Professional Documents
Culture Documents
Dosya paylam konusunda sular durulmuyor. PirateBay davasndan sonra tm alternatifleri tekrar gzden geirmeye karar verdik. nternet zerinde aradnz her dosyaya ulaabileceiniz en popler paylam standartlarn bu yazda bulabilirsiniz.
CHIP DVD ER
FlashGet R Dosya paylam sitelerinden dosya indiriyor Jdownloader R cretsiz dosya servislerinden otomatik yararlann FileDownloader R Tek bir hesap alarak tm dosya servislerine ulan NewsLeecher R Haber gruplarndaki en byk yardmcnz QuickPAR R Bozuk RAR dosyalar iin tek yardmcnz Peer2Mail R E-posta kutular zerinden dosya paylan PeerGuardian2 R Webde gizliliinizi bu yazlm salyor Emule R Ed2k alarndan dosya indiriyor BitTorrent R Torrent alarndan dosya indiriyor uTorrent R ok az sistem kayna tketen bir istemci Maxthon R Flash videolar kaydetmek iin kullanabilirsiniz r CHIP DVDDE: Download aralarna CHIP-Code DownloaD ile ulaabilirsiniz.
vislerin poplaritesi de hzla artyor. En dikkat ekici deiim ise video ieriklerinin paylamnda yaanyor. Video ieriklerini indirmek yerine online video paylam servislerinden canl olarak izlemeyi seenlerin saysnda belirgin bir art sz konusu. Ayrca P2P alternatifleri arasnda yer alan Usenet yani haber gruplar zerinden dosya paylamnn ise 2008-2009 yllarnda ilk defa grafiklerde yer alacak kadar artt da gzlerden kamyor. Dolaysyla istediiniz dosyaya en hzl ekilde ulaabileceiniz standard bulabilmek iin deien dosya paylam trendlerini iyi takip etmek gerekiyor. Bu konuda ihtiyacnza en uygun servisleri yaznn devamnda bulabilirsiniz.
Internet
Gney Afrika Gney Amerika Dou Avrupa Kuzey Afrika
P2P
Web Standart
Steaming
38
07/2009 www.chip.cOM.TR
ni ya zaten bu ii yapan ve sadece reklmdan para kazanan 3. parti firmalara devrediyorlar ya da p2p alar ve http zerinden dosya paylam sistemleri gibi dier alternatifleri kullanyorlar. Bu konuda birok alternatif var. Yaznn devamnda internette en popler olan farkl yntemin nasl altn, bunlara ulamak iin nelere ihtiya duyacanz ve dosya kaynaklarna nasl ulaabileceinizi gsteriyoruz. nemli Not: Bahsedeceimiz dosya kaynaklar, yasal dosyalarn paylamnda olduu kadar film, mzik, oyun ve dier yazlmlarn korsan kopyalarnn yaylmas iin de kullanlabiliyor. Bu yzden belirte-
ceimiz yntemler ile dosya indirirken ok dikkatli olmalsnz. Hatta sadece yasal dosyalar indiriyor olsanz bile, kullandnz paylam yazlm siz farknda olmadan dier korsan dosyalar paylayor da olabilir. Bu tip dosyalar indirmek ve paylamak sizi yasalarla kar karya getirecektir. Bu konuya dikkat etmenizde fayda var. Hatta yasal olmayan dosyalar indirmeseniz bile her ihtimale kar PeerGuardian gibi bir yazlm kullanarak internette kimliinizi gizlemenizi neririz. Bilgi iin bu sayfadaki kutuyu inceleyebilirsiniz. imdi artk paylam sistemlerini tek tek incelemeye balayabiliriz. k
Kmlnz gzlEyn
PeerGuardian2, internet zerindeki davranlarnz izleyen bilgisayarlara ve alara ait zel IP adreslerini engelleme konusunda size yardmc olabiliyor. Bu ekilde yasad ierik indirmeseniz dahi srekli gzleri zerinizde olan NSA, MPAA, RIAA ve dier benzeri kurulularn pheli baklarndan kurtulup zgrce srf yapabilmeniz mmkn oluyor. Yazlm adware ve spyware gibi zararllar da baaryla engelliyor.Yazlmn tam srmn CHIP DVDden bilgisayarnza kurabilirsiniz. 1) Sadece ilk seenek olan P2Pyi semeniz yeterli olacaktr. Standart olarak P2Pde engelli olan IPlere ait web trafii de engellenecektir. Bunu kapamak iin en alttaki seenei de iaretlemeyi unutmayn. 2) Bir sonraki admda, engellenen IP adreslerinin ne sklkla gncelleneceini belirlememiz gerekecek. Every day seeneini semeniz daha gvende olmanza yardmc olacaktr. Aadaki iki seenek de aktif kalsn.
1 Sadece ilk seenek olan P2Pyi semeniz yeterli olacaktr. Standart olarak P2Pde engelli olan IPlere ait web trafii de engellenecektir. Bunu kapamak iin en alttaki seenei de iaretlemeyi unutmayn.
2 Bir sonraki admda, engellenen IP adreslerinin ne sklkla gncelleneceini belirlememiz gerekecek. Every day seeneini semeniz daha gvende olmanza yardmc olacaktr. Alttaki iki seenek de aktif kalsn.
protokollerinin dalm
VoIP Oyun
IM Bilinmiyor
Tunnel
P2P
Web Standart
Steaming Oyun
VoIP
IM Bilinmiyor
Tunnel
www.chip.cOM.TR 07/2009
39
KAPAK KONUSUMAKSIMUMDOWNLOAD
osya paylam konusunda yllardr gzden dmeyen ve zaman getike kendini gelitiren bir alan varsa o da Peer to Peer sistemleri. Ksaca P2P olarak bilinen bu dosya paylam yntemi, bir bilgisayarn, baka kullanclarn bilgisayarlarna balanarak, ihtiya duyduu dosyay her bilgisayardan baka paralarn indirecek ekilde tamamlamas mant ile alyor. Bylece bir kullancnn toplam upload snrna taklmadan, btn bir dosyay kk kk paralar halinde, baka kullanclardan ayn anda download etmeye balayan kullanc, tek bir byk para dosya indirmeye oranla ok daha abuk biimde arzu ettii dosyaya ulayor. Dosya paylam konusunda yllardr gzden dmeyen ve zaman getike kendini gelitiren bir alan varsa o da Peer to Peer sistemleri. Ksaca P2P olarak bilinen bu dosya paylam yntemi, bir bilgisayarn, baka kullanclarn bilgisayarlarna balanarak, ihtiya duyduu dosyay her bilgisayardan baka paralarn indirecek ekilde tamamlamas mant ile alyor. Bylece bir kullancnn toplam upload snrna taklmadan, btn bir dosyay kk kk paralar halinde, baka kullanclardan ayn anda download etmeye balayan kullanc, tek bir byk para dosya indirmeye oranla ok daha abuk biimde arzu ettii dosyaya ulayor.
e-donkey 2000 isimleri ile anld. Ardndan bu aa ulamak iin kullanlan ed2k yazlm, kendini feshedince, kullanclarn ak kaynak koduyla retilen eMule yazlmna yneldi. Dolaysyla ed2k an kullanacaksanz, u anda kullanabileceiniz en uygun yazlm eMule. Ancak Bittorent tercih edenler iin seenekler bu kadar snrl deil. Hatta Bittorent a kullanclar yazlm enflasyonu ile boumaktan ikayeti. P2P paylam alarn kullanrken, aklnzdan karmamanz gereken en nemli detay, yasalarla banz belaya sokacak
dosyalardan uzak durmanz. Zira bu alarda yasad olarak kopyalanm ve datlan film, oyun, mzik, yazlm dosyalarna sklkla rastlayabilirsiniz. Ancak, hak sahibi reticilerin talep etmesi halinde kolluk kuvvetlerini sz konusu dosyay veya dosyalar indiren veya baka kullanclarn indirmesi iin paylama aanlar belirlemesi mmkn. te yandan, amatr mzik gruplarndan, ksa film eken amatr sinemaclarn eserlerine, cretsiz yazlm, oyun, film ve eitli dosyalara ulamak iin P2P alarn rahatlkla kullanabilirsiniz.
40
07/2009 www.chip.cOM.TR
altrdnzda karnza bir sihirbaz gelecektir. Burada ilk olarak Ports and onnections admna gelene kadar leri tuuna tklayn. Bu pencerede TCP ve UDP portlar iin istediiniz bir deeri (ayn olabilirler) girebilirsiniz. Burada nemli olan belirlediiniz bu port deerlerinin ADSL modeminiz zerinden de kullanma ak olmasdr. Bu ileme port ynlendirme (port forwarding) denir ve her marka ve model modem iin farkl ekillerde yaplmaktadr. Kendi modeminiz iin nasl yaplacan kullanm klavuzundan ya da http:// portforward.com/ sitesinden renebilirsiniz. Bu sitede ilk olarak modeminizi sein. Ardndan gelecek yeni listede ise eMuleu setiinizde yaplacak ilemler adm adm karnza gelecektir. Bu ilemin ardndan sihirbazdaki test ports tuu ile portlarn alp almadn kontrol edebilirsiniz. Gvenlik iin ilk AdIm: Ardndan tekrar Security admna kadar leri tuu ile deiiklik yapmadan devam edin. Bu admdaki ve bir sonraki Server admndaki alt blmdeki seenei iaretlemeniz gvenlii artracaktr. HIz seenekleri: Son tuu ile sihirbaz kapattnzda karnza hz seenekleri gelecektir. Burada iletim sisteminizi setikten sonra ayn anda ka dosya birden indirmeniz gerektiini belirlemeniz gerekli. Ardndan balant hznza en uygun seenei sein. Bunlar doru belirlemeniz eMulen en ok verim alacanz ayarlar yapmas iin nemlidir. Apply tuuna basarak kurulumu bitirebilirsiniz. dikkAt: Eer ayarlar doru yaptysanz hem KAD hem de ilk sradaki sunucuya balant gerekleecektir. Bu aamada mutlaka balandnz sunucunun sahte olmadna emin olun. Son zamanlarda kullanclarn dosya indirmesini engellemek iin ii bo sahte sunucular listeleri igal ediyor. Bunu engellemek iin; k
www.chip.cOM.TR 07/2009
41
KAPAK KONUSUMAKSIMUMDOWNLOAD
1) nce listenizdeki tm sunucular silin.
emule ok derin bir arive sahip paylam an kullanan yazlm ok eski dosyalar bile buluyor.
Blg
P2P linklerinin paylamn yapan siteler bunun yasal olarak grlmemesi nedeni ile sklkla kapatlyorlar. Derginin baskya hazrlanmasndan sonra bu liste deimi de olabilir. Her zaman yeni balantlara ulamak istiyorsanz Google aracl ile ed2k links ya da torrent links anahtar kelimelerini kullanabilirsiniz. Ayrca forumlar da etkili balant kaynaklar olarak kullanlabilir. top15 emule sitesi http://www.shareheaven.net/ http://www.osiolek.com/ www.sharethefiles.com www.tvunderground.org.ru www.sharevirus.com www.shareconnector.com www.shareprovider.com www.ftireloaded.net www.dead-donkey.com www.phantomp2p.co.uk www.bad-good.org www.musicmule.com http://sharethefiles.com www.mvgroup.org http://www.osloskop.net/ top15 torrent sitesi http://www.isohunt.com/ http://www.demonoid.com/ http://www.torrentz.com/ http://bitsoup.org/ http://www.bitenova.org/ http://www.torrentmatrix.com/ http://www.torrentscan.com/ http://www.torrentportal.com/ http://torrents.to/ http://www.youtorrent.com/ http://www.btjunkie.org/ http://www.torrentreactor.to/ http://www.yotoshi.com/ http://www.torrentspy.com/ http://www.snarf-it.org/ torrent ve emule arama motorlar www.torrents.to www.gpirate.com www.mininova.org www.torrent-finder.com http://www.zoozle.org/ http://www.emugle.com/ http://www.filedonkey.com/ http://emule.synthasite.com/
Arndan www.server-met.de adresine gidin ve ilk sradaki (add to eMule) balantsna tklayarak en gvenilir sunucu listesini eMule iine ykleyin. Balanmak iin en fazla dosyann olduu sunucuyu seebilirsiniz. 2) lerde sahte sunucularn listenize szmasn engellemek iin ise Options seeneine tklayn ve Server sekmesinde Update blm altnda hibir seenein seili olmadndan emin olun. Zaman iinde balant sorunu yaadnzda 1. admdaki ilemi tekrarlayarak yeni sunucular tekrar gncelleyin. ekstrA Gvenlik iin AyArlAr: Security sekmesindeki IP-Filter seeneini iaretledikten sonra alttaki adres satrna www. emule-mods.de/?mods=ipfilter adresini yazp Load tuuna basarak PeerGuardiana ek olarak bir koruma daha salayabilirsiniz. virsl dosyAlArA dikkAt: eMule iindeki arama modl ile dosya ararken, pek ok hackern, popler dosyalar virs ve zararl yazlmlarla enfekte ederek paylama atklarn, bu dosyalar indirip kuran kullanclarn bilgisayarlarna szmay amaladklarn da unutmamanz tavsiye ederiz. Dolaysyla aramak yerine hazr listelenmi gvenli dosya balantlar iinden semek en dorusu olacaktr. Farkl ihtiyalar iin bu tr dosya listelerini P2P iin popler kaynaklar kutusunda bulabilirsiniz. nternet zerinde en verimli dosya paylam ilin zel hazrlanm nceden ayarlanm eMule modlar da yer almaktadr. Bunlar arasndan en popler olan Extreme modu denemek iin www.emule-mods.de adresini ziyaret edebilirsiniz. Artk eMule, internet zerindeki ed2k:// protokol ile balayan tm dosyalar bilgisayarnza indirmek iin hazrdr.
verilen dosyalar kullanclarn bilgisayarlarnda arayp, paralarn indirmeye veya yklemeye yarayan bir sistemle alyor. Dolaysyla, P2Pnin temel mant bu yazlm iin de geerli. Sistemde bir dosya ne kadar ok bilgisayarda paylalyorsa, o kadar kolay bulunacak ve indirilecektir. Torrent dosyalarn ararken en byk yardmcnz internet siteleri olacaktr. Pek ok internet sitesi, an iindeki Torrent dosyalarnn dizinlemesini yaparak, kullanclarn bunlara kolayca ulamas iin web zerinde yaynlar. minik torrent dosyAlArI nedir?: Bittorrent anda, Emuleda olduu gibi, sadece bir balantnn zerine tklamanz indirmeyi balatmak iin yeterli olmayacaktr. Dizin sitesinde bulduunuz balant, bilgisayarnza torrent uzantl kk bir balant dosyas indirmenizi salar. Bu dosyay Bittorrent yazlmnn iinde atnzda, aradnz dosyann download balantlar, yazlm tarafndan alglanr ve indirme sreci balar. BIttorrentde PAylAIm zorunlu: Dier taraftan ayn Emuleda olduu gibi yazlm, bir dosyay indirirken ayn zamanda indirdii dosyalar uploada da aar. Dosya paylam hznz Netlimiter gibi bir yazlmla drrseniz indirme hznn istediiniz dzeye kmayacaktr. Dolays ile her zaman, kontrolnz dnda bir dosyay yaynlayan kullanc durumuna gelirsiniz. Eer yasad bir dosya indiriyorsanz, ayn zamanda dosyay paylama aan bir yaync da olacanz iin banz yasalarla byk derde girebileceini unutmayn. Bittorrent kullanrken de, Emulede olduu gibi TCP ve UDP ayarlarnz yapmanz gerekecektir. Burada da http://portforward.com/ sitesinden yararlanabilirsiniz. Hangi portu amanz gerektiini renmek iin ise Options/Preferences mens altnda Connections sekmesine bakabilirsiniz. Eer sisteminizde daha az kaynak tketen bir alternatif aryorsanz bu durumda uTorrent yazlmna da mutlaka gz atn. Torrent kaynaklar iin de P2P iin popler kaynaklar kutusuna bakabilirsiniz. eMuledan daha sade bir yazlm olan Bittorrent ile setiiniz ierikleri hemen inmeye balayacaktr. Daha hzl transfer iin daha fazla kullancnn paylat kaynaklar tercih edin. Dosyay paylaanlarn says Seed indirenlerin says ise Leach deerleri ile belirlenir. Yksek Seed deeri her zaman daha fazla hz sunacaktr.
42
07/2009 www.chip.cOM.TR
nternet zerinde bir ierie ulamann en hzl yolu halen HTTP protokolnn kullanlmasnda yatyor. Ancak makalenin banda da belirttiimiz gibi artan dosya boyutlar nedeniyle sadece tek bir sunucu zerinden cretsiz paylam uzun bir sredir pek efektif deil. Dolaysyla ayn dosyann birok kii tarafndan paylald P2P yntemi, cretsiz oluu nedeniyle de daha uzun yllar da poplerliini koruyacak gibi grnyor. Ancak bu sistem ile her an, balantnzn izin verdii maksimum indirme hzna ulamak mmkn deil. ndirmek istediiniz dosyann ne zaman bilgisayarnzda olaca tamamen o dosyay ka kiinin paylatna bal ve bir belirsizlik sz konusu. Bu da tez canl kullanclar iin pek de kabul edilebilir bir ey deil.
Bu durum da dosya sunucularnn yldznn tekrar yava yava parlamasna neden oluyor. modellerini deitiren dosya sunucular bu talep karsnda yeniden etkin durumdalar. Eskisinin aksine artk czi de olsa bir miktar cret talep etmeleri grnen tek fark. Tabii ki cretsiz aktarm seenekleri de sunuyorlar ama bunlar bu yntemi tercih etmek iin pek yeterli deil. Yaznn devamnda parann alaca en iyi dosya sunucu servislerini, bunlardan nasl faydalanabileceinizi ve cretsiz seeneklerden maksimum derecede yararlanmak iin kullanabileceiniz aralar bulabilirsiniz. k
www.chip.cOM.TR 07/2009
43
KAPAK KONUSUMAKSIMUMDOWNLOAD
Dosya sunucular arasnda pastann en byk sahibi Rapidshare (www.rapidshare.com). Bunu Megaupload (www.megaupload.com) takip ediyor. Ayrca buna benzer farkl seenekler sunan 62 servis daha mevcut. Servislerin tm neredeyse benzer bir mantkla iliyor. Kullanclara, paylamak iin sisteme gnderdikleri dosyalar iin zel bir balant veriliyor. ndirmek isteyen dier kullanclar ise eitli kaynaklardan datlan bu zel balant aracl ile paylalan dosyaya ulayorlar. Servisler aa be yukar yakn cretlerle hizmet veriyorlar ve aboneler iin dosya gnderme ve neredeyse indirme snr yok gibi. Aradaki fark ise servisin poplaritesi, hz ve cretsiz seeneklerinde kullanclara sunulanlar oluturuyor. imdi bu iki popler dosya sunucu servisini kullanarak nasl dosya indireceimize bir bakalm. Dier servisleri de benzer ekilde kullanabilirsiniz. rAPIdsHAre: Herhangi bir kaynaktan bulduunuz bir Rapidshare balants sizi zel bir sayfaya ulatracaktr. Eer cretli ye deilseniz ilk olarak sayfada Free User
Farkl ihtiyalar iin Popler dosya sunucular birbirlerine gre kapasite ya da ek hizmetlerle farkllayorlar.
yazan tua tklayn. Yeni alacak sayfada karnza kan sayacn geriye saymasn bekleyin. Ardndan ekrana gelecek Download tuuna tklayarak dosyay indirebilirsiniz. ye olmayan kullanclarn FlashGet benzeri download yneticisi yazlmlarn kullanmasna, ayn anda birden fazla dosya indirmesine izin verilmiyor. Ayrca cretsiz seenekte dosya indirme snr olduu iin snr amnda tekrar download yapabilmek iin bir buuk saate varan sreler beklemeniz de gerekebiliyor. Bunlara katlanmak istemiyorsanz ye olabilirsiniz. Rapidsharein Trkiyede de iki tane yetkilendirilmi resmi sat sitesi bulunuyor. Bu ekilde yurtdndan alveri yapmak istemeyenler iin de bir zm
sunulmu. Detayl bilgileri www.rapidpremiumtr.com ve www.rapidmatik.com sitelerinden alabilirsiniz. yeliin ardndan download srasnda Premium Account tuunu kullanp hibir kstlamaya maruz kalmadan istediklerinizi indirebilirsiniz. Ancak kk bir hile ile cretli yelikteki kadar olmasa da dosya indirme srasnda hatr saylabilir ekilde esneklik elde etmeniz de mmkn olabilir. Bunun iin Snrsz Download kutusuna bavurabilirsiniz. meGAuPloAd: Rapidsharedekine benzer ekilde Megaupload balantlar da sizi zel bir download sayfasna ulatracaktr. Burada logonun hemen sandaki zel ifreyi yanndaki bo alana yazp Download tuuna tklayn. Alacak sayfada cretsiz
arama motoru Popler dosya sunucular zerinde arama yapma iin harici arama motoru sitelerinden faydalanmak gerekiyor.
44
07/2009 www.chip.cOM.TR
etmek iin bir sonraki gn beklemeniz gerekebiliyor. Ancak rakibinden farkl olarak Megauploadda daha fazla avantaj salayan cretsiz bir yelik seenei de bulunuyor. Listede sol st blmde bulunan cretsiz yelik balantsn kullanarak ye olduunuzda cretsiz kullanclardan daha fazla download hakk ve hzna, iki kat dosya upload hakkna (1 GB), daha az reklmla karlama yzdesine, download ve uploadlara kaldnz yerden devam edebilmek iin zel bir dosya yneticisine de sahip oluyorsunuz. Ayn anda indirebileceiniz dosya says yine bir tane ile snrl kalyor ancak indirme ncesi bekleme sreniz 25 saniyeye iniyor. Ayrca 50 GB online dosya depolama alanna da sahip oluyorsunuz. Bu zgrlk size yetmiyorsa Snrsz Download kutusuna gz atabilir ya da aylk 10 dolardan balayan Premium yelik seeneklerinden birini satn almay seebilirsiniz.
45