ARATIRMA ve BLMSEL ARATIRMA TRLER

Bilimsel Aratrma
Problemlere gvenilir zmler aramak amacyla
planl ve sistemli olarak, verilerin toplanmas, analizi, yorumlanarak deerlendirilmesi ve rapor edilmesi srecidir.

Bilimsel Aratrma Sreci

Teorik Yaklam

zmleme, yorumlama ve genelleme

Aratrma sorular: hipotezler ve varsaymlar

lm (Gzlem, deney, test, anket, mlakat, vs)

Aratrma Konusunun Belirlenmesi Aratrmann Amac ve Problemler hipotezler ve varsaymlar Aratrma Ynteminin Belirlenmesi

Literatr Taramas Aratrmann Evreni ve rneklemi Aratrmann Verilerinin Toplanmas Aratrmann Verilerinin Analizi Aratrmann Raporunun Yazlmas

Aratrma Yaklamlar

Niceliksel yaklam Niteliksel yaklam

Nicel Aratrma, olgu ve olaylar nesnelletirerek gzlemlenebilir, llebilir ve saysal olarak ifade edilebilir bir ekilde ortaya koyan bir aratrma trleridir. Ama: bireylerin toplumsal davranlarn gzlem, deney ve test yoluyla nesnel bir ekilde lmek ve saysal verilerle aklamaktr

Nitel Aratrma, gzlem, grme ve dokman analizi gibi nitel veri toplama yntemlerinin kullanld, alglarn ve olaylarn doal ortamda gereki ve btncl bir biimde ortaya konmasna ynelik bir srecin izlendii aratrma trdr. Ama insanlarn kendi toplumsal dnyalarn nasl kurmakta, oluturmakta olduunu anlamak ve iinde yaadklar toplumsal dnyay nasl algladklarn yorumlamaya almaktr.

ki Yaklam Arasndaki Temel Farkllk:

Nitel aratrma Niin? Nasl? Ne ekilde sorularna yant arar. Nicel aratrma Ne kadar? Ne miktarda? Ne kadar sk, Ne kadar yaygn? sorularna yant arar.

Nicel aratrma

Nitel aratrma

Gereklik nesneldir

Gereklik zneldir ve oluturulur Aratrmac olay ve olgular yakndan izler, katlmc bir tavr gelitirir

Aratrmac olay ve olgulara dardan bakar, nesnel bir tavr gelitirir

Deikenler karmak ve iDeikenler kesin snrlaryla saptanabilir ve iedir. Aradaki ilikileri lmek bu deikenler arasndaki zordur. ilikiler llebilir Genelleme Derinlemesine betimleme

Nicel aratrma

Nitel aratrma

Nedensellik ilikisini aklama

Aktrlerin perspektiflerini anlama

Verinin, btn derinlik ve Verinin saysal gstergelere indirgenmesi zenginlii iinde betimlenmesi Olay ve olgularn dnda, yansz ve nesnel Olay ve olgulara dahil, znel perspektifi olan ve empatik

Nicel aratrma

Nitel aratrma

Kuram ve denence ile Kuram ve denence ile son balar bulur Deney, maniplasyon ve Kendi btnl iinde ve kontrol doal Standardize edilmi veri Aratrmacnn kendisinin toplama aralar kullanma veri toplama arac olmas Paralarn analizi rntlerin ortaya karlmas okluluk ve Uzlama ve norm aray farkllk aray
Kaynaka: Yldrm, A. ve imek, H. (2005) Sosyal Bilimlerde Nitel Aratrma Yntemleri, Sekin yaynclk

Niceliksel Aratrma Modelleri

Deneysel model Betimsel model Bantsal model Nedensel-Karlatrma modeli Tarihsel Yntem

Deneysel Yntem
ki ya da daha fazla gruba yaplan uygulamalarn,belli deikenler zerindeki etkilerinin farkllap farkllamad incelenir. statistiksel tekniklerle gruplar aras karlatrmalar yaparak sonuca ulalmaldr. Gruplama yapmann zor ya da olanaksz olmas durumunda, yar-deneysel aratrma tasarlanarak, nceden olumu gruplar kullanlabilir. Yar-deneysel aratrmalarda, gruplarn denk olduu kesinletirilmelidir.

rnek
Kme almas ynteminin 6. snf rencilerinin geometri baarsna etkisinin belirlenmesi.

Betimsel Yntem
Bir konudaki halihazrdaki durum aratrlmaktadr. rnek: 9 snf rencilerinin matematie kar tutumlarnn belirlenmesi

Bantsal Yntem
ki ya da daha fazla deiken arasnda iliki olup olmadn incelemek amacyla kullanlmaktadr. rnek: 7. snf rencilerinin matematik baarlaryla fen ve teknoloji dersi baarlar arasndaki ilikinin incelenmesi.

Nedensel-Karlatrma Yntemi
Belli bir deiken asndan farkllaan gruplar birbiriyle karlatrmak amalanr. rnek: 8. Snf rencilerinin SBS puanlarnn cinsiyetleri asndan incelenmesi

Tarihsel Yntem
Belli bir gemi olay ve bu olayn gnmze etkileri incelenmektedir.

rnek
Matematik dersi retim programndaki deiikliklerin rencilerin matematik baarlarna etkilerinin incelenmesi

Niteliksel Aratrma Modelleri

Genellemenin ncelikli ama olmad, nitel lme yntemlerinin(gzlem, grme) kullanld kavram ve kuram oluturmaya ynelik modeller.

Niteliksel Aratrma Modelleri

1) Fenomenoloji 2) Etnografi 3) Gml teori 4) rnek olay 5) Saha Taramas(Niteliksel ya da niceliksel olabilir)

Fenomenoloji Fenomenler olaylar, durumlar, deneyimler veya kavramlar olabilir.

rnek: 7. snf rencilerinin matematie kar olumsuz tutumlarnn sebeplerinin belirlenmesi.

Etnografi Bir halkn, bir kltr grubunun gelenekleri, inanlar, birbiriyle balantlar vs betimlenmesi rnek: 2. snf rencilerinin matematik dersine katlm dzeylerinin belirlenmesi.

Gml Teori
Aratrmac veri toplarken veya yorumlarken verilerin iine gml olan teoriyi ortaya kartr ve aratrma boyunca yeni kavram ve teorilere ulaabilir. rnek: rencilerin kesirlerde blme ilemi yaparken kullandklar yntem ve modellerin incelenerek kesirlerle blme ileminde kullanlabilecek bir yntemin belirlenmesi

rnek Olay

zel bir durumun derinlemesine incelenmesi

2. Snfta eldeli toplama ileminde yaanan sorunlarn belirlenmesi

Nitel Aratrma Bilimsel mi? Yanl alg: Sadece saysal olan, tmdengelimci, bilinen yntemlere ve denencelere dayal olan bilimseldir. Bilimsel dnce, aratrlan problemin doasna uygun yntemlere ve srelere ak olmay, titiz ve sistematik veri toplamay ve veriye dayal sonulara ulamay gerektirir.

Karma Yntemler Nicel sonular destekleme, teyit etme, aklama ve yeniden yorumlama amacyla nitel veriler kullanma Nicel aratrma iin denenceler ortaya koyma (kuram-deney) Nicel veri toplamaya temel oluturmak zere nitel veri toplama (grme-anket)