You are on page 1of 54

Kurtuluş Savaşı'na Hazırlık Dönemi – 35 soru

1. Kurtuluş Savaşı’mızın devam ettiği yıllarda samimi yurtseverler


arasında laikliğe karşı olanlar, saltanat ve hilafet yanlıları da vardı.
Mustafa Kemal Paşa’nın böyle farklı düşüncede olan kişileri tek
amaçta birleştirmesinde aşağıdakilerden hangisi etkili
olmuştur?

A) İstanbul Hükümeti’nin dışında yeni bir hükümet kurması


B) Son Osmanlı Mebuslar Meclisi’nin düşmanlar tarafından
dağıtılmasını protesto etmesi
C) Yurtseverlik duygusunun gelişmesine önem vermesi
D) İstanbul Hükümeti emrinde önemli görevler almış olması
E) Yurdun kurtarılmasına öncelik vererek, devrimleri sonraya
bırakması

(1981 - ÖSS)

Mustafa Kemal Paşa Kurtuluş Savaşı'nda yapacağı işleri ikiye


ayırmıştır. Birincisi ülkeden düşmanları çıkarıncaya kadar mücadele
etmek, İkincisi ise ülkenin kurtarılmasından sonra inkılâpları
gerçekleştirmek.
Mustafa Kemal’i başarıya götüren olay asıl düşüncesini sonraya
erteleyerek ülkenin kurtuluşu için farklı düşüncedeki insanları bir
araya toplamasıdır.

2. “Mustafa Kemal Paşa, Mondros Ateşkes Antlaş-ması’ndan sonra Türk


ulusunu tehlikelere karşı uyarmak ve harekete geçirmek amacıyla
Havza ve Amasya’da genelgeler (tamimler) yayınlamıştır.”
Bu genelgelerin Türk ulusu üzerinde etkili olduğunu gösteren
ilk belirti ne olmuştur?

A) Anadolu’da, İtilaf Devletleri’ne karşı protesto ve mitingler yapılması


B) Osmanlı Mebuslar Meclisi kararlarının, İtilaf Devletleri’nin
isteklerine uymaması
C) Amasya’da Mustafa Kemal’in İstanbul Hükümeti temsilcisi Salih
Paşa ile görülmesi
D) Erzurum ve Sivas’ta kongreler yapılması
E) İlk TBMM’ye, Osmanlı Mebuslar Meclisi üye-lerinin de alınması

(1981 - ÖSS)
Havza ve Amasya Genelgeleri işgal tehlikesine karşı halkı uyarmak
için yapıldığına göre ilk etkileri halkın işgalleri protesto ettiği mitingler
düzenlemek olmuştur. İstanbul’daki mitingler ve protestolar B, C, D
ve E seçeneklerindeki olaylardan önce gerçekleştirmiştir.

3.
“So
n
Os
ma
nlı
Meb
usla
r
Mec
lisi,
seçi
mle
gel
en
üye
lerd
en
oluş
mu
ştu.
Bu
Mec
lis
İtila
f
Dev
letl
eri’
nce
kap
atıl
dı.
Bun
un
üze
rine
bazı
Mec
lis
üye
leri
yen
i
kur
ula
n
TB
MM’
ye
katı
ldıla
r.”
Os
ma
nlı
Me
bus
lar
Me
clis
i
üye
leri
nin
ilk
TB
MM
’ye
üye
kab
ul
edil
me
leri
,
TB
MM
’ni
n
ha
ngi
kar
arı
na
day
an
dırı
labi
lir?

A)
M
e
c
l
i
s
,
y
ü
r
ü
t
m
e

y
e
t
k
i
s
i
n
i
h
ü
k
ü
m
e
t
e
l
i
y
l
e

k
u
l
l
a
n
ı
r
.
B)
T
B
M
M

n
i
n

ü
s
t
ü
n
d
e

b
i
r
k
u
v
v
e
t
y
o
k
t
u
r
.
C)
Y
a
s
a
m
a
v
e

y
ü
r
ü
t
m
e

y
e
t
k
i
l
e
r
i
T
B
M
M

d
e

t
o
p
l
a
n
ı
r
.
D)
V
a
t
a
n
ı
n
g
e
l
e
c
e
ğ
i
n
i
u
l
u
s
a
l
i
r
a
d
e

b
e
l
i
r
l
e
y
e
c
e
k
t
i
r
.
E)
M
e
c
l
i
s
i
n
b
a
ş
k
a
n
ı
,
h
ü
k
ü
m
e
t
i
n

d
e

b
a
ş
k
a
n
ı
d
ı
r
.

(19
81
-
ÖS
S)

Soru kökünden hareketle Son Osmanlı Mebuslar Meclisi, üyeleri


seçimle belirlendiğinden dolayı ulusal irade ile oluşmuştur. Bu
üyelerin yeni açılan TBMM’ye üye kabul edilmeleri, bunların
önceden seçilmiş olmalarından kaynaklanıyor. Yani her
durumda ülkenin geleceğini ulusal irade belirleyecektir.
TBMM’nin tavrı bu özellikle açıklanabilir.
4. Amasya Genelgesi’nin Kurtuluş Savaşı’mızdaki önemi en çok
hangi özelliğinden kaynaklanmaktadır?

A) Anadolu ve Trakya’nın her yanına duyurulmuş olmasından


B) Kurtuluş Savaşı’nın gerekçesi ve yöntemini belirtmesinden
C) İşgallerin başlamasını izleyen günlerde hazırlanmış olmasından
D) Halkı,düşmana karşı silahlı direnişe çağırmış olmasından
E) İstanbul Hükümeti’ne karşı bir hareket niteliği taşımasından

(1983 - ÖSS)

Amasya Genelgesi, Kurtuluş Savaşı’nın başlamasından hemen sonra 22


Haziran 1919'da ilan edilmiş ilk önemli genelgelerdendir. Mustafa Kemal
Paşa bu genelgeyle Kurtuluş Savaşı’nın planını açıklamıştır. Kurtuluş
Savaşı’nın planında bu genelge ile savaşın nasıl ve niçin yapılacağını da
belirtmiştir.

5. “İtilaf Devletleri, Erzurum ve Sivas Kongrelerinin dağıtılması yönünde


ciddi önlemler almazlarken, son Osmanlı Mebuslar Meclisi’nin Misak-ı
Milli doğrultusunda kararlar alması üzerine bu Meclis’i kapatmışlardır.”
İtilaf Devletleri’nin Erzurum ve Sivas Kongrelerine karşı önlem
almamış olmaları nasıl açıklanabilir?

A) Kongre üyelerinin tepkilere karşı çok geniş önlemler almış


olmalarıyla
B) Erzurum ve Sivas’ın İstanbul’dan çok uzak olmasıyla
C) Anadolu hareketinin önemini anlamaktan uzak olmalarıyla
D) Kendi aralarında ortak bir amacın sağlanmamış olmasıyla
E) İstanbul Hükümeti’nin gücüyle bu kongrelerin dağıtılacağına
inanmalarıyla

(1984 - ÖSS)

İtilaf Devletleri Kurtuluş Savaşı’nın başlarında Anadolu’da cereyan


eden olaylara; kişisel bir hareket ve bir Osmanlı subayının yani
Mustafa Kemal’in devlete karşı bir isyanıdır şeklinde bakıyorlardı.
Bundan dolayı kongrelere karşı sert önlemler almadılar. Fakat Son
Osmanlı Meclisi’nde genellikle milli teşkilat yanlılarının çalışmalarıyla
Misak-ı Milli ilan edilince bunu çıkarlarına uygun görmediler. Bunun
sonucunda harekete geçerek Misak-ı Milli’yi ilan eden Meclisi
kapattılar.

6.
Mu
sta
fa
Ke
ma
l
Paş
a’nı
n
Kur
tul

Sav
aşı’
nın
dev
am
etti
ği
yıll
ard
a
Tür
k
ulu
sun
a
“Ul
usu
n
gel
ece
ğini
,
ulus
un
ken
di
irad
esi
beli
rley
ece
ktir.

ilke
sini
be
ni
ms
et
me
ye
çalı
şm
ası
nın
te
me
l
am
acı
aşa
ğıd
akil
erd
en
ha
ngi
sidi
r?

A)
S
a
l
t
a
n
a
t
ı
y
a
b
a
n
c
ı
g
ü
ç
l
e
r
i
n

e
t
k
i
s
i
n
d
e
n

k
u
r
t
a
r
m
a
k
B)
M
ü
d
a
f
a
a
-
i
H
u
k
u
k

C
e
m
i
y
e
t
l
e
r
i
n
i
b
i
r
l
e
ş
t
i
r
m
e
k
C)
M
e
b
u
s
l
a
r
M
e
c
l
i
s
i

n
i
n

t
o
p
l
a
n
m
a
s
ı
n
ı
s
a
ğ
l
a
m
a
k
D)
Y
ö
n
e
t
i
m

ş
e
k
l
i
n
i
d
e
ğ
i
ş
t
i
r
m
e
k
E)
P
a
d
i
ş
a
h
l
ı
ğ
ı
n

y
e
t
k
i
l
e
r
i
n
e

o
r
t
a
k

o
l
m
a
k

(19
85
-
ÖS
S)

Mustafa Kemal’in Samsun’a çıkmasıyla başlayan Kurtuluş


Savaşı sırasında Osmanlı Devleti’nin artık yok sayılması
gerektiğini halka devamlı telkin etmiştir. Tabii olarak halkın
kendi iradesiyle kendi geleceğini belirlemesi açıkça yönetim
şeklini değiştirmektir. Amasya Genelgesi’nde ifade edilen bu
temel ilke ile Kurtuluş Savaşı'nın başından itibaren yeni bir
yönetim şekli amaçlanmıştır.
7. Erzurum Kongresi kararları arasında, “ulusal iradenin ve
toplanan ulusal güçlerin padişahlık ve halifelik makamını
kurtaracağı” hükmü de yer almıştır.
Ulusal egemenlik anlayışına ters düşen böyle bir karar
alınmasının temel nedeni aşağıdakilerden hangisidir?

A) Ortamın böyle bir değişikliğe hazır olmaması


B) İtilaf Devletleri’nden çekinilmesi
C) İmparatorluğun çökmesinin önlenmek istenmesi
D) Osmanlı Hükümeti’nin desteğine ihtiyaç duyulması
E) Halifeliğin gücünden yararlanmak istenmesi

(1986 - ÖSS)

Kurtuluş Savaşı’mızın devam ettiği günlerde samimi


yurtseverler arasında her türlü düşünceye sahip insanlar da
vardı. Mücadeleye katılanlardan büyük çoğunluğu hala Osmanlı
Devleti’nin yeniden canlandırılabileceği görüşünde idi. Mustafa
Kemal mücadele edenleri bölmemek için onların da isteklerini
dikkate almıştır. Çünkü ortam başka türlü davranmaya uygun
değildi.
8. Son Osmanlı Mebuslar Meclisi’nde alınacak kararların taslağını Mustafa
Kemal Paşa hazırladığı halde, sadece vatanın bütünlüğünü korumaya
yönelik kararlarda bu taslağa uyulmuş, diğerlerinde uyulmamıştır.
Mebusların böyle farklı kararlar almalarında aşağıdakilerden
hangisi en çok etkili olmuştur?

A) Çoğunluğun saltanata bağlı olması


B) Kendi çıkarlarını koruma çabasına girmeleri
C) Demokratik kurallara uymaya çalışmaları
D) İtilaf Devletleri’nin baskısından korkmaları
E) Çoğunluğun manda taraftarı olması

(1986 - ÖSS)

Son Osmanlı Mebuslar Meclisi Osmanlı Devleti’nin bir yasama organıdır.


Doğal olarak bu meclis Osmanlı Devleti'nin yaşamını devam ettirmek için
kararlar almıştır. Bundan dolayı Mebusan Meclisi üyeleri vatanın
bağımsızlığı ile ilgili kararlarda tereddüt göstermemişlerdir. Ancak
Mecliste, Müdafaa-i Hukuk Grubu ve Mustafa Kemal’in başkan seçilmesi
gibi durumlarda ilgisiz davranmışlardır. Bunun nedeni de saltanata olan
bağlılıklarıdır.

9.
Os
ma
nlı
Meb
usa
n
Mec
lisi,
dağ
ıtıl
ma
dan
önc
e
Mis
ak-ı
Milli
’yi
kab
ul
ede
rek
Tür
k
yur
dun
un
par
çala
nm
asın
a
razı
olm
adı
ğını
orta
ya
koy
mu
ştur
.
Bu
dur
um
a
rağ
me
n
Sev
r
Ant
laş
ma
sı’n
ı
kab
ul
et
me
kle
pa
diş
ah
aşa
ğıd
akil
erd
en
ha
ngi
sin
e
ter
s
düş

ştü
r?

A)
Ç
o
ğ
u
n
l
u
ğ
u
n

g
ö
r
ü
ş
ü
n
e
B)
A
z
ı
n
l
ı
k

ç
ı
k
a
r
l
a
r
ı
n
a
C)
M
o
n
a
r
ş
i
k

a
n
l
a
y
ı
ş
a
D)
İ
t
i
l
a
f
D
e
v
l
e
t
l
e
r
i

n
i
n

g
ö
r
ü
ş
ü
n
e
E)
M
o
n
d
r
o
s

A
n
t
l
a
ş
m
a
s
ı
h
ü
k
ü
m
l
e
r
i
n
e

(19
87
-
ÖS
S)

Çok ağır şartlar taşıyan Sevr Antlaşması Kurtuluş Savaşı’nın


amaçlarına ters bir uygulama idi. Türk halkı bağımsızlık için
mücadele verirken, Sevr adıyla yeniden esaret dönemini
başlatacak bir antlaşma kabul edilmektedir. Padişahın bu tavrı
Türk milletinin tutumuna ters bir girişimdir. Türk milleti bu
antlaşmaya karşı büyük bir mücadelenin içinde olmuştur.
10. Misâk-ı Millî belgesinde Batum, Ardahan, Kars ve Batı Trakya
için gerekirse serbest oylama yapılabileceği görüşü yer almıştır.
Bu yörelerin hangi özelliğinden dolayı serbest oylamanın
çıkarlarımıza uygun olacağı düşünülmüştür?

A) Stratejik bakımdan önemli bölgelerde olmaları


B) Uzun süreden beri Osmanlı yönetiminde bulunmaları
C) Halkın çoğunluğunun Türk ve Müslüman olması
D) Verimli tarım topraklarına sahip olmaları
E) Temsilcilerinin Meclis-i Mebusan’da etkili olmaları

(1987 - ÖSS)

Wilson Prensipleri’ne göre çoğunlukta olunan yerlerde


toplumlara Self-Determinasyon verilecekti. Bunun anlaşılması
için halk oylaması (plebisit) yapılacaktı. Değişik sebeplerle
kaybettiğimiz Kars, Ardahan, Batum ve Batı Trakya’nın yeniden
kazanılması için Mebuslar Meclisi halk oylaması yapılmasını
Wilson’a dayanarak istemektedir. Bu bölgelerde Türk ve
Müslüman nüfus her yönüyle fazlaydı. Buna güvenerek halk
oylaması istenmiştir.
11. Amasya Genelgesi’nde, Sivas’ta toplanacak kongre için gelecek
temsilcilerin seçimini Müdafaa-i Hukuk-u Milliye, Redd-i İlhak Cemiyeti
ve belediyelerin yapması istenmiştir.
Bu yolla ulaşılmak istenen temel amaç aşağıdakilerden
hangisidir?

A) Müdafaa-i Hukuk derneklerinin kurulmasını teşvik etmek


B) Müdafaa-i Hukuk derneklerinin gücünü Türk halkına duyurmak
C) İşgal kuvvetlerinin dikkatini Sivas’ta yapılacak kongreye çekmek
D) Milletin güvenini kazanmış, Milli Mücadele taraftarı kişilerin
seçilmesini sağlamak
E) Temsilcilerin can ve mal güvenliklerini sağlamak

(1987 - ÖSS)

Müdafaa-i Hukuk-u Milliye, Redd-i İlhak Cemiyeti ve belediyeler gibi


kuruluşlar, halkın en ileri gelenlerinin seçildiği ve her yönüyle milletin
güvenini kazanmış kişilerden oluşuyordu.
Zaten bu kuruluşlar işgallere birer tepki olarak milletin ileri gelenlerinin
halkı örgütlemesiyle kurulmuştu. Sivas’a gidecek delegelerin bu üç
kuruluş tarafından seçilmesiyle kurtuluş mücadelesini halka mal etmek
daha kolay ve hızlı olacaktı.
12. “Çağımızda ulusal iradeye uyulması zorunludur. Bu nedenle Meclisin
toplantıya çağrılması gerekir. Bu yolla, ulus ve ülkenin kaderi üzerinde
alınacak kararların Meclis denetimine sunulması şarttır.”
Sivas Kongresi’nde alınan bu karar, aşağıdakilerden hangisinin
gerçekleştirilmesi için atılmış olan önemli bir adımdır?

A) Medeniyetçilik B) Devletçilik

C) Laiklik D) Demokrasi

E) Kanun önünde eşitlik

(1987 - ÖSS)
Meclisin toplantıya çağrılmasıyla ulusal iradenin egemenliği hakim
kılınmak istenmektedir. Ulusal iradenin ülkenin kaderine el koyması ve
alınacak kararların meclisin denetimine sunulması demokrasinin
gerçekleştirilmesi amacını taşımaktadır.

13.
Mis
ak-ı
Milli
bel
gesi
nde
poli
tik,
eko
no
mik
ve
mal
i
geli
şm
emi
zi
kös
tekl
eye
n
ve
huk
uk
ala
nın
da
hâk
i-
miy
eti
mizi
sını
rlay
an
imti
yazl
arın
orta
dan
kal
dırıl
ma

hük

bul
un
ma
kta
ydı.
Bu


ml
e,
aşa
ğıd
akil
erd
en
ha
ngi
sini
n
ort
ada
n
kal
dırı
lm
ası
am
açl
an
mış
tır?

A)
D
i
n
e
d
a
y
a
n
a
n

d
e
v
l
e
t
d
ü
z
e
n
i
n
i
n
B)
O
s
m
a
n
l
ı
s
a
l
t
a
n
a
t
ı
n
ı
n
C)
A
ş
a
r
v
e
r
g
i
s
i
n
i
n
D)
E
s
k
i
e
ğ
i
t
i
m

s
i
s
t
e
m
i
n
i
n
E)
K
a
p
i
t
ü
l
a
s
y
o
n
l
a
r
ı
n

(19
88
-
ÖS
S)

Misâk-ı Milli 28 Ocak 1920’de ilan edilmiştir. A, B, C ve D


seçeneklerinde verilen gelişmeler Kurtuluş Savaşı’nın
bitiminden sonra meydana gelen olaylardır. Zaten soruda
verilen ekonomik, mali, politik ve hukuki alandaki sınırlamalar
yani imtiyazlar, kapitülasyonlar anlamına gelmektedir.
14. Osmanlı İmparatorluğu’nda, İtilaf Devletleri’nin
aşağıdaki girişimlerinden hangisi doğrudan “milli iradeyi”
yok etmeyi amaçlamıştır?

A) Boğazların yönetimine el koymaları


B) Mebusan Meclisi’ni dağıtmaları
C) Osmanlı ordusunun büyük bir kısmını terhis ettirmeleri
D) Karadeniz kıyısındaki bazı önemli noktaları kontrol altına
almaları
E) Ulaşım ve haberleşme sistemlerinin işletilmesine el
koymaları

(1989 - ÖSS)

Milli irade seçimle belirlenir ve mecliste ortaya çıkar.


Seçeneklerde milli irade ile ilgili olan olay Mebusan Meclisi’dir.
A, C, D ve E seçenekleri daha çok bağımsızlıklara sınırlama
getiren hükümlerdir.
15. Sivas Kongresi’nde “manda” sorunu tartışmalara yol açmış, bazı
yurtseverler Amerikan mandasını savunmuş, fakat sonuçta bu
görüş reddedilmiştir.
Manda yönetiminin reddedilmesinin nedeni
aşağıdakilerden hangisidir?

A) İstanbul Hükümeti’nin manda isteğine tepkisiz kalması


B) İstanbul Hükümeti’nin kongreye açıkça cephe alması
C) Manda yönetiminin iyi bilinmemesi
D) İngiliz ve Amerikan mandası isteyenler arasında görüş birliği
sağlanmaması
E) Manda yönetiminin ulusal bağımsızlığa ters düşmesi

(1990 - ÖSS)

Kurtuluş Savaşı yıllarının çok zor şartlar altında yaşanması bazı


yurtseverlerin bile umutsuzluğa kapılarak başka bir güce
dayanma ihtiyacını ortaya koydu. Fakat Kongre’ye, halkı temsil
eden ve toplumun ileri gelen çok seçkin kimseleri katılıyorlardı.
Sivas Kongresi’ne katılanlar Kurtuluş Savaşı’nın en önemli
amacı olan ulusal bağımsızlığı zedeleyen bir kararı Mustafa
Kemal Paşa’nın başarılı bir politikasıyla almaktan son anda
vazgeçtiler.
16. Mustafa Kemal, anayurdun parçalanması tehlikesi karşısında ülke
çapında bir kongre yaparak Müdafaa-i Hukuk ve Redd-i İlhak
Cemiyetlerini birleştirmiştir.
Mustafa Kemal’in bu yolla ulaşmak istediği ilk amaç
aşağıdakilerden hangisidir?

A) Saltanatı kaldırmak
B) Yeni bir anayasa hazırlamak
C) Kurtuluş Savaşı’nı tek elden yönetmek
D) Cumhuriyeti ilan etmek
E) Halifeliği kaldırmak

(1990 - ÖSS)

Mondros Ateşkes Antlaşması sonucu başlayan işgallere karşı Türk halkı


tehlike sezdiği yerlerde cemiyetler kurarak örgütlenme yoluna gitmiştir.
Bu cemiyetler kendi başlarına örgütlenerek kararlar alıyordu. Çok sayıda
olan bu cemiyetler arasında anlaşmazlıklar bazen de rekabet ortamı
doğuyordu. Dolayısıyla bu cemiyetlerin bir araya getirilmesi ve tek elde
toplanması gerekiyordu. Bu durum Kurtuluş Savaşı’nın daha çabuk ve
düzenli olmasını sağlayacaktı.

17. İstanbul Hükümeti Amasya Protokolü’nde yer alan “Temsil Kurulu’nun


rızası olmadan düşmanlarla barış görüşmelerine gidilmemesi” kararını
reddetmiş, “Mebusan Meclisi’nin toplanması” kararını ise kabul
etmiştir.
İstanbul Hükümeti’nin Temsil Kurulu’na verilmek istenen
yetkiyi kabul etmemekle ulaşmak istediği amaç
aşağıdakilerden hangisidir?

A) İstanbul’un işgal edilmesini engellemek


B) Temsil Kurulu’nu Osmanlı Meclisi’nde etkili hale getirmek
C) İtilaf Devletleri’yle ilişkileri geliştirmek
D) Merkezi otoriteyi kurmak
E) Milli birliği sağlamak

(1991 - ÖSS)

İstanbul Hükümeti “Temsil Kurulu’nun rızası olmadan düşmanlarla


barış görüşmelerine gidilmemesi” kararını kabul etseydi kendi
üzerinde bir gücün varlığını kabullenmiş olacaktı.
Bu da merkezi otoritenin bozulması demekti.
18 Mustafa Kemal’in Son Osmanlı
. Mebuslar Meclisi’nde Müdafaa-i
Hukuk Grubu oluşturulmasını
istemesinin amacı
aşağıdakilerden hangisidir?

A) Vatanın bütünlüğünün korunması


yolunda kararlar almak
B) Padişahın yetkilerini artırmak
C) Hükümette değişiklik yapılmasını
sağlamak
D) Meclisin toplanabilmesi için
gerekli çoğunluğu sağlamak
E) Yasama ve yürütme organları
arasında uyum sağlamak

(1991 - ÖSS)

Mustafa Kemal Meclis-i Mebusan’ın,


vereceği bütün kararlarda milletin
kuvvetine dayanmasını istiyordu. Bu
ise Mecliste kuvvetli bir grubun
meydana gelmesiyle sağlanabilirdi.
Anadolu adına seçilen bu
milletvekillerinin bir araya
gelmeleriyle vatanın bütünlüğünü
ilgilendiren kararlar alınabilirdi.
Bunun için Mustafa Kemal Müdafaa-i
Hukuk Grubu’nu ısrarla kurmak
istiyordu.
19 Sivas Kongresi’nden sonra Temsil
. Kurulu, İstanbul Hükümeti ile
yönetim yönünden ilişkiyi ve her
türlü haberleşmeyi kesmiş,
İstanbul’dan Anadolu’ya atanan
komutan ve valileri kabul
etmeyerek geri göndermiştir.
Temsil Kurulu’nun bu
tutumunun amacı
aşağıdakilerden hangisidir?

A) İtilaf Devletleri’nin dostluğunu


kazanmak
B) Yerel yönetim birimi sayısını
azaltmak
C) İstanbul Hükümeti’ne bağlı
olmadığını göstermek
D) Düzenli ordu kurmak
E) Anadolu’daki ayaklanmaları
önlemek

(1992 - ÖSS)

Sivas Kongresi ulusal nitelikli bir


kongre olduğundan dolayı ortaya
çıkan Temsil Kurulu da bütün
Anadolu’yu temsil etmektedir. Fakat
Temsil Kurulu Anadolu’da kendini
kabul ettirmek, kendi başına ve
gücünü halktan alan bir kuruluş
olduğunu göstermek amacıyla
İstanbul Hükümeti’ne karşı boykot
kararı almıştır.
Boykotlar Temsil Kurulu’nun
Anadolu’daki otoritesini artırmakla
birlikte tamamen bağımsız ve
İstanbul’a bağımlı olmadığını
göstermiştir.
20. Amasya Genelgesi’nde, Sivas’ta toplanacak ulusal kongreye katılacak
üyelerin, Müdafaa-i Hukuk-u Milliye Cemiyetleri ve belediye başkanları
aracılığıyla seçilmeleri istenmiştir.
Bu isteğin amacı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Hilafet ordusunu yıpratmak


B) Kararların, halkın istekleri doğrultusunda alınmasını sağlamak
C) Anadolu’da toplanacak kongrelerin sayısını artırmak
D) Yerel direnişleri başlatmak
E) İşgal güçleri arasında görüş ayrılığı yaratmak

(1992 - ÖSS)

Sivas Kongresi ulusal bir kongre olacağından dolayı buraya gelecek


kimselerin halkı temsil etmeleri şart koşulmuştur. Mustafa Kemal Paşa,
kurtuluş hareketini halka maletmek ve mücadele için gerekli kararları
halkın almasını sağlayarak örgütlenmeyi hızlandırmak istemiştir.

21.
Milli
Müc
ade
le
dön
emi
nde
İtila
f
Dev
letl
eri,
Meb
usla
r
Mec
lisi’
nin
topl
an
ma

için
işga
l
altı
nda
ki
böl
gel
erd
e
yap
ılan
seçi
mle
ri
eng
elle
yec
ek
bir
har
eke
tte
bul
un
ma
mışl
ardı
r.
Fak
at
Mec
liste
Mis
âk-ı
Millî
ilan
edili
nce
Mec
lisi
bas
mışl
ar,
me
busl
arın
bazı
ları

tutu
klay
ara
k
sür
gün
e
gön
der
mişl
erdi
r.
İtil
af
De
vle
tler
i’ni
n
tut
um
ları
nd
aki
bu
de
ğişi
kliğ
in
ne
de
ni
aşa
ğıd
akil
erd
en
ha
ngi
sidi
r?

A) Türk
hal
kın
a
se
mp
atik
gör
ün
me
k
iste
mel
eri

Mec
lisin
İsta
nbu
l’da
topl
an
ma
sına
kar
şı
olm
alar
ı
C) Alınan
kar
arla

bek
lent
ileri
ne
aykı

bul
mal
arı

İsta
nbu
l
Hük
üm
eti
ile
Ana
dol
u
ara
sınd
a
anl

ma
orta
mın
ın
doğ
ma
sını
iste
mel
eri
E) Türk
hal
kını
n
ken
dile
ri
ile
barı
ş
yap
aca
ğın
a
ina
nm
alar
ı

(19
94
-
ÖS
S)

Soru kökünde de belirtildiği gibi İtilaf Devletleri seçimlere


karışmamışlardır. Çünkü seçilenlerin İtilaf Devletleri’nin
çıkarlarına aykırı davranacaklarını beklememektedirler. Ancak
ortaya çıkan tablo çok farklı olmuş, Misâk-ı Millî gibi bir
belgenin kabulü doğrudan işgallere karşı bir tepki özelliği
gösterdiği için Meclis-i Mebusan’ı kapatmışlardır.
22. Erzurum Kongresi’nde yalnızca iç politikayı ilgilendiren ilkeler
değil, bazı dış politika ilkeleri de belirlenerek ilan edilmiştir.
Erzurum Kongresi’nin bu tutumu aşağıdakilerden
hangisini gösterir?

A) Meclis gibi hareket edildiğini


B) İstanbul Hükümeti’ne yardımcı olunmak istendiğini
C) Ekonomik sorunlara siyasi sorunlardan daha çok önem
verildiğini
D) Yabancı ülkelerle ilişkilerin arttığını
E) İtilaf Devletleri’nin Anadolu harekatına bakış açısının
değiştiğini

(1994 - ÖSS)

Demokratik sistemlerde iç ve dış politikanın temel esaslarını


meclisler belirlemektedir. Bu genel bir prensiptir. Erzurum
Kongresi ulusal direniş için gerekli iç ve dış politikayla ilgili
kararlar aldığına göre meclis gibi hareket ettiği anlamına gelir.
23. Son Osmanlı Mebuslar Meclisi’nde Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk
Cemiyeti adına seçilen mebuslar Cemiyetin adını taşıyan grup yerine
Felah-ı Vatan adıyla yeni bir grup kurmuşlardır.
Bu durum aşağıdakilerden hangisinin bir göstergesidir?

A) Ulusal kurtuluş harekâtının başlatılmak istendiğinin


B) Mebusların görüşlerini değiştirdiklerinin
C) İşgal kuvvetlerinin Mebuslar Meclisi üzerindeki baskılarının azaldığının
D) İstanbul’un işgal edilmesinin engellenmek istendiğinin
E) Padişahın yetkilerinin sınırlandırıldığının

(1994 - ÖSS)

Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Grubu adına seçilen milletvekilleri


İstanbul’a vardıklarında ilk olarak Mustafa Kemal’in direktifleri
doğrultusunda adına seçildikleri grubu kuracaklardı. Fakat Mustafa
Kemal’in ifadesiyle inançsız, ürkek ve çekingen olan bu milletvekilleri
İstanbul’da görüşlerini değiştirmişlerdir.
24. Amasya Genelgesi’nin aşağıdaki hükümlerinden hangisi,
Türk inkılâbının evrensel nitelik taşıdığının bir
göstergesidir?

A) Vatanın bütünlüğü tehlikededir.


B) İstanbul Hükümeti, üzerine aldığı görevi yerine
getirememektedir.
C) Ulusun bağımsızlığını, ulusun azim ve kararı kurtaracaktır.
D) Delegelerin seçimi ulusal bir sır olarak gizlenmelidir.
E) Sivas’ta ulusal bir kongrenin tez elden toplanması
kararlaştırılmıştır.

(1996 - ÖSS)

İstanbul Hükümeti’ne bir başkaldırı niteliği taşıyan Amasya


Genelgesi’nin “Ulusun bağımsızlığı ulusun azim ve kararı
kurtaracaktır.” maddesi millet egemenliğinin ve milli
bağımsızlığın amaçlamasından dolayı evrenseldir. Çünkü
Fransız İhtilâli’yle ortaya çıkan “Her millet kendi milli devletini
kurup, kendisi yönetmelidir.” prensibine uygun düşmektedir.
25. Ulusal Mücadele döneminde:
I. İstanbul resmen işgal edilmiştir.
II. Osmanlı Mebuslar Meclisi dağıtılmıştır.
III. Misak-ı Milli ilan edilmiştir.
IV. İstanbul Hükümeti, Mustafa Kemal’e 9. Ordu müfettişliği görevini
vermiştir.
V. İstanbul Hükümeti, Temsilciler Kurulu ile görüşme yapmayı kabul
etmiştir.
Bu gelişmelerden hangileri Türk milletinin İstanbul Hükümeti’ne
olan güvenini sarsmıştır?

A) I ve II B) I ve III C) II ve III

D) II ve IV E) IV ve V

(1996 - ÖSS)
Ulusal Mücadele döneminde 16 Mart 1920'de İstanbul İtilaf Devletleri’nin
işgaline uğramış, ardından da Mebuslar Meclisi dağıtılmıştır.
Bu durum İstanbul Hükümeti’nin artık bağımsızlığını kaybettiğini ve milli
iradenin yok edildiğini göstermektedir. Böylece İstanbul Hükümeti’ne
olan güven sarsılmıştır.

26.
Erz
uru
m
Kon
gre
si’n
de
“Mil
li
Mec
lisin
der
hal
topl
an
ma
sına
ve
hük
üm
et
işle
rini
n
Mec
lisin
den
eti
mi
altı
nda
yür
ütül
me
sine
çalı
şıla
cak
tır."
kar
arı
alın
mış
tır.
Bu
kar
ar
aşa
ğıd
akil
erd
en
ha
ngi
sini
gös
teri
r?

A) Ulus
ege
me
nliğ
ine
öne
m
veri
ldiğ
ini

Ana
yas
ada
değ
işikl
ik
yap
ılm
ası
ger
ekti
ğini
Hük
üm
et
üye
leri
nin
Mec
lis
için
den
seçi
ldiğ
ini

İsta
nbu
l
Hük
üm
eti’
nin
Anl

ma
Dev
letl
eri’
ne
tep
ki
gös
terd
iği

Mill
etv
ekili
seçi
mle
rini
n
yen
ilen
me
si
ger
ekti
ğini

(19
97
-
ÖS
S)

Meclis milleti temsil eden, milletin temsilcilerinden oluşan


kurumdur. Erzurum Kongresi’nde de Milli Meclisin toplanmasının
istenmesi milli egemenliğe önem verildiğinin kanıtıdır.
27. Osmanlı Anayasası,
Hükmü : Osmanlı Mebuslar Meclisi'ni açma ve kapatma yetkisi padişaha aittir.
Durum : Seçimle gelen üyelerden oluşan son Osmanlı Mebuslar Meclisi’ni İngilizler
basmış, bazı milletvekilleri tutuklanmış, tutuklanmayanlardan bir kısmı
Anadolu’da yeni açılan TBMM’ye katılmıştır.
Yukarıda verilen durumun Osmanlı anayasasının hükmüyle
bağdaşmayan yönü aşağıdakilerden hangisidir?

A) Osmanlı Mebuslar Meclisi’nin Anadolu’da toplanmamış olması


B) Osmanlı Mebuslar Meclisi’nin seçimle gelen üyelerden oluşması
C) Osmanlı Mebuslar Meclisi üyeleri arasında fikir ayrılığı olması
D) Osmanlı Mebuslar Meclisi üyelerinin vatanın kurtarılmasını amaç
edinmesi
E) İngilizlerin Osmanlı Mebuslar Meclisi’ni çalışamaz hale getirmesi

(1997 - ÖSS)

1876 Kanuni Esasi’de Meclisi kapatma yetkisi padişaha verilmiştir.


Dolayısıyla İngilizlerin son Osmanlı Mebuslar Meclisi’ni çalışamaz duruma
getirmeleri Osmanlı anayasasına aykırı bir durumdur.

28.
I. Yurdun
büt
ünl
üğü

sağl
am
ak
II. Hilafet
ve
salt
ana
tın
dev
amı

sağl
am
ak
III. Ulusun
irad
esin
i
ege
me
n
kıl
ma
k

Hris
tiya
nlar
a
siya
sal
ege
me
nliğ
i ve
sos
yal
den
gey
i
boz
ucu
ayrı
calı
klar
ın
veri
lme
sine
kar
şı
çık
ma
k
Ulu
sal
Kur
tul

Sav
aşı’
nd
a
ön
e
sür
ül

ş
ola
n
yuk
arı
dak
i
gör
üşl
erd
en
ha
ngi
leri
bir
biri
yle
çeli
şm
ekt
edi
r?

A) I
ve
II

B) I
ve
III

C) I
ve
IV

D)
II
ve
III

E)
III
ve
IV

(19
98
-
ÖS
S)

I., III. ve IV. öncüllerde verilen bilgiler birbiriyle örtüşmektedir.


Ancak II. ve III. öncüller birbiriyle çelişmektedir.
Çünkü hilafet ve saltanatın devamını sağlamak babadan oğula
-seçimsiz- bir idareyi benimsemektir. Ulusun iradesini egemen
kılmada ise kişiler yerine ulusun onayının alınması vardır.
29. Sivas Kongresi gündeminde yer alan maddelerden bazıları
şunlardır:
I. Yabancı işgallere karşı direnme
II. Tutuklanması için emir verilen Mustafa Kemal’i kongre
başkanlığına seçme
III. Amerikan mandasını reddetme
IV. Ali Fuat Paşa’yı Umum Kuvay-ı Milliye Kumandanlığına
atama
Bu maddelerden hangileri, kayıtsız şartsız bağımsızlığın
amaçlandığını gösterir?

A) I ve II B) I ve III C) II ve III

D) II ve IV E) III ve IV

(1998 - ÖSS)

Sivas Kongresi’nde yabancı işgallerine ve Amerikan mandasına


karşı çıkılarak her yönüyle bağımsız bir yaşam sürdürülmek
istenmiştir.
30. 1919 yılında toplanan Alaşehir Kongresi’nde, Afyonkarahisar - İnegöl
hattının batısındaki bölgeden düşman çekilinceye kadar savaşın devam
ettirilmesi sorumluluğunun özel bir idare şeklinde yüklenilmesine yönelik
kararlar alınmıştır.
Bu bilgilere dayanarak, aşağıdakilerden hangisinin Alaşehir
Kongresi’nde alınan bu kararın nedenlerinden biri olduğu
savunulamaz?

A) Öz savunma gereksinimi
B) İşgalin ortaya koyduğu tehdit
C) Hükümete duyulan güvensizlik
D) Mevcut yönetimden kopup ayrı bir devlet kurma isteği
E) Silahlı bir savunma gücü oluşturma gereği

(1999 - ÖSS)

Verilen paragraftan A, B, C ve E seçenekleri çıkarılabilir. Ancak Alaşehir


Kongresi’nde alınan kararlardan mevcut yönetimden ayrılarak yeni bir
devlet kurma fikri çıkarılamaz. Fakat mevcut hükümete halkın
güvenmediği çıkarılabilir.
31.
Am
asy
a
Ge
nel
ges
i’n
de
“Mil
leti
n
bağ
ımsı
zlığı

yin
e
mill
etin
az
mi
ve
kar
arı
kurt
ara
cak
tır.”
ma
dd
esi
nin
yer
al
ma
sı,
aşa
ğıd
akil
erd
en
ha
ngi
sini
n
de
ğiş
ece
ğin
in
bir
işa
reti
dir
?

Meb
usla
r
Mec
lisi’
nde
ki
üye
leri
n

Ülk
ede
ki
ege
me
nlik
anl
ayış
ının

İsta
nbu
l
Hük
üm
eti’
nin

Mer
kez
den
yön
eti
min
E) Başka
ulus
larl
a
yap
ılan
antl

mal
arın

(19
99
-
ÖS
S)

22 Haziran 1919'da Amasya Genelgesi ilan edildiği sırada


egemenlik hakkı Osmanlı soyundan gelen padişaha aitti. Bu da
halkın kendisini yönetecek kişiyi seçme hakkı olmadığını
göstermektedir. Çünkü devlet başkanı saltanat usulüyle
belirleniyordu.
Bu durumda milletin kendi geleceğini kendisinin belirlemesi
ülkede egemenlik anlayışının değişeceğini göstermektedir.
32. Erzurum Kongresi’nde,
I. Mebuslar Meclisi’nin derhal toplanmasının gerekli olduğunun
belirtilmesi,
II. Sömürme amacı olmaması koşulu ile dış yardım alınabilmesi,
III. Doğudaki direnme derneklerinin birleştirilmesi,
IV. Doğu Anadolu illerinde büyük çoğunluğu Müslümanların
oluşturduğunun belirtilmesi,
V. Vatanın parçalanmaz bir bütün olduğunun açıklanması
kararları alınmıştır.
Bu kararlardan hangileri, Erzurum Kongresi’nin yerel olmaktan
çok, ulusal bir kongre olduğunu gösterir?

A) I, II ve III B) I, II ve IV C) I, II ve V

D) II, III ve V E) II, IV ve V


(1999 - ÖSS)

Erzurum Kongresi’nde alınan III. ve IV. kararlar Doğu Anadolu’nun


geleceğini ilgilendiren kararlardır. Ancak, Meclisin açılması, dışarıdan
yardım alınması ve vatanın parçalanmaz bir bütün olduğunun
belirtilmesi, bütün ulusu ilgilendiren bir kongre olduğunu
göstermektedir.

33.
Siv
as
Ko
ngr
esi
ile
ilgi
li
aşa
ğıd
aki
geli
şm
ele
rde
n
ha
ngi
si,
An
ado
lu’
da
baş
latı
lan
ulu
sal
kur
tul

giri
şim
ini
n
bir


me
t
gib
i
har
eke
t
ede
ceğ
ine
işa
ret
ede
n
en
açı
k
kan
ıtıd
ır?

İsta
nbu
l
Hük
üm
eti’
nin
kar
şı
çık
ma
sına
rağ
me
n
topl
an
ma

Baş
kan
lığı
na
gör
evi
nde
n
azle
dile
n
Mus
tafa
Ke
mal
’i
seç
me
si

Kon
gre’
ye
katı
lan
üye
leri
n
İtti
hat
ve
Ter
akki
Part
isi
ile
ilişk
ileri
nin
olm
adı
ğını
n
açık
lan
ma

D) Ulusal
dire
nişi
sev
k
ve
idar
e
için
Te
msil
cile
r
Kur
ulu’
nu
seç
me
si
E) Manda
ve
him
aye
ye
kar
şı
çık
ma

(19
99
-
ÖS
S)

Sivas Kongresi Anadolu’nun değişik illerinden katılan


delegelerin oluşturduğu ulusal bir kongredir. Bu ulusal kongre,
ülkenin kurtuluşu için yapılacak işleri organize edecek ve
yürütme yetkisini kullanacak olan Temsilciler Kurulu’nu
seçmiştir. Yetkileri bütün yurdu kapsayan bu kurul, yürütme
görevini üstlendiği için hükümet gibi davranmıştır. Temsilciler
Kurulu’nun ilk defa yürütme yetkisini kullanması Ali Fuat
Cebesoy’un Batı Anadolu’daki Kuvay-ı Milliye birliklerinin
komutanlığına tayin edilmesidir.
34. Amasya Genelgesi’nde, Sivas’ta bir kongrenin toplanması ve bütün illerin
her sancağından, halkın güvenini kazanmış üç delegenin bu kongreye
katılmak üzere hemen yola çıkarılması hükmü yer almıştır.
Bu hüküm, Amasya Genelgesi’nin,
I. tüm ülkenin temsil edildiği bir kuruluşu öngörme,
II. gizli maddeleri olma,
III. birlik ve beraberlik çağrısında bulunma
özelliklerinden hangileri için bir kanıt sayılabilir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) I ve III E) II ve III

(2003 - ÖSS)

Bu sorunun paragrafa bağlı kalınarak çözülmesi istenmektedir. Hüküm


cümlesindeki Sivas Kongresi’ne katılmak üzere bütün illerin her
sancağından delege istenmesi I. öncüle, halkın güvenini kazanan ve
yurdun her yerinden delegelerin çağrılması III. öncüle kanıt olarak
gösterilebilir. Gizli maddelerden bahsedilmemiştir.

35. “Amasya’da yapılan görüşmelerin sonuçlarını içeren tutanakların


protokol olduğunu kabul ettirmek ve bunları İstanbul Hükümeti’nin
temsilcisi olan Bahriye Nazırı Salih Paşa’ya imza ettirmek önemliydi.”
Atatürk’ün, Nutuk’ta yer alan bu sözüyle aşağıdakilerden
hangisini vurgulamak istediği savunulabilir?

A) Görüşmelere resmi nitelik kazandırılmasının önemini


B) İstanbul Hükümeti’nin alınan kararları Mebuslar Meclisi’nin onayına
sunmak istediğini
C) Görüşmelerle İstanbul Hükümeti’nin zaman kazanmak istediğini
D) Salih Paşa’nın görüşmelerin yapılması için İstanbul Hükümeti’ni
yönlendirdiğini
E) Anlaşma Devletleri’nin görüşmeler sırasında İstanbul Hükümeti’ne
baskı yaptığını

(2003 - ÖSS)
Kurtuluş Savaşı’nın hazırlık döneminde, ulusal mücadele hareketi
Osmanlı Hükümeti ve Anlaşma Devletleri tarafından resmen
tanınmıyordu. Temsilciler Kurulu’nun başkanı olan Mustafa Kemal
Paşa, İstanbul Hükümeti’nin temsilcisiyle bir protokol imzalayarak
ulusal mücadele hareketinin resmen tanınmasını sağlamıştır. Bu
durum ulusal mücadele hareketinin güçlenmesini sağlamıştır.

You might also like