NYZ- MISR

KADDESELLH SIRRAHUL AZZ

KASDE- BRDE TESB

Niyz Msr ka z-i addesellh srrahl az zin Bsr'nin elKevkibu u'd-Durriyye fi Mehdi Hay yri'l-Beriyye a Kasde-i Brde adl (Br'e) a adyla mehur olmu ka asidesi zerine Arapa olarak nazm ett tesb'idir. tii Trkeletirmesi iin Do. Dr. Musa YILDIZn yapm olduu ta ahrili alm esas aln mas nm ve Trk evirisind de ke den istifade e edilerek by zorluklar am olarak yeni bir aklama k k yapmaya altk. Niy a yz-i Msrn Kaside-i Brde Tesb iin nin -i bu al ma temel eser olarak alnmas elzem oldu uunu hatrlatm fayda gr ma rmekteyiz. Ay yrca Abidin Paann Ka aside-i Brde e erhinden istifade edilmit 1 tir. Arap olan bir iirin Trke evrilmes ok zor o a eye si olduu kadar me tr evir ayrca zor eal risi rdur. Fakat in nsanlar bir a alma zerinde srekli bir eyler retir umulur k daha iyi e rse ki eserler ortaya kaca umulu ur.

hram mczde Hac smail Hakk ALTU UNTA 19.12 2.2009

( ATE Sleyman rfa Sofralar Niy an yazi Msr [Kit tap]. - Ankara : [s.n.], 197 71. HARMAN mer Faruk ABDN Paa K A Kaside-i Brde Tercmesi ve erhi e [Kitap]. - stanbul : Kale 2004. em, YILDIZ M Musa Niyz-i Msr Kaside-i B M Brde Tesbi [K Kitap]. - stanb : bul Elif, 2007 7. )

6 | Niyz-i Msr Bana: "Sahibinden yani Allah'n Resul sallallh aleyhi ve sellemden izin aldn m?" dedi. "Hayr" dedim. "te iine domaynn sebebi budur. Bunu Hz. Resul Aleyhisselamdan sor." dedi. Sanki ben uyuyordum da o kardeim bu dyle beni uykudan uyandrd. Birka gece Resul Aleyhisselam'n srrna yalvararak, niyaz ederek kerem denizinden fakiri bo dndrmemesini istiyerek iltica ettim. Bin yetmi be senesi Muharrem'l-Haram'nn ikinci onunda Bursa'da Resulllah'n mbarek yzn grmek erefine nail oldum. Raslllah sallallh aleyhi ve sellem bana arkadalarndan birini gndermi., Kendisi ark tarafndan garp tarafna geiyormu. Bana dedi ki: Raslllah sallallh aleyhi ve sellem sana diyor ki: "Beyaz at bizden ayrld, arkamzdaki otlakta kald. Onu alsn, bize getirsin. " O gelen zat, bana atn nerede bulunduunu ve oraya gidilecek yolu gsterdi. "Raslllah sallallh aleyhi ve sellemin sz bam stne" dedim. Hemen ata kotum ve onu denilen yerde buldum. Yularn elime aldm, abuk srdm, Raslllah sallallh aleyhi ve sellem Hazretlerine yetitirdim. Yannda yedi kii vard. Bir dan eteinde, nehir kenarnda, bir aa glgesinde konaklamlard. Aralarnda Raslllah sallallh aleyhi ve sellemde bulunuyordu. Baktm namaz klyorlar. Ben yetiinceye kadar namazlarn bitirdiler. Resul-i Ekrem'e kavuunca sabrm tkendi, utanmay bir yana braktm, hemen boynuna sarldm, ptm, Raslllah sallallh aleyhi ve sellemin iki dudan emdim. Ben mbarek dudaklarn ptm srada: "te bu, ilimler ma'denidir; bu, bilgiler kaynadr; bu, Allah'n vahiy hazinesidir." diyordum. Raslllah sallallh

ON ALTINC SOFRA CI h'n resul sallallh aleyhi ve sellem yle e [Allah buyurmu ulardr: k "Sadk rya, nbvvetin krk alt u'besi k inden bir u'bedir. Bu da m mminlerin nbvvetten nasipleridir." 2 Mevlana Cami n kaddese llh srrahu azzin Fsu erhinin Y ul us Yusuf Fass'n da nda byledir. . Fakir der ki iimde geiyordu ki, mam Bu en u usr kaddese ellh 3 4 srrahul azzin Kaside Brde'sin tahmis ve tesbi ed e-i ni eya deyim. Ve her b beytin banda Muhamme sallallh aleyhi ve sellemin ed ismini g getireyim. s sti'dadm olmad iin buna muvaffak n olamadm Ne kada altmsa glk ek m. ar a ktim, ar geldi, uzun zam sadece birka beyitte fazla bir ey yazamadm. Bu man b en yazdklar rm da beenmiyordum Fakat b dncey de m. bu yi kalbimde karamad en dm. Benim bilgin, salih bir ihvanm vard. Ona iim mdeki bu itiy yak, fakat bu gerekletirmeye muvaffak unu olamad syledim m m.
2 3

Buhr, K. Tabr, 2101 1 Tahmis: kili beyti msra ilave ile be msraya m karmak 4 Tesb: k beyti be msra ilave ile y msraya kili m yedi karmak

Kaside-i Brde | 7 aleyhi ve sellem beni bir mddet bundan menetmedi, sonra bana: "Namaz kldn m?" buyurdu. "Hayr, ya Resulallah. " dedim. "te su dedi, abdest al ve namaz kl. " "Ba stne" dedim. Namaz klmak iin abdest almaya balaynca ferahmdan sevin ve alama ile tatl bir ekilde uyandm. Derhal tesbi'e baladm. O gn otuz yedi beytin tesbi'i mmkn oldu. Ertesi gn krk beyit tesbi ettim. Hsl on gn iinde bitti. Yce Allah'a hamdolsun. Allah ve Resul daha iyi bilir, ru'yann tabiri bu idi: Ameller sahibinin bineidir. Onu isteine ulatrr. Tasnifler ve dier hayrl iler de byle (sahibinin binei)dir. Demek at Kaside-i Brde idi, onu Allah'n Resulne gtrmemiz iin bize olan emir, onu, Muhammed Aleyhisselam'n ismine kavuturmaya iaret idi. nk isim, ehl-i hakikat indinde msemmann kendisidir. Onlarn yedi kii olmalar da tesbi'e iaret idi. Abdest almakla emir ise, tesbi'e balama emrine iaret idi. Vefatndan sonra, kardelerimden bu ru'yay, Tesbi'i Muhammedi'nin bana yazmalarn rica ederim. ] 5

(ATE, 1971)

10 | Niyz-i Msr

Bismillhirrahmnirrahm NC BRN BLM: RAS LLLAH SA ALLALLH ALEYH VE SELLEME IK E OLMA HA AKKINDA 1 Muhamm ak deliller ve hikmetlerle geldi, med Btn insanl mjde eleyici ve kor rkutucu oldu, , lk yaratl zamannn haberlerini syledi n Haremde 6 olanlar dostlara ulat eki d trd, Onun ac syla kvrana kalbime de an edim ki: Selemde 7 komular 8 hatrlad eki ndan m, Gzlerde akan gzya en ana kartr kann? rdn 2 Muhamm gsler alevlendirdi ateiyle, med ri Saanak yamurlarla bir gn olsu scakl so un oumad Gvenme ediim nefsim sordum. E Nefsim! me Ey Kalbine h hkmeden id ddetli sevgisi miydi? Yoksa du uyduun zle eminin hzn mdr seni ynelten? Medine t tarafndan bir yel mi esti? r Yoksa, karanlk geced dam9 Da de nda imek mi akt? k
6 7

3 Muhammed'in hevesiyle kalpler genleti, Grmyorum kalbimin artk bakasna meylettiini, Yoksa kalbim bu sevgiyi inkrda haddini mi at, Dedim ki, cier delen sevgiyi inkr etmektesin, Eer dnrsen sevginin yeermeyeceini, Ne oldu gzlerine alama dedike hznlenmekte, Ne oldu dediinde kalbin gamn kederi arttrmakta. 4 Muhammed ak isabet edince hararet artar, Onun iin k sevda acsna katlanr, Zannetme ki k sevdasn saklayabilir, Yamur olan gzyalar bedeni bitap drrken, Kalpte derdi olann hli mi gizli kalr? Hangi k sevdasnn gizli kalacan zanneder? Dklen gzya ve tutuan kalp arasnda. 5 Muhammed Allahn kullar ve raslleri iinde en hayrlsdr. Onun dini, btn inanlar ve topluluklarn kaldrd. Ey beni knayan! El ek artk knayp azarlamaktan Ksa ve uzun sze ne hacet hakikat gn yzne kt. Heyhat yaral kalp, sevgini gizlemektesin, ayet bu sevda olmasayd harabelerde ne gzya dkerdin, Ne de Bn 10 aacn ve lem 11 Dan yd ederek uykusuz kalmazdn.
9

Harem, burada Allah Tel katndaki mahrem yerler. T klarn tavaf ettii makam n m 8 Hakikat- Muhammedi -i iyenin halleri

dam: Medine civarndaki bir dan addr. dam'da imek akmaya balaynca, Medine'ye yamur yamaya balar. 10 Hicaz blgesinde bulunan ve ok gzel kokan bir aacn addr. Bu

Kaside-i Brde | 11

12 | Niyz-i Msr 8 Muhammed'in hayali vallahi beni telalandrd, Yanaklarma akan gzyalarm beni bouyor, Dedim ki; sabrm tkenip izi iimde kalmadnda, Dallardaki yapraklarn hrts beni aka getirdi, Beni ac szlerle yakp knayan Sevgilimin hayali beni uykumdan uyandrd da, Sevgim dnyevi zevkleri straplar def eyledi. 9 Muhammed geceleyin bir ay paras gibi grnr O gece insanlarn yzleri aydnland, Hakikat iin o hidayet gnei parlad, Gnei kararnca18 dnyay da zntler sard, Brakn beni, yakyor iimdeki hznn atei, Ey Uzr19 akmdan dolay beni aalayan! Senin insafn olsayd, knamazdn beni. 10 Muhammed'in srr bir haberle ortaya ktnda, Korkunun ateiyle gsmdeki canm tututu, Ona olan akm yznden, kaybetmiken aklm Gece vakti knayann laflar k eletirir, Dedim ki: Hayr, hayr kader ve hkmn knama, Hlimi artk rendin srrm gizli kalmad, Laf sayanlar ne bilsin derdime vardr dermanm ve srrm.

6 Muhammed'in karanlkta da grnnce iaretleri, Karanlklar yok oldu, vahiy gnei dounca, Alevleri sevdiimden beri beni yakmaktadr, Onun iin nefsim arzularn ve her eyi terk etti, Sevmekten dolay muhabbet iaretleri balad, Sevgiye ahitlik edeni inkr edebilir misin? Gzyan ile hastalklarn hakikati aa kmakta. 7 Muhammed'in temiz ve soylu ailesi gvencemizdir, Btn erefli ashab bizi kemale erdirendir. Torunlar12 Me'v 13cennetinde nderlerimizdir, Onlara14 olan sevgimizle imanmz zahirdir,15 Muhakkak onlara zulmeden16 ettiini ekecektir. Ak atei iki yanaa krmz sar bir izgi ekti, Yanaklarmz sar krmz17 bir gle dnd.
aa Hz. Musa aleyhisselma tecelli olan aatan istiaredir. 11 Tur dadr. nk burada Allah Telnn tecelli ettii yerdir. Hicretteki Sevr maaras dnenlerde olsa da Tur Da daha tecelliyattaki hreti daha fazladr. Ayrca aacn beraber zikredilmesi de buna iaret etmektedir. 12 Hz. Hasan ve Hseyin aleyhimesselm 13 ehitlerin ve takva sahiplerinin ruhlarnn barnd cennet 14 Hz. Hasan ve Hseyin aleyhimesselm 15 Niyz-i Msr, burada Hz. Hasan ve Hseyin aleyhimesselmn nbvvetine iaret etmektedir. 16 Yezid ve tabiileri 17 Sar gl iinde yanan ak ateinin, krmz gl ise kanl gzyann

iaretleridir. Raslllah sallallh aleyhi ve sellem Hakka yrynce 19 Uzre kabilesi Yemen'de ak ve muhabbetleriyle tannm ve bu konudaki hikyeleri her tarafa yaylm bir kabiledir.
18

Kaside-i Brde | 13

11 Muhammed aknn yrekte vardr makam, Her nasihat kn gnlndeki sevgiyi kaldrr m? Gizli balayan ak kalpten kovan Brak k knayan iflah olmayacak, Hline brak bu genci; sevgisinden vazgeecek deil, Nasihatlerin samimiyse de k duyacak deil Zira azarlayan methedeni duyamaz ki k. 12 Muhammed'in srr gizliden bana nasihat vermekte, Rabbim gzellik yolu ile vuslat yn gstermekte, Kendimde deilim kovuyor gibi bana nasihat etme, n gnl knayanlar dinleyemez ki, Sevgiliye vuslat an son dileidir, Ak salarmn nasihatini ktye yorup da inanmadm Hlbuki nasihat eden ak sal thmetten uzak deil mi?

16 | Niyz-i Msr

KNC BLM: NEFSN STEKLERNE KARI IKMA HAKKINDA 13 Muhammed deliller kamatrd gzleri, Gkyzne ykseldi ve insanla nasihat etti, Kabul etti muttakilerle iyi insanlarn kalpleri, Nefret etti akiler ve isyankrlarn nefisleri Eyvahlar olsun nefsime bu nimetleri fark etmedi, Ktl emreden nefsim tlerden yz evirdi, Cahilliinden ak salarn ve ihtiyarln nasihatlerini de dinlemedi. 14 Muhammed'den bir zarar grmedi nefsim, Lakin emredildii eye vefas da olmad, Yaklaamad takvann makamna mrnce, Rabbinden korkmad ortaya kmken kusurlar, Nefsime ne olduysa biriktiremedi iyi amellerini, Bir ziyafet hazrlamad gzel amellerle, Muhteem olmayan misafirim20 elem indirdi bama.
20

15 Muhammed gelen her misafirine ikram ederdi, mmetin hepsine bunu emretti, Uyard ak salar gelen kiiye yazk oldu, Misafirine tazim etmeyip inkr edene, Bana geldiklerinden beri ben onlar hakir gryorum, ayet bilseydim misafire ikram etmeyeceini, Salarm ketemle21 boyardm ve srrm saklardm, 16 Muhammed nefsin cahilliinin sarrafdr22 Allah'n yolunda gayesine doru giderken, Sapknl srekli devam eden nefsimi knasam da, Kotuka koar alaklk iinde ekyala, stekleri hep hidayetinden kamakta, Kim benliime kefil olabilir serke nefsin elinden? Azgn at zapt etmeye dizgin kfi mi? 17 Muhammed'i nefsim gafletinden grmedi Nurlarn, aksine akvete meyledip durdu, Ktlkleriyle hep bu dnyaya esir oldu Asla aylmad bir trl sarholuun uykusundan, Ey kalp nefsi kov ve irkin isteklerine kar ol, Gnahlarla ehvetin imhasn arama, Muhakkak yemek a isteklerini kuvvetlendirir.
21

htiyarlkla gelen lm

22

Ketem: Salarn boyanmasnda kullanlan bir bitkinin addr. Onun oyunlarn ok iyi bilir.

Kaside-i Brde | 17

18 | Niyz-i Msr

18 Muhammed fiili olarak alt hayatnda, Tembellik etmedi ve kimse ona isyan etmedi Knanm nefsime tekrarladka nasihatlerimi, O isyanna ve kendini beenmeye devam etti, Nefse isteklerinden uzak dur ve rnekleri iit dedike, Nefis st emen ocuk gibidir, delikanlda olsa Eer vaktinde kesmezsen st sevgisini brakmaz. 19 Muhammed nefsi iyilii istemeye yneltirken, Doruyu bulmas iin nefsi de zorlamad, Allah iin nefsi kzdrmaya al, onun raz olduu Houna giden eyleri eer verirsen onu diriltirsin stediklerinden uzakla ve atlarna sabrla katlan Nefsini vazgeir isteklerinden yoksa sana hkmeder, Muhakkak nefse dostun olursan yaralar veya helak eder. 20 Muhammed deliller nasihat ederken de koruyucudur, Nefsi ktlkten tvbe ettirir, o serseridir, Nefsim nimetler iindeyken beyaz salar grd, Halde dnyada ktle devaml dmektedir, Eer nefsi slah etmek istersen tvbe et kudretin vardr, Ameller merasnda otlarken iyi gzet onu, Eer merasn tatl buluyorsa otlatmasna engel ol.

21 Muhammed'e yetler inerken sabahleyin, yilii tavsiye eden szler ile imi karartan nefsim ise zulme meyyldir, yilie kr, erre ynelii abuk olunca, Nasl hevesleriyle zayi etti farz ve nafileyi, ldrc zehrini ou zaman gzel gsterdi, Bir ekilde yal lokmann iindeki zehri grmedi. 22 Muhammed yaratlmlara mriddir, tabii ol, Bo ver bakalarn kulak asma onlara. Bir kanaatkr gibi kolay bir hayat yaamasa, Men edilmeyen arab kana kana imekle, Nefsi helak eden tamahn olmaz, a gzllk etmezsin, Kork. Aln ve tokluun hilelerinden, Tokluktan daha zararl nice alk vardr, 23 Muhammed delillerin ortaya k belirginleti, Yapaca ktlklerinden korkmadan nefse nasihat et, Okunan kitaplardaki yazlanlara kar gelse de, Kurtulamyorsa, isyan hastalna tutulmutur, Karnn dolduran eylerden Allah'a tvbe et, Gzden ya boalt doldurmadan, Haramlar ve ktlkler. Nedamet perhizine sk sarl.

Kaside-i Brde | 19 24 Muhammed'i tasdik et, kabul ettiimiz Mevlndr, Szlerini ve haberlerini incelikleriyle ezberle, Rehberliin istenirse Onun delileriyle hkm ver, Senden vasilik23 isterlerse dilini ve belini koru, Kurtulu iin ihtiramla szde ve amelde ihlsl ol, Nefse ve eytana uyma, isyan et her ikisine, phelen sana verdikleri sevindirici nasihatlerine.
Sana snarak vasiliini veya tavsiye etmeni isterlerse demektir. Vasilik Hz. Ali kerremallh vechenin sfatdr. "phesiz Ali, sizin aranzda, benim halifem, vasim ve kardeimdir; yleyse onun szlerini dinleyin ve ona itaat edin." (Tarih-i Taber, c.2, s.319. bkz: Yenabiu'lMevedde, 76. blm, 1. ve 2. hadis.) "Ben Allah Resul sallallh aleyhi ve sellemden yle sordum: Ey Allah Resul! Her nebinin bir vasisi vardr, sizin vasiniz kimdir? Peygamber susmay yelediler. Ama sonraki toplantda beni grnce "Ey Selman!" diye seslendiler. Ben sratle yanna giderek "evet" dedim. Hazret yle buyurdu: Musa'nn vasisinin kim olduunu biliyor musun? "Evet, Yua b. Nun-dur." dedim. Hazret, "Niin?" diye sordu. Ben, "nk o kendi kavminin en bilginiydi." dedim. Hazret yle buyurdu: yleyse, phesiz vasim, srdam ve benden sonra mmetim arasnda brakacam en iyi ahs Ali b. Eb Talip'tir ki benim vademe vefa edecek ve borcumu eda edecektir." (Mu'cemu'l-Kebir, c.6, s.221; Mecmau'z-Zevaid, c.9, s.113.) bn Asakir, Enes b. Malik'ten yle naklediyor: "Raslllah sallallh aleyhi ve sellem abdest alarak iki rekat namaz kldlar ve sonra yle buyurdular: "Bu kapdan sana doru ieri girecek ilk ahs, muttakilerin imam, Mslmanlarn efendisi, dinin nderi ve vasilerin sonuncusudur." O srada Ali kerremallh veche ieri girdi. Raslllah sallallh aleyhi ve sellem kimin geldiini sorunca Ali, dedim. Bunu iiten Raslllah sallallh aleyhi ve sellem Ali'ye doru gelerek onu sevinle kucaklad"( Tarih-i bn Asakir, c.2, s.486; Hilyetu'l-Evliya, c.1, s.63; erh-u bn Ebil-Hadid, c.1, s.450)
23

20 | Niyz-i Msr

25 Muhammed'in emri ve nehyi hkmmzdr, Emre ve nehye az oldu insanlardan teslim, nk nefis ve eytan karar aldlar Dmanmzdr diye, onlar sakn dost edinme, erleri her yere bular, hilelerinin ise art vardr, Hasmn ya da hkimin olsalar da uymazsn onlara, Bilirsen hasmn ve hkimin oyunlarn. 26 Muhammed sultanlarn ve rasllerin en faziletlisidir, Dini milletlere gelen dinlerin en kuvvetlisidir, limsiz ve amelsiz mr zayi olur, Yanllar grmeden nasihatimi artrsam da, lemediim amellerle szlerimi sslesem de, Allah'tan af dilerim amelsiz szmden, Ben ksr kimseye nesil isnat etmi gibi oldum24.

Kendisinde bulunmayan zellikleri bakalarna emreden kii, kendisinden olmayan ocua yalandan sahip kan insana benzetilmektedir.

24

Kaside-i Brde | 21 27 Muhammed insanlarn en gzeli ve en tatlsdr, 25 Konumasyla phelerden uzaklatrr nasihatleri, Bir sz veriyorum fakat gereini yapmyorum, Tembihlerini uyanma aknlnda olan nasl duyar, Gryorum ki szm amelim hi uymuyor, yilii emrettim sana lakin ben onu yapmadm, Dosdoru oldum desem doru olur muyum?
25

22 | Niyz-i Msr

Ne gzelsin, Ya Muhammed! (sallallh aleyhi ve sellem) Hibir halin insanlara zarar verici bir sebep olmad. Raslllah sallallh aleyhi ve sellemin zahiri ve batn gzellii kemal mertebesinde olmutur. Kamil bir gzelliin sahibi olduu iin gzellii Yusuf aleyhisselm gibi fitne (imtihan) sebebi olmamtr. Raslllah sallallh aleyhi ve sellem efendimizin, mbarek bedeninde toplanan, grnen ve grnmeyen gzellikler hibir ferdin bedeninde toplanmamtr. mam- Kurtubi kaddesellh srrahul azz yle bildirmitir: "Resul-i ekrem efendimizin gzellii bsbtn grnmemitir. Eer hakiki gzellii grnseydi, Eshab- kiram O'na bakmaya takat getiremezdi. ayet hakiki gzelliini gsterseydi, hi kimse bakmaya dayanamazd."ashab- kiram, Raslllah sallallh aleyhi ve selleme; "Ya Resulallah! Siz mi gzelsiniz, Yusuf aleyhisselam m daha gzeldir?" diye sordular. Efendimiz cevap olarak; "Kardeim Yusuf benden sabih (gzel), ben ondan melihim (tatlym). Onun grnen gzellii, benim grnen gzelliimden oktur" buyurdular. Raslllah sallallh aleyhi ve sellem efendimiz bir hadis-i eriflerinde; "Allah Telnn gnderdii her nebi gzel yzl, gzel seslidir. Sizin raslnz ise, onlarn en gzel yzls ve en gzel seslisidir" buyurdular. Raslllah sallallh aleyhi ve sellem efendimizin, Kur'an- kerimde geen isimlerinden biri de Kur'an- kerimin kalbi olan Yasin suresindeki "Yasin" kelimesidir. Ulema-i rasihinin bykleri; "Yasin, "Ey benim muhabbet deryamn dalgc olan habibim" demektir" buyurmulardr.

28 Muhammed o nefsi karklkla perdelemedi, Hayrlara vesile nasihatleri kefil olup, Adn cennetinin,26 yksek bir yerinde bizi toplayacaktr. Yazklar olsun nefsime. Kt ilerde kullanmakta bizi, Tate meyil ve hayrdan da uzak brakt, lmden nce fazla bir azk hazrlamadm Farz olandan baka namaz klmadm, oru tutmadm.
26

phesiz ki, iman edenler ve gzel amel ileyenler yok mu, ite onlar mahlkatn en hayrlsdrlar. Onlarn mkfat Rableri katnda Adn Cennetleridir ki, onlarn altlarndan nehirler akar, orada onlar ebed kalcdrlar, Allah onlardan raz olmutur, onlar da ondan raz olmulardr. Bu Rabbinden korkanlar iindir (Beyyine, 8)

24 | Niyz-i Msr 31 Muhammed kitaplarda Allah'n kullarnn en stndr Yaratl ahlk eref ve nesep ynnden, En st rtbeden daha ycedir makam, Ba eiktir yeryznde kavutuu nimetlerden, Mal ve altnlar yerine fakr 27 eti, Altn dolu dalar ona kendilerini arz ettiler, Ululuun yerini gstermek iin nefse meyletmedi. 32 Muhammed'in srlar bizden uzak oldu, nk o en seilmi mevlamzdr ve hayrldr da, Allah'n yardmcs olduunu bildiinden, Asla ilgi gstermedi dnya kpeine, Dnya onun tutsa olmasna ramen zht ile yaad, Bulunduu zhd hayat zahitliini kuvvetlendirdi, Muhakkak masum olana yokluk etki etmez. 33 Muhammed batnda hem de zuhurunda gzeldi, Az bir kuvvetten baka dnyada meyli olmad, Duruuyla, gnllerin en zengini ve en kanaatkryd. Bazen gizli bazen aktan, lemin sslerini reddetti, Ne bir an ne de bir zaman dnyaya el amad, Nasl arr dnya Ona muhta, Zira, O olmasayd dnya yokluktan kurtulamazd.28
27

NC BLM: RASLLLAH SALLALLH ALEYH VE SELLEME VG HAKKINDA 29 Muhammed'in eraiti kinatta yok olmad, mr onlar yapmada baarl olmad ve zayi oldu, Nefsim kusurlara ve tembellie alkanlk etti, Bunlar ilemekten usanmad, Yakar iin geceleri bir saat bile ayrmadm, Kendime zulmettim, geceleri ihya edenin snnetine Uyumazd, ien ayaklar arsndan ikyet edene dek. 30 Muhammed insanlar arasndaki btn vglere sahipti. Nice gvenilir insan anlatp durdu onun ahlakn, Srekli a kalrd orucunu visal ederek Hi ikyet etmedi alktan ve devaml geliinden, Nefsi iin dnya maln istemedi, Ala sabretti, karnna ta balad, Tan altnda iyice skldndan beli toplanrd,

Raslllah sallallh aleyhi ve sellem buyurdu ki; Fakr, benim vn kaynamdr Niyz-i Msr kaddesellh srrahl azz, fakr'n tanmn Allah'tan baka her eyden varl almak eklinde yapmtr. O'na gre Vcut kalknca, Hakk grnr ve hi kaybolmaz. Fakr tamam olmaynca dorudan doruya Hakk'n yzne bakmak mmkn olmaz.

Kaside-i Brde | 25 34 Muhammed kurtard bizleri kaydrc sapknlktan, Odur bize cmerte ikram eden cmert kii, Kalbin l can bulur hidayetinin nuruyla, Farz olan vncmdr, onu sevmeyi seviyorum Yarn kyamet gnnde "bana yakla" der belki, Muhammed lemlerin, insanlarn ve cinlerin Efendisidir, Arap'n ve Arap olmayan btn frkalarn da Efendisidir, 35 Muhammed faziletleri toplamada bir tanedir, efaati kyamet gnnde dayanamdr, Sahibidir saylmayacak mucizelerin, Ondaki faziletler denizine herkes gelir, Dirili gn sancak onunla dikilecektir, yilii emretmede ktlkten sakndrmada Nebimiz bir tanedir. Szndeki "Hayr" veya "Evetine itiraz olmamtr

26 | Niyz-i Msr

36 Muhammed'in eriat duruuyla ycedir. O emindir ve Ona uymak, kulun emniyetidir, O bir kahramandr ki ululuu yaylmtr, O ecaatte kahramanlklar amtr, Topluluu ardnda icabet edilendir, Muhammet efaati arzulanan Hakk'n sevgilisidir, Btn korku ve skntlar Onunla yok edilir. 37 Muhammed merebine kavualm isteriz, Sapknl pheden temiz hakla dorulttu, Allah Telnn gizliliinde de rasldr Allah fazlndan da Ona yle bir sevgi verdi ki, Gsterdii hak yolda phe yahut eksiklik brakmad, Kendisine tutunanlar Allah'a davet etti, O tutunanlarn sarlanlarn kopmayan ipidir 38 Muhammed'in yz gne gibi grnr ufuktan, Kokusu gzel kokar koklayana, Eli cmertlikte ikramda deniz gibidir, Mevl korkusundan kalbi heyecanldr, Sbhan Mevls Onu kan phtsndan sekin yaratmtr Btn nebilere yaratl ve ahlkta stn klmtr. Hi biri Ona ilim ve cmertlikte yaklaamad

28

Sen olmasaydn bu kinat yaratmazdm Hadis kitaplarnda asl bulunmayan bu veciz ifade hadis mnekkitlerince de red edilmitir. Aliyul- Kri. Acln ve evkn, Saannin mevzu dediini naklettikten sonra manasnn sahih olduunu kabul ederler. Bkz.Aliyul Kri. 288; Acln, II/164: evkni. Fevaidul- Mecmua, 326; Deyleminin bn. Abbastan; bn. Cevzinin Selmandan naklettikleri rivayetlerin her ikisi de mevzu kabul edilir. Suyti de mevzu olduunu tasdik etmitir. Elbni de yukardakileri naklettikten sonra mevzu olduunu aklar. Btn bu deerlendirmeler iin Bkz. Saan. 52: Aliyul Kri. 295. 296; EIbni. Silsileni Ahdis-i Daire. 1/282

Kaside-i Brde | 27

28 | Niyz-i Msr

39 Muhammed'den nur ehli nurlarn alr, Onun ilminde btn insanlarn ilmi kaybolmutur, Onun yeri kutsanmtr, hazret olmak ona uygundur, Onun ulv mertebesine ulamaktan mitleri kestiler, Mirata imamlk yapt onlara arkada oldu Btn Allah raslleri hepsi ricada bulundular, Denizinden bir avu ve yamurundan bir yudum imek iin. 40 Muhammed'in an ycedir onlarn ereflerinden, Onun erefiyle niyetlerine ulamay mit ederler, Yarnlarda mutlulua kavumak iin ynelirler Ondaki seilmilik, skntlardan bir kurtulutur, Zikir vakti huuyla etrafnda toplanrlar, Onun yce katnda dururlar hadlerince, lmindeki nokta ya da hareke eklinde. 41 Muhammed'in gzel yz gnei utandrd, Aydan daha almlyd sknt vaktinde bile douuyla, Nurunun klar dnyay doldurdu, Kim yardm istediyse ondan ihtiyacn giderdi, Yaratl mkemmeldir ahlakndan Allah raz oldu. Onun maddesi ve manas kemale ermitir, Sonra Allah insanlardan onu kendisine sevgili semitir

42 Muhammed'in makam ycelerin ycesindedir, Rabbi ona hazinelerinden sonsuzca vermitir, Onun varlyla kfr kahredip sndrmtr, Dini hakikatiyle ocandan karmtr, Kemalde esiz bulunmaz bereketler iindedir, Gzellikte orta olmaktan mnezzehtir. Ondaki gzelliin cevheri paralanmamtr. 43 Muhammed btn yaratlmlarn en hayrlsdr, Susuz gelenlere kanacaklar kadar ikram eder, Sapmalarndan sonra insanlara doru yolu gsterendir, ardklarnda onlarn yardmcs ve kurtarcsdr, Eer ldkten sonra vlecek bir ey brakmak dilersen, Vazge Hristiyanlarn nebilerine dair sylediklerinden Baka, hakknda dilediin kadar medh sena et. 29 44 Muhammed'in vgs kitaplarda geldi, Gemiler tarafndan sfatlar anld, mrnce onu methetsen de bitmez hasletleri, Yaz, syle, vmekte arya kaacandan korkma, Allah'n rasln delicesine methet, Onu sev, Dilediin erefi nisbet eyle onun ahsna, Gcn yettii kadar, dilediin bykl nisbet eyleyesin.
29

Necip Fazl Ksakrek dedi ki; Biz Raslllah sallallh aleyhi ve sellemi yle sever ve meth ederiz ki, bir Allah demeyiz.

Kaside-i Brde | 29 45 Muhammed'i Rabbi gzel ahlkla ssledi, Onun yaratln srrnda kmil klarak faziletli kld, Onu zhtle mkemmel eden Allah ne ycedir, Onu btn yaratllara hidayet edici olarak gnderdi, Muhabbet ve yaknl ona ehil kld, Allahn raslne fazilette bir benzer yoktur, Konuanlar faziletlerini dile getirememitir. 46 Muhammed semalar semasna ykseldiinde, Hud nurunun parlakl yznde kaybolmad, T ki fasih diliyle glmseyerek geldi, Parlayan inci gibi gzel ve muntazamd, Melekler lemi Ona hizmeti durdu, Mucizelerin deeri byklne uygun olsayd smi her anlta ryen kemikler dirilirdi. 47 Muhammed Allah'a yaknlyla dileklerine kavutu Bu yaknlkla yedi kat semy geti, Burak30 gururland zerine bindii anda, Kitap31 hibir phe ve kuku barndrmadan geldi, Ona itaat ettiimizden beri yolunu setik, Bizi akla durgunluk verecek bir eyle imtihan etmedi, Bize dknlnden dolay pheye ve yanla dmedik32.
30

30 | Niyz-i Msr

48 Muhammed kadar mehur olmad yaratlmlarn hibiri, Onun srrn anlamada aciz kald akl ve perdelendi, Btn methiyeler ne kadar uzasa da onun hakknda ksa kald, nsanlarn beli konukannn dili ona gelince tutuldu, airler onun sfatlarna ilikin ne syleyebildiler ki, Btn varlklar Onun gereini grmede aciz kald, Ona yakn ve uzak olmakta aknlktan baka bir ey olmad 49 Muhammed makama fazilette kimse ulaamad, Zamann gemiinde geleceinde kimse kavuamad, Aratran herkesi vasf aciz braktrd, nk Raslllahn mucizeleri saylamad, Onun eli olmadan hakikatte saadete kavuulmad, Uzaktan kk grnen Gne gibi olsa da, Yaklap, bakldnda gzleri kamatrr. 50 Muhammed'in yaratln Allah Tel pak eyledi, Tatlanr ac su azna dediinde, Kimin yolu Ona uygun olduysa feyiz ald, Onun inceliklerini nefisler idrak edemedi, Btn halk alsa da vasfna g yetiremedi, Dnyada onun gerek yn nasl idrak edilir ki, Uyuyan insanlar grdkleri ryalarla teselli oldu.
32

Burak: Mira gecesinde Raslllah sallallh aleyhi ve sellemi tad rivayet edilen binek. 31 Burada ki mana; Levh-i Mahfuzdaki kitabn asl. Bir dier mana; "... nk namaz, mminler zerine vakitleri belli bir farzdr." (Nisa, 103) yetinde "farz" karl olarak, "kitb" kelimesi kullanlmaktadr. Bu beyitte kitaptan maksat namazn farz olmasdr.

Ey inananlar! And olsun ki, iinizden size, skntya uramanz kendisine ar gelen, size dkn, inananlara efkatli ve merhametli bir peygamber gelmitir. (Tevbe, 128)

Kaside-i Brde | 31 51 Muhammed'in faziletini anlatmada vglerim ksa kald, Ona ne ay ne de gne benzeemedi, Onu methettim lakin methim fakir kald, Onu vasfeden diller aciz kald, Medh ne kadar uzun olursa olsun yine de noksanlat, Onun hakknda ilmin vard en son nokta beeriyetidir, Gerekten O Allah Telnn yarattklarnn en hayrlsdr.33 52 Muhammed nice iaretler grndnde, Mertebe ykselmesi iin Ona sadakatle balanmak gerekti, Onun erefiyle ulu makamlar verildi, En stn oldu bulunduu makamlarda, Onun mucizelerindeki garabet ebedi bitmedi, Keremli rasller gsterdii btn mucizeler Onun sebebiyledir. Ancak Onun nurundan kavutuklar o kadard. 53 Muhammed delip geen klar saan bir incidir, Ulu bir makam var ki ona kim yaklaabilir, Gne, ay ve yldzlar onun isteinde hareket ederler, zniyle makamlar ycelir, stnlkleri onunladr. Nebilerin hlleri onunla arlar temizlenir, O faziletin gneidir ve nebiler yldzdr, Karanlkta insanlara nurlaryla k verirler.
mam- Bsir, ryasnda Raslllah sallallh aleyhi ve sellem Efendimizi grm ve kasideyi huzurunda okumutur. Ancak bu beytin ikinci msrasna gelince duraklam, Resl-i Ekrem Efendimiz "Oku" deyince, "Bu msray hatrlayamadm" demitir. Bunun zerine Raslllah sallallh aleyhi ve sellem Efendimiz "Ve ennehu hayru halki'llahi kullihimi" eklinde iaret buyurmulardr. Dolaysyla beytin ikinci msras, Allah Resulnn manev ifadesini ihtiva etmektedir.
33

32 | Niyz-i Msr

54 Muhammed'in parlak etraf aydnlatt, Bandaki siyah salarndan klar sald, Dileri iyi korunan inci gibi dzgnd, Saanak yamur gibi eli cmertti, Gzel kokusu her yere yaylan miskti, Gzel ahlk ssleyen yaratln byk bil, Gzellikleri toplayan gler yzllk temayz eder. 55 Muhammed israf olmayan cmert kiiydi, Onun ve ailesinin verileri lutufluydu, Ey Mustafa'y vasflayan! Vallahi yeterince tasvir etmedin, Tki durmakszn uzun sre anlatsan dahi, O susuzlar iin denizdi, yardm dileyene koand, erefte dolunay, yumuaklkta bir iek gibiydi, Cmertlikte deniz olan himmeti sonsuz zaman gibiydi. 56 Muhammed szleriyle bize doru yolu gsterdi, Risaletinde dorulukla bizlere geldi, Sanki halesi grnen ortada bir dolunayd, Bereketli olmas beklenen bir yamurdu, Cesaretinden korkulur bir aslan gibiydi, Celallendiinde bile esizdir, Bir ordu onunla karlatnda hizmetkrlar gibidir.

Kaside-i Brde | 33

57 Muhammed varlktaki btn erefi elde etti, Yaratlanlar yumuakl ve lutufla kuatt, Gzellik, iyilik ve nimet Ondayd, Glyle ve bakyla konumasyla stnd, Konutuunda inci sedefin iinde sakl zannedilirdi, Sedefin iinde sakl olan inciler, Sanki Onun sznden ve glmseyiinden olmutu. 58 Muhammed'i Allah ereflendirip yceltti, Makamn ykselterek keremli kld, Manasn ziyadeletirerek ona ynelen kazand, Onun ravzasnn topran pen yceldi, Duhay ycelten kiinin hayat ne de gzel oldu, Hibir koku vcudunu kucaklayan topraa denk olamad, Ne mutlu o trab pt ve koklad!

36 | Niyz-i Msr

DRDNC BLM: RASLLLAH SALLALLH ALEYH VE SELLEMN DOUMU HAKKINDA 59 Muhammed'le vnmek atalarla vnmekten yedir, Btn faziletleri ziyadesiyle tamaktadr. Maher gnnde her ey ona iaret edecektir,34 Sonradan gelmise de ondaki fazilet ncedendir, Musavvir35 Allah'n izniyle hkmle gelendir zndeki gzellii douuyla ortaya karandr, Gzelliklerin balangc ve bitii Ondan olandr! 60 Muhammed kfirlerin emniyetini giderdi, Allah dmanlarnn zanlarn boa kard, Onun douuyla bir korktular, zannedersin ki Byk cehennem korkular onlara dokundu, Her gecenin sabah onlarn hznlerini artrd, Persler anladlar ki o gn paraland, Onun geliiyle sefalet ve skntlarla korkutuldular.
34

61 Muhammed'in ykselmede olan ycelerden yce mertebesi, Her yksek olan Onun makamnn altndayd, Doduu gn nurlar ykselmekteydi, am'n saraylarnda bile parlamaktayd, Saraylarn nndeki putlar devrilmekteydi, O gece Kisr'nn saray ykld, dald Adamlar bir daha kendine gelemeyecek gibiydi. 62 Muhammed'in nuru her yerde ikr oldu, Kfirler topluluu hsrana urad, Saltanatlar ve erefleri yok oldu, Kisr'nn sarayn anladlar ki ykld, Kisr geceleri hep hznle geirdi, Mecuslerin atei zntden snd, Akan nehirleri kederinden kurudu. 63 Muhammed Mecuslerin ateini sndrd, Doduu gn onlarn fikr aknlklar artt, Hatta btn halk tarafndan doumunun hayreti grld, Ve insanlar Adnanlerin byklne ahit oldu Hayretten kfirlerin dnceleri ve akllar kart, Savallar, yere battnda glleri mitsizlie dt, Susadklar zaman gle gidenler hiddetle geri dnd.

efaat konusunda her ey Raslllah sallallh aleyhi ve selleme mracaat edecektir. 35 Musavvir: tasvir eden, ekil ve suret izen her eye kendine lyk gzel ekil ve suretler veren Allah

Kaside-i Brde | 37

38 | Niyz-i Msr

64 Muhammed yaratlmlarn ve rasllerin en stndr Odur btln, dinlerin ve mezheplerin hkmn kaldran, Eski adetleri ve eski dzeni deitirdi, Su ile ate onunla bedel oldu,36 Mecusilerin atei snd, su akmad, , Sanki ate su gibi kederden souyup snd, Suda zntden ate gibi snp kurudu. 65 Muhammed'in gnei kainatta parlamakta, Onun nnde dmanlar boyun edi, Mustafann doumunda bayraklar ykselmekte, Hak imek gibi parlad haberleri yayld, Yer sarsld mucizeleri aa kt, Etrafa nurlar salnca cinler lk att, Hak sz ve mana da aa kt, 66 Muhammed cmertliiyle hususi ve umumi gnderildi, Makam gerekten uludur ona isyan eden de zalimdir, Nurunun imekleri karanlklar aydnlatt, Kfirler ona kar krlk ve sarlklar gitmedi, Oysa delilleri bayraklar kadar ak bir lemdir, Kr ve sar kesildiklerinden geldiinin mjdesini duymadlar, Kfirler uyarc imeklerini grmedi.
36

67 Muhammed'in dini onlarn dininden yce oldu, Gvende olmak iin sndklar meknlar sarsld, Durular zntlerinden bozuldu, Korkan ve korkmayan btn insanlar panikledi, Savata onlar destekleyenler periand, Khinleri kavimlerine bildirdiklerinde, Artk sapk dinleri devam etmeyecekti. 68 Muhammed'in emri gayet artcyd, Eski devirlerde ondan haber verilmiti, limleri grrlerdi kitaplarda geen hakikatini, Fakat doruyu inkr ettiler, yalana tabi oldular, Byk korku nihayet ilerine ilemiti, Ufukta yldzlarn izleyerek kaymasn, yeryznde putlarn devrildiini grdler. 69 Muhammed geldiinde onlarn cinleri kovuldu, Gkyznden zerilerine alev toplar dt, Cinlerle beraber olanlar da yakp mahvetti, Vahyi dinlemeye alanlar taa tutuldu, Cinler asrlardr khinlerle azarlard, Hatta vahiy yolundan hezimete urayarak gitti, Kat eytanlar takip ederek birbirlerini.

Kuruyarak, snerek insanlara bedel oldular.

Kaside-i Brde | 39

70 Muhammed dnyaya geldi aydnlk bir gecede, Bin bir eit parlts olan nurlaryla, Cinler ise ok byk korku ierisinde, Kendilerine ynelmi alev toplarnn geldiini grdler, Hi bir tarafa kamaya g yetiremediler, Ebrehe'nin askerleri gibi katlar, ki avucundan atlan akl talar deen askerlerdi. 71 Muhammed dmanlarna akl talar att, Atlan talar yznden ordular hezimete urad, Onun elindeki talarn tespihleri bilindi, O deil talar frlatan Allah't, 37 Ta isabet edenlerin hepsi kr oldu, Tespih ettikten sonra iki avucundaki talar, Baln karnnda tespih edenin frlatl gibi atldlar.38

37

Bu beyitte de "Attn zaman sen atmadn; ama Allah att." (Enfal, 17) yetine iaret vardr. 38 Bu beyitte, Saffat Suresi 39/139-146 arasnda geen, Yunus aleyhisselmn baln karnndan atlmas olayna telmih vardr.

42 | Niyz-i Msr 74 Muhammed'in ne ok mucizesi zahir oldu, Denizin dalgalar gibi zengin ederdi elleri, Geceler boyunca uyank kalrd gzleri, Mira'a ykseldiinde ayetleri aikare grd, Unutulmad mira gecesinin izleri, Her nereye gitse bulut gibi melekler takiptedir onu, Gn ortas scandan bile esirgerler onu. 75 Muhammed'i, Rabbimiz hakikatle gnderdi, Onu ilim denizinde faziletli kld, Cebrail, Onun kalbini karp ykad, karp yreklerdeki gili39 temizledi, lim ve imanla doldurarak kamil kld, O yarlan aya yemin olsun ki,40 Onun kalbi yemin edilecek kadar noksanlktan beridir. 76 Muhammed cmertlikte bulutlara emsaldir, Huy ve tabiatyla Yce Nebidir, Allah rasllerinin sonuncusu ve en keremlisidir, nsanlarn en ahlkls mjdeleyicisi ve uyarcsdr, Faziletin, ihsann ve nimetlerin sahibidir, Hangi maara41 iyilii ve erdeme bir araya getirdi? Ne taraftan baksalar da kfirler krd, grmedi.
39

BENC BLM: RASLLLAH SALLALLH ALEYH VE SELLEMN MUCZELER HAKKINDA 72 Muhammed'in pek ok mucizesi grld, Doru bir biimde gerekleip hakka ahitlik ettiler, Ona yrtc hayvanlar bile itaat etti, Onun srlarn grdklerinde, Yeryzndeki aalar ardnda boyun edi, Secde ederek davetine aalar uydu, Ayaksz olduklar hlde yrdler gvdeleri zerinde. 73 Muhammed'e aalar isteyerek yneldiler, Hi tereddt etmeden arsna uydular, Btn dallar bir ak ile rpndlar, Gz ap kapanmadan yarld yerler, Grrsn emriyle hareketlerini, Aalar yle bir izgi izdiler ki, Sanki yol ortasna dallaryla gzel yazlar yazdlar.

Gil: f. Su ile slanm toprak, balk. Lleci amuru, kil. Her insann kalbinde iblisin giri yapt kk para. 40 Ayn ikiye blnmesi olay; "Kyamet yaklat. Ay ikiye ayrld (Kamer,1) 41 Mekke'den Medine'ye hicret srasnda Hz. Raslllah sallallh aleyhi ve sellem Hz. Eb Bekir'le birlikte saklandklar Sevr maaras.

Kaside-i Brde | 43

44 | Niyz-i Msr

77 Muhammed ve Ebbekir kayboldu gzlerden, Maarada ikisi birden kayboldu, Rabbinden gizli bir ltuf onlar kuatmt, Ve kurtulu mjdesi arkasndan geldi, Allahn kudreti ktlklerden korumada yeterliydi, Sadk ile Sddk maarada gremezlerdi, Kafirler, bu maarada kimse yok diyorlard. 78 Muhammed ile Sddk maaraya indiler, Hayret ierisinde kfirler geri dndler, Gvercin Onlar gizlemek iin maarann stne yerleti, rmcek iyice rd an hulle gibi, Kfirler maarada olanlar grdklerinde, Zannettiler ki bir gvercin ve biri de rmcekti, Varlklarn en hayrlsna m yuva kurulup a rlrd. 79 Muhammed mucizeler hakikatle meydana kar, Her yerde onun nuru parlamaktadr, fkelerinden dmanlarnn yzleri kararmtr, Hasneynin nbvveti gne gibi aydnlktr, O baki kalacak en hayrl ve en son mesajdr, Allah'n korumas ihtiya brakmamtr artk, Ne yksek burlara ne de kat kat zrhlara.

80 Muhammed diniyle helak olanlar kurtarcdr, O kendisiyle kurtuluu bulduumuz sevgilidir, Her iimde ben ona snrm, Kalbimin her yneliinde Ona dnerim. Yksekliim ve ilerlemem onu sevmekledir, Zamann kahrna uradka hep ona sndm ben, Onun tam himayesinden baka yol bulamadm. 81 Muhammed'in eliyle en gzel hayat kazandm ben, Kulluumda ona sarslmaz inanla balandm, Ancak Onun erefiyledir amacma ulaabildim, Ancak Onun kaynayla ifa bulabildim, Ondan bugnde yarnda kim isterse onu kazanacaktr, Dnya ve ahiret zenginlii iin eline yaptm zaman, Bol bol ihsana kavutum iyilerin en gzelinden. 82 Muhammed'e Allah sonsuz ltufta bulundu, Ona Cebrail ile Kur'n' indirdi, Onu Mevlas heybeti ve kymetiyle stn kld, Her yerde onu bulutla glgeledi, Allah dirili gn efaat hakkn ona balad, Ryadayken bile sakn vahiy aldn inkr etme! Zira onun gzleri uykuda iken uyumayan bir kalbi vard.

Kaside-i Brde | 45

46 | Niyz-i Msr

83 Muhammed Allah Telnn kuvvetiyle dmanlarn yendi, Kiilikte benzeri bulunmaktan mnezzehtir, Risaletten nce ve sonras stn kiilikteydi, Bize onun gcn ispatlayan deliller ok kuvvetliydi, O erefiyle anlalr dilde olan Kur'n' getirdi, Nbvvet mertebesine kavutuktan beri, Ryada grdklerini bile kimse inkr edemedi.42 84 Muhammed'e Allah alacak olaylar gsterdi, Onu Kbe kavseyn gibi perdesiz yakn kld43, O eksiz phesiz bir rasldr, Bunu kabul etmeyen Allah'n gazabna urad, Onun davas yalandan mnezzehtir, an yce Allah'n vahyi almakla kazanlmad, Hibir nebi gaipten verdii haberlerde hata etmedi. 85 Muhammed gkteki parlayan ay gibi, Yeryznde denize emsaldir cmertliiyle, Araplar fasih konumasna hep armlard, Nice insan helakten kurtulmutur onun nasihatleriyle, Hogrs bizden nice zorluu kolaylatrmt, Elleri dokunmakla hastalar ifa bulurdu. Nicelerini cinnet geirmekten kurtarmt.
42 43

86 Muhammed'in daveti llere can verdi, Nefsin canlann iddetle ldrd, Mbarek tkryle nice hastay iyiletirdi, Vurularyla kfirlerin gcn paralad, Nice a ve susuz Onu grmekle doyard, Duas ktlk ylna hayat verdi44, Onun asr tm asrlarn en parlak yllar oldu. 87 Muhammed Rabbine dua ederdi yamur yamas iin, Yamur yaard daha ellerini indirmeden, Yeryzn suya doyururdu bulutlarn her biri, Her tarafta yaanan kuraklklara, Mustafa dua edince saanak yamur boalrd, Duas zerine rahmet yamuru dkld, Denizden gelen su ya da bir Arim seli gibiydi 45.

44

Rya nbvvetten bir czdr. O kadar (birletirilmi) ki iki aras kadar, hatta daha da yakn oldu. (Necm, 9) yetine iaret vardr.

Mekke ve havalisi iddetli bir kuraklk ve ktlk yl yaarken peygamberimizin amcas Eb Tlib ile beraber Kbede dua etmesi zerine saanak yamurlarn yamas, vadilerin sularla dolmas ve bolluk olmas olayna telmih vardr. 45 Yemen'de Sebe kavmini cezalandrmak zere, iddetli yamurlarn yad Kur'n- Kerimde "Ama onlar yz evirdiler. Bu yzden zerlerine Arim selini gnderdik.." eklinde gemektedir.

48 | Niyz-i Msr

ALTINCI BLM: KUR'N-I KERMN FAZLETLER HAKKINDA 88 Muhammed'e yaplan medihler hep mehur oldu, Onun niteliklerini anlatann az gzel koktu, Sylendike ortaya kt daha baka gzellikleri, Onun sfatlarn kimin dili anlatyorsa methedilmitir, Ey Mustafa'y methederken beni gren kii! Brak bahsedeyim onun aa km iaretlerini, lem Danda gece vakti yaklan len ateinin grn gibi. 89 Muhammed'i ven hasta ifa bulur hastalna, Glmseyen bir baheye benzer onun sfatlarnn gzelliiyle, O ki szlerinde hikmet olan hak rasldr, O ki deer biilemez ar bir cevherdir, Bykl olduundan daha ulu azamete sahipti, ncinin dzgn dizilmesi deeri ykseltir, Dizilmemi olsa dahi, Onun drmez deerini.

90 Muhammed'in iirle vlmesi ne gzeldir, Yldzlardan uludur beer iinde deeri, Duh, Nn, Kadir surelerini okuduunda, Kevser ve nirh surelerinde onu bulursun Grrsn ki o btn yaratlanlardan ycedir, venin muhayyilesi ona acaba uzanabilir mi? Onda gzel ahlkn ve ulviyyatn kayna vardr. 91 Muhammed'in insanlar iin pek ok mucizesi vardr, Yaratlanlar iin konumasnda tler vardr, Hakla birlikte btn yetleri muhkemdir, Arn sahibinin katnda makam uludur, Btn sfatlar kitaplarda yazlmtr, Rahman'n hak olan yetleri sonradan gelmi olsa da, Allah'n Kadm sfatndan dolay ezeldir. 92 Muhammed'in getirdii yetler bizi men etti Bizleri sakndrd hayszlktan ve ktlkten, yilikte, hayrda, takvada nasihat ederdi Ukbdaki Allah Tel'nn rahmetini mjdeledi bize, Ne gzeldir Nebi'nin bizi uyaran yetleri, Haberler verir bize zamana bal kalmakszn, Ahiret, d ve rem kavimlerinden.

Kaside-i Brde | 49

50 | Niyz-i Msr

93 Muhammed bize apak yetlerle geldi, O yetler okuyan Srat zerinden geirdi, Yce bil, ateten esirgeyen yetleri, Ak mucizeler karsnda herkes aciz kald, Bu mucizeler Allah'n himayesiyle korundu, Dier nebilerin gelmi mucizeleri devam etmemiken, Onun tm mucizeleri bizim iin devam etmekte 94 Muhammed'le hepimiz emniyete kavutuk, Bize phe olmayan yetler getirmitir, Onlar ki phe ve tereddtten kurtard, yetlerinde ne eliki vardr, ne de bir phe, yetleri kim okursa huylar gzelleti, yetleri phe brakmayan muhkemdir. Muhalifler baka bir hkime muhta deildirler. 95 Muhammed olabilecek yalanlar yok edip sildi, phe illetine yetleriyle ifa verdi, Ayetlerinde zenginlik, arzular, edep, kazanma vardr Yakndan daha yakn olmak isteyenlere, Acem ve Arap dilcileri aciz kald, Kur'n'a harp aanlar bir bir boyun ediler, En azl dmanlar ona teslim oldular.

96 Muhammed'in nuru yetlerin dr, yetlerin nurundan kim yararlanrsa kazanldr, Ayetlere kar kan btnyle hsrandadr, Eer onun incelikleri iinde dnceye dalarsan, Ztlktan stn daha baka ilimler bulursun, Onun belgat muhaliflerinin davalarn rtt, Namusuna tecavz etmek isteyeni tepeleyen erkek gibi 97 Muhammed'i hasetilerin syledikleri etkilemedi, Apak yetleri Samedin46 srlarndandr, yetleri saysz ve snrsz ilimler ierir, Bu ilimleri mtehitlerin akllar dahi kavrayamad, O yetlerin benzerleri gemi zamanlarda bile gelmemitir. Onlarn dalgalar gibi birbirini takip eden manalar vardr, Hepsi gzellikte ve deerde inciden de stndr. 98 Muhammed ayetler aka anlatmaya devam etmekte, inde ilgin anlamlara ahit olunmaktadr, Gerekten yetler gezegenler gibi hidayet nurundan parlamakta irkin karanl kaybolmaktayken, ok yksek ihsan olduundan ayetleri vmelisin , Kur'n yetlerinin saylamaz incelikteki manalar, ok okumakla kesinlikle usan duymazsn,
46

Samed: her ey Kendisine muhta olduu halde Kendisi hi bir eye muhta olmayan Allah Tel.

Kaside-i Brde | 51

52 | Niyz-i Msr 102 Muhammed Hakk bilinmezlikte brakmad, tantt, yetlerin aklamasn mkl klmad, yetlerin derece ve mevkilerini ululuu onunla bilindi, Onlarn nurlu yaratln mbhem brakmad, Onlar gne ve dolunay gibi parlak ve mkemmel oldu, Adalette Srat ve Mizan gibidir yetler, Adalet beer iin onlardan bakasyla kim olamaz. 103 Muhammed her zaman ayetleri insanlara hatrlatt, Gece gndz tekrarlamaktan vazgemedi, O yetlerin saylmayacak kadar bereketleri vardr, Kim ki kalp48 ve iki gz49 ile onlara bakt, Bu yetleri grmeyenin krl ne iddetlidir, Hasetinin inkra yeltenii artmasn seni, Ki o iyi anlad hlde yetleri bilmezden geldi.50 104 Muhammed'in nuru kahramanlar iin gne gibidir, Yazklar olsun! Zulm ve bozgunculukla o nuru inkr edene, yetleri kim inkr ederse doru yoldan kt, Onlar ki sonsuza dek cehennemde kald, Onlarn arlklar tek ve Samed olan Rabbedir, Bazen gz hastalanp gnein n inkr etti, Hastalndan az da bazen suyun tadn inkr eder.

99 Muhammed'i Rahman Rabbi hizmet ettirdi, Onu bu deerli yetleriyle ehil kld, O yetleri Sadkn47 dili okuduunda; Hakkn ndan apak bir nur onu kaplard, Ne mutlu o yetleri okuyana ki Allah Tel onu olgunlatrr, O yetleri okuyarak gzleri parlayana, dedim ki; Zafere kavutun artk Allah'n ipini tut. 100 Muhammed rza ile semann st taraflarna ykseldi, Hakkn yetlerinin nuru varl aydnlatt, Ne mutlu bu yetleri yaad zamanda koruyanlara! Ezberle onlar ve ibret al tlediklerinden, Ey ateten korkup yetleri okuyan ve ibret alan kii! Eer cehennem ateinin hararetinden korkarak okuyorsan, Onlarn serin suyuyla Cehennemin hararetini sndrebilirsin 101 Muhammed'le yaratln zellikleri gzelleti Kim daha ok yaklamay artrrsa, Her kim isteinde yetlerini okuduysa o denli artrd, Onu en uzak emellere ulatrp, kavuturdu. yleyse muhafaza et! Atei sndrd yetlerin Kur'n, yzleri parlatan Kevser havuzu gibidir, Kapkara yzl asiler ykanmak iin geldiler.

48 49

47

Raslllah sallallh aleyhi ve sellem

Raslllah sallallh aleyhi ve sellem Hz. Hasan, Hz. Hseyin aleyhimesselm 50 Niyz-i Msr, Vani Mehmet Efendiye nceki beyitlerle iaret etmektedir.

Kaside-i Brde | 53

54 | Niyz-i Msr

YEDNC BLM: RASLLLAH SALLALLH ALEYH VE SELLEMN MRACI HAKKINDA 105 Muhammed'e medet Ya Resul sz senden ular, Yce makamna el aan kul muradna erer, Ey hogrsn cmertlik denizlerinin anlatt kii! Ondan efaat bekler onu isteyen, steyenlere o efaatini bolca verecektir, Hacet sahipleri develerle yerde iz brakr, Koarak kapsna yneldii kimselerin en efdali! 106 Muhammed beerin ve meleklerin en faziletlisidir, O, tatan hususi selam alan kiidir, Kuru hurma ktnn kk Ona alar, Onun stnlkleri surelerde anlatlandr, O sabredenlerin nihai gayesidir, Ey ibretle bakana en byk delil olan, Resul! Ganimet toplayana byk nimet olan!

107 Muhammed Araplarn ve Acemlerin en hayrlssn, Ayakstnde yryenlerin en stnsn, O kerem sahibi Cebrail sana gelerek, Seni erdeme ve kereme kavumaya ard, "Ey muhterem ve hayrl kii! Burak'a bin" diyerek, Mescid-i Harm'dan Aks'ya bir gece vakti gittin, Zifiri karanlklara dolunayn kt gibi. 108 Muhammed'i melekler kabul iin hazrlandlar, Allah sana ikramda bulunmak iin ardnda, Sen Mekke'den Kuds'e olan mesafeyi kat ettin, Azametini grmeleri iin rasllere namaz kldrdn Ve sonra ykseldin gkteki ayetleri grmek iin, Ykseldike ykseldin bir menzile ulaana kadar ki, Oraya ne kim eriilebilir ne de kimsenin erimesi dnlebilir 109 Muhammed yedi kat gklere ykseldi, Gklerin en yksek mertebesine ulatn, Melekler cemaati Seninle mutlu oldular, Apak bir dille sana "Ho geldin!"dediler Sen makamnla enbiynn en nndesin, O gece btn enbiya seni ne geirdiler, Rasller hizmetinin efendisine takdimi gibiydiler

Kaside-i Brde | 55

56 | Niyz-i Msr

110 Muhammed! Btn rasller topluluunun sultansn, Ebedi makamnla en nde oldun, Hepsi sana yaklaabilmek iin sana uydular, Nbvvet yolunda seni imam kldlar, Senden efaat istediler gzleri perdeli olduundan, Yedi kat gkleri yarp gittin, Nebiler topluluunun bayraktar idin. 111 Muhammed ufuklarn doruuna ykseldi, alma ve gayretle ulalmayan meknlara ulat, Ey insanlarn ve toplumlarn pak Mustafas! Ey yaratl ve ahlk en gzel olan! Ufukta kayboluncaya dek ykseliini srdrdn, yle ki Allah Telya yaklap yaranlara yer brakmadn, leriye geilecek bir yer mesafede kalmad 112 Muhammed Allah dnda her varlkla kalb-i ban kesti, O btn yaratlmlarn arasndan seildi, Ey gnlmn ondan bakasn istemedii kii! Ondan baka herkesten uzaklat kalbim, Allah btn yaratlmlar arasndan seni seti, Makamna baklnca btn makamlar aada kald, arlnca doruklardaki bayrak gibi yalnz kaldn

113 Muhammed meleklerin ve insanlarn efendisidir, Ey bedevilerin ve medeni insanlarn en ereflisi! Sen seilmiliin tm alametlerine kavutun, nsanlara iyilik ve gvenlik getirdin, Mevln sana btn hayrlar ve haberi verdi, Gzlerden rak bir vuslata erimen iin davet edildin, Nice gzlerden saklanm srlara kavuman iin 114 Muhammed! Senin gklere ykseliin devam etmektedir, sen gerekten kulluunla feleklere stn oldun, Ey nebilerin sonu ve en stn sultan! Allah seni seti bilinmeyecek bir srr ile, Her skntnda Haktan ihsana erdin, Ortaklarn olmakszn elde ettin sen btn vgleri, Btn makamlar tek bana getin. 115 Muhammed! Senindir hem vnmek ve hem de nesep. Tm yaratlmlara erdem ve edepte stndesin, Yorulmadan sevap kazanmay saladn bize, Elli vaktin yerine bedel be vakti getirdin, Karlnda farzlardan, Ey en stn Nebi! Sana verilen rtbelerin deeri byktr, Sana bahedilen nimetlerin idraki zordur.

Kaside-i Brde | 57

116 Muhammed! Allah iki dnyada seninle gzelletirdi bizi, Ayetlerin nurunu idrak etmek iin ehil kld, Allah Mustafa'yla bizi dier mmetlere faziletli kld, Onunla bizi slam mmetine ulatrd, Yardm ve baarsyla Allah mkemmel eyledi bizi, Ey Mslmanlar bize mjdeler olsun ki! Allah Tel bize yklmayacak bir din ltfetti. 117 Muhammed'in efaatini mit etmekteyiz, nk biz Onun davet kld cemaatindeniz, Bize risaletinden hediyeler sundu, Yardmyla yaratlanlarn en hayrls olduk, Kyamet gn, kazananlarn arasnda oluruz, Bizi kullua davet edeni Allah ardnda, O en aziz rasldr diye, bizi mmetlerin en stn kld.

60 | Niyz-i Msr

120 Muhammed zafer kazand Mslmanlarla birlikte, Btn dmanlar onunla savamak istemiti, Bir mrik sa olarak kurtulunca onun klcna takld, Pek ounun ld grld onun eliyle, Sava alanndan kaann stne dnya dar oldu, Mrikler yle istemilerdi ki kap kurtulmay, Kartal ve akbabalarn yakalad lelere gpta ettiler. SEKZNC BLM: RASLLLAH SALLALLH ALEYH VE SELLEMN CHADI HAKKINDA 118 Muhammed ak bir aryla geldi, ncekileri getirdii eriat ortadan kaldrd, Ne mutlu onun mmetinin yolunda olanlara, Ne mutlu onu grnce yanna koanlara, O gnderililiinde insanlar dinine davet etti, O nbvvetiyle geliinde dmanlarn kalbine korku sald Kendi hlinde otlayan koyunlar Aslan sesinin titretii gibi. 119 Muhammed mrikleri ve iftiraclar ard, Ateten ve cehennemin derinliklerinden kurtulua, Onlar her eyin sahibi Allah' birlemeye davet etti, Oysa Ona ortak koarak onlar mrik oldu, Uzlaana kadar klc irk toplumundan ekmedi Her savata dmanlarnn karsna kt. Ta ki onlar engeldeki et gibi oluncaya kadar. 121 Muhammed zafer klcyla dmanlar datt, Savan dmanlara ok sknt verirdi, manl cemaatin kahramanl ortaya ktnda; Uzun sre felein arknda ezildiler, Bu sapknlar gruhu musibetlerin iddetlisini grd, Gnler geldi geti de dmanlar onlarn saysn bilemedi, Haram aylarn51 geceleri gelmedike. 122 Muhammed kfirlerin rahatn yorgunlukla deitirdi, Onlarn gzelliklerini irkinlie evirdi, Sava onlarn lklarn artrd, Yara ve berelere brd onlar Mrikler zorla mminlere yerlerini brakt, Din dmanlarnn sahasna giren bir misafir gibiydi Btn taraftarlaryla onlarn etlerini yemek istedi.

51

slam'dan nce Araplarn birbirleriyle savamay haram saydklar, Zilkade, Zilhicce, Muharrem ve Receb aylardr.

Kaside-i Brde | 61

62 | Niyz-i Msr

123 Muhammed mcadeleye kahramanlaryla geldi, Mriklerin zntden yzleri sertelip donuklat , Onlarn atlar dmanlarn kannda yzd, Mriklerin yurdundan kadnlarn alaylar duyulurdu, Onlara asil askerleriyle geldiinde, Kheylanlar zerinde bir asker deryasn dmana sald, Ok atan kahramanlarn dmanlarn zerine dalga dalga att. 124 Muhammed mertebesiyle tm rasllere stn gelir, Allah'n dinine Arap ve Acemlerin cmlesini davet eder, Arn Rabbine yemin olsun savatan kurtulu yoktur, Kim ki Hakka dair phe ve yalannda inat ederse, Ona yalnzca pak soylu bir nebi kucak aabilir, Hakkn rzas iin Hakka koan yiitler, Kfr kknden skmek iin hcum ederler. 125 Muhammed insanlara sevilecek eyleri getirdi, Her ey Rasln muradn bekledikleri iin Ona uydu, kar iin deil onun honutluu iin katlandlar zorluklara, Onun dini zail olmayp ykselmeye devam etmektedir, hlsla dinini korumaya almaktalar, yle ki Mslmanlar ayr kaldklar slama Gurbette yalnzlktan akrabalarna kavuanlar gibi.

126 Muhammed ashabyla birlikte savat daima, Hep ondan yana olmu, zafer yazlmt, Parlak kllar ve kara mzraklar zerinde balklar vard, Ashab ek ve pheden korunmutu, Yksek mertebede eref elbisesini giymilerdi, Hayrl baba ve kocalar sayesinde dmanlardan korunmutur, slam milleti ne yetim kalm ne de dul olmutur. 127 Muhammed savata mriklere kar durdu, Ashabyla birlikte mrikleri korkuttu, Mslmanlarla savamayanlar selamete erdiler, Ulu Rahmann onlara merhameti devamlyd, Onlara dmanlkta srar edenler helak oldu, Sanki dalar gibidirler, savatklarnda sor onlar, Onlarn elinden her savata neler ektiler. 128 Muhammed'in yaratlnn insanlar arasnda benzeri olmad, Kim ona inandysa doruyu buldu, Allah'n melekleri onlara devaml yardm etti, Savalarda onun dmanlarna kar oldular, Benim dediklerime inanamyorsan, Huneyn'e, Bedr'e ve Uhud'a sor!.. O devirler onlara vebadan daha ktyd.

Kaside-i Brde | 63

64 | Niyz-i Msr

129 Muhammed'in ashab savaa balaynca, Seilmi topluluk dmanlarn kovdular, Baarsz oldu dmanlar ne kadar savamak isteseler de, Ashab mriklerin yaktklar dmanlk ateini sndrd, Dmann azllar kkrediklerinde kar koydular, Beyaz kllar krmzya boyadlar gslerinden sokarak Ve dmanlarn sarkan salarla siyahlam ense kklerine, 130 Muhammed ve din savalar ktklarnda, Kfir ehirlerine, topluluklar helak oldu, Dmanlarn delindi mzraklarla vcut perdeleri, Hint kllaryla paraland kfirlerin yzleri, Kl sallayan ashab kanlar fkrttlar, Onlardr Hatt 52oklaryla yaz yazan mcahitler, Kalemleri dman vcutlarnda noktasz yer brakmamtr. 131 Muhammed ashabnn ruhu ve sevgilisidir, , Hibir ey sahabelerini aciz brakmad savata, slam'n zaferine engel olunamazd, lm ve dman korkusu onlar acze asla drmedi, Onlar hallerini ycelten ve ne karan sfatlara maliktirler, Silahla kuandklarnda simalar farkldr, Gln palamut aacndan farkl olduu gibi.
52

132 Muhammed Kur'n'da ashabnn anld yerleri okurdu, Allah ashabnn krnden raz oldu, Allah'n zaferle ereflendirdii aslanlardr, Onlar ki mzrak ve kllarla yurtlarn koruyanlar, Tekrar tekrar onlar kendime vsem de, onlar bana yd et, Zafer rzgrlar sana onlarn kokularn sunar, Her mcahidi klfndan almam goncagller sanrsn. 133 Muhammed ve ashab necip insanlardr, Arap ve Acem de onlar gibi bulamazsn, Allah onlara zafer ve galibiyet verdi, Onlardan dmanlarn her birine bir musibet urad, lgin eyler fark edersin grdnde onlar, Onlar atlarnn srtnda tepelerdeki salam aalar gibi, Eeri sk balanmasndan deil, azimli olmalarndandr 134 Muhammed savata denizler gibi dalgalanr, Atlarnn zerinde askerleri dalmadan bir aradadr Mustafann ordular topluca yrdnde, Onlar gren dmanlarn gzlerine uyku girmez oldu, Onlarn naralarndan dolay savalar dp bayld, Mcahitlerin korkusundan kfirlerin dleri koptu, Aslanlarla kuzuyu birbirinden ayrt edemez oldular.

Hatt: Bahreyn ve Umman'da birka kasaba ve kyn addr. Hindistan'dan getirilen oklar bu liman kasabalarnda pazarland iin kasabann adyla anlrd.

Kaside-i Brde | 65

66 | Niyz-i Msr

135 Muhammed yaratlmlarn en ereflisi ve en hayrlsdr, Onun zmresi mrikler birliini datmtr, Her askeri saldrdnda akseder kl yzne, Ykselen dolunay gibidir her biri, Allaha yemin olsun ki ashab zafer kazand, Kimin Raslllah olursa yardm edeni, Ormanda karlat Aslan bile ondan korkar. 136 Muhammed insanlarn ve meleklerin en stndr, Mjdeleyici, uyarc ve zarardan kurtarcdr, Zafer kazanmayan yoktur ona dost olanlardan, Dmanlarndan yenilmeyeni kalmamtr, Herkes nasibine deni almtr, Gremezsin onun yardmyla bir dostu ki zafer kazanmayan, Tek bir dman hezimete uramam. 137 Muhammed candr kblesine namaza durann, O kii zilletinden sonra aziz olur, O byk hatalar affedendir, Merhametiyle, elleriyle ve faziletiyle, Mustafa mmeti onun dostluunu kazandlar, mmetini dinin salam snana yerletirdi, Yavrularyla ormana inen aslanlar gibi. 138 Muhammed hakikatte son rasl olarak geldi, Onun dini dier dinleri kaldrp hkmsz kld, Onun kitab hilekrlar aciz brakt, O kitaba kar koyan insanlarn en kts oldu, O kitaba kar koyana de ki sen bir kavga iindesin, Allah'n kelam nice mcadele edenleri yere serdi, Nice azl dman kendileriyle malup etti. 139 Muhammed apak delillerin sahibidir, Kur'n yetlerinin mucizeleri mehurdur, Vallahi o mucizelerin ortaya kmad bir gn bile yoktur, Seildii gibi mucizeler bakalarn ciz brakt, Gzellik, ilim ve edep sekinlii onun vasflardr, Yetmez mi sana mm iken ilim sahibi olmas mucizesi, Cahiliyette yetim olduunda edepli olmas da.

68 | Niyz-i Msr

DOKUZUNCU BLM: ALLAH TELDAN MAFRET VE RASLLLAH SALLALLH ALEYH VE SELLEMDEN EFAAT DLEME HAKKINDA 140 Muhammed'in Medine'sine kalbim meylettiinde, Ruhum sevinle doldu onu arzulamakla, Zaman ona yaklamama engel olsada, Raslllahn geldii bir mescidi ne zaman grsem, Gnahmn okluundan dolay ondan af dilenirim, bu methiye ile hizmette bulundum, iir ve hizmetle geen mrmdeki gnahlardan affm mit ederim. 141 Muhammed'in sevgisini istemekte ruhum, Benim kalbim iirden ve hizmetten darald, airler babo dolar vadilerde, Bu iten ancak ondan saknanlar kurtulur, iir ve hizmet ile geti vaktimin ou, Bunlarn neticesinde korkulan gerdanl boynuma takt, Bunlarla ben sanki kurbanlk bir deve gibiyim.

142 Muhammed zntsn ve nedametini gsterdi Kalbe mr gelip geti diye, Bana layktr yorgun gzlerimden kan boalsa bile, Vcudum zayf dse ve lsem ar sevgimden, htiyarlm ve genliimi bo yere geirdim, Her iki amda ocuka ben ktlklere uydum, Gnah ve pimanlktan baka bir ey elime gemedi. 143 Muhammed dnyann gzelliine bakmad, Onun yaplarna kalbi meyletmedi, Yazklar olsun! Dnya ktlklerine devam eden kiiye, Sabah akam cahilliinde kalana, aknlndan ahireti brakp dnyay satn alana, Ey yapt ticarette zarar eden nefis! Dnyaya karlk dini almadn, tevessln de olmad. 144 Muhammed dnya karlnda ahireti ald, Kim Mustafay indirdiine tam inanrsa, Gaflet boluuna braklmaz kalbi, Gnl bo eylerle gurur duymad, Ahiret yaantsn dnya karlnda kim satn alrsa, Kim ahiretini dnyaya satarsa, Bu alverite aka zarar etmi olur.

Kaside-i Brde | 69

70 | Niyz-i Msr

145 Muhammed ltuf deryasnn sonu yoktur, Genliimde btn lezzetleri yaamsam da, Bu dei tokuta yanlm aldanmm, Meer gizli cevherimi dnyaya satmm, Fakat yine de dualarla bu skntdan kurtuldum, Gnah ilesem de bozulmaz ahdim, Nebiden manev bam kesilmedi. 146 Muhammed gnahlarm iin af diledi, Ben de af diledim, gnahlarm ve isyanlarm iin, Onu vmekle benim mertebem ykseldi, Ahretimin korkusundan dolay ondan aman diliyorum, Onun efaatiyle affedilenlerden olurum, smi Muhammed olduu iin benim bir ahdim vardr Zira yaratlanlarn arasnda ahde en vefal olandr. 147 Muhammed yarn yardm isteyeceim kiidir, O benim gerek efendim ve inandmdr, Odur doru yola aranlarn en faziletlisidir, Onun iyiliklerinin says saylmayacak kadardr, vncm yardmcm kurtarcm efendim ve senedimdir, Eer kyamet gn tutmaz ise benim elimi, Bana de ki: Ey aya kaym adam, vay senin hline!

148 Muhammed'in merhametini beklemekteyim her daim, O ihsanlarda bulunur durmakszn, Onu vdm iyiliklerine erieyim diye hakikaten, Onu vmek iin iir yazan sslenir, Crmn itiraf edene merhametlidir, Haa, kendisinden medet uman ne bo evirir, Ne de Ona snan komuyu mahrum etmez. 149 Muhammedi kim verse ahsna ihsanlarda bulunur, Onu vme uruna azalar zayf den kazanr, Benim gnahm saylamayacak kadar oktur, Ancak yaratlanlar efaatisi silmek ister kusurlar, Doduumdan beri onu kalbim sezmektedir, Dncelerimi onun methine tahsis ettiimden beri, Buldum kurtulu iin hamilerin en efdalini 150 Muhammed'in mucizeleri grnd yaratlmlar iinde, pheler yok oldu ve hakikatin gnei ykseldi, Hasan ile Hseyin'in risaletleri ahitlerle ortaya kt, Sabit oldu onlar hakkndaki yetlerin delilleri, Bir kul olarak onlar sevdi ruhum, Muhta olan asla eli bo evirmezdi, Zira yamur yksek tepelerde iekler bitirdi.

Kaside-i Brde | 71

151 Muhammed'i, Ahmed'i metheden kelimeler tatland, Onu ven szler ycelip pakland, Ey rasllerin efendisi nefsim seni arzulad, nk vaat edildi nefsime cennetten baheler, Zayf den nefsim honut olur o bahelerle, Methimle dnya maln, ssn istemedim, Herem'i53 vmesi zerine Zuheyr'in54 toplad gibi.
53

Herem b. Sinn: Cahiliye dneminde cmertliiyle mehur bir Arap kraldr. 54 Zuheyr b. Eb Sulm: Cahiliye dneminde Muallaka airlerinden birisidir.

74 | Niyz-i Msr

ONUNCU BLM: MNCAT VE HTYALARI ARZ ETME HAKKINDA 152 Muhammed kendisinden yardm isteyenin efendisidir, Kyamet gnnde onun efaatisi olurda, Ey ahirette cehennemden kurtulmak isteyene yardm eden, Cennette mutlu yaar senden yardm isteyen kii, Amacna ulaarak Na'm cennetini kazanr, Ey yaratlmlarn en hayrls senden baka kimim var, Benim lm gelip attnda snabileceim. 153 Muhammed sen snasn skntya denlerin, Sensin atete azap iinde olanlarn efaatisi, Methetmek iin tesbi yazan kusurlu gnahkr Msr'ye kar, Cmert olursan, Ey cmertlik ve eref sahibi! Atete odun gibi yaklrsam bana efaati olursan, Bana efaat etmekle makamna noksanlk gelmez Kerim olan Allah Mntakim ismiyle tecelli edince.

154 Muhammed! Skntlardan ikyet etmekte nefsim, Sevin ve huzur ummaktadr ondan, Ey cennete giren ve onun gzel ieklerini koklayan, Gzlerimi cennette seni grmeye ve rahatlamaya ulatr Yardmnla defet skntlarn ahiretin, phesiz dnya ve ahiret senin cmertliindendir, Levh-i Mahfuz ve ilm-i kalem senin ilimlerindendir. 155 Muhammed'den hibir zaman mitler kesilmedi, Onun bana yapt umut binalarm yklmad, Bugn btn yaratlanlar benim gnahlarm rendiler, Nefsim iyilii ve doru yolu bulamad, efaat et ona ki; Ey umudum! Piman oldum, Ey nefis byk gnahlarndan dolay umudunu koparma, Allah'n affediciliinde byk gnahlar kk gnahtr. 156 Muhammed affn geniliini nefislere retti, Doru yolu bulmasn ve Allah da ona balad, Pek ok nefis gnahkr olurken Allah onlar korudu, Allahtan umulur ki onlara inayetiyle ikram etti Korku nefsimi helak ettiinde ben dedim ki: Umulur ki Rabbim paylatrrken rahmetini, Bu taksimde gnah miktarnca olur rahmeti.

Kaside-i Brde | 75

76 | Niyz-i Msr

157 Muhammed'dir her gnahkr kulun efaatisi, Hataya dmlerin, elenceye dalmlarn bile, Ey ihsan eden! Gnah brakamayan kula merhamet et, Senden iflas ettiinde zenginlik ister, Kazanmay arzular Cenneti ve Cebrail'i Ya Rabbi huzurunda midimi zannm boa karma, Hesabm da noksan eyleme. 158 Muhammed! Sen ykselttin herkesin mertebesini, Herkese verdin kavumak istedii emeli, anna hrmet zelil olan kula merhamet eyle, O kul korkmaktadr iledii gnahlardan, Sen ykselt, cennet odalarnda onun yerini, Kuluna dnya ve ahrette ltfnle davran, nk onun korkularla bozulan bir sabr vardr. 159 Muhammed dilemiti mmeti iin en gzel sonucu, Ltuf denizlerinden kuatc merhameti de istedi, Ve mmetinin her gnahtan da balanmasn, Senden gelecek olan cmerte ver eitli inayetleri, Sana saltn feyzinden bolca ihsan et bize, Allah'm salt bulutlarna izin ver de; Saanak saanak boalsnlar Nebinin zerine.

160 Muhammed'e, btn resullere ve torunlarna, Selam olsun onlara bal olan Hasan ile Hseyin'e, Sonra en sonuncu olan Mehd'ye, mamlarn grevlerini yerine getiren en hayrl imama 55, Nebilere ve onlara inananlarn cmlesine, line, ashabna ve onlara tabi olanlarn zerine, Muttakilere, temizlere, halimlere ve cmertlere (saltlar yamur gibi aksn) 161 Muhammed ve btn li soyludur, Ashab ile tabin zerine deni yapmtrlar, Gzel kokulu selamlarla benim nefsimi temizle, Nebinin kokusundan gelen ve oalan selam ulatr, Efendiler ve derviler hakk iin rasle Saba rzgr Ban aacnn dallarn salladka Salt olsun, Deveci nameleriyle boz develeri coturduka Salt olsun. Niyz-i Msr kaddesellh srrahl azz

55

Niyz-i Msr kaddesellh srrahl azz

Kaside-i Brde | 77

78 | Niyz-i Msr Kaynaka ATE Sleyman rfan Sofralar Niyazi Msr [Kitap]. - Ankara : [s.n.], 1971. HARMAN mer Faruk ABDN Paa Kaside-i Brde Tercmesi ve erhi [Kitap]. - stanbul : Kalem, 2004. YILDIZ Musa Niyz-i Msr Kaside-i Brde Tesbi [Kitap]. stanbul : Elif, 2007.

indekiler
ON ALTINCI SOFRA .................................................................. 5 Raslllah Sallallh Aleyhi ve Selleme k Olma Hakknda .... 9 Nefsin steklerine Kar kma Hakknda ................................. 15 Raslllah Sallallh Aleyhi ve Selleme vg Hakknda ......... 23 Raslllah Sallallh Aleyhi ve Sellemin Doumu Hakknda ... 35 Raslllah sallallh aleyhi ve sellemin mucizeleri hakknda .. 41 Kur'n-I Kerimin Faziletleri Hakknda ...................................... 47 Raslllah sallallh aleyhi ve sellemin mirac hakknda......... 53 Raslllah Sallallh Aleyhi ve Sellemin Chad Hakknda ....... 59 Allah Teldan Mafiret ve Raslllah Sallallh Aleyhi ve Sellemden efaat Dileme Hakknda......................................... 67 Mnct Ve htiyalar Arz Etme Hakknda .............................. 73