ILUSTROWANY

PRZEWODNIK

EXCEL 2010 PL

OBLICZENIA

uytkownikom nowe, ciekawe moliwoci. Zarwno tak zwany przecitny uytkownik, jak i analityk finansowy

WYKRESY, DRUKOWANIE

znajd tu praktyczne funkcje, uatwiajce im codzienn prac. Do najbardziej nowatorskich pomysw naley

I ANALIZA DANYCH

opcja Wykresy przebiegu w czasie, umoliwiajca tworzenie miniwykresw zajmujcych jedn komrk.

Excel 2010 PL. Ilustrowany przewodnik to przejrzysty, intuicyjnie napisany podrcznik, gwarantujcy Ci
szybkie i bezproblemowe zapoznanie si z dostpnymi narzdziami oraz sposobem dziaania programu.
Z pomoc tej ksiki bez trudu opanujesz nowy interfejs uytkownika i dostosujesz go do wasnych potrzeb,
a take poznasz sekrety i sztuczki zwizane z podstawowymi oraz zaawansowanymi metodami obrbki danych
liczbowych. Krok po kroku nauczysz si sprawnie korzysta z Excela: dowiesz si m.in., jak stworzy list pac
albo rozliczy delegacj, a ponadto poznasz mnstwo innych praktycznych jego zastosowa. Kade kolejne
C

dziaanie od najprostszych po najbardziej skomplikowane zostao tu szczegowo opisane i zilustrowane

zrzutem ekranu.

KRZYSZTOF MASOWSKI

przy pracy zespoowej i wspdzieleniu arkuszy, a dziki duej wydajnoci pozwala zaoszczdzi sporo czasu.

MY

CY

CMY

PORUSZANIE SI PO ARKUSZU I MIDZY ARKUSZAMI

WPROWADZANIE DANYCH DO KOMREK I EDYCJA TYCH DANYCH
ADRESY WZGLDNE, MIESZANE, BEZWZGLDNE I TRJWYMIAROWE
FORMATOWANIE ZMIENIAJCE ZNACZENIE, WARUNKOWE
I NIESTANDARDOWE
TWORZENIE I PRZEKSZTACANIE WYKRESW ORAZ ICH RNE TYPY
ELEMENTY ANALIZY DANYCH SORTOWANIE, FILTROWANIE

OTO BOGATO ILUSTROWANY PRZEWODNIK

PO WIECIE MOLIWOCI EXCELA!

EXCEL 2010 PL

SKRTY KLAWISZOWE, PREZENTACJA ARKUSZA I SKOROSZYTU

CM

OBSUGI PROGRAMU
PROSTE OPERACJE I TRUDNE

Excel 2010, podobnie jak kada kolejna wersja tego niezwykle popularnego programu, oferuje swoim

Aplikacja zawiera te wyspecjalizowane narzdzia do analizy danych oraz lepsze filtry, zapewnia wyszy komfort

PODSTAWOWE ZASADY

EXCEL
2010 PL
KRZYSZTOF MASOWSKI

BONUS!!!

22,90

DODATKOWE
ROZDZIAY
NA FTP

5504

Excel 2010 PL.

Ilustrowany przewodnik
Autor: Masowski Krzysztof
ISBN: 978-83-246-2670-0
Format: A5, stron: 224

Skalkuluj sobie awans z nowym Excelem 2010!

Podstawowe zasady obsugi programu, czyli od czego zacz przygod
z Excelem
Proste operacje i trudne obliczenia, czyli do czego moe przyda si ta aplikacja
Wykresy, drukowanie i analiza danych, czyli jak wykorzysta ogrom moliwoci
Excel 2010, podobnie jak kada kolejna wersja tego niezwykle popularnego programu,
oferuje swoim uytkownikom nowe, ciekawe moliwoci. Zarwno tak zwany przecitny
uytkownik, jak i analityk finansowy znajd tu praktyczne funkcje, uatwiajce im
codzienn prac. Do najbardziej nowatorskich pomysw naley opcja Wykresy
przebiegu w czasie, umoliwiajca tworzenie miniwykresw, zajmujcych jedn
komrk. Aplikacja zawiera te wyspecjalizowane narzdzia do analizy danych oraz
lepsze filtry, zapewnia wyszy komfort przy pracy zespoowej i wspdzieleniu arkuszy,
a dziki duej wydajnoci pozwala zaoszczdzi sporo czasu.
Excel 2010 PL. Ilustrowany przewodnik to przejrzysty, intuicyjnie napisany podrcznik,
gwarantujcy Ci szybkie i bezproblemowe zapoznanie si z dostpnymi narzdziami
oraz sposobem dziaania programu. Z pomoc tej ksiki bez trudu opanujesz nowy
interfejs uytkownika i dostosujesz go do wasnych potrzeb, a take poznasz sekrety
i sztuczki zwizane z podstawowymi oraz zaawansowanymi metodami obrbki danych
liczbowych. Krok po kroku nauczysz si sprawnie korzysta z Excela: dowiesz si m.in.,
jak stworzy list pac albo rozliczy delegacj, a ponadto poznasz mnstwo innych
praktycznych jego zastosowa. Kade kolejne dziaanie od najprostszych po najbardziej
skomplikowane zostao tu szczegowo opisane i zilustrowane zrzutem ekranu.
Wstka i okno programu zmiana wygldu i kolorystyki
Skrty klawiszowe, prezentacja arkusza i skoroszytu
Poruszanie si po arkuszu i midzy arkuszami
Wprowadzanie danych do komrek i edycja tych danych
Zakresy
Wstawianie i usuwanie kolumn, wierszy, komrek
Nazywanie skoroszytw i arkuszy oraz dziaania na kilku arkuszach
Kopiowanie, dodawanie i usuwanie arkuszy
Ogldanie i ukrywanie arkuszy oraz tryby ich wywietlania
Operatory uywane w formuach i kolejno ich dziaania
Adresy wzgldne, mieszane, bezwzgldne i trjwymiarowe
Formatowanie zmieniajce znaczenie, warunkowe i niestandardowe
Tworzenie i przeksztacanie wykresw oraz ich rne typy
Podgld, drukowanie i ukad strony
Elementy analizy danych sortowanie, filtrowanie
Oto bogato ilustrowany przewodnik po wiecie moliwoci Excela!

Spis treci
Rozdzia 1. Preliminaria 7
Co widzimy i jak zminimalizowa Wstk? 7
Wybr kolorystyki prosty przykad zmiany opcji10
Skrty klawiaturowe 11
Prezentacja arkusza i skoroszytu 13
Poruszanie si po arkuszu i przechodzenie od arkusza do arkusza14
Wprowadzanie danych do komrek i ich edycja20
Zakresy32

Rozdzia 2. Budowanie i edycja arkuszy 43

Wstawianie kolumn, wierszy i komrek44
Usuwanie kolumn, wierszy i komrek49
Kopiowanie i przesuwanie53

Rozdzia 3. Proste operacje na arkuszach66

Kwartalna lista pac nazywanie skoroszytw
i arkuszy; dziaania na kilku arkuszach67
Rozliczanie delegacji kopiowanie, dodawanie i usuwanie arkuszy72
Ogldanie arkuszy 81
Trzy tryby wywietlania arkuszy86
Ukrywanie arkuszy86

Rozdzia 4. Obliczenia89
Operatory uywane w formuach i kolejno ich dziaania90
Adresy wzgldne, mieszane, bezwzgldne i trjwymiarowe 91
Nazwy 99
Funkcje108
Jak to si liczy lub... dlaczego si nie liczy? 119

Rozdzia 5. Formatowanie127
Ozdobniki129
Formatowanie zmieniajce znaczenie informacji145
Formatowanie warunkowe i niestandardowe152

Excel 2010 PL. Ilustrowany przewodnik

Rozdzia 6. Graficzna prezentacja danych wykresy158

Szybkie tworzenie i przeksztacanie wykresw 161
Manipulowanie danymi i wykresami przykad praktyczny 173
Rne typy wykresw181

Rozdzia 7. Podgld, drukowanie i ukad strony 195

Podgld195
Drukowanie201
Ukad strony204

Rozdzia 8. Elementy analizy danych213

Podstawowe bdy zbierania danych 213
Sortowanie220
Filtrowanie223

Rozdzia 9. Wasny warsztat pracy 225

Modyfikacja Paska szybkiego dostpu226
Dodawanie nowych grup do istniejcych paneli Wstki 228
Tworzenie wasnego panelu na Wstce231
Wczanie i wyczanie
wywietlania paneli na Wstce232

Dodatek.

Tabele przestawne235

Rozdzia 2
Budowanie i edycja arkuszy

Poprawianie papierowych dokumentw jest trudne i mudne; zmiany, poprawki

i poprawki do poprawek nakadaj si na siebie, tworzc galimatias trudny do
odczytania. Jeeli zmian jest duo lub s wprowadzane wielokrotnie, nie pozostaje nic innego jak tylko raz po raz pisa lub drukowa wszystko od pocztku.
Korzystajc z komputera, masz ten problem z gowy; moesz dopisywa, skraca
i uzupenia do woli, a tekst lub tabela wci s czytelne jak nowe. Zazwyczaj
arkusze projektuje si w oglnym zarysie, by potem w miar potrzeby dodawa
lub usuwa wiersze, kolumny i komrki, i wpisywa do nich zmieniajce si dane.
Dugo uywane arkusze zwykle stopniowo rosn staj si coraz wiksze i coraz
bardziej skomplikowane.
Aby rozbudowywa i zmienia arkusze, naley nauczy si:

vv wstawia,
vv usuwa,
vv kopiowa,
vv przesuwa
kolumny, wiersze i dowolne zakresy komrek.

Potrzebna jest take umiejtno czyszczenia zakresw komrek, ale to ju zostao wyjanione w poprzednim rozdziale.

Gdy wstawiamy lub usuwamy komrki, Excel automatycznie zmienia adresy

w formuach. Jeeli zmiany s waciwe, nawet ich nie zauwaamy, jeeli powoduj bdy, odsdzamy twrcw programu od czci i wiary, cho czsto sami zawinilimy, stosujc w formuach niewaciwy rodzaj adresowania. O adresowaniu
i zwizanych z nim kopotach powiemy w rozdziale 4., Obliczenia.

43

Excel 2010 PL. Ilustrowany przewodnik

Wstawianie kolumn, wierszy i komrek

Rozmiary arkusza, tzn. liczba jego wierszy (1048576) i kolumn (16384), s ustalone; nie moe ich przyby ani uby. Gdy wstawiamy nowe wiersze, cz arkusza
leca poniej jest przesuwana w d, a wiersze skrajne s tracone; gdy wiersze
usuwamy, z dou s doczane nowe, puste. Z kolei wstawianie nowych kolumn
powoduje utrat prawego brzegu arkusza, a usuwaniu kolumn towarzyszy doklejanie nowych na prawym skraju. Analogicznie wstawianiu i usuwaniu komrek
i zakresw towarzyszy tracenie lub doczanie komrek na dole lub na prawym
brzegu arkusza. Aby nie uszkodzi konstrukcji arkusza, naley wiedzie, ktre
kolumny, wiersze lub komrki i w ktr stron bd przesuwane.
Rwnie niezrczne kopiowanie i przesuwanie komrek (kolumn, wierszy i zakresw) moe by przyczyn sporych kopotw.

Wstawianie wiersza
W firmie Rozrywka S.A. sekretarka przygotowaa plan spotka dyrektorw na
najbliszy tydzie (rysunek 2.1), ale dyrektor Florek poprosi o wpisanie dodatkowego spotkania w niedziel 4 lipca, co wymaga wstawienia nowego wiersza.
vv Klikniciem etykiety zaznacz wiersz 4. (rysunek 2.1).

Rysunek 2.1. Zaznaczenie caego wiersza

vv Kliknij przycisk Narzdzia gwne/Wstaw

. Jeeli
zamiast przycisku klikniesz strzak rozwijajc jego menu, wybierz
polecenie Wstaw wiersze arkusza
(rysunek 2.2).
Rysunek 2.2.
Menu wstawiania
44

Budowanie i edycja arkuszy

vv Nowy pusty wiersz pojawi si nad poprzednio zaznaczonym, ktry wraz

z nastpnymi zostanie przesunity w d (rysunek 2.3).

Rysunek 2.3. Nowy wiersz wstawiony powyej zaznaczonego

vv Pozostaje dopisa spotkanie (rysunek 2.4).

Rysunek 2.4. Uzupeniony arkusz

Uwaga

vv Jeeli zaznaczymy kilka ssiednich wierszy i klikniemy przycisk Narzdzia gwne/Wstaw, tyle samo nowych wierszy zostanie wstawionych razem powyej zaznaczonych (a nie po jednym nowym wierszu nad kadym zaznaczonym).
vv Wstawianie nowych wierszy powoduje automatyczne odsuwanie w d wierszy lecych poniej i ostatnie wiersze s tracone.
vv Excel automatycznie usuwa jedynie wiersze puste. Jeeli ostatni wiersz nie jest
pusty, wstawienie nowych wierszy nie jest moliwe, o czym informuje komunikat
pokazany na rysunku poniej.

45

Excel 2010 PL. Ilustrowany przewodnik

Wskazwka

vv Wstawieniu wiersza towarzyszy pojawienie si tagu inteligentnego Opcje

wstawiania.

vv Po rozwiniciu jego menu moesz wybra rodzaj formatowania wstawionego

wiersza.

vv Domylnie wiersz wstawiany jest formatowany tak jak wiersz powyej. Jeeli wstawiamy pierwszy wiersz, z braku wiersza powyej stosowany jest format
oglny, co odpowiada opcji Wyczy formatowanie.
Wicej informacji o formatowaniu wstawianych wierszy, kolumn i komrek znajdziesz w rozdziale 5., Formatowanie.

Wstawianie kolumn
vv Dyrektor zarzdzi kolejne zmiany planu spotka.Spotkania o 9:00 i 10:00 skrci do p godziny i wprowadzi dodatkowe terminy o 9:30 i 11:30. Wymaga
to wstawienia nowych kolumn.
vv Poniewa nowe kolumny s wstawiane na lewo od zaznaczonych, zaznacz
kolumny D i F (kilka kolumn mona zaznaczy, trzymajc wcinity klawisz
Ctrl i klikajc ich nagwki) (rysunek 2.5).

Rysunek 2.5. Zaznaczenie przygotowujce do wstawienia dwch kolumn w rnych miejscach

46

Budowanie i edycja arkuszy

vv Kliknij przycisk Narzdzia gwne/Wstaw

. Jeeli zamiast
przycisku klikniesz strzak rozwijajc jego menu, wybierz polecenie Wstaw
kolumny arkusza (rysunek 2.2).
vv W nowych kolumnach D i G w komrkach D3 i G3 wpisz dodatkowe godziny spotka (rysunek 2.6).

Rysunek 2.6. Po wstawieniu nowych kolumn D i G

Uwaga

vv Wstawianie nowych kolumn powoduje przesuwanie w prawo kolumn pooonych na prawo od wstawianych.
vv Skrajne prawe kolumny s tracone, co jest moliwe tylko wtedy, gdy s puste
(porwnaj uwag w podrozdziale Wstawianie wiersza).
Wskazwka

vv Jeeli zaznaczymy kilka ssiednich kolumn i klikniemy przycisk Narzdzia gwne/Wstaw, nowe kolumny w takiej samej liczbie zostan wstawione razem na
lewo od zaznaczonych (a nie po jednej nowej kolumnie przed kad zaznaczon).

vv O formacie wstawianych kolumn mona decydowa za pomoc tagw inteligentnych tak samo jak o formacie wstawianych wierszy (patrz wskazwka
w podrozdziale Wstawianie wiersza).
vv Domylnie wstawiane kolumny s tak formatowane jak kolumna po lewej.
Jeeli wstawiamy pierwsz kolumn, z braku kolumny po lewej jest stosowany
format oglny, co odpowiada opcji Wyczy formatowanie.
47

Excel 2010 PL. Ilustrowany przewodnik

Wstawianie komrek
vv Poniewa dyrektor ma by nieobecny w poniedziaek 5 stycznia, wszystkie
spotkania w tym tygodniu poleci przesun o jeden dzie.
vv Zaznacz zakres C6:H6 (rysunek 2.7).

Rysunek 2.7. Przygotowanie do wstawienia komrek

vv Jeeli teraz klikniesz przycisk Narzdzia gwne/Wstaw, Excel wstawi dodatkowy zakres komrek, domylnie odsuwajc w d komrki lece pod
zaznaczonym zakresem (rysunek 2.9).
vv Jeeli rozwiniesz menu przycisku Narzdzia gwne/Wstaw i z menu wybierzesz polecenie Wstaw komrki (rysunek 2.2), Excel zapyta o kierunek
odsuwania komrek (rysunek 2.8). Zatwierd odsunicie w d, aby uzyska
wynik pokazany na rysunku 2.9.
Rysunek 2.8.
Rne moliwoci
przesuwania przy
wstawianiu komrek

Rysunek 2.9. Po wstawieniu komrek

48

Budowanie i edycja arkuszy

vv Cel zosta osignity. Tylko spotkania z pani Pajd i prof. Kotem znalazy si
poza tygodniem roboczym i trzeba bdzie zmieni ich termin (rysunek 2.9).
Wskazwka

Wstawianie wierszy, kolumn lub komrek mona przyspieszy, korzystajc z menu podrcznego:
vv zaznaczone wiersze, kolumny
lub komrki naley klikn prawym
przyciskiem myszy,
vv po czym z menu podrcznego wybra polecenie Wstaw.
Menu podrczne zmienia si zalenie od otoczenia, dlatego jest te nazywane menu kontekstowym.

Usuwanie kolumn, wierszy i komrek

Usuwanie wymienionych elementw jest proste, zwaszcza dla tych, ktrzy nauczyli si je wstawia, dlatego nie bdziemy si na ten temat zbytnio rozwodzi.
Zaczniemy od usuwania komrek.

Usuwanie komrek
vv Dyrektor ponownie zmieni plany i jednak bdzie obecny w poniedziaek
5 stycznia, wic terminy z dni pniejszych trzeba o jeden dzie przyspieszy
(odwrotnie ni w podrozdziale Wstawianie komrek).
vv Po zaznaczeniu zakresu C6:H6 (rysunek 2.9) kliknij przycisk Narzdzia
lub rozwi jego menu (rysunek 2.10), wybierz
gwne/Usu
polecenie Usu komrki i w oknie dialogowym Usuwanie (rysunek 2.11) wybierz opcj Przesu komrki do gry.
Rysunek 2.10.
Rne moliwoci
usuwania

49

Excel 2010 PL. Ilustrowany przewodnik

Rysunek 2.11.
Rne moliwoci
przesuwania przy
usuwaniu komrek

W ten sposb powrcisz do arkusza pokazanego wczeniej na rysunku 2.7.

Usuwanie kolumn i wierszy

Usuwanie kolumn i wierszy jest proste i bardzo podobne do omwionego w poprzednim podrozdziale usuwania zakresu komrek.

vv Zaznacz kolumny (wiersze), ktre chcesz usun.

vv Kliknij przycisk Narzdzia gwne/Usu
lub rozwi jego
menu i wybierz z niego polecenie Usu kolumny arkusza (Usu wiersze arkusza) (rysunek 2.10).
Wskazwka

Usuwanie wierszy, kolumn lub komrek mona przyspieszy, korzystajc z menu podrcznego (kontekstowego):
vv zaznaczony zakres naley klikn
prawym przyciskiem myszy,
vv po czym z menu podrcznego wybra polecenie Usu.

Ukrywanie i odkrywanie kolumn i wierszy

Dyrektor bdzie nieobecny we wtorek, w rod i w czwartek, wic chce otrzyma
list spotka zaplanowanych na te dni, aby zastanowi si, ktre sprawy moe
zaatwi jego zastpca, a ktre spotkania trzeba przesun na inny termin. Spotkania w inne dni go nie interesuj.
50

Budowanie i edycja arkuszy

vv Aby nie niszczy arkusza ani nie budowa innego, naley ukry spotkania
zaplanowane w inne dni.
vv Zaznacz przeznaczone do ukrycia wiersze: 4., 5. i 9. (rysunek 2.12).

Rysunek 2.12. Zaznaczamy wiersze, ktre chcemy ukry

vv Rozwi menu przycisku Format

i wybierz z niego polecenie Ukryj
i odkryj/Ukryj wiersze. Wiersze zaznaczone zostan ukryte (rysunek 2.13).

Rysunek 2.13. Numery nagwkowe wierszy pokazuj, e ukryto wiersze 4., 5. i 9.

Schowane wiersze nie gin. Staj si niewidoczne na monitorze i nie s drukowane, ale mona je w kadej chwili odkry.

Powiedzmy, e dyrektor zmieni plany i nie wrci w pitek. Trzeba wic odkry
wiersz 9., aby wiedzia, jakie spotkania z tego dnia odwoa.
vv Zaznacz wiersze od 8. do 10. (rysunek 2.14). Przecignij mysz od nagwka
wiersza 8. do nagwka wiersza 10., aby zaznaczy rwnie lecy midzy
nimi ukryty wiersz 9. Oddzielne, wybircze zaznaczanie wierszy 8. i 10. nie
przyniesie efektu.

51

Excel 2010 PL. Ilustrowany przewodnik

Rysunek 2.14.
Zaznaczenie obejmuje wiersz
ukryty

vv Rozwi menu przycisku Narzdzia gwne/Format

i wybierz
z niego polecenie Ukryj i odkryj/Odkryj wiersze. Wiersz 9. zostanie odkryty
(rysunek 2.15).
Rysunek 2.15.
Ukrywanie zakoczone

Wskazwka

Ukrywanie i odkrywanie wierszy (kolumn) moesz wykona szybciej za pomoc

menu kontekstowego. Aby:
vv ukry zaznaczony wiersz (kolumn), kliknij go (j) prawym przyciskiem myszy
i z menu podrcznego wybierz polecenie Ukryj,
vv odkry wiersz (kolumn), zaznacz obejmujcy go (j) zakres, kliknij zaznaczenie prawym przyciskiem myszy i z menu podrcznego wybierz polecenie Odkryj.

Ukrywanie i odkrywanie kolumn przeprowadza si analogicznie:

vv aby ukry kolumny, zaznacz je i z menu przycisku Format wybierz polecenie

Ukryj i odkryj/Ukryj kolumny;
vv aby kolumny odkry, przecignij mysz od nagwka kolumny lecej po
lewej po nagwek kolumny lecej po prawej stronie kolumny ukrytej (kolumn ukrytych) i z menu przycisku Format wybierz polecenie Ukryj i odkryj/
Odkryj kolumny.
Wskazwka

Jeeli zostao ukrytych wiele wierszy pooonych w rnych miejscach arkusza,

ich wyszukiwanie i odkrywanie moe zaj wiele czasu.
Aby jednoczenie odkry wszystkie ukryte wiersze, naley:
vv zaznaczy cay arkusz (klikniciem prostokta w grnym lewym rogu arkusza,
jak na rysunku poniej);
52

Budowanie i edycja arkuszy

vv rozwin menu przycisku Narzdzia gwne/Format i wybra polecenie Ukryj

i odkryj/Odkryj wiersze. Wszystkie wiersze zostan odkryte.
Analogicznie do poprzedniego przykadu, rozwinicie menu przycisku Narzdzia gwne/Format i wybranie polecenia Ukryj i odkryj/Odkryj kolumny spowoduje odkrycie wszystkich ukrytych kolumn.

Kopiowanie i przesuwanie
Kopiowanie i przesuwanie zakresw komrek to jedne z najpotrzebniejszych
i najczciej wykonywanych operacji (pamitajmy, e kolumny, wiersze, a take
pojedyncze komrki to rwnie szczeglne przypadki zakresw). Dla wyjanienia operacji kopiowania lub przesuwania nie ma znaczenia, jaki zakres jest kopiowany, dlatego jedne dziaania pokaemy na przykadzie kolumn, a inne na
przykadzie wierszy bd komrek.

Kopiowanie przez schowek

Jeeli co miesic podliczamy wydatki w domu lub w firmie, zwykle cz pozycji
pozostaje taka sama. Poza tym nie zmienia si sposb sumowania (o sumowaniu
powiemy dokadniej w rozdziale 4., Obliczenia).

vv W przykadzie z rysunku 2.16 zmienia si tylko opata za prd i telefon,

warto wic skopiowa zakres B2:B8 do kolumny C.

Rysunek 2.16. Zaznaczony zakres ma by skopiowany

53

Excel 2010 PL. Ilustrowany przewodnik

vv Po zaznaczeniu zakresu B2:B8 skopiuj go do schowka za pomoc przycisku

Narzdzia gwne/Kopiuj
. Zakres skopiowany do schowka zostanie obwiedziony migajc przerywan lini (rysunek 2.17).

Rysunek 2.17. Migajca ramka wok zakresu skopiowanego do schowka

vv Przejd do komrki C2 i kliknij przycisk Narzdzia gwne/Wklej

. Jeeli
po wklejeniu kolumna docelowa okae si za wska (rysunek 2.18), rozszerz j.

Rysunek 2.18. Co dziwnego po skopiowaniu

vv Do komrek C6 i C7 wpisz nowe wartoci, a suma zmieni si automatycznie

(rysunek 2.19).

Rysunek 2.19. Automatyczne przeliczanie; wielka zaleta Excela

Wskazwka

vv Przy standardowym kopiowaniu oprcz wartoci s kopiowane formaty. Dlatego do zakresu C2:C8 zosta skopiowany format walutowy, a do komrki C8 take pogrubienie pisma.
vv Jak wida, formua sumujca po skopiowaniu z B8 do C8 sumuje dane z kolumny C. Dlaczego tak si dzieje, wyjanimy w rozdziale 4., Obliczenia, przy omawianiu adresw wzgldnych.

54

Budowanie i edycja arkuszy

vv Wklejanie nie niszczy zawartoci schowka. Jego zawarto mona wkleja wielokrotnie w rnych miejscach.

Uwaga

Kopiowanie niszczy zawarto komrek docelowych. Gdybymy do kolumny C

zamiast zakresu B2:B8 skopiowali ca kolumn B, nazwa miesica w komrce C1
zostaaby bez potrzeby zastpiona nazw skopiowan z B1.

Wskazwka

vv Uycie przycisku Narzdzia gwne/Kopiuj

mona zastpi naciniciem
kombinacji klawiszy Ctrl+C lub klikniciem zaznaczonego zakresu prawym przyciskiem myszy i wybraniem z menu podrcznego polecenia Kopiuj.
vv Uycie przycisku Narzdzia gwne/Wklej
mona zastpi naciniciem
kombinacji klawiszy Ctrl+V lub klikniciem zaznaczonego zakresu prawym przyciskiem myszy i wybraniem z menu podrcznego polecenia Wklej.
55

Excel 2010 PL. Ilustrowany przewodnik

Kopiowanie przez przeciganie mysz

vv Jeeli obszar docelowy jest pooony obok rdowego, kopiowany zakres
mona przecign mysz w nowe pooenie.
vv Jak wida na rysunkach 2.20 2.22, naley przy wcinitym klawiszu Ctrl
schwyci mysz krawd zaznaczonego zakresu i przecign w nowe miejsce (po czym jeeli trzeba poprawi dane w komrkach D6 i D7 jak
przedtem na rysunku 2.19).

Rysunek 2.20. Znak (+) obok wskanika myszy oznacza kopiowanie

Rysunek 2.21. Excel wskazuje miejsce umieszczenia kopii

Rysunek 2.22. Kopiowanie zakoczone

56

Budowanie i edycja arkuszy

Wskazwka

Przeciganie mysz w odlege obszary arkusza jest niewygodne cignie si

i cignie, a po drodze atwo upuci.
Uwaga

Podczas kopiowania zakresu metod przecigania mysz naley uwaa, aby

przy upuszczaniu w nowym miejscu najpierw zwolni lewy przycisk myszy, a dopiero potem klawisz Ctrl. W przeciwnym razie kopiowanie zamieni si w przesuwanie, o czym powiemy dalej w oddzielnym podrozdziale.

Wielokrotne powielenie zakresu

Z pokazanych przykadw wynika, e kopiowanie przez przeciganie mysz jest
szybsze, zwaszcza gdy obszar docelowy jest pooony w pobliu. Czasem jednak
warto uy schowka.

vv Czsto na rnego rodzaju listach s pomijane powtarzajce si informacje.

Na rysunku 2.23 nie wpisano nazwy miasta i wojewdztwa w wierszach 3.,
4. i 5. oraz 7.

Rysunek 2.23. Chcemy uzupeni dane w kolumnach D i E

vv Tak sporzdzonych baz danych nie mona sortowa ani filtrowa. Brakujce
dane trzeba uzupeni.
vv Naley zaznaczy zakres rdowy D2:E2 (rysunek 2.23) i skopiowa jego
zawarto do schowka (np. Ctrl+C).
vv Potem trzeba zaznaczy zakres docelowy D3:E5 i wklei do niego zawarto
schowka (np. Ctrl+V) rysunek 2.24.

57

Excel 2010 PL. Ilustrowany przewodnik

Rysunek 2.24. Wynik wklejenia do kilkakrotnie wikszego zakresu

vv Zakres D7:E7 mona wypeni w taki sam sposb lub za pomoc jednej
z metod opisanych niej w czci Wskazwka.
Wskazwka

vv Brakujce dane w zakresie D3:E5 mona rwnie uzupeni za pomoc tzw.

autowypeniania, co zostao pokazane na rysunkach poniej.

vv Po zaznaczeniu zakresu rdowego chwytamy mysz uchwyt autowypeniania, czyli may kwadracik w prawym dolnym rogu zaznaczonego zakresu, i przecigamy w d do komrki E5. Po zwolnieniu lewego przycisku myszy zawarto
komrek rdowych zostanie skopiowana do rozcignitego zakresu.
58

Budowanie i edycja arkuszy

Uwaga

vv Opisane wyej inteligentne wypenianie jest zalene od kontekstu i nie zawsze

sprowadza si do zwykego kopiowania.
vv Wynik przecigania uchwytu inteligentnego wypeniania jest zaleny od
ksztatu i zawartoci zaznaczonego zakresu. Sprawa ta zostanie dokadnie omwiona w dalszej czci rozdziau.
Wskazwka

Jeeli zaznaczysz kilka komrek pooonych w jednym wierszu i naciniesz kombinacj klawiszy Ctrl+D, do zaznaczonych komrek skopiujesz zawarto z wiersza powyej.

Przesuwanie za pomoc schowka

Czasami informacje zapisane w jakim zakresie komrek naley przenie w inn
cz arkusza, zwykle po to, aby zrobi miejsce na wpisanie dodatkowych danych.
Aby na licie pac (rysunek 2.25) za nazwiskami wpisa imiona pracownikw:
vv zaznacz zakres B1:C4, ktry ma by odsunity (rysunek 2.25);

Rysunek 2.25. Chcemy przesun zaznaczony zakres

vv wytnij go do schowka, klikajc przycisk Narzdzia gwne/Wytnij

naciskajc kombinacj klawiszy Ctrl+X;

lub

59

Excel 2010 PL. Ilustrowany przewodnik

vv przejd do komrki wyznaczajcej lewy grny rg przyszego pooenia

przesuwanego zakresu (rysunek 2.26) i wklej zawarto schowka, klikajc
przycisk Narzdzia gwne/Wklej lub naciskajc kombinacj klawiszy Ctrl+V
(rysunek 2.27);

Rysunek 2.26. Przygotowanie do wklejenia

Rysunek 2.27. Zakres po przesuniciu

vv w kolumnie B wpisz brakujce imiona (rysunek 2.28).

Rysunek 2.28. Gotowy arkusz

Przesuwanie przez przeciganie mysz

Przy wyjanianiu przesuwania za pomoc myszy posuymy si tym samym przykadem co w poprzednim podrozdziale.
Naley:

vv zaznaczy zakres, ktry ma zosta przesunity (rysunek 2.29),

60

Budowanie i edycja arkuszy

Rysunek 2.29. Czterokierunkowa strzaka oznacza naprowadzenie wskanika myszy na

krawd zaznaczonego zakresu

vv schwyci mysz krawd zaznaczonego zakresu (rysunek 2.30), przecign

i upuci w nowym pooeniu (rysunek 2.31).

Rysunek 2.30. Excel wskazuje nowe pooenie

Rysunek 2.31. Przesunicie zostao wykonane

Wskazwka

Przesuwanie metod przecigania mysz jest wygodne, gdy pooenie docelowe nie jest zbyt odlege od pierwotnego. W przeciwnym przypadku lepiej uywa schowka.

Klasyczna zamiana miejsc

Czsto musimy zamieni miejscami zakresy danych. Na przykad w arkuszu z rysunku 2.28 chcemy zamieni miejscami kolumny A i B, aby zgodnie z zasadami
jzyka polskiego imi poprzedzao nazwisko.
61

Excel 2010 PL. Ilustrowany przewodnik

vv Poniewa wklejanie zawartoci schowka lub zwyke przeciganie zakresu

mysz niszczy zawarto komrek w zakresie docelowym, nie mona zamiany zakresw wykona jednym ruchem.
vv Naley najpierw przygotowa pust kolumn A (mona wstawi now
kolumn lub przesun w prawo cay zakres danych), po czym zawarto
kolumny C przesun (lub skopiowa) do kolumny A, co pokazuj rysunki
2.32 i 2.33.

Rysunek 2.32. Najpierw przygotowujemy miejsce dla przesuwanej kolumny

Rysunek 2.33. Po przesuniciu mamy niepotrzebn pust kolumn

vv Na zakoczenie naley usun niepotrzebn ju kolumn C.

Wskazwka

vv Opisana tu trzystopniowa procedura zamiany danych miejscami (przygotowanie miejsca, przesunicie i usunicie niepotrzebnego ju zakresu) wydaje si
mudna, ale jest bezpieczna.
vv Opisana w nastpnym podrozdziale przyspieszona procedura zamiany jest
prosta i atwa, ale, jak wszystkie dziaania mysz, sprawdza si na mae odlegoci przy pracy z wielkimi arkuszami czsto prowadzi do powstawania bdw.

Przesuwanie z odsuniciem
Tak samo jak w poprzednim podrozdziale, naszym punktem startowym jest arkusz z rysunku 2.28. Tak jak poprzednio naley zamieni miejscami kolumny
A i B, aby na licie pac imi wystpowao przed nazwiskiem.

62

Budowanie i edycja arkuszy

vv Zaznacz kolumn A, nacinij klawisz Shift, po czym chwy krawd zaznaczonego zakresu i, trzymajc wcinity lewy przycisk myszy, przecignij
w prawo (rysunek 2.34).

Rysunek 2.34. Excel wskazuje przysze pooenie przesuwanej kolumny A

vv Przeciganie koczymy zwolnieniem najpierw lewego przycisku myszy,

a nastpnie klawisza Shift.
vv Zawarto kolumny B zostanie przesunita na miejsce zwolnione w kolumnie A, a kolumna A znajdzie si w miejscu kolumny B, co oznacza zamian
miejscami kolumn A i B za pomoc jednej operacji.
Uwaga

vv Pamitaj, aby przy upuszczaniu przeciganego zakresu najpierw zwalnia lewy

przycisk myszy, a potem klawisz Shift. Jeeli za wczenie pucisz klawisz Shift, wykonasz zwyke przesuwanie danych poczone z usuniciem zawartoci zakresu
docelowego. Na szczcie Excel ostrzega przed moliwoci zniszczenia danych
i umoliwia rezygnacj.
vv Lepiej uywa lewego klawisza Shift. Z prawym przy operacjach przesuwania
bywaj kopoty, ktrych opisem nie warto si zajmowa.

Kopiowanie zakresu do innych arkuszy

lub dokumentw
Zakres skopiowany do schowka moe by potem wielokrotnie wklejany w wielu
miejscach tego samego arkusza, w innych arkuszach lub w dokumentach innych
programw, takich jak Word, PowerPoint i inne zgodne ze standardem Windows.
vv Dowolny zakres listy pac z rysunku 2.35 skopiuj do schowka (np. Ctrl+C).
Rysunek 2.35.
Zaznaczamy i kopiujemy

63

Excel 2010 PL. Ilustrowany przewodnik

vv Przejd do okna programu Word i po ustawieniu punktu wstawiania we waciwym miejscu (rysunek 2.36) wklej tam zawarto schowka (np. Ctrl+V). Po
wklejeniu bdziesz mg ustali jej formatowanie, co pokazuje rysunek 2.37.

Rysunek 2.36. Zakres skopiowany do schowka mona wklei w dokumencie innego

programu

Rysunek 2.37. W Wordzie mona decydowa o sposobie wklejenia zakresu

Uwaga

W dokumencie Worda:
vv zakres komrek z arkusza Excela jest wklejany w postaci tabeli;
vv wklejona tabela nie jest dynamiczna, tzn. nie s w niej wykonywane obliczenia
(formu zastpia warto). Jeeli wpiszemy komu inn pensj, suma pensji nie
zmieni si;
vv jeeli zostanie zachowane cze (patrz rysunek 2.37), zmiany w otwartym dokumencie Excela bd uwzgldniane w dokumencie Worda.

64

Budowanie i edycja arkuszy

Wskazwka

vv Gdy uywasz programw pakietu Office 2007 lub 2010, masz do dyspozycji
24-elementowy schowek, w ktrym na stosie s odkadane kolejne elementy
kopiowane (wycinane) do schowka. Po wypenieniu najstarsze elementy z dna
stosu s usuwane. Na szczycie stosu znajduje si zawsze element ostatnio skopiowany (wycity) do schowka. Skrty klawiaturowe Ctrl+C, Ctrl+X i Ctrl+V obsuguj szczyt stosu.
vv Zawarto schowka Office mona naprzemiennie wywietla i ukrywa, klikajc przycisk Narzdzia gwne/Schowek
.
vv Kady element znajdujcy si w schowku mona skasowa lub wklei do dokumentu (arkusza) patrz rysunek poniej.

65

ILUSTROWANY
PRZEWODNIK

EXCEL 2010 PL

OBLICZENIA

uytkownikom nowe, ciekawe moliwoci. Zarwno tak zwany przecitny uytkownik, jak i analityk finansowy

WYKRESY, DRUKOWANIE

znajd tu praktyczne funkcje, uatwiajce im codzienn prac. Do najbardziej nowatorskich pomysw naley

I ANALIZA DANYCH

opcja Wykresy przebiegu w czasie, umoliwiajca tworzenie miniwykresw zajmujcych jedn komrk.

Excel 2010 PL. Ilustrowany przewodnik to przejrzysty, intuicyjnie napisany podrcznik, gwarantujcy Ci
szybkie i bezproblemowe zapoznanie si z dostpnymi narzdziami oraz sposobem dziaania programu.
Z pomoc tej ksiki bez trudu opanujesz nowy interfejs uytkownika i dostosujesz go do wasnych potrzeb,
a take poznasz sekrety i sztuczki zwizane z podstawowymi oraz zaawansowanymi metodami obrbki danych
liczbowych. Krok po kroku nauczysz si sprawnie korzysta z Excela: dowiesz si m.in., jak stworzy list pac
albo rozliczy delegacj, a ponadto poznasz mnstwo innych praktycznych jego zastosowa. Kade kolejne
C

dziaanie od najprostszych po najbardziej skomplikowane zostao tu szczegowo opisane i zilustrowane

zrzutem ekranu.

KRZYSZTOF MASOWSKI

przy pracy zespoowej i wspdzieleniu arkuszy, a dziki duej wydajnoci pozwala zaoszczdzi sporo czasu.

MY

CY

CMY

PORUSZANIE SI PO ARKUSZU I MIDZY ARKUSZAMI

WPROWADZANIE DANYCH DO KOMREK I EDYCJA TYCH DANYCH
ADRESY WZGLDNE, MIESZANE, BEZWZGLDNE I TRJWYMIAROWE
FORMATOWANIE ZMIENIAJCE ZNACZENIE, WARUNKOWE
I NIESTANDARDOWE
TWORZENIE I PRZEKSZTACANIE WYKRESW ORAZ ICH RNE TYPY
ELEMENTY ANALIZY DANYCH SORTOWANIE, FILTROWANIE

OTO BOGATO ILUSTROWANY PRZEWODNIK

PO WIECIE MOLIWOCI EXCELA!

EXCEL 2010 PL

SKRTY KLAWISZOWE, PREZENTACJA ARKUSZA I SKOROSZYTU

CM

OBSUGI PROGRAMU
PROSTE OPERACJE I TRUDNE

Excel 2010, podobnie jak kada kolejna wersja tego niezwykle popularnego programu, oferuje swoim

Aplikacja zawiera te wyspecjalizowane narzdzia do analizy danych oraz lepsze filtry, zapewnia wyszy komfort

PODSTAWOWE ZASADY

EXCEL
2010 PL
KRZYSZTOF MASOWSKI

BONUS!!!

22,90

DODATKOWE
ROZDZIAY
NA FTP

5504