You are on page 1of 7

TOPLUMSAL TABAKALAMA TRLER

Bir toplumda tabakalama snflar aras farkllamadan doar tabakalar arasndaki bireyler arasnda farkllama grlebilecei gibi ayn toplumsal tabaka( katman )iindeki bireyler arasnda da farklar bulunabilir ayn tabaka iindeki farklar sosyal snflar oluturur. Genellikle bir toplumda ynetici pozisyonunda olanlar st memurlar esnaflar orta iiler ve yaam koullar iyi olamayanlar da alt tabakay olutururlar Toplumsal yap kendi ierisinde bir hareketlilii olan bir btndr bu hareketlilik iki ekilde ifade edilebilir yatay hareketlilik ve dikey hareketlilik Yatay hareketlilikte A ) Sosyal yapda yatay hareketlilik , r : Bakkaln manav olmas retmenin Mdr yardmcs olmas vb B ) Sosyal Hayat alannda yatay hareketlilik , : Bir lise retmeninin tayininin Bolu'dan Ankara'ya kmas gibi .... 3 Tr Tabakalamadan sz edilebilir 1. Kapal snf tabakalamas r : Hindistan'daki kast sistemi ki doumla kazanlr deimez kat kurallara sahiptir tabakalar arasnda gei yoktur. 2. Yar kapal snf tabakalamas r : Ortaa avrupasndaki lonca sistemi gibi Yar kapal snf tabakalamalarnda sadece yatay hareketlilik olasdr. 3. Ak snf tabakalamas r : Gnmz ada toplumlarnda eitimin getirdii olanaklar sonucunda toplumsal tabakalar arasnda yatay ve dikey hareketlilik olasdr. AIK SINIF TABAKALAMASI VE DEM
DEGM KAVRAMI

Deime planl yada plansz bir biimde bir sistemin sre veya ortamn belli bir durumdan baka bir duruma geirilmesidir olarak tanmlanabilir. Bu gei .Olumlu olabilecei gibi olumsuda olabilmektedir. Olumlu deime;gelime dorultusunda ilke, yntem ve srecinde daha etkin duruma

gelmeyi ifade eder. Olumsuz deime ise; gelimenin kontrol edilemedii durumlarda ortaya karak dalmaya ve etkinliin azalmasna neden olan deiimdir. Doada, toplumda, insanda ve kltrnde meydana gelen bakalamalar deime olarak nitelendirilir. Evrenin en temel yasas olan deime toplumunda temel bir zelliidir. Hibir toplumun kltrel durum ve deerleri yaps gelecek kuaklara deime olmakszn aynen aktarlamaz. Bazen yava bazen hzl deimelerle gelecek kuaklara aktarlan bu zellikler toplumun kendisinde ve iinde yer alan bireylerinde farllamalarna yol aar. Deime canl,cansz btn varlklar kapsayan adeta zorunlu bir yasadr. Deimeyen bir ey varsa oda deiimin kendisidir.ifadesi durumu ok iyi aklar.

DEMN AMALARI 1) Deiimin en nemli amac etkinlii artrmaktr. Dier bir deyile yaplan ii daha etkili yapmak, iin gerekleri ile ii daha etkili yapmann niteliklerini btnletirmektir gerekleri ile ii yapmann nitelikleri arasnda ak balad zaman etkinliin azald ve deitii artt anlamna gelmektedir. 2)Verimlilii artrmaktr. Yaplan iler i yapma usullerinde kullanlan aragere, rgtsel ilikiler ve kiiler dzeyi deiiklik eklindedir. 3) Motivasyon ve tatmin dzeyini arttrmaktr.insanlar tek dze almaktan zamanla sklarak monotonluk duygusuna kaplrlar. Motivasyon ve tatmin dzeyeni 4) Dier amalar; gelecee hazr olma,rgt yeler arasnda gven ve karlkl destei gelitirme,sorunla atmalara zm getirme,iletiimi gelitirme,pozisyon yanan otorite yerine ehliyete dayanan otorite salama DEMENN NEDENLER VE DEGKLGE KARI TEPKLER Sosyal deimenin birok nedeni vardr.Bu nedenleri yle sralayabiliriz.catlar,keifler,teknoloji,fikirler,inanlar,endstriyel gelimeler,nfus art,kltrel etkileimler,savalar,doal afetler,tarihsel olaylar v.b... ou insanlar ak veya gizli olarak deiikliklere engel olmak eilimindedirler.Bir bakma insan alkanlklarn klesidir fakat insan ayn zaman da bir ite srekli almaktan bkknlk duyar,tek dzelikten sklr ve monotonluk duygusuna kaplr.Deiiklie hem tepki gstermek hem de deiiklik zlemi duymak insann elikisidir.Deiikliin balca nedenleri: Sosyolojik Nedenler

Ekonomik Nedenler Psikolojik Nedenler Sosyal deime srecinde toplumlar birok sosyal problem saptarlar yenilikler her zaman kolayca benimsenmezler ve uygulanmazlar Deimeye kar sosyal tepkiler ortaya kar.deime yanllar ve deimeye kar kan gruplar arasnda atmalar meydana gelir.Her deimenin bir maliyeti vardr;olumlu gelimelere yol aaca gibi olumsuz gelimelerde yol aabilir.rnein otomobilin icad btn toplumlarda hzl bir deiime neden olur,ulam,ticaret,sanayi ... gibi birok alanda olumlu gelimelere yol aar .Fakat bunlarn yan sra trafik kazalar,hava kirlilii gibi alanlarda ise olumsuz sonulara neden olmutur.Deerler, normlar, inanlar alandaki deimelerin etkiledii teknolojik deimelerden daha farkl sonulara yol aabilmektedir. Bu alandaki deimeler daha g kabul edilmekte ,bu tr deimelere kar sosyal tepkilerde iddetli olmaktadr. Bu balamda deimenin daha kolay benimsenmesi ve yol aaca olumsuzluklarn aza inmesi iin toplumun deiime hazr ve a olmas gerekmektedir. Modern toplumlar bu konuda geleneksel toplumlardan daha olumlu koullara sahiptir.

DEMEYE KARI UYUM VE UYUMSUZLUK YADA DRENME Deimeye uyum salama: Deime olgusu karsnda yneticini alanlarnn deimeden zarar grmediklerini gsterecek ve onlar inandracak bir yol izlemesi gerekir. Bylece duygusal tkanklk nlenmi ve deimenin benimsenmesi salanm olur. Yneticiler deiik yollar deneyerek alanlarn ekonomik kayba uramalarn nlemelidirler. Her bireyin, bu deiimden kiisel ve mesleki bir zarar grmedigini bilmeli ve bunalma dmesi nlenmelidir. yerinin kurallar yaps uygun oldugu taktirde iilerin deiikliin sonularn rnn paylalmasnn salanmasdr. Bu yaklam olumsuz direnmeyi nlemesi bakmndan yararl olabilmektedir. iler memurlar ve yneticiler arasnda iyi bir iletiim kurulmal ,iletiim yollar srekli ak tutulmaldr Deimeye kar direnme: Hemostatik denge deimeye kar direnmeye neden olmaktadr. Birey genellikle kurumsal rolnn dnda bir kii olarak deimeye kar direnme meili gsterir,nk bu deimeler yeni alkanlklara,yeni davranlarn edinilmesine neden olmakta, bir ok yerlemi alkanlklarndan, eski yerlemi yntemlerden vazgemek ise gvensizlik ve yetersizlik duygusunun belirmesine neden olmaktadr. Bu durum alanlar oldugu gibi altranlar, yneticileride kapsamaktadr. Bir deime ister istenen, ister istenmeyen trden olsun insan ilikileri asndan zekice yneltmeyi gerektirir. Planl ve dikkatli bir ynetim direnmeyi en alt dzeye

indirir ve bozulan dengeyi kurmay kolaylatrr. Grubu oluturan kiilerin zeka dzeyleri de deimeye kar izlenen tutumu Belilrer ancak grubun zeki kiilerden olumas birok hallerden deimeye kar direnmeyi artrd gzlenmektedir.byle kimselerin nedenlerinin gl delillerle kantlama yollarn semeleri onlar daha byk sorun kaynag durumuna getirmektedir. Bu nedenle zeka dzeyleri normal olan kimselerin deime olgusu karsnda daha akl alr bir yol izledikleri gzlenmekte ve deimeler daha objektif llerle deerlendirilerek benimsenmekte kiiler genellikle deimeye sosyal ilikilerinin bozulmas, kazandklar statnn deerlerine dmesi, sosyal gvenliklerinin tehlikeye girmesi gibi nedenlerle direnmekte, teknik nedenlere daha az yer vermektedirler. Bu nedenle ynetici, deimenin sosyal ynne teknik ynnden daha ok nem vermeli ve bu yolla bozulan denge yeniden kurularak deimenin benimsenmesi
salanmaldr

DEMN TRLER 3 Deiik deiim tr vardr;


Toplumsal deiim Sosyal deiim alma hayatnda deiim

*TOPLUMSAL DEM: Toplumsal ilikilerde, kurumlarda ve belirli bir durumdan yada varlk biimden bir baka durum yada varlk biimine geiine denir. 3 temel unsuru vardr: *insan *mekan *zaman Toplumsal deime ile ilgili kavramlar: *lerleme: Deiimin bir durumdan daha iyi bir duruma geii. *Gerileme: Deiimin bir durumdan daha kt bir duruma geii.

*Gelime: ilerlemenin birden fazla alanda gereklemesidir. *Modernleme: Genellikle az gelimi lkelerin ekonomi, toplumsal, siyasal ve kltrel bakmdan sanayilemi lkelerin modelini temel alan bir deime gstermeleridir. *Evrim: daha iyiye, daha gzele, daha glye, daha mkemmele doru olan toplumsal yapnn tmn kapsayan deimedir. Toplumsal deimenin yaratt sonular: Toplumsal deime: hem toplumun varlgn koruma, hem de bu varlg tehlikeye drme ynnden etkiler yapabilmektedir. Toplumsal yapda ortaya kan deimeler o toplumdaki rf, adet, gelenek ve inanlardan gelen bir direnmeyle karlar. Bu direnmenin yannda bu deimelere ayak uydurmaya alan ve benimseyen kiilerde vardr. Bu durum agda insandan bir ok uyumsuzluklara ve dengesizliklere yol amaktadr. Bunlar: *Kurumlarn ileyememesi *Kurallara uymama *Bireylerden beklenen rollerin yerine getirilememesi *Kltrel deerlerin kuaktan kuaa aktarlamamasndandr.

ALIMA HAYATINDA DEME: hayatnda meydana gelen herhangi bir deimeyi ifade etmektedir. alma hayatnn btnl iinde oluan bir deime kurumun tm fonksiyonlarn etkilemektedir. zellikle teknolojik gelimeler alanlar zerinde olduka nemli etki gcne sahiptir. Yeni bir buluun, bir makinann iyerine alnmas, birok kimsenin grevlerinin yerlerinin deimesine neden olmaktadr. ten karlma tehlikesi yannda alanlarnn mevcut teknik bilgi ve becerilerinin yetersizliide huzursuzluun kayna olabilmektedir. Bu huzursuzluu belki atma ve bunalm izleyecek ve sonunda alanlar arasnda umutsuzluk, gvensizlik, i yerinde de verimsizlik ve knt nlenemeyecektir.

NASIL BR TOPLUM NASIL BR SOSYOLOJ Konusu toplum olan bir bilim hakknda sz syleyebilmek iin hem bilimsel donanm asndan donanml hem de iyi bir gzlemci olmak gerekir. Ancak ierisinde yaadmz toplum konusunda herkesin ortalama da olsa bir fikri dncesi vardr en azndan ikili sohbetlerimizde ne olacak memleketin hali cinsinden soru cmleleriyle hem kendi fikrimiz beyan ederiz hem de bakalarnn dncelerini de renme yoluna gideriz .Topluma nyargsz bakabilmek phesiz olduka zordur nk hepimiz bu toplumun birer bireyiyiz. Einstein "Ne hazin bir ada yayoruz bir nyargy ortadan kaldrmak atomu paralamaktan daha g"derken bizim nyarglarmzn yaadmz a alglaymzda ne byk engeller karttn da gzler nne sermekteydi... Bilgi ann btn ihtiamyla yaanmakta olduu gnmzde , bilginin ilevinde nemli deiiklikler oldu. Bu ada Bilgi bir performans artrma arac olarak kullanlmaya baland , bilginin gereklilii ve paylam bir yana , ne ie yarar ? sorusu bilgi iin daha ok sorulan bir soruya karlk gelmekte. Yaanlan a bilgi snrlarn da deitirdi bilmek iin daha ok maddi gler, istek, ilgi yeterli olmaya balamtr. Bu da ya cinsiyet gibi faktrlerin bilme zerindeki etkisini azaltmtr. Bilme zgrlndeki snrszlk dier toplumsal deerlerin de erozyona uramasna sebep olmutur. Bilginin ieriindeki deiiklikler bilgi sahibi kiinin mtevaz olmasn ortadan kaldrd gibi bilenin ayrcalkl konumunu pekitirmi ancak bilginin aktarlmas ve el deitirerek daha ok kii tarafndan bilinir hale gelmesinin karl para olmaya balamtr. Toplumbilimin phesiz tm bu deimelere kaytsz kalmas dnlemez . nk toplumbilim duraan deimez kalplar olan bir bilme edimi deildir. Toplumsal deime toplumbilimin olaylara bakn ve ngrsn de deitirmektedir. Zaten toplumbilimin amac toplumu islah etme deildir olmamaldr toplumsal dnmlerde rotann arlmamas asndan yol gsterici bir ilevi olmaldr toplumbilimin.... inde yaadmz kent de tm bu toplumsal dnmlerden payn almaktadr Nerede yaarsak yaayalm bir mekan olarak kent de kimliimizin bir parasdr. Kent Sosyolojisinin anlalmasna yardmc olmas gerekli konulardan biri de "nsanlarn neden birbirlerini grdkleri ancak duymadklar" sorusuna yant aramak olmaldr. Sorunlarn ve yaam gren ancak onlar duymayan anlamayan onlarn zerine eilmeyen insan Ikl camlara da bakmaktadr, komu kavgalarna da, yoldan geen aralara da futbol oyununa da ... Bilgi a sylemek istediklerini elbette grntlerle pekitirmektedir . Sz tm bu sanallama eiliminden en ok zarar gren iletilerden biridir.

Topu topu 500-1000 kelime ile konuan uzun konumay sevmeyen selamlamalarnda bile iaret dilini kullanmay yeleyen bir toplum grntsne gelinmektedir yava yava ... Tm bunlara insan yaamnda nemli denge unsurlarndan olan etik-estetik dengenin estetik lehine bozulmas da eklenirse komularn tanmayan, sadece kendi sorunlaryla urap onlar da zemeyen insan bir st yabanclamay yaamaya balamtr. Nurdan Grbilek "Vitrinde Yaamak "adl eserinde "nsann dnyayla olan ilikisinin aslen bir seyretme ilikisine dnmesi" fikrini reklamcln etkisinin artmasyla pekitirir ve der ki "Reklamclk tm yaantmz vitrine evirdi" Tm bu yaananlar "Hayat denen seyirlik oyun" ifadesini glendirir .Daha ok makyaj ve daha ok maske, daha ok tak gerekleri saklamaz sadece zerlerini geici srelerle rter . Ayrca tm bunlar doruyu "sade"ce seyretmemize bile izin vermez . imdi "sade"yi yaamak ylesine zorlamtr ki mutlaka "biri bizi gzetliyor "dur. Toplumun bireyler zerinde kurduu deieceksin ! ve onlar gibi olacaksn hem de hemen imdi zorlamas bizi televizyonda grdmz insanlar gibi giyinmeye onlar gibi dnmeye ve onlar gibi yaamaya zorlamaktadr. Toplumun farkl olana ne ihtiyac ne de hogrs kalmamtr. Sosyologlarn deien toplumsal deersizlikler enflasyonu ierisinde grdklerini ve gelecee ynelik saptamalarn tm toplumu aktarma Bilgiyi paylama zorunluluklar ortaya kmaktadr. Kentte ve yaadmz tm mekanlarda bu aslnda mmkndr. Toplumbilimciler rnek insanlar olmak zorunda deildirler ancak en azndan nsan ! olmak zorundadrlar .yani
sradanlamamal bayalamamaldrlar.

You might also like