M Ü B A R e K G e C e L e R Ve Bayramlar

1
M B A R E K G E C E L E R
ve
B A Y R A M L A R

N E D R B U ?

Duyar gnl derun ire,
Uyan karde hemen sende,
Ademi kendinde ara,
Her grdn Adem deil
Ademin gnldr asl,
Sen Adem olmaa al
Hakka seyran eyle yr,
Gnler geer er beer,
Terki suret sanma kolay,
Ykpta Saray vehmin,
Btn grdklerin yok bil,
Alem var sen dahi varsan,
nsan sanmaki beser,
Sureti kktr amma,
Kendin kendine kur saray,
Eer, gnln titremezse,
Mustafam cihan ,
Btn aleme rahmettir,
Kuran da vd hep Mevlam,
Sende git yolundan hemen,
Can ve canan nedir diyen,
Her surette grdn can,
Cemal cemale aynadr,
Bahri zatna dalmadan,
Zaman ire zaman vardr,
Zaman denilen bir andr,
Zaman bakidir sende hep,
Aslna vardnsa eer,
Marifet (ben) diyebilmek,
Eer benlik ile dersen,
Bu zamiri ancak (o) der,
Sen de (o) olursan eer,

Muammay cihandr bu,
Gaflethane deildir bu,
Kendine merhamettir bu,
Surete aldanmaktr bu,
Muammay beerdir bu,
Bildiin Adem deildir bu,
n kendine seferdir, bu,
Durmak yeri deildir, bu,
Muammay illdr, bu,
Ldan dahi gemektir, bu,
Hakikati lldr, bu,
Dediin l deildir, bu,
Muammay zuhurdur, bu,
Bil! Alemi ekberdir, bu,
Miras almak deildir, bu,
Pimek olmak deildir, bu,
Muammay Rasldur, bu,
Sandn Rasl deildir, bu,
Raslu kibriyadr, bu,
Ziyan etmek deildir, bu,
Muammay Cemaldir, bu,
Sreti canan deildir, bu,
Canan ile olmaktr, bu,
Canan olmak deildir,
bu Muammay zamandr, bu,
Gelir geer deildir bu,
(Vel asri) de yemindir, bu,
Gemek gmek deildir, bu,
Muammay bendir, bu,
Dediin (ben) deildir, bu,
Suretten gelen deildir, bu,
Syleyen (sen) deildir, bu.

NECDET ARDI
(27-10-1981)

2
N D E K L E R

NEDR BU?
NSZ

BRNC BLM

REGAB KANDL
aylar
Recep
Cuma
Regaib
lk Rabet Regaib
Adem Al. Rabet
Hz. Peygamberc Rabet
Libas Beer (Beer elbisesi)
Hakikat-i Muhamned-i
nsan zerinden bir zaman gemedi mi ki
O anlan bir ey deildi (nsan 96/1)
simler perdesi
Size nefsinizdcn bir Peygamber geldi (Tevbe 9/128)
Vehim ve Hayal
Hakka davet
Nas uykudadr
Hayal aleminde yaam
Ruhen dnyaya gelmek
kinci doum
Marifetullah
Ademin yer yzne inmesi
Regaibler
Bir baka Regaib gecesi
Ay takvimi
Gne takvimi
Regaib gecesi (iir)

KNC BLM

MEVLD KANDL
Hakikat-i Muhammedi
Fil Vakas
Cinlerin ge kmasnn yasaklanmas
Kabede bulunan putlarn yz st yere yuvarlanmas
Medayn ehrinde
Save glnn kurumas
Bin senedir yanan mecusi ateinin snmesi
Bir ok kuru derelere su hasmas
Badatta Dicle sahillerinde bir deve
Annesi Amine
Babas Abdullah
Bana mmetim dermiin (iir)

3

NC BLM

BERAT KANDL
Berat gecesinin zellikleri
Kblenin deimesi
Berat gecesi hakknda baz hadisler
Berat: Beraat etme
Birinci berat
ikinci berat
Muhterem hak yolcusu
Kblenin deimesi
Bcytl Makdise dnmek nedir?
Beytl Harama dnmek nedir?
Tenzih
Tebih
Tevhid
Kann drt nzul mertebesi
Ha mimin baz zellikleri
Mbarek gece
Berat-n al (iir)

DRDNC BLM

SRA VE MRAC BAHS
BRNC KISIM
Mirac hakknda hadisi erif
sra, harfleri ynnden ifadesi
Mirac harfleri ynnden ifadesi
lk Mirac
kinci Mirac
nc Mirac
(sra 17/1)
Mirac Mekkeden deilde niin Kudsten vaki oldu
Mescid-el Aksa
Kuds- erif
Beyt-l Makdis
Vettin vezzeytun
Mirac ta be ykseli

SRA VE MRAC BAHS
KNC KISIM
Vennecmi iza heva ... (Necm 53/1-18)
On sekiz nedir?
On dokuz nedir?
On nedir?
Bir nedir?
Sfr nedir?
Vennecmi necm (yldz) nedir?
Vema Yentik
4
n hve illa vahyn yuha
Allemehu edidl kuva
Z mirretin
Ufukil egla
Smme dena
Kaab- Kavseyn
Fe evha ila abdihi ma evha
Efetmarunehu l ma yera
Ve lekad rea nezleten uhra
Sidretil mnleha
Mazagal basaru vema taga
Grn, Mahedenin dndrdkleri
Lekad rea inin ayati rabbihil kbra
Byk ayet
nsanln ezeli arzusu
Miracta ilk defa tahakkuk eden ruyetullah
mam- Alinin ruyeti
Ehlullah ruyeti be ekilde ifade etmiler
Yanarsam ben yanarm
Ettehiyyat
dris Al. Mirac
Musa Al. Mirac
sa Al. Mirac
mmet-i Muhammedinin Allah- mahedesi mmkn mdr?
Gr ve mahede
Varisi Muhammedilerin makam
Kalemin uunun krlmas
Mirac gecesi (iiri)

BENC BLM

KADR GECES
Dier milletlerin Kadir gecesi yoktur
Mirac gecesi ile Kadir gecesi arasndaki fark
Musa al. ulat en yksek oluum
Len terani sen ileni gremezsin
seviyetin kadri Fena Fillah (Hakta fani yok olmaktr.)
Ve vaadna Musa selasine leyleten
Ramazann yirmi yedisi
nna enzelna hu
Elfe ehrun
Meleklerin inmesi
Ruhun inmesi
Selamm
KADR GECES MNACAAT (Nusrel Tura)
Kadrini kymetini bil (iir)

ALTINCI BLM

RAMAZAN KURBAN BAYRAMI
lk Kurban
brahim Al.in kurban hadisesi
5
smail Al.m bak niin kesmedi
hramda iken niin hayvan ldrlmez?
hram nedir?
nna Egtayna
Bayram namaz niin dokuz tekbirlidir?
Bayram- kimler ve nasl yaparlar?
nsan- Kamilin bayram-
Ramazan bayram ile Kurban bayram arasndaki fark
Zlcelali vel ikram
Nefsi onun ilah olur
Kurban bayram niin drt gndr?
Niin drtnc gnnde kurban kesilmez?
brahim Al.in olunun kurban edilmemesi niin?
Hz. Resullullahn oullannn kk yalarda ukba alemine alnmas niin?
Nesil ile ilgili sre neden kevser diye balyor?
Kevserin harfleri
Kevserin iki yn
El ele vererek ahidleme
(Beyatr rdvan)
Hlefa-i Raidin den gelen ak
Zahiri kevser rma
Batn-i kevser rma
Allahn eli onlarn ellerin stndedir gnlden gnle akan manaviyat
Fesalli li rabbike Hemen Rabbn iin namaz kl
Dur Rabbn namazda dedi
Venhar ve kurban kes
Celal ve ikram sahihi
Gerek bayram kim yapar
inne anieke hvel ebter
Ef-al Aleminde Hakk ziyaret
Hakikat-i ilahide cemalllah- seyr
Sen ona korkma de Kuran- natk
Safa Merve
Medine Cemal tecellisi
Mekke celal lecellisi
Kaybettim kendimi (iir)
htiam Resullullah- gr (iir)
Allah C.C dileseydi, habibini Mekkede oturtamaz myd?
Niin Hicret hadisesi oldu?
Mekke-i mkerremede ikram
Medine-i mnevverede yaam
Karmda muhteem Kabe (iir)
On iki ayn zellii
Kevser Nehri kyamete kadar

6
N S Z

Muhterem okuyucurn; bu kitap vastasyla sizlere
- Regaib,
- Mevld,
- Beraat,
- Mirac,
- Kadir geceleri ve
- Bayramlar hakknda,
ksa ksa da, olsa deiik ynleriyle ve anlayabildiim kadaryla baz zelliklerim ifade etmee
alacam.

Haa: Ne mesleim, ne de haddim olmad halde bu zor ie kalkmam, bir eyler
ispatlama cabas iinde deildir. Ancak muhtelif zamanlarda yapm olduumuz ilgili
sohbetlerde kayda geirdiimiz konumalarmz vard. te onlarn kaset eritleri ierisinde
hapis kalmalarna gnlm raz olmad. Gnlden esintiler olarak zuhura kmalarm diledim.

Ey gnl ehli kardeim. Yukarda bahsi geen mevzular ehilleri larafndan son derece
liyakatla ve gzel olarak bir ok eserlerde yazlp neredilmilerdir. Esasen bunlarn zerine
bizim yazacamz pek bir eyde yoktur ancak bunlarn imkan olduu gnlmzn bulduu
kadaryla batn ynlerinin bir ksmm anlatmaya alacam.

Bilindii gibi muhteem dinimiz zahir ve batn olmak zere iki ynldr. Bu iki yn
de kendi bnyesinde bir ok ynleri gelitirmitir. Bu ynlerden biri ve belki de en mhimi
kendini bilip, bulup, tanmak tr. Bunu yapabilmek iin afaki ve enfsi hkmleri de
birlikte idrak edip yaamak gereklidir.

Afaki yani senin dnda olan.
Enfsi yani senin iinde olan.
Eer iini ve dn birleyebilirsen ok eyler kazanabilirsin. slama ve aleme bakn
deiir, kalden geip hal ehli olursun:

Byklerimiz ne var alemde, o var Ademde demilerdir.
Afakta, yani senin dnda ne kadar hadise cereyan etmi ve de ediyorsa bunlarn
karl mutlaka enfste, yani senin z varln da da cereyan etmektedir.

te bu hadiseleri kendi bnyende yaama zelliine erebilirsen sen de Ariflerden
olursun. Dnyaya gelmekten yegane maksat, varln hakikatini idrak edip tadn ykn ne
olduunu yakyn ehli olarak anlamandr.
te herbir hkmn
zahiri, yani d, maddesel yn,
bir de batn, yani ii, ruhsal yn, olduu gibi
yukarda bahsedilen mevzularn da bizleri ve i bnyemizi ilgilendiren ynleri vardr.

Aslnda mesele btn zahiri oluumlarn zn idrak edip onlar batnda yaamaktr,
ehl-i kemal byle yapp en doruyu bulmulardr.

Mbarek gecelerin derinliini ve geniliini kendimizde bulmak,
Regaib gecesi, rabet etmenin hakikatini anlamak,
Mevld gecesi, doumun ne olduunu idrak etmek,
7
Beraat gecesi, beratn gereini anlamak,
Mirac gecesi, nasl mirac yapacann bilincine varmak,
Kadir gecesi, kadrini bilmek,
Bayramlar, nedir nasl yaanr,
bunlar da bilip anlamak irfan ehli olmamz salyacaktr. Bu yoldan giderek her hkmn
zn anlayabilme yolu alacaktr.

Muhterem okuyucum:
Yaadmz gnlere gre mbarek geceler,
Mevld Regaib Mirac Beraat Kadir,
srasyla gelmektedir.
Biz bu sray
seyri slk Hakka yolculuk manevi seyr
srasna gre ele alacaz.
Buna gre gecelerin sralan
Regaib Mevld Beraat Mirac Kadir
dzeninde olacaktr.
Bu oluuma dikkatinizi ekmek isterim,
Regaib olmadan, Mevld doum olmayaca,
Beraat olmadan, Miracn olamyaca aikardr,
hal byle olunca acaba?
bizler niye Mevld Regaib Mirac Beraat Kadir
dzeninde bu mbarek geceleri kutluyoruz.
Burada sakn ha bir yanllk olduunu zannetmeyin, kck bir dnce ile bu
incelii anlamamz mmkndr.
Ksaca belirtelim ki iki gece
yani Regaib ve Beraat geceleri iinde bulunan senenin deil
gelecek senenin geceleridir,
yleki;
bu sene kutladmz Regaib,
gelecek senenin Mevldunu hazrlar,
bu sene kutladmz Berat,
gelecek senenin Beraatna kadar sresi olduundan
yani bu gece bir senelik program yapldndan, dolaysyla bir dahaki senenin
Beraatna kadar sresi olmaktadr.

Hal byle olunca sra manada,
Regaib Mevld Beraat Mirac Kadir
dzeninde olmaktadr.
Zahirde ise kutladmz,
Mevld Regaib Mirac Beraat Kadir
dzeninde kutlamaklayz.

Mevld ve Mirac gecelerini birer gece geriye yerletirirsek zahirde de geceler yerine
oturmu olur,
bylece her ey kendi ynleri itibarile yerlerini bulmu ve aradaki farkn hakikatte
8
olmad, ince bir dnce ile anlalm olur.

Ey Hakk yolcusu salik, mbarek gecelerde minarelerde yanan lambalarn neyi ifade
ettiini hi dndn m?

Minare ezan okunan yerdir,
Ezan- Muhammedi ulhiyetin ilan yeri zat- mutlaka davet yeridir.
O da sensin,
yani minare, erefede yanan lambalar ise,
senin erefli banda ilahi nurlarla parlayan muhabbetullah ve ilmullah yani Allah
sevgisi ve ilmidir.

Bu hakikatleri idrak etmemiz ve dikkatlerimizin ekilmesi iin;
zahirde o lambalar yanmakla,
batnda ise bizim aklmzda ve gnlmzde ilahi nurlarn parlamasdr.

Minaredeki lambalarn yandn grnce sevinen insan kendi minaresindeki nur
kandillerinin yandn grnce sevinmez mi?

Bu gecelerin hakikatleri kendi blmleri ierisinde okunup anlalacaktr. Yukarda da
bahsedildii gibi mbarek geceler, bir insann manevi seyrinin belirli mertebelerdeki
yaantlardr ve sadece mmet-i Muhammede has zelliklerdir dier mmetlerin byle
kemalatlar yoktur. Bizler ne kadar kr ehli olsak azdr.

Kymetli kardeim!
Deerli vakitlerini sadece suri ve ekli bir din yaamakla geirme. Bunlarn asl ve
zlerini de idrak edip yaamamzda uygulamaya bak. En byk kazan, ekil ve manann
birlikte uygulanmasndadr.

Sayn okuyucum!
Elindeki kitap bir roman deildir, bilim kurgu da deildir, seni heyecana srkleyecek
bir yan da yoktur, ancak okuma zahmetine katlanr ve bir aratrmac heyecan ile ve dikkatle,
ilk anda anlalamayan yerleri bir ka defa tekrar ederek incelersen, sana, seni tantmaya
yardmc olacaktr.

Ey gnl ehli kardeim!
Tasavvufta Hazarat- hamse, yani be hazret diye tabir edilen bir kavram vardr,
bunlara be ilahi mertebe de denir.

5- nsan- Kamil
4- Zat Alemi
3- Sfat Alemi
2- Esma Alemi
1- Efal Alemi

Bu terimlere kitabn ilerliyen sayfalarnda rastlayacaksnz, ksaca onlar anlatmaya
alalm.

Efal alemi : Madde alemi, yaadmz alem
Esma alemi : simler alemi, madde alemini oluturan mertebe
9
Sfat alemi : Esma alemini meydana getiren gler alemi
(Ceberut alemi)
Zat alemi : Mutlak zat mertebesi
nsan- Kamil : Btn bu mertebeleri ihata eden mertebenin addr.
Dinimizi ve kendimizi gerekten tanmamz yukarda belirtilen mertebeleri bilmee
baldr. Sradan bir yaam alkanlndan ayrlp yolumuzu bulmamz en hayrl i olacaktr.

almak bizden, hidayet Allahtandr. Haktan cmlemize sonsuz sevgi
idrak ve fehim vermesini niyaz ederim. Amin..
lahi, bu kitabtan meydana gelecek manevi haslay evvela Hz. Muhammed
s.a.v efendimiz hazretlerinin ruhlarna ve Hz. Pir Hasan Hsamettin Uak-i
hazretlerinin ruhlarna hediye eyledim.

Sevgili okuyucum.
Bu kitabn yazlnda, bilgisayar kaytlarnda diziliinde baslnda, bastrlnda
emei ve hizmeti geen bilhassa Tark can ve Hilmi can sayg ile yadet gemislerine hayr
duat et, ALLAH c.c. gnlnde feyz kaplar asn.

NECDET ARDI UAK
TERZ BABA-TEKRDA
16/07/1991

Sohbet Tarihi 14/03/1986 zet

B R N C B L M
REGAB KANDL

euz billahi mineeytanirraciym
bismillahirrahmanirrahiym
elhamd lillahi Rabbil alemiyn
vessalatu vesselamu ala Rasulina Muhammedin
ve ala alihi ve eshabihi ecmain

Muhterem canlar,
bu gnk sohbetimizin mevzuu yaknl dolaysyla Regaib kandili hakknda olacaktr.

slam aleminde aylar diye bilinen bir zaman dilimi vardr.
Bunlarn
ilk bir aylk dilimine Recep,
10
ikincisine aban,
ncsne de Ramazan deniyor.

Genel olarak bakld zaman bu aylarn dier dokuz aydan hi bir fark yoktur.
AI.LAHn c. c. meydana getirdii zamanlarn bir birinden fark olmaz.

Dehre kfretmeyiniz, Dehr ALLAHtr. hadisi hkmnce btn zamanlar (Dehr)
ALLAHn varl ile mevcuttur, o halde aralarnda fark gzetilemez.

Sene, on iki (12) ay,
ay otuz (30) gn,
gn yirmi drt (24) saattir.
Ancak mevsimlere gre ksalr, uzar, sour, snrlar. Bunlar zahirde olan
deiikliklerdir.

Gerekte ok ksa olmasna ramen bizlere epey uzun gelen dnya gnleri, aralarnda
baz iaretler olmasa oniki ay (12) da sradan birer zaman paras gibi elimizin altndan kayar
gider. Senelerin byle gaflet iinde gemesi verimsiz bir mrn pimanlkla sona ermesi
demektir.

te Cenab- Hak insanlara ralmetinden, btn sene gafletten kurtarmak iin aylarn ve
gnlerin bazlarna deer atfetmitir.
Bunlardan aylar ve ierisinde bulunan geceler kendiliklerinden deil fakat Cenab-
Hakkn ltfettii ve o gecelerde oluturduu zellikler bakmndan deer kazanmlardr. Eer
zelletirilen bu zaman birimleri olmasayd bizler oniki ay da sradan gnler olarak,
hakikatlerim idrak etmeden gnlerimizi gaflet ierisinde geirirdik.

Recep aynda Regaib ve Mirac geceleri,
aban aynda Berat gecesi,
Ramazan aynda Kadir gecesi,
Rebiul evvvel aynda Mevld gecesi,
daha dier gece ve gnler kendilerindeki zel ifadelerle birlikte insanlar sradanlktan
kurtarp, zaman zaman kendilerine dndrp, dnce ve duyguda derinletirip, hakikatlerine
ulamaa yol bulmalarna fayda salamak iindir.

Ey canlar!
Gerekte aylar da gafletle geirip dokuz aya uydurmak deil, aslnda dokuz aylar
aylara uydurup onlardaki gibi daha uyank ve verimli bir hayat srdrmek gerekir.

aylarn ilki olan Receb-i erifin
ilk perembesini Cumaya balayan gece Regaib gecesidir.

Bu gece genel ve zel olarak ne demektir, anlamaya alalm.
Receb, azametli yce.
Cuma, Cem hali: Varln toplu bulunuudur.
Regaib, rabet etme, ok istenilen ey, bol bol ihsan etmek demektir.

Regaib gecesi ifadesiyle bizlere verilmek istenen ifre ne?
11
Veya bizim almamz gereken nedir?
imdi: yle bir izah yoluna gidebiliriz.
Dnelim ki Receb: rade, kudret ve ilahi azametiyle bu varlklarn zuhurunu
salamak.

Cuma: Cem kelimesinden meydana geliyor.
Birinci Cuma demek, birinci cem hali, varln mana aleminde ayan sabiteler
halinde toplu bulunuu.

Regaib: Mana aleminde var olan varlklarn birimsellikleri ve kendi varlklaryla
madde aleminde zuhura kmalarn iddetle istemeleridir.

Cenab- Hak Zl Celal Hazretleri ezelde btn bu alemler yok iken Azamet ve
Kibriyasyla
kendinde gizli hazine olan cmle varln, ayan sabitelerini
bilimsel ve birimsel varlklar halinde alem sahnesine karmaya iddetle rabet etti.
Bu ileri uygulad, bizlere de bu hali REGAB gecesi zellii ve ifresi ierisinde bil-
dirdi.

ALLAH-u Teala Hazretleri Ama halindeyken,
daha henz AHADYET mertebesine dahi tenezzl etmemiken
kendinde kendi olarak gizli fakat kendine gizli deilken
kendini bildirmeyi murad etti.
Ben gizli bir hazine idim bilinmekliimi sevdim ve bu alemleri halk
ettim hadisi kudsisince
evvela AHADYET benlik ve hviyet mertebesine tenezzl etti,
oradan VAHDYET sfat, ayan sabite mertebesine
oradan da esma ve efal yani zuhur ve grnt mertebesine tenezzl etti.
Bylece btn alemler varlklarna kavuup yaam ve varolma sevincini kendi idrakleri
dzeyinde tattlar.

Ksaca belirttiimiz bu oluumu imdi biraz daha amaya alalm.
Zuliura gelen bu alemler ve onlarda bulunan varlklar daha henz kendilerinin ne
olduu mertebesi dzeyine ulamamlard.
Varlklar ortaya km fakat kendinden ve Haktan haberleri yoktu.
Son kemalat olarak, Cenab- Hak kendini ve Rabbini bilecek bir varlk daha
meydana gelirecekti.
Onun yaamas iin mahalli ve gerekli olan hereyi hazrlam, sra kendini zuhura
karmaya gelmiti.
te Cenab- Hakkn buna ramet etmesi, onda kendi vecihini seyr etmesi iindi.
Bylece Adem AS zuhura geldi ve Hakkn isimlerinin zuhur mahalli oldu.
Bylece insan ve kemalar sreci halad.

(Bu hususta daha geni bilgi Alt Peygamber isimli kitabmzda gelecektir.)

Nihayet Hazret-i Peygamberin ahsnda bu kemalat son noktasna ulat,
ite Onun ana rahmine dmesiyle balayan son kemalat srecine Cenab- Hakkn
rabet etmesi
yani habibini dnyaya getirme srecinin balamas Regaib gecesi ifresi ile bildirildi.

12
Cenab- Hak: Zati zuhurunun
yani sadece, sfat, esma ve efal zuhuru deil:
Zati zuhurunu, kendindeki btn zellikleri, efal yani madde, grnt aleminde seyr
etmesi iin gerekli bir varln, bir cihazn, bir vcudun ortaya kmasn arzu etti.

Cenab- Hak kendi zatnda bu alemleri, Zat mertebesinden seyr eder, fakat birimsel
yap ierisinden ve genel olarak seyretmesi bir baka zelliktir.
te murad ilahi, libas beer iinden onlarn dzeyinden her merhalede kendini seyr
ve yaamak idi.

Hani eskiden padiahlar kyafet deitirerek halkn arasna girer kontrol ederlerdi. Oysa
padiah saraynda yaayan gene kendisidir. Kyafet deitirip halkn arasna katlmas onun
padiahlna zarar vermedii gibi tebaasyla hem dem olmas, halkna merhameti ve
rahmetidir,
Padiah Sultan Mehmet bir gn tebdili kyafet ederek pazara kar, kendisinden bir
sadaka isleyen fakire iki altn ihsan eder,
fakir Padiahm size bu kadarck ihsan yakr m? daha verin yoksa sizi
herkese ifa ederim, der.
Bunun zerinc padiah eer onu yaparsan elindeki de ka paraya blnr,
sonra onu da bulamazsn, der.
te Cenab- Hak da byle bir yaam diledi. Bunu en geni ve kemalli bir biimde
ortaya getirecek elbisesini, geri elbise de bir ey ifade etmez ama ikilie brnp sonradan
tekliini anlayacak ve kendini o ekilde seyr edecek varln orlaya kmaya balad ilk
faaliyet Regaib gecesi olarak ifade edildi.

Hazret-i Rasulullahn, bir baka ifade ile Hakikat-i Muhammedinin bedensel
ynden dnyada zuhur elmesi iin ana rahmine dmesi hkmn, gerekletirmee rabet
eden, arzu eden Cenab- Hak hu hali Regaib gecesi olarak ifade ediyor..

Birimsel dzeyde olan bu ifademizin, bir de genel mertebeleri olarak ifadesi ve arzusu
vardr. Yani Cenab- Hakkn amadan, btn alemlerde zuhura kmay dilemesi, bir baka
ynden Regaib gecesi ifadesidir.

Geceden maksat da Ama yani yokluk halidir, aksi takdirde buna, Regaib gndz
dr diyebilirdi.

Cuma ve gecesi; cem ve karanlk, bunun ikisi de topluluktur.
Hali de Zatn kendi kendinde olarak bulunduu haldir, yani mlkn daha henz
meydana getirmemitir.

te mlkn meydana getirmeyi arzu etmesi, bunu iddetle dilemesi ve ben gizli bir
hazine idim bilinmekliimi sevdim bu alemleri halk ettim hadis-i kudsisi var ya,
ite ilk tecellinin balangc bu Regaib gecesidir..

Kuran- Keriym de, (nsan Suresi 76/ 1 ayette)

' _ - _, ~ .' .. _ ~ _ . _ ' _ - _, ~ .' .. _ ~ _ . _ ' _ - _, ~ .' .. _ ~ _ . _ ' _ - _, ~ .' .. _ ~ _ . _
, - ' , _ , , ' , - ' , _ , , ' , - ' , _ , , ' , - ' , _ , , '
hel eta alel insani hynn mineddehri
13
lem yekn eyen mezkuren
dehr/zamandan, yaamdan hyn/sre/doru zaman
insan zerine eta, gelmedi mi/ortaya kmad m
mezkur/zikr olunan/anlan bir ey deildi
nsan zerinden bir zaman gemedi mi ki o anlan bir ey deildi
Hani evvelki hafta bir sohbetimiz vard,
insan evvelce var myd, yok muydu? diye.
te bu ayet fiziksel anlamda yokluunun ifadesini belirtiyor.
Bu konumamz ksaca zetlemek gerekirse; evvelce yoktuk, birimsel varlklar olarak
henz meydana gelmediimiz iin kendimizi bilemiyorduk.
Ne zaman ki ana rahmine dtk, o, kiiliimizin balangc oldu. Ve bylece bir terkip
olarak meydana geldik.
Bunun balangc bizim Regaibimiz oldu.

Cenab- Hakkn her birerlerimizin varln ortaya getirmeyi murad edip rabet etmesi
bizlerin varlnn ana kayna oldu.
Neticede hayatmz srdrr duruma geldik. Kendimizi byle bir beeriyet kisvesi
iinde bulup varlmz beer zannettik ve hayatmz bylece srdrmeye baladk.

yle bir artlanmalar ierisine girdik ki kendimizi Ahmet, Mehmet, Kemal gibi
isimlendirdik. O isimler bize byk perde oldu. simler sonradan meydana gelen varlklardr.
simlerin bize en byk perde olmas dolaysyla biz kendimizdeki geni akl idrak
edemedik.

Bunu bize Cenab- Hak Hakikat-i Muhammedi yoluyla ve onun azndan, bir baka
ifade ile, kendi azndan kendine ekmek iin tekrar bu kurallar koydu.
Kuranda (Tevbe Suresi 9/ 128 ayetinde)
, . _ - , , .' ~ = ' \. , . _ - , , .' ~ = ' \. , . _ - , , .' ~ = ' \. , . _ - , , .' ~ = ' \.
lekad caekm resuln min enfsikm
lekad/elbette gerekten/muhakkak, andolsun
sizin enfs/nefsinizden resul size cae/geldi
size nefsinizden, iimizden bir peygamber geldi denmektir.
Bu ifadeyi nasl idrak etmeye almalyz, biraz dnelim.
Lekad tahkiktir yani, mutlak bilin ki
caekm size geldi.
Ne geldi? Rasuln bir haberci geldi.
Nereden geldi? min enfsikm nefsinizden geldi?
Ne demek bu?
Cevap olarak: Sidka hanm konutu dedi ki:
La ilahe illallah Muhammeden Rasullah
Bu Kelime-i Tevhidin o anda balamas lazm, yani Muhammed rasul
olarak geldi, yani kendini izhar etti.

te bu sz, ancak bu hali idrak eden syleyebilir. Gerek Kelime-i Tevhid-i
nefsinizden size bir peygamber geldi ayctini idrak eden hakkyla syleyebilir, onun
dndakiler taklidi olarak sylerler.
Ama o da yerli yerindedir.

14
Nefsinizden sizlere bir peygamber gnderilmesi;
Sfat, Esma, Efaline, zati ynden zuhuru ve kendine ekmeyi murad etmesinin bir
ifadesidir.
Dier zuhurlar vehim ve hayal hkmyle kabullenenler kendilerini ayr birer varlk
zannettiler...
Ama Hakikat-i Muhammedi olarak zuhur eden varlkta vehim ve hayal hkm
olmadndan kendini buldu, bildi, etrafndakilerinin de kendinden gayri bir ey olmadm
idrak etti ve onlar kendindeki hakikate davet etti.

Hz. Peygamber yirmi (23) sene insanlar Hakka davet etti, yani en yaknnda olan,
kendindeki Hakka davet etti.

(Al-i mran Suresi 3/ 31 ayette)
- ' ., - ' ., - ' ., - ' .,

, ~ . , . . _ r , ~ . , . . _ r , ~ . , . . _ r , ~ . , . . _ r
- ' , , , ~ , _ ., - , - ' , , , ~ , _ ., - , - ' , , , ~ , _ ., - , - ' , , , ~ , _ ., - ,

.' .' .' .'
kul in kntm thbbunallahe
fettebiuny yuhbibkmullah
de ki eer thbbunallahe/allah hub/muhabbet ediyorsanz
bu halde bana ittebea/tabi olun, uyun ki
allah sizi hubb/muhabbet etysin, sevsin
Ey Muhammed de ki: Allah- seviyorsanz bana uyun Allahda sizi sevsin

te bylece bunlar idrak ederek yaamaa alrsak, Adem AS. cennetten yer yzne
indirili hadisesinin hakikatine ulamaya yolumuz alm olur.

unu ak olarak belirtelim ki:
Daha henz gerek anlamda yer yzne ayak basm deiliz.
Yaadmz hayat, Hayal alemi hayatdr, kendi hayal alemimizdir.
Gerek manada... hayal-i kebir byk hayal alemi deildir. Kendi vehim ve
zannmza gre farknda olmadan dzenleyip var ettiimiz hayal alemidir.

Sayn dostlar!
u mevzu gerekten ok ince bir mevzudur dikkatinizi ekerim.
stisnalar ayr olmak zere, genelde insanlar kendi var ettikleri hayal aleminde
yaamaktadrlar, bu hayal aleminden kp gerek aleme ulamak ise, byk bir yaam sanat-
dr.

Efendimizin Nas uykudadr, ldkleri zaman uyanacaklardr sz, bu gerek
hali ne kadar gzel anlatyor.
Uykudan uyananlar ancak gerek dnyaya gelmi oluyorlar.

Kiinin bu bedenle topraa basmas dnyaya gelmi olmas demek deildir. Suret
olarak dnyadayz, fakat henz gerek tefekkre ulaamadmz iin hayal ve vehim aleminde
yayoruzdur.
nsann gerek l madde deeri ile deil, akli ve fikri geliimim zenginletirdii
15
ldedir.

Aslnda kendilerine ait varlklar olmayan, varlklar var gibi zannederek ve de onlar
kendimize muhatap kabul ederek, onlarn hallerine dmek sureti ile o ekilde hayal aleminde
yayoruz.
yle dnelim;
geen uzun senelerimiz var. Bir an gibi deil mi, sanki? Hepsi hatrada kald,
Gelecek ise, hayaldir.

ster Allah yolunda dnelim, ister kul yolunda, ister nefis ve madde yolunda hepsi
hayal alemidir, mehuldr.
Bizim dndmz herey olmaz, elbetteki insan kendisi iin bir program yapar!
tuttu tuttu, tutmad tutmad, ayr mesele.

te btn i gerekten hakiki manada Ruhen dnyaya gelebilmektir. Buna ikinci
doum denir.

Birinci doumda insann ana rahminden bedeni dnyaya gelir,
ikinci doumda ise, Esma alemi rahminden idrake kavuur.

Bir zaman ana rahminde gizli idik,
birinci doula beden olarak gya, dnyaya geldik. Fakat hakikat aleminden haberdar
olamadk, hayalde yaamaya baladk.

Bu arada uurumuz Esma alemi rahminde douunu beklemede, eer gereini
uygular, onun da douunu gerekletirebilirsek ne mutlu...

Tasavvufta veled-i kalb diye belirtilen, o sonsuzlua kanat aabilecek ikinci
varlmzda, gerek dnyaya ve alemler dzeyinde var olan gerek yaantya gememiz ancak
bu ikinci doula mmkn olacaktr.

te Marifetullah yani Allah bilgisi ve irfaniyet ancak bu yolla kazanlan yeni
gler sayesinde anlalmaya balar.

kinci doumu gerekletiremeyen kii geni ve ihatal dnceye ulaamaz. Kapasitesi
yeterli olmaz ylece hayal alemi yaantsndan kmas da pek mmkn olmaz.

kinci dou; ikinci g, ikinci benliktir.
Dncede fevkalade genilik kazandrr.
Bu yolla kii
- evvela kendini tanr,
- oradan Rabbn tanr,
- oradan da Allah-u Tealay daha geni mahiyette tanyp mahede etmesi mmkn
olur.

te Adem ASn yer yzne inme hadisesi bize bunlar anlatyor, anlayana ak olsun.
Adem (as) hikayesini deil, Adem (as) gayesini anlamak lazmdr.

Muhterem dostlar!
Her birerlerimiz Adem hvviyetindeyiz. le Cenab- Hak bizlerden ortaya kendinden
baz fiiller karmay murad etti.
Bu ilerin ilk balangc olan Regaib bunlara rabet etmek ifadesiyle bildirildi.
16

Cenab- Hak
- evvela alemleri halk etmeyi murad etti, buna rabet etti. lk Regaib budur.
- Sonra Adem (as) var etmeyi murad etti. Buna rabet etti, ikinci Regaib budur.
- Daha sonra Hz. Resulullah dnyaya getirmeyi murad etti, buna rabet etti. nc
Regaib budur.
- Her birerlerimizi ayr ayr dnyaya getirmeyi murad etti buna rabet etti. Drdnc
Regaib de budur.
-nsanlarn Cennete girmelerini murad etti, buna rabet etti onlara yol gsterdi. Bu da
beinci Regaib oldu.

Allah-u Teala Hazretlerinin Regaibleri saylamayacak kadar oktur, bizler bu minval
zere dnp daha nice nice Regaibler bulmamz mmkn olacaktr.

Sevgili dostlar!
Mmkn olduu kadar isabetli dnmeye bakalm, kafamz olduka zorlayalm,
yapmamz gerekli olan nelerdir bunlar vaktiyle tesbit edelim, kendimize geree en yakn yolu
izip faaliyele geelim, baka yolumuz yoktur.

Her geen gn aleyhimize alyor. Bir gn anszn o sonla kar karya geleceiz.
Ondan evvel biz daha uyank olalm da gaflet uykusunda yakalanmayalm.

Bizlere sonsuz ltuflarda bulunan Rabbmza sonsuz hamd senalar olsun. Byle
gecelerin ve hakikatlerin gerek yzn biz-lere gstersin. almak bizden, tevfik ve
muvaffakiyet Allahtandr. Regaib geeniz mbarek olsun.
Ne mutlu bizlere ki Cenab- Hakkn rabetine mazhar olmu kimseleriz. Bundan
byk meziyet olur mu?


Bir baka Regaib gecesi sohbetinden

Muhterem dostlar.
Ay, dnya ve gnein hareketleri izafi zaman birimlerini oluturuyor. Gemileki
olaylar ay, ya da gne hesabna gre tesbitl edilmi. Bylece iki ayr takvim ortaya kmtr.

Mslman olaylar, ay takvimine gre hesap edip uygulamlardr.
Eer gne takvimine gre uygulam olsalard, bu geceler her sene ayn gecelere isabet
edecek, dier geceler bu zelliklerden mahrum kalacaklard.

Gne /ems, Hakikat-i lahiye.
Ay/Kamer ise Hakikat-i Muhammediyyedir.

Hakikat-i Muhammedinin sembol olan kamer nurunu gneten alr,
gecenin karanlnda dnyay aydnlatr.
nsanlar farknda bile olmadan ondan trl ekilde etkilenir.

Gnee dorudan baklmaz, fakat aya rahatlkla baklr.
lahi hakikatleri seyretmek isteyen;
yzn Nuru Muhammediyyeye evirmelidir.
te kardein Kamerin zelliine dikkat et. nk onun seyrinde de senin seyrinin bir
ksm gizlidir.
17

Kamer; Hakikat-i Muhammedinin sembol olduu iin Hakikat-i Muhammedi
ile ilgili tarihler onunla hesap ediliyor, onun dnne gre tekrarlanyor.
te Kamer aylarna gre bu ilerin dzenlenmesi ayn zamanda bu gnlere de rahmet
olmas iindir. Nasl ki bu gnler ve geceler bizlere birer rahmet, ayn zamanda bu mbarek
geceler o zamanlara rahmet olmak iin her sene deitiriliyor.

Eer bu geceler ve gnler gne takvhnine gre dzenlenmi olsayd, hepsi her sene
ayn gnlere gelecek ve sadece o gnler, o zelliklerden faydalanacak, dier gnler mahrum
olacakt.

Gne aylanna gre, kamer aykrnn her sene on gn erken gelmesi, neticesinde uzun
seneler ierisinde bu mbarek gnler, geceler ve bayramlar senenin her gnne isabet etmi
oluyorlar.

Yani bu sene diyelim 1. ubat tarihine isabet eden Regaib gecesi, aslnda her sene
Recep aynn ilk Cuma gecesidir, bunda deiiklik yoktur, deime gne takvimine gre
olmakladr, bylece de gne takviminin her gnne zamann dnm ile bu geceler
gelmektedir.

Her gnn bayram, her geen kadir olsun temennisi bylece hakikatte varln
bulmu olur.
te bizler de hayatmzn her ann uyank olarak geirirsek yaadmz tm
zamanlarmz mbarek zamanlar olur.

Adalet-i lahiyye her ana, her saniyeye, her dakikaya, her gne,her haftaya, her aya,
her seneye, her dehre ve sresiz zamanlara, mutlak bir mbareklik vermitir, yeter ki biz onlar
deerlendirelim.
nsann deeri, zamannn deerlendirdii lde artar.
En byk ziyan zaman israfdr.

Meguliyet gelmeden bo zamannn kymetini bil diyen yce Peygamber,
ne kadar da gzel sylemi.

Zamann boa harcam, bir baka ifadeyle zaman ldrm kimse, aslnda zaman
ldrm deil, kendinin o blmlerdeki hayatn ldrmtr.
Ne byk bir sorumsuzluk rnei.

Boa geirilerek ldrlen yaam sreleri, bizim iin ne kadar deerli srelerdir ahh...,
bunu bir anlayabilsek!
Dn olmayan yolun yolcusu! Daha ne kadar, zaman ldreceksin?....

Bir saatlik tefekkr, bin yllk nafile ibadetten hayrldr diyen yce
Peygamberimizin zamana verdii deer ok anlamldr.

Akll insan vakitlerini boa geirip hi edeceine, onlar dolu dolu yaayp en geni
manada deerlendirendir.
Her sene on gn onceye gelmesiyle Kameri aylar da uzun sreler ierisinde her geceye
bir Regaib gecesi, Mevlt gecesi, Berat gecesi, Mirac gecesi, Kadir gecesi ve dier mbarek
gecelerin isabet etmesi mmkn oluyor.

18

Bylece gnler zerinde adalet tesis edilip, her gne ve geceye bu mbareklik
verilmi oluyor.

Eer bu dzen gne takvimine gre kurulmu olsayd her sene bu mbareklik sadece o
gne gelecekti, dier gnler bu zelliklerden istifade edemiyecekti. Bu da adaletsizlik
olacandan, Adelet-i lahiyyede de adaletsizlik olamayacandan, bu dzen Hakikat-i
Muhammed-i ifadesi olan Kamer takvimine balanmtr.

(Enbiya Suresi 21/107 ayette )
_, '' - ' - ~ _, '' - ' - ~ _, '' - ' - ~ _, '' - ' - ~ . :' . :' . :' . :' ' - ' - ' - ' -
ve ma erselnake illa rahmeten lil alemiyne
ve illa/sadece rahmeten lil alemiyn/ alemler iin rahmet olarak
seni ersel/irsal etdik, gnderdik
Ey Muhamned, seni ancak alemlere rahmet olarak gnderdik ayet-i
kerimesi gerei, aylar, gnler ve geceler de bylece kendilerine den rahmeti alm oluyorlar.

te bu Regaib gecesi
Hakikat-i Muhammed-inin birimsellik hkmyle yer yzne tenezzlnn
balang noktasdr.

Bu gece, bizlerde de hkmn icra etmesi lazmdr. Kutladmiz gece Efendimize ait
olan yaamn hatrasdr, ancak bunun enfsi nefsimizdeki hkm de olacaktr.
Bizim iin esas olan da enfsi hkmn oluturmakdr. nk Efendimizin Regaibi ol-
mutur. Biz Onun hatrasn yad ediyoruz. Bu gn mhim olan bizim Regaibimizi
oluturmakdr.

Regaibi oluturmayann gnlnde Hakikat-i Muhammediyye domaz, yani
Mevld gecesi olumaz.
O olumaynca da kii, surette Mslman olur.
Muhterem dostlar!
Hakka rabet eden kii onun gerek dostlarndan birini arar bulur, onunla dostluk
kurmaa balar.
Bylece oluan nsiyet sayesinde kendindeki hakikatleri ortaya karmaya ve gerek
yaama gemeye balar.
te bunun balangc Regaibtir.

Her varlkta, bilhassa insanda en geni manasyla mevcud olan Hakikat-i
Muhammediyyeyi ortaya karmaya almak, ona rabet edip mtak olmak her mslmana
mutlaka lazm olan bir zelliktir.

(nirah Suresi 94/7-8. Ayet-i Kerime de)
. .' : ~ ' . .' : ~ ' . .' : ~ ' . .' : ~ '
19
. ~' : . _ ' . . ~' : . _ ' . . ~' : . _ ' . . ~' : . _ ' .
feiza feragte fensab ve ila rabbike fergab
o halde vakta/hani ki ferag/fari olduunda boalup, hr kaldnda
artk ensab/nasbet, hazr duruma getir,
ve senin rabbine dein bu halde regab/rabet et, ynel
lerini yoluna koy ve hemen Rabbine rabet et, buyuruluyor.

te kiiye en ok lzumlu olan ey Rabbine rabet etmenin yollarn aramasdr.
Ezberinden Ayet-i kerimeleri okuyup tekrar edip durmaktan, manalarn da idrak edip
gerekten yaamak mutlaka daha hayrldr.

Cenab- Hak her mhim hadiseyi bizlere bir bayram havas, gzellii ve neesi
ierisinde sunmu. Bizlere den bunlar gemile olan hadiseler diye duygusallk hkmleri
ierisinde deil, gerek ve uurlu bir idrakle yaklap hakikatlerini anlayarak kutlamamz
istemitir.

Bu gecenin btn slam alemi ve bizler iin yeni bir rabet etme ve Ona ynelme
uurunu gelitirmesini dilerim.

Allah c.c cmlemizi bunlar en iyi ekilde idrak eden, anlayan kullarndan
eylesin. Amin.

R E G A B G E C E S

At basndan gafleti.
Seyr eyle hareketi.
Bulursun bereketi.
Ademlie rabet et.

Dn biraz derinden.
Dnen yok seferinden.
Sonunda ne gelir elden.
Kendine rabet et?

Sev grdn cmleyi.
Giy enine gmlei.
Sat pazarda benlii.
Muhabbete rabet et.

Hrmet et o yceye.
Regaibli geceye.
ki harfli heceye. (Ah..)
Peygamberine rabet et.

Kurandan al haberi
At gnlnden kederi.
Tamamlarsn seferi.
Kurana rabet et.

Seni var edene bak.
Neler ltfediyor Hak.
Benliini hemen yak.
Allaha rabet et,
20

SOHBET TARH: 11/10/1989 Gecesi zet

K N C B L M
MEVLT KANDL

esselatu vesselam aleyke ya Rasulllah,
esselatu vesselam aleyke ya Habibullah,
esselatu vesselam aleyke ya Seyyidel evveline vel aharin
velhamdlillahi Rahhil alemiyn.

Muhterem dostlar.
Bu akam 11-10-1989 senesinin Mevld kandili gecesinin iinde bulunmaktayz,
Cenab Hak bu gecenin feyzinden cmle mslmanlan ve hepimizi yararlandrsn, hakikatine
erdirsin, gerekten yaayanlardan eylesin.

Rebil evvel aynn 11 inci gnn 12 nciye balayan gece Fahri Alem Muhammed
Mustafa S.A.V efendimiz hazretlerinin bedensel olarak dnyaya terif ettikleri nurlu gecedir.

Alemde Hakikati Muhammedi ebedi ve ezelidir.
Hazreti Muhammed elbisesiyle dnya zerinde faaliyet sahnesine kmas bu geceye
rastlamaktadr.

Alem mul olan bu devrimsel dou;
acaba bizlerde karln nasl oluturacaktr?.
Dinimizde her hkmn zahiri ve batn olduu gibi, bu douun da bir zahiri bir batn
vardr, eer biz onun sadece zahirini yani Hazreli Rasulllahn bedensel doumunu okur
anlamaya alrsak bu yeterli olmaz, nk o bize bir numunedir, onun doumu bizlere bir
rnektir.

Bu douun bizdeki ynn anlamaya almazsak bilgimiz yarm olur ve doumun
zne inmi olamayz:

Btn varla havi olan Hakikati Muhammedi, temizlenmi gnllerde doumunu
zuhura getirecektir. Bunun yolu Hazreti Muhammedin douunu renip meydana gelen
olaylar inceleyip varlmzda kendimize uyarlamaya almakdr.

Din ve tarih kitaplarnda Hazreti Muhammedin doumu ok geni lafsilatl
anlatlmaktadr, biz burada baln ynn aratrmaya alacaz.

Hakikati Muhammedinin birimsel olarak bizlerdeki douunu gerekletirebilmek
iin;
o kutlu doum gnlerinde oluan hadiseleri inceleyip kendimizde mmkn olan en iyi
nispette uyarlamaa almak,
bizlere gerek Muhammedi olmay salayacaktr.

01. Fil vakas,
21
02. Cinlerin ge kmasnn yasaklanmas,
03. Kabede bulunan putlarn yz st yere yuvarlanmas,
04. Medayin ehrinde ran hkmdarlarna mahsus sarayn 14 direinin sallanp
paralanp devrilmesi,

05. Save glnn kurumas,
06. Bin senedir yanan mecusi ateinin sonmesi,
07. Bir ok kuru derelere su basmas,
08. Badatta Dicle sahillerinde bir deve orada ne kadar deve varsa hepsini nne katip
le srmesi,

09. Annesi Amine,
10. Babas Abdullah, ve daha bunlara benzer bir ok olaylarn elmas.

Rasulllahn d halini Hazreti Muhammed ynn renip idrak etmek snnet,
Rasulllahn i alemini Hakikati Muhammedi ynn anlayp idrak etmek ise,
farzdr.

Muhterem dostlar:
Hz. Rasulllahn doumu gnlerinde meydana gelen, alem mul olan o hadiselere,
(kendilerimiz) ynnden yani birimsel mul olarak hakmaya alalm.

01 - Fil vakas:
Bilindii gibi Hazret; Rasulllahn doumundan ksa bir sre nce Kabeyi ykmak
niyetiyle Yemenden kalkp gelen Ebrehe ismindeki kumandann emrindc bulunan, iinde
fillerinde olduu bir ordunun Mekke ehrine gelmesidir.

Kabe-i erifi ykmak iin hareketc geen orduya Cenab- Hak ebabil kular ile
cehennemden alnan kk talar askerlerin zcrine atmalaryla l frtnasnnda balamasyla
fil ordusunun bozgun ve imha edilmesidir.
Bu hadise, Kuran- Keriymde (105 Fil surcsi)nde belirtilmitir. Geni izahat oradan
alnr, biz zet olarak bizlerle ilgili ynlerim izaha alacaz.
Regaib olgusuyla gnlne Hakikati Muhammedi tohumlar atlm olan o kutlu
nsan netice alabilmek iin bu oluumun kemalini salamak zorundadr.

Daha evvelce nefsi, hayvanlarn en gls olan fil hkmnde iken ve gaflet
dnceleri, askerleri ile birlikte yaarken
- manevi almalar neticesinde, zikrlerinden oluan ebabil kularnn getirdii
Tevhid mermilerini
- askerlerin, yani gaflet dncelerinin stne atp onlar yok etmesi,
- ayrca muhabbet rzgarlarnn ve ak frtnalarnn esmesi ile nefis fillerin lde yok
edilmesi, neticesinin gcnn byk bir blmnn ortadan kalkmas hkmndedir.
02 - Cinlerin ge kmasmn yasaklanmas:
Hazreti Rasulllahn doumundan bir mddet evveline kadar: Cinler gk yzne kp,
meleklerden grev taksimleri srasnda alma, rpma haberler kapp yer yzne inip baz
medyum ve kahinlere bunlar bildirip, onlarn baz olacak hadiseleri vaktinden evvel insanlara
bildirmeleri ile cemaatlar arasnda sayg deer olmalarn salyorlard. Bylece insanlar din
22
adamlarndan ziyade bunlara inanr lale gelmilerdi.

Hazreli Rasulllahn doumundan sonra
(Hicr Suresi 15/16-17-18 ayetlerinde)
' ~ . .' ' ~ . .' ' ~ . .' ' ~ . .'

' _ ' - ~ = ' ' _ ' - ~ = ' ' _ ' - ~ = ' ' _ ' - ~ = '
_,=' _,=' _,=' _,='

' ' ' ' ' ' ' ' ' ' ' '

, , , ,
_,, ~ _.' = , _ _ - ' ' = ~ _,, ~ _.' = , _ _ - ' ' = ~ _,, ~ _.' = , _ _ - ' ' = ~ _,, ~ _.' = , _ _ - ' ' = ~
_, , - .' , - - , .' _ _, , - .' , - - , .' _ _, , - .' , - - , .' _ _, , - .' , - - , .' _

' J . _ - ' J . _ - ' J . _ - ' J . _ -

. . . . . . . .
ve lekad cealna fiys semai burucen
ve zeyyennaha linnazriyne (16)
ve hafznaha min klli eytanin raciymin (17)
illa menisterekassema feetbeah ihabn mbiynn (18)
ve lekad/elbette gerekten/andolsun
buruc/burlar sema iinde ceal/kldk
ve nazir/nazar edenler iin
zeyyennaha/onu/kendisini zeyyen/tezyin ettik/ssledik
ve klli/her racim/recm edilmi/talanm, kovulmu eytandan
hafznaha/onu/kendisini muhafaza ettik/koruduk
illa/ancak semi/iitileni, dinlenileni istereka/alan (kulak hrsz) yapan
bu halde mbin/beyan olan ihab/parlak ta/ate paras
etbeah/onu/kendisini tabi oldu/izledi
And olsun ki gkte Burlar meydana getirdik onlar bakanlar iin
donattk, kovulmu her eytandan koruduk, fakat kulak hrszl yapan olursa
parlak bir ate HAP onu kovalar/yakar, hkmyle bu yol ebedi olarak kapatld.

Ondan sonra eskisi gibi gkten yeni haberler kapmaya yeltenen cinleri ihap diye
belirtilen parlak bir ate yakp kl ediyordu;
Bylece artk gk yznden haller almalar mmkn olmad: nk: Bundan byle
Rasul Kibriya Hazretlerinden baka haberci olmayacakt, tek ve emin olan Hazreti
Rasulllaha bu grev verilmili.

Kuran Keriymde evvellerin ve ahirlarn ilmi bildirildi, daha henz bilinmiyen nice
ilimler onun iinde mevcuttur, bu yn tamamen baka bir mevzudur ancak: bu ayetin ksaca
gnmzde zahiri olarak nasl bir ilmi ortaya koyduuna bakalm.

Amerikann yldz savalar diye gelitirmeye alt daha gkte iken tesirsiz hale
getirmeye urat fzelere yollad X lazer nlarnn temelini anlatmaktadr, fakat ne
yazkki biz tutucu mslmanlar elimizdeki o sonsuz liazineyi ba ucumuza asp bazende
ollerimize okuyup brakyoruz.
Allah c.c bizleri ondan en geni ekilde faydalandrsn. Mslmanlar olarak numune
insan olup, dinimize en gzel ekilde lallerimizle yararl olalm.

imdi gelelim kendimize:
Bir insanda Hakikati Muhammedi domadan evvel o insan, vehim ve hayal
bilgileri ile doludur, gelen yeni bilgilerde ayn ekilde vehmi ve hayali olup,
ne yaman ki o kimsede Hakikati Muhammedi zuhura geldi o andan itibaren artk
23
hayal ve vehim yolu kapanr, yeni Muhammedi bilgilerle dolmaya balar, artk o varla cinler
ve eytanlar ulaamaz nk Nuru Muhammedi onlar yakar.
te ancak bu halden sonra doru ilim kendinde oalmaya balar, gayreti ve himmeti
nispetinde ykselmesini srdrr.

03 - Kabede bulunan putlarn yz st yere yuvarlanmas:
Hazreti Rasulllahn Peygamberliinden evvel yaanan cahiliye devrinde, Kabeyi erif
putlarla dolu idi. Ne zaman ki mslmanlar tarafndan Kabe feth olundu ondan sonra iindeki
putlar krlp yok edildi.
te bir kimsedede Hakikati Muhammedi doduunda Gnl Kabesini dolduran
putlar yere kapanp secde ederler, bu putlar nefs-i emmare putlardr, her trl maddi
sevgiler ve dnyevi arzulardr.
Hakikat-i Muhammedi domadan bunlardan kurtulmak adeta imkanszdr.

Vaktiyle bu putlar Nuru Muhammediyeye secde ettirip; sonra da yerlerinden
skp, boalan yerlere Hakikati Muhammedinin sevgi ve muhabbet yaantlarn
doldurmak gerekmektedir.

04 - Medayin ehrinde ran hkmdarlarna mahsus sarayn
on drt (14) direinin sallanp paralanp devrilmesi:
Bir kimsede Hakikat-i Muhammedi domadan evvel varlnda nefsi emmarenin
yaad blgede hayal saray vardr. Hakikat- Muhammedinin domas ile bu nefs
sarayn tutan direklerin byk bir ksm yklr, daha sonra da tamam ortadan kaldrlarak o
varlkta nefsi emmareye yaayacak bir mekan kalmaz, ancak bundan sonra o bedenle ilahi
yaam halar.

05 - Save glnn kurumas:
Bir kimsede Hakikati Muhammedi domadan evvel gl SAVE / MASVA (*) ile
doludur Salikin ilk yapaca ilerden biri, iinde bulunan masiva derelerini kurutup oradan
gelen masivalara yol vermemesidir.
(*) (ekrem Not)
Siva : baka, gayri, dier
Masiva : ondan gayrisi, baka herey hakknda. Dnya ile alakal eyler.
Seveye : Eit, e deer olmak. (x) i dzgn olmak. (MSx) seviye, eitlik.
Seva : Mutedil, nazir, benzer, zirve, dzgn. (MSx) Beraber olma, beraberlik. Denk,
msavi. Kavi
Sava : Eit, denk, edeer olmak. Eitlemek, denk yapmak (x) Bir eyi bir eyle
eitlemek. Bir ey dier eye kemmiyet ve keyfiyette muadil klmak. (MSx)
Haktan gayr eylerle beslenmesi durdurulan Save yani masiva gl kurutulmu olur.
Bylece salik ar bir ykten kurtulur. Bu gereklemezse o kimsede Save gl zamanla
geniledike geniler ve o kimseyi boar gider. Allah c.c cmlemizi masivadan korusun.

Bilindii gibi Haktan gayr ne varsa bunlarn hepsi Masiva ismini alr, yani gafletin
bir baka addr.

06 - Bin senedir yanan mecusi ateinin snmesi:
24
Bir kimsede Hakikati Muhammedi domadan evvel ocuklu-undan o gnlere kadar
kendinde farknda olmadan oluan Nefs atei faslasz yanmaktadr. Eer bu ate
sndrlmezse o bedeni ebedi olarak yakar. Tek aresi gnlnde vaktiyle Hakikati
Muhammediyyeyi dourmaktr, ancak o yolla nefsin atei sner, bylece bu tehlikeden
kurtulmu olur.

07 - Bir ok kuru derelere su basmas:
Kiinin manevi varlnda bir ok akc kanallar vardr fakat nefsi emarenin basks
ile bu kanallar kuru kalmtr.
Ne zamanki nefsi emmare ile mcadele balar ve alt edilir, ile o zaman o kanallar
tekrar sulanmaya balar ve bunlara Muhammedi pnarlar denir, en gzelleri de Zem
Zem ve Kevser pnarlardr.
te bunlarn iinden Hakikati Muhamnedi kiinin gnl deryasna akar ve oray
sonsuz olarak doldurur, yine bunun da olumas iin o bedende Hakikati Muhammedinin
domas lazmdr. Hakikati Muhammedi domadka bu pnarlar kuru kalr.
Kuru kanallar ile de nsan ruhunu besleyemez, bu da ebedi kayptr. Bunun iin ne
lazmsa yaplmal. Hakikati Muhammediyyeyi doumu ile faaliyete geirip kanallar akc hale
getirmelidir.

08 - Badatta Dicle sahillerinde bir deve
orada ne kadar deve varsa hepsini nne katip le srmesi:
Badat ehri bir ilim merkezidir, develer ise o devirde insanlar Hacca gtren
vastalardr, ayrca kiiyi eken vcut devesidir.
Bunlar daha evvelce ba bo dolarken, Hakikati Muhammedinin doumu ile
ilerinden birinin oralarda ba bo dolaan develeri nne katarak le srer, nk l yolu
Hacc yoludur bylece belirli bir ilme sahip olan kimse Hacca doru da ynelmi olur.
Beraberinde dier develeride, yani evresinde oluan kimseleride o yne doru
sevkeder. te bu iin olumas da Hakikati Muhammediyyenin douuna baldr.

09- Annesi Amine:
Yani emin olunan, erkek olursa Emin, kadn olursa Emine, her iki halde de emin
olunan kendisinde phe olmayan demektir.
Hakikati Muhammediyyenin doduu yer de emin bir yerdir. Burada eksiklik
yanllk gaflet olmaz, ancak byle bir doum gzel bir balangtr.

10- Babas Abdullah:
Yani Allahn kulu: Yani Allahn kulunun olu:
imdi: Emin bu varlkla, Allahn kulunun izdivac ne demektir.
Emine hatun, senin terbiye edilmi nefsindir;
emin olunan, artk eminlik hkmne gelmi, ekavetten, akilikten kurtulmu, belirli
zelliklere o gne kadar sahip olmu ve arlk emin olunan bir nefs hkmne girmitir.

te Abdullah Allahn kulu da bir bakma senin ruhun hkmndedir.
Bir bakma da, eer varsa mridin hkmndedir.

le o kimse senin emin olunan nefsine, varlna, yani nefsaniyetine Allahn kulu
olarak Abdullah olarak ruhunu nefh eder
25
Yani Kuran Keriym Sad Suresi 38/72 ayetinde
_ ~ _ ~ _ ~ _ ~ _ - -, : _ - -, : _ - -, : _ - -, : . . . .
ve nefaht fiyhi min ruhy
ve benim ruhumdan fiyhi/ona/kendisine/iine/hakknda
nefh ettim/fledim
Ben ona Ruhumdan nefy etlim hkm ile nefy eder,
yani senin bilmen lazm olan, sana ait hakikatlar sana aklar, anlatr.

te bu bir izdivac ilahi ilahi birliktir, amma fiili ekilde deil manevi ekilde
gnlden gnledir.

Byle bir iir vardr:

Srr hubbi ezeli behremi eya sarist,
Oldur bu nkte pedidar gnlden gnle,

Ve nefaht demi ki alemi ruhu efsadr,
Nefy eder hazreli kerrar gnlden gnle.

Bu yle bir gnlden gnle alveritir,
ki kiinin terbiye edilmi emin nefsiyle
ruhunun veya mridinin kendisine yapt
telkinat, ilhamat, gerekler ve hakikatler neticesinde
ancak Hakikati Muhammedi, Nuru MuhammedI o bedende meydana gelir.

Bu oluuma eskiler veled-i kalb (kalbin olu) demilerdir. Her birerlerimizde olmas
gereken bu ikinci doumdur, esas slamiyet bununla balar.
Ondan evvelki anamzdan babamzdan dnyaya gelmemiz, sadece bu douma bir mahal
hazrlamak iindir, eer ikinci doum olmadan dnyadan geer gidersek, emin olun ki ne kadar
ilim sahibi olursak olalm, yine de gaflet iinde yaayan ve bigane olan kimselerdeniz
demektir.
Ama fiiller alemindeki ilmimiz artmtr genilemitir. Fakat sen, seni bilmedikten
sonra ne kadar yk yklesen, ykn de kymetini bilmezsin, yle bir yk ykleri ki pahada
deeri ok fazla, ancak arl az olsun.

Zahiri ilimler pahada hafif, ykte ardr.
Batni ilimler ise ykte hafif pahada ardr.

te eminlemi bir nefs ve iradeli bir ruh uyum salyarak ikisinin birlemesi
neticesinde ortaya gelen varlk ne olur?
Buna Veled-i kalbi Muhammedi denir. Yani ok hamd eden, kalbin olu
ok hamd eden ve kendini bilen o varlk ok hamd etmez de ne eder?...
O kadar byk lutuflara gark olmutur, ki onu hamddan baka hi bir ey
karlayamaz.

Hamdn sekiz (8) mertebesi vardr,
Onlar namaz ile ilgili Salat isimli kitabmzda aklamaya altk. Biz burada
mevzuumuza devam edelim.

te kendine verilen bu ilahi ltuf karlnda hamd etmeye balayan kii yine
26
kendisine ltf edilen Kuran Keriymi okumaya hamd ile balyor, ve yoluna devam ettike
ondaki derin manalar idrak etmeye alyor.

te Hakikati Muhammedi itibariyle o doum neticesinde kendini idrak etmeye
balyan bir varlk ortaya gelir. Yoluna devam ettike kendini daha iyi tanr, kendini tandka
da Rabbini tanr, nk: Nefsini bilen Rabbn bilir denmitir.

Bylece yolunda yrdke kemali artar ve o nisbette de hamd gelimi olur. Bunun
neticesinde levlake levlak lema halaktl eflak yani eer sen olmasaydn,
olmasaydn bu alemleri halk etmezdim Hadisi kudsisi daha iyi anlar hale gelir.

D alem olarak Hz. Rasulllahn varl, Hakikati Muhammedi, olmasayd bu
alemler halk olmazd.

Eer senin varlnda da Hakikati Muhammedinin doumu istenmemi olsayd,
senin varln da ortada olmazd.
Varln var olduuna gre demek ki senden, iinde mevcut olan Hakikati
Muhammedinin gereini yerine getirerek faaliyet alanna karman isteniyor.

Eer bunu yapmak iin alma yapmyor ve Hakikati Muhammedini iinde
hapsediyorsan, nasl bir mesuliyet ve ar yk altnda olduunu ok.. ok.. dn.

(Enbiya Suresi 21/107 ayette)
_, '' - ' - ~ _, '' - ' - ~ _, '' - ' - ~ _, '' - ' - ~ . :' . :' . :' . :' ' - ' - ' - ' -
ve illa/sadece alemler iin rahmet olarak seni irsal ettik/gnderdik
Seni ancak alemlere rahmet olasn diye gnderdik lahi kelamylc belirtilen
manadan anlalan zahir olarak, Hz. Rasulllahn mbarek varl ancak alemlere rahmet
olarak gnderilmitir.

Kiilerde ise bu zellik kendi varlklar cihetinden rahmet olarak gnderilmitir.
Eer sana gnderilen ve Hakikati Muhammedi olan bu rahmeti burada alp
faydalanamadn ise, binlerce defa vah..vah.. ne byk bir kymet kardn bir bilsen ne
olurdu.

NOT: Bu blmn sonuna 29/08/1993 gecesine rastlayan Mevld kandili dolaysyle
yazdm iirimi ilave ediyorum.

B A N A M M E T M D E R M S N

Dodun bu gece efendim sultanm ba tacm,
Seni medd sena eyledi Allahm,
Bu dnyada o kadar ok oldu gnahm,
Bana mmetim der misin acaba?
Bize mmetim der misin ya Muhammed Mustafa

Senin iin var eyledi Hak bu cihan,
Nurun kaplad alemleri her yan,
Ho grr msn bu gafil gnahkar,
27
Bize mmetim der misin ya Muhammed Mustafa..

Evvel gelenler hep mjdeledi seni,
Sen her zaman gzel yenisin yeni,
Bu garip dnyada bilir misin beni,
Bize mmetim der misin ya Muhammed Mustafa.

Dnyaya erefler anlar verdi varln,
Mriklerden ok ok oldu daraldn,
Grlmedi Hak yolundan hi dndn,

nce sana dendi Muhammed Mustafa,
Gnllere verdin pek ok holuk ve safa,
Var m ki bende seni anlayacak kafa,

Miraca ktn orda neler grdn neler,
Muhabbetin ta gnlleri bile deler,
Benim gnlerim hep byle boa gider.

Hicret etlin zorlanarak o gn yerinden,
Yaralad mrikler seni derinden,
Yardm edemedim zldm kederimden,

Hakkn bayran ycelttin gklere,
mmetlerin yrtt elden ellere,
Neler drdn u garip gnl lere,

28


N C B L M
BERAT KANDL

euz billahi minnetanirracim bismillahihirrahmanirrahim
elhamd lillahi rabbl alemin
vessalatu vesselam ala rasulna muhammedin
ve ala alihi ve eshabihi ecmain:

Muhterem gnl dostlar:
Bu akamki .sohhelimizi gecenin zellii dolaysyla Berat kandili hakknda
oluturmaya alacaz. Cenab Hak cmlemize bu gecenin hakikatlerim anlayacak uyank bir
kalp ve ak bir zeka nasip etsin.

Arabi aylardan aban aynn 14. gnn 15. gnne balayan gece Berat gecesidir.
Evvela berat kelimesine bir gz atalm.

Berat gecesinin zellikleri unlardr :
1- Kuran Keriym bu gecede levh-i mahfuzdan dnya semasna indirilmitir.

(Duhan Suresi 44/1-8 ayetleri)
, ~ , ~ , ~ , ~
_, , ' .' . ' \ _, , ' .' . ' \ _, , ' .' . ' \ _, , ' .' . ' \
_, - ' ' . _- ' , - _- , ' _ ' ' . ' . r _, - ' ' . _- ' , - _- , ' _ ' ' . ' . r _, - ' ' . _- ' , - _- , ' _ ' ' . ' . r _, - ' ' . _- ' , - _- , ' _ ' ' . ' . r
_,, ~ _ - _ J , ' ,, : _,, ~ _ - _ J , ' ,, : _,, ~ _ - _ J , ' ,, : _,, ~ _ - _ J , ' ,, :
29
_, - ' _, - ' _, - ' _, - '

' ' ' '

. ' . ~ . ' . ~ . ' . ~ . ' . ~ _ - - ~ _ - - ~ _ - - ~ _ - - ~
,, - ' _, ,, - ' _, ,, - ' _, ,, - ' _,

', - ', - ', - ', -

. : . _ - - ~ . : . _ - - ~ . : . _ - - ~ . : . _ - - ~
_, , - , . . ' , , . ' - _. ., _, , - , . . ' , , . ' - _. ., _, , - , . . ' , , . ' - _. ., _, , - , . . ' , , . ' - _. .,

' . ' . ' . ' .
_, ' _, ' _, ' _, '

. , .' . . , .' . . , .' . . , .' .

. , . , . , . ,

. :, , _ ~ , , . :, , _ ~ , , . :, , _ ~ , , . :, , _ ~ , ,

. - ' . - ' . - ' . - ' . .. . . . . .
ha mim (1)
vel kitabil mbiyni (2)
inna enzelnah fiy leyletin mbareketin inna knna mnziryne (3)
fiyha yfreku kll emrin hakiymin (4)
emren min ndina inna knna mrsiliyne (5)
rahmeten min rabbike inneh hvessemiyul aliym (6)
rabbissemavati vel ard ve ma beynehma in kntm mukniyne (7)
l ilahe illa hve yuhyiy ve ymiyt rabbkm
ve rabb abaikml evveliyne (8)
ha mim (1)
ve mbin/beyan olan/aklayan kitab (andolsun) (2)
inna/kesin/muhakkak biz mbarek/bereketli, kutlu gece iinde
biz enzelnah/onu/kendisini inzal ettik
inna/kesin/muhakkak biz mnzir/uyaranlar idik (3)
hakiym/hikmetli kll/her emir/i fiyha/iinde/onda tefrik/ayrt edilir (4)
emir/i olarak/olan indi/katmzdan
inna/kesin/muhakkak biz mrsil/gnderenler idik (5)
inneh/kesin o hve/odur semi/duyan aliym/bilen
senin rabbinden rahmettir ki, (6)
eer mukniyn/yakiyn olanlar iseniz
semavat ve arzn ve onlarn/kendilerinin aralarndakilerinin rabbdr (7)
l ilahe illa hve
sizin rabbnz ihya eder/hayat verir ve ymit/mevt eder/ldrr
ve ata/aba/babalarnzn evvelkilerin/ilklerin rabbidir

Ha mim. Apak olan Kitaba and olsun ki. Biz onu, kutlu bir gecede
indirdik. Dorusu biz, insanlar uyarmaktayz. Katmzdan bir buyrukla her
hikmetli ie o gecede hkmedilir. Dorusu biz teden beri peygamberler
gndermekteyiz. Eer kesin olarak inanrsanz bilin ki, bu senin Rabbinden
gklerin, yerin ve ikisi arasnda bulunanlarn Rabbinden bir rahmettir. O,
iitendir, bilendir. Ondan baka ilah yoktur, diriltir ve ldrr. Sizin de
Rabbiniz nceki babalarnzn da Rabbidir.

2 - Kblenin yn bu gecenin ertesi gn Kudsten Mekkeye (Kabeye)
dndrlmtr.

3 - Mahlukatn bir yl iindeki rzklarna, alacaklarna ve mrlerine dair Cenab
Hak bu gecede takdirde bulunmutur. O yln program bu gece iinde yrrle girmektedir.

Peygamberimiz (S.A.V.) bu geceyi Hz. Aie (R.A) validemize anlatrken yle
buyurmulardr:
Bu gece abann onbeinci gecesidir. Allahu Teala bu gecede Beni Kelb
30
kabilesinin koyunlarnn tyleri kadar insan cehennemden azad eder. Fakat bu
gecede; kendisine e ve ortak koanlarn, mslmanlara kar kin ve dmanlk
besleyenlerin, akrabalar ilemnasebeti kesenlerin, hayat ve ihtiamlarna
marur olanlarn ve ana babasna isyan edenlerin yzne bakmaz.

(Hadis Ramuz 1236)
Allah: aban aynn ortasndaki Berat gecesinde dnya semasna tecelli
edip mrik ve haksz yere (bakalarna fkelenip) dmanlk yapan kimseden
baka tm insanlar balar

(Hadis Ramuz 1289)
abann yarsnda (Berat gecesinde) Allah kullarna muttali olur:
Mminleri balar, kafirlere mhlet verir. Kin ehlini ise, kinlerini brakncaya
kadar affetmeden kendi hallerine brakr.

Muhterem canlar:
Berat gecesinin ne olduunu daha iyi anlyabilmeniz iin evvela Berat szcnn neyi
ifade ettiini anlamamz gerekmekledir.

Berat; bilindii gibi bir ykmllkleri kurtulmak, her hangi bir ekilde sulanp, o
sutan Beraat edip temize kmak, borcun dendikten sonra ald ibra ve nihayet bulunduu
zor halden kurtulutur, diye ifade edilebilir.

Bu mevzu ile ilgili kitaplarda Berat kandili uzun uzadya anlatlmtr. Bizim bunlara
ekleyecek pek bir eyimiz yoktur. Biz daha ziyade gnlmze geldii, aklmzn erdii
kadaryla bu gecenin bizlerdeki karlk ifadesinin ne olduunu sze getirmeye alacaz.

Berat: Beraat etme
Berr: Ebrar zmresi, yani iyiler toplumu:

Birinci manada berat;
Kiinin, Hakkn emir ve yasaklarna uyup bedensel boyutta yaamn, bu kurallar
zerine bina edip isyan etmeden, gnaha girmeden, her varla iyi bir muamele ile
srdrmesidir. Bunun karlnda kazanaca Rabbinin honutluu, onun berat olacaktr.
Bu genel hkmdr.

Ey Hak talibi olan canlar,
Daha evvelce iaret edilen Regaib ve Mevlt yaantlaryla belirli bir idrak seviyesine
ykselen salik berat mevzuu ile de gerek beratn ne olduunu anlamaya almaldr.

Birinci berat gnahtan, isyandan kurtulmaktr.
kinci berat ise kendinde var zannettii benliinden kurtulmaktr.

Birinci berat gerekletiren kii iyi bir insan olur!..
kinci berat gerekletiren kii ise kendini bulan bir insan olur.

(Al-i mran Sure 3/92 ayette)
., ., ., .,

, ~ . ' , ~ . ' , ~ . ' , ~ . '

- , = . _ . ~ - , = . _ . ~ - , = . _ . ~ - , = . _ . ~

, ' , '' . _ ' -\ , ' , '' . _ ' -\ , ' , '' . _ ' -\ , ' , '' . _ ' -\
31
,, ~ - . - ' ,, ~ - . - ' ,, ~ - . - ' ,, ~ - . - '

.' .' .' .' _._ _._ _._ _._ _ - , = . ' - _ - , = . ' - _ - , = . ' - _ - , = . ' -
len tenalul birre hatta tnfiku mimma thibbune
ve ma tnfiku min eyin feinnallahe bih alymn
ta ki hubb/muhabbet ettiinizden infak etmeniz/harcamanza kadar
len/asla nail olamaz/eremezsiniz birr/iyilie
ve infak ettiiniz/harcadnz eyden
bu halde/hemen innallahe bih onun ile/onu alim/bilendir
Sevdiiniz eylerden Allah yolunda intak etmedike birra iyilie
eremezsiniz, muhakkak ki Allah onu bilir.

(Bakara Sure 2/177 ayette)
. - ' J ' _ , , . - ' J ' _ , , . - ' J ' _ , , . - ' J ' _ , , , ~ , , ~ , , ~ , , ~ ,

', . . ', . . ', . . ', . .

, ' _ , ' , ' _ , ' , ' _ , ' , ' _ , '
_ , , _ , , _ , , _ , ,

' .' . ' - ' ~. -, , ' - '' . _ - _ - ' .' . ' - ' ~. -, , ' - '' . _ - _ - ' .' . ' - ' ~. -, , ' - '' . _ - _ - ' .' . ' - ' ~. -, , ' - '' . _ - _ -

, ' , ' , ' , '

_ ' _ ' _ ' _ '
- , ~ _ ~ ' ' _ . - , ~ _ ~ ' ' _ . - , ~ _ ~ ' ' _ . - , ~ _ ~ ' ' _ .
_, , _, , _, , _, ,

' _ . _, ' ' _ -' . , ' _ . = ' ' _ . _, ' ' _ -' . , ' _ . = ' ' _ . _, ' ' _ -' . , ' _ . = ' ' _ . _, ' ' _ -' . , ' _ . = '
.' ' _ _, .' ' .' ' _ _, .' ' .' ' _ _, .' ' .' ' _ _, .' '
' ~ , , - . ., , ' , ' _ . , ' -' ' ~ , , - . ., , ' , ' _ . , ' -' ' ~ , , - . ., , ' , ' _ . , ' -' ' ~ , , - . ., , ' , ' _ . , ' -'
_' , ' _, ~ . ' .' ' , ' _ _, .' ' _' , ' _, ~ . ' .' ' , ' _ _, .' ' _' , ' _, ~ . ' .' ' , ' _ _, .' ' _' , ' _, ~ . ' .' ' , ' _ _, .' '
., = . ' , : ' , _, ' ., = . ' , : ' , _, ' ., = . ' , : ' , _, ' ., = . ' , : ' , _, ' : ' : ' : ' : '
leysel birre en tvell vucuhekm kblel merk vel maribi
ve lakinnel birre amene billahi vel yevmil ahri vel melaiketi vel kitabi vennebiyyiyne
ve atel male ala hubbih
zevil kurba vel yetama vel mesakiyne vebnessebiyli
vessailiyne ve fiyrrikaabi
ve ekamesselate ve atezzekate vel mufune biahdihim iza ahed
vessabiriyne fiyl besai veddarrai ve hynel besi
ulaikelleziyne sadaku ve ulaike hml mttekune
merk/dou ve marib/bat kble/ynne
sizin vcuh/veche, yzleriniz tevelle/ etme/evirme
birr (hrmet, sayg, hayrda erginlik) deildir
ve lakin birr (hrmet, sayg, hayrda erginlik) iyilik
billahi/allah ile ve yevmil ahr/ ahir/son yevm ve melaike/melekler
ve kitab ve nebi/nebiler (ile) (e) iman eder
ve hubbih/onun/kendisinin hubbiyeti zerine mal eta eder/verir
zevil kurba/kurb/yaknlarna,
ve yetimlere/kszlere ve miskin/ yoksullara
ve ebnes sebiyli/sebil/yol olu/yolculara ve sail/sual eden/dilenenlere
ve fiyr rikaabi/rikaab//boyunduruktakiler, zgrln yitirmilere
ve salat/namaz ikame etti/kld ve zekat eta etti/verdi
32
ve vakta ki ahed/ahdettiinde/szletiinde
kendilerinin ahdini/szlerini ile mufun/vefal, ifa eder, yerine getirir
ve besa/sknt, meakkat iinde ve dare/darda, hasta kaldnda
hynel besi/bes/iddet, sava hyn, mddetince sabiyr/sabredenler
ve ulaike/ite onlar sadak/sadk, sadakat gsteren zatlar
ve ulaike/ite onlardr onlar mttakiler/takva sahipleri
Yzleriniz! douya ve batya evirmeniz Berr (iyilik) deildir. Ancak
berr, Allaha, ahiret gnne, meleklere, kitaplara, peygamberlere iman etmek,
sevdii mallarndan yakn akrabalarna, yetimlere, fakirlere, yolculara,
dilencilere ve klelere datmak, namaz klmak, zekat vermek, sz verdii
zaman sznde durmak, skntl zamanda zorlukta ve skntda sabretmektir.
te bunlar doru kimselerdir ve bu kimseler muttakilerdir.
Yukarda bahs edilen iki ayet ve benzeri daha bir ok ayet
zahiri manas itibari ile birinci beratn hakikatini ok ak bir ekilde anlatmakladr,
ayrca batn manas itibariyle de ikinci berata atf vardr, yeri geldike deinmeye
alacaz.

Muhterem Hak yolcusu;
Berat gecesi sadece senede bir defa gelen bir gece deil, ayrca hayatnda gerek bir
yaam olan kendine ulama yolunda byk bir aamadr.
Kii kendine ulaamazsa Hakka da ulamasna yol yoktur.

Birimsel varln Hak yolunda en byk engeli kendine ulaamamasdr.
te bu nedenle buras bir yol ayrmdr.
Burada ya benlii ile hayatn sonuna kadar srdrr, Haktan ayr dersin
veyahut
kendini aradan kaldrr, gerek batn berre ular beratn alrsn:
te o zaman kblen deiir, gerek kblene dnersin. zel hitaplarn gelmeye
balad yer burasdr.

Onun iin Kuran- Keriym bu gecede dnya semasna inmeye balamtr, bir baka
ifade ile senin gnl semana ilahi hakikatler inmeye balar. ok yce ve ulvi hallerin
balad bu hali Cenab Hak cmlemize nasib etsin.

(Fecir Suresi 89/27-28 ayette )
- - - -

= ' _ = ' _ = ' _ = ' _

' ' , . ' ' , . ' ' , . ' ' , .

, ' , \ , ' , \ , ' , \ , ' , \
- - - - , - - , : . _ ' _ - ~ \. , - - , : . _ ' _ - ~ \. , - - , : . _ ' _ - ~ \. , - - , : . _ ' _ - ~ \.
ya eyyethen nefsl mutmeinnet
irciy ila rabbiki radyeten merdyyeten
ya eyyethe/o nefsl mutmeinne/mutmain nefis
radyeten merdyye olarak senin rabbine dein/zre rcu et/dn
Ey tatmin olmu, huzur bulmu nefs! Sen ondan raz o da senden raz
olmu olarak Rabbine dn
ve benzeri hitablarn kayna bu haldedir.

K I B L E N N D E M E S

33
Kblenin deimesi:
aban aynn on beinci (15.) gn olan Berat gecesinin ertesi gn vuku bulmutur.

Ey salik: ok dikkat etl ve iyi anlamaya al bu hal hayalnda gerekten pek mhim
dnemelerden bir tanesidir.

Mekkede bulunduu srada Peygamberimizin nceleri Kabeye, sonra da Beytl
Makdise yani Kudse doru namaz klmas emredilmiti.

Peygamberimizin Medineye hicretinden nce Ensarnda namazlarn iki yl kadar
Beyll Makdise ynelerek kldklar rivayet edilir.

Peygamberimiz Mekkede bulunduu srada namaz klarken Beytl Makdise doru
ynelir, Kabe de kendisinin nnde bulunurdu. Halbuki kendileri Kabe tarafna ynelerek
namaz klmay arzular dururdu.

Peygamberimizin Medineye hicretinin on sekizinci (18.) ayna rastlayan aban aynn
ortasndaki bir Pazartesi gn zaman zaman; gittikleri Ben-i Selime mescidinde kldklar
bir le namaznn ikinci rekatinde;
(Bakara Suresi 2/144 ayeti)
- ~ ' ~ ' = : , ~ , - ~ ' ~ ' = : , ~ , - ~ ' ~ ' = : , ~ , - ~ ' ~ ' = : , ~ ,
fevelli vecheke atrel mescidil haram
artk/hemen/haydi evele/evir senin vechini/yzn
mescidil haram atre/ bir eyin yars, taraf, ynne

Yznz Mescid-il Haram tarafna dondur Ayet- i kerimesi nazil olunca
hep birlikte yzlerini Kudsten Mekkeye dndrmler, namazlarm bylece
tamamlamlardr.
Bu mescidin ismi de Kbleteyn iki kbleli mescid olmutur. Ziyaret edenler
bilirler.
Bu hususta daha baka rivayetler varsa da yeri olmad iin almyoruz
Burada mhim olan, mutlak bir dnmn olduunu dnmektir.

(Bakara Suresi 2/144 ayeti)
.' .' .' .'

' _ : , ~ . ' _ : , ~ . ' _ : , ~ . ' _ : , ~ .

= . . :: = . . :: = . . :: = . . ::
' ,, . - , : ' ,, . - , : ' ,, . - , : ' ,, . - , :

, , , ,', ', ', ',
- ~ ' ~ ' = : , ~ , - ~ ' ~ ' = : , ~ , - ~ ' ~ ' = : , ~ , - ~ ' ~ ' = : , ~ ,
= , , ~ , = , , ~ , = , , ~ , = , , ~ ,

', , . ' - : , ~ ', , . ' - : , ~ ', , . ' - : , ~ ', , . ' - : , ~
kad nera tekallbe vechike fiyssemai
felenvelliyenneke kbleten terdaha
fevelli vecheke atrel mescidil harami
ve hays ma kntm fevellu vcuhekm atreh
sema iine/hakknda senin vechinin tekallb/evrildiini
gerekten era/ryet, gryoruz
erdaha/onu/kendisini erda/raz, honut olacan kbleye
enneke/kesin seni artk/hemen elbette veley/evireceiz
34
artk/hemen/haydi evele/evir senin vechini/yzn
mescidil haram atre/ bir eyin yars, taraf, ynne
ve nerede olursanz (olduunuz hays/yerde)
artk/hemen vecihlerinizi evel/evirin
atreh/onun/kendisinin atr/yn, tarafna)

Ey habibim yzn gkyzne dndrdn gryoruz, elbette seni
raz olduun tarafa dndreceiz, o halde yzn Mescid-il Haram tarafna
dndr ve nerede olursanz olun yznz mescidil haram tarafna
dndrnz.

Burada hem Rasulullaha ve hem de mmetine hitap vardr, bir dnm gerei var. O
zaman olan bu hadiseler, her zaman devaml oluyor.
Hz. Rasulullah din-i mbin-i islam yirmi (23) senede yerine oturtmu,
biz ise ehed en la ilahe illallah ve ehed enne Muhammeden
rasulllah dediimiz zaman hemen gerek mslman olduumuz zannediyoruz, neden?...
nk sistem ortada var, bir tek ahadet kelimesini sylemekle bu sistemin tamamm
kabullenmi oluyoruz. Fakat bu kabullenmek yaamak demek deildir.
Bu sistemi yaamak: din-i mbin-i islam hangi seyr zere devam etmi ise bizim de o
seyri srdrp yaamamz gerekmektedir.

Yukarda grdmz Ayet-i kerime bize Hakka uzanan yolda ok byk bir klavuz
oluyor.
Zahiri manasyla kiinin kld namazn istikametinin deiikliidir.
Fakat batnda ise sonsuz manalar ve yaam olgusunu meydana getirmektedir.

Bu Ayet-i kerimenin k tuttuu hususlar mmkn olduu kadar anlamaya alalm.
Kble deimesinin bir Berat gecesinin hemen ertesi gn olmas acaba bir tesadf
mdr?...
Yoksa bir gerei mi ifade etmektedir? ...
Kudste Beytl Makdise dnmek ne demektir?...
Mekkeye, Kabeye dnmek ne demektir?...
Her ne kadar kii, suret olarak Kabeye dnyor ise de acaba, batnen i ve gerek
haliyle nereye dnmektedir?..

nsann varlnda bulunan hayal, vehim ve izafi benlik, onu pek ok eyi sathi olarak
yaptrmakta ve yanl deerlendirmekledir.
Bu yanllardan ve eksikliklerden kurtulmas iin kii nefsini iyi tanmaldr.

Cenab- Hak c.c isteseydi mslmanlar dorudan doruya Kabeye yneltirdi.
Bir mddet Kudse Mescidil Aksaya dndrulmesinde elbette byk srlar
olacaktr.

Yce dinimiz sadece sathi deil, derinlii ve ycelii olan bir dindir. Bizlere den
idrakmz sonuna kadar gelitirmeye zorlamak ve bunun iin almaktr.

Gerek ilahi kimliini bulamam bir kimse hayal aleminde yaamaktadr. Bu hayal
aleminden kmas ve gerek aleme ulamas kendisine sonsuz ltflar kazandracaktr.

35

Ey Hak yolcusu:
Regaib ve Mevld yaantlarn geerek Berat yaantsna doru yoluna devam
edersen, sana daha baz gereklerin aldn mahede etmeye balarsn.

1 - brahim (as) kendi kurduu Kabesine dnerek ibadet ediyordu, Tevhid-i Efal.

2 - Daha sonra Musa (as). Kudse yani kendi mabedine doru ibadet etti, bu da
tenzih, Tevhidi Esmadr.

3 - Daha sonra sa (as) da Kudse dnd bu da tebih Tevhid-i Sfattr.

4 - En sonunda Hz. Muhammedde ksa bir mddet Kudse, daha sonra da
Kabeye dndrld, bu da Tevhid-i Zattr.
Mekkedeki Kabe Allahn evi beytullahtr.
Kudsteki bina ise beytl Makdis (mukaddes ev)dir.

te Hak yokuu evvela zahiren tevhid-i efalde Kabeye dnerek ibadet eder.
Daha sonraki ibadetlerinde her ne kadar zahiren Kabeye doru dnyor ise de,
batnen farknda olmadan dnce yaps itibari ile beytl Makdis (mukaddes ev)e
ynelmektedir, nk itikad tenzih Allah telerde aramaktadr.

Sonra ibadeti tebih olur, Allah varlkta arar.
Eer gerek tevhid ehli olursa yine yzn Kabeye, beytullaha Allahn evine
evirir nk tenzihi ve tebihi birletirmi gerek mmin olmu
ve sur-i tevhidden batn-i tevhide ulam
ve Oradan da yol bulursa ehadiyete ulaacaktr.
Bylece Allahn evine dahil olmutur. Kblesinin deimesi, kiinin Hak yolunda
gelimesinin ifadesidir.

Deiiklik olmayan yerde ilerleme olmaz. Bu deiiklii gerekletirebilen kimse
gerek beratn alm, kendini tanm, kendinde nasl bir ilahi oluum meydana geldiini
anlam, izafetten kurtulmu, kendindeki geree ulam olur.

Suri ve bedensel ibadetine epey zaman devam eden salik bu iin bu kadar olmadn
ve daha bir ok eylerin olmas gerekliini idrak ettiinden, ya Rabbi beni geree
ynelt diye dua eder, zikir ve ibadetlerim arttrarak srdrr.
Cenab- Hak ona yardmc olur ve gnlnde yeni oluumlar meydana gelmeye balar
ve bu yola, yzn gerek Muhammed-i olmaya evirir.

Bir baka anlay ve izah ile, ibadetlerini kendi kendine yapan bir kimse gelime arzu
ediyorsa, kamil bir mrit bulup ona tabi olur, sznden kmaz, tavsiyelerini tutar, bylece
aklnda ve gnlnde almlar meydana gelir, gayreti kadar hakikate ular.

Gerek kamil mrit, Beytullah (Allahn evi)dir, onun srrdr, onun habibidir.
te derviin mridine ynelmesi, onun kblesinin deimesidir, bu da onun
nefsinden beratdr.

36
Daha evvelce bahsedilen ayet-i kerimede Cenab- Hak (Bakara 2/177) yzlerini,
douya ve batya Mekke ve Kudse evirmeniz birre ermek berat almak deildir,
demiti:
Yani zahir ve artlanm olarak her iki kbleyede dnmeniz sizi kurtaramaz, berata
eremezsiniz.
Berata ermek iin bunun gereini yerine getirmelisiniz, o da
- evvela Allaha gerei ile iman,
- ahiret gnne iman, sendeki izafetin tkenip yerine Hakkn kaim olmas, senin
ahiretindir.

- Meleklere iman, sendeki glerin Allahn melekleri olduuna iman.
- Kitaplara iman, gnlne gelen ilhamlara iman.
- Peygamberlere iman. Manevi bilgide yaknlk,
- yakn akrabalarna malndan vermek,
- yetimlere, manevi babas olmayanlara vermek;
- fakirlere, fakr haline ulamlara vermek;
- yolculara, Hak yolunun yolcularna vermek;
- dilencilere, Hak yolunda ilahi hakikat taleb edenlere vermek;
- klelere, nefsinin klesi olan kimselere ilim malndan vermek; onlarn kurtulmasna
katkda bulunmak,

- ve namaz dosdoru klmak, hakiki Kabeye dnmek,
- zekat vermek, kendisine verilen ilim malndan stne deni tahsil ettirmek,
- sz verdii zaman sznde durmak, Hakla olan ahdinde durmak,
- skntl zamanda zorluklara sabretmek,
- nefsine zor gelen hallerde geri dnmemek byk bir sabrla yapmas gerekeni
yapmaktr,

te bu kimseler doru kimselerdir, yani ebrardandr.
Yukarda belirtilen zellikleri tayan kimseler ancak doru kimselerdir, ve bu
kimseler muttaki kimselerdir.
Bunlarn ittikalar sadece zahiri deil gerek manada kendilerinde mevcud olan
Hakkn varln unutmaktan saknmalardr.

te bylece hayatlarn gerek manada deerlendiren kimseler zahir ve batn tam an-
lamyla beratlarn alan Hak yolunda bir hayli mesafe kat eden mutlu ve kutlu kimselerdir.
Allah c.c. bizleri de onlarn snfna dahil etsin. Amin.

Bir rivayette de, Berat gecesinde Zem Zemin oald da belirtilmekledir. Bu da o
gece gnl kuyusunun veriminin artmas ilahi varidatn tamasdr, diyebiliriz.

Genel kan, Kuran- Keriymin Berat gecesinde,
levhi mahfuza Kadir gecesinde de Peygamber efendimizc inmee balamas
ynndedir
.
Biz, gnlmze geldii zere, haddimiz olmad lalde, Kuran- Keriymin drt (4)
nzul mertebesinin olduunu dnyoruz.
1- Zat mertebesinden nzul
2 - Sfat merlebesinden nzul
37
3 - Esma mertebesinden nzul
4 - Efal mertebesinden zuhurdur.

1- Zat mertebesinde Kuran- Keriymin ismi mml kitab
2 - Sfat mertebesinde Furkan.
3 - Esma mertebesinde Kitabil mbiyn
4 - Efal mertebesinde ise mamil mbiyndir.

Genel olarak her mertebede ald isim Kuran- Keriymdir. Yani her mertebede o
mertebenin gerei olan zat-i ikramdr.

ncil (mjde) ise sfat merrtebesi kaynakldr, kendinden sonra zat-i tecellinin
geleceini mjdeler.
Tevrat ise esma mertebesi kaynakldr, daha st mertebeleri yoktur.

mml kitab (kitabn anas),
Furkan (farkllklar),
Kitabl mbin (ak kitap),
mamil mbin (nde olan ak kitap) demektir.

Zat mertebesinde Kuran- Keriym mml kitaptadr
Oradan sfat mertebesine, levh-i mahfuza indirilmitir. Bunlarn zaman belli
deildir.
Berat gecesinde levhi mahfuzdan Beyt-l Mamura,
Kadir gecesinde de Beytl mamurdan, Beytl harama indirilmitir.

(Tur Suresi 52/4 ayette)
, - ' : , , ' : , - ' : , , ' : , - ' : , , ' : , - ' : , , ' :
vel beytil mamuri
ve beyt-il Mamur/mamur beyt/ev andolsun
Mamur eve yemin olsun
Hz. Peygamberin Mirac gecesinde de grdn ifade ettii gokteki mamur evi
Meleklerin tavaf ettii bildirilmitir ve bir melein orasn tavaf ettikten sonra yetmi (70) bin
sene gese kendisine ikinci tavaf sras gelemeyecei de bildirmitir. *(1)
*(1) El- Beyt-l Mamur Kabenin hizasndaki semada meleklerin tavaf
ettii bir makamdr ki onu her giin yetmi bin melek ziyaret eder, Orada namaz
klarlar ve bir kere gelen melek bir daha oraya dnmez. Hasar BASR ANTAY
Celleyn Medarik
Bu hususta daha baka rivayetler de vardr.
Esma Melekt merlebesinde, zat-i tecelligah Beyt-l Mamur dur. Bu yzden
melekler orasn tavaf etmemektedirler.

Efal nasut mertebesinde ise, zat-i tecelligah Beyt-l Haram dr. Orasn da
insanlar tavaf etmektedir.

te bu, Berat gecesi ifadesiyle belirtilen zaman srecinde, dnyada yaayan insanlarn
idrak seviyeleri Kuran- Keriym-i anlayacak duruma gelmi olmalarndan dolaydr ki:
kendilerine inmee balamtr.

Ezelden beri mml kitapta mevcud olan Kuran- Keriym, takdir edilen bir
zamanda levh-i mahfuza,
38
oradan Berat gecesinde Beytl Mamura
Kadir gecesinde de Beytl Harama indirilmee balamtr (o blmde tekrar
inceliyeceiz) ve yirmi u (23) senede tamamlanmtr.

Mescid-il Haram bir bakma nsan- Kamil demektir, burada hem Mekke ehri
hem de Hakkat-i Muhammediyyeye havi olan nsan- Kamil anlatlmaktadr.
nk Kuran- Keriym nsani Kamil olan Hz. Muhammede indirilmitir.

te bu geceyi bylece idrak ettiimizde Kuran- Keriymin bizlere de inmesi
mukadderdir. Ancak yeni bir Kuran olarak deil mevcud Kurann bizde, gerek yaantsnn
ve mertebelerinin ortaya gelmesi mukadderdir, nk belirtilen btn sistem incelendiinde
bunu gstermektedir.

lk sebebi, kendi nefsinden berat etmek, hakiki benliini idrak edip onun beratn
almak
ve bylece oluan bir aklkla idrak ve gnl akl ile Cenab- Hakkn sana seni
tantmas, Kuran- indirmesi,
bir baka ifadeyle Cenab- Hakkn sana nzul etmesidir.
nk Kuran zattr, Furkan sfattr, yani Kurann inmesi, zat-i tecelliyi, senin
idrak etmeye balaman ancak bu geceden sonra mmkn olabilmektedir.

imdi tekrar geldim bataki Ha mim ile balayan Duhan Suresine.
(Duhan Suresi 44/1ayetinde)
, ~ , ~ , ~ , ~
Ha mim
ey Hakikat-i Muhammediyyeyi havi olan habibim.
Kimdir bunlar?..
Kim kcndini bu hale getirmise hitap onlaradr. Yani kim berat hakikatini idrak edip
kendi nefsinden temizlenip ikilii kaldryor, birlik oluturuyorsa,
o zaman ey... Habibim yani Hakikat-i Muhammedinin ualar, nurlar, klar.
nk bunlar evvela Hz. Peygamberden geliyor. Byle olunca onun nurlar bizde
ldamaya parlamaa balyor ve o bizde gnl evlad veled-i kalb ile yaamaya balyor.

Regaib ile biz ona rabet ediyoruz,
Mevld ile o bizde doum haline geliyor, gnlmzde o nur o muhabbet douyor.
Bylece bizim benliimiz, nefsaniyetimiz bizden uzaklamaya balyor ve o nur, o
muhabbet geniledike bizim varlmz tamamen istila ediyor, dolays ile k aradan
kalsn yaradan hkm ile kii nefsaniyetinden beratn alyor
ve kendisi Hakikat-i Muhammed-i nurundan baka bir ey olmam oluyor.

O zaman ite bu Ayet-i kerimeyi sen dinle ki bu Ayet-i kerime zel olarak sana gelmi
oluyor.
Bizatihi, muhabbetullah olarak sen onu hissedip yaam oluyorsun ki, Rabbin sana
ey... habibim, ey.... kulum dedi.

(Duhan Suresi 44/1-2 ayetinde)
, ~ , ~ , ~ , ~
_, , ' .' . ' \ _, , ' .' . ' \ _, , ' .' . ' \ _, , ' .' . ' \
39
ha mim (1)
vel kitabil mbiyni (2)

Ha mim ey Hakikat-i Muhammediyyeyi havi olan kulum
vel kitabil mbiyn Apak olan kitaba and olsun ki.

Ha mim vel kitabil mbiyn
Bu blm baka bir ynden incelediimizde,
Ha mim ile kitabil mbinin ayn ey olduunu anlamamz fazla zor olmaz.
Eer sende yani kiide Hakikat-i Muhammed-i varsa o zaten Kitabil mbin ak
kitaptr.

Ak kitap ne demek?...
Kuran- Keriym-i kapal tuttuumuz yaman o kapal kitaptr, atmz zaman
alyor,
ama onu okuyup anlayamyorsak, manasn bilmiyorsak, o ak olduu halde kapal
durumdadr.
Ne zaman ondan bireyler anlyorsak o zaman o ak kitaptr. O zaten hep aktr ama
onun karl olan aklk, bizde olmad zaman o kapanm oluyor, bylece biz onu
kapatm oluyoruz.

Yukarda belirtilen Ha mim olan o kimse ayn zamanda kitabil mbin ak
kitaptr.

Bir Hadis-i erifte bildirildii gibi insan ve Kuran bir batnda doan kardetir.
Bu alemde bir birine en yakn varlk ancak iki kardetir nk zuhur yerleri ayndr.
nsann ve Kurann zuhur yeri Allahn zatdr, ikiside zat tecellisinin zuhurlardr.

Bakara Suresinin de basnda ifade edildii gibi
, ' , ' , ' , '
-, -, -, -, . , . , . , . , . .' . ' : ' \ . .' . ' : ' \ . .' . ' : ' \ . .' . ' : ' \
elif lam mim
zalikel kitab la reybe fiyhi
zalike/ite o kitab ki, fiyhi/onun/kendisi hakknda reyb/phe yoktur
Bu kitap yle bir kitaptr ki onda hi phe yoktur.

Bu kitap ncelikle elimizdeki Kuran- Keriymdir,
ikincisi alemler kitab,
ncs insan kitab, yani nsan- Kamildir.

le burada ki ha mim Berat hakikatini idrak edip, nefsaniyetinden beri olmu olan
ak kitap durumundadr.
Bu ifadeler genel deil zeldir.
Genel ifade ise, Ha mim ve ak kitaba yemin olsundur,
ancak bu ifadede her kese, yani her mertebede yaayan kimseler iindir. Mertebeler
ayr ayr olduuna gre tabii ki ifadeleri de ayr ayr olacaktr,
ancak ayr ifadeler umumi deildir.
40
Nasl ki: eczanelerde ki bir sr ilalarn hepsi insan iinse, ama her ila bir baka kii
iindir.

Kuran- Keriymin her taraf insan iindir fakat her ayeti bir baka mertebede olan
insan iindir. Bunlar ok iyi anlamamz gerekmekledir.

(Duhan Suresi 44/3 ayetinde)
_- ' , - _- _- ' , - _- _- ' , - _- _- ' , - _- , ' _ ' ' . ' . r , ' _ ' ' . ' . r , ' _ ' ' . ' . r , ' _ ' ' . ' . r
inna enzelnah fiy leyletin mbareketin
inna/kesin biz mbarek/bereketli, kutlu gece iinde
biz enzelnah/onu/kendisini inzal ettik
Muhakkak ki biz onu, mbarek bir gecede indirdik.
Burada, bahsi geen ayetin zat mertebesi kaynakl olduunu anlamamz ge-
rekmektedir.
nk her ayetin bir matla dou mertebesi vardr, bunlar bilinmezse ayetlere
sadece Efal mertebesi itibariyle meal mana verilecektir. Bu ifade tarz ise sadece
zahiridir, Ancak bilindii gibi Kurann bir ok ifadeleri vardr.

Bakn burada Cenab- Hak kendi zat- itibariyle biz indirdik diyor.
inna muhakkakki biz
enzeina yine biz indirdik
neyi?... hu onu indirdik.
Buradaki hu Kuran- Keriym-i ifade etmekle beraber, bataki ha mime de atf
vardr.

Hu dan kast hviyet,
hviyetten kast, hviyeti mutlaka,
hviyet-i mutlakadan kast, Hakkn srf hviyetidir.
O da sende olduuna gre neticede bu ayet zahir ve batn sana dnmekte, nazil
olmakla, fakat idrak ettiin takdirdedir.

fiy leyletin mbareketin
mbareketin mbarek bir gecede demesi
zahir anlamda Berat gecesi ierisinde,
batn-i anlamda kiinin kendini fena fillah mertebesinde bulmasdr.

Nefsaniyetinden arndn zaman, nefsinin snd zaman, sendeki hal gece olur,
fena fillah yani yokluk hkmne girer.

te fena fillah merlebesine eritiin zaman, o senin mbarek gecendir, ve o
geceler ierisinde, Kuran- Keriym sana nazil olmaya balar.
Ancak inen yeni bir Kuran deil onda mevcud olan ayetlerin hakikatlerinin sana
(ayni) yaknlk olarak almasdr. Daha evvelce okuyup, okuyup getiin yerlerde ne derin
ifadelerin olduunu grm olmandr.

_, - ' ' . _, - ' ' . _, - ' ' . _, - ' ' .
inna knna mnziryne
41
inna/kesin biz mnzir/uyaranlardk
Muhakkak ki biz korkutucuyuz
Cenab- Hak cehennemle ve daha bir ok ey ile korkutur, ancak burada ki zel korku
Onu idrak edememe korkusu olmas lazmdr. nk mrmz sratle geiyor, bu geii
yakalayp durduramayp bize gelen kitab iyi anlayamayp ve hakikat- Muhammediyyeyi de
anlayamama korkusu olmas lazm gelmektedir.

_,, ~ _ - _ J , ' ,, : _,, ~ _ - _ J , ' ,, : _,, ~ _ - _ J , ' ,, : _,, ~ _ - _ J , ' ,, :
fiyha yfreku kll emrin hakiymin
hakiym/hikmetli kll/her emir/i fiyha/iinde/onda tefrik/ayrt edilir
Btn hikmetli iler o gecede ayrlr
O gecenin hakikatine erien kimselerin gelmi olduu mertebeleri ayr ayr idrak edip
bu ilerin tahakkukunu hikmetlerle ayrp salamalar kendi kemalatleri icabdr..

_, - ' _, - ' _, - ' _, - '

' ' ' '

. ' . ~ _ - - ~ . ' . ~ _ - - ~ . ' . ~ _ - - ~ . ' . ~ _ - - ~
emren min ndina
emir/i olarak/olan indi/katmzdan
yanmzdan bir i yani, (zat-i bir i).

_, - ' _, - ' _, - ' _, - '

' ' ' '

. . . .
inna knna mrsiliyne
inna/kesin biz mrsiliyn/gnderenlerdik
Muhakkakki biz peygamberler gndermekteyiz

: . _ - - ~ : . _ - - ~ : . _ - - ~ : . _ - - ~
rahmeten min rabbike
senin rabbinden rahmet olarak
Rabbinden bir rahmet olarak.

,, - ' ,, - ' ,, - ' ,, - ' _, _, _, _,

', - ', - ', - ', -

. . . .
inneh hvessemiyul aliym
inneh/kesin o hve/odur semi/duyan aliym/bilen
Muhakkak ki o duyucu bir bilicidir.

_, , - , . . ' , , . ' - _. ., _, , - , . . ' , , . ' - _. ., _, , - , . . ' , , . ' - _. ., _, , - , . . ' , , . ' - _. .,

' . ' . ' . ' .
rabbissemavati vel ard ve ma beynehma in kntm mukniyne
eer mukniyn/yakiyn olanlar iseniz
semavat ve arzn ve onlarn/kendilerinin aralarndakilerinin rabbdr
Gklerin ve yerin ve ikisi arasnda bulunanlarn Rabbidr, eer yakyn
elli iseniz,
42

_, ' _, ' _, ' _, '

. , .' . . , .' . . , .' . . , .' .

. , . , . , . ,

. :, , _ ~ , , . :, , _ ~ , , . :, , _ ~ , , . :, , _ ~ , ,

. - ' . - ' . - ' . - ' . . . . . . . .
l ilahe illa hve yuhyiy ve ymiyt rabbkm ve rabb abaikml evveliyne
l ilahe illa hve
sizin rabbnz ihya eder/hayat verir ve ymit/mevt eder/ldrr
ve ata/aba/babalarnzn evvelkilerin/ilklerin rabbidir
Ondan baka ilah yoktur, diriltir ve ldrr. Sizinde Rabbiniz nceki
babalarnzn da Rabbidr.

Muhterem gnl ehli dostlar,
Berat gecesini mmkn olduu kadar gerek ve geni manasyla anlamaya alalm,
bu bizlere ok eyler kazandracaktr.
Byle bir idrak ve anlay ierisinde almalarna devam eden salike Mirac yolu
alacaktr. Allah c.c. cmlemize bu mana yolculuunda kolaylk versin.

urada bir hatram arz edeyim.
Bu blm oluturmaya alrken defa kesinti oldu, hatta bir seferinde yazlarn
bulunduu anta tesadfen!... arabadan alnd. Bu olaylarn neticesinde blm tekrar
gzden geirmem gerektiini anladm, bu dnceler iersinde nihayet bu haliyle ksaca
neticeye ulam oldu, hamd senalar olsun.

B E R A T I N I A L

Ulanca mbarek aya,
Dikkat et kalmayasn yaya,
Dal hemen o derin deryaya,
abandan Berat-n al.

Duhan- oku bir yznden,
Manalar kar znden,
Seyreyle mbin-i gznden,
Hamimden Berat-n al.

Kuran- oku hece hece,
Deerlensin bu gzel gece,
Alyarak yalvar gizlice,
Kuran- Kerimden Berat-n al.

Tavaf eyler Melekler gkte,
Sende tavaf eyle gnlde,
Bu srlara biraz eilde,
Beyt-l Mamurdan Berat-n al.

Tavaf eyler insanlar yerde,
Ona ynelirler her yerde,
Ziyaret edersin ilerde,
Beyt-l Haramdan Berat-n al.

Nefsini iyi tan bu gn,
Dn ok gerilerde kald dn,
Rabbnn hitabyla n,
Nefsinden Berat-n al.

Venefahtden al haberi,
Sil gnlnden hzn, kederi,
drak eyle gerek kaderi,
Ruhundan Berat-n al.

Kendinden kendinedir var,
Haydi yr zamanla yar,
Hak yolunda seyrana al.
Kendinden Beral-n al.

Bazen Musevi bazen isevi,
Sonunda olursun Muhammed-i,
drak ettiysen sen Ahmed-i,
Kbleteynden Berat-n al.

Fevell vecheke dedi Rabb,
Dnd Beytullah-a bu trab,
fa etti lisan Arab,
Fevell vechekeden Berat-n al.

zle onu hep adm adm,
Ne gzeldir o, tadm tadm,
Anlaynca arp kaldm,
Peygamberinden Berat-n al.

Rabbena lekelhamd dedi Hak,
Gzlerini ata iyi bak,
Ten gmleim kar da yak,
Rabbndan Berat-n al.

43
Dervi isen gerekten eer,
u fakire verdinse deer,
Rabbn bir gn seni de sever
Necdetten kck Berat-n al.

NECDET ARDI
14/12/1997 TEKRDA

27-3-1987 sohbetten zet

D R D N C B L M
SRA VE MIRAC BAHS

BRNC KISIM
Bu gn 27-3-1987 Cuma gn, Akam bilindii gibi Mirac gecesi idi, bu sebeble
sohbetimiz Mirac hakknda olacaktr.

(sra Suresi 17-1)
Cenab Hak Mirac hadisesinin birinci ksmn sra Kuran- Keriyminde
: , ' : , ' : , ' : , ' , - . , - . , - . , - .

' .' ~ , ' .' ~ , ' .' ~ , ' .' ~ ,

'' '' '' '' . . . . ~ ' _ ' - ~ ' _ ' - ~ ' _ ' - ~ ' _ ' - ~ ' ~ ' ~ ' ~ ' ~ ' _ - ~ ' _ - ~ ' _ - ~ ' _ -
' .' , _ ' .' , _ ' .' , _ ' .' , _ - - , - - , - - , - - , ' - ', ~ ' ' - ', ~ ' ' - ', ~ ' ' - ', ~ ' ' . ' . ' . ' .
, , , , , ' _, , ' _, , ' _, , ' _,

', - ', - ', - ', -

. . . .
sbhanelleziy esra biabdihi leylen
minel mescidil harami ilel mescidil aksalleziy
barekna havleh linriyeh min ayatina
inneh hvessemiyul besyr
ayat/ayetlerimizden
nriyehu/ona/kendisine ryet edelim/gsterelim iin/diye
mescidl haramdan
havleh/onun/kendisinin evresini barek/bereketli/mbarek kldmz
mescidil aksaya dein/zre
abdihi/onun/kendisini kulu ile leyl/geceleyin
esra/sera, isra eden/yrten o zat/ey sbhan/fari/mnezzehtir
inneh/kesin/muhakkak o hve semi/iiten, duyan basir/grendir
44
Kulu Muhammedi bir gece Mescid-i Haramdan kendisine ayetlerimizi
gstermek iin, evresini mbarek kldmz Mescid-i Aksaya gtren Allahn
an ycedir. Dorusu o, iitir ve grr ayeti ile bildirmi.

Mirac hadisesinin ikinci ksmn ise,
Kuran- Keriyminde (Necm Suresi 53/1-18) belirtilmitir, yeri geldiinde
inceliyeceiz.

Peygamber S.A.V. efendimiz Mirac hakknda yle buyurmutur:

Malik b. Sasaa r.adan:
[Ben Kabe-i Muazzamada, iki kii arasnda uyku ile uyanklk arasnda yatmakta iken,
ii iman ve hikmetle dolu altndan bir leen getirdiler. Boazmdan karnma kadar gsm
yardlar. Zemzem suyu ile ykayp, iman ve hikmetle doldurdular ve katrdan kk, merkebten
byk, Burak denilen beyaz bir hayvan getirdiler, Cibril ile birlikle gittik.
Birinci semaya gelince;
- Kim o? denildi.
Cebrail: Cebrail dedi.
- Yanndaki kim? Denildi.
Cebrail: Muhammed dedi.
- Ona buraya gelme daveti gnderildi mi? denildi,
Cebrail: evet dedi.
- Ho geldi, o ne gzel bir misafirdir! denildi.
Bunu mteakib Adem (as)a geldim, selam verdim.
Ho geldin, evlad ve peygamber! dedi.]
Bir rivayette yle:
[Dnya semasna ykselince, sanda ve solunda insan kalabal olan bir zat grdm.
Sana baknca glyor, soluna baknca alyordu.

Ho geldin salih peygamber, salih evlad! dedi.
- Ben: Bu kim ey Cibril? diye sordum.
- Cibril: Bu, Adem (as)dr, sanda ve solunda grdn bu kalabalk
oullar-nn ruhlardr. Sandakiler cennetlik, solundakiler de cehennemlik
olanlardr. Bunun iin sana bakt zaman glyor, soluna bakt zaman
alyor, dedi.

Sonra ikinci semaya geldik.
- Kim o? denildi
- Cebrail Al: Ben Cebrail. Dedi.
- Yanndaki kim? denildi.
- Cebrail Al.: Muhammed. Dedi.
- Ona buraya gelme daveti gnderildi mi? denildi.
Cebrail Al. evet. dedi.
- Ho geldin, ne gzel bir misafir geldi! denildi.
Bunu mteakip sa ile Yahya (as)lara rastladm.
Her ikisi de: Ho geldin karde, ho geldin peygamber! dediler.
Sonra, nc semaya geldik.
- Kim O? denildi.
45
- Cebrail. diye cevap verildi.
- Yanndaki kim denildi.
- Muhammed diye cevap verildi.
- Ona buraya gelme daveti gnderildi mi? diye soruldu.
Cebrail: Evet dedi.
- Ho geldin, ne gzel bir misafir geldi! denildi.
Bunu mteakip Yusuf (as)a rastladm. Selam verdim.
- Ho geldin karde ve peygamber! dedi.
Sonra drdnc semaya geldik,
- Kim o? denildi.
- Cebrail diye cevap verildi.
- Yanndaki kim? diye soruldu.
- Muhammed. diye cevap verildi.
- Ona buraya gelme daveti gnderildi mi? Denildi.
- Evet diye cevap verildi.
- Ho geldin, ne iyi misafir geldi! denildi.
Bunu mteakip dris (as)a rastladm. Selam verdim.
- Ho geldin karde ve Peygamber! dedi.
Sonra beinci semaya geldik.
- Kim o? denildi.
- Cebrail diye cevap verildi.
- Yanndaki kim? diye sorulu.
- Ho geldin, ne iyi misafir geldi! denildi,
bunu mteakip Harun (as)a rastladk. Kendisine selam verdim.
Sonra altnc semaya geldik.
- Kim o? denildi.
- Cibril diye cevap verildi.
- Muhammed denildi.
- Ona buraya gelme daveti gnderildimi? diye soruldu.
- Cibril evet dedi.
- Ho geldin, ne iyi misafir geldi denildi.
Buna mteakip Musa (as)a rastladm. Selam verdim.

Kendisinden ayrlnca alamaya halad.
Cenab- Hak kendisine: Ne diye alyorsun? diye sordu.
Musa (as) Ya Rabbi, benden sonra peygamber olan bu delikanlnn
mmetinden cennete benimkinden daha fazla insanlar girecektir, bunun iin
alyorum. dedi.

Sonra yedinci semaya geldik.
- Kim o? denildi.
- Cibril diye cevap verildi.
46
- Ona buraya gelme daveti gnderildi mi ki?.
- Cibril evet dedi.
- Ho geldin, ne iyi misafir geldi. denildi.
Bunu mteakip brahim (as)a rastladm. Selam verdim.
- Ho geldin, evlad ve peygamber! dedi.
Derhal bana Beytl Mamr gsterildi.
Cibrile sordum.
Cebrail Bu, Beytl Mamrdur. Her gn yetmi bin melek orada namaz
klar ve karlar, karlar da bir daha artk oraya dnmezler dedi.

Bana Sidretl Mnteha da gsterildi.
Bir de ne greyim,
- Bu aacn meyveleri mehur Hacer beldesinin byk destileri,
- yapraklar da, byklkte fillerin kulaklar gibi idi.
- Altndan drt nehir kaynyordu, ikisi batn, ikisi zahir.
Cibrile bu nehirler hakknda sordum.
- Cibril (as).: Batn, yani grnmeyen iki nehir cennette, zahir, yani
grnenler de Nil ile Frattr. dedi.

Bir rivayetle:
sonra o kadar yksee karldm ki, orada mukadderat yazan kalemlerin sesini iitir
oldum.
Sonra zerime elli (50) vakit namaz farz klnd. Dndm.
Musa. (as)a gelince,
- Musa bana: Ne oldu? diye sordu.
zerime elli vakit namaz farz klnd. dedim.
- Musa (as): Ben insanlar senden daha iyi tanrm. Beni srail ile ok
uratm. Senin mmetinin buna gc yetmez. Rabbine dn, bu namazlar
azaltmasn niyaz et! dedi.
Dndm, niyaz ettim. Allah bunlar krka indirdi.
Sonra yine Musa (as)a geldim. Ayn eyi syledi.
Dndm, Allah namazlar otuza indirdi.
Yine ayn ey tekrarland.
Dndm, Allah namazlar yirmiye indirdi.
Yine Musa (as)a geldim. Ayn eyi syledi.
Dndm, Allaha niyaz ettim. Allah namazlar be vakte indirdi.
Yine Musa (as)a geldim Ne yaptn? dedi.
Allah namaz vakitlerini bee indirdi dedim.
Musa (as) yine gidip, daha da indirmesi iin Allaha yalvarmam syledi ise de,
ben: Hayr, raz oldum dedim.
Bunun zerine Allah larafndan bir nida geldi:
47
Farzm kesinlemitir. Kullarma gerekli kolayl yaptm. Her iyi i
mukabilinde da on sevap vereceim. *(1)

*(1) TAC Tercmesi ilt 3 sayfa 486

sra ve Mirac! Evvela ksaca bu iki kelimeyi lgat manas ve harfleri itibariyle
anlamaa alalm.
sr kelime olarak gece yrme,
Mirac ise merdiven, ykselme demektir.

Kuran Kerimin bir ok yerinde Ya beni israil denildiinde bu lakap bize evvela
Yakub (as) oullarn ve soyunu hatrlatmaktadr.
Kardei ile aralarnda meydana gelmi bir anlamazlk yznden bulunduu yeri
terkederken geceleri yryerek yol aldndan kendisine bu lakab verilmitir.

Bu gn iin ise, isr kelimesinin ifadesi! ey gece yryen
yani gece kalkp mana aleminde namaz, dua, zikr ve tefekkrle (yol alan) Allah
dostlarnn ocuklar manasnda olmaldr.

SR (elif, sin, ra) harflerinden meydana gelen bu kelime de;
( ) elif insan; (birinci)
(_ __ _) sin insan;
( ) ra rububiyyet, hakikatlerini ifade etmektedir.
- Buradaki ( ) (elif) yani birinci insan,
daha henz insanlk mertebesine erimemi, ancak kendisinde bu kabiliyet ve gayret
bulunan ve namzet olan insandr,

- ikinci insan (_ __ _) (sin) ise,
gerek insan olma yolunda yryen ve benliini aan kimse demektir.

- ( ) (ra) rububiyet yani esma, isimler mertebesini ifade etmektedir.

Bylece Miracn birinci blmnn mertebe ve ifadesi:
Hak yolunda seyrini srdren kiinin belirli eilimlerle kendisini rububiyyet
esma alemi itibariyle tanmaya balamasdr.

48
Mirac (mim, ra, elif, cim) harflerinden olumutur.
Miracn ikinci ksmn ifade eden bu kelime de
(-) mim, hakikati Muhammed,
( ) ra Rahmaniyet,
( ) elif Ahadiyet,
(_ __ _) cim Cemal-i lahidir.

Hal byle olunca kan mana:
ey gnl aleminde yryerek esma alemine ulaan, oradan Hakikat-i Muhammedi
ile Rahmaniyet alemini idrak ederek, sfat, zat ve Ahadiyet mertebelerine ykselip, bylece
ilahi cemali seyre balayan kimse olmakladr.

te bu oluum nsanln temel gayesidir. Yani bu alemin hakikatini ve kendi
hakikatini idrak etmektedir.

Adem (as)da
ve nefaht (Hicr 15/29)
yani Ruhumdan nefhettim hkm ile balyan esfeli safilinden aslna dn
men reani fekad reel Hak ile
yani bana bakan ancak Hakk grr hkm ile Zatna ulap kemale ermi
oldu.

te bu yzden Mirac hadisesi bizler iin ok nemli bir oluum ve bilgi kayna
olmaldr.
Eer Mirac yaplamam olsayd, insanlk asla ebedi varla ulaamaz, hasret ve
gurbette kalrd.

Hakikat-i Muhammedinin yer yznde zuhur mahalli olan peygamber/rasul ve
nsan- Kamil/Hazret-i Muhammed (as) olmasayd insanlk alemi iin bu oluum hayal olurdu.

nsanln o zatn ahsnda ulat son nokta Miractr. O yzdende kendisi son
peygamber, kitab da son kitap olmutur ve sadece o gecede insan beyni Akl- kl itibariyle
tam kapasite ile almtr.

Bilindii gibi insan beyni Akl- cz itibariyle yaklak %6-8 kapasite ile
almaktadr. Gayemiz bu ok deerli atl kapasiteyi daha geni ufuklara akl- kle
yneltip arttrmak olmaldr.

lk Mirac (ykseli) olay dris (as) hakknda bildirilmitir.
(Kuran- Keriymde Meryem Suresi 19/56-57 ayetlerinde)
_, .' . ' _ ~ _, .' . ' _ ~ _, .' . ' _ ~ _, .' . ' _ ~
' , , . ' =, .' - ' , , . ' =, .' - ' , , . ' =, .' - ' , , . ' =, .' -

. . . .
49
' , ~ ' .' - ' - ~ ' , ~ ' .' - ' - ~ ' , ~ ' .' - ' - ~ ' , ~ ' .' - ' - ~
vezkur fiyl kitabi idriyse inneh kane sddykan nebiyyen (56)
ve refanah mekanen aliyyen (57)
ve idrisi kitapta (iinde/hakknda) zikret/an
inneh/kesin o sddk/doru/samimi nebiyy/peygamber idi (56)
ve aliy mekan olarak refanah/onu/kendisini refi/ykselttik (57)
Ey Muhammed! Kitabda drise dair sylediklerimizi de an;
nk o dosdoru bir peygamberdi. Onu yce bir yere ykselttik.
Bu hususta bir ok rivayetler vardr, dileyen aratrabilir, yeri olmad iin bu kadarla
iktifa ediyoruz.

kinci Mirac, (ykseli) olay Musa (as) hakknda bildirilmitir.
(Kuran- Keriymde Araf Suresi 7/143 ayetinde)
- - - -

. - . - . - . -

' .' =, ' _ , - .' ~ ' ' .' =, ' _ , - .' ~ ' ' .' =, ' _ , - .' ~ ' ' .' =, ' _ , - .' ~ '

' :r ' :r ' :r ' :r
_ , . _ ' ' _ , . _ ' ' _ , . _ ' ' _ , . _ ' ' : , ' = . _ . . : , ' = . _ . . : , ' = . _ . . : , ' = . _ . . ' ' ' '
- .' - - .' - - .' - - .' -

= . .' _ , ~ ' _ ' = . _ ' = . .' _ , ~ ' _ ' = . _ ' = . .' _ , ~ ' _ ' = . _ ' = . .' _ , ~ ' _ ' = . _ '
_ , . ., _ , . ., _ , . ., _ , . .,
' - - ~ _ , ~ ' ' - - ~ _ , ~ ' ' - - ~ _ , ~ ' ' - - ~ _ , ~ ' - . _ ~ . ' - . _ ~ . ' - . _ ~ . ' - . _ ~ . '
' = - _ , - ~ ' = - _ , - ~ ' = - _ , - ~ ' = - _ , - ~
: , ' : , . : .' ~ , ' J' ' : , ' : , . : .' ~ , ' J' ' : , ' : , . : .' ~ , ' J' ' : , ' : , . : .' ~ , ' J' '
_, - ., ' ' . _, - ., ' ' . _, - ., ' ' . _, - ., ' ' .
ve lemma cae musa limiykatina ve kellemeh rabbh
kale rabbi eriniy enzur ileyke kale len teraniy
ve lakininzur ilel cebeli feinistekarre mekaneh
fesevfe teraniy
felemma tecella rabbh lil cebeli cealeh dekken
ve harre musa sakan
felemma efaka kale sbhaneke tbt ileyke
ve ene evvell mumniyne
ve mikatmz/tayin ettiimiz vakit (ibadet sresi, yeri) iin
musa cae/geldiinde/gelince
ve rabbh/onun/kendisinin rabbi
kellemeh/ona/kendisine kelime ettiinde/konuunca
dedi ki, rabbim bana ryet/gster ki
sana dein/zre nazar edeyim/bakaym
dedi ki, len teraniy/asla beni ryet edemez/gremezsin
ve lakin/ancak cebel/daa dein/zre nazar et/bak
bu halde mekaneh/onun/kendisinin mekan/yerinde
50
eer karar/sabit/sakin olur, durursa
artk/bu halde beni ryet edecek/greceksin
bu halde cebel/da iin/diye rabbh/onun/kendisinin rabbi
cella/tecelli ettiinde/nuru tesir edince
cealeh/onun/kendisini cal etti/kld dekken/yerle bir, ufaland
ve saik/l/baygn olarak
musa hare/yukardan aa dt, yere kapand
bu halde fevk/iyiletiinde/aylnca sen sbhan, mnehzehsin dedi
sana dein/zre tevbe ettim
ve ene/ben mminlerin evvel/ilkiyim
Musa tayin ettiimiz vakitte gelip Rabbi onunla konusunca
Musa: Rabbim! Bana Kendini gster. Sana bakaym dedi.
Allah: Sen Beni gremessin ama daa bak, eer o yerinde kalrsa, Sen de
Beni greceksin buyurdu.
Rabbi daa tecelli edince onu yerle bir etti ve Musa da baygn dd;
aylnca
Ya Rabbi, mnezzehsin, sana tevbe ettim, ben inananlarn ilkiyim dedi.

Rabbnn sesini ok yakndan iiten Musa (as)
Rabbim hana kendini gster. Sana bakayrn dedi
bunun zerine, len terani szne muhatap oldu yani sen beni gremezsin dedi,
nk Museviyet tenzih mertebesi itibariyle dzenlenmitir.

Bu mertebe de tenzih eden ve edilen ikilii vardr, dolaysyla Hakk mahede etmek
mmkn olmamaktadr.

nc Mirac (ykseli) olay sa (as). hakknda bildirilmitir.
(Kuran- Keriymde Ali mran Suresinde 3/55)

_ ' : - :, , . - _ . _ , ~ ' , _ ' : - :, , . - _ . _ , ~ ' , _ ' : - :, , . - _ . _ , ~ ' , _ ' : - :, , . - _ . _ , ~ ' ,
ya ysa inniy mteveffiyke ve rafiuke ileyye
ya isa inniy/muhakkak/kesin benim
seni mteveff/vefat ettiren, ldren
ve bana dein/zre (lehime) seni rafiu/refi eden, kaldran
Ey sa! Ben seni eceline yetireceim seni kendime ykselteceim.

(Kuran- Keriymde Nisa Suresinde 4/158)
- , ' - ' - - - , ' - ' - - - , ' - ' - - - , ' - ' - - _ . ~. _ . ~. _ . ~. _ . ~.
bel refeahullah ileyhi
bilakis/dorusu ona/kendine dein/zre/doru allah refi etti/ykseltti
Allah onu kendi katma ykseltti.

nsanolunun ezeli arzuusu olan aslna, yani Rabbna ulama duygusu yava yava
tatbik sahasna konmu, her peygamber kendi mertebesi itibarile bu yolda birer menzil kaletmi
ve nihayet Hakikat-i Muhammedinin dnyadaki zuhuru olan Hazret-i Muhammedin
S.A.V Mirac- ile kemale ermitir, imdi onun Miracm gayretimiz nisbetinde anlamaa ve
51
tatbik etmeye alalm.

Yukarda belirtilen hadis ve ayetler de Cenab- Hak Mirac hadisesinin hakikatlerim o
gnn insanna o gnn anlay iersinde bir ok misaller vererek anlatmtr.
Bu misaller de o gnn insannn dnebilecei, tahayyl ve tasavvur edebilecei
ekillere brndrlerek ifade edilmitir. Bu gnn insan o gn verilen misalleri daha iyi
yorumlamaktadr. Bu gnn insannn akl uuru, yaants, grde ok sratli artm ve
genilemitir.

O gn lde yaayan insanlarn kendileri iin deer arzeden vahas, suyu, krbas devesi
ve hurmas idi. Byle dar bir erevede yaayan, insanlara Cenab- Hakka giden Mirac
yolunu anlatmak her halde pek kolay bir i deildi. Ancak Kelam- lahi en gzel ifadelerle
hem o gnn hem de ilerki zamanlarda gelecek insanlarn da anlaylarna sunulan gizli
ifadeleriyle izah edilmeye allmtr.

Ey salik! Dikkat et ki, bu olay ayn zamanda senin de Miracndr.
Regaib gecesi itibariyle Hakka olan rabetin arttnda,
Mevlt gecesi ile ifadesini bulan Hakikat-i Muhammedi gnlnde doar.
Faaliyele geen Hakikat-i Muhammedi yaam glenerek Berat gecesi ifadesiyle
nefsinden kurtuluun beratn alr ve Mirac yolculuuna kmaya namzet olursun, gayretini
eksiltmezsen yoluna devam edersin.

Hazrel-i Rasullullahn basndan gemi sra ve Mirac hadisesi din mevzular arasnda
izah en g olanlardan biri veya birincisidir.
Bu oluumu daha iyi anlamak iin Hazarat- Hamse be hazret mertebelerini *(2)
bilmek faydal olur.

Ancak at ve deve hzn bilen bir kavme, gecenin ok ksa bir zaman diliminde btn
alemleri gezerek grdn ve bunu ispatlyarak gerek olduunu anlatmak o kadar kolay
olmasa gerek. En hzl vastann at olduu bir devirde sonsuz alemlere alp, bu alemlere gidi
geliin nasl bir vasta ile yapldm izah etmek ancak onlarn seyahat vaslalarna benzer bir
ekilde attan kk, katrdan byk szleriyle ifade edilmitir.

Burak ismi verilen bu vastadan sonraki ykselie merdiven ve daha sonraki
ykselie de Ref Ref tabiri kullanlmtr.

sra Burak ile yaplmtr, bunun Berkten geldii yani yldrm k hz gibi bir
ey olduu bildirilmitir.

*(2) rfan Mektebi adl kilamzda ksaca anlatld.

52

imdi gelelim Miracn birinci blmn bildiren,
sra Sresinin ilk ayetine; (sra Suresi 17/1)
: , ' : , ' : , ' : , ' , - . , - . , - . , - .

' .' ~ , ' .' ~ , ' .' ~ , ' .' ~ ,

'' '' '' '' . . . . ~ ' _ ' - ~ ' _ ' - ~ ' _ ' - ~ ' _ ' - ~ ' ~ ' ~ ' ~ ' ~ ' _ - ~ ' _ - ~ ' _ - ~ ' _ -
' .' , _ - - , ' .' , _ - - , ' .' , _ - - , ' .' , _ - - , ' - ', ~ ' ' - ', ~ ' ' - ', ~ ' ' - ', ~ ' ' . ' . ' . ' .
, , , , , ' _, , ' _, , ' _, , ' _,

', - ', - ', - ', -

. . . .
sbhanelleziy esra biabdihi leylen
minel mescidil harami ilel mescidil aksalleziy
barekna havleh linriyehu min ayatina
inneh hves semiyul besyr
ayat/ayetlerimizden
nriyeh/onu/kendisini ryet edelim/gsterelim iin/diye
mescidil haramdan
havlehu/onun/kendisinin havl/evresini
barek/bereketli/mbarek) kldmz
mescidil aksaya dein/zre (uzaa, grlemeze)
leyl/geceleyin abdihi/onun/kendisinin abd/kulunu
esra/sera/isra eden, yrten zat sbhan/fari, mnezzehtir
inneh/muhakkak/kesin o hve semi/iiten, duyan basir/gren
Kulu Muhammed-i bir gece Mescid-i Haramdan kendisine bir ksm
ayellerimizi gstermek iin, evresini mbarek kldmz Mescid-i Aksaya
gtren Allahn an ycedir. Dorusu o iitir ve grr. ekliyle belirtilen bu Ayet-i
kerimeyi daha yakndan incelemeye alalm.

Bata ifade edilen sbhan kelimesi tenzih mertebesi itibariyle Allah c.c demektir.

Tenzih ise, Cenab- Hakk c.c her trl kusur, noksan, erik gibi hallerden uzak
bilmektir.

Mirac, Hz. Raslllahn seyri slkudur.
mmetleri olmamz hasebeyle bizim de Miracdan nasibimiz vardr, bunu belirtmek
iin hadisi erifle namaz mminin miracdr buyurmutur. *(3)

Peygamberimizin s.a.v. yaam olduu bu hadise, dncelerimizin tamamen fevkinde
ve dnda olan bir hadisedir. Maddi llerle ifade edilemiyen, Allahn zatnda meydana
getirmi olduu hakikatler manzumesidir.
Dolaysyla beeriyelimizle bunlar anlamamz mmkn deildir. Ancak Akl-
czmz Akl- kle ulatrabilirsek mmkn olabilir; bu da bir eitimdir.

Aslnda Mirac bir gecede deil, seyri slk ile olduka uzun bir srede meydana gelir,
ancak bir geceye hasredilmesi toplu olarak anlatlmas icabdr.

*(3) Salat isimli kitabmzn incelenmeside yarar vardr
te bu yzden sbhan yani Allah c.c her trl noksanlktan tenzih edilir. Onun
53
gc, beeriyet akl ile idrak edilemiyen her trl ii yapacak kudrettedir.

elleziy O yle bir Allahtr ki
esra biahdihi leylen kulunu gecenin bir vaklinde yrtt ifadesiyle genel
anlamda yorumlanan ayetin bu blmne, z anlamyla bakmaa alalm.

esra yrtt, yani kendi gerek hakikatine yrtt,
bi abdihi kulu ile yani abdiyyet ve ulhiyet mertebeleri ile
leylen gecenin bir vaktinde yani beeriyetinden yok olduunda,
minel mescidil harami ilel mescidil aksa
Mescid-i Haramdan, Mescid-i Aksa ya yrtt

imdi; ayet-i kerimenin bu blmnde akla bir sual geliyor,
- niin Mirac dorudan Kabe-i erifden olmad da, Kuds- erife gidip oradan vaki
oldu?

- El cevap: nk Kabe-i erif beytullahtr. Allahn evi,
makam- zattr, mertebe-i ahadiyyettir.
Orada gerek anlamda var olan daima Gnl Miracndadr.
Hz. Rasullullah devaml Hakkn huzurunda olduundan devaml Mirac halindeydi.
Bu oluumu mmetlerine de bildirmesi iin zahiren de Miracn olmas gerekiyordu.

te o sebebden;
zat aleminin ifadesi olan Mescid-i Haramdan
sfat aleminin ifadesi olan Mescid-i Aksaya
ulhiyyet rububiyyet ve ahadiyyet mertebeleri itibari ile yrtt.
Bunun iin zat aleminin dna klmas lazm geldi ki tekrar zat alemine dn, yani
Mirac mmkn olsun.

imdi; tekrar baka bir ynden Mescid-i Aksann ne olduunu idrak etmeye
alalm.

Aksa lgat manas itibarile, en uzak, en son, nihayet demektir.
Hal byle olunca Mescid-i Aksa en uzak mescid anlamndadr, yani yapld
tarihlerde Mescid-i Harama en uzak mbarek mescid olarak vasflandrlmtr.
Bilindii gibi bu mescid Kds- erifte ve dier ismi de Beyt-l Makdistir.

Kulunu gecenin bir vakti Mescid-i Haramdan Mescid-i Aksaya yrtt
ifadesi,
Makam Zattan Makam- Zatyla yrtt ki oradan Esma ve Efal alemlerine
nzul ederek (inerek) alemdeki tm zuhurlar mahede edip tekrar uruc ederek
(ykselerek) zatna ulasn, yani Mirac- Hakikisini yapsn.

Kuds- erif yani Mukaddes ehir ve orada Beyt-l Makdis ve Mukaddes ev,
te Cenab- Hakkn sfat mertebesinin ifadesi olan bu terimler, ayn zamanda
Mertebe-i seviyet ve Museviyetin de kaynadr.

Mertebe-i Muhammedyyenin kayna ise zattr ve onun ifadesi de Beytullah
Beytl Haram, Beytl Atik Mescid-i Haram Kabe gibi kelimelerle belirtilmektedir.

54
Yukarda Mescid-i Aksann en uzak mukaddes mescid olduu ifade edilmiti.
le bu terimin batni manas budur ki, iinde yaadmz, genel olarak bir alem, zel
olarak bu dnya ve has olarak bu bedenler, ilahi zuhurun sonu, yani en son mertebesi
olduundan mukaddes beyttirler.

Ey talib-i Hakk! Kendi hakikatini ve alemin hakikatin iyi anlamaya al. zerinde
bulunduun u dnyada birimsel varlnla ve nefsinle yaarsan oras sana esfel-i safilin
olur.
Eer gerek kimliinle, ilahi benliinle yaarsan oras senin Kudsn mukaddes
ehrin ve Beyt-l Makdis mukaddes evin olur.
Oradan da Haccn ifa ederek Beytullaha dahil olursan, Allah ehli / ehlullah zat
ehli olur ve emin beldenin sakinleri arasna girerek ebed zat ehli olursun.

Yeri gelmiken ksaca u ayetlere de bir bakalm.
(Et-tin Suresi 95/1-2-3-4-5)
., . , ., . , ., . , ., . ,

' _, .' ' _, .' ' _, .' ' _, .'
_, , , \ _, , , \ _, , , \ _, , , \
_, -. , ' r _, -. , ' r _, -. , ' r _, -. , ' r
_,,, = . _ ~ _ .' .. ' = ~ = ' : _,,, = . _ ~ _ .' .. ' = ~ = ' : _,,, = . _ ~ _ .' .. ' = ~ = ' : _,,, = . _ ~ _ .' .. ' = ~ = ' :
_, ' _ ' . , . ~ _, ' _ ' . , . ~ _, ' _ ' . , . ~ _, ' _ ' . , . ~
vettiyni vezzeytuni (1)
ve turi siyniyne (2)
ve hazel beledil emiyni (3)
lekad halaknel insane fiy ahseni takviymin (4)
smme redednah esfele safiliyne (5)
ve tiyn/incir andolsun (1)
ve zeytin andolsun (2)
ve haze/o (u) beledil emiyni/ gvenli, emin belde (3)
lekad/gerekten, andolsun
ahseni takviymde (hakknda) insan halkettik (4)
sonra illa/ancak iman edenler ve salih/yararl amel edenler mstesna
esfele safiliyne/ sefillerin en sefiline
redednah/onu/kendisini irda/drdk, aaya indirdik (5)

ncire, zeytine, Sina dana, emin heldeye Mekkeye and olsun ki, Biz
insan en gzel suretle tm varl ile halk ettik, sonra onu esfel-i safiline
reddettik (gnderdik) denmektedir.

Batn anlamda;
incir vahdette kesret, yani Birlikte okluk.
Zeytin ise kesrette vahdet, yani okluklaki birlik anlatmaktadr.

Turusinine sine turu yani kiinin ruh alemindeki turlar, ykselilerini ifade
etmektedir.
55

Ve hezel beledil emin Emin belde Mekke ehri yani iinde Allahn evinin
bulunduu ehir.
Dier ynyle Cenab- Hakkn zat zuhurunu btn mertebeleriyle zuhura getiren
Hazret-i nsan,
te Mekkede kabe, insan- kamilde gnl, emin beldedir. Kim oralara snrsa
her eyden emin olur.

Biz insan- en gzel surette halk ettik ifadesiyle kendini bilerek tanyan ve
(Hicr Suresi 15/29)
_ ~ _ - -, : . _ ~ _ - -, : . _ ~ _ - -, : . _ ~ _ - -, : .
ve nefaht fiyhi min ruhiy
ben ona ruhumdan nefy ettim (fledim) srrna vasl olmu olan insana ne
mutlu.
Zahir ve batn; (efal, esma, sfat ve zat) mertebelerini cami olarak zuhur eden, Cenab-
Hakkn zat zuhurunu meydana getiren kendini ve nefsini tanyan o mbarek insan, zahr ve
batn en gzel surette halk olmazda hangi varlk olur?

Sonra esfel-i safilin-e reddettik (gnderdik) ifadesiyle,
zat aleminden sfat alemine,
sfat aleminden esma alemine
esma aleminden de efal alemine gnderdik denmekledir.

te efal alemi en u zuhur, son zuhur, niha zuhur;
en uzak mescid, Mescid-i Aksa ifadesiyle belirtilmitir.

Dolaysyla zerinde yaadmz yer krede gaflet haliyle yaadmz zaman esfel-i
safilin aalarn aas fakat gerek anlamyla yaadmz zaman ise, mukaddes ehir
mukaddes ev Beyt-l Makdis olmaktadr.

Ne olayd ey insan! stnde yaadn yerin gerek halini ve kendi stnde tadn
ykn ne olduunu gerek anlamyla bir bilebilseydin!

Efal alemine gelmi olan kimse ald eitim ile getii yollardan tekrar geri dnerek
yine
efalden esmaya,
esmadan sfata
sfattan zat alemine mirac eder (ykselir).

Beytullah Mescid-i Haram gibi ifadeler de zat mertebesini belirtmektedir.

elleziy barekn havleh
O yle bir beyt ki, biz onun etrafn mbarek kldk.
Yani mukaddes ehirde bulunan mukaddes evin etrafn da mbarek bereketli kldk.

Sfat mertebesi itibariyle gerek yaamn srdren kiinin bulunduu yer mbarek e-
hir ve kendi de mbarek evdir.
Dolaysyla evresi de mbarekti, bereketlidir. Ona yaklaan Allaha yol bulur. Buras
gerek seviyet mertebesidir.

56
linrriyeh inin ayatina
ayetlerimizden bazlarn gstermek iin kulunu Mescid-i Haramdan Mescid-
i Aksaya yrtt.
Ayet, Kurann ksa blmlerinin ifadesi olduu gibi, ayrca iar anlamna da
gelmektedir.
Murad- lahi byle iaretlerle zatn tantmay ve oraya giden yolu amay diledi, ve bu
ibareleri kulland. Bylece zalna ulaan yolu Mirac hadisesinin tm iersinde bildirmi oldu,
yeterki bizler bunlar anlamaa alalm.

inneh hvessemiul basiyru
muhakkak ki o iitir ve grr.
Tabiiki bu merlebeye ulaan Sfat mertebesi itibariyle Hak sz iitir ve gerekleri
grr.

sra suresinin 1 inci Ayetinde;
Mirac hadisesinin birinci blm olan
Mescid-i Haramdan / Kaideden Mescid-i Aksa-ya/ Kuds-e gidi
anlatlmakladr.

kinci blm olan gklere al ise, Necm suresi 53/1-18 ayetlerinde
anlatlmaktadr.

Oraya gemeden evvel baz oluumlar da idrak etmeye almalyz.

Ali tefsirinden Alsinin naklettiine gre genel olarak Miracn oluumundaki seyr 5
ekilde bildirilmitir.

1 - Burak
2 - Mrac merdiven
3 - Melekler ile
4 - Cebrail ile
5 - Ref ref,
ayrca birde dn vardr.

- Mekkeden Kuds-e Burak ile;
- Kdsten semaya Mirac merdiven ile;
- yedi kat sema melekler ile;
- oradan Sidretl Mntehaya Cebrailin kanatlar ile;
- daha yukarya da Ref ref ile gidilmitir, diye bildirilmitir.

Bu ifadeler hem mecaz hem de gerektir. Mana aleminde yle yaamlar vardr ki
hakikatlerim anlamak ancak mahede ile mmkn olur.
Deiik bilgi ve idrak dzeyinde olan kimselere baz ince hakikatler mecaz yani
misallerle, benzetmelerle, anlatlmaa allr.

Hz. Mevlana Mesnev-i erifin Birinci cildinde mecaz hakikatin kprsdr
diye buyurmulardr.
Kuran- Kerimde de (Har Suresi 59/21)
57
. . . .

. , , , . , , , . , , , . , , ,

- ' _' - ' _' - ' _' - ' _'

' ' , . . ' -. ' ' , . . ' -. ' ' , . . ' -. ' ' , . . ' -. : . : . : . : .
ve tilkel emsal nadribha linnasi leallehm yetefekkerune
ve tilke/bu emsal/misaller, rnekler nas/insanlar iin
biz onu/kendisini darb/veriyoruz, getiriyoruz
umulur ki onlar tefekkr ederler
Bu misalleri insanlar dnsnler diye veriyoruz, diye buyurmaktadr.
Eer mecazi ifadeler kullanlmasayd hakikatleri ok dala az kimseler anlayabilirdi.
te Mirac hadisesini de daha ok kimselerin anlayabilmesi iin mecaz ifadeler
kullanlmtr, irfan ehli mecazlar kpr yapp onlarn hakikatlerine kanat aar.

Hz. Rasullullah cfendimizin Mirac bir gecede meydana gelen bir oluum deildir.
Belki Hira dandaki tefekkrlerinin ve ibadetlerinin ilk gnlerinden balyarak o
geceye kadar sren ortalama 15 senenin neticesidir.

le ey salik! Mirac etmek isliyorsan nasl alman gerektiini anlamaya gayret et.

Yukarda Miracn 5 ykseli hali bildirildi.
Dier bir ifadeyle;
ilk Mirac efal aleminde kendini tanma,
ikinci Mirac efal aleminden esma alemine,
nc Mirac esma aleminden sfat alemine,
drdnc Mirac sfat aleminden zat alemine ykseli,
beinci Mirac ise kiinin zat aleminde kendini bulmasdr.

Miracn bedensel mi yoksa ruhen mi yapld hakknda ok szler vardr.
Genel yarg hem ruhla hem de bedenle olduu yolundadr.

Bizim anlaymza gre ise, Mekkeden Kudse kadar olan yolculuk beden ve ruhla,
oradan tesi ise sadece ruh ve uurla yaand istikametindedir.
Allah-u alem (hakikatini Allah bilir.)

leride bu mevzua tekrar temas etmek zere imdilik bu kadarla brakyoruz.

58

D R D N C B L M
SRA VE MRAC BAHS
KNC KISIM

euzu billahi mineeytanirraciym bismillahirrahmanirrahiym
elhamdlillahi rabbil alemiyn
vessalat vesselamu ala rasulina muhammedin
ve ala alihi ve eshabihi ecmain...

Birinci ksmda
sra sresi 1. Ayetinde bahsedilen Mescid-i Haramdan Mescid-i Aksaya kadar olan
gidii incelemitik.

Bu blmde ise Mescid-i Aksadan gklere k ve orada oluan hadiseleri
incelemeye inallah alacaz.

Ey irfaniyet ilmine talip olan kii; bu hadise ayn zamanda senin de Miracndr. u
mevzuu okurken btn dnya muhabbet-lerini bir tarafa brakarak tefekkr edersen ok byk
fayda salyacan muhakkaktr.

Kuran Keriymin 53. nc sresi olan Necm Sresinin ilk 18 Ayelinde gklere k
anlatlmaktadr.
59
, ~ ' - , , ~' , ~ ' - , , ~' , ~ ' - , , ~' , ~ ' - , , ~'

_ ' - \ , _ ' - \ , _ ' - \ , _ ' - \ , , ~ , ~ , ~ , ~

' ' ' '
_ ~, , _ ~ _ ~, , _ ~ _ ~, , _ ~ _ ~, , _ ~

. , . : , , ' _ ~ _ = , ' - r . , . : , , ' _ ~ _ = , ' - r . , . : , , ' _ ~ _ = , ' - r . , . : , , ' _ ~ _ = , ' - r
, . ' _ , . ' _ , . ' _ , . ' _

- , = ' , - - , = ' , - - , = ' , - - , = ' , -

~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~
_ ' . ' . _ ' . ' . _ ' . ' . _ ' . ' .

, . . _ ~. _ .' . , , . . _ ~. _ .' . , , . . _ ~. _ .' . , , . . _ ~. _ .' . ,
_ ~ ' - , ~ _ ' _ ~' _ ~ ' - , ~ _ ' _ ~' _ ~ ' - , ~ _ ' _ ~' _ ~ ' - , ~ _ ' _ ~' _ . _ , , .' .' - _ . _ , , .' .' - _ . _ , , .' .' - _ . _ , , .' .' -
, ' - _ ~ - .' . \ ' - , ' - _ ~ - .' . \ ' - , ' - _ ~ - .' . \ ' - , ' - _ ~ - .' . \ ' -
. .. .
, ' . ' - , ' . ' - , ' . ' - , ' . ' -
_ , . ' ~ : ~ - ' . =' r _ , . ' ~ : ~ - ' . =' r _ , . ' ~ : ~ - ' . =' r _ , . ' ~ : ~ - ' . =' r
_ - , ' - ' _ - , ' ' - _ - , ' - ' _ - , ' ' - _ - , ' - ' _ - , ' ' - _ - , ' - ' _ - , ' ' -

~ ' ~ ~ ~ ' ~ ~ ~ ' ~ ~ ~ ' ~ ~
, ' - . .' , _ - = ' ._ - ' - , ' _ ' - , ' - . .' , _ - = ' ._ - ' - , ' _ ' - , ' - . .' , _ - = ' ._ - ' - , ' _ ' - , ' - . .' , _ - = ' ._ - ' - , ' _ ' -
vennecmi iza heva (1) ma dalle sahbkm ve ma ava (2)
ve ma yentku anil heva (3) in hve illa vahyn yuha (4)
allemeh ediydl kuva (5) z mirretin festeva (6)
ve hve bil fkl ala (7) smme dena fetedella (8)
fekane kabe kavseyni ev edna (9) feevha ila abdih ma evha (10)
ma kezebel fuad ma rea (11) efetmaruneh ala ma yera (12)
ve lekad reah nezleten uhra (13) nde sidretil mnteha (14)
ndeha cennetl meva (15) iz yaessidrete ma yaa (16)
ma zaal basar ve ma taa (17) lekad rea min ayati rabbihil kbra (18)
(01) ve vakta (hani) ki hevey/battnda/inince necm/yldza andolsun
(02) eshab/arkadanz dalalet etmedi/yanlmad ve gavey/sapmad
(03) ve heva/nefsin isteinden/havadan nutk etmez/konumaz
(04) hve illa/ancak, sadece vahyedilen vahiydir
(05) kuva/kuvvetleri olan edid/pek etin allemeh/onu/kendisine allem
etti/retti
(06) z/sahibi mere/akl/asalet/kuvvet bu halde seviye buldu/dzeldi,
doruldu
(07) ve hve ala/yce ufuk ile
(08) sonra dena/yaklat bu halde tedelli etti/eildi, arkt, tevazu gsterdi
(09) bu halde kabe kavseyni/iki (2) yay/aral, mesafe oldu yahut edna/daha
yakn
(10) bu halde abdih/onun/kendisinin abd/kulu dein/zre evha/vahyettiini
vahyetti
(11) fuad ryet ettiini/grdn kezeb/tekzib etmedi/yalanlamad
(12) ryet edilen/grlen zerine/kar efetmaruneh/artk onu/kendisini
merey/birbirinizle ekiiyor, tartyor musunuz
(13) ve lekad/gerekten/andolsun uhra/dier, bir daha nuzlde/inite
onu/kendisini ryet, grmt
(14) sidretil mnteha/sedir aac mnteha/son/nihayeti indi kat/yan
(15) ndeha/onun/kendisinin indi/kat/yan meva/snak/barnak cennetidir
60
(16) o vakit gay/kaplayan, bryen sidreyi gaiy ediyor/bryordu
(17) meyletmedi/sapmad/ayrlmad basar/basir/gz ve taga/haddi/snr,
amad,
(18) lekad/gerekten/andolsun rabbihi/onun/kendisinin rabbnn kbra/en
byk ayat/ayetlerinden ryet etti/grd

(Vennecmi iza he-va...........)
Elmall Hamdi Yazrn Hak dini Kuran dili adl tefsirinden cilt 7. s. 286
Mealen
01 - nmekte olan yldza and olsun ki.
02 - Arkadanz sapmad ve azmad.
03 - O hevadan arzularna gre konumaz.
04 - Onun konumas kendisine vahy edilenden bakas deildir.
05 - Onu mthi kuvvetleri olan biri retti.
06 - Ki o akl ve reyinde kuvvetli bir melektir hemen gerek melek eklinde
doruldu.
07 - O en yksek ufukta idi.
08 - Sonra Cebrail ona yaklat ve sarkt.
09 - Onunki arasndaki mesafe iki yay kadar yahud daha az kald.
10 - Kuluna verdii vahyi verdi.
11 - Onun grdn kalbi yalanlamad.
12 Onun grdkleri hakknda kendisiyle tartacak msnz?
13 - And olsun, onu bir kez daha grmt.
14 - Sidretl Mntehann yannda
15 - Ki Cennetl Meva onun yanndadr.
16 Sidreyi kaplayan kaplyordu.
17 - Peygamberin gz amad ve snr amad.
18 - And olsunki o Rabbinin ayetlerinden en hyn grd.
Bylece Mirac hadisesiyle ilgili ayetler bitmi oluyor.

imdi burada dikkat eken bir konu var, mevzua girmeden evvel ona bir gz atalm.
sra Suresinde Miracn hakikatinin balangc 1.inci ayetinde,
yine sra Suresinden 1.ayet ve Necm Suresinden 18 ayet bu hadiseden bahs ediyor,
ikisini topladmzda 19 oluyor. (1+18=19) bakn acaba bu bir rastlant mdr? Rastlant deil
tabii ki!

imdi 18 ne idi? 19 ne idi? evvela ksaca bunlar bilmemizde yarar var.
(18) on sekiz bin alemin ifadesidir.
te on dokuzuncusu (19) da nsan- Kamil dir, neden?
nk btn bu alemleri kendi varlnda idrak ve ihata etmitir. Kuran- Keriymdeki
on dokuz (19) saysnn bir zellik arz elmesi bu yzden olmaktadr.

Esasen on sekiz (18) bin alemin zuhura getirilii o bir Tek Vahid, Ahad, olan
nsan- Kamil in yz suyu hrmelinedir.

Onun iin Kuran- Keriymde 19 says nsan- Kamilin rumuzudur. Fakat ne yazk
ki bunun gerei genel olarak bilinmemekledir.

(Enbiya Suresi 21/107)
_, '' - ' - ~ _, '' - ' - ~ _, '' - ' - ~ _, '' - ' - ~ . :' . :' . :' . :' ' - ' - ' - ' -
61
ve illa/sadece alemler rahmeti iin seni irsal etik/gnderdik
Seni ancak alemlere rahmet olarak gnderdik. buyruldu.

On dokuzun (19) harflerini ayrrsak yani 1 ve 9 meydana geliyor, toplarsak (1+9=10)
oluyor; onunda arasn aarsak (1 - 0) bir ve sfr meydana geliyor.
Burada ki
(1) bir, Hakkn birliini, Ahadiyet mertebesini,
(0) sfr da onun aynasn yani bu alemleri ifade ediyor.

Ahadiyet mcrtebesi;
- kendinde mevcut hakikatleri zuhura karmay diledi;
- bu alemleri, zuhur mahalleri olarak halk eyledi
- ve kendini onlarda seyre halad. Bylece alemler, onun aynas ayns oldular.

Dolaysyla alemlerin kendilerine has zel birer varlklar olmadndan (0) sfr yani
yok hkmnde oldular,
(1) in yuvarlanarak (0) sfr meydana getirii gibi bu alemleri de (1) olan Ahadiyet
mertebesi meydana getirdiinden hakikatte, (1)den baka hibir ey yoktur, o da ezel ve ebed
olan ve her mertebede zuhur eden Hakkn ta kendisidir.

(1) bir gerek varlk, Ahadiyet, nsan- Kamil,
(0) sfr ise, hilik ve aynadr.

Eer sfrn ortasndan bir izgi geirirsek ( 0 );
o zaman bunun bir taraf kadim,
bir taraf hadis olur.
Yani kadim, varl kendinden ezeli olan,
dieri ise hadis sonradan meydana gelen kadimin glgesidir.

Bu mevzuu daha sonra Kaab- kavseyn ayetinde tekrar ele alacaz.

Bylece 1 ve 18 saylarnn ksaca zetlerini grdkten sonra tekrar gelelim Necm
Suresinin ba tarafna,

(Necm Suresi 53/1)
, , ~ , , ~ , , ~ , , ~

' ' ' '
vennecmi iza heva (1)
nmekte olan yldza and olsun ki

necm yldz demektir.
iza heva yukarda belirtilen mana da inmekte olan yldza and olsun
eklindedir.
Buradaki heva kelimesine alimler bir ok deiik manalar vermilerdir ve pek ok
izahlarda bulunmulardr.

Biz bu heva kelimesini bir satr aada geen
62
(Necm Suresi 53/3)
, , ' _ ~ _ = , ' - r , , ' _ ~ _ = , ' - r , , ' _ ~ _ = , ' - r , , ' _ ~ _ = , ' - r
ve ma yentku anil heva (3)
03 - O hevadan arzularna gre konumaz.

yani o kendi nefsi hevasndan konumaz eklinde ifadesini bulduu ekliyle
dnmek istiyoruz.

Bu ayette heva kelimesi Hz. Peygamberin kendi varlndan, nefs-i hevasndan
konumad eklinde ifadesini bulduundan, havaiyat olarak da dnmeyi uygun gryoruz.

Her mertebede deiik manalar ifade eden Kuran ayetlerim sadece bir mana ile
ifadelendirsek ok byk hakszlk etmi oluruz hadis-i eriflerde Kuran ayetlerinin bir ok
manalar olduu ak olarak ifade edilmitir.

imdi biz burada Hak yolunun yolcular, salikler ynnden baktmzda, verilmesi
gereken mana yle olumaktadr.

(Necm Suresi 53/1)
, , ' _ ~ _ = , ' - , , ' _ ~ _ = , ' - , , ' _ ~ _ = , ' - , , ' _ ~ _ = , ' - r r r r
vennecmi iza heva (1)
yani
yldzn heva olduu zamana and olsun ki

Kuran ayetlerini mutlak surette iki ynl,
yani afaki ve enfs olarak biri genel manada, dieri de kendi iimizdeki yaam
ekliyle anlamak zorundayz.

nk Kuran- Keriymin btn insanlara genel hitab olduu gibi;
bir de tek, tek, birey birey her birerlerimize nzul inii vardr.

O yce kitaptan ne kadar ayet-i kerimeyi idrak etmisek bizim zel Kuranmz o kadar
olumu olur.
te bu dnyadaki en byk kazancmz kendi Kuranmz mmkn olduu kadar
geni manal oluturmak olacaktr.

Necm yldza afak manada, batmakta veya domakta olan yldza diye ifade
edilmise de;
biz burada enfs manas itibariyle ahsmzda yaanmas gerektii ekliyle
baktmzdan, bu yldzn her birerlerimizde mevcud olan ve ba tac etrneye altmz nefs
yldz olduunu idrak etmemiz zor olmayacaktr.

Meseleye bu ynyle baktmzda meydana gelen ifade batmakta olan nefsi heva
yldzna and olsun ki eklinde olumakladr.
63
Burada dardaki yldzlar aratrmak yerine hemen yaknmzdaki kendi nefs yldzn
tanmaya almak daha gereki olacaktr.

Byle deerlendirdiimiz zaman, bizde varln var zanettiimiz, aslnda heva
olan
yani bizim hevamzdan kaynaklanan o benlik yldznn snd zamana
and olsun ki diye buyuruyor, Cenab- Hakk..

Bizim beeriyetimizden kaynaklanan hevay hevesimiz nedeniyle kendimizi bir
yldz gibi grdmzden bunun snne de ayette inmekte olun, yok olan yldza
yemin olsun, eklinde ifade edilmi bulunuyor...

Bylece Cenab- Hak bizlere o kadar gzel bir misal getiriyor, ki bahs edilen mana
olumazsa Kuds- eriften gk yzne uruc, Ahadiyet mertebesine ykselme mmkn
olamyor.

Senin benlik nefs yldzn sende olduu srece gk yzne uruc etmen ne yazk ki
mmkn olamyacaktr.

Bu hakikati iyi anlamaya alalm.
Senin benliin sende olduka, ibadet bile etsen Gnl Kaben meyhaneye
dner diyen zat ne gzel sylemitir.
Senin heva yldzn sende yand, parlad, seni o aydnlatt srece Hakikat-i
lahiyyeye ve Hakkani nurlanmaya yolun yoktur.

O halde seni aydnlattn zannettiin kck heva yldzn sndrp, terk edip,
Hakikat-i Muhammed-i kameri ve ilahiyat gnei ile aydnlanmaya almak lehine olur.

(Necm Suresi 53/2)
, ~ ' - , , ~' , ~ ' - , , ~' , ~ ' - , , ~' , ~ ' - , , ~'

_ ' - \ _ ' - \ _ ' - \ _ ' - \
ma dalle sahbkm ve ma ava (2)
Arkadanz sapmad ve azmad.

ma dalle sahbkm
sizin sahibiniz delalette deildir, yani onda Mudil isminin tesiri yoklur
ancak onda Mudilin kart olan Hadi isminin tesiri vardr.

ve ma gava
onda azgnlk da, haddi ama da yoktur.
Bu azgnl meydana getiren eyler;
Aziz Cebbar, Mtekebbir isimlerinin zuhurlardr.
Aziziyyet, Cebbariyet, Mtekebbiriyyet onda meydana gelmez.

Ancak adaleti temin gayesiyle yeri geldiinde bunlar kar tarafn menfeat iin
kullanr, onlarla tasarruf eder, fakat onlarn tesiri altnda kalmaz.

64
(Necm Suresi 53/3)
, , ' _ ~ _ = , ' - r , , ' _ ~ _ = , ' - r , , ' _ ~ _ = , ' - r , , ' _ ~ _ = , ' - r
O hevadan arzularna gre konumaz
O bir eyler anlatyorken kendi hevasndan nutk etmez, kendi nefsinden kelam
sylemez.
Burada yine heva kelimesi geldi hevay heves olarak deerlendirildi, yukarda ayn
kelimeyi biz de heva olarak kullandk.

Kendi heva yldznn snmesi ile ancak Hz. Rasulullahn hakikatini anlayacak duruma
gelmesi mmkn olabilebilmektedir.

Hz. Rasulullahn hakikatini kamer yani ay, ayn ondrd bedr olarak dnrsek
senin yldzn sende olduu srece ona bakmazsn;
yldzndan aydnlandn zannedersin, ama sana yldz gibi grnen hevan ortadan
karnca karnda kalacak olan bedr-i mnir nurlu kamer/ay olur. O da Hz. Rasulullahn
nuraniyyetidir.
O zaman oradan feyz almaya balarsn ve anlarsn, ki
ve ma yentku anil heva
o hevasndan konumuyor
neden konumuyor?
Sen o halin ile hevan attktan, ondan kurtulduktan sonra,
o ki levlake levlak lema haektl eflak
yani eer sen olmasaydn olmasaydn bu alemleri halk etmezdim Hadis-i
Kudisinin muhatab olan ilahi zuhur mahalli Hz. Muhammed S.A.V. efendimiz kendi
hevasndan konuur mu?
stese de konuamaz nk kendisinde Mudil ismi bulunmadndan onun meydana
getirecei hevann da olmas mmkn deildir. Dolaysyla o hevasndan konumaz.

Peki yle ise nasl konuur?
(Necm Suresi 53/4)
_ ~, , _ ~ _ ~, , _ ~ _ ~, , _ ~ _ ~, , _ ~

. , . : . , . : . , . : . , . :
in hve illa vahyn yuha (4)
Onun konumas kendisine vahy edilenden bakas deildir.
Kendi heva yldznn snmesi ile ancak Hz. Rasulullahn hakikatini anlayacak duruma
ermesi mmkn, neden?
nk Hz. Rasulullahn hakikatini kamer olarak dnrsek, ayn on drd bedir gibi
dnrsek,
senin yldzn sende olduu srece ona bakmazsn;
yldzndan aydnlandn srece de ondan aydnlanmazsn.
65

Fakat yldzn olan hevan ortadan kaldrdktan sonra, o zaman karnda kalacak olan
bedir/aydr, dolaysyla o da Hz. Rasulullah nuraniyetidir, o zaman oradan feyz almaya
balarsn ve anlarsn, ki
(Necm Suresi 53/3)
, , ' _ ~ _ = , ' - r , , ' _ ~ _ = , ' - r , , ' _ ~ _ = , ' - r , , ' _ ~ _ = , ' - r
O hevasndan arzularna gre konumuyor
neden konumuyor?
Sen o halin ile hevan attktan ve kurtulduktan sonra, o Hazret kurtulmam mdr?....
Bundan sonra artk onun iin nefsinden konuuyor diye bir ey dnmek mmkn
mdr..?
Daha balarda olan bir kimse belirli almalarla heva yldzn ortadan kaldrdktan
sonra
Hz. Rasulullah Aleyhisselat vesselam efendimiz, ki alemlerin gnei olduu halde
kendisinde heva yldznn tesiri olmas mmkn deildir.

Bunu anlayabilmek kendi yldznn snmesine baldr. Senin yldzn sende parlad
srece darya bakp gereki bir deerlendirme yapamazsn.

Peki kendi hevasndan konumadna gre nasl konuuyormu?
O zaman ite
(Necm Suresi 53/4)
_ ~, , _ ~ _ ~, , _ ~ _ ~, , _ ~ _ ~, , _ ~

. , . : . , . : . , . : . , . :
ancak vahy ile konuuyor.
Kendi hevasndan, yldzndan konumuyor, hakikat-i ilahiden, ilahi nurdan
konuuyor.
Onun yldz, hevas yok olduuna gre orada var olan gne olmu oluyor.

Grntde ay olmu oluyor ama ay da n gneten aldna gre orada var olan
gnein ta kendisi olmu oluyor.
Nasl ki ayn aydnl gneten geliyorsa, o da hevasndan konumaz,

(Necm Suresi 53/4)
_ ~, , _ ~ _ ~, , _ ~ _ ~, , _ ~ _ ~, , _ ~

. , . : . , . : . , . : . , . :
ancak vahy ile konuuyor,. demesi Allahn kelam kendisinden aksedip zuhura
kyor.
Kelam, Hakkn kelamdr. Nasl ki kamerdeki k; gnein aydnl, ise ondaki
kelam da Hakkn kelamdr.
(Necm Suresi 53/5)
66
, = ' , - , = ' , - , = ' , - , = ' , -

~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~
allemeh ediydl kuva (5)
etti/retti
Onu mthi kuvvetleri olan biri retti.
Mirac ile ilgili ayetlere ve btn ayetlerin zahirine baktmz zaman zahir ehline hilab
edecek ok gzel bir tertip gryoruz.
Ayetlerin batnna baktmz zaman da baln ehli arifler iin en geni ve en derin bir
tertipte olduunu mahede ediyoruz.

te Kuran- Keriyinin zahirini olduu gibi ayrca batnn da anlayabilmek iin,
kiinin mana alemindeki irfaaniyeti ne kadarsa bunun derinliine ve geniliine o derece
ulamas ancak mmkndr.

Eer u meselelerin zne nfuz etmemise bir kimse bunun derinliine inmesi
mmkn deildir.
Sadece kendi hayalinde, kendi yldznn aydnlatt ve kendi yldznn anlayabildii
kadar Mirac hadisesini anlam olabilir ama bu hali gerei ile yaanmas mmkn olmaz.

te bu oluumlar anlayp da yaamak iin bu ayetlerin hakikatlerine nfuz elmemiz
gerekmektedir.
Mirac olaynn tamamen yaanmas, bizlerin bu ayetlerin hakikatlerine nfuz etmemiz
gerekmektedir.

Mirac olaynn tamamen yaanmas bizler iin mmkn olmayaca tabiidir. nk o
Hz. Rasulallahn mstesna bir yaantsdr.
Ancak bizlerde onun mmeti olduumuzdan; ve onun arkasndan, onun izlerini takip
ederek onun at yoldan gittiimizden, her halde bizler de biraz bir eyler anlamamz
gerekmektedir.

nmzde balta girmemi bir orman olsun. Eer buradan daha evvel bir geen
olmamsa, bir iz de braklm olmadndan o ormanda kayboluruz, fakat daha evvel bir
kimse o ormandan geerken yollarda iz brakm ise, biz de o izleri takip ederek tehlikesizce o
orman aabiliriz.

te mana aleminin sonsuziuna giden Hz. Rasulullahn zelliklerim Cenab- Hak
bizlere bu ayet-i kerimelerle, bize at yoldan anlatyor ve bu yoldan siz de gelebildiiniz
kadar korkmadan Miracnza gelin buyuruyor.

Daha yukarda hakikati belirtilen (Necm Suresi 53/2)
, ~ ' - , , ~' , ~ ' - , , ~' , ~ ' - , , ~' , ~ ' - , , ~'

_ ' - \ _ ' - \ _ ' - \ _ ' - \
ma dalle sahbkm ve ma ava (2)
Sizin sahibiniz sapmad, dalalette deildir ve azmad, ifadesiyle onun
arkasndan tereddtszce gidilebilecei ak olarak ifade edilmektedir.
(Necm Suresi 53/5)
, = ' , - , = ' , - , = ' , - , = ' , -

~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~
67
allemeh ediydl kuva (5)
etti/retti
Onu mthi kuvvetleri olan biri retti.

Kuran- Keriymde, Cebrail (as) iddetli kuvvetini gsterdii bir ok hadiseler
belirtilmitir, yeri olmad iin ayrntlarna girmiyoruz.
Ancak, sende Mertebe-i Cibrili idrak edersen, sende de bir ok manev idrak glerinin
ortaya ktm anlarsn.

(Necm Suresi 53/6)
, . ' _ , . ' _ , . ' _ , . ' _

- - - -
z mirretin festeva (6)
(06) z/sahibi mere/akl/asalet/kuvvet bu halde seviye buldu/dzeldi,
doruldu
Ki o akl ve reyinde kuvvetli bir melektir, hemen gerek melek eklinde
doruldu
Mfessirler belirtilen ayetlere deiik mertebelerden az farkl ifadelerle mana
vermilerdir.

Ayete lgat manas ile baktmzda;
z sahip
mirre kuvvet, Akl, Salamlk
z mirre Halk, Hasen, Gzellik yahud; Bedi-i eserler, anlamnda,
istiva Msavi olu, itidal, istikamet v.s. anlamnda belirtilmitir.
istivann bandaki fe de, hemen bir oluu ifade etmektedir.

Yukarda ayete mealen verilen manadan da yola karak, melein sadece bir kuvvet
olduunu dnrsek bu kuvvetin de yanlzca Hakka ait olduunu, onda var olan glerin
aslnda Hakkn gleri olduunu;
o mertebede esma zuhurunda bulunduunu ve o geceye mahsus olarak festeva
ifadesiyle hemen doruldu yani zat tecellisine baladn dnebiliriz.

Baka bir ifade ile Cebrail perdesi altnda, zat tecellisine balanmtr diyebiliriz.

Naslki Musa (as)a aatan ate eklinde zat tecellisinde bulunmu idi.
(Ta-Ha Suresi 20/11-12)
_ , - ' , , . ' ,, . _ , - ' , , . ' ,, . _ , - ' , , . ' ,, . _ , - ' , , . ' ,, . ' '' '

: , - . _ ~' : : , - . _ ~' : : , - . _ ~' : : , - . _ ~' :

. ' . _ . \ . ' . _ . \ . ' . _ . \ . ' . _ . \
, _ , _ , _ , _

= ' , '' . : = ' , '' . : = ' , '' . : = ' , '' . :

. . . .
felemma etaha nudiye ya musa (11)
inniy ene rabbke fahla naleyke
68
inneke bil vadil mukaddesi tuven (12)
(11) artk ne zaman (vakta) ki etaha/ona/kendisine geldiinde
Ya Musa (diye) nida edildi/arld
inniy/muhakkak ben ene/benim senin rabbinim
artk ihla et/kar senin nal/ayakkab, nalnlarn
(12) inneke/muhakkak sen mukaddes vadi ile Tuva

11. Vaktaki, atein yanna geldi. Ya Musa!. Diye nida olundu
12. phe yok benim, ben senin Rabbinim. mdi pabularn kar.
Muhakkak ki, sen mbarek bir vdide, Tuvadasn

Allah c.c zatiyle her yerde mevcuttur, fakat tecelli ve mertebelere riayet arttr.

(Necm Suresi 53/7)
_ ~ _ ~ _ ~ _ ~. _ .' . , . _ .' . , . _ .' . , . _ .' . ,
ve hve bil fkl ala (7)
(07) ve hve ala/yce ufuk ile
O en yce en yksek ufukta idi yani Mertebe-i Cibrilden en yce ufukta zuhurda
idi. Ufuk, gzn grebildii en geni saha, mana aleminin sonsuzluu, Rasulullahn ihata
utkunun geniliidir.

(Necm Suresi 53/8)
_ ' . ' . _ ' . ' . _ ' . ' . _ ' . ' .

, . . , . . , . . , . .
smme dena fetedella (8)
(08) sonra dena/yaklat bu halde tedelli etti/eildi, arkt, tevazu gsterdi
Sonra (Cebrail Hz.. Peygambere) yaklat ve sarkt.
Yani Cebraillik mertebesinden yaklat, yaklat ve sarkt, Tenezl etti,
Zati yaant ilmini zuhura kard,
te o zaman uluhiyyet ile ahadiyyet mertebesi bir birine o kadar yaklat ki:
(Necm Suresi 53/9)
_ . _ , , .' .' - _ . _ , , .' .' - _ . _ , , .' .' - _ . _ , , .' .' -
fekane kabe kavseyni ev edna (9)
(09) bu halde kabe kavseyni/iki (2) yay/aral, mesafe oldu yahut
edna/daha yakn
Onunki arasndaki mesafe iki yay kadar yahud daha az kald.
Yani kavsin
bir taraf abdiyyet mertebesi
bir taraf uluhiyyet merlehesidir.

te bu iki kavsi yani iki mertebeyi
kaabndan, tutma yerinden tutup kendi varlnda ilk defa cem eden yce insan
Hz Rasulllahtr.
Bu iki mertebe bir birine o kadar yakn oldu ki nerde ise birleeceklerdi, fakat zellik-
leri itibariyle iki mertebenin de hakknn korunmas lazm gelmektedir.

69
te burada ifade edildii gibi bu alemin d/zahiri halk, ii/batn ise, Hakktr ve bir
birine o kadar yakndr.

kinci blmn ba tarafnda (19) rakamn (1+9) toplarsak (10) on eder.
On rakamn (10) ( 1 ve 0 ) ayrrsak, elde bir tane (1) ve bir de (0) kalr demitik.

te o sfrn (0) ortasndan bir hat ekersek (0) iki kavs yani kavseyni olur.
(1), ahadiyet mertebesidir. Ahadiyet mertebesinin zuhuru da uluhiyyet ve ab-
diyyet ile kemale ermitir ve bu iki kavs bir birinden ayr eyler deildir.

Mevzular irfaniyet ile incelediimiz zaman nasl derinlii olan bilgiler ortaya
kmaktadr. Bunun iin de bata belirtilen nefs yldznn snmesi gerekmekledir.

leride tekrar bu mevzulara dnmek zere bu kadarla brakp Miracmza devam
edelim.

(Necm Suresi 53/10)
_ ~ ' - , ~ _ ' _ ~' _ ~ ' - , ~ _ ' _ ~' _ ~ ' - , ~ _ ' _ ~' _ ~ ' - , ~ _ ' _ ~'
feevha ila abdih ma evha (10)
(10) bu halde abdih/onun/kendisinin abd/kulu dein/zre evha/vahyetti-
ini vahyetti
kuluna verdii vahy-i verdi.
te byle olduu iindir ki abdine vahy etti, yani Hz. Rasulllaha valyetti.
O vahy ettii eyler ne idi oraya tekrar dneceiz.
O kaab- kavseynde ki olan hadise Cebrail (as)n yaklamas, sarkmas deil; Cebrail
(as). grntsnde Hz. Allah (c.c)nn zat zuhurunun meydana gelip Hakikat-i Muhammed-
i ile nsiyet kurmasdr,
ve bu hadise Hz. Rasullullahda yle bir oluum meydana getirdi, ki
(Necm Suresi 53/11)
' - ' - ' - ' -
. .. .
, ' . ' - , ' . ' - , ' . ' - , ' . ' -
ma kezebel fuad ma rea (11)
Onun grdn kalbi yalanlamad.
O akam Hz. Rasullullah yle eyler grd ki kalbi onlar yalanlamad.

Ayet-i kerime ne kadar ak ve ne kadar gzel bir mahede halini ifade etmekte,
burada dikkat eken bir zellikte grn sadece gz ile olmayp deiik yollarla da
olabildiidir. Gzden deil grme den bahs edilmektedir. Bu mevzua da tekrar dneceiz.

(Necm Suresi 53/12)
, ' - _ ~ - .' . \ , ' - _ ~ - .' . \ , ' - _ ~ - .' . \ , ' - _ ~ - .' . \
efetmaruneh ala ma yera (12)
(12) ryet edilen/grlen zerine/kar efetmaruneh/artk onu/kendisini
merey/birbirinizle ekiiyor, tartyor musunuz
70
Onun grdkleri hakknda kendisiyle tartacak msnz?
Bu ayeti kerime, daha sonra Mirac hadisesi hakknda inkarclara bir cevap nitelii
tamaktadr.
Vukuunda ahid olmad bir hadiseyi, kiinin inkar etmesi elbetteki mmkn deildir.
ki kii dnelim, denize gidiyorlar, biri sadece ayaklarn suya sokuyor, dieri ise
derinlere dalarak orann gzelliklerim gryor, inci mercan kartyor, dnte de anlatyor.
Dierinin bunlar inkar edip onunki ekimesi her halde makul bir ey olmasa gerektir.

(Necm Suresi 53/13)
~ - ' . = ' r ~ - ' . = ' r ~ - ' . = ' r ~ - ' . = ' r
ve lekad reah nezleten uhra (13)
(13) ve lekad/gerekten/andolsun uhra/dier, bir daha nuzlde/inite
onu/kendisini ryet, grmt
And olsun onu bir inite daha grmt
nerede?
(Necm Suresi 53/14)
_ , . ' ~ : _ , . ' ~ : _ , . ' ~ : _ , . ' ~ :
nde sidretil mnteha (14)
(14) sidretil mnteha/sedir aac mnteha/son/nihayeti indi kat/yan
Sidretl-mntehann yannda. *(4)

(Necm Suresi 53/15)
' ' - ' ' - ' ' - ' ' -

~ ' ~ ~ ~ ' ~ ~ ~ ' ~ ~ ~ ' ~ ~
ndeha cennetl meva (15)
(15) ndeha/onun/kendisinin indi/kat/yan meva/snak/barnak
cennetidir
Cennetl Meva onun yanndadr.

(Necm Suresi 53/16)
_ - , ' - ' _ - , _ - , ' - ' _ - , _ - , ' - ' _ - , _ - , ' - ' _ - ,
iz yaessidrete ma yaa (16)
(16) o vakit gay/kaplayan, bryen sidreyi gaiy ediyor/bryordu
Sidreyi kaplayan kaplyordu
(o sidre-yi nasl gay etmek/kaplamak lazmsa yle gay ediyordu)

imdi burada biraz dnmemiz gerekiyor.
Biraz evvelki ayette, cebrailden bahs ediyor,
fakat sidreyi gay etmesi de Cenab- Haktan bahs ediyor.

*(4) Sidre-l mnteha; Mahlukat ilminin ve amelinin kendisinde nihayet hulup, kevn
alemini hudutlandran bir iaret. Yedinci kat gkte olduu rivayet edilen ve peygamherimiz
(as)n Mirac gecesi grd urad bir makam.
Sidre aac Arabistan kiraz denen bir aa. (Yeni lgat sayfa 631)
71
Bu mevzularn bir biriyle uyum salamas gerekmektedir. Demek ki orada grd
tekrar Cebrail (as)in varlnda Hakkn varlndan baka bir eyin olmadn idrak etmesidir
ve Cebrail (as)in varlnda o sidreyi Hakkn gayetmesi (kaplamas)dr.

(Necm Suresi 53/17)
_ - ' - , ' _ _ - ' - , ' _ _ - ' - , ' _ _ - ' - , ' _ ' - ' - ' - ' -
ma zaal basar ve ma taa (17)
amad,
Peygamberin gz amad ve snr amad
Yani o gece grd olaan st hadiseler karsnda armad ve bunlar anlatrken
belirli bir sistem iersinde izah edip, snr amad,

(Necm Suresi 53/18)
, ' - . .' , _ - = ' . , ' - . .' , _ - = ' . , ' - . .' , _ - = ' . , ' - . .' , _ - = ' .
lekad rea min ayati rabbihil kbra (18)
And olsun ki o Rabbinin ayetlerinden en byn grd.
Gr! Mirac gecesinin en mhim oluumlarndan birincisi, Cenab- Hakk gr ve
mahede hususudur.
Bu babda, mevzu ile ilgili tefsir ve kitaplarda deiik ynleriyle ok geni tafsilat
vardr. Ancak izah uzun srer, aratrclar oralara da mraacat edebilir.

Yukarda sralanan ayetlerin yedisinde grlerden bahsedilmektedir.
- Acaba, bu grlerle ne kasdedilmekledir.?
- O gece gerekten Hz. Rasulullah Rabbini mi, yoksa ayetlerini mi grmtr?
- Ve bu ayet (iaret) diye belirtilen eyler nelerdi?
Hz. Rasulllah Mirac gecesi ak olarak ben Rabbimi grdm, demiyor ve bunu
da aslnda zahir olarak sylememesi gerekiyordu.

Ak olarak eer ben Rabbimi grdm demi olsayd o zaman mmetleri ve
bizler de Onun grd gibi zannederek, kendi hayalimizde ekillendirdiimiz bir Rabb
dnerek Onu aramaya balayacaktk.
Bu da putperestlik ve hayal perestlikten baka bir ey olmayacakt.
Bu yolu kapatmak iin kendisi ak olarak Rabbimi grdm dememitir.
Nitekim Mertebe-i seviyetin iyi bilinememesi neticesinde o zmre iinde ok byk
yanllklar ortaya km, Allah c.c ve sa (as) baba oul temas iersinde aslndan
tamamen uzaklatrlp madde baba-oul anlayna indirilmitir.

Hadiseyi daha geni manada incelcrsek ayetlerin iersindeki ifadelerde bildirildii
zere, gerek insanln genel seyri iersinde Hz. Rasulullahn Rabbn grmemi olmas
mmkn deildir.

Ancak bu gr, hangi biimde olmutur, bunu ok iyi anlamamz gerekmekte-dir.
Hz. Rasulllahn zuhurundan gaye, Rabbn grp idrak etmek ve ehli olanlara da
idrak ettirmek iindir.
72
nsan olunun bu dnya da ulaabilecei en st derece, en son menzil Miractr. O da
bylece yaplm oldu.

(Necm Suresi 53/18)
, ' - . .' , _ - = ' . , ' - . .' , _ - = ' . , ' - . .' , _ - = ' . , ' - . .' , _ - = ' .
lekad rea min ayati rabbihil kbra (18)
And olsun ki o Rabbinin ayetlerinden en byn grd.
Burada byk ayetten maksat, ayet (iaret) demek olduuna gre, Cenab- Hakkn
varln grdn ayetle yani iaret ile bildirmek demektir.
Byk ayet nedir?
Kendi varlnn hakikatinin Hakkn hakikati olduunu o akam en geni manada
anlamasdr, ki bundan byk ayet yoktur.

Hz. Rasulllah Rabbini daha evvelce Efal ve Esma Mertebeleri itibariyle
mahede etmiken Mirac gecesinden sfat ve zat mertcleleri itibariyle de mahede ve
idrak etmitir.

te bu oluum Cebrail (as)n
(Alak Suresi 96/1) kra Oku emri ile geldii gn halam ve Mirac
gecesinde de kemalini bulmutur.
Hz. Rasulullahn Hira danda balayan seyr-i sluku Mirac gecesinde kemalini
buldu, ve nsan- Kamil mertebesi ile tahakkuk etti.

Ancak bundan sonraki yaantsnda gerek ilah olgunun kadr kymetini bilmesi ve
bildirmesi bakmndan ve gerekse bu oluumu idrak etmesi iin bir Kadir gecesi dzenlendi,
inallah gelecek blmde onu da ayrca inceleyeceiz.

O gece grlen byk ayet yani ayet-el kbra baka bir ynden incelendiinde;
evvelce bahsini ettiimiz nefs yldznn snmesi neticesinde oluan kemalat ile
meseleye bakp zmeye almak gerektiini anlarz.

O kadar ksa bir sre iersinde bu oluumlar yaayabilmek son derece nemli bir
olaydr.
Adem (as) balayan insanln btn mr bir birine eklense ve hepsi bir kiiye verilse
bile yine de oralara gidilip geri dnlmesi imkanszdr.
Fakat Hz. Rasulullah geri dndnde henz daha yatann bile soumam olduu
belirtilmekledir.

Bu nasl bir seyrdir?...
Mevzu ile ilgili kitaplarda bu akl d bir itir, akl ile izah edilemez denmektedir.
Dorudur, Akl- Cz bu ii idrak edemez. Ancak Akl- Kl ile mesele izah edilebilir.

Byk ayet Hz. Rasullllah kendisinden mevcud olan Hakikat-i
Muhammediyeyi en geni ekliyle o akam idrak etmi olmasdr.
73

imdi bunu yle dnelim:
Bir tohum bir ekirdek var; o tohumun, ekirdein iinde kkler, gvde, dallar,
yapraklar, iekler, meyveler, nihayet ayn ekirdek de var.
Bu nasl bir hilkat aheseridir.? iyi dnelim!

te Hz. Rasulllahn yer yzndeki hali, o ekirdek gibidir. Ayrca her birerlerimizin
de hali budur, ancak Hz. Rasulllahn hali en kemalli olandr.

imdi, akl- selim ile yle bir dnelim:
O gece iersinde ekirdek ald; kk gvde dallar yapraklar iekler meyveler ve
iinde tekrar ekirdekler meydana geldi.
Yani, o ekirdek btn safahatn ok ksa bir sre iersinde hep birlikte zuhura getirdi
ve bunu idrak etti.

Bu ekirdek, Hakikat-i Muhammed-i idi.
Zuhura gelip mahede eden yn ise dnyada ki ismi ile Hz. Muhammed idi
ve bu bize Sidre-i Mntehada sidre aac olarak bildirildi.
Allah-u alem (daha iyisini Allah bilir.)

Miracn dier bir yn olan tenzihin izah; Hz. Rasulllahn gklere seyahat ettii
eklindedir.

Bu hadisenin her mertebede; o mertebenin yaam iersinde izah vardr. Mhim olan
zat mertebesi itibariyle idrak etmektir.

ounluun gr fiziksel olarak Mescid-i Haramdan Mescid-i Aksaya gidildii,
daha sonrasnn da mana aleminde cereyan ettii eklindedir.

zetlersek, iki ynl bir Mirac olgusu dnebiliriz,
Birincisi zahir ehli iin birinin bir yerlere gittii eklindedir.
kinicisi batn ehli yani arifler iin her hangi bir yere gidilmeyip btn bu olgunun
kendi varl iersinde oluumu hadisesidir.

Ancak irfan ehli bu oluumlarn iki ynn de kabul etmektedir.
Hem gidilen bir mahal vardr ve hemde oluan bir hal vardr.

Gonca halinde bir gl dnelim;
Mirac; bu goncann ok ksa bir sre iersinde alp koku vermesi gibidir.
Bu oluum i bnyenin genilemesidir ve ehli bilir.
Gl alemlere benzetilirse alm daha iyi idrak edilir.
Bir hadis-i Kdsde
ben yerlere gklere smam mmin kulumun kalbine sarm ifadesi bu
babta ok manidar izah tamaktadr.

Ana hatlaryla bu mevzua baktktan sonra, tekrar incelemeye alalm.
insanln ezeli arzusu olan Cenab- Hakk- yer yznde iken grmek mmkn
mdr?.... Yoksa deilmidir?
74

Bunu daha iyi anlayabilmek iin biraz geriye dnp
_ . _ , , .' .' - _ . _ , , .' .' - _ . _ , , .' .' - _ . _ , , .' .' -
fekane kbe kavseyni ev edna (9)
(09) bu halde kabe kavseyni/iki (2) yay/aral, mesafe oldu yahut
edna/daha yakn
0nunla arasndaki mesafe iki yay kadar yahud dalla az kald blmne
tekrar ksaca bakalm.

Mirac hadisesinin bandan sonuna kadar Cebrail (as) Hz. Rasullullahn yannda yer
almaktadr.
Cibril, insanda saf akln timsalidir, genelde ise, akl- klln timsali ve younlam
ifadesidir.

slam, man, hsan kan, kitabmza konu ettiimiz Cibril hadisinin hsan
bahsinde; dnyada iken Hakk- grmenin kaps aralanmaktadr. Tafsilat isteyenler orayada
bakabilirler.

Hz. Rasulllah kendi cephesinden Hz. Cebraili iki (2) defa gerek hviyeti ile
grdn bizlere ulaan haberlerden bilmekteyiz.
Bu tarz grnt hi bir insan ve peygamberlere nasib olmamtr.

Birinci asl grnt hira danda ilk ayet geldii,
ikinci asl grnt ise sidre-i munteha da Mirac gecesi vuku bulmutur.

Daha evvelce de ksaca bahsettiimiz ilgili ayetlerde Cebrail (as)n ahsnda ilahi
hakikatlerin zuhuru yani Cenab- Hakkn zati zuhuru idi.
Bu oluum hak cephesinden baklnca byle idi,
fakat Hz. Rasullllahn cephesinde ise, Hakikat-i Muhammedinin kemali ortaya
km idi, ayn zamanda.
le bu da Kaab- Kavseyndir.

Hz. Rasulllah o rnertebeye peygamber olarak kendine has varl ile ulat, orada en
geni ekliyle kendindeki Hakikat-i Muhammed-i tarafn idrak etti.

Bir taraftan kendindeki Hakikat-i Muhammedi,
dier taraftan Cebrail (as)n varlnda Hakikat-i lahiyye,
ite orada bir kavsin bir taraf, dieri br taraf oldu.
Ve kaab tutanda Ahadiyet mertebesi oldu.
Mertebe-i Ahadiyet, Uluhiyet ve Abdiyet merlebelerini elinde tutmaktadr.

Ev edna hatta daha da yakn olduu belirtiliyor, ama birleti demiyor.
Eer birleti derse iki mertebenin de zellikleri birlemi olur ve o mertebelerin
hakikatleri kayb olmu olur.
nk Hakikat-i Muhammed-i mertebesi ayr bir mertebe,
Hakikat- lahiye Uluhiyet ayr bir mertebenin ifadesidir,
bunlarn meydana getiricisi de Ahadiyyet mertebesidir.
Oras da kabza kaab btn bunlar tutan mertebedir.
75

te o akam Hz. Rasulullahn akl- erifleri abd kulluk mertebesinin en st derecesi
olan Hakikat-i Muhammed-i aklna ulat.
lk ve son defa btn insanlarda mevcud, fakat ok dk kapasite ile alan beyin tam
kapasitesi ile alt.

O gecenin hatrna bizlere de son derece geni kapasiteli beyinler verildi, bizler de ne
kadar ok beyin kapasitesini geniletirsek Hakikat-i llahyeyi o derece genilik ve kemalat
iersinde idrak eder ve yaarz.
Aksi halde nefs, tabiat ve duygularn mahkumu olan akl- czimiz ile bu ilahi yaam
ve oluumlar idrak etnemiz ebediyen mmkn olmayacaktr.

Tarikat mertebesi itibari ile; ne var alemde o var Ademde ki sze bakarak kaab-
kavseyni kendimizde arayalm.
nsann aynas olan yz ve orada bulunan alnnda iki ka vardr, ite bunlar
kasvseyndir
iki kan aras ise kaabtr
ve orada bulunan iki ayr gz; ayr ayr grdkleri halde, tek gre sahiptirler.

Rabtann srr buradadr. Kendimizi tanmamz yolunda katedeceimiz kk
mesafeler bizlere ok eyler kazandracaktr

Miracta ilk defa tahakkuk eden Ruyetullah- daha baka ynleriyle de ele almaya
alalm.
mann bahca art: her nerede olursan ol Cenab- Hakkn seninle
olduunu bilinendir. (Hadisi erif 15), *(5)

Kii bu hakikati bilse de bilmese de, bu hakikat mutlak byledir. Ruyetin balang
yaantlarnda son derece nemi olan hakikat-i biraz gayret sarfederek anlamaa almamz
bizlere ok eyler kazandracaktr.

(Hadid Suresi 57/4 Ayette)
, . ' - _ , , - - , , . ' - _ , , - - , , . ' - _ , , - - , , . ' - _ , , - - ,
ve hve meakm eynema kntm
ve hve meakm/sizin ile beraber/maiyetiniz
siz eynema/nerede idiniz
O sizinle beraberdi siz nerede idiniz? hitabna bu beraberlii bilenlerin
verecei yarabbi seninle beraberdik cevab ne mutlu bir son olacaktr.

Tefekkr gibi ibadet yoktur (Hadis-i erif 712) *(5)
Bu Hadis-i erifin zn ok iyi anlamamz gerekmekledir.
Ne yazk ki fiil ibadetleri, ibadetin son menzili zannedip sadece ekilleri ile iktifa
etmeye alyoruz, tefekkrn bizleri nerelere ykseltecei bu Hadis-i erif ile ok gzel ifade
edilmekledir.

Hz. Mevlana da Mesnevi-i erifin 1. inci cildinde
arif bir kii ile bir saat sohbet, yz senelik nafile ibadetten hayrldr
76
buyurdular.
Sakn ha: ibadeti kk gryoruz zannetmeyin, anlatmak islediimiz, uyuuk, gaflet
iinde, muhabbetsiz, yaplan ibadeti, gerek, canl muhabbetli ve idrakli yapmaya ynetmee
yardmc olmaa almaktr.

Allah nezdinde en mutlunuz onlardr ki sabah ve akam Allah cemalini
grrler, bu yle bir zevktir ki btn beden zevklere nisbeti bahr- muhitin
(byk d deniz) bir damlaya nispeti gibidir. (Hadis i erif 54) *(6)

Mthi bir ifade, yorumunu siz yapn.
Rabbnz grdnz zaman onu ay grdnz gibi (aikar tecelli
ettiim) grrsnz. (Hadis-i erif 55) *(6)

Gnahkar olduun halde Allahn cemal tecellisin! gremezsin (Hadis-i
erif 56) *(6)

Gnah ykn stnde olduu mddete Cenab- Hakk mahede etmen mmkn
deildir. Allah c.c cmlemizi kurtarsn.

Bata belirtilen yldzn snmesidir

Rabbimi en gzel surette grdm (Hadis-i erif) *(7)
Bir nur grdm (Hadis-i erif)
mam- Alinin
la abd rabben lem erahu
yani grmediim Rabbe ibadet etmem sz,
irfan ve mahede ehlinin gerek lalini ok veciz bir ekilde ifade etmektedir.

*(5) Hadisi erifler rnevzulara gre (Hadis-i erif 15) (Hadis-i erif 712)
*(6) Hadis-i erifler mevzularna gre (Hadis-i erif 54 -55-56)
*(7) slam tarihi ehbenderzade Filibeli Ahmet Hilmi S-145
Ehlullah ruyeti be ekilde ifade etmiler *(8)
1. Ma reeyt eyen illa ryetullahu badehu!
- Akabinde Allah- grmediim hi bir ey yok
2. Ma reeyt eyen illa ryetullahi fiyhi!
- Bir ey grmem ki onda Allah grm olmayaym
3. Ma reeyt eyen illa kablehu
- Her eyden evvel onu grrm
4. lla Allah
- Ancak Allah
5. La yeraUahu illa Allah
- Allah- ancak Allah grr fadesiyle tarif etmilerdir.
Bu tariflerin daha ilerileri de vardr, yeri olmadndan bu kadarla iktifa ediyoruz.

Hz. Rasullullah Mescid-i Aksaya gelince orada btn peygamberlerin ruhlarna iki
rekat namaz kldrdn bildirmilerdir *(9).

77
Bu oluum, kendisinde btn peygamberlerin makamnn mevcud olduu ve kendi
merlebesinin de onlarn stnde olduunu gstermektedir ayrca onun mmetinin de dier
mmetlerden stn olduu anlalmaktadr.

Mirac gecesi iki kase geldi;
birinde st,
birinde arap vard.
Cebrail (as). hangisini dilersen i! dedi.
Ben st itim
Cebrail (as). Hak teala Hazretleri mmetine slaml hediye etti. Dedi.
*(10)
Ayn gece Sidre-tl Mntehaya vardm zaman bana ey verildi:
- Biri be vakit namaz *(11),
- ikincisi Bakara suresinin sonu ve
- nc olarak da mmetimin byk gnahlar affedildi:

Daha evvelki sayfalarda Sidre-ll Mntehadan bahs edilmi, oradan kuluna nasl
vahy edilmesi lazmsa yle vahy ettii bildirilmiti o eylerden bir ksm bunlardr.

*(8) Muhyiddin-i Arabi Lbbl Lb Osmanlcadan eviri Necdet Ard. Shf 63
*(9) Peygamberler tarihi (Alt Parmak) (S-552)
*(10) Peygamberler tarihi (S-552)
*(11) Salat, Namaz isimli kitabmzn ilgili blmnde izah vardr

Peygamberimiz (S.A.V.) Hazretleri
gklere ve Sidretl Mntehaya ve cennete getii zaman
Cebrail (as). dedi ki!
Ya Rasullllah : Ben bu mevkiden yukar kamam. Eer yukar karsam
ARn nurundan yanarm. nk bundan ileri gemee senden gayrisine yol
yoktur. *(12)

nk varolu mertebesi oras olduundan daha yukar kmaya yolu yoktu. Eer
km olsayd kendi ifadesiyle yanarm diyordu, yanacakt, yok olacakt, kimlii
kaybolacakt.
Yanarm demesi kendisinden birey kalmamasyd,
ama Hz. Rasulllah yanarsam ben yanarm dedi.
Neden geebildi oraya?
nk o zat kaynakl olduundan onun mertebesi ok daha yukarlara, zata kadar
dayanyordu.

te aadaki nefs yldzlndan, beeriyetinden geti ama hakikatine ulam oldu.

Dolaysyle Cebrail (as) yukarya km olsayd kimliini kaybedecekti,
tabii ki bir varlk iin kimlik kayb zor bir eydir.
Ama insan Hakk yolunda bu beeri kimlii atyor kaybediyor, fakat bu sefer hakiki
kimlii kendisinde olduundan o kaybettiin! ok daha fazlasyla zuhura karm oluyor.
78

Sidre-i Mntehaya gelindii zaman Cebrail (as).
Rabbine selam ver diye iarette bulundu.
te burada Peygamber S.A.V.
ettehiyyat lillahi vesssalavat vettayyibat
yani oturuum, salavatlarm, yaptm iyi ilerim Allah iindir diye syledi.
Bunun zerine Cenab- Hakk!
Esselamu aleyke ya eyyhennebiyy ve rahmetullahi ve berakathu buyurdu.
Yani Rahmet ve bereketim senin zerine olsun ey peygamberim dedi.
Bunun zerine Hz. Peygamber,
Esselamu eleyna ve ala ibadillahissalihin
yani selamet bizim ve salih kullarnn zerine olsun dedi.
Ve bu hadiseye ahid olan melekler de,
ehed enla ilahe illallah
ve ehed enne Muhammeden abdhu ve rasulhu diyerek
kelime-i ehadeti getirdiler.
Bylece Hz. Rasullllahn risaleti Melekt aleminde de tasdik edilmi oldu.

*(12) Peygamberler tarihi (Alt Parmak) (S-554)
Mirac hadisesine kadar kelime-i tevhid
lailahe illallah Muhammedin rasulllah eklinde iken,
Meleklerin ehadetiyle
ehed en la ilahe illallah
ve ehed enne Muhammeden abdhu ve rasulhu
eklinde dnmtr.
nk gerek tamamen ortaya km ve mahedeli yaam balamtr. slamn gayesi
de budur: hayal ile deil mahede ile yaamaktr.

ok az bir ksmn nakil etmeye altmz Hz. Rasullllahn Mirac hadisesini daha
iyi anlayabilmemiz iin
- dris (as) Miracn ykseltiliini
- Musa (as) Miracn mlakatn ve
- sa (as) miracn ge alnn da
ksaca anlamaya almamz yerinde olacaktr.
dris (as) Kuran Keriymin bildirdii ekliyle Mirac, ykseltisi yledir.
(Meryem 19/56-57)
' , , . ' =, .' - ' , , . ' =, .' - ' , , . ' =, .' - ' , , . ' =, .' -

. _, .' . ' _ ~ . _, .' . ' _ ~ . _, .' . ' _ ~ . _, .' . ' _ ~
' , ~ ' . ' , ~ ' . ' , ~ ' . ' , ~ ' .' - ' - ~ ' - ' - ~ ' - ' - ~ ' - ' - ~
vezkur fiyl kitabi idriyse inneh kane sddykan nebiyyen (56)
ve refanah mekanen aliyyen (57)
ve zikret/an kitapta/hakknda idrisi inneh/kesin o sddk/dosdoru,
samimi nebiyy idi (56)
ve refanah/onu/kendisini refi/ykselttik aliy mekan olarak (57)
Ey Muhammed! kitapda idrise dair sylediklerimizi de an; nk o
79
dosdoru bir peygamberdi. Onu yce bir yere ykseklik.
Musa (as)in Mirac Mlakat Kuran- Keriymin bildirdii ekliyle yle olmutur:
(Araf Suresi 7/143 ayetinde)
- - - -

. - . - . - . -

' .' =, ' _ , - .' ~ ' ' .' =, ' _ , - .' ~ ' ' .' =, ' _ , - .' ~ ' ' .' =, ' _ , - .' ~ '

' :r ' :r ' :r ' :r
_ , . _ ' ' _ , . _ ' ' _ , . _ ' ' _ , . _ ' ' : , ' = . _ . . : , ' = . _ . . : , ' = . _ . . : , ' = . _ . . ' ' ' '
- .' - - .' - - .' - - .' -

= . .' _ , ~ ' _ ' = . _ ' = . .' _ , ~ ' _ ' = . _ ' = . .' _ , ~ ' _ ' = . _ ' = . .' _ , ~ ' _ ' = . _ '
_ , . ., _ , . ., _ , . ., _ , . .,
' - - ~ _ , ~ ' ' - - ~ _ , ~ ' ' - - ~ _ , ~ ' ' - - ~ _ , ~ ' - . _ ~ . ' - . _ ~ . ' - . _ ~ . ' - . _ ~ . '
' = - _ , - ~ ' = - _ , - ~ ' = - _ , - ~ ' = - _ , - ~
: , ' : , . : .' ~ , ' J' ' : , ' : , . : .' ~ , ' J' ' : , ' : , . : .' ~ , ' J' ' : , ' : , . : .' ~ , ' J' '
_, - ., ' ' . _, - ., ' ' . _, - ., ' ' . _, - ., ' ' .
ve lakininzur ilel cebeli feinistekarre mekaneh
fesevfe teraniy
felemma tecella rabbh lil cebeli cealeh dekken
ve harre musa sakan
felemma efaka kale sbhaneke tbt ileyke
ve ene evvell mumniyne
ve lakin/ancak cebel/daa dein/zre nazar et/bak
bu halde mekaneh/onun/kendisinin mekan/yerinde eer karar/sabit/
sakin olur, durursa
artk/bu halde beni ryet edecek/greceksin
bu halde cebel/da iin/diye rabbh/onun/kendisinin rabbi
cella/tecelli ettiinde/nuru tesir edince
cealeh/onun/kendisini cal etti/kld dekken/yerle bir, ufaland
ve saik/l/baygn olarak
musa hare/yukardan aa dt, yere kapand
bu halde fevk/iyiletiinde/aylnca sen sbhan, mnehzehsin dedi
sana dein/zre tevbe ettim
ve ene/ben mminlerin evvel/ilkiyim
Musa tayin ettiimiz vakitte gelip Rabbi onunla konuunca
Musa: Rabbim! Bana Kendini gster. Sana bakaym dedi.
Allah: Sen Beni gremessin ama daa bak, eer o yerinde kalrsa, Sen de
80
Beni greceksin buyurdu.
Rabbi daa tecelli edince onu yerle bir etti ve Musa da baygn dd;
aylnca
Ya Rabbi, mnezzehsin, sana tevbe ettim, ben inananlarn ilkiyim dedi.

sa (as)in Kuran- Keriymin bildirdii ekliyle Miracn ge aln yle
olmutur:
(Ali mran Suresinde 3/55)
:, , . - _ . _ , ~ ' , - ' ' ~~ :, , . - _ . _ , ~ ' , - ' ' ~~ :, , . - _ . _ , ~ ' , - ' ' ~~ :, , . - _ . _ , ~ ' , - ' ' ~~
_, _, _, _,

' _ - : , = - ' _ - : , = - ' _ - : , = - ' _ - : , = -

_ ' : - _ ' : - _ ' : - _ ' : -
iz kalallah ya ysa inniy mteveffiyke
ve rafiuke ileyye ve mutahhirke minelleziyne keferu
vakta/hani ki allah demiti ya isa inniy/muhakkak/kesin benim
seni mteveff/vefat ettiren, ldren
ve bana dein/zre (lehime) seni rafiu/refi eden, kaldran
ve kfr/tekfireden zatlardan seni mutahhar/tahir eden, temizleyen
Allah demiti ki; Ey sa! Ben seni cceline yetireceim (dnyada yaam
sreni tamamlayacam), seni kendime ykselteceim, inkar edenlerden seni
tertemiz ayracam.

(Nisa Suresi 4/157-158)
, , ', ~ , , ', ~ , , ', ~ , , ', ~
- ' , , , - _ ._ , ~ _, ' ' . ' - ' , , , - _ ._ , ~ _, ' ' . ' - ' , , , - _ ._ , ~ _, ' ' . ' - ' , , , - _ ._ , ~ _, ' ' . '

. . . .
, , ' - , . ' - , , ' - , . ' - , , ' - , . ' - , , ' - , . ' -
-, , . ~ _, -, , . ~ _, -, , . ~ _, -, , . ~ _,

' ' ' '

. , , ' - , _ ' . , , ' - , _ ' . , , ' - , _ ' . , , ' - , _ '
_ _ _ _

=' _' , . =' _' , . =' _' , . =' _' , .

. _, ~ _ - - . , , '' - - - _: _ ' . _, ~ _ - - . , , '' - - - _: _ ' . _, ~ _ - - . , , '' - - - _: _ ' . _, ~ _ - - . , , '' - - - _: _ '
' , = , , . ' - ' , = , , . ' - ' , = , , . ' - ' , = , , . ' -
' , ~ , ~ - ' .' - , ' - ' , ~ , ~ - ' .' - , ' - ' , ~ , ~ - ' .' - , ' - ' , ~ , ~ - ' .' - , ' - ' - - _ . ~. ' - - _ . ~. ' - - _ . ~. ' - - _ . ~.
ve kavlihim
inna katelnel mesiyha ysebne meryeme resulallahi
ve ma kateluh ve ma salebh
ve lakin bbihe lehm ve innelleziynahtelef fiyhi
lefiy ekkin minh
ma lehm bih min lmin illa ittiba azzanni
ve ma kateluh yakynen (157)
bel refeahullah ileyhi ve kanallah aziyzen hakiymen (158)
(157) ve onlarn kavl/szleridir ki,
allahn resul ysebne meryeme mesihi inna/kesin biz katlettik/ldrdk
ve kateluh/onu/kendisini katl etmediler/ldrmediler
ve salebh/onu/kendisini asmadlar/armha germediler
81
ve lakin lehm/onlar iin (onlara)
bbih/tebih edildi, benzetildi (yle gibi gsterildi)
ve fiyhi/onu/kendisinin hakknda
inne/kesin ki ihtilaf/muhalefet etden zatlar
minh/ondan/kendisinden elbette ek/phe iinde
bih/onun ile (onu) ilimden lehm/onlar iin (onlara) yoktur
illa/sadece zan/sanya ittiba/tabi etme, uyma mstesna
ve yakyn olarak kateluh/onu/kendisini katl etmediler/ldrmediler
(158) bel/bilakis/dorusu onu/kendisini allah refi etti/kaldrd, ykseltti
ve aziz/gl hakim/hikmetli allah idi
Allahn peygamberi Meryem olu sa Mesihi ldrdk demelerinden
trdr. Oysa onu ldrmediler ve asmadlar, fakat onlara yle grnd.
Ayrla ddkleri eyde dorusu phededirler, bu husustaki bilgileri ancak
sanya uymaktan ibarettir kesin olarak onu ldrmediler, bilakis Allah onu
kendi kalma ykseltti. Allah gldr, Hakimdir.

Grld gibi dris (as)in sadece ge alnd bildirilmektedir.

Musa (as)n Tur danda, yani dnya zerinde olan bir mlakat vardr.
Ruyet gr dileinde bulunduunda;
len terani
sen beni gremezsin hitabna maruz kalmtr.
Daa edilen tecelli neticesinde dp baylmtr.

Hz. Rasullullahn ise, o gece
' - ' - ' - ' -
. .. .
, ' . ' , ' . ' , ' . ' , ' . ' - - - -
ma kezebel fuad ma rea (11)
_ - ' - , ' _ ' - _ - ' - , ' _ ' - _ - ' - , ' _ ' - _ - ' - , ' _ ' -
ma zaal basar ve ma taa (17)
amad,
grdn kalbi yalanlamad.
gz ne at ne de at.
O kadar harikalar iinde. Kendisinde hi bir deiiklik olmad, ve ayn gece btn
alemleri seyrederek geri dnd. Ne byk oluum!..

sa (as) ge alnd, orada ikinci semada kald.
Mertebesi fena fillah Hakta fani olmak olduundan Allahn ilminde belirlenen
sre dolduktan sonra Miractan (ikinci semadan) geri dnp baka billah haline Hakta baki
olmak ulaacaktr ve eriat- Muhammed- zere hkm edecektir.
Mehdi (as) ile birlikte dnyaya belirli bir sre dzen verdikten sonra gerek eceliyle
olp Hz. Peygamberin yanna defn edilecektir.

O da bylece gerek seyr-i sulkunu tamamlam olacaktr ve bir mddet sonra kyamet
kopacaktr.
82
Belirli bir sre sonra insanln kyamet sonras program uygulamaya konacaktr.

mmet-i Muhammedin Allah mahedesi mmkn mdr?
(Enam 6/31)
- ' .' = . , . - ' .' = . , . - ' .' = . , . - ' .' = . , .

_, _, _, _,

' ~ r ' ~ r ' ~ r ' ~ r
kad hasirelleziyne kezzebu bilikaillahi
gerekten allah lika/mlaki ile kezzeb/tekzib eden zatlar hasir/hsran
oldular
Allaha mlaki olmay yalanlayanlar mutlak hsrandadr.

(Enam 6/52)
, , , , , , , ,

. ., ~ , _, . ., ~ , _, . ., ~ , _, . ., ~ , _,

' = . . ~\ ' = . . ~\ ' = . . ~\ ' = . . ~\
- , ~ ., , _ - ' - '' . - , ~ ., , _ - ' - '' . - , ~ ., , _ - ' - '' . - , ~ ., , _ - ' - '' .
ve la tatrdilleziyne yedune rabbehm
bil adati vel aiyyi yriydune vecheh
ve gadat/sabahleyin ve aiyy/akamleyin ile
vecheh/onun/kendisinin vecih/yzn irade/murad etmede
kendilerinin rabblerine dua/davet eden zatlar tard etme, kovma
Sabah ve akam Rablarnn vechini/yzn grmek iin dua edenleri
huzurundan kovma

(Bakara 2/115)
. - ' J ' - ' ~ . - ' J ' - ' ~ . - ' J ' - ' ~ . - ' J ' - ' ~
- ' - ~ , , ', . ' ,' - ' - ~ , , ', . ' ,' - ' - ~ , , ', . ' ,' - ' - ~ , , ', . ' ,'
ve lillahil meriku vel marib
feeynema tvellu fesemme vechullahi
ve mark/dou ve marib/bat allah iindir
bu halde eynema/nereye evel eder/dnerseniz
bu halde allah vechi/yz semm/oradadr
Dou ve bat Allahndr, nereye dnerseniz Allahn vechi/yz
oradadr.

(Rad 13/2)
., , . , . .' = . , ., , . , . .' = . , ., , . , . .' = . , ., , . , . .' = . ,

- ' .' ,. _ , - ' .' ,. _ , - ' .' ,. _ , - ' .' ,. _ ,
yfassll ayati leallekm bilikai rabbikm tknune
ayetleri fasllandryor belki siz rabbinize lika/mlaki ile ikan/yakyn
83
edersiniz
Allah ayetlerini aklar, umulur ki, siz Rabbinize yakyn olarak mlaki
olacanz bilesiniz.

(Hadid 57/3)
_' , ' _' , ' _' , ' _' , ' ' ' ' '

=' ~. =' ~. =' ~. =' ~.

. . . . , r , r , r , r
,, ~ _._ _ . , ,, ~ _._ _ . , ,, ~ _._ _ . , ,, ~ _._ _ . ,
hvel evvel vel ahr vez zahir vel batn
ve hve biklli eyin aliymn
hve evvel ve ahr ve zahir ve batn
ve hve biklli eyin klli/her ey ile alim olan
Evvel, ahr, zahir, batn odur; o her eyi hakkyla bilendir.

Zikr
la mevcude illa Allah
Mevcud yoktur ancak Allah vardr.

(Enfal 8/17)
_ - - ' _ - - ' _ - - ' _ - - '

_ ' : , - : , - ' - _ ' : , - : , - ' - _ ' : , - : , - ' - _ ' : , - : , - ' -
ve ma remeyte iz remeyte ve lakinnallahe rema
ve vakta ki attnda sen remey/atmadn ve lakin allah remey/att
Attn zaman sen atmadn ancak Allah att

(Kaf 50/16)
,, ' _ , ~ _ - - , ' . _ ~ . ,, ' _ , ~ _ - - , ' . _ ~ . ,, ' _ , ~ _ - - , ' . _ ~ . ,, ' _ , ~ _ - - , ' . _ ~ .
ve nahn akreb ileyhi min hablil veriydi
ve hablil veriydi(habl/damar/ah damar verid/boyun damarndan)
ileyhi/ona dein/zre nahn/biz akreb/daha kurb/yaknz
Biz ona ah damarndan daha yaknz.

(Ahzab33/56)
_ , _ , _ , _ ,

' _ ~ ., ' _ ~ ., ' _ ~ ., ' _ ~ .,

, - . - - ' , - . - - ' , - . - - ' , - . - - '

. ~ . ~ . ~ . ~
' , . , - , ~ , ' , . , - , ~ , ' , . , - , ~ , ' , . , - , ~ ,

, - _, , - _, , - _, , - _,

' ' , ' ' , ' ' , ' ' ,

, ' , , ' , , ' , , ' ,
innallahe ve melaiketeh yusallune alennebiyyi
ya eyyhelleziyne amenu sallu aleyhi ve sellimu tesliymen
innallahe/kesin allah
ve melaiketehu/onun/kendisinin melaike, melekleri
salle/salavat getirirler nebi zerine
ya eyyhe/o iman eden zatlar aleyhi/onun/kendisinin zerine
84
sall/salavat getirin ve sellim/selam verin/teslim olan, selamet bulun
Gerekten Allah ve melekleri Peygamber zerine Salat ederler, Ey iman
edenler! Sizde ona salat edin ve gnlden teslim olun

(Enbiya 21/107)
_, '' - ' - ~ _, '' - ' - ~ _, '' - ' - ~ _, '' - ' - ~

. :' . :' . :' . :' ' - ' - ' - ' -
ve illa/sadece alemler rahmet iin seni ersel/irsal, gnderdik
Biz seni ancak alemlere rahmed olarak gnderdik

(Hadis- Kdsi)
Levlake levlak lema halaktul eflak
Eer sen olmasaydn olmasaydn bu alemleri halk etmezdim.

(Hadis-i erif)
Men arefe nefsehu fekad arafe Rabbehu
kendi nefsini arif olan/bilen, kendisinin Rabbn arif olur/bilir

(Hadis-i erif)
Muti kable en temut
mevt olmadan/lmeden evvel mevt olunuz

(Zmer 39/9)
., - , . _, ., - , . _, ., - , . _, ., - , . _,

' ., - , _, ' ., - , _, ' ., - , _, ' ., - , _,

' , . , _ _ ' , . , _ _ ' , . , _ _ ' , . , _ _
.' , '., ' . , ' . .' , '., ' . , ' . .' , '., ' . , ' . .' , '., ' . , ' .
kul hel yesteviylleziyne yalemune velleziyne la yalemune
innema yetezekker ulul elbabi
de ki alim/bilenler ve alim olmayan/bilmiyenler isteva/denk/eit midir
ancak ulul elbab (ulu/sahipleri elbab/akl selim/duru saf, kap
tezekkr/t alr, anlar
De ki; Hi bilenlerle bilmeyenler bir olur mu? Ancak Kamil akl sahipleri
anlar

(Enam 6/50)
, , ' _ ~. , . , _ _ , , ' _ ~. , . , _ _ , , ' _ ~. , . , _ _ , , ' _ ~. , . , _ _
kul hel yestevil ama vel bsyr
de ki ama/kr basir eden/gren isteva/denk/eit midir
De ki: grenle grmeyen bir olur mu

(sra 17/72)
_ ~ ~. _ , _ ~ ~. _ , _ ~ ~. _ , _ ~ ~. _ , , _ ~ _ .' _ - \ , _ ~ _ .' _ - \ , _ ~ _ .' _ - \ , _ ~ _ .' _ - \
85
ve men kane fiy hazih am fehve fiyl ahreti am
ve fiy hazih/onda/orada ama/kr olan men/kimse
bu halde hve ahiret iinde ama/krdr
Kim burada ama olup Rabbini grcmezse ahirelle de amadr!

mmet- i Muhammedin Allah mahedesi mmkn mdr?
Yukarda belirtilen ve benzeri bir ok ayet ve hadis bize bunun mmkn olduunu
gstermektedir, zaten gaye de budur.
Adem ile balayan Allah bilme seyri
- yava yava ykselerek Musa (as) Tenzih merlebesinde grlmek istendi ise de
len terani
sen beni bu mertebede gremezsin hitab geldi.

sa (as) Tebih mertebesinde
rafe allahu ileyhi
Allah onu kendi katna ykseltti buyurdu,
oda orada kald geri dnemedi, daha sonra indirilecei, evvelce bahs edildi.

Ve ite iki cihan serveri Allahn habibi son Peygamberi bir gece Sbhanellezi esra
ile balayan muhteem olguyu habibine hediye etti.
Allahn ezeldeki gayesi kendisinin bilinmesi idi, o gece bu bilin Abdiyyet
mcrtebesinden kemalini buldu, btn mertebeleri kendinde topladndan Tevhid vahdet
meydana geldi ve btn bu oluumlar mmetine hediye etti.
Ve mmetinin belirli gayretleri sonunuda Allah mahede edebileceklerim ifade etti.
slam, nsanln kemali.
Mirac da insann kemalidir.
Bunun da kemali kadr kadrini kymetini bilmektir.

Gr ve Mhade;
Gr; ok ynl ve idraklere gre deien bir olaydr.
Allah-, Zat- mutlak itibariyle grmek muhaldir imkanszdr.
Zat- Mukayyed olarak ve Rububiyet mertebesi itibariyle grmek mmkndr,
ve bu her mertebede ayr bir oluum vardr, efal, esma, sfat ve zat
mertebeleri itibariyle bilin ve deer yarglar deiiklik arz etmektedir.
Gerek slamn olduka zor anlalan ynleridir. Geni slam kltr, sadece sath
genileme ile deil, onunla birlikte akul ykselile anlalabilir.

Arifler, vuslat marifettir demislerdir. Yani bu oluumlarn kemali, marifet
mertebesidir.
Bu mertebeye ulamam kimseler bu halleri ezberleyerek renseler dahi yaamalar
mmkn deildir,
men lem yezuk lem yuraf yani tadan bilir denmitir.
eriat ve tarikat mertebesinde tenzih vardr, ilahi varlk telerdedir, grlmez;
bilinir.
Onun iin Musa (as) len terani hitabna maruz kald.

Hakikat mertebesinde tebih (benzeme) vardr, bu mertebede kulun varl yok olur
86
fena fillahtr, Hakta fani olu tkenitir, sevyet mertehesidir.
Bu mertebede kulun varl olmadndan yine belirli birimsel bir gr sz konusu
deildir.

Museviyette Allah telerdedir grlmez,
seviyette kul yoktur yine grlmez
ancak Marifet mertebesi itibariyle gr ve mahede meydana gelebilmektedir.
Bu gr ise, mmet-i Muhammediye has bir grtr.
Burada kuldan gren Hakk, ve grlen de Hakktr. nk buras tevhid ve
vahdet makamdr.
Bu sr ancak efendimizin ahsnda Mirac gecesi vuku bulup insanla hediye edildi.
nsanln ulat en st seviyedir. le bu beraberlii, teklii belirtmek iin efendimiz
Miractan dndkten sonra
Men reani fekad reel hak aheser izahn yapt,
yani beni gren Hakk- grd buyurdu.
te bu makam varisi Muhammed-lerin makamdr ve Allah- her mertebesi itibari ile
ancak onlar mahede ederler.
Bu hal (Ali mran 3/18)
, , , , . - ' . - ' . - ' . - ' . - . - . - . -

. - . - . - . - ' , . ' , . ' , . ' , .
ehidallah enneh la ilahe illa hve
allah ahit/tank enneh/kesin o la ilahe illa hve

Allah ahittir ki kendinden baka ilah yoktur ifadesiyle Allahn kelamnda
zuhur eder.

(Araf 7/1729)
, , . _ ~ , , , , . _ ~ , , , , . _ ~ , , , , . _ ~ , ,
ve ehedehm ala enfsihim
ve onlarn/kendilerinin enfs, nefisleri zerine/kar
onlar/kendilerini ahit/tank tuttu
Onlar kendi nefisleri zerine ahid oldular ifadesiyle de abdiyyet-i hakiki
mertebesinden, bu yaam hali ifade edilir.

Gerek yaamn her mertebede deiiktir ve o mertebenin idrakine gre mahede hali
vardr.
Bunun dnda gr beyan edenler, vehm ve hayal grlerini ortaya koymaktadrlar,
ki burada bata belirtilen kendi yldz grleridir.
Onlarn; grdm, duydum, konutum dedikleri Rabb- Haslardr, ki bu da
hayal mertebesinde oluan hayali bir grtr. Ayrd edilmesi olduka zordur. Kiiyi saran bu
hayalden kurtulmak ancak marifet mertebesinde bulunan bir kiiye teslim olmak ve hakiki
mahedeye gemekle mmkn olur.

(Enam 6/103)
' .. - . ' .. - . ' .. - . ' .. - . . r . r . r . r
, , ' ., = , , ' ., = , , ' ., = , , ' ., =

' , ' .. : , , ' , ' .. : , , ' , ' .. : , , ' , ' .. : , ,
87
la tdrikhl ebsar
ve hve ydrikl ebsare ve hvel latyfl habiyr buyuruldu.

ebsar/basar, gzler tdrikh/idrak etmez/alglamaz onu/kendisini
ve hve idrak eder/alglar ebsar/basar, gzleri
ve hve latif/gze grnmez habir/haberli/haberdardr
Gzler onu gremez, o btn gzleri grr, o latiftir, haberdardr.

Birimsel benlikle ve tenzih bakyla bakan gzler onu gremez, ancak o, o
gzlerden bakarsa hereyi grr.

te Hakk- gr ve mahedenin hali Cibril hadisinde ki
- ihsan *(13) ifadesiyle perdesi araland,

- ve ncfaht ben ona nurumdan fledim iradesiyle balad,
- ve Mirac hadisesi ile de kemale erdi.

slam dininin, son din;
Hz. Muhammedin, son peygamber, ok hamdedici ve Makam- Malmudun sahibi
olmas bu sebeptendir.

mmetinin veli ve arifleri de bu srrn zuhur yerleridir.
Ben gizli bir hazine idim bilinmekliimi sevdim ve bu halk halk ettim.
Hadisi Kdsisinde belirtilen,
gizli hazine zuhura kt ve bilindi, mahede edildi gaye tamamland.

Her geen gn kyamet yaklamaktadr.
Hadis-i Kdsde
insann srr, srrmdr ve srrmn srrdr buyruldu.

Muhyiddini Arabi manasnda dris (as)dan kyametin alametlerinden sorduunda
Ademin halk edilesi kyamet alametidir. demitir,
ve Mirac hadisesi ile de insann dnya stndeki yaam kemale ermitir.

Bu oluumlarn kymetini bilmek de Kadir gecesi ile ifade edilen kadir ve kymet
bilmek ile mmkndr.

Bu blmn sonuna geldiimde de yaadm bir eyi belirtmcden geemiyeceim.

Mirac mevziinu oluturmaya alrken
Tevrattan Musa (as)n, ncilden sa (as)n mevzu ile ilgili hallerini almay da
dnmtm fakat yle bir hal oldu ki onlar yazma imkan bulamadm.

yleki: Mevzuu batan beri yazdm ulu kurun kalem, gzel gzel yazmaya devam
etti, fakat, mevzu ile ilgili Tevrat ve ncildeki ksa, ksa bilgileri yazmaya haladm ilk anda
kalemin ucu (t) diye krld, tesadftr dedim tekrar yazmaya haladm iki harf yazmadan
yine krld, tekrar denedim, yine, yine krld.
Daha fazla yazmaya srar etmedim ve anladm ki Mevlam bu kitabn iine baka yerden
aktarma ve tartmaya ak bilgileri koymam istemiyordu.
88

*(13) slam man kan kitabmzda ksaca bahs edildi

08/01/1994

M R A C G E C E S

Geldi yine Mirac gecesi,
Bilsin insanlarn cmlesi,
Bu gece gecelerin incisi,
Haydi yr; sen de Miraca gel.

nce arh eyle gsn boydan,
Cemalin aydn olsun aydan,
lim al Muhamnedin (Al.) soyundan,

Temizlesin gsn Cibril,
Ses karma nnde eil,
Bu ameliyat bouna deil,

Burak geldiinde nnc,
Ate verdiinde gnlne,
Binip gittiinde seyrine,

Mescidi Aksaya vardnda,
Nebi ile namaz kldnda,
Hayret iinde kaldnda,

Yksel oradan ge doru,
Ta dahi gelir yank bar,
Varsa gnlnde, lahi ar,

brahimin (AL.) davetini duy.
Ona canu gnlden uy,
Bulursun onda hep gzel huy,
Haydi yr; sen Miraca gel.

Musa ile Eymende bulu,
Zorlua sahretmeye al,
Yap kzl denize hir dal,

Len teraniden al biraz ders,
Dme Hak yolundakilere ters,
Gnlden gnle ses ver ses,

sa (AL.) gibi dnyay terk et,
89
Varlnda olan derk et.
Hayalde olanlar yok et,

Muhammedin (Al..) ayrlma izinden,
Bak neler dklr sznden,
Manalar alrsn znden,

Ref Refe binip yksel ara,
Sende katl bu gzel yara,
Kimler ular bu son vara,

Uzun uzun menziller amaa,
Kaab Kavseyne ulamaa,
Derya olup dolup tamaa,

Namazdr Mminin Mirac,
Tam olursa Hakka inanc,
Kerramnadan olur ba tac,

Gayrete gel bala bu gnden,
Kamus-u ak oku yznden,
Bak grrsn Necdetin gznden,

4-2-1997 Sal Kadir gecesi sohbetinden zet

B E N C B L M
KADR GECES

elhamdlillahi rabbil alemin
veselatu vesselamu ala rasulina muhammedin
euz billahi mineeytanirraciym bismillahirrahmanirrahiym.
90
Rabbi zidni ilma sadekallahlaaziym

Bilindii gibi bu akam Kadir gecesi.
Daha evvel yaptmz zikirlerden, merasimden ve tesbih namazndan sonra imdi,
ineallah, Kadir gecesinin ne demek olduunu mana alemi, z ve hakikati itibariyle anlamaya
alalm. Allah cmlemize zihin ve gnl aki versin.

Kadir gecesi bilindii gibi Kuran- Keriymin dnya semasna indirildii gecedir ve
dier gecelerin en stn olandr.
Daha evvelce seyr-i sulkunda salik
- Regaib gecesini yayor,
- sonra Mevld/doum gecesini yayor,
- daha sonra Berat gecesinde beratini alyor,
- daha sonra Miracn yapyor,
- ve ondan sonra da Kadre Kadir gecesine ulayor.

Dolaysyla Kadir gecesi sadece mslmanlara has bir ltuf olmaktadr. Dier
milletlerin byle bir gecesi yoktur. nk onlar o mertebeye ulaamamlardr. Bulunduklar
yer itibariyle onlarn kadrleri yoktur.
Ancak onlarn da baz zellikleri vardr, fakat Hakikat-i Muhammed-i zere olan
kadirleri yoktur. Muhammed-i olmadka kadir gecesinin hakikatini anlamaya yol yoktur,
nk Kadir gecesinde, Kuran- Keriym nazil olmaya balyor. Allah kelamn manalar sana
nzul etmeye balyor.
yle bir kadir kymet bilmek ki bu yol baka mmetlere kapaldr ve Allahn zat-i
tecellisi olmaktadr, efal, esma, sfat tecellileri deil zat tecellisidir. Zat-i kadr, zat-i
kader, zat-i oluumlardr.

Mirac gecesiyle Kadir gecesinin arasndaki fark udurki:
Mirac gecesinde kul Rabbna ykseliyor,
Kadir gecesinde ise, Rab kuluna ulayor.
te Mirac gecesi olmadan Kadir gecesi olamyor. Kadir gecesinden daha byk bir
gece dnmek mmkn deildir.

te Cenab- Hak bu hakikatleri Kuran- Keriym de Kadir Sresi ve ilgili ayetlerle
belirtmitir. imdi onlar inceleyerek aklmzn erdii dilimizin dnd kadar anlayp
anlatmaya alalm.

euz billahi mineeytanirraciym
bismillalirrahmanirrahiym

(Kadr Sures 97/1-5)
= ' - , ' _ ' ' . ' = ' - , ' _ ' ' . ' = ' - , ' _ ' ' . ' = ' - , ' _ ' ' . '

. . . .
= ' - , '' - :, ' - \ = ' - , '' - :, ' - \ = ' - , '' - :, ' - \ = ' - , '' - :, ' - \
_ , . ' _ - , ~ = ' - , ' r _ , . ' _ - , ~ = ' - , ' r _ , . ' _ - , ~ = ' - , ' r _ , . ' _ - , ~ = ' - , ' r
91
_ _ _ _

' - ' ' - ' ' - ' ' - '

. : . : . : . :
_ - _ _ - _ _ - _ _ - _ _ - , , . .' . ' ,, _ - , , . .' . ' ,, _ - , , . .' . ' ,, _ - , , . .' . ' ,,
~ ' _ = - _ . ~ _ -: ~ ~ ' _ = - _ . ~ _ -: ~ ~ ' _ = - _ . ~ _ -: ~ ~ ' _ = - _ . ~ _ -: ~
(1) inna enzelnah fiy leyletil kadri
(2) ve ma edrake ma leyletl kadri
(3) leyletl kadri hayrn min elfi ehrin
(4) tenezzell melaiket verruhu
fiyha biizni rabbihim min klli emrin
(5) selamn hiye hatta matleil fecri
(1) inna/kesin biz leyletil kadr/kadr/kadir leyl/gecesinde
enzelnah/onu/kendisini biz enzel/inzal, indirdik
(2) ve leyletil kadr/kadir leyl/gecesi ne olduu
sana ne derey/edre etti/bildirdi/anlatt
(3) leyletil kadr/kadr/kadir leyl/gecesi elf/bin ehr/aydan hayrldr
(4) klli/her emir/iten onlarn/kendilerinin rabblerinin izni ile
fiyha/onun iinde/hakknda onda/orada
melaike/melekler ve ruh/z/hlasa, canllk tenezzl eder/inerler
(5) ta ki matleil fecr/fecr/tan yeri tulu edinceye/aarncaya kadar
hye/o selam/esenliktir
1. Muhakkak ki: Biz onu Kadr gecesinde indirdik.
2. Kadr gecesinin ne olduunu sana ne ey bildirdi?
3. Kadr gecesi, Bin aydan hayrldr.
4. Onda melekler ve ruh, Rabbilerinin izni ile her bir emrden iniverir.
5. O -gece- tan yeri aarncaya dein bir selmettir.

(Duhan 44/1-8)
, ~ , ~ , ~ , ~
_, , ' .' . ' \ _, , ' .' . ' \ _, , ' .' . ' \ _, , ' .' . ' \
_- ' , - _- , ' _ ' _- ' , - _- , ' _ ' _- ' , - _- , ' _ ' _- ' , - _- , ' _ ' ' . ' ' . ' ' . ' ' . '

. r . r . r . r
_, - ' _, - ' _, - ' _, - '

' ' ' '

. . . .
_,, ~ _ - _,, ~ _ - _,, ~ _ - _,, ~ _ -

_ J , ' ,, : _ J , ' ,, : _ J , ' ,, : _ J , ' ,, :
92
_, - ' _, - ' _, - ' _, - '

' ' ' '

. ' . ~ _ - - ~ . ' . ~ _ - - ~ . ' . ~ _ - - ~ . ' . ~ _ - - ~
,, - ' _, ,, - ' _, ,, - ' _, ,, - ' _,

', - ', - ', - ', -

. : . _ - - ~ . : . _ - - ~ . : . _ - - ~ . : . _ - - ~
' , , . ' - _ ' , , . ' - _ ' , , . ' - _ ' , , . ' - _. ., . ., . ., . .,

' . ' . ' . ' .
:, , _ ~ , , :, , _ ~ , , :, , _ ~ , , :, , _ ~ , ,

. - ' . - ' . - ' . - ' . . . . . . . .
(1) ha mim
(2) vel kitabil mbiyni
(3) inna enzelnah fiy leyletin mbareketin
inna knna mnziryne
(4) fiyha yfreku kll emrin hakiymin
(5) emren min ndina inna knna mrsiliyne
(6) rahmeten min rabbike inneh hvessemiyul aliym
(7) rabbissemavati vel ard ve ma beynehma
in kntm mukniyne
(8) l ilahe illa hve yuhyiy ve ymiyt
(1) ha mim
(2) ve (andolsun) mbin/beyan olan aklayan kitab
(3) inna/kesin biz enzelnah/onu/kendisini enzel/inzal/indirdik
mbarek/bereketli, kutlu gece iinde
inna/kesin biz mnzr/inzar, uyaranlar idik/olduk
(4) hikmetli kll/her emir/i
fiyha/onun iinde (onda) tefrik edilir/ayrt edilir
(5) emir/i olarak indi/katmzdandr
inna/kesin biz mrsel/gnderenler idik
(6) senin rabbinden rahmet
inneh/kesin o hve semi/duyan alim/bilen
(7) semavat ve arzn ve onlarn ikisinin arasndakilerin rabb
eer mukin/ikan/yakyn iseniz
(8) l ilahe illa hve ihya/hayy/hayat verir ve mevt eder/ldrr
1. H, Mim.
2. Apak bildiren kitaba yemin olsun ki:
3. Muhakkak biz onu, bir mbrek gecede indirdik, phe yok ki, biz
uyarcyz.
4. O gecede her muhkem emr, ayrd edilir.
5. Bizim tarafmzdan bir emr olarak. phe yok ki, biz Resl gnderir
olduk.
6. Rabbinden bir rahmet olarak. Muhakkak ki, Odur hakkyla iiten
hakkyla bilen Odur.
7. Gklerin ve yerin ve bunlarn aralarndakilerin Rabbidir. Eer siz
yaknen inanr kimseler oldu iseniz.
8. Ondan baka ilh yoktur. O diriltir ve ldrr, sizin Rabbinizdir ve
evvelki atalarnzn Rabbidir.

(Bakara 2/185)
_' _' _' _'

' . = ' -, . ' . = ' -, . ' . = ' -, . ' . = ' -, .

' .' - , .~ ' .' - , .~ ' .' - , .~ ' .' - , .~
93
.' ' , ' _ - _.' , . .' ' , ' _ - _.' , . .' ' , ' _ - _.' , . .' ' , ' _ - _.' , .
- , , ' , - , , ' , - , , ' , - , , ' , - , _ - , _ - , _ - , _
ehr ramadanelleziy nzile fiyhil kuran hden linnasi
ve beyyinatin minel hda vel frkani
femen ehide minkmehre felyesumh
sadekallahul aziym
ramazan ehri/ay o zat/ey ki
nas/insanlar iin hda/hidayet olarak
kuran fiyhi/onun iinde/onda inzal edildi/indirildi
ve hda/hidayetten ve furkandan (hak ile batl ayrandan)
beyyinat/ak deliller olarak
bu halde e ehre/o aya sizden kim ki ehid/ahit, tank oldu
bu halde esumh/onu/kendisini savm, oru tutsun
185. Ramazan ay, o, yle bir aydr ki, o ayda insanlara doru yolu gsteren
ve ak yetleri iine alp hak ile btln arasn ayran Kurn Kerm nzil
olmutur. mdi sizden ramazan aynda hazr bulunan, o ayn orucunu tutsun.
ehru ramazan, yani Ramazan ay yle bir aydrki Kuran o Ramazan ay iersinde
indirildi.
hden linnasi nsanlara hidayet etmesi iin indirildi.
ve beyyinatin ak beyanlar bilgiler ile
minel hda hidayet yolunun ak bilgilerini verdi.
vel furkan ve alemde ne kadar farkllklar varsa onlarn hakikatini de verdi.
Bir tarafta vahdet ilmini bir tarafta da farklar ilmini verdi:
nk her oluum bir esmann zelliinden kaynaklandna gre tabii ki bu hadiseler
farkllk arzedecektir. te bunun bilgisini de verdi.
(yani Kurann furkan yn)
femen ehide Kim ki bu ay grnse, bu aya ularsa,
min kmehrafel yesumh hemen oru tutsun.
Burada orucun farziyyeti ve Kuran- Keriymin indirildii ay belirtiliyor.

Hz. Rasulllah Hira danda iken, Hz. Cebrail geldii zaman,
(Alak 96/1)
_ ~ _ ~ _ ~ _ ~

' : . , ' . ' : . , ' . ' : . , ' . ' : . , ' .
kre bismi rabbikelleziy haleka
o zat ki halek/halk eden senin rabbinin ismi/ad ile kra/kraat et, oku
ikra oku
bismirabikellezi Rabbinin ismi ile oku ayeti
Ramazann iinde gelmitir.
Kuran- Keriyme toplu olarak bakldnda, kendisinde bulunan bilgiler sraland za-
man bunlarn hakikatleri ok daha ak olarak anlalmaktadr.
94

Gelelim (Duhan 44) suresinin ba ayetlerine:
Orada bata
, ~ , ~ , ~ , ~
ha mim var
(1) ha mim
ha mim bilindii gibi, Hakikati Muhammedinin bu blm.
7 tane ha mim ile balayan sure vardr.
Bunun her birisi bir mertebenin hakikatini belirtiyor yani 7 nefs mertebelerini.
Burada da Kadir ile ilgili hakikati belirtiyor,
Ha mim bu hakikatin ifresidir.
Buradaki Ha mimi biz Hakikat-i Muhammed-i olarak dnelim.

_, , ' .' . ' \ _, , ' .' . ' \ _, , ' .' . ' \ _, , ' .' . ' \
(2) vel kitabil mbiyni
(2) ve (andolsun) mbin/beyan olan aklayan kitab
ak kitaba yemin olsun.
O zaman yle oluyor:
Ha mim ve ak kitab-a yemin olsun ki!
Neden, nk, ha mimin tafsilat ak kitabn iindedir.

_- ' , - _- , ' _ ' ' . ' _- ' , - _- , ' _ ' ' . ' _- ' , - _- , ' _ ' ' . ' _- ' , - _- , ' _ ' ' . '

. r . r . r . r
_, - ' _, - ' _, - ' _, - '

' ' ' '

. . . .
(3) inna enzelnah fiy leyletin mbareketin
inna knna mnziryne
(3) inna/kesin biz enzelnah/onu/kendisini enzel/inzal/indirdik
mbarek/bereketli, kutlu gece iinde
inna/kesin biz mnzr/inzar, uyaranlar idik/olduk

inna enzelnah muhakkakki biz onu indirdik,
fi leyletin mubareketin mbarek bir gece iersinde indirdik,
inna knna mnzirin muhakkakki biz korkutuyoruz,

_,, ~ _ - _,, ~ _ - _,, ~ _ - _,, ~ _ -

_ J , ' ,, : _ J , ' ,, : _ J , ' ,, : _ J , ' ,, :
(4) fiyha yfreku kll emrin hakiymin
(4) hikmetli kll/her emir/i fiyha/onda tefrik edilir/ayrt edilir

_, - ' _, - ' _, - ' _, - '

' ' ' '

. ' . ~ _ - - ~ . ' . ~ _ - - ~ . ' . ~ _ - - ~ . ' . ~ _ - - ~
95
(5) emren min ndina inna knna mrsiliyne
(5) emir/i olarak indi/katmzdandr inna/kesin biz mrsel/gnderenler
idik

fiyha yfreku kll emrin hakiymin emren min ndina inna knna mrsiliyne
o gece btn iler birbirinden ayrlrlar.
Bizim yanmzdan bir emir ile muhakkak ki biz gndericiyiz.

,, - ' _, ,, - ' _, ,, - ' _, ,, - ' _,

', - ', - ', - ', -

. : . _ - - ~ . : . _ - - ~ . : . _ - - ~ . : . _ - - ~
(6) rahmeten min rabbike inneh hvessemiyul aliym
(6) senin rabbinden rahmet inneh/kesin o hve semi/duyan alim/bilen
Rahmeten min rabbike
Rabbinden bir rahmet olsun diye gnderdik.
inneh hvessemiul aliym
muhakkak ki duyucu ve bilicidir.

' , , . ' - _. ., ' , , . ' - _. ., ' , , . ' - _. ., ' , , . ' - _. .,

' . ' . ' . ' .
(7) rabbissemavati vel ard ve ma beynehma
in kntm mukniyne
(7) semavat ve arzn ve onlarn ikisinin arasndakilerin rabb
eer mukin/ikan/yakyn iseniz
rabbissemavati vel ard ve ma beynehma in kntm mukniyne
semavat, arz ve ikisi arasnda onlarn Rabbdr eer yakyn sahibiyseniz.

:, , _ ~ , , :, , _ ~ , , :, , _ ~ , , :, , _ ~ , ,

. - ' . - ' . - ' . - ' . . . . . . . .
(8) l ilahe illa hve yuhyiy ve ymiyt
(8) l ilahe illa hve ihya/hayy/hayat verir ve mevt eder/ldrr
ondan baka ilah yoktur o diriltir o ldrr.

Buradaki gecenin baz alimler tarafdan
inna enzeinah fiy leyletin mubareketin ile belirtilen gecenin,
Berat gecesini belirttii syleniyor,
ayn ayeti Kadir gecesi olarakda syleyenler var ise de,
Berat gecesi olmas daha mmkndr,
nk Kadir gecesi hakknda belirtilen Kadir gecesinde inmitir lafz vardr.
Buras Berat gecesiyle ilgili olmaldr,
nk Cenab-i Hak Kuran- Keriym-i levhi mahfuzdan ikinci kat gkteki Beytl
Mamura indirdi,

Beytl Mamurdan da Kadir gecesi Beytl Harama indirdi ve bu Beytl
Harama inmeyi 23 senelik bir sre ierisinde oldu.

96
Beytl Mamura bir defada geldi oradan Beytl Harama yani insana,
peygambere grevli melek tarafndan 23 senede indirildi.

Kadir gecesinde Hira danda gelen ayet kra oku idi,
Son gelen ayet ise, Bakara suresinin 281nci ayeti oldu.
- ' _ ' -, ., - ~ . ' -, , , = - ' _ ' -, ., - ~ . ' -, , , = - ' _ ' -, ., - ~ . ' -, , , = - ' _ ' -, ., - ~ . ' -, , , =

. \. . \. . \. . \.
vetteku yevmen trceune fiyhi ilellahi
ve allaha dein/zre fiyhi/onda/oraya irca/rcu/dndrleiniz
yevm/gne ittika/akva et
Rabbnza dndrleceiniz gnden saknnz. diye son bir ikaz
yaplmaktadr.

Kuran- Keriymin dnyaya nazil olmaya balamas gerekten insanlk alemi iin ok
mthi bir hadisedir. nk insann en geni ekliyle Rabbini bilmesi ve anlamas onun
getirdii ilimle mmkn olmaktadr.
Dier kitaplardaki Rab bilgisi gnderildii zamann insannn anlayabilecei kadard.
Cenab- Hak Kuran- Keriym iindeki bilgiler ile Hz. Peygambere ikram etti, o da
aynen onlar mmetine ikram etti.

eyhl ekber Muhyiddin Arabi Hz:
Hz Muhammedin mmetine Kuran- Keriym-i ikram etmesi, Hz.
Cibrilin Meryeme Ruhu nefhetmesi gibidir. buyurdular.

Daha evvelcede dediimiz gibi dier mmetlerin Kadir geceleri yoktur. Bu oluum
mmet-i Muhammede has bir zelliktir. nsanlara bir ikram veya ltufta bulunulur; onun
kymetini bilirse, kadr-u kymetini bildi, kadirinas derler.
te Cenab- Hakkn bize ltuf etmi olduu bu gecenin hakikatini idrak edersek, biz de
kadirina bir insan olmu oluruz ve bu bizim lehimize olur.

O halde her birerlerimiz bulunduumuz idrak seviyelerimiz ilibariyle en geni ekilde
bu oluumu anlamak zorundayz. Bu dnyadan gitmeden evvel bulunduumuz halin kadr-
kymetini de bilmek zorundayz. nk bize muhteem Hakikat-i Muhammed-i miras
kalmtr.

Musa (as) ulat en yksek oluum
len terani sen beni gremezsin oldu,

(Araf 7/143)
- - - -

. - . - . - . -

' .' =, ' _ , - .' ~ ' ' .' =, ' _ , - .' ~ ' ' .' =, ' _ , - .' ~ ' ' .' =, ' _ , - .' ~ '

' :r ' :r ' :r ' :r
_ , . _ ' ' : , ' = . _ . . _ , . _ ' ' : , ' = . _ . . _ , . _ ' ' : , ' = . _ . . _ , . _ ' ' : , ' = . _ . . ' ' ' '
97
Musa tayin ettiimiz vakitte gelip Rabbi onunki konusunca, Musa:
(Rabbim! Bana kendini gster, sana bakaym) dedi. Allah: (Sen beni
gremezsin!) dedi.

nk mertebe-i Mseviyet tenzih akaidesi zeredir.
Tenzihde Allah ve kul ikilii olduundan telerde olan bir Allaha ynelme vardr.

Hal byle olunca kiinin beeri kimlii stnde olduu srece sen beni
gremezsin hitabna maruz kalacaktr.

Mirac blmnde de bir miktar bahsettiimiz gibi, Museviyet mertebesinin en
yksek hali budur, bu mertebede bulunanlarn kadr-u kymetleri bu yaant iindedir.
Gerek tenzihi (taklidi tenzihi) deil idrak etmeleri bu mertebe mntesiblerinin
kadimleridir.
Bu halin kendilerini kaplamas da, o mertebenin Kadir gecesi diye belirtilen kemalidir.

Mirac blmnde bir miktar belirtildii gibi, bu geceye seviyet mertebesi itibariyle
baktmz da, grlen u olur:
seviyet Tebih (benzetme) kaidesi zerine kurulmutur.
Yaants fena fillah (Allahda fani yok olmak) olduundan geriye dn mmkn
deildir.
Hal byle olunca o mertebenin de gerek anlamda geriye dn olmadndan Kadir
gecesi yoktur. O mertebenin en yksek kadr-i, sa (as) ge alndr.

(Kuran- Keriymde Nisa Suresinde 4/158)
- , ' - ' - - _ . ~. - , ' - ' - - _ . ~. - , ' - ' - - _ . ~. - , ' - ' - - _ . ~.
bel refeahullah ileyhi
bilakis/dorusu ona/kendine dein/zre/doru allah refi etti/ykseltti
Allah onu kendi katma ykseltti. ifadesiyle anlamn bulmaktadr.

Bylece o mertebenin geriye dn olmadndan henz nsan- Kamil mertebesi
de olumamtr, dolaysyla bu mertebeninde gerek anlamda Kadir gecesi olamamaktadr.
seviyetin kadr-i fena fillah (Hakda fani yok olmaktr.)

Hz. Rasulllahn ve mmetinin kadr-i ok bakadr. te gemi peygamberlerin
hakikatlerini biz idrak edebilirsek;
eer onlarn hakikatlerine bakarak kendi peygarnberlerimizin ve kendi halimizin nasl
olduunu deerlendirmemiz ok daha kolaylar, gzelleir ve deerlenir.

Bunlarn hepsi peygamberdir hepsi ayn mertebededir diye bakarsan, aradaki fark
meydana kmaynca kendi deerini (kadrini) bilemezsin. Evvela onlarn mertebelerini tesbit
etmek lazm ki ondan sonra biz kendi mertebemizi bilelim ve oradaki ak seik fark
mahede edelim.

98
(Kadr Suresi 97/1-5)
= ' - , ' _ ' ' . ' = ' - , ' _ ' ' . ' = ' - , ' _ ' ' . ' = ' - , ' _ ' ' . '

. . . .
= ' - , '' - :, ' - \ = ' - , '' - :, ' - \ = ' - , '' - :, ' - \ = ' - , '' - :, ' - \
_ , . ' _ - , ~ = ' - , ' r _ , . ' _ - , ~ = ' - , ' r _ , . ' _ - , ~ = ' - , ' r _ , . ' _ - , ~ = ' - , ' r
_ _ _ _

' - ' ' - ' ' - ' ' - '

. : . : . : . :
_ - _ _ - _ _ - _ _ - _ _ - , , . .' . ' ,, _ - , , . .' . ' ,, _ - , , . .' . ' ,, _ - , , . .' . ' ,,
~ ' _ = - _ . ~ _ -: ~ ~ ' _ = - _ . ~ _ -: ~ ~ ' _ = - _ . ~ _ -: ~ ~ ' _ = - _ . ~ _ -: ~ .

(1) inna/kesin biz leyletil kadr/kadr/kadir leyl/gecesinde
mealen:
Dorusu biz Kuran- Kadir gecesinde indirdik.
Kadir gecesinin ne olduunu sen bilir misin?
Kadir gecesi bin aydan hayrldr.
Melekler ve Cebrail o gecede Rablerinin izniyle her trl i iin inerler.
O gece, tan yerinin aarmasna kadar bir esenliktir.

Kadir surcsine gelince, onu iyi anlamaya alalm,
inna muhakkak ki biz,
enzelnah o Kuran- biz indirdik
fy leyletil kadr kadir gecesi iinde.
Bu Kurann bir genel olarak dnya semasna inmesi var,
bir de zel olarak her birerlerimizin gnl semalarmza inmesi vardr.

(Araf 7/142)
- . ' ' - . ' ' - . ' ' - . ' ' . - , ' _, . _ , - ' . ~ :\ . - , ' _, . _ , - ' . ~ :\ . - , ' _, . _ , - ' . ~ :\ . - , ' _, . _ , - ' . ~ :\
- , ' _, - . - . .' =, - - , ' _, - . - . .' =, - - , ' _, - . - . .' =, - - , ' _, - . - . .' =, -

, . , . , . , .
99
ve vaadna musa selasiyne leyleten ve etmemnaha biarin
fetemme miykat rabbih erbeyne leyleten

ve otuz (30) leyl/gece olarak musaya biz vaad ettik/szletik
ve ar/on (10) ile etmemnaha/onu/kendisini tamamladk
bu halde rabbih/onu/kendisinin rabbi erbain/krk (40) leyl/gece olarak
mikat/vakti/ibadet sresi, yeri tamamland
Musaya otuz gn vade verip sonra buna on gece daha kattk! Bylece
Rabbinin tayin ettii mddet krk geceye tamamland

Musa (as) gndzleri oru;
geceleri ibadetle nefis tezkiyesi yaparak geirdii otuz (30) gnn sonunda Tevrat-
erifi almaya balad
ve on gn (10) devam etti.
Bylece sre krk gne (40) ulam oldu.

Kadir gecesi olarak genelde, kabul grp uygulanan Ramazann yirmi yedinci (27.)
gecesi sistematik oluuma da ok uygun dmektedir.

Kadir gecesinin daha deiik tarif ifadeleri de vardr.
Bunun sebebi, her geceyi Kadir gecesine dndrmenin mmkn olduunu bildirmek
iindir.

Ramazann yirmi yedisinde (27) Kuran- Keriym nazil olmaya balyor.
Musa (as) otuz (30) unda gelmeye balad, krknda (40) sona ermitir.
Mslman, Ramazanda bir ay oru tutuyor, bunun yirmi yedisine kadar olan srede
nefis tezkiyesi yapm oluyor.
Bylece gnl ayinesinde kendi nefsaniyetinden hi bir toz dahi kalmam oluyor.
Bylece ilahi tecelli o temiz gnl aynasnda parlamaya balyor ve oras al, yani
tecelli merkezi oluyor.

te bylece kii yirmi yedinci (27.) gece kadrini biliyor,
yirmi sekizinci (28.) gecesi Peygamberin silsilesini tamamlam oluyor.

Daha evvelki yaamnda dier peygamberlerin yaantsn gemi
ve yirmi sekizinci (28.) gecede de hakikat- i Muhammed-iyi idrak etmi oluyor.

Yirmi dokuzuncu (29.) gecede ise (Arefe) arif oluyor. Yani ertesi gnn bayram
olduu biliniyor ve o gcceye idrakle ulaan kimse ise Arifi billah mertebesine ulam
oluyor.

te bylece Regaib gecesi ifadesiyle balayan hakikat yolculuu Arif-i billah
hkm ve yaants ile neticeye ermi oluyor.

Bu hal ile Ramazann otuz (30) una ulam insan da bayram yapmaz da ne yapar?...
te gerek bayram onlar hak ediyorlar. Bizlerde sureta onlara benzemekle onlarn
yz suyu hrrneline bayram yapyoruz.

Bu hakikati idrak eden Hac Bayram- Veli, ilahisini byle sylemi:
Bayramm imdi, bayramm imdi, yar ile bayram ederler imdi.
100

Kimki belirli oluumlarla gnln temizlemi ise biz de onun gnlne Kuran-
Keriym-i indirmeye balarz, bylece o da nsan- Kamil olmaya balar.
Burada Kurann inmesi, vahy ile yeni bir Kuran inmesi deil, ilham ile mevcud
Kurann inceliklerinin kendisine almasdr.

imdi tekrar geri dnerek Kadr Suresine hastan balayalm.
(Kadir 97/1)
= ' - , ' = ' - , ' = ' - , ' = ' - , ' _ ' ' . ' _ ' ' . ' _ ' ' . ' _ ' ' . '

. . . .

(1) inna/kesin biz leyletil kadr (kadr/kadir leyl/gecesinde)

inna muhakkak ki biz,
enzelnah o Kuran- biz indirdik
Bakn burada Cibrilden de bahs edilmiyor, dorudan doruya biz indirdik
deniliyor.
nk Cebrail znde zaten Haktan baka bir ey olmadndan, biz indirdik
deniliyor.

fiy leyletil kadr Kadir gecesi icrisinde
Burada bir geceden bahs ediliyor.

Niye kadr gndz denmemi?
nk gece fena fillah mertebesi olduundan, kii Hakta fani olduu, Hakla Hak
olduu zaman Kuran nazil olmaya balyor.

Geceden kast, yokluk, hilik
- eyann ortadan kalkmas
- kendi varlnn dahi ortadan kalkmas
- Amaiyet haline brnmesi
- Zat Alemine ulamasdr.

Bu fena fillah halinden nzul ve tenzil ile nsan- kamil olarak tekrar dnyaya
dnmeye balyor.

te bu hakikati, imdilik fena fillah mertebesinde bekletilen sa (as) da
yaayacak. O zaman o kadri kymetini bilecek tekrar dnyaya geldiinde bizim imdi
yaadmz hakikati o, o zaman yaayacak.

Dikkatinizi ekiyorum, buradaki mmet-i Muhammedin ihtiamn dnebili-yor
muyuz sa (as) Hz Pcygambere mmet olarak gelecek Hakikat-i Muhammediden ald,
kendinde olmayan bu hakikatleri tahakkuk ettirerek gelecek ve ondan sonra kadr hakikatini
yaayacak, fakat biz bunu daha imdiden yayoruz ve bu imkanmz var.
Bir dnelim iinde bulunduumuz hassasiyetin gzelliin deerin derecesinin ne
olduunu.

Ben-i srailin peygamberlerinin en by olan sa (as), u anlattmz vasfa sahip
101
deildir. Haa onun peygamberliine bir halal gelmesin; o ayr bir vasftr.

mmet-i Muhammedde Hz Rasllllahn kemalatnn ilmi, bilgisi, zellii, yaants
olduundan (ki alemler onun kendisi iin varedilmi) btn ilim onda zhura km; levlake
levlak lema halaktl eflak
yani eer sen olmasaydn, olmasaydn bu alemleri halk etmezdim
hkmyle belirlenmi
(Enbiya Suresi 21/107 ayette )
_, '' - ' - ~ _, '' - ' - ~ _, '' - ' - ~ _, '' - ' - ~ . :' . :' . :' . :' ' - ' - ' - ' -
ve illa/sadece rahmeten lil alemiyn/ alemler iin rahmet olarak
seni ersel/irsal etdik, gnderdik
Ey Muhamned, seni ancak alemlere rahmet olarak gnderdik ifadesiyle
tabii ki o rahmetten en nce bizler yararlanyoruz ve yararlanmamz gerekiyor.

te Cenab- Hak hu zellikleri, hi bir mmete yapmad bu ltfu bir garip ahir zaman
mmetine yapmtr.

Ve ayet devam etmekte (Kadir 97/2)
= ' - , '' - :, ' - \ = ' - , '' - :, ' - \ = ' - , '' - :, ' - \ = ' - , '' - :, ' - \
Kadir gecesinin ne olduunu sen idrak ettin mi?.
Ayetteki ifade tarzna bakn, sanki karlkl konuuyor gibi, uzaklarda deil.

Bu ayetin iki yn vardr:
birisi Hz. Rasulullaha hitab eden yn,
ikincisi de mmetine hitap eden yndr..

Hz. Rasulullaha hitap eden ynne baktmz zaman,
ona sen bu Kadir gecesini idrak ettin hkmndedir,
onun iin ettin mi, etmedin mi? hususu dnlemez, nk Kuran kendisine
gelmitir.

Bu ifadelerin hakikatini anlayamayacak durumda olsa idi ona gelmez idi. Burada ki
vema ne bize mmetine ait
Ey Raslmn mmeti, siz bunun ne olduunu idrak ettiniz mi?
Bu hitap bizleredir.

Kuran- Keriym Hz. Peygambere inmesi dolaysyla
sen bunu idrak ettin, bunda kimsenin ek phesi yoktur.

Fakat bize gelince;
ey mmet-i Muhammcd, siz bu geceyi idrak ettinizmi?
Bunun deerini, kadrini kymetini anlayabildiniz mi?
veyahut bunun hakikati ile ilgilenebiliyor musuz? gibi sorular vardr.
102

te bu Kadir gecesini idrak etmek iin o Hak yolcusu ve talibinin, yol ehlinin, daha
evvelce Regaib, Mevlt, Berat, Mirac gecelerini idrak edip, bu yoldan Kadir gecesine
ulamas ancak mmkn olduundan dolay,
sen bu geceyi idrak ettin mi? ikaz ihtar eitim veya hatrlatmasn yapmaktadr.

Bu silsileyi yaayp da Kadir gecesinin ne olduunu daha hala
anlayamadn m? demektir.

neallah her birerlerimiz bu oluumlar en iyi ekilde anlayanlardan oluruz ve ayetin
devamnda (Kadir 97/3)
_ , . ' _ - , ~ = ' - , ' r _ , . ' _ - , ~ = ' - , ' r _ , . ' _ - , ~ = ' - , ' r _ , . ' _ - , ~ = ' - , ' r
leyletl kadri o kadir gecesi
hayrn min elfi ehrin yle bir gecedirki bin aydan hayrldr.

Byle bir zellik hi bir mmete verilmi deildir. Ancak yukarda da belirtildii gibi
gerek bir idrake ulamak gerekmektedir.

Hz. Rasulullah zaman zaman gemi mmetlerin yalarn dnr, epey uzun
olduklarndan, kendi mmetinin ise mrlerinin daha ksa olduundan ibadetlerinin daha az ve
sevaplarnn da daha az olacam dnp zlyormu.
Bu ayetin o yzden nazil olduu tefsirlerde yazldr.

elfi ehrin bin ay seksen (83) sene (3) aydr.
Ey Habibim sen hi zlme, senin mmetine yle lluflarda bulundum ki: on-lar dala
evvelce hi bir mmete nasib etmedim:

Bakn Cenab- Hak mmet-i Muhammede bir gecede 83 sene (3) aylk devaml
ibadet sevab veriyor.
Gndelik ibadete ayrlan saatlerin ortalama 10da 1 (1/10) olabileceini dsnebilirsek
83 senenin 830 seneye tekabl ettiini kolayca anlarz.

Ey: Muhammed (as) ahir zaman mmeti, sana bahedilen deerleri bir dnebilseydin
ne olurdu?...

Burada belirtilen zaman Efal aleminin oluumu ierisinde kstl zaman mefhumu ile
ifade edilmitir.
Aslnda gerek manada Kadrini oluturup kendi kymetini idrak ettii zaman kiinin ne
seneyle ne mrle, ne zamanla, ne dnya, ne ahiretle kyas edilmez bir oluumu olur, nk
zaman izafidir.
Vahdet ehli indinde btn onlar toplayan sadece bir tek an vardr kendi gerek
kymetini idrak ettiin vakit, ebedi hayata gemi oluyorsun, ebedi hayatta ise kstl zaman
yoktur.

Burada, ayette bahs edilen zaman sresi aslnda ok ksa ve efal yani madde alemi
itibariyledir.
Mana alemi itibariyle deerlendirmemiz ok gtr, nk madde mana yannda ok
az deer tamaktadr.
103

Ayette her mertebede olan kiinin anlayabilecei bir dil kullanlmtr. Gerek kadrini
idrak eden kimseler ise, bu oluumu yaadklarnda onlara ayrca anlatmaya gerek kalmyor.
Kuran- Keriym sana nazil olduktan sonra bunun deeri ne zamanla ne madde ile
llemez.

yi dn Kuran sana yani her birerlerimizc nazil olmutur bu ifadeyi ehli
yakyn olarak anlamaya alalm.

imdi burada bir gerei daha amaya alalm:
yukardan beri grdmz ayetlerde (3) leyi gece geti.
Cenab- Hak dileseydi tek ifadesiyle bunlar anktabilirdi.
Birinci gece bu hakikatleri ilmel yakyn,
ikinci gece aynel yakyn,
nc gece ise hakkal yakyn olarak mahade edip yaamamz iindir.

te ayette belirtilen bin (1000) ay Sri (zahir) ifade tarz ierisinde en az miktarda,
asgari mterek erevesinde belirtilmitir.
Gerek manevi ynn izah ise ancak yukarda belirtilen mertebede yaayanlar
tarafndan deerlendirilebilir.
Allah c. c cmlemizin idraklerim en geni ekilde amamza yardmc olsun.

(Kadir 97/4).
_ _ _ _

' - ' ' - ' ' - ' ' - '

. : . : . : . :
_ - _ _ - _ _ - _ _ - _ _ - , , . .' . ' ,, _ - , , . .' . ' ,, _ - , , . .' . ' ,, _ - , , . .' . ' ,,
te o gece
tenezzell melaiket melaike de iner, nzul eder.
Kuran indikten sonra melaike de iner,
verruh Ruh da iner;
fiyha o gecenin iinde
bi izni rabbihim onlarn Rablarnn izniyle
melaike ve ruh o gece iner:
ndirelim bakalm imdi nereye inecekler?
tenezzell melaiket melaike iner, tenezzl eder.
Tabiiki iner, inmezmi hi?...
O ruhtan maksat genelde Cebrail (as)dr denmitir.
Oda ok yerli yerincedir ama birimsel olarak daha z dnrsek:
Melaike dediimiz eyler, melekler, kuvvetlerdir yani Cenab- Haktan Kuran
vastasyla sana yepyeni gler gelir, yepyeni idrakler alr,
nk yukarda idrake, vema edrake hitab ediyordu.

104
te o idraklerin almas iin yepyeni bilgiler gelir, melekler getirir, yani esma-i
ilahiyenin her trlsn sana ilim ve bilgi olarak verirler.

Dolaysyla ilmi artk gnlnden almaya balarsn, bakasna pek ihtiya kalmaz.
Tabiiki ilim her yerden alnr, inde bile olsa alnr, ama, buradaki bilgi nakil bilgisi
nakil ilmi deil, bizatihi kendinde ortaya gelen ilimdir, ki, ite buna mahede ilmi ve de
yakyn ilmi, vahdet ilmi denilir.
Tam salam, temiz, katksz bir ilim, dorudan doruya znden gelen bir ilimdir.
Ve herkesin Cebrail-i kendine geliyor, ona ilmini getiriyor.
Cebrail (as) grevlileri bu ileri grrler.

te Ayette belirtilen melekler sendeki yeni grler, hayata baklardr.
Tabiiki genel olarak yer yzne inen melekler de vardr.

Bunlar bu gece Kadir gecesinde yeryzne inerler ve tebeddlat, deiiklik yaparlar.
Byle olduu gibi bizim yer yzmz olan beden mlkmzde de ayn deiiklikler
olmas lazm geliyor, ayn kazanlar salanyor.

Bu iler gece oluyor. Yukarda bahsedilen gece ifadesinde, oluumda veyahut
mertebede ki insanlarn deiik yaantlarndan zuhura geliyor.

te meleklerin yer yzne inmesi, melekt Esma mertebesinin sana nzuldr.
Ruhun yer yzne inmesi, sana Sfat mertebesinin nzuldr.
Kurann sana inmesi ise, Zat mertebesinin nzul ve tecellisidir.

Bakn ifadelerde ne incelikler var. Onlar hakikatleri itibariyle anlamamz gerekiyor.

Bu iler nasl oluyor?
biizni babbihim ancak onlarn Rablerinin izni ile oluyor.
Yani nereye nasl bir oluum, bir bilgi geldi ise Rabb onu o ekilde orada kendi
kontrolnde oluturup tahakkukunu salamaktadr.

Burada bilmemiz gereken bir husus vardr, Rab dcndiinde, bu esmann, hakikatini
iki ynl bilmemiz gerekmektedir:
birinci yn Rabbl erbab yani Rabblarn Rabb itibariyle, genel olarak bu
sistemin altrlp terbiye edilmesidir.

kinci yn Rabbl has Has Rab itibariyle varlklarn kendi has Rabblar dr.
te bu oluum her varln kendilerine has Rabblarnn izniyle inmektedir.

Rabb esmas terbiye eden mrebbiye demektir ve her varln bal olduu bir
esmas vardr.
te o esma, o varln Rabb dr,
byle olunca da her varln kendine ait Rabb- has baka baka esmalardr, bu
esmalar Rabb-ul erbaba baldr oda birdir.

105

Bu hakikat-i Kuran- Keriym de Yusuf (as) azndan
(Yusuf 12/39)
, ~ ., . - .' . . _ ~ ' _ , ~' ' , r- , ~ ., . - .' . . _ ~ ' _ , ~' ' , r- , ~ ., . - .' . . _ ~ ' _ , ~' ' , r- , ~ ., . - .' . . _ ~ ' _ , ~' ' , r-
' ' ' '

, = ' ~, , = ' ~, , = ' ~, , = ' ~, ' - ' - ' - ' - ' - ' - ' - ' -
ya sahbeyis sicni e-erbabn mteferrikune hayrn
emillahl vahdl kahhar
ya sicn/zindan iki (2) sahb/arkadam
mteferrik/eitli erbab/rabbler m
yoksa vahid/bir tek kahhar/kahredici allah m hayrldr
Ey zindan arkadalarm ayr ayr Rablarm hayrldr, yoksa tek ve stn
olan Allahm hayrldr? diye, bildirmitir.

Genel olarak, Rabbl erbab btn bu alemde meydana gelen oluumlarn
kaynadr.

Rabb-l haslar ise, teferruatlar oluturmaktadrlar.
Buras ise Esma mertebesidir ve Efal mertebesindeki oluumlar meydana getirir.

Ve ruhun inmesi: Sana venafahtnn daha genii geliyor
Adem (as) hakknda, (Hicr 15/29 ayetinde)
_ ~ _ - -, : . _ ~ _ - -, : . _ ~ _ - -, : . _ ~ _ - -, : .
ve nefaht fiyhi min ruhiy
ve ruhumdan fiyhi/ona iine nefh ettim/fledim
Ona ruhumdan fledim
sa (as) hakknda (Bakara 2/253)
_ = ' _ . ' . , _ = ' _ . ' . , _ = ' _ . ' . , _ = ' _ . ' . ,
ve eyyednah birhl kudusi
ve rhl kudus ile
eyyednah/onu/kendisini biz yed/el verdik, destekledik
Onu Ruhul Kuds ile destekledik

Burada da sana ruhun, Hakikat- Muhammed-inin Ruhul Azam olarak
gelmesi, Rabbl alemiyn izniyle faydalandrlmasdr, inmesidir
Nasl? (Kadir 97/4)
_ - _ _ - _ _ - _ _ - _ _ - _ - _ - _ -
min kll emrin
klli/her emir/iten
Her bir emirden. Emir i manasnadr.
106
te o mana alemindcn gelen zellikler Efal aleminde zuhura gelmektedir.

Senin gnlne mana aleminden gelen melekler, gler; ruh, hayat, nur bedenine intikal
ediyor.
Bedeninde de madde aleminde, Efal aleminde zuhura km oluyor.

min klli emrin her bir emir
selamun ve o emir ile birlikte selamet getirirler,
ve tabi byle bir oluum selametten baka ne olabilir.
nsan iin bundan salim daha selametli bir ey olur mu?

Selam ayn zamanda slam, selamete kmak, selamette olmaktr.

(Kadir 97/5)
~ ' _ = - _ . ~ _ -: ~ ~ ' _ = - _ . ~ _ -: ~ ~ ' _ = - _ . ~ _ -: ~ ~ ' _ = - _ . ~ _ -: ~
O gece tan yerinin aarma.sna kadar bir esenliktir.

hiye hatta hatta u zamana kadar ki
metlail fccr gne douncaya kadar bu oluum bylece devam eder gider.

Bakn yukarda geceden bahsedildi,
burada da tuludan bahsediliyor,
ne demek isteniyor?...
Gne douncaya kadar yani Hakikat-i lahi gnei douncaya kadar.
Hakikat-i lahiye gnei doduu zaman sende tabii ki fecr oluyor.

Yukardaki geceler bitiyor ve fena fillah mertebesinden Baka billah mertebesine
geilmi oluyor.
Bu halde gece ve teferruat bitmi, her ey yerli yerine dnm, ebedi gndze
ulalmtr.
Nasl ki yz kilometre yukarya kldnda gnele kar karya kalndnda, her
zaman gndz ise,
gnl alemine girdiin zaman da
(sra 17/81)
_' , ' _ _' , ' _ _' , ' _ _' , ' _

_ ~ ' .' ~ _ ~ ' .' ~ _ ~ ' .' ~ _ ~ ' .' ~
cael hakku ve zehekal batl
hakk cae/ceye etti, geldi ve batl zehak/hkm bitti, yok oldu
Hak geldi batl gitti
baka bir ifade ile, bu fecr batln gitmesidir.
Batl ise, senin var zannettiin aslnda hi bir zaman var olmayan izafi nefsindir.
O gittii zaman gelecek olan ise, gneli gndz, o da senin zn, zatndr.

107
Ey hakikat yolcusu!
Yukardan beri anlatlmaya allan eyleri iyi anlamaya alalm. Bunlar bizim
gerek hayatmzn seyirleridir. Bir sistemin oluumu, bir geliimin olumasdr.
Bu sistem oturduktan, gne doduktan sonra kemale erilmi, meyve olmu oluyor.
Tekrar o meyvenin seyrini batan anlatmaya gerek kalmyor, nk yaanm oluyor.
Neticede ise sonradan bunlar bakalarna yaatmak gerekiyor, sonra tekrar tohum
oluyorsun, tekrar topraa giriyorsun onlarla birlikte tekrar seyrini srdryorsun.

te u satrlk ksack bir sre ierisinde Cenab- Hak btn kemalat ortaya
getirmitir.
nallah hepimiz bunlarn idrakinde olalm ve en iyi ekilde anlayanlardan olalm.

zetlersek, biz Kuran- Keriym-i Kadir gecesi yani mbarek bir gecede indirdik. Bu
mbarek gece bizim iin, kendi gerek varlmz idrak ettiimiz gecedir.

Cenab- Hak bizim eski birliimizden kp nefsaniyetimizden kurtulduktan sonra, o
gnle tecelli etmeye ve ilham yoluyla Kurann indirmeye balyor.

Kuran- Keriymin inmeye balamas, melekler ve ruh vastasyla Cebrail vastasyla
oluyor
ve kim ki bunu idrak ederse Kadir gecesini idrak etmi oluyor.

te slam dininin zelliklerinden gzelliklerinden bir tanesi de bu ki, kim bunlar idrak
ettiyse, daha dnyada iken Hak sevgilileri arasnda oluyor. Sadekallahulaziym...

Not: Hatrasna ve mevzu ile ilgisine binaen Nusret Babamn 1963 senesi Ramazannn
Kadir gecesinde yazm olduu mnacatn da ilave ediyorum. Allah c.c. fcyzinden nasibdar
eylesin.

Ramazan 27 1963
KADR GECES MNACAAT
(Nusret TURA)

Ey alemleri yaratan Rabbimiz; Ey azameti, ani, erefi kudreti, kuvveti ltfu,
keremi...sonsuz olan sevgili ALLAHm;

Seninle konuabilmek iin aczimi itiraf ederek, nefsimi hakir grerek ve gstererek
sze balayacam. Cehennem devrim geti, yine oralara derek yanmak istemem.

Senin sonsuz sfatlarn her kulun biliyor. Bilmeyenlere de yakn zamanda
bildireceksin. Bu sfatlar da cennete alan kaplardr.

Nusret kulun cennet kapsnda da deildir. Zatnn deryasnda yzmek istiyorum. Senin
ak ateinle yanmak istiyorum. Pervanenin en son are olarak kendisini atee atmas gibi
yanmak isliyorum. ok krler olsun sana; yanyorum da, beni hi bir alem tatmin edemez
oldu. Bende ibadet takati da kalmaz oldu; nk zatnn ismi, isimlerin en gzeli ve en derin
manals; ALLAH diye seni aradm zaman gnlmden doan bir nur parmaklarmn ucuna
108
kadar yaylyor. Topraktan olan varlm nur kaplyor. Btn hislerim, kuvvetlerim,
ihtiraslarm, iptilalarm eriyor, yok oluyor.

Senin emirlerin; varln bilen, sana ibadet ederek avu aan kullarn iindir, akl
sahiplerinedir; bende o zaman ben, ben diyecek bir varlk, kendisini sana nisbet edecek bir
akl kalmad ki, azm, azalarm hareket edebilsin. te bu mbarek Kadir gecesi kainat
duvarnn zerine aslm olan Nusret isminde khne bir elbisem vard; Sen o elbiseyi srtna
geirdin. Bu gece tebdili kyafet ederek geziyorsun. Sen btn nurunla, btn varlnla btn
rahmet ve evkatinle bende gzktn.
Ben de isterdim ki dier mmin kardelerimin gibi arabalar iinde ehrin btn
camilerini dolaaym. ftar bir camide, akam namazn bir dierinde, yats ve teravih
namazlarm bir nc camide eda edeyim. Bu aciz kulun ne yapt. Tabii bilirsin erkenden
yatt, hem yatssn evde eda ederek.

Herkesin btn gece yorulup da uyuklar halde olduklar bir zamanda, sabahn saat
ikisinde kalktm, huzuruna durdum. Bu saat Akla Maukun naz ve niyaz saatidir. Bu saat
mahremlerin, sevgililerin sevitikleri saattir. Bu saat nusret saatidir.

Beni sana gtrecek deveyi dinlendirdiim saattir, sonra yola srdm. Camilerde, yer
yer evlerde klar vard. Kullarn btn gecenin yorgunluuna mukabil el kaldrmlar, bir ok
eyler istiyorlar.

Sevgili ALLAHm, onlara istediklerini ver, hazinede hepsini memnun edebilecek
eylerin hepsi fazlasyla mevcut. Onlar yalvaryorlar, alyorlar 364 gn gaflette ve gnah
kirlerine bulandklar iin alyorlar.

Ver ALLAHm onlara ver! Affet onlar sevgili Rabbim: gnah defterleri mi doldu?
Atee at, insanlar deil. Defterlerini at, onlar yak. Onlarn dilediklerini de verince sen de rahat
olursun Nusret kulun da.
Nene lazm ya Rabbim, sana sevgisini arz etmek iin huzuruna can atan Nusretinin
yzne bak.

te birka saat sonra sabah olacak. Kadir gecesini ihya edenler uykuya dalacak, gaflet
ehli yine vazifemi yaptm Rabbime yalvardm belki bu gecemi bin aylk ibadele
muadil tutacak diye memnun ve msterih olarak tekrar eski hayatlanna devam edecekler.

Fakat ya Rabbim, senin Nusret kulunun btn sene seninle bulumad sabah yok ki.
Hatta beeriyet yk az olduu zaman huzurundan ayrldm zaman yok.

Ey benim Nusret kulum; Sanki Muhammedimin sevgisiyle mebu
bulunuyorsun. Onun sevdiklerini ve onu sevenleri ben de severim. Bu mtekabil
sevginin temeli de kullukta kemale ermektir. Yoklua umaktr.
Benim zatma olan muhabbetten gayr yarattm eylerden herhangi
birisine muhabbet: beni unutmak ve gaflete dmektir. Her eyi sizin iin
yarattm, fakat muhabbet ve ak bana mahsustur. Gnl evini bana tahsis ederek
masivay oradan karanlardan, ben de kulluk perdesini kaldrrm.
Kullanma bak, yanma gel Muhammedimin mmetini temaa edelim.
Gznden perdeni aldm, srtndan kulluk elbiseni kardm. Sana grmek ve
sylemek kabiliyetini verdim. Benimle basirsin, vekilimsin!

ALLAHm! Sevgili Rahbim: neler gryorum? Madem ki sylememe de msaade
ettin, ben de syleyeyim ki, bleni dinleyen kullarn da ayn yoldan gelsinler. Ben senin
huzurunda ibadetle meguldm, imdi yannda bulunuyorum. Alayanlar, szlayanlar, pr pr
109
kalbi atanlar, alev alev cierleri yananlar, mteessir olmasnlar ki, sen onlarla da berabersin.

Ya Rabbim, utanyorum! Kble olarak tannan Kabe-i erifle siyah rtnn iindeyim.
Btn balar bize eik, btn gzler yall yasz bize bakyor. ALLAHm; bana neler oluyor?
zmden, sinemden, gnlmden, vcudumu yakmyan bir ate douyor., Hayr! bu ate deil;
vcudumu istila eden bir nur, nurdur. Bize bakanlara ak ve evk saan bir nur. Masiva akn
yakt,benliimi yakt, btn efkarm yakt.

Ben zat olarak m kaldm? lmin ve akln ta kendisi olarak m kaldm, gz ve idrak nuru
olarak m kaldm? Ah. Aman ya Rabbim, eriyorum, eriyorum nerede ise cehennemi
sndreceim Hatta, hatta cenneti de!

Kellmini ya humeyra, Mealen: konu bana ey Hmeyra (Hadis)

Estafurullah Estafurullah
Ez bike minke ya ALLAH.

ALLAH ALLAH ben nerede idim? Byk bir kalabalk ellerini amlar alyorlard.
Onlara islediklerini verdim, sevindiler. Gittiler, evet onlar gittiler, ben yine onlarla kaldm.
Evet ben onun elbisesi oldum, evet o benim iimden doru kaynad. Beni eritti, evet evet,
bayldm veya tam diri oldum hayatn da ta kendisi, l tuf ve keremin ta kendisi, isimleri
sfatlar Zatnn deryasnda gaip oldum.

Cehennem yakmaz oldu. Cennet de gzmden silindi. Evet evet, ahir zaman velisi evet
son velilerden hayr bir ka tane daha var. Szlerimi melek srafilin Suru gibi ve isa
peygamberin szleri gibi diriltici, hem de lleri diriltici szler. Talara topraklara hayat veren
szler. Biz de sizdeniz diyorlar.

Evet, inbisat (genileme hali) katreye verilirse, deryaym der. Evet, inbisat
(genileme hali) zerreye verilirse gneim der.

Arifler de dudak bkerler, yalanlamazlar, nk her ey aslna gidiyor. Kainat onun
erefine yaratld halde ben de sizin gibi bir beerim. Fakirlikle iftihar ederim
diyen Rabbimizin ilk sevdii elbise, beer libas, fakirlik sfat srtndan hemen hemen hi
karmad elbise.

eriat, Hakka giden yoldur. O onu tanzim etmi, ekillendirmi. Ak hayat; bu varlk
yolundan bambaka bir yol. kisi bir arada grnmse de idrak fark birini ah dierini kul
yapar.

Biri varl nizama sokar, dieri yoklua kanal aar. kisinin de birletikleri noktada bir
nur peyda oluyor, harem saray, vahdete giriliyor, fakat bu giri herkes iin deil, onun iin,
fahri alem Efeendimiz ak alemini Mevlana Celalettin azndan anlatyor.

Ne, kar? Onun syledii, kapal getii sozleri de Nusrete syletiyorlar. srafilin hayat
fren Srunu Nusrete vermiler. Olur ya buna Alem-i Huzur, Alem-i mkan derler. Yok,
yok olmaz olmaz demek Ramazan erifin 27.ci Kadir gecesinde herkesi bir srra erdirip kadir
ve kymelini bildiriyorlar.
Fakat sevgili okurlarm:
365 geceden bir gece olan Kadir gecesini yakalamak islerseniz, o bir tek geceye
110
gvenmeyiniz. nk inhisar yoktur. Ak olmak, huzura kabul olduuna itimat edinceye
kadar seneleri devir etmek lazmdr.

smi Azam, Cenab- Hakkn isimlerden birisidir. Bunu bilen bulun imkanlara sahip
olur. Fakat o smi Azam kendinde tahakkuk ettirmeyi art komular, buna muvaffak olanlar
da tam bir feragat halindeler. Gzleri sevgiliden baka bir ey grmez, onu grenin de dili
tutulur, gz olarak kalr. Rabbimin izniyle bu ok kymetli sohbetimiz de burada son bulsun,
surette bayram idrak iin beeriyet libas giyelim, tevkif ALLAHdandr...

09/03/1994 Kadir gecesi

K A D R N K I Y M E T N B L

Ramazan geldi karde, geiyor,
Gnler hep birer birer eriyor,
Orular yolu tuttu gidiyor,
Ramazann kadrini kymetini bil.

Kadir gecesi hayrl bin aydan,
Sende al hemen bu byk paydan,
Hakka varrsn belki bu yoldan,
Kadirin kadrini kymetini bil,

Bayrama ulanca bir gn,
Gnahlar mutlak olur srgn,
Hayatn ynlendir dzgn,
Bayramn kadrini kymetini bil.

Kadir gecesinde indi Kuran,
Okuyunca bulursun kurban,
Kuransz geen gnlere yan,
Kurann kadrini kymetini bil,

Nehiden sanada var rahmet,
Ne olur onu incele bir zahmet,
Hayalinde her daim yadet,
Peygamberin kadrini kymetini bil

111
Rabbine ynel artk gzelce,
Hani sz vermitin ezelde,
An Onu durmadan her yerde,
Rabbnn kadrini kymetini bil,

mrn harcama bouna,
Geldin acaba ka yama,
Belki sonu gitmez houna,
mrnn kadrini kymetini bil,

Kendini biraz tan nce,
Dn, dn her dem gzelce,
Pimanlk iine ileyince,
Kendinin kadrini kymetini bil,

lmi lednniye ynel,
Verir sana tuttuun el,
Haydi gnl alemine gel,
Dnyann kadrini kymetini bil.
Dnyada vaktin nasl geiyor,
Gnlerin birer birer eriyor,
Haydi Rabbn seni bekliyor,
lminin kadrini kymetini bil.

Nefsini iyi tan bu gnden,
Neler kar beden gmleinden,
Haber iste mana aleminden,
Nefsinin kadrini kymetini bil.

Nefesini iyi kullan her an,
Boa geen nefeslerine yan,
Gayret et dayan da dayan,
Nefesinin kadrini kymetini bil.

Zikrullah ile ok megul ol,
Ondan geer Hakka giden yol,
stikamet dz, deme sa sol,
Zikrinin kadrini kymetini bil.

Namazda Mirac eyleyiver,
Be vaklede deer ver deer,
Gzelce devam edersen eer,
Namaznn kadrini kymetini bil.

Necdeti bigane grdn belki,
Rabbndan ayr deildir bilki,
Dnyadan ayrlmadan gel grki,
Necdetin kadrini kymetini bil.

112
Necdet ARDI

SOHBET TARH
9-NSAN 1997
ZET

A L T I N C I B L M
RAMAZAN KURBAN BAYRAMI

Euz billahi mineeytanirraciym
Bismillahirrahmanirrahiym

Rabbi zidni ilma

elhamd lillahil Rabbil alemiyn,
vessalat vesselami ala Rasulina Muhammedin

Bu gn 09/04/1997 aramba akam Kurban bayramnn yaklamas dolaysyle,
inaallah mevzuumuz Kurban hakknda olacaktr.

insanlar ilkel kavimlerden, eskilerden bu gnlere kadar trl vesilelerle kurban
kesmektedirler.

Kuran- Keriymin ifadesiyle ilk kurbann Adem (as)in oullar arasnda yapldn
reniyoruz.
yleki; (Maide Suresi 5/27 ayetinde)
_ ~ '' . - _ ~ '' . - _ ~ '' . - _ ~ '' . - _ . ' , . , , , ~ _ . \ _ . ' , . , , , ~ _ . \ _ . ' , . , , , ~ _ . \ _ . ' , . , , , ~ _ . \
' ~ _ - _ , = . ' .' . ' . ' ~ _ - _ , = . ' .' . ' . ' ~ _ - _ , = . ' .' . ' . ' ~ _ - _ , = . ' .' . ' .

113
~. _ - _ ~. _ - _ ~. _ - _ ~. _ - _

, = . , , ' , = . , , ' , = . , , ' , = . , , '
vetl aleyhim nebe ebney ademe bil hakk
iz karreba kurbanen fetkubbile min ehadihima
ve lem ytekabbel minel ahari
ve hakk ile ademin iki (2) ebniy/beniy/olu nebe/haberini
onlarn/kendilerinin zerlerine etla/tilavet et, oku
vakta (hani) ki kurban olarak karreb/kurban etmilerdi
artk/hemen o ikisinin ehad/birisinden tekubbil/kabbel, kabul edilmiti
ve ahar/tekinden tekabbel/kabbel, kabul edilmemiti
Ey Muhammcd! Onlara, Ademin iki olunun kssasn doru olarak anlat
ikisi birer kurban sunmular, birinink kabul edilmi dierininki kabul
edilmemiti

Ksaca belirtilen bu hadise hakknda dileyen kaynaklardan geni bilgi alabilir, yeri
olmad iin biz teferruatna girmiyoru/
Daha sonra tarih sahnesinde brahim (as) kurban hadisesini gryoruz.

(Saffat Suresi 37/100-111 ayetlerinde)

_,, ~ _-: - . ' . _,, ~ _-: - . ' . _,, ~ _-: - . ' . _,, ~ _-: - . ' .

, , , ,
_ - _ - _ - _ -

' - - - _ . ' ' - - - _ . ' ' - - - _ . ' ' - - - _ . '

\ \ \ \
-' ' _ _ . -' ' _ _ . -' ' _ _ . -' ' _ _ .

_ . ' , ' _ . ' , ' _ . ' , ' _ . ' , '
. ' - = .' : ~ . _ . . ' - = .' : ~ . _ . . ' - = .' : ~ . _ . . ' - = .' : ~ . _ .
- - - -
. .. .
, . ' - _ - : . ' , , . ' - _ - : . ' , , . ' - _ - : . ' , , . ' - _ - : . ' , ' ' ' '
_, .' _, .' _, .' _, .'

' _ - - ' .' . _ . ~ . ' _ - - ' .' . _ . ~ . ' _ - - ' .' . _ . ~ . ' _ - - ' .' . _ . ~ .
_, , ~ ' - . ' ' r _, , ~ ' - . ' ' r _, , ~ ' - . ' ' r _, , ~ ' - . ' ' r
,, . ' , . ' ,' . : ,, . ' , . ' ,' . : ,, . ' , . ' ,' . : ,, . ' , . ' ,' . :
_, ~ ' ~ . : ' ' . ' ,. ' : ~ _, ~ ' ~ . : ' ' . ' ,. ' : ~ _, ~ ' ~ . : ' ' . ' ,. ' : ~ _, ~ ' ~ . : ' ' . ' ,. ' : ~
_, , ' ., , ' , , ' . _, , ' ., , ' , , ' . _, , ' ., , ' , , ' . _, , ' ., , ' , , ' .
_,, = ~ __ . . ' , _,, = ~ __ . . ' , _,, = ~ __ . . ' , _,, = ~ __ . . ' ,
_, ~. _ - , ~ ' . _, ~. _ - , ~ ' . _, ~. _ - , ~ ' . _, ~. _ - , ~ ' . . . . .
,, . _ ~ -: - ,, . _ ~ -: - ,, . _ ~ -: - ,, . _ ~ -: -
_, ~ ' ~ . : ' _, ~ ' ~ . : ' _, ~ ' ~ . : ' _, ~ ' ~ . : '
_, - ., ' ' .' , ~ _ - - . _, - ., ' ' .' , ~ _ - - . _, - ., ' ' .' , ~ _ - - . _, - ., ' ' .' , ~ _ - - .
febeernah bigulamin haliymin (101)
114
felemma belea meahs saye
kale ya bneyye inniy era fiyl menami
enniy ezbehuke fenzur maza tera
kale ya ebetifal ma tumer
setecidniy inaallah mines sabiriyne (102)
felemma eslema ve telleh lil cebiyni (103)
ve nadeynah en ya ibrahiym (104)
kad saddakter rya inna kezalike necziyl muhsinyne (105)
inne haza lehvel belal mbiyn (106)
ve fedaynah bizibhn azymin (107)
ve terekna aleyhi fiyl ahriyne (108)
selamn ala ibrahiyme (109)
kezalike necziyl muhsiniyne (110)
inneh min badinel muminiyne (111)

bu halde haliym/hilm gulman/glman, gen delikanl ile
beernah/onu/kendisini beer/mdeledik (101)
meah/onun/kendisinin maiyeti (beraberce) say/komaya
artk ne zaman ki beleg/bali oldu (eriti, ulatnda)
dedi ki ya bneyye/olum
inniy/kesin ben menam/nevm/uykumda era/ryet, gryorum
inniy/kesin ben seni ezheb/zebeh/boazlyorum
artk/hemen, maza/ne era/ryet, gryorsun enzur/nazar et, bak
dedi ki ya ebe/baba efal/fiil, yap emir olunduunu
Allah dilerse sabiriyn/sabrllardan beni vcud edecek/bulacaksn (102)
bu halde ne zaman ki eslem/teslim oldular
ve cebiyn/aln, aka iin
telleh/onu/kendisini tele/ykt (yatrd, drd) (103)
ve Ya brahim diye nadeynah/ona/kendisi nida, seslendik (104)
gerekten ryay saddak/tasdik, doruladn
inna/kesin biz kezalik/keza byle muhsinlere ceza, karlk veririz (105)
inne/muhakkak haza/bu elbette hve mbin bela/imtihan (106)
ve azim/azametli zbh/kurbanlk ile
fedaynah/ona/kendisini feda/fidye verdik (107)
ve ahriyn/sonrakiler, dierleri iinde/hakknda
onun zerine biz terk/braktk (108)
brahim zerine selam (109)
kezalik/keza byle muhsinlere ceza/karlk veririz (110)
inneh mmin ibad/abd/kullarmzdan (111)

Rabbim! Bana iyilerden olacak bir ocuk ver diye yalvard.
Bizde ona yumuak huylu bir olan mjdeledik.
ocuk kendisinin yansra yrmeye balaynca:
Ey oulcuum Dorusu ben uykuda iken seni boazladm gryorum
bir dn, ne dersin? dedi.
Ey babacm! Ne ile emrolundunsa yap. Allah dilerse, sabredenlerden
olduumu goreceksin dedi.
115
Bylece ikisi de Allaha teslimiyet gsterip, babas olunun aln zere
yatnnca
Biz: Ey brahim! Ryay gerek yaptn ite biz iyi davrananlar bylece
mkafatlandnrz diye seslendik.
Dorusu bu apak bir deneme idi.
Ona, fidye olarak bir kurbanlk verdik.
Sonra gelenler iin de brahime selam olsun diye ona iyi bir n braktk.
te iyileri bylece mkatatlandrrz. Dorusu o, inanm kullarmzdand.

Yukarda bahsedilen ayetleri ok iyi deerlendirmemiz lazmdr.
Daha evvelki sohbetlerimizde brahim (as)n kurban hadisesini olduka geni ekilde
ilemitik yeri olmad iin burada ksaca deineceiz.

Ryalar misal aleminden gosterildiinden misaller ile ifade edilmektedir. ok az rya
gsterildii gibi tahakkuk eder. Dierlerinin tabire ihtiyac vardr. Bu yzden rya tabiri ok
derinlik isteyen bir ilimdir.

brahim (as)in dahi ryas misal ile idi.
Eer gerekten Cenab Hak smail (as) kesilmesini murad etse idi, onun yerine ko
indermezdi. Aslnda Cenab- Hakkn murad koun kesilmesi idi.
nsan, yani olu suretinde gsterilmesi, her ikisinin de imtihanlan iindi.

brahim (as) smail (as)n boynuna vurduu bak kesmeyince yanda duran taa
vurmutur, o zaman ta kesilmitir.
Bak ayn baktr madde ekil deitirmi et ta; ta ise et olmutur.
Bu hadise ise niyetlerin halis olmasndan meydana gelmitir.
Ve orada brahim (as) smail (as)a ba vurduu zaman, btn benlik, nefsaniyet ve
sahiblik zelliklerinden soyunmu halde idi.

Btn varlkta Tevhidi efal i (fiillerin birliini) bunlarn da Hakkn fiillerinden
baka bir ey olmadm mahede ettiinden ba o mahalle vurabilmitir.
Eer kendisinde ok az bir miktar dahi babalk, evlatlk, benlik, merhamet duygular
olsa idi, eli kalkmaz bca vuramaz idi O anda o boyun her hangi bir eyadan farksz idi.

te bu hadise de bizler iin Tevhid-i efal mertebesi itibariyle byk ibretler vardr.

Ayn brahim (as) ile smail (as) bir gn gelecek Kabenin duvarlarn ykseltmeye
balayacaklardr.
Bakniz (Bakara 2/127ayet)
_, - : , , ' _ - ~, = ' ,, . _ , \ _, - : , , ' _ - ~, = ' ,, . _ , \ _, - : , , ' _ - ~, = ' ,, . _ , \ _, - : , , ' _ - ~, = ' ,, . _ , \
,, - ' _, ,, - ' _, ,, - ' _, ,, - ' _,

' : . : ' : . : ' : . : ' : . :

. ' . ' . ' . '

- _ - _ - _ - _

, = . ' , = . ' , = . ' , = . '

. . . .
ve iz yerfeu ibrahiyml kavade minel beyti ve ismayl
rabbena tekabbel minna inneke entessemiyul aliym
ve ibrahim ve ismail beyt/evden kavaid/temelleri (dsturlar)
vakta (hani) ki erfeu/refi, ykseltiyorken
bizim rabbimiz minna/bizden tekabbel/kabul eyle
inneke/kesin sen ente/sen iiten/duyansn, alim/bilensin
127. Hatrla ki. brahim Beytullah'n temellerini smail ile beraber ykseltiyor, ey
116
Rabbimiz! Bizden kabul buyur, phe yok ki sen iitensin ve bilensin, diyordu

Bu gn Haclar hacca gittii vakit o hadiselerin getii yerler de gereken fiilleri
yaparlar. Kurban kesmek daha o gnlerden bizlere kalan bir snnettir.

imdi yava yava Kurban bayramna gelmeye alalm.

(Maide Suresi 5/95)
- ~ , . . , - ~ , . . , - ~ , . . , - ~ , . . ,

' , . = . . , - _, ' , . = . . , - _, ' , . = . . , - _, ' , . = . . , - _,

' ' , ' ' , ' ' , ' ' ,

, ' , -~ , ' , -~ , ' , -~ , ' , -~
, - , - , - , -

' _ - _ . ' - _ - . ~ - . ' _ - _ . ' - _ - . ~ - . ' _ - _ . ' - _ - . ~ - . ' _ - _ . ' - _ - . ~ - . - , - - . _ - - , - - . _ - - , - - . _ - - , - - . _ -
ya eyyhelleziyne amenu la taktlssayde ve entm hurumn
ve men kateleh minkm mteammiden
fecezan misl ma katele minen neami
ya eyyhe/o iman edenler
ve entm/siz hurum/ihramllarsnz iken sayd/av katletmeyin
ve sizden mteammid, taammd/kasten olarak
kim ki kateleh/onu/kendisini katletti
artk katl ettii/ldrd neam/enam, hayvandan
misli/benzeri ceza/karlk/keffaret olur
Ey iman edenle hraml iken av ldrmeyin. Sizden bile bile onu
ldrene ehil hayvanlardan ldrd kadar ceza/keffaret vardr.

Bilindii gibi Haccn rknlerinden olan ihrama girmek, hac namzetlerine baz
kstlamalar getirmektedir.
Bunlardan biri de canl hayvan ldrmemektir. Ancak kurbanlar kesildikten sonra bu
kstlamalar da kalkmaktadr.

hram iki para beyaz havlu, kumatan oluan bir rtdr. Biri bedenin altna birisi de
stne rtlr ve Arafata bu kyafetle klr.

hram ve Arafat yaam, mana alemine ait bir yaam ifadesi olduundan beeri
faaliyetler kstlanmtr.

Arafattan, Minaya oradan eytan talamaya gittikten sonra, ancak kurban kesilir, by-
lece mana aleminden tekrar beden alemine gelinir, ki ondan sonra da av yasa kalkm olur.

(Kevser Suresi 108/1-3 ayetlerinde)
., ' :' , = ., ' :' , = ., ' :' , = ., ' :' , = ~ ' ~ ' ~ ' ~ '

. . . .
~ . : . ' _ \ ~ . : . ' _ \ ~ . : . ' _ \ ~ . : . ' _ \
117
. .. , : .' . .. , : .' . .. , : .' . .. , : .'

. r . r . r . r
inna ataynakel kevsere (1)
fesalli lirabbike venhar (2)
inne anieke hvel ebter (3)
inna/kesin biz kevseri sana ata/ita/ihsan ettik, sunduk, lutfettik (1)
artk/hemen senin rabbin iin/diye salle/salat, namaz kl
ve enhar/nehar/nahr et, kurban kes/boazla (2)
inne/kesin sana en/kin, buz, adavet eden hve ebter/soyu kesik (3)
Ey Muhammedi dorusu sana Kevseri verdik yleyse Rabbin iin namaz
kl ve kurban kes. Dorusu ad san ortadan kalkacak olan, sana kin tutan
kimsedir.
imdi: Belirli gecelerdeki belirli idrak yaantlarndan sonra,
- yani kiinin evvela Regaibini idrak elmesi,
- sonra Mevluduyla manevi doumunu yapmas.
- Ondan sonra eline beratn almas.
- Ondan sonra Miraca ykselmesi,
- sonra Kadrini, kymetini bilmesi.
- Ondan sonra da Ramazan bayramn yapmas onun iin byk baardr.

Ramazan hayramna eker bayram denmektedir, aslnda o yukarda ksaca belirtilen
zelliklerin yaanmasna sebeb olduundan kr bayramdr.

Cenab- Hak gerekten Hakikat-i Muhammedi zere olan Muhammedilere neler
bahettiinin kranesini yapm oluyoruz ve bunun neesini yaam oluyoruz.

Ramazan bayramnn birinci gnnn sabahnda bayram namaz vardr,
bu namaz iki rekattr ve hcr rekatinde dokuz tekbir vardr.

ki rekat olmas bu hakikatlerin zahir ve batn yaanmas.
Tekbirlerin dokuz-dokuz, (9+9) on sekiz (18) olmas on sekiz bin alemin seyrinin
ifadesi iindir.

Kii Ramazan bayram ile birlikle bu alemleri seyretmi olduunu belirtmi olmaktadr.

Eer bayram namaz farz olmu olsayd, btn mslmanlardan bu seyri slk
(hakka yolculuk) istenmi olacakt.

Vacip olmas farz- kifaye gibidir. Baz insanlar bu yolculuu tamamladiklarn-da
dierlerinin yolculuklar da onlarn ahsnda izafi olarak yaplm kabul edilmekledir.

Nasl ki bayram btn insanlar yapt halde, aslnda gerek bayram yapan kimselerin
ne kadar az olduunu grmekteyiz.
Dier insanlar, gerek bayram yapan kimselere suret ve ekil olarak benzediklerinden,
bu benzeyi yolundan bayramlarn da bayrama benzer bayram gibi yapmaktadrlar.

nsan- Kamilin yapt bayram ile dierlerinin yapt bayram arasnda kyas
edilemeyecek farklar vardr, yaayan bilir, bu halleri ok iyi dnmemiz lazm gelmektedir.
Aklardan birisi: Bayram ol gndr bana kim
Gz gre didarn (yzn)
118
Grmesem bir gn seni
0l kara gndr bana. Demitir.
te Ramazan bayramna ulaan kii, seyrini tamamlam, Cemal-i lahiyi mahede
etmi ve Cemal tecellisi ierisinde hayatn srdrr hale gelmi olmaktadr.

Ramazan bayram ile Kurban bayram arasnda ki fark,
Ramazan bayramnn, Cemal tecellisi, Cemali tecelli.
Kurban hayramnin ise Celal tecellisi, Celali tecelli olmasdr.
Biri yumuak; biri sert zuhurludur, kanl bakldr.

Bir mrn yaants bir senedir, yani ilk bahar, yaz, sonbahar, ktr, daha baka mevsim
yoktur.
Dier seneler birbirinin ayndr. Bu sebepten her sene bir seyri sluk (Hakka
yolculuk) hkm gerekletirilmektedir.

Senenin yedi ay ettur-u seba yedi mertebe nefis turu
aylar efal, esma, sfat mertebeleri.
ki bayram aras ise Zat ve nsan- Kamil mertebelerinin karl olan yaam
srelerinin ifadeleridir.

Her sene bunlarn tekrar ettirilmesi gaflete dmemek iindir.
Fakat ne yazkki bu hakikatlerden gafil olduumuz halde ne yaptmz bilmeden
taklidi bayramlar tekrarlayp durmaktayz.

Gerekle ise: Hakikati itibariyle Ramazan bayramn idrak ederek Baka billaha
Hakkta baki olmak eren bu kimsenin bu yaantsn evresinde bulunan taliplerine de
ulatrmas gerekmektedir.

Baka billahtan tekrar dnyaya manen grevli olarak gnderilen kimse kabiliyetli
olanlar elinden tutup Hakka doru yolculua karr ve onlarn da kemale eemelerine vesile
olur.

Ramazan bayramnda Cemal tecellisi zuhur ediyorken,
Kurban bayramnda ise Celal tecellisi zuhur etmektedir.

Bu kapdan gemek iin kii nefsini kurban etmesi gerekmektedir. Bu oluumu
kiinin kendi kendine uygulamas mmkn deildir, daha evvelce bu yollardan gemi birinin
rehberliine ihtiya vardr ve Celal tecellisi gerekmektedir.

Eer brahim (as)in olunu kesme hadisesi olmasa idi hi bi mrit derviinin nefsi
emmaresini ktlkleri ok emreden iindeki gc ortadan kaldramazd.

te Cemal tecellisi ile zuhura gelen Cemal-i lahinin ikram iin Celale ihtiya
vardr, nk zl Celali vel ikram dr. Zat-i ikram, Celalinden zuhur etmektedir.

Nefsi emmarenin, levvamenin, yumuaklkla ortadan kaldrlamyaca bilinen bir
gerektir.

Dolaysyla nefsine kar biraz iddetin ve Celalin gerei ortadadr. Bu lzumun ifadesi
olarak Kurban bayramnda suret ve madde olarak bu kurbanlar kestirilmekte-dir.
119

te biz o hayvann ban kesmekle kurban ettik zannediyoruz.
Hayvan gitti ortadan; cann veren o, biz ne verdik? para! para verdik, para tekrar
bulunur fakat can bulunmaz.
Acaba o kadar kolay m bu iler? te bu suretle kesilen kurbanlar, manadan kesilen
kurbanlar hkmne girmektedir.

Bir fiilin zahirde tahakkuku olacak ki oradan batnna intikal etsin.
Nefsi emmarenin, levvamenin kurban edilmesi; zahirde olan bu ilerin batn
ifadesidir.

Nasl ki brahim (as)a nefsinden, yani kendinden meydana gelen ocuunun kesilmesi
ifadeli olarak bildiriliyorsa, bir derviin de kendi varlndan meydana gelen duygularn, yani
ocuklarnn kesilmesi gerekiyor.
te bu duygular bakla kesilemiyecegi iin, brahim (as) smail (as)a ba
vurduunda kesemeyii ayrca bu geree de binaendir.
Ayn bak ta ve gelen kou bir vuruta kesmitir.

Kii nefis terbiyesi ile seyrini srdrmeye devam ettiinde emmareden,
levvameden, mlhimenin bir ksm olumsuzluklarndan kurtulursa, bundan byle nefsini
ilah edinmesi mmkn deildir.

Eer kii iindeki bu eksi glerden kurlulamazsa o zaman nefsi onun ilah olur,
farknda bile olmaz.
Bu durumdan kurtulmann yolu nefsi duygular kurban etmekten gemektedir. Bu
olutuu zaman onun Rabb Rabbul erbab (Rablarn Rabb) olur.
te kim Hak yolunda kendi nefsini kurban etmezse, o nefis ona ilah olmaktadr.

Bulu ana doru, kiinin birimsellii olumaya balad zaman, dnyaya meyil
balar. Benlik, mal toplama sevgisi, kar cinse ilgi duyma, stn olma istei, ihtiraslar,
bencillikler, artmaya balar.

te bunlar kiinin kendinden meydana geldikleri iin dncede ve fiilde ocuklar
hkmndedir.
Bunlar oluturan ana gce nefsi emmare denmektedir.

te dervilik sresinin balarnda bu glerin kurban edilmesi gerekmekledir. Ancak
insanda daha baka gler de vardr. Onlarn faaliyete gemesi de veled-i kalb kalbin olu
ifadesiyle yerini bulmaktadr.

Ramazan bayramnn gn olmas!
Birinci gn, ilmel yakyn.
ikinci gn, aynel yakyn.
nc gn ise Hakkal yakyn olarak mahede edilmesinin ifadesidir.

Kurban bayramnn drt gn olmas;
eriat, Tarikat, Hakikat ve Marifet mertebelerinin gerek ynleriyle mahede
edilmesinin ifadesidir.
- Regaib gecesi ifadesiyle, seyrine balayan dervi yani manevi yolcu,
- Mevld gecesi ifadesiyle gnl evladn faaliyete geirir,
- daha sonra beratn alr,
120
- daha sonra Miracn yapar,
- daha sonra kadrini yaar,
- daha sonra da kr Ramazan bayramn yapar.
Bu haller Cemal tecellesidir.

Cemal-i lahi tecellisi ierisinde gark olmu kemale ermi kiinin yava, yava renip
yaadklarm baka gnllere da aktarmas gerekecektir, nk bu bir manevi grev devir
teslimidir.
Bu devri yapabilmesi iin kendisinin Celal tecellisine ihtiyac vardr.

Kar birime fayda salamak iin bir ifade gerekmektedir. Dervi ilk balarda yalnz
bana nefs-i emmaresini yenemez.

te daha evvelce bu sistem iinde eitimini tamamlam olan bir ehli kemale ihtiyac
vardr ve bu eitim kar tarafa bir irade ile aktarlr, bu da Celal tecellisidir.

Ancak bu yolda o kii kendinde ki nefsi duygular kese, kese, kurban ede ede,
Kurbiyyete yani Hakka yaklamaa balar.

Kurban bayram;
batn olarak bizlere bunlar anlatr.
Zahiri olarak ise fakir kimselerin et yemesine sebeb olur.

Kurban bayram, her gn, bu oluumlar drt (4) mertebede kemal zere yaanmas
iin drt gndr yani
eriatin hakikatini,
tarikatn hakikatini,
hakikatin hakikatini ve
marifetin hakikatini gerek anlamda yaamak iindir.

Hac namzedi olan kii, ihramda olduu zaman sresi iersin de avlanamyaca daha
evvelce Ayet-i kerime ile belirtilmiti.
Bunun sebebi,
ihrama girme; hakikatte, beeriyetinden soyunmadr ve lahi varlna brnmedir.
hram iki paradr ve zerinde diki yoktur,
diki demek bir eylerin birbirleriyle irtibatlandrlmasdr.
Eer beeriyet ve nefsaniyet irtibat bir mr boyu devam ederse o kimse ne yazk ki
gerek kimliini bulamaz.

hram giymek iin elbiselerinden soyunmak, kiinin beeriyetinden soyunrnas,
Hakkani varl ile kalmasdr, dolaysyla her eye Rahman ismiyle, rahmet etmi olmas
gerekmektedir.
Bu sebebten herhangi bir eyi ldrmesi de mmkn deildir.
-
hramdan kma zaman geldiinde bu yasaklar kalkyor, nk tekrar beeriyetine
dnm, hem beeri, hemde lahi kimlii ile yaamn srdrmeyi devam ettirmee balam
oluyor.

Bylece irfaniyet yollarndan geerek Kurban bayramna ulaan kimse baka billah
Allah da baki olma yaamn srdrmeye devam edecektir.

121
Kurban bayramnn birinci, ikinci, nc gnnde kurban kesilebiliyor, fakat
drdnc gn kesilemiyor.
nk daha evvelce de belirtildii gibi
- birinci gn eriat,
- ikinci gn tarikat,
- nc gn hakikat,
- drdnc gnde marifet mertebelerinin ifadelenilir.
Ayr bir ynden bakldnda,
- birinci gn Efal mertebcsi,
- ikinci gn Esma mertehesi,
- nc gn Sfat mertebeyi,
- drdnc gn ise Zat mertebesi, iradesindedir.

Zat- mutlak merlebesinde her ey tam bir btnlk iinde olup, farkllk ve zuhur
olmadndan fiil de yoktur, bu sebebten drdnc gn kurban kesilemez.

Baka billah Allahda baki olma,
seyri fillah Allahda seyr,
Mea Allah Allah ile birlikte seyir,
te bu seyrin sonu yoktur, bundan sonra da bayram yoktur.

Kurban bayram insan yaamnn ulat en st dzey, irfan mertebesidir.
Bu olgu her sene tekrarlanmakladr.

O sene iersinde ka kii bu irfan ve idrake ulamsa, gerek bayramlar ancak o
kimseler kutlamaktadrlar dier insanlarn fizik olarak onlara benzemeleri, benzer bayram
yapmalarna vesile olmaktadr ve bu yaam mrler boyu urup gitmektedir.

Bylece mhim olan kiinin bu seyri idrak edip, yaantsn bu seyr zere
srdrmesidir.

Kevser suresinin zahir ve batn manasn idrak eden kimseler bu hakikate ulam
kimselerdir.
Bilindii gibi Hz. Rasullullahn mbarek evlatlar kk yalarda vefat etmilerdi.
Bunun zerine baz kimseler, Muhammed (s.a.v) ebter oldu, soyu tkendi demilerdi.
Bu hadise zerine Kevser suresinin indirildii tefsir kitaplarnda ak olarak
bildirilmitir daha ok malumat isteyenler ilgili blmleri inceleyebilirler.

(Kevser Suresi 108/1-3 ayetlerinde)
., ' :' , = ~ ' ., ' :' , = ~ ' ., ' :' , = ~ ' ., ' :' , = ~ '

. . . .
~ . : . ' _ \ ~ . : . ' _ \ ~ . : . ' _ \ ~ . : . ' _ \
. . . . . . . .. , : .' . , : .' . , : .' . , : .'

. r . r . r . r
fesalli lirabbike venhar (2)
inne anieke hvel ebter (3)
122
ve enhar/nehar/nahr et, kurban kes/boazla (2)
Ey Muhammedi dorusu sana Kevseri verdik yleyse Rabbin iin namaz
kl ve kurban kes. Dorusu ad san ortadan kalkacak olan, sana kin tutan
kimsedir.

brahim (as)in olunun kurban edilmemesi,
Peygamberlik sresinin sona ermemi olmasndan, bu seyrin zahir ve batn devam
etmesi lazm geldiindendir.

Hz. Rasullahn oullarnn kk yalarnda ukba alemine alnmas ise,
Peygamberlik zincirinin sona ermi, fakat batn velayetin Hz. Peygamberin manevi
gnl evlatlar tarafndan kyamete kadar devam ettirilmesi lazm geldiindendr.

Bu srr anlayacak durumda olmayan baz kimseler Hz. Rasullulaha ebter yani ok
beter oldu nesli tkendi, getirdii din de sona erer dediler.

te bu hadise zerine nazil olmu olan Kevser sresi bizlere ok eyler
anlatmaktadr.
lk bakta, nzul sebebinin nesil ile ilgili olduu halde neden acaba
., ' :' , = ~ ' ., ' :' , = ~ ' ., ' :' , = ~ ' ., ' :' , = ~ '

. . . .
Biz sana Kevser-i verdik diye balyor? olmasn ve devamn ok iyi bir
aratrma yaparak idrak edip yaammza intikal ettirmemiz gerekmektedir.

inna Muhakkak ki biz
ataynake sana biz verdik
neyi?
el kevser Kevseri verdik
Bakn buradaki hitabn zat ve sfat mertebesinden olduunu grmekteyiz, zat- mutlak,
sfatlar itibariyle ltufta bulunmaktadr, bu insan oluna yaplan lluflarn en st
merlebelerindendir; Zat-i tecellidir.

Acaba gerek anlamda nesil hadisesiyle ilgili olarak verilen Kevser nedir?
Bunu daha iyi anlamamz iin nce harfleri itibariyle incelememiz gerekmektedir.

( , ,, , ) Kevser kelimesi
(: :: :) kef, Kelam lahi veya kn/ol hkmndedir.
( ) vav, varidat- lahi lahi ltuf ve ihsan,
(. .. .) se sena/vg veya sevb elbise/giyilecek ey
se nin noktas;
ilmel yakyn, aynel yakyn, hakkel yakyn mertebeleridir.
123
( ) r rahmeti ilahi lahi rahmettir.
Bu olumular Kevser lafznn iinde mevcuttur ve kime ki Kevser verilmitir, bu
hakikatleri idrak eden o olmutur.

Kelam ilahinin ltfedilii,
Varidat- lahinin insan- ile vlmesi, muhabbet elbisesinin giydirilmesi, Rahmet-i
lahihin lecellisi ile gark olup, Kevserin hakikatine ulaan kimselere ne mutlu.

Dini kitaplanmzn ilgili blmlerinde Kevserden iki trl bahsetmilerdir:
Birinde kevser bir havuzdur, maherde mslmanlar oradan birer bardak iecekler ve
susuzluk ekmeyeceklerdir.
kincide ise Kevser Cennette bir nehirdir demilerdir,
ki ikisi de dorudur, yani hem maherde hemde cennette zuhur yeri varlr. Bu zahir
yn itibariyledir.

Birde batni yn vardr ki: Biz bunu da incelemeye alalm.
Batini ynden baktmzda da Kevserin gerekten kiide meydana gelen hem bir
Havuz ve hemde bir nehir olduunu grmekteyiz.

Kii belirli almalaryla zaman iersinde kendinde vahdet bilgilerinden meydana
gelen bir ilim havuzu oluturmaktadr,
Onun bir bardandan ienin ebediyen beeriyet susuzluuna dmeyecei tabiidir.
nk vahdet ilmini idrak etmi olarak o Kevserden imi olan kimsenin baka bir
eye, beeriyet bilgilerine ihtiyac kalmayaca aktr.

Bu ynyle baktmzda Kevserin bir havuz olduunu grmekteyim.

Kevsere nehir yn hkmyle baktmzda ise, ite burasnin batn- itibariyle,
nesille ilgili olduunu grmekteyiz.

(Fetih Suresi 48/10 ayette)
- ' ., - ,' , , ' - ' ., - ,' , , ' - ' ., - ,' , , ' - ' ., - ,' , , '

. : ., - ,' , , _, . : ., - ,' , , _, . : ., - ,' , , _, . : ., - ,' , , _,

' ' ' '

. . . .
, ,, , J, - ' , , ,, , J, - ' , , ,, , J, - ' , , ,, , J, - ' ,
innelleziyne ybayiuneke innema ybayiunallahe
yedullahi fevka eydihim
inne/kesin sana biat edenler ancak allaha biat ediyorlar
allahn eli onlarn/kendilerinin yed/elleri fevk/stnde
Ey Muhammed sana el vererek manevi al veri yapanlar ancak Allah ile
al veri yapmlardr. Allahn eli onlarn ellerinin stndedir.
ekliyle belirtilen Ayeti kerimedeki ifade bu manay ok gzel aklamaktadr.

Talip ile matlubun Hakk yolunda birlikte yrmeleri iin el ele vererek ahidlemeleri
esnasnda! Onlar ki bir birleri ile gnlden al veri yaparlar, zannederler ki onlar kendileriyle
al veri yapyorlar. Halbuki onlar Allah ile al veri yapmakladrlar.
Onlarn elleri zerinde Allahn eli vardr, hakikatini ok iyi deerlendirmemiz
124
gerekmektedir.

Yukarda belirtilen ayetin tefsirlerde ini sebebi geni olanrak izah edilmitir, dileyenler
aratrabilirler, yeri olmad iin onlar buraya alamyoruz. Bizi batini ynde ilgilendiren
ifadesini anlamaya ve anlalnaya alyoruz.

Bu ayette biat yani (el ele tutuup ahidlemek) Rasullullaha Hudeybiyede vaki olan
biattir ki Beyatr Rdvan namyla belirtilen biattir, ashabdan 1400 kii biat etmitir.

Ey.... Hakk muhabbetlisi can!
u mevzuu daha iyi anlayabilmek iin gnlnn derinliklerine dalarak oray
geniletmeye bak, bak ki yeni manalar anlamaya mahal hazrlam olasn. Bylece idrakin
genilemi ihata gcn artm olur. yi bil ki ne varsa, sen de vardr.
Sende, bulamadn, bilemediin eyi darda da bulamazsn, artk hayalden kurtul.

O gn ve daha sonraki gnlerde Risaletpenah Hz Rasulllah aleyhisselatu vesselam
efendimizin elini tutan kimseler deiik manevi mertebelerde olduklarndan, o al veriten her
birerleri ayr ayr feyiz aldlar.
Hz. Rasulullahn elini tutan kimselere akan muhabbetullah, marifetullah,
muhabbet-i Rasullullah, deiik oranlarda ve deiik iddetlerde olmutur.

Bazlarnda sadece kendi bnyelerinde kalmtr,
bazlarnda br nesil, yani sadece kendinden sonrasna aklarabilmilerdir,
bazlar iki nesil bazlar drt nesil,
daha az bir ksm ise daha fazla nesle bu al verii, muhabbet akn, iletebilmilerdir.
Sahabenin de byklerinden olan drt halife Hulefa-i Raidin den gelen ak en
ok nesillere ulaan aktr.
Bunlardan bilhassa bizi ilgilendiren Hz. Ali (radiyallahu anh ve kerremallahu veche)
efendimizden gelen akn bu gnlere ulatn ve ineallahu Teala kyamete kadar devam
edeceini de biliyoruz.

Hulefa-i Raidinin dierleri iin sz sylememiz yersiz olur nk ayr konudur.
Allah c.c hepsinden raz olsun ve hepsinin feyzinden bizleri de faydalandrsn.

le yukarda belirtilmeye allan oluum zerine
Efendimizi grenlere ona tabi olanlara
ashab sahabe sahabeler dendi
Onlar grenlere tabiin
Tabiini grenlere tebei tabiin dendi,

nk onlar gleri nisbetlerinde aldklarn kendilerinden sonra gelenlere aklardlar.

El ele, diz dize, gz gze, ifa edilen bu zincirleme oluum, zatn olarak hakldnda
zahiri Kevser rmadr.
Efendimizde |balayp Kyamete kadar elden ele srecektir.

Hz Resulllah efendimizin kendisi Kevser gl kaynadr. O kaynaktan aktlalarak
yola karlanda kevser rmadr.

Batn ise efendimizin gnlnden kp dier gnllere akarak, seyr etmesi rmak
oluturmasdr. Bu rmak getii yerlere ve ienlere ebedi hayat bahetmekledir.

125
lk balarda kaynandan geni bir nehir eklinde akmaya balayan Kevser rma daha
sonralar incelenerek yoluna devam eder hale gelmitir.

Kevser rmann getirdii zellikler ile kendi beeri varlklarndan ykanp
temizlenen gnllerde ve ellerde Haktan baka bu ey kalmadndan onlarn elleri zerinde
Allahn c.c eli vardr onun iin
(Feth Suresi 48/10)
, ,, , J, - ' , , ,, , J, - ' , , ,, , J, - ' , , ,, , J, - ' ,
yedullahi fevka eydihim
allahn eli onlarn/kendilerinin yed/elleri fevk/stnde
Allahn eli onlarn ellerinin stndedir, buyruldu

Kuran ve hadislerin muhtelif yerlerinde Allahn c.c insanlarla birlikte olduu
belirtilirken,
nasl bir anlay ise, zaman ve mekandan tenzih edilerek o, kendisi var ettii halde
bu alemlerin dna atlmaktadr.

nsanln bu anlay iersinde Rablarna ulamalar mmkn deildir. nsanolu artk
hayalinde var ettii Rabb- hasna deil, Kuran ve Hadislerde bahs edilen gerek anlamda
Rabbl erbaba ynelmelerinin vakti oktan gelmi ve gemektedir.
Bugn ve gelecekte el tutan, yani el alan kimseler geriye doru baktnda bu el
tutuun bir zincirleme halinde Hz. Resullullaha, oradan da Hz. Allaha c.c kadar ulaln
grmekteyiz.

te gerek anlamda kaynandan el alan kimse ile de o zincir bir halka daha ilave
edilmi ve Kevser rma yatanda daha ilerilere doru yoluna devam etmeye koyulmutur,
hem zahiren ve hem de batnen

Gerek yol ve yolculukta budur, gnlden gnle akan maneviyat da budur.
Bu hali yaayanlar Hz. Rasululahn gnl evlatlardr. Kyamete kadar da nesilleri
devam edecektir.

lk bakla Kevser kelimesinin nesille ne ilgisi olabilecini dnp bir balant
kuramaz isek de, az geride olan izahlar inceledikten sonra bu hakikati en bariz bir ekilde
anlatan kelimenin Kevser szc olduunu grmekleyiz.

Eer Hz. Rasulllahn zahiren bir erkek evlad yaam olsayd onun en az kendi
deerinde, hatta ondan daha stn olmas gerekecekti. Byle bir ey de sz konusu
olamyacandan onun iin erkek evlatlar kendinden sonraya kalmam ve Peygamberlik
zinciri de sona ermitir.

Hz. Ali efendimiz ve Hz. Fatma validemiz tarafndan gelen Hz. Hasan ve Hz.
Hseyin soyundan seyidlerimiz ve eriflerimiz zahiren,
gnl evlatlar da batnen Hz. Rasulllahn kyamete kadar srecek mbarek
nesilleridir.
Bunlarn dndakiler gerek anlamlaryla mbarek mmetleridirler.

Ona ebter oldu, yani nesil tkendi diyenlerin ok ksa bir sre sonra nesillerinin
tkendiini grmekleyiz. Gerek budur, ki Hz. Rasulllahn nesilleri batnda ve zahirde velilik
merlebelerini de bnyelerinde yaatarak yollarna devam etmektedirler. Allah c.c feyizlerindcn
cmlelerimizi yararlandrsn.
126

O halde ey, Kevser Suresini okumaya balayan muhabbetli insan!
Bu halleri idrak ettiysen
fe salli kalk hemen namaz kl,
kimin iin?
li Rabbike Rabbin iin.

Eer biraz dikkat edersek klnacak namazn Rabb iin olduu, nefs iin olmadn
hemen anlarz.

Ey insan kendini aldatmadan biraz dnver, gerekten yapm olduun ibadetler srf
Rabbn iin mi?
Yoksa ileride nefsine menfaat salamak iin midir?....

te burada klnacak namaz, Mirac namazdr, sradan beeriyetinden mcydana
gelen namaz deildir..

(Kevser Suresi 108/2 ayetinde)
: . ' _ \ : . ' _ \ : . ' _ \ : . ' _ \
fesalli lirabbike
yleyse Rabbin iin namaz kl
eer bu hadiseyi idrak etti isen namazn, Mirac namaz olmutur.

Salat Namaz isimli kitabmzda ksaca bahsetmitik.
Hz. Rasullullah Miracta bir perde grd, onu amak istcdiinde;
Cebrail dur! Rabbn namazda dedi;
Bu hakikati idrak ettiin zaman anlarsn ki sen Rububiyet namazn klmaklasn;
Beeriyet deil.
Rabbnn namazn klmaktasn, dolaysyle Rabbn sen de namazda olur.
Bylece Rabbn iin namaz kl ifadesi gerek anlamda yerini bulmu olur.

Venhar ve Kurban kes
Ey insan! bu hakikatleri gerekten idrak etti isen,
bir de Rabbn iin kurban kes.
Zahiren, ko kurban- kes,
batnen ise Kevser rman aktacan gnllerde ki nefsani duygularn tmn kes,
onlar kurban et denmektedir.

Bu olduka zor bir itir fakat, zlcelali vel kram yani, Celal ve ikram sahibi
demektir. kram, Celalinden gemektedir.

Gnl aleminde olan yaantlar olduka zor ve sabr isteyen oluumlardr.
Bu seyr-i gerekten tamamlam kimseler dier insanlara sadece d grn ile
benzerler; i bnyeleri tamamen farkldrlar.

Kamil insan iinde ve dnda yani afaki ve enfsi daimi Rabb ile olandr,
noksan insan ise daima nefsiyle olandr.
127
ki insan sadece d grntleriyle birbirlerine benzerler, i dnyalar ise ok... ok
farkldr.

Gerek bayram hakiki anlamyla ancak kamil insanlar yasarlar, dier insanlar da
sadece onlara benzediklerinden, benzer bayramlar yaparlar.
Biz ne yaptk ki bayram hak ettik?....

(Kevser Suresi 108/3 ayetinde)
. .. , : .' . .. , : .' . .. , : .' . .. , : .'

. r . r . r . r
inne anieke hvel ebter
Dorusu ad san ortadan kalkacak olan, sana kin tutan kimsedir.

te, haa ona ebter diyenlerin kendileri ebter oldu, adlar sanlar kesildi gitti.
Zahiren byle olduu gibi, bizler batnen iimizdeki nefs-i emmarelik zelliklerimizi
ortadan kaldrdmzda, onun bizleri olumsuz ynlere ekecek dnce ve duygu nesilleri
kalmaz kesilir. Yapmamz gereken de budur.
Cenab- Hak cmlemizi byle Kurban bayramlarn idrak eyleyen kimselerden eylesin.
(Amin)

Ramazan bayramn herkes bulunduu yerde kutluyor, ziyaretlerin dnda dinen
zorunlu bir yerlere gidi olmuyor.
Cemal tecellisi iersinde manen kendi bulunduu yerde Miraclarn yapanlar
yapabiliyorlar, dierleri de zahiren Mirac ve dier geceleri drak ediyorlar.

Kurban bayramnda ise, artlar uygun kimselerin kulluk vazifelerinin gerek
oluumlarnn ve bu Ramazan bayramnda kendisine verilen o hakikatlerin oluumlarnn
kranesini yapmak iin Kabeyi ziyarete gitmesi gerekiyor. Haccn yapyor, (seyr-i
slkunu bitiriyor.)

Her ne kadar bu oluumlar batnen kendi bulunduu yerde oluyor ise de, bunlarn ayrca
zahiren de tahakkuku gerekmektedir.

Ramazanda batnen manevi Miracn yapan kimse manen Allahn huzuruna km
olur, fakat bunu zahiren de tahakkuk ettirmesi gerekmektedir.

Kiinin Hacc-a gitmesi;
Efal aleminde Hakk ziyaret etmesi demektir.

Mekke Allahn ikram ehri,
Kabe Beytullah ise, Allahn evi ve zat- tecellisinin btn ihtiamyla zuhur ettii
mbarek mahaldir.
Oray ziyaret daha dnyada iken ba gzyle de Hakk- mahede etmek demektir.
128

Ey aziz kardeim,
orada ki oluumlar sakn ha kmseme. Orada btn alemler simgesel olarak
ifadelerini bulmakta ve varlklarn ortaya koymakladrlar. Be Hazret mertebesi orada
rnevcuttur.

Hacc kelimesinin ifadesi, Hakikat-i lahide Cemalullah- seyr dir.
Yani zahiren de btn bu alemlerde Hakkn vechini seyretmi olmaktr. Oralara
gitmek suretiyle Allahn evinde zatn ziyaret etmektir. Ancak buradaki ziyaret tebih
mertebesi itibariyledir.
nsanolu iin bu mevzular ok hassas mevzulardr Bir ka kelime ile kitap
sayfalarndan hemen renilecek eyler deildir. Daha gerekesi yz yze eitimle
mmkndr.

te bu oluum ancak Kurban bayramnda Kabei erifi ziyaret edip Hac olmakla
ifadesini bulmaktadr.

Hacdan dnen kiinin adettir yanaklar deil gzleri plr, Neden?
nk ilahi mahede de bulunduu iin, o gzlerle Hakk- seyretmi olduu iindir.
Ayrca avucunun ii de plr, Hacer-l esvedi istilam yani elini srd
iindir.

Hacdan dnen kimse Celal tecellisine brnm olmaktad Ayrca oradaki iddetli
hadiseleri yaad iin ve de Hz. Rasullllahn hayatn oralardaki yaantsn, hallerini,
hadiselerini, hatralarn yaadndan Hakikat-i Muhammediyyeyi de giyinmi olarak
kendi muhitine dnmektedir.

Hem lahi Varl, lahi Hakikati,
Cenab- Hakkn Cemal ve Celal tecellilerim giyinmi olarak dnmektedir.

te bu ekilde kendi yerine dnen kimse oradaki Kabenin bulunduu yerdeki
temsilcisidir, hatta manen de kendisi Kabedir.

yle bir iir sylenmitir:
Sen ona korkma de Kuran- natk,
Gnl Kabesine gir ol mutabk,
Devreyle ol Kabenin etrafn
Devrederler bir gn gelir ems-i zat-n.

te oraya gittiin zaman secdenin hakikatinin, ne olduunu
Kabenin hakikatinin ne olduunu,
insanln hakikatinin geek halinin ne olduunu anlyorsun.

imdi: oraya gidildiinde bir Ziyaret Tavaf- yaplyor.
Kabe- erifiin etrafnda yedi defa dnlyor.
lk tur hzl, hzl adeta koarcasna; dier drt tur ise daha ar ve sakin dnlyor.
Bunun sebebi ise,
ilk turda nefs-i emmareden, nefs-i levvameden, nefsi mlhimeden
uzaklamak,
dier drt turda ise nels-i mutmainne, radiye, merdiye, safiye, mertebelerini
kendisine hal ve makam yapmak iin ar ve sakin tavaf edilmektedir.

129
Dala sonra Safa ve Mervc tepeleri arasnda yaplan say yani iki tepe arasnda
yedi defa gidi geli dahi tavafla belirtilen ayn hadiseyi bir baka ekilde ifade ve tatbik
etmektir.

Safa tepesine kld zaman, safiyet haline ulalm olmas lazm gelmektedir.
Merve tepesine kldnda da mrvvet ehli olunmas gerekmektedir.

Arafat dana kld zaman Arif olunmas gerekmekledir.
Oraada btn beyaz adrlar, bembeyaz ihraml insanlar kefenlerine brnmler gibi,
maheri de mahede etmi olmalar lazm gelmektedir. Dala lmeden evvel.

Rahmet tepesine kld zaman, yani Cebel-i Rahme ye, Adem (as) ile Havva
validenin bulutuklar hali hatrlyor ve onun kendi bnyesinde yaamas gerekiyor.
Onun ifadesi olarak nefsinde Adem ile Havvay, yani Akl- kl ile Nefs-i kl
birletirmi, buluturmu olmas lazm gelmekledir.

Arafattan inilip Minaya, oradan eytan talamaya, oradan kurban kesmeye,
oradan da tekrar tavafa,
tavaftan sonra sa kesilip tra olmak ve ihramdan kmak ile Hacc tamamlanm
oluyor.
Gayemiz burada hacc- anlatmak deil mevzuumuzla ilgili baz zellikleri ksa ksa arz
etmektir.
Bu akam ki mevzuumuz Kurban bayramndan ve Haccdan olutuundan, Suudi
Arabislanda bulunan iki mbarek ehirden de ksaca bahsetmemiz gerekmektedir. Aslnda her
yer mbarektir fakat Mekke-i Mkerreme, ve Medine-i Mnevverenin ok ayr
mbareklikleri vardr.

Medine, Cemal tecellisi.
Mekke ise Celal tecellisidir,
nk kurbanlar orada kesilmektedirler. Orada yle deiik zellikler vardr ki insann
hayretler iinde kalmamas mmkn deildir, yani o yaantya girildii zaman.

Tabii oraya sadece zahir ynyle gidilirse, zahir olarak geri dnlr. Fakat her ne
olursa olsun, oras insan mutlaka ok derinden etkiler. En gzel olan, daha Hacca gitmeden
kiinin bulunduu yerde o eitimi almas ve en geni manada bilinli olarak gitmesidir.

Medinei Mnevvereye gidildii zaman eer kii gerekten orann ruhaniyetine ve
Cemal tecellisinin ihatasna ulatnda, o sre iersinde Rabbn unutup, Hakikat-i
Muhammedinin muhabbeti iersinde gark ve mahvolup, kendini ortadan kaldrm olur. Bu
bir sr ve gerektir, dileyen tatbikine alabilir.

Yeri gelmiken o haleti ruhiye iersinde acizane yazm olduum iki iirimi ilave
etmeyi uygun grdm, arz ederim.

130

K A Y B E T T M K E N D M

Sard ufkumu Rasul gnei,
Olmaz diyerek bu halin ei,
Nasl kalmaz hayal gibi kii,
Kaybettim kendimi Medinei Mnevverede.

Varlm galiba kt benden,
Syrld ruhum burda bedenden,
akn dolarm ne gelir elden,

Yrrm sokaklarda ben garip,
Nefsin bam yerlere serip,
Dnyay hemen bir pula verip,
Kaybettim kendimi Medinei Mnevverede

Oldum bu gnler, bir garip yolcu,
Acaba kim hanc kim yolcu,
imde vard bir byk sanc,

Bamda eser sevda yelleri,
Coturur bazen can gnlleri,
Bulup Muhammedi erenleri,

Rasln pervanesi olarak,
Yeni yeni taze can bulurak,
in iin buhur gibi yanarak,

Canmn can buradadr burda,
Gelmiim canm gzelim yurda, ,
Ey, canlar can bana buyur da,

131
Bu hal ne haldir yce keremkar,
in szlyor yine zari zar,
Mflisim kalmad sermaye kar,

Ravzanda nasl frtna eser,
Seni seven elbette mecnun gezer,
Kalmad benden bylece eser,

19/6/1990 Sal,
Medine

H T A M I R A S U L L U L L A H I G R

Medineye gelen karda,
Hemen temizlen pakla,
Ravzaya doru yakla,
htiam Rasulullah gr, muhteem Rasulullah gr

Babsselamdan ieri,
Nasldr sevgi maheri,
ekiyor kendine beeri,
htiam Rasulullah gr, muhteem Rasulullah gr.

Selam gnder ruhuna,
Kayda geer adna,
Sebeb olur efatine,

Dolayor ruhu ierde,
Sanki zaman asr saadetle,
Ey gnl bunlar yadelle,

Ayrlmak zor o makamdan
Nasl klr huzurdan,
Canlar ak ile kavuran,

Cennet bahesi beyaz direkli,
mmetinin hepsi yrekli,
Bunu yaamak cidden gerekli

Eshab- suffa okur yerinde,
yle olmak varm kaderinde,
Ne varsa kardlar derinde,
132

Cibril kapsda yukarda,
Ak durur mu bir kararda,
Dostlar kalmyalm zararda,

Dalga dalga ierde sevgi,
Bu hale sebeb neydi neydi,
nsan ba koyup gnl edi,

Kimi Kuran okur sessizce,
Kimi ya dker gizlice,
Rasulu dnrken yanlzca,

Dolduka dolunca harem
Ne srlar alr mahrem,
Kerem ediyor Nebi Kerem,
Ezan okununca mmete,
Gelir cemaat gayrete,
Nasl varlmaz hayrete,

Bu hal sze gelmez katiyyen,
Mahrum olursun ebediyyen,
stersen dnya gzynen,

18/6/1990 Pazartesi
Medine

imdi sizin dikkatinizi bir eye daha ekmek istiyorum,
Allah c.c dileseydi Habibini Mekkede oturtamaz myd?...
Veya dorudan Medinede dnyaya getirip, orada yaatamaz myd?..
Tabiki bunlan mutlaka yapabilirdi, fakat bu halde hicret hadisesi olmazd. Bu
oluumun hakikatini ok iyi anlamamz gerekmektedir.

Ey Hak yolcusu kardeim!
slamn her trl fiili oluumunun bir de batnda ifadesi vardr. Daha ziyade bizleri
bunlarn batn ynleri ilgilendirir. Gaye zahirden batna intikaldir.

Eer Mekkeden Medineye hicret hadisesi olmasayd, Hz. Rasullullahn rnbarek
kabirleri de Mekkede olacakt.
Bylece iki tecelli birbirine karacakt, yani Celal ve Cemal tecellileri.
Byle olunca Hz. Rasullullahn yce makamlar Kabe-i erifin tesiri altnda ikinci
dereceli bir ziyaret yeri olacakt.

Mekke mertebei zattr. Oradan hicret yani g, yani uzaklamak
Mertebe-i zattan, sfata, esmaya oradan da efal merrtebesine gtr.

Hicret edilen yerde Zat- Mutlak Hakikat-i Muhammedinin btn mertebeleri ile
133
zuhurda olmasdr.

Buras da daha evvelce ismi Yesrib sonradan Medinei Mnevvere diye
isimlendirilen Nurlu ehir dir.

te Cenab Hak bu nurlu ehiri Hz Resullullaha mutlak bir makam olarak vermi ve o
saltanatn sahibi yapp bayran oraya dikmitir.

Bu sebepten oraya giden irfan ehli tabii olarak o tecellinin, yani Hakikati
Muhammedi tecellisinin tesirinde kaldndan, Rabbn unutup sadece Perygamberini
dnp, onu yaar hale gelmektedir.

Dileyen gittiinde bu oluumun kendi nefsinde tatbikine koyulsun, grecektir, ki
kendisine ne srlar ifa edilecektir.

Ey hacca giden kardeim!
Oralar sradan mekanlar olarak gezip dolama. Manalar itibariyle anlamaya ve
deerlendirmeye al. Senin menfaatine olacaktr!

Mekkei Mkerreme daha evvelce sadece Mekke diye ifade edilen bu ehir,
Hz. Peygamber doduktan sonra, Mkerrem ikram edilen anlamna gelen Mekke-i
Mkerreme oldu.
Peki burada ne ikram ediliyor.?..
- Evvela Cenab Hak Hz. Muhammedi bu ehirde zuhura getirip insanlk alemine
ikram etti,
- sonra ona Peygamberlii ikram etti,
- daha sonra Kuran- ikram etti,
- daha sonra slam ikram etti
- daha daha zat-i tecellisini ikram etti.

Ey hakikat yolcular!
Yukardaki ikramlarn sizlere de ulap ulamadn iyi dnn.
Yeryznde insanlk alemine llfedilen en yce deerler burada meydana gelmitir.
Allahn evi Beytullah dahi buradadr.
Hacc buradadr
ve buras bir bakma Celal tecellisi kapsamndadr.

te Medine-i Mnevvereye geldii zaman kii,
Hakikat-i Muhammed-i ve Cemal tecellisi iersinde bir ho halde kendinden
geip, kendini kaybediyor, kendini bulamyor. Orada Allah da bulamyor.

nk Cenab- Hak o mekan Hz. Rasulullaha tahsis etmi olduundan, kendisi oraya
bir mdahale etmemektedir. Yani zat tecellisini orada perdelemekte,
sadece Hz. Rasullulahn Hakikat-i Muhammedinin Cemal tecellisini mutlak olarak
orada zuhura getirmektedir.

Ancak oradaki sren bittikten sonra, Mekkeye doru yola ktn zaman, yaklatka,
yaklatka, oralarda sanki bu sefer Peygamberini unutuyorsun. Allah baki kalyor, ne
Peygamber, ne insan, ne dnya, ne ana, na baba, ne hac, ne evlat dnemiyorsun.

Mekke ehrine girdiin zaman ise, ilahi Celal tecellisi, Azamet ve Kibriya tecellisi seni
134
saryor.
Ve de Kabe-i erifi grp onu ziyaret ettiin zaman orada sadece Hakk mahede
etmi, Allah ile adeta kar karya kalm gibi hatta kar karya deil zn de benliinde
birliktelik oluuyor. ok muazzam ve mstesna bir yaam tablosudur.

Burada zat tecellisi iersinde gark ve mahv olduundan, Cebraile ve Peygamberlere
ihtiyacn kalmaz, nk sen de kalmazsin.
Byle olunca sende ve alemde sadece Hak baki olmu olur Aslnda iin esas da budur:
Bizdeki izafi benlik anlay ve artlanmas bizi bize varmz gibi gstermekledir,
orada her ey gerek ynyle meydana gelip yaanmakladr.

(Ali imran Suresi 3/18 ayette)
, , , , . - ' . - ' . - ' . - ' . - . - . - . -

. - ' , . . - ' , . . - ' , . . - ' , .
ehidallah enneh la ilahe illa hve
allah ahit/tanktr ki,
enneh/kesin o/kendisi la ilahe illa hve
Allah kendi kendine ahittir ki ondan baka ilah yoktur ifadesiyle bu
hakikati dile getirmekledir.

Yine buraya kk bir iirimi ilave ediyorum

K A R I M D A M U H T E E M K A B E

Nihayet vardk Mekke ehrine,
kr ettik Rabbul alemiyne,
Yaklatk sevgili Ilaremine,
te karmda muhteem Kabe.

Dua etmek iin durduk biraz,
Gnllerde her dem bin bir niyaz,
Durma gayret et yaz kalemim yaz,

evrende tavaf ediyor canlar,
Bu yle srdrki ehli anlar,
lerinde var nasl yananlar,

Beyt-l Atik bir ismi de onun,
Anlarsan bak Ona varr yolun,
nsandan gider Ona bu yolun

Selam eder Hacerl Esvedde,
ade eder Rab ahirette,
Korkma al kalmazsn frkatte,
sle karmda muhteem Kabe

Yedi defa dnyor haclar,
Herkes bir, dost analar ilaclar,
Kimler kimi acaba hatrlar,
te karmda muhteem Kabe

Sevenler sevgilisi ortada,
135
Yarab Cemalin ak burada,
drak edip yle dur huzurda,

Sanki grdm o ezeli dost,
Pek yeni deil srtmdaki post,
Her makamda islediim bu kast,

Bu yn yam belki elli iki,
Aslnda yedi bin elli iki,
nsan ve Kabe karde ikisi,

Gz nurum gryor hep zn,
Anlarsan bu garibin szn,
ok grme bu neeli gnm,

27/6/1990 aramba
Mekke

Bir senede on iki (12) ay vardr.
Bunlardan (3) ay, aylardr,
iki bayram aras da iki (2) ay civarndadr.
Toplarsak be (5) eder,
geriyc kalan yedi (7) ay Etturu Seba yedi tur.
Be (5) ay ise, Hazarat- Hamse yani be hazret mertebesinin ifadesidir,
toplanrsa on iki (12) eder.
Senenin ve seyr-i slukun kemalidir.

le Kurban bayramnda Medineyi, Mekkeyi ve Kabeyi ziyaret edip, hakkani
varln gerekten giyinip, hac olarak eski yaad yerine dnen kimse, Hakkn ve oralarn
temsilcisi olan bir ziyaretgah olmu olur ve kendinden sonrakilere rnek olup yaadklar
onlara da retir, aktarr.
Bu yaam bylece nesilden Kevser Nehri kyamete kadar srecek yolculuuna
devam eder.

Ey muhterem kardeim; u iinde bulunduun dnyan, elindeki bedenin Peygamberin
sana verilen ilimler gerekten ok deerlidir kymetini bil! Son pimanlk fayda vermez. Batan
beri izahna altmz bu gzellikler sana bahedilmi bilelim. lahi lutuflardr, kymetlerini
bilelim.

Bayramlar blmne ilave edilebilecek daha pekok gerekler vardr, yaayarak
mahade edilir, daha fazla uzatmamak iin bu kadarla iktifa ediyoruz Sizlere, az da olsa,
nnzde yeni ufuklar aabildimse ne mutlu bana.
Mtevazi gnl bahemden sizlere birka demet deiik kokulu iekler sunmaya
altm. Eer gnllerinizde az da olsa muhabbetullah rahiyalar estirebilmisem ne mutlu
bana.

Cenab Hakk krler olsun ki bu kk ktabmzda bylece sona ermi oluyor. Eer
iinde anlalmayan yerler olursa ahsen veya telefonla da sorabilirsiniz. Ayrca kitabm
okuma zahmetine katlandnz iin de teekkr bor bilirim. Allah feyzini ve idrakini versin.
136
Her trl kusurumuzun ho grlmesini rica ederim.

31/01/1998
Necdet ARDI
(Terzi Baba)
Tekirda
(En arkadaki ksm)

G R ve M A H E D E
R U Y E T U L L A H

Gr ok ynl ve idraklere gre deien bir olaydr;
Allah- zat- mutlak itibariyle grmek muhaldir imkanszdr.
Zat- mukayyed olarak ve Rububiyet mertebesi itibariyle grmek mmkndr
ve bunun her mertebede ayr bir oluumu vardr.
Efal, esma, sfat ve zat mertebeleri itibariyle, bilin ve deer yarglar
deiiklik arz etmektedir.

Gerek slamn olduka zor anlalan ynleridir.
Geni slam kltr, sadece sathi genileme ile deil, onunla birlikte akuli ykselile
anlalabilir.

Arifler vuslat marifettir, demilerdir. Yani bu oluumlarn kemalati, marifet
mertebesidir.
Bu mertebeye ulamam kimseler bu halleri ezberleyerek renseler dahi yaamalar
mmkn deildir.
men lem yezuk lem yuraf yani tadan bilir denmitir

^

M Ü B A R e K G e C e L e R Ve Bayramlar

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

M Ü B A R e K G e C e L e R Ve Bayramlar

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

1

You might also like