You are on page 1of 2

1-Siyaset bilimi, siyaset felsefesinden son 30 yl iinde ayrlmtr.

Aslnda Aristodan beri, birok dnr siyaset zerine dnm ve yazmtr. Siyaset biliminin babas saylan Aristo, nsan faaliyetlerinin en kapsamls olarak bilgi hiyerarisinde siyaset bilimini en stte tutup, stn bilim olarak nitelendirmekteydi. Siyasal bir hayvan olan insan, dnme yeteneini gelitirdiinden beri, her ada fikir adamlar, toplum hayatnn esaslar ve en iyi ynetim ekli zerine eitli grler ortaya koymutur. Sistemli bir dnce ve inceleme rn olan bu grler, bugn siyaset felsefesi olarak adlandrlan disiplini meydana getirmitir. Bu disiplinin oluturduu fikirler, bugnk siyaset biliminin temellerini oluturmutur. Sonralar bu disiplinin iine, siyasal kurumlarn incelemeleri de dhil olmutur. Aslen Aristodan beri bu konu incelense de 19. Yydaki anayasaclk hareketleri ile ivme kazanm ve sistemletirilmitir. Yazl anayasalarn artmas ile birlikte, bu anayasalar ile meydana getirilen kurumlarn kurulular ve ileyileri de siyaset bilimine-bu terim pek kullanlmasa da- dhil olmutur. Bu sebeple klasik anlamda siyaset bilimi, yakn zamana kadar anayasa hukuku ve siyaset felsefesi iinde gelimitir. Dier yandan 19. Yy iinde dier sosyal bilimler de, gitgide siyaset ile ilgilenmeye balayp, disiplinlerinin bana siyasal sfatn ekleyerek, siyasetin deiik ynlerini kendi aralarnda blerek (siyasal hukuk, siyasal tarih. Vs.) yeni yan disiplinler oluturmulardr. Bu yzden yakn zamana kadar siyasal bilim yerine siyasal bilimler ifadesi daha ok kullanlmaktayd. Siyaset biliminin bugnk halini almas, 2. Dnya savandan sonra olmutur. Bu dnemde Avrupann ciddi bir ykma uramasnn, bu radikal deiiklikte nemli rol olduunu dnyorum. Bu dnemde siyaset bilimi artk, dier bilimlerin vesayetinde bir karma bilim olmaktan kp, kendine zg konuya, metoda ve amaca sahip bamsz bir disiplin haline gelmitir. Yine bu dnemde oul siyasal bilimler ifadesi yerini tekil siyaset bilimi ifadesine brakmtr. Bu dnemde UNESCO destei ile yaplan aratrmalar ve derlemeler sayesinde, siyaset bilimi belli bir saygnlk kazanm ve niversite bamsz bir disiplin olarak retim programlarna alnmaya balamtr. Daha nce pratik bir sanat olarak kabul edilen politikann bir bilim haline gelmesine nayak olan eyin, almalarn siyasal olaylarn incelenmesi konusu zerine eilmesi gsterilebilir. Daha nceki yaklamlar, felsefe pratiiyle olmas gereken zerinde dururken, yeni yaklamda, yeni metotlar ile pozitivist bir ekilde olan gzlemsel olarak incelemek eklinde ilerlemitir. Bylece ada siyaset bilimi, dorudan doruya olgular, fertlerin ve gruplarn davran kalplarn inceleyerek bunlar aras ilikileri ve nedensellik balarn ortaya koymak amac gden bir sosyal bilim niteliini kazanmtr.

2-Eastonn yaklamnda toplumsal sre eitli faaliyetlerin srekli bir ak iinde olmas, bu faaliyetler kanalyla snrl saydaki deerli kaynaklarn birbiriyle etkileimde bulunan bireylerce alnp verilmesi ve bu tr kaynaklara sahip olmann bireylerin temel amalarn oluturmas olarak grlmektedir. temel yollu datm sreci vardr: Grenekler, dei toku, emir. Siyaset bir kaynan datm ile ilgilidir. Yaptrm gc olan meru emirler verme yetkisidir. Schmitt e gre, toplumsal yaam kendi iinde dzensiz ve tehdit edicidir. Grece dzenli etkileim ancak belirli ortam ya da toplumlarda, kendi karlarna ters den yaylmaclk politikas gden devletlerin kargaa yaratma tehlikesine kar koyabilen toplumlarda sz konusudur. Dolaysyla siyaset topluluklar aras snrlar izmek ve korumakla ykmldr. zellikle de her topluluun

kltrel benliini dardan gelebilecek tehditlere kar savunmak grevini stlenmitir. Schmitt siyasal alan "dost/dman" ayrm erevesinde tanmlar. "Biz ve Dierleri"... Birlik ve Bamszlk en nemli amatr. 3-Devlet nedir sorusunun zerine bugne kadar ok eitli tanmlamalar yaplmtr. Marksist anlaya gre devlet, bir snfn, dier snflar egemenlii altna ald bir rgtlenmedir. Bu gr Marxist olmayan sosyologlar tarafndan da paylalr. (Franz Oppenheimer) Buna karlk baka bir gre gre ise, devlet snf kavramnn stnde ve tesinde btn toplumu kapsayan ve birletiren bir kurulutur. Bazlar devleti egemen bir iktidar anlay olarak grrken, bazlar da topluluklar topluluu olarak grr. Hegel devleti adeta bir yeryz tanrs olarak tanmlar. Marksist teze gre belli bir gelime srecinden sonra devlet ortadan kalkacakken anarist tez devletin yok olmasn beklemeden yok edilmesi gerektiini savunur. Grld gibi farkl ideolojiler devleti ok farkl ekilde tanmlamlardr. Daha objektif olma kaygsndaki tanmlama abalar arasnda da belli bir uzla yoktur. Hukuk asndan yaplan baz tarifler, devletin bir unsurunu devlet olarak tanmlamtr. rnein Klasik Fransz kamu doktrini, devleti milletin hukuki kiilik kazanm hali olarak tanmlar. Buna karlk devleti dnsel bir sentez olarak halinde ifade etmeye alan Avustralyal hukuku Hans Kelsen, devlet etkili olarak yrrlkte bulunan bir hukuki normlar sistemidir tanmn yapar. Fakat en yaygn tanm, devletin kurucu unsurlarn bir araya getiren anlatmc tanmlamalardr. Bunlara gre devletin lke, insan topluluu ve iktidar olmak zere 3 ana unsuru vardr. Bazen buna 4. Olarak hukuki ve siyasal dzen de eklenebilir. Buna gre devleti, belli bir lke zerinde yerlemi, zorlayc yetkiye sahip bir stn iktidar tarafndan ynetilen bir insan topluluu olarak tanmlayabiliriz. Btn anlatmc tanmlar aa yukar bu tanmn varyasyonlar etrafnda dnerler. Devleti tanmlarken, devletin ne olduunu sadece bu somut unsurlar anlatmaya yetmez. Devlet bunlarn tesinde ayn zamanda soyut bir kavramdr. Baz realist sosyal bilimciler, devleti imdiye kadar gren olmamtr diyerek bu noktaya deinirler. Bu bakmda devlete kavramsal bir yap diyebiliriz. Burdeaunun deimiyle devlet insanlar onu dnd iin vardr. Devlet bir nevi, iktidarn dayana, siyasal birlemeyi ve btnlemeyi salayan bir sembol olmutur.

You might also like