Professional Documents
Culture Documents
Emirgan Atl Kkte At Heykelleri Konstantinopolis Hipodromundaki At Heykelleri At Heykelleri Venedikte Quadrigann Atlar Gnmz Sultanahmetinde At Meydan olarak bilinen Hipodromun yapmna mparator Septimus Severus (193-211) zamannda balanm, I. Constantinus (324-337) zamannda ise Romadaki Circus Maximus rnek alnarak geniletilmiti. Hipodromun ortasnda yer alarak yar alann ikiye ayran spina ve Hipodromun gney ucundaki, yarm yuvarlak sphendone pek ok ant ve heykelle sslenmiti. Bu antlardan spina zerinde yer alan Dikilita, rme Stun ve Burmal Stun bugn de Sultanahmette varln korumaktadr. Dier heykeller ise tahrip edilmi veya yerlerinden sklerek tanm olmaldr. Hipodromu ssleyen antlarn en nls ise, Quadriga ad verilen zafer arabasn eken drt bronz at heykelidir. Gemite Hipodromun kuzey cephesinde yer alm olan Bronz Atlarn Konstantinopolisteki varlndan ilk kez, 10. yzyln sonlarna ait Patria Sive Origines Urbis Constantinopolitanae adl anonim eserde sz edilir. Bu eserde, bu drt altn kaplama atn II.Theodosius (408-450) zamannda Sakz Adasndan getirtildii belirtilir. Ortaada da pek ok gezgin Hipodromdaki antlardan ve at heykellerinden sz etmitir. 12 ve 13. yzyllarda yaam olan Bizansl tarihi Nicetas Choniates, I. Manuel Komnenos (1143-1180) dneminde Hipodrom kulesinin zerinde altn yaldz drt bronz atn bulunduunu yazmaktadr. 15. yzylda Konstantinopolise gelen Floransal seyyah Christophore Buondelmonti, Hipodromda bulunan ve Venediklilerin, zerindeki yaldzl at heykellerini kendi vatanlarna gtrerek San Marco kilisesine yerletirdikleri drt stundan bahseder. 1432-33 yllarnda Bourgogne dk Philippe le Bonun elisi olarak Konstantinopolise gelen Bertrandon de la Broquiere, stlerinde bir zamanlar bronz at heykellerinin bulunduu stunlardan sz eder ve atlarn artk Venedikte olduunu syler. Gerekten de, Bronz Atlar, 1204 ylnda dzenlenen Drdnc Hal Seferleri srasnda Venedike gtrlmtr.
gsterir. Bu ganimetlerden en nls Bronz Atlardr. 1797 ylnda Napoleon Bonaparten Campo Formio antlamasyla Venediki Avusturyaya vermesiyle, Franszlar Venediki terk etmeden nce ehre ait pek ok eseri yanlarna alarak lkelerine gtrmlerdir. Drt at heykeli de bunlarn arasndadr. Roma imparatorluk geleneine hayran olan Napoleonun isteiyle drt at heykeli, Paristeki Carrousel Zafer Taknn zerine yerletirilmitir. 1815 ylnda Napoleonun yenilgisini perinleyen Viyana Antlamasyla, at heykelleri Venedike geri verilerek San Marco Kilisesindeki eski yerlerine konulmutur. 1975 ylnda, kilise cephesine bu atlarn kopyalar yerletirilmi, orijinalleri ise doal artlardan korumak amacyla Venedik San Marco Kilisesi iindeki Museo Marcianoya tanmtr
Orijinali, Roma mparatoru Septimius Severus tarafndan yaptrlan ve daha sonra Byk Constantinus tarafndan geniletilen ve mparatorluun deiik yerlerinden getirilen eserlerle donatlan Hipodrom'un eni 117, boyu ise 480 metreye, kapasitesi ise 100.000 kiiye ulayordu. Bir seferde ehrin nfusunun drtte birini ald sylenir. mparatorluk saray ve dolaysyla da kathisma denilen imparator locas, imdi Sultanahmet'in bulunduu taraftayd. Kuzey ucundaki girite byk kemerli yaplar, duvarlarda ok sayda heykel vard. Ortada, evresinde yaran arabalarn dnd Spina'da, bazlar gnmzde de bulunan antlar vard. Hipodrom ve Sarayburnu'na kadar uzanan, gnmze ulaamam mparatorluk Saray
11. yuzyilda Allan Sorell tarafndan resmedilmi Tarihi Yarmada (Eski stanbul yada Asl stanbul)
Bunlardan birisi, stanbul'daki en eski tarihi eser olan, Byk Theodosius tarafndan diktirildii iin onun adyla anlan Dikilitatr (390). Aslnda, Firavun III.Tutmosis'in adna, .. 1550'de Karnak'taki Amon-Ra Tapnann nne yaptrlan iki dikilitatan biriydi. Gnmzde 19.60 metre olan dikilitan, orijinalde kat daha uzun olduu dnlmektedir. zerinde Msr hiyerogliflerinin olduu ve granit olan dikilita, stanbul'a tanrken daha hafif olmas iin zellikle krld sanlmaktadr.
Spina'daki bir dier ant, Delphi'deki Apollo tapnandan getirtilen, ylann birbirine doland Burmal Stun'dur. Palatea savanda ldrlen Pers askerlerinin kalkanlarnn eritilmesiyle yaplan bronz heykelin orijinali 8 metre iken, gnmzde 5.50 metredir. Kayp olan ylan balarnn altn byk bir kazan tutmakta olduu sanlmakta ve bir paras Arkeoloji Mzesi'nde sergilenmekte. nc ant ise 32 metrelik rlme bir stun. Bu stunu kaplayan bronz levhalar ve kayp olan ylan balarnn, Latin igali srasnda sikke yaplmak zere eritildii sanlmakta.
Bizans dneminde, Ayasofya, tanrya ait, dini bir merkezdi ve hipodrom kent halk iin sivil bir merkezdi. Hipodrom'da yaplan at arabas yarlarnda, ldrmeye varan bir rekabet vard. Hipodrom, devlete kar Nika ihtilalinin merkezi olmu ve general Belisarios buraya kstrd ihtilalcilerden 30.000'ini ldrerek ayaklanmay bastrmtr.
Osmanl dneminde de pek ok ayaklanmaya sahne olan Hippodrome, bu dnemde cirit oynanan, ahzade snnetlerinin yapld elence alan olarak kullanld. ki kapkulu oca olan yenieri ve sipahiler burada savatlar, (Linkleri grmek iin ye Olunuz yada Giri Yapnz) Vaka-i Vakvakiye 'nin sonunda yaanan aslmalar burada yaand, I. Dnya Sava sonunda igal altnda yaplan ve yazar Halide Edip'in de konutuu siyasi mitige de ev sahiplii yapt.
Hipodrom Atlar Hipodrom giri kapsnn hemen zerinde bulunan bronz at heykelleri 1204 ylnda Hallarn stanbul'u igali srasnda birok eser gibi alnm ve Venedik'teki San Marco Katetrali'nin giri kapsnn zerine yerletirilmtir.
http://www.arkeo3d.com/byzantium1200/images/tile_01L.jpg