BESMELE Besmele; Bismillahirrahmnirrahim Esirgeyen ve balayan Allahn adyla balarm. demektir.

Mslman, yapaca btn meru ilere bu cmleyle balamaldr. Besmele, Allaha gvenmenin, Ona teslim olmann, Ondan yardm dilemenin, Ona snmann ifadesidir. M'min her hayrl iinde sadece Allahn yardmna gvenir, Onun rahmetini umar. nk her eye hayat veren Allahtr. Her ey Onun iradesiyle balar ve yine Onun iradesiyle son bulur. Bu sebeple her meru ie Onun adn anarak balamak, Mslmann temel hedefi olmaldr. Sevgili Peygamberimiz; Besmele ile balanmayan her nemli i sonusuz kalr. (bn Hanbel, II, 360) buyurmakla bizleri bu konuda uyarmtr. ZL SZ

ESM- HSN Esm-i Hsn, en gzel isimler demektir. Bu isimlerin Allaha (c.c) ait olduu ayet ve hadislerde zikredilmektedir. Nitekim ayette; En gzel isimler Allah ndr. Ona o gzel isimleriyle dua edin (Araf,7/180) buyrulmaktadr. Hadislerde de; Allah n 99 ismi vardr. Bu isimleri ezberleyen kimse cennete girer. (Buhr, Deavt, 68) buyrulmaktadr.

Bayraklar bayrak yapan stndeki kandr, Toprak, eer urunda len varsa vatandr.
(Mithat Cemal Kuntay)

TAKVA Takva; emir ve yasaklarna uyarak, Allaha kar saygl olmak, dnya veya hirette insana zarar verecek, ilh azaba sebep olabilecek sz, fiil ve davranlardan, her trl gnahtan uzak durmak demektir. Takva, uurdan yoksun olarak ok ibadet etmek ve bedensel ekillere brnmek deil, btn benlii ile Allah a ynelme ve Onun holanmad davranlardan uzak durma gayretidir. Nitekim Kuranda yle buyurulur: Onlarn etleri ve kanlar asla Allah ulamaz. Fakat ona sia zin takvanz (Allah kar gelmekten saknmanz) ular a Peygamberimiz (s.a.s.) ise yle buyurur: Allah Tel sizin bedenlerinize ve yzlerinize deil, kalplerinize bakar (Mslim, Birr, 33). ZL SZ

ESM- HSN ALLAH Yce Yaratcnn btn ilah sfatlar kendisinde toplayan ism-i azam, en ulu ismi. Allah ei, benzeri, dengi bulunmayan; mekn ve zamandan mnezzeh olan; evveli ve sonu olmayan; btn varlklar yaratan ve yaatan tek ilahtr, tek mabuddur. En gzel isimler Onu tarif etmektedir. O, kendisinden baka hibir ilah bulunmayan Allah tr (Har, 59/23)

Ben en byk zenginlie helal ve haram ilmini renmekle eritim. (Ebu Hanife)

EMEE SAYGI Haklara sayg gstermek ve sorumluluklar yerine getirmek herkesin din ve ahlak grevidir. Emee sayg da slamn zerinde nemle durduu bu grev ve sorumluluklardan biridir. Kuran- Kerim'de nsan iin ancak alt vardr. (Necm, 53/39) buyrularak, emein hakk aka vurgulanmtr. Bir hadis-i kudsde, yce Allahn; Kyamet gnnde kendisine verdii sz tutmayann ve altrd iiden i ve hizmet ald halde; onun emeinin karln vermeyenin hasm olaca (Buhr, cre, 10; By, 106) ifade edilmektedir. Sevgili Peygamberimiz ise; alann cretini aln teri kurumadan veriniz (bn Mce, Rhun, 4) buyurarak bu konuda iverenleri uyarmlardr.

ESM- HSN er-RAHMN -ok merhametliAllah, btn varlklara merhamet eder. Onun merhameti her eyi kuatmtr. Her eyi insan iin yaratm, insann hizmetine sunmu ve insana saylamayacak kadar ok nimet vermitir. lahnz bir tek ilahtr. Ondan baka ilah yoktur. O, Rahmndr, Rahmdir.
(Bakara,2/163)

ZL SZ

hreti, serveti, huzuru eref ve haysiyetinizle deimeyiniz.

(brahim Ethem)

SRAF sraf, insann sahip olduu nimetleri gereksiz ve ar tketmesi demektir. Yce Allah Kuran da, Yiyin iin, fakat israf etmeyin. nk o, israf edenleri sevmez. (Arf, 7/31), Onlar harcadklar zaman ne savurganla saparlar, ne de cimrilik ederler. Harcamalar, bu ikisinin arasnda dengeli olur (Furkn, 25/67) ayetleriyle verdii madd-manev nimetlerden faydalanrken orta yolu emretmektedir. sraf, lks ve gsteri tketimi; fertleri madd-manev eitli skntlara uratmakta, milletlerin kalknmasn engellemekte, lkelerin ekonomik yaplarn olumsuz ynde etkilemektedir. Sonu olarak dinimiz, kazancmzn her trlsn hellinden kazanmay ve tketirken de yine israf etmeden hell yollarda tketmeyi tlemektedir. ZL SZ

ESM- HSN er-RAHM -ok merhametliAllah, m'minlerin gzel amellerine sevap verir, ahiret nimetlerinden onlar faydalandrr, onlardan raz olur ve onlar cennetine koyar. phesiz Rabbim ok merhametlidir, ok sevendir.
(Hd,11/90)

Hayrda ve hak edene harcamada israf olmad gibi, israfta da hayr yoktur. (Ebu Hanife)

MAN-AMEL LKS Hz. Peygamberin Allahtan getirdii din hkmlerin; haber verdii gereklerin tamamna inanp tereddtsz kabul etmeye iman, bunlarn bilinli olarak hayata geirilmesine de amel denilmektedir. Kuran- Kerimin birok ayetinde iman ile amelin birlikte zikredilmesi, iman ile amel arasnda sk bir ba bulunduunu gstermektedir. Zira iman etmeden yaplan bir amel makbul olmad gibi amel olmadan da yalnz iman etmi olmak olgun bir m'min iin yeterli deildir. nk amel imann bir gstergesidir. M'minin kalbindeki iman nurunun hayat boyunca parlamas, inancnn gerei olan ibadetlerini eksiksiz yerine getirmesine ve gzel ahlak sahibi olmasna baldr.

ESM- HSN el-MELK -Kinatn sahibi ve yneticisiAllah, btn varlklar ynetir. Dilediini yapar, diledii gibi hkmeder. Gklerdeki ve yerdeki her ey; mlkn sahibi, mukaddes, mutlak g sahibi, hkm ve hikmet sahibi olan Allah tesbih eder. (Cuma,

62/1)

ZL SZ

Kk gnahlar kmseme, nk onlardan byk gnahlar dallanr, budaklanr. (Sfyan- Sevri)

HUZUR ve MUTLULUK VESLES BADETLERMZ Yaptmz her ibadet, bize ayr bir huzur ve mutluluk verir. badetlerimizi yerine getirerek, ncelikle Allaha kulluk grevimizi yapm oluruz. (Zriyt, 51/56) Grevini yapm olmann mutluluu ne ile llebilir? Camiye gitmeden nce tertemiz bir abdest alrz. (Mide, 5/6) Caminin, o ruhlarmz cilalayan tertemiz havasnda namazmz dosdoru klarz. Namaz bizi her trl ktlkten uzaklatrr. (Ankebt, 29/45) Mallarmz temizleyen zekat verirken, fakirlerin sevinlerini seyrederiz. (Tevbe, 9/103) Oru tutarak yoksullarn halinden haberdar oluruz. Allahn mjdesini hak ederiz. (Tevbe, 9/112) Hacca giderek btn Mslmanlarla karde olduumuzu gzlerimizle grrz. (Hucurt, 49/10)

ESM- HSN el-KUDDS -Gzellik, iyilik ve faziletlerle vlenO, her trl irkinlik ve noksanlktan uzaktr. Btn gzelliklerle ve iyiliklerle vlen Odur. Allah m! Sen btn noksanlklardan uzaksn, tertemizsin...
(Mslim, Salat, 223)

ZL SZ

Doru yola gittin ise, eer dediin tuttun ise, bir hayr da ettin ise, birine bindir az deil.
(Yunus Emre)

KOMULUK slam, hayatmzn vazgeilmez bir paras olan komuluun nemi zerinde zenle durmu ve komuluk ilikilerine dair hayati prensipler getirmitir. Kuran- Kerim, Yce Yaradana kullukla beraber bata anababa olmak zere toplumun dier kesimleriyle birlikte komularmzla da iyi ilikiler kurulmasn bir grev olarak vurgulamaktadr. Bu bakmdan komuya iyilik etmek, sevin ve zntsn paylamak, ondan gelebilecek baz skntlara sabredebilmek, onlar olgunlukla karlamak dinimizin bir emridir. in bir boyutu byleyken, dier taraftan komuluk ilikilerinde daha dikkatli davranmak, birbirlerimizin hak ve hukukuna sayg gstermek olduka nem arz etmektedir. Unutmayalm ki komu komuya her an muhtatr. ZL SZ

ESM- HSN es-SELM - Eksiklik, acizlik, hastalk, lm ve benzeri eylerden uzak olan; kullarna gven ve selamet veren Yarattklarn belalardan kurtaran, onlara selamet veren, gven arayanlar gvene erdiren Odur. Bar ve esenliin kayna Odur. Allah m! Sen Selamsn ve selamet de Sendendir.

(Mslim, Mesacid, 135-136)

lmi renmeden nce edebi ren. (mam Malik)

SLAM KARDEL slama gre Mslmanlarn tamam birbirlerinin din kardeleridir. Kuran- Kerimde yle buyurulur: Mminler ancak kardetirler. yleyse kardelerinizin arasn dzeltin. (Hucurat, 49/10) Peygamber Efendimiz (s.a.s.) de, iman kardeliinin nndeki her trl engeli ortadan kaldrarak btn m'minleri karde ilan etmitir. slam kardelii, Allah iin sevme ilkesi etrafnda kurulmu samimiyete dayal bir badr. Bu sebeple slam kardelii, Mslmanlar arasnda en salam ve kalc olan bir badr. Sevgili Peygamberimiz (s.a.s.); Birbirinize kin tutmaynz, haset etmeyiniz, srt dnmeyiniz ve ilginizi kesmeyiniz. Ey Allah kullar, karde olunuz buyurn maktadr. (Buhr, Edeb, 57, 58, 62) ZL SZ

ESM- HSN el-MMN -timat eden, gven veren, emin klanYarattklarna gven veren, onlar zulmden ber klan, man, emniyet verici, ek ve pheleri gideren, korkuda olanlara gven veren Odur. O... selamdr, m'mindir, mheymindir... (Har, 59/23)

Bedenin bu dnyadandr, gnln de teki dnyadan. Bedenin dostu elence, heves, ehvet ve arlklardr. Gnln dostu da Haktr. (Mevlna)

HAYAT BR MTHANDIR nsann dnyada yaratl amac kulluktur. Kulluk da imtihanla test edilmektedir. Bu itibarla hayat bizim iin byk bir snav, ilh bir imtihandr. Rabbimiz, hayatn bir snav olduunu O, hanginizin daha gzel amel yapacan snamak iin lm ve hayat yaratandr. (Mlk, 67/2) ayetiyle en gzel ekilde ifade etmitir. Bu snav, inandk demekle kurtulamayacamz; alkla, korkuyla, mallardan ve canlardan eksiltmekle deneneceimiz etin sretir. Bu yolda biz m'minlerin en byk az sabr, namaz, gzel ahlak ve takvadr. yleyse herkes yarn iin ne hazrladna bir baksn arsna kulak vererek, yaratcmz honut edecek gzel amellere hemen ynelmeliyiz.

ESM- HSN el- MHEYMN

-Gzetici ve koruyucu olan, hkm altna alp kontrol edenAllah koruyup gzeten, kulun yapt iyi amellerin karln eksiksiz verendir. Bu nedenle kul, her zaman kendisini kollad, grp gzettii bilincinde olmaldr. O Allah ki Ondan baka ilah yoktur. O meliktir, kuddstr, selamdr, m'mindir, mheymindir... (Har, 59/23).

ZL SZ

Sen iine dn, yalnz dnla megul olma. nk sen cisminle deil ruhunla insansn. (bn Arabi)

NTHAR ntihar, slamda kesinlikle yasaklanan byk gnahlardandr. nk baka bir insan ldrmek ile kiinin kendisini ldrmesi arasnda gnah bakmndan fark yoktur. Hayat, Allahn bize verdii en byk nimettir. nsan kulluk grevini, bu nimet sayesinde yerine getirir. O halde intihar ederek, Allahn verdii bu nimetin elden kmasna sebep olmak byk bir cinayettir. Hayatta karlalan sknt ve problemleri birer snav arac gren, inancnn gerei Allaha gvenip dayanan insan, asla mitsizlie ve karamsarla dmez. Skntlara gs germek, acya ve kedere kar sabr gstermek, artlar ne olursa olsun Allaha olan inan ve gveni yitirmemek, Mslmann temel karakteridir.

ESM- HSN el-AZZ -stn, gl, kuvvetli, galip, erefli, deerliHer istediini yapabilen, her eyden stn ve erefli olan Odur. Allah, mutlak g sahibidir, hkm ve hikmet sahibidir.
(Bakara,2/220)

ZL SZ

Bilmiyorum demek ilmin yarsdr. (mam Malik)

LK EHDE: HZ. SMEYYE Hz. Smeyye, Mahzumoullarndan Eb Huzeyfenin criyesi idi. Hizmetiyle kendini sevdirmiti. Eb Huzeyfe onu, Yemenden Mekkeye gelen Ysir ile evlendirmiti. Bu evlilikten byk sahb Ammar b. Ysir (r.a.) dnyaya geldi. slamn yaylmaya balad ilk gnlerinde bu bahtiyar ailenin fertleri, birlikte slamla ereflendiler. Mekkede kendilerini koruyacak kimseleri olmad iin en iddetli ikencelere tabi tutuldular. Gnein en scak olduu vakitlerde, kzgn kumlar zerinde develere balatlarak srklendirildiler. Fakat onlar imanlarndan asla geri dndremediler. Kar-koca birlikte ehit edildiler. Bylece Ysir ile Smeyye (r.a.), slamn ilk ehitleri olarak tarihin eref sayfalarna getiler.

ESM- HSN el-CEBBR -Emir ve yasaklarn kullarna yaptrmaya gc yeten; dertlere derman olan, yaralar sarp onaranDertlere derman veren, yoksullara rzk veren, perianlklar yoluna koyup dzelten, yarattklarnn ilerini dzelten ve iyiye gtren Odur. O, Meliktir, Kuddstr, Selamdr, Mmindir, Mheymindir...
(Har,59/23)

ZL SZ

vzeyi bu leme Dvd gibi sal Bk kalan bu kubbede bir ho sad imi.
(Bki)

TEVEKKLN NEM Tevekkl, insann Allaha gvenmesi ve Ona balanmasdr. Sevgili Peygamberimiz (s.a.s.): Sizler Allah gerei gibi teveka kl ediniz. Sabahleyin a olarak yuvasndan kp akamleyin tok olarak dnen kular rzklandrd gibi Allah sizi de rzklandrr (Tirmiz, Zhd, 33) buyurmutur. yleyse tevekkl etmek iin kii zerine deni yapacak, her trl tedbiri alacak, alacak, sonra neticeyi Allahtan bekleyecektir. Tevekkl; insann kendisini ihmal etmesi, almay brakarak Nasl olsa Allah benim rzkm verecektir demek deildir. Peygamberimiz Deveyi balayaym m, yoksa salverip de mi Allah tevekkl edeyim? diye sorana, Deveyi bala da yle a tevekkl et! buyurmutur. (Tirmizi, Kyame, 60) ZL SZ

ESM- HSN el-MTEKEBBR - Pek yce, ulu ve azamet sahibinsan yaratlmtr, her eye gc yetmez, muhtatr. Ancak Allah ycedir, uludur; hibir eye muhta deildir. Onun katnda kimse byklenemez. O, byklkte esiz olan Allah tr (Har,59/23)

Yoksulun plak vcudunu rtmeye al ki Allah da senin gnahlarn rtsn. (Sadi iraz)

ALLAHIN SEVD KMSELER Allahn bir kimseyi sevmesi, onun sz, fiil ve davranlarndan memnun ve raz olmas, ona nimet vermesi, demektir. Peygamberimiz (s.a.s.) yle buyurur: Allah bir kulu sevdii zaman Cibrile seslenir ve yle der. Ben, filan seviyorum, sen de onu sev. Bunun zerine Cibril de onu sever ve gkyznde yaayanlara seslenir ve yle der. Allah, filan seviyor, siz de onu sevin. Bunun zerine gktekiler de onu severler, sonra yerdeki onu tanyan insanlarn gnlne o kimse hakknda bir sevgi konulur da Mslmanlar arasnda o kimse sevilir ve iyi kii olarak anlr. (Mslim, Birr, 157).

ESM- HSN el-HLK - Her eyi yaratan, yoktan var edenAllah, varlklar rnei olmadan yaratr, var eder. Bir eyden baka bir eyi yaratan Odur. Bir eyden her eyi yaratr. Allah Ol deyince her ey oluverir. De ki: Allah her eyin yaratcsdr (Rad,13/16)

ZL SZ

Sen anlmas gzel olan bir sz ol. nk insan kendi hakknda sylenilen gzel szlerden ibarettir. (Mevlna)

ALLAHIN SEVMED KMSELER Yce Allah Kuran- Kerimde sevdii kimseler kadar, sevmedii kimseleri de bildirmitir. lgili ayetlerde belli bir kavimden, milletten deil, Allah inkar edenlerden, Onun yasaklad yanllklar yapanlardan sz edilmitir. Buna gre Yce Allah, kfirleri (l-i mrn, 3/32); zalimleri (l-i mrn, 3/57, 140); bozguncular (Mide, 5/64); hainleri (Nisa, 4/107); haddi aanlar (Bakara, 2/190); gnahkr ve nankrleri (Bakara, 2/276); kibirlenen ve vnenleri (Nisa, 4/36); israf edenleri (Enam, 6/141); byklk taslayanlar (Nahl, 16/23); bbrlenip maranlar, bozguncular sevmez (Ksas, 28/76-77). Allahn sevgisini kazanamayan bu kesimler, dnyada da, ahirette de kaybeden kimselerdir.

ESM- HSN el-BR - Varlklar ahenksizlikten uzak olarak meydana getiren, insana ho gelmeyen ayp ve kusurlardan uzak olanVarlklar bir dzen ierisinde olgunlatrarak yaratan O'dur. O Allah, yaratan, var eden, varlklara ekil verendir.
(Har, 59/24)

ZL SZ

Gnl alabun taht / alab gnle bakt ki cihan bedbaht / Kim gnl ykar ise
(Yunus Emre)

KBRLENMEK Kibir, ahlak bir kavram olarak kendini byk grme, byklenme, bakalarn kmseme demektir. Kuranda, kibir yasaklanm, kibirli kimseleri Allahn sevmedii belirtilmitir. Nitekim ...Dorusu Allah bbrlenerek kstaha davrananlar sevmez (Nis, 4/36), ...iinde ebedi kalmak zere cehennemin kaplarndan girin. Kibirlenenlerin yeri ne ktdr (Nahl, 16/29), Allah her kibirli zorbann kalbini byle mhrler. (M'min, 40/35) buyurulmaktadr. Hz. Peygamber de ... Cehennemlikleri haber vereyim mi? Onlar kaba, kat kalpli, insanlara iyilii dokunmayan ve kibirli kimselerdir (Buhr, Edeb, 61), buyurarak bir m'minin kibirli olamayacan ifade etmitir.

ESM- HSN el-MUSAVVR -Her eyi bir suret ve ekle brndren, yaratlmlar diledii ekil ve surette yaratan yce ztBirbiriyle tam tamna ve tpa tp uyum salayan yaratlm iki eyi bulmak mmkn deildir. Bu da Cenab- Allahn esiz bir musavvir olduunu gstermektedir. O, yaratan, yoktan var eden, ekil veren Allah tr.
(Har, 59/24)

ZL SZ

Dnyada en huzursuz kimse, gnlnde haset ve kin tutandr.

(mam afii)

DN GZEL AHLAKTIR Dinimizin nemle zerinde durduu hususlardan biri de gzel ahlaktr. Gzel ahlak insan Allaha yaklatrr. Peygamber efendimizin sevgisini kazandrr. Gzel ahlak sahibi olmak, kiiyi iman bakmndan olgunlatrr ve toplum nezdinde derecesini ykseltir. Peygamberimiz (s.a.s.) Benim katmda en sevimliniz ve kyamet gnnde meclisime en yaknnz ahlak en gzel olannzdr. (Tirmiz, Birr, 71) buyurmutur. Fertlerin mutlu olabilmesi, toplumun huzur bulabilmesi iin toplumda yaayan insanlarn gzel ahlakl olmalar gereklidir. Gzel ahlaka sahip olabilmek iin Peygamber Efendimizi kendimize rnek almalyz. Onun gibi cmert, hogrl, gler yzl ve tatl dilli olmaya almalyz. ZL SZ

ESM- HSN el-AFFAR -ok rten, ok affeden, ok balayanAllah tvbe edip balanma dileyen kullarnn gnahlarn ok affedendir. phesiz Allah btn gnahlar affeder. nk O, ok balayandr. ok merhamet edendir.
(Zmer, 39/53)

Bir olalm, iri olalm, diri olalm. (Hac Bekta- Veli)

NSANIN YARATILI GAYES Kinattaki her eyi ilahi bir gaye ve belli bir lye gre yaratan Allahu Tel, Ben insanlar ve cinleri bana ibadet etsinler diye yarattm (Zriyt, 51/56) buyurarak, en gzel surette yaratt ve btn yaratlmlarn kendisine hizmet etmek iin yart insann babo davranamayacan haber vermektedir. Yce Rabbimiz; Hanginizin daha gzel i ortaya koyacan denemek iin, lm ve hayat yaratan Odur. O azzdir, gafurdur (Mlk, 67/2) buyurarak btn insanln hayat boyunca bir imtihandan getiini haber vermektedir. O halde bizler de mrmz, hesabn verebileceimiz davranlarla tketmeye, hayatmz Allahn rzasna uygun ekilde srdrmeye gayret gsterelim.

ESM- HSN el-KAHHR - Yenilmeyen, daima galip gelen, emri altna alanGc her eyi kuatan, her eye stn gelen Odur. Onun kuvvetine ve kudretine g yetirilemez. Yarattklarn diledii gibi ynetir, onlara hkmeder. O Allah tektir, Kahhrdr. (Her ey zerinde otorite sahibidir.) (Zmer,39/4)

ZL SZ

Drt eyi drt eyden temizle; Dilini gybetten, kalbini kskanlktan, mideni haram lokmadan, davranlarn riyadan.
(Feriduddin Attar)

(Bir Ayet - Bir Yorum) ZAMANI Y DEERLENDRMEK Kuran- Kerimde, Andolsun zamana ki, insan gerekten ziyan iindedir... (Asr, 103/1) buyurulmaktadr. Bu ayet, zamann nemine iaret etmektedir. Peygamberimiz de; ki nimet vardr ki insanlarn ou bunlarn deerinden habersizdirler. Bunlar salk ve bo zamandr. (Buhr, Rikk, 1) buyurarak zamann nemine dikkat ekmitir. nsan, zaman iinde doar, zaman iinde yaar ve nihayet zaman iinde dnya hayatna veda eder. Dolaysyla zaman hemen her ynyle onu kuatm durumdadr. Hayatmz, saniyelere, dakikalara baldr. Ykl servetler feda edilse, bir saniyemizi geri getirme imkanmzn olmad dnlrse, zamann bizler iin ne derece nemli olduu daha iyi anlalr.

ESM- HSN el- VEHHB -Karlk beklemeden her zaman, ok ve bol ekilde verenHak sahibi olmasalar bile kullarna ok fazla ihsan eden, eitli nimetleri daima balayan Odur. Rabbimiz, bizi doru yola ilettikten sonra kalplerimizi eriltme! Bize katndan bir rahmet bahet. phesiz Vehhab olan yalnz sensin. (l-i mran,3/8)

ZL SZ

Hakszlk karsnda eilmeyin. Eer eilirseniz hakknzla beraber haysiyet ve erefinizi de kaybedersiniz. (Hz. Ali)

SADAKAT SEMBOL HZ. HATCE Hz. Peygamberin ilk hanm, iffet ve sadakat abidesi Hz. Hatice, Allahn Rasl ile yirmibe yl mutlu ve rnek bir evlilik yaamtr. Hz. Hatice Raslllaha, peygamberlik geldii zaman kendisine herkesten nce iman etti ve onu btn varl ile destekledi. O, mriklerin zulm ve hakszl karsnda Raslllah yalnz brakmad. Servetini onun davas urunda harcamaktan geri durmad. O fedakarlk ve dnyaya meyilsizlii, sadakati, takvas, teslimiyeti ve yetitirdii evlatlaryla byk bir rnektir. Sevgili Peygamberimiz (s.a.s.) vefatndan sonra bile onu asla unutmam, fedakrln ve dostluunu her frsatta anmtr.

ESM- HSN er-REZZK - Bol nimet veren, maddi ve manevi rzk bol bol verenGerek anlamda rzk veren sadece Allahtr. lim, eref gibi manevi nimetler de birer rzktr. phesiz Allah rzk verendir, gldr, ok kuvvetlidir. (Zriyat,59/58)

ZL SZ

Nerde bir gnl krlm kii grsen, ona merhem ol! Mazlum kii yolda kalsa ona yolda ol. (Ahmed Yesevi)

(Bir Ayet-Bir Yorum) KUMARDAN SAKINMAK Ey iman edenler! arap, kumar, dikili talar (putlar) ve ans oklar birer eytan ii pisliktir. Onlardan uzak durun ki kurtulua eresiniz. eytan arap ve kumar yolu ile aranza dmanlk ve kin sokmak ve sizi Allah anmaktan ve namazdan alkoymak istiyor. Artk (bunlardan) vazgetiniz deil mi?
(Mide, 5/90-91)

ESM- HSN el-FETTAH -Amak, geniletmek, fethetmek, insanlar arasndaki anlamazl hkme balamakAllah, hem en dil hkm veren, hem de kullarna nimet, rahmet, rzk ve hayr kaplarn aandr.
...Rabbimiz ilmi ile her eyi kuatmtr. Biz Allah gvenmiiza dir. Rabbimiz! Bizimle kavmimiz arasnda hakla hkmet. Sen hkmedenlerin en hayrlssn. (Arf, 7/89)

Mslman, kazancn ansa ve tesadfe balamayp kendi aln teri ve abasyla elde etmelidir. nsan tembellie ve hibir ey retmemeye sevk eden, aile yuvalarn ykan kumar, bakalarnn mallarn meru olmayan ekilde almaktr. Taraflarn grnen rzalar kumarla elde edilen mal hell hle getirmez. Aslnda kaybeden taraf verdiine raz da deildir.

ZL SZ

ncinsen de incitme (Hac Bekta- Veli)

KURAN ve HAFIZLIK Kurann tamamn ezberleyene ezberleyen/koruyan anlamnda hafz denilmektedir. Kuran- Kerimi ilk renen, ezberleyen, reten Hz. Peygamberdir. slamn douundan gnmze kadar hafzlk ok zel bir eitim faaliyeti olarak alglanm, ona atfedilen deerlere istinaden pek ok kiinin hayallerini sslemitir. Hafzla bu kadar nem verilmesinin sebeplerinin banda Hz. Peygamberin uygulamalar, emir ve tavsiyeleri gelmektedir. Onun Sizin en hayrlnz Kuran renen ve reteninizdir. (Buhr, FedailulKuran, 21) buyruu ile Kurann sahip olduu zellikler ve namazlardaki Kuran okuma mecburiyeti de Kurann ezberlenmesi hususunda nemli rol oynamtr. Mslmanlar, Kurann renilmesi, retilmesi, ezberlenmesi ve anlalmasna byk nem vermi, bu sebeple hafzlk, dnden bugne kesintiye uramadan devam edegelmitir. ZL SZ

ESM- HSN el-LM -ok bilenAllah, srlar, gizli olanlar, olmuu ve olaca, grnen ve grnmeyen lemi, yerde ve gklerde olup bitenleri, gemii, hli ve gelecei, canl ve cansz btn varlklar, insanlarn gizli ve ak btn yaptklarn, kk ve byk her eyi bilendir. (Fatr, 35/38, Har,
59/22) zab, 33/51)

Allah kalplerde olanlar (Ahbilir. Onun ilmi her eyi kuatr.

Hlkn namtenahi ad var en ba Hak Ne byk ey kul iin hakk tutup kaldrmak.
(Mehmet Akif Ersoy)

SONSUZ HAYAT: AHRET nsan hayat, dnya hayat ve ahiret hayat olmak zere iki blmden ibarettir. Dnya hayat doumla balayp lmle biterken ahiret hayat, lmle balayp sonsuzlua dek devam etmektedir. mann alt esasndan biri de ahirete inanmaktr. Ahiret yurdu, bu dnyada yaptklarmzn karln bulacamz, halimize gre de mkafat ya da azap greceimiz yerdir. Bu hakikat, Kuran- Kerim'de yle beyan edilmektedir: Her kim zerre arlnca bir hayr ilerse onun mkafatn grecektir. Kim de zerre arlnca ktlk ilerse onun cezasn grecektir. (Zilzal, 99/7-8)

ESM- HSN el-KBD -Sratle sevk eden, alan, ruhlar kabzedenAllah, dilediine rzk daraltan, lm zaman gelenlerin ruhlarn alan, kyamet gn, lemi gc ile yok edendir. Allah rzk ksar da aar da... (Bakara, 2/245)

ZL SZ

Yzne medh edeni sanma dost bir ben isem Yolunda medhini gr gaibane kim syler
(Badatl Ruhi)

EVRE TEMZL Yce Allah, iinde bulunduumuz lemi bir dzen ve denge iinde yaratmtr. amzn en nemli problemlerinden birisi, evre kirliliine bal olarak bu dengenin bozulmasdr. evremizi gerei gibi korumadmzdan doal denge bozulmakta ve bundan tm canllar zarar grmektedir. Nitekim Kuran- Kerimde nsanlarn kendi iledikleri ktlkler sebebiyle karada ve denizde bozulma ortaya kmtr. (Rum, 30/41) buyurulmaktadr. Hava, su ve denizlerin kirlenmesi; yeilin ve ormanlarn giderek yok olmas ve bunlarn sonucunda iklim deiikliklerinin meydana gelmesi bu ayette belirtilen durumu aka ortaya koymaktadr. Hlbuki evre Allahn bize bir emanetidir. yle ise evremizi koruyup temiz tutalm. Bunun hem insani hem de din bir grev olduunu unutmayalm. ZL SZ

ESM- HSN el-BSIT -Dilediine rzk bol veren, genileten, oaltan, ok cmert olanHer eyin sahibi Allahtr, rahmeti genitir. Dilediine diledii kadar verir; kimse Onu sorgulayamaz. O, her iini bir hikmete gre yapar. phesiz Rabbin dilediine rzk bol bol verir ve (dilediine) ksar. nk O, gerekten kullarndan haberdardr ve onlar grmektedir. (sra,17/30)

Zalimlerin zulm karanlk bir kuyudur. Ey Zulmle bir kuyu kazan! Sen kendin iin tuzak hazrlyorsun.
(Mevlna)

(Bir Hadis-Bir Yorum) OCUK TERBYES Bir kimsenin ocuunu terbiye etmesi, bir lek sadaka vermesinden daha hayrldr. (Tirmiz, Birr, 33) Terbiye, ocuk domadan nce balar. Helal lokmayla beslemek, gzel isimler vermek, grg kurallarn yeri geldike retmek, ya seviyesine gre din retilerde bulunmak gerekir. ocuun terbiyesinde anne-baba, fikir ve davran birlii iinde olmaldr. Annenin izin verdii bir konuda babann yasak koymas, babann evet dediine annenin hayr demesi ocuu eliki ve gvensizlik ierisinde brakacaktr. Yalan sylememeyi, kanaatkr olmay, sznde durmay ancak rnek olarak retebiliriz ocuklarmza. Peygamberimiz yle buyuruyor: Hibir baba, ocuuna gzel terbiyeden daha stn bir hediye vermi olamaz. (Tirmiz, Birr, 33) ZL SZ

ESM- HSN el-HFID -eref ve itibar bakmndan alaltan, deersiz yapan, cezalandranzzet (ycelik, stnlk) ve eref Allahndr. Kibirleneni alaltan, bykleneni klten, rezil ve rsvay eden Odur. O (kimini) ykseltir, (kimini) alaltr. (Vka, 56/3)

nsann en by, en yksek mevkide iken tevazu gsteren, kudret sahibi iken affeden, kuvvetli olduu vakit zulmetmeyen ve adaletle hareket edendir. (Abdlmelik b. Mervan)

GEREK ZENGNLK: KANAAT Szlkte verilene raz olmak anlamna gelen kanaat, kiinin elinde bulunanla yetinmesi, dnya nimetlerinden ksmetine dene raz olmasdr. Kuran- Kerimde, dnya hayatnn ss ve cazibesine aldanlmamas ve hiretin unutulmamas iin Mslmanlara uyarlar yaplm, dnya hayatnn geicilii vurgulanarak hiret hayatnn tercih edilmesi hatrlatlmtr (l-i mrn, 3/14; Ankebt, 29/64). Hz. Peygamber de bu gerei yle dile getirmitir: Kanaatkr ol ki insanlarn Allah en ok kredeni olasn a (bn Mce, Zhd, 24). nsann helal ve meru olanla yetinip kanaat gstermesi onun ahlaki ynne iaret eden gzel bir meziyetidir.

ESM- HSN er-RAF -Kaldran, ykselten ve erefini artranAllah, gkleri grnen herhangi bir direk olmadan ykselten (Rad, 13/2) peygamberlerin (Bakara, 2/253), inananlarn ve ilim ehlinin derecelerini (Mcadele, 58/11), Hz. Muhammedin ann ycelten (nirah, 94/4), kullarn snamak iin verdii nimetlerle bir ksmn dierlerinden derece derece stn yapandr.
(Enam, 6/165)

ZL SZ

Hemen Mevla ile sana dayandm / Arkam sensin kalam sensin dalar hey Yoktur senden gayri kolum kanadm / Arkam sensin kalam sensin dalar hey (Krolu)

HZ.PEYGAMBERE SALAVT Salavt; Hz. Peygamber iin okunan ve Allahn rahmet ve selamnn Onun zerine olmas dileini dile getiren dualara denir. Salavt, salt kelimesinin ouludur ve genellikle Allahmme salli... diye balar. Kuranda Allah ve melekleri phesiz Peygambere salt ediyorlar. (O halde) ey mn etmi olanlar, siz de onu kutsayn (salavt getirin) ve tam bir teslimiyetle selm verin (kendinizi Onun rehberliine teslim edin (Ahzb, 33/56) buyrulmaktadr. Hz. Peygambere salt selm getirmekle ilgili hadislerden birinin meli yledir: Kyamet gn insanlarn bana en yakn bana en ok salavat okuyandr (Tirmiz, Vitir, 21).

ESM- HSN el-MUIZZ -zzet (ycelik) ve azamet (byklk) sahibi, peygamberlere ve m'minlere izzet verenBtn izzet Allahndr. O, kullarndan dilediini aziz (erefli ve deerli) yapar, dilediini zelil (hor, hakir, alalm) ve itibarsz yapar. Her kim an ve eref istiyorsa bilsin ki an ve eref btnyle Allah aittir. Ga zel szler ancak Ona ykselir... (Ftr, 35/10)

ZL SZ

inde ve sznde doruluktan ayrlma. Hak, dorularn yardmcsdr. (Ali Fuad Bagil)

TRKLERN SLAM MEDENYETNE KATKILARI slam medeniyetine kukusuz her toplumun katklar vardr. Ancak en byk katky yapanlarn Trkler olduunu sylemek yanl olmayacaktr. Mld X. asrla birlikte slama girmeye balayan Trkler, slam medeniyetinin neredeyse tm alanlarnda hizmet retmilerdir. Bilim, sanat, edebiyat ve mimari alanlarnda eserleriyle dnyann tand Trk sanat ve bilim adamlar saylverse sadece isimleri sayfalara smazd. Mimar Sinann camilerini; yzyllardr ad dillerden dmeyen Yunus'un iirlerini; Mevlanalar yetitiren Anadolu mutasavvflarn; Frbleri, Ali Kuular, Brnleri yetitiren medreseleri bilmeyen yoktur. Yce Kurann en gzel ekilde yazld aheserleri meydana getiren hattatlar; dinlendike iimizi titreten tekbiri besteleyen Itryi de unutmamak gerekir. ZL SZ

ESM- HSN el-MZLL Dilediini zelil eden; deersiz, itibarsz, zayf ve gsz yapan Allah, dostlarn aziz eder (yceltir), dmanlarn zelil eder (alaltr), btn g ve kudret Onun elindedir. Sen dilediini aziz edersin, dilediini zelil edersin. Hayr Senin elindedir. phesiz Sen her eye hakkyla gc yetensin. (l-i mrn,3/
26)

Yr bre yalan dnya / Sana konan ger bir gn nsan bir ekine misal / Seni eken bier bir gn
(Karacaolan)

YTLK ve LM ABDES: Hz. AL 600 ylnda Mekkede dodu. Babas Hz. Peygamberin amcas Eb Talibtir. Be yandan itibaren Peygamberin yannda yetiti. Hz. Muhammede peygamberlik verildiinde, ocuk yata olmasna ramen ona ilk iman edenlerden birisi oldu. Hz. Peygamber hicret ettiinde yatanda yatt, emanetleri sahiplerine verip Kubada kendisine yetiti. Hz. Peygamberin kz Fatma ile evlendi. Peygamberle birlikte btn gazve ve seriyyelere katld. 661 ylnda Kufede ehit oldu. Hz. Ali Kuran, hadis ve fkh konularnda sekin bir konuma sahipti. Ayn ekilde o inancndan ald kahramanlkla yiitliin de sembol idi.

ESM- HSN es- SEM -iten, dinleyen, duyan(Hucurt, 49/1)

Allah her eyi iitendir.

Ey nsanlar kendinizi yormayn. Siz, sar ve uzaktaki birine deil; her an sizinle olan, her eyi duyan, iiten Allah dua ediyorsua nuz (Buhr, Cihad, 131)

ZL SZ

lim datmakla oalr, mal ise datlmakla noksanlar. lim hkmeden, mal ise kendisine hkmedilendir. (Hz. Ali)

SRAF ETMEMEK sraf; ar gitmek, haddi amak, lzumsuz yere harcamak, kt kullanarak eskitmek, ihtiyatan fazla harcamak gibi anlamlara gelmektedir. Yce Rabbimiz bizlere saysz nimetler bahetmitir. Bu nimetler yeryzndeki btn canllarn ihtiyalarn karlayacak miktardadr. Ancak insanolu agzll, haddi amas sebebiyle ihtiyacnn stnde harcamada bulunmaktadr. slam dini israf yasaklam, her konuda ll olmay tavsiye etmitir. Sevgili Peygamberimiz, Kibirsiz ve israf etmeden yiyiniz, iiniz, giyiniz ve sadaka veriniz. (Buhr, Libas, 1) buyurmu ve bir insann akmakta olan bir nehirde abdest alsa bile suyu israf etmemesi gerektiini vurgulayarak, israf konusundaki hassasiyetini ve uyulmas gereken ly ortaya koymutur.

ESM- HSN el-BASR -Gizli ve ak her eyi en ince ayrntsna kadar gren, bilenAllah, byk-kk, uzakyakn, aydnlkta ve karanlkta olan her eyi grr. Onun grmesi aracsz ve snrszdr. O, bizimle beraberdir; yaptklarmz grr. phesiz Allah, yaptklarnz hakkyla grendir.

(Bakara,2/237)

ZL SZ

efkatte gne gibi ol, cmertlikte akarsu gibi ol, hatalar rtmede gece gibi ol, tevazuda toprak gibi ol, fkede l gibi ol, ya olduun gibi grn, ya grndn gibi ol. (Mevlna)

RYA Riya; srf Allah rzas iin yaplmas gereken ibadet ve gzel davranlar kendini beendirmek ve gsteri iin yapmaktr. Riya, yaplan ibadet ve gzel amellerin sevabn ortadan kaldrr. Allah Tel, Yazklar olsun o namaz klanlara ki, onlar namazlarn ciddiye almazlar. Onlar (namazlaryla) gsteri yaparlar. (Mn, 107/4-6) buyurur. Hz. Peygamber de, hirette, kahraman desinler diye savaanlarn, cmert desinler diye infak edenlerin, lim desinler diye ilim renen ve retenlerin, gzel okuyor desinler diye Kuran okuyanlarn yzst cehenneme atlacaklarn bildirir (Mslim, mre, 152; Nes, Cihd, 22). Riyadan kurtulmann yolu; niyetlerimizin bir muhasebesini yapp, gsteri kokusu tayan amellerden vazgemektir. ZL SZ

ESM- HSN el-HAKEM -Ktlk ve zulme engel olmak amacyla hkmleri belirleyen, hkm vermekte mahir olan, hakl ile haksz, sulu ile susuzu ayrt eden, ihtilafl konular zmleyenDnyada en gzel hkm belirleyen, ahirette de mutlak adaleti salayan ve niha hkm veren Odur. O size kitab aklanm olarak indirmi iken ben Allah baka bir hakem mi tan isteyeyim?... (Enm, 6/114)

Sen iyilik et de o zyi olmaz / Darlub da baa kakc olma! / Elinden geldike sen iyilik eyle / Hatra dokunup krc olma!
(Karacaolan)

TRE CNAYETLER Tre cinayetleri, lkemizde kadnlarn maruz kald pek ok sorundan sadece biridir. Bu sorunlarn arka plnnda sosyal, kltrel, ekonomik birok sebep, tarih ve corafyadan gelen pek ok unsur bulunmaktadr. Tre cinayetlerinin temelinde byk lde ataerkil zihniyetin, erkek varln nceleyen ya da merkeze alan bir anlayn kadnlarla ilgili alg ve kabulleri yatmaktadr. Kadn kendi varolu serveninin znesi kabul etmeyen bu anlay, doumundan itibaren onu erkekten aa ve ikinci bir cins olarak alglama yanlna dmekte, ayrca bu yanl dine onaylatma gayretine girmektedir. Hlbuki slam, kadn ve erkei Yaratc karsnda eit bireyler olarak tantmakta, her dnem toplumunda az veya ok varln srdren bu anlay aka knamaktadr. (Nahl, 16/58-59;
Zuhruf, 43/17-18; Tekvir, 81/8-9)

ESM- HSN el-ADL -Hak sahibine hakkn veren, ok adil olanAllahn her hkm adildir. O, haklya hakkn, haksza cezasn verir; kullarna asla zulmetmez. phesiz Allah, adaleti, iyilik yapmay, yaknlara yardm etmeyi emreder
(Nahl, 16/ 90)

ZL SZ

Nice sultanlar tahttan indirdi. Nicesinin gl benzini soldurdu. Nicelerinin gelmez yola gnderdi. Bir ayrlk, bir yoksulluk, bir lm.
(Karacaolan)