Professional Documents
Culture Documents
06.09.2002 tarihi itibar ile stajm Eczacba la Sanayinde tamamlam bulunmaktaym. Bana bu imkanlar salayan Eczacba Grubuna ok teekkr ederim. Ayrca stajm esnasnda bana her trl yardm ve destei salayan Sayn Nusret ALOLU , Ylmaz KARAMRSEL , Emel UYSAL , mit CEYLAN , Tamer ENKAN , nal BADA , Asm ZEL , zel SEBAT , Orhan AKGL , Aslan KORKMAZ , Vedat Yaman , Oktay UZEL , Kamil ST , Feridun AKAY , Hasan OKUMU , Saadettin TURAN , Erol ENGN , Nusret KAAR , Birol TAOLU , Birol KARAOLU , Ayhan ERSTN , Mehmet YAVUZ , Hseyin SERT , Grkan GLTOP , Anda KILILAR , nder SARA , Ylmaz KARACA , Numan ZDEMR , Reat SAKAYA , Yakup Can KORUCULAR , Metin YENADA , Orhan YAKAR , Sekin YAKUT , Alp GEN , Erdin BAGELEN , Nesrin TANRIYAKUL , Mualla DNER , Banu Arat ERKAN , Sinan OKGR , Nebahat ENEL , Caner KKTEPE , ermin SEVAL , Vedat NL , Ercan YKSEL , Erman LERM , Mehmet BAYRAM , Salih PASTIRMACIOLU , Can NEGLL, zcan ETN , Gnl DNER , Battal ATLI , Nejdet BOLU , Talat TOLGA , aban GLER , Murat SEMZ , Firdevs SOYDAN a teekkr bor bilirim.
Sayfa No
156811111112121416192020293336363940-
NDEKLER
Eczacba la Sanayinin Tantm Dnya la Endstrisi Trk la Endstrisi Eczacba la Sanayi sat raporu Hammadde Eczacba zgn Kimya Ambalaj malzemeleri Kalite Denetim Mdrl Gaz kromatografisi nfrared spektrometresi nce Tabaka Kromatografisi HPLC Hammaddelerin ilenmesi Kat retim Blm
Kat retimde kullanlan baz nemli makineler Eczacba la Sanayi Genel Mdrlk Standart alma Yntemleri GMP / ISO 9001 / ISO 14001 VIP Deer Gelitirme Program Kaynaklar
41-
Ek
SUMMARY
I served my internship the date between 29.06.2002-06.08.2002 at Eczacba la Sanayi (ES). First two days , the orientation program was presented. It was morely about factory management , rules which people has to obey them and some quality standarts which ES has got them all before and they teached the trainees about ISO9001 , ISO14001 ,GMP , GLP and SY. I told about these terms in my report so i dont explain them anymore. After two days , trainees went to the specific departments where they served their internship. The first three week , i was on Solid Production Department. Acording to my opinion , i chosed the best department in these factory for a chemical engineering student. Because almost all the production process in the factory exist there. The Production Deparment is formed by three elements; Solid Production , Liquid Production and Pomad production. As a systematicly there are the similar logic are used on these departments. My point is , i got the basic logic of the Production Department. After some testing , raw materials come to Solid Production Department with their specific formulas. Under cover of specific production methods , for all products is producted by production chiefs and workers. I wrote some production method examples in the report. In these examples , i didnt use any row material names or any measurments. Because these informations are confidental and it is objectionable to use anywhere. Some important names of instruments in solid departments are collettes , aeromatics , icos ovens , zanchettas , klans, fettes which i told the details of these in my report. Last three weeks of my internship passed on Quality Control Department. As a general aim of this department is to investigate all the row materials before they producting and after the production. They do quantitative and qualitative analyze to make sure if raw materials and products are suitable. For every raw materials and products , there are some specific test methods. I gave some examples in my report about that test methods. It is obvious that Production Department and Quality Control Department work together. Some definite grades , sample is bought for analysis and according to the result of these analysis , production continue or not. If there is a problem , then production chiefs investigate the reason of the problem. EIS is very big and complex factory. There are lots of departments working in some definite areas. But I think I was present on actual departments and it helped me to understand better the process of the factory.
LA GRUBU
Eczacba la Sanayi ve Ticaret A.. Eczacba la Pazarlama A.. Eczacba-Baxter Hastane rnleri Sanayi ve Ticaret A.. Eczacba zgn Kimyasal rnler Sanayi A.. Eczacba-Rhone Poulenc la Pazarlama A.. Eczacba Health Care Products Joint Stock Co. Eczacba-Warner Lambert la Sanayi ve Ticaret A.. Beeri lalar Serumlar
YAPI GRUBU
Eczacba Yap Gereleri Sanayi ve Ticaret A.. Eczacba Karo Seramik Sanayi ve Ticaret A.. NTEMA naat ve Tesisat Malzemeleri Yatrm ve Pazarlama A.. Eczacba Endstriyel Hammaddeleri Sanayi ve Ticaret A.. Eczacba Mutfak ve Banyo Gereleri Sanayi ve Ticaret A.. Eczacba Banyo Kvetleri Sanayi ve Ticaret A.. DOA Madencilik Sanayi ve Ticaret A.. EKOM Sanitaermarketing GmbH. VTRA U.K. Ltd. VTRA USA Inc. VTRA Tiles (Ireland) Ltd. Eczacba Building Materials J.S.C. Eczacba Koramic Yap Kimyasallar Sanayi ve Ticaret A.. Seramik salk gereleri (Vitra) Seramik hammaddeleri Tek kumandal armatrler (Artema) Akrilik banyo kvetleri (Vitra, deal Standart) Anahtar teslim mutfak, banyo tasarm ve uygulama hizmetleri.
PEK KAIT Sanayi ve Ticaret A.. Eczacba Beiersdorf Kozmetik rnleri Sanayi ve Ticaret A.. Eczacba Avon Kozmetik rnleri Sanayi ve Ticaret A.. Eczacba-Schwarzkopf Kuafr rnleri Pazarlama A.. Temizlik katlar (Selpak, Solo, Silen, Servis, Maraton) Gne Ya, Cilt temizleyiciler (Nivea)
WC temizleyicileri (Harpic) Sa Boyalar (gora Royal)
DER KURULULAR
Eczacba Yatrm Holding Ortakl A.. Eczacba Menkul Deerler A.. Kaynak Teknii Sanayi ve Ticaret A.. Eczacba Bilgi letim A.. Eczacba Sigorta Acental A.. EKOM Eczacba D Ticaret A.. Eczacba naat ve Ticaret A.. FNSAN Snai ve Ticari Yatrmlar A.. YAPI- Emlak ve naat A..
2. Eczacba la Pazarlama A.. 3. Eczacba zgn Kimyasal rnler Sanayi A.. 4. Eczacba-Rhone Poulenc la Pazarlama A.. 5 5. Eczacba Hastane rnleri Sanayi A.. 6. Eczacba Tketim rnleri Pazarlama A.. olarak blnd. 1992de Lleburgazdaki modern ila kompleksi, Eczacba Topluluunun 50. yldnmnde, salk hizmetine girdi. Yine ayn yl az ve di sal alanndaki bilimsel almalar desteklemek amacyla, Eczacba-Procter & Gamble Az ve Di sal Bilimsel Aratrma ve dl Fonu kuruldu. 1993 ylnda EBC Eczacba Beiersdorf Kozmetik rnler Sanayi ve Ticaret A.. kurularak latan ayrld. 1997 ylnda EWL Eczacba Warner Lambert la Sanayi ve Ticaret A.. kurlarak latan ayrld Lleburgazda 960 bin metrekarelik alan stnde 60 bin metrekare kapal alanda kurulan Eczacba la Sanayi, Genel mdrlk ve Lleburgaz tesislerindeki 792 alanyla lkenin en byk ila reticisi olarak ncln srdrmektedir. Tesiste yaklak 350 eit rn retilmekte, retim kapasitesi ylda 150 milyon birim olarak gereklemektedir. retilen rnlerin byk ksm i pazara sunulmaktadr.
: : : :
BAARILAR
Eczacba la Sanayi, 1996 yl banda uluslararas kalite onay kurumu Bureau Veritas Quality Internationeldan ISO 9001 kalite belgesi ald Eczacba ila sanayi, 1997 ylnda stanbul sanayi odas tarafndan verilen evre tevik dlnn sahibi oldu. Eczacba ila sanayi, Ocak 1999da Trk standartlar enstits uzmanlar tarafndan yaplan denetlemeler sonunda ISO 14001 evre Ynetim Sistem Standard belgesini ald. Eczacba ila sanayi, rnlerini bat pazarnda satma stratejileri dorultusunda ngiliz Salk Bakanlnn denetim organ olan MCA dan 22 Kasm 1999 tarihinde onay ald. Eczacba ila sanayi, tm kat form rnleri iin Alman Salk Bakanlnn denetim organ olan BAGS den 2000 Ekim aynda onay ald.
Eczacba la Sanayi, Steril Enjektabi toz rnleri iin Gney Afrika Cumhuriyeti Salk Bakanlnn denetim organ olan MCC den 2000 Ekim aynda onay ald.
DNYA LA EKONOMS
Yirmibirinci yzyla byk umutlarla giren insanolu asndan 2001, birbirini izleyen ekonomik , politik ve askeri olaylarn dnya yaamn derinden etkiledii bir yla dnmtr. Japonya'da drt yldr sregelen iktisadi durgunluun ardndan , 2001 Mart'nda Birleik Amerika ekonomisi de resesyon srecine girmitir. Dnya ekonomisini dinamosu ilevini 1990'larda byk lde stlenmi bulunan ABD'de beliren ekonomik duraklama giderek etkilerini Almanya bata olmak zere Avrupa Birlii lkelerinde de gstermitir. 11 Eyll 2001 gn New York'ta Dnya Ticaret Merkezinin ikiz kuleleri ve Washington'da Savunma Bakanl Pentagon'un bir blmnde dzenlenen uak saldrlar ve bunlar izleyen olaylar , uluslararas ortan ok daha karmak oklar ve sorunlarla kar karya brakmtr. 2002 yl balarken, yeryzde ekonomik byme hz nemli lde yavalam , sanayide retim ve yatrmlar genellikle azalrken , uluslararas ticaret ve d kaynak aklarnda darboazlar yaanmtr. nsan sal iin yaamsal nitelikte ilalar sunan dnya ila endstrisi , yeryzndeki gelimelerden etkilenmesine karn , bymesini yinede srdrmtr. Dnyada ila kullanm ilk kez 2001 ylnda 400 milyar ABD Dolar'na yaklamtr.
TRK LA ENDSTRS
Uluslaras standartlardaki en ileri retim yntemleri ve rnleriyle ila sektrnde dnyann en gelimi 35 lkesi arasnda yer alan Trkiye bakmndan 2001 yl, birbirini
izleyen devaluasyonlarn , olaanst maliyet artlar ve yksek enflasyonlarn yaand bir dnem olmutur. Yurtdndan salanan kimyasal hammaddelerle ila etkin maddelerin maliye giderleri arasnda yzde 50'yi aan bir pay ald Trk ila endstrisi , ubat 2001'deki ekonomik kriz nedeniyle , retim maliyetlerinde beliren byk artlarn sat fiyatlarna yeterli lde yanstlamamas sonucunda zellikle yln ilk yarsnda yzde 25'i bulan zararlarla karlamtr. Btn olumsuz koullara ramen ' toplu ilasz brakmama' ilkesini benimseyen sanayi, birim kutu olarak ila retimini geen yln dzeyinin daha altnda gerekletirebilmitir. Toplum saln gvenceye almak amacyla Cumhuriyet'in erken dnemlerinden itibaren ila fiyatlarnn devlet denetimi altnda tutulduu Trkiye'de , 1984'te karlan ila kararnamesinin retim maliyetleri ile uyumlu bir fiyatlama dzenini ngrmesine karn , 2001'in maliyet artlar aylar boyunca sat fiyatlarna gereki biimde yanstlmamatr. Karlat olaanst maliyet yklerini bir trl gideremeyen ila sanayisi bylece 2001 yln ar darboazlar arkasnda brakmtr.lke apnda ila darl yaanmasna yol amamak kaygsyla endstri her eye karn retimini yinede eskisi gibi srdrmeye abalamtr.
ECZACIBAI LA GRUBU
Trkiye'yi dnyay sarsan byk ekonomik , siyasal ve askeri ok dalgalarna ramen, Trk ulusal ila endstrisinin nderi Eczacba la Sanayi ,2001 boyunca ila retimini aksatmadan srdrerek , yurtiinde kendisine den grevleri tmyle yerine getirirken , yurt dnda da gittike daha ok girmeyi hedefledii Avrupa Birlii pazarlarndan , Meksika yada Vietnam gibi yeryznn drt bir yanndaki lkelere kadar uzanarak , dsatm olanaklarn gelitirmeye almtr. ada kurumlarn ancak uluslararas platforma ykseldikleri lde etkin ve kalc olabileceklerine inanan Eczacba , d pazar frsatlarn en iyi biimde deerlendirmek iin ura vererek , nmzdeki yllar ok daha ileri boyutlara tayaca dsatmlarn altyapsn olgunlatrmtr. Eczacba la Sanayi , youn abalarn sonucu olarak , i ve d pazarlardaki toplam ila satlarn , bir nceki yla gre yzde 44 artla , 180 trilyon TL dzeyine karmtr. Sren krizlere karn , Eczacba 12 yeni rn daha salk hizmetine sunmutur. Birleik Amerika'nn nde gelen salk rnleri kuruluu Procter&Gamble tarafndan , Lleburgaz'daki modern ila kompleksinde 2001 ylnda yaplan titiz denetlemelerden sonra , Eczacba la Sanayi tesislerinin 'Yzde 100 Kalite Gvence Yntemi' belgesiyle dllendirilmesi , teknoloji ve retim yntemleriyle Eczacba'nn eritii uluslararas standartlarn da yeni bir gstergesi olmutur.
Eczacba tesislerinin uluslararas standartlaryla , Avrupa Birliinde ngrlen Gncel yi retim Kosullar' na tmyle uygun olduunu onaylayan belgelere , 2001ylnda yenileri eklenmitir. Eczacba la Sanayi'nin enjaktabl sefalasporin retim birimini Trkiye'de inceleyerek onaylayan belgelere, 2001ylnda yenileri eklenmitir. Eczacba la Sanayi'nin enjaktabl sefalosporin retim birimini Trkiye'de inceleyerek onaylayan Alman Salk Bakanl'nn ila denetim kuruluu BfArM , bu kez steril ampul ve flakon dolumlarnn yapld steril sv retim birimleri stndeki denetimleri de bitirerek , yeni gncel uygunluk belgelerini vermitir. ECZACIBAI'NIN DNYA PAZARINA YEN AILILARI Trkiye'nin Avrupa Birlii'nde tam ye olarak yer alma giriimlerinin ivme kazand 2000'lerde Almanya , ngiltere , spanya gibi avrupa lkelerinin sistematik biimde ila satmlarna ynelen Eczacba , yeni girdii bat pazarlar arasna Fransa , Danimarka, Avusturya ve Hollanda'y eklemitir. Orta Avrupa'da ise , Slovakya' ya ila satlar hzlanmtr. Son on yl boyunca Eczacba la Sanayi'nin , Rusya Federasyonu , Orta Asya Trk Cumhuriyetleri , Dou Avrupa ve Ortadou pazarndaki youn etkinlikleri , devalasyonlar sonrasnda yeni boyutlar elde etmitir. Rusya Federasyonu'nda lkenin srklendii ar ekonomik kriz nedeniyle giderek duraklayan ilikiler , 2001'de Eczacba ila Sanayi'nin geni tantm giriimleriyle yeniden canlandrlmtr. Petrol d gelirlerinin de olumlu katksyla ekonomik bymesi hzlanan Rusya'nn ila retim ve datm kurumlar ile Eczacba arasnda karlkl yeni ibirlikleri gerekletirilmitir. Ayn dorultudaki yakn ilikiler , Bamsz Devletler Topluluu yeleri zbekistan ve Kazakistan'da da baaryla srdrlmtr. Ortadou ticaret ambargosu nedeniyle ilalara en ok gereksinim duyan lke olarak nitelenen Irak'a ,dsatmlar ancak Birlemi Milletler' in gzetiminde yrtlen 'Petrol Karl Besin ve la ' program erevesinde yaplabilmektedir. Eczacba , BM kurallarna uygun biiminde , Badat 'a ngrlen llerde ila satt gibi , Irak'n nemli ila fuarlarna da katlmtr. lk kez yneldii pazarlara her yl bir baka lkeyi ekleyen Eczacba la Sanayi , yakn dnemde Afrika ktasnda Gney Afrika Cumhuriyeti'ne , Asya ktasnda Vietnam'a Okyanusya'da ise Yeni Zellanda' ya girmi bulunmaktadr. Orta Amerika lkelerinden Meksika yeni hedef pazar olarak seilmi olup Eczacba'nn rettii baz ilalar iin Meksika'nn salk otoritelerinden gerekli ilk ruhsatlar alnm ve lkedeki pazarlama planlar da ayrntlaryla belirlenmitir.
A-) YATIRIMLAR
1992 ylnn ekim aynda balanan ve halen devam eden Atrium projesi iin 31.12.2001 tarihi itibariyle 2 trilyon 930,1 milyar TL harcama yaplmtr. 1999 ylnn Ocak aynda balanan ve 2002 ylnn temmuz aynda tamamlanmas planlanan Cephalasporin nitesi modernizasyon yatrm iin ise 31.12.2001 tarihi itibariyle 118,2 milyar TL harcama yaplmtr.
2- Eczacba ila Sanayi 2001'de 180 trilyon 39;5 mi,lyar TL dzeyinde sat gereklemitir. pazara 168 trilyon milyar TL tutarnda sat yaplrken , d pazara ynelik satlar da 11 trilyon 516,2 milyar TL olmutur. 3- Eczacba la Sanayi'nin satlar bir nceki yl satlaryla karlatrldnda , yurtii satlarda , ilata yzde 44 , tketim rnlerinde yzde 91 , fason retim gelirlerinde yzde 24 orannda art gerekletirilmitir.
HAMMADDE
Eczacba la Sanayi nde hammadde retimi yaplmayp hammade dorudan yurtii ve yurtdndan temin edilmektedir. kibinin zerinde hammadde eidinin kullanld Eczacba la Sanayi nin hammadde gereksiminin ksmen temini yine Eczacba Grubunun bir kolu olan Eczacba zgn Kimya tarafndan karlanmaktadr.
AMBALAJ MALZEMELER
ES' te retilen tm rnlerde kullanlacak olan ambalajlarn (plastik ve karton kutu , ie kapak , prospekts , vb) kontrol Kalite Denetim Mdrl , Kalite Denetim Kimya eflii , Ambalaj Malzemeleri Blmnn sorumluluundadr. Fabrikaya giren tm ambalajlar iin hammaddede olduu gibi depo sorumlu personeli tarafndan DGF(depo giri fii) dzenlenir.Bu filerde ambalaj malzemesine ait yl , ay ve giri no' su yer almaktadr. rnein : A9912001 olarak dzenlenen bir depo giri fiinde A;ambalaj malzemesi olduunu , 99; ambalaj malzemesinin depoya giri yln , 12;giri ayn , 001 rakam ise ambalaj malzemesini depoya giri no' sunu belirtir. Gelen partini parti miktarna bal olarak ambalaj malzemelerine numunelendirme yaplr. Gelen ambalaj malzemeleri -primer malzemeler -sekonder malzemeler olarak iki ksma ayrlr. Primer ambalaj malzemeleri ;rnle dorudan temas halinde bulunan ve rn d etkenlerden koruyan malzemelerdir. Bunlar flakonlar , ampuller, i tapalar , alminyum folyo vb. yap malzemeleridir. Sekonder ambalaj malzemeleri ise rn ile dorudan temas halinde olmayan malzemelerdir.Bunlara kutular , etiketler , prospektsler rnek verilebilir. Ambalaj malzemelerinin kontrolnde en nemli kontrol kritik kusurlarn aranmasdr.rnn kalitesini dorudan etkileyen bu kusurlara rastlandnda ambalaj ambalaj malzemesi tamamen "RED" olunur. Bu kusurlar krklar, atlaklar, yrtlmalar, prospektste yazm yanllar vb. kusurlardr. Bununla beraber kontroller srasnda kk kusurlara da rastlanabilir. Bu kusurlar rn dorudan etkilemez. Bunlar hafif renk kusurlar , hafif apaklanmalar , katlanmalar vb.
kusurlardr. Bu kusurlar Kalite Denetim Kimya efi tarafndan deerlendirilerek kabul veya red olunur. Bununla beraber sekonder malzemelerle ilgili olarak hatal bask , hatal rn ad , hatal yazlan ruhsat bilgileri kritik kusur olarak kabul edilirler ve red olunurlar. Ambalaj malzemelerine ait gelen kutularda barkot ve farmakod doruluu olduka nemlidir. Ayrca prospektsler de orjinal film zerine birebir tutularak karlatrlr. Barkot okumak iin datalog 5'e barkot ve farmakod okumak iin ise ergichech sc 800 cihazlar kullanlr. Primer malzemeler ve retimde ykanmayan malzemeler primer oda' ya alnarak numunelendirme ilemine gidilir. Gelen ambalaj malzemeleri AS 400 yardmyla sistemden kontrol edilirler. Daha sonra ambalaj malzemelerinin kontroller iin 'checklist' formatlar oluur. Ayrca baz malzemeler ile ilgili retim blmlerine deneme amacyla gnderilirler. Bununla beraber baz ambalaj malzemeleri dzeltici-nleyici nlemler iin bakteriyoloji laboratuarna gnderilir.
3 . Kolon 4 . Kaydedici Enjektr :Numuneyi GC sistemine vermek iin kullanlr . Scakl kolon scakllndan yksek olup , verilecek rnein zcsn buharlatracak kadar olmaldr . st ksmnda deitirilebilen septumun altnda numune gaz haline geer . Dedektr : Kolon iindeki ayrlm bileenlerin miktarn ve k sresini saptamak iin gerekli ksmdr . Deiik amalarla kullanlan farkl alma prensipleri olan dedektrler mevcuttur . Bunlar : Alev yonizasyon Dedektr (FID ) Is letkenlik Dedektr ( TCD ) Alkali Alev Dedektr Elektron Yakalama Dedektr Kolonlar : Ayrma ilemi burada gerekletirildiinden , ayrma byk lde uygun kolon seimine baldr . Kolonlar 1/8 , 1/4 ,cam veya paslanmaz alik ve kapiler kolonlar ( 1/16 ) , megabore kolonlar diye birka eide ayrlrlar . Kaydediciler : Dedektrlerde elde edilen sinyal byklnn , dedektre ulaan madde miktaryla doru orantl olduu dnlrse , pik alanlar veya pik yksekliklerinden miktar hesabna geilebilecei anlalr . Kaydedici olarak integratr ve bilgisayarlar kullanlmaktadr .
Kapiler Kolon
Sktrlm Kolon
Yaplan Deneyler :
Methanol , Benzen ve Uucu Safszlklarn Tayini:
Enjektr Scakl : 200 C Dedektr Scakl : 300 C , FID Tayc gaz : Azot Scaklk Program : 60C ( 7 dak .) 170 C ( 5 dak . ) Numune hazrl : Direk enjeksiyon yaplr . Stok Standart Hazrl : 5 l benzen reaktifi 25 ml lik balonjojeye konularak depo alkolu ile hacme seyreltilir . Standart Hazrl : 20 l etil matil keton 50 l methanol ve 1 ml stok standart zeltisi alnarak 100 ml lik balonjojede depo alkol ile hacme seyreltilir . lem : Normal yzde alan hesabna girilir . Srasyla metanol , etanol , etil metil keton ve benzen pikleri elde edilir . Hesaplamalar :Numuneden elde edilen tm piklerin toplam , MEK pikinin iki katndan daha byk olmamaldr . Etanol ana pikinden baka hibir pik tek tek MEK alanndan daha byk olmamaldr . Metanol ve benzen deriimlerinin hesab aada verilmitir . Metanol.,ppm = (Anm x 500) / Asm Benzen , ppm = (Anb x db x 2) / (Asb x de) db = Benzen reaktifinin younluu , g / ml de = Alkol reaktifinin younluu , g / ml Anm = Numunedeki metanol piki alan Asm = Standarttaki metanol piki alan Anb = Numunedeki benzen piki alan Asb = standarttaki benzen piki alan D2=Standart seyrelme hacmi ,ml
nfrared In Kayna :nfrared kaynaklar 1500 ile 2000 K arasnda elektriksel olarak stldklarnda infrared blgesinde ma yapan inert kaynaklardr.En ok kullanlan kaynaklar unlardr: Nernst Glower :Zr,Y,Er gibi nadir toprak elementlerinin oksitlerinden yaplm 1-2 mm apnda ve yaklak 20 mm uzunluunda bir silindirdir. Globar:0.5 cm apnda ,5cm uzunluunda silisyum karbr ubuktur. eitli seramik maddelerdir. Monokromatrler: Monokromatrler olarak hem prizma hem de ebekeler kullanlabilir.Cam vekuartz infrared blgesinde iyi geirmediklerinden prizma ve mercekler gibi optik yapmnda bu blgede geirgen olan baz kristal tuzlar kullanlr.En ok kullanlan prizma maddesi NaCl dr.nk NaCl 625 1/cm e kadar geirgendir. nfrared blgesinde monokromatr olarak ebeke kullanm daha stndr.ebekenin genel olarak yksek frekanslarda ayrma gleri daha iyidir.NaCl nem ekici olduundan optik ksmlar nemden korunmalar gereklidir.nfrared blgede mercek yapm iin uygun az madde bulunduundan infrared spektrofotometrelerinde mercek yerine i bkey ayna kullanlr. nfrared Alclar:nfrared blgesinde nn s etkisine dayal termal dedektrler veya yar iletken kristallerden yaplan ve foto iletkenlie dayal dedektr kullanlr.En ok kullanlan termal dedektrler termokapllar ,balometreler ve Galay hcrelerdir.Galay dedektr aslnda duyarl bir gaz termometresidir.Dedektr iine hapsedilmi gazn zerine den nlarn etkisiyle snmasyla oluan basntaki artma elektrik sinyaline evrilir. Numune Hazrlama: Potasyum Bromr Disk:2-3 mg numune 300 mg kadar kuru KBr ile 50-66 cm apnda bir akik havanda iyice kartrlr.Bu karmdan uygun miktar alnr ,pres ve vakum altnda disk hazrlanr. Disk yuvasna konur ve numune penceresine yerletirilir.nfrared spektrumu izdirilir. Mineral Oil:3-4 mg numune 50-66 cm apnda bir akik havana aktarlr.zerine plastik bagetle ortalama 2 damla mineral oil damlatlr ve iyice dispers edilir.Spatlle uygun miktar alnr ve NaCl sell zerine srlr.2 sell numune orada kalacak ekilde yaptrlr,tutucuya yerletirilir ve bu ekilde numune aletin numune penceresine yerletirilir.nfrared spektrumu izdirilir. Dorudan alma:Numune herhangi bir ilem grmeden ince bir spatlle alnr ve NaCl selllerinin arasna srlerek alete yerletirilir ve spektrumu alnr. nce Film:Baz polimerler bu yntemle allr.Numune herhangi bir organik zcde zlr,zc uurulur ve numune ince bir film eklini alr veya numune stlarak film haline getirilir. Sv Numuneler:Bunlar kapal hcre eklinde olup ,numune arasnda boluk olan iki sellin arasna enjektrle yerletirilir.Numuneyi yerletirdikten sonra her iki taraf zel tkalarla tkanr.Alete yerletirilir ve infrared spektrumu izdirilir. Deerlendirme:Elde edilen numune spektrumlar ayn ekilde izilmi standart spektrumlaryla karlatrlr.Numune ve standart spektrumlaryla bir fark olmamaldr. Miktar tayini iin ilgili dalga boyundaki pik alnr ve bu pike Lambert-Beer Yasas uygulanr.Bu yasa numunenin IR nn veya geirgenlii ile deriimi arasnda bir balantdr.
Uzun ve hzlandrlm stabilite almalar vardr. Uzun Sreli Stabilite almalar:Saklama koullarnda raf mr art 1 yl stabiliteye alnr,oda ,buzdolab ,25 2 C ve % 60 R.N. Hzlandrlm Stabilite almalar:37 C 2 C ve 40 2 C ve % 75 R.N. artlarnda en az 6 ay sreyle stabiliteye alnr. 3-6-12-18-24-36-48-60. aylarda analiz yaplr.Analiz sonular deerlendirilir.Analiz sonular limit deerlerinden anormal sapmalar gsteriyorsa nedeni aratrlr ve gerekli uyarlar yaplarak dzeltici nlemler alnr.
k' = (tr - to) / to to : Alkonamayan maddelerin kolonu terk etmeleri iin gerekli olan zamandr.
Madde yaps , hareketli ve sabit faz kapasite faktrn belirler. Kapasite faktr maddenin hareketli ile sabit faz arasndaki dalm katsaysna baldr.
k' = (Kd * Vs ) / Vm
Vm = Hareketli fazn kolon ierisindeki hacmi Vs =Sabit fazn kolon ierisindeki hacmi Kapasite faktr hareketli fazn kompozisyonu ile kontrol edilir. Kk kapasite faktr veren hareketli ffazn kompozisyonu ile kontrol edilir. Kk kapassite faktr veren hareketli faz zcleri ise zayf faz olarak adlandrlr. hareketli fazlar genellikle zayf ve kuvvetli zclerin karmndan olumaktadr. kuvvetli zc oran deitirilerek kapasite faktr etkinlii yksek olan kolonlar dar pikler veririler. Bu kolonlarala maddeleri ayrmak daha kolaydr. Etkinlik; kolon uzunluunun , partikl boyutunun ve ak hznn bir fonksiyonudur. Buparametrelerin deiimi kolonun basncn da etkiler Bunun yannda kolon uzunluu ve ak hznn deiimi kolonun basncn da etkiler. Bunun yannda kolon uzunluu ve ak hznn deiimi alkonma zamann da deitirir. lemler: 1. Metoda gre tayc faz hazrlanr.. 2. Tayc faz pompann emici ksmna taklr. 3. Metoda gre uygun kolon taklr. 4. Srasyla pompa ,dedektr ve entegratr altrlr.Metoda gre ; Pompann ak ayarlanr.
5. 6.
Dedektr dalga boyu seilir. Entegratr parametreleri girilir. Sistem 30 dak. artlanmaya braklr. Sistem artlandktan sonra metoda gre hazrlanm standart en az 5 kez enjekte edilir ve relatif standart sapma hesaplanr. 7. Standart sapma %2den dk ise kalibrasyona geilip numune enjeksiyonu yaplr ve sonular deerlendirilir. alma bittikten sonra sistem temizleme zeltisiyle temizlemeye alnr.
Etkinlin lm
Etkinliin lmnde terim olarak "Teorik Plaka Says (N)" kullanlr. N = 16 (tr / W ) W = Baseline band genilii Tr = Alkonma sresi
Seimlilik
Seimlilik parametresi & ile gsterilir. Teorik olarak : & = ( tr2- to ) / (tr1 - to ) =k'2 / k'1 forml ile ifade edilir ve kapasite faktrlerinin oran olarak kabul edilir.
Rezolsyon
Kromatografide ama karm iindeki maddeleri ayrmaktr. Rezolsyon terimi (Rs) bu amacn ne derecede gerekletiinin bir lsdr.
Rezolsyon Kontrol
Rs = ( 1/4)(& - 1)N^1/2 [ K' / 1 + K' ] Eitlii rezolsyonu etkileyen faktorleri gstermektedir.
Kantitatif Analiz
Kromatografinin en yaygn kullanm alan kantitatif analizdir. Kromatografik pik altndaki alan mevcut madde miktarna karlk gelir. Pik alanlar genellikle bir elektronik integratr veya bilgisayar data sistemi ile llr.
Kalitatif Analiz
Maddelerin bilinen alkonma zamanlar ile karlatrma yaplr. Bununla birlikte sadeceHPLC ile gerekletirilen kalitatif analiz maddenin kimlik tayini iin tek bana yeterli deildir. Spektroskopik ve dier yntemlerle desteklenmesi gerekir.
Preparatif Ayrma
Numune saflatrms veya kk miktarlarda saf maddeler elde etmek iin kullanlr.
DEDEKTRLER
Dedektr seimi rnein kimyasal yapsna ve metodun gereksinimlerine baldr. rnek bileenleri kromofor (UV veya grnr alandaki absorblayan fonksiyonel gruplar ) gruplar ieriyorsa, UV-visible dedektr ilk tercih olacaktr. Bunula birlikte bir veya daha fazla bileen UV-visible absorblamyorsa alternatif dedektrler dnlmelidir. Eser miktardaki analizlerde (<1ppm) flouresans veya elektrokimyasal dedektr kullanlmaldr. Preparatif almalarda genellikle RI (refractive index) dedektrler tercih edilir. Nedeni; aral alamadan (overload olmadan) yksek konsantrasyonlarn kullanlabilmesidir.
KOLONLAR
Ayrabildikleri maksimum madde miktarna gre kolonlar 3 farkl tipte snflandrlr. Bunlar aadaki gibi snflandrabiliriz: kolon tipi (ml/dk ) mikrobor analitik standaryt analitik preparatif ap (mm) 1-2 3-5 5-20 uzunluk (cm) 7 - 30 7 - 30 25-50 rnek miktar (mg) 0,01 0,1 10,0 ak hz 0,1 1,0 10,0
Kolon Seimi
Baarl bir sv kromatografik ayrm, uygun kolonun seimine baldr. HPLC
uygulamalarnda adsorbsiyon , normal faz , ters faz , iyon ifti iyon deitirme ve eleme kromatografisi olmak zere alt mekanizma mevcuttur. herbir mekanizmada yaygn olarak kullanlanlardan biri tercih edilir. en uygun alma mekanizmasn ve kolon tipi semek iin maddenin yaps detayl bilgilere sahip olmamz gerekir. * Madde hakknda ok fazla bilgimiz yoksa ve maddemiz suda znyorsa ilk tercih edeceimiz mekanizma ters faz olmaldr. * Eer maddemizin izomerleri varsa veya suda znrl olmayp polaritesi dk zclerde znyorsa normal faz tercih edilmelidir.
HAMMADDENN LENMES
Eczacba la Sanayi retim Mdrl blmden olumaktadr; Kat retim Mdrl , Likit retim Mdrl , Pomat retim Mdrldr. Bunlardan kat retim aamas dierlerine gre daha geni ve kompleks bir blmdr. Stajm esnasnda hafta kat retimde bulunmam dolays ile raporun bu blmde hammaddenin ilenmi madde haline geliini Kat retim Blmn baz alarak deerlendireceim.
Bu blmdeki mevcut tm sistemler de dier blmlerde olduu gibi temizlik zerine kurulmutur. Her yeni rne geerken kullanlan tm makinalar ve aletler temizlenip kurutulur ve bunlara temizlendi etiketi vurularak bir sonraki kullanma hazr hale getirilir. Depodan ekilen hammadde blmn kendi deposuna alnarak bekletilir. arj sras gelen hammaddeler alnarak elektronik bir terazi ile tartlr. Daha sonra maddeler kuru ve ya granlasyon tekniklerinin hangisi uygulanacaksa bunlar ayrlrlar. Ya granlasyon tekniinde maddeler ilk nce buhar ceketli kazana alnrlar. Bu kazan granl solsyonlar hazrlama kazan olarakta bilinir. Buhar ceketli kazandan sonra arjn ktlesine gre maddeler retim kazanna alnrlar. Bu kazanlar COLLETTE kazanlar olup hacimce farkl kapasiteye sahiptirler. retim kazanlarnda hamur hale getirilen rn yine miktarna gre AEROMATIC kurutuculara alnrlar. Bunlar srasyla AEROMATIC S-8, AEROMATIC S-6 dr. Bunlarn haricinde kurutucu olarak kullanlan bir tane de tepsili frn mevcuttur. Mamuln kurutulmasnn sebebi bask srasnda kalp makinalara yapmasn engellemektedir. Zira ya mamul bask makinasnn kalplarna yaparak istenilen ekle sokulamamaktadr. Dier bir sebep ise hamur oluturulurken ortama konulan su, alkol gibi maddelerin ortamdan uzaklamasn salamaktr. AEROMATIC frnlarda frnn ierisine alnan rn alttan verilen kuvvetli bir hava akm ile kartrlr. Bu hava akm srasnda hava ile beraber yukar doru ykselen kk zerreler frnn st tarafndaki szgee taklrlar. Arada bir bu szgein sallanmasyla bu zerrelerin aa dmeleri salanm olur. Dier bir kurutma frn olan tepsili frnda ise mamul frnn tepsilerine uygun bir ekilde serilerek kurutulurlar. Kurutulan rn FREWITT veya FITZWILL granlatr cihazlarna verilir. stenilen byklkteki granller belirli byklkte gzeneklere sahip elekler yardmyla yaplr. Buradan da son karm ve dolgu maddelerinin ilavesi iin rn ayn blm ierisinde baka bir ksma gnderilir. Kuru granlasyon ileminde ise bunlarn hibirine gerek duyulmayp tartm odasndan alnan maddeler kartrlrlar. Kurur haldeki toz karmlar dorudan doruya son karm ve dolgu maddeleri ilavesine gnderilirler. Genellikle kapsllerde kuru granlasyon, tabletlerde ise ya granlasyon ilemleri yaplr.
Kuru Granlasyon:
Tabletlerin ierdii aktif maddelerin zelliine gre tercih edilir. rnein imalat yaplacak olan rnn hammaddesi ierisinde eker varsa eker suda erir ve zelliini kaybeder. Bu yzden kuru granlasyon ilemi yaplmaz. Yine baz tabletler aktif madde olarak suda znen asitler ierebilirler. Bunlarn hepsine kuru granlasyon ilemi yaplr. Dolgu maddelerinin sonradan eklenmesi ok nemlidir. rnein demir vb. Maddeler imalatn ilk aamasnda katlrlarsa rahatlkla oksitlenebilirler. Bunun gibi etkileri ortadan kaldrmak iin dolgu maddeleri ilavesi sonradan dorudan doruya kuru rne verilirler. Dolgu maddesi ilavesiyle beraber rn son olarak kartrlr. Karmlar byk tankerlerde yaplr. Kesici baklarla ve darbeli bir ekilde rn kartrlmamaldr. Daha nce oluturulan granllerin paralanmasnn nne geilmelidir. retilecek mamuln boyutlarna uygun olarak bir bask kalb seilir ve tablet bask makinasnda baskya geilir. Standart d makina tarafndan yumuaklk, sertlik, ktle fark gibi nedenlerden dolay ayrlabilirler. Seri baskya gemeden nce numune olarak baslm birka mamul KALTE GVENLK LAB.a gnderilirler.laboratuardan gelecek sonu basm ilemini kesinletirir. Kalite gvenlik laboratuarnda srasyla u ilemler uygulanr:
1. Dezentegrasyon ilemi: lk dalma ve son dalma arasndaki sreler llr. Bu dalmalar belirli zellikteki su ierisinde yaplr. Bu su saf su olabilecei gibi insan vcuduna uyumlu mide, barsak suyu gibi zellikler tayan sular da olabilir. 2. Tartm ilemi yaplr. Arl llen rn belirli standartlarla ve bu standartlardaki limit deerleriyle karlatrlr. 3. Sertlik lm yaplr. ki ene arasna sktrlan rn bir basn altnda sktrlr. rnn krld andaki son basn deeri otomatik olarak okunur. 4. Son olarak Friabilite cihaz vardr. Belirli bir devirde dndrlen rndeki krlmalar, kenarndaki atlamalar plak gzle gzlenir. Tm bu ilemler sonunda rnde llen deerler tablolar ierisindeki deerlerle uyuuyorsa uygunluk verilir. Bask srasnda da belirli zamanlarda yine numuneler alnp testleri yaplr. Tm bu testler sonucunda uygun veriler alnmsa rn ambalaj ya da draje blmlerinden birine gnderilir.
Ambalaj Dairesi:
Baslm rn deposundan veya draje blmnden gelen tablet, draje veya kapsl bu blmde ambalajlanr. Burada plastik alminyum gibi kutulara tm dolumlar otomatik saym makinalarnda yaplmaktadr. Bu blmde ilk nce ambalaj formlleri ekilir ve depoya teslim edilir. Daha sonra rnn arj no su ve kontrol numaras alnr. Eer kutularn zerine bask yaplacaksa kutu ve etiket birlikte baslr. Tm dolum ve ambalajlardan nce kutular, prospektsler ve makinalar kontrolden geirilir. Eer kapsl isse kapsl silme makinasna alnr. Dierleri ise BLISTER makinalarna alnarak bilgisayara veriler yklenir. ekil arlk kaybna gre eer bilgisayara verilen limitler darsnda bir eyler saptanrsa ambalajlanmadan hemen nce kutunun zerine kuvvetli bir hava pskrtlerek rn reject edilir. Bunun dnda tablet seme makinasnda seme ilemi yaplr. Etiketleme makinasnda da ambalaj kutusunun zeri etiketlenir. Dier bir ambalajlama makinesi de BLISTERdir. Genellikler kapsl veya film kaplanm olan mamul bir alminyum folyo ile vakum kalbna konur. Drajenin d ortamdan etkilenmemesi iin PVC ile vakum altnda rn alminyum folyo arasna alnr. Tm ilemleri biten, prospektsleri iine konulan kutular belli miktarlarda toplu olarak bir polietilen kap ile kaplanrlar. Buradan ambalaj deposuna gnderilirler. Ambalaj deposundan da rn sat deposuna sevk edilir. Ksaca ambalaj dairesinde depoya gidene kadar protokol u ekildedir: 1. Forml 2. malat talimat 3. Tantm etiketi 4. Kutu 5. Doldurma ve kontrol raporu 6. Tartm kart 7. Mamul tasvip raporu 8. Yar mamul ve mamul tasvip raporu 9. kimya raporu 10. la gelitirme raporu 11. Bakteriyoloji raporu 12. Kalite gvenlik raporu 13. Doldurma grubu temizlik raporu 14. Ambalaj grup temizlik raporu 15. Ambalaj raporu
Scaklk Kontrolleri(T):
Scaklk kontrolleri gnde kez ( 10:00 , 15:00 , 21:00 ) yaplr. Genellikle scaklk deerlerinin 23- 24 celcius derece olmas istenir. Scaklk deerlerinin 25-28 celcius dereceye ulamas alarm durumunu gerektirir. 29 celcius derece ve st durumlarda ise retim durdurulur. Alarm limit aralndaki deerler yeil , retimi durdurma limitini aan deerler ise siyah kalemle yazlr.
Rutubet Kontrolleri( % RH ):
Rutubet kontrolleri gnde kez ( 10:00 , 15:00 , 21:00 ) yaplr. Genellikle rutubet deerinin 38-39 % RH olmas beklenir. 40-50 % RH deerleri alarm durumunu gerektirir. 51 % RH ve st durumlar retimi durdurmay gerektirir.
Basn Kontrolleri(P):
Basn kontrolleri gnde kez ( 10:00 , 15:00 , 21:00 ) yaplr. alma aral 0.5-3 mm sudur. Alarm basn alt deeri 0.1-0.5 , st deeri 3-5 mm sudur. retimi durdurma alt deeri 0 , st eeri 5 mm sudur.
Fire Hesab:
[( teorik Granl arl fiili arj arl )*100 ] / (teorik granl arl)=.....% 12- flowbinin doru tablet bask makinesine oturtulduunu kontrol edin. 13- Uygunsa , zel kalb ile belirli miktarlk tabletler halinde basn. 14- No:13 de baslm tabletlerden kalite gvenlik laboratuarna fiziksel kontrol iin numune verin. 15- No:14 uygunsa kalite denetim laboratuarna numune verin. 16- No:15 uygunsa baskya devam edin. 17- Baslan tabletler film kaplama iin draje dairesine verilinceye kadar iinde naylon torba ieren az skca kapal flara alnr.
DRAJE:
retim In-Proses Kontrol Yntemleri:
Ama:
retimin seri retim yntemlerine uygun biimde gereklemesini salamak amacyla retimin belirlenmi aamalarnda kontroln yapmak.
Yntem:
Draje blmnde uygulanan in-proses kontroller unlardr; Arlk kontrol nem tayini , CaCO3 tayini , aktif madde tayini , dezentegrasyon sresi. 1-Arlk Kontrol: Kaplanm tablet arlklarnn seri retim yntemlerinde verilen limitler dahilinde kalmas zorunludur. Arlk kontrol iin kazan iersinden rasgele numune alnr. Hassas terazide kontroller yaplr. Tartm sonular seri retim yntemindeki yerine yazlr. 2- Nem Tayini:
Nem tayini iin 15-20 adet numune verilir ve sonucu alnmadan kaplamaya devam edilmez. Nem tayininin sonucu arj kaytlarna geer. 3- CaCO3 Tayini: 25-30 adet numune analiz iin verilir. Analiz sonucu alnmadan kaplamaya devam edilmez. CaCO3 miktar limitler iinde olmak zorundadr. 4-Aktif Madde Tayini: Aktif madde tayini iin 30-40 adet numune verilir ve sonucu alnmadan retime devam edilmez. Sonu arj kaytlarna eklenir. 5-Dezentegrasyon: Dezentegrasyon iin 30-40 adet numune verilir ve sonucu alnmadan retime devam edilmez. Sonular arj kaytlarna ilenir.
seferde tabletlerin tamamn , kaplama solsyonu ile slatmas esasna dayanyordu. Bu yllarda kaplamalarn % 100 eker kaplama olarak yaplyordu. 1950li yllarda film kaplama ilemi gelitirilmitir. Bu ise organik zc iersinde , kaplama hammaddesinin zlerek kaplanacak tabletlerin zerine basnl hava yardmyla pskrtlmesi ve ayn zamanda da kurutulmas ilemidir. 1950-1980 yllar arasnda kaplamalarn % 70i eker kaplama , %30u ise organik esasl zclerle yaplan film kaplamadr. Gnmzde ise film kaplama oran % 60a ulam ve bununda % 85 suda znen hammaddeler ile yaplmaktadr.
Unicap T draje Clarinese draje Neolet draje Proses validasyonu yaplan rnlerin kaplamas valide edildii kazanda yaplmaldr. 15-Tabletlerin kaplamasna balamadan nce kaplama kazannn temizlik kontrol yaplr. Eer 48 saatlik bir sre iinde hibir retim yaplmamsa bu kazann temizliinin tekrar yaplmas gerekmektedir. 16-Kazann temizliinden emin olunduktan sonra makinenin mekanik ve elektronik aksam kontrol edilir. Bunun iin kazan dndrlr , scak souk emici vana alr. Dozaj pompas nozullar ve gstergeler kontrol edilir. 17-Kazan retime hazrlandktan sonra tabletler kazana yklenir ve kazan zerine arj tantm etiketi yazlr. 18-retim blm efi , seri retim ynteminde yazld ekilde retim kazannn btn ayarlarn yaptrmakla ykmldr. Tabletlerin zelliklerinden dolay retim esnasnda arj talimatlarnda farkllk oluacaksa bunlarn arj kaytlarna gerekesiyle yazlmas zorunludur. 19-retim esnasnda yaplmas zorunlu kontrollerin takibi , retim efi ve retim blm efinin sorumluluundadr. Bu kontroller arlk kontrol , nem tayini , CaCO3 tayini , aktif madde tayini dezentegrasyondur. 20-kaplamas biten yar rn ,daras alnm paslanmaz elik flara iindeki naylon torbalarla etiketlenir ve tartlmak zere yan rn deposuna nakledilir. 21-Tartm sonucu flarn zerindeki etiketlere yazlr. Daha sonra arjn verim hesab yaplarak arj kaytlarna ilenir. arj kaytlarndaki alarm limiti ile verim hesab sonunda kan deer karlatrlr. Eer bu deer limit dnda ise detayl aratrma yaplr ve arj kaytlarna ilenir. 22-Kaplamas biten yar rn kimyasal , bakteriyolojik ve fiziksel grn kontrollerinin yaplmas iin numune fileri yazlr. 23-Bu ilemlerden sonra rnn bulunduu naylon torbalarn az bir iple balanarak flarn kapaklar kilitlenir. 24-Kat ambalaj dairesine haber verilerek , yar rnn zimmet karlnda teslimi yaplr.
8-
Kullanm Yntemleri:
1- Temiz olup olmad ve etiketi kontrol edildikten sonra krmz emniyet butonunun kapal veya ak olduu kontrol edilir. Kapal is ok ynnde evrilerek alr. 2- On-off dmesinin kilitli olmad kontrol edilir. Kilitli ise alr ve on konumun getirilir. 3- Az boaltma kapann dmesinin 4- konumda olduu kontrol edilir. 4- bowldown dmesine baslarak kazan aaya indirilir. 5- Tartm kontrol yaplan hammaddeler retim yntemindeki sraya gre gz kontrolnden geirilerek kazana doldurulur. Hammaddelerin yklenmesi srasnda gzle tespit edilen standart d bir grnt varsa derhal retim efine bilgi verilir. Gemite karlalan ve kullanlmasna karar verilen trdeki farkllklarda eleme veya ayklama ilemi yaplarak retime devam edilir. lk defa rastlanan veya daha byk boyutlardaki farkllklarda retim durdurulur. retim mdrlklerine bilgi verilir ve hammaddelerin tekrar kontrol edilmesi salanr. 6- Bowl up dmesine baslarak kazan yukar kaldrlr. 7- Mikser I veya II, chopper I veya II hz seenekleri ve zaman ayar retim talimatnda belirlendii ekilde ve retim uzmannn fiili nezareti ile uygulanr. 8- lem bitince boaltma aznn altna hazne getirilir. Mikser alr durumdayken yar rn hazneye boaltlr. 9- bowl down dmesine baslarak kazan aaya indirilir. 10- Kazanda kalan yar rn krekle hazneye aktarlarak tamamen boaltlmas salanr ve retim uzman tarafndan tamamen boald kontrol edilir. 11- Temizlik ynetimine uygun olarak temizlenir.
AEROMATC FIRIN:
Ama:
Frnn kurutulacak granln zelliine gre scaklk ve hava giri debisi gibi nceden belirlenmi standart deerlere gre ayarlanmasn ve bu deerlerin periyodik aralklarla kontrol edilmesini ve frnn belli bir ynteme gre altrlmasn salamak.
Yntem:
1- Temiz olup olmad ve etiketi kontrol edildikten sonra scaklk lme ubuklar hazneden ayrlr. 2- Gvenlik mandallar dmesi ak konumuna getirilir. 3- Hazne aeromatik frnn altndan ekilir. 4- Filtrenin takl olduu kontrol edilir 5- Hazneye slak granller dzgn olarak yaylarak doldurulur ve aeromatik frnn altna srlr. 6- Scaklk lme ubuklar yerlerine yerletirilir. 7- Hazne kolu kaldrma konumuna getirilir. Hazne kalkarken el ile itilerek desteklenir.
8- Gvenlik mandallar kolu kapal konumuna getirilir. 9- Scaklk , klape ve gvenlik ayarlar talimatlara gre yaplr. 10- start dmesine baslr. 11- Hamur granl kurutma zaman dolduunda yada ara kontroller iin stop dmesine baslr. 12- Frn doldurulmadan nce filtre sirkeleyicisi manuel konumuna getirilerek 30 sn silkeleme dmesine baslarak filtrede kalan tozlarn hazneye dklmesi salanr.
ICOS FIRIN
Ama:
Kurutulacak hammadde veya yar rnn frna serilmesinden , frndan kna kadar yaplacak ilemlerin belirtilmesi ve frnn belli bir ynteme gre altrlmasn salamak
Yntem:
1- Temiz olup olmad ve etiketi kontrol edildikten sonra kurutulacak hammadde ve ya granl frn tablalarna , tabla yksekliinin yaklak 1 cm altnda dzgnce yaylarak serilir. 2- retim uzman tarafndan kurutma sresi ve scaklk deeri kontrol panelinde ayarlanr. 3- Arabalar frna sokulur. 4- Yeil on-off dmesi on a getirilir. 5- Restart dmesi krmz yanyorsa baslarak snmesi salanr. 6- closed doors lambas yanmyorsa kapnn kapal olduu kontrol edilir 7- elektronik kontrol panelindeki anahtar run durumuna getirilir. 8- Start dmesine baslr. Frn almaya balar. Frn set scakl elektronik panelden kontrol edilir. 9- Durdurmak iin elektronik kontrol panelindeki anahtar special durumuna getirilir. 10- stop dmesine baslr. 11- on-off dmesi off durumuna getirilir ve frn kapa alr. 12- Frn kapa alr 13- Temizlik yntemine gre temizlenir.
Yntem:
1- Makine temizlii ve etiketi kontrol edilir. 2- Makine zerine monte edilen paralarn ve zmbalarn gvdeye temas edip etmedii gzlenir. 3- Fill-o-matic hznn 0da olduu kontrol edilir. 4- Dn hznn 0da olduu kontrol edilir. 5- alter 1 konumuna getirilir.
6- Start dmesine baslarak maki,ne ksa bir sre bata altrlarak kalplarn dzgn alp almad kontrol edilir.ve makine stop dmesine baslarak durdurulur. 7- Hunideki granl fill-o-matice alnr. 8- Yava devirde (0-1 aras) granln zmbalar zerine gelmesi salanr. 9- Fill-omatic hz ve dn hz 0-1 arasna getirilerek yava dnmesi alanr. 10- Aralk ayar yaplarak tabletlerin arlnn istenilen arla gelmesi salanr. 11- Sertlik ayar yaplarak tabletin sertliinin istenilen deere gelmesi salanr. 12- Sertlik ve gramaj uygun ise data kontrol sistemine sertlik deeri kayt edilir. 13- In-proses laboratuarna numune verilir. 14- Bask bitince krmz stop dmesine baslarak makine durdurulur. 15- Temizlik yntemine uygun olarak temizlenir.
FLOWBN: Ama:
Flowbin iine konulan toz veya granln GMP kurallarna uygun biimde yklenmesi , bekletilmesi ve boaltlmas.
Yntem:
1- Flowbin forklift ile granln yklenecei zanchetta kabinine getirilir. 2- Kapa tutan kelepeler gevetilerek kapak alr ve flowbinin kenarna konur. 3- Alt kapan kapal olduu ve flowbinin iinin temizlii kontrol edilir. 4- malat katndan uzatlan transfer naylon , boyu ayarlanarak zel hazrlanm flowbin kapana geirilir ve bantla yaptrlr. 5- Topraklama hatt taklr. 6- malat katyla haberleilerek granl ak salanr. 7- Ykleme ilemi bittiinde transfer naylonun bal olduu kapak alr. Orijinal kapak dzgn biimde oturtulur ve kelepe yerine taklr. 8- Flowbin forklit ve zanchettaya oturtulur ve kartrma ilemi balatlr. 9- Kartrma ilemi bittikten sonra flowbin yine forklift ile ilgili flowbin bindirme istasyonuna ve bekleyecei uygun bir yere braklr. 10- Flowbin bindirme istasyonuna braklacak ise allacak rnn bask makinesine ait olup olmad kontrol edilir. 11- Alt kapa amak iin kullanlan kol yerine taklr. 12- Bask katyla haberleilerek flowbinin alt kapa kol aa bastrlarak alr. 14- Transfer naylonu alt katn tavan seviyesine kadar dolunca kapak kapatlr. 15- Boalan flobin forklift ile ykama odasna veya bekleme yerine gtrlr ve temizlii yaplr.
Yntem:
1- Flowbine rn transferi yapldktan sonra st kapak kapatlp alt kapaa emniyet kilidi taklr.
2- Dolu floowbin zanchetta kzana yerletirilir ve ayaklarn dzgn yerletii kontrol edilir. 3- Kartrma zaman , retim ynteminde belirtilen sreye gre ayarlanr. 4- Kartrma hz retim ynteminde belirtilen sreye ge ayarlanr. 5- Darda bulunan start dmesine baslarak zanchetta altrlr. 6- Otomatik olarak durunca odaya girilerek alter 0 konumuna getirilir ve flowbin alnr. 7- Kartrma esnasnda flowbin ve zanchettada herhangi bir problem grlrse , stop butonuna baslarak makine durdurulur ve ieri girilir. 8- alter 0 konumuna getirilir. 9- Problem giderildikten sonra alter 1 konumuna getirilerek oda dna klr. 10- Temizlik yntemine gre temizlenir.
Eczacba la Pazarlama
Eczacba la tarafndan retilen ve Eczacba la Pazarlama tarafndan ithal edilen tm beeri ve veteriner ilalarnn tantm, pazarlama, sat ve datmn Eczacba la Pazarlama gerekletiriyor. rn eidi ve hedef kitlesi asndan lkenin en byk pazarlama ve sat kurulular arasnda yer alan kurulu, formlaryla birlikte 200'e yakn rnn, dokuz ana sat blgesinde SSK hastaneleri, ecza depolar ve kooperatiflere dorudan satn gerekletiriyor. Tp ve salk evrelerine yurt apnda yaygn ve etkin bilimsel tantm hizmeti veren Eczacba la Pazarlama, zellikle aratrma ve gelitirme konusunda dnyann nde gelen uluslararas ila kurulularyla srekli bilgi alveriinde bulunuyor.
- Biochemie GmbH - Boehringer Ingelheim Corporation - Dainippon Pharmaceuticals Co. Ltd. - Fujisawa Pharmaceuticals Co. Ltd. - Marion Merrell Dow - Nycomed Pharma - P.N. Gerolymatos S.A. - Pharmacia & Upjohn - Procter & Gamble Company - Solvay Pharmaceuticals B.V. -Sumitomo Pharmaceuticals Co. Ltd. -Takeda Chemical Industries Ltd
Gelitirme Mdrl:
- Formlasyon eflii
- Method gelitirme ve validasyon eflii
GMY retim Teknik Eczacba la Sanayinin retim ,Kalite Denetim, Kalite Gvence ve Gelitirme faaliyetlerini , Kalite ve evre sistemlerini, insan ve teknoloji ynetimini etkin bir ekilde ynlendirip koordine ederek mkemmellik hedefleri dorultusunda ve rekabet ortamnda kurulua ncelik salamaktr.
Gelitirme Mdrl
la,Veteriner ve Tketim rnlerinin gelitirme almalarn ve retim dokmanlar ile dsatm teknik dosyalarnn hazrlanmasn kalite gvence sistemindeki yntemlere ve kuruluun planlarna uygun olarak eksiksiz, doru ve zamannda gerekletirmektir.
Gelitirme Mdrlkleri
Kuruluun gelecekteki i alanlar ile ilgili olarak gerekli aratrmalar, patent incelemelerini yapmak ve yeni rn gruplarn belirlemek .
D Satm Mdrlkleri
Kuruluun rettii rnlerin d lkelerde pazarlanmasn salamak zere bu lkelerde rn ruhsatlarn almak ve rnlerimizi d pazarlarda satarak d satm hedeflerine ulalmasn salamak.
Ruhsat leri
Kuruluun rettii rnlerin Bakanlk nezdindeki tm ilemlerini yrtmek,retim ve sat izinlerini almak zere dosyalarn tamamlamak ve ruhsatlarn takibini yapmak.
SY TANIMI:
Standart alma yntemleri , arj kaytlar dnda retim retim hizmetleri , bakm onarm , yardmc iletmeler , kalite denetim , kalite gvence gelitirme , insan kaynaklar ve satn alma mdrlklerinin rne ve evreye etki edecek her trl malzeme , cihaz , sistem kullanmn , temizliini , teknik kontrol ilemlerini , retim blmlerine ait temizlii , sanitasyonu eleman davranlarn , bu blmler iinde uyulmas gereken kurallar , sistemleri eitimi ve benzeri konular ayrntl aklayan kontroll dkmanlardr.
ETM KAYNAKLARI
I. GMP Eitimi:
Verilen eitimler 4 eitim kaynandan yararlanlarak uygulanmaldr. Eitim Kaynaklar: 1-) Slayt Gsterimi -Steril alan GMP uygulamalar -non steril alan GMP uygulamalar (schering ) -Ambalaj Daireleri GMP uygulamalar (schering ) -Depo personeli GMP uygulamalar (schering ) -Bakm Onarm personeli GMP uygulamalar (schering ) -Davetsiz misafirler (hijyenite) -Aseptik filling (panenteal drug association) -Documentation of process data (panenteal drug association)
-Handling and control material (panenteal drug association) -maintenancein the pharmaceutical plant (panenteal drug association) -Standart Operating Procedures -Konulara gre hazrlanm asetatlar 2-) Video Gsterimi -Temiz alandaki davranlar (micron) -Temiz alanda giyinme (micron) -Temiz mikrobiyoloji (micron) -Temiz alan dizayn (micron) -Temel kirlilik kontrolleri (micron) -Tehlike (temizlik ve dezenfektasyon) -keep it clean (GMP instutude , inc.) -Check and dodde check (GMP instutude , inc.) -write it down-keep good records (GMP instutude , inc.) 3-)Konularla lgili Testler ve Sonularn Tartlmas 4-)Konularla ilgili sorular ve cevaplar
YNTEM VE SIKLIK:
I. GMP Eitimi:
a-) lk e Giren Personele Verilen GMP Eitimi: Fabrikada ilk ie balayanm retim ile ilgili her personel fabrikada "davetsiz misafir" isimli , ila fabrikalarndaki temel temizlik ve hijyenle ilgili yaklak 1-2 saatlik bir eitim grr.Bu eitim sonunda verilen eitim ile ilgili soru cevap eklinde deerlendirme yaplr. b-) Rutin Olarak Srdrlen GMP Eitimleri: Eitim kaynaklarnn ilk iki blmnde bulunan slayt , asetat ve videolardan biri veya birka kullanlarak o ylki eitim gereksinimine gre GMP uygulamalar ve dkmantasyon eflii tarafndan bir eitim program hazrlanr.Eitim GMP uygulamalar ve dkmantasyon eflii tarafndan verilir. Steril alanda alan personel bu eitime ek olarak ylda 1 kez u konular ieren bir eitim grr ve testten geer. -Temiz alandaki davranlar (micron) -Temiz alanda giyinme yntemi(micron) -Temel mikrobiyoloji (micron)
-Temiz alan dizayn(micron) -Temel kirlilik kontrolleri(micron) -Tehlike: temizlik ve dezenfeksiyon Verilen tm eitimler personelin bal olduu uzman sorumlu ve eflere de verilir. Bylece fabrika iinde herkesin temel GMP eitiminin alt snr belirlenir.
Ama:
-Kaliteyi sabit tutarak veya arttrarak , rn proses veya hizmette deiikler yapmak yoluyla maliyetleri drmek ve deer gelitirmektir.
-Tm projeleri deer katt alana gre (finansal , kalite , evre , mteri etkisi , vb.) snflandrmak -Yeni tasarruf alanlar ve maliyet drc projeler yaratmak iin toplantlar yapmak -Tm alanlarn srekli tasarruf bilincinde olmasn salamak -Tedarikiler ve mterilerle ibirlii iinde olmak
Ayrca zaman zaman dzenlenen turnuvalar , gn birlik geziler , piknikler alanlarn birbiriyle daha iyi etkileimini salamaktadr. Ayrca fabrika personelleri arasnda oluturulan sosyal alma gruplar , takm alma ruhunu pekitirmektedir.
KAYNAKLAR
1) Hoouer, E.J, Remingtons Paramaceutical Sciences , Mack Publishing Company, 15th Edition, 1975 2) Eczacba la Sanayi 2001 Raporu 3) Prof. Dr. kran Gegil Farmosotik Teknolojiye Balang stanbul, 1991 4) ESde Gezinti, ubat 1998 5) Nakanishi K.,Solomon P.H., Infrared Absorption Spectroscopy ,San
Francisco, 1977 6) Hubber J.F.K Instrumentation for High Performance Liquid Chromatoghraphy ,Oxford,1978 7) Prof. Dr. Turgut Gndz , nstrmental Analiz , Ankara, 1988 7 8) Standart alma Yntemleri 9) Gven, N.A., Modern Kozmetik ve Parfmeri Formlleri ,Ankara,1984.
EK
HPLC le Madde Miktar Analizi Kromatografik Sistem:
KOLON: Phenyl 5 micron 250*4,6 nm DEDEKTR: 208 nm , UV AKI HIZI: 1,0 ml / min. ENJEKSYON HACM: 20 mikrolitre MOBL FAZ: 420 ml % 0,275 Na Lauryl Sulphate zeltisi 120 ml asetonitril 420 ml methanol 001 ml H3PO4 (%85'lik) Standart Hazrl: 20 mg referans standart 100 ml'lik balonjojeye tartlr. 0,1 N HCl ile zlp hacmine tamamlanr. 20 mikrolitre enjekte edilir. Numune Hazrl: 12 mg numune 100 ml'lik balonjojeye tartlr. 0,1 N HCl'de zlp hacmine tamamlanr. 20 mikrolitre enjekte edilir. Hesaplamalar: ( Rnu / Rst )*(Cst / Cnu)*D*100 = mg / ml Rnu: numunenin pik alan Rst: standartn pik alan Cst: standartnm konsantrasyonu (mg / ml) Cnu: numunenin konsantrasyonu (g / ml) D: numunenin densitesi (g / cm^3)
Standart Hazrl: 22,5 mg referans standart 50 ml'lik balon jojeye konup mobil faz ile zlp hacme tamamlanr. Numune Hazrl: 6-8 adet kapsl havanda kartrlr ve 230 mg 50 m^'lik balona tartlr. Mobil faz ile hacme tamamlanr. Hesaplamalar: std.....(21,1 / 50)*((100-0,3) / 100 ))*0,9923*0,89
Numune Hazrl:
3 gr numune tartlarak 50 mllik balonjojeye alnr. zerine 2,5 ml internal standart ilave edilerek saf suyla hacme tamamlanr.
Standart Hazrl:
5 ml referans standart 50 mllik balonjojede saf suyla hacme tamamlanr. Ve iyice alkalanr. Bu zeltiden 2,5 ml alnarak 50 mllik balonjojeye aktarlr. zerine 2,5 ml internal standart ilave edilir saf suyla hacme tamamlanr.
Heasplamalar:
Standart = [(std. hacmi) / (seyr. Hacmi)] *[(alnan hacim) / (seyr. Hacmi)]* % std * 1000
FLOW: 14,1 ml / dk MODE: Constant flow HDROJEN AKI HIZI: 40 ml /dk HAVA AKI HIZI: 400 ml / dk ENJEKSYON HACM: 0,2 mikrolitre SOLVENT(internal standart) HAZIRLII: 10,0 ml referans standart saf su ile 100 mlye tamamlanr. Bu zeltinin 25;0 mlsi 500 mlye saf su ile seyreltilerek iyice kartrlr. NUMUNE HAZIRLII: 4,4 ml numune 100 mllik balonjojeye tartlr , solvent ile zlp hacmine tamamlanr. Bu zeltiden 0,2 mikrolitre enjekte edilir. STANDART HAZIRLII: 0,5 ml standart hassas bir ekilde 50 mllik balonjojeye aktarlr ve solvent ile hacmine tamamlanr. Bu zeltiden 0,2 mikrolitre enjekte edilir. HESAPLAMALAR: ( Rnu / Rst )*(Rst(int) / Rnu(int))* Cst (100 /Wnu)*D*100 = ............ Rnu: numune pik alan Rst: standart pik alan Rnu(int): numune internal standart pik alan Rst(int): standart internal standart piki alan Cst: standart konsantrasyonu Wnu: numune tartm D: numune younluu
Aletin kullanm sona erdiinde titrasyon kabndaki zelti , eker ocak iindeki lavabolara dklr. Kabamethanol doldurulur , alkalanr ve kurulanr. ine elektrodun dolaca kadar metanol konur ve yerine yerletirilir.
Tanma Testi:
TLC ile yaplr. USP ye gre hazrlanan standart numune; numune1 , numune2 , zeltiler homojenlii salamak iin nce alkalanr. Daha sonra maddenin tamamen znmesi iin ultrasonice konur. Sonra USP de uygun grlen kromatografi tabakasna istenen lde mikroenjektrle zeltilerden ekilen enjekte edilir. Sonra USP de uygun grlen mobil fazn iinde olduu mobil faza konulur. zelti USPye gre belli bir seviyeye geldiinde alnp kurutulmak zere havaya gtrlr. Havada kurutulduktan sonra ultraviyole hotouwer da baklr. Renkleri ve seviyeleri ayn ise uygundur. Fakat sonucu daha da kesinletirmek iin kat tabaka iyot tankna konur. Yine USP de uygun grlen sre kadar bekletilir ve sonuta bulunan deerler kyaslanr. Eer kan noktalarn RF deerleri ayn seviyede ise madde uygundur denir.
Enjeksiyon Testi:
Flakon iinde bulunan maddenin enjektre alnrken veya enjektrden flakona boaltlrken maddenin ineyi (belli kalnlktaki) tkayp tkamayacan anlamamza yarayan bir testtir. nce enjektr alnr. Enjektre belli kalnlkta ine taklr. USP de belirtilen miktar nce su daha sonra hava flakona enjekte edilir. alkalanr. Sonra istenilen miktar kadar zelti flakondan ekilir ve tekrar flakona enjekte edilir. Bu srada enjektrn tkanp tkanmad gzlemlenir.
3- absorbsiyon hcresi 4- fotosel veya fotoelektrik hcre 5- galvanometre Spektrofotometrede beyaz k veren lamba ieren ultraviyole nlarn meydana getiren bir k kayna bulunur. Spektrofotometrede monokromatr ad verilen ve n spektrumda bulunan btn dalga boylarna ayrabilen bir sistem bulunur. Monokromatrde spektrumdan istenen dalga boyunun ayrlmas prizma yoluyla salanr ve bir yark yardmyla istenilen dalga boyundaki nn absorbsiyon hcresine ulamas salanr. Spektrofotometrelerde n elektrik devresine ekilmesine yarayan fotoseller bulunur. zeltiden geen nlar fotosele gelerek younluu ile orantl bir elektrik akm olututrur. Daha sonra bu sonular galvanometreden okunur.
ayarlanr. 7- Yandaki dmeyle sfr ayarnn yaplmas salanr. 8- Numunenin kendisi sv eklinde is bo tp ahit olarak okunur. 9- Tpe numune zeltisi konularak ayn ilem tekrarlanr. 10- ki lm arasnaki fark numune rotasyonunu gsterir.
Elemek:
Tozlarn istenilen incelikte olup olmadn anlamak , kaba paralar incelerinden ayrmak ve homojen bir ktle elde etmek iin elemek gerekir. Bu iler iin elekler kullanlr. Elekler farkl delik byklnde belli seyreklikte dokunmu bez , naylon , tel veya paslanmaz elikten yaplm eleme ilemine yarayan aletlerdir. Eleklerle elemek suretiyle tozlar byk paralardan kurtarmak mmkndr. Dikkat edilmesi gereken husus , incelenerek madenin kuru olmasdr. Bir tozun para bykl , belli genilikteki eleklerden bir defada elenerek tesbit edilebilir. Bunun iin en stte bulunan elek zerine 100 g toz tartlp konur ve 10 dakika titreime braklr. Sonra her elek zerindeki toz tartlarak yzde miktar hesaplanr. Toz halindeki madelerin bykl madenin zelliine gre deiir. Bu durumda toz halindei maddeler drt gruba ayrlr: 1- kaba toz 2- ince toz 3- ok ince toz 4- en ince toz Yaptmz deneyde maddemiz iin uygun grlen ekilde eleklerimizin deliklerini geni seeriz. Delikleri en geni olan en stte olmak artyla delikleri dar olana doru sralarz.
Kat Kromatografisi:
Kromatografi karm halindeki bir prepatatta bulunan ila maddeleri ile yabanc maddeleri birbirinden ayrmak iin kullanlr. Bu ayrma karm iindeki madelere ilgisi deiik fakat zt olan belli yapdaki tabakalardan geirmek suretiyle salanr. Kromatografik ayrmalarda biri sabit , dieri hareket edebilen iki fazzerinde bir solusyon dalmas gerekmektedir. Kt kromatografisinde kullanlan aletler , kromatografi tank : Buhar karmayan kapanda gerektiinde buhar karmaya ve solventi ilave etmeye yarayan delikler bulunan kaplardr. Tayc sistem: Tankn alt ksmna konur. Ykselen usulle yaplan kat kromatografisinde kromatografi eridinin alt ucu mobil faza batrlr ve bylece fazn katta ykselmesi salanr. Kullanlacak metod u ekildedir. ncelikle incelenilecek madde veya maddelerin kada tatbik edilmesi gerekir. Bunun iin madde uygun bir solventte eritilerek , belli hacimde 1 ile 20 mg madde ihtiva eden birer solusyon hazrlanr. Bu solusyonlarn aralar 4 cmden az olmamak zere yatay izgi boyunca istenilen miktarda pipetlenir. Bu kat iinde mobil faz bulunan tank iine yerletirilir. Kromatografisi yaplm maddelerin lekeleri de deiik ekillerde tesbit edilebilir. Mesela madde beyaz veya ultraviyole kta grlebiliyorsa , dorudan incelenebilir veya dier bir yntem kat ve ince tabaka kromatografisindeki lekeleri tesbit etmek iin kullanlr. Bunun iin lekeleri grlebilir hale getiren bir reaktif pskrtlerek beyaz veya ultraviyole kta muayene edilir.
Balang Maddeleri Laboratur , Kalite Denetim Mdrlne bal olup dardan gelen hammaddelerin kalitatif ve kantitatif analizini yapmaktadr. Aada bu analizlerden bazlarnn isimleri verilmitir: - Grn testi - znrlk testi - Tanma testi - Solsyon grn testi - Erime noktas testi - Asit deeri testi - Sabunlama deeri testi - Toplam kl testi - Partikl bykl testi - Asidite ve alkanite testi - Spesifik optik evirme testi - Absorbans testi - Ar metaller testi - Arsenik testi - pH testi - Katlama testi - Krlma indisi testi - Organik uucu safszlklar testi - Refraktif indeksi testi Testler sonucunda salanan sonularn varsaylan limitler ierisinde olmas beklenir.