KAZALARININ NLENMES N

YERNDE KORUMA VE GVENLK

Ankara, 2001
Baskya imento Mstahsilleri verenleri Sendikas Tarafndan Hazrlanmtr.

NSZ
yerlerinde meydana gelen i kazalar, alanlarn sakatlanmalarna hatta lmlerine yol atklar gibi, byk lde igc ve zaman kaybna da neden olmaktadr. Bu sebeple, i kazalarnn insani boyutu yannda ekonomik boyutu da nem tamaktadr. Gvenli almann salanmas iletmelerin baarsnda nemli bir faktr olarak benimsenmektedir. letmelerin amac meslek hastalna yol aabilecek tehlikeleri ortadan kaldrmak ve i kazalarn nlemektir. Gerekleen i kazalarnn byk ounluu alanlarn kendilerine ar gven duyarak kiisel koruyucu aralar kullanmamalarndan ve dikkatsiz davranlarda bulunmalarndan kaynaklanmaktadr. alanlarn kiisel koruyucu aralarnn nemini anlamas ve kullanmn alkanlk haline getirmesi, i kazalarn en alt seviyeye indirecektir. Sendikamz tarafndan hazrlanarak yaymlanan bu kitapta iyerindeki kiisel koruyucu aralar tantlarak, iyerinde allrken dikkat edilmesi gerekli gvenlik kurallar aklanmtr. alanlara ve Sendikamza ye kurulularn temsilcilerine yararl olacana inandm bu kitab sizlere sunmaktan dolay mutluluk duyuyorum. Sayglarmla, Ankara, Eyll 2001
imento Mstahsilleri verenleri Sendikas Ynetim Kurulu Bakan

Ahmet EREN

TEEKKR

Kitabn hazrlanmas aamasnda katkda bulunan, Sendikamza ye kurulularmzn temsilcilerine, kitabn kaynaklarnn temininde yardmc olan Bursa imento Fabrikas Personel Mdr Dursun AYHAN'a ve Lafarge Trkiye Gvenlii Mdr Ahmet TRKTARHAN'a teekkr ederiz.

imento Mstahsilleri verenleri Sendikas

NDEKLER

NSZ ...................................................................... 3 I. KSEL KORUYUCU ARALAR ............................. 9

II. KSEL KORUNMA ARALARININ SINIFLANDIRILMASI VE KULLANIMI .................... 10

1. GZLERN KORUNMASI ............................................................ 10 2. ELLERN KORUNMASI................................................................ 12 A. El kazalarn nlemek iin alnmas gerekli tedbirler: ....... 13 B. Elektrikli el aletleri kullanlrken dikkat edilmesi gereken hususlar: ........................................................................... 17 3. KAFANIN KORUNMASI ............................................................... 22 A. Koruyucu balklarn snflandrlmas............................... 22 B. Dier Balklar .................................................................. 23 4. KULAKLARIN KORUNMASI........................................................ 24 5. AYAKLARIN KORUNMASI .......................................................... 25 6. VCUDUN KORUNMASI............................................................. 29 A. Yksekte alrken dikkat edilmesi gereken hususlar .... 29 B. Bel incinmelerinden korunma ........................................... 31

III. KSEL KORUNMA ARALARI KULLANILIRKEN DKKAT EDLECEK HUSUSLAR............................ 33 IV. TM ALIANLAR N GENEL GVENLK KURALLARI ............................................................ 33 V. BR KAZANIN ANATOMS..................................... 35 VI. SALII VE GVENL AF VE UYARI LEVHALARI............................................................. 37 VII. RESMLER............................................................... 61 VIII. FAYDALANILAN KAYNAKLAR ............................ 77

TEHLKEL DELD KOLAYIMA GELD KMSE DKKATL OL DEMED GRMEDM ACELEM VARDI BANA BR EY OLMAZ
8

KAZASININ MAZERET

OLMAZ

I. KSEL KORUYUCU ARALAR

Kiisel koruyucular, alanlarn i kazalarna uramalar veya meslek hastalklarna tutulmalarn nlemek zere, allan yerin zelliine ve yrrlkteki mevzuata gre alma sresince kullanlma zorunluluu olan malzemelerdir. Kiisel koruyucular iyerinin zelliine gre, srekli kullanlmas gerekenler (baret, i elbisesi, i ayakkabs vb.) ve alma annda kullanlmas gerekenler (maske, gzlk, eldiven, yamurluk, emniyet kemeri vb.) eklinde iki ayr grupta deerlendirmek mmkndr. Kiisel korunma aralar i gvenlii tekniine ramen bertaraf edilemeyen tehlikelere kar korunmak iin verilmektedir. yerinde ne kadar nlem alnm olursa olsun, retim srasnda kullanlan aralarn almalarndan kaynaklanan olas tehlikelere kar kiisel koruyucu malzemeleri kullanmak zorunluluu vardr. Kiisel korunma aralarnn nasl ve nerede kullanlaca iyerindeki yetkililer tarafndan bildirilecektir. Koruyucu malzemelerin bildirilen yerlerde belirtilen ekilde kullanlmas ihmal edilmemelidir. Unutulmamaldr ki, koruyucu malzemeler, kullanlaca ilerin ve kullanlaca yerlerin risklerini nleyecek ekilde tasarlanm ve imal edilmitir. Zararl gazlardan, buharlardan ve tozlardan korunmak iin filtreli veya temiz hava verici maskeler kullanlr. Inlardan, asit sramalarndan,

buharlardan, talama veya polisajlardan frlayan paracklardan korunmak iin eitli nitelikte gzlkler kullanlr. Grltnn zararlarndan korunmak iin kulaklk ve tkalarn kullanlmas gereklidir. Keskin kenarl malzemeden, tahri edici veya scak maddelerden ellerin zarar grmesini nlemek iin lastik, deri ve suni maddelerden. yaplm eldivenler kullanlmaldr. Ayaklara ynelik tehlikelerin bulunduu yerlerde ise, gvenlik (i) ayakkablar, tozluklar ve izmeleri giyilmelidir. TEHLKEY BERTARAF ETMEK AKILLICA KORUNMAKLA MMKNDR!

II. KSEL KORUNMA ARALARININ SINIFLANDIRILMASI VE KULLANIMI

1. GZLERN KORUNMASI
Sanayi kazalarndan koruma tedbirleri arasnda gzlerin tehlikelerden, fiziksel ve kimyasal etkiler altnda kalmalarndan veya radyasyonlardan korunmalar nemli bir konu oluturmaktadr. Her yl iyerlerinde meydana gelen gz yaralanmalar gzlerin korunmasna yeterince dikkat edilmediini gstermektedir. Uucu, frlayc ve srayc paralardan meydana gelen gz yaralanmalarn nlemek zere koruyucu gzlklerin kullanlmas zorunlu-

10

dur. Gzlerin korunmas uygun evsafta gzlk veya buna benzer koruyucular kullanmakla mmkn olabilmektedir. Gzlk takmadan alrken herhangi bir para frlamasna ve sramasna maruz kalnd takdirde yalnzca gz yaralanmas deil, ayn zamanda gzn evresindeki kemikler de zarar grmekte ve muhtemelen kemik atlamalar meydana gelebilmektedir. Frlayan ve srayan paracklar (imento, klinker, ergimi metal, elektrik kvlcmlar, kimyasal maddeler) dumandan veya andrc buhardan ve gazlardan meydana gelen tahriler, n yayn (kaynak kesme, ksa akm gibi) gz yaralanmalarna sebep olan risklerdir. Koruyucu gzlk takmadan, talama, delik delme, kaynak ileri, torna, freze, polisa veya etrafa uan paralar sratan iler ile kimyasal madde boaltmalar yaplmamaldr. Gzlk gerektirmeyen fakat srama yapan ilerde effaf yz siperi kullanlmaldr. Uygun maske takmadan zararl toz, gaz, duman ve buhar meydana gelen ilerde allmamaldr.

11

Koruyucu gzlk takma alkanl elde edilmelidir. Gzlk kullanmamak iin mazeret retilmemeli, gzlkten kaynaklanan ikayetler amirlere iletilmelidir. e uygun gzlk kullanld takdirde almada bir zorluk, gr gcnde ve buna bal olarak alma kabiliyetinde bir deiiklik olmad grlecektir.

2. ELLERN KORUNMASI
Eller vcudun ska yaralanan blmleri arasndadr ve srekli eitli risklere maruzdurlar. Travmatik yaralanmalar el kazalarnn en yaygn olan tipidir. El yaralanmalarna sebep olan riskler aadaki ekilde snflandrlabilir; Mekanik riskler: arpmalar, ezilmeler, burkulmalar, ypranmalar, delinmeler, kesilmeler, kopmalar. Termik riskler: Scaklk, ergimi metallerin sramas, souk. Kimyasal riskler: Asitler, bazlar ve solventler gibi tehlikeli maddelerin sramas ve temas.

Elektrik riskler: Elektrik kvlcm.

12

A. El kazalarn nlemek iin alnmas gerekli tedbirler: iin doru el aleti kullanlmaldr. Uygun bir ekilde alacandan emin olmak iin kullanmadan nce btn tehizat kontrol edilmelidir. Dme olasln azaltmak iin alma blgesi temiz ve kuru bulundurulmaldr. Zira dlrken d hafifletmek iin eller kullanlmakta burkulmalara veya krlmalara neden olmaktadr. Bozuk zemin ve demelere, burumu hallara, kaygan yzeylere zellikle dikkat edilmelidir. BR ANLIK DALGINLIK MR BOYU ZLERN TAIYACAINIZ KAZALARA SEBEP OLABLR

13

NLE DALGA GEERSEN BELK KOLUNDAN VE BACAINDAN DA VAZGEERSN.

14

Eller, sa ve giysiler makinalarn tm hareketli blmlerinden uzak tutulmal, ie balamadan nce tm mcevherler, evlilik yz dahi karlmaldr. Yaplan ie gre uygun eldivenler ve koruyucu dier tehizat giyinilmelidir. Eldivensiz olarak keskin, sivri ulu, ar, scak yakc ve andrc maddeler kaldrlmamal ve tanmamaldr. Hareketli makinalarda alrken, makinann tehlike yaratma olasln ortadan kaldrmak iin makinalarn tehlikeli blmlerine koruyucular taklarak allmaldr. Temizlik yapmaya veya kurmaya balamadan nce her bir makine veya alet kapatlmaldr. Unutulmamaldr ki, hareketli makinann iine ellerin "sadece bir saniye" sokulmas halinde dahi kopmalara kadar varan kazalarla karlalmaktadr. El aletlerinin kullanm srasnda ska yaralanmalar ortaya kmaktadr. El aletleri ile alrken bir i kazasna neden olmamak iin baz kurallara uymak gerekir. El aletlerini kullanmadan nce aada yer alan sorulara olumlu cevap vermek zere gerekli kontrollerin yaplmas gerekir. 1. El aletleri yaplan i iin uygun mu? 2. El aletleri doru olarak kullanlyor mu?

15

3. El aletleri uygun gvenlik koullarn tayor mu? 4. El aletleri gvenli bir yere konmu mu? a. El aletleri seilirken ncelikle i iin uygun el aleti seilip seilmedii kontrol edilmelidir. Doru el aleti seilmedii iin bir ok i kazas ortaya kmaktadr. b. Yaplacak i iin uygun el aleti kullanlsa bile, eer el aleti doru olarak kullanlmamsa yaralanmaya neden olur. El aletlerini kullanmak iin gerekli doru bilgiye sahip olmanz gerekir. Belirli bir el aletinin nasl kullanlacandan emin deilseniz, gerekli bilgi iin ustanza yada teknisyeninize sormaktan kanmayn.

16

c. El aleti kullanmadan nce gvenlik koullarna uyulup uyulmadna dikkat edilmesi gerekir. El aletini kullanrken tutuunuzun, duruunuzun uygun olup olmad kontrol edilmelidir. GVENL VE SALIK BR AYNADIR. SZ ONA GLERSENZ O DA SZE GLER. d. El aletlerinin gvenli bir yere konulmamas nedeniyle (rnein keskin ve sivri el aletlerinin cepte tanmas, yksek yerlerden aaya dmesi, takm antasna geliigzel braklmas) yaralanmalar ve kazalar ortaya kmaktadr. Bu tr kazalarn nlenebilmesi iin i yaplrken ve i bitiminde el aletlerinin braklmas gerektiinde bunlarn gvenli bir yere konulmas gerekir.

17

B. Elektrikli el aletleri kullanlrken dikkat edilmesi gereken hususlar: Gnmzde iyerlerinde elektrikli el aletleri yaygn olarak kullanlmaktadr. Mahiyeti gerei bu aletleri kullanrken ok dikkatli olunmas ve baz gvenlik kurallarna uyulmas gerekir. e uygun el aleti kullanlmal ve riskleri hakknda yeterli bilgiye sahip olunmaldr. Gerekiyorsa usta ve teknisyenlerden bu konuda yardm istenmelidir. Elektrikli el aletleri kullanrken koruyucu tehizat giyilmelidir. Yksek yerlerde alrken koruyucu parmakl olan platform kullanlmaldr. Kordonu ypranm el aleti veya zedelenmi uzatma kordonu kullanlmamaldr.

18

Bir el aletini altrmaya balamadan nce ayar anahtarlar gibi tehizat ortadan kaldrlmaldr. El aletleri ile aka yaplmamal, bakalarna dokunulmamaldr. Elektrikli el aletlerini kullanrken; a. El aletlerini kullanmadan nce kontrol edin. yapmak iin gittiiniz yerde onarmaya kalkmayn. b. El aletlerini zorlamayn. Dar yerlerde, kablo ve boru gibi eitli engellerin olduu yerlerde daha dikkatli olun.

19

c. Elektrikli el aletlerini nemli slak durumda olan yerlerde kullanmayn. Yanc maddelerin bulunduu yerlerde elektrikli el aletleri ile alrken daha dikkatli ve uyank olun. d. El aletini, fii prizde sokulu iken asla ayar etmeyin, ucunu veya azn deitirmeye kalkmayn. e. 110 voltla alan elektrikli aletlerin bile ldrc ve tehlikeli ekilde elektrik arpmalarna ve yanklara sebep olduunu unutmayn. f. Tehlikeli iareti veya lambas olan yerlere zel bir neden olmakszn dokunmayn veya yaklamayn. Trafolara, elektrik atlyesine izinsiz girmeyin. g. Kabloyu yadan, scak ve paralanmasna neden olabilecek yzeylerden ve kimyasal maddelerden koruyun. Kabloyu geit yerlerinde ve ayak altnda bulundurmayn. h. Elektrikli cihazlar enerjisi kesildikten sonra temizleyin. i. j. Elektrikli cihazlar kullanrken ellerinizin kuru olmasna dikkate edin. Akm kesmek iin kabloya aslmayn, prizi ekin.

k. Kablo kullanlmad zaman dikkatlice sarlmal, bir raf zerine yahut uygun bir askya aslmaldr.

20

El Kitab

Tamirler daima yetkili elektriki tarafndan yaplmaldr. El aletleri ve malzemelerin dzenli tutulmas i kazasna urama olasln azaltacaktr. El aletleri ve malzemelerinin dzenli tutulmas iin aadaki hususlar dikkate alnmaldr; Malzemeleri dz bir zemine dengeli ekilde istifleyin ve yerletirin. Benzer malzemeleri dzenli olarak ayn yere koyun ve ar malzemeleri alta, zemine veya alt rafa yerletirin. Yuvarlanabilecek malzemenin nne tutucu koyun. Yatay durumda tehlikeli olabilen uzun malzemeleri dikine isteyin.

21

Malzemeleri eit, byklk, madde ve uygulama yerine gre gruplayn. Ufak veya sklm paralar bir kutuya koyun. Malzemeleri kimsenin arpmayaca ekilde yerletirin, gei yollarna, giri-k yollarna, merdiven, seyyar merdiven yanna, elektrik panelleri veya kumanda tablosunun nne-arkasna, yangn savunma sisteminin yaknna koymayn. Tuvalet, banyo, yemekhane ve soyunma odalarn temiz ve dzenli tutun. iniz bittikten sonra alma alann temizleyin.

3. KAFANIN KORUNMASI
Para dmesi veya sramas, bir yerden geerken kafann arpmas, ba yaralanmalarna neden olan olaylarn balcalardr. Bamzn kaza tehlikelerinden korunmas iin delinmeye, krlmaya, elektrie ve yanmaya dayankl malzemeden yaplm baret (gvenli kask) kullanlmaldr. A. Koruyucu balklarn snflandrlmas Den cisimlere ve arpmalara kar kafatasn koruyan baretler, -Metal kask ve balklar -Sa fileleri ya da rtler Koruyucu balklar iki byk grupta ve aadaki snflarda incelenebilir. I.Grup: Koruyucu balk, tamamen sert malzemeden yaplr. II.Grup: Koruyucu balk elastiki malzemeden yaplr ve siperli olur.
22

Snf A- Genel Hizmet Darbelere ve frlayc paralara kar koruyucu nitelik gsterir, belli bir orana kadar elektrik akmn geirmez. Snf B- zel Hizmetler Darbelere ve frlayc paralara kar snrl ekilde koruyucu nitelik gsterir, elektrik akmna kar koruyuculuk nitelii yoktur. Snf C- tfaiye Hizmetleri Darbelere, frlayc paralara kar koruyucu nitelii vardr. Snrl oranda elektrik akmna dayankldr. B. Dier Balklar 1. Kaynak koruyucu maskeleri 2. Yz siperleri

23

4. KULAKLARIN KORUNMASI
Grlt, iyerlerinde alanlarn zerinde fizyolojik ve psikolojik etkiler brakan ve i verimini olumsuz ynde etkileyen seslerdir. Grlt bir ses aletle lldnde, iddeti 80 desibel (dB)'den fazla olursa, iitme arzalanmalarna sebep olabilir. Eer alet ok daha fazla deerler gsteriyorsa kulak rahatszl ok ksa zamanda ortaya kar. Kulak korunma aralar, iitme organlarnzn arzalanmasn nlerler. Uygun seilmi bir kulak koruyucusu grltnn alglanmasna olanak vermeyen bir alma salar. Grlt snr yksek olan yerde alyorsanz, kulak koruma aracnn kullanlmas zorunludur. Grltden zarar grm bir kulak tekrar eski durumuna getirilemez. Kulak koruyucularn kullanmak suretiyle kendinizi grlt blgesinden karrsnz. Grltl yerlerde alanlarn muntazaman iitme kontrol yaptrmalarnda fayda vardr. Kulaklarn korunmas i ve d korunma malzemeleriyle salanmaktadr. korunma kulak tkalaryla, d korunma ise grltye kar kasklar veya kulaklklar araclyla salanmaktadr. Kulaklklar, geliigzel deil amirlerce verilen talimatlara gre, yksek sesin gelmesini engelleyecek ekilde kullanlmaldr. Kulaklnz ak bir grlt azalmasn salamyorsa derhal amire bavurulmaldr. Kulaklk, pamuk tampon ve tka gibi kulak koruyucular yorucu ve zarar verici grltnn i kulaa kadar girmesini nler. Kulaa konulan koruyucular, yabanc maddelerdir, almak gerekir. Balangta rahatszlk verirse de sonralar kulak alkanlk kazanr ve bu rahatszlk fark edilmez. itme yeteneini yitirmemek iin balangtaki rahatsz durumu gze almak gerekir.

24

GNL RIZASI LE KATLANACAIMIZ KK FEDAKARLIKLAR ZORUNLU OLARAK KATLANACAIMIZ BYK FELAKETLER NLEYEBLR.

5. AYAKLARIN KORUNMASI
Materyal ve eyalarn dmesinden meydana gelen ezilmeler, sivri eyalarla delinmeler, ivi batmas, kaymalar, ergimi metallerin sramasndan meydana gelen yanklar ayaklar iin her zaman tehlike oluturmaktadr. elik burunlu ayakkablar iyerlerinde ayak koruyucusu olarak kullanlmaktadr. Kullanlan ayakkablarn ergonomik olmasna dikkat edilmelidir. Ar para kaldrlan ve nakledilen yerlerde elik burunlu i ayakkabs kullanlmaldr. Ayak ve bacak yaralanmalar (kazalar) bir ok ikolunda yaygndr. Ayak yaps itibariyle kaza sonucu yaralanma olasl yksek olan organlarn banda gelmektedir. Gvenlik ayakkablar, koruyucu olmayan benzer ayakkablarla karlatrldnda ok az bir masrafla, sakatlk brakabilecek yaralanmalar dahi nleyebilir. ayakkablar endstriyel ortamlarda, ayaklara herhangi bir eyin dme, arpma olasl olan yerlerde, bu risklere kar ayaklar ve ayak parmaklarn korumak amacyla

25

yaplmtr. Ayak parmaklarnn arpma ve darbe ile yaralanma olasl varsa, bu durumda elik bombe nem kazanmaktadr. elik bombenin rahat olabilmesi iin uygun incelik ve hafiflikte olmas gerekir. Baz i trlerinde malzemeler zel bir risk oluturuyorsa, gvenlik ayakkablarnn zerine metal bir koruyucu uygun olabilir. Kayma riskini nlemek iin kauuk veya sentetikten yaplan eitli ekillerde ayakkab penesi kullanlr. Bu durum zellikle ya veya kaygan zeminler iin nemlidir. naat ileri gibi yerlerde kullanlacak i ayakkablarnn taban ivi v.b. batmalarna kar metalik bir malzeme ile de takviye edilmelidir. Elektrik tehlikesi olan yerlerde, ivi kullanlmasnn nlenmesi iin ayakkab tamamen dikili veya yaptrmal olmaldr. Ayakkablarda metal tamamen izole edilmedii takdirde kullanlmamaldr. Statik elektrik oluan yerlerde gvenlik ayakkabs elektrii iletebilecek tipli kauuk tabanl olmaldr. Patlayc madde fabrikalarnda benzin veya dier kolay tutuabilecek hidrokarbonlar tayan tanklarn temizlenmesinde alanlar, kvlcm karmayan ve ayn zamanda metal ivisi olmayan ayakkablar kullanmaldrlar. ilerin normal hayatta kullandklar ayakkablarn iyerlerinde kullanmalar uygun deildir. Baz kadn ve erkek iiler sokakta giyilmeyecek kadar eskimi ayakkablarn iyerinde giymeyi tercih ederler. Ancak bu durum bir ok i kazasna neden olur. Kayarak ve tkezleyerek dmeler kazalarn en yaygn olandr. Bunlarn ou uygun ayakkablar giymemekten ileri gelir. zellikle kadnlarn iyerinde yksek topuklu ayakkab giymesi tehlikelidir. Dmeler gevek balardan, eskimi topuk ve penelerden de ileri gelebilir.

26

Gvenlik Ayakkablarnn Bakm ve Onarm Gvenlik ayakkablar kullanlmadklar zaman temiz ve kuru bulundurulmaldr. Bir yerde zaman zaman ayn kauuk (lastik) bot ya da izme deiik kiiler tarafndan kullanlrsa, ayaklardan herhangi bir bulac etkenin bakasna gemesini nlemek iin dzenli aralklarla dezenfekte edilmelidir. Ayakkabs Kullanma ve Depolamada Gvenlik Kurallar ayakkablar iilere datm yaplmadan nce orijinal kutularnda, serin, kuru ve temiz bir yerde depolanmaldr. 1 ayakkablar kullanlrken gerek tabanna gerekse st deriye bulam maddeler nemli bir bezle silinerek, dzenli olarak temiz bulundurulmaldr. Ayakkablarn temizlenmesinde keskin aletler ve malzeme kullanlmamaldr. Ayakkab sland zaman ak, serin ve iyi havalanan bir yerde kendiliinden kurumaya braklmaldr. Herhangi bir s kaynandan (direkt veya radyan s kaynandan) yararlanarak kurutulmaya allmamaldr. ayakkablar uygun koullarda en fazla 5 yl depolanabilir. ayakkablar tanrken orijinal kutularnda tanmaldr.

2-

3-

45-

27

6-

ayakkablar su ve ar scaktan korunmaldr. Ayakkab zerine ar nesneler braklmamaldr. Ayakkablar, ba bal ve ieri sokulmu ekilde giyilmelidir. Ayakkablar topuuna basarak pabu gibi kullanlmamaldr. ayakkablar orijinal ekilleri bozularak (rnein elik parmak koruyucu kartlarak) kullanlmamaldr.

789-

i sal ve i gvenlii asndan ayakkablardan geebilecek hastalklara da dikkat edilmelidir. Mantar hastal ayaklarn saln tehdit eden nemli bir tehlikedir. Ayaklarn her gn ykanmas gerekir. Parmak aralarnn iyice kurulanmamas mantar hastalna yol aar. Pamuklu ve ynl oraplar tercih edilmelidir. Ayakta deri atlamalar grlyorsa, sk sk krem srlmesi ihmal edilmemelidir. Parmak aralarnda kzarklk ve soyulma grlmesi mantar hastalnn balangc olabilir. Bu nedenle gerekli tedbirlerin alnmas gerekir. Mantara kar merhemler ya da tozlar srerek ayaklar kuru tutulmaya allmaldr. Pamuklu oraplar ve ayan hava alabilecei delikli ayakkablar veya sandaletler giyilmelidir. Bir hafta iinde bir iyileme grlmezse doktora bavurulmas gerekir. Mantar hastalndan korunmak iin bakasnn terliini, ayakkabsn giymeyiniz. Bakasnn tra frasn kullanmaynz. Unutmaynz ki, saa, sakala, deriye deen eyalar kiiseldir ve mantar hastal bunlarla bular.

28

6. VCUDUN KORUNMASI
Termik s, ergimi metallerin sramalarna kar termik koruma bilerimi (elyaf dokumadan elbise, nlk tozluk) giyilmelidir. Ykseklerde veya engebeli yerlerde alrken dmemek iin gvenlik kemeri ve gvenlik halatlar, d tutucular, mobil tutucular, gvenlik alar kullanlmaldr. Yksek yerlerdeki almalarda (at ileri-elektrik direkleri zerindeki iler gibi) gvenlik kemerleri taklmaldr. Gvenlik kemerleri kullanlmadan nce (balama halat, balant paralar) dikkatle kontrol edilmelidir. A. Yksekte alrken dikkat edilmesi gereken hususlar Ayakkabya yapm olan kum, ya ve benzeri malzemeleri ok iyi temizleyin. El aletlerinin dmesini nlemek iin alet antasnda tayn. Aletleri tarken dengenizi salayn. Daha yksek yerlere kmak iin merdiven veya basamak kullann ve aada yer alan hususlara dikkat edin; Merdiven veya basamakta herhangi bir hasar veya korozyon olmadndan emin olun. Merdiveni gvenli ekilde yerletirin. Zorunlu olmadka merdiveni pencere ve k kaplarna yakn yerletirmeyin. Bir yere dayanan merdiven ayaklar ile zemin arasndaki, akln 75 derece olmasna dikkat edin.

29

Merdivenin kaymasn, dmesini nleyecek (kanca ve benzeri) nlemleri aln Merdivenden ini ve klarda yznzn merdivene dnk olmasna ve her iki elinizle basamaklar tutmaya dikkat edin. Merdivenden geri-geri inip kmayn. Merdiven zerinde iken uzanmay yalnz gvenlik snrlar iinde yapn.

30

B. Bel incinmelerinden korunma Bel vcudumuzun en narin blgelerinden biridir ve incinmesi halinde dzelmesi ve eski hale gelmesi uzun sre alabilir. Bu nedenle bel incinmelerinden korunmaya zellikle dikkat edilmelidir.

DORU

Belimizin incinmemesi iin yerden yk kaldrrken aadaki hususlara dikkat edilmesi gerekir; Yk kaldrrken bacaklarnz kullann. Bunun iin bacaklarnz ykn iki tarafna yaklatrn. Ayaklardan birini ykn dier yanna dierini de arkasna koyun. Oturma pozisyonuna girin ve srtnz dz tutun. enenizi ieri ekik tutun. Bylece srtnz dz tutmann yararn devam ettirir, omurilii salam ve dz tutmu olursunuz. Kaldracanz nesnenin kesine avucunuzu dayayp parmaklarnz ve elinizle kavrayn. Yk vcuda yaklatrn. Kol ve dirsekleri vcuda bititirin.

31

Vcudunuzu yle dengeleyin ki, kendi arlk merkeziniz ayaklarnzn stne binsin. Kaldrmaya arkadaki ayan itii ile balayn. Herkes yalnz kendi gcnn yetecei yk kaldrmaya almaldr. Eer yk arsa yardm istenmelidir. Kaldrma yava yava olmal kaslara ani ykleme yaplmamaldr. Yk yere koyarken ayak veya el parmaklarnn skmas nlenmelidir. Yk iki kii birlikte tayorsanz, birlikte kaldrdnzdan emin olun. Arlk tek kiiye yklenmemelidir. 20 YILDA GRLMEYEN 20 SANYEDE BAA GELEBLR.

YANLI!

32

III.

KSEL KORUNMA ARALARI KULLANILIRKEN DKKAT EDLECEK HUSUSLAR

1. Koruyucu malzemeler iyeri alma koullar gz nne alnarak datlmtr. yeri yetkilileri tarafndan kullanm yerleri ve kullanm ekilleri aklanarak, alanlara datlan bu koruyucu malzemeleri mutlaka kullann ve kullanmayan arkadalarnz ikaz edin. 2. Doru malzeme kullann, iin zelliine uygun olmayan malzemeleri kullanmayn. 3. Eskiyen veya hasar gren koruyucularnz, mutlaka yeni ve salam olanlaryla deitirin.

IV.

TM ALIANLAR N GENEL GVENLK KURALLARI

1. Kendi gvenliiniz ve birlikte altnz arkadalarnzn gvenlii iin DAMA dikkatli ve sorumlu hareket edin. 2. DAMA iinize uygun ve gvenli ara-gere kullann. Koruyucu ve gvenlik amacyla yaplm aralar ASLA bozmayn, zarar vermeyin. e balamadan nce kullandnz aralar DAMA kontrol edin. iniz bittiinde kullandnz aralar DAMA gvenli ve dzenli olarak brakn. 3. Gvenli kullanm konusunda eitimini almadnz aralar ve maddeleri ASLA kullanmayn. Ara ve maddeleri kullanmadan nce uyarlara dikkat edin. phelendiiniz durumlarda DAMA yetkililere sorun. 4. DAMA iinize uygun kiisel koruyucu malzeme kullann.

33

5. altnz alan DAMA temiz ve tertipli tutun. 6. Malzemeleri DAMA gvenli bir ekilde tayn, kaldrn, itin veya ekin. 7. Elektrikli aralara DAMA bakm yapn, topraklayn. Unutmayn elektrik ldrcdr. 8. Fabrika iinde ve dnda DAMA yava ara kullann. ASLA hz snrn amayn. Dier aralara ve yayalara DAMA dikkat edin. 9. DAMA gvenli olarak inin veya kn. Asla atlamayn. 10. Dikkat ve konsantrasyon isteyen ilerde alanlar ASLA rahatsz etmeyin ve dikkatlerini datmayn. 11. yerinde ASLA el akas yapmayn. 12. yerine ASLA uykusuz ve ikili gelmeyin. 13. Salnz iin aldnz geici ve srekli ilalar hakknda yetkililere DAMA bilgi verin. 14. yerinde ASLA komayn. Canl yryn. Kaygan zeminlere dikkat edin. 15. Kaza ihtimali olan durumlar, artlar yetkililere DAMA rapor edin.

34

V. BR KAZANIN ANATOMS
Yer: Siklonlar Tarihi:Haziran 2000 Kii: Hizmetler Memuru (.H.M.) O Andaki Grevi: Yangn tplerinin kontrol Grd Olay: Sikloncu siklon ilemesi yapmaktadr. Koruyucu malzeme kullanmamaktadr.

Yaplan Grme: .H.M: Osman Usta, Bu ii yaparken koruyucu bireyler kullanmalsn. Osman usta: efim biz yllardr bu ii yapyoruz, ne zaman ne olacan biliriz. .H.M: Dikkatli olsan iyi olur. Osman usta: Saol efim, dikkat ederiz. Sonu: Hizmetler Memuru, durumu SG Ynetim Temsilcisine bildirir. Ald cevap: Tamam. Ben notuma aldm. SG grevlisi: lgili Ksm amirine geri bildirimde bulundu. Kullanlmas zorunlu koruyucu malzemeler: i elbisesi, toz gzl, eldiven, baret, elik burunlu ayakkab, ate siperlii

35

Yer: Siklonlar Tarih:Eyll 2000 Grevi: Siklon ileme Kii: Osman USTA Kulland koruyucu malzemeler; i elbisesi, toz gzl, eldiven, baret. Sonu: ileme yaparken scak toz pskrmesi sonucu yanma. Yanan blgeler: -Sol Kulak -Boynun Sol Taraf -Sol Omuz (i elbisesinin st giyilmedii iin) -Sol Yanak Yanmayan dier blgeler: -Sol Gz (Toz gzl takt iin) -San Sol Taraf (Baret takt iin) -Eller (Eldiven giydii iin) Sonu: KAYBI, PERFORMANS DMES, HSRAN, EKLEN ACI........ Sulu: ? ? ? ? ?

GVENL ALI!
SEN ALENE VE NE LAZIMSIN

36

VI.

SALII VE GVENL AF VE UYARI LEVHALARI

1475 sayl Kanunu'nun 73. maddesinin nc fkrasnda "verenler, makinelerin kullanlmasndan doacak tehlikelerden ve bu hususta nceden alnabilecek tedbirlerden iileri mnasip bir ekilde haberdar etmek zorundadrlar." hkm yer almaktadr. Mnasip szcnden ama nleme ilikin duyuru ve uyarlarn iinin kolayca grebilecei ekilde veya rahata anlalabilecei bir biimde aa vurulmasdr. i Sal ve Gvenlii Tz'nn 25, 29, 33, 104, 121, 138, 144, 282, 284, 411 nci maddeleri ile Parlayc, Patlayc Tehlikeli ve Zararl Maddelerle allan yerlerinde ve lerde Alnacak Tedbirler Hakknda Tzkte 55, 56; Yap lerinde i Sal ve Gvenlii Tz'nn 8 ve 119 ncu maddeleri eitli konularda i gvenlii levhalarnn kullanlmasn bir zorunluluk olarak belirtmektedir. Uyar levhalar ve posterlerin amac; 1. Kazalara neden olan yaygn insan davranlarn hatrlatmak. 2. Dikkati i kazalarnn belli nedenleri zerine toplamak. 3. Gvenli almann iyi ynn vurgulayarak insanlar etkilemek. 4. Gvenlik kurallarn alanlara hatrlatarak, gvenlik eitimini desteklemek. 5. Kazalar nlemeye yardm edecek davran zelliklerini nermek.

37

6. irketin gvenlik abalarna katkda bulunmay telkin etmek. 7. zel tehlikeleri alanlara hatrlatmak. Posterler veya levhalar 4 ana grupta toplanabilir; 1. Genel konulu posterler 2. Belirli endstri konularna zg posterler 3. Belirli risklere/tehlikelere ynelik olanlar 4. Belirli kural posterleri

gvenlii levha ve posterleri dikkatle seilmeli, dikkatle yerletirilmeli ve zenle korunmaldr. 1. Doru yere doru levhalar konulmaldr. 2. Levhalar uluslararas renk, biim ve boyut standartlarna uygun olmaldr. 3. Levhalar anlalr olmaldr. 4. Kullanlan yaz karakterleri ve kompozisyon anlalmay kolaylatrmaldr. 5. Gereklilii ortadan kalkm levhalar kaldrlmaldr. 6. Eskimi levhalar deitirilmelidir. 7. Mesajn ilgi ekicilii srekli klnmaldr.

38

imento fabrikalar iyerlerinde kullanlabilecek, rnek ii sal ve i gvenlii uyar levhalarna aada yer verilmitir. SALII VE GVENL UYARI LEVHALARI
EBATLAR : 50x70 VEYA 35x50 BOYUTLARINDA

KORUYUCU BOT VEYA AYAKKABI GY

AMBAR 1. DKKAT! YANGIN TEHLKES (KMYASAL MADDE VE YA VARLLERNN YANINA KONULMAK ZERE) 2. YKLEMEDEN NCE ZNCR VE HALATLARI KONTROL EDNZ 3. FORKLFTE KMSEY BNDRME 4. KORUYUCU BOT VEYA AYAKKABI GY 5. SGARA LMEZ 6. AIK ALEV VE ATELE YAKLAMA 7. KIRIK VE ESK MERDVEN KULLANMA 8. YANGINDA SU KULLANMAYIN (KMYASAL MADDE VE YA VARLLERNN YANINA) 9. YANGIN VANASININ NN KAPATMA 10. BURADA KAYNAK YAPILMAZ (YA VARLLER VE KMYASAL MADDE VARLLERNN YANINA) 11. ASILI YKLERE DKKAT! 12. BARET GYMEK MECBURDR

39

13. CARASKAL ALTINDA DURMA-GEME! 14. BELNZLE DEL BACAKLARINIZLA KALDIRIN 15. FORKLFT IKABLR (GR VE IKI KAPILARININ DIINA YERLETRLECEK) 16. FORKLFT YKNN ALTINDA DURMA 17. YKLEME VE BOALTMALARDA MOTORUNU STOP ET 18. BASINLI GAZ TPLER 19- BASINLI TPLER DEVRLMEYE KARI ZNCRLE BALA 20- KALDIRILAN YKE YAKLAMA 21- STFLER DZGN YAPINIZ 22- EVREY TEMZ TUTUNUZ 23- GVENL TALMAT VE KAZLARINA KESNLKLE UYUNUZ 24- BTEN MALZEMEYI DERHAL YERNE KOYUNUZ 25- EVREMZ KORUYALIM 26- HEDEFMZ SIFIR KAZASI 27- GVENL HER ALIANIN DR 28- TESSLERMZ TEMZ TUTMAMIZA YARDIM EDNZ 29- NCE CAN EMNYET

FORKLFT YKNN ALTINDA DURMA

KANTAR 1. FORKLFT YKNN ALTINDA DURMA 2. DKKAT KAPI KONTROL 3. KANTARA YAVA GRN

40

4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18.

KANTARA GR KANTARDAN IKI KANTAR ZERNDE AN FREN YAPMAYINIZ TESSLERMZ TEMZ TUTMAMIZA YARDIM EDNZ BELNZLE DEL BACAKLARINIZLA KALDIRIN BASINLI TPLER DEVRLMEYE; KARI ZNCRLE BALA KALDIRILAN YKE YAKLAMA STFLER DZGN YAPINIZ EVREY TEMZ TUTUNUZ GVENL TALMAT VE KAZLARINA KESNLKLE UYUNUZ BTEN MALZEMEY DERHAL YERNE KOYUNUZ EVREMZ KORUYALIM HEDEFMZ SIFIR KAZASI GVENL HER ALIANIN DR NCE CAN EMNYET

KAYNAK IIINDAN GZLERN KORU

ATLYELER NDR 1. GZLKSZ TALAMA YAPMAK YASAKTIR

41

2. DEMR TESTERESNDE ALIIRKEN DKKATL OLUNUZ 3. YALI KASALARDA YASAKTIR OKSJEN TP NAKLETMEK

4. YALI ELDVEN LE OKSJEN TPNE DOKUNMAYINIZ ! 5. BOALAN TPLER ARETLEYN VEYA ZERNE YAZIN 6. PLANYANIN KARISINDA DURMAK TEHLKELDR VE DNER PARALI MAKNELER 7. KESC KORUYUCUSUZ KULLANMA 8. KAYNAK IIINDAN GZLERN KORU 9. NCE CAN EMNYET 10. ELEKTRK GRLMEZ. HSSEDLD AN GE KALINMITIR 11. ZOLESZ ALETLE YAPMAYINIZ 12. ALETLE YAPILACAK ELNLE YAPMA 13. KORUYUCU BOT VEYA AYAKKABINI GY 14. ZIRHLI AYAKKABINI GYMELSN 15. KIRIK VE ESK MERDVEN KULLANMA 16. YANICI VE PATLAYICI MADDELERN YANINDA KAYNAK YAPILMAZ 17. ARIZALI TAKIM KULLANMA 18. DKKAT YANGIN TEHLKES 19. AIK ATE VE ALEVLE YAKLAMA 20. BURADA SGARA LMEZ ! 21. FLERN BTNCE PRZDEN IKARTINIZ! 22. BTEN MALZEMEY DERHAL YERNE KOY ! 23. BASINLI GAZ TPLER! 24. TORNANIN AYNASINI ELLE DURDURMAK TEHLKEL VE YASAKTIR 25. KAYNAK YAPILIRKEN SEYRETME, IIK KR EDEBLR BAKMA ! 26. PRESLER LGLDEN BAKASI KULLANAMAZ 27. ZIMPARADA YANDAN TALAMA YAPMAK YASAKTIR 28. IPLAK GZ LE ZIMPARADA TALAMA YAPMAK YASAKTIR 29. V ULARINI EZNZ
42

30. 31. 32. 33. 34. 35. 36. 37. 38. 39. 40. 41. 42. 43.

FORKLFT YKNN ALTINDA DURMA TESSLERMZ TEMZ TUTMAMIZA YARDIM EDNZ BELNZLE DEL BACAKLARINIZLA KALDIRIN BASINLI TPLER DEVRLMEYE KARI ZNCRLE BALA KALDIRILAN YKE YAKLAMA STFLER DZGN YAPINIZ EVREY TEMZ TUTUNUZ GVENL TALMAT VE KAZLARINA KESNLKLE UYUNUZ BTEN MALZEMEY DERHAL YERNE KOYUNUZ EVREMZ KORUYALIM HEDEFMZ SIFIR KAZASI GVENL HER ALIANIN DR TESSLERMZ TEMZ TUTMAMIZA YARDIM EDNZ NCE CAN EMNYET

BARET GYMEK MECBURDR

TRAS KURUTUCU ALANDA ALIIRKEN 1. BU KULLANILMALIDIR KULAK KORUYUCU

43

2. BARET GYMEK MECBURDR 3. EVREY TEMZ TUTUNUZ 4. GVENL TALMAT VE KAZLARINA KESNLKLE UYUNUZ 5. BTEN MALZEMEY DERHAL YERNE KOYUNUZ 6. EVREMZ KORUYALIM 7. HEDEFMZ SIFIR KAZASI 8. GVENL HER ALIANIN DR 9. TESSLERMZ TEMZ TUTMAMIZA YARDIM EDNZ 10. NCE CAN EMNYET

DKKAT!

AIK ATE VE ALEVLE YAKLAMA

DNAMTLK 1. DKKAT! PATLAYICI MADDE! (KAPI DIINA VE BNANIN ETRAFINA KONULMAK ZERE) (DNAMTLK YOLU 2. DKKAT! KAYGAN ZEMN KENARLARINA)

44

3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15.

AIK ATE VE ALEVLE YAKLAMA BURADA KAYNAK YAPILMAZ DKKAT KPEK VAR AZAM HIZ 10 KM. CEP TELEFONU VE TELSZ LE YAKLAMAK YASAKTIR EVREY TEMZ TUTUNUZ GVENL TALMAT VE KAZLARINA KESNLKLE UYUNUZ BTEN MALZEMEY DERHAL YERNE KOYUNUZ EVREMZ KORUYALIM HEDEFMZ SIFIR KAZASI GVENL HER ALIANIN DR TESSLERMZ TEMZ TUTMAMIZA YARDIM EDNZ NCE CAN EMNYET

GVENL TALMAT VE KAZLARINA KESNLKLE UYUNUZ

ANTYELER 1. KORUYUCU BOT VE AYAKKABI GY 2. GVENLK KEMER HAYAT KURTARIR 3. K CSM ARASINA SIKIMAYINIZ

45

4. ANTYE ALANI! LGLLER DIINDAKLERN GRMES YASAKTIR 5. EVREY TEMZ TUTUNUZ 6. GVENL TALMAT VE KAZLARINA KESNLKLE UYUNUZ 7. BTEN MALZEMEY DERHAL YERNE KOYUNUZ 8. EVREMZ KORUYALIM 9. HEDEFMZ SIFIR KAZASI 10. GVENL HER ALIANIN DR 11. TESSLERMZ TEMZ TUTMAMIZA YARDIM EDNZ 12. NCE CAN EMNYET

BU ALANDA ALIIRKEN KULAK KORUYUCU KULLANILMALIDIR

PAKETLEME ALANDA ALIIRKEN 1. BU KULLANILMALIDIR

KULAK

KORUYUCU

2. TOZ MASKES KULLANMAK MECBURDR

46

3. KORUYUCU BOT VEYA AYAKKABI GY 4. BANTLARIN YASAKTIR ALTINDAN GEMEK TEHLKEL VE

5. BAKIMDAN NCE KLEPEY KAPAT 6. ELDVENSZ ALIMAK YASAKTIR 7. EVREY TEMZ TUTUNUZ 8. GVENL TALMAT VE KAZLARINA KESNLKLE UYUNUZ 9. BTEN MALZEMEY DERHAL YERNE KOYUNUZ 10. EVREMZ KORUYALIM 11. HEDEFMZ SIFIR KAZASI 12. GVENL HER ALIANIN DR 13. TESSLERMZ TEMZ TUTMAMIZA YARDIM EDNZ 14. NCE CAN EMNYET

OFR DKKATL YANA !

KAPI 1. DKKAT KAPI KONTROL ARA SRCLER TRAFK 2. SAYIN AKSATMAYINIZ VE KURALLARA UYUNUZ DZENN

47

3. OFR DKKATL YANA 4. FABRKA NDE AZAM HIZ 10 KM. 5. FABRKA NDE SRAT YAPANLARA CEZA LEMDE BULUNULACAKTIR ! 6. EVREY TEMZ TUTUNUZ 7. GVENL TALMAT VE KAZLARINA KESNLKLE UYUNUZ 8. BTEN MALZEMEY DERHAL YERNE KOYUNUZ 9. EVREMZ KORUYALIM 10. HEDEFMZ SIFIR KAZASI 11. GVENL HER ALIANIN DR 12. TESSLERMZ TEMZ TUTMAMIZA YARDIM EDNZ 13. NCE CAN EMNYET

EMNYET TEDBR ALMADAN MAKNEY ALITIRMA

MUHTELF MAKNELERN BULUNDUU YERLERE YERLETIRILMEK ZERE 1. MAKNELERN GEREKL BAKIM VE YALAMALARINI HMAL ETMEYNZ 2. MAKNE KORUYUCULARI MAKNEY DEL, SEN KORUR 3. EMNYET TEDBR ALMADAN MAKNEY ALITIRMA

48

4. MAKNELER ALITIRMADAN KONTROL ET! 5. ALIAN MAKNELERDEN PARMAKLARINI KORU ! 6. MAKNE TEMZLERKEN KESC KISIMLARA DKKAT EDN 7. MAKNE KORUYUCULARINI IKARMAYINIZ !

YANGIN SNDRC

YANGIN SNDRCLERNN BULUNDUU YERLERE KONULMAK ZERE 1. YANGIN SNDRC SNDRME 2. YANGIN DETRMEYNZ CHAZLARININ YERN

ONARIM NEDENYLE SERVS DIIDIR!

HERHANG BR YERDE BAKIM VE ONARIM YAPILIRKEN ONARIM NEDENYLE SERVS DIIDIR!

49

SOYUNMA VE DU YERLER N DOLAP KAPAKLARINI VE EKMECELER BIRAKMAYINIZ!

AIK

BU BLGEDE CEP TELEFONUNU KAPALI TUTUNUZ

ELEKTROMANYETK YAPILARIN BOZULMAMASI N BU BLGEDE CEP TELEFONUNU KAPALI TUTUNUZ TA OCAKLARI 1. DKKAT ! GVENLK LMT 2. DKKAT KAYGAN KONULACAK) ZEMN (YOL KENARLARINA

3. BARET, GZL VE KULAK KORUYUCU TAK 4. GVENL TALMAT VE KAZLARINA KESNLKLE UYUNUZ 5. HAREKET EDEN MAKNELERNE YAKLAMAYINIZ! EVRESNE 6. OCAKLAR TEHLKELDR ! GRMEK YASAK KAZI VE

7. DKKAT TOPRAKALTI KABLOSU! TEHLKEL VE YASAKTIR 9. HEDEFMZ SIFIR KAZASI 10. GVENL HER ALIANIN DR

YAPMAK

8. YKLEME VE BOALTMALARDA MOTORUNU STOP ET!

50

11. DN APININ DIINDA DURUNUZ ( MAKNELER N ) 12. EMNYET TEDBR ALMADAN MAKNEY ALITIRMA ( MAKNELER N) 13. MAKNELERNE YAKLAMA 14. BARET GYMEK MECBURDR

HEDEFMZ SIFIR KAZASI

KONKASOR 1. YABANCILARIN YERNE GRMELER YASAKTIR 2. BARET GYMEK MECBURDR 3. KORUYUCU BOT VEYA AYAKKABINI GY 4. DMEKTEN SAKININ (KONKASR N N) 5. KONKASR ENES NE GRME

51

6. LGL AMRDEN HABERSZ KONKASR NE GRMEK YASAKTIR 7. NCE GVENL SONRA 8. HEDEFMZ SIFIR KAZASI 9. GVENL HER ALIANIN DR 10. DKKAT! KIRICIDAN TA FIRLAYABLR VE DNER 11. KESC KORUYUCUSUZ KULLANMA PARALI MAKNALARI

12. GREVL OLMAYAN GREMEZ 13. MAKNE ALIIR DURUMDA KEN HAREKET KAYIININ EL LE AYARLANMASI YASAKTIR 14. ALIAN MAKNEYE ELN SOKMA 15. YKLER BOALTMADAN NCE: -MOTORU DURDUR -EL FRENN EK -VTESE TAK -LASTKLER TAKOZLA 16. OFR ! DKKATL YANA 17. NTE NDE KOMA 18. MERDVENDEN NERKEN VE IKARKEN DKKAT ET ! 19. EMNYET TEDBR ALMADAN MAKNEY ALITIRMA! 20. MAKNELER ALITIRMADAN KONTROL ET 21. ALIAN MAKNEDEN PARMAKLARINI KORU 22. MAKNE TEMZLNDE KESC KISIMLARA DKKAT EDNZ ARASINDAN 23. BANTLAR TEHLKELDR 24. BURADA AZAM HIZ 10 KM. 25. TESSLERMZ TEMZ TUTMAMIZA YARDIM EDNZ 26. EVRE SALIINA VE TEMZLNE SAYGILI OLUNUZ GEMEK YASAK VE

52

DKKAT! KAYGAN ZEMN

FARN 1. DKKAT! KAYGAN ZEMN 2. ELEKTRK GRLMEZ! HSSEDLD AN GE KALINMITIR 3. BANT ALTINDAN GEMEK YASAK VE TEHLKELDR 4. DKKAT! ALIIRKEN YZK - BLEZK - SAAT TAKMAYINIZ 5. BARET GYMEK MECBURDR 6. MAKNE KORUYUCULARINI IKARMAYIN 7. ALIIRKEN BOL ELBSE GYMEYN 8. EVREY TEMZ TUTUNUZ 9. GVENL TALMAT VE KAZLARINA KESNLKLE UYUNUZ 10. BTEN MALZEMEY DERHAL YERNE KOYUNUZ 11. EVREMZ KORUYALIM 12. HEDEFMZ SIFIR KAZASI 13. GVENL HER ALIANIN DR 14. TESSLERMZ TEMZ TUTMAMIZA YARDIM EDNZ 15. DKKAT BOLUK (ZEMN FARKI) VAR! (BOLUK OLAN YERLERE) 16. NCE CAN EMNYET VE DNER PARALI MAKNELER 17. KESC

53

18. 19. 20. 21. 22. 23.

KORUYUCUSUZ KULLANMA MAKNE ALIIR DURUMDA KEN HAREKET KAYIININ EL LE AYARLANMASI YASAKTIR ALIAN MAKNEYE ELN SOKMA EMNYET TEDBR ALMADAN MAKNEY ALITIRMA! MAKNELER ALITIRMADAN KONTROL ET ALIAN MAKNEDEN PARMAKLARINI KORU MAKNE TEMZLNDE KESC KISIMLARA DKKAT EDNZ

ELEKTRK GRLMEZ HSSEDLD AN GE KALINMITIR

KMR DERMEN GRLMEZ HSSEDLD AN GE 1. ELEKTRK KALINMITIR (ELEKTRK ODASI N) 2. DKKAT! YKSEK VOLTAJ (ELEKTRK ODASI N) 3. ELEKTRK ODASINA ZNSZ GRLMEZ 4. ALETLE YAPILABLECEK ELNLE YAPMA 5. BANT ALTINDAN GEMEK YASAK VE TEHLKELDR 6. BARET GYMEK MECBURDR 7. MAKNE KORUYUCULARINI IKARMAYIN 8. ALIIRKEN BOL ELBSE GYMEYNZ 9. EVREY TEMZ TUTUNUZ 10. BTEN MALZEMEY DERHAL YERNE KOYUNUZ

54

11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21.

EVREMZ KORUYALIM HEDEFMZ SIFIR KAZASI GVENL HER ALIANIN DR NCE CAN EMNYET KESC VE DNER PARALI MAKNELER KORUYUCUSUZ KULLANMA ! MAKNE ALIIR DURUMDA KEN HAREKET KAYIININ EL LE AYARLANMASI YASAKTIR ALIAN MAKNEYE ELN SOKMA EMNYET TEDBR ALMADAN MAKNEY ALITIRMA! MAKNELER ALITIRMADAN KONTROL ET! ALIAN MAKNEDEN PARMAKLARINI KORU MAKNE TEMZLNDE KESC KISIMLARA DKKAT EDNZ

VN ALTINDA DURMA
DNER FIRIN GRLMEZ 1. ELEKTRK KALINMITIR 2. DKKAT YKSEK VOLTAJ 3. ALETLE YAPILABLECEK ELNLE YAPMA 4. KORUYUCU BOT VE AYAKKABINI GY (DNER FIRININ BAKIM VE ONARIMI SIRASINDA) 5. VN ALTINDA DURMA HSSEDLD AN GE

55

6. DKKAT TEHLKEL ISI ! ALTINDAN 7. BANTLARIN TEHLKELDR GEMEK YASAK VE

ALANDA ALIIRKEN KULAK KORUYUCU 8. BU KULLANILMALIDIR (SOUTMA FANLAR BLGESNE YERLETRLECEK) 9. PERSONEL ASANSR! 10. DKKAT! YKSEKTE EMNYET KEMERSZ ALIMAK YASAKTIR 11. BARET GYMET MECBURDR 12. MAKNE KORUYUCULARINI IKARMAYIN 13. EVREY TEMZ TUTUNUZ 14. GVENL TALMAT VE KAZLARINA KESNLKLE UYUNUZ 15. BTEN MALZEMEY DERHAL YERNE KOYUNUZ 16. EVREMZ KORUYALIM 17. HEDEFMZ SIFIR KAZASI 18. GVENL HER ALIANIN DR 19. TESSLERMZ TEMZ TUTMAMIZA YARDIM EDNZ 20. DKKAT BOLUK (ZEMN FARKI) VAR! (BOLUK OLAN YERLERE) 21. NCE CAN EMNYET VE DNER PARALI MAKNELER 22. KESC KORUYUCUSUZ KULLANMA 23. ALIAN MAKNEYE ELN SOKMA 24. EMNYET TEDBR ALMADAN MAKNEY ALITIRMA 25. ALIAN MAKNEDEN PARMAKLARINI KORU 26. MAKNE TEMZLNDE KESC KISIMLARA DKKAT EDNZ

56

MENTO DERMEN 1. DKKAT YKSEK VOLTAJ ! (LGL YERLERE) 2. GRLTYE KARI KULAK KORUYUCU KULLAN! 3. BU ALANDA ALIIRKEN KULLANILMALIDIR 5. ZNSZ GRLMEZ 6. BARET GYMEK MECBURDR 7. MAKNE KORUYUCULARINI IKARMAYIN 8. EVREY TEMZ TUTUNUZ 9. GVENL TALMAT VE KAZLARINA KESNLKLE UYUNUZ 10. BTEN MALZEMEY DERHAL YERNE KOYUNUZ 11. EVREMZ KORUYALIM 12. HEDEFMZ SIFIR KAZASI 13. GVENL HER ALIANIN DR 14. TESSLERMZ TEMZ TUTMAMIZA YARDIM EDNZ 15. DKKAT BOLUK (ZEMN FARKI) VAR! (BOLUK OLAN YERLERE) 16. NCE CAN EMNYET VE DNER 17. KESC KORUYUCUSUZ KULLANMA PARALI MAKNELER KULAK KORUYUCUSU

4. TARTIM BANTLARINI DURDURMADAN YAKLAMA !

18. ALIAN MAKNEYE ELN SOKMA 19. EMNYET TEDBR ALMADAN MAKNEY ALITIRMA 20. ALIAN MAKNEDEN PARMAKLARINI KORU 21. MAKNE TEMZLNDE KESC KISIMLARA DKKAT EDNZ

57

GEZERViN 1. DKKAT! KAYGAN ZEMNDR. (RAYLARIN BULUNDUU YERE) 2. YAVA VE HTYATLI GENZ (RAYLARIN BULUNDUU YERE) 3. DKKAT VN HAREKET VAR ! RAYLARIN ZERNDE DOLAMAK YASAK VE TEHLKELDR (RAYLARIN BULUNDUU YERE) 4. VN ALTINDA BARETSZ ALIMAK YASAKTIR 5. VN ALTINDA DURMAK YASAKTIR 6. VNCE YAKLAMA! 7. MAKNE KORUYUCULARINI IKARMAYIN 8. EVREY TEMZ TUTUNUZ 9. GVENL TALMAT VE KAZLARINA KESNLKLE UYUNUZ 10. BTEN MALZEMEY DERHAL YERNE KOYUNUZ 11. EVREMZ KORUYALIM 12. HEDEFMZ SIFIR KAZASI 13. GVENL HER ALIANIN DR 14. TESSLERMZ TEMZ TUTMAMIZA YARDIM EDNZ 15. DKKAT BOLUK (ZEMN FARKI) VAR! (BOLUK OLAN YERLERE) 16. NCE CAN EMNYET VE DNER 17. KESC KORUYUCUSUZ KULLANMA PARALI MAKNELER

18. ALIAN MAKNEYE ELN SOKMA 19. EMNYET TEDBR ALMADAN MAKNEY ALITIRMA 20. ALIAN MAKNEDEN PARMAKLARINI KORU 21. MAKNE TEMZLNDE KESC KISIMLARA DKKAT EDNZ

58

22. BANTLARIN YASAKTIR

ALTINDAN

GEMEK

TEHLKEL

VE

23. DKKAT! YKSEKTE EMNYET KEMERSZ ALIMA 24. HAREKETL KISIMLARDA ALIIRKEN BOL ELBSELER GYME!

HAREKET HALNDEK ARALARA DKKAT EDNZ

STOKHOLLER 1. HAREKET HALNDEK ARALARA DKKAT EDNZ 2. KALDIRILAN YKE YAKLAMA 3. BARET GYMEK MECBURDR 4. EVREY TEMZ TUTUNUZ 5. GVENL TALMAT VE KAZLARINA KESNLKLE UYUNUZ 6. BTEN MALZEMEY DERHAL YERNE KOYUNUZ 7. EVREMZ KORUYALIM 8. HEDEFMZ SIFIR KAZASI 9. GVENL HER ALIANIN DR 10. TESSLERMZ TEMZ TUTMAMIZA YARDIM EDNZ 11. NCE CAN EMNYET VE DNER 12. KESC KORUYUCUSUZ KULLANMA PARALI MAKNELER

13. ALIAN MAKNEYE ELN SOKMA

59

 BTEN MALZEMEY DERHAL YERNE KOYUNUZ

KAZAN DARES 1. DKKAT YKSEK BASIN 2. VANALARA YETKLDEN BAKASI DOKUNAMAZ 3. EVREY TEMZ TUTUNUZ 4. GVENL TALMAT VE KAZLARINA KESNLKLE UYUNUZ 5. BTEN MALZEMEY DERHAL YERNE KOYUNUZ 6. EVREMZ KORUYALIM 7. HEDEFMZ SIFIR KAZASI 8. GVENL HER ALIANIN DR 9. TESSLERMZ TEMZ TUTMAMIZA YARDIM EDNZ 10. NCE CAN EMNYET

60

VII. RESMLER
i sal ve i gvenliinin korunmasna ilikin dikkat ekici resimlere aada yer verilmitir.

alma alannn ortasnda braklm bir cihaz, iilerin alrken kordonlara taklp dme riskini arttrr.

61

Elektrik kaana neden olabilecek gvensiz bir priz yanc maddelerle yakn ekilde konumlandrlm.

Kapa ak braklm bir sigorta kutusu her zaman tehlike yaratabilir.

62

ivileri kk durumda braklan tahtalar her zaman kazaya sebebiyet verebilir.

"Kaza geliyorum demez" yazl levhann altnda yerde bulunan ve her an taklp dme riski bulunan paralarla dolu bir zemin
63

Raflara sistematik olmayan bir ekilde sralanm alet edevat i kazas riskini arttrr.

Basnl tplerin bulunduu yerde bir uyarc levhann bulunmamas ve bunlarn s kaynana olan yaknl i kazalarna neden olabilir.

64

alma ortamnda yerde bulunan hurdalar ve koruyucusuz durumdaki raylar tehlike arz etmektedir.

Yksekte aa decek ekilde braklan demir ubuk ve hurdalar her an i kazalarna yol aabilir.

65

Duvarda aktan geen elektrik kablolar kazalara neden olabilir.

Motorin dolum yerinde uyar levhalar mutlaka bulundurulmaldr.

66

Hatal dizilmi ufak bir sarsntda dme riski bulunan kimyasal madde kutular tehlike arzeder.

Hatal dizilmi dme riski bulunan dolu ya varilleri tehlike arz eder.

67

Yan tarafnda koruyucu zinciri bulunmayan bir deirmen kaza riskini arttrr.

68

ntikal giriinde bulunan ve bir iinin ban arparak yaralanmasna sebebiyet verebilecek bir dirsek.

Farin deirmeni speratuar katnda bulunan bir dirsek ba yaralanmalarna sebep olabilecektir.
69

Dner frn nitesindeki merdiven zerinde bulunan bir su borusu her taklp dme tehlikesi yaratr.

Gezervinlerde yrme band zerinde delinen ksm byk tehlike arz etmektedir.

70

Kmr deirmeni ve gezervinler nitelerindeki koruyucusuz bantlar tehlike arz eder.

71

nne uyarc levha konulmam bir boluk, klandrma da yetersiz.

Tehlikeli pozisyonda yksekte alan ve emniyet kemeri takl olmayan bir ii her zaman kaza tehlikesiyle kar karyadr.

72

levini kaybetmi bir uyarc levhann kazalarn nlenmesinde herhangi bir etkisi olamaz.

73

Baretsiz alan iiler her an i kazasna urayabilir.

74

Kaynak yaplmasn korumasz seyreden bir ii her an kazaya urayabilir.

Gzlk takmadan kaynak yapan bir personel ne kadar byk bir tehlikeyle kar karya kaldnn farknda m?

75

Ufak boyutlu ve ypranm uyarc levhalar kendilerinden beklenen etkiyi salayamazlar.

Kuytu yerlere yanl yerletirilmi uyarc levhalaryla kazalar nlenemez. Uyarc levhalarnn alma alanlarnda konularna gre serpitirilmesi gerekir.

76

VIII. FAYDALANILAN KAYNAKLAR

11. AKYZ, Necdet, Gvenlii, stanbul, 1980.

2. BAYSAL, Sadettin, i Sal ve Gvenliinin Genel Prensipleri, i Sal ve Gvenliinin Hukuki Yn, alma Ortamnda Salk Asndan Zararl Faktrler, YODEM Eitim Kitab, Yayn No.4, Haziran, 2000.

3. ANDIR, Mahmut, Hijyeni, Grlt ve Etkileri, Vibrasyon, YODEM Eitim Kitab, Ankara,1995.

4. EROKAY Murat, i Sal ve Gvenlii Esaslar, Ocak 2000.

5. ERSAN, Grbz, 506 sayl Sosyal Sigortalar Kanunu Asndan verenlerin Sorumluluklar ve Cezai Meyyideler, stanbul, 1995.

6. ERTEN, Kibar, i Sal ve Gvenliinin Genel Prensipleri, i Sal ve Gvenliinin Hukuki Yn, YODEM Eitim Kitab, Yayn No:3 Haziran, 2000.

7. TAYREK, Mustafa, Eller ve El Aletlerinde Gvenlik, Gz Gre Gre, Bel ncinmelerinden Korunma, Gvenliine Bir Adm, KORDSA i Sal ve Gvenlii Yaynlar.

77

8. TAYREK, Mustafa, Gvenlii, i Sal ve Gvenlii Afi ve Uyar Levhalar, alma Ortam Dergisi, Mart-Nisan 1999.

9. TATAR, Seydi, Ali, yerlerinde Kiisel Koruyucularn Kullanlmas, YODEM Eitim Kitab, Yayn No:2 Ekim,1998.

10. Bursa imento Fabrikas A.. i Sal ve Gvenlii Aratrmas, Ekim, 1998.

11. SGB i Sal Daire Bakanl, Ankara, 1999/94.

12. Kiisel Koruyucular, SGB i Sal Daire Bakanl, Ankara, Yayn No.1990/30.

13. Koruma ve Gvenlik Kitab, Lafarge imento Grubu Gvenlii Yayn.

14. Tm alanlar in Genel Gvenlik Kurallar, alma Ortam Dergisi,Temmuz-Austos, 1998.

78

TESLM VE TAAHHT BELGES

yerinde Koruma ve Gvenlik kitabn teslim aldm. yerinde Koruma ve Gvenlik kitabnn nemini idrak etmi ve bu hususta eitimi grm olarak hatrlatmaya gerek kalmakszn uymak, uymadm takdirde ilgili kitaba aykr hareket etmi ve Gvenliini tehlikeye drm olmakla meydana gelebilecek kazalarn sonularna katlanarak sorumluluu kabul ederim.

Tarih:......../.........../............. Ad Soyad: mza

79