Ky Enstitleri

ISSN: 1304-0227 ki Ayda Bir Yaymlanr. Say 22 / Eyll-Ekim 2010

Ynetimden
Yaz mevsimi boyunca lkemiz halk oylamasna kilitlendi. Halk oylamasyla yattk, halk oylamasyla kalktk. Gece gndz televizyonlar siyasi parti liderlerinin konumalarna yer verdi. En sonunda toz duman arasnda, lkemizin gelecei asndan ok nemli sonular dourabilecek anayasa deiiklikleri kabul edildi. Anayasada yaplan deiiklikler gelecekte de ok tartlacaa benziyor Getiimiz yazn en nemli olaylarndan birisi de; SYM tarafndan yaplan Kamu Personeli Seme Snavnda (KPSS) kopya ekilmesiydi. Her eyin ivisi kt dedirten bir gelimeydi bu. Snava giren rencilerin byk abas, basn ve kamuoyu destei ile ortaya kan olay, ksa srede byd. Yaplan soruturma sonucunda retmen adaylarnn snav iptal oldu. Sonra dier snavlarda da benzeri kopya iddialar gndeme getirildi. Konu hl tartlyor. Eitim dizgemizin snava dayal yaps srd srece bu tr hrszlklarn, kayrmalarn, szmalarn sreceini dnyoruz. ncelikle rencilerini snavdan snava srkleyen bu sistemin deitirilmesi gerekiyor. Genlerimiz niversiteye kadar binlerce snava girerek diplomasn alyor, biz o diplomann stne retmen olabilmesi, ya da dier alanlarda alabilmesi iin bir kez daha snava sokuyoruz onlar. stelik bu snav ekmek kavgasn da beraberinde getiriyor. Ksaca lkemizin gelecei olan genlerimizin mrn dershanelerde rtyoruz Yaz dinlencesi bitti. 2010 2011 Eitim - retim yl balad. ncelikle bu eitim - retim ylnn retmen ve rencilerimize salk, baar ve mutluluk getirmesini diliyoruz. Her retim yl banda olduu gibi, bu yl da, eitim dizgemizin sorunlar gndeme getirildi. Yazl ve grsel medya ve sendikalar sorunlar birer birer ortaya dktler. Uzun szler sylendi. Derin analizler yapld. Ama her yl ayn sorunlar Eitim dizgemizde deien bir ey yok! Demek ki; sorunlar bir trl zlemiyor. Her yl snflarn kalabalk olmasndan, dersliklerin yetersiz oluundan, velilerden deiik adlarla paralar toplanmasndan, retmen andan sz ediyoruz; ama zm yok Yz binlerce retmen aday sokaklarda geziyor. ou ka yldr isiz. Bir trl atamalar gerekletirilemiyor. Ama bir bakyorsunuz ki; ka okulda retmen eksiklii sryor Ne diyelim, umarz bu retim yl sorunlarn bir ksmnn zmlendii bir yl olur Bu yaz retmenlik meslei asndan iimizi yakan birok olay da yaadk; ancak bunlardan ikisi unutulacak gibi deildi. lk olay: orlu Atatrk ok Programl Lisesinin cretli retmeni Ahmet Fazl Elinin okula gelen kitaplar hamallk yaparak tad srada kalp krizi geirerek lmesiydi. Bu lm haberi eitim camiasn yasa bodu. Eli yaz aylarnda maa alamad iin hamallk yapyordu. 44 yandaki Eli, evli ve iki ocuk babasyd. kinci olay; stanbul - Ataehirdeki Rotary Lisesinin inaatnda niversite harl iin alrken derek hayatn kaybeden Mula niversitesi Fen Edebiyat Fakltesi rencisi mer etinin olayyd. Ne yazk ki, her iki olay basnda yeterince yer bulamad. Bu arada Vakfmza; burs iin yzlerce renci bavurmaktadr. Bu konuda biz Vakf olarak elimizden gelen gayreti gsteriyoruz. Ancak bizim de koullarmz belli. Kendi yamzla kavrulma mcadelesi vermekteyiz. Bu konuda gr, neri ve yardmlarnz bekliyoruz. Yazar, air, TS Genel Bakan Baykurtu lmnn 11. ylnda bir kez daha saygyla anyoruz. Yeni saymzda grmek dileiyle.

nternet Sitemiz:http://koyenstitulerivakfi.org.tr

Ky Enstitleri

Ky Enstitlerine Yaklam
Vakf Yaynlarnn Kaynak Olarak Gsterilmesi
1994te Ky Enstitleri ve ada Eitim Vakf (KEEV) kuruluncaya kadar Ky Enstitleri zerine asl kaynaklardan yararlanarak yaz, kitap yazmak yorucu, uzun almalar gerektiriyordu. Tonguun kitaplarnn mevcudu yoktu. Ancak baz kiilerde, byk kitaplklarda da vard. Baz yazlar gazete ve dergi sayfalarnda kalmt, bunlarn bir ksm da Arap alfabesi ile yazlyd. Meclis grmelerinde, uralarda ky enstitleri hakknda konuulanlarn saptanmas baz kiiler iin imknsz, bazlar iin uzun yorucu almalar gerektiyordu. Bunlar dnen vakfmz ynetimleri aratrmaclara kolaylk salamak, herkesin doru bilgelere kolaylkla ulaabilmesi iin alt, retti. Vakf Tonguun baz kitaplarnn Sayn Engin Tonguun izniyle yeni basklarn yapt. Gazete ve Dergilerde km yazlarn derledi, iki cilt halinde yaymlad. Milli Eitim Bakan Hasan-Ali Ycelin ky eitimi ve ky enstitleri hakknda yazlar, konumalar kitaplatrld. Ky Enstitleri hakknda 1937-1954 yllar arasnda km yasalar, yasalama, srasnda yaplan konumalar iki cilt halinde yaymland. 1936-1949 yllar arasnda hakknda gazete ve dergilerde kan yazlar iki cilt halinde kitaplat. Bte konumalar srasnda ve Milli Eitim uralarnda Ky Enstitleri hakkndaki konumalar, ky enstits programlar ky enstitleri ile ilgili ynetmelik vs. resmi yazlar, enstit mdrlerince Tongua yazlan zel mektuplardan semeler vb. yaymland. Bu balamda temel kaynak olabilecek Vakf yaynlarnn toplam 23 oldu. Baz baka kurum ve kiilerin yaynlar da dikkate alnrsa Ky Enstitleri zerinde alma yapmak isteyecekler iin doru kaynaklar byk lde elde hazr demektir. Genel de kaynak yokluu artk bir gereke olarak ileri srlemez. Bu kaynaklar, Vakf yaynlar, yeterince duyurabildi mi? Yazarlar, aratrmaclar bu kaynaklar almalar kullanabildiler mi? Kullanmamalarnn ne gibi sakncalar olabilmekte? Bu asl ve temel kaynaklarn yerine 2.,3. el kaynaklar kullanlrsa ne olur? Bu yl (2010) 14-17 Nisan gnleri Kastamonu niversitesince dzenlenen Ky Enstitleri Sempozyumuna gelen ve kitaplam olan bildiriler zerinde yaplan bir alma ile yukardaki sorulara yant vermeye alacaz. 1- Sempozyuma gelen 70 bildiriden 12sinde kaynak gsterilmemi. Kaynaksz bildiri ne kadar bilimsel olur bilemeyiz. Ama imdiki konumuz bu deil. 2-Geriye kalan 58 bildirinin 27sinde Vakf kitaplar kaynak olarak gsterilmi. (aa yukar %46s) 3- Vakf kitaplarndan 15i kaynak gsterilmi. (%65) Kaynak says bildiri bana 1-27 arasnda deiiyor. Beten fazla kaynak gsterilen alt kitap unlar: a) Eitim Yolu ile Canlandrlacak Ky 6 kii 17 kez b) Tonguun Kitaplamam Yazlar 10 kii 16 kez c) Ky Enstits Programlar 7 kii 13 kez ) Ky Enstitleri-Amalar, lkeler, Uygulamalar 7 kii 12 kez d) Ky Enstitleri Dergisi 4 kii 7 kez e) Ky Enstitleri ilgili Ynetmelik ve Resmi Yazlar 3 kii 5 kez 4)- Btn kitaplarda kullanlan kaynak says 952. Vakf kitaplar iin kullanlan 101. (aa yukar %10) 5)- Kiilerde younlama var. Be ve daha fazla kaynak kullanan 5 kii Vakf kitaplarndan 43 kez kaynak gstermi. Bunlarn 3 kiisi Vakf yesi (25 kaynak) Yani btn kaynak says olan 101 saysnn drtte birini bu vakf yesi kullanm Bu arada Vakf yayn olmayan ama temel kaynak niteliinde olan baz kaynaklar da kullanlm ama bunlarn says ok deil. u sonucu karabiliriz.: Vakf, kitaplarnn duyurusunu yeterince yapamam. Bu nedenle de kaynak olarak ok kullanlmam olabilir. Ya da bildiri sahipleri kolayna kam, az sayfal 2, 3. el kitaplar yeterli grmtr. Bulunan say ve oranlar artrma yollarn bulmalyz asl kaynaklar temel almaynca yanl bilgi kullanmak kanlmaz olur. Sempozyum kitabnda bu dikkati ekecek kadar ok. Bilgi hatas 120nin zerinde. Sempozyum seici kurulu keke iin farkna varp basmdan nce dzeltme yollarn bulsayd. Tehlikesi urada ki bir niversite yaynna gvenden dolay o yanllar kaynak olarak alnp yaygnlatrlabilir. Aratrmaclar, ky enstitlerine ilgi duyanlar bu bltenin okuyucular en azndan Vakfa yaymlanan temel kaynaklardan yararlanmay ihmal etmemeliler. Ayn kaynaklarn daha ok kullanlmas iin bilmeyenlere neride bulunmaldrlar.

nternet Sitemiz:http://koyenstitulerivakfi.org.tr

Ky Enstitleri

Okullar Alrken Ky Enstitlerini Anmsamak

Eitimin en iyisi, baarl olan, rencide renme mutluluu, renme heyecan, renme merak uyandrr. Yani renmeye eilimli, yatkn, istekli hazr hale getirir renciyi. Baarsz eitim ise renciyi yldrr., uzaklatrr, nefret ettirir. Elinden gelse karr renciyi. Ky Enstitlerinde okullarn almas diye bir kavram yoktu. Zaten akt okul. br almalarn yannda kltr derslerinin de balamas tarihi vard. O da gz aylar, ounlukla eyll Her dersin kitaplar nceden datlr. Onlar gzelce kaplanr. ilk sayfaya kalemle admz soyadmz numaramz, snfmz yazlr. Tatl bir heyecan ve merakla derslerin balama gn beklenir. yi anmsarm, tatl bir merakla kartrrdm kitaplar. Neler yazyor diye bakardm. Bunlar renince daha bilgili, daha nemli kii olacaz diye bbrlenirdim. Okumu insan olmann gizemli grkemi byrd gzmde. Demek bizlere yle bir deer yargs verilirdi. Cahil insan, bilgili insann fark gzmzde byk nem tard. Onun iin renme susuzluu iindeydik. Baarl eitim, sanyorum rencide bu duyguyu uyandrr. Arkas da orap sk gibi gelir. Ama bunun elbet koullar var. retilen bilgiler ilgin olacak. Bir ie yarayacak. rencinin merakn doyurucu cinsten olacak. Bir ie yarayacak, yaama katk getirecek. e yaramaz havada anlamsz eyler olmayacak. Ezber deil, dnerek anlayarak, ele dile gelen konular olacak. Hibir ey anlamadan, zorla ezberletilen bilgiler naslda skar insan. Herkesin bandan gemitir. imdi bunu yaayan renci, renmenin tadna varabilir mi? Nefret etmez mi dersten de okuldan da Her gn gryoruz, tank oluyoruz, renciler okullarn da, retmenlerini de, kitaplar da sevmiyorlar. Bunun stnde neden hi durulmaz? nemli bir konu deil mi? Ben ok iyi anmsarm, retmenlerimizi de, okulumuzu da seviyorduk. Hele bazlarnn ders saatini heyecanla beklerdik. Hi yalanm yok. Yeni eyleri renirken sevinirdik. Mutlu olurduk. Ky enstitlerinde yaratlan bu hava, bugn br okullarmzda neden yaratlamyor? Bir eksiklik bir yanllk yok mu bunda? Bence ders programlarnn, ders kitaplarnn yanllndan, yaam gereklerine uzak olmasn-

Talip Apaydn

dan geliyor bu Bir de elbet retmenlerin tutumundan, Ben iyi retmenlerle birlikte altm. Meslei sevmeyen, rencilere dman gibi bakan arkadalarla da altm. renciye kt davranan, dersini sevdiremeyen retmen, hem kendisine hem renciye ktlk ediyor. Onlar uzaklatryor. Okulu cehenneme eviriyor. Kendisi de mutsuz oluyor. retmenlik sevgi meslei. renciyi kendi ocuumuz gibi sevmeden, onunla itenli olarak ilgilenmeden olmaz Bu adan baknca retmen yetitirme konusunda sylenecek ok eyler var elbet. Sk sk okuyoruz, duyuyoruz, durmadan renci dvyorlar. renciye kt davranyorlar. Orada eitim yok demektir. Ben ky enstits renciliimde tek bir tokat yemedim, hi kt sz duymadm. Arkadalarmda yle. Buna karn hibir yaramaz durum, bir disiplin olay gemezdi. retmenlerimize kar son derece saygl idik. Bir ka atmalar yeterliydi. Ayplanmak en byk ceza idi. Nasl oluyordu bu? Doru eitimin gc burada ite. O hava kendiliinden yaratlyordu. nk arkada smail Hakk Tongu gibi bir eitimci vard. Her durumda onun etkisi yansrd. Ky Enstitlerine sk sk gelir, retmenleri de yetitirirdi. ok sonra kendilerinden duyduk, biz retmenlii ky enstitlerinde rendik derlerdi. Bunlarn yannda rencilerin zamann iyi deerlendirmek, renciyi yararl uralara yneltmek. Bo zamanlarn doldurmak. ok kitap okumalarn salamak, mzik altrmak, resim yaptrmak, sportif almalara nem vermek Hi bo zamanmz yoktu bizim. Kitap okurduk, mzik alrdk, tartrdk Gen insann bo kalmas tehlikelidir. Kt alkanlklara ynelir. Onun zamann yararl uralarla doldurmak gerekir. zellikle gzel sanatlarla iliki kurmalar ok yararl olur. iir edebiyat, mzik, resim, spor ok duyarl dnemleridir, ilgi duyarlar. Onlar ynlendirmek okulun retmenin grevidir. Bu adan baknca bugnk eitimimiz acnacak dzeydedir. Genlerimiz onun iin okulu sevmemektedir. Okullar alrken rencilerin haline bir bakn, nasl bir ylgnlk, isteksizlik nsann ii burkuluyor.

nternet Sitemiz:http://koyenstitulerivakfi.org.tr

Ky Enstitleri

Vakfmzdan Haberler
TS Genel Bakan, Ky Enstitl yazar ve air Fakir Baykurtu lmnn 11. ylnda bir etkinlikle anyoruz. Vakfmz, Eitim Sen ve Eit Derin ortaklaa dzenledii etkinliin al konumalarn kurumlar adna Eitim Sen Bakan Zbeyde Kl, Eit Der adna Mustafa Demir, Vakfmz adna Erdal Atc yapacak. Mutahhar Aksarnn ynetecei akoturumun konumaclar: Talip Apaydn, Nedim ahhseyinolu ve Ahmet zer Vakf Bakanmz Erdal Atcnn yapm olduu Ky Enstitllerle Syleiler dizimizin ikinci kitab Anadolu Aydnlanmasnn zindenin hazrlklar sryor. Bu yaptta 12 Ky Enstitlyle yaplan syleinin yer almas bekleniyor Vakfmzn internet sitesi her geen gn daha ok ziyareti tarafndan geziliyor ve olduka ok ilgi topluyor. Web sayfamz kanalyla Ky Enstitlerine gnl veren yeni dostlara ulatmz gibi; yaptklar balar karlnda, onlara Ky Enstitleriyle ilgili birinci el kaynaklarmz gnderiyoruz Vakfmza geni bir ariv oluturabilmek iin sizden gelen Ky Enstitleriyle ilgili fotoraf, an, mektup, deerli kitap v.b malzemeleri dikkatle kaydedip arivimize kazandryoruz. En son Hasan Ali Ycelin Hasanolanda bir tren srasnda ekilmi fotoraflarn mit Saraslan dostumuz Vakfmza gnderdi. Fotoraflarn sahibi ve saklaycs Orman Mhendisi Ahmet Demirtaa da ok teekkr ediyoruz.

Unutulmayan Kii: Fakir

Fakir Baykurt olarak nlendi. Fakir Baykurt olarak tannd. Bizde yle duyduk, yle tandk. Ama Ky Enstitl arkadalar, gerek adnn Tahir olduunu, onu da deitirmediini sylyorlar. Fakir yazarlk addr diyorlar. Ailesi ile ilesi nfus mdrlnn bu durumu akla kavuturmas gerekiyor. Fakir adn al da ilgin. Yakn arkada Ekrem Kabaydan duyduuma gre, renciliinde de okumaya dknm. renci kitaplar dndaki kitaplarla dergi, gazete ne varsa okurmu. Kimilerinin de abonesiymi. Birisini, Tahir Baykurt ad ile yaymlad grlyor. Dz yaz da yazm olabilir ama grdklerimiz iirdir. oular gibi yaz yaamna iirle balad sanlyor. Kant Ky Enstitleri Dergisi, anmsadmca, kendisi 1929 doumludur. Ky Enstitleri dergisi, Ycel-Tongu dneminde, 1944, 1945, 1946 yllar yaynland. 15-16 yalarnda olabilir. O yanda bile iirleri deer buluyor, yaymlanyor. stelik adalarnn ki gibi llde deil Orhan Velininkiler gibi lszdr. Uyaklar da yle rnek iin Ky Enstitlerinin deiik saylarndan birka dize sunuyorum. kinci saysnn 299. sayfasndaki Vazgetim balkl iiri: Bir tutam asmam elli kuru, /Radyo almaktan, / Gramofon almaktan, /Ata binmekten vazgetim. nc saydaki Gnen Mektubu balklsndan: Sar Yaprakl, boz toprakl/ bizim iller!../ Gnein Dua ile ekildii, /ifte minarelerin dikildii,/ diyardr buras. VII-VIII. Sayda da var ya, sayfamzn kstl oluundan alamyoruz. Gnen, Ispartaya bal, rencisi olduu Ky Enstitsnn addr. leyen demir ldar.diye bir sz var. Fakir Baykurt, yazarln srekli ileten birisiydi, lkokul retmenliiyle yetinmiyor. Gazi Eitim Enstitsnn Trk Dili blmne giriyor. Oray bitirince yazarln daha gelitiriyor. retkenliini, rnlerini artryor. lerinde filme alnanlar oluyor. Kimileri gibi onu da seveni, sevmeyeni var. Ben, hem kendisini hem de yaptlarn severdim. Toplumsal sorunlarmz olduu gibi yanstyordu. Onuncu Ky adl yaptn bir yolculukta Adanada atm, ne denli balanmm ki, bam kaldrmadan Ankarada bitirip kapattm. Kurduu TSn (Trkiye retmenler Sendikas) yesiydim. O yolla birbirimizi daha iyi, daha yakndan tandk. Birbirimize daha iten balandk. TS yznden,

Mustafa Onar
tutarsz sulamalarla yllarca cezaevinde yatt. Genel Af yasas ile kma olana vard. Onu istemedi. Kendine gveniyordu. Yargnn srmesini istedi Yarglanarak akland. Saldrganl yoktu. Hogrlyd. Gerektiin de savunma yapma durumunda kalrd. Somut rneini Kayseri de grdk Kkrtlan kimseler Kurultaymza saldrdlar. lm-kalm aamasndaydk, topluca savunmaya getik. Kendisi nmzdeydi. Hemen engelledik Komutan nde bulunmaz, dedik. Arkaya aldk, balkona kardk. Gene de ceketi kolunda aa sklmt. Gvenirliini orda da rnekledi. Ne var ki, olaylar durmuyordu, akas durdurulmuyordu. Ban dinlendirmek iin Almanya ya gitti. 12 Eyll koullarn yaamad. O koullar yaasa, gene bir gereke uydurulur rettii bir iir kitabn bana da gnderdi. Ara sra aar okurum. Bunca retken d kuu bir Ekim gn retmez oldu. Yaamn yitirdi. Yaasa, dndke, onlar yetitiren Ky Enstitlerini anmadan edemiyorum. Yetitirdikleri onun gibi rnek oldular, yaznmz glendirdiler.

nternet Sitemiz:http://koyenstitulerivakfi.org.tr

Ky Enstitleri

Neler Okuyalm
Eitim Mirasmz Ky Enstitleri
Ky Enstitleri, eitim mirasmzdr. Geleceimizdir ayn zamanda. Uygulanabilirlii de mmkndr. Ama ilkelerinden almadka ve inanm kadrolar olduka/yaratldka Kuruluunun 70. yln bitirmek zereyiz Ky Enstitlerinin. Szn etmek istediim kitap, bir sempozyuma ait. Karde kuruluumuz KAVEG Ky Enstitlerini Aratrma ve Eitimi Gelitirme Dernei- 2008de iki gn sren bir sempozyum dzenlemiti. Bildiriler de 2009 Nisannda yaymlanmt. Sempozyumda, bilimsel adan Ky Enstitlerinin uygulanabilirlii ele alnmt. Dr. Sekin zsoy, Ky Enstits Mirasnn Tarihsellii ve Gncellii: Diyalektik Bir Bak balkl bildirisinde Ky Enstitleriyle ilgili yantlar deil, sorular deitirmemiz gerektiini belirtip bu kurumlar bugn nasl aabilirizi dnmeye aryor hepimizi. Devamnda KE kapatlmasayd neler olurdu biimindeki sorulara yant aramak yerine Bugnk zgrlk ve eitliki eitim mcadelesinde KE deneyimi bize nasl bir k tutuyor? KE deneyiminden gncel eitim sorunlar ve bu sorunlara zm araylarnda ne gibi dersler karmak gerekiyor? sorularnn sorulmasn istiyor. Prof. Dr. Ali Baykal da Ky Enstitleri 1940l yllarn biim ve ierii ile, ayn sylem ve kalplarla yeniden kurulamaz. Ama tasarm ve iletim ilkeleri her trde ve dzeyde- yeni kurulacak ya da kendini yenileyecek okullara rnek olabilir diye sonulandryor Okul Tasarmnda rnek Yaklam: Ky Enstitleri balkl bildirisini. Yrd. Do. Dr. Kamile Hamilolu, Gncel retmen Yetitirme Felsefe ve Yntemleri Asndan Ky Enstitleri zlencelerinin Gereki, Doac, Diyalektik, Faydac ve Varoluu akmlarm bir sentezi denilebilecek bir felsefi yaklama sahip olduunu aktaryor. KE izlencelerini tasarsna, ortama (gizil ve olas uyarclar dzenine), baarya, eriiye, rne bakarak deerlendiriyor. Ayrca, Faydac, lerlemeci, Yenidenkurmaclk felsefi akmlarnn ilkeleriyle Ky Enstitlerindeki yaklamlar kyaslyarak daha geni adan tanmamz salyor. Prof. Dr. Filiz Kamacolu iler Tuem Kar Ky Enstitlerindeki Mzik Eitiminin Bugnn Eitim Sistemine Uygulanabilirliini 1943 ile 2006 Mzik Dersi eriklerini kyaslayarak ortaya koyuyorlar. KAVEG Bakan Prof. Dr. Gler Yaln, zgn Bir Yksek renim Kurumu: Hasanolan Yksek Ky Enstits balkl bildirisiyle YKEne ilikin tm
Mutahhar Aksar, muaksari@yahoo.com

bilgi ve belgeleri paylayor ve 14 maddede bulgularn sonulandryor. Yaln, KE ilkelerinin yaama gemesi ok daha geni kapsaml bir almay ve eitim sisteminde kkl bir deiiklii gerektirmektedir diyor son cmlesinde. Abdullah zkucur, Ali Ylmaz, Murat Burga, Refet zkann yaanm deneyimlerinden olumu bilgileri de ufuk ac KAVEGin bu yaptn Ky Enstitleri konusunda bilimsel bak as edinmek varsa gelitirmek isteyenlere neriyorum * Eitim Mirasmz Ky Enstitleri Uygulanabilirlii ve Model almalar, Kitab Yayna Hazrlayanlar: Prof. Dr. Gler Yaln, Prof. Dr. Filiz Kamacolu, KAVEG Ky Enstitlerini Aratrma ve Eitimi Gelitirme Dernei, Literatr Yaynlar, Birinci Basm: Nisan2009, 166 sayfa, stanbul.

alan halka, retmene, renciye yaramayan bugnk bozuk dzen deiince ve kapitalist retim ilikilerinden kurtuluncaya kadar izlenebilecek en doru Sendikal sava yolu, grev hakkn da elde etmi gl bir rgtte izlenebilir. Bu gl rgt tek olur. Karar ve yrtme organ tek olur. Ama kendi iinde demokratik ileyiin btn llerine de uyulur. Byle bir rgt, bugnk dankln ve yarn yanllkla ynelebileceimiz herhangi bir federatif birlemenin zararlarndan bizi koruyacaktr. Ts olarak ortak kurultaya bu inanla giriyoruz. TS Gazetesi say 59 1 Austos 1970 Fakir Baykurt

nternet Sitemiz:http://koyenstitulerivakfi.org.tr

Ky Enstitleri

Neler Okuyalm
Mualla Eyupolu ve Ky Enstitleri
inde bulunduumuz koullardan bakldnda Ky Enstitleri Cumhuriyetin mucize kurulular nitelemesini fazlasyla hak ediyor. Bu mucizenin gereklemesine gnl veren, emei geen pek ok isim var. Bu isimlerden biri de Mualla Eyupolu Anhegger. M. Eyupolu Ky Enstitlerinde greve balama yksn yle anlatyor: Akademiden yksek mimar olarak yeni mezun olmuum. Annemden izin alp bir haftalna Sabahattin aabeyimi ziyarete Ankaraya gidiyorum. Hi unutmam bir cumartesi gnyd. Aabeyim daha Ankaraya varr varmaz, o gn smail Hakk Tongula tantryor beni. O da o an tayinimi yapyor Hasanolan Yksek Ky Enstitsne. Yap Kolu bakan olarakAilesinin bu kararna verdii tepki iinde unlar sylyor: Valla onlar da ardlar duruma, byle apar topar. Ama izin verdiler ite. Sonradan ok tenkit edilmiler akrabalar tarafndan,Nasl yollarsnz bu gencecik kz oralara! falan diye. Babam ok memnundu, kylerde alacam, memlekete hizmet edeceim diye. Eh annem de her zaman Aman uaklarm elinizden geldii kadar kylckleri okutun! diyerek bytm bizleri Eh Sabahattin Aabeyim de Ankarada bu projeye gnl vermilerin balarnda geliyor. Babam da peki deyiveriyor ite. Kyde alt ahr, tuvaleti darda, bir giri hol ve bir odadan ibaret toprak bir ev kiralar M. Eyupolu. Kardaki evde oturan ev sahibi- gvenlik amacyla olsa gerek- her gece kapy zerine kilitler sabah da aar. Hasanolandaki mzik okulu binasn, byk ve kk marangoz atlyesini, hamam ve kantin gibi blmleri yapan, ocuk bahesini tasarlayp dzenleyen Eyupolu, Hasanolandaki almalarn yle deerlendiriyor:hem derslere giriyorum hem de ocuklarla birlikte uygulama yapyorum. Ders ve uygulama birbirini tamamlard orada. imdi ben Mimarlktan mezun olduumda kerpi nedir, imento nasl karlr grmemitim ki hi. Orada uygulama srasnda rendim her eyiYanmda iki Macar usta alrd.Gerisi renci M. Eyupolu Bakanla bal mimar retmen sfatyla tm ky enstitlerinin kuruluuna ya da tamamlanmasna katlr.Hi unutmam, Tongula Kayserideki Pazarren Ky Enstitsne giderken hava kararmt. Etrafta hi k yok,zifir gibi her yerKrk ylda bir araba geer yanmzdan. Derken Pazarren l l bir karmza kt ki, ikimiz de gzyalarmz tutamadk. yle ihtiaml gzkmZarife SAKARYA

t gzmze kurduumuz enstit.diye anlatr duygularn. Bu okullara ulam bazen tren, bazen at bazen de otodrezin (tren raynn zerinde yrtlen el arabas) ile gerekletirirler. Ata binmeyi o yllarda m rendiniz sorusuna yant Ata binmeyi rendim mi acaba? Kimse sormazd ki, bilir misin diye. At, katr, eek ne varsa ona biner giderdik gideceimiz yere. diye yantlar. M.Eyupolu ailesine yazd mektuplarda Anadoluya ilikin gzlemlerine de yer verir. Erzurum Pulur Ky Enstitsne gidip gelirken babas Rahmi Beye unlar yazar:Babacm enstit mdryle Hasankale ve Akale kylerini gezdik. Bu kyler imdiye kadar grdklerimden pek baka. Halis Trk kylerini grmek burada mmkn oldu. Kylerimiz de ehirlerimiz gibi yle byk tezatlarla dolu ki.Bir evde kuzu dolmas, dierinde yalnz karpuz kabuu yeniyor.Kyller Orta Anadolu kyllerine nispetle ok ok fazla misafirperver.Kye kamyon kamad iin 7 km yryerek gittik.Kyl ocuklara vermek zere kalem ve sabun almtm. Kyde o kadar ok ocuk bizi karlad ki, kalem sabun bir ie yaramad.Her kyde olduu gibi ocuklardan sonra kadnlar etrafmz sard.Yanmda bir de yksek ksm talebelerinden Saliha var.Bizi nasl sarlp sarlp pyorlar grseniz.Bizi siz okutun. Ne iyi canlar varm! diye biri brakp biri kucaklyor Kylerden kalan intiba: sefalet, cehalet, harp korkusu, hkmet korkusu, ikayete balam bir mtegallibeler snf Biz yolcu, onlar hanc Ky Enstitlerinin kapan ile ilgili duygularn da yle aktaryor: 50 000 kye ilkokul yapld 10 sene iinde. Hakiki bir eitim seferberlii yaad Trkiye.Devlete hi yk olmadanEraf malzeme verdi, renci ve retmen emeini koydu.ok yazk oldu.ok ktlkler yaptlar bu memlekete. nsan hakikatleri bilince, krlyor ister istemez.Mualla Eyupolunu daha yakndan tanmak isterseniz. HTT GNE Mualla Eyupolu Anhegger, Sylei: Tuba andar, Doan Kitap,2003

Balarnz iin; Posta eki No: 524689 Ziraat Bankas Kzlay ubesi: 390029247-5003

nternet Sitemiz:http://koyenstitulerivakfi.org.tr

Ky Enstitleri

Yitirdiklerimiz
1- Halil Dnerta 1944 Dzii Ky Enstits Mezunu (12.08.2010) 2- Osman Nuri Alper 1947 Hasanolan Yksek Ky Enstits Mezunu (18.07.2010) 3- Yusuf zkan Hasanolan Ky Enstits 1944 Mezunu (18.07.2010)

Bize Gelen Kitaplar

1- M.Nuri zden Yaam Savunmak (10 adet) 2- Trkiye Barolar Birlii Mekteplerin dman Bayram ve Samsun Postu Tarihi 3- Zihni enol imizdeki Trk 4- Eitim Sen Yaynlar Anadilde Eitim Sempozyumu 5- Yusuf Ziya Bahadanl, Bir Hikayem Var 6- Mustafa Stk Demir Biraz Glmse (Fkralar) 7- Ahmet Kocaman Dil ve Eitimi Dnmek 8- Eitim-Sen, Eitim Bilim Toplum (dergi) 9- mer Cahit Yldz, Bir Anadolu Kirkiti (iir) 10- Receb Bulut, Gecenin Ayaklar ve Gnei Beklerken (iir). 11- Ard Szlk-ngilizce-Trke Trke ngilizce 12- Dr. Halil Atlgan-Ana Beni Eversene ve Ceyhanl Hasan Turan 13- Prof. Dr Ahmet Kocaman Sylem zerine (yayna hazrlayan) 14- Dr. Niyazi Altunya Ky Enstits Sistemi Toplu Bak 3.Bask 15- Mehmet Alptekin (yetimi) yaammdan kesintiler (5 adet) 16- Sleyman alkan Paalarn Birlii (10 adet) 17- Seluk Sarsaltk Beyaz Kurtun ntikam 18- Av. Ahmet Cenan 1. I. 1/34 TS Gazetesi II. 4 say retmenler T. rt. Der. Fede. Yayn Organ. III. 4 say haber mektubu. Bu kaynak tek dosyada arive. 2. Hrriyet Gene Hriyet. Hasan-li Ycel, Cilt 1/Kayt No: 509 3. Hrriyet Gene Hrriyet, Hasan-li Ycel, Cilt 2/Kayt No: 510 4. Devrimci Eitim ras TS Yayn, Kayt No: 35 5. Devrimci retmenlerin Sava, TS 1967-69 alma Raporu, Kayt No: 2351 6. lk ki Ylda TS, Kayt No: 2352 7. TS Dayanma Bildirisi, Kayt No: 2353 8. Yadrgadlar Bizi, Haim Kanar, iirler, Kayt No: 2354

Ynetim Kurulu yemiz Ali KINACInn annesi Zeliha KINACI (1929-15.08.2010) tarihinde vefat etmitir. KINACI ailesinin acsn paylar, basal dileriz KY ENSTTLER VE ADA ETM VAKFI YNETM KURULU Sendikamz, Derneklerimizi kapatanlar birer birer gidiyorlar, ou gitmesi gereken yere gitmiyor belki, ama gidiyorlar. Bizler ise kalyoruz. Mesleimiz kalyor olanca ykyle, ilesiyle. Sorumluluklaryla birlikte mesleimiz bize kalyor. Okullar, okullarda renciler, Okullar dnda yzyllardr aydnlk bekleyen halkmz bize kalyor. Bir an nce toparlanp bunun gerektirdii tavr alalm, diye eklemek istiyorum. Fakir Baykurt.

nternet Sitemiz:http://koyenstitulerivakfi.org.tr

Ky Enstitleri

iir Kesi
Metin Demirta
Abdlkadiri Anarken
Arkadalarla Abdlkadiri anyorduk ki Birden ortal Kekik ve nane kokusu sard Yahu arkadalar Hele bir bakn iirleriyle sokaktan Abdlkadir geiyor olmasn?
Not: Cemal Sreyann (kasabal Lorka) dedii Abdlkadir Bulut, Anamurlu, retmen kkenli bir air. 32 yanda iken bir trafik kazasnda yitirdik. Gneyin renklerini yanstan, ok yetenekli bir airdi. Gen yata kayb byk bir acdr.

Oldu mu ya?
Gnnk aalar, ladinler Sabah serinlii yollara dm Yarpuz kokular, harnup ieklerinden Mavi bir dereydin akp gelen Gn yan gneyli ozan Nice zlemlerin gibi iir defterinde yarm kald Daha syleyecek Akineli trklerin vard Oldu mu ya? Kim yazacak imdi al dibinde biten Anamurlu iein iirini?
(Abdlkadir Bulutun ld gn yazm)

KY ENSTTLER VE ADA ETM VAKFI

Mithatpaa Cad. 62/21 Yeniehir / ANKARA Tel&Faks: 0312 425 24 68 - Tel: 0312 419 36 34 http://www.koyenstitulerivakfi.org.tr

Yaynn Ad Yaynn Tr Yayn ekli Yayn Sahibi Sorumlu Yaz leri Mdr Yayn dare Adresi E-Mail Basm Yeri

Ky Enstitleri Yaygn Sreli Yayn 2 Aylk - Trke Ky Enstitleri ve ada Eitim Vakf Adna ERDAL ATICI AL KINACI Mithatpaa Cad. 62-21 YENEHR / ANKARA kevakfi@gmail.com Merdiven Reklam Tantm GMK Bulvar zveren Sk. No: 13/14 DEMRTEPE - ANKARA Tel: 0312 232 30 88 merdivenreklamtanitim@gmail.com