Epifiolis aliquot D. Barrovii ad D. Collintres reperi ad hunc TraBatum immediaie fium fcriptis ex quihus facile intellexi quomodo D. Collinfius fpe6iantes eum obtinuerat.
,
,
',

\66^y
*
jy

In una Epiflolarum e Collegio S. S. Tr. data 20 verfus finem D. Barrovius hac fcribit.

Julii

his

in rebus pollet ingenio , nudiuftertius chartas quafdam mihi tradidit, in quibus Magnitudinum dimenfio-

Amicus quidam apud nos commorans , qui eximio

^,

nes iupputandi Methodos , Mercatoris methodo fimilesj maxime vero Generales, defcripfit, fimulque ^E,,

qua-

Friend of mine liere, that hath an excellent Genius to thefe things, brought me the other Day, foroe Papers, wherein be hath fet downMethods of Calculating the Dimenlions of Magnitudes, hke that of Mr. Mtnator , but very general as alfo of Refolving Equations, whichl fuppofe will pleafe you, and I Ihall fend you them by the ncxt.

P
quationes
,,

i F
,

A T
,

O.
,

refolvendi

quas

ut opinor
literis

tibi

placc-

bunt , quas una

cum

proximis

ad

te

mittam.

In hac Eptfiola narrat argumentum chartarum Amici fut fuijfe Computationem dtmenfionum Magnttudinum , ^quathnum refolttttonem , quod cum TraBatm hujus argu-

mento quadrat,
Verfus finem altertus Eptflol^e

legio S. S. Tr. datce ult. Julii 16(^9,

ad D. Collinllum e ColD. Barrovius ha fcrtbit.

f Mitto quas pollicitus eram Amici chartas, qu^e uti Remittas, quaefb, ipero haud parum te oblcd:abunt.

quantum tibi vijfum fuerit perlegerisj id enim Amicus meus, eum primum eum rogavi , ut Quantocyus igieas tecum communicare mihi liceret. obfecro , te eas recepilfe fac me certiorem quod tur iiUs metuo, quippe qui eas per Veredarium pubHcum ad te mittere non dubitaverim , quo tibi morem gererem quam citiffime.
eas

quum

poftulavit

Ex
fiffe
,

hac Eptjhla

conflat

ea lege , ut ftht remttteretur.

,

D. Barrovium dt&um Lthrum mh' Unde manifeflum efl\

^

quare TraBatus

futPy autographo

quem nempe

inveni
ipft

Z).

ColHniii
refiituto.

manu

fcriptus

AuBori

In tertta

a.

D Barrovio ad D. Coliinfium Epiftolada^

a
my
3.

m
may
not longec delay to corr

Friend I promis'd , which I prefume will give you much fatist I fcnd you the Papers of fadlion ; I pray , having perufed them fo much as you think good , rcmand them to me , according to his defire when I ask'd him thehberty to impart thcm to you; i pray give me noticeof your receiving them , with your fooneft convenience , that I may be latisfied of their reception ;,
becaufe
I

a.m afraid of

them

Vnturing thcm by the Eoll

that

refpond with your

defire.

P R
illum
,

i F

A T

O.

ta 10 Augufti K^dp, confiat

D.Ncv/tonum fmffe ,

Amkum

d^ quo D. Barrovius In duabus prtoribus Eptjlolh mentionem fecerat , quod hts verbis conftgnat.
*

Amici chartas

tibi placuifTe

gaudeo,- eft

illi

nomen

Newionus j CoUegii noftri Socius, & juvenis, (fecundus enim, ex quo Artium Magiftri gradum cepit, jam agitur annus,) & qui, eximio quo eft acumine, permagnos in hac re progrefTus fecit. IUas, fivis, cum Nobiii Domino Vicecomite Brounkero communica.
FerfpeBo jam D.
effe
-j

cib
,

eo fctfcttatus

Newtonum hujus TraBatus AuBorem fum num penes fe adhuc effet autogra-

phum
dtt
,

ctim exemplart

mthi tradtquod qutdem tUe exquirens tnvemt , CoUinfiano ad verbum ufque conve-

niens.

Rtiamfi vero hic TraBatus ad D. Collinfium miffus fuijfep menfe JuHi 1 669 , quod aliquantulum erat pofteaquam Mercator Logarithmotechniam fuam in lucem ediderat ^ ma-

ntfefium

efi

ex qutbtijdam

aliis Eptftolis

{^qu^ itidem inter

D.

imo Magnitudintdm Dimenfiones per Infinitas Series vel aliquot annos antequam D. Mercator Librum fuum in vulgus edi~ dit ut liquet ex Epiftola a ColUnfio adD. Jacobum Gregorium data 2j. Novemb. i(55(?, ubi hac funt verba, * Bar'
'^

Collinfii chartas fuerunt ^) quod antea fcriptus effet quod D. Newtonus invenifjet Methodum inveftigandi

* I am glad my Friend's Paper gives you fo much fatisfaftion \ his Name is Mr. JHewton", A Fellow of our College , and very young , (being but the fecond Year Mafter of Arts , ) but ef an extraordinary Genius and Proficiency ia thcfe things; you may impart thePapers, if you pleafe, to my Lord //.

P
*

A T

O.

Barrovms Provinciam fuam Publice prselegendi remi, ,

fit cuidam nomine Newtono Cantabrigienfe quem tan quam Virum acutifTimi ingenii in Pr^efatione Prselec& qui antequam ,, iedionum Opticarum memorat ederetur Mercatoris Logarithmotechnia Methodum eandeni, eamque ad omnes Curvas generali,, invenerat ter & ad Circulum diverfimode appHcarat.
, ,
,

J^inetiam D. CoUinfius
16. Julii 167
ij fec/cribit.

in Epiftola

ad D. Strode, data

LogarithmotechMethodi (i. e. ,, Serierum Infinitarum) in unica tantum Figura, nempe, ,, Quadratura Hyperbolse continet. Haud muko poft,, in publicum prodiret liber, exemplar unum Cl. quam Walltfw Oxoniam mifi, qui fuum de eo judicium in /fcf
qu^e fpecimen hujus

Menfe Septemhri niam edidit fuam,

i(568, Mercator

., ,,

alterum Barrovio CantaPhilofophicis ftatim fecit brigiam y qui c^2i(6i^m Newtoni chartas, qui jam 5^rrovium in Mathematicis Prseled;ionibus pubUcis excipit extemplo remifit Ex quibus & aliis, quse oHm ab
tis
:

Auc* Mr. Bjrroiv liath refign'd his Le(fture's Place to one Mr. Newton ofCamhiJge, whom he tnentions in his Optic Preface as a very ingenious Perfon; one who hath, before Mr. i^ercators Logarithmotechnia was extant, iuvcnied the fame Method , and applied it gcnerally to all Cur-ves, and divers ways to thc Circle. I In Septemher 1668. Mr. Mircator pubhlh'd his Logarithmotechnia, containing a Specimen of

Hyperbola.

one only Figure , to wit in the Quadratare of the I fent one of them to Dr. Wallis at Oxfird, who forthwith gave his fenfe of it in the Philof. Tranfadions another of them I fent to Dr. forthwiih fent me up fome Papers of Mr. Newton, who is fince becowho Barro-iv at CatTihridge me the Doctur"s Succeflbr in the Mathematical Leftures there. By which, and former communicatiops made thereof from the Author to the Dodor, it appears that the faid Method was invcnted fomeYears before by the iaid Mr. Newton, and generally applied fo that thereby in any Curvilinear Figure propos'd tliat is deterniin'd by one or niore common Propeities, by the fame Meihod may be obtain'd the Quadrature or Area of ihe laid Figure, accurateiy ivhen it can be done, but always infinitely neav; theEvolution or Length of the iaid ( urveLine; llie Centre of the Figure; its round Solids raade by Rotation , and their Surfaces; and all perform'd without any Lxtraftion of Roots.
this

Method,

(that is,

of

Infinite

Seiies)

in

Not long
,

after the Boolc

came out

P
^j

iE F

A T

O.
fuerant , patet
il-

Audore cum Barrovio communicata

,

lam Metliodum a dido Newtono

alicjuot annis ante ex:

& raodo generali applicatam fuifTe ita ut ope in quavis Figura Curviiinea propofita , quae una vel pluribus Proprietatibus definitur, Quadratura vel Area did:3e Figurse, accurata fi pofTibiie fit, fin mi nus infinite propinqua,- Evolutio vel Longitudo linex
cogitatam

ejus

Curvxj Centrum gravitatis Figurse,- Solida ejus rota tione genita, & eorum Superficiesj fine ulla Radicum
^,

Extradione obtineri queant,

hac Collinfii htflortola , methodum Ub} ohiter notemm argtmentandt ufurpatam a D. Newtono tn TraBatu fuo De

Quadratura Curvarum, qua/s digito monflrari , dum dicit hanc Methodum exhihere j^adraturam Figurarum accuraiam^ fi modo fieri pojjit ,/in minus in infinitum approximan-^ iem , atque tfla omnia ferijine ulla RxtraBione Radicum ^ Hac enim ipfa eji argumentatio in diBo TraBatu ohfervata : 8f propterea hanc Methodum faltem Anno 1671 coataneam
extitifje

non

eji

duhitandum.

Z).

Inveni etiam in exemplari Epijlolee , a D. Collinfio ad Davidem Gregormm /?r^^/^/ Jacobi yr/rfw, data 11
SuodiO. fcripferat
^

Aug. 1676 j prater eadem fere qu^ D^

etiam verba fequentia,
*

,,

biennium ante excogitata

*

Supradid:aSerierumInfinitarumdo<5lrina, a7Vm/<?ff fuit, quam ederetur MercatO'

ris

The

faid Doiflrine

the Publication of

of Infinite Series was invented by Mr. Netvton, about two Years before Mr. Mercato/s Logarithmotechnia , and generaJly applied to all Curves.

P
apphcata.

A T

O.

rh Logarithmotechnia,

& generaUter omnibus Figuris

Simulque afflrmat fe oVm cum quthufdam Academich Pa" rifienfibus hac eadem fcrtpto communicaffe,

^apropter y cum D, Mercator Ltbrumfuum Anmi66^ eandem Do&rinam Infinitarum Serierum Ftguris omntbus generaltter applicatamfuiffe Anin lucem ediderit, fequitur

no 1666,

Denique

in Epiftolay
,

gum fcrtpta
tierat,

circa idem tempus ad D. OldenburCoUinfius , Jacobum Gregorium non ajjertt

,

nifi confpe<5ta

aliqua e Seriebus Newtoni

quam

illi

imper-

ineandem Serierum Methodum

incidifTe.

Ex Newtoni autem
lexi
,

Schedis quibufdam a
Circuli
,

me

vifis intel-

quod

is

^adraturam

Hyperbolte ,

alia'

rum quarundam Curvarum per

mflri Arithmetica Inhnitorum
ejus

Series Infimtas ex WaUifii

per Interpolationem Serie' , primo deduxit ^ idque Anno i<^<5y ; detnde Metho^ j dtim excogitavtt eajdem Sertes per Divifiones Extra^iiones Radicum inventendi , quam Anm Jequente generalem

rum

reddidtt,

TraBatm^ quo temporehac reCh AuBor dignatus efl multa in eo dtlucidare , ad Refohtionem ^quationum per Infinitas Se' ries fpeBantia j qua in altis Libris fruflra quaras,
Et cum fcriptus fuerit
,

hic

cens inventa effent

ideo

qu<e

Hts fubfimximus diverfa EpiJlolarum AuBoris fragmenta ad eafdem DoBrinas pertinenty quaq^a olim inter Cl. *^^ b Wal-

P
Wallifii

iE F

A T
mn

O.

Opera

m lucem prodme,
:

Epijlalas

haud dedt

tnte'

gras y

ut evttarem repettttonem

rerumy qua fupra tn TraBatu

Infinitas tradttae funt
Epiftolis pratermifi
ipfius Cl.

De ^tntmo Exempla quadam

neceffartam multarum Analyfi per ^quationes

tn
iis

AuBoris momtu , Regulas fuas

neqtie ullam ditucidationem

per fefatis claras

deftderare,

ejje credentisj

Inter
datte 8.

D.

Collinfii fchedas reperi

j

Novemb. 167 6
luce putavi

cujus fragmentum

dignum

autagraphum EpifloU fub finem adjeci, quoniam in eo memoratur folutio

in Co.mparatione

Problematis
dratura

admodum generahs
:

Curvarum

ufuSy quae perficitur in Cor. 2. ^rop, 10.

TraB.

De Qua-

Curvarum Unde LeBor AuBorijam tum innotuiffe,

intetligat falutionem illam

Hifce Fragmentis annexus efi ille ipfe Tra&atus De Quadratura Curvarum ; una cum attero De Enumeratione Linearum Tertii Ordinis j quorum uterque primum tjpis mandatus efi Anno 1704 , ad finem Optices eximia ejufdem
Cl,

AuBoris,
Coronidis loco fuhftcitur Tra&atulus
,

cui tituto efi,

Metho-

AuBoris permijfu ex ejus auto, grapho defcripfij CompteBitur autem DoBrinam defcrihendi Curvas ex datis Differentiis differentiarum Ordtnatarum. Hac Methodus Differentialis innttitur Prohtemati ducendi Curvam Parahotici generis per data quotcunque punB a de quo Cl. AuBor otim mentionem fecerat in Epifiota fua ad D.
dus Differentialis
Ct.
-^

quem

cujus fotutionem dedit in Oldenburgum 1676 mijfay Lem, %, Lih, 3. Princip. Philof. non tamen prorfus eandem

P R
qmad
mus.

iE

F A

O.

CmflruBtonem cum ea quam imprafenUarum fradi-

Hujus Geometrra Newtonianae non

duco , quod dum per Itmites Rationum

mmtmam
Primarum

ejje

laudem

^ Ultima^

rum argumentatur
illa
illi

^que demonflrattontbus ApodtBicts ac

;

yeterum munitur

ntpote qu<e

haud

innititur duriufcul<e

Hypothefi quantitatum Infintte parvarum vel Indivifibi' lium , quarum Evanefcentia obflat quomhius eas tanquam Neque parum pracellere videtur , quantitates fpeculemur.

quod tam paucts innixa Propofitiontbus tam late fefe exten^ dat hac Mathefiis , intra fe omnia Problemata dijficiliora
vulgatas Methodos eludentia compleBens j fiquidem qutcquid proponitur potertt Geometrice per artcujus Curv<e Aream effingt
y vel per Methodum Untver/alem Extrahendi Radices ex JEquatione quavts erui velad fummumy ducendo Cur-
.

-^

vam per termims

quantitatum datarum folvi^

W. JO'NES.

INDEX

INDEX OPUSCULORUM
^/e in
hoc Libro continentur.
Infinitas

D
De

E Analyfi per

iEquationes

^^dD. Oldenburgum
Fragmenta
Epfiolarum.

13 Jun. i6j6,

15

M'^ *Z>. Oldenburgum i^Oftob. 1676 \AdT>, Waliifium Anno 1691

XAd^D. CoUinfium Nov.
8.

31
35^

1675.

39
41
71

Quadratura Curvarum.

Enumeratio Linearum Tertii Ordinis

Methodus

Differentialis

99

Pag.

DE ANALYSI
Per Aquationes
-

Numero Terminorum

N
,

NI T

S-

MRthodum
excogitaveram

generalem quam de Curvarum quantttate per Infimtam termmorum Seriem menfuranda , oltm
tn fequentibus hrevtter explicatam potius

quam

accurate demonflratam hahes.

ASI

AB

Curvae alicujus

Applicata vocetur
a, b, r,
?, w,

perpendicularis: Et AB =x, ET> = & fint &c. Quantitates datae, &

y,

AT>,

fit

Numeri

Integri.

Deinde,

Curvarum Simplicium ^adratura.

R E G U L A
o Si

I.

axny; Erit ^, x

<

"-4-
n

Area ABD.
Re$

DE ANALYSI
Res Exemplo
1. Si

patehit.

= , & ? = x; EritTA;'= ABD. = Wx') = ABD. 2. Si 41/^ (=4^0 =jy; Erit f^l (=|i^x') = ABD. 's.Si V x' { = xl)=yi Erit a=i =n, & ;= z; 4. Si-;^ ( = A:~*)=jy, id efl, ^~' (= l^ = ^^BD, =) Erit (
x^{=^ix-i)

=y^ hoc

eft,

rf=i

^;^!

fi

^a;"^'

infinite verfus

* protenfae

quam
quod

Calculus

ponit negativam,propterea tera parte Linese &D.

.

jacet exal-

j. Si

= x') =j;
=jl
, ;

Erit

{Cx^ =)
ia;T

rrj;

=BD^. 6. Si J i=x-')
i

Erit

iA;

^ I

= = Infinitae

qualis efl

Area Hyperbo-

fas

ex utraque parie Lineae BD.

Compofitarum Curvarum ^adratura ex Stmplictbus.

G U L A

If.

Si valor ipjius y ex pluribus ijiiufmodi Terminis componitur , Area etiam componetur ex Areis quae a fmgulis Terminis

emanant.

Exempla Prima.

ABD. Erit \x' + \xi A?' -^-xl -iy ; Etenimfifemperfit jf'=BF, &a'I = FD, erit ex prsEcedenteRegula,i;v5=fuperficiei
Si
,

AFB

defcriptae per
defcriptae per

AFD
toti

Lineam BF, & fjif^ = DFj Quare hx'+ ixi =

ABD.
fi

Sicfi;v' Arl=r; Erit

Et

sx

^x'+

x^

i^vj

fArl=ABD.
=^
>

s^*

lint

tX^ix'+^yx^=ABD._

PER iEQUATIQNES INFINITAS.

Exempla Secunda.
SiAr-*+A:~^=jy; Erit
Erit

zAr~^= aBD.
at""'

Vel

fi

jr-*

^^=>';

<v '

+ za; = aBD.
^

Quarum
Affirmativum
;r-'

figna

fi

mutaveris
(a;-'

habebis
t.x'^ vel

valorem

ia;"^) fuperficiei

<*BD,

modo

tota

cadat fupra bafim

ABa.

inter

Sin aliqua pars cadat infra (quodfit cumCurva decuffat fuamBafin B ^, ut hic vides in J",) ifta parte er~! B(JV habebis valo-^ a parte fuperiori fubdudla ,

&

rem
fi

DifterentiaB
,

Earum vero

Summam

cupis

quaere utramque Superficiem feor-

fim,

&

adde.

Quod idem

in reliquis hujus

Regulae exemplis notandum volo.

Exempla Terua.
Si x'

.v-^ eft,

=y;

Erit \x^

x~' = Superficiei
latere Li-

defcriptae.

Sed hic

notandum
neae

quod

didlseSuperficiei par-

tes fic inventae jacent

ex diverfo

BD.
pofito
.v'

Nempe,
EritiA;'
tae
,

= BF

&a;-^=FD;

=ABFSuperficieiper BFdefcripa;-'

&

= DF* Superficiei defcriptae

^^'^^Et hoc femper

accidit
,

A
cum
Indices
(

a
Bafis

'^") rationum
z

in va-

lcfre Superficiei quaefitae

fint variis Signis affefti.

Jn hujufmodi Cafibus.

DEANALYSI

fibus,pars aliqua BDS/2 Superficiei media (quae fola dari poterit,cura Superficies fitutrinque infinita) fic invenitur.

Subtrahe Superficiem ad minorem Bafin A/3 pertinentem , a Suad majorem Bafin AB pertinente , 6c habebis fiBD^ Superficiem differentiae Bafium infiftentem. Sic in hoc Exemplo. [Fide
perficie

Fig. T*r<ecedentem.)
Si

AB = X, &

A/3

=I

Erit /3BD^

4:

DF<4)eriti Superficies ad ABpertinens(viz.ABF ^ct) erit 1 'i; &fuperficies adA/3 pertinens (viz. A(p^

Etenim

I:
erit

& earum diflferentia

-hf five
'J.

(viz.

ABF DF*

i
,

five
five

A(p/3

-t-

^(p*

= /3BD^)

"s

Eodemmodo,

fi

A/3=i, AB^a-; Erit/3BD^=f--iAr^ ;^-^

Iat-* -j-x"? ==)' , &A/3=i 3Ar' Sic fixA;' Erit /3BD^=ix* i^'-l- lr-3 -HArf-.-^^

Denique notari

poterit

quod

fi

quantitas x-' in valore ipfius ^ re-

periatur, ifteTerminus (cumHyperbolicam fuperficiem generat 3 feorfim a reliquis confiderandus eft.

'

& + X-' = FD =i
a;'
-<-

Ut

fi

A"

+ A-"'

-,

a;-'

ac A/3

iA;'

iA;""^

^(pFD utpote quae ex Terminis

I
;

=y =

Sit a;-'

= BF

Et

erit

+ x~^
Quare

generatur.
fi

a
,

reliqua Superficies iS(pFB , quse Hyperbolica eft eulo aliquo fit data, dabitur tota /3BD<J'.
,

ex Cal-

PER ^QUATIONES INFINITAS.

Altarum

Ommum

^adratura^
III.

REGUL A
Sm
valor ipfius

vel

aUqms

ejus

Termtnusftt pracedentthus

magts compofttus , in Termmos Simplictores reducendus ejf; operando in Ltterts ad eundem Modum quo Arithmetici in Numerts Dectmaltbus divtdunt ^ Radtces extrabunty vel affeEias ^quationes folvunt j * ex ijlis Terminis per pracedentes Regulas quafitam Curva Superficiem
.

deinceps

elictes.

Exempla Dividendo.
Sit^^

y;

Jam

ut -^quatio

Curva nempe exiftente Hyperbola. ifta a Denominatore fuo liberetur, Divifionem

fic inftituo.

^ + ^)rf^ +

o(-jr+TT 77

&C.

^e

Area
tE

quacfita

D E A N A L Y S ABDC sequalis erit ipfi ^ i?' + Sr' '-^*&c.

I
fi

infini-

quemvis

etiam feriei, cujus tamen Termini pauci initiales funt in ufum fatis exadi, fi modo x fit aliquoties minor quam ^.
fit^-^f^irjv,

Eodemmodo,
I

Dividendo prodibit
(per Regulani Secundam)
^

erit

+ X* &c. Unde ABDC zzx \x' + i x' Vx^ +

.v^

x^i

x^

x^ 8cc.

Terminus xx ponaturindivifore primus , hoc modo xx + i)j x-^^ + x-^x^-^Scc. pro valore ipfiusjy; Unde (per prodibit A--^ Regulam Secundam)
Vel
fi

erit

BD*

x~' + jx~^
fi

fx-'^

+jx-^

8ic.

Priori

modo

proce-

de cum x
'

elt fatis

parva , pofteriori cufn

fatis

magna fupponitur.

Denique

-^^zzy;
'i x^-

Dividendo prodit
34^-^

2,xi IX + yx^ i3Ar' + ABDCzzwv^ x^ +

&c. unde

erit

'l^v^&c.
'

Exempla Radicem Extrahendo,

Si
fit

v^^"
/

jv,
sr2

Radicem
x^ ix^

fic

extraho,

aa

A-^

{a

+ t-u.-^z^-T^A^'

X*

aa ~^+}iX

xx+~
---

'

'

4^'
x<i

xi

J!! 4a^

Sd4

64A*

PER .EQUATIONES INFINITAS.

Unde, pro ylLquationev^^M^^x jy, nova producitur,
y
viz.

;j

= + 8^ + Tii^&c.
^*
,-!:.

Et (per Reg. i.)

&c.

Area

quae/ita

ABDC

erit

-zia,

1--^^, +

^^^ ^^

Et

haec ell

Quadra-

tura Hyperbolae.

<3
fi fit

Eodem modo,
** ff

i/oTZTa; jy, ejus Radixerit

^
8rt3

if!__
la'

2d

Ji!iI28a7

&c

Adeoque Area
aequalis as

quaefita
,t.3

ABDC

erit

,1b =- .fe ^c*

;

Et hBc efl Quadratura Circuli. Vel fi ponas vi^x zzy erit Radix
nj

aequalis infinitae feriei.

^xl

_
.^1

_|x|

_
2^^'

_!,*!

&c:
erit

Et Area
|vi

quaefita
-^xl

ABD aequalis

sx^
AT^

five

in

1;^

jx^

_x*i

_|_a;H
ylAf*

&c.

yM* &c.

Et

haec eft Arese Circuli Quadratura.

Si

>/i^= y,
cs
I
5 )

(Cujus Quadratura dat LongitudinemcurvfeEIiipti-

Extrahendo radicem utramque prodit

il>tx*

^bx^

filsx*
fit

6*xi

Et Dividendo,

ficut

in Fraaionibus Decimalibus, habes

+ ibx' + U^z" + ii^'z' + ^Ab^x^ + \ba +\ab + ^ab^ + if ^'

&c.

-ia^ T^a^b
+ -^a^

-^a^-b'

+ 7i^'^

Adeoque Areamquaefitam;^+i^;^j5

+ i
Sed obfervandum
eft

+ -j^x;^j + 5i<2^

&c.

quod Operatio non

raro abbreviatur per debitani

DEANALYSI

yf^
y

bitam yEquationis praeparationem , ut in aliato Exemplo ^^^s multiplices prodibit Si utramque partem fraftionis per

jr^^ii ^X* ^ reliquum opus perficitur extrahendo Radicem dividendo per Denominatorem. Numeratoris tantum, Ex hifce, credo, fatis patebit modus reducendi quemlibet valorem ipfius y (quibufcumque Radicibus vel Denominatoribus fic

&

perplexus, ut hic videre eil;

^,

+ ^^v-r'-^yax'-i-x3

t^i;:=5^_
Vx-^X'

z:j)

in feries Infinitas

Yzx xl
quae-

fimplicium
fita

Terminorum, ex quibus, per Regulam Secundam ,

Superficies cognofcetur.

Exempla per Refolutionem ^quattonum,

NUMERALIS ^QUATIONUM AFFECTARUM

i

Jj

RESOLUTIO

Quia

tota difficulras in Refolutione latet

modum quo
,

ego u-

tor in vEquatione Numerali primum illultrabo. 5" o, refolvenda: Et fit 2 , numerus qui minus ly Sit y^ pono quam decima fui parte differt a Radice quaefita. inde fubftituo hunc ipfi valorem in yEquationem , ZI y j i Zl o, cujus Radix p exquirenda nova prodic />' -h 6/ -- 10 /

H
&

Tum

-i.

&

efl:,

ut

quotienti addatur

ilTo, five/zio, i prope veritatem eft; itaque fcritatem) 10/ /. & hunc ejus vabo o , 1 in quottente, ^ fuppono 0,1 + ^ lorem, ut prius fubfiituo, unde prodit f + 6,^^^ + ii,x3^--o,o5i

Nempe

(negledis

f + 6j^^

ob

parvi-

Et cum 11,13^
qualis

o,o6i veritati prope accedit, five fere

fit

ae-

0,005-4

(dividendo nerape donec tot eliciantur Figurae

quot
tiva

diftanc

fir.

Ec

fupponens 0,005-4 + r = ^,
fcribo
fic

locis

primae Figurae hujus &: principalis quotientis exclufive 0,005-4 ii^ inferiori parte quotientis , cum nega-

hunc ut prius
placuerit.

fubfl:ituo,
fi

&

0-

perationem

produco quo ufque

Verum

ad

bis tot

figuras

PER .EQUATIONES INFINITAS.

figuras tantum quot in Quotiente jam reperiuntur una dempta, operam continuare cupiam , pro ^ fubllituo .0,00 5-4 + rin hanc 6,3^* + 11,13^ + 0,061 , fcilicet primo ejus termino (^') propter exilitatem

:''i

.'..:.'-

:'"^'

10

DE ANALYSI

Imo laborem plerumcjue minues praefertim in ^quationibus pluriinarum dimenfionum, h figuras omnes Quotienti addendas difto modo (hoc eft extrahendo minorem radicum, ex tribus ultimis terminis iEquationis noviilime refultantis) exquiras: Ifto enim modofiguras duplo plures qualibet vice Quotienti lucraberis. Ha;c Methodus refolvendi iEquationes pervulgata an fit nefcio, certe mihi videtur pras reliquis fimplex , & ufui accommodata. Demonllratio ejus ex ipfo modo operandi patet, unde cum opus fit, in

memoriam

facile revocatur.

yEquationes in quibus vel aliqui vel nulli Termini defint, eadem fere faciiitate tradantur; & iEquatio femper relinquitur, cujus Radix una cum acquifita Quotiente adaequat Radicem iEquaiionis primo propofiras. Unde iixaminatio Operis hic aequepoterit inftitui ac in reliqua Arithmetica, auferendo nempe Quotientem a Radice primsB iEquationis (ficut Analyftis notum eft) ut ^Equatio ultima vel Termini ejus duo trefve ultimi producantur inde. Quicquid laboris hic eft, iftud in Operatione fubftituendi quantitates unas pro aliis reperietur : Id quod varie perficias, at fequenrem modum maxime expeditum puto, praefertim ubi Numeri Coeflficientes conftant ex pluribus Figuris. Sit/ 3 fubftituenda pro

in

hancy

Et cum

ifta poflit

refolvi in

hanc formam

^jy^

+ 5/ ixy-H i7~o.
fic

generabitur ^yjy+^xjy izxy+iyzzo. ^quatio nova Szf+zp + ^ 'm/>+ zzf + f +^J>+ + IZ/ + x/ p &/' + j/ + 8/ 6 in/ + ZZP* + 8/ + 23/ + 18/ &f+ ^f + 23/'+ 18/ izio, quae qua;rebatur.
1
</>

3.

6.

8.

LITERALIS iEQUATIONUM AFFECTARUM

RESOLUTIO
:

yi

+ ay 2,' + axy x" IZ o,

Primum

His

in

numeris

fic oftenfis

Sit

iEquatio

iiteralis

refolvenda.

inquirovaloremipfiusjycum.rfitnulia, hoceft, elicioRa2' o, &invenioeHe+/?. Iraque iupponens a + fziyt fubftituo ^xoy fcribo + a'm Quotiente, Terminos inde refultanres {f^ +kiaf- ^d^,^c.) -valorem ejus, 4-2^/' dx terminos utique margini appono ; Ex quibus ailumo

dicem hujus Aquaiionisy + ^z^'

&

ubi

PER yEQUATlONES INFINITAS.

ubi

minimarum dimenfionum, & eos nihilo fere fuppono, five/ zz iArfere, ydpzz Et i.v -f- ^. ^x in Quociente fubitiiuo ^at -+fcribens pro p Et terminos ^ inde refukantes iterum in margine lcribo, ut vidcs in annexo fchemate, & inde affumo Quantitates -4- 4^^,^ hax^ inquibus utique

8c

feorfim funt

quales

efTe

qSzx

feorfim funt

minimarum dimenfionum ,

& fingo ^ iz ^^ fere, fivc

^zz-^-^^-^^i &adneftens
fic

-4-^-^Quotienti, fubflituo^^-^-rpro^;

&

procedo quo ufque

placuerit.

yzz

li
-j-

->

D E A N A L Y
margini
'adfcriptok' iut vides
,

S r ^^

^^*^
-+-

4^^^,

^c)

fub ftituo

r pro ^

&
,

exultimisduobusterminis(^'^^_ '^Wx^-^^jtC-r
tionis

inde refultantis,faftadivirione4d!^
-f-

^axr-^ ^a^r) Mquziax-^~-x^)-^'rriX^ ^*

:

elicio

^*'^ -'^ Quotienti

ifta

adneftendos.

DeniqiUe Quotiens

(a ^ -+40.&c.pf er Regulam

fecundam-,

dabit^A? ^V-*;-^-^^H-3-[f^3, &c. proAreaqua^fita, quaeadveritatem tanto magis accedit, quantOArfit minor.

^lim modus eafdem

Refolvendt.

Sin valor Are^e tanto magis ad veritatem accedere debet quanto x .1x^ a^ 0. Itaque hanc ifitmajor; Exemplum eftoy H-<?;vr-4-.v'y rjc^nquibus a; &jvvel feorlim, Vefoluturus excerpoterminos^^^-t-A-^y aequalium ubique diplurimarum, vel limul multiplicatee, funt

&

&

'menfionum; venio eife x,

j^3-+-j/,

?i,

& eam per

1

X (unitate pro x fubflituta) Radicem extraho quae hic prodit

/v

& exiisquafinihiloaequalibusRadicemelicio, Hanc & in Quotiente fcribo. Vel quod eodem recidit,
multiplico,

in-

ex*

&fadum

(a;)

in

que pono x-t-/=j, & fic procedo ut beam Quotientem-.v^-f- ^,^- 77^-+,

in priori
7^7*^3,

Qaotientefcribo. DeniExemplo, donec ha-

;&c. adeoque

Aream

|^

if_.

'Jiii
I

509^

de qua videexempla tertiaReeulaefecun-

diE.

modo X

Lucis gratia dedi hoc exemplum in omnibus idem cum priori, & a fibiinvicemibifubiticuantur, ut non opus CiTctaiiudRe-

folationis

exemplum

hic adjungere.

Area autem (-

-h |^| &c.

terminatur ad
;

Curvam

quae juxta

Afymptoton
(X

ia) valoris

Termini initiales aliquam in infinitum ferpit extradi de^y, in Afympioton iflam femper termi-

&

mntur; unde pnrtionem Aiymptoti facile invenies. Idem femper -notandum eit eum Area defignatur terminis plus plufque divifisperAr coritinue, praeterquam quod vice Afymptoti redaequandoquehabea-

mr
,

Parabola Conica, vel

alia

magls compofita.

/i...--:'

Sed

PER .EQUATIONES INFINITAS.

Sed hunc

13

modum

mifTum

faciens, utpote particularem

quia

non

applicabilem Curvis in orbem ad inftar Ellipfium flexis ; de altero modo per exemplum ^i^-^d^^-^axy la' x'=-o, fupraoilenfo (fcilicet quo dimenfiones ipfius x in^numeratoribus quotientis perpetuo aiigeantur):annotabo fequentia. 1, Si q^yando accidit quod yalor ipfius y, cum x riullum eflTe fingitur, fit quantitas furda vel penitus ignota, licebit illam litera aliqua' ^' dellgnare. Ut in exemplo, y^-^a:y-\-axy ra} 0, firadixhujus v-^ay %d" fuiffet furda vel ignota^ finxifTem quamlibet {b) pro ea ponendam; refolutionem ut fequitur perfeciflem. Scribens <^ iilum pro^ fubfliituo, utvides; irt"Ouotiente , fuppono b-^p y, undenova/t^-^-S.^/S &c.refultat, rejeftis terminis^^-t-^^^ i^^qui nihilo funt asquaies, propterea quod ^fupponiturRadixhujus-y^-^-.a^jy

&

&

-l-i4'=o.

Dei^de termini ^b^-f-^a^^-^ abx dant

,

j^^^ quotienti
&c.
j

appon^nidum

& j~y,-*- ^ fubflituendum pro^,

y"-^aay-^axy

xa^ x^ =

o.

Sit f^

= 3^^-+-<z^

?.i'4

DE ANALYSI

&

lus

utinhacj axy fit terminus nifi qui per x vel ^'fitmultiplicatus, A^r-i-x-') feligo in quibus .v feorfim H-Ar'=:o; tum terminos ( y etiam leorfim fifieri potelt, alias per a* mulciplicata, fit minimarum

dimenfionum. Et illi dant -^-jpro primo termino quotientis, &l* a^y-^axy-x^-Oj licebit priH-/ pro y fubrtituendum. In hac y^ mum terminum quotientis vel ex a^-y x\ vel exjv' a^y elicere.

(j>^}

3
-\-

x"-

ajy-4-5 jcy ,Sivaloriftefitim?.gin;irius, utinhacy-+-)'', augeo vel imminuo quantitateraxdonec diftus valor e-^ x'

_zv

~o

vadit realis. Sic in annexo fchemate, tum {y) eil imaginaria,

cum

AC
,

nulla

elU
Af
^

CD

Sin minuatur

tum polito quod lore quadruplici

AC per datam AB ut BCfiat BC (^) nulla, CD (y) erit va(CE, CF, CG, vel CH) realis;
fit

quarum radicum (CE, CF, CG,

vel

CH)

quaelibet

potelt elleprimus terminusquotientis,prout fuperdelidelicies BEDG, BFDC, BGDC, vel ratur. In aliis etiam cafibus , fiquandohaefitas, tehocmodoextricabis.

BHDC

as

Denique fi index poteftatis ipfius x veljy fit fractio , reduco ipium ad integrum
:

ut in

hoc exemplojy^

.xy'"'-^x''=^o.

Pofito>'^=x',

&^'=,re-

fuitabitv''

;s^-i-'-4-^,*=:o,cujusradixeft^'=^;-H2,5,&c,five(reftituen,

.dovalores)j)'==A^-+-A', Scc.

&quadrandojv = A;'-)-x;f' &c. Et hffic de areis curvarum inveftigandis didla fufficiant. Imo cum Prob.emata omnia de curvaruni Longitudine, de quantitate&fuperficie folidorum, deqi.eCentro Graviiafis, pofiunt eo tandem reduci ut quEratur qua: litas buperficiei planse linea curva terminatB, non opus eft quicquam de iis adjungere. In iftis autem quo ego operor modo dicam Irtviflime.
Applicatio
Sit

pradlBorum ad reliqua
,

ifl'tufmi)d't

Prehkmata,

ABD curvaquaevib & AHKB redanguAHvelBKeitunitas. Et cogiuniformiter ab

ium
ta

cujus latus

rc6tam

DBK

AH motam
;
.

ABDil" AKdefcribere; &quodBK(i) fit momenium quo AK (x) & BD^y) momentum quo ABD gradatim augetur &quod ex momentQ BDperpetim dato, poilis, perprs- -^
areas
diftas regulas
,

aream

ABD ipfo defcriptam in(^)

veftigare, hve

cum AK

momento

de-

h^*"

fcripta conferre.

PER .EQUATIONES INFINITAS.

Jatn qua ratione Superficies per praecedentes regulas elicitur,

ly

ABD ex

momento

fuo

fic

dato elicietur.

momento fuo perpetim dato, eadem quaelibet alia quantitas cx Exemplo res fiet clarior.

Lo^gitudtnes Curvarum mvenire.

ADLE circulus cujas arcusADiOngitudoeilindaganda. tangentePHT, & completoindefini_ T te parvo redangulo HGBK & pofiro ^ AE = r = X AC. Erit ut BK five GH,
Sit
,

'

Duflo

Daomentum

Bafis

AB

(x),
: :

adHD mo:

jj^

BD

mentum Arcus AD (Vi^A DC (i)

:

BT
:

DT
five

(BK):
Yin^
eft

-7^

(DH). Adeoque
fit

~=

momenium Arcus AD.

Scc.

Quod redudum

ix~^+ix^+-,ix^-i-yix^+LJ.^J+-^^J

Quare, per regulam fecundam, longitudo Arcus

AD eft

five *^ in I

i.V

+
h:

4^*^"

Non fecus ponendo cum LD efl^e x -^ x^ -^

Sed notandum
Superficies
efl:

+ TTz + TTTI ** + jiUx^y &C. CB efi^e x, & radium CA eflfe i,

At'

invenies Ar-

^l x^ -{- ^{3

x'' ,

&c.
quae pro

quod

unitas

iita

momento

ponicur

efl:

cum

deSolidis,

&

linea

cum de

fuperficiebus,

&

punc-

tum cum de lineis (ut in hoc exemplo) agitur. Nec vereor loqui de iinitate inpundiis, five

lineis infinite p.irvis,

fiquidemproporiiones ibi jamcontemplanturGeometrae, dum uiiintur methodis Indivifibilium. Ex his fiat conjeftura de fuperficiebus quantitatibus folidorum, ac de Centris Gravitatum.

&

Ittvemre pradtBorum converfum.

e contra ex area vel longitadine &c. Curvse alicujus dsABdelideratur, ex aequationibus perpraecedentes reguks inventis extrahaiur radix de a;.
fi

Verum

ta longitudo Bafis

Inven-

i6

D E A N AL Y
"!oa)

4
r
.i

x">OHiik

2i3Qii'tuqfiti snoilftt/Mip

Inventto Bafis ex'J^ria dat&r

'

7t~

Hyperbolae {^^-y) data, cupiambafim inveiligare, area ifl;a 2; nominata , extraho radicem hujus z (ABCD)zi^ {x^-^U^ U^^c. negleftis illis terminis in quibus ;tfellplurium di-

Ut

fi

ex area

ABDG

AB

menfionum quam z in quotiente deiideratur. Ut fi vellem quod z ad quinque tantum dimenfiones

in
'^:(^-\-jxT

ix\\lkQ^
i-V^ L

quotiente afcendat, negligoomnes

&

radicem hujus

tan-

tum

^^'

ix''-^%:K]^{x'--^x

z-zi<^ extraho.

PER ^QUATIONES INFINITAS.

non addo

17

plures terminosdextrorfumquamiflius primi termini index dimenlionis ab indice dimenfionis maximse unitatibus diltat. Ut in hocexemplo, ubimaxima dimenfio eftj-, omifi omnes terminT)s poft duos tantum poll z,\ ^' , poll z^ pofui unicum, radix ex-

&

Cum

pariumubique, velimpariumdimenfionum, hcec elto regula; Quod polt primum rerminum ex quaUbet quantitateiibi collaterali reiultantem non addopluresterminosdextrorfum quamifhus primi termini index dimenfionis ab indice dimenfionis maxijn^ binis unitatibus diftat; vel ternis unitatibus, fi indices dimenfionum ipfius fic de reliquis. X unitatibus ubique ternis a fe invicem dillant, X. Cumvideo/', ^, velr, &c. in aequationenoviffime refultante effe unius tantum dimenfionis, ejus valorem, hocefl,reliquos terminos quotienti addendos, perdivifionemquaero. Ui hic vides faftum.
trahenda (x)
fit
,

&

Jnventto- Bafis ex data

Longitudme Cmv^,
;

Si ex dato arcu
tionis

aD Sinus AB defideratur
,

aequa-

z=^x-\-\x^+^lx^ +^^x'

&c. fupra inven2;'

tae, (pofito

radix extrafta erit

nempe AB=Ar, x z.
fi

tD

= 25, & A4=:i,) ^

-H n;
2^'

li^^^

Et

praeterea

Cofinum

A/3

ex

iflo

arcu dato

cupis, fac AiS {=V'^^)=\kz-k-ikz''--^^z'' *-i ^ &c

De

Serte progrejjtonum conttnuanda.

Hic
cere.

obiter notetur,

tis, eas

quod ^ vel 6 terminis iflarum radicum cogniplerumque ex analogia obfervata poteris ad arbitrium produ-

Sichanc J^ = 2;-His'+'2;'-f--zi*-H.i^5;% &c. produces dividendo ultimum terminum per hos ordine numeros x, 3, 4, 5-, 6, 7, &c. ^z^+^z^ iT,z\ &c. perhosxx^, 4x5-, 5x7, Et hanc x=z 8x9, lOxII, &c. &c. per hos ixz, 3x4, ^-xiJ, t hanc x= iiz"- + -\z'' 7x8, 9xio, &c. Et hanc z = x -^ ^^x' + ^lx' + J^x\ &c. multiplicando per hos

~^z\

li'^'g'S'&c.EtficinFeliquis

4>.

DE ANALYSI
AppTtcatio

pradtBorum ad Curvas Mechamcas.

Et

etiamfi

hec de curvis Geometricis dida fufficiant Mechanica fit, methodum tamen nof-

tram nequaquam refpuit. Exemplo fit Trochoides,

tex

ADP^G,

cujus ver-

& axis AH, & AKH rota qua defcribitur. Et quffiratur Superficies ABD. Jam pofito AB-A*, BD=jv, utfupra, &AH = i; primo
A,

Nempe ex quaero Longitudinem ipfius BD. Quaarcui AK. natura Trochoidis ell BK+arc. AK. Sed efl re tota

BD =

KD =
L

BK
I

(=v'^^) at' TAr" \x' -j\x\

L

&c.
I

&

(ex

praedi(ftis)

arcus

AS.=x' v\x'-\-~x' ^-f^^ &c.

1
?.

Ergo

tota

BD

z=xx~'ix^.i^x^.j\x% &c.

Et (per Reg. X.) area

ABD
AB

= fA;'
ad
Yx-xx

'^\x'

j'X^
fic
:

ijiX^-j

&c.

Vel brevius

Cum

refta
j.

AKtangenti TDparallela
1

fit, erit

BK
:

ficut
:

momentum
-

lineae

ABadmomentumlineseBD,
TTj-xS
,
^-

hocefl:<v:

i: ^Vx-xx

j = x~'' Ix'' ^x'' -nx kx'-

&c. Quare (per

Reg.

z.)

BD = 2A?'

^\x'

TiAr"

&c.

Et

fuperficies

ABD=|.v* Tfx'^_Ti^^_i^^^_^-^,^'% &c. Non difiimili modo (pofito C centro circuh', aream CBDF, &c.
Sit area
eil

& CB=x) obtinebis

V,

ABDV Quadratricis VDE (cujus vertex & A centrum circuli interioris VK cui apDufla quaiibet

tatur) invenienda.

AKD,

10 perpendiculares

DB, DC KG.
,

demitEritque KG;

AG

AB

(^)

BD (r)
eil

five -^l^

natura Quadratricis

BA (= DC)

riveVK=x.

Quare pofito
&c. ex fupra

AV = i,

=y. Verum ex =arcui VK,

erit

*'+- TTo^S

oftenfis,

^'iX^-^-i\x\

~x^i

GK = & GA = i

a;

&C.

Adeoque

PER iEQUATIONES INFINITAS.

Adeoquejv
ne
fafta,

rj
divifio-

(= -^r^-)=

."^
VD
,

,.

,^

&c,

five

jy=i ta;* 4rA?* ;^,v%

&c.

&

(perReg.x.)

areaAVDB

Sic longitudo Quadratricis

nabilis eft.

licetcalculo difficiliori, determi-

fcio ad quod haec mcthodus idque variis non extendit. Imo tangentes ad curvas Mechanicas (fi quando id non alias fiat) hujus ope ducantur. Et quicquid vulgaris Analyfis per aequationes ex finito terminorum numero conitantes (quando id fit pofiTibile) perficit, haec per aequationes infinitasfemper

Nec quicquam hujusmodi

fefe

modis,

perficiat

Ratiocinia
tiones
tates

Ut nil dubitaverim nonien Analyfis etiam huic tribuere. nempe in hac non minus certafuntquaminilla, necsequaminus exaftse; licet omnes earumterminos, noshomines&ra: :

nec defignare neque ita concipere poffimus , ut quantiinde defideratas exafte cognofcamus Sicut radices furdae finitarum aequationum nec numeris nec quavis arte Analytica ita pofliint exhiberi ut alicujus quantitas a reliquis diffinfta exafte cognofcatur. Denique ad Analyticam merito pertinere cenfeatur cujusbeneficio
tionis finitae

curvarum

areae

& longitudines &c.

(id

modo

fiat)

exafte

&

trice determinentur.

prae reliquis

Sed ifi:a narrandi non demonflranda occurrunr.

efl locus, refpicienti

Geomeduo

I.

Demonflratto quadratura curvarum fmpTictum

Regula prtma.

Traparatio pro Regula prima demonjlranda.

AD^ Bafis AB^a-, perpendiculariter BD=:jy, & area ABD=:2;, ut prius. Jtem fit B/3 = o, BK=i;, & reaangulum B/3HK
Sit itaque curvae alicujus

ap-

plicata

{ov) aequale fpatio B/3^D.

His

ergo Ai6 Ar+(7, K^^z-\-ov. , ex relatione inter a- & 2; ad arbitrium afiTumpta quaerojy ifto, quem fcquentem
Eft
praemiffis

&

vides,

modo.
lubitu fumatur ^^x\

Pro

Tum +

(A/3) pro

;v,

&

z., five ^x^ zz. ;5 + w A^/3) pro z fubfiitutis,

(

prodibit

xo
bit
s

D E A N A L Y
in x^

I
o^v".

3a:^(?

3^0''

+ 0' = (ex natura curvsB) z + ^zov +

(?

Et
3A?'-

fublatis

{\x^^zz) fequalibus. reliquisque per divifis, reftat | in +^xo-k'0^=%zv + ov^. Si jam fupponamus b/3 ininfinitumdiminui
efl^e

& =

evanefcere, five

nihil,

tfmultiplicati evanefcent,
f

termini per erunt i; jy sequales , i5;z;, fivel^x(=^y) quare reikbit Ix3^^

&

&

Aij,

five

.v|

(=^') ^y.

Quare e contra

fi

xi=y^

eritf^v^vs,

Demonflratlo.
:

Vel generaliter ,
p.

fi

;7^ ^a^

^=

five

ponendo 7,
-s

= r, & w^

'+;/=^,
iizc.=:z"

fi

fA:=2;, five r^A-frra":

eft,

tum x + o prOA:,

& + w (five,
,

quod perinde

z + qy)
&c.

pro z, fubflitutis, prodit f"in xf+pox^-\

+ /iojiz''~',

reliquis

nempe

nefcerent, omiffis,

Jam

fublatis c^xp

& ^i^aequalibus

terminis, qui tandem evareliquisque per

c"x^j

<?divifis, reftat c"J^xP~'

= nyz"-'
=ny\

(^"^'^'^"-^' five, dividendoper

erit/;^"'

2!

five J>cx

"

vel reftituendo

J^ pro r, fkm+n pro

Quare e contra

*, hoc eft, m

m pro/ , &
1-4-

^ pro

/>f

fiet

ax^^^y.

i\a^=yy -^

tx\\.

Jt-ax^ii^iz.

Q. E.D.

Inventio curvarum qu< pojfunt quadrart,

Hinc in tranfitu notetur modus quo curvae totquot placuerit,qua rum arese funt cognitae, pofiTunt inveniri; fumendo nempequamlibet eequationem pro relatione inter aream z & bafin x ut inde quaratur applicata^. Ut fi fupponasv^^M^^^^;, excalculoinvenies^-^=j.
Et
fic

de

reliquis.

2.

Demonfiratio refolutioms aquattonum affeBarum,

iutio.

Alterum demonftrandum eft literalis asquationum afteftarum refoNempe quod Quotiens cum x fit fatis parva quo magis pro,.

duei-

PER iEQUATIONES INFINITAS.

.

zi

ducitur eo magis ad veritatem accedit, ut defedus (/, ^, vel r, &c.) dillat ab exafto valore ipfius jy, tandem evadat minorquavisdata ininfinitumproduaafitipfijyaBqualis. Quodficpatebir. quantitate; I, Quoniam exultimoterminoasquationumquarum/j^jrj&c. func radices, quantitas illa in qua ^eft minimae dimenfionis (hocell:, plusquam dimidium iflius ultimi termini, fi fupponis x fatis parvam efi^e) ille ultimusterminus (per i. in qualibet operatione perpetuo tollitur prorfus lo. Elem) tandem evadet tninor quavis data quantitate ; evanefcet fi opus infinite continuatur. Nempe fi >: \-, erit x dimidium omnium A' + A;"+Ar3 4.;^*^ ^-c^ *^ dimidium omnium ;f^ + ^' + a++a;' , &c. Itaque fi ; -=; , erit >i pius-

quo

&

&

&

quam dimidium omnium +;- + .*% &c. & *''plus+ + * &c. Sic quam dimidium omnium ^ + 7 fi j -ni, erit X plusquam dimidium omnium
a:

^^'t-

a;^

a;'

+-^, &c.

Et

fic

de

reliquis.

Et numeros

coefficientes

quod

atti-

net, illi plerumque decrefcunt perpetuo, vel fi quando increfcant tantum opus efi: ut x aliquoties adhuc minor fupponatur. ^. Si ultimus terminus alicujus aequationis continuo diminuaturdonec tandem evanefcat, una ex ejus radicibus etiam diminuetur donec cum ultimo termino fimul evanefcar. 3. Quare quantitatum / q-> r, &c. unus valor continuo decrefcit donec tandem, cum opus in infinitum producitur, penitusevanefcat. 4. Sed valores iftarum /, q, vel r,&c. una cum quotiente eatenus
,

extrafta adeequant radices asquationis propofitce (Sic in refolutione agquationisjv' xa^ x^zio, fupra ofienfa, percipies axy aay

J~a+j>z^a i^ + ^zr<2 5*' + 7; +

pofitum quod quotiens
infinite

Unde fatis liquet prouna ex valoribus de jy. Idem patebit fubflituendo quotientem projy in aequationem propofitam. Videbis enim terminos illos fefe perpetuo deitruere in quibus. efl: minimarum dimenfionum.
''">

&c.)

produda

ell

Cum'

CVM
xcerfere

in Epifiolis
editis ,

D. Newtoni,

njel in

lucemjam*
ea

dudum

vel cjua in manus nofiras inciderunt^

reperiantur aliqua qu&

ad hanc "DoBrinam
adjungere

pertinent
efi.

hmc iraoiatm

^ifum

EXCERPTA
Ex
Epiftolis

NEPFTONI Ad Methodum
D.

FLUXIONUM,
E

SERIERUM INFINITARUM
Spedantibus.
Fragmentum* E^iJioU ad D. Oldenburgium
13 Junii 1576 mijffa.

[Raftiones in Infinitas Series reducuntur per divifionem ; quantitates radicales per extraftionem radicum , perinde linftituendo operationes ifl:as in fpeciebus ac inftitui folent Haec funt fundamenta harum relin decimalibus numeris. duftionum; fed extraftiones radicum, multum abbreviantur per hoc
\

&

Theorema.
m
m

quantitatem cujus Radix , vel etiam dimenradix dimenfionis, inveftiganda eft. P, primum terminura quantitatis ejus; Q, reliquos teTminos divifos per primum.
fignificat
fio qusevis, vel

Ubi P + PQ

Ei^, numeralem indicem

illa

dimenfionisipfius
;

P+PQ:

Sive dimenfio-

integra

fit;

five (ut ita loquar) frafta

five affirmativa, five

ne<%:

gativa.

Nam,
fic

ficut Analyftae

pro

<2^,

aaa, &c. fcribere folent

<|,

3,

&c.

ego, pro ya> y^3, yc^ a\ fcribo t, ^l,

a~^.

& pra^,^^
^
Et

fcribo

a~\ -%

* Exxat

Eftjltla In

Tom.

3.

Operum

Wallifij,-

24

EPISTOLARUM
Et
fic

pro

:j7==^

fcribo aa^a?->fy x\^',

& pro ^^.^-j^=

icnho ab^a^-\-b^x\~^: In quo ultimo cafu , fi^^Mr^j"! concipiatur

efle

P+PQ.^inRegula;

erit

P ^%

Qir'-% zz:

i,

&i=3.

Denique, pro terminis inter operandum inventis in quoto, ufurpo A, B, C, D, &c. nempe A pro primo termino P^, B pro fecundo ~

AQ, &

fic

deinceps,
I.

Exempl.

Casterum ufus Regulae patebit exemplis.

V7^=7. (feu ^^+F(i)

=f+ 1^1

-^its

-nt,

+ S&c. Nam, inhoccafu, eftP=:^% Q=:^,^=i, z=i, A(z:P^=:?^;^)=:f, B(=:^AQ) =f:, C(=:^"BQ)= ^, &fic
deinceps.

Exempl.

X.

Eft

t/jic/h-ci.-*-.

(j.

e.

^'h

^^^,f:J^^=^+ &c.
,

i*^ Ar'i*) =:f+'-~

Ut

patebit fubftituendo in allatamRegulam, r

prow, fprof;, f' pro P, &'i^proQ. Poteft etiam x' fubftitui pro P & '-^^^ pro Q, & tunc evadet 1/5 cT^P^?^' -x + '^^^

;'

+ -''"^t^*"^" + &c.

modus eligendus eft fi ^ valde parvum pofterior, fi valde magnum. Exempl. 3. Eft ,, f >1~^) aequaUs rhoc eft, Nxjy'
Prior
,

fit

Ns'^+J+f+lf+&^ NamP=r, Q = ^,
A(=P7=yx-')=j>/-s hoceft^
Exempl.
eft,

= ^i,=3. B(=7AQ=-ixjx^') = S ^^/

4.

Radix cubica ex quadrato-quadrato

^f -- *^-t- ^4

ipfius

d+e^

(hoc

T^e^) eft

il

-v-

&c.

NaihP = ^, Q.= 7, ^=4. =3> A(=P")=^I, &c. Exempl. f. Eodem modo ftmplices eti am p oteft ates
Ut
fi

e liciuntur.
^,^j

quadrato-cubus

ipfius ^-+-^, (hoceft,

^-^ ^i

feu ^-4-

defide-

Q = 7, ^ = 5, &=i;adeoque A (=P7)=^' B (=^ AQ) = y^V & fic C = lo^V, D = lo^v^, E = 5^^% F=^', &G(='^"FQ) = o. 'Hoceft, d-^e^ =:d^-^^d,e
retur: erit, juxta
,

Regulam, P=<^,

^iod^e^-^iod^e^-^fde^-i-e^

Exem-

RA G

M
,

E N
five
fi

T
~^

A.
fit,

i$
five repetita
,

Exempl.

6.

Quinetiam Divifio

fimplex

per eandem Regulam perficitur.

Ut

(hoc

ell

<:/+H~' five
fit
:

J+Tp^)
juxta

in feriem fimplicium

terminorum refolvendum

Eric

Regulam Pz:i,

Q=j, wz= i,

:=i,

&A

(z:Pf
^ic

ZZd"'')

zzd-^

feu 4,

=1, D = -^
Exempl.
femel per
7.

B (="AQ=z 1><7'^7= ;^' ^ ^-i + _,^+&c. &c.JHocell,-:i^^

C
vel

Sic

& (J^+^"!"'
ejus,) evadit

(hoc

eft unitas ter divifa

per

d+Ci

cubum
8.

71+^
eft

^+ &c.

Exempl.

Ec

>=

<^+ ^l ~l_(ho c

N div ifumj^er radicem cubi-

camipfius d-^e^) evadit

Nx^ 7"'"^
(hoc
eft

^+

&c.
per radicem quagyajjit

Exempl.

9.

Et

Nx^+^P^
ipfius

N divifum

drato-cubicam ex cubo

d-^e, five

-^==L==,)

Per eandem Regulam GenefisPoteftatum, Divifiones perPoteftaper quantitates radicales, & Extradliones radicum altiorum in numeris etiam commode inftituuntur. Extrafliones Radicum affedarum in fpeciebusimitanturearumextradiones in muneris , fed methodus Vieta & Oughtredi noftri huic negotio minus idoaea eft Quapropter aliam excogitare adadlusfum. \Hujtis fpecimen exhibetur in TraBatu prtecedente Pag. 8.]
res aut
:

ex aequationibus, fic ad infinitas feries redudis , Ares Longitudines curvarum, Contenta Superficies folidorum, vel quorumlibet fegmentomam figurarum quarumvis, eorumque Centra quomodo etiam Curvae omnes Mechagravitatis determinantur; nic3e ad ejusmodi aequationes infinirarum ferierum reduci poffint indeque Problemata circa illas refolvi perinde ac fi Geometricas ef-

Quomodo

&

&

&

fent; nimis

longum

foret defcribere, fufficiat fpecimina

:

quccdam

ta-

Inque lium Problematum recenfuifi!e A, B, C, D, &c. pro terminis feriei ,

iis,

brevitatis gratia, iiteras

ficut fubinitio,

nonnunquam
:

ufurpabo. I. Si ex dato fmu re^o-, velfinu verfot Arcus defideretur

Sit ra-

dius

z6
dius ^,
elt,

EPISTOLARUM
& finus reflus
fit

x: Eritque Arcus :z:x+^+.^^^+^,8ic.hoc

^A-H-,- A+^- J5+,

^diameterj ac x

C + y^ D +
& erit
z:zvdxm

62C.

Vel,

finus verfus;

Arcus

agqualis

clixi+~

+ ^+

~+

8ic.

hocefl,

X. Si viciffim,

ex dato Arcu defidereUir Jimis

2;

Sit radius r,

CUS.2;. Eritque finus redui z:

hoc

eft

=
^;

r|;-

^+^^ jg^ + ^'3 &c, A ^ll, h ^,C &c. Et verfus

finus

& ar-

= l-:~.^+fi^-.-^. + ^^B-7^.C-&c.
3.
^yi

h^ ^^'

=^--rr.r.A_^-^^
ad aliim Arcum
:

Arcus

capiendiis Jit in ratiane data

dati zia;,

diameter "Zld^ chorda arcus

illum

&

Eflo

arcus quaefitus ad

arcum

+ ^^^ XX K + li^, xxB + 1^, XX C + f^,xx D + i-:'~i XX E + &c. Ubi nota, quod cum n efl; numerus impar, feries definet efle infinita, &
datum
ut ad
i
;

Eritque arcus

quaefiti

Chorda

z:7za;

dum datum angulum

4.

evadet eadem quas prodit per Vulgarem Algebram ad multiplicanper iflum numerum ?/.
Si in

Axe

alterutro
,

ABD
detur

(cujus

centrum

A B Ellipfeos C & axis alter DH)

,

pundum

aliquod

E,

EG occurrens Ellipfi in G, motu feretur; & ex data area feftoris

BEG,
quseratur reda

circa quodrefta angulari

Elliptici
quffi a

GF,

pundlo

G ad axem ABnormaliterdemittitur: Efl;o

;

BCz:^, DCizr, EBzi^, ac duplum areae B E G zi ^ & erit G F f ^ ' z^ j- i^ir^ai ^' g' + &c. Sic itaque Aflronomicum illud Ke^leri. ''"''"ti^crtr
~.s

Problema
5.

refolvi poteii
Ellipfi,
fi

In

eadem

flatuatur

CDzz^-, Jz: r,

&CFz:a"
Erit

F
Erit arcus Ellipiicus

R A G

E N

A.

17

DG=^+,^.^'+7^, V + r^,*^+,,-;^.v'+,-ib
40rt

A-"+&:c.

48
6. Si,

EPISTOLARUM
vice verfa, ex dato arcu

Ellipko

DG,
&c.

quaraturSinusejus
Erit

CF; tum diao

CF_2; ^3 ,o3^ r^^-^

CDzir, ^ZIf

& arcu illo DGzz^;

504OC*

Quse autem de

Ellipfi difta funt,

omnia

facile

accommodantur

ad Hyperbolam ; mutatis tantum fignis ^ ubi funt imparium diipforum f

&

menfionum.
7.

Praeterea,

fi fit

CE

jus

Afymptoti

AD, AF

FAD
tia

conftituant;

&

Hvperbola cureftum angulum adADeriganturut,

cunque perpendicula
Hyperbolse in

BC DE
,

occurren-

C & E: & ABdicatur a, BC^, &area BCED2;; Erit BD :rf ,^+ ^, + .-^.+ ji^, +
-t-

&c.

Ubi

coefficientes de-

nominatorum prodeunt multiplicando terminos hujus Arithmeticae Et hinc ex Loprogreflionis, i, ij 3 4 5" &c- in fe continuo.
garithmo dato potefl numerus ei competens invenire. 8. Ello VDE^Wr-iZ^r/.v, cujus vertexefl: V, exiiknte A centro AE iemi-diametro Circuli ad quemaptatur, &anguloVAEreflo: Demiflbque ad AE perpendiculo quovis DB, & adla Quadratricis

&

Tangente Dic A V

axi ejus AV in T: & AB zi ^;Eritque DB iz ^ f^ _j:l_^_&c. Et VT=::"

DT occurrente
^,

'

+ &C. Et Area AVDBr:^A? &c. EtArcusVD = ^ + ^^.-H,l' + &C. Undeviciflim, exdatoBD, velVT, autarea AVDB, arcuve VD, per refolutio^-i-

nem
AB.

afleftarum sequationum erui potefl:

x feu

revolutione Ellipfeos AEB cir9. Efto denique AEB Spharoides, per axem tranffedta planis quatuor, genita, ca axem parallelo AB, CDEperpendiculariterbifecanteaxem, eunte, CF r, &FGz=y. FGparaUeloCE:fitquereaaCB=<2,

DG

AB

&

AB

CE=r,

&

Et

FRAGMENTA.
Et SphsEroideos fegmentumCDGFdiftis quatuor
planis
3'

z^
comprehen-

&c.

30
in

EPISTOLARUM
fere negotio formari ; quSe, pef allas labore temporisque difpendio conftare

ufum Mechanica, nullo methoJos qusefitse , muko

folent.

Cujus rei exemplo efle poffunt Tradatus Biigenn afiorumque de Quadratura circuli. Nam ut ex data arcus chorda A , & dimidii arcus chorda B, arcum illum proxime affequaris; finge arcum illum effe z, & circuli radium r% juxtaquefuperioraerit A(nempeduplum -i- ^ =^ &c. EtB=i2;. fmus dimidii z) = z ^X4XI20^^ 4X5)-,

:Xi6Xi<Xi20it

^&c.

Duc jam B

in

numerum

fiftitium ,

to aufer

A,

& refidui fecundum terminum

,

(nempe

& a produc2Xl6XSr2
,
'

4X61

eo ut evanefcat

_A = 3^*
TtTso^

pone=o;
Quod

indeque emerget
elt

7^=8

&

erit

8B

0/

&c. hoc

"V = ~'

errore tantum exiftente

&c.

in exceffu.
fi

eft

Theorema Hugenlamm.

Arcus B^, fsgitta indefiniteprodufta, qu^ratur punaum G, a quoaftgereaffiGB,

Infuper,

AD
Gb

in

abfcindant Tangentem E(? quam proxime aequalem Arcui ifti Kfto circuli centrum C, diameter AK = ^, &fagittaAD=x: Eterit DB (=v<;^9
-

cxc.

Et

AE (=AB) ^4;^!-^
^odz

&e.

EtAE DB:AD::AE:AG;QuareAG = i^-^^ ,7^ vel-*-&c. Finge ergo AG = y _ ^ a^ viciffim erit DG (W x) DB DA AE DB. Quare AE DB = ^-f-^-)-^-4-&c. AddeDB; &
i

: :

3di

Sd'

prodit

AE

=</! A:i-(--^H--^-4--^-f-&c.

Hoc
vel

aufer de valore ip-

fius

AE fupra
cape

habito ,

& reftabit error

-*-

&c.

Quare

in

AG,

AH

quintam partem

DA, &KG=:HC, &aaaEGBE,

F
Gbe
cet

R A G M EN T
^
Vdx-^\Q\

A.
arcui

31

abfcindent

Tangentem E? quam proxime aequalem

exiftente

errore

tantum
in

&c.

BA^j

multo minorefcili-

& capiatur KG = CH ,
Atque
ita,
fi

quam

Theoremate
Circuli
:

Htigenii.

Quodfifiat

7AK:3AH::3DH:;

erit error

adhuc multo minor.

ilgnandum
puta hanc

eifet

fegmentum aliquod BA^ per Mechanicam dePrimo reducerem Aream iltam inlnfinitamfericm,

?ibK=%dkx\-~^

^'^

&c.

Dein qus?rerem

conftruftiones Mechanicas quibus hanc feriem proxime afTequerer;

cujufmodi funt hse

Age
:

reftam
;

AB

&

erit

fegmentum

B^A
.-^.

=|AB_^BDxtAD
V dx-^^c.
in

proxime exillente defeftu Vel proximius,

fcilicet

errore tantum

erit

fegmentum

illud (bi-

feftoADinF,

lummodo
memi,
Sic

& aaareftaBF) = ^-^\-4AD; exiftente errore fo-^y dx-^^c. qui femper minor erit quam ^^ totius fegfegmentum

etiamfi

&

in Ellipii

BA^

axis alteruter

AK,

&

ad ufque femicirculum augeatur. Fig. Tracedent.'] cujus vertex A, latus redum AP; cape PG=iAP-H'-^^^=^^^
illud
,

SJ^id.

PG=t AP+^^^^^tr^xAP. Et ada reda GBE abfcindet tangentem AE quamproximeaequalemarcuiEIdummodo Arcus ille non liptico vel Hyperbolico AB nimis
xAP. InHyperbolavero, cape
,

iit

magnus. Et pro Area fegmenti Hyperbolici

DP cape
lo fuper

MD = ^\ & ad D & M erige per-

BM

in

pendicula D/3,

MN occurrentia

femicircu:

AP defcripto Eritque -^^^^x^AD^B^A proxime: Vel proxiDiametro

mius,
erit

^-^^^^^^x^ad^BM;

fi

modo

capiatur

DM=^.

32-

EPISTOLARUM

TragmenUm EpiftoU D. Newtoni , ad D. Oldenburgium 24 Oclob. 1676 mijf<e.

Pngitudo
Cifoidis
,

fic

conilruitur. Sit

VD

Cifois,

AV Dia-

meter Circuli ad quem aptavertex tur , tota ejus, ac

AF

Afymp-

DB

perpendicu-

hre quodvis ad
femi-axe

&

remi-parametro ^Q_. AV,defcribatur HyperbolatyfeK; fumpta AC media inter AB V perproportionali , erigantur ad C

AF = AV, &

AV

demidum.

Cum

& AV

Et agantur redte KT, kt Hyperbolam in eifdem K & ^, taneentes & Sccurrentes AV in T & ?; Et ad AV
tia in
/^

pendicula Ck,

& VK Hyperboisoccurren-

& K;

conltituatur reftangulum

AVNMsequale
_

fpatioTK/^?. EtCV/To/^/xVDlongitudo Demonilratio perbrevis erit Sextupla altitudinis VN.

[Qux fequuntui
fcripta funt in

elt.

explicationem Epiftolx piicedentis.]

Fig. t.
.vt

fragmenta:
&
Fig.

33

terminos yEquationis per parallelogramma contingentiaRegulam defignatos, inde quEero quantitatem Quotienti addendam.

B
x>1

T
j-^

^
^

jixy + ^j+ jaxy^ + 6a\'^ 4locis fignatis in liniitra

Sic ad extraiiendam

Radicem y

^^A''

ex

jy

parallelogramma hujus terminis refpondentia figno nota aliqua *; ut vides in Fig. z. Dein applico Regulam DE ad inferiorem e

columna

eamque

ab inferioribus ad fuperiora dextrorfumgyrare facio, donec alium fimiliter vel forte

plura e reliquis fignatis locis coeperit attingere. Videoqueloca fic jy" attafta efle x\ xY, E terminis itaque, ^a^xY + Sa^x" tanquam nihilo sequalibus (& infuper fi placet redudis ad i;" yv" invenio quadru61Z0, ponendojv^x^V^A;,) quaero valoremjy, Vax, +Vzax, Vzax, quorum quemlibet plicem, +VdXj pro primo terminoQuotientisacciperelicet, prout e radicibusquampiam extrahere decretum efl. axy aay Sic Ji!.qm\io .v^' za'ZZo, quam refolvsibam in za^ + aay+y~o, priori Epiftola , dat inde proxime : Cum itaque a fit primus terminus valorisjy, pono/ procasterisomnibus in infinitum, fubftituo <z+/'~>'. (Obvenient hic aliquando difficultates nonnullae; fedexiis, credo, le<?tor fe propriomarteextricabit.) Subfequentes vero termini f/, r, s, &c. eodem modo ex aequationibus fecundis, tertiis, cseterifque eruuntur, quo primus ^ e prima, fed cura leviori; quia caeteri valores y folent prodire dividendo terminum involventem infimam poteftatem indefinitae quantitatis jc per Coefficientem radicis/, ^, r, aut s. Intellexti credo ex fuperioribus, regreftionem ab Areis curvarum ad Lineas reftas, fieri per hanc extradionem Radicis aftedae. Sed duo alii funt modi quibus idem perficio.

&

&

&

y+

&

y^a

&

Eorum unus affinis eft Computationibusquibuscolligebamapproxiintelligipoteftperhocexemmationes fub finem alterius Epiftolae, Proponatur Jiquatio ad Aream^ Hyperbolie 2izi:x + ~xx plum.

&

+ '^x^ + ^x*+'.x^ &c. Et partibus ejus multiplicatis in fe, emerget = x' + ix* + ix\ &c. z^^zx^^-^zx^ Z^-ZZX^^ + X^ + ^^iX^ + iX^ &c. x^, &c. Jam de z aufero t^s & reftat z izz = x &c. ^x^ jix* ilx', &c. Huic addo i^i^, & ^; '^z^ + iz^^^x
,

.z^

z^^

fit

+ -,\x'^-i'^ix\

8zc.

AuferOji^S

&
E

reftat ;s

iz^^+^^z^

-,iz^=x

^i5A'5,

51

EPISTOLARUM
Ti^ArS
8cc.

Addo
five

-ioz'

quamproxime;

a;=^

3^' +
fi

&

fit

?^;^

-,{z*+-,{^z\

i^'+i^' ,i^*+iio;5=A*
&c.
,

Eodem modo, Series de una indefinita quantitate, inaliam transQuemadmodum pofito r radio circuli x finu refto ferri pofiTunt, arcuss, & x + ;+' + 8i.c. longitudine arcus ifiiius; atque hanc
Seriem a Sinu refto ad Tangentem vellem transferre
:

Quaero longi-

tudinem Tangentis
4-

y=^j

&

reduco
f.

in infinitam

Seriem

x+ ^, +
/'

'^^7

&c.

Vocetur hsec quantitas,

(^

CoUigo
if

poteftates ejus

Ar3

+ ~8ic.
'^^x'

= x^ + &:c.

Aufero autem
fit

de

&

refiat

1= yx^
Auferof;',
i?'

&

reftat

+ )t^

^; ^H-i?' = Addo T/S & z t+it^ if=o quamproxime. Quare Sed ufus Trigonometricos me
8cc. &.c.
fiquis in

T.v'-j-&c.

cii z--=t-

expreffionem Arcus per Tangentemj

eam

exhibere non hoc circuitu, fed dijufi^ifi^et

ribus

Series ex duabus vel pluquantitatibus conflantes ; Radices affedarum vEquationum magna ex parte extrahuntur. Sed ad hunc pofleriorem ufum adhibeo potius methodum in altera Epiflola delcriptam ranquam generaliorem , (Regulis pro EUfione fuperfluorum terminoindefinitis

reda methodo queefiviflem. Per hoc genus Computi colliguntur etiam

&

&

rum

paulo magis expeditam. Pro Regreflione vero ab Areis ad Lineas redas, &fimilibus, pofhabitis)

funt hujufmodi Theoremata adhiberi.

TEEOREMAl.
Et
viciflim erit

^it

z=ay + by+cf + dy'+ey\

~

&c.

y=

+ '=^z'

Exempli

gratia.

;EZiy ir-^-5j'^ ipro b, ipro

iZ+iy &c. Et pro d, &Tpro<?;

c,
:^

Proponatur ^Equatio ad Aream Hyperbolse , fubflitutis in Regula i pro a\

viciflim exurgit
,

Hr i

a'"

^;'

j? ^-*

+ &C'

yzzz

THEO-

RA G
Sit

MEN T A.

-sy

THEOREMA
Et
viciffim erit

11.

z-ay'hbf+ cy' + dy^- ey'+ &c.

Exempli

gratta.

Proponatur /Equatio ad
.Et fubfUtutis in Regula
orietur y

Arcum
i

circuli, .s

=y

+ 6^;+4Tr. + fe-' + ^'c.

Pro^.in^aPro^&c;

pro a,

= ^-^ + ^-|i-^--^,4.&c.
D. Nevvtoni
1692^
,

^ pro

b, ^^-

Fragmerjtum ^ EpiJIoU

ad D.

Wallifium

oydnno

mijf^.

fUb finem Epiftols anni 1576 \_Hacfunt verba Wallifiij fcribit \jD. Ne^wtontis] etiam Problema determinandi Curvas
per conditiones Tangentium in fua poteftateefle, unacum ad quse folvenda fe ufum gS^q dicit dumechodo, una concinniore, altera generaliore; utramque liquae in ordinem redaftae hanc fententiam extranfpofitis celat
aliis difificilioribus;

plici

&

teris

^na methodiis confifttt in ExtraBlone fluentis qnantitatis ex hibent. Altera tantum in ajfumpaqiiatione fimiil involvente fluxionem ejus. tione feriei pro qnantitate qualibet incognita ex qua detera commode
in collatione terminorum homologorum aqnationjs derivari pojjjmt Harum methodorefultantis ad eruendos terminos ajfimptie Seriei. rum Secunda ex verbis jam recitatis abfque ulteriore explicatione intelligi poteft; priorem ab Authore jam accepi ut fequitur, Haec methodus, ait, ejufdem eit generis cum ea pro extrahendo Pone quod Proradices. ex sequationibus atfeftis fuperius dercripta. blema refolvendum reducatur ad aequationemfluentesquantitatesjy
;

&

cum earum fluxionibus y 6z z involventem & quod fluxio Ut hec fluxio ex aequatione evanefcat, pro ipfius z uniformis fit. ea ponatur unitas, & manebitaequatiofolasy, z &y'mvQ\wms^quant
una
,

Refolvendam vocat. Proponitur, inventio ipfius jy in Serie infinita convergente, quas folam z involvet. Hoc in aliquibus sequationibus
impoflibile efl:, in aliis praeparationem agquationum requirit, ubi vero dlrefte confici poflic refolutio eft hujufmodi.

E
J Extat
Efifiola in

PRO-

Im,

z,

Oferum

Wallifii.

3*

E P

TOLARU

M
A.

PR O
Ex
R E
,

B L E
trahere,

M
I

^quatione fluxionem radicis involvente radicem ex~

O L U T

O.
^

TErmini omnes ex eodem sequationis. latere confiftentes dignitates Kquentur nihilo, & ipfarumjv
exaltentur vel deprimantur, iic negativi fint, nec tamen altiores
quiritur;

&jv utearum

quam

opus fit) indices nec alicubi ad hunc efieftum re(fi

terminus infims dignitatis eorumqui neque perjy neque per ejus fluxionem y neque per earum dignitatem quamvis Sit Iz^yj^ terminus alius quilibet, mulsiplicantur. omnes ordine
fit

&

kz'-

&

terminos percurrendo collige ex fingulis feorfim

numerum ^j^- fie,

" ^

Horum numeut tot habeas ejufmodi numeros quot funt termini. z" erit dignitas primi termini Seriei. rorum maximus vocetur i/, in aequatione quas refolvenda diPro ejus coefficiente ponatur ^,

&

&

v^zjc''"' pro y ; ac termini omnes refultantes citur fcribe az' pro y, in quibus z ejufdem eft dignitatis ac in termino kz'', fub propriis fignis collefti, ponantur aequales nihilo. haec sequatio debite

&

Nam

redufla dabit coefKcientem

Seriei.

a,

Sic

habes azl terminum

primum

P E

RAT

E C U N D

A.

Pro reliquis omnibus hujus Seriei terminis nondum inventis pone/, & habebis iEquationem j = ^s''+/', & inde etiam yEquatiopro jy & jv fcribe hos eorum nem y=\'az'~' +f. In refolvenda ubi / officium praeftat valores & habebis Refolvendam novam
,

ex hac Refolvenda primum extrahes terminum Serici / eodem modo atque terminum primum Seriei totius y = az'-p es Refolvenda prima extraxilu.
ipfiusjy:

&

OPE-

RAG

E N

A.

^;^

OPERATIO TERTIA ET SEQUENTES.

Dein tertiam Refolvendam eadem rationeinveniasatquefecundam! & ex ea terminum tertium Seriei totius extrahes. Et 11militer Relolvendam quartam invenies & ex ea quartum Seriei terminum , & fic in infinitum, Series autem fic inventa erit radis
invenifti
,

ALquationis

quam

extrahere oportuiti.

E X E
Ex 7quationejyV
dix jy. Pone ;sn:i quae elt Refolvenda.
jy
,

M P L U M. zzy d^zzjfdzz-zzo^
ipfi

extrahenda

^quatio cvadet y'~~z'y dd+dz-:z.Ot Jam vero terminus infimus in quo nec jy neque
kz^ aequatus dat a
in

&

fit

ra-

reperitur

quisjy% cafu habebis

iS

zy

eft

ddy qui

o.

Terminis

reli-

pone

Izyyi^' aequalem fucceffive,

&
/a

^zio, ai^z, /3~o,

fit

fecundo
in

inde in primo z, azzo,

&
v

I.

Et hinc ~^'^

in

primo cafu o,

fecundo

i.

Unde

eft

o,

& az' & vaz '~' funt

&

a &: o; quarum ultimse

folvenda projy &jy fcriptse, producunt ^d + f?^;'' dd + dz; terdd, in quibus index dignitatis z eftAfeuo, pofitisquamini aa Unde primus Seriei terminus az' evadit d. les nihilo dant a::zd.

dus

^ .& o in Re-

&

OPERATIO
Pro terminis
reliquis

E C U N D

A.

pone/',

&

habebis quationem

jv~</+/,

inde jyn/'; qui valores in.Refolvenda pro y zz} dz iz o , ubi/ Refolvendam novam idp +pp

&

&j fubillLUti dant

&^ vices fubeunt
reperitur eft
reliquis idp\

ipfarum jy &jv. Terminus unicus in quo dz, qui cum termino ^^^s'' coliatus dat

nec/ neque f
i.

Terminis

pp

&

zzp pone

Iz-^p-^p^

habebis jw. o, iZZ i,

& /Szio;

a-qualem fucceffive; indein primo cafu iRfecundOjM.::zo, azii, &/3~o;

&

&
az

in tertio (wzzx, tzzo,

I
,

&

/3~i.

Et hinc ^~-^f evadit primo

reft
i
,-

cafu

in
a.

fecundo

i, in tertio o.

Unde

& az' &

c^.z''"'

funt

Termini duo ultimi az & ^ refpeftive fcripti produeutit ^daz + arz"-E r

&

in

Refolvenda pro p 8i p az'-dz, Et iQVjim-i^daz

&;

& dz in
dant

E P rS T O L A R U quibus index dignitatis zqHk feu

M
pofiti aequales nihilo

a-::z

l-

Unde

az' terminus pritrius Seriei p?\.t

z.

OPERATIO TERTIA.
Fro terminis reliquis nondum nem />= \z-\-q., & inde /=
.

inventis
:

pone q

&

habebis asquatio-

Reiblvenda noviflima fubltituti zi^-h-qq-^izz zzq = o. Ubi q &c q vices fupplent ipforunijy & y. Terminus unicus in quo neque q nec ^ reperitur efl |2;a, qui zq, -^qq^ cum >^2;VcoIIatus dat a=i. Terminis reliquis i^dq, pone Iz^^q^q^ fequalem fucceffive; & inde in primo cafu hazzq bebis iW = o, ci=i, & ,S = o; in fecundo, p.= i, a=i, ^ = o; in terticVi-^o, t=i, /3 = o: in quartO;M.=i, a,=o, /3=i: & inde

\-^q Qui valores pro p p 'm producunt Refolvendam novam zd^

&

i^^evadit
hinc
V

in

primo cafu 2,

in

fecundo, tertio,

& quarto

i.

Et

efl 2, vel ^s"

&

i/^s'-'

funt az

&

2^z

a'^^ ^ aaz'' -\-\%z 2^2'; & venda pro q^ q fubilituti dant ida-^^ termini tdazz-^lzz in quibus index dignitatis % eit Afeu 2, pofiti Unde az' termmus primus Seriei ^ aequales nihilo, dant ^ =^0

qui valores in Refol-

evadit ^~\

OPERATIOQUARTA.
Pro
reliquis Seriei terminis

nondum

inventis

pone

?,

&

habebis

aquationes

^= '^j^r, &^= ^^-^-r; & inde refolvendam no-

vam2^r-4-'^-zrH-;5,

dum

fuperiorem habebis

^-^rr ssP=o; & ex ea per Metho terminum primum Seriei Et

'^^
r.

fic

pergitur in infinitum.

Eit igitur radix extrahenda

^=^-1-/=^ lz^^ = ^ f z '-^

Et operationem continuando produ,

^rd\2,

1^^

&c.

cere licet radicem ad terminos plures. Et eadem methodo, d:\cViNeWtonus, radices squationnm

fluxio,

nes fecundas,
extratii poiTe.

tertias,

quartas, 0',jy,jv,)

aliafque

involvemium

His

utiiur

radicum extradionibus ubi

aiise

Meihodi

nil profunt.

Nam

rR
Nam
haec

E N

A.

'

-^

docet, quod in Solutione problematum de Tangentibus inverforum , cafus aliqui dantur in quibus
in Epiftola praedifta anni i<>76

Methodus

generalis

non

requiritur:

&

particulariter,

fi

gulo reftangulo quod ab ordinata, tangente, interjacente partc abfcifTs conllituitur, relatio duorum quorumlibet e lateribus tribus per sequationem quamvis definiatur; Problema abfqueiMethodo hacce generali folvi poterit.

&

in trian-

Methodi autem hs omnes tam

particulares

quam

generales collec-

tim fumptae, folutionem exhibent fecundae partis problematis, quod Newtonus fub initio iftius Epiflolte his verbis propofuit. 'Data aqnattone qiiotcunque fliientes quantitates tnvolvente fluxiones invenire
vice verfa. Nam tota fluxionum verfa folutione confiltit.

Methodus

in hujus direfta

^ & in-

Part of a Letter from Sir

If.

Newton , to
1676.

Mr.

7.

Colltns^

No^vemh.

8.

THere thd
te, X,
fji,,

is no Ctirve-line exprejs^d by any Equationofthree termsy the unknown quantities affe^ one another in it , or the Indices of their i)ignities be furd quantities {fuppofe ax''

known

^hYJ^y-frcy-^ZLo-, where & fignifles the Bafe , y the Ordina(T, T the Indices of the dignities ofyi andy, and^, b, c or quantities with their figns .,) l fay^ there is no fuch

Cnrve-line, but I can, in lefs than half a qnarter of an hour, tell whether it may be Sqtiard, or what are the fimpleft Figures it may he compard with, be thofe Figures Conic Se^fions, or others: And then by a direEi andfoort way , {T ddre fay the foorteft the nature of the thing admits of, for a generalone ,) I can compare them. Aiidfb ifany two Figures cKprefsd by fich Equations he propounded 1 can by the fame Rule, compare them ifthey may he compard. This may feem a hold ajfertion , becaufe ifs hard to fay a Figure may or may not, be Squard, orCompar d -juith another\ hut ifs plaintome b') the fountain I draisj it from, tho' I will fiot undertake to prove it to others. The fame Method extends to Equations offour Terms, and otljcrs aL fo, but not fo generally.
,

5^6

TOLARU M

Fragmentum Epiftol T>. Newtoni ad T>. Collinrium.3 Novemb. 8. 1676, Latlne reddhum.
"UUa
in

extat

Curva cujus ^Equatio ex

qua,

licet quantitates incognitae fe

tribus conflat terminis, mutuo afficiant, vel

Indices dignitaium fmt furdae quantitates {y. g.ax^^^bx^y* - cy "Zio t ubi X defignat Bafin, y Ordinatam a, ^, <r, t <i, b > f quantitates cognitas una Indices dignitatum ipiius x &jy, ) nulla inquam hujufmodi eft Curva, dequa, vel cum fignis fuis an Quadrari polTit, necne, vel quaenam fmt Figurse fimplicifTimas quibufcura comparari polTit , five ilnt Conicae fedliones five aliae ma-

&

gis complicatse, intra horge

oftantem refpondere non pofTim,

Dein-

de*methodo

direda

&

brevi,

imo methodorum omnium genera-

lium breviffima eas comparare queo. Quinetiam fi duB quaevis Figurse per hujufmodi iEquationes exprelTae proponantur, per eandem Regulam, eas, modo comparari pofRnt , comparo. Affirmatio quidem videri potefl temeraria propterea quod perdifficile fit di6tu an Figura Quadrari vel cum alia comparari poflir^ necne; mihi autem manifeflum eft, x eo undededuxi fonte, quanquam id aliis demonftrare in me fufcipere noUem. Eadem methodus iEquationes quatuor terminorum aliafque compleditur, haud tamen
,

adeo generaUter.

TRACMethodum
hnhes

m Ciiroll.

i, Prop,

io, TriH.

feqiattis.

:'

TRACTATUS
D E
Quadratura Curvarum.

'}

ua

o n^vv^i

4S

INTRODUCTIO
A D

Quadraturam Curvarum.
jUantitates Mathematicas non ut ex partibus quam minimis conitantes , Ted uC motu continuo deicriptas hic confidero. Lineae defcribuntur ac defcri-

bendo generantur non per appofitionem partium

fed per

per

motum continuumpundoium fuperficies motum Hnearum, folida per motum fuperfi,

cierum, anguli per rotationem ]aterum tempora per fluxum continuum , fic in casteris. Has in motu corporum Genefes in rerum natura locum vere habent quotidie cernuntur. Et ad hunc modum Veteres ducendo reftas mobiles in longitudinem redarum immobilium genefin docuerunt reftangulorum.

& &

Confiderando igitur quod quantitates sequalibus temporibus crefcrefcendo genitae, pro velocitate "majori vel minori qua centes crefcunt ac generantur, evadunt majores vel minores; methodum quaerebam determinandi quantitates ex velocitatibus motuum vel incrementorum quibus generantur; & has motuum vel incremenquantitates genitas nomitorum velocitates nominando Fluxiones 1666 in Methodum nando Fljtentes, incidi paulatim Annis 1665-

&

&

&

Fluxionum qua

hic ufus

Fluxiones funt aequalibus temporis particuUs quam minimis genita, &, ut accurate loquar funt in prima ratione augmentorum nafcentium ; exponi autem poffunt per lineas quafcunque quae funt ipfis proportionales,
Ordinatis BC, fuper bafi AB uniprogredientibusdefcribantur, harumarearumfluxiones erunt inter fe ut Ordinatas defcribentes BG BD, per OrdiF % na-

fum in Quadratura Curvarum. quam proxime ut Fluentium augmenta

Ut

fi

areae

ABG,

ABDG

BD

forrai

cum motu

&

&

%'4

INTRODUCTIO
Progrediatur ordinata BC de loco luo BC in locum quemvis

natas illas exponi pofTunt, propterea quod Ordinatse.ilte fuatut arearuin augmenta nalcentia,

novum
ta

bc.

grammum BCKb,

C ipfisque bc & B A produdis

currat
in

VTH

Compleatur paralleloacducaturrec-

quffi

Curvam
:

tangat in

T& V

oc-

OrdinatiE BC , & Line^ , Curvse ACc augmenta raodo genita erunt Bb, Ec Cc; in horum augmentorum nafcentium ratione prima funt lateratrianguli CET, ideoque fluxiones ipfarum

AB

& &

Abfciflfe

&

AB,,

BC & AC
eadem

&

per

latera

funt ut trianguli illius exponi poflunt, vel

CET latera

CE,

ET & CT
per
latera.

quod perinde

eft

j^i-ianguli

conflmilis

VBC.

Eodem recidit fi fumantur fluxiones in ukima ratione partiumeva,prodlicatur eadem ad K. Redeac nefcentium. Agatur reda Cc coeuntibus punftis C Ordlnata bc in locum fuum priorem BC , tri^ngulum evanefcens c, re6la CK coincidet cum tangente CH, ejus latera CEc in ultima fua forma evadet fimile triangulo CET, Cc erunt ultimo inter fe ut funt rrianguli evaneicentia CE, Ec CT, propterea inhacTationeiunt latera CE, akerius AC. Si punda C c parvo quovis fluxiones linearum AB, BC iotervallo ab invicem diflant reda CK parvo intervallo a tangcnte coincidat Ut redla CK cum tangente rationes diflabit. Cc inveniantur, debent punfta C uJtimaj linearum CE, Ec c omnino coincidere. Errores quam minimi in rebus Mathe-coire

&

&

&

&

&

&

CET

ET & &
&

&

&

CH

CH

&

&

&

maticis

non

funt

contemnendL

Simili argumento fi circuliis centro B radio BC defcriptusinlbngitudinem Abfciirte AB ad angulos rectos uniformi cum motu ducatur,

fluxio

folidi'

geniti

ABC

erit ut circulus ille

illius

generans,

perficiei ejus erit ut

perimeter Circuli

&

fluxio fufluxio Wnese curvae

&

AC conjundim. Nam. quo tempore foHdum ABC generatur ducendo circulum illum in longitudinem abfcifi^ae AB, eodem fuperficies ejus generatur ducendo perimetrum drculi illius in lon-

AD QUADRATURAM CURVARUM.
grtudinem Curvs
fequuntur.

^s-

AC.

Hujus methodi accipe etiam exempla quae

ReBa 'PB circa polmn dattm T revolvens fecet aliam pojitione d^ tam re^am AB: quaritur proPortio fluxionum retiartm illarum AB

mTB.
Progrediatur
reifl^a

PB

de loco fuo

PB

in

locum novum Pb.

IQ

capiatur PC ipli PB aequalis, ad dufic, ut angulns bPD aequalis fit angucatur ob fimilitudinem triangulorum lo bBC ;

Pb

&

AB

PD

&

bBC bPD erit augmentum Bb ad augmentum Cb ut Pb ad Db. Redeat jam Pb in locum fuum priorem PB ut augmenta illa evanefcant _^
,

,,

evanefcentium ratio ultima, id eft ratio ultima Pb ad Db, ea erit quae eft PB adDB, exifpropterea in hac ratione tente angulo PDB refto, AB a-d fluxionem ipfius PB.

&

&

eft fluxio ipfius

circa datum Tolum revolvens fecet alias duas fofitiQRe^a E: quaritur froportio fluxionum in ne datas reffas AE. reiarmn illarum Progrediatur reda revolvens PB de loco fuo PB in locum novum Pb re(!^as in puntis b e fecantem AB, redae AE parallela BC ducatur ipft erit Bb ad BCut Pb occurrens in C, BC ad Ee ut PB ad PE, Ab ad Ae, conjunftis rationibus Bb ad Ee ut

TB

AB ^ AE AB &

B^

AE

&

&

&

&

AbxPB ad AexPE. Redeat jam linea Pb in locum fuum priorem PB, cVaugmentum evanefcens Bb erit ad augmentum evanefcensEeut ABxPB
ad AExPE, ideoque in hac ratione redae AE.
eft fluxio

redceABadfluxionem

Curvas pofitione datas jam mobiies AB, AE Curvas illa^ tangant in Seftionum pundlis B & E erit fluxio Curvag quam reda AB tangit ad fl^uxionem Curvse quam reda AE tangit ut ABx PB ad^ AExPE, Id quod etiam eveniet fi redla PB Curvam aliquam pofl-tione datam perpetuo tangat in mobili P.
fi

Hinc

reda revolvens

PB

lineas quafvis

fecet in punftis

& E, &

reftae

Fiu4'^^-

^s

NTRO D
methodum

UC TI O
ferierum
o dz

&c:

x uniformiter^ invenienda Jit fluxio guantitatis^, Quo tempore quamiras x fluendo evadit x + o^ quantitasAr^evadet
Fluaf quantitas
o|",

3c

id

eft

per

infinitarum

x^

nox"-*

.+ "^^(?Ar"-^+&c.

Et augmenra

nox^-^^-^^^oox^^^ + Sic. funt

ad invicem ut
ta illa,
tatis

Evanefcant jam augmeni & nx"-^ + ""pVr"-^ + &c. & eorum ratio ultima erit i ad x""' ideoque fluxioquanti:

efl

ad fluxionem quantiratis x" ut

argumentis per

ad nx"-^^

Similibus

methodum rarionum primarum

&

ul-

pofTunt fluxiones linearum feu redrarum feu curfluxiones fuperficierum , ancafibus quibufcunque, ut In finitis aut^m quantitatibus aliarum quantitatum. Analyfin fip initiruere, finirarum nafcentium vel evanefcenrium rariones primas vel ultimas invefiigare , confonum efl; Geometriae Vererum : volui oftendere quod in Merhodo Fluxionum non opus fit figuras infinite parvas in Geometriam introducere. Peragi tamen poreft Analyfis in figuris quibufcunque feu finitis feu infinire parvis quae figuris evanefcenribus fingunrur fimiles , ut in figuris quae per Methodos Indivifibilium pro infinite parvis haberi folent, modo caute procedas.
colligi

timarum varum in gulorum

&

&

&

&

&

foFluxionibus invenire Fluentes Problema difficilius eft, primus gradus aequipollet Quadraturse Curvarum; de qua fcquentia olim lcripfi.
lurionis

Ex

&

DE

47

Quadratiira Ciirvarum.
Uantitates indeterminatas ut motu perpetuo crefcentes vel decrefcentes, id eft ut fluences vel detluentes in fequentibus conridero , defignoque literis earum fluxiones feu ceieritates crefjSjjy, Xy Vf

&

cendi noto iifdem

literis

fluxiones feu mutationes magis aut minus celeres quas ipfarum z^yi x, v, fluxiones fecundas noniinare licet

&

punSatis ^,

jy,

v.

Sunt

harum fluxionum

&

fic

defignare s, y,

a;,

v,

&

harum
fic

fluxtones primas feu ipfa-

rum z,y, X, V
z,jy, X, v.
titatum
hae

fluxiones tertias

s,jv, x, v,

&

quartas

fic

Et quemadmodum
,

.s,jy,

x, v funt fluxiones quan-

-Sj jy, x hse funt fluxiones quantitatum ^, jv, x, v, v, fic hae funt fluxiones quantitatum primarum z,y, x, v quantitates confiderari poflunt ut fluxiones aliarum quas fic defigaa-

&

&

bo,

z,j, X,

V,

& hse
,

ut fluxiones aliarum, s,jy)

x, v, &hasut

x, v. Derignantiguur^;,^,;^,^,^; z,z z,. jy &c. feriem quantitatum quarum queelibec pollerior ell fluxio prsBceiluxiones auarum ;2 ,
deiTtis

&

quaBlibet prior ell fluens quantitas fluxionem habens lubfe.

Similis eft feries ^^'-^, '^Tx^-Z^ ^TZII, ^,.7-7^1 ^'^^-H^ ^'^I-II
az.-+-x.z.

quentem.

ut&feries

n -i
az. j

az.-h^z.

az.-\r<x.

az.-\-zji,

az.-h^.z.

az.-j^z;z.

""'",":""",
3
, az. 3

az,

az. 3

""".
az.

z.

Et notandum eft quod quantitas quaelibet prior in his feriebus eft ut area figurae curvilineae cujus ordinatim^applicata redangula uti Z-T^ area curvag cuabfcifla eft z eft quantitas potterior Quo autem fpedant hsec omnia abfcififa z. jus ordinata eft V^^^^ patebit in Propofitionibus quae fequuntur..

& &

PROP.

48

DE QUADRATURA
P

R O

P.

RO

B.

I.

Data aqmttone qmicunque fluentes

quantitates invol'

vente , inventre fiuxiones,

Solutio^

quantitatis

'Multiplicetur omnis fBquationis terminus per indicem dignitatis in fmgulis mukicujufque fluentis quam involvit ,

&

aggreplicationibus mutetur dignitatis latus in fluxionem fuam , gatum fadorum omnium fub propriis fignis erit aequatio oova.

&

RxpUcatio.
Sunto tf, b-i Ci d &c. quantitates determinatae proponatur aequatio quasvis quantitates fluentes

&

immutabiles
a;

&
fis

xy^ dz volvens, uti at' per indices dignitatumA;,

,

J,j>',

&c.

in-

b^zz.o.

Multiplicentur termini primo

& in fingulis multiplicationibus pro dignitafcribatur x^ & fumma fadtorum latere feu m unius dimenfionis ^ayy. Idem fiat in ^; & Idem in jy & prodibit erit ixx- /rv\ prodibit aaz. Ponatur fumma fadtorum aequalis nihilo & habelDitur
,

fiat

ffiquatio ixx

rxyy-^dzzzo.
xy''

Dico quod hac aequatione de-

finicur ratio

fluxionum.

Demonliratio.,

Nam
titatum
na.

fit

quantitas
a;

admodum
id ell

.s, jy,
fi

momenta

parva funto ozy oyyOx^ quanincrementa momentanea fynchro,

&

Et

quantitates fluentes

jam funt z
,

&: x hsd pofl;

,

mo-

mentum

telnporis

incrementis fuis oz
quae
in

oy

<,

ox auflae

evadejnt

sij^oz., y-k-oy-, sr+(?.v,

squationc prima pro ^, y,

&

"V

fcrip-

C U
fcriptae

R V A R U

M.

'49

+ ixo^xx + o^ x^ xy- oxy^ xxoj/y ^xoyjf xoyy xoyjy + a^z + a-oz Pzzo.
dant aequatronem x^

"ix^ox

Subducatur aequatio prior,

&

refiduum divifum per

o erit sxx''
o.

+ xxox+x^o^ xy -aATy
3

^xojyy

xoyy xojy + a^z ~

Q. E. D.

Mi-

nuatur quantiras
leflabit 3^^:'^

o in infinitum,

&

negledis terminis evaneicentibu&

xy" xxyy + az-zio.

Explkatio plenhr.

Ad eundem modum
produceretur
y^^i^-jy

fi

sequatio elTet

x'^

xf
o.

jf.a"-V'^^y

h^zzo^
efl:

ix^x

xj" ixyy + ^V^-i 1^

pone V-^^-yyziz,
x^s^;

tollere velis.,

&

erit

Ubi fi fluxionem axj"-zzz^^dz (per

zry feu '^^ s, hoc T^ yj^:- Et inde xy" 2 xyy + ''^y'^^ Et per operationem repetitam pergitur ad fluxionesfecundas, asquatio zyi z^^+a^zzo^ & per opera^ fequemes. tionem primam zy^+szyy 42:2' o, per fecundam zy^^+dzyy + 6zyy 4^2' ii55V'~o,pertertiam53y +x'^.zy-f + + zyy' + 18 zyyy + 6zy^ ^zz^ Szzz" ^z^z zzo.
hanc Propofitionem) ax
.

-ix^x

o.

ter-

tias

Sit

fiet

x^zyy"-

H-9S>iy'^

Ubi .vero fic pergitur ad fluxiones fecundas, tertias fequentes, convenit quantitatem aliquam ut uniformiter tluentem conOderare, pro ejus fluxione prima unitatem fcribere, pro fecunda vero&fez* + a*zio, ut fupra; ^uentibus nihil. Sit squatio zy^^ fluat z fiet per operationem priuniformiter, fitque ejus fliuxio unitas,

&

&

&

&

mamy-f-3^y 455^0,

per fecundam6:v;v*+325;v>''4-6s)'2>'

izz"-

o,

per terihm ^yy^+i^yy+izyy^^+iZzyyy + Szy'

z^zzzo.
or^

In hujus

nes in fmgulis terminis

autem generis aequationibusconcipiendumeftquodfluxiofint ejufdem ordinis , id eft vel omnes primi

fOb
ordinis y,
jiy,

DE QUADRATURA
,
vel

omnes

fecundi'jv,

f, yz^

^%

vel

omnes

tertiijs.

yz, y\ y'z^ yz\ z^, &c. Et ubi res aliter fe habet complendus ell ordo per fubintelleftas fluxiones quantitatis uniformiter fluentis.
Sic sequatio noviflima

complendo ordinem tertium

nt c^zyy^^+idzyy

^^zyf+id^zyyy+^zy^

z^zz^ZZO.
P.
II.

RO

RO

B.

11.

Imentre Curvas qua quadrart pojfunt.

Sit

ABC

figura invenienda,

_,

& AB abfcifTa.

&

Ordinatim applicata reftangula, Producatur CB ad E ut fit BE I, & compleatur parallelogrammum ABED,, arearum ABC , ABED fluxiones erunt uc

BC

>Ai

qua ,(!_,-,
1 1

BC &

BE.

relatio ,., arearum definiatur,

Afllimatur igitur sequatio qu^evis inde dabitur

&

relatio

ordinatarumBC&BEperProp.i.Q.E.L

7ji"~~"'~~~^

Hujus rei esempla habentur in Propofitionio bus duabus fequentibus.

P
Si
fi

RO

P.

III.

TH EO

R.

I.

&

pro abfcifla AB & area feu AB x r promifcue fcribatur ^, pro e\fz"+gz'-'->fhz^''-?>i.c. fcribatur R: fit autem area Cur^ vae z^^., erit ordinatim applicata BC sequalis

AE

fi/H-^.

^fz'->f

'<^s"+

(5

'^hz'"

+ &c.

xz^-'

R^-\

X-/1

+ 2Afj

+3A)j

Demonftrauo.

Nam
Fro
z-z^^'i

fi fit

!z^K'-v,

erit (per

Prop, i) 65;^^-'R^h-A.sRR^-'

^^.

R'' in

primo aequafionis termino

& fiet $5;R+AsR

in .s^"' R^~'=: x'.

& z^ in fecundo fcribe RR''-' & Erat autem R=f +/s^'

+.gz''>

CURVARUM.
-^-g&ix+bzi^^
fit
Ari

+ Sic. & inde (per Prop. i) R^zrifzz''"^ + itigzz^'^^ + 3>)/j55^5''-' + &c. quibus fubftitutis & fcripta BE feu i pro z, fiet 4e+d xfz"+ 6 xgz"'+ 9 xhz^" + &:c.>^z^'-'R'--'=:v = BC. + +ZAij +3A>7
Q.
E.

D.

P
Si

R O

P.

IV.

THEO

R.

ir.

7?,

abfcifla AB fit z, fi pro ^+/k;+^^^' .i-&c. fcribatur pro k + lz" + mz^" + 8LC. fcribatur S; fit autem area Curvae sisR^^Sf^: Erit ordinatim applicata BC aequalis

Curv^

&

&

kk+ d xfkz"+ Qxgkz^" ^ +1A>; + + OxelZ" + ^ X f/z"'+ Sxglz^" + %xn +-jA,n +M + + y-^ "^y-n + d X emz"-" + ^^fmz^" +
.

'

*
. .

A>?

.K^a-ij^K-jS^-s

xgmz"^"^

X[A,yi

+Kyi

+2,A/

+
Demonflratur ad

Xjit)}

+ l^j;
Propofitionis fuperioris,

modum
V.

P
Si Curvse abfcifia
:

R O

P.

TH

E O

R.

III.

AB fit z^ & pro e+fz" + gz'-" + hz '" + &c. fcribatur autem Ordinatim applicata z^-' R^-' Aa + bz" + cz"-" + dz^" + &c. &ponaturf=r, r-4-A=j, j-t-A = if, t-^x = Vf &c.
fit

Erit Area

= ^^i?^ in

-+-

Z.

"^ ==
r-irI

zyj

xe

i-+-3X/0 t-t-2>!i;f
?^

/--(-

X l'B
24

&C.

2<

Ubl

5^

D Q U A D R A T U R A

Ubi A, B, CyT>, &.C. denotant totas coefficientes datas nempe norum fuigulorum in ferie cum flgnis fuis+ &

termi-

^ primi
C
Et
tertii
fic

termini coefficientem 1

^ fecundi termini coefficientem !i^-^

termini coefficientem
'

?'~'~^'^^'^~'^^
'

r-i-z.Ke

deincegs,

Demonflvatlon
Sunto Juxta Fropofitionem tertiam;

(JURVARUM OrDINAT^
r
.

isA^i
-+-Ai)

xfAz

+-

f x.gAz.^K

~\- i

xMs3, &c.T

ARE^ifi CAz^ Rk
j

-+-2A

-(-3>H)

5
4

H--(-2.jXfC2-+-Ih2Dx/CV&c.

jCxe-+-j7e^
j

-f-M_
-)- 4-31! x(?)?"

&c. j

i^D29_i_3^;,

Et

fi

-+-i^;s"'-4-&c. in 2;^"' /?''"',

fumma Ordinatarum ponatur aequalis Ordinatae<-v-^z''-+-f22 fumma arearum ^^R^ in A-^Bz^^-^Cz,^"

iEquen-

'\-T>zii-\~&ic. aBqualiseritareaeCurvaecujusiftaeilOrdinata. tur igitur Ordinatarum termini correfpondentes

&fiet/?=5yr
b-=(i-\-Xn->^fA-^(j--tixeB,

&c.

&
~

inde
t

-^=

M-Mix/'^

^ ^~
Et
fie

c e-4-^>"ix^>/< 6-i--t-'.)ix/^
M-^2x

deiticeps in infinitum;

C'

U R V A R

tl

M..

5-3

Pone ]^m~=r, r-^x=s, s-^x = t, &g.

&

in area z^R>' in

yf

^-5c"-4-Cz"-+-'2)2,3-f-&c. fcribeipfoium y^v ^5 C, &c. valores in Q. li. D. prodibit feries propoiita. ventos,

&

Et notandum
folvitur.

eft

quod Ordinata omnis duobus modis

-^ :

in feriem re-

Nam

index

vel affirmativus efle poteil vel negativus.

Proponatur Ordinata ~y' ^I,'^

Hsec

vel fic fcribi poteft

vel fic z^x

l-i-^kz~^ >^mlz~^ -^ kz-i\~i.

c-^ZLh
e-^z.k-,

In cafuprioreefl: <2z:3^, i>ZZOy

/'"o, g-z^

/,.

^'IZO., In pofleriore efl ^?zr

hzzky

Ai

-^h. Tentandus ell cafus uterque. Et fi ierierum alterut:^ ^z:^, v ob terminos tandem deficientes abrumpitur ac terminatur habebitur

5?ZZ

^ZTo, rzz^/s e-^m, 'lyg':z.o\ I, iziz 1, 6zz I, fzn \, JZZiisr=

/,
<5

area Curvae in terminis finitis, Sic in exempli hujus priore cafu fcribendo in ferie valores ipforum a, b, r, e, f-, g, h, K,Q\r, s^t^xr, termini omnes pofl: primum evanefcunt in infinitum area Cur,vae

prodit

ivt^igi^'.
quam

&

Kt haec area ob fignum negativum adjacet ab-

fciflas ultra

ordinatam produftae.

tam

abfcifiTae

ordinatae
natae.

&

Nam area omnis affirmativa adjacet ordinatse, negativa vero caditad contrarias partes adjacet 'abfciirae produftas, manente fcilicet figno Ordi-

feries alterutra nonnunquam utraque femper finita evadit fi Curva geometrice quadrari poteft. terminatur At fi Curva talem quadraturam non admittit , feries utraque cominuabrearum altera converget tur in infinitum, aream dabit approximando, praeterquam ubi r (propter aream infinitam) vel nihil efi: vel

Hoc modo

&

&

&

&

numerus integer
nor
eft unitate,

&

negativus ,. vel ubi 7 sequalis eit unitati*

feries in

Si

~ mieft,:

converget

qua index

^j

affirmativus

fin^unitate major eft, converget feries akera. Si in uno cafuarea ffdjacet abfciiTEE ad ufque ordinatam duft^, in altero adjacet abfcifi^se ultra ordinatam produftae. Nota infuper quod fi Ordinata contentum eft fub faftore rationali fadore furdo irreducibili R'' & faaoris furdi latus non divi-

^&

ditfaaQremrationalem^; eritA

tt^R^^-^^R^
3
.

Sin fatTtoris furdii

^4
di latus
erit

DEQUADRATURA
R
dividit

faaorem rationalem femel,

&:R'-'=R''-^':

erit

R^-^=R'-^".
A
Si

i=7j--+-3,

fidividit bis, erit

ai=^-^-x &/?'"'= i?^-^":

i=7r4-i &
fiter,
ell:

&

fic

deinceps.

Ordinata

eft fraftio rationalis irreducibilis

cum denominatore ex
denomina-

duobus

vel pluribus terminis

compofito

refolvendus
:

omnes primos. Et fi divifor fit aliquis cui nulSin duo vel plures fint lus alius eft aequalis, Curva quadrari nequit divifores aequales, rejiciendus eft eorum unus, & fi adhuc alii duo vel plures fmt fibi mutuo quales & prioribusinaequales, rejiciendus cft etiam eorum unus, & fic in aliis omnibus aequalibus fi adhuc plutor in divifores fuos

deinde divifor qui relinquitur vel contentum fub diviforibus omnibus qui relinquuntur, fi plures^unt, ponendum eft pro i?, &ejus quadrati reciprocum i^-^pro i?'^-', praeterquam ubi contentum illud eft quadratum vel cubus velquadratoquadratum, &c. quo poteftatis index-x vel 3 vel cafu ejus latus ponendum cft pro R 4 negative (umptus pro a. & Ordinata ad denominatorem R"vdR^vQl
res fint
:

&

Ra

vel

K &c.
&

reducenda.l

Ut
z
I

n Ordinata fit-p~g=S!-j^i quoniam hfec fradio irreduci-

bilis eft

&z-f-i,

denominatoris divifores funt_pares,_ nempe zi, zx^ s:-4-i, rejiciomagnitudiriisutriufquediviforemunum,

&reliquorumz

i, ^ i,

z-hi contentum

2'

3^-^-2-

pono pro

R &
X

ejus quadrati

reciprocum

^ feu

R-'- pro

R^-K

Dein Ordinai.

tam ad denominatorem

R feu iS'-^reduco,
Et

&

fiLg=^^',

e. 2'

6=^%^

=3, ^=4=^, j=3, ?=x, v=i.

tibus.

8 92-4-z' X 2_3Z4'r^ Etindeeft <2=8, ^ = 9, f=o, ^=i,&c. )=I, f= 3, ^=0, h=X, A 1= 1, A= I,fcriptis ^ I
his in ferie

prodit

area^izj^,, terminis omnibus in tota ferie poft

Si

primum evanefcenejus

denique Ordinata
eft

eft fraftio irreducibilis

&

denominator

fub faflore rationali ^^& faftore fiardo irreducibiii divifores ornnes primi, rejiciendus i?'-, inveniendi funt lateris per divifores qui reftant, eft divifor unus magnitudinis cujufque fi faftum aefiqui ftnt, muitiplicandus eft fadlor rationalis ^: vel lateris iliius poteftati alicui cujus index eft nuquale eft lateri

contentum

&

&

&

merus integer, eftoindex

ille ;^,

&eritA

=
i
tt

tn,

^ R>^^

Ut

C U R V A R U
Ut
i2feo
fiOrdinata
fit

TVT.

^5

rum
que

aequale ed = Ordi x 3^*-!-i^'^"^8^V-+-8^'^5 7^V 6qx^ F ^=3?% b^-Lq'^z. e=q\ f=q^ &c. = 0, = 1=,;, Unde prodiE A= r=ij J-^T, ^=1 ^^=0. Et
Et quoniam faftum q^-^q^-x qx"inde, cum^rlit:, fitA natam igit ur reduco ad denominato rem i?1, & fit
tionalem ^^
-v\

&

^3-4-^'.v -+-*, t^-^x, q A?quiduafunt magnitudinum, rejiciodiviforemunum m^gnitudinisutriusper divijorem q-\-x qui relinquitur, multiplico fadorem ra-

A-^diviforeshabet ^
^'

'Qg^fi^f^.

quoniam

faftoris furdi latus

lateri i?,

pono

mi, &

at'

^.

"*~

^'*^

^'^'
^

^"

~'^

eft

T,

his

in ferie fcriptis

^rea

7:^^^^
'

terminis omnibus in ferie tota poil tertium eva"

nefcentibus.

RO
AB

P.

VI.

TH

E O

R. IV.

i?pro e-^-f^^-^gi^x-^-hz^n^ fit autem Ordinatim apfi terminoruma, plicata 2.^"' i?^~' J^"-' in a-^bz^-^cz-^-^-dz^^-^Sic. >&, /, f, , &c. redangulafmt e,fgi hy &c.
-+-&C.

fcribantur fit z, Si Curvae abfcilTa S pro k-v-lz"-^mz^-^7tzi''-^&cc.

&

&

&

&

ek fk gk hk &c. el fl gl hl &:c. em fm gm hm &c. e n fn gn hn &c. Et

fi

redlangulorum illorum coefficientes numerales fmt refpeftive

-=
r

r.

rH-A=j-.

j--+-A

= ^..?H-A =
r
/

'y.

S^f.

r-\-l^-=s. s-^f^

<

t.

S-^l^

t.

f^l^=V.
v-^i-A.

= v. v-^^ = w. &c. V-^[A, = W. W-^fA.= X. t^c.

t-^f(,

$,-hf>.=v,

ii;.

w-^fA=x.. x-^y.=y. ^c.

r^

D
Area Curvae

E'

QUADRATURA

erit haec

r'K.

r-i-zK'l(.

ij-s _(- 2 X
"

/\.(:

s'-i-2Xtl

- H- x/' <f' t"- IXeM W ^39

1' 1

t-

'

r~\-3XtK

Ubi -^denotat
-1-vel
tii,

termini primi coefficientem datam if cumfignofuo

rtl{_

& fic

coefficientemdatamfeeuridi, C coefficientem datam terdeinceps. Terminorum vero, a, &, c, &c. e,f, g, &c.
,

k, /,

m, &c. unus vel plures deelTe pofTunt. Demonftratur Propofitio ad modum praecedentis & quae ibi notantur hic obtinenr. Pergit autem feries talium Propofitionum

infinitum,

&

progreffio leriei manifefta

efl.

P R
cujus Ordinata
:

P. VII.

THEO
RvA

R. V.

Si pro ^-4-/2;''-^-^z"-t-&c. fcribatur

ze-n- /j^dr'^

fupra,

&

in

Curvae

ali-

maneant quantitates datae ^, n, k, e, 0- ac T fcribantur fucceffive numeri quicunque inf, g , &c. & pro & fi detur Area unius ex Curvis quff per Ordinatas innutegri meras fic prodeuntes defignantur fi OrdinatEB funt duorum nomiin vinculo radicis, vel fi dentur Areae duarum ex Curvis fi Ordinatas funt trium nominum in vinculo radicis, vel Areae trium ex Curvis fi Ordinatae funt quatuor nominum in vinculo radicis , dico quod dabuntur Areae curvarum fic deinceps in infinitum omnium. Pro nominibus hic habeo terminos omnes in vinculo radicis tam deficientes quam plenos quorum in dices di gnitatum funt Sic Ordinata V^'''^-\->^ ob terminosin progreffione arichmetica. ax^ deficientes pro quinquinomio haberi debet. duos inter

num

&

d &

Ae

C U
AtV'*^-** binomium ^o jam per majores
eft,

R V A R U
&^^4+a'*

M.

S7

^trinomium,
L

cum

progreffic

differentias procedat.

Propofitio vero

de-

monltratur.

^G

S.

Sunto Curvarum duarum Ordinatse pz}-" B>'

& hx&^fA^^B
Et cu m per
x/2;

& qz^'"^

R''"^
Ajj

exiftenie i? quantitate trium

fit

nominum e +fz,'-gz"^

^^a-i iJ^-JOrdinatanovaCurvK,

z^ R^ areaCurvae cujus Ordinata e{l^' + ^ + rop. 3+ e + xA>jx^^;"in z?-^ R-^ fubducOrdinatas& Areasprioresde Area & Ordinatapofteriori &manebit5' ^/ + $x/_^x^''+ +M + iAj?
,

^^-^gz,"-"

& z,^R ^fA qB ejufdem AreaJ

& df+XrfziLqy & Ordinata evadet ^+za^^x^^^x^;""' & Area z^ R deA^fB XrifB. Divide utramque per Qg + %Xrig, & Aream prodeuntem dic C, & affumpta urcunque r, erit
Pone ^e:^pi

R-'^

rC Area Curvge cujus Grdinata ell rz^-^'"- R-\ Et qua ratione ex Areis//f & qB Aream rCOrdinatae r^i^-t--"-' R^-'^ congruenteminvenimus, licebit ex Areis qB & rC Aream quartam puta sT), Orditiatas jjs^-t-^'-' i?''"' congruentem invenire, & fic deinceps in infiniin partem con^ tum. Et par eft ratio progrefTionis ab Areis B & Si terminorum 6, 6+ai;, & + xa>i "aliquis defitrariam pergentis.

i9

cit

& Area qB in principio alterius, & ex iiis duabus Areis dabuntur Areas omnes in progreffione utraque. Et contra , ex aliis duabus Areis alfumptis fit regrefTus per Analyfin ad Areas yf B, adeo ut ex duabus datis CcCterae omnes dentur. Q. E. O. Hic eft cafus Curvarum ubi ipfius z index & augetur vel diminuitur perpetua additione vel fubduftione quantitatis Cafus alter efl Curvarum ubi index a augetur vel diminuitur unitatibus.
nis unius

&

feriem abrumpit, alTumatur Area/.,^ in principio progreffio-

&

>t.

C A
-Ordinatae f^z^"'

S.

II.

R"

Tefpondeant

{i

in

& qz^-^"-' R., quibus Areas pJ & ^B jam R feu e + fz''+gz^' du cantur ac deinde ad
evadunt pe +pfz'' +pgz^''
^

vicifTim applicentur,

^^'^ ^''~'

>

&

t^ez"

+ qfz ^" +^gz"' ^z^"' H'- '.

^o

DEQUADRATURA
Et (per Prop.
3.) eft

az^''

area Curvae cujus Ordinata eft

'a^7^i^j:^;7af&"
vse cujus

+ + 2^-^>' aZ^^^^^
eft

&

^z^-^^R^ area Cur^

Ordinata

$T^xi>ez' +'& + r,+x?ix

l^fz^"

+ (l+n+^^^x^gz''>

Rx,

Et harum quatuor Arearum {umm^ e{\i pA+^B-^az^ R^^ + i^z^-^ & fumma refpondentium Ordinatarum
>^

+ V+M X afz" + 6 + iM agz^" + ^ + n + ^M x hgz'"K z^-' i?'-', + i xf^; ^pe + T+^n^^be +d+yi+Mxl>f + I x/"^. + 1 xpf +1 xf/j" + ix^e
^ae
Si terminus

hilo, per
yi^

primum

quartus ponantur feorfim sequales niprimus tertius ^^z:/', per quartum fiet 6ae+J^e::zo, feu ^/5

&

2Aj}^~^,
'""^^7'"'''
fit

& perteriium^eliminando/^&f^y^i^.
,

Unde

fe-

cundus
^e_i_,;_,

adeoque fumma quatuor Ordinatarum

eft

'""ffy^'"'^'

fumma totidem refpondentium Arearum eft aze R'' ^.!^^eH-;?^.v__^^^ + i^^:i^^^ Dividantur hx fumms per
^

^^-i

&

yj;^~p^^
jus

&

fi

Quotum

pofterius dicatur

erit

T> Area curvae cu-

Et eadem ratione ponendo omnes Ordinats terminos prseter primum sequales nihilo poreft Area CurvcE inveniri cujus Ordinata eft a^~' R'^-', Dicatur Area &l B inventae funt Areae Cac 2), ifla C, & qua ratione ex Areis
Ordinata
eft

Quotum

prius z^-^"-'' R''-'^

ex

his

Areis

^6-1 ^/,-z

fic deinceps in infinitum. congruentes, zd Areas Et per Analyfin contrariam regredi licet ab Areis B, aliasque quse in progreilione inde ad Areas yJ Cacl), fequuntur. Igitur i\ index a perpetua unitatum additione vel fubex Areis quse Ordinatis fic produftione augeatur vel minuatur, deuntibus refpondent dusefimpliciflarnaehabentur; danturaliseomnes Q. E. O. in infinitum
I

ac ^s-H,

inveniri polFunt

aliae

duae

ji>~-2.

&

E & F Ordinatis E&F

&

&

&

c A a
Et per
cafus hofce

III;.

dltione-vel

fubduQione

duos conjundos, fi tam index 9 perpetua adipfius 5?i quam index Aperpetuaadditionevel
fub^

C U

R V A R U

M.

6>:

fubduftione unitatis , utcunque augeatur vel minuatur ,^ dabuntur Arese fingulis prodeuntibus Ordinatis refpondentes. Q. E. O.

C A
Et
fimili

S.

IV.

argumento

fi

Ordinata conftat ex quatuor nominibus in

dantur tres Arearum, vel ficonilatexquinquenovinculo radicali dantur quatuor Arearum, &ricdeinceps: dabuntur Arefe minibus omnes qus addendo vel fubducendo numerum indici & vel unitatem Et par eft ratio Curvarum ubi Ordmatae indici a generari polfunt. Area una earum quae non funt Geomeex binomiis conflantur, Q. E. O. Itrice quadrabiles datur.

&

&

;?

&

R O

P. VIII.

TH
+

E O

R. VI.

Sic. &- ^ /z"+mz~" Szc. fcribantur^&iS' Si pro e-bfz."-^gz" in Curva alicujus Ordinata .3^."^ i?'"''' J-"^" maneant ut fupra, quantitates darae ^ ri, x, f^, e, f, g, k, l, m, &c. &proo-, r, &y, fcribantur fucceffive numeri quicunque integri fi dentur Arese duarum ex curvis quae per Ordinatas fic prodeuntes defignantur fi S funt binomia , vei ii dentur Ares trium ex curvis quantitates fi 6z S conjunftim ex quinque nominibus conltant , vel Areas quatuor ex curvis fi ..^ .j conjunftim ex fex nominibus conftant fic deinceps in infinitum : dico quod dabuntur Are^ curvarum

&

&

R&

&

&

omnium.
Demonftratur ad

modum propofitionis
P. IX.

fuperioris.

Rd

THEO

R. VIL

^quantur Curvarum

Areas mter fe quarum Ordmat funt reaproce utfluxiones Ahfctffarum,

fluxionibus AbfciiTarum erunt sequafunt ut haec contenta,

Nam
lia,

contenta fub Ordinatis

fluxiones

&

&

Arearum

C O R O
Si

L.

I.

&

iride

afTumatur relatio quasvis inter AbrcilTas duarum Curvarum per Prop. i. quceratur relatio flui^ionum Abfciirarum ,

&

po

^Q

DE

QUADRATURA
invenirt.

pomntur Ordinatae reciproce proportionales fluxionibus , pofTunt innumersB Curvse quarum Areae fibi mutuo aequales

erunt.

C O R O

L.

M.

Sienim Curva omniscujus hasc eft Ordinata s^-' x e+fz''+g.?i"'+&i.c.\''i alTumendo quantitatem quamvis pro v,& ponendo fii: /,& ^'z: v,migraf:

m aliam fibi aequalem cujus Ordinata efl 7 x~r x e -^fx'

C O R O
Et Curva omnis cujus Ordinata
^j""' X

->i-gx'-'

+ &c|N

L.
efl

IIL

^+^a+f^'"+&c7x
v

titatem quamvis pro

fibi

+ &c.r aflumendo quan & ponendoy /, & z^-iz.x-, migrat in aliam

f

+/z*'+^2;'"

aequalem cujus Ordinata efljA-

^a-^bx^.-it cxv.+&.c.

n e.-\-fx'-gx'"-Sic\^'

C O R O
z^~^ xa

L.

IV.

Et Curva omnis cujus Ordinata efL + bz' +CZ"' + &c. X e +fz'' +gz^' -h&c.i'' ^k +-/z,'' + mz^^+S^c. fr aiTumendo quantitatem quamvis pro ^, & ponendoyZZJ, &;s'~Ar,
(ibi

migrat in aliam

Eequalem cujus Ordinata

efl

-A'"

a+ bx" + fA'"H-&c. X e+fx' +gx'-'+ &:c.\

xAa- Ix' -4- mx"-^ ikc.{'''

C O R O
Ec Curva omnis cujusOrdinata

L.

V.

efl

^'-'xe-4-jOs"-t-^^^^&c.|s ponendo -^
jEqualem
cujus Ordinata
eft

AT

migrat

in

aliam
id

libi

^^
5

x ^-+-/.v-"-T-^A;-^--i-&c.p

eft-

x/vTT^STi duo funt nomina in vinculo

t-^-^fx^T^Tx^'^
fi f^J^ia

radicis, vel

-e:^:.',::^:^

funt

nGmina

&

fic

deinceps.

c-

u R V A R u
CO R O
L.

m^nc.

rx

VL

Et Curva omnis
migrat in aliam
fibi

cujus

Ordinata eft
eft
j'*

aequalem cujus Ordinata

&c'.'[^

^
ideft

X 'e-^fx-" -^gx-^" -t-

xk-^ Ix-" -+ WAT^" -+- &c.

fi

~^:^::^^:^^:zf;^xf-^ex''\'xl-i-kx'''("

bina funt nomina invinciflisfi

radicum-,

vel-,^,^
X'

-x^-^-/v''H->Ar"l^x/+/6x,^
prioris ac

tria funt
:

noSt

mina

in vinculo radicis

duo

in vinculo pofterioris

fic in aliis.

lariis

aequales in noviftimis hifce duobusCoroIjacent ad contrarias partes Ordinatarum. bi Area in alterutrat Curva adjacet Abfciflse, Area huic aequalis inaltera Curva adjacet

Et nota quod Areae duse

Abfciflae produdae.

C O R O
Si relatio- inter Curvae dicujus

L.

VIL

Ordinatam y

&

AbfcifTam

defi-^-

matur per aeguationem quamvis

hasc Figura

afteft

am

hujus formas,

afTumenda szi-'^ ,

xzz~z% Scxzz^^,
,

migrat in
deter-

aliam

fibi

aequalem cujus AbfcifTa x

ex data

Or dinata v,

minatur per aequationem non

X k-^i-lv^.-^Piv^"
-4- &C.|'"''

affeftam j

^''"'><^-i-/x'''-(-^z;-+-&c.[''''

X.

C O R O
Si relatio

L.

VIIL

tur per aequationem

jy X
-

interCurvae alicujus Ordinatamjj' AbfcifTam .sdefini-*quamvis afteftam hujus formse,

&

-^ fy^^z^ -^ gt" z"-^ -i-

&c.

"ZZ

^^

^ H- Ifz^ -

my z^^

-+-

&c.
&c.

-f-;svxj>-t-^ys'''-t- ry"^;^''-^-

lisecFiguraaffumendojr:'^',

>x=-^z\ ^~g^^,~?i22^ migrar

3.

im^

^2.

DE QUADRATUR
aliam
fibi

X
v
deter-

in

sequalem cujus Abfciffa

x ex

data Ordinata

minatur

per

Eequationem

minus afFeftam

y''^e"^/iL;''-*-^^''"-+-&c.

/"x'^

y.k-^lv-^mv^" -t- & c.~

-i- fi''' -t- ^"z^''' -'-

-f-

j-w* >=/

&c.
IX.
'

C O R O
Curva omnis
:^z^~' xve-^
v'+-

L.

cujus

Qrd inata

eft
X

nfz^-^v -f- zrigz"-" -^ &c.

ft

e-^fz -^gz-" h- &c.|^-'

fit

,^^x^-25'H-/z'-^"-+-^2.'-*-"-^-&c.|Y,
,

.V

=:

^^i' ^fz'-^"^gz'-^^-' -t-

&C.1' ,

0-^,

&^

^rZAv,

& afFumantur
migratinaliam

"-^^j

aequalem cujus Ordinata eft x xa-^hx^{. Et nota quod Ordinata prior in hoc Corollario evadit-fimpliciorponendoA" i , vel poefRciendo ut radix dignitatis extrahi poJfit cujus innendo ,
fibi

t~i &

dex

efl

uy vel etiam ponendo

^^

& A~i~Tcr~7r

ut

alios cafus praeteream.

C O R O
Pro
ez''.

L.

X.

-f-/s'-+"''-(-^z''-+-'''-t-&c.

vez^-^-^-T^yifz^-^^-^-^r^ngz'-^-''-'-^ &C.

^k-^lz^-^mz-^-^&Lc,
refpeftive,

6ifi/z"~'^

-i-zy,mz^"-'-^&.c. fcribantilr /?, r,

eft

S&s

& Curva
,

omnis cujus Ordinata

A-Sr-^(pRsxR''~^S^~'^

y^aS^-^bR^Y

fi

fit

'^'::i^

|,

^zir,

~=^, &

R^^S^-zix^

migrat in aliam fibi sequalem cujus Ordinata efl ^*x^-f- ^a^^i. Et nota quod Ordinata prior evadit fimplicior, ponendo unitates pro t, v, faciendo ut radix dignitatis extrahi po/Iit cujus index A vel ^,

&

&

Q^u,

vel ponendoii^=:

vel/A=o.

PROR

C U R
P
vis

V A R U
X.

M*
B,

6i

R O

P.

R O

IIL

Invemre Ftguras ftmplkijfimas cum qmbus Curva qua:^ Geometrke comparart poteft , cujus Ordmattm applt-cata y per aquattonem non affeBam ex data Abfciffa :&

determtnatur>

C A
Sit

S.

L
4
^^.^^
,

Ordinata </2;*~S

&

Area

erit

ut ex Prop,

$-.

ponendo-

bZZOZILczidtZfzzg^Izhi

&

<?~i,

facile colligitur.

C A
Sit
ris reftilineis

S.

IL

& fi Curva cum Figu-r' , Geometrice comparari poteft, quadrabitur perProp. f, ponendo b = o cd. Sin minus convertetur in aliam Curvam (ibf
Ordinata ^s^-'xf h-/^''-4-^s^''-+-&c.1
aequalem cujus Ordinata t^

-x

'^e-^fx-Jr-gx'--\-^c.\

'

perCoroI.^J

Prop.

9.

Deinde

fi

rejiciantur unicates

de dignitatum indicibus ^-^" & a i per Prop. 7. donec dignitates illae fiant quam minimae , de-

venietur ad Figuras fim.plicifnraas qu hac ratione coUigi poflunt. Dein harum unaquaeque per Corol. 5-. Prop. 9. dat aliam quae nonnunquam fimplicior eft. Et ex his per Prop. 3. Corol. 9. 10. Prop. 9. inter fe collatis, Figuras adhuc fimpliciores quandoque Denique ex Figuris fimplicilTirais affiimptis facto reprodeunt.

&

&

greifu computabitur

Area

quaefita.

G A
Sit

S.

IIL
xe-^fz,"-^gz^'-^-:>.c.\
S'

Ordinata
fi

z,^'->t.a-^bz''\j^cz^''-^d>ic.

& haec Figura

quadrari poteil:, quadrabitur perProp.5. Sinrainus,

diC-

^4
;s^-' X bz" X

DTi:

Q U A D R A'T U R A

diftinguenda eft Ordinata in partes 2^-'x^xe^-/s''^-^2"-^&c.l"

if

-*-/;" -f-^2"- -4- &cTl''~'

&c.

& per Caf. z.

inveniendaefunt
illis

FiguriE fimpliciffimse cum quibus Figurae partibus tes coraparari poiTunr.

refponden-

& conjundce component Aream totam quaEfitam.

C A
Sit

Nam

AreaB figurarum partibus

illis

refpondentium fub

fignis fuis-4-?

S.

IV.
x<f-*-/2''-i-^2^-+-&c.r

Ordinata sa-ix^-+-^2''-*-^2;"-^&c.
,

'in

4:-H/s''-Hj^2;"-*-^&c,f

&

fi

Curva

qutvdrari poteft,

quadrabitur

per Prop. 6. Sin minus, convertetur in fimpliciorem per Corol. 4. Prop, 9. ac inde comparabitur cum Figuris fimpliciflimis per Propc* 10, Prop. 9. ut fit,in Cafu x Corol. 5,9 3. ,8.

&

&

&

C A
Si natis

S.

V.

Ordinata ex variis partibus conflat, partes fingulse pro Ordicurvarum totidem habendse funt , & Curvae illae quotquot quaearumque Ordinatae de drari poffunt , figillatim quadrandae funt Ordinata tota demendae. Dein Curva quam Ordinatap pars refidua defignat feorfim (ut in Cafu i, 3 & 4') cum Figuris fimplicifiiEt fumma Areainis comparanda efl: cum quibus comparari potefl:. -rum omnium pro Area Curvae propofit^e habenda efl:.
,

CORG
affefta aequationis

L.

Hinc etiam Curva omnis cujus Ordinata efl; radix quadratica fuse , cum Figuris fimplicinimis feu redilineis

iemper conttat quae

feu curvi'lineis comparari poteft. Nam radix illa ex duabus partibus feorfina fpedatae non funt sequationum radices

?r03

C U R V A R U M.
Proponatur aequatio a^y-^zf x(^y-\-%7}y z\
erit

(>$

&

extrfl(5\aradix

y - '"'^''^^JX^"'''"'*,
cum

cujuspars rationalis^:|^& pars irrationalis

'^^^^^-^^funtOrdinatae curvarum quae per hanc Propofitionem vel

quadrari polTunt vel
Figuris fimpliciffimis comparari

cum quibus

oUationem Geometrlcam admittunt.

11

CO R O

L,

II.

Et Curva omnis cujus Ordinata per aequationem quamvis affectam definitur quae per Corol. 7. Prop. 9. in aequationem non affeftam migrat , vel quadratur per hanc Propofitionem fi quadrari poteft, vel comparatur cum Figuris fimpliciflimis cum quibuscoraEt hac ratione Curva omnis quadratur cujus aequaparari poteft. Nam equatio illa fi afFeda fit , tranftio eft trium terminorum. mutatur in non afteftam per CoroL 7. Prop. 9, ac deinde per Co5". Prop. 9, in fimpliciffimam migrando , dat vei quarol. 1. draturam Figurae fi quadrari poteft , vel Curvam fimpliciffimatn quacum comparatur.

&

C O R O
definitur
rol. I.

L,

IIL

Et Curva omnis cujus Ordinata per aequationem quamvis affedlam quaeper Corol. 8. Prop. 9. in aequationem quadraticam affeftam migrat ; vel quadratur per hanc Propofitionem & hujus Co-

cum

fi quadrari potefi, vel comparatur cum Figuris fimpliciftimis quibus coUationem Geometricam admittit.

S
'

C H O L

U Me
&

Ubi quaHrandas funt Figurae; ad Regulas hafce generates femper irecurrere nimis moieftum eflTet : praeftat Figuras quae fimpliciores magis ufm effe pofliint femel quadrare funt quadraturas in Ta-

&

bU-

DE

QUADRAT0RA
,

bulam referre, deinde Tabulam confulere quoties ejufmodi Curvam aliquam quadrare oportet. Hujus autem generis lunt TabulaB duae fequentes , in quibus z denotat Abfciflam jy Ordinatam reftangud, ^, f, g, hy funt quan^ lam, Szt Aream Curvae guadrandae, titates dats cum fignis fuis + & ,;m

&

;;

TABUIvA
CilMMA
jcns,

qu3jyKAm:TussTmx
;a

.^.t;>:>

Cmrp:AJt r3 Fos.mj.

C UR^^R XI M -A-RS^
4^"=^
ne^lnefz-'

A^-^ =

r/

n
./x'-^

-^

^^^

7/+

= #nf'z'!

y
=3/

J^JJ^=

t.

exiitenite

K = 1^-1-/27

3^^'^^^r^

--^^jR^ = t ~mP

dx^^-^VT^ =y
dz'
'

y/e

+Jz''

=y

5^J7^

'"^

-^

^H-^^ir

IV^

4^ =

2/

^,^'^ii
3oV=
- ^</3:7

=f

^-V

6f'z''' j-j,

_
-7

j.

-aftf*fS/- 'fzl

- iSef-z

+ }!>J3:^3'r

In Tabulis hifce, feries finitum continuari poteft.

Curvarum

Scilicet in

cujuf<3U formae utrinque in inTabula prima , in numeratori-

quartae, numeri coefiicientes initiabus Arearum formae tertiae lium terminorum (x, 4, 16, 96, 868, &c.)generanturmultiplicando numeros i,-4, 6, 8,^10, &c. in fe continuo, &fubfe-

&

quentium termmorum

coefficientes

ex

initialibus derivantur multi-

pli.

C U R V A R U

M.

^7

plicando ipfos gradatim, in Forma quidem tertia, per- 1, I, h i, ?, i, tIj&c. Et Dei4, &c. in quarta vero per i, nominatorum coefficientes 3, 15", 105", &c. prodeunt muJtiplicando numeros i, 3, 5, 7, 9, &c. in fe continue. In fecunda veroTabula, feries Curvarum formfe primae , fecundae, quintae, fextae, nonae, decimae ope folius divifionis , &formae reliquae ope Propofitionis tertiae quartae, utrinque producun-

&

&

tur in infinitum. Quinetiam hae feries

eniffl e. g.

mutando fignum numeri

ti

variari folent.

Sic

Curva ^ye+fzrzzyt evadit

- Vf+ez^zzy.
E

P
Sit

R O
fit

P.

XI.

T H

O
ad

R.

VIII,
&Ordinattni

ADIC Curva

BDzzjy,
dinata
cujus

&

AEKC

quaevis Abfciffam habens Curva alia cujus Or-

ABzi^,

BE

squalis elt prioris areae

unitatem applicatae,

& AFLC

ADB

Curva tertia

aequaliseftfecundae Areae ad unitatem applicatae , Curva quarta cujus OrdinataBGa?qualisefl; tertiae areae AFB ad unitatemapplicatae, Curva quinta cujus Ordinata a&qualis eft quartie ^reae AGB ad unitatem

OrdinataBF

AEB

& AGMC

AHNC

& BH

fic deinceps in infinitum. Et funto /^f B, C, , E, &c. Areae Curvarum Ordinatas habentiumj', ^, -sjj', jz^yy z^y^ AbfcifTam communem z,. &c.

applicatae,

&

&

Detur Abfcifla quavis ACzz/', fitque

BCr:/^ ^zz^,
Areffi

&

funto

Ty^,R,s,r
xjy,

Curvarum Ordinaras habentiumjy,

Iise

x\iX^yyX*y8iC.

& AbfciflTam communem x.

,

Terminentur autem

AbfcifTam totam datam AC dinatam pofitione datam

&

Areae omnes ad nec non ad Orinfinite produc-

tam CI Et erit Arearum fub initio pofitarum = T. ADIC Prima Secunda AEKG = tAB=:e.

=A

'

Ix

Ter-

68

DE QUA DRATUR A -^" fertia AFLC = ""^-f =i jg. '^-""^"'-'' Quarta AGMC=" =iS.
Quinta

'

;.

...

AHNC='^^^^^^^^=t^^^^-^'=:-r.

'

C O R O L
Unde fi CurviE quarum Ordinatae funtj, zy^ zy, z^y^ &c. \t\y^ xy, jf>, x^y, &c. quadrari polTunt, quadrabuntur etiamCurva ApiC, habebuntur Ordinatae B^, BF, &c. AEKC, AFLC, BG, BH, AreisCurvarumproportionales.

AGMC,

&

c H o L LU M.
&
+

Quaniiratum fluentium Fluxiones efleprimas, fecundas, tertias, Hffi Fluxiones funt ut termitii feqaartas, aliasque diximus fupra. rierum infinitarum convergentium. fluendo evadat ^ ol, deinde refol-^ Ut fi z' fit quantitas fluens "^boz''-^^ '~"^-^"o'z*-* vatur in feriem convergentem ^;'4- noz"-'

+ &C.
cundus

terminus primus hujus

Yioz"-''

feriei Z' erit quantitas illa fluens, fe-

erit ejus

incrementum primumfeu differentiaprimacui

nafcenti proportionalis eftejusFluxioprima, tertius''^W'-eritejus

incrementum fecundum feu

tionalis ell ejus

differentia fecunda cui nafcenti proporFluxio fecunda, quartus " "'^V^s"-' eritejusincrementum tertium feu differentia tertia cui nafcenti Fluxio tertia proportionalis eft, fic deinceps ininfiaitum. Exponi autem poffiint hae Fluxiones per Curvarum Ordinatas BD,

&

BE, BF, BG, BH, &c.

Ut
fi

Ordinata

BE {=^)
fit

fit

quantitas fluens, eritejus Fluxiopri-

ma

ut Ordinata

BD.
quantitas fluens, erit ejus Fluxio pj-ima ut Ordi^

Si

BF ( = ^^?j

nata BE, & Fluxio fecunda ut Ordinata BD. quantitas fluens erunt ejus Fluxiones prima feSi BH ( = ~^) cunda, tertia&quarta, ut Ordinatae BG, BF, BE, BD refpedive.
fit
, ,

Et hinc in SEquationibus quae quantitates tantum duas.incognitas involvunt, quarum una eft quantitas uniformiter fluens altera eft

&

Fluxio quselibet quantitatis alterius fluentis , inveniri poteftfluensilla

al-

C U R V A R U M.
^ltera

<?9

per quadraturam Curvarum. Exponatur enim Fluxio ejus per Ordinatam BD, fi haec fit Fluxio prima, quaeratur Area BE>i, fi Fluxio fecunda quaeratur AreaAEB BFxi fiFluxio BGxi, &c tertia, quaeratur Area AFB Area inventa erit ex-

&

ADB

&

ponens fluentis quaefitae. Sed & in aequatii3nibusquaefluentem&ejus fluxionem primam fine altera fluente, vel duas ejufdem fluentis fluxiones, primam & fecundam , velfecundam & tertiam , vel tertiam & quartam, &c.

fme

alterutra fluente involvunt inveniri poflunt fluentes per quadraturam Curva:

Hjiai.

Sit

xqumo aavav+vvt
iila

exiften-

tei^^BE, i)=BD,
aequatio

^=AB,&i = i,&
feu

complendo dimenfiones Flu-

xioniim

evadet

aavavz+vvzt
,

4V-i-VV
i

=Z.

Jam fluat v uniformiter & fit ejus FJuxia "^=1, &erit;;;^=2, & quadrando Curvam cujus Ordinata eft;;^ & Abfcifla v,
habebitur fluens z.

Adhaec

fit

aequatio

aav=av+vv, exiftente "z^^BF, y=BE, ^=BD, & ;s=AB, & per relationem inter v &v feu BD & BEinvenieturrelatio
exemplo fuperiore. Deinde per hanc relatioBE, ut BF quadrando Curvam AEB. invenietur relatio inter iEquationes qua? tres incognitas quantitatesinvolvuntaliquandoreduci poflunt ad aequationes quae duas tantum involvunt, &inhis ca fibus fluentes invenientur ex fluxionibus ut fupxa.. bit aequatio^ ^a?'"
inter

AB &

nem

AB &

cxyjf + dy^yjy
v;

ponatur jy^j^z;,

& erit

aequatio quadrando Curvam cujus AbfcifiTa eft ^

a^bx^^^cxv + dvv. Hsec & Ordinaia x; dat Aream

& aequatio

altera

jy;;>'

^-y , regrediendo ad fluentes, dat

~y"^^

^v: Unde habetur

fluensjy.

Quinetiam in aequationibus , quse tres incognitas involvunt, ad^ aequationes quae duastantuminvolvunt, reduci nonpofllint, fluentes quandoque prodeunt per quadraturam Curvarum. Sit aequatio ax" + bx'^ ^rex^-^y^ +sex'jiyr^

&

/y>* , exiftente
I 3

a-

=i

Etparspofterior

70

DE QUADRATURA

&c.
,

viQtrex^'^y'+sexiy'-'-.f}y

regrediendo ad fluentes

fit rj^yi

^h:^^"^' quae proinde eft ut Area Curvae cujus Ordinata ^^F+J^p^ & jnde datur fluens y.
Sit aequatio

Abfcifla eft*

&
eft

xx^^^+^^y^^^^^ ^^

^^^^5 cu^s Huxio

eft

x^cafc-^+i^x-p erit ut

Area Curvse cujus Abfcifla

cujusFl^xio eft

& Ordinata cft

a^-

+ M^

Itera fluens

^^

erit ut

Area Curv^ cuju$

i^FormsEquartffi

AbfcifTa eftjv

& Ordinata ^;^^

&

id eft (per

Cafum

Tab.I.) ut Area ^-^^T+^-.

Pono ergo g^^^+^V aegualem AreeCuf

y^

Qua ex FlUxione fecunda colligitur, augeri poteft vel minui quantitate quavis cuius Fluxio fecunda nulla eft. Quae ex fluxione tertia
poteft vel

cujus Abfcifla eft^ Ordinata <2^^^/, habebitur fluens y Lt nota quod fluens omnis, qus ex Fluxioneprima colliffitur ! augeri poteft yel mmui quantitate quavis nonfluente. colligkur, quantitate quavis cujus fluxio tertia nuUa eft

&

mmui

aS

demceps m mfinitum. Poftquam fluentes ex fluxionibus

clufionis dubitatur

E?fic "*'

d^
fi

funt,

& cum

prodeunt aequalcs, Conclufio refte fe habet: fin minu?, corrieeT djB funt fluentes fic, ut earum Fluxiones fluxionibuXb nitLS^^ fitis ^<iuentur. Nam fluens pro Jubitu afl^umi poteft, & corrigi, ponendo fluxionem fluemis aflumpt/squllem ^^^""^^^ propofitas, terminos homologos inter fe comparando.

colleflaB funt, fideveritateCoh^ fluxiones fluentium inventarumviciflimcoJi^enFluxiombus fub initiopropofitiscomparandrNlm

&

&

aSL SoS

Et

his principiis via

ad majora

fternitur.

ENUMERATIO

LINE ARUM
TERTII ORDINIS.

->

ENUMERATIO
L
I

N
I.

E A R
Linearum
Ordi?jes.

TERTII ORDINIS.

;Ineae

Geometncas fecunclum numerum dimenilonura

qua
relatio inter

gequationis
finitur, vel

Ordinatas

& Abfciiras

de-

(quod perindeeil) fecundum numerum

in quibus a linea refta recaripolTunt, optidiflinguuntur in Ordines, Qua ratione linea primi Ordinis erit Refta fola, eae fecundi five quadratici Circulus, es tertii five cuOrdinis erunt fe<ftiones Conicae bici Ordinis Parabola Cubica, Parabola iV(?i//<2;^d, Cillbis veterum, Curva aurem primi Gereliquae quas hic enumerare fufcepimus.

pundorum

me

&

&

&

neris, (fiquidem refta inter Curvas

non

ell

numenmda) eadem

eft

fecundi Ordinis, & Curva fecundi Generis eadem cum Et Linea Ordinis infinitefimi ea eft quam Linea Ordinis tertii. refta in pun<?iis infinitis fecare poteit, qualis eft Spiralis , CycloiSs linea omnis quae per radii vel rota^ revolutiones infiQuadratrix, nitas generatur.

cum Linea

&

II.

Proprietates

SeBionum Conicarum competunt Cur^vis fuperiorum Generum.

proprietates praecipuae a Geometris paflim Et confimiles lunt proprietates Curvarum fecundi Generis , & reliquarum , ut ex fequenti proprietatum praecipuarum enumeratione conitabit.

Sedionum Conicarum

traduntur.

I.

T>e

74

ENUMERATIOLINEARUM
I.

De

CiiYvarum fecundt generh Ordtnath^ Dmmetrts,

p^ertkibus y Centrts
,

Axtbus,

^licata ad Diametrum, & concurfus omniuni Diametrorum tit Cendiameiri Vertex nominatur, figurae, & inierfedio Curvae diameter illa Jxis eit cui Ordinatim applicatffi infiltunt ad angulos Et ad eundem modum in Curvis fecundi Generis, fi redae reftos. duJE quKvis parallelas ducantur occurrentes Curvae in tribus punftis :

ad Conicara fedionem utrinque termiSi reftae plures parallelag natae ducantur, refta duas earum bifecansbifecabitaliasomnts, ideoredas bifeftae d^\c\ix\im Ordhiatim ap' que dicitur T>iameter figur^

&

&

mm

&

&

re(^ita

que

cantis lattre ad

, latere paralltlas curvaeque in tribus punftis occurrentes reftas, hocelt, ita ut fumma partium duarum ex uno iplius latere femper aequetur parti

has parallelas ut fumma duarum partiumexunofeCurvam lerminatarum aequetur parti tertise ex altero ad curvam terminatae eodem modo fecabit omnes alias his
ita lecat

Has itaque tres partes quae hinc inde squantertise ex altero laiere. reftam fecantem cui Ordinatin^appUtur, Ordinatim apflicatas, interledionemdiametri&CurvaeF^r^ifm, cantur 'Diametrum^

&

&

&

concurfum duarum Diametrorum Centrum nominare licet. Diameter autem ad Ordinatas reftangula fi modo aliqua fit, etiam -^xij- dici poteil, & ubi omnes Diametri in eodem punftoconcurrunc, iftud erit Qentrum generale.
2.

De

Afymptotts

^ earum proprtetatthus.
&
:

tii

Hyperbola primi generis duas J.fjmptotos^ ea fecunditres, eaterquatuar & non plures habere poteit, & fic in reliquis. Et quem-

admodum partes linese cujuivis rtdae inter Hyperbolam Conicam. duas ejus Afymptotos funt hinc inde aquales fic in Hyperbolis fecundi Generis fi ducatur reda quaevis fecans tam Curvam quam tres ejus Afymptotos in tribus punftis , fumma duarum partium iitius rettae quae a duobus quibusvis Aiymptotis in eandem plagam ad duo punda Curvae extenduntur, aequalis erit parti tertiae quae a tertia Afympioto in plagam contrariam ad tertium Curvas pundum exlenditur.

3-

'De

TERTIIORDIN
3
.

I S.

ts;

De

Laterihus reBts 8f tranfverfis.

Et quemadmodum in Conicis feftionibus non Parabolicis quadratum Ordinatim applicatae, hoc eft, rectangulum Ordinatarum quae
ad contrarias partes Diametri ducuntur, eii ad redangulum partiura Diametri quse ad Vertices Ellipfeos vel Hyperbolae terminantur, uc data quaedam linea quae dicitur Latus reiium^ ad partcm Diametri dicitur Latus tranfve?fum : fic in Curvis quae inter Vertices jacet non Parabolici~. iecundiGenerisparallelepipedumfub tribusOrdinatim applicatis efl ad parallelepipedum fub partibus Diametri ad Ordinatas tres Vertices figurae abfciiTis, in ratione quadara data in qua ratione ii fumantur tres reftae ad tres partes diametri inter vertices figurae fitas, fingulse ad fingulas, tunc illas tres redaj dici polTunt La-

&

&

<verfa.

reBa figurae, & illce partesDiametriinterVerticesL^f^T/^/T^;//: Et /icut in Parabola Conica quffi ad unam & eandem diamereftangulum fub Ordinatis trum unicum tantum habet Verticem
tera
,

Vertiaequatur reftangUlo fub parte Diametri qus ad Ordinatas reda quadam data quae Latus reBum dicitur fic cem abfcinditur in Curvis fecundi Generis quae non nifi duos habent Vertices adeandem Diametrum, parallelepipedum fub Ordinatis tribus aequatur paralklepipedo fub duabus partibus Diametri ad Ordinatas Vertices illos duos abfciffis refla quadam .data que proinde Latus re[ium

&

&

&

&

dici poieil.

4.

T)e Ratione contentorum fuh Farallelarumfegmentts,

Denique ficut in Conicis feftionibus ubi duae parallelae ad Curvam utrinque terminatae fecantur a duabus parallelis ad Curvam urrinque fecunda aquarta, reftangulumpartium terminatis, prima a tertia, primae efi: ad redangulum partium tertiae ut reftangulum partium fecundcB ad reftangulum partium quartae fic ubi quaiuor tales rediaE occurrunt Curvae fecundi Generis, fingulae in tribus punftis, parallelepipedum partium primae reftae erit ad parallelepipedum partium tertiae , ut parailelepipedum partium fecundae ad parallelepipedum partium quar^ae.

&

j.

De Crurthus

Hjperholkis &" Paraholkts &* eorum plagtSi

Curvarum fecundi

& fuperiorum

Generum
X

aeque atque primi cru-

ra

7<$

ENUMERATIO LINEARUM
Tarabolicam quod Afymptoto

'

ra omnia in infinitum progredientia vel Hyperbolict funt generis vel Crus Hyperbolmm voco quod ad Afymptoton aliquana Tarabollci.
in infinitum appropinquat;
deltituitur.

crura ex Tangentibus optime dignofcuntun. Nam fi punftum contaftus in infinitum abeat , Tangens cruris Hyperbolici cum AfympTangens cruris Parabolici in infinitum recedet, toto coincidei, Invenitur igitur Afymptotos cruris nullibi reperietur. evanefcet cujusvis quaerendo Tangentem cruris;lliusadpunftuminfinitediftans. Piaga autem cruris infiniti invenitur quaerendo pofitionem reftsp cujusvis quae Tangenti parallela ell ubi puncium contadlus in infinitum abit. Nam h^c reda in eandem plagam cum crure infinito dirigitur.

Hsc

&

&

III.

Reduciio Cur^uarum

omnium

Generis Secuadi

ad dquationum cafus quatuor.

Linese omnes Ordinis primi, tertii, quinti, feptimi &impariscujusque duo habent ad minimum crura in infinitum verfus plagas oppofitas progredientia.

Et

lineae

omnes

tertii

Ordinisduohabent

ejus-

crura in plagas oppofitas progredientia in quas nuUa alia earumr crura infinita (prasterquam in Parabola Cartejiana) tendunt.,

modi

C
Si crura
illa fint

^.

I.

Hyperbolici generis,

&

fit eorum AfymptotoSsr, huic parallela agatur redta qucBvis CBc ad Curvam utrinque (fi fieripotell) terminata, eademque bifecetur in pundloX, erit Hyperbola Conilocus pundi illius <i>) cujus una Afymptotos eit AG. ca (puta

GAS

&

Sit ejus altera

t!

qua

relatio

Afymptotos AB, & aquainterOrdinatam BC & Abfi

fciiTam

AB definitur, AB dicaturA*, & BC jy, femper induet hanc formam xyy + ey

Zlax' -^ bxx -^ cx- d. Ubi termini, e, a,
b,
ir,

a^jdefignant quantitatesdatasfignisfuis4-&

affedas, quarum quaelibetdeefTepoirunt

:

ex earum defedu figura in fedfonem Conicam non verratur. Poteft autem Hyperbola illa Conica cumAfymptotis fuis coincidere, in reda AB locari & tunc terminus-i-o' deeft,. id eft punftum

modo

TERTII ORDINIS. C A S,
II.

7l.

At

fi

redailk

CBc non

poteft utrinque ad
:

Curvam

terminari, fed

Curvae in unico tantum pundo occurrit age quamvis pofitione datam redam AB Afymptoto AS occurrentem in A, ut aliam quamvis BC Afymptoto illi parallelam Curva^que occurrentem in punfto C, & aequatio qua relatio inter Ordinatam BC AblbifTam AB definitur, femper induet hanc formam,

&

&

C
Quod
fi

A
&

S,

III.
,

crura illa oppofita Parabolici fint generis utrinque, fifieripotefl, terminabifecetur in ta in plagam crurum ducaiur locus punfti B erit Linea reda. Sit illa B, terminata ad datum quodvis punftum ,

reda

CBc

ad

Curvam

&

AB

A,

&

aequatio qua relatio inter

BC &

AbfciiTam

AB

definitur

Ordinatam femper in-

duet hanc formam,

C A
At vero
VJE
,

S,

IV.

fi refta illa CBc in unico tantum punfto occurrat Curideoque ad Curvam utrinque terminari
:

non

polTit
illa

iit

punftum

illud
in

aliam pofitione datam & ad datum quodvis & aequatio punftum A terminatam AB qua relatio inter Ordinatam BC & AbfcifiTam AG definitur, femper induet hanc formam,
:

refta

ad punftum

C, & incidat redam quamvis

jy

~,tfA-

+ bx^ + cx + d.

Nb-

78

ENUMERATIO LINEARUM
2>Iomina formarum.

Enumerando Curvas horum cafuum, Hyperbolam vocabimus,

fcripam^ quse
tota jacet in

In-

Arymptoton angulo ad inflar Hyperbolse coniccS; Circtmfcriftam^ qu^ Alymptotos iecat & partes Abfciflas Ardbigenam quae uno crure infinito infcriin finu fuo ampledimr
;

Convergentem, cujus crura concavirate fua fe invicem refpiciunt & in plagam eandem diriguntur; 2)ivergentem^ cujus crura convexitate fiia feinvicemrefpiciunt&inplagas contrarias diriguntur; Crurihus Contrariis praditam, cujus crura in partes ccntrarias convexa funt & in plagas contrarias infinita; Concboidalem, q':se vertice concavo & cre.ribus divergencibusad Afympbitur
altero circumfcribitur
;

&

toton applicatur; Anguineam, quse flexibus contrariis Afymptoton utrinque in crura contraria producitur Cruciformem, quse fecat

&

conjugatam decufiat; Nodatam, quae ieipiam decuffat in orbem redeundo; Cnfpidatam, cujus partes duas in angulo contadus concurrunt & ibi terminantur; PmiBatam, qus conjugatam haberOvalem & Tura?n, quse per imppiribiliiatem infinite parvam id efl punftum duarum radicum Ovali, Nodo, Cufpide & Punfto conjugato privatur. liodem fenfu Parabclam quoque convergentem, divergentem, cruribus contrariis fneditam cruciformem , nodatam , cuffidatam , ^unBatam puram nominabimus. ,In cafu primo fi terminus ax^ affirmativus efl, Figura erit Hyper;

cum fex cruribus Hyperbolicis qua juxta tres Afymptoquarum nullse funt parailelae, in infinitum progrediuntur, binae juxta unamquamque in plagas contrarias. Et hae Afymptoti ^\ terminus hx' non deeit, i'e mucuo fecabunt in tribus punilis triangulum (DdiJ) inter fe continentes, fin terminus^ArMeeit, convergentomnes In priori cafu cape ad idem punflum. "^, & AdzzAI^
bola triplex
tos

AD
,

Ad, Dd D^ tres Afymptoti, Zl~Ji, In polleriori duc Ordinatam quamvis BC, OrdinatiE principali AG parallelam, & in ea ucrinque produfta cape hinc inde BF & Bf fibi mutuo aequales & in ea raiione ad AB quam habet Va ad i, jungeque AF, Af & erunt AG, AF, Af tres Afymptoti. Hanc Hyperac junge

Dd,

D<5^,

&

erunt

bolam vocamus Redundantem, quia numero crurum Hyperbolico-

rum
In

Sedliones Conicas fuperat.

fit

que

Hyperbola omni Redundante, fi neque terminus ey defit, nebb^ac aequale H- aey&i Curva nuUam habebit Diametrum,
iin

TERTII ORDINIS.
fin

7^

Curvahabebit unicam Diametrum, Diameter autem femper tranfit per interfediotres fi utrumque. nem duarum Afymptoton, & bifecat redas omnes que ad Afymptotos illas utrinque terminantur & parallela; funt Afymptoto tertiae. Eflque Abfcifla AB diameter Figuras quotiesterminusiydeeft. "Diaaccidit

eorum alterutrum

&

metrum vero
catu ufurpo,
aequales

abfolute didam hic & in fequentibus in vulgari fignifinempe pro Abfcifla qua? paflim habet Ordinatas binas ad idem punftum hinc inde infiitentes.

IV. Enumeratio Curvarum.

I.

De Hyp-erholis mvem redundantthm quds dmmetro deftitmmtur &" tres habent /^/ymptotos trtangulum captentes.

Si Hyperbola redundans nullam habet diametrum , quaerantur .^quationis hujus ax^^+bx^-^-cx^^ dx-^ieezizo radices quatuor feu valores ipfius x. Eae funto AP, A^ar, Att, Ap. Etigantur OrdinataB PT, -zstt, tt] pt, hae tangent Curvam in pundtis totidem T, r, 7, t, tangendo dabunt limites Curvae per quos Species ejus

&

&

innotefcet.

Nam
ejufdem

fi

radices
figni

&

incequales,

omnes AP, .xsr, Ap, (Fig. Curva confl:at ex

i,

x.)

funt reales

tribus

Hyperbolis

una

ambigena) cum Oi;^//. Hyperbolarum verfusd, tertia verfus (J, Ovalis femper jacet intra Triangulum Dd^, atque etiam inter medios limi(infcripta, circumfcripta
jacet verfus

&

D,

altera

&

tes

Bo
tes7

ENUMERATIO LINEARUM
& T,
in quibus utique tatigitur

ab Ordinatis

7^7

&

-arT.

Et kaec

efl Species prlma.

maximae Att, A/, (i^?^. ?.) vel duse minimae ejuldem funt figni cumalteaequantur inter ie, Hyperbola circumrcripta filM invicem jungunris duobus, Ovalis tur coeuntibus earum pundis conta6lus7 V t velT&r, &cruraHyperboIoE fefe decuHando in Ovalem continuaniur, figuram Nodatam efficientia, Quas Species Q^i /ectmda. Si e radicibus tres maximae A/, A;^, A-ar, {Fig. 5-.) vel tres mi-" nimae Att, A^st, AP {Fig. 6.j a;quentur inter fe Nodus in Cttjpidem acutiHimum convertetur. Nam crura duo Hyperbolae circumfcripts ibi in angulo contadus concurrent non ultra producentur. Et hcec
Si e radicibus duae
hjuT

AP,

{Fig

4.)

&

&

&

eft Species tertia.

Si e Kadicibus duae mediae K-tzAt {Fig. 7.) fequentur inter fe, punfta contaftus t &7 coincidunt, propterea Ovalis interjefta in pun(^ium evanuit, conftat figura ex tribus Hyperbolis, infcripta, circumfcripta ambigena cum Tun^o conjugato. Quae efl S/>ecies

&

&

&

&

quarta.

reliquae duae infequales Si duae ex radicibus funt imjpoffibiles ejufdera figni (nam figna contraria habere nequeunt,) jPr<f habebuntur

&

&

TERT

I I

O R D
&

S.

8i

tur Hyperbolae tres fine Ovali vel Nodo vel Cufpide vel Punfto conjugato, & hae Hyperbolse vel ad latera trianguU ab Afymptotis compreiienfi vel ad angulos ejus jacebunt; perinde Speciem vel qiiln-

tam{Fig. 7. 8.) veXfextam {Fig. 9,10.) conllituent. Si e radicibus duas funt quales & alterae duae vel impofTibiles func
{Fig. II, 13.) vel reales (Fig. ii. 14.)

cum

fignis quae a fignis aequa-

lium radicum diverfa funt, ngura Cruciformis habebitur, nempeduae ex Hyperbolis fe invicem decuflabunt idque vei ad verticem trianguli ab Afymptotis comprehenfi (Fig. 13, 14) vel ad ejus bafem {Fig. 11,
II.)

Quas duae S^ecies {wntfepima

& oBava.

Si denique radices omnes funt impoflibiles {Fig. 15.) vel fi omnes funt reales inaequales {Fig. 16.) earum duaefunt affirmativae alteras duae negativae , tunc duae habebuntur Hyperbola ad angulos oppofitos duarum Afymptoton cum Hyperbola Anguinea circa Afymptoton tertiam. Quae Species elt nona. Et hi funt omnes radicum cafus poflibiles. Nam fi duae radices funt aequales inter fe , aliae duae funt etiam inter fe sequales, Figura evadet Sedlio Conica cum Linea reda.

&

&

&

&

t^.

*. 2)

fe

ENUMERATIO
2.

I N:

E AR U

Si

dmdectm redrmdantibm untcam tmtum Dmmetrum habenttbusi Hyperbola redundans habet unicam tamum Diametrum, fitejus

De

H^ypeyf^oUs

Diameter Abfciffa

AB

&

aequationis hujus ax''bx"-cx

+ dzz,o

cuaere tres radices feu valores x. Si radices illae funt omnes reales

ejufdem figni , Figura conltabit tnbus Hyperbotriangulum Dd^(J%. 17.) jacente ex Ovali intra Infcriptis Circumlcripta ad angulum lis ad angulos ejus, nempe Et hffic eft S;pecies decima. <^. angulos d duabus ad

&

&

D&

&

Si radices dufB majores funt aequales

& tertia ejufdem figni,

crura^

Hyperbolae jacentis verfus

propter

{Fig. iSOfefedecuffabuntinforma

AWi

Quae Species eft uudecima. Si tres radices funt aequales, Hyperbola ifta fit Ca/^i<//3/^/? fme Ovali, {Fig. 19.) Qu5e Sj^ecies e{\ duodecima, Si radices duae minores funt aequales & tertia ejufdem figni , .OvaHs in 'PufiEium tv^nmx , iFig. lo.) Quae Species eft decima tertia: Infpeciebus quatuor noviffimis Hyperbola quaejaeet verfus D,Afymptotos in finu fuo ampleditur, reliquae duae infinu Afymptotonjaccnt. Si dusB ex radicibus funt impofTibiles habebuntur tres Hyperbolae.

contadum

Ovalis.

fine Ovali decuflPdtione veJ

cufpide.Et hujus cnfus Species funt

qua-

TE R T II
quiatUGr : nempe lus D, {Fig. ao.)

O R D
fi

NI

S.

%,

Hyperbola Circumfcriptajacet verdecima quinta ii Hyperbola Infcripta jacet verfus D, {Fig. 21.) decima fexta ii Hyperbola Circumfcripta jacet fub bafi ^(5^ trianguli DdiJ', (^Fig. zz.) & decima feptima {Fig. 13.) liHyperbo-

decma quarta

&

la infcripta

jacet fub

eadem

bafi.

formis.

tertia figni diverfi figura erit CrHci^ duae ex tribus Hyperbolis fe invicem decuflkbunt idque vel ad verticem trianguli ab Alymptotis comprehenfi {Fig. 24.) vel ad ejus bafem, {Fig. 2.5.) Quae duse Species funt decima oBavaT,

Si duae radices funt asquales

&

Nempe

& decima nona.

ejufdem figni tertiaeftfignididuaehabebuntur Hyperbolaein oppofitis angulisduarum Afymptoton cum Conchoidali intermedia. Conchoidalis autem vel jacebit ad eafdem parces Afymptoti fuae cum triangulo ab Afymptotis conftituto, {Fig. 16.) vel ad partes contrarias, {Fig. rj.) Et hi 4u^ eafus vigejimam ^rimam. conilituunt S^eciem vigejimam
Si duae radices funt inaequales
verfi,

&

&

&

^.

"De

ENUMERATIO LINEARUM

r,

De

Hyperbolis dnahus redmdantihus

trtbus

eum

Diametrh.

Hyperbola redundans quae habet tres diametros , eonftat extribus Hyperbolis in finubus Alymptoton jacentibus, idque vel ad angulostrianguli ab Afymptotis comprehenli {Fig. i8.) vel ad ejus latera> {Fk. 19.) Cafus prior dat S^eciem vigefimam fecundami & poiterior S^eciem vigejlmam tertiam.

X^

TER T
mam nonam,
{Fig. 36.) {Fig. if.)

I I

&
Et

(Fig. ss-)

decima oftava

O R D I N I S. Bf & decima nona in tricejimam,

vigefima

cum

hae fpecies

vigefima prima in tricejimam frimamy unicam habent Diametrum.

denique fpecies vigefima fecunda vigefima tertia vertuntur in Speciem tricejimam fecundam cujus tres funt Diametri per concurfum Afymptoton tranfeuntes. {Fig. 38.)

Ac

&

Quse omnes converfiones facillime intelligunturfaciendouttrianguilum ab Afymptotis comprehenfum diminuatur donec inpunftumevanefcat.

j.

De

HyperBoUs fex

defeSltvts

dtametrum non

hahentihus,-

primo aequationum cafu terminus <za:' negativus eft, Figuraerit Hyperbola defeftiva unicam habens Afymptoton & duo tantum crura Hyperbolica juxta Afymptoton illam in plagas contrarias infinite progredientia. Et Afymptotos illa eft Ordinata prima & principalis AG. Si terminus ey non deeft figura nullam habdiit Diametrumj. fi^ deeft habebit unicam. In priori cafu fpecies fic enumerantur. Si aequationis hujus ax'":z.bx^'^cx'"-k-dx-^'-^ee radices omnes A^,Si in

inaequales, Figura erit HyAP, A/, hmry {Fig. i^.) funt reales perbola Anguinea afymptoton flexu contrario amplexa cum Ovali Quae S^ecies eft tricefma tertia,. Gonjugata.
,

&

Si

8^

E N U

M E Tl A T
AP

O L1NEARU
forma No^i.

M
OvaQuae eft

Si radices duae mediae

jis

& A/> (Fig.^o.) ssquenturinterfe,

&

Anguinea junguntur

fefe decuffantes in

Species trlceflma quarta. Si tres radices funt aequales, Nodus vertetur in Gkj^/^?? acutifliin vertice Anguineae, {Fig.Ai^ .) Et ha^c eft Species tricefma quinta. A'^ {Fig. ^-i.) Si e tribus radicibus ejufdem figni duae mzxwax Ap Qu^e S^ecies eft fibi mutuo aequantur, Ovalis inTun^um evanuit.

mum

&

tricejima Jexta.

4i

o
dus quaevis imaginariaB funt, fola manebit Anguiriea Ovali, DeculTatione, Cufpide vel Punfto conjugato. Si Anguinea illa non tranfit per punftum [Fig. 41.) Species eft trice(id quod contingit ubi Jlma Jeptima; fm tranfit per punftum illud termini b ac ^defunt,) punctum illud erit centrum figuras reftas omnes per ipfum duftas ad Curvam utrinque terminatas bifeSi radices

Tura fme

&

xans,

{Fig. 43.)

Et haec

eft Speciejs tricejima

oUava.

6.

De

Hyperholis Jeptem defeBivh dtametrum hahenttbus,

propterea figura Diametrum In altero cafu ubi terminus ey deeft habet , fi aequationis hujus ax^zibx^^-^CK-^-d x^^\Qt% omnes AT,

&

ejufdem figni, figura At, At, {Fig. 44.) funt reales, inaequales Quae eit erit Hyperbola Conchoidalis cum Qvali ad convexitatem.
Sjecies tricejima nona^
Si

&

TERTII ORDINIS.
&
&

g>

tertia eft figni ejufdem figni Si duae radices funt inaequales Gomrarii, Ovalis ]^ceb\t ad GonGavitatem Conchoidalis, {F/g. ^s-) Eilque Sfecies quadragejima. Si radices duse minores AT, At, (F/^. 46.) funt sequales , Conchoidalis jungentur fefe tertia Ar eit ejufdem figni, Ovalis decuiTando in modum Nodi. Qua? Species eil quadragefnna prima. figura Si tres radicesfuntaequaJes,.NodusmutabiturinC?(/5^/^^^,

&

&

&

Et haec elt Sfecies qiiadragefmafecmda. Si radices duae majores funt aequales, & tertia eil ejufdem figni Conchoidalis habebit TunBum conjugatum ad convexitatem fuam, (Fig> 49 ) Eitque Species quadragefma tertia.
erit Ciffois
,

Veterum

{Fig. 47.)

Si radices duae funt aequal-es

&

tertia eil figni contrarii

Con-

'Punfium conjugatum ad concavitatem fuam {Fig. 49.) Eitque Species quadragefma quarta. Si radices duae lunt impoilibiles habebitur Conchoidalis Tura^ine Ovali, Nodo, Cufpide vel Punfto conjugato (i^?^. 48,49.) Quae Species eit quadragefima quinta.
choidalis

habebit

7.

De

Hyperbolh feptem Paraholicis Diametrum

mn

habentibus.

Si quando in primo fequationum cafu terminus /7a;' deeft & terminus bx' non deeil , Figura erit Hyperbola Parabolica duo habens crura Hyperbolica ad unam Afymptoton SAG & duo Parabolica in plagam unam & eandem convergentia. Si terminus ey^ non deeil: figura nuliam habebit diametrum, iin deeil habebit uni-

cam.
Si

In priori cafu Species funt hae.

tres

-{'cx^^-^dx

& ejufdem figni, figura conitabit^ daabus Curvis quse partim Hyperbolicae funt & par-tim Parabolicae. Nempe erura Parabolica contiauo dudu junguntur
insequales

radices AP + keczzo funt

,

A-zs-

Ktt {Fig. 50.) aequationis hujus bx^

txOvali

&

aliis

88

ENUMERATIO LINEARUM
&
&

cruribus Hyperbolicis fibi proximis. Et haec eil Species qmdragefima Jexta. tertia efl ejufdem fignij Si radices duae minores funt aequales, una Curvarum illarum Hyperbolo-Parabolicarum junguntur Ovalis fe decuffant in formam Nodi (Fig. 51,) Quse Species eft quadragejima Jeptima. Si tres radices funt squales , Nodus ille in Cufpid^m vertitur {JFig. ^2.) )L^o^Q Sfecies quadragefma oBava. tertia eft ejufdem figni, Si radices duas majores lunt apquales Ovalis in T.unBtm conjugatum evanuit {Fig. 5-3.) Q}x^ Sfecies ell quadrdgefma nona. Si duEB radices funt impoHibiles , manebunt Tura illae duae curvaeHyperbolo-parabolicaeiineOvali , Decuilatione, Cufpidevel Punc-

&

&

to conjugato;

& S^eciem quinquagefmam conltituent.

\Fig. 53. j^.)

Si radices duae funr aequales tertia eft figni contrarii, Curvaeillae Hyperbolo-parabolicae junguntur fefe decuffando in morem crucis {P%- 55^ ^^(\\1Q Species quinquagefma prima. .Si radices duae funt inEequales tertia eft figni ejufdem figni contrarii, figura evadet Hyperbola Anguihea circa Afymptoton AG {Fig. 56.) cum Parabola eonjugata. Et hsc eft Species quinquagefma fecunda.

&

&

&

>

TERTIIORDINIS.
8
.

89

De

Hyperbolis quatmr Parabolkis

habenttbus.

Dtametrum

AB

cafu ubi terminus ey deefl figura Diametrum haduae radices aequationis hujus ^x^ rx funt impoffibiles , duae habentur figuras Hyperbolo-parabolics a Diametro {Fig. si-) hinc inde aequaliter diftantes. QuiE Species QHquin-

In

alrero
fi

bet

& +

+ ^^o

quagefima tertia.
Si aequationis illius radices duae funt impofTibiles, Figur Hyperboloparabolicas junguntur fefe decuflantes in morem crucis; Speciem quinquagejimam quartam cox\i\\iw\int. {Fig. 5-8.) ejufdem figni, habetur HyperSi radices illae funt inasquales bola Conchoidalis cum Parabola ex eodem latere Aiymptoti {Fig^ f^.) Eitque Species quinquagefima quinta. Si radices ijlce funt iigni contrarii , habetur Conchoidalis cum Parabola ad alteras partes Afymptoti {Fig. 60.) Quae Species elt

&

&

qiiinqtiagefma fexta.

9.

De ^atuor
in

Hyperboltfmh Hyperbola.

primo aequationum cafu terminus uterque ax^ erit Hypcrbolifmus feftionis alicujus Conics. Hyperbolifmum figurae voco cujus Ordinata prodit applicando contentum fub Ordinata figuras illius & reda data ad Abfciiram communem. Hac ratione linea redta verdtur in Hyperbolam Conicam, & feftio omnis Conica vertitur in aliquam figurarum quas hic Hyperbolifmos feftionum Conicarum voco. Nam sequatio ad figuras
Si
bx"^

quando
,

&

deell

figura

de quibus agimus
quae

nempe xf + eyzzcx+d,

dat

jy

'

^"~^^^''^^if

generatur applicando contentum fub Ordinata fedionis Co-

'^^"^^'^-^^" Q^ YQ^s. data ?, ad curvarum AbfcifTam ji nicas

commu-

Unde liquet quod figura genita Hyperbolifmus erit Hyx. perbolsB, EUipfeos vel Parabolae, perinde ut terminus cx affirmativus eil vel negativus vel nullus.

nem

Hy=-

$-0

ENUMERAT 10

NEA RU

eft

Hyperbolifmus HyperbolcB tres habec Afymptotos, quarum una Ordinata prima & principalis Ad, altera^ dufB funt parallela? Ab-

fcidae
cipali

AB,

Ad, cape Ad,

ab eadem hinc inde squaliter diitant. In Ordinara prinAi^ hinc inde sequales quantirati Vc; per

&

pun(^a d ac <5~age dg, J^y Afymptotos Abiciirai AB parallelas. Ubi terminus ey non deeft figura nullam habet diametrum. In hoc
cafu,
fi

{Fig. 6i.) luni reales

dx ieezzo radices duae aequationis hujus cx^ , inaequales (nam cequales effe nequeunt nifi

AP

Ap
fi-

&

gura

fit

pofitis

Conica fedio) figura conltabif ex tribus Hyperbolis fibi opquarum una jacer inter Afymptotos parallelas & alterae duae
\Lx
illffi

jacent extra. Si radices

poHtffi

hcec eit Sfecies qumquagejirna /eptima. duae funt impofTibiles, habentur Hyperbolajduaeop-

eafdem.

Afymptotos parallelas & Anguinea Hyperbolica intra Haec figura duarum ell fpecierum. Nam centrum non habet ubi terminus d non deeft iFig. 6z.i fed fi tetminus ille deeft punftum A eft ejus cenrrum (Fig. 63.) Prior S^ecies eft quinquagefiextra.

ma

olJava, pofterior quinquagejlma nona.

6a.

TERTII ORDINIS.
terea diametrum habet quas e(l AbfcifTa Species fc xagefma.

91

AB

{Fig. 64.)

Et

haec eft

10.

De

tnbns Hyperbolifmis EUipfeos.

Hyperbolifmus Ellipfeos per hanc aequationem definitur xy^-^ey & unicam habet Afymptoton quae ell Ordinata principalis Ad {Fig. 65-.) Si terminus ey non deelt, figura efl Hyperbola Anguinea line diametro , atque etiam fine centro fi terminus d non deeft. Quae Species e^fexagefima prima. At fi terminus d deeit , figura habet centrum fine diametro , centrum ejus ell pundum A {Fig. 66.) Sfecies vero Qiifexagefima fecunda. Et fi terminus ey deeft , & terminus d non deeft , figura eft {Fig. 67.) habetque diametrum Conchoid^lis ad Afymptoton fine centro , & diameter ejus eft Abfcilla AB. Quee Species eft
zzcx-dy

&

AG

fexagefima tertia.
1 1.

De

dmbiis H^^perboltfmh Parahola.

ZZd'-,

Hyperbolifmus Parabolae per hanc aequationem definitur xy^-^ey duas habet Afympiotos, Abfciflam AB & Ordinatam priprincipalem AG. Hyperbolgs vero in hac figura funt mam duae, non in Afymptoton angulis oppofitis fed in angulis qui funt & vel deinceps jacentes , idque ad utrumque latus abfcifllae AB finc diametro fi terminus ey habetur, {Fig.d^^ vel cum diametro ille deeft {Fig. 6^.) Quae duae Species funt /exagefma fi terminus

& &

cfuarta

& fexagefima quinta.

2,

II.

'De

ENUMERATIO LINEARUM
A

TERTII ORDINIS.
vam
Jirna

93
Si.

(Fig. 74.)

Quae duae Species

iwnx.

fexagejlma otava

fexage-

mna.
tres

radices funt aequales Parabola eric Cnfpidata in vertice haec elt Parabola Neiliana quae vulgo Semicubica diciEt efl Species Jeptuagefma. tur. Si radices duae funt impoliibiles, habetur Parabola Tura campaniSi

{Fig. 76.)

Et

formis {Fig. 74.

75.)

Speciem fepuagtjimam pimaT

(:ox\iX\\.uQm.

14.

DeParabola Cuhka,

tio

In Quarto cafu aequatio tr^xy^ax^-^bx^^-^-cx+dy haec aequsParabolam defignat quae crura habet contraria Cubicadidi folet {.Fig. jy.) tx fic Species omnino funt feptuaginta dua.

&

&

V.
Si in

Genejis
a

Curvarmi per Vmhras.

punfto lucido illuminatum umbrae figura-

planum infinitum

Sedionum ConicarumfempereruntSediones Conicae, eae Curvarum iecundi Generis femper erunt Curvae fecundi Generis, ese Curvarum tertii Generis femper crunt Curvae ter-

rum

projiciantur, umbrae

tii

Generis,

&

fic

deinceps in infinitum.

Et quemadmodum Circulus umbram projiciendo generat Sediones omnes Conicas, fic Parabolae quinque divergentes umbris fuis gene& fic Curvae rant & exhibent alias omnes fecundi Generis Curvas quaedam fimpliciores aliorum Generum inveniri pofliint quae alias omnes eorundem Generum Curvas umbris fuis a pundo lucido ia planum projedis formabunt.
;

Tk

^4

E N U

E R A T

O L

N EA R U

De Cmvarum PmBts
cari poile.

dupltcthm^

Dlximus Curvas fecundi Generis a Linea refta in pun(Ris tribusfeHorum duo nonnunquam coincidunt. Ut cum Retla per Ovalem inHnite parvam tranfit vel per concurfum duarum partium Curvae fe mutuo fecantiurn vel in cufpidem coeuntium duciiur. Et fiquando Reflae omnes in plagam cruris alicujus infiniti tendentes Curvam in unico tantum pundo fecant, (ut fit in ordinatis Parabolae Cartejiana & Parabolae cubicae, nec non in redis j^^bfciirae Hyperbolifmorum Hyperbolae & Parabolaeparallelis)concipiendumeftquod Reda? iilae per alia duo Curvae punfta ad infinitam diitantiam fita (ut Hujusmodi interfedliones duas coincidentes ita dicam) tranfeunt. vocabimus Tun6fum five ad finitam lint diftantiam five ad infinitam Curvae autem quae habent Punftum Duplex defcribi pof"Diiplex. funt per fequenda Theoremata.
,

VI.

Tie Cur^varum defcriptione Organica.

T H E O
Si Anguli

R.
,

L
circa polos pofitione

duo magnitudine

dati

PAD PBD
,

rotentur , eorum cruconcurfu fuo P percurra , rant Lineam reftam ; crura duo reliconcurfu fuo qua AD, defcribent Seftionem Conicam per polos A, B tranfeuntem praeterquam ubi Linea refta tranfit per polorum alteruilla
datos

A B AP BP

&

BD

trum

vel

fimul evanefcunt, quibus in cafibus reftam.

B, vel anguli BAD, ABD punftum D defcribet Lineam

T H

R.

n.

Si crura prima AP , BP concurfu fuo P percurrant Seflionem Conicam per polum altcrutrum A tranfeuntem, crura duo reliqua AD,

BD

TE
BD

RT
& A

I I

O R D IN

S.

9S

defcribent Curvam fecundi Generis pcr polum concurfu fuo Pundtum duplex alterum B tranfeuntem per quem fechabentem in polo primo , praeterquam ubi anguli tio Conica tranfit fimul evanefcunr , quo cafu , pundlum D defcribet aliam feftionem Conicam per polum A tranfeuntem.

^E/

BAD

ABD

T H

R.

III.

At fi feftio Conica quam punftum P percurrittranfeatperneutrum polorum A, B, punftum D defcribet Curvam fecundi vel tertii generis Punflum duEt Punrtum illud duplex plex habentem. in concurfu crurum defcribentium , AD

BD

invenietur ubi anguli BAP , fimul Curva autem defcripta fecundi evanefcunt. erit Generis fi anguli BAD, fimul evanefcunt, alias erit lertii Generis alia duo habebit Punfta duB. pilicia in polis

ABP

A&

ABD &

Se&ionum

Comcanm

defcriptto

per data qumque ptmBa,

Jam fedio Conica determinatur ex datis ejus punftis quinque Denper eadem fic defcribi potelt. tur ejus punfta quinque A, B, C, D, E. Jungantur eorum tria qusevis trianguli ABC rotentur A, B, C,

&

&

circa anguli duo quivis , B, ubi crurum vertices fuos interfedio C fucceffive apAC, plicatur ad pundla duo reliqua D,

CAB

CBA

A &

&

BC

E, incidat interfeifiio crurum reiiquorum AB & BA in punda P & Q.

Agatur

&

infinite

producatur redia
ita

PQ, &

percurrat rertam

rotentur ut interfeflio crurum AB, \\\ reliquorum interfedio defcribet propolitam feftionem Conicam per fheorema primum.

anguli mobiles

PQ, & crurum

Otr-

S6

ENUMERATIO LINEARUM
Curvarum fpcundi

Pun&um duplex hahenttum per data feptem pun&a, defcrtpm

gffierts

Curvae omnes fecundi generis Punftum Duplex habentes determinantur ex datis earum pundis feptem quorum unum ell Punftum illud duplex, per

&

eadcm punda

flc

defcribi poflunt.

Dentur

Curvs defcribendae pundla quaelibet feptem A, B, C. D. E, F, G, quorum A ell

Pundum
alia

Duplex.

Jungantur

quaevis e punftis puta B trianguli rotetur tum angulus

duo

pundum A & C;

ABC

& &

CAB cirreli-

ca verticem

fuum A, tum angulorum

,

quorum
B.

alieruter

Et ubi

ABC circa verticem fuum crurum AC BC concurfus C

fuccelfive applicatur ad punfta quatuor reliqua D, E, K, incidat concurfus crurum

reliquorum AB ik BA in punfta quatuor P, Q, R, S. Per puncta illa quatuor & quintum A defcribatur fedio Conica, anguli prfffati CAB , CBA ita rotentur ut crurum AB, BA concurfus percurrat fedlionem illam Conicam, concurfus reliquorum crurum AC , BC defcribet Curvam propofitam per Theorema fecundum.

&

&

datur pofitione reda BC quae AD, AP coincident, habebitur linea refta circa polum A rotanda.
Si vice punfti

Curvam

dam

rangit in

B,

lineae

&

defcribenvice anguli Dx\P

Si
illius

Punftum duplex
perpetuo
dirigi

infinite diflat

debebit Reflaadplagampundli

&

motu

parallelo

ferriintereadumangulus ABG

circa

polum B

rotatur.

tium

Defcribi etiam poiTunt haB Curvae paulo aliter per Theorema terfed defcriptionem fimpliciorem pofuilfe fufficit.
,

Eadem methodo Curvas

defcribere licet
,

tertii

quarti

&

fuperiorum

Generum

non omnes quidem fed quotquot

ratione aliqua

commoda per motum localem defcribi poflunt. Nam Curvam aliquam fecundi vel fuperioris generis Punftum duplex non habentem commode defcribere Pfoblema efl inter difficiliora mimerandum.
VII. G?-

TERT II
VII.
ConfiruSiio

O R D

S.

97

aqmtionum per
Curvarum.

defcriptionem

Curvarum

ufus in Geometria eft ut per

blemata folvantur.

earum interfeftiones ProProponatur aquatio conllruenda dimenfionum

novem
Ubi ^, c, dy &c. fignificant quantitates quasvis datas fignis fuis + &. afteftas. AfiTumatur sequatio ad Parabolam cubicam Ar3~jy, &

+m

aequatio prior, fcribendojy pro atS evadet

y^-^bxy^ + cy^ .^dx^y-+exy+fny+fx'-\-gx^+hx-\-k'^o,

vel/deelTcpoteft aBquatio ad Curvamaliam fecundi Generis. Ubi invel pro lubitu afiTumi. Et per harum Curvarum defcriptiones

&

terfefliones

dabuntur radices aequationis conftruendae. cubicam femel defcribere fuflficit.

Si aequatio

Parabolam

rum hx
^,

8z

conftruenda per defecflum duorum terminorum ultimok reducatur ad feptem dimenfiones Curva altera delendo
,

habebitPunftumDuplex

in principio Abfcifi^a^,

&indc

facile def-

cribi poteft ut fupra.

defeflum terminorum trium ultimoreducatur ad fex dimenfiones, Curva altera delendo /evadet feftio Conica.
Si jEquatio conftruenda per
TXixn gx-"

+ hx -^ k

Et fi per defedum fex ultimorum terminorum sequatio conftruenda reducatur ad tres dimenfiones, incidetur in conftrudionem fVallljianam per Parabolam cobicam Lineam reftam.

&

Conftrui etiam poflTunt aequationes per Hyperbolifmum Parabolae cum diametro. Ut fi conftruenda fit haec asquatio dimenfionum novem termino penultimo carens, a + oi' j^ dx^o." +fx^ H- gx^+ h>i' + ki^ ^lx^^oi
-!

m
xy= i &
,

Afi!umatur aequatio ad Hyperbolifmum illum

fcribendojy

pro

'-,

sequaiio conftruenda vertetur in hanc

ay^ cy'-+dxy'-^ey-i-fxy+m y+g+hx kx^ lx^ o, quae curvam fecundi Generis defignat cujus defcriptione Problema

fol-

9?

E N U

R.

N.

TERfii Ordinis.
deefle poteft, vel pro

Et quantilatum folvetur. lubitu afTumi.

m ^zg alterutra hic

^ & ^
.

Curvas tertu Generis cGnltruuntur Per Parabolam cubicam etiam squationes omnes dimenfionum non plusquam duodecim, Curvas quarti Generis conflruunturomnes per eandem Parabolam dimenfionum non plusquam quindecim Et fic deinceps in infinitum. Et Curvae illae tertii , quarti & fuperiorum Generum defcribi femper poflTunt inveniendo eorum punda per Geometriam planam. Ut fi conftruenda fit aquatio

&

&

&

defcripta habeatur Parabola Cubica

fit

illam

Cubicam

Ar'=jv,

&

fcribendo jy pro
^

x\

squatio ad Paraijolam sequatio conftruenda

vertetur in hanc

y-^-axf-^cx^y -^fxy-^tx^-^Oy -^dx ^gx -^kx -^b

+-e
~{-h

A-

quEB eft aequatib ad Curvam tertii Generis cujus defcriptione Problema folvetur. Defcribi autem potett haec Curva inveniendo ejus punfta per Geometriam planam , propterea quod indeterminata quantitas x non nifi ad duas dimenfiones afcendit.

IVIETHO.

9?

METHODUS
DIFFERENTIALIS.
P
)I figura

RO

P.

I.

curvirmeig

Ahfctffa

quavh data A, determtnata x , 6f Ordinata

quantitate

componatur ex quanthate /conjlet

ex datis

quotcunque
triae X,

quantitatibus h,

c, d, e,

^c,

in totidem terminos hujus progrejjionis

x%

x'

x"^,

^c. refpeBive duBis ,

GeomC'
:

ad Abfcifdico

fa punBa
qtiod

totidem data erigantur Ordinattm applicatie

Ordtnatarum differentia prtm dividi pojfmt per eaintervalla

poffint
,

rum

differentiarum fic dtvtfarum differenti^e

,

dtvidt

per Ordtnatarum binarum intervalla

harum
finitum*

per Ordinatarum ternarum intervalla ^

differentiarum fic divtfarum differentia dividi pofftnt ftc deinceps in in-

Etenim
fic

fi

pro AbfcilTae parte indeterminata

x ponantur

quantita-

tes quffivis datas />, ^, r, s, t,

&c. fucceffive,

&

datarum terminos erigantur Ordinatae , /3, -y, & Ordinatae>& Ordinatarum differentias divifa? per Abfciffarum differentias (quae utique funt Ordinatarum imervalla) & quoN 2 torum
AbfcilTae

ad Abfciflarum Hag ^, e, &c.

160
torum

METHODUS
differentige divife per
lic

DIFFERENTIALIS.
Ordinatarum alternarum
differentiaSj

&

deinceps, exhibentur per

Tabulam fequentem.

METHODUS DIFFERENTIALIS.
.tates

lOI

jam + fiauferande Quoto a, reli nquu nt ter minorum an tepenultimum c. Etquantitates jam datae cy,f + q + d^f>p+pq+cjC] + e->^f+ppq+pcjq + q^^ fi auferantur de Quoto ^, relinquunt terminum b. Et iimili computo fi plures elTent termini, colligerentur omnes per Quotorum Ordines totidem. Deinde quantitates d,di\.2t bp -\. cpp + df + ep\ fi fubducantur de Ordinata prima ., relinquunt Abfcifiae terminum primum /i. Et quantitas JI+ bx + cx"^ + dx^ + ex'' + &ic. efi Ordinata Curvsegeneris Paraboiici quaeper Ordinatarum omnium datarumterminos tranfdatse d>^p
q-\-r

+ e^pp-^q + i^ef+pr + qr + rr^

tur

ibit, exift;ente AbfcifiTa

-^+A-.

Ex

his Propofitionibus quae

fequuntur

facile colligi poflunt.

P
Si

R O

P.

III.

reBa altqua

AAp

in aquales

quotcunque part.es
,

ad punBa dt~ vijionum eriggntur parallela hSt j AiBijA^B^, ^c. Invenire curvam Geometricam generis ParaboUci qua per om~ nium ereBarum terminos B, B2, B3 ^c. tranftbit;
6fc. dwidatur
,

A1A3, A3A4, A4AJ,

AAi,

Eredarum AB, AiBi, A3B3 , &c. quaere differentias Primas bi bxt ^3, &c. Secundas r, fx, ^3, &c. Tertias d, dx, d^,, &c.
fic

&

deinceps ufque

dum

venerisadultimamdifferentiam, qu^hic

fit/.

Tunc
c

incipiendo ab ultimadif-

A2
h%

Q.y^^

ferentia excerpe medias differentias in akernis Columnis vel Or-

d
e

cz

A3
l>3

/
g
h
i

di
e^

dinibus differentiarum, Arithmetica media inter duas medias

&

ez

A4

fi

d3
3

g^

<"4

/3 ^4 ?3 CA c<
es

H AjH
A6
A7

reliquarum, Ordine pergendoufque ad Seriem primorum terminorum AB, AxBx, A3B3, &c.
fint

haec

kil,m,niO,p.,q,r,s, 8ic.

16

d6
c7

h
A8

quorum ultimusfignincetultimam differentiam penuitimus medium

;

A9

Arithmeticum inter duas penultimas difterentias; antepenultimus mediam trium antepenultimarum

dif-

lo^

METHODUS DIFFERENTIALIS.
&
impar

fic deinceps ufque ad primum quod erit vel medifFerentiarum, dius terminorum A, Ai, A3, &c. vel Arithmeticus medius inter duos medios. Prius accidit ubi numerum terminorum A, Az, A3,

&c.

eft

pofterius ubi par.

C
In Cafu priori,
fit

A
ifte

S.

I.

AjB^-

medius terminus, hoc

eft,

AjBj-

~r,

zZZj". Et ereda Ordinatim duc terminos hujus Progrefilonis

applicata

PQ,

dic

AfPs^v;

&

in fe continuo;

&

orientur termini
IJO

'^"

2'

24

720

J040

^C.

per quos

fi

termini

feriei

k,/,myn,o,f, &c. refpeftive multiplicentur,

aggregatum faftorum
erit

k+x/+''-^m+~n + ''-^^o+''^^~^p+SiC.
PQ.
IL
termini, hoc
eft,

longitudo Ordinatim applicatje

C
In

/1 S.

Cafu pofteriori,

fint

A4B4, AfB^- duo medii

fit^^^^^P^ZZk, b^zily

^^ ZZ^t
in

& Bzzr. Et & dido OPzzat, duc Terminos hujus Progreflionis i x~>i ^^ X f X 'J^ X - X "-l X 7 X "SU &c. in fe continuo & orien,

+ eszzo, fizzp, Ordinatim applicata PQ bifeca A4 A^erefta

"-^ZHm,
di-=ln, e^
i
;

O,

tur termini

i.

x.'-^.

'^\
i''

;ii^!?. &c. per quos

fi

termini feries

kJ,m,7i,o,p,q,8zc. refpeflive mukiplicentur, aggregatum fadlorum

k + x/+'-^m +
appUcatae
_

'^n +

"^;!d:2 o+8cc.

erit

Longitudo Ordinatim

PQ.

Sed hic notandum eft quod intervalla AAi, A^Aa, A3A4, &c, hic fupponantur efie unitates, quod difterentiaB colligi debent au-

&

ferendo inferiores quantitates de fuperioribus ,

AiBi de AB, A3B3

de

METHODUS DIFFERENTIALrs.
de AzBi,^xde^ &c.

roj
illJ^h;;; ^'

AsBan^i, b~bx-c,
modo

&

faciendo ut

fint

&c.. adeoque quando differemiffl prodeunt negadvae figna earum mStanda funr

AB-AiBx-^, AiBi

R O

P.

IV.

mum

JV r^^7^ ^/;^^ ; partes quotcunque m^quales AAi efr. '.W^^,^^, ^adpunBad-t^ vtfionum erigantur paralkU AB, A2B2, A2B2 ^fr Invemre Curvam Geometrkam generh Paraboltci per om-

A2A3, A3A4, A4A5

ereBarum termmos B, B2

IL

B3

fej'.-.

tranfibk

SuntopunaadataB, Bx, B3, B4, B;, B5, B/, &c

B.A^,

1^;.'^^^^

^^7

demitte OrdinatL jperpendicularife?

&adAh
B^^^^^

Etfac"-^^=^, --i^'=^x,
A3B3 A4B4_/,
A4 B4-A5B;

-A3A4
A5B;-AgB< _

^3
-

= ^4 ^iMr^4z?Z AK
--a^at
>

DeindeS = r, ^i=^ = ri, gi^^o, &c, TuncS=^, ^'=^-> ^^=^3, &c.

*^'-

:^
Sic

^ aIaI

= ^2-,

A3A7 '^^j

0^:0.

pergendumeil ad ultimam differentiam.

Columnis five Seriebus vel Ordinibus excerpe medias, incipiendo ab ultima, in reliquisColumnis excerpe media Arithmeiica inter duas medias, pergendo ufquead feriempri-

Difterentiis fic colledis tarum ; in alternis earum

& divifis per intervalla Ordinatim applica^ &

p^ ^,

Sunto hsec >^, /, m, n, Oy &c. quorum ultimus terminus fignificet ultimam difflsrentiam; ^nukimus medium Arithmeticum inter duas penultimas; antepenultimus mediam trium antepenultimarum, &c. Et primus k erit media Ordinatim applicata, fi numerus datorum pundiorum eft imr,

morum terminorum, AB, AxBi, &c.

104
impar; vel

METHODUS DIFFERENTIALIS.
medium Arithmeticum
inter duas
...

medias,

fi

numerus

eorum

eft par.

C
In Cafu priori,
fit

S.

I.

^fitA^B^zz/^,

media Ordinatim applicata, hoc eft, ezzzo, ^^=p,g=<j. Et ereda Ordinatim applicata PQ, & in Bafi AAj fumpto quovis punfto O, dic OP .v, & duc in fe gradatim terminos hujus Proifla

A4B4

^^=Z/, cizzm,

'^n,

greilionis

ix;^ OA4xA^3g^g^^xi^^g^^H^"Z:?^^^+5A6-^&c.

& ortam
I

Progreflionem aflerva; vel quod perinde

eft

duc terminos

hujus Progreffionis
X

X O A4 X A OA3 X jf O Af X * OA2 X A^OA6 x a^OA x xOtq x &c,

in fe gradatim,

&

terminos exinde ortos duc refpedive in terminos

hujus Progrefllonis

i.;,_thii;-tt_0A5^;f_+^li2A/,^_0A-toA7^ ^c.

&

orienturtcr-

mini intermedii tota Progreflione exiftente :^oa.-^.oa.+oa .^^oasoa;^q^^^ g.^^ I..V-OA4. ^._

Vel dic OA:=:^, OAi=/3,

^^,0A7 =

.j:

^^^ = ^,-^- =%,^^=A.

OA; = y, OA4 = ^, OA^-^e, OA5

EtcxProgreflione

IX jc ^xA? j/'^;^ gxjf^/SxA; ^>:Ar aXA" &c. coUige terminos a, &c. collige alios ter^, xX' ^ quibus multiplicatis per x.x minos intermedios, tota ferie prodeunte l+U^' + yE + x^^^-_y^g, &c. l, x'-_^+6^ + ^^, ^5 I, x per cujus terminos multiplica feries j^, /, g, ^ , <?, &c. Et aggre^+d^ + (^^x?+&c. erit longigatum produftorum k-x ^x/+^^

>7

'

ludo Ordinatim applicatae PQ.

C A
In Cafu pofteriori,
fint

S.

II.

A4B4, A5B;

duae mediae Ordinatim appli-

METHODUS
Szc.

DIFFERENTIALIS.

105-

plicat, hoceft, ^i5iiili-^,

^4=/,'-^=, ^/3=,"-^*=:^,

Et alternorum ^, w, o, ^, &c. Coefficientes orientur fiZZ/'i ex multiplicatione terminorum hujus Progreffionis in fe

atOAyx*OAx* 6a8 &. I X A- OA4 X ;c OAf x^^OAa X x^A6 x;>f--OA2 x Et reliquorum Coefficientes ex multiplicatione horum per terminos

hujus Progreffionis

-f-OA4-f-OAr
i

,X

-}-OAs-t-OA
1

jX

4-0^2-4-0^7
1

,X

-t-OA-t-OA
,

jOCC.

Hoceft,

erit

k -^ a:

-i^^^^x

/-*- ;v^

OA4-4- OA^-A-i-OA^x OA^

X, &c. Ordinatimapplicata PQ, velPQz:/^-*- a; x/-+- a; ^-4- j? ^m-*- x X-*- x ^-*- x x&c, jOA^ OA4 OAy OA4 OAy iOAs

iOAj-

-iOA6

Sivcdicx^2/^^to^=zyr,

/^ OA4x^ OA/=^,

^xZI^^* = ^, ^x*_OA3x^^^:UA6 = r,
-+-OA2-4-OA7

- = y,

TXAT

OA2K* Ox\7 =

<p,

(px^_.^^^^t^=;^,,

-+-OA-f-OA

<px^_OA x^_OA8=t^,

Et

crit k-i-Trl-^^m-i-irfi-i-TO-^v^-hipq-i-^r-^-^s^VQ.

R O

P.

V.

Dam

altquot

valla dtfpofttis, invenire

termmh fenei cujuscmque ad data 'wteytermimm quemvis intermedium

quamproxime,
reflam pofitione datam erigantur termini dati in dato angulo, interpofitis datis mtervallis, per eorum punftaextima, perPropolitiones praecedentes, ducatur linea Curva generis Parabolici. HfBc

Ad

&

emm

contmget terminos omnes intermedios per feriem totam.

PROP.

toS

METHODUS DIFFERENTIALia

'''

"""'"f
ciijus

R'o'i?,'"^L

Ftguram quamcunque Cmvtlmeam quadrare qttamproxime y

Qrdinata altquot invenirt poffunt,

Per terminos Oriiinatarum ducatur linea Curva generis Paraboope Propofitionum paaecedentium. Hasc enim figuram termimbit quae femper quadrari potelt, & cujus Area aequabitur Areaefigurae propofitae quamproxime.
lici

e^

s c
polationem

H
&

'"^

u m:

"i^rf^-

Utiles funt hae Propofitiones ad Tabulas conftruendas per interSerierum , ut ad foiutiones Problematum quae a

quadraturis Curvarum dependenc, praefertim- fi Ordinatarum interaequalia inter fe , Regulae computentur, parva fint valla in ufum referventur pro dato quoeunque numero Ordinatarum. Ut fi quatuor fint Ordinatae ad aequalia intervalla fitae , fit quartae , B fumma fecundae tertiae , infumma primse

&

&

&

&

&

tervallum inter

nium

erit

?^, &

primam & quartam & Ordinata nova in medio omArea tota inter primam & quartam erit ^=.R,
,

&

& R

tias,

Et nota quod ubi Ordinatae ftant ad aequales ab invicem diftanfumendo fummas Ordinatarum quas ab Ordinata media hinc inde aequaliter diftant, &: duplum Ordinatae mediae, componitur Cur-

asquaya nova cujus Area per pauciores Ordinatas determinatur, AresB Curvae prioris quam invenire oportuit. Quinetiam fi fecundae, pro Ordinatis novis fumantur fumma Ordinatae primae
fis eft

&

&
ma

fumma

ceps; vel trium

& & fic deinfumantur fumma trium primarumOrdinatarum, & fiimproximarum, & fumma trium quae funt deinceps; vel
tcrtiae

&

quartae,

&

fumma

quintae

&

fextae,

fi

fi

fumantur fummE quaternarum Ordinaiarum, vel fummae quinarum: Area Curvae novfe aequalis erit Areae Curvse primo propofitEB. Etfic habitis Curvse quadrandae Ordinatis quotcunque quadratura ejus ad quadraturam Curvae alterius per pauciores Ordinatas reducetur. Per data vero punda quotcunque non folum Curvae lineas generis

METHODUS
rum
Sunto
habentes

DIFFERENTIALIS.

lo;

neris Tarabolici, fed etiam Curvae aliae innumerae diverforum geneduci pollunt.

CDE, FGH

communem AB,

Curvae duae AbfcifTam & Ordinatas in

eadem reda jacentesBD, BG;

ter has Ordinatas definiatur

& reiatio
&

in-

per asquationem quamcunque. Dentur punfta quotcunque tranfire deber, per per quffi Curva aequationem illam dabuntur punda totidem tranfibit. nova per quae Curva Per propofitiones fuperiores generis TaraboUci qua perpunfliaillaomnia defcribatur Curva per cgquationem eandem dabitur Curva nova tranfeat , quae per punda omnia primo data tranfibit.

CDE

FGH FGH

&

CDE

S.

%p^^