Univerzitet u Novom Sadu Tehniki fakultet Mihajlo Pupin Zrenjanin

Seminarski rad iz predmeta

Tehniki sistemi u zatiti vode i vazduha

Tema:Ureaj za preiavanje vode uz pomo aktivnog mulja

Student:Pletikapa Ljilja 9/09-03

SADRAJ
Zagaivanje voda...........................................................................................3 Proces aktivnog mulja....................................................................................4 Parametri za projektovanje i kontrolu procesa aktivnog mulja......................6 Optereenje aktivnog mulja............................................................................6 Starost mulja i hidrauliko vreme zadravanja...............................................7 Protok recirkulisanog aktivnog mulja.............................................................7 Ureaj za preiavanje otpadne vode aktivnim muljem................................8 Princip rada ureaja.........................................................................................9

ZAGAIVANJE VODA
Zagaivanje voda moe biti sluajno sa ozbiljnim posledicama,ali je uglavnom rezultat nekontrolisanog isputanja zagaujuih supstanci razliitog porekla kao to su: otpadne vode iz domainstava, industrijske otpadne vode, otpadne vode stonih firmi, vode sa poljoprivrednih povrina i vode koje otiu i spiraju gradske povrine. Takoe postoji i termiko zagaenje koje je prouzrokovano isputanjem toplih voda u u prirodne vodene mase. Na zagaivanje voda utie i atmosfera koja je zagaena gasovitim, vrstim i tenim materijama. Zagaujue supstance se taloe pod uticajem sile Zemljine tee ili se ispiraju atmosferskim padavinama. Takvog karaktera su kisele kie koje nastaju rastvaranjem oksida sumpora i azota u atmosferskim kinim kapima. Otpadne vode u domainstvima nastaju od pripreme hrane, line higijene, saobraaja, zanatskih delatnosti i drugih zagaivaa. Ove vode mogu u sebi da sadre uzronike zaraznih bolesti i parazita. Industrijske otpadne vode sadre organske i neorganske zagaujue supstance. Ove vode najee sadre rastvarae, detrdente, teke metale, organske i neorganske kiseline, masti, soli, sredstva za beljenje i druga jedinjenja tetna po ivi svet. Otpadne vode s obzrom na sastav su teko bioloki razgradive i zagauju kako povrinske tako i podzemne vode. Zagaenje poljoprivrednog porekla potie od ivotinjskih otpadaka, proizvoda erozije tla, ubriva, pesticida i mineralnih soli koje potiu od navodnjavanja. Otpadne vode poljoprivrendnog porekla najee utiu na podzemne vode. Ove otpadne vode se preiavaju na razne naine najee filtrima ili nekim postupcima za preiavanje vode. Koriste se filtri sa sitnijim i krupnijim reetkama, ali uglavnom nije dovoljno vodu preistiti samo mehaniki ve i bioloki. U bioloke tretmane spadaju aerobni procesi biolokog preiavanja i anaerobni procesi preiavanja.

PROCES AKTIVNOG MULJA

Proces aktivnog mulja danas predstavlja najrasprostranjeniji bioloki postupak za preiavanje otpadnih voda. Prvi put je realizovan u Hjustonu 1916. godine za preiavanje sanitarnih otpadnih voda. Kasnije je poeo da se primenjuje u Engleskoj i drugim evropskim zemljama. Proces aktivnog mulja spada u aerobne procese biolokog preiavanja otpadnih voda jer se odvija pomou aerobne mikrobioloke popujacije. Savremeni postupci aktivnog mulja mogu se primeniti i za uklanjanje azotnih materija iz otpadnih voda.

Slika 1. ematski prikaz aerobnog biolokog procesa Tehnologija preiavanja otpadne vode se sastoji od tri osnovne operacije aeracije, taloenja i rearacije mulja: Aeracija ulazne otpadne vode sa povratnim aktivnim muljem, Zadravanje do dobijanja preiene vode, Taloenje i odvajanje faza preiene vode i mulja, Preiena voda se isputa i Rearacija mulja iz talonika sa isputanjem vika mulja u aerobni stabilizator

Mikroorganizmi, uglavnom bakterije, protozoe i metozoe nalaze se na elatinoznim pahuljicama mulja u bazenu za aeraciju, gde se uz pomo kiseonika u procesu metabolizma mikroorganizama obezbeuje razgradnja supstrata-organskog zagaenja. Izdvojeni mulj u talomiku se vraa u recirkulaciju.

Slika 2:Uklanjanje organskog zagaenja iz otpadne vode pomou aerobnih organizama

PARAMETRI ZA PROJEKTOVANJE I KONTROLU PROCESA AKTIVNOG MULJA

Parametri su: optereenje aktivnog mulja, starost mulja i hidrauliko vreme zadravanja, srednje vreme zadravanje elija, protok recirkulisanog aktivnog mulja i drugi procesi.

Optereenje aktivnog mulja

Optereenje aktivnog mulja se definie kao odnos hrane prema biomasi. Najee se izraava kao F/M(food/mass). Optereenje predstavlja odnos izmeu hrane koja ulazi u bioloki reaktor i mase mikroorganizama u bioreaktoru izraene kao masa suspendovane supstance aktivnog mulja- MLSS. MLSS se sastoji uglavnom od mikroorganizama, nerazgradivih suspendovanih estica organskih supstanci i drugih inertnih supstanci. Mikroorganimi koji ine MLSS su izgraeni od 70-90 % organske supstance i 10-30 % neorganske supstance. Vrednost optereenja aktivnog mulja se moe izraunati na sledei nain:
F/M = BPK s MLSSiliMLV SS

F/M- odnos hrane prema mikroorganizanima, kg BPKs po danu po kg MLSS BPKs-dnevna bioloka potreba za kiseonikom, kg/d MLSS-suspendovana supstanca aktivnog mulja u bioaeracionom bazenu, kg MLVSS-volatilna suspendovana supstanca aktivnog mulja u bioaeracionom bazenu, kg Optereenje aktivnog mulja varira u zavisnosti od tipa postrojenja. Prema optereenju, proces aktivnog muljase moe klasifikovati u sledee kategorije: Konvencionalni, Visokooptereeni, Niskooptereeni.

Starost mulja i hidrauliko vreme zadravanja

Starost mulja predstavlja vreme u toku kog su estice suspendovane supstance aktivnog mulja podvrgnute aeraciji. Na osnovu starosti mulja definie se koliina aktivnog mulja koju je potrebno odravati u biolokom reaktoru da bi sistem funkcionisao optimalno. Starost mulja se kree u opsegu od 3.5 do 7 dana za konvencionalan proces aktivnog mulja. Optimalna starost mulja varira u svakom postrojenju u odreenim uslovima i mora se eksperimentalno odrediti. Starost mulja se moe izraunati na osnovu mase volatilne ficije suspendovane supstance aktivnog mulja MLVSS ili na osnovu mase ukupne suspendovane supstance MLSS sktivnog mulja. MLVSS preciznije odreuje bioloku masu od ukupne MLSS. Starost mulja se izreava u danima, a vreme aeracije u procesu sktivnog mulja se kree od 3-30 sati. Starost mulja se izraunava:
G= SSuaeracij i, kg SSulazna , kg / d

G-starost mulja, SS u aeraciji- MLSS ili MLVS, kg SS ulazna- suspendovana supstanca koja dnevno ulazi u sistem,kg/d

Protok recirkulisanog aktivnog mulja

Recirkulacija aktivnog mulja vri se radi odravanja optimalne koliine suspendovane supstance u sistemu. Proraun recirkulisanog aktivnog mulja na rezultatima 60-minutnog testa taloenja. Zapremina mulja koja se taloi u 1-litarskom ili 2-litarskom cilindru predstavlja procenat mulja koji bi se taloio iz zbirnog toka ulazne otpadne vode u postrojenje i recirkulisanog aktivnog mulja iz sekundarnog talonika. U procesu konvencionalnog aktivnog mulja recirkulisani tok, RAS obino iznosi 20-30 % od dnevnog protoka u postrojenje.Protok se izraunava:
1000 Qr = ( SV )( Q + Qr )
Qr =

( SV )Q
1000 SV

1000-faktor,mg/l Qr-protok recirkulisanog mulja,m3/d Q-ulazni protok u bioreaktor, m3/d SV-zapremina istaloenog mulja, mg/l

UREAJ ZA PEIAVANJE OTPADNE VODE AKTIVNIM MULJEM

BIOTIP max je konvencionalni ureaj za bioloko peiavanje otpadnih voda. Proces preiavanja je sa povratkom ili bez povratka aktivnog mulja. Aeracija je izvedena aeracijskim granama koje osiguravaju dobro meanje u svim delovima bazena. Ovaj ureaj se sastoji od: prostora za smetaj postrojenja za fino mehaniko proiavanje otpadne vode, bazeni za dodatnu denitrifikaciju, bioareacijski bazen, sekundarni talonici, skladite- uguiva mulja, prostor za smetaj strojne dehidracije mulja, kanal za postavljanje merne opreme.

Princip rada ureaja

Svea voda ulazi u kompaktno postrojenje za mehaniko preiavanje vode, gde se ukljanjaju krute supstance kao to su pesak i mast koji se odlau u komunalne kontenjere. Mehaniki preiena voda dolazi u bazene za dentifikaciju u kojima se voda intenzivno mea u anoksinim uslovima nakon ega prelazi u aeracijski bazen. U otpadnu vodu se intenzivno uduvava komprimovani vazduh kroz membranske aeratorekoji stvaraju mehurie vazduha. Otapdna voda se mea sa mehuriima vazduha i na taj nain se voda obogauje kisonikom. Meavina otpadne vode, mehuria vazduha i mikroorganizama prelazi u sekundarni talonik gde se aktivni mulj odvaja od izbistrene vode koja odlazi u prelev. Iz sekundarnog talonika se pomou pumpi u aeracijski bazen prebacuje i istaloeni aktivni mulj kojega ine flokule mikroorganizama (bakterije, alge, protozoe). Mikroorganizmi za svoj ivot trebaju hranu i kiseonik. Hranu uzimaju iz otpadne vode (organske materije) i na taj nain je preiavaju, a kiseonik dobijaju iz vazduha koji se uduvava u vodu. Aktivni mulj se ponovo vraa u aeracijski bazen i time se proces kontinuirano obnavlja. Izbistrena i bioloki proiena voda odlazi u kontrolno merno okno i dalje u recipijent. Nakon odreenog vremena deo mikroorganizama

umire i stvara se inertna biomasa ija se koncentracija u otpadnoj vodi poveava. Meutim, proces je tako dimenzionisan da se ta biomasa dodatno obogauje kiseonikom i mineralima i proces se vodi do faze endogene respiracije. Time se smanjuje volumen vika mulja i potreba izvlaenja i dehidriranja vika mulja se produuje na due vreme. Izlazna voda ima manje od 25mg (BPK5)/l to ini stepen preiavanja vei od 95% razgradnje organske materije. To se postie dimenzionisanjem aeracijskog bazena na optereenje volumena manje od 0,25 kg (BPK5)/m3,d, zadravanjem vode u sekundarnom taloniku veem od 4 sata i unoenjem kiseonika od najmanje 2,5 kg O2/kg (BPK5). Izlazna voda zadovoljava: (BPK5) manje od 25 mg O2 /l, KPK manje od 125 mg O2 /l, nerazgradive materije manje od 35 mg /l, ukupni fosfor manje od 2 mg P/l, ukupni azot manje od 15 mg N/l. Ovaj ureaj se primenjuje u industriji, gradovima i naseljima.

Slika 3:Postrojenje za preiavanje otpadne vode aktivnim muljem

LITERATURA
1.Analiza zagaivaa vazduha i vode, prof. Vladimir Rekali, Beograd 1989. 2.Bioloka obrada otpadnih voda, dr. Ljiljana Mojovi, Beograd 2004. 3.ivotna sredina i njena zatita, prof. dr imon A. armati, prof. dr Dragan S. Veselinovi, prof. dr Ivan A. Gratevi, prof. dr Dragan A. Markovi, Beograd 2007. 4.Aerobni sistemi za tretman otpadnih voda, prof. dr Hajrudin Simii, Univerzitet u Tuzli, BiH 5.http:/www.interplan-eko.com/proizvodi/biotip.htm

10