Platteland

numm
er
in Uitvoering
24 maart 2011

Gezamenlijke aanpak voor Limburgse veehouderij

Provincie en LLTB gaan

voor draagvlak en open
communicatie pagina 6

Samenwerking tussen Greenport Venlo

en het Duits grensgebied:

Grensoverschrijdende
uitdagingen
De ontwikkeling van grond- en
oppervlaktewatermodellen:

Limburg als voorbeeld

pagina 8 voor Nederland pagina 10

Provincie Limburg brengt dit blad uit in het kader van
het programma Platteland in Uitvoering. De uitgave is
bestemd voor iedereen die bij ontwikke­lingen in het
buitengebied betrokken is en voor geïnteresseerden.
Voor meer informatie over de onder­werpen verwijzen we
naar www.limburg.nl/plattelandinuitvoering of naar
de websites die bij de artikelen worden genoemd.
In dit nummer:
Gedeputeerde Driessen blikt terug op vier jaar pMJP
Begrip en draagvlak als winst • pag 2
Nieuwe regeling groenblauwe diensten
Belangrijk dat ons landschap mooi blijft • pag 4
Groeiend enthousiasme voor Corio Glana
Integrale aanpak Geleenbeek krijgt
steeds meer vorm • pag 5
Gezamenlijke aanpak voor Limburgse veehouderij
Provincie en LLTB gaan voor draagvlak
en open communicatie • pag 6
Samenwerking tussen Greenport Venlo en het
Duits grensgebied:
Grensoverschrijdende uitdagingen • pag 8
De ontwikkeling van grond- en
oppervlaktewatermodellen:
Limburg als voorbeeld voor Nederland • pag 10
‘Altijd buitenspelen met de jongens’
Beppie Kraft, zangeres • pag 12
pag 2 • Platteland in Uitvoering Blad • nummer 24
Gedeputeerde Driessen blikt terug op vier jaar pMJP
Begrip en draagvlak
als winst
Als gedeputeerde van de Provincie Limburg is hij bestuurlijk verantwoordelijk voor het programma
Platteland in Uitvoering: Ger Driessen. In 2007 was hij één van de initiatiefnemers voor het Provinciaal
meerjarenprogramma Plattelandsontwikkeling (pMJP). Nu het pMJP de uitvoeringsfase nadert, blikt
Driessen terug op de afgelopen vier jaar en kijkt hij alvast vooruit naar wat de toekomst het landelijk
gebied in Limburg gaat brengen.
“We denken steeds integraler”, zegt de deputé, als hem
gevraagd wordt naar één van de belangrijkste verschillen
tussen het huidige beleid met betrekking tot het landelijk
gebied en de manier van werken in 2007. “We hebben de
afgelopen jaren geleerd dat het niet goed gaat als ieder
aan zijn eigen belang denkt. Je ziet nu dat ieder zijn stukje
winst probeert te halen, maar dat men tegelijkertijd begrijpt
dat de ander ook wat wil hebben. Dat besef is belangrijk,
wil je jouw eigen belangen kunnen binnenhalen. Er is veel
meer begrip voor elkaar, waardoor er een breder draagvlak
ontstaat. Hierdoor kunnen alle partijen samen een beter
product neerzetten.”
Samenspel
Het besef om integraler te gaan werken is er niet altijd
geweest. Dit bewustzijn heeft moeten groeien. De aan-
wezigheid van zoveel verschillende partijen, met ieder hun
eigen belangen, maakt het proces rondom het pMJP com-
plex. Hoe krijg je al die partijen zover om goede afspraken
met elkaar te maken, om zo de kwaliteit van het landelijk
gebied te verbeteren? “Dat doe je door mensen te laten
inzien dat er volop weerstand komt als je slechts op één
paard wedt”, legt Driessen uit.
de beleidsvelden waarbinnen zij werken heen te kijken. Er Ik denk dat we als Provincie bewust moeten zijn welke
zijn verbindingen gelegd tussen de sectoren (natuur, land- zaken we wel of niet willen. Uit ervaring weet ik dat in 90
bouw, water en platteland) en belangenorganisaties. In dit procent van alle gevallen problemen op te lossen zijn.”
hele proces heeft de Provincie een sterke regierol gehad.”
Uitdagingen
Spanningsveld Het spanningsveld tussen ambitie en regelgeving is één
De afgelopen jaren stond het pMJP in het teken van het van de uitdagingen die de komende jaren op het pad van
“Partijen zijn, en dat bedoel ik positief, tot elkaar veroor-
maken van plannen voor nieuw en verbeterd beleid voor de het pMJP komen. Maar er zijn er meer. “Wat doen de
deeld. Men weet dat als er heel extreem gedacht wordt in
Limburgse buitengebieden. Vanaf dit jaar komt de nadruk in bezuinigingen? En hoe kunnen we verder werken aan het
een bepaalde richting, er geen draagvlak is en de politieke
het pMJP steeds meer op uitvoering van de plannen te lig- verbeteren van de kwaliteit van het beleid? Dat zijn uitda-
bereidheid verdwijnt om aan bepaalde ambities invulling
gen. De Provincie is niet de enige die voor deze taak staat, gingen waar we mee te maken krijgen”, aldus Driessen.
te geven.” Driessen is daarom blij dat het samenspel tus-
ook de andere partijen waarmee vanaf 2007 is samenge- “De middelen van het rijk worden wellicht minder. Of de
sen alle betrokken partijen (o.a. overheden, ondernemers,
werkt hebben hier een aandeel in. Bijvoorbeeld onderne- opgaven waar we voor staan minder worden, betwijfel ik.
particulieren, belangengroeperingen) zich sinds de start
mers, die door middel van innovatie hun producten van Juist omdat er een aantal bedrijven in de land- en tuin-
van het pMJP steeds meer ontwikkeld heeft. “Alleen al zo’n
een kwalitatieve impuls proberen te voorzien. Eén van de bouwsector noodgedwongen zullen stoppen. De grootste
100 tot 150 bestuurders spelen in het pMJP een rol. En
sectoren waar innovatie een belangrijke plek inneemt, is de uitdaging wordt de zoektocht naar én het realiseren van
daarnaast nog talloze mensen bij onder andere de Dienst
veehouderij. Ondernemers uit die sector lopen echter vaak nieuwe opbrengsten, in een tijd dat er minder geld voor
Landelijk Gebied, de Provincie Limburg en bij gemeenten.
aan tegen regelgeving die innovatie gecompliceerd maakt. handen is.” Welke opbrengsten dat gaan zijn, is volgens
Maar je ziet bij iedereen een hoge mate van betrokkenheid.
Welke rol kan de Provincie volgens Driessen hierin spelen? de gedeputeerde de grote vraag. “Dat weet ik nog niet.
Uiteindelijk heeft dat ertoe geleid dat de betrokken partners
“Het is belangrijk dat we weten of redenen waarom een Voorheen waren het woningen, later ontgronding. Nu zijn
tegen elkaar gezegd hebben: nu gaan we uitvoeren.” Hoe
ondernemer zegt dat iets niet kan, ook de daadwerkelijke het windmolens of biomassa. Maar zodra we het weten,
kijkt Driessen aan tegen de rol die de Provincie Limburg
redenen zijn dát het niet kan”, zegt de deputé. “Ik zeg altijd: moeten we daar met beleid op inspelen.” Om vervolgens
in het pMJP tot dusver heeft gespeeld? “Ik denk dat de
bewijs waar het aan ligt. Een stelling poneren is namelijk met een knipoog hieraan toe te voegen. “Daar ga ik over
toegevoegde waarde van de Provincie is geweest dat we
makkelijker dan er één bewijzen. Vaak wordt het niet halen praten met mensen die veel slimmer zijn dan ik.”
het belang van het regionale karakter, dat de gemeenten
van bepaalde doelen ook geweten aan anderen. En als
overstijgt, op een goede, adequate manier hebben weten
iemand gelijk heeft, kunnen we samen kijken wat we aan
in te vullen”, vindt de uit Horst afkomstige politicus. “We
het probleem kunnen doen. Tevens zijn er zaken waarvan
hebben op een grensoverschrijdende manier gewerkt. Over
bijvoorbeeld de Provincie zegt dat het niet mag. Die dingen
gemeentegrenzen en internationaal. Daarnaast hebben
kun je veranderen, als de omstandigheden daar om vragen.
medewerkers van de Provincie geleerd over de grenzen van
nummer 24 • Platteland in Uitvoering Blad • pag 3
Boeren en burgers met grond in de Limburgse
buitengebieden buiten de Ecologische Hoofd-
structuur (EHS), krijgen vanaf maart 2011 een
sleutelrol in het beheer van het landschap.
Met een nieuwe regeling voor de groenblauwe
diensten wil de Provincie Limburg, samen met
haar partners, ervoor zorgen dat het Limburgse
landschap buiten de EHS op den duur niet
verloedert.
Voor informatie:
Erik Meijs,
epm.meijs@prvlimburg.nl
Hoogstamboomgaarden met kwaliteit
Niet alleen het landschapsbeheer verandert in
2011. Ook het beleid rondom hoogstambomen
wijzigt. De Provincie Limburg richt zich op lagere
aantallen hoogstambomen per hectare dan
voorheen. “Vanwege subsidies was het voorheen
aantrekkelijk voor particulieren om veel hoog-
stambomen te plaatsen”, legt Peter Vleugels uit.
“Hierdoor stonden op een hectare vaak wel 200
bomen. Dat is niet alleen onnatuurlijk, maar cultuur-
historisch ook onjuist.” In het nieuwe beleid wordt
ingezet op minimaal 50 tot maximaal 150 bomen.
Dat betekent dat op een aantal plekken bomen
moeten wijken. Vleugels: “We onderzoeken nu
of die bomen eventueel elders een plek kunnen
krijgen”.
pag 4 • Platteland in Uitvoering Blad • nummer 24
Nieuwe regeling groenblauwe diensten
Belangrijk dat ons landschap
mooi blijft
In deze nieuwe provinciale regeling zal iedere euro die
gemeenten en/of waterschappen investeren in de aanleg en
het onderhoud van landschap op particuliere of agrarische
gronden door de Provincie worden verdubbeld. De stich-
ting Instandhouding Kleine Landschapselementen Limburg
(IKL) fungeert als ‘veldloket’ voor de regeling: Particulieren,
zoals boeren, melden zich bij hen. De IKL bekijkt of in de
betreffende gemeente of waterschapsgebied een contract
volgens de nieuwe regeling kan worden afgesloten.
Vervolgens regelt IKL dat een veldmakelaar aan huis komt,
die samen met de subsidieaanvrager bekijkt welke aanpak
nodig is. De veldmakelaar kan iemand van IKL zijn, maar
ook een gekwalificeerd persoon vanuit bijvoorbeeld een
agrarische natuurvereniging. IKL zorgt ervoor dat de subsi-
dieaanvragen op de juiste plek terecht komen.
Goed voor Limburg
“Het is belangrijk dat ons landschap mooi blijft”, vindt Erik
Meijs, projectleider groenblauwe diensten bij de Provincie
Limburg. “Dat is goed voor de economie van Limburg,
ons vestigingsklimaat, het welzijn van de Limburgers én
voor het landschap zelf. Denk aan toeristen die vanwege
het landschap naar Limburg komen. Of aan boeren die
hun inkomsten voor een deel halen uit het landschap.”
In de Limburg Agenda heeft het zorgen voor een goed
vestigingsklimaat een prominente plek. De groenblauwe
diensten versterken niet alleen de Limburgse economie en
het landschap, maar dragen ook bij aan de uitbreiding en
de verbinding van natuurlijke soorten. Tevens versterken de
diensten een klimaatbestendige en robuuste inrichting van
ons watersysteem.
“Het provinciebestuur wil ook het landschap buiten de EHS
op peil houden”, legt Meijs uit. “Met deze nieuwe regeling
kunnen boeren en particulieren met gronden buiten de EHS
nu voor het eerst meedoen. Voorheen kon dit alleen binnen
de EHS”.
Aanjager
De nieuwe regeling voor groenblauwe diensten gaat gelden
voor gemeenten en waterschappen die nu al investeren in
landschapsbeheer op particuliere en agrarische gronden.
Vanaf 2014 wordt verwacht dat gemeenten hun land-
schapsinvesteringen op particuliere en agrarische gronden
rechtsreeks via deze regeling laten lopen. Erik Meijs hoopt
dat gemeenten en waterschappen zich bij het initiatief
zullen aansluiten. “De Provincie Limburg zal de rol van
aanjager op zich nemen, om zoveel mogelijk gemeenten,
waterschappen en private partijen bij deze nieuwe regeling
te betrekken.”
Meijs roemt de laagdrempeligheid van het initiatief.
“Gemeenten of waterschappen die willen meedoen, kunnen
snel instappen. De nieuwe regeling kan dan in het eerst-
volgende halfjaar ook voor hun grondgebied van kracht
worden.” Frans Blezer, projectmedewerker subsidie-
regelingen bij het IKL, is positief over de verandering in het
beleid. “Ik acht de kans van slagen groot. Boeren vragen al
twintig jaar om een dergelijke regeling.”
nummer 24 • Platteland in Uitvoering Blad • pag 5
 Gezamenlijke aanpak voor Limburgse veehouderij

Provincie en LLTB gaan voor

draagvlak en open communicatie
Tijdens de startbijeenkomst presenteerden
veehouders hun ideeën over duurzaamheid

De Provincie Limburg en de Limburgse Land- en Tuinbouwbond (LLTB) delen de ambitie om van met een dak dat open en dicht kan”, vertelde hij de aan- Gemeenten kunnen op lokaal niveau dit streven handen en
wezigen. “In Amerika en Israël zijn er al dergelijke stallen. voeten geven. Ik doe daarom een appèl aan alle betrokken
de Limburgse veehouderij de meest duurzame en innovatieve sector van Nederland te maken.
Alleen daar hebben ze een ander klimaat dan in Nederland. partijen om samen te werken.” Om een zo’n breed mogelijk
Hiervoor sloten de twee partijen de Verklaring van Roermond 2010. Samen met veehouders en Als ik hier drijfmest zou gebruiken, zou dat gaan stinken. draagvlak te krijgen, zijn er voor de uitvoering van het Plan
stakeholders uit het maatschappelijk veld, werkt men aan een kwaliteitsslag op het gebied van Desondanks wil ik wel een stal die ik het hele jaar door kan van Aanpak vijf werkgroepen opgericht. Deze groepen gaan
onder andere milieu en gezondheid, aan het ontwikkelingsperspectief voor de veehouderij én aan gebruiken. Ik heb een methode gezien, waarbij gebruik zich bezighouden met de thema’s markt en economie, die-
wordt gemaakt van bemesting door compost. Samen met renwelzijn en stalsystemen, gezondheid en milieu, ruimte-
versterking van het draagvlak in de samenleving. enkele bedrijven heb ik een concept bedacht om deze lijke ontwikkeling en communicatie. Dit laatste thema vormt
methode toe te passen. Om dit concept te kunnen realise- de rode draad door het hele proces. “Communicatie is wat
Een onlangs door het ministerie van Volksgezondheid, conferentie gehouden. Belangstellenden uit de veehoude-
ren, heb ik een subsidieverzoek voor innovatieve projecten ons betreft hét thema”, benadrukt Pierre Raeven van de
welzijn en sport gepresenteerd rapport over gezondheids- rijsector, de lokale en regionale overheid, het bedrijfsleven
ingediend.” Provincie Limburg. “De LLTB en de Provincie gaan samen
effecten, is voor de Provincie een extra motivatie voor de en het maatschappelijk veld kwamen tijdens deze druk
eraan werken om een open dialoog te creëren en iedereen
noodzaak om het proces rond de Verklaring van Roermond bezochte bijeenkomst bij elkaar om te praten over de toe-
Hartman merkt dat de overheid nog niet altijd klaar is voor van de juiste informatie te voorzien.”
(VvR) op te starten. Inmiddels is er een door het college komst van de Limburgse veehouderij. Er waren presentaties
van Gedeputeerde Staten en LLTB-bestuur goedgekeurd van innovatieve Limburgse veehouders, de Provincie gaf innovatieve ideeën als het zijne. “Qua regelgeving moet er
nog een hoop gebeuren. Ik hoop dat de VvR 2010 hieraan Tijdens de startconferentie in Roermond werd een oproep
Plan van Aanpak, om de doelstellingen uit de VvR tot uit- een toelichting op de uitwerking van de VvR 2010 én er
bijdraagt.” Varkenshouder Edwin Michiels uit Melderslo gedaan aan de aanwezigen om zich aan te melden voor
voer te brengen. Maar dit plan is niet geschreven vanuit werd gediscussieerd over de voor en tegens van de inten-
mengde zich in de discussie over het toekomstperspectief één van de werkgroepen. “Er hebben veel mensen gere-
een ivoren toren op het Gouvernement of het hoofdkantoor sieve veehouderij. “Het was een goede bijeenkomst”, vindt
van de Limburgse veehouderij. “Ik wil graag dat mijn zoon ageerd. Aan die reacties gaan we invulling geven”, legt
van de LLTB. In de VvR 2010 staat een gezamenlijke aan- Léonce Cerfontaine-Lardinois van de Provincie Limburg.
ook boer kan worden. Investeringen moeten daarom ren- Léonce Cerfontaine-Lardinois uit.“Daarnaast is er een
pak centraal. “Draagvlak kun je niet verordonneren”, zegt “Open communicatie speelt een belangrijke rol in de VvR.
dabel zijn. Ondernemers zoals ik, moeten de tijd krijgen als bestuurlijke stuurgroep geformeerd en een kernteam,
gedeputeerde Ger Driessen van de Provincie Limburg. “We Tijdens de bijeenkomst was er daarom ruimte voor vóór- en
het gaat om investeren in duurzaamheid.” waarin alle trekkers van de werkgroepen plaatsnemen.
moeten samen de goede weg inslaan. Het gaat om een tegenstanders van intensieve veehouderij. Bovendien was
Tevens zal er een denktank Innovatie worden opgericht,
samenspel tussen overheid, ondernemers en burger. Op die het ook een goed moment voor de aanwezigen om te net-
die lange termijn trends en ontwikkelingen vertaalt in een
manier kunnen we kwaliteit toevoegen aan de veehouderij werken.” Communicatie als rode draad
innovatieagenda.” Het startsein voor de uitvoering van het
in Limburg.” Het zijn deze signalen van ondernemers die waardevol kun-
Plan van Aanpak van de VvR 2010 is gegeven tijdens de
Tijd om te investeren nen zijn voor de uitvoering van de VvR 2010. “De onderne- Meer informatie?
Landbouwdagen Intensieve Veehouderij-beurs in Venray
Startconferentie Co Hartman uit Heibloem was één van de veehouders mer neemt in de VvR een belangrijke plek in”, onderstreept Léonce Cerfontaine-Lardinois
begin maart.
Om alle betrokkenen vroegtijdig bij het proces te betrekken die een presentatie hield over zijn bedrijf. Hartman werkt voorzitter Noud Janssen van de LLTB. “Ondernemers lmw.lardinois@prvlimburg.nl
en te enthousiasmeren om deel te nemen, werd er op momenteel aan de realisatie van een innovatieve vrijloopstal moeten in staat kunnen worden gesteld om te innoveren. Pierre Raeven
31 januari jl. in de Oranjerie in Roermond een start- voor koeien. “Ik wil een zogenaamde serrestal, De Provincie en de LLTB kunnen dit faciliteren. phm.raeven@prvlimburg.nl

pag 6 • Platteland in Uitvoering Blad • nummer 24 nummer 24 • Platteland in Uitvoering Blad • pag 7
Samenwerking tussen Greenport Venlo en het Duits grensgebied:

Grensoverschrijdende
uitdagingen
Greenport Venlo wil zich de komende jaren
verder ontwikkelen

De Greenport Venlo, het tweede tuinbouwgebied van Nederland, heeft een strategisch gunstige Voor informatie:
ligging, vlakbij grote afzetgebieden als Duitsland en Midden-Europa. De Greenport wil zich de www.greenportvenlo.nl

komende jaren verder ontwikkelen door haar economische waarde te verhogen, duurzaam
te ondernemen en het realiseren van hoogwaardige arbeidsplaatsen. Eén van de doelen die
bijdraagt aan het waarmaken van deze ambities, is het bevorderen van de samenwerking met de
aangrenzende Duitse deelstaat Nordrhein-Westfalen.

In de Euregionale werkgroep Greenport Venlo/Agrobusiness
Niederrhein werkt Greenport Venlo samen met haar Duitse
partners. Aan Nederlandse zijde hebben de Provincie Lim-
burg, de Kamer van Koophandel en de stichting Greenport
Venlo zitting in deze groep. Agrobusiness Niederrhein, de
gemeenten Nettetal en Straelen, Gartenbau Rheinland en
de Industrie- en Handelskamer uit Duisburg zijn de Duitse
deelnemers. Daarnaast vindt er ook regelmatig op andere
bestuurlijke niveaus overleg plaats tussen Nederlandse en
Duitse lokale en regionale overheden. Maar welke verschil-
len zijn er in de werkwijze en benadering van de twee lan-
den? En hoe gaat men hiermee om?
Cultuurverschillen
“Als je met elkaar samenwerkt, moet je altijd rekening hou-
den met de mogelijkheden en onmogelijkheden die er aan
de andere kant van de grens zijn”, legt Leo Schouten uit. Hij
is werkzaam bij de gemeente Venlo en lid van het regieteam
van Greenport Venlo. “De verschillen tussen Nederland en
Duitsland worden vooral ingegeven door een andere rol
voor het bestuur en de politiek in beide landen. Je hebt te
maken met andere verantwoordelijkheden en bevoegdhe-
den die mensen hebben. Wat mag men wel en wat niet? De
beleidsvrijheid die wij in Nederland hebben, is in Duitsland
anders. Als je zulke zaken niet beseft, dan maak je fouten.
Het vertrouwen van de partner aan de andere kant van de
grens is een randvoorwaarde voor die samenwerking, veel
meer nog dan aan Nederlandse kant.”
Niet alleen op het niveau van beleid en bestuur zijn er
verschillen tussen Nederland en Duitsland. Ook op het
gebied van productie en productaanbod in de land- en
tuinbouwsector is de aanpak van bedrijven in ons land
anders dan die bij onze Oosterburen. In Nederland richten
ondernemers zich vooral op export, schaalvergroting en
bijbehorende productie. In Duitsland is er meer sprake van
productdifferentiatie. Bijvoorbeeld als het gaat om de pro-
ductie van potplanten, met name in de niet bedekte teelten.
Schouten: “Ïn Duitsland wordt er veel aandacht besteed
aan de verzorging van graven, bijvoorbeeld met Allerhei-
ligen of ter gelegenheid van de Duitse dodenherdenking.
Dan worden de graven versierd met potplanten. Hier spelen
de bedrijven, zowel grote als ook kleine, op in, aangezien
dat een grote markt is. Hoewel er in Nederland wel potplan-
ten geproduceerd worden, is er hier geen ‘kerkhofcultuur’
om te bedienen.”
Kansen voor ondernemers
Ondanks de cultuurverschilen die er zijn, brengt de gun-
stige ligging van Venlo ten opzichte van Duitsland kansen
voor ondernemers met zich mee. “Tot circa 150 kilometer
van Venlo wonen in Duitsland alleen al ongeveer 16 mil-
joen potentiële klanten (Roergebied, Keulen etc.). En het is
gemakkelijk om vanuit Venlo klanten te bereiken.”
Van oudsher spelen ondernemers uit Venlo hier al op in.
Schouten: “Dat Venlo zich tot een grote tuinbouwlocatie
heeft kunnen ontwikkelen, heeft hier mee te maken. Onder-
nemers zijn de grens overgetrokken om Duitse mijnwerkers
en arbeiders te voorzien van bijvoorbeeld gezond voedsel,
afkomstig uit Venlo en omgeving. Deze ondernemingen
zijn later uitgegroeid tot grote bedrijven, zoals bijvoorbeeld
Frans Maas.” De aanwezigheid van een groot afzetgebied,
heeft tevens geleid tot innovatie. “Denk bijvoorbeeld aan de
Venlokas”, memoreert Schouten. “Die staat in elk lesboek
over glastuinbouw. Zonder de groei van de tuinbouw in
Venlo was deze kas nooit bedacht. Bovendien spraken de
Venlonaren hun talen.”
Regelgeving
Hoewel er kansen liggen voor ondernemers om grensover-
schrijdend te werken, maakt de verschillende regelgeving
dat soms moeilijk. Schouten geeft een voorbeeld: “Stel dat
een Nederlands bedrijf als gevolg van zijn inkoopmogelijk-
heden van Nederland naar Duitsland verhuist, -zoals nu bij
de verhuizing van de veiling Rhein-Maas gebeurd is – wordt
het met het vertrek een Duitse onderneming. Dat bedrijf
wordt dan ineens van een BV een GmbH. Daar zitten allerlei
juridische en fiscale vraagstukken aan verbonden, die moe-
ten worden opgelost.” Zou Europese regelgeving een der-
gelijk probleem kunnen verhelpen? “Europese regelgeving
bedenk je voor alle EU-landen. Het is dan de vraag of je
met die regels op het niveau van de ondernemers zelf uit de
voeten kan.”, zegt Schouten. “In de meeste gevallen is maat-
werk nodig , maar we hebben wel kaders nodig waarbinnen
dit maatwerk mogelijk is. Soms is het gewoon het beste om
binnen bestaande regelgeving een manier van werken te
vinden. Ondernemers zoeken vaak zelf een passende weg.”
Een goed voorbeeld hiervan is de joint-venture die het
Nederlandse veilingbedrijf FloraHolland is aangegaan met
hun Duitse evenknie Landgard. Hierdoor is de veilingtak van
het eerstgenoemde bedrijf in Venlo verhuisd naar vlak over
de grens in Duitsland. Samen met twee veilingtakken van
Landgard vormen zij nu één bedrijf: de Veiling Rhein-Maas.
Wat zijn de voordelen van deze samenwerking? “Door een
joint-venture haal je in feite het beste uit twee systemen”,
legt directeur Ruud Knorr uit.
“Daarnaast breng je diensten samen op één plek. Dat is
economisch aantrekkelijk, efficiënt en effectief”.
Bij het opzetten van de veiling werd Knorr geconfronteerd
met het nodige papierwerk. Wat vindt hij eigenlijk van de
huidige regelgeving? “Er is nog lang geen sprake van één
Europa, wat regels betreft”, vindt de directeur. “Met name
op fiscaal gebied moet je veel regelen. Daarnaast moeten
Nederlandse werknemers opnieuw ingeschreven worden
als ze in Duitsland komen werken. Als de overheid meer
regels zou wegnemen, zou er voor ondernemers meer tijd
vrij komen om daadwerkelijk te kunnen ondernemen.” Wat
betreft de cultuurverschillen tussen Nederland en Duitsland,
constateert Knorr geen grote problemen: “Dat is een spel
van geven en nemen. Cultuurverschillen mogen geen
obstakels zijn.”

pag 8 • Platteland in Uitvoering Blad • nummer 24 nummer 24

21 • Platteland in Uitvoering Blad • pag 9
 De ontwikkeling van grond- en oppervlaktewatermodellen: Meer informatie

Limburg als voorbeeld voor IWANH:

Eric Castenmiller (Provincie Limburg):

Nederland
efjc.castenmiller@prvlimburg.nl
IBRAHYM
Nila Taminiau (Waterschap Peel en Maasvallei):
nila.taminiau@wpm.nl

Zuid-Limburg is rijk aan kalkgronden

Op 31 maart aanstaande wordt het nieuwe computermodel IWANH gepresenteerd. Dit nieuwe namens de Provincie betrokken is bij het model REGIS.
“Met behulp van computers kunnen we tegenwoordig
model is bedoeld om de nitraatconcentratie in het grondwater in de kalkrijke ondergrond van
elke bodemlaag beschrijven. Daarnaast nemen we ook
Zuid-Limburg in kaart te brengen. IWANH wordt gerealiseerd in opdracht van de Provincie monsters, waarmee we in laboratoria proeven doen, zodat
Limburg, Waterschap Roer en Overmaas en Waterleidingmaatschappij Limburg. Maar waarom je ziet hoe deze laag zich ‘gedraagt’.” Vaak is er ook nog
wetenschappelijke kennis voor handen, die waardevol kan
zijn grond- en oppervlaktewatermodellen eigenlijk nodig? Hoe worden ze gemaakt?
zijn voor het model. Van der Veer: “In het geval van IWANH
En, wat merkt de burger ervan? is er kennis opgedaan over nitraat. Er zijn een aantal instan- een dergelijk systeem. “Bij het gebiedsproces waarvoor we Limburg voorloper
ties die hier onderzoek naar hebben uitgevoerd. Die kennis IBRAHYM ingezet hebben, hebben we steeds overlegd met De verschillende grond- en oppervlaktewatermodellen zijn
Grond- en oppervlaktewatermodellen zijn instrumenten om En, hoe sijpelt het door? IBRAHYM richt zich vooral op de vegen we als het ware bij elkaar bij het opstellen van een gemeenten, boeren en natuurpartijen”, legt Nila Taminiau uit. voor alle burgers op te vragen. Dat neemt niet weg dat som-
de huidige situatie van het grondwater in kaart te brengen bovenste bodemlagen, die ‘freatisch’ genoemd worden. model.” “Om het gewenste grond- en oppervlaktewaterpeil te reali- mige systemen toegankelijker zijn dan andere. Zo is REGIS
en om inzicht te krijgen hoe de stand van het grond- en Eenvoudig gezegd zijn dit de lagen waar planten wortelen seren, zijn praktische, reële en haalbare maatregelen nodig. een voor de leek eenvoudiger te begrijpen en dus toegan-
oppervlaktewater en de kwaliteit hiervan beïnvloed worden. en waar zij het water vandaan halen. “De wetenschap zorgt ook voor objectiviteit”, zegt Nila Met IBRAHYM konden we de effecten van die maatregelen kelijk systeem, in tegenstelling tot bijvoorbeeld IBRAHYM of
“De Provincie Limburg is verplicht om ervoor te zorgen dat Taminiau van het Waterschap Peel en Maasvallei. Zij werkte in kaart brengen, waardoor duidelijke en open gesprekken IWANH. Via de website www.dinoloket.nl is er veel informa-
het grond- en oppervlaktewater in goede toestand is”, legt En nu is er dan IWANH: het Integraal Water- en Nitraat- mee aan de totstandkoming van IBRAHYM. “Vooral als je mogelijk waren. Door die overleggen is er een volledig pak- tie over REGIS op te vragen. “We zijn wel aan het kijken hoe
Eric Castenmiller uit. Hij is namens de Provincie Limburg model Heuvelland. Aan de hand van dit model kan men overlegt met bijvoorbeeld boeren of natuurpartijen, dan ket aan maatregelen ontwikkeld. Dit was een lastig proces, we de modellen toegankelijker kunnen maken”, zegt Nila
betrokken bij het opstellen van een grondwatermodel voor nitraatconcentraties in de ondergrond van het Heuvelland werkt het goed als iets wetenschappelijk onderbouwd is. omdat er wantrouwen was bij verschillende partijen. Door Taminiau. “Waar mogelijk stellen we informatie beschikbaar.
Zuid-Limburg. “Dat betekent dat we maatregelen moeten onderzoeken. Die regio bevat veel kalkgronden, waarin Een model toont dan op objectieve manier aan welke effec- continue voeling te houden met de partijen, is er uiteindelijk En natuurlijk kunnen burgers altijd het waterschap,
nemen op plekken waar de toestand niet goed is. We heb- zich hoge nitraatconcentraties bevinden. Dat is uiteraard ten bepaalde maatregelen hebben op het grondwater.” toch draagvlak gekomen, omdat we samen de juiste maat- de Provincie of de WML contacteren om vragen te stellen.”
ben de modellen nodig om te kunnen bepalen welke maat- slecht voor het milieu en de kwaliteit van het water in het regelen hebben kunnen ontwikkelen.”
regelen er op een bepaalde plek nodig zijn.” bijzonder. De aanpak van het nitraat gaat er door de komst Draagvlak vinden De opdrachtgevers van de grond- en oppervlaktewater-
van IWANH flink op vooruit. “Eerst konden we alleen meten Bij de totstandkoming van een computermodel voor grond- De verschillende modellen die er al zijn, zijn opeenvolgend modellen zijn trots op wat de afgelopen jaren in Limburg
Verschillende modellen hoeveel nitraat er in de grond zit”, vertelt Castenmiller. en oppervlaktewater zijn verschillende partijen betrokken. ontwikkeld. Dat betekent dat bij elk nieuw model ervaringen is bereikt. “Sinds 2007 werken we met veel verschillende
Op dit moment wordt er in Limburg met drie verschillende “Nu kunnen we min of meer voorspellen hoe het zich Bij IWANH zijn de Provincie, het Waterschap Roer en Over- uit vorige processen worden meegenomen. In het geval partijen op een goede manier samen”, aldus Taminiau. “In
modellen gewerkt. Om te beginnen is er REGIS. In dit ontwikkelt en kunnen we zien welke gevolgen het met zich maas en Waterleidingmaatschappij Limburg opdrachtgever. van IWANH begint het model aan een testfase. Samen met andere delen van Nederland gaan deze processen een stuk
systeem wordt door het in kaart brengen van de bodem- mee brengt.” Iedere partij heeft zo zijn eigen belangen. Het waterschap partijen uit het ‘Umfeld’ wordt het systeem verder verfijnd. langzamer. Wat dat betreft loopt Limburg voor op andere
lagen gekeken waar zich waterbevattende en waterafslui- heeft oog voor de watergangen, de WML bemoeit zich met Op 31 maart wordt IWANH gepresenteerd op een provincies. De systemen zijn helemaal up-to-date, worden
tende lagen bevinden. Uit REGIS komt het model IBRA- Objectivering het drinkwater en de Provincie houdt zich met name bezig symposium dat wordt bezocht door binnen- en buiten- continu doorontwikkeld én toegepast.”
HYM voort. Dit model heeft met name betrekking op het Maar hoe wordt zo’n model nu in elkaar gezet? “We met grondwater en heeft bovendien een regiefunctie. Het is landse vertegenwoordigers uit de landbouw, de weten-
grondwater in Noord-, en Midden-Limburg. Hoe stroomt het beginnen met het maken van een geologische beschrijving echter essentieel om in het proces tot het opstellen van een schap, van adviesbureaus, de overheid, waterschappen en
grondwater? Hoe diep zit het grondwater? van de bodemlagen”, verklaart Johan van der Veer, die model, draagvlak te vinden bij burgers die baat hebben bij van waterleidingmaatschappijen.

pag 10 • Platteland in Uitvoering Blad • nummer 24 nummer 24 • Platteland in Uitvoering Blad • pag 11
Platteland in Uitvoering blad is een uitgave van de Provincie Limburg in het kader van Platteland in Uitvoering
Platteland in Uitvoering denkt aan het
milieu. Daarom wordt dit blad gedrukt op:
papier vervaardigd uit FSC-gecertificeerde
nieuwe vezels en uit andere gecontroleerde
bronnen of op FSC-gecertificeerd papier
met minimum 25% post-consumer
gerecyclede vezels.
‘Altijd buitenspelen
met de jongens’
Het carnavalsseizoen is nu net
afgelopen. De maanden van oktober
tot en met maart zijn tropenmaanden
voor zangeres Beppie Kraft. Dan treedt
ze meerdere keren per week op om
de carnaval af te sluiten op de Markt
in Maastricht als het ‘Mooswief’ naar
beneden wordt gehaald. De andere
maanden van het jaar vertoeft ze in
Spanje, waar Beppie geniet van de
natuur en het strand en elke dag er op
uit trekt.
‘Als kind was ik altijd buiten. We speelden veel
in het Stadspark van Maastricht, dat toen nog
echt een buitengebied was, en we ravotten bij
Fort Willem in de grotten. Later kwamen we veel
in Caberg, Bosscherveld en de Leemkoul. Daar
maakten we holen onder de grond, maar soms
stortte zo’n hol in. Dat was eigenlijk best gevaar-
lijk. Nu is dat gebied ook afgezet en kun je er niet
Redactie adres Vormgeving
Provincie Limburg E da.hupkens@prvlimburg.nl Groenergras.com
t.a.v. Diandra Hupkens T (043) 389 77 16 Maastricht
Postbus 5700 www.limburg.nl/plattelandinuitvoering
6202 MA Maastricht
Beppie Kraft,
zangeres
meer in. Als klein meisje speelde ik altijd met de
jongens. Als we buiten voetbalden, de meisjes
tegen de jongens, dan deed ik als enig meisje in
het jongensteam mee. Ik was beslist geen pop-
penmeisje, pas op de middelbare school is dat
veranderd. Toen droeg ik pas hakkenschoenen.
Sinds ik de helft van het jaar in Spanje woon, zie
ik pas hoe mooi Limburg is. Als ik dan in oktober
terug kom, zie ik Limburg door de ogen van de
“Hollanders” en begrijp ik dat het een waanzin-
nig mooie provincie is. Ik vind het wel erg dat er
zoveel zwerfvuil is. Het is asociaal om je rotzooi
uit de auto te gooien, in plaats van thuis. Verder
wandel ik vooral veel als ik in Spanje ben. Dan
kan ik echt uren langs het strand wandelen, maar
in Limburg doe ik dat eigenlijk nooit. Ik woon
langs de Grensmaas in Kotem, België, en het
uitzicht is hier fantastisch. Mijn man Pierre heeft
nog de eerste tekeningen gemaakt toen hij bij de
Provincie werkte. De aanpak van de Grensmaas
heeft zich afgelopen winter met het hoogwater
bewezen, er was aanzienlijk minder overlast. Het
is een open gebied geworden met mooie vlaktes
en ruimte voor de rivier.’
Tekst Fotografie
Tom Janssen Bert Janssen
Diandra Hupkens Provincie Limburg
Druk
Andidruk
Maastricht Airport