Baku, Fineko/abc.az.

The State Agency for Alternative & Renewable Energy under the Ministry of Industry &
Energy of Azerbaijan continues the process of coordination of its proposals aimed at implementing “The Rules
of Issue of Special Permission for Activity on Alternative & Renewable Energy Sources”, endorsed by Cabinet
Ministers’ Decision #95 from 20 May 2010.

State Agency’s deputy director Jamil Melikov informs that currently the process of inter-agency coordination of
the draft amendments and additions to the Rules is under way.

“Although, no one of the agencies made any objections to them, the Cabinet will consider the new rules for
their approval only after the coordination is over,” Melikov said.

Licenses will not be issued until the proposed amendments are passed.

Meanwhile, the enacted amendments to the Law on State Duty set a fee for such a license in the amount of
100 manats.

Currently all the adopted rules and duty rates, solving technical issues, fail to establish the main thing - the
procedure for obtaining permits for the type of activity (business) on development of alternative energy.

The amendments aim to ensure situation that those who wish to develop alternative energy sources, can deal
with that. In fact, it is necessary to give clear normative interpretation of concept “activity on alternative and
renewable sources”, and that is not easy as the issue is regulated by at least four laws.

In connection with expected correction of the rules, the agency has suspended process of issue of
permissions.

The Rules were endorsed for the purpose of implementation of Point 3.1 of the presidential decree from 10
November 2009 “On approval of the Regulation of the State Agency for Alternative & Renewable Energy
Sources under the Ministry of Industry & Energy of Azerbaijan”.

The Rules cover legal entities and individuals (regardless of form of ownership and organization-legal form)
desiring to deal with purchase of energy, except cases of setting for sale with commercial purpose the
electricity generated on the basis of wind, solar energy, and biomass up to 10 KWt.

Special permission (license) is given on competition basis to legal entities and individuals desiring to deal with
engineering, construction and operation of mini hydroelectric power plants, facilities (structures) with
geothermal waters and sites intended to generate electricity on the basis of wind, sunlight and biomass.

Permission for activities on alternative and renewable energy sources is given by the Industry & Energy
Ministry.

The Decision on issue of permission is issued for 30 days from the day of submission of a relevant application.
This term can be extended for another 15 days for monitoring or examination of the project.

The Ministry, in its turn, runs the register of issued, registered, extended or withdrawn permissions (licenses)

Solar Energy Advantages

Saves you money

 After the initial investment has been recovered, the energy from the sun is practically FREE.
 The recovery/ payback period for this investment can be very short depending on how much
electricity your household uses.
 Financial incentives are available form the government that will reduce your cost.
(visit www.dsireusa.org to find out about incentives available in the state you live in!).
 If your system produces more energy than you use, your utility company can buy it from you,
building up a credit on your account! This nifty little scheme is called  "net-metering". 

 It will save you money on your electricity bill if you have one at all.
 Solar energy does not require any fuel.
 It's not affected by the supply and demand of fuel and is therefore not subjected to the ever-
increasing price of gasoline.
 The savings are immediate and for many years to come.
 The use of solar energy indirectly reduces health costs.

Environmentally friendly

 Solar Energy is clean, renewable (unlike gas, oil and coal) and sustainable, helping to protect
our environment.
 It does not pollute our air by releasing carbon dioxide, nitrogen oxide, sulphur dioxide or
mercury into the atmosphere like many traditional forms of electrical generation does.
 Therefore Solar Energy does not contribute to global warming, acid rain or smog.
 It actively contributes to the decrease of harmful green house gas emissions.
 It's generated where it is needed.
 By not using any fuel, Solar Energy does not contribute to the cost and problems of the
recovery and transportation of fuel or the storage of radioactive waste.

Independent/ semi-independent

 Solar Energy can be utilized to offset utility-supplied energy consumption. It does not only
reduce your electricity bill, but will also continue to supply your home/ business with electricity in the event of
a power outage.
 A Solar Energy system can operate entirely independently, not requiring a connection to a
power or gas grid at all. Systems can therefore be installed in remote locations (like holiday log cabins),
making it more practical and cost-effective than the supply of utility electricity to a new site.
 The use of Solar Energy reduces our dependence on foreign and/or centralized sources of
energy, influenced by natural disasters or international events and so contributes to a sustainable future.
 Solar Energy supports local job and wealth creation, fuelling local economies.

Low/ no maintenance

 Solar Energy systems are virtually maintenance free and will last for
decades.
 Once installed, there are no recurring costs.
 They operate silently, have no moving parts, do not release offensive smells and do not
require you to add any fuel.
 More solar panels can easily be added in the future when your family's needs grow.

More about Solar energy advantages disadvantages

Solar Energy Disadvantages

 The initial cost is the main disadvantage of installing a solar energy system, largely because of
the high cost of the semi-conducting materials used in building one.
 The cost of solar energy is also high compared to non-renewable utility-supplied electricity. As
energy shortages are becoming more common, solar energy is becoming more price-competitive.
 Solar panels require quite a large area for installation to achieve a good level of efficiency.
 The efficiency of the system also relies on the location of the sun, although this problem can
be overcome with the installation of certain components.
 The production of solar energy is influenced by the presence of clouds or pollution in the air.
 Similarly, no solar energy will be produced during nighttime although a battery backup system
and/or net metering will solve this problem. See www.dsireusa.org for details on how net metering allows you
to save electricity and money.
 As far as solar powered cars go - their slower speed might not appeal to everyone caught up
in today's rat race.
As you can see there are many Solar Energy Advantages
Disadvantages can be found in any product or system, but it 
is important to know that they can be managed in this case.

Tədbirdə bildirlib ki, Yaxın gələcək üçün ənənəvi enerjidən istifadənin azaldılması, tədricən alternativ enerji
mənbələri hesabına hasilatı çoxaltmaq Avropa Birliyi ölkələri üçün hədəfə çevrilib. Avropa ölkələri enerji
tələbatının 20-30 faizini alternativ enerji mənbələri hesabına ödəməyi planlaşdırır. 
Dünyada istehsal olunan elektrik enerjisinin 13,5% alternativ enerji mənbələri təşkil edir. Xüsusi ilə günəş
enerjisindən fitoelementlər əsasında istehsalı onun maya dəyərinin 1-1,5 dəfə azalmasına imkan
verəcək. Hazırda dünyanın 70-ə yaxın dövlətində günəş elektrik stansiyaları fəaliyyət göstərir. Günəş
stansiyalarının effektivliyi ölkənin təbii iqlim şəraitindən və coğrafi mövqeyindən asılıdır. 
Belə ki, bir il ərzində 1 m 2 yer  səthinə düşən günəş enerjisinin miqdarı ABŞ-da 1500-2000 kVts, Rusiyada
800-1600 kVts, Fransada 1200-1400 kVts, Çində 1800-2000 kVts və Azərbaycanda isə 1500-2000 kVts təşkil
edir. 

Azərbaycanın yerləşdiyi çoğrafi məkan alternativ və bərpa olunan enerji mənbələrindən səmərəli istifadə
etmək üçün əlverişlidir. Ona görə də respublikamızın resurs imkanları artdıqca alternativ və bərpa olunan
enerji mənbələri kimi günəş və külək enerjisindən, biokütlədən, geotermal mənbələrdən və kiçik elektrik
stansiyaların gücündən istifadə edilməsi həm iqtisadi, həm də ekoloji cəhətdən səmərəlidir. 

Məsələn, 1923–cü ildə məşhur fizik Siolkovski Moskvada kənd təsərrüfatı sərgisində günəş enerjisi ilə
işləyən mühərrik nümayiş etdirmişdir. Bu gün isə belə bir suala cavab vermək lazımdır: Nə üçün Günəş
enerjisindən geniş istifadə edilmir? Çünki, Günəş enerjisi yer səthinə səpələnir, onu toplamaq, hətta bir neçə
sutka “saxlamaq” lazımdır. Belə ki, tropik en dairəsində yerin hər kvadrat metrinə təxminən 1 kVt enerji gücü
düşür. Deməli, Günəş enerjisindən böyük güc almaq üçün onu toplamaq lazımdır. Əgər bir sutkada Günəşin
enerjisinin orta gücünü S ilə (340 Vt/m 2 = S) işarə etsək (buna Günəş sabiti deyilir) bundan yalnız 100 Vt/m 2
– yerə çatır, 75 Vt/m2 hissəsi isə yer üzərində suyun dövranına sərf olur.

Günəş enerjisindən istifadənin müasir səviyyəsi

Cənubi Fransanın Pireney səhralarının mərkəzində Odey qəsəbəsində, köhnə kilsənin yaxınlığında professor
Feliks Trombun rəhbərliyi ilə böyük güclü Günəş sobasının əsas qurğusu 9 mərtəbəli yaşayış binasının Günəşə
baxan divarı, sahəsi 2500 m 2 olan çökük Güzgüdən ibarətdir, bu Güzgüdə Günəş şüasını istiqamətlən-
dirməkdən ötrü, hər birinin sahəsi 45 m 2 olan 63 ədəd müstəvi Güzgüdən istifadə edilmişdir. Güzgünün fokusu
yerdən 18 metr hündürlükdədir, burada Günəş şüası diametri 40 sm olan dairəyə toplanır, beləliklə, fokusda
3800°C temperatur və 1100 kVt güc almaq olar. Bu güc və temperatur isə ixtiyari cismi əridə bilər. Bir də -
qiqədə qalınlığı 12 mm olan polad lövhəni əridib futbol topu ölçüsündə deşik aça bilər. Qeyd etmək lazımdır ki,
belə nəhəng “çökük güzgü” dəmir-betondan tökülmüş bina divarının parabolik səthi güclü güzgülər yığımından
hazırlanmışdır. Hündürlüyü 40 m, eni 50 m olan parabolik səthi 9500 xırda güzgülərdən “Hörülmüşdür”.

Fransanın bu bölgəsində günəşli günlərin sayı ildə 200ºC -dir. Bu sobadan təmiz və yüksək temperaturlu
ərintilər, xüsusilə, “nadir torpaq elementləri” almaq üçün istifadə edilir. Belə layihə əsasında Fransada 64 kVt
gücündə Günəş elektrik stansiyası işləyir, gələcəkdə isə Fransada Günəş enerjisindən istifadə gücünün 25 MVt–
a çatdırmaq nəzərdə tutulur.

Günəş buxar turbinləri ilə işləyən elektrik stansiyalarına maraq dünyanın müxtəlif ölkələrində yeni
layihələrin yaranmasına səbəb olmuşdur. Rusiyanın Kerç şəhərinin yaxınlığında, Krım yarımadasında 80
metrdən yüksək qüllədə buxar generatoru quraşdırılıb və Günəş şüası ilə su 250°C qədər qızır, yüksək təzyiqli
buxara çevrilir, nəticədə 5000 kVt gücü olan elektrik enerjisi alınır. Moskvada fəaliyyət göstərən Q.M.
Krjijanovski adına energetika institutunda Günəş enerjisindən istifadə sahəsində məşhur mütəxəssislər işləyir.
Onların layihələri ilə bir sıra Günəş istilik-elektrik mərkəzləri yaradılıbdır. Dünyada ən böyük –320 min kVt
gücə malik olan Günəş elektrik stansiyası üçün Özbəkistanın Karşın çölü seçilmişdir, çünki bura Krımdan daha
çox Günəş radiasiyasına malikdir, bu layihə qaz turbin generatoru ilə paralel işləyir.

Qülləli Günəş-elektrik stansiyalarının əksəriyyəti üçün əkinə yararsız ərazilər nəzərdə tutulur. Əlbəttə,
Azərbaycanın bir sıra bölgələrində Günəşli günlərin sayı və əksinə yararsız torpaqları da daha çoxdur,
gələcəkdə Günəş enerjisindən istifadə bu ərazilər üçün iqtisadi və texniki əlverişli ola bilər. Qülləli Günəş
elektrik stansiyasının tikinti sxemi bir futbol stadionuna bənzəyir, stadionun mərkəzindən qüllə üzərində buxar
qazanı quraşdırılır. Stadionda “azarkeşlərin” oturduğu yerlərə isə ox ətrafında hərəkət edə bilən müstəvi
Güzgülər yerləşdirilir, bu Güzgülər avtomatik idarə mərkəzindən “göstəriş” alan elektrik cihazı ilə Günəşə
istiqamətləndirilir, çünki ən böyük enerji güzgü səthinə perpendikulyar düşən şüada alınır. Güzgülərdən
qayıdan şüaların birləşmə nöqtəsində buxar qazanı dayandığından bütün şüalar birləşmə nöqtəsində toplanır
və yüksək temperatur yaradır.
 Günəş enerjisindən istifadənin daha əlverişli və çox yayılmış sahələrindən biri də istilik mərkəzləridir. Bir
çox ölkələrdə Günəş enerjisindən istifadə edərək evlərin isidilməsi və məişət ehtiyacı üçün isti suyun
alınmasına aid bir sıra texniki məsələlər həll edilmişdir, hətta, Günəş enerjili evlər tikilmişdir. Bu layihələrdə
Günəş və digər növ enerjilərin paralel istifadə olunması nəzərdə tutulur.

Hollandiyanın “Filips” adlı elmi-tədqiqat mərkəzində Günəş evi tikilib, istifadəyə verilmişdir. Bu evin maili
(48°) örtüyünün cənuba baxan səthində 20 m 2 olan Günəş kollektoru quraşdırılır, bu kollektor su sistemində
50° C temperatur yaradır, gecə növbəsi üçün isə binanın zirzəmisində istilik akkumulyator çəni nəzərdə tutu -
lur. Hollandiyanın bu günəş evləri bir ailəlikdir və elektrik enerjisi ilə paralel fəaliyyət göstərir. Günəşli günlərin
sayına görə belə evlərdə enerjiyə 75 % qənaət etmək olar, məhz Azərbaycanın da bir çox bölgələri bu
xoşbəxtliyi əldə edə bilər. Əlbəttə, işıqlanma və kiçik güclü su nasosu üçün Günəş fotoelektrik mənbələrindən
istifadə edilsə, daha iqtisadi səmərə qazanmaq mümkündür.

Türkmənistanın “Günəş” elm-istehsalat birliyində keçirilən bir sıra seminar və konfranslarda bizə məlum
olub ki, Günəş enerjisi ilə təmin olunmuş evlər, su nasosları, dəniz suyunu “şirinləşdirmək” üçün qurğular,
metal əridən sobalar və s. bu bölgələrdə fəaliyyət göstərir.

Çox maraqlıdır ki, Türkmənistanın “Bahardan” adlı qoyunçuluq təsərrüfatının su təminatı duzlu suyun Günəş
buxarlandırıcıları ilə “şirinləşdirilməsi” ilə tam ödənilir, belə “şirin” suyun 1m3 miqdarı çox ucuz başa gəlir.

Hesablamalara görə Günəş energetik qurğularının 50-ci enliliklərdən cənuba doğru yerləşən regionlarda
istifadəsi olduqca əlverişlidir. Həmçinin Azərbaycanda ildə 300 günəşli və 270 küləkli günün olmasını nəzərə
alsaq demək olar bu regionda Günəş energetikasının inkişafı daha perspektivlidir.
Hal hazırda Günəş enerjisinin fotoelektrik çevrilmələri dünyada bərpa olunan enerji mənbələrinin ən tez inkişaf
edən istiqamətlərindən biridir. Dünyada qurulmuş Günəş fotoelektrik sistemlərinin ümumi gücü 900 MVt-dan
çoxdur. Bunlardan 80 MVt – Yaponiya, 60 MVt – ABŞ, 50 MVt – Almaniya dövl ətlərinin payına düşür. Bu
dövlətlərdə Günəş enerjisindən istifadə artıq bir neçə ildir ki, “70 min günəşli dam”, “Milyon dam” və “Yüz min
dam” adlanan dövlət proqramları çərçivəsində həyata keçirilir.

Residential

The number of PV installations on buildings connected to the electricity grid has grown in recent years.
Government subsidy programs (particularly in Germany and Japan) and green pricing policies of utilities or
electricity service providers have stimulated demand. Demand is also driven by the desire of individuals or
companies to obtain their electricity from a clean, non-polluting, renewable source. These consumers are
usually willing to pay only a small premium for renewable energy. Increasingly, the incentive is an attractive
financial return on the investment through the sale of solar electricity at premium feed-in tariff rates.

In solar systems connected to the electricity grid, the PV system supplies electricity to the building, and any
daytime excess may be exported to the grid. Batteries are not required because the grid supplies any extra
demand. However, to be independent of the grid supply, battery storage is needed to provide power at night.

Holiday or vacation homes without access to the electricity grid can use solar systems more cost-effectively
than if the grid was extended to reach the location. Remote homes in sunny locations can obtain reliable
electricity to meet basic needs with a simple system comprising of a PV panel, a rechargeable battery to store
the energy captured during daylight hours, a regulator (or charge controller), and the necessary wiring and
switches. Such systems are often called solar home systems (SHS).

Commercial

On an office building, roof areas can be covered with glass PV modules, which can be semi-transparent to
provide shaded light. On a factory or warehouse, large roof areas are the best location for solar modules. If
the roof is flat, then arrays can be mounted using techniques that do not breach the weatherproofed roof
membrane. Also, skylights can be partially covered with PV.

The vertical walls of office buildings provide several opportunities for PV incorporation, as well as sunshades or
balconies incorporating a PV system. Sunshades may have the PV system mounted externally to the building,
or have PV cells specially mounted between glass sheets comprising the window.

Industrial

For many years, solar energy has been the power supply choice for industrial applications, especially where
power is required at remote locations. Because solar systems are highly reliable and require little
maintenance, they are ideal in distant or isolated places.

Solar energy is also frequently used for transportation signaling, such as offshore navigation buoys,
lighthouses, aircraft warning light structures, and increasingly in road traffic warning signals. Solar is used to
power environmental monitoring equipment and corrosion protection systems for pipelines, well-heads,
bridges, and other structures. For larger electrical loads, it can be cost-effective to configure a hybrid power
system that links the PV with a small diesel generator.

Remote Applications

Remote buildings, such as schools, community halls, and clinics, can benefit from solar energy. In developing
regions, central power plants can provide electricity to homes via a local wired network, or act as a battery
charging station where members of the community can bring batteries to be recharged.

PV systems can be used to pump water in remote areas as part of a portable water supply system. Specialized
solar water pumps are designed for submersible use or to float on open water. Large-scale desalination plants
can also be PV powered using an array of PV modules with battery storage.

PV systems are sometimes best configured with a small diesel generator in order to meet heavy power
requirements in off-grid locations. With a small diesel generator, the PV system does not have to be sized to
cope with the worst sunlight conditions during the year. The diesel generator can provide back-up power that
is minimized during the sunniest part of the year by the PV system. This keeps fuel and maintenance costs
low.