KRONOLOGI PENDIDIKAN SEKOLAH DI MALAYSIA

Sistem Pendidikan Sebelum Kedatangan British (sebelum 1824)

Pada zaman ini pada umumnya merupakan pendidikan yang tidak menekankan soal formal.
Penekanan hanyalah kepada pengajaran kitab suci Al-Quran, tingkah laku dan akhlak yang
baik, pengetahuan dan juga sifat kerohanian.
Terdapat juga sebilangan pelajar yang mempelajari pendidikan agama di sekolah-
sekolah pondok yang ditubuhkan oleh para ulama Islam yang terkenal pada zaman tersebut.
Sekolah-sekolah jenis ini masih boleh dilihat sekarang di negeri-negeri seperti Kelantan,
Terengganu dan Kedah.
Pada amnya pendidikan tradisi ini mempunyai kurikulum yang terlalu sempit kerana
pelajaran adalah terhad kepada teks Al-Quran sahaja. Namun, kelebihan yang boleh
diperolehi daripada aspek pengajaran sebegini ialah ia telah berjaya mewujudkan ramai
tokoh agama yang bukan sahaja terkenal dalam bidang agama, tetapi juga mempunyai tahap
etika yang amat tinggi.

SISTEM DAN STRUKTUR PENDIDIKAN SEMASA PENJAJAHAN BRITISH (1786-1956)

TEMPOH PERTAMA (1784-1941)

Perkembangan Sekolah Vernakular Melayu (1786-1941)

Pada zaman ini, kerajaan British telah mula mengambil perhatian terhadap pendidikan di
negeri-negeri Selat. Blundell (Gabenor negeri Selat) telah mencadangkan supaya ditubuhkan
sekolah-sekolah Vernakular Melayu di negeri-negeri Selat dengan bantuan kerajaan British.
Pada tahun 1856, Blundell dengan bantuan kewangan daripada DYMM Temenggung Johor
telah menubuhkan dua buah sekolah Vernakular Melayu di Singapura. Selepas itu, pada
tahun 1858 hingga 1863, kerajaan British telah menubuhkan beberapa buah sekolah Melayu
di Pulau Pinang dan Melaka.
Mata pelajaran-mata pelajaran yang biasa diaplikasikan di sekolah-sekolah Vernakular
ialah Bacaan, Mengarang, Ejaan, Menulis, Ilmu Hisab, Latihan Jasmani dan Ilmu Alam.
Gerakan bimbingan juga mula dikembangkan di Tanah Melayu ketika ini. Pejabat Pelajaran
Negeri-negeri Selat dan Negeri-negeri Tanah Melayu Bersekutu mengeluarkan “A Guide To
Careers In Malaya For Parents, Teachers and Pupils”. Buku tersebut mengandungi analisis
senarai kerja yang terdapat di dalam perkhidmatan kerajaan.
Pada awal kurun ke-20, mata pelajaran Perkebunan dan Anyaman telah ditambah ke
dalam kurikulum sekolah. Murid-murid akan memasuki Darjah I hingga Darjah IV. Selepas
itu, hanya sebilangan kecil pelajar sahaja yang berpeluang melanjutkan pelajaran ke Special
Malay Class, di mana mereka dapat meneruskan persekolahan di sekolah Inggeris kelak.

Perkembangan Sekolah Vernakular Cina

Sekolah Vernakular Cina yang pertama telah didirikan oleh Persatuan Mubaligh London di
negeri Melaka pada tahun 1815, dan kemudiannya di Singapura pada tahun 1819. Pada tahun
1900, dua orang menteri dan pendidik dari negeri China, Kang You Wei dan Liang Qi Chau
telah mendirikan sekolah Vernakular Cina dan menggabungkan pengajaran Confucious
dengan pengajaran sains Barat. Kurikulum yang diperkenalkan adalah berorientasikan
kepada negara China. Sesetengah sekolah dijadikan pusat untuk menyebarkan sentimen anti
British. Pentadbiran Inggeris kemudiannya telah mengawal segala aktiviti sekolah dan
kurikulumnya menjadi bertambah baik.

Perkembangan Sekolah Vernakular Tamil

Perkembangan sekolah Vernakular Tamil bermula semasa perkembangan ladang getah,
kelapa sawit, kopi dan gula di Tanah Melayu. Terdapat ramai buruh dari negara India telah
diambil untuk bekerja di estet-estet. Pendidikan dalam bahasa Tamil diberi di salah sebuah
sekolah cawangan Singapore Free School mulai tahun 1834. Kumpulan-kumpulan mubaligh
Kristian banyak memberi sumbangan kepada perkembangan pendidikan formal dalam
bahasa Tamil pada peringkat awalnya. Sehingga tahun 1938, terdapat 13 buah sekolah Tamil
kerajaan, 511 buah sekolah estet, 23 buah sekolah mubaligh dan 60 buah sekolah Tamil
swasta di seluruh Semenanjung Tanah Melayu. Sepertimana sekolah Vernakular Melayu,
sekolah-sekolah Vernakular Tamil terhad pada peringkat rendah sahaja dan seperti sekolah-
sekolah Cina, kurikulum sekolah-sekolah Tamil berorientasikan negara asal mereka, India.
Buku-buku dan tenaga pengajar dibawa dari Sri Lanka dan India.
Perkembangan Sekolah Inggeris
Pada peringkat awal, kebanyakan sekolah Inggeris didirikan daripada hasil usaha kaum
mubaligh Kristian. Pada tahun 1816, Penang Free School telah ditubuhkan dan mempunyai
beberapa matlamat seperti berikut:
1. untuk semua bangsa;
2. mendidik supaya berdisiplin, berkelakuan baik dan rajin;
3. ibu bapa yang berkemampuan dikehendaki membayar yuran sekolah dengan kadar
berpatutan;
4. murid akan belajar membaca dan menulis Bahasa Inggeris dan mempelajari Ilmu Kira-kira;
5. murid Melayu akan diajar Bahasa Melayu;
6. rancangan yang sama diadakan juga untuk bangsa lain;
7. murid akan diajar tentang pekerjaan seperti pertukangan menjahit dan lain-lain;
8. diajar supaya menghormati ibu bapa dan agama Kristian.
Pada tahun 1826, Melaka Free Schol ditubuhkan serta disusuli dengan penubuhan
Victoria Insitute pada tahun 1893, Sekolah King Edward VII di Taiping pada tahun 1906.
Pada awal kurun ke-20, semua Free School telah diambil alih oleh kerajaan. Pada tahun 1905
pula, sebuah sekolah Melayu iaitu Malay College Kuala Kangsar ditubuhkan khas untuk
anak-anak Melayu peringkat atasan.

TEMPOH KEDUA (1946-1957)

Sistem dan Struktur Pendidikan Sebelum Merdeka

Pihak Jepun telah menakluki Tanah Melayu pada tahun 1941 sehingga tahun 1945. Pada
zaman ini, kebanyakan sekolah diajar dalam bahasa Jepun.
Selepas kekalahan pihak Jepun ke atas pihak Inggeris, kurikulum asal telah diaplikasikan
semula. Walau bagaimanapun, beberapa laporan cadangan terhadap kurikulum baru telah
digubal. Laporan-laporan yang dimaksudkan ialah Laporan Barnes 1951, Laporan Fenn-Wu
1951, Ordinan Pelajaran, Dasar Pelajaran Kebangsaan dan Laporan Razak 1956.
Di antara cadangan yang telah dikemukakan ialah menuntut kerajaan supaya menyediakan
kemudahan-kemudahan pelajaran dan pembelajaran serta menyediakan guru-guru terlatih
di sekolah-sekolah. Guru-guru ini merangkumi mereka yang mempunyai rekod penilaian
yang baik serta mempunyai etika pengajaran yang boleh dicontohi oleh para pelajar.

Sistem Pendidikan Awal Kemerdekaan (1957-1969)

Sistem pendidikan pada zaman ini masih berorientasikan sistem yang telah tercatat di dalam
Laporan Razak. Pada tahun 1959, cawangan Universiti Malaya telah ditubuhkan di Kuala
Lumpur. Kursus-kursus yang ditawarkan ialah Kejuruteraan, Sastera dan Sains. Pada tahun
ini juga Laporan Rahman Talib diwujudkan iaitu pada tahun 1960.

Sistem Pendidikan Kebangsaan selepas 1969

Dalam jangka waktu ini, ideologi negara bagi sistem pendidikan adalah Rukun Negara dan
tumpuannya adalah sejajar dengan pembangunan negara. Aspek yang sangat penting dalam
pendidikan iaitu berkaitan dengan etika turut ditekankan dalam Rukun Negara, iaitu
‘Kesopanan dan Kesusilaan’. Aspek ini sering diaplikasikan dalam banyak mata pelajaran
yang diajar di sekolah-sekolah bagi mewujudkan para pelajar yang tinggi moral dan etika
mereka.

Perkembangan Sistem Pendidikan Kebangsaan Selepas 1979

Jawatankuasa Kabinet Mengkaji Pelaksanaan Dasar Pelajaran ditubuhkan pada bulan
September 1974 untuk mengkaji pelaksanaan sistem pelajaran kebangsaan bagi:
“Mengkaji semula matlamat dan berkesannya sistem pelajaran sekarang, termasuk
kurikulumnya, dalam rangka dasar palajaran yang wujud, dengan tujuan untuk
memastikan bahawa keperluan tenaga rakyat negara dapat dipenuhi sama ada dari segi
jangka pendek mahupun jangka

(Sumber: Education In Malaysia, 1980)

Graf di atas menunjukkan jumlah pendaftaran pelajar sekolah rendah

dan sekolah menengah bermula dari tahun 1956 hingga 1984.

panjang, dan lebih-lebih lagi untuk memastikan bahawa sistem pelajaran itu dapat
memenuhi matlamat negara ke arah melahirkan masyarakat yang bersatupadu,
berdisiplin dan terlatih.”

Mengikut Laporan Kabinet pada tahun 1979 bagi peringkat sekolah rendah iaitu
kurikulum, kemahiran adalah tertumpu kepada bidang komunikasi, alam sekitar,
perkembangan diri yang menekankan aspek 3M dan perkembangan bakat, membantu murid
yang lemah serta mengadakan program pengayaan, pengajaran pemulihan diperbaiki lagi
dan Kurikulum Baru Sekolah Rendah dicadangkan.
Bagi peringkat sekolah menengah pula, sistem baru bagi pelajaran vokasional, jurusan
perdagangan dipertingkatkan, penekanan terhadap mata pelajaran Matematik, Sains dan
Bahasa, penekanan kepada aktiviti ko-kurikulum, bimbingan dan kaunseling diwujudkan di
sekolah serta Kurikulum Bersepadu Sekolah Menengah dicadangkan.
Perkembangan terhadap pendidikan berterusan sehingga ke hari ini dan akan berlanjutan
untuk masa-masa yang akan datang. Pelajar-pelajar yang dahagakan ilmu pengetahuan terus
meningkat dari setahun ke setahun dalam mendaftarkan diri mereka ke sekolah-sekolah
rendah dan menengah di seluruh Malaysia.

Perbezaan Tahap Pendidikan Dahulu, Sekarang dan Akan Datang

Sejak pendidikan dijadikan satu institusi formal, harapan semua lapisan masyarakat ialah
untuk melihat setiap pelajar yang terlibat mencapai tahap kecemerlangan bukan sahaja
dalam satu bidang malah dalam semua bidang yang terdapat dalam sistem tersebut.
Tumpuan pada mulanya diberikan kepada aspek kognitif tetapi kini lebih tertumpu kepada
semua aspek, sama ada kognitif ataupun afektif, konvensional ataupun inovatif serta normal
ataupun kreatif.

Pendidikan Zaman Dahulu

Berdasarkan kenyataan yang telah diterangkan berkaitan sejarah pendidikan di Tanah
Melayu, dapat dibuat kesimpulan bahawa pendidikan pada zaman dahulu amat mengambil
berat aspek mengagungkan tanah air sendiri. Contohnya pendidikan Cina yang
berorientasikan negara asal mereka iaitu China, manakala pendidikan India pula berasaskan
negara India. Selain itu, pendidikan zaman dahulu juga menitikberatkan aspek
kecenderungan terhadap agama, seperti kewujudan sekolah-sekolah pondok untuk mengajar
Al-Quran dan hal-hal berkaitan dunia akhirat. Selepas kemasukan kurikulum berasaskan
British, maka berlakulah rombakan terhadap sistem pendidikan asal yang diamalkan
sebelum ini. Walau bagaimanapun, masih lagi terdapat beberapa kelemahan dalam sistem
pendidikan yang dianjurkan oleh British. Maka, wujudlah beberapa laporan yang bertujuan
untuk memperbaiki sistem pendidikan British ini seperti Laporan Fenn-Wu 1951, Ordinan
Pelajaran, Dasar Pelajaran Kebangsaan dan Laporan Razak 1956.

Pendidikan Zaman Sekarang

Bermula selepas Malaysia memperolehi kemerdekaan daripada pihak British, sistem
pendidikan negara mula mencapai tahap reformasi secara beransur-ansur. Dalam Rancangan
Malaysia Pertama (RM1) hingga Rancangan Malaysia Ketujuh (RM7), aspek pendidikan
sentiasa menjadi agenda utama bagi setiap intipati dalam resolusi yang telah dibuat. Kerajaan
sentiasa mencari formula baru bagi memastikan para pelajar yang keluar dari institusi
pendidikan akan menjadi seorang individu yang mampu memberikan sumbangan
maksimum terhadap kemajuan negara. Pendidikan prasekolah, Kurikulum Baru Sekolah
Rendah (KBSR), Kurikulum Bersepadu Sekolah Menengah (KBSM), pendidikan peringkat
tinggi, pendidikan guru, pendidikan vokasional dan teknik serta pendidikan swasta sentiasa
dikaji bagi mengesan sebarang kelemahan yang boleh menyebabkan kegagalan mencapai
objektif yang telah ditetapkan.

Pendidikan Zaman Akan Datang

Kerajaan telahpun membuat beberapa cadangan untuk melakukan transformasi dalam aspek
pendidikan di sekolah-sekolah. Dengan pesatnya kemajuan teknologi maklumat pada dekad
kebelakangan ini, pendidikan negara juga tidak mahu ketinggalan dalam menyerapkan
teknologi ini dalam menyediakan para pelajar yang bukan sahaja mempunyai ilmu
pengetahuan, malah juga mampu mengaplikasikan teknologi maklumat bagi kemudahan
umat sejagat. Kerajaan dengan bantuan daripada organisasi-organisasi gergasi dalam bidang
teknologi maklumat telah berjaya menyenaraikan beberapa resolusi dalam memastikan
pendidikan alaf akan datang mampu diaplikasikan sepenuhnya tanpa mengenepikan aspek
tatasusila dan etika pelajar.
Salah satu daripada resolusi yang telah dibuat ialah mewujudkan mata pelajaran
berkonsepkan teknologi maklumat, seperti pengenalan kepada komputer dan juga
pengaplikasian teknologi maklumat terhadap kehidupan. Kerajaan turut bercadang untuk
mendedahkan para pelajar dengan aplikasi internet serta mel elektronik bagi membiasakan
mereka menggunakannya untuk tujuan menghantar kerja sekolah atau membuat rujukan.
Walaupun banyak resolusi yang telah dibentuk, kerajaan tetap meletakkan aspek etika
pelajar di tempat yang paling atas sekali. Ini bagi memastikan setiap pelajar bukan sahaja
menjadi pakar dalam bidang teknologi maklumat, malah mempunyai etika dan disiplin yang
amat diperlukan untuk menerajui negara pada masa akan datang.

Kesimpulan
Setelah mengetahui segala kronologi pendidikan sejak zaman sebelum penjajahan British
hinggalah zaman selepas merdeka, kita dapat membuat kesimpulan bahawa banyak
perkembangan telah dilakukan terhadap sistem pendidikan negara. Bermula daripada sistem
yang berorientasikan kepada bangsa dan agama sendiri kepada sistem pendidikan yang
menitik beratkan aspek pendidikan berteknologi tinggi. Walaupun banyak perubahan yang
telah dijanakan oleh kerajaan, namun aspek etika tidak pernah ditinggalkan begitu sahaja.
Setiap perancangan akan mengambil kira etika moral dan disiplin setiap individu pelajar
untuk menjadikan mereka insan yang berguna kepada agama, bangsa dan negara.
Namun, di sebalik usaha-usaha murni tersebut, tersembunyi beberapa kelemahan
yang secara tidak langsungnya akan menyebabkan barah yang lebih besar sekiranya tidak
ditangani secara total oleh pihak kerajaan. Usaha menyembuhkan barah ini memerlukan
pengorbanan daripada seluruh rakyat yang mengaku dirinya seorang warganegara yang
berdisiplin dan berhemah tinggi. Hanya dengan cara ini sajalah perkembangan pendidikan
akan selaras dengan perkembangan etika para pelajar yang semestinya perlu diberi didikan
yang sempurna demi mencapai taraf individu yang berjaya.

Bibliografi
Shahril @ Charil Marzuki, Zainun Ishak, Lee Pau Wing, Dr. Saedah Siraj, Pendidikan Di
Malaysia, 1993, Utusan Publications & Distributors Sdn. Bhd., Kuala Lumpur.
Juriah Long, Halimah Badioze Zaman, Putih Mohamed, Zalizan Mohd Jelas, Aliran Dalam
Amalan Pendidikan Menjelang Abad Ke-21, 1992, Penerbit Universiti Kebangsaan Malaysia,
Bangi.
Educational Planning and Research Division, Education In Malaysia, 1980, Kementerian
Pendidikan Malaysia, Kuala Lumpur.
Carol Gestwicki, Home, School and Community Relations, 1996, Delmar Publishers, United
States of America.
http://blog.cari.com.my/index.php?op=ViewArticle&articleId=7753&blogId=453