You are on page 1of 28

50 wigni, romelic unda waikiTxo, sanam cocxali xar

wigni 25

gamomcemloba palitra L Tbilisi, 2011

fiodor dostoevski

Zmebi karamazovebi
romani oTx nawilad epilogiT tomi II mzia gelaSvilisa da ana abulaSvilis Targmani

nawili mesame wigni meSvide

alioSa
I xrwnis suni aRsrulebuli sqimmRvdelmonazvnis, mama zosimes sxeuli dasakrZalavad wodebisamebr dadgenili wesiT gaapatiosnes. gardacvlil monazvnebsa da sqimosnebs, rogorc cnobilia, ar ganbanen. `roca vinme monazoni mieaxleba ufals (rogorc naTqvamia kurTxevanSi), ganwesebuli monazoni (ese igi, saamisod gamoyofili) sxeuls Tbili wyliT ganwmends, manamde ki, gardacvlilis Sublze, TiTebze, xel-fexsa da muxlebze jvars gamosaxavs RrubliT (berZnuli RrubliT). es yvelaferi Tavad mama paisim aRasrula. ganwmendis Semdeg gansvenebuls beris Sesamoseli Caacva da mantia wesisamebr, odnav CaWra, rom jvaredinad Semoexvia. Tavze rvaqimiani jvriT kunkuli daaxura da Riad datova, saxeze Savi naWeri gadaafara, xelSi ki mesiis xati daaWerina. gamTeniisas kuboSi Caasvenes (romelic didi xniT adre gaemzadebinaT). kubos datoveba senakSi gadawyvites (pirvel did oTaxSi, swored iq, sadac aw gardacvlili berTuxucesi Zmebsa da saero moqalaqeebs iRebda). radgan axalSesvenebuli sqimmRvdelmonazoni iyo, misTvis sqimmRvdelmonazvnebsa da sqimdiakvnebs saxareba unda waekiTxaT da ara daviTni. panaSvidis dasrulebisTanave kiTxva mama iosebma daiwyo. mama paisi ki, romelmac moisurva berTuxucesis sulis mosaxsenieblad, Semdgomi mTeli dRisa da Ramis ganmavlobaSi TviTon waekiTxa saxareba, mama iosebs odnav mogvianebiT Secvlida, radgan jerjerobiT savanis mama winamZRvarTan erTad Zalian dakavebuli da Sewuxebuli gaxldaT. moulodnelad aRmoCnda, da rac dro gadioda, miT metad ikveTeboda samonastro Zmobisa da qalaqidan mosuli uamravi xalxis uCveulo da gaugebari mouTmeneli molodini, SeiZleba iTqvas, raRac `Seuferebeli~ mRelvarebac ki. winamZRvarica da mama paisic yovel Rones xmarobdnen, rom rogorme daemSvidebinaT esoden mSfoTvared aRelvebulni. kargad rom inaTa, qalaqidan mosulTa Soris iseTebic gamoCndnen, Tan
5

avadmyofebi, umetesad bavSvebi rom moeyvanaT. TiTqos sagangebod am wuTs elodnen avadmyofTa gansakurnad, rac maTi rwmeniT, myisierad unda aRsrulebuliyo kidec. aq gacxadda, rom Cveni qalaqis mkvidrni aw gardacvlil berTuxucess sicocxleSive ucilobel da did wmindanad miiCnevdnen. arc mxolod ubiri xalxi iyo savanes momwydarTa Soris. mama paisis morwmuneTa esoden naCqarevi da daufaravi, SeiZleba iTqvas, mouTmenlad da lamis daJinebiT gamoxatuli saswaulis imedi ucilobel sacdurad eCvena, da Tumca ki TiTqos winaswar grZnobda, rom asec iqneboda, xilulma mis molodinsac gadaaWarba. aRelvebuli monazvnebis Semxedvarem SeniSvnac ki misca maT: `esoden mouTmeneli molodini diadisa, mxolod eriskacebisaTvis damaxasiaTebeli sulswrafobaa, CvenTvis ki _ Seuferebeli~. magram yurs aravin ugdebda, rasac mama paisi Tavadac cxadad xedavda. Tumca miuxedavad imisa, rom aRSfoTebuli iyo da am mouTmenel molodins qarafSutobad da amao fusfusad miiCnevda, ar SeeZlo Tavis TavTan mainc ar eRiarebina, rom TviTonac (Tu sruliad gulwrfeli iqneboda), gulis siRrmeSi imaves eloda, rasac es aRelvebuli xalxi. ramdenimesTan Sexvedra ki gansakuTrebiT ar esiamovna, radgan maTi iq yofna raRac winaTgrZnobiT gaurkvevel eWvs aRZravda mis gulSi _ gardacvlili berTuxucesis senakSi Sejguful xalxSi, sulieri ZrwoliT (ris gamoc maSinve Tavs usayvedura), rakitini da obdoreli Soreuli stumari SeniSna, am dromde ratomRac isev monasterSi rom imyofeboda. mama paisim maSinve saeWvod miiCnia orive. magram aseTive eWvi bevr sxvazec SeiZleboda gasCenoda. obdoreli monazoni ki iq myof aRelvebul xalxze SesamCnevad aforiaqebuli Canda; saiTac unda gagexedaT, yvelgan is Canda: yvelas raRacas ekiTxeboda, yvelas saubars ayuradebda da yvelas raRac gansakuTrebuli da idumali gamometyvelebiT eCurCuleboda. saxeze mouTmenloba da TiTqos gaRizianebac ki aRbeWdvoda, rom esoden didi molodini mswrafl ar sruldeboda. rakitins rac Seexeba, rogorc Semdeg gairkva, ase adrianad mxolod qalbatoni xoxlakovas TxovniT mosuliyo. es keTili, magram susti xasiaTis qali, romelic senakSi Tavad ver Sevidoda, gaRviZebisTanave, rogorc ki Seetyo beri zosimes gardacvalebis ambavi, iseT cnobimoyvareobas moecva, Tavis magivrad dauyovnebliv rakitini gamoegzavna, rom ymawvils sakuTari TvaliT enaxa da maSinve werilobiT, daaxloebiT naxevar saaTSi erTxel, rac moxdeboda yovelive misTvis ecnobebina. am axalga6

zrdas imdenad kargad SeeZlo nebismierTan, Tuki misgan raime sargebels eloda, xasiaTis Sesabamisad da saWiroebisamebr daeWira Tavi, rom qalbatoni xoxlakova mas erT-erT yvelaze RvTismosav da morwmune ymawvilad Tvlida. naTeli da mziani dRe idga, mosul mlocvelTagan bevri monastris garSemo Semojarul monazonTa saflavebTan idga. savanis Semovlisas mama paisis uceb alioSa gaaxsenda da mixvda, rom karga xania, TiTqmis SuaRamis aqeT, misTvis Tvali aRar moekra. Tumca rogorc ki gaifiqra, dainaxa kidec, alioSa savanis yvelaze Soreul kuTxeSi, RobesTan, didi xnis win gardacvlil da Tavisi RvawliT cnobili beris saflavis qvaze saxiT Robisken da savanisken zurgSeqceviT Camomjdari, TiTqos Zeglis ukan Semaluliyo. miaxloebulma ki dainaxa, rom orive xeli saxeze aefarebina da uxmod, magram gulamoskvnili qviTinebda, tirilisagan mTeli sxeuli ucaxcaxebda. mama paisi erTxans gaunZrevlad dadga. _ sakmarisia, Svilo, sakmarisi, _ grZnobamoreulma uTxra bolos, _ ra dagemarTa? unda gixarodes, gana ar ici, rom misTvis es udiadesi dRea? aba, gaixsene, sad aris axla, ai, amwuTas! alioSam bavSviviT tiriliT dasivebuli saxidan xelebi moiSora, mama paisis Sexeda, magram maSinve, usityvod, isev ibruna piri da saxe xelebSi Camala. _ Tumca iqneb asec jobdes, _ warmoTqva mama paisim, _ itire, eg cremlebi qristes boZebulia. `gulwrfeli cremli mxolod sulis mooxebaa da gulis sixaruliT avsebas Seuwyobs xels~, _ Cailaparaka ukve TavisTvis alioSas ganSorebulma. alioSas ki saswrafod gascilda, radgan igrZno, rom ymawvilis Semxedvare, TviTonac sadacaa atirdeboda. dro gadioda, samonastro msaxureba da panaSvidi wesisamebr grZeldeboda. mama paisim kubosTan mama iosebi Secvala da saxarebis kiTxva ganagrZo. magram dRis sami saaTic ar iqneboda, rom moxda is, ris Sesaxebac jer kidev wina wignis dasasruls vwerdi; raRac iseTi, rac imdenad moulodneli iyo yvelasaTvis da imdenad ar exameboda saerTo sasoebas, rom vimeoreb, momxdars dawvrilebiT da dRemde gaunelebeli interesiT ixseneben Cvens qalaqsa da mTel mxareSi. aq kidev erTs vityvi: CemTvis TiTqmis amazrzenic kia am SfoTiani da macduri, magram arsebiTad erTob carieli da bunebrivi ambis gaxseneba da cxadia, didi siamovnebiTac gamovtovebdi am movlenas Cems monaTxrobSi, esoden Zlieri gavlena rom ar moexdina romanis mTavari, Tumca
7

ki momavali gmiris _ alioSas sulsa da gulze; rogorRac ar gaebzara, erTianad ar amoetrialebina da ar SeeZra, magram Tan ukve sabolood da samudamod ar ganemtkicebina kidec cnobili miznisTvis. amgvarad, mivubrundeT Txrobas. roca jer kidev ganTiadamde, dasakrZalavad gamzadebuli berTuxucesis sxeuli kuboSi Caasvenes da pirvel oTaxSi gaitanes, adre stumrebis misaRebad rom gamoiyeneboda, kubosTan myofTa Soris gaCnda kiTxva: saWiro iyo Tu ara fanjrebi gamoeRoT? magram es, sruliad gakvriT da sxvaTa Soris dasmuli kiTxva, upasuxod darCa da yuradRebac TiTqmis aravis miuqcevia, Tu zogierT iq myofs ar CavTvliT, romelTac yurSic imitom moxvdaT, rom sxeulis gaxrwnisa da xrwnis sunis molodini aseTi wminda micvalebulisgan sruli uazroba iyo da am kiTxvis damsmels ufro sibralulis (Tu ara dacinvis) Rirsadac ki xdida misi mcired morwmuneobisa da Tavqarianobis gamo, radgan sruliad sawinaaRmdegos elodnen. da ai, naSuadRevs daiwyo is, rasac Semomsvlelebi da gamsvlelebi jer uCumrad, TavisTvis, fiqrSi aRniSnavdnen, radgan eSinodaT, vinmesTvis es axalgaCenili fiqri gaeziarebinaT, magram dRis sami saaTisTvis yvelaferi ukve imdenad cxadi da ueWveli gaxda, rom myisierad mTel savanes moedo, mere savanis yvela momlocveli stumris yuramde miaRwia, maSinve monasterSic SeaRwia da misi yvela binadari gaaoca, bolos ki, sul mokle xanSi qalaqsac miswvda da iqac, morwmuneca da urwmunoc, yvela aaRelva. urwmunoebma gaixares, rac Seexeba morwmuneebs, maT Soris iseTebic aRmoCndnen, zogierT urwmunoze metad rom aevsoT guli sixaruliT, rameTu `uyvarT adamianebs marTali kacis dacema da sircxvili misi~, rogorc Tavad aw gardacvlilma berTuxucesma iqadaga erT-erT qadagebaSi. saqme is gaxldaT, rom kubodan TandaTan dioda da rac dro gadioda, metad sagrZnobi xdeboda, sami saaTisTvis ki ukve cxadad igrZnoboda da sul ufro matulobda xrwnis suni. aseTi, amdenad uxeSad Tavawyvetili da sxva SemTxvevaSi TiTqmis SeuZlebeli sacduri, rogoric am movlenis aRmoCenisTanave miecaT TviT monazvnebsac ki, araTu didi xania ar yofila, verc ki gaixsenebdiT Cveni monastris warsulidan. mogvianebiT, mravali wlis Semdegac, zogierTi Cveni gonieri monazoni, gaocebas da Tavzardacemas ver malavda gaxsenebisas, ra zomamde miaRwia im dRes sacdurma, radgan aseTi ram adrec momxdara, adrec kvdebodnen ubiwod mcxovrebi monazvnebi, RvTismoSi8

Si berebi, romelTa ubiwoebasac yvela xedavda da ramdenadac es bunebrivia yvela gardacvlilisaTvis, maTi kuboebidanac amodioda xrwnis suni, magram es araTu sacduris, odnavi mRelvarebis sababic ar gamxdara. Tumca cxadia, iyvnen iseTi aRsrulebulnic, romelTa nawilebsac, gadmocemiT, xrwna ar Sexebia. aseT aRsrulebulTa xsovna jer kidev cocxlobda monasterSi, idumal da gulisSemZvrel gavlenas axdenda Zmobaze da monastris mkvidrTa mexsierebaSi RvTiur, saswaulebriv da, Tuki RvTis nebiT aseTi dro dadgeboda, momavalSi kidev ufro meti didebis aRTqmad rCeboda. aseTTagan gansakuTrebuli xsovna berTuxuces iobze, cnobil moRvaweze, memarxulesa da mdumareze SemorCeniliyo, romelsac as xuT wlamde ecocxla da didi xnis win gardacvliliyo, jer kidev am saukunis aTian wlebSi, mis saflavze gansakuTrebuli pativiscemiT miuTiTebdnen yvela pirvelad misul momlocvels da saidumlod acnobebdnen xolme diad imedsac (es is saflavi iyo, romlis qvazec Camomjdari naxa mama paisim diliT alioSa). am uZveles dros gardacvlili berTuxucesis garda, aseve saTuTad inaxavdnen cota xnis win gardacvlili didi mamis, sqimmRvdelmonazvnis, berTuxuces varsonovis xsovnasac, visganac mama zosimem miiRo xucoba da visac, mis sicocxleSi monasterSi mosuli momlocvelebi salosadac ki miiCnevdnen. am orive mamaze ambobdnen, kuboSi cocxaliviT iwvnen, maTi sxeuli ar gaxrwnila da saxezec naTeli efinaTo. zogierTi ki daJinebiT imasac amtkicebda, rom maT sxeulebs nelsurneleba asdioda. Tumca miuxedavad am sagulisxmo mogonebebisa, mainc rTuli asaxsneli iyo, ratom unda momxdariyo mama zosimes kubosTan aseTi uazro da samarcxvino ambavi. mimaCnia, rom aq ramdenime sxvadasxva mizezma moiyara Tavi da erTmaneTze moaxdina zegavlena. erT-erTi aseTi mizezi monastersa da iq moRvawe mamaTa gonebaSi xucobisadmi, rogorc avis momaswavlebeli siaxlisadmi esoden Rrmad gamjdari mtruli damokidebuleba gaxldaT. Tumca mTavari mainc, aw gardacvlilis sicocxleSive lamis uciloblad damkvidrebuli da eWvSeutaneli, misi wmindanobis gamo Suri iyo. miuxedavad imisa, rom aw gardacvlilma berTuxucesma ara imdenad saswaulebiT, ramdenadac siyvaruliT, monastrisken uamravi xalxi miizida da Tavis garSemo mis moyvarulTa TiTqmis mTeli samyaro Seqmna, anda ufro zustad, sworedac amiT uamravi moSurne, Semdeg ki gaafTrebuli mteric SeiZina, cxadic da farulic da Tan ara mxolod monasterSi, aramed erSic. cudi aravisTvis
9

araferi gaukeTebia, magram gafacicebulni kiTxulobdnen: `mainc risTvis miiCnevdnen esoden did wmindanad?~ mravaljer gameorebulma Tundac am kiTxvam uamravi dauokebeli gabrazeba gamoiwvia. amitomac vfiqrob _ bevrs gauxarda, rom cxedars xrwnis suni auvida, Tanac ase swrafad, jer xom erTi dRec ar gasuliyo misi gardacvalebidan; berTuxucesis erTgulebsa da aqamde mis TayvanismcemlebSic aRmoCnda bevri iseTi, romelmac es movlena lamis pirad Seuracxyofad da wyenad CaTvala. movlenaTa Tanamimdevroba ki aseTi gaxldaT: rogorc ki xrwna daiwyo, ukve senakSi Semosulis garegnobiT SeiZleboda mixvedriliyaviT, risTvis modioda. Semova, erTxans dadgeba da gadis, rom sxvebs, gareT brbod TavSeyrilT axali ambavi daudasturos. zogierTi momlodine mwuxared iqnevda Tavs, sxvebi ki, maTi gaborotebuli mzeridan ukve isedac cxadad SesamCnev sixarulsac veRar malavdnen. maT aravin sayvedurobda, aravin ambobda keTil sityvas, da es iyo swored gasaocari, radgan aw gardacvlili berTuxucesis erTgulni monasterSi mainc ufro metni iyvnen, magram etyoba ase ineba maSin RmerTma, rom umciresobas emZlavra amjerad droebiT. sul male, senakSi aseTive cnobismoyvareobiT aRsavse eriskacebic gamoCndnen, ufro ganaTlebulTa fenidan. ubralo xalxi ki naklebad Sedioda, Tumca ki bevrni idgnen senakis karTan. isic TvalsaCino iyo, rom swored sami saaTisTvis, am saintereso Woris gavrcelebis Semdeg imata eriskacTa ricxvmac. isinic ki, vinc saerTod ar apirebda im dRes monasterSi misvlas, axla sagangebod midiodnen. maT Soris maRali Tanamdebobis pirebic iyvnen, Tumca gareT yvelas zrdilobianad eWira Tavi. mama paisi TiTqos verc amCnevda, ra xdeboda, Tumca ki karga xania SeeniSna es ucnauri mdgomareoba, magram miuxedavad yvelafrisa, mkacrad da gamoTqmiT, mkacri saxiTve ganagrZobda saxarebis xmamaRla kiTxvas. bolos mis smenamdec miaRwia xmebma, jer Cumad da CurCuliT naTqvamma, magram TandaTan gaZlierebulma da gamtkicebulma... `Turme uflis samarTali gansxvavdeba adamianurisgan!~ _ Semoesma uceb mas. es sityvebi erTma eriskacma Cailaparaka, qalaqelma Cinovnikma, ukve asakovanma kacma da, rogorc aqamde iyo cnobili, Zalianac RvTismosavma, magram man mxolod berebis erTmaneTisTvis yurSi naCurCulebi gaimeora. berebma ki ukve karga xnis win warmoTqves es uimedo sityvebi. yvelaze uaresi ki is iyo, rom am sityvebTan erTad TiTqmis yovelwuTier
10

mJRavndeboda da Zlierdeboda maTSi faruli, erTgvari mozeime niSnis mogeba. sul male mozomili Tavazianobac dairRva, ufro zustad, yvelam igrZno, rom uflebac ki hqondaT wesebisTvisac aRar mieqciaT yuradReba. `mainc ratom unda momxdariyo ase?~ _ ambobda zogierTi beri, TiTqos Tavidan sinanuliT: `tanad didi ar yofila, gamxdari iyo, gaZvaltyavebuli, suni ras unda gamoewvia?~ `maSasadame, RmerTma ineba ase~, _ swrafad dasZendnen sxvebi da maT azrs maSinve daueWveblad iRebdnen danarCenebic, radganac suni bunebrivadac rom dascemoda, ise rogorc sxva codvian gardacvlilebs emarTebaT xolme, es mainc cota mogvianebiT unda momxdariyo, yovel SemTxvevaSi, erTi dRis Semdeg mainc da ara aseTi gasaocari siswrafiT, _ aw ki, `bunebam gagvafrTxila~, maSasadame, RmerTma da misma marjvenam migviTiTa. es msjeloba didad SemaSfoTebeli iyo. Tavmdabalma mama biblioTekarma, mRvdelmonazonma iosebma, romelic Zalian uyvarda gansvenebuls, scada zogierT avismTqmels SehkamaTeboda da aexsna, rom yvelgan ase ar xdeba; rom wmindanTa sxeulis uxrwneloba marTlmadideblobis dogma ar aris; rom wmindanobis dasadastureblad, xrwnis suni ki ara, Zvlebis feria mTavari mas Semdeg, rac neSti mravali weli dahyofs miwaSi `da Tu Zvali sanTeliviT yviTeli darCeba, umTavresad es aris niSani, rom adida ufalma aRsrulebuli da Tu yviTlis nacvlad Zvali Savi iqneba, maSasadame ar eboZa mas dideba, _ asea aTenSi, diad qalaqSi, sadac odiTgan ucvlelad da wmindad Semoinaxa marTlmadidebloba~, _ daaskvna mama iosebma. magram mama iosebis sityvam berebze gavlena ver moaxdina, metic, damcinavi winaaRmdegobac ki gamoiwvia: `es yvelaferi zedmeti ganswavlulobis bralia, axleburi azrebia da meti araferi, mosmenadac ar Rirs!~ _ gadawyvites erTmaneTSi berebma. `CvenTan Zveleburad aris, yvela axlebur wess xom ar mivbaZavT?~ _ daamates sxvebma. `imaTze naklebi wminda mamebi arc Cven gvyolia, isini Turqebis xelSi arian da yvelaferi daiviwyes, marTlmadidebloba gaaubraloes, zarebic ki aRar aqvT~, _ amatebdnen yvelaze mozeimeni. mama iosebi moqilikeT danaRvlianebuli gaecala, miT umetes, rom Tavisi mosazreba TviTonac arcTu ise mtkiced gamoTqva, TiTqos sakuTari sityvebis Tavadac ar sjeroda. SeSfoTebuli TandaTan rwmundeboda, _ raRac umsgavsi xdeboda, lamis daumorCilebloba iwyeboda. TandaTan mama iosebis azris msgavsad, yvela gonivruli mosazrebac Cainavla. rogorRac ise moxda, rom
11

aw gardacvlili berTuxucesis moyvarulebi da isini, vinc aRtacebuli morCilebiT iRebdnen xucobis ganawess, uceb saSinlad dafrTxdnen da Sexvedrisas erTmaneTs Tvals Zlivs usworebdnen. xucobis mowinaaRmdegeebma ki Tavebi amayad aswies. `gardacvlil berTuxuces varsonovs aramcTu xrwnis suni ar udioda, nelsurnelebac ki iRvreboda misi sxeulidan~, _ axsenebdnen erTmaneTs. `magram es madli berTuxucesobiT ki ar moipova, aramed imiT, rom Tavad iyo umwikvlo~, _ dasZendnen niSnis mogebiT. sul male axalgardacvlilis gakicxvac daiwyes da bralic ki dasdes: `arasworad qadagebda, amtkicebda, sicocxle sixarulia da ara cremliani morCilebao~, _ gaiZaxoda erT-erTi yvelaze ugunuri. `axleburad swamda, jojoxeTis cecxls ar aRiarebda~, _ kvers ukravdnen pirvelze ufro ugunurni. `marxvas mkacrad ar icavda, tkbileuls miirTmevda, alublis murabiT Cais wrupavda, Zalian uyvarda, qalbatonebi ugzavnidnen xolme. sad Tqmula sqimosani Cais miirTmevdes?~ _ ismoda sxva moSurneTa xmebic. `gaampartavnebuli ijda, _ borotad ixsenebdnen yvelaze avyiebi, _ Tavi wmindani egona, mis win muxlebze dgebodnen da TviTonac amiT amayobda~. `aRsarebis saidumlos arRvevda~, _ gaavebuli dasZendnen xucobis yvelaze gaafTrebuli mowinaaRmdegeni, _ berTagan yvelaze uxucesi da mkacri aRmsarebelni, WeSmariti momarxuleni da mdumareni, gardacvlilis sicocxleSi rom xmas ver iRebdnen, axla ki uceb gaxsnodaT bage, rac yvelaze uaresi iyo, radgan axalgazrda da jer kidev Camouyalibebel berebze maTi sityvebi did zegavlenas axdenda. am yvelafers didi gulisyuriT ismenda obdoreli stumaric, monazoni wminda silvestris monastridan, oxravda da Tavs dananebiT iqnevda: `rogorc Cans, marTals ambobda guSin mama Teraponte~, _ fiqrobda TavisTvis. cota xanSi ki, moulodnelad, TiTqos am areulobis kidev ufro gasaRrmaveblad, mama Terapontec gamoCnda. adrec mogaxseneT, rom Tavisi xis senakidan safutkreSic ki iSviaTad gadioda, eklesiaSi TiTqmis ar Sedioda, magram misgan, rogorc salosisgan dakanonebuli wesebis Sesrulebas ar iTxovdnen. simarTles Tu vityviT, am yvelafers aucileblobis gamoc miutevebdnen, radgan iseTi didi momarxulisa da mdumarisgan, rogoric mama Teraponte gaxldaT, dRedaRam rom loculobda da xandaxan daCoqilic ki iZinebda, Tu TviTon ar moisurvebda, uxerxulic ki iyo saerTo ganawesis Sesrulebis moTxovna. `is Cvenze bevrad wmin12

daa da dadgenilze bevrad rTuli wesiT cxovrobs, _ ityodnen xolme berebi, _ xolo eklesiaSi rom ar Semodis, amasac TviTon gadawyvets, rodis Sevides, radgan sakuTari ganawesi aqvs~. swored am drtvinvisa da macdunebeli magaliTis gamo saerTo ganawesiT mama Terapontes aravin awuxebda. yvelam icoda, rom mama Terapontes beri zosime ar uyvarda, da ai, rogorc Cans, xmam, rom Turme `uflis samarTali adamianurisgan gansxvavdeba da rom bunebamac ki gagvafrTxila~, didi memarxulis ficrulamdec miaRwia. savaraudod, axali ambis Sesatyobineblad pirveli masTan obdoreli stumari gaiqceoda, guSin rom ewvia da Tavzardacemuli wamovida misgan. mama paisi ki, romelic kubosTan mtkiced da fexmoucvlelad idga da saxarebas kiTxulobda, miuxedavad imisa, rom senakis miRma ganviTarebul movlenebs ver xedavda da ver ismenda, guliT mainc yvelafers Seucdomlad xvdeboda, radgan kargad icnobda Tavis garemos. dabneuli ar iyo da mosalodnel mosaxdens da mRelvarebis SesaZlo, mis mier ukve winaswar, gonebiT ganWvretil dasasruls uSiSrad eloda, roca anazdad winkarSi atexilma uCveulo da sruliad mouridebelma xmaurma gausera smena. kari yurTamde gaiRo da parmaRze mama Teraponte gamoCnda. mis zurgs ukan, kibesTan, rogorc etyoboda da sakmaod kargad Canda senakidanac, monazvnebi Sejgufuliyvnen, maT Soris eriskacebic moCandnen. mama Terapontes Tanmxlebni senakSi ar Semosulan, parmaRzec ki ar amoudgamT fexi, iqve idgnen da elodnen, ras moimoqmedebda an ras ityoda didi momarxule, radgan sakuTar kadnierebaTa miuxedavad, SiSiTac ki SeigrZnobdnen, rom salosi tyuilad ar movidoda. mama Teraponte parmaRze Sedga da xelebi ze aRapyro. misi marjvena iRliis qveSidan obdoreli stumris msusxavma da cnobismoyvare Tvalebma gamoanaTa _ mxolod mas ver moeTmina da cnobiswadils ayolili fexdafex Semohyoloda senakSi. danarCenebi ki, kari xmauriT gaiRo Tu ara, dafrTxnen da kidev ufro ukan daixies. rogorc mogaxseneT, mama Terapontem xelebi ze aRapyro da iRriala: _ eSmakeuls ganvasxam! _ da imave wams, senakis oTxive mxares kedlebisa da oTxiv kuTxiT jvris gadasaxva daiwyo. mama Terapontes es qmedebani misma Tanmxlebebma maSinve gaiges, radgan icodnen, rom yovelTvis ase iqceoda, _ sadac Sevidoda, arc dajdeboda, sityvasac ar daZravda, vidre oTaxidan uwmindur Zalas ar gandevnida.
13

_ ganved satanav, ganved satanav! _ imeorebda jvris yovel gadasaxvaze, _ eSmakeuls ganvasxam! _ iyvira man isev. tanT Tavisi TokSemoWerili uxeSi anafora emosa, xami tilos perangidan WaRarabalniani SiSveli mkerdi mouCanda, fexze ki araferi ecva. rogorc ki xelebis qnevas mohyva, is mZime jaWvic aJRrialda, perangis qveS rom atarebda. mama paisim kiTxva Sewyvita da win momlodined aesveta. _ risTvis mosulxar, ubiwo mamao? ratom boboqrob? simSvides ratom urRvev xalxs? _ Tqva wamieri dumilis Semdeg da mzera gaumkacrda. _ ratom movedi? Sen mekiTxebi, morwmunev? _ SeSliliviT iyvira mama Terapontem, _ Tqveni aqauri stumrebis gasayrelad movedi, uwminduri eSmakeulebis. erTi unda vnaxo, ramdeni daagroveT aq Cems aryofnaSi, aryis xis cocxiT unda gavgavo aqedan. _ uwmindurs ganagdeb, magram iqneb TviTonac masve emsaxurebi? _ uSiSrad miugo mama paisim, _ vis SeuZlia, Tavis Tavze Tqvas: `wminda var!~ Sen xom ara, mamao? _ wawymedili var da ara wminda, savarZelSi ar Cavjdebi da aravis vaiZuleb, kerpiviT Tayvani mcen! _ xafi xmiT iyvira Terapontem, _ aw adamianebi wminda rwmenas bilwaven. aw gardacvlili, Tqveni wmindani, _ miubrunda xalxs da TiTi kubosken gaiSvira, _ eSmakebs uaryofda. ganmwmend nayens asmevda eSmakTa gansadevnad. hoda, mogvimravldnen kidec, rogorc saxlis kuTxeebSi obobebi, axla ki TviTonac ayrolda da amaSi RvTis diad niSans vxedavT. es ki, erTxel marTlac ase moxda mama zosimes sicocxleSi. erT beri uwmindur Zalas sizmarSi, Semdeg ki cxadSic xedavda. da roca es ambavi, didi ZrwoliT berTuxucess gaando, man urCia, ganuwyvetliv eloca da marxva gaemkacrebina, magram roca verc aman gaWra, daariga, mkacri locva da marxva gaegrZelebina, magram Tan wamalic mieRo. aman maSin bevri gaakvirva da miTqma-moTqmac gamoiwvia, yvelaze metad ki mama Teraponte brazobda, romelsac aseT gansakuTrebul SemTxvevaSi berTuxucesis uCveulo gadawyvetilebis Sesaxeb myisve acnobes. _ ganved, mamao! _ mbrZanebluri xmiT uTxra mama paisim, _ RmerTi sjis da ara adamiani, iqneb aq iseT `niSans~ vxedavT, romlis wvdomac arc Sen, arc me da arc sxvas ar SegviZlia. ganved, mamao, da xalxs nu aSfoTeb! _ gaimeora man daJinebiT.
14

_ wodebis Tanafardad ar icavda marxvas, amitomac mogveca niSani. es naTelia da damalva ar egebis! _ ara da ar wynardeboda gaxelebuli `RvTis garegani~ salosi, _ qalbatonebis motanili kanfetebiT pirs itkbarunebda, Cais xvrepda, mucels emoneboda da sitkboTi ivsebda, gonebas ki pativmoyvare azrebiT itenida... amitomac moeWra Tavi maSinve... _ ugunurs ambob, mamao! _ xmas auwia mama paisimac, _ Sens marxvasa da siwmindes pativs vcem, magram ise nu gansji, TiTqos viRac ymawvili eriskaci iyo, Tavqariani da gamoucdeli, ganved, mamao, gibrZaneb, damemorCilo! _ daigrgvina ukve mama paisim. _ me ki ganval! _ Cailaparaka mama Terapontem, TiTqos odnav Semcbarma, magram jer kidev gaunelebeli braziT, _ ai, Tqven ki ganswavlulno!.. metismeti WkuiT daamcreT Cemi ucodinaroba. aq rom movedi, rac vicodi, isic damaviwyda, Tavad ufalma damicva `Tqveni sibrZnisgan~, patara rom viyavi, jer kidev maSin damicva... mama paisi mtkiced idga da eloda. mama Teraponte dadumda, uceb moiwyina, marjvena xelisguli loyaze miido, berTuxucesis kubos daxeda da TiTqos waumRera: _ diliT misTvis didebul sagalobels, _ `mxsnelsa da mfarvels~ igalobeben, me ki, roca suli aRmomxdeba, mcire stiqira _ `Seinane sitkbo cxovrebisa~ unda momawion, _ dardianad Cailaparaka acremlebulma, _ gaamaydiT da amaRldiT, carielia adgili ese! _ Sehyvira isev SeSliliviT, xeli Caiqnia, gamobrunda da kibe swrafad Cairbina. qveviT momlodine xalxi SeSfoTda, zogierTebi maSinve ukan gaedevnen, danarCenebma ki, radgan senakis kari jer isev Ria iyo da mama Terapontes fexdafex gamoyolili mama paisi parmaRze gaCerda da xalxs gadaxeda, fexi aiTries. magram gadareuli beberi avsityvaobiT jer kidev ver dakmayofilebuliyo: ociode nabiji rom gaiara, uceb piri Camavali mzisken iqcia, orive xeli ze aRapyro da, TiTqos viRacam mocelao, _ miwaze moTqmiT daeca. _ Cemma ufalma gaimarjva! qristem daamarcxa Camavali mze! _ Sehyvira gaafTrebulma da miwaze dacemulma xelebi mzisken gaiSvira. mere bavSviviT xmamaRla aqviTinda, erTianad acaxcaxda da miwis xelebiT fxoWna daiwyo. maSinve yvela mas eca, SeZaxilebi da sapasuxo qviTini gaisma... yvela uCveulo siSlegem moicva. _ ai, vin aris wmindani! ai, vin aris ubiwo! _ ukve uSiSrad
15

gaisma xmebi, _ ai, vin unda iyos berTuxucesi! _ gaborotebiT ayvirdnen sxvebi. _ berTuxucesad ar dajdeba... TviTon ambobs uars... msaxurad ar daudgeba am wyeul siaxles... amaT sisuleleebs ar mihbaZavs... _ maSinve aitaces iqmyofebma. aravin icis, riT damTavrdeboda es yvelaferi, rom ara zaris rekva, romelmac berebi wirvaze ixmo. yvelam maSinve pirjvari gadaisaxa. mama Teraponte wamodga, manac pirjvari gadaiwera da ukanmouxedavad, SigadaSig gaugebari sityvebis wamoZaxebiT Tavisi senakisken gaemarTa. ukan cotaniRa mihyvnen, umravlesobam daSla daiwyo, wirvas miaSures. mama paisim kiTxvis gagrZeleba mama iosebs gadaabara, TviTon ki qveviT Cavida. ugunur `RvTis gareganTa~ SeZaxilebi mas ver SeakrTobda, magram guli uceb daunaRvlianda da ratomRac sevdac Semoawva, Sedga da Tavs daekiTxa: `ratom amevso naRveliT guli an suli ram damimZima ase?~ da gaocebuli maSinve mixvda, rom es moulodneli naRveli sul mcire, magram gansakuTrebul mizezs gamoewvia: saqme is gaxldaT, rom senakis parmaRTan axlaxan Tavmoyril xalxSi, alioSac SeniSna. gaaxsenda, rom misi danaxvisTanave guli TiTqos tkiviliT SeekumSa. `nuTu es ymawvili ukve amdenad Zvirfasia CemTvis?~ _ gaukvirda uceb. swored imwuTas alioSamac gverdiT Cauara, TiTqos sadRac miiCqaroda, oRond ara eklesiisken. erTmaneTs Sexedes, magram alioSam mzera saswrafod aarida da Tvalebi daxara, beri mixvda, ra xdeboda im wams ymawvilis gulSi. _ nuTu Senc daeWvdi? _ iyvira uceb man, _ nuTu Senc am mcired morwmuneebTan xar! _ daamata naRvlianad. alioSa Sedga da rogorRac dabneulad Sexeda, magram mzera isev swrafad aarida. gverdulad mdgari miwas dasCereboda da mosaubrisken piriT ar brundeboda. mama paisi yuradRebiT daakvirda. _ saiT gagiwevia? wirva iwyeba, _ CaeZia isev, magram alioSam es kiTxvac upasuxod datova. _ nuTu savanidan midixar? ase daumSvidobeblad da dalocvis gareSe? alioSam uceb ucnaurad Caicina da mzera aseve ucnaurad, Zalian ucnaurad imas miapyro, visac sikvdilis win am sufTa gulisa da gonebis yofilma mpyrobelma, usayvarlesma wminda berma da moZRvarma misi Tavi Caabara. mere ki uceb, xmis amouReblad Caiqnia xeli da swrafi nabijiT gaeSura savanidan gasasvleli WiSkrisken.
16

TiTqos mas, aq aRarc mowiweba da aRarc Tavazianoba aRar iWerda ukve. _ kidev dabrundebi! _ CaiCurCula mama paisim da mimavals naRvliani da gaocebuli mzera gaayola.

II aseTi wuTi mama paisi cxadia, ar Semcdara, roca ifiqra, rom misi `sayvareli biWi~ kvlav dabrundeboda, radganac alioSas sulieri mRelvarebis siRrme srulad Tu ara, mciredad mainc ganWvrita. miuxedavad amisa, gulwrfelad vaRiareb, rom Tavadac Zalian gamiWirdeboda, zustad da naTlad gadmomeca Cemi moTxrobis da CemTvis esoden sayvareli axalgazrda gmiris cxovrebis es uCveulo da gaurkveveli wuTi. mama paisis naRvliani kiTxvis pasuxad _ `nuTu Senc mcired morwmuneebTan xaro?~, alioSas nacvlad mtkiced gipasuxebdiT: `ara, mcired morwmuneebTan ar iyo!~ metic, sruliad sapirispiro ram moxda: ase swored imitom daibna, rom Rrmad swamda, magram mainc aeria Tavgza, mainc aemRvra guli da goneba, es ki iseT satanjvelad eqca, rom Semdgom, didi xnis Semdegac, am dRes Tavis cxovrebaSi yvelaze mZime da avbediT dRed miiCnevda. pirdapir rom gekiTxaT: `nuTu es Relva da dardi mxolod imitom Semogawva, rom berTuxucesis sxeulma, nacvlad sneulTkurnebisa, esoden naadrevi xrwna daiwyoo~, _ daufiqreblad gipasuxebdiT, rom: `mizezi namdvilad es iyo~. oRond gTxovdiT, Cemi gmiris umwikvlo da sufTa guls naCqarevad mainc nu dascinebdiT, me ki mis nacvlad da misi gulis ucodvelobis gamo aramcTu bodiSis moxdas, patiebis Txovnas, anda Tavis marTlebas da, miT umetes, am yovelives gamoucdelobiT, anda SeZenili codnis simciriT gamarTlebas ar vapireb, aramed piriqiT, mtkicedac vityodi, rom swored mis am wminda gulwrfelobas vcem did pativs. eWvgareSea, _ zogierTi axalgazrda, romelic ufro frTxilia grZnobaTa gamoxatvisas, romelsac ukve unari Seswevs ara cecxlovnad, aramed nakleb mxurvaled, gonierad da Tundac erTgulad, magram asakis Seufereblad, angariSianad, da amitomac mdablad uyvardes, moaxerxebda Tavi daeRwia imisaTvis, rac Cems gmirs daemarTa; magram zogjer, damerwmuneT, ukeTesia Tundac ugunur, magram mainc
17

didi siyvaruliT STagonebul Sens gatacebas minebde, vidre ar minebde da araferi igrZno; miT umetes siymawvileSi, radgan metad arasaimedoa mudmivad mdablad angariSiani ymawvili da arc arafrad Rirs _ es Cemi azria! `Tumca, _ momaZaxeben gonierni, _ xom warmoudgenelia yvelas ase mtkiced swamdes crurwmenis da arc Tqveni gmiria sxvebisTvis magaliTio~. amaze pasuxad ki isev gagimeorebT: diax, magram Cems ymawvils swamda, swamda wmindad da uryevad da amis gamo bodiSis moxdas ar vapireb. Tumca ki ganvacxade ukve (iqneb Zalian naCqarevadac), rom Cemi gmiris saqcielis axsnas, mobodiSebas an mis gamarTlebas ar daviwyebdi, magram vatyob, movlenaTa ukeT Casawvdomad zogierT sakiTxTa ganmarteba mainc momiwevs. amitom getyviT: aq saswaulebze ar aris laparaki, arc saswaulis molodinis qarafSutul mouTmenlobaze an mrwamsis gamarjvebisTvis aucilebel saswaulze (namdvilad ara), da arc raRac Zveli, winaswarakviatebuli ideis ganmtkicebaze, _ ara da ara! alioSas yoveliveze upiratesad, Tvalwin misi saxe idga, mxolod misi _ uZvirfasesi bermoZRvris saxe, im wminda adamianis saxe, romelsac esoden aRmerTebda da eTayvaneboda. saqmec is gaxldaT, rom ganvlili wlis ganmavlobaSi am axalgazrda da sufTa gulis siyvaruli `yvelasa da yvelafris~ mimarT, am gulis ukeTilSobilesi gamovlinebebi, iqneb arasworadac, magram umetesad swored am erTaderT adamianSi _ misTvis esoden sayvarel da aw gardacvlil berTuxucesSi Tavmoyriliyo. marTlacda, wminda beri iseT ucilobel idealad qceuliyo misTvis, rom warmoudgenelic iqneboda mTeli misi gulmxurvale energia, mTeli misi ymawviluri swrafva mxolod da mxolod berTuxucesisken ar yofiliyo mimarTuli, drodadro ki imdenad, amqveynad sxva `yvela da yvelaferic~ ki aviwydeboda (mogvianebiT ixsenebda, rom im mZime dRes saerTod ar gaxsenebia Tavisi Zma dmitri, romelzec ase wuxda da romelsac ase eZebda winadRes; iluSeCkas mamisTvisac daaviwyda orasi rublis mitana, rasac aucileblad dilidanve apirebda). magram ara saswauli sWirdeboda, aramed im `umaRles samarTals~ eswrafoda, romelic misi rwmeniT, dairRva da romlis aRusruleblobamac ase umowyalod da moulodnelad dausera guli. mere ra, Tu alioSas molodinSi `samarTlianobam~ saswaulis forma miiRo, mere ra Tu am `samarTlianobas~ Tavisi saTayvanebeli moZRvris sxeulisgan eloda dauyovneblad? monasterSic xom aseve fiqrobdnen da amasve elodnen, isinic ki, visi
18

gonierebis winaSe Tavad alioSac muxls iyrida, Tundac TviT mama paisi. alioSamac daueWveblad igive saxe misca Tavis ocnebebs, rogoric sxvebma; amasTan, ukve didi xania, mTeli wlis samonastro cxovrebiT yovelive swored ase Camouyalibda da misi gulic am molodins mieCvia. samarTlianoba swyuroda, samarTlianoba da ara mxolod saswauli! da ai, is, vinc misi Rrma rwmeniT, amqveynad yvelaze metad unda amaRlebuliyo, amaRlebis nacvlad, anazdad miwas danarcxebuli da Sercxvenili aRmoCnda! ratom? vin gansaja ase? vis SeeZlo ase ganesaja? _ es is kiTxvebi iyo, romlebic alioSas gamoucdel da ubiwo guli tanjavda. Seuracxyofisa da gaborotebis gareSe ver aetana, rom wmindanTa Soris uwmindesi, masze bevrad mdabali, ugunuri da qarafSuta brbos dasacini da borotad gasaWori gaxda. Tundac araviTari saswauli ar momxdariyo, arc uCveulo gacxadebuliyo rame da ar gamarTlebuliyo dauyovneblivi molodini, magram saxelis gatexa raRa saWiro iyo, ra saWiro iyo es sircxvili, esoden swrafi xrwna, avis mTqmeli monazvnebis saavyiod gamxdari es `bunebis gafrTxileba~ da `miniSneba~, razec aseTi zar-zeimiT miuTiTeben axla isini mama TerapontesTan erTad? anda ratom sjerodaT, rom am miTiTebis ufleba hqondaT? sad aris uflis samarTali da misi marjvena? ratom ar gamovlinda uflis neba `yvelaze saWiro wuTs~, ratom isurva TiTqos Tavadve bunebis brma, munj da umowyalo kanonebs damorCileboda? ai, ris gamo ewureboda guli alioSas da rogorc ukve mogaxseneT, cxadia, upirvelesi aq is adamiani iyo, romelic amqveynad yvelaze metad uyvarda, ugunuri brbos mier `Seuracxyofili~ da `saxelgatexili~! mere ra, Tu Cemi romanis gmiris es Civili, daufiqrebeli da qarafSutulia, magram vimeoreb, da ukve mesamed (winaswar imaSic geTanxmebiT, rom albaT mec qarafSutulad) _ mixaria, rom Cemma gmirma Tavisi cxovrebis erT-erT yvelaze umZimes dRes goniereba ver gamoiCina, radgan Wkvian kacs gonierebis dro yovelTvis daudgeba, magram Tu ymawvilis gulSi aseT wuTebSic ki ver mZlavrobs siyvaruli, rodisRa unda imZlavros? ar minda arc is ucnauri movlena gamomrCes, misTvis am yvelaze sabediswero da SfoTian wuTs Tumca ki wamierad, magram mainc rom gaukrTa alioSas gonebaSi. es axalaRmocenebuli da gamkrTali movlena is tanjviT aRsavse STabeWdileba iyo, romelic erTTavad ivanTan winadRis laparaks axsenebda. swored axla... ara, ar
19

gegonoT TiTqos sulSi is ZiriTadi, ase vTqvaT, stiqiuri rwmena Seryeoda. ara, Tumca ki Tavisda moulodnelad, sayveduri wamoscda, ufali uyvarda da mtkicedac swamda, magram guSin saRamos ivanTan saubris mtanjveli da boroti STabeWdilebis bundovani gaxseneba suls rogorRac uforiaqebda da TiTqos sul ufro da ufro gareT gaRwevas iTxovda. ukve karga gvarianad bneloda. fiWvnaris koromis gavliT savanidan monastrisken mimavalma rakitinma uceb miwaze, xis qveS, gaunZrevlad pirqve mwoliare, TiTqos CaZinebuli alioSa SeniSna. miuaxlovda da dauZaxa: _ aq xar, alioSa? nuTu Senc... _ daiwyo gaocebulma, undoda ekiTxa: `nuTu Senc mixvdi ukveo~, magram sityvis daumTavreblad gaCumda. alioSas xma ar amouRia, arc ki Seuxedavs, magram misma odnavma, SeumCnevelma moZraobam rakitini miaxvedra, rom alioSas esmoda. _ ra dagemarTa? ganagrZo gaocebulma, magram wuTSive gaoceba RimiliT Seecvala da ufro da ufro mkveTrad damcinavi gamometyveleba gauxda. _ or saaTze metia geZeb. sad gaqri moulodnelad? aq ras akeTeb? ra sisuleleebs imarTeb? Semomxede mainc... alioSam Tavi aswia, wamojda da zurgiT xes mieyrdno. ar tiroda, magram saxeze tanjva asaxvoda, TvalebSi ki gaRizianeba aRbeWdvoda. Tumca rakitins arc uyurebda, misi mzera sadRac Sors mimarTuliyo. _ ici, saxe sruliad Segcvlia. im Seni Zveli morCilebis kvalic aRar Cans, vinmem gagabraza? gawyenines? _ Tavi gamanebe! _ Cailaparaka uceb alioSam da mxolod rogorRac daRlilma Caiqnia xeli, rakitins isev ar uyurebda. _ aha, ai Turme ra xdeba! Cveulebrivi mokvdavebiviT dagviwyia yvirili. da Tanac vis, Sennair angelozs? ici, marTla maoceb, alioSa, gulwrfelad geubnebi. ukve karga xania aRaraferi mikvirs, magram Sen namdvilad gamaoce, me xom ganaTlebuli adamiani megone... alioSam rogorc iqna rakitins Sexeda, Tumca mainc rogorRac dabneulma, TiTqos kargad arc esmoda, ras eubneboda. _ nuTu Senc imas dardob, rom Senma berikacma suni auSva? nuTu seriozulad gjeroda, rom marTla saswaulebs moaxdenda? _ wamoiZaxa rakitinma da saxeze isev gulwrfeli gaoceba gamoexata.
20

_ mwamda, mwams, minda mwamdes, da kidec virwmuneb yovelTvis, mere Sen ra! _ uyvira gaRizianebulma alioSam. _ araferi, sruliad araferi, Cemo kargo. fui, amis axla cameti wlis mowafesac aRar sjera. Tumca, eSmakma uwyis... da amitom Senc Sens RmerTs gaubrazdi, ara? aujanydi: wodeba ar misces da ordeniT ar daajildoes, ara? eh, Sen ra giTxari! alioSam rakitins xangrZlivi da rogorRac TvalmoWutuli mzeriT Sexeda da TvalebSi raRac gaukrTa... oRond rakitinze brazi ara. _ me Cems RmerTs ar avjanyebivar, `ganawess ar veTanxmebi~ mxolod misas, _ ucnaurad Caicina man. _ rogor Tu ganawess ar eTanxmebi? _ cota xniT Caufiqrda pasuxs rakitini, _ ra sisulelea? alioSam araferi upasuxa. _ kargi, movrCeT am laparaks, axla saqmeze gadavideT. dRes rame Wame? _ ar maxsovs... mgoni vWame. _ iseTi saxe gaqvs, cota momagreba ar gawyenda. kacma rom Semogxedos, Seecodebi. arc Rame gZinebia. gavige, raRacaze TaTbirobdiT, mere ki mTeli es ambavi da aliaqoTi iyo... rame unda SeWamo, jibeSi Zexvi midevs, dilas qalaqidan gamoviyole yoveli SemTxvevisTvis, magram Sen xom Zexvs ar SeWam... _ momeci! _ oho! ra ambavSi varT! maSasadame, bolomde avujanydiT? barikadebze vdgavarT ukve? ara, Zmao, am saqmis ase datoveba ar SeiZleba. CemTan SeviaroT... axla siamovnebiT arays gadavkravdi, Zalian daviRale. ai, arays ki namdvilad ar dalev... Tu imasac dalev? _ davlev. _ oho-ho! saocrebaa, Zmao! _ rakitini gaognebuli Canda, _ asea Tu ise, Zexvia Tu arayi, mainc karg gzaze vdgavarT da amis xelidan gaSveba ar Rirs, wamodi! alioSa miwidan usityvod wamodga da rakitins gahyva. _ axla vanias rom enaxe, albaT gaocdeboda! ho, marTla, ici, rom Seni Zma, ivan fiodoroviCi, am diliT moskovSi gaemgzavra? _ vici, _ auRelveblad upasuxa alioSam da uceb Tvalwin dmitris saxe gaukrTa, oRond mxolod gaukrTa da Tumca aman raRacac gaaxsena, raRac saswrafo, risi gadadebac wuTiTac ar SeiZleboda, raRac vali, saSineli valdebuleba, magram am mogonebasac mas21

ze araviTari gavlena ar mouxdenia, gulamde ver miaRwia, imave wams mexsierebidan amoufrinda da daaviwyda. _ Senma Zmam, vaniam, erTxel, `uniWo, liberaluri tomara~ miwoda. erTxel Senc ver Seikave Tavi da miTxari, rom `upatiosno~ kaci var... ki batono! axla vnaxav Tqvens niWierebasa da patiosnebas (es bolo sityvebi rakitinma TavisTvis, CurCuliT Cailaparaka). mismine! _ ganagrZo isev xmamaRla, _ monasters gverdi avuaroT da bilikiT pirdapir qalaqisken wavideT... ho, marTla, xoxlakovas unda Sevuaro. warmogidgenia, yvelaferi dawvrilebiT mivwere da TviTonac maSinve pasuxi gamomigzavna (am qals Zalian uyvars baraTebis wera), Tanac saCqarod fanqriT dawerili, _ `iseTi pativsacemi berisgan, rogoric mama zosime iyo, verafriT davijerebdi, aseT saqcielso~. warmogidgenia? zustad ase momwera, _ `saqcielso!~ isic gabrazda. saerTod, ra dagemarTaT yvelas erTad? moica! _ uceb isev iyvira rakitinma. Sedga, alioSas mxarSi swvda da SeaCera: _ ici, alioSa, _ Tqva rakitinma da anazdad gamkrTali fiqriT gaognebulma TvalebSi daJinebiT Sexeda, Tumca ki icinoda, etyoboda, jer kidev ver daejerebina alioSas esoden gasaocari da sruliad moulodneli ganwyoba da am moulodneli azris gamoTqmis mainc eSinoda, _ ici, alioSa, kargi iqneboda... ici, sad SegviZlia wavideT? _ rogorc iqna, gaubedavad da laquciT daasrula saTqmeli. _ sulerTia... sadac ginda. _ modi, gruSenkasTan wavideT, ras ityvi? gamomyvebi? _ hkiTxa mouTmeneli molodiniT lamis erTianad acaxcaxebulma rakitinma. _ ki batono, wavideT, _ maSinve mSvidad daeTanxma alioSa. es ki, aseTi swrafi da mSvidi Tanxmoba ukve imdenad moulodneli iyo rakitinisTvis, rom gaocebisgan kinaRam Sexta. _ oho!.. ase! _ wamoiyvira dabneulma, alioSas xeli staca da aCqarebuli nabijiT gaiyola. jer kidev eSinoda, rom alioSa gadaifiqrebda. uxmod miabijebdnen. rakitins xmis amoRebisac ki eSinoda. _ rogor gauxardeba, rogor... _ Cailaparaka da isev gaCumda. ra Tqma unda, gruSenkas gasaxareblad sulac ar mihyavda masTan alioSa. rakitini seriozuli axalgazrda gaxldaT da ise arafers gaakeTebda, Tu gamorCenas ver naxavda. amjerad ki ori mizani amoZravebda: pirveli, SurisZieba swyuroda, _ undoda sakuTari
22

50 wigni, romelic unda waikiTxo, sanam cocxali xar

`kviris palitris~ biblioTeka

wigni 25 tomi II
redaqtori elene salariZe koreqtorebi: sofio gaixaraSvili marina inaniSvili natalia CimakaZe kompiuteruli uzrunvelyofa daTo mosiaSvili ydis dizaini eTer gziriSvili proeqtis menejeri TinaTin asaTiani

wignSi gamoyenebuli leqsebi da nawyvetebi poeturi nawarmoebebidan Targmna ana abulaSvilma

gamomcemloba palitra L, 2011 misamarTi: iosebiZis q. 49, tel.: 238-38-71 E-mail: book@palitra.ge www.50.kvirispalitra.ge

seriis wina wignebi


wigni 1 igni onore de balzaki Sagrenis tyavi

wigni 2 jek londoni martin ideni

wigni 3 SoTa rusTaveli vefxistyaosani

wigni 4 aleqsandre diuma sami muSketeri or tomad

wigni 5 uiliam Seqspiri hamleti

wigni 6 Jiul verni 80 000 kilometri wyalqveS

wigni 7 mixail bulgakovi ostati da margarita

wigni 8 oskar uaildi dorian greis portreti

wigni 9 Carlz dikensi devid koperfildi

wigni 10 erix maria remarki triumfaluri TaRi

wigni 11 frederik begbederi 99 franki

wigni 12 edgar po moTxrobebi

wigni 13 homerosi odisea

wigni 14 main ridi uTavo mxedari

wigni 15 Tomas mani budenbrokebi or tomad

wigni 16 mark tveni tom soieris Tavgadasavali

wigni 17 konstantine gamsaxurdia didostatis marjvena

wigni 18 migel de servantesi don kixoti or tomad

wigni 19 o henri moTxrobebi

wigni 20 Stefan cvaigi mariam stiuarti

wigni 21 mario piuzo naTlia

wigni 22 gustav floberi madam bovari

wigni 23 jorj orueli 1984

wigni 24 stendali wiTeli da Savi

wigni 25 fiodor dostoevski Zmebi karamazovebi tomi I

seriis momdevno wignebi


vaJa-fSavela poemebi da publicisturi werilebi

ernest heminguei mSvidobiT, iaraRo!

You might also like