Netcad

Bu belgedeki tm bilgiler nceden uyari yapilmadan degistirilebilir ve Ulusal Cad ve GIS zmleri Mhendislik Bilgisayar A.S. adina verilmis herhangi bir taahht niteligi tasimaz. Bu belgede aiklanan yazilim bir lisans ya da sinirli kullanim szlesmesine tabidir. Bu yazilim lisans ya da sinirli kullanim szlesmesinde aiklanan amalar disinda herhangi bir ortama kopyalanmasi yasalara aykiridir. Copyright Ulusal Cad ve GIS zmleri Mhendislik Bilgisayar A.S. 1999 Btn Haklari Saklidir. Telif hakki kanunlari erevesinde izin verilen haller disinda, nceden yazili izin alinmaksizin ogaltilmasi, uyarlanmasi ve tercme edilmesi yasaktir. Birinci baski, Nisan 1999 Basildigi Yer: Ankara Versiyon: V.3 Revizyon Tarihi:14.11.2003 Revizyon No: 005 Dokman No: NC_NETCAD_01 www.netcad.com.tr teknik@netcad.com.tr

Netcad Anamodl 1

Blm : Giris ............................................................................................... 16 NETCAD Nedir? ........................................................................................... 16 PROGRAM KURULUMU ................................................................................ 18 1.2.1. Kurulum Ekrani..................................................................................18 1.2.2. CD IERIGI .......................................................................................19 1.2.3. DIGER RNLER................................................................................19 1.2.4. HIZMETLER .......................................................................................19 1.2.5. KUR...................................................................................................19 1.2.5.1. NETCAD........................................................................................19 1.2.5.2. EGITIM VIDEOLARI .......................................................................19 1.2.5.3. NETCAD ARALARI .......................................................................20 1.2.5.2.1. BDE KURULUMU......................................................................20 1.2.5.2.2. HASP KILIT SRCS...........................................................20 1.2.5.4. NETWORK KURULUMU...................................................................20 1.2.5.5. BELNET.........................................................................................21 1.2.6. Program Lisanslari.............................................................................21 NETCAD Yardim .......................................................................................... 23 Blm : Netcad Tanitimi ............................................................................. 24 NETCAD Ekrani............................................................................................ 24 2.1.1. Proje Adi ...........................................................................................25 2.1.2. Tabakalar..........................................................................................26 2.1.3. izgi Tipleri .......................................................................................26 2.1.4. Fontlar ..............................................................................................26 2.1.5. Yakalama Modlari ..............................................................................27 2.1.6. Karelaj Modu .....................................................................................27 2.1.7. Eksene Dik ........................................................................................27 2.1.8. Kopyalama Modu ...............................................................................27 2.1.9. Grnt Modu ...................................................................................27 2.1.10. Komut Penceresi..........................................................................28 NETCAD Menleri ........................................................................................ 28 NETCAD Objeleri ......................................................................................... 28 2.1.11. Dogru ..........................................................................................29 2.1.12. oklu Dogru.................................................................................29 2.1.13. Nokta...........................................................................................29 2.1.14. Yay ve Daire ................................................................................29 2.1.15. Sembol........................................................................................29 2.1.16. Grup............................................................................................30 2.1.17. Pafta............................................................................................30 2.1.18. Yazi .............................................................................................30 2.1.19. (Egri) Mnhani.............................................................................30 2.1.20. gen ..........................................................................................30 2.1.21. Tarama........................................................................................31 2.1.22. Blok.............................................................................................31 Genel Bilgiler............................................................................................... 31 2.1.23. Szgeler.....................................................................................32 Blm : Netcad Nokta Yapisi ..................................................................... 34 NETCAD Nokta Yapisi ................................................................................. 34 NETCAD 'de Noktalarin Elde Edilmesi ....................................................... 34 NETCAD ' de Nokta Seme Kurallari.......................................................... 35 Blm : Tabaka Yapisi, izgi Tipleri, Fontlar............................................ 36 Netcad Anamodl 2

Tabaka Yapisi Nedir ?................................................................................. 36 4.1.1. Hiyerarsik ( Baglantili ) Tabaka Yapisi................................................37 4.1.2. Tabaka Adini Girmek/Degistirmek......................................................37 4.1.3. Yeni Tabaka Eklemek.........................................................................38 4.1.4. Tabaka zelliklerinin Verilmesi...........................................................38 4.1.4.1. Standart Blm.............................................................................38 4.1.4.2. lek Blm................................................................................38 4.1.4.3. Boyutlar........................................................................................38 4.1.5. Tabaka Silmek...................................................................................39 4.1.6. Tabakaya Ulasmak............................................................................39 4.1.7. Islemler.............................................................................................39 4.1.7.1. Gsterim Sirasi.............................................................................39 4.1.7.2. Tabaka Sakla\ Ykle......................................................................40 4.1.7.3. Proje Tabakalari............................................................................41 4.1.8. Tabaka Rengini Degistirmek...............................................................41 4.1.9. Tabaka Amak / Kapamak.................................................................41 4.1.9.1. Tabakalari Tek Tek Amak/ Kapatilmak.........................................41 4.1.9.2. Tm Tabakalari Amak/ Kapamak / Ters evirmek (Kapali--->Aik) .................................................................................................................42 4.1.10. Tabaka Kilidi................................................................................42 4.1.11. Nokta Adi Aik/Kapali...................................................................42 4.1.13. Nokta Kodlari Aik / Kapali...........................................................43 4.1.12. Alan Adlari Aik /Kapali ................................................................43 4.1.13. Blastro Aik / Kapali.....................................................................44 4.1.14. Plottere Gnder/Gnderme...........................................................44 4.1.15. Alan Taramalari Aik /Kapali.........................................................45 4.1.16. Alan Taramasi..............................................................................45 4.1.17. Plotter Kalem No. Ayari................................................................46 izgi Tipi Mens........................................................................................ 46 4.2.1. izgi ( HAT ) Tipini Semek................................................................47 4.2.2. Otomatik Tabakalandirma Modu ( OTM ) ............................................47 4.2.3. OTM ' den ikmak .............................................................................48 Fontlar 49 4.2.4. Font Degistirmek...............................................................................49 Blm : Genel zellikler............................................................................. 50 Obje Seme Mens ................................................................................... 50 5.1.1. Yntemler..........................................................................................51 5.1.1.1. Objelerin Pencere Ierisine Alarak Semek....................................51 5.1.1.1.1. Kesenler Seenegi ile Beraber..............................................51 5.1.1.1.2. Iindekiler Seenegi ile Beraber ...........................................52 5.1.1.1.3. Kesenler ve Iindekiler Seenegi ile Beraber.........................52 5.1.1.1.4. zerindekiler Seenegi ile Beraber.......................................52 5.1.1.2. Daire Iine Alarak Semek............................................................53 5.1.1.3. okgen Blge Ierisine Alarak Semek..........................................53 5.1.1.3.1. Kesenler Seenegi ile Beraber..............................................53 5.1.1.3.2. Iindekiler Seenegi ile Beraber...........................................53 5.1.1.3.3. zerindekiler Seenegi ile Beraber .......................................53 5.1.1.4. Obje Tipi Szgeci ..........................................................................54 5.1.1.5. Dogruyu Kesen Objeleri Semek....................................................55 5.1.1.6. okgen Alani Kesen Objeleri Semek.............................................55 Netcad Anamodl 3

5.1.1.7. Noktayi Ieren Objeleri Semek ....................................................55 5.1.1.8. Noktadan Geen Objeleri Semek..................................................56 5.1.1.9. Tm Objeleri Semek....................................................................56 5.1.1.10. Son Seilenler.............................................................................56 5.1.1.11. Objeleri Blgeden Kirpmak..........................................................56 5.1.1.12. Seilenleri Tersine evirmek........................................................56 5.1.1.13. Gruplanmis Objeleri Semek.......................................................57 5.1.2. Szge...............................................................................................57 5.1.2.1. Tabaka Adi Szgeci.......................................................................57 5.1.2.2. Obje Adi Szgeci...........................................................................58 5.1.2.3. Yazi Szgeci..................................................................................58 5.1.2.4. Sembol Numarasi Szgeci.............................................................58 5.1.2.5. Renk Numarasi Szgeci.................................................................58 5.1.2.6. izgi Tipi Szgeci..........................................................................58 5.1.2.7. Uzunluk Szgeci............................................................................59 5.1.2.8. Boy Szgeci..................................................................................59 5.1.2.9. izgi Kalinligi Szgeci....................................................................59 5.1.2.10. Nokta Kodu Szgeci ....................................................................59 Referans Mens ........................................................................................ 59 5.1.3. Dy / Dx Kadar Gitmek........................................................................59 5.1.4. Ai / Mesafe Kadar Gitmek.................................................................60 Dik Dogru Baglamak....................................................................................61 5.1.5. Daireye Teget izmek........................................................................62 5.1.6. En Yakin Noktaya Baglanmak.............................................................62 5.1.7. Nokta Numarasi ile Hat Baglamak , Sembol Yerlestirmek....................62 5.1.8. Dik Ayak / Dik Boy Degeri Kadar Gitmek............................................63 5.1.9. Daire Asal Noktalarina Baglanmak......................................................63 5.1.10. 2 Noktadan Kestirme Noktasina Baglanmak....................................64 5.1.11. Verilecek % Egimle Gitmek ..............................................................64 5.1.12. Noktadan Kesisim Noktasina Baglanmak...........................................65 5.1.13. Referans Nokta Vermek....................................................................65 5.1.14. Ekrandan Tabaka ve izgi Tipi Degistirmek.......................................66 5.1.15. Istenilen Koordinata Gitmek.............................................................66 5.1.16. Son Noktaya Gitmek........................................................................67 5.1.17. Uzunluk Degerleri Vermek................................................................67 5.1.17.1. Sayisal Deger Vermek.................................................................67 5.1.17.2. N ile IKI NOKTA Referansi Vermek...............................................67 5.1.17.3. O ile OBJE Referansi Vermek.......................................................68 5.1.17.4. Y ile Gsterilecek Iki Nokta Arasindaki DY Uzakligini Vermek........68 5.1.17.5. X ile Gsterilecek Iki Nokta Arasindaki DX Uzakligini Vermek.......68 5.1.18. Ai Degeri Vermek...........................................................................68 5.1.18.1. Sayisal Deger Vermek.................................................................69 5.1.18.2. N ile IKI NOKTA Referansi Vermek...............................................69 5.1.18.3. O ile OBJE Referansi Vermek.......................................................69 5.1.19. Diger...............................................................................................70 5.1.19.1. Paralel Nokta ..............................................................................70 5.1.19.2. Hattin 1\3 Noktasi.......................................................................71 5.1.19.3. Hattin1\4 Noktasi........................................................................71 5.1.19.4. Hat zerinde a/b Noktasinda.......................................................71 5.1.19.5. Yay Dik ABS ................................................................................72 Yakalama Modlari ....................................................................................... 72 Netcad Anamodl 4

5.1.20. Serbest Mod.....................................................................................73 5.1.21. Nokta Yakalama Modu......................................................................74 5.1.22. U Nokta Yakalama Modu.................................................................74 5.1.23. Kesisim Yakalama Modu ...................................................................74 5.1.24. Orta Nokta Yakalama Modu ..............................................................75 5.1.25. Uygulama Noktasi Yakalama Modu...................................................75 5.1.26. En Yakin Nokta Yakalama Modu........................................................75 Grnt Modlari .......................................................................................... 76 5.1.27. Hizli Egri ..........................................................................................76 5.1.28. Karelaj modu...................................................................................76 5.1.29. Kalin Obje izimi..............................................................................77 5.1.30. Nokta Adlari , Kotlari , Kodlari, Taramalar.........................................77 5.1.31. izgi Kalinligi ...................................................................................78 5.1.32. Referans Bitmapleri Gstermek........................................................78 5.1.33. Aktif Referansi Isaretlemek..............................................................78 5.1.34. Liste ................................................................................................79 Blm : Dosya Mens ............................................................................... 79 A 79 6.1.1. Dosya Seimi .....................................................................................79 6.1.2. Dosya Tipini Semek..........................................................................80 6.1.3. Projeye Ekle.......................................................................................80 6.1.4. n Izleme Penceresi ..........................................................................81 6.1.5. Son Dosyalar.....................................................................................81 6.1.6. A 81 6.1.7. Iptal ..................................................................................................81 Yeni 82 Kapat 82 Proje zellikleri .......................................................................................... 82 Yardimci Islemler ....................................................................................... 83 6.1.8. Projeyi Dzenlemek...........................................................................83 6.1.8.1. ift Objeleri Ayiklamak..................................................................84 6.1.8.2. ift izgileri Ayiklamak..................................................................84 6.1.8.3. Tabaka Siralamak.........................................................................84 6.1.9. Rulo Seklinde Kaydet .........................................................................85 6.1.10. Rulo Iin Grid ...................................................................................86 Blok Kaydet................................................................................................. 87 6.1.11. Saklanacak Objeleri Semek.............................................................87 6.1.12. Islem Sirasi......................................................................................88 Blok Ekle 88 Kaydet 88 6.1.13. Dosyalarin Saklama ncesi Otomatik Yedekleme ..............................89 Farkli Kaydet............................................................................................... 90 Blm : izim Mens................................................................................ 90 Tarama 90 7.1.1. Alan Taramalari.................................................................................91 7.1.2. Dz Tarama.......................................................................................92 7.1.2.1. Taranacak Alanin Seilmesi........................................................92 7.1.2.1.1. Alan Kapali ise .....................................................................92 7.1.2.1.2. Alan Kapali Degilse ..............................................................92 7.1.2.1.3. Alan oklu Dogru ise............................................................93 7.1.2.2. Taranacak Alanin Ierisinde Taranmayacak Blgeyi Semek.......93 Netcad Anamodl 5

7.1.2.3. Taranacak Alanin Ierisinde Dikkate Alinacak Objeleri Semek...93 7.1.3. Bina Taramasi...................................................................................93 7.1.4. Bina Kenar Taramasi .........................................................................94 7.1.5. Merdiven Taramasi............................................................................94 Daire izimi ................................................................................................. 95 7.1.6. 3 Noktadan Geen Daire ....................................................................95 7.1.7. 1 Teget - 2 Noktadan Geen..............................................................95 7.1.8. 2 Teget - 1 Noktadan Geen..............................................................95 7.1.9. 1 Teget - 1 Noktadan Geen..............................................................95 7.1.10. 2 Teget Yariap.........................................................................96 7.1.11. 3 Objeye Teget ............................................................................97 7.1.12. Yariap ve Merkezi Belli................................................................97 Bir Dogruya Teget Daire ...............................................................................97 Yay izimi .................................................................................................... 98 7.1.13. Yay Merkez ve 2 Nokta..............................................................98 7.1.14. 3 Noktadan Geen Yay.................................................................98 7.1.15. Elips ............................................................................................98 Yazi islemleri............................................................................................... 99 7.1.16. zellikli Yazi.................................................................................99 7.1.17. Bul Degistir................................................................................100 7.1.18. Paragraf Yazmak........................................................................100 7.1.18.1. Kelimeden Blmek.................................................................101 7.1.18.2. Dosyadan Yklemek...............................................................101 7.1.18.3. Dosyaya Saklamak.................................................................101 7.1.18.4. Projeden Paragraf Almak........................................................101 7.1.18.5. Genisligi Kullanmak................................................................101 7.1.18.6. Genisligi Kullan, Oldugu Gibi Yazmak......................................101 7.1.18.7. Genisligi Kullan, Paragraf Gibi Yazmak....................................101 7.1.18.8. Paragraf Genisligi...................................................................101 7.1.18.9. Yazi Boyu...............................................................................101 7.1.18.10. Satir Araligi..........................................................................101 7.1.18.11. Ai .......................................................................................101 7.1.19. Aktif Fonta evirmek..................................................................102 7.1.20. Normale evirmek .....................................................................102 7.1.21. Italige evirmek.........................................................................102 7.1.22. Altini izmek..............................................................................102 7.1.23. Text Dosya Yklemek.................................................................102 7.1.24. Grid Koordinatlari Yazmak..........................................................103 7.1.25. Nokta Adi ve Kotu retmek........................................................103 Yardimci Islemler ..................................................................................... 104 7.1.26. oklu Dogruya evirmek............................................................104 7.1.27. Taslak izmek............................................................................104 7.1.28. Dizi Yaratmak (Objelerin Sistemli ogaltilmasi) ..........................105 7.1.28.1. Kartezyen( Dik) Koordinat Sisteminde ogaltmak...................105 7.1.28.2. Obje zerinde ogaltmak.......................................................106 7.1.28.3. Karelaj (Grid) retmek...........................................................106 7.1.29. 2 Daireye Teget Dogru ...............................................................107 7.1.30. Kutu izmek..............................................................................107 Rleve 107 7.1.31. Rleve Parametreleri..................................................................107 Netcad Anamodl 6

7.1.32. Poligon Hatti..............................................................................108 7.1.33. Cepheleri Yazmak......................................................................108 7.1.34. Kutur Baglamak.........................................................................108 7.1.35. Dik Dsmek...............................................................................109 7.1.36. Ara Mesafe Yazmak....................................................................109 7.1.37. Alinmana Cephe Yazmak............................................................110 7.1.38. Alan Yazmak..............................................................................110 7.1.39. Hizli Kaydirmak..........................................................................110 7.1.40. Hizli Silmek................................................................................110 7.1.41. Poligon Noktalari Kaydirmak.......................................................111 7.1.42. Poligon Hatti ( Yn )...................................................................111 7.1.43. Koordinat Yaz.............................................................................112 7.1.44. Kot Yaz ......................................................................................112 l 112 7.1.45. l Parametreleri .....................................................................112 7.1.46. Yatay llendir.........................................................................113 7.1.47. Dikey llendir.........................................................................113 7.1.48. Paralel llendir.......................................................................113 7.1.49. Paralel llendir (Yay)..............................................................114 7.1.50. Ai llendir.............................................................................114 7.1.51. Yariap llendir ......................................................................114 7.1.52. Uzunluk llendir.....................................................................114 7.1.53. Paralele Dik Hat.........................................................................115 izgi iz 116 oklu Dogru .............................................................................................. 117 Noktadan Geen Egri ................................................................................ 118 Yumusatilmis Egri..................................................................................... 119 Paralel Dogru ............................................................................................ 119 Nokta Atmak/ Degistirmek...................................................................... 119 Ardisil Nokta Atmak ................................................................................. 120 Sembol Yerlestirmek ................................................................................ 121 7.1.54. Vektr Sembol Yerlestirmek.......................................................121 7.1.55. Bitmap Sembol Olusturmak........................................................121 7.1.56. Liste ..........................................................................................122 7.1.57. Byltme Katsayisi.....................................................................122 Blok Islemleri............................................................................................ 123 7.1.58. Sil..............................................................................................123 7.1.59. Blok Renkleri Tabakadan ............................................................124 7.1.60. Yenile ........................................................................................124 7.1.61. Yeni Ad ......................................................................................124 7.1.62. Yeni Blok ...................................................................................124 7.1.63. Yerlestirmek...............................................................................124 7.1.64. 2 Noktadan Yerlestirmek............................................................125 7.1.65. Boy............................................................................................125 7.1.66. Parala Yerlestir.........................................................................125 Blm : Dzenle Mens.......................................................................... 126 Alan Islemleri ........................................................................................... 126 8.1.1. Alan Ierisinde Alan.........................................................................126 8.1.2. Alan Blmek....................................................................................126 8.1.3. Alan Kesisimleri...............................................................................126 Netcad Anamodl 7

8.1.4. Alan ikartma..................................................................................127 8.1.5. Alan Birlestirme ...............................................................................127 Yardimci Islemler ..................................................................................... 128 8.1.1. Ayristirmak......................................................................................128 8.1.2. Kse Yuvarlatmak............................................................................129 8.1.3. Obje Blmek....................................................................................129 8.1.4. X,Y Ynnde leklemek..................................................................130 8.1.5. izgi Ynn Degistirmek.................................................................130 8.1.6. okludogru / Alan Ksesi Silmek ......................................................131 Geri Al ( Undo ) ......................................................................................... 131 Yeniden Yap .............................................................................................. 131 Objeleri Silmek ......................................................................................... 131 Tabaka Degistirmek ................................................................................. 132 izgi Tipi Degistirmek .............................................................................. 132 Birlestir 133 Paralel ( Ofset ) ........................................................................................ 134 Uzat 135 Obje Kesmek ( Trim ) ............................................................................... 135 Obje Kirmak .............................................................................................. 136 Obje Editlemek.......................................................................................... 137 Kaydir 139 Dndr 140 lekle 141 Aynala 141 2 Noktadan Dnsm ............................................................................... 142 Blm: Sorgu Mens .............................................................................. 144 Degistir 144 9.1.1. Obje zelliklerini Degistirmek..........................................................144 9.1.1.1. Tabaka Degistirmek....................................................................144 9.1.1.2. Sinif Degistirmek ........................................................................144 9.1.1.3. Renk Degistirmek........................................................................144 9.1.2. Yazi zelliklerini Degistirmek...........................................................144 9.1.2.1. Tabaka Degistirmek....................................................................145 9.1.2.2. Sinif Degistirmek ........................................................................145 9.1.2.3. Renk Degistirmek........................................................................145 9.1.2.4. Font Degistirmek.........................................................................145 9.1.2.5. Yazilarin Altini izmek.................................................................145 9.1.2.6. Yazilari Italik Yapmak..................................................................145 9.1.2.7. Ek Yazi Yazmak...........................................................................145 9.1.2.8. Dayanma Noktasi........................................................................145 9.1.2.9. Ek Yazi........................................................................................145 9.1.2.10. Yazi Boyunu Degistirmek...........................................................146 9.1.2.11. Yazi Aisini Degistirmek.............................................................146 9.1.2.12. Genislik arpani........................................................................146 9.1.3. oklu Dogru zelliklerini Degistirmek...............................................146 9.1.3.1. Tabaka Degistirmek....................................................................146 9.1.3.2. Sinif Degistirmek ........................................................................146 9.1.3.3. Renk Degistirmek........................................................................147 9.1.3.4. Hat Tipi Degistirmek ...................................................................147 9.1.3.5. izgi Kalinligi Degistirmek...........................................................147 9.1.3.6. oklu Dogru Kapatmak...............................................................147 Netcad Anamodl 8

9.1.3.7. oklu Dogru Taramak.................................................................147 9.1.3.8. oklu Dogru Adlandirmak............................................................147 9.1.3.9. oklu Dogru Yumusatmak...........................................................147 9.1.4. Sembol zelliklerini Degistirmek......................................................147 9.1.4.1. Tabaka Degistirmek....................................................................148 9.1.4.2. Sinif Degistirmek ........................................................................148 9.1.4.3. Renk Degistirmek........................................................................148 9.1.4.4. Sembol Degistirmek....................................................................148 9.1.4.5. Boy Degistirmek .........................................................................148 9.1.4.6. Ai Degistirmek...........................................................................148 9.1.4.7. Kot Degistirmek..........................................................................148 9.1.5. Daire \ Yay zelliklerini Degistirmek................................................149 9.1.5.1. Tabaka Degistirmek....................................................................149 9.1.5.2. Sinif Degistirmek ........................................................................149 9.1.5.3. Renk Degistirmek........................................................................149 9.1.5.4. Hattipi Degistirmek.....................................................................149 9.1.5.5. izgi Kalinligini Degistirmek........................................................149 9.1.5.6. Yariapi Degistirmek...................................................................149 9.1.6. Blok zelliklerini Degistirmek...........................................................150 9.1.6.1. Tabaka Degistirmek....................................................................150 9.1.6.2. Sinif Degistirmek ........................................................................150 9.1.6.3. Renk Degistirmek........................................................................150 9.1.6.4. Bytme Katsayisini Degistirmek ................................................150 9.1.6.5. Blok Dnklgn Degistirmek....................................................150 9.1.6.6. Kotu Degistirmek........................................................................151 Bul 151 Obje zniteliklerini Sormak..................................................................... 152 YXZ Sorgulama ......................................................................................... 152 Dik Ayak / Dik Boy Sorgu ........................................................................ 152 Ardisil Mesafe/Semt/Ai.......................................................................... 153 Tek Nokta Mesafe/Semt/Ai ................................................................... 153 Alan Sormak.............................................................................................. 153 Hesap Makinesi ......................................................................................... 154 Genel Obje Sorgula................................................................................... 154 Blm : Grnt Mens ......................................................................... 155 Pencere 155 10.1.1. Tek Pencere ...................................................................................155 10.1.1. 2 Pencere Amak.......................................................................156 10.1.2. 3 Pencere Amak.......................................................................156 10.1.3. 4 Pencere Amak.......................................................................156 10.1.4. Pencere Eklemek........................................................................156 Yardimci Islemler ..................................................................................... 157 10.1.1. Noktaya Yaklasmak....................................................................157 10.1.2. Noktadan Uzaklasmak................................................................157 10.1.3. Grnt Eklemek.......................................................................157 10.1.4. Grntye Gitmek......................................................................158 10.2 Pencere Bytmek ......................................................................... 158 10.3 nceki Pencere ............................................................................... 158 10.4 Tmn Grmek.............................................................................. 158 10.5 Tmn Grmek (Foto) .................................................................. 159 10.6 Yeniden izmek ............................................................................... 159 Netcad Anamodl 9

10.7 Yaklasmak ...................................................................................... 159 10.8 Uzaklasmak .................................................................................... 159 10.9 Ekran Kaydirmak ............................................................................ 159 10.10 Limit Bulmak .................................................................................. 160 Blm:Aralar Mens ............................................................................. 160 11.1Referans Yneticisi ........................................................................... 160 11.1.1Referans Dosya Olusturma ve Saklama.............................................161 11.1.2 Kategori Nedir?................................................................................162 11.1.3 Kategori Ekleme Silme .....................................................................162 11.1.4 Kategori Limitlerinin Bulunmasi........................................................162 11.1.5 Kategori zellikleri ..........................................................................162 11.1.6 Kategorilerin zellikleri....................................................................163 11.1.7 Kategori Yardimci Islemleri ..............................................................163 11.1.8 Kategori Yeniden iz........................................................................163 11.1.9 Referans Dosya Gsterimi................................................................164 11.1.10 Referans Yneticisine Dosya Ekleme ...........................................164 11.1.11 Referans Dosyalarin zellikleri ...................................................165 11.1.12 Referans Dosya zellikleri..........................................................165 11.1.13 Referans Dosyalarda izim Blgesi Belirleme ..............................166 11.1.14 Referans Dosyalarin izim Sirasi ................................................166 11.1.15 Referans Dosyalarin Orjinal Bilgilerinin Okunmasi.......................166 11.1.16 Referans Dosyalarda Dnsm ve Projeksiyon Belirleme Islemleri ......... 167 11.1.17 Seilen Referansin Yklenmesi...................................................167 11.1.18 Yneticiye Netcad (*.ncz) Formatinda Dosyalari Ekleme .............167 11.1.19 Yneticiye Raster (*.dre) Formatinda Dosya Ekleme ...................167 11.1.20 Yneticiye *.Sea Dosyalari Ekleme .............................................168 11.1.21 Yneticiye Spatial Dosya Ekleme ................................................168 11.1.2.1 Etiket.......................................................................................168 11.1.2.2 Lejant........................................................................................169 11.1.2.3 Lejant zellikleri .....................................................................169 11.1.3 Yneticiye DW G/DXF Dosyalari Ekleme ...........................................170 11.1.4 Yneticiye OLE Dokman Ekleme....................................................171 11.1.4.1 Yneticiye DTED Ekleme...............................................................171 11.1.4.2Yneticiye Macro Dosyasi Ekleme(*.Nvb, *.Njv).............................171 11.2 Baglanti Yneticisi .......................................................................... 171 11.2.1 Yeni Baglanti Olusturma ..................................................................172 11.3 Sayisallastirma Sihirbazi ................................................................ 184 Kiymetlendirme ........................................................................................ 184 11.3.1 Sayisallastir (ToolBar)....................................................................184 11.3.2 Sayisallastir (liste)...........................................................................184 11.3.3 Iliskilendir .......................................................................................184 11.3.4 Sihirbaz...........................................................................................185 11.4. Topoloji ........................................................................................ 197 11.4.1. Alanlari Otomatik Kapat ............................................................. 197 11.4.2. Pafta Birlestir............................................................................... 198 11.4.3. Topolojik Dzeltme( Kir )............................................................ 199 11.4.4. Topolojik Dzeltme ...................................................................... 200 ( Kesisim ) ................................................................................................. 200 11.4.5. Topolojik Dzeltme ...................................................................... 201 ( Son Nokta ) ............................................................................................ 201 Netcad Anamodl 10

11.4.6. Topolojik Dzeltme ...................................................................... 202 (Uzat / Kes ) ............................................................................................. 202 11.4.7. Topolojik Dzeltme ...................................................................... 203 ( Hat Sil )................................................................................................... 203 11.4.8. Topolojik Dzenleme ................................................................... 204 ( Sirala ) 204 11.4.9. Sonraki Isarete Gitmek ............................................................... 204 11.4.10. Isaret Dzeltmek ....................................................................... 204 11.4.11. Isaret Silmek.............................................................................. 205 11.4.12. oklu Dogrulari Basitlestirmek................................................ 205 11.5 Network Analizi ............................................................................... 205 11.5.1 Network Opsiyonlari.......................................................................206 11.5.2 En Kisa Yol Bulmak ........................................................................208 11.7 Veri Szlg...................................................................................... 209 Blm : Raster Mens ............................................................................ 214 12.1Ykle .................................................................................................. 214 12.1.1 Referans Bitmap Dosyalari...............................................................214 12.1.1.1 Raster Dosya Mens...............................................................214 12.1.1.1.1 Raster ekle ........................................................................214 12.1.1.2 Raster sil ..............................................................................215 12.1.1.3 Raster dosyalari yer degistir..................................................215 12.1.1.4 Aktif yap...............................................................................215 12.1.1.5 Listeyi Temizle......................................................................215 12.1.1.6 ereve iz...........................................................................215 12.1.1.7 Raster Sakla .........................................................................215 12.1.1.8 Gster .....................................................................................215 12.1.1.2 Grnt ..................................................................................216 12.1.1.2.1 Seffaf................................................................................216 12.1.1.2.2 Monochrome Grnt zellikleri........................................216 12.1.1.2.2.1 Iyilestirme ........................................................................ 216 12.1.1.2.2.2 Aralikli rnekleme ............................................................ 216 12.1.1.3 Noktalar..................................................................................216 12.1.1.3.1 Nokta Sayisi......................................................................216 12.1.1.3.2 MO (cm) ...........................................................................216 12.1.1.3.3 Noktalarini ekle .................................................................216 12.1.1.3.4 Rapor Al............................................................................217 12.1.1.4 Palet.......................................................................................217 12.1.1.4.1 Raster Rengini Degistirmek ..................................................217 12.1.1.4.2 Paleti Sakla ......................................................................217 12.1.1.4.3 Paleti Ykle.......................................................................217 12.1.1.4.4 Paleti Griye evir ..............................................................217 12.1.1.4.5 Orjinal Paleti Ykle............................................................217 12.1.1.5 Raster Dosyalari Proje ile Saklamak.........................................217 12.2 Bitmap Register (Afin) .................................................................... 218 12.2.1 Dosya Mens.................................................................................219 12.2.1.1 Raster Ykle............................................................................219 12.2.1.2 Uydu Grnts Ykle.............................................................219 12.2.1.3 Tara........................................................................................219 12.2.1.4 Raster Sakla............................................................................219 12.2.1.5 Tercihler..................................................................................219 12.2.1.6 Bilgi ........................................................................................219 Netcad Anamodl 11

12.2.1.7 ik..........................................................................................219 12.2.2 Dnsm Mens............................................................................220 12.2.2.1 Affine Dnsm.....................................................................220 12.2.2.2 1:1 .........................................................................................220 12.2.2.3 Affine Dnsm Raporu ...........................................................220 12.2.3 Raster Islemleri...............................................................................220 12.2.3.1 Grntleme zellikleri ...........................................................220 12.2.3.2 evir.......................................................................................220 12.2.3.3 Yatay Aynala ...........................................................................221 12.2.3.4 Dsey Aynala ..........................................................................221 12.2.3.5 Boyut Degistir .........................................................................221 12.2.3.6 Negatif Yap .............................................................................221 12.2.3.7 Renk Azalt...............................................................................221 12.2.3.8 Gri Skalaya evir ....................................................................222 12.2.3.9 Renk Ayarlari ..........................................................................222 12.2.3.10 Raster Ekrani Alt ubuk Islemleri...........................................222 12.2.3.11 Otomatik Koordinat...............................................................223 12.2.3.12 Register Islemi......................................................................223 12.3 Register (Iki Nokta)......................................................................... 224 12.4 Raster Dizin Ykle............................................................................ 225 12.5 Raster Kenarlarini Sil....................................................................... 226 12.6 Raster Bl ......................................................................................... 226 12.7 Histogram ......................................................................................... 227 12.8 Geriye evir..........................................Hata! Yer isareti tanimlanmamis. 12.9 Boyut Degistir................................................................................... 228 12.10 Renk Ayarlari.................................................................................. 228 12.11 Renk Derinligi................................................................................. 229 12.12 Projeksiyon Dnsm(V) ............................................................ 229 12.13 Projeksiyon Dnsm(R) ............................................................ 234 12.14 Raster Aktif Alan Se ..................................................................... 237 Blm:GIS ................................................................................................. 238 13.1 HTML Sorgu ...................................................................................... 238 13.1.1 Ayarlar........................................................................................... 238 HTML Sorgu Nedir? ...............................................................................238 HTML Sorgu Ne Ise Yarar? ....................................................................238 HTML Sorgu Mimarisi............................................................................238 HTML Sorgu kullanimi ...........................................................................239 13.1.2 Obje Sorgulama ............................................................................ 242 Blm : Genel Mens.............................................................................. 242 14.1 Program Geneli ................................................................................ 242 14.1.1 Kus Gz ........................................................................................242 14.1.2 Menler...........................................................................................242 14.1.3 Alt ubuk........................................................................................243 14.1.4 Byk Butonlar................................................................................243 14.1.5 Ekran Saklamak..............................................................................243 14.2 Ayarlamalar ...................................................................................... 244 14.2.1 Genel.............................................................................................244 14.2.1.1 Aktif Font Dosyasi......................................................................244 14.2.1.2 Aktif Sekil Dosyasi...................................................................244 14.2.1.3 Aktif izgi Dosyasi...................................................................244 14.2.1.4 Saklama zamani (1-100 dk.) ...................................................244 Netcad Anamodl 12

14.2.1.5 True Type Karakter Seti...........................................................245 14.2.1.6 Hat Kullanimini Izlemek...........................................................245 14.2.1.7 Sol Mouse Tusu Son Islemi Tekrarlasin ....................................245 14.2.1.8 Modelden Kot Oku ...................................................................245 14.2.1.9 Son Seimi Saklamak..............................................................245 14.2.1.10 HTMLHELP.............................................................................245 14.2.2 Genel2 ............................................................................................246 14.2.2.2 Kurala Uygun Nokta Yoksa Kabul Etmek..................................246 14.2.2.3 okludogru Dialogu Grnsn .................................................246 14.2.2.4 Saklama Sonrasinda Geri Al.....................................................246 14.2.3 Rapor..............................................................................................246 14.2.3.2 Koordinat Duyarliligi................................................................246 14.2.3.3 Kot Duyarliligi .........................................................................246 14.2.3.4 Alan Duyarliligi........................................................................246 14.2.3.5 Uzunluk Duyarliligi ..................................................................247 14.2.4 Ekran ..............................................................................................247 14.2.4.2 Yaklas/Uzaklas Faktr( >1 ) % ..............................................247 14.2.4.3 Kursor Boyu (Piksel)................................................................247 14.2.4.4 Kursor Rengi...........................................................................247 14.2.4.5 Kursor Kalinligi........................................................................247 14.2.4.6 Kiris Dik Boyu .........................................................................247 14.2.4.7 Nokta Ad/Kot/Kod Boyu...........................................................248 14.2.4.8 Ada / Parsel Yazi Boyu.............................................................248 14.2.4.9 Ada/Parsel Seklinde.................................................................248 14.2.4.10 Balastro Yariapi...................................................................248 14.2.4.11 Nokta No. Uzunlugu ..............................................................249 14.3 Men Editr.................................................................................... 249 14.3.1 Dosya..............................................................................................249 14.3.2 Menleri Saklanmak........................................................................250 14.4 Renk Editr..................................................................................... 250 14.5 Text Editr...................................................................................... 251 14.6 Font evirmek .................................................................................. 252 Blm : Genel Mens.............................................................................. 253 15.1 Iindekiler ........................................................................................ 253 15.2 Program Hakkinda ........................................................................... 253 15.2.1 Modller Hakkinda...........................................................................254 15.2.2 Modl Dzenleyici............................................................................254 Blm : Dosya Dnsmleri .................................................................... 255 17.1 EGHAS Dosyalarini Okumak ............................................................ 255 17.2 TKGM Formatindaki Dosyalari Okumak ve evirmek .................... 255 17.3 ASCII Dosyalarini Okumak.............................................................. 256 17.4 DXF ve DWG.................................................................................... 256 Dosyalarini Okumak ............................................................................. 256 17.5 DGN Dnsmleri............................................................................. 257 17.1.1 Genel ..............................................................................................257 17.1.2 DGN Dosyalari.................................................................................257 17.1.3 DGN Yklemek ve Saklamak............................................................258 17.1.4 evrim Tablosu ve Amaci.................................................................258 17.1.4.1 DGN Yazarken Tablo Siralamak................................................259 17.1.4.2 DGN Okurken Tablo Siralamak.................................................260 17.1.5 DGN Saklamak................................................................................260 Netcad Anamodl 13

17.1.5.1 izgi Tipi Objeler.....................................................................260 17.1.5.2 Sekil Tipi Objeler.....................................................................260 17.1.5.3 Yazi Tipi Objeler......................................................................261 17.1.5.4 Blok Tipi Objeler......................................................................261 17.1.5.4.1 Tabaka ...............................................................................261 17.1.5.4.2 izgi Tipi...........................................................................261 17.1.5.4.3 Renk.................................................................................261 17.1.5.4.4 Sembol Dosyasi ................................................................261 17.1.5.4.5 Sembol No........................................................................261 17.1.5.4.6 Font Dosyasi.....................................................................261 17.1.5.4.7 Blok Adi............................................................................261 17.1.6 DGN Okumak ..................................................................................262 17.1.6.1 Tm Objeler............................................................................262 17.1.6.2 izgi Tipi Objeler.......................................................................262 17.1.6.3 Sekil Tipi Objeler.....................................................................262 17.1.6.4 Yazi Tipi Objeler......................................................................262 17.1.6.5 Blok Tipi Objeler......................................................................262 17.1.6.6 DGN Okurken..........................................................................263 17.1.6.7 DGN Yazarken.........................................................................263 17.1.7 Database.........................................................................................263 17.1.7.1 DGN Okurken Database evrimi ..............................................264 17.1.7.2 DGN Yazarken Database evrimi .............................................264 17.1.8 Yardimci Dosyalar............................................................................264 17.1.8.1 MSRENK.INI ............................................................................264 17.1.8.2 MSWEIGHT.TXT.......................................................................264 17.1.8.3 MS_LINE.INI:..........................................................................265 17.1.8.4 FONT109.DAT, FONT110.DAT ve FONT111.DAT .......................265 17.1.8.5 MS_POINT.INI.........................................................................265 17.1.8.6 *.DGC Dosya lari......................................................................265 17.1.8.7 Database Sinif evrim Dosyalari *.ini ......................................265 Blm : ikti Alimi .................................................................................... 266 18.1 Plot Islemleri .................................................................................... 266 18.1.1 Kagit ...............................................................................................266 18.1.1.1 Bosluklar.................................................................................266 18.1.1.2 Kullanici Tanimli Kagit .............................................................266 18.1.1.3 Kagidi Dndrmek...................................................................267 18.1.1.4 izimi Dndrmek...................................................................267 18.1.1.5 ereve izmek.......................................................................267 18.1.1.6 lek ......................................................................................267 18.1.2 Kalemler..........................................................................................268 18.1.2.1 Kalem Ayarlari.........................................................................268 18.1.2.2 Kalemli izicilerde ...................................................................268 18.1.2.3 Mrekkep Pskrtmeli izicilerde.............................................269 18.1.3 Szge............................................................................................269 18.1.3.1 Sembol ...................................................................................269 18.1.3.2 Nokta Adi................................................................................269 18.1.3.3 Nokta Kotlari...........................................................................270 18.1.3.3.1 Tm Noktalar....................................................................270 18.1.3.3.2 +*3+*5+*7+*9 Tek Numarali Noktalar............................270 18.1.3.3.3 P.*+156..259 Poligonlar ve 156 ile 259 Numarali Noktalar Arasi 270 Netcad Anamodl 14

18.1.3.4 Yazi Boyu................................................................................271 18.1.4 izici ...............................................................................................271 18.1.4.1 Plotter Dilinin Belirlenmesi.......................................................271 18.1.4.2 Baglanti Portunun Belirlenmesi................................................271 18.1.4.3 X ve Y Dzeltmesi...................................................................272 18.1.4.4 Kalemlere Gre Siralama.........................................................272 18.1.5 izim Islemi ....................................................................................272 Print Islemleri........................................................................................... 274 18.1.6 Kagit ...............................................................................................274 18.1.6.1 Bosluklar.................................................................................274 18.1.6.2 Kagit Ayari..............................................................................275 18.1.6.3 lek ......................................................................................275 18.1.6.4 Referans Bitmapleri izmek.....................................................275 18.1.6.5 ereve izmek.......................................................................276 18.1.6.6 Renkli Baski ............................................................................276 18.1.7 Szge............................................................................................276 18.1.7.1 Sembol ...................................................................................276 18.1.7.2 Nokta Adlari............................................................................277 18.1.7.3 Nokta Kotlari...........................................................................278 18.1.7.4 Yazi Boyu................................................................................278 18.1.8 Kalem ile ilgili Parametreler.............................................................278 18.1.9 izim n Izleme ..............................................................................279 18.1.10 izici..........................................................................................279 18.1.10.1 X ve Y Dzeltmesi.................................................................279 18.1.11 Diger .........................................................................................279 18.1.11.1 3B de Aksisler izilsin..........................................................279 18.1.11.2 3B de Gizli izgiler Kaldirilsin...............................................279 Blm : Ekler............................................................................................. 280 19.1 izgi Tipleri....................................................................................... 280 19.2 Tarama Tipleri .................................................................................. 280 19.3 Yazi Tipleri........................................................................................ 281 19.4 Semboller.......................................................................................... 281 19.5 TUF EVIRIMI................................................................................... 282 ILLER BANKASI TEKNIK SARTNAMESINDE BELIRTILEN TEMEL ESASLAR .....283 19.6 TUF EVRIMINDE VEREBILECEK HATALAR ..........................................287 Szlk 290 Dizin 294 SIK SORULAN SORULAR........................................................................... 304

Netcad Anamodl 15

Blm : Giris NETCAD Nedir?

NETCAD, harita ve baglantili uygulamalar iin zel olarak, Firmamiz tarafindan tasarlanmis bir CAD yazilimidir (Ked okunur). CAD, Ingilizcede Bilgisayar Destekli Tasarim/izim anlamina gelen kelimelerinin bas harflerinden olusmus bir kelimedir (Computer Aided Design/Drafting). Bilinen yabanci CAD yazilimlari arasinda AutoCAD, Mikro Station, Design CAD, EasyCAD sayilabilir. Netcad Anamodl 16

Noktaya bagimli olmayan, serbest tasarim ve izim olanagina sahip olunmasi CAD yazilimlarinin genel ortak zelligi olarak sayilabilir. NETCAD 32-bit olarak Windows 95, Windows 98, Windows Xp, Windows Me, Windows 2000 ve Windows NT isletim sistemlerinde ayni performans ve tm zellikleri ile alismaktadir. NETCAD ile daha zel zel uygulamalar gelistirebilmek iin Delphi, C++, V. Basic destegi vardir. Tm digitizer, plotter ve diger ikis cihazlarini desteklemektedir. NETCAD'de yapilan tm izimler birebir lekte izilir. Degisken alisma legi sayesinde istenilen lekte izim yapilabilir. Zengin obje ve tarama esitleri ile sundugu esitli m enlerle (Tabaka, Szge, Referans, Sorgu vb.) izim ve editleme islemlerinde saglanan kolayliklarla tm izim islemlerinde kullanilabilme zelligine sahiptir. NETCAD ile DGN, DXF, ASCII, TKGM formatindaki dosyalari dnstrebilir ve dokman alisverisinde bulunabilirsiniz. NETCAD , NETCAD yazilimlarinin temel grafik modldr. NETKAMU, NETAP, NETSURF, NETMAP, NETPRO, PLANET, GIS, NET3D, PEYCAD, VECTORY, IMESUYU, TSK 2000, FOTOCAD modlleri, gerekte NETCAD ana modlnn zerinde alisan programlardir. An a yapiya, bu zel modller eklenmekte veya ikartilmaktadir. Bu yzden genel NETCAD ana modl kullaniminin bilinmesi nem tasimaktadir. Bylelikle diger modllerin kullanimi daha kolay olmaktadir. NETCAD 14 yildir kullanilmakta ve halen Trkiye'de yaklasik 3000 nin uzerinde kullanicisi vardir. Bunlarin iinde harita ve planlama brolari, ilgili kamu kuruluslari (Belediyeler, Kadastro Mdrlkleri, DSI vb.), insaat, altyapi ve madencilik firmalari bulunmaktadir. NETCAD programi dzenli gncelleme, teknik destek programlari ve kullanici istekleri dogrultusunda modllerde yapilan gelistirmeler ile haritacilar, plancilar ve diger is alanlari iin tercih edilen bir yazilim olmustur. NETCAD yalnizca harita retimine ve analizlerine hizmet saglayan bir yazilim degildir. Imar, Kadastro ve Halihazir alismalarinin yani sira Sehir Planlama, Yol Projelendirme, Kamulastirma ve Kent Bilgi Sistemi gibi uygulamalari da desteklemektedir. Genel zellikleri: CAD yazilimlarinin ortak zelligi olan, noktaya bagimli olmayan, serbest tasarim ve izim olanagi, 32-bit olarak Windows 95, Windows 98, Windows 2000, Windows NT, Windows Me ve Windows XP isletim sistemlerinde ayni performans ve tm zellikleri ile alismak, NETCAD ile daha zel uygulamalar gelistirmek iin programlanabilir yapi, Otomatik lek degisimleri, Zengin izgi tipi, tarama, sembol ve blok ktphanesi, Istenildigi kadar raster dosyanin yklenip, gerek koordinatlarinda grntlenmesi ve sayisallastirilmasi, Otomatik raster dosya kenarlastirma islemleri, Windows print ve plotter srclerinin desteklenmesi, Ayni anda birden ok projenin birden ok pencerede grntlenmesi, Kullanici tanimli menler.

Netcad Anamodl 17

PROGRAM KURULUMU
Netcad For Windowsun yklenmesi iin gerekli olan donanim ve yazilimlar sunlardir; Yazilim Gereksinimi Windows 95, Windows 98, Windows 2000 ,Windows Xp ,Windows Me veya Windows NT. Donanim Gereksinimi Pentium tabanli IBM uyumlu PCler Mouse (Fare) En az 256 rengi destekleyen ekran karti ve monitr CD Src

1.2.1.

Kurulum Ekrani

Program kurulum CDsi, CD srcye yerlestirildiginde bir sre sonra CD KUR programi otomatik olarak alisacaktir. CD KUR programinin otomatik olarak yklenmemesi durumunda CD srcden ana dizin ierisindeki CDKUR.EXE dosyasinin alistirilmasi ile de isleme devam edilebilir. Ekrana gelen pencerede satin almis oldugunuz programlar, programlarin tanitimi, modullerin alisabilmesi iin ek programlar ve firmanin sundugu hizmetler ile ilgili bilgiler bulunmaktadir.

Netcad Anamodl 18

1.2.2.

CD IERIGI

Bu blmde program CDsinde kurulum dosyalari bulunan, satin almis oldugunuz programlarin listesi, kurulmak istenen egitim videolari ve aralar bulunmaktadir. Kurulmasi istenilen moduller buradan seilmelidir.

1.2.3.

DIGER RNLER

Bu blmde ise firmamiz tarafindan retilen diger programlar ile ilgili aiklayici bilgiler bulunmaktadir. alisma yaptiginiz diger alanlarla ilgili program zmleri iin firmamizdan Satis Blm ile baglanti kurabilirsiniz.

1.2.4.

HIZMETLER

Firmamiz tarafindan verilen hizmetler ile ilgili bilgilerin bulundugu blmdr. Ilgilendiginiz konular iin firmamizdan ilgili blmle baglanti kurabilirsiniz.

1.2.5.

KUR

CDdeki programlarin kurulumunun yapildigi blmdr. Bu blm seildiginde ekrana yeni bir pencere gelir. Bu pencerede programin nereye kurulucagini soracaktir.

1.2.5.1. NETCAD Netcad Ana Modl ve d iger modllerin listesinin bulundugu blmdr. Kurulacak programlar listeden isaretlenir. Devam butonu ile seilen programlar C:\NETCAD dizini ierisine kurulur. Netcad Ana Modl programinin, network kilitleri (kirmizi kilit) ve tek kullanici kilitleri (beyaz kilit) iin iki farkli versiyonu vardir. Kurulum iin uygun program seilmelidir. Programlarin kurulacagi dizin istenirse degistirilebilir fakat gerekmedike degistirilmesi nerilmez. 1.2.5.2. EGITIM VIDEOLARI Netcad Anamodl 19

Bazi programlarin yardim dosyalari video g rntler ile zenginlestirilmistir. Hard diskte yer kaplamamasi amaciyla bu video grntlerin yklenmesi kullanici tercihine birakilmistir. Istenirse video grntler bu blmden seilerek kurulabilir. 1.2.5.3. NETCAD ARALARI Bu blmde yardimci bir takim programlari bulabilirsiniz. Buradan herhangi bir program kaldirilmak istendiginde kurulmak istenen modullere bagli olarak asagidaki hata mesajini verecektir. Bu blmdeki programlarin kurulmasi tavsiye edilir.

1.2.5.2.1. BDE KURULUMU BDE32 programi; Imar Dagitim, Kamulastirma, BELNET belediye zmleri ve Kent Bilgi Sistemi iin kurulmasi zorunlu programdir. 1.2.5.2.2. HASP KILIT SRCS Program kilitlerini grmek amaci ile kurulmaktadir. Aksi takdirde hasp kurulumu yapilmamis hatasi ile karsilasilacaktir. 1.2.5.4. NETWORK KURULUMU

Network program kilidinin alistirilabilmesi iin ilk olarak kilidin takili oldugu makinaya Nethasp Lisans Menager adli programin kurulmasi ya da bu programin olusturdugu nhsrw32.exedosyasinin kopyalanmasi gerekmektedir. Size gelen Netcad kurulum Cdlerinin iinde Server adli bir dizin bulunmaktadir.Bu dizin iindeki win32 adli klasre girip Imsetup.exe yi alistiriniz.Kurulum baslayacaktir.ikan mesajlari srekli olarak ileri ya da evet ile geiniz.

Netcad Anamodl 20

Kurulum bittikten sonra program Files iine Nethasp Lisans Menager adli bir dosya olusacaktir.Bu dosyayi masastne ya da baslangi iine atabilirsiniz. Bu dosyaya Baslat/Programlar/Nethasp Licence Menager/Nethasp License Menager yolu ile de ulasabilirsin iz. Bu programi alistirdiktan sonra asagidaki tablo ikacaktir.Bu tablo kilidin alistigini gstermektedir.Bundan sonra da Netcad programina girebilirsiniz.

Not: Network kilidinin alismasi iin bilgisayar sisteminizde protokol ayarlari dedigimiz Ag Yapilandirma ayarlarinin yapilmasi gerekmektedir.Buradan Iletisim Kurallari olarak TCP/IP,Netbios ya da IPX yollarindan birinin eklenmesi gerekmektedir. 1.2.5.5. BELNET Firmamizin Belediyelere ynelik zmler iin rettigi programlarin bulundugu blmdr. Kurulacak programlar listeden isaretlenir. Devam butonu ile seilen programlar C:\NETCAD dizini ierisine kurulur. BELNET Program yneticisi programinin, network kilitleri (kirmizi kilit) ve tek kullanici kilitleri (beyaz kilit) iin iki farkli versiyonu vardir. Kurulum iin uygun program seilmelidir. Programlarin kurulacagi dizin mutlaka Netcad programlarinin kurulu oldugu dizin olmalidir.

1.2.6.

Program Lisanslari

Bazi programlarin alismasi iin gncel lisans dosyalari gerekmektedir. Bu lisans dosyalari programlarin kurulumu ile birlikte gelir. zel durumlarda kilidinin hazirlanmasi sirasinda gereken lisans dosyasi da hazirlanir ve program kurulumundan ayri olarak kullaniciya gnderilir. Bu dosyalar Program Kurulum CDsi ierisinde lisans dizini ierisinde bulunmaktadir. Gereken lisans dosyasini

Netcad Anamodl 21

Netcad i kurmus oldugunuz dizin ierisinde bulunan Lisans dizinine kopyalamaniz ve dosyanin Salt Okunur zelligini kaldirmaniz gerekmektedir. rnek olarak uygulama su sekilde yapilmalidir. Masa stndeki Bilgisayarim ikonu ift kliklenerek ailir. CD src zerinde Mouse sag tusuna basilarak A islemi seilir. Lisans dizini bulunur ve ift klik ile ailir. Ierisindeki dosyalar klavyeden Ctrl tusuna basili tutularak mouse ile seilir ve Dzen mensnden Kopyala islemi seilir. Bilgisayarim ierisinden Netcad in kurulu oldugu src seilir ve Netcad dizini ve ierisindeki Lisans dizini.ift klik ile ailir. Dzen mensnden Yapistir islemi seilir ve dosyalarin kopyalanmasi islemi tamamlanir. Kopyalanan dosyalar klavyeden Ctrl tusuna basili tutularak mouse ile seilir ve mouse sag tusuna basarak zellikler islemi seilir. Salt Okunur zelligi kapatilir ve Tamam butonu ile ikilir. Programlar iin gereken lisans dosyalari; Programlarin alismasi iin gerekli lisanslari satin almis olmaniz gerekmektedir. Nc32.lis Netkamu.lis Vectory.lis Planet.lis Netfly.lis Netpro.lis Gisbde.lis Tsk2000.lis Gishtml.lis Tsk2000.lis Icmesu.lis Sebeke.lis Elektrik.lis Belnet.lis Atsc.lis Crpm.lis Fcortho.lis Fotocad.lis Mapmngr.LIS Mapmodul.lis Ncmacro.lis Netfly.lis Netgps.lis Netrs.lis Dgn formatina evrim iin gereklidir. Enerji Nakil Hatti kamulastirmasi ve Otomatik beyanname hazirlama iin gereklidir. Vectory modlnn alismasi iin gerekir. Program iz mens altinda bulunmaktadir. Arazi modeli olusturmak iin gereklidir. Netfly modlnn alismasi iin gereklidir. Netpro modlnn alismasi iin gereklidir. GIS modlnn alismasi iin gereklidir. Gis modlnde Askeri uygulamalar iin eklenen Tsk2000 modln alistirmak iin gereklidir. Html Sorgu iin gereklidir. Tsk2000 modlnn alismasi iin gereklidir. Imesu modlnn alismasi iin gereklidir. Sebeke modlnn alismasi iin gereklidir. Elektrik modlnn alismasi iin gereklidir. Belnet programinin alismasi iin gereklidir. Ara takip sistemi modlnn alismasi iin gereklidir. Ortafoto modlnn alismasi iin gereklidir. Fotogrametri modlnn alismasi iin gereklidir

Netfly modlnn alismasi iin gereklidir Ats modlnde sesli kayit yapabilmek iin eklenen modl alistirmaktadir. Uzaktan algilama modlnn alismasi iin gereklidir Netcad Anamodl 22

Nettop.lis Sbsmod.lis Short32.lis Sulama.lis

Toplulastirma modlnn alismasi iin gereklidir. Sokak bilgi Sistemi modlnn alismasi iin gereklidir. Sulama modlnn alismasi iin gereklidir.

NETCAD Yardim
Programla ilgili tm islemler iin kullaniciya bilgiler sunun yardimci metinlere 3 farkli yntemle ulasilabilir: Menlerden seilen islem zerinde F1 tusuna basilmasi Yardim Mensnden Iindekiler ya da Konu Basliklarina Gre blmlerinden Isleme girdikten sonra yardim ikonuna basilarak konu hakkinda bilgi edinilebilir. GENEL\AYARLAMALAR blmnde HTLMHELP ikonu aktif hale getirilirse HTLM formatindaki yardimcilara ulasilabilir. Bunun iin islem zerinde F1 tusuna basmak yeterlidir. Yardimci metinler program ve islemler hakkinda bilgi sunarken ayrica islem ile ilgili yntemleri de aiklayarak kullaniciya rehber olurlar.

Netcad Anamodl 23

Blm : Netcad Tanitimi NETCAD Ekrani

NETCAD Windows ekra ni, menler, izim ekrani, komut penceresi ve pek ok alt ve st ara ubuklarindan olusur.

En st satir, standart Windows satiridir. Programin ismi yer aldigi bu satirin sol ksesinde yer alan ikon Windows 95 ve Windows NT ortamina bagli olarak farkli islevlere sahip olacaklardir.

Yukaridaki Windows satiri Windows 95 iindir. nceki Boyut, ekrani kltmek iin kullanilir. Simge Durumuna Klt ise, ekrani minimize eder. Kapat (Alt+F4), ekrani kapatir ve bylelikle programdan da ikilmis olur.

Netcad Anamodl 24

Yukaridaki Windows satiri Windows NT iindir. (nceki Boyut), Minimize (Simge Durumuna Klt) ve Close (Kapat) islemleri yukarida aiklandigi gibidir. stten ikinci satir, yine birok Windows uygulamasinda oldugu gibi, ana menlerin yer aldigi satirdir.

Bu satirda, NETCAD Ana Modlnn menleri ve eklenen modllerin (Imar, Harita, Planet, GIS vb.) menleri yer alir. stten nc satir, kullanici tanimli PopUP Menlerin yer aldigi satirdir. Ayrica bu satirda, kursor koordinatlari, izilen dogrunun uzunluk ve kuzey ile yaptigi ai (Semt aisi), yazinin boyu ve aisi gibi lye dayali bilgiler yer alir. En alt satirda ise, o anda aktif durumda olan Projenin Adi, Tabakasi , izgi Tipi , Aktif Yazi Fontu ile Yakalama Modlari, Karelaj Modu, Eksene Dik, Kopyalama Modu, Grnt ve Komut Pencereleri yer alir.

Fare kursorunun buton zerine getirilmesi ile, butonlarin islevi ile ilgili kisa aiklamalar grlebilir.

2.1.1. Proje Adi

O anda alisilan aktif projenin ismini belirtir. Ikonun stne basilarak o anda bellekte bulunan projelerin listesinin yer aldigi men ekrana getirilebilir. zerinde alisilmak istenen proje, listeden seilerek aktiflestirilebilir. Netcad Anamodl 25

Proje isimlerinin yaninda yer alan sayi projenin alisma legini belirtir (1000, 5000 vb.). ESC ikonuna basilarak bu menden ikilabilir.

2.1.2. Tabakalar
Tabaka yapisi, bir CAD yaziliminin vazgeilemeyecek zelliklerinden birisidir. Ekrandaki farkli zelliklerdeki objelerin, birbirlerinden ayrilabilmesi iin gerekli ayiratir. Her tabaka ismi, rengi ve izgi tipiyle tanimlanir. rnegin; projenizde adakenari izimleri iin bir tabaka ismi, izgi tipi ve rengini belirlediniz. Bundan sonra artik her adakenari iziminizde tabakayi seerek belirttiginiz tipte ve renkte izim yapabilirsiniz. Bylelikle, her izimde yeni izgi ayarlari yapmak zorunda kalmazsiniz. NETCAD' de 255 tabaka aabilirsiniz.

2.1.3. izgi Tipleri

Farkli izgi tipleri kullanilarak degisik amali izimlerde kullanilan izgiler birbirlerinden ayirt edilebilirler. izgi tipleri, birbirini takip eden nokta, kisa izgi ve bosluklardan olusur. Farkli alisma leklerine gre izgi tipleri bulunmaktadir. Default olarak DZ izgi tipi gelir. izgi tiplerine rnekler:

2.1.4. Fontlar
Fontlar, yazi islemlerinde kullanilan harflerin karakterini belirtir. NETCAD' de istenilen tm fontlar kullanilabilir. NETCAD' de.NCF uzantili dosyalar font dosyalaridir ve seilen bu dosyalardan istenilen font kullanilabilir. Eger kullanilmak istenilen font bu dosyalarda yoksa islemi ile evirme yapilir ve byle istenilen font kullanilabilir. Netcad Anamodl 26

Ikonuna basilarak istenilen font Ekrana gelen menden seilebilir. Bk. Font Degistirmek Bk. Font evirmek

2.1.5. Yakalama Modlari

Yakalama modlari kullanilarak koordinatlari bilinmeksizin obje zerinde belirli nokta yakalanabilir. rnegin; bir dogrunun orta noktasi, semboln uygulama noktasi ya da iki objenin kesisim noktalari bu modlarla yakalanabilir. Nokta Yakalama Bk.Nokta Yakalama Modu Son Nokta Yakalama Bk. Son Nokta Yakalama Modu Kesisim Noktasini Yakalama Modu

Kesisim Noktasini Yakalama Bk. Orta Nokta Yakalama Bk.

Orta Nokta Yakalama Modu Uygulama Noktasi Yakalama Modu

Uygulama Noktasi Yakalama Bk.

2.1.6. Karelaj Modu

Bu butonun aktiflestirilmesi ile, farenin ekranda belirlenen araliktaki gridlerde dolasmasi saglanir.

2.1.7. Eksene Dik

Eksene dik X veya Y eksenine dik izimler yapmak iin kullanilir. zellikle X ve Y eksenine gre dz izgiler izilmek istenirse kullanilabilir. Kursorun durumu ne olursa olsun yatay ve dsey izgi izilebilir.

2.1.8. Kopyalama Modu

Bu ikon aktif yapildiktan sonra, obje kaydirma, dndrme, aynalama ya da lekleme islemlerinde seilen objeler kopyalanarak ogaltilir.

2.1.9. Grnt Modu

Objelerin ve Referans Bitmapin grntleme zelliklerinin dinamik olarak ayarlandigi mendr. Klavyeden G tusuna basilarak bu menye ulasabilirsiniz. Netcad Anamodl 27

Bk. Grnt Modu

2.1.10. Komut Penceresi

Komut Penceresinde, o anda yapilmasi gereken islem ile ilgili kisa aiklamalar grntlenir. "ILK NOKTAYI SE ", " KAYDIRILACAK OBJEYI SE " vb. Bu komutlar ile kullanici ynlendirilerek islemin kolayca yapilmasi saglanir. Bu satirin sag ksesinde bulunan ikonlar izim ve seme islemlerinde kolaylik saglayici aralardir.

NETCAD Menleri
NETCAD ekraninin st blmnde yer alan ara ubuklari programin men ikonlarinda olusur. Ikonlarin sol st ksesinde kirmizi renk var ise, men ekranda degil, yesil ise, men ekranda aik demektir.
Ekranda ailan men yardimiyla islemlerin komutlarina ulasmak daha da kullaniciya zaman kazandirmasi aisindan nemlidir. hizli olur ve bu

NETCAD ekraninin alt blmnde yer alan ara ubuklari ise, tabaka mens Tabaka Yapisi Nedir? , yakalama modlari Yakalama Modlari, izgi tipleri izgi Tipi Mens, vb. alt menlerle ilgilidir.

NETCAD Objeleri

Netcad Anamodl 28

2.1.11.

Dogru
Her trl hat baglamak iin kullanilan obje trdr. Dogru izerken, dz izginin disinda degisik tipte izgilere de ihtiya olur. Farkli izgi tipleri ekranin altindaki izgi Mensnden seilerek kullanilabilir. Bu izgi tipleri NETSHAPE ( Netshape NETCAD programinin sembol, hattipi ve tarama guruplarinin olusturuldugu programdir ) programi yardimi ile olusturularak kullanilabilir.

Dogru izerken, ihtiyalara gre degisik kalinlikta dogru izmek gerekebilir. Program bu tip ihtiyalara gre istenilen kalinlikta dogrular retebilir. zellikle plancilarin, haritacilarin, serbest tasarim yapan is kollarinin ihtiya duyduklari obje trleridir. Bk. Dogru izme

2.1.12.

oklu Dogru

Birok dogru parasindan olustugu halde bir btn olarak algilanan bir obje tipidir. izgilerin yumusatilmis halleri de olusturulabilir. Yumusatilmis izgiler programda yol, kavsak, sev izimlerinde izgileri yumusatarak geirmek istendiginde kullanilir.

2.1.13.

Nokta

zellikle haritacilarin vazgeemeyecegi obje trdr. Noktalara serbest olarak koordinat, kot, isim, renk, pafta bilgileri verilebilir. Kot ve koordinatlari hesaplatilabilinir.

2.1.14.

Yay ve Daire
ve bunlarin

Merkezlerine teget durumlarina , serbest noktalara kombinasyonlarina gre retilebilen obje trleridir. Bk. 1 Teget-2 Noktadan Geen Daire

2.1.15.

Sembol

Birden fazla dogru ve / veya daireden olusan, islem grdgnde tek bir obje gibi davranan obje trleridir. NETSHAPE programi tarafindan olusturulabilir. Program tarafindan *.NCS uzantili dosyalarda tutulur.

Netcad Anamodl 29

Program sembol dosyalari NETCAD'in yklendigi dizin altinda SEMBOL dizini iinde bulunur. Birden fazla sembol dosyalari ayni anda program tarafindan kullanilabilir. Bk. Sembol Yerlestirmek

2.1.16.

Grup

Program tarafindan olusturulan her tip objeleri, belirli amalar dogrultusunda seip isim verilerek olusturulan yeni bir obje tipleridir. Grubu olusturan herhangi bir obje ile islem yapildiginda, grubu olusturan tm objeler isleme girmis olur ( Silme , kaydirma , kopyalama gibi ). Program tarafindan otomatik olarak gerekli hallerde olusturulur. Bk. Kme

2.1.17.

Pafta

Paftalandirma bilgilerinin ( pafta koordinatlari , pafta dilim orta boylami vb. ) tutuldugu obje tipidir.Iki tip pafta tr vardir. Standart ve Topografik. Pafta landirma islemi bu objeye gre yapilir.

2.1.18.

Yazi

Her trl yazi bilgilerinin bulundugu obje gurubudur. Program degisik font tiplerini destekler. Ayni anda birden fazla font dosyasi programa yklenerek alisabilinir. Font ykleme islemi, ekranin en alt satirinda font mensnden Font Degistir + isareti ile yklenebilir. Program fontlari NETCAD'in yklendigi dizin altinda FONT dizini iinde bulunur. Font dosyalarinin uzantisi *.NCF dir. Program Windows iinde kullanilan fontlari da Genel Mens altinda Font evir islemi yardimi ile NETCAD'in kullanabilecegi yapiya dnstrr.

2.1.19.

(Egri) Mnhani

Kotlu noktalar yardimi ile olusturulan obje esitidir. Noktalari genleme yaptiktan sonra olusur. Halihazir haritalarda, arazi egimlerinin gsteriminde kullanilir. Bu obje zerinde silme, kaydirma gibi islemler yapilamaz. Bu gibi islemlerin yapilabilmesi iin mnhani objesini IZ\YARDIMCI ISLEMLER\Obje Ayristir islemi ile ayristirmak gerekir. Mnhani zerindeki islemler, genelde Halihazir Modlnde yapilabilir ( silme , kot yazdirma gibi).

2.1.20. gen
Kotlu noktalar yardimi ile olusturulan obje esitidir. geni olusturan tm hatlarin ucunda kotlari vardir. Bu kotlar yardimi ile mnhani objeleri olusturulabilir. gen objeleri zerinde de herhangi bir editleme islemi yapilamaz Netcad Anamodl 30

2.1.21. Tarama
Tarama islemi yapilabilmesi iin olusturulmus objelerdir. Tarama obje tipleri NETSHAPE programi yardimi ile olusturularak kullanilabilir. Taramalar zerinde her trl islemler yapilabilir. Bk. Tarama Mens

2.1.22. Blok
NETCAD ekranindan herhangi bir blm , yakalama noktasi vererek saklanip olusturulan obje gurubudur. Projelerin istenilen yerlerine birakilabilir. ap bloklari, aplikasyon bloklari, beyanname bloklari gibi bloklar olusturulup kullanilabilir. Bk. Blok Islemleri

Genel Bilgiler
Bu blm NETCAD ekranin en st ve en alt satirlari bilgi vermek iin ayrilmistir. En alt satirda o anda sizden istenen islem yazilir. "ILK NOKTAYI SE", "KAYDIRILACAK OBJELERI S E" gibi. Yine alt taraftaki satirda, o anda aktif durumda olan Tabaka , izgi Tipi ve zerinde alisilan Dosya Adi grntlenir. En st satir, fare kursorunun o anda bulundugu koordinat degerlerini gsterir. Ekranin en altinda, ekran ynetimi ve yakalama modlari ile ilgili ikon mens bulunur. Bu menye her zaman erisim vardir. rnegin, bir obje seerken, bir dogru izilirken ilk nokta KESISIM modu ailip kesisim noktasi, ikinci nokta ORTANOKTA modu ailip bir orta nokta olarak alinabilir. Ya da bir obje seilirken istenmeyen tabakalar kapatilip seim sonrasinda tekrar ailabilir. Yakalama modlarina klavyeden de erisilebilir. Ayrica klavyeden asagidaki tuslarda her zaman etkindir: * Ekran yeniden izilir + Ekrani bytr - Ekrani kltr Ctrl+Asagi-Yukari ve Ctrl+Sag-Sol tuslari ekrani asagi-yukari ve saga-sola kaydirir alt-Z Gsterilen pencere ekrana getirilir alt-X Ekran kaydirilir alt-C nceki pencere getirilir f 4 NOKTA Yakalama Modu Netcad Anamodl 31

f 5 SON NOKTA Yakalama Modu f 6 KESISIM Yakalama Modu f 7 ORTA NOKTA Yakalama Modu f 8 UYGULAMA NOKTASI Yakalama Modu f 9 KARELAJ Modu f 11 EKSENE DIK Modu A EN YAKIN NOKTA YAKALA Modu K Koordinata Git Diger islemler, ana veya ana menlere bagli alt menlerde sunulur. zerlerinde, islemi ile ilgili yazi veya sekillerin bulundugu butonlarin olusmus bu menler , istenilen yere kaydirilabilir. Bu sekilde, menler, en kolay erisilebilen, alisma zevkine uygun yerlere tasinabilir. Tasima islemi sonrasi menler hep ayni yerlerde ailacaklari iin, farkli farkli yerlerde ailmalarinin yaratacagi uyumsuzluk nlenebilir. Son kullanilan isleme tekrar girmek iin, ekranin herhangi bir yerinde fare sol butonuna basilmasi yeterlidir. Alt-k komutu ile , herhangi bir islem iersindeyken istenilen koordinata gidilebilir. rnegin izgi izme islemi yapacaksiniz , izginin baslangi koordinatinin ( 1000,1000 ) olmasini istiyorsaniz, izgi izme islemini setikten sonra alt -k yaparsaniz Y mens gelir. Y ve X degerlerini girdikten sonra -X Tamam butonuna basilirsa izgi baslangi koordinatlari ( 1000,1000 ) olacaktir. Ayni sekilde dndrme, kaydirma, lekleme gibi islemlerde kullanilabilir.

2.1.23.

Szgeler

Koordine zet almak, dnsm noktalarinin seilmesi, alan hesabi gibi bir ok islemde ilgili noktalarin veya ada/parsellerin seilmesi gerekecektir. Szgelerin amaci, byk kmeler ierisinden istenilen kk kmelerin seilmesini saglamaktir. Szgeler ierisinde parantezler ve asagidaki islemler (operatrler) kullanilabilir: "-" Degil operatr "+" Veya ( Biri,digeri yada her ikisi) "&" Ve (her ikisi)

Netcad Anamodl 32

"%" dir. (her ikisi ya da hibiri) Bu operatrler disinda iki karakter dizininin (string) birbirine benzeyip benzemedigini bulmak iin asagidaki karakterler/operatrler tanimlanmistir: *" karakteri herhangi bir dizin anlamindadir. rnegin: A*, A ile baslayan tm dizinlerin kabul edilmesini saglar. Benzer sekilde *12, 12 ile biten tm dizinleri kabul eder. "~", iinde "~" yi takip eden karakterlerin bulundugu dizinleri seer. rnegin: ~/ iinde "/" olan dizinleri, -(~/) iinde "/" olmayan dizinleri seer. -(~/) rnegin yalnizca adalari semek iin kullanilabilir. #" ile, istenilen karakterlerin, bir dizin ierisinde yerlerinin belirlenmesi de saglanabilir. rnegin, 3. rakamdan itibaren 569 rakamlarinin oldugu bir sayi dizininin bulunmasi iin, @3,569 seklinde bir filtre verilmelidir. @4,ABC ise, 4.karakterden itibaren ABC harflerinin yer aldigi dizinleri seer. ".." aralik belirmek iin kullanilir. rnegin : P.125..P.2569 , P.125 dahil P.2569 numarali poligona kadar seimi saglar. Sinirlar, seilen kmeye dahildir. Ayrica, nmerik islemlerde geerli olmak zere > " (byk),"<" (kk) isaretleri de seme amaciyla kullanilabilir. rnegin, >500 filtresi, 500' den byk rakamlarin seimi iin kullanilabilir. Yukarida anlatilan ikili operatrler ve dizin benzetme kurallari kullanilarak hazirlanabilecek bir filtre tamamen kullanicin gereksinimlerine baglidir. Asagidaki rnekler bu konuda daha aik bir fikir verebilir: -A* : Adi A ile baslayanlar disinda her seyi seer. Bu rnekte nemli nokta ikili ve benzetim operatrlerinin bir arada kullanilarak sonucun nasil kolaylikla degistirilebilecegidir. A* A ile baslayan tm adlara uyar. Ancak - operatr bunu tam tersine evirir. -(A*+B*) : Bu kural ile adi A veya B ile baslayanlarin disinda her sey seilir. -A* + AH* :Kuralinin 1. rnekten en nemli farki seilen kmeye adi AH ile baslayanlarin eklenmis olmasidir. Bu kural su sekilde okunabilir. Adi A ile baslamayanlar ile AH ile baslayanlar. -(#2,A) + MEHMET..MUSTAFA : Ad sirasinda Mehmet ile Mustafa arasindaki herkes ile Adinin ikinci harfi A olmayanlari seer. Bu seme kurallari ile istenilen nokta kmesi kolaylikla seilebilir. rnegin P.* + N.12 + 100/1+ 201/* + S* kurali ile, tm poligonlari, Nirengi 12'yi, 100 adanin 1 nolu ksesini, 201 adanin tm kselerini ve tm S ile baslayan noktalarin seilmesi saglanabilir. Sik kullanilan kurallar kisa bir ad altinda (makro) saklanabilir ve daha sonra yalnizca bu ad ile tekrar agrilabilir.

Netcad Anamodl 33

Blm : Netcad Nokta Yapisi NETCAD Nokta Yapisi

ncelikle NETCAD ortaminin gelismis nokta numarasi verme sistemi ile ilgili bazi bilgiler vermek istiyoruz: Nokta adlari 10 karakterden fazla olamaz. Nokta adi ierisinde "~, !, @, #, $, %, ^, &" karakterleri olmamalidir. Bu karakterlerin disinda kalan tm rakam ve harfler kombinasyonlu olarak nokta adlandirmasinda kullanilabilirler (Alfa nmerik yapi)., zelligi olmayan diger noktalardan kolayca ayrilabilmeleri iin Poligonlar "P.", Nirengiler "N.", Binderler "B." ile baglanmalidir. rnegin : P.101/237, P.234, N.107 , N.123-A , B.123B gibi. Kullanim kolayligi olarak, bir adanin kse noktalari Ada/Kse no formunda olmasi nerilir. Rasgele verilmis numaralari otomatik olarak bu formata eviren rutinler mevcuttur. rnegin : 1000/1, 37256/256, SINIR/1, K/12 gibi. Bu kurallara uyulmasi zorunlu olmamakla birlikte programin noktalar arasinda ayirim yapabilmesinin tek yolu adlandirmadir ve ileride greceginiz pek ok kolaylik saglayici islemlerin yrtlebilmesi iin gereklidir. NETCAD ' da Noktalar nasil elde edilir ? NETCAD ' da Nokta Seme Kurallarina Iliskin Bazi rnekler Genel Bilgiler

NETCAD 'de Edilmesi

Noktalarin

Elde

Isin dogal akisi ierisinde noktalar su yollarla elde edilebilir: Sayisallastirma yolu ile gelmis olabilir, Nokta At islemine ile girilebilir, Grafik Nokta Editrne girilebilir, Disaridan, NETVERI Nokta editrne girilmis olabilir, Yan Nokta, Kesisim, Kutupsal Uygulama vb. hesaplama sonucu olusmus olabilir, Baska veri yapilarindan aktarilmis olabilir, Noktasiz olusturulmus dogru ve alanlar iin otomatik olarak retilmis olabilir, Grafik blme sonucu olusmus olabilir, Yukaridaki yntemlerin karisimi yolu ile elde edilmis olabilir, Noktalarin gerekte nasil retildikleri nemli degildir. Degerlendirme ve isleme ayni sekilde yapilacaktir.

Netcad Anamodl 34

NETCAD ' de Nokta Seme Kurallari

Noktalarin toplu olarak islenecegi islemlerde seim iin bu szge sorulur. rnek olarak : * : Tm noktalar P.* : Poligon noktalari N.* : Nirengi noktalari P.*+N.* : Poligon ve Nirengi noktalari -(P.*+N.*) : Poligon ve Nirengi noktalari disindakiler 101 : Sadece 101 nolu nokta -101 : 101 nolu nokta hari tm 101/* : 101 ada noktalari 101/*+102/* : 101 ve 102 ada noktalari 101..125 : 101 ile 125 ada arasinda kalanlar 10* : 10 ile baslayanlar 2*+*2 : Basi veya sonu 2 olan noktalar 2*&*2 : Basi ve sonu 2 olan noktalar *1 : Sonu 1 ile bitenler PARK* : Park noktalari *1+*3+*5+*7+*9 : Tek noktalar *0+*2+*4+*6+*8 : ift noktalar ~ : Bu isaretten sonra yazilacak karakterler nokta adi ierisinde olmasi arzu edilen karakterler olmalidir. ~/ : Tm Ada/parsel noktalari -( ~/ ) : Ada/parsel noktalari olmayanlar ~PARK : Park noktalari ~/12 : her adanin 12. Ksesi ~A+~B : Adi iinde A veya B olan noktalar ~A &~B : Adi iinde A ve B olan noktalar Ada ve parsel ayrimi yalnizca adlandirma yolu ile y apilabilir. Bir adanin adi ierisinde "/" isareti yoktur. Bir parselin adi ise Ada/Parsel No seklinde verilir. 134, 256, 20850, A, SINIR, K1011, K1000, E1 : Geerli ada adlari 1101/1, 231/A, CD/D, 0/1001, 201/PARK : Geerli parsel adlari.

Ada/Parsel adlandirmasinda ve seme islemlerinde noktalar ile ilgili ayni kurallar geerlidir.

Netcad Anamodl 35

Blm : Tabaka Yapisi, izgi Tipleri, Fontlar Tabaka Yapisi Nedir ?

Tabaka Yapisi, bir CAD yaziliminin vazgeilemeyecek zelliklerinden birisidir. Ekrandaki farkli zelliklerdeki objelerin, birbirlerinden ayrilabilmesi iin gerekli ayiratir. Tabakayi bir rnekle aiklamaya alisalim. Bir saydam paftada kadastro durumu kirmizi renkte, ikinci saydam paftada yeni olusan imar adalari sari renkte, nc paftada imar parselleri mavi, drdnc paftada evler ve duvarlar vb. yesil renkte izilmis olsun. Tm proje, ancak bu drt saydam paftanin st ste gelmesi sonucu grlebilecektir. Iste bilgisayarin grafik ekraninda, bu sistemi olusturmak iin kullandigimiz saydam paftalari

Tabaka olarak adlandirabiliriz. NETCAD'de 255 tabaka aabilirsiniz. Aktif tabaka, o anda geerli olan tabakadir. Projeye eklenen her trl izgi, sekil vb. objeler aktif tabakaya yerlestirilirler. Tabakayi aktiflestirmek iin tabaka adinin fare ile gsterilmesi yeterlidir. Ayni anda yalnizca 1 tabaka aktif olabilir. Aktif tabaka mavi renkte grlr. Tabaka adi zerinde fare sol tusu ile basilarak tabaka aktif duruma getirilir. Aktif tabaka her istenildiginde degistirilebilir. NETCAD'e ilk girildiginde yalnizca 0 tabakasi vardir ve aktiftir. Eger yeni tabaka ailmazsa tek renk ve tek kalemli bir izim elde edilecektir. alisma sirasinda hangi tabakanin aktif oldugu ekranin en satirindan grenilebilir. Aktif tabaka Netcad Anamodl 36

silinemez ve kapatilamaz. Gerekiyorsa baska bir tabaka aktiflestirildikten sonra, silme veya kapatma islemi yapilmalidir.

4.1.1. Hiyerarsik ( Baglantili ) Tabaka Yapisi

Normalde tabakalar birbirlerinden bagimsizdir. Islemleri tabaka bazinda tekrarlamak gerekir. Ancak, bazi tabakalar birbirlerine baglanabilir. Bu baglanma daha ok bir tus ile baglantili diger tabakalari amak / kapamak isteginden dogmustur. zellikle bloklar, lejantlar, tip izimler (kanal, kesit vb) gibi bir btn olarak islem grebilecek yapilarda bu tip bir tabakalandirmaya gidilebilir. Bunun iin diger ana tabakanin basina (@) karakteri getirilmeli ve diger alt tabakalarin Ana tabakaya (_) isareti ile baglanmalari gerekmektedir. Tabaka yapisi ierisinde, ana tabakalar farkli renkte grnrler. rnegin ; @ADA ADA_NO ADA_ALN ADA_NOK tabakalari @ADA tabakasi ile baglantilidir. Sadece @ADA tabakasini amak veya kapamakla ona bagli tm tabakalarda ailacak veya kapanacaktir. Ancak, tabakalari bagimsiz olarak amak ve kapatmak da olasidir.

4.1.2. Tabaka Adini Girmek/Degistirmek

Mende yer alan Tabaka butonu kliklenerek, tabakanin yeni adi pencereye yazilir. Eger, pencereye var olan bir Tabaka adi yazilirsa, Tabaka adi degisikligi gereklesmez. Menden ikista, o tabaka aktiflestirilir ve tabakanin bulundugu pencere ekrana getirilir. Bu zellik, kalabalik Tabaka yapisina sahip projelerde, istenen tabakaya ulasmak iin de kullanilabilir. Tabaka adindaki degisikligin geerli olabilmesi iin enter ile ikilmasi gerekir.

Netcad Anamodl 37

4.1.3. Yeni Tabaka Eklemek

Butonuna basilmasi ile ailan pencereye, ailacak tabaka adi girilmelidir. Ailan yeni tabaka, aktif tabaka yapilacak ve sirayla girecektir. Rengi arzu edilen bir renge evrilebilir. Yapilan islemin geerli olabilmesi iin, menden , Tamam butonu ile ikilmalidir. Menden ESC veya fare sag tusu ile ikilmasi durumunda yapilan eklenti veya degisiklikler kabul edilmeyecektir. Tabaka adi olarak mevcut bir tabakanin adi verilirse; Tabaka daha nceden aildigina dair bir mesaj verecek ve yeni tabaka ismi istiyecektir.

4.1.4. Tabaka zelliklerinin Verilmesi

4.1.4.1.Standart Blm Tabaka Rengi : Tabaka rengi tabakaya iki sekilde verilebilir. Tabaka aildiktan sonra tabaka ismi karsisindaki renk butonuna basilir. Gelen renk paletinden istenilen renk seilerek Tabaka rengi verilir. Ikinci yntem ise yeni tabaka ailirken veya tabaka ismi zerine ift kliklendigi zaman Standart zelliklerinden renk seenegine ift kliklenerek gelen renk paletinden seilebilir. Tabaka Taramasi: Standart blme girilerek tarama zelliklerinden istenilen zellikler verilir. Tabaka taramalari iin detayli bilgi Tabakadan Alan taramasi blmnde anlatilmistir. Kalem No: Kalem no blmne ploter kalem numarasi girilir. Detayli bilgi Tabakadan Plotter Kalem No Ayari blmnde anlatilmistir. 4.1.4.2.lek Blm Byk projelerde alisirken belli bir lekte tm objelerin grnmesi alisma hizini yavaslatacaktir. Bu yavaslatmayi minimum seviyeye indirmek amaci ile objelere tabaka bazli lek verilebilir. Bylece alisma sirasinda ekran legi degistirildike detay artirilabilir veya azaltilabilir. Tabakadaki objeler lek zelliklerinin girilmesi sayesinde istenilen lek araliklarinda ekrana izdirilir. 4.1.4.3.Boyutlar Ekran legi bydke obje kalinliklari, yazi boylari ve sembol boylari klmektedir. Bundan dolayi belli bir lege gelindiginde bu zellikleri seilemeyecek hale gelecektir. izgi Kalinliklari Sabit: Verilen degerlere gre izgi kalinliklari her lekte sabit olarak grntlenecektir. Yazi Boylari Sabit: Yazilar lek bydke daha kk ve belli bir lekten sonra yazilar izgi seklinde grntlenmektedir. Bu leklerdede yazilarin okunmasi

Netcad Anamodl 38

istenirse bu zellik aktif yapilmalidir. Yazilarin dayanma noktasi sabit kalacak sekilde her lekte yazi boylari sabitlenmistir.

4.1.5. Tabaka Silmek

Tabaka Sil butonuna basildiktan sonra ekrana gelen menden silinmek istenilen tabakalar seilir. Tamam ikonu ile menden ikilir. Eger silinecek tabaka bos degilse ekrana bir uyari mesaji gelir. Sil ikonuna basilarak tabaka silinir ya da Vazge ikonunana basilarak islemden ikilir.

4.1.6. Tabakaya Ulasmak

Ulasilmak istenilen tabakanin ilk harfi tuslanarak , o harf ile baslayan tabakalarin listeye gelmesi saglanir , her basista bir sonraki tabakaya ulasilir. Tabaka liste iersinde ise fare ile seilebilir.

4.1.7. Islemler
Tabaka yapisini kullanirken , isinizi kolaylastiracak ekstra islemlerden olusan komutlar dizisidir. Drt basliktan olusur : Gsterim Sirasi Sirala Tabaka Yapisini Ykle - Sakla Proje Tabakalari Proje Tabakalari 4.1.7.1.Gsterim Sirasi Tabakalar ailirken , isimleri rasgele girilebilir veya varolan tabaka yapisi zerine diskten baska tabaka dosyasi (*.LYR) yklenebilir. Tabakalar karisik bir sekilde gelecektir. Tabakalarin belirli bir sirada olmasi , erisim aisindan byk kolaylik saglayacaktir. Siralamada sunulan seenekler : Giris Sirasi : Tabakalari ilk giris siraniza gre siralar. Netcad Anamodl 39

A - Z : Tabakalar alfabetik siraya gre A'dan Z'ye olacak sekilde siralanir. Eger nmerik karakterle baslayan tabakalar varsa en basa gelir. Z - A : Tabakalar yine alfabetik siraya gre , ancak tersten Z'dan A'ye olacak sekilde siralanir. Yine nmerik karakterle baslayan tabakalar varsa en sona sirali sekilde gelir. Ana Tabakalar : Basinda " @ " karakteri olan Ana Tabakalar en basa gelecek sekilde siralama yapilir. Aiklar nce : Aik tabakalar basta , kapali tabakalar sonda olacak sekilde siralanir. Kilitliler nce : Kilitli tabakalar sonda , aiklar basta olacak sekilde siralanir. Kalem Numarasina Gre : Tabakalar Kalem numaralarina gre kkten byge gre siralanir. 4.1.7.2.Tabaka Sakla\ Ykle Daha nceden alisilmis projenin tabaka yapisinin yeniden kullanilmasi ya da alisilan projenin tabaka yapisinin saklanmasi iin kullanilan islemlerdir. zellikle Imar ve Halihazir projelerinde esitli tabakalarin kullanicinin istegine gre ailmasi gereklidir. Her seferinde birtakim yeni Tabakanin ailmasi yerine, olusturulmus ve o anda mevcut Tabaka Sistemi: Tm Tabaka adlari Aik/Kapali durumlari Renkleri Kalem numaralari Tabaka Ek zellikleri ile verilecek dosya adi altinda saklanabilir. Bu dosyanin uzantisi.LYR dir. Daha sonra, bu tabaka yapisi, diger projelere istege bagli olarak yklenebilir. Daha nce olusturularak saklanmis.LYR dosyalari yklenebilir. Ykleme islemi, o anda zerinde alisilan projenin her hangi bir asamasinda yapilabilir. Mevcut tabakalar varsa, kaybolmazlar , yeni gelen tabakalar listenin sonuna ekleneceklerdir. Bu kolayliktan yararlanmak iin her projede degisik tabakalar amak yerine belli bir standartlasmaya gidilmesi nerilir. Imar ve Halihazir Tabaka Sistemi neri olarak tarafimizdan hazirlanmistir. Bu yapi yeniden olusturulabilecegi gibi IMAR.LYR veya HHAZIR.LYR dosyalari yapilacak alismaya bagli olarak yklenebilir.
Tabakada yapilmasi gereken renk, kalem numarasi belirleme gibi islemlerin projenin paftalarina ayrilmadan yapilmasi nerilir. Aksi durumda pafta izim sirasinda, saklanmis kalem yapilari yklenecek veya ayarlamalar tekrarlanacaktir.

Netcad Anamodl 40

4.1.7.3.Proje Tabakalari Bu islem ile tabaka mensnde yalnizca ekranda bulunan projenin tabaka yapisi yer alir.

4.1.8. Tabaka Rengini Degistirmek

Tabakanin renk kutusunun seilmesi ile 256 rengin bulundugu renk paleti gelir. Diger renklere ulasmak iin , renk paletinin sagindaki asagi-yukari yn tuslari ile diger renklere ulasilabilir. Renk paleti zerinde hangi renk kliklenirse tabakanin rengi o renge evrilmis olur. Degisim, tabakalarin karsilarindaki renk kutularindan anlasilabilir. Rengi 0'dan farkli objeler bulunduklari tabakanin renginden bagimsiz olarak her zaman tabaka renginde izilir.

4.1.9. Tabaka Amak / Kapamak

Tm Tabakalarin ailmasi zerinden saglanabilir. kapatilmasi veya ters evrilmesi ayni buton

4.1.9.1.Tabakalari Tek Tek Amak/ Kapatilmak Tabaka adlarinin yanindaki gzlerin aik olmasi tabakanin aik oldugunu gsterir. Bu gzlerin gsterilmesi ile gzler kapanir ve tabaka kapatilir. Tekrar gsterilmesi ile tabaka ailabilir. Kapatilan tabakalardaki objeler, ekranda, izicide ve yazicida izilmezler. Ayrica obje seme islemlerinin disinda tutulurlar. Aktif tabaka kapatilamaz. O anda aktif olan tabakanin kapatilmasi gerekiyorsa baska bir tabaka aktif yapildiktan sonra ilgili tabaka kapatilmalidir.

Netcad Anamodl 41

4.1.9.2.Tm Tabakalari Amak/ Kapamak / Ters evirmek (Kapali -->Aik) Tabakalarin tmne ynelik islemler tek tusla saglanabilir. Ikonlar sirasi ile , tm kapali tabakalarin ailmasini , tm aik tabakalarin kapanmasini ve tm aiklarin kapanmasini / tm kapalilarin ailmasini saglayacaktir.

4.1.10.

Tabaka Kilidi

Bu ikonun pasiflestirilmesi ile sadece bu tabakada yer alan objeler kilitlenmis olurlar. Kilitlenmis bir tabakadaki objeler, ekranda grnmelerine karsin her trl seme isleminin disinda tutulurlar. Bu yntem ile, kilitli tabakada bulunan objelerin yanlislikla silinmesi veya degistirilmesi nlenebilir. rnegin; Halihazir harita zerine sehir plani izen bir planci kendisini ilgilendirmeyen tabakalari kilitleyebilir.

4.1.11. Nokta Adi Aik/Kapali

Programa giriste nokta adlari kapalidir. aktiflestirilir. Buton kliklenerek

Tabaka Mensnden ikista nokta numaralari grnr hale gelecektir. Tekrar basista kirmizi arpi gelecek ve nokta adlari kapanacaktir. Bu buton genel olarak alisan bir butondur. Tabakaya zel Nokta No butonu pasiflestirilmisse, bu buton a ktif olsa bile, o tabakada yer alan noktalarin numaralari grnmeyecektir.

Netcad Anamodl 42

4.1.12. Nokta Kotlari Aik/Kapali

Ilgili buton kliklenerek aktiflestirilir. Tabaka Mensnden ikista nokta kotlari grnr hale gelecektir. Tekrar basista kirmizi arpi kaybolacak ve Nokta kotlari kapanacaktir.

4.1.13. Nokta Kodlari Aik / Kapali

Ilgili buton kliklenerek aktiflestirilir. Tabaka Mensnden ikista nokta kodlari grnr hale gelecektir. Tekrar basista kirmizi arpi kaybolacak ve nokta kodlari kapanacaktir. Nokta kodlamasi arazi lm sirasinda yapilabilecegi gibi, zellikle NETPRO Yol programinda program tarafindan gereklestirilebilir. Noktalara Obje Sor islemi ile de kod verilebilir.

4.1.12. Alan Adlari /Kapali

Aik

Alan (ada/parsel) adlarinin grnmesini veya kapanmasini saglayan bir zelliktir. Alan adlarinin boylari ve yazim sekilleri Genel / Ayarlamalar / Program Geneli Ada / parsel yazi boyu mensnde toplu olarak degistirilebilir.

Netcad Anamodl 43

4.1.13. Blastro Aik / Kapali

Bu ikonun aktif olmasi durumunda, bu tabakadaki noktalara balastro koyulacak ve dogrular, blastrolari ezmemeleri iin ularindan dinamik olarak kirpilacaktir. Noktalarin baska, izgilerin baska tabakada olmasi durumunda her iki tabakada da Blastro ikonu aktifle stirilmelidir. NETCAD'in balastro yapisi dinamiktir. Blastro yariapi Genel / Ayarlamalar / Program Geneli Balastro Yariapi mensnde istege bagli olarak degistirilebilir.

Dogrulari n baglanti yerlerinde veya kselerde nokta yoksa, balastro daireleri dogal olarak grlmezler. Ancak, dogrular her iki utan, balastro yariapi kadar kirpilacaktir. Otomatik balastrolu alanlarda, Alan Kapat islemi izginin ve noktanin balastrosu kapali. izginin balastrosu aik , noktanin balastrosu kapali. izginin balastrosu kapali , noktanin balastrosu aik. izginin ve noktanin balastrosu aik.

4.1.14. Plottere Gnder/Gnderme

Bu ikonun pasiflestirilmesi ile, sadece bu tabakadaki objeler, ekranda grnecek, ancak, tabaka aik olsa bile iziciye gnderilme yecektir. Kapali alanlar olusturmak iin kullanilan geici tabakalar veya sadece bilgi Netcad Anamodl 44

iin izime eklenmis obje tabakalarinin izdirilmesi bu yntem ile nlenebilir.

4.1.15. Alan Taramalari Aik /Kapali

Kapali oklu dogrularin ( Bina, ada, parsel vb) boyamalarinin grnmesini veya kaybolmasini saglayan bir zelliktir. Ilgili buton kliklenerek aktiflestirilir. Tabaka Mensnden ikista oklu dogrulardan olusmus kapali alanlar, tabaka renginde boyanacaktir. Tekrar basista kirmizi arpi kaybolacak ve ikista boyamalar kaybolacaktir. Ancak, oklu dogrudan olusmus bir alanin boyanabilmesi iin, olusturulmasi sirasinda tarama (Boyama) zelligi aktif yapilmis olmalidir. Eger yapilmamissa ve alanlarin boyanmasi isteniyorsa, ilgili alanlarin tarama zelligi, Obje Sor islemi ile ailmalidir. Bu islem tek tek yapilabilecegi gibi tmden de yapilabilir.

4.1.16. Alan Taramasi

Alanlarin boyama tipi normalde kati boyama seklindedir. Ancak mende yer alan tarama tiplerinden herhangi birisi seilebilir. Taramalar renklerini tabakadan alirlar.Genel Alan Tarama butonu aktif degilse taramalar grlmezler. Tabaka bazinda verilen alan tarama patterninde ilk seenek (ii bos kutu) kati ancak seffaf tarama yapar. Yani bir baska taramanin zerine geldiginde nceki taramayi korur. Ikinci seenek (ii dolu kutu) ise nceki taramalari tamamen ezer. Kati tarama trdr. Bu taramanin altinda kalan objeler grnmezler. A2 Saydam tarama trdr. Bu taramanin altinda kalan objeler grnrler. Diger tm taramalar da altindaki objeleri gsteririler. Tabaka bazinda verilen tarama seeneklerinden ilki A1 kati tarama yapar. Yani bir baska taramanin zerine geldiginde nceki taramayi ezer. Yandaki rnekte alttaki tarama A2 stteki A1 tarama 'dir. Ikinci seenek A2 ise Netcad Anamodl 45

nceki taramalari korur yani seffaftir. Yukardaki rnekte tarama 'dir. Bu tarama tipi seffaf olmasi nedeni ile alttaki raster veriyi gstermektedir. Asagidaki rneklerde alttaki tarama stteki taramalar ise, diger tarama esitleridir. Bu taramalar seffaftir.

4.1.17. Plotter Kalem No. Ayari

Her Tabakaya ayri ayri, izici kalem numarasi atanabilir. Herhangi bir degisiklik yapilmazsa tm tabakalar, izicideki 1 numarali kalem ile izilirler. Kalem numarasi degisikligi iin, mende yer alan 1-16 arasi rakamlardan birisinin kliklenmesi yeterlidir. izim, burada belirlenen kalem numaralarinin izicideki karsiliklarina uygun kalemlerin (Tip, renk ve kalinlik) kullanilmasi ile ger eklestirilir. Halihazir harita izimlerinde, kalemlerin ,1 ince Siyah, 2 kalin siyah, 3 ince kirmizi, 4 kalin kirmizi olarak ayarlanmasi ve standartlasmaya gidilmesi nerilir. Menden ikista o tabakaya ait kalem numarasi ilgili stunda belirecektir. Verilen kalem numaralarina ait kalinlik,renk vb. diger bilgiler PRINT veya PLOT isleminde belirlenecektir. Renkli print islemlerinde rengi sifirdan farkli objeler kendi renklerinde izilirler.

izgi Tipi Mens

NETCAD'de Ynetmeliklerde belirtilen tm izgi tipleri tanimlanmistir. Dogru, oklu dogru, daire ve yay objelerinin izgi tipleri , ekranin alt satirin da yer alan izgi Tipi Mens'nde yer almistir. izgi tipleri bu buton zerinde farenin

Netcad Anamodl 46

kliklenmesi ile ailan pencereden grsel olarak seilebilir. Seilen aktif izgi tipi butonun zerinde grlecektir. izgi ( HAT ) Tipini Semek Otomatik Tabakalandirma Modu ( OTM ) OTM ' den ikmak Dogru tipleri NETPLOT.LIN dosyasi ierisinde bulunurlar. Eger baska bir dosyanin yklenmesi isteniyorsa bu dosyanin adi Genel / Ayarlamalar Mensnden Aktif sekil dosyasi seilerek verilmelidir. Yeni dosyadaki izgi tipleri, programdan ikilip tekrar girilmesi durumunda geerli olacaktir. Gerekli grlen ve istege bagli hazirlanacak diger izgi tipleri NETSHAPE'de ( sekil / Dogru Tipi ve Tarama Tasarim Programi) hazirlanir ve NETCAD'e yklenebilir.

4.2.1.

izgi ( HAT ) Tipini Semek

Ailan izgi tipi mensnde o anda mevcut tm izgi tipleri grntlenir. Programa veya menye ilk girildiginde dz izgi tipi aktiftir. Seilmek istenen izgi tipi kliklenerek aktiflestirilmelidir. Seilen satirin maviye dnsmesi Aktiflestiginin gstergesidir. Seilmek istenen izgi Tipi o andaki pencerede grlmyorsa ilgili butonlarla mende Asagi-Yukari dolasilabilir. Islemden ikildiktan sonra izilecek dogrular, oklu dogrular, daireler ve yaylar aktif izgi tipinde izilirler. Fare sag tusu ile menden ikilabilir. izgi Tipinin seilmesi islemi izimin her asamasinda, islemden ikmadan gereklestirilebilir. izgi tipi tabakadan tamamen bagimsiz olarak tanimlanabilir. Diger bir deyisle, bir tabakada farkli izgi tipleri bulunabilir. Aktif izgi tipi ekranin en alt satirinda grntlenir. Eger, izgi tipi olarak, ekranda mevcut bir izgi tipi ve tabakasi seilecekse, Referans Mens \ Ekrandan Tabaka ve izgi Tipi Degistirme butonu kullanilabilir. Daha nce izilmis bir izginin , izgi tipi degistirilecekse izgi Tipi Degistir butonu kullanilabilir. Istenilen izgi tipi daha nce aktiflestirilmis olmalidir. Daha nce izilmis bir izginin, yn veya tarafi degistirilmek isteniyorsa izgi Yn Degistir butonu ile yapilabilir. Daha ok duvar, it gibi dogrularin sembol taraflarinin degistirilmesi iin kullanilir. Ayni zamanda kalin dogrularin, kalinlik tarafi da bu yntemle degistirilebilir.

4.2.2.

Otomatik Tabakalandirma Modu ( OTM )

Bilindigi gibi her objenin bir tabakasinin olmasi zorunludur. Objeler izime eklenirken o andaki aktif tabakaya yerlestirilirler. Ayni zellik izgiler iin de geerlidir. izgiler aktif izgi tipi ile izilirler. Netcad Anamodl 47

Kroki baglarken, uygun dogru tipinin seilmesi gerekecegi gibi, dogrunun yerlestirilecegi tabakaninda seilmesi gerekecektir. Iste islemin ikinci blm, yani izgi tipinin degismesi sirasinda ek olarak tabaka islemi ile ugrasmamak iin OTM olarak adlandirdigimiz bir yapi kuruldu. Otomatik Tabakalandirma, izim sirasinda belirlenecek dogru tiplerinin, aktif tabaka ne olursa olsun, nceden belirlenmis tabakalara, otomatik olarak yerlestirilmesi olarak tanimlanabilir. OTM sadece izgiler iin geerlidir. izgilerin yerlestirilecegi tabakalarin, Tabaka Mensnde nceden ailmasi gereklidir. OTM'ye gemek iin ncelikle Genel / Ayarlamalar Mensnde Hat Kullanimini Izle aktif hale getirilmelidir. Bu islem sonrasi, izgi mensnde, sag st kseye ekstra bir buton eklenecektir. Bu butonun kliklenmesi ile, yan tarafta Tabaka Penceresinin ailmasi saglanmalidir. Istenilen dogru tiplerinin karsisindaki ( * ) kliklenerek, bu izgi tipinin otomatik olarak yerlestirilecegi Tabaka adi yazilmalidir. Fare sol tusu ile islemin tamamlanmasi gerekir. Tabakalarin izgilerle ayni ismi tasimasi gereklilik degildir. Bu islemden iktiktan sonra OTM geerli olacaktir. Karsisinda tabakasi bulunan izgi tipleri ile dogru izimi yapilirsa otomatik olarak kendi tabakalarina yerlestirileceklerdir. Karsisinda tabaka bulunmayan izgi tipleri, izim sirasinda dogal olarak o andaki Aktif Tabakaya yerlestirilecektir. Bu yntemin amaci izgi baglarken ayni zamanda tabaka degistirme klfetinden kurtulmaktir. Ayni anda izgi tipi ve tabaka seilmis olacaktir.

4.2.3.

OTM ' den ikmak

izgi tipi mensndeki ilgili buton yeniden kliklenerek yandaki Tabaka blm kapatilir ve OTM'den ikilabilir. Kapatma isleminden sonra olusturulan dogrular yine aktif tabakaya yerlestirilecektir. Tabaka Mensne girilmesi ve Aktif Tabakanin degistirilmesi de yine OTM'den ikilmasina neden olacaktir. izgi mensne tekrar girilerek ilgili buton ile Tabaka yapisi tekrar ailirsa, yeniden OTM'ye dnlebilir.

Netcad Anamodl 48

Fontlar
Program degisik font tiplerini destekler. Ayni anda birden fazla font dosyasi programa yklenerek alisabilinir. Font ykleme islemi, ekranin en alt satirinda font mensnden Font Degistir + isareti ile yklenebilir. Program fontlari NETCAD'in yklendigi dizin altinda FONT dizini iinde bulunur. Font dosyalarinin uzantisi *.NCF dir. Program Windows iinde kullanilan fontlari da Genel Mens altinda Font evir islemi yardimi ile NETCAD'in kullanabilecegi yapiya dnstrr.

4.2.4.

Font Degistirmek
Program degisik font tiplerini destekler. Ayni anda birden fazla font dosyasi , programa yklenerek alisabilinir. Degisik fontlarla alisabilmek iin NETCAD ekraninin altinda F1 butonuna basildiginda font mens gelir. + butonuna basildiktan sonra font ykleme mens gelir.

Program fontlari NETCAD'in yklendigi dizin altinda FONT dizini iinde bulunur. Font dosyalarinin uzantisi *.NCF dir. Bu menden istenilen font seilerek kabul edilir. Seilen font mavi bir bantla rtlecektir. Artik yazdigimiz tm yazilar bu fontta yazilacaktir. Istenilen anda font tipi bu menden degistirilebilir veya sayisi arttirilabilir.

Netcad Anamodl 49

Program Windows iinde kullanilan fontlari da Ge nel mens altinda Font evir islemi yardimi ile NETCAD'in kullanabilecegi yapiya dnstrr.

Blm : Genel zellikler Obje Seme Mens

Kaydirma, Dndrme, Silme, lekleme, Bloklama vb. islemler geregi istenilen obje veya objeler grubunun seilmesi gerekecektir. Obje Seme Mens bu islemlerden herhangi birine girdikten sonra Orta Tusa basildiktan sonra ekrana gelir. NETCAD disindaki yerli yazilimlarda, obje tabani olmadigi iin, farkli nitelikteki her obje iin, ayni islemin farkli trevleri tanimlanmis durumdadir. rnegin, Yazi Sil, Nokta Sil, Sembol Sil, Hat Sil gibi bir ok komutun, NETCAD'deki karsiligi sadece Sil komutudur. Ayni sekilde,Yazi Kaydir, Nokta Kaydir, Sembol Kaydir gibi bir ok komutun, NETCAD'deki karsiligi sadece Kaydir komutudur. Ilgili isleme girildikten sonra, asagida aiklanacak yntemler kullanilarak gerekli objeler seilecektir. Asagida aiklanan yntemler tamami ile kullanicinin tercihine birakilmistir. Kullanici, yntemlerden biri veya birkaini istekleri dogrultusunda kullanmayi grenmek durumundadir. okgen bir blge veya pencere ierisine alinarak, bir kerede ve kolaylikla seilecek objelerin, teker teker gsterilerek seilmesinin zaman kaybi olacagi aiktir. Tm Obje Seme yntemleri, ardisik veya Netcad Anamodl 50

karisik olarak kullanilabilir. Objelerin Pencere Ierisine Alinarak Seilmesi Dogruyu Kesen Objelerin Seilmesi Daire Iine Giren Objelerin Seilmesi Seilenleri Tersine evir Obje Szgeleri Objelerin okgen Blge Ierisine Alinarak Seilmesi okgen Blge Hatlarini Kesen Objelerin Seilmesi Objelerin Blgeden Kirpilmasi ( Makaslanmasi ) Blgenin Disinda Kalanlarin Seilmesi Obje zelliklerine Gre Seim Obje Szgeleri Noktadan Geenleri Semek Ada / Parsel ( Kapali Alan ) Semek Tmn Semek / Seilenleri Semek Gruplanmis Objelerin Seimi Son Seilenler Obje seme yntemlerinin iyi kavranilmasi gerekir. Byk bir kme ierisinden istenilen zellikteki objelerin kolaylikla seilmesi iin yntemler bilinmelidir. Objeleri teker teker semek iin fare kursoru seilecek objenin herhangi bir yeri zerine getirilir ve sol tusa basilir. Objelerin seildigi renklerinin degismesinden anlasilir. Islemden ikmadan birden fazla obje arka arkaya seilebilir. Objenin mutlaka bir blmnn kursor isareti iinde olmasi gereklidir. Yanlislikla seilen objeler tekrar seilerek birakilabilir. Obje seimi sirasinda Menlere ulasilabilir. Denemeler sonucu seilemeyen objelere yaklasilmali veya seme yntemi degistirilmelidir. Seme islemi fare sag tusuna basilarak bitirilir. Objelerin toplu olarak seilmesi de mmkndr. Seme islemi sirasinda klavyedeki Bosluk tusuna veya fare orta tusuna (3 tuslu farelerde geerlidir) basilarak ikan OBJE SEME MENS'ne ulasilir.

5.1.1.Yntemler
5.1.1.1. Objelerin Pencere Ierisine Alarak Semek Objelerin topluca seilmesine ynelik rutinlerden biridir. Asagida aiklanan szge dzenleri kullanilmadiysa: 5.1.1.1.1.Kesenler Seenegi ile Beraber Ailacak drtgen pencerenin kestigi objeler seilecektir.

Netcad Anamodl 51

5.1.1.1.2.Iindekiler Seenegi ile Beraber Ailacak drtgen pencere ierisine tam olarak giren objeleri semek amaciyla kullanilir. Pencere ierisine tam girmeyen objeler seilmezler. rnegin, bir ucu pencerenin disinda kalan bir dogru seilmeyecektir. 5.1.1.1.3.Kesenler ve Iindekiler Seenegi ile Beraber Ailacak drtgen pencere ierisine tam olarak giren ve pencerenin kestigi objeler seilir. 5.1.1.1.4.zerindekiler Seenegi ile Beraber Bir hat zerindeki sembollerin, noktalarin seilmesine ynelik bir islemdir. Kesenler seenegi ile kullanildiginda olusturulacak pencere tarafindan kesilen hatlar zerindeki semboller ve noktalar varsa seilir. Iindekiler seenegi ile beraber kullanilirsa ailacak pencere ierisine tam olarak giren ve pencere tarafindan kesilen hatlarin zerindeki semboller ve noktalar seilir. Szge dzenleri kullanildiysa, seilmesi istenmeyen objeler, pencere ierisine girseler bile seilmezler. Kullanimi Zoom penceresi ile ayni sekildedir. Pencere aildiktan sonra, fare sol tusu yerine orta tusa basilirsa, ailan pencere serbest olarak kaydirilabilir. Yeniden orta tusa basilmasi ile de boyutlari degistirilebilir. Kursor ile seilemeyen bir yazi, sadece onun girebilecegi kk bir pencere ailarak seilebilir. Ayni sekilde tm proje de pencere ierisine alinarak seilebilir. Kesenler , iindekiler , zerindekiler seeneklerinden bir veya birkai ile beraber kullanilir. Semboln yarisi disarida , fakat yakalama noktasi seim penceresinin iinde kaldigi iin seilir. Dogrunun baslangi ve bitis noktalari seim penceresinin iinde kaldigi iin seilir. Semboln tamami seim penceresinin iinde kaldigi

iin seilir. Dogrunun bir kismi disarida kaldigi iin seilemez. Dairenin tamami seim penceresinin iinde kaldigi iin seilir.

Dairenin yarina yakin blm seim penceresinin iinde fakat merkezi disarida kaldigi iin seilmez. Semboln yarisi ierde , fakat yakalama noktasi seim penceresinin disinda kaldigi iin seilmez. Dairenin yarisi disarida fakat merkezi seim penceresinin iinde kaldigi iin seilir. i ve j. Seeneklerinde dairelerin me rkezi , sembollerin yakalama noktalari seim penceresi zerinde ise seme islemini yapmaz.

Netcad Anamodl 52

5.1.1.2.Daire Iine Alarak Semek

Ekranda merkezi gsterilip,byklg belirlenen dairenin iindekiler seilir.

etkilesimli

olarak

Olusturulacak dairenin merkezi belirlendikten sonra ikinci nokta iin orta tus referans mens kullanilabilir. Kesenler seenegi ile beraber : Olusturulacak dairenin kestigi objeler seilir. Iindekiler seenegi ile beraber: Olusturulacak dairenin ierisine tam olarak giren objeler seilir.Kesenler,iindekiler,zerindekiler seeneklerinden bir veya birkai ile beraber kullanilir. 5.1.1.3.okgen Blge Ierisine Alarak Semek Tanimli veya tanimsiz okgen blgeler ierisine giren objeler islem iin seilebilirler. Seim islemi, bir ok islemdekine benzer sekilde seenekli olarak gereklestirilebilir. Kapali alanin ortasi gsterilebilir, F3 ile alani belirleyen oklu dogru seilebilir. Kapali alan yoksa F2 tusu ile seilecek objeleri ierisine alacak sekilde okgen bir alan olusturulabilir. Fare sag tusu ile son nokta, ilk noktaya birlestirilerek, okgen otomatik olarak kapatilir. Gerektiginde Yakalama modlari etkin sekilde kullanilabilir. 5.1.1.3.1.Kesenler Seenegi ile Beraber Olusturulacak veya seilecek okgen blgenin kestigi objeler seilir.

5.1.1.3.2.Iindekiler Seenegi ile Beraber Olusturulacak veya seilecek okgen blgenin ierisine tam olarak giren objeler seilir. 5.1.1.3.3.zerindekiler Seenegi ile Beraber Bir hat zerindeki sembollerin, noktalarin seilmesine ynelik bir islemdir. Kesenler seenegi ile ku llanildiginda olusturulacak veya seilecek okgen tarafindan kesilen hatlar zerindeki semboller ve noktalar varsa seilir.Iindekiler seenegi ile beraber kullanilirsa olusturulacak veya seilecek

Netcad Anamodl 53

okgen ierisine tam olarak giren ve pencere tarafindan ke silen hatlarin zerindeki semboller ve noktalar seilir. Szge dzenleri kullanildiysa, seilmesi istenmeyen objeler, okgen blge ierisine girseler bile seilmezler. Kesenler , iindekiler , zerindekiler seeneklerinden bir veya birkai ile beraber ku llanilir. 5.1.1.4. Obje Tipi Szgeci Mende bulunan kk ikonlar seim islemine katilacak obje tiplerini sinirlama amaci ile kullanilir. Tabaka Szgecine benzer sekilde objeler iin de szge kullanilabilir. Seim islemine katilmasi istenmeyen objelerin kutularina bir kez tiklanarak X isareti silinmesi bu objelerin seme islemi disinda tutulmasi iin yeterlidir. Yandaki obje seim blmnden semek istenilen objeler isaretlenir. okludogru ikonu ile aik okludogrular, Alan ikonu ile kapali okludogrular seilir. Islemin kullanimi konusunda asagidaki rnek verilebilir. Diger bir programdan veri aktarildi ve dogrular ile yazilar ayni tabakada geldi. Ancak yazilarin tabakasinin degistirilmesi gerekebilir. Buna neden farkli renkte grmek, farkli kalem ile izdirmek veya hi izdirmemek olabilir. Bu durumda Tabaka Degistir islemi ierisinde seim yapilirken yalnizca YAZI ikonunun aktif olmasi durumunda, sadece yazilar seilecektir. Ayni sekilde kroki baglarken sembollerin yerlestirilmesi sirasinda tabakalandirmaya dikkat edilmemis olabilir. Sadece sembol ikonu aktifken pencere yntemi ile seme islemi yapilarak binlerce obje arasindan sadece semboller seilerek baska bir tabakaya alinabilirler. Tm projedeki noktalar seilerek blok olarak saklanabilir. Tm oklu dogrular (ada/parseller) seilerek silinebilir. Ayrica obje gruplarinin kendi ilerinde de ayrim yapilmasi gerektiginde yukarida anlatilan szge dzenleri kullanilabilir. Yan taraftaki gz ikonlari seim islemlerini kolaylastirmak iin kulanilabilir. Tm seeneklerin isaretli olmasi saglanir. Bu yntem ile btn objeler seme islemi ierisine dahil edilecektir. Bir seme isleminde dogrulari ve noktalari seme islemi disinda tutmak istediniz ve X isaretlerin kaldirdiniz fakat islemi sonulandirmadan va zgetiniz ve btn objeleri semek istiyorsaniz bu ikona basarak tm seeneklerin isaretli olmasini saglayabilirsiniz. Btn seeneklerin isaretli olmamasi saglanir.Bu yntem ile btn objeler seme Netcad Anamodl 54

islemi disarisina alinip ilerinden herhangi biri veya birkai seilebilir. Silmek iin sadece dogrulari semek istiyorsaniz bu yntem ile btn isaretleri kapatip dogrularin kutusunu klileyerek sadece dogrularin seili olmasini saglayabilirsiniz. Isaretli olanlarin birakilip isaretli olmayanlarin seili olmasi saglanir. Bu yntem ile seili olanlarin birakilmasi diger seeneklerin seili olmasi saglanir. Silmek iin sadece dogrulari semek istiyorsaniz dogrularin isaretini kapatip bu ikon ile (tersine evir) sadece dogrularin seili olmasini saglayabilirs iniz. 5.1.1.5.Dogruyu Kesen Objeleri Semek Ekrana izilecek dogruyu kesen objeler seilirler. Yanyana konumlanmis dogrularin seilmesi amacina ok uygun bir rutindir. Gerekirse tek bir dogru parasi bile bu yntemle digerlerinden ayrilarak seilebilir. Eger seim kmesi bir oklu dogru tarafindan evrelenmis durumda ise F3 tusu ile bu dogru seilmelidir. Benzer sekilde objeler seilecektir.

5.1.1.6.okgen Alani Kesen Objeleri Semek Dogruyu kesenler rutinine benzer sekilde, ekrana izilecek kapali bir okgen kenarlarini kesen objeler seilecektir. Dogruyu kesenler rutininin ardisil olarak uygulanan seklidir.

5.1.1.7.Noktayi Ieren Objeleri Semek

Belirtilen noktayi ieren objelerin seilmesinde kullanilan bir islemdir. Obje Szge Mensnde bu ikon seilir ve ekranda fare ile nokta gsterilir.

Netcad Anamodl 55

Eger noktayi ieren birden fazla alan var ise, ekrana gelen menden istenilen alan seilir. 5.1.1.8. Noktadan Geen Objeleri Semek Bu rutin, gsterilecek bir noktadan geen veya o noktada kesisen objelerin tek seferde seilmesi amacina yneliktir. Obje Seme Mensnde bu ikon isaretlendikten sonra ekranda nokta seilir ve bu noktadan geen objeler seilmis olur. 5.1.1.9. Tm Objeleri Semek Gerekli ayarlamalar yapildiktan sonra, Obje Seme Mensnden, bu butona basilarak ikilirsa, seilmesi gereken tm objeler seilecektir. Herhangi bir szge dzeninin kullanilmamasi durumunda, dogal olarak projedeki tm objeler islem iin seilecektir. rnegin projedeki tm yazilarin seilmesi iin, Obje Szgeci butonlarinin, yazi butonu disindakiler kliklenerek pasiflestirildikten sonra, menden bu ikon ile ikilmasi yeterlidir. Herhangi bir szge dzeni kullanilmamasi durumunda, bu butona basilmasi ile projedeki tm objeler islem iin seilecektir. 5.1.1.10. Son Seilenler Herhangi bir seim yaparken , son seilen objelerin tekrar seilmesi istenirse kullanilir. 5.1.1.11. Objeleri Blgeden Kirpmak Pencere iini seme islemi ile beraber kullanilir. Ailacak pencerenin ierisine tam olarak giren objeler ile pencerenin kestigi objelerin pencere ierisinde kalan blmleri seilecektir. Bunun iin seme islemi sonrasi ailacak diyalog penceresinden "ONAYLA" butonu seilmelidir. "KESME" butonu seilecek olursa sadece pencere ierisine giren objeler seme islemine alinir.Yazilar, semboller, mnhaniler kesme islemine tabi tutulmaz yakalama noktalari pencere ierisine giriyorsa yazilarin ve sembollerin tamami seilir, kirpilmak isteniyorsa Edit/Ayristir islemine tabi tutulmasi gerekir. "IPTAL" butonu ile islem iptal edilebilir. 5.1.1.12. Seilenleri Tersine evirmek

Netcad Anamodl 56

Kesenler, Iindekiler, zerindekiler seeneklerini tersine evirmek iin kullanilir. rnegin seme islemi iin Kesenler seenegi isaretlendiyse Tersine evir islemi ile zerindekiler ve Iindekiler seme , islemine alinabilir. 5.1.1.13. Gruplanmis Objeleri Semek NETCAD'de bazi objelere otomatik olarak grup olma zelligi verilmistir. Gruplandirilmis objeler bu buton aktiflestirilerek islem iin ayni anda seilebilir. Taramalar, sevler, grafik olarak olusturulan izelgeler (alan hesaplari, koordinat zetler vb.) gruplandirilmis objelerdir. Bu yolla yanlis yapilmis bir tarama, yanlis yerlestirilmis bir izelge herhangi bir objesinden tutularak silinebilir veya baska yere kaydirilabilir.

5.1.2.Szge
Kullanici semek istedigi obje veya objelere gre gerekli satirlari doldurmalidir. Bulunulan satirin seme islemine etki etmemesi isteniliyorsa satirlarda herhangi bir deger yerine * veya 0 karakterleri bulunmalidir. Asagidaki tabloda satirlara rnek olmasi amaci ile bazi degerler yazilmistir. Dogal olarak hepsini ayni anda kullanmanin pratikte bir anlami yoktur. Sembol no, renk no, izgi tipi, uzunluk ve boy degerlerinin, seme islemlerinde etkin kullanilabilmesi iin sag taraflarinda bulunan kutucuklara isaretinin konmasi gerekir. Szgeteki seme islemleri bittikten sonra, tekrar yntemler blmne geilerek islemler yapilabilir. 5.1.2.1.Tabaka Adi Szgeci

Seilmek istenilen objelerin tabaka adi szgeci kullanilarak seilmesi iin kullanilan szgetir. Tabaka blmne seilecek objelerin tabaka isimleri yazilir ya da yandaki ikona basilarak ekrana gelen menden istenilen tabakalar isaretlenebilir. Burada kullanilacak szgeler Genel Bilgiler blmndeki szgeler kisminda ayrintili olarak anlatilmaktadir.

Netcad Anamodl 57

5.1.2.2.Obje Adi Szgeci Bu zellik ile numarasi veya numaralari verilen Ada/Parseller(oklu dogrular) islem iin seilirler. Genel szge kurallari geerlidir. 5.1.2.3. Yazi Szgeci Bu zellik ile bir yazi islem iin seilebilir. Genel szge kurallari geerlidir. A*, ~OKUL, 3189* gibi szgeler kullanilabilir. 5.1.2.4.Sembol Numarasi Szgeci Bu zellik ile istenen bir sembol veya semboller izimdeki diger tm sembollerden ayrilarak kolayca seilebilir. rnegin sadece pilonlar diger sembollerden ayrilarak farkli bir tabakaya yerlestirilebilirler. Bunun iin seilmesi istenen semboln numarasinin verilmesi yeterlidir. Eger sembol numarasi bilinmiyorsa , sembol kutucuguna iki defa tiklanarak sembol karti gelir. Bu karttan istenen sembol seilerek , bu alana sembol numarasi yazilmasi saglanabilir. Genel szge kurallari geerlidir. Sembol numaralari, Obje Sor islemine gsterilmesi ile grenilebilir. girilerek mevcut, bir semboln

Yanlislikla, elektrik diregi (Sembol No 6), yerine, tm noktalara, telefon diregi (Sembol no 7) sembol yerlestirilmis olabilir. Bu durumda, Sorgu\Obje Sor\Sembol zellikleri islemi kullanilmalidir. Bu rutine girildikten sonra sembollerin seilmesi gerekecektir. Yanlislikla yerlestirilen, 7 numarali telefon direginin seilmesi sembol szgeci ile yapilacaktir. Sembol numarasi olarak 7 verilerek Tmn Se butonuna basilmalidir. Seim islemi sonrasi, Sembol zellikleri isleminde , sembol numarasi olarak 6 verilerek dnsm islemi gereklestirilmis olacaktir. 5.1.2.5. Renk Numarasi Szgeci Bu islem objelerin , renk numarasina gre seilebilmesi olanagini verir. Renk numarasina gre seim yaparken , ya Obje Sor islemi ile renk no grenilip girilebilir , ya da renk no kutucuguna ift tiklanarak gelen renk paletinden seme yapilabilir. 5.1.2.6.izgi Tipi Szgeci Bu islemde objelerin , izgi tiplerine gre seilebilmesi olanagini verir. Bunun iin seilmesi istenen izginin , izgi tipi kutucugundan seilmesi yeterlidir. izgi tipi , Obje Sor rutinine girilerek mevcut bir hattin gsterilmesi ile grenilebilir. Bu yolla , rnegin izimdeki tm tarla sinirlari, diger izgilerden ayrilarak islem iin seilebilir. Anlatilan szgeleme yntemleri ile gerek sembol, gerekse izgi mensndeki herbir obje iin ayri ayri islem yapmak olanakli hale gelmistir. Bu zellikler ile hat baglarken veya sembol yerlestirirken tabakalandirmaya dikkat etmek eski nemini yitirmistir. nk, kalin veya farkli renkte izilmesi gereken noktalar , Netcad Anamodl 58

semboller ve izgiler , digerlerinden kolaylikla ayrilarak tabakalari degistirilebilmektedir. Ayni sekilde 1/1000 leginde grnmesi gereken, ancak 1/2000 leginde grnmesi gerekmeyen semboller de digerlerinden kolayca ayrilabilecektir. 5.1.2.7.Uzunluk Szgeci izgisel objelerin verilen minimum ve maksimum deger ile seilmesi iin kullanilan szgetir. 5.1.2.8.Boy Szgeci Verilen deger , yazilarda boy , sembollerde bytme katsayisi olarak algilanir ve bu degere uyan yazi ve sembolleri semek iin kullanilir. Bu islem ok kisa dogrularin seilip silinmesi, bir imar projesinde kisa cephelerin bulunmasi gibi amalar iin kullanilabilir. 5.1.2.9.izgi Kalinligi Szgeci Bu islem objelerin,izgi kalinliklarina gre seilebilmesi olanagini verir. izgi kalinligina gre seim yaparken izgi kalinligi kutucuguna semek istenilen objelerin kalinlik degerleri yazilir. rnegin, izgi kalinligi 0 ile 3 arasinda olan objeler seilmek isteniyorsa izgi kalinliginin 1. kutucuguna "0", 2. kutucuguna "3" yazilir. 5.1.2.10.Nokta Kodu Szgeci Bu islem noktalarin kodlarina gre seilebilmesi olanagini verir. Nokta Kodlarina gre seim y aparken nokta kodlari kutucuguna semek istenilen noktalarin kodlari yazilir. Bu kutucuga nokta kodlari yazilirken genel seimde kullanilan szgeler geerlidir. rnegin, A* : Nokta kodu A ile baslayan noktalar ~A+~B : Nokta kodu iinde A veya B olan nokta lar, ~A&~B : Nokta kodu iinde A ve B olan noktalar vb. NETCAD 'da Nokta Seme Kurallarina Iliskin Bazi rnekler

Referans Mens
5.1.3.Dy / Dx Kadar Gitmek
O anda fare kursorunun bulundugu yerden m cinsinden verilecek DY ve DX degerleri kadar gidilebilir. Veya deger se mens kullanilarak islem yapilabilir. Bu menden mesafe forml seilerek O, N, Y ve X referanslari verilebilir. Yatay ve dsey bilesenlerin bilindigi durumlarda Netcad Anamodl 59

kullanilir.

Dy ve Dx'in karsisindaki ikona basilinca ekrana gelen mende 2 No ktadan Mesafe, Mesafe Forml ya da istenilen deger seilebilir. Mesafe Forml seilirse ekrana gelen menye istenilen forml yazilir. rnek : Genisligi 300 m (1:1000 leginde 30 cm) ve yksekligi tam olarak bilinmeyen, ancak ekranda mevcut bir dogrunun yari boyu kadar olmasi gereken bir dikdrtgen izilmesi gerekebilir. Tm Yakalama modlari kapatilir, Dogru rutinine girilir, ilk nokta seilir. Fare orta tusuna( veya klavye bosluk tusu) basilir. Dy/Dx seilir. Dy olarak 300 (m) verilir (300 degeri sola gider). Dx iin 0 verilir. Saga dogru 300 mlik yatay dogru izildi. Fare orta tusuna ( Veya bosluk tusu) basilir. 1 nolu buton (Dy/Dx) seilir. Dy olarak 0 verilir. Dx iin mesafe forml mensnden O/2 verilir. (Obje/2). Ekranda mevcut dogru gsterilir. Yukari dogru, gsterilen dogru boyunun yarisi kadar izildi. Fare orta tusuna( Veya bosluk tusu) basilir. 1 nolu buton (Dy/Dx) seilir. Dy olarak -300 (m) verilir. Dx iin 0 verilir. Sola dogru 300 m' lik yatay dogru izildi. U Nokta Yakalama modu aktiflestirilir. Ilk nokta tekrar gsterilir. (Dikdrtgen hazirdir) Yukaridaki rnekte, dikdrtgenin yksekligi olarak alinmasi gereken iki nokta arasinda baglanmis bir dogru olmasa idi, N/2 seenegi kullanilacakti. Bu durumda bir dogru yerine iki noktanin gsterilmesi gereke cektir.

5.1.4.Ai / Mesafe Kadar Gitmek

O anda fare kursorunun bulundugu yerden, verilecek MESAFE kadar, verilecek AI dogrultusunda gidilebilir. Netcad Anamodl 60

Ai forml mensnden O, N, Y ve X referanslari verilebilir. Ailar yatay eksenden ve ters saat ynnde alinirlar. Mesafenin karsisinda bulunan ikona basilarak ekrana gelen menden 2 Nokta Mesafe, Mesafe Forml ya da deger seilir. Mesafe Forml seenegi seilirse ekrana gelen menye istenilen forml yazilir. Ai'nin karsisindaki ikona basilirsa ekrana gelen menden 2 Noktadan Ai,Ai Forml ya da istenilen deger seilebilir.

Ai Forml seilirse ekrana gelen mende istenilen forml seilebilir. rnegin bir dogrunun undan ona dik olarak, dogru uzunlugu kadar izgi iz mek iin; Dogru iz rutinine girilerek ilgili dogrunun ucu yakalanir. Referans mens ailarak bu rutin seilir. Mesafe olarak O, ai degeri olarak N+100 verilir. nce, uzunluk iin dogru objesi gsterilir, ardindan dogrunun iki ucu gsterilir. Noktalarin gsterilme sirasina gre dik dogrunun yn belirlenecektir. Yanlis gsterimlerde son noktanin tekrar gsterilmesi ile izgi serbest birakilir ve islem yenilenir.

Dik Dogru Baglamak

Binalarin olusturulmasi sirasinda, llemeyen, ite kalan bazi ksele rin daha kolay olusturulmasina ynelik bir rutindir. Daha ok dogru islemi ierisinde kullanilir. En son noktada, bir nce izilen noktanin gsterilmesiyle, ancak o izgiye dik dogrultuda islem yapilabilir.

Netcad Anamodl 61

rnek izimde, ama llemeyen 2 noktasini olusturmaktir. 1 numarali noktada iken Referans Mens ailarak bu islem seilmelidir. N noktasi gsterildikten sonra, sadece, 1 -N dogrusuna dik olacak sekilde dogru izilebilir. Bu durumda, 3 noktasi gsterilecek olursa, 2 noktasi olusturulmus olur, daha sonra, dogru 3 noktasina ardisil olarak baglanir. Bu sorun, Referans Mens diger islemleri ile de kolaylikla zlebilir.

5.1.5.Daireye Teget izmek

Bulunulan yerden, gsterilecek bir daire veya yaya teget olacak sekilde gidilir.

5.1.6.En Yakin Noktaya Baglanmak

Gsterilecek objenin (dogru, yay, daire vb.) o anda kursorun bulundugu noktaya en yakin yerine baglanilir. Bu yolla, bir dogrunun tam zerine nokta atilabilir veya tam zerine dogru ile baglanilabilir. Bu yntemle, dogrultu belirlemek amaci ile, uzun bir dogrunun her iki ucunun gsterilmesi yerine, ardisil olarak zerinde iki nokta olusturulabilir.

5.1.7.Nokta Numarasi Yerlestirmek

ile

Hat

Baglamak

Sembol

Bulunulan yerden Numarasi verilecek bir noktaya baglanilabilir. Bu rutin nokta numarasi vererek hat baglamak veya seilen sembol, numarasi verilecek noktalara yerlestirmek iin kullanilir.

Netcad Anamodl 62

Noktalar, tek, tek verilebilecegi gibi, ardisil giden noktalar, 125..133 seklinde, bir seferde verilebilir. Hat baglanacak veya sembol yerlestirilecek noktalar ardisil degil de, 2'ser, 3'er vb. degerler atlayarak gidiyorsa, bunun iin, ( 125..133 2 ) seklinde bir bosluktan sonra atlanacak degerin yazilmasi yeterlidir. Bylece sadece ilk rakama bagli olarak tek veya ift noktalar arasinda hat baglamak olasidir. Bu yntemle, apraz olarak llms yol, kanal, sev kenarlari da ardisil olarak baglanabilir. Semboller de ayni sekilde grmeden ilgili Nokta Numaralari verilerek yerlestirilebilir. rnegin, some sembol, S.* seklinde tm some noktalarina bir seferde yerlestirilebilir. Genel nokta szgeleri geerlidir.

5.1.8.Dik Ayak / Dik Boy Degeri Kadar Gitmek

Bulunulan yerden, iki nokta ile gsterilecek bir referans izgiye gre, dik ayak, dik boy degerleri verilecek, koordinata veya noktaya gidilir veya bu noktadan ikis yapilabilir. Isleme girdikten sonra ekrana gelen menye dik ayak-dik boy mesafeleri girilir. rnek : Ekranda mevcut bir dogrunun ilk 10 metresinden baslayacak ve dogruya dik bir sekilde 30 m uzunlugunda bir dogru izimi gerekebilir. Dogru islemi seilir. Referans Mens ailir. Bu rutin seilir. Referans dogrunun her iki ucu gsterilir. Dik Ayak Degeri olarak 10 m verilir. Dik Boy olarak 0 verilir. izilecek Dogrunun baslangici bulundu, sira dik ikmakta. Referans Mens yeniden ailir. Ai/Mesafe islemi seilir. Mesafe olarak 30 verilir. Ai olarak N-100 (veya N+100) verilir. Referans 2 nokta ardisil olarak gsterilir. Islem tamamlanir. (Ailar noktalarin gsterilme ynne ve dogrularin baglanma ynne gre 200 g farkli olabilir. Bu durumda son nokta, fare ile tekrar gsterilerek izilen dogru geri alinir ve islem, ai degerine N+100 veya O+100 verilerek tekrarlanir.

5.1.9.Daire

Asal Noktalarina Baglanmak

Bulunulan yerden, gsterilecek bir dairenin 4 asal noktasindan en yakin olanina baglanilir. Netcad Anamodl 63

5.1.10. 2 Noktadan Kestirme Noktasina Baglanmak

Bu islem ile islem ierisinde, 2 nokta ve uzakliktan kesisim olanagi saglanmistir. ncelikle iki nokta seilir.

Daha sonra kestirme noktasinin bu iki noktaya olan uzakliklari verilir. Kesisim 2 tarafta olacagindan uygun kesisim noktasi fare ile gsterilir.

5.1.11. Verilecek % Egimle Gitmek

Bulunulan yerden verilecek egim degeri ile, verilecek mesafe kadar gidilir. Egim x,y dzleminde hesaplanir. Ai mesafeye denktir.

Isleme girdikten sonra ekrana gele n menye egim ve uzunluk degerleri yazilir. Uzunlugun karsisindaki butona basilirsa ekrana gelen mende 2 Noktadan Mesafe, Mesafe Forml ya da istenilen deger seilir.

Netcad Anamodl 64

Mesafe Forml seilirse ekrana gelen mende istenilen forml yazilabilir.

5.1.12. Noktadan Kesisim Noktasina Baglanmak

Bu rutin ile islem ierisinde, 4 noktadan kesisim olanagi saglanmistir. Kesisim sonrasi dogrudan kesisim noktasina baglanilir. Dogrultulari olusturan noktalarin ardisil olarak gsterilmesi yeterlidir. Nokta atma, hat baglama veya benzeri islemlere devam ederken, kesisim hesabi yapilmasi gerekebilir. Aksi durumda islemden ikmak, kesisim hesabini yapmak ve geri dnerek kalinan yerden devam edilmesi gerekir.

5.1.13. Referans Nokta Vermek

zellikle ve numarali islemlerde verilen Dy, Dx, Ai ve mesafe degerleri, o anda bulunulan noktadan degil de, referans olarak gsterilecek bir noktadan alinmasi gerekiyorsa, Nokta Referansi verilebilir. Bu durumda, ncelikle bu rutine girerek , referans noktanin gsterilmesi gerekir. Daha sonra, ilgili rutine girerek degerlerin verilmesi gerekir. rnegin, bulunulan noktadan, herhangi bir noktaya olan, Dy, Dx uzakligi bilinen bir noktaya dogrudan hat baglanilabilir.

Netcad Anamodl 65

5.1.14. Ekrandan Tabaka ve izgi Tipi Degistirmek

izgi izerken veya sembol ye rlestirirken, Tabaka ayarlamalari veya izgi tipi seimleri, bilindigi gibi ekranin altindaki Tabaka ve izgi tipi Mensnde yapilmaktadir. Burada, islemlerin daha kolay ve hizli yapilabilmesi

iin ek yntem saglanmistir. Tabaka ve izgi tipi degisikligi, ayni anda ger eklestirilebilir. Bu rutine girdikten sonra, ekranda gsterilecek objenin, tabakasi ve izgi tipi aktiflesecektir.Bu islemden sonra, yeni izilecek dogrular, o objenin tabakasi ve izgi tipi ile izilmeye baslayacaktir. izgiler , semboller, daire ve yaylar vb. islem iin seilebilir.

5.1.15. Istenilen Koordinata Gitmek

Y , X degerleri bilinen bir yere nokta atilabilir. Veya herhangi bir yere nokta atilmasi sirasinda , Y ve X degerlerine , arzu edilen koordinat degerlerinin yazilmasi ile , noktanin koordinatlara atilmasi saglanabilir. Isleme girdikten sonra ekrana gelen menye istenilen Y ve X degerleri girilir. Y ve X'in karsisindaki butona basilirsa ekrana gelen Menden 2 Noktadan Mesafe, Mesafe Forml ya da istenilen deger seilebilir. Mesafe Forml seilirse ekrana gelen mende istenilen forml yazilabilir. Bu isleme alt-K tusuna basilarak da erisilebilir.

Netcad Anamodl 66

5.1.16. Son Noktaya Gitmek

Projede en son atilan noktaya veya son izilen izginin son noktasini yakalar.

5.1.17. Uzunluk Degerleri Vermek

Referans mens ierisinde yer alan, herhangi bir islem ierisinde 5 sekilde uzunluk degeri verilebilir : 5.1.17.1.Sayisal Deger Vermek Uzunluk degerleri metre cinsindendir. Mesafeler, o anda bulunulan yerden itibaren alinirlar. Sayisal deger, bir formln sonucu olarak da ortaya ikabilir. rnegin; Uzunluk degeri olarak benzer degerler verilebilir. 100 150.48 25.5+16-2.75 50+40.87/3-COS(50)*125 (Forml sonucu program tarafindan hesaplanir.) 5.1.17.2. N ile IKI NOKTA Referansi Vermek Uzunluk degerinin rakamsal karsiligi tam olarak bilinmiyorsa, ancak ekranda bu uzunlugu belirleyen en az iki nokta varsa, uzunluk degeri ekrandan alinabilir. Ekranda ardisil olarak gsterilecek iki nokta arasindaki mesafe, islem iin alinabilir. Noktalarin gsterilme sirasi nemli degildir. Birden fazla N harfi kullanilabilir. Bu durumda, noktalar uygun sirada gsterilmelidir. Nokta yakalama modlarina dikkat edilmelidir. rnegin; uzunluk degeri olarak: N :Ekranda ardisil olarak gsterilecek iki nokta arasi uzunluk alinir N+N :Ekranda ardisil olarak gsterilecek iki uzunluk toplami alinir N+100 :Ekranda ardisil olarak gsterilecek iki nokta arasi uzunluktan 100 m. fazlasi alinir (N+N)/2 :Ekrandaki iki uzunlugun ortalamasi kadar 2*N-N+100 :Birinci uzunlugun 2 kati, eksi, ikinci uzunluk ve arti 100 m. N/3 :Ekrandaki iki nokta arasi uzakligin 1/3 uzunlugu kadar

Netcad Anamodl 67

5.1.17.3.O ile OBJE Referansi Vermek Kullanimi N ile ok benzerdir. Tek farki, uzunluk degeri olarak, ekranda mevcut 2 nokta yerine, bir dogrunun, dairenin, yayin veya oklu dogrunun gsterilmesidir. Bu durumda, sayilan objelerin uzunlugu, uzunluk degeri olarak alinacaktir. N ve O referanslari ayni formln ierisinde karisik olarak kullanilabilir. Bu durumda Objelerin ve Noktalarin gsterilme sirasi, formldeki siraya uygun olmalidir. O : Ekranda gsterilecek objenin uzunlugu alinir O+125.50 : Ekranda gsterilecek obje uzunlugundan 125.50 m daha fazla bir uzunluk (O+O)*2 : Ekrandaki ardisil olarak gsterilecek iki objenin toplam uzunlugunun iki kati kadar O/4 : Gsterilecek dogrunun 1/4 uzunlugu kadar 2*N-O/3+100+N-O: Birinci uzunlugun 2 kati, eksi, gsterilen dogrunun 1/3 uzunlugu, arti, 100m., arti, birinci uzunluk ile gsterilen dogrunun arasindaki fark 5.1.17.4. Y ile Gsterilecek Iki Nokta Arasindaki DY Uzakligini Vermek Ekranda a rdisil olarak gsterilecek iki nokta arasindaki uzakligin yatay bileseni (Dy), uzaklik degeri olarak alinmasi gerekirse Y sembolik gsterimi uzaklik degeri olarak verilmelidir. 5.1.17.5. X ile Gsterilecek Iki Nokta Arasindaki DX Uzakligini Vermek Ekranda ardisil olarak gsterilecek iki nokta arasindaki uzakligin dsey bileseni (Dx), uzaklik degeri olarak alinmasi gerekirse X sembolik gsterimi uzaklik degeri olarak verilmelidir. Tm zelliklerin forml seklinde ortak kullanimi saglanabilir. Bir forml dizisi ierisinde birden fazla O, N, Y ve X harflerini kullanarak farkli referanslar verilebilir. O/3+N/2+12.56+O-Y gibi. Ayni harften birden ok kullanilmasi durumunda, ayni veya farkli objeler gsterilebilir.

5.1.18. Ai Degeri Vermek

Referans Mens ierisinde yer ala n, herhangi bir rutin ierisinde, Ai degeri verilmesi gerektiginde 3 sekilde ai verilebilir.

Netcad Anamodl 68

5.1.18.1. Sayisal Deger Vermek Ai degerleri grad cinsindendir. Ailar yatay eksenden ve saat istikametinin tersine dogru alinirlar. Sayisal deger, bir formln sonucu olarak da ortaya ikabilir. rnegin; ai degeri olarak benzer degerler verilebilir. 100 100.25 25.5+16-2.75 50+40.87/3-COS(50) (Forml sonucu program tarafindan hesaplanir.) 5.1.18.2. N ile IKI NOKTA Referansi Vermek Ai degerinin rakamsal karsiligi tam olarak bilinmiyorsa, ancak ekranda bu dogrultuyu belirleyen en az iki nokta varsa, ai degeri ekrandan alinabilir. Ekranda ardisil olarak gsterilecek iki noktanin olusturdugu dogrultunun, yatayla yaptigi ai islem iin alinacaktir. Noktalarin gsterilme sirasi nemlidir. Ters gsterimlerde ai degeri 200 grad farkli alinacaktir. Genellikle, ekranda mevcut dogrultulara, paralel/dik/belli bir ai yapan dogrular olusturmak veya kaydirmalar yapmak amaci ile kullanilir. Birden fazla N harfi kullanilabilir. Bu durumda, dogrultular, ardisil olarak ve uygun sirada gsterilmelidir. Nokta yakalama modlarina dikkat edilmelidir. rnegin ; Ai degeri olarak: N :Ekranda ardisil olarak gsterilecek iki nokta ile belirlenen dogrultunun yatayla yaptigi ai alinir. N+N :Ekranda ardisil olarak gsterilecek iki dogrultunun (4 nokta) yatayla yaptiklari ailarin toplami alinir. N-N :Ekranda ardisil olarak gsterilecek iki dogrultunun (4 nokta) yatayla yaptiklari ailarin farki alinir. N+100 :Ekranda ardisil olarak gsterilecek iki nokta ile belirlenen dogrultuya dik bir ai alinir. (N+N)/2 :Ekranda ardisil olarak gsterilecek iki dogrultunun ai ortayi kadar. 2*N-N+100 :Birinci ainin 2 katinin 100 g fazlasindan, ikinci ai degeri ikartilacak. N/2+N+50.25-N/4 :Birinci ainin yarisi+ ikinci ai+50.25 grad - nc ainin 1/4 5.1.18.3. O ile OBJE Referansi Vermek Netcad Anamodl 69

Kullanimi N ile ok benzerdir. Tek farki, ekranda mevcut 2 nokta yerine, bir dogrunun gsterilmesidir. Bu durumda, bu dogrunun dogrultusu ai degeri olarak alinacaktir. Dogrunun baglama yn nemlidir. Ai degerinin ekrandan alinmasinda, her durumda O yerine, N kullanilabilir. Bu durumda dogrunun her iki noktasin n gsterilmesi yeterlidir. Nokta yakalama modlarina dikkat edilmelidir. N ve O referanslari ayni formln ierisinde karisik olarak kullanilabilir. Bu durumda Objelerin ve Noktalarin gsterilme sirasi, formldeki siraya uygun olmalidir. O : Ekranda gsterilecek dogru dogrultusunun yatayla yaptigi ai alinir. O+100 : Ekranda gsterilecek dogruya dik bir ai (O+O)*2 : Ekrandaki ardisil olarak gsterilecek iki dogrunun yatayla yaptigi ailarin toplaminin iki kati kadar 2*N-O+100+N-O seklinde ardisil kullanimlar da gereklestirilebilir.

5.1.19. Diger
5.1.19.1. Paralel Nokta izgi izmek veya nokta atmak vb. islemlerde paraleli referans alinacak obje gsterilerek objeye paralel dogru izimi yapilabilir, nokta atilabilir ya da sembol yerlestirilebilir. rnegin ekranda izili bir dogruya paralel bir dogru izmek isteyelim. Bunun iin izim mensnden dogru iz islemine girilir. Daha sonra orta tusa basilarak Edit Mensne girilerek Diger blmnden Paralel Nokta ikonuna basilarak ekrandan paraleli referans alinacak dogru gsterilir. Ekrana gelen mende Paralel Mesafe degeri dogrudan ne kadar mesafede paralel alinacagini belirtir. Hat Ucundan Sapma ise, hat ularindan ne kadar uzaklikta sapma ile paralel noktalarini gsterir. Bu degerler istege bagli olarak menden girilir ve izim islemine devam edilir. Diger bir rnek dogruya paralel sembol yerlestirmek olabilir. Bunun iin izim Mensnden Sembol Yerlestir islemine girilerek istenilen sembol seildikten sonra orta tusa basilarak Edit mensne ulasilir. Diger blmnden Paralel Nokta seilerek ekranda sembol paraleline yerlestirilecek dogru gsterilir ve sembol yerlestirilir. Netcad Anamodl 70

5.1.19.2.Hattin 1\3 Noktasi Bu men ile seilen dogrunun 3 esit paraya ayrilarak farenin bu noktalara gre referans alip hareket etmesi ve izimin yapilmasini saglar. rnegin ekrandaki bir dogrunun 1/3'lk referans noktasindan baslayarak izime devam etmek istiyorsunuz. Bunun iin izim Mensnde Dogru iz islemine girdikten sonra orta tusa basarak Edit mensne ulasabilirsiniz. Burada Diger blmnden Hattin 1/3 Noktasi seilir ve ekrandan referans dogru seilir ve istenilen noktadan izime devam edilir. 5.1.19.3. Hattin1\4 Noktasi

Bu men ile seilen dogrunun 4 esit paraya ayrilarak farenin bu noktalara gre referans alip hareket etmesi ve izimin yapilmasini saglar.

rnegin ekrandaki bir dogrunun 1/4'lk referans noktasindan baslayarak izime devam etmek istiyorsunuz. Bunun iin izim Mensnde Dogru iz islemine girdikten sonra orta tusa basarak Edit mensne ulasabilirsiniz. Burada Diger blmnden Hattin 1/4 Noktasi seilir ve ekrandan referans dogru seilir ve istenilen noktadan izime devam edilir. 5.1.19.4. Hat zerinde a/b Noktasinda Bu men ile seilen dogrunun n esit paraya ayrilarak farenin bu noktalara gre referans alip hareket etmesi ve izimin yapilmasini saglar. rnegin ekrandaki bir dogrunun 1/6'lik referans noktasindan baslayarak izime devam etme k istiyorsunuz. Bunun iin izim Mensnde Dogru iz islemine girdikten sonra orta tusa basarak Edit mensne ulasabilirsiniz. Burada Diger blmnden Hattin a/b Noktasinda seilir ve ekrana gelen menye Netcad Anamodl 71

ka noktadan referans olusturulmak isteniyorsa o deger yazilir. Daha sonra ekrandan referans dogru seilir ve istenilen noktadan izime devam edilir. 5.1.19.5. Yay Dik ABS Yay zerinde verilen parametreye gre istenilen noktaya ya da verilen sapma degerine gre yayin evresinde bir noktaya gitmek iin kullanilanilabilir. Ikona bastiktan sonra ekrana gelen menden Baslangi Mesafesi ve Sapma degerleri girilir. Baslangi Mesafesi baslangitan itibaren yay zerinde gidilecek uzunlugu belirtir. Buraya istenilen deger girilir ya da yandaki ikona basilarak ekrana gelen Deger Seme mensnden 2 Nokta Mesafe ile ekranda gsterilen nokta arasindaki uzunluk yazdirilabilir, Mesafe Forml ile istenilen forml yazilabilir ya da asagida bulunan degerlerden biri seilir. Sapma ise yaya olan dik mesafeyi belirtir. Buraya iste nilen deger girilir ya da yandaki ikona basilarak ekrana gelen Deger Seme mens kullanilir. Bu referans ile yay zerine istenilen noktaya yazi yazdirilabilir. Yazinin uygulama noktasi bu referans kullanilarak yay zerinde ya da yaya istenilen dik uzaklikta olacak sekilde yazilar ekrana yerlestirilebilir.

Yakalama Modlari
Bu blmde, kullanicilarin mutlaka bilmesi gereken nemli zelliklerden bir baskasini, Yakalama Modlarini aiklamaya alisacagiz. Yakalama Modlari ,NETCAD' in CAD tabanina iliskin zelliklerden bir tanesidir. Nokta tabanli yazilimlara gre nemli farklardan bir tanesidir. Dogru izmek iin mutlaka nokta gerekmedigi daha nce belirtilmisti. Nokta kavrami , haritacilik ve benzer uygulamalarda dogal olarak nemlidir. Ancak her sey degildir. Kullanicilar , programi tanidika , farkli projeler gereklestirdike , noktanin bir ok durumda hemen hi gerekmediginin farkina varacaklardir. Yakalama olarak tanimladigimiz kavram , bir dogrunun baslama ve bitis noktalarinin , bir semboln veya bir yazinin yerlestirilecegi noktalarin istege gre belirlenmesidir. Bu seme isleminde , asagida belirtilen modlar istege bagli olarak ayarlanmalidir. Asagidaki aiklanan yakalama modlari iin birer ikon bulunmaktadir(Bu ikona atanmis tuslar yaninda belirtilmistir). Diger yakalama modlarina nasil erisilecegi ileride anlatilacaktir(En yakin, dik vb.). Netcad Anamodl 72

SERBEST Mod NOKTA Yakalama Modu F4 U NOKTA Yakalama Modu F5 KESISIM Yakalama Modu F6 ORTA NOKTA Yakalama Modu F7 UYGULAMA NOKTASI Yakalama Modu F8 EN YAKIN NOKTA Yakalama Modu KARELAJ Modu F9 EKSENE DIK Modu F11 Hat baglama, sembol yerlestirme, alan evirme, izim penceresinin birakilmasi veya referans yakalama noktasinin gsterilmesi gibi nokta seme islemlerinde, fare kursoru seilmek istenilen noktanin zerine gtrlr ve sol tusa basilir. Bu asamada seilen nokta ve koordinatlari o anda aktif durumda olan Yakalama Moduna gre degisir. Eger fare kursoru altinda o anda aktif durumd a olan yakalama modlarina uygun bir durum bulunamamasi durumunda, yakalama islemi gereklesmez. Yakalama modlarinin aktif olup olmadigi ilgili ikon'un renginden anlasilir. Gri renk kapali, Kirmizi aktif anlamindadir.Modlar arasinda geis ve degisim, her a samada kolaylikla yapilabilir. Modlar , ayni zamanda , fare orta tusu veya klavye bosluk tusu ile ailan , Referans Mens' nden de degistirilebilir.

5.1.20. Serbest Mod

Serbest yakalama modu, tm yakalama ikonlarinin kapali oldugu durumdur. Fare sol tusuna basildigi an, o andaki kursor koordinatlari, ekranin duyarligi ile dogru orantili olarak alinir. Herhangi bir nokta aramasi yapilmaz. Kursor altina rasgelse bile , bir nokta olup olmadigi arastirilmaz. Varsa bile, nokta yakalanmaz. Dogrular serbeste izilebilir, semboller istenilen yere birakilabilir. Noktadan noktaya sev baglarken, bu moda geip arada baska nokta olmasa da yumusatma amaci ile izgiler istenildigi sekilde baglanabilir. Pafta Lejantlari, izelgeler, rnek Kanal kesitleri (Kamulastirma), Ifraz Beyannameleri, Kadastro Ayirma api, Malik izelgeleri, Koordinat izelgeleri, alan hesap izelgeleri, binalarin llmeyen kseleri, imar plani tasarimlari ve izimleri, mimari izimler, Netcad Anamodl 73

kavsak tasarimlari, alan taramalari, sev taramalari vb. gibi herhangi bir noktaya bagimli olmayan sayisiz alisma bu yolla ve kolaylikla yapilabilir. Bir ayricalik olarak , Dogru / oklu dogru izme isleminde, kapali bir alan olusturacak sekilde, son nokta, ilk nokta zerine birakilmak istenirse, Nokta veya U Nokta Yakalama modu aktif olmasa bile ilk nokta otomatik yakalanarak , alan kapatilir.

5.1.21. Nokta Yakalama Modu

Bu mod Haritacilik Modudur. Bu mod aktifken, kursor isareti altinda bir , NOKTA var ise yakalanir. Yoksa yakalama islemi yapilmaz. Nokta yoksa, Yakalama Modlari degistirilerek veya uygun nokta gsterilerek isleme devam edilebilir. Yakalanacak nokta , kursor isareti iersinde olmalidir. Kursor isaretinin ierisine birden ok nokta giriyorsa, ilk olusturulan nokta yakalanir. Diger noktanin yakalanmasi gerekiyo rsa, Referans Mens kullanilarak, nokta numarasi verilmeli veya o blge byltlmelidir. Imar ve Halihazir harita projelerinde genelde aktif olmalidir. Bu moda F4 tusu ile ulasilabilir.

5.1.22. U Nokta Yakalama Modu

Bu mod aktifken, kursor isareti altinda bir, dogru ucu veya okludogru ksesi alan ksesi , yay ucu var ise u noktasindan yakalanir, NOKTA var ise yakalanmaz. Yukaridakilere uygun bir durumun bulunmamasi durumunda seim islemi yapilmaz. Bu durumda Yakalama Modlarini degistirilerek veya uygun nokta gsterilerek isleme devam edilebilir. Yukaridakilere ek olarak, ayni zamanda Nokta objelerinin de seilmesi isteniyorsa , NOKTA Yakala ikonu da aktiflestirilmelidir. Istege gre ayni anda birden ok mod aktiflestirilmelidir. Bu durumda , yaklama nceligi , NOKTA , KESISIM , U , ORTANOKTA sirasindadir. Bu moda F5 tusu ile ulasilabilir.

5.1.23. Kesisim Yakalama Modu

Bu mod aktifken, varsa, kursor isareti ierisine giren iki objenin kesisim noktasi otomatik olarak bulunur ve islem iin yakalanir. Yakalanan kesisim noktasina nokta atilmaz. Kesisim noktasini bulma islemi dogru, Netcad Anamodl 74

daire ve yay objelerinin ikili kombinasyonlarinin tmnde yapilabilir. Bu moda F6 tusu ile ulasilabilir.

5.1.24. Orta Nokta Yakalama Modu

Herhangi bir yeri gsterilen dogru , oklu dogru veya ya yin orta noktasi alinir. Genellikle izelge hazirlamada projelerde kullanilir. Bu moda F7 tusu ile ulasilabilir. ve zel

5.1.25. Uygulama Noktasi Yakalama Modu

Bu modla dairelerin ve yaylarin merkezleri ile yazilarin, sekillerin ve bloklarin tutma noktalari yakalanabilir. Bu moda F8 tusu ile ulasilabilir.

5.1.26. En Yakin Nokta Yakalama Modu

Gsterilecek objenin (dogru, yay, daire vb.) o anda kursorun bulundugu noktaya en yakin yerine baglanilir. Bu yolla, bir dogrunun tam zerine nokta atilabilir veya tam zerine dogru ile baglanilabilir. Bu yntemle, dogrultu belirlemek amaci ile, uzun bir dogrunun her iki ucunun gsterilmesi yerine, ardisil olarak zerinde iki nokta olusturulabilir.

Netcad Anamodl 75

Grnt Modlari
Objelerin ve Referans Bitmapin grntleme zelliklerinin dinamik olarak ayarlandigi mendr. Tabakada aik oldugu halde bazi zellikleri , bu menden de mdahalede bulunarak dzenleme yapabilirsiniz. Seilen zelliklerin solundaki kutucuk dolu olarak gelir. Seme islemi bittikten sonra Tamam butonuna basilarak menden ikilir.

5.1.27. Hizli Egri

gen modelin yklenmesi ile kirikli mnhaniler otomatik olarak geirilecektir. Bu asamada, hatali kotlar dzeltilebilir ve her trl model iyilestirme alismalari yapilabilir. Kirikli mnhanilerin ekrana gelip gelmemesini , gelirse hangi araliklarda gelecegini ayarlamak iin kullanilir. Mnhanilerin ka metrede bir geecegini sag taraftaki butonlardan asagi ve yukari hareket ettirerek kullana bilirsiniz.

5.1.28. Karelaj modu

Karelaj n oktalarinda dolasma modunu aktif hale getirmek iin kullanilir. Kursorun hangi aralikta dolasacagi sag taraftaki butonlardan asagi ve yukari hareket ettirerek kullana bilirsiniz. Netcad Anamodl 76

5.1.29. Kalin Obje izimi

NETCAD'de dogrulara kalinlik verilebilmektedir. zellik Imar Plani izimlerinde vazgeilmez olan , izgi kalinliklarinin ailip kapatilmasini saglar. Bu ikon daha nce kalinlik verilmis dogrularin kalin olarak grnp grnmeyecegini belirler. Dogrulara tek tek veya topluca kalinlik verilebilir. Dogru kalinliklari , Obje Sor islemi ile sorgulanabilir ve degistirilebilir.

5.1.30. Nokta Adlari , Kotlari , Kodlari, Taramalar

Tabaka mensne girmeden toplu olarak , ailip kapatilmasini saglar. Nokta Adlari: Nokta Kotlari:

Netcad Anamodl 77

5.1.31. izgi Kalinligi

Proje genelinde kalinligi olmayan izgiler 1 piksel kalinliginda izilirler. zellikle referans bitmaplar zerinde bu kalinlik yetersiz kalabilir, grnrlk dsebilir. Bu gibi durumlarda 0 izgi kalinligi degerini 2 veya 3 vererek ok daha iyi sonular alabilirsiniz.

5.1.32. Referans Bitmapleri Gstermek

Ekrana yklenen bitmapin grnp grnmemesini saglar.

5.1.33. Aktif Referansi Isaretlemek

Ekrana birden fazla referans bitmap dosya yklenebilir. Bu islem ile yklenen dosyalardan hangisinin aktif oldugunu belirlemek iin kullanilir. Aktif olan referans bitmap dosyanin etrafina kirmizi bir ereve izerek belirli hale getirir.

Netcad Anamodl 78

5.1.34. Liste
Proje mensnde Referans Bitmap mensnde anlatilacaktir.

Blm : Dosya Mens A

Programa girildigi zaman PROJE1.NCZ otomatik olarak ailir ve aktiftir. Istenirse, daha nce olusturulmus bir dosya yklenebilir. Ykleme islemi, zerinde her hangi bir degisiklik yapilmamissa, PROJE1.NCZ dosyasi zerine yapilaca k, yeni bir pencere ailmayacak ve bu dosya kaybolacaktir. Degisiklik yapilmis ise, yklenilen dosya farkli bir pencere olusturacaktir. NETCAD e gereken sayida dosya yklenebilir. Geisli olarak istenilen herhangi birinde alisilabilir. Dosyalarin ismi, pencere basliginda yer alacaktir. Ykleme islemi dosya ykle mens ile yapilir. Mennn kullanimi, genel Windows Saklama \ Ykleme Menlerine benzer sekildedir.

6.1.1. Dosya Seimi

Yklenecek dosya adi bu blme yazilmalidir. Dosyanin adinda bir degisiklik isteniyorsa Dosya Adi Penceresi zerinde tiklanarak istenilen degisiklik yapilabilir. rnegin yklenecek dosya adi dogrudan yazilabilir. Dosya listesi ok uzunsa, dosya adinda uygun degisiklikler yapilarak, dosya listesi degistirilebilir. Netcad Anamodl 79

rnegin 19*.NCZ yazilarak, listede sadece 19 ile baslayan.NCZ dosyalarinin grntlenmesi saglanabilir. Bu yntem adi tam hatirlanamayan yada farkli tip bir dosya yklemek istedigimizde , rnegin bir nokta dosyasini yklemek istersek *.NCN yazarak nokta dosyalarinin listelenmesini saglayabiliriz.

6.1.2.Dosya Tipini Semek

NETCADe farkli tipte dosyalar yklenebilir. Yklenecek dosya tipi, Dosya Tipi Penceresinden seilerek aktiflestirilmelidir. Seilen tipe uygun uzantilar, dosyalar penceresinde belirecektir. NETCAD for Windows izim dosyalarinin tipi (.NCZ) dir. NETCAD ile ilgili bazi dosya tipleri ve uzantilari asagidadir.

6.1.3.Projeye Ekle
zerinde alisilan aktif proje zerine, diger bir proje eklenebilir. Bu yolla Detaylarin zerine mnhani eklenebilir. Paftalar birbirlerine eklenebilir. Bylece 1/1000 leginde 4 pafta, 1/2000 leginde bir pafta retmek iin yanyana getirilebilir. Imar planlarinin zerine kadastro eklenebilir. Ekleme islemi sonucunda iki proje koordinatlarina gre konumlanirlar.

Projeye Ekleme isleminde, mevcut objeler ve tabakalar birleserek tek bir proje olustururlar. Geri al islemi hari, birbirleri zerine eklenen iki dosyayi ayirmak mmkn olmayabilir. Ayni isimdeki tabakalar birlesecektir. Dosyalarin eklenmesi ile ift hat ve/veya ift nokta olusmasi durumunda ift Hatlari Ayikla ve / veya ift objeleri Ayikla islemi kullanilabilir. Eklenecek dosyanin her hangi bir degisiklige izin verilmeksizin sadece altlik olarak kullanilmasi amalaniyorsa Referans yneticisi islemi kullanilmalidir.

Netcad Anamodl 80

6.1.4. n Izleme Penceresi

Sadece.NCZ dosyalari iin geerli olan bir zelliktir. Dosyanin saklanmasi sirasindaki ekran grnts bu pencerede belirecektir. Bylece, dosyalarin yklenmeden ieriginin grlebilmesi, farklarinin anlasilabilmesi mmkn olacaktir. Dosya saklanirken kullanici bilgisi ve proje ile ilgili aiklama da girdigi taktirde n Izleme Penceresinde bu bilgilerde grnr. Ayrica dosyanin saklandigi tarih, dosyanin kapladigi alan da gelen bilgiler arasinda yerini alir.

6.1.5.Son Dosyalar
Bu butona basilinca ortaya ikan pencerede en son yklenen 10 projeye ulasmak mmkndr.

6.1.6.A
Dosya seme tamamlandiktan sonra kabul tusuna basilarak dosyanin yklenmesi saglanir. Bu islem yerine dosya adina iki defa mouse tiklanarak yine dosyanin yklenme si saglanir.

6.1.7.Iptal
Dosya seiminden vazgemek veya dosya seim mensn terketmek iin kullanilir.

Netcad Anamodl 81

Yeni
NETCADde ayni anda birden ok proje ile alisilabilir. Herhangi bir proje zerinde alisirken, mevcut baska bir dosya yklenebilir veya bos bir ekran ailarak yeni bir projeye baslanabilir. Mevcut dosyalarin rutini ile gereklestirilir. Yeni Proje A islemi ile bos alisma ekrani olusturulabilir veya mevcut bir dosyanin ailacak bos ekranlara altlik olarak yklenmesi saglanabilir. Pencerede yeralan dosya otomatik olarak yklenecektir. En son islem yapilan dosya adi, n deger olarak pencerede yer alir. Bu dosya, pencereye ift tiklanarak veya fare orta tusu ile ailan Dosya Adi Mens ile degistirilebilir. Bu dosyanin altlik olarak yklenmesi istenmiyorsa seenek pasiflestirilmelidir. Bu durumda, dosya mevcut olsa bile yklenmeyecektir. Benzer sekilde, dosya bulunamazsa da ykleme islemi yapilmayacaktir. Bu islem ile yapilan yklemeler, yeni ailan bos dosyaya bir altlik olmasi amacin tasimalidir. rnegin bu yntemle, ailacak projenin cinsine gre tabaka yapilari ayarlanmis bir dosya altlik olmasi amaci ile yklenebilir. Ykleme islemi yapilmis olsa bile, ailan bos ekranlar PROJE1.NCZ , PROJE2.NCZ seklinde ardisil olarak isimlendirilirler.

Kapat
Ekranda alisilan projeler kapatilabilir. Kapatilacak proje ncelikle aktiflestirilmelidir. Proje penceresi, fare ile tiklanarak aktiflestirilebilir. Birden ok proje ile alisilmasi durumunda, aktif proje, en ndeki projedir ve pencere basligi mavi re nktedir. Projenin kapatilmasi sirasinda, projede bir degisiklik olmussa, uyari mesaji grntlenir.

Proje zellikleri

Genel: Projede bulunan tabaka sayisi, obje sayisi , izgi Tipi sayisi ve var ise raster sayisini gstermektedir.

Netcad Anamodl 82

Bu blmde lek olarak projenin alisma legi kutucuga yazilir. Bylelikle projenin alisma legine gre iktisi alinabilir. alisma legi izim legi degildir. Proje basinda yapilmasi gereken projenin legi dsnlerek verilecek bir degerdir. Sonradan da proje yi istenen lege getirmek mmkndr. alisma legi, Yazi Boylarini, Sekil (Sembol) boylarini ve Blok Boylarini etkiler. alisma legi proje ile birlikte saklanir. Baska bir projenin alisma legi farkli aktif projeye eklenemsi durumunda, aktif proje a lisma legi ngrlr. Her proje iin Projeksiyon degerleri giris penceresidir. Bylece Farkli projeksiyonlarda alisilmis projeler ayni anda projeksiyon degerlerinin eslestirilmesiyle ayni projeksiyon ve datumda kullanilabilir. Degerler Projeyle birlikte saklanir. Ve dosya yklenirken bu degerlere gre konumlandirilir. Eski proje ve kullanicilar iin koordinat sistem tanimini ierir. Otomatik olarak gerekli projeksiyon ayarlarini yapar.UTM haricindeki sistemler iin gerekli ayarlar projeksiyon sekmesinden yapilmalidir.

Yardimci Islemler
6.1.8. Projeyi Dzenlemek
Bu islem projede kullanilmayan tabakalari, izgi tiplerini, fontlari, sekilleri ve bloklari temizlemek amaciyla kullanilir. Isleme girdikten sonra ekrana gelen menden temizlemek istenilenle r seilerek isaretlenir ve Tamam ikonuna basilarak islem baslatilir. Tamam ikonuna basildiktan sonra ekrana gelen menden kullanilmayan tabaka, izgi tipi, font dosyasi ve sembol dosyasi ile ilgili bilgiler elde edilebilir. Netcad Anamodl 83

6.1.8.1.ift Objeleri Ayiklamak Uygulama noktasi ayni olan, daire, blok, sembol, yazi gibi objeleri ve kesisen hatlari ayiklamak isteyebileceginiz durumlar iin retilmis bu komuta girildikten sonra, ift olan nesnelerin seiminin yapilmasi gerekir. Bu asamada szge kullanabilirsiniz. Ayiklama isleminden sonra, objelerin tabakasi degistitlerek IFT_OBJE tabakasina alinir Bu islemle kesisen hatlar da temizlenebilir. Komut kesisen hatlar iin kullanilarsa son olusturulan obje hari diger izgiler IFT_OBJE tabakasina alinacak ve ayiklanmis olacaktir. 6.1.8.2.ift izgileri Ayiklamak Herhangi bir nedenle olusmus ift izgiler bu rutinle ayiklanabilir. ift izgiler genelde, ayni proje paralarinin birbiri zerine yanlislikla eklenmesi ile olusurlar. ift izgi ayiklamasi her iki u koordinati ayni olan hatlara gre yapilir. Tabaka kontrol yapilmaz. Bulunan ift izgiler , IFT_IZGI tabakasina alinirlar. Bu tabakanin silinmesi, kapatilmasi vb. islemler kullanicinin istegine birakilmistir.

ift izgilerden hangisinin ift izgi olarak ayrilacagi istege bagli olarak belirlenebilir. Bylece nceki veya daha sonra ste gelen izgilerin belirlenmesi saglanabilir. Bu islem oklu dogru ile izilen hatlar iin geerli degildir.

6.1.8.3. Tabaka Siralamak Bu islem ile seilen tabaka sirasina gre objeler ekranda grntlenir. rnegin; en altta ada, stnde parsel ve en stte bina objeleri grntlenmek isteniyorsa bu objelerin tabakalari ada, parsel, bina sirasi ile siralanir. Sirala ikonuna basildiktan sonra ekra na gelen mende Mevcut Tabakalar blmnde projede kullanilan tabaka isimleri bulunur. Siralama ncelikleri blmne istenilen siralamada tabakalar oklarin yardimi ile bu blme aktarilir. Tamam ikonuna basildiktan sonra ekran yenilendiginde objeler istenilen siraya gre grntlenmis olurlar. 1/1000 Netcad Anamodl 84

lekte izilmis planlama projelerinin 1/5000 lege evrilirken yollarin ve adalarin gsteriminde bu islem kullanilarak proje retilebilir

6.1.9. Rulo Seklinde Kaydet

Rulo iin,serit harita, plan vb. projeler normal sekilde hazirlanmali ve izime hazir hale getirilmelidir. Proje izime hazir hale getirildikten sonra, asagidaki sira izlenmelidir. ncelikle RULO adli bir tabaka ailmali ve aktiflestirilmelidir. iz Mens \ Paralel Dogru iz'e girilerek serit genisligi verilmelidir. Genislik metre cinsindendir. 1:2000 leginde 30 cm lik bir serit olusturmak iin, genislik degeri, saga 300 ve sola 300 olarak verilmelidir veya genislik tek bir tarafa toplanarak, bir tarafa 600, diger tarafa 0 verilebilir. Genisligi ayarlanmis, Paralel dogru iz islemi ile istenilen utan baslanarak, serit harita ortalanarak ve olabildigince az kirikli paralel hat geirilmelidir. Serit iin uygun hat ve kiriklarin belirlenebilmesi ve daha iyi bir serit olusturmak amaciyla bir nceki deneme altlik olarak kullanilmalidir. Bunun iin; o andaki RULO tabakasinin ismi degistirilmeli rnegin RULO1 yapilmalidir Yeni bir RULO tabakasi aip aktiflestirilmeli ve serit geirme islemleri yenilenmelidir. Daha nce geirilen hatali serit ekranda duracagindan, yenisi, eski hatalari tekrarlamaksizin geirilmelidir. Seritler zerinde kaydirma, uzatma, birlestirme gibi edit islemleri gerekirse yapilabilir. Serit uygun sekilde geirildikten sonra , Proje \ Yardimci islemler \ Rulo Iin Grid islemi ile, serit ierisine denk gelen karelaj noktalari olusturulur ve kenarlara gelen gridlerin koordinatlari otomatik yazdirilabilir. Grid araliklari belirlenebilir. istege gre

Netcad Anamodl 85

Proje \ Yardimci Islemler \ Rulo Seklinde Kaydet islemine girerek serit haritanin olusacagi yeni dosya ismi verilmeli. Bu islem krklemeleri otomatik olarak olusturacak, yazilar ve sembolleri uygun sekilde evirecektir. Diyalog kutusunda dzeltilecek yazi ve semboller iin szge verilebilir. Islem sonrasi olusacak dosya isim verilerek diske saklanir. Daha sonra hazirlanan rulo dosyasi yklenerek zerinde gerekli grlen degisiklikler eklentiler varsa yapilir ve dosyaya son durumu verilerek izim iin hazirlanir. Yapilan dzeltmelerin saklanmasi unutulmamalidir. Serit haritanin izimi iin, izici mensnde, uygun lek ve kagit boyutu seilmelidir. RULO butonu pencerelerin ardisil olarak izime gnderilmesini saglayacagi iin aktiflestirilmelidir. Ilk pencereyi yerlestirerek izime baslanmalidir, diger komsu pencereler ardisil olarak iziciye gnderilecektir.

Pencerelerin ardisil olarak degil de, daha kontroll bir sekilde iziciye gnderilme islemi izici mensnden yapilabilir. izicinin Mutlaka RULO Mekanizmasi olmasi gereklidir.

6.1.10. Rulo Iin Grid

Bu islem ile ailan serit ierisine denk gelen karelaj noktalari olusturulur ve kenarlara gelen gridlerin koordinatlari otomatik olarak yazdirilabilir. Grid araligi istege gre verilebilir.

Netcad Anamodl 86

Blok Kaydet
Bir izim veya izimin bir parasi, baska projelerde kullanilmak zere blok (.NCZ) olarak saklanabilir. Genellikle pafta indeksi, onay yazilari, tip kesitler, firma amblemleri gibi, serbeste yerlestirilmesi gereken proje veya proje paralarinin saklanmasi amaciyla kullanilir. Blok Saklama islemi bir anlamda Seilen Objelerin saklanmasi amaci ile kullanilir. Bu yntemle bir proje ierisinde sadece istenilen obje gruplarinin seilerek saklanmasi saglanabilir. rnegin, byk projelerde, sadece noktalar, kadastro parselleri, taramalar vb. obje gruplari seilebilir ve ayri dosyalar altinda saklanabilir. Bu tr dosyalarin ana projeye ekleme islemi Dosya Ekle rutini ile yapilabilir. Ayrica bu dosyalar Dosya Ykle rutini ile tek olarak yklenerek zerlerinde gerekli islemler yapilabilir.

6.1.11. Saklanacak Objeleri Semek

nce blok yapilacak objelerin seilmesi islemi yapilir. Seim islemi tek tek veya fare orta tusu ile ailan Obje Seme Mensnn kolayliklarindan faydalanilarak yapilabilir. Seim islemi sonrasi, blogun yakalama noktasi sorulacaktir. Bu nokta, blogun, eklenirken tutulaca gi noktadir. Ykleme sirasinda, blogun konumu serbeste belirlenecekse, bu noktanin zel bir nokta olmasi gerekli degildir, herhangi bir nokta gsterilebilir. Ancak, yerlestirme sirasinda, blogu olusturan objelerin konumlari diger objelere gre belirlenece kse uygun sekilde belirlenmelidir. rnegin pafta lejanti gibi bloklarin tutma noktalari belirlenirken, blogun kullaniminda yerlestirilecegi yere gre lejant kutusunun herhangi bir ksesini tutma noktasi olarak belirlemek genel olarak kolaylik saglayacaktir. Asagidaki rnekte grldg gibi sol tarafta taranmis olarak gsterilen blogun sol st ksesi paftaya tam olarak yerlestirebilmek iin en uygun nokta olacaktir. Diger rnek iin ise sag alt uygun olacaktir.

Blok dosyalarinin yapisi izim dosyalari ile tamamen aynidir. Haritacilikta sik kullanilan bir rnek verelim. Ailmis herhangi bir pafta zerinde, Pafta Lejanti, pafta kenar onay yazilari ve alt yazilarin hazirlandigini varsayalim. Diger paftalarda da olmasi gereken bu zelliklerin, tm paftalarda te krar tekrar olusturulmamasi iin, digerlerine uygun sekilde eklenmesi akillica bir zm olacaktir.

Netcad Anamodl 87

6.1.12. Islem Sirasi

Blok Kaydet islemine girilmelidir. Dosya ismi olarak en st pencereye rnegin LEJAND yazilarak Kabul butonuna basilir. Sonra ilgili objeler ardisil olarak seilmelidir. Seim islemi, tek tek objelerin gsterilmesi veya Obje Seme Mens yardimiyla yapilabilir. Seim islemi sonrasi fare sag tusuna basildiginda Yakalama Noktasi sorulacaktir. Ekranin sol alt tarafinda yer alan, U Nokta Yakala ikonu aktifken, rnegin, paftanin sag alt ksesi gsterilebilir. Blok, LEJAND.NCZ olarak saklanmis olacaktir. Ekrandaki paftanin saklandigini ve diger bir pafta yklemesi yapildigini varsayalim. Blok Ekle islemine girilerek LEJAND.NCZ seilerek kabul edilmelidir. Blok, Yakalama Noktasindan tutulmus olarak, serbeste dolastirilarak istenilen yere koyulabilir. Ancak birakma noktasi olarak, ekrandaki paftanin sag alt ksesi seilmelidir. Bu kse o anda ekranda degilse islemden ikmadan, ekran kaydirilabilir, tm proje grlebilir veya sag alt kse Zoom yapilarak byltlebilir. Birakilma sonrasi, blok, bir nceki paftaya gre tam ayni konumda yerlesmis olacaktir. Sadece pafta lejantindaki taramalarin, pafta numarasina gre kaydirilmasi gerekecektir.

Blok Ekle
Daha nce NETCAD'de hazirlanarak saklanan bir izim o andaki projeye etkilesimli olarak eklenebilir. Bu yntemle Pafta kenar bilgileri, pafta lejandi paftaya eklenebilir. Dosya Eklemek isleminde iki izim koordinatlarina gre konumlanacaktir. Blok Ekle isleminde ise getirilen izim istenilen yere birakilarak koordinatlari sebeste belirlenebilir. Blok eklemede, ilgili blok, saklanirken verilen noktadan tutulacaktir. Bu yzden blok olusturma asamasinda yakalama noktasina dikkat etmek gerekmektedir.

Kaydet
Saklamanin esas amaci proje zerinde yapilan degisikliklerin kalici olmasinin saglanmasidir. zerinde alisilan projeler, elektrik kesintileri veya olusabilecek esitli Bilgisayar sorunlarina karsi nlem olarak istenilen siklikta saklanmalidir. Saklama islemi, menden Dosya Sakla isleminin seilmesi ile otomatik olarak saglanabilir. Dosya, ayni ad ve takida saklanacaktir. Proje yeni olusturuluyorsa veya proje adi olarak PROJE1.NCZ seklinde program tarafindan verilmis bir ad kullaniyorsa, saklama islemi ncesi projeye bir ad verilmesi istenecektir. Bu durumda saklama islemi DOSYA SAKLA Mens ile yapilir. Mennn kullanimi, genel Windows Saklama \ Ykleme Menlerine benzer sekildedir.

Netcad Anamodl 88

Saklama zamaninin belirlenecek srelerde program tarafindan hatirlatilmasi saglanabilir. Genel \ Ayarlar \ Ekran blmnde saklama sikligi dakika olarak belirlenebilir.Saklama isleminde kullanici adi , aiklama ve password gibi ek bilgiler girilebilir

6.1.13. Dosyalarin Yedekleme

Saklama

ncesi

Otomatik

Daha nce mevcut bir dosya adi zerine yapilan saklamalarda, dosyanin saklamadan nceki durumu otomatik olarak yedeklenir. Yedek dosyalarin uzantisi, dosya takisinin nne $ isareti getirilerek olusturulur. rnegin NCZ tipi dosyalarin yedegi $NC dir. Var olan bir dosyanin zerine, yanlislik ile baska bir dosya saklandigi zaman, o dosyanin.$ uzantili hali yklenerek tekrar dogru isimde saklanabilir.

Netcad Anamodl 89

Farkli Kaydet
Bazen, projenin orijinalini bozmamak iin, yapilan degisikliklerin farkli bir dosya adi altinda saklanmasi gerekebilir. Bir dosyanin farkli isimde yedeginin alinmasi da ayni sekilde saglanabilir. Yeni isimle saklama islemi, Farkli Kaydet islemi ile yapilir. Saklama islemi ncesi Dosya Tipinin Seilmesi ile farkli formatlarda dosya olusturma saglanabilir. Dosya Bilgileri blmne kullanici ismi, aiklama ve password yazilir.

Blm : izim Mens Tarama

Bu blmde , bir CAD yaziliminda olmasi gereken gelismis tarama zellikleri anlatilacaktir. Tarama tipleri , NETCAD tabakalari blmnde sz edilen, kapali alan boyamalarindan tamami ile farklidir. Tm taramalar, dogru paralarindan olusmaktadir. Bu dogru paralari ile her hangi bir dogrunun tm zellikleri tamami ile aynidir. Taramayi olusturan dogrular zerinde her trl , ka ydirma , dndrme , sndrme , kesme , vb. islemler yapilabilir. Taramalar tek tek silinebilecegi gibi, grup olarak da silinebilir.Yeni taramalar NETSHAPE Dogru \ Sembol \ Tarama editrnde olusturulabilir. Taramalar aktif tabakaya yerlestirilirler. Taranacak Alanin Seilmesi Taranacak Alanin Ierisinde Taranmayacak Blge Varsa Seilmesi Netcad Anamodl 90

Taranacak Alanin Ierisinde Dikkate Alinacak Objeler Varsa Seilmesi Standart tarama tiplerinden bazilari sunlardir:

7.1.1. Alan Taramalari

Bu blmde, genellikle Sehir Plancilari, Mimarlar veya Tematik harita/plan yapan kisiler tarafindan kullanilan, bir a lanin en basitinden en karmasiga kadar, dogrulardan olusmus, esitli zellikte geometrik desenlerle kaplanmasina iliskin taramalara yer verilmistir. Bu desenler ok farkli, aralik, uzunluk, ai ve sayida binlerce dogru parasindan olusabilir. Her taramaya bir isim verilmistir. Taramalar listeden seilebilir. Ok tuslari ile listede asagi yukari dolasilabilir. Kliklenen butona ait tarama aktiflestirilmis olur ve pencerede grntlenir. Taramanin aisi ve legi degistirilebilir. Uygun tarama tipinin seilmesi ile tarama islemine baslanilabilir.

Netcad Anamodl 91

Alan taramalari tek tek yapilabilecegi gibi toplu olarak da yapilabilir. Tek tek tarama iin menden Tara seenegi ile ikilmalidir. Tarama islemi, genel tarama zelliklerinde belirtildigi sekilde gereklestirilmelidir. Ayni anda birden ok alanin taramasi tek seferde yapilacaksa menden oklu Tara seenegi ile ikilmalidir. Alanlarin daha nce kapatilarak oklu dogru haline getirilmis olmasi gereklidir. Sz konusu alanlar, tek tek veya Obje Seme Mens yardimi ile topluca seilerek taranabilirler.

7.1.2.

Dz Tarama
Bir alanin paralel dogrularla taranmasidir. Dogrularin aisi ve araligi Menden ayarlanabilir. Ailar, grad cinsindendir, yatay eksenden baslar ve ters saat ynnde artar. Aralik degerleri, metre cinsindendir. Sik kullanilan bir tarama cinsidir. Ayrica bir sembol numarasi verilerek seilen alan sembol olarak da tarama yapilabilir.

Yukaridaki taramalar dz taramalar iin rneklerdir. 7.1.2.1. 7.1.2.1.1. Taranacak Alanin Seilmesi Alan Kapali ise

Taramanin yapilacagi alan kapali ise, ierisinin gsterilmesi yeterlidir. Alan kapatilacak ve ii seilen tarama cinsi ile taranacaktir. 7.1.2.1.2. Alan Kapali Degilse

F2 tusuna basilarak taratilacak alan kseleri gsterilebilir. Bu yntemle tam kapanmayan veya tamamen aik alanlar e vrilerek taratilabilir. Alan Netcad Anamodl 92

evirmelerinde ayni noktanin ikinci kez gsterilmesi ile islem geri alinabilir. Yakalama Modlari amaca uygun sekilde kullanilmalidir. 7.1.2.1.3. Alan oklu Dogru ise

Bir oklu dogrunun ii taratilacaksa F3 tusuna basildiktan sonra, tara tilacak oklu dogru gsterilmelidir. Seenekler ile bilgiler, ekranin en alt satirinda yer almaktadir. 7.1.2.2. Taranacak Alanin Ierisinde Taranmayacak Blgeyi Semek Tarama yapilacak alanin ierisinde, tarama disi kalmasi ( taranmamasi ) istenen bir alan varsa, islemler benzer sekilde gereklesir. Bu alan; kapaliysa, ii gsterilmelidir, kapali degilse F2 ile evrilmelidir. oklu dogru ise F3 ile seilmelidir. Bu yntemle tarama yapilacak alanin iinde, varsa yazi ve benzeri alanlar ikartilarak taramalarin bu objeleri veya alanlari ezmesi kolayca engellenebilir. 7.1.2.3. Taranacak Alanin Ierisinde Dikkate Alinacak Objeleri Semek

Bir alan taramasi yerine, dogru, oklu dogru, daire, yay gibi objeler arasinda kalan alanlar taranacaksa; isleme girildikten, sonra fare s ag tusuna basilarak, "Taramada dikkate alinacak objeleri se" asamasina gelinir. Aralari taranilacak objeler gsterilir. Fare sag tusu ile bu objelerin arasi taranacaktir. Bu yntemle, bir dairenin, yayin ii, refjlerin ileri taratilabilir. Aralari taranacak paralel dogrular ardisil olarak gsterilebilir. Taramalar otomatik olarak gruplanirlar. Obje Seme Mensnde yer alan Grup ikonu aktiflestirilerek topluca seilebilirler, silinebilirler, kaydirilabilirler. Tm tarama yntemlerinde belirtilen ortak zellikler geerlidir.

7.1.3.

Bina Taramasi

Bina veya benzeri kapali alanlari olusturan tm dogrularin taramasi tek seferde yapilabilir. Bina kenar taramasindan farkli olarak tm kenarlar tek seferde taranir.

Netcad Anamodl 93

Isleme girdikten sonra ekrana gelen menden saak uzunlugu, tarama araligi ve ai degerleri girilir. Bina kenari vb. kapali alanlarin taranmasinda saaklarin degeri metre cinsinden belirtilir. Tarama Araligi;Tarama isleminde saaklar arasinin metre cinsinden uzunlugudur. Ai; Saaklarin ai degerini grad cinsinden belirtir. Tamam ikonu ile menden iktiktan sonra taranacak kapali alan F2 ile evrilir ya da alan oklu dogru ile izilmis ise F3 tusu ile seilerek taranir.

7.1.4.

Bina Kenar Taramasi

Bina veya benzeri kapali alanlari olusturan tm dogrularin teke r teker taramasi yapilabilir. Isleme girdikten sonra ekrana gelen menden saak uzunlugu, tarama araligi ve ai degerleri girilir. Bina taramasi ile ayni islem adimlarini kullanir , Tamam ikonu ile menden iktiktan sonra taranacak kenar ve taramanin tarafi seilir. 1.kenar tarandiktan sonra ayni islem diger kenarlar iin tekrarlanir.

7.1.5.

Merdiven Taramasi

zellikle halihazir projelerinde kolaylik saglayan bir islemdir. Iki yan dogrunun gsterilmesi ile araya basamaklar yerlestirilir. Tarama araligi istege b agli olarak ayarlanabilir.

Netcad Anamodl 94

Daire izimi
7.1.6. 3 Noktadan Geen Daire
Daireyi belirleyecek 3 nokta etkilesimli olarak gsterilmelidir. Yariap ve daire merkezi gsterilen noktalara gre program tarafindan belirlenecektir.

7.1.7.

1 Teget - 2 Noktadan Geen

Daireyi belirleyecek 2 nokta ve teget dogru etkilesimli olarak gsterilmelidir. zmn birden fazla olmasi durumunda, gerekli daireler seilmelidir.

7.1.8.

2 Teget - 1 Noktadan Geen

Dairenin teget olacagi iki obje ve 1 nokta gsterilmelidir. zmn birden fazla olmasi durumunda, gerekli daireler seilmelidir.

7.1.9.

1 Teget - 1 Noktadan Geen

Bu isleme girdikten sonra ncelikle yariap degeri verilmelidir. Dairenin teget olacagi obje gsterilmelidir. Teget obje olarak dogru, daire, yay vb. objeler gsterilebilir. Objeye teget daireler yariap degerine gre olusacaktir.

Netcad Anamodl 95

R'nin karsisindaki butona basilmasiyla ekrana Deger Se Mens gelir. 2 Noktadan Mesafe seenegi ile iki nokta arasindaki mesafenin ekranda gsterilmesi ile mesafe kutucuguna o deger otomatik olarak yazilir.

Mesafe Forml seenegi ile ekrana gelen menye yazilacak forml ile hesaplanan uzaklik otomatik olarak mesafe kutucuguna yazilir. Noktanin yeri etkilesimli olarak belirlenmelidir. zmn birden fazla olmasi durumunda, gerekli daireler seilmelidir.

7.1.10.

2 Teget Yariap

Bu islem ile 2 dogruya teget ve yariapi belli daireler izilebilir. Dairenin teget olacagi iki obje gsterilmelidir. Teget obje olarak dogru, daire, yay vb. objeler gsterilebilir. Objelere teget daireler yariap degerine gre olusacaktir. Yariap degeri 0.00 olarak girilmesi durumunda daire yariaplari etkilesimli olarak gsterilebilir. R'nin karsisindaki butona basilmasiyla ekrana Deger Se Mens gelir. 2 Noktadan Mesafe seenegi ile iki nokta arasindaki mesafenin ekranda gsterilmesi ile mesafe kutucuguna o deger otomatik olarak yazilir. Mesafe Forml seenegi ile ekrana gelen menye yazilacak forml ile hesaplanan uzaklik otomatik olarak mesafe kutucuguna yazilir. Noktanin yeri etkilesimli olarak belirlenmelidir. zmn birden fazla olmasi durumunda, gerekli daireler seilmelidir.

Netcad Anamodl 96

7.1.11.

3 Objeye Teget
Dairenin teget olacagi 3 obje gsterilmelidir. Teget obje olarak dogru, daire, yay vb. objeler gsterilebilir. Objelere teget daireler olusacaktir. Bu tr daireler zellikle kavsak zmlerinde sika kullanilmaktadir. zmn birden fazla olmasi durumunda, gerekli daireler seilmelidir.

7.1.12.

Yariap ve Merkezi Belli

Klasik bir daire izim seklidir. Yariap degeri girilmelidir. Yariap degerine gre daire olusacaktir. Merkezin belirlenmesi etkilesimli olarak yapilabilir. Yariap degeri olarak 0.00 girilirse, dairenin merkezinin gsterilmesini takiben yariap etkilesimli olarak belirlenecektir. Bu durumda, merkezi ve bir noktasi belli daire izilmis olacaktir. Yariap degerinin karsisindaki butona basilirsa ekrana Deger Se Mens gelir. Burada 2 Noktadan Mesafe ya da Mesafe Forml seeneklerinden biri seilir. Mesafe Forml seilirse ekrana gelen mende iki formlden biri tercih edilerek forml yazilir.

Bir

Dogruya

Teget

Daire

Bu islem ile 1 dogruya teget daireler izilebilir. Daireyi belirleyecek teget dogru gsterilmelidir. zmn birden fazla olmasi gerekli daireler seilmelidir. durumunda

Netcad Anamodl 97

Yay izimi
7.1.13. Yay Merkez ve 2 Nokta
ncelikle yayin merkezi gsterilir. Gsterilecek ilk nokta, yariapi ve yayin baslangicini belirleyecektir. Yayin sonunu belirleyecek diger nokta etkilesimli olarak seilmelidir.

7.1.14.

3 Noktadan Geen Yay

Yayi belirleyen nokta gsterilmelidir. Birinci nokta yay baslangicini, ikinci nokta yay sonunu gsterecektir. Etkilesimli olarak belirlenen nc nokta ise yariapi belirleyecektir.

7.1.15.

Elips

Elips iin A ve B parametreleri i yariap uzunlugu manuel girilir ya da yandaki butondan deger seilir. Eger ai 0 verilmisse A yatay yariap, B dikey yariap uzunlugunu belirtir. 2 Noktadan Mesafe seilirse ekran zerinde iki nokta gsterilir ve deger otomatik A ve B olarak yazilir. Mesafe Forml seilirse istenilen forml yazilarak degerler yine otomatik yazdirilir. Baslangi ve Bitis aisi iin grilecek degerler de uzunluklarla ayni yntemle girilir. Farkli olarak Ai Forml penceresine deger girilir. Degerler girildikten sonra ekranda elipsi yerlestirmek iin orta nokta belirtilir.

Netcad Anamodl 98

Yazi islemleri
7.1.16. zellikli Yazi
Herhangi bir yazi yazmak iin kullanilir. Yazinin boyu , aisi ,italik ve alt izili olup olmama durumu ayarlanir. Yazinin nereden tutulup ekrana birakilacagi belirlenir. Yazi yazilarak ekrana birakilir. Yazi mens normalde kapanmaz. Yazilan yazinin boyu , aisi ,italik ve alti izili olup olmama durumunu tekrar tekrar degistirerek ekrana birakilabilir. Meny kapatmak iin , mouse men zerinde iken esc 'ye basilir. En son yazilan metin isleme yeniden girildiginde mende yer almaktadir. Isleme girdikten sonra ekrana gelen mende Yazi kutucuguna istenilen yazi yazilabilir. Boyu, yazinin boyu ile ilgili parametredir. Ai, yazinin aisi ile ilgili parametredir. Boyu ve Ainin karsisindaki kilitler ailirsa serbest olarak yazinin boyu ve aisi belirlenebilir. Netcad Anamodl 99

Sikistirma Katsayisi, yazinin sikisma oranin belirleyen parametredir.

Ayrica arttirmali olarak Ada / Parsel isimleri yazdirmak iin de kullanilabilir. Bu islem iin mendeki ++ butonunu aktif hale getirmek gerekir. Yazinin Italik ya da Altinin izili olmasi iin bu ikonlarin aktif olmasi gerekir. Fon, yazinin ekranda grntlenmesinde etrafinda olusturulan arka fonun olup olmayacagini belirten parametredir. Bu ikon isaretlenirse yazinin arkasinda fon olusturularak yazi grntlenir.

7.1.17.

Bul Degistir
Bu islem ile projede seilen yazilar istenilen yazilarla yer degistirilebilir ya da yazilarin basina ve sonuna ek yazi eklenebilir. Aranan blmne degistirilecek yazi yazilir. Yeni Deger blmne istenilen yazi veya ek yazilir.

Bul, aranan yaziyi ekranin ortasina gelecek sekilde ekrana getirir. Degistir, bulunan yaziyi degistirir. Tm, degistirilmek istenen tm yazilari degistirir. Ayrinti, Seilen Yazi Obje Sayisi, Indeksi ve Kurala Uyan Obje Sayilarini belirtir. Szge Kullan, degistirilecek yazi iin szge kullanilmak istenirse seilmelidir. BYK/Kk Duyarli, degistirilecek yazinin aranmasinda byk/kk harf duyarligina dikkat edilir. Bu ikonun aktif olmasi durumunda yazinin Byk harf ya da kk harf olmasini gz ardi ederek tm yazilar bulunur.

7.1.18.

Paragraf Yazmak
Istenilen uzunlukta metin yazilabilir.Yazi boyu, satir araligi ve aisi belirlenir. Yazi sol st noktasindan tutularak istenilen yere etkilesimli olarak istenilen yere birakilir.

Netcad Anamodl 100

7.1.18.1.

Kelimeden Blmek

Ekranda grnen satira sigacak kadar kelime girilmesini saglar. Eger kirmizi renkte ise satiri blmeden devam etmesini saglar. 7.1.18.2. Dosyadan Yklemek Daha nceden olusturulmu s metin ( *.TXT ) dosyalarini yklemek iin kullanilir. 7.1.18.3. Dosyaya Saklamak

Daha nceden olusturulmus veya yeni olusturulmus yazilari saklamak iin kullanilir. 7.1.18.4. Projeden Paragraf Almak

Daha nceden bu mende olusturulmus paragraflari ekrandan okuyup , zerinde degisiklik yaparak saklamak iin kullanilabilir. 7.1.18.5. Genisligi Kullanmak

Yaziyi ekrana birakirken paragraf genisligini kullanmadan ekrana birakilmasini saglar. 7.1.18.6. Genisligi Kullan, Oldugu Gibi Yazmak

Yaziyi ekrana birakirken paragraf genisligini kullanilarak ekrana birakilmasin saglar. 7.1.18.7. Genisligi Kullan, Paragraf Gibi Yazmak seklinde

Yaziyi ekrana birakirken paragraf genisligini kullanilarak , paragraf ekrana birakilmasini saglar. 7.1.18.8. Paragraf Genisligi

Yaziyi ekrana birakirken , paragrafin genisligini degistirebildigimiz butonudur. 7.1.18.9. Yazi Boyu

Yaziyi ekrana birakirken , yazi boyunu degistirebildigimiz butonudur. 7.1.18.10. Satir Araligi

Yaziyi ekrana birakirken , satir araligini degistirebildigimiz butonudur. 7.1.18.11. Ai

Yaziyi ekrana birakirken , yazi aisini degistirebildigimiz butonudur. Netcad Anamodl 101

7.1.19.

Aktif Fonta evirmek

Grsel olarak seilebilecek degisik yazi fontlarini kullanabilme olanagi saglayacaktir. Aktif Fonta evir islemini kullanabilmek iin daha nceden , ekranin altindaki font mensnden istenilen fontlar ykle nmelidir ve aktif hale getirilmelidir. Aktif fontu degistirdikten sonra bu islem ile seilen yazilarin fontlari degisecektir. Seme isleminde Obje Seme Mens kullanilabilir.

7.1.20.

Normale evirmek

Seilen Italik ve / veya Alti izili yazilar normal hallerine dnstrlr. Seme isleminde Obje Seme Mens kullanilabilir.

7.1.21.

Italige evirmek

Seilen yazilar Italik (Saga Yatik) yapilirlar. Seme isleminde Obje Seme Mens kullanilabilir.

7.1.22.

Altini izmek

Seilen yazilarin altina izgi izilir. Seme isleminde Obje Seme Mens kullanilabilir.

7.1.23.

Text Dosya Yklemek

Yazici iktisi olarak hazirlanmis herhangi bir ASCII dosya NETCAD'in grafik ortamina getirilebilir. Fare ile uygun bir yere birakilabilir.

Bu aktarimdan nce yazi boyu byklerine uygun degerler verilmeli veya n degerler kabul edilmelidir. Yazi Boyunun karsisindaki butona basilinca ekrana Deger Se Mens gelir. 2 Noktadan Seenegi ile ekranda belirtilen 2 nokta arasindaki mesafe yazi boyu olarak otomatik olarak yazilir. Yazi Boyu Forml seenegi ile ekrana gelen menye yazilacak forml ile hesaplanan mesafe otomatik olarak mesafe kutucuguna otomatik olarak yazilacaktir. Bu yolla, bir malik tablosu, alan hesabi, koordinat iktilari vb. iktilar veya (.CKS) dosyalari, etkilesimli olarak izime eklenebilir. Netcad Anamodl 102

NETCAD'in zgn yntemlerinden birisidir.

7.1.24.

Grid Koordinatlari Yazmak

Seilen gridlerin (Karelajlar Sekil No=240) koordinatlari yazilir. Serit harita izimlerinde bu islem otomatik yapilabildigi gibi , bu rutin ile manuel olarak da yapilabilir. Gridler tek tek veya topluca seilebilirler. Pafta ailmayan kroki, ap tipi izimlerde kullanilan bir zelliktir. Bir alana, belirli araliklarla grid attirmak iin Karelaj (grid) retme islemi kullanilabilir. retilen Grid koordinat yazilari otomatik olarak ailan GRIDKOOR Tabakasina yerlestirilirler.

7.1.25.

Nokta Adi ve Kotu retmek

Daha ok Poligon ve Nirengi noktalarina ad ve kot degerleri yazilmasi amaci ile kullanilir. Obje Seme Mens kullanilarak seilen noktala rin kot ve adlari bagimsiz YAZI objeleri haline getirilir.

Genel kullanim dogrultusunda, (P.*+N.*), szge dzeni n deger olarak gelir. Degisiklik yapilabilir. * verilmesi ile tm noktalarin kot ve ad yazilari retilecektir. Ad ve kot yazilari istenilen tabakaya alinabilirler. Yazi boylari istege gre belirlenebilir. Bu sekilde yeni olusturulan yazilar, noktadan bagimsiz olarak islem grebilir. rnegin, kaydirilarak uygun yerlere tasinabilir. Yazilarin boyu ve tabakasi kullanici tanimlidir. Yanlisliklarda, ilgili tabaka silinerek islemler yenilenebilir. zellikle diger detaylarin zerine gelen Poligon ve Nirengi nokta numaralari ve kotlari bu yntemle retilerek noktadan bagimsiz olarak kaydirilabilir. Bu rutin kullanilarak poligon ve nirengi noktalarinin kaydirilabilir ad ve kotlari retilmisse; izici Mensnde Nokta Adi ve Kotu blmlerine -(P.*+N.*) seklinde bir szge verilerek normal nokta numarasi ve kotunun yazilmamasi saglanmalidir. Aksi durumda izimde ift yazi olusacaktir.

Netcad Anamodl 103

Yardimci Islemler
7.1.26. oklu Dogruya evirmek
Birbirine baglanmis normal dogrularin, oklu dogru yapilmasina yneliktir. Dogrular kapali bir alan olusturuyorlarsa, Sorgu\Alan Kapat islemi ile, kapali oklu dogru yapilmalari daha kolay bir yntemdir. Bu islem daha ok, ardisil olarak uzayan dogrularin oklu dogruya evrilmesinde kullanilmalidir. Dogru paralari ardisil olarak gsterilmelidir. oklu dogru, aktif tabakada yer alacaktir. Gsterilen dogrularin tipleri farkli ise, oklu dogru, en son gsterilen dogru tipinde izilecektir. Asagidaki seenekler ile okludogru yapma islemleri ayarlanabilir : Dz hatlari otomatik takip et, dz hatlari takip eder , kavsaklara geldiginde hangi yne gideceginin seilmesi gerekir. Tabaka ncelikli obje izle, nceki seenek aik ise a yni tabakadakileri otomatik olarak oklu dogruya evirir. oklu dogrulari dz takip et, oklu dogrulari dz takip eder. Aktif Tabaka ve izgi tipini al,O an aktif olan tabaka ve izgi tipini alir. zerinden geen objeleri sil, okludogru yaparken zerinden geen objeleri siler Szge, bir tabaka verilerek islemlerin sadece o tabakadaki dogrular iin yapilmasi saglanabilir. Yukaridaki islemler tek tek veya toplu olarak kullanilabilir.

7.1.27.

Taslak izmek
Bu islem ekranda belirtilen parametrelerle serbest izim yapmak amaciyla kullanilir. Isleme girdikten sonra ekrana Taslak iz Mens gelir. Adim Uzunlugu, izimde dogru paralarinin uzunlugudur. Z Degeri, kselerine verilecek standart kot degeri girilir. Adim Uzunlugunun karsisindaki butona basilarak Deger Mensne ulasilir. 2 Noktadan Mesafe seenegi ile iki nokta arasindaki mesafenin ekranda gsterilmesi ile mesafe kutucuguna o deger otomatik olarak yazilir.

Netcad Anamodl 104

Mesafe Forml seenegi ile ekrana gelen menye yazilacak forml ile hesaplanan uzaklik otomatik olarak mesafe kutucuguna yazilir. Fare ekranda serbest dolastirildiginda otomatik olarak izgi izilir, kse noktalarinin mouse sol tusu ile kabul edilmesine gerek yoktur. Iki ksesi arasindaki standart deger ve kselere verilecek kot degeri giriste verilir. Bitis noktasinin mutlaka kabul edilmesi gereklidir.

7.1.28.

Dizi Yaratmak ogaltilmasi)

(Objelerin

Sistemli

Bu rutin, seilen objelerin verilecek zellikler dogrultusunda ogaltilmasi amacina yneliktir. degisik yntemi vardir : Kartezyen( Dik) Koordinat Sisteminde ogaltmak Obje zerinde ogaltma k Karelaj (Grid) retme k 7.1.28.1. Kartezyen( Dik) Koordinat Sisteminde ogaltmak

ncelikle , retilecek objelerin, saga (yatay) ve yukari (dsey) ynde kaar adet (N) retilecegi ve ara mesafelerinin (d) ne olacagi, ayri ayri verilmelidir. Mesafeler metre cinsindendir. Yukari ve saga artirimlar iin pozitif aralik degerleri, asagi ve sola artirimlar iin negatif aralik degerleri verilmelidir. Adet degerine, orijinal dahil toplam obje sayisi verilmelidir. Bir (1) degeri, o ynde artirim yapilmayacagi anlamini tasir. Gerekli degerler verildikten sonra, ogaltilacak obje veya objelerin seilmesi gerekir. Fare sag tusu ile islem tamamlanir. Yanlisliklarda Geri Al tusu ile islem iptal edilebilir.

Netcad Anamodl 105

7.1.28.2.

Obje zerinde ogaltmak

Bu islem ile, seilen obje veya objeler, bir dogru, oklu dogru, yay veya daire zerine, verilen aralikta yerlestirilebilir. Objelerin yerlestirme araligi, metre olarak verilir. ogaltilacak objeler, baz olarak alinan, oklu dogru, yay veya daire zerinde, egime bagli olarak dndrlebilir. Bu durumda, dndr ikonu, Kopyala Dndr yapilmalidir. Aksi durumda, Kopyala Dndrme olarak kalmalidir. oklu dogrular, kirikli veya yumusatilmis olarak islem grebilirler. Bu yntemle uzun bir dogru veya oklu dogrunun zerine aga sembolleri yerlestirilebilir.
Asagida anlatilacak km. degerlerinin yazdirilmasinda, baslangi km. degeri verilebilir.

Seilen obje veya objelerin diger bir obje zerine dizi olarak yerlestirilmesinde , baslangita verilecek deger kadar bosluk birakilmasi saglanabilir. Dogrular zerine , istenilen araliklarla baslangica olan mesafeleri yazdirilabilir. Bu islemi yazdirmak iin yazi mensnden ??KM yazilir. Obje zerinde islemini seerek ??KM yazisini ve yakalama noktasini daha sonra da hangi dogru zerine yazilacaksa , o dogru gsterilir. Menden Aralik parametresine hangi mesafe verildi ise o aralikla dogrunun zerine mesafeleri yazilir. 7.1.28.3. Karelaj (Grid) retmek

izimin istenilen blgesine, istenilen siklikta, "+", (240 nolu sekil) yerlestirilebilir. Kapali bir alan varsa iinde bir nokta gsterilmelidir. Alan kapatilacak ve + isaretleri verilen araliklara uygun olarak yerlestirilecektir. Kapali bir alan yoksa, F2 ile serbeste alan evrilebilir. Bu evirme sirasinda, projenin tm girinti ikintilari takip edilebilir. Obje tarama islemi bir oklu dogru ierisinde yapilacaksa, F3 ile oklu dogru gsterilmelidir.+ sembolleri, otomatik olarak ailan Grid tabakasina yerlestirilirler. Daha sonra, Yazi Mens ierisinde yer alan Grid Koordinatlarini Yaz islemi ile, istenilen gridlere koordinat degerleri yazilabilir. nemli Not: Karelaj retme islemi, pafta amadan izdirilecek projelerde kullanilmalidir. Paftalandirma isleminde, gridler ve koordinat yazilari otomatik olarak olusturuldugu iin byle bir isleme gerek yoktur.

Netcad Anamodl 106

7.1.29.

2 Daireye Teget Dogru

Dairelerin gsterilmesi ile teget dogru izilecektir. Teget dogru, dairelerin gsterilen taraflarina teget olacak sekilde geirilecektir.

7.1.30.

Kutu izmek
Ekranda pencere ailarak kutu izilir. Ekrana gelen mende kutunun adi girilebilir. dy, dx ve ai degerleri degistirilmeden geildigi gibi, istenilen degerlerde verilir.

Verilen dy, dx ve ai degerlerine gre kutucugun sol alt ksesi sabit kalarak kutu izilir.

Rleve
7.1.31. Rleve Parametreleri
Rleve Parametreleri, rleve islemindeki yazi boylari, alinman kriteri gibi parametrelerin ayarlandigi blmdr. Isleme girildikten sonra ekrana gelen menden istenilen dzenlemeler yapilir. Dik Yazi Boyu, yazi boylarini belirten degerdir. Istenilen deger buraya yazilabilir. Nokta Adi Boyu, nokta adlarinin boyutunu belirten parametredir. Alinman Kriteri, Alinmana Cephe Yaz isleminde verilen parametreye gre noktalarin dogrunun zerinde kabul edilmesiyle ilgili degerdir. Tabloda oldugu gibi alinman zerinde 5cm. uzakliga kadar olan noktalar alinman zerinde varsayilir. Cephe\Kutur Yazilari Etkilesimli ikonu aktif ise, Kutur Yaz isleminde kutur zerine cephe bilgisi de yazilir. ller Aktif Fontu Kullansin ikonu aktif ise, l yazdirilmasinda aktif font kullanilir. Ara Mesafelerde 0'lari (sifirlari) Kaldir ikonu aktif ise, ara mesafe yazimlarinda noktadan sonraki 0'i yazmaz Netcad Anamodl 107

7.1.32.

Poligon Hatti

Bu islemde ilk olarak l dogrusu olarak seilen hattin baslangi ve bitis noktalari gsterilir. Hesaplanan uzaklik degeri etkilesimli olarak ekrana yerlestirilir.

7.1.33.

Cepheleri Yazmak

Bu islem, alinmanda olmayan dogrularin cephelerinin yazilmasi iin kullanilir.

7.1.34.

Kutur Baglamak

Aralarinda baglanmis hat olmayan, ancak ara mesafenin yazilmasi gerektigi durumlarda kullanilir. Cephe , etkilesimli olarak gsterilen tarafa yazilir. rnegin, parsel kseleri ile poligon noktalari arasindaki mesafe ler yazilabilir.

Netcad Anamodl 108

7.1.35.

Dik Dsmek

Bu islem, bir dogrudan istenilen noktaya dik dsmek amaciyla kullanilir.

Isleme girdikten sonra ncelikle mevcut l dogrusu gsterilir. Bu dogru, poligon dogrusu, ada\parsel kenarlari gibi dogrular olabilir. Sonra dik dslecek noktalar sirasiyla gsterilir. Dik ayak dik boy degerleri uygun yerlere yazdirilir. Dik dslecek objenin nokta olma zorunlulugu yoktur. Islem sirasinda Nokta Yakalama Moduna dikkat edilmelidir.

7.1.36.

Ara Mesafe Yazmak

Bu islem ile paralel dogrular arasindaki uzunluk bilgileri yazilir. Isleme girdikten sonra paralel dogrular ardisil olarak gsterilir ve uzunluk degeri etkilesimli olarak yazilir. Yol gibi paralel dogrularin genislikleri yazdirilabilir. Iki dogrunun ardisil olarak gsterilmesi yeterlidir. Dogrularin orta noktalari arasindaki mesafe yazilir.

rnegin binanin oturacagi alanin, parsel kenarlarina olan ekme mesafeleri bu islemle yazilabilir.

Netcad Anamodl 109

7.1.37.

Alinmana Cephe Yazmak

Bu islem alimandaki nokta cephelerinin yazilmasi amaciyla kullanilir. Isleme girildiginde ncelikle dogrultuyu belirleyen iki u nokta gsterilir. Sonra ara noktalar belirtilir. Cepheler etkilesimli olarak uygun yere birakilir. Dogrultudan sapan noktalar rapor edilir. Sapma tecvizi parametreler blmnde verilebilir.

7.1.38.

Alan Yazmak
Seilen objelerin alan bilgisi grenmek amaciyla kullanilan bir islemdir.

Obje eger okludogru ile izilmis ise F3 tusu ile seilerek, dogru ile izilmis ise F2 tusu ile evrilerek seilebilir. Kapali 2 alanin m ' si hesaplanir ve etkilesimli olarak uygun yere birakilir. Parsel alanlari ya da binanin oturacagi alan degerleri bu yntemle yazilabilir.

7.1.39.

Hizli Kaydirmak

Birbiri stne gelen yazilar, uygun yerlere kaydirilabilir. st mendeki kaydirma isleminden farkli olarak, seilen obje dogrudan kaydirilarak, istenilen yere birakilabilir. Referans nokta sorulmaz ve objeler teker teker hizli bir sekilde kaydirilabilir.

7.1.40.

Hizli Silmek

NETCADde tm objelerin silinmesi Edit/Obje Sil islemi ile yapilir. Burada farkli olarak gsterilen objeler aninda silinir. Her seferde tek obje silinebilir. Yanlislikla silinen objeler Geri Al tusu ile getirilebilir.

Netcad Anamodl 110

7.1.41.

Poligon Noktalari Kaydirmak

zellikle dik dsme mesafelerinin ok kisa olmasi nedeniyle dik ayakdik boy yazilari i ie girebilir. Bu gibi durumlarda, poligon noktalari istenilen yere kaydirilarak, yazilarin daha okunakli hale gelmesi saglanabilir. O poligon noktasina bagli l hatlari, dik ayak- dikboy yazilari otomatik olarak yeni konuma uyum saglarlar. Tm poligon noktalari, bu yntemle kaydirilabilirler. Isleme girdikten sonra kaydirilmak istenilen noktalar seilir ve etkilesimli olarak istenilen yere yerlestirilirler. Kaydirma isleminden sonra poligon noktalari GPOL isimli tabakaya otomatik olarak yerlestirilirler. Ancak kaydirma isleminden yapilan dik dsme, cephe hesaplamalari poligon noktasinin eski koordinat degerlerine gre yapilir. Bu kaydirma islemi projenin grselligi ile ilgilidir. Daha sonra, kaydirilmis hatlara dslen dikler veya kutur baglamalari gibi yapilan ilavelerde yine gerek degerler

hesaplanarak grntlenirler.

Kaydirma islemi iin noktalarin " POL" tabakasinda olmalari gerekir. Bu noktalar "POL" tabakasinda degillerse, tabaka degistir islemi ile bu tabakaya alinmalidirlar. Kutur Baglantilarinin yapilmasi aralarinda baglanmis hat olmayan, ancak ara mesafenin yazilmasi gerektigi durumlarda kullanilir. Cephe, etkilesimli olarak gsterilecek tarafa yazilir. rnegin, parsel kseleri ile poligon noktalari arasindaki mesafeler yazilabilir.

7.1.42.

Poligon Hatti ( Yn )

Bu islem ile gsterilen poligon noktalarindan bakis ynleri belirtilir.

Netcad Anamodl 111

Isleme girdikten sonra poligon noktalari gsterilir ve bakis yn oklarla belirtilir.

7.1.43.

Koordinat Yaz

Gsterilen noktanin X/Y degerlerini ekrana yazar

7.1.44.

Kot Yaz

Gsterilen noktanin z Degerlerini yazar

l
7.1.45. l Parametreleri
l parametreleri lm sonucunun ekranda gsterimi parametreleri ierir. isleminin ile ilgili

izgi Boslugu, llendirilecek objenin noktalari ile l izgilerinin baslangici arasin daki mesafeyi belirler, verilen deger kadar bosluk birakilir. izgi Fazligi, l izgilerinin kesistigi yerden tasan izgi uzunlugunu belirler. Sembol No, l izgilerinin kesisme noktasindaki Sembol Numarasidir. Sembol Boyu, l izgilerinin kesisme Netcad Anamodl 112

noktasindaki Semboln boyunu belirler. Yazi Boyu, l degerinin ekrana yazdirilacagi yazi boyunu belirler. Uzunluk Duyarliligi, llendirme isleminde uzunluk degerlerinin noktadan sonra ka hane yazilacagini belirtir. Ai Duyarliligi, ai llendirme isleminde ai degerlerinin noktadan sonra ka hane yazilacagini belirtir. Ai Tr, ai llendirme isleminde ai degerlerinin grad ya da derece cinsinden ekranda gsterilecegi bu blmnde belirtilir. Ok Sembol Boyu, daire yariapi yazdir ikonuyla izdirilen ok basliginin boyuna olan uzunlugu belirler. Ok Sembol Eni, daire yariapi yazdir ikonuyla izdirilen ok basliginin enine olan uzunlugunu belirler.

7.1.46.

Yatay llendir
Isleme girdikten sonra l degeri yazdirilacak objenin baslangi ve bitis noktalari kursor ile gsterilir. Program kursor ile gsterilen mesafede l degerlerini yatay olarak ekrana izer. l degeri OLCU_YATAY tabakasina otomatik olarak yerlestirilir.

7.1.47.

Dikey llendir
Isleme girdikten sonra l degerleri yazdirilacak objenin alt ve st noktalari kursor ile gsterilir. Program kursor ile gsterilen mesafede l degerlerini dikey olarak ekrana izer.

7.1.48.

Paralel llendir
Isleme girdikten sonra l degerleri yazdirilacak obje kursor ile gsterilir. Program l degerlerini objeye paralel olacak sekilde kursor ile gsterilen mesafede ekrana izer. l degeri OLU_EGIK tabakasina otomatik olarak yerlestirilir.

Netcad Anamodl 113

7.1.49.

Paralel llendir (Yay)

Isleme girdikten sonra l degerleri yazdirilacak yay kursor ile gsterilir. Daha sonra ya y zerinde gsterilecek iki nokta arasindaki yayin l degeri program tarafindan kursor ile gsterilen mesafede ekrana izilir. l degeri OLCUEGIK_YAY tabakasina otomatik olarak yerlestirilir.

7.1.50.

Ai llendir
Gsterilen iki hat arasindaki ai degerinin grad cinsinden etkilesimli olarak yazdirilmasi islemidir. Isleme girdikten sonra ai degeri yazilacak objeler seilir ve ai degeri farenin hareketi ile etkilesimli olarak istenilen noktaya yerlestirilir. Ai degeri olarak i ve dis ai degerleri yazdirilabilir.

7.1.51.

Yariap llendir
l degerleri yazdirilacak daire kursor ile gsterilir. Program merkezden disa dogru bir ok sembol ve yariap degerini kursor ile gsterilen aida ekrana izer. l degeri OLCU_YARICAP tabakasina otomatik olarak yerlestirilir.

7.1.52.

Uzunluk llendir

Objeye paralel seilirse ; Yazinin objeye gre aisi belirlenir , uzunlugu yazilacak hat gsterilir. Yazi program tarafindan hatti ortalayarak yerlestirilir. Serbest mod da ise yazinin objeye gre aisi belirlendikten sonra , yazi serbest sekilde yerlestirilir. Isleme girdikten sonra ekrana gelen menden parametreler ayarlanir.

Netcad Anamodl 114

Toplam uzunluk yazdir, ardisil olarak gsterilen objelerin toplam uzunluklarini yazdirmak iin kullanilir. oklu dogrulari paralama, uzunluk degeri yazilacak okludogrularin paralanmadan llendirilmesi iin kullanilir. Fazla Uzunluk, bu kutucuga yazilan deger llen obje uzunluguna eklenerek ekrana yazilir. Ai Objeden Alinsin, yazilacak deger objenin aisina gre ekrana yerlestirilir. Ai, bu kutucuga yazilan aiya gre yazi ekrana yazdirilir.

Egik mesafe, bu buton isaretlendiginde seilen hattin egik mesafesi de ekrana yazdirilir.

7.1.53.

Paralele Dik Hat

Paralel iki dogru arasina dogrulara dik olacak sekilde kontroll hat izer. Isleme girdikten sonra ekrana gelen menden istenilen parametreler ayarlanir. Hatlardan Uzaklik, paralel dogrularla izilecek dik hattin arasindaki mesafedir. Kenar Boyu, izilen dik hattin iki ucunda paralel dogrulara paralel dik hatta bitisik izilecek hattin uzunlugudur. Oklarin Boyu, izilen dik hattin iki ucundaki ok izgilerinin uzunlugunu belirler. Oklarin Eni, izilen dik hattin iki ucundaki ok izgilerinin u noktasinin hatta olan dik mesafesidir. 1. U Yukarida, kutu okeyli iken dik hattin solundaki ok izgisi hattin stnde, kutu bos iken hattin altinda izilecektir. 2. U Yukarida, kutu okeyli iken dik hattin sagindaki ok izgisi hattin stnde, kutu bos iken hattin altinda izilecektir. izilen hatlar ve oklar OLCU_PARALELYARAT tabakasina otomatik olarak yerlestirilir.

Netcad Anamodl 115

izgi iz
NETCAD' de hangi amala olursa olsun izgi izmek Dogru rutini kullanilarak gereklestirilir. Detay krokilerinin ve takeometrik krokilerin baglanmasi da ayni sekilde dogru rutini ile yapilir. izgi iz islemi iz Mende yer almistir. Ekrana bir dogru veya ardisil dogrular izmek iin bu ikonun kliklenmesi gerekir. Dogrunun baslama noktasi fare sol tusu ile gsterilmelidir. Baslama ve bitis noktalarinin gsteriminde daha nce anlatilan Yakalama Modlari nokta seme islemine uygun konumda olmalidir. Altta Ekran Ynetim Mensnde yer alan Yakalama Modlarinin hepsi kapali ise (Serbest mod) fare sol tusuna her basista ekrana ardisil olarak dogrularin izilmesi gereklesecektir. Ancak Nokta / Kesisim / Orta / U Nokta yakalama ikonlarindan en az biri aktifken(kirmizi) ekranda gelisi gzel dogru izilemeyecektir. Tabaka ailmamis ise dogrular mavi renktedir ve 0 (Sifir) tabakasina yerleseceklerdir. Dogru izerken tm ikonlarina islemden ikmadan erisim saglanmistir. nceden dogru tipi seimi yapilmamis ise dogru tipi olarak Dz dogru tipi kullanilacaktir. Dogru tipi Ekran Ynetim Mensnde yer alan izgi Tipi Mens kliklenerek degistirilebilir. Dogrunun ucunu birakmadan izgi Tipi Mensne girerek istenilen dogru tipi seilebilir. Fare sag tusu ile menden ikildiginda, izilecek dogrular artik seilen aktif dogru tipinde olacaktir. Hatlari baglarken st satirda hattin uzunlugu ve semti ve koordinatlari her asamada grlebilir. Bu zellik o andaki ekran legi hakkinda fikir verebilecegi gibi, yaklasik cephe kontrol de saglayacaktir. izime ok uzaktan bakiliyorsa (bu ekranin kapladigi alanin byklg ile ilgilidir) uzaktan dogru tipi degisikligi farkedilmeyebilir. Bu durumda izim yapilan blgenin Zoom ikonu ile veya Bylt ikonu ile byltlmesi saglanabilir. Dogru izerken veya izmeden nce Tabaka Mensne girerek tabaka islemlerinin yapilmasi gerekebilir. Hat baglama Halihazir amaci ile yapilacaksa Dosya \ Nokta Ykle ile mevcut noktalariniz daha nce yklenmis olmalidir. Eger izilecek dogrularin tam noktalari yakalamasi isteniyorsa (Haritacilik Modu) soldaki Nokta Yakalama ikonunun aktif (kirmizi) olmasina dikkat edilmelidir. Gsterilecek noktalar arasinda seilen hat tipine bagli olarak hatlar olusturulurken her asamada, yani islemden ikmadan sol taraftaki ikonlara erisim vardir. Dogru izerken: Netcad Anamodl 116

Zoom yapilabilir, Ekran kaydirilabilir, Noktalara, Nokta adini vererek ulasilabilir, Aktif hat, yani, dogru tipi degistirilebilir, Tabaka ile ilgili her trl islem yapilabilir, Referans Mensne ulasilabilir, Dogrunun Tipi ve Tabakasi o anda aktif olan Hat tipi ve tabakadir. Otomatik Tabakalandirma Modu (OTM) hat mensnde istenilen hattipinin karsisina , istenilen tabaka yazilarak ilgili buton yardimi ile devreye istenildigi an sokulabilir veya ikartilabilir. Yanlis birlestirmelerde, hattin baglandigi son noktanin tekrar gsterilmesi ile hat serbest kalir ve baska bir noktaya baglanabilir. Geri alinan hat yeniden ayni hatanin yapilmamasi iin ekran degisene veya yenilenene kadar silik olarak grnecektir. Ayrintisi daha nce aiklandigi sekilde bosluk veya fare orta tusu ile ortaya ikan Referans Mensnn sundugu olanaklardan faydalanilabilir. Eger, evler, sevler gibi daha sonra ilerindeki egrilerin temizlenecegi kapali alanlar olusturulmasi gereken detaylarla ilgili dogrular iziliyorsa; bir sonraki hattin, bir ncekinin tam sonundan baslamasina ve son kapatmanin da tam ilk noktaya baglanmasina ( Nokta yakalama modu aktif olmali) zellikle dikkat edilmelidir. Islemden ikmadan dogrular ardisil olarak iziliyorsa, dogrular dogal olarak ucuca olacaklardir. Hatlarin baglama yn sadece Duvar gibi ift elemanli hatlar iin nem kazanir. ikinci elemanlarin hep ayni tarafta olmasina zen gsterilmesi nerilir. Bu zenin gste rilemedigi durumlarda Edit / Yardimci islemler / izgi Yn Degistir rutini ile zellikle ift hatli veya semboll dogru tiplerinde yardimci hatlar ve semboller diger yne alinabilir. Diger bir deyisle dogrunun izim yn degistirilebilir. Fare sag tusu (e sc) ile islemden her asamada ikilabilir. Yanlis baglanan hatlar Edit \ Sil islemi ile silinebilir. Kisa yol tusu Ctrl+L 'dir.

oklu Dogru
oklu dogru, birok dogru parasindan olustugu halde bir btn olarak algilanan bir obje tipidir. NETCAD'e byk g katan obje tiplerinden birisidir. oklu dogrunun genel zellikleri: Bir btn olarak algilanir, Kapali alan olusturabilir (ada/parsel), Ii otomatik Taratilabilir (Boyanabilir), Adlandirilabilir (Ada/Parsel), Netcad Anamodl 117

Ierisindeki Egriler otomatik Temizlenebilir, Yumusatilabilir (Seenekli), Dogrularina Ayristirilabilir, Dogrulardan Yeniden Olusturulabilir, Sndrlebilir, Kaydirilabilir/Dndrlebilir/leklenebilir vb., boyutlu olabilir, Sinirsiz sayida kirik hattan olusabilir, Dogrunun tm zelliklerini tasir, Dogru tipi degistirilebilir, Veri Tabani ile iliskilendirilebilir, Kselere otomatik nokta retilebilir, Seenekli alan iktisi alinabilir, Kse eklenebilir / silinebilir. oklu dogrular , Edit Mens altinda ilgili ikonun seilmesi ile ve normal hat baglama kurallari ile olusturulurlar. Baglama isleminin ardisil yapilmasi gereklidir. Islem arasinda dogru tipi ve tabaka degistirilebilir. Tabaka degisimi yapilmissa oklu dogru en son seilen tabakada yer alacaktir. oklu dogruyu bitirmek iin fare s ag tusuna basilmasini takiben asagidaki ikon mens ailacaktir. Bu mende sol taraftaki butonlarin kliklenmesi ile istenilen degisiklikler ve ayarlar yapilabilir. Butonlar dnsmldr. En steki satirlar, oklu dogrunun kapali olmasi durumunda, alan ve evre degerini verirler. Kisa yol tusu Ctrl+C 'dir.

Noktadan Geen Egri

Gsterilen kirik noktalarindan geen oklu dogruyu yumusatarak izer. Baglama isleminin ardisil yapilmasi gereklidir. Baslanilmis noktaya basildiginda o noktadan geen egriyi iptal edecektir. Islem sirasinda dogru tipi ve tabaka degistirilebilir. Tabaka ve hat tipi degistirilmisse egri en son seilen tabaka ve hat tipinde olacaktir. Islem ierisinde yakalama modlari ve fare orta tusu ile referans mensne erisilerek ll egri izilebilir. Araziye uyum saglayan bir yapisi vardir. Sev taramasi , yol birlestirmesi gibi islemlerde kullanilabilir. Netcad Anamodl 118

Yumusatilmis Egri
Gsterilen kirik noktalarindan gemeyecek sekilde ve kselerden ieriye dogru yumusatarak egri izer. Baglama isleminin ardisil yapilmasi gereklidir. Baglanilmis noktaya basildiginda o noktadan geen egriyi iptal edecektir. Islem sirasinda dogru tipi ve tabaka degistirilebilir. Tabaka ve hat tipi degistirilmisse egri en son seilen tabaka ve hat tipinde olacaktir. Islem ierisinde Yakalama Modlari ve fare orta tusu ile Referans Mensne erisilerek ll egri izilebilir.

Paralel Dogru
izim ynne gre saga ve sola, metre cinsinden, genislik bilgisi verilir. Verilen genislikte ve aktif dogru tipinde paralel dogrular izilebilir. Orta hat izilmez. Genislik tek bir ynde toplanarak, diger yne olan genislik sifir verilebilir. Bylece dogrulardan biri zerinde tam kontrol saglanabilir. Paralel Dogru iziminde kirilma noktalari hesaba katilarak uygun sekle getirilir. Sadece orta hatti veya kenar hatlarindan biri llms , kanal , yol gibi detayin izilmesinde , imar plani tasarimlarinda kullanilabilir. Rulo izimlerde, serit genisligi bu islem ile kolayca belirlenebilir.

Nokta Atmak/ Degistirmek

Ekrandan nokta girmek, girilmis noktalari degistirmek amacina ynelik bir islemdir. Ekranda istenilen bir yerde fare sol tusuna basilirsa, o anda aktif olan Yakalama Modlarina gre seilecek noktanin koordinatlari grntlenecek ve nokta adi sorulacaktir. Nokta adi olarak en son verilen deger bir artirilarak getirilecektir. Nokta Adi, kabul edilebilir Netcad Anamodl 119

veya degistirilebilir. Nokta adinin kabul edilmesi sonrasi, Y, X ve Z degerleri kabul edilebilir veya istenilen degerler yazilabilir. Degerlerin degismesi durumunda nokta, dogal olarak, girilen Y, X koordinatlarina atilmis olacaktir. Bir dogrunun ucu, iki dogrunun kesisimi gibi belli bir koordinata nokta atmak iin Yakalama Modlari uygun konuma getirilmelidir. Ancak, ama koordinati belli noktalarin girilmesi ise Yakalama Modlari, Serbest Mod'da olmalidir. Verilen adi tasiyan eski bir nokta varsa " Nokta Mevcut" uyarisi alinacaktir. Istege bagli olarak mevcut nokta koordinatlari yenilenebilir. Veya nokta adi degistirilerek isleme devam edilebilir. Mevcut nokta koordinatlarinin degistirilmesi durumunda, bu noktaya bagli, tabakasi aik veya kapali tm dogru ve alanlar da degisime ugrayacaklardir. Kursor altinda, bir nokta var ise ayni yere ikinci bir nokta atilmaz. O noktaya iliskin degerler ekrana getirilir. Istenirse noktaya ait, No, Y, X gibi degerler degistirilebilir. Nokta at seenegi ile hatali sayisallastirilmis noktalar, ada/parsel kseleri dogru yerlerine kaydirilabilir. Islem ierisinde, klavye bosluk tusu veya fare orta tusu ile Referans Me ns' ne erisilerek ll nokta atma islemleri gereklestirilebilir. Alt-K ile, Y, X degerleri bilinen bir yere nokta atilabilir. Veya herhangi bir yere nokta atilmasi sirasinda, Y ve X degerlerine, arzu edilen koordinat degerlerinin yazilmasi ile, noktanin o koordinatlara atilmasi saglanabilir. Yeni noktalar o anda aktif olan tabakada yer alirlar. Nokta numaralari, Tabaka Mensndeki, Nokta Numarasi butonu aktiflestirilerek grnebilir. P. ile baslayan noktalar Poligon, N. ile baslayan noktalar Nirengi o larak kabul edilir, daire ve gen sembolleri otomatik olarak yerlestirilir. Bu noktalar POL tabakasina yerlestirilirler. Noktalara iliskin ad, koordinat vb. zellikler Obje Sor islemi ile sorgulanabilir ve degistirilebilir. Kisa yol tusu Ctrl+N 'dir.

Ardisil Nokta Atmak

Ardisil olarak nokta atma amacina ynelik bir islemdir. Sayisallastirma fonksiyonunda ardisil nokta girmede kullanilir. Nokta baslangi numarasi ve kot (Z) degeri girildikten sonra ekranin istenilen yerine fare sol tusu ile nokta atilabilir. Islem ierisinde yakalama modlari ve klavye bosluk tusu veya fare orta tusu ile Referans Mensne erisilerek ll nokta atilabilir.

Netcad Anamodl 120

Sembol Yerlestirmek
7.1.54. Vektr Sembol Yerlestirmek
Sembol Yerlestirme islemi, Sembol rutininin seilmesi ile yapilir. Ailan pencereden istenilen Sembol kliklenerek seilir. Yakalama Modlarinin konumuna gre, istenen nokta veya noktalara birakilir. Yanlis yerlestirmelerde, ayni noktanin tekrar gsterilmesi Semboln geri alinmasini saglar. Semboller Orta Tus veya fa re orta tusu ile ikan Referans Mens yardimi ile, numaralari verilen noktalara da yollanabilir. Semboller aktif tabakaya yerlestirilirler.

7.1.55.

Bitmap Sembol Olusturmak

NETCAD/ IZ/ SEMBOL YERLESTIR mensnde F2.NCS ve 3D.NCS dosyalari kullanilarak elde edilen 3 boyutlu sembollere (aga ve kent mobilyalari gibi) kullanici tercihine bagli olarak ekler yapilabilir. Kullanici tarafindan BMP uzantili olarak taratilmis aga bitmapleri NETCAD sembol dosyasina aktarilabilir. Bitmap semboller kullanici tanimlidir. Yukarida bulunan seimlerden bitmap kismi seilerek semboller olusturulabilir.Dzenle butonu ile gelecek pencere sag tus yapilarak sembol bitmap olusturulabilir veya olusturulmus bir sembol bitmap buradan silinebilir. Pixel/Metre, Genislik veya Ykseklik degerlerinden sadece birisi girilir. Aiklama Kismina istenirse semboln ismi yazilir. Netcad Anamodl 121

Sembol Yerlestir Mensnde fare sembol zerinde iken semboln ismi mende yer almaktadir.

7.1.56.

Liste

Sembollerin listesinden seilerek yerlestirilebilir.

de

semboller

2 Nokta ile ikonu isaretlenirse sembol ekranda 2 noktadan yerlestirilir. Fare ile nce 1. Nokta sonra 2. Nokta isaretlenir ve sembol yerlestirilir.

7.1.57.

Byltme Katsayisi

Semboller hazirlanirken, ynetmeliklerde belirtilen 1:1000 legindeki boyutlarina gre hazirlanirlar. Sembollerle ilgili sorulan veya grntlenen tm degerler onlarin boylari degil, Byltme Katsayilaridir. Tm semboller iin bu deger 1:1000 legi iin 1 dir. Yani byklk degeri 1 olan bir sembol hazirlanirken ona verilen boyutlarini tasiyor demektir. Aksi durumda Kullanicinin tm sembollerin boylarini bilmesi gerekirdi. Burada NETCAD'i digerlerinden ayiran nemli bir zelligin aiklanmasi gerekiyor. NETCAD'de hibir sey lekten bagimsiz degildir. Dosya/lek blmnde alisma legi 2000 yapilirsa, normalde 1 olan sembol katsayilari da otomatik olarak byyecek ve 2 olacaktir. Katsayinin bymesi, sembol boyunun bymesi demektir. Byklk Katsayisi alisma legi ile dinamik olarak degistirilebildigi iin, bir izim almadan, farkli leklerde nasil bir grntnn olusacagi nceden ekranda grlebilir. alisma legi 2000 olan bir projenin, 2000 leginde izimi alinirsa, tm semboller, kagit zerine, 1000 leginde olmasi gereken byklkte ikacaktir. (Hatirlatma: alisma legi izim leginden bagimsizdir) Obje Sor isleminde Katsayisi 2 olarak grnen bir sembol 2000 leginde izim alinirsa 2 kat klecegi iin normal byklgnde ikacaktir. lekleme Yazilar, Semboller ve izgi Tipleri iin geerlidir. Dinamik lekleme sadece NETCAD'e zgdr. Diger yazilimlarda, projenin 2000 leginde nasil

Netcad Anamodl 122

grlecegi ekrandan anlasilamaz. Ancak izim alinarak kagit zerinde grlebilir. Sembol boylari, yazi boylari vb. sabittir. "Byk lekli Harita Yapim Ynetmeliginde" yer alan tm semboller tarafimizdan hazirlanmistir. Bu semboller F2.NCS dosyasindadir. Istenildiginde Genel \ Ayarlamalar \ Aktif Sekil Dosyasi satirini kullanilarak baska sembol dosyasinin yklenmesi saglanabilir. Semboller NETSHAPE programinda hazirlanirlar ve degistirilirler. Aktif sekil dosyasinin disinda baska bir sekil dosyasini yklemek iin + butonuna basilir. Sembollerin boylari, cinsleri ve ailari Sorgu \ Obje Sor islemi ile toptan degistirilebilir. Semboller, diger objeler gibi Edit \ Obje Ayristir islemi ile kendisini olusturan dogru ve yay paralarina ayrilabilir.

Blok Islemleri
Bir projede sik kullanilan obje veya obje gruplarinin btn olarak saklama ve gerektiginde kullanma islemine yneliktir. Genellikle pafta indeksi, onay yazilari, Kent Bilgi Sisteminde rapor dosyasi olusturma gibi islemlerde kullanilabilir. ikan mende YENI BLOK ile objelerin seilmesi islemi yapilir. Bu islemde Obje Seme Mens kolayliklarindan faydalanilabilir. Seim islemi sonrasi, blogun yakalama noktasi sorulacaktir. Bu nokta blogun eklenirken yakalanacagi noktadir. Blok adi verilerek saklanir.Saklanan blok adi mennn sol tarafinda grnr. Birden fazla blok olusturulabilir ve dosyanin saklanmasi ile bloklar saklanabilir. Hangi blok aktif ise mennn sag tarafinda grnts gelir. YERLESTIR ile aktif olan blok , ekranda istenilen yere veya Referans Mens kullanilarak etkilesimli olarak birakilabilir. Blok iindeki objelerin hepsi aktif olan tabakada gelir. Blok sil ile seilmis blok silinebilir. Blok yenile ile seilmis blok yeniden tanimlanabilir. Yeni ad ile seilmis olan blogun adi degistirilebilir.

7.1.58.

Sil

Blok mensnde istenmeyen bloklari silmek iin kullanilir. Silme islemini baslatmak iin silinecek blok aktif hale getirilir ( mouse ile blok ismi seilir ve mavi bant zerine beyaz blok ismi yazilir. ) Sil butonuna basilir. Blok ve bu blogu kullanan objeler silinsin mi ? mesaji gelir. Evet seilirse blok silinir.

Netcad Anamodl 123

7.1.59.

Blok Renkleri Tabakadan

blok objeleri aktif tabaka renginde ekrana

Bu seenek isaretlenirse, yerlestirilirler.

7.1.60.

Yenile

Daha nceden olusturulmus bir bloktaki objeleri , yeniden olusturmak iin kullanilir. nce yenilenecek blok aktif hale getirilir. Yenile butonuna basilir. Blok yeniden tanimlanacak mesaji gelir. Bu mesaj onaylandiktan sonra blok olusturulmasi istenen objeler isaretlenir.

7.1.61.

Yeni Ad

Blok ismini degistirmek iin kullanilir. Yine ismi degisecek blok seilir ve yeni ad butonuna basilir. Blok adi degistirme mens iinde eski ve yeni blok adi gelir. Yeni blok adi satirina yeni blok adi girilir ve onaylanir.

7.1.62.

Yeni Blok

Ilk defa bir blok olusturmak gerekirse bu islem seilir. Isleme girince , nce blok olusturacak objeler seilir. Seme islemi ESC ile kesilince blogun yakalama noktasi gsterilir. Referans noktasi gsterilirken orta tus Referans Mens kullanilabilir , Alt-K ile belirli bir koordinat verilebilir. Daha sonra asagidaki men gelir : Bu menden blok adi girilir. Eger blogu olusturan objelerin silinmesi isteniyorsa Yeni Blok mensndeki Se ilmis objeler silinsin satiri aktif hale getirilir. Bu islemin amaci, sadece blok olusturmak amaciyla kullanilan objelerin silinmesine yneliktir. Blok objelerinin tabaka renklerinin korunarak blok olusturulmak isteniyorsa Tabaka Renkleri Korunsun isaretlenmelidir. Tamam butonu seildikten sonra yeni blok kullanilmaya hazir olur ve blok isimleri mensnde yerini alir.

7.1.63.

Yerlestirmek

Seilen bir blogu istenen herhangi bir noktaya birakmak iin kullanilir. Yerlestirme islemi yapilirken Referans Mens kullanilabilir.

Netcad Anamodl 124

7.1.64.

2 Noktadan Yerlestirmek

Seilen bir blogu istenen herhangi iki nokta arasina birakmak iin kullanilir. Yerlestirme islemi yapilirken Referans Mens kullanilabilir. Blogu yerlestirmek iin gsterilen ilk nokta blogun yakalama noktasidir. Birinci nokta gsterildikten sonra ikinci nokta da blogun ynn ayarlamak iin kullanilir.

7.1.65.

Boy

Blok bytme katsayisidir. Bu satira yazilacak rakam , blogun ka kat bytlecegi veya kltlecegini belirler.

7.1.66.

Parala Yerlestir

Bu ikona bastiktan sonra blok ekrana yerlestirilirse blok objesi kendisini olusturan objelere ayrisarak ekranda grntlenir. rnegin, yazi ve okludogrudan olusan bir blok Parala Yerlestir ikonuna basildiktan sonra ekrana yerlestirilirse Obje zelliklerini Sor islemi ile objelere soruldugunda onlarin blok degil okludogru ve yazi olduklari gzlenecektir.

Netcad Anamodl 125

Blm : Dzenle Mens Alan Islemleri

8.1.1. Alan Ierisinde Alan

oklu dogru ile kapatilmis iki alani birbirinden farkini yine bir alan olarak tanimlayan islemdir. Bu islem iin iki kapali alanin olmasi gerekir. Ayrica bir kapali alanin diger kapali alani iine almasi gerekir. Bu kosullara uyan alanlariniz varsa nce en distaki alan gsterilir , sonra iteki. Isleme girdikten sonra ekrana mende eger ikon isare tli ise, ikarilan alan silinir.

Program iki alan arasindaki farki yine bir alan olarak tanimlar.

8.1.2.

Alan Blmek

Bir oklu dogru ile kesilen alanlarin oklu dogru tarafindan kesilen blmlerinin farkli bir alan olarak tanimlanmasini saglayan bir islemdir. Isleme girdikten sonra ekrana gelen mende ikon isaretli ise, kot degerleri kesen objeninkilerden alinir.

8.1.3.

Alan Kesisimleri
oklu dogru olarak evrilmis bir alanin (Ada/ Parsel) diger bir alan veya alanlarla olan kesisimi otomatik olarak hesaplanir. ncelikle kesen alanin gsterilmesi gereklidir. Daha sonra diger alanlar tek tek veya Obje Seme Mens Netcad Anamodl 126

Sekil 1

Sekil 2

ile toplu olarak seilebilirler. Olusacak yeni alanlar yine oklu dogru olacaklardir. Bu yolla, kadastro parselinin bir imar adasi ierisinde kalan kismi hesaplanabilir. Veya yolun genisletilmesi durumunda, hangi parsellerden, ka m2 alanin yola gidecegi (kamulastirilacagi) ok kisa srede hesaplanabilir. Sekil 1de 20108/4 ile K98`in kesisim alani Sekil 2`deki gibi hesaplanabilir. Yeni olusacak kapali alan adi kesisim isleminde son gsterilen kapali alanin adini alir. Sorgu ile bu alanin adi degistirilebilir. Eger kesisim isleminde nce 20108/4 sonra K.98 alani verilirse, olusan alanin adi K.98 olur.

8.1.4.

Alan ikartma

Bir alanin (oklu dogru veya Ada/Parsel) diger bir alan veya alanlarla olan farki otomatik olarak hesaplanir. ncelikle kesen alanin gsterilmesi gereklidir. Daha sonra diger alanlar tek tek veya Obje Seme Mens ile toplu olarak seilebilirler. Olusacak yeni alanlar yine oklu dogru olaca klardir.

Sekil 2

Sekil 1

Bu yolla, kadastro parselinin bir imar adasina gre ifrazinda, yola giden blm, veya parselin dzenlemeye girmeyen blm kolaylikla hesaplanabilir, istenirse ayri parsel numarasi verilebilir. Sekil 2de yola terk edilen alan hesaplatilmistir.

8.1.5.

Alan Birlestirme

Bir alanin (oklu dogru veya Ada/Parsel) diger bir alan veya alanlarla olan toplam alani otomatik olarak hesaplanir. ncelikle kesen alanin gsterilmesi gereklidir. Daha sonra diger alanlar tek tek veya Obje Seme Mens ile toplu olarak seilebilirler. Olusacak yeni alanlar yine oklu dogru olacaklardir.

Netcad Anamodl 127

Sekil 1

Sekil 2

Bu yolla, kadastro parselinin, diger bir kadastro parseli ile tevhidi (alan birlestirmesi) yapilabilir. Sekil 1deki 20100/11-12 nolu parseller alan birlestirme isleminde nce 20100/12 sonra 20100/11 parselleri sirasi ile gsterilirse, yeni kapali alan adi 20100/11 olur. Obje sor islemi ile yeni olusan parselin adi degistirilebilir. Alttaki 20100/11-12 nolu parseller silinebilir.

Yardimci Islemler
8.1.1.Ayristirmak
Bu islem, bir btn olarak algilanan: oklu Dogrularin Sembollerin Yazilarin Hatlarin(Semboll) Dairelerin Yaylarin Elipslerin ayristirilarak onlari olusturan kk dogru paralari haline getirilmesi amacina yneliktir. Ayristirilmis objeler zelliklerini kaybederler. Geriye kalan sadece dogru paralaridir. Daireler ve yaylar iin kiris - yay mesafesi verilebilir.

Netcad Anamodl 128

8.1.2.Kse Yuvarlatmak

Imar ada kselerindeki kiriklarin dzeltilmesi iin kurp olusturarak nokta siklastirilmasi yapilir. Yariap degeri girilir. Fare sol tusu iki kez tiklatildiginda orta tusa geilir. 2 Noktadan Mesafe ve Mesafe formlne gre yariap girilebilir. Yariap girildikten sonra ksesi yuvarlatilacak dogrular gsterilerek islem tamamlanir. Eger yariap degeri 0 olarak geilirse kse yuvarlatma etkilesimli olarak yapilacaktir.

8.1.3.Obje Blmek
Islem yapacagimiz dogru parasini esit paralara ya da beli miktarda birimlere blmeyi saglar. Blnecek dogru parasi seildikten sonra , nasil bir blme yapmak istiyorsak menden ona uygun olanini semeliyiz. rnegin bir dogruyu 3 esit paraya blmek istiyorsak , blme yntemi olarak eleman sayisi olarak da 3' semeliyiz.

Eger dogrularimiz boyutlu dogrular ise blm noktalarinin kotlari program tarafindan hesaplanacaktir. Netcad Anamodl 129

8.1.4. X,Y Ynnde leklemek

Seilen objelerin, yatay ve / veya dsey lekleri ( boyutlari ) degistirilebilir. Her iki deger

ayri ayri belirlenebilir. Degisim istenmeyen dogrultuda, lekleme degeri 1 verilmelidir. Degisimin merkezindeki nokta gsterildikten sonra, leklenecek objeler seilmelidir.

8.1.5.izgi Ynn Degistirmek

Seilen dogru objelerinin baglama yn degistirilir. zellikle, duvar, parmaklik, tel it gibi hatlarin yn degistirilerek sembol g sterimleri diger tarafa alinabilir. Sembol gsterimleri mlkiyetin ait oldugu tarafta yer almalidir. Bu islem , ayni zamanda , kalinlik verilmis dogrularin , kalinliklarinin tarafinin degistirilmesinde de kullanilir.

Netcad Anamodl 130

8.1.6.okludogru / Alan Ksesi Silmek

Kapali ve aik oklu dogrularin kselerini silmek amacina yneliktir. Kseleri silinmek istenilen okludogrular seilir. Seme islemi ESC ile bitirilir.

Geri Al ( Undo )
Bu ikon, yanlis yapilan veya degistirilerek yeniden yapilmasi gereken islemlerin, sirasi ile iptal edilmesi amacina yneliktir. Her basista en son yapilan islemden, yanlislikla silinen bir dogru veya sembol geri getirilebilir. Ayni sekilde leklenen, kaydirilan, dndrlen objeler de eski durumlarina dndrlebilir., Yanlislik ile veya kontrol amaci yapilan bir dosya ekleme islemi, iptal edilebilir. Bir anlamda Pardon tusu olarak nitelenebilir. Programa girilip ikilmasi veya baska projenin yklenmesi gibi durumlarda nceki islemler saklanmazlar. Kisa yol tusu Ctrl+Z' dir.

Yeniden Yap

Yapilan bir islemi ters evirmek iin Geri Al islemini kullandiginizda , Yeniden Yap komutu , Yinelenecek komutuna dnsr. rnegin , bir objeyi silinip Geri Al komutunu setikten sonra , silme islemini yeniden uygulamak iin, Yeniden yap komutunu seebilirsiniz. Bu ikon sadece en son yaptiginiz geri al islemini , geri alabilir. Kisa yol tusu Ctrl+Y' dir.

Objeleri Silmek
Istenilmeyen objeler silinebilir.

Netcad Anamodl 131

Silme islemi objelerin seilme islemi sonrasi gereklestirilir. O bjeler tek tek veya ardisil olarak seilebilir. Obje Seme Kurallari geerlidir. Yanlislikla silinen objeler Geri Al islemi ile geri getirebilir. Silinecek objelerin seilme islemi bittikten sonra fare sag tusuna basilir.Silmeyi onayliyor musunuz mesaji ikar. Evet ile seilen objeler silinir.

Tabaka Degistirmek
Objelerin tabakasi degistirilebilir. Seilen objeler aktif tabakaya alinir. Bu yzden ncelikle, objelerin alinacagi Tabakanin aktiflestirilmesi gerekir. Objelerin seilmesinde, Obje Se me Mensnde anlatilan szge dzenleri ve ekranin sag alt ksesindeki seme ikonlari kullanilabilir. Farkli tabakada yer almasi gereken objeler yanlislikla ayni tabakada yer almissa kolaylikla ayrilabilirler. Objeler seildikten sonra fare sag tusuna basildiginda seilen objeler aktif tabakaya dnsr.

izgi Tipi Degistirmek

Seilen dogru, oklu dogru, daire ve yay objelerinin tipleri aktif izgi tipine dnstrlr. Bu yntemle gerekirse sev stleri dz izgi tipine veya duvar tipine dnstrlebilir.

Netcad Anamodl 132

Bir kullanim rnegi; Kadastro Ada/parsellerinin kesikli (Tre-Tre) olan izgi tiplerinin dz dogru tipine evrilmesi bu yolla yapilabilir. Dz Dogru Tipi aktiflestirilmeli. Bosluk tusu ile ikan Obje Seme Mensnde tabaka szgeci olarak kadastro hatlarinin bulundugu tabaka verilmeli ve Tm proje seilmeli.

Diger bir rnek; sev taratmasi yapildi. Ancak sev stnn, duvar tipi ile izilmesi gerekiyor. Duvar tipi dogru aktiflestirilmeli ve degisecek sev st hatlari gsterilmelidir.

Birlestir
Ardisil olarak seilecek 2 dogrunun ulari kesisim noktalarina uzatilarak, dogrular birlestirilirler. Kesisim noktasi, dogrulardan birinin veya her ikisinin zerine rastlarsa dogrularin kisa olan tarafi otomatik olarak silinerek, tam kesisim saglanacaktir. Ekranda kesisen iki dogrunun, kesisim noktasinin gsterilmesi halinde ise, her iki dogrunun kisa olan taraflari iptal edilecektir. Nokta Yakalama Moduna dikkat edilmeden olusturulmus ve kapali olmasi gereken alanlarin aik olan kseleri bu islem ile kolaylikla birlestirilebilir. U Uca Getir isaretlenirse objeler kesisim noktalarina uzatilarak ya da kesisim noktasindan sonra fazlaliklar kesilerek birlestirilir. Tek Objeye Birlestir isaretlenirse objeler birlestirilir ve objeler okludogruya evrilir.

Netcad Anamodl 133

Paralel ( Ofset )
Dogru, oklu dogru, daire, yay ve pafta tipi objelerin paralelleri olusturulabilir. Paralel mesafesi dogrudan girilebilecegi gibi, fare sol tusu iki kez kliklendiginde orta buton mensnden de mesafe girilebilir. oklu dogru larda, paralel alma islemi seenekli olarak yapilabilir. OKLU DOGRULARI PARALAMA seeneginde, oklu dogrunun paraleli bir btn olarak alinir. TABAKASI AYNI seenegi isaretli ise, dogrunun paraleli ayni tabakada izilir. HAT TIPI AYNI seenegi isaretli i e, dogrunun paraleli de ayni hat tipinde s olacaktir. Paraleli alinacak objelere kalinlik verilmisse, KALINLIGI AYNI seenegi istege bagli olarak kullanilir.

TERS\DZ seenegi isaretli ise, izginin yn degistirilerek paraleli alinir.

KSELERI YUVARLAT seenegi isaretli ise, paraleli alinan dogrularin kseleri yuvarlatilir. Mesafe parametresinin yaninda bulunan ikona basilarak uzaklik ekrandan llerek kutucuga yazilir.

Netcad Anamodl 134

Uzat

Dogru objeleri, diger bir dogru, yay veya daireye kadar uzatilabilirler. ncelikle, dogrularin uzatilacagi referans obje seilir. Sonra seilen objeye kadar uzatilacak dogru objeleri tek tek gsterilirler.

Obje Kesmek ( Trim )

Birbirleri ile kesisen, dogru, daire ve yay tipi objelerin, kesim noktalari arasindaki blmleri kesilebilir. nce kesen referans objeler seilir. Seilen referans objeler silik renkte grnrler. Tekrar seilen objeler birakilirlar.

Netcad Anamodl 135

Kesen referans objelerin seimi sonrasi fare sag tusuna basilir. Daha sonra, kesilecek objeler, kesilecekleri taraftan, ardisil olarak gsterilirler. Seilmeyen objelerin yani sira, kesen olarak seilen objelerde kesilebilir. Kesilme islemi iin, kesilecek objenin, iki kesen obje arasindaki blm gsterilmelidir. Objelerin, kesen iki obje arasindaki blmleri yerine, u taraflari gsterilecek olursa, kesen objeye kadar olan taraflari kesilecektir.

Obje Kirmak
Bu islem ile dogru objeleri gsterilen yerden kirilarak iki paraya ayrila bilir. ncelikle kirilacak dogru gsterilmelidir. Dogrunun kirilacagi nokta dogrudan gsterilebilir veya referans mens kullanilarak ll blme islemleri yapilabilir.

Netcad Anamodl 136

Obje Editlemek
Seilen obje, u noktalarindan ve merkezinden isaretlenir.Isaretleme isleminden sonra u nokta gsteriliginde seilen obje istenilen uzunluga ve byklge getirilir. Merkez gsterildiginde byltme ve kaydirma islemi yapilir. rnegin daire isaretlendiginde merkez seilirse , daire istenilen byklge getirilebilir. Isaretlenen obje okludogru ise, u nokta gsterildiginde dogru istenilen uzunluga ve yere getirilebilir. Merkez seildiginde yeni nokta eklemek istiyormusunuz? mesaji ikar. Evet denilirse yeni nokta eklenir. Tekrar merkez seildiginde oklu dogru gsterilen yerden kirilarak yeni kse eklenir. Objelerin yeni yerleri gsterilirken ORTA TUS veya BOSLUK tusundan ikan Referans Mensnden yararlanilabilir. rnek 1 : Sekildeki dogruda 1 ve 3 nolu noktalari setigimizde dogrunun boyunu istediginiz mesafeye getirebilirsiniz. 2 nolu noktayi seerseniz , istediginiz yere kaydirabilirsiniz.

rnek 2 : Sekil 1'deki oklu dogrunun 1-3-5-7 nolu noktalarindan herhangi biri seilirse , oklu dogrunun uzunlugu degistirilebilir (sndrlebilir ). 2-4-6 nolu noktalari seilirse , aralara yeni kirilabilecek noktalar eklenebilir.

Sekil 1'de 2 nolu nokta seilirse Poligona yeni nokta eklenecek sorusuna evet butonu seilerek cevap verilirse Sekil 2'deki gibi 3 nolu kirilma noktasi eklenir.

Netcad Anamodl 137

rnek 3 : Asagidaki yazida 1 nolu nokta seilirse yazi , istenilen yere kaydirilabilir. 2 nolu nokta seilirse yazi boyu istenilen sekilde yukari -asagi sndrlebilir. 3 nolu nokta seilirse yazi , 400 grad dndrlerek istenilen aida birakilabilir. 4 nolu nokta seilirse yazi , yazi boyu istenilen sekilde saga - sola sndrlebilir. 5 nolu nokta seilirse yazi , 3 nolu noktada oldugu gibi 400 grad dndrlerek istenilen aida birakilabilir.

rnek 4 : Sekilde 1 nolu nokta seilirse daire istenilen yere kaydirilabilir. 2-3-4-5 nolu noktalar seilirse dairenin yariapi degisir

rnek 5 : Sekilde 1 nolu nokta seilirse yaya istenilen yere kaydirilabilir. 2-3-4 nolu noktalar seilirse yayin yariapi degisir.

rnek 6 : Netcad Anamodl 138

Sekilde 1 nolu nokta semboln yakalama noktasidir. Bu nokta seilirse sembol istenilen yere birakilabilir.Bir nokta objesi iinde ayni kaydirma islemi geerlidir.

Kaydir
Seilen objelerin yerleri etkilesimli olarak degistirilebilir. Kaydirilmak istenilen Yazilar, dogrular, semboller vb. objeler teker teker veya fare orta tusu ile erisilebilen Obje Seme Mens kullanilarak grup olarak ayni anda seilebilirler. Seilen objelerin renkleri degisir. Tekrar seilen obje ler geri birakilirlar. Kaydirilacak objelerin seilme islemi bittikten sonra fare sag tusuna basilir. YAKALAMA NOKTASI sorulacaktir. Bu noktanin koordinatlari, uygun Yakalama modlari kullanilarak seilir. Yakalama noktasinin yeri yapilacak kaydirmanin zelligine gre belirlenmelidir. Bir yazinin, yeri degistirilecekse, bu noktanin yeri nemli olmayabilir. Kaydirilacak objelerin yeni konumlarinin belirlenmesinde yakalama noktasinin nemi byk olacaktir. rnegin bir dogru kaydirilarak diger bir dogrunun ucu na eklenecekse kaydirma noktasi olarak, dogrunun ucu seilmelidir (Nokta/U Yakalama Aktif olmali), ayni sekilde diger dogrunun ucuna birakilmalidir. Objeler yakalama noktasi isaretleyici olacak sekilde serbeste kaydirilir. Seilen objeler Alt-K ile verilen koordinata gnderilebilirler. Yakalama noktasinin yeni koordinati gsterilerek kaydirma islemi etkilesimli olarak tamamlanir ya da fare sag tusu ile islem iptal edilir. Tm bu islemler sirasinda soldaki ekran ynetim mensne ulasilabilir. Ekrani byltp, kltmek, tabaka aip kapamak veya yakalama modlarini dinamik olarak degistirmek mmkndr. Kaydirma islemi sirasinda fare orta tusu veya bosluk tusu ile erisilebilen Referans Mens yardimi ile ll kaydirma islemleri yapilabilir. Kaydirma islemi sirasinda Kopyalama Modu aktifse kaydirmalarda seilen obje orijinalleri yerlerinde kalacak yani kopyalama yapilacaktir.

Netcad Anamodl 139

Bir projeden diger projeye kaydirma ve kopyalama islemi de yapilabilir. Projeler iki ayri pencerede grlmelidir. Seilen objelerin y eni yeri ikinci projede gsterilir.

Dndr
Seilecek objelerin, bir merkez etrafinda dndrlmesi amacina yneliktir. Objeler, Kaydir isleminde anlatildigi sekilde teker teker veya Obje Seme Mens kullanilarak seildikten sonra, fare sag tusuna basilir.

YAKALAMA NOKTASI sorulacaktir. Yakalama noktasi, seilen obje veya objelerin, etrafinda dndrlecegi, merkez noktadir. Bu noktanin koordinatlari uygun Yakalama modlari kullanilarak seilir.

Seilen objeler, Yakalama Noktasi etrafinda etkilesimli olarak dndrlrler. ll dndrme islemi yapmak iin, yakalama noktasi seildikten sonra, Referans Mens ailir. Ai / Mesafe islemi seilir. Mesafe iin 1 verilir (Dndrme isleminde mesafe degeri nemli degildir, herhangi bir deger verilebilir). Ai degeri olarak istenilen + veya - deger yazilabilir. O ve N referanslari geerlidir. Kopyalama Modu aktif hale getirilerek seilen obje kopyalanarak dndrlr. Netcad Anamodl 140

lekle
Seilecek objelerin, byltlmesi veya kltlmesi amacina yneliktir. Objeler, Kaydir isleminde anlatildigi sekilde, teker teker veya Obje Seme Mens kullanilarak seildikten sonra fare sag tusuna basilir. YAKALAMA NOKTASI sorulacaktir. Yakalama noktasi, seilen obje veya objelerin, lekleme islemi sirasinda sabit kalacak, konumu degismeyecek, merkez noktadir. Bu noktanin koordinatlari uygun Yakalama Modlari kullanilarak seilir.

Seilen objeler, Yakalama Noktasi sabit kalacak sekilde, etkilesimli olarak leklenebilirler. Kopyalama modu aktif ise, seilen obje kopyalanarak leklenir.

Aynala
Bu islem ile seilen objelerin belirtilen eksene gre aynadaki grntleri elde edilir. Isleme girdikten sonra ayna grnts elde edilecek objeler Obje Seme Mens ile seilir. Seim isleminden sonra aynalamak yapilmak istenilen eksen ekranda fare ile belirtilir. Bylelikle objelerin belirtilen eksene gre aynadaki grntleri alinmis olur. Kopyalama Modu aik ise objeler kopyala narak aynalama islemi yapilir.

Netcad Anamodl 141

2 Noktadan Dnsm
NETCAD'e zg rutinlerden bir tanesidir. Normal dnsmlerden farki, dnsmn grafik ve etkilesimli olarak yapilabilmesidir. Dnsmle, bir projenin, diger proje zerine, akistirmasi etkilesimli olarak yapilabilecegi gibi bir projenin, diger bir koordinat sistemindeki konumu da belirlenebilir. En az iki noktanin her iki sistemdeki, yerleri veya koordinatlari bilinmelidir.

nce dnstrlecek objeler seilmelidir. Obje Seme Mens kolayliklari kullanilabilir. Seim islemi sonrasi fare sag tusuna basilmalidir. Birinci sabit nokta sorulacaktir. Bu nokta ekranda mevcut ise fare ile gsterilmelidir. Mevcut degilse, Alt-K ile YX koordinat degerleri verilebilir. Ikinci sabit nokta sorulacaktir. Ayni sekilde ekranda mevcut ise gsterilebilir, degilse Alt-K ile koordinatlar verilmelidir. Birinci noktanin, yeni yeri gsterilmelidir. Ekranda, bu noktanin etkilesimli olarak birakilacagi bir nokta yoksa, Alt-K ile koordinat degerleri verilebilir. ikinci sabit noktanin yeni yeri etkilesimli olarak gsterilebilir veya Alt-K ile koordinat degerleri verilebilir. Dnsm islemi tamamlanmistir. Limit Bul ikonuna basilmasi gerekebilir. Noktalarin seilmesi ve yeni yerlerinin gsterilmesi sirasinda Yakalama Modlarina dikkat edilmelidir. Netcad Anamodl 142

Dnsm, grafik paftalardan, geici koordinat verilerek sayisallastirilmis, kadastral mlkiyetin, imar paftalari ile etkilesimli olarak akistirilmasini da saglayabilir. Byle bir durumda, projelerden biri, digeri zerine eklenmeli, yani, her iki proje, ayni dosyada birlestirilmelidir. Projeler, koordinatlar farkli oldugu iin, birbirlerinden ok uzakta konumlanacaklardir. Ayrica projeler ayri ayri yklenip ikiside, iki pencere ile ekranda grlebilir. Projelerden birisine, rnegin kadastral mlkiyete zoom yapilir. Proje, pencere ierisine alinarak seilir. 1. ve 2. noktalar yukarida anlatildigi sekilde seilir. Her iki noktanin yeni yeri, diger projeye yaklasilarak seilebilecegi gibi, Alt-K ile koordinatlarida verilebilir. Seilen o bjeler grubu, dndrlecek ve/veya boyutlari degistirilecekse, dnsm ile kolaylikla yapilabilir. Bu durumda, objeler ncelikle seilmelidir. iki nokta olarak, ekranda mevcut noktalardan ikisi ardisil olarak gsterilebilir. Bu iki nokta rnegin bir dogrunun her iki ucu olabilir. Birinci noktanin yeni yeri olarak, eski yeri gsterilebilir. Bylece bu nokta, gerek byme, gerekse dndrme isleminde sabit kalacaktir. nemli olan ikinci noktanin yerini belirlemektir. Amaca gre Referans Mensndeki farkli yntemler kullanilabilir. Ayni anda, hem lekleme ve dndrme yapilmasi gerekiyorsa, Ai/Mesafe seilebilir. Ai degeri olarak, dndrme mesafesi - veya + olarak verilebilir. O ve N referanslari geerlidir. Mesafe degeri olarak, O*1.2 (%20 byltme iin), O/3 (3 kat kltmek iin), O (lekleme yapilmaz), gibi degerler verilebilir. Buradaki O olarak refere edilen obje, dogal olarak, iki sabit nokta arasindaki dogrudur.Bu dogru gsterilmelidir. Iki nokta arasinda baglanmis bir dogru yoksa, N ile iki nokta r eferansi verilebilir. Dnsm islemi tamamlanmistir.

Netcad Anamodl 143

Blm: Sorgu Mens Degistir

9.1.1. Obje zelliklerini Degistirmek
Seilen objelerin sadece tabaka , sinif ve rengini degistirmek iin kullanilir.

9.1.1.1.Tabaka Degistirmek Seilen objelerin tabakasi daha nce ailan baska bir tabaka seilerek degistirilebilir. 9.1.1.2.Sinif Degistirmek Seilen objelerin sinifi varsa degistirilir, yoksa sinif numarasi verilebilir. 9.1.1.3.Renk Degistirmek Seilen tm objelerin rengi tabakasinin rengi ne olursa olsun , degistirilebilir. Tabakasinda bir degisiklik olmazsa , sadece seilen tabakanin rengi degisir.

9.1.2.

Yazi zelliklerini Degistirmek

Seilen yazi tipi objelerin (Rakamlar dahil), boylari, ailari, italik yapilip yapilmayacaklari, altinin izilip izilmeyecegi gibi zelliklerinin bir kerede ve toptan degistirme kolayligi saglanmistir. Bu isleme girildikten sonra, hangi yntemle seme islemi yapilirsa yapilsin, sadece yazi objeleri seilebilir, diger objeler seim kmesinin ierisine girseler bile dikkate alinmazlar.

Netcad Anamodl 144

9.1.2.1.Tabaka Degistirmek Seilen yazilarin tabakasi daha nce ailan baska bir tabaka seilerek degistirilebilir. 9.1.2.2.Sinif Degistirmek Seilen yazilarin sinifi varsa degistirilir , yoksa sinif numarasi verilebilir. 9.1.2.3.Renk Degistirmek Seilen tm yazilarin rengi tabakasinin rengi ne olursa olsun , degistirilebilir. Tabakasinda bir degisiklik olmazsa , sadece seilen tabakanin rengi degisir. 9.1.2.4.Font Degistirmek Seilen tm yazilarin fontu degistirilebilir. Bunun iin alt mende bulunan aktif font ikonundan font ekle ile birden fazla fontun yklenmesi saglanmalidir. 9.1.2.5.Yazilarin Altini izmek Seilen tm yazilarin alti izilebilir, alti izili olanlar normal hale getirilebilir veya o andaki durumlari oldugu gibi birakilabilir. 9.1.2.6.Yazilari Italik Yapmak Seilen tm yazilar italik yapilabilir, italik olanlar normal hale getirilebilir veya o andaki durumlari oldugu gibi birakilabilir. 9.1.2.7.Ek Yazi Yazmak Seilen tm yazilarin bas ve son taraflarina istenilen harf veya kelimeler eklenebilir. A*, *SA , P.* gibi... 9.1.2.8.Dayanma Noktasi Yazinin dayanma noktasini degistirmek iin bu butona basarak ekrana gelen menden dayanma noktasini belirleyebilirsiniz.

9.1.2.9.Ek Yazi Yazinin basina veya sonuna eklenecek yazilari bu kutuya yazabilirsiniz. *A yazarsaniz A harfini yazin in sonuna ekleyecektir. A* yazarsaniz A harfini yazinin basina ekleyecektir. Netcad Anamodl 145

9.1.2.10.Yazi Boyunu Degistirmek Seilen tm yazilarin boylari verilen rakamsal bir degere getirilebilir. 2, 3.5, 5 gibi. Degerler metre cinsindendir. Yazi Boyu (YB) herhangi bir deger ile islem grebilir. Bu durumda her yazi, kendi boyu ile isleme girmis olacaktir. YB+2, YB*1.8 , YB/2 gibi. Toplu olarak Yazi boyu degisikligi ok faydali bir islemdir. Ada/parsel adlari gibi Obje Seme Mensnde yer alan Tabaka szgeci kullanilarak bir seferde seilen rakamlar istenilen ykseklige getirilebilir. 9.1.2.11.Yazi Aisini Degistirmek Seilen tm yazilarin ailari (dnklg) verilen bir degere getirilebilir. 0, 50, 125, 76.8902 gibi. Ailar grad cinsindendir ve yataydan itibaren ters saat ynnde alinirlar.Yazi Aisi (YA) herhangi bir deger ile islem grebilir. Bu durumda her yazi, kendi aisi ile isleme girmis olacaktir. A+50, YA*2, YA/2 gibi... 9.1.2.12. Genislik arpani Yazinin genislik arpani bu kutuya yazilan deger ile degistirilir.

9.1.3.

oklu Dogru zelliklerini Degistirmek

Seilen oklu dogru tipi objelerin zellikleri , degistirilmek istenen zelligi isaretlenmeli ve degerinin belirtilmesi ile degistirilebilir.

9.1.3.1.Tabaka Degistirmek Seilen oklu dogrularin tabakasi daha nce ailan baska bir tabaka seilerek degistirilebilir. 9.1.3.2.Sinif Degistirmek Seilen oklu dogrularin sinifi varsa degistirilir , yoksa sinif numarasi verilebilir.

Netcad Anamodl 146

9.1.3.3.Renk Degistirmek Seilen tm oklu dogrularin rengi tabakasinin rengi ne olursa olsun , degistirilebilir. Tabakasinda bir degisiklik olmazsa , sadece seilen tabakanin rengi degisir. 9.1.3.4.Hat Tipi Degistirmek Seilen tm oklu dogrularin hat tiplerini degistirebilirsiniz. 9.1.3.5.izgi Kalinligi Degistirmek Seilen tm oklu dogrularin izgi tiplerini degistirebilirsiniz. 9.1.3.6.oklu Dogru Kapatmak Seilen tm oklu dogrularin , kapali veya aik olma zelligi degistirilebilir. 9.1.3.7.oklu Dogru Taramak Seilen tm oklu dogrularin , taramali (boyamali) olma zelligi degistirilebilir. 9.1.3.8.oklu Dogru Adlandirmak Seilen tm oklu dogrularin , ad zelligi degistirilebilir. 9.1.3.9.oklu Dogru Yumusatmak Seilen tm oklu dogrulari noktadan geecek , dz ve spline olacak sekilde yumusatir.

9.1.4.

Sembol zelliklerini Degistirmek

Seilen sembol tipi objelerin, cins, boy, ai gibi zelliklerinin, tek seferde ve toptan degistirilmesi amacina yneliktir. Bu isleme girildikten sonra, hangi yntemle seme islemi yapilirsa yapilsin, sadece sembol objeleri seilebilir, diger objeler seim kmesinin ierisine girseler bile dikkate alinmazlar.

Netcad Anamodl 147

9.1.4.1.Tabaka Degistirmek Seilen sembollerin tabakasi daha nce ailan baska bir tabaka seilerek degistirilebilir. 9.1.4.2.Sinif Degistirmek Seilen sembollerin sinifi varsa degistirilir , yoksa sinif numarasi verilebilir. 9.1.4.3.Renk Degistirmek Seilen tm sembollerin rengi tabakasinin rengi ne olursa olsun , degistirilebilir. Tabakasinda bir degisiklik olmazsa , sadece seilen tabakanin rengi degisir. 9.1.4.4.Sembol Degistirmek Seilen tm semboller, numarasi verilen yada menden seilen sembol haline dnstrlebilir. rnegin; Obje Seme Mens ile, tek seferde seilebilen tm 42 numarali aga sembolleri, bu mende 43 numarali aga sembol ile degistirilebilir. 9.1.4.5.Boy Degistirmek Seilen tm sembollerin boylari verilen rakamsal bir degere getirilebilir. 1, 1.5, 2 gibi. Degerler byltme cinsindendir. Sembol Boyu (SB) herhangi bir deger ile islem grebilir. Bu durumda her sembol, kendi boyu ile isleme girmis olacaktir. SB*1.2, SB/2 gibi. Toptan sembol boyu degisikligi, byltme degerleri yanlis verilmis veya yanlis boyutlandirilmis sembollerin, dogru boyutlarina getirilmesi amaci ile kullanilabilir. 9.1.4.6.Ai Degistirmek Seilen tm sembollerin ailari (dnklg) verilen bir degere getirilebilir. 0, 50, 125, 76.8902 gibi. Ailar grad cinsindendir ve yataydan itibaren ters saat ynnde alinirlar. Sembol Aisi(SA) herhangi bir deger ile islem grebilir. Bu durumda her sembol, kendi aisi ile isleme girmis olacaktir. SA+50, SA*2, SA/2 gibi. 9.1.4.7.Kot Degistirmek Seilen tm sembollerin kotlari verilen rakamsal bir degere getirilebilir. 5, 150, 20 gibi. Sembol Kotu (SZ) herhangi bir deger ile islem grebilir. Bu durumda her sembol, kendi kotu ile isleme girmis olacaktir. SZ*1.2, SZ/2 gibi.

Netcad Anamodl 148

9.1.5.

Daire \ Yay zelliklerini Degistirmek

Seilen daire tipi objelerin, zellikleri degistirilebilir.

9.1.5.1.Tabaka Degistirmek Seilen dairenin tabakasi daha nce ailan baska bir tabaka seilerek degistirilebilir. 9.1.5.2.Sinif Degistirmek Seilen dairenin sinifi varsa degistirilir , yoksa sinif numarasi verilebilir. 9.1.5.3.Renk Degistirmek Seilen tm dairenin rengi tabakasinin rengi ne olursa olsun , degistirilebilir. Tabakasinda bir degisiklik olmazsa , sadece seilen tabakanin rengi degisir. 9.1.5.4.Hattipi Degistirmek Seilen tm dairenin hat tiplerini degistirebilirsiniz. 9.1.5.5.izgi Kalinligini Degistirmek Seilen tm dairenin kalinligini degistirebilirsiniz. 9.1.5.6.Yariapi Degistirmek Seilen tm dairelerin yariaplari degistirilebilir. Yariap olarak nmerik bir deger verilebilir. Veya, R*2, R*1.2, R+3 gibi, her daire, kendi yariapi oraninda degistirilebilir.

Netcad Anamodl 149

9.1.6.

Blok zelliklerini Degistirmek

Seilen blokla ilgili tabaka , sinif , renk , ad , bytme , dnklk gibi degerlerin degistirilmesi iin kullanilir.

9.1.6.1.Tabaka Degistirmek Seilen dairenin tabakasi daha nce ailan baska bir tabaka seilerek degistirilebilir. 9.1.6.2.Sinif Degistirmek Seilen dairenin sinifi varsa degistirilir , yoksa sinif numarasi verilebilir. 9.1.6.3.Renk Degistirmek Seilen tm dairenin rengi tabakasinin rengi ne olursa olsun , degistirilebilir. Tabakasinda bir degisiklik olmazsa , sadece seilen tabakanin rengi degisir. 9.1.6.4.Bytme Katsayisini Degistirmek Seilen tm bloklarin bytme katsayilari bu kutucuga yazilan deger oraninda degistirilebilir. 9.1.6.5.Blok Dnklgn Degistirmek Seilen tm bloklarin ailari (dnklg) verilen bir degere getirilebilir. 0, 50, 125, 76.8902 gibi. Ailar grad cinsindendir ve yataydan itibaren ters saat ynnde alinirlar. Blok Aisi (BA) herhangi bir deger ile islem grebilir. Bu durumda her blok, kendi aisi ile isleme girmis olacaktir.

Netcad Anamodl 150

9.1.6.6.Kotu Degistirmek Seilen tm bloklarin kotlari verilen bir degere getirilebilir. 0, 50, 125, gibi. Blok Kotu (BZ) herhangi bir deger ile islem grebilir. Bu durumda her blok, kendi kotu ile isleme girmis olacaktir.

Bul
izim ierisindeki herhangi bir yazi, alan (ada/parsel), pafta veya noktaya ulasilabilir. Ekrana gelen menden aranacak obje tr ve szge belirtilir. Ayrica bulunan objelerin ekranin ortasina getirildiklerin etrafinda birakilacak bosluk iin deger belirtilir. Kapali Tabakalara Bak ikonu aktif ise, aranacak objenin tabakasi kapali olsa da obje proje iinde bulunup ekrana getirilir.

Ilgili obje bulundugu takdirde, ekrani ortalayacak sekilde ekrana getirilecektir. Aranilan zellikteki objelerin birden ok olmasi durumunda, isleme tekrar girilerek satirin enter ile bos geilmesi durumunda, varsa son aranilan yazidan sonra gelen obje, bulunarak ekrana getirilir. rnegin, izimde mevcut some noktalarinin teker teker kontrol edilmesi gerekebilir. Yazi adi olarak S.* verilirse, nce S.1' e ulasilacaktir. Sonra her bos Netcad Anamodl 151

geiste diger some noktalarina gidilecektir. Ayni sekilde 502 / 1 verilerek bu isimdeki oklu dogrulara veya yazilara ulasilabilir.

Obje zniteliklerini Sormak

Ekranda mevcut objeler ile ilgili bilgi alinabilir. Objeler tek tek veya Obje Seme Mens kolayliklari ile seilebilir. Seilen objelere iliskin bilgiler, seilme sirasina bagli olarak listelenir. Her obje grubu iin farkliliklar gsteren zellikler bu asamada degistirilebilir. Noktalar, dogrular, yazilar, oklu dogrular...vb. Semboller, Paftalar gibi desteklenen tm obje tipleri sorgulanabilir. Obje zelliklerinde degisiklik yapilmasi durumunda, ekran yenilenir ve degisikliklerin sonucu grlebilir. ok sik kullanilan bir rutindir. Kisa yol tusu Alt-O 'dur. Herhangi bir islemde iken Alt-O ile o anda istenilen objelerin zellikleri sorulabilir.

YXZ Sorgulama
Gsterilen noktalarin Y,X ve Z degerleri grntlenir. Bu yntemle, uygun yakalama modlari kullanilarak , kesisim noktalarinin, pafta kselerinin koordinatlari e lde edilebilir. Bu tablo sadece bilgi amacin tasir. Nokta ile ilgili herhangi bir degisiklik yapilamaz. Islemden ikmadan ardisil olarak baska noktalar ile ilgili bilgi alinabilir.

Dik Ayak / Dik Boy Sorgu

Ekranda seilen iki nokta birlestirilir. Ekrana gelen menden gsterilen noktalarin dik ayak - dik boy degerleri grntlenir.

Netcad Anamodl 152

Ardisil Mesafe/Semt/Ai
Ardisil olarak gsterilen noktalar arasindaki uzaklik, dy, dx, egim, toplam uzaklik ve semt degerleri hesaplanarak grntlenir.

Her seilen nokta bir sonraki uzaklik hesabi iin baslangi noktasi olarak alinir.

Tek Nokta Mesafe/Semt/Ai

Ilk gsterilen nokta sabit kalmak zere diger noktalara olan uzaklik, dy, dx, egim, aralik aisi ve semt degerleri hesaplanarak grntlenir.

Alan Sormak
Hatlarla evrilmis kapali blgelerin, alan degerleri hesaplanabilir. Bu kapali alanlar oklu dogru yapilabilir. Hesaplanacak alanin kapali olmasi gerekir. Alan kapali degilse, bu durumda, F2 tusuna basilarak alani belirleyen kselerin ardisil olarak gsterilmesi gerekir. Bu sekilde, evrilen her trl alan hesaplanabilir ve oklu dogru (ada/parsel) yapilabilir. F3 tusu ile oklu dogrularin alanlari hesaplanabilir. Islem iin oklu dogruyu olusturan dogrulardan birinin gsterilmesi yeterlidir. Kapatilan alanlar istege bagli olarak oklu dogru haline getirilebilirler. Bylece, oklu dogru zellikleri kullanilabilir. rnegin alan iktisi alinabilir. Kapali alan ile ilgili alan , evre ve ka kseden olustuguna iliskin bilgi verir. Sakla ile ikilirsa verilen isme gre saklanir veya iptal ile baska alanlar da sorgulanabilir. Alt -A kisa yol tusu ile ulasilabilir. Netcad Anamodl 153

Hesap Makinesi
Hesap islemleri iin kullanilan islemdir. Ekrana gelen yapilabilir. mende istenilen islemler

Genel Obje Sorgula

Ekrandaki mevcut objelerin obje zellikleri ve veritabanina bagli bilgileri bu komut yardimi ile sorgulanabilir ve degistirilebilir. Obje zellikleri penceresinde her obje iin farkliliklar gsteren zellikler bu asamada degistirilebilir. Noktalar, dogrular, yazilar, oklu dogrular,Semboller, Paftalar gibi desteklenen tm obje tipleri sorgulanabilir. Obje zelliklerinde degisiklik yapilmasi durumunda, ekran yenilenir ve degisikliklerin sonucu grlebilir. ok sik kullanilan bir rutindir. Pencere zerindeki diger sekmede objenin veritabaninda bulunan kolon degerleri degistirilebilir olarak grntlenir.Eger objeye bagli detay bilgiler var ise bunlar da ayni pencere zerinde grntlenerek degistirilebilir. Bu sekme eger objeye ait bir sinif tanimlanmis ise grntlenir. Netcad Anamodl 154

okludogrular iin projede model varsa, modelden her kirik iin kot degeri Modelden Kot Oku Komutu ile Okutulabilir. Ortalama Al komutu ile okludogrunun kiriklarindaki kotlarin ortalamasi alinarak her kiriga z degeri olarak atanabilir. Kot Ekle ile her kot degeri istenen miktarda artirilir ya da azaltilabilir. 3d iin bina ati kotlari istenirse bu fonksiyon ile kat ykseklik degeri kadar asagiya ekilebilir ve zemin kotu hesaplanabilir. Kota Getir ile okludogru kiriklarinin tamami istenen kot degerine getirilebilir. Sayisallastirma islemlerinde bu fonksiyon egri sayisallastirmasinda, ykseklik degerlerini verirken kullanilabilir.

Blm : Grnt Mens Pencere

Programda birden fazla pencere ailarak , birden fazla projeyle alisilabilir. Ayni proje iin de , birden fazla pencere ailarak da alisilabilir. rnegin bir ekranda halihazir projenizin tamami varken , yeni bir pencere aarak projenizin bytlms kisminda alisabilirsiniz. Yine bir pencerede imar projeniz varken diger pencerede rleve krokileriniz olabilir , bunun iin iki projenizin de yklenmis olmasi gerekir. Ayni sekilde birden fazla proje ile degisik pencerelerde alisirken pencereler arasi kopyalamalar veya kaydirmalar yapilabilir. leklerinin farkli olmasi sorun yaratmaz , program bunu otomatik olarak hesaplar.

10.1.1. Tek Pencere

Ekranda bulunan projelerden aktif olani, bu ikonla ekranin tamamini kaplar. Programda birden fazla pencere ailarak , birden fazla projeyle alisilabilir. Ayni proje iin de , birden fazla pencere ailarak da alisilabilir. rnegin bir ekranda hali hazir projenizin tamami varken , yeni bir pencere aarak projenizin bytlms kisminda alisabilirsiniz. Yine bir pencerede imar projeniz varken diger pencerede rleve krokileriniz olabilir , bunun iin iki projenizin de yklenmis olmasi gerekir. Ayni sekilde birden fazla proje ile degisik pencerelerde alisirken pencereler arasi kopyalamalar veya kaydirmalar yapilabilir. leklerinin farkli olmasi sorun yaratmaz , program bunu otomatik olarak hesaplar.

Netcad Anamodl 155

10.1.1.

2 Pencere Amak

Ekrana iki ayri pencere ailir. Iki ayri proje varsa ekranda yanyana getirir. Ayni anda iki pencerede alisilabilir. Projeden projeye kopyalama, kaydirma gibi islemler yapilabilir.

10.1.2.

3 Pencere Amak
Ekrana ayri pencere ailir. ayri proje ekranda grlebilir ve ayri proje zerinde alisma yapilabilir.

10.1.3. 4 Pencere Amak

Ekrana drt pencere ailir. Drt ayri proje ayni anda ekranda grlebilir ve islem yapilabilir.

10.1.4. Pencere Eklemek

Yeni bir pencere eklenir.

Netcad Anamodl 156

Yardimci Islemler
10.1.1. Noktaya Yaklasmak
Gsterilen noktaya % 20 oraninda yaklasilacaktir. Byltmenin yeterli olmadigi durumlarda ardisil olarak basilabilir. ESC ile grntnn ekrana gelisi istenildigi anda kesilerek tekrar basilabilir.

10.1.2.

Noktadan Uzaklasmak

Gsterilen noktadan % 20 oraninda uzaklasilacaktir. Her basista ekrana giren alan byyecektir. ESC ile grntnn ekrana gelisi istenildigi anda kesilerek tekrar basilabilir.

10.1.3.

Grnt Eklemek

Bu islem ekranin o anki grntsn saklamak iin kullanilir. Herhangi bir projede alisirken , projenin degisik blgelerinde islemler yapabilirsiniz. nceki alistiginiz blgelere dnmek iin , bu islemi kullanarak alistiginiz blgelere dnebilirsiniz. Blgelere isim vererek saklar , Grntye Git islemi ile bu blgelere tekrar ulasabilirsiniz. Projeyi kapatip tekrar yklediginizde saklamis oldugunuz grntler kaybolur. Bu islemi kullanabilmek iin , alistiginiz blgeyi zoomlayin ve Grnt islemi iindeki Grnt ekle komotunu sein. ikan menden grnt ekle kismina bir isim vererek Ekle komutuna basin. Ekran grnts verdiginiz isimde panoya kaydedilir. Birden fazla grnt kaydetmek isterseniz, islemi tekrarlamalisiniz. Eger daha nceden yerlestirdiginiz grnty bir baska grnt ile degistirmek isterseniz , grnt ekle butonunu setikten sonra degistireceginiz grntye tiklayarak eski grnt adini Grnt adi kismina gelmesini saglayiniz yada eski grnt ismini yaziniz. Sonra Yerlestir butonuna basilarak degistirilir. Eklenen grntleri silmek iin , silinecek grnt seilir ve Sil butonuna basilir. Islemden ikmak iin ESC tusuna veya Kapat butonuna basabilirsiniz.

Netcad Anamodl 157

10.1.4.

Grntye Gitmek
Bu islem daha nceden grnt ekle ile saklanmis grntlere ulasmak iin kullanilir. Isleme girildiginde saklanmis grntler panosunda isimleriyle birlikte gelir. Istenen bir grnt mouse ile aktif hala getirilir. Tamam seildiginde grnt ekrana gelir.

NETCADde alisirken birden fazla proje ekrana yklenmis olabilir ve grnt ekle ile aktif proje disindaki dosyalarda da grnt saklanmis olabilir. Eger saklanan tm grntleri grmek istiyorsaniz tm grntler , sadece aktif projedeki grntleri istiyorsaniz yalniz aktif proje seilir.

10.2

Pencere Bytmek

Herhangi bir islem yapilirken, ekrandaki ayrinti yeteri kadar aik grlemiyorsa, o alan byltlebilir. Kursor byltlecek blgenin herhangi bir ksesine getirilir ve sol tusa basilir, sonra fare hareket ettirilerek kursor apraz kseye gtrlr ve sol tusa basilir. ereve ierisine alinan alan ekrani kaplayacak sekilde byyecektir. Pencere aildiktan sonra Sol tus yerine fare orta tusuna basilirsa, zoom penceresi serbeste hareket ettirilebilir, yeniden orta tusa basilarak pencere boyutlari degistirilebilir, gerekirse orta tus ile yeniden kaydirma yapilabilir. Bu isleme her durumda erisim saglanmistir. Islem ierisinde Alt-Z tuslarina basilarak da zoom yapilabilir.

10.3 nceki Pencere

Bu ikon ekrani bir nceki durumuna dndrr. 30 kez geri geri gidilebilir. rnegin Zoom yapilarak ve ekran kaydirilarak yolun veya sevin bir tarafi baglandiktan sonra bu ikonla geri geri gidilerek ikinci taraflari da baglanabilir. Karisik bir yere zoom yapildiktan sonra kalinan yere kolaylikla dnlebilir. Islem ierisinde Alt - C tuslarina basilarak da bir nceki ekran durumuna ulasilabilir.

10.4 Tmn Grmek

Bu ikon ile tm proje ekrana getirilir. ESC ile bu islem istenilen bir zamanda kesilebilir. Eger proje, ekrani tam dolduracak sekilde gelmiyorsa, Limit Bul islemi kullanilmalidir. Yine de proje bir yere toplaniyor, ekrani dolduracak kadar Netcad Anamodl 158

bymyorsa, mutlaka projenin uzaginda, hatali koordinatli en az bir obje vardir. Bu uzak bir nirengi veya koordinatlari ok yanlis bir nokta olabilir. Bu durumda Obje Sor islemi ile o bjeler sorgulanabilir veya silinebilir. Daha sonra Limit Bul islemi ile proje sinirlari yeniden hesaplatilmalidir.

10.5 Tmn Grmek (Foto)

Ekran grntlerini fotograf olarak saklar. Istenildigi anda o ekrani getirir. rnegin limit bulup tmn gr ( foto) seilirse , projenin tm ekran grnts saklanmis olur. Eger tekrar tmn gr ( foto) seilirse hi beklemeden projenin tamami gelir.

10.6 Yeniden izmek

Ekran yenilenir. Alan Sor, Alan Temizle gibi islemler sonrasi ekrandaki kalici olmayan degisiklikler giderilir. Klavyeden * ( arpi ) tusuna basilarak da kullanilabilir.

10.7 Yaklasmak
Bu butona her basista, Ekrandaki grnt %20 oraninda byyecektir. Detaya yaklasilacaktir. Ekrana giren alan klecektir. Islem klavyedeki + ( arti ) tusu ile de ulasabilirsiniz. Byltmenin yeterli olmadigi durumlarda, ardisil olarak butona basilabilir. ESC tusu ile grntnn ekrana gelisi istenildigi anda kesilerek, tekrar basilabilir. Bylece, zellikle byk projelerde zaman kazanilabilir. Byltme - kltme yzdeleri Genel \ Ayarlamalar \ Ekran mensnden degistirilebilir.

10.8 Uzaklasmak
Bu butona her basista, Ekrandaki grnt %20 oraninda klecek, uzaklasacaktir.Her basista ekrana g iren alan byyecektir. Islem klavyedeki - ( eksi ) tusuna basarak da ulasabilirsiniz. zellikleri Bylt islemi ile aynidir.

10.9

Ekran Kaydirmak

alisma yapilirken, zaman zaman ekrandaki proje parasinin kaydirilarak komsu alanlara ulasilmasi gereke bilir. Farenin sol tusu ile belirlenen ilk nokta, ikinci olarak belirlenecek noktaya gelecek sekilde alttaki proje kaydirilir. Bu islem genellikle hat baglanirken, sev taratilirken vb. islemlerde ekranin hemen disindaki noktalara veya detaya ulasmak iin kullanilan etkili bir yoldur.

Netcad Anamodl 159

Bu yntemle ekran legi ayni kalarak tm proje kontrol edilebilir. Kaydirma istenilen yne yapilabilir. Islem ierisinde Alt-X tuslarina basilarak da kaydirma yapilabilir.

10.10 Limit Bulmak

Tm ikonuna basilmasina karsin, proje, ekrani kaplayacak sekilde gelmiyorsa, projenin sinirlari bu islem ile yeniden hesaplatilmalidir.

Blm:Aralar Mens 11.1Referans Yneticisi

Referans Yneticisi; farkli tr ve formattaki sinirsiz verinin grntleme legi mantigini da kullanarak asil alisma yapilan proje iin referans olusturan bir yapidir. Netcad 3.00 versiyonlariyla gelen ve eski referans dosya mantiginin tamamen degiserek yenilendigi bu yapiyla birlikte kullanici, sinirsiz dosyayi ayni anda etkin ve hizli bir biimde grntleyebilir. Referans Yneticisi destekledigi formattaki dosyalarin birbirine eklenerek bir arada Netcad ekraninda istenilen lekte grntlenmesini saglar. Bu yntemle ok byk hacimdeki dosyalarin grntlenmesi dosya ykleme yntemlerine gre daha hizlidir. lege bagli grnrlk zelligi kategoriler basligi altinda toplanarak dosyalar farkli leklerde grntlenebilir. Bu yapinin bize getirecegi avantajlardan biri de bu dosyalari referans dosya olarak kullanilmasini saglamaktir. Bu zellik sayesinde, byk projeler daha kk paralar halinde tutulabilir. rnegin, bir blgeye ait kadastro, imar adalari, imar parselleri, semboller, plan taramalari, pafta bilgileri vb. katmanlar ayri ayri dosyalarda tutulabilir. Bu dosyala r farkli kategoriler altinda tutularak istendigi zaman birlikte stste istenildigi zaman tek tek ekranda grntlenebilir. Referans yneticisinde dosyalara ait bilgiler xml tabanli *.sea dosyasinda saklanir. Bu dosya referans yneticisinde kullanilanilabilecegi gibi Internet ve intranet uygulamalarinda da kullanilmaktadir. Farkli projeksiyon sistemindeki dosyalar referans yneticisinde eklendiginde aktif projenin projeksiyon ayarlarina gre ek bir islem yapilmadan dnsm otomatik yapilarak grntlenmekte dir (On the Fly). Referans yneticisi netcad in ayri bir modl degildir. Anamodle gelen standart bir fonksiyondur. Tm kullanicilar verilerin degisimlerinden eszamanli faydalanir. Ekip alismasina uygun bir teknolojidir. Referans yneticisi, donanima bagli degildir, zel ve ek donanimlar gerektirmez. Orta dzeyde bir bilgisayar bile sinirsiz sayi ve byklkteki datayi hizli ve etkin bir biimde aabilir. Ekranda grntlenen data ise bir resim grnts degildir ve vektr verilerde kullanilan yakalama modlarinin da aktif olarak kullanildigi bir ortamdir. Birden ok ve farkli formatlardaki proje ayni anda grntlenebilmekte ve verilen grntleme legiyle etkin kullanimi saglanabilmektedir. OLE destegi ile de zenginlestirilmis yapi sayesinde dosya ykleme komutlari kullanilmadan Netcad Anamodl 160

birok birim arasinda dosyalarla interaktif kullanim saglanirken, datalarin gvenligi korunmaktadir. Netcad *.ncz dosyalarinin yani sira, *.dre dosyalari, spatial datalar, OLE dokmanlar, lejandlar, referans yapi ierisine baska bir referans dosya ve yklenen referansla alistirilmak zere macrolar referans yneticisi ierisinde kullanilabilmektedir. Elektronik helplerde Referansin gereklerinin anlatildigi dokmana bakildiginda, sea dosyalarinin, ayni zamanda farkli amalar iin de nasil kullanabileceginizi grlr. Orjinal dosya zerinde hibir degisim olmadan olusturulan ynetici ile, refere edilen dosyalar zerinden kaydirma, dndrme, koordinat ve projeksiyon dnsmleri hem kategori hem de dosya bazinda yapabilir. Dosya yardimci islemleri ve kategori yardimci islemlerinden , uygun maskelemelerle yneticide binlerce dosya bile olsa istersek sadece bir tek paftayi grnr alan atayip zerinde alisabilecegini de Referans Sonu izim Blgesi belirleyebilir. Onun iin de tanimlanan bir referans mantigi yklenip saklanarak istenen bu tip fonksiyonlar dosya ya da kategoriler zerinden yapilabilmektedir.

11.1.1Referans Dosya Olusturma ve Saklama

Referans Yneticisine ilk girdiginizde ynetici bos gelir. Yeni bir referans yapisi olusturuyorsaniz Kategorileri eklemeniz gerekir. Kategoriler eklendikten sonra bu yapi Dosya/ Sakla komutu ile verilecek isimle, dosya uzantisi *.sea olarak kaydedilir. Bu dosya ierisinde kategori ad ve zelliklerini, eklenen referans dosyalarin adlari ve yolla rini, grntleme leklerini, tabaka yapilarini ve benzeri zelliklerini saklayan ASCII bir formattir. Dosya saklama komutu, binlerce datadan olusan bir sistemde veri tekrarini da engeller. Burada saklanan yapi, dosya ve dizin adlari oldugundan ve referans dosyalar zerinde print edilebilme, koordinat ve projeksiyon gibi dnsm islemleri de yapilabildiginden ana data zerinde bu tip islemler hi yapilmadan referans dosya farkli uygulamalar iin farkli isimlerle saklanabilir, kullanim kolayligi saglanabilir. rnegin hem lke sisteminde hem de local sistemde verisi bulunan bir kullanici sadece lke paftalarinin bulundugu bir referans hazirlayabilirken ikisinin ortak bulundugu ve koordinat dnsm ile ayni cografi koordinat sisteminde alisilabilen ( Ana data da herhangi bir degisiklik olmadan ) iki farkli referans dosyayi farkli adlarla saklayip gerektigi anda kullanabilir. Datalari ykleyip dnsm yapma geregi ortadan kalkar. Ayrica Dosyalar zerinden yapilabilen maskelemeler ile de sadece referans dosyanin saklanmasiyla istenirse mahalle bazli kadastro verisinden pafta bazli alismalar yapmak da mmkn hale gelir. Bu konularla ilgili genis aiklama elektronik helplerde Kategori zelliklerinde anlatilmistir.

Netcad Anamodl 161

11.1.2 Kategori Nedir?

Referans yapi ierisinde kullanilacak datalarin ieriklerine gre siniflandirilmasidir. Bu, binlerce datadan olusan gruplar olabilir. Tm Istanbul kentinin vektrlerinden ortofotolarindan ve koordinatli resim dosyalarindan olusabilir. Kategori olustururken dikkat edilmesi gereken sey, datalarin ayni lekte grntlenmesinin istenilen ve ayni grup verilerden olusmasi gerektigidir. rnegin proje sinirlarindaki, halihazirlar, kadastral veriler, planlar, numarataj verileri, mahalle sinirlari... birer kategoriyi ifade eder. Kategori isimlerinin yanlarinda buton ailip kapatilarak kategori altinda bulunan dosyalarin ekranda grnp grnmemesi saglanir.

11.1.3 Kategori Ekleme Silme

Referans yneticisi zerinde fare sag tusunu , ya da Referanslarin zerinde bulunan + ikonunu tiklayarak veya sag tus ile gelen EKLE komutu ile yeni bir kategori ekleyebilirsiniz. Varolan bir kategoriyi silmek iin de - veya yine zerinde sag tusla SIL komutunu semeniz gerekir.

11.1.4 Kategori Limitlerinin Bulunmasi

Kategorinin zerinde fare sag tusu ile Limit Bul komutu seildiginde diger tm kategori ve dosyalardan bagimsiz olarak, sadece o kategorinin altindaki dosyalarin limitleri bulunur ve izdirilir. Ayni islem dosya bazinda da geerlidir.

11.1.5 Kategori zellikleri

Herhangi bir kategorinin zerinde sag tus ile tiklarsaniz asagidaki seeneklere erisirsiniz Ekle Sil Limit Bul Yeniden iz Netcad Anamodl 162

izim Sirasi Yardimci Islemler zellikler

11.1.6 Kategorilerin zellikleri

Referans yneticinizde herhangi bir kategorinin zerine gelip fare sag tusuna tiklarsaniz ailan menlerden biri de zelliklerdir. Burada size, kategoriniz altina attiginiz referans dosyalarinizin izime gnderilmesi ve Obje Yakalama fonksiyonlarini kullanabilmeniz iin 2 yardimci fonksiyon seenegi sunulur. Bununla birlikte eklenen kategorilerin hangi lek araliginda izdirileceginin degerleri de bu menden girilir.

11.1.7 Kategori Yardimci Islemleri

Farkli projeksiyonlarda ya da farkli koordinat sistemlerinde alisilmis datalarin ayni ortamda kullanilmasi mmkndr. (On the Fly) Istenildiginde yklenen herhangi bir dosyanin projeksiyonuna ya da asil projenin projeksiyonuna uydurulabilir. Bu tip dnsm, kaydirma, lekleme ve projeksiyon dnsmleri kategori bazinda, yani kategorinin altindaki tm dosyalari etkileyebilecek bir sekilde bu fonksiyonlar kullanilarak yapilabilir. Ayrica dnsm uygulanacaksa bunun iin bir dnsm matris degeri girilebilir ya da daha nceden olusturulan .dns dosyasi yklenerek islem yapilabilir, girilen degerler saklanabilir.

11.1.8 Kategori Yeniden iz

Farkli birim ya da kullanicilarin zerinde alistiklari dosyalar tm kullanicilar tarafindan eszamanli grntlenebilmektedir. Referans kategorileri zerinde mouse sag tusu ile gelen zelliklerden Yeniden iz komutu Ekrani sprmek ile ayni grevi yapar. Yenilenen grnt, yapilan degisikligi ekrana yansitir. Bylece nce referans dosyalariniz ardindan da asil projeniz tanimlanan kategori parametrelerine gre ekranda yeniden izdirilir. Bu islem referans yneticisinin tamaminda ya da dosya bazli da yapilabilir.

Netcad Anamodl 163

11.1.9 Referans Dosya Gsterimi

Referans ynetimde dosyalarin grntleme zelliklerini belirler. Dosya dizini ve adlari isaretlenir ise referans dosyalarin bulunduklari klasrleri ve dosya isimlerini gsterir. Yalniz Dosya adlari blmnde ise sadece dosya adlari grntlenmektedir.

11.1.10 Referans Yneticisine Dosya Ekleme

Yeni bir kategori eklendiginde bu grupta yer alacak dosyalarin seimi kategori adinin zerinde sag klikle yapilabilir. Eklenebilecek dosya tipleri asagidaki sekilde gsterilmektedir. Bu sekilde olusturulan kategoriye dosyalar eklenebilir. Bu dosyalar explorer dan da srkle birak yntemi ile kategoriye tasinabilir. Bylece birden ok dosyanin da eklenmesi kolaylasmis olur. Netcad Windows Dosyalari Netcad Referans Dosyasi(*.sea) Netcad DRE Dosyasi(*.dre) Netcad Macro Dosyalari(*.nvb, *.njv) Netcad Lejand DTED Dosyasi DWG/DXF Dosyalari Netcad Spatial OLE Dokman(Word, Excel, PowerPoint..)

Netcad Anamodl 164

11.1.11 Referans Dosyalarin zellikleri

Referans Dosyalarin zellikleri sunlardir: Referans dosyalar, alisilan projeye eklenmesine karsilik ayri yapilarini korurlar. Esas proje ile btnlesmezler. Yapilari kilitlidir. Silinemez, degistirilemez. Tabaka yapilari ayridir. Tabakalar zerinde Silme, degistirme gibi islemler haricinde her trl kapatma, ama, renk degistirme vb. islemler yapilabilir. Referans Dosya tabakalarina Dosya zerinde sag tusla zellikler komutu seilerek erisilebilir. Grnmesi veya kapanmasi menden ayarlanabilir. Birden ok dosya ayni anda, tek tek veya ardisil olarak yklenebilir. (Sadece izim dosyalari). Istenilen Referans dosya bellekten silinebilir. Referans Dosyalar koordinatlarina gre konumlanirlar. Ancak istenirse koordinat ve projeksiyon dnsmleri uygulanabilir. Mevcut objelerden referans olarak yararlanilabilir. Yakalama Modlarina bagli olarak islem iin kullanilabilirler. Eklenecek referans dosya sayisi ya da boyutunda limit yoktur. izime gnderilebilirler izdirilecek ya da izdirilmek istenmeyen blgelerin alan sinirlari belirlenebilir ve bu sekilde ikti alinabilir.

11.1.12 Referans Dosya zellikleri

Referans yneticinize eklediginiz herhangi bir dosya zerinde fare sag tusuna basarsaniz ailan men ierisinden gelecek zellikleri semenizle o datayla ilgili yapabileceginiz pek ok detay ve isleme erisirsiniz. Ayni zamanda ailan men ile dosyanin print edilebilirligi ve obje yakalama modlarinin kullanimi da saglanir. Referans Dosyalarin izim Sirasi Referans Dosyalarda Dnsm ve Projeksiyon Islemleri Referans Dosyalarin Orjinal referans Bilgilerinin Okunmasi Tabaka Islemleri Seilen Referans Dosyanin Yklenmesi Referans Dosyalar Iin izim Blgesi Belirleme Eger eklenen dosya spatial ise yukaridaki zelliklere ek olarak; Otomatik Etiketleme Lejant Olusturma Tematik Harita Yapma Kisayol Islemleri buradan yapilabilir.

Netcad Anamodl 165

11.1.13 Referans Dosyalarda iz im Blgesi Belirleme

Referans yneticisi, tm blgedeki halihazir, kadastro ya da numarataj paftalarini altlik olarak kullanip projenizi olustururken kullanabileceginiz bir yapi oldugundan kullanim kolayligi iin pratiklestirilmis fonksiyonlar ieriyor. Sinirsiz dosyayla alisilabildigini ve hizini biliyoruz. Referans zelliklerinden belirlenebilen Grnr ya da grnmez alan tespitleriyle de orjinal datalar zerinden olusturulacak farkli sea dosyalari ile pek ok sey yapmaniz mmkn. Bu alanlari tanimlarken farkli geometrik alanlar de kullanabilirsiniz. Isterseniz bir kare, bir drtgen hatta bir dairesel alan, blge sinirlarini belirlemede size yardimci olabilir. Bu alanlar birbirinin iinde olabilir, ya da datanizin bir baska ksesinde. Refere ettiginiz btn dosyalarinizda bu alanlari kullanabilirsiniz. bu dosyalariniz ister spatial veri, ister OLE dokman isteseniz koordinatli resim ya da vektr olsun grnr ya da grnmez alan belirleyebilirsiniz. Islem iin referanslar zerinde fare sag tusunu tiklama niz gerekir. Referanslarin izim alanlarini belirleme kullanacaginiz her blgeyi belirlerken Yakalama Modlarini kullanabilirsiniz. Dosya bazinda belirlenebilen bu blge, diger dosyalarda verilen alanlarla entegre alisir. istediginiz mahallenin dosya zelliklerine girip butonu tiklanarak istenen alan evrilir ve bu sinirlara giren o kategori altindaki referans dosyadan objeler ekrana izdirilir. Ayni yerde bulunan butonu ile de izdirilmesini istemediginiz alan siniri evirebilirsiniz. Bylece her dosyada stemediginiz blge seimi, i sadece dosya bazinda grnr alan seimi ve yine dosya bazinda grnmez alan belirlemis olursunuz. Grnen alanlarin iptali iin butonuna basilmasi gerekir.

11.1.14 Referans Dosyalarin izim Sirasi

Referans dosyalarin ekrana izdirilme siralaridir. Setiginiz referans dosyanin ilk izdirilmesini, diger referanslarin onun zerine izdirilmesini saglar. en alta atilan referans zerinde ekran leginde grnebilen baska bir referans data varsa grntlenemez. Buradan dosya referans yneticisine hangi asamada eklenmis olursa olsun izim siralari degistirilir.

11.1.15 Referans Okunmasi

Dosyalarin

Orjinal

Bilgilerinin

Bu komut , referans yneticisi ile hazirlanan veri setinde, dosya tabakalarinda yapilan renk degisikliklerinin, orjinal dosyanin tabaka renklerini okur ve referansta gnceller.

Netcad Anamodl 166

11.1.16 Referans Dosyalarda Dnsm ve Projeksiyon Belirleme Islemleri

Bu islem yardimiyla Kullanici farkli projeksiyonlarda ya da datumlarda alisilmis datalari birbirine entegre kullanabilmektedir. Bu islemle ; Farkli kategorilerde de olsa dosyalari ayni projeksiyon ve datumla, orjinal dosyalari farkli da olsa birlikte alismak mmkndr. Istenirse tm referans dosyalar, asil projenin projeksiyon ve datumunda alisabilir. Kategori Bazinda Projeksiyon tanimlanabildigi gibi Dosya bazinda projeksiyon ve datum tanimi da bu komutla yapilabilir Referans dosya zerinden esitli koordinat sistemi dnsmleri, kaydirma, dndrme ve lekleme yapmak mmkndr. Bunun iin referans dosya zelliklerinden Dnsm kullanilir. Buradaki ilk seenek kaydirma islemi iindir. Dosyayi belli bir referans nokta kullanarak baska bir yere tasimak mmkn oldugu gibi ayni mantikla dndrme ve lekleme de yapilabilir. referans olarak kullandiginiz tm dosya formatlarinda ( *.ncz, *.dre, OLE, Spatial, ) bu islem kullanilabilir. Referansa eklediginiz bir koordinatli resim dosyasinin cografi konumunu degistirmek referans ierisinde bu komutla mmkndr.

11.1.17 Seilen Referansin Yklenmesi

Bu komut size, editleme islemleri iin kolaylik saglayacaktir. Referans altlik olarak kullandiginiz dosyalarinizin orjinallerinde dzenleme yapmak isterseniz, ilgili dosya zelliklerine girerek Seilen Referansi ykle komutu ile Proje, referans yneticisinden bagimsiz yklenir. Bu islem sizi dosya ykleme ve dosyanin yolunu gsterme isleminden de kurtarmis olur. Istenen dzenlemeler yapildiktan sonra dosyayi saklayip kapattiginiz anda, bir nceki referansinizin bulundugu projeye dnersiniz. Hem dzenleme yapan hem de referansi kullanan tm kullanicilar ayni anda gncel bilgileri kullanabilir.

11.1.18 Yneticiye Netcad Dosyalari Ekleme

(*.ncz)

Formatinda

Netcad For Windowsda olusturulmus ; *.ncz formatindaki dosyalari referans olarak ekler. Dosya boyutlari ne kadar byk olursa olsun ekranda daha hizli olarak izimini saglar. Eklenen dosyalarin projeksiyon bilgileri girilmis ise On The Fly projeksiyon zelligini kullanilabilir.

11.1.19 Yneticiye Raster (*.dre) Formatinda Dosya Ekleme

Eklenen bir diger dosya formati zaten netcad ierisinden tanidiginiz *. DRE dosyalari. Taranmis resim grntlerini, raster register islemi ile , koordinatli resim dosyalari netcad ortamina alirken kullandigimiz bu format, referans yneticisi ierisinde de yerini almistir. Bu resim grntleri normal ykleme ve ekleme hizindan ok daha hizli olan bu mantikla grntlenir. Rasterlarin hibir objeyi bastirmamasi amaci ile rasterlar en alt katmanda grntlenir Netcad Anamodl 167

11.1.20 Yneticiye *.Sea Dosyalari Ekleme

Referans yneticisinde olusturulmus *.sea dosyasi baska bir sea dosyasi ierisinde alisabilmektedir. Bylece Birden fazla sea dosyasi birbirlerini desteklemekte ve kategori kalabaligini nleyebilmektedir.

11.1.21 Yneticiye Spatial Dosya Ekleme

Referans dosya olarak Spatial ( Konumsal verilerin bir veritabaninda tutuldugu dosya yapisi ) datalarin da eklenmesi mmkndr. Bylelikle cografi bilgi ieren veritabani tablolarinin (Netcad Spatial kolonlari) ierdikleri cografi bilgiler grntlenebilir. Bunun iin ncelikle Baglanti Yneticisi nde gerekli veritabani islemlerinin yapilmis olmasi gerekiyor. (bkz. Baglanti Yneticisi) Spatial Referans Dosya eklendikten sonra zerinde sag tiklandiginda farkli bir zellikler penceresine ulasilir. Gelen mende diger referans dosyalarindan farkli islemler yapilabilir.

11.1.2.1

Etiket

Veritabanindaki istenilen bir ya da birka kolon veya istenilen baska tanimlanmis veri harita zerine etiket olarak eklenebilir, eklenen etiketler kaldirilabilir, dzenlenebilir. Etiket penceresinde sag tuslandiginda gelen pencereden istenilen deger seilir. Yazi boyu ve diger zellikleri ayarlanabilir, Netcad in klasik tabaka zellikleri kullanilarakta istenilen degisimler yapilabilir.

Netcad Anamodl 168

11.1.2.2 Lejant zellikler mens zerinde lejant butonuna basildiginda islem basligi grntlenir. Yeni olusturulan ya da nceden olusturulmus bir lejant var ise zellikler ile Lejant zellikleri penceresine geilir. Sil ile lejantlar silinir, Yerini Se ile harita zerinde lejantin yeri seilir.

11.1.2.3 Lejant zellikleri Genel Bilgiler kisiminda olusturulacak lejantin aktif, ereveli, arka fonunun seffaf olup olmamasi isaretlenebilir. st ve alt baslik yazilari girilip yazi boylari ayarlanabilir. Lejant Tr penceresinde iki tr harita ve lejant olusturulabilir. 1. zgn Degerler seildiginde zgn Degerler Makrosu kisimindan tablodaki verilerden uygun olani seilir ve Slotlari Yarat denir. Bu islem alt tarafa tek degerleri getirir ve her birine bir renk atar. Bu satirlar zerinde sag tiklandiginda edit ile yine Tabaka zellikleri penceresine geilir ve istenen dzenleme islemleri yapilir. Netcad Anamodl 169

2. Sayisal Aralik seildiginde Sayisal Aralik Makrosu blmne veritanbanindan sayisal kolonlardan biri seilir. Alttaki alanda sag tiklanarak gelen pencereden ya ekle ile manuel aralik belirleyerek ya da altta belirtilen hesaplama islemlerinden biri seilerek slotlar olusturulur. Dzenleme islemleri zgn degerdekiyle ayni yapilir.

Bu islemler sonucunda referans mensnde yeni bir referans dosya olusturulur, zerinde sag tiklandiginda gelen m enden zellikler seildiginde referans zellikleri penceresine ulasilir.

11.1.3 Yneticiye DWG/DXF Dosyalari Ekleme

Eklenen bir diger dosya formati Autocad DWG dosyalaridir. Bununla birlikte herhangi programdan gelen DXF dosyalari da ekranda hizli bir sekilde grntlenebilir. Netcad Anamodl 170

11.1.4 Yneticiye OLE Dokman Ekleme

Eklenebilen dosya formatlarindan biri de OLE (Object Linking and Embedding) nesnesidir. Bu teknoloji, kaliplara (bir takim tasiyici programlara) nesneleri yerlestirmekte kullanilir. Yani OLE, bir uygulamada gelistirilmis dokmani, baska bir uygulamanin iine gmmek iin kullanilir. Bylece bir Excel tablosunu, Word dokmani ya da bir power point sunusunu netcad referans yneticinize OLE destegi ile yerlestirebilir, sea dosyanizla birlikte saklayabilirsiniz. Yani farkli platformdaki verilerimizi netcadle kullanabilmemiz mmkndr. Bu da plan notlari gibi yazili birok dokmanin referansa aktarimini kolaylastirir. OLE dokman ekleme islemi sirasinda, dokmanin gelecegi yer kullanici tarafindan belirtilir. Blge seildikten sonra dokmanin gsterim adi belirlenebilir, dosyaya ulasilarak editleme yapilabilir ve dokman sinirlarinin gsterim adi seilebilir. Gsterim adlari ile de birden ok not arasinda erisim kolayligi saglanir.

11.1.4.1 Yneticiye DTED Ekleme

Bir diger format DTED formatidir. Farkli enlem ve boylam araliklariyla tanimlanan noktalardaki arazi ykseklik degerlerini ihtiva eden bilgisayar ktgdr. DTED versiyonuna gre Dseyde ve yatayda farkli konum dogruluklarina sahip olan bu veriler 1/25000 ya da 1/250000 leginde WGS 84 datumunda olabilir. Hizmete zel sunulabilen bu veriler referans dosya ierisinde netcad ortaminda kullanilabilmektedir

11.1.4.2Yneticiye *.Njv)

Macro

Dosyasi

Ekleme(*.Nvb,

Netcad uygulama gelistirme modl NCMacro ile JavaScript ve VisualScript zerinde yazilan macrolar da bu yapiyla birlikte kullanilabilmektedir. Bylece Kategori leklerine bagli olarak bu macrolarin alismasi saglanabilir.

11.2 Baglanti Yneticisi

Baglanti yneticisi Netcad anamo dl ile gelen GIS uygulamalarinin yapildigi alt mendr. Iki tr uygulama ile kullanilabilir. Birincisi sifirdan olusturulan projelerde bastan bir veritabani olusturarak, ikincisi hazirlanmis bir projeye sinif tanimlari yapilarak kullanilabilir.

Netcad Anamodl 171

11.2.1 Yeni Baglanti Olusturma

Yeni olusturulan projede nasil kullanilacagi adim adim anlatilacaktir. nce Netcad de bos bir proje sayfasi ailir. Daha sonra Proje----Baglanti Yneticisine girilir.

Baglanti yneticisinde Baglantilar zerine sag tusla t iklandiginda veri tabani ile ilgili islem menleri gelir. Eger daha nceden tanimladiginiz bir veri tabaniniz var ise Baglanti Ekle butonu seilir. Daha nceden olusturulan yapi bir baglanti yneticisi dosyasi olarak saklandiysa Dosya butonunu kullanarak geri yklenebilir. Bunlarla ilgili bilgi daha sonra verilecektir. Sifirdan proje olustururken Veritabain Olustur butonu seilir.

Netcad Anamodl 172

Ilk gelen pencerede yani Veritabani Tr penceresinde MS Office 2000 iin Access 5.0 MS Office 97 iin Access 4.0 seilerek sonraki pencereye geilir.

Netcad Anamodl 173

Gelen Access zellikleri penceresinde yeni olusturulacak dosya iin Dosya Ismi satirinin yaninda yer alan butona basilarak ilgili dizin seilir ve dosya ismi girilir. Kaydedildiginde .mdb uzantili access veritabani olusturulmus olur. Baglanti Adi satirina yazilacak isim herhangi bir isim olabilir daha sonraki baglantilarda ayni ismi kullanma gerekliligi yoktur. Buradaki isim degiskendir. Sonraki ile diger pencereye geilir. Gelen Veritabani Tanimi sayfasi olusturulan bilgileri ieriyorsa Bitir seilir, yanlisliklar var ise nceki ile yapilan diger islemler tekrar edilir.

Baglanti yneticisi penceresinde baglanti ismi, tablolar ve sorgular ileri bos olarak olusturulmus olur. Bu asamada tabloya kolon eklemek iin iki yntem kullanilabilir. Birincisi olusturulan .mdb dosyasinin accesste ailarak ilgili kolonlarin girilmesi, ikincisi tablolar yazisi zerinde sag tiklayarak gelen menden yeni tablo seenegini semek olacaktir. Eger daha nceden baska tablolar olusturulduysa Tm Tablolari Gster seenegi ile hepsi grntlenebilir. Netcad Anamodl 174

Tablo Editr zerinde sag tusla tikladigimizda gelen pencereden Kolon Ekle seilerek Alan Bilgisi mensne geilir. Burada girmek istediginiz kolon bilgilerini yazmaya baslarsiniz. nce Kolon Adi, sonra Kolon Tipi ailan menden seilir. Kullanilacak kolon tipleri asagidaki gibidir.

Alfa Nmerik : Verileri karakterlerden ve iinde sembollerden olusan tablo alanlari iin seilir. Tamsayi: Verileri tamsayidan olusan tablo alanlari iin seilir. Mantiksal: 1&0 Var&Yok Evet&Hayir gibi mantiksal degerler iin seilir Reel Sayi: Ondalik sayi olan tablo alani iin kullanilir. Tarih: Verileri tarih olan tablo alanlari iin kullanilir. Tarih ve Saat: Verisinde saat degeri de olan tablo alani iin seilir. Blob: Tablo alaninda .bmp formatindaki resimlerin gsterilmesi isteniyorsa seilir. rnegin; binalarin cephe fotograflari tablo iinde iliskili obje ile birlikte gsterilebilir. Not: Max. 240 karaktere sahip text dosyalarinin ya da aiklamalarin kullanilacagi tablo alanlarinda kullanilir.

Netcad Anamodl 175

Uzunluk, alan tipi Alfanmerik, Blob ve Not olan tablo alanlari iin girilmesi gereken parametredir. Verilerin karakter uzunlugu girilir. Kolonlar iin otomatik doldurma islemi yapilmak isteniyorsa Gncelleme Kodu mensnden uygun deger seilir. rnegin kullanilan tablo bina ise bina alani kolonu iin gncelleme kodu $Alan seilir. Bylece tm kolon degeri otomatik olarak girdirilmis olur. Btn kolon yapilari bu sekilde olusturulabilecegi gibi Tablo Editrndeki dn Al butonu ile daha nceden olusturulmus baska bir tablonun yapisi da kullanilabilir. Bu islemler bittikten sonra Tamam ile tablo yapisi olusturulmus olur. Eger spatial veri de kolonda tutulmak isteniyorsa Tablo editrnde sag tuslayarak gelen menden Netcad Spatial Kolonlari seilir. Bu islem tablonuza otomatik olarak yandaki kolonlari ekler. Bylece nesnelerin konumlari da veritabaninda tutulmus olur.

Tablo alanlari olusturulduktan sonra tablo iin Anahtar (index) belirlemek gerekir. Bunun iin Anahtarlar kisminda fare sag tusuna basilir. Anahtar Ekle ile Index Tanimla mensne ulasilir. Alan Listesinden

Netcad Anamodl 176

Anahtar olarak belirlenen tablo alani seilir ve sag ok tusuna basarak Indexli Alanlar kismina geirilir. Opsiyonlar, seilen Anahtarin zelliginin belirlendigi blmdr. Primary, belirlenen anahtarin tek oldugunu belirtir. Primary olan anahtar ayni zamanda zgndr. Azalan, seilen anahtarin azalan degerlerde oldugunu belirtir. Siralama Degistir oklari ile birden fazla olan anahtarlarin yerleri degistirilebilir. Tamam ile anahtar seimi saklanir. Anahtar Sil olusturulan anahtari siler. Tablo Editrne dnldgnde Tamam ile islem tamamlanir.Artik veri girisi yapilacak tablo yapisi hazirlanmis olur. Baglanti Yneticisi penceresine dnldgnde veri girisi yapmadan nce bazi islemleri yapabilirsiniz. Baglanti ismi zerine gelip sag tusa basildiginda asagidaki islem seenekleri gelir. Baglan : Eger baglanti koptuysa tekrar baglanmak iin kullanilir. Baglantiyi Kes: Aktif durumdaki baglantiyi kesmek iin kullanilir. Gncelle : Access dosyasinda degisiklik yapildiysa(kolon ekleyip, ikarma gibi...) tabloyu ona gre gncellemek iin kullanilir.

Sil : Varolan baglantiyi silmek iin kullanilir. Bu islem dosya yapisini bozmaz, sadece Baglanti Yneticisinden ikarir. zellikler : Bu seenek altinda Veri Tabani zellikleri ile ilgili degisiklikler yapilabilir. Saglayici blmnden kullanilmak istenen veritabani baglantisi seilir. Baglanti veritabanini degistirmeyi, kullanici tanimlayip dosyaya sifre ile ulasimi saglar. Baglanti sina ile baglantinin alisip alismadigi buradan kontrol edilebilir. Gelismis blmnden ag ayarlari, erisim izinleri ile ilgili bilgi girisi yapilabilir. Tm veriler iin baslama degerlerini tutar, degistirmek iin ilgili alan seildikten sonra degeri dzenle denir. Bu islemlerden herhangi biri yapilip ikildiginda baglanti ismini degistirmek iin ara bir pencere gelir.
Netcad Anamodl 177

Degistirmek isteniyorsa yeni ismi girilir ve tamam denir.

Baglanti Yneticisinde tablo isminin zerine gelip sag tusa basildiginda tablo ilgili islemler mens gelir. Kolon Islemleri seildiginde Kolon Ayir islemi ile ilgili kolondaki degerler ayristirilarak iki farkli kolona yazdirilabilir. Gncelle ile tabloda degisiklik yapildiysa son halini grmek iin bu buton kullanilir. Gizle tabloya ait tm yapinin gizlenmesini saglar. zellikler ise tablo yapisi ile ilgili zellikleri degistirmek iin kullanilir. Gsterim adi degistirilebilir. Istenen kolon degerine gre siralama yaptirilabilir.

Netcad Anamodl 178

Baglanti ve tablo ile ilgili islemler ayarlandiktan kolon zerindeki islemlere geilir. Kolon zerinde sag tusa basildiginda ilgili islem menleri gelir.
Sinif Ekle veritabani tablosunda bulunan birincil anahtar stunu ile grafik verilere ait "GIS baglanti anahtari" arasindaki iliskiyi kurabilmek iin, grafik objeye ait "sinif" bilgisinin veritabanina tanitilmasi islemidir. Bu yolla veritabani tablosu ile grafik objeler arasinda iliski kurulmus olur. Gelen pencereden sinif ismi ve aiklamasi girilir. Her tablo iin tek sinif belirlenebilir.

Iliski Ekle Veritabani tablolari arasinda iliski kurmak iin kullanilir. Buradaki kullanim alanlari asagida belirtilmistir. Iliski Adi:Kullanici belirler.Kurulacak iliskinin isminin yazilacagi alandir. Baglantilar:Veritabani baglantilarinin hangisinin kullanilacaginin seilecegi penceredir. Tablo Ismi:Baglanti kurulacak tablonun seilecegi penceredir. Kolon Ismi:Baglanti kurulacak tablodaki hangi kolonla baglantinin kurulacaginin seildigi penceredir Iliski Tanimi:Veritabani baglantisinin trnn belirlendigi penceredir. Tablolar arasinda olusturulacak iliskiler 3'e ayrilir: 1 - 1 iliski 1 - N iliski

N - N iliski
Netcad Anamodl 179

1 - 1 iliskiye rnek parsel ve bina arasindaki iliskidir. Bir parsel zerinde onunla iliskili bir bina vardir.

PARSEL ADA/PARSEL TAKS KAKS NEKME ARKAEKME ALANI KULLANIM TKSAYISI 1-1 ILISKI

BINA ADA/PARSEL PAFTA_NO RUHSAT_NO RUHVERILISNEDENI IMARDURUMTARIHI ISINMATR YAKITTURU TKSAYISI

1 - N iliskiye rnek bina ve daire arasindaki iliski verilebilir. Binada 1'den fazla daire vardir.

BINA ADA/PARSEL PAFTA_NO RUHSAT_NO RUHSATVERILISNEDENI IMARDURUMTARIHI ISINMATR YAKITTR TKSAYISI 1-N ILISKI

BINA_NO DAIRE_NO AILEREISI HHSAYISI KULLANIM EVREVERGINO SUNO EVRE1.TAKSIT EVRE2.TAKSIT

zellikler mensnn Genel basligi altinda kolonun gsterim adi degistirilebilir. Eger daha nceden tanimlanan bir kod yoksa otomatik deger kodu girilerek Netcad Anamodl 180

kolon toplu doldurulabilir. Format blmnde gerekli isaretlenirse kolan alan degeri ile ilgili max. min. degerleri girilebilir ve tamam ile islemden ikilir.

Buraya kadar anlatilan konular yeni bir proje zerinde alismaya baslamadan nce yapilmasi gereken veritabani olusturma islemlerini kapsamaktadir. Veritabani olusturduktan sonra harita penceresi zerinde yapilacak islemlere geilebilir. ncelikle projeyi olusturacak objelerin tespit edilmesi gerekmektedir. Bunun iin izgi tipleri, semboller, nokta isimleri, obje yazi zellikleri bilinmelidir. Her izilen objenin tabloda bir satira sahip olabilmesi iin ilk yntem iz--Sayisallastir adimini takip etmektir.

Gelen sayisallastirma penceresinde yapilmasi gereken ilk islem olusturacaginiz sablonlari saklamak iin bir tanim dosyasi olusturmaktir. Bunun iin pencere zerinde sag tuslayip gelen Netcad Anamodl 181

menden Tanim Dosyasi Se seilir ve dosyaya bir isim verilerek .odf olarak saklanir. Bundan sonra Sayisallastir penceresine eklenenler otomatik olarak belirtilen adreste kayit altina alinmis olacaktir. Daha nceden olusturulan bir dosya kullanilmak isteniliyorsa ayni islem yapilarak istenen dosya seilir. Bylece tanimli dosya gelmis olur.

Dosya adi saklandiktan sonra pencere zerinde sag tuslanarak Dzenle seilir ve GIS Sihirbazi:Ana Sayfa penceresine geilir.. Artik nceden kullanmasi dsnlen nesnelerin tanimlari yapilabilir hale gelmistir. Pencere zerinde sag tuslanarak nce Ana Baslik girilir. SAYISALLASTIR 1. iz mensnden Sayisallastir islemi seilir. Bu dosyayi saklamak amaci ile bir dosya ismi isteyecektir. Sayisallastirma islemine gre dosya ismi belirlenir. Gelen pencerede Mouse'un sag tusu ile Dzenle seenegi seilir. 2. Gelen GIS Sihirbazi penceresinde Ana Baslik Ekle seenegine basilarak, olusturulacak grubun ana baslik adi yazilir.Tamam ile ikilir. Ana baslik ismi alt basliktaki obje grubuna ve tabaka yapisina gre verilmelidir ki alisma aisindan kolaylik saglamalidir. Sayisallastirma ile ilgili tm ana basliklar olusturulmalidir. 3.Ana baslik seilir.Mouse'un sag tusu ile Alt Baslik Ekle islemine girilir. Ana basliga ait alt baslik isimleri verilir.Ayni Ana basliga ait birden fazla Alt baslik olabilir. 4.Alt baslik ismine ift kliklenerek objeye ait zellikler belirtilir.Nokta objesi,izgi,Kapali Alan,Yazi obje tiplerinden birisi seilir.zellik kodu yazilir.VT Baglantisi'na GIS'te VT Kodu verilecekse var isaretlenir.Tabaka ismi, objenin ana ve alt basligina bagli olarak verilir.Tabaka Rengi, Obje Rengi, Sinifi yazilir, zel kategorisi belirtilir. 5.Sonraki ikonuna basilarak obje tanitilir; Noktasal obje ise; Sembol dosyasi, yakalama noktasi, sembol boyu, izgi ise;izgi tipi, izgi kalinligi, izginin oklu dogru zelligi (ok noktali) , Kapali Alan ise; izgi tipi,izgi kalinligi seilir. Kapali alan ierisinde Sembol var ise; Sembol dosyasi,sembol numarasi,sembol boyu seilir. Kapali alan ierisinde Tarama var ise; Tarama tipi,tarama aisi, ve boyu girilir. Kapali alan ierisinde Kot yazilacak ise; kot bilgisi zellikleri,yazinin yeri,yazinin boyu ve duyarliligi belirtilir. Netcad Anamodl 182

6. Sayisallastirma isleminde kullanilacak tm objeler ve tabakalari bu sekilde olusturulur. Tamam Butonu ile ikarak *.ODF formatindaki dosyayi otomatik olarak olusturacaktir. ODF saklanirken mutlaka hattipleri aktif projede ykl olmasi gerekir,ayrica blok objeleri desteklenmiyor.

7.Daha sonra Sayisallastir penceresinden,projede olusturulacak obje seilir ve sayisallastirilir. 8.Sayisallastirma islemi liste olusturulduktan sonra yapilabilecegi gibi, islemi olusturulan dosya toolbar sekline dnstrldkten sonrada yapilabilmektedir. Bylece Islemlere daha hizli bir sekilde ulasim saglanmis olacaktir. Toolbar'in olusturulmasi iin liste olusturulmus olmalidir. ODF sayisallastirma toolbari su sira ile olusturulur : 1.Sayisallastirma seilmelidir. mensnn zerinde Mouse'un sag tusu ile Toolbar

2.Sayisallastirma men toolbarinda Mouse'un sag tusu ile Toolbar Dzenle seilmelidir. 3.Gelen Men Editr penceresinde yaptigimiz odf sayisallastirma objeleri de gelecektir.Ana baslik isimleri yandaki butona sira ile Buton Basligi ismi yazarak, Buton Ekle islemi ile ayri ayri tanitilir. 4.Men editr st butonunda ; Tr ; Liste Basligi ; Verilen buton baslik ismi bulunur. 5.Men editr alt butonunda ; Ana basliga ait Alt Basliklar bulunmalidir. Alt basliklari Buton iine yerlestirebilmek iin, Men editr st butonundan Basligi seilir.Sonra, yandaki butondan ismi bulunur ve mouse ile srklenerek liste butonuna birakilir. 6.Bylece bu butona bagli liste olusturulmus olur.Buton Yenile ile kaydedilir. 7. Degisiklik yapilmasi gereken komut ,mouse'un sag tusuna basilara k, Seilen komutu listeden sil ile silinip,yeniden tanimlanir. 8.Bu sekilde btn ODF Sayisallastirma toolbar listesi olusturulur. 9.Hepsi bittikten sonra sag st ksedeki kapama tusu ile ikilir.Ekranda ODF Sayisallastirma toolbar grlecektir. 10. Sayisallastirma iin; toolbarin sol st ksesindeki " S " komutu aktif olmalidir.Iliskilendirmek iin; sol st ksesindeki " I " komutu aktif olmalidir.

Netcad Anamodl 183

11. Sayisallastirmak iin; sayisallastirilacak Mensnden seilir ve sayisallastirilir.

obje

ODF

Sayisallastirma

11.3 Sayisallastirma Sihirbazi Kiymetlendirme

11.3.1 Sayisallastir (ToolBar)

Stereo ekranda sayisallastirma menleri tool bar seklinde gelmektedir.

11.3.2 Sayisallastir (liste)

Stereo ekranda sayisallastirma menleri ana basliklar altinda liste halinde gelmektedir. Bu menler asagida detayli olarak aiklanmistir.

11.3.3

Iliskilendir

Netcad Anamodl 184

Sayisallastirma sirasinda izilmis olan bir planimetrik detayin objesini degistirmek iin kullanilmaktadir. Degistirilmesi istenilen obje seilir ve hangi obje olmasi isteniyorsa o obje aktif yapilarak degisiklik yapilir.

11.3.4 Sihirbaz
Yeni bir men olusturulmasi iin aktif yapildiginda gelen pencerelerde olusturulacak obje tanitilir ve yeni men olusturulur. Sayisallastirma: Sayisallastirma aninda izgi ve nokta yakalama seenekleri, paralel izme imkani, detay ve sembol kopyalama, tasima kisaca NETCAD in tm izim fonksiyonlarini kullanabilme yelpazesine sahiptir. Detayli bilgi iin NETCAD in manuellerine bakiniz.

Netcad Anamodl 185

Fotogrametrik sayis al harita retimi iin byk lekli harita yapim ynetmeligine uygun lekte sayisallastirma menleri mevcuttur.

Men penceresinin ilk seenegi yapilardir. Yapilar blm aktif hale getirildiginde alt blmlerde, byk lekli harita yapim ynetmeligine uygun yapi seenekleri vardir.

Netcad Anamodl 186

pencerenin ikinci seenegi olan sinirlar seenegi de byk lekli harita yapim ynetmeligine uygun olarak hazirlanmistir. Sinirlar mensn aktif yapildiginda ynetmelige uygun tm detayla r yer alacaktir.

penceremizin bir diger seenegi olan hidrografik bilgiler blmn aktif yapildiginda

Netcad Anamodl 187

byk lekli harita yapim ynetmeligine uygun sularla ilgili dogal ve yapisal detaylar yer almaktadir.

Penceremizin karayolu ve tesisleri mens aktif oldugunda ise byk lekli harita yapim ynetmeligine uygun yollar ve sanat yapilari yer almaktadir.

Netcad Anamodl 188

Netcad Anamodl 189

Penceremizin bitki rts ve tarim alanlari mens aktif oldugunda ise byk lekli harita yapim ynetmeligine uygun bitki ve orman bilgileri yer almaktadir.

Penceremizin taslik ve kayaliklar mens aktif oldugunda ise byk lekli harita yapim ynetmeligine uygun taslik ve kayalik alanlarla ilgili bilgiler yer almaktadir. Netcad Anamodl 190

Penceremizin sevler mens aktif oldugunda ise byk lekli harita yapim ynetmeligine uygun sevlerle ilgili bilgiler yer almaktadir.

Penceremizin semboller mens aktif oldugunda ise byk lekli harita yapim ynetmeligine uygun sembollerle ilgili bilgiler yer almaktadir. Netcad Anamodl 191

Netcad Anamodl 192

Penceremizin nakil hatlari ve haberlesme tesisleri mens aktif oldugunda ise byk lekli harita yapim ynetmeligine uygun hatlarla ilgili bilgiler yer almaktadir.

Pencerenin es ykseklik egrisi ve kot noktasi mens aktif oldugunda ise byk lekli harita yapim ynetmeligine uygun mnhanilerle ilgili bilgiler yer almaktadir.

Netcad Anamodl 193

Sayisal harita retiminde kullanilacak menler byk lekli harita retim ynetmeligine uygunluguyla birlikte, NETCAD in btn izim ve degerlendirme fonksiyonlarini kullanma imkani saglar. Sayisallastirma menlerinin tool bar olarak olusturulmasi: FotoCAD-kiymetlendirme-sayisallastir(tool bar) seenegi aktif yapildiginda bos olarak tool bar penceresi ailacaktir. Bu toolbar in zerinde mouseun sag tusuna basildiginda drt adet seenek gelecektir. Sayisallastir seenegi aktif durumda iken hazirlanmis olan menlerden izim yapilabilir konumunda oldugunu gsterilmektedir. Iliskilendir seenegi ise st blmlerde anlatildigi gibi obje degistirme islemleri iindir. Men dzenle seenegi aktif yapildiginda men editr penceresi gelecektir. Bu pencerenin sol tarafinda proje bilgileri penceresindeki kiymetlendirme blmnde tanitilmis olan sayisallastirma dosyasindaki menler gelecektir. Liste aktif yapilir. rnegin; Yapilar ana basligi altindaki alt menlerden bu ton altinda hangilerinin olmasi isteniyorsa o men mouse ile srklenerek pencerenin sag alt blmndeki bosluga birakilir. Bu blmde srklenerek atanan menler de edit yapma olanaklari vardir. Pencerenin bu blmnde Mousesun sag tusuna basildiginda basligini degistir seenegi gelecektir. Basligini degistir aktif yapildiginda ailan kk pencerede istenilen yeni isim yazilip tamam tusu tiklandiginda men yeni isimle yerini alacaktir. Ikinci komut olan seilen komutu listeden sil, hangi men aktif ise sadece o meny silecektir. nc seenek olan tm listeyi sil, pencerenin bu blmnde bulunan tm menleri silecektir. Yapilardaki menleri aktarma islemi bittikten sonra pencerenin buton basligi blmne yapilarla ilgili bir isim verilir. Buton ekle denildiginde tool bar da men basligi yerini alacaktir. Basligin altinda ise atanan menler grlecektir. Baska bir men hazirlamak iin penceredeki atanmis olan nceki menlerin tm silinecek ve yerine yeni baslikta olusturulacak menler getirilecektir. Bu sekilde tm menler buton basligi altinda listelenebilir. Pencerenin diger bir seenegi olan buton tr altindaki komut seenegi ise; ok sik kullanilan menlerin buton olarak atanmasi islemidir. Komut blm aktif yapildiginda penceredeki sag alt blmde grnt degisecektir. Buton olarak atanacak men pencerenin solundan seilerek mousela srklenip penceredeki ana baslik alt baslik blmne birakilir. Buton basligina istenirse resimde atanabilir. Basliktaki yazinin genisligi piksel olarak pencerede grlebilir. Istenirse piksel rakamlari degistirilerek basligin boyutlari ayarlanabilir. Buton ekle tusu tiklandiginda men buton olarak yerini alacaktir. Pencerede bulunan buton yenile tusu ise, mevcut men iine yeni bir men ilave edilmek istenildiginde kullanilir. Ilave edilmek istenilen men mouse ile srklenerek pencerenin ilgili blmne birakilir. Buton yenile komutu tiklandigin da eklenen men baslik altinda yer alacaktir.Bu islemler istenilen tm menler iin yapilacaktir. Tool bardaki son seenek olan kapat ise toolbari kapatma islemidir.

Netcad Anamodl 194

Netcad Anamodl 195

Netcad Anamodl 196

Tool bardaki son seenek olan kapat ise toolbari kapatma islemidir.

11.4. 11.4.1.

Topoloji Alanlari Otomatik Kapat

Bu islem dogru ile sayisallastirilmis objelerin okludogruya evrilerek adlandirilmasi iin kullanilir. Yandaki rnekte oldugu gibi parseller ve adalar dogru ile sayisallastirilmis olabilir. Bu alanlarin oklu dogruya evrilmeleri iin isleme girdikten sonra evrilecek objeler orta tus Obje Seim Mens ile seilir.

Seim isleminden sonra ekrana gelen mende Baslangi No kismina olusturulacak okludogrularin adlarinin baslangi degeri verilir. Olusan okludogrular 1'er arttirilarak adlandirilir. rnegin; PARSEL1, PARSEL2..vb. Eger dogrular Son Nokta Yakalama modu ile kapali alan olarak sayisallastirilmamis ise Yakinlik Kriteri degerinin altinda aik alanlar okludogruya evrilirler. I Alanlar isaretlenirse i blmdeki objeler kapatilarak; Dis Alanlar isaretlenirse dis blmdeki objeler kapatilarak okludogruya evrilirler.

Netcad Anamodl 197

11.4.2.Pafta Birlestir
Bu islem ayri pafta kenarlarindaki alanlarin tek alana birlestirilmesi iin kullanilir. rnegin; parselin yarisi bir paftada diger yarisi komsu paftada sayisallastirilmis olabilir. Ancak bu parsel tek obje haline getirilmelidir.

Yandaki rnekte parselin bir blm bir paftada diger blm ise komsu paftada sayisallastirilmistir. Bu nedenle parsel iki paradan olusmaktadir ve tek obje haline getirilmelidir. ncelikle birlestirilecek objeler orta tus Seme Mens ile seilir. Isleme girdikten sonra ekrana gelen menden sayisal veri eger okludogru ile izilmis alansal veri ise Alan Detaylari, veri okludogru ile izilmis izgisel veri ise izgisel Detaylar seilir.

Netcad Anamodl 198

Birlestirilmede seilen objelerin hangi zelliklerine gre birlestirilecegi yandaki menden belirtilir. rnegin; tabakalari ayni olanlar birlestirilecekse Tabaka ikonu aktif duruma getirilir. Ayni sekilde diger zellikler de belirtilerek birlestirme yapilir.

11.4.3. Topolojik Dzeltme( Kir )

Bu islem ile hatlar diger hatlarla birlesim noktalarindan otomatik olarak kirilir. rnegin, birinci asamada dik hat yatay ile birlesmekte fakat birlesim noktasinda kirik bulunmamaktadir. Islem, dik hatti birlesim noktasindan kirarak iki dogru haline getirir. Isleme girildiginde Topoloji Dzelt (Kir) mens ekrana gelir.

Netcad Anamodl 199

Tmn Dzelt ikonu isaretlenirse, seilen objelerin tm test edilerek, kirilmasi gereken noktalar bulunur ve otomatik olarak kirilir. Isaretle ikonu seilirse, seilen objelerin tmn test edilerek, kirilmasi gereken noktalara isaret koyulur. Isaretler Isaret_Kir tabakasina atilir. Bu islem eger kirilacak noktalari islem yapilmadan nce grmek ve onaylamak isteniyorsa uygulanir. Tm Isaretleri Dzeltmek ikonu isaretlenerek isaretleme islemi sonrasinda, isaretlenen noktalar test edilip istenenler silindikten sonra bu islem kullanilir. Bir nceki asamada belirlenen tm isaretlere kirma islemi uygulanir. Isaret Boyu, isaretlerin yariaplarini belirler. Isaret Boyunu Ekrandan Al ikonu isaretlenirse ekranda fare ile iki nokta gsterilir ve noktalar arasindaki uzaklik degeri Isaret Boyu kutucuguna yazilir. Kirilan Hatlar Dogru Olsun isaretlenirse kirilan hatlar dogruya evirir.

11.4.4. Topolojik Dzeltme ( Kesisim )

Bu islem ile kesisen hatlar kesisme noktalarindan kirilir. Isleme girildiginde Topoloji Dzelt (Kesisim) mens ekrana gelir.

Tmn Dzelt ikonu isaretlenirse, seilen objelerin tmn test edilerek, kirilmasi gereken noktalar bulunur ve otomatik olarak kirilir.

Netcad Anamodl 200

Isaretle ikonu aktif duruma getirilirse, seilen objelerin tmn test edilerek, kirilmasi gereken noktalara isaret koyulur. Isaretler Isaret_Kesisim tabakasina atilir. Bu islem eger kirilacak noktalari islem yapilmadan nce grmek ve onaylamak isteniyorsa uygulanir. Tm Isaretleri Dzelt ikonu seilirse, Isaretleme islemi sonrasinda, isaretlenen noktalar test edilip istenenler silindikten sonra bu islem kullanilir. Bir nceki asamada belirlenen tm isaretlere kirma islemini uygulanir. Isaret Boyu, Isaretlerin yariaplarini belirler. Kirilan Hatlar Dogru Olsun kutucugu onayli iken, kirdigi hatlari dogruya evrilir.

11.4.5. Topolojik Dzeltme ( Son Nokta )

islem, hatlarin son noktalari bir noktada birlesiyor ve birlesim noktalari akismiyorsa, otomatik olarak akistirma islemini iin kullanilir. Isleme girildiginde Topoloji Dzelt (Son Nokta) mens ekrana gelir. Tmn Dzelt ikonu isaretli ise, seilen objelerin tmn test edilerek, hatlarin son noktalarinda birlestirilmesi gereken noktalari

bulunur ve otomatik olarak birlestirilir.

Isaretle ikonu isaretlenirse, seilen objelerin tmn test edilerek, birlestirilmesi gereken noktalara isaret koyulur. Isaretler Isaret_Son Nokta tabakasina atilir. Bu islem eger birlesecek noktalari islem yapilmadan nce grmek ve onaylamak isteniyorsa uygulanir. Netcad Anamodl 201

Tm Isaretleri Dzelt, Isaretleme islemi sonrasinda, isaretlenen noktalar test edilip istenenler silindikten sonra bu islem kullanilir. Bir nceki asamada belirlenen tm isaretlere birlestirme islemini uygular. Isaret Boyu, Isaretlerin yariaplarini belirler. Isaret boyu ile test edilecek esik belirlenir. rnegin, isaret boyu 0.5 verildi ise 0.5 yariapli bir daire alaninda birlestirilecek hatlari tarar. Esik yanlis verildigi taktirde birlesmemesi gereken hatlarin birlesme ihtimali vardir.

11.4.6. Topolojik Dzeltme (Uzat / Kes )

Bu islem, dogrular birlesmesi gerekirken birlesmiyorsa, otomatik olarak birlesmeyen hatti digerine uzatmak iin kullanilir. Isleme girildiginde Topoloji Dzelt (Uzat/Kes) mens ekrana gelir. Tmn Dzelt ikonu isaretlenirse, seilen objelerin tmn test edilerek, hatlarin son noktalarinda birlestirilmesi gereken noktalari bulunur ve otomatik olarak birlestirilir. Isaretle ikonu seilirse, seilen objelerin tmn test edilerek, birlestirilmesi gereken noktalara isaret koyulur. Isaretler Isaret_Son Nokta tabakasina atilir. Bu islem eger birlesecek noktalari islem yapilmadan nce grmek ve onaylamak isteniyorsa uygulanir.

Netcad Anamodl 202

Tm Isaretleri Dzeltmek, Isaretleme islemi sonrasinda, isaretlenen noktalar test edilip istenenler silindikten sonra bu islem kullanilir. Bir nceki asamada belirlenen tm isaretlere birlestirme islemini uygular. Isaret Boyu, Isaretlerin yariaplarini belirler. Isaret boyu ile test edilecek esik belirlenir. rnegin, isaret boyu 0.5 verildi ise 0.5 yariapli bir daire alaninda uzatilacak hatlari tarar. Esik yanlis verildigi taktirde yanlis hatlarin uzama ihtimali vardir.

11.4.7. Topolojik Dzeltme ( Hat Sil )

Bu islem, Topoloji Dz Kesisim isleminden sonra veya pafta retimi asamasinda olusan gereksiz kisa hatlari siler. Isleme girildiginde Topoloji Kisa Hatlari Dzelt mens ekrana gelir. Tmn Dzeltmek ikonu isaretlenirse, seilen objelerin tmn test edilerek, temizlenecek kisa hatlar silinir. Isaretle ikonu seilirse, seilen objelerin tmn test edilerek, silinecek kisa hatlara isaret koyulur. Isaretler Isaret_Hat Sil tabakasina atilir. Bu islem eger silinecek hatlari islem yapilmadan nce grmek ve onaylamak isteniyorsa uygulanir. Tm Isaretleri Dzeltmek, Isaretleme islemi sonrasinda, isaretlenen noktalar test edilip istenenler silindikten sonra bu islem kullanilir. Bir nceki asamada belirlenen tm isaretlere silme islemini uygular.

Netcad Anamodl 203

Isaret Boyu, Isaretlerin yariaplarini belirler. Isaret boyu ile test edilecek esik belirlenir. rnegin, isaret boyu 0.5 verildi ise 0.5 yariapli bir daire alaninda silinecek hatlari tarar. Esik yanlis verildigi taktirde yanlis hatlarin silinme ihtimali vardir.

11.4.8. Topolojik Dzenleme ( Sirala )

Bu islem, belirtilen alan iindeki objelerin dzenlenmesi iin kullanilir. Bylelikle, obje sorgulamalarinda ya da seimlerinde kolaylik ve islem hizi saglanmis olur. Isleme girdikten sonra ekrana Alan Boylari mens gelir. Burada obje siralamasi yapilacak alanin boyutlari yazilarak Tamam ikonuna basilip islemden ikilir.

11.4.9. Sonraki Isarete Gitmek

Topolojik dzeltme asamasinda belirlenen isaretlere ekranda ulasmayi saglar. Bu islem, isaretleri kontrol edip islem yapilmayacak isaretleri belirlemekte kullanilir. Istenen isaretler silinebilir. Islem yenilenirde bir sonraki isarete gider.

11.4.10. Isaret Dzeltmek

Topolojik dzelt islemlerinde isaretlemeler yapildiktan sonra, manuel olarak isaretleri dzeltir. Isleme girdikten sonra, dzeltilmesi istenen isaretler seilir ve otomatik olarak dzeltme islemi tamamlanir.

Netcad Anamodl 204

11.4.11. Isaret Silmek

Topolojik dzelt islemlerinde isaretlemeler ve dzeltmeler yapildiktan sonra, toplu olarak isaretleri siler. Isleme girildiginde, ekrana seme mens gelir. Silinmesi istenen isaret tiplerinin onay kutucuklarina tiklanarak seilir. Tamam onaylandiktan sonra otomatik olarak istenen isaret tiplerini silinir.

11.4.12. oklu Basitlestirmek

Dogrulari

oklu dogrulari istenen delta degerinde basitlestirir. oklu dogrular ok kirikli izilmis ve aralarda gereksiz hatlar varsa basitlestirilir. Isleme girildiginde, Delta Degeri mens ekrana gelir. Silinecek noktalarin hatlara uzakligi belirlenir. Istenen okludogrular seildikten sonra, program otomatik olarak

basitlestirmeyi yapar.

11.5 Network Analizi

(Network Opsiyonlari lisansli bir programdir.Lisans alindigi taktirde Anamodlle birlikte gelmektedir.)

Network analizi, adindan da anlasilacagi gibi bir network olusturan objelerle ilgili esitli sorgulamalar yapabilmek iin kullanilir. Netcad network analizi sayesinde zellikle en kisa yol analizlerini olduka kolay ve hizli bir sekilde yapabilirsiniz. Network analizi mens iki alt menden olusmaktadir. Network Opsiyonlari ve En Kisa Yol Bul. Netcad Anamodl 205

11.5.1 Network Opsiyonlari

Netcad Anamodl 206

Ailan pop-up mende program tarafindan default olarak tanimlanmis en kisa yolun hesaplanmasinda kullanilacak yol tipi ve agirliklari listelenmektedir. Bu yol tipleri, baglanti yneticisi ile baglandiginiz veritabaninda var ise, veritabani en kisa yolun hesaplanmasina uygun ve hazir haldedir. Istenildigi takdirde yol tiplerinden biri seilerek sag tus mensne girilebilir ve yolun agirligi degistirilebilir. Bu yol agirliklari degistirilerek, en kisa yolun hesaplanmasi sirasinda yollar arasi nem sirasida hesaplamaya dahil edilebilir.

Sag Tus Mens

Yine istenildigi takdirde, gereksiz grlen yol tipleri silinerek hesaplamadan ikartilabilir yada yeni yol tipleri eklenebilir. Yol Trlerini Bir Tablodan Oku komutu ile, baglanti yneticisi ile baglanilmis olan bir veritabani tablosundan da yol tipleri okutulabilir.

Netcad Anamodl 207

1 Nolu Pencere

2 Nolu Pencere

Ailan 1 nolu pencereden veritabanin hangi tablosundan yollarin seilecegi belirlenir. Bunun sonucu ailacak 2 nolu pencereden ise hesaplamada kullanilacak yol tipi bilgisinin hangi kolonda bulundugu seilerek en kisa yol hesaplamalarinin bu seime gre yapilmasi saglanabilir.

11.5.2 En Kisa Yol Bulmak

Netcad Anamodl 208

Ailan pencereden hesaplamada kullanilacak minumum yol genisligi verilebilir. Bunun yanisira kullanilacak yol trlerinin yanindaki kutucuga check atilir. Daha sonra kisa yol bul butonunaa basilarak en kisa mesafe hesaplanacak 2 nokta harita zerinden belirlenir. Sonu hesaplanarak menye yazilacak ve haritada da en kisa yol otomatik olarak izilecektir.

11.7 Veri Szlg

(Network Opsiyonlari lisansli bir programdir.Lisans alindigi taktirde Anamodlle birlikte gelmektedir.)

Netcad Anamodl 209

Tablolar: Ailan pencerenin tablolar kisminda baglanti yneticisi ile baglanilan veritabanin siniflari tanimlanmis olan tablolari grntlenmektedir. Bu tablolar web sayfasi zerinde sorgulanacak olan tablolardir. Yapisi Sinif_Adi.Baglanti_Adi.Tablo_Adi seklindedir. Sag tus mensnden verilecek gsterim adi ile, tablonun web-sayfasinda hangi isimle grntlenecegi belirleneblir. Grntler: Seilen tablonun web sayfasinda grntlenecek kolonlarinin, gsterim zelliklerinin belirtildigi kisimdir. Sag tus mensyle girildiginde ikan komutlardan Yeni Grnt Ekle: Tabloya yeni b ir grnt eklemeye Grnt Sil: Varolan bir grnty silmeye Yeniden Adlandir:Varolan bir grntnn adini degistirmeye n Izleme Yap: Seilen gsterim zelliklerinin sayfada nasil grnecegini grmeye XSL Sakla:Yapiyi .xsl dosyasi olarak saklamaya CSS Sinifi Se:Tablonun font, renk vb gibi zelliklerini belirleyen css dosyasini semeye zellikler: HTML_TEMPLATE tipi bir grnt seildiginde, kullanilacak olan html sablonunu olusturmaya yada varsa hazirdaki bir sablonu semeye yarar.

Netcad Anamodl 210

zellikler:Hazir bir sablon dosyayi seebileceginiz gibi sablon ierigini, pencereye html kodlari kullanarak da yazabilirsiniz.

Grnt Tipi: Tablonuzun web sayfasindaki grnt tipinin seildigi kisimdir.

TABLE: Web-sayfasinda, kayitlariniz klasik tablo grntsnde gzkecektir. SIMPLE_COMBO: Web-sayfasinda, kayitlariniz combo-box kutusu ierisinde gzkecektir. Netcad Anamodl 211

FORM: Web- sayfasi zerinden veri gncellemesi yapmak iin seilir. Tablo seklinde gelen kayitlarda sstenilen gncellemeler yapilarak kaydedilebilir. PIECHART:Tablodaki verileriniz ve sorgu sonulariniz pasta dilimli grafik (piechart) seklinde grntlenecektir. BARCHART:Tablodaki verileriniz ve sorgu sonulariniz stun grafik (bar-chart) seklinde grntlenecektir. LINECHART:Tablodaki verileriniz ve sorgu sonulariniz izgi grafik (line-chart) seklinde grntlenecektir. HTMLTEMPLATE:Tablodaki verileriniz ve sorgu sonularinizi hazir bir html sablon zerinde grntilemek iin kullanilir.

Grnt Kolonlari: Tablodaki kolonlardan, web-sayfasinda grnmesini istedigimiz kolonlar ve grntlenme siralarinin belirlendigi kisimdir. Tablodan Kolon Ekle:Tablonuzdaki kolonlardan grntlemek istediginizi semeye yarar Sanal Kolon Ekle:Tablonuzun iliskili oldugu diger tablolardan kolon eklemenizi saglar Kolon Sil:Eklenmis Kolonlari silmek iin kullanilir : Kolonlarin web sayfasindaki grntlenme sirasini degistirmeye yarar. Kolon Bilgileri: Tablo Kolonlarina ait zelliklerin belirlendigi kisimdir. Kolon Adi:Kolonun adini gsteren kisimdir. Netcad Anamodl 212

Gsterim Adi:Kolonun web-sayfasindaki gsterim adinin belirlendigi kisimdir. Tipi:Kolondaki verilerin gsterilecegi tipin belirlendigi alandir. Value :Kolondaki degeri grntler Icon :Kolondaki degeri ikon olarak(r:bir resim dosyasi) grntler. Button:Kolondaki degeri bir buton olarak grntler. TextBox:Kolondaki degeri text box olarak grntlemeye yarar. Check: Verileri Check kutucugu ile grntlemeye yarar. Radio: Verileri radio buton ile grntlemeye yarar. Combo: Verileri combo box da grntlemeye yarar. Deger: Kolonun iine gelecek degerin, veritabaninda hangi kolondan gelecegini gsterir. Adres:

Haritaya Git: Tablodaki Netcad Spatial kolonlarin kullanilarak seilen objenin haritada grntlenmesini saglar. Detay Tabloya Git: Tablonuzla iliskili baska bir tabloya ait verilerin grntlenebilmesini saglar. Iliskili Tablodan Haritaya Git: Tablonuzla iliskili, Netcad Spatial kolon barindiran bir tablodan, seilen objenin haritada grntlenmesini saglar. Gncelle: Web sayfasi zerinden veri gncellemeye yarar. Baslik Gsterim CSS Sinifi:Tablo baslilarinin CSS sinifini belirlemeye yarar. Satir Gsterim Css Sinifi: Tablo satirlarinin CSS sinifini belirlemeye yarar.

Netcad Anamodl 213

Blm : Raster Mens 12.1Ykle

12.1.1 Referans Bitmap Dosyalari

Dosyalardan bitmap formatinda olanlar resim niteligindeki grntlerdir. Bu grntler, paftalarin, fotograflarin, izimlerin Scanner (Tarayici) yardimi ile sayisal ortama aktarilmis Windows bitmap (BMP), PCX, TIF JPEG, GIF, TGA,ECW formatindaki dosyalar olabilir. Ayni anda tek bir Bitmap dosya yklenebilir. Eger referans bir bitmap yklemisseniz ve tekrar bir bitmap dosyasi daha yklerseniz eski bitmap dosyasi silinerek son yklediginiz bitmap referans olarak gelir. 12.1.1.1 Raster Dosya Mens Raster ekle

12.1.1.1.1

Ekrana raster dosya eklemek iin kullanilir. birden ok raster dosya eklenebilir ve eklenen grntler ekranda kendi koordinatlarina yerlesir. Ykleme iin raster dosyanin kendisi degil ayarlarin tutuldugu.DRE uzantili dosya seilir.

Netcad Anamodl 214

12.1.1.2

Raster sil

Seili olan raster dosyayi listeden silmek iin kullanilir. Silinen dosya projeden de ikarilmis olacaktir. 12.1.1.3 Raster dosyalari yer degistir

Raster dosyalardan en son eklenen ekranda en stte grlecektir. st ste gelme, kenarlasma gibi durumlarda istenilen dosyanin en stte grlmesi seilen dosyalar yer degistirilerek saglanabilir. 12.1.1.4 Aktif yap

Listede birden ok raster dosya var ise ve raster zerinde alismak iin Vectory modl kullanilacak ise zerinde alisma yapilacak raster grntnn aktif yapilmasini saglar. Aktif olan dosya Grnt Modlari Aktif projeyi Isaretle ikonu isaretlenirse ekranda kirmizi ereve ile isaretlenir. 12.1.1.5 Listeyi Temizle

Yklenen tm rasterlari ayni anda kaldirmak iin kullanilir. 12.1.1.6 ereve iz Seilen rasterini harita koordinatlarinda Netcad ekranina kutu izmek iin kullanilir. izilen kutu rasterin ismini tasiyacaktir. 12.1.1.7 Raster Sakla Rasterda yapilan degisiklikleri saklar.

12.1.1.8

Gster

Listede bulunan dosyalarin ekranda grlp grlmemesi bu ikonla belirlenir. Islem yanlizca seili dosya iin geerlidir. Listedeki dosyalarin grnp grnmemesi Grnt Modlarinda Referans Bitmaplari Gster islemi ile kontrol edilebilir.

Netcad Anamodl 215

12.1.1.2

Grnt

12.1.1.2.1 Seffaf Seffaf zelligi seilerek raster grntnn altinda kalan detaylarin grnmesi saglanabilir. Renk butonu ile seffaf olmasi istenilen renk raster n penceresinden degistirilebilir. Seffaf zelligi renkli dosyalarda da kullanilabilir. 12.1.1.2.2 Monochrome Grnt zellikleri 12.1.1.2.2.1 Iyilestirme

Iyilestirme yntemi 4 deger alabilir: Oldugu gibi imaj zerinde iyilestirme islemi yapilmaz Siyahlari koru seenegi beyaz zerine siyah taranmis imajlarda siyah nokta ve izgilerin net grnmesini saglar. Siyah orani Siyah Limit parametresi ile denenerek bulunmalidir. Gri Skalaya evir seenegi siyah beyaz taranmis renkli imajlarin iyilestirilmesi iin kullanilir. Beyazlari koru seenegi, siyah zerine beyaz imajlarda (negatif) beyaz izgi ve noktalarin daha net grnmesini saglar. beyaz orani siyah limiti (0...100) blmnden ayarlanabilir. 12.1.1.2.2.2 Aralikli rnekleme

Tm imajlarin izilme hizini arttirir ancak kalite biraz dser. Dosya Rasterin tam yerini, boyutunu ve son saklama tarihini gste rir. 12.1.1.3 Noktalar 12.1.1.3.1 Nokta Sayisi Register isleminde atilan nokta sayisini belirtir. 12.1.1.3.2 MO (cm) Register isleminde dnsm iin girilen noktalarla hesaplanan degerdir. Yerlesme duyarliligini cm cinsinden gsterir. 12.1.1.3.3 Noktalarini ekle Dnsmde kullanilan nokta larin ekranda grlmesi iin kullanilir. Noktanin dnsm iin verilen koordinati ve dnsm sonrasi hesaplanan koordinati olmak zere 2 nokta gelir. Seili olan raster dosyanin noktalari ekrana gelir.

Netcad Anamodl 216

12.1.1.3.4 Rapor Al Dnsmde kullanilan noktalarin verilen koordinat noktalarini gsteren raporu alir. 12.1.1.4 Palet

12.1.1.4.1 Raster Rengini Degistirmek Raster dosyalarin hat renkleri ile zemin renkleri bu menden degistirilebilir. Bylelikle birlikte grntlenmek istenilen kadastro, imar ve plan bitmap dosyalari farkli renklerde gsterilerek proje hazirlanabilir. Bu dosyalarin farkli renklerde gsterilmesi ile dosyalar daha kolay birbirinden ayrilip alisma kolayligi saglanmis olur. Palet kisminda degistirilecek rengin zerinde sag tus yapilarak grntden renk degistir seilir. Seilen renk n izleme penceresinden belirlenir. Ekrana gelecek renk paletinden istenilen renk seilebilir. 12.1.1.4.2 Paleti Sakla Seilen rasterin paletini *.npl dosyasi olarak saklar 12.1.1.4.3 Paleti Ykle Saklanan bir paleti daha sonra farkli rasterlarinda ayni renk olabilmesi iin ykleme yapar. 12.1.1.4.4 Paleti Griye evir Renk paletini gri tonlama yapar. 12.1.1.4.5 Orjinal Paleti Ykle Rasteri orjinal renklerine evirir. 12.1.1.5 Raster Dosyalari Proje ile Saklamak

Eklenen raster dosyalar proje ile birlikte saklanir.

Netcad Anamodl 217

Proje yklenirken projeye ekli raster dosyalarin ka tane oldugu mesaji gelir ve yklenip yklenmeyecegi sorulur. Kabul edilirse proje ile birlikte yklenir.

12.2 Bitmap Register (Afin)

Scanner ile taranmis raster dosyalari koordinatlandirmak iin kullanilan islemdir. Programa girildiginde , alisma yapilabilmesi iin dosya mensnden raster ykle ile *.BMP, *.PCX, *.TIF, *.IPG, *.TGA , *.GIF uzantili dosyalar ykleyebilirsiniz. Raster grntye koordinat vermek iin butonuna basilarak harita koordinat mensnden yeni koordinatlar verilerek kabul edilir. En az koordinatlari bilirnen

drt nokta belirtilir. Dnsm isleminden Affine dnsm raporu ile noktalarin hata oranlari kontrol edilir. Noktalar dogru ile Affine dnsm ile rasterin harita koordinatlarina gelmesi saglanir. Islem bitincede yine dosya mensnden Raster sakla ile bu dosya saklanir ve Rasterin Netcad ekranina yklenip yklenmeyecegini sorar. Bu saklama isleminden sonra *.DRE uzantili bir dosya olusur. Tm saklama islemleri bittikten sonra Bitmap Referans Dosya ykle ile raster grnt gerek harita koordinatlarinda gelecektir. 1/5000, 1/25000 vb.. lekli haritalarda koordinatlandirma islemi zor olacaktir. Netcad ekraninda olusturulacak bir pindexden koordinatlari okutulmalidir. Nokta atildiktan sonra harita koordinatlari yazilmadan soru isareti butonuna basilarak netcad penceresinden o noktanin yeri seilir. Seilen yerin koordinati harita koordinatlari kismina gelecektir. Bu sekilde en az drt nokta seilme ve dnsm islemleri yukarida anlatildigi gibi yapilmalidir.

Netcad Anamodl 218

12.2.1 Dosya Mens

12.2.1.1 Raster Ykle

Farkli yapidaki raster dosyalar bu blmden yklenebilir. 12.2.1.2 Uydu Grnts Ykle

Netcad *.BIL formatindaki 24 bitlik RGB color kombinasyonunun olusturdugu raster veriyi yklenebilir. 12.2.1.3 Tara

Scannerden raster dosya taramak ve Raster ekranina eklemek iin kullanilir. 12.2.1.4 Raster Sakla

Islemler sonrasinda yapilan degisikliklerle birlikte raster dosyasinin saklanmasi iin kullanilir. Renkli raster grntlerde saklama formati olarak PGN (portable network graphics ), JPEG ve PCX, tek renk raster grntlerde ise, TIF G4 tercih edilmesi nerilir. 12.2.1.5 Tercihler

*.ECW sikisma kat sayilarini belirler. 12.2.1.6 Bilgi

Raster dosya ile ilgili genislik, ykseklik ve renk sayisi gibi bilgiler bu blmden grenilir.

12.2.1.7

ik

Progra mdan ikip NETCAD grafik ortamina dnmek iin kullanilir.

Netcad Anamodl 219

12.2.2 Dnsm Mens

12.2.2.1 Affine Dnsm

Grnt zerinde koordinati bilinen (pafta kseleri, grid, poligon, nirengi) minimum 4 nokta Nokta Ekle islemi ile koordinatlari girilerek tanitilir. Affine Dnsm islemi ile tanitilan noktalara gre gerekli dnsm parametreleri hesaplanir ve dnsm yapilir. 12.2.2.2 1:1

lek ve tarama znrlk degeri dogru olarak girildiginde 1:1 boyutta dnsm noktalari otomatik olarak olusturulacaktir. 12.2.2.3 Affine Dnsm Raporu

Dnsm ncesinde bu islem ile dnsme esas nokta sayisi, dnklk aisi, toplam hata orani, nokta bazinda hata oranlari incelenebilir. Varsa hatalar giderildikten sonra dnsm islemine geilebilir.

12.2.3 Raster Islemleri

12.2.3.1 Grntleme zellikleri Monochrome grntleme zelliklerine ait yntemler vardir: Oldugu gibi imaj zerinde degisiklik yapilmadan, taranmis halinde grntlenir. Siyahlari Koru seenegi, beyaz zerine siyah taranmis imajlarda siyah nokta ve izgilerin net grnmesini saglar. Siyah ora ni Siyah Limit parametresi ile denenerek bulunmalidir. Gri Skalaya evir seenegi, siyah-beyaz taranmis imajlarin iyilestirilmesi iin kullanilir. Beyazlari Koru seenegi, siyah zerine beyaz taranmis imajlarda beyaz nokta ve izgilerin net grnmesini saglar. 12.2.3.2 evir

Raster grnty saat ynnde 90 derece dndrr.

Netcad Anamodl 220

12.2.3.3

Yatay Aynala

Raster grntnn yatay olarak ayna grnts elde edilebilir. 12.2.3.4 Dsey Aynala

Raster grntnn dsey olarak ayna grnts elde edilebilir. 12.2.3.5 Boyut Degistir

Bu islem ile ekrandaki raster verinin boyutlari seilen yntemlerle birlikte degistirilebilir. Oranlari Koru ikonu aktif duruma getirilirse raster verinin boyutlarinin oranlari korunarak genislik ve ykseklik degerleri degistirilir.

12.2.3.6

Negatif Yap

Siyah-beyaz grntlerde siyah renkleri beyaz, beyaz grntleri siyah yapmak iin kullanilir. Beyaz rengin yogun oldugu grntlerde uzun sre alismak gz olumsuz etkileyeceginden bu islem ile renk dnsm yapilarak daha rahat alisma yapilabilir. 12.2.3.7 Renk Azalt Taranan grntlerin renk sayisinin fazla olmasi verinin bymesine neden olur ve alismayi yavaslatir. Bu islem ile renk azaltma yapilarak daha rahat bir alisma saglanabilir. Isleme girdikten sonra ekrana gelen menden Ortalama Renk, ogunluk Renk, Bayer, Difzyon ve Octree yntemlerinden biri seilebilir.

Netcad Anamodl 221

Bit/piksel blmnde renk azaltmada istenilen oran girilebilir. 12.2.3.8 Gri Skalaya evir Raster grnty istenilen yntemle gri skalaya evirir.

12.2.3.9

Renk Ayarlari

Tarama esnasinda yanlis ya pilan ayarlari (Kontrast,Parlaklik..vb.) dzenlenebilir.

12.2.3.10

Raster Ekrani Alt ubuk Islemleri

Byltme islemi , gsterilen yeri direkt bytmede kullanilir. Kltme islemi , gsterilen yeri direkt bytmede kullanilir. Grnt reset islemi , raster dosyayi limitleriyle ekrana getirir.

Ekran kaydir. Pencere byt. Nokta ekle , raster dosyaya koordinat vermek iin kullanilir. Nokta gsterilir ve gerek harita koordinati girilir. Netcad Anamodl 222

Nokta edit , atilan noktalarin koordinati degistirilmek istenirse bu buton kullanilir. 12.2.3.11 Otomatik Koordinat

Bu islem ile sol alt Y ve X degerleri ve pafta boyutlari bilinen rasterin veriler otomatik olarak koordinatlanirlar. Otomatik Koordinat islemi iin pafta kselerine harita koordinatlari dikkate alinmadan nokta atilir. Daha sonra bu ikona basilarak, ekrana gelen menye paftanin sol koordinati ve boyutu girilir. Fare ile yaklasik pafta boyutlarinin gsteren pencere ailir.Islem sonrasinda tm nokta larin harita koordinatlari hesaplanmis olacaktir.

12.2.3.12

Register Islemi Raster dosya zerinden koordinatlari iyi bilinen en az 4 noktanin yeri ve koordinatlari tespit edilir. Sonra, ekran altindaki butonlarindan ile raster dosya zerinde bir nokta atilir ve buraya ait koordinatlar Harita Koordinatlarini Girin mensnden girilir. Bu islem drt Netcad Anamodl 223

nokta iin tekrar edilir. Daha sonra Dnsm mensnden Affine Dnsm seilerek register islemi icra edilir. Eger grafik bilgi var ise harita koord inatlari blmne koordinat girmeden ? ile Netcad Grafik ekrana dnlerek nokta atilan yerin koordinatlari alinabilir. Bu islemlerden nce veya sonra Affine Dnsm Raporu alinarak hata kontrol yapilabilir. Islem tamamlandiktan sonra Raster Sakla islemiyle register edilmis raster.DRE uzantili olarak saklanmis olur. Raster Sakla isleminden sonra ekrana gelen men Evet ile geilirse raster dosya otomatik olarak NETCAD ana mensne eklenir.

12.3 Register (Iki Nokta)

Bu islem ile sol alt ve sag st kse kooordinatlari bilenen dosyalarin gerek koordinatlarina dnstrlerek ekranda grntlenmesi iin kullanilir. Isleme girdikten sonra ekrana gelen menden tarayici (scanner) ile taranmis TIF, PCX, BMP, JPEG vb. formatlardaki dosya seilir.

Paftanin sol alt kse noktasi orta fare tusuna basarak Referans Mensndeki Koordinata Git ikonuna ya da K harfine basilarak ekrana gelen menden koordinatlari girilir. Paftanin sag st kse koordinatlari da ayni yntem ile girilir. Pafta gsterilen koordinatlara yerlestirilir ve bu koordinatlarin kalici olmasi isteniyorsa ekrana gelen mende Evet ikonuna basilir.

Netcad Anamodl 224

Bylelikle pafta gerek koordinatlarinda saklanir ve.dre uzantili dosyasi olusturulur. Ekrana gelen bilgi mensnde.dre uzantili dosyanin bilgisayarinizda nerede hangi isimle olusturuldugu belirtilir.

12.4 Raster Dizin Ykle

Bu islem ile seilen dosya iindeki tm raster bitmap dosyalar ekranda grntlenir. Bylelikle raster dosyalari tek tek yklemek yerine tek islemle tm dosya lar yklenebilir. Isleme girdikten sonra ekrana gelen menden raster dosyalarin bulundugu dizin seilir. Iindekiler blmnde tm raster ve.dre uzantili dosyalarin isimleri bulunur. Tamam ikonuna basildiktan sonra yklenecek raster dosyalarin yerleri belirtilir.

Olusturulan erevelerin iinde fare sag tusu ile isaretlenerek istenilen raster dosya ekranda grntlenir.

Netcad Anamodl 225

12.5 Raster Kenarlarini Sil

Bu islem ile raster dosyalarin kenarlari ya da raster dosyanin belirli bir blm istenilen sinirdan kesilir ve raster dosya byle grntlenir. Bu islem paftalarin kenarlasmalarini ortadan kaldirmak iin de kullanilabilir. Eger ekranda birden fazla raster var ise istenilen raster kenarlari silinebilir. Isleme girdikten sonra kesilmesi istenilen pafta ve blge iin

sinirlar fare ile bir kutu izilerek belirtilir.

Sinir izildikten sonra ekrana bir mesaj gelir. Sil ikonuna basilirsa izilen sinirin disindaki alanlar silinir.

12.6 Raster Bl
Bu islem ile seilen raster dosya istenilen sayida paraya blnr. Bylelikle raster dosyanin tm degil istenilen paralari ekranda grntlenir. Eger ekranda birden fazla raster var ise istenilen raster blnebilir. Isleme girdikten sonra blnecek pafta seilir. Daha Sonra ekrana gelen mende olusturulacak raster dosyalarin baslangi isimi, para sayisi ve olusacak raster dosyalarin saklanacagi dizin belirtilir. Baslangi Ismi, penceresine olusacak raster dosyalarin baslangi ismi yazilir. rnegin, pencereye RASTER1 yazilip raster dosya 4 paraya ayrilirsa RASTER2, RASTER3, RASTER4 olarak adlandirilirlar. Satir penceresine raster dosyanin satirda ka paraya ayrilmasi isteniyorsa o sayi buraya yazilir. Stun penceresine raster dosyanin stunda ka paraya ayrilmasi isteniyorsa o sayi buraya yazilir. Yeni Rasterlar Iin Dizin blmne olusacak raster dosyalarin saklanacagi dizin yazilir ya da yandaki ikona basilarak ekrana gelen menden dizin seilebilir. Netcad Anamodl 226

Tamam ikonuna basildiktan sonra raster dosya belirtilen satir ve stun sayisina gre paralara ayrilir. Raster Bitmap/Ykle islemi ile istenilen paralar ekrana yklenebilir.

12.7 Histogram

Seilen Rasterin renk zelliklerini gsteren histogram penceresini olusturur.

12.8 Geriye evir

Raster grnty istenilen yntemle g ri skalaya evirir.

Netcad Anamodl 227

12.9 Boyut Degistir

Bu islem ile seilen raster verinin boyutlari seilen yntemlerle birlikte degistirilebilir. Oranlari Koru ikonu aktif duruma getirilirse raster verinin boyutlarinin oranlari korunarak genislik ve ykseklik degerleri degistirilir.

12.10 Renk Ayarlari

Netcad Anamodl 228

Tarama esnasinda yanlis yapilan ayarlari (Kontrast,Parlaklik..vb.) dzenlenebilir.

12.11 Renk Derinligi

Taranan grntlerin renk sayisinin fazla olmasi verinin bymesine neden olur ve alismayi yavaslatir. Bu islem ile renk azaltma yapilarak daha rahat bir alisma saglanabilir. Isleme girdikten sonra ekrana gelen menden Ortalama Renk, ogunluk Renk, Bayer, Difzyon ve Octree yntemlerinden biri seilebilir. Bit/piksel blmnde renk azaltmada istenilen oran girilebilir

12.12 Projeksiyon Dnsm(V)

12.12.1 Harita Iz Dsm (Projeksiyon) : Bilindigi gibi, dnya egri bir yzeydir. Harita yapimi amaci ile egri bir yzeyin dogrudan bir dzleme ailmasi mmkn degildir. Ancak matematiksel ve geometrik kurallar ve yardimci yzeylerden yararlanarak dzleme amak mmkn olabilir. Egri bir yzeyin, matematiksel ve geometrik kurallar yardimi ile harita dzlemine geirilme islemine harita iz dsm denilmektedir. 12.12.2 Iz Dsm Yzeyi : Netcad Anamodl 229

Iz dsrme esnasinda, dzleme kolayca ailabildigi iin ara yzey olarak kullanilan silindir, koni gibi yardimci yzeylere iz dsm yzeyi adi verilir. Bu bilgilere gre bu vektr (sayisal) bilgilerin mevcut tanimli projeksiyon ve datum zelliklerinden baska projeksiyon ve datuma dnstrme islemini ierir. Dnsm tm proje bazinda yapilacaktir. Projeyi ekran ykledikten sonra, projenin projeksiyon ve datum bilgilerinin tanimlanmasi gerekir. Bunun iin Proje\zellikler komutuna girilir.

Baslangita projeksiyon bilgisi tanimsiz gelir. Projeksiyon satirinda ... butonu tiklanir.

Gelen listeden projeye ait bilgiler tanimlanir. Netcad Anamodl 230

Projeksiyon seiminden sonra datum satirina geilir ve buradan projeye ait kullanilan datum seilir.

Devaminda projeye ait D.O.M ye dilim orta meridyeni girilir. Dilim No otomatik algilanacaktir. Bu bilgiler onaylanarak editrden ikilir. Projenin dnsm iin Raster\Projeksiyon Dnsm (V) komutu tiklanir.

Netcad Anamodl 231

Karsiniza Vektr Projeksiyon Dnsm editr gelecektir. Eski projeksiyon bilgileri tanimli gelecektir. Yeni projeksiyon bilgileri blmnde projeksiyon satirinin sonunda ... butonu tiklanir ve yeni projeksiyon bilgileri seilir.

Ayni mantikla projeksiyon ve datum seimi yapilir ve onaylanir. Dnsm parametrelerinde oklu dogruya evrilecegini belirten seenekler isaretlenir. (Kutu,Daire, Yay ve spiral obje tipler varsa oklu dogruya dnsecektir.) Tamam butonuna tiklayarak dnsm baslatilir. Netcad Anamodl 232

Dnsmn bitiminde proje dnstrlms olacaktir. Islem 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.

seilen

projeksiyonun

koordinat

sistemine

Adimlari: Vektr Projeyi Ykle (Proje\A komut) Proje \zellikler komutu tiklanir. Projeksiyon sekmesi tiklanir. Projeksiyon satirinin sonunda ... butonu tiklanir ve seim yapilir. Alt satirin (datum) sonunda ... butonu tiklanir ve datum seimi yapilir. Seilen projeksiyon tipine gre D.O.M bilgisi gelir veya gelmez. Gelmesi durumunda dilim orta meridyenini giriniz. Tamam ile ikiniz. Raster\Projeksiyon Dnsm (V) komutunu tiklayiniz. Gelen pencerede yeni projeksiyon bilgileri blmnde yukarida anlatildigi gibi yeni evrilecek projeksiyon ve datum bilgilerinin seimi yapilir. Dnsm parametrelerinde oklu dogruya evrilecek objeler isaretlenir. Tamam butonu tiklanarak dnsm yapilir.

Netcad Anamodl 233

12.13 Projeksiyon Dnsm(R)

Raster (Resim)larin mevcut tanimli projeksiyon ve datum zelliklerinden baska projeksiyon ve datuma dnstrme islemini ierir. Dnsm her bir imaj iin ayri ayri yapilir. Rasteri ekran ykledikten sonra, projenin projeksiyon ve datum bilgilerinin tanimlanmasi gerekir. Bunun iin Proje\zellikler komutuna girilir.

Baslangita projeksiyon bilgisi tanimsiz gelir. Projeksiyon satirinda ... butonu tiklanir.

Netcad Anamodl 234

Projeksiyon seimi yapilir, datum seimi yapilir ve bunlara gre D.O.M (dilim orta meridyeni) bilgisi girilir ve tamam ile islem bitirilir. Daha sonra Raster\Projeksiyon Dnsm (R) komutu tiklanir.

Netcad Anamodl 235

12.13.1 Yeni projeksiyon bilgileri

Blmnde daha nce yapilan islemlerle ayni mantik erevesinde projeksiyon ve datum seimi yapilir. Hangi projeksiyon dzlemine dnstrlecek ise buna ait tanimlar yapilacaktir. 12.12.2 Dnsm Parametreleri: 12.12.2.1 Enterpolasyon yntemleri: 12.12.2.2 En yakin komsu (en hizli): Sonu imaj ile ilk imaji karsilastirarak yapilacak dnsmde 1 p ixele bakarak dnsm yapacaktir. Yani sonu imajdaki her pixel iin orijinal (ilk) imajdan 1 pixeli alacaktir. 12.12.2.3 Biliner : Sonu imaj ile ilk imaji karsilastirarak yapilacak dnsmde 4 pixele bakarak dnsm yapacaktir.Yani sonu imajdaki her pixel iin orijinal (ilk) imajdan 4 pixeli alacaktir. 12.12.2.4 Cubic spline (en yavas): Sonu imaj ile ilk imaji karsilastirarak yapilacak dnsmde 9 pixele bakarak dnsm yapacaktir.Yani sonu imajdaki her pixel iin orijinal (ilk) imajdan 9 pixeli alacaktir. Bu yntemlerin birbirinden farki sadece dnsm sonucunda olusan imajlarda kalite farki olusacaktir. Buna gre ilgili yntem seilir. Dnsm baslatmadan nce de yeni olusacak imaji farkli kaydetmek gerekirse (orijinal imaji korumak adina yapilabilir) dnsmden sonra grnty yeni dosyaya sakla seenegi isaretlenir ve tamam ile imaj dnsm baslatilir. Islem bitiminde kaydet penceresi gelir. Burada yeni isim yazilir ve kayit yapilarak islem bitirilir. Imaj da yeni koordinatlarda ve yeni boyutlarda ekran gelir.

Netcad Anamodl 236

Islem Adimlari: 1. Raster\Raster A komutu tiklanir. 2. Dosya mensnden Raster Ekle komutu tiklanir. Imaj seilir ve yklenir. 3. Proje \zellikler komutu tiklanir. 4. Projeksiyon sekmesi tiklanir. 5. Projeksiyon satirinin sonunda ... butonu tiklanir ve seim yapilir. Alt satirin (datum) sonunda ... butonu tiklanir ve datum seimi yapilir. 6. Seilen projeksiyon tipine gre D.O.M bilgisi gelir veya gelmez. Gelmesi durumunda dilim orta meridyenini giriniz. Tamam ile ikiniz. 7. Raster\Projeksiyon Dnsm (R) komutunu tiklayiniz. 8. Gelen pencerede yeni projeksiyon bilgileri blmnde yukarida anlatildigi gibi yeni evrilecek projeksiyon ve datum bilgilerinin seimi yapilir. 9. Dnsm parametrelerinde enterpolasyon yntemi seilir. 10. Dnsmden sonra grnty yeni dosyaya sakla seenegi isaretlenir. 11. Tamam butonu tiklanarak dnsm basatilir. 12. Dnsm bitiminde imaji saklamak iin pencere ailir isim yazilir ve kaydedilir.

12.14 Raster Aktif Alan Se

Rasterin istenilen blm rasteri kesmeden ekranda grntlenebilir. Seilen blgenin koordinatlarini olusturlan *.dre dosyasinda saklar. Alanlari izdir islemi ile Aktif alani Kapali alan objesi ile ekranda grntlenebilir.

Netcad Anamodl 237

Blm:GIS 13.1 HTML Sorgu 13.1.1 Ayarlar

HTML Sorgu Nedir? Kullanicidan aldigi parametreleri kullanarak, bir url olusturup, sonulari bir browser penceresinde gsterebilen programdir. HTML Sorgu Ne Ise Yarar? Altyapi olarak NCWebGis mimarisini kullanabildigi iin, web zmlerimizde saglanan her trl fonksiyonalite ve grsel imkanlarin masa stnde de kullanilabilmesini saglar. Bu imkanlardan bazilari sunlardir : &#9; - Veri tabanindaki imaj, ses ve video grntlerinin gsterilebilmesi - Detay tabloya gitme, haritaya gitme gibi komutlarin kolonlara tiklanarak alistirilabilmesi HTML Sorgu Mimarisi HTML sorgunun temel olarak yaptigi, bir URL olusturup, bunu bir browser penceresinde amaktir. Bu URL'nin olusturulmasina iki asama vardir. Birinci asama, kullanicidan alinan parametreler ile URL nin bir kisminin olusturulmasidir. Bu parametreler, proje adi, HTML sorgunun agirilacagi NCWebGis in URL si, sablon sayfa adi, dataset adi, Layout adi ve dataset teki anahtar kolon adidir. Asagidaki sekilde kullanicidan alinan parametreler gsterilmektedir:

Netcad Anamodl 238

Sekil 1 : HTML Sorguda kullanicidan alinan parametreler Ikinci asama ise, Netcad zerinde tiklanan noktanin VT Kodu'nun alinmasidir. Bunlar birlestirilerek sonuta su sekilde bir url olusturulur : http://serdars/mapserver/ncwebgis2.dll/htmlsorgu?ProjectName=infoplus_iliskili &TABLE_NAME=PARSEL.INFOPLUS.Parsel&LAYOUT_NAME=PARSEL&TEMPLATE_ FILE_NAME=f:\netcad\modul\gishtml\template.htm&SQL_TYPE=ALL&EXTRA_SQ L=ADA_PARSEL='%s'&L Bu URL nin sonulari, iliskili sablon sayfa iine dolar. HTML Sorgu kullanimi URL Siniflari penceresi Asagidaki sekilde, bir projedeki siniflar ve eger girilmisse, bu siniflara ait URL ve aiklamalar grntlenmektedir. Sinif kolonunda yazilanlar, projedeki siniflardir. Program, Baglanti Yneticisinden, projedeki siniflari okuyarak, buraya doldurur. Eger bu siniflara ait girilmis URL ve aiklamalar varsa bunlar da grntlenir. Bu pencere zerinden sag kliklenerek seili sinif aiklama ve URL si edit edilebilir.

Netcad Anamodl 239

Sekil 2 : URL siniflari Browser sekmesinde ise, ailacak browser penceresi ile ilgili ayarlar yapilabilmektedir. Bunlar, Sekil 3 den anlasilabilecegi gibi, pencerenin boyutlari, penceredeki ara ubuklari ve her sorgu iin yeni pencere ailip ailmamasi ile ilgili ayarlardir.

Sekil 3 : Browser penceresi ayarlari Sekil 2 de, bir sinif seili iken sag kliklenip edit e tiklandiginda asagidaki pencere ailir. Bu pencere zerinden, sinif URL sinin aiklamasi ve kendisi degistirilebilir. Ayrica, URL yi degistirmek iin sag tarafta yer alan butona da basilabilir.

Netcad Anamodl 240

Sekil 4 : Sinif URL zelliklerinin edit edildigi pencere Sekil 4 de bulunan butona basildiginda URL zelliklerin degistirilebildigi asagidaki form ailir. Formdaki degerler, Sekil 4 de bulunan URL den ayristirilarak yerlestirilmistir.

Sekil 5 : HTML sorgu URL hazirlama penceresi Sekil 4 de URL yi yeniden olustur seme kutusu isaretlenirse, kullaniciya en bastan URL olusturtulur. Bu durumda kullaniciya sunucu tipi setirilir. Eger sunucu tipi NCWebGis (LOKAL) seilirse, kullanilacak Veri Szlgne Netcad zerinden dogrudan erisilir, NCWebGis(UZAK) seilirse, ilgili URL deki tablolar getirilecektir. nemli : Server tipi uzak seilip, lokal makinadaki URL yazilmamalidir.

Sekil 6 : Sunucu tipi setirme formu Netcad Anamodl 241

13.1.2 Obje Sorgulama

Obje Sorgulama islemi ayarlar sonrasinda hazirlanan explorer penceresine ; seilen obje ile ilgili bilgileri getirir.

Blm : Genel Mens 14.1 Program Geneli

14.1.1 Kus Gz
Bu buton mercek grevini gren bir penceredir. Bu pencere yardimi ile projenin tamami veya bir blm ekranda grnrken buton aktif hale getirilir. Herhangi bir isleme girilir ve kursor proje zerinde hareket ederken , kursorun bulundugu blge bytlms halde kusgzne gelir. Kursor hareket ettigi taktirde kusgzndeki grntde hareket eder. Pencere bytme orani , pencere zerindeki + ve - tuslari yardimi ile ayarlanabilir.

14.1.2 Menler
Ekranin zerinde grlen ikon seklindeki menlerin grlp grlmemesini saglar. Eger yaninda isareti varsa menler grlr yok ise grlmez. Kestirme tuslari Alt + M

Netcad Anamodl 242

14.1.3 Alt ubuk

Ekranin altinda tabaka hattipi gibi islemlerin bulundugu barin grlp grlmemesini saglar. Eger yaninda isareti varsa bar grlr yok ise grlmez. Kestirme tuslari Alt + S Ipulari : Mouse , ikonlarin zerlerine getirildiginde , ikon ile ilgili aiklamalarinin gelip , gelmemesini saglar.

14.1.4 Byk Butonlar

ikon seklindeki menlerin byltlp kltlmesini saglar. Eger yaninda isareti varsa menler byk grlr yok ise kk grlr.

14.1.5 Ekran Saklamak

O an iin ekrandaki grnty bitmap olarak saklar. Saklanan grnt paintbrush, coreldraw gibi programlarda grlebilir. Kestirme tuslari Shift + Ctrl + F12

Netcad Anamodl 243

14.2 Ayarlamalar
14.2.1 Genel
14.2.1.1 Aktif Font Dosyasi O an iin geerli olan font dosyasini gsterir. Bu font dosyasini degistirmek iin karsidaki butona basilarak ekrana gelen menden.NCF uzantili font dosyasi seilir. Ekranda degisikligin grlmesi iin programin kapatilip yeniden ailmasi gereklidir.

14.2.1.2

Aktif Sekil Dosyasi O an iin geerli olan sekil dosyasini gsterir. Degisiklik iin hizasinda yazan degerin zerine mouse ile tiklayip eski deger silinir ve yeni deger yazilir. Degerin isleme gemesi iin mennn altindaki Tamam butonuna mouse ile tiklamak yeterlidir.

14.2.1.3

Aktif izgi Dosyasi

O an iin geerli olan hat dosyasini gsterir. Degisiklik iin hizasinda yazan degerin zerine mouse ile tiklayip eski deger silinir ve yeni deger yazilir. Degerin isleme gemesi iin mennn altindaki Tamam butonuna mouse ile tiklamak yeterlidir. 14.2.1.4 Saklama zamani (1-100 dk.)

Programin yapilan degisiklikleri periyodik olarak bellege atmasini saglar. Verilen deger 5 ise program yapilan degisiklikleri 5 dakikada bir bellege atar. Degistirmek iin hizasinda yazan degerin zerine mouse ile tiklayip eski deger silinir ve yeni deger yazilir. Netcad Anamodl 244

Degerin isleme gemesi iin mennn altindaki Tamam butonuna mouse ile tiklamak yeterlidir. 14.2.1.5 True Type Karakter Seti

Win95 ve NT4.0 'da True Type fontlarin ekrana Trke grnmesini saglar. Win95 iin 1 NT4.0 iin 162 degeri girilmelidir. 14.2.1.6 Hat Kullanimini Izlemek

Aktif projede kullanilan hat tiplerini kullanim sirasina gre dzenler. Yanindaki kutucuga mouse ile kliklenip x isareti konulmasi alismasi iin yeterlidir. Isleme gemesi iin mennn altindaki Tamam butonuna mouse ile tiklamak yeterlidir. 14.2.1.7 Sol Mouse Tusu Son Islemi Tekrarlasin

rnegin pencere bylt islemi yapildiktan hemen sonra mouseun sol tusuna basildiginda pencere bylt isleminin tekrarlanmasi isteniyorsa bu seenegin aktif hale getirilmesi gereklidir. Yanindaki kutucuga mouse ile kliklenip x isareti konulmasi gerekir. Isleme gemesi iin mennn altindaki Tamam butonuna mouse ile tiklamak yeterlidir. 14.2.1.8 Modelden Kot Oku

Bu ikon aktif duruma getirilirse gen arazi modeli zerinde izilen izgiler, yerlestirilen objeler ve noktalar modelden hesaplanarak Z degerine sahip olular. 14.2.1.9 Son Seimi Saklamak

Bu ikon aktif hale getirilirse herhangi bir islem iin yapilan son seim saklanir. Obje Seme Mensndeki Son ikona basilirsa son seilen objeler yeniden seilmis olur. 14.2.1.10 HTMLHELP HTLMHELP ikonu aktif hale getirilirse programin yardimci metinleri HTLM formatinda ekrana gelir. Yardimcisina ulasilmak istenilen islenim zerinde F1 tusuna basilmasiyla yardimci metinlere ulasilir.

Netcad Anamodl 245

14.2.2
14.2.2.2

Genel2
Kurala Uygun Nokta Yoksa Kabul Etmek

Bu ikon aktif duruma getirilirse, Yakalama Modlari aik olarak seilen moda uyan nokta varsa islem iin seilir yok ise, isleme kursor koordinatlarina gre devam edilir. 14.2.2.3 okludogru Dialogu Grnsn

Bu ikon aktif yapilirsa okludogru izim islemi sonunda gelen men ekranda gsterilir. Aktif olmazsa men grntlenmez. 14.2.2.4 Saklama Sonrasinda Geri Al

Bu ikon aktif duruma getirilirse projeyi sakladiktan sonra da yapilan son islemler geri alinir.

14.2.3
14.2.3.2

Rapor
Koordinat Duyarliligi

Koordine zet , dengeleme iktilari , dnsm iktilari gibi koordinatli iktilarda , koordinatlarin virglden sonra ka hane ikacagini belirler. Verilen rakam hane sayisidir. 14.2.3.3 Kot Duyarliligi Kot ( ykseklik ) degerinin virglden sonraki hane sayisidir. Degistirmek iin hizasinda yazan degerin zerine mouse ile tiklayip eski deger silinir ve yeni deger yazilir. Degerin isleme gemesi iin mennn altindaki Tamam butonuna mouse ile tiklamak yeterlidir.

14.2.3.4 Alan Duyarliligi Alan iktilarinin duyarliligini belirler. Genelde virglden sonra 2 haneli duyarlilik yeterlidir. Netcad Anamodl 246

14.2.3.5

Uzunluk Duyarliligi Uzunluk iktilarinin duyarliligini belirler. Genelde virglden sonra 2 haneli duyarlilik yeterlidir.

14.2.4
14.2.4.2

Ekran
Yaklas/Uzaklas Faktr( >1 ) %

Bu kisma verilen deger 1den byk olmalidir. Deger yaklasma uzaklasma miktarini % olarak belirler. rnegin verilen deger 1,20 ise miktar %20dir. Bu degisiklik iin hizasinda yazan degerin zerine mouse ile tiklayip eski deger silinir ve yeni deger yazilir. Degerin isleme gemesi iin mennn altindaki Tamam butonuna mouse ile tiklamak yeterlidir. 14.2.4.3 Kursor Boyu (Piksel)

Herhangi bir islem yapilirken ekranda grlen + ve seklindeki kursorun boyutlarini belirler. Bu degerin birimi pixedlir. Istenilen degisiklik iin hizasinda yazan degerin zerine fare ile tiklayip eski degeri silinmeli ve yeni degeri yazilmalidir. Degerin isleme gemesi iin mennn altindaki Tamam ikonuna tiklamak yeterlidir. 14.2.4.4 Kursor Rengi

Herhangi bir islem yapilirken ekranda grlen + ve seklindeki kursorun rengini belirler. Istenilen degisiklik iin hizasindaki ikona tiklamak ve burada istenilen rengi semek yeterlidir. Degerin isleme gemesi iin mennn altindaki Tamam ikonuna tiklamak yeterlidir. 14.2.4.5 Kursor Kalinligi

Kursorun kalinlik degeri bu kutucuga yazilacak deger ile ayarlanir. 14.2.4.6 Kiris Dik Boyu Grafik ekranda bir daire dogrulardan olusur. Daire ayristirilip dairenin dogrular olarak elde kalmasi saglandiginda olusacak kirik sayisi bu degerle ters orantilidir. Netcad Anamodl 247

Ideal deger 0.100 dr. Deger mutlak suretle 0dan byk olmalidir. Bu degisiklik iin hizasinda yazan degerin zerine mouse ile tiklayip eski deger silinir ve yeni deger yazilir. Degerin isleme gemesi iin mennn altindaki Tamam butonuna mouse ile tiklamak yeterlidir.

14.2.4.7

Nokta Ad/Kot/Kod Boyu

Nokta Ad\Kot\Kod boylarinin boyutlarini belirler. Istenilen degisiklik iin hizasinda yazan degerin zerine fare ile tiklayip eski degeri silinmeli ve yeni degeri yazilmalidir. Degerin isleme gemesi iin mennn altindaki Tamam ikonuna tiklamak yeterlidir. 14.2.4.8 Ada / Parsel Yazi Boyu

Ada ve parsel numaralarinin boyutlarinin ayarlanmasini saglar. Verilen deger izime de direkt olarak yansiyacaktir. Bu degisiklik iin hizasinda yazan degerin zerine mouse ile tiklayip eski deger silinir ve yeni deger yazilir. Degerin isleme gemesi iin mennn altindaki Tamam butonuna mouse ile tiklamak yeterlidir. 14.2.4.9 Ada/Parsel Seklinde

Parsel numaralarinin adalara bagimli olarak ada no / parsel no seklinde isleme girmesini saglar. rnegin adano 100 parselno 5 ise bu seenek isler hale getirilirse parsel no 100/5 seklinde kayda geirilir. Yanindaki kutucuga mouse ile kliklenip x isareti konulmasi gerekir. Isleme gemesi iin mennn altindaki Tamam butonuna mouse ile tiklamak yeterlidir. 14.2.4.10 Balastro Yariapi Proje sirasinda gerekliyse noktalar balastro olarak grlebilir. Bu grlen balastrolarin yariapi istege bagli olarak degistirilebilir. Bu degisiklik izime de yansiyacaktir. Bu degisiklik iin hizasinda yazan degerin zerine mouse ile tiklayip eski deger silinir ve yeni deger yazilir. Degerin isleme gemesi iin mennn altindaki Tamam butonuna mouse ile tiklamak yeterlidir Netcad Anamodl 248

14.2.4.11 Nokta No. Uzunlugu Nokta numaralarinin rakam sayisini belirler. Bu rakam sayisi ekranda grlen rakam sayisidir. Hafizadaki rakam sayisi ayni kalmasina ragmen ekranda grlen rakam sayisi 1 ile 4 arasindadir. Bunun amaci ekranda kalabalik bir grnt yaratmamak ve alisma hizini arttirmaktir. rnegin numarasi aslinda 15243 olan bir nokta ekranda 5243 olarak grlr. Ancak her 10 noktada bir nokta numarasi tam olarak grlebilir. Bylece herhangi bir karisiklik ile karsilasilmaz. rnegin numarasi 16390 olan bir nokta ekranda da 16390 olarak grlr.Bu degisiklik iin hizasindaki butona basilir. Karsimiza ikan 0,1,2,3,4 degerlerinden biri seilir. Degerin isleme gemesi iin mennn altindaki Tamam butonuna mouse ile tiklamak yeterlidir.

14.3 Men Editr

Men dzenleyici iki pencere bunlarin altina dsen yedi ikondan ve bir satirdan olusur. Bu editr yardimiyla NETCAD grafik ekranindan bulunan ikon menler istege bagli olarak dzenlenebilir veya yeni menler yaratilabilir. Ayrica digitizer iin istenilen oklukta ikona sahip men hazirlanabilir. ncelikle yeni bir men nasil olusturulur veya hazir bir men nasil dzenlenir konularini inceleyelim.

14.3.1 Dosya

Yeni bir men olusturmak iin nce bir men bar olusturmali ardindan bu men barin iine ikonlar yerlestirilmelidir Yeni bir men eklemek iin Menler blmnden Ekle butonuna basildiginda karsimiza ikan pencere kullanilarak olusturulur. Bu pencerede ilk satira (MEN ADI) men adi girilir. A rdindan "CTRL , ALT veya SHIFT" tuslariyla beraber basildiginda mennn ikmasini saglayacak harf ne isteniyorsa ikinci satira girilir (KLAVYE TUSU) ve " CTRL , ALT veya SHIFT " yazilarinin yanindaki dairelerden hangisi isteniyorsa- biri karartilir. En son satirin yanindaki zerinde nokta bulunan ikon kliklenerek istenilen men grnts seilir. Tamam butonu kliklendiginde yeni bir men bar olusturulmus olur.

Netcad Anamodl 249

Olusturulan bu men bar aikken konular blmnden isaretlenen konu basliklariyla ilgili ikonlar komutlar blmnde belirecektir. Bunlardan istenilenler zerine gidilerek mouse'un sol tusu basili olarak alinip men barin iine yerlestirilir. Dosya blmnde Men Sakla ile olusturulan menler saklanir. Ayni sekilde hazirdaki men barlarda degistirilebilir. Eger hazirda bulunan bir men barin ismi , ikonu veya klavye tusu degistirilmek isteniyorsa Menler blmnden Yeni Ad ile degistirilmek istenen mennn adi seilir ve Yeni Ad butona basilarak istenilen degisiklikler yapilir. Eger herhangi bir men bar silinmek isteniyorsa yukarida aiklandigi gibi silinmek istenen men bar adi seilerek Menler blmnden Sil butonuna basilir. Men Ykle ile daha nce hazirlanmis men barlari ykler.

14.3.2 Menleri Saklanmak

Sayisallastirici Mens Sakla butonu hazirlanan herhangi bir men barin kagida dklp digitizera yapistirilarak digitizerin zerinden kullanilmasini saglar. Bunun iin asagida bulunan satirda bu amala kullanilmak istenen men adi seilir veya yeni bir men bar yaratilip onun adi seilir ve butona basilir. Sayisallastirici Mens Sakla islemi (mouse'u 16 butonlu olan digitizerlar iin geerli olmak zere) son sekiz butonun islevini belirler. Yani alttaki satirdan bir men seilipte bu butona basildiginda (seilen men tek sira olarak ekranda grldgnde ilk sekiz butonun islevini sirayla digitizer mouse'nun son sekiz butonu gereklestirir). Sayisallastirici Mens Sakla saklanmis olur.

14.4 Renk Editr

Bu editr kliklendiginde karsimiza bir renk paleti ikacaktir. Bu palet zerinde 6 kisim vardir: 256 renk paleti 16 renk paleti Orijinal Kirmizi Yesil Mavi. 4, 5 ve 6 kisimlar renk ayarlarinin yapildigi kisimlardir. Saga ve sola ok tuslariyla renkler azaltilip arttirilarak ayarlar yapilabilir. 1. kisimdan seilen renkler ve Netcad Anamodl 250

zerlerinde yapilan degisikliklerden sonra ortaya ikan renkler tabakada kullanilacak renklerdir. 2. kisimdan seilen renkler ekranin arkaplan rengini belirler. Yine buradan seilen renkler zerinde degisiklik yapmak mmkndr. Renkler saga ve sola ok tuslariyla renkler azaltilip arttirilarak ayarlanabilir. retilen renkler 3. kisimda grlebilir.

14.5 Text Editr

Bu editrn kullanimi digerleri gibidir.

Bu editre yazilan paragraflar veya metinler ne kadar uzun olursa olsun grafik ekranda grlebilir ve izime dahil edilebilirler. Dosya, dosya ykleme, saklama, yazma ve yazici ayarlarinin yapildigi blmdr. Sol Bosluk, sayfanin solunda birakilacak boslugun ayarlanmasinda kullanilir. Satir Sayisi, dosyanin yazdirilmasinda ka satirin yazdirilmak istendigini belirten degerdir. Punto, kullanilan harflerin byklgn belirten degerdir. Font kutucugunda kullanilan font tipi belirtilir. Netcad Anamodl 251

1:1 satir:stn sayisidir. Degisti, orijinal metnin degistigini belirten uyaridir. Toplam=69, dosyadaki toplam satir sayisidir. Byte=3498, dosyanin boyutunu belirtir. Dosya Ykle ile NETCAD'in.CKS uzantili dosyalari, MS-DOS formatinda saklanan Microsoft Word dosyalari ya da ASCII formatindaki herhangi bir dosya yklenebilir.

14.6 Font evirmek

Yazi fontlarinin zenginlestirilmesini saglayan bir blmdr. Windowsta kullanilan tm fontlar bu isleme tabi tutularak NETCAD'de kullanilabilecek formata dnstrlebilir. Font Se ile ikan pencerenin font blmnden istenilen bir font seilir. evir butonuna basildiginda makine evirme islemine baslar. Bitirdiginde evrilen fonta uygun bir isim verilerek saklanir. Saklama islemi iin evirme isleminin ardindan karsimiza gelen tablo kullanilabilir.Saklama bittikten sonra kapat butonuna basilir.ardindan alt ubuk barda F1 yazan butona kliklenir. + butonuna basildiktan sonra fonta verdigimiz isim seilir ve okey butonuna basilir. F1 butonuna bastiktan sonra karsimiza ikan Netcad Anamodl 252

tabloda fonta verdigimiz isim grlr. zerine klikledigimizde mavi bir bantla rtlecektir. Artik yazdigimiz tm yazilar bu fontta yazilacaktir. Font sayisi arttirilabilir. Saklama penceresinin directory kismindan NETCAD altindaki FONT directorysi seilmelidir. Ardindan dosya adi ( FILE NAME ) kismina FONT ADI girilir ve Tamam (OK ) butonuna basilir.

Blm : Genel Mens 15.1 Iindekiler

Bu islem ile yardim mensnn basliklarinin bulundugu ana men ekrana gelir. Bu mende istenilen konu basligi seilerek yardim metinlerine ulasilabilir.

15.2 Program Hakkinda

Bu isleme girdikten sonra ekrana gelen menden programin versiyonu, programin kilide yazilma tarihi ve kilit numarasi hakkinda bilgi alabilirsiniz.

Netcad Anamodl 253

15.2.1 Modller Hakkinda

Bu isleme girdikten sonra ekrana gelen menden programda yer alan modller hakkinda bilgi alabilirsiniz. Burada modln versiyonu, versiyon tarihi, modln ismi, boyutu ve modln ka kez gncellendigi bilgileri yer alir. Istenirse print edilebilir.

15.2.2 Modl Dzenleyici

Netcad altinda bulunan modllerin listesi verir. Istenmeyen modller kaldirilabilir. Networklerde kolaylik saglamaktadir. Hangi Makinada hangi modllerin alisacagi modl yneticisi ile belirlenebilir. Istenmeyen modllerin yanlarindaki isaretleri kaldirilarak Netcad tekrardan ailir.

Netcad Anamodl 254

Blm : Dosya Dnsmleri 17.1 EGHAS Dosyalarini Okumak

EGHAS programinda hazirlanan dosyalarin NETCAD'e aktarilmasini saglayan islemdir. Isleme girildikten sonra ekrana EGHAS Dosyalarini Ykle mens gelir. Bu mendeki parametreler hangi objelerin aktarilip, aktarilmayacagini belirler. Yklenecek obje seimi ve hat tipi evrim dosyasi da belirlendikten sonra Ykle ikonu ile islem baslatilmis olur.

17.2 TKGM Formatindaki Dosyalari Okumak ve evirmek

TKGM tarafindan kullanilan Taktir programinin verilerinin NETCAD'e aktarilmasini saglayan islemdir. Proje \Yardimci Islemler\Oku\TKGM Formatindan Oku islemine girince ekrana TKGM Dosyalarini Ykle Mens ekrana gelir. Bu mendeki parametreler hangi objelerin aktarilip, aktarilmayacagini belirler. Yklenecek obje seimi belirlendikten sonra Ykle ikonu ile islem baslatilmis olur.

Netcad Anamodl 255

17.3 ASCII Dosyalarini Okumak

ASCII nokta dosyalarinin NETCAD'e aktarilmasini saglayan islemdir. Isleme girildikten sonra ekrana ASCII Nokta Dosyasi evrimi Mens gelir. Bu mendeki parametreler hangi objelerin aktarilip, aktarilmayacagini belirler. Yklenecek obje seimi belirlendikten sonra evir ikonu ile islem baslatilmis olur.

17.4

DXF ve DWG Dosyalarini Okumak

DXF ve DWG formatindaki dosyalarin NETCAD'e aktarilmasini saglayan islemdir. DXF uzantili yklemek iin vardir: 2 dosyalari yntem

PROJE\Dosya Ykle islemi ile.DXF uzantili dosya seilip Kabul denildiginde ekrana gelen menye

NETCAD'de.NCF uzantili font dosyasi seilir. Bylelikle DXF formatinda hazirlanan projede kullanilan fontlarin NETCAD'de kullanilacak font karsiligi belirlenmis olur. Burada NETCAD'de font dosyasinda gelen fontlar kullanilabilecegi gibi islemi ile saklanan fontlarda kullanilabilir. PROJE\Dosya Sakla islemi ile NETCAD'de hazirlanan projenin DXF formatinda saklanmak isteniyorsa,Dosya Sakla Mensnde Dosya tipi olarak AutoCAD Dosyalari seilmelidir.

Netcad Anamodl 256

Kabul ikonuna bastiktan sonra ekrana Hat Tipleri Bilgisi Mens gelir. Burada istenilen parametre ler seildikten sonra Tamam ikonuna basilir. Ekrana gelen menden NETCAD'de hazirladiginiz projede kullandiginiz fontta karsilik gelecek.SHX uzantili dosya seilir ve Kaydet ikonuna Proje/Yardimci Islemler/Oku/Autocad DWG/DXF Ykle islemi ile ekrana gelen menden.dxf uzantili dosya seilerek yklenir. .DWG uzantili dosyalari yklemek iin Proje/Yardimci Islemler/Oku/Autocad DWG/DXF Ykle islemi ile ekrana gelen menden.dxf uzantili dosya seilerek yklenir.

basilarak islem tamamlanmis olur.

17.5 DGN Dnsmleri

Mikro Station yazilimina ait DGN dosyalari NETCAD izim ortamina dnstrlebilir. Hava fotograflari yardimi ile yapilan halihazir paftalari bu formatta saklanmaktadir. Istanbul, Ankara ve Bursa nin paftalari bu formatta saklanmaktadir. Dnsm islemi sorunsuz olarak yapilabilmektedir. Ancak kullanilan sembol tanimlarinin bilinmesine gerek duyulmaktadir. Anilan kentlere ait paftalarda kullanilan sembol dosyalari mevcuttur.

17.1.1 Genel
Bu yazi NETCAD'den DGN Saklama ve Ykleme konularini, evrim Dosyasi (*.dgc) hazirlama ve programinin kullanimini, ve diger yardimci dosyalarin ierigini ve database evrimini kapsamaktadir. DataBase evrimleri yalnizca NETINFO kullanicilari iin geerlidir.

17.1.2 DGN Dosyalari

NETCAD'den 2D veya 3D DGN Dosyalari okunup yazilabilir. Tabiki farkli boyutlardan okuma yazma sirasinda Z degerleri kaybolabilir.

Netcad Anamodl 257

17.1.3 DGN Yklemek ve Saklamak

DGN Dosyalari okunurken ve yazarken "evrim Tablosu (*.dgn)" kullanilsin mi seklinde bir soru gelir. Burada belirtilen tablo kullanilirsa, objele rin okunmasi sirasinda EVRIM TABLOSU VE AMACI basliginda belirtilen kurallar kullanilacaktir. Tablo kullanilmazsa NORMAL DGN OKUMA YAZMA basligina bakiniz. Ayrica DGN Saklarken Sorulan Transform Noktasi bilgisi yardimci dosyalarda MS_POINT.INI'de anlatilmistir. Yine ykleme ve saklama sirasinda DataBase Yaz , Oku seklinde bir soru ve bir *.ini dosya adi sorulabilir. Bu objelerin Database sinif ve link isimlerini okumak veya yazmak anlamindadir. Bununla ilgili ayrintilar DATABASE basliginda anlatilmistir. DGN Saklarken Opsiyonlar diyalogundaki TEST butonu ile NETCAD'teki objeleri sorgulamak mmkndr. Bu sorgulamada Opsiyonlarda seilen tm seenekler degerlendirilir. Yani evrim tablosu kullan/kullanma, database yaz/yazma, hat tipleri dz gibi seeklerin hepsi degerlendirilip, seilen obje bu durumda MS'na hangi bilgilerle gider sorusunun cevaplarini alabilirsiniz. CEL dosyalari yklenebilir. Bu dosyalarin ierisinde yalnizca BLOK objeleri vardir. Bu okuma sirasinda evrim tablolari kullanilabilir.

17.1.4 evrim Tablosu ve Amaci

NETCAD'den bir dosyayi DGN olarak yazarken objelerin DGN dosyasina nasil gidecegi ve okurken de NETCAD'e nasil gelecegini ynlendiren bir tablodur. Objeler 4 ana konuya ayrilirlar: IZGI : dogru, okludogru, daire, arc objeleri SEKIL : sekil objeleri YAZI : yazi objeleri BLOK : blok objeleri demektir. Bu objelerin NETCAD'de ortak olan zellikleri Tabaka ve Renk bilgisidir. Yine objelerin MS'de ortak olan zellikleri Level , Style , Color , Weight , GraphicGroup ve TX degerleridir. Ayrica Bu objeler trlerine gre NETCAD'de ve MS'de extra zelliklerde tasirlar. Bu zellikler: IZGI: NETCAD: Hattipi MS : Hattipi Netcad Anamodl 258

SEKIL : NETCAD : Sembol Dosyasi, Sembol No MS : Font No, Fontdaki Karakter, okurken bytme/yazarken kltme katsayisi YAZI : NETCAD : Font Dosyasi MS : FontNo BLOK : NETCAD : Blok Adi MS : Cell Adi Tablo Okuma ve Yazma durumuna gre zel bir siralamaya girer. 17.1.4.1 DGN Yazarken Tablo Siralamak

NETCAD, objeleri DGN dosyasina yazarken sizin setiginiz tablodaki satirlari zel bir siraya sokar. Bu siralama nce Obje tipi, sonra sirasiyla Tabaka Adi, Obje Extra zellikleri ve Renk'e gre yapilir. Yalniz burada ok nemli extra bir kural daha vardir "HERHANGI" kavrami. rnegin : HERHANGI BIR TABAKA demek iin Tabaka adi bos birakilir. Bu siralamada o Obje TIPINDE en sona gider. Arama yapilirken obje kendi tabaka adini listede bulamazsa bu satira gelince durur ve karsisindaki MS degerlerini alir. Yine rnegin HERHANGI BIR HATTIPI demek Hat tipi adinin bos birakilmasidir. Diyelim ki IZGI tipi bir Obje Tabaka adini listede buldu. Bu durumda hattipine bakacaktir. Ve Tabakasi ve hattipi tutan bir satir buluncaya kadar aramaya devam edecektir. Eger karsisina bos birakilmis bir Hattipi ikarsa, arama duracak ve bu satirdaki MS degerleri kullanilacaktir. Yani objemizin tabakasi FILAN, Hattipi = TOPRAKYOL olsun, 1- Eger liste asagidaki gibiyse: TABAKA HATTIPI ------- -------ABC DZ FALAN TARLA FALAN DUVAR-1 FILAN DUZ FILAN TARLA FILAN TOPRAKYOL <------| arama burada durur. FILAN XYOL ZZZZZ BI SEY 2- Eger liste asagidaki gibiyse: TABAKA HATTIPI ------- -------ABC DZ FALAN TARLA FALAN DUVAR-1 FILAN DUZ FILAN TARLA Netcad Anamodl 259

FILAN XYOL FILAN '' <------| arama burada durur. ZZZZZ BI SEY 2. rnekte Tabakasi FILAN, Hat Tipi ise DZ veya TARLA disindaki diger tm hat tipleri demektir. Bu tr bos tanimlar, zel kural belirtilmeyen objeleri belli bir yere gndermek iin kullanilir. Ayni sekilde renk zelligine -1 vermek HERHANGI RENKTEKI objeler anlamina gelir. 17.1.4.2 DGN Okurken Tablo Siralamak

NETCAD objeleri DGN dosyasindan okurken sizin setiginiz tablodaki satirlari hem obje tipine gre siraya sokar, hem de ayni MS degerleri tasiyan satirlardan en fazla NETCAD bilgisi ierenleri degerlendirir. rnegin : Iki MS degerleri birbine uygun ancak karsisindaki NETC AD kisminda birinin tabaka bilgisi belli digeri ise HERHANGI BIR TABAKA olsun. Bu durumda HERHANGI BiR TABAKA olan satir dikkate alinmaz.

17.1.5 DGN Saklamak

Objeler trlerine gre tabloda kendisine uyan ilk satiri arar. 17.1.5.1 izgi Tipi Objeler

IZGI tipi objeler DGN dosyasina yazilacagi zaman tablodaki IZGI tipleri iinde sirayla Tabakasi, Hattipi ve Rengi ayni olan satiri arar. Byle bir bilgi buldugunda karsisindaki MS'de ortak olan zelliklerle birlikte, eger VARSA MS-Hattipi bilgisini de yazar. Yalniz bu arama esnasinda sirasiyla HERHANGI TABAKA, HERHANGI HATTIPI veya HERHANGI RENK gibi bir bilgi grrse arama durur ve karsisindaki MS degerlerini kullanir. 17.1.5.2 Sekil Tipi Objeler

Sekil objeleri DGN dosyasina yazilacagi zaman tablodaki SEKIL tipleri iinde sirayla Tabakasi, Sembol Dosyasi, Sembol No.su ve Rengi ayni olan satiri arar. Byle bir bilgi buldugunda karsisindaki MS'de ortak olan zelliklerle birlikte, Font ve Karakter degerini de kullanarak DGN dosyasina yazi objesi olarak yazar. Yazilan objenin boyu, (Se mbol Boyu) x (Buyutme) olarak hesaplanir. Arama esnasinda sirasiyla HERHANGI TABAKA, HERHANGI SEMBOL DOSYASI ve HERHANGI SEMBOL NO yada HERHANGI RENK gibi bir bilgi grrse arama durur ve karsisindaki MS degerlerini kullanir.

Netcad Anamodl 260

17.1.5.3

Yazi Tipi Objeler

Yazi objeleri DGN dosyasina yazilacagi zaman tablodaki YAZI tipleri iinde sirayla Tabakasi,Font Dosyasi ve Rengi ayni olan satiri arar. Byle bir bilgi buldugunda karsisindaki MS'de ortak olan zelliklerle birlikte, Font degerini de kullanarak DGN dosyasina ya zi objesi olarak yazar. Arama esnasinda sirasiyla HERHANGI TABAKA , HERHANGI FONT DOSYASI veya HERHANGI RENK gibi bir bilgi grrse arama durur ve karsisindaki MS degerlerini kullanir. 17.1.5.4 Blok Tipi Objeler

Blok objeleri DGN dosyasina yazilacagi zaman tablodaki BLOK tipleri iinde sirayla Tabakasi, Blok Adi ve Rengi ayni olan satiri arar. Byle bir bilgi buldugunda karsisindaki MS'de ortak olan zelliklerle birlikte, CellAdi degerinide kullanarak DGN dosyasina Cell objesi olarak yazar. Arama esnasinda sirasiyla HERHANGI TABAKA , HERHANGI BLOKADI yada HERHANGI RENK gibi bir bilgi grrse arama durur ve karsisindaki MS degerlerini kullanir. 17.1.5.4.1 Tabaka NETCAD'deki Tabaka Adinin bos olmasi. 17.1.5.4.2 izgi Tipi NETCAD Hattipi Adinin bos olmasi. 17.1.5.4.3 Renk Renk Numarasinin -1 (eksi bir) olmasi. 17.1.5.4.4 Sembol Dosyasi Sembol Dosya Adinin bos olmasi. 17.1.5.4.5 Sembol No. Sembol Numarasinin -1 (eksi bir) olmasi. 17.1.5.4.6 Font Dosyasi Font Dosya Adinin bos olmasi. 17.1.5.4.7 Blok Adi Blok Adinin bos olmasi. NOT : Eger bir obje tabloda kendisi ile ilgili bir konum bulamazsa: Obje paralara ayrilarak yazilir Netcad Anamodl 261

"MSSAKLA.LOG" dosyasina rapor olarak yazilir. NOT : Saklama Sirasinda kullanilacak tabloda, PROJEDE OLMAYAN TABAKALAR ve BULUNAMAYAN HATTIPLERI, "MSSAKLA.LOG" dosyasina yazilir ve tablodaki bu satirlar dikkate alinmazlar. NOT : "MSSAKLA.LOG" dosyasi NETCAD.EXE'nin oldugu direktoridedir. DGN saklandiktan sonra, bir problem varsa, bu Text tipi dosyaya bakip grenebilirsiniz. Bu Dosya EN SON SAKLANAN DGN Dosyasina aittir.

17.1.6 DGN Okumak

evrim Tablosu HERHANGI KAVRAMLARINDAN mmkn oldugu kadar arindirilir. DGN'den gelen sabit bilgiler indirgenmis tabloda Objeler Trlerine gre aranir ve MS bilgileri tam olarak uyan bir satir bulundugunda karsisindaki NETCAD bilgileri kullanilarak obje istenen zelliklerde NETCAD'e alinir. 17.1.6.1 Tm Objeler

Eger NETCAD Renk Bilgisi varsa (yani -1 den farkli ise) objenin renk bilgisi bu deger olur. Ve Yaratilacak Tabaka rengi de yine bu olur. Eger Renk Bilgisi -1 (HERHANGI BIR RENK ISE) RENK evrim Tablosundan (MSRENK.INI) MS.CO degerine karsilik gelen renk alinir. NetCad Tabaka adi varsa, Tabaka bu isimle yaratilir. Yoksa Tabaka ismi MS_n olur(n = MS Level Numarasi). 17.1.6.2 izgi Tipi Objeler Eger NETCAD Hattipi varsa bu Hattipi ile yaratilir. 17.1.6.3 Sekil Tipi Objeler

Sembol Dosyasi varsa yklenir ve Sembol NO seilir (yoksa F2.NCS kabul edilir). Sembol Boyu ise (Boy) / (Bytme) olarak hesaplanir. 17.1.6.4 Yazi Tipi Objeler

Font Dosyasi varsa yklenir yoksa Default (F1.NCF) kabul edilir. 17.1.6.5 Blok Tipi Objeler

NETCAD Blok Adini alir. NOT : Eger bir MS objesi tabloda kendisi ile ilgili bir konum bulamazsa : NETCAD'de OBJENIN TABAKA ADI = MSX_n olur (n = MS Level (Numarasi) Tabaka rengide Renk Tablosundan alinir.

Netcad Anamodl 262

17.1.6.6

DGN Okurken

ncelikle 1 den 64'e kadar numara adli tabakalar yara tilir. Okunan objeler MS'de hangi tabakadaysa, NETCAD'de de o tabakaya alinir. Tabaka renkleri random seilir. izgi objelerinin eger hat tipleri varsa bunlar MS_LINE.INI dosyasindan karsilastirilir. Bu dosyada bulunamazsa hat tipi DUZ kabul edilir. Ayrica izgi kalinliklari MSWEIGHT.TXT dosyasindan alinir. Sekil objeleri FONT109.DAT, FONT110.DAT, FONT111.DAT dosyalarindan aranir, bulunursa FONT109.NCS, FONT110.NCS, FONT111.NCS dosyalari yklenmeye alisilir. Bulunamazsa Yazi objesi olurlar. CELL Objeleri MS blok adiyla yklenirler. Yazi objeleri default fontla yklenirler (F1.NCF). 17.1.6.7 DGN Yazarken

Objeler MS'na kendi tabaka (indeksleri mod 64)+1 formulu ile giderler. MS'de obje renkleri, NETCAD'deki renk no.dir. izgi objelerinin eger hat tipleri varsa bunlar MS_LINE.INI dosyasindan karsilastirilir. Bu dosyada bulunamazsa hat tipi DZ kabul edilir. Ayrica izgi kalinliklari MSWEIGHT.TXT dosyasindan alinir. Sekil objeleri nce seklin Sembol referans dosyasina gre hangi font olduguna bakilir (Yani FONT109.NCS, FONT110.NCS ya da FONT111.NCS' mi). Eger bunlardan biri degilse, sirayla bu sekil No.yu ieren ilk dosyada (FONT109.DAT, FONT110.DAT, FONT111.DAT) dosyalarinda aranir ve Font No bulunursa sekil bu font no ile MS'na yazilir. Eger yine bulunamazsa Sekil Objesi paralara ayrilarak gider. Ve MSSAKLA.LOG dosyasina rapor edilir. Yazi objeleri font no 12 ile yazilirlar. Blok Objeleri MS'a kendi adlari ile CELL olarak yazilirlar.

17.1.7

Database

Database bilgilerini okuma ve yazma evrim tablolarinin disinda bir olaydir. Database bilgilerinin okunmasi ve yazilmasi ancak opsiyonlarda isaretlendiyse yapilir. DGN database bilgilerinde deger vardir: Feature tablosundan dogru ulasilan Tablo NO. Netcad Anamodl 263

Katalog tablosundan dogru ulasilan Tablo NO. Veri tabani Anahtari (link). 17.1.7.1 DGN Okurken Database evrimi

Opsiyonlarda seilen Database sinif evrim dosyasi *.ini tipi bir dosyadir. [MS-NC-FEATURE] MS_feature_tablo_sayisal_degeri = NetCADSinifAdi .... [MS-NC-KATALOG] MS_katalog_tablo_sayisal_degeri = NetCADSinifAdi .... seklinde satirlardan olusur. MS'dan gelen objelerde eger feature tablosu bilgisi varsa *.ini dosyasindan MSNC-FEATURE basligindaki Netcad Sinif bilgisi aranir. Eger bulunamazsa ve objenin MS katalog degeri mevcutsa o zaman arama bu sefer MS-NC-KATALOG basliginda yapilir yine bulunamazsa objenin database bilgisi okunmaz. Eger sinif ilgili basliklardan birinde bulunmussa MS-anahtar bilgisi obje VT Link degerine okunur. Eger sinif bulunmazsa VT Link degeride okunmaz. 17.1.7.2 DGN Yazarken Database evrimi

DGN okurken kullanilan *.ini dosyasindan yararlanilir. Yalniz bu sefer NETCAD obje sinif bilgisi nce MS-NC-FEATURE basliginda aranir. Bulunamazsa obje database bilgileri hi yazilmaz. Eger bu bulunursa en azindan objenin MS-sinif bilgisi yazilir. Daha sonra objenin sinif bilgisi Katalog basliginda aranir. Bu bulunursa ve objenin VT Link degeri de sayisalsa objenin MS-Anahtar degeride yazilir.

17.1.8

Yardimci Dosyalar

Yardimci dosyalar NETCAD'den objeleri okurken veya yazarken kullanilirlar. 17.1.8.1 MSRENK.INI evrim Tablosu KULLANILARAK DGN okunurken tablodaki NETCAD renkno -1 ise gelen objelerin tabaka rengi bu tablodan MS.CO degeri sayesinde alinir. [MICROSTATION_NETCAD] basliginda MSRENK = NETCADRENK satirlari kullanici tarafindan belirlenmelidir (Unutmayin ki bu tabloda her MSRENK no bir kez gedebilir). Tabloda bulunamayan renk no kendisine esittir. 17.1.8.2 MSWEIGHT.TXT

evrim Tablosu KULLANILMADIGI zaman, DGN OKUMA ve YAZMA esnasinda NETCAD objelerinin izgi kalinliklari bu tablodan bulunur. MS'da izgi kalinliklari 0-31 arasi bir deger alirlar , NETCAD'de hangi aralik bu kalinlik no.ya karsilik Netcad Anamodl 264

gelir sorusu cevaplanmalidir. Kullanici isterse bu dosyayi bir text editr ile degistirebilir. 17.1.8.3 MS_LINE.INI:

evrim Tablosu KULLANILMADIGI zaman, DGN OKUMA ve YAZMA esnasinda NETCAD objelerinin izgi tipleri ve MS objelerinin izgi adlari bu tablodan alinir. [NETCAD-MICROSTATION] basliginda NETCADHATTIPI = MSHATTIPI satirlari kullanici tarafindan belirlenmelidir. 17.1.8.4 FONT109.DAT, FONT110.DAT ve FONT111.DAT

evrim Tablosu KULLANILMADIGI zaman, DGN OKUMA ve YAZMA esnasinda sekil objelerinin hangi MS font no.da yazilacagi yada okunacagini belirlerler. Tabloda, FONT : MS karakteri SHAPE : NETCAD sembol no CELL-ADI : kullanilmiyor. TAG : 0= bos, 1 = dolu SCALE : okurken bytme, yazarken kltme kat sayisi 17.1.8.5 MS_POINT.INI

Genel DGN Transform noktalarinin koordinatlari bulunur (GLOBAL ORIGIN). Kullanici bunu DGN saklarken karsisina gelen dialogtaki butonlar ile edit eder. Kullanicinin bu dosyayi kendisi bir editr ile DEGISTIRMESI HATALARA NEDEN olabilir. O yzden yalniz dialogtaki butonlari kullanmasi tavsiye edilir. Transform Noktasinin Fonksiyonu: Ayni Transform Noktasi kullanilan projeler, MS'da birbirlerine dogru olarak referans seilebilirler. 17.1.8.6 *.DGC Dosyalari

DGN evrim Tablolari. 17.1.8.7 Database Sinif evrim Dosyalari *.ini

[MS-NC-FEATURE] MS_feature_tablo_sayisal_degeri = NetCADSinifAdi .... [MS-NC-KATALOG] MS_katalog_tablo_sayisal_degeri = NetCADSinifAdi .... seklinde satirlardan olusur. Kullanici her degisik database dzenlemesi iin bu dosyadan bir tane olusturmalidir. Herhangi bir text editr ile ilgili basliklari ve satirlari kendisi yazabilir.

Netcad Anamodl 265

Blm : ikti Alimi 18.1 Plot Islemleri

Hazirlanan projelerin Plotterden izimlerinin alinmasina yneliktir. Dnya standardi olan HP -GL Emilasyonunu destekleyen tm Plotter, M.pskrtmeli Plotter, M. Pskrtmeli Printer, Laser Printer ve benzeri donanimlar izim amali olarak desteklenmektedir. HP -GL emlasyonu olmayan aletlerin izim amali desteklenmesi blmnde olmaktadir. Aradaki nemli fark, HP-GL emlasyonlu aletlerle ok daha hizli izim alinabilmesidir.

18.1.1 Kagit
18.1.1.1 Bosluklar Blmne izim kagidinin kenarlarinda birakilacak, bosluk miktarlari mm. olarak verilebilir. Bylece, izimin kagit zerindeki konumu veya izim alani belirlenebilir. Bosluk miktarlari uygun sekilde dzenlenerek, rnegin bir A4 kagidin ortasinda 5x5cm lik bir alana izim yapilabilir. erevenin disi izilmeyecektir. Bu degerler, izimin kagida oturtulmasi sirasinda, F3 ve F4 tuslari ile dinamik olarak, arttirilabilir veya azaltilabilir. Bu seenek zellikle belli yerleri izim iin ayrilmis basili formlar zerine izim yapma olanagi saglayabilir. 18.1.1.2 Kullanici Tanimli Kagit

Standart disi kagit byklkleri bu seenegi aktiflestirilerek, en ve boy degerleri mm. olarak verilebilir. (700, 900 gibi)

Netcad Anamodl 266

18.1.1.3

Kagidi Dndrmek

Bu buton, kagidin iziciye takilis yn ile ilgilidir. Kagitlar genelde iziciye, dar olan kenarlarindan takilir. Seilen kagit boyutuna gre, normalde enine takilmasi gereken kagit, boyuna takilmissa bu buton aktiflestirilmelidir. 18.1.1.4 izimi Dndrmek Bu buton, projenin kagida oturtulmasi ile ilgili parametredir. Projenin en ve boyunun, kagit en ve boyu ile uyusmadigi durumlarda aktiflestirilir. izimin kagida oturtulmasi sirasinda F7 ve F8 tuslari ile etkilesimli olarak degistirilebilir.

18.1.1.5

ereve izmek

Bu buton, kenarlardan birakilan bosluk miktarlarina gre ereve izilmesine ynelik bir parametredir. Aktiflestirilmesi durumunda, kagidin kenarlarindan verilen bosluk degerleri kadar ieriden bir ereve izilecektir.

18.1.1.6

lek Standart lekler listeden seilebilir. Standart disi zel lekler iin pencere tiklanarak istenilen lek degeri yazilabilir. lek tam olarak bilinmiyor, ancak, izimin kagida tam oturacak sekilde otomatik belirlenmesi iste niyorsa Kagida Uydur seenegi isaretlenmelidir. Bu durumda, proje pencere ierisine alinarak seilmelidir. Pencere ierisine alinacak alan, seilen kagida tam oturacak sekilde, lek program tarafindan belirlenecektir. Bu seenek, daha ok legin nemli olmadigi, izimin tam olarak kagida sigdirilmasi gerektigi zaman kullanilir. lek, izimin kagida etkilesimli olarak Netcad Anamodl 267

yerlestirilmesi sirasinda, dinamik olarak degistirilebilir. F5 ile arttirilabilir, F6 ile azaltilabilir. O andaki lek degeri, st satird a grntlenmektedir. Yaziciya takili kagidin, en ve

boyu, mm. olarak verilmelidir. Yazicilarin nemli zelliklerinden birisi, yapilarinin, serit seklindeki uzun izimlere uygun olmasidir. Bu durumda, kagit boyutlari uygun sekilde verilmelidir. (rnegin, 200, 1000 gibi). izimin kagida oturmamasinda dnklk olursa, sayfa Y ve Sayfa X degerlerinin yerleri degistirilmelidir.

18.1.2 Kalemler
18.1.2.1 Kalem Ayarlari

NETCAD'de her tabakaya bir kalem numarasi atanabilmektedir. Kalem numarasi, o tabakadaki objelerin ka numarali kalemle izilecegini belirleyen bir zelliktir. Gerek kalemli, gerekse pskrtmeli iziciler kalem mantigina dayali olarak alisirlar. Kalem renkleri, izgi kalinliklari ve hizlari istege bagli olarak ayarlanabilirler.Tabaka Mensnde yapilan kalem ayarlari ile istenilen kalinlik, izgi tipi ve renkte ikti alinabilir.

18.1.2.2

Kalemli izicilerde

Kalem numaralari, kalemlerin izici kalemligindeki (Carasor) sirasidir. Takilacak kalemin cinsi, rengi ve kalinligi tamamen kullaniciya baglidir. Bu yzden kalem kalinlik ve renklerinin ayarlanmasinin bir anlami yoktur. Kalem hizlari, izici zerinden veya menden ayarlanabilir. Verilen degerler cm/saniye cinsindendir. 0 degeri, o kalemin izici zerindeki ayar hizi ile izim yapacagi anlamini tasir. Ama, en hizli ama yer yer bozuk bir izim almak degil, kaliteli izim almaktir. iziciler, ok yksek hizlara ikabilseler bile, kalemler, cinslerine gre

Netcad Anamodl 268

degismekle beraber, teknolojileri geregi ortalama 20-40 cm/sn hizin stnde verimli kullanilamazlar. Kalem hiz ayarlari her izici iin geerli olmayabilir. 18.1.2.3 Mrekkep Pskrtmeli izicilerde

Kalemlere renk ve izgi kalinligi programin ierisinden atanabilir. Ayarlamalar, ayni zamanda izici zerinden de yapilabilir. Kalem hizlarinin bir anlami yoktur. izgi kalinliklari listeden istege bagli olarak seilebilir veya degistirilerek istenilen kalinlik degeri mm cinsinden yazilabilir.

18.1.3 Szge
18.1.3.1 Sembol

Szge kismindaki butonu aktiflestirilerek, izimde nirengi ve poligon sembollerinin ikmasi saglanabilir. Sembol boyunun birimi, byltme cinsindendir. 1 degeri nirengi genleri ve poligon dairelerinin, hazirlandigi byklkte izdirilecegi anlamini tasir. Sembol filtresine P.*+N.* verilmesi gerekir. 18.1.3.2 Nokta Adi

Bu blmde sz geen nokta adlari noktaya baglidir ya ni noktalarin ayrilmaz paralaridir. Nokta adlari noktanin hemen zerine otomatik olarak yazilir. Nokta adi noktadan bagimsiz olarak kaydirilamazlar. Bu degerler Tabaka Mensnde yer alan butona bagli olarak ailan veya kapanana nokta adlaridir.

Bu mende Nokta Adlari butonu aktiflestirilerek, izimde nokta numaralarinin ikmasi saglanabilir. Filtre blmne izimde ikmasini istediginiz nokta adlari belirtilir.

Netcad Anamodl 269

18.1.3.3

Nokta Kotlari

Szge kismindaki kotlar butonu aktiflestirilerek, izimde nokta kotlarinin ikmasi saglanabilir. Aktiflestirme girisiminde, Kot Yazi Boyu ve Kotlari yazilacak noktalarin seilmesi istenir. Kot yazi boylari mm. olarak verilmelidir. Kotlar Kotlari yazilacak noktalarin seilmesinde NETCAD' in gelismis szge (filtre) dzenleri kullanilabilir. Birka rnek vermek gerekirse: 18.1.3.3.1 Tm Noktalar P.*+N.* Sadece poligonlar ve nirengiler. -(P.*+N.*) Poligon ve Nirengiler hari diger tm noktalar.

18.1.3.3.2

+*3+*5+*7+*9 Tek Numarali Noktalar

~S Adi ierisinde S harfi olan noktalar. 18.1.3.3.3 P.*+156..259 Poligonlar ve 156 ile 259 Numarali Noktalar Arasi

Yukarida aiklandigi sekilde Poligon ve Nirengiler iin kaydirilabilir Ad ve Kot yazilari retilmisse, Kot fitresi, -(P.*+N.*) seklinde olmalidir. Bu durumda, diger kot noktalarinin kotlari ikacaktir. Kot yazilarindaki hane sayisi, Genel \ Ayarlar \ Ekran parametreleri blmnde ayarlanabilir. Normal halihazir izimlerinde 1 hane yeterlidir. Nokta kotlarinin izimde grnmesi istenmiyorsa, bu buton bir kere daha kliklenerek, zerindeki okey isareti kaybedilmeli, pasiflestirilmelidir. Nokta Kot yazi boylari mm olarak belirlenebilir. Verilen degerler izim leginden bagimsizdir.

Netcad Anamodl 270

18.1.3.4

Yazi Boyu Bu ikon, sembol, nokta adlari ve nokta kotlarinin yazi boylarinin ayarlamak iin kullanilir. Verilen degerler mm. cinsindendir ve istenilen degerler girilebilir.

18.1.4 izici
18.1.4.1 Plotter Dilinin Belirlenmesi

izici penceresinde, kullanilan iziciye uygun komut dili seilmelidir. NETCAD, yukarida aiklandigi sekilde HP-GL emlasyonunu destekleyen tm izicileri desteklemektedir. Seilen model pencerede grlecektir. Genel olarak: HP-GL kk boy iziciler HP-GL byk boy iziciler HP-GL / 2 gelismis, son sistem iziciler DM-PL zel ve ok eski bir izici dilidir. LAZER Printer yazicilardan izim alinmasi amaci ile renkli mrekkep pskrtmeli iziciler iin seilmelidir. Bir izici birden ok sayida komut dili ile desteklenebilir. 18.1.4.2 Baglanti Portunun Belirlenmesi

Port Penceresinden, izicinin bilgisayara bagli oldugu port seilmelidir. Seilen port pencerede grlecektir. LPT1, LPT2.. Bilgisayardaki PARALEL (Centronics) portlari simgeler, yazicinin veya program kilidinin takili oldugu portlardir. Bilgisayarlarda, standart olarak, sadece LPT1 vardir. Digerleri istege bagli olarak eklenebilir. COM1, COM2 Bilgisayardaki SERI portlari simgeler. 9 veya 25 pinli girisleri olabilir. Farenin takili oldugu port bir seri portdur. izici Mensnde dogru port ve dogru izici modeli seildigi halde, haberlesme saglanamiyorsa, sorun, portlarda, kabloda veya haberlesme parametrelerinde olabilir. Kontrol edilmelidir. Netcad Anamodl 271

Seenekler arasinda yer alan dosya seenegi, izimin, iziciye gnderilmesi yerine, daha sonra baska bir izicide izdirilmek zere, bir dosyaya yazdirilmasi amacina yneliktir. Bu durumda, izim dilinin izimin yaptirilacagi iziciye gre ayarlanmis olmasi gerekir. 18.1.4.3 X ve Y Dzeltmesi

izimlerde, izicinin kalibrasyonundan kaynaklanan uzunluk hatalari varsa Y ve X ynnde ayri ayri hesaplanan kalibrasyon (dzeltme) katsayilari girilebilir. Kalibrasyon katsayilari asagidaki rnekte aiklanan sekilde hesaplanabilir. Bir izim alinarak karelajlar arasindaki uzunluk degeri kontrol edilir. Y dogrultusunda llen uzaklik = 301 mm. Olmasi gereken = 300 mm. Y dzeltme katsayisi = 300/301 = 0.99667774 X dogrultusunda llen uzaklik = 198.7 mm. Olmasi gereken = 200 mm. X dzeltme katsayisi = 200/198.7 = 1.006542526 Hesaplanan katsayilar, Y ve X dzeltmeleri pencerelerine yazilmalidir. Eger dzeltme iin iterasyona gerek duyulursa, katsayilar yeniden hesaplanmalidir. Ancak, hesaplanan yeni katsayilar, o andaki katsayilarla arpilarak girilmelidir. nk, izimden alinan ikinci degerler dzeltme getirilmis degerlerdir. Bu durumda, dzeltme degerlerine dzeltme getirilmelidir. Dzeltme katsayilarinin isleme alinmasi iin butonunun aktiflestirilmis olmasi gereklidir. Katsayilar kalicidir. Istege bagli olarak degistirilebilir. 18.1.4.4 Kalemlere Gre Siralama

Bu ikon aktif hale getirilirse, pskrtmeli izicilerde izim hizini arttirir.

18.1.5 izim Islemi

izici Mensnde, yuka rida gerekli ayarlamalar yapildiktan sonra, [Kabul] butonu ile etkilesimli izime geilir. Kagit sol at ksesinden yakalanmistir. Islem iindeyken asagidaki islemler yapilabilir: Serbeste oynatilabilir Kagit, uygun yere birakilmadan tm islemlere erisim vardir Unutulan Tabaka ama/Kapama veya kalem no atama islemleri yapilabilir Proje kltlerek tm kagit grlebilir Referans mensne erisim vardir F3, F4 ile kenar bosluklari etkilesimli olarak degistirilebilir. F5, F6 ile izim legi etkilesimli olarak degistirilebilir. F7, F8 ile izim 1 Grad aralikla etkilesimli olarak dndrlebilir. Netcad Anamodl 272

Alt-D ile izim, 100 Grad dndrlebilir (yatay/dikey) Home tusu ile dnklk giderilebilir. Yakalama modlari ayarlanabilir. Proje seilen kagida sigiyorsa uygun sekilde yerlestirilmelidir. Sigmiyorsa ereve ile sinirlanan alanin disi kesilecektir. Kagidin projeye oturtulmasi iin, gerekli grlen daha ince ayarlamalar, klavyedeki Ok tuslar ile yapilabilir. Kaydirma hizi, PgUp ve PgDw tuslarina yeteri kadar basilarak, hizlandirabilir veya yavaslatilabilir. Fare sag tusu ile (ESC) islem iptal edilebilir. Gerekli yerlestirme yapildiktan sonra, izimin iziciye gnderilmesi iin kagit grsel olarak seilen bir yere, fare sol tusu veya enter ile birakilabilir ( Yakalama modlari pasif olmali). Daha nce izim yapilmissa, izim penceresi, ekranda kalacaktir. izim iin seilen tm pencereler, izim sonunda CIZPEN tabakasina Pafta objesi olarak kayit edilirler. Bu paftalar CIZPEN1, CIZPEN-2.. olarak adlandirilirlar. Bu sekilde para para yapilan izimlerde tam kenarlasma saglanabilir. Ayni yere izim yapilmasi gerekiyorsa, U Yakalama Modu aktifken, nceki izim penceresinin sol alt ksesi yakalanmalidir. Saga dogru ardisil izimlerde, rnegin rulo izimlerinde ise, nceki pencerenin, sag alt ksesi yakalanmalidir., Kagit serbeste yerlestirilebilecegi gibi, Alt-K ile, sol alt kse, YX degerleri verilecek bir noktaya da birakilabilir. Kagidin, sol alt ksesinin ll olarak yerlestirilmesi gerekiyorsa, zellikleri kullanilabilir., rnegin, ekranda mevcut paftanin sol alt ksesinden 5 cm. asagiya, 10 cm. sola birakilabilir. Bu is iin, Referans Mens ailir. (fare orta tusu veya bosluk tusu), Referans nokta islemi seilir. Pafta ksesi gsterilir (U yakalama aktif olmali). Dy/Dx rutini seilir. Dy olarak -100, Dx olarak -50 verilir (1:1000 leginde). Kagit istenilen noktaya birakilacaktir. izim basladiktan sonra <ESC> ile izim istenildigi an kesilebilir. Bu durumda, izici, tampon bellegindeki bilgiyi bir sre daha izmeye devam edebilir. izimi tamamen durdurmak iin gerekirse izici resetlenmelidir. Not: lek iin FIT seenegi isaretlenmis ise ekrana kagit ikmaz, zoom islemindekine benzer bir pencere ile izim alani seilir. izim sirasinda, haberlesmede olabilece k bir hata rapor edilirse, istege bagli olarak izim islemi devam edebilir veya izim iptal edilebilir.

Netcad Anamodl 273

Print Islemleri
Projelerin izimleri, iziciden (Plotter) alinabildigi gibi, yazicilardan da (Printer) alinabilir. Desteklenmesi iin mevcut yazicilarin Windows Driver programlarinin yklenmis olmasi gereklidir. Ucuz olan yazici modelleri, izim degil yazim amaci ile tasarlanmistir. zel islemcileri yoksa ve HPGL plotter dilini desteklemiyorlarsa, izim hizlari dsktr. LASER Yazicilardan ok kaliteli ve ok hizli izim alinabilir. Laser yazicilara, izim, IZICI mensnden gnderilir(Plotter zelligi varsa). Isleme girdikten sonra ekrana izim Mens ekrana gelir.

18.1.6 Kagit
18.1.6.1 Bosluklar Blmne izim kagidinin kenarlarinda birakilacak, bosluk miktarlari mm. olarak verilebilir. Bylece, izimin kagit zerindeki konumu veya izim alani belirlenebilir. Bosluk miktarlari uygun sekilde dzenlenerek, rnegin bir A4 kagidin ortasinda 5x5cm lik bir alana izim yapilabilir. erevenin disi izilmeyecektir. Bu seenek zellikle belli yerleri izim iin ayrilmis basili formlar zerine izim yapma olanagi

saglayabilir. Netcad Anamodl 274

18.1.6.2

Kagit Ayari

izim kagidinin boyutu, sol tarafta yer alan, A4...A0 boyutlar arasindaki standart kagitlari simgeleyen butonlardan biri isare tlenerek seilir. Kullanici ikonu aktif duruma getirilirse, kullanici tarafindan belirlenen kagit boyutlari kullanilir. 18.1.6.3 lek

Standart lekler listeden seilebilir. Standart disi zel lekler iin pencere tiklanarak istenilen lek degeri yazilabilir. lek tam olarak bilinmiyor, ancak, izimin kagida tam oturacak sekilde otomatik belirlenmesi isteniyorsa Kagida Uydur seenegi isaretlenmelidir. Bu durumda, proje pencere ierisine alinarak seilmelidir. Pencere ierisine alinacak alan, seilen kagida ta m oturacak sekilde, lek program tarafindan belirlenecektir. Bu seenek, daha ok l egin nemli olmadigi, izimin tam olarak kagida sigdirilmasi gerektigi zaman kullanilir. lek, izimin kagida etkilesimli olarak yerlestirilmesi sirasinda, dinamik olarak degistirilebilir. F5 ile arttirilabilir, F6 ile azaltilabilir. O andaki lek degeri, st satirda grntlenmektedir. Yaziciya takili kagidin, en ve boyu, mm. olarak verilmelidir. Yazicilarin nemli zelliklerinden birisi, yapilarinin, serit seklindeki uzun izimlere uygun olmasidir. Bu durumda, kagit boyutlari uygun sekilde verilmelidir. (rnegin, 200, 1000 gibi). izimin kagida oturmamasinda dnklk olursa, sayfa Y ve Sayfa X degerlerinin yerleri degistirilmelidir.

18.1.6.4

Referans Bitmapleri izmek

B u buton isaretlenirse, proje altligi olarak, Referans Bitmap (BMP) dosyasi yklenmisse, proje ile beraber izilmesini saglayacaktir. Netcad Anamodl 275

18.1.6.5

ereve izmek

Bu buton kenarlardan birakilan bosluk miktarlarina gre ereve izilmesine ynelik bir parametredir. Aktiflestirilmesi durumunda, kagidin kenarlarindan verilen bosluk degerleri kadar ieriden bir ereve izilecektir.

18.1.6.6

Renkli Baski

Bu buton, izim renkli olarak alinmak isteniyorsa aktiflestirilmelidir. Renkli izim alinabilmesi iin kullanilan yazicinin renkli olmasi gereklidir.

18.1.7 Szge
18.1.7.1 Sembol Szge kismindaki butonu aktiflestirilerek, izimde Nirengi ve poligon sembollerinin ikmasi saglanabilir. Sembol boyunun birimi, byltme cinsindendir. 1 degeri nirengi genleri ve poligon dairelerinin, hazirlandigi byklkte izdirilecegi anlamini tasir. Sembol filtresine

P.*+N.* verilmesi gerekir.

Bu blmde sz geen, Nokta Adlari ve Nokta Kotlari, noktalara baglidir, noktalarin ayrilmaz paralaridir. Nokta adlari noktanin hemen zerine, nokta kotlar ise kot degerinin ondalik noktasi nokta koordinatina denk gelecek sekilde otomatik olarak yazilirlar. Gerek nokta adi, gerekse kot degerleri noktadan bagimsiz olarak kaydirilamazlar. Bu degerler, Tabaka Mensnde, Nokta Adi ve Nokta Kotu butonlarina bagli olara k ailan veya kapanan Nokta adi ve kot degerleridir.

Netcad Anamodl 276

Ancak, NETCAD' de gerek Nokta Adi, gerekse Nokta kotlarinin, noktadan bagimsiz olarak islem grebilen yazi degerleri retilebilir. retilen bu yazilar (veya rakamlar), herhangi bir yazi objesidirler. Bagimsiz olarak kaydirilabilir, dndrlebilir, leklenebilir, silinebilir ve benzeri islemlere konu olabilir. Bu tr Nokta adi ve kot yazilari, Yazi Mensnde yer alan, Noktalara Ad ve Kot Yazisi ret rutini ile, kot yazilari ise Kot Yazisi seenekleri rutini ile retilebilir. Eger noktalara bu tr ad ve/veya kot yazilari retilmisse, izim ncesi Nokta Kotu ve Nokta adi butonlari kapatilmalidir. Aksi durumda, Nokta Ad veya kotlari ift ikacaktir. Halihazir harita alismalarinda sadece Nirengi ve Poligonlara kaydirilabilir nokta adi ve kotu yazilarinin retilmesi yeterlidir. Dikkat edilecek olursa, Yaz Mensnde yer alan Noktalara Ad ve Kot Yazisi ret isleminde P.*+N.* filtre seenegi n deger olarak gelecek sekilde ayarlanmistir. 18.1.7.2 Nokta Adlari

Bu mende Nokta Adlari butonu aktiflestirilerek, izimde nokta numaralarinin ikmasi saglanabilir. Filtre blmne izimde ikmasini istediginiz nokta adlari belirtilir. Bu buton aktiflestirilerek, izimde nokta numaralarinin ikmasi saglanabilir. Ad yazim zellikleri, Kot yaziminda anlatildigi gibidir. Nokta numaralarinin, sondan itibaren ka hanesinin yazilacagi, Genel Mens ierisinde Ayarlamalardan Nokta no uzunlugundan belirlenebilir. Byle bir ayarlama yapilsa bile 10 noktadan biri tam numara ile yazilacaktir. Halihazir harita izimlerinde, Poligon ve Nirengiler disindaki noktalarin numaralari grnmezler. Yukarida aiklandigi sekilde Poligon ve Nirengiler iin kaydirilabilir Ad ve Kot yazilari retilmisse, bu butonun pasiflestirilmis olmasi gerekir. izimde Nokta numaralarinin grnmesi, genelde nokta dkmlerinde istenen bir zelliktir. Nokta adlarinin izimde grnmesi istenmiyorsa, bu buton bir kere daha kliklenerek, zerindeki okey isareti kaybedilmeli, pasiflestirilmelidir. Nokta Ad yazi boylari mm olarak belirlenebilir. Verilen degerler izim leginden bagimsizdir.

Netcad Anamodl 277

18.1.7.3

Nokta Kotlari

Bu blmde sz geen Nokta Kotlari noktalara baglidir, noktalarin ayrilmaz paralaridir. Nokta kotlari, kot degerinin ondalik noktasi nokta koordinatina denk gelece k sekilde otomatik olarak yazilirlar. Kot degerleri noktadan bagimsiz olarak kaydirilamazlar. Bu degerler, Tabaka Mensnde, butonuna bagli olarak ailan veya kapanan Nokta kot degerleridir. Bu mende Kotlar butonu aktiflestirilerek, izimde nokta numaralarinin ikmasi saglanabilir. Filtre blmne izimde ikmasini isteginiz nokta kotlari belirtilir. rnekte grldg gibi nokta kotlari belirtilen szgelerle seilerek izdirilebilirler.

18.1.7.4

Yazi Boyu Bu ikon, sembol, nokta adlari ve nokta kotlarinin yazi boylarinin ayarlamak iin kullanilir. Verilen degerler mm. cinsindendir ve istenilen degerler girilebilir.

18.1.8 Kalem ile ilgili Parametreler

NETCAD 'de her tabakaya bir kalem numarasi atanabilmektedir. Kalem numarasi, o tabakadaki objele rin ka numarali kalemle izilecegini belirleyen bir zelliktir. Kullanilacak her kalem iin izgi kalinliklari ve renkler istege bagli olarak ayarlanabilir. izgi kalinliklari listeden istege bagli olarak seilebilir veya degistirilerek istenilen kalinlik degeri mm cinsinden yazilabilir. Netcad Anamodl 278

18.1.9 izim n Izleme

Mende gerekli ayarlamalar yapildiktan sonra, n Izleme blmnde n Izleme butonu ile kagit yukarida belirtilen esaslar erevesinde yerlestirilecek olursa izimin kagit zerine oturmasi, renk ayarlari vb. zellikler izim almadan nce grlebilir. zellikle daha uzun zaman alan renkli imaj izimlerinde bu zelligin kullanilmasi nerilir.

18.1.10 izici
18.1.10.1 X ve Y Dzeltmesi

Standart lekler listeden seilebilir. Standart disi zel lekler iin pence re Yazicidan alinan izimlerde lek sorunlari varsa, Y ve X dzeltme degerleri hesaplanarak mendeki yerlerine girilmelidir. Dzeltme degerlerinin hesaplanmasi izici Mens \Kalibrasyon blmnde ayrintisi ile anlatilmistir. Y ve X ynndeki hatalarin saptanmasi iin, ekrana izilen 100 X 100 metrelik bir karenin, yazici iziminin alinmasi yeterli olacaktir.

18.1.11 Diger
18.1.11.1 3B de Aksisler izilsin

Butonu, boyut islemlerinde, X, Y,Z, eksenlerinin konumlarinin izimde grnmesini saglayan bir zelliktir. 18.1.11.2 3B de Gizli izgiler Kaldirilsin

Butonu, boyut islemlerinde, zellikle bina arka izgilerinin, bina, aga ve benzeri detayin arkasinda kalan izgilerin izimde ikmamasini saglayacaktir.

Netcad Anamodl 279

Blm : Ekler 19.1 izgi Tipleri

NETCAD'de.LIN uzantili izgi tiplerinin yer aldigi dosyalardan istenilen izgi tipi

seilerek kullanilabilir. Farkli alisma lekleri iin izgi tipleri bulunur. Bunlardan bazilari sunlardir:

19.2 Tarama Tipleri

NETCAD'de.PAT uzantili tarama tiplerinin yer aldigi dosyalardan istenilen tarama tipi seilerek kullanilabilir. Farkli alisma lekleri iin tarama tipleri bulunur. Bunlardan bazilari sunlardir:

Netcad Anamodl 280

19.3 Yazi Tipleri

NETCAD'de.NCF uzantili tarama tiplerinin yer aldigi dosyalardan istenilen font seilerek kullanilabilir. Font evir islemi ile istenilen font evrilerek projelerde kullanilabilir. Bunlardan bazilari sunlardir:

19.4 Semboller
Asagidaki tabloda NETCAD Sembol dosyasinda yer alan sembollerden bazi rnekler gsterilmistir. Farkli meslek gruplari iin dzenlenen bu semboller islemi ile projelerde kullanilabilir. Kullanici istedigi sembolleri olusturup kullanabilir. Semboller NETSHAPE programi ile hazirlanip, degistirilebilirler.

Netcad Anamodl 281

19.5 TUF EVIRIMI

1TUF formatina evrilecek *NCZ dosyasi ekrana yklenir. 2Proje/ Yardimci Islemler/ Yaz /Tuf evrimi Dosyasi Yap ile TUF formatina evrilecek dosya iin evrim dosyasi hazirlanir. Bu dosya Proje / Yardimci Islemler / Yaz /Tuf evrim Dosyasi Edit islemi Gelen tabloda Netcad Tabakasi ve Tuf karsiligi penceresinde tabakalarin ynetmelikteki karsiliklari yazilarak yenile butonu ile seilen satir yenilenir. (Tablo.1.) Yeni bir tabaka eklemek iin Netcad tabakasini ve Tuf no blmlerine doldurarak Ekle butonu ile tabaka eklenir. Yazilmayacak Tuf tabakalari blmne de Tuf formatina evrilmeyecek tabakalar eklenmelidir. rnegin cizpen, pafta vs. Netcad Tabakasi ve Tuf karsiligi blmnden hat ularinda nokta olmamasi gereken tabakalar seilerek (taramalar, merdivenler,sev vb.) mouse ile tutup Noktaya bagli olmayan izgi tabakalari blmne birakilir. Netcad Anamodl 282

Sakla denildikten sonra karsiligi yazilmayan tabaka var ise hata verecektir. Eger karsiliklar tam olarak yazilmis ise saklayip tablodan ikacaktir. Proje/ Yardimci Islemler/ Yaz/ TUF Formatinda Yaz seilir. Gelen pencerede olusturulan evrim dosyasi ve sonu olacak projenin bulundugu klasr altinda projenin adini yazacaktir (Tablo.2.). Eger sonu dosya farkli bir yere ve farkli isimle kaydedilmek istenirse bu blme yazilmalidir. Paftalar TUF formatina evrilecek ise PAFTA BAZLI seenegi isaretlenmelidir. Bu sayede pafta kenarlarina gelen hatlar izgi objesi olarak gnderilecek, paftalarda istenmeyen gen model gnderilmeyecektir. evir butonu ile TUF formatina evrilir. evrim sonunda gelen pencerede yapilan projenin hatalari ekrana gelir. (Tablo.3.) Eger projede hata bulamamis ise (Tablo.4.) TUF formatina yazildigina dair bir tablo ekrana gelir.

ILLER BANKASI TEKNIK SARTNAMESINDE BELIRTILEN TEMEL ESASLAR

(BU ESASLAR DATANIZIN CEVRIMI IIN UYULMASI ZORUNLUDUR)
Projede ki hatlar sndrlmemesi ve yeni kiriklar olusturulmamasi istenmektedir. Netcad aisindan bu sevler iin nemlidir. Sev taramalari ve sev alt st izgileri tarandigi sekilde birakilmalidir. Hibir sekilde editleme (kaydirma,sndrme,kesme..) yapilmamalidir (Tuf evrimi sirasinda hatlarin nasil olmasi gerektigi SEVLER kisminda). Hatlarin ularinda nokta olmalidir. Noktasiz hatlar olursa Banka hata olarak kabul etmektedir. (Tuf evrimi sirasinda hatlarin nasil olmasi gerektigi IZGILER kisminda )

Projeler hem bir btn olarak ,hem de pafta pafta teslim edilmesi istenmektedir. Tm Projenizde Olmasi Gerekenler ve Cevrimi: Asagida ynetmelikte ki siraya gre objelerin nasil olmasi gerektigi yazilmistir. Burada bulunan bilgilerin bir kismi ynetmelikte bulunmamaktadir. Bu bilgiler denemeler sonucu bulunmustur. Bazilari da Mehmet Aydin (Iller Bankasi)dan szl olarak edinilmistir. Bunun nedeni ynetmelikte her konuda yeterince aiklayici bilginin bulunmayisidir. Not Projeniz bir btn olmalidir. Pafta ailip tekrar birlestirilmesi projenizi btnlemez. # ISTANIM : Pafta lejantlarini olusturan blmdr. Bu bilgilerin olusmasi iin cevrim sirasinda bir defa girmeniz yeterlidir. Kayit saklanir ve proje bilgileri degismedigi srece degistirilmesine gerek yoktur. Bilgiler Netcad\Proje \Yardimci islemler\Yaz\Tuf Formatina Yaz kismina girilince ekrana gelen diyalog penceresine yazilir. Bu kisim tm islemler bittikten sonra cevrim sirasinda doldurulabilir. Netcad Anamodl 283

#GRNT : Program tarafindan otomatik olarak doldurulur. Dikkat etmeniz ya da yapmaniz gereken bir islem bulunmamaktadir. #TABAKALAR: Ynetmelikte 77 adet tabaka bulunmaktadir. Netcad de ok daha fazla asaniz dahi sonuta bunu 77 tabakaya indirmeniz gerekecektir. Bu islem bir dosya ile saglanir. Bu dosya cev uzantili sizin tarafinizdan olusturulan bir dosyadir. Dosyanin yaptigi is Projenizde olusturmus oldugunuz tabaka adlarini yazarak karsiligini sizin doldurmaniz iin bos birakir. Siz bu karsiliklari girdiginizde programa Netcad de ki hangi tabakanin tuf evrimi sirasinda hangi tabakaya karsilik gelecegini bildirmis olursunuz. Netcad de aacaginiz tabakanin adi ve sayisi nemli olmamakla beraber cevrimdeki tabaka ayrimina yetecek sayi ve zellikte olmalidir.(rnegin sadece konut adinda bir tabaka aip bina, resmi bina ,harabe gibi bankanin ayri olarak gsterilmesini istedigini objeleri bu tabaka da yapmis iseniz tuf dnsm sirasinda da bunlari ayiramazsiniz.) evrim dosyasini olusturmaniz iin projenizi ekrana ykle yiniz. Netcad\Proje \Yardimci islemler\Yaz\Tuf Cevrim Dosyasi Yap islemine girerek ailan diyalog penceresine olusturacaginiz cevrim dosyasini saklamak istediginiz yeri ve dosyaniza vermek istediginiz adi belirtiniz. Bu islem ile tabaka karsiliklari olmayan bir cevrim dosyasi olusturulmus olur. Ailan diyalog penceresinde dosyanizin nerede oldugunu ve adini gsterdiginiz de asagidaki gibi bir diyalog gelecektir. Bu pencerede tabakalarin TUF Formatindaki karsiliklari yazilir. CEV uzantili dosyada herhangi bir dzeltme yapilmasi istendiginde Netcad\Proje \Yardimci islemler \Yaz\Tuf evrim Dosyasi Edit islemine giriniz.

Bu diyalog kisimdan olusmaktadir. Karsiliklarinin girilecegi ilk blm ; en solda bulunan bu kisma, Netcad de olusturmus oldugunuz tabakalarin ynetmelikteki karsiligi girilir. Karsiligi olmayan tabaka olmamalidir. Aksi takdirde 77 den fazla tabaka gitmis olacagi iin program diyalogdan saklayarak ikmanizi engeller. Birden ok tabakanin karsiligi ayni numaraya gidebilir. (rnegin: Netcad de olusturdugunuz sundurma ve merdiven tabakalarini Tuf da 6 nolu tabaka olan sundurmaya atayabilirsiniz. Bunu iin her ikisinin karsiligina da 6 yazmaniz yeterli olacaktir.) Netcad Anamodl 284

Hangi objenin hangi tabakaya alinacagi konusunda ynetmelik ok aiklayici olmamakla beraber sunlara dikkat edilmelidir: Noktalar sadece ilgili oldugu tabakalarda olacaktir. Baska bir tabakada nokta olmamalidir. Poligonlar 63, nirengiler 61, takeometri noktalari 64 gibi. Nirengi isimleri pafta isimleri ile birlikte yazilacaktir. Yani N32-c-25-b-1-c paftasina giren 504 no lu nirengi ismi N.N320504 olarak yazilmalidir. Nirengi isimleri 8 karakter olmalidir. (Bilgi; Mehmet Aydin ,Iller Bankasi 09.10.2000 ) Sembollerin tamami semboller ile ilgili tabakada olmalidir. rnegin Rs semboln nivelman ile iliskisi oldugunu dsnerek nokta tabakasina almayiniz. Hatlariniz dogru tabakada olmalidir. rnegin yol tabakasinda kanal izmis ve bu tabakayi yol olarak Tuf a evirirseniz kanal hattipi yerine yol da kullanilan dz hattipi gelecektir. nk hat tipleri Tuf da tabakalarina gre olusur. Yazilar, yazilar ile iliskili tabaka da olacaktir. Bunlar yetersiz olmasina ragmen bu tabakalar disinda bir tabakada yazi objesi olursa Tuf da hata olarak yorumlanmakta ve kabul edilmemektedir, Resmi ve dini tesis binalarinda yapilan taramalar tuf karsiligi olarak resmi bina veya dini tesis tabakasina yollanmalidir. (Bilgi; Mehmet Aydin ,Iller Bankasi 09.10.2000 ) Resmi bina ve dini tesis taramalari iin tarama adinda bir tabaka ailip burada taramasi yapilir. Bu tabakanin karsiligi olarak da 2 (resmi bina) veya 9 (dini tesis) olarak verilerek yapilabilir. Direk resmi bina veya dini tesis tabakasinda tarama yapilmasi izgiler kisminda anlatilan noktaya bagli izgi zelliginin taramada olmamasindan dolayi bir tabaka ayrimi yapilmalidir. Merdivenler de taramalar gibi hat ularin da nokta olmayacagindan sundurma tabakasina alinacaktir. (Bilgi; Mehmet Aydin ,iller Bankasi 19.07.2000) Karsilik olarak girdiginiz numaralarin hangi isimlerde tuf a gidecegi Netcad / Modul / Cnvappp / Secme / Bankacnv.ini dosyasinda yazmaktadir. Gerektiginde buradan degistirilebilir. Cevrim sirasinda hat ulari kontrol edilmeyecekler blm; Orta kisimda bulunan bu blme noktaya bagli olmayacak hatlarin tabakasi yazilmalidir. Yazilma islemi solda ki tabakalar dan tasinarak yapilir. Tarama, Merdiven vb. taramalarinin oldugu tabakalar bu kisimda olmalidir. Cevrim sirasinda evrilmeyecekler blm; En sagda bulunan bu kisim Tuf a gitmeyecek tabakalari ierir. Cevrim sirasinda ilk nce buraya bakilir. Burada bulunan tabakalarin evrilecekler blmnde karsiligi olsa da evrilmezler. Pafta bilgileri ,grid objeleri ve tm olan proje evriminizde sev tabakasinin bu kisimda olmasi gerekir. Pindex ve sev tabakasinin karsiliklari evrilecekler kisminda da olmalidir. nk paftalar kisminda anlatilacak pafta bilgilerinin ve sev tarama objelerinin tuf da olusmasi iin bu gereklidir. Bu iki tabaka disinda bu blme yazilan bir tabakanin karsiliklarinin yazilacagi ilk kisimda olma zorunlulugu yoktur. #PAFTALAR: Bu kismi program otomatik olusturur. Bunun iin projenizde pafta indekslerinin (Pindex) olusturulmus olmasi gerekmektedir. Pindexlerin olmasi pafta iin gerekli tm bilgilerin tufa yazilmasini Saglar (pafta lejanti, pafta gridleri , pafta basliklari, komsu yazilari, koordinat bilgileri vs.) bu nedenle ayrica grid,pafta,gibi tabaklarin tuf a evrilmesine gerek yoktur. #NOKTALAR :Grafik ekranda ki tm noktalariniz tabaka ve koordinatlari ile bu kisma yazilir. Bu nedenle tabakalari dogru o lmalidir. Bina tabakasi gibi sadece Netcad Anamodl 285

hat bilgisinin olmasi gereken bir tabakada nokta olmamalidir. Ayrica poligon, nirengi gibi noktalarin tabakasi ayrilmalidir. Noktalarin numaralari poligon, RS haricinde alfa nmerik olmamali sadece sayisal bir deger olma lidir. Ynetmelikte bu belirtilmistir. Nirengi gibi noktalarinda adi pafta ismi ile istendiginden N32-c25-b-1-c paftasina giren 504 no lu nirengi ismi N.N320504 olarak yazilmalidir. Nirengi isimleri 8 karakter olmalidir. (Bilgi; Mehmet Aydin ,Iller Bankasi 09.10.2000 ). Alfa nmerik bir deger olan P, N.N, Rs gibi yazilar cevrim sirasinda otomatik olarak noktanin adi olarak alinarak ad kismina yazilir. Tuf da noktalarin numaralari ierisinde harf ve \ gibi isaretler olmamalidir. Sevi olusturan alt -st izgileri basta olmak zere hat ularinda nokta aranmaktadir. #CIZGILER: evrim dosyasinda Grafik ekranda ki hatlarin yazilmayacak kisminda bulunan tabakadakiler hari tm evrilir. evrim hatlarda iki sekildedir. Bu yntemler ok nemlidir ve sizin tarafinizdan seilir. Nokta bilgisi ieren hatlar ve noktaya bagli olmayan hatlar olarak hat bilgileri ayrilmaktadir. Noktaya bagli olan hatlarin tabakasi evrilirken uunda nokta olmayan hatlar cevrim sirasinda tespit edilerek isaretlenir ve tuf dosyasina gnderilmez. rnegin bina tabakasinda bulunan izgilerin tamaminin ucunda nokta olmalidir. Noktasi olmayan bir bina izgisi cevrim sirasinda hat ucu bulunarak noktasi yoksa tuf_raporx tabakasinda daire iine alinacak ve izgi tuf dosyasina yazilmadigindan bina izgileri eksik gidecektir. Ayrica cevrim sirasinda raporlanarak koordinati verilerek hat ucunda nokta olmadigi belirtilecektir. Sev taramalari gibi objelerinde hat ularinda dogal olarak nokta olmayacaktir. Bunlar noktaya bagli olmayan hatlar olarak evrilme lidir. Program ierisinde otomatik olarak bu yapilmaktadir. Ayrica resmi bina ve dini tesis gibi taramalarda tarama objelerinin hatlarinin ucunda nokta olmayacagindan bu taramalarin oldugu kisim noktaya bagli olmayanlar kisminda gnderilmelidir. Bunun yapilabilmesi iin taramalar rnegin tarama adinda bir tabaka ailarak burada yapilabilir ve sadece bu tarama tabakasi noktasiz hat olarak gnderilmek zere CEV dosyasinda orta kisma alinabilir. Solda karsilik kisminda ise taramalarin karsiligi 2 veya 9 yazilarak resmi bina ya da dini tesis tabakasina gitmesi saglanir. #YAZILAR: Grafik ekranda cev dosyasinda yazilmayacak tabakalarda ki yazilar hari tm yazilar tabakalari ile yazilir. Yazi ile iliskili olmayan bir tabakada yazi olmamalidir. Poligon ve ya diger noktalara kot yazisi ya da ad retip yazdirmayiniz. Bu tuf iin istenmemekte ve gereksiz bulunmaktadir. Binalara ait kat yazilari haricinde ki yazilar da 12 nolu tabakaya alinabilir( Bilgi; Mehmet Aydin ,Iller Bankasi 19.07.2000). Bu konu da gerekli tabaka ynetmelikte olusturulmamis ve bir tabaka belirtilmemistir. #ALAN SEMBOLLERI: Grafik ekranda cev dosyasinda yazilmayacak tabakalarda ki semboller hari tm semboller yazilir. Sembol listesinde BHYY numarasi olmayan ve Iller Bankasi ynetmeliginde de olma yan bir sembol kullanilmamalidir. Byle bir sembol kullanilmis ise cevrim sirasinda sizi uyararak karsiliginin olmadigini belirtecektir. Sembol olmamasi gereken bir tabakada sembol olmamalidir. Buna poligon ,Rs sembol, hatta dogalgaz vanalari adinda bir tabaka olmasina ragmen dogalgaz kutu sembolleri de dahildir. #SEMBOLLISTESI: Ynetmelikte kullanilan semboller cevrimi yapilan her dosyada olmasi istenmektedir. Bu kisim otomatik olarak program tarafindan F2.ini dosyasindan alinarak yazilir. Ve tm dosyalar da ayni bilgi tutulur. #SEVLER: Sev bilgilerinin yazildigi kisimdir. Bu bilgilerin olusmasi iin sunlara dikkat edilmelidir ; Sev taramalari Netcad tarafindan ailan SEV tabakasinda Netcad Anamodl 286

olmalidir. Sevler hibir sekilde editlenmemelidir. Bunu anlamak iin bir sevi sildiginizde tmn silip silmeyeceginizi soruyor ise sev gruptur ve bir vt kodu vardir (obje sorgulandiginda VT kodu blmnde yazar). Sevler baska bir program da olusturulmus,elle izilmis ise de grup zelligi tasimazlar. Grup olmayan sevleri ayirabilmek amaci ile Netcad\Harita\ Sev\ Diger\ Tarama kontrol komutu ile VT kodu olmayan sevler otomatik SEVX tabakasina alinir. Grup kodu olmayan sevler Netcad\Harita\ Sev\ Diger \ Sev Grupla ile sevler grup grup seilerek gruplanabilir. (Eger daha nceden bir vt kodu var ise Netcad\Sorgu\Degistir\Obje Degistir ile seilerek vt kodu karsiligina 0 degeri verilerek mevcut vt kodlari sifirlanir). SEVX tabakasinda olmayan objeler gruplamaya dahil edilmeyecektir. Sevalt ve sevst dogru ile izilmeli,okludogru olmamalidir. Sevalt ve sevst farkli tabakada olabilir (yol ,dere gibi tabakalara alinabilir) fakat silinmemeli tabaka ve hat tipi degisikligi yapilmadir. Bunun kontroln yapabilmek iin Netcad\Harita\Sev\Diger/Sev Kenar Bul komutu ile sevalt ve sevst kontrol edilebilir. Sevalt yok ise NOSEV_ALT tabakasinda, sevst yok ise NOSEV_UST tabakasinda sev sonuna bir daire koyacaktir. Bu sekilde hata veren yerler tek tek bulunabilir. Karsilik kismi olan en solda ki blmede sevin tuf da hangi tabakaya gidecegi yazilir. Sev hatlarinizin ularinda nokta yoksa ve editleme yapilmis ise tufa gitmeyecek ,ya da bozuk bir yapida gidecektir. Tarama hattini belirle ile sev izilmemelidir. izim bozuk ise tufada bozuk aktarilir. Dere ii, tmsek, kokurdan sevler izilmemelidir. Dere ii izimi tufa bozuk, tmsek ve kokurdan tufa aktarilmamaktadir. rnekler blmnde belirtilen sev tipleri izilmemelidir. Tuf evrim sonucunda izime bozuk gidecektir. YUKEGRI :Ykseklik egrileri bu kisma program tarafindan otomatik olarak yazilacaktir. Bu objeler ykseklik egri bilgisi iermeyen bir tabakada olmamalidir. Netcad de kapali alan ve egri gememesi gereken yerlerden egrilere temizleme islemi yapilarak temizlenmis ise Tuf da otomatik olarak bu kisimlarda egri gemez. Egriler manuel olarak okludogru, dogru, yumusatilmis egri ile izilmemelidir. #UCGENLER: Grafik ekrandaki gen objeleri bu kisma yazilir. Tabakasi dogru olmalidir. geni olusturan noktalar silinmemelidir. Ularinda nokta olmayan genler cevrim sirasinda bulunarak uyari listesinde koordinatlari ile yazilacaktir. Paftalarda genler istenmemektedir. Program tarafindan pafta bazli evrim yapilirken gen model otomatik olarak yollanmayacaktir.

19.6 TUF EVRIMINDE VEREBILECEK HATALAR

*. CEV uzantili dosya salt -okunur zelligindedir. Bilgisayarimdan *.CEV uzantili dosya bulup sag tus / zelliklerinden salt -okunur zelligi kaldirilmalidir.

Netcad Anamodl 287

evrim sirasinda hata vermis ve daha sonra ayni dosya zerine yazmak istenildigi zaman verebilecek hatadir. evrim sirasinda (rnegin hata -1) veren hatalar giderildikten sonra Netcadden ikmak gerekmektedir. Tekrar girdikten sonra bu hata ortadan kalkacaktir. Daha nceden CDden kopyalanmis veya salt -okunur zelligi olan bir dosyanin zerine yazilmaya alisil-maktadir. Bu dosyanin salt-okunur zelligi kaldirilip tekrar evirim yapilmasi gerekmektedir. *.cev dosyasinda proje -deki mevcut tabakalarin hepsinin karsiligi yazilmamis. Isimleri grnen tabakalari Proje/ Yardimci Islemler/evrim Dosyasi Edit islemi ile tabaka isimleri eklenir.

Verilen koordinatta izgini ucunda nokta objesi bulunamamistir. Bu koordinata Tuf_raporx tabakasinda daire koyacaktir. Bu dairenin agirlik merkezi o koordinati gstermektedir.

Verilen koordinatta sevin ucunda nokta objesi bulunamamistir. Bu koordinata Tuf_raporx2 taba-kasinda daire koyacaktir. Bu dairenin agirlik merkezi o koordinati gstermektedir. Nokta bulamadigi iin sev olarak tanimayacak ve ayni koordinata izgi ucunda nokta bulunamadi hatasi da verecektir. Ayni koordinatta hem sev iin hem de izgi objesi iin daire koyacaktir. Verilen koordinattaki sev dogrulari 3 dogrudan az oldugunu belirtir. Sev ya silinmeli yada sev alti ve st uzatilarak 3 dogrudan fazla olmasi saglanir.

Netcad Anamodl 288

Verilen koordinattaki genin noktalarinin olmadigini belirtir. genleme yapildiktan sonra genlere ait noktalar silinmemeli, silinmis ise bu koordinatlara tekrar nokta retilmelidir.

Proje ierisinde kullanilan numaralari belirtilen sembollerin Byk lekli Harita Yapim Ynetmeliginde (BHYY) kotlarinin olmadigini belirtir. Bu hatayi gidermek iin Sorgu/degistir/sembol degistir islemiyle numarasi verilen sembollerden biri seilir. Bu semboln F2.NCS dosyasindaki BHYY kodu olan sembol seilir. rnegin: 17 no lu bayrak diregini semboln BHYY kodu olmadigindan 114 no lu bayrak diregi ile degistirilerek sorun giderilir. Tm projede ya da birden fazla pindex olmasi durumunda pafta bazli isaretliyken tuf formatina evrilmeye alisilmaktadir. Eger tm proje ise pafta bazli seenegi kaldirilip evrim tekrar yapilir. Eger tek pafta ise evrim yapilacak paftanin pindex birakilarak digerleri silinir.

Pafta bazli evrim yapilirken pafta pindexinin olmadigini belirtir. Hesap/stp pafta editrnden pindexin olup olmadigi kontrol edilir. Pindex yok ise tekrar pindex olusturulup evrim tekrar yapilir. Bu hata sonucunda diger objeleri dikkate almayacaktir. Sev taramalari gelmeyecektir.

Netcad Anamodl 289

Szlk
Affine Dnsm Raster grntnn koordinati bilinen (pafta kseleri, grid, poligon, nirengi) minimum 4 nokta ile koordinatlarinin hesaplanarak dnsm yapilmasidir. Affine Dnsm Raporu Affine dnsm ncesinde bu islem ile dnsme esas nokta yapisi, dnklk aisi, toplam hata orani ve nokta bazinda hata oranlarini gsteren tablodur. Aktif izgi Dosyasi O an iin geerli olan izgi dosyasidir. NETCAD'in altindaki istenilen.LIN uzantili dosyalar seilerek aktif izgi dosyasi degistirilebilir. Aktif Sekil Dosyasi O an iin geerli olan sekil dosyasidir. NETCAD'in altindaki istenilen.NCS uzantili dosyalar seilerek aktif sekil dosyasi degistirilebilir. Alan Blme Dogru ya da oklu dogru ile kesilen alanlarin dogru ya da oklu dogru tarafindan kesilen blmlerin farkli bir alan olarak tanimlanmasini saglayan islemdir. Alan Duyarliligi belirtir. Alan iktilarinda degerlerin virglden sonraki hane sayisini

ASCII (American Standart Code For Information Interchange) Bilgisayar veri iletisiminde kullanilan sayisal kod. Bitmap Imajlarin dijital gsterimi.

Bitmap Referans Dosya Bu dosyalarin paftalarin, fotograflarin, izimlerin tarayici ile sayisal ortama aktarilmis Windows bitmap (BMP), PCX, TIF, JPEG, GIF, TGA formatindaki dosyalar olabilir. Balastro Yariapi Dogrularin kesisimlerindeki noktalarin seilmesi iin nokta etrafina izilen dairelerin yariapidir. Blok Bir veya birden fazla NETCAD objesinin gruplanarak tek bir obje haline getirilmesidir. alisma legi NETCAD'de yapilan projelerin varsayilan legi 1:1'dir. Ancak istenildiginde alisma legi degistirilebilir. izimi olusturan sembol, yazi ve hat tipleri otomatik olarak lege getirilebilir. alisma legi ile izim legi birbirinden farklidir. 1:1000 leginde hazirlanan bir izim, lek blmnde degisiklik yapilmadan, rnegin 1:5000 leginde izim yapilirsa, yazilar, hat tipleri ve semboller 5 kat kk ikacaktir. Bu nedenle, lek nceden izim legine getirilmelidir. ift Hat Her iki u koordinati ayni olan hatlardir. Netcad Anamodl 290

ift Nokta

Ayni isimli noktalardir. Objelere 2 boyutlu olarak + ve - ynnde kalinlik degeri

izgi Kalinligi verilebilir. izgi Tipi

izim sirasinda kullanilan izginin karakterini belirtir.

izim legi ikti aliminda izilecek projenin legidir. Bu deger ekran leginde bagimsiz olabilir. Ancak, 1:1000 leginde hazirlanan bir izim, lek blmnde degisiklik yapilmadan, rnegin 1:5000 leginde izim yapilirsa, yazilar, hat tipleri ve semboller 5 kat kk ikacaktir. Bu nedenle, lek nceden izim legine getirilmelidir. znrlk Yatay ve dseydeki piksel sayisidir. Bu deger arttika ekrandaki izimin grnt kalitesi artar Default Varsayilan degerdir.

Digitizer Paftalarin, fotograflarin ve izimlerin sayisal ortama aktarilmasi iin kullanilan aratir. Dik Ayak Bir dogrunun baslangicina bir noktanin dik iz dsmnn baslangi noktasina olan uzakligidir. Dik Boy Bir noktanin bir dogruya olan dik uzakligidir. Projenin yer aldigi boylamdir.

Dilim Orta Boylami Egri

NETCAD'in zel obje tipidir. oklu dogrularin genel zelliklerin tasir.

Ekran Kaydirma Ekranin, belirlenen ilk noktanin ikinci olarak belirlene noktaya gelecek sekilde kaydirilmasidir. Font Yazi karakter seti.

Grafik Dnsm Iki referans noktadan seilen objelerin grafik ve etkilesimli olarak dnsmlerinin yapilmasidir. Grid izim zerinde koordinat okuyabilmek iin olusturulan karelaj agidir. gen modelin olusturulmasi ile otomatik olarak olusturulan kirikli

Hizli Egri egrilerdir.

Hiyerarsik Tabaka Yapisi Bazi tabakalarin birb irine hiyerarsik dzen iinde baglanmasidir. Bylelikle bir tus ile baglantili tm tabakalar ailip/kapatilabilir. Karelaj Seilen izim blgesinde istenilen aralikta grid (+) retilmesidir.

Netcad Anamodl 291

Kartezyen Seilen objelerin yatay ve dsey ynde belirtilen sayida ve aralikta retilmesidir. Kiris Dik Boyu Obje ayristirma isleminde daire ve yay objeleri iin islem sonunda olusan dogrularin boyutudur. Koordinat Duyarliligi Koordine zet, dengeleme iktilari, dnsm iktilari gibi koordinatli iktilarda, koordinatlarin virglden sonra ka hane ikacagini belirler. Komut Penceresi Herhangi bir islem iinde yapilacak islemle ilgili siranin belirtildigi penceredir. Kot Duyarliligi Kot (Z degeri) degerinin virglden sonraki hane sayisidir.

Kusgz Projenin belli bir blmnn yakin lekte 1:1 boyutta izlenebilmesi iin kullanilir. Kme Seilen objelerin gruplanmasidir. Bylelikle birden fazla objenin editlenmesi, silinmesi vb. iin seimlerinde kolaylik saglanmis olur. Limit Bulma Proje sinirlarinin hesaplanarak izimin ekrana getirilmesidir. Men Islemleri gsteren ikonlardir. .NCZ .NCN NETCAD'in Windows dosyalaridir. NETCAD'in nokta dosyalaridir.

Obje Ayristirma Bir btn olarak algilanan oklu dogrularin, sembollerin, yazilarin, dairelerin ve yaylarin ayristirilarak onlari olusturan dogru paralari haline getirilmesidir. Obje Bl Seilen objelerin uzunluk ya da elemen sayisina gre paralara ayrilmasidir. Obje Edit Seilen objelerin u ve merkez noktalarindan isaretlenerek gsterilen u noktalarindan yakalanarak uzatilmasi ya da merkez noktasindan yakalanarak bytlmesi ve kaydirilmasidir. Obje Kir Seilen objelerin gsterilen noktadan kirilmasidir.

Obje Seme Mens Kaydirma, dndrme, silme, lekleme vb. islemleri iin istenilen obje ya da obje grubunun seilmesinde kullanilan mendr. Otomatik Koordinat Sol alt X ve Y degerleri ve pafta boyutlari bilinen raster verileri otomatik olarak koordinatlanmasidir. Otomatik Tabakalandirma Modu (OTM) izim sirasinda belirlenecek dogru tiplerinin, aktif tabaka ne olursa olsun, nceden belirlenmis tabakalara otomatik olarak yerlestirilmesidir.

Netcad Anamodl 292

Pafta Paftalandirma bilgilerinin (pafta koordinatlari, pafta dilim orta boylami vb.) Tutuldugu objedir. Password Dosyalarin baska kullanicilar tarafindan kullanimini engellemek amaciyla kullanilan sifredir. Pixel .PLT Bilgisayar ekraninda grlen kk noktalardir. NETCAD'in dos dosyalaridir.

Referans Dosya Referans (altlik) dosya yklenmesi NETCAD'e Windows versiyonunda eklenmis bir zelliktir. Referans dosyalar esas proje ile btnlesmezler. Yapilari kilitlidir. rnegin; bir blgeye ait kadastro, imar adalari, semboller, pafta bilgileri vb. katmanlar ayri ayri dosyalarda tutulabilir. Ihtiya duyuldugunda gerekli katmanlar yklenerek alismalar yapilabilir. Iki esit referans dosya vardir: Bitmap ve izim Referans Dosya. Register Tarayici yardimi ile sayisal ortama aktarilmis raster dosyalari koordinatlandirmak iin kullanilan islemdir. Seim Penceresi alandir. Objeleri grup olarak semek amaciyla kullanilan dikdrtgen

Sembol NETSHAPE programi ile olusturulmus sekillerdir. Semboller islem grdgnde tek bir obje gibi davranirlar. NETCAD'in altindaki istenilen.NC S uzantili sembol dosyasi seilerek kullanilabilir. Semt Ai Kuzeyle yapilan aidir.

Szge Objelerin silinmesi, zelliklerinin degistirilmesi, kaydirilmasi, editlenmesi vb. islemler iin seiminde kullanilirlar. Bylelikle ok sayida obje ierisinden objeler kolaylikla seilebilirler. Tabaka Ekrandaki farkli zellikteki objelerin birbirinden ayrilabilmesi iin gerekli ayiratir. Tabaka Kilitleme Bazi objeleri alisma sirasinda editlenme, silme vb. islemlerden etkilenmesini engellemek amaciyla bu objelerin bulundugu tabakanin kilitlenmesidir. Tarama Seilen alanin dzenli sablon ile gsterilmesidir. Belirtilen parametrelerle serbest izim yapmaktir.

Taslak izim

Text Editr NETCAD'in.CKS uzantili dosyalarinin ya da ASCII formatindaki dosyalarin yklendigi editrdr. Burada her trl yazim islemi yapilabilir ve saklanabilir. Ayrica, yazilan textler iz/Yazi/Text Dosya Ykle islemi ile ekrana yazdirilabilir.

Netcad Anamodl 293

True Type Karakter Seti Win 95 ve NT 4.0'da True Type fontlarin ekranda Trke grlmesini saglar. Win 95 iin 1, NT 4.0 iin 162 degeri verilmelidir. Uzunluk Duyarliligi Uzunluk degerlerinin virglden sonraki hane sayisidir.

Yakalama Modlari Istenilen noktalarin yakalanarak izimin yapilmasini ya da editlenmesini saglayan modlardir. Yaklas/Uzaklas Faktr Ekranin belirtilen % degerine gre yaklastirilmasi ve uzaklastirilmasidir. Bu deger 1'den byk olmalidir. Yeniden izme Projenin yapilan son degisikliklerle yeniden izilmesidir.

Dizin
1:1 2 Noktadan Kestirme Noktasina Baglanmak 2 Daireye Teget Dogru 3B'de Eksenler izilsin 3B'de Gizli izgiler Kaldirilsin 5-13 4-19 6-25 13-17 13-17

Ai /Mesafe Kadar Gitmek Degeri Vermek Ada/Parsel Yazi Boyu Seklinde Affine Dnsm Dnsm Raporu Aktif Font Dosyasi Sekil Dosyasi Referansi Isaretlemek Fonta evirmek Projeyi Kapat Yap Alan Blmek Iersinden Alan Adlari Taramalari Sor Duyarliligi Alt ubuk Altini izmek

4-15 4-24 10-6 10-8 5-12 5-13 10-5 10-5 4-33 5-4 5-9 6-19 6-18 3-10 3-11 8-10 10-8 5-14 6-15 Netcad Anamodl 294

6-14

Ana Tabakalar Aralikli rnekleme Ardisil Nokta Atmak Mesafe/Semt/Ai ASCII Dosyasi 6-37

3-2 5-11

8-9 12-2

B
Bilgi Bitmap Referans Dosyalari Balastro Yariapi Blok Ekle Sakla Islemleri Degistir Boslari Sil 5-12 5-8 5-4 5-4 8-7 3-6 6-40 10-10

alisma legi Degistirme ereve iz izgi Kalinligi izgi Tipi izgi Tipini Semek Szgeci Degistir izgileri Birlestir izim Referans Dosyalari n Izleme izimi Dndr okgen Alani Kesen Objelerin Seilmesi oklu Dogru izmek ya evirmek Ksesi Sil Degistir 5-20 13-3 4-32 3-14 4-11 7-10 7-10 5-7 13-17 13-2 4-4 6-34 6-17 7-7

Netcad Anamodl 295

D
Daire 3 Noktadan Geen 1Teget- 2 Noktadan Geen 2 Teget- 1 Noktadan Geen 1 Teget- 1 Nokta- Yariap 2 Teget- Yariap 3 Objeye Teget Yariap Ve Merkezi Belli Bir Dogruya Teget Asal Noktalarina Baglanmak Degistir Daireye Teget izmek Digitizer Setup Koordinatlari Men Tanimi Buton Tanimi Dik Ayak Dik Boy Dik Ayak/Dik Boy Degeri Kadar Gitmek Sorgu Dik Dogru Baglama Dilim Orta Boylami Dizi Yaratmak Dogru izmek Dogruyu Kesen Objelerin Seilmesi Dosya Ykle Seimi Tipinin Seilmesi Ekle Sakla Dsey evir Dz Tarama DXF Dosyasi Dy/Dx Kadar Gitmek 6-5 6-5 6-6 6-8 6-9 4-19 8-9

6-7 6-8 6-9

6-25 10-3 10-3 10-4 10-4 8-9 8-9 4-18 8-9

4-16 10-5 6-12 6-32 4-6 5-1 5-1 5-4 5-21 5-13 6-2 12-2 4-13

5-2

E
EGHAS Dosyasi 12-1 Netcad Anamodl 296

Ekran Kaydir Sakla Ekranda Tabaka ve izgi Tipini Degistirmek Eksene Dik Modu En Yakin Noktaya Baglanmak

9-8 10-2 6-21 4-17 1-5

F
Font Degistirmek evir 3-16 10-14

G
Genisligi Kullanma Kullan, Oldugu Gibi Yaz Kullan, Paragraf Gibi Yaz Geri Al Gruplanmis Objelerin Seimi Grid Koordinat Yazdirmak Grafik Dnsm Grnt Ekle Grntye Git 6-13 6-13 7-8 4-9 9-5 9-6 6-13 6-16 7-3

H
Hat Ynn Degistirme Uzat Dosyasi Hesap Makinasi Hizli Egri Yazi HTMLHELP 7-10 7-10 10-5 4-30 6-12 10-7

8-11

I
Istenilen Koordinata Gitmek Italige evirmek Iyilestirme 4-21 5-10 6-14

Netcad Anamodl 297

K
Kagidi Dndr Kalem Ayarlari Kalem No. Kalemlere Gre Siralama Kalemli izicilerde Kalin Obje izimi Karelaj Modu retme Noktalarinda Dolasmak Kartezyen Sisteminde ogaltma Kelimeden Bl Kenar Bosluklari Kilit Kiris Dik Boyu Komut Penceresi Konu Basligi Ara Koordinat Duyarliligi Kopyalama Modu Kot Duyarliligi Kse Yuvarlat Kullanici Tanimli Kagit Kursor Boyu Rengi Kusgz Kutu iz Kme 13-2 13-4 3-14 13-5 1-5 6-24 4-31 6-12 3-8 10-8 10-7 10-7 6-24 13-2 10-8 10-8 4-12 6-22 13-11 1-5 11-1 1-5 13-9 4-21

10-1 6-25

L
Limit Bul 9-8

M
Men Editr Sakla Micro Station Dosyasi Modelden Kot Oku Modller Hakkinda Mrekkep Pskrtmeli izicilerde 10-10 10-12 12-3 10-5 11-2

13-5

Netcad Anamodl 298

N
Negatif Yap NETCAD Nedir? Kurulumu Yardim Ekrani Menleri Objeleri Dogru oklu Dogru Nokta Yay Daire Sembol Grup Yazi Egri gen Tarama Blok Nokta Yapisi 'de Noktalarin Elde Edilmesi Nokta Kotu Silmek Kaydir Atmak/Degistirmek Seme Kurallari Numarasi ile Hat Baglamak, Sembol Yerlestirmek Adlari Kotlari Adi ret No. Uzunlugu Ad, Kot, Kod Boyu Noktadan Geen Objelerin Seilmesi Geen Egri izmek Uzaklas Kesisim Noktasina Baglanmak Noktaya Yaklas Noktayi Ieren Objelerin Seilmesi N ile IKI NOKTA Referansi Normale evirmek 5-10 Giris-1 Giris-5 1-1 1-6 1-6 1-7 1-7 1-7 1-8 1-8 1-8 1-9 1-9 1-9 1-9 2-1 2-1 7-1 7-1 6-36 2-2 4-17 3-8 3-9 6-16 10-4 10-10 4-7 6-35 9-3 4-20 9-3 6-14 4-7 4-22

1-5

O
Obje Seme Mens 4-1 Netcad Anamodl 299

Adi Szgeci Tipi Szgeci Degistir zniteliklerini Sor Bl Kes Kir Edit Kaydir Dndr lekle Ayristir zerinde ogaltma Objelerin Pencere Iersine Alinarak Seilmesi Daire Iersine Alinarak Seilmesi okgen Iersine Alinarak Seilmesi Objeye Git Otomatik Tabakalandirma Modu (OTM) Tabakalandirma Modundan ikmak Koordinat O ile OBJE Referansi Vermek

4-10 4-5 8-1 8-8 7-13 7-13 7-14 7-15 7-17 7-18 7-20 6-20 6-22 4-2 9-4 3-15 5-14 4-23 3-16 4-2 4-2

n Izleme Penceresi zellikli Yazi 5-2 6-11

P
Paralel Alma izgi izme Paragraf Yazmak Genisligi Pencere Tek Pencere Yap 2 Pencere A 3 Pencere A 4 Pencere A Ekle Byt nceki Pencere Plotter Islemleri Dilinin Belirlenmesi 7-12 6-36 6-12 6-14 9-1 9-2 9-2 9-3 9-6 9-7 13-8 Netcad Anamodl 300 9-1

13-1

Baglanti Portunun Belirlenmesi Program Hakkinda Proje Dzenle Projeden Paragraf Alma

13-8 11-2 5-19

6-13

R
Raster Ekle Sil Dosyalari Yer Degistir Ykle Sakla Ekrani Alt ubuk Islemleri Dosyalarin Proje Ile Saklanmasi Referans Nokta Vermek Bitmapleri Gstermek Dosya Ykle Dosya zellikleri Bitmaplerin izilmesi Mens Register Islemi Renk Editr Azalt Renkli Baski 5-9 5-9 5-9 5-12 5-12

5-14 5-11

4-21 4-32 5-6 5-6 13-13 4-13 5-12 10-12 5-14 13-14

S
Satir Araligi Sayisal Deger Vermek Se Seilenlerin Tersine evrilmesi Sembol Yerlestirme Degistir Son Seim Noktaya Gitmek Seimi Sakla Szge Tabaka Obje Adi Yazi Sembol Numarasi Renk Numarasi 6-14 4-24 7-7 4-9 6-38 8-5 4-8 4-22 10-6 4-10 4-10 4-10 4-11 Netcad Anamodl 301 4-10

Uzunluk Boy

4-12

4-12

S
Seffaf 5-10

T
Tabaka Hiyerarsik Tabaka Yapisi Adinin Girilmesi/Degistirilmesi Yeni Tabaka Eklemek Silmek Tabakaya Ulasmak Iin Ekstra Islemler Rengini Degistirmek A/Kapa Kilidi Szgeci Degistir Tabakadan Nokta Adi Aik/Kapali Nokta Kotlari Aik/Kapali Nokta Kodlari Aik/Kapali Alan Adlari Aik/Kapali Balastro Aik/Kapali Plotter'a Gnder/Gnderme Alan Taramalari Aik/Kapali Alan Taramasi Plotter Kalem No. Ayari Taranacak Alan Iersinde Taranmayacak Blge Varsa Seilmesi Alanin Iersinde Dikkate Alinacak Objeler Varsa Seilmesi Alanin Seilmesi Taslak izmek Tek Nokta Mesafe/Semt/Ai Text Dosya Ykle Editr TKGM Dosyasi True Type Karakter Seti Tm Objeleri Seme Tmn Gr Foto 3-2 3-2 3-3 3-3 3-3 3-3 3-7 3-8 4-10 7-9 3-8 3-9 3-9 3-10 3-10 3-11 3-11 3-12 3-14 6-4 6-4 6-20 8-10 6-15 10-13 12-1 4-8 9-7 9-7 10-10

3-7

U
Netcad Anamodl 302

Uzaklas

V X

9-8

Veri Tabani ile Objelerin Seimi Verilecek % Egim ile Gitmek

4-9 4-20

X ile Gsterilecek Iki Nokta Arasindaki DX Uzakligini Vermek XY Ynnde lekle XYZ Sor X ve Y Dzeltmesi

4-24 7-6 13-17

8-8

Y
Y ile Gsterilecek Iki Nokta Arasindaki DY Uzakligini Vermek Yakalama Modlari Serbest Mod Nokta Son Nokta Kesisim Orta Nokta Uygulama Noktasi Yaklas Yaklas/Uzaklas Faktr Yatay evir Yay 2 Nokta Yariap 3 Noktadan Geen Yazi Boyu Degistir Yeni Proje A Yeniden Yap 4-23 4-26 4-27 4-28 4-28 4-28 4-29 4-29 9-8 10-8 5-13 6-10 6-10 6-14 6-14

5-3 9-7

Netcad Anamodl 303

SIK SORULAN SORULAR

Bu blmde programin alistirilmasi sirasinda karsilasilan bazi problemlerle ilgili sorulari ve yanitlarini bulabilirsiniz. Genel olarak msterilerimize tavsiyemiz, donanimlara bagli kablolarin, donanim aikken sklp takilmamasi olacaktir. Aksi davranislar, program kilidinizin bozulmasi yaninda donaniminiza takili kartlarin yanmasina neden olabilmektedir. (Soru-1) Programi alistirdiginizda ekrana Hinstall /i kurulumu yapilmamis(100) mesaji geliyor. (zm-1) Baslat- Programlar- Netcad ierisindeki Hasp Srcs islemini alistirin. Ekrana The operation was completed successfuly. Mesaji gelecektir. Windows 98/2000 isletim sistemi iin Netcad programi, yapilan islemden sonra alisacaktir. Windows 95/NT isletim sistemleri iin isletim sistemi yeniden baslatilarak Netcad programi alistirilabilir. Hinstall.exe programini alistirmanin diger bir yolu MS-Dos komut satirindan alistirmaktir. Bunun iin; Baslat- Programlar- MS-Dos Komut Istemini sein, C:\WINDOWS\HINSTALL.EXE /I komutu ile programi alistirin. (Soru-2) Programi alistirdiginizda Kilit Bulunamadi (15) mesaji geliyor. (zm-2) Genel olarak Network kilitlerinde karsilasilan bir hata mesajidir. Network kilidi kullaniyorsaniz, kurulum iin asagidaki sirayi izlemeniz problemlerin tespiti ve zm iin daha uygun olacaktir. Islemleri yapacak kisinin program kurulumu, network ayarlamalari, dosya kopyalama vs. isler konusunda bilgili olmasi gerekmektedir. Kilidin takili oldugu makinede Diger blmnde yer alan Nethasp Server kurulumunu yapin. Kurulum sonrasinda sag alt kseye kilit seklinde bir ikon eklenecektir. Programlarin alismasi gerektigi sre ierisinde Nethasp License Manager programi aik kalmalidir. Netcad programi, yapilan islemden sonra alisacaktir, Windows 95/NT isletim sistemleri iin isletim sistemi yeniden baslatilarak Netcad programi alistirilabilir. Bu asamada ana makinede Netcad programi alisiyor olmalidir. alismiyor ise Network ayarlamalarindan kaynaklanan bir problem olabilir. Gerekiyor ise kilidin takili oldugu makinedeki network yapilandirmasini yeni bastan yapin ve islemleri tekrarlayin.

Netcad Anamodl 304

Kilidin takili oldugu makinede programi alistirdiktan sonra alisilan programlari kapatmadan, programi kullanacaginiz diger makineye gein. Netcad programi kurulumunu yapin. Baslat- Programlar- Netcad ierisindeki Hasp Srcs islemini alistirin. Gerekiyor ise isletim sistemini yeniden baslatin. Netcad programini alistirin. Programin alismamasi durumunda network ayarlarini gzden geirin, gerekiyor ise network yapilandirmasini yeni bastan yapin ve islemleri tekrarlayin. Aga bagli baska bir makine var ise ayni sekilde gerekli kurulum ve ayarlamalari yaparak Netcad programini alistirin. (Soru-3) Programi alistirdiginizda Kilit Bulunamadi (-3) mesaji geliyor. (zm-3) Genel olarak Tek kullanicili kilitlerde karsilasilan bir hata mesajidir. Bilgisayarin paralel portu arizali olabilir. Bagli yazici varsa ikti alinip alinamadigini kontrol edin. Kilidin arkasina yazici kablosu baglanmis ise, yazicinin kablosu ift ynl veri iletisimine uygun olmadigindan kilidi grmyor olabilir, yazici kablosunu ikarip deneyin. Kilit arizali olabilir, kilidin alisip alismadigini baska bir makinede deneyin. (Soru-4) Program kilidinin arkasina, printer kablosunu bagladigimda program alismiyor, Kilit Bulunamadi mesaji geliyor yada Netcad programi alisiyor fakat printerden izim alinamiyor. (zm-4) Donanimsal bir arizadir. Asagidaki nedenlerden kaynaklanir. Paralel port ayarlarinin yapilmasi gerekiyor olabilir. Bilgisayar setupindan paralel portun modu ECP, SPP yada Bi-Directional seilmelidir. Setupdan yapilacak ayarlamalarin, bu konuda bilgili bir kisi tarafindan yapilmasi nerilir. Kilidin arkasina yazici kablosu baglanmis ise, yazicinin kablosu ift ynl veri iletisimine uygun olmadigindan kilidi grmyor olabilir, yazici kablosunu ikarip deneyin. ift ynl veri iletisimini destekleyen bir printer kablosu kullanin. (Soru-5) Netcad programini alistirdigimda ekrana Koruma Kutusu Arizali (134) mesaji geliyor. (zm-5) Netcad programini baska bir makineye kurun. Gerekli ayarlamalari yaparak programi alistirin. Ekrana ayni mesaj ikiyor ise Teknik Servis ile baglanti kurun.

Netcad Anamodl 305

(Soru-6) Netcad programini alistirdigimda ekrana Lisans Sayisi Asildi(-155) mesaji geliyor. (zm-6) Firmaniza tarafindan satin alinan lisans sayisinin tm kullanicilar tarafindan kullaniliyor durumda. Bu nedenle aik ola n programlari ve ykl modlleri kontrol edin. (Soru-7) Ekrana gelen pencerelerde ondalik sayi (164.45, 63.89 vs.) girisi yapamiyorum. (zm-7) Isletim Sistemi Trke olan firmalar asagidaki ayari yaparak sorunu zebilirler; Baslat Mens\Ayarlar\Denetim Masasi Blmnden Blgesel Ayarlar islemi seilir. Sayi blmnden Ondalik Simgesi .(Nokta), Basamak Gruplandirma simgesi , (virgl) olarak ayarlanir. Isletim Sistemi Ingilizce olan kullanicilar ise; Start Mens\Settings\Control Panel Blmnden Regional Settings islemi seilir. Numbers blmnden Decimal Symbol .(Nokta), Digit Grouping Symbol , (virgl) olarak ayarlanir.

Netcad Anamodl 306