ENERJY VERML TKETELM ENERJMZ TKENMESN

GR

Enerji verimlilii, binalarda yaam standard ve hizmet kalitesinin, endstriyel iletmelerde ise retim kalitesi ve miktarnn dne yol amadan, birim hizmet veya rn miktar bana enerji tketiminin azaltlmasdr. Yaptmz eitim, ett ve bilinlendirme almalar ile bina sektrnde %30, sanayi sektrnde %20 ve ulam sektrnde %15 olmak zere drt Keban Baraj inaa edebilecek yaklak 7,5 milyar YTL deerinde enerji tasarruf potansiyelimiz olduu tespit edilmitir. Istma, aydnlatma ve ulam ihtiyalarmz karlarken, elektrikli ev eyalarmz kullanrken, ksacas gnlk yaantmzn her safhasnda enerjiyi verimli kullanmak suretiyle, ihtiyalarmzndan kstlama yapmadan aile btesine, lke ekonomisine ve evremizin korunmasna katk salamamz mmkndr. Niin Enerjiyi Verimli Kullanmalyz? En nemli enerji kayna olan petrol ve kmr gibi fosil yaktlar hzla tkeniyor. Enerji retim ve tketim srelerinde ortaya kan sera gaz emisyonlar kresel snma ve iklim deiikliinin en nemli nedenleri arasndadr. Kullandmz enerjinin %70ini yurtdndan dviz deyerek satn alyoruz. Evimizde ve ulamda tkettiimiz enerjinin faturas aile btemizin en nemli kalemlerindendir. Enerji faturalarmz drmek ve aile ekonomisi katkda bulunmak, lkemizin enerjide da bamll azaltmak ve gelecek nesillere yaanlabilir bir evre brakmak iin enerjiyi verimli kullanalm. Binalarmzda alacamz baz nlemler ve enerji tketim alkanlklarmzdaki kk deiiklikler bizlere ok eyler kazandracaktr.

BLM 1 - Is Yaltm
BNALARDA ISI YALITIMI

ISI YALITIMININ EN KARLI YATIRIM OLDUUNU UNUTMA! Mustafa Bey eer evinin s yaltmn yaptrm olsayd; evi iin %50ye yakn daha az enerji harcayacakt. Yaltm iin harcad paray ise birka yl iinde geri kazanabilecekti. Bu sayede lkesinin ve ailesinin ekonomisine ciddi katklar salayabilecekti.

EVN YALIT ENERJ GDERN %50 AZALT

Y YALITILMI BR EV SZE HUZURLU VE MUTLU BR YAAM SUNAR.

TOPLUMUMUZ N ISI YALITIMI;

GELECEK NESLLERE ARMAAN, YAANABLR BR DNYA N ISI YALITIMINA NEM VERELM. - lkemizde enerjinin %26s snma iin kullanlmakta, oysa lkemizdeki tm binalarda s yaltm yaplm olsa lke ekonomisine ok ciddi katklar salanabilir. - Daha az yakt tketirsek atmosferimize daha az zararl gaz salnm gerekleir. Bylece gelecek nesillere yaanabilir bir dnya brakabiliriz.

TASARRUFUNUZ N ISI YALITIMI;

ISI YALITIMI CDD BR TASARRUFTUR, BRKMLERMZ ARTTIRALIM. - Yaltm yaparken ucuz olan deil uygun malzemeyi tercih etmek doru sonu verir. - Yaltm bantlar, fralar, ince lastik, plastik veya metal paralar, contalar ve macunlar gibi yardmc aparatlarla hava sznts nlenebilir. - Isnnca ykselen hava atdan szacak bir k yolu arar. Bunun nne gemek iin yaltma evlerimizin yorgan olan atlardan balanmaldr. stelik bu ilem %20den fazla tasarruf salar. - Tek caml pencerelerde s kayb %20dir. ift cam kullanarak bu kayp yarya indirilebilir.

EVDE YAPABLECEMZ PRATK UYGULAMALARLA ISI KAYBININ KAYNAINI RENELM VE NLEMMZ VAKT KAYBETMEDEN ALALIM.

Is Yaltm iin Pratik zmler;

- Pencere ve kaplarn hava szdran yerlerini bulabilmek iin kk bir mum yeterlidir. Mumu pencere kenarlarnda dolatrn. Mum ateinin dalgalanmas durumunda pencerenizde sznt var demektir. - ift cam uygulamasnda ncelikli stlan odalarda yaltma ncelik verin. - Pencere ve kap kenarlarnda hava szntsn nlemek iin pencere band ve sngeri kullanabilirsiniz. - K aylarnda perdelerinizi kapal tutarken dorudan gne gren pencere perdelerini ak tutabilirsiniz. - Perde boylarnn radyatrlerin s akna engel olmayacak uzunlukta olmasna dikkat edin. - Kap erevesi etrafnda yer alan atlaklar ok fazla s kaybna neden olur. Mutlaka tamir edilmesi gerekir.

BLM 2 - Aydnlatma
EVLERDE AYDINLATMA
100 WLIK AKKOR FLAMANLI LAMBANI SK AT, 20 WLIK KOMPAKT FLORESAN TAK. Mustafa Bey evinde kompakt floresan lamba kullanyor olsayd; %80 daha az enerji harcayabilirdi. Bu sayede hem ev ekonomisinde ciddi kazanlar hem de lkenin enerji tketimine ekonomik katklar salayabilirdi. Her evde akkor flamanl lamba, kompakt floresan lamba ile deitirilmi olsa; - Aydnlatma konforu deimez, 4 ayda kara geilir, - Alt aa dikilmi gibi olur, - Da bamllk azaltlm olur.

HER EVDE LAMBA DETRLM OLSA K KEBAN BARAJI BYKLNDE YEN SANTRAL YATIRIMI ORTADAN KALKAR.

BLM 3 - Elektrikli Ev Aletleri

ENERJ ETKET ENERJ ETKETL RNLERLE ALACAIMIZ EV ALETLERNN, ENERJ VERMLLK SINIFINI VE ENERJ TKETM DEERLERN KONTROL EDEBLRZ.

I. II. III. IV.

malatnn ad veya ticari markas yazlacaktr. malatnn model tanm belirtilecektir. Cihazn enerji verim snf EK- V e uygun olarak belirlenecektir. Uygun harf ilgili ok iareti ile ayn hizaya yazlacaktr. Bir rne Avrupa Topluluu Konseyinin 880/92/EEC sayl direktife istinaden Topluluk evre etiketi dl vermesi halinde, evre dl iareti szkonusu direktifte belirtilen kurallara uymak kaydyla rne ilitirilebilir. Enerji Tketimi, 5 inci maddenin nc fkrasnn (d) bendinde belirtilen standarda uygun olarak ve kWh /yl cinsinden aklanabilir. (24 saatteki tketim x 365 belirtilecektir). Yldz vererek belirtilmesi gerekmeyen (alma scakl > -6C olan) tm gda saklama blmlerinin net depolama hacmi toplam yazlacaktr. Yldz vererek belirtilmesi gereken (alma scakl -6C olan) tm dondurulmu gda saklama blmlerinin net depolama hacmi toplam belirtilecektir. Belirtilen standartlara gre dondurulmu gda saklama blmesinin yldz says. Bu blme iin yldz verilmesi gerekmiyorsa bu satr bo braklacaktr. Grlt seviyesi (desibel cinsinden) yazlacaktr.

V.

VI. VII. VIII. IX.

6

ELEKTRKL EV ALETLER
EV ALETLERN ALIRKEN DEL ALDIKTAN SONRAK KAZANCIMIZI DNELM. Ayla Hanm elektrikli ev aletleri alrken A snf enerji etiketli cihazlar tercih etseydi; elektrik faturas imdiki kadar kabark olmayacakt. Daha az demek iin tercih ettii dk snf aletlerin daha ok enerji tkettiini bilseydi belki de bu hataya dmeyecekti. - Beyaz eya alrken, gereksiz konforu enerji verimliliine tercih etme.

ENERJ VERMLLNE NEM VEREREK ELEKTRK FATURALARINI YARI YARIYA DRELM. Evimizde kullandmz enerjinin yaklak %20si elektrikli aletler tarafndan tketilmektedir. Elektriin byk ksmn ise buzdolab ve aydnlatma iin harcamaktayz. Elektrikli ev aletleri alrken enerji tketim deerlerini iyi deerlendirip dier rnlerle karlatrmalar yaparak tercihimizi belirlemeliyiz.

EV ENERJ TKETM DEERLER Ev ii elektrik tketim paylarna bakldnda, ilk sray %30 payla buzdolab almaktadr. Buzdolabn %28 oranla aydnlatma takip ederken, %10 ile elektrikli frnlar nc sraya yerleiyor. Televizyon, ailenin elektrik tketiminde %10, amar makinesi %7, bulak makinesi %6, t %4, elektrikli sprge %3 ve sa kurutma makinesi %2 paya sahiptir. BUZDOLABI BUZDOLAPLARI EN OK ENERJ HARCAYAN EV ALETLERMZ... SATIN ALIRKEN FYATINI DA ENERJ TKETM DEERN DE Y DNELM. Enerji verimlilii A snf olan bir buzdolab D snf bir buzdolabna gre %45, G snf bir buzdolabna gre ise %56 daha az enerji harcar. Srekli alan tek alet olan buzdolaplarnn enerji harcama deerleri hesap edildiinde tasarruflu rnleri tercih ederek buzdolab iin harcadmz enerjiyi %60 azaltabiliriz.

AYLIK 70 kW/SAATLK ENERJ TKETMN 28 kW/SAATE KADAR DREBLRZ.

Tasarruflu Tketim in Pratik zmler (BUZDOLABI) - Enerji verim snf yksek yani enerji tketimi dk buzdolaplarn tercih edelim. A++ snfnn en yksek G snfnn ise en dk verimlilikte olduuna dikkat edelim. - htiyacmzdan yksek kapasitede buzdolab almayalm. Byk kapasiteli buzdolaplar daha fazla enerji harcamaktadr. - Yeni bir buzdolabnn 8-10 yandakilerden daha az enerji tkettiini unutmayalm. - Buzdolabnda tantma ve kullanma klavuzunda belirtilen scaklk deerlerine uyalm. - Buzdolaplarmz; frn, radyatr gibi s kaynaklarndan en az 30 cm uzak bir yere yerletirelim, gne nlarndan uzak tutalm. - Duvarla arasnda 10 cm, yanlardan ise 15 cm mesafe brakalm, zgarasn ylda en az bir defa uygun yumuak bir sprgeyle temizleyelim. - Buzdolabnn iini mmkn olduunca ok doldurarak yiyeceklerin souu tutma avantajndan faydalanalm. Ancak hava akn engellemeyelim. - Buzdolab kapsn uzun sre ak tutmaktan kanalm. - Yiyecekleri scakken buzdolabna koymayalm. Oda scaklna gelinceye kadar bekleyelim. - Gdalar saran fazla paketleri mmkn olduunca azaltalm. Fazla ambalaj soutma iin daha ok enerji demektir. - Ar buzlanma enerji kaybna yol aar, buzdolaplarn buzlanmaya kar dzenli olarak temizlemeliyiz. - Dzenli bakmla buzdolabnn verimliliini arttrabilir ve aletin mrn uzatabiliriz. - Kaplardaki manyetik yapma bantlarn yapma yzeyleriyle birlikte ayda bir defa temizleyip kurutarak pudralayalm. - En fazla kullanlan malzemeleri st raflara yerletirelim, malzemeleri kolayca ulaabileceimiz ekilde dzenleyelim, mmknse numaralandralm. - Buzluktaki yiyeceklerin ve dier donmu gdalarn buzunu eritmek iin su kullanmayalm. Bu tr gdalarn buzlarn buzdolabnn alt gznde bir gece bekleterek zebiliriz.

AMAIR MAKNES A SINIFI BR TERCHLE VE DKKATL KULLANIMLA ENERJ TKETMN %40 ORANINDA AZALTABLRZ. amar makinelerinin aylk ortalama enerji tketim deeri dikkatli kullanlmadnda 15 kW/saat iken dikkat edilecek birka hususla birlikte tketim 9 kW/saat'e kadar drlebilmektedir. Enerji verimlilik snfnn nemi kadar uygun kullanm koullarn salamak da bizim elimizdedir.

Tasarruflu Tketim in Pratik zmler - Enerji verimlilii A snf olan makineleri kullanmalyz. - Ykama kapasitesi ailemize uygun olan tercih etmeliyiz. Kk aileler iin byk kapasiteli makineler gereksizdir, fazla su ve enerji harcar. - Makineyi yerletirirken etrafnda en az 5 cm boluk olmasna dikkat etmeliyiz. - Skma devrinin yksek olmas nemli deildir ve amarlarn da zor tlenmesine yol aar. - amar makinesini tam kapasiteyle altrmalyz. amarlar bastrdmzda tamburla arasnda bir kar boluk kalmaldr.

10

- Fazla miktarda ve ar kpren deterjanlar ykamay gletirir ve tekrar durulama gerektirebilir. Deterjan zerindeki scaklk deerlerini de gz ard etmemeliyiz. - Az kirli amarlarda ekonomik program uygulamalyz. - Kurutma makinesi yerine, amarlar asarak kurutma yapabiliriz. stelik kurutma makinelerinin amarn lif mrn ksalttn da unutmamalyz. - Kurutma makinesi kullanlyorsa hava kanallarn temiz tutmalyz. i ipik ve liflerle dolan hava kanallar daha ok enerji tketimi demektir. - Kurutmal amar makinesi alnacak ise bunlarn amar kuruduu zaman niteyi kapatan, nem sensrl olanlarn tercih etmeliyiz. - nden yklemeli makineler stten yklemeli makinelere gre daha az enerji tketirler. BULAIK MAKNES A SINIFI BR BULAIK MAKNESYLE, DKKATL KULLANDIIMIZ TAKTRDE DERLERNE ORANLA %35 ENERJDEN TASARRUF EDEBLRZ. Enerji verimi yksek A snf bulak makinesi, D snf bulak makinesine gre %32, G snfna gre de %48 enerji tasarrufu salar.

11

Tasarruflu Tketim in Pratik zmler (BULAIK MAKNES) - Bulak makineleri elde ykamaya oranla daha az su ve elektrik tketimi salar. - Ksa sreli ykama ve durulama zellikli makineleri kullanmalyz. - Bulak makinesinin etrafna en az 5 cm boluk brakarak yerletirmeliyiz. Bu sayede snmadan dolay oluan scak havann kolayca dalmasn salayabiliriz. Aksi durumda daha fazla enerji harcanmaktadr. - Bulak makinesini tam kapasiteyle altrmalyz. Dolmayan makineyi altrmamalyz. Her durumda makinenin ayn su ve enerjiyi harcadn unutmamalyz. - Az kirli bulaklar iin ksa veya ekonomik devirli, dk scaklkl program kullanmalyz. - Bulaklar makineye koymandan nce durulamak yerine yemek artklarn syrmakla, daha az elektrik, su ve deterjan tketilmektedir. - Makinenin son durulama yaptktan sonra kapatlmas ve kapan ap bulaklarn bu ekilde kurutulmas daha az enerji tketimi salayacaktr. - Bulaklarn ykanmas iin 60 derece scaklk istenir ancak 50 derecede de bulaklarn ykanmas mmkndr. Bu sayede yzde 10 daha az enerji tketmi oluruz.

ELEKTRK SPRGES DORU RN SEM VE DKKATL KULLANIMLA ELEKTRK SPRGELERNDE %10A KADAR DAHA AZ ENERJ HARCAYABLRZ. Elektrik sprgesi seerken enerji kullanmndaki verimlilie dikkat edilmelidir. Ayn emi gcne sahip az elektrik tketen markalar tercih edip enerji tasarrufumuzu arttrabiliriz.

12

Tasarruflu Tketim in Pratik zmler (ELEKTRK SPRGES) - Torbal sprgeler yerine su hazneli sprgeleri tercih etmeliyiz. - Elektrik sprgesinin torbasn sk sk boaltmal ve dolan torbalar deitirmeliyiz. Bu ekilde emi gcn arttrp sprgeyi daha verimli kullanabiliriz. - Fra ve borular emi kaybn nlemek iin srekli temizlemeliyiz, gerekirse deitirmeliyiz. - Ylda en az bir kez motor blmn ap buradaki toz ve pamukuklar temizlemeliyiz.

TELEVZYON, VCD/DVD GSTERC VE MZK SET

Y ALIKANLIKLAR MASRAF GEREKTRMEZ, EVN ENERJ GDERN % 10 AZALTIR. Bekleme konumundaki cihazlar enerji tketmeye devam ederler. Kullandmz elektronik cihazlar g dmelerinden kapatmaya zen gstermeliyiz.

13

Tasarruflu Tketim in Pratik zmler

(TELEVZYON, VCD/DVD GSTERC VE MZK SET)

- Cihazlar kumandadan kapatlmas halinde, Stand-by konumunda enerji tketmeye devam ederler. Harcanan bu enerji yaklak olarak cihazn kendi enerjisinin %5i kadardr. - almayan cihazlarn Stand-by konumunda iken elektromanyetik kirlilie yol atn unutmamalyz. - Geceleri TV karsnda uyumay seviyorsak mutlaka otomatik kapama programlarn kullanmalyz. - Radyo, televizyon ve mzik setlerinin ses dzeyinin dk tutulmas enerji tketimini azaltr.

T YKSEK VERML TLERLE DAHA KOLAY T YAPIP, DAHA AZ ENERJ HARCAYABLRZ. Yksek verimli tler; kurulu gc dk, buhar ayarl ve buhar kapasitesi yksek, termostat ayarl, ebeke kullanmna uygun, kire tabakasn temizleyen, taban izilmeyen ve kumata rahat kayan yzeyli tlerdir.

14

Tasarruflu Tketim in Pratik zmler (T) - amarlar nemli olarak tleyelim. Bu durumda buhar ayarn kapatalm. - tleme iini ty yeniden stmayacak ekilde planlamalyz. - tye balamadan nce tlenecek kyafetleri dzgn bir ekilde askya asmalyz. - Termostat ayarn t yaplacak kumaa gre en dk dzeyde ayarlamalyz. Su damlacklar halinde kuma yzeyinde kalyorsa buhar ayar kslmaldr. - tleme ii bitmeden birka dakika nce ty fiinden ekersek son paray tnn kalan ssyla tleyebiliriz.

ELEKTRKL SU ISITICILARI SICAK SU HTYACIMIZI DZENLEYEREK VE SU ISITICILARIMIZI KONTROL EDEREK ENERJ KAYBINI NLEYEBLRZ. Her gn scak suya ihtiya duyarz. Ykanrken, temizlik yaparken kullandmz suyu stmak iin oca ve su stclarn kullanmaktayz. Scak su kullanm miktarn dzenleyip ve stclarmzda belli hususlara dikkat edip daha az enerji harcayabiliriz. Tasarruflu Tketim in Pratik zmler - Su stmak iin gazl oca kullandmzda %50 daha az enerji harcarz. - htiyacmzdan fazla su stmamaya zen gstermeliyiz. - Istma elemanlarnn su ile direkt temasn engelleyen ve daha ok enerji tketimine yol aan tortu ve kire tabakalarn stclarda dzenli olarak temizlemeliyiz. - Su stcsn buzdolab ve dondurucu gibi cihazlardan uzak yerlerde kurmalyz. - Depolardan ve tesisattan s kaybn nlemek iin mutlaka yaltm yapmalyz. - Su stclarmz (ofben, termosifon) kullanm noktalarndan en fazla 6 metre uzaklkta olacak ekilde konumlandrmalyz. - Su stclarnn scak ve souk su balantlarna tek ynl vanalar takmalyz. Bylelikle stc ierisindeki scak suyun ykselerek stcy terk etmesi veya borulara kamasn nlemi oluruz. - Su depolayan scak su reticileri yerine anlk su stclarn tercih etmeliyiz. - Scak su tankna dokunulduunda bir scaklk hissediliyorsa tankn yaltmn yapmalyz. - Su szntlarna dikkat etmeliyiz. Aksi taktirde scak su szntsyla ylda tonlarca su ve fazladan enerji tketmi oluruz. - Fazla enerji tketen yaltmsz eski stclarmz deitirmeliyiz. - Banyo yapmak yerine du almak %30a yakn enerji tasarrufu demektir.
15

- Ayarlanabilir debili su balklaryla daha az enerji ve su tketimi salayabiliriz. Bu balklar sayesinde dakikada 25-30 litre su yerine, 9-12 litre su tketiriz. Bylece 5-6 dakikalk bir banyo esnasnda 50-100 litre scak sudan ve o oranda daha az enerjiyi tasarruf etmi oluruz. - Mutfak ileri iin 50 derece banyo iin ise 42 derece uygun scaklklardr. - Tatil gnleri evden ayrlmadan nce stcmz mutlaka kapatmalyz.

ELEKTRKL ISITICILAR GL VE FAZLA ENERJ HARCAYAN ELEKTRKL ISITICILARI MMKN OLDUKA AZ KULLANARAK TASARRUF EDEBLRZ. Ksa sreli snma ihtiyac iin pratik ve hzl stclar olan elektrikli stclar dier stclara oranla daha fazla elektrik tketirler. Bu tketimin farknda olarak daha bilinli kullanmla aile btemize fazladan yk bindirmemeliyiz.

16

Tasarruflu Tketim in Pratik zmler (ELEKTRKL ISITICILAR) - Mmkn olduunca elektrikli stclar kullanmamalyz. - Termostatl cihazlar kullanmal, istenilen scakla geldiinde snen cihazlar tercih etmeliyiz. - Elektrik kesilmesinde gerekli emniyet tertibat olan ve binann mevcut elektrik kapasitesine uygun cihazlar kullanmay tercih etmeliyiz. - Prizin bal olduu sigortann amperinin cihazn amperinden yksek olmamasna dikkat etmeliyiz. Bu sayede cihazdaki bir ksa devre durumunda cihazn bal olduu sigorta devreyi aabilecektir. Emniyet in; - Istclarn nne eya koymamalyz. - Devrilme esnasnda kendini kapatan cihazlar tercih etmeliyiz. - Elektrik kablosu yaltml olan cihazlar tercih etmeli ve mutlaka cihazn fiini toprakl prize takmalyz. - Cihazn yannda kolaylkla tutuan yanc ve parlayc maddeler bulundurmamalyz. KLMA A SINIFI VE MEKANA UYGUN KLMALAR KULLANARAK ENERJ VERMLLN ARTTIRABLRZ. Gnmz artlarnda klimalar ihtiya haline gelmitir. Ancak klima tercihlerinde dikkatli olmak gerekmektedir. Satn alrken stlacak/soutulacak yerlerin kapasitesiyle rten ayrca iklim artlar ve bina yapsna uygun klimalar tercih etmeliyiz.

17

Tasarruflu Tketim in Pratik zmler (KLMA) - Hacim sorunu yaratmayan yerlerde s transfer yzeyi byk klimalar tercih etmeliyiz. - Klimann stma ve soutma kapasitesi yksek olmaldr. - Isy/souu homojen yayma zellikli klimalar tercih edelim. - Klimalarmz elektronik s ayarl(termostatl) olmaldr. - 30 derecenin altnda soutma yaplmamaldr. Klimann kn stma scaklk ayar ok yksek, yazn soutma scaklk ayar ok dk tutulmamaldr. - Klimalar alrken mekan kaplar kapal tutulmaldr. Aksi durumlarda hava perdesi gibi dardan hava giriini nleyen cihazlar kullanmalyz. - Klimalarmz mmkn olduunca kn stma amal kullanmamalyz. - Yaz aylarnda d nitenin gne yla direkt maruz kalmamasna dikkat etmeliyiz. Gerekirse glgeliklerle gne nn klimayla temasn nlemeliyiz. - Yazn klima alrken gne nlarnn dorudan ieri girmesini engellemeliyiz. - Hava filtresini belli aralklarla deitirmeliyiz. Tkal filtreler hava akn, soutmay ve nem gidermeyi engellediinden daha fazla enerji sarfiyat ortaya kar. - Klima programlama zelliiyle enerji tketimini drebiliriz. Mekann kullanlmad anlarda kapal tuttuumuz klimay kullanm zamanlarnda aabiliriz. Evdeki cihazlar lk havalarda kapal tutup 2-3 gnden fazla evden uzak kalnacak srelerde cihaz kapal tutmalyz.

ELEKTRKL FIRINLAR VE OCAKLAR DKKATL BR PROGRAMLAMAYLA VE UYGUN CHAZLARLA ENERJ TASARRUFU YAPABLRZ. Ev hanmlarnn en fazla kulland ev aletlerinden olan frn ve ocaklar kayda deer enerji tketimi gerekletirirler. Bu tketimlerimizi kontrol altna alarak daha az enerji sarf etmek ve faturamzda ciddi tasarruf etmek mmkndr.

18

Tasarruflu Tketim in Pratik zmler (ELEKTRKL FIRINLAR VE OCAKLAR) - Frn ve ocak satn alrken enerji snf A ve st olanlar tercih edelim. - Elektrik enerjisi kullanmnda verimlilii yksek ve s yaltml ocaklar tercih etmeliyiz. - Yemek piirirken frnn kapan gerektiinden fazla amamalyz. Kapa her ata frn scaklnn 25-30 derece dtn unutmamalyz. - Frnda ayn anda birden fazla yemek piirebiliriz. Bu ekilde erken pieni nce karp gereksiz enerji harcamasndan da kurtulmu oluruz. - Gerekli olmayan durumlarda n stma yapmayalm. - Mikrodalga frnlarda stma sresi 2-3 piirme sresi 10-15 dakikadr yani normal frna gre ok ksadr. Mikrodalga frnlar klasik frnlara gre nemli bir tasarruf salamaktadr. - Donmu yiyeceklerin frna srlmeden nce zlmesini beklemeliyiz. - Elektrikli frn ve ocaklarn piirme sresinden birka dakika nce kapatrsak mevcut scaklkta pimeye devam etmesini salayp bir miktar enerji tasarrufu salayabiliriz. - Cam ve seramik kaplarn sy daha fazla tutmas nedeniyle bu kaplar frnlarda kullanyorsak sy 15 derece daha drebiliriz. - Ocakta yemek piirirken mutlaka kapan kapayarak piirmeliyiz. Kapa ak pien yemekler iin 3 kat daha fazla enerji tketilmektedir. - Yemek piirirken basnl tencereler kullanmak bize zamandan ve enerjiden ciddi tasarruf salar. - Frnn ierisinde havann rahata hareket edebilmesi iin frn ile tepsi arasnda en az 5 cm boluk braklmaldr. Bylece havann sirklasyonunu rahatlatp yemein hzl pimesini salarz. - Ocaklarda tencere, tava, tepsi aydanlklarn tabanlarnn dz olmasna dikkat etmeliyiz. Ocak ateinin taban yzeyini amamasna zen gstererek enerji israfn nleyebiliriz. - Dk scaklklarda s ayar yapp, yemei yava piirerek enerji israfn nlemi oluruz.

SA KURUTMA MAKNES SA KURUTMA MAKNELER CDD ELEKTRK TKETR. DKKATL KULLANIMLA %10 ENERJ TASARRUFU YAPABLRZ. Sa kurutma makinelerinin 15 dakika almas 75 wattlk bir lambann 3 saat boyunca yanmasna e deerdir. Salarmz havluyla kurulayarak makinenin alma sresini aza indirebilir ve kayda deer bir enerji tasarrufu salayabiliriz.

19

Tasarruflu Tketim in Pratik zmler (SA KURUTMA MAKNES) - Salarmz kurutma ncesinde havluyla kurulamal ve makineyi kullanrken mmkn olduunca salara uzak tutmalyz. - Dk scaklk seeneiyle samz kurutmalyz.

BLGSAYAR VE OFS MALZEMELER BLGSAYARLAR VE OFS MALZEMELERNN TASARRUF MODLU OLANLARINI TERCH EDELM. Evde ve i yerinde srekli alr durumda olan cihazlarmzn tasarruf modlu olanlar mevcuttur. Energy star iaretli rnlerin, kullanlmad zamanlarda kendini dinlenme konumuna almas bu cihazlarn enerji tasarrufuna katklar salar. Tasarruflu Tketim in Pratik zmler - Kullanlmayan zamanlarda bilgisayarlarmz kapal tutmalyz. Bilgisayarlar iin harcanan enerjinin byk ounluunun kullanlmad zamanlarda ak kalmas sebebiyle olduunu unutmayalm - Ksa sreli aralarda ise ekran dmesinden kapatabiliriz. - Yazc ve fotokopi makinelerini de kullanmadmz zamanlarda kapal tutarak enerjiden tasarruf edebiliriz.

20

Blm 4 - Ulam
ULAIMDA TOPLU TAIMAYA YNELEREK ENERJ TKETMN AZALTALIM. ATMOSFER KRLLNN NNE GEELM. Mustafa bey her gn kendi aracyla iine gitmeyip toplu ulam tercih etseydi; daha az yakt tketip atmosferi daha az kirletecekti. stelik aile ekonomisine ciddi katklar salayabilecekti. Ulama ayrlan enerji miktar dnya apnda ciddi boyutlardadr. Ulamda tketilen enerji en nemli sera gaz emisyon kaynaklarndandr. Bize den grev ise hem kendimizi, hem evremizi, hem de geleceimizi dnerek toplu tamaya ynelmek

Tasarruflu Tketim in Pratik zmler - Toplu tama aralarn tercih edelim. - Ksa mesafelere yryerek ulaabiliriz. - Ara kullanrken gereksiz gaza basmak ve fren yapmak %5 daha ok yakt tketimi demektir. - Lastiklerin hava basncnn dk olmas daha fazla yakt tketimine sebep olmaktadr. - Camlar ak olarak 100 kmlik bir hzla otomobili kullanmak %4 ar yakt tketimine sebep olur.
21

Blm 5 - Su Tketimi
SU TKETMMZ KONTROL ALTINA ALALIM, EN DEERL YAAM KAYNAIMIZI BOA HARCAMAYALIM. klim deiikliklerinin etkisiyle son yllarda su tketiminde sorunlar yayoruz. Eer kendimize den grevi yerine getirmezsek nmzdeki yllarda da su skntsn ciddi boyutlaryla yaayabiliriz. Evimizde su israfna son vermek iin ncelikle nerede ne kadar su harcadmz bilmeliyiz. Bir ok evde su kaa olabilir. Bunun tespiti iin tm musluklar iki saat boyunca kapal tuttuktan sonra su sayacn gzlemlemek yeterli. Su Tasarrufu in Pratik zmler BANYO VE TUVALETTE SU TASARRUFU - Banyo ve tuvalette, tketilen su miktar evde tketilen toplam suyun %70ini oluturmaktadr. - Tuvalet rezervuarnn su depolama kapasitesini drerek ya da dk kapasiteli rezervuarlar kullanarak su tketimini %20ye kadar azaltabiliriz. - Su szdran tuvalet rezervuarlarndaki kaak gnde 700 litreye kadar ulaabilir. Rezervuara birka damla boyal su ilave ederek 5-7 dakika iinde rezervuarmzdan su szp szmadn anlayabiliriz. - Banyo yerine 5-6 dakikada du alarak su tketimini %25 azaltabiliriz. Du alarak 40-60 litre su tketirken banyo yaparak 120-150 litre su harcarz. - Scak suyu tek ama kapama ile kontrol edebiliyorsak du esnasnda vcudumuzu veya samz sabunlarken ya da ampuanlarken suyu ak tutmamalyz. - Dk akml du balklar kullanarak su tketimini dakikada 10 litreden daha aa drebiliriz. Bylece normal du balna gre %30-40 su tasarrufu salayabiliriz. - Du yerine banyo yapmak istiyorsak kvete koyacamz su seviyesini 2,5-5 cm azaltarak da banyo yapabiliriz. Musluu amadan nce kvet drenini kapamay unutmamalyz. - Klasik musluklar yerine kolay alp kapanan musluklarla su tketimini %25 azaltabiliriz. - Dilerimizi fralarken, tra olurken ve yzmz sabunlarken musluu kapal tutarak 15-35 litre suyu ziyan etmemi oluruz.

22

MUTFAKTA SU TASARRUFU - Saniyede bir damla su szdran musluumuzdan ylda 3.500 litre su boa akar. - Evde tkettiimiz toplam suyun % 10unu mutfakta harcyoruz. Kirli kaplarmzn kirlerini, elde ya da bulak makinesinde ykamadan nce su dolu leende gevetebiliriz. - Kirli kaplar akar musluk suyu ile ykamak yerine leen iinde su ve deterjan yardm ile ykamalyz. Bylece gnde 30-60 litre su tasarruf etmi oluruz. - Durulama yaparken musluu ksk seviyede kullanmalyz. Normal musluklarla dakikada 8-27 litre su tketilirken dk akml musluklarla su tketimi yar yarya drlebiliriz. Bu musluklara taklan aparatlar pahal deildir. - Sebze ve meyveleri akar musluk suyu yerine leenin yarsna kadar su koyup ykayabiliriz. - Sebze ve meyveleri suya koyduktan sonra musluu yavaa aarak hzlca ykama yapmalyz. - me suyu olarak akan musluk suyu yerine srahi veya buzdolabna konmu suyu kullanalm.

GENEL ALANLARDA SU TASARRUFU - Kap n, balkon, teras gibi yerleri ykarken, hortumla su tutmak yerine kova ve sprge kullanalm. - Bahe sulamak iin, buharlamann az olduu sabah ya da akamst saatlerini tercih edelim. - Sebze ve meyve ykadmz suyla iek sulayabilir, temizlik yapabiliriz. - Otomobilimizi, hortumla ykamak yerine silerek ya da kova ve snger kullanarak temizleyebiliriz.

23

ENERJY VERML KULLANMANIN PF NOKTALARI

Aylk faturalarnz toplayn. Elektrik ve gaz faturalarn ayrn ve en yksek gider ksmn belirleyin (stma, aydnlatma vb.). Tasarruf plannz buna gre ayarlayn. Odadan ayrlrken lambalar kapatn. Aile bireylerinin odadan ayrlrken lambalar kapatmalarn hatrlatacak notlar konmas faydal olacaktr. Bina aydnlatmas iin sensorlu sistemleri tercih edin. iniz bittiinde televizyonu, video oyununu, bilgisayar, mzik setini vb. kapatn. Buzdolabnn kapan ak tutarak ne alacanz buzdolabnn nnde dnmeyin. Amadan nce ne alacanz dnn, daha sonra ihtiyacnz olan alp kapan tekrar kapatn. Kullandnz sradan ampulleri, kompakt flauresanlar (tasarruflu ampul) ile deitirin. Ders alrken veya kitap okurken tm klar amak yerine kk bir lamba kullann. Cihaz alrken enerji verimli rnler i tercih edin. Bu cihazlar ok daha az enerji ile ok daha fazla i yapar. Yaz aylarnda odanzn perdesini veya gneliini kapal tutun, bylece odanz daha serin kalacaktr. K aylarnda perdelerinizi kapal tutun. Gndzleri, gne n dorudan alan perdeleri ak tutun. Radyatrlerin s akna engel olacak ekilde uzun perdeler kullanmayn, radyatrleri mobilyalarn arkasna saklamayn. K aylarnda binalarnzn giri-k kaplarn ak brakmayn. Gn ndan mmkn olduunca faydalann. Odalar doal aydnlk avantajn daha iyi kullanacak ekilde dzenleyin. Daha fazla a ihtiya duyulan blmlerde ok sayda dk gl lamba yerine daha yksek gl tek bir lamba kullann. Kvette uzun sren banyolar yapmak yerine ksa dular aln. Kullanlmayan odalar da dk sda tutun. Soumu odalar tekrar stmak, bu odalar srekli olarak dk bir sda tutmaktan daha fazla enerji harcamasna neden olur. Kazan, s pompas, klima gibi cihazlarnzn filtrelerini temizletin ya da deitirin.

24

ENERJ VERMLL