Marksizm ve Ayaklanma

Viladimir li Lenin
13-14 (26-27) Eyll 1917 gnleri yazld. lk kez 1921'de

Proletarskaya Revolutsiya

No: 2'de yaynland.

Ayaklanmaya hazrlanmann ve genel olarak, ayaklanmay bir sanat olarak grme biiminin blankicilik olduunu ileri sren oportnist yalan, Marksizmin arptlmalar arasnda, en kt niyetlerden ve egemen sosyalist partiler tarafndan belki de en ok yaylm bulunanlardan biridir. Oportnizmin byk ustas, Bernstein, Marksizme kar blankicilik sulamasn ileri srerek, ackl bir n kazanmt, ve gerekte, bugnn oportnistleri, blankicilik diye haykrdklar zaman, Bernstein'n yoksul kirlerini ne azck yeniletiriyor, ne de onlar en kk bir ey ile zenginletiriyorlar. Marksistleri, ayaklanmay bir sanat olarak grdkleri iin, blankicilik olarak sulamak! Ayaklanmann bir sanat olduunu aklayarak, onu bir sanat olarak ele almak gerektiini, ilk baarlar kazanmak ve kargaalk iine dmesinden yararlanarak, dmana kar yry aksatmakszn, baardan baarya ilerlemek gerektiini, vb., vb. syleyerek bu konudaki krini en belgin, en ak ve en kesin bir biimde aklayann Marks'n ta kendisi olduunu hi bir Marksist yadsyamayacana gre, gerein bundan daha apak bir arptlmas olamaz. Baarmak iin, ayaklanma bir komploya deil, bir partiye deil, ama nc snfna dayanmaldr. te birinci nokta. Ayaklanma halkn devrimci atlm-

na dayanmaldr. te ikinci nokta. Ayaklanma, ykselen devrim tarihinin,

halk ncsnn etkinliinin en gl olduu, dman saarnda ve devri-

min gsz, kararsz, eliki dolu dostlarnn saarnda duraksamalarn en

gl olduklar bir dnm noktasnda patlak vermelidir. te nc nokta. Ayaklanma sorununu koyma biiminde, Marksizmin blankicilikten ayrlmas sonucunu veren koul, ite bunlardr. Ama, bu koullar yerine geldikten sonra, ayaklanmay bir sanat olarak grmeyi kabul etmemek, Marksizme ihanet etmektir, devrime ihanet etmektir.

Ayaklanmann, olaylarn nesnel ak tarafndan gndeme konmu bulunduunu partinin tam da u anda zorunlulukla kabul etmesi gerektiini, ayaklanmay bir sanat olarak ele almas gerektiini tantlamak iin, belki en iyisi karlatrma yntemini kullanmak ve 3 ve 4 Temmuz gnleri ile Eyll gnlerini karlatrmak olacaktr. 3 ve 4 Temmuz gnleri, geree aykr davranmakszn, sorun yle konabiliyordu: ktidar almak daha yedir, yoksa dmanlarmz bizi her durumda bakaldrma ile sulayacak ve bize fesatymz gibi davranacaklardr. Ama bundan, iktidar o zaman almann yararl olduu sonucu karlamyordu, nk ayaklanmann zaferi iin nesnel koullar gereklememiti. 1) Devrimin ncs olan snf henz arkamzda deildi. Her iki bakent iileri ve askerleri arasnda henz ounlua sahip deildik. Bugn, her iki sovyette de bu ounlua sahip bulunuyoruz. Bu ounluk yalnzca Temmuz ve Austos aylar olaylar tarafndan, boleviklere kar bastrmalar deneyimi tarafndan ve Kornilov ayaklanmas deneyimi tarafndan yaratlmtr. 2) Devrimci coku henz byk halk ynn kazanmamt. Bugn, Kornilov ayaklanmasndan sonra, kazanm bulunuyor. Taradaki olaylar ve iktidarn birok yerde sovyetler tarafndan alnmas, ite bunu tantlar. 3) Dmanlarmz arasnda ve kararsz kk-burjuvazi arasnda, o zaman ciddi bir siyasal genilikteki duraksamalar yoktu. Bugn, bu duraksamalar byk bir genilik kazand: ba dmanmz, mttek emperyalizm, dnya emperyalizmi nk Mttekler, dnya emperyalizminin banda bulunuyorlar zafere dein sava ile Rusya'ya kar ayr bar arasnda karar-

szlk gsterdi. Halk iinde ounluu aka yitirmi bulunan kk-burjuva

demokratlarmz, kadetler ile blok kurmay, yani birlemeyi kabul etmedikleri zaman, derin duraksamalar iine dtler. 4) Bu nedenle, 3 ve 4 Temmuz gnleri, ayaklanma bir yanllk olurdu: iktidar ne maddeten ne de siyasal olarak koruyabilecektik. Her ne kadar Petrograd zaman zaman bizim elimizde olsa da, (iktidar .) maddeten (koruyamazdk .), nk iilerimiz ve askerlerimiz Petrograd' elde tutmak iin d-

vmeyi, lmeyi o zaman kabul etmezlerdi: ayn zamanda hem Kerenski 'lere
ve hem de ereteli'ler ve ernov'lara kar bu kzgnlk, bu yatmaz kin o zaman yoktu; boleviklere kar, sosyalist-devrimcilerin ve meneviklerin de katldklar kymlarn deneyimi ile insanlarmz henz yorulmamlard. Siyasal olarak 3 ve 4 temmuz gnleri iktidar koruyamayacaktk, nk,

Kornilov serveninden nce, ordu ve tara, Petrograd'a kar yryebilirdi

ve yryecekti. Bugn durum bambakadr. Devrimin ncs, ynlar srklemeye yetenekli, halkn ncs olan s-

nfn ounluu bizden yana.

Halkn ounluu bizden yana, nk ernov'un hkmetten ayrl, kylln sosyalist-devrimci bloktan (ne de sosyalist-devrimcilerin kendinden)

toprak almayacann, her ne kadar tek belirtisi olmaktan uzaksa da, gene de
en gzle grlr ve en somut belirtisidir. Balca nokta, devrime kendi ulusal niteliini veren nokta da, ite budur.

Tm emperyalizm ve tm menevikler ve sosyalist-devrimciler blokunun

grlmemi duraksamalar karsnda, partinin kendi yolunu ok iyi bildii bir durumun stnl bizden yana.

Kesin bir zafer bizden yana, nk halk artk umutsuzluun kysndadr,

ve biz, Kornilov gnleri srasndaki ynetimimizin nemini gstererek, sonra da blokulara bir uzlama nererek ve onlardan kendi duraksamalarna bir son vermekten uzak bir red yant alarak, tm halka aydnlk bir persfektif sunuyoruz. Uzlama nerimizin henz reddedilmemi olduuna, Demokratik Konferansn henz onu kabul edebileceine inanmak, en byk yanllk olurdu. Uzlama, bir parti tarafndan partilere nerilmiti: bu i baka trl de olamazd. Partiler bu uzlama nerisini kabul etmediler. Demokratik Konferans, yalnzca bir konferanstr, baka hi bir ey deil. Unutulmamas gereken ey, onun devrimci halk ounluunu, yoksullam ve kzdrlm kyll temsil etmediidir. Bu bir halk aznl konferansdr [;] bu apak gerei unutmamak gerek. Demokratik Konferansa bir parlamento gibi davranmak, bizim bakmmzdan en byk yanllk, en kt parlamenter alklk olurdu, nk o eer kendini parlamento ve devrimin egemen parlamentosu olarak da ilan etse, her eye karn hi bir eyi kararlatramayacaktr : Karar ona deil, Petrograd ve Moskova ii mahallelerine baldr. Baar ile talanm bir ayaklanmann btn nesnel koullar biraraya gelmi bulunuyor. Halk ileden karan ve gerek bir ikence oluturan duraksamalara, yalnz bizim ayaklanmadaki zaferimizin son verecei; yalnz bizim ayaklanmadaki zaferimizin topra kylle hemen verecei; devrime kar ayr bar manevralarn, yalnz bizim ayaklanmadaki zaferimizin baarszl-

a urataca, bu manevralar, daha tam, daha adil ve daha yakn bir bar,
devrime elverili bir bar ak nerisi ile baarszla urataca bir durumun olaanst stnl bizden yana.

Ensonu yalnz bizim partimiz, ayaklanmada zafer kazandktan sonra, Petrograd' kurtarabilir, nk, eer bizim bar nerimiz kabul edilmez ve bir silah brakmas bile salayamazsak, o zaman arcln asl yandalar

biz olacaz, sava partilerinin banda biz olacaz, en iyi sava partisi biz
olacaz ve sava gerekten devrimci bir biimde yrteceiz. Kapitalistlerin btn ekmeklerini ve btn izmelerini ellerinden alacaz. Onlara ekmek krntlarn brakacak, onlara ark giydireceiz. Btn ekmek ve btn kunduralar cepheye vereceiz. O zaman Petrograd' baaryla savunacaz. Gerekten devrimci bir sava iin, maddi olduu kadar manevi kaynaklar da, Rusya'da hala oktur; Almanlarn bizimle hi olmazsa bir silah brakmas yapmalar iin yzde-doksandokuz ans vardr. Ve bugn bir silah brakmas salamak, tm dnyay yenmektir. Devrimi kurtarmak ve Rusya'y her iki koalisyon emperyalistlerinin de istedikleri ayr paylamdan kurturmak iin, Petrograd ve Moskova iilerinin ayaklanmasnn kesinlikle zorunlu olduunun bilincine varm bulunan bizler, ilkin, siyasal taktiimizi, Konferansta, ykselen devrim koullarna uyarlamalyz; sonra da, Marks'n ayaklanmay bir sanat olarak grmenin zorunluluu zerindeki dncesini yalnzca szde kabul etmediimizi tantlamalyz. Say ile etkilenmeksizin, kararszlar kararszlar kampnda brakmaktan korkmakszn, Konferansa katlan bolevik kanada gecikmeden yeni bir birlik vermeliyiz: Kararszlar devrim davasna orada (kararszlar kampnda .) gzpek ve zverili savalar kampnda olduundan daha yararl olacaklardr. Uzun sylevlerin yetersizliini, genel olarak sylevlerin yersizliini, devrimin kurtuluu iin ivedi bir eylem zorunluluunu, burjuvaziden tam bir kopma, btn bugnk hkmet yelerinin grevden alnma, Rusya'nn ayr bir paylamn hazrlayan ngiliz-Fransz emperyalistlerinden tam bir kopma kesin zorunluluunu, btn iktidar hemen devrimci proletarya taraf-

ndan ynetilen devrimci demokrasinin eline geirme zorunluluunu en kesin

bir biimde belirten ksa bir bolevikler bildirgesi yazmalyz. Bildirgemiz, program tasarmz ile ballk iinde, u vargy en ksa ve en ak biimde formllendirmelidir: Halklara bar, kyllere toprak, yzkzartc kazanlara el koyma ve retimin kapitalistler tarafndan edepsizce baltalanmasna kar bastrma. Bildirgemiz ne denli ksa, ne denli kesin olursa, o denli iyi olacaktr. Yalnzca bu bildirgede ok nemli iki noktay daha vurgulamak gerekir: Halk kararszlklar yznden ileden kmtr, halk sosyalist-devrimciler ile men-

eviklerin kararszl yznden rahatszdr; biz bu partilerden kesinlikle kopuyoruz, nk onlar devrime ihanet etmilerdir. Baka bir ey daha: Hemen ilhaksz bir bar nererek, mttek emperyalistlerden ve tm emperyalistlerden hemen koparak, hemen ya bir silah brakmas, ya da btn devrimci proletaryann savunmaya katlmasn, ve devrimci demokrasi tarafndan, devrimci demokrasinin ynetimi altnda, gerekten adil, gerekten devrimci bir savan srdrlmesini elde edeceiz. Bu bildirgeyi okuduktan sonra, szler deil kararlar, yazl kararlar deil

eylemler istedikten sonra, btn kanadmz fabrikalara ve klalara gndermeliyiz : onun yeri oralardadr, devrimin dirimsel gc oralardadr, devrimin
kurtuluu oralardan gelecektir, Demokratik Konferansn itici gc oralardr. Ateli, heyecanl sylevlerimizde, programmz oralarda aklaml ve sorunu yle koymalyz: Ya bu programn Konferans tarafndan eksiksiz kabul, ya da ayaklanma. Orta yol yoktur. Beklemek olanakszdr. Devrim mahvolur. Sorun bylece konduktan sonra, tm kanadmz fabrikalar ve klalarda toplanm bulunduundan, ayaklanmann balamas gereken zaman karar-

latrabilecek bir durumda olacaz.

Ve ayaklanmay Marksistler olarak, yani bir sanat olarak grmek iin, ayn zamanda, bir dakika yitirmeksizin, ayaklanma mfrezeleri kurmayan rgtlemeli, glerimizi yerli yerine datmal, gvenilir alaylar en nemli noktalara gndermeli, Aleksandra Tiyatrosunu kuatmal, Piyer ve Pol kalesini kuatmal, genelkurmay ve hkmeti tutuklamal, harpokulu rencilerine ve vahi tmene kar, dman kentin dirimsel merkezlerine sokmaktansa, lmeye hazr mfrezeleri gndermeliyiz; silahl iileri seferber etmeli, onlar son ve amansz bir savama armal, telgraf ve telefonu ayn zamanda igal etmeli, bizim ayaklanma kurmaymz Telefon Merkezine yerletirmeli, onu btn fabrikalara, btn alaylara, btn silahl savam merkezlerine, vb. telefonla balamalyz. Btn bunlar, kukusuz, yalnzca yaklak, ve yalnzca, yaadmz anda,

eer ayaklanma bir sanat olarak grlmezse, Marksizme bal kalnamayaca, devrime bal kalnamayaca olgusunu aydnlatmaya ynelik eylerdir.

LENN 13-14 (26-27) Eyll 1917

Aydnlanma Ktphanesi

http://www.1001001000.org