You are on page 1of 67

Bu Sunu En yi Ofis 2010 Ykl Bilgisayarlarda Grntlenir

Dnyann ekli ve Hareketleri

L/O/G/O

mehmetaliercan@hotmail.com - www.cografyakulubu.com www.cografya.biz

Balkesir Merkez Bahelievler Anadolu Lisesi


Mehmet Ali ERCAN Balkesir Merkez Bahelievler Anadolu Lisesi

Bu kazanm ile
A.9.7. Dnyann ekli ve hareketlerinin etkilerini yorumlamay reneceksiniz

11:33:10 AM

Mehmet Ali ERCAN Balkesir Merkez Bahelievler Anadolu Lisesi

22

DNYANIN EKL VE SONULARI


11:33:11 AM
Mehmet Ali ERCAN Balkesir Merkez Bahelievler Anadolu Lisesi

33

Dnyann ekli

Dnya, Asl metin stillerini dzenlemek iin tk kutuplardan dzey kinci hafife bask, nc dzey Drdnc dzey Beinci dzey Ekvatordan ikin kendine has bir ekle sahiptir.

11:33:11 AM

Mehmet Ali ERCAN Balkesir Merkez Bahelievler Anadolu Lisesi

44

Dnyann ekli

Dnyann geoit ekli, Asl kendi ekseni etrafnda metin stillerini dzenlemek iin tk kinci dzey dn srasnda nc dzey oluan, merkez ka Drdnc dzey kuvvetiyle savrulmas Beinci dzey sonucu meydana gelmitir.

11:33:11 AM

Mehmet Ali ERCAN Balkesir Merkez Bahelievler Anadolu Lisesi

55

i dzey

Ekvator evresi: 40.076 km metin stillerini dzenlemek iin tklatn

nc dzey

Drdnc dzey Beinci dzey

Kutuplar evresi:
Ekvator yarap: 6378 km Kutuplar yarap: 6357 km

11:33:11 AM

Mehmet Ali ERCAN Balkesir Merkez Bahelievler Anadolu Lisesi

66

Sadece Geoit eklin Sonular

Ekvatorun uzunluu Asl metin stillerini dzenlemek iin tk tam bir meridyen kinci dzey dairesinin nc dzey uzunluundan fazladr Drdnc dzey Yerekim Beinci dzey i kutuplar a doru Kutup ve artar Ekvator yaraplarn n farkldr.

11:33:12 AM

Mehmet Ali ERCAN Balkesir Merkez Bahelievler Anadolu Lisesi

77

Dnyann Kresel eklinin Sonular


1.

Buna Bal olarak;

11:33:12 AM

Mehmet Ali ERCAN Balkesir Merkez Bahelievler Anadolu Lisesi

88

Dnyann Kresel eklinin Sonular


Ekvatordan Kutuplara Gidildike

Scaklk azalr

11:33:12 AM

Mehmet Ali ERCAN Balkesir Merkez Bahelievler Anadolu Lisesi

99

Dnyann Kresel eklinin Sonular

Ekvatordan Kutuplara Gidildike kar snr azalr. Tarm, orman, yerleme, kalc

11:33:12 AM

Mehmet Ali ERCAN Balkesir Merkez Bahelievler Anadolu Lisesi

1010

Dnyann Kresel eklinin Sonular


Ekvatordan Kutuplara Gidildike

klim ve bitki kuaklar oluur Denizlerin tuzluluk oran azalr

11:33:12 AM

Mehmet Ali ERCAN Balkesir Merkez Bahelievler Anadolu Lisesi

1111

Dnyann Kresel eklinin Sonular


Ekvatordan Kutuplara Gidildike

Cisimlerin glge boyu uzar Gne nlarnn tutulma oran artar Gne nlarnn atmosferde ald yol uzar

11:33:12 AM

Mehmet Ali ERCAN Balkesir Merkez Bahelievler Anadolu Lisesi

1212

Dnyann Kresel eklinin Sonular


2.

11:33:12 AM

Mehmet Ali ERCAN Balkesir Merkez Bahelievler Anadolu Lisesi

1313

Dnyann Kresel eklinin Sonular


3. 4. 5.

11:33:12 AM

Mehmet Ali ERCAN Balkesir Merkez Bahelievler Anadolu Lisesi

1414

Dnyann Kresel eklinin Sonular


6. 7.

11:33:13 AM

Mehmet Ali ERCAN Balkesir Merkez Bahelievler Anadolu Lisesi

1515

Dnyann Kresel eklinin Sonular


8.

9.

11:33:13 AM

Mehmet Ali ERCAN Balkesir Merkez Bahelievler Anadolu Lisesi

1616

ETKNLK

Ders Kitab Sayfa 40

Ekvatordan kutuplara doru gidildike Artar AzalrDeii Deime r z


Gne nlarnn geli as Scaklk Buharlama miktar Denizlerin tuzluluk oran Yer ekimi Bitki trleri Kalc kar snr Meridyenler aras mesafe Paraleller aras mesafe Gece ile gndz arasndaki 11:33:13 AM zaman fark Mehmet Ali ERCAN Balkesir Merkez Bahelievler Anadolu Lisesi 1717

DNYANIN GNLK HAREKET


11:33:13 AM
Mehmet Ali ERCAN Balkesir Merkez Bahelievler Anadolu Lisesi

1818

Dnyann Gnlk Hareketi

Dnya kendi ekseni Asl metin stillerini dzenlemek iin tk etrafndaki dnn, kinci batdan douya dorudzey 24 saatte tamamlar. nc dzey Drdnc dzey Beinci dzey B u n a

E k s e n 11:33:14 AM :

Mehmet Ali ERCAN Balkesir Merkez Bahelievler Anadolu Lisesi

1919

Dnyann Gnlk Hareketi

Dnya, kendi ekseni Asl metin stillerini dzenlemek iin tk etrafnda atmosfer ile kinci birlikte dnd iin budzey dn hissedilmez. nc dzey Dnyan Drdnc dzey Beinci dzey n kendi ekseni etrafnd Bu hz aki saatte 1670 kmdi Kutu r. plard a hz sfrd 11:33:14 AM 2020

Mehmet Ali ERCAN Balkesir Merkez Bahelievler Anadolu Lisesi

Dnyann Gnlk Hareketinin Sonular


1.

Buna bal olarak:

2.

11:33:14 AM

Mehmet Ali ERCAN Balkesir Merkez Bahelievler Anadolu Lisesi

2121

Dnyann Gnlk Hareketinin Sonular


2. a.

Bunun sonucunda;

-Meltem rzgrlar oluur.


11:33:14 AM
Mehmet Ali ERCAN Balkesir Merkez Bahelievler Anadolu Lisesi

2222

Dnyann Gnlk Hareketinin Sonular


2.b.

11:33:14 AM

Mehmet Ali ERCAN Balkesir Merkez Bahelievler Anadolu Lisesi

2323

Dnyann Gnlk Hareketinin Sonular


3.

11:33:15 AM

Mehmet Ali ERCAN Balkesir Merkez Bahelievler Anadolu Lisesi

2424

Dnyann Gnlk Hareketinin Sonular


4.

11:33:15 AM

Balkesir 28

Mehmet Ali ERCAN Balkesir Merkez Bahelievler Anadolu Lisesi

Kayse ri 36

Van 44

2525

Dnyann Gnlk Hareketinin Sonular


5. kinci dzey

Asl metin stillerini dzenlemek iin tk


nc dzey

6.

Drdnc dzey Beinci dzey

11:33:15 AM

Mehmet Ali ERCAN Balkesir Merkez Bahelievler Anadolu Lisesi

2626

Dnyann Gnlk Hareketinin Sonular


7.

11:33:16 AM

Mehmet Ali ERCAN Balkesir Merkez Bahelievler Anadolu Lisesi

2727

DNYANIN YILLIK HAREKET


11:33:16 AM
Mehmet Ali ERCAN Balkesir Merkez Bahelievler Anadolu Lisesi

2828

Dnyann Yllk Hareketi


Dnya, Gne etrafndaki dnn elips eklindeki bir yrnge zerinde 365 gn 6 saatte tamamlar. Buna 1 yl denir. Dnya, 939 milyon km.lik yrngesi zerinde saatte 108 bin km. hzla hareket eder.

11:33:17 AM

Mehmet Ali ERCAN Balkesir Merkez Bahelievler Anadolu Lisesi

2929

Dnyann Yllk Hareketi


Yrnge Aydnlanma emberi

Ekliptik

Yrnge: Ekliptik Aydnlanma emberi:


11:33:17 AM
Mehmet Ali ERCAN Balkesir Merkez Bahelievler Anadolu Lisesi

3030

Dnyann Yrngesinin Elips Olmasnn Sonular


1.

11:33:17 AM

Mehmet Ali ERCAN Balkesir Merkez Bahelievler Anadolu Lisesi

3131

Dnyann Yrngesinin Elips Olmasnn Sonular


2.

11:33:17 AM

Mehmet Ali ERCAN Balkesir Merkez Bahelievler Anadolu Lisesi

3232

Dnyann Yrngesinin Elips Olmasnn Sonular


3.

11:33:17 AM

Mehmet Ali ERCAN Balkesir Merkez Bahelievler Anadolu Lisesi

3333

Dnyann Yrngesinin Elips Olmasnn Sonular


4. 5.

11:33:17 AM

Mehmet Ali ERCAN Balkesir Merkez Bahelievler Anadolu Lisesi

3434

Dnyann Yrngesinin Elips Olmasnn Sonular


5.a. 5.b.

11:33:18 AM

Mehmet Ali ERCAN Balkesir Merkez Bahelievler Anadolu Lisesi

3535

Dnyann Yrngesinin Elips Olmasnn Sonular


5.c. 5.d.

11:33:18 AM

Mehmet Ali ERCAN Balkesir Merkez Bahelievler Anadolu Lisesi

3636

Eksen Eiklii

Dnyann elips kinci dzey eklindeki nc dzey Drdnc dzey yrngesinden Beinci dzey geen dzleme

Asl metin stillerini dzenlemek iin tk

11:33:18 AM

Mehmet Ali ERCAN Balkesir Merkez Bahelievler Anadolu Lisesi

3737

Eksen Eiklii

Asl metin stillerini dzenlemek iin tk Dnya ekseni kinci dzey nc dzey ile

Drdnc dzey Beinci dzey

11:33:18 AM

Mehmet Ali ERCAN Balkesir Merkez Bahelievler Anadolu Lisesi

3838

Dnyann Yllk Hareketi


Dnyann Gne evresinde dnnn sonular, eksen eiklii ile birlikte ortaya kar

11:33:19 AM

Mehmet Ali ERCAN Balkesir Merkez Bahelievler Anadolu Lisesi

3939

Eksen Eiklii ve Yllk Hareketin Sonular


1.

11:33:19 AM

Mehmet Ali ERCAN Balkesir Merkez Bahelievler Anadolu Lisesi

4040

Eksen Eiklii ve Yllk Hareketin Sonular


2. 3.
23 27 Yenge Dnencesi

G n d U z za l r er

r le z r nd al G Ks

G n

0 Ekvator

d zl er

Uz ar

er zl d n G lr sa K

23 27' Olak Dnencesi

11:33:19 AM

Mehmet Ali ERCAN Balkesir Merkez Bahelievler Anadolu Lisesi

4141

Eksen Eiklii ve Yllk Hareketin Sonular


4.

11:33:19 AM

Mehmet Ali ERCAN Balkesir Merkez Bahelievler Anadolu Lisesi

4242

Eksen Eiklii ve Yllk Hareketin Sonular


5. 6.

11:33:20 AM

Mehmet Ali ERCAN Balkesir Merkez Bahelievler Anadolu Lisesi

4343

Eksen Eiklii ve Yllk Hareketin Sonular


kinci dzey

Asl metin stillerini dzenlemek iin tk


7.
nc dzey
Drdnc dzey Beinci dzey

11:33:20 AM

Mehmet Ali ERCAN Balkesir Merkez Bahelievler Anadolu Lisesi

4444

Eksen Eiklii ve Yllk Hareketin Sonular


8.

11:33:20 AM

Mehmet Ali ERCAN Balkesir Merkez Bahelievler Anadolu Lisesi

4545

Eksen Eiklii ve Yllk Hareketin Sonular


9. 10.

11:33:20 AM

Mehmet Ali ERCAN Balkesir Merkez Bahelievler Anadolu Lisesi

4646

Ekvator izgisi zerinde yl boyunca gece ve gndz sreleri deimez.

11:33:21 AM

Mehmet Ali ERCAN Balkesir Merkez Bahelievler Anadolu Lisesi

4747

ETKNLK

Ders Kitab Sayfa 41

Aadaki fadelerin Nedenlerini aretleyiniz

Gnlk Yllk Elips Hareke Yrng Hareke t e t Eksen Eikli i

Dnya'nn Gne'e olan uzakl yl iinde deiir. Meridyenler aras yerel saat fark oluur. Dnya'nn Gne evresindeki hz sabit deildir. Mevsimlik scaklk farklar meydana gelir. KYK da yaz mevsimi, GYK da k mevsimi daha uzun srer. 11:33:21 AM

Mehmet Ali ERCAN Balkesir Merkez Bahelievler Anadolu Lisesi

4848

ETKNLK

Ders Kitab Sayfa 41

Aadaki fadelerin Nedenlerini aretleyiniz

Gnlk Yllk Elips Hareke Yrng Hareke t e t Eksen Eikli i

Gece - gndz uzunluklar deiir. ubat ay 28 gn srer. Gne nlarnn yeryzne dme alar yl boyunca deiir. Gne'in ufuk zerinde doduu yer ve saat ile, Gne'in ufukta batt yer ve saat deiir. Dnencelerin ve kutup dairelerinin 11:33:21 AM

Mehmet Ali ERCAN Balkesir Merkez Bahelievler Anadolu Lisesi

4949

ETKNLK

Ders Kitab Sayfa 41

Aadaki fadelerin Nedenlerini aretleyiniz

Gnlk Yllk Elips Hareke Yrng Hareke t e t Eksen Eikli i

Aydnlanma emberi mevsimlere gre yer deitirir Gne nlarnn geli as gn iinde deiir. 30 ve 60 enlemlerinde dinamik basn kuaklar oluur. Gnlk scaklk farklar oluur. Cisimlerin glge boylar yl iinde deiir. 11:33:21 AM

Mehmet Ali ERCAN Balkesir Merkez Bahelievler Anadolu Lisesi

5050

ETKNLK

Ders Kitab Sayfa 41

Aadaki fadelerin Nedenlerini aretleyiniz

Gnlk Yllk Elips Hareket Hareket Yrng Eksen e Eiklii

Fiziksel zlme meydana gelir. Gece ile gndz sreleri arasndaki farkn, Ekvator'dan kutuplara gidildike artmasna neden olur. Meltem rzgarlar oluur. Mevsimlerin olumasna ve deimesine neden olur Srekli rzgarlarn ve okyanus akntlarnn ynlerinde sapma meydana gelir. 11:33:21 AM
Mehmet Ali ERCAN Balkesir Merkez Bahelievler Anadolu Lisesi

5151

MEVSMLER VE OLUUMU
11:33:21 AM
Mehmet Ali ERCAN Balkesir Merkez Bahelievler Anadolu Lisesi

5252

Mevsimler ve Oluumu
Dnyann Gne etrafnda dnmesi ve eksen eikliine bal olarak drt nemli gn ortaya kar.

11:33:21 AM

Mehmet Ali ERCAN Balkesir Merkez Bahelievler Anadolu Lisesi

5353

Mevsimler ve Oluumu
Bu gnler ayn zamanda mevsimlerin balangcdr.

11:33:22 AM

21

21

23

21

Mehmet Ali ERCAN Balkesir Merkez Bahelievler Anadolu Lisesi

5454

Soltist (Gndnm) 21 Haziran21 Aralk


Gne nlarnn durumudur. dnencelere dik gelmesi

11:33:22 AM

Mehmet Ali ERCAN Balkesir Merkez Bahelievler Anadolu Lisesi

5555

21 HAZRAN (YAZ SOLTST YAZ GNDNM)


Kuzey Yarm Kre
Yaz mevsiminin balangcdr. En uzun gndz, en ksa gece yaanr

Gney Yarm Kre


K mevsiminin balangcdr. En uzun gece, en ksa gndz yaanr.

Gne nlar Yenge Dnencesine dik der

Kuzeye gidildike gndz sresi uzar,Gneye gidildike gece sresi uzar, gece sresi ksalr. gndz sresi ksalr. Bu tarihten itibaren gndzler ksalmaya,Bu tarihten itibaren geceler ksalmaya, geceler uzamaya balar. gndzler uzamaya balar. KKD de 24 saat gndz yaanr
11:33:22 AM

GKD de 24 saat gece yaanr


5656

Aydnlanma emberi Kutup Dairelerine teet geer.


Mehmet Ali ERCAN Balkesir Merkez Bahelievler Anadolu Lisesi

21 ARALIK (KI SOLTST KI GNDNM)


Kuzey Yarm Kre
K mevsiminin balangcdr. En uzun gece, en ksa gndz yaanr

Gney Yarm Kre


Yaz mevsiminin balangcdr. En uzun gndz, en ksa gece yaanr.

Gne nlar Olak Dnencesine dik der

Kuzeye gidildike gece sresi uzar,Gneye gidildike gndz sresi uzar, gndz sresi ksalr. gece sresi ksalr. Bu tarihten itibaren geceler ksalmaya,Bu tarihten itibaren gndzler ksalmaya gndzler uzamaya balar. geceler uzamaya balar. KKD de 24 saat gece yaanr
11:33:23 AM

GKD de 24 saat gndz yaanr


5757

Aydnlanma emberi Kutup Dairelerine teet geer.


Mehmet Ali ERCAN Balkesir Merkez Bahelievler Anadolu Lisesi

Ekinoks 21 Mart ve 23 Eyll


Gne nlarnn ekvatora dik dmesi sonucunda aydnlanma emberinin kutuplardan getii an, gndz ile gecenin eit olmas durumudur.

11:33:23 AM

Mehmet Ali ERCAN Balkesir Merkez Bahelievler Anadolu Lisesi

5858

EKNOKSLAR (GECE GNDZ ETL)


21 MART 23 EYLL
Gne nlar le vakti Ekvatora dik der. Dnyada gece ve gndz sreleri birbirine eit olur. Aydnlanma emberi Kutup Noktalarndan geer. Ayn anda saat 12:00de Gne her iki kutup noktasnda da grlr. Aydnlanma emberi kutup noktalarna teet geer. KYK de lkbahar, GYK de SonbaharGYK de lkbahar, KYK de Sonbahar balangcdr. balangcdr. KKN da 6 aylk gndzn, GKN da 6 aylkGKN da 6 aylk gndzn, KKN da 6 aylk gecenin balangcdr gecenin balangcdr Bu tarihten itibaren KYK de gndzler,Bu tarihten itibaren GYK de gndzler, gecelerden uzun olmaya balar. gecelerden uzun olmaya balar. 11:33:23 AM 5959
Mehmet Ali ERCAN Balkesir Merkez Bahelievler Anadolu Lisesi

ETKNLK

Ders Kitab Sayfa 43

Aada Verilen Olaylar Hangi Tarihlerde Gerekleir?

21 21 23 21 Mart Hazi Eyl Aral ran l k

Gne nlar Yenge Dnencesi 'ne 90lik a ile der. Gne nlar le vakti Ekvator'a 90lik a ile der. Kuzey Yarm Kre (KYK)de yaz mevsiminin balangcdr. Bu tarihten itibaren KYK de geceler, gndzlerden uzun olmaya balar. KYK de en uzun gndz, en ksa gece yaanr. 11:33:23 AM KYK 'de sonbahar, Balkesir Merkez Bahelievler Anadolu Lisesi Gney Yarm Kre Mehmet Ali ERCAN

6060

ETKNLK

Ders Kitab Sayfa 43

Aada Verilen Olaylar Hangi Tarihlerde Gerekleir?

21 21 23 21 Mart Hazi Eyl Aral ran l k

Ekvatorda gece gndz sresi eittir ancak Ekvatordan kuzeye gidildike gndz sresi uzar, gece sresi ksalr. Aydnlanma emberi kutup noktalarna teet geer. Bu tarihten itibaren gndzler ksalmaya, geceler uzamaya balar. Fakat 23 Eyll tarihine kadar gndzler gecelerden uzundur. Dnya'nn her yerinde gece ve gndz sresi eittir.
Mehmet Ali ERCAN Balkesir Merkez Bahelievler Anadolu Lisesi

11:33:23 AM

6161

ETKNLK

Ders Kitab Sayfa 43

Aada Verilen Olaylar Hangi Tarihlerde Gerekleir?


Yenge Dnencesi'nin kuzeyinde cisimlerin en ksa glgesi oluur

21 21 23 21 Mart Hazi Eyl Aral ran l k

Bu tarih Kuzey Kutup Noktas'nda 6 aylk gecenin, Gney Kutup Noktas'nda ise 6 aylk gndzn balangcdr. KYK de k mevsiminin balangcdr. Bu tarihten itibaren Gney Yarm Kre'de geceler, gndzlerden uzun olmaya balar
11:33:24 AM 6262

Mehmet Ali ERCAN Balkesir Merkez Bahelievler Anadolu Lisesi

KLM KUAKLARI

11:33:24 AM

Mehmet Ali ERCAN Balkesir Merkez Bahelievler Anadolu Lisesi

6363

klim Kuaklar

MATEMATK KLM KUAKLARI Dnyann ekli ve Eksen eikliine gre belirlenmitir


11:33:24 AM

SICAKLIK KUAKLARI Enlem, Kara ve deniz dal Su akntlar, Genel hava dolam
6464

Mehmet Ali ERCAN Balkesir Merkez Bahelievler Anadolu Lisesi

DERS DII ETKNLK


Sayfa:44

Ders Kitab

Kentlerin Hangi Kuaklarda Bulunduunu Yaznz Kentler MATEMATK SICAKLIK KLM KUAI New York (ABD) (41 K) ORTA KUAK ILIMAN KUAK Kap (G. Afrika Cum) (33 G) ORTA KUAK ILIMAN KUAK Sidney (Avustralya) (33 G) ORTA KUAK ILIMAN Grnla KUAK nd Sao Paulo (Brezilya) (23 G) TROPKAL SICAK New York KUAK KUAK Addis Grnland (Danimarka) (60 K Ababa KUTUP SOUK Sao - 65 K) KUAI KUAK Paulo Kap Sidney Addis Ababa (Etiyopya) (9 TROPKAL SICAK 11:33:24 AM K) KUAK KUAK Mehmet Ali ERCAN Balkesir Merkez Bahelievler Anadolu Lisesi

6565

YGS 2010
Aadaki tabloda K ve L kentlerinde, belirtilen tarihlerdeki yaklak gndz sreleri verilmitir.

Buna gre K ve L kentleri ile ilgili olarak aadakilerden hangisi


11:33:24 AM
Mehmet Ali ERCAN Balkesir Merkez Bahelievler Anadolu Lisesi

6666

Kaynaklar
Komisyon, Corafya 9 MEB Ders Kitab, stanbul 2010 Komisyon, 9. Snf Corafya, Zambak Yaynlar, Ankara, 2010 M. Krolu- S. Krolu, 9. Snf Corafya, Esen Yaynlar, Ankara, 2007 Dou Ate, 9. Snf Corafya, Ekip Yaynlar, Ankara, 2010

11:33:26 AM

Mehmet Ali ERCAN Balkesir Merkez Bahelievler Anadolu Lisesi

6767

You might also like