You are on page 1of 55

AKUSTK TASARIM LE

ENERJ TASARRUFU VE LKYATIRIM


LKS
ORHAN GRSON
www.gurson.com.tr www.gurson.com.tr
21.05.2011
HAVALANDIRMA DEVRES
ERK
Havalandrma Sistemi Kritik Devresi
Grlt retim ve Ses Yutum Hesap Yntemleri ve rnek
Hesap
Devre-1 fleme Fan
Devre-2 Dz kanal Devre-2 Dz kanal
Devre-3 Dirsek
Devre-4 Susturucu
Devre-5 T-Ayrm
Devre-6 Hava Damperi
Devre-7 Difzr
Devre-8 Mahal
www.gurson.com.tr 3
Akustik analiz yaplrken grlt kaynana en yakn difzr devresi
kritik hat olarak alnmaldr.
HAVALANDIRMA SSTEM KRTK DEVRES
www.gurson.com.tr 4
SES RETM ve YUTUMYNTEMLER
Devre-1 fleme Fan
www.gurson.com.tr 5
Santralde retilen grlt seviyeleri oktav band frekanslarna gre
reticiden alnmaldr.
4500 m3/h debili, 300Pa d basn kaypl santral ses retim deerleri
yledir:
SES RETM ve YUTUMYNTEMLER
Devre-1 Santral
www.gurson.com.tr 6
rnek Hesap
Devre-1 Santral
www.gurson.com.tr 7
rnek Hesap
Devre-1 Santral
HVAC RNEK AKUSTK HESAP
DEVRE
ELEMANI
BRANMAN HATTI ANA HAT
Frekans (Hz) DEB GENLK YKSEKLK DEB UZUNLUK GENLK YKSEKLK
(L/s) (m) (m) (L/s) (m) (m) (m) 63 125 250 500 1000 2000 4000
FAN - - - - - - -
Ses retimi (dB) 75 80 76 81 77 77 71
Ses Yutumu (dB) 0 0 0 0 0 0 0
Ara Toplam (NR) 79 Ara Toplam (dB) 75 80 76 81 77 77 71
www.gurson.com.tr
MAHAL SES KRTER (NR) 30 NR 30 57 48 41 35 31 29 28
8
SES RETM ve YUTUMYNTEMLER
Devre-2 Dz Kanal
www.gurson.com.tr 9
Dz kanal hem ses reten hem de ses yutan bir elemandr.
Ses retimi iin belirtilen formller kullanlr:
1- L
w
= 10 + 50 log(V) + 10 log (A) ve A = W x H
V: kanaldaki hava hz, m/s
A: kanal kesit alan, m
2
SES RETM ve YUTUMYNTEMLER
Devre-2 Dz Kanal
A: kanal kesit alan, m
W: kanal genilii, m
H: kanal ykseklii, m
2- fm/V deerine baklarak grafikten elde edilen deer 1 numaral
formlden elde edilen deerden karlr. Bylece kanaldaki ses retimi
bulunmu olunur.
www.gurson.com.tr 10
SES RETM ve YUTUMYNTEMLER
Devre-2 Dz Kanal
-10
0
0 100 200 300 400 500 600 700 800
fm/V ve Ses Yutumu Grafii
www.gurson.com.tr
-40
-30
-20
S
e
s

Y
u
t
u
m
u
,

d
B
fm/V, m-1
11
Ses yutumu iin tablo kullanlmaldr.
SES RETM ve YUTUMYNTEMLER
Devre-2 Dz Kanal
2007 ASHARE APPLICATIONS CHAPTER 47 SOUND & VIBRATION CONTROL
Table 11 Sound Attenuation in Unlined Rectangular Sheet Metal Ducts
P/A
Attenuation, dB/m
1/m
Octave Band Center Frequency, Hz
63 125 250 500 1000 2000 4000
P: kanal evresi, m
A: kanal kesit alan, m
2
www.gurson.com.tr
63 125 250 500 1000 2000 4000
260 0.98 0.66 0.33 0.33 0.33 0.33 0.33
130 1.15 0.66 0.33 0.2 0.2 0.2 0.2
100 1.31 0.66 0.33 0.16 0.16 0.16 0.16
70 0.82 0.66 0.33 0.1 0.1 0.1 0.1
30 0.49 0.33 0.23 0.07 0.07 0.07 0.07
20 0.33 0.33 0.16 0.07 0.07 0.07 0.07
12
rnek Hesap
Devre-2 Dz Kanal
HVAC RNEK AKUSTK HESAP
DEVRE
ELEMANI
BRANMAN HATTI ANA HAT
Frekans (Hz) DEB GENLK YKSEKLK DEB UZUNLUK GENLK YKSEKLK
(L/s) (m) (m) (L/s) (m) (m) (m) 63 125 250 500 1000 2000 4000
FAN - - - - - - -
Ses retimi (dB) 75 80 76 81 77 77 71
Ses Yutumu (dB) 0 0 0 0 0 0 0
Ara Toplam (NR) 79 Ara Toplam (dB) 75 80 76 81 77 77 71
DZ KANAL - - - 1250 3 0.65 0.35
Ses retimi (dB) 33 31 28 24 18 13 7
Ses Yutumu (dB) -1 -1 0 0 0 0 0
Ara Toplam (NR) 79 Ara Toplam (dB) 74 79 76 81 77 77 71
www.gurson.com.tr
MAHAL SES KRTER (NR) 30 NR 30 57 48 41 35 31 29 28
13
rnek Hesap
Ses Basnc Dzeyi Toplama
S
g2t
= 10log[10
(Sg1-Sa2)
x 0.1] + 10log[10
(Sg2)
x 0.1]
S
g1
= 1.devrede retilen ses basn dzeyi, dB
S
g2
= 2.devrede retilen ses basn dzeyi, dB
S
a2
= 2.devrede yutulan ses basn dzeyi, dB
S = 2.devrenin sonunda retilen ses basn dzeyi, dB
www.gurson.com.tr
S
g2t
= 2.devrenin sonunda retilen ses basn dzeyi, dB
Fan ve dz kanalda ses basn dzeyinin 63 Hz frekans iin rnek hesab:
S
g1
= 75dB
S
g2
= 33dB
S
a2
= 1dB
S
g2t
= 74dB
14
SES RETM ve YUTUMYNTEMLER
Devre-3 Dirsek
www.gurson.com.tr 15
SES RETM ve YUTUMYNTEMLER
Devre-3 Dirsek
Dirsek hem ses reten hem de ses yutan bir elemandr.
Ses retimi iin belirtilen formller kullanlr:
1- L
w
= Standart ses gc + 10log( fokt) + 30log(da) + 50log(Va)
Standart ses gc bir sonraki slaytta, grafikten okunabilir.
da: dirsek edeer ap, m
Oktav Band Oktav Band Genilii
www.gurson.com.tr
da: dirsek edeer ap, m
Va: hava hz, m/s
fokt: oktav band genilii.
Oktav Band Oktav Band Genilii
f
m
f
okt
63 45
125 90
250 180
500 355
1000 700
2000 1400
4000 2800
8000 5600
16
SES RETM ve YUTUMYNTEMLER
Devre-3 Dirsek
-20
-10
0
0,0 50,0 100,0 150,0 200,0 250,0 300,0 350,0 400,0
S
t
a
n
d
a
r
t


S
e
s


G



S
e
v
i
y
e
s
i
,

d
B
Standart Ses Gc Seviyesi ve Strouhalzahl Grafii
www.gurson.com.tr
-60
-50
-40
-30
-20
S
t
a
n
d
a
r
t


S
e
s


G



S
e
v
i
y
e
s
i
,

d
B
Strouhalzahl , Str
17
Ses yutumu iin tablo kullanlmaldr.
SES RETM ve YUTUMYNTEMLER
Devre-3 Dirsek
Ses Yutumu (dB)
zole Durumu
Kanal Genilii Oktav Ortalama Band Frekans (Hz)
(mm) 125 250 500 1000 2000 4000 8000
zolesiz kanal
125 0 0 0 6 8 4 3
250 0 0 6 8 4 3 3
500 0 6 8 4 3 3 3
1000 6 8 4 3 3 3 3
www.gurson.com.tr
1000 6 8 4 3 3 3 3
Dirsek nnde
izoleli
125 0 0 0 6 8 6 8
250 0 0 6 8 6 8 11
500 0 6 8 6 8 11 11
1000 6 8 6 8 11 11 11
Dirsek arkasnda
izoleli
125 0 0 0 7 11 10 10
250 0 0 7 11 10 10 10
500 0 7 11 10 10 10 10
1000 7 11 10 10 10 10 10
Her iki ynde izoleli
125 0 0 0 7 12 14 16
250 0 0 7 12 14 16 18
500 0 7 12 14 16 18 18
1000 7 12 14 16 18 18 18
18
rnek Hesap
Devre-3 Dirsek
HVAC RNEK AKUSTK HESAP
DEVRE
ELEMANI
BRANMAN HATTI ANA HAT
Frekans (Hz) DEB GENLK YKSEKLK DEB UZUNLUK GENLK YKSEKLK
(L/s) (m) (m) (L/s) (m) (m) (m) 63 125 250 500 1000 2000 4000
FAN - - - - - - -
Ses retimi (dB) 75 80 76 81 77 77 71
Ses Yutumu (dB) 0 0 0 0 0 0 0
Ara Toplam (NR) 79 Ara Toplam (dB) 75 80 76 81 77 77 71
DZ KANAL - - - 1250 3 0.65 0.35
Ses retimi (dB) 33 31 28 24 18 13 7
Ses Yutumu (dB) -1 -1 0 0 0 0 0
Ara Toplam (NR) 79 Ara Toplam (dB) 74 79 76 81 77 77 71
Ses retimi (dB) 46 41 36 29 23 18 11
www.gurson.com.tr
90o DRSEK - - - 1250 - 0.65 0.35
Ses retimi (dB) 46 41 36 29 23 18 11
Ses Yutumu (dB) 0 -1 -2 -3 -3 -3 -3
Ara Toplam (NR) 76 Ara Toplam (dB) 74 78 74 78 74 74 68
MAHAL SES KRTER (NR) 30 NR 30 57 48 41 35 31 29 28
19
SES RETM ve YUTUMYNTEMLER
Devre-4 Susturucu
www.gurson.com.tr 20
Hava kanallarnda akustik hesap yaplrken susturucu seimi kritik
neme sahiptir. Seimi iyi yaplmam susturucu ses yutan bir eleman
yerine ses reten bir elemana dnr.
Susturucu ses yutum ve retim deerleri reticiden alnmaldr.
Susturucu seiminde dikkat edilmesi gereken hususlar:
SES RETM ve YUTUMYNTEMLER
Devre-4 Susturucu
Kanaldaki hava hzndan daha dk hava hzna sahip susturucu
boyutlandrmas yapmak.
Mahale en yakn majr grlt kaynandan sonraki hatta
balamak.
1300x700x1500mm boyutlarnda susturucu iin imalat firmadan alnan
veriler yledir:
www.gurson.com.tr 21
rnek Hesap
Devre-4 Susturucu
www.gurson.com.tr 22
rnek Hesap
Devre-4 Susturucu
HVAC RNEK AKUSTK HESAP
DEVRE
ELEMANI
BRANMAN HATTI ANA HAT
Frekans (Hz) DEB GENLK YKSEKLK DEB UZUNLUK GENLK YKSEKLK
(L/s) (m) (m) (L/s) (m) (m) (m) 63 125 250 500 1000 2000 4000
FAN - - - - - - -
Ses retimi (dB) 75 80 76 81 77 77 71
Ses Yutumu (dB) 0 0 0 0 0 0 0
Ara Toplam (NR) 79 Ara Toplam (dB) 75 80 76 81 77 77 71
DZ KANAL - - - 1250 3 0.65 0.35
Ses retimi (dB) 33 31 28 24 18 13 7
Ses Yutumu (dB) -1 -1 0 0 0 0 0
Ara Toplam (NR) 79 Ara Toplam (dB) 74 79 76 81 77 77 71
Ses retimi (dB) 46 41 36 29 23 18 11
www.gurson.com.tr
90o DRSEK - - - 1250 - 0.65 0.35
Ses retimi (dB) 46 41 36 29 23 18 11
Ses Yutumu (dB) 0 -1 -2 -3 -3 -3 -3
Ara Toplam (NR) 76 Ara Toplam (dB) 74 78 74 78 74 74 68
SUSTURUCU - - - - - - -
Ses retimi (dB) 40 35 31 27 24 21 18
Ses Yutumu (dB) -7 -20 -40 -46 -50 -44 -28
Ara Toplam (NR) 45 Ara Toplam (dB) 67 58 35 33 27 30 40
MAHAL SES KRTER (NR) 30 NR 30 57 48 41 35 31 29 28
23
SES RETM ve YUTUMYNTEMLER
Devre-5 Ayrm
www.gurson.com.tr 24
Kanal ayrmna gelindiinde hava debisi ayrld gibi ses enerjisi de ayrlr.
Kanal ayrmnda ses yutumu hesaplanrken belirtilen forml kullanlr:
L
Bi
= 10log[(S
Bi
/ S
M
-1) / (S
Bi
/ S
M
-1)]
2
+ 10log(S
Bi
/ S
Bi
)
SES RETM ve YUTUMYNTEMLER
Devre-5 Ayrm
L
bi
= Branmanda ses yutumu, dB
S
Bi
= Branman kesit alan, m
2
S
Bi
= Ayrmn olduu kanalda, ana kanaldan kan toplam branman kesit
alan, m
2
S
M
= Ayrmn olduu kanalda, ana kanal kesit alan, m
2
www.gurson.com.tr 25
rnek Hesap
Devre-5 Ayrm
HVAC RNEK AKUSTK HESAP
DEVRE
ELEMANI
BRANMAN HATTI ANA HAT
Frekans (Hz) DEB GENLK YKSEKLK DEB UZUNLUK GENLK YKSEKLK
(L/s) (m) (m) (L/s) (m) (m) (m) 63 125 250 500 1000 2000 4000
FAN - - - - - - -
Ses retimi (dB) 75 80 76 81 77 77 71
Ses Yutumu (dB) 0 0 0 0 0 0 0
Ara Toplam (NR) 79 Ara Toplam (dB) 75 80 76 81 77 77 71
DZ KANAL - - - 1250 3 0.65 0.35
Ses retimi (dB) 33 31 28 24 18 13 7
Ses Yutumu (dB) -1 -1 0 0 0 0 0
Ara Toplam (NR) 79 Ara Toplam (dB) 74 79 76 81 77 77 71
Ses retimi (dB) 46 41 36 29 23 18 11
www.gurson.com.tr
90o DRSEK - - - 1250 - 0.65 0.35
Ses retimi (dB) 46 41 36 29 23 18 11
Ses Yutumu (dB) 0 -1 -2 -3 -3 -3 -3
Ara Toplam (NR) 76 Ara Toplam (dB) 74 78 74 78 74 74 68
SUSTURUCU - - - - - - -
Ses retimi (dB) 40 35 31 27 24 21 18
Ses Yutumu (dB) -7 -20 -40 -46 -50 -44 -28
Ara Toplam (NR) 45 Ara Toplam (dB) 67 58 35 33 27 30 40
AYRIM 140 0.2 0.2 1250 - 0.65 0.35
Ses retimi (dB) 38 35 31 26 20 14 7
Ses Yutumu (dB) -14 -14 -14 -14 -14 -14 -14
Ara Toplam (NR) 31 Ara Toplam (dB) 53 45 31 27 21 18 26
MAHAL SES KRTER (NR) 30 NR 30 57 48 41 35 31 29 28
26
SES RETM ve YUTUMYNTEMLER
Devre-6 Hava Damperi
www.gurson.com.tr 27
Damperlerde retilen ses seviyeleri imalat firmadan alnmaldr.
SES RETM ve YUTUMYNTEMLER
Devre-6 Hava Damperi
www.gurson.com.tr 28
rnek Hesap
Devre-6 Hava Damperi
HVAC RNEK AKUSTK HESAP
DEVRE
ELEMANI
BRANMAN HATTI ANA HAT
Frekans (Hz) DEB GENLK YKSEKLK DEB UZUNLUK GENLK YKSEKLK
(L/s) (m) (m) (L/s) (m) (m) (m) 63 125 250 500 1000 2000 4000
FAN - - - - - - -
Ses retimi (dB) 75 80 76 81 77 77 71
Ses Yutumu (dB) 0 0 0 0 0 0 0
Ara Toplam (NR) 79 Ara Toplam (dB) 75 80 76 81 77 77 71
DZ KANAL - - - 1250 3 0.65 0.35
Ses retimi (dB) 33 31 28 24 18 13 7
Ses Yutumu (dB) -1 -1 0 0 0 0 0
Ara Toplam (NR) 79 Ara Toplam (dB) 74 79 76 81 77 77 71
Ses retimi (dB) 46 41 36 29 23 18 11
www.gurson.com.tr
90o DRSEK - - - 1250 - 0.65 0.35
Ses retimi (dB) 46 41 36 29 23 18 11
Ses Yutumu (dB) 0 -1 -2 -3 -3 -3 -3
Ara Toplam (NR) 76 Ara Toplam (dB) 74 78 74 78 74 74 68
SUSTURUCU - - - - - - -
Ses retimi (dB) 40 35 31 27 24 21 18
Ses Yutumu (dB) -7 -20 -40 -46 -50 -44 -28
Ara Toplam (NR) 45 Ara Toplam (dB) 67 58 35 33 27 30 40
AYRIM 140 0.2 0.2 1250 - 0.65 0.35
Ses retimi (dB) 38 35 31 26 20 14 7
Ses Yutumu (dB) -14 -14 -14 -14 -14 -14 -14
Ara Toplam (NR) 31 Ara Toplam (dB) 53 45 31 27 21 18 26
HAVA DAMPER - - - 140 - 0.2 0.2
Ses retimi (dB) 31 31 30 30 30 24 16
Ses Yutumu (dB) 0 0 0 0 0 0 0
Ara Toplam (NR) 31 Ara Toplam (dB) 53 45 34 32 31 25 26
MAHAL SES KRTER (NR) 30 NR 30 57 48 41 35 31 29 28
29
SES RETM ve YUTUMYNTEMLER
Devre-7 Difzr
www.gurson.com.tr 30
Difzr seimi yaplrken mahalde istenilen ses seviyesi dikkate
alnarak istenilen ses seviyesinden daha dk seviyede ses reten
difzr seimi yaplmaldr.
SES RETM ve YUTUMYNTEMLER
Devre-7 Difzr
www.gurson.com.tr 31
rnek Hesap
Devre-7 Difzr
HVAC RNEK AKUSTK HESAP
DEVRE
ELEMANI
BRANMAN HATTI ANA HAT
Frekans (Hz) DEB GENLK YKSEKLK DEB UZUNLUK GENLK YKSEKLK
(L/s) (m) (m) (L/s) (m) (m) (m) 63 125 250 500 1000 2000 4000
FAN - - - - - - -
Ses retimi (dB) 75 80 76 81 77 77 71
Ses Yutumu (dB) 0 0 0 0 0 0 0
Ara Toplam (NR) 79 Ara Toplam (dB) 75 80 76 81 77 77 71
DZ KANAL - - - 1250 3 0.65 0.35
Ses retimi (dB) 33 31 28 24 18 13 7
Ses Yutumu (dB) -1 -1 0 0 0 0 0
Ara Toplam (NR) 79 Ara Toplam (dB) 74 79 76 81 77 77 71
Ses retimi (dB) 46 41 36 29 23 18 11
www.gurson.com.tr
90o DRSEK - - - 1250 - 0.65 0.35
Ses retimi (dB) 46 41 36 29 23 18 11
Ses Yutumu (dB) 0 -1 -2 -3 -3 -3 -3
Ara Toplam (NR) 76 Ara Toplam (dB) 74 78 74 78 74 74 68
SUSTURUCU - - - - - - -
Ses retimi (dB) 40 35 31 27 24 21 18
Ses Yutumu (dB) -7 -20 -40 -46 -50 -44 -28
Ara Toplam (NR) 45 Ara Toplam (dB) 67 58 35 33 27 30 40
AYRIM 140 0.2 0.2 1250 - 0.65 0.35
Ses retimi (dB) 38 35 31 26 20 14 7
Ses Yutumu (dB) -14 -14 -14 -14 -14 -14 -14
Ara Toplam (NR) 31 Ara Toplam (dB) 53 45 31 27 21 18 26
HAVA DAMPER - - - 140 - 0.2 0.2
Ses retimi (dB) 31 31 30 30 30 24 16
Ses Yutumu (dB) 0 0 0 0 0 0 0
Ara Toplam (NR) 31 Ara Toplam (dB) 53 45 34 32 31 25 26
DFZR - - - - - - -
Ses retimi (dB) 51 40 33 26 22 19 17
Ses Yutumu (dB) 0 0 0 0 0 0 0
Ara Toplam (NR) 32 Ara Toplam (dB) 55 46 37 33 31 26 27
MAHAL SES KRTER (NR) 30 NR 30 57 48 41 35 31 29 28
32
SES RETM ve YUTUMYNTEMLER
Devre-8 Mahal
www.gurson.com.tr 33
Mahal; kendisini oluturan duvar, tavan, deme ve ierdii hal, perde,
mobilya, duvar kaplamalar vb. gibi unsurlar vastasyla ses kaynandan
gelen sesin belli bir ksmn yutma zelliine sahiptir. Mahalde yutulan ses
seviyelerini net olarak hesaplamak iin mimari tasarmcdan odann
ortalama ses yutum katsaysnn alnmas gerekir. Genel bir hesap yapmak
SES RETM ve YUTUMYNTEMLER
Devre-8 Mahal
ortalama ses yutum katsaysnn alnmas gerekir. Genel bir hesap yapmak
iin aadaki tablo ve grafik kullanlabilir.
www.gurson.com.tr
Oda zellilleri ok Yumuak Yumuak Normal Sert ok Sert
Yanklanma Zaman Ta 0.2 < T
a
< 0.25
0.4 < T
a
<
0.5 0.9 < T
a
< 1.1 1.8 < T
a
< 2.2 2.5 < T
a
< 4.5
Tipik Oda
Radyo Ve TV
Studyolar
Restoran Ofis Hastane Byk Klise
Tiyatro Ktphane Klise Fabrika
Ortalama Ses Yutum
Katsays - m 0.4 0.25 0.15 0.1 0.05
34
SES RETM ve YUTUMYNTEMLER
Devre-8 Mahal
S
e
s

Y
u
t
u
m

A
l
a
n

,

m
2
Oda Ses Yutumu, dB
www.gurson.com.tr
S
e
s

Y
u
t
u
m

A
l
a
n

,

m
2
Oda Hacmi, m3
35
Daha ayrntl hesap iin;
SES RETM ve YUTUMYNTEMLER
Devre-8 Mahal

+

=
Q
R r
Q
IL
4
4
4
log 10
0
2

=
0
0
0
1
S
R

=
n
n
n
S
R

1
IL: Ses yutum deeri, dB
R0: Balangtaki Oda Sabiti;
Rn: Ses Yutucu Malzeme Eklendikten Sonra oluan Oda Sabiti
Q : Ynlendirme faktr
r: Ses kaynana olan uzaklk, m
www.gurson.com.tr

+

n
R r
Q 4
4
2


0
1

n
1
36
rnek Hesap
Devre-8 Mahal
HVAC RNEK AKUSTK HESAP
DEVRE
ELEMANI
BRANMAN HATTI ANA HAT
Frekans (Hz) DEB GENLK YKSEKLK DEB UZUNLUK GENLK YKSEKLK
(L/s) (m) (m) (L/s) (m) (m) (m) 63 125 250 500 1000 2000 4000
FAN - - - - - - -
Ses retimi (dB) 75 80 76 81 77 77 71
Ses Yutumu (dB) 0 0 0 0 0 0 0
Ara Toplam (NR) 79 Ara Toplam (dB) 75 80 76 81 77 77 71
DZ KANAL - - - 1250 3 0.65 0.35
Ses retimi (dB) 33 31 28 24 18 13 7
Ses Yutumu (dB) -1 -1 0 0 0 0 0
Ara Toplam (NR) 79 Ara Toplam (dB) 74 79 76 81 77 77 71
Ses retimi (dB) 46 41 36 29 23 18 11
www.gurson.com.tr
90o DRSEK - - - 1250 - 0.65 0.35
Ses retimi (dB) 46 41 36 29 23 18 11
Ses Yutumu (dB) 0 -1 -2 -3 -3 -3 -3
Ara Toplam (NR) 76 Ara Toplam (dB) 74 78 74 78 74 74 68
SUSTURUCU - - - - - - -
Ses retimi (dB) 40 35 31 27 24 21 18
Ses Yutumu (dB) -7 -20 -40 -46 -50 -44 -28
Ara Toplam (NR) 45 Ara Toplam (dB) 67 58 35 33 27 30 40
AYRIM 140 0.2 0.2 1250 - 0.65 0.35
Ses retimi (dB) 38 35 31 26 20 14 7
Ses Yutumu (dB) -14 -14 -14 -14 -14 -14 -14
Ara Toplam (NR) 31 Ara Toplam (dB) 53 45 31 27 21 18 26
HAVA DAMPER - - - 140 - 0.2 0.2
Ses retimi (dB) 31 31 30 30 30 24 16
Ses Yutumu (dB) 0 0 0 0 0 0 0
Ara Toplam (NR) 31 Ara Toplam (dB) 53 45 34 32 31 25 26
DFZR - - - - - - -
Ses retimi (dB) 51 40 33 26 22 19 17
Ses Yutumu (dB) 0 0 0 0 0 0 0
Ara Toplam (NR) 32 Ara Toplam (dB) 55 46 37 33 31 26 27
MAHAL - - - - - - -
Ses retimi (dB) 0 0 0 0 0 0 0
Ses Yutumu (dB) -5 -5 -5 -5 -5 -5 -5
TOPLAM (NR) 25 TOPLAM (dB) 50 41 32 28 26 21 22
MAHAL SES KRTER (NR) 30 NR 30 57 48 41 35 31 29 28
37
rnek Hesap
Grafik
50
41
32
40
50
60
S
e
s


B
a
s



S
e
v
i
y
e
s
i

(
d
B
)
Ses Basn Seviyesi ve Frekans Grafii
www.gurson.com.tr
63 125 250 500 1000 2000 4000
TOTAL (dB) 50 41 32 28 26 21 22
NR 30 57 48 41 35 31 29 28
32
28
26
21
22
0
10
20
30
S
e
s


B
a
s



S
e
v
i
y
e
s
i

(
d
B
)
38
Byk Susturucu Seiminin Akustik Performansa
Etkisi
10,000m3/h Debili Santral ve Susturucu Akustik
Performanslar
Ses retim Deerleri, dB
Seim
63 125 250 500 1000 2000 4000 8000
Santral
Ses retimi, dB
80 86 82 87 86 86 79 73
Susturucu
39 34 30 26 23 20 17 13
39
OPTMUM
Susturucu
Ses retimi, dB
39 34 30 26 23 20 17 13
Susturucu
Ses Yutumu, dB
-5 -15 -32 -33 -36 -25 -16 -14
Toplam Ses retimi, dB 75 71 50 54 50 61 63 59
Susturucu
Ses retimi, dB
31 27 23 19 16 13 10 6
BYK
Susturucu
Ses Yutumu, dB
-5 -15 -32 -33 -36 -25 -16 -14
Toplam Ses retimi, dB 75 71 50 54 50 61 63 59
www.gurson.com.tr
Byk Susturucu Seiminin lk YatrmMaliyetine
Etkisi
10,000m3/h Debili Santral ve Susturucu lk Yatrm
Maliyetleri Art Oranlar
Susturucu Boyutu
Santral lk Yatrm
Maliyeti Art Oran
(%)
Susturucu lk Yatrm
Maliyeti Art Oran
(%)
Santral+Susturucu lk
Yatrm Maliyeti Art
Oran (%)
40
(%) (%) Oran (%)
deal - - -
Byk *%-0.3 %32 %1.5
Not:
* (-) Santral maliyetinde azal anlamna gelmektedir.
www.gurson.com.tr
Byk Susturucu Seiminin lk Yatrm
Maliyetlerine Etkisi
30.000m3/h ve 60.000 m3/h Debili Santral ve Susturucu lk
Yatrm Maliyetleri Art Oranlar
Santral
Susturucu
Boyutu
Santral lk Yatrm
Maliyeti Art Oran
(%)
Susturucu lk
Yatrm Maliyeti
Art Oran (%)
Santral+Susturucu
lk Yatrm Maliyeti
Art Oran (%)
41
Boyutu
(%) Art Oran (%) Art Oran (%)
30.000 m3/h
debili santral
deal - - -
Byk %-0.40 %109 %6.7
60.000 m3/h
debili santral
deal - - -
Byk %-0.40 %60 %2.0
www.gurson.com.tr
Kk Susturucu Seiminin Akustik Performansa
Etkisi
10,000m3/h Debili Santral ve Susturucu Akustik
Performanslar
Mekanik Ekipman
Ses retim Deerleri, dB
Seim 63 125 250 500 1000 2000 4000 8000
Santral Ses retimi, dB 80 86 82 87 86 86 79 73
42
Santral Ses retimi, dB 80 86 82 87 86 86 79 73
Susturucu Ses retimi, dB 39 34 30 26 23 20 17 13
OPTMUM Susturucu Ses Yutumu, dB -5 -15 -32 -33 -36 -25 -16 -14
Toplam Ses retimi, dB 75 71 50 54 50 61 63 59
Susturucu Ses retimi, dB 58 54 49 45 41 38 35 31
KK Susturucu Ses Yutumu, dB -5 -15 -32 -33 -36 -25 -16 -14
Toplam Ses retimi, dB 75 71 53 55 51 61 63 59
www.gurson.com.tr
Kk Susturucu Seiminin letme Maliyetlerine
Etkisi
Farkl Debili Santral ve Susturucu letme Maliyetleri
Art Oranlar
Santral
Susturucu
Boyutu
Santral letme
Maliyeti Art Oran
(%)
43
10.000m3/h debili santral
Optimum -
Kk %24
30.000m3/h debili santral
Optimum -
Kk %37
60.000m3/h debili santral
Optimum -
Kk %88
www.gurson.com.tr
Grltnn Olutuu Frekansn Belirlenmesinin
Enerji Tasarrufu ve lk Yatrma Etkisi
Akustik izoleli kanallar yksek frekanslarda daha ok ses
yutar.
Dk frekanslarda oluan grlty nlemek iin akustik
izolasyon yapmak;
ilk yatrm maliyetlerini artrr. ilk yatrm maliyetlerini artrr.
kanal ierisindeki basn kaybn artrd iin letme maliyetlerini
artrr.
44 www.gurson.com.tr
Grltnn Olutuu Frekansn Belirlenmesinin
Enerji Tasarrufu ve lk Yatrma Etkisi
45
Not:
K: Kanal evresi (m), Ka: Kanal Kesit alan (m
2
)
www.gurson.com.tr
Grltnn Olutuu Frekansn Belirlenmesinin
Enerji Tasarrufu ve lk Yatrma Etkisi
46
Not:
K: Kanal evresi (m), Ka: Kanal Kesit alan (m
2
)
www.gurson.com.tr
Grltnn Olutuu Frekansn Belirlenmesinin
Enerji Tasarrufu ve lk Yatrma Etkisi
Yayvan kanallar ayn e deer kanal apna sahip kareye
yakn kanallara gre frekans baznda daha fazla ses yutarlar.
Kanal Tipi
En Ykseklik
E Deer
ap
K/Ka
mm mm mm 1/m
47
mm mm mm 1/m
Kare 400 400 437 10.0
Yayvan 200 910 437 12.2
Kare 600 600 656 6.67
Yayvan 350 1115 656 7.51
Kare 750 750 820 5.33
Yayvan 400 1570 820 6.27
Kare 900 900 984 4.44
Yayvan 450 2055 984 5.42
www.gurson.com.tr
Grltnn Olutuu Frekansn Belirlenmesinin
Enerji Tasarrufu ve lk Yatrma Etkisi
2000 ve 4000Hz ortalama oktav band frekanslarnda, 25mm
ve 50mm izolasyonlu havalandrma kanallarnda ses yutum
deerleri ayndr.
48 www.gurson.com.tr
Grltnn Olutuu Frekansn Belirlenmesinin
Enerji Tasarrufu ve lk Yatrma Etkisi
Kanal
Ebat
25mm Camyn zoleli Kanal Ses
Yutum Deeri, dB/m
50mm Camyn zoleli Kanal Ses
Yutum Deeri, dB/m
Oktav Merkez Band Frekans, Hz Oktav Merkez Band Frekans, Hz
mmxmm 125 250 500 1000 2000 4000 125 250 500 1000 2000 4000
150x150 0.6 1.5 2.7 5.8 7.4 4.3 0.8 2.9 4.9 7.2 7.4 4.3
150x250 0.5 1.2 2.4 5.1 6.1 3.7 0.7 2.4 4.4 6.4 6.1 3.7
150x300 0.5 1.2 2.3 5.0 5.8 3.6 0.6 2.3 4.2 6.2 5.8 3.6
150x460 0.5 1.0 2.2 4.7 5.2 3.3 0.6 2.1 4.0 5.8 5.2 3.3
49
150x460 0.5 1.0 2.2 4.7 5.2 3.3 0.6 2.1 4.0 5.8 5.2 3.3
300x300 0.4 0.8 1.9 4.0 4.1 2.8 0.5 1.6 3.5 5.0 4.1 2.8
300x460 0.3 0.7 1.7 3.7 3.5 2.5 0.4 1.4 3.2 4.6 3.5 2.5
300x610 0.3 0.6 1.7 3.5 3.2 2.3 0.4 1.3 3.0 4.3 3.2 2.3
300x910 0.3 0.6 1.6 3.3 2.9 2.2 0.4 1.2 2.9 4.1 2.9 2.2
460x460 0.3 0.6 1.6 3.3 2.9 2.2 0.4 1.2 2.9 4.1 2.9 2.2
460x710 0.2 0.5 1.4 3.0 2.4 1.9 0.3 1.0 2.6 3.7 2.4 1.9
460x910 0.2 0.5 1.4 2.8 2.2 1.8 0.3 0.9 2.5 3.5 2.2 1.8
460x1370 0.2 0.4 1.3 2.7 2.0 1.7 0.3 0.8 2.3 3.3 2.0 1.7
760x760 0.2 0.4 1.2 2.5 1.8 1.6 0.2 0.8 2.2 3.1 1.8 1.6
760x1140 0.2 0.3 1.1 2.3 1.6 1.4 0.2 0.7 2.0 2.9 1.6 1.4
760x1520 0.2 0.3 1.1 2.2 1.4 1.3 0.2 0.6 1.9 2.7 1.4 1.3
760x2290 0.1 0.3 1.0 2.1 1.3 1.2 0.2 0.5 1.8 2.6 1.3 1.2
www.gurson.com.tr
Grltnn Olutuu Frekansn Belirlenmesinin
Enerji Tasarrufu ve lk Yatrma Etkisi
Kanal ebatlar arttka izolasyonlarn ses yutum deerleri de
azalmaktadr.
Kanal Ebat
25mm Camyn zoleli Kanal Ses Yutum Deeri, dB/m
Ortalama Oktav Band Frekans, Hz
mmxmm 125 250 500 1000 2000 4000
150x150 0.6 1.5 2.7 5.8 7.4 4.3
50
910x1830 0.1 0.3 1.0 2.0 1.2 1.2
Ses Yutum
Azal Oran
-500% -400% -170% -190% -517% -258%
Kanal Ebat
50mm Camyn zoleli Kanal Ses Yutum Deeri, dB/m
Ortalama Oktav Band Frekans, Hz
mmxmm 125 250 500 1000 2000 4000
150x150 0.8 2.9 4.9 7.2 7.4 4.3
910x1830 0.2 0.5 1.8 2.5 1.2 1.2
Ses Yutum
Azal Oran
-300% -480% -172% -188% -517% -258%
www.gurson.com.tr
Grltnn Olutuu Blmn Belirlenmesinin
Enerji Tasarrufu ve lk Yatrma Etkisi
Grlt retimi incelendiinde yuvarlak kanallar dikdrtgen
kanallara gre daha byk hzlarda hava tayabilirler. Bu
sayede, yuvarlak kanallar dikdrtgen kanallara kyasla daha
dk ebatlarda tasarlamak mmkndr.
Tasarm RC
Maksimum Hava Hz, m/s
51
Kanal Yerleimi
Tasarm RC
(N)
Maksimum Hava Hz, m/s
Dikdrtgen
Kanal
Yuvarlak
Kanal
aft ierisinde veya
asma tavan arasnda
45 17.8 25.4
35 12.7 17.8
25 8.6 12.7
Asma akustik tavan
arasnda
45 12.7 22.9
35 8.9 15.2
25 6.1 10.2
Mahal ierisinden
geen kanalda
45 10.2 19.8
35 7.4 13.2
25 4.8 8.6
www.gurson.com.tr
Akustik zolesiz Kanallarda
Ses Yutumu
Kanal
Ebat
P/A
zolesiz Kanalda Ses Yutum
Deerleri, dB/m
Oktav Merkez Band Frekans, Hz
52
Oktav Merkez Band Frekans, Hz
mmxmm 1/mm 63 125 250 >250
150x150 0.26 0.98 0.66 0.33 0.33
305x305 0.13 1.15 0.66 0.33 0.20
305x610 0.1 1.31 0.66 0.33 0.16
610x610 0.07 0.82 0.66 0.33 0.10
1220x1220 0.03 0.49 0.33 0.23 0.07
1830x1830 0.02 0.33 0.33 1.60 0.07

www.gurson.com.tr
SONULAR
Optimum susturucu seiminin yapld sistemlerde ilk
yatrm maliyetlerinde %1.5ten %6.7ye kadar deien
oranlarda azalma irdelenmitir.
Optimum susturucu seiminin yapld sistemlerde iletme
giderlerinde %24ten %88e kadar deien oranlarda azalma
gzlenmitir.
250Hz ile 4000Hz arasndaki frekanslarda akustik 250Hz ile 4000Hz arasndaki frekanslarda akustik
izolasyonun ses yutumunda etkili olduu, buna ramen
dk frekanslarda akustik izolasyonun, izolasyon kalnlna
bal olarak, ses yutumunda nemli bir etkisinin olmad
tespit edilmitir.
Ayn e deer apa sahip yayvan kanallar, kareye yakn
kesite sahip kanallara oranla daha fazla ses yutmaktadr.
53 www.gurson.com.tr
SONU
2000Hz ile 4000Hz arasnda 25mm ve 50mm izolasyona
sahip kanallarn ayn ses yutum deerlerine sahip
olduu tespit edilmitir.
Yuvarlak kanallarn dikdrtgen kanallara gre daha
yksek hzlarda, ayn akustik konfor parametrelerini yksek hzlarda, ayn akustik konfor parametrelerini
salayarak tasarm yaplmasna imkan verdii tespit
edilmitir.
Kanal boyutunu bytmenin ses yutumunu da azaltt
belirlenmitir.
Akustik izolasyon kalnlklarnn kanal boyutlarna dikkat
edilerek tasarlanmas gereklilii belirlenmitir.
54 www.gurson.com.tr
www.gurson.com.tr
TEEKKRLER,
SORU ve GRLERNZ BEKLYORUZ. SORU ve GRLERNZ BEKLYORUZ.
Orhan Grson
55

You might also like