Professional Documents
Culture Documents
22/7/11
17:22
Page 1
Uurtmay vurmasnlar
Minik Bar ve nci ablasnn i burkan arkadalnn ve bir zamanlar-aslnda her zamanlar-Trkiyesinin grnmeyen yzlerini anlatan romannn ve filmin ad Uurtmay Vurmasnlar En tabi insani taleplerin nasl vahetle, zalimce bastrl- Bedri ADANIR dnn, iki yzln, igzarc memur mantnn ve ocukluun o el dememi, kirlenmemi insan zn, kafaya dank ettirerek anlatyor Uurtmay Vurmasnlar. 8de
u lkede gazeteciler
Nedim ENER
rilmiken neredeyse mesleini yapamaz haldedirler. Her zaman iktidarn souk nefesini enselerinde hissediyorlar. Az da olsa buna kar kmak isteyen hemen cezaevine atlyor. Babakan eletirmek bile tutuklanma nedeni olabiliyor. Azn anca dava stne dava ayorlar. Bu basklar sadece tutuklama ve dava amalarla kalsa yine de iyidir. Onun mesleki hayat sona eriyor. 6da
Ahmet IK
Bar PEHLVAN
SANSRE DREN
Cezaevlerinde tutuklu ve hkml olarak 70 gazeteci bulunuyor. Gazeteciler hakknda alm dava ve soruturmalarn says on binleri geti
TGS Genel B Ercan p akan e genelin ki, lke de gaze teciler hakknd a saysnn alm dava 10 binle ri tahmin ediliyor getii . Gerek rakamla r ise bilmiyor kimse dedi.
Tuncay ZKAN
NEDEN HAPSTEYZ?!
Trkiyede yaayp da, birazck toplumsal sorunlarla ilgili olan herkes bilir ki; her dnem memleketin hapishaneleri airleri, yazarlar, aydn ve gazetecileri arlamtr!.. 5te
Fsun ERDOAN
Tutuklu gazetecilerin durumu ne zaman gndeme gelse, Cumhurbakan ve Babakan ayn aklamay yapyor: "Onlar gazetecilik faaliyetlerinden dolay tutuklu deil." Hapishane, siyasi iktidar sorgulayan gazetecilerin kaBar TERKOLU deri de olsa, bu durum hkmetler tarafndan genellikle baka sebeplere balanyor. 10da
TMY ve zel Yetkili Mahkemelerin kaldrlmas talebini, daha yksek sesle dillendirelim!
TM kamuoyunun da artk-kanlmaz olarak bildii-grd zere, muhalif kesimleri sindirme-susturma-etkisizletirme vb. taSuzan ZENGN nmlamalarla adlandrabileceimiz sre, uzunca zamandr gazetecilere dnk youn tutuklamalar eklinde ilerliyor. 9da
Gazeteci deilmiiz!
Cumhurbakan Abdullah Gl'n getiimiz gnlerde verdii bir beyanat, ifade ve basn zgrl konusunda devlet zihniyetini yanstan ibretlik rneklerden biriydi. 6da
Sedat ENOLU
ANKARA 2
22/7/11
18:15
Page 1
TUTUKLU GAZETE
KONUK YAZAR
YASAKI ZHNYET
A.Hicri ZGREN
sebeplerini anlamaya almak yeriOlaylarn gerekdmen suyunda dmanlk ve olumne, hamasetin nefret edebiyat yaplyor. Zihinlerdeki olumsuz imajlar luya, kklemi saplantlar anlaya, dmanlklar dostlua evirecek bir akla ihtiya var. Akletmek insana verilmi bir nimettir ve bu; yreinin kavrukluunu hrnla dntrm orak yrekler iin yegane eczadr. Devleti devlet yapan fonksiyonlarndan biri de, siyasi otoritenin kendi grnn dna taan grlerin de seslendirilmesine olanak salamaktr. Sorunun z, dnce,basn ve anlatm zgrlne dayanr. Dnceye kar dmanlk olmaz, ona yine dnceyle karlk verilir. Dnce, basn ve anlatm zgrlnn olmazsa olmaz, dncenin serbeste oluumu ve geliimi iin gerekli ortamn hazrlanmasdr. nsann yaamn daraltan, varln aalayan, zgrln kstlayan her uygulama, dorudan doruya insan olua ynelik bir saldr olarak dnlmelidir. Dnce, etkileyici ve dntrc bir ileve sahiptir. nsann davranlarna ve eylemlerine yansr. Bu durum bile toplumun gelimesini, adalamasn istemeyen gler iin dnceyi kstlamaya yeterli bir sebep olabiliyor. Kendi karlaryla toplumun gelimesi arasnda kartlk yaratan bu durumda deiik dncelerin yaylmasna engel olmak iin yasak ve bask uygular. Egemenler bunu aka, ak yreklilikle syleyemedikleri, ortaya koyamadklar iin, kendilerini deil de devleti korumaya altklarn ileri srerler, 'devlet elden gidiyor' diye felaket tellall yaparlar. Yasama, yrtme ve yarg erki zaten ellerindedir. Bu sayede gelsin yasaklar, kslsn sesler ve srsn yalan, talan dzeni. Bugn medya sistemin nemli ve gl bir kurumudur ve grevi sisteme hizmet etmektir. Dzenin ruhu ticari ilikilere dayand iin, medyay bundan ayrmak mmkn deildir. Belli kalp ve ablonlar krarak halka gerei yanstmaya alan kimi yayn organlar da srekli kapatlyor.Gazeteciler yazarlar mahkum ediliyor. Kendine sunulan olduu gibi kabul etme, eletirisiz ve tartmasz bir ortamn dnmeyen, yarglamayan zneleri haline dntrld toplum. Bu konuda tm demokrasi glerinin, yasalarn bir bask arac olmamas gerektiini, bu yasalarn ierii itibariyle devleti ve kurumlarn yurttalarna kar tabulatrarak korumakta olan ad bir dzenleme olduunu, dnce ve basn zgrlnn tam olarak kullanlmasnn nnde nemli birer engel tekil ettiini ifade edip iin vahametine dikkat ekmeleri gerekiyor. Tarih bizlere, temel insan haklar iin mcadele eden toplumsal uyann zor kullanlarak bastrlamayacan defalarca gstermitir. Toplumu ve toplum hayatn kska altna alan zihniyete ve yasaklara kar, uyank ve uyarc olmak zorundayz. erde ya da darda; bu uurda mcadele verenlere,bedel deyenlere ve direnenlere selam olsun.
Hl mahkemeye karlmadm
Emekileri Cephe"Kamudergisinin sahibi ve si" Sorumlu Yaz leri Mdsohbet edemez, az dolusu glemezsin. Hasta olduunda yardm edemez, acl-kederli rym. 24 Aralk 2010 tarianlarnda destek olamazsn. hinde Yry dergisinin tekBunlarn yaratt birikim zanik hazrlklarnn yapld manla ikenceye dnr. FiOzan Yaynclka yaplan poziksel ve ruhsal rahatszlklar lis basknnda gzaltna alnortaya kar. Bu rahatszlklar dm ve tutuklandm. Hala tedavi edilmez. Yava ve sismahkemeye karlmadk. 6 temli bir ekilde rmeyi, aydr savcnn iddianameyi hasessiz bir lm getirir. zrlamasn bekliyoruz. Trkiyede basnda sansSosyalist basna ynelik rn ilk kaldrlnn zerinden saldrlarn bir sonucu olarak yzyl gemitir. Ama F Tipi gzaltna alndm ve tutuklanHapishanelerde, tecritle sansr dm. Dncelerimizi ifade etuygulamalar yzyllar ncesimemizi tutuklayarak engelleni aratmaktadr. Haklarnda meye altlar. Ancak bu onlahibir toplatma, yasaklama kara yetmedi. Tutsaklmz srarar olmayan gazete, kitap ve Ankara Sincan snda da tecrit uygulamalar ile dergiler tutsaklara verilmez. F Tipi Cezaevi bizi sindirmeye, dnceleridare sudan bahanelerle kitapmizi engellemeye alyorlar. lar, dergileri, gazeteleri saknSiyasi iktidar, zulm-smcal ilan eder, yasaklar. Gazeter dzenine kar mcadele etmeyen, hakkn ci olarak dncelerinizi ifade etmenizden raaramayan, dzene teslim olmu "halk" istiyor. hatsz olunmu ve tutuklanmsnzdr. Yine de Sosyalistler-devrimciler bata olmak zere grlerinizi, deerlendirmelerinizi ifade etmuhaliflerini katlederek, tutsak ederek etkisiz- mek, yazlarnz dar gndermek istersiniz. letirmeye alyor. Ama katlederek, tutsak Yine karnzda "Disiplin Kurulu" kararlaryla ederek sonu alamayacann farknda. Bunun uygulanan koyu bir sansr kar. Mektuplarnz, iin tutsak ederek "zgrln" elinden ald- yazlarnz gnderilmez. Size gelenler verilmez, muhaliflerini nedamet getirmeye, dnce- imha edilir. Yaptnz itirazlardan lehinize hilerinden vazgeirmeye alyor. Nedamet ge- bir sonu alamazsnz. nfaz Hkimlikleri, Ar tirtmek, dncelerinden, inanlarndan vaz- Ceza Mahkemeleri uygulanan "sansr" onaygeirtmek iin tecrit politikalarna sarlyor. layan kararlar alr. "zgrlmz" elimizden Devrimcileri, muhaliflerini dnemez, rete- alanlarn, ifade-basn zgrlne saldran sismez hale getirmenin arac olarak tecrit uygula- temin sansr politikalarna kar hcrelerde de nyor. Tek ya da kiilik hcrelerde bencilce, mcadele etmek zorunda kalyoruz. dnceleri, umutlar, zlemleri halkndan, fade-basn zgrlne, tecrit-sansre karyoldalarndan ayr dm, dnyas kendisin- mcadele ederken, bu basklarn sadece den balayp kendisinde biten yoz bireyler ya- devrimci-sosyalistlere ynelik olmadn, ratmann addr tecrit. nce fiziksel mekan da- eer bu saldrlar geriletilip, zm bulunmazraltlr, hcrelere atlr. Sonra ziyaretileri ile sa tm muhaliflere, halka yneleceini srekli grmesi, mektup almas, dergi-kitap oku- ifade ettik. Bunu kabul ettirmekte zorlandk. mas koullara balanr. "Uyumlu", "piman" Sesimiz, mcadelemiz yok sayld, grmezolursa, rgtl-muhalif kimliinden uzaklar- den gelinildi. Ne yazk ki tecrite vgler dizilsa bunlar kullanabilir. Salk, beslenme, gi- di. Hcreleri lks villalara benzetenler de buyinme, haberleme gibi tutsaklarn en temel gn tecrit zulmyle yzyze geldiler. imdi haklar idarenin keyfine kalmtr. Her hak adaletin, basn zgrlnn herkese gerekli yaptrm aracdr. Halkmz "Yalnzlk Allaha olduunu hatrlyorlar. Bu tm basn emekimahsustur" der. Acmz, sevincimizi, znt- lerine-aydnlarmza ders olmal. Tekrarlanmz, mutluluumuzu, cokumuzu, derdimizi mamas, basn-ifade zgrlnde yol alabilyoldalarmzla, dostlarmzla paylamak, ko- memiz iin, saldr kime olursa olsun kulaklanumak isteriz. Tecrit en temelinde bu insani rmz tkamamal, ilkeli davranarak basklarn paylam engellemektedir. Tecritle derdini, karsna dikilebilmeliyiz. Yoksa siyasi iktidarkaderini, acn kendi kendine yaarsn. Yolda- larn zulmne uradmzda yalnzlatrlp, larnla, dostlarnla iki bardak ayn eliinde sesimizin boulmasn engelleyemeyiz.
Musa KURT
Ali BULU
TUTUKLU GAZETE
24 Temmuz 2011
Trkiye Gazeteciler Sendikas Adna Sahibi ve Sorumlu Yaz leri Mdr: Ercan Sadk PEK sim sahibi: Bedri ADANIR Yayn Kurulu: Muhittin DOAN, Ali MEK Adres: Trkiye Gazeteciler Sendikas Basn Saray Trkoca Cad. No: 1 Kat: 2 Caalolu/STANBUL Bask: Sonsz Gazetecilik Matbaaclk LTD T Matbaaclar Sitesi 35. Cad. 578 Sokak No: 23 Yenimahalle Ankara BASIN Gazetesinin zel ekidir. Parayla satlamaz
aklad rapora gre dnya genelinde 145 gazeteci cezaevinde. Avrupa Gvenlik ve birlii Tekilatnn (AGT) aklad rapora greyse Trkiyede 57 gazeteci cezaevinde bulunuyor. Trkiye cezaevlerinde yatan gazetecilerden 12si imtiyaz sahibi ve yaz ileri mdr grevi yapanlardan. te bu yaz ileri mdrlerinden biri de benim. 2009 senesinin 29 Martndan beri cezaevindeyim. 2001 senesinin 1 Maysnda yayn hayatna balayan i-Kyl Gazetesinin yaz ileri mdr oldum. Sosyalist bir gazetenin sorumlusu olmann, mahkeme koridorlarn yol eylemek olduunu bylece renmi oldum. Gazetenin yaymlanan her says "rgt propagandas", "Halk kin ve dmanla tevik", "Blclk yapmak"vs.vs hukuk sebeplerden dolay toplatlp, hakkmda davalar alyordu. Tabii ki davalarmn birisine girip savunma verirken, doal olarak dier mahkemelere yetimem imkanszd. Dava saatlerine yetiemediim mahkemeler hakkmda "Polis zoruyla mahkemeye getirilmesi" karar karyordu. Davalarn says kabardka gazetedeki Yaz leri Mdr grevimi yapamaz duruma geldim. nk her gn en az 3 ya da 5 basn davam oluyordu. Sonuta hepimizin bildii gibi ne kadar savunmalarmda bu haberlerin, "Kamuoyunu bilgilendirme" amacyla yapldn sylese-
niz de, nceden belirlenmi hapis ve para cezalarndan kurtulamyorsunuz. Biz de her gazeteci gibi bu cezalardan nasibimizi aldk; 7 yl 72 ay hapis, 78 bin lira para cezas Mahkeme kararlarna baklrsa "Terr rgt propagandas" yaptmdan dolay hapishanede tutuluyorum. Oysa bu gereke son derece zayf ve yasal mevzuatta karl olsa bile hukuken sorunlu bir gerekedir. Trkiyede hemen herkes bu gerekeyle gzaltna alnabilir, tutuklanabilir, uzun sre hapis yatabilir. nk Trkiyede, hukuk mekanizmas yle almaktadr: nce devleti korumay amalayan, gvenlik eksenli yasalar karlr. in ironik taraf baz meslektalarmz bu yasalar hararetle savunur. Sonra devreye bizim hukuk fakltelerinden yetien hkimler ve savclar girer. Sonuta ortaya birey zgrln hie sayan, adalet duygularn zedeleyen, antidemokratik bir yap kar. Bylece medeni dnyada ayp karlanan gerekelerle insanlarn uzun yllar boyunca ierde tutulmas, telafisi mmkn olmayan kayplara yol amaktadr. Trkiyede hukuk mekanizmas dzeltilmedii srece, buradan adalet kmaz. Varolan sorunlara yenileri eklenir. Bu yzden yaplmas gereken en nemli ey, ada dnya standartlarnda yasalarn karlmasdr. Ayrca niversitelerimizin hukuk fakltelerinde dnya standartlarnda hukukularn yetimesi iin, eitim mfredatnn deitirilmesi bata olmak zere, kkl bir zihniyet deiimine ihtiya vardr. Daha adil, daha zgrlk, daha demokrat bir Trkiyenin kurulaca inancyla hepinizi saygyla selamlar, almalarnzda baarlar dilerim.
22/7/11
17:27
Page 1
TUTUKLU GAZETE
ska rastladmz, kahramanlarn karlat ejderhalar, canavarlar vard. akmak akmak gzleri, atal dilleri, alevler satklar azlar ve burunlar olurdu. Krallnn snrlarna yaklaanlar bir lokmada yutarlard. nlerinde bolca kemik ve kurukafalar, kendisini yok etmeye alanlarn iskeletleri vard. Kendisine biat edenler, dzenli olarak ilerinden birini kurban olarak sunard o canavara. Kurulu dzen bozulmasn, canavar saldrp hepsini birden yok etmesin diye. imdilerde bu memlekette ejderhalarn, canavarlarn z de o masallardakinden farksz aslnda. Tek fark var. Grnts. Bu canavar insan klnda. Normal bir vcudu, ikier eli ve aya, herkesi grebilen gzleri, her eyi duyabilen (tele) kulaklar var. Azndan kan alevlerin yerini ise bolca safsata ve yalan alm o kadar. Kimi zaman takm elbiseler giyer kimi zaman niforma grrz zerinde. Yeri geldiinde cppesiyle kar karmza. Brokrat, politikac, asker, polis, hakim, savc gibi sfatlar vardr. Elbet gazeteci diye anlanlar da. Sfatlar ve kyafetleri ne olursa olsun, artk gizlenemez hale gelen sahtelikleriyle, demokrat maskeleri ve iddialaryla her birinin temsil ettii ey ayndr: g ve vesayet. Mutlak iktidara sahip olmak istedikleri g budalasdrlar. Bazen vatan millet; bazen dil, din, bayrak; bazen de demokrasi derler. Yasalar, hukuk, yarg, bamszlk, adalk, kalknma, adalet, zenginlik, eitlik sk kullandklar szcklerdir. "Sivilleme" lklaryla, en kutsal kyafet-
ler iinde eitli ekiller ve sfatlar altnda gizlenen bir gcn, vesayetin temsilcisidir her biri. yle bir gtr ki bu emirler yadrr, ynetir. Aldatr. Kandrr. antaj yapar. Sular. Hedefine koyduunu "terrist" diyerek hapse tkar. Yani o masallardaki efsanelerdeki canavarlarn yapt gibi bir lokmada yutar. Penelerinin arasnda paralar. Yeri geldiinde asker, polis; kimi zaman hakim savc ama hi amaz bir ekilde her zaman medyadr o penelerin ad. Anlayacanz gcn bilinen yksdr bu yaadklarmz. G ebediyen var olur. Zayflam gibi grnd zaman bile gldr. Deiiyor gibi grnd zaman bile deimez. Deien sadece sahipleridir. Temsilcileridir. Szcleri ve yorumculardr. Ve elbet zulmnn, basksnn nitelii ve niceliidir deien. Tarihin amaz dorusudur bu: Byle gelmitir, byle gidiyor ve gidecektir. nsanlk tarihi boyunca anlatlan hep, devrildii halde hi deimeden kalan iktidarlarn ykleridir. nk eskisini, kendinden ncekini alaa eden her g, iinde, devirdii gcn tohumlarn barndrr. Baskcdr, iddettir, zulmdr, sansrdr, hapisliktir bu tohumlarn ad. Zamanla devirdiinin devam haline gelen bu g; demokrasi, eitlik, kardelik, sivilleme, hogr gibi yalan-
laryla herkesi zehirler. Kabuslar ve zulmler denizi kar ortaya. Ayrcalklar eski ayrcalklardr. Kimlerin bundan faydalanabilecei deimitir o kadar. G sahibi bu vesayet budalalarn korkutan kendileri gibi olan dierleri deil, maskelerinin ardna gizlediklerini grp messes nizamlarna itaat etmeyenlerdir. te tam da bu yzdendir bu zulm. Bilirler ki; saltanatlar korkuttuklar mddete vardr. O yzden safsatalarn trl eitli arlatanlklaryla anlatrlar. Anlattrrlar. Maskelerinin ardndaki grnmesin isterler. Bunun iin vesayetlerine soytarlara benzeyen akallar- srtlanlar istihdam ederler. nlerindeki anaa yem konulduu srece bu kokumu dzeni, zulm, demokrasi diye allayp pullarlar soytarlar. Hatta padiah tek olsa da ortalkta kelle kesme merakls soytardan geilmez. Amiyane, eski psk kf kokulu olsa da her devirde geerli bir slogan dstur bilir bu soytarlar "Eer sonunda karn varsa her ey mbahtr." Biliriz agzldrler her zaman. Ellerindekilerle yetinmez, asla doymazlar. Hep daha fazlasn isterler. Her teslimiyetten faydalanmaya alrlar. Demagoji sultanlar, ideoloji despotlar, vesayet demokratlar, sahte sivillerdirler. yledirler, byledirler ok uzattm farkndaym. Konuyu da datm gibi grnyor olsam da aslnda tam da bugne dair bir yaz bu. Neydi? Basnda sansrn kaldrlnn yl dnm deil mi? O halde bir alntyla noktalayalm bu yaznn meramn. Arjantinde diktatrlk dneminde Buenos-Aires valisi olan General Iberico Manuel Saint-Jean bakn ne demi: "nce tm bozguncular ldreceiz. Sonra ibirlikilerini, ardndan da sempatizanlarn, daha sonra da tarafszlar. En sonunda da korkaklar."
Trkiye Gazeteciler Sendikas (TGS) 59uncu kurulu yl dnmnde Tutuklu ve Hkml Gazetecilerle Dayanma Gn dzenledi. ili-Maka Sanat Parkndaki "fade zgrl Ant" nnde dzenlenen etkinlikte, tutuklu ve hkml gazeteci yaknlar ile tutuksuz yarglanan gazeteciler, "serbest krs"den sorunlarn ve dncelerini tm katlmclarla ve kamuoyuyla paylama olana buldu. Etkinlik kapsamnda sanat Yasemin Gksu, tutuklu gazetecilerin yaknlarna moral konseri verdi. Konser iin kurulan sahnenin etrafna tutuklu gazetecilerin fotoraflar yer ald.
tukluyum. Bu satrlar yazdm srada iddianame hl yok. mtiyaz sahibi olduum Odatvnin bilgisayarnda ok sayda "belge" bulunmu! O szde "belgelerin" virs yoluyla uzaktan gnderildiini ve ayn anda kendini imha ettiini kantladk, dikkate alnmad. Bilgisayarla birlikte, kanunen bizde olmas gereken harddisk kopyalarna bile el koydular. "Belgelerin" nasl geldiini bilirkii aratrrken, ondaki kopyay da mahkeme kararyla aldlar. Yani, uradmz komployu kantlamamz istenmedi. ok zorlu bir dnemden geiyoruz. 25 yldr gazetecilik yapyorum. Dnden bugne deien bir ey yok hayatmda. Tarih: 24 Temmuz 2011 160 gndr tutukluyum. Kukusuz, hkm tarih verecektir.
Trkiye kuatlmtr
Miktat ALGL Osmaniye T Tipi Kapal Cezaevi
rkiye her anlamda kuatlmtr. Artk Cumhuriyetin kurumlar deil, Atlantik tesi glerin koyduu/verdii grevler yerine getirilmekte. Medya bu suun en byk orta oluyor (yanda medya). Artk Trk medyas, iindeki Ali Kemalleri temizlemelidir. Vatansever, Cumhuriyeti, Trk ulusunun menfaatlerini gzeten, Vatan, Emek, Namus diyen bir rgtlenme yaratlmaldr. Yoksa bunun vebali ok ar olacaktr. Bunun altndan kimse kalkamaz. Toplum, zel yetkili mahkemelerle, korkuyla emperyalizmin karlar uruna ekillendirilmeyi allyor. Dncenle muhalifsen nce TCK 220. maddesi konup silahl su rgtnden ve klie CMKnn 100/1-3 maddeleri gereince cezaevinde tutuyorlar. Artk 3 kii bir arada gezemiyor bile. Bu gemi batarsa herkes boulur. Gemi su alyor. Sular boaltmak, gemiyi farelerden kurtarmak lazm. Haydi mcadeleye. Hukukun yolunu bulmasn salayalm. Hasan Tahsin, Karaylan, St mam olmann vakti bu zamandr. Artk sadece yuvarlak laflarla deil, pratikle devam.
22/7/11
17:27
Page 1
TUTUKLU GAZETE
Trk siyasal hayatnn son 20 ylna damga vuran Cumhuriyet Mitingleri 2006-2007 yllar arasnda organize ettiim 6 mitingden olumaktadr. Ben bu mitingleri demokrasinin geliimi iin organize ettim. Hepsi sivil toplum rgtlerinin katlmyla gereklemitir. 14 Nisan 2007 Ankara Tandoan mitingine 1,5 milyon kii katlmtr. 28 Nisan Burhaniye mitingine 30 bin kii katlmtr. 29 Nisan stanbul alayan mitingine 3,5 milyon kii katlmtr. Ardndan zmir Gndodu meydannda yaplan mitinge 2 milyon kii katlm ve bu mitinglerin hibirinde olay kmamtr. Mitinglerde ortak slogan "Ne eriat ne darbe tam bamsz demokratik Trkiye" olmutur. Ben mesleimi dnsz yaptm, zgr dnme ve kar kma hakkm kullandm iin tutuklandm. 23 Eyll 2008'den bu yana suumu syleyin dedike "sen suunu biliyorsun" diyen savclar ve tutukluluu cezaya dntren yarglarca cezaevinde tutuluyorum. Yldrlmak, engellenmek ve yok edilmek isteniyorum. 110 gndr de hibir gereke olmakszn tek bama tecrit hcresinde tutuluyorum. Babakan 2000 ylnda stanbul Belediyesi'ndeki yolsuzluk haberlerim ve kendisinin 1 milyar dolar olduuna dair mfettilerce hazrlanm raporlar haber yaptm iin Silivri'de tutulduumu syledi. Ben gerei yok etmek isteyenlere karym.
Cehalete karym. fade zgrln zindanlara doldurup, susturanlara karym. Davann ad Ergenekon veya KCK olmas fark etmiyor; banazla karym. Adalet aryorum. iddetin sokaklarmz ve yatak odalarmz esir almasna, iddetin devlet eliyle otoriterlikten faizme dntrlmesine karym. Bu anlayn siyaseti esir almasna karym. Tek politik ve dini g olmak isteyenlere karym. ktidar, muhalefet fark etmez tek sesli dzene karym. Ben siyaset kartellerine karym. Trkiye'de mafya ve devlet destekli etelere, yolsuzluklara kar mcadele ettim. lk faili mehul cinayetleri ve bunlarn devlet destekli oluunu belgeledim. Susurluk etesinin ceza almasn salayan belgeler, Yeil kod adl Mahmut Yldrm'n kimliini ben aa kardm. 14 kitap yazdm, hemen tamamnda bunlar anlattm. "Bana Susurluk raporu neden sende kt? Yeil'in kimlikleri neden sende?" diyorlar. "Arivinde neden Gizli raporlar var?" diyorlar. Gazetecide ne kacak? imdi bana savclarn syleyemedii bir sutan; TCK 311 TBMM'yi ortadan kaldrmak, 312 Hkmeti ortadan kaldrmak, 314/2 Silahl Terr rgt yesi olmaktan 2 kez arlatrlm mebbet hapis ve 300 yla kadar da hapis cezas istemiyle yarglanyorum.
Suumun delilleri ve hukuki fiil gerekeleri sylenmiyor. Tutuklandktan 14 ay sonra 21.12.2009 gn karldm durumada "suumu syleyin, savunma yapacam" dedim ama savclk mehil istedi. Mahkemeye soruyorum ama sylemiyor. Oysa tutuklulua devam kararn mahkeme bakannn kar oyuna ramen iki yarg srekli ayn nedenle ve AHM kararlarna aykr olarak gerekesiz olarak reddediyor. kiye bir oyla 33 aydr tutukluyum. Mahkemeye yle sesleniyorum; ama onlar beni duymak yerine Ankara'daki otokrat siyasi patronlarn dinliyorlar: Birey olarak devlete kar hangi suu, ne zaman iledim? Yoksa burada bulunmam bana kar devletin su ileme durumumudur. Ben hak ve devlerimi yerine getirip, kurallarna gre yaarken devlet iradesini bana kar su ilemekte nasl kullanr? Ceza sua baldr. Bana, devlete kar suumu syleyin. Ben TBMM'yi ne zaman cebir iddet, ben hkmeti ne zaman cebir iddet kullanarak ykmaya almm? Ben Ergenekon denen rgte ne zaman katldm? Benim yneticim kim? Bana hangi talimat veriyor? Ne zaman, nerede? Hangi iradem sua dnk? Ne zaman terr vdm? Dantay saldrs ve Cumhuriyetin bombalanmasna ben karabilir miyim? Soruyorum, vicdannza soruyorum ben PKK'l olabilir miyim? Hangi mtemadilik ba, hangi dnce birlii, hangi irtibat? Deliller nerede? Eylem ne? Zarar gren kim? Nerede, hangi zarar grd? Ne zaman grd? Kim buna ahit oldu? Ceza, sua bal bizim hukukumuzda, evrensel hukukta da yle. Suum ne? Deliller nerede? devini oligarinin isteklerine balayan devlet, devlet olabilir mi? 27 aydr ne yaptnza baknz. Yasalarn z, ruhu vardr. Siz Trk Ceza Yasasnn ve Ceza Muhakemesi Yasasnn zn, ruhunu yok ediyorsunuz. Hukuku rakip, muhalif yok etmekte kullanmaya kalkan cehalete kar kmak sizin deviniz. Meru ilikilerim, sosyal hayatm, siyasal tutumum yasalara uygun ve effaf bir yaam srmem su saylyor. Unutmayn buna dur demezseniz, bu canavar burada bomazsanz adaleti ve hukuku egemen klmazsanz, bu canavar sizi de yutar. Benim Ergenekon hikayem budur.
dergilerinin Ankara temsilciliini yrttm. Ekmek ve Adalet dergisinin temsilciliini yrtrken 2004 ubatnda gzaltna alnp, tutuklandm. O gnden bu yana tutsam. Sansrn kaldrlmasnn zerinden 103 yl geti. Ama sansr, basn zerindeki siyasi, ekonomik basklarla, kapatma tehditleriyle, iten atmalarla sryor; gzalt ve tutuklamalarla, daha baslmam kitaplarn bile toplatlmas ve bunu yazmann tutuklanma gerekesi yaplmasyla aralksz sryor. Trkiye, dnyada en ok gazeteci tutuklayp, hapseden lke durumunda. "Snr Tanmayan Gazeteciler rgt" 2010 ylnda, Trkiyenin basn zgrl sralamasnda dnya lkeleri arasnda 138. olduunu aklamt. Sizin de belirttiiniz gibi, bugn 70 gazeteci hapishanelerde tutsaktr, 150ye yakn gazeteci de hapse atlma tehlikesiyle kar karya. Gazeteciler hakknda 2 binden fazla alm dava var. Trkiyedeki tek Krte gazete olan Azadiya Welat dokuzuncu kez 15 gn sre ile kapatld. Benim de mensubu olduum devrimci-sosyalist basn zerindeki sansr ve bask her dnem daha youn olmutur. Halka ulamas, gerekleri anlatmas Nazi dnemlerini aratmayan basklarla
YEkmek ve Adalet
engellenmeye allmtr. Toplatmalar, yayn durdurma kararlar, para cezalar, alan yzlerce dava, dergi brolarnn lke igal eder gibi baslp-talan edilmesi, alanlarnn ikencelerden geirilip tutuklanmas, datmclarnn sokak ortasnda vurulup katledilmesi Olduu iddia edilen "basn zgrl"nn bir paras olmutur. Bugne kadarki tm iktidarlar gibi AKP iktidar da demagojiyle bu gerei gizlemeye alyor. Trkiyedeki basn zgrlnn "en ileri demokratik lkelerinkinden daha ileri bir seviyede" olduunu iddia ediyor. Gerekte ise devrimciler bata olmak zere, kendi politikalarna hizmet etmeyen tm kesimleri susturmak iin azgnca saldryor. Baskyla, ihale antajlar, vergi cezalar tehditleriyle sindirip, susturmaya alyor. En kk bir eletiri yapan gazeteci, televizyoncu, ke yazar bile iten atlyor. Bunun son rneklerini siz daha yakndan biliyorsunuz. Gazeteci Nuray Mert kfrle, tehditle hizaya getirilmeye allrken, NTVde program yapan idem Anad, Mirgn Cabas, Banu Gven ve ana haberi sunan Can Dndar ekrandan uzaklatrld. "leri demokrasi" byle icra ediliyor. Demokrasi standard ykseldike sansr de artyor. Dnce ve ifade zgrlnn nne yeni engeller kartlyor. lkemizde istisnalar dnda hep muhalif gazeteciler tutuklanm, yllarca hapis
yatrlmlardr. ktidar gibi dnp, yazmayan gazetecilere "terrist" yaftalar yaptrlmtr. Bugn ben dahil tutuklu bulunan pek ok gazeteci iin sylenen "terrist rgtlerle balants var" sylemi de bu mantn bir gstergesidir. te basn zgrlnn gasbedildii nokta tam da burasdr. Ve Nazi dnemindeki Papazn akbetine uramamak iin "Tutuklu Gazete"ler kartmak zorunda kalmamak iin ncelikle bu demagojinin karsna dikilinmelidir. Tekellerin deil, halkn karlarn savunan, yalan, demagojiyi deil, ar bedeller deme pahasna gerekleri haykran devrimci gazetelere ve alanlarna sahip klmaldr. Bunun basn zgrln savunmann, istemenin en temel artlarndan biri olduunu dnyorum. Nasl ki, gazetecilerin hapsedildii, ikencelerden geirilip, katledildii, gazetelerin kapatld yerde basn zgrlnden sz edilemezse, devrimci-sosyalist gazete ve alanlarna sahip klmadan da basn zgrlnn savunulamayacana inanyorum. Basn zerindeki tm basklara ve sansre boyun ememek; birlii, dayanmay, rgtll her koul altnda daha da glendirip hayata geirmek gerektii lkemizin deimeyen bir gereidir. Bitirirken, sizleri bu duygu ve inanla tekrar cokuyla selamlyor, tm basn emekilerine sevgi ve selamlarmz iletiyorum.
Deniz YILDIRIM
talimat almaz. Bu ilkelerle bir habere bak amz belgenin kimin arivinde bulunup bulunmad deildir. Sz konusu olan kamu yarar ise kiilere deil gereklere sayg duyulmaldr. Hibir haberimiz yalanlanamad. Bir belge, dosya varsa elimizde, gereklere gveniyorsanz haber yaparsnz. Ergenekon hakimleri 2-3 yl tutuklar diye dnmezsiniz. Haberlerin ierii ile ilgili hibir aklama yapamayanlar, rgt balants samalna devam ediyorlar.
22/7/11
17:28
Page 1
TUTUKLU GAZETE
NEDEN HAPSTEYZ?!
rkiyede yaayp Fsun ERDOAN da, birazck toplumsal sorunlarla ilgili olan herkes bilir ki; her dnem memleketin hapishaneleri airleri, yazarlar, aydn ve gazetecileri arlamtr!.. Bilinir bu corafyada dnmenin, yazmann, retmenin, gerekleri yksek sesle dile getirmenin, itiraz etmenin bedelinin byk olduu!.. Says hi de az deildir bu topraklarda gazeteci, aydn cinayetlerinin!.. Kandra 2 Nolu T Paynza yaamak derse eer; "Se, been Tipi Hapishanesi al!" misalidir hapis cezalarstelik aylarca hi sorgusuz sualsiz; ne iin tutuklandnz, neyle yarglandnz bilmeden hapis yatmak da; 2006 ylnda yrrle konulan Terrle Mcadele Yasasnn (TMY) bir ekstrasdr!.. Bilirsiniz bu corafyada "minareyi alan klfn da uydurur" kuralnn geerli olduunuUymadnda da, hi zorlanmadan "ben yaptm, uysa da olur uymasa da" derler. Madur olana ise, bedel deye deye haklln kantlamak, olmayan adaleti aramak der. Anti-demokratik yasa ve baskc-faizan uygulamalarn hkm srd lkemizde, haksz yere yllarca hapiste kalmann, hakknzda onlarca hatta yzlerce yla varan hapis cezalar istenmesinin arlatrlm mebbetle yarglanmann da bir nemi yoktur!.. Kamuoyu basks olutuu bu tip durumlarda ise, devlet, hkmet adna aklama yapmak zorunda kaldklarnda da; iknac gelenee uygun olarak nceden hazrlanm, formle edilmi "yantlar" gzlerimizin iine baka baka tekrar ediliyor!.. Ahmet IK ve Nedim ENERin tutuklanmalarnn ardndan bildiim kadaryla ilk kez, tutuklu gazetecilerle ilgili bu kadar kitlesel protesto gsterileri oldu. ok sayda meslek rgt ve meslektamzn bu ortak hareketi hkmetin ba, Babakan Erdoan bu konuda aklama yapmak zorunda brakt "Gazetecilik faaliyetinden dolay hapiste yatan yoktur" dedi. Ayrca Erdoan, bu aklamasnda cezaevinde 27 gazeteci olduunu, onlarn da anayasal dzeni zorla deitirmeye kalkmak, terr rgtne ye olmak, cinsel istismar, nitelikli yama, ateli silah bulundurma, resmi belgede tahrifat sularndan tutuklu olduunu iddia etti Erdoann aklamasnda siyasi nedenlerle adli sular birlikte anmasnn kt bir demagoji, irkin bir kurnazlk olduunu belirtip geeyim Burada esas olarak biz tutuklu gazeteciler bakmndan nemli bir noktaya dikkat ekmek istiyorum. Tutuklu bulunan ve says 60 geen gazeteciler sorununda Babakan Erdoann belirttii anayasal dzeni zorla deitirmeye kalkmak, terr rgtne ye olmak, propagandasn yapmak iddialar u an da tutuklu bulunan ve yarglanan gazeteciler iin hazrlanan iddianamelerde mevcuttur. Yurtsever, sosyalist basndan gazete ve dergilerin sahip ve yaz ileri mdrleri bile toplatma ve kapatma cezalarna gereke olan yazlar nedeniyle yarglanrken, illa ki yasad bir rgtle balants kurularak hazrlanm iddianamelerle yarglanyorlar. Dolaysyla Babakan Erdoana ve yine ayn dorultuda aklama yapan Cumhurbakan Abdullah Gle bu aklamay yapma olanan veren Terrle Mcadele Yasas gereini grmeden, bu ucube, baskc, insan hak ve zgrlklerini ayaklar altna alan yasann kaldrlmas iin mcadele etmeden, Trkiyede gazetecilerin, yazarlarn, aydnlarn tutuklanmasnn nne geilemeyecei grlmek zorundadr. 2006 ylnda yrrle koyduklar TMY bugn btn ilerici, demokrat, aydn, sosyalist her meslekten bireyin ve kurumlarn tepesinde Demoklesin klc gibi sallandrlmaktadr. Ve ne yazk ki, Ahmet IK ve Nedim ENERin tutuklanmalarna kadar bu gerek maalesef grlmedi. Tutsak gazeteciler olarak bizler, ok az sayda meslektamz ve kurumun dayanma abalaryla tutsaklmz yaayageldik. Daha dne kadar (ki, bugn de nemli oranda bu durum geerlidir) devletin, hkmetin bu tipten iddialar yaygn medyada alan gazeteciler ve meslek rgtlerimizce de itibar grm, grmektedir!.. Evet! Geni bir kesime gre, Basn ve RTK Yasasna gre kurulmu ve yayn faaliyeti yrten kurumlar ve alanlar; radyo, televizyon ve gazete olarak deerlendirilmiyor. Buralarda alanlar da gazeteci grlmyor. Yllardan beri ortada kocaman bir ifte standart ve keyfiyet var. Devlet ve hkmetler de, bu yaklamlar arkasna alarak, anti-demokratik, faizan yasalarn yrrle koyup, uygulad, uyguluyor!.. En genel hatlaryla izmeye altm bu tabloya ilerici, yurtsever ve sosyalist basnn payna den eksik ve zaaflar da ekleyerek bitireyim yazm.. Esas olarak muhalif basnn kendi alanlar, bask ve sindirme fiilen kendine yneldiinde sesini ykseltmesi Trkiyede anti-demokratik, baskc, faizan yasalarn yrrlkte olmasn "kanksamak" ve bu tip saldrlar sz konusu olduunda, ilk anda bir tepki gsterip, devamn getirmemek, mcadeleyi genelletirme zerine planlar yapmamak Saldr kime ynelirse ynelsin, bunu kendisine ynelmi bir saldrym gibi alglayp, buna uygun bir refleksi, hareketi rgtleyip, kar duramamak!.. Ve bir de, tutuklu gazeteci herhangi bir nedenle alt kurumla arasna bir mesafe koymay tercih etmise ayet; ilgili kurumun cehaletle-sakillii birletirerek tarihi yeniden yazmaya kalkmaktan tutun da, o gazeteciyle ilgili haberleri grmezden gelmeye, sansrlemeye, ellerinden gelse tutuklu gazeteciler listesinde adn izmeye kadar dzeysiz davranlar da eklediimde; biz tutuklu gazetecilerin durumuna dair tablo en genel hatlaryla ortaya kar Sonu olarak; TMY kaldrlmadka, basn zerindeki antidemokratik basklara son verilmedike, bugn bizi tutsak eden yasalarn bir gn size de, herkese dokunabileceini Basn meslek rgtleri bata gelmek zere, tm meslektalarmzn, basnn duyarl olmas gerektii beklentimi(zi) tekrar etmek istiyorum. Sansrn "kaldrl"nn 103. yldnmnde ho geldin TUTUKLU GAZETE!.., Emek veren tm meslektalarmn, kii ve kurumlarn eline, emeine salk!.. Tutuklu Gazetecilerle Dayanma Platformu ierisinde yer alan tm kurum ve ahslara teekkr ve sevgilerimi gnderiyorum.
inde beni Bakrky Adliyesine gtrecek jandarma ve arac beklerken, odaya, nn niversitesi eski rektr ve Ergenekon davas san Fatih Hilmiolu girdi. Bir iki dakika sonra da ayn davada yarglanan Prof. Dr. Yaln Kk getirildi. nfaz Koruma memurlarnn nezaretinde selamlap tantktan sonra kk bir sohbet yapacak zamanmz oldu. lk szlerden sonra Hilmiolu, sanrm bir sredir iinde tuttuu ve zaman geldiinde yani karlamamzda sylemek istedii cmleyi yzme syledi; "Eee Dardayken Ergenekon, Ergenekon diyordunuz, bakn imdi
kon operasyonunda tutuklanacak gazeteciler listesinin bana ismimi yazdrmaya baladlar. Posta Gazetesindeki kemde bama gelenleri / gelecekleri yazdm. lme hazrdm ama Ergenekon operasyonunda tutuklanacam aklma pek gelmiyordu. Tersini syleyenlere veremeyeceim hibir hesabm olmadn, her telefon konumasnn her yazdmn hesabn verebileceimi sylyordum. O yzden tedirgin ama kendime inancm tamd. Ben yazdm eylerden sorumlu tutulacam diye dnrken, hi beklemediim bir biimde yazmadm eyler ve yapmadm eylerden sorumlu tutularak 3 Mart gn Ahmet ile birlikte gzaltna alndm ve daha sonra tutuklanarak Silivriye kapatldm. Ne Hanefi Avcnn kitabnn bir blmn yazdm, ne de Ahmetin kitabnn yazmnda onu altrdm. Zaten Avc ve k da ifadelerinde bunu teyit ettiler. Yaknda iddianame kar (umarm), o zaman suumuz neymi grr, savunmamz yaparz. Ama dnyada gazeteciler ve kamuoyu tpk Trkiyedeki ounluk gibi benim bama gelenin bir "intikam operasyonu" olduunu dnyor. Ahmetin de Ergenekon diye tarif edilen yaplara kar olduunu herhalde yazmaya gerek yok. TUTUKLULUKLA DEL TUTKUYLA Benim "gerek" ile ilikim tutkuludur. rendiim bir gerei herkesle paylamazsam yaayamam. nsann sevdiine "seni seviyorum" demesi gibidir, bir gerei gazetecinin okurlara halka aktarmas. Duygularnz da haberin z olan olgular da sahici olacak. O zaman deil tutuklanmaya, lmeye bile deer. Eee, ben de sevdiim iin ve mesleim iin nefes alr ve veririm. Sahici olarak, gerekirse almamak zerine veririm nefesimi. Eer ben Hrant Dink cinayetinde gerei syleyemeyecek, yazamayacaksam yaamann ne anlam var? nk yaamak iin vcudumuzun oksijene ihtiyac var. Ruhumuzun da yaamas iin, ruhumuzun oksijeni adalet duygusudur. Benim iin, senin iin, bizim iin hepimiz iin Hrant Dink iin adalete ihtiyacmz var. Bu cinayetin tam olarak aydnlatlmadn biliyorsunuz ve ruhunuzda bir sknt var hissediyor musunuz? te, o ruhunuzun oksijeni olan adalet eksikliinden ve ben gazeteci olarak bu eksikliin giderilmesi iin 3,5 yl altm, her bedeli dedim ve dyorum. Yazy bir baka anekdotla bitireyim. 3 Mart 2011de gzaltna alndktan sonra 5 Mart gn Sayn Savc Zekeriya zn karsna ktm. avukatm da yanmdayd. Sorulardan birisi 2009 yl Temmuz aynda yaymladm bir kitap ile ilgiliydi. altm Milliyet gazetesindeki efim ile kitap zerine yaptmz bir telefon konumas okundu. Konumada efim bana, kitab henz okuyup eletirilerini vermeyen gazeteci bymn "Neden benim eletirilerimi almadan bastrd. Acele etti" eklindeki sitemini aktaryordu. Ben de 1,5 ay nce kitab kendisine verdiimi gr vermeyince yaynevinin istei zerine bastrdm sylyordum. Konumada ben son olarak "Ne yapaym istiyorlarsa beni iten atsnlar" diye tepki gstermitim. Savc z, "Bir kitap yazmak iin neden iten atlmay gze alyorsun?" diye sordu. Ben de cevap olarak "Sayn Savcm, bir sava karsa devlet bana lmcl bir grev olan askerlii kanun ile verir. Ama i, ifade zgrl, basn zgrl olunca lmek gerekiyorsa nce ben giderim" dedim. 5 Mart 2011 gn tutuklandktan sonra Trkiyede ve dnyada ortaya kan ifade zgrl ihlalleri konusundaki fotoraf ekmek zere Viyanadan bir heyet geldi. Uluslararas Basn Enstits Direktor Alison Bettel Mc Kenzie yapt basn toplantsnda kendisine yneltilen, "Trkiyede basn ABDden daha zgrdr" eklindeki ifadeye katlp katlmad sorusuna "Dalga m geiyorsunuz? Ben Amerikada gazetecilik yaptm. Orada gazeteciler hapse girme korkusu olmadan mesleini yaparlar." yantn vermiti. Trkiyede ise gazeteciler hapse girme riskine ramen ve bu riski bile bile mesleklerini yapyorlar. Umarm bu korkular ksa srede geride kalr.
siz de buradasnz" dedi. Evet, ben de, Ahmet k da, Fatih Hilmiolu, Yaln Kk ve dier drt kiiyle birlikte Silivri 2 Nolu Kapal Cezaevinde "Ergenekon Terr rgt" yelii iddiasyla neredeyse drt aydr tutukluyduk. Elbette nerede olduumu biliyordum ama Hilmiolu baka bir ey sylemek istiyordu. "Fatih bey, benim Ergenekon davasyla ilgim, Hrant Dink cinayetiyle ilgilidir. Ergenekonda yarglanan baz sanklarla Dink cinayeti sanklar arasndaki balantya dikkat ektim. Burada Dantay saldrs yarglanyorsa Dink cinayeti dosyas da Silivride yarglanmalyd. Ergenokonu da yarg kesin kararn verene kadar iddia boyutuyla ele aldm" dedim. Hilmiolu, bunca yln profesr, o, kendine gre bana dersini vermiti. Aklamam dinleyip dinlemediine emin olamadan, jandarma ve nakil arac geldi. Hilmiolu ile Kk Silivri kampsndeki duruma salonuna gtrd. Beni Bakrky Adliyesindeki durumama gtrecek Jandarmalar ile nakil arac da biraz sonra kapya yanat. Silivri Bakrky arasnda 1-1,5 saat sren yol boyunca dndm durdum. Hilmiolu her ne kadar sitem ediyor gibi konutuysa da benim ve Ahmetin durumunu da zl bir ekilde zetlemiti. Bir yandan memleketin kanl gemiinde imzas bulunan "Derin" yaplarla ura ve kaleminle buna kar dur, deil asker, sivil otoritesi, mahalledeki abi otoritesine hatta aile byklerinin otoritesine isyan et ve her vesayete kar k Sonra da demokrasiyi zehirleyen bir baka vesayeti zihniyetlerin bir arada olduu Ergenekon ad verilen yapnn yesi olmakla sulan. Bizim de zaman zaman konutuumuz bu durumun Hilmiolunun azndan ama bir baka amala tasvir edilmesi bana ilgin geldi. Evet, ben ve biz Ergenekoncu olmadmz biliyorduk, silahl terr rgtne ye deildik ama ite Silivrideydik. Hem de drt aydr. Zor bir durum bizimkisi Hilmiolu aslnda birok Ergenekon davas sannn da dncesini dile getirmiti. O, bir akademisyen nezaketiyle bu kadarn syledi. Ya Veli Kk, Kemal Kerinsiz dahil dierlerinin aklndan neler gemiti? Oysa 2008 yl Mays ayndan beri gece gndz zerinde altm meslektam Hrant Dink cinayeti ile Ergenekon davasnn birlemesi iin iki kitap, 100e yakn haber ve yaz yazm, ktm her televizyon kanalnda bunun delillerini ve emalarn sallamtm. LDEN KARDE OLUR MU? Tam zamanl olarak Hrant Dink cinayetini aratran bir gazeteci oldum. Bir de kardeim oldu. nsan bir lyle karde olur mu? Evet, oluyormu. Ben neredeyse 3,5 yldr kardeim olan Hrant Dinkin
katline gz yuman devlet grevlilerinin peinde yaadm. Hrant Dink ile konumam gerektiinde, onun z kardeleri Hosrof ve Yervantn yannda aldm soluu. yldr en ok telefonla konutuum ve grtm Hosrof ve Yervant idi. Her bulduum belgeyi, bir ipucunu onlarla tarttm. Bunlar yaznca ok eyin deieceini dndm hep. Evet, ok ey deiti. Trkiye ve dnya kamuoyu Hrant Dinkin devletin polisi, jandarmas ve MTinin gz nnde ldrldn grd, ihmali ya da kast olan tm devlet grevlilerini isim isim rendi. Ama yalnzca rendi. O kadar. Hepsi terfi ettiler, bazlar mstear, bazlar vali, bazlar mdr oldu. Jandarmalar 6 ay hapis cezas ald. Tek ama tek bir polis yarg nne kmad, karlmad. Oysa cinayet polisin gz nnde ilenmi, Hrant Dinkin hayatn korumakla grevli polis, cinayetin zerini rtmek iin mahkemelere yanltc belgeler gndererek adalet arayanlar kr etmiti. Devletin tm kurumlaryla zerini rtmeye alt cinayetin zerindeki rty ise gazetecilik, onurlu gazetecilik kaldrd. Eee, devlet bo durur mu? Sen misin Dink cinayetini aratran. nce Beiktataki zel yetkili savclara ikayet ettiler. Polislerin ikayetini yerinde gren savclar 11. Ar Ceza Mahkemesinde 20 yl hapis istemiyle dava at. Yetmedi ayn ikayet dilekesine bal olarak stanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesinde 8 yl hapis istemiyle ikinci bir dava, kitapta yaymladm ema nedeniyle Bakrky 2. Asliye Ceza Mahkemesinde de 4,5 yl hapis istemiyle nc bir dava ald. Bylece Hrant Dinki ldren katil Ogn Samast 20 yl hapis istemiyle yarglanrken ben 32,5 yl hapisle yarglanan bir gazeteci oldum. Polisimiz bununla yetinir mi? Nisan aynda bu davalar alr almaz Mays 2009da polise aslsz bir e-mail gnderilmi (!) Kimlii (M.Ylmaz) gibi ierii de sahte olan bu e-mailde benim "Ergenekoncu" olduum yazyordu. Polis sahte ve ierii yalan olan bu e-mail ile beni bir sylentiye gre alt ay, bir sylentiye gre iki yl dinledi. Sen misin "Dink cinayetinde istihbarat polislerin ihmali var" diye yazan, onlar da seni dinlerler tabii. Bu dinleme ve takiplerden bir sonu alamam olacaklar ki tetikileri aracl ile haber zerine haber gnderip sanal alemde Ergene-
Ama "ileri demokrasisiyle" vnen iktidar, anlalan fotoraf makinelerini molotofkokteyli, kameralar el bombas, kalemleri ise suikast silah olarak gryor. El insaf demekten baka ne denir bilemiyorum. Yaadmz bu ada zer ne kadar Babakan ve grlkler nnde bu hkmet yetkilileri tarakadar engellerin olfndan her frsatta gazeteci olmas tek kelimeyle madmza ynelik deerlenbu gzelim lkeye dirmeler yaplsa da, bugn Adana hakszlktr. Soruyoyetmie yakn insan gazeteciKrkler Cezaevi rum "ileri demokralik mesleini icra ettikleri iin si" diyenlere; siz lcezaevinde tutulmaktadrlar. kemizin dnya sralamasnda yz bilTutuklu bulunan bu insanlar hakknda mem kanc basamanda yer almasn kimi Ergenekon, kimi KCK ve kimileri iinize nasl sindirebiliyorsunuz? Bu farkl "illegal rgtlere" ye olduklar utan verici tabloyu deitirmek yerine, ya da propagandalarn yaptklar gegazetecilere "terrist" yaftas yaptrreke ve iddialar ne srlm olmas mak ve onlar zindanlara atmay kendibu gereklii deitirmez. Kald ki, nize nasl yaktryorsunuz? Bu insanhibir dzen, kendine muhalif olan inlar kimi ldrm, kimin malna mlsanlar, muhalif olduklar gerekesine dayanarak tutuklamaz. Bunun iin mut- kne el koymu ki "terrist" oluyorlar? Biraz insaf ve vicdan diyorum. Ama laka kendine gre yasal klflar bulacak maalesef gerek Babakan, gerekse hve bunu toplum nezdinde merulatrkmet yetkilileri ve onlara yakn baz maya alacaktr. Bugn de yaplan medya kurulular, her frsatta bizi birer bunun tesinde bir ey deildir. Bunun "terrist" gibi topluma sunmaya devam en somut rnei mevcut tutuklu buluetmekteler. zellikle yakn bir zaman nan tm meslektalarmzn zerinde ncesine kadar ayn uygulamalara mayasad olarak deerlendirilebilecek ruz kalan ve hakl olarak haykran bu bir eyin ele geirilmemi olmasdr.
SEYTHAN AKYZ
medya kurulularnn bugnk tutumlarnn bizleri derinden zdn belirtmek isterim. Zira "terrist" olmadmz ve sisteme muhalif kimliimizden tr bugn zindanlarda olduumuzun, en ok da bu meslektalarmz tarafndan bilindiini iyi biliyoruz. Buna ramen bu tutumlarn en az zindanda esaret altnda olmak kadar bizleri acttn belirtmek istiyorum. Bundan dolay tutuklu bir meslektalar olarak bu medya kurulularndan brakn bizleri savunmay, birer "terrist" gibi bizi topluma sunmaktan vazgemelerini istiyorum. Bu arkadalardan bylesi ahlaki bir tutumu beklediimi sizler araclyla iletmek istiyorum. Gerek karacanz gazetede, gerekse dier eylem ve almalarnzda bu hususun daha fazla ilenmesi gerektiini dnyorum. nk bizimle ilgili yaplan deerlendirme ve yaynlarda, koullarmzdan tr kendimizi yeterince savunma imkanna sahip deiliz. Bu nedenle siz duyarl insanlara daha fazla sorumluluk dt kansndaym. Bizlerin neden tutuklandmz, bu ynl almalarn sklatrlmas ve topluma doru bir ekilde anlatlmas temel beklentimizdir. Yaplacak bylesi anlaml almalar, zindandaki esaretimizin yaratt acy hafifletecektir. Zira bizim sesimiz olacak baka kimsemiz yoktur. Bunlarn yan sra son dnemlerde belli bir ortaklama olumusa da hl muhalif kesimlerin yeterince gl bir
dayanmay ve birlikte mcadele etme stratejisini yakaladn belirtmek zordur. rnein sistematik bir ekilde baskya maruz kalan Krt basn-yayn kurumlarna sahip kma ok zayf kalmaktadr. Elbette dzen sahipleri iin Krt-Trk fark etmiyor. Muhalif olan hepsine yneliyor ve inanlmaz basklar uyguluyor. Ama burada Krt basn kurumlarna zel ynelimler bulunuyor. Bunu grmek ve bunun iin daha fazla sahip klmas gerektiini dnyorum. Bu sylediklerimin Krt basn kurumlar iin de geerli olduunu belirtmek istiyorum. Deerli arkadalar, birok arkadan yorum beklenti ve grlerini sizlerle paylaacan bildirdiim iin fazla uzatmak istemedim. Ben de ksaca bu dncelerimi sizlerle paylamak istedim. Kendimle ilgili olarak da ksaca unlar paylaabilirim. Ben yaklak 20 aydr "KCK Adana basn sorumlusu olmak" iddiasyla tutuklu bulunuyorum. Bu 20 aylk sre ierisinde her ne kadar iki durumaya karlmsam da halen ifadem dahi alnabilmi deildir. Bir dahaki duruma da 15 Eyll 2011de yaplacak. Bu da demek oluyor ki bu tarihe kadar tutuklu kalmaya devam edeceim. Tekrardan bu anlaml almanzdan dolay sizleri kutluyor, selam, sayg ve sevgilerimi gnderiyorum. zgrlklerin snrlandrlmad ve herkesin rengi ve fikriyle yaad bir dnya dileiyle
22/7/11
17:28
Page 1
TUTUKLU GAZETE
GAZETEC DELMZ!
CumhurbaSedat ENOLU kan Abdullah Gl'n getiimiz gnlerde verdii bir beyanat, ifade ve basn zgrl konusunda devlet zihniyetini yanstan ibretlik rneklerden biriydi. Biriydi diyorum, nk daha ncesinde Babakan Recep T. Erdoan Edirne da dahil olmak 1 Nolu F Tipi zere devlet/hCezaevi kmet adna konuan bakaca yetkili ahsiyetlerin Cumhurbakan'yla ayn mahiyetteki beyanlar pe pee yansmt basna. Konuyla ilgili youn tartmalarn n de almt bylece. zellikle Ahmet k ve Nedim ener gibi muhalif kimlikleri bilinen tannm meslektalarmzn da "terr rgt" operasyonlar kapsamnda "yakalanp" tutuklanarak cezaevine konmalar sonrasnda younlaan ve ciddileen kamuoyu sorgulamalar ve tepkileri siyasal iktidar ifade ve basn zgrl sonunda keye sktrmaya balamt. nk alenen ortada olan ey uydu: Bir yanda says yetmii bulan tutuklu gazeteci/yazar, alm yzlerce dava, bunu katlayan sayda yrtlen soruturma dosyas ve toplamda binlerce yl bulan ceza istemi... Dier yanda ise devlet/hkmet yetkililerinin "Basna ABD'den bile daha ileri zgrlkler tanyan yasalarmz var" diye bbrlenerek yineleyip durdurduklar sylem... Yani, somut gerekleri bo palavralarla gizlemeye almann yaman elikisi... te bu yaman eliki A. Gl'e Polonya'ya yapt resmi ziyaret srasnda spanyol bir gazeteci tarafndan soru olarak yanstldnda yaand ibretlik manzarann son rnei. A. Gl "sadece" cumhurbakan olduunu unutup (ya da cumhurbakan olunca otomatikman "savc" ve "yarg" da olabilme hakkn kendine bahederek!..) tutuklu bulunan gazeteciler hakknda tabir-i caizse at azn yumdu gzn. zetle unlar syledi aralarnda benim de bulunduum tutuklu gazetecilerle ilgili olarak; "gazeteci" deilmiiz biz... Tutuklanmamz/yarglanmamz "gazetecilik faaliyetleri"mizden dolay deilmi... "llegal"miiz bizler... "Terrist"miiz... Hem de yle byle cinsten deil, "silahl rgtlerin iinde yer alan" cinstenmiiz. "Silahl atmalara" bile giriyormuuz... Bizim gibilere "gazeteci" dememek lazmm... "Trkiye'yi yanl tantmak" olurmu bu... Cumhurbakan'nn azndan yinelenen bu ibretlik beyanlarn ve tutumun, hkmetten polis tekilatna, yarg mekanizmasndan akademik dnyaya ve medya alanna kadar uzanp karln bulan devlet zihniyetini temsil ettii ak olsa gerek. rnein; sosyalist, yurtsever, ilerici muhalif basn emekileri ve kurumlar zerindeki her trl bask, yasak ve sansrn merulatrlmas abalar... Yarg ileyiinin srekli politik bask ve ynlendirme giriimleri altnda tutulmas... Hukukun evrensel ilkelerinden olan "masumiyet karinesi"nin yok saylmak istenmesi... Yllara varan uzun tutukluluk srelerinin fiilen infaz uygulamas yerine geirilmi olmas vb. gereklikler, bu faist devlet zihniyetinin kolektif marifetlerinden sadece birkadr. Haliyle, bu gerici/faist devlet akl iin "Trkiye'yi yanl tantmamak" olunca maksat, her yol mbah kabul ediliyor, gerisi teferruat!... "Bu byle biline!
Faysal TUN
lr klmak iin gncel gereklie ilikin de birka szclkle basn-yayn faaliyetlerine deinelim. Sisteme gbek ba ile bal basnda yaymlanan diziler, spor, kltr, film, magazin vb. programlarn hepsini inceleyelim. Greceiz ki yaplmak istenen apolitik bir genlik, yoz-gdlerine balanm bir toplum yaratma hedefi-amac ne kar. Daha bilinen bir ifadeyle toplum, basn-yayn nclnde "35" ile ekillendirilir. Cinsellik, spor, sanat-kltr, edebiyat, hukuk, bilim, felsefe vb. belli bal alanlar objeletirilerek toplum faizmin "gsteri toplumu"na dntrlr. Bu konuda sistemin sac ayaklar ya da mimarlar ulus-devletler, kresel irketler ve medya tekelleridir. Toplumu znden boaltma, ahlaki adan bitirme, politik ynden kertme; varsa toplumu etkileyecek bir g/rgt/ideoloji, topyekn karalama kampanyalaryla arptma, mevcut iktidar dnda alternatifsizmi gibi gsterme (rnein; "ya AKP ya da CHPye oy verin, olmazsa MHP de olur" trnden seim dnemi yaynlarn hatrlayalm) Btn bunlar ve daha fazla toplumda biraz robot, biraz hayvan, az bir ey de uysal bir insan olarak" "ye-i-yat felsefesi"yle yryen siyaset-memlekete dnmeyen bir "model insan" yaratmaktr. Bu erevede temel gd hareketlendirilir. lk ikisi biraz daha gizliden yaplrken, ncs ok ak ve en youn kullanlandr. Bunun iindir ki, biskviden arabaya, sakzdan emlak reklamlarna kadar kullanlan "obje" kadndr. Basn yaynn iine dt bu durumu grnce rahatlkla birok dev basnyayn kurumunun gazetecilik yapmadn savunabiliyoruz. nyargl deerlendirmelerde bulunmadmz gazeteciliin temel ilkelerden sadece bir tanesini paylaarak gsterelim. "Gazeteci, bata bar, demokrasi ve insan haklar olmak zere, insanln temel evrensel deerlerini, ok seslii, farkllklara saygy savunur. Irk, etnisite, cinsiyet, milliyet, din, dil, snf ve felsefi inan ayrm yapmadan tm uluslarn, tm halklarn ve tm bireylerin haklarn ve saygnln tanr. Bir ulusun, bir topluluun ve bireylerin kltrel deerlerini ve inanlarn veya inanszln dorudan saldr konusu yapamaz. Gazeteci, her trden iddeti hakl gsterici, zendirici ve kkrtc yayn yapmamaya zen gsterir." Tek bir gazetecilik ilkesi byle ! Tabii ki gazetecilerin de ideolojik- politik grleri vardr ve bunlar aklama haklarna sahiptirler. Ancak bunu haberlerinde yapamazlar. Yorum yazabilirler bunun iin ve haber ile yorumu net bir ekilde ayrrlar. Hakaret, iftira bir haberin iinde hi ama hi yer almamaldr. Ama gelin grn ki Trkiyede yayoruz. Belki ciddi anlamda, Cumhuriyet tarihi hatta Osmanl yllarnda bile gazetecilik kurallarna uyulmamtr. Lakin son otuz ile otuz be yldr bu topraklarda gazeteciliin esamesi bile okunmamaktadr. Sonu olarak basn-yayn ciddi bir gtr ve u an Trkiyenin en etkili, en byk kurumlar varolu gerekeleriyle elimektedir. lkelerinin ve lkelerinin canna okumaktadrlar Bu lkenin btn sorunlarn basn zer demiyoruz; ama Demirelin sz tersinden ve olumlu anlamda dorudur: "Basn isterse, grevini doru yaparsa bu sorun ayda zlr." Msr, Tunus, Libya, Suriye vb. Ortadou lkelerinde yaayan asl HALKLARIN ZGRLK BAHARI olan devrimsel gelimeyi Krt corafyasn etkilemesin diye mi "Arap bahar" olarak adlandryoruz. On yllarn zgrlk ve demokrasi mcadelesini grmezden geldi basnmz. Gazete brolar bombalandnda, muhabirler ldrldnde, datmclar satrlarla dorandklarnda "dilsiz eytan"lar oynayanlar acaba bir ocuk heyecan ve saflyla "Kral plak" diyebilecekler mi?
Sevgilerimi gnderiyorum
te Alman Papaz Martin Niomelleri 24 Aralk 2010da Yry deranarak "basn zgrl"ne sahip gisinin teknik ilerinin yapld kanlarn birou halen devrimci-sosyaOzan Yaynclka yaplan polis list basn zerindeki terr, basky grbasknnda gzaltna alnan, tutukmezden gelmeye devam ediyorlar. Bu lanan devrimci gazetecilerden birikesimlerin asl istedikleri kendilerine yim. dokunulma ihtimalinin ortadan kalkmaHapishanelerde tutuklu bulunan sdr. Gerek anlamda basn zgrl gazetecilerin saysnn 70e ulatalepleri yoktur. ktidarla, emperyalistmasyla ifade ve basn zgrl, ibirliki tekellerle bir sorunu olmayan iktidarn basklarna kar kmaburjuva gazetelerin-gazetecilerin "basn nn gereklilii tartlmaya balanzgrl" mcadelesinde yer almad. Tutuklu gazetecilerle dayandklarn gryoruz. Basn zgrletirma amal eylemler, kampanyalar me mcadelesi verenler yz halka drgtlendi. Bu tartmalar, basn nk aydnlarmz, devrimci-sosyalist emekileri iinde duyarlln artyazarlar-izerlerdir. Bu mcadelede mas, mesleki dayanmann sergidevrimci-sosyalist basn, basnn yzalenmesi olmas gereken olumlu gek, onurudur. Bugn basn zgrl limeler. Evet, bugn basnda sanadna kullana geldiimiz ne varsa, Sasrn kaldrln zerinden 103 yl Sincan 1 Nolu bahattin Alilerden, Rfat Ilgazlardan, geti. Ama dnp basn tarihine F Tipi Cezaevi Blent lklere, Engin eberlere cabaktmzda lkemizde basnn nmzla, kanmzla, on yllarca sren hibir dnem zgr olmadn gryoruz. Siyasi iktidarlar, sansr kurumlar, yasalar, tutsaklklarla dediimiz bedellerin sonucudur. Bu denen bedellerin salad snrl zgrln komahkemeleri ile basn denetim altnda tutmaya alyor, yetmedii yerde ekonomik bask-oyunlarla kendine ba- runmann, geniletilmesinin yolu sansre-basklara karlatyorlar. zellikle devrimci-sosyalist basna ynelik ilkeli, kararl bir mcadele vermekten geiyor. Saldr basklar youndur. Mahkeme kararlar ile toplatma, ka- kime ynelirse ynelsin kar klmadka, basky gpatma, para-hapis cezalar bir yana, bu lkede gazete der- renler sahiplenilmedike srann eninde sonunda bize gi brolar bombalanm, yaklmtr. Muhabirler, yazar- geleceinin bilinciyle davranmalyz. Bask-terr bata snrl bir kesime, evreye ynelse de kar klmad, lar, gazete datclar katledilmitir. Bu saldrlar devrimci-sosyalist basna olduu srece engellenmedii srece tm muhaliflere ynelecektir. Smaalesef burjuva medyada alan basn emekileri ge- ra bize geldiinde deil, "ilk saldrda" tavrmz koymarekli-yeterli dayanmay gstermediler. Hatta yazdkla- lyz. Dayanmay, mesleki rgtllklerimizi byteryla iktidarn devrimci-sosyalistlere saldrlarna zemin rek, haklarmzn bilinli takipileri olarak "ifade ve bahazrladlar. fade ve basn zgrlne ynelik bu sald- sn zgrl" mcadelesinde iktidarlara kar daha rlarda srann kendilerine gelebileceini dnmediler. gl olabiliriz. almalarnzda baarlar diliyor, Sincan hcrelerinYok saydlar, grmezden, duymazdan geldiler. Bugn Nedim ener ve Ahmet kn da tutuklanmasyla birlik- den selam ve sevgilerimi gnderiyorum.
Rohat EMEK
Kaan NSAL
22/7/11
17:28
Page 1
TUTUKLU GAZETE
Fazl DUYGUN
Tezgahtaki balk
Yllar nce, bir gece yars Taksim, ukurcuma'da kaldmz mtevazi evimizi, elik yelekli, zel kyafetli polisler basm, sokak iki utan tutulmu, binamz kuatlmt. Mizanseni grenler, her an byk bir atma kabilecei sansna kaplabilirdi. Oysa "baslan", herkese bilinen ve 24 saat polis gzetiminde olan, sosyalist gazetecilerin kald bir evdi. Karmzdaki, zerrece ustalk iermeyen bir "basknarama" oyunu idi. Ve biz iki gazeteci arkadamla birlikte, bu kara mizah sahnesinin sonunda gzaltna alnmtk. Aylardan Kasm, yl 1995'ti. Sansre, basknlara, gzalt ve tutuklamalara kar kararllkla mcadele eden ve sosyalist basn alannda saygn bir yeri olan gazetemiz Atlm'n alanlar, "bunlar gazeteci deil, militan" denilerek, dnemin babakan ve bakanlarnca hedef gsterilen yaynlardan biriydi. Bu nedenle "gazeteci"den saylmyorduk. Tpk bugn olduu gibi. (Daha birka ay nce "onlar rgt yaynlar" deyip Atlm ve A. Welat' hedef gsteren Blent Arn yeni bir ey sylemiyor yani. iller ve Aar gibi dnyor o da.) "Militan" denilerek hedef gsterilen insanlara yargsz infazlarn, katliamlarn, her trl bask ve ikencenin reva grld zamanlardaydk. Ayhan arknlarn bugn itiraf ettikleri gibi, baslan evlerde, sokaklarda insanlar katlediliyor, "atma ss" veriliyordu. Serin bir sonbahar gecesinde, stanbul'un kadim bir mahallesindeki evimizi uzun namlulu silahlarla basan polisler, ii "atma ss" vermeye vardrmadlar belki ama ortama terrize ederek, bize, komularmza ve genel olarak ilerici glere gzda vermek istediler. Hani eer gndz vakti evde olsak daha geni-kalabalk bir izleyici kitlesi bulabilecek olan bu oyun, ge saatlerde geldiimiz iin ancak gece yars icvi "tezgahtaki balk" ra edilebilmiti. Haliyle gibi grldn bebu kt sahneleri kap Bayram NAMAZ lirtmitim. Bilinir, baralklarndan kaygl yk iddialarla bala gzlerle bakan snrl kan kimi "avclar", sayda insan izleyebilbir ey tutamaynca, miti. eve eli bo dnmemek Gzalt, ev ve bro iin tezgahtan balk basknlar ska maruz satn alarak "yakalakaldmz uygulamadm" diye yutturmaya lardand ve adeta, bizim alrlar. iin bile, sradanlam "Bizim" polisler de bir durumdu. nk aaal bir "rgt opedevrimci-sosyalist basrasyonu" ad altnda na dnk basklarn benzer bir ey yapmtas lmler dzeyine t. Biri yazileri mykseltilmi, Musa Andrmz Aslhan Yterler, Cengiz Altun'lar, cesan olmak zere, Ferhat Tepe'ler gibi ontoplam 7 gazete allarca gazeteci katledilF Tipi Hapishane anmz "yakaladm" miti. lmden aasEDRNE diyerek operasyona na adeta kredilmesi dahil etmiti. bekleniyordu. Avrupa Konseyi toplantsnda, du"Birka gne serbest kalrz" dncesiyle "gittiimiz" stanbul Emniyet yarl parlamenterlerin "te Vahetin Mdrl'nden tam 13 gn sonra - Belgesi" manetiyle kan Atlm' krkarldk Adli Tp'tan, "15 gn i gre- sden salladklar gnlerdeydik. Kafamez" raporu olmamza sebep olacak fi- sn kestikleri gerillalarn bedenlerine listin asks, elektrik, souk su, haya basarak poz veren askerlerin fotorafburma, kaba dayak, ayakta bekletme larn yaymlam "Szn Bittii Yer"e gibi fiziki ve her trl psikolojik iken- iaret etmitik o dnemlerde. "Gazetecilik faaliyeti"mizden rahatsz olduklaceden geirildikten sonra tabii. Kollarmz tutmaz, vcudumuz mos- r sr deildi... Zaten ortada olan, bilimor bir ekilde karldmz savclk- nen gazetecilerin "yakalanmas" byle ta, bu duruma ve anlattklarmza de- bir dneme "tesadf" etmiti! Andm bu davada 8 ay tutuklu kalil, "poliste ifade vermeyip, rgtsel tavr taknd"mza bakld ve hi he- m, ardndan BERAAT etmitim. isapta yokken tutuklandk. Neyse ki o mizi yapmaya, yalann perdesini yrtzamanlar davalar imdiki kadar ge maya devam ediyorduk. Ama onlar da almyor ve duruma aralklar bu ka- bo durmuyordu. Hkmetler, bakan dar uzun tutulmuyordu. 8 ay sonra, ve mdrler deise bile sosyalist basikinci durumada, polisin ve onlar na reva grlenler deimiyordu. Broesas alan savcln bo ve temelsiz id- larmz baslyor, gzaltna alnyorduk. dialarna cevap niyetine bir dizi siyasal Nitekim gazeteci arkadalarm Mukadgereklii vurgulam, ardndan mah- des elik ve Sedat enolu'yla birlikte keme katlmclar ve heyete glm- 1997 ubat'nda benzer bir komployla semelerle karlanan bir benzetme yap- yine tutuklandk. Bir yl kadar hapiste kaldktan sonra tahliye edildik, o dava mtm. Evi, ii, kimlii bilinen, dnceleri- da BERAAT'le sonuland. Ama grni her platformda aka syleyen bi- dmz ikencelerin, hapislik gnlezim gibi sosyalist gazetecilerin bir ne- rinin izleri bedenlerimizde ve yreimizde durmaya devam etti. Saysn unuttuum gzaltlardan en ac vereni 1999 5 Mart'nda yaadm. Ziyarete gittiim Dayanma gazetesinde gzaltna alnm, Limter- Sendikas Eitim Uzman Sleyman Yeter ve dier gazetecilerle birlikte gtrldmz stanbul Emniyet Mdrl'nde toplam 41 kii olmutuk. Sendika, kltr merkezi, gazete ve dernekleri basan polis bulduu herkesi almt. kence youn, zulm doruktayd. Ve ite o gzalt srasnda yine ve yeni bir insanlk suu daha ilediler. Sleyman Yeter'i ikenceyle katlettiler. Haklarnda daha nce ikence yaptklar iin dava atmz ikenceciler, Sleyman', o gzel insan dverek, ar ikencelerden geirerek katledip aramzdan aldlar. Zaman durdu... Diren ykl arklar boazmza dmlendi. Apar-topar savcya karp serbest braktlar bizi. Bu sefer tutuklanmamtk ama ne yazar!? O karanlk zamanlara, lin iklimine inat, skl yumruklarla, ateten szlerle binler olup uurladk Sleyman'. Katilleri hl elini kolunu sallayarak dolayor olsa da, adalet talebimizden hi vazgemedik. Sosyalist basn geleneine makalelerle, aratrma yazlaryla katk sunarken, umut arklarn sylemeye de devam ettik. imdi 2011 ylndayz. Yeni bir tutsakln 5. yln geride braktk. F tipi tecrit koullarnda, ylda 2-3 kez ktmz durumalarda, sosyalist grlerimizden dolay maruz kaldmz polis komplolarn anlatmaya, gerekleri gzler nne sermeye alyoruz. 5 yldr gzler kr, kulaklar sar. Ama biz anlatmaktan da, umut etmekten de vazgemiyoruz. 13 Ekim'de, tutsaklmzn 6. ylnda yine durumalarda olacaz. Yeni heyete de "tezgahtaki balk" yksn anlatsak bir ie yarar m acaba? Yaayp greceiz.
22/7/11
17:23
Page 1
TUTUKLU GAZETE
Uurtmay vurmasnlar
Mazlum Erencinin ansna... inik Bar ve nci ablasnn i burkan arkadalnn ve bir zamanlar -aslnda her zamanlar-Trkiyesinin grnmeyen yzlerini anlatan romannn ve filmin ad Uurtmay Vurmasnlar En tabi insani taleplerin nasl vahetle, zalimce bastrldnn, iki yzln, igzarc memur mantnn ve ocukluun o el dememi, kirlenmemi insan zn, kafaya dank ettirerek anlatyor Uurtmay Vurmasnlar. Defalarca izledim filmini, hi sklmadm Her defasnda Barn hznyle hznleniyor, alamasyla alyor, glyle glyor, heyecanyla heyecanlanyor ve "Uurtmay Vurmasnlar" deyiiyle sitem ediyor insan; kfrediyor, insanlndan utanyor O minik yrein burkuluunu izlemek, uzanp bir eyler yapamamak ileden karyor insan. Film batan sona tandk bize; ezilen, haklar gasp edilen, smrlen, dili, kimlii, kltr inkar edilen, asimile
Myesser YILDIZ
edilmeye allan insanSorularna ya masum Bedri ADANIR lardan, halklardan, snfyalanlar cevap olmu lardan izler tayor. Dahep ya da sabrla bekleha dn belki, belki saatmesi, umut etmesi reler nce, belki de u antilmi, tlenmi... da o filmin sahneleri ya-Niye umuyor nci? anyor, ayn anda, bir-Uar bir gn ok yerde, paralanm, 10 yandaki rlandaher parasna zulm dal bir ocuun okuduu tlm lkemizde. bir iiri dinlemitim, Hani byk tehlikele"Neden?" diye sorurin anlatld zamanlaryordu; "Anlatn bana, da sylenen bir sz varneden?" Bar da gzdr: "Hayatm bir film leriyle soruyordu: "Neeridi gibi geti gzleriden?" min nnden." te bu "Anlatn bana, neda bizim hayatlarmzn den? Diyarbakr film eridi: Uurtmay Her ey neden byle D Tipi Cezaevi Vurmasnlar. olmal? -Adn ne? Baka bir ekilde de -Bar! olabilirdi! -Suun ne? Anlatn bana neden? -Dnmek, kitap okumak Anlamyorum, insanlar neden birbirBarn hayat kefi, anlamlandrama- lerini incitiyor, neden? d tutsaklkla balam. Ve ok abuk "Neden"e gelmeden nce dm daarcna kocaman szckler. Duydunuz mu, 2011 Trkiyesinin
de bir Bar var, ad Agir (Ate). Annesiyle Urfa hapishanesinde. Babas da hapiste. Ve biliyor musunuz? Agirn salar aarm, daha 3 yanda; 1,2,"3" Neden? Zulm, korku onursuzlatrabiliyor insanlar ve onursuzlaan insanlar cellatlarna dnebiliyorlar ne yazk ki! Belki de "neden", bu onursuzlaan insanlardr. Ama "insanlk onurunun hakkn verenler de var." Var ki insanlk demokrasi gibi bir deer yaratt kendine. Var ki umutluyuz, var ki hala uurtmalarmz geziniyor semalarda. Ama zulm de var! "Uurtmay Vurmasnlar!" diyen ocuklarmz var hl O halde haydi, hep beraber haykralm: "Uurtmay Vurmasnlar!" Haykralm: "Agirn salar aarmasn!" Haykralm: "Dnenler, kitap okuyanlar" hapsedilmesin!" Haykralm: "nce Memedin maarasna vahiler basm" diyelim. Haykralm!
Neden hapishanedeyiz?
Hatice DUMAN Gebze M Tipi Cezaevi
lan penceresi olmulardr. Yaz leri Mdrln yaptm Atlm Gazetesinin de devletin her trl sistematik terrne maruz kalmasnn nedeni budur. Elbette bu durum gazeteyi yaymlamamzn nnde byk engeller dourdu. Ama yayn hayatmz boyunca asla bu terre boyun eip hakikatlerden uzaklamadk. Dahas siyasal iktidarlarn yanna yresine dmedik. Objektiflerimizi geree zumladk. Bu yzden tiranlarn hedef tahtasnda olduk her zaman. Benimle birlikte birok alann tutuklu olmas, ar hapis cezalaryla yldrlmaya allmas aklmzn ve yreimizin rotasn hibir zaman deitirmedi. Gazetemizin her says toplatld, yargland ve ceza ald. Sadece biz deil, bugn yz akn basn ehidiyle, birok tutsak arkadamzla bir basn onuru abidesi gibi duran Krt basnndan sz etmemek basn zgrlne en byk darbeyi vurmak demektir. Bir de otosansre, devlet sansrne kar gl bir duru sergileyen arkadalarmz var Ahmet k, Nedim ener gibi onurlu durularyla muhalif kimlikleriyle zgr basn geleneine g katan bu arkadalarmz aylardr hapishanede ve ne yazk ki, sansrn kaldrlnn 103. ylna gnler kala byle bir karanlk tabloyla kar karyayz. Sansrn kaldrlnn 103. ylnda da 70 arkadamzla birlikte havalandrmadan gkyzne zgrlk arklar ulatracaz. En bata hapishanede oluumuz sansrn hl yerli yerinde durduunu gsteriyor. Dahas bu durum basn zgrlnn, Babakan, Cumhurbakan ve bilumum devlet erknnn szlerini ssleyen bir teraneden baka bir ey olmadn kantlyor ziyadesiyle. Gazetecileri krk metrekareye tkayan bu sansr sistemi hala tkr tkr ilemektedir. Faizm her zaman hakikatleri ters yz eder ve medyasyla, basnyla halk yalanlarla alklatrr. Gazetecilerin hapishanelere tklmas ise bu maniplasyonu kolaylatrr. Gerekler duvarlarn ardnda kaldka yalanlarn saltanat srp gider. Bask, terr burada bitmez. F Tipi tecrit zindanlarnda btn varlndan, deerlerinden vazgemen istenir. Hcren baslr ve kitabn arar bir dolu iktidar ua Roland Barthes, faizm konuma yasa deil, syleme mecburiyetidir szn yaamn iinden ekip karmtr ne de olsa. Hapishane de, dar da fark etmez, btn toplum AKP iktidarna biat etsin istenir. Fakat her zamanki gibi imdi de buna gl bir itirazmz var. Hapishanedeyiz, ok bir yaamla kar karyayz. Ama yine de bize gcnz yetmez diyoruz bir kez daha. ktidarn olanaklar bize almad gibi ok kstl olanaklarmza da el konuluyor. Ancak buna ramen aklmzla ve yreimizle hakikatlere doru yolculuumuzu srdreceiz. Krk metrekareye smayan objektiflerimizi, yani gzlerimizi snrsz mavilikten ayrmayacaz hibir zaman. nk Neden buradaym sorusunun yantn fazlasyla buluyoruz bu sonsuz mavilikte. Hapishanede en ok gzlere odaklanyorum nedense. O gzlerde insan ykleri yle actc yle isyan ettirici ki... Bunu fark ettiim
an bir gazetecinin nerede olursa olsun, dnyay aydnlatacana olan inancm gleniyor. Bir keresinde ayn hcreyi paylatm arkadalarla rportaj yapmtm. 19 Aralk 2000de hapishanelere ynelik katliamda tesadfen hayata dnenlerle Kanl iftar manetiyle basn etiini yerle bir edenlerin borazanl eliinde her trl vahete maruz kalanlarla. Objektiflerini ekonomik karlar gerei karartarak dnyay fildii kulelerinden izleyenlere ok uzak gelir bu tablo. En zor koullarda geree bu kadar dokunabildiim bu rportaj gazetede yaynlannca ne ok sevinmitim. Sahi hl hapishanedeyiz, deil mi? Neden? te hl bu koullarda bile dorular grp yazdmz iin Ahmet k, Cumartesi Annelerinin yan bandayd. Krt halk bir de onun gibi gazetecilerin haberleriyle tand basn onurunu. Evet, biz bu yzden hapishanedeyiz hl. Kimse bize artk u garabete dnen demokrasinin nimetlerini vmesin! Zira 9
yldr hapishanedeyim ve stanbul 12 Ar Ceza Mahkemesinin verdii fetvayla 21 yl daha burada kalmama karar verildi. Dosyam Yargtayda ama artk bunun da bir nemi kalmad. nk bu lkede basn zgrl, Adanada portakal bahesine aslan Metin Alatala birlikte katledildi. O gn karartlan gazete sayfalarnn ruhu btn lkeyi rtmt sanki. Serbest braktm gzyalarm faizmin boynumuza geirdii bu ilmee isyann nianeleriydi. Krtlere beyaz asimilasyonu, kadnlara soykrm suunu ileyen bir iktidarla kar karyayz maalesef. Ecinsellere uygulanan vahetin, erkeklemi kadn politikaclar diliyle nasl da hakl grldne deinmiyorum bile. Keza sosyalist ve Krt siyasetileri susturmak, tasnifiye etmek iin hapishanelerin toplama kampna evrildiinden de sz etmeyeceim. Duvarlarn soukluuna, engelleyici hkmne ramen tm gerekleri yazabilen Ahmet klar, Sedat enoullarn, Vedat Kurunlar, Nedim enerleri, Gurbet
akarlar ve dier arkadalarm yazacam. Elbette onlar yazmak gkyznde zgrle kanatlanm o esiz ann yaatr insana. Ne faizmin kendisi dnda kalanlara her trl devlet terrne reva grmesi ne de TMY garabeti, sansr yasalar zgrle kanat rpmz engelleyebilir. AKPnin kurmaylar bouna nefes tketmesin. Cumhurbakan Abdullah Gl, hapishanedeki gazetecileri hedef alarak gazetecilik faaliyetlerinden dolay hapishanede deilleri buyurmu! Blent Arn yllar nce Tansu illerden dn ald szlerle, Atlm, Azadiya Welat hedef gstermi! Artk bunlara kimsenin inanmadn onlara daha fazla hatrlatmamz gerekir. Komplolarla, TMY kskacyla hapishanede olduumuz yetmiyormu gibi bir de kendi yarattklar durumdan ikinci kez karl kmaya alyorlar. Ama dediim gibi bu yalanlara ok az insan inanyor imdi. Sansrn kaldrlnn 103. yldnmnde Abdlhamitin burnu hl bir glge gibi haberlerimizin, fikirlerimizin zerinde duruyor. Sansr kalkmad ve hl kalemimiz, ellerimiz kelepeli Bata tutsak gazeteci arkadalarm olmak zere tm basn emekilerini bu kelepenin krlmas ve sansrn kalkmas dileiyle selamlyorum.
22/7/11
17:23
Page 1
TUTUKLU GAZETE
Halit GDENOLU
gze aldk ve dyoruz. Tutuklu gazetecilerle ilgili iktidarn szcleri, "yle gazete-dergi isimleri var ki; ad san duyulmam" diyerek, akllarnca tutsaklmz meru gstermeye alyorlar. Evet, televizyon kanallarnda reklamlarla dergimizi tantmyoruz, holding sahibi olmu patronlarmz yok. Halkz, halkn iindeyiz ve gcmz halktan alyoruz. Bu yzden dergimiz kt ilk gnden beri basklarn, saldrlarn hedefi oldu. Dergimizi gnll olarak datp tantan yzlerce kii polisin saldrsna urad, gzaltna alnd. Bunlar haber deeri tamad, yasal bir derginin satna yaplan saldr, o zaman basn zgrlne vurulan darbe olarak grlmedi. Susuldu. Sesleri kmad. Alman papazn dedii gibi "nk sosyalist deillerdi." Sosyalizmi savunanlarn gzaltna alnmas, ikence grmesi doald nk. Yetmedi; Yry datlrken 16 yandaki Ferhat Gerek polis tarafndan srtndan vurularak fel brakld. Ferhat imdi 19 yanda tekerlekli sandalyesinde haklar ve zgrlkler mcadelesi vermeye devam ediyor. O, tekerlekli sandalyesinde yine bu bedelleri dyor. stanbul Okmeydannda bulunan Okmeydan Haklar ve zgrlkler Derneine yaplan basknda fel olmasna ramen yere yatrlp kelepelenerek gzaltna alndn yine Yry Dergisinden rendim. Engin eberi artk neredeyse tm Trkiye tand. O gerekleri halka anlatmann bedelini hayatyla
dedi. Yry Dergisi datrken gzaltna alnp tutukland. Grd ikenceler sonucu hayatn kaybetti. Fakat yoldalarnn srarla zerine gitmesi ve yaratlan kamuoyu sayesinde ikencecilerin ceza almas saland. Son olarak Yryn basm ve datmn yapan Ozan Yaynclk basld ve bizler tutuklandk. Tutuklu gazeteciler istatistiine 4 kii daha eklenmi oldu. Tabii bir de toplatma, yayn durdurma ve hapis cezalar var. Yazlar nedeniyle soruturma alan, toplatlan ve 1 ay yayn durdurma cezas alan saylar takip edemiyorum. Yzlerce say hakknda soruturma ve davalar devam ediyor. Para ve hapis cezas verilmi olup da Yargtayda bekleyenler de cabas. Bu davalarn sonucunda ise 3-5 ya da 10-15 deil, yzlerce yla varan hapis cezasn dergimde kan yazlardan kaynakl alm olacam. Bunun rnekleri yaand. Evet, sisteme muhalif, devrimci basn, bu saldrlar on yllardr yayor. zellikle gazeteci meslektalarmz da bunlar bilmiyor olamaz. u anki tavrlarn, tutuklu gazetecilerle dayanmalarn olumlu buluyorum. Belirtmek istediim, yllardr biz bu saldrlara maruz kalrken bunlarn sadece bizimle snrl kalmayacan sylyorduk. Bu yzden, bu dayanma gerekli, ama biraz da gecikmi bir dayanmadr. Gelecee ynelik admlar atmak istiyorsak, gemiin muhasebesini yapp hatalarmz grmeli, ders karmalyz. Yoksa ayn hatalar tekrarlar dururuz.
fndan tutukland. Yarglanmasna 6. alnrken ve gzaltnda iken uraOzan KILIN Ar Ceza Mahkemesinde devam d ikenceye ilikin HD Amed edilen Erenci, daha sonra "rgt yeubesine yapt bavuruda basi olmak"tan 4 yl 2 ay, "rgt propandan geenleri ayrntl bir egandas yapmak" suundan 6 ay 20 kilde aklamt. gn ve 2911 sayl "Toplant ve GsErenci, yaad vahetle ilgili teri Yryleri Kanununa muhaleHDye yapt bavuruda, o gnfet etmek" suundan ise 2 yl 9 ay, lerin korku dolu anlarn bir kez toplam 7 yl 5 ay 20 gn hapis cezadaha tm canlln adeta yenisna arptrld. den yaarken, kendisi ile birlikte Tutuklanarak Diyarbakr E Tipi TMK maduru olan ve haklarnKapal Cezaevine konulan Erenci 9 da 18 ile 38 yl aras hapis istenen Diyarbakr buuk ay tutuklu kald. Yargtaya dier 12 arkada adna yazlan ve D Tipi Cezaevi gnderilen Erencinin dosyas gnlerce Trkiye gndemine otuTMKde yaplan deiiklikle Diyarran mektupta unlar belirtiyordu: bakr ocuk Mahkemesine gnderildi. Eren- "Biz kendimizi ocuk olarak grmedik. Bizler cinin ocuk mahkemesindeki yarglanmas ise ksak da sorun zlecek mi, ana dilimizde halen devam ediyor. eitim alabilecek miyiz? Biz su ilemedik, bir 22 Nisan 2010 tarihinde TMKde yaplan de- gn tekrar beraber olmay umuyoruz." iiklikler ile tahliye edilen Erenci, gzaltna Cezaevinden ktktan bir sre sonra ROJ
TVde yaynlanan "Dengvedana Peyv" (Szn Yanks) adl programa katlan Mazlum Erenci, Trkiyede medyann her bir Krt ve her bir Krt ocuunu "terrist" olarak grdne dikkat ekmi ve unlar belirtmiti: "rnein ulusal bir ajansta, ocuklarn polislere ta att ile ilgili bir haber yaplm. Ancak doru olmayan bir haberdi. Krt ocuklarn "terrist" gstermeleri, sava isteyenleri sevindiriyor. Devlet, Trke konuan genlere herhangi bir engel karmaz, ama sz konusu Krte olunca elinden geldiince engel karyor. Bu da Krtenin gelimesini engelliyor. Eer bu sorun zlp Krte okullarda retilmeye balanrsa sorun ortadan kalkacak. O zaman Krt ocuklar artk Krte dnebilecek, tartabilecek ve kendilerini daha rahat ifade edecek. Dilimizin yakn bir zamanda eitim dili olacana ve o temelin oturacana inanyorum. Btn Krtler de artk dillerinin zgrce kullanlmasn istiyor" dedi
TMY ve zel Yetkili Mahkemelerin kaldrlmas talebini, daha yksek sesle dillendirelim!
Tkanlmaz olarak bildiiM kamuoyunun da artk-
Suzan ZENGN
grd zere, muhalif kesimleri sindirme-susturma-etkisizletirme vb. tanmlamalarla adlandrabileceimiz sre, uzunca zamandr gazetecilere dnk youn tutuklamalar eklinde ilerliyor. Bugn 70 kadar gazetecinin lkenin eitli hapishanelerinde yatyor olmas, durumun vahametini yeterince aklyor. Ancak bu kadar ok sayda gazetecinin ieride olmasna karn, resmi azlar "gazetecilik yapt iin tutuklu olan gazeteci yoktur. Bunlar TMY kapsamnda sulardan yatanlar" vb. aklamalarn srdryorlar. Evet, bu lkede gazeteciler uzunca zamandr TMY kapsamnda yarglanyorlar, hapis yatyorlar, eitli cezalara arptrlyorlar. Gerekte yaptklar sadece gazetecilik olsa da, eldeki bulgular bunun tesine gemese de, bu durum gazetecilerin, zellikle de muhalif gazetecilerin terr rgt yesi vb. sulamalarla hapsedilmelerini, uzunca yllara varan hapis cezalar almalarn engellemiyor. Aksine, muhalif gazeteci olmak, bu uygulamalarn hedefinde olmay da beraberinde getiriyor. Bunun en ac tecrbelerini yaayanlar ise Krt basnnda ve sosyalist basnda alan gazeteciler-basn emekileri olmutur ve bunlar "tecrbe" edinmeyi srdrmekteler. nk tutuklu olan 70 kadar gazetecinin ezici ounluunu bu kesimin gazetecileri oluturmaktadr. Bundan ksa sre ncesine kadar, ben de sosyalist basn alan bir gazeteci- evirmen olarak Bakrky Kadn Hapishanesinde tutuklu bulunmaktaydm. Hapishanede iki ylm doldurmaya ok az bir zaman kala, 14 Haziran 2011de tahliye edildim. u an tutuksuz yarglanyorum. Tutuklanma srecim, bugn tutuklu bulunan ok sayda gazetecinin srelerinde de
ortaya kt gibi, ak bir komploydu. Durumumu ksaca zetlersem, bu noktada daha net bir fikir oluacan dnyorum. Ayn zamanda gazetecilerin tutuklanma srelerinin nasl da birbiriyle byk bir benzerlik gsterdii de bir kez daha grlsn istiyorum. Tutuklandm dnemde, yirmi yl akn sredir yayn yapan Umut Yaymclk bnyesinde kan, i-Kyl, Partizan vd. yaynlarn Kartal brosunda gazetecilik ve evirmenlik yapyordum. Yani yasal bir yayn evinde, uzunca yllardr gz nnde yrtlen, doal olarak da yasal olan bir almam sz konusuydu. Her gn gazete brosundaydm ve 14 yla yakn bir sredir de ayn evde ikamet ediyordum. Bilenler bilir, muhalif-sosyalist basn ve alanlar hemen her daim devletin, bata polis olmak zere, eitli organlarnn denetimigzetimi altnda faaliyetlerini srdrrler. Bunun iindir ki benim gazetecilik-evirmenlik dnda, baka herhangi bir almamn olmadnn bilinmemesi de mmkn deildi. Nitekim, 28 Austos 2009 tarihinde sabaha kar evime yaplan basknla gzaltna alndm srada evde yaplan aramada da, gazetecilik almamn dnda herhangi bir bulguya rastlanmad. Benimle ilgili bakalar tarafndan verilen herhangi bir ifade, tehis vb. durum da yoktu ortada. Ancak benim gazetecilik almas dnda bir almamn olmad, eldeki bulgulardan da aka grlmesine ramen, eylem vb. iddialarla yarglanan baka sanklarn da olduu, TMY kapsamndaki bir dosyaya dahil edilmitim. Buna dahil edilme de denemezdi. Ben bu dosyaya resmen "monte" edilmitim! nk gerek dier sanklarla gerekse onlara atfedilen sulamalarla aramda hibir ba kurulmamt. Ne dosyada ne de iddianamede bana dnk bu balamda
bir iddia vard. Bana dnk tek iddia, en kk bir somut delile dayanmayan, soyut bir yasa d rgt yesi olmak iddiasyd. Gerek tutuklanmamdan tam bir yl sonra karldm ilk durumada olsun, gerekse bundan alt ay sonra grlen ikinci durumada olsun, ( bu her iki durumada kendi durumumu aklayp, gazeteci ve evirmen olmamn dnda herhangi bir almamn sz konusu olmadna dair, somut deliller sunmu ve tanklar dinletmitim) bana dosyann o ksmna ilikin herhangi bir soru da sorulmad. Ben, deyim yerindeyse, adeta davann izleyicisi pozisyonundaydm. Sank sandalyesinde oturuyor olmasam, kendimi rahatlkla arkadaki izleyicilerin yerine koyabilirdim! 14 Haziranda karldm nc durumada, iddia makamna neden byle bir dosyada yarglandm sordum. Eylem vb. iddialarla ve de bu iddialarla yarglanan kiilerle benim aramda, dosyada ve iddianamede yer almayan, dolaysyla da bilmediim nasl bir ba kurulduuna, eer rgt yesiysem bu rgt adna ne yaptma, neresinde yer aldma, bu iddiann hangi somut delillere dayandna vb. durumlara aklama getirilmesini talep ettim. Bu talebim zerine bana sadece gazete balantl soru yneltildi ki bunlarn gazete almas kapsamnda olduu da zaten aka grlyordu. Ve ben bylelikle 14 Haziran 2011de yaplan bu durumada tahliye edildim. Tabii bu tahliye, aradan iki yla yakn bir zaman getikten sonra gerekleiyordu. u an tutuksuz olarak yarglanyorum. Yaklak iki yl sren tutukluluumun, 52 yanda ve ok sayda kronik salk sorunu olan biri olarak salm zerinde byk ve yeni hasarlar yarattn da buradan eklemi olaym. Zaten salk sorunu bugn hapishanelerdeki balca sorunlardan biri haline gelmi bulunuyor. Hapishanelerde saylar yzlerle ifade edilen ok sayda ar hastann bulunduu, bunlarn iinde onlarcasnn lmcl hastalklara yakaland ve yasalarda yer almasna ramen darda tedavi hak-
larnn grmezden gelinerek, eitli gerekelerle engellendii de biliniyor. Tekrar saylar 70 civarnda olan tutuklu gazetecinin durumlarna dnecek olursam. Bunlarn hemen tamamna yakn, benim srecimle byk benzerlik tayan bir sre yaamaktalar. Ama yine neredeyse tm, benim gibi TMY kapsamnda dosyalarda yarglanmaktalar. Bu da zel Yetkili Mahkemelerde yarglanmak anlamna gelmektedir. TMY ve eski DGMlerin yerine getirilen zel Yetkili Mahkemelerin esas olarak sistem muhaliflerine dnk bir dzenleme olduu bilinmektedir. Muhalif gazetecilerin bu mahkemelerin yarglama alanna giren dosyalarda yarglanyor olmas bile tek bana, onlarn sadece muhalif gazetecilik yaptklar iin bu uygulamalarla yz yze kaldklarna bir gstergedir. TMY kapsamnda yarglanmalar ise, gerekte muhalif gazeteci olduklar iin yarglanyor olmalarn perdelemek gibi bir amaca hizmet etmektedir. Bu ama hkmet yetkilileri tarafndan yaplan "Gazetecilik yapt iin tutuklu bulunan gazeteci yoktur" vb. aklamalardan da ok net anlalmaktadr. Bu durum ayn zamanda d kamuoyuna kar (basklar-eletirileri engellemek, demokrasi grnm vermek vb. amal), tutuklu gazeteci saysn az ya da hi yok gstermek iin dnlm bir taktikten baka bir ey deildir. Sonu olarak; insan temel hak ve zgrlkleri ve demokrasi iin verilen mcadelenin nn aabilmenin ve zgr eit ve kardee bir arada yaanabilen bir toplum yaratabilmenin nkoullarndan, hem de en nemlilerinden biri de bugn, sadece gazetecilerin deil, tm toplumun zerinde "Demoklesin klc" gibi sallanan TMYnin ve zel Yetkili Mahkemelerin kaldrlmasdr. Bunun iindir ki, tutuklu gazetecilerin durumu kamuoyunun gndemine tanrken, TMY ve zel Yetkili Mahkemelerin kaldrlmas talebi de yksek sesle dillendirilmeye devam edilmelidir.
NEGAR
Murat LHAN
wateyek taybet dan mvan xwe ji. Bi tevl cihek Dem derbas b, her ku mvan b xwed hz. Hza zde b desthilatdar hikum. n j li ber xwe dan. Hin j wan digotin: "K hsriy ji hal rakir? Nekes. Lewre ew hj berdewam dike." Berxwedan geh germ dibn geh diilmisn, l ya teqez ew b ku her pkut hinek din y girj nexweiyn desthilatdariy dixist nava "mvan" Hin ji niyan j derketin wiha gotin: "Rmet bidin her gudret, ji ber ku her gudret ji Xweda t Va ye! Ev e ku ol kiriye irk her nexweiy. Bi v away li welat "bindestan" ol bye hevkar xwediyan." "Rehma Reb zde ye, sebra w naqede. "Hinan j li ser nav Red axivn ji ser de kujer xwe bexandin. L berxwedana niyan nirx xeyaln n afirandin. Ev wiha bn ku dikarbn gelek titan di bin xwve de bifetisnin. Lewre kes nikare azadiy ji bo erafa azadiy ji hol rake. Helbet d titn nba derkevin. Di er wan de rista heri zde xeybker, fesad ewrex leyistin. niyan li hev, niyan li mvan mvan ji li niyan sor kirin. Hasil nakak heta ku tu bibje kr bn. ir re nirxn n baiyn kevn bi ser ketin. Mvan li ser ong dann erd Bi derba daw xwna sor rijiya tewlis Zanayek niyan bi dengek hezin griya: "ima diyalektka di nava me de ne li ser tir b? Ma em mecbr ba xirab bn? zgr gnlerde gazetecilik yapmak dileiyle.
10
22/7/11
17:23
Page 1
10
TUTUKLU GAZETE
Bar TERKOLU
Cumhurbakan ve Babakan ayn aklamay yapyor: "Onlar gazetecilik faaliyetlerinden dolay tutuklu deil." Hapishane, siyasi iktidar sorgulayan gazetecilerin kaderi de olsa, bu durum hkmetler tarafndan genellikle baka sebeplere balanyor. Hibir devlet, gazetecileri gerekten yaptklar haberler nedeniyle cezalandrdn kabul BASIN YASALARI etmiyor. Bugn birok lkede Balzac, Paris Basn Mogazeteciler gerekte neden tunografisinde, "Basn var tuklanyor? Hkmetler bu duolmasayd, onu hi icat etrumu neden gazetecilik faaliyeti Silivri memek gerekirdi" der. Anile aklamaktan kanyor? Bu L Tipi 1 Nolu Cezaevi cak bir kere cin ieden sorularn yantlarn bulmaya aktktan sonra, onu tekrar lalm. ieye sokmak imkanszd. Fransz Devriminin nl resModern toplum ile says ve etkisi byyen sam J. L. David, "Katledilmi Marat" tablosunda devrimin nemli gazetecisi Jean Paul basn iin hrriyet, yasal szlemelerle taMaratn ldrlmesini anlatr. Tabloda, ya- nmland. ngilterede 1869da, Almanyada ad cilt hastal nedeniyle sk sk banyo 1874te, Fransada 1881de kan liberal yayapmak zorunda olan Marat bir kvettedir. salarla basn zgrl teminat altna alnd. Buna ramen makalesini kaleme almaktadr. Bu yllardan sonra Avrupada faizm ve saJirondenlerin iktidardan dnn intika- va dnemleri hari, basnn snrlarn daha mn almaya karar veren Charlotte Corday ok piyasa ilikileri belirledi. Trkiyede 1870 ylnda bret gazetesini isimli gen kadn, onu bu savunmasz annkaran Namk Kemal, basn yasas karlda yakalar. Tabloda yaamn yitirmi haliyle resmedilen Maratn sol elinde makalesi masn, "Gazeteciler yasak olan eyleri bilvardr. Kalem tutan sa eli ise biraz nce ya- meli, ona gre yaz yazmaldr" szleriyle amna son veren ban yanna dmtr. savunuyordu. Kukusuz Namk Kemalin Kumala sarl ba hayat belirtisinden uzak amac, hapse dmeden yazmann yolunu bulmakt. Ancak olmad. bret kapatld, Naekilde izleyiciye bakmaktadr. Jean Noel Jeanney, Maraty "dnyadaki mk Kemal hapis ve srgne mahkum ediltm hakszlklar ortadan kaldrmaya kalk- di. Basnmzn cefakar isimlerinden Zekerian gazetecilerin ilk temsilcisi" diye anlatr. ya Sertel ise 1924 ylnda Resimli Ayn Ancak Marat, hakszlklarla mcadele eder- ikinci saysnda, hapse dmeden yazmann ken ba derde giren gazeteci deildir. 18. yolunu basn yasasnn kmamasna balyzylda ngilterede krallk, eletirel gazete- yordu: "Ceza yasas dururken, bir basn yacileri bir meydanda diree balyor ve halk sas yaparak crmler icat etmek, cezalar onlar aalamaya aryordu. Fransada tertip ve tasnif etmek adalette ikilik yapmak 18. yzylda Simon Linguet gibi kimi gaze- demektir." Bu satrlardan ksa sre sonra teciler idam sehpasnda, Armand Carrel gibi Sertel, askeri isyana tevik etmekten yargbazlar da delloda hayatn kaybetti. Sade- land. yl srgn cezas ald. 1931de Son
ce Trkiyede son 40 ylda Abdi pekiden Uur Mumcuya, Musa Anterden Hrant Dinke onlarca gazeteci suikastlarn kurban oldu. Tarih boyunca sansrlenen, para cezalaryla servetini kaybedenler, tutuklananlar ise saymakla bitmez. Ksacas basnn aykr kalemleri iin hayat hi kolay olmad.
Postada Alpullu irketinin 7,5 kurua mal olan ekeri 60 kurua sattn "Fakire Hrmet Zaman Geldi" yazsnda anlatt iin 3 yl hapse mahkum oldu. Tan Baskn ile gazetesi darmadan edilen Sertel, Byk Millet Meclisini tahkir ve tezyiften 1946 ylnda bir yl hapse mahkum oldu. Nihayetinde ortaya kan bir gereklik vard ki, ister basn yasasyla, isterse de ceza yasalaryla olsun, eletirel gazeteciler cezalandrlmalyd. Yolsuzluklar aratran, hkmet politikalarn eletiren, devletin faaliyetlerini sorgulayan gazeteciler soruturmak iin hep bir yol bulundu. Demokrat Parti dneminde Tahkikat Komisyonunun, deiik tarihlerdeki Skynetim Kanunlarnn, ANAP dnemindeki Terrle Mcadele Yasasnn, Olaanst Hal Uygulamalarnn hedefinde ounlukla basn vard. Gazetecilere, basn faaliyetleri dnda sular icat ediliyor, kimi zaman terrle, kimi zaman blclkle yarglanyorlard.
Ekiminde, hapisteyken terrizm, etnik nefreti kkrtmak ve vergi kaakl ile sulanarak 8 yl 6 ay hapis cezas ald. Yine Azerbaycanda muhalif gazeteci Genimet Zakhidov, sokakta kendisine hakaret ettiini iddia ettii bir kadnla tartmaya balad. Kadnn arkada Zakhidova saldrd. Sokaktakiler mdahale ederek Zakhidovu kurtard. Saldrgan ift gazeteci hakknda su duyurusunda bulundu. Birok tana ramen Zakhidov, holiganizm ve fiziki darp sulamasyla 4 yl hapse mahkum oldu. Mahkeme, takdir hakkn st snrdan kullanmt. Kamboyal gazeteci Hong Chakra, lkesinde Babakan vekilinin yolsuzluklarn yazmasyla tannyordu. Yazdklar yanl dahi olsa, cezas 5 milyon riyaldi (yaklak 1250 dolar). Ancak Chakra, "yanl haber yazmak" sulamasna para cezas ngren yeni yasayla deil, Geici Birlemi Millet Otoritesi (UNTAC) dneminde ayn suu hapisle karlayan yasayla yargland. 1 yl hapse mahkum oldu. Fasta hkmet kart yazlaryla tannan Ali Massal Gazetesi Genel Yayn Ynetmeni Rait Nininin kaderi de pek farkl deildi. Nini, 2011 Nisannda "ulusal gvenlie tehdit oluturmak" sulamasyla tutukland. Afganistanda Radyon Kapia Haber Editr Hocatullah Mujadadi, Kapisadaki Afgan direniini ayrntsyla haberletiren bir gazeteciydi. 18 Eyll 2010da Talibanla balantl olmak sulamasyla tutukland. Suudi Arabistanda gazeteci Rabbah Al-Quwai dini gerekelerle mzik enstrmanlarnn yaklmasn haber yapt. Ancak "slam inancna pheyle yaklamak" ve "ykc dnceler beslemek" sulamalaryla tutukland. inde Sonmexia Barajnn yapm srasnda yerinden edilenler hakknda Byk G isimli kitab yazan Xie Chaoping, 19 Austos 2010da "yasad ticari faaliyet" sulamasyla tutukland. talyada 11 Centro gazetesinden Walter Nerone, Claudio Lottonzio ve LEspresso gazetesinden Luigi Vicianza, Ekonomi ve
Finans Bakanlna bal talyan Polis Kuruluu olan Finansal Sular Aratrma Biriminin Sulmona Valisi zerine yrttkleri soruturmay konu alan makaleler yazdlar. gazeteci de hakaret sulamasyla hapisle cezalandrld. Ulusal talyan Basn Federasyonu, gazetecilere verilen hakaret cezalarnn kamu yararna bilginin yaygnlamasn engellemek iin kullanldna dikkati ekiyor. srailde ilerinde Agence France Presse (AFP) fotorafs Hussam Abu Alann da olduu be Filistinli gazeteci, 2002de terristlere destek verdikleri sulamasyla tutukland. Yine srailde orduya ait belgeleri Haaretze szdran gazeteci Anat Kam, "devletin gvenliine zarar amacyla gizli bilgileri bakalarna vermek" ve "devlet gvenliine zarar amacyla gizli bilgileri derlemek ve saklamak" sulamalaryla mebbet hapisle yarglanyor. Kamn belgeleri szdrd Haaretz Muhabiri Uri Blov ise kaak yayor. En bilinen hikaye ise, Wikileaksn kurucusu Julian Assangea ait. Gizli Amerikan Belgeleri yaynlayan Assange, ekonomik ve hukuki yaptrmlarn ardndan tecavz sulamasyla tutukland ve halen yarglanyor. ki ayr kadnla kendi rzalaryla ilikiye giren gazeteci, iliki srasnda korunmad iin sve yasalarna gre tecavzle suland. Bir baka szdrma hikayesi ise Pakistandan. 2008 ylnda gerekleen Mumbai saldrsnn sorumlularndan Ajmal Kasab ile ilgili bilgileri szdran Rab Nawaz ve Javed Kowal Chandarn tutuklanma nedeni "hrszlk ve dolandrclk". Sonuta hemen herkes gazetecilik faaliyetleri nedeniyle olduu bilinmesine ramen, tm dnyada gazetecilerin aklanan tutuklanma nedenleri bambaka. Hkmetler gazetecilerin gerek tutuklanma gerekelerini saklayarak hem kendi iktidarlarn korumaya, hem de gazetecileri bambaka su isnatlaryla itibarszlatrmaya alyor. Bunu yaparken kitaplar bombaya, haberleri kuruna benzetmek zorunda kalmalar ise kaderin bir cilvesi olsa gerek.
O. Baha OKAR
biliyorsunuz. Bir cezalandrma/slah etme yntemi olarak mahkmu tecrit etmeye, yalnzlatrmaya, sosyal bakmdan ktrmletirmeye, yaamnn en basit sorunlar karsnda aresizletirmeye dayanyor. Ben de bu "hayata dn evlerinden" birinde kalyorum, Tekirda F Tipi Cezaevinde F tipi cezaevlerinde uygulamann en sert hali arlatrlm mebbetlere kar kendini gsteriyor. "Arlatrlm" kelimesinin altnn nasl doldurulduu, devlet ve hukuk dzeninin gerek yzn gsteriyor. Tek kiilik hcre, gnde bir saatlik havalandrma, ak ve kapal grlerde snrlama, ortak etkinliklerden men etme gibi. Yani her alanda kat bir kstlamayla, "arlatrlm" ceza, cezann katmerlenmesine dntrlyor. stelik bu, pek ok cezaevinde ou zaman keyfi olarak daha arlatrlarak uygulanyor. Baz cezaevlerinde havalandrmaya 4 saat klabilirken, bu uygulama bazlarnda 1 saatle snrlandrlyor. Hcrelerdeki yere sabitlenmi dolabn, pencerenin tmyle almasna elverecek ekilde biraz kenara alnmas gibi basit bir dzenleme bile, tutsaklarn aylarca sren mcadelesinin ardndan gerekletiriliyor. Siyasi tutsaklar bir sredir havalandrma saatlerinin uzatlmas, ayn havalandrmay 2 ya da 3 kiinin birlikte kabilmesi ve amar ykama gibi ihtiyalar iin havalandrmann haftada bir kez tam gn almas gibi somut, basit ve insani talepler iin mcadele ediyor. Btn bu ar uygulamalara ramen, F tipleriyle tasarlanan, siyasi tutsaklar yalnzlatrma, sosyal ve kiisel olarak kertme hedefi tutmuyor. Dnyas kendi kiisel dnyasndan ibaret olmayan, idealleri kendisini ap btn insanlar kucaklayan ou tutsak insanlk d bu trden basklar boa kartmak iin F tipinin drt duvar arasnda ura veriyor, diri tutuyor kendisini. zellikle F tipi cezaevleriyle, Terrle Mcadele Kanunuyla, zel Yetkili Mahkemeleriyle, btn toplum ilmekleri korkuyla rlm bir deli gmleine hapsedilirken, ieride ve darda yaplan hakszlklara boyun emeyip diri kalanlarn varl, bu hesaplarn tutmayacan, yaanan hakszlklarn gn be gn toplumdan gizlenemeyecek ekilde ortaya serileceinin delilidir. 11-12 Austos 2011 tarihinde, yani tutuklanmamzdan tam 1 yl sonra fiilen ilk durumamz gerekleecek. Hakszlkla yaammzdan alkonulan gnler yazk ki telafi edilemeyecek, giden gnler bizlerin mrnden olacak. Ve sadece insann yaamna hakszlkla el konulmas deildir mesele; hapishanede kapatlmayla, tecritle geen her gn insani tm deerlere, buradaki bedenler zerinden her anlamda almaya allan bir oyuktur ayn zamanda. Tm bu sesleni, hayata insanca yaam fikriyle yaklaan insanlarn tankl iindir.
Sait AKIR
11
22/7/11
17:29
Page 1
TUTUKLU GAZETE
11
Bbi yazl ve
ildiimiz gi-
Kadri KAYA
Biz gazeteciler de, kimi zaman destans, kimi zaman ac verici srecin en yakn tanklaryz. Tanklmz ou zaman zorlu, skntl sancl gese de bir o kadar da kutsal bir sorumluluktur. Bu sorumluluun bilincinde olan, tarihe tanklk ederken, iyiden, dorudan gzelden yana tavr alan her "gazete" de tarihin her dneminde ateten gmlek giymitir-giyecektir. Hele bir de tarihin ateten olduu bir zamanda ve corafyada ise ekilen ac ve denen bedel de katmanlaacaktr. Gnmzde zulmn kalesine dnen zindanlarda, gelecek gzel gnlerin bedelini deyen 70e yakn gazeteci katmerleen bedelin resmidir. Sorun aslnda yle bir boyuta ulam ki, son 3-5 ylda bir korku imparatorluu oluturulmaya alld adeta. Bal bana bir hukuk garabeti olan TMKnn tevil edilebilir oluu, daha da kts her ekilde yorumlanabilmesi ve mahkemelere tannan inisiyatifler sonucunda herkes potansiyel "rgt yesi" durumuna gelmi. Bata TMK olmak zere "basn zgrl" nnde engel ve tehdit tekil eden birok yasa ve yasa maddesi var. zellikle TMKde yarglananlar arasnda en dikkat ekici gruplar ise ocuklar ve gazeteciler. Bazen TMKdan yarglanan ocuklarn ya 10un altna debilecek ekilde akla ziyan kararlar veren mahkemeler, ayn ilginlikte, 70 civarnda gazeteciyi de ayn gerekelerle TMKdan yarglayarak tutuklad. lgin olmasnn sebebi ise TMKdan yarglananlar arasnda gazetecilik dnda hibir meslek grubunun bu kadar n plana kmam olmas ve Trkiye bu konuda deme diktatrlere ta kartacak bir alana sahip olmas. Zira IPInin, AGT verilerine dayanarak yaymlanan raporuna gre; Trkiye, 34er tutuklu ile ba eken ran ve ine ksa srede fark atarak tutuklu gazeteci saysn, dik-
ta rejimlerini geride brakarak ikiye katlad. Yine IPInin raporuna gre bu say her an 700-1000e kabilir. nk 40 civarnda kii tutuklu yarglanrken 10 kat fazlas da tutuksuz yarglanyor. Bu kadar ok gazetecinin, stelik ounun herhangi bir rgtn yesi olarak yarglanmas "aydnlatnma hakk" balamnda deerlendirildiinde korkun bir gerekle yz yze kalyoruz. "Aydnlanma hakk" ksaca halkn bilgi edinme hakk, hkmetlerin icraat hakknda bilgi sahibi olma hakk olarak tanmlanabilir. Bu hak, yaygn olarak basnyayn organlar araclyla yani gazetecilik haliyle hasl olur. Bu hakka ynelik bunca bask, yldrma, sindirme giriimleri hayra alamet deil. Demokrasi yokuunda iki ileri bir geri tekleye tekleye ilerlemeye alan lkenin barnda diktann ayak sesleri yanklanyor. Bu defa da akla ister istemez u soru geliyor: "Acaba birileri yaptklar eylerin kamuoyuna yansmasn istemiyor mu?" Yeryznde diktatrlemeye eilimli tm sistemlerde susturulmaya allan ilk kiiler, toplumun aydnlar ve yazar-izerleridir.
Erol ZAVAR
Sincan Cezaevi
Merhaba dostlar, 08.06.2011 tarihli mektubunuz 17 Haziranda ulat. 20 Haziranda mesane ameliyat iin hastaneye yattm. 24 Haziranda taburcu edildim. Henz yazacak kadar iyileemedim. O yzden yaz gnderemiyorum. Hem bir "merhaba" demek, hem de durumu aklamak iin bu faks gnderiyorum. "Tutuklu Gazete" ve dier yaynlarnz kt zaman bana da ulatrrsanz sevinirim. almalarnzda baarlar diliyorum ve sevgilerimi gnderiyorum. Erol Zavar
Eletirel bir temelden ykselen gazetecilik ise her dnemde hedef tahtasnda olmutur. Sonu; yanda, yalaka olmak ya da bask, zulm, srgn, mahpusluk. "Tarih tekerrrden ibarettir" derler. Galiba bir tekrara daha tanklk ediyoruz. ktidarn basn-yayn faaliyetlerini sindirmekte kullandklar ilk nemli metot ve yarglama-tutuklama srecinin sonular itibariyle bir anlamda balatcs saylabilecek olgu "sansr"dr. Basn literatrnde; zgn bir mesajn tamam ya da bir blmn bloke etmeyi, dzenlemeyi ve maniplasyonunu ieren uygulama olarak tanmlanan sansr, kimi zaman ak bir ekilde uygulanrken, kimi zaman da gnmzde olduu gibi rtl sansr eklinde uygulanmakta, bask arac olarak kullanlmaktadr. Ak ve demokratik rejimlerin ruhuna aykr olan sansr, diktac iktidarn varlklarnn merutiyetini korumak iin sk sk bavurduklar bir kontrol metodudur. Sansrn savunulmas ve teorize edilmesi ta Sokrata, Platona Konfyse kadar gider. Osmanlda sansr, ilk matbaann kullanlmasyla balad. Diyebileceimiz gibi, aslnda Sultan Abdlhamit dneminde en kat ekline ulap sistemli bir ekilde uyguland. Tarihte mehur "istibdat dnemi" olarak geen dnemde belki dnya basn tarihinin en ilgin olaylar yaanyordu. Bu bask sreci 24 Temmuz 1908 ylnda II. Merutiyetin ilanyla son buldu. Ardndan Cumhuriyet ve inili kl demokrasi serveninin ardndan 2011 yl Trkiyesi ya da szm ona ileri demokrasi (!) lkesi Trkiye Durum o kadar vahim ki, rtl sansr ve bask-yaptrmlar ciddi ortamda daha keskin ve daha can yakc olmu, zira ne Sultan Abdlhamitin istibdat ne de dierleri, ne onlarca gazeteciyi zindanlara attrm ne de baslmam kitaplar toplatmt. Herhalde yaadmz dnem, "ileri demokrasinin" lgn uygulamalarndan "ileri sansr" olsa gerek. 103. yl kutlanacak olan "Basn Bayram"
ilk defa bu kadar buruk ve anlamsz kutlanyor herhalde. Neden mi? nk hibir "gazeteci" onlarca arkada haksz yere zindanlardayken bayram edemez de ondan. u an yaadmz fiili durum kanaatimce byle. Velev ki her ne kadar szde de olsa sonucu itibariyle bir "hukuk" devletindeyiz. Tm bu hengamenin bir de hukuka uygunluu sorunu var. Daha dorusu alnan minareye klf uydurma sorunu var ki, onu da hepimizi birer rgte ye yapmakla amaya alyorlar. Demokrasilerde basn zgrl, sansr, ifade hakk vb. alanlarda abart ya da ihlal durumlarnn uzun uzadya hukuki izahlarn yapmaya gerek duymuyorum. Sadece tutuklu gazetecilerin durumlarna ilikin birka noktaya dikkat ekmek yeterli olacaktr. Syleyenini hatrlayamadm gzel bir sze rastladm son zamanlarda, "Hukuk iktidarlarn fahiesidir" diye. Bilhassa teki, diktatoryal devletlerde hukuk ve kanunlar iktidara gre renk deitirirler, mahkemeler ise iktidarlarn icraatlarna klf bulmakla megul ve grevlidirler. Yaadmz lke gerekliine dnecek olursak, tutuklu bulunan gazetecilerin ok byk blmnn hibir suu yok. Tutuklu bulunanlarn neredeyse tm "rgt yesi" iddiasyla tutuklu ve dikkat ekici bir dier nokta da tutuklamalarn tamamnn son TMK deiikliinin (2005) ardndan yaplm olmas. Sudan ve isnatlarla, alakasz sebeplerle tutuklanan gazetecilerin aylarca tutuklu kalmas ve halen sularnn ne olduunun bilinmemesi apayr bir hukuk skandal. Vaziyet byleyken lkenin Babakannn ve yakn kurmaylarnn "Onlar gazeteci deil rgt yesi" sylemleri ise evlere enlik. Evrensel bir hak olan adil yarglanma hakknn olmazsa olmaz artlarndan biri "yargnn bamszl" ilkesidir. Yargnn; kamuoyuna, yasamaya, yrtmeye ve yargya kar bamszl kanunlarla garanti altna alnmaya allmtr. Bu sebeple yarglama sreci devam eden kii hakknda yarglamaya etki edebilecek dzeyde srece mdahil olmak, ak bir ekilde adil yarglama hakk ve yargnn bamszl ilkesine aykrdr. Bu aykrl bugne kadar en ak bir biimde Cumhurbakan ve Babakan ortaya koydu. Bizler iin "Onlar gazeteci deil, terr rgt yesi" diye aklama yaparak yargy etkiliyorlar. Bu durum ak bir ekilde TCK M. 228e aykrdr ve sutur. Suumuz bir yana ne ile sulandmz daha bizler bile bilmeden Babakann ve Cumhurbakannn biliyor gibi grnmesi, irdelenmesi gereken bir konudur. Bata belirttiim gibi, bizler insanln vicdann temsilen, tarihe tanklk eden, iyiden, dorudan, gzelden yana tavrmzda taviz vermeyen "zgr basnn" zgn ruhlu neferleriyiz. Buradan demir parmaklklarn, tel rglerin ardndan bir kez daha tm diktatrlere, zalimlere, faistlere, insanlk dmanlarna sesleniyoruz: "Sizden korkan sizin gibi olsun"
12
22/7/11
17:26
Page 1
12
TUTUKLU GAZETE
Tmokrasi
gn artan tutuklu saysnn dnda, hasta tutuklularn iler acs durumu, lm deinde olmalarna ramen hasta tutsaklarn tahliye edilmemesi, ocuk tutuklularn durumu, uzun sren tutukluluk haliyle birlikte Krte ifade krizi arln koruyan sorunlar, anayasayla zlmeyi bekliyor. Biz Bitlis Cezaevinde her renkten, her meslekten, Belediye Bakan, kadn aktivistler, kuafr, belediye meclis yeleri, anneler, renci, gerilla, gazeteci vb. 42 kadn, ayn mekn paylayoruz. Her renkten bir kadn lkemiz var. Bizi bu meknda en ok yaralayp canmz actan sorunlardan biri de kukusuz lkemizin en byk sorunlarndan olan cezaevlerindeki ocuklardr. Her ne kadar uzun bir sredir TMKdan km olmasna ramen, halen cezaevlerinde saysz ocuk var. u anda gndemde olmayan TMK madurlarnn yan sra cezaevlerinde annelerinin kaderini yaamak zorunda kalan Krt ocuklar yreklerimizi szlatyor. Bu ocuklardan sadece 2si olan kk imal (3) ve KCK kapsamnda annesiyle gzaltna alnp tutuklanan Trk bir baba ve Krt bir annenin ocuu Argei (4) sizlerle paylamak istiyorum. Arge, 2 yl akn bir sredir burada, bu meknn etkisinden dolay ok nadir olan erken yalanma hastalna yakalanm. Gnbegn salar, kirpikleri beyazlayor. Annesiyle birlikte gnlerce gzaltnda kaldktan sonra annesinin tutuklanmasyla birlikte ayn kaderi paylayor. Kk imal de zindann yeni misafiri, 5-6 aydr aramzda, burada 3 yana girdi. O kadar saf ve temizler ki, henz yaamlarnda unutulmayacak bir sahne olan zindan gereinin farknda bile deiller. ou zaman elimizden tutup, "Evra iye" (Bu nedir) diyerek ta duvarlarn ne anlama geldiini renmeye alyorlar. Bir araya gelip oyun da oynuyorlar, ama her zaman beton ynlarnn iinde yarm kalyor btn oyunlar; uurtmalar bile umuyor, asl kalyor duvar ke-
bulmak, inan olmak, tm snrlar amak arzusudur. Ateten gmlek gibidir sevdallarna. Gazeteci olmak, hakikatlere balanmak, onunla yrme becerisini de gstermektedir ki yle olsa gerek. Dncenin zamann yakalayp ruhu almaktr. Dilini ve ruhunu bulmak gereklerin eylemini yaamaktr. Her dnce atele snanyorsa dili demokrasidir, demokrasinin dili ise eylemdir, bedeni hakikatlerdir. Corafyamz kltrlere dou merkezidir, kltr anadr, inantr, kimlik ve doayla btnlkl dilin sihirli szckleridir. Bir basn mensubu szckleri kullanan kadar ona anlam bien olmaldr. Her cmle dncelerinin doas olmaldr. Yaln sade ve duygu ykl... Dncelerimizin olduu her tarafta bir misafir, dost arkada ve kardeiz. Mekanmzn nemi ortadan kalkar. Biliriz ki temsil ettiimiz dncelerin hepsini yayoruz. Senin zindandaki fiziinin zgrl, dncelerin ulat snrlarla llr. Deerli Arkadalar fadenin zgrl, dillerin zgr kullanmna baldr. Basn kurulularnn dili halktr, halklardr. Yerkremizde kaybolmu, ya da bu riski tayan, kullanlrken byk basklar, hukuksuzluklara urayan her dil ifade zgrlnn inkardr. Canllarn douun-
daki anlam, kendisini yaratan ana dilidir. Hepimizin ortak duygularnn, farkl dncelerinin anlalmasn simgeleyen ruhtur dil. Dnce zgrl, ifade zgrlnn salanmas amacyla yrttnz ereveye ben de byle bir ek yapmak istedim. Dillerin zgrl!.. Basn alan olmak lkemizde tek bana yetmiyor, farkl eyleri de kiilik edinmek, karakter haline getirmek, gerektiriyor. Unutturulmak istenilenlerin kendisi olmak farkndal yaratmakla edeerdir, Krte dilin zerindeki basklar, grmek kadar ona kar durmak da ifade zgrl iinde basn zgrlnn n kouludur. Azadiya Welat gazetesinin zerindeki basknn nedeni zgrlk geleneinin dayand izgi ve tm direnenlere ses olmak, dost ve yolda olmakt sadece bu. Bu amala; Trkiye Gazeteciler Sendikasnn (TGS) ifade ve basn zgrlnn yaygnlamas duruunu nemsiyorum. Benim gibi onlarca gazeteci arkadam cezaevinde yzyl aan cezalarn verildii akl dlklarla kar karyayz. Bylesi zorluklarla mcadeleyi ilkesel temellere oturtmak, hukuksuzluklara kar dncelerinle durmak iin, insan olmak yeterli. Bizleri burada ayakta tutan, direnli, inanl yaamda srar etmemizi salayan insanlarn "kendini bilme" gereidir. Ama ok yazmak, sylemek deildir. Hakikatin bir ucunu yakalayp onunla yaam yaratmaktr. Tm dorular ancak hakikat varsa geerlidir. Gazete, basn dorular savunacaksa, yazacaksa ncelikle yaamn yrtt corafyann aclarla yk-
l direnile rl gereini iselletirmeli, unutmamaldr. Hatrlayabilendir yaayanlar yoktur unutulan ne varsa. Bilineni aramak deildir ykmz insanla ait, doann ruhunu hisseden tarih araydr. fade etmeye altmz zlemlerimiz hemen yan bamzdadr. nk hepimiz kendimizi aryoruz, kaybetmek istediimiz gereimizi. Deerli Arkadalar; Balk hikayesi gibi unutmak, zindanda, ovada ve koca kentte, hepimiz hislerimizle, duygu ve dncelerimizle var oluruz. Tarihi ve gnmz yaarz. Unutmak izsizliktir. zsizlik hilik. Yaamn en scak annda balk gibi bir akvaryuma konulduunuzu dnn. Bir anda hayatn iinden alnrsnz ve kapatlrsnz. Hayat artk darda kalmtr. Koparldnz tm her ey darda ve artk gremeyeceiniz bir uzaktadr. Grl grl akan bir nehirde boaznzda bir kancayla ekilip alnm ve kck bir akvaryuma konulmusunuzdur. Akvaryumun cam duvarlarna arpa arpa artk orann sizin nehriniz olduunu alglamaya balamsnz. Snrlarn renene kadar arpar durursunuz duvarlara. Sahi bir baln bunca zaman akvaryumda ne kadar, nasl yaadn hi dndnz m? 3 saniyelik hafzas ile balk akvaryumun her tarafn dner durur. Her saniyede bir balk yeni eyler grdn zanneder ve mrnn sonuna kadar yle devam eder. nsan topluluklar d-
ncelerinin toplamdr. Tarihten szlr, bu gne hatrlanmak isteyen alardan kaarak gelmitir. Bu nedenle unutmamak ifade etmektir. Szsz kalmak balklamaktr. saniyelik gelip-geici tarihsellik. Tarih bellekse, belleimizi ifade etmek zgrlk akdr. zgr basn arayl hakikate akla ballktr. Tm dostlarmzla zgr gnlerde grmek umuduyla.
deve Ahmet BRSN zgrlkler konusunda nemli bir eie gelip dayand. Mevcut durumda ya dibe vurup AKP hegemonyasna teslim olunacak ya da farkllklarmz demokratik birlie dntrerek ciddi bir k yapacaz. k 12 Eyll anayasasn her Diyarbakr D Tipi ynyle amak, Cezaevi toplumsal meruiyet kazanm yeni demokratik bir anayasa ile ifade ve zgrlk alanlarn geniletmektir. Mevcut sistemle devam edildii takdirde medya alanlarnda alan bizlerin temel beklentisi olan haber yapma ve ifade zgrl beklentisi bir yana, halk tarafndan seilen milletvekillikleri bile ellerinden alnabileceine yakn srete tank olduk. Hukuku, yasalar kendine gre yorumlayan, usul ve kaideleri kendine gre uygulayan, kendine Mslman, kendine demokrat bir anlayla meclis ounluuna dayanarak neler yapmaz ki? AKPnin sylem ve yaklamlar imdiden ciddi kukular da beraberinde getirmitir. Her ne kadar AKP hegemonya kurmayacan iddia etse de ancak gerek seim ncesi sylemleri ve gerekse de seim sonras anti-demokratik yasalar deitirmekte ayak srmesi ve meclisi muhalefetsiz tek bamza altrrz, sylemleri hi de hayra alamet deildir. Bal gibi g gsterisidir. Bu g gsterisi; maalesef medya alanlarnda ok daha ak bir biimde kendisini grnr kld. Daha imdiden AKP politikalarn eletiren programclarn ya iine son verildi ya da programlar eitli bahanelerle yayndan kaldrld. Trkiyenin tek gnlk Krte gazetesi olan Azadiya Welat Gazetesi 15 gnlne kapatld. yle anlalyor ki, AKP politikalarn eletiren, muhalif edenlerin bana ne geldiyse gemite, nmzdeki AKP hkmeti dneminde ayn uygulamalarla karlamas yksek olaslktr. AKPnin nceki hkmet dneminde basn ve ifade zgrlne dnk yaplanlar bir kez daha hatrlarsak; gerek uluslararas alanda ve gerekse i kamuoyunda yaplan tm eletiri ve meslek rgtlerinin objektif raporlar maniple edildi. Hkmet gazeteci tutuklamalar ve binleri aan davalar yok saymakla kalmad, arptarak "gazetecilik mesleklerini yrtrken deil, rgt yelii vb." nedenlerden dolay cezaevlerine atldklarn byk bir pikinlikle dillendirildi. Oysa hakikat bunun tam tersiydi. Peki, sz konusu uygulamalar durdu mu? Aksine, salt gazetecilik mesleklerini ifa ettiinden dolay tutuklamalar da hz kesmi deil. AKPnin penceresi dndan bakan herkes polis ve yargnn byk mercei altndadr. O da yetmezse "yanda" medyann itibarszlatrma operasyonuna tbi tutulmaktadr. zellikle de sosyalist basn ve Krt basnna dnk tutuklama ve davalar ftursuzca yrtlerek bir btn olarak demokratik muhalefet susturulmak istenmektedir. Toplumda aa kan demokratik anayasa istemi, basn-yayn ve ifade zgrlklerinin nndeki anti-demokratik yasalarn kaldrlmasna dnk ulusal ve uluslararas basky krmak amal olarak demokratik muhalefete dnk uygulamalar gemie nazaran daha da artacan gstermektedir. Elbette Cumhurbakanlndan, Meclis Bakanlna ve en nihayetinde Babakanla kadar nemli bir g birikimi AKPde younlamtr. Temsili demokrasilerde bylesi bir gc frenleyecek veya orantlayacak yarg sistemi de AKP hanesine geince geriye, demokratik muhalefet kalr. Bugn demokratik muhalefet dank gibi grlse de nmzdeki srete ok gl bir biimde demokratik anayasa blounun atsnda birleerek her alanda demokrasi mcadelesinin ykseleceinin potansiyeli olduka gldr. Unutmayalm ki, AKPye verilen oylarn nemli bir yeknu demokratik anayasa beklentisine verilmi olmasdr. Bu hakl beklentinin yerine gelmemesi durumunda neler olabileceini kimse kestiremez. Bir dier nemli ve hassas konu da Krtlerin artk antidemokratik uygulama ve yasalarla yrmeme ynndeki kararlamalardr. Dolaysyla Meclis ounluuna gvenerek kendine gre bir anayasa yaparm demekle de olmaz. Aksine bu kaosu derinletirir. AKPnin ncelikli yapmas gereken ey Meclisin demokratik ounlua kavumas ynndeki anti-demokratik yasalar kaldrmaktr. Bylece tatile girmeden yllardr kaos ve atmann msebbibi olan anti-demokratik anayasa ve yasalardan tm Trkiyeyi kurtarmaktr. Aksi takdirde AKPnin "ben yeni bir sivil vesayet olmayacam", "hegomonya kurmayacam dese de hegomonik olmayacann turnusolu demokratik anayasadr.
rkiye