E-T CARET EL K TABI

1. 2. 3. 4. a. b. c. 5. a. b. 6. a. b. i. ii. iii. c. d. E-Ticaret in Tan m ................................ ................................ ................................ ...................... 4 E-Ticaret in Ortaya k ................................ ................................ ................................ ............. 4 E-Ticaret in Aralar ................................ ................................ ................................ .................... 5 E-Ticaret in Ad mlar ................................ ................................ ................................ ................... 5 Fikir sreci ................................ ................................ ................................ .............................. 5 Tedarik sreci ................................ ................................ ................................ ......................... 5 deme sreci ................................ ................................ ................................ ......................... 5 E-Ticaret in Faydalar ................................ ................................ ................................ .................. 5 Firma a s ndan ................................ ................................ ................................ ...................... 5 M teri a s ndan ................................ ................................ ................................ ................... 7 E-Ticaret Trleri ................................ ................................ ................................ .......................... 8 B2B: Business to Business ................................ ................................ ................................ ....... 8 B2C: Business to Consumer................................ ................................ ................................ ..... 9 Perakendecilik ................................ ................................ ................................ .................... 9 Mzayedecilik ................................ ................................ ................................ ..................... 9 Dan manl k ................................ ................................ ................................ ...................... 10 B2G: Business to Government ................................ ................................ .............................. 10 C2G: Customer to Government................................ ................................ ............................. 11

7. E-Ticaret Sitesi Nas l Yap l r? ................................ ................................ ................................ ........ 11 Web Sitesi Yapmak, E-Ticaret Yap ld Anlam na Gelmez! ................................ ............................ 11

8. E-Ticarette Yap lan (En Yayg n) 6 Hata................................ ................................ ........................ 12 a. b. c. d. e. f. Filtreleme seene i (feature filtering)nin kullan lmamas ................................ ...................... 12 Gereksiz bilginin talep edilmesi ................................ ................................ ............................. 13 Kt m teri hizmetleri/Bilgi eksikli i ................................ ................................ ................... 13 Stokta olmayan rnlerin sitede gsterimi................................ ................................ ............ 13 Yo un flash kullan m ................................ ................................ ................................ ............ 13 Arama motorlar nda zay f grnrlk ................................ ................................ ................... 14

9. E-Ticaret te Dikkat Edilmesi Gereken Konular ................................ ................................ ............. 14 a. b. c. d. Web Sitesi ................................ ................................ ................................ ............................ 14 Sipari ................................ ................................ ................................ ................................ ... 14 deme ................................ ................................ ................................ ................................ . 15 Teslimat................................ ................................ ................................ ................................ 15

e. f. g. h.

Garanti ................................ ................................ ................................ ................................ . 16 ade ................................ ................................ ................................ ................................ ...... 16 Gizlilik ................................ ................................ ................................ ................................ ... 16 Gvenlik ................................ ................................ ................................ ............................... 16

10. E-Ticarette 11 Alt n Kural ................................ ................................ ................................ .......... 17 a. b. c. d. e. f. g. h. i. j. k. i. ii. iii. iv. v. vi. ok al ma ................................ ................................ ................................ .......................... 17 En uygun rn sunma................................ ................................ ................................ ......... 18 Web sayfas n n niteli i ................................ ................................ ................................ .......... 18 Rahat gezilebilen ma azalar n yap lmas ................................ ................................ ............... 18 Verilen servislerin n plana kart lmas ................................ ................................ ................ 19 Site tan t m n n yap lmas ................................ ................................ ................................ ...... 19 D k fiyat ve lojistik yeterlilik ................................ ................................ .............................. 20 Dzenli gncelleme ................................ ................................ ................................ .............. 20 Uzun vadeye odaklanma................................ ................................ ................................ ....... 20 Sab rl olma................................ ................................ ................................ ........................... 21 Gven Sa lama................................ ................................ ................................ ..................... 21 Sat c n n referanslar ................................ ................................ ................................ ......... 21 Bilgilerin gncelli i ve do rulu u ................................ ................................ ....................... 21 leti imdeki ba ar ................................ ................................ ................................ ............. 21 H zl servis ................................ ................................ ................................ ......................... 21 Fiyat n nemi ................................ ................................ ................................ .................... 21 Olu abilecek sorunlara zm yakla m ................................ ................................ ............ 22

11. E-Ticarette Nas l Fark Olu turabilirsin? ................................ ................................ ...................... 22 a. b. Fiyat ................................ ................................ ................................ ................................ ..... 22 Tasar m ................................ ................................ ................................ ................................ 22

12. E-Ticarette Trk Kullan c s n n Beklentileri ................................ ................................ .................. 23 13. a. b. iniz E-Ticarete Uygun Mu?................................ ................................ ................................ ....... 23 Online al veri te ra bet edilen rnler ................................ ................................ ................ 23 Online al veri te ra bet edilmeyen rnler................................ ................................ .......... 23

14. Kritik 10 Ba ar Faktr................................ ................................ ................................ ............. 24 15. Hedeflenen Ba ar n n lm................................ ................................ ................................ .. 25 a. b. c. Dn m oran ................................ ................................ ................................ ..................... 25 Ortalama sepet tutar ................................ ................................ ................................ ........... 25 Sitede geirilen sre ................................ ................................ ................................ ............. 25

d. e. f.

Ziyareti sadakati................................ ................................ ................................ .................. 25 Tamamlanan al veri oran ................................ ................................ ................................ .. 25 Rekabet lm................................ ................................ ................................ .................... 25

16. Sat n Pf Noktalar ................................ ................................ ................................ .................. 26 a. b. c. d. i. ii. iii. iv. v. vi. vii. sim ve Yaz l m ................................ ................................ ................................ ...................... 26 Pazarlama................................ ................................ ................................ ............................. 26 Tedarik ve Stok ................................ ................................ ................................ ..................... 26 deme ................................ ................................ ................................ ................................ . 26 Sanal POS................................ ................................ ................................ .......................... 26 EFT/Havale yntemi................................ ................................ ................................ .......... 27 Paypal................................ ................................ ................................ ............................... 27 Google Checkout ................................ ................................ ................................ .............. 27 Western Union ................................ ................................ ................................ ................. 27 Telefonla sipari ................................ ................................ ................................ ................ 27 Kap da tahsilat ................................ ................................ ................................ .............. 28

17. statistiki Bilgiler ................................ ................................ ................................ ....................... 28 18. neriler ................................ ................................ ................................ ................................ ..... 29

E-T CARET EL K TABI

lk olarak e-ticaretin ne oldu unu ve bugn var olan e-ticaret trlerini ele alaca z. Ard ndan internet zerinden rn sat n n irketinize nas l yarar sa layaca ve irketinizin e-ticarette ba ar l olmas iin gerekenler aktar lacakt r.

1. E-Ticaret in Tan m
Elektronik ticaretin pek ok tan m yap lmaktad r. Uluslararas organizasyonlar n ve bu alanda faaliyet gsteren baz uluslararas kurulu lar n elektronik ticaret tan mlar a a da yledir: Elektronik ticaret; WTO (World Trade Organization-Dnya Ticaret rgt): Mal ve hizmetlerin retim, reklam, sat ve da t mlar n n telekomnikasyon a lar zerinden yap lmas d r. OECD (Organisation for Economic Co-operation and Development-Ekonomik birli i ve Kalk nma Te kilat ): Say salla t r lm yaz l metin, ses ve grntnn i lenmesi ve iletilmesine dayanan ki ileri ve kurumlar ilgilendiren tm ticari i lemlerdir. E-Ticaret konusunda en yayg n genel kabul grm tan m, OECD taraf ndan 1997 de yap lan tan md r. Bu erevede e-ticaret, a a daki eylemleri kapsayan bir sre olarak tan mlanmaktad r:
y y y y

Ticaret ncesi firmalar n elektronik ortamda bulu mas , bilgilenmesi ve ara t rma yrtmesi, deme srecinin ve taahhdn yerine getirilmesi, Mal veya hizmetin m teriye teslimi, Sat sonras bak m, destek, vb. hizmetlerin temin edilmesi.

Di er iki tan m ise yledir: E-ticaret; mal ve hizmetlerin retim, tan t m, sat , sigorta, da t m ve deme i lemlerinin bilgisayar a lar zerinden yap lmas d r. E-ticaret; do ru tedariki ili kileri ile ba lay p, emek ve zaman isteyen m teri hizmetleri, teknolojik alt yap kurgusu, marka konumland rmas , kargo ve da t m kontrol gibi uzmanl klar isteyen bir i dal d r/modelidir. E-ticaret, k saca internet zerinde rn ve hizmetlerin al n p sat lmas olarak tan mlanabilir. (Ecommerce is the science of selling and buying products and services online.)

2. E-Ticaret in Ortaya k
Elektronik ticaret, tm dnyada ticaretin serbestle tirilmesi e ilimi ile birlikte zellikle, son 10 y lda ya anan ve bilgi ileti imini kolayla t ran teknolojik geli melerin bir rn olarak ortaya km t r. Bilindi i gibi ticaret ifadesi kavramsal olarak mal veya hizmetin al n p-sat lmas i lemlerini kapsamaktad r. Bu srecin elektronik ortamda, internet zerinde yap lmas e-ticaret kavram n ortaya karm t r.

E-ticaret; uygun fiyatlar sayesinde internet kullan m n n yayg nla mas , kredi kart kullan m n n artmas ve bankac l k sistemindeki yenilikler neticesinde ykselen bir grafik gstermektedir. E-ticaret ile ilgili yap lan ara t rmalarda, nmzdeki y llarda e-ticaretin daha da artarak etkisini gsterece i belirtilmektedir.

3. E-Ticaret in Aralar
Birbirleriyle ticaret yapanlar n ticari i lemlerini kolayla t ran her trl teknolojik rnler (telefon, faks, televizyon, bilgisayar, elektronik deme ve para transfer sistemleri, elektronik veri de i imi sistemleri (Electronic Data Interchange-EDI*), internet) dir. *EDI, ticaret yapan iki kurulu aras nda, insan faktr olmaks z n bilgisayar a lar arac l bilgi de i imini sa layan bir sistem olarak e-ticaretin nemli bir arac d r. ile belge ve

4. E-Ticaret in Ad mlar
E-ticarete ba lamak iin ncelikle internet zerinde sataca n z rn semelisiniz. E-ticaret te, rn=fikir dir. Ba l ba na bir rn hibir anlam ifade etmez. nternet zerinden rnn sat labilmesini as l sa layan ey, fikirdir. E-ticaret, bir sat platformudur. Mevcut irketiniz zerinden fatura keser ve deme kabul edersiniz. Tm ticari sorumlulu unuz irketiniz zerinden gerekle tirilir. Ancak ncelikle, ciddi bir planlama ile ba lamak gerekir. Bu planlaman n ieri inde ise u nemli unsurlar d nlmeli:

a. Fikir sreci Her rnn sat lmas iin nedenlerinizin olmas gerekir. Bu neden, rnn kolay bulunamamas veya cazip deme imkanlar vb. gibi avantajlar olabilir. Bu sayede kolayca tan nabilir ve byk sat rakamlar na ula abilirsiniz. b. Tedarik sreci Satmak istedi iniz rnn, nas l temin edilece ini ve teslim edilece ini belirlemelisiniz. Stok tutabilir ya da ak c bir sat prensibini benimseyebilirsiniz. Burada nemli olan, sat sonras nda rnn sa l kl bir ekilde, en k sa zamanda, kusursuz olarak m terilerinize teslim edilmesini temin etmenizdir. c. deme sreci deme i lemlerinin gvenli bir ekilde yap ld n m terilerinize hissettirecek teknoloji ve gven ortam n olu turmal s n z.

5. E-Ticaret in Faydalar
a. Firma a s ndan
 Pazar pay n art rmas ... zellikle kriz dnemlerinde birok sektr zor durumda kal rken, internet zerinde dkkn aanlar s k s k yksek haneli byme oranlar na eri ebiliyor. (If you are not already selling your product or service online, then a move into ecommerce will open up a whole new market for your business. It may help prop up your offline activities, if you re suffering from stagnant offline sales.)

 Yksek sat oran ... E er kullan m kolay ve arama motorlar nda optimize edilen bir site in a edebilirsen sat hacminin art n izleyebilirsin.  M teri memnuniyeti... M teriler ba a r madan al veri yapmak isterler. Amazon gibi perakendeciler online mecrada m teriler iin al veri i kolayla t r r.  Marka tan n rl ... Farkl dinamikleri olan marka konusunun online taraf nda SEO (Search Engine Optimization) al malar yap larak marka tan n rl art r l r. Bylece, yeni m teri ba na d en pazarlama harcamas azal r.  D k sermaye ile global pazara girilmesi... E-ticaret, hem var olan m terileriniz hem de potansiyel m terileriniz iin size internette bir vitrin sa lar. (Margins may be tighter online in some sectors, but cost of sale is usually lower (there are no high street rents to pay, for starters), so there s a happy balance to be found.)  D k maliyet ile sat hacminin artmas ... (Thanks to application service providers (ASP's), small businesses can sell their products online with very little outlay under 100 a month in some cases.) Also, start-up costs are lower than offline so companies can create an ecommerce site for a fraction of the costs of opening a store. Gadget/gifts retailer Firebox.com is a great example of this. It was started in 1998 by two friends and is now a huge success, attracting 8m visitors to its site last year, with a turnover of 11.4m in 2007.

 Co rafik k s tlar ortadan kald rmas ... Daha kaliteli, ucuz ve srekli tedarik imkan sa lan r.  7/24 online sat i lemlerinin yap lmas ... (Research suggests that 38% of online shopping takes place outside normal shop hours, peaking between 7pm and 9pm.)  M teriler ile etkin ileti im sa lanmas (CRM)... Bilgi ve hizmetin kolay ula t r lmas , rn ve hizmet tasar m na m terinin dahil edilmesi.  Oyun sahas n n dengelenmesi... E it artlarda dnya pazarlar na ula m hakk .  Yeni ve ni pazarlara eri imin sa lanmas ... Online doesn t just work for the big guys; small, niche retailers can prosper online and find a wider market for their goods. (Niche retailers can do very well, largely the result of search engine activity, which can prioritise niche sites for niche searches. That said, one of the best case studies for online retail is Tesco, the retailing behemoth that generates more than one billion pounds from its internet division annually. Tesco.com generates more than 1,000,000,000 per year (yes, one billion poun ds) in revenue from its ecommerce operation.)

Another example of stellar success is John Lewis its biggest store is no longer the flagship outlet based in prime territory on London s Oxford Street, but its transactional website. JohnLewis.com launched its ecommerce website in 2001. Six years on, in 2007, it became the company s largest store , with revenues surpassing that of its flagship store on London s Oxford Street.

b. M teri a s ndan
    

Rekabeti fiyatlar ile ucuza rn almak - Competitive prices rn araman n kolay olmas - Easy to find products Ertesi gn teslimat imkn - Next day delivery H zl ba lant kurma - Broadband connections = fast, no-pain internet access Az zaman harcayarak ihtiyac n kar lanmas - No need to visit the high street

6. E-Ticaret Trleri

a. B2B: Business to Business

B2B nin temeli, irketlerin internet zerinden birbirine mal ve hizmet satmas na dayan r. B2B nin szck anlam , irketten irkete ticaret (Business-to-Business) tir. Ama B2B sitelerinin i levi, bununla s n rl de ildir. Elektronik pazaryeri olarak adland r lan B2B sitelerini, gerek hayattaki pazaryerlerinin internete aktar lm halleri olarak d nebilirsiniz. O nedenle de mal ve hizmet al m sat m n n yan s ra, * irketlerin birbirleri aras nda bilgi al veri i yapmas , * finansal i lemlerin gerekle tirilmesi, * ve btn bu i levler, internet zerinden gerekle ti i iin hem daha h zl hem daha verimli bir ekilde i lenmesi sa lan r. B2B e-ticaret yapman n; d k girdi maliyeti, azalan stok miktar , i lem maliyetlerindeki d , h zl teslimat, daha iyi m teri hizmetleri gibi birok faydas vard r. B2B sitelerinin bir ba ka i levi, internetteki ticaret srecini k saltmas d r. B2B siteleri, al c ve sat c y bir araya getirir ve bylelikle marketmaker lik, ya da trkesiyle pazar yap c l i levini stlenirler. B2B siteleri, al m sat m srecinde btn i lemleri elektronik ortamda gerekle tirmenize olanak tan d iin, maliyetlerinizi radikal biimde azalt rlar. Ama B2B siteleri arac l yla maliyetleri azaltman n as l yolu, rn ya da hizmet tedari inde elektronik pazaryerlerini kullanmakt r. rn ya da hizmet tedari ini, btn opsiyonlar grerek, en d k fiyat sunan irketleri inceleyerek gerekle tirmek, tedarik zincirinizin yaratt maliyetlerin belirgin oranlarda azalt lmas n sa lar. B2B e-ticaret sitelerinin dnyadaki en iyi rne i phesiz Alibaba.com'dur. Son y llarda ok daha fazla ad n duymaya ba lad m z Alibaba.com, 2008 y l iinde tam 23 milyon ziyaretiye hizmet verdi. Alibaba.com genel olarak, in i dnyas n , dnya piyasas na sunmak amac yla ortaya kt . Alibaba.com'da in ve di er (maliyetin nispeten d k oldu u) Uzak Do u lkelerinden dnyaya

yap lan sat lar 2008'in ilk eyre i itibariyle Alibaba'ya 680 milyon dolar gelir b rakt . Alibaba iin bu rakam 2007 y l n n ayn dnemine gre, gelirlerinde %53.2 art anlam na geliyor. Trkiye'deki k s tl internet anlay B2B e-ticaretin en byk temsilcisi Alibaba.com'u da etkiledi. Trkiye'den bir firman n Alibaba.com zerinden yapt al veri sonras nda deme yapmas ancak kar firma taraf ndan herhangi bir rnn gnderilmemesi sonucunda mahkeme taraf ndan Alibaba.com, 1 ay sreyle ( ubat 2008 - Mart 2008) eri ime kapat ld .

b. B2C: Business to Consumer

E-ticaret denildi inde o u insan n akl na i letmeden tketiciye sat gelir. Evdeki bilgisayar n zdan bir web sitesi arac l yla kitap veya CD sat n almak, tipik bir i letmeden tketiciye e-ticaret rne idir. Bununla birlikte ara t rmalar, i letmeden tketiciye sat lar n e-ticaret toplam gelirlerinin yaln zca %10 unu olu turdu unu gstermektedir. letmeler aras nda ok daha fazla mikta rn ve hizmet rda al veri i yap lmaktad r. Firma tketici aras nda e-ticaretin, Perakendecilik, Mzayede ve Dan manl k konular nda 3 temel uygulama alan vard r... alan n da farkl zellikleri olmas na kar n geli imlerinde ortak bir yn vard r. Bu, tketicilerin ya am tarzlar ndaki me guliyetlerin artt anlam na da gelmektedir. yle ki, i ya am zel ya ama do ru geni lemekte, zaman azalmakta ve zorunluluklar artmaktad r.

i.

Perakendecilik Web, dnyada tm tketiciler iin bir vitrin olu turmaktad r. Ancak henz tm rn kategorileri bu vitrinde yer almamaktad r. Co rafi olarak ayr lm pazarlar btnle tiren ve i leten bu yeni kanalda, zel mallar daha fazla talep grmektedir. Bu kategori iin en nemli rnek, Amazon.com dur.

ii.

Mzayedecilik Fiziksel ticarette tarihi eskiye dayanan mzayedecilik i i online ortamda giderek ykseli e geiyor. Ebay.com, gittigidiyor.com gibi mzayede siteleri,

ok geni e itlilikte rnlere ula m sa lamaktad r.

iii.

Dan manl k Web in geli iminden daha eski bir e-ticaret alan d r. nternet her zaman iin insanlar n fikir al veri inde bulunduklar ve birbirlerine yard m ettikleri bir alan olmu tur. E-ticaretin geli imiyle bu al veri in ticari boyutu da ortaya km t r. Gnmzde bu alanda hizmet veren dan manl k irketleri bulunmaktad r. H z, fiyat ve ula labilirlik sanal dan manl n avantajl ynleri olarak ortaya kmaktad r.

B2B ve B2C aras ndaki fark, m terinin kim oldu udur. Genel olarak m teriler, irket oldu unda B2B yani Business To Business ( irketten irkete), m teriler ah s oldu unda ise B2C yani Business To Costumer ( irketten m teriye) terimi kullan l r. rne in; bireylere kitap satan bir internet sitesi B2C tarz nda, sanayi irketlerine kimyasal malzeme satan bir irket ise B2B tarz nda al r. M terinin ay rt edilmesinde 2 nemli konu vard r: Pazarl k ve entegrasyon... B2B ve B2C de pazarl k ve entegrasyon farkl biimlerde uygulan r. Bu, teknik ve yntem olarak daha uygundur. Pazarl k a s ndan; B2B de, rn spesifikasyonu, teslim zaman , fiyat ve deme ko ullar her defas nda gr meye a kt r. B2C de ise, fiyatlar ve rnler yay nlanm t r, teslim ko ullar ve fiyat zerinde m terinin herhangi bir pazarl k ans yoktur. Entegrasyon a s ndan ise; B2B de m terinin sistemi ile konu abilme imkan geli tirilmeli, iki sistem aras nda bilgi payla m mmkn olmal d r. B2C de ise, m terinin web sitesi veya bilgisayar sistemi ile herhangi bir entegrasyona ihtiya yoktur. u anda Trkiye'deki e-ticaret uygulamalar genelde i letmeden son kullan c lara (Business to Consumer, B2C) sat biimiyle gerekle mektedir. Ancak dnyadaki mevcut uygulamalardan da anla labilece i gibi, i letmeden i letmeye sat , elektronik ticaret hacminin byk k sm n olu turmaktad r. K sa bir sre sonra Trkiye'de de byk firmalardan ba lamak zere bir ok irketin tedarikileri ve bayileri aras ndaki i lemleri internete ta malar na ve i letmeler aras e-ticaretin patlamas na tan k olaca z. letmeden i letmeye (Business to Business, B2B) sat modelin ilk rne ini Arelik, internet zerinden bayi sipari lerini almaya ba layarak gsterdi.

c. B2G: Business to Government

B2B nin bir ba ka versiyonu olan B2G de tek fark, aktrlerdir. Burada, irket ile kamu idaresi aras nda e-ticaret sz konusudur. Devlet ile firmalar aras ndaki lokal a lar zerinde yap lan ticaret, haberle me ve di er tm etkinlikleri firma-devlet aras elektronik ticaret kapsam nda de erlendirebiliriz. Kamu ihalelerinin internette yay nlanmas , firmalar n elektronik ortamda teklif verebilmeleri ve firmalar n kamu ile olan ili kilerindeki vergi demelerini elektronik ortamda gerekle tirmeleri bu konudaki ilk rnekleri olu turmaktad r. Somut rnek vermek gerekirse; kurumlar ve katma de er vergisi, gmrk i lemleri, sigorta primleri vb. demelerin internet zerinden yap lmas .

Dnyaca nl ara t rma kurumu Gartner Grup a gre, B2G cirosu 2000 de 1,5 milyar dolar iken, 2005 de $6,2 milyar rakam na ula t . B2G, e-devlet olarak da isimlendiriliyor.

d. C2G: Customer to Government

Tketici ile Kamu daresi aras ndaki e-ticarettir. Yap lan i lemler aras nda; vergi demek (gelir vergisi vb.), sa l k karnesi, i letme ruhsat ve pasaport almak, nfus bilgilerini de i tirmek, kpe inizin kayd n yapt rmak vb. yer al r. Trkiye de a lan e-devlet.com, daha ok vatanda bilgilendirme vazifesini gryor. Dolay s yla, yukar da bahsedilen e-ticaret trleri aras nda gsterilemez. lkemizdeki edevlet.com dan esinlenerek yeni bir kavram ortaya atabiliriz: I2C=Informatin to Citizen. Vatanda n devlet ile aras nda temas kuraca tm konularda gerekli olan bilgiyi payla arak ebilgilendirme yap lmas .

7. E-Ticaret Sitesi Nas l Yap l r?

e ay raca n z bte ile ilgili olarak e-ticaret sitesi in a etmenin 2 farkl yntemi vard r: 1. Yntem: Paketlenmi e-ticaret sistemi (Haz r e-ticaret paketleri) Trkiye'de ve dnyada en fazla tercih edilen yntemdir. Tercih edilme sebepleri, belirli bir tecrbenin rn ve fiyat olarak da ok ekonomik olmas d r. Sistem kurulumu ve i lem sreleri a s ndan ok h zl d r. Ayr ca teknik bilgi gerektirmez. Y lda kk bir cret deyerek zel bir data center, sunucu, teknik ekip gibi bir ok altyap ya sahip olabilirsiniz. 2. Yntem: E-ticaret sistemini s f rdan yazd rmak (zel e-ticaret sistemi) Byk ve ekonomik btesi fazla olan kurumlar n tercihidir. Sistemlere ciddi rakamlar yat r p byk bir ekip kurulur. Altyap s tamamen kurumun kendisine aittir. Yksek ba lant , h zl data centerlar ve zel programlama ekipleri kendi bnyelerinde mevcuttur.

Web Sitesi Yapmak, E-Ticaret Yap ld

Anlam na Gelmez!

Belki m terilerinizin ziyaret edebildi i bir web sitesiniz hali haz rda var ama yaln zca bir web sitesi amak, orada e-ticaret yap l yor anlam na gelmez. Farklar;

y y y y

Online al veri Sipari , faturalama, teslimat ile ilgili i lemlerin olmas H zl para ve hizmet ak M teri ili kileri ynetimi

zetle e-ticaret, internet zerinden gerekle tirilen e itli online al veri i lemlerini kapsayan bir i etkinli idir. E-ticarette en nemli paya sahip alanlar;
y y y y y

yaz l m bilgisayar mzik kitap e lence

sektrleridir. Ayr ca, gezi, hediye, giyim, yat r m, elektronik malzemeler ve otomobil aksesuarlar da elektronik ticaretin h zla yay ld sektrler haline gelmi tir.

8. E-Ticarette Yap lan (En Yayg n) 6 Hata

M teri bir web sitesini ziyaret etti inde ho bir deneyim ya amak ister. Ancak bazen naho eylemler ile kar la maktad r. irketler taraf ndan yap lan en yayg n hatalar unlard r:

a. Filtreleme seene i (feature filtering)nin kullan lmamas

Filtreme zelli i ile kullan c lara dar arama sonular ve de i ik rn zelliklerine gre arama imkan sunulur. Bu sayede kullan c lar byk bir deneyim ya arlar. Etkili filtreleme seene i ile; tercihe uygun, ilgili sonular (ve stokta mevcut olan rnler) ile seilen zellikleri grebilme olana bulurlar. Ek olarak kullan c lar, di er zellikleri de i tirmeden istenilen rnn zelliklerini de i tirebilir ya da kald rabilirler. M&S zerindeki feature filtering kullan m , arama sonular n daha basit ve daha h zl yap yor. Olumsuz rnek olarak, www.next.co.uk sitesi verilebilir. Erkek ayakkab al m iin, erkek giyime ard ndan ayakkab blmne girmek gerekiyor. Di er rnler iinde ayn i lemlerin yap lmas siteyi pratik olmayan bir hale getiriyor.

b. Gereksiz bilginin talep edilmesi

Kullan c lar kay t yaparken pazarlama amac yla ekstra (srele ilgisiz) m teri bilgilerini istemek, kullan c lar n sreci bitirmeden ayr lmalar na neden oluyor. Bu tr bilgileri m terinin iznini alarak elde edebilirsiniz (permission marketing). rnek vermek gerekirse, yap lan sat n alma i lemleri sonras nda iste e ba l olarak bilgi temini iin kullan c lara 1 soru sorulabilir. Garanti Bankas , bu yntemi etkin bir ekilde kullanmaktad r. Di er taraftan sat n alma i leminin tamamlanmas iin adres ve ileti im bilgileri ile deme ayr nt lar yeterlidir.

c.

leti im, adres ve telefon bilgileri, gven unsurunu art rmada ok i e yarar. Ara t rmaya gre, ileti im bilgilerini vermeyen sitelerden al veri yapmayan kullan c oran %50. (50% of customers would not buy from a site that didn't provide contact details.) 2006 y l nda, 2400 ngiliz kullan c aras nda yap lan MoreComputers.com ara t rmas na gre; * %93 fiyatlar n gizlenmesine k z yor. * Teslim maliyetlerinin gizlenmesi % 35n k zd r rken, %64 n internet zerinden al m yapmaktan vazgeiriyor. M teri deneyimi ynetim hizmetleri sunan Tealeaf firmas iin Harris Interactive taraf ndan 2,118 ngiliz ile yap lan ara t rmaya gre, * kt deneyimler ya ayan %40 l k kesim ayn irketten bir daha al veri yapm yor. * kat l mc lar n %88 offline a gre online da daha d k m teri hizmet dzeyi almaya raz de il. Bir benzer ara t rmada ABD li kullan c lar aras nda yap l yor. Ya anan kt tecrbelerden sonra kat l mc lar n %52 si sat n alma i lemini bir daha ayn irketten yapm yor. Sat n alma srecinde m terilerin en ok nem verdikleri husus, gven dir. Gven eksikli ine yol aan en byk olay ise m teri nihai noktaya geldi inde ekstra cretlerin ortaya kmas d r. Aldat lm duygusu na kap lan m terinin gveni birkez k r ld m , kolay kolay tamir edilemez. nce m teri beklentilerini anlamal ard ndan bunu iyi ynetmelisiniz.

d. Stokta olmayan rnlerin sitede gsterimi

Mevcut olmayan rnlerin sitede gzkmemesi nemlidir. Aksi takdirde, sepete koyma i lemini gerekle tirdikten sonra rn teslimat n n stokta olmad iin yap lamamas da gven unsurunu yaralay c bir sebep olacakt r.

e. Yo un flash kullan m
rn ve hizmet grntlerini flash uygulamalar ile yay nlamak gzel bir ey olabilir. Fakat ayn zamanda flash uygulamalar , web sitesinin yklenmesini yava lataca ndan kullan c ktbir deneyim ya ayabilir. H z kavram tarihte hi olmad kadar bugn, byk nem ta maktad r. Sz konusu online al veri olunca durum daha da bir nem kazan yor. Kullan c lar hakl olarak online al veri lerde fazla beklemek istemiyor. E-ticaret in en nemli avantajlar ndan biri olan h z konusunu engelleyebilecek her trl uygulamalardan ka nmals n z.

t m teri hizmetleri/Bilgi eksikli i

f. Arama motorlar nda zay f grnrlk

E er kullan c lar arama motorlar nda isminizi bulamazsa byk e-ticaret sitesi in a etmek pek bir anlam ifade etmiyor. Bunun iin sitenizi tan tan anahtar kelimeler belirlenerek SEO (Search Engine Optimization-Arama Motoru Optimizasyonu) al mas yap lmal . Organik ya da demeli arama sonular nda gzkmek gnmz dnyas nda firmalar iin byk nem arz ediyor.

9. E-Ticaret te Dikkat Edilmesi Gereken Konular

a. Web Sitesi
* S k Sorulan Sorular blm geli tirilmeli ve her sayfadan buraya link verilmeli. * Sat c y tan tan bilgiler (ticari isim, adres, telefon, e-posta ve faks bilgileri) ve ortakl klar yla ilgili bilgiler al c ya verilmelidir (Bu tr bilgiler al c gvenini artt r r). Al c , sat c n n kimlik bilgilerine her yerden ula abilmeli. * Al c ya, yapt al veri in hangi hukuka tabi oldu u anlat lmal .

* Sat c , sat lan mal veya sunulan hizmetle ilgili tm s n rlamalar n (lke d na sat yapm yoruz! vb.), al c lar n ki isel bilgilerini girmeden ya da rn, servis seimi yapmadan nce grmelerini sa lamal . * Sat yap lan tm mal ve hizmetlerin detayl a klamas site zerinde verilmeli. * Sitede arama fonksiyonu olmal d r (Al c n n arad bilgiye bir an nce ula mas gerekir). Sitenin her sayfas na arama simgesi eklenmeli. * Her sayfada, m teri hizmetlerine ba l bir link olmal d r. * Sat c , al c n n soru ve ikayetlerini inceleyip geribildirim yapmal . Ayr ca, al c ya soru ve ikayetlerinin zerinde al ld na ve kendilerine en ge 1 i gn ierisinde geri bildirimde (e-posta, faks vb.) bulunulaca n belirten bir e-posta gndermeli ve sz verilen srede al c ya mutlaka geri dnlmeli.

b. Sipari
* Sat c , al c dan tm fatura bilgilerini sorgulamal d r. * Al c , sipari ini tamamlamadan nce rn stok bilgisini grebilmelidir. (Stoklarda rn kalmad ise belirtilmeli.) Stoklarda olmayan bir sipari tedarik edildikten sonra al c ya bildirilmeli. * Sat c , toplu sat ya da indirim yapt bulabilmesi nemlidir). rnleri belirtmeli (Al c n n reklamda grd her rn

* Al c , son onay t klamas n yapmadan nce tm fatura bilgilerini grebilmeli. * Sat c , mevcut rn miktar n , teslimat sresi ya da olabilecek tahmini gecikmeleri al c ya bildirmeli. * Sat c , al c n n sipari etti i rn hakk ndaki problem ya da sorular iin ne yapmas gerekti ini, paran n kart ndan ne zaman ekilece ini, iptal, iade ve geri deme politikalar n bildirmeli. * Sat c , sipari in al nd n ve i leme konuldu unu e-posta ile al c ya bildirmeli. * Al c , sipari i ile ilgili son durumu verilen bir sipari numaras ile takip edebilmeli. * Al c ya gemi e ynelik al veri lerini grntleyebilme imkan sunulmal . * Al c ya irket ii politikalardaki de i iklikler bildirilmeli.

c. deme
* Al c n n deyece i toplam fiyat, olabildi ince erken (istenen tm rn bilgileri, miktar , maliyeti, tahmini ta ma ve di er olas maliyetler) gsterilmeli. Buna ek olarak; sat c taraf ndan i lem esnas nda kabul edilen para birim veya birimleri a ka belirtilmeli. * Al c ya deme kolayl klar sunulmal (Sanal Pos (Tm Kredi Kartlar yan nda Paypal gibi deme metodlar , EFT/Havale, vb.). * deme sayfas nda gvenli i sa layan firman n ve deme altyap s n sa layan bankan n logosu yer almal .

d. Teslimat
* Sat c ; teslimat bilgilerini, toplam deme tutar n , teslimat n nereye yap laca n , beklenen teslimat tarihini ve teslimat n hangi ta y c ile yap laca n al c ya bildirmeli. * Sat c , al c ya mal n yola kt n e-posta ile bildirerek haber vermeli. * Sat c , sat n al nan mal teslimat s ras nda olu abilecek hasarlara kar sigortalamal . * Sat c , sipari in gnderimi esnas nda kredi kart numaras n paket zerine yap t rmamal . * Sat c , al c ya mal n kendisine hangi yolla ula t r lmas n seme hakk vermeli (Acil ula mas gereken veya hediyelik bir rn sipari i ayr t r lmal d r.) Buna ek olarak; sat c , al c n n kar lamas dahilinde ekstra teslimat olanaklar sunmal .

e. Garanti
* Her rn iin garantinin sresi, hangi ko ullar kapsad * Al c , garanti hizmetinden kolayl kla yararlanabilmeli. * Al c ya, verilecek deste in a klanmas ve sa lanan destek tiplerinin bildirilmesi gereklidir. Al c n n deste i nas l ve kimden alaca , destek sresi ve maliyeti belirtilmeli. ve kapsamad detayl bir ekilde yaz lmal .

f.

ade

* Sat c , iade edilen mallar konusunda uygulanacak prosedr al c ya nceden bildirmeli. * Mal n iade edilme artlar , ta ma ve di er masraflar kimin kar layaca nceden al c ya bildirilmeli. * Al c , ahsi bilgilerini girmeden ve mal sipari etmeden nce iade artlar n ve geri deme politikas n n bulundu u sayfay grebilmeli. * Sat c , iade artlar nda son iade tarihini de belirtmeli. * Sat c al c ya, iade edilen bir mal n geri demesini ne kadar zamanda yapaca n , paran n ne kadar n geri deyece ini ve bir sorun olursa al c n n ne yapmas gerekti ini bildirmeli.

g. Gizlilik
* Sat c , gizlilik politikalar n her sayfan n en alt k sm nda bildirmeli. Ayr ca, al c bilgilerinin nc ah slara da t lmayaca duyurulmal . * Sat c , d dnyaya hangi al c bilgilerini verece ini al c ya sormal d r (Bu, ilk i lem olmal d r). Al c lar, seimlerini yapar yapmaz aktif hale getirilmeli ve zaman iinde seimlerini de i tirebilmeli.

h. Gvenlik
ncelikle online ortamda gvenli i sa layan SSL hakk nda biraz bilgi vermek gerekir. SSL, network zerindeki bilgi transferi s ras nda gvenlik ve gizlili in sa lanmas amac yla Netscape taraf ndan geli tirilmi bir gvenlik protokoldr. 1996 y l nda 3.0 versiyonunun kar lmas yla hemen btn internet taray c lar n n (Microsoft Explorer, Netscape Navigator vb.) destekledi i bir standart haline gelmi ve ok geni uygulama alanlar bulmu tur. SSL, gnderilen bilginin kesinlikle ve sadece do ru adreste de ifre edilebilmesini sa lar. Bilgi gnderilmeden nce otomatik olarak ifrelenir ve sadece do ru al c taraf ndan de ifre edilebilir. Her iki tarafta da do rulama

yap larak i lemin ve bilginin gizlili i ve btnl korunur. Veri ak nda kullan lan ifreleme ynteminin gc, kullan lan anahtar uzunlu una ba l d r. Anahtar uzunlu u bilginin korunmas iin ok nemlidir. rne in; 8 bit zerinden bir iletimin zlmesi son derece kolayd r. (Bit, ikilik sayma dzeninde bir rakam ifade eder. Bir bit, 0 veya 1 olmak zere 2 farkl de er alabilir.) 8 bit, sadece =256 olas farkl anahtar ierir. Bir bilgisayar bu 256 farkl olas l , s ra ile inceleyerek bir sonuca ula abilir. SSL protokolnde 40 bit ve 128 bit ifreleme kullan lmaktad r. 128 bit ifrelemede 2128 de i ik anahtar vard r ve bu ifrenin zlebilmesi ok byk bir maliyet ve zaman gerektirir. Kt niyetli bir ki inin 128 bit lik ifreyi zebilmesi iin 1 milyon dolarl k yat r m yap p 67 y l gibi bir zaman harcamas gerekir. Bu rnekten anla ld gibi SSL gvenlik sistemi, tam ve kesin bir koruma sa lar. Dikkat edilmesi gereken hususlar; * Sat c n n server na (sunucu) yerle tirilecek firewall lar (gvenlik duvar ) yard m ile kart datas na d ar dan izinsiz ula m engellenmeli. * Sat c , deme ve finansal bilgilerinin, kimlik ve deme bilgilerinin, al c ve sat c aras ndaki tm detaylar n gvenli ini sa lamal . * Sat c taraf ndan kredi kartlar ile verilen sipari lerdeki ve onaylanan i lemlerdeki bilgilerin ve i lem loglar n n tutulmas , hem do abilecek anla mazl klarda ve mahkeme kararlar nda yard mc olmas , hem de srekli al veri yapan kart sahipleri hakk nda ok etkili bir database olu turulmas a s ndan ok yararl olacakt r. * Kredi kartlar ile yap lan herhangi bir doland r c l k durumunda konuyu sektrdeki di er sanal ma azalar, banka ve polis ile payla lmal .

10. E-Ticarette 11 Alt n Kural

E-ticaret uygulamalar yaparken ilk anda dikkat edilmesi gereken 11 alt n kural unlard r: a. ok al ma Unutmay n ki bir lise rencisi, byk bir irketten daha iyi ve ekici bir web sayfas yapabilir. Bu yzden, internet zerinden servis veren irketlerin byklkleri, ma aza vitrini say lan web sayfalar sz konusu oldu unda o kadar da nemli de ildir! rn tan t m ya da sat yap lan bir web sitesi, srekli ilgi ve canl tutulmak ister. Unutulmamal ki, milyonlarca m teri internette geziniyor ama ayn zamanda binlerce e-ma aza da yaln zca 1 t klama uzakl kta! O yzden ilgi ekmek son derece nemli. Bunun iin de ok al mal ve web in zelliklerini kullanarak e-ma azan z "farkl " konumland rmal s n z. Burada ba ar l olman n temel kural : al mak, al mak, al mak...

Web kanal n verimli kullanmak ve internet zerinde e-ticaret yapmak iin ok paraya de il, tutarl ve sreklilik ierisinde al maya ihtiya var. b. En uygun rn sunma ok al mak birok eyi de i tirse de, ncelikle sizinle benzer rnleri satan web irketleriyle rekabet edip edemeyece inizi iyi saptaman z laz m. Sonras nda, bunu gze alan bir rn portfy ve sat stratejisi geli tirmelisiniz. Web irketleri farkl lkelerde olsa bile, internet kullan c lar (potansiyel m teriler) iin, yaln zca iki farkl web sayfas d r. O yzden, sz gelimi, Trkiye de CD satan bir ema aza a p bu konuda gl bir altyap ve deneyimi olan ba ka bir Amerikal ya da Avrupal irketle rekabet etmek zor olabilir. Ama sz gelimi, Trk mzi i CD leri satan bir dkkan n daha fazla ba ar l olma ans vard r. Bu yzden, faaliyet sahas n ve sat lacak rn semek son derece nemlidir. c. Web sayfas n n niteli i Web sayfas n n ne kadar kaliteli haz rland , m terinin ilgisini ekmek iin son derece nemlidir. ok iyi haz rlanm bir web sayfas , o sayfada sat lan rnleri sat n alacak m teriler iin de bir gven unsuru olacakt r. E-ma azan n vitrini, haz rlam oldu unuz web sayfalar d r! E-Ticaret sitelerinde nceli in, m terilerle yarat lan etkile im oldu unu unutmamak gerekiyor. Bu noktada kullan c lar n keyifli bir al veri deneyimi ya amas iin ncelikle arayz tasar m n n gl olmas gerek. Kullan labilirlik kurallar n unutmadan haz rlanacak, estetik ve kolay alg lanabilir bir tasar m ile m terilerin al veri deneyim kalitesi kolayca art r labilir. rn tan t mlar nda resim kullanmak nemli bir konudur. Ancak, yksek kaliteli resim hi bir zaman yzlerce kilobyte boyutunda olmamal d r! Olabildi ince kaliteli, ama az hacimli resimler olmal (sadece birka kilobyte kadar!). Unutmay n ki, ma azan za gelen herkes yksek h zlarla internete ba lanm yor! Bir ba ka konu da, dil kullan m . Web sayfalar na koydu unuz her trl bilgi ve anlat mda kelime yanl lar ya da anlam bozukluklar olmamal . Bir e-ticaret sitesinde kullan c ya sunulacak en nemli zellik, kolay al veri yapabilme alg s d r. d. Rahat gezilebilen ma azalar n yap lmas E-dkkan n z , gezilmesi kolay olan bir al veri yeri yap n. Web sayfalar , tv kanallar gibidir. Sitenize gelen birisi bilgiler ve rnler aras nda kaybolur, arad n bulamazsa ba ka bir sayfaya (muhtemelen ba ka bir e-ma azaya) geecektir. Bunu engellemenin yolu, sitenizi olabildi ince basit (kolay gezilir) ve sade yapmaktan geiyor. Ayr ca, insanlar n dkkn n z gezmesini istiyorsan z (Unutmay n, bir ey almak zorunda da de iller. yi izlenim edinen bir ziyareti, hi bir ey almasa da, arkada lar na bedava tan t m n z yapacakt r!), nlerine "sitenize kay t olma zorunlulu u", uzun ve b kt r c bo luklarla dolu bilgi formlar vb. kartmay n. E-ticaretin ilk y llar nda yap lan tipik yanl lard bunlar. Arama fonksiyonu bir e-ticaret sitesinin en nemli elementlerinden biridir. Kullan c lar n h zl ve sorunsuz bir ekilde arama yapmas , dzenli ve iyi listelenmi sonulara ula mas , sat lar n z olumlu ynde etkileyece ini unutmay n.

statistiklere gre, e-ticaret sitelerinde kullan c lar n %30 dan fazlas sat n almay son a amada tamamlamadan vazgeiyorlar. Bu sebeple sz geen sreci en h zl ekilde tamamlamak yine sat lar etkileyecek bir etken olacakt r. yelik formlar , onay sreleri gibi ad mlar n say s n mmkn oldu u kadar azaltmak, gereksiz olanlar tamamen kald rmak, kolay anla labilir arayz ve buton tasar mlar ile m terinizi h zl ca kasaya ynlendirip demesini almak en ncelikli ama olmal d r. nem verilmesi gereken konulardan biri de udur: Kullan c lar, fare (mouse) ile t klamaya bay l r ama bir eyler yazmaktan ho lanmaz! M terilerinizin tek yazaca ey, kredi kart bilgileri olmal ! Bilgi amal dzenledi iniz anketleri bile, yaz l de il de oktan semeli butonlarla (d me) olu turma yoluna gidin. e. Verilen servislerin n plana kart lmas Sz gelimi; m teri destek servislerini, rnlerinizle ilgili ilk anda sorulabilecek sorular ve cevaplar n sayfalar n zda n plana kartabilirsiniz. Ayr ca, e-ma azan zdan al nan rnleri (sipari ler) h zl ca teslim etmek (kimse ald bir rnn haftalar sonra teslim edilmesini istemez, de il mi?) ve bunu vurgulamak, m teriler iin ok iyi bir etki b rakacakt r. Her m teriye ayn nemi verin. Ve mutlaka bir e-posta yaz ma adresi ba lant s n ana sayfan za (ma aza giri ine/vitrinine) koyun. Bu yolla, ziyaretilerin, rnleriniz hakk ndaki fikirlerini renebilirsiniz. E-ma azan za gereksiz ba lant lar (link) koymay n. Ziyaretilere ba ka yerlere zaping yapma imkn n vererek kendi kalenize gol atm olursunuz.

f. Site tan t m n n yap lmas

Bunu iki farkl yntemle uygulamak mmkndr: a. Tm dnyada en ok bilinen arama motorlar na sitenizi kaydettirin. Bunlar; * Google, www.google.com * Yahoo, www.yahoo.com * Altavista, www.altavista.com * Excite, www.excite.com * MSN, www.msn.com * Web Crawler, www.webcrawler.com * Infoseek, www.infoseek.com * Hotbot, www.hotbot.com * Lycos, www.lycos.com

Arama motorlar belirli aral klarla, kendilerinde kay tl web sayfalar n ziyaret edip onlar , ilerinde kullan lan kelimelere gre indekslerler. Bylece, arama yapanlar, o indeks kelimelerini girdiklerinde, kelimelerin geti i ilgili web sayfalar n n adreslerine eri ir. Web sayfalar n n iinde, zel HTML komutlar yla anahtar kelimeler verilir. Arama motorlar nce bu kelimelere bakar. O yzden anahtar kelimeleri dikkatli semek, arama motorlar kullanarak arama yapan m terilerin e-ma azalar n z bulmalar n kolayla t racakt r. Ayr ca, satt n z rnleri, irket ad n vb. belirten kelimeleri, metin iinde de belli aral klarla kullan n. Arama motorlar n n baz lar , do rudan metinde geen kelimeleri de indeksler. Bu ekilde, anahtar kelime bazl aramalarda e-ma azan z n ad n n kmas n sa layabilirsiniz. Ama arama sonular nda en ba a yerle mek istiyorsan z, ne yaz k ki bunun standart/sihirli bir yolu yok. Olsa bile, herkes kullan r ve bu da sonuta pek bir eyi de i tirmezdi. b. Sitenizin reklam n ok ziyaret edilen baz popler sitelere verebilirsiniz. (Gnlk gazete siteleri, arama motorlar vb.). Ancak, web reklamlar olduka pahal olabilmektedir. Bu tip reklamlar, o reklama t klay p, sitenize ula an ki i ba na bir cret demeden tutun da, sabit cret demeye kadar birok ekilde olabilir. Sitenin tan t m ve marka bilinirli i, ba ar faktrlerinin ilk s ralar nda yer almaktad r. Yukar da bahsedilen etkenlerin d nda, rnn kalitesi ve hizmet sunumu da do al olarak isim tan t m na katk sa layacakt r. g. D k fiyat ve lojistik yeterlilik nsanlar, al t klar ma azalara giderler. Bu, e-ma azalar iin de byledir. nsanlar n "ayaklar n al t rman n en etkili yolu" da fiyatlar d k tutmakt r. Web in maliyetleri d ren bir kanal oldu unu hat rlay p, rnlerinizi normal piyasada sat landan daha ucuza sat p ayn kr elde edebilece inizi unutmay n. D k fiyat n yan nda rn k sa srede tedarik edip m teriye teslim etme a n n yeterince geli mi olmas nemli bir konu. Dinamik bir teslimat a n n varl hem fiyat n d rlmesinde hem de m teri gveninin kazan lmas nda byk rol oynacakt r. h. Dzenli gncelleme Baz rnleri her gn de i ecek ekilde ana sayfan zda ne kartabilirsiniz. Sitenize gelen bir ziyareti, bir ka gn ncesine gre farkl l klar bulmal . Gncel olarak kullan lmas gereken di er bir konu da anketlerdir. Kullan c lar tan mak ve hizmet kalitesini art rmak iin periyodik olarak de i en k sa anket sorular n sitede payla abilirsiniz. i.

Uzun vadeye odaklanma

E-ticarette ba ar l olabilmenin en nemli yollar ndan biri, m teri sadakatinin olu turulmas ndan gemektedir. Bir m teriye bir kere sat yapman n de il, m teriyi srekli olarak ba laman n nemli oldu u gere i, asl nda sadece elektronik ortama zg de il, ama bu ortamda daha nemli oldu u da bir gerek. E-ticarette m teriyi kazanman n n art olan gven olu turman n, ancak uzun ve bilinli m teri politikalar ile elde edilmesi mmkn gzkyor. M teri ile ili kinin her kademesinin dikkatli bir ekilde planlanmas gerekmektedir. Geli igzel yakla mlar ile e-ticarette ba ar sa lamak rastlant lara

kalm olacakt r.

j. Sab rl olma
E-ma aza a l r a lmaz, hemen bir sr m terinin gelmesini beklememek gerek. Al veri yapan ki ilerin sizin ma azan z fark etmesi biraz zaman alacakt r. nternet ok byk. Milyonlarca kullan c ve birbirine rakip yzbinlerce e-ma aza var. Birileri sitenizden al veri yapmaya ba lad m arkas gelecektir.

k. Gven Sa lama
E-ticareti, yerle ik olarak yap lan ticaretten ay ran en nemli unsurlar n ba nda gven gelmektedir. Sat c ile al c n n birbirlerini grmeden gerekle tirdikleri bu ticaret tipinde hem sat c , hem de al c normal ortamdakinden ok daha fazla kendilerini gvende hissetmek isterle r. zellikle lkemizde, online ortamda gerekle tirilen ticarete bak a s , ekingen bir tav r gstermektedir. Bunun ba l ca nedeni, online olarak verilen bilgilerin, kt niyetli olarak kullan m ndan ekinilmesi. K sacas , gven eksikli i. E-ticaret'te zellikle sat c taraf nda gven olu turman n ba l ca etkenleri a a daki gibi say labilir: i. ii.

iii.

iv.

v.

Sat c n n referanslar Sat c ya daha nce m teri olmu lar n verece i referanslar, birok tketici gznde gven olu turma a s ndan en yksek seviyede nem ta maktad r. Bilgilerin gncelli i ve do rulu u Web sitesinin iyi bir stok takibi sistemine sahip olmas , m terileri ile ya anabilecek birok problemi ba tan nleyecektir. Stokta olmayan bir rnn stokta var gibi gzkmesi ve sipari al nmas , m teri taraf nda gven kaybetmenin en gzel (!) yollar ndan biridir. Ayr ca, sitede yer alan rn bilgilerinin, sat lan rnn gerek zelliklerini yans tmamas da ayn ekilde ok byk gvensizli e yol aacakt r. nemsiz gibi gzkebilecek bir ayr nt , m teri iin byk nem ta yabilecektir. leti imdeki ba ar M teriler ile gerekle ecek elektronik ileti imin, a k ve h zl ekilde gerekle tirilebilmesi, m teri e-postalar n n zaman nda cevaplanmas nem ta maktad r. Cevaps z kalan bir m teri e-posta mesaj , kaybedilmi bir m teri ile hemen hemen ayn anlama gelecektir. H zl servis Online ortamda gerekle en al veri lerde, m terinin bekletilmemesi ok byk nem ta makta. Unutulmamal ki, m teri her zaman k eba nda yer alan dkkandan istedi i rn temin edebilir. Gerek dnya ile rekabet edilebilmesi iin, sat lan rnn ok h zl ekilde teslim edilmesi gerekmektedir. Fiyat n nemi E-ticarette m terinin sizinle pazarl k etme imkan n n ok daha az olmas , sitenizdeki rnlerin fiyatlar n daha nemli hale getirmektedir. M terinin bilgiye ula mas n n ok kolay oldu u elektronik ortamda, rn fiyatlar n i irmeniz sz konusu olamayacak bir yakla md r. Sizi tercih etmeyen m terilerin kim oldu unu bile bilmeyeceksiniz. K sacas , e er elektronik ortamda ticaret yapmaya kalk yorsan z, gerek dnyadakinden daha d k kr oranlar na da ba tan raz olman z gerekmektedir. Veya daha pahal satacaksan z, bunun mutlaka iyi bir a klamas olabilmeli. M teriler, sizin yksek fiyatla sat yapt n bir kere d nmeye ba lad lar m , bu konuda m teri gvenini geri kazanman z ok zor olacakt r.

vi.

Olu abilecek sorunlara zm yakla m Asl nda en nemli etkenlerin ba nda bu gelmektedir. Uzun vadede, srekli bir m terinizin al veri i esnas nda kk de olsa problem ya amas ka n lmaz bir durum. Ancak, m teriler iin daha nemli olan bu problemin, sat c taraf ndan ne ekilde zld olmaktad r. Sat c lar n, bu gibi durumlarda kendilerini m teri yerine koyarak uzun srede olu mu olan gven duygusuna zarar vermeyecek zmler retmesi gerekmektedir.

Sipari in gnderilmesi ard ndan yap lacak e-posta teyit mesajlar , online m terilerin sipari lerini izleyebilecekleri takip numaralar ve zaman nda hasars z teslim, m teri gveninin temel unsurlar d r. nternet alan nda Trkiye de ve dnyada ya anan geli meleri inceleyerek analiz eden Webrazzi, kullan c lar n online al veri tercihlerindeki ncelikleri ara t rd . Toplam 410 ki inin oylar yla destek verdi i ankette, kat l mc lar n % 63 (258 ki i) ncelikli tercih nedeninin gvenilir firma oldu unu belirtti. kinci s rada ise % 23 oy oran yla (96 ki i) d k fiyat geldi. Bunlar s ras yla h zl tedarik (%7,28 ki i), m teri hizmetleri (%4,18 ki i) ve rn e itlili i (%3,10 ki i) izledi.

11. E-Ticarette Nas l Fark Olu turabilirsin?

a. Fiyat
nternet ortam ndaki al veri lerde bilgiye h zla ula man n bir sonucu olarak, al c lar n fiyatlar kar s nda geleneksel pazarlamaya oranla daha duyarl olacaklar dikkate al nd nda, fiyat n olduka nemli bir pazarlama bile eni haline geldi i ka n lmaz bir gerek. Gelinen noktada, en nemli unsurlardan biri rnler aras ndaki benzerliklerin artmas . Geleneksel pazarlamada oldu u gibi, internette pazarlamaya konu olan pek ok rnde de tketici istek ve beklentilerine gre farkl l klar olu turmak nem kazan yor. Di er yandan, internette pazarlamada da kaliteden nce farkl l n n plana kar lmaya al ld bir gerek. Zira, ma aza ortam olmasa bile sanal ortamda rn ve hizmetlerde farkl l klar ok fazla de ilse, al c lar n fiyat zerinde yo unla mas bekleniyor. Dolay s yla, internette pazarlamada rn ve hizmetlerde farkl la t rma yapman n zorluklar , fiyat nemli bir rekabet arac haline getiriyor.

b. Tasar m
Tketicilerin internette al veri tecrbelerini art racak ekilde, sanal ma aza tasar m na nem verilmeli. Al c lar internetteki al veri lerinde fiyat ilk s rada nemli faktr olarak belirtseler de, fiyat ara t rmas n n ciddi anlamda yap lmad da grlyor. Online al veri yapan aktif tketiciler zerinde yap lan bir ara t rma sonucuna gre, bu al c lar n yaln zca % 8 inin s k bir fiyat ara t rmas yapt klar grlyor. Ba ka bir ara t rma sonucuna gre, kitap al c lar n n ortalama %1,2 si, CD al c lar n n ise %1,8 si siteleri kar la t rd klar n ifade ediyor. Di er bir al ma sonucuna gre ise kitap al c lar n n %89 unun, oyuncak al c lar n n %84 nn, mzik rnleri al c lar n n %81 inin ve elektronik e ya al c lar n n %76 s n n ilk ziyaret ettikleri siteden al veri yapt klar ortaya k yor. Bu noktada, internette al veri yapan al c lar n fiyatlardan daha ziyade siteleri kar la t rd klar , fakat zellikle otel, uak bileti vb. konaklama ve seyahat hizmetlerinde fiyat kar la t rmas n daha yo un yapt klar gzleniyor.

12. E-Ticarette Trk Kullan c s n n Beklentileri

* Trkiye de e-ticaretin, e-perakendecilik taraf nda ba ar faktrlerinin ba nda marka-isim bilinilirli i ve gveni ile lojistik yeterlili i geliyor. Doland r c l k ve sahtecilik hala Trk kullan c s n n en byk ekincesi. * Sosyal bir ihtiya olarak konumland r labilecek gven unsurundan sonra e-giri imin kontrolndeki en nemli faktr, kullan c n n ya ad yere zaman nda rn gnderilip gnderilmedi idir. Lojistik ba ar , tekrar al veri i tetikleyen temel faktrlerden biridir. Gerek lojistik ile ilgili sorunlar gerekse de al nan hizmet ya da rnle ilgili olas sorunlarda m teri ili kileri, iade, sigorta, tamir gibi konular da bar nd ran hizmetler nem s ralamas n n yine st s ralar nda yer almaktad r. * Bir di er husus, deme seeneklerinin yeterlili i... Hala online i lemlerde kredi kart n kullanmak ya da hemen havale yapmak istemeyen, teslimat al rken demek isteyen byk bir kitle mevcut. Malum, Avrupa n n en gen nfuslu lkelerinden birisiyiz. Dolay s ile bu genler interneti kullan yor, internete inan yor ve gveniyor. nmzde dnemde h zla e-ticareti ykseltecek olan bir nesil yeti iyor. Dnya'n n en i lek caddesinde dkkan n z a n. Unutmay n, "Erkek kalkan, erken yol al r."

13.

iniz E-Ticarete Uygun Mu?

Ba ar l bir online sat ; ne satt n za, nas l satt n za, kimlere satt n za ve rakiplerinizin kim oldu una ba l d r. E-Ticaret e gemeyi d nyorsan z, i inizin bu sat yntemine ne kadar uygun oldu unu anlamak iin a a daki sorular gzden geirin. lk ad m olarak, satt n z rnn veya hizmetin online olarak "sat lan" rnlerin zelliklerine uyup uymad n belirleyin.

a. Online al veri te ra bet edilen rnler * Ticari mal (CD ler, kitaplar), * Merakl lar na hitap eden rnler (a l k malzemeleri, spor rnleri, vs.), * rnn incelenemedi i hizmetler (seyahat hizmetleri, vs.), * S k sat n al nan eler (yedek paralar, bro malzemeleri), * Teknolojik rnler (yaz l m, bilgisayar, cep telefonlar vs.), * Zor bulunan eler (bask s tkenmi yay nlar, nadir bulunan pullar). * Nakliyesi zor olmas na kar n son dnemde rnekleri artan rnler (mobilya vb.), b. Online al veri te ra bet edilmeyen rnler * Yasal olarak sat lmas zor olan rnler (uyu turucu maddeleri), * Uygulamal yard m gerektiren geler (gelinlik k yafetleri vb.). Ancak yak n bir zamanda ARG (alternate reality game) teknolojisi ile online ortamda gelinlik k yafetlerin al n p sat ld n da grece iz.

14. Kritik 10 Ba ar Faktr

Digital ekonomiden nce g firmalardayd ; ne retirlerse satabiliyorlard . Ama art k g, tketicide... ok geni bir yelpazede sunulan rn/hizmet e itlili i var. stenilen bilgiye dakikalar ierisinde ula labiliyor. Sitelerde kendileri iin ayr lan mesaj kutular ndan ikayetlerini, memnuniyetsizliklerini dile getirebiliyorlar. Bu nedenle art k sanal ma azalar n, burada sat lan rnlerin ve sat sonras hizmetlerin m teri beklentilerini kar layabilmesi ok daha nemli oldu. Ba ar l e-ticaret zmlerinin s rr nedir? Neden birok internet tabanl proje hsranla sonulan rken kk bir az nl k ba ar l oluyor? E-ticaretten paray kim kazan yor ve ba ar s z olanlardan farkl olarak ne yap yor? Ba ar l irketlerin hepsi, son 2-4 y l n , m terilerin elektronik ortamda h zl , kolay ve ekonomik olarak kendileriyle i yapmalar n nas l kolayla t rabileceklerini ara t rarak geirdiler. ncelendi inde, bunlardan 10 unun kritik oldu u grlyor: 1. Do ru m teriye odaklanmak, 2. Pazarlama kanallar n belirlemek, ( lk nce e-mail, banner, bloglar, mikro bloglar, sosyal a lar gibi mecralar n kullan m ve sonra radyo, gazete gibi geleneksel kanallar seilebilir.) 3. rn merkezli de il, m teri merkezli olmak, ( irketin ana i leyi sistemini d ar dan ieriye, yani m teri perspektifiyle tekrar dzenlemek.) 4. M terinizin talep ve ihtiyalar n bilmek, ona zaman kazand racak yarat c fikirler sunmak ve tek bir elden kt d nlecek kadar uyumlu i ortaklar yla i inizi yrtmek, 5. M terileri etkileyen i prosedrlerini daha etkin hale getirmek, 6. M teri ili kilerine 360 derecelik bir vizyonla ve tm ynleriyle hakim olmak, 7. Ki iselle tirilmi servis sa lamak ve sad k m terileri dllendirmek, 8. Web ortam nda sitenizi devaml ziyaret eden bir topluluk olu turmak... Kula a basit geliyor, de il mi? Ama de il. M terilerinizin sizinle kolayca i yapmalar n sa lama d ncesi basit. Bu vizyonun uygulanmas ise zor. ncelikle vizyoner bir lidere, zellikle pazarlama kariyeri olan bir lidere, sonra da d nlerek yap lm yat r mlara, birbiriyle uyumlu yneticilere ve bilgi teknolojisi vizyonerlerine ihtiya var. 9. M teri odakl yneticiler ile teknolojiyi kullanan bilgi teknolojisi departmanlar n n verimli al mas , (Bymeyi hedefleyen, m teri odakl yneticiler ve bu yneticilerin verdikleri szleri tutabilmeleri iin teknolojiyi kullanan bilgi teknolojisi departmanlar ! Tabii bu iki grup, zaman zaman anla amayabilir; tart abilir veya tam aksine, ok uyumlu i ler karabilir. Ama bu gruplar n tart mas z nem verdi i grup, m teri olmal d r.) 10. Online video yay nlamak. Online sat larda tketicinin ihtiyac olan mal sat n almas nda videolar n tetikleyici etkisi vard r. Ara t rmalar, video kullan m n metin ieri i ve sabit imajlara gre etkisinin daha fazla oldu unu ve video takipilerinin her y l ortalama %40 oran nda artt n gsteriyor.

15. Hedeflenen Ba ar n n lm
E-ticaret yapt n z web sitesinin do ru yolda olup olmad n , potansiyelinin ne kadar n sat a dn trd n dzenli yapaca n z analizler ile takip etmeniz gerekmektedir. u hibir zaman unutmamal ki, l(e)medi in eyi ynetemezsin. Ba ar kriterleri, finansal ya da finansal olmayan ltler ierebilir. Burada nemli olan gelece e ili kin hedeflerinizi ve ngrlerinizi belirlemeniz ve sonras nda gerekle enlerle bu ngrleri k yaslaman zd r. Kriterlerden baz lar n yle s ralayabiliriz:

a. Dn m oran
Ziyaretilerinizin m teriye dn me oran olup sizi sonu odakl olmaya ve hedeflerinizi tutturmaya yneltecektir. nemli olan ziyaret eden say s ndan ok, ka tanesinin sat n al ma dn t dr. Periyodik olarak art olmas n n yan s ra olas d leri an nda analiz edebilmeniz gerekir.

b. Ortalama sepet tutar

Sat lar n z artt ka kr n z da artacakt r. Bu yzden ziyareti say n z ayn kalsa bile "sepet bykl " art yorsa bu iyiye i arettir. stelik sepet bydke greceli olarak kargo fiyat d ecek ve bu al veri m teri nezdinde daha ucuz olarak alg lanacakt r. zel gnlerde sepet bykl artsa da nemli olan genel ortalamad r. Hangi kampanyalar n sepet bykl n nas l etkiledi ini izlemelisiniz.

c. Sitede geirilen sre

Sitede geirilen sre ile al veri say lar n kar la t r rsan z, al veri yap lmas iin sitede geirilmesi gereken sreyi tespit edebilirsiniz. (Google Analytics kullanarak bu verilere h zla ula abilirsiniz.) Ziyareti sitede ne kadar uzun sre kal rsa al veri olas l o kadar ykselecektir. Farkl kanallardan gelen ziyaretilerin (arama, banner, e-posta) ka nc ziyaretlerinde al veri yapt klar , ziyareti segmentasyonu a s ndan olduka nemlidir.

d. Ziyareti sadakati
Ayn ki inin siteyi ziyaret etmesi, tekrar al veri yapmas sundu unuz hizmetin ba ar s n n gstergesidir. Sad k m teri oran n z d kse, hatan n nerede oldu unu tespit etmeniz gerekmektedir. Tekrar ziyaret edenlerin ziyaret s kl da siteyi gncellemeniz gereken zaman aral ile ilgili size bilgi verecektir. (Google Analytics Ziyaretiler / "Ziyareti Sadakati" ad m ndan takip edilebilir) S k gelen ziyaretilere daha dinamik bir site sunmak gerekir. "Tekrar ziyaret edenlerin toplam ziyareti say s na oran "n ba ar hedefi olarak belirleyebilirsiniz.

e. Tamamlanan al veri oran

Birok al veri sitesinde, al c lar n al veri ad mlar nda sipari ten vazgetikleri gzlemlenmektedir. Bu konuda sepet iptallerinin azalt lmas hedefi nemlidir. "Google Analytics Huni si" ile bu ad mlar takip edilmeli, sorun tespit edilen ad mlar iin h zl aksiyon al nmal d r.

f. Rekabet lm
Sektrnzdeki rekabeti lmleyebilirsiniz. rne in; Compete sitesini kullanarak bir rnn hangi sitelerde arand n ve rakiplerinizde aran p aranmad n inceleyebilirsiniz. Yapaca n z kampanyalar n sonucunda, sitenizde yap lan aramalarda ve arama motoru sorgulamalar nda, ilgili rnlerin aranmas ve sitenize t klanarak gelinmesi nemlidir. Bu konuda kullanabilece iniz bir di er

site ise Hitwise. E er belirli bir seviyenin zerinde siteniz aranm ise rakiplerinizle k yaslama yapabilirsiniz. Bu konuda en ba ar l uygulama ise www.google.com/insights/search d r.

16. Sat

n Pf Noktalar

nternette sat yapmak iin stok ynetimi, ma aza sorumlusu ve sat temsilcisine ihtiyac n z yok. Gnmzde irketinizi dnyaya aman n ve sat lar n z art rman n en d k maliyetli, en h zl ve en karl yolu internetten sat t r.

a.

sim ve Yaz l m

lk olarak bir site kurmal s n z. Bunun iin atman z gereken ncelikli ad m ise bir isim bulmak. Seece iniz isim rnlerinizi hat rlatmal ve kolay ak lda kalmal . simde Trkeye zel, -- - - gibi harflerden ka n n. Mmkn oldu unca tek kelimeden olu an bir isim tercih edin. sim seiminden sonra s ra yaz l ma gelmeli. rnlerinizi internette gstermek ve m terilerinize bilgi ak sa lamak iin, i levsel bir yaz l m edinmeniz gerekiyor. Bu yaz l m temel olarak; rn ekleme ve sipari alma gibi temel blmleri kapsamal .

b. Pazarlama
Asl nda pazarlama, i in en ba ndan sonuna kadar yer alan bir aktivitedir. Burada sreler ad m olarak ifade edildi i iin pazarlama uygulamas na ikinci s rada yer verildi. Pazarlama aktivitelerinin oklu u ve i levselli i gerek bir sat ba ar s sa lar. te yandan, internetteki al veri lerde bilgiye h zla ula an tketicilerin fiyatlara kar duyarl olduklar da unutulmamal d r. Bu nedenle (daha nce de ifade etti imiz zere) internetten sat ta fiyat olduka nemli bir pazarlama bile enidir! Sanal ortamda rn ve hizmetlerde farkl l klar ok fazla de ilse, al c lar fiyat zerinde yo unla yor. c. Tedarik ve Stok Tedarik srecini sa l kl ya amak iin satmak istedi iniz rnn, sipari sonras nda nas l temin edilece ini belirlemelisiniz. Burada nemli olan, sat sonras nda rnn en k sa zamanda kusursuz bir ekilde m terinize teslim edilmesi. d. deme M terilerden al nan cretler irketinizin hesaplar na aktar l r. Bunun iin de baz yntemler vard r. ne kan yntemleri Sanal POS, EFT/Havale, Paypal, Google Checkout, Western Union, telefonla sipari ve kap da tahsilat eklinde zetlemek mmkndr. i.

Sanal POS Bu cihaz, bildi imiz POS gibi al r. nternet zerinden sanal POS yaz l m ile m terilerinizden kredi kart kabul edebilirsiniz. Bu yaz l m sat sitenize ek bir modldr. Birok bankan n Sanal POS entegrasyon yaz l m vard r. Bankalardan bu yaz l m temin edebilmeniz iin mracaat etmeniz gerekir. Her bankan n kendine has prosedr de olsa genel olarak sizlerden u standart artlar isteyeceklerdir: Banka

zerinde bir hesap numaras , sat yapmay d nd nz sitenin al r durumda olmas , vergi levhas , ticari faaliyet belgesi, teknik dan man ve ortalama y ll k cret. ii.

EFT/Havale yntemi M teri demelerini banka havalesi ile kabul edebilirsiniz. Burada nemli olan, sat yapt n zda m terilerinize tm bilgileri ayr nt l bir ekilde vermeniz ve demeyi kesin olarak almadan gnderimi yapmaman z gerekti idir. Paypal Bankac l k sitemi benzeri bir yap ya sahip olan bu sistem birok lkede milyonlarca kullan c ve siteden deme kabul eden onlarca site taraf ndan benimsenmi ve her geen gn yayg nla an bir deme sistemidir.
Gvenlik nedeniyle kredi kart bilgisini al veri yapt her siteye vermek istemeyen kullan c lar, bu sistemde bir hesap a p demelerini paypal hesaplar ndan yapmaktad r. Tek bir kaynaktan deme yapman n daha gvenli ve kolay yolu olarak lanse edilen bu sistem, online al veri yapan ki ilere ynelik farkl deme zmleri sunmaktad r. Bu sistemde paypal hesab olan bir ba ka ki iye de para gndermek mmkndr. Paypal sisteminde finansal bilgiler hibir zaman al veri yap lan sitelerle payla lmamaktad r.

iii.

iv.

Google Checkout Birok insan interneti al veri yapmak iin kullan yor. Online al veri in dezavantajlar ndan biri, ki isel bilgilerinizin internete gemesidir. Farkl web sitelerinde bir eyler almak istiyorsan z, tm bilgilerinizi birok kez girmek zorundas n z. Google, perakendecilerin ve kullan c lar n n evrensel bir hesap sistemi avantaj ndan yararlanmalar na izin veren bir araca sahip. Google hesab olu turduktan sonra, kredi kart bilgilerinizi giriyor ve google checkout servisi kullanan tm sitelerden kolayca al veri yapabiliyorsunuz. (Kimseye kredi kart bilginizi vermenize gerek kalm yor.) Checkout zerinden al veri inizi yapt n zda, tahsilat kredi kart ndan google yap yor.
M teriler iin cretsiz olan Google Checkout hizmetine, perakendeciler sat hareketi ba na %2 pay demek zorundalar. Fakat Google, AdWords kullanan perakendecilere indirim yap yor. Arama motoru ve sundu u di er birok hizmet ile kullan c lar n n be enisini kazanan google, checkout hizmeti ile bekleneni veremedi.

v.

Western Union E er uluslararas bir sat gerekle tiriyorsan z, en uygun deme yntemidir. Bir nevi isme havale sistemi gibi al r. Yurtd nda s kl kla kullan lan bu sistem iin Trkiye de seece iniz bir banka ve al c ismini m terilerinize sipari ncesi sylemeniz gerekir. Para transferi 5 dakika iinde gerekle tirilir. Para transferinden sonra, m terinizin size 11 haneli bir PIN numaras vermesi gerekir. Paran z tahsil ettikten sonra sipari i gnderebilirsiniz. Bu deme yntemi iin herhangi bir bankaya hesap at rman z gerekmez. Telefonla sipari Trkiye de internet zerinden telefon ile sipari al m , fazlas yla tercih edilen bir yntemdir. E er yaln zca Trkiye de sat yapacaksan z, alternatif olarak telefonla sipari al m da yapmal s n z. Bunun iin irketiniz iinde gerekli

vi.

organizasyonu ve sat sitesi yaz l m n nceden planlamal s n z. Trkiye de internet m terileri telefonla sipari te o unlukla farkl davran lar sergiliyor. Bunun iin bir sat prosedrn geli tirmelisiniz. nceden belirlenmi soru ve cevap kurallar n z olmal d r. Telefonla sipari te kredi kart bilgilerini alarak yine Sanal POS zerinde sipari leri gerekle tirebilirsiniz. Kredi kart ile deme iin Sanal POS entegrasyonuna uygun bir yaz l m kullanmal s n z. Kredi kart bilgilerini saklaman z son derece sak ncal d r ve ticari olarak risk ta r. Bunun iin yaz l m ile sipari i gerekle tirip tm sorumlulu u bankan za aktarabilirsiniz. vii.

Kap da tahsilat Bu yntemin internetten sat lar artt rd bir gerek. Trkiye de birok m teri demesini kredi kart ya da nakit olarak kap da rn sa lam olarak teslim ald ktan sonra yapmay tercih ediyor. Sipari in al m ve deme ynteminin seimi konusunda sitenize gerekli tm bilgileri ayr nt l olarak yazmal s n z.

17.

statistiki Bilgiler

Shop.org ve Forrester Research taraf ndan 2007 y l nda haz rlanan Online Perakendecili in Durumu 2007 raporunun en vurucu yan , 2006 y l iinde ABD deki tketicilerin internet al veri lerinde bilgisayarlara harcad klar ndan daha ok paray k yafetler iin harcad klar n n ortaya kmas idi. Bir ba ka ifade ile k yafet kategorisindeki toplam sat lar, ilk kez elektroni i gemi oldu. eMarketer verilerine gre, 2006 y l nda 18,3 milyar dolar olan k yafet, aksesuar ve ayakkab kategorisi online ticaret hacmi 2008 y l nda 26,6 milyar dolara eri ti. eMarketer in 2008 y l nda yay nlad raporda a a yukar her 10 ABD gencinden 6 s n n internet zerinden bir al veri yapt belirtiliyor. En ok al veri yap lan kategorinin %46 ile K yafet, Ayakkab ve Aksesuar oldu u ortaya km . Yine ayn ara t rma firmas taraf ndan 2009 y l ba nda haz rlanan Online Perakende Endstrisi raporunda, internet zerinden sat lar n 2008 y l nda ABD toplam perakende sektrnn yakla k %12 sine ula t belirtiliyor. (Ecommerce has been growing for the past five years, and there is no sign of a slowdown just yet the UK s online retailers generated 46.6bn in sales, 2007, up 54% on 2006. Online sales in the UK alone will reach 78bn a year by 2010.) nternet World Stats rakamlar na gre, dnya nfusunun 6.768 milyon civar nda oldu u ve kresel nu nfusa gre %24,7'sine tekabl eden 1. 669 milyon internet kullan c s var. "2000-2009 aras bu oran %362,3 artm t r. Her saat ba 25 bin ki i internet kullan c s olurken, Trkiye dnyada 14. s rada yer al yor. 2009 BKM verilerine gre, 2500 civar nda e-ticaret sitesi var. Bunlar n %10 u pazar n %70 ini olu turuyor. Dolay s yla bu tekelle me durumuna gre, ni bir blgeye odaklanmak gerek. Avrupa e-ticaret sektr konusunda Forrester n yay nlad ara t rma, seyahat sektrnn gelece i iin nemli bilgiler ieriyor. A a daki tabloya gre sektrn toplam cirosu, e-ticaret hacminin yakla k te birini olu turuyor.

Bir ba ka ara t rma irketi olan PhoCusWright n analizlerine gre ise, seyahat sektrnde online sat lar n pay skandinav lkelerinde %55 e yakla rken, ngiltere de %50, ABD de %40 ve Uzak Do u da ise %20 seviyesinde bulunuyor. 2009 y l ierisinde Nielsen taraf ndan sadece Trkiye seyahat sektrne ynelik yap lan 2009 Trkiye Tatil Ara t rmas "na gre Trk tketiciler; bilgi toplamak, otel bulmak ve fiyat kar la t rmas yapmak iin interneti ok s k kullan yor. Ara t rmaya kat lanlar n %80"i tatil planlar n yaparken inernette arama motorlar nda ara t rma yap yor ve bu ki ilerin yakla k te ikisi 3-5 farkl web sayfas n ziyaret etmeyi tercih ediyorlar. Hem "www.google.com", hem de "www.google.com.tr" internet kullan c lar taraf ndan tatil ara t rmas yaparken kullan l yor. Tketicilerin yakla k %90" ; en iyi fiyat bulmada, daha bilinli karar vermede, farkl alternatifleri kar la t rmada ve %67"si ise tatil sat n al rken kararlar n belirlemede Google n etkili oldu unu belirtti. Yine ayn ara t rmaya gre, uak biletinde genel bilgi edinme, k yaslama ve sat n alma karar vermede tketiciler birinci s rada interneti kullan yor. Havayollar nda ise %30 luk bir oran tek web sitesini ziyaret ettikten sonra karar n veriyor. Uak bileti alacak ki ilerin %30 u karar n vermi bir ekilde internete giriyor, 2 site bakanlar n oran %13,3 ila 5 aras site bakanlar ise %4 lk dilimi olu turuyor.

18. neriler
* Trkiye statistik Kurumu nun 2009 y l ara t rmas na gre Trkiye deki hanelerin %30 u internet eri imine sahip oldu u, buradan hareketle ve yine anketlerle 16-74 ya aras bireylerin %38 inin internet kullan c s say ld a kland . Yani Trk internet alemini hedefleyen bir iktisadi te ebbsn tam 25 milyon potansiyel ziyaretisi, hatta m terisi var! Bunu en iyi ekilde kullanmak gerek. * Kendi i alan n zla ilgili yenilik yap n. rne in; sitenizde al veri yapanlara yorgunluk kahvesi ikram edin. Sipari ile beraber 50 gram kuru kahve gnderebilirsiniz. * Santralinize mzik sesi yerine bir fon mzi i e li inde e-ticaret sitenizin tan t m n yap n.

* Travelocity.com isimli sitesiyle seyahat acentelerinin i modeline darbe vuran Terry Jones, 40 milyon yesi, 1200 al an , 5 milyar dolarl k cirosuyla, halka a k dev bir irket yaratm ba ar l bir i adam . Jones, ABD de genli in %73 nn internet kullan c oldu unu, bunlar n %98 inin online al veri yapt n , niversite rencilerinin %73 nn gazeteleri internetten okudu unu ifade ediyor. Evlerinde pijamalar yla al veri e al an bu yeni tketici tipine bir eyler satabilmek iin, sratli olmak ve uygun zmler geli tirmenin art oldu unu sylyor.

* Sitenizin ieri i konusunda bilgi almak isteyenler iin s k sorulan sorular ve m teri hizmetleri gibi blmleri mutlaka bulundurun. * Dolayl veya do rudan rakibiniz konumunda olanlar n sitelerini gzden geirip, m terinin gzndeki de erinizi artt racak biimde onlardan farkl bir site olu turarak benzersiz bir hizmet sunun. rne in; online olarak ocuk oyuncaklar satmak istiyorsan z, lke ap nda ma aza zinciri bulunan sat c lar n e-ticaret uygulamalar ile rekabet etmekte zorlanabilirsiniz. Arz n az oldu u bir alan hedef alarak (e itimde kullan lan oyuncaklar, roman karakterleri ile ilgili oyuncaklar vb.) daha ba ar l bir ekilde rekabet edebilirsiniz. * Nitelikli ierik, kolay eri im, bilginin iletilmesi ve srekli gncellenen bir web sitesi kurmal s n z. Sitenin performans ve gvenilirli i olabildi ince iyi olmal d r. * Web sitelerini tketiciler ile daha ok etkile imli hale getirmeli. Sosyal mecralar zerinde sadece sayfa amak de il, bu mecralar zerinde al veri yap labilecek modlleri (Payvment - firmalar n Facebook taki Hayran Sayfalar na eklemlenebilen ve kendi e-ticaret siteleri ile kpr olu turabilen bir online sepet platform uygulamas ) uygulamaya geirmek gerekir. SON SZ

Eticaret; sadece yeni bir sat kanal de il, ayn zamanda mevcut m terilerin elde tutulmas d r.

Melih Torlak

Yazar Hakk nda 26 Ocak 1987 do umlu olan Melih Torlak, stanbul niversitesi ngilizce ktisat Blmnden 2009 y l nda mezun oldu. Eyll 2007-Haziran 2008 tarihleri aras nda ayl k siyaset, ekonomi ve toplum dergisi Anlay ta ekonomide gndem sayfalar n haz rlad . G da sektrnde farkl firmalar n n muhasebe, ithalat, ihracat ve pazarlama departmanlar nda staj yapan Torlak, uan THY Kurumsal leti im Ba kanl nda E-ticaret ve Marka Uzman olarak al maktad r.

KAYNAKA
Koca, Ali Altu . Trkiye E-Ticaret Ara t rmas Ocak 2010 . http://www.webrazzi.com/2010/02/05/turkiye-e-ticaret-arastirmasi-ocak-2010/ [11.03.2010]. Charlton,Graham. Top 10 most common e-commerce mistakes . http://econsultancy.com/blog/1997-top-10-most-common-e-commerce-mistakes [15.03.2010]. Amazon.com. http://www.tamisabet.com/internet/amazon-com [24.03.2010]. Econsultancy. E-commerce: A Beginner's Guide . http://econsultancy.com/reports/e-commerce-abeginner-s-guide [05.04.2010]. Yal n, Hasan. Efektif Bir E-Ticaret Sitesi in pular . http://www.hasanyalcin.com/efektif-bir-eticaret-sitesi-icin-ipuclari/ [06.04.2010]. Gurd,James. Ten tips for scoping your e-commerce platform . http://econsultancy.com/blog/532910-steps-to-include-when-scoping-your-ecommerce-platform [20.04.2010]. Kutsal, Arda. nternet Giri imleri Marka Ara t rmas Nisan 2009 Raporu . http://www.webrazzi.com/2009/04/20/internet-girisimleri-marka-arastirmasi-nisan-2009-raporu/ [22.04.2010]. Altas,Anil. 2010 E-ticaret Pazar ve Trend Tahminleri . http://smj.ph.com.tr/blog/2009/12/2010-eticaret-pazari-ve-trend-tahminleri/ [05.05.2010]. Charlton,Graham. Ten ways to improve online checkouts . http://econsultancy.com/blog/1828-tenways-to-improve-online-checkouts [07.05.2010]. Charlton,Graham. Feature filtering - what is it and why do you need it? . http://econsultancy.com/blog/985-feature-filtering-what-is-it-and-why-do-you-need-it [07.05.2010]. MacManus,Richard. Shopping 2.0: Current E-commerce Trends . http://www.readwriteweb.com/archives/current_e-commerce_trends.php [11.05.2010]. Oral,Erdal. Internette Pazarlama Ders Notlar . http://www.slideshare.net/pupa35/internettepazarlama-ders-notlar-sunu [11.05.2010]. En iyi 50 B2B sitesi . http://blog.milliyet.com.tr/Blog.aspx?BlogNo=1240 [15.05.2010]. Gkdere, Asl . E-ticarette ni pazara odaklanma zaman . http://www.digitalage.com.tr/Haber/eticarette-nis-pazara-odaklanma-zamani/eb9b9de4-df0f-4fc4-a0a7-7a7b7302d1a1.aspx [15.05.2010]. Charlton,Graham. Majority of online shoppers experience transaction problems . http://econsultancy.com/blog/1914-majority-of-online-shoppers-experience-transaction-problems [25.05.2010]. Marks&Spencer . http://www.marksandspencer.com/ [27.05.2010]. http://www.boden.co.uk/ [27.05.2010].

Luxinabox . http://www.luxinabox.com/Anasayfa.aspx [27.05.2010]. Spor Marketim . www.spormarketim.com [27.05.2010]. Charlton,Graham. M&S launches new Amazon-powered website . http://econsultancy.com/blog/974-m-s-launches-new-amazon-powered-website [01.06.2010]. Garanti E-ticaret . http://eticaret.garanti.com.tr [15.06.2010]. Comscore . http://comscore.com [20.06.2010]. Nielsen . http://tr.nielsen.com/site/index.shtml [20.06.2010]. T.C. Ba bakanl k D Ticaret Mste arl . www.e-ticaret.gov.tr [20.06.2010].

Bankalararas Kart Merkezi . http://www.bkm.com.tr/donemsel-bilgiler.aspx [20.06.2010]. Erkan, Mahir. E-Ticaret ve Bayilik li kisi zerinden Online Seyahat Sektr Analizi . http://interneticaret.blogspot.com/2010/06/turizm-seyahat-online-internet-pazari.html [23.06.2010]. Gold Teknoloji Marketleri . http://www.dopdolu.com.tr/ [29.05.2010]. Laithwaites Wine . http://www.laithwaites.co.uk/LW/jsp/templates/homepage/homePage.jsp [29.05.2010]. Tatil.com www.tatil.com [29.05.2010]. Asker Mekan . http://www.askermekani.com/main/ [29.05.2010]. http://neredenaldin.com/index.php [29.05.2010]. Mattel Shop . http://shop.mattel.com/home/index.jsp [29.05.2010].