Costado de Barra

1. EMPRAZAMENTO

DATOS XERAIS Comarca: Ras Baixas. Sector: Ra de Vigo. Concello: Cangas. Parroquias: Santo Andr de Ho. Extensin: 0,39km2.

06_07_374

2. CARACTERIZACIN
ELEMENTOS NATURAIS ELEMENTOS ANTRPICOS

AS FORMAS DO RELEVO
Tramo de costa de trazado rectilneo relacionado coa tectnica situado no extremo occidental da Enseada da Barra. Presenta unha parede acantilada e rochosa, de potencia variable que se contina coa vertente do Monte de Melide, con ladeiras de perfil regular e pendente elevada especialmente na metade norte da unidade.

USOS DO SOLO
Tal e como acontece no resto das unidades da costa da Vela, a configuracin topogrfica condiciona en gran parte os usos predominantes na unidade. As, desenvlvese un uso forestal ligado s masas de repoboacin maioritarias, as como a outras masas de recolonizacin e mixtas da metade norte da unidade. Figura, non obstante, unha superficie significativa de matogueira asociada vexetacin litoral al onde as condicins ambientais non son aptas para o desenvolvemento de coberturas arbreas. Por outra parte o uso turstico derivado da singularidade do enclave xeogrfico no que se sita, o Cabo Home, mstrase na sa dimensin residencial co desenvolvemento de vivendas illadas localizadas nunha zona de ruptura de pendente do acantilado.

AS UNIDADES LITOLXICAS
A maior parte da unidade componse de micaxistos, cuarzoxistos e paragneises, que no seu conxunto conforman o denominado Complexo de Cabo Home - A Lanzada, podendo presentar algunhas vetas de rochas cidas filonianas nas proximidades de Punta Subrido. A excepcin litolxica da unidade dse na esquina nororiental, na que dominan os granitos de feldespato alcalino con facies de megacristais. A penas son mencionables os materiais cuaternarios.

MORFOLOXA
A dificultade imposta pola orografa non permitiu o desenvolvemento de asentamentos de poboacin como tales na unidade, pero implantronse vivendas unifamiliares illadas aproveitando unha zona de remanso da pendente na zona da ladeira do monte que segue parede do acantilado. A morfoloxa destas vivendas dispar, sen que se poidan cualificar de tipoloxa tradicional. No que se refire ao parcelario, na actualidade, a sa estrutura figura oculta tras as formacins de matogueira e de arboredo.

A DIVERSIDADE CLIMTICA
Costa acantilada de ambiente climtico clido e hmido no que a temperatura media anual supera os 15C e a amplitude trmica media oscila entre os 12,5C e os 13,5C. En canto s precipitacins hai que falar de valores acumulados entre 1200 mm e 1400 mm ao ano.

OS SOLOS
Tramo acantilado con predominio dos solos novos e esquelticos, moi afectados pola dinmica erosiva, do tipo regosol e mesmo leptosol ltico onde abundan os afloramentos rochosos.

INFRAESTRUTURAS DE MOBILIDADE
A comunicacin da unidade co resto do seu contexto realzase a travs de vas municipais sen asfaltar que permiten o acceso rodado ao faro de Punta Subrido, conectndose co resto do sistema viario asfaltado no ncleo de Donn, na parroquia de Aldn. Estes camios seguen unha estrutura en malla a partir da va principal que accede a este faro e ao faro de Punta Robaleira, desdobrndose noutros camios que permiten as mesmas conexins pero por rutas alternativas.

AS AUGAS
A unidade sitase na ladeira oriental do Monte de Melide, pola que circulan mediante escorrenta difusa, as augas pluviais. Non existe unha rede hdrica definida. As augas costeiras desta zona son as de Cabo Home (20156).

PATRIMONIO HISTRICO
O escaso grao de ocupacin humana na unidade vese reflectido nunha representacin de elementos do patrimonio cultural que se reduce constatacin dun depsito de petrglifos na metade norte da unidade, denominado petrglifo dos Olleiros. Pdese considerar como elemento do patrimonio o faro de Punta Subrido, construdo como unha torre cilndrica branca sobre o punto mis alto do saliente rochoso, polo simbolismo que entraa a sa funcionalidade.

O PATRIMONIO NATURAL
Pertence ao IBA Contorno mario das Ras Baixas e ao LIC Costa da Vela. Tramo acantilado baixo, presenta os hbitats 1230, acantilados marios atlnticos e 1210, vexetacin anual sobre refugallos marios acumulados, anda que sen desenvolver ben as sas caractersticas. As vertentes non ocupadas por repoboacins presentan matogueira seca, tipos degradados das breixeiras secas costeiras atlnticas de Erica vagans, e das breixeiras secas europeas (4030). No Monte de Melide aparecen afloramentos que suman os hbitats do grupo 82, pendentes rochosas con vexetacin casmfita.

O CARCTER E A ORGANIZACIN ACTUAL

A ladeira do monte de Melide o soporte base da paisaxe da unidade, pero os salientes rochosos da punta Subrido coroados polo faro branco, adquiren o maior protagonismo polo seu simbolismo e porque organizan o sistema de viario polas sas necesidades de acceso. As pois, esta unidade de Costado de Barra destaca especialmente polo seu carcter natural, podndose afirmar que presenta ademais un carcter de transicin entre as condicins agrestes dos acantilados da Costa da Vela, representados polo faro sobre os salientes rochosos e as condicins de mis abrigo da enseada de Barra que enmarca.

DINMICA DA PAISAXE
Os procesos que dominan esta unidade son os xeomorfolxicos da dinmica litoral, sendo polo tanto os procesos de carcter natural. Non obstante tamn se produciu un aumento da presin residencial de carcter turstico coa implantacin de vivendas unifamiliares illadas na faldra da ladeira do Monte de Melide, cun leve incremento dos camios para lles dar servizo a esas vivendas.

RISCOS E IMPACTOS
A completar durante a elaboracin dos catlogos e directrices da paisaxe litoral.

3. AVALIACIN
VALORACIN DA PAISAXE
Os procesos xeomorfolxicos e ecolxicos dominan a unidade do Costado de Barra, como no resto de unidades de Costa da Vela, sen que se produciran dinmicas que transformasen a identidade das formacins de acantilados existentes. As, o resultado do devir do tempo sobre esta paraxe evidencia os seus valores naturais que foron recoecidos a escala autonmica e comunitaria coa sa inclusin na Zona de especial proteccin dos valores naturais e o Lugar de interese comunitario da Rede natural 2000, Costa da Vela, respectivamente. Ademais, a presenza do petrglifo dous Olleiros e do faro de Punta Subrido engdenlle certos valores culturais, simbolizando este ltimo un dilogo continuo co medio martimo. Estas caractersticas xustifican ademais, a sa inclusin no que se considerou o Espazo de Interese Paisaxstico de Costa da Vela. A configuracin dos distintos elementos conforma unha paisaxe de ladeira con maiores posibilidades de visibilidade extrnseca, polo que a observacin da unidade completa dende un nico punto non doado. Seleccionronse dous puntos de observacin: o primeiro no propio punto terminal do faro de Punta Subrido, dende o que se pode observar parte da unidade, pero sobre todo unha panormica das illas Ces, a enseada de Barra e, se a meteoroloxa o permite, a costa de Vigo de cara ao horizonte suroriental; o segundo punto de observacin situouse na zona mis elevada topograficamente no alto do monte de Melide, na interseccin de dous dos camios existentes, dende os que se pode obter unha panormica deste costado de acantilado e da enseada de Barra e da costa de Vigo.

4. PLANIFICACIN
OBXECTIVOS DE CALIDADE PAISAXSTICA
A completar durante a elaboracin dos catlogos e directrices da paisaxe litoral.

ACCINS
A completar durante a elaboracin dos catlogos e directrices da paisaxe litoral.

MBITOS DE RECUALIFICACIN
Nesta unidade non se contemplan posibles mbitos de recualificacin.