You are on page 1of 71

www.ansysbilgihavuzu.

com

DOKUZ EYLL NVERSTES


MAKNE MHENDSL BLM

ANSYS WORKBENCH LE YORULMA ANALZ

Hazrlayan

Yuksel Chaush 2001508085

Danman: Do.Dr. Mehmet Zor ubat 2008 ZMR

Workbenchte Yorulma Analizi 28 ubat 2008

www.ansysbilgihavuzu.com

nsz
Gelien Dnyada gelien teknolojiyi takip etmek ve renmek insana byk avantajlar ve kolaylklar sunmaktadr.Ansys Workbench program da bunlardan birtanesidir.Giderek globalleen dnyada Trke kaynak bulma asndan byk bir sknt yaanmaktadr.Trke olarak hazrlanan bu almann ,okyanusta bir avu su misali kaynak eksikliini gidermede yardmc oca dncesindeyim. Beni bu almay hazrlamaya ynelten deerli hocam sayn Do.Dr.Mehmet Zora ,almada emei geen Makine Mhendisi sayn Mehmet Kamil Sarya, maddi ve manevi desteini benden hi bir zaman esirgemeyen sevgili dostum gzel insan Deniz Bilimleri Enstits Deniz Jeofizii blm yksek lisans rencisi sayn Cabir Alkana teekkr bir bor bilirim.

04/02/08 Yksel rfan Chaush

Workbenchte Yorulma Analizi 28 ubat 2008

www.ansysbilgihavuzu.com

indekiler
Sayfa 6 7 8 8 9 9 10 12 13 13 13

1. GR 1.1 1.2 1.2.1 1.2.2 1.2.3 1.3 Analiz Tipi Seimi Ykleme Durumu Seimi Sabit Genlikte Ykleme Deiken Genlikte Ykleme Orantl veya Orantsz Ykleme Ortalama Gerilme Etkileri

1.3.1 Ortalama Gerilme Erileri 1.4 ok Eksenli Gerilme Dz. Fakt. 1.5Yorulma Deiimi(Fatigue Modification) 1.5.1 Sonsuz mr Deeri(Value of Infinite Life)

1.5.2 Yorulma Mukavemet Faktr(Fatigue Strength .Fact)15 1.5.3 Yk Faktr (Load Scale Factor) 1.5.4 Stress Life Interpolation 1.6 Sonularn Deerlendirilmesi 1.6.1 Yorulma mr (Fatigue Life) 1.6.2 Yorulma Hasar (Fatigue Damage) 1.6.3 Gvenlik Faktr (Fatigue Safety Factor) 1.6.4 Biaxiality Indication 16 16 17 17 18 19 20

Workbenchte Yorulma Analizi 28 ubat 2008

www.ansysbilgihavuzu.com

1.6.5 Yorulma Hassasiyeti (Fatigue Sensitivity) 1.7 Gerilme Tanmlar 1.8 zet

21 21 22 24 24 25 26 29 32 34 41 46 47 47 54 56 56 57 58 60 61

2. CONSTANT AMPLITUDE, PROPOTIONAL LOADING (Sabit Genlik,Orantl Ykleme) 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.5.1 2.5.2 2.5.3 2.6 2.7 Problemin Tanm Ansys Workbench Programn altrlmas Program Modllerin Tantm Model Oluturmak Model Analizi Malzeme zelliklerin Girilmesi Yklerin Girilmesi Fatigue Data Girdileri Solve Sonularn Grlmesi

3. NON-CONSTANT AMPLITUDE,PROPOTIONAL LOADING (Deiken Genlik Orantl Ykleme) 3.1 3.1.1 3.1.2 3.1.3 3.1.4 3.1.5 Problemin Tanmlamas mport lemleri Malzeme Bilgileri Ykleme Seimi Yklerin Tanmlanmas Solve

Workbenchte Yorulma Analizi 28 ubat 2008

www.ansysbilgihavuzu.com

4.CONSTANT AMPLITUDE ,NON-PROPOTIONAL LOADING 64 (Sabit Genlik Orantsz Ykleme) 4.1 Ortamn tanmlanmas (Environment) 4.2 Yklerin Girilmesi 4.3 zm Kombinasyonlar (Solution Combination) 4.4 Sonularn stenmesi 4.5 zm (Solve) Fatigue References 64 65 66 68 68 70

Workbenchte Yorulma Analizi 28 ubat 2008

www.ansysbilgihavuzu.com

1.

GR

Makina elemanlar genel olarak deiken yklerin ve gerilmelerin etkisi altndadr.Elemana etki eden ykler statik olsa bile kesitinde meydana gelen gerilmeler deiken olabilir.rnein dnen bir mile etki eden statik ykn oluturduu gerilmeler tam deikendir. Deiken gerilmelerin etkisi altndaki elemanlarda bunlarn maximum deerleri deil tekrar says nemlidir.evrimsel olarak deien gerilmeler malzemenin i yapsnda baz ypranmalara sebep olur.Bylece kopma olay statik snrlarn ok altnda meydana gelir.Deiken gerilmelerin etkisi altnda malzemenin i yapsndaki deiikliklere yorulma ve elemann kopuncaya kadar dayand sreye de mr ad verilir.Elemann mr genellikle evrim says ile tarif edilir.Deiken zorlanmada kopma i yapdaki veya d yzeydeki bir sreksizlik noktasndan balar.Bu nokta civarnda malzeme yorulur bir atlak meydana gelir.Zamanla bu atlak derinleir,sonunda atlak dndaki blgedeki gerilme mukavemet snrn aarak elemann birden bire krlmasna neden olur.Bu ekilde oluan krlma yzeylerinde iki blge grlr.Krlma yzeyinin bir ksm mat ve dz,diyer ksm ise parlak ve tanelidir.Birinci blge nceden meydana gelen ve zamanla byyen atla gsterir.kinci blge ise birden bire kopan blgedir. Bir ok para balangta ok iyi alabilir yalnz belli bir sre sonra yklemenin evrim saysna bal olarak yorulma hasarna urayarak ilevselliini yitirir.Yorulma analizinin temel amac malzemenin mr sresince nekadarlk bir evrime dayanabileceini karakterize etmektir.Yorulma analizinde genel olarak 3 ana metod mevcuttur.Bunlar Strain Life,Stress Life ve Fracture Mechanicsdir. Ansys Workbench Fatigue Modl bunlarn ilk ikisini kullancya sunar. Strain Life yaklam gnmzde olduka yaygn bir ekilde kullanlmaktadr ve yorulmann dk evrim saylarn karakterize eden, tipik olarak atlak balangcn kapsayan bir metodtur.Dier yandan Stress Life ise parann toplam mr ile ilgilenir bunun iin atlak balangcn ve atlak ilerleyiini kapsamaz.Analizleri evrim saylarna gre snflandrrsak Strain Life dk sayl evrimler iin kullanrz bu yzden Low Cycle Fatigue (LCF) olarak bilinir ayn zamanda yksek saydaki evrimler iinde kullanlabilir.LCF genellikle 10 5 ve bundan daha dk evrimleri kapsar.Stress Life S-N(StressCycle Curves) diagramna dayanr ve genellikle yksek evrimleri kapsar bundan dolay High Cycle Fatigue (HCF) diye bilinir. 10 5 ve zeri evrimleri kapsar. Fracture Mechanics(Krlma Mekanii) varsaylan bir kusur veya boyutu bilinen bir hasar ile balar ve atlan ilerlemesini inceler bu yzden bazende Crack Life (atlak mr) diye bilinir. atlan byme
Workbenchte Yorulma Analizi 28 ubat 2008

www.ansysbilgihavuzu.com

hz,atlan mr srecindeki blgeler ve kritik atlak boyu hakkndaki bilgileri kapsar. Bu durumda atlak balangc (Crack initiation) art atlak mr (Crack Life) parann toplam mrne eittir. te bu alma parann toplam mr zerine yaplmtr.

1.1Analiz Tipi Seimi


Genel olarak yorulma mevcuttur.Bunlar; sonularnn bal oduu 5 adet girdi Fatigue Analysis Type (Stress-Strain Life seimi) Loading Type (Ykleme Durumu Seimi) Mean Stress Effects Multiaxial Stress Correction Fatigue Modification Factor

Fatigue Analysis Type

Loading Type

Mean Stress Efects

Multiaxial Stress Correction

Fatigue Modification Factor

ekil 1. Yorulma Analiz emas

Workbenchte Yorulma Analizi 28 ubat 2008

www.ansysbilgihavuzu.com

1.2 Ykleme Durumu Seimi


Bu alma para mr ile ilgili olduu iin yorulma analizi,Stress Life metodu ele alnarak yaplacaktr ve aada belirtilen ykleme eitleri tantlp bunlardan Ansys Workbenchin destekledii 3 ykleme durumu iin rnekler verilip anlatlacaktr. Constant Amplitude,Propotional Loading (Sabit Genlik,Orantl Ykleme) Constan Amlitude , Non-Propotional Loading (Sabit Genlik, Orantsz ykleme) Non-Constant Amplitude ,Propotional Loading (Deiken Genlik ,Orantl Ykleme) Non-Constant Amplitude,Non-Propotional Loading (Deiken Genlik ,Orantsz Ykleme)

Sabit Genlikte Ykleme (Constant Amplitude Loading)

1.2.1

ekil 2 Yukarda belirtildii gibi yorulma tekrarlanan ykler sonucu meydana gelir.Bu durumda paraya uygulanan maximimum ve minimum gerilmelerin deimedii yani sabit kald uygulamalara Sabit Genlikli Ykleme ad verilir. En basit ykleme eidi olduu iin ilk nce bu ykleme eidi ele alnacaktr.

Workbenchte Yorulma Analizi 28 ubat 2008

www.ansysbilgihavuzu.com

1.2.2 Deiken Genlikte Ykleme


(Non-Constant Amplitude Loading)

ekil 3 Burada yklemenin orantl olmasna ramen gerilme genlikleri ve ortalama gerilme zamanla deiiyor. Bu ykleme eidi iin zel gereksimlere ihitya vardr. Bunun iin ileride ayrntl olarak aklanacaktr.

1.2.3 Orantl veya Orantsz Ykleme


(Propotional,Non-Propotional Loading) Ykleme eitleri Orantl veya Orantsz olabiliyor. Orantl yklemede ,esas gerilmelerin oran sabit olduu ve zamanla deimedii kabul edilir.

2 = Sabit 1

Orantsz yklemede ise gerilme bileenleri ile ilgili herhangi bir balant yoktur.Aada sralanan durumlar iin geerlidir;

Ayn noktaya ki farkl ykleme durumu sz konusu olduunda Statik bir ykleme stne deiken bir ykleme halinde Nonlineer snr artlar

Workbenchte Yorulma Analizi 28 ubat 2008

www.ansysbilgihavuzu.com

ekil 4

1.3 Mean Stress Effects (Ortalama Gerilme Etkileri)


Analiz tipi seimi (Stress-Strain Life) ve ykleme eklini tayin ettikten sonra bir sonraki adm Mean Stress Correctionnun kullanlp kullanlmamasna karar vermektir.Malzemelerin yorulma ile ilgili zellikleri genellikle tam deiken (fully reversed) sabit genlikli (Constant Aamplitude) testlerde elde edilir.Oysaki (baz ortalama gerilmeler grlsede) pratikte bu tr yklemelerin olmas olduka nadirdir.Ykleme tam deikenden farkl ise o zaman ortalama gerilme mevcuttur ve hesaplanmas gereklidir. Ortalama gerilmeleri hesaplamak iin Soderberg,Goodman veya Gerber gibi teoriler kullanlr.Goodman bir yandan gevrek malzemeler iin iyi bir tercih olurken dier yandan Gerber de snek malzemeler iin seilebilir.Soderberg ise dk snekli malzemeler iin kullanldr.

Workbenchte Yorulma Analizi 28 ubat 2008

10

www.ansysbilgihavuzu.com

Alternating
S Endurance _ Limit

Mean
SYield _ Strenght

=1

ekil 5 Soderberg Diagram ve Forml

Alternating
S Endurance _ Limit

Mean
SUltimate _ Strength

=1

ekil 6 Goodman Diagram ve Forml

Workbenchte Yorulma Analizi 28 ubat 2008

11

www.ansysbilgihavuzu.com

Alternating
S Endurance _ Limit

Mean =1 + S Ultimate _ Strength

ekil 7 Gerber Diagram ve Forml

1.3.1 Mean Stress Curves(Ortalama Gerilme Erileri):


Mean Stress Curves deneysel yorulma verilerini kullanarak ortalama gerilmelerin etkilerini hesaplamak iin kullanlr.ki farkl eri eidi mevcutur: 1. Mean Stress Value Curves: Burada deney parasna deiken bir gerilme genlii uygulanrken sabit bir ortalama gerilmenin bindirilmesidir.Pratikte uygulanmas olduka zordur 2. R-ratio Stress Curves: Mean Stress Value Curves ile benzerdir yalnz tek fark deney parasna belirli bir ortalama gerilmenin uygulanmas yerine daha uygun ve tutarl bir ykleme oran uygulanmasdr.Bunun pratikte uygulanmas daha kolaydr

Workbenchte Yorulma Analizi 28 ubat 2008

12

www.ansysbilgihavuzu.com

ekil 8

1.4

Multiaxial Stress Correction Factor (ok Eksenli Gerilme Dzeltme Faktr)

Deneysel veriler genellikle tek eksenli gerilme sonularndan ibarettir.Oysa Yorulma analizi sonular genellikle ok eksenli gerilmelerden olumaktadr.Baz noktalarda gerilmelerin ok eksenli durumdan tek eksenli duruma dntrlmesi gerekir.VonMisses,Maximum kayma veya farkl gerilme bileenleri tek eksenli deneysel verilerle karlatrlmas iin kullanlabilir.

1.5

Fatigue Modification Value of Infinite Life (Sonsuz mr Deeri)

1.5.1

Deiken genlikli (non-constant amplitude) yklemede yorulma analizi yaparken kullanlabilecek dier bir seenek ise sonsuz mr deeridir.Sabit genlikli yklemede, meydana gelen gerilme genlii S-N diagramna girilen en kk gerilme genliinden daha kk ise para
Workbenchte Yorulma Analizi 28 ubat 2008

13

www.ansysbilgihavuzu.com

mrn, S-N diagramna girilen en kk gerilme genliine karlk gelen evrim says alacaktr(Birok malzeme snr limitinde bulunmad iin bunu gvenlik dolaysyla yapar).Dier yandan deiken genlikli yklemelerde ok kk gerilme genlikleri meydana gelsede eer evrim saylar yeterince yksek ise nceden tahmin edilemeyen deformasyonlara yol aabilir.Bunu kontrol etmek iin bir sonsuz mr deeri girilebilir.Bu deer analiz srasnda gerilme genlii S-N diagramnda belirtilen deerlerin dnda olursa kullanlr.Yksek bir sonsuz mr deerinin seilmesi kk gerilme evrim saylarnn yksek olmas durumunda daha az deformasyon olmasna neden olur.Aada gsterilen rainflow ve damage matrixlerinde muhtemel sonsuz mr etkileri gsterilmitir.Her iki damage matrix de ayn ykleme historsinden oluuyor yalnz birinin sonsuz mr deeri 1e9 iken diyerinin 1e6 dr.

Verilen ykleme durumu iin Rainflow matrisi

ekil 9

Workbenchte Yorulma Analizi 28 ubat 2008

14

www.ansysbilgihavuzu.com

Sonsuz mr deeri 1e6 olduu zaman damage(hasar) matris sonular.Toplam hasar 0.19 olarak hesaplanr.

ekil 10

Burada ise sonsuz mr deeri 1e9 olduu zamanki sonular grlyor.Toplam hasar 0.12 olarak hesaplanr.(%37 daha az hasar)

ekil 11

Workbenchte Yorulma Analizi 28 ubat 2008

15

www.ansysbilgihavuzu.com

1.5.2

Fatigue Strength Factor (Yorulma Mukavemet Faktr)

Malzemenin yorulma zelikleri ile ilgili testler genelikle ok zel ve kontroll koullar altnda gerekletirilir.Eer analiz edilecek para test koullarndan farkl ise bu modifikasyon faktr aradaki farklar hesaplamak iin kullanlabilir.Fatigue Strength Factor ( k f ) yorulma mukavemetini drd iin birden kk olmaldr.Bu faktr sadece gerilme genlikleri iin kullanlr ve ortalama gerilmeleri etkilemez.

1.5.3 Load Scale Factor (Yk Faktr)


Eer istenirse girilen bir Loading Scale Factor deeri iin hem gerilme genlikleri hem de ortalama gerilmeleri lp bu deere gre dengelenebilir.Bu deer statik bir modelin zerinde deien ortalama ve gerilme genliklerin iddetlerini grmek iin her defasnda zm bulmaktan kanmak iin kullanldr.

1.5.4 Stress Life Interpolation

ekil 12

Workbenchte Yorulma Analizi 28 ubat 2008

16

www.ansysbilgihavuzu.com

Stress Life analizi S-N erisinde belli bir deeri bulmak isterse her zaman mevcut olmayabilir.Bunun iin stress life interpolasyona gider.Stress Life analizinde bu ilemi gerekletiren 3 ayr metod bulunur bunlar; log-log , Semi-log ve Lineer dir.Sonular seilen metoda gre deiir.Ama genellikle S-N erisini ve karlk gelen deerleri grmek asndan log-log metodunun kullanlmas daha uygundur.

1.6 Sonularn Deerlendilmesi 1.6.1 Fatigue Life (Yorulma mr)

ekil 13

Workbenchte Yorulma Analizi 28 ubat 2008

17

www.ansysbilgihavuzu.com

Yorulma analizi yaplan parann muhtemel mrnn tayini iin kullanlr.Yorulmadan dolay parann kopaca ana kadarki evrim saylarn gsterir.

1.6.2 Fatigue Damage (Yorulma Hasar)

ekil 14 Verilen mr iin yorulma hasarn gsterir.Fatigue Damage iin birden byk deerler mr tamamlanncaya kadar olan hasarlar gsterir.

Workbenchte Yorulma Analizi 28 ubat 2008

18

www.ansysbilgihavuzu.com

1.6.3

Fatigue Safety Factor (Yorulma Gvenlik Faktr)

ekil 15 Verilen mrde parann gvenirlii hakknda bize bilgi verir.Maximum gvenlik faktr 15 deeridir ve 1den kk olan deerler mr tamamlanmadan nceki gvensiz blgeleri temsil eder.

Workbenchte Yorulma Analizi 28 ubat 2008

19

www.ansysbilgihavuzu.com

1.6.4 Biaxiality Indication

ekil 16 Daha nce belirtildii gibi yorulma ile ilgili malzeme zellikleri tek eksenli gerilmeler altnda belirlenir.Bu sonu kullancya btn model zerindeki gerilme durumlar ve bunlarn yorumlanmas hakknda bilgi verir.Tek eksenli gerilmeler 0,kayma gerilmeleri -1 ve ift eksenli gerilmeler 1 ile temsil edilir.

Workbenchte Yorulma Analizi 28 ubat 2008

20

www.ansysbilgihavuzu.com

1.6.5

Fatigue Sensitivity (Yorulma Hassasiyeti)

ekil 16 Yorulma sonular kritik blgelerdeki yklemenin bir fonksiyonu olarak nasl deitiini gsterir.Hassasiyet mr , hasar veya gvenlik faktr iin bulunabilir.

1.7 Gerilme Tanmlar


Constant Amplitude,Propotional Loading durumunu ele alrsak max. Ve min. Gerilmeler max ve min ise;

Workbenchte Yorulma Analizi 28 ubat 2008

21

www.ansysbilgihavuzu.com

max

min

ekil 17

The stress range (Gerilme Deiimi) The mean stress (Ortalama Gerilme)

= max min

m =

max + min
2

The stress Amlitude or Alternating Stress (Gerilme Genlii) a = 2 The stress ratio (Gerilme oran) R=

min max

Fully-reversed loading ,eit ve zt ynl ykleme durumu olduu zaman.( m =0 ve R=1 ) Zero Based loading durumu ykn

kaldrld zaman meydana gelir. ( m =

max
2

uygulanp ,

tekrar

geri

R=0 )

1.8

zet:

Aada u ana kadar bahsedilen durumlarda Fatiguge Analysis Stress Life metodunun daha pratik olmas iin adm adm gsteren bir ema hazrlanmtr.
Workbenchte Yorulma Analizi 28 ubat 2008

22

www.ansysbilgihavuzu.com

Fatigue Analysis Type -Stress Life

Loading Type -Constant Amplitude , Propotional Loading -Constant Amplitute , Non-Propotional Loading -Non-Constant Amplitude , Propotional Loading -Non-Constant Amlitude , Non-Propotional Loading

Mean Stress Effects


-Goodman -Soderberg -Gerber -Mean Stress Curves -Mean Stress Dependant -Multiple r-ratio curves -None

Multiaxial Stress Correction -Component X -Component Y -Component Z -Component YZ -Component XZ -Von Misses -Maximum Shear -Maximum Principal -Abs Maximum Principal

Fatigue Modification -Volume of infinite life -Fatigue Strength Factor -Load Scale Factor -Interpolation Type -Log-Log -Semi-Log -Linear ekil 18
Workbenchte Yorulma Analizi 28 ubat 2008

23

www.ansysbilgihavuzu.com

CONSTANT AMPLTITUDE PROPOTIONAL LOADNG (Sabit Genlik,Orantl Ykleme) RNEK 1

2.1 Problemin Tanm: ekilde grlen makina parasnn sa ve


sol yanlarndan mesnetlenmi orta ksmna da +-50000Nmlik bir dndrme momenti etkimitir.

ekil 19

Workbenchte Yorulma Analizi 28 ubat 2008

24

www.ansysbilgihavuzu.com

2.2 Ansys Workbench Programn ltrlmas


Balat (Start )> Programlar > ANSYS 10.0> ANSYS Workbench

ekil 20 Modllerin bulunduu aadaki pencere alr. WorkBenchde almamzn her bir ana aamas farkl modllerde yaplr.

Workbenchte Yorulma Analizi 28 ubat 2008

25

www.ansysbilgihavuzu.com

ekil 21

2.3 Program Modllerinin Tantm

Empty Project: Bo bir alma sahas (Proje) aar.alma ile ilgili tm dosyalar bu sahann iinde kaydedilir. Proje kaydedilirse ona bal tm almalar kaydedilir. Geometry: Geometrik modelinin oluturulduu modl. Simulation: Analizin yapld ve Sonularn Grld modl. CFX-Mesh:Yksek kalitede elemanlara ayrma (meshing) ileminin yapld modl. Open: Daha nce kaydettiiniz dosyalar aabilirsiniz.

Modllerin bulunduu pencereden Empty Project butonuna baslarak yeni bir proje oluturulur proje ismi YorulmaAnalizi girilir ve Save butonuna baslarak kaydedilir.

Workbenchte Yorulma Analizi 28 ubat 2008

26

www.ansysbilgihavuzu.com

ekil 22 Proje ekrannda iken soldaki butonuna basnz. Design Modeler ekran alr. Aadaki

ekil 23

Workbenchte Yorulma Analizi 28 ubat 2008

27

www.ansysbilgihavuzu.com

Eer sorulursa boyut olarak mm seiniz.

ekil 24 Bu ekranda iken Save as butonuna basarak geometrik modelinizi parca-1 isminde kaydediniz.(Hibir geometri olmamasna ramen bo olarak kaydediyoruz).

ekil 25
Workbenchte Yorulma Analizi 28 ubat 2008

28

www.ansysbilgihavuzu.com

butonuna basarak Project ekranna geri steki dnerseniz kaydettiimiz parca-1 isimli almay grebilirsiniz.Project ekrannda iken butonuna basarsanz projeye ait baka bir alma oluturabilirsiniz.

ekil 26 imdi parca-1 isimli almay ift tklayarak tekrar DesignModeller ekranna geri dnp almamza balayabiliriz.

2.4 MODEL OLUTURMAK:


Aadaki izim gerekli l ve constrainler verilerek oluturulur.

ekil 27
Workbenchte Yorulma Analizi 28 ubat 2008

29

www.ansysbilgihavuzu.com

ekil 28 Daha sonar Revolve komutu kullanlarak kat hale getirilir.

ekil 29

Workbenchte Yorulma Analizi 28 ubat 2008

30

www.ansysbilgihavuzu.com

Paraya

komutlarn kullanarak 3 mm chamfer veririz,

ekil 30

komutu kullanlarak paraya Daha sonra 3mm olmak zere radius verilir

5mm ve

Workbenchte Yorulma Analizi 28 ubat 2008

31

www.ansysbilgihavuzu.com

ekil 31 Bylece para hazr hale geldi imdi ise yorulma anailizi iin gerekli malzeme zellikleri,S-N diagram vs. gibi girdileri tanmlayacaz.

2.5 MODEL ANALZ


Butonuna basarak Project ekranna geri dnlr ekrann sol tarafnda bulunan blmne geilir. butonuna baslarak analiz

Workbenchte Yorulma Analizi 28 ubat 2008

32

www.ansysbilgihavuzu.com

ekil 32 Similasyon blmne gelindiinde sa tarafta bulunan Similation Widzard ksmndan yapmak istediimiz analizi (Fatigue) seip Run tuuna basarz

ekil 33
Workbenchte Yorulma Analizi 28 ubat 2008

33

www.ansysbilgihavuzu.com

Run

komutundan

sonra

artk

YorulmaAnalizi

adn

verdiimiz

projenin parca-1 adl modelini yorulma analizini yapabiliriz.

alma sahas iinde

ekil 34 Yine sa tarafta grlen Simulation Wizard ksmnda analiz iin gerekli bilgileri teker teker gireceiz. Sol tarafta ise Model Tree model aacmz grlmektedir buradan model zerinde yaplan almalar grlebilir ve gerek duyulduunda deiiklikler yaplabilir.

2.5.1 Malzeme zelliklerin Girilmesi:


Wizard ksmda Verify Materials butonunu tkladktan sonra Details ksmnda bize bir uyar penceresi alr ve hangi malzemeyi kullanacamz sorar. Ansys Workbench programnn bize salad kolaylklardan birtanesi de sanayide sklkla kullanlan malzemelere ait zellikleri kendisinin vermesidir (Poison.Young modl,S-N vs.). Eer bu malzemeleri kullancaksak import dememiz gerekir ve alacak pencereden istediimiz malzemeyi seebiliriz.

Workbenchte Yorulma Analizi 28 ubat 2008

34

www.ansysbilgihavuzu.com

ekil 35

ekil 36

Workbenchte Yorulma Analizi 28 ubat 2008

35

www.ansysbilgihavuzu.com

Eer analizini yapacamz paraya ait malzeme zellikleri Ansys Workbench veri tabannda mevcut deilse o zaman kendimiz girmemiz gerekecek.Bunun iin Details ksmndan New Materiali seeriz .Bu rnekte malzeme zelliklerini kendimiz tanmlayacaz dier rneklerde ise Workbench veri tabanndan yararlanp her iki seenei de renmeye alacaz.

ekil 37 New Material seeneini setikten sonra alan Engieering Data ksmnda hi bir malzeme zellii tanmlanmamtr. Bize gerekli malzeme zelliklerini tanmlayacaz.Bunlar ncelikle Young Modl ,Poisson oran ve S-N diagramdr.Dier zellikler gerektii takdirde veya farkl analizlerde girilebilir (sl, elektromanyetik analizleri vs.) S-N diagramn girmek iin gerekli zellik seenei gzkmyor bunun butonundan Alternating Stress ve Tensile iin yield Strength zelliini seip aktif hale getiririz.

Workbenchte Yorulma Analizi 28 ubat 2008

36

www.ansysbilgihavuzu.com

ekil 38

ekil 39

ekil 40

Bu ilemleri yaptktan sonra Tensile Yield Strength deerini 1.98e+009 olarak gireriz. S-N diagram ile igili deerleri girebilmek iin ekil 28de

Workbenchte Yorulma Analizi 28 ubat 2008

37

www.ansysbilgihavuzu.com

okla gsterilen seenei tklarz . Alan pencerede ilk nce gerilme genlikleri ve bu genliklere kar gelen evirim saylarn bize grafik olarak gsterecek yntemleri seeriz.Genellikle Semi-Log veya Log-Log olarak seilmesi sonular grmemiz asndan bize kolaylk salar.

ekil 41

S-N erileri ortalama gerilmelere bal olduu iin gerektii takdirdede birden faza S-N erisi girilebilir.Ksacas eer malzemenin farkl evrim saylarna ait farkl ortalama gerilme deerleri mevcut ise bunlar da girilebilir.Mean Curve type olarak R-ratio seilir.

ekil 42

Workbenchte Yorulma Analizi 28 ubat 2008

38

www.ansysbilgihavuzu.com

ekil 43

Farkl S-N erileri girmek iin Mean Value sa tklayarak bu ilem yaplabilir. Engineering Datada son aama Ortalama gerilmeleri ve bunlara karlk gelen evrim saylarn girmektir. Dikkat edilecek olursa evrim says arttka malzemenin tad gerilme azalacatr, bu da bir sre sonra malzeme koptuu zaman normal kopma deerinin ok altnda bir deerde olacaktr.

Workbenchte Yorulma Analizi 28 ubat 2008

39

www.ansysbilgihavuzu.com

ekil 44

ekil 45

Workbenchte Yorulma Analizi 28 ubat 2008

40

www.ansysbilgihavuzu.com

Bu rnekte biz sadece 1 S-N diagram girdik ama gerekirse birden fazlada girilebilir. ekranna geri dnlr. ikonuna tklanarak simulasyon

2.5.2 Yklerin Girilmesi:


Wizard penceresinden insert load butonuna tklanarak alacak uyar penceresi bizi hangi butondan ykleme sememiz gerektiini gsterecek.

ekil 46

Workbenchte Yorulma Analizi 28 ubat 2008

41

www.ansysbilgihavuzu.com

Buradan ilk nce Moment i seeriz daha sonra sol alt kede alan Details ksmna nce ykn ugulanaca yzeyleri seip apply deriz sonra yk ve ynn belirleriz.

ekil 47

ekil 48

Workbenchte Yorulma Analizi 28 ubat 2008

42

www.ansysbilgihavuzu.com

+X ynnde +-50000 N.mlik moment ykledik imdi parann mesnetini (support) girelim.Bu sefer Widzard penceresinden insert supports butonuna baslarak ilem gerekletirilir.

ekil 49 Burada yine ayn ekilde program bizi ynlendirerek mesnetimizi nereden seeceimizi gosterir.Buradan sabit mesneti seeriz (fixed support)

Workbenchte Yorulma Analizi 28 ubat 2008

43

www.ansysbilgihavuzu.com

ekil 50 Ekrann sol alt kesinde alan details ksmna sabitleyeceimiz yzeylerini seip apply butonuna tklarz. paray

ekil 51

Workbenchte Yorulma Analizi 28 ubat 2008

44

www.ansysbilgihavuzu.com

ekil 52

ekil 53

ekil 54
Workbenchte Yorulma Analizi 28 ubat 2008

45

www.ansysbilgihavuzu.com

2.5.3 Yorulma Analizi Girdileri (Fatigue Data)


Wizard penceresinden Insert Fatigue Tool butonuna baslarak giri blmnde bahsedildii gibi ilk nce analiz tipine karar verilip seilir; Stress life ykleme biimi Fully reversed seilir.

ekil 55

ekil 56
Workbenchte Yorulma Analizi 28 ubat 2008

ekil 57
46

www.ansysbilgihavuzu.com

Paraya uyguladmz yk tam deiken (fully reversed) olduundan herhangi bir ortalama gerilme teoremi girilmez. butonunu tklayarak stediimiz analiz sonularn seebiliriz.

ekil 58

2.6 Solve (zm):


Modelin tanmlanmas bitmitir wizard penceresinden sove butonuna tklanr stte bir uyar penceresi alr solve butonuna tekrar baslr ve ozm balar.

ekil 59

2.7 Sonularn Grlmesi:


Outline da Solution a eklediimiz sonularn ( Life,Damage, Safety Factor vs..) zerine srasyla tklarsak modelde bu sonularn dalmn grebiliriz. Model zerinde her deer farkl bir renk ile temsil edilir. Sol st kede ise bu renk skalasn grebiliriz.

Workbenchte Yorulma Analizi 28 ubat 2008

47

www.ansysbilgihavuzu.com

ekil 60

ekil 61

Workbenchte Yorulma Analizi 28 ubat 2008

48

www.ansysbilgihavuzu.com

ekil 62

ekil 63

Workbenchte Yorulma Analizi 28 ubat 2008

49

www.ansysbilgihavuzu.com

ekil 64

ekil 65

Workbenchte Yorulma Analizi 28 ubat 2008

50

www.ansysbilgihavuzu.com

ekil 66

ekil 67 nemli NOT: Eer ykten dolay malzemede oluacak gerilme genlii S-N diagramnda belirttiimiz gerilme genliklerinin en knden daha kke, S-N diagramnda en kk gerilme genliine karlk gelen evrim says bize para mrn verir.Bylece yorulma sonularnda Life sonucunu grmek iin tkladmzda paramz tamamen krmz renkte gzkecektir ve minimum life, S-N diagramnda en kk gerilme genliine karlk gelen evrim saysn gsterir.Zaten mantk yrtrsek evrim says arttka malzemenin tayaca genlik azalacandan (evrim says arttka malzemede oluan deformasyonda artacaktr dolaysyla malzemenin tayaca gerilmede azalacaktr) S-N diagramndaki en kk gerilme genliinden daha kk bir genlik elde edersek bu da daha fazla bir evrim demektir diagramda daha yksek bir evrim belirtilmedii iin gvenlik asndan en kk genliye karlk gelen evrimi almas doal olacaktr. steki rnekte paramza yklediimiz 50 000Nm lik momente karlk gelen para mr 1 evrimden azdr (min.life 0.1e-001) .Eer 5000 Nm yklersek sonu ne olucak birlikte grelim:

Workbenchte Yorulma Analizi 28 ubat 2008

51

www.ansysbilgihavuzu.com

ekil 68

ekil 69 Grld gibi paramz tamamen krmz renkte ve min.life S-N diagramnda en dk genlie karlk gelen evrim saysna eittir. (1.e+008 evrim) NOT: Yorulma analizi sonularn grdkten sonra eer istenirse verilen yklemelere karlk gelen gerilme analizleri sonularda grlebilir.Outlineda Solution blm altndaki Stress Tool seemeine tklanarak grlebilir.Farkl gerilme analizlerinide hesaplattrmak istenirse , yorulma sonular istenirken onlarda istenebilir.

Workbenchte Yorulma Analizi 28 ubat 2008

52

www.ansysbilgihavuzu.com

NON-CONSTANTAMPLITUDE,PROPOTIONAL LOADING (Deiken Genlik Orantl Ykleme)


Bir nceki blmde yklemenin max.ve min.gerilme genliklerinin sabit olduu constant amplitude,propotional loading ele alnd.Bu blmde ise ykleme propotional olmasna ramen gerilme genlikleri ve ortalama gerilmenin zamanla deitii durum ele alnacak.

ekil 70 Dzensiz bir ykleme iin zel bir ileme ihtiya vardr.Dzensiz bir ykleme biimi iin evrim saysnn saymak rainflow evrim saya metodu ile gerekletirilir. Rainflow evrim saya metodu dzensiz bir gerilme historysini yorulma hesaplarnda kullanmak iin evrime dntrmek iin gelitirilen bir tekniktir.

Workbenchte Yorulma Analizi 28 ubat 2008

53

www.ansysbilgihavuzu.com

tim
time

ekil 71 Farkl ortalama gerilmelerin ve gerilme genliklerin evrimlerini sayar daha sonra bu evrimler kullanlarak yorulma hesab yaplr. Damage summation (hasar tespiti ve hesab) Palmgran-Miner kural ile yaplr.Buradaki temel mantk farkl ortalama gerilmeleri ve gerilme genliklerine karlk gelen evrimler para mrnden ufak bir parasn kullanmalardr.Herhangi bir gerilme genliine karlk gelen evrim N i , ve parann kopaca ana kadarki evrim N ft olsun.Kopma mr evrim says (N ft ) tamamlannca olacaktr.

Ni N =1 fi
Deiken genlik iin her iki metod kullanlr.

ekil 72
Workbenchte Yorulma Analizi 28 ubat 2008

Rainflow Matrix
54

www.ansysbilgihavuzu.com

RNEK 2

ekil 73

3.1 Problemin tanm: Parann alt noktasn sabitledik steki iki 3.1.1 mport ilemi:
adet civata yatan da silindrik mesnetle sabitledik ve parann i yzeyini deiken bir yklemeye maruz braktk.

leme nce paray (Solid Worksde modellendiinden) import ederek balanr.mport ilemi eer istenirse yeni project oluturarak veya var olan bir projectde DesignModeller bolmnden file>import external geometry file ilemi yaplarak import edilebilir.

Workbenchte Yorulma Analizi 28 ubat 2008

55

www.ansysbilgihavuzu.com

ekil 74

mport ileminden sonra busefer Simulation blmne geilerek analiz ilemi balanabilir.Burada yine bir nceki blmde ele alnan admlar teker teker izlenir .

3.1.2 Malzeme Bilgileri


1.Adm: nce malzeme bilgileri girilir(Bu rnekte Ansys databaseden faydalnacak).Malzeme olarak Structural steel seilir ve bu malzemeye ait btn zellikler otomatik olarak verilmi olur.

ekil 75
Workbenchte Yorulma Analizi 28 ubat 2008

ekil 76
56

www.ansysbilgihavuzu.com

Ayn zamanda S-N diagramda bize hazr olarak verilir.

ekil 77

3.1.3 Ykleme Seimi


2.Adm Ykleme tipi semi: Ykleme tipini History Data,Analiz tipimizi Stress life ve Ortalama Gerilme Teorisini Goodman seeriz.History data bilgilerini ekil..de gsterilen kutucua tklayarak alan pencereden SAEBracketHistory dosyasn seeriz.Bin size 32 ,

Workbenchte Yorulma Analizi 28 ubat 2008

57

www.ansysbilgihavuzu.com

infinite life 1.e+009 scale factor 5.e-003 ve stress component Equivalent(Von-Misses) seilir.

ekil 78

ekil 79

ekil 80 rnek history datalar instalation directoryde bulunabilir:

Workbenchte Yorulma Analizi 28 ubat 2008

58

www.ansysbilgihavuzu.com

C:\ProgramFiles\Ansys Inc\v100\AISOL\CommonFiles\Language\enus\EngineeringData\Load Histories

3.1.4

Yklerin Tanmlanmas

3.Adm Yklerin Girilmesi: Widzard penceresinden insert loads butonuna tklanarak 4448.22 Nluk yk parann st silindrik yzeyine uygulanr

ekil 81 Daha sonra yine widzard penceresinden busefer insert supports butonuna tklanarak cylindrical support ve fixed support olmak zere iki adet mesnet tanmlarz.

Workbenchte Yorulma Analizi 28 ubat 2008

59

www.ansysbilgihavuzu.com

ekil 82

3.1.5 Solve (zm)


Bu ilemlerden sonra sra solve komutunu kullanmaya geldi,butona baslmadan nce grlmek istenen sonular istenir bunun yannda Graph Results ikonundanda rainflow ve damage matrixleride istenir.Sonular taker teker aada verilmitir.

Workbenchte Yorulma Analizi 28 ubat 2008

60

www.ansysbilgihavuzu.com

ekil 83

ekil 84

ekil 85 Parann minimum mr 1.096e+002 evrimdir.

Workbenchte Yorulma Analizi 28 ubat 2008

61

www.ansysbilgihavuzu.com

ekil 86

ekil 87

Workbenchte Yorulma Analizi 28 ubat 2008

62

www.ansysbilgihavuzu.com

ekil 88 Rainflow Matrix

ekil 89 Damage Matrix


Workbenchte Yorulma Analizi 28 ubat 2008

63

www.ansysbilgihavuzu.com

CONSTANT AMPLITUDE, NON-PROPOTIONAL LOADING (Sabit Genlik Orantsz Ykleme)


Bu blmde constant amlitude ,propotional loading ele alnacak. Burada temel mantk yorulma hesab iin tek bir loading Enviroment yerine ikitane loading Enviroment kullanlmasdr.Aadaki istisnalar hari constant amplitude non-propotional loading ,constant amplitude propotional loading ilemi ile ayndr. 1. ki farkl ykleme iin iki ayr Enviroment blm alr 2. Solution Combination blm eklenip iki Enviroment belirtilir 3. Solution Combination blm iin Fatigue Tool eklenir ve ykleme eidini non-propotional olarak girilir. 4. Yorulma sonular ayn ekilde istenir ve zlr.

4.1 Environment

ekil 90
Workbenchte Yorulma Analizi 28 ubat 2008

64

www.ansysbilgihavuzu.com

4.2 Yklerin Girilmesi


Bu ilemden sonra her iki Environment iin ykler ve mesnetler girilir.Burada dikkat edilmesi geren her bir Environment iin farkl ykler uygulanabilirken ayn support girilmesidir.lk Environmente +X ynnde 1000 Nluk bir kuvvet ve frictional support girildi.(Parann ayn blgesine birden fazla yk tanmlanr)

ekil 91

Workbenchte Yorulma Analizi 28 ubat 2008

65

www.ansysbilgihavuzu.com

kinci Environmente X ynnde 1500 N ve yine parann btn yzeyine frictional support girilir.

ekil 92 Environmentler oluturulduktan ve ykler tanmlandktan sonra sra Solution Combinationnun oluturulmas.

4.3 Solution Combination

ekil 93
Workbenchte Yorulma Analizi 28 ubat 2008

66

www.ansysbilgihavuzu.com

Solution Combination oluturulduktan sonra zerine tklanp alan pencereye her iki Environment eklenir.

ekil 94

Environmentler eklendikten sonra Solution Combination iin Ftigue Tool (veya istenirse baka aralarda eklenebilir) eklenir.Fatigue Toola tklanarak ykleme eidini Non-Propotional seilir.

Workbenchte Yorulma Analizi 28 ubat 2008

67

www.ansysbilgihavuzu.com

Ykleme eidide girildikten sonra grmek istediimiz sonular istenir. ekil 95

4.4

Sonularn istenmesi

ekil 96

4.5 Solve
Bundan sonra butonuna tklanarak ilem gerekletirilir.Sonularn grlmesi diyer yklemelerde olduu gibi ayn yoldan yaplr.

Workbenchte Yorulma Analizi 28 ubat 2008

68

www.ansysbilgihavuzu.com

ekil 97

ekil 98

Workbenchte Yorulma Analizi 28 ubat 2008

69

www.ansysbilgihavuzu.com

ekil 99 NOT: Para malzemesi iin yine Ansys Databaseden faydalanarak Structural Steel seildi.

Fatigue References
1. Hancq, D.A., Walters, A.J., Beuth, J.L., Development of an

Object-Oriented Fatigue Tool, Engineering with Computers, Vol 16, 2000, pp. 131-144. This paper gives details on both the underlying structure and engineering aspects of the fatigue tool.

2. Bannantine, J., Comer, J., Handrock, J. Fundamentals of Metal Fatigue Analysis, New Jersey, Prentice Hall (1990). This is an excellent book that explains the fundamentals of fatigue to a novice user. Many topics such as mean stress effects and rainflow counting are topics in this book. 3. Stephens, Ralph I., Fatemi, Ali, Stephens, Robert R., Fuchs, Henry O. Metal Fatigue in Engineering, New York, John Wiley and Sons, Inc. (2001)

Workbenchte Yorulma Analizi 28 ubat 2008

70

www.ansysbilgihavuzu.com

4. Lampman, S.R. editor, ASM Handbook: Volume 19, Fatigue and Fracture, ASM International (1996). Good reference to have when conducting a fatigue analysis. Contains papers on a wide variety of fatigue topics. 5. U.S. Dept. of Defense, MIL-HDBK-5H: Metallic materials and Elements for Aerospace Vehicle Structures, (1998). This publication distributed by the United States government gives fatigue material properties of several common engineering alloys. It is freely downloadable over the Internet from the NASA website. http://analyst.gsfc.nasa.gov/FEMCI/links.html

Workbenchte Yorulma Analizi 28 ubat 2008

71

You might also like