zgr Kadn Hareketi Yaynlar

zgr Kadn Hareketi Yaynlar

BASIM YER: BASIM TARH:

AZAD MATBAASI UBAT 2006

Bir Kelebein zgrl

*** , Yezda Arkadan gnlnde, hibir deiiklik yapmadan olduu gibi yaynlyoruz. Kendi duygularn anlatt yazlarnn, iirlerinin ve eitli yayn organlarmzda yaynlanm olan makale, an ve deneme yazlarnn yan sra, sevdii airlerden yazm olduu iirler de yer alyor. Biz arkadan yazm olduu gibi kalmasn, bu ekilde okura ulamasnn daha anlaml olacan dndk. O yzden kitap haline gelmesi iin sadece gerekli dzenlemeler yaptk.

Bir Kelebein zgrl

BR KELEBEN ZGRL KANATLARINI IRPABLD SRECEDR..

Z.T.Y

Usulca szlr yllar Hi aktrmadan Bakarsn geriye Yaadn onca anya Sonra dersin Ah keke......! Zin Yezida

22-05-1997

Bir Kelebein zgrl

YAPAMADIIM
Gne tyor heval Alamadmdandr scaklna Belki zlyorum demir parmaklklar ardndan lklar korkutuyao artk Gece devriyelerinin ayak sesleri sonras Kan revan sere serpe uzanan bir militann Sloganlarna altmdandr Bir annenin at ykselirken Siper oluyor bedenler, yal kurunlar Daha nice analar halaya dursun diye Yreini at deil, halaylar yklyor artk Douu ve umudu anlattmdandr. Sularn sesini dinliyorum Drt duvar arasndan tayorum Btn bedenim haykryor lkemin engin dalarndaym Yaamaya susamm zgrle gebe olduumdandr. (Akademide yazdm ilk iirim)

Bir Kelebein zgrl

NOSTALJ
Grl grl akan ilkbahar deresi Yrekleri hoplatrcasna vuruyor talara Sevdalar tayor gelecee Erivan radyosunda parazitli gelen Aye an, sa Berwar arklar Ve imdi houma giden babamn rak sofras Bunlar tarih oldu bende Hayallerim sular altnda Kurmann sanclar var gzelliklerin Ama inancda var ha! Yrein paras engin dalarda Ba drt mevsim karl dalarda zgrlk ln atacak gte var. *********

eyll 96

10

Bir Kelebein zgrl 9 mart 1997

ILIK
Ses geliyor mehtabn gerisinden Haykran bir beden var oralarda Doum sancs eken bir kadnn Karyor haykr alacakaranla Doan bebein gl Vuruyor inadna darbeyi Alamasna alt insann Cokusuna yeniliyor ( iskenderin firarileri iin) ocukluumun en gzel yllarn geirdiim kym, bugn yerle bir olduunu anlatan iirimdir.

11

Bir Kelebein zgrl 22 temmuz 1997

AY ve BEN
Ay fsldyor yapraklar arsndan Gz krpyorMERHABA dercesine Alp gtrmek istiyor sonsuzlua Gitmiyorum. Uzaklar m yayorum? Dn unuturcasna ya da unutmak istercesine Bir yerlerdeyim Bir ruh sessizliiyle Baramyorum Bir kabus ki gecede Ay stme yayor Kurun gibi Bir karnca yryyle Dnyay geziyorum Nefes nefese Kanatsz sevdasz Ve lklar arasndan Sana uyanyorum Koynunda tadn onbinlerle Koynuyna girmek istiyorum Ay uzaklayor yapraklar arasndan Kskn bana Bir sanc sanki beynimde Elimi uzatyorum Tutmuyor Ay kskn bana Sarlmak istiyorum

12

Bir Kelebein zgrl Scak gelmiyor bana Bir topran bahettii gzelliklere Komak istiyorum Duy beni Ykseklerinde solumak ve yrmek Ay beni aryor en yksek zirvesine lkenin byk umutlar vaadederek ulaamyorum *********

13

Bir Kelebein zgrl

SEVGLYE CEVAP

22 temmuz 1997

Nefes nefeseydin o gn lk la indeki sevdanla babaaydn Utanyorum renk vermekten ama saklayamyorun Paylamn en gzelini renince onu da paylatn Zorunluydun buna sevgili Sanla gizlediin yz hatlarnda gln ele veriyor Utangaln Ve gzlerinde ki umutla ilham veriyorsun Belkide korkutuyor seni yenik dmek lme Kazanmakla dolmalsn Yabancsn tene Titreyiinden belli dudaklarnn Ama biliyorum ki masum ocuk Sen onbinlerle birletireceksin onu lm sana gelse de **********

14

Bir Kelebein zgrl Kasm 96 Ve hakkari ve Sphan ve....... Diyarbakr Ali Paa semti Arnavut kaldrmlar her zaman laam kokar Ve hi akmaz sular Sularnda ocuklar eik oynar gn boyu Ayak plak karn plak Elinde kuru ekmek smne karm Ama gzlerinde umut, gzlerinde inan Ve gzlerinde yarnlara zlem Drt mevsim Hakkari smbl dai Rewas kokuyor analarn yrei ayakta ilkbahar bitiin duasnda her biri ocuklarn kurban vermekten korkuyorlar ve Zap hrn ve Zap cokun ve Zap alabildiine inanl akyor bulank bir o kadar beraak bir gerillann yrei gibi Cizre Kurtulu mahallesi ocuklar dizilmi duvar diplerine biri Berivan dieri Agit biri beinde dieri dokuzunda ezgili bir yrekle bekler yarn Gabarn, Cudinin cn almak iin dizilmiler duvar diplerine panzerlere yenik dmemek iin Van glnden gz krpyor Sphan ama Sphan ulalmaz ama Sphan kzgn

15

Bir Kelebein zgrl uramyor artk berivanlar satl sesleri gelmiyor doruklardan ngrak sesine karm toz-duman iinden srler inmiyor derelere zoomlar kurulmuyor etreklerine bekliyor sahibini Sphan iinde umudu yeerterek ************ Yeter diyen ganimet deil ki vicdanmz Kendinizi asacak dal bile kalmaz Dinleyin Yaktnz orman sizi de yakar Yeter deyin M: etin Duygularma sz geirebilseydim, nce seni unuturdum. Yal kurunlar arasnda tekrar bulmak iin **********

16

Bir Kelebein zgrl

P. ile 10-09-97 Tarihli Szleme

En deme psikoloun bile zemeyecei bir psikososyal, psiko-siyasal zm gcn yakalamz - Krlm insan, iradelerimizi ilgiylen izliyorsun. Uyduruk dman ajanlklar yle bir yerletirilmi ki hepsi birer iblistir. lm bir iradeyi yeniden kurmakla urayoruz. Bir ok tehlikeli, dman adna olan iradeleleri de nlyoruz. Derinlii yakala. Gereklii yakala, deitirme- dntrme gcn yakala, iine korkun bir eforle, istekle sarl. Yoksa yaamn boa gider. ( hepsi irkinlik ucubesi olmu, suyun kenarndadrlar, alt ay ykanmyorlar.) - Kadnlk nerede balar, nerede biter snrlar belli deil, snrlar karm. SZN GB AYDINLAR KENDLERN SORUMLU TUTUP SINIRLARI ZMEZLERSE, BZ BU YAAMIN ALTINDAN NASIL KALKARIZ ? plan yok. Erkeimizinde snrlar karm. mkan olsa o snrlar da netletirirsiniz. Gzlemle. Davranlar karm. Kadnn zgn yanlar bir tarafa braklm. Erkek hakimiyetinin bir sonucudur. Egemen oyunudur. Gc olan yok. Sorunlarnz sorun, belleyip zerinde durursunuz. mrnz buna verin. (rahibe teressa rnei) - KENDN BLN TOPU GB YAP, ALTINDAN GR KESNDEN IK. Ne yurtseverlii tadyorlar ne zgrln,yaamn, -

17

Bir Kelebein zgrl kazanmann tadn karyorlar. DUYGULAR LM. Yajk YAAMIN KABUL VE REDDN BELRLEYEBLMELDR. YAAM SAHB OLMAKTIR. KARAR GC OLABLMEL. - Neden erkek ister, kadn boyun eer. SENNLE PAYLAMAK TM ZAMANLARI Be yl ncesinin kaos dolu geen gnlerinde, kendime en ok sorduum soru alabilecek miyim, alabilecek miyiz? sorular idi. Ama o zamanlar anladm ey; Sensizlie almak, Seni drt duvar arasnda tasavvur etmek, Senin esaretini kabullenmek olacakt. Kabulleni de bitiimize davetiye karmamz olacakt. Ben de altrmadm kendimi, alamadm. Almak ihanet olacakt, kendimize, tarihimize, yaadmz onca geree. Almak unutmak olacakt, Seni, sevdalar, hayalleri. Almak, esir etmek olacakt tm zamanlar, baharlar, umutlar. Almak, bizi biz yapan tm deerleri yitirmek olacakt. ******* Karmda duran resmine bakp Seninle paylatm gnleri anmsyorum. Her an reten, her an kazandran ve her an yenilgiden uzak geen yedi ay. Bir trl bakamadm yzne imdi de cesaretle bakamadm sylersem yadrgama beni. Biliyorum baaramadn yine diyeceksin. Neden,verdiklerim yetmedi mi diye soracaksn ve benim verecek ne cevabm ne de cesaretim olacak. nk gereken cevaplarn tmn yitik zamanlarda braktm ve seninle paylamak iin tm zamanlar yeniden yola koyuldum.

18

Bir Kelebein zgrl ******* Sana iirler, trkler yazmak isterdim. Belki o zaman duygularm daha rahat ifade edebilirdim. Krelmi yanlarm aabilir ve gerek bir tanmlamaya ulaabilirdim. Yapamyorum, nk gerekliin karsnda yetmiyor yanlarm, paralanm kiiliim gereklerle btnlemiyor ve cevap olamyor gerekliine. Bu nedenle kelimeleri, cmleleri yan yana getirmenin zorluunu yayorum. Tpk paral yanlarmz gibi, tpk dalm duygu ve dncelerimiz gibi. Bizi biz yapan zden kopuumuz gibi paral. Kaybedilmi alarn, kaybedilmi halklar gibi tarumar. Ve dnyann irkinliklerinden bihaber insanlar gibi zavall, gzellik adna yaratlm hereye kar duran irkin yzler gibi aresiz. ******* Yanlglarmz, yanlsamalarmz, yetmezliklerimiz gnden gne ortaya kyor. Nasl ki senin gerekliin karsnda tm irkinliklerimiz annda aa kyordu; imdi de Senden uzak yaadmz anlarda kendini daha fazla da vuruyor. nk aldklarmz vermenin zamanndayz, kendi bamza ayakta durmamz gereken keskin bir yaamdayz ve zaman acmadan zerimize geliyor. Ve gzellikler adna yakaladmz her ne varsa, zaman kesip alyor bizlerden. Verdiklerini bakalarna verememenin bedeli bu olsa gerek. nsanln hakk olan veremiyoruz ve bencilliimizin bedeli olarak da seni anlatmyoruz, anlatamyoruz. Bize derdin ya; banz sktnda beni hatrlayn biz de sylediini yaptk, ama

19

Bir Kelebein zgrl nasl? Verdiklerinle yryebilecekken, bir bebek gibi hep bekledik. Azmza konulacak lokmay bekledik. En kk engelde seni aradk yanmzda. Ama bir kez olsun biz kendimiz olamadk, baarabiliriz ya da insanla bir tutam zgrlk de benden demedik. Nedenlerini oka tarttmz, kendimizi srekli sorguladmz ama cevaplarn hep baka yerde aradmz birer kaamakt hepsi. ******* Yaanmam yaamlarn, boa harcanm zamanlarn bizden aldklarn kazanmak iin bir yolculua ktk. Bu yolda alm izler vard ve gvenle yryebiliyorduk. Belli olmayan yolda yrmenin zorluklarn, aclarn hep Sen ektin, kurun gibi ar havalar Sen soludun. Hangi zamandan kalma insanlar olduunu bilmeyenlere Sen isim oldun. Yaamlara deil, yaamlar gerekler uruna elinden alnmlara arkada oldun. Bunlar yaparken yalnzdn ve iddialydn. Kazanlan tm alarda senin damgan var ve bugn yine en ar havay Sen soluyorsun, geilmeye cesaret edilemeyen kuytulardan, yollardan, almam izlerden Sen geiyorsun. Oysa bizler sonsuz bir corafyann, engin bir gkyznn, alamaz denilen dalarn, alm ayak izlerinin sahibiyken bunlarn anlamn bilemeyenleriz. Anlam verecek gc bulamayanlarz. Ksacas Bakanm sana yolda olmakta hala zorlananlarz. ******* Kendimizdeki zaaflar, kaybedilmilikleri sorgulamaya alrken, hep Sana bakyor, Senden bireyler kapmaya,

20

Bir Kelebein zgrl Seni uygulamaya ve Sana layk olmaya alyoruz. Senin dnyanla tanmak ve iinde kendimize yer edinmek istiyoruz. abalarmzn tm Seni doru anlamaya ynelik. Ama ne kadar da zor bir mcade bu. inde yok olup gidilecek ve yeniden varolunabilecek bir derya. Gc yetmeyenlerin bir an dayanamayaca derin bir derya. ******* Evet! zgrl isteyenlerin hereyi yapabileceklerini, zgrl yakalayabilmek iin g getirebileceklerini belirtiyorsun. Her insan zgrl ister ama bunu kendine gre dillendirenlere ne demeli? zgrlk sadece bir tercihin isteme gre yaplmas ise, zgrlk dediimiz o kazanlmla hakszlk olacak ki, o insanlar iin geri dn artk ok ge kalnm olacak. zgrlk eer karanlk kuytularda yaamak olsa da ve eer zgrlk en uzandaysa evrenin onu yakalamann hayali olmal insanlarda. Ve eer sevgi ile lm sevecek cesaretimiz varsa, ite o an zgrlkten baka hibir eye ihtiyacmz olmayacaktr.

******* Bugn zerimize en acmasz silahlaryla saldran, gz krpmadan gencecik bedenleri yerlere seren, beyinleri fel eden olgu karsnda Seni anlamak ve yaamak dnda baka bir ansmz yok. Kadn olmann gururunu, bizi bize iade eden Seni, zde yamann tek yolu Sana olan ballmz tm dnyaya haykrmamz olacaktr.

21

Bir Kelebein zgrl Bunun dnda baka kelimeleri dillendirmek; tm alar yitirmek, yaam diye sarldmz tm deerleri yitirmek olacak ki; benim baka yaamlar yaamaya ne cesaretim, ne zamanm, ne de hakkm var. Kazandklarm bir daha yitirmeyi gze alacak gcm de yok. Zaten kazandklarndan kim vazgeebilir ki? Hele de zgrlk ansndan. Bana ve bize bu ans verdiin iin ok teekkrler BAKANIM.

22

Bir Kelebein zgrl 29- 11- 1972den 2003

KORKULARIM

Otuz yl nasl geirdiimi dndm. Dncelerimde canlandrdm gemiin hep korkulan anlar geldi gzlerimin nne. Tekrardan bir titreme nbetine kapldm. Aynen yaadm anlar gibi. Peki neden korkular?cesur bir insan deil miyim? ok mu tekiyim ki korkular bana hakim? Kimbilir. Ben nelerin beni korkuttuuna yle bir baktm. Grdm grntden korktum. Hereyden nce takntlarm var. Amak iin cesaret gsteremediim takntlar. Konuurken insanlarn gzlerine en fazla bakan ben, onlarn gzlerinin yalanndan korkuyorum. Yapmak istediklerime mrmn yetmemesinden korkuyorum. Ayak ve yreimle kefettiim lke topraklarnda topra kirleten maynda ayam kaybetmekten korkuyorum. nsanlar sevmeyen insanlardan, ac ektirenlerden korkuyorum. Evet, sylemeye, kendime bile itiraf etmeye ekindiim sevgimden korkuyorum. Sevgi dedim de bana en ar gelen yllarca azmza dahi almaktan korktuumuz bu kavram bu gn rahata dillendiriyorsak ta ondan korkuyorum. Sevgi korkutuyor beni. nandm ey katksz ve ak olmak. Drst ve saf olmak. Ama byle sevgilerin olmayacan olamayacan bidiimden korkuyorum. Gerek olan yitirmekten ve balanmaktan korkuyorum. Snrsz bir yola kmaktan kendince snr koymaktan korkuyorum. Cahilliimden ve kirlenmi bir dnyann

23

Bir Kelebein zgrl bilgililiinden korkuyorum. Geen otuz yl ne verdi ne ald. Muhasebesini yapmayacam bu yllarn. Kanad krk bir insan ortaya kardna phe yok. Ama o insan artk korkularndan kurtulmak istiyor. Cesareti olmasna ramen yarnlardan korkan bir insan. ( sradan oldu ama benim doum gnm. Ve karmakark korkular ierisindeyim. Her eye ramende umutlu.) ***********

24

Bir Kelebein zgrl

KEKELERLE DOLU YAAMIMIZ

DIARIDA USULCA YAAN BR KAR VAR. SS BAZEN DAILIYOR. YARIM AYA DNM AY UTANGA BR KADIN EDASIYLAYZN BAZEN GSTERYOR ACELES VARMI GB HEMEN DE KAYBOLUYOR BULUTLAR ARASINDAN. KEN SSE RAMAN ETRAF AYDINLIK VE ORADA KARI TEPEDE YANAN IIKLARI FARKEDYORUM. NE GZEL Orada da yaam var. Yaa ramen yumuak bir hava. ibetoka dinik diyorlar ubat ayna. Delilii bu kadar olsa kabulm ama geen yl bu zamanlarda iimizden koparp ald onlarca yrek iin ne demeli? Her biri tm mevsimlere bedel onlarca can. Dalp gidiyorum enginlere ve yreimin sszln onlarla dolduruyorum. Kuruyan dudam onlarn hatralaryla slanyor. Ve ben her bir resimde yine kendim oluyorum. Anlatlamaz bir d ile kendim oluyorum. Kim bilecek bu anlar yaayanlar dnda. Odamz! Istmaya gayret eden odun sobas kenarnda teknolojinin rn bilgisayarlarla ubat ayn karlamaya alan arkadalarla bu odada ben de yaz yazarken kimbilir hangi insanlar onlar yayorlar. Ka kadn ayn anda dayak yiyip tecavze uruyor. Ka bebe bu dnyaya merhaba diyor. Ka insan lyor, ka insan seviiyor, ka insan benim gibi yazyor? Oralarda da kar yayor mu? Saat dokuz on mu? Hi sanmyorum. Her insan kendi

25

Bir Kelebein zgrl zamann yaar. Her insan ona verilmi rol oynar ve her insan bu dnyada yenilir. Kaybedilmi zamanlar benimle bulmaya ka insan gelir? Ka insan bedeninde arapnel tar? Hereyi gzel de bu dnyann, ah birde kaybedilmi ve yenilmi zamanlar olmasayd. Tarih her insan yazacak, bir de yalanlar olmazsa. Ve ben keke sevda dolu olsam ve ayrlklar olmazsa. Ve ben keke yannda olsam aramzda u demir parmaklklar ve deniz olmazsa. (02-02-04) ******************

26

Bir Kelebein zgrl

YOLUN YALNIZLIA DERSE O AN BL K ARTIK YALNIZ DELM

Bir gn yolun Yalnzlma derse eer Ve eer hala yitip gitmemisen zamanda Ve hala bir kor tayorsan yreinde Ben artk yalnz deilim Sevgili ve eer sen dkyorsan dudaklarndan o aklarn yklerini ben artk ya Groyum ya da Adule ve eer hala seviyorsan umutlar seviyorsan yaam hi solmayacak baaklar bitmise bereketli topraklarda ben sen olacam ve sen bir tarih gezgini 02-20-2004( saat gecenin onu ve ben yedi yl ncesinin heyecann hala yreimde tayorum.) **********

27

Bir Kelebein zgrl

ONUNLA YOLA IKMAK NE GZEL!

Grevlilerle girdiimiz uzun tartmalar ve verdiimiz rvetler sonucunda havaalanndan kabildik. Bizi karlamaya gelen bir kii ve bizimle doru drst konuulmadan apar-topar arabaya bindiriliimiz. Lo kl, dar yollardan geerken, havaya sinen gbre kokusunu cierlerime ekiyorum. Evet! Buras aynen

Duygularm paylamaya altm arkadalarm, ters ters yzme bakyorlar, bu ne biim zdeletirme diye. Ama ben mutlu bir ekilde koltuuma yaslanyorum ve kapatyorum gzlerimi. Acaba nasl bir karlama olacak? Yreim, beynim srayla sorguluyor beni. Ve tabii ki vicdanm. Alan byk kapdan ieri girerken yine okumu bir grup rewenbir geldi, szlerini duyuyorum. Bu atfn veya imann anlamn ileride yaayacamz derin elikiler esnasnda anlayacam. Tek bir tandk yz gryorum ama ben bakasn aryorum ilk girdiim odada. Heyecan, kayg, korku yok. Sadece adna sevin denilen, insan kanatlandran duygu var. Tandk yz soruyor: lk neyi fark ettiniz inerken? Benim cevabm hazr. Duygularm tekrarlyorum. Verilen yant artyor beni: Ben de ilk o kokuyu aldm. Adna da zgrlk kokusu dedim. Senin ilk admn olduka anlaml dedi bana. Ben kanatlandm sevinten.

kym gibi kokuyor, Krdistan gibi kokuyor. Daha derinden alyorum kokuyu. nderliin kokusunu alyorum.

28

Bir Kelebein zgrl Bir, iki, ... sayyorum gnleri. Szm verdim, ilk eitimde ilk eletirimi yaptm: Bu ne biim ders veri tarz dedim, susturuldum. Korkum, kaygm yok. Yine de dnmedim deil. Bir sonraki gn byk tela hakim ortama. Ne var, neler oluyor, Bakan geliyor dendi. Doal olun

yaptm? Ah u dilim! Toplandk, itima. Her gnmzn be alt kez tekrarlanan, vazgeilmez kural. Kasetlerden izlerdim, TVde grmtm ka kez. Arkadalarn n sralarda oturmak iin yartn dnmtm. Kendimin byle bir yerde oturabileceini hi dnemeden. n sralar bo. nk kayglar, ekinceler var. Bir baktm en n srada, masaya yakn yerdeyim. Skunetle bekliyoruz. nde grnen bir arkada ar ar yryor. Derken ikincisi. Hadi! Hadi! diyorum. Ve ar admlarla evresine bakna bakna gelen Onu gryorum. Yanmdakiler olduka tedirgin, ben yine ok rahatm. Genele uyarak ayaa kalkyorum. Hemen nmden geiyor. Aramzda en fazla bir metre mesafe ve ben o kokuyu tekrar alyorum. aretiyle oturuyoruz, elimi dizlerime koymuum herkes gibi. Belim dik duruyor hibir zaman olmad gibi. Baklarm baklarna dikmiim, azndan kan her sz beynime nakediliyor.

arkadalar, neden her gnnz dzenli deil de, sadece bu gn. Yine ters ters baklar. Yine nerede hata

Ben kymn ylan dolu arazisini, tezek-gbre kokusunu zledim dediinde ben kanatlandm sevinten.

Eitimleriniz zayf geiyor, kendinizi sorgulama gcnz

Baklarmla bana daha nce ters bakan arkadalar aradm. Konuma uzadka, ben iinde eriyip gidiyorum.

29

Bir Kelebein zgrl kendimi enginine braktm konumalarn. Ne bir kula, ne bir dal. Beni srklyor aknt. Konu doal olamyorsunuz, biimselsinize geldiinde kanatlanma bir yana, ben artk uuyorum. Alklarla uurluyoruz, ayaktayz. Sevgi ve sayg dileklerinden sonra sloganlarmz haykrdmzda, ellerini kaldrarak selamlyor bizleri. Acele ile toparlanmamz isteniyor. Yemei birlikte yiyeceiz. Tecrbeli arkadalar davranlarmz konusunda tek tek uyarda bulunuyor. Sessizce ieriye giriyoruz. Pembe havlu omzunda, sa ayan sehpann zerine uzatm. Selamlyoruz ve sessizce oturuyoruz. Baklarm yine baklarna kilitlenmi. ki dakika sessiz bekleyi. Ellerim iki dizim arasnda kapana skm gibi duruyor. Baklarn zerimde hissettiimde pozisyonumu deitiriyorum. Tanma sorular ardndan

ok zayf derken ben yine kanatlanyorum. O duyguyla

veremeyecek kadar bask altnda hissediyorum kendimi. Byk bir kahkaha attktan sonra, beraberce yemee oturuyoruz. Hemen ardndan futbol sahasna. Fakat ilk gn seyirci olarak braklyorum. Bir haftay nasl geirdim, bilmiyorum. Sanki hep yanmzda. Duygularm yeni yeni tanmaya baladm arkadalarla paylamm olduka heyecanl oluyor.

ne dersiniz Trkiye Yunanistana sava aar m? sorusuna hemen karlk veriyorum. Sanmyorum, bizimle savata olduundan yeni bir cephe aamaz. Osmanlda da bu byleydi diyorum. rkek baklaryla bana bakan arkadalarm, sohbetin sonunu bekler durumdalar. Belki bir iki fze Yunanistana yollar dediinde deBakan bilir diye karlk veriim. Farkl bir karlk

30

Bir Kelebein zgrl Duygularmn, dncelerimin olgunlamas gerektiini kendime hep tekrarlyorum. Bir hafta ardndan yine kamelya, yine eletiri ve deerlendirmeler. Heyecann, kaygnn ne olduunu anlamaya balyorum. Derken, futbol sahasnda mavi, zerimde bol duran eofmanlarmla karsna kyorum. Bir iki szten sonra futbol oynamasn biliyor musun? sorusuna iinde hi mtevazilik olmayan bir cevap veriyorum Evet ok iyi biliyorum. Topun ardndan kk bacaklarmla kouyorum. Yllarn tecrbesine kar alm yapyorum ve nc denemede topum alara taklyor. Kendimden gemi bir halde, ellerimi havaya kaldrm, izleyicilerden tezahrat bekliyorum. Yana dnerken nerede olduumu hatrlyorum. Elleri belinde, ba yana eik bana glmsyor. Bravo heval haydi tekrar giri, devam et szleri iimi titretiyor. Mcadeleye tevikti bu. Yenilmez gibi grnenleri yenmenin verdii gvendi bu. Durmadan komaya devam ediyorum. Ayama yediim tekmeyle yere serildiimde baucumda Onu gryorum. Yerde uzanm, sersemlemi bir halde hemen ellerimi yanlarma indirip sayg duruuna geiyorum. Bir eyin yok deil mi

heval, sana bir ey olsa ben ne yaparm. Dikkatli oyna. Bunlar sizi ezer geer szlerine anlam veremiyorum.

reniyorum. Olumlulukta da, olumsuzlukta da yaam

Erken sevdalandn kendine, bir gol attn da gol yemek zorunda mydn, k o kaleden yeni bir ey daha

Benim gibi birinin olup olmamas, bu uzun soluklu yry neden etkilesin ki! Yeniden kalkyorum ama binlerce ey renerek. Bir oyunda bu kadar hzl davranmam kaleye gememle sfra iniyor. nk gol st ste yiyorum.

31

Bir Kelebein zgrl insana tantyor. Kaabilecein hibir yerin yok. Ya gerekle yz yze geleceksin, ya da en lanetli hale getirilmi bir halkn gereinde boulup gideceksin. Derken mutfak grevlilii sras. Kadnn nderlikle diyalog ortamnn en rahat yakaland yer. Heyecan, korkuyu, yanl yapma kaygsn yava yava duyumsaym. Bu yaama ciddi yaklamann, sradan bak asnn deimesinin sanclar. lk emare, kalbimin hzla arpmas. Ben byle deildim, ne oluyor sorusunu kendime sorduum dakikalar. Her ey onu karlamaya hazr. iftliin ses ayarndan, havuzun berrak suyla dolduruluuna kadar. Bir araba sesi ve biz hazroldayz. eri giren gvenlikteki arkada. Ne oluyor, nerede kald sorular yantsz. Alnan bir tedbirdir diye dnyorum. Kalp atlarm tekrar dengeleniyor. Ellerim titremiyor. Bir on dakika sonra karsndaydm. Yumuak elini; zayf, nasrl ellerimle tutuyorum. Bir parmak dokunuuyla ellerimdeki nasrlar fark ediliyor. Ve gzel bir tebbesm beliriyor yznde. Eiliyor beni pyor. Ardndan da koturmaca. Gnlerden 30 Haziran. Olduka heyecanl, olduka duygulu. Bizler hazrlklar tamamlamaya alrken, gelen haberle misafirlerin bekledii belirtiliyor. Ben zgn, yaptm onca eyin boa gittiine zlyorum. Mutfakta istemsiz hareketlerimle bir batan bir baa volta atyorum. Kapda onu fark ettiimde taktm nlkle sayg duruuna geiyorum. Neler yaptn dediinde cevap vermeme frsat vermeden tencereye bakyor. Gve ha! Sevinle, ekmek ver bana. Yemee kalamyorum ama yemek de ziyan olmasn. Tencerenin stnde kk yufka ekmekleri tencereye daldryor. O arada gelen haber,

32

Bir Kelebein zgrl misafirlerin okula geldii ynnde. Sevinten alayacak durumdaym. Tm gn koturdum. Ve sonucunu byle bir dlle alyorum. Ne istiyorsun? diye soruduunda lke, da diyorum. Yanmzda kal dediinde, o heyecanmla Yeterlidir diyorum. Sanki o an Ondan fiziki olarak kopmutum. Ama O, siz yeter ki bizden isteyin.

Elimizden gelen her eyi sizlere vermeye hazrz. dediinde kendimi tekrar Ona yakn hissettim. Demek ki tamam heval seni o dalara yollayacaz. abuk ehit dme diyor bana.
bizlerin tercihi, istemi, ihtiyalar da soruluyor. Ve

Devrenin bitmesine iki ay kala aldm bylesi bir g, beni kampn en kanatls yapyor. ok sevinliydim. Cokumu eitimlere, yaama, grevlerime vererek yanstyorum. Ayn gnn akam Zilan arkada zerine yaplan toplant sonras bizlere; Zilanlamanz umuduyla evba deyii. Duygusall bir yana brakmalym. Yaadm her an bana retiyor. Doru ile yanl ayrabiliyor, mcadelecilie sevk ediliyorum. Olgunlamaya ve en gzeli de kadn olma gerekliine yaklayorum. Yaanan olumsuzluklara ramen ayakta kalabilmeyi reniyorum. Her ey canl yaanyor. Tm hayallerden uzakta, topyalar her an gerekleecekmi gibi geliyor insana. Artk her gelii byk bir duygu younluuyla bekliyorum. Srf burada baz eyleri ifade etmek veya en olumlu ynleriyle dile getirme kaygsndan uzak, ite, duyguda, dncede yaanan gereklerdir bunlar. Eksik olabilir ama asla abartl deildir. Bana bilin topu gibi olmalsn dedii an, benim artk n alnamaz yaam cokum arttka artyor. Kanatlanm ve

33

Bir Kelebein zgrl umutum artk. kinci mutfaklk grevi dierinden ok daha farkl, ok daha retici geiyor. Ynetimde kan zayflklar onu kzdrdnda; bir tavr gstergesi olarak ynetimleri grmek istemiyor. Biz de yapacamz ilerde daha dikkatli olmamz gerektiini biliyoruz. zmleme sonrasnda hzla ieri dal, elimin, ayamn birbirine dolanmasna neden oluyor. Szc arkadan iaretiyle bir elimde havlu, banyonun kapsnda bekliyorum. erideki askda be, Onun omzunda bir, benim elimde bir havlu. Toplam yedi havlu. Tedirginim ama byle yapmamz sylenmi bir kez. Elini, yzn ykadktan sonra omzundaki havlu ile yzn kurularken bir yandan da evresindeki manzaray izliyor. Ben hala olacaklar bekliyorum. Mutlaka bir yorum gelitirilecek ve ben de payma deni alacam. Birden kalkan ayan farkediyorum ve ani bir hareketle yana ekiliyorum. Benim atik davranmam houna gitmi olacak ki glmsyor ama sizler deerlerin nasl yaratldn

tutumlu gren ben, tekrar yeniliyorum Onun gerekleri karsnda. Yaadm yanlglar anlamaya balyorum. Benim her davranm eitim amalyd belirlemesini yaparken ben aslnda gerein yakcln yeni yeni kavryorum. Sylediklerinden ok, yaptklarndan renmi olduumu anlamaya balyorum.

bilmiyorsunuz. neyle kuyu kazar gibi deer rettik ve bugne geldik. Tabi ki sizler bunun nasl olduunu bilmezsiniz. Heval, bir banyoda yedi havlu olur mu, bendeki yeterlidir. Bu kadar fuzuli masrafa ne gerek var ki! deyiiyle asl daya o an yemitim. Kendini emeki,

34

Bir Kelebein zgrl Her yaanan bir an olmaktan ok, gerekle her an karlama ve zm ona gre retme grevini nme koyan birer kitap. Atka sayfalar, yeni eyler reten ve kendi deryasnda insan yutan bir tarih. Vedalama gnnn heyecanl, buruk, mutlu yolcusuyum. Neler rendin bizden, neler aldn dediinde hereyi, yaam, gerei ve ac olan tarihi diyecektim ama bu, kaldrlmas ar bir yk olacakt. Krlan Krt iradesi ve tarih gerei diyorum. imize

yerletirilen iblisleri doru anla ve kendini sorumlu grp sorunlar z diyor.. Szm bu temelde verirken bana altndan gir kesinden kdedi ve imzalad fotorafnn arkasna da Yeki bixwaze jyana azad, qare her tit bike diye yazyor. Ben de zgrlk yolunun
yolcusu olarak ona tm itenliimle szm veriyorum.

ZN YEZDA TAMARA MAXMUR

35

Bir Kelebein zgrl 22 temmuz 97

DUYGULARIM GECE VARDYASINDA

Duygularm gece vardiyasnda Ko kol geziyor sesisizce Hem yakn hem uzak Geziyor sonsuzluunda dlerin Duygularm gece vardiyasnda n-cin top oynuyor orta yerde Karanl yarp geiyor Aydnla olan inancyla Duygularm gece vardiyasnda Kapn alyor asana Sana gzellikler vaadederek Ama sen korkuyorsun Duygularm gece vardiyasnda Uyandryor uyuyanlar Yarnlara yetitirmek arzusuyla ahlandryor yrekleri Duygularm gece vardiyasnda Parazitli sesler arasndan seiyor sesini sesizce Ve sana uzatyor elini rpererek uyanyorum Sevmenin doallyla

36

Bir Kelebein zgrl 05- 09- 1997

TM HEVALe
Kaplp gitmek akntsna yaamn Bir taa vuruncaya dek Nice yaralar kanar Varsn olsun Aksn irinler Korkmamalsn dmekten Seni akr keyif yapanlar korksun Utansn insanlndan Alamayacaksn gidenlerin ardndan Sana barma vesilesi Bir meale olmal onlar Smkl burunlaryla iin iin alayan o mahsum bebekler gldrmeli seni, umutlandrmal o, kavga gnn nk snrlar amalsn maynl tarlalar ilk sen komalsn mevziye ilk sen skmalsn kurunu ve ilk ak sen olmalsn daraacna gitsende dnmeyeceksin arkana ve kaplp gitmek akntsnda yaamn byyp gznde gn be gn seni zorlamal

37

Bir Kelebein zgrl bir ya kzgnlyla yakmal ve tm kaplar kapamak ardndan baka yolun yok diye Sana bir lke yaratmak istiyorum Taa ki umay renene dek. lerde Topraa dm bile olsam Ryanda geleceim Usulca gireceim koynuna Oturacam ses karmadan Gzlerimi dikeceim Seni grebilmek iin karanlkta Sana bakmaya doyunca Bir hokaln diyerek Sessizce ekip gideceim ***********

38

Bir Kelebein zgrl

GULA SOR
Bilmem nasl balamal Ne demeli Nasl etmeli gula sor Dn gece yoldaydm Arka koltukta Krk numarada dimdik, uyuyamadm. Akp giden arabann seyrine uyan Dlerimi anlatmak istiyorum sana Gelecein d ne kadar gzel Ve ne kadar ince Dlerim kprdayan daldan dala konan Bir serenin canlln, kvrakln Ve hareketlerinde ki karmakl andryordu. Ama bu dler hayal deil Olacak ve olmas gerekenin beynime yansmasyd. Bazen en barbar gericiliin, zulmn ve acnn zgrlk trklerinin dindiremedii Munzurun, Toroslarn doruklarndaym. Ateler yakl Mavzerler atl imdeki atele doann o dondurucu souu birbirine kar savayor. Nbetteki yoldata inceden inceye bir trk tutturur de lori lori berxamn lori bir i geiriyorum derinden nedendir bilemem 302 mersadesin artan hzna uyuyor dlerim

39

Bir Kelebein zgrl bir baskndaym bazen elimde dnya gericiliine kan kusturan halklarn silah

Ylmaz Odaba
*********

40

Bir Kelebein zgrl

ZAFERE YRYENN TRKS

Yldzlara kotuu zaman Uzun soluklu olmal insan Dman gler sonra Dost darlr Yolcu yolunda gerek Kurun hedefi bulmaldr Trkler yarm kalmasn Sen Titrek ve yorgun admlarla kendi celladn izleyen dostum kininde puslu baklarmn yaanmam yllarn hznn gizleyen dostum. Golgotheson duran olmasn Dn bir kere apraz kalaslar gerili bedeninle Ykselmezsin gklere Kr tevekkln grnmez kelepelerini Ve btn kuvvettinle Zincirlerini koparmaya bak al paralansn srtnda ki armh yere l suratl yudalan Ve katiller karsnda umudun aresiz ve suskun Bir golgotha yolcusu olmak Gtrmek seni istediin yere plak ayaklarn Ar ar

41

Bir Kelebein zgrl Srdnde seni ban altna Grecein son dtr. Tkenir yaamn sesi soluu birden Sen hasretken zafere Kesikba, kanl gzler Ve rmeye balam ceset Kahkaha atar lm Dler susmutur Artk cennet lde bir serap bile deil Bulamazsn onu tesinde mezarn Oysa celladn azraillerine Hasret bu memleket Umar ellerinde senin Sevdasna doyum olmaz zerinde nice karda gnlere Yrnecek bu topraklar iin nasl da ekerdi bizi Dn kurmak yarnn gklere deecekti bamz Anmsa Kzl uykularda yorulmadan Kula atmak vard ya Mutlaka tutulmas gerek O dnlmez szlerimiz iin sen de bilirsin Baklar stndedir hep Medyann irin ocuklar Oullarmz ve kzlarmz iin Yaamak gerek, yaamak Celladn avuntusu olsun varsn dn bir yana brak Alt da bir stde bir Deildir yerin Sen stnde duracaksn

42

Bir Kelebein zgrl Altna dmann girsin Zalimin askerinin Memur ekirdeiyle doludur. Teskere kad Senin anan deil Onun anas alasn Onun yavuklusu yaksn Gidipte dnmeyenin adn Onun kardeleri tutsun yasn Yasak bir szcktr kavgada Ve anlamsz. Acmak Vurur gibi tam onikiden Cansz hedef tahtasn Vur alnnn atndan Kulak ver milliyonlarn Tek bir lkta birleen sesine Zafer yolunu gzlyor, senin Sry krp geiren Kurt olmak varken Kolay kolay lmeyeceksin Geirmeyeceksin adn Kayplar listesine Devrederken sana Dtnde bayra tutan byle emretti nk Al kanyla Kapkara gecenin ortasnda Aydnla yol aann Budur vasiyeti Bir tanr buyruu gibi

43

Bir Kelebein zgrl Sarlmak gerek imdi Narin kabzasna tfein Brakmamak Asla brakmamak gerek Zulmn saray Yer ile yeksan oluncaya dein Son bulsun artk ac ekenin a Yemyeil bir vatan akna Ve sonsuz barla Srmalansn diye dnya Koca ats altnda mavi gk kubenin Dalgalansn btn siperlerde Yeniden dirilenin bayra Dostum...dostum.... armha ivilensin diye Verilmedi o eller sana Haydi yiidim bas tetie An intikam andr Aclarnn depreminde gebersin hain evir tarihin son yapran leri....hep ileri Yldzlara erimenin zamandr. A.Hydar KAYTAN *******

44

Bir Kelebein zgrl Ben tarihini arayan bir lkenin Berivanydm, keesiydim, ziniydim. Zindim, Botan beyine bakaldrandm. Bir ksa not: kyllk gszlktr. Kyllk rgtszlktr.( rgtl ailedir, airettir, erkektir) Kyllk siyasetsizliktir.( dar evresi dna kmaz) Kyllk amatan kopukluktur. Kyllk zaman olmayandr ( zaman gnetir) Kyllk yozlamadr Kyllk kendisini tekrarlamadr( her gn ayn ii yapar) Kyllk kullanlmaya aktr. nk gszdr. Karar, kiinin kendisini tanmasdr.

Kendimize karanlkta yer edinmeye alyoruz. Bilinmeyene doru baladmz uzun yolculuumuzda hergn yeniyi bulma ve bu yeniyi elde etme tutmaya alyoruz. Yakcl bilinmesine ramen gn be gn bir istekle ve bunun iin verilen savamla........ (bana uymayan ve hitap etmeyen bir tarz olduu iin bu yazy tamamlayamadm.isteksiz olacaksa neden kendimi zorlayaym ki!.... ) **********

45

Bir Kelebein zgrl

GDENLERN ARDINDAN
Uzun soluklu yolculuumuzda bir ok yolcu braktk tarihe. Kimini tan yeri aardnda kimini bir haziran akamnda kimini bilinmeyen gn ve satte. Daha gencecik bir ou ve mrlerine doyamamken bu yolculukta uurlandlar. Kimi Reyberlerin, bekolarn ok olduu yerlerden kimi Agit, Mazlum, Zilanlarn yeerdii yerlerden geldiler ve dilana katldlar. Admlarn trklerin ahengine uydurarak ve byk bir cokuyla ardlar ardndakileri. Belki yoktan balayacaktk bu yolculua, ama umudun gn be gn yeerdii haykrlarn daha ok ykseldii bu dilan glendi ve yayld lkemin tm dalarna ve yakld atei Newrozun adalarn yaratarak. Elini koynunda gizleyenler tetik ularnda bekliyor bugn ve ban dimdik tutuyor ahin baklarn doruklara dikerek. Daha da byterek yreklerini devam ettiler yolculuklarna. Bazs iin bir kuyu dibi gibi mezar oldu. Bazlarna da yeniden dou oldu toprakla btnleme. Gzlerini krpmadan stne gittiler umarszlarn. Vurdular, vuruldular. Hepsi de bir kk gl, bir byk umut iin. Yaknmad hi bir zaman plaklndan, alndan. Direndi ikencesin, souuna. Biliyorum kkszln ve yeermek zorunda olduunu. Ac dolu yaamn hlyalalarndan uyandrmak gerektiini halknn... Yek vcut olduunda bedenler dilana durmann gzelliini duyumsuyorlard ta derinliklerinde yreinin. Bir baka yolu yoktu nk altetmek iin

46

Bir Kelebein zgrl dman. Knndan....kard klcyla Roma arenelarnda vuruanlar dnyorlard. Bakaldran Prrometuslar; belki de bereket tohumlarn drt bir yana savuran tanra tar; hepsi de ulamak iin ezgisine Requemnin dostum dostum a, Berivaneye. Bir lk uruna belki de da da ova ova dolamak. Yreklerini ayaklarnda hissederek iinde ki sevdasn Ferhat gibi dalar delerek ulatrmak iindi irine ve Botan beyine ba kaldran Mem Zini de tanyal belkide onu srkleyen, belki de Vanan Krmanaha, Kerkukten Botana ulama arzusuydu onlar deli divane eden. Sevdalsydlar topran ve bu topraa dtler. Bir ou mezarszdr ve bilinmeyendir, ou adszdr ve sessiz bir aknt gibi uyandrmadan nmzden geip gidendir. Bir ou grl grl akan bir ilk bahar deresidir ve yerlerinde derin izler brakarak bizleri terk edenlerdir. Kaplp gitmek deil akntsna dnyann, insanl selinde srkleyip gtrenlerdir.

(15 Ocak 1999 Piran ehitleri ansna yazm yazdr)

47

Bir Kelebein zgrl

ONLARA
Zamansz leceim kimseler bilmeyecek, usulca nnzden akp gideceim yatan beenmi durgun bir rmak gibi. Ama kimselerin duyamayaca bir cokunlukla sevdalar tayacam yarnlara. Gzel gnler iin sessizletireceim kendimi ve umarszlarn beyninde patlayacam. Dedim ya zamansz leceim, sessizlii sessizliinde boacam. Kinle dolduracam ardmdan gelenin yreini, alayanlara ulaacam ve ineceim derinliklerine dnyann. Yarp ortasndan topra pnar olup taacam en kuytusunda dalarn, su iecek yavru sere ve hayat bulacak tabiat ana ve ezgili bir lkla gelecek bahar. Tm sanclarndan kurtulacak kara toprak, kendisini yeile krmzya boyarken. Gelincikler narin yapraklarn esintisine brakrken sabah rzgarnn, kelebein goncasna kouuyla glckler datacak ayrna ovann. Kimse bilmeyecek benim atm alasnda aacn. Bir meltemle geleceim yamacndan esip dalar serinleteceim kavrulan gneten ve bir sevda trks olacam dilden dile dolaan. ok yaadm belki ama ge kaldm yarnlara. Bir souk namlunun ucunda aann bir de ben olacan bilemedim. Bir karnca yryyle deil bir ahin dalyla kapldm maratonuna dnyann. Yazmaya baladm harf harf yaam. Ad oldum ismi olmayan dalarn tepelerin. Denizlerde deil yerde yatanlarn kannda yzmeye baladm asrn son eyreinde ve dvtm omuz omuza olan binlerle.

48

Bir Kelebein zgrl Dedim ya zamansz leceim, zamanlarn en acmasznda yeniden domak zere kabuslu geceler sonras tatl hlyalarla uyansn diye yurdumun ocuklar sessizce geeceim baularna okayacam onlar salarndan, buse konduracam al yanaklarna. Ama bilmeyecekler onlar iin uzun yolculua ktm. Bir gn kaldrnca balarn doruklarnda dalarn ayak izlerinden anlayacaklar benim dolatm buralarda. Zlmn glgesi dolarken stmzde kavurucu gnele yakacaz tek tek dp topraa. Yolculuunu tamamlamam altn ocuklar sarlacaklar bombann pimine, belki de koymak iin noktasn saysafann. Adlar Polat olacak ninni yerine at dinleyen bebelerin ve oalacak intikam szn verenlerin says.

(29-25-99 9 Mays Kasur pusu eyleminde ehit den Polat arkadn ansna yazdm yazdr. Altn ocuk Metinada ehit den Sinan arkada.)

Kadn olmann gzelliini yeni yeni kavryorum. Akp giden yaama bir sanat anlayyla yaklamaya, dnce dnyasnda zenginlikler iinde yzmeye, uzak diyarlara almaya baladm hissediyorum. Belki de gnden gne kendimde artan gvenden kaynaklanyor. Nazmn yllar nce dile getirdii istemden bu gn bizlerde yararlanyoruz. Ama mezarmzda deil, yaammzla oturuyoruz nar glgesinde. *************

49

Bir Kelebein zgrl

YARALI SANAT
l bir yapnn karsnda onu anlamlandrma somutlatrma, onu ierik sahibi yapma konuturma yeri geldiinde farkl objelerle canlandrma sanatn br ilevi, sanatnn hneridir. Geni yorumlama yetenei objeleri anlalr klma byk bir bak as ister ve bylelikle tm tabiat farkl bir ereve kazanr. Sanat insanlar iin bir tedavi biimi, duygularn uyandrlp artld bir aratr. Bu da insann zgnlnn da vurumuna yardmc olur. Sanat, kendisini ifade etme yollarndan biri ise biz de her insann bir sanat olduunu syleyebilir miyiz? ze dn gibi bir hedefi olan bizlerin tekrar koparldmz doayla btnleme abalarmz savamzn bir paras durumundadr. Bir eser yaratmak iin doadan yola kyoruz. Bu koullarda bir baka malzememiz de yok zaten. Kafkann yaptlarnda yanstt ruh zmlemeleridir. ************************

50

Bir Kelebein zgrl 29-08-2000

BZ VE BEN NEY YAIYORUZ

Kendimi tanyarak atlmak istiyorum yaama. Gemii bir kitap gibi okumak, en cra kelerine inmek istiyorum yaadklarmn. Benimle kl olup yok olmalar gerekir. Her insann yaadklarnn farkl ykleri, farkl manalar vardr. Kimilerinin dudak kenarnda bir glmsemeyle kiminin fkeyle kimilerini de byk bir ciddiyetle anmsarz. Her ne kadar farkl anmsamalar olsa da o bizim tarihi gerekliimizdir. Ne inkar, ne de tam kabullenme olmaldr. Onlarn bilinle yorulmas ve doru ifadelendirilmesi insann elinde olan, ancak fazla kullanlmamakla birlikte sklmesi gereken eyler gibi ele alnr. te yanld bu noktadr. Bunu kavradmzda ge kalm olabiliriz. Ben yaadklarmla varm. Duygusal yaklamlarla irdeleyebilir onlar ifade edebilirim. Ama burada nemli olann gemi elikilerle bugn zmleme gcn gsterebilmedir. Oysa ki biroumuz gemiin ayrntlar iinde boulmu ve tm k yollarn kendimize kapatm durumdayz. Burada doru zme nasl ulalacak? Her bireyin snf bak, olay olgulara yaklam farkl. Alglama dzeyi ayr ayr olduundan her bireyden ayn yaklam gstermesi ve alglamas beklenemez. Kendi apmzda yaadmz yanlglardan biride budur. Ortak snf bak asnn yakalanmasndaki aciliyet ve nem en okda burada ortaya kyor.

51

Bir Kelebein zgrl Bir sanat tiitizlii, bir diplomat politikacl, bir aydn yalnzl, bir diktatr keskinlii ile yaklamak objektif bak asn yakalamak esas olmaldr. Yoksa tek tarafl yakalam bizi dogmalara, karamsarla, kmaza, srkleyecektir. Ki buda kendi tarihsel gerekliimize ihanet anlamna gelecektir. nsanlar pimanlk duyacaklar admdan saknmak zorundadrlar. Fakat biz yaamda o kadar yanllklar, krgnlklar, pimanlklar yayoruz ki onlarca kez zr dilemek zorunda kalyoruz. Ki artk altmz admlarn salaml, gvenirlilii tehlikeye girmi durumda. Doruyu bilme sorunumuz yok, fakat yaam gereiyle doru bir ifadeye kavuturma sorunumuz var. Yaanlan derin elikilerden biri de budur. Kimilerimiz kendi apnda yaama yn verebiliyor. Mcadele ediyor olabiliriz. Ama kimilerimizde yaam seline taklp gidiyoruz. Srkleniyoruz. Bu da sradan, zmsz, bana neci bireylerin ortya kmasna yol aar. Her doan gn bize yeni bir balang yeni bir adm anlamna gelmelidir. Yoksa bu sradanlk kkleecek ve insann kendi tarihiyle kar karya gelmesine neden olacaktr. Her gn aralarken kaplarmz gnden gne geniletmeliyiz mesafeyi. Hava akmnn ieriyi deitirmesi gerekir. Yoksa kendi kokumuzda ryecek ve bitii yaayacaz. Ne gerekiyor? Cesaret, yreklilik ve istem diyebiliriz. Ama dedik ya o kadar yanlglarmz var ki, ben biz olmad srece iinde bulunduumuz yaam sevmediimiz srece neyin cesaretini, istemini yaayacak ve uygulayacaz ki!...

52

Bir Kelebein zgrl Kavradm mddete yaama kar sorumluluklarm gryorum. O halde ben kendi tarihime yaklamm aka belirtebilirim. (dudamn kenarnda hafif bir glmseme ile youn bir tartma sonras obanlk grevinde serin bir sonbahar sabahnda yazdklarmdr. )

53

Bir Kelebein zgrl

DLANA DURALIM YOLDALAR

Nergisleri yeni at sarp kayalarnda yurdumun. Tomurcuklar patlad isyan edercesine ka. Her karnca yine tayor dnyay srtnda ve mahmurluu atm gzlerinden. Basya cokunlukla buluuyor Avainle. Dolduruyor sesi vadileri ve yarp gidiyor engel tanmadan. Kalkn yoldalar, Newroz scaklyla kavrulalm. Tutalm dilanmz, trkler yarm kalmasn. Korkmal dmanmz, glmeli dostumuz. Atn zerinizden hzn perdesini. Bakn gencecik bedenlerimiz hep ayn canllkta ve biz hep ayn yamzda kaldk. Kimin iin bu dktnz gzyalar? Biliyoruz biz lmeyeceiz. Sen sabah arklarn lorinlere eviren anamz: Bak sana doru gelenler var. Pazarcktan Tatvana, Mardinden Hewlre kavuanlar var. Yine oullar dourasn diye umut verenler var. Sil gzndeki ya, ge dilann bana. Bugn bizim doum gnmz. Uzat elini ana, lke kokuyoruz herbirimiz. Sana layk olmann azmiyle gelmiiz drtbir yanndan Krdistann. Bir GNE aydnlatt bizleri taa uzaklardan. Kimselerin zemeyecei bir tlsmla balanmz. Paralansak da son hcremize kadar, son szmz Ona syleyeceiz. Mutluyuz ebedi yolculuumuzda. Basya gibi hrslyz. Nefes veriyor bizlere, lm bize ilemez. Kavuturun ellerinizi, dilanmz bysn. Newroz atei daha gr harlansn, stnde Basyann. Cokunluumuz, sevgilerimiz kskanld. Bizdik sevdalar yarnlara tayan. Biz mi korkacaz lmden? Genliimizin taze kokusu saryor doay, insanlar. Tetik ucunda bekleyenleri korkutuyor genliimiz. Kalkn hevaller, yaam hasretiyle

54

Bir Kelebein zgrl doluyuz. Kinimiz var karanla, zlemimiz aydnla. Ykseltin haykrlarnz douyor yeni gn. Admlarnz sert vurun yere, sarslsn dnya. Brvanyi syle halayba, biz ardndan gelelim. Duyumsayalm zomlar, koerleri. Duymsayalm Krdistan. Biz lmeyeceiz biliyoruz. Ardllarmz var gelecekte. Biz yamzda kaldk ve hep ayn kalacaz. (Unutulmayacak ehitlarimiz MAHR, WELAT, ZANA ve KANDL yoldalar hep iimizde yaayacaklar. Ayn 22 Mart 2001 gn gibi.)

55

Bir Kelebein zgrl 25-05-2001

BR GNE DAR BRKA SZ

Neden buralar iin bu kadar sava verildiini uzun sren yolculuumuzda ok daha iyi anladm. Attm admlarda, soluduum havada grdm gzelliklerde an be an hissettim. Krdistan hele hele buralarda bir gerilla olarak dolamak herkesin anlayamayaca bir gurur veriyor insana. Uzun, engin tarlalara verilen emee bakldnda bir zamanlar buralarda berivanlarn hasretine yaklan oban stranlarn dndmde, kahrolmamak elde deil. Evet bir zamanlar bylesi yerlerde bende yaadm. Sevinlerim kskanlklarm hasretim ilk byle yerlerde ekillendi. imdi ise bunlarn sadece hatralarda kalmas ve tekrardan dncelerimde yeermesi bir halkn umudu haline gelmem ykm arlatryor. Hereyi unutmak istediimiz anlarda, en yakc biimiyle karmza kan gereklerdir. hanet ve korkaklk. Tarih kitaplarnda okunurdu ve bize gemiin tatl ykleri, gibi gelirdi dada direnme. Bugn en ortasnda yaamak bu kavgann heyecan veriyor bana. En fazla ac eken en fazla sarlr bu yaama. Fakat ihanet yle bir iblis ki, iimizde her an seni tutsak edebilir. lm ve yaam, direnme ile ihaneti, o kadar iie yayoruz ki her an biri olman kanlmazdr. Korunmak iin siya misali bir fanosta m yaasaydm, ya da bir dakika zgrlk iin kendimi bomba m yapsaydm. Her ikiside olamazsam ben, ben olarak m yaasam. Malesef ben, bana yetmiyorum. Doymuyorum kendimden.

56

Bir Kelebein zgrl Duygu ve dnce bir tek eye kilitlenmi durumda. Ad zgrlk olan ve yaknlarmzda olan fakat bizim tutmaya cesaret edemediimiz bir tutku. Cesaret edemiyoruz, nk zmleyici ve zorlayc. Ya onunlasn ya deilsin hepsi bu. Geici heveslerle yaamak bitirir insan. Bu yaamla dans etmelisin. Ve en derininde hissetmelisin yreinin. Yoksa bir kl inceliinde olan balarmz byk grltler kopararak alr seni. Yok olmann sarsnts en iddetli volkanlar gibi savurur seni drt bir yana. Ben yaam doasnda seviyorum. Fakat o kadar irkinlimi ki insan, redediyor seni hi hissettirmeden. yle bir dyorsun ki, acs yllara varan bir karabasan gibi saryor seni. Kasam, kurtulsam diyorsun bu kaostan. Yol gsterenin daha byk atelere atyor seni. Uyansam, rya olsa keke diyorsun ama gzleri ak uyuyan yoktur dnyada. Biliyorum, anlyorum dediin yerlerde en gz kara en cahili sen oluyorsun. Kazanmak iin alyorsun. Tepe taklak yenilen yine sensin. Bu eliki nedendir diye dndnde kamyorsun iinden. nk sen yaamn en saf kuraln en saf dille rendin. Savamak yoktu. Syleyenler de sadece yenilmek istemiyorum sus, dendi sana. Susmak lmektir i rendiimde ise ok ge olduunu grdm rkerek. Bu yaam korkutuyor belki ama cesaretlendiriyorda. Dedim ya eliki burada herey. Buda bu yaamn diyalektii olsa gerek. Hrsn, cesaretin, fkenin, sevginin olduu yerde eliir insan ve o anda bir tutkuya dnr yaam. Kimin ne syledii deil, senin ne yaptn noktay koyar son cmleye. Ve imdi ben adn koymak istiyorum yaamn.

57

Bir Kelebein zgrl Duygularmn esiri olmadan yaamda alternatif olandan yana olmak ve adn koymak; ya zgrce ya da bunun en yakn takipisi olan lm. ***********

Cilo dalar karldr drt mavsimi etekleri her zaman bahar iekler vakitsiz patlar yaylalar serin bir tas ayran berivanlar rengarenk petmalli obanlar efkarl ve yank yrekli yaylalar yasaktr. Taklrken ayaklar talara Tkezleyerek yrrz. Bir pusunun sr dolu heyecanyla nefes nefese yaryoruz asfalt yolu gizli barr dudaklar hzl olun yoldalar uzayp giden bu yolda herey kaaktr. Bir mola, bir iimlik sigara Duman avulara dolar Sonra ciere Gizli serbesttir ateler Cigaram kaaktr. Bir coraafyadan dierine adm atarken Sertleiyor topuk arpmalar

58

Bir Kelebein zgrl Terleyen vcutlarda hafif bir rperti sular souktur dikkatli iin yle bir slatlr dudaklar dile varmadan sular bir el kapar bidonu aceleyle kalkarz yarm kalr sohbetler getir artk, imdi karpuz tarlasna yola atmayn kabuklar akam yemeimiz kaaktr. **********

59

Bir Kelebein zgrl

ROSANNA y DLERKEN
remember them yazyordu mezar tann stnde gelip geenlerin anlamad ama biliniyordu yks o iki insan biri Rasanna dieri Nicholas olan bilir gerei avain paylamak istiyor srrn cansz bedeninde Nicholasn kaybolup gitmesini istemiyor Rosanna basya da bilecek onlar kulana gidecek gerillann bu sevda yks bir gn gelecek Zapta duyacak ge duymann krgnlyla alayan olup akacak geni ovalara yaylan buday baaklarnda yeerecek bar, duyuyaym sesini Rosanna Nicholas anlat bana Baklarndaki cokunluu anlat sana olan sevdasn Dokunuunu sana Syledii arklar syle bana Yllar geecek stnden Ve gemi Bugnlerde srekli ilenen Bir ine oyas titizliinde

60

Bir Kelebein zgrl Tekrar tekrar dile gelecek. Sularn dingin kalabalna karacak Rosanna ismi Dm insan ihanetini Her an karmza karacak Kimin kyd bilinmez ona Her insan Farkl anlatr yky Doruyu bilendir Nicholas Bu nedenledir ki Onada uygun bulunmu lm ferman Konu benimle Rosanna Bizim ac gereimizi Sende bilmelisin Yoksa nasl anlarz birbirimizi Nasl paylarz gzelliini AVANin Duyumsamak istiyorum. Seni ve lkeni, Anlat Nicholas O da bilsin beni Korkmu Rosanna Ben kamyorum gereimden Bizde kardetir lm ile yaam ekmek aslann midesindedir Sevdalar hep yarm kalm Tpk sen ve Nicholas gibi Adn bir mezar tandan rendim. nandm sana Sende bana

61

Bir Kelebein zgrl Sana kyanlara yemin ettim Gururla sesleniyorum imdi Duyuyormusun beni Avainin hrn sesi ardndan siyay bilirmisin, Ya Zilan Onlarda insandlar Gnlverdiler topraa Konuusun imdi onlarn Titriyorsun Rosanna sabah seni mi vurdu, bedenine, vcuduna hisset souu ve rt stn ayaa kalkm milliyonlarn kanla sulanm toprayla rt stn annesiz babasz ocuklarn payla aclarn paylatka da anla onlar insanlar neden kendini yakar neden sa tellerine kadar paralanyor gen bedenler ite o an anlarsn Nicholas ile ayrlan yollarmz Tarih oynunu iki kere oynarm Ben onun trajedik yan olarak: sende komedi yan olursun o zaman ben bizi anlatabilirim sana Bizde sizi anlarz o an A gzlerini Rosanna

62

Bir Kelebein zgrl Gerein gereklerini yakalarsn rktmemeli seni Kanayan yaralar Onlar bizim zgrlk bedelimiz Milyonlara varan insanmz Ah Rosanna ah Trk sylemek istiyorum Atlarn oka yakld lkede Sende katl bize Dervie Evdeyi syle En gzel sesinle Sularn maviliindeki O adaya dnk olsun yzlerimiz Kalbimiz beraber arpsn Heyecanlarmz ortak olsun Bir bilsen kimlerin kaderine ortaksn Anlatmak isterim sana Bir ak masal Ama benim lkemde Mutlu biten ak yoktur Rosanna Neden bu deil mi ki,yakn olmamz birbirimize Bu dalar insanla eiklik etti Sizde gmldnz bu toprakta Bir mezar tayla yayorsunuz imdi Daha iyi anlamak iin kulak verdim yknze Bedeli ar bir savan Tan oldunuz bilmeden Yolumuz uzun ve engelli Hayaliyle yayoruz gzel gnlerin

63

Bir Kelebein zgrl Kaybedilen binlerce yldan cmz alyoruz bu gn Direnen insanlara bak Rosanna Seninle yat hepsi Sana ok yakn Yolculuun martta balad senin mart doutur bizde yeninin addr. Ve direnitir en khnne zindan da Mazlumdur ad martn Yanana kibrit pnden Bir neden sen olmayasn Rosanna Gabarn l geliyor mu kulana? O da seni aryor. Nicholasn bedenine saplanan O ihanet kurunu 86da gtrmt en Agit olanmz bizim en yiidimizi unutma ki Rosanna yaamn ad direnmek oluyor bizde hayflanmasn Nicholas yreimizde onada yer atk. Sil gzyalarn Alamak yok artk Yaklmyor atlar analarn Dilana duruluyor evet topraa verilirken Deil mi yaammza sebep Uruna kan dktmz sevdamz Paylamak dnyamz Seni de oralara gtrmek Ne de gzel durdu Gln o insann fkesini

64

Bir Kelebein zgrl Umutlarn Her drt nisan da douumuzu Anlatmak istiyorum sana Ama iimde derin bir yara Yeri doldurulmaz bir ac var Ac ekiyorum Rosanna Kabullenemediim geree Tanklk etmenin ezikliiyle yaamak ne kadar ar geliyor. Bir bilsen Dinle ve anla beni ok uzaklarda yayor insan Yine de Her soluk almzda hissediyoruz Sende kaldr ban Ve solu bu havay nsan olmann sevinciyle Sarlacaksn yaama Beni anladysan eer te o an bileceksin Rosannann aknn Neden lmle bittiini (30-07-2001)

65

Bir Kelebein zgrl 21-25 austos01 gare-kontra N. Maxmura doru bakarken

YTP GTMEK BU EHRDE

Yaam hep baka yerlerde arad. Her gn bir yerlerdeydi dnceleri. Ne olacan hesaplayamadan, savrularak yayordu yeryznde. Bazen ok canl, bazen durgundu. skntlaryla bouur baaramaynca da kendini sokaa atar. Bir iki dostla itii aydan moral alr. Evine ge dnerdi. Fakat yinede son bulmazd skntlar. Bir eyler yapmalyd artk. Atalarnn bir baltaya sap olma felsefesine uygun kapa bir yerlere atmalyd. Ya ilerliyordu. Gemie dnp baktnda belki on arpa boyu yol yrmt ama yeterli deildi bir yaam kurtarmak iin. nsanlar sevip sevmediini ok sk sorard kendisine. Cevabn kendisi bile veremiyordu. nk incinmiti. nsanlardan yana uyumak istemiyordu bu ehirde. Tekrar balayacakt karabasanl ryalar. Bolukta gibiydi. Bu duygusal bir boluk mu bilemiyordu. Doaya dosttu ama bu beton ehirde yeile hasretti. Yldzlarn gz krpna, gnein okayan scaklna uzakt. Dolunayl geceleri zlyordu. Balkona ktnda yalnzln paylaan sokak lambalarn sevmiyordu. Lo n etrafnda uuan gri kelebekler heyecan vermiyordu ona onlarda yabanclam diye dnrd. Ksa yaz geceleri bitmek tkenmek bilmiyordu. Yaamak zorundayd. Bu ehirde verdii szlerin hatrna.

66

Bir Kelebein zgrl Beyninde yaad ikilem ou kez onu uzaklara gtryordu. Kitaplarn toz tutan kapaklarn temizlerken kitabn iine gmlmenin sevincini yaard. Her kitap bir dnyayd. Ama bu dnyada yer edinemediini hep yzne vururdu kitaplar. Ac ekerdi bu yzden. Bir gn Emile Zola dier gn kundera oluverirdi. ok daha derinlere dalarken Sokrat ya da Mani. Gln ve unutuluun acsn ekerdi byk sayfalarna gmlrken. iiri severdi. Yllarn bastrlm duygularn itiraf ederken ekinirdi. Kskanrd Mungan. Kendini arad Brecht iirlerinde gizemli kelimeler yabanc gelirdi ona. iir yazmak iin ak olunmal diyerek vazgeerdi iir okumaktan. Gerekliine dnerdi yalnzlnn. Oniki kiilik masann on bir sandalyesi, ou kez botu. Ama her birine birilerini oturtur tartrd onlarla. Kimisine fkelenir kimisine ders verir kimilerini de dinlerdi. Yalnzlyla konuurdu. Soumu ayn tazelemeden dar kard ge kalmann teleyla. Tklm tklm dolu arabaya ite kaka biner kendisini ayn ikayetleri dinlemeye hazrlard. Ter, parfm, benzin kokusuna soan yada sarmsak yemi birisinin nefes kokusu karnca kadn yolcularnn oflamalar balard. Ad halk otobsyd. Ve gereklikti burada olup bitenler. Aniden lk atan bir gen kzn o anda bana ne geldii bilinirdi. Bazlar namus koruyucusu kesilirken bazlar ak saeik giyinen kadn imdii hakettiini dnerek umursamaz yaklard. Olaan grmyordu olup bitenleri. Ama yalnzd ve hi bir ey yapamazd. Bugnde bir bitse telendayd. Takvim ve saatlerle yar

67

Bir Kelebein zgrl halindeydi sanki. Yal profesrlerin ok konutuklarn ancak birey vermediklerini dnd anlarda, kendi gereini gz nne getirirdi. Masa altndan kard derginin enginlerine dalard ve kaybolurdu kelimeler iinde. Bu ehir ona ok ey retti. Tand yalan ile gerein arasnda ki o derin uurumu. Bir yenisini daha eklemek istediinde aslnda o iin iinde olduunu ararak grd. Ad zgrlkt. Toplumun eline vermektense yan cebine koyduu o azgeilmez gerek. Son bulmalyd bu ehir, bu klar. Direnecekti ama bir gn kayp gitmemek iten bile deil. Bir ay, bir yl daha Cebeli Tark aar gibi bir ey olmalyd okyanuslara varmak iin. te o an geldiinde teredtsz bast topraa. Srtst uzanrken kurumu otlarn iine gzlerini yldzlara dikti. Gnein kzl nlarn yreinde hissetti. Dolunayl geceler hep yol yry oldu. nk artk o bir gerillayd.

68

Bir Kelebein zgrl

YAAM BZE NE RETR

Yaamn olduu her yerde mutlaka ortamdan kaynakl zorluklar da ne kacaktr. En ileri, demokrat dediimiz toplumlarn bile yaad sorunlar bilebilsek; bugn zorlandmz dediimiz yaamn zorluklarn az da olsa hafifletebiliriz. O zaman da kendimizi yaadmz psikolojiden kurtarabiliriz. Peki yaadmz bu psikoloji nedir? nsanlarn alk olduklar, kendilerine gre bir yaam ekillendirdikleri yaamdan kopmalar o insanlar yeni araylara srkler. Ama bu araylar istenilen hedefe varmadnda, insanlarda derin anlay, davran, alglay bozukluuna yol aar. Bu yazda zellikle genleri ele alacamz iin onlardaki bu yapsal ( di wate ya ekir de nabjim. Zdetir xwe di aliy la ve b qulibandn) ve ruhsal deiimleri inceleyeceiz. Genlerin emee, topluma, savaa, ksaca yaama baklar dier nesillere gre farkldr. Bunlar, daha yzeysel ele aldklar olgulardr. Bu nedenle mltecilik koullarna daha fazla tepki gsterenler de onlar oluyorlar. nk gen demek aray demektir. Snr, kural tanmamadr. Bunun bir anlamyla gelitirici olduunu biliyoruz. Ancak bu araylarna cevap bulamadklarnda da derin bir ykm yaarlar ve bu noktada da sorunlar kendini ele verir. Ksa bir dnem mcadele ettikten sonra da siner ve ruh hali olarak bir yaldan fark kalmaz. imdiye kadar

69

Bir Kelebein zgrl harcanan emeklerin deerini bilmeden yaamna devam eder. Her gencin yarnlara ynelik planlar, hayalleri, istemleri var. Bunlar reddedilemez veya inkar edilemez. Bunlar inkar veya ret, yaamn diyalektiini ret anlamna gelecektir. Kampmzda byk potansiyele sahip bir gen kesim var. Bu genlik ne yayor, neleri hayal ediyor, gcn neye harcyor, bu aratrmaya deer bir konudur. Genliin kendinde bulundurduu potansiyelden bahsedildiinde yaamda yaratmak istedii deiiklikler, yenilikler vb akla gelir. Fakat bunlar yapmaktan yoksun kalan bir genlik; brakalm topluma, kendilerine bile bir yarar salayamazlar. Bu konumu yaamann temelinde yatan gerek mlteciliin yllardr insan psikolojisinde yaratt rahatszlktr. Mlteciliin sre olarak da uzamasnn yaratt bir gven krlmas gelimektedir. Gven krlmas bireylerin hem kendilerine hem de evrelerine kar sorumlu ve gvenli yaklamalarnn sekteye uramas anlamna gelmektedir. Bu rahatszlklardan biri kendine olan gvenin krlmasdr. Gven krlmasnn da gemi yaamda yaanlan olay ve olgularla yakndan balants vardr. Gven krlmasn hemen her ezilen toplum gereinde grebiliyoruz. Dardan bakldnda kendine olduka gvenen, konumundan raz bir genlik havas hissedilmektedir. Oysa ki byle grnen birine verilen kk bir sorumlulukta gerek aa kar. Ya da savunduu grn kabul grmemesi halinde, kendini geriye ekmesinden anlalmaktadr. Kendine ar gvenin altnda yzeysellik, eklektiklik, kendini ifadede zorlanma yatmaktadr. Doal davranmak, bildiini uygulamak,

70

Bir Kelebein zgrl bilmediini de itiraf etmek insana kendine gven duygusu verir. O kof gvene sahip birey yerine, kendini salkl eiten birey ortaya kar. Mltecilik koullarnn yaratt bir durum da kaygl insan tipidir. Kayg, insann gerek olan veya olmayan eyler karsndaki tereddtl ruh halidir. Gencin psikolojisi rahat deildir ve her zaman kaygl yaar. Sorumluluklarn yerine getirirken bile acabalarla yaar ve hareket eder. Kendine olan inancn yitirir ve her kelimenin, her yaklamn altnda bir eyler arar. Bu yllarn yaratt bir yaklamdr ve almas da zaman alr. Sava, al, toprandan kopmay, hie saylmay ocukluunda yaayan bugn genliinin kaygl duruu anlalrdr. nsanlarn kayglar olmaldr ama bu kayglar ruh haline zarar verecek dzeye ulamsa o gencin ileride eitecei, bytecei ocua da bu kayg etkide bulunur. Babalarn, analarn ocuklarna tecrbe, terbiye diye verdii birok dnceye bakalm. Kendilerinin gemite yaadklar skntlarn, aclarn, kayglarn bu dncelerde olduunu greceiz. ocuklar da bu dncelerle byyecek ve genlik dnemini salksz bir ekilde geireceklerdir. Mlteciliin yaratt yaam ortam da buna eklenince hereye kukulu, ekingen yaklaan bir kiilik ekillenecektir. Yaadmz ortamn bir dier gze arpan yan da stten ekillenen, altn dolduramayan kiiliin varldr. Genlerimiz, kendini abartan, rendiklerini sistemli bir dnceye eviremeyen konuma geldiler. Bunun nedeni, hep stten bekleyen, kendi retmeyen kiiliklerin ortaya kmasdr. Yllarca eletirdiimiz sistemin, bir

71

Bir Kelebein zgrl alternatifi olma mcadelesini yrttk. Bu koullarda genlerimiz de hibir Krt insannn sahip olmad bir imkana kavutu. Kendi anadilinde okuyup-yazmay rendi. Bylesi bir imkanda birok deer yaratlabilirdi. Ancak oluan psikoloji farkl oldu. Kendini hep kmseyen, aldklarnn bir ie yaramayacan dnen konuma geldiler. nk araylar ve beklentiler hep dardayd. Rahat olamama vard. Dardaki sistemin youn basks vard. Bunlar altnda ezilme, k salamak iin de bir yerlerden bekleme geliti. stten gelien deiim, ite de oluyormu gibi bir yanlgya girildi. z ve biim zdelemedi ve genlerimiz uzun yllardr bir yanlg iinde yayorlar. Kendini eiten insanlar, bir de insan gereini tanyabilseler yaadklar skntlardan kurtulabilirler. Mlteci genliinin de bu koullarda yaad art ve eksileri iyi tahlil etmesi gerekmektedir. Gemiin sanclarna ve olumsuzluklarna bir snr koyarak kendine bir yaam projesi gelitirmeliler. Ancak bu yaam gereinde kendine ve ailesine yer verdii kadar manevi deerlere, ezilen tm insanlara da yer amaldr. Yaadmz sanclar bakalarnn da ekmemeleri iin mcadeleyi geni bir zeminde yrtmeliyiz. nk u bir gerektir: Ezilenleri, yok saylanlar, srgn yaayanlar ancak bu yaam yaayanlar anlayabilir. Bunun bakalarndan beklemek kendi tarihimize ve deerlerimize hakszlk olacaktr. ZN YEZDA TAMARA ************

72

Bir Kelebein zgrl

YEN BR TARH YAZMAK

Yzyllardr yaad istikrarszl belli bir istikrara eviremeyen Ortadou corafyas, son savan geliimiyle yeni bir srece girmi durumdadr. stikrarszln istikrara dnecei nemli bir tarihi sreten gemekteyiz. Bu corafyann asl sahipleri olan Krtler de bu srece dahil olacaklardr. Fakat bunun nasl olaca noktasnda deiik yorum ve planlamalar geliecektir. Burada nemli olann, ortak bir potada bulumak ve her ne olursa olsun yaanan gelimeleri lehte kullanabilme becerisine ulamaktr. Bu kolay olmayaca gibi imkansz da deildir. Neolitik toplumun yaratcs olan Krtlerin, kendi tarihsel miraslarna sahip kmalar bugn asndan yaamsaldr. nk, onu bugne kadar hedef yapan, yaratt uygarln bykldr. Bu uygarlk da yzyllardr onu smrenler iin srekli beslendikleri bir kaynak olmutur. Fakat bu miras bin yllardr hep bakalar harcad ve Krde sadece kendi dar, dogmatik, yaamn kaynaklarndan uzak bir yaam brakld. ok planl ve bilinerek kaderci bir dnceye mahkum edildi. Krtler, kendi milliyeti kalplar iersinde bouur hale geldiler. Bylesi bir yaamn nedenlerini, tarihin deiik sayfalarnda arayacaz ama buna da artk bir son koyacaz. imdi bu frsat

73

Bir Kelebein zgrl ele gemitir. Her toplumsal oluum kendi kltrn, retim biimini, yaam tarzn kendi deer yarglarna gre ekillendirir. Yaad zengin kltre ramen, Krtlerin bunlardan yoksun yaamalar, kendi toplum yapsna ve deiimlerine kendisinin biim veremeyiinden kaynaklanmaktadr. Biimin verilmesi dardan mdahalelerle gelimitir. Sahip olduu maddi kaynaklar ok olmasna ramen, yoksul kalmas buna bir rnektir. Bu kaynaklar hep kendisi dnda ilenmi ve tekrar Krtlere satlmtr. Bylesi bir adaletsizliin temelinde yatan gerek de, kendisine sahip kmasndaki zayflktr. Bu zayflk da siyasi, sosyal, ideolojik, kltrel alanlar hep bo brakmasndan ileri gelmektedir. Kendini milliyeti, feodal zihniyetten kurtaramamas; Krtlerin tarih iindeki kayplarnn nedenleri olmaktadr. Yeni bir toplumsal deiim dnemine girdik. Ortadounun asli halk olarak yapacamz birok i var. Bunun banda da kendi tarihimizi yeni batan ele alarak incelememiz, gemiin kazanm ve kayplarn tartmamz gerekecektir. nk tarihini bilmeyenlerin ileriyi grebilmeleri, doruya ulaabilmeleri mmkn olmayacaktr. Bu temelde ilk incelenecek yan da, iine girip de kamadmz dogmalar olmaldr. Bu dogmalar nelerdir ve dogma dediimiz olgu nedir? Bunu incelemek ve doru tanmlamak ve ona gre de bir k yolu bulmak en doru yntem olacaktr. Her yeni dnce ilk k aamasnda ilericidir ve toplumlar gelitirir, ileriye tar. Daha sonra ise

74

Bir Kelebein zgrl tarihin bir kesitinde geerli olup da daha sonra geerliliini yitirmi dnceler, inanlar haline gelirler. Dnyaya hakim olan tm siyasi, kltrel, ahlaki dncelere baktmzda, bunun bir gerek olduunu greceiz. Krdistan ve Ortadou halklarnn kendilerinde ilerici bir gelimeyi salayamamalarnn temelinde, ilk tuttuklar dnceleri dnemin diline uygun hale getiremeyileri yatmaktadr. Gnmz dnya sistemleri, yeni atlmlar gerekletirerek kendilerini hakim sistemler haline getirmilerdir. Uygarln, dinlerin, sosyal yaam ve ideolojilerin kayna olan corafyamzn gerilikler iinde tkanmas, bu yeniliklere ayak uyduramam olmasndandr. Biz her eyi teknik ilerleme veya savalardaki stnlk olarak alglamyoruz. lk teknik, savalardaki kahramanlk veya dnsel stnlk Ortadouda gelimitir. Bu reddedilmeyen bir gerektir. Ancak sorun, kendini yeniye uyarlayamamaktan, gereken ideolojik hakimiyeti kuramamaktan ileri gelmektedir. Kafalardaki dogmalar, dar dnceler bylece olumaktadr. Tarihin bir kesitinden rneklendirerek bu konuyu daha anlalr klabiliriz. Uygarln ilk olutuu evrelerde Krtlerin atalar olan Medlerin, airet federasyonlarn kurmalar ilerici bir admdr. O dnem asndan bylesi bir rgtllk g olmann, ortak bir ideolojiye ulamann en olumlu rneidir. Oluturulan konfederasyon, savalarda stn olmann, ortak retime gidip tarihi miraslar yaratmann vesilesi olmutur. Hatta bylesi

75

Bir Kelebein zgrl bir rgtlenme dnemin en gl imparatorluu olmasnda byk rol oynamtr. Krdistan, tarihi boyunca sava alan olduu iin bu airet yaplanmalarna ihtiya duymutur. Balangta baarlar kazand ama bu artk almas gereken bir konu haline gelmitir. 21. yzyl gerei iersinde bylesi bir rgtlln yarar getirmesini sanmak veya bunu srarla savunmak bize kaybettirir.

nk bir halkn karlar yerine ailenin, airetin karlar ne kmtr. Ulusal, sosyal karlar bir kenara itilmitir. Bugn asndan tartlmas gereken nokta da yzyllar gemesine ramen bunlardan vazgemememizin, kr krne bunlar savunmamzn temelinde yatan nedenleri anlamak olmaldr. Krtlerin bata olmak zere Ortadou insannn iine taklp kald girdap ite budur. Burada anlatmaya altmz dogmalar da milliyeti, dar, airetsel, feodal deer yarglarm olmaktadr. Bunlar aabilmek hem tarihe, hem insanla kazandracaktr. Nasl ki bir insann bir gn bir dierine benzemiyorsa, halklar asndan da tarihin hibir dnemi birbirine benzemez. Krtler ok az deiikliklerle bugne kadar gelebildiler. Tarihe beiklik yapm bir halkn bin yllar ncesinin mirasn bugne tamasna izin verilmedi. Bunun i ve d nedenlerini doru kavramak gelecei salam kurmann birinci art olmaktadr. Bugn, eline tarihi bir frsat gemiken de bunu deerlendirmesi tarihin ak ynn evirecektir. Farkl hibir saplantya kaplmadan; unun veya bunun kazanmas deil, tm halklarn kazanmasnn esas alnaca, ortak bir dncede bulumann

76

Bir Kelebein zgrl salanaca daha aydnlk yarnlar dnmemiz gerekir. Tarihin biz Krtlere verdii bu frsat doru deerlendirmek de yine biz Krtlerin grevi olmaldr. ZN YEZDA TAMARA

77

Bir Kelebein zgrl 27. 04. 2003 Toplumsal bir varlk olarak gelitii gnden bu yana insan, bir ok evreden gemitir. nsanlar, ilk topra ilemeden tutalm, ilk silah yapmaya kadar kendilerini belli bir dzeyde rgtleyerek uygarlklar yaratmlardr. Tabiattaki en zayf yaratk olan insan, dncesi ile kendini bugne kadar getirebilmitir. Dncenin geliimi olmasayd insanolunun yokolmas iten bile deildi. Dnce gcyle beraber toplumsallamada yaratt ilerleme ile doa karsnda tutunabilmitir. Aktif bir toplum yaplanmas gelitirerek kendini var eder hale gelmitir. Oluturulan toplumlar da statik deil, dinamik olmutur. Bu dinamikler de insann srekli gelime istemi ve ihtiyalarna snr koymamasndan ileri gelmektedir. Bu gelime ve ihtiyalar sayesinde de toplum ivme kazanarak kendini srekliletirmektedir. Burada ibirlii, paylam ve rekabet de gelierek var olan dinamikler daha da ileriye tanmtr. Tm toplumlarn geliimine baktmzda ilerlemenin bu temelde olduunu greceiz. Bizim amzdan nem tayan, bu ibirlii, paylam ve rekabetin ne kadar kullanlddr. nk, Krt insannn geliim diyalektii bir ok topluma gre daha ar ve sancl gelimitir. nsanlar gibi toplumlar da ibirlii ve paylamla iletiime geerler. Yarattklar tm yeniliklerle birbirlerini etkiler ve stnlk salamaya alrlar. Yzyllarca medeniyetlere analk yapm olan Kdistan insan, dardan gelen saldrlara yaam tarz ve

TOPLUM NE STYOR?

78

Bir Kelebein zgrl kltryle aktif bir karlk vermilerdir. zellikle Pers, Arap ve Trklerle olan ilikileri savalar temelinde gelimi ancak daha sonrasnda bu ilikilenme kltrel etkileimle bir st dzeye tanmtr. Krt kltrnn zenginlii dier halklar etkilemi ve belli bir kaynamann gelimesine vesile olmutur. Dilin, gelenek ve greneklerin zenginliine bakldnda bu aka farkedilecektir. Her toplum geliim salamak iin birbirine ihtiya duyar. Bu ihtiya da gerek savunma igdsnden, gerekse de ilerlemeye duyulan gereksinimden kaynaklanmaktadr. Bilim-teknikle beraber uluslamann gelimesi ihtiyalarn artmasnn bir sonucudur. Uluslama da sadece bir lke veya bir toplumla snrl olarak gelimemitir. Bunun iin birok bedel de denmitir. En son olarak da ulusal bilin, kendisiyle beraber devlet olgusunu derinletirmitir. Bylece toplumlar aras ilikilenmeler olduu gibi kar ilikisine dnmtr. Bugn halklarn yaad kaosun nedenleri de devlet olgusunda gizlidir. Bunun en arpc rnei de yine tarihin yazlmaya baland ilk dnemlerde yaanmtr. Neolitik toplumun zengin, karsz, zgrlk, eitliki miras zerinde ekillenen Smer Rahip Devleti, ilk bata gemiin gzelliklerine saldrmtr. Yaratt toplumu gemiin balarndan kopararak devleti tam hakim klmtr. Bugne kadar insanln iine girdii kmaz da devlet kurumlamas nedeniyle gelimitir. zgrlklerin gelimeyii, insanlar aras eitsizliin

79

Bir Kelebein zgrl arlamas, halklarn kendilerini ifadede yaad zayflklar devletin kurumlamasyla daha da derinlemitir. Yukarda belirttiimiz ibirlii, paylam gibi deerler de anlamndan karak yeni boyutlar kazanmtr. Krdistandaki ibirliinin boyutlarn da bu temelde ele alrsak karmza ac bir tablo kacaktr. Toplumsallamann ilk ve en gzel rneini insanla sunduktan sonra devletin geliimiyle beraber ibirlikiliin en kt rnei haline gelmek, Krdistan tarihine yaplan byk bir hakszlktr. Kendi tarihi miraslarn, topran, insann, maddi-manevi zenginliklerini dier devletlere peke ekmeyi insanln bir ayb olarak deerlendirmek abart olmayacaktr. Paylamak yerine kendine ait olan da bakalarna sunduundan kendisi a kalmtr. Ulusal bilinten yoksun, her devletin egemenliini kabul eder hale gelen bir halk gereine ulatk. Bu tablo ac vericidir. Krt insannn hibir zaman bir araya gelemeyeceini syleyerek Krt insann birbirine dman yaptlar. Bunu yapan da devletlerin egemen sistemleridir. Krtler buna karn kendi deerlerini ok abuk terkederek, devletlere tabi oldular. Krtleri ibirliine ekerek, kendi karlar temelinde rgtlemeye altlar.Krtleri kendi kendilerinin dman haline getirdiler. Bu temelde Krt insan iin nemli olann birleme olduu kesindir. Bunun zemini var. Ancak anlalmas gereken bir konu da devlet olgusuna yaklamdr. Bugn asndan bir devlet kurmann olana yoktur. Olsa bile

80

Bir Kelebein zgrl devlet anlaynn zgrlkleri snrlad, eit bir ortam sunmad gerei vardr. zgrle, demokrasi ve eitlie ulalmadktan sonra devletin varl ya da yokluu nemli olmayacaktr. nsanlk nasl ki ilk toplumun oluumunda eit bir yaam yayorduysa, gelecekte de byle bir toplumu yaratma hayalimiz olmaldr. Bunu da devlet kurarak deil, devlet zihniyetini ykarak baarabiliriz. ok aclar eken bir halkmz var. Bu halkn istemlerini, hayallerini, beklentilerini bilerek hareket etmek yaamsaldr. Bir siyasi hareketin halk dikkate almadan ataca her adm kaybettirecektir. Kazanmann zeminini yakalamken doru olan bir ibirlii ve paylam da gelitirmemiz gerekmektedir. Devlet kurma gibi dar bir dnceye kaplmadan; halklarn demokratik ve eit yaayabilecei zemini oluturmak nemlidir. Toplumumuz artk rahat yaamak ve emeinin hakkn almak istiyor. Yaratt topraklarda huzur ortam istiyor. Bunu da halkmza ok grmememiz gerekir. stedii yaama kavumay hakeden bir halkz. Aydnlarmz, siyasetilerimiz, kadnlarmz, genlerimiz bir btnen zgr yaamn takipisi olmallar. Aksi takdirde tarihin en gerilerine atlan bir toplum haline geleceiz. Bunun bilinciyle yrmek ve mcadele etmek halklara kazandracaktr. ZN YEZDA TAMARA *****************

81

Bir Kelebein zgrl

YRE SRGNDR ONLARIN

Arkalarnda kimileri ocuklarn, kimileri annebabalarn, kimileri ise elerini brakarak ayrld. nandklar eyler vard ve bu uzun yolculuun nereye, nasl olacan bilmeden yrdler. Aclar, sevinleri, umutlar vard. Hepsini birletirip bir intikam ve direni gerekesi yaptlar. ocuunun cansz bedeninin yere dtn duydu ana-babalar, ocuklar yetim kaldklarn rendiler, kadnlar ise dul kaldklarn. nan ve umut ayakta tuttu bu insanlar ve bugne kadar geldiler. 1994 ylnda balad yolculuk. lk geldikleri yer, Bhr ile rani ardndan da Bsiv oldu. Naylon adrlarda balayan yaam balangta yadrgansa da alld bu yaama.Ardndan ikinci yer deiiklii gerekleti. Buras Duhok yaknlarndaki Etru kamp oldu. Etruta BM tarafndan yaplan birka ev dnda adrlarda srdrdler yaamlarn. Yerleik bir yaamn baladn sandklar bir anda patlak veren Gney sava, bu insanlar da etkiledi. Savan en keskin yz bu insanlar vurdu. Kampta balayan katliamlar, 95 ylnn ambargolu aylar mlteciliin yaratt psikoloji ile birleince buna kar toplu bir direni sergilendi. Bu dnemde doan ocuklarn ou zrldr bugn. Ailelerinin en sevilenleridir onlar. Bilinir ki onlarn daha ok yardma ihtiyalar var. Tm olanlara karn sonuna kadar inand davann takipisi olanlar, bugn hala bu mltecilik koullarnda yayor. Hemen her eyini Etru Kampnda yitiren halkn, yaama olan ballklar; mltecilik koullarnda dahi

82

Bir Kelebein zgrl ocuklarnn ve kendilerinin eitimlerini dnmeleri ile ispatlanmtr. Okullar ve kurumlar, almalarn naylon adrlarda; kara ve amura karn byk bir cokuyla devam ettirdiler. Bir daktilo ile balayan basn almalar, karn a olmasna karn dersini dinleyen rencinin renme hevesi dne ait en gzel anlar olarak hatrlanyor. Ancak eldeki maddi eylerin gaspedilmesi, srekli talan ve ldrlme kaygs zaten ilerde almalar mmkn olmayan insanlar olumsuz etkiledi. Mutfanda yemek piiremeyen kadn, ocuuna kk bir ey alamayan baba derin psikolojik sorunlarla karlatlar. Emekten uzak kalma, verilenle yetinme mecburiyeti, kadn ve erkei yaralad. Bu koullarda yeni bir yolculuk balad. Buras Ninova idi. Tarihe adn yazdrm kentin adn tayan bir yerde olmak, her zaman insanlara avantajlar salar. Bir de 36. paralel insan olmak bilinmek, duyarllk beklemek anlamna gelir. Ancak yaanan bunun tersi oldu. Bilinmek ya da duyarllk beklemek yerine maynlarla evrili dar bir alana mahkum olundu. Dman peini brakmad onlarn ve ldrmeye devam etti hi acmadan.Eksi yirmilerde olan soua kar naylon adrlarda korudular kendilerini. Tekrar klan yolculukta yaamn yitiren ihtiyarlar ve yollarda ocuk douran kadnlar. Yaanan aclara ramen umut ayakta tuttu insanlar. Bu kez yolculuk Nehdaraya oldu. Tekbir kkten dokuz dall bir aatan dolay bu isim verilmi Nehdaraya. Belli olan o ki, bu aacn bereketi yetmemi bu halka ve bu insanlar yine isiz, yine yar a, yine de inanl. Maynl olan tarlalara kar alnan

83

Bir Kelebein zgrl tedbirlerin yetersizliidir ki ayan kaybeden ocuklar ve yallar. Yolculuk bu kez u andaki yere, Maxmur Kampna doru oluyor. Be yldr yar ak cezaevi koullar gibi bir ortamda tketilen bir yaam. lk geldiklerinde onlara Maxmur arazisi gsterildiinde, mmkn deil yaanmazd bu yerde. Talk, kuru toprakta tekbir yaam belirtisi vardr: Akrepler. ocuklar ldren akrepler. Kkrtl suyun mecburen iildii ilk gece ve ardndan salgn hastalklar. Scan kavurduu yzler ve susuzluk. ki kilometre mesafeden omuzlar zerinden tanan ancak kamp yerine kadar yarlanan su bidonlar. Scaa dayanamayan yallarn kabristan olan kamp. Bunlarn hepsi ilk konuulduunda dile gelen szler. Bugn yeile boyanm Maxmur. Yoktan varedilen bir kasaba buras. Kendi abalaryla kurdular okullarn, kurumlaryla kendilerini bir sisteme kavuturdular. Eitimle disipline oldular ve her bayram veya anma gnnde tek bir azdan haykrdlar sloganlarn. Kerpi duvarl, hasr daml yaptlar okullarn. Kendi anadillerinde okuyup-yazmann heyecann hala yayorlar. Derken BM yeni beton okullar kurdu kampta. Maddi ihtiyalarn karlayp, resmi kyafetler giydirdi ocuklara. Fakat bu insanlarn skntlarn bitirmeye yetecek mi bunlar? Kadn da bu koullarda sonuna kadar bir direni gsterdi. Yrei srgndr kadnn. Ekip-bitii topran, ilk ocuunu dourduu kyn zlyor kadn. Glgesinde dinlendii aaca hasrettir. Maxmurun elli dereceyi aan scanda hep i ekerek anar kynn serin sularn. Maxmur kadnnn yaama bakn irdelemek, Krt halknn tarihini daha yakndan tanmak

84

Bir Kelebein zgrl anlamna gelecektir. nk onlar hertrl gerilie ekilmeye allan bir kesimi oluturuyorlar. Daha onikisinde yal erkeklerle para karl evlendirilen, berdel verilen ge kzlar var. Annenin buna sessiz kalmas incitiyor olanlara anlam vermek isteyenleri. Zorland yaam karsnda kendini intihar edenler; yaad skntlaryla babaa kalp da kimseye alamayan kadnlar, yaamn keskin arklar arasnda gidipgeliyorlar. Eskinin yaam alkanlklardr ki bu kadnlar ve genleri uurumun ucuna eken. Feodal deer yarglarn kramamann bedelini dyorlar. Yzyllarn ar sorunlar bunlarn omuzlarna yklenmi. Bir eyler bilmek insana ne kadar sorumluluk veriyorsa, bu kadnlar da bireyler rendike yaama, topluma kar sorumluluklarnn bilincine varyorlar. Maxmur kadn tarihin hangi dneminden kalma bir yaam yaadn biliyor. nk ilgileniyor tarihiyle. Ama iinden kamad sorunlar var. Kramad kalplar, bulamad yollar var. Bunlar amak ve yaamn anlaml klmak istiyor. Bunun mcadelesini veriyor ama bunu yalnz yapamayacann da farkndadr. Mlteciliin ona rettikleri de var kukusuz. Elinde rgsyle hergn yolunu tutar bal olduu kurumun. Ya eitim ya toplant vardr. Bir siyaseti gibi dinler akam haberlerini. Artk konumay sevmeye balayan bir kadn vardr Maxmurda. Onlar iin yaplacak herey mutlaka karlk bulacaktr. nk emein ne olduu bilendir Maxmur kadn. Erkein de zorland bir yaam en azndan ocuklarnn yaamamas iin bir dostluk eli uzatmalyz.

85

Bir Kelebein zgrl Dnyann unutulan insanlarna uzatacamz bir gl mutlaka olacaktr. Ama bu insanlar buruk ve kzgn.Reklamlarda izledii ikolata reklamndan etkilenen ocuuna cevap olmayan bir babann psikolojisini kimler anlayabilir. Elbette sadece yaayanlar diyeceksiniz. Akamlara kadar tarlasnda, yaylasnda, iinde alan insanlarn isizliidir onlar rahatsz eden. Savaa, doaya, hastala dayananlar bugn sadece bir kimlik istiyor. Tannmak ve stat sahibi olmay umut ediyorlar. Kendilerini ifade etmek iin yllarca dayandlar her trl zorlua. Bundan sonras onlar iin bilinmeyendir. ocuuyla yalsyla kadnyla erkeiyle her Maxmurlu gzel bir yaam haketmi durumda. Bunun iin de birka yardm malzemesi gndermekle bu insanlara cevap olunamayaca aktr. Bunlarn asl ihtiyac olan zgrln yolu almaldr. Hmanist duygularla bu halka yaklamak iyi ama yeterli deil. imkanlar salanmal, kimlik verilmeli ve kendi topraklarna dnebilmelerinin yolu almaldr. Dokuz yllk bir mlteciliin yaratt psikolojinin ne kadar ar olduu hesaplandnda bu halkn bir an nce rahata kavumasnn aciliyeti de anlalacaktr. Dnyaya gzn amadan len bebekler, bir daha kyn grememenin acsyla len dedeler, en kk bir hastala dayanamayan insanlarn sesi artk duyulmak zorunda. Yoksa bunun tarihi vebali altndan hi kimse kamayacaktr. zellikle de, gc olup da gereini yapmayan medeni lke insanlarnn. Devrimci Selam ve Sayglar ********** 07. 05. 2003

86

Bir Kelebein zgrl

-Mota, mota... gli masi -Bisekine kuro, h... -Direnileriyle dmana bir darbe.... -Ya heval benim ansma gne de tam tepemde... -14 Temmuzda Diyarbakr zindannda kahraman.... -Arkadalar yaplan son dzenlemeyi duydunuz mu?.... -O nderleri bugn minnetle anyor, anlarna sahip..... Siyasi konumann tamamlandn, alklarla beraber halkn ayaa kalkmasndan anlyorum. Herkes oturur oturmaz konumaya balyor. ocuklar kavga halinde, elindekileri satma peinde, bazlar da annelerinden para koparmann peinde. Oturduum yer tam sahnenin kars ve kuma pazar gibi bir sahne dekoru tm dikkatimi kendinde odaklatryor. Mzik grubu sahnedeki yerini almaya balyor ama sorumlu olan arkada, sahne zerinde dzenlemeyi tekrar yapmak zorunda kalyor. Mzikteki ahenksizlik kulaklar trmalayacak dzeyde. Koro yelerinin bazlar ellerindeki mikrofonu sadece kendi sesi duyulacak ekilde tutuyor. Var gcyle baryor ve ergenlik yann o karmak ses tonu, ark szlerini anlalmaz klyor. Evet! Bugn 14 Temmuz. Anma program iin geldiimiz bu yerde herey kark. Etrafmdaki insanlara bakyorum. Dardan gelen davetliler, kamp halkndan daha fazla. Onlar coacak bir mzik bekliyorlar. Bizler ise bugne anlam verebilecek bir ka etkinlii aryoruz. Konumalar hala birbirini takip peinde. Sa tarafma bakyorum. Aaaa.. uzun zamandr grmediim arkadalar.

KM NEY DNLYOR?

87

Bir Kelebein zgrl Onlarla sarlp, hal-hatr soruyoruz. -Ne zaman kampa geldin... -Heval... nasl? -Bir yldr kamptaym ...vs ..vs... Konumalarmz uzuyor. Sahnede bir arkada iir okuyor. Bir dakika dikkatler ona doru kayyor. Birden arkadan iki el gzlerimi kapatyor. -Bil bakalm ben kimim? imdi nerden kt bu? Dnyorum. Bildiim isimleri sralyorum. Hayr tutmad. Bir aaa... daha. Yine ayn sorular ve cevaplar. evremizde bulunan halka ayp olmasn diye tekrar dikkatim sahnede. Davulun sesi ile genler sahneye kyor. imde gemie ait baz kprtlar dolayor. Derken srtmn tam ortasna bir yumruk yiyorum. -Ay heval inlemesiyle arkama fkeyle bakyorum. Ama heval srtmda disk var. dikkatli davran. Tanr saklasn. Her neyse..... -Aaa sen misin? Ya nerelerdesin uzun zamandr grnmyorsun? Sralyoruz teklif dolu konumalar. Ardndan arkada yanmda oturuyor. ok clz alklara ben de katlyorum. Ayamla tempo tutuyorum. Bekledii ilgiyi gremeyen arkadam; -Daha sonra grrz diyerek yanmdan ayrlyor. Bir mesaj okunuyor ve ben anlamyorum. Arapa olan mesaj dinleyen halk, fazla anlamyor ama sonunda yazlan sloganla couyor. Ben sadece onlar izliyorum. Sahnelerimizin deimeyen aktr, bab Elo da bir tempo tutmu, sandalyesinde keyifle oturuyor. -Mota... gli masi..... -Heval yarn akam kuruma gel.... -Ka bisekinin lo...

88

Bir Kelebein zgrl Sklmaya baladm, ne yapsam acaba? Arkama bakyorum. Bir ka ba iaretiyle bana selam verenlere ben de karlk veriyorum. Yerimden sklarak kalkyorum. Birka kk selam sonrasnda kalabalktan uzaklayorum. Bir 14 Temmuz anmasn geride brakyorum. Hzl ama buruk, mangamn yolunu tutuyorum. 14 Temmuzda balayan ancak 31 Temmuzda biten bir yazdr. ZN YEZDA TAMARA *************

89

Bir Kelebein zgrl

YTK ZAMANLARA BIRAKILANLARA...

Herbirinin dudandan dklen kelimeler bir arknn nakarat gibi. Ne derdi onlar bizlere veda etmezden nce: Zamansz leceim, kimseler bilmeyecek. Usulca

Evet! Yitik zamanlara birok yolcu braktk. Kimini tan yeri aaranda, kimilerini karl souklarda verdik kara topran barna. Kimilerini bir Haziran scaklnda, kimilerini bilinmeyen gn ve saatlerde.... Herbirinin ansnda yitip gittik yaam solumaya devam ederken. Yalarna doymadan gidenleri uurladk souk k sabahlarnda. Kimileri Reyberlerin, kimileri Bekolarn diyarndan, kimileri Agitlerin, Zilanlarn yeerdii topraklardan gelmi binlerce can, dilanna katldlar dalarn ve admlarn trklerin ahengine uydurarak ardlar ardndakileri. Belki yoktan balayacaktk bu yrye ama umudun gn be gn yeerdii haykrlarn daha ok ykseldii bu dilan byd ve yakld atei Newrozun, adalarn yaratarak. Bazlar iin kuyu dipleri, bazlarna Golgotha ve bazlarna yeniden douun ad oldu toprak. Yeni umutlar vadeden yarnlar iin gz krpmadan gidildi umarszlarn

nnzden akp gideceim yatan beenmi durgun bir rmak gibi. Ama kimselerin duyamayaca bir cokunlukla sevdalar tayacam yarnlara. Gzel gnlerin hatrna sessizletireceim kendimi ve umarszlarn beyninde patlayacam. Dedim ya, zamansz leceim, sessizlii sessizliinde boacam. Sevgiyle dolduracam ardmdan gelenin yreini.

90

Bir Kelebein zgrl zerine ve souk pusularda vurdular, vuruldular. Hepsi de bir gl, byk bir umut iin deil miydi? Direndiler kara klara, kavurucu gnee, ala. Biliyorlard kurutulan kklerinin yeermek zorunda olduunu. Bundandr ki, ac dolu hlyalarn terli sabahlarn, en iyi onlar bilirlerdi. Bebelerin atlara dnen ninnilerini, analarn lorinlerini duymak istemiyorlard artk. Onlar ki aclarnn kuytularnda birer gezgin idiler, lerini sevgiyle alanlard. Yrekleri ak dolaanlard onlar, aclarndan insanl yaratanlar....... Kimileri bo sokaklarn gezginiyken kirletilen dnyann, onlar tutkulu sevdallar gibi aradlar ak ve buluunca isimsiz dalarla isim oldular tepelere, ovalara. Yaayanlar dnda kimsenin tadna varamayaca o kz ba sohbetlerinde dillendirilen birer sevda trks oldular. Kahramanydlar kayp lkenin, kayp insanlarnn. Kahramanydlar, ayaa kalkm milyonlarn dudaklarndaki sloganlarnn. Ve zamanlara yenilmi insanlarn, yeniden bulunma umuduydular. Onlar, dn yolculuunun en nde giden yolcularydlar. Sadeliin ve gzelliin en umutlu buluanlarydlar. Onlar iir gibi bir felsefenin en sade anlatcsydlar. Aka ve zafere doymam bir delikanl gibi yaam doya doya ienlerdi. Onlar ki hapsedilen yrekleri ferahlatan birer damla umut, klla rlm tarihlerin sevgi emberiydiler, yitip gitmediler zamann alayannda. Yek vcut olduunda bedenleri, bulumann gzelliini duyumsuyorlard ve yudum yudum iiyorlard zgrln lkenin. Taa yreklerinin derinine ilemi O Gzel insan yayor ve hissediyorlard. Bir baka yolu yoktu altetmek

91

Bir Kelebein zgrl iin karsndaki dman. Roma arenalarnda vuruanlar, aslanlarn aznda paralanan insan lklarn duyuyorlard. Tarihin derinlerinden gelen Prometeuslarn kavgalarna e bir kavgay gze alyorlard. Tanra tarlarn bereket tohumlarn sayorlard drt bir yana. Tohumlarn baaa dnmesinin, yeni sevdalarn domasnn sanclarn ekiyorlard. Belki de ezgili bir havada bulmak istiyorlard brvan yi, dostum dostum arksn. Bir lk uruna belki de da da, ova ova dolayorlard. Yreklerini ayaklarnda hissederek iindeki atei Ferhat gibi dalar delerek yetitirmek istiyorlard irine. Kimbilir, belki de Botan beyine bakaldran Mem ile Zin destanyd onlar srkleyen. Belki de Vandan Kirmanaha, Kerkkten Amede ulama arzusuydu onlar deli divane eden. Sevdalsydlar topran ve topraa dtler. Bir ou mezarszdr ve bilinmeyendir. ou adszdr, sessiz bir su gibi nmzden akp gidendir. Bir ou bir ilkbahar deresidir grl grl akan ve derin vadileri dve dve yaran. Ve ou ardndan derin izler brakp, bizleri terkedenlerdir. Onlar dnyann akntsna kaplp gidenler deil, insanl selinde srkleyenlerdir. Evet Nesrin, neden brakp gittin bizleri? Hani ykn anlatacaktn bana ve ben de seve seve seni ileyecektim kelimelerle. Ya Mava sen? Daha gencecik bedenine nasl yaktrdn o lm elbisesini. Seninle daha nice pusulardan birlikte syrlacaktk. Daha kefedilmemi yerler bulacaktk ve kuracamz dnyaya sadece ocuklar yerletirecektik. Leyla senden bana kalan o gl hala bazen beliriyor dudak kenarmdan ama ben dmana inat, seninle birlikte glmek istiyordum. Doya

92

Bir Kelebein zgrl doya bakmak istiyordum insanlara. Ve Berem ve Xan. Dostluklarn sizlerle en gzeli paylalyordu. arklarmzn hznl olmasn istemezdiniz ya. O anlarn rakslarn zledim. Zaten sizden sonra bir daha oynayamadm o oyunlar. Oynayamadm. Elenya! Hi grmediim ama yreimde scack nefesini hissettiim kk yoldam! Ya sen neden acele ettin gitmeye. Seni tanyamadan, sana bir dost merhabas dahi veremeden beni brakp gittin. Hepinizi nasl zlyorum bir bilseniz. Hani demitiniz ya ardllarmz var gelecekler ve bizler

Evet yoldalar! Bizler sizleri unutmadk ve yreimizin en temiz kesine yerletirdik, dnyann tm irkinliklerinden korumak iin. Her kz ba sohbetinde, her greve gidite, her nefeste, alan her arkda sizleri aryoruz. Sizleri seviyoruz ve ok zlyoruz. Bir gn yolun yalnzlma derse eer ve eer sen yitip gitmemisen zamanda ve eer hala bir kor tayorsan yreinde ben artk yalnz deilim. Eer sen hala dkyorsan dudaklarndan o aklarn yklerini ve alyorsa sazn arklarn ben artk ya Adlyim ya da Gro Ve eer hala seviyorsan umutlar seviyorsan yaanmayan yaamlar hi solmayacak baaklar bitmise bereketli

lmeyeceiz. Biz yamzda bedenlerimiz hep ayn kalacak.

kaldk

ve

gencecik

93

Bir Kelebein zgrl topraklarda ben sen olacam ve sen de bir tarih gezgini yeni afaklar yakalamak zere...... NESRN: Mardinli, 1991 katlml. Takm komutan iken, Gare rav alannda Temmuz 1999 da pusuda ehit dt. Bir pusuda ilk kez saldrya geip dmana darbe vurduktan sonra lmn zerine giden ender kahramanlarmzdan biridir. MAVA: Siirtli, 1992 katlml. Manga komutan iken Gare Heft Tebax alannda greve giderken, en sevdii yoldalardan biri olan Reyhan Engizek (k. Gneyli)ile 2000 de pusuda ehit dt. LEYLA: Afrinli, eitim iin Kandil alanna giderken uurumdan derek arellada 2000 yl Hazirannda ehit dt. BEREM: Afrinli. 24 Kasm 1999da tank pususunda, Bat Garede ehit dt. XAN SMAL: Afrinli. KDP operasyonu srasnda TC helikopterlerinin at ate sonucu 1999da ehit dt. ELENYA: Bakalenin Elenya kynden. Asl ad ehriban Kaplan. 1998de Haci mranda ehit.) Sizleri Hep Anacak Ve Yaayacak Yoldalarnz Adna ZN YEZDA TAMARA

94

Bir Kelebein zgrl

PJKK DEOLOJK RAPORUMDUR

KARARGAHINA

BREYSEL

Nasl yaamal ve nasl savamal?sorularnda cevap aradmz anlama ve kavramada belli bir dzey yakaladmz, youn olduu kadar hassas bir dnemden gemekteyiz. Gerek dardan gerekse ierden gelien zorlanmalar bylesi bir dnemde yeterli kadro salam kiilikler istemektedir. Gl kiiliin gstergesi bireysel olmayana sevgi duymak ise , bu sreci bireysel karlarmz temelinde kullanmamamz bizlere gstermektedir. Ancak genel parti, PJKK ve bireyler de yaananlar gelecek asndan kayg verici olmaktadr. nderliimizin temelini daha 90larn banda att ancak 2000li yllara girdiimiz srete anlayabildiimiz stratejik deiim-dnm sreci ile yeni bir balang yapmann zorunluluu ortaya kmtr. Gemiin mirasn koruyarak yeni bir adm atma mutlaka zorluklar, elikileri beraberinde getirecektir. nk biz dev admlar atyoruz. Bu nedenledir ki byk de arpldk. Parti yaps da, karmzdaki gler de ilk bata anlam veremediler. nderliimizin demokrasi manifestosuna karlk hemen ayn gnlerde kendi demokrasi manifestosunu oluturmaya alan devlet aygtlar bizi siyasi olarakta yaatmamaya kararl grnrken Krdistanda halk nclne soyunmaya baladlar. Avrupann dayatmalar karsnda sorunu blgenin feodal yapsna dayandrmalar fazla ikna edici olmamaktadr. Bu

95

Bir Kelebein zgrl karanlk bir odada el yordamyla bireyler aramaya benzemektedir. Savata edindiimiz tecrbeler bize ister savunmada ister saldr da olsun, dmana etki yapmann,onun morali zerinde bozucu oyun oynamann en kesin yolu ate etmektir. Beklenmeyen anda yaplan ateler dman artr ve sava yneten beyinleri bir an iin fel eder. Askerin elindeki silahlar yerinde kullanld zaman dman felce urar. nemli olan ate etme annn doru seilmesidir. Parti bu anlamyla ilk knda bugn att adma kadar, devrim silahn yerinde ve zamannda kullanmtr. Bugn girilen sre bir gerekliliin sonucu olmaktadr. Gelimek ve bymek istiyorsak yenilemek zorundayz. Ancak bunun beraberinde getirecei skntlar da gslemeyi gze almalyz. nk gei dnemlerinde ortam bulandrma abalarda younlar. Bunuda yeninin biimine gre adm atyormu gibi yapmaya alrlar. Bu tutumun iinde olanlar eskinin ve yeninin temsilini kendilerinde oluturarak bir akm haline gelmeye alp ortam kartrrlar. Parti tarihi boyunca karlalan bu kiilikler bugnde somut ortaya km eilimlerdir. Birey karnn, parti karnn nne karlmas ve bunu ideolojik olarak parti ile btnlememe olarak lanse etmek yaanan son ka pratiinde ortaya kmtr. Bu rgtlenme ve ka pratiini normalletirme iinde gireceimiz en byk tehlike olacaktr. nk iimizde, bireyde aa kan beklentili ruh hali ve bunun bereberinde getirdii boluk bu pratikleri besleyecektir. Partiyi dardan zorlayan glerin parti iine el att komplonun halen devam ettiini bize gstemektedir.

96

Bir Kelebein zgrl Komplonun kapsam bylece daha net anlalmak durumundadr. Komployu salt nderliimizin esaret altna aln olarak deerlendirmek byk bir eksiklik ve politikalar yanl kavramak anlamna gelecektir. Dier yandan nderliimizin durumunu kabullenmek ve doal karlamakta bizim bitiimiz olacaktr. nk yaanlanlar o kadar sradan yaklalacak durumlar deildir. Yeni bir toplum meydana getirmek, gereken rolleri oynamakla mmkn olacandan partinin siyasal srecinde en fazla yeni kadro tipini aa karmas gerekecektir. Bu nasl gerekleecek? Partiye hakim olan reel sosyalist yaklam ve feodal bak asdr. Bundan syrlmann yaamsall bugn daha fazla nem tamaktadr. nk bize kaybettirdi. Bireylerin n alnarak yetenekler kreltildi. Snf savam ad altnda bireyler tketildi. Dil, eylem yaratmak iin kullanlrken bizde susturuldu. Bu gn yapacamz en byk eylem gemite yaptmz hatalarn zerine amansz gitmek olacaktr. Eer biz yeni bir balang yapmak istiyorsak yeniye kar bir eilimimizin belli bir hazrllmzn olmas gerekecektir. nk kavramadaki yenilik, biimdeki yenilii beraberinde getirecektir. 30 yldr ortadou gibi dnyann en stratejik blgesinde bulunan ve politikalarn her an deitii bir ortamda olmamza ramen bir politikac karamadysak kendi i geriliklerimize ynelmek durumundayz. Bizleri ayakta tutan en kk sorunlarmzla uratrdmz ve her an beklentili bir biimde dayandmz nderliimizin durumu ortada, o halde adm atma srasnn parti yapsna, i dinamiklerine geldii anlalrdr.

97

Bir Kelebein zgrl Dardan gelen mdahaleler ok daha somut grlmektedir. Trkiye iindeki belirsizlik PKK ile ilgili siyasetlerinde bir daralmay yaadklarn ve zm zamana yayarak teslimiyeti dayatma biiminde aa kmaktadr. Bu ekliyle parti iinde marjinalleme ve gvensizlii yaratma, kendisini bu zaman zarfnda toparlama hem i hem de d dengeleri koruyarak yrtmeye abalamaktadr. ran zerine yd sulamalar karsnda rann partiye kar politikasn etkilemekte, emperyalizm destekli Irakta bulunan dier odaklar beslemekte ve politikalarna alet etmektedir. Avrupa karsndaki zmszln demogojik sylemlerle geitirmeye almaktadr. Kendi iinde uzlayor havasn yaratan hkmet byk bir paralanmln iinde olduunu saklamaya alsada ierden ve dardan gelecek gl bir dayatma ve somut adm talepleri bu yaklamlar deifre edecektir. Avrupa ise soruna sadece insani boyutuyla yaklamakta, sulamalar asndan deerlendirmektedir. Bunun partiye admlar asdan deil sadece silahlar susturma temelinde yorumlamasna neden olmaktadr. Amerika siyaseti ise daha ince yrtlmektedir. Genel parti ierisinde yaanlanlar bu boyutuyla geliirken kadn almalarnn bunlardan kopuk ele alnmas yanl deerlendirmelere gtrecektir. Dnem siyasetinin yakcl en fazla kadn etkilemekte. teki tkanma sonucu kadna ynelimi derinletirmektedir. 7. kongre kendisiyle beraber yeni siyasetleri de getirmi, bu anlamyla PJKKye kar yrtlen siyaseti inceltmitir. Kadnn kendi iinde birlik olma abalar, nderlie bal olma abalar farkl yorumlara gtrm,

98

Bir Kelebein zgrl almalar sabote edilmeye allmtr. Kongre zerinden uzun zaman gemesine ramen kadn kongresinin sabote edilmeye allmas, ortaya kan grlerin kk burjuva eilimi olarak nitelendirilmesi, kadn almalarna tahamml edememenin ve nderlik abalarnn boa karlmas olarak deerlendirilmesi yanl olmasa gerek. nk pratikte grlen erkek egemenlikli sistemin kadn boma abasdr. nderlie verilen tekmillerde bu ynl bilgilendirmelerin olmay bizi bu sonuca gtrmektedir. Kadn ise daha fazla katlm ve abay esas almaktadr. Ancak kendi iinde farkl sorunlar yaamaktadr. Politikadaki acemilikleri, kaba dogmatik yaklamlar, ynelimlere kar yntem ve tarz hatalar dnda ele alabileceimiz bir konuda ; kadnn i rgtlenmesindeki zayflklardr. YAJK srecinden bu yana hala kadnla btnlemeyen, rgt sahiplenmeyen yaklamlar ile almalar boa karan bir kadn yaps da varln srdrmektedir. Bir manga rgtlenmesinden bir eyalet yaplanmasna kadar bu uzaya bilmektedir. Zaman iinde erimeyen bu anlaylar en fazla rgtllk, birlik, alma isteyen bylesi kiilikler zorlayc olmaktadr. Genel partinin srele btnleme denge hesab yaparak sistem iine girme ve siyaset yapma stratejisi, kadnnda egemenlikli sistem iine girerek dnm ve deiim stratejisini uygulamas dnem siyaseti gereidir. Bu kolay bir alma deildir. Erime, yok olma, tabi olma tehlikeleri var nk kadn yeni yeni kimlik problemini yaamaktadr. ocukluktan genlie adm atmaya balad iin de bykler dnyasna nasl bir kiilikle gireceini tayin etmesi

99

Bir Kelebein zgrl gerekiri. Yaanlacak tehlikelerin en by birka kimlik arasnda skm bir gen gibi kendi kimliini ve rgtlln nasl aa karaca noktasdr. Egemenlikli sistem iinde almann gl bilinsede bunu baarabilmenin en nkoulu gl kadro oluumudur.kna olmu, netlemi, yntem zenginliini yakalam kadna ihtiya vardr. zmlenmesi gereken ana nokta saylabilir. Birincisi; sistemi oluturan bireylerle ne gibi balarn kurulaca ve ortak bir zeminde nasl allacann doru tespiti, ikincisi;yaratc bireylerin ortaya karlma yol ve yntemini yakama, doru bir alma aa karma, ncs ise; bireylerin sistem iinde ayakta durmasn salayacak bir i dzene kavumasdr. Bireyler boyuttunda snf ve kiilik asndan farkllklar olduundan, bununda gznnde bulundurularak politik admlarn atlmas zorunluluudur. Sosyalist bak asnn bir gereklilii olarak herkesi aynlatramyacamzdan, bu dengeyi iyi hesaplamak durumundayz. nk aynlatrmak bireyi boar. Net bir ekilde ayrmak, yeteneklerin aa kmasn beraberinde getirecektir. kendi snf doasnda diretme, bir insan doas deil, bir snf olgusudur.belirlemesi doruluunu ispatlasa da; yllarn abasna ramen kendini katmayan, btnlemeyen, ayn eksiklikleri tekrarlayan, zaaflarn ortama dayatan birey almak durumundadr. Ortam artk net ve istenilenler bellidir. Buna gelmeyen kiilik rgt kar gerei bir yaptrma tabi tutulmaldr. Zaros kadn ok derin ele alnmaldr. Belki bir sredir bulunduumuz alanda kadnn rgt savunucu, rgtn gereklerini yerine getirme konularnda byk zayflklar

100

Bir Kelebein zgrl yaamaktadr. Kadro olarak her ne kadar yenilense de, kendisinde yeretmi anlaylar abuk krlarcak gibi grlmemektedir. nk kadn yaps alan gereklii iinde boulmu, sistem iinde erimitir. Biimsel anlamda fiziksel bir kopu olsada derinden erkei yaama, erkek bak asyla olay ve olgulara yaklama sadece sz dzeyinde red etme alan gerekliini oluturmaktadr. Merkezi anlamda son dzenlemeler, kendisiyle beraber bir l, bir tarz getirsede yapnn direnmesi sz konusu olmaktadr. Dier taraftan kadn rahat brakmayan her ynyle kadnn gndemine oturtan, sre karsnda net olmayan ve bu netsizliini yapyada yanstan erkek sistemi olgusuda en fazla zorlayan konular arasnda. radi olarak temsili yapamayan kadn; erkein, yap-ynetim farklln ortaya karmas karsnda etkilenmede ve kadn karsnda bir kabul, erkek karsndaki kabule tercih edebilmektedir. Dardan gelenlere kar tepkili ve rgtleyici olunabilinirken, ie kar tepkili, dar, konumayan, rgt karsnda sorumluluk duymayan bir yap mevcut. K dnemi eitimleri ve 7. kongre gereklii erevesinde hala bekleyen, ikna ve net olmayan, ben ne olacam kaygsyla yaayan, yaamda vurdumduymaz bir tavr sergileyen bu yap karsnda gerek merkezi gereksede dier orta kademe yneticileri olsun byk aba gstermektedirler. Fakat kongre aktarm amacyla alana gelen delegelerin rollerini oynamay kaygl yaklamlar da bu abalar boa karc temelde olmutur. Eitim almalar ve aktarmlar yzeysel gemi, buda hem kadn hem de erkek yapsnn doyumsuzluuna, netlememesine ve

101

Bir Kelebein zgrl gvensizlemesine neden olmutur. Son sre itibariyle kendini kandrarak yaamay sanat edinmi bir yap gereklii var gelecee ynelik kayglanmamz beraberinde getiren bir sanat anlay. Yaplan dzenlemelere itiraz boyutundan, alandan kma boyutuna varan kendini eyalet anlayyla youran yap bu anlamyla kayg uyandrc olmaktadr. Yeniden yaplanma ve deiim-dnm srecine girerken gelimelere hem uyum salama veya ok youn elikiler yaayp boulma yerine elikilerin attrma, olanlara anlam vermeye alma, moral dzeyini yitirmeden katlmay esas aldm bir kadro eitim devresinden getim. Gare alannn bana kazandrd en byk alma olarak grmekteyim. En azndan sre daha yeni balarken, bylesi bir eitim olanana kavumu olmak, srece dalabilecek bir younlamay engelledi. Eitim sonras yaplan dzenlemeyle Zaros alanna getim. Bu alandayken karlatm ilk eyin ller konusundaki byk anma ve kadnn gndeminden dmeyen erkekti. Daha nceki ynetimlerin tarznn bir sonucu olan maddi eylerle erkee balanma sorunuydu. Takm dzeyindeki komutanm, yapsna bir ok szler vererek, yapy kendisine balam olmas; yine alana duygusal ve geri bir temelde balanma- evine yakn olma, bir erkekle ilikilenme, rahat yaam koullar, keyfiyet- ilk srete olduka zorlayc konular oldu. Merkezi dzeyde yaplan toplant, ilgilenme, eitim ve dzenlemeler yapmak istediimiz almalara yardmc olurken; blk eklinde rgtlenme belli bir sisteme kavutu. Erkein kadnn gnden gne kendisinden koptuunu grmesi komplovari bir ekilde oyununu oynamasn beraberinde getirdi. Bu

102

Bir Kelebein zgrl eilimler karsnda annda yaplan mdahaleler ve toplantlar her yaklamn bir eitim malzemesi olmasn salad. Ancak ynetim iindeki baz komutanlarn yrtlen siyasetleri farkedememeleri, eski tarzda yaklam gstermeleri, dier yandan baz komutanlarn kaba redi, apolitik yaklamlar, blk komutann pasif, ideolojiden yoksunluu ynetim btnln zedelerken; bana izilen erevenin dna kma izninin verilmemesi, ortak bir tarz oturtmamz engelledi. Genel ve zgn eitimlerde komisyonluk yapmam, aldklarm vermem noktasnda olumluyken, erkein sre karsndaki netsizlii ve yaama yanstt lnpenizm- ki bunu sosyallik adyla yapyor- almalarmz sekteye uratmalarna neden oldu. Bylelikle beni filankesin kadrosu veya deersiz birey olarak lanse ederken yapya da iradesizletiriliyor ad altnda kendine ekme politikalar geliti. Bu yaklamlarn bana g verdiini, bana pollitikay rettiini, kadn daha iyi anladm belirtebilirim. Kadn ancak kendi cinsinden g alabilir. Erkein sunaca her eyde birde bedel beklediini grmekteyiz. Erkee doal yaklamn sonularn ac bedeller deyerek grdm. Daha da glendim. nk siyasette kaybettiim yerde kazandm aslnda. Yaayarak, grerek renmek dardan gelecek bir uyardan daha fazla bireyin sonu karmasna yol amaktadr. almalarda ileyi, rgtsellik korunduu srece sistem politikalar boa kar. Yapmak istediim eyleri yeterli bir ekilde yrtmek istedimsede sabrsz ve aceleci, politik toyluk beni zorlad. Ne kadar doru yrttme inandmsada

103

Bir Kelebein zgrl birey olarak kaldm ve bunu rgt diline kavuturamadm. Bu srete partiyi zorlayan kadn almalarn sekteye uratan ben ne olacam, veya beklenti psikolojisini yaamadm tm samimiyetimle belirtebilirim. rgtn beni tandn , ona gre deerlendireceini dnerek kendimi katmaya altm. alma sahasnn uras veya buras olmas benim amdan fazla nem arzetmezken, yaadm en byk kaygnn bu kiiliklerle bu parti nereye gidecek olduunu syleyebilirim. nderliimizin, partimizin iinde bulunduu durum karsnda kendimi dnmenin bir ihanet olacan dndm. En azndan birey olarak rgt zorlamamak, kendi cephemden bir cevap olmak istedim. Tekleilerek sorunlarn zlemeyeceini biliyorum. Ancak cins, snf mcadelesinde olsun vicdanmn verecei bir cevabm olabilmeli. Kadn kendi yaamna egemen yasalar konusunda ok az ey biliyor. Ya duygusal tepkilere sapyor, yada savaa girmeden kaybediyor. Bu tepkileri bir etki gcn iermekten uzak bulunuyor. Kendisinin hangi glere bal olduunu bilmemektedir. Toplum doas bilinmeden insan doas bilinemiyecei iin, iinde bulunulan gereklikler doru zmlenmek durumundadr. Elimden geldiince bu konular zerinde younlamaya duygu ve tepkilerimden uzaklaarak gc olmaya altm. Bunu yaparken bireysel zellliklerinden kaynakl yaklam ve tarz hatalar olabildi. Daralmalar, zmn bilmeme ramen tkanma yaayabildim. Ancak amak zorunda olduum zelliklerimin ok olduunu aksi taktirde alacamnda farkndaym. Silinip gitmek yerine bir eser meydana getirmek en byk abam.

104

Bir Kelebein zgrl Gelecee ynelik uzun vadeli plan ve programlarm var; ehit aile ocuklarnn eitimleri ile ilgilenmek, u anda zerinde ayrca younlatm roman ve senaryo taslaklarm dzene koyabilmek, siyaset sahnesinde aktif bir alan olmak, kendimi netletiridiim konular arasnda. Fakat bu dnemde nderliimizin yaamn garanti altna almadan kendimi dnya karsnda bir tehtit olarak korumaya almaktaym. Bu nedenle bireylerde aa kan marjinalleiyorum, bouna m onca yl okudumgibi ok bireysel tutumlara girmekten ziyade insanmzn gereini tanyabileceimiz bir ortamda kalm byk bir ans olarak deerlendiriyorum. Kadnnn ynetme sanat zerine ciddi eksiklikleri var, bak as ya erkek bak as yada ynetim sanatndan olduka uzak. Bu nedenlePJKK nin bu ynl almalar yrtmesi, iine gireceimiz yeni alma dneminde nac olacaktr. Bir ok arkadan elinde olan gnlklerin toplanlarak kitap ve film haline getirilmesi, yllarn mirasn koruma anlamnda nemli olacaktr. Deinmeye altm konular, bilin dzeyinde de kavrayp bir kadn militan olarak almalar iinde nasl bir rol oynayacam netletirmeye ve kendimi katmaya alacam konusundaki kararllm belirtebilirim. Devrimci selam ve sayglar 28.6.2000 Zin Yezida Tamara

105

Bir Kelebein zgrl

Zin Yezida Tamara Semiha Akturan Niyazi Kadriye 1972 Bakale Van. Bekar niversite mezunu (ocuk geliimi ve eitim) 91 YCK almalar 93 sonras legal almalar 96 Balkanlara k 97 nderlik sahas 97 sonlarnda gerillaya geli ceza ve dl yok. Zaros Gare Zap Mahmur ve kandil de kald.

106

Zamansz kimseler

leceim bilmeyecek,

usulca nnzden akp gideceim yatan beenmi durgun bir rmak gibi. Ama kimselerin bir sevdalar sanclarndan duyamayaca cokunlukla Tm

tayacam yarnlara kurtulacak kara toprak, kendisini yeile krmzya boyarken. Gelincikler narin yapraklarn esintisine brakrken sabah rzgarnn, kelebein goncasna kouuyla glckler datacak ayrna ovann. Kimse bilmeyecek benim atm alasnda aacn. Bir meltemle geleceim yamacndan, esip dalar serinleteceim kavrulan gneten ve bir sevda trks olacam dilden dile dolaan Zin Yezida Tamara