You are on page 1of 8

Kompozit Yap Nedir? Gnmz yap teknolojilerinde en sk rastlanan zellik ideal farkl yap malzemelerinin bir arada kullanlabilmesidir.

Kompozit yapnn en nemli zellii beton ile eliin beraber kullanlmasdr. Dnyadaki elik + beton kompozit yaplarda yksek gerilme ve esneklik zelliine sahip elik ile, yksek basn mukavemeti ve korozyon direncine sahip betonun eitli kombinasyonlar kullanlmakta ve uygulanmaktadr. Kompozit yap yntemi ile elik ve betonun pozitif zelliklerini herhangi bir engel kalmadan birletirmek mmkndr. Meydana gelen kompozit yaplarda elik tayclar gerilim gcn, beton ise basn gcn tamakta buna ilaveten elik iskeletin betonla birlemesi sonucunda elik ile beton bir btn olarak tayc gce sahip olup tamamyla beraber hareket eden bir btn haline gelmekte ve yangna kar da byk bir koruma salamaktadr.

elik + Beton Kompozit Yaplarn Avantajlar: * Bina yksekliinin dk olmas hallerinde maksimum kat olana salar (zellikle ok katl binalarda) * Kpr tayc aralklarnn 40-80 m arasnda deimesine izin verdiinden daha ekonomik kpr yapm * elik tayc yaplar kolonsuz, duvarsz ve kesintisiz mekna izin verir (ok katl otoparklarda) * Bina betonarmeye gre %40-50 daha hafiftir, buda daha az deprem yk almasn anlamna gelir * elik yaplarda tesisat montaj kolay yaplr. Kablolarn ve tesisatn yenilenmesi sorunsuzca yaplr. * Binann elik kolonlarla yaplmas yangna kars byk avantaj salar. Is gvdeye yava yaylr. *elik konstrksiyon binalarn inaas gibi kolay inaa edilebilir * elik ve betonu birbirinden ayrmak kolay olduu iin kolaylkla sklebilir * Dnya normlarnda test edilmi ve onaylanm btnyle kaynatlm saplama ile beton ve elik bir btn halinde hareket eder, buda bina gvenliine nemli rol oynar.

Kesme ivileri (Shear Studs) Kayma ivisi, kompozit demeyi elik profile balamak iin kullanlan, kesme kuvveti aktaran bir elemandr. Bu sebeple hesap iin ncelikle, demeden kirie ve kiriten demeye aktarlan kesme kuvvetleri hesaplanr ve kayma ivisi de bunlardan kk olana gre boyutlandrtr.

Sistem ykleri altnda beton, trapez ve elik konstrksiyonun beraber alabilmesi stud ad verilen saplama kaynak paralar ile yaplr. Stud montaj yaplacak elik profillerin minimum kalnl 7.6 mm olmaldr. Korozyondan korunma amacyla stud zerinde minimum 30 mmlik bir beton tabakas olmas salanmaldr. Stud'un uygulanaca zemin temiz olmal kir boya ve yadan arndrlmaldr. Islak zeminlerde de kaynak kalitesi dmektedir. Studlar uzun bir boru yardmyla yaklak 60 derece esnetilerek kaynak durumu gzlenir. Kaynakta bozulma yoksa elik hasr serme ve beton dklme ilemine geilebilinir.

Balant ekli Kompozit yaplarda, elik ve beton arasndaki balantnn kesme stresine kars dayankl olmas gerekmektedir, bu ekilde kompozit etki gerekletirilmekte ve kompozit etki yaratlmaktadr. lk balarda kompozit inaatlarda blok dveller ve U metal balantlar kullanlmaktayd. Kaldrlmas iin her zaman ilave dayanaa gereksinim duyulmaktayd. Bu balant elemanlarnn temel sakncas, kompozit birlemede hassas kayba neden olabilecek yetersiz esneklikti. Bu paralarn retimi ve kaynaklama maliyeti de ayn zamanda yksekti. Altml yllarda souk dvmeli kaynak saplamalarnn kullanlmaya balanmas kompozit yaplarn inaatna nderlik etmitir.

Artk kullanlmayan balant ekli

Saplama Kaynak Kullanmnn Baz nemli Avantajlar: * Byk miktarlarda ve farkl llerde dk maliyetli retim * Statik ve dinamik stres altnda gvenilir ve emniyetli olmas * elik ve betonun kaynak saplamas ile birbirine balanmas, bunlarn birbirinden ayrlmasn nler * Yksek esneklik ve kompozit tayclarn tasma kapasitesindeki belirgin art * eitli yk ynleri iin elik paralarn betona kaynak saplamas ile birletirilmesi ile meydana gelen kompozit taycdaki atlama riskini ortadan kaldrmas * Tasarma uygun olarak elik paralarn beton ierisine nceden planland ekilde yerletirilmesi * Saplama kaynak yntemiyle yaplan kaynaklarda elikte hibir deformasyon olmamas * Eitimli operatrlerle alma nedeni ile yksek vasfl kaynaklara gerek duyulmamas * Elektronik olarak kontrol ve takip edilen saplama kaynak makinesi ile standart kaynak kalitesinin elde edilebilmesi * Uluslararas yap denetim ve gvenlik normlarna uygun olmas

Yaplarda Saplama Kaynak Kullanmnn Tipik Uygulamalar Bina inaatlarnda, kompozit yap metodunun inaat sektrnde nemli bir yeri bulunmaktadr. Binann hava koullarndan bamsz, hzl montaj avantaj planlanan tarihten daha nce kullanma gemesine olanak salar. Geni kolonlara ihtiya duyulmayan alanlarda, daha esnek kullanma ve daha fazla kullanm alanna imkn verir. Kiri boyutlar betonarmeye gre dk olduundan geni aklklara ramen demelerin incelii nedeniyle ayn yap ykseklii iin daha fazla kat yaplmasna olanak salar.

Yksek yaplarda geni aralkl tayc kolonlar

Yksek yaplarda geni aralkl tayc kolonlar

Beton dklmeden nce, ok katl otoparkta bulunan iki tavan parasnn arasndaki derz

Kompozit Kprler Kompozit kprler saplama kaynaklar kullanlmadan ina edilmesi mmkn olmayan kompleks yaplardr. Kompozit yap metodu ile uzun kprlerdeki tayc saysn azaltarak maliyette byk avantajlar salanr. Uzun kprler zerinde genelde binlerce kaynak saplamalar bulunmaktadr, Kaynak saplamalar kullanlmas destekleyici elik yap ve beton paralar arasnda uzun sreli salam ve gvenilir balanty salamaktadr. ok katl otopark inaatlarnda ncelikle ekilde grld gibi tayc elik kirilerin zerine kaynak saplamalar kaynatlmakta, daha sonra ilerine elik halka monte edilmi beton tayclar ile birletirilmektedir. Bu ilemden sonra sekil 5 de grlen derz boluuna zel beton dklerek ilsem tamamlanmaktadr. Kaynak saplamalarn etrafna konan elik dmler betonun saplama etrafna dzgn bir ekilde doldurulmasn salamaktadr

Kompozit kprnn biti noktas

Kompozit kpr Wilda Gera (alt flan elik)

l-profilden ina edilen kompozit kpr montaj

Yangndan Korunma elik tayclar beton veya beton ekirdek elik taycda olabilir. Bu tr elik tayclar yksek yangn riski olan binalar iin ok avantajldr. Beton snn yava bir ekilde elik tayclara yaylmasna izin vermekte, buda uzun sreli dayanma etkisi yaratmaktadr.

Kompozit kiri zerinde yangnda meydana gelen s etkisi Kompozit naatlarda rnleri Kaynak saplamalar, ok aamal preslerde retilmekte, baslar ve u yzleri eitli souk dvme admlar ile dvlmektedir. Scak haddeleme ile mukayese edildiinde, bu mukavemeti ve verimlilik noktasn arttrmaktadr. Dk karbon ierii ile ift sl ilem grm, en az %15 orannda yeterli uzamaya sahip olan elik bu ilem iin en uygun malzemedir. Souk haddeleme ile hassas l ve temiz yzey elde edilebilmektedir, bunun sonucunda kaynak ilemi iin gerekli olan maksimum elektrik etkenlii salanmaktadr. Muntazam Kaynak Salayan Seramik Halkal ekmeli Ark Saplama Kaynak Metodu Kaynak saplamalar yzeye ekme ark saplama kaynak metodu ile kaynatlrlar. (ISO 4063 dorultusunda No.783). Bu yksek akml ekme ark metodu ile, kaynak tabancasndan verilen akm ile saplamann ucu hafife yzeyden kaldrlmakta ve hem saplama ucu hem de kaynak yaplacak yzey ok ksa bir sre ierisinde eritilmektedir. 2500 Aya kadar uygulanan akmn mukavemetinin, saplaman ap dorultusunda hesaplanmas gerekmektedir. Kaynak sresinin sonunda, ergiye batrlmak zere bir yay ile saplama kaynak yzeyine batrlmakta ve akm kesilmektedir. Sonuta saplama ve yzey birbirine tam ve kesintisiz olarak kaynatlmaktadr. Kaynak sonras yzeyin mukavemeti, hem saplama hem de almsa yzeyi malzemelerinin mukavemetinden daha fazla olmaktadr.

Ksa bir sre ierisinde byk miktarlarda kaynak saplamalarn dk maliyetli olarak kaynann yaplmas sonucunda saplama kaynak makinesine olan talep artmtr. Saplama

kaynak makinesini her trl kaynak saplamas uygulamas iin aada sralanan zelliklerinden dolay ncelikle tercih edilmektedir: 1. Kaynak esnasnda akmn elektronik kontrol sayesinde en nemli parametrenin ana voltaj dalgalanmalarndan veya g kaynann snmasndan bamsz olarak dengede tutulmas salamaktadr; 2. Yeterli elektrik iletkenlii iin ezamanl test ile pilot akm zerinden arkn atelenmesi; 3. Kaynakta fzyon eksikliinin nlenmesi iin kaynak havuzuna saplamann scak olarak batrlmas; 4. 120 mmye kadar ap olan kaynak kablosu, g kayna ve operatr arasnda daha uzun mesafe salar, bu ekilde daha dk seviyede s oluur; 5. Tm elektrikli ve mekanik parametreler iin nceden belirlenmi olan ayarlar sayesinde operatr iin gvence salanr; 6. Herhangi bir arza durumunda eitli g kaynaklar tarafndan neden teshis edilmekte ve bu ekilde arza daha hzl bir ekilde giderilmektedir; 7. retim (CE) tarafndan onaylanm ilgili tm normlar dorultusunda yaplmaktadr.

Yaplarda Saplama Kaynak Balantlarnn Kalitesinin Salanmas Modern kaynak saplama makinesinin yannda, gvenli kaynak balantlarnn kompozit yaplarda her zaman tercih edilmesi, iyi bina tasarm, doru seilmi malzemeler ve en son kullanlan tekniklerle beraber mmkndr. Kaynak saplama metodunun kurallar EN ISO 14555 ierisinde belirtilmitir. Dier hususlarn yannda burada, saplama kaynaklarna ait inceleme ve test prosedrleri verilmitir. Bunlar aada sraland ekildedir: 1. Kaynak halkasnn kusursuzluunun ve saplama kaynann doru uzunluunun kontrol iin grsel test; 2. Kaynak yapldktan sonra bkme testi; 3. Makro cilalama ile yanm kaynak saplamann kontrol ve aratrmalarla uygunsuz malzeme veya yanl ayarlar ile kaynak yapmaktan meydana gelen, kaynak hatalar, atlak veya boluklar ierisindeki hatalarn tespit edilmesi;

4. Aleti ve gerilme testleri, kaynak yzeyinin genelindeki hatalarn tespit edilmesi iin tasarlanmtr. Bu testler prensip olarak sadece nitelikli saplama kaynak metodu uygulayan firmann ilk sertifikasyon bavurusunda yaplmaktadr; Kaynak iin uygun olduu kantlanan saplamalar EN ISO 13918 standard altnda listelenmitir. Bu liste ierisinde bulunan sapmalar ile kullancnn uygunsuz malzeme veya saplama sekli hususunda her trl endiesi ortadan kaldrmaktadr. Norm ierisinde sralanm olan saplama sekilerline ve malzemelerine ilave olarak KCO ayrca baz zel saplamalarda, rnein ekstra uzun kaynak saplamalar ve halen kaynak iin elverili olan yksek gerilimli elikten yaplm dili saplamalar da retmektedir.

You might also like