ESKİŞEHİR OSMANGAZİ ÜNİVERSİTESİ

MÜHENDİSLİK MİMARLIK FAKÜLTESİ

İnşaat Mühendisliği Bölümü

Bir doğrultuda
çalışan döşeme Ana donatı

Dağıtma donatısı

çalışan döşeme
İki doğrultuda
Sunu Ders Notları
Ek donatı

pilye

BETONARME II düz

Ahmet TOPÇU
ESKİŞEHİR, Temmuz 2008
Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, http://mmf.ogu.edu.tr/atopcu 1
Değerli öğrencilerim,

Betonarmeyi anlayabilmek, kalıcı bilgiler edinebilmek, ders ve sonrası başarılı olabilmek için:
•Derslere devam etmenizi, dinlemenizi,
•Ders kitabı ve önemli yönetmeliklerin güncellenmiş olanlarını temin etmenizi,
•Gönderme yapılan kaynakları ders sonrası mutlaka okumanızı, yorumlamanızı, arkadaşlarınız ve öğretim üyesi ile konuyu tartışmanızı,
•Ezberden şiddetle kaçınarak sorgulayıcı ve yorumlayıcı olmanızı,
•Çözülmüş örnekleri ders sonrası tekrar satır-satır ve yazarak tekrar çözmenizi, eksiklerinizi belirleyerek gidermenizi,
•Karşınıza çıkan her inşaatı özenle gözlemenizi,
•Mesleğinize yönelik her kaynağı, zaman içerisinde, kütüphanenize eklemenizi,
•Bilgisayar kullanımı becerinizi geliştirmenizi, uygulamada yoğun kullanılan en az bir Statik-Betonarme yazılımını zaman kaybetmeden öğrenmenizi,
•İnşaat sektöründeki gelişmeleri günübirlik izlemenizi, internetten sürekli yararlanmanızı,
Öneririm.

Siz nasıl öğrenmek istersiniz? “Der Mensch hört nur, was er versteht”

Öğrenmenin bedeli: “İnsan sadece anladığını duyar”

GOETHE
Önceden öğrenenler indirimli fiyattan öğrenir
Otoriteden öğrenenler özgürlük bedeliyle öğrenir
Deneyerek öğrenenler etiket fiyatından öğrenir Bildiğini bilenin, arkasından gidiniz.
Hayattan öğrenenler gecikme zammıyla öğrenir Bildiğini bilmeyeni, uyandırınız.
Hayattan da öğrenemeyenler boşa gitmiş hayatlarıyla öğrenirler Bilmediğini bilene, öğretiniz.
Bilmediğini bilmeyenlerden, kaçınız.
Arthur Miller
KONFUÇYUS

Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, http://mmf.ogu.edu.tr/atopcu 2
 İçerik

Ders : 1514x7640 BETONARME II (3+0) 3 (Reinforced Concrete II)

Önşart: Betonarme I dersinden devam almış olmak
Derslik: A217 Öğretim üyesi: Prof.Dr. Ahmet TOPÇU Oda: A213
Tel.: 0 222 239 37 50/3238 e-Posta: atopcu@ogu.edu.tr , İnternet: http://mmf.ogu.edu.tr/atopcu

İçerik (Content):
Dersin amacı betonarme yapıların tasarım ilkelerini kavratmaktır. Dersin içeriği şöyledir: Yapıların sınıflandırılması. Taşıyıcı sistem seçimi.
Taşıyıcı sistem düzensizlikleri. Döşeme tipleri. Kirişli döşemeler, bir ve iki yönde çalışan döşemeler, TS500-2000 tabloları ile donatı hesabı,
boşluklu döşemeler, çeşitli mesnetli ve yüklü döşemeler. Dişli döşemeler. Temeller, temel tipleri, duvar altı temeli, sürekli temeller, radye
temeller.

The main aim of the course is to introduce the design principles of the reinforced concrete structures. Content of the course is as follows:
Classification of buildings. Choice of structure. Structural system irregularities. Types of slabs. Joist floors, One-two way slabs, design using
the TS500-2000 tables. Slabs with openings, Slabs of varying support and loading conditions. Ribbed slabs. Foundations, types of foundations.
Wall footings, one and two-way continuous strip foundations, mat foundations.

Dersin öğrenciye kazandıracağı beceriler: By the end of this module students will be able to:
Yapı tiplerini tanıma Know types of structures
Taşıyıcı sistem seçimi ilkelerini öğrenme Understand how to choose the structure.
Döşeme tiplerini kavrama Know types of the slabs.
Döşeme tasarım ve çizimini öğrenme Design and draw the slabs.
Temel tiplerini tanıma Know types of the foundations.
Temel tasarım ve çizimini öğrenme Design and draw the foundations.
İlgili yönetmeliklerin kullanımı. Use the related national codes.

Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, http://mmf.ogu.edu.tr/atopcu 3
 Sınavlar, Devam, İtiraz, Kaynaklar, Yönetmelikler, Diğer
Sınavlar ve ağırlıkları:
1. Yarıyıl içi sınavı: %25, 2. Yarıyıl içi sınavı: %25, Final:%50.
1. ve 2. Öğretimin tüm gruplarının sınavları aynı gün aynı saatte aynı sorularla yapılacak ve değerlendirme ortak olacaktır. Sınavlarda kitap ve notlar açıktır.

Devam:
En az 80% devam zorunludur. Bu şartı sağlayamayanlar yarı yıl sonu sınavına katılamazlar.

Telafi sınavları:
Yazılı olarak yapılacak telafi sınavında, hangi sınavın telafisi olduğuna bakılmaksızın, öğrenci tüm konulardan sorumlu olacaktır.

Sınav sonuçlarına itiraz:

Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Önlisans Lisans Öğretim ve Sınav Yönetmeliğinde belirtilen yol izlenir.

Kaynaklar (Reading List):

1. Ersoy, U. (1995). Betonarme 2, Döşeme ve Temeller, Evrim Yayınevi, İstanbul.
2. Celep, Z., Kumbasar N. (2005). Betonarme Yapılar, Sema Matbaacılık, İstanbul.
3. Doğangün, A. (2008). Betonarme Yapıların Hesap ve Tasarımı, Birsen Yayınevi, İstanbul.
4. Aydın, M. R. (2002). Betonarme Hesap Tabloları, Osmangazi Üniversitesi yayın No: 071, Eskişehir.
5. Çetmeli, E. (1987). Plaklar, İTÜ, İstanbul.
6. Köseoğlu, S. (1986). Temeller, I, II, Matbaa Teknisyenleri Basımevi, İstanbul.
7. Köseoğlu, S. (1992). Merdivenler, Matbaa Teknisyenleri Basımevi, İstanbul.

Yardımcı Kaynaklar:
8. ATIMTAY, E., ATIMTAY, E., Betonarme Sistemlerin Tasarımı (genişletilmiş 2. baskı), Cilt I, II, ODTÜ, 2001.
9. ATIMTAY, E., Açıklamalar ve Örneklerle Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik, Cilt I, II, ODTÜ, 2000.

Yönetmelikler (Codes):
10. TS 498-1997, Yapı Elemanlarının Boyutlandırılmasında Alınacak Yüklerin Hesap Değerleri, TSE, 1997
11. TS ISO 9194-1997, Yapıların Projelendirilme Esasları-Taşıyıcı Olan ve Olmayan Elemanlar-Depolanmış Malzemeler-Yoğunluk, TSE,1997
12. TS 500-2000, Betonarme Yapıların Hesap ve Yapım Kuralları, Türk Standardları Enstitüsü, 2000
13. Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik, Bayındırlık Bakanlığı, 2007
14. Deprem Bölgeleri Haritası, İndeks, Yerleşim Birimleri ve Deprem Bölgeleri, Bayındırlık Bakanlığı, 1996.

Diğer:
• Betonarme I dersini almamış veya devamsız kalmış olan öğrenci bu dersi almamalıdır.
• Güncel yönetmelikleri ve hesap makinesini öğrencinin yanında bulundurması yararınadır.

Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, http://mmf.ogu.edu.tr/atopcu 4
 Yapıların Sınıflandırılması

Kullanım amacına göre: Üretim şekline göre:

•Birdöküm yapılar
•Konutlar •Öndöküm (prefabrik) yapılar
•İş merkezleri •Öngerilmeli (prefabrik) yapılar
•Sanayi yapıları •Ardgermeli (prefabrik) yapılar
•Köprüler
•Barajlar

Taşıyıcı sisteminin malzemesine göre: Görsel:

•Yığma yapılar (dolu tuğla, düşey delikli tuğla, gazbeton, doğal taş, beton briket) •Normal yapılar
•Yüksek yapılar
•Ahşap yapılar
•Çelik yapılar •Gökdelenler
•Betonarme yapılar

Yerine göre: Sahibine göre:

•Üst yapı (Apartman, kule, baca…) •Özel kişilere ait yapılar
•Alt yapı (Yol, tünel, kanalizasyon, köprü,…) •Kamu yapıları

Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, http://mmf.ogu.edu.tr/atopcu 5
 Betonarme taşıyıcı sistemler

•Salt çerçeveli sistemler

•Salt perdeli sistemler
•Perde-çerçeveli sistemler (karma sistemler)
•Kabuklar
•Kablolu sistemler

Betonarme taşıyıcı elemanlar

döşeme

kiri
ş
kiriş
Kirişli döşeme
Kirişsiz döşeme

perde
Dişli(nervürlü) döşeme

kolon
Asmolen döşeme
•Döşemeler Kaset(ızgara)-kiriş döşeme

•Kirişler Dikdörtgen, tablalı,

I, kutu kesitli kirişler

•Kolonlar/perdeler Dikdörtgen, daire, sekizgen, halka, kutu,

L, I, T, C kesitli kolonlar/perdeler

Duvaraltı temeli
•Temeller
Tekil temel
Sürekli Temeller
işi
Radye temeller
l kir
e
tem

Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, http://mmf.ogu.edu.tr/atopcu 6
 Yapı Örnekleri
(fotoğraflar)

Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, http://mmf.ogu.edu.tr/atopcu 7
Yüksek yapılar

yüseklik: 146.7 m

Mikerinos Kefren

Keops

MÖ 2500

Pramidler Gize/MISIR

Dünyanın ilk gökdelenleri

Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, http://mmf.ogu.edu.tr/atopcu 8
 KEOPS Pramidi hakkında öz bilgiler:
Her biri 2.5 ile 15 ton kütleli 2 300 000 adet taş blok kullanılmış.
Mezar bölgesinde bazı bloklar 75 ton. Toplam hacim: 2 500 000 m3.
20 yıllık inşaat sürecinde 100 000 işçinin çalıştığı tahmin edilmektedir.
İnşaat süresi

kesit Keops

Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, http://mmf.ogu.edu.tr/atopcu 9
Normal yapı/yüksek yapı/gökdelen:
İkiz kuleler:
Normal yapı/Yüksek yapı/Gökdelen ayırımının standart bir tanımı yoktur. Yapılışı: 1972
Ülkeden-ülkeye, şehirden-şehire algılama farklıdır. Aşağıdaki sınıflandırma Yıkılışı: 11 Eylül 2001
bir fikir verebilir: Kat sayısı: 110
Yükseklik: 412 m
1-12 kat (yükseklik 3-36 m) :Normal yapı
13-25 kat (yükseklik 39-75 m) :Yüksek yapı
25- (yükseklik>75 m) :Gökdelen

Dünya ticaret merkezi ikiz kuleleri

Yüksek yapı

Gökdelen

Newyork 1972 Normal yapı

Newyork, 11 Eylül 2001

Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, http://mmf.ogu.edu.tr/atopcu 10
Dünya’da yüksek yapılar:

Dünyanın en yüksek yapısı:

Taipei 101 Ticaret merkezi,
Taipei/Tayvan

Yapılışı: 2004
Yükseklik: 509 m
Taşıyıcı sistem: Betonarme ve
çelik

Central Plaza, 311 South Wacker Drive Water Tower

Hong Kong 1992, 374 m. Chicago 1990, 293 m, Chicago 1975, 262 m, Betonarme.
En yüksek betonarme yapı. Betonarme.

Dünyanın en yüksek ikinci yapısı:

Petronas Towers, Kuala
Lumpur/Malezya

Yapılışı: 1998
Yükseklik: 452 m
Taşıyıcı sistem: Betonarme ve çelik

Onterie
Jin Mao Tower One Shell Plaza
Chicago 1986, 174 m.
Shanghai 1998, 421 m Houston 1971, 218 m.
Betonarme
Betonarme/çelik Hafif beton ile yapılmış en
yüksek yapı.

Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, http://mmf.ogu.edu.tr/atopcu 11
Türkiye’de yüksek yapılar:

Mertim-Mersin
Kat : 52 34 kat
Yükseklik : 176.8 m 39 kat (157.32 m)
Yıl :1987

İş Bankası kulesi No:1/ İstanbul

Yıl: 2000
Taşıyıcı sistem: Betonarme
Beton sınıfı: C35
Kat: 52
Yükseklik: 181.2 m

Sabancı Center/İstanbul
Yıl: 1993
Taşıyıcı sistem: Betonarme
Gökdelen Beton sınıfı: C30
Yüksek yapı İnşaat arsa alanı: 20457 m2
Mersin Toplam inşaat alanı: 107000 m2
Beton : 70000 m3
Normal yapı İnşaat çeliği: 10000 ton
Temel tipi: Radye (18000 m3)
Polat kulesi, beşiktaş/İstanbul
Yıl: 2001
Kat: 42
Yükseklik: 153 m
Mersin/Türkiye

Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, http://mmf.ogu.edu.tr/atopcu 12
Gökdelenlerin kıtalara dağılımı (2008 yılı verileri) http://www.thehighrisepages.de/wlhdbsta.htm Dünya’da en yüksek ilk 10 yapı (2006 verileri)
Yükseklik Yapı adı ve yeri Yük. Kat Yıl
m

150-199 200-249 250-299 300-349 350-399 400-499 1. Taipei 101 509 101 2004
Bölge
TOPLAM
m m m m m m Taipei/TAYVAN
2. Petronas Tower 452 88 1998
Asya1 551 160 33 14 1 3 762 Kuala Lumpur/MALEZYA

Kuzey 3. Sears Tower 442 108 1974

Amerika
438 113 30 4 1 1 587 Chicago/ABD

Avustralya2 45 14 3 62 4. Jin Mao Tower 421 88 1998

Şangay/ÇİN
Avrupa3 52 7 5 64
5. 2 International Finance Centre 415 88 2003
Güney Hong Kong/ÇİN
Amerika4
40 5 45
6. CITIC Plaza 391 80 1997
Afrika 2 1 3 Guangzhou/ÇİN
7. Shun Hing Square 384 69 1996
TOPLAM 1128 300 71 18 2 4 1523 Shenzhen/ÇİN
1)Türkiye ve Endonezya dahil 2) Ozeanlar dahil 3)Rusya’nın tamamı dahil 4)Orta Amerika ve Meksika dahil 8. Empire State Building 381 102 1931
Newyork/ABD
9. Central Plaza 374 78 1992
Hong Kong/ÇİN
10. Bank of China Tower 367 72 1990
Hong Kong/ÇİN

Türkiye’de en yüksek üç yapı:

Endem Haberleşme Kulesi (2001), Beylikdüzü/Istanbul, 230 m.

İş Bankası 1 nolu kule (2000), 4. Levent/Istanbul, 52 kat, 181.2 m.

Merti-Mersin binası (1987), Mersin, 52 kat, 176.8 m.

Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, http://mmf.ogu.edu.tr/atopcu 13
Ahşap yapılar:

Günümüzde ahşap yapı nadir olarak yapılmaktadır.

Yüksek yapı yapılamaması, yangına ve şiddetli rüzgara
dayanıklı olmaması, malzemesinin kıt olması, iyi
ustalık gerektirmesi gibi olumsuz yönleri vardır.

Kanada, Japonya ve ABD gibi ülkelerde yoğun olarak

ahşap bireysel konut yapılmaktadır. Örneğin, deprem
bölgesi olan Kaliforniya/ABD de konutların %99
ahşaptır.

Ahşap yapının depreme daha dayanıklı olduğu görüşü Foto: Ahmet Necati YELGİN, 2005
yaygındır. 17 Ağustos 1999 depremi sonrası bu görüş
yaygınlaşmış, ancak uygulama bulamamıştır. Ahşap
betonarmeye nazaran çok daha hafif olduğundan ve
daha elastik davrandığından depremde fazla
zorlanmamaktadır. Ancak, 2 kattan daha yüksek
yapılamaması bu avantajını ülkemizde yitirmektedir. Ahşap yaya
130 yıllık ahşap yapı, köprüsü,
Sultanahmet/İstanbul Almanya
(Günümüzde otel)

Foto: Ahmet Necati YELGİN, 2005

Taşınabilir İlkokul (650 m2 )

Ahşap ev, Safranbolu/Karabük Montaj süresi:7 gün
Ahşap evler, Rize
17 Ağustos 1999 Marmara depremi bölgesinde 6 adet inşa edildi.

Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, http://mmf.ogu.edu.tr/atopcu 14
Çelik yapılar:
Dünya’da hemen tüm gökdelenlerde çelik kullanılmaktadır. Sınırlı profil seçeneği, iyi ustalık gereksinimi,
yüksek maliyet, yangına dayanıksızlık ve bakım gibi zorlukları vardır. Türkiye’de konut yapımında nadir
kullanılır. Genelde sanayi yapılarında kullanım alanı bulabilmektedir.

Stuttgart Hava Alanı/ALMANYA

Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, http://mmf.ogu.edu.tr/atopcu 15
Betonarme yapılar:

Kiriş

Kolon

Salt çerçeveli yapı

Foto: Hakan ORAKOĞLU

Salt perdeli yapı

Perde

Kiriş Kolon

Gaz beton dolgu

duvar

Eskişehir 2002 Eskişehir İMO binası-2002

Perde Kolon Perde- çerçeveli yapı

Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, http://mmf.ogu.edu.tr/atopcu 16
Yığma yapılar:

Yatay delikli, boşluk

oranı yüksek tuğla yığma
yapılarda kullanılamaz !

Taşıyıcı duvar tuğlası (düşey

delikli ve boşluk oranı düşük)
Eski-yeni duvar birleşimi Kalkan duvarı hatalı!
tehlikeli!
Döşeme ve
hatıl
hatıl yok !

Taşıyıcı
duvar

Eskişehir 2002

Çok kötü

Eskişehir 2002
Bodrum
iyi
çevre perdesi

Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, http://mmf.ogu.edu.tr/atopcu 17
 Yapılarda kullanılan tuğla tipleri (TS EN 771-1/2005):

Dolgu duvar tuğlası

Taşıyıcı duvar tuğlası

Düşey delikli tuğla Yatay delikli tuğla

Yığma yapıların duvarlarında taşıyıcı olarak Betonarme binaların bölme duvarlarında
kullanılır.Yüksek dayanımlı fakat ağırdır. dolgu olarak kullanılır. Dayanımı düşük
fakat hafiftir.
Dayanım ≈ 15 N/mm2
yoğunluk ≈ 1200 kg/m3 Dayanım ≈ 2.5 N/mm2
Boyut:29x19x13.5 yoğunluk ≈ 600 kg/m3
19x9x8.5 Boyut:19x19x13.5
19x19x8.5 Delikler yatay olacak
Delikler düşey olacak
şekilde dizilir
şekilde dizilir

Taşıyıcı duvarda kullanılan tuğla veya gazbetonun basınç dayanımı bodrum katlarda 10 N/mm2 den, üst katlarda 5 N/mm2 den az olamaz.
(Deprem Yönetmeliği-2007, Madde S. 115, Madde 5.4.2.2 )

Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, http://mmf.ogu.edu.tr/atopcu 18
Prefabrik yapılar: kolon

Yerinde dökme perde

kiriş (deprem için )

kolon

kiriş

Döşeme

Kolon-kiriş birleşim
noktası
kiriş

kolon
OGÜ, Eskişehir 2002

Kolon tekil temeli Kolonun sokete yerleştirilmesi

(Soket-Tekne temel)
Depremde açılmış düğüm noktası

Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, http://mmf.ogu.edu.tr/atopcu 19
Kabuklar: İnce cidarlı eğrisel yüzeyli taşıyıcılardır.

Soğutma kulesi

Sidney opera binası

Katlanmış plak

Silindirik kabuk

Dünyanın en büyük opera binası (7385 m2 , 102 Milyon $)

Sidney opera binası 1957-1973

Mimar: Jorn UTZON (Danimarka)
Silindir atık su tankı 2003 Pritzker en iyi mimari ödülü İstasyon binası, ESKİŞEHİR

Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, http://mmf.ogu.edu.tr/atopcu 20
Köprüler:

Çelik, betonarme, öngermeli, ardgermeli ve kablolu asma köprüler inşa edilmektedir.

Trafiğe açılışı: 30 Ekim 1973 Hafriyat: 110000 m3 Yapı çeliği:

Toplam açıklık: 1560 m Beton: 72000 m3 Ayaklar: 5600 t
Ayaklar arası açıklık: 1024 m İnşaat çeliği: 3600 t Platform: 9000 t
Yükseklik(Su-platform arası): 64 m Ana kablolar+askılar: 6200 t
Ayak yüksekliği: 165 m Giriş-çıkış köprülerinde: 3000 t
Ana kablo çekme kuvveti: 150000 kN
Yapımcı: Hochtief (Almanya)/ Cleveland Bridge&Engineering(İngiltere)

Platform alanı: 52000 m2

Şerit sayısı: 6
Trafik kapasitesi : 80000 araç/gün
İlk yıl içinde geçen araç(Ekim 1973-Ekim 1974) :11 Milyon Boğaziçi köprüsü, 1973
1973-1997 arası: 1 Milyar

Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, http://mmf.ogu.edu.tr/atopcu 21
Boğaziçi Köprüsü:

ÖZET BİLGİLER:

Başlangıçtaki adı: İstanbul Köprüsü Toplam açıklık: 1560 m

Resmi adı : İstanbul Boğaziçi Köprüsü Ayaklar arası açıklık: 1024 m
(20 Ekim 1973 Bakanlar Kurulu Kararı) Yükseklik(Su-platform arası): 64 m
Takma adı: 1. Köprü Ayak yüksekliği: 165 m
Ana kablo çekme kuvveti: 150000 kN

Yapım kararı: 31 Eylül 1957 (Adnan MENDERES) Hafriyat: 110000 m3

Tasarım: De Leuw-Cather&Company (USA) Beton: 72000 m3
Proje: Freeman, Fox&Partner Engineering İnşaat çeliği: 3600 t
(İngiltere)
Yapımcı: Hochtief (Almanya)/ Cleveland Yapı çeliği:
Bridge&Engineering(İngiltere) Ayaklar: 5600 t
Platform: 9000 t
Proje ihalesi: 3 Temmuz 1968 Ana kablolar+askılar: 6200 t
İnşaat ihalesi: 16 Aralık 1969 Giriş-çıkış köprülerinde: 3000 t
Temel töreni: 20 Şubat 1970 (Süleyman DEMİREL)
Tamamlanması: 29 Ekim 1973 Platform alanı: 52000 m2
Açılış töreni: 30 Ekim 1973 (Naim TALÜ) Şerit sayısı: 6
Trafik kapasitesi (Proje) : 80000 araç/gün
Kaynak (kredi):
Almanya 7500000 $ (ABD) Geçen araç:
Fransa 3750000 “ ilk gün: 30 000
İtalya 1875000 “ Ekim 1973-Ekim 1974 :11 Milyon
Japonya 22500000 “ 1973-1997: 1 Milyar
İngiltere 6300000 “ 1 günde(ortalama) : 200 Bin
Avrupa Yatırım Bankası 11250000 “

Proje bedeli: 1 Milyon &

İhale bedeli: 3342400 $ (ABD)
Maliyet : 40 Milyon $ (ABD)

Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, http://mmf.ogu.edu.tr/atopcu 22
Kubbe: Beton kemer baraj:

Roma 1957

Prefabrik betonarme çatı örtüsü

(1620 adet pano) Taşıyıcı sistem
(ızgara eğrisel kirişler) Gökçekaya/Eskişehir 1972

Roma 1957

Cami kubbesi

Gökçekaya barajı/Eskişehir

Türkiye'de yapılan ilk betonarme kubbe

İstanbul Şişli camisi kubbesidir (1945-1949)
Roma 1957

Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, http://mmf.ogu.edu.tr/atopcu 23
 Kule tipi yapılar:
İnşaat alanı küçük fakat yüksek yapı tipidir. Su,
haberleşme, deniz feneri, rüzgar enerjisi kuleleri,
minareler ve sanayi bacaları bu türdendir. Bu yapılarda
düşey yük etkisinden ziyade rüzgar ve deprem etkileri 230 m
önem kazanır.

Minare
160 m

148 m

Minera haberleşme kulesi

Kuala Lumpur/Malezya
YIL: 1996
Yükseklik: 421 m
Sabancı camii/adana-1999
Minareler: 99 m (Türkiye’de en yüksek)

Endem haberleşme kulesi

Beylikdüzü/İstanbul
YIL: 2001
Su kulesi Yükseklik: 230 m

Atakule/Ankara
Su kulesi
Sanayi bacaları, yükseklik: 300 m Yıl: 1989
Yükseklik: 125 m
(60 dakikada 1 tur
döner)

Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, http://mmf.ogu.edu.tr/atopcu 24
 Kablolu sistemler:

Akashi-Kaikyo asma köprüsü,

Kobe/JAPONYA, 1998

Orta açıklık 1991 m, toplam açıklık

3911 m ile Dünyanın en uzun
köprüsü.

Foto: Ahmet Necati YELGİN, 2005

Millennium Dome, Greenwich, Teleferik

Londra
Açıklık: 365 m .
Yıl: 1999 Olimpiyat stadyumu, Münih/Almanya, 1972

Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, http://mmf.ogu.edu.tr/atopcu 25