İhracata Yönelik Finansman Araçları

İHRACATA YÖNELİK
FİNANSMAN
ARAÇLARI
Hazırlayan: ARİF ŞAHİN

Şube Müdürü
Aralık – 2004
İGEME – İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi

ÜLKEMİZDE UYGULANAN İHRACATA YÖNELİK DEVLET DESTEKLİ
TEŞVİK ARAÇLARI 4
BÖLÜM I - İHRACATA YÖNELİK DEVLET YARDIMLARI 5

ARAŞTIRMA-GELİŞTİRME (AR-GE) YARDIMLARI 6
A. AR-GE FAALİYETLERİNİN PROJE BAZINDA DESTEKLENMESİ 6
B. PROJELERE SERMAYE DESTEĞİ SAĞLANMASI 7
ULUSLARARASI NİTELİKTEKİ YURTİÇİ İHTİSAS FUARLARININ
DESTEKLENMESİ 8
YURTDIŞINDA MİLLİ VEYA BİREYSEL DÜZEYDE GERÇEKLEŞTİRİLEN
FUAR KATILIMLARININ DESTEKLENMESİ 9
PAZAR ARAŞTIRMASI DESTEĞİ 10
A) PAZAR ARAŞTIRMASI PROJELERİNİN DESTEKLENMESİ 10
B) KOBİ’LER ARASINDA ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİ FAALİYETLERİNİN
DESTEKLENMESİ 11
EĞİTİM YARDIMI 12
YURTDIŞINDA OFİS-MAĞAZA AÇMA, İŞLETME VE MARKA TANITIM
FAALİYETLERİNİN DESTEKLENMESİ 13
ÇEVRE MALİYETLERİNİN DESTEKLENMESİ 14
TÜRK ÜRÜNLERİNİN YURTDIŞINDA MARKALAŞMASI VE TÜRK MALI
İMAJININ YERLEŞTİRİLMESİNE YÖNELİK FAALİYETLERİN DESTEKLENMESİ 15
İSTİHDAM YARDIMI 16
TARIMSAL ÜRÜNLERDE İHRACAT İADESİ YARDIMLARI 17
BÖLÜM II - DAHİLDE VE HARİÇTE İŞLEME REJİMLERİ 18

A- DAHİLDE İŞLEME REJİMİ 18
B- İHRACAT SAYILAN SATIŞ VE TESLİMLER 24
C- VERGİ RESİM VE HARÇ İSTİSNASI 25
D- HARİÇTE İŞLEME REJİMİ 26
BÖLÜM III - TÜRK EXİMBANK KREDİ PROGRAMLARI, İHRACAT

KREDİ SİGORTASI VE GARANTİSİ 27
A. TÜRK EXİMBANK KREDİ PROGRAMLARI 27
B. ÜLKE KREDİ/GARANTİ PROGRAMI 42
C. İHRACAT KREDİ SİGORTASI 43
BÖLÜM IV - İHRACATTA KDV İSTİSNASI 46

A- MAL İHRACI 46
B- HİZMET İHRACI 49
C- İHRAÇ KAYDIYLA YAPILAN TESLİMLERDE TECİL TERKİN UYGULAMASI 50
D – BAVUL TİCARETİ 52
BÖLÜM V - BANKALAR VE FİNANS KURULUŞLARINCA UYGULANAN

BAZI FİNANSMAN ARAÇLARI 56
A- FACTORING (Genel Alacak Devir ve Satımı İşlemi) 56
B- FİNANSAL KİRALAMA (LEASING) 58
C- FORFAITING 60
KAYNAKLAR 62
GİRİŞ
Ekonomik kalkınma çabası içinde olan ülkemiz için lokomotif görevi gören “İhracat” 1980’li
yıllarda ithal ikameci politikaların yerini alarak “Dışa Açık Büyüme” stratejisinin temel taşı
olmuştur.
Günümüzde ülkelerin dış ticaret gelirlerini artırma çabaları, yoğunlaşan rekabet ortamında,
uygulanan devlet yardımlarının ve teşvik araçlarının niteliğini giderek çok daha önemli bir
konuma getirmektedir. Ülkemizde uygulanan ihracata yönelik devlet destekleri de değişen
ekonomik koşullar ve gereksinimler neticesinde dönem dönem değişikliğe uğramıştır.
1980 sonrası başlatılan dışa dönük sanayileşme stratejisi kapsamında 80’li yılların ilk yarısında
özellikle sübvansiyon niteliğinde teşviklere ağırlıklı olarak yer verilmiştir. 80’li yılların ikinci
yarısında, ülkemizin taraf olduğu uluslararası anlaşmaların gereği ve ihracata yönelik sağlıklı ve
çok yönlü bir sanayi yapısının oluşturulması ilkesinden hareketle destek sistemimizde
sübvansiyonların yerini yeni destek araçları almıştır.
Türkiye İhracat Kredi Bankası A.Ş./Türk Eximbank, 1987 yılında, Türkiye'nin artan ihracat
potansiyelinin desteklenmesi amacıyla resmi ihracat destek kurumu olarak kurulmuştur. Türk
Eximbank'ın temel amacı; ihracatın geliştirilmesi, ihraç edilen mal ve hizmetlerin
çeşitlendirilmesi, ihraç mallarına yeni pazarlar kazandırılması, ihracatçıların uluslararası ticarette
paylarının artırılması ve girişimlerinde ihracatçılara gerekli desteğin sağlanması, ihracatçılar ile
yurt dışında faaliyet gösteren müteahhitler ve yatırımcılara uluslararası piyasalarda rekabet gücü
ve güvence kazandırılması, yurtdışında yapılacak yatırımlar ile ihracat maksadına yönelik yatırım
malları üretim ve satışının desteklenerek teşvik edilmesidir.
Vergi sistemimizde KDV uygulamasına geçildikten sonra, ihracatçılarımız KDV istisnasından

yararlandırılmıştır. Bu uygulama T.C. Maliye Bakanlığı’nca esasları belirlenerek yürütülmekte ve
Resmi Gazete’de yayımlanmaktadır.
Yürürlükte olan destek sistemimizde belki de en eski geçmişe sahip grup ise eski adıyla “Teşvik
Belgeli İhracat Teşvikleri” yeni adıyla “Dahilde İşleme Rejimi”dir. Daha çok vergi istisnalarından
oluşan bu teşviklere ilişkin uygulama esasları ise Dış Ticaret Müsteşarlığı, İhracat Genel
Müdürlüğü’nce belirlenmekte ve Resmi Gazete’de yayımlanmaktadır.
Türkiye’nin uluslararası taahhütlerine uygun olarak ihracata dayalı nakit teşviki 1994 yılı
sonundan itibaren kaldırılmış olup bu bağlamda, ülkemizin ihracatını gerek üretimi gerekse
pazarlama aşamasında desteklemek üzere 11.1.1995 tarihinde yayımlanan 94/6401 sayılı Karar
ile “İhracata Yönelik Devlet Yardımları” yürürlüğe girmiştir.
ÜLKEMİZDE UYGULANAN İHRACATA YÖNELİK DEVLET DESTEKLİ TEŞVİK
ARAÇLARI
KURULUŞUN ADI DESTEK ARAÇLARI
DIŞ TİCARET MÜSTEŞARLIĞI(DTM) • Çevre Maliyetlerinin Desteklenmesi

• Yurtdışı Ofis-Mağaza Açma Desteği
• Markalaşma-Tanıtım Desteği
• Pazar Araştırması Desteği
• İstihdam Yardımı
• Dahilde İşleme Rejimi
İHRACATI GELİŞTİRME ETÜD MERKEZİ • Pazar Araştırması Desteği

(İGEME) • Eğitim Yardımı
İHRACATÇI BİRLİKLERİ • Yurtdışı Fuar Katılımlarının

GENEL SEKRETERLİKLERİ Desteklenmesi
• Yurtiçi İhtisas Fuarlarının
Desteklenmesi
• Yurtdışı Ofis-Mağaza Açma Desteği
• Tarımsal Ürünlerde İhracat İadesi
Yardımı
TÜRKİYE BİLİMSEL VE TEKNİK • AR-GE Yardımı

ARAŞTIRMA KURUMU (TÜBİTAK)
TÜRKİYE TEKNOLOJİ GELİŞTİRME VAKFI • AR-GE Yardımı

(TTGV)
İKTİSADİ KALKINMA VAKFI (İKV) • Pazar Araştırması Desteği
GÜMRÜK MÜSTEŞARLIĞI • Dahilde İşleme Rejimi
TÜRK EXİMBANK • Eximbank Tarafından Uygulanan

Kredi ve Sigorta Programları
MALİYE BAKANLIĞI • İhracatta KDV İstisnası ve İadesi

BÖLÜM I - İHRACATA YÖNELİK DEVLET YARDIMLARI
İhracata yönelik devlet yardımlarının temel amacı, KOBİ niteliğindeki firmalarımız başta olmak
üzere, ihracatçı firmalarımızın ihracata yönelik faaliyetlerini gerek üretim, gerekse pazarlama
aşamalarında destekleyerek, uluslararası pazarlarda karşılaştıkları sorunların giderilmesine
yardımcı olmak ve rekabet gücü kazanmalarına olanak sağlamaktır. “İhracata Yönelik Devlet
Yardımları Kararı” kapsamında aşağıda yer alan 10 adet destek programı uygulanmakta olup, tüm
devlet yardımlarının uygulanmasında nihai onay mercii DTM-Dış Ticaret Müsteşarlığı’dır.
İhracata Yönelik Devlet Yardımları Kapsamında Yer Alan Tanımlar;
KOBİ-Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletme: Bir ila ikiyüz arasında işçi istihdam ettiği, Bağlı
olduğu meslek kuruluşunca tevsik edilen, Gerçek usulde defter tutan, İmalat sanayi sektöründe
faaliyette bulunan, Arsa ve bina hariç, mevcut sabit sermaye tutarı, bilanço net değeri itibariyle 2
milyon ABD Doları karşılığı TL’yi aşmayan işletmelerdir.
SDŞ-Sektörel Dış Ticaret Şirketleri: DTM tarafından SDŞ statüsü verilen şirketlerdir.
DTSŞ-Dış Ticaret Sermaye Şirketi: DTM tarafından DTSŞ statüsü verilmiş şirketleri,
ÜD-Üretici Dernekleri: Aynı imalat dalında faaliyette bulunan üretici şirketlerin kurdukları
derneklerdir.
Üretici Birliği: Aynı imalat dalında faaliyette bulunan üretici şirketlerin kurduğu birliklerdir.
KÖY: Kalkınmada öncelikli yöreler
Büyük Ölçekli Firmalar: KOBİ’ler dışında kalan firmalar
Sanayi Kuruluşları: Tüm sanayi kuruluşları ile yazılım geliştirmeye yönelik üretken hizmet
alanında faaliyet gösteren kuruluşlardır.
Marka: 556 sayılı Markaların Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname uyarınca, bir
teşebbüsün mal ve hizmetlerini bir başka teşebbüsün mal veya hizmetlerinden ayırt etmeyi
sağlaması koşuluyla, kişi adları dahil, özellikle sözcükler, şekiller, harfler, sayılar, malların biçimi
veya ambalajları gibi çizimle görüntülenebilen veya benzer biçimde ifade edilebilen, baskı
yoluyla yayınlanabilen ve çoğaltılabilen her türlü işaretlerdir.
ARAŞTIRMA-GELİŞTİRME (AR-GE) YARDIMLARI
Resmi Gazete Tarihi 04.11.1998, 10.02.2001, 09.09.2003

Tebliğ Numarası 98/10, 2001/3, 2003/5
A. AR-GE FAALİYETLERİNİN PROJE BAZINDA DESTEKLENMESİ
Amaç Sanayi kuruluşlarının sadece Araştırma-Geliştirme projeleri

Kapsamında izlenip değerlendirilebilen giderlerinin belirli bir
oranının karşılanması veya bu projelere sermaye desteği
sağlanmasıdır.
Kimler Yararlanabilir Sanayi kuruluşları, yazılım geliştirmeye yönelik firmalar/

kuruluşlar ve firma düzeyinde katma değer yaratan bütün
kuruluşlar başvuruda bulunabilmektedir.
Destek Şartı AR-GE faaliyetlerinin desteklenebilmesi için sözkonusu

harcamaların ölçülebilir ve faturalandırılmış olması
gerekmektedir.
Desteklenecek Harcamalar • Personel giderleri
• Araştırma için kullanılan alet, teçhizat ve yazılım giderleri
• Araştırma için kullanılan danışmanlık hizmeti ve eşdeğer

hizmet alım giderleri
• Ülke içindeki AR-GE kurum ve kuruluşlarına yaptırılan AR

GE hizmet giderleri
• Patent Başvuru giderleri
• Doğrudan AR-GE faaliyetleri ile ilgili malzeme alımı vb.

giderleri
Sağlanan Destek Temel destek oranı en fazla % 50, ek desteklerle beraber en fazla
% 60 olmaktadır.
Destek Süresi 3 yıldır.
Uygulamacı Kuruluş TÜBİTAK - Teknoloji İzleme ve Değerlendirme Başkanlığı’dır.

B. PROJELERE SERMAYE DESTEĞİ SAĞLANMASI
Destek Şartı TTGV ile proje sahibi kuruluş arasında sözleşme imzalanır.
Sermaye desteği iki şekilde sağlanmaktadır.
Sağlanan Destek % 50
I. Ürün Geliştirme Projelerine Sermaye Desteği
Amaç Ticari değeri olan yeni ürün oluşturulması veya mevcut ürünlerin
rekabet gücünün yükseltilmesine ya da bu amaçla üretim
yöntemi, sistemi ve tekniklerinin araştırılması ve geliştirilmesine
yönelik AR-GE projelerine destek sağlanmasıdır.
Destek Tutarı 1 milyon ABD Dolarıdır.
Destek Süresi Azami 2 yıldır.
II. Stratejik Odak Konuları Projelerine Sermaye Desteği
Amaç Ülkemizde mevcut sanayi yapısı, teknoloji ve insan gücü

birikimi ve uluslararası karşılaştırmalı üstünlüklerin dinamiği
esas alınarak, alınması gereken tedbirleri tespit eden projelerin
desteklenmesidir.
Destek Süresi Azami 1 yıldır.
Destek Tutarı 100.000 ABD Dolarıdır.
Ürün geliştirme projeleri sonucunda ticari uygulamaya geçilmesi

durumunda, projeye sağlanan sermaye destek miktarı, projeyi
yöneten kuruluş veya ticari uygulamayı başlatan üçüncü şahıslar
tarafından, faiz oranları üzerinden geri ödenmektedir.
Uygulamacı Kuruluş Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı’dır. (TTGV)

ULUSLARARASI NİTELİKTEKİ YURTİÇİ İHTİSAS FUARLARININ
DESTEKLENMESİ
Resmi Gazete Tarihi 01.06.1995

Tebliğ Numarası 95/7
Amaç Uluslararası nitelikteki yurtiçi ihtisas fuarlarının dış tanıtımının

yapılması, uluslararası düzeyde katılımın artırılmasıdır.
Kimler Yararlanabilir Fuar organize eden firmalar yararlanabilmektedir.
Desteklenecek Fuarlar • Tekstil-konfeksiyon-halı
• Deri (ayakkabı dahil)
• Taşıt araçları ve yan sanayii
• Gıda ve gıda teknolojisi
• Elektrik/elektronik sanayii
• Madeni eşya sanayii
• Toprak sanayii
• İnşaat malzemeleri
• Mobilya sanayii
Desteklenecek Harcamalar Destek Azami

Oranı Destek
a) Fuar öncesi yapılan yurtdışı tanıtım faaliyetleri % 50 25.000 $
b) Fuara davet edilen önemli yabancı

alıcıların (2 kişi/ülke) ulaşım giderleri % 50 15.000 $
c) Fuar süresince düzenlenecek seminer, konferans,

panel ve ödüllü yarışmalara ilişkin giderler % 50 5.000 $
Uygulamacı Kuruluş İhracatçı Birlikleridir.

YURTDIŞINDA MİLLİ VEYA BİREYSEL DÜZEYDE GERÇEKLEŞTİRİLEN FUAR
KATILIMLARININ DESTEKLENMESİ
Amaç Yurtdışındaki fuar ve sergilere katılımın artırılmasıdır.
Kimler Yararlanabilir Üretici firmalar, pazarlamacı firmalar, organizatör firmalar

yararlanmaktadır.
Desteklenen Faaliyetler • Milli düzeyde gerçekleştirilen fuar katılımları,
• Organizatörün desteklenmesi,
• Bireysel düzeyde gerçekleştirilen fuar katılımları,
• Ürün gruplarına göre destekler
Başvuru Süresi Fuar bitimini takiben 6 (altı) aydır.
Sağlanan Destekler Destek Oranı Azami Destek
A) Milli Katılımlarda İştirakçi Firmalara Sağlanan Katılım Payı Desteği

9 KOBİ/SDŞ’ler/KÖY firmaları için % 80 20.000 $
9 Diğerleri % 50 20.000 $
B) Milli Katılımlarda Organizatörün Desteklenmesi

9 Ticari nitelikteki uluslararası fuar ve sergi organizasyonlarında % 60 40.000 $
9 Türk ihraç ürünlerinin sergilendiği tanıtım faaliyetlerinin
organizasyonlarında % 60 60.000 $
C) Bireysel Katılımlarda İştirakçi Firmalara Sağlanan Destekler

9 Stand kirası % 100 20.000 $
(Ödenecek yardım toplamı)
9 Nakliye giderleri % 50
D) Ürün Gruplarına Sağlanan Destekler

(Gen mühendisliği/biyoteknoloji, uzay ve havacılık teknolojileri, bilişim, donanım (hardware),
yazılım (software), ileri malzeme teknolojileri)
• Milli iştiraklerde katılım bedelinin

9 KOBİ, SDŞ’ler ve KÖY firmalar için % 90 -
9 Diğerleri için % 60 -
• Bireysel Katılımlarda
9 Yer kirası % 100 25.000 $
(Ödenecek yardım toplamı)
9 Nakliye giderleri % 60
Uygulamacı Kuruluş İhracatçı Birlikleridir.

PAZAR ARAŞTIRMASI DESTEĞİ
Resmi Gazete Tarihi 31.07.1997 ve 14.11.1998

Tebliğ Numarası 97/6 ve 98/12
A) PAZAR ARAŞTIRMASI PROJELERİNİN DESTEKLENMESİ
Amaç Yeni ihraç pazarları yaratmak ve geleneksel pazarlarımızda pazar

payımızı artırmak maksadıyla, KOBİ/SDŞ/ÜD’nin yaptıkları
pazar araştırmalarının teşvik edilmesi ve yaygınlaştırılmasıdır.
Kimler Yararlanabilir KOBİ, SDŞ, ÜD
Yararlanacak Projeler KOBİ/SDŞ/ÜD’nin kendi bünyelerinde yürütecekleri veya

danışmanlık şirketlerine yaptıracakları araştırma projeleridir.
Sağlanan Destek
Azami Destek Miktarı Her Bir Proje İçin Bir Yıl İçinde Toplam
a) KOBİ’ler için 7.500 $ 15.000 $ 75.000 $
b) SDŞ/ÜD’leri için 10.000 $ 50.000 $ -
Desteklenecek Harcamalar
a) Ulaşım b) Konaklama c) Satın Alınan
• Türkiye’den bir defalık • Hedef pazardaki • Döküman/Hizmetler

gidiş-dönüş masrafı konaklama (oda+ Basılı doküman/yayın
• Hedef pazardaki kahvaltı) masrafları /bilgi masrafları
ulaşım masrafları azami 100 $/gün) • Tercüme hizmetleri
Her Bir Proje İçin Her Bir Proje İçin Her Bir Proje İçin
Azami Toplam Azami Toplam Azami Toplam
KOBİ 3.750 $ KOBİ 3.750 $ KOBİ 3.750 $

SDŞ/ÜD 5.000 $ SDŞ/ÜD 5.000 $ SDŞ/ÜD 5.000 $
NOT: a, b ve c kapsamında yapılan harcamaların genel toplamı KOBİ’ler için 7.500$’ı, SDŞ ve
ÜD’leri için 10.000 $’ı aşamaz.
Uygulamacı Kuruluş İGEME-İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi’dir.

B) KOBİ’LER ARASINDA ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİ FAALİYETLERİNİN
DESTEKLENMESİ
Amaç KOBİ’ler arası işbirliğini sağlamaya yönelik faaliyetlere katılımı

desteklenmesidir.
Kimler Yararlanabilir KOBİ ve SDŞ’ler
Desteklenen Faaliyetler • KOBİ’ler arasındaki işbirliğini sağlamaya yönelik olarak

Avrupa Birliği’nce uluslararası düzeyde organize edilen
faaliyetler
• KOBİ ve SDŞ’lerin uluslararası işbirliğini sağlamaya yönelik

olarak DTM’nin uygun gördüğü uluslararası düzeyde
düzenlenen faaliyetlere katılım
• SDŞ’lerin ortaklarına pazar bulabilmesi amacıyla DTM’nin

uygun gördüğü yabancı ülkelere gerçekleştirecekleri
KOBİ’ler arası işbirliği programları
• SDŞ’lerin DTM ile işbirliği halinde düzenleyecekleri

faaliyetler
Sağlanan Destek Bir firma en fazla bir kişi olmak üzere;
500 ABD Dolarını geçmemek kaydıyla yol ve günlük, 100 ABD

Dolarını geçmemek kaydıyla konaklama giderleri % 70 oranında
desteklenir.
Uygulamacı Kuruluşlar • İKV - İktisadi Kalkınma Vakfı,

• DTM - Dış Ticaret Müsteşarlığı’dır.
EĞİTİM YARDIMI

Amaç KOBİ, SDŞ ile bu şirketlerin ortağı bulunan şirketlerin, dış

Ticarete ilişkin eğitim faaliyetleri harcamalarının
desteklenmesidir.
Kimler Yararlanabilir KOBİ, SDŞ ve SDŞ’lerin ortağı bulunan şirketler.
Eğitim Konuları • Dış Ticaret, Gümrük ve Kambiyo Mevzuatı,
• Pazar ve müşteri bulma, pazar analizi, pazar araştırması,

alıcıyla müzakere ve yazışma teknikleri ve fiyat verme,
• İhracata ulusal ve uluslararası finansman sağlama teknikleri,
• Rekabet hukuku ve koşulları ile Avrupa Birliği ve Dünya

Ticaret Örgütü mevzuatı, uluslararası pazarlama teknikleri,
• Moda - Marka tasarımı ve benzeri alanlar
Sağlanan Destek • Yurtdışı Eğitimde Desteklenecek Tutar

Eğitim programı başına 7500 ABD Dolarını aşmamak ve
süresi üç ayı geçmemek üzere yurtdışı eğitim harcamalarının;
KOBİ’ler için % 50,
SDŞ’ler için % 75,
• Yurtiçi Eğitimde Desteklenecek Tutar

Eğitim programı başına KOBİ’ler için 5000, SDŞ’ler için 15
000 ABD Dolarını aşmamak ve süresi üç ayı geçmemek üzere
yurtiçi eğitim harcamalarının;
KOBİ’ler için % 50,
SDŞ’ler için % 75,
• Yurtiçi programlar için 3, yurtdışı programlar için 3 olmak

üzere 6 eğitim programı desteklenmektedir.
• Eğitim programı başlamadan en az 30 gün önce başvurulması

gerekmektedir.
Uygulamacı Kuruluş İGEME - İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi’dir.

YURTDIŞINDA OFİS-MAĞAZA AÇMA, İŞLETME VE MARKA TANITIM
FAALİYETLERİNİN DESTEKLENMESİ
Resmi Gazete Tarihi 31.07.1997, 15.11.1998, 28.08.2003

Tebliğ Numarası 97/9, 98/14, 2003/4
Amaç Türkiye’de faaliyette bulunan şirketlerin yurt dışı pazar paylarını

artırmalarını ve ürünlerimizin tanıtımının yapılmasını teminen
yurtdışında şirket kurma, depo-mağaza açma, işletme ve tanıtım
giderlerinin karşılanmasıdır.
Kimler Yararlanabilir Türkiye’de sınai ve/veya ticari faaliyette bulunan veya yazılım
sektöründe iştigal eden şirketler ve SDŞ’ler
Sağlanan Destekler
A) Şirketlerin kendi unvan ve markasıyla toptan veya perakende satış yapmak amacıyla
şirket/mağaza/depo/şube açmasında sağlanan destek (Türkiye’de sınai ve yurtdışında ticari
faaliyette bulunan şirketler için)
Destek Oranı Yıllık Azami Destek

1.Yıl 2.Yıl
9 Demirbaş alımı (bir defalık) % 50 - 20.000 $

9 Kira bedeli % 50 % 30 50.000 $
9 Reklam harcamaları % 30 % 20 30.000 $
B) Şirketlerin yurtdışında mal ticaretine aracılık etmek için şirket/mağaza/depo/şube

açmasında sağlanan destek (Türkiye’de ve yurtdışında sadece ticari faaliyette bulunan
şirketler için)
9 Kira bedeli ve tanıtım harcamaları % 50 % 30 30.000 $
C) Türkiye’de sınai ve ticari faaliyette bulunan şirketin/SDŞ’nin yurtdışındaki bir firmaya

temsilcilik/distribütörlük hakkı vermesi halinde sağlanan destek
9 Resmi Giderler % 50 - 10.000 $

9 Reklam Harcamaları % 30 % 20 30.000 $
Yararlanma Koşulları Şirketler, 2 yıl süresince, farklı şehirlerde olmak üzere, en çok 5
ofis/mağaza/depo ile şirket/şube açabilmektedir.
Uygulamacı Kuruluşlar • İhracatçı Birlikleri,

• Dış Ticaret Müsteşarlığı’dır. (SDŞ’lerin işlemleri için)
ÇEVRE MALİYETLERİNİN DESTEKLENMESİ
Resmi Gazete Tarihi 31.07.1997 ve 14.11.1998

Tebliğ Numarası 97/5 ve 98/13
Amaç KOBİ’lerin, Türk Standartları Enstitüsü veya akredite edilmiş

kuruluşlardan alacakları kalite güvence sistemi belgeleri (ISO
9000 serisi), çevre yönetim sistemi belgeleri (ISO 14000 serisi)
ve Avrupa Birliği tarafından onaylanmış kuruluşlardan alacakları
CE işareti ile DTM tarafından uygun görülen uluslararası
nitelikteki diğer kalite ve çevre belgelerinin alınması sırasında
yaptıkları belgelendirilmiş harcamaların (sadece belgelendirme
masraflarının) desteklenmesidir.
Kimler Yararlanabilir KOBİ
Destek Kapsamı • ISO 9000 serisi
• ISO 14000 serisi
• CE işareti
• Uluslararası nitelikteki diğer kalite ve çevre belgeleri
Destek Şartı Harcamaların belgelendirilmiş olması ve Türk Standartları

Enstitüsü veya akredite edilmiş kuruluşlardan alınmasıdır.
Başvuru Süresi Belgeyi aldıktan sonra 6 ay içinde başvurulması gerekmektedir.
Sağlanan Destek Söz konusu belgelerin alınması için yapılmış harcamaların en

fazla % 50’sidir.
Uygulamacı Kuruluş Dış Ticaret Müsteşarlığı’dır.

TÜRK ÜRÜNLERİNİN YURTDIŞINDA MARKALAŞMASI VE TÜRK MALI İMAJININ
YERLEŞTİRİLMESİNE YÖNELİK FAALİYETLERİN DESTEKLENMESİ

Amaç İhracatçı Birlikleri, Üretici Dernekleri/Birlikleri, Türkiye’de

ticari ve/veya sınai faaliyette bulunan şirketler, Türk moda
tasarımcılarının yurt dışı pazarlarda ürünlerinin markalaşması
amacıyla gerçekleştirecekleri faaliyetlere ilişkin giderleri ile
Turquality mağazalarının kurulması ve işletmesiyle ilgili
harcamaların desteklenmesidir.
Kimler Yararlanabilir İhracatçı Birlikleri, Üretici Dernekleri/Birlikleri, Türkiye’de

ticari ve/veya sınai faaliyette bulunan şirketler, Türk moda
tasarımcıları, Turquality mağaza işleticisi ve/veya işleticileridir.
Destek Başvurusu • Firmalar markalaşma faaliyetlerini içeren bir proje ile

doğrudan Dış Ticaret Müsteşarlığına müracaat edeceklerdir.
• Turquality mağazalarının açılması ve Turquality From Turkey

ibaresinin kullandırılması konularında Turquality Komitesi
yetkilendirilmiştir.
Sağlanan Destekler • % 50 (İhracatçı Birlikleri için % 80)
• Turquality From Turkey ibaresinin kullanılması durumunda

% 60
• Made in Turkey ibaresinin kullanılması durumunda % 55
Destek Süresi 4 yıldır.
Başvuru Süresi 6 aydır.

İSTİHDAM YARDIMI

Amaç SDŞ statüsünü haiz şirketlerin münhasıran dış ticarete ilişkin

işlemlerini yürütmek üzere, konusunda tecrübeli ve yüksek
öğrenimli yönetici ve eleman istihdamının sağlanmasıdır.
Kimler Yararlanabilir SDŞ statüsünü haiz şirketler
Desteklenen Harcamalar Bir SDŞ’ye istihdam edeceği en fazla bir yönetici ile iki
elemanın ücretleri için ve bir defa destek sağlanmasıdır.
Sağlanan Destek SDŞ’lerin ilk defa istihdam edecekleri, konusunda tecrübeli ve

yüksek öğrenimli
• Yöneticinin toplam azami 18.000 ABD Doları karşılığı Türk

Lirasını aşmamak üzere yıllık brüt maaşlarının % 75’ı,
• Elemanların toplam azami 9.000 ABD Doları karşılığı Türk

Lirasını aşmamak üzere yıllık brüt maaşlarının % 75’ı,

TARIMSAL ÜRÜNLERDE İHRACAT İADESİ YARDIMLARI

Amaç Bazı tarım ürünlerinin ihracatının desteklenmesidir.
Kimler Yararlanabilir Tarım ürünleri ihracatçıları
Desteklenen Tarım (Yalnızca tebliğde yer alan GTİP numaraları ile tanımlanan ürün
Ürünleri çeşitleri için geçerlidir.)
1. Buket yapmaya elverişli veya süs amacına uygun cinsten çiçekler ve tomurcuklar
2. Sebzeler
3. Kurutulmuş sebzeler
4. Meyveler ve sert çekirdekli meyveler
5. Dondurulmuş meyve ve sebze ile meyve ve sebze işleme sanayiine dayalı gıda maddeleri
6. Bal
7. Reçel, jöle, marmelat,meyve veya sert kabuklu meyve püreleri veya pastları
8. Meyve suları
9. Zeytinyağı
10. Hazırlanmış, konserve edilmiş balıklar
11. Kümes hayvanlarının etleri
12. Yumurta
13. Kümes hayvanları etinden, sakatatından yapılmış sosisler ve benzeri ürünler ile kümes
hayvanları etinden hazırlanmış veya konserve edilmiş ürünler
14. Çikolata ve kakao içeren gıda müstahzarları
15. Bisküviler, gofretler
16. Makarnalar
Sağlanan Destek İhraç edilen ürünlerin ihracat miktar ve değerleri gözönüne

alınarak hesaplanan tutarların, ihracatçıların kamu kuruluşlarına
yapmış oldukları vergi, SSK primi, haberleşme ve enerji
giderlerinden mahsup edilmesidir.
Uygulamacı Kuruluş İhracatçı Birlikleri’dir.

BÖLÜM II - DAHİLDE VE HARİÇTE İŞLEME REJİMLERİ
A- DAHİLDE İŞLEME REJİMİ
Tanım İhraç ürünün elde edilmesinde kullanılan girdilerin ticaret

politikası önlemlerine tabi tutulmaksızın gümrük muafiyetli
olarak ithal edilmesidir.
Dahilde İşleme Rejimi kapsamında gümrük muafiyetli ithalatın

yanı sıra vergi, resim ve harç istisnası da uygulanmaktadır.
Bu istisnalar: h Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi,
h Damga Vergisi ve Harçlar,
h Hal Rüsumu,
h Diğer kanunlarda yer alan vergi, resim ve harçlar,
h Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu kesintisidir.
Dahilde İşleme Rejimi ile İlgili Kuruluşlar
9 Dahilde İşleme İzin Belgesi DTM tarafından düzenlenmektedir.
9 Dahilde İşleme İzni ise Gümrük Müsteşarlığı tarafından verilmektedir. Eşyanın tamiri,
boyama, yenileme, monte edilmesi, birleştirilmesi, ambalajlanması, bedelsiz ithalat gibi basit
olarak adlandırılacak dahilde işleme işlemlerinde uygulanmaktadır.
9 İhracatçı birlikleri Dahilde İşleme İzin Belgesi ile ilgili revize işlemleri ve ihracat
taahhüdünün kapatılması konularında yetkilidir.
9 Diğer Kurumlar: Maliye Bakanlığı, Şeker Fabrikaları, Toprak Mahsulleri Ofisi
9 Dahilde İşleme Rejimi 2 (iki) ana sistemden oluşmaktadır. İhracatçılarımıza, ihraç

mamullerinde kullanılmak kaydıyla dünya piyasa fiyatlarından hammadde temin etmek
amacıyla yürürlüğe konulan bu Rejim kapsamında;
1. İthalatta şartlı muafiyet, h Önce İthalat
h Önce İhracat (Eşdeğer Eşya Kullanımı)
2. İthalat esnasında alınan vergilerin geri ödenmesi,
sistemleri uygulanmaktadır.
İTHALATTA ŞARTLI MUAFİYET
Tanım Dahilde İşleme İzin Belgesi kapsamında ihracı taahhüt edilen

işlem görmüş ürünlerin üretimi için gerekli olan hammadde,
yardımcı madde, yarı mamul, mamul ile ambalaj ve işletme
malzemelerinin, bedelli veya bedelsiz olarak ticaret politikası
önlemlerine tabi olmaksızın ithal esnasında alınması gereken her
türlü vergi ve tutarı kadar teminat yatırılmak kaydıyla (indirimli
teminat uygulaması saklı olmak üzere) gümrüksüz olarak ithal
edilebilmesidir. Ayrıca, işlenmiş ürünlerin üretimi için ithal
eşyasının yerine eşdeğer eşya olarak serbest dolaşımdaki eşya
kullanılabilir. Belge kapsamında önce ihracat sonra ithalat da
yapılabilmektedir.
Teminat; a- Para,
b- Bankalar tarafından verilen teminat mektupları,
c- Hazine tahvil ve bonoları,
unsurlarından biri veya birkaçından oluşmaktadır.
İndirimli Teminat Uygulaması
9 Dış Ticaret Sermaye Şirketleri ile Sektörel Dış Ticaret Şirketlerinin müracaat tarihinden
önceki takvim yılı içerisinde gerçekleştirdikleri ihracat kadar,
9 İmalatçı-ihracatçı firmaların, müracaat tarihinden önce 4 (dört) yıl içerisinde düzenlenmiş ve

ihracat taahhüdü kapatılmış belgeler kapsamında toplam 2 (iki) milyon ABD Dolarından az
olmamak üzere gerçekleştirdikleri ihracat kadar,
9 Son üç takvim yılı itibarıyla ihracatı her bir yıl için 5 (beş) milyon ABD Dolarını geçen veya
son beş takvim yılı itibarıyla ihracatı her bir yıl için 1 (bir) milyon ABD Dolarını geçen
firmaların, müracaat tarihinden önce dört yıl içerisinde düzenlenmiş ve ihracat taahhüdü
kapatılmış belgeler kapsamında toplam 2 (iki) milyon ABD Dolarından az olmamak üzere
gerçekleştirdikleri ihracat kadar,
9 Dahilde İşleme İzin Belgesi kapsamında yapacakları ithalata, bu ithalattan doğacak verginin
% 10’unun, teminat olarak yatırılması kaydıyla müsaade edilmektedir.
İTHALAT ESNASINDA ALINAN VERGİLERİN GERİ ÖDENMESİ
Dahilde İşleme Rejiminde belirtilen istisnalar hariç olmak üzere, Dahilde İşleme İzin Belgesi
kapsamında ithali esnasında her türlü vergi ödenerek serbest dolaşıma girmiş bir eşyanın işlem
görmüş ürünler şeklinde ihraç edilmesinden sonra, ithalat esnasında ödenen vergilerin geri
alınmasını ifade etmektedir. Bir başka ifade ile, Dahilde İşleme İzin Belgesi kapsamında, gümrük
vergisi, fon ve KDV’si ödenerek ithal edilen eşyanın işlenerek ihracının ardından ödenen
vergilerin firmalara iade edilmesi sistemidir.
DAHİLDE İŞLEME İZİN BELGESİ
Dahilde İşleme İzin Belgesinin Alınması
9 Dahilde İşleme Rejiminden yararlanmak isteyen firmaların, DTM’dan Dahilde İşleme İzin
Belgesi almaları gerekmektedir.
9 Dahilde işleme proje formu, hammadde sarfiyat tablosu, kapasite raporu, imza sirküleri,
ticaret sicil gazetesi ve ilgili diğer belgelerle birlikte DTM’na müracaat etmeleri
gerekmektedir.
9 Firmalar tarafından yapılan söz konusu müracaat ve eki projenin, ithal eşyasının işlem
görmüş ürünlerin üretiminde kullanıldığının mümkün olup olmayacağı, Türkiye’de yerleşik
üreticilerin ekonomik çıkarlarına madde politikası açısından ciddi bir zarar verip vermeyeceği
hususları ve faaliyetin katma değer yaratan, kapasite kullanımını artıran, rekabet güçü
sağlayan nitelikte olması durumunda Dahilde İşleme İzin Belgesi düzenlenmektedir.
Dahilde İşleme İzin Belgelerinin Süresi
9 Dahilde İşleme İzin Belgeleri süreleri, sektörüne göre değişmekle birlikte azami 12 aydır.
9 Gemi inşaa, savunma sanayi ve benzeri üretim süreci 12 ayı aşan ürünlere ilişkin Dahilde
İşleme İzin Belgeleri süreleri, proje süresi kadardır.
9 Belge kapsamında ilk ithalatın yapıldığı tarihe kadar azami 3 (üç) ay olmak üzere Dahilde
İşleme İzin Belgelerine ek süre verilebilir. Firmaların, ek süre almak için ilgili ihracatçı
birliklerine belge aslı ile birlikte müracaat etmeleri gerekmektedir.
Dahilde İşleme İzin Belgelerinin Kapatılması
9 Dahilde İşleme İzin Belgesi sahibi firmalar; belgede belirtilen ithal mallarının ithalatını yapıp
işlem görmüş ürünler şeklinde ihracatını gerçekleştirdikten sonra, ithalat esnasında ilgili
gümrük idaresine verdiği gümrük vergisi, fon ve katma değer vergisi tutarı kadar teminatı
geriye almak için Dahilde İşleme İzin Belgesi aslı, gümrük beyannamesi aslı, ihracat listesi,
ithalat listesi, kapasite raporu ve diğer ilgili belgelerle birlikte, belge süresinin bitimini
müteakip en geç 3 (üç) ay içerisinde ilgili ihracatçı birlikleri genel sekreterliğine müracaat
etmektedir.
9 İhracatçı birlikleri, kendilerine intikal ettirilen bilgi ve belgeleri değerlendirerek gümrük

muafiyetli olarak ithal edilen malzemelerin işlem görmüş ürünlerin bünyesinde kullanılarak
ihraç edildiğini tespit etmesi halinde, taahhüt hesabını kapatarak alınan teminatların iadesi
için ilgili gümrük müdürlüğüne bilgi vermektedir.
DAHİLDE İŞLEME İZİN BELGESİ KAPSAMINDA YURT İÇİ ALIMLAR
Maliye Bakanlığı tarafından uygulamaya konulan bu sistem ihracatçılarımıza “KDV'nin önce

tecili, ihracatın gerçekleştirilmesinden sonra terkini” olanağını vermektedir.
Ayrıca, Türkiye Şeker Fabrikaları ve Toprak Mahsulleri Ofisi’nden şeker ve hububat alımı,
olanağı mevcut olup, bu da ihracatçılarımızın kısmen iç piyasaya yönelmelerini sağlamaktadır.
Tecil – Terkin Sistemi h Bu sistem kapsamında, Dahilde İşleme İzin Belgesi’nde yer
alan madde ve malzemelerin yurt içinden KDV ödemeksizin
alımına olanak tanınmaktadır.
h Tecil – Terkin sistemi ihtiyaridir.
h İhracatın gerçekleşmemesi durumunda sorumluluk belge

sahibi alıcıdadır.
h Yeminli Mali Müşavir raporunun ihracattan sonra 3 ay

içerisinde düzenlenmesi ve vergi dairesine ibraz edilmesinden
sonra tecil edilen vergi terkin edilmektedir.
h Dahilde İşleme İzin Belgesi kapsamındaki yurt içi alımın,

belge süresi içerisinde gerçekleştirilmesi gerekir.
Toprak Mahsulleri Ofisi h Şeker ve hububatı girdi olarak kullanan imalatçılara dünya
ve Şeker Fabrikaları fiyatlarından girdi temin edilmesidir.
Alımı
h Toprak Mahsulleri Ofisi’nden alımlarda ilk önce ihracat
yapılmaktadır.
h Şeker Fabrikalarından alımda ise dünya fiyatı ile yurt içi fiyatı
arasındaki fark kadar teminat alınmaktadır.
DAHİLDE İŞLEME İZNİ
9 Gümrük idareleri tarafından verilmektedir.
9 İthalat esnasında gümrük beyannamesi üzerine düşüm yapılarak yürütülmektedir.
9 İzin şartlarına göre ithal edilen eşyanın ihraç edildiğinin tesbiti kaydıyla Dahilde İşleme izni
ihracat taahhütleri kapatılmaktadır.
Dahilde İşleme İznine Konu İşlemler
9 Tekstil ve yardımcı maddelerinin, işlem görmüş ürünün bünyesinde ihraç edilmesi kaydıyla
10.000 $’a kadar ithalatı, (Elyaf, iplik, ham ve mamul mensucat-astar dahil-dışındaki tekstil
ve konfeksiyon yardımcı maddelerinin ithalatı)
9 İhraç edilmek kaydıyla işçiliğe tabi tutulan kıymetli maden ve taşların ithalatı,
9 Eşyanın korunması, satış kalitesinin iyileştirilmesi veya yeniden satışa hazırlanması,
9 Eşyanın montajı, kurulması, diğer eşya ile birleştirilmek üzere işçiliğe tabi tutulması,
9 Eşyanın tamir edilmesi ve boyanması,
9 Eşyanın onarımı,
9 Eşyanın etiketlenmesi, ambalajlanması, temizlenmesi, elenmesi, kavrulması ve benzeri,
9 Bedelsiz olarak ithal edilen eşyanın işleme faaliyetine tabi tutulması.
Dahilde İşleme İzni Süresi
Dahilde İşleme İzni süreleri, azami 12 aydır. Belge süresi kadar ek süre verilebilmektedir.
DAHİLDE İŞLEME REJİMİNİN ESASLARI
9 Ülkemizde yerleşik imalatçı ve/veya ihracatçı firma olması gerekmektedir.
9 Dahilde İşleme Rejiminden yararlanmak isteyen firmaların; ileri derecedeki işlemler için
DTM’den Dahilde İşleme İzin Belgesi, basit işlemler için ise gümrük idarelerinden Dahilde
İşleme İzni almaları gerekmektedir.
9 İthal edilecek maddelerin ihraç edilecek mamullerin üretiminde kullanıldığının tespitinin

mümkün olması gerekmektedir.
9 Belge sahibi firmalar ihracatı kendileri yapabilecekleri gibi başka bir ihracatçı vasıtasıyla
yapabilmektedir. Ancak un, toz içecek, küp şeker, ham veya rafine ayçiçek yağı için
düzenlenen belgeler de aracı ihracatçı kullanılamaz.
9 Belge süresi içerisinde mal ithal eden firmaların ithal ettikleri malları işlenmiş olarak ihraç
etmeleri gerekmektedir.
9 Dahilde İşleme İzin Belgesi talepleri;
h İthal eşyasının işlem görmüş ürünlerin üretiminde kullanıldığının tesbitinin mümkün

olması,
h Yerli üreticilerin ekonomik çıkarlarına madde politikası açısından zarar vermemesi,
h Faaliyetin katma değer yaratması ve kapasite kullanımını arttırması,
h Firmanın daha önce aldığı belgeler kapsamındaki performansı,
kriterlerine göre değerlendirilmektedir.
9 Dahilde İşleme İzin Belgesi kapsamında firmanın, 3. ülkeden mal ithal ederek işledikten
sonra AB üyesi ülkelere, Pan-Avrupa Menşe Kümülasyonu’na taraf ülkelere, EFTA ülkelerine
veya Türkiye ile Serbest Ticaret Anlaşması imzalamış ve anlaşmada “geri ödeme veya
muafiyet yasağı” bulunan ülkelere ihracat yapması halinde, ihracat esnasında gümrüğe telafi
edici vergi ödemesi gerekmektedir.
9 İkincil işlem görmüş ürünlerin ihracat taahhüdünde yer alması gerekmektedir.
9 İhracat taahhüdünün % 2’si oranında işletme malzemesi ithali yapılabilmektedir.
9 Belge süresinin bitiminden en geç 3 (üç) ay içerisinde taahhüt kapatma için ilgili ihracatçı
birliklerine müracaat etmek gerekmektedir.
9 Dahilde İşleme Rejimi Ticaret Politikası Önlemlerine tabi değildir. Bu önlemler ithalatta
haksız rekabetin önlenmesi hakkında mevzuat (anti damping ve sübvansiyon) ve ithalatta
gözetim ve korunma önlemleri hakkında mevzuattır. (kota ve gözetim lisansları)
B- İHRACAT SAYILAN SATIŞ VE TESLİMLER
İHRACAT SAYILAN SATIŞ VE TESLİMLERDE GÜMRÜK MUAFİYETİ
İhracat Sayılan Satış ve Teslimler çerçevesinde firmalar; vergi, resim ve harç istisnasından ve
ithalatta gümrük muafiyetinden yararlandırılmaktadır.
İhracat Sayılan Satış ve Teslimler çerçevesinde gümrük muafiyetli ithalattan yararlanmak isteyen
firmaların DTM’na müracaat ederek belge almaları zorunludur. Bu şekilde düzenlenen belgelerle;
iç piyasada satışı ihracat sayılan makina, teçhizat ve ara malının üretimi için gerekli hammadde,
yardımcı madde ve ambalaj malzemelerinin gümrük vergilerinden muaf olarak (KDV hariç) ithali
mümkündür. Belgelerin belge süresinin bitimini müteakip 3 ay içerisinde ilgili ihracatçı
birliklerine müracaat ederek kapatılmaları gerekmektedir.
İHRACAT SAYILAN SATIŞ VE TESLİMLER
9 Yatırım programında yeralan kamu yatırımlarından uluslararası ihaleyi kazanan firmalara

veya yapımı üstlenen firmalara yapılacak satış ve teslimler
9 Savunma sanayi projelerini üstlenmiş firmaların satış ve teslimleri,
9 Gümrük hattı dışı eşya satış mağazalarına yapılan satış ve teslimler,
9 Ambalaj malzemesi imalatçılarının ihraç ürünüyle birlikte ihraç edilmek üzere ihracatçılara
yaptıkları satış ve teslimleri,
9 Kamu kurum ve kuruluşlarınca uluslararası ihaleye açılan yatırım malı ve sınai malı ihalesini
kazanan firmaların yaptıkları satış ve teslimleri,
9 Yatırım Teşvik Belgesi kapsamındaki malları imalatçı firmaların üreterek yaptıkları satış ve
teslimleri,
oluşturmaktadır.
C- VERGİ RESİM VE HARÇ İSTİSNASI
Tanım Firmaların, ihracat maliyetlerinin düşürülmesi amacıyla; İhracat,

ihracat sayılan satış ve teslimler ile döviz kazandırıcı hizmet ve
faaliyetler neticesinde doğan vergi, resim ve harçlardan istisna
edilmesidir.
VERGİ RESİM VE HARÇ İSTİSNASI KAPSAMI
9 İhracat, ihracat sayılan satış ve teslimler, döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetlerin finansmanı
amacıyla kullanılan her türlü krediler,
9 Firmaların sağladıkları prefinansmanlar ile geri ödemeleri,
9 İhracatla ilgili işlem yapan kuruluşların ihracat ile yaptıkları işlemler ve muameleler,
9 Dahilde İşleme Rejimi kapsamında yapılan ithalat finansmanı amacıyla kullanılan krediler,
9 İhracat karşılığı yapılacak her türlü ödemeler, ihracat, ihracat sayılan satış ve teslimler, döviz
kazandırıcı hizmet ve faaliyetler ile ilgili işlemler nedeniyle düzenlenen kağıtlar,
İstisna Edilen Vergi Resim Ve Harçlar h Banka ve sigorta muameleleri vergisi
h Damga vergisi ve harçlar
h Hal rüsumu
h Diğer kanunlarda yer alan vergi, resim ve harçlar
h Kaynak kullanımını destekleme fonu kesintisi
Belgesiz İhracat Kredileri
İhracatın finansmanında kullanılan krediler ile ihracatla ilgili işlemler, ilgili kurum ve
kuruluşlarca herhangi bir belge aranmaksızın (re’sen) vergi, resim ve harçlardan istisna
edilmektedir.
Belgeli İhracat Kredileri
İhracat sayılan satış ve teslimler ile döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetlerin finansmanında
kullanılan krediler ile bunlarla ilgili işlemler ise, DTM’den alınacak Vergi Resim ve Harç
İstisnası Belgesi’ne istinaden vergi, resim ve harçlardan istisna edilmektedir.
D- HARİÇTE İŞLEME REJİMİ
Tanım Serbest dolaşımdaki eşyanın daha ileri bir safhada işlenmek,

tamir edilmek veya yenilenmek üzere geçici olarak üçüncü
ülkelere ihraç edilmesi ve bu işleme faaliyetleri sonucunda elde
edilen ürünlerin tam veya kısmi muafiyet uygulanarak serbest
dolaşıma girmesidir.
HARİÇTE İŞLEME İZNİNİ VEREN MERCİLER
1. Firmaların, işlem görmek üzere gönderilecek eşya için, DTM’den hariçte işleme izin belgesi,
2. Firmaların, İşlem görmek üzere gönderilecek madenler için, maden ihracatçı birliklerinden
hariçte işleme izni,
3. Tamirat amaçlı gönderilecek eşya için ise, firmaların Gümrük Müsteşarlığı’ndan hariçte
işleme izni almaları gerekmektedir.
HARİÇTE İŞLEME REJİMİNİN ESASLARI
9 Hammadde, yardımcı madde, yarı mamul, mamul ve ambalaj malzemelerinin daha ileri bir
düzeyde işlem görmek üzere Türkiye Gümrük Bölgesi dışına veya serbest bölgelere
gönderilmek istenmesi durumunda, hariçte işleme izin belgesi almak için DTM’na müracaat
edilmesi gerekmektedir.
9 Hariçte işleme izin belgesinin süresi, azami 12 aydır. Belge orijinal süresinin 1/2’si kadar ek
süre verilebilmektedir.
9 Hariçte işleme izin belgesi taahhüdünün kapatılması için firmaların belge süresi sonundan
itibaren 1 ay içerisinde ihracatçı birlikleri genel sekreterliklerine müracaat etmeleri
gerekmektedir.
9 Maden cevheri ve konsantrelerinin izabe edilmesi ve işlenmesi maden ve metallerden mamul

eşyanın izabe ve ayrıştırmaya tabi tutulması ve/veya bunun sonucunda yenilenmesi amacıyla
Türkiye Gümrük Bölgesi dışına veya serbest bölgelere gönderilmek istenmesi durumunda,
hariçte işleme izni almak için maden ihracatçı birliklerinin bağlı bulunduğu ihracatçı birlikleri
genel sekreterliklerine müracaat edilmektedir.
9 Tamirat amaçlı, garanti hükümleri uyarınca, ithal edilecek eşyada ambalaj malzemesi olarak
kullanılmak üzere veya bir imalat hatası nedeniyle Türkiye Gümrük Bölgesi dışına veya
serbest bölgelere gönderilen eşya ve/veya bu eşyanın ihracından önce ikame eşyanın ithalatı
için Gümrük Müsteşarlığı’na başvurulması gerekmektedir.
9 Hariçte işleme izninin süresi ise, azami 12 ay olup, 12 aya kadar ek süre verilebilmektedir.
9 Maden ihracatçı birliklerince verilen hariçte işleme izni, DTM’ce belirlenen uygulama
usullerine istinaden maden ihracatçı birliklerince kapatılır.
9 Gümrük idarelerince verilen hariçte işleme izni, Gümrük Müsteşarlığı’nca belirlenen

uygulama usullerine göre gümrük idarelerince kapatılır.
BÖLÜM III - TÜRK EXİMBANK KREDİ PROGRAMLARI, İHRACAT KREDİ
SİGORTASI VE GARANTİSİ
A. TÜRK EXİMBANK KREDİ PROGRAMLARI
1. KISA VADELİ İHRACAT KREDİLERİ
1.1. SEVK ÖNCESİ İHRACAT KREDİLERİ
Sevk Öncesi Türk Lirası İhracat Kredisi (SÖİK-TL), Sevk Öncesi Döviz İhracat Kredisi (SÖİK-
DVZ) ve Sevk Öncesi Türk Lirası Kalkınmada Öncelikli Yöreler İhracat Kredisi’nden oluşan
Sevk Öncesi İhracat Kredileri, bütün sektörleri kapsayan ve ihracatçıların imalat aşamasından
başlanarak desteklenmesi amacıyla kullandırılan kısa vadeli kredilerdir.
Kredinin Amacı
İhracatçı, imalatçı ve imalatçı-ihracatçıların ihracata hazırlık aşamasında finansman ihtiyaçlarını

karşılamaktır.
Kimler Yararlanır
Sektörel Dış Ticaret Şirketleri (SDTŞ), imalatçılar, imalatçı-ihracatçılar ve ihracatçı firmalar.

Sevk Öncesi Türk Lirası Kalkınmada Öncelikli Yöreler İhracat Kredisinden ise kanuni veya iş
merkezlerinin yanısıra, ekonomik ve ticari faaliyetlerini de Kalkınmada Öncelikli Yörelerde
(Gaziantep ili dahil) icra eden imalatçı, imalatçı-ihracatçı ve ihracatçı firmalar.
Kredinin Kullanımı
9 Limit tahsis edilen aracı bankalar vasıtası ile kullandırılmaktadır.
9 Aracı bankalar, uygun buldukları firmaların başvuru formlarını Türk Eximbank’a gönderir.
9 Türk Eximbank kredi taleplerini değerlendirir.
9 Kabul edilmesi halinde kredi, firma hesabına aktarılmak üzere aracı bankaya ödenmektedir.
9 Aracı bankalar hesaplarına intikal eden kredi tutarlarını aynı gün ilgili firma hesabına aktarır.
9 Firmalar kredinin kendilerine ödediğini/ödemediğini 5 işgünü içinde yazılı olarak teyit eder.
Firma Limiti
Firma limiti 6 trilyon TL'dır. Döviz İhracat Kredisi firma limiti ise 10.000.000 - ABD Doları’dır.
Kredi Tutarı
FOB ihracat taahhüdünün % 100’üdür.
Kredinin Vadesi
Azami 360 gündür.

İsteğe Bağlı Kısa Vadeli İhracat Kredi Sigortası
Kısa Vadeli İhracat Kredi Sigortası yaptıran firmalar, faiz indiriminden yararlanmaktadır.
Kredi Geri Ödenmesi
9 180 gün vadeli kredilerde, kredinin anapara ve faizi en geç kredi vadesinde ödenmektedir.
9 360 gün vadeli kredilerde ise anapara 180. ve 360. günlerde iki eşit taksitte, her iki dönemde
de o dönem için tahakkuk edecek faizler ile birlikte geri ödenmektedir.
Kredi döviz veya TL cinsinden ödenebilir. Kredinin vadeden önce kısmen veya tamamen geri
ödenme olanağı bulunmaktadır.
İhracat Taahhüdü
Kredi vadesi içinde fiilen gerçekleştirilmesi taahhüt edilen FOB ihracat tutarını ifade etmektedir.
Kredilendirilecek Ürünler
Kanun, kararname ve tebliğler ile ihracı yasak malların dışında kalan Türk menşeili her tür ürün.
Kredilendirilmeyen İhracat Şekilleri
9 İhracat sayılan satış ve teslimler ile döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetler
9 Transit ticaret
9 Takas (Özel takas hariç) ve Bağlı muamele
9 Bedelsiz ihracat
9 Reeksport
9 Sınır ticareti
9 Geçici ithalat
1.2. DIŞ TİCARET ŞİRKETLERİ KISA VADELİ İHRACAT KREDİLERİ
İhracatçılarımızın Türk Eximbank’dan direkt olarak kredi kullanmalarına olanak sağlayan Dış
Ticaret Şirketleri Kısa Vadeli İhracat Kredisi ile Dış Ticaret Sermaye Şirketleri (DTSŞ) ve
Sektörel Dış Ticaret Şirketleri (SDTŞ)’nin ihracata hazırlık dönemi finansman ihtiyaçlarının
uygun vade ve maliyet ile karşılanması amaçlanmaktadır. Kredi, Türk Lirası ve döviz cinsinden
kullandırılmaktadır. Kısa Vadeli Türk Lirası İhracat Kredisi ve Kısa Vadeli Döviz İhracat Kredisi
olmak üzere iki programdan oluşmaktadır.
Kredinin Amacı
Dış Ticaret Sermaye Şirketleri (DTSŞ) ve Sektörel Dış Ticaret Şirketleri (SDTŞ)’nin ihracat
faaliyetleri ile ilgili finansman ihtiyaçlarını karşılamaktır.
Kimler Yararlanır
Dış Ticaret Müsteşarlığı’nca, takvim yılı itibariyle DTSŞ ve SDTŞ statüsü verilmiş ve
kredibiliteleri Türk Eximbank tarafından olumlu bulunan firmalar.
Kredi Kullandırımı
Limit tahsis edilen firmalara doğrudan Türk Eximbank tarafından Türk Lirası veya
USD/JPY/EUR/GBP cinsinden kullandırılmaktadır.
Firma Limiti
Firmaların bir önceki takvim yılı performanslarına bağlı olarak, Türk Eximbank tarafından ABD
Doları bazında tek bir limit olarak belirlenmektedir.
Kredi Tutarı
FOB ihracat taahhüdünün % 100’üdür.
Kredinin Vadesi
Kredinin vadesi azami 180 gündür.
İhracat Taahhüdü
1.3. İHRACATA HAZIRLIK KREDİLERİ
İhracatçılarımızın Türk Eximbank’dan direkt olarak kredi kullanmalarına olanak sağlayan

İhracata Hazırlık Kredileri ile ihracata yönelik mal üreten imalatçı ve ihracatçıların uluslararası
piyasalarda rekabet güçlerinin artırılması ve ihracat projelerinin ihracata hazırlık aşamasında
desteklenmesi amaçlanmaktadır. Kredi, Türk Lirası ve döviz cinsinden, Dış Ticaret Sermaye
Şirketleri (DTSŞ) ve Sektörel Dış Ticaret Şirketleri (SDTŞ) dışındaki firmalara doğrudan
kullandırılmaktadır.
Söz konusu krediden bir önceki takvim yılı veya kredi başvuru tarihinden geriye dönük 12 (on
iki) aylık ihracat performansının en az 200 bin ABD Doları tutarında olan veya ihracata yeni
başlayan firmalar yararlanmaktadır. Kredi, ihracat taahhüdü karşılığında ve malların serbest
dövizle ihraç edilmesi koşulu ile kullandırılmaktadır.
Kimler Yararlanır
İmalatçı/ihracatçı, ihracatçı veya ihraca yönelik mal üreten, imalatçı vasfına haiz firmalar.
Firma Limiti
Türk Lirası ve döviz kredilerinin toplamı olmak üzere azami 10.000.000,- ABD Doları olup, Türk
Lirası limiti 6 trilyon TL ile sınırlıdır. İhracata yeni başlayan firmalara kullandırılacak Türk Lirası
ve döviz kredilerinin toplamı ise azami 100.000,- ABD Doları’dır.
Firmalar, krediyi Türk Lirası ve ABD Doları, EUR, GBP veya JPY olarak kullanabilmektedir.
Kredinin Vadesi
Kredinin vadesi azami 360 gündür.
Geri Ödeme
9 180 gün vadeli kredilerde, kredinin anapara ve faizi en geç kredi vadesinde geri
ödenmektedir.
9 360 gün vadeli kredilerde ise anapara 180. ve 360. günlerde iki eşit taksitte, her iki dönem
için tahakkuk edecek faizleri ile birlikte geri ödenmektedir.
Kredi Tutarı
FOB ihracat taahhüdünün % 100’ü kredilendirilmektedir.
İhracat Taahhüdü
1.4. KOBİ İHRACATA HAZIRLIK KREDİLERİ
Küçük ve Orta Boy İşletmeler (KOBİ), ihracat taahhüdü karşılığında ve malların serbest dövizle
ihraç edilmesi koşulu ile kredilendirilmektedir. Limiti 100.000.-Dolar, vadesi 360 gün olan bu
kredi için teminat olarak, anapara ve faizin % 50'si oranında banka teminat mektubu ile anapara
tutarında teminat senedi alınmaktadır. KOBİ İhracata Hazırlık Türk Lirası Kredisi ve KOBİ
İhracata Hazırlık Döviz Kredisi olarak kullandırılmaktadır.
KOBİ Tanımı (Türk Eximbank): 1 ila 200 arasında işçi istihdam ettiğini SSK kayıtları ile
belgeleyen, imalat sanayi alanında faaliyette bulunan, arsa
ve bina hariç, mevcut sabit sermaye tutarı, son takvim yılı
bilanço net değeri itibariyle 2 milyon ABD Doları karşılığı
TL’yi aşmayan firmalar Küçük ve Orta Boy İşletmeler
(KOBİ) olarak nitelendirilir.
Kredi, ihracat taahhüdü karşılığında ve malların serbest dövizle ihraç edilmesi koşulu ile
kullandırılacak olup, Türk Eximbank tarafından belirtilen kriterleri sağlayan firmalar
yararlanabilmektedir.
Kimler Yararlanır
9 İmalatçı/ihracatçı,
9 İhraca yönelik mal üreten imalatçı vasfını haiz, KOBİ niteliğindeki firmalar yararlanmaktadır.
Kredi Tutarı
FOB ihracat taahhüdünün % 100’ü kredilendirilmektedir.
Teminat Oranı
Kredinin anapara ve faiz tutarının % 50’si oranında kesin banka teminat mektubu ve kredi
tutarında emre muharrer senet (bono) alınmaktadır.
Firma Limiti
Türk Lirası ve döviz kredileri’nin toplamı olmak üzere azami 100.000,-ABD Doları’dır.
Kredinin Vadesi
Kredinin vadesi 360 gündür.
Kredinin Geri Ödenmesi
Kredinin anaparası 360. günde, faizi ise 180 günlük iki dönem halinde geri ödenmektedir.
İhracat Taahhüdü
Kredi vadesi içinde, kredinin anapara ve faiz toplamı kadar gerçekleştirilmesi taahhüt edilen FOB
ihracat tutarını ifade etmektedir.
KOBİ İhracata Hazırlık Döviz Kredisini’nin kullanımı; firma analizini müteakip, başvurusu
uygun bulunan ve kendilerine limit tahsis edilen firmalar, krediyi ABD Doları, EUR, GBP veya
JPY olarak kullanabilir.
TÜRK LİRASI KREDİLER FAİZ ORANLARI
SÖİK-TL, İHK-TL (%)
500 Bin ABD Doları (Dahil) 500 Bin ABD Doları

Karşılığı TL'na Kadar Karşılığı TL'nın Üzeri
Geri Ödeme Süresi (Gün) Sigortasız Sigortalı Sigortasız Sigortalı
180 17 15 19 17
360 18 16 20 18
SÖİK-KÖY (%)
500 Bin ABD Doları (Dahil) 500 Bin ABD Doları

Karşılığı TL'na Kadar Karşılığı TL'nın Üzeri
180 15 13 19 17
360 16 14 20 18
KOBİ-TL (%) DTŞ-TL (%)

180 - - 19 17
360 14 12 - -
DÖVİZ KREDİLERİ FAİZ ORANLARI

SÖİK-DVZ, İHK-DVZ (%)
500 Bin ABD Doları’na Kadar 500 Bin ABD

Geri Ödeme (500 Bin ABD Doları Dahil) Doları’nın Üzeri
Süresi (Gün) Sigortasız Sigortalı Sigortasız Sigortalı
180 LIBOR+2,00 LIBOR+1,50 LIBOR+2,75 LIBOR+2,25
360 LIBOR+2,25 LIBOR+1,75 LIBOR+3,00 LIBOR+2,50
KOBİ-DVZ (%) DTŞ-DVZ (%)

90 - - LIBOR+2,00 LIBOR+1,50
180 - - LIBOR+2,25 LIBOR+1,75
360 LIBOR+1,25 LIBOR+0,75 - -
SÖİK-TL: Sevk Öncesi Türk Lirası İhracat Kredisi

SÖİK-KÖY: Sevk Öncesi Türk Lirası Kalkınmada Öncelikli Yöreler (KÖY) İhracat Kredisi
İHK-TL: İhracata Hazırlık Türk Lirası Kredisi
KOBİ-TL: KOBİ İhracata Hazırlık Türk Lirası Kredisi
DTŞ-TL: DTŞ Kısa Vadeli TL İhracat Kredisi
SİGORTALI: Kısa Vadeli İhracat Kredi Sigortası yaptırmış firmalar
SİGORTASIZ: Kısa Vadeli İhracat Kredi Sigortası yaptırmamış firmalar
SÖİK-DVZ : Sevk Öncesi Döviz İhracat Kredisi
İHK-DVZ : İhracata Hazırlık Döviz Kredisi
KOBİ-DVZ : KOBİ İhracata Hazırlık Döviz Kredisi
DTŞ-DVZ : DTŞ Kısa Vadeli Döviz İhracat Kredisi
2. ÖZELLİKLİ KREDİLER
Türk Eximbank, ihracatçıları ve yurt dışında yatırım yapan müteşebbisleri özellikli kredi
programları ile de desteklemektedir. Sözkonusu kredi programları, standart kredi ve garanti
programlarının dışında kalan, ancak bunları tamamlayıcı nitelikteki programlardır.
2.1. SEVK ÖNCESİ REESKONT KREDİSİ
İmalatçı, ihracatçı ve imalatçı-ihracatçı firmaların, borçlu olarak düzenleyecekleri, Türk

Eximbank nezdinde kısa vadeli teminat mektubu limiti olan bankalardan birinin avalini taşıyan
ve vadesine en fazla 180 gün kalmış bonolar iskonto edilmektedir.
Teminat
Kredinin asli teminatı firmaların düzenleyecekleri bonolardır.
Vade
Program kapsamında vadesine en fazla 180 gün kalan bonolar iskonto edilecektir.
Döviz Cinsi
USD, EURO, GBP ve JPY döviz cinsleri üzerinden işlem yapılacaktır.
Firma Limiti
İskonto edilecek bonolar için firma bazında uygulanacak limit 5 Trilyon TL,’dır.
Faiz Oranı
Geri ödeme sürelerine göre aşağıdaki gibi olup, ihracatlarını Türk Eximbank Kısa Vadeli İhracat
Kredi Sigortası kapsamına aldıran firmalara 0,5 puan indirim uygulanacaktır.
Geri Ödeme Süresi

(BonoVadesi Gün) Sigortasız Faiz Oranı Sigortalı Faiz Oranı
120 Güne Kadar LIBOR + 1,00 LIBOR + 0,50

2.2 KISA VADELİ İHRACAT ALACAKLARI İSKONTO PROGRAMI
Kısa Vadeli İhracat Alacakları İskonto Programı ile ihracatçılarımıza, ülke riskinden arındırılmış
olarak yeni ve hedef pazarlara yönelmeleri ve bu pazarlarda vadeli satış olanakları ile rekabet
şanslarının artırılması amacıyla kısa vadeli ve sevk sonrası finansman desteği sağlanmaktadır.
Söz konusu program, T.C. Merkez Bankası’nın (TCMB) “Banka Kabullerine İlişkin Reeskont
İşlemleri” esas ve şartları doğrultusunda Türk Eximbank’a tahsis etmiş olduğu limit çerçevesinde
yürütülmekte olup, program kapsamında; Poliçe veya bonoya bağlı kabul kredili ihracat işlemleri
ve gayrikabili rücu vadeli ihracat akreditiflerine dayalı ihracat alacakları iskonto edilmektedir.
Kredi Vadesi
Vadesine en fazla 180 gün kalan ihracat alacakları iskonto edilmektedir.
Döviz Cinsi
Bu program kapsamında yapılacak işlemler için düzenlenecek kontrat, akreditif, sevk vesaiki,
poliçe/bono vb. her türlü belgeler T.C. Merkez Bankası’nca alım satım konusu yapılan konvertibl
dövizlerden USD, EURO, GBP ve JPY cinsinden düzenlenecektir.
Firma Limiti
İskonto edilecek senetler için firma bazında uygulanacak limit 5 Trilyon TL’dır.
Faiz Oranı
Krediye uygulanan faiz oranı ve Bankacılık Hizmet Komisyonu, geri ödeme sürelerine göre
aşağıdaki tabloda yer almakta olup, Türk Eximbank Kısa Vadeli İhracat Kredi Sigortası
kapsamında işlem yapılan firmalara 0,5 puan indirim uygulanacaktır.
Geri Ödeme Süresi Sigortasız Sigortalı

(Senet Vadesi Gün) Faiz Oranı-Bankacılık FaizOranı Bankacılık
Hizmet Komisyonu Hizmet Komisyonu

2.3. YURT DIŞI MAĞAZALAR YATIRIM KREDİSİ
İhracatta kalıcı pazarlar edinilmesi ve net döviz girdisinin arttırılmasını teminen, Türk
firmalarının yurtdışında marka tanıtım faaliyetlerinin desteklenmesi amacıyla kendi markası ile
yurtdışında açacakları mağazaların yatırım harcamaları ile değişik pazarlarda Türk menşeili her
türlü tüketim malı niteliğindeki ürünleri doğrudan pazarlama, değişik ürün gruplarının
sergilendiği çeşitli bölümleri içeren satış mağazaları veya bir ya da birden fazla firmanın biraraya
gelerek kuracakları alışveriş merkezleri oluşturulmasına yönelik yatırımlara destek vermektir.
Kimler Yararlanır
Krediye konu olan yatırım projesi Türk Eximbank’ca uygun bulunan ve Türkiye’de yerleşik, yurt
içi ve yurt dışında daha önce benzer işlerde deneyim sahibi olan firmalara kullandırılmaktadır.
Yararlanma Koşulları
9 Kredi vadesi içerisinde Türk Eximbank tarafından tespit edilen tutarda Türk ürünleri ihraç
ve/veya satışının gerçekleştirilmesi,
9 Krediye ilişkin Vergi Resim Harç İstisna Belgesi (VRHİB) taahhüdünün kapatılması
taahhüdü
karşılığında kullandırılmaktadır.
Asgari Yatırım Tutarı
Türk Eximbank tarafından incelenerek tespit edilen yurt dışı sabit tesis yatırım tutarı 200.000,-
ABD Doları’nın altında kalan işlemler bu program kapsamında kredilendirilmez.
Kredi Tutarı
Türk Eximbank’ca uygun görülen yurt dışı yatırım tutarının azami % 85’i kredilendirilmektedir.
Kredi Vadesi
Kredi vadesi azami 7 yıldır. Ancak kredi vadesi ve geri ödeme şartları (geri ödemesiz dönem ve
taksitlendirme) her bir proje bazında münferiden Türk Eximbank tarafından tespit edilmektedir.
Firma Limiti ve Faiz Oranı
Türk Eximbank tarafından proje bazında belirlenmektedir.
Geri Ödenmesi
Kredi anapara ve faizi Türk Eximbank tarafından proje bazında belirlenen geri ödeme
dönemlerinde Türk Lirası veya döviz olarak geri ödenmektedir.
2.4. ÖZELLİKLİ İHRACAT KREDİSİ
Program kapsamında, Türkiye'de yerleşik ihracata yönelik mal üreten firmaların Türk
Eximbank'ın mevcut kredi programları çerçevesinde kredilendirilemeyen ancak Türk
Eximbank’ca uygun bulunan mal ve hizmet projelerine orta vadeli finansman olanağı
sağlanmaktadır.
İhraç edilecek malın üretim süreci ya da satış koşulları nedeniyle 12 aydan uzun vadeli finansman
ihtiyacı bulunan firmalar ile yeni pazarlara yeni ürün ihracı gibi özellik arz eden ihracat
projelerine destek sağlamak amacıyla, proje bazında belirlenen koşullarla kullandırılmaktadır.
Kredi vadesi ve faiz oranı proje bazında Türk Eximbank’ca belirlenmektedir.
Kredilendirme oranı proje bazında Türk Eximbank’ca belirlenmektedir, ancak bu oran FOB
ihracat taahhüdünün % 80’ini aşamaz.
Krediye konu olan ve ihracı taahhüt edilen malın asgari % 50 yerli katkı oranını içermesi
gerekmektedir.
Türk Eximbank’ca doğrudan kullandırılan kredilerde uygulanan teminat unsurları aranacak olup,
bu teminatların dışında ve ek olarak başka teminatlar da alınabilecektir.
2.5. GEMİ İNŞA VE İHRACATI FİNANSMAN PROGRAMI
Kredinin Amacı
Gemi inşa/ihraç edecek Türk firmalarının gemi inşa aşamasındaki finansman ihtiyaçlarının
karşılanması, rekabet güçlerinin desteklenmesi, yurtdışındaki müşterileri ve kreditör kuruluşlar
nezdindeki kredibilitelerinin arttırılması hedeflenmektedir.
Kredi Program kapsamında kullandırılacak krediler ile; Alıcı firma ile imzalanmış belli bir
kontrat kapsamında, gemi inşa/ihraç edecek Türk firmalarının gemi inşa aşamasındaki
harcamaları proje bazında finanse edilmektedir.
Kimler Yararlanır
Teminat mektubuna konu olan gemi projesi Türk Eximbank’ca uygun bulunan ve Türkiye’de
yerleşik, gemi inşa ve/veya ihracında deneyim sahibi olan firmalar yararlanmaktadır.
Nakdi Kredi / Teminat Mektubu Tutarı
Kullandırılacak kredinin/düzenlenecek teminat mektubunun tutarı ve vadesi alıcı ve satıcı

firmalar arasında imzalanan sözleşme hükümleri dikkate alınarak proje bazında Türk Eximbank
tarafından belirlenmektedir.
Kullandırılacak kredinin/düzenlenecek teminat mektubunun vadesi; İhracat, İhracat Sayılan Satış

ve Teslimler ile Döviz Kazandırıcı Hizmet ve Faaliyetlerde Vergi, Resim ve Harç İstisnası
Hakkındaki Karar ve bu karara ilişkin tebliğlerde yer alan hükümler dahilinde azami 24 ay’dır.
Asgari Özkaynak Katkısı / Asgari Yerli Katkı Payı
Proje konusu gemiye firma özkaynak katkısının sağlanmasını teminen, proje genelinde gemi
kontrat bedelinin en az % 15’ine tekabül edecek tutarda harcamanın firma özkaynaklarından
yapılması ve proje konusu geminin yerli katkı oranı ya da katma değer oranının asgari % 25
olması hususları aranacaktır.
Kredi tutarı ve faiz oranının tesbitinde yerli katkı/katma değer oranının seviyesi dikkate
alınmaktadır.
2.6. YURTDIŞI MÜTEAHHİTLİK HİZMETLERİNE YÖNELİK TEMİNAT MEKTUBU

PROGRAMI
Kredinin Amacı
Müteahhitlik sektöründe faaliyet gösteren firmaların mevcut pazarlarda kalıcılığının

sağlanmasının yanısıra, yeni pazarlara açılmalarını teminen yurt dışında üstlenilen projelerin
teminat mektubu ile desteklenmesi amaçlanmaktadır.
Firma Limiti
Program kapsamında Türk bankalarının kontrgarantisi karşılığında, bir firma lehine düzenlenecek
toplam garanti tutarı 25 Milyon ABD Doları'nı aşmayacaktır.
Proje Limiti
Firma limitini aşmayacak şekilde işveren ihale makamı ile yapılmış sözleşmede belirtilen tutarın
ya da ihale bedelinin azami % 25'ine kadar teminat mektubu verilebilecektir.
Ülke Limiti
Ülke bazında teminat mektubu tahsisi toplam program limitinin % 20'sini geçmeyecektir.
3. DÖVİZ KAZANDIRICI HİZMETLER KAPSAMINDAKİ KREDİLER
3.1. ULUSLARARASI NAKLİYAT PAZARLAMA KREDİSİ (KARAYOLU/

DENİZYOLU/ HAVAYOLU)
Kredinin Amacı
Uluslararası nakliyat firmalarının finansman ihtiyaçlarının karşılanarak rekabet güçlerinin

artırılması ve bu yolla ülkenin döviz kaynaklarının zenginleştirilmesidir.
Kredinin Kapsamı
Türkiye’de yerleşik nakliyat firmalarına, kredi vadesi içerisinde yapılacak taşımacılık

hizmetlerinin finansmanına yönelik olarak kullandırılmaktadır.
Vergi, Resim ve Harç İstisnası
Kredi borçlusu firmaların vergi, resim ve harç istisnasından yararlanabilmeleri için Dış Ticaret
Müsteşarlığı tarafından verilen “Vergi Resim Harç İstisnası Belgesi”nin bulunması
gerekmektedir.
Firma Limiti
Firma limiti, beyan edilen geçmiş takvim yılı bazında gerçekleştirilen navlun bedelinin % 20’si
ile sınırlı olup, her halükarda kredi riski 2.000.000.- ABD Dolarını aşamaz.
Performans Kriteri
Başvuruda bulunan firmaların, bir önceki takvim yılı itibarıyla, navlun bedellerine ilişkin
faturaları bazında en az 500.000.- ABD Doları ya da muadili döviz tutarında taşımacılık
hizmetini gerçekleştirdiklerini belgelemeleri gerekmektedir.
Kredi Tutarı
Kredi süresi içinde gerçekleştirilecek navlun hizmetinin % 100’ü kredilendirilir.
Kredinin Döviz Cinsleri
Kredi, TL ve döviz olarak kullandırılmakta olup, döviz kredisi başvuruları ABD Doları, EURO,
İngiliz Sterlini ve Japon Yeni cinsinden yapılabilir.
Kredi Vadesi
Vergi Resim Harç İstisnası Belgesi süresi ile sınırlı kalmak kaydıyla azami 360 gündür.
Kredinin Geri Ödenmesi
180 gün vadeli kullandırılan kredilerde, kredinin anapara ve faizi en geç kredi vadesinde geri
ödenmektedir.
360 gün vadeli kullandırılan kredilerde ise anapara 180. ve 360. günlerde iki eşit taksitte, her iki
dönem için tahakkuk edecek faizleri ile birlikte geri ödenmektedir.
Döviz Getirme Zorunluluğu
Kullanılan kredi ile ilgili olarak, kredi taahhüdü tutarındaki navlun bedellerinin, Vergi Resim
Harç İstisnası Belgesi süresi ile sınırlı kalmak kaydıyla, kredinin kullandırıldığı tarihten itibaren,
kredi vadesi içerisinde Döviz Alım Belgesi’ne bağlatılması gerekmektedir.
3.2. TURİZM PAZARLAMA KREDİSİ
İhracat ve yurt dışı müteahhitlik hizmetlerini kredi, garanti ve sigorta programları ile
destekleyerek ülkemizin döviz girdisinin artmasına önemli katkılarda bulunan Türk Eximbank,
bu doğrultudaki çalışmalarını çeşitlendirerek sürdürmek amacıyla Turizm Pazarlama Kredisi
programını uygulamaya koymuştur. Kredi TL ve döviz cinsinden kullandırılmaktadır.
Kredinin Amacı
Tanıtım ve pazarlama faaliyetlerinin finanse edilmesi suretiyle özel havayolu şirketleri ile seyahat
acentalarımızın güçlenmesi, bu hizmetler kapsamında sağlanan turizm döviz girdilerinin
artırılması yoluyla ödemeler dengesine katkıda bulunulması amaçlanmaktadır.
Kimler Yararlanır
Bir önceki takvim yılı itibarıyla, bankalarca düzenlenmiş döviz alım belgesi bazında yurda en az
500.000,-ABD Doları ya da muadili tutarda döviz getirdiğini tevsik eden tüzel kişiliği haiz ticaret
şirketi şeklinde faaliyet gösteren; TÜRSAB üyesi, A grubu seyahat acentaları ve Ticari hava
taşıma işletmeciliği yapmaya ilişkin, T.C. Ulaştırma Bakanlığı işletme ruhsatı sahibi Türkiye’ye
yurt dışından yolcu taşıyan Türkiye’de mukim özel havayolu şirketleri krediden
faydalanmaktadır.
Şirket Limiti
Şirket limiti, TÜRSAB üyesi, A-Grubu belgeli seyahat acentaları için; Pazarlama Projesi tutarının
% 80'i ile sınırlı olmak üzere, döviz girdisi tutarının azami % 10'una kadar limit (ABD Doları)
tahsis edilmektedir. Kredi riski her halükarda 2.000.000,-ABD Doları'nı aşamaz.
Kredinin Vadesi
TÜRSAB üyesi, A-Grubu belgeli seyahat acentaları için; krediye ilişkin Vergi, Resim ve Harç
İstisnası Belgesi (VRHİB) süresi ile sınırlı kalmak kaydıyla azami 360 gün,
Bakanlık tarafından tespit edilecek tur operatörü niteliğine haiz A Grubu Belgeli Türsab üyesi
seyahat acentaları ile özel havayolu şirketleri için azami 36 aydır.
3.3. DÖVİZ KAZANDIRICI HİZMETLER KREDİSİ
Türkiye’de yerleşik firmaların yurtdışında gerçekleştirecekleri döviz kazandırıcı hizmetler ile

yurtdışına ihraç edilecek proje niteliğindeki yazılım, projelendirme ve danışmanlık gibi
hizmetlerin finansmanına yönelik olarak hazırlanmıştır.
Kredinin Amacı
Türkiye’de yerleşik firmaların,
9 Yurtdışında gerçekleştirecekleri döviz kazandırıcı hizmetlere yönelik harcamaları,
9 Yazılım, projelendirme, danışmanlık gibi hizmetler kapsamında, yurtdışına gerçekleştirilecek

proje niteliğindeki hizmet ihracına yönelik harcamalarının finanse edilmesidir.
Kimler Yararlanır
Türk Eximbank’ca yapılan istihbarat ve değerlendirme çalışması sonunda mali analiz, ticari etik
açısından yeterli görülen ve bu alanlarda faaliyet gösteren firmalar yararlandırılmaktadır.
Krediden Yararlanma Koşulları
Türkiye’de yerleşik firmalara kredi konusu proje için imzalanmış sözleşme kapsamında
yapacakları harcamaların finansmanına yönelik kredi, Vergi Resim Harç İstisna Belgesinin
(VRHİB) kapatılması taahhüdü karşılığında proje bazında kullandırılmaktadır.
Firma Limiti
Firmaya tanınan azami limit tutarı 4 milyon ABD Doları’dır.
Proje Limiti
Hizmet veren ve hizmet alan firmalar arasında imzalanan sözleşme hükümleri dikkate alınarak ve
sözkonusu sözleşme bedeli içerisindeki Türk mal ve hizmet tutarları toplamının % 85’ini
aşmamak kaydıyla proje bazında Türk Eximbank tarafından belirlenmektedir.
Kredinin Vadesi
Krediye ilişkin Vergi Resim Harç İstisna Belgesi süresi ile sınırlı kalmak kaydıyla proje bazında
Türk Eximbank tarafından belirlenmektedir.
4. İSLAM KALKINMA BANKASI (İKB) KAYNAKLI KREDİLER
Türk Eximbank, İslam Kalkınma Bankası (İKB) ile işbirliği içerisinde sevk sonrası ihracat
finansmanı ve ithalat finansmanı programlarına Türkiye Milli Acentası konumunda aracılık
yapmaktadır.
Söz konusu programlar, İslam ülkeleri arasındaki ticaret hacmini geliştirmek üzere yürürlüğe
konulmuş olup, alıcı kredisi niteliğindedir.
4.1. İHRACAT FİNANSMANI PROGRAMI (Export Financing Scheme – EFS)
İKB bünyesindeki finansman programlarından İhracat Finansmanı Programı'na Türk Eximbank

aracılık etmektedir. Sözkonusu program, alıcı kredisi niteliğinde olup, İKB tarafından yapılan son
düzenlemelerle İslam Konferansı Teşkilatı (İKT) üyesi ülkelere gerçekleştirilecek ihracatların
yanısıra İslam ülkesi olmayan diğer ülkelere yapılacak ihracatların da program kapsamında
finansmanı mümkün hale getirilmiştir.
Aracılık İşlemleri
Türk Eximbank’ın aracılık etmekte olduğu işlemlerde İslam Konferansı Teşkilatı üyesi ülkelerde
mukim ithalatçıların riski İKB tarafından üstlenilmekte olup, kredi onay yetkisi İKB'na aittir.
Programdan yararlanmak isteyen Türk ihracatçılarının Türk Eximbank’a başvuruda bulunmaları
gerekmekte olup, inceleme sonucunda olumlu bulunan başvurular, İKB'na gönderilmektedir. Mal
bedeli, akreditif tahtında gerçekleştirilen sevkiyatı müteakip İKB tarafından ihracatçıya
ödenmektedir.
Limit Kapsamındaki İşlemler
Türk Eximbank anılan program kapsamında yürütmekte olduğu aracılık faaliyetlerinin yanısıra,
İKB'ndan temin etmiş olduğu limit çerçevesinde; ithalatçı riskini doğrudan üstlenmek suretiyle
de İslam Konferansı Teşkilatı (İKT) üyesi ülkelere gerçekleştirilecek ihracatların yanısıra İslam
ülkesi olmayan diğer ülkelere yönelik ihracata da finansman desteği sağlamaktadır. Söz konusu
program kapsamında, ihracat bedelinin ödenmesine ilişkin fon ihtiyacı İKB tarafından
sağlanmaktadır.
4.2. İHRACATA YÖNELİK İTHALAT FİNANSMAN KREDİSİ (Import Trade Financing

Operations: ITFO Line)
İKB bünyesinde yürütülmekte olan bu program kapsamında ihracatçılarımızın İslam Konferansı

Teşkilatı'na üye olan veya üye olmayan diğer ülkelerden yapacakları ithalatın finansmanı
amacıyla Türk Eximbank’a İKB tarafından 9.049.866,- EURO tutarında bir limit tahsis edilmiştir.
Bu program kapsamında; ihraç konusu malın üretiminde girdi olarak kullanılan ara malları ve
hammaddelerin ve ihracata yönelik üretimin gerçekleştirilmesinde kullanılacak yatırım mallarının
ithalatına finansman desteği sağlanması söz konusudur.
B. ÜLKE KREDİ/GARANTİ PROGRAMI
ÜLKE KREDİ/GARANTİ PROGRAMININ AMACI VE KAPSAMI
9 Türk Eximbank, Türkiye’nin dış politikası ve ekonomik hedefleri çerçevesinde önem arzeden
ülkelerle kalıcı ve uzun süreli ilişkilerin tesis edilebilmesine hizmet etmek amacıyla, bu
ülkelerde Türk yüklenicileri tarafından gerçekleştirilecek projelere Ülke Kredi/Garanti
Programı çerçevesinde finansman desteği sağlamaktadır.
9 Ülke Kredi/Garanti Programına ilişkin finansman desteğinin çerçevesi, Türk Eximbank’ın

Yıllık Programları dahilinde belirlenmektedir.
9 Türk Eximbank projelere nakdi kredi veya garanti mekanizması aracılığı ile finansman
desteği sağlamaktadır.
9 Projenin gerçekleştirileceği ülke hükümetinden kredi anapara ve faiz geri ödemelerini garanti
altına almak amacıyla “Devlet Garanti Mektubu” alınması esastır.
9 Borçlu, ilgili ülke hükümeti tarafından tayin edilen muhatap banka(lar) veya resmi
kurum/kuruluşlar olmaktadır.
9 Türk Yüklenicinin, Türk Ticaret Kanunu ve/veya ilgili mevzuat hükümlerine göre kurulmuş
bir şirket olması gerekmekte, mali yapısının sağlam ve ticari itibarının yüksek olması, benzer
projelerde deneyimli olması beklenmektedir. Türk yüklenici, gerçekleştirilecek olan projede,
ana müteahhit firma statüsünde olabileceği gibi, proje için oluşturulacak
ortaklığın/uluslararası konsorsiyumun ortağı veya taşeronu da olabilir.
9 Projenin kredi açılacak ülkenin önceliklerine ve iki ülke arasındaki ekonomik ilişkilerin
geliştirilmesine yönelik olması tercih nedenidir.
9 Türk Eximbank, projenin sorunsuz bir şekilde yürütülmesi açısından işverenle yüklenici
arasında imzalanan kontratın FIDIC (Uluslararası Mühendis Müşavirler Federasyonu)
kurallarına uygun olmasına özen göstermektedir.
9 Projenin Türkiye katkısının yüksek olması, ihraç mallarının çeşitlendirilmesine ve katma

değeri yüksek ürünlerin ihracına katkı sağlaması beklenmektedir.
9 Projenin teknoloji aktarımına ve yüksek oranda döviz cinsinden net fon yaratma yeteneğine
sahip olması tercih edilmektedir.
9 Projeler, genel kabul görmüş proje değerlendirme kriterleri çerçevesinde değerlendirilmekte

ve finansman aşamasında prensip olarak OECD normları uygulanmaktadır.
C. İHRACAT KREDİ SİGORTASI
Türk Eximbank’ın başlıca faaliyet konularından biri olan İhracat Kredi Sigortası işlemleri ile
ihracatçıların ihracat bedeli alacakları ticari ve politik risklere karşı belirli limitler dahilinde
teminat altına alınmakta ve ayrıca poliçelerin teminat olarak gösterilmesi ile finans
kuruluşlarından ihracat kredisi temini kolaylaşmaktadır.
1. KISA VADELİ İHRACAT KREDİ SİGORTASI
9 İhracatçıların bir yıl içinde, Türk Eximbank tarafından kapsama alınan ülkelerdeki çeşitli
alıcılarına gerçekleştirdiği ve fiili ihraç tarihinden itibaren en fazla 360 güne kadar vade
tanıdığı tüm sevkiyatları ticari ve politik risklere karşı teminat altına alınmaktadır.
İhracatçının her bir sevkiyatı için ayrı ayrı sigorta sözleşmesi düzenlenmesine gerek
kalmaksızın Türk Eximbank’ca kabul edilen ülkelerdeki limitleri onaylanmış alıcılara
yapılacak tüm sevkiyatlar tek bir poliçe ile sigorta kapsamına dahil edilmektedir.
9 Programda 170’den fazla ülkeye yönelik sevkiyat, sigorta teminatı altına alınabilmektedir.
Tazminat oranı doğacak zararın % 90’ıdır.
9 Program kapsamında ülkeler riskliliklerine göre 7 grupta toplanmaktadır. Uygulanan prim

oranları, alıcının bulunduğu ülkenin risk grubuna, alıcının türüne, ödeme şekline ve vadeye
göre binde 1,9 ile yüzde 4 arasında değişmektedir.
9 Ayrıca Kısa Vadeli İhracat Kredi Sigortası kapsamında ihracat bedeli alacaklarını teminat
altına aldıran ihracatçı firmalar Türk Eximbank’ın uyguladığı Kısa Vadeli İhracat Alacaklarını
İskonto Programı çerçevesinde söz konusu alacaklarını iskonto edebilmektedir.
9 İş Bankası ve Akbank ile birlikte Türk Eximbank tarafından yürütülen Sevk Sonrası İhracat
Alacaklarını İskonto Programı çerçevesinde, sigorta teminatı altında, ihracatçıların vadeli
akreditifleri ile senede bağlı kabul kredili işlemlerinin iskontosu yoluyla finansman temini
sağlanmaktadır.
2. ORTA VE UZUN VADELİ İHRACAT KREDİ SİGORTASI PROGRAMLARI
2.1. SPESİFİK İHRACAT KREDİ SİGORTASI
Spesifik İhracat Kredi Sigortasının Amacı
İhracatçıların tek bir satış sözleşmesine bağlı olarak 5 yıla kadar vadeli ödeme koşuluyla
yapacakları sermaye malı ihracından doğan alacaklarını sevk öncesi ve sevk sonrası dönemlerde
ticari ve politik risklere karşı teminat altına almak ve teminat altına alınan ihracat işlemi ile ilgili
olarak ticari bankalardan finansman teminine olanak sağlamaktır.
9 Motorlu taşıt araçları, gemiler, tarım ve madencilik araç ve gereçleri, haberleşme araçları,
inşaat makinaları, kompresörler, torna tezgahları vb. sermaye ve yarı sermaye malı
niteliğindeki ürünlerin ihracatını kapsamaktadır.
9 Spesifik İhracat Kredi Sigortası kapsamında sigortalanacak 2 yıl ve daha uzun vadeli ihracat
işlemlerinde sözleşme bedelinin en az % 15’inin malın teslimine kadar ihracatçıya ödenmiş
olması gerekmektedir.
9 Prim oranı, alıcının türüne, alıcının bulunduğu ülkenin risk derecesine, malın teslim süresi ve
ödeme vadesine göre belirlenmektedir.
9 Doğacak zarar, sözleşme bedelinin % 85'inin azami % 90'ına kadar tazmin edilmektedir.
Sevk Sonrası Politik Risk Programı
Sevk Sonrası Politik Risk Poliçesi orta vadeli ödeme koşuluyla satılan, yerli katkı oranının en az
% 60 olduğu, Türk Eximbank’ca verilecek form çerçevesinde ve ilgili Sanayi ve/veya Ticaret
Odası tarafından hazırlanıp onaylanan ekspertiz raporu ile belgelenmiş olan; motorlu taşıt
araçları, tarım ve madencilik araç ve gereçleri, haberleşme araçları ve dayanıklı tüketim malları
gibi sermaye ve yarı sermaye malı niteliğindeki ürünlerin ihracatını kapsamaktadır.
Sigorta kapsamına alınan işlemle ilgili olarak ticari bankaların Poliçe’yi yeterli bir teminat olarak
görmesi halinde, ihracatçı Poliçe’den kaynaklanacak tazminat alacağını ticari bankaya temlik
ederek finansman olanağı yaratabilir.
Bu program kapsamında sigortalanacak 2 yıl ve daha uzun vadeli ihracat işlemlerinin en az %

15’inin malın teslimine kadar ihracatçıya ödenmiş olması gerekmektedir.
Prim tutarları sigorta kapsamına alınan ihracat işleminin vadesine ve alıcının ülkesinin risk
durumuna bakılarak işlem bazında belirlenmektedir.
Doğacak zarar, sözleşme bedelinin % 85’inin azami % 90'ına kadar tazmin edilmektedir.
Sevk Sonrası Kapsamlı Risk Programı
Spesifik İhracat Kredi Sigortası Sevk Sonrası Kapsamlı Risk Programı, Spesifik İhracat Kredi
Sigortası Sevk Sonrası Politik Risk Programı ile sağlanan desteğin daha da genişletilerek ticari
risklerin de sigorta teminatı altına alındığı bir programdır.
Söz konusu işlemler kapsamındaki ihracat bedeli vadeli alacakların, ticari bankalar tarafından
iskonto edilmek suretiyle finanse edilmesini teminen ticari bankalar lehine garanti mektubu da
verilmektedir.
2.2. ORTA VE UZUN VADELİ İHRACAT KREDİ SİGORTASI
9 İhracatçıların tek bir satış sözleşmesine bağlı olarak beş yıla kadar vadeli ödeme koşuluyla
yapacakları sevkiyatlardan doğan alacakları Spesifik İhracat Kredi Sigortası Programı ile
teminat altına alınmaktadır. Bu Program ile sermaye ve yarı sermaye malı niteliğindeki
ürünlerin ihracatı kapsanmaktadır.
9 Spesifik İhracat Kredi Sigortası kapsamında Cezayir’e yönelik sevkiyatlardan doğan ve Türk
Eximbank’ca tazmin edilerek Borç Erteleme Anlaşması’na bağlanan, faiz dahil 47,1 milyon
ABD Doları tutarındaki alacağa ilişkin olarak, 2001 yılında 2,5 milyon ABD Doları tutarında
tahsilat gerçekleştirilmiştir. Söz konusu anlaşma kapsamında tahsil edilen toplam tutar 14,2
milyon ABD Doları’ na ulaşmıştır.
9 İhracatçıların özellikle Orta–Batı Asya cumhuriyetlerine yapacakları orta ve uzun vadeli

ihracatlarını sevkiyat sonrasında ortaya çıkabilecek politik risklere karşı teminat altına almak
amacıyla uygulanan Spesifik İhracat Kredi Sigortası Sevk Sonrası Politik Risk Programı ile
orta-uzun vadeli ihracata konu sermaye ve yarı sermaye mallarının ihracatına sağlanan
desteğin daha genişletilerek ticari risklerin de sigorta teminatı altına alındığı Spesifik İhracat
Kredi Sigortası Sevk Sonrası Kapsamlı Risk Programı uygulanmaktadır.
9 Söz konusu işlemler kapsamındaki ihracat bedeli vadeli alacakların, ticari bankalar tarafından
iskonto edilmek suretiyle finanse edilmesine teminen ticari bankalar lehine garanti mektubu
verilmesi uygulaması sürdürülmüştür.
9 Yurt dışında yatırım yapan yatırımcılarımızın politik risklere karşı sigorta teminatı altına
alınacağı Yurt Dışı Yatırım Sigortası Programı ile ilgili çalışmalara da devam edilmiştir.
BÖLÜM IV - İHRACATTA KDV İSTİSNASI
KDV Kanunun 11. ve 12. maddeleriyle ihracat istisnasına ilişkin hükümler düzenlenmiştir.
9 11. maddenin 1. fıkrasının (a) bendi ile ihracat teslimleri ve bu teslimlere ilişkin hizmetler ile
yurt dışındaki müşteriler için yapılan hizmetlerin KDV’den istisna olduğu hükme
bağlanmıştır. Bu hükümle, mal ihracı ve hizmet ihracında KDV uygulanmayacağı
belirtilmiştir.
9 Fıkranın (b) bendindeki Türkiye’de ikamet etmeyen yolcuların Türkiye’den satın alıp yurt
dışına götürdükleri mallara ait ödenen KDV’nin iade edileceği hükmü ile, yolcu beraberinde
yurt dışına çıkarılan eşyaların da normal ihracat şeklinde vergiden arındırılacağı hükmü
düzenlenmiştir.
9 Fıkranın (c) bendinde ise ihraç kaydıyla yapılan satışlarda ihracatçılar tarafından KDV’nin
ödenmeyecek bir tür ön ihracat istisnası uygulaması getirilmiştir.
A- MAL İHRACI
KDV Kanununun 11/1-a maddesiyle ihracat teslimlerinin KDV’den istisna olacağı belirtilmiş
olup, 12.madde de bir teslimin ihracat teslimi sayılabilmesinin koşulları düzenlenmiştir.
Söz konusu koşullar;
Teslimin yurt dışındaki bir müşteriye yapılması,
Teslim konusu malın T.C. gümrük hattından geçerek bir dış ülkeye vasıl olması
şeklinde açıklanmıştır.
İHRACAT İSTİSNASINDA ÖZEL DURUMLAR
9 Yurt Dışına Satılmak Üzere Mal Gönderilmesi
Konsiye ihracatta malların yurt dışındaki komisyoncu veya şube tarafından alıcıya satıldığı tarih
itibariyle ihracat istisnası beyan edilecektir. Yurt dışındaki fuar ve sergilere katılan ihracatçıların
buralarda yaptığı satışlar için de aynı kural geçerlidir.
9 Yurt Dışındaki İnşaatlara Makina ve Ekipman Götürülmesi
Yurt dışında müteahhitlik yapan Türk firmaların bu işlerinde kullanmak üzere kesin olarak yurt
dışına götürdükleri makina, ekipman ve malzemeler için de ihracat istisnası kapsamında işlem
yapılabilmektedir.
9 Yurt Dışına Mal Kiralanması
Ticari kiralama yoluyla yapılan ihracatta mal ihracı değil, hizmet ihracı istisnasına göre işlem
yapılmaktadır.
9 Transit İhracat
Transit ihracatta, yurt dışındaki malların Türkiye’ye getirilmeksizin yurt dışına satışı söz konusu
olduğundan, KDV oluşmamaktadır. Bu nedenle transit ihracat bedelleri KDV beyannamesine
dahil edilmemektedir.
9 Millileşmemiş Malların Satışı
Teslim anında Türkiye’de bulunmayan malların satışı KDV’nin konusuna girmemektedir. Ancak
teslim anında Türkiye’de bulunmakla birlikte, millileşmemiş malların, milileşmeden yurt dışına
götürülmek üzere satışında KDV uygulanmamaktadır.
9 Sınır ve Kıyı Ticareti
Bu şekilde satılan mallar için ihracat istisnası uygulaması mümkündür. Sınır ve kıyı ticareti
yoluyla ihracatta, gümrük beyannamelerinin yanı sıra sınır veya kıyı ticareti yetki belgesi de
aranılmaktadır. Ayrıca gümrük beyannamesi yerine düzenlenen “tahakkuk varakaları” istisna
uygulamasında geçerli belge olarak kabul edilmektedir.
9 Serbest Bölgelere Mal Gönderilmesi
Gümrük beyannamesi düzenlenmesi suretiyle ihracat istisnası uygulanabilmektedir.
9 Ayni Sermaye İhracı
Yurt dışında kurulan şubeler veya iştirak edilen şirketlere ayni sermaye olarak mal götürülmesi
durumunda, bu mallar için gümrük beyannamesi düzenlenmek şartıyla ihracat istisnası
uygulanmaktadır.
9 Özel Matrah Şekline Göre Vergilenen Malların İhracı
Özel matrah şekline göre vergilenen mallardan altın ve gümüşten mamul eşyaların ihracında
istisna, külçe altın veya külçe gümüş tutarı dışındaki kısıma uygulanmaktadır.
9 Deniz ve Hava Taşıtlarına Yapılan Teslimler
Serbest dolaşımda bulunan yakıt, yağ ve kumanyaların dış sefere çıkan deniz ve hava taşıtlarına
verilmesi ihracat hükmünde olup, sözkonusu işlemler ihracat istisnasından yararlanmaktadır.
9 Posta ile Yurt Dışına Mal Gönderilmesi
Gümrük beyannamesi düzenlenmek suretiyle posta ile yurt dışına ticari mahiyette mal
göndermeleri ihracat istisnası kapsamındadır.
9 İhraç Edilen Malların Geri Gelmesi
Yurt dışına çıkan malların herhangi bir nedenle geri gelmesi halinde, ihracat istisnası
uygulanmamakta olup, önceki dönemlerde istisna beyan edilmişse, KDV yönünden yararlanılan
kısım düzeltilmektedir.
9 Gümrük Hattı Dışı Eşya Satış Mağazaları

Yurt içi, gümrük hattı dışı eşya satış mağazalarına gönderilen mallar da ihracat istisnası
kapsamındadır.
9 İhracatta Uygulanan Vade Farkları
İhracat istisnası uygulanarak yurt dışına satılan mallar için, ihracatçının sonradan vade farklı
uygulaması halinde, yurt dışına kesilecek faturada istisnaya tabi tutulabilmektedir.
9 Navlun ve Sigorta Bedelleri
İhracat faturası FOB bedel üzerinden düzenlenmektedir. Ancak ihracatın CIF veya CF teslim
şekillerine göre yapılması durumunda navlun ve sigorta için ihracatçının yurt dışındaki
müsterisine KDVistisnası uygulaması gerekmektedir. Bu durumda ihracat faturasındaki FOB
bedel ile birlikte navlun ve sigorta bedellerinin KDV beyannamesinde “İhracat İstisnası” satırına
yazılarak matrahtan düşülmesi gerekmektedir.
B- HİZMET İHRACI
KDV Kanunun 1. maddesi gereği, Türkiye’de yapılmayan hizmetler verginin konusuna

girmemektedir. Türkiye’de yapılmakla birlikte yurt dışındaki müşteriler için yapılan hizmetler ise
Kanunun 11/1-a maddesi ile vergiden istisna edilmiştir.
KDV Kanunun 11/2. maddesinde, ikametgahı, işyeri ve kanuni iş merkezi yurt dışında olan
alıcılara veya Türkiye’deki firmaların yurt dışında müstakilen faaliyet gösteren şubesine yapılan
yurt dışında faydanılan hizmetlerin istisna kapsamında girdiği açıklanmıştır.
Hizmet İhracında KDV İstisnasının Uygulanabilmesi İçin Gerçekleşmesi Gerekli Şartlar
1. Hizmet Türkiye’de, yurt dışındaki bir müşteri için yapılmalıdır.
2. Fatura veya benzeri belge yurt dışındaki müşteri adına düzenlenmelidir.
3. Hizmetin bedeli döviz olarak Türkiye’ye getirilmelidir.
4. Hizmetten yurt dışında yararlanılmalıdır.
Türkiye’de Yapılan Bazı Hizmetlerin İhracat İstisnası Kapsamında Değerlendirilmesi İçin
9 Yurt dışına fason işçilik yapılması istisnadan yararlanmaktadır.
9 Tamir, bakım, onarım için Türkiye’ye geçici ithal yoluyla getirilen araçlara verilen hizmetler
istisnadan yararlanmaktadır.
9 Yabancı sigorta kuruluşlarına yapılan aracılık hizmetleri istisnadan yararlanmaktadır.
9 Yabancı bayraklı teknelere Türk limanlarında verilen tamir, bakım, onarım, kışlama, çekek
hizmetleri istisnadan yararlanmaktadır.
9 Yurt dışına gösterim için film, metin, disket, bant, görüntü gönderilmesi istisnadan
yararlanmaktadır.
9 Yurt dışında imal edilecek malların kalıp ve modellerinin yapılması istisna kapsamına
girmektedir.
9 Yurt dışına yapılan finansal kiralama işlemleri istisna kapsamına girmektedir.

C- İHRAÇ KAYDIYLA YAPILAN TESLİMLERDE TECİL TERKİN
UYGULAMASI
Belirli koşullar altında ihraç edilmek üzere teslim edilen mallar için hesaplanan KDV’nin
ihracatçı tarafından ödenmemesidir.
Yararlanma Şartları
9 Sanayi Bakanlığınca belirlenen kriterlere göre “imalatçı” niteliğine haiz olanların

ihracatçılara yaptıkları teslimler,
9 İmalatçı niteliği taşımayan satıcıların dış ticaret sermaye şirketlerine veya sektörel dış ticaret
şirketlerine ihraç edilmek üzere yapılan teslimler,
9 Özel finans kurumlarınca ihracatçılara yapılan teslimler
tecil-terkin sisteminden yararlanmaktadır.
Sanayi Bakanlığınca “İmalatçı” Niteliğine Haiz Olmanın Şartları
9 Sanayi siciline kayıtlı olup, sanayi sicil belgesi almış olmaları,
9 Sanayi odaları, ticaret odaları veya esnaf ve sanatkarlar derneklerine kayıtlı olmaları,
9 İmalat içinde en az 5 işçi çalıştırmaları.
9 Sanayi sicil belgesinde yer alan üretim konusunda gerekli araç parkına sahip olmaları,
Bu şartlara haiz olanlar tarafından ihracatçılara yapılan teslimlerde normal fatura düzenlenecek,
KDV gösterilecek, ancak faturaya “3065 sayılı KDV Kanunu hükümlerine göre ihraç edilmek
şartıyla teslim edildiğinden KDV tahsil edilmemiştir” şeklinde bir şerh düşülecektir. Bu
suretle ihracatçı, faturada gösterilen KDV’yi ödemeksizin malı teslim alacaktır.
Tecil-terkin uygulaması, sadece ihraç konusu nihai mallara uygulanabilecektir. İhracatçı

tarafından olsa dahi işlemden geçirilecek ara mallar ile ihraç edilecek malın ambalajında
kullanılacak mallar bu uygulamadan yararlanamayacaktır.
Bu kapsamda teslim yapılan dönemde 1 nolu KDV Beyannamesindeki Tablo III “İhraç Kaydıyla
Teslimler” bölümü doldurulmak zorundadır. Bu dönem beyannamesinde imalatçının ödenecek
KDV’si olması halinde, bunun ihraç kaydıyla yapılan teslimlere ilişkin tahsil edilmeyen KDV
kadar kısmı, vergi dairesince tarh ve tahakkuk ettirilecek, ancak tahsil edilmeyip tecil edilecektir.
İhraç kaydıyla teslim edilen malların, teslim tarihini takiben aybaşından itibaren 3 ay içinde
ihracının gerçekleştiğine dair ihracatçının gümrük beyannamesinin vergi dairesine ibraz edilmesi
üzerine tecil edilen vergi terkin olunmaktadır.
TECİL-TERKİN İŞLEMİNİN ÖZELLİKLERİ
Geçici İthal, Geçici Muaflık ve Dahilde İşleme Rejimleri Kapsamında İthal Edilen Mallar
Bedelli olarak geçici ithalatı yapılan malların işlenerek ihracatçılara tesliminde tecil-terkin işlemi
yapılabilmektedir.
Geçici kabul ve dahilde işleme izin belgesi kapsamında ithal edilen ham ve yardımcı maddeler
kullanılarak üretilen malların ihrac kaydıyla tesliminde tecil-terkin işlemi uygulanabilmektedir.
Üretimin Yanında Fason İmalat Yaptıranlar
İmalatçı tanımına girenler, kendi üretimine ek olarak fason imalat da yaptırmaları durumunda,
fason imalatı kendi sanayi sicil belgesinde yazılı üretim dallarında yaptırmaları, işin riskini
üstlenmeleri, ham madde ve yardımcı maddeleri kendi temin etmesi koşulu ile üretilen mallar
için tecil-terkin uygulanabilmektedir.
Tecil-Terkin Uygulamasının İhtiyariliği
Tecil-terkin uygulaması tamamen imalatçıların insiyatifindedir. Başka bir ifade ile KDV tahsil
edilmek suretiyle satış yapılması mümkündür. İhracatçı, ödeyeceği KDV’yi isterse indirim ve
iade konusu yapabilmektedir.
D – BAVUL TİCARETİ
61 Seri No.lu KDV Genel Tebliği ile bavul ticaretinin kayıt dışı kalmasının önlenmesi ve bazı
desteklerden yararlanılması sağlanmıştır. Bavul ticareti yoluyla ihracat yapacak yabancı uyruklu
(veya yabancı ülkede ikamet ettiğini belgeleyen T.C uyruklu) alıcılara yapılan satışlarda,
aşağıdaki şartlar dahilinde KDV uygulanmamaktadır.
9 Satıcı, bağlı bulunduğu vergi dairesine başvurarak “Türkiye’de İkamet Etmeyenlere Döviz
Karşılığı Satışlarda KDV İhracat İstisnası İzin Belgesi” (İstisna Belgesi) almaktadır. Bu
belgenin alınması için, gerçek usulde vergilendirilmek ve hakkında gerçek dışı belge
düzenleme veya bilerek kullanma konusunda rapor yazılmamış olması yeterlidir. İstisna
belgesi, sadece bavul ticareti kapsamındaki işlemleri yapacak mükelleflere verilmektedir.
Yolcu beraberi eşya ihracı istisnası uygulamasında da bu belge geçerli olmaktadır.
9 Satışı yapılan mal bedelleri toplamının, KDV hariç 1 milyar liranın üzerinde olması
gerekmektedir. Bir faturada gösterilen bedelin bu miktardan fazla olması halinde vergisiz
satış yapabilmektedir. Birden fazla malın bedeli, aynı faturada gösterilmek şartıyla bu
toplama dahil edilebilecektir.
9 İstisna kapsamındaki satışlarda “Özel Fatura” 5 nüsha olarak düzenlenmektedir. İlk dört
nüsha alıcıya verilecek, 5. nüsha satıcıda kalmaktadır.
9 Satış bedellerine ait döviz, bankalara veya özel finans kurumlarına bozdurulmakta ve döviz
alım belgeleri KDV beyannamesine eklenmektedir.
9 Satın alınan mallar, fatura tarihinden itibaren 3 ay içinde, Gümrük Müsteşarlığı tarafından
belirlenen gümrük kapılarından yurt dışı edilmekte olup, özel faturanın 2, 3 ve 4, nüshaları bu
kapılarda görevli gümrük memuru tarafından onaylanmaktadır. Onay işleminin satıcılar,
alıcılar veya taşıyıcı firmalar tarafından da yaptırılması mümkündür. Onay işlemi sırasında
özel faturanın 2 ve 3. nüshaları gümrük görevlilerinde kalmaktadır.
9 Özel faturanın onaylı 4. nüshası, çıkışı izleyen 1 ay içinde satıcıya ulaşmış olmalıdır.
Yukarıdaki şartlara uygun olarak yapılan satışlarda KDV tahsil edilmeyeceğinden, satışın
yapıldığı dönem beyannamesinde satış bedelleri, KDV matrahından indirilmektedir. Bu satışlarla
ilgili yüklenilen KDV ise genel hükümler çerçevesinde indirim konusu yapılmaktadır. Yüklenilen
vergilerin indiriminin mümkün olmaması halinde indirilemeyen kısım mükellefe iade
edilebilmektedir. Bu kapsamda işlemlerin bulunduğu KDV beyannamesine; gümrükte
onaylanarak satıcılara intikal etmiş olan özel faturaların tarih, numara ve tutarlarını ihtiva eden
liste ile bu tutarlara ait döviz alım belgeleri eklenmektedir.
E – DAHİLDE İŞLEME VE GEÇİCİ KABUL REJİMLERİNDE TECİL-TERKİN
UYGULAMASI
Yurt dışından getirilen ham ve yardımcı maddeler kullanılarak üretilen malların ihraç edilmesi
halinde, bu maddelerin ithalinde gümrük vergisi ile diğer mali yükümlülükler teminat karşılığı
ertelenerek, ihraç edilecek malların girdi maliyetleri azaltılmaktadır. Aynı şekilde yurt dışından
getirilen mallarını işlenmek amacıyla geçici olarak ithal edilmesi durumunda da gümrükte vergi
uygulanmamaktadır.
Yerli girdi kullanan mükellefler içinde aynı sistem geçerlidir. Tüm sektörlerde dahilde işleme
veya geçici kabul izin belgesine sahip imalatçı-ihracatçıların yurt içinden ham ve yardımcı madde
alımlarında KDV Kanununun 11/1-c maddesi kapsamında tecil-terkin işlemi uygulanması
mümkün kılınmıştır.
İhraç kaydıyla teslimlerde olduğu gibi dahilde işleme ve geçici kabul rejimi kapsamındaki
teslimlerde tecil-terkin uygulaması isteğe bağlı olup, mükelleflerin KDV tahsil ederek işlem
yapması da mümkündür.
Uygulamanın Kapsamı
9 Alıcının geçici kabul veya dahilde işleme izin belgesine sahip imalatçı-ihracatçı olması
gerekmektedir. Ürettiği malları aracı ihracatçı vasıtasıyla ihraç eden imalatçılar da bu
uygulamadan yararlanabilmektedir.
9 Teslim edenin KDV tebliğlerinde tanımlanan “imalatçı” vasfına haiz olması gerekmektedir.
9 Teslime konu malın:
h İhraç edilecek ürünlerinin imalinde kullanılacağı sözü edilen belgelerde yazılı hammadde
ve yardımcı madde olması,
h İmalatçılar tarafından üretilmiş veya çerçevesi belirlenmiş şekilde fason olarak imal
ettirilmiş olması,
h Düzenlenecek faturalarda her bir mal çeşidi itibariyle KDV hariç bedelin; 2,5 milyar
Tl’sını aşması,
h Belgede yazılı sürede ihraç edilmesi
gerekmektedir.
Belgede belirtilen miktardan fazla maddenin tecil-terkin uygulaması kapsamında satın alınması
mümkün değildir. Öte yandan tecil-terkin uygulaması mal teslimleri bakımından geçerli olup,
hizmetler bu kapsama girmemektedir.
F –YOLCU BERABERİNDE EŞYA İHRACI
Türkiye’ye geçici olarak gelen kişilerin Türkiye’den satın aldıkları malları yurt dışına çıkarmaları
halinde, malların yurt dışında tüketimi söz konusu olduğundan ihracat benzeri bir durum ortaya
çıkmaktadır. Kanunun 11/1 maddesinin (b) bendiyle, Türkiye’de ikamet etmeyen yolcuların satın
aldığı mallara ödedikleri KDV’nin, bu malların yurt dışına çıkarılması üzerine iade edileceği
hükme bağlanmıştır.
Bu konuda geçerli olan 43 Seri No.lu KDV genel tebliği ile yapılan düzenlemeye göre, yolcu
beraberinde eşya ihracı şu şekilde uygulanmaktadır.
İstisnadan Yararlanacak Alıcılar
Türk uyruklu kişiler kural olarak Türkiye’de mukim sayıldıklarından, istisnadan

yararlanamamaktadır. Ancak yurt dışında yerleşik olan Türk uyruklu kişiler istisnadan
yararlanabilmektedir. Bunlar dışında yabancı uyruklu herkes (Türkiye’de ikamet edenler hariç)
pasaportunu ibraz etmek suretiyle istisnadan yararlanabilecektir.
İstisna Kapsamında İşlem Yapacak Satıcılar
Bağlı bulunduğu vergi dairesine yazılı olarak başvurup “izin belgesi” alan gerçek usulde KDV
mükellefleri, istisna kapsamında satış yapabilmektedir. Bu belge, “bavul ticareti” için gerekli olan
belgenin aynısıdır.
İstisna Kapsamına Giren İşlemler
Bedeli 100 milyon Türk Lirasını aşan her türlü mal tesliminde istisna uygulanabilecektir. Bu
tutara, aynı faturada gösterilmek şartıyla birden fazla mal çeşidine ait bedeller dahil
edilebilecektir. Ancak kişisel tüketime konu olacak miktarı aşan mallar için bu istisna
kapsamında işlem yapılamayacaktır. Hizmet ifaları ise bu istisna kapsamına girmemektedir.
Satıcılar Tarafından Yapılacak İşlemler
Alıcının pasaportunu gören satıcılar, 4 nüsha olarak düzenleyecekleri faturaya, alıcının pasaport
numarasını, çeşidini varsa banka şubesi ve hesap numarasını da kaydetmek suretiyle mal bedeli
ve KDV’yi ayrı ayrı gösterilmesi gerekmektedir.
Alıcılar Tarafından Yapılacak İşlemler
Satın alınan malların 3 ay içinde yurt dışına çıkarılması ve çıkış sırasında satın alınan mallar
gösterilmek suretiyle fatura nüshalarının Türk gümrük görevlisine onaylatılması gerekmektedir.
Onay işlemini yapan gümrük görevlisine faturanın iki nüshası bırakılmaktadır.
G- İHRACAT İSTİSNASINDAN DOĞAN KDV’NİN İADESİ İÇİN ARANILAN
BELGELER
Mal İhracında ✍ Gümrük Beyannamesi

✍ İhraç Edilen Malların Satış Faturaları
✍ İndirilecek KDV Listesi
✍ İhraç Edilen Malın Bünyesine Giren KDV Hesaplanması
Hizmet İhracında ✍ Fatura Fotokopisi

✍ Döviz Alım Belgesi
İhraç Kaydıyla ✍ Gümrük Beyannamesi

Teslimlerde ✍ Satış Faturaları
Bavul Ticaretinde ✍ Onaylı Özel Fatura

✍ Döviz Alım Belgesi
Dahilde İşleme ve ✍ Dahilde İşleme veya Geçici Kabul İzin Belgelerinin Onaylı
Geçici Kabul Rejimi Örneği
Kapsamında ✍ Alıcı Adına Düzenlenen Yeminli Mali Müşavir Raporu
Tecil-Terkin ✍ Satış Faturaları
Uygulamasında
Yolcu Beraberi ✍ Onaylı Fatura ve Çekler

Eşya İhracında ✍ İndirilecek KDV Listesi
✍ Aracı Firmaların Düzenlediği İcmaller
Sınır ve Kıyı ✍ Sınır veya Kıyı Ticareti Yetki Belgesi

Ticaretinde ✍ Tahakkuk Varakası
BÖLÜM V - BANKALAR VE FİNANS KURULUŞLARINCA
UYGULANAN BAZI FİNANSMAN ARAÇLARI
A- FACTORING (Genel Alacak Devir ve Satımı İşlemi)
Factoring, büyük miktarda kredili satışlar yapan firmaların, bu satışlardan doğan alacak
haklarının "factor" veya "factoring şirketi" olarak adlandırılan finansal kuruluşlar tarafından satın
alınması esasına dayanan bir finansal faaliyettir. Bir başka ifade ile vadeli alacakların vadesinden
önce nakde çevrilmesi işlemi olarak tanımlanabilir.
FACTORING İŞLEMİNİN AŞAMALARI
1. Alıcı, satıcıya siparişini iletir.
2. Satıcı, faktoring şirketine alıcı ile ilgili bilgileri aktarır.
3. Faktoring şirketi alıcının kredibilitesi ile ilgili çalışmaları yapar. Tahsis ettiği limit ve
şartlarını satıcıya bildirir.
4. Satıcı ve alıcı bir satış sözleşmesi imzalarlar.
5. Satıcı, malları ile ilgili faturayı alıcıya gönderir.
6. Satıcı, alıcıya gönderdiği faturanın bir kopyasını faktorig şirketine gönderir.
7. Faktoring şirketi anlaşılan oranlar çerçevesinde satıcıya ön ödeme yapar.
8. Vade tarihinde faktoring şirketi fatura meblağını alıcıdan tahsil eder.
9. Faktoring şirketi fatura bakiyesini satıcıya öder.
FACTORİNG İŞLEMİNİN ÖZELLİKLERİ
9 Factoring işleminin konusunu, tüketim malları, kısa vadeli yatırım malları ve hizmet edimleri
oluşturur.
9 Factoring’in konusunu 30-180 gün arasındaki alacaklar oluşturmaktadır..
9 Factoring’de genelde kural olarak alacağın % 80-90’ı finanse edilmektedir.
9 Factoring, faturaya bağlı alacaklar için geçerli bir işlemdir.
9 Factoring işlemiyle factoring şirketi; müşterinin (ihracatçının) hem nakit sağlayan

finansmancısı, hem borçluların defterini tutan muhasebecisi ve hem de alacağını tahsil
edememesinin riskini üstlenen teminat verenidir.
9 Factoring işleminin firmaya (ihracatçıya) bir maliyeti vardır. Bu maliyet, müşterinin

ödeyeceği faiz, komisyon ve harçlardan oluşmaktadır.
9 Bir factoring anlaşması ile factor;

h Satıcı firmanın yaptığı kredili satışlarla ilgili her türlü muhasebe kayıtlarının tutulması,
h Kredili satışlardan doğan alacakların vadesinde tahsili için araştırma yapılması,
h Alacakların tahsil edilememesi halinde doğacak kayıpların tam olarak karşılanması,
h Satıcı firmaya kredili satış tutarının belirli bir oranında kredi verilmesi,
h Varolan ve potansiyel müşterilerin mali durumları hakkında bilgi toplanması,
h Firmalar için piyasa araştırması yapılması,
gibi fonksiyonlar üstlenmektedir.

B- FİNANSAL KİRALAMA (LEASING)
Leasing ya da finansal kiralama, bir yatırım malının mülkiyeti leasing şirketinde kalarak, belirli
bir kira karşılığında, kullanım hakkının kiracıya verilmesi ve yapılan sözleşmede belirlenen değer
üzerinden sözleşme süresi sonunda mülkiyetin kiracıya geçmesini sağlayan finansman
yöntemidir.
Leasing işlemine yatırımcı, leasing şirketi ve üretici/satıcı işletme olmak üzere üç taraf
katılmaktadır.
LEASING İŞLEMİNİN AŞAMALARI
1. Kiracı gereksinim duyduğu yatırım malını ya da ekipmanı seçer ve karar verir,
2. Kiralama şirketine başvurur,
3. Kiralama şirketi gerekli gördüğü araştırmaları yapar, leasing sözleşmesi imzalanır. “Finansal
Kiralama Sözleşmesi”, kiralayanın (lessor), kiracının (lessee) talebi ve seçimi üzerine üçüncü
kişiden satın aldığı veya başka suretle temin ettiği bir malın zilyetliğini, her türlü faydayı
sağlamak üzere ve belli bir süre feshedilmemek şartı ile kira bedeli karşılığında, kiracıya
bırakmasını öngören bir sözleşmedir.
4. Satıcı firma ile satış sözleşmesi (bakım ve satış sonrası hizmetler de dahil) yapılarak ekipman
kiracıya teslim edilir.
5. Kiracı sözleşmede belirlenen şartlar ve süreyle kira öder, süre sonunda yapılan anlaşmaya
bağlı olarak leasing sona erdirilir.
LEASING İŞLEMİNİN ÖZELLİKLERİ
9 Leasing’in özünü bir malın kullanımının devri oluşturmaktadır.
9 Leasing temelde sermaye birikiminin yetersiz olduğu ülkelerde yatırıma yönelik finansman
ihtiyacı için bir çözüm oluşturmaktadır.
9 Leasing şirketleri yatırımlara orta ve uzun vadeli finansman sağlayan kredi kurumlarıdır.
Yatırımcı finansal kiralama ile vergi avantajları da sağlayabilmektedir.
9 Leasing ile sağlanan mal firmanın mülkiyetinde olmadığından, bilançoda da

görünmeyeceğinden firmanın öz kaynak/borç oranı yüksek olacak, bu da firmanın
kredibilitesini yükseltecektir.
9 Finansal Kiralama Kanunu’na göre her türlü taşınır ve taşınmaz mal leasing konusu olabilir.
Ancak, patent hakkı, fikri ve sınai haklar ile bilgisayar yazılımı gibi maddi olmayan konular
için leasing yapılamamaktadır.
9 Leasing konusu malın bağımsız ve üzerinden amortisman ayrılabilen bir özellik taşıması
gerekmektedir. Buna göre hammadde veya aramalı niteliğinde bulunan ve kullanıldığında
tüm özelliklerini yitiren mallar da leasing konusu yapılamamaktadır.
9 Yatırım projesinin tümü bu yolla finanse edilebildiği gibi, yatırım malının satın alma bedeli
dışında kalan nakliye, vergi, montaj giderleri gibi maliyete yansıyan masraflarda bu
kapsamda karşılanabilmektedir.
9 Leasing (kiralama) bir kredi değildir. Bu nedenle bilançonun pasifinde yer almadığından
borç/özkaynak oranını etkilemez.
9 KDV avantajı sağlayarak maliyetleri azaltmaktadır.

C- FORFAITING
Forfaiting işlemi, ihracatçıya rücu (başvurma) hakkı olmaksızın ihracattan doğan alacakların
satın alınmasıdır. Böylece ihracatçı, forfaiting işlemiyle tahsil edilmeme riski ve tahsil
yükümlülüğü de bankaya ait olmak üzere alacağını peşin para karşılığı satmasıdır.
Mal ve hizmet ihracatından doğan ileri bir tarihte vadesi gelecek bir alacağın, daha önce bu hakkı
elinde bulunduranlara başvurma hakkı olmaksızın satın alınması işlemidir.
Forfaiting işleminin konusu orta vadeli alacaklar olup, iskonto miktarı çıkarıldıktan sonra
alacağın nominal değeri finanse edilmektedir.
FORFAITING İŞLEMİNİN AŞAMALARI
1. Forfaiting şartlı kredili satış sözleşmesi yapılır.
2. Forfaiting için aracılık talimatı verilir.
3. İthalatçı hakkında bilgi alınır ve ihracatçı hakkında bilgi verilir.
a) Sözleşme için kesin şartların teklifi,
b) Forfaiting şartlarının ihracatçıya bildirilmesi isteği,
4. Forfaiting’in kesin şartları ve teklifi ihracatçıya bildirilir.
5. İthalatçı forfaiting garantisi için ithalatçı bankadan aval istenir.
6. Forfaiting şartlarına uygun banka avalli poliçe ihracatçıya gönderilir.
7. Forfaiting vesaiki ibraz edilir.
8. Forfaiting kuruluşlarına (forfaiter) vesaikin ibrazı yapılır.
9. Aval veren bankanın ödeme gücünün forfaiter tarafından kontrolü yapılır.
10. Forfaiting masrafları düşüldükten sonra kalan miktarların ödenmesi yapılır.
11. İskonto edilmiş forfaiting miktarının ihracatçıya ödenmesi gerekir.
12. Poliçelerin tekrar satışı ile fon temin edilebilir.
13. Vadesi gelen poliçelerin ibrazı yapılır.
14. İthalatçının ödememesi durumunda aval veren bankadan tazmini yapılır.

FORFAITING İŞLEMİNİN ÖZELLİKLERİ
9 Forfaiting işleminde, satıcı poliçeyi forfaiting kuruluşuna satarak tüm tahsilat riskinden
kurtulmakta ve belli bir maliyet karşılığı poliçesini iskonto ettirmektedir.
9 Forfaiting işlemi daha çok yatırım malları için kullanılan bir finansman tekniği olarak
tanınmasına rağmen günümüzde tüketim mallarının finansmanına yönelik işlemlerde de
kullanılmaktadır.
9 Forfaiting işleminin ihracatçıya en büyük avantajı, iskonto faizinin forfaiter ile anlaşılan oran
üzerinden işlem süresince sabit olarak tahakkuk ettirilmesidir.
9 Factoring, leasing ve forfaiting işlemlerini yapan özel finans kurumlarının ihracatçı firmalara
ihraç kaydıyla mal teslimleri KDV mevzuatında yer alan tecil-terkin uygulamasından
yararlandırılmaktadır.
9 Forfaiting'de vade 3 aydan başlayıp 10 yıla kadar uzanmakta olup, süresi ürüne, ihracat veya
ithalat yapılan ülkeye ve ekonomik koşullara gore belirlenir.
9 Forfaiting işleminde, sözleşme yapılmamaktadır.
9 Poliçe/bono ve vadeli akredetif karşılığı işlem yapılmaktadır.
9 Akreditif veya vesaik mukabili işlemlerde uygulanmaktadır.
9 Forfaiting işleminin başlıca dezavantajı, sağlanan tüm avantajlara ve risklerin üstlenmesine

bağlı olarak maliyetlerin nisbeten artmasıdır.
KAYNAKLAR
9 Dış Ticaret ve Yatırım Mevzuatı (Föy Volant), Cilt I - İhracat Mevzuat - İhracata Yönelik
Devlet Yardımları, Dahilde ve Hariçte İşleme Rejimleri, Kambiyo Mevzuatı - İhracatta KDV
İstisnası (İhracat İstisnası) Mevzuatı, Cilt III - İhracat ve İthalat Bedellerinin Ödenmesi -
Sermaye Hareketleri - İhracatı Teşvik Mevzuatı - Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu, Arif
Şahin, İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi (İGEME).
9 İhracatın Finansmanında Alternatif Bir Araç Olarak Factoring, Prof Dr. Güven Sevil, Anadolu
Üniversitesi, 1995.
9 Avrupa Topluluğu ve Türkiye, Dış Ticaret Müsteşarlığı Avrupa Birliği Genel Müdürlüğü, 3.
Baskı, 1996.
9 Dış Ticaret Yönüyle Gümrük Birliği El Kitabı, Dış Ticaret Müsteşarlığı İhracat Genel
Müdürlüğü, 1996.
9 Temel Factoring El Kitabı, Yüce Uyanık, Factoring Derneği, 1997.
9 Bütün Yönleriyle İhracat Gümrük İşlemleri, Mehmet Şahin, Gümrük Müsteşarlığı, 1998.
9 Dış Ticaretin Finansmanı, Erkut Onursal, Dış Ticaret Müsteşarlığı, Ekonomik Araştırmalar Ve
Değerlendirme Genel Müdürlüğü, 1998.
9 Finansal Kiralama (Leasing), Ahmet Erol, TÜRMOB Yayınları, 1999.
9 Uluslararası Ticaret Hukuku, Prof. Dr. Cemal Şanlı, İstanbul Üniversitesi, Doç. Dr. Nuray
Ekşi, Marmara Üniversitesi, 2000.
9 Uluslararası Finansman, Prof. Dr. Halil Seyidoğlu, 2001.
9 “Türkiye’de Özel Finans Kurumları Açısından Leasing İşlemleri” tez çalışması, Bahar
Gümrükçü, Marmara Üniversitesi, 2001.
9 Faktoring Kuralları, Yüce Uyanık, Factoring Derneği, 2002.
9 Trade Secrets - KOBİ'lerin İhracat El Kitabı - “İhracatta Devlet Destekleri” ve “İhracatta

Finansman” Bölümleri, Arif Şahin, İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, 2004.
9 “Dış Ticarette Ödeme Şekilleri, Kambiyo ve Bankacılık İşlemleri” tebliği, Sema Evren, T.C.
Merkez Bankası, 2004.
9 “Dış Ticarette Ödeme ve Teslim Şekilleri” tebliği, Dr. Ayşenur Topçuoğlu, Okan Üniversitesi,
2004.
9 “İhracat, Dahilde ve Hariçte İşleme Rejimleri ile Vergi, Resim ve Harç İstisnası Mevzuatı”
tebliğ, İmran Er, Dış Ticaret Müsteşarlığı İhracat Genel Müdürlüğü, 2004.
9 “İhracatın Finansmanında Eximbank Kredileri” tebliğ, Şenol Çelik, Türk Eximbank, 2004.
9 “İhracat Kredi Sigortası ve Garantisi” tebliğ, Taner Sayar, Türk Eximbank, 2004.
9 “İhracatta KDV İstisnası”, tebliğ, Abdullah Kütükçü, T.C. Maliye Bakanlığı, Gelirler Genel
Müdürlüğü, 2004.
9 “İhracata Yönelik Devlet Yardımları” tebliğ, Serpil Kaçaroğlu, Dış Ticaret Müsteşarlığı
İhracat Genel Müdürlüğü, 2004.

İhracata Yönelik Finansman Araçları

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

İhracata Yönelik Finansman Araçları

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

İHRACATA YÖNELİK

Hazırlayan: ARİF ŞAHİN

İGEME – İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi

BÖLÜM I - İHRACATA YÖNELİK DEVLET YARDIMLARI 5

BÖLÜM II - DAHİLDE VE HARİÇTE İŞLEME REJİMLERİ 18

BÖLÜM III - TÜRK EXİMBANK KREDİ PROGRAMLARI, İHRACAT

BÖLÜM IV - İHRACATTA KDV İSTİSNASI 46

BÖLÜM V - BANKALAR VE FİNANS KURULUŞLARINCA UYGULANAN

Vergi sistemimizde KDV uygulamasına geçildikten sonra, ihracatçılarımız KDV istisnasından

KURULUŞUN ADI DESTEK ARAÇLARI

DIŞ TİCARET MÜSTEŞARLIĞI(DTM) • Çevre Maliyetlerinin Desteklenmesi

İHRACATI GELİŞTİRME ETÜD MERKEZİ • Pazar Araştırması Desteği

İHRACATÇI BİRLİKLERİ • Yurtdışı Fuar Katılımlarının

TÜRKİYE BİLİMSEL VE TEKNİK • AR-GE Yardımı

TÜRKİYE TEKNOLOJİ GELİŞTİRME VAKFI • AR-GE Yardımı

İKTİSADİ KALKINMA VAKFI (İKV) • Pazar Araştırması Desteği

GÜMRÜK MÜSTEŞARLIĞI • Dahilde İşleme Rejimi

TÜRK EXİMBANK • Eximbank Tarafından Uygulanan

MALİYE BAKANLIĞI • İhracatta KDV İstisnası ve İadesi

İhracata Yönelik Devlet Yardımları Kapsamında Yer Alan Tanımlar;

KÖY: Kalkınmada öncelikli yöreler

Büyük Ölçekli Firmalar: KOBİ’ler dışında kalan firmalar

Resmi Gazete Tarihi 04.11.1998, 10.02.2001, 09.09.2003

A. AR-GE FAALİYETLERİNİN PROJE BAZINDA DESTEKLENMESİ

Amaç Sanayi kuruluşlarının sadece Araştırma-Geliştirme projeleri

Kimler Yararlanabilir Sanayi kuruluşları, yazılım geliştirmeye yönelik firmalar/

Destek Şartı AR-GE faaliyetlerinin desteklenebilmesi için sözkonusu

Desteklenecek Harcamalar • Personel giderleri

• Araştırma için kullanılan alet, teçhizat ve yazılım giderleri

• Araştırma için kullanılan danışmanlık hizmeti ve eşdeğer

• Ülke içindeki AR-GE kurum ve kuruluşlarına yaptırılan AR

• Patent Başvuru giderleri

• Doğrudan AR-GE faaliyetleri ile ilgili malzeme alımı vb.

Destek Süresi 3 yıldır.

Uygulamacı Kuruluş TÜBİTAK - Teknoloji İzleme ve Değerlendirme Başkanlığı’dır.

I. Ürün Geliştirme Projelerine Sermaye Desteği

Destek Tutarı 1 milyon ABD Dolarıdır.

Destek Süresi Azami 2 yıldır.

II. Stratejik Odak Konuları Projelerine Sermaye Desteği

Amaç Ülkemizde mevcut sanayi yapısı, teknoloji ve insan gücü

Destek Süresi Azami 1 yıldır.

Destek Tutarı 100.000 ABD Dolarıdır.

Ürün geliştirme projeleri sonucunda ticari uygulamaya geçilmesi

Uygulamacı Kuruluş Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı’dır. (TTGV)

Resmi Gazete Tarihi 01.06.1995

Amaç Uluslararası nitelikteki yurtiçi ihtisas fuarlarının dış tanıtımının

Kimler Yararlanabilir Fuar organize eden firmalar yararlanabilmektedir.

Desteklenecek Fuarlar • Tekstil-konfeksiyon-halı

• Deri (ayakkabı dahil)

• Taşıt araçları ve yan sanayii

• Gıda ve gıda teknolojisi

• Madeni eşya sanayii

Desteklenecek Harcamalar Destek Azami

a) Fuar öncesi yapılan yurtdışı tanıtım faaliyetleri % 50 25.000 $

b) Fuara davet edilen önemli yabancı

c) Fuar süresince düzenlenecek seminer, konferans,

Uygulamacı Kuruluş İhracatçı Birlikleridir.

Resmi Gazete Tarihi 23.03.2001

Tebliğ Numarası 2001/4

Amaç Yurtdışındaki fuar ve sergilere katılımın artırılmasıdır.

Kimler Yararlanabilir Üretici firmalar, pazarlamacı firmalar, organizatör firmalar

Desteklenen Faaliyetler • Milli düzeyde gerçekleştirilen fuar katılımları,

• Bireysel düzeyde gerçekleştirilen fuar katılımları,

• Ürün gruplarına göre destekler