[2009 он]

[Year]
“ЗЦБЭ” ХХК-ийн хэрэгжүүлэх “Жоншт толгойн хайлуур
жоншны ордыг ашиглах” төслийн байгаль орчинд
нөлөөлөх байдлын нарийвчилсан үнэлгээний тайлан

БАЙГАЛЬ ОРЧÈÍÄ НӨЛӨӨЛӨХ БАЙДЛЫН

ҮНЭЛГЭЭНИЙ “ЭНВАЙРОН” ХХК

Sambuu
[Type the company name]
[Pick the date]
 “ЗЦБЭ” ХХК-ийн хэрэгжүүлэх “Жоншт толгойн хайлуур жоншны ордыг ашиглах” төслийн байгаль
орчинд нөлөөлөх байдлын нарийвчилсан үнэлгээний тайлан

ОРШИЛ..................................................................................................................................1
НЭГ. ТӨСЛИЙН ТОДОРХОЙЛОЛТ..................................................................................2
1.1. Төслийн нэр................................................................................................................2
1.2. Төслийн дугаар: 2008/А 191.....................................................................................2
1.3. Төслийн зорилго........................................................................................................2
1.4. Төслийн эцсийн бүтээгдэхүүн..................................................................................2
1.5. Төслийг хэрэгжүүлэгч ..............................................................................................2
“ЗЦБЭ” ХХК.....................................................................................................................2
1.6. Төслийн байршил.......................................................................................................2
1.7. Төслийн товч тодорхойлолт.....................................................................................3
1.8. Зам харилцаа..............................................................................................................3
1.9. Төслийн хээрэгжүүлэх хугацаа ...............................................................................3

Байгаль орчны нарийвчилсан үнэлгээний ЭНВАЙРОН ХХК

 “ЗЦБЭ” ХХК-ийн хэрэгжүүлэх “Жоншт толгойн хайлуур жоншны ордыг ашиглах” төслийн байгаль
орчинд нөлөөлөх байдлын нарийвчилсан үнэлгээний тайлан

ЗУРИЙН ЖАГСААЛТ

Зураг 1. Жоншт толгой орчмын сансрын зургийг 3D байдлаар харуулсан зураг..........2

Зураг 2. Дорноговь аймгийн Айраг сумын Жоншт толгойн байршлын зураг................2

Байгаль орчны нарийвчилсан үнэлгээний ЭНВАЙРОН ХХК

“ЗЦБЭ” ХХК-ийн хэрэгжүүлэх “Жоншт толгойн хайлуур жоншны ордыг ашиглах” төслийн байгаль
орчинд нөлөөлөх байдлын нарийвчилсан үнэлгээний тайлан

ХАВСРАЛТЫН ЖАГСААЛТ

1. Байгаль орчны яамны ерөнхий үнэлгээний дүгнэлт

2. ЗЦБЭ ХХК-ний улсын бүртгэлийн гэрчилгээ
3. Ашигт малтмал ашиглалтын тусгай зөвшөөрөл
4. Усны химийн шинжилгээний тодорхойлолтууд

Байгаль орчны нарийвчилсан үнэлгээний ЭНВАЙРОН ХХК

 “ЗЦБЭ” ХХК-ийн хэрэгжүүлэх “Жоншт толгойн хайлуур жоншны ордыг ашиглах” төслийн байгаль
орчинд нөлөөлөх байдлын нарийвчилсан үнэлгээний тайлан

ОРШИЛ

Хайлуур жонш нь Монгол улсын эрдэс баялгийн дотор ихээхэн жин эзэлдэг, манай
орны үйлдвэр аж ахуй, иргэдийн чухал хэрэгцээний байгалийн эрдэс баялаг юм.
Манай оронд нүүрсний уурхайнууд олноор ажиллаж байгаа бөгөөд тэдний нэг нь
Дорноговь аймгийн Айраг сумын нутагт орших Жоншт толгойн уурхай юм.

Байгаль орчны үнэлгээ, төслийн зөвлөх ЭНВАЙРОН ХХК нь “Жоншт толгойн

хайлуур жоншны ордыг ашиглах” төслийг хэрэгжүүлэх “ЗЦБЭ” ХХК-тай хийсэн
гэрээний дагуу байгаль орчинд нөлөөлөх байдлын нарийвчилсан үнэлгээний
(БОНБНҮ) тайланг боловсрууллаа.

Жоншны уурхайн байгаль орчинд нөлөөлөх байдлын нарийвчилсан үнэлгээний

тайлан нь нийт 13 бүлэг, төслийн болзошгүй болон гол сөрөг нөлөөллийг бууруулах
арга хэмжээний зөвлөмж, байгаль орчныг хамгаалах төлөвлөгөө, орчны хяналт
шинжилгээний хөтөлбөр, хавсралт зэргийг агуулсан 82 хуудастай, 22 зураг, 39
хүснэгттэй болно.

Энэхүү үнэлгээг хийхэд манай компанийн мэргэжилтнүүд, тухайлбал гидрогеологич

доктор, профессор Н. Жадамбаа, гидрогеологич, доктор, профессор М.Алей, хөрс
судлаач, доктор Н.Нямсамбуу, ургамал судлаач, магистер Цолмон, “Энвайрон” ХХК-
ийн захирал Н.Эрдэнэсайхан, экологич Т.Одонтуяа, компьютерийн системийн
инженер Э. Батмөнх, Газарзүйн мэдээллийн системийн инженер Б. Элбэгсайхан нар
оролцсон болно.

1
ЭНВАЙРОН ХХК
 “ЗЦБЭ” ХХК-ийн хэрэгжүүлэх “Жоншт толгойн хайлуур жоншны ордыг ашиглах” төслийн байгаль
орчинд нөлөөлөх байдлын нарийвчилсан үнэлгээний тайлан

НЭГ. ТӨСЛИЙН ТОДОРХОЙЛОЛТ

1.1. Төслийн нэр

Жоншт толгойн хайлуур жоншны ордыг ашиглах

1.2. Төслийн дугаар: 2008/А 191

1.3. Төслийн зорилго

Жоншт толгойн жоншны ордыг ашиглах

1.4. Төслийн эцсийн бүтээгдэхүүн

Дунджаар 55 %-ийн /CаF2/ агуулгатай 87.55 мян.тн жонш. Бүтээгдэхүүнээ ТЗ-ын
Айраг өртөө хүртэл тээвэрлэнэ.

1.5. Төслийг хэрэгжүүлэгч

“ЗЦБЭ” ХХК
Улсын бүртгэлийн дугаар: 9011009027
Регистер: 5030102
Захирал: Д.Цэрэнханд, Утас: 99107058, 99119346, 99146405
Хаяг: УБ, БЗД, 9-р хороо, Шар хадны 55-780 тоот

1.6. Төслийн байршил

Дорноговь аймгийн Айраг сумын нутагт орших Жоншт толгойн 14111А
лицензийн 38 га талбайд хэрэгжинэ. УБ хотоос зүүн тийш 360, сумын төвөөс баруун
урагш 25 орчим км зайд байрлана. Хайгуулын ажил хийх судалгааны талбай нь L-49-
75 хавтгайд орших ба доорхи солбицолуудаар тодорхойлогдоно.
1. 109007’10” 45040’00” 4. 109007’25” 45040’08”
0 0 0
2. 109 07’10” 45 40’25” 5. 109 07’50” 45040’08”
0 0 0
3. 109 07’25” 45 40’25” 6. 109 07’50” 45040’00”

Зураг 1. Жоншт толгой орчмын Зураг 2. Дорноговь аймгийн Айраг

сансрын зургийг 3D байдлаар сумын Жоншт толгойн
харуулсан зураг байршлын зураг

2
ЭНВАЙРОН ХХК
 “ЗЦБЭ” ХХК-ийн хэрэгжүүлэх “Жоншт толгойн хайлуур жоншны ордыг ашиглах” төслийн байгаль
орчинд нөлөөлөх байдлын нарийвчилсан үнэлгээний тайлан

1.7. Төслийн товч тодорхойлолт

Тус ордын нөөцийг Ашигт малтмал, газрын тосны хэрэг эрхлэх газрын дарга
Ж.Билэгсайхан 2008 оны 6 дугаар сарын 25-ны өдрийн 312 дугаар тушаалаар улсын
бүртгэлд авсан. Энэхүү бүртгэлээр тус ордын нөөц нь В зэрэглэлээр 66.33 мянган
тонн С зэрэглэлээр 21.22 мянган тонн буюу нийт 87.55 мянган тонн гэжээ.
Хайлуур жоншны уурхайн жилийн хүчин чадлыг жилд 32.5 мян.тн байхаар
ТЭЗҮ-д тусгасан байна.

1.8. Зам харилцаа

Төсөл хэрэгжих нутаг дэвсгэр нь зам харилцааны тааламжтай нөхцөлд оршдог.
Талбайн төв хэсгээр Чойр өртөө, Сайншанд хоттой, Даланжаргалан мөн зүүн хойд
хэсгээр Бор-Өндөр сумтай тус тус холбосон төмөр замтай. Авто замын сүлжээ сайн
хөгжсөн, өндөр хүчдэлийн шугам дайран өнгөрдөг дэд бүэц сайтай нутаг.
Талбайн хувьд зөвхөн шороон замаар суурин газруудтай холбогдох бөгөөд хамгийн
ойр орших суурин нь Айрагийн уулын үйлдвэрийн бааз буюу сумын төв бөгөөд
хоорондох зай нь 25 км байна.

1.9. Төслийн хээрэгжүүлэх хугацаа

Уурхайн нь бүтэн жилээр үйлдвэрлэл явуулна. 7 хоногт 5 өдөр, уурхайн нийт
хугацаа 3.5 жил.

Хүснэгт 1. Төслийн хэрэгжүүлэх хугацаа

Ажиллах хугацаа Нэгж хугацаа
Жилийн ажлын хоног хоног 220
Цэвэр ажиллах хоног (жилд) өдөр 260
Ээлжийн тоо ээлж 2
Ээлжийн үргэлжлэх хугацаа цаг 7
Ажлын ээлж хон 520
Ажлын цаг хон 3080

1.1. Төслийн хүчин чадал

Жоншт толгойн ордын хувьд гар аргаар баяжуулан гарах баяжмалын нийт авалт-
85.14 % буюу технологийн хаягдал 14.86 %-иар авсан байна.

Хүснэгт 2. Бүтээгдэхүүн гаргалт

Баяжуулалт
Олборлолт
Технологийн хаягдал Баяжмал
Агуулга Хүдэр, Хүдэр, Хүдэр,
CaF2 % CaF2 % CaF2
% тн тн тн
33.88 85383 28928 14.86 12688 4299 55 44780 24629

1.2. Жоншт толгой орчимд хэрэгжиж буй бусад төсөл

Дорноговь аймгийн эдийн засгийн гол түлхүүр нь жонш олборлолт болон хөдөө
аж ахуй бөгөөд ганц нэгээр ажиллаж буй хайлуур жонш олборлогч зэргийг эс
тооцвол үйлдвэрлэлийн аргаар хайлуур жонш олборлож буй Айрагийн уулын
үйлдвэрээс өөр томоохон хэмжээний үйлдвэр аж ахуй томоохон суурин газар

3
ЭНВАЙРОН ХХК
“ЗЦБЭ” ХХК-ийн хэрэгжүүлэх “Жоншт толгойн хайлуур жоншны ордыг ашиглах” төслийн байгаль
орчинд нөлөөлөх байдлын нарийвчилсан үнэлгээний тайлан

үгүй болно. Зам харилцаа, дэд бүтэц харьцангуй сайн хөгжсөн, янз бүрийн
хэмжээгээр жонш олборлолт хийгдэж байгаа энэ бүс нутагт ашигт малтмалын
олборлолт явуулахад нэн тохиромжтой.

4
ЭНВАЙРОН ХХК